modul inkuiri sains tahun 5 - Sumber Pendidikan

(1)

(2)

(3)

KEMENTERIAN PENDIDIKAN MALAYSIA

Kurikulum Standard Sekolah Rendah

MODUL

PENDEKATAN INKUIRI

MELALUI

KEMAHIRAN PROSES

SAINS

TAHUN 5

(4)

Cetakan Pertama 2014

(5)

KANDUNGAN

Muka Surat

Rukun Negara v

Falsafah Pendidikan Kebangsaan vi

Falsafah Pendidikan Sains Negara vii

Prakata viii

Latar Belakang 1

Matlamat 2

Objektif 2

Kemahiran Proses Sains

Memerhati 7

Mengelas 23

Mengukur dan Menggunakan Nombor 29

Meramal 35

Membuat Inferens 43

Berkomunikasi 53

Menggunakan Perhubungan Ruang

dan masa 65

(6)

Mendefinisi secara operasi 85

Mengawal pemboleh ubah 95

Membuat hipotesis 103

(7)

RUKUN NEGARA

BAHAWASANYA negara kita Malaysia mendukung cita-cita untuk mencapai perpaduan yang lebih erat dalam kalangan seluruh masyarakatnya; memelihara satu cara hidup demokratik; mencipta masyarakat yang adil bagi kemakmuran negara yang akan dapat dinikmati bersama secara adil dan saksama; menjamin satu cara yang liberal terhadap tradisi-tradisi kebudayaannya yang kaya dan berbagai-bagai corak; membina satu masyarakat progresif yang akan menggunakan sains dan teknologi moden;

MAKA KAMI, rakyat Malaysia, berikrar akan menumpukan seluruh tenaga dan usaha kami untuk mencapai cita-cita tersebut berdasarkan atas prinsip-prinsip yang berikut:

•

KEPERCAYAAN KEPADA TUHAN

•

KESETIAAN KEPADA RAJA DAN NEGARA

•

KELUHURAN PERLEMBAGAAN

(8)

ŝ

Pendidikan di Malaysia adalah suatu usaha

berterusan ke arah lebih

memperkembangkan potensi individu

secara menyeluruh dan bersepadu untuk

melahirkan insan yang seimbang dan

harmonis dari segi intelek, rohani, emosi

dan jasmani berdasarkan kepercayaan dan

kepatuhan kepada Tuhan. Usaha ini adalah

bertujuan untuk melahirkan warganegara

Malaysia yang berilmu pengetahuan,

berketerampilan, berakhlak mulia,

bertanggungjawab dan berkeupayaan

mencapai kesejahteraan diri serta

memberikan sumbangan terhadap

keharmonian dan kemakmuran keluarga,

(9)

ŝ

Selaras dengan Falsafah

Pendidikan Kebangsaan,

pendidikan sains di Malaysia

memupuk budaya Sains dan

Teknologi dengan memberi

tumpuan kepada perkembangan

individu yang kompetitif, dinamik,

tangkas dan berdaya tahan serta

dapat menguasai ilmu sains dan

(10)

YLLL

PRAKATA

3HODNVDQDDQ.665GDODPWUDQVIRUPDVLNXULNXOXPPHPEHULSHQHNDQDQNHSDGDSHQJHWDKXDQ GDQNH PDKLUDQ6 HODLQGDU LL WXVW UDWHJLSH QJDMDUDQGD QSH PEHODMDUDQ\ DQJEHU NHVDQGDQ VHVXDLGHQJDQNHKHQGDNSHQGLGLNDQP DVD NLQL GDQP DVDGHSDQM XJDWXU XWGL EHULSHU KDWLDQ GDODPPHQJKDVLONDQ LQVDQ\DQJEHUSHPLNLUDQNULWLVDQDOLWLVNUHDWLIGDQLQRYDWLIVHVXDLGHQJDQ KDVUDW.665

.XULNXOXP6DL QV.6 65PH PEHULSHQ HNDQDQNH SDGDS HQJXDVDDQNH PDKLUDQVDL QWLILNL DLWX NHPDKLUDQPDQLSXODWLIGDQ NHPDKLUDQSURVHVVDLQV3HQHUDSDQNHWLJDWLJDNRPSRQHQLQLWLGDN GLMDODQNDQVHFDU DEHU DVLQJDQWH WDSLL DQ\DKDU XVODK GLMDODQNDQV HFDUDE HULULQJDQ6H EDJDL XVDKDGDODPPHPEDQWXJXUXPHPDKDPLGDQPHQHUDSNDQNHPDKLUDQSURVHVVDLQVVHPDVD SHQJDMDUDQGDQSHPEHODMDUDQ%DKDJLDQ3HPEDQJXQDQ.XULNXOXPWHODKPHQJKDVLONDQPRGXO LQLGDODPPHQGHGDKNDQJXUXVWUDWHJL\DQJEROHKGLJXQDNDQ

0RGXOL QL EROHK PHPEDQWXJ XUX GDODP PHPSHOEDJDLNDQND HGDKSH QJDMDUDQGD Q SHPEHODMDUDQ\ DQJEHU NHVDQG DQP HQ\HURQRNNDQGDO DP PHQHUDSNDQNH PDKLUDQSU RVHV VDLQVNHSDGDPXULGPHUHND

%DKDJLDQ3 HPEDQJXQDQ. XULNXOXP PHUDNDPNDQVHWL QJJLWLQJJLSHQJ KDUJDDQ GDQW HULPD NDVLKNHSDGDVHPXD\DQJWHUOLEDWGHQJDQSHQ\HGLDDQPRGXOGDQMXJDPHUHND\DQJPHQJXML ULQWLVPRGXOLQL6HPRJDPRGXO\DQJGLKDVLONDQLQLGDSDWGLPDQIDDWNDQROHKVHPXDSLKDN\DQJ EHUNHSHQWLQJDQ

3HQJDUDK

(11)

1

Matlamat kurikulum Sains sekolah rendah adalah untuk melengkapkan murid dengan ilmu pengetahuan sains, kemahiran saintifik serta sikap saintifik dan nilai murni. Adalah diharapkan murid ini akan menjadi individu yang akan menyumbang ke arah pwembentukan masyarakat berbudaya sains dan teknologi, bersifat ikram, dinamik, progresif, bertanggungjawab terhadap alam sekeliling dan mengagumi penciptaan alam.

Sains di peringkat sekolah rendah menekankan pendekatan inkuiri melalui pelbagai aktiviti bagi membolehkan murid memperoleh pengetahuan tentang sesuatu konsep. Sekiranya murid dilibatkan dalam aktiviti ini secara aktif, ia akan menimbulkan minat dan keseronokan dalam mempelajari sains. Ia juga menjuruskan murid ke arah pemikiran yang kritis, analitis, kreatif dan inovatif sesuai dengan hasrat KSSR.

Guru yang mengamalkan pendekatan yang berorientasikan “memberitahu” akan menghasilkan murid yang hanya berkemahiran mengikut arahan tanpa memahami apa yang mereka lakukan. Jika keadaan ini berlaku, hasrat kurikulum yang menghasilkan murid yang menguasai kemahiran proses sains dan kemahiran berfikir akan gagal, kerana murid yang dihasilkan hanya murid hanya tahu mengikut arahan tanpa boleh berfikir secara kritis, kreatif dan inovatif.

Cabaran utama yang perlu ditangani dalam merealisasikan hasrat untuk meningkatkan penguasaan kemahiran saintifik adalah kefahaman guru itu sendiri tentang kemahiran proses sains serta keupayaan mereka mengaplikasikannya dalam pengajaran dan pembelajaran. Guru-guru sains yang terlatih faham dan tahu tentang kemahiran proses sains tetapi mereka menghadapi masalah dalam menerapkan kemahiran ini kepada murid mereka.

Penguasaan murid dalam kemahiran proses sains boleh diterapkan melalui pelbagai pendekatan mengikut kesesuaian dan dirancang dengan teliti oleh guru. Salah satu pendekatan yang baik dalam menerapkan kemahiran proses sains ini adalah pendekatan berorientasikan proses yang mana murid itu sendiri mendapatkan pengetahuan sains melalui proses yang mereka lalui. Murid seharusnya sedar apa yang mereka lakukan (metakognisi) supaya mereka berupaya menggunakan kemahiran ini dalam situasi yang lain juga.

Dokumen Standard Kurikulum Sains Tahap 2 KSSR dalam transformasi kurikulum, mengandungi tema Pengenalan kepada Sains dalam kurikulum sains yang menjadikan setiap kemahiran proses sains sebagai standard pembelajaran yang perlu dikuasai oleh murid secara eksplisit. Modul ini merupakan satu usaha Bahagian Pembangunan Kurikulum dalam merealisasikan hasrat yang tersurat dalam Dokumen Standard Kurikulum dan Pentaksiran Sains Tahun 5. Modul ini memberi penjelasan tentang kemahiran proses sains untuk dijadikan panduan kepada guru dalam merangka dan melaksanakan pengajaran dan pembelajaran sains yang berorientasikan penguasaan kemahiran proses sains dan lembaran kerja untuk murid.

(12)

2

Modul Pendekatan Inkuiri melalui Penguasaan Kemahiran Proses Sains bagi Tahun 5 ini merangkumi semua kemahiran proses sains seperti yang tersurat di dalam Dokumen Standard Kurikulum dan Pentaksiran Sains Tahun 5 iaitu memerhati, mengelas, mengukur menggunakan nombor, membuat inferens, meramal, berkomunikasi, menggunakan perhubungan ruang dan masa, mentafsir maklumat, mendefinisi secara operasi, mengawal pembolehubah, membuat hipotesis dan mengeksperimen.

MATLAMAT

Modul ini digubal dengan tujuan untuk memberi penjelasan tentang kemahiran proses sains bagi membantu guru dalam menerapkan kemahiran proses sains dengan lebih berkesan supaya murid boleh menguasainya.

OBJEKTIF

Selepas menggunakan modul ini: Guru dapat:

x Memahami pengertian setiap kemahiran proses sains.

x Mengetahui ciri-ciri bagi setiap kemahiran proses sains

x Merangka strategi pengajaran dan pembelajaran yang berorientasikan penguasaan kemahiran proses sains supaya murid sedar kemahiran yang sedang dipelajari.

Selepas menjalankan aktiviti yang terdapat dalam modul ini: Murid dapat

x Menguasai kemahiran proses sains.

x Meyedari proses yang berlaku semasa mereka menjalankan kemahiran proses sains.

x Membuat penilaian kendiri tentang pemahaman mereka kemahiran proses sains yang mereka jalankan.

Kandungan modul ini telah direkabentuk mengikut setiap kemahiran proses sains. Di dalam setiap kemahiran proses sains, penulisan modul ini disusun mengikut format berikut:

PENERANGAN MODUL

CADANGAN PENGAJARAN DAN PEMBELAJARAN:

Dalam bahagian ini, dikemukakan contoh rancangan pengajaran sebagai panduan untuk guru melaksanakan pengajaran dan pembelajaran bagi mencapai sesuatu kemahiran proses sains. Rancangan pengajaran harian ini ditulis dalam format seperti mana yang telah dicadangkan dalam KSSR. Penggunaan format ini akan memudahkan guru menulis rancangan pengajaran harian mereka di dalam buku rekod mengajar. Ia juga sebagai panduan untuk guru merangka starategi pengajaran dan pembelajaran yang lain yang berorientasikan penguasaan kemahiran proses sains.

tentang penguasaan mereka.

PETUNJUK:

(13)

3

Kandungan modul ini telah direkabentuk mengikut setiap kemahiran proses sains. Di dalam

LEMBARAN:

Dalam bahagian ini, disediakan Lembaran Penyiasatan dan Lembaran Kerja. Lembaran Penyiasatan digunakan oleh murid dalam menjalankan eksperimen atau aktiviti. Manakala Lembaran Kerja disediakan untuk murid menguji tahap kefahaman mereka sendiri terhadap kemahiran proses sains. Kedua-dua jenis lembaran ini boleh digunakan sebagai instrumen untuk menjalankan pentaksiran berasaskan sekolah kerana ianya dibina berdasarkan standard pembelajaran yang terdapat di dalam dokumen standard kurikulum.

PENILAIAN KENDIRI:

Dalam bahagian ini, satu pernyataan dikemukakan bagi membuat rumusan tentang apa yang telah murid pelajari. Ia juga merupakan refleksi kepada murid berkaitan kefahaman mereka tentang kemahiran proses sains yang mereka jalankan pada hari itu. Di akhir aktiviti yang dijalankan, murid boleh membuat penilaian kendiri tentang pembelajaran mereka pada hari itu.

PENILAIAN KERJA AMALI:

(14)

(15)

%$%

(16)

(17)

7

CONTOH 1

KEMAHIRAN PROSES

SAINS

MEMERHATI

Menggunakan deria penglihatan, pendengaran, sentuhan, rasa atau bau untuk mengumpulkan maklumat tentang objek atau fenomena.

xMenggunakan deria dengan berkesan. xMengenal pasti ciri umum sekumpulan item.

xmengenal ciri yang ganjil atau yang mempunyai kelainan xMemperihal perbezaan dan persamaan yang dikesan. xMemperihal perubahan yang berlaku.

xMengenal pasti pola atau tertiban fenomena yang berlaku.

xMenggunakan alat bagi membantu deria untuk membuat kajian terperinci.

Standard Kandungan 3.3 Kemandirian spesies haiwan.

Standard Pembelajaran 3.3.1 Menyatakan

kemandirian spesies ialah keupayaan haiwan untuk mengekalkan spesiesnya bagi mengelakkan kepupusan.

3.3.2 Mengenal pasti cara haiwan yang bertelur memastikan kemandirian spesiesnya melalui pemerhatian menerusi pelbagai media. Cara kemandirian seperti:

xmenyembunyikan telur contoh penyu;

xbertelur banyak contoh ikan, nyamuk, penyu;

xtelur diselaputi lendir contoh katak;

xmengeram telur contoh ayam, penguin,burung;

xmenjaga telur contoh ular, burung, buaya.

CADANGAN PENGAJARAN DAN PEMBELAJARAN

Proses hidup haiwan

Di akhir pembelajaran murid dapat: 1.Menggunakan deria dengan berkesan

cara haiwan memastikan kemandirian spesiesnya.

2.Mengenal pasti ciri umum sekumpulan item bagi memastikan kemandirian spesiesnya.

Pembelajaran :

Objektif

Pembelajaran :

Aktiviti :

1.Guru mengemukakan dua keping gambar.

a) Gambar 1 penyu sedang menimbus telurnya. b) Gambar 2 ayam sedang mengeram telurnya. 2.Murid menjana idea tentang gambar yang mereka lihat.

(18)

8

3.Guru bersoal jawab bersama murid tentang keperluan haiwan memastikan kemandirian spesiesnya.

i) Mengapakah penyu menimbuskan telurnya? ii) Mengapakah ayam mengeramkan telurnya?

iii) Apakah yang akan berlaku jika penyu tidak menimbuskan telurnya?

4.Murid dibimbing untuk menjelaskan keperluan haiwan memastikan kemandirian spesiesnya.

5. Murid dibahagikan kepada lima kumpulan, setiap kumpulan akan menjalankan aktiviti berdasarkan arahan yang diberikan oleh guru.

6. Setiap kumpulan diberikan 3 jenis haiwan. Selepas itu murid diarahkan untuk mengakses cara haiwan tersebut memastikan kemandirian spesiesnya melalui internet.

7. Selepas itu setiap kumpulan dikehendaki membentangkan cara-cara haiwan tersebut memastikan kemandirian spesiesnya.

Contoh haiwan memyembunyikan telur ialah seperti penyu, buaya dan belalang.

8. Murid dibimbing untuk membuat kesimpulan terhadap keupayaan haiwan untuk mengekalkan spesiesnya supaya sentiasa terus hidup.

9. Guru bersoal jawab dengan murid bagaimana cara mereka mengumpulkan maklumat.

i) Apakah deria yang dugnakan untuk mengumpul maklumat tadi? ii) Bagaimana kamu gunakan deria tersebut?

10. Murid menjawab lembaran kerja yang diberikan.

EMK : kreativiti dan inovasi

Bahan Bantu Belajar : gambar, media elektronik

(19)

9

LEMBARAN KERJA

Tajuk : Memahami kemandirian spesies haiwan

Arahan 1 : Nyatakan contoh haiwan berdasarkan cara haiwan memastikan kemandirian spesies.

Cara haiwan memastikan

kemandirian Haiwan

1. Menyembunyikan telur

2. Bertelur banyak

3. Telur berselaputi lendir

4. Mengeram telur

5. Menjaga telur

Arahan 2 :Lakarkan cara haiwan bertelur memastikan kemandirian spesiesnya.

Saya dapat membuat pemerhatian dengan: WDQGDNDQ¥ pada yang bahagian yang

berkenaan)

menggunakan pelbagai deria dengan berkesan.

mengenal pasti ciri umum sekumpulan item.

mengenal ciri yang ganjil atau yang

mempunyai kelainan.

memperihalkan perbezaan dan

persamaan yang dikesan.

memperihalkan perubahan yang berlaku secara kuantitatif dan kualitatif

mengenal pasti pola atau tertiban fenomena yang berlaku

(20)

10

LAMPIRAN

Gambar 1

(21)

11

Gambar 3

(22)

12

Gambar 5

(23)

13

Gambar 7

(24)

14

CONTOH 2

Standard Kandungan 3.3 Kemandirian spesies haiwan.

Standard Pembelajaran 3.3.3 Mengenal pasti cara haiwan menjaga anak untuk memastikan kemandirian spesiesnya melalui pemerhatian menerusi pelbagai media. Cara kemandirian seperti:

xmenyusukan anak contoh kucing, harimau, lembu;

xmemberi naka makan contoh burung, singa;

xmembawa anak dalam kantung contoh kanggaru;

xbergerak dalam kumpulan contoh gajah, burng layang-layang;

xmembawa anak dalam mulut contoh buaya, ikan talapia;

xmenyerang apabila anaknya diganggu contoh ayam, kucing.

3.3.4 Mengitlak

kepentingan kemandirian spesies haiwan.

3.3.5 Menjelaskan pemerhatian melalui lakaran, TMK, penulisan atau lisan

Proses hidup haiwan

Di akhir pembelajaran murid dapat: 1.Menamakan haiwan dan cara haiwan

menjaga anaknya.

2.Mengitlak kepentingan kemandirian spesies haiwan.

Tema/Tajuk :

Masa :

Standard

Pembelajaran :

Objektif

Pembelajaran :

Aktiviti :

1.Guru menunjukkan tayangan video ibu kucing menyelamatkan anaknya

( guru boleh menggunakan video lain yang berkaitan)

2.Murid menjana idea tentang gambar yang mereka lihat. 3.Guru bersoal jawab bersama murid tentang situasi

dalam video.

i) Namakan haiwan yang dapat kamu perhatikan. ii) Apakah masalah yang sedang dihadapi oleh anak

kucing tersebut?

iii) Siapakah yang membantu anak kucing tersebut? iv) Apakah tujuan ibu kucing mengangkat anaknya? 4.Guru menyatakan terdapat pelbagai cara haiwan

memastikan kemandirian spesiesnya.

5. Murid dibahagikan kepada lima atau enam kumpulan, setiap kumpulan akan diberikan beberapa keping gambar haiwan dengan anaknya.

6. Murid dikehendaki membuat pemerhatian dan membincangkan bagaimana cara haiwan tersebut menjaga anaknya.

7. Murid menampal gambar haiwan tersebut pada kad manila dan menuliskan cara haiwan tersebut menjaga anaknya.

(25)

15

9. Guru bersoal jawab dengan murid tentang aktiviti yang telah dijalankan. i) Namakan haiwan yang terdapat dalam gambar.

ii) Apakah yang sedang dilakukan oleh ibu pada anaknya

ii) Apakah yang akan berlaku jika haiwan tidak menjaga anaknya? iii) Apakah yang akan terjadi apabila semua anak kucing mati? 10.Guru membimbing murid untuk membuat kesimpulan bahawa setiap haiwan mempunyai cara menjaga anaknya untuk memastikan kemandirian spesis.

11. Guru bersoal jawab dengan murid bagaimana cara mereka mengumpulkan maklumat.

i) Apakah deria yang dugnakan untuk mengumpul maklumat tadi? ii) Bagaimana kamu gunakan deria tersebut?

120XULGPHQ\DQ\LNDQODJXµLEXD\DPGLNHMDUPXVDQJ¶GDQ melengkapkan lembaran kerja.

EMK : TMK, kreativiti dan inovasi

Bahan Bantu Belajar : gambar, muzik, video, kad manila dan radio

(26)

16

LEMBARAN KERJA

Tajuk : Mengenal pasti cara haiwan menjaga anak untuk memastikan kemandirian spesiesnya.

Arahan : Suaikan haiwan dengan cara menjaga anak.

berkenaan)

menggunakan pelbagai deria dengan berkesan.

mengenal pasti ciri umum sekumpulan item.

mengenal ciri yang ganjil atau yang

mempunyai kelainan.

memperihalkan perbezaan dan

persamaan yang dikesan.

memperihalkan perubahan yang berlaku secara kuantitatif dan kualitatif

mengenal pasti pola atau tertiban fenomena yang berlaku

menggunakan alat bagi membantu deria untuk membuat kajian terperinci.

meletakkan anak di dalam mulut

bergerak dalam kumpulan

membawa anak dalam kantung

(27)

17

LAMPIRAN

Gambar 1

(28)

18

Gambar 3

(29)

19

Gambar 5

(30)

20

KONSTRUK MARKAH KRITERIA PENCAPAIAN

(/) atau (x)

Memerhati 4

K1- Menyatakan ciri±ciri objek dan situasi dengan tepat menggunakan kelima ± lima deria.

K2- Menyatakan ciri ± ciri objek dan situasi dengan tepat

menggunakan alat yang betul untuk membantu deria.

K3- Menyatakan ciri ± ciri objek dan situasi dengan jujur.

K4- Menyatakan ciri ± ciri objek dan situasi berdasarkan urutan yang betul.

3 K1, K2 dan K3

2 K1 dan K2

1 K1 dengan bimbingan

(31)

%$%

(32)

(33)

23

KEMAHIRAN PROSES

SAINS

MENGELAS

Menggunakan pemerhatian untuk mengasing dan mengumpulkan objek atau

fenomena berdasarkan ciri yang sama.

xMengumpul berdasarkan ciri sepunya.

xMenerangkan ciri sepunya yang digunakan untuk pengelasan. xMenggunakan ciri lain untuk mengumpul objek.

xMengumpulkan objek-objek dalam pelbagai cara sehingga peringkat terakhir.

Standard Kandungan 5.2 Tenaga boleh dibaharui dan tidak boleh dibaharui.

Standard Pembelajaran 5.2.3 Menyenaraikan sumber tenaga boleh dibaharui seperti angin, cahaya matahari, hujan, biojisim dan ombak.

5.2.4 Menyenaraikan sumber tenaga tidak boleh dibaharui seperti

petroleum, arang batu dan bahan nuklear.

Tenaga

Di akhir pembelajaran murid dapat: 1.Menyenaraikan sumber tenaga yang

boleh diperbaharui.

2.Menyenaraikan sumber tenaga yang

tidak boleh diperbaharui.

3. Mengumpul sumber tenaga

berdasarkan ciri sepunya.

4. Menyatakan ciri sepunya bagi sumber

tenaga.

Pembelajaran :

Objektif

Pembelajaran :

Aktiviti :

1. Guru menayangkan video perlumbaan kereta yang

menggunakan petrol dan sel solar .

2. Berdasarkan pemerhatian, kereta yang

menggunakan petrol berhenti manakala kereta yang

menggunakan sel solar masih bergerak.

(34)

24 3.Guru bersoal jawab dengan murid.

i) Mengapakah kereta yang menggunakan petroleum berhenti bergerak?

ii) Mengapakah kereta yang menggunakan sel solar masih bergerak?

4.Murid dibimbing untuk menyatakan ada tenaga yang boleh habis apabila

digunakan dan ada yang tidak akan habis.

5.Guru membuat penjelasan terdapat tenaga yang boleh dibaharui dan tenaga yang

tidak boleh dibaharui.

6.Murid dibahagikan kepada kumpulan dan setiap kumpulan dikehendaki

menyenaraikan sumber tenaga yang telah dipelajari.

7.Berdasarkan hasil aktiviti yang dijalankan, murid dikehendaki mengumpulkannya

sumber tenaga berdasarkan ciri sepunya.

8.Murid membentangkan hasil aktiviti yang dijalankan.

9.Guru bersoal jawab dengan murid tentang pengelasan yang mereka lakukan.

i) Bagaimanakah kamu mengumpulkan sumber tenaga?

ii) Mengapakah kamu kumpulkan sumber-sumber tenaga dalam kumpulan

tersebut?

iii) Nyatakan ciri sepunya yang kamu gunakan?

10. Murid menjawab lembaran kerja yang diberikan.

EMK : kreativiti dan inovasi, TMK

Bahan Bantu Belajar : video

(35)

25 LEMBARAN KERJA

Tajuk : Sumber tenaga

Arahan : Lengkapkan carta pengelasan di bawah.

SUMBER

TENAGA

Petroleum Matahari

Saya dapat membuat pengelasan dengan: WDQGDNDQ¥ pada yang bahagian yang

berkenaan)

menyatakan ciri sepunya.

mengumpul

berdasarkan sifat sepunya.

menggunakan ciri lain untuk megumpul objek.

(36)

26

(/) atau (x)

Mengelas 4

K1- mengasingkan objek atau

peristiwa berdasarkan sifat atau

ciri sepunya pada satu peringkat.

K2- Menyatakan persamaan dan

perbezaan sifat fizikal objek yang

dikelaskan. .

K3- Menyatakan sifat atau ciri

sepunya yang digunakan dalam

setiap peringkat.

K4-Mengasingkan objek atau peristiwa berdasarkan sifat atau ciri sepunya sehingga peringkat akhir.

3 K1, K2 dan K3

2 K1 dan K2

SKOR

(37)

%$%

**0(1*8.85'$1**

(38)

(39)

29

KEMAHIRAN PROSES

SAINS

MENGUKUR DAN MENGGUNAKAN NOMBOR

Membuat pemerhatian secara kuantitatif dengan menggunakan nombor serta alat

berunit piawai atau yang diseragamkan sebagai unit rujukan.

xMengira dengan mudah.

xMengira dan membandingkan bilangan item di dalam kumpulan yang berlainan.

xMengenali pola di dalam jadual-jadual nombor.

xMenggunakan nombor untuk merekod fenomena.

xMembandingkan objek-objek menggunakan nombor.

xMencatat bacaan dengan tepat.

xMenggunakan alat dengan betul.

xMencatat unik dengan betul

xMemilih dan menggunakan unit piawai

xMembanding masa, jarak, luas dan isipadu menggunakan unit yang berkaitan.

xMenentukan kejituan ukuran tertentu.

xMenggunakan skala dan menerangkan nisbah.

Standard Kandungan 7.2 Litar elektrik lengkap .

Standard Pembelajaran 7.2.4 Melakarkan

gambarajah litar elektrik menggunakan simbol.

3.3.2 Mengeksperimen untuk membezakan kecerahan mentol dalam litar lengkap dengan mengubah bilangan mentol atau bilangan sel kering.

Elektrik

Di akhir pembelajaran murid dapat: 1.Melakar gambarajah litar elektrik

menggunakan symbol.

2.Menghubungkait bilangan sel kering

dan mentol dengan kecerahan mentol

dalam litar lengkap. Tema/Tajuk :

Masa :

Standard

Pembelajaran :

Objektif

Pembelajaran :

(40)

30

Aktiviti :

1. Guru menyediakan peralatan seperti wayar, sebiji mentol, 3 biji sel kering, suis,

pemegang mentol, pemegang bateri

2. Murid dibahagikan kepada 6 kumpulan dan diminta membina litar lengkap

menggunakan peralatan yang telah disediakan.

3. Guru mengarahkan murid merancang eksperimen untuk menguji kecerahan

mentol.

i) Apa yang perlu kamu lakukan untuk mengubah kecerahan mentol?

4. Guru membantu murid membina hipótesis berdasarkan jawapan yang diberikan

oleh murid.

5. Murid menjalankan penyiasatan untuk menguji hipotesis yang dibina.

6. Murid merekod hasil penyiasatan dalam jadual seperti di lembaran penyiasatan

7. Murid mendemonstrasi hasil dapatan mereka di hadapan kelas.

8. Murid membuat lembaran kerja secara individu.

EMK : kreatif dan kritis

Bahan Bantu Belajar : mentol, wayar, sel kering, pemegang bateri, pemegang

mentol

(41)

31

LEMBARAN PENYIASATAN 1

Tajuk :Siapa lebih terang

Arahan :

1. Bina satu litar lengkap.

2. Gunakan satu sel kering. Perhatikan kecerahan mentol. Catakan pemerhatian.

3. Ulang langkah 2 menggunakan 2 sel kering. 4. Ulang langkah 2 menggunakan 3 sel kering

5. Rekodkan hasil penyiasatan di dalam jadual di bawah.

Bilangan sel kering Kecerahan mentol

6. Lukis menggunakan simbol litar lengkap yang anda bina.

7. Jawab soalan di bawah.

a. Nyatakan corak perubahan kecerahan mentol apabila bilangan sel kering ditambah. ...

b. Mentol paling cerah apabila ... sel kering digunakan.

c. Tuliskan kesimpulan kamu berdasarkan penyiasatan yang

telah kamu buat.

Kesimpulan:

i) Semakin ... bilangan sel

kering,semakin ... kecerahan mentol.

ii) Jika sel kering ... maka kecerahan

mentol juga bertambah.

Saya telah boleh:

WDQGDNDQ¥ pada yang bahagian yang

berkenaan)

mengenali pola di dalam jadual.

menggunakan nombor untuk merekod keputusan penyiasatan.

mengira dan membandingkan bilangan item di dalam kumpulan yang berlainan.

mencatat bacaan dengan tepat.

(42)

32

KONSTRUK MARKAH KRITERIA PENCAPAIAN (/) atau (x)

Mengukur dan

menggunakan

nombor

4

K1- Menggunakan radas yang

betul untuk mengukur kuantiti.

Contoh: panjang, isipadu, jisim,

masa, suhu dan kelajuan.

K2- Catat bacaan

menggunakan nombor dan unit

piawai yang betul.

K3- Catat bacaan secara tepat

K4- Menyatakan kenaikan dan penurunan dalam bacaan. 3 K1, K2 dan K3

2 K1 dan K2

SKOR

(43)

%$%

(44)

(45)

35

KEMAHIRAN PROSES

SAINS

MEMBUAT INFERENS

Membuat kesimpulan awal yang munasabah, yang mungkin benar atau tidak benar untuk menerangkan sesuatu perisitwa atau pemerhatian.

x Menggunakan maklumat daripada pemerhatian untuk membuat kesimpulan awal yang munasabah.

x Membuat pelbagai tafsiran yang mungkin daripada satu pemerhatian.

Standard Kandungan 3.4 Hubungan makanan antara hidupan

Standard Pembelajaran 3.4.6 Membina siratan makanan di pelbagai habitat seperti kolam, hutan, padang rumput, sawah padi dan ladang.

Proses hidup haiwan

Di akhir pembelajaran murid dapat: 1.Membina rantai makanan di sawah

padi

2.Mengenal pasti pengeluar dalam siratan makanan.

Tema/Tajuk :

Masa :

Standard

Pembelajaran :

Objektif

Pembelajaran :

Aktiviti :

1. Guru menunjukkan gambar pemandangan sawah padi. Soalan guru

i) Apakah yang kamu perhatikan dalam gambar ini? Jawapan murid

Kawasan sawah padi Burung berterbangan Pokok

ii) Senaraikan hidupan yang terdapat di kawasan sawah padi.

x tikus, burung pipit, padi, ular, belalang, sesumpah, ulat beluncas, helang

(46)

36

2. Murid membina siratan makanan berdasarkan hidupan yang telah dikenalpasti di kawasan sawah padi pada kertas mahjong yang disediakan.

3. Guru bersoal jawab dengan murid.

i) Berikan inferens kenapa pengeluar terdiri daripada tumbuhan? ii)Berikan inferens lain yang boleh menyokong inferens kamu tadi? iii)Adakah setiap siratan makanan mesti bermula dengan tumbuhan?

iv) Apakah kesimpulan awal yang dapat kamu katakan berdasarkan inferens yang telah dinyatakan?

v) Apakah maklumat yang kamu gunakan sebelum membuat inferens? 4. Murid menyelesaikan persoalan di lembaran kerja1.

5. Murid menyelesaikan lembaran kerja 2 dan lembaran kerja 3.

(47)

37

LEMBARAN KERJA 1

Tajuk :Hubungan makanan antara hidupan

Arahan 1 :

1. Bina siratan makanan berdasarkan senarai hidupan di sawah padi.

2. Jawab soalan di bawah berdasarkan siratan makanan yang dibina.

a) Nyatakan pengeluar dalam siratan makanan yang di bina. ____________

b) Berikan inferens tentang kepentingan ular dalam siratan makanan yang dibina.

_______________________________________________________

Saya dapat membuat inferens:

berkenaan)

berdasarkan maklumat daripada pemerhatian untuk

membuat kesimpulan awal yang munasabah.

dengan membuat pelbagai tafsiran yang mungkin daripada satu pemerhatian.

memberi penjelasan yang munasabah dari pemerhatian saya.

(48)

38

LEMBARAN KERJA 2

Tajuk :Membina Siratan makanan

Arahan 1 :

1. Bina siratan makanan berdasarkan gambar 3. Jawab soalan di bawah berdasarkan siratan

makanan yang dibina.

a) Nyatakan pengeluar dalam siratan makanan yang telah dibina.

____________________

b) Apakah pemerhatian kamu sekiranya kolam tersebut dipenuhi dengan sampah sarap?

______________________________

c) Berikan inferens berdasarkan soalan (b)

_________________________________________________ Saya dapat membuat

inferens:

berkenaan)

(49)

39

LEMBARAN KERJA 3

Tajuk :Membuat inferens Arahan 1 :

1. Perhatikan jadual di bawah dan jawab soalan yang diberikan.

a) Apakah corak perubahan bilangan tikus?

__________________________________________

b) Berikan inferens bagi perubahan bilangan tikus pada minggu ke8.

__________________________________________

c) Berikan inferens tentang bilangan ular pada minggu 7. __________________________________________

2. Graf di bawah menunjukkan keputusan penyiasatan yang dijalankan di sebuah padang rumput.

a) Nyatakan pemerhatian penyiasatan ini.

_____________________________________________

b) Berikan inferens perubahan bilangan beluncas berdasarkan graf di atas.

_____________________________________________

c) Apakah kesan perubahan bilangan beluncas pada minggu pertama hingga minggu ke6 terhadap populasi lain?

_____________________________________________

Saya dapat membuat inferens:

berkenaan)

(50)

40

(/) atau (x)

Membuat inferens

4

K1- Menyatakan penjelasan tentang pemerhatian.

K2- Menyatakan penjelasan lain tentang pemerhatian.

K3- Mencadangkan satu pemerhatian lain berdasarkan inferens.

3 K1 dan K2 2 K1

1 K1 dengan bimbingan SKOR

(51)

%$%

(52)

(53)

43 CONTOH 1

KEMAHIRAN PROSES

SAINS

MERAMAL

Membuat jangkaan awal tentang sesuatu peristiwa berdasarkan pemerhatian dan

pengalaman lalu atau berdasarkan data

x Menggunakan maklumat yang lalu atau ketika itu untuk menyatakan apa yang mungkin akan berlaku.

x Menentukan hasil yang mungkin diperolehi daripada sesuatu tindakan.

x Menggunakan pola sebagai bukti bagi membuat unjuran secara eksplicit.

x Mengesahkan satu kenyataan mengenai apa yang akan berlaku atau ditemui berdasarkan data atau pengalaman yang lalu.

x Mengekstrapolasi atau menyisipkan data untuk membuat ramalan.

Standard Kandungan 5.2 Sumber tenaga boleh dibaharui dan sumber tenaga tidak boleh dibaharui.

Standard Pembelajaran 5.2.5 Menaakul kepentingan penggunaan secara

berhemah untuk sumber tenaga tidak boleh dibaharui

Tenaga

Di akhir pembelajaran murid dapat:

1. Mengenal pasti tenaga yang boleh

dibaharui dan tenaga yang tidak

boleh dibaharui.

2. Murid dapat meramal apa yang

akan berlaku jika tenaga tidak

digunakan secara berhemah . Tema/Tajuk :

Masa :

Standard

Pembelajaran :

Objektif

Pembelajaran :

Aktiviti :

1. Murid ditunjukkan gambar/video tentang jenis-jenis

tenaga yang boleh diperbaharu dan jenis-jenis

tenaga yang tidak boleh diperbaharu

(54)

44

2. Murid dikehendaki mengenal pasti jenis-jenis tenaga yang boleh dibaharui

dan jenis-jenis tenaga yang tidak boleh dibaharui.

i) Apakah jenis-jenis tenaga yang ditunjukkan di dalam gambar/video

yang ditunjukkan?

ii) Nyatakan maksud tenaga yang tidak boleh diperbaharu.(imbas

kembali)

iii) Cadangkan satu langkah untuk mengawal penggunaan tenaga tidak

boleh diperbaharu daripada kehabisan sumber.

iv) Ramalkan apakah yang akan berlaku jika tenaga yang tidak boleh

diperbaharu diguna tanpa kawalan?

4. Guru mengedarkan kad bergambar kepada murid mengikut kumpulan.Setiap

kumpulan diminta untuk mengelaskan gambar kepada dua jenis tenaga.

(Lembaran Kerja 1).

5. Guru menerangkan satu contoh bagi setiap jenis berikut:

Jenis 1 : Minyak petroleum

Jenis 2 : Cahaya Matahari

6. Murid membaca pernyataan yang terdapat di dalam Lembaran Kerja 2

Soalan Guru :

i) Apakah jenis Tenaga 1 dan Jenis tenaga 2.

ii) Berikan contoh Tenaga 1 dan Tenaga 2 yang digunakan dalam

kehidupan seharian

7. Guru menjana idea murid daripada jawapan yang telah diberikan.

Soalan Guru :

i) Berapa lamakah minyak petrol dalam kereta boleh digunakan?

ii) Berapa lamakah bekalan elektrik boleh digunakan?

8. Guru membimbing murid mengumpul maklumat dari hasil perbincangan

dalam bentuk jadual.

Sumber Masa Digunakan Baki Kuantiti

1. Petroleum

(55)

45

9. Rumusan: Cadangkan satu langkah untuk mengawal penggunaan tenaga

tidak boleh diperbaharu daripada kehabisan sumber.

i) Bagaimanakah cara kamu membuat ramalan?

ii) Apakah ramalan lain yang boleh kamu nyatakan jika tenaga yang tidak

boleh diperbaharu digunakan tanpa kawalan?

iii) Wajarkan ramalan yang telah kamu nyatakan.

Bahan Bantu Belajar : kad bergambar/ video

(56)

46

LEMBARAN KERJA 1

Tajuk : Jenis Tenaga

Arahan 1 : Gunting kad gambar dan lekatkan gambar mengikut jenis tenaga yang telah dipelajari.

Panel solar

Kincir angin

Arang batu

Stesen janakuasa hidro

Reaktor nuklear

Pelantar minyak

Tenaga boleh dibaharui

(57)

47

LEMBARAN KERJA 2

Tajuk :Jenis tenaga

Arahan :Baca pernyataan berikut kemudian lengkapkan

jadual di bawah.

Penggunaan jenis tenaga dalam satu hari

Minyak petrol di dalam kereta boleh digunakan selama 10 jam

Tenaga elektrik yang digunakan di rumah boleh digunakan secara berterusan.

Sumber Masa Digunakan Baki Kuantiti

Petroleum

Air

1. Cadangkan satu langkah untuk mengawal

penggunaan tenaga yang tidak boleh diperbaharu

daripada kehabisan sumber.

_____________________________________________________

2. Ramalkan apakah akan berlaku jika tenaga yang tidak

dapat diperbaharu digunakan tanpa kawalan.

___________________________________________________

Saya telah membuat ramalan berdasarkan:

berkenaan)

maklumat yang lalu atau ketika itu untuk menyatakan apa yang mungkin akan berlaku

pemerhatian

jangkaan apa yang akan berlaku berdasarkan pemerhatian.

(58)

48 CONTOH 2

Standard Kandungan 10.1 Sifat kimia bahan.

Standard Pembelajaran 10.1.1 Mendefinisi secara operasi bahan berasid, beralkali dan neutral dari segi perubahan warna kertas litmus.

10.1.2 Mengitlak sifat bahan berasid, beralkali dan neutral dari aspek perubahan warna kertas litmus, rasa, dan sentuhan dengan menguji beberapa contoh bahan.

Asid dan Alkali

Di akhir pembelajaran murid dapat: 1. Mengenal pasti bahan berasid,

beralkali dan neutral.

2. Murid dapat meramal sifat kimia

bahan berdasarkan bukti yang

diperolehi daripada ujikaji. Tema/Tajuk :

Masa :

Standard

Pembelajaran :

Objektif

Pembelajaran :

Aktiviti :

1. Guru menunjukkan 3 bahan yang berlainan sifat

kimianya seperti jus limau, shampoo dan air garam.

2. Guru menerangkan sifat kimia bahan tersebut

dengan menggunakan kertas litmus biru dan merah,

rasa menggunakan lidah dan rasa menggunakan

sentuhan kepada murid.

x asid : biru ke merah, masam

x alkali : merah ke biru, pahit dan licin

x neutral : tiada perubahan

3. Murid dibahagikan kepada beberapa kumpulan.

4. Setiap kumpulan diberikan 9 tabung uji yang

mengandungi pelbagai bahan yang berlainan sifat

kimianya

Contoh : Air kopi, serbuk penaik, ubat gigi, air asam

jawa, yogurt, jus nenas, minyak masak, air sirap, air

mineral

5. Murid diminta untuk merasa dengan lidah dan

merasa dengan sentuhan setiap bahan yang

diberikan. Murid mencatatkan hasil penyiasatan yang

dijalankan dalam lembaran penyiasatan yang

disediakan.

(59)

49

6. Ketua kumpulan diminta mencatat hasil penyiasatan di kertas mah-jong yang

disediakan.

7. Guru meminta murid meramal sifat kimia bahan berdasarkan penyiasatan yang

dibuat dan mencatat dalam lembaran penyiasatan.

8. Murid diberikan kertas litmus merah dan biru untuk mengesahkan sifat kimia

bahan yang telah diramal. Murid mencatat dalam lembaran penyiasatan.

i) Bagaimanakah cara kamu membuat ramalan?

ii) Apakah ramalan lain yang boleh kamu nyatakan jika tenaga yang tidak boleh

diperbaharu digunakan tanpa kawalan?

iii) Wajarkan ramalan yang telah kamu nyatakan.

Bahan Bantu Belajar : Air kopi, serbuk penaik, ubat gigi, air asam jawa,

yogurt, jus.

(60)

50

Bahan Rasa Sentuhan Ramalan sifat

kimia bahan

Perubahan

warna kertas

litmus

Sifat kimia

bahan

Hasil dari aktiviti ini saya dapati :

(a) Bahan berasid menukarkan warna kertas litmus ___________ ke _________.

(b) Bahan beralkali menukarkan warna kertas litmus ________________ ke ______________.

(c) Bahan neutral _________________________.

LEMBARAN PENYIASATAN

Tajuk :Asid, alkali dan neutral

Arahan :

1. Rasa dengan lidah atau dengan sentuhan setiap bahan yang diberikan.

2. Catatkan hasil kajian di dalam jadual di bawah.

3. Ramalkan sifat kimia setiap bahan dan catatkan ramalan di dalam jadual. 4. Uji setiap bahan dengan menggunakan

kertas litmus merah dan biru untuk mengesahkan ramalan anda.

5. Catakan sifat kimia sebenar dalam ruangan keputusan di bawah.

Saya telah membuat ramalan berdasarkan:

berkenaan)

maklumat yang lalu atau ketika itu untuk menyatakan apa yang mungkin akan berlaku

pemerhatian

jangkaan apa yang akan berlaku berdasarkan pemerhatian.

(61)

%$%

(62)

(63)

53 CONTOH 1

KEMAHIRAN PROSES

SAINS

BERKOMUNIKASI

Menerima, memilih, menyusun dan mempersembahkan maklumat atau idea dalam

bentuk tulisan, lisan, jadual, graf, rajah atau model

x Bercakap, menulis, melukis, melakar atau menggunakan TMK untuk menjelaskan idea.

x Merekod maklumat daripada kajian. x Melukis, melabel dan membuat nota.

x Menggunakan simbol-simbol dan boleh menerangkan makna simbol-simbol berkenaan.

x Menggunakan data daripada carta, graf dan jadual bagi menyampaikan maklumat.

x Mengemukakan soalan-soalan dengan jelas dan boleh memberi maklum balas.

x Menggunakan bahan rujukan daripada pelbagai sumber untuk mendapatkan maklumat.

x Menulis laporan eksperimen yang jelas, tepat dan lengkap supaya orang lain boleh mengulangi eksperimen berkenaan.

Standard Kandungan 9.1 Keadaan jirim

Standard Pembelajaran 9.1.1 Menyatakan jirim wujud dalam keadaal pepejal, cecair dan gas.

9.1.3 Mencirikan sifat pepejal, cecair dan gas dengan menjalankan aktiviti dari segi:

x jisim

x memenuhi ruang x isipadu

x bentuk

9.1.4 Mengitlak bahawa air boleh wujud dalam tiga keadaan jirim dengan menjalankan aktiviti.

Jirim

Di akhir pembelajaran murid dapat: 1. Menyatakan ciri-ciri sifat bahan secara

lisan.

2.Merekod maklumat daripada kajian

ciri-ciri sifat bahan dari segi jisim,

memenuhi ruang, isipadu dan bentuk.

3. Menggunakan data bagi

menyampaikan maklumat. Tema/Tajuk :

Masa :

Standard

Pembelajaran :

Objektif

Pembelajaran :

(64)

54

1. Guru bersoal jawab bersama murid dengan menyatakan jirim wujud dalam

keadaan pepejal, cecair dan gas.

i) Apakah jirim?

ii) Apakah contoh bahan pepejal?

iii) Apakah contoh bahan cecair?

iv) Apakah contoh bahan gas?

2. Guru menunjukkan tiga jenis bahan iaitu pepejal, cecair dan gas dihadapan

kelas.

3. Guru meminta tiga orang murid tampil ke hadapan kelas untuk memilih kategori

bahan-bahan tersebut.

4. Guru meminta murid menjelaskan ciri-ciri bahan yang bersifat pepejal, cecair

dan gas.

5. Murid dibahagikan kepada 5 kumpulan.

6. Setiap kumpulan diarahkan merekod tentang ciri-ciri bahan pepejal,cecair dan

gas didalam jadual yang disediakan. (Lembaran penyiasatan 1)

i) Pada fikiran kamu adakah ketiga-tiga bahan tersebut mempunyai jisim?

ii) Antara tiga bahan tersebut yang manakah mempunyai isipadu tetap?

7. Murid membuat penyiasatan tentang perubahan keadaan air bermula daripada

ketulan ais. Murid melapor hasil penyiasatan. (Lembaran penyiasatan 2)

8. Guru membimbing murid membuat kesimpulan tentang ciri bahan dan

perubahan bahan.

9. Guru bersoal jawab dengan murid berdasarkan penyiasatan yang telah

dijalankan.

i) Bagaimanakah cara kamu menyusun dan merekod maklumat yang telah

diperolehi?

ii) Apakah cara lain yang boleh digunakan untuk merekod maklumat yang

diperolehi?

Bahan Bantu Belajar : bikar, ais, penunu bunsen, tungku kaki tiga, kasa dawai

(65)

55

Tajuk :Jadual ciri sifat pepejal, cecair dan gas

Arahan 1 :Lengkapkan jadual ciri bahan berdasarkan aktiviti yang dijalankan.

Ciri sifat bahan Pepejal Cecair Gas

Jisim

Tetap/ mengikut bekas

Bentuk

Tetap/tidak tetap

Saya menerima dan mempersembahkan maklumat dalam bentuk:

WDQGDNDQ¥ pada yang

bahagian yang berkenaan)

lisan dengan bantuan bahan bergambar, poster dan media digital.

tulisan

teknologi maklumat dan komunikasi

menggunakan data daripada carta, graf dan jadual bagi

menyampaikan maklumat.

merekod maklumat daripada kajian.

mengemukakan soalansoalan dengan jelas dan boleh memberi maklum balas.

(66)

56

Tajuk :Memahami keadaan jirim

Arahan 1 :Lakarkan dan lengkapkan perubahan ketulan ais berdasarkan daripada aktiviti yang telah dijalankan.

tulisan

(67)

57 CONTOH 2

Standard Kandungan 4.2 Kemandirian spesies tumbuhan

Standard Pembelajaran 4.2.1 Menyatakan cara tumbuhan memencarkan biji benih atau buah melalui pemerhatian tumbuhan sebenar atau menerusi pelbagai media iaitu:

x melalui air contoh teratai, kelapa; x melalui angin

contoh lalang, angsana; x melalui manusia

dan haiwan contoh kemuncup, betik; x mekanisma letupan

contoh buah getah, buah saga,

keembung.

Proses hidup tumbuhan

Di akhir pembelajaran murid dapat: 1.Menyatakan tumbuhan memencarkan

biji benih atau buah.

2.Merekod maklumat menggunakan

jadual bagi menyampaikan maklumat. Tema/Tajuk :

Masa :

Standard

Pembelajaran :

Objektif

Pembelajaran :

Aktiviti :

1. Guru menunjukkan sebatang pokok keembong yang

berbuah.

2. Guru meminta seorang murid menyentuh buah

keembung tersebut dan guru bersoal jawab dengan

murid :

a. Nyatakan apakah yang dapat kamu perhatikan

apabila kawan kamu menyentuh buah keembung

tersebut.

(meletup dan biji benih tercampak)

3. Guru membimbing murid menyatakan tumbuhan

mempunyai cara untuk memancarkan biji benih atau

buah.

4. Murid dibahagikan kepada 5-6 kumpulan dan setiap

kumpulan diberikan biji benih dan buah tumbuhan

sebenar.

(Kelapa, lalang, kemuncup, buah saga, buah

mangga, angsana)

5. Setiap kumpulan diminta mengenal pasti biji benih

dan cara pencarannya.

(68)

58

6. Guru menyediakan jadual bagi setiap kumpulan dan setiap kumpulan merekod

hasil dapatan mereka dalam jadual tersebut.

(Lembaran penyiasatan)

7. Murid membentangkan hasil penyiasatan di hadapan kelas.

8. Guru membimbing murid membuat kesimpulan bahawa tumbuhan mempunyai

cara tersendiri bagi memancarkan biji benih dan buahnya.

9. Murid melengkapkan lembaran kerja yang disediakan.

10. Guru menerangkan aktiviti projek mengenai cara tumbuhan memancarkan biji

benih dan tumbuhannya.

11. Guru bersoal jawab dengan murid berdasarkan penyiasatan yang telah

dijalankan.

i) Bagaimanakah cara kamu menyusun dan merekod maklumat yang telah

diperolehi?

ii) Apakah cara lain yang boleh digunakan untuk merekod maklumat yang

diperolehi?

iii) Kelas dibahagikan kepada 5 kumpulan dan setiap kumpulan menyiapkan projek

yang ditetapkan oleh guru mengikut cara yang telah ditetapkan.

i. Kumpulan 1 : Carta

ii. Kumpulan 2 : Poster

iii. Kumpulan 3 : Buku skrap

iv. Kumpulan 4 : Peta minda

v. Kumpulan 5 : Power point

Bahan Bantu Belajar : buah dan biji tumbuhan (seperti kelapa, kemuncup,

lalang, buah saga, manga, cempedak dan betik)

(69)

59

LEMBARAN PENYIASATAN

Tajuk :Cara tumbuhan memencarkan biji benih atau buah

Arahan 1 :Lengkapkan jadual yang diberi berdasarkan aktiviti yang dijalankan

Biji benih atau buah Cara pencaran

1. Namakan 1 buah atau biji benih lain yang dipencarkan melalui air.

______________________________________________________ 2. Namakan 1 buah atau biji benih lain yang dipencarkan

melalui angin.

melalui mekanisma letupan.

melalui haiwan.

______________________________________________________

tulisan

(70)

60

LEMBARAN KERJA

Tajuk :Cara tumbuhan memencarkan biji benih atau buah

Arahan 1 :Kelaskan biji benih dan buah di bawah berdasarkan cara pencaran.

tulisan

(71)

61

KONSTRUK MARKAH KRITERIA PENCAPAIAN

(/) atau (x)

Berkomunikasi 4

K1- Merekod maklumat

daripada kajian.

K2- Mempersembahkan data

atau maklumat dalam bentuk

lukisan, jadual dan carta

palang.

K3- Menulis laporan

eksperimen

K4- Menghuraikan idea dengan sistematik.

3 K1, K2 dan K3

2 K1 dan K2

SKOR

(72)

(73)

%$%

7 0(1*

GUNAKAN

(74)

(75)

65

Memerihalkan perubahan parameter seperti lokasi, arah, bentuk, saiz, isipadu,

berat dan jisim dengan masa.

x Memperihalkan lokasi dengan masa.

x Memperihalkan perubahan arah dengan masa

x Memperihalkan perubahan bentuk dengan masa

x Memperihalkan perubahan saiz dengan masa

x Memperihalkan perubahan isupadu dengan masa

x Memperihalkan perubahan berat dengan masa

x Memperihalkan perubahan jisim dengan masa

x Menyusun peristiwa kejadian mengikut kornologi

x Menentukan magnitud perubahan yang berlaku berdasarkan kadar

perubahan masa

x Menentukan kedudukan objek dan menghuraikan kedudukannya di dalam

ruang

x Menghuraikan rupa bentuk objek apabila dilihat dari kedudukan yang

Standard Kandungan 11.1 Pergerakan Bumi

Standard Pembelajaran 11.1.4 Memerihalkan putaran Bumi pada paksinya menyebabkan kesan seperti:

x kejadian siang dan malam.

x Kedudukan

Matahari kelihatan seperti berubah-ubah.

x Perubahan panjang dan arah bayang-bayang

Bumi, Bulan dan Matahari

Di akhir pembelajaran murid dapat: 1.Memerihalkan putaran Bumi pada

paksinya menyebabkan kesan seperti:

x Kejadian siang dan malam

x Kedudukan Matahari kelihatan

seperti berubah-ubah.

x Perubahan panjang dan arah

baying-bayang

Pembelajaran :

Objektif

Pembelajaran :

(76)

66 Aktiviti :

1. Aktiviti dijalankan di luar bilik darjah

3. Guru memberikan penerangan tentang aktiviti yang akan dijalankan dengan

merujuk Lembaran Penyiasatan serta langkah-langkah keselamatan ketika

berada di luar bilik darjah.

4. Murid merekodkan pemerhatian di dalam jadual

5. Perbincangan dibuat selepas data dikumpulkan.

i) Apakah yang akan berubah bagi setiap perubahan masa?

ii)Susunkan panjang bayang-bayang mengikut kronologi berdasarkan masa?

iii) Tunjukkan dalam bentuk grafik perubahan yang kamu katakan tadi?

Bahan Bantu Belajar : kayu, pita ukur, kertas graf, jam

(77)

67 LEMBARAN PENYIASATAN

Tajuk :Panjang dan arah bayangbayang

Arahan 1 :

1. Setiap kumpulan dikehendaki memastikan radas dan bahan yang diperlukan iaitu kayu, pita ukur, kertas graf, jam.

2. Pacakkan kayu di kawasan lapang.

3. Ukur panjang bayangbayang dengan menggunakan pita ukur setiap jam dan direkodkan di dalam jadual di bawah.

Masa Panjang bayang

bayang (cm)

4. Gunakan kertas graf untuk memindahkan maklumat yang diperolehi dalam bentuk graf.

Perbincangan :

a) Nyatakan panjang bayangbayang yang diperolehi dalam penyiasatan ini dari jam 8.00 pagi hingga 12.00 tengahari.

___________________________________________________________

b) Nyatakan hubungan antara masa dengan panjang bayangbayang.

c) Nyatakan corak perubahan panjang bayangbayang dari jam 8.00 pagi hingga 12.00 tengahari.

___________________________________________________________

d) Berdasarkan keputusan di dalam graf, apakah

perhubungan di antara saiz bayang ²bayang dengan masa? ___________________________________________________________

e) Berikan sebab perubahan panjang dan arah bayang bayang.

___________________________________________________________

berkenaan)

memperihalkan perubahan arah dengan masa.

memperihalkan perubahan bentuk dengan masa.

memperihalkan perubahan isipadu dengan masa.

memperihalkan perubahan saiz dengan masa.

menentukan

magnitud perubahan yang berlaku berdasarkan kadar perubahan.

(78)

68

CONTOH2

Standard Kandungan 11.2 Fasa-fasa Bulan

Standard Pembelajaran 11.2.3 Menggunakan perhubungan ruang dan masa untuk

menggambarkan fasa Bulan seperti anak bulan, bulan sabit, bulan separa dan bulan purnama dalam satu edaran lengkap dengan mengikut takwim Qamari.

Bumi, Bulan dan Matahari

Di akhir pembelajaran murid dapat: 1.Mengenal pasti fasa Bulan.

2.Menyusun fasa-fasa Bulan dalam

satu edaran lengkap mengikut

urutan yang betul. Tema/Tajuk :

Masa :

Standard

Pembelajaran :

Objektif

Pembelajaran :

Aktiviti :

1. Guru bersoal jawab dengan murid tentang bentuk

bulan.

i) Pernahkah kamu melihat bulan di waktu

malam?

ii) Murid diminta melakarkan bentuk bulan yang

mereka lihat di papan tulis.

2. Guru menyoal murid berdasarkan lakaran yang dibuat.

i) Antara berikut, yang manakah bentuk bulan

sebenarnya?

(Nota: Guru mesti menegaskan bahawa bentuk

bulan adalah sfera)

ii) Mengapakah anda melihat bentuk bulan yang

berbeza-beza?

3. Guru merumus bentuk bulan yang dilakar oleh murid

serta menjelaskan bentuk bulan adalah sfera seperti bola.

Nota guru:

i) Bentuk bulan yang diperhati dari kelihatan berbeza

dinamakan sebagai fasa-fasa bulan.

ii)Perubahan bentuk bahagian bulan yang kelihatan

(79)

69

4. Guru menayangkan slide yang memaparkan fasa-fasa bulan yang berbeza

berdasarkan kalendar Qamari. Guru berbincang bersama murid berkenaan ; x kalendar qamari secara ringkas.

x fasa-fasa bulan, kedudukan bulan , tempoh dan tarikh yang memberi kesan terhadap bentuk bulan yang berbeza yang diperhati dari bumi.

5. Murid menyatakan nama-nama fasa bulan yang berbeza berdasarkan tayangan

slide tersebut,

i) Apakah yang akan berubah bagi setiap perubahan masa?

ii)Susunkan fasa-fasa bulan mengikut kronologi berdasarkan masa?

iii) Tunjukkan dalam bentuk grafik perubahan yang kamu katakan tadi?

7. Murid melengkap lembaran kerja yang disediakan

Bahan Bantu Belajar : carta fasa-fasa bulan / Computer (Slide)

(80)

70

1. ___________________________

2. ___________________________

3. ___________________________

4. ___________________________

5. ___________________________

6. ___________________________

7. ___________________________

8. ___________________________ Cahaya Matahari

Bumi LEMBARAN KERJA

Tajuk : Fasafasa Bulan

Arahan : Namakan fasafasa bulan berdasarkan gambarajah yang

diberikan.

berkenaan)

memperihalkan perubahan arah dengan masa.

memperihalkan perubahan bentuk dengan masa.

memperihalkan perubahan isipadu dengan masa.

memperihalkan perubahan saiz dengan masa.

menentukan

(81)

71

KONSTRUK MARKAH KRITERIA PENCAPAIAN

(/) atau (x)

Menggunakan

perhubungan

ruang masa

4

K1- Menjelaskan perubahan

lokasi, saiz, bentuk dan arah

dengan masa

K2- Menyatakan hubungan di

Antara jarak yang dilalui

dengan masa yang diambil.

K3- Menyatakan kuantiti

perubahan berdasarkan kadar

perubahan.

K4- Menyusun kejadian suatu fenomena atau peristiwa mengikut kronologi.

3 K1, K2 dan K3

2 K1 dan K2

SKOR

(82)

(83)

%$%

8

(84)

(85)

75

CONTOH 1

KEMAHIRAN PROSES

SAINS

MENTAFSIR DATA

Memberi penerangan yang rasional tentang objek, perisitiwa atau pola daripada

data yang dikumpulkan

x Mengumpul pelbagai data melalui pemerhatian untuk membuat pernyataan

tentang maksudnya.

x Mengesan pola atau corak yang terdapat berdasarkan maklumat yang

diperoleh.

x Menyatakan hubungan di antara maklumat.

x Membuat kesimpulan berdasarkan data yang dikumpulkan.

x Membuat ekstrapolasi berdasarkan data yang dikumpulkan.

Standard Kandungan 12.1 Kestabilan dan kekuatan sesuatu objek dan binaan

Standard Pembelajaran 12.1.2 Mengeksperimen untuk menentukan faktor yang mempengaruhi kestabilan objek iaitu luas tapak dan ketinggian.

Teknologi

Di akhir pembelajaran murid dapat: 1. Menyatakan objek yang

mempunyai tapak yang lebih luas

adalah lebih stabil.

2. Menyatakan objek yang lebih

rendah adalah lebih stabil. Tema/Tajuk :

Masa :

Standard

Pembelajaran :

Objektif

Pembelajaran : PETUNJUK

Aktiviti :

1. Guru menunjukkan tayangan video tentang kestabilan.

(Guru boleh menggunakan video yang berkaitan

dengan kestabilan)

3. Setiap kumpulan diberikan manila kad / Kertas A4, pita

pelekat dan Lembaran Penyiasatan 1.

(86)

76

4. Murid diminta membina 3 model berbentuk silinder yang berlainan ketinggian.

5. Ketiga-tiga model diletakkan di atas meja murid. Murid diminta meniup

model-model tersebut dengan jarak yang sama.

6. Murid mencatatkan masa yang diambil oleh model untuk tumbang.

7. Murid dibimbing untuk mentafsir data yang diperolehi dengan menjawab

soalan-soalan di dalam lembaran penyiasatan 1.

8. Setiap kumpulan diberikan manila kad / Kertas A4, pita pelekat dan Lembaran

Penyiasatan 2.

9. Murid diminta membina 3 model berbentuk silinder yang mempunyai luas tapak

yang berbeza.

10. Ketiga-tiga model diletakkan di atas meja murid. Murid diminta meniup

model-model tersebut dengan jarak yang sama.

11. Murid mencatatkan masa yang diambil oleh model untuk tumbang.

12. Murid dibimbing untuk mentafsir data yang diperolehi dengan menjawab

soalan-soalan di dalam lembaran penyiasatan 2.

13. Murid dibimbing untuk membuat kesimpulan tentang kestabilan.

( Nota : Semakin besar luas tapak objek, semakin bertambah kestabilannya.

Semakin rendah sesuatu objek, semakin bertambah kestabilannya.)

i) daripada data yang kamu kumpulkan, apakah yang boleh kamu katakan?

EMK : kreativiti

Bahan Bantu Belajar : manila kad/kertas A4, pita pelekat