• Tidak ada hasil yang ditemukan

Jilid-10 Depernas 24

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2017

Membagikan "Jilid-10 Depernas 24"

Copied!
197
0
0

Teks penuh

(1)

R A N T J A N G A N

DASAR UNDANG-UNDANG PEMBANGUNAN

NASIONAL - SEMESTA - BERENTJANA

DELAPAN TAHUN : 1961 – 1969

DJILID X

(2)
(3)

R A N T J A N G A N

Semesta-Berentjana delapan tahun : 1961

.

1969

Disusun oleh Dewan Perantjang Nasional

Republik Indonesia

TERDIRI ATAS:

BUKU KE – SATU : P o k o k - p o k o k P e m b a n g u n a n N a s i o n a l S e m e s t a B e r e n t j a n a .

BUKU KE – DUA : R a n t j a n g a n B i d a n g P o k o k P r o j e k P e m b a -n g u -n a -n N a s i o -n a l - S e m e s t a - B e r e -n t j a -n a . BUKU KE – TIGA : B i d a n g M e n t a l / R u h a n i d a n P e n e l i t i a n . BUKU KE – EMPAT : B i d a n g K e s e d j a h t e r a a n , P e m e r i n t a h a n

dan Keamanan/Pertahanan. BUKU KE – LIMA : Bi d a n g P r o d u k s i .

BUKU KE – ENAM : B i d a n g D i s t r i b u s i . BUKU KE – TUDJUH : B i d a n g K e u a n g a n .

(4)
(5)

B U K U K E — T I G A

BIDANG MENTAL/RUHANI

DAN PENELITIAN.

DJILID X :

POLA PENDJELASAN BIDANG PENELITIAN.

ISINJA :

Hal

§1049. Pusat Djawatan Pertambangan . ...

2089

§1050. Lembaga Penjelidikan Masalah

(Regional Housing Centre)

...

2091

§1051. Laboratorium Perusahaan Listrik

Negara Pusat ...

2105

§1052. Lembaga Meteorologi dan Geofisik ...

2106

§1053. Balai Fotogrametri — Direktorat

Angkatan Darat

...

2110

§1054. L e m b a g a U k u r ...

2113

§1055. Lembaga Dana Normalisasi di

Indonesia ...

2115

§1056. L e m b a g a M a l a r i a ...

2118

§1057. Lembaga Pemberantasan Penjakit

Paru-paru ...

2120

§1058. Lembaga

Pusat

Penjelidikan

Penjakit Kelamin (P.4.K.)

...

2121

§1059. Lembaga Pemberantasan Penjakit Pes ...

2125

§1060. Laboratorium

Kesehatan

Pusat

Lembaga Eykman

2126

§1061. Perusahaan Negara Pasteur ...

:.

2128

§1062. Lembaga Pharmacotherapie ...

2129

(6)

§ 1064. Lembaga Kesehatan Buruh ...

2134

§ 1065. Bagian Tata Pembangunan Daerah

dan

tut Teknologi Bandung ...

2136

§ 1066. A r s i p

N a s i o n a l

2139

§ 1067. Lembaga Administrasi Negara

2159

§ 1068. Biro Research Dep. Pengerahan Tenaga

Rakjat ……...

2168

§ 1069. Research dalam lingkungan Dep.

Transkopema

2174

§ 1070. Lembaga Pendidikan Agama ...

2176

§ 1071. Balai Penjelidikan dan Penjandraan

Social

2178

§ 1072. Jajasan Lembaga Pers dan Pendapat

Umum ...

2183

§ 1073. Biro Penjelidikan Ekonomi, Fakultas

Ekonomi,

Universitas Gadjah Mada ...

2186

§ 1074. Lembaga Penjelidikan Ekonomi dan

Masjarakat Fa-

kultas Ekonomi, Universitas Indonesia

2189

§ 1075. Lembaga Penjelidikan Masjarakat,

Fakultas Hukum

dan Pengetahuan Masjarakat, Universitas

Indonesia

2196

§ 1076. Lembaga Bahasa dan Budaja ...

2221

§ 1077. Dinas Purbakala dan Peninggalan

Nasional ...

2225

§ 1078.

Lembaga Penjelidikan

dan

Pendidikan,

Fakultas

djadjaran ...

2227

§ 1079. Golongan V.H.F./U.H.F. dan Research,

Laboratorium

P.T.T...

2235

§ 1080. Research dalam lingkungan D.K.A...

2239

§ 1081. Lembaga

Aerial Survey

2245

§ 1082. Rentjana dalam 3 phase dari Depot

Penjelidikan dan

Pertjobaan, A.U.R.I...

2252

§

1083. Akademi Pemerintahan Dalam Negeri ...

2260

§ 1084. Jajasan Balai Pembangunan Daerah

………..

2263

§

1085. — 1094.

Penutup : Kesimpulan dan

(7)

§ 1 0 4 9 . P u s a t d j a w a t a n p e r t a m b a n g a n . a . N a m a : P u s a t D j a w a t a n P e r t a m b a n g a n .

b . S t a t u s: M a s u k l i n g k u n g a n D e p t . P e r i n d u s t r i a n D a s a r d a n P e r t a m b a n g a n

c . Te m p a t : D j a l a n G a d j a h M a d a N o . 8 D j a k a r t a . d . Tu g a s :

1. Hal mengenai segi hukum pertambangan (perundang u n d a n g -a n t -a m b -a n g , h u k u m t -a m b -a n g d l l . )

2. Pengawasan atau lnspeksi semua tambang2 (negeri atau S w a s t a ) a g a r j a n g d i k e r d j a k a n t a k m e n j i m p a n g d u i p e r a t u r a n -p e r a t u r a n h u k u m -p e r t a m b a n g a n .

3 . M e m b e r i i d z i n a t a u m e n t j a b u t n j a k e p a d a m e r e k a j a n g m e n -d j a l a n k a n u s a h a2 t a m b a n g , b e r d a s a r k a n p e m e r i k s a a n .

4 . M e m b e r i p e n e r a n g a n2 d a n b i m b i n g a n k e p a d a m e r e k a j a n g a k a n d a n s u d a h m e n d j a l a n k a n u s a h a2 t a m b a n g , b a i k d a l a m taraf penjelidikan (explorasi, maupun dalam taraf p e n g g a l i a n ) . 5. Mengadakan penjelidikan lapangan atas endapan2 mineral d a r i

segi penaksi ran at as kem ungki nan di bukanj a t am bang2 b a r u ( k e r d j a s a m a d e n g a n P u s a t D j a w a t a n G e o l o g i ) .

6. Mengadakan penjelidikan2 jang lebih bersifat keilmuan t e n -t a n g p e n g g u n a a n m i n e r a l ² p e n g g u n a a n j a n g s e - e ff e s i e n2n j a a t a s e n d a p a n m i n e r a l b u m i I n d o n e s i a .

7. Penjelidikan landjutan dalam bidang jang lebih besar ( p i l o t plant) dan mengadakan kerdjasama dengan djawatan2, balai2/ biro2, jang nantinja akan melaksanakan hasil2 penjelidikan diatas, baik dalam bentuk industri2 rakjat, m a u p u n p e r t a m -b a n g a n n j a .

8. Mem ungut Upet i (C i j ns) at au konsesi2 j ang di beri kan k e p a d a mereka jang mengusahakan pertambangan, baik izin ekplorasi maupun penggalian. (Upeti ini merupakan djuga p e n g h a s i l a n N e g a r a ) .

9 . H a l l a i n j a n g t e r m a s u k d a l a m b i d a n g w e w e n a n g n j a .

e . L ap an gan p ek erd jaan: Ha12 j ang berhubungan dengan P e r t a m b a n g a n u n t u k j a n g d i s e b u t d a l a m d . u n t u k s e l u r u h w i l a j a h I n -d o n e s i a .

f . O rg a n i s a s i : D a l a m l i n g k u n g a n D j a w a t a n t e r d a p a t :

1 . B a g i a n S u r v e y d a n P e n j e l i d i k a n ( d i a d a k a n p a d a t h . 1 9 6 0 ) . 2 . B a l a i P e n g o l a h a n B a h a n G a l i a n ( d i s e r a h k a n k e m b a l i o l e h

D j a w a t a n G e o l o g i p a d a N o p e m b e r 1 9 5 9 ) .

(8)

g. K ead aan sek aran g:

1. Jan g tel ah di d jal ank an :

(a). m em beri / m ent j abut i dzi n2 ekpl orasi / ekpl oi t asi kepada perusaha an² t am bang.

(b). m engadakan inspeksi2 kesel uruh t am bang dal am wi l aj ah Indonesi a (P em eri nt ah, S wast a).

(c). m em ungut upet i .

(d). B agi an S urvey dan P enj eli di kan t el ah m el akukan penj e -l i di kan da-l am -l apangan endapan2 asbes di Hal m ahera dan l apangan endapan2 m et al (besi dl l .) di Fl ores.

Mem beri bant uan t enaga ahl i kepada Team R usi a dal am penjelidikan terhadap endapan fosfat dipulau Djawa pada perm ul aan t ahun 1960.

(e). Dengan di serahkannj a kem bal i Laborat ori um pengol ah ol eh Dj awat an Geol ogi kepada Dj awat an P ert am bangan, l aborat ori um i t u t el ah di dj adi kan l em baga penj el i di kan dengan nam a : B ALAI P ENGOLAHAN B AHAN GALI-AN, j ang m el akukan penj el i di kan unt uk m enai kkan ka-dar m anggaan, m i neral fosfat dan penj el i di kan penda-hul uan unt uk bat u bara.

2. Men gad ak an k erd ja- sama d en gan :

(a). Dj awat an Keret a Api dan Tam bang Arang B ukit Asam t ent ang penj el i di kan penggunaan bat u bara.

(b). Dj awat an Geol ogi dan Tam bang Ti m ah B angka t ent ang bi dj i h pasi r Monasi t dan kem ungki nan m asa depannj a se -bagai sum ber mi neral R adi o akt i f.

(c). Pabrik Sendjata dan Mesin dan laboratorium2 lain di B an-dung unt uk m em buat pi l ot pl ant j ang di perl ukan unt uk mi neral deposi t , bi l am ana keadaan m engi zi nkan.

(d). Depart em en P eri ndust ri an Dasar dan P ert am bangan : dal am t ahun2 1958 — 1959 di buat rent j ana U.U. P ert am -bangan.

3. K esu li tan - k esu l i tan :

(a). S angat kurangnj a t enaga t enaga unt uk dapat m el aksana -kan rent j ana2 dj angka pandj ang.

(b). Kurangnj a baj a unt uk dapat m ereal i sasi kan beberap a ke -but uhan j ang m endesak. (al at2 penj el i di kan l apangan, al at2 l aborat ori um ).

(c). Kesul i t an ruangan2/ gedung2 t em pat bekerdj a.

(d). Bi aj a perdj al anan di nas bagi para pet ugas, j ang ti dak se -suai dengan keadaan sekarang.

(9)

(e). Kurangnja kendaraan2 dinas untuk kebutuhan tugas lapa -ngan.

4 . Te n a g a a h l i : 3 7 o r a n g h . R e n t j a n a u s a h a :

1 . M e l a k s a n a k a n r e n t j a n a p e n j e l i d i k a n t e r h a d a p e n d a p a n J a r o -s i t e d i T j i a t e r, d a n P i l o t P l a n t u n t u k i t u .

2 . P e n j e l i d i k a n t e n t a n g m a s a d e p a n b a t u b a r a I n d o n e s i a u n t u k k e p e r l u a n i n d u s t r i .

3 . P e n j e l i d i k a n M o n a s i t e s e b a g a i b a h a n s u m b e r r a d i o a k t i f . 4 . M e l i h a t k e m u n g k i n a n d i d i r i k a n n j a p i l o t p l a n t u n t u k p e n g o

-l a h a n d a n p e n g g a -l i a n b i d j i h n e k e -l d i S u -l a w e s i .

5 . P e n j e l i d i k a n t e n t a n g k e m u n g k i n a n m e m p e r k e t j i l k a d a r b i -dji emas dipembuangan Tambang Mas Tjikotok (penjelidikan p r o s e s p e n g o l a h a n ) .

6 . P enj el i di kan t erhadap pengol ahan2 segal a m atj am mi neral ( s e -b a g a i p e k e r d j a a n p r o j e k m a u p u n r o u t i n e ) .

7 . Halhal lain jang sifatnja mendadak dan datang dari P e m e r i n -t a h - P u s a -t m a u p u n P e r u s a h a a n .

8 . B a l a i P e n g o l a h a n B a h a n - b a h a n m e m b u a t r e n t j a n a2 m a s a d e -pan dari laboratorium2 jang nantinja akan merupakan r e s e a r c h c e n t r e p e n g o l a h a n d a n p e n g g u n a a n m i n e r a l .

i . A n g g a r a n B e l a n d j a 1 9 6 0 : R p . 8 . 1 0 0 . 0 0 0 , § 1050. Lembaga penjelidikan masalah bangunan2

a. N a m a : L e m b a g a P e nj e l i d i k a n M a s a l a h B a n g u n a n2. ( R e -g i o n a l H o u s i n -g C e n t r e ) .

b . S t a t u s : J a j a s a n P e m e r i n t a h ( d i d i r i k a n o l e h M e n t e r i P. U . & T. d e n g a n a k t e N o t a r i s t g l . 1 6 - 9 - 1 9 5 3 n o . 1 0 6 ) . c . Te m p a t : D j a l a n Ta m a n s a r i 1 2 4 , B a n d u n g .

d . Tu g a s : Te r t j a n t u m d a l a m p a s a l 3 A k t e N o t a r i s . e . P e n g u r u s : D i r e k t u r : P r o f . J r. K . H a d i n o t o .

f. L a p a n g a n p e k e r d j a a n :

L e m b a g a i n i b e r u s a h a m e n t j a p a i t u d j u a n n j a d e n g a n :

1 . M e n g k o r d i n a s i k a n , m e n g e r a h k a n , m e n g e m b a n g k a n d a n dj i k a p e r l u m e n j e l e n g g a r a k a n s e n d i r i a t a u m e m e r i n t a h k a n u nt u k d i s e l e n g g a r a k a n p e n j e l i d i k a n s e t j a r a k e i l m u a n d a l a m s e g a l a l a p a n g a n .

(10)

2. Mengum pul kan, m ent j at at dan m engum um kan hasi l2 j ang t er -dapat dan j ang bol eh di um um kan unt uk m ent j apai m aksud l em baga.

3. bekerdj asam a dengan l aborat ori um2 j ang t erdapat di Indone- si a agar m em perol eh hasi l j ang sebesar- besarnj a.

4. m e m p e r b a n t u k a n t e n a g a a h l i p a d a l a b o r a t o r i u m j a n g t e l a h a d a dj i ka di perl ukan.

5. t i ndakan2 l ai n j ang di pandang perl u. g. O rgan i sasi : O rgan i sasi in tern :

1. Dewan P engurus.

2. Di rekt ur & Waki l Di rekt ur (di dam pi ngi Dewan P enasehat EC AF E unt uk R egi onal Housi ng C ent re).

3. B agi an - bagi an : 1. Adm i ni st rasi .

2. Dokum ent asi & P enerangan. 3. Anal i sa P erum ahan.

4. P erant j angan & P erent j anaan. 5. B ahan B angunan & Konst ruksi . K eteran gan :

Unt uk bagi an Anal i sa P erum ahan bagi an P erant j angan & P eren -t j anaan, dan bagi an B ahan B angunan & Kons-t ruksi di sedi akan P enasehat2 sosi o-ekonom i s sert a penasehat2 t ekni s, sedang dal am ket i ga bagi an i t u sendi ri duduk ahl i2. Dj uga dal am bagi an Do -kum ent asi dan P enerangan t erdapat ahl i - ahl i .

Unt uk dj el asnj a. li hat l am pi ran A, j ang beri si bagan organi sasi Lem baga.

h . K ead aan sek aran g :

1. H asil - hasi l jan g tel ah di tjap ai :

(a). Daer ah pert j ont ohan Kesehat an Masj arakat Desa di Ka -bupat en Tj i karang, Ka-bupat en B ekasi .

(P roj ek Depart em en Kesehat an).

(b). P erum ahan pegawai di P edj om pongan, Dj akart a. (P roj ek Depart em en P.U. & T.).

(c). P erum ahan P egawai D.K.A. B andung.

(d). P e r u m a h a n u n t u k p e n a m p u n g a n p e n d u d u k d i P a s a r M i n g g u (proj ek Asi an Gam es).

(e). P erum ahan unt uk ahl i2 l uar negeri di Tj i um bul eui t B an-dung.

(f). P erum ahan Transm i gran C.T.N. di B ant en S el at an. (P roj ek T.T. III).

(11)

2. Pen jel i d i k an :

(a). Anal i sa bi aj a pem bangunan rum ah.

(b). P e r s i a p a n s e n s u s P e n d u d u k d a n P e n d a f t a r a n r u m a h d a - l a m t ahun 1961.

(c). A k t i p i t e t p e m b a n g u n a n r u m a h d i - k o t a2 b e s a r d i I n d o n e s i a . (d). P e n j e l i d i k a n t e r h a d a p k e a d a a n b a h a n b a n g u n a n d i - d e s a2

d i Dj awa dan B ali .

(e). P e n j e l i d i k a n t e r h a d a p k e a d a a n p e r u m a h a n d i Ti m o r, S u m b a , S u m b a w a , B a l i , S u l a w e s i S e l a t a n d a n S u l a w e s i U t a r a . (f). Ukuran2 t em pat t i dur di kot a B andung.

(g). P enj el i di kan S ekol ah R akj at di B andung. (h). S i fat2 4 dj eni s t ras.

(i ). Tanah l i at unt uk st abi l i sasi . (j ). S asak dan bi li k di pl est er. (k). P roduksi kapur di Indonesi a. (l ). P eni l i kan pert um buhan bam bu. (m ). P engawet an bam bu.

(n). Dj eni s2 kaj u unt uk konst ruksi rum ah. (o). Hardboa rd buat an dal am negeri . (p). Kuda2 papan kaj u.

(r). Tungku2 api . 3. Pen erti b an :

(a). Madj al ah t ri wul an : „Masal ah B angunan”. (b). Lem baran P em bi na.

(c). P am pl et2 t ent ang :

( 1 ) . D a f t a r B a d a n B a l a i L e m b a g a P e n j e l i d i k a n P e r u m a h -a n .

(2). B at u t j et ak .

(3). P engert i an t ent ang kaj u . 4. K esu li tan - k esu l i tan :

(a). B e l u m a d a p e n g e r t i a n d a d m a s j a r a k a t t e n t a n g p e n t i n g -n j a pe-nj el i di ka-n u-nt uk pem ba-ngu-na-n -negara, da-n bahwa p e n j e l i d i k a n m e m e r l u k a n w a k t u b e r - t a h u n2, s e b e l u m d a p a t m em beri kan sesuat u hasi l j ang nj at a.

(b). K e k u r a n g a n t e n a g a a h l i j a n g m e n a r u h m i n a t p a d a p e k e r -d j a a n penj el i -di kan -dan kekurang an pegawai .

(c). K e k u r a n g a n a l a t ² d a n r u a n g a n u n t u k m e n g a d a k a n p e n j e -l i d i k a n - penj e-l i di kan.

(d). K e k u r a n g a n u a n g u n t u k m e m b i a j a i p e n j e l i d i k a n d a n p u b -l i k a s i j ang -l ebi h banj ak.

(12)

5. K erd jasama d il aku k an d en gan : (a). Dal am Negeri :

( 1 ) . Dj awat an P erum ahan R akj at — Dj akart a. ( 2 ) . B al ai P enj el i di kan B ahan² — B andung. ( 3 ) . B al ai P enj el i di kan Tanah dan Dj al an.

( 4 ) . Lem baga Il m u Kesehat an Tekni k — B andung. ( 5 ) . B al ai P enj el i di kan Keram i k B andung.

( 6 ) . L e m b a g a P u s a t P e n j e l i d i k a n K e h u t a n a n . — B o g o r . ( 7 ) . Lem baga Dana Norm al i sasi Indonesi a. — D j a k a r t a . ( 8 ) . Madj el i s Il m u P enget ahuan — Dj akart a.

( 9 ) . B al ai Tat a R uangan P em bangunan — Dj akart a. ( 1 0 ) . B i ro P usat St at i sti k — Dj akart a.

( 1 1 ) . D j a w a t a n P e m b a n g u n a n M a s j a r a k a t D e s a — D j a -k a r t a .

( 1 2 ) . B a g i a n Te k n i k P e r b a i k a n K e s e h a t a n R a k j a t — D e -p a r t e m e n Kesehat an Dj akart a.

( 1 3 ) . B agi an Kesehat an Masj arakat Desa — Depart em en Kesehat an Dj akart a.

(b ). L u ar Negeri :

(1). U n i t e d N a t i o n s Te c h n i c a l A d m i n i s t r a t i o n O ff i c e — N e w York.

(2). E c o n o m i c C o m m i s s i o n f o r A s i a a n d t h e F a r E a s t . — B angkok.

(3). C o n s o i l I n t e r n a t i o n a l d u B a t e m e n t p o u r l a r e s e a r c h e l ' e t u d e et l a docum ent at i on (C .I.B .) — P ari s.

i . Ren tjan a usah a:

1. Ren tjan a 5 tahu n (1956 - 1960) :

( a ) . P enj el i di kan m engenai t ekni k pem buat an rum ah.

( b ) . P e n j u l u h a n k e p a d a r a k j a t m e n g e n a i h a s i l2 p e n j e l i d i k a n t s b . ( c ) . P enj ederhan aan prosedur2 adm i ni st rat i f sert a pem beri an

fasi l i t et m engenai ; pem buat an rum ah.

( d ) . Mem beri dorongan unt uk m em perl uas produksi bahan ba -ngunan.

( e ) . M e n g u m p u l k a n b a h a n2 k e t e r a n g a n m e n g e n a i h a l p e r u -m a h a n .

2. Ren tjan a 8 tahu n (1961 — 1969).

( a ) . P e n j e l i d i k a n u n t u k m e m e t j a h k a n m a s a l a h p e r u m a h a n r a k j a t d i Indonesi a :

( 1 ) . D j u m l a h r u m a h j a n g h a r u s d i b a n g u n s e t i a p t a h u n d i Indonesi a.

(13)

(2). Merentjanakan rumah jang sehat, nikmat dan murah. (b). Akan diusahakan:

(1). Sym posi a at a u se mi na r m e nge na i soa 12 pe r um a ha n

a t a u soal2 jang berhubungan dengan itu.

(2). Pembikinan film dan slides untuk instruksi. (3). Pembikinan poster2 untuk propaganda.

(4): Penjiaran dengan perantaraan radio.

j. Anggaran Belandja :

Rata2 setiap tahun : Rp. 4.000.000.—

(Subsidi dari Djawatan Perumahan Rakjat).

k. Usul-usul:

1 . Agar diadakan koordinasi antar lembaga2/balai2 jang ada dan

p e n e t a p a n dj u m l a h d a n d j e ni s l e m b a g a2/ b a l a i2 j a n g d i p e r

-l u k a n d a n su p a j a di m a s u k k a n d a -l a m R e n t j a n a P e m b a n g u na n P e r u m a h a n N a si o n a l ( N a t i o n a l H o u s i n g P ol i c y) , j a n g h a r u s d i s u s u n o l e h D e p e r n a s .

2 . Te m p a t j a n g t e r b a i k u n t u k r e s e a r c h a d a l a h B a n d u n g ( d e k a t I b u k o t a d a n s u da h a d a l e m b a g a2/ b a l a i2 p e nj e l i d i k a n) .

3 . S u p a j a p e l a k s a na a n n j a di s a r a n k a n k e p a d a l e m b a ga2/ b a l a i2

jang otonom dan bersifat semi-pemerintah, agar p e g a w a i2nj a

d a p a t d i ha rg a i l e b i h da r i p e g a w a i p e m e r i nt a h .

4 . S u p a j a d i ut a m a ka n l a p a n g a n2: S a n d a n g, P a n g a n, I l m u P e m

-b a n g u n a n, P e rg u r u a n, P e r t a h a n a n, D a j a g u n a d a n d a j a h a si l k e r dj a .

5 . Supaja didirikan Laboratorium untuk mentjari Bahan B a n g u n -a n b-a r u ( B ui l di n g M -a t e r i -a l D e v e l o pm e n t L -a b o r -a t o r y ) d -a n L a b o r a t o r i um K o n s t r u k si u n t u k m e n j e l i di k i k e k u a t a n2 k o n

-s t r u k -s i r u m a h m a u p u n b a n g u na n2 l a i n.

(14)
(15)

l. Penjelidikan untuk memetjahkan masalah perumahan rakjat d i In d on e s i a

" E v e r y o n e h a s t h e r i g h t t o a s t a n d a r d o f l i v i n g a d e q u a t e f o r t h e h e a l t h a n d w e l l - b e i n g o f h i m s e l f a n d h i s f a m i l y, i n c l u d i n g f o o d , c l o t h i n g ; h o u s i n g a n d m e d i c a l c a r e a n d n e c e s s a r y s o c i a l s e r v i c e s " .

( a r t . 2 5 o f U n i v e r s a l D e c l a r a t i o n o f H u m a n R i gh t s ) . 1 . P e n d a h u l u a n :

( a ) . P e n t i n g n j a P e r u m a h a n b a gi R a k j a t d an N e g a r a .

D i s a m p i n g m a k a n a n d a n p a k a i a n , P E R U M A H A N m e r u -p a k a n -p u l a s a t u k e b u t u h a n -p r i m a i r b a g i s e t i a -p o r a n g . R u m a h a d a l a h t e m p a t b e r l i n d u n g b a g i s e t i a p o r a n g t e r -h a d a p s e g a l a p e n g a r u -h a l a m , g a n g g u a n d a n s e r a n g a n m a c h l u k l a i n , p e n j a k i t d a n b a h a j a k e m a t i a n .

D i r u m a h i a d a p a t m e r a s a k a n k e n i k m a t a n d a n k e b a h a -g i a a n h i d u p b e r s a m a k e l u a r-g a n j a .

P E R U M A H A N b e s a r p e n g a r u h n j a t e r h a d a p k e h i d u p a n s e t i a p o r a n g . J a n g t e r p e n t i n g d i a n t a r a n j a i a l a h :

( 1 ) . p e n g a r u h a t a s p e r t u m b u h a n d a n p e r k e m b a n g a n k e p r i b a d i a n d a n w a t a k .

( 2 ) . p e n g a r u h a t a s k e s e h a t a n d j a s m a n i m a u p u n r o c h a n i . ( 3 ) . p e n g a r u h a t a s k e h i d u p a n s o s i a l .

( 4 ) . p e n g a r u h a t a s p r e s t a s i k e r d j a .

( 5 ) . p e n g a r u h a t a s k e s e d j a h t e r a a n k e l u a r g a d a n r u m a h -t a n g g a .

B a n j a k a h l i j a n g m e n g a t a k a n , b a h w a t i d a k m u n g k i n s e o r a n g p e n d u d u k s u a t u n e g a r a d a p a t m e n d j a d i w a r g a n e -g a r a j a n -g b a i k s e l a m a i a h a r u s m e n d i a m i r u m a h j a n -g b u r u k d a n t i d a k l a j a k d i d i a m i m a n u s i a .

D a n t i d a k m u n g k i n p u l a p r o d u k s i s u a t u p e r u s a h a a n i n d u s t r i a k a n n a i k , s e l a m a b u r u h n j a t i d a k m e m p u n j a i k e -g e m b i r a a n k e r d j a , j a n -g s a n -g a t b e r -g a n t u n -g k e p a d a d a n s a n g a t d i p e n g a r u h i o l e h k e a d a a n p e r u m a h a n .

D j a d i d e n g a n si n g k a t d a p a t d i k a t a k a n :

( 1 ) . P E R U M A H A N s a n g a t m e m p e n g a r u h i k e m a d j u a n d a n k e m u n d u r a n m e r u p a k a n f a k t o r j a n g p e n t i n g j a n g m e m p e n g a r u h i d a n m e n e n t u k a n t a r a f p e n g h i d u p a n , k e s e d j a h t e r a a n d a n k e m a k m u r a n r a k j a t s u a t u n e g a r a . ( 2 ) . P E R U M A H A N s a n g a t m e m p e n g a r u h i k e m a d j u a n d a n

k e m u n d u r a n d a l a m l a p a n g a n e k o n o m i , s o s i a l , k e s e -h a t a n d a n p e n d i d i k a n d i s u a t u n e g a r a .

(16)

B e t a p a p e n t i n g n j a m a s a l a h p e r u m a h a n i t u b a g i u m a t m a n u s i a d a p a t p u l a d i s i m p u l k a n d a r i u t j a p a n P. J . M . P r e -s i d e n I n d i a p a d a w a k t u p e m b u k a a n S e m i n a r P e r u m a h a n d a n P e r b a i k a n M a s j a r a k a t d i N e w D e l h i p a d a t a h u n 1 9 5 4 j a n g b e r b u n j i :

„ M a s a l a h k e k u r a n g a n r u m a h d i h a d a p i o l e h s e m u a n e g a r a d i s e l u r u h d u n i a . P e m e t j a h a n n j a, j a n g t j e p a t m e r u p a k a n s a l a h s a t u s j a r a t d a l a m u s a h a u n t u k m e n t j a p a i p e r d a -m a i a n d a n k e s e d j a h t e r a a n d u n i a .

P e r h a t i a n j a n g k u r a n g t e r h a d a p k e b u t u h a n m a n u s i a , t e r -u t a m a o r a n g j a n g m i s k i n , m e r -u p a k a n b a h a j a b e s a r b a g i p e r d a m a i a n d u n i a . B e r d j u t a - d j u t a o r a n g d i A s i a h i d u p d a l a m k e a d a a n j a n g t i d a k l a j a k b a g i s e o r a n g m a n u s i a . M e r e k a i t u t i d a k m e m u s i n g k a n m a s a l a h m a s a l a h e k o n o m i d a n k e u a n g a n s e r t a s e l u k b e l u k p o l i t i k , m e r e k a h a -n j a m e m e r l u k a -n m a k a -n a -n , p a k a i a -n d a -n p e r u m a h a -n ” . (b). MasalahPerumahan di Indonesia.

D i I n d o n e s i a p u n k e a d a a n p e r u m a h a n s a n g a t m e n j e d i h -k a n .

H a l i n i t e l a h d i k e m u k a k a n o l e h D r. M o h . H a t t a d a l a m K o n p e r e n s i P e r u m a h a n R a k j a t k e - 2 ( 1 . 9 5 2 ) :

„ Te n t a n g p e r u m a h a n R a k j a t , k i t a m e n u n d j u k k a n k e t i n g -g a l a n j a n -g t e r b e s a r. S e r i n -g - s e r i n -g s a j a b e r k a t a b a h w a s e b a g i a n b e s a r d a r i p a d a r u m a h - r u m a h j a n g d i d i a m i r a k - j a t l e b i h m e n j e r u p a i k a n d a n g s a p i d a r i p a d a t e m p a t k e - d i a m a n m a n u s i a . P e r u m a h a n s e m a t j a m i t u t i d a k l a j a k b a g i s u a t u b a n g s a j a n g m e r d e k a d a n t a h u - d i r i ” .

Te r u t a m a d i k o t a - k o t a b e s a r k e a d a a n p e r u m a h a n r a k j a t m i s k i n s a n g a t m e n j e d i h k a n , h a l i n i d i s e b a b k a n o l e h k e t j i l n j a d j u m l a h r u m a h j a n g l a j a k , j a n g m e m e n u h i s j a -r a t - s j a -r a t k e s e h a t a n d a n k e n i k m a t a n .

K e k u r a n g a n i t u a l d i s e b a b k a n o l e h :

( 1 ) . k u r a n g n j a a k t i v i t e t d a l a m p e m b a n g u n a n r u m a h r u -m a h ( h a r g a b a h a n -m a h a l , u p a h t i n g g i , d s b . ) .

( 2 ) . b e r t a m b a h n j a p e n d u d u k j a n g t j e p a t ( a n g k a k e l a h i r -a n t i n g g i , u r b -a n i s -a s i , d s b . ) .

( 3 ) . k u r a n g n j a p e m e l i h a r a a n r u m a h - r u m a h j a n g s u d a h a d a .

( 4 ) . k e r u s a k a n r u m a h r u m a h ( p e r a n g , r e v o l u s i , k e b a k a -r a n , d s b . ) .

(17)

A n g k a - a n g k a r e s m i t e n t a n g d j u m l a h k e k u r a n g a n r u m a h j a n g l a j a k d i I n d o n e s i a b e l u m a d a .

Te t a p i m e s k i p u n d e m i k i a n k i t a d a p a t m e n g e m u k a k a n a n g k a - a n g k a t a k s i r a n k a s a r s e p e r t i b e r i k u t :

D j i k a s e a n d a i n j a d j u m l a h p e n d u d u k I n d o n e s i a s e k a r a n g 8 5 d j u t a d j i w a d a n s e t i a p r u m a h d i d i a m i o l e h r a t a - r a t a 5 d j i w a , m a k a d j u m l a h r u m a h j a n g h a r u s a d a i a l a h 8 5 / 5 = 1 7 d j u t a r u m a h .

Te t a p i k e n j a t a a n m e n u n d j u k k a n b a h w a m a s i h b a n j a k k e -l u a r g a j a n g b e -l u m m e m p u n j a i r u m a h d a n m e n d i a m i s e b u a h r u m a h b e r s a m a - s a m a k e l u a r g a l a i n , d a n m a s i h b a n j a k r u m a h j a n g t i d a k m e m e n u h i s j a r a t - s j a r a t k e s e h a t a n m a u p u n k e n i k m a t a n . D j i k a m i s a l n j a r a t a2 p a d a t i a p d e s a 5 0 % d a r i d j u m l a h r u m a h j a n g h a r u s a d a i t u d a p a t d i -k a t a -k a n b a i -k d a n m e m e n u h i s j a r a t2, m a i m d j u m l a h r u - m a h b a r u j a n g h a r u s d i b a n g u n s e b a g a i t a m b a h a n a t a u p e n g g a n t i a n a d a l a h 8 , 5 d j u t a r u m a h .

P e m b a n g u n a n r u m a h s e b a n j a k i t u t i d a k d a p a t d i l a k s a n a k a n d a l a m s a t u d u a t a h u n , t e t a p i h a r u s m e n u r u t r e -t j a n a d j a n g k a w a k -t u j a n g p a n d j a n g m i s a l n j a 5 0 -t a h u n . I n i b e r a r t i s e t i a p t a h u n r a t a - r a t a h a r u s d i b a n g u n 8 . 5 0 0 . 0 0 0 : 5 0 = 1 7 0 . 0 0 0 r u m a h .

D j u m l a h i n i d i t e t a p k a n , b i l a r u m a h - r u m a h j a n g b a i k t a d i ( 5 0 % ) a k a n t e t a p t i n g g a l b a i k s e l a m a 3 0 t a h u n d a n r u -m a h b a r u j a n g d i b a n g u n a k a n b e r u -m u r 5 0 t a h u n a t a u l e b i h . D j i k a t i d a k d e m i k i a n , d j u m l a h t e r s e b u t a k a n d j a u h l e b i h b e s a r .

U n t u k m e n g i m b a n g i p e r t a m b a h a n p e n d u d u k s e t i a p t a h u n j a n g b e r d j u m l a h k i r a - k i r a I d j u t a d j i w a , h a r u s d i b a n g u n p u l a r u m a h s e b a n j a k 1 d j u t a : 5 = 2 0 0 . 0 0 0 r u m a h .

B e r d a s a r k a n p e r h i t u n g a n B a t a s , m a k a s e t i a p t a h u n h a r u s d i b a n g u n k i r a - k i r a 1 7 0 . 0 0 0 + 2 0 0 . 0 0 0 = 3 7 0 . 0 0 0 r u m a h a t a u d i b u l a t k a n 4 0 0 . 0 0 0 r u m a h .

(b). Biaja jang diperlukan:

D j i k a m i s a l n j a b i a j a p e m b a n g u n a n s e b u a h r u m a h j a n g s e d e r h a n a p a d a w a k t u s e k a r a n g r a t a - r a t a R p . 5 0 . 0 0 0 , m a k a d j u m l a h b i a j a j a n g d i p e r l u k a n s e t i a p t a h u n a d a l a h 4 0 0 . 0 0 0 X R p . 5 0 . 0 0 0 = R p . 2 0 m i l j a r d .

D j u m l a h u a n g s e b a n j a k i t u b a r u k i t a s a d a r i a r t i n j a , d j i k a d i t e r a n g k a n d i s i n i b a h w a d j u m l a h A n g g a r a n B e l a n d j a P e m e r i n t a h d a l a m t a h u n 1 9 5 6 a d a l a h R p . 2 0 m i l j a r d .

(18)

3. Usaha-usaha mink memetjahkan masalah perumahan (a). Peranan pemerintah.

M e n g i n g a t k o n s e k w e n s i k o n s e k w e n s i j a n g l u a s d a l a m l a p a n g a n s o c i a l , e k o n o m i , i n d u s t r i , k e s e h a t a n d a n p e n d i d i k a n , m a k a a d a l a h k e w a d j i b a n p e m e r i n t a h u n t u k m e n g a m b i l t i n d a k a n t i n d a k a n j a n g p o s i t i p u n t u k m e n g u -r a n g i a k i b a t - a k i b a t d a -r i p a d a k e a d a a n p e -r u m a h a n j a n g b u r u k i t u .

P e m e r i n t a h t e l a h m e m b e n t u k d a l a m t a h u n 1 9 5 1 D j a -w a t a n P e r u m a h a n R a k j a t d a n k e m u d i a n d a l a m t a h u n 1 9 5 2 , a l a s a n d j u r a n E C A F E d a n d e n g a n b a n t u a n U n i t e d N a t i o n s Te c h n i c a l A s s i s t a n c e A d m i n i s t r a t i o n ( A d m i n i s -t r a s i B a n -t u a n Te k n i k P. B . B . ) , -t e l a h d i d i r i k a n L e m b a g a P e n j e l i d i k a n M a s a l a h B a n g u n a n2 d i B a n d u n g .

P e r s o a l a n p e r u m a h a n i t u d e m i k i a n l u a s n j a d a n p e n j e l e -s a i a n n j a m e m e r l u k a n b i a j a d e m i k i a n b e -s a r n j a , -s e h i n g g a t i d a k m u n g k i n p e n j e l e s a i a n n j a d i b e b a n k a n s e l u r u h n j a k e p a d a p e m e r i n t a h , a p a b i l a m e n g i n g a t k e a d a a n k e u a n g a n n e g a r a p a d a d e w a s a

M a s j a r a k a t u m u m h a r u s d i g e r a k k a n d a n d i d o r o n g u n t u k i k u t s e r t a m e m e t j a h k a n s o a l p e r u m a h a n i t u .

(b). Rentjana Pembangunan Perumahan Nasional.

U n t u k d a p a t m e l a k s a n a k a n p e m b a n g u n a n r u m a h - r u m a h u n t u k r a k j a t b a n j a k s e t j a r a t e r a t u r d a n b e r e n t j a n a , m a k a o l e h P e m e r i n t a h h a r u s d i t e t a p k a n l e b i h d a h u l u R e n -t j a n a P e m b a n g u n a n P e r u m a h a n N a s i o n a l ( N a t i o n a l H o u s i n g P o l i c y ) , u n t u k d i d j a d i k a n p e d o m a n b a g i i n s t a n s i i n s t a n s i / d j a w a t a n d j a w a t a n d a l a m p e n j e l e n g g a r a a n r e n -t j a n a - r e n -t j a n a m e r e k a .

P e n j u s u n a n R e n t j a n a N a s i o n a l i t u m e r u p a k a n p e k e r d j a a n j a n g s a n g a t k o m p l e k s , s e h i n g g a t i d a k d a p a t d i s e r a h k a n k e p a d a s u a t u D j a w a t a n a t a u D e p a r t e m e n s a d j a . R e n t j a n a s e m e s t a i t u h a r u s d i s u s u n o l e h D e w a n P e r a n t j a n g N a -s i o n a l

R e n t j a n a P e m b a n g u n a n P e r u m a h a n N a s i o n a l i t u a n t a r a l a i n s a n g a t B r a t h u b u n g a n n j a d e n g a n f a k t o r f a k t o r d i b a -w a h i n i :

( 1 ) . E k o n o m i N e g a r a

( 2 ) . P e n g h a s i l a n N a s i o n a l ( N a t i o n a l I n c o m e ) ( 3 ) . R e n t j a n a2 I n d u s t r i a l i s a s i N e g a r a

( 4 ) . S u m b e r - s u m b e r b a h a n b a n g u n a n ( 5 ) . P r o d u k s i b a h a n b a n g u n a n

( 6 ) . R e n t j a n a - r e n t j a n a t r a n s m i g r a s i

(19)

M e n d a h u l u i s e l e s a i d a n d i s a h k a n n j a R e n t j a n a P e m b a -n g u -n a -n P e r u m a h a -n N a s i o -n a l L e m b a g a s u d a h m u l a i m e l a k u k a n p e k e r d j a a n - p e k e r d j a a n p e r s i a p a n u n t u k melantjarkan terwudjudnja Rentjana Nasional itu d i k e m u -d i a n h a r i .

O l e h k a r e n a t a n p a r e n t j a n a r u m a h j a n g b a i k t a k d a p a t d i b a n g u n r u m a h - r u m a h j a n g b a i k p u l a , m a k a p o k o k p e r h a t i a n L e m b a g a ditudjukan kepada Penjelidikan-penjelidikan untuk m e n d a p a t k a n R e n t j a n a R u m a h j a n g s e h a t , n i k m a t d a n m u r a h , P e n j e l i d i k a n c h u s u s n j a d i t u d j u k a n k e p a d a r e n t j a n a p e m b a n g u n a n r u m a h r u -m a h u n t u k r a k j a t d j e l a t a ( h o u s e f o r t h e -m a s s e s ) .

4. Penjelidikan-penjelidikan untuk merentjanakan rumah s e h a t , n i k m a t d a n murah.

P ert am a- t am a di adakan penj el i di kan t ent ang fakt or- fakt or j ang m em pengaruhi perent j anaan rum ah, j ai t u ;

(a). Kebut uhan dan Kei ngi nan P enghuni R um ah. (b). Kesehat an dan Keni km at an.

(c). Konst ruksi dan B ahan B angunan. (d). B i aj a P em bangunan.

(a). Kebutuhan dan Keinginan Penghuni Rumah..

R u m a h b u k a n l a h s e m a t a m a t a s u a t u r u a n g a n t e r t u t u p b e l a -k a , t e t a p i m e r u p a -k a n p u l a s u a t u r u a n g a n f u n g s i o n i l , j a n g h a r u s m e m e n u h i k e b u t u h a n d a n k e i n g i n a n p e n g h u n i r u m a h .

U n t u k i t u r u m a h i t u d i l e n g k a p i d e n g a n p e r l e n g k a p a n d a n r u a n g -a n s e p e r l u n j -a , s e p e r t i p e r l e n g k -a p -a n p e m b e r i -a n -a i r m i n u m d -a n p e m b u a n g a n k o t o r a n , t e m p a t d a n r u a n g a n u n t u k m e n j i m p a n d a n m e m a s a k m a k a n a n , u n t u k t i d u r, m a n d i d s b .

S e m u a n j a i t u m e r u p a k a n f a k t o r- f a k t o r j a n g m e n e n t u k a n a p a k a h s e o r a n g p e n g h u n i s e n a n g m e n d i a m i r u m a h i t u a t a u t i d a k .

Berhubung dengan itu oleh Lembaga kini sedang diadakan p e n j e -l i d i k a n - p e n j e -l i d i k a n t e n t a n g :

(1) Ruangan dapur dan tungku api (tempat masak) (2) Luasnja ruangan-ruangan tidur

(3) Ruangan kakus dan kamar mandi,

P a d a d e w a s a i n i d i L e m b a g a s e d a n g d i s e l i d i k i b e r b a g a i m a -t j a m -t u n g k u d a p u r j a n g b i a s a n j a d i p a k a i o l e h s e b a g i a n b e s a r r a k j a t I n d o n e s i a u n t u k m e m a s a k .

J a n g a k a n d i s e l i d i k i i a l a h k e m u n g k i n a n p e n g h e m a t a n p e n g h e m a -t a n d a n e f i s i e n s i d a l a m p e m a k a i a n b a h a n b a k a r. D i -t a k s i r b a h w a d e n g a n p e m a k a i a n t u n g k u d a p u r j a n g b a n k a k a n d i t j a p a i p e n g

(20)

he m at a n 45 dj ut a me t er kubi k kaj u ba ka r se t a hun at a u kir a - ki r a 5000 dj ut a Rupi a h se t a hun da n e f isi e nsi a ka n 3 X le bi h be sa r.

S e b a g a i h a s i l p e n j e l i d i k a n o l e h L e m b a g a t e l a h d i r e n t j a n a -k a n a . l . :

( 1 ) R e n t j a n a r e n t j a n a r u m a h p e g a w a i u n t u k p r o j e k p e m b a -n g u -n a -n C h u s u s P e d j o m p o -n g a -n d i D j a k a r t a , j a i t u p r o j e k p e m b a n g u n a n + 8 0 0 r u m a h u n t u k m e n a m p u n g p e g a -wai-pegawai negeri jang kini masih berdiam dihotel-hotel . ( 2 ) R e n t j a n a r e n t j a n a r u m a h u n t u k A s i a n G a m e s d i D j a k a r

-t a .

(b). Kesehatan dan Kenikmatan.

Te l a h d i ka t a k a n, b a h w a r um a h i t u a d a l a h t e m pa t b e r l i nd u n g t e r h a nd a p s e g a l a p e n g a r u h a l a m , nd j a ndi ndj u g a t e r ha nd a p p e -n g a r u h i kl i m .

Untuk Indonesia pengaruh iklim jang terpenting ialah panas m a -t a h a r i , h u dj a n d a n a n gi n .

Jang terutama bergantung pada iklim. ialah rasa k e ni k m a t a n seseorang didalam rumah. Disamping itu kesehatannjapun d i p e -n g a r u hi o l e h i k l i m . O l e h k a r e -n a i t u d a l a m pe r e -n t j a -n a a -n r u m a h h a r u s d i se l i di k i t j a r a t j a r a u n t u k m e m p e rg u n a k a n s e b a i k b a i k -nja segala pengaruh baik daripada iklim itu dan m e n g hi n d a r k a n p e n g a r u h nj a j a n g k u r a n g b a i k.

Ant a r a l ai n pe r l u di a da ka n pe nj e li di ka pe nj el i di ka n te n-t a ng : Ti nggi nj a l a ngi n-t- l a ngi n-t ( pl af ond) da ri la nn-t ai r ua nga n. Me - nge na i hal i ni te la h ba nj a k di a da ka n pe nj el i di ka n di l uar ne ge r i, a .l . di Si nga pore , I sra e l, Austr a li a da n Af ri ka Se l a - ta n.

Di da pa t ka n ba hwa l a ngi t - la ngit j a ng ti nggi nj a 2, 40 m ti da k be r pe nga r uh bur uk al a s ke ni km at a n da la m r ua nga n, asa l sa dja soal ve nt il a si tj ukup di pe r hat i ka n.

( 1) Lua s da n dje ni s dj e ndel a.

Me nge nai dj e ni s dje nde l a se da ng di se l i di ki ol e h Le m ba ga unt uk me ngur a ngi se ba nj a k m ungki n pe m a kai a n kat j a unt uk dj e ndel a, ole h kar e na ka t ja sam pa i ki ni ma si h m er upa ka n ba ha n i m por da n t ida k te r bel i ol e h r a kj a t dj el a ta .

(c). Konstruksi dan bahan Bangunan.

(21)

Konst ruksi rum ah di suat u daerah banj ak bergant ung kepada m a-t j am bahan bangunan j ang di dapaa-t kan. di daerah it u, mi sal nj a ru-m ah- ruru-m ah berdi ndi ng bat a dan baru-m bu t erdapat banj ak di Dj awa dan Madura, sedangkan di Kal i m ant an dan Sum at era banj ak orang m enggunakan kaj u.

S e l a i n d a r i p a d a i t u a d a t - k e b i a s a a n p e n d u d u k . s e r t a k e a h l i a n j a n g d i m i l i k i r a k j a t d i p e n g a r u h i d j u g a k o n s t r u k s i r u m a h d i s u a t u d a e r a h . B e r h u b u n g d e n g a n i t u p e n g u m p u l a n k e t e r a n g a n k e t e r a n g -a n t e n t -a n g k o n s t r u k s i d -a n r e n t j -a n -a r u m -a h , s e r t -a p e n j e l i d i k -a n t e n t a n g s i f a t - s i f a t b a h a n b a n g u n a n d a n t j a r a - t j a r a m e n d a p a t k a n , m e n g o l a h d a n m e n g g u n a k a n b a h a n - b a h a n i t u d i p e l b a g a i d a e r a h d i I n d o n e s i a , s a n g a t p e n t i n g .

Berdasarkan keterangan- keterangan dan hasil-hasil p e n j e l i d i k a n d a p a t d i s e l i d i k i k e m u n g k i n a n u n t u k m e r u b a h d a n m e m p e r b a i k i k o n s t r u k s i - k o n s t r u k s i d a n r e n t j a n a - r e n t j a n a j a n g m a s i h d i p a k a i o l e h s e b a g i a n b e s a r r a k j a t .

P r i o r i t e t d i b e r i k a n k e p a d a p e n j e l i d i k a n p e n j e l i d i k a n 5 m a -t j a m b a h a n j a n g b a n j a k -t e r d a p a -t d i I n d o n e s i a , j a i -t u b a m b u , k a j u , t a n a h , k a p u r d a n t r a s .

D a n p e n j e l i d i k a n t e r u t a m a d i t u d j u k a n k e p a d a p e n g g u n a a n b a h a n -b a h a n i t u u n t u k p e m -b a n g u n a n r u m a h - r u m a h j a n g s e h a t , n i k m a t d a n m u d a h . K i n i l e m b a g a t e l a h m e m p e r o l e h b e b e r a p a h a - s i l m e n g e n a i p e n g g u n a a n k a j u t a h u n ( k a j u h u t a n ) s e p e r t i k a j u d j e u n d j i n g ( a l b i c i a ) , k a j u d a m a r ( a g a t i s ) u n t u k k o n s t r u k s i a t a p , t i a n g r u m a h d s b .

S i s t i m k o n s t r u k s i j a n g s e d a n g d i s e l i d i k i a d a l a h k o n s t r u k s i p a p a n j a n g d i p a k u , j a n g d a p a t d i b u a t d e n g a n m u d a h t a n p a k e -a h l i -a n . J -a n g d i p e r l u k -a n h -a n j -a l -a h p -a l e d -a n p -a k u .

Te r u t a m a d i I n d o n e s i a , d i m a n a b e l u m t j u k u p b a n j a k t e n a g a t u k a n g , h a r u s d i t j a r i k o n s t r u k s i k o n s t r u k s i j a n g d a p a t d i b u a t o -l e h r a k j a t s e n d i r i t a n p a b a n t u a n t u k a n g - t u k a n g .

D a l a m r a n g k a p e n g u m p u l a n k e t e r a n g a n - k e t e r a n g a n , o l e h L e m b a g a t e l a h d i l a k s a n a k a n : P e n j e l i d i k a n t e n t a n g p e n g a w e t a n b a m b u d i d e s a - d e s a . P e n j e l i d i k a n d i d j a l a n k a n d a l a m p u l u h a n d e s a d i b e b e r a p a k e r e s i d e n a n .

D a r i p e n j e l i d i k a n p e n j e l i d i k a n i t u t e l a h d i d a p a t k e s a n b a h -w a r a k j a t d e s a m e n g a -w e t k a n b a m b u d e n g a n b e r b a g a i m a t j a m t j a r a . D a n p e n e b a n g a n b a m b u h a r u s p u l a d i l a k u k a n m e n u r u t s j a r a t - s j a r a t t e r t e n t u , m i s a l n j a p a d a w a k t u t e r a n g b u l a n .

M e n g i n g a t b a m b u a d a l a h b a h a n j a n g b a n j a k t e r d a p a t d i I n d o n e s i a d a n b a n j a k d i p a k a i o l e h r a k j a t , m a k a p e n j e l i d i k a n t e n -t a n g p e n g a w e -t a n i -t u s a n g a -t b e r m a n f a a -t .

Selain daripada pengawetan bambu, diselidiki pula p e n g g u n a a n b a m b u d a l a m p e m b a n g u n a n p e r u m a h a n s e r t a k e a w e t a n b e r b a -g a i d j e n i s b a m b u .

D a l a m h a l i n i s u d a h d i d i r i k a n s e b u a h b a n g s a l p e r t j o b a a n (t est hal l ) chusus unt uk m enj el i di ki kekuat an konst ruksi kuda k u

(22)

d a d a n r a n g k a a t a p . P e n j e l i d i k a n a k a n d i l a k s a n a k a n d e n g a n konst ruksi-konst ruksi j ang berskal a 1 : 1, dj adi ti dak d i p e r k e -t j i l .

( d ) . B i a j a P e m b a n g u n a n .

S a l a h s a t u s e b a b j a n g m e n i m b u l k a n m a s a l a h p e r u -mahan di Indonesia ialah sangat rendahnja p e n g h a s i l a n penduduk disatu fihak dan sangat tingginja biaja pem-bangunan rumah dilain pihak. Oleh karena itu satu djalan untuk memetjahkan soal perumahan itu ialah me-rendahkan biaja pembangunan rumah.

P e n g h e m a t a n d a l a m b i a j a p e m b a n g u n a n a k a n d a p a t d i t j a p a i d j i k a a . l . :

( 1 ) . rentjana rumah disederhanakan, artinja segala p e r l e n g k a p a n jang tidak perlu dihilangkan dan ukuran2 ruangan d i b a t a s i s a m p a i k e b u t u h a n m i n i m u m .

( 2 ) . untuk pembangunan digunakan bahan bangunan s e t e m p a t j a n g m u r a h t e t a p i k u a t .

( 3 ) . rumah dibangun setjara swadaja jang dibantu (aided self help) at au got ong-roj ong. Dengan dem i ki an bukan s a d j a dapat dihemat pengeluaran biaja upah buruh jang kini b e r -d j u m l a h h a m p i r 5 0 % -d a r i s e l u r u h b i a j a p e m b a n g u n a n , tetapi djuga tenaga kerdja (manpower) jang banjak t e r d a -pat didaerah pedusunan da-pat digunakan sebaik- b a i k n j a . ( 4 ) . konstruksi rumah mudah dibuat tanpa banjak keahlian, t e

-t a p i m e s k i p u n d e m i k i a n k u a -t .

Lem baga ki ni sedang m enj el i di ki soal penghem at an b i a j a pembangunan itu dengan mengingat kemungkinan k e m u n g -k i n a n j a n g d i s e b u t d i a t a s .

Terutama soal pembangunan rumah setjara swadaja jang di-bantu (aided self-help) menarik perhatian Lembaga. Sebagai pertjobaan, Lembaga telah merentjanakan sebuah Balai Ke-sehatan Desa didesa Tjipajung.

P e n j u l u h a n k e p a d a r a k j a t .

Segala usaha penjelidikan Lembaga jang diuraikan diatas, ti -dak ada atau kurang faedahnja bagi rakjat, djika ti-dak diser-tai dengan usaha penjebaran hasil² dan penjuluhan kepada rakjat. Oleh karena itu Lembaga telah menerbitkan bebera-rapa matjam publikasi, jaitu :

(23)

— M a d j a l a h „ M a s a l a h B a n g u n a n ” ( m a d j a l a h t r i w u l a n )

P a m f l e t d a n L e a f l e t m e n g e n a i „ P e n g e r i n g a n K a j u ” d a n „ B a t u T j e t a k ” .

— B u k u „ R u m a h Tu m b u h ”

— L e m b a r a n ² P em b i n a ( D a t a s h e e t s ) .

S e l a i n d a r i p a d a i t u a k a n d i u s a h a k a n p u l a a . l . :

— S y m p o s i a a t a u s e m i n a r s e m i n a r m e n g e n a i s o a l s o a l p e -r u m a h a n a t a u s o a l - s o a l j a n g b e -r h u b u n g a n d e n g a n i t u .

— P e m b i k i n a n f i l m - f i l m d a n s l i d e s u nt u k i n s t r u k s i . — P e m b i k i n a n p o s t e r- p o st e r u n t u k p r o p a g a n d a . — P e n j i a r a n d e n g a n p e r a n t a r a a n r a d i o .

§ 1 0 5 1 L a b o t a t o r i u m P. L . N . P u s a t D i n a s P e re n t j a n a a n & P e m b a -n gu -n a -n . P e r u s a h a a-n L i s t r i k N e g a r a Pu s a t

a . D i d a l a m l i n g k u n g a n P. L . N . P u s a t - D i n a s P e r e n t j a n a d a n P e m - b a n g u n a n , a k a n di d i r i k a n „ L a b o r a t o r i u m P L N P u s a t ” b e r t e m p a t d i d a e r a h D j a k a r t a . L a b o r a t o r i u m a k a n d i s e r a h i p e k e r d j a a n - p e - k e r d j a a n r o u t i n e ( m e n g u d j i , m e n g u k u r, d a n m e m e r i k s a b a h a n b a h a n , a l a t -a l -a t , p e s -a w -a t d -a n i n s t -a l -a s i - i n s t -a l -a s i l i s t r i k ; m e m p e r - b -a i k i d -a n m e n j e t e l m e t e r - m e t e r d a n r e a l i s ; i d e m d i b i d a n g k o k e s / g a s ) , d a n p e k e r d j a a n - p e k e r d j a a n r e s e a r c h / d e v e l o p m e n t ( m e n j e l i d i k i d a n m e r e n t j a n a k a n , m e n g g a m b a r d a n m e n t j o b a p e n d a p a t - p e n d a p a t b a r u j a n g d a p a t d i p r o d u k s i r d i d a l a m n e g e r i , d i b i d a n g p e n g g u n a a n s u m b e r - s u m b e r t e n a g a k o n v e n s i o n i l / m o d e r n , p e m b a n g k i t a n p e n j a l u r a n , p e m b a g i a n d a n p e n g g u n a a n l i s t r i k ; i d e m di b i d a n g k o k e s / g a s ) .

P e k e r d j a a n r e s e a r c h / d e v e l o p m e n t a k a n d i l a k u k a n d a l a m k e r d j a -s a m a d e n g a n B a l a i P e n j e l i d i k a n I n d u -s t r i , B a l a i H i d r o l o g i d a n B a l a i ² l a i n d a r i D e p a r t e m e n P e r i n d u s t r i a n , d a n P. U . T. , t e r u t a m a m e n g e n a i b a g i a n b a g i a n j a n g a k a n d i p r o d u k s i o l e h B e n g k e l B e -s a r L i -s t r i k j a n g d j u g a a k a n d i d i r i k a n o l e h P. L . N . P u -s a t d i d a e r a h D j a k a r t a . K e r d j a s a m a a k a n d i t j a r i p u l a d e n g a n l a b o r a t o r i a d a r i p e r g u r u a n - p e r g u r u a n t i n g g i k i t a , s e r t a d e n g a n p e l b a g a i b a d a n j a n g s e d j e n i s d i l u a r n e g e r i .

P i m p i n a n d a r i l a b o r a t o r i a P. L . N . P u s a t a k a n d i s e r a h k a n k e p a d a I r. K . H a d i n o t o , j a n g p a d a d e w a s a i n i b a r u m e m p u n j a i s e o r a n g t e n a g a a h l i ( s a r d j a n a ) : I r. P r a n o t o . P e n d i d i k a n t e n a g a - t e n a g a a h l i m e n e n g a h d i m u l a i t a h u n i n i d e n g a n p e n g i r i m a n s e o r a n g u n -t u k -t r a i n i n g s e l a m a s e -t a h u n d i A m e r i k a S e r i k a -t .

S e l a i n L a b o r a t a r i u m P. L . N . P u s a t i t u , m a k a d i b e b e r a p a k o t a b e -s a r t e l a h a t a u a k a n d i d i r i k a n L a b o r a t o r i u m P e r u -s a h a a n , c h u -s u -s u n t u k p e k e r d j a a n p e k e r d j a a n r o u t i n e d i b i d a n g l i s t r i k a t a u k o -k e s / g a s .

(24)

b . D a l a m m a s a k e k u r a n g a n a k a n t e n a g a a h l i i n i , P. L . N . m e n g g u n a k a n s e b a g a i p e d o m a n b a h w a u n t u k p e m b a n g u n a n d a r i p u s a t2 l i s t r i k t e n a g a a i r d i b u t u h k a n s e o r a n g i n s i n j u r p e r 7 0 0 0 k w. , s e d a n g u n -t u k p u s a -t2 l i s t r i k t e n a g a t h e r m i s 1 i n s i n j u r p e r 5 0 0 0 k w. D i l a -p a n g a n -p e n g u s a h a a n t e n a g a a i r 1 I r / 5 0 . 0 0 0 k w. , s e d a n g d i l a -p a n g a n t e n a g a t h e r m i s 1 I r / 3 0 . 0 0 0 k w. B e r d a s a r k a n r e n t j a n a P. L . N . u n t u k d j a n g k a 1 9 6 0 — 1 9 6 5 d i p e r h i t u n g k a n b a h w a k i n i d i p e r l u k a n 8 0 i n s i n j u r u n t u k p e m b a n g u n a n d a n p e n g u s a h a a n . S e -l a i n d i p e r -l u k a n p u -l a 2 0 i n s i n j u r u n t u k p e k e r d j a a n2 p e r e n t j a -n a a -n d a -n l a b o r a t o r i u m , s e r t a 1 0 o r a -n g u -n t u k b e -n g k e l b e s a r ; 11 0 o r a n g i n s i n j u r i n i p e r l u d i b a n t u o l e h 2 2 0 o r a n g b a k a l o r e a t d a n 8 8 0 o r a n g l u l u s a n S T M . Te n a g a t e k n i s i n i a d a l a h t e r u t a m a d a r i d j u r u s a n l i s t r i k , m e s i n d a n s i p i l , t e t a p i p u l a p e r l u d j u r u s a n t e k n i k , k i m i a t e k n i k , t a m b a n g d a n m e t a l u r g i . D a l a m r a n g k a2 i n i b e l u m t e r m a s u k p e n g g a n t i a n d a r i t e n a g a2 j a n g p e n s i u n d a n l a i n ² U n t u k m a s a s e s u d a h t a h u n 1 9 5 7 t e n t u d i p e r l u k a n d j u m l a h2 j a n g l e b i h b e s a r. U n t u k p e r u s a h a a n2 k o k e s / g a s b e l u m d a p a t d i m a d j u -k a n a n g -k a2, t e t a p i d j e l a s d i p e r l u k a n t e k n i s p a d a t i n g k a t s a r d j a n a , b a k a l o r e a t d a n m e n e n g a h . d a r i d j u r u s a n2 k i m i a t e k n i k , m e s i n d a n t a m b a n g .

P. L . N . d j u g a s a n g a t m e m e r l u k a n t e n a g a2 s a r d j a n a e k o n o m i p e r -u s a h a a n , e k o n o m i -u m -u m , h -u k -u m , k e m a s j a r a k a t a n , s e r t a t e n a g a2 b a k a l o r e a t d a n m e n e n g a h , j a k n i u n t u k l a p a n g a n2 r e s e a r c h , p e -r e n t j a n a a n d a n p e n g u s a h a a n .

§ 1 0 5 2 L e m b a g a m e t e o r o l o g i d a n g e o f i s i k

a . N a m a : L e m b a g a M e t e o r o l o g i d a n G e o f i s i k .

b . S t a t u s : M a s u k l i n g k u n g a n D e p a r t e m e n P e r h u b u n g a n U d a r a . c . Te m p a t : D j a l a n G e r e d j a I n g g e r i s N o . 3 D j a k a r t a .

d . Tu g a s :

1 . M e n j e l e n g g a r a k a n u s a h a ² p e n g a m a n a n d i p e l b a g a i b i d a n g k e -g i a t a n a . l . l a l u - l i n t a s d i u d a r a , l a u t d a n p e m b a n -g u n a n .

2 . M e n g a d a k a n p e n j e l i d i k a n d a l a m b i d a n g M e t e o r o l o g i d a n G e o f i s i k .

3 . Tu r u t s e r t a d a l a m u s a h a k e m a k m u r a n ( m e l e n g k a p i s a n d a n g -p a n g a n ) d e n g a n m e n g a d a k a n -p e n j e l i d i k a n t e n t a n g h u b u n g a n m e t e o r o l o g i d e n g a n p e r t a n i a n . D j u g a m e m b e r i k a n s h o r t r a n g e f o r e c a s t ( p e r a m a l a n u n t u k d j a n g k a p e n d e k ) d a n l o n g r a n g e f o r e c a s t ( p e r a m a l a n d j a n g k a p a n d j a n g ) .

e . L A PA N G A N P E K E R D J A A N : 1 . M e t e o r o l o g i :

(25)

D j u g a m e m b e r i k a n p e l a j a n a n k e p a d a p e n e r b a n g a n , p e r t a n i a n , k e h u t a n a n d s b n j a , b e r u p a r a m a l a n t j u a t j a d j a n g k a p a n d j a n g . 2 . G e o f i s i k.

M e n j e l e n g g a r a k a n p e k e r d j a a n r o u t i n e a l o b s e r v a s i d a n p u b -l i k a s i d a -l a m b i d a n g m a g n i t, b u m i , s e i s m o l o g i d a n d i n a s w a k t u . 3 . R e s e a r c h.

M e n j e l e n g g a r a k a n p e n j e l i d i k a n d a l a m b i d a n g g e o f i s i k . m e -t e o r o l o g i d a n f i s i k a u d a r a .

M e n t j a r i u s a h a / t j a r a2 b e k e r d j a S e r t a p e n g g u n a a n a l a t2 j a n g d i p e r l u k a n .

4 . U m u m .

M e r e n t j a n a k a n p e n d i d i k a n k a d e r2 l a m a d a n b a r u d i l u a r d a n d i d a l a m n e g e r i .

M e m p e r s i a p k a n k a d e r2 a g a r d a l a m t u g a s L . M . G . l e b i h e f e k -t i f s e s u a i d e n g a n k e b u -t u h a n m a s j a r a k a -t .

f . O R G A N I S A S I :

S e s u a i d e n g a n l a p a n g a n p e k e r d j a a n n j a , o r g a n i s a s i d i b a g i d a l a m : 1 . B a g i a n M e t e o r o l o g i .

2 . B a g i a n G e o f i s i k 3 . B a g i a n R e s e a r c h . 4 . B a g i a n U m u m .

g . P E N G U R U S : K e p a l a L e m b a g a : I r . S o e r o t o M a n g o e n s o e -m a r t o .

h . K E A D A A N S E K A R A N G : 1 . Te n a g a a h l i 8 6 o r a n g .

2 . K e g i a t a n j a n g d i d j a l a n k a n d a n h a s i 12 j a n g t e l a h d i t j a p a i :

3 . K e s u l i t a n2 j a n g d i a l a m i .

( a ) . K e k u r a n g a n r u a n g k e r d j a d a n p e r u m a h a n u n t u k k a n t o r d a n p e g a w a i .

( b ) . K e k u r a n g a n t e n a g a a h l i ( A k a d e m i s i d a n S e m i A k a d e m i s i ) . ( c ) . K e k u r a n g a n a l a t2 i l m i a h d a n t e k n i k . B e g i t u p u l a o n d e r

-d i l - o n -d e r -d i l , -d i s e b a b k a n p r o s e -d u r e j a n g b e r - b e l i t ². 4 . K e r d j a s a m a d i l a k u k a n d e n g a n :

D a l a m N e g e r i :

( a ) . D j a w a t a n P e n e r b a n g a n S i p i l . ( b ) . P. T. T.

( c ) P e r k e b u n a n .

(26)

( d ) . A . L . R . I . ( e ) . A . U . R . I .

( f ) . U n i v e r s i t a s I n d o n e s i a . ( g ) . M . I . P. I .

( h ) . U n i v e r s i t a s G a d j a h M a d a . ( I ) . D e p a r t e m e n A g a m a . ( j ) . D e p a r t e m e n P e r t a n i a n . L u a r N e g e r i :

( a ) . M e n d j a d i a n g g o t a W. M . O . ( Wo r l d M e t e o r o l o g i c a l O r g a -n i z a t i o -n ) .

( b ) . M e n d j a d i a n g g o t a U . G . G . I ( U n i o n G e o d e s i q u e e t G e o p h y -s i q u e I n t e r n a t i o n a l e ) .

( c ) . Tu r u t a k t i p d a l a m Ta h u n G e o f i s i k I n t e r n a s i o n a l .

( d ) . D e n g a n s e m u a l e m b a g a G e o f i s i k d a n o b s e r v a t o r i a d i s e -l u r u h I n d o n e s i a .

i . R E N T J A N A U S A H A : 1 . B a g i a n M e t e o r o l o g i :

Merent j anak an perkem bangan S eksi Agri cul t ural M e t e o r o l o g y, S e k s i H y d r o g i c a l M e t e o r o l o g y d a n S e k s i M a r i t i m e M e t e o r o -l o g y.

2 . B a g i a n G e o f i s i k.

M e r e n t j a n a k a n p e m b u k a a n S t a s i u n M a g n i t B u m i d i Ta n g g e -r a n g d a n S t a s i u n S e i s m o l o g i d i K u p a n g d a n p e n j e m p u -r n a a n k e g i a t a n r o u t i n e .

3 . B a g i a n R e s e a r c h .

M e r e n t j a n a k a n a d a n j a p e n j e l i d i k a n m e n g e n a i F i s i k a U d a r a ( s i n a r k o s m i k , i o n o s f i r, r a d i o a k t i f i t e t , h u d j a n d a n u d a r a , l i s t r i k u d a r a ) d a l a m l a p a n g a n M e t e o r o l o g i d a n G e o f i s i k , O c e a n o g r a f i d a n I n s t r u m e n t a r i u m ) .

4 . B a g i a n U m u m .

M e r e n t j a n a k a n p e n d i r i a n g e d u n g2 u n t u k k a n t o r d a n r u a n g k e r d j a s e s u a i d e n g a n p e r a l a t a n2. P e n d i d i k a n u n t u k l u a r d a n d a l a m n e g e r i a . l . d a l a m r a n g k a p a m p a s a n D j e p a n g d a n b a n -t u a n - b a n -t u a n f i h a k l a i n m i s a l n j a : I . C . A . , C o l o m b o d s b . 5 . P e r l u a d a n j a s e b u a h P. P. ( U . U . ) p a n g m e n e t a p k a n b a h w a

L.M.G.lah jang bevoegd dalam bidang Meteorologi dan G e o f i -s i k .

6 . P e m a s a n g a n s e i s m o g r a p h d i - t e m p a t ² d i l u a r D j a w a , b e r - s a m a2 d e n g a n D j a w a t a n G e o l o g i .

(27)

7 . P e n e t a p a n t i t i k t e t a p u n t u k p e n i n d j a u a n M e t e o r o l o g i , b e r s a m a -s a m a d e n g a n A . U . R . I .

8 . B a g i a n G e o f i m i t r i p e r l u d i t a m b a h ( p a d a w a k t u i n i s e d a n g d a l a m p e r s i a p a n ) .

9 . T j a r a m e n a m b a h h a s i l d a l a m k e a d a a n s e k a r a n g : ( a ) . B a g i a n G e o f i s i k :

M e m b u a t r e n t j a n a d j a n g k a p e n d e k / p a n d j a n g d a l a m l a p a n g a n S e i s m o l o g i d a n G e o m a g n e t i s m ( p e r d j a l a n a n p e -n g u k u r a -n d i s e l u r u h I -n d o -n e s i a ) .

B a n t u a n d a r i U n e s c o m e n g e n a i p e m b e l i a n U n e s c o C o u p o n u n t u k m e n d a p a t k a n s p a r e ² - p a r t s d a r i l u a r n e g e r i .

( b ) . B a g i a n R e s e a r c h .

M e n d a p a t k a n b a n t u a n a l a t2 d a r i l u a r n e g e r i . M e n d i d i k t e n a g a s e m i a k a d e m i s c h u s u s u n t u k k e p e n t i n g a n r e s e a r c h . M e n g i r i m k a n t e n a g a j a n g t j a k a p k e I n s t i t u t Te k n o l o g i B a n d u n g s a m p a i t i n g k a t S a r d j a n a .

M e n d i d i k I n s t r u m e n t m a k e r d i B a n d u n g . P e r l u s e g e r a d i b e n t u k B a d a n K e r d j a S a m a .

( s e b a g i a n b e s a r d a r i t u g a s p e n g a m a t a n d a p a t d i l a k s a n a k a n o l e h i n s t a n s i2:

A.D. ; A.U.R.I. ; A.L.R.I. ; Pelajaran2 P e m e r i n t a h / S w a s t a , P e r k e b u n a n , K e h u t a n a n ) .

1 0 . P e n u n d j u k a n t e m p a t2 p e n e l i t i a n ( r e s e a r c h ) j a n g d i a n g g a p t e r b a i k :

( a ) . B a g i a n G e o f i s i k .

P e m b u k a a n s t a s i u n2 G e o f i s i k d i Ta n g g e r a n g . d a n K u p a n g . ( b ) . B a g i a n R e s e a r c h .

( 1 ) . B a n d u n g ( d e k a t I n s t i t u t Te k n o l o g i ) .

( 2 ) . B o g o r ( d e k a t p e r k e b u n a n u n t u k K l i m a t o l o g i ) .

( 3 ) . Ta n d j u n g p i n a n g ( t e r l e t a k d i d a e r a h C h a t u l i s t i w a — u n t u k M e t e o r o l o g i ) .

( 4 ) Te m p a t2 l a i n .

11 . Te n a g a ² j a n g m a s i h d i p e r l u k a n :

A h l i M e t e o r o l o g i P e n e r b a n g a n : 6 0 o r a n g ( s u d a h a d a 5 4 o r a n g ) . S a r d j a n a I l m u P a s t i / A l a m : 6 o r a n g ( b e l u m a d a ) .

O b s e r v e r : 2 8 3 o r a n g ( s u d a h a d a : 2 4 2 o r a n g ) . A h l i M e t e o r o l o g i P e r t a n i a n : 2 0 o r a n g . S a r d j a n a F i s i k a : 9 o r a n g .

S a r d j a n a M a t e m a t i k a : 2 o r a n g .

Te n a g a S e m i A k e d e m i s i ( a h l i d a l a m l a p a n g a n M e t e o r o l o g i d a n G e o f i s i k j a n g c h u s u s d i d i d i k u n t u k R e s e a r c h ) : 1 0 o r a n g . Te n a g a I n s t r u m e n t m a k e r : 2 o r a n g .

Te n a g a P e n i u p G e l a s : 2 0 o r a n g .

(28)

1 2 . P em beri an fasi l i t et j ang tj ukup kepada t enaga2 unt uk b a g i a n Met eorol ogi dan B agi an R esearch (m i sal nj a t undj angan2 r e -s e a r c h d -s b n j a ) . u n t u k m e n a r i k t e n a g a2 d a r i l u a r, d i m a n a m e r e k a m e n d a p a t p e n g h a rg a a n j a n g m e n g u n t u n g k a n .

1 3 . Lapangan baru sudah tjukup (tidak difikirkan), asal jang l a - m a d i d j a l a n k a n s e - b a i k - n j a .

1 4 . R e n t j a n a C h u s u s u n t u k t a h u n 1 9 6 1 - 1 9 6 9 : B a g i a n M e t e o ro l o g i:

Di harapkan dapat m endi ri kan 2 st asi un Aerol ogi dan 2 Wea -t her Forecas-t cen-t res.

Di harapkan dapat m endi ri kan 5 st asi un. Aerol ogi dan 3 Wea -t her Forecas-t cen-t res.

Di harapkan dapat m endi ri kan 8 st asi un Aerol ogi dan 7 Wea -t her Fores-t cen-t res.

Diharapkan dapat memperkembangkan Meteorologi Pertanian dengan adanj a t enaga2 ahl i Met eo P ert ani an dal am t ahun 1963.

Di harapkan dapat m em perkem bangk an Met eorol ogi Mari t i m dengan .m endj adi sem purna Arm ada Si pil R d.

j . K e t e r a n g a n :

P l a n n i n g d a l a m t a h u n i n i b e l u m s e l e s a i s e l u r u h n j a k a r e n a b a r u p a d a p e r m u l a a n t a h u n 1 9 6 0 L e m b a g a i n i d a p a t b e k e r d j a d e n g a n t e n a n g .

§ 1 0 5 3 B a l a i F o t o g r a m e t r i D i re k t o r a t To p o g r a f i A . D .

a . N a m a : B A L A I F O TO G R A M E T R I D I R E K TO R AT TO P O -G R A F I A . D .

b . Te m p a t : D j a k a r t a , D j a l a n G u n u n g S a r i 9 0 . c . S t a t u s : D e p a r t e m e n P e r t a h a n a n .

d . Tu g a s :

1 . M e n g a t u r d a n m e n g e r d j a k a n s e m u a p e k e r d j a a n2 p e m e t a a n , b a i k s e t j a r a f o t o g r a m e t r i s m a u p u n s e t j a r a t e r r e s t r i s , t e r u t a m a pem buat an pet a² topografi berskal a 1 : 25.000 ; 1 : 50.000 d a n 1 : 1 0 0 . 0 0 0 .

P e m b a h a r u a n p e t a ² t o p o g r a f i i t u s e t j a r a b e r s k a l a ; P e n j u s u n -a n b l -a d ² m i n u t p l -a n : 1 5 , 0 0 0 d -a r i p e t -a ² P. T. M .

2 . M e n g a t u r d a n m e n g e r d j a k a n s o a l ² P e n j e l i d i k a n d a n P e r e n t j a -n a a -n u -n t u k k e p e -n t i -n g a -n c h u s u s B a l a i F o t o g r a m e t r i .

3 . M e n g a t u r d a n m e n g e r d j a k a n s e m u a p e n g e r d j a a n A e r o t r i n g -u l a s i , m a -u p -u n d i l a p a n g a n a t a -u d i k a n t o r.

Referensi

Garis besar

Dokumen terkait

Pembelajaran dengan menggunakan media gambar sebagai bahan diskusi siswa pada materi dampak pengangguran, peningkatan mutu dan peran pemerintah dalam

Kendala-kendala yang muncul pada kelas III SDN Krembangan Utara III/606 Surabaya pada penggunaan media gambar seri dalam pembelajaran membuat karangan sederhana dengan

PEJABAT PENGADAAN BARANG/JASA V KEGIATAN APBD TAHUN ANGGARAN 2014.

1 MOHAMMAD ILHAM MAHFUD MI MUHAMMADIYAH MADIUN 58 2 HAUZAN HANIFAH ZAHRA SD MUHAMMADIYAH MADIUN 52 3 ATIKA BANOWATI SD MUHAMMADIYAH MADIUN 44 4 HAMZAH ABDURRAHMAN

PEMERINTAH KABUPATEN MUSI BANYUASIN DINAS PENDIDIKAN DAN KEBUDAYAAN.. PEJABAT PENGADAAN BARANG/JASA V

Rights (1948) adalah sebuah pernyataan dari seluruh umat manusia mengenai HAM.. Pengertian HAM yang dimaksudkan di sini adalah HAM dalam arti universal atau HAM yang

karena sifatnya transformatif, dan juga mirip perdebatan karena kesimpulan yang dicapai benar-benar dipikirkan. Prosesnya sendiri menarik orang terlibat, seperti kalau

[r]