ﺪﻠﺟ 10 هرﺎﻤﺷ ، 2 ، نﺎﺘﺴﺑﺎﺗ 1391 ص ، . 334 - 327 Vol. 10, No. 2, Summer. 2012, p. 327-334
ترذ و ﻪﻧﺎﺘﺴﻣز مﺪﻨﮔ يﺮﻴﺧﺄﺗ طﻮﻠﺨﻣ ﺖﺸﻛ رد نژوﺮﺘﻴﻧ فﺮﺼﻣ و بﺬﺟ ﻲﻳارﺎﻛ ﻲﺑﺎﻳزرا
ﻲﻜﭼﻮﻛ ﺎﺿﺮﻴﻠﻋ -1
هدازﺎﺿر ﺪﻨﻣوﺮﺑ ﺖﻨﻳز -2
ﻲﺗﻼﺤﻣ يﺮﻴﺼﻧ يﺪﻬﻣ -3
مﺮﺧ روﺮﺳ
4لد
*
ﺖﻓﺎﻳرد ﺦﻳرﺎﺗ :
1 / 5 / 1389
شﺮﻳﺬﭘ ﺦﻳرﺎﺗ :
27 / 6 / 1390
هﺪﻴﻜﭼ
ﺑ ﻪ ﻠﺨﻣ ﺖﺸﻛ رد نژوﺮﺘﻴﻧ فﺮﺼﻣ و بﺬﺟ ﻲﻳارﺎﻛ ﻲﺑﺎﻳزرا رﻮﻈﻨﻣ ﻲـﻋارز لﺎـﺳ رد ﻲـﺸﻳﺎﻣزآ ،ترذ و ﻪﻧﺎﺘـﺴﻣز مﺪـﻨﮔ يﺮﻴﺧﺄﺗ طﻮ
88 - 1387 ﻪـﻋرﺰﻣ رد
كﻮﻠﺑ حﺮﻃ ﺐﻟﺎﻗ رد ،ﺪﻬﺸﻣ ﻲﺳودﺮﻓ هﺎﮕﺸﻧاد يزروﺎﺸﻛ هﺪﻜﺸﻧاد ﻲﺗﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﺪﺷ اﺮﺟا راﺮﻜﺗ ﻪﺳ ﺎﺑ ﻲﻓدﺎﺼﺗ ﻞﻣﺎﻛ يﺎﻫ
. ﺶﻳﺎـﻣزآ يﺎـﻫرﺎﻤﻴﺗ زا ترﺎـﺒﻋ
رﺎـﻬﭼ
ترذ و مﺪﻨﮔ يﺮﻴﺧﺄﺗ طﻮﻠﺨﻣ ﺖﺸﻛ عﻮﻧ ترﻮﺻ ﻪﺑ
مﺪﻨﮔ ﻒﻳدر ﻪﺳ +
ﻚﻳ ترذ ﻒﻳدر ) 1:3 ( مﺪﻨﮔ ﻒﻳدر ﻪﺳ ، +
ترذ ﻒﻳدر ود )
2:3 ( مﺪـﻨﮔ ﻒﻳدر رﺎﻬﭼ ، +
ترذ ﻒﻳدر ود )
2:4 ( مﺪﻨﮔ ﻒﻳدر ﺶﺷ و +
ترذ ﻒﻳدر ود )
2:6 ( دﻮـﺑ ترذ و مﺪﻨﮔ ﺺﻟﺎﺧ ﺖﺸﻛ و .
ﺮﻴﺛﺄـﺗ يﺮﻴﺧﺄـﺗ طﻮـﻠﺨﻣ ﺖـﺸﻛ ﻪـﻛ داد نﺎـﺸﻧ ﺞﻳﺎـﺘﻧ
ﻲﻨﻌﻣ يراد ) 05 /
≤0 (p و بﺬﺟ ﻲﻳارﺎﻛ و ﻲﺒﺴﻧ بﺬﺟ ،هﺪﺷ بﺬﺟ نژوﺮﺘﻴﻧ ناﺰﻴﻣ ﺮﺑ ﺖﺷاد ترذ و مﺪﻨﮔ نژوﺮﺘﻴﻧ فﺮﺼﻣ
. بﺬـﺟ ﻲﻳارﺎﻛ ﻦﻳﺮﺘﻤﻛ و ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ
مﺪﻨﮔ ﻒﻳدر ﻪﺳ طﻮﻠﺨﻣ ﺖﺸﻛ رد ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻪﺑ ترذ و مﺪﻨﮔ ياﺮﺑ نژوﺮﺘﻴﻧ +
ترذ ﻒﻳدر ود )
70 / 33 و 50 / 36 مﺮﮔﻮـﻠﻴﻛ يازا ﻪـﺑ ﻲﻫﺎﻴﮔ ماﺪﻧا نژوﺮﺘﻴﻧ مﺮﮔﻮﻠﻴﻛ
كﺎﺧ نژوﺮﺘﻴﻧ (
ﺺﻟﺎﺧ ﺖﺸﻛ و )
73 / 14 و 37 / 19 ﻲﻫﺎﻴﮔ ماﺪﻧا نژوﺮﺘﻴﻧ مﺮﮔﻮﻠﻴﻛ كﺎﺧ نژوﺮﺘﻴﻧ مﺮﮔﻮﻠﻴﻛ يازا ﻪﺑ
( ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ . نژوﺮـﺘﻴﻧ ﻲﺒﺴﻧ بﺬﺟ ﻪﻨﻣاد
ﺖﺒﺴﻧ رد ﻦﻴﺑ مﺪﻨﮔ ياﺮﺑ يﺮﻴﺧﺄﺗ طﻮﻠﺨﻣ ﺖﺸﻛ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ 47
/ 1 - 08 / 1 ﻦﻴﺑ ترذ ياﺮﺑ و 54
/ 0 - 41 / 0 دﻮﺑ . سﺎـﺳا ﺮﺑ نژوﺮﺘﻴﻧ فﺮﺼﻣ ﻲﻳارﺎﻛ ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ
ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻪﺑ ترذ و مﺪﻨﮔ ياﺮﺑ ﻪﻧاد دﺮﻜﻠﻤﻋ 62
/ 88 و 33 / 147 نژوﺮﺘﻴﻧ مﺮﮔﻮﻠﻴﻛ دﻮﺑ هﺎﻴﮔ ماﺪﻧا نژوﺮﺘﻴﻧ مﺮﮔﻮﻠﻴﻛ يازا ﻪﺑ ﻪﻧاد
. ﺑ ﻪ ﻲـﻠﻛ رﻮﻃ
، داد نﺎـﺸﻧ ﺞﻳﺎـﺘﻧ
ترذ ﺎﺑ مﺪﻨﮔ يﺮﻴﺧﺄﺗ طﻮﻠﺨﻣ ﺖﺸﻛ ﻪﻛ ﺐﺟﻮﻣ
ﺪﺷ نژوﺮﺘﻴﻧ فﺮﺼﻣ و بﺬﺟ ﻲﻳارﺎﻛ ﺶﻳاﺰﻓا .
هژاو يﺪﻴﻠﻛ يﺎﻫ :
هﺮﻬﺑ ،بﺬﺟ يرو بﺬﺟ
ﻲﺒﺴﻧ ﻦﻴﻣز يﺮﺑاﺮﺑ ﺖﺒﺴﻧ ،نژوﺮﺘﻴﻧ
ﻪﻣﺪﻘﻣ 1 2 3
4
فﺮﺼﻣﺮﭘ ﺮﺻﺎﻨﻋ زا ﻲﻜﻳ نژوﺮﺘﻴﻧ دﺮـﻜﻠﻤﻋ و ﺪﺷر دﻮﺒﻬﺑ رد ﺮﺛﻮﻣ و
ﺖﺳا ﻲﻋارز نﺎﻫﺎﻴﮔ .
ﻲـﺳرﺮﺑ زا ﻲﺧﺮﺑ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻪـﻛ ﺖـﺳا هداد نﺎـﺸﻧ ﺎـﻫ
ﻲـﻃ رد يزروﺎـﺸﻛ تاﺪﻴﻟﻮﺗ ﺶﻳاﺰﻓا 50
ﻪﺘـﺷﺬﮔ لﺎـﺳ ﺮﺘـﺸﻴﺑ
ﻞﻴﻟﺪـﺑ
نژوﺮﺘﻴﻧ يﺎﻫدﻮﻛ عاﻮﻧا فﺮﺼﻣ راد
ﺖﺳا هدﻮﺑ ) 20 .(
نارﺎﻜﻤﻫ و ﻲﺴﻴﺘﺳا
) 31 (
دوﺪـﺣ ار ﻦﻴـﻣز هﺮﻛ رد دﻮﺟﻮﻣ نژوﺮﺘﻴﻧ هﺮﻴﺧذ ناﺰﻴﻣ 1017
× 69 / 1
هدز ﻦﻴﻤﺨﺗ ﻦﺗ
ﺎـﺠﻧآ زا دﻮـﺟو ﻦﻳا ﺎﺑ ،ﺪﻧا ﻲﻳ
ﺎـﻬﻨﺗ ﺪـﻧردﺎﻗ نﺎـﻫﺎﻴﮔ ﻪـﻛ
ﻲﺻﺎﺧ لﺎﻜﺷا )
مﻮﻴﻧﻮﻣآ و تاﺮﺘﻴﻧ (
راﺮـﻗ هدﺎﻔﺘـﺳا درﻮـﻣ ار ﺮﺼﻨﻋ ﻦﻳا زا
ﺪــﻨﻫد نژوﺮــﺘﻴﻧ ﻦﻳاﺮﺑﺎــﻨﺑ ، ﻲﻠــﺻا زا ﻲــﻜﻳ ناﻮــﻨﻋ ﻪــﺑ
ﺮــﺻﺎﻨﻋ ﻦﻳﺮــﺗ
ﻲﻣ رﺎﻤﺸﺑ نﺎﻫﺎﻴﮔ ﺪﺷر هﺪﻨﻨﻛدوﺪﺤﻣ ﺪﻳآ
. ﻦـﻳا دﻮـﺒﻤﻛ ،رﻮـﻈﻨﻣ ﻦﻴـﻤﻬﺑ
ﻛا رد ﺮﺼﻨﻋ مﺎﻈﻧ مﻮﺑ ﺮﺜ
زا ﻲـﻔﻠﺘﺨﻣ عاﻮﻧا فﺮﺼﻣ ﻖﻳﺮﻃ زا ﻲﻋارز يﺎﻫ
ﻲﻣ ناﺮﺒﺟ ﻲﻳﺎﻴﻤﻴﺷ يﺎﻫدﻮﻛ دﻮﺷ
.
ﻲﺑ يﺎﻳاﺰﻣ دﻮﺟو ﺎﺑ
نژوﺮـﺘﻴﻧ يﺎـﻫدﻮﻛ رﺎﻤﺷ راد
،ﺪـﺷر ﺶﻳاﺰـﻓا رد
ﺪـﺣ زا ﺶﻴـﺑ فﺮـﺼﻣ ،ﻲﻋارز نﺎﻫﺎﻴﮔ دﺮﻜﻠﻤﻋ و ﺪﻴﻟﻮﺗ ﺎـﻬﻧآ
ﻖـﻳﺮﻃ زا
1 ، 2 ، 3 ، 4 -
،دﺎﺘﺳا ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﺸﻧاد
ﻲـﻋارز نﺎـﻫﺎﻴﮔ يژﻮـﻟﻮﻛا يﺮﺘﻛد يﻮﺠ
، دﺎﺘـﺳا و
ﺪﻬﺸﻣ ﻲﺳودﺮﻓ هﺎﮕﺸﻧاد يزروﺎﺸﻛ هﺪﻜﺸﻧاد ﺖﻋارز هوﺮﮔ رﺎﻳدﺎﺘﺳا
*) - لﻮﺌﺴﻣ هﺪﻨﺴﻳﻮﻧ :
[email protected] Email :
(
2 3
4
ﺶﻳﺎﺳﺮﻓ و ﻲﻳﻮﺸﺑآ
، ﻲﻣ ﺐﺟﻮﻣ ﺪﻧاﻮﺗ بآ ﻲﮔدﻮﻟآ ﺶﻳاﺰﻓا
ﻲﻨﻴﻣزﺮﻳز يﺎﻫ
ﻪــﻨﻳﺰﻫ ﺶﻳاﺰــﻓا و ﻲﺤﻄــﺳ و ددﺮــﮔ ﺎــﻫ
. ﻦﻳاﺮﺑﺎــﻨﺑ
، ﺢﻴﺤــﺻ ﺖﻳﺮﻳﺪــﻣ
ﻲﮔدﻮﻟآ ﺶﻫﺎﻛ ﺮﺑ هوﻼﻋ هﺎﻴﮔ ﻪﻳﺬﻐﺗ و كﺎﺧ يﺰﻴﺨﻠﺻﺎﺣ و ﻲﺗاﺮﺘﻴﻧ يﺎﻫ
ﻲـﺑ و يروﺮﺿﺮﻴﻏ دﺮﺑرﺎﻛ زا بﺎﻨﺘﺟا ﺎﺑ ﻲﺘﺴﻳز عﻮﻨﺗ ﻆﻔﺣ ﻪـﻳور
ﺮـﺻﺎﻨﻋ
ﻪﻨﻳﺰﻫ ،ﻲﻳاﺬﻏ ﻞﻗاﺪﺣ ﻪﺑ ار ﺎﻫ
ﻲﻣ ﺪﻧﺎﺳر
هدﺎـﻬﻧ فﺮـﺼﻣ ﻲﻳآرﺎﻛ و ار ﺎـﻫ
ﻲﻣ ﺶﻳاﺰﻓا ﺪﻫد
) 10 ، 12 و 16 .(
نژوﺮﺘﻴﻧ فﺮﺼﻣ ﻲﻳآرﺎﻛ NUE)
5( ، زا ترﺎﺒﻋ ﺗ ناﺰﻴﻣ يازا ﻪـﺑ ﺪﻴﻟﻮ
كﺎﺧ رد سﺮﺘﺳد ﻞﺑﺎﻗ نژوﺮﺘﻴﻧ ﻪﻛ ﺖﺳا
بﺬـﺟ ﻲﻳآرﺎﻛ هﺪﻤﻋ ءﺰﺟ ود
6
هﺮﻬﺑ و نژوﺮﺘﻴﻧ يرو ﻞﻣﺎﺷ ار7
ﻲﻣ ﻮﺷ د . راﺪـﻘﻣ ،نژوﺮـﺘﻴﻧ بﺬﺟ ﻲﻳآرﺎﻛ
كﺎـﺧ رد ﺮﺼﻨﻋ ﻦﻳا ﻪﻴﻟوا هﺮﻴﺧذ يازا ﻪﺑ هﺪﺷ بﺬﺟ نژوﺮﺘﻴﻧ
ﺖـﺳا
و
هﺮﻬﺑ
،يرو ماﺪﻧا نژوﺮﺘﻴﻧ يازا ﻪﺑ ﻪﻧاد ﺪﻴﻟﻮﺗ ناﺰﻴﻣ ﻪـﻠﺣﺮﻣ رد هﺎـﻴﮔ يﺎﻫ
ﺖﺳا ﻲﮔﺪﻴﺳر )
24 .(
نﺎﺸﻧ نژوﺮﺘﻴﻧ فﺮﺼﻣ ﻲﻳآرﺎﻛ ﻞـﺑﺎﻗ ناﺰﻴﻣ هﺪﻨﻫد
كﺎﺧ رد دﻮﺟﻮﻣ نژوﺮﺘﻴﻧ ناﺰﻴﻣ ﻞﻛ زا نژوﺮﺘﻴﻧ فﺮﺼﻣ ﺖﺳا
. ﺑ ﻪ ترﺎﺒﻋ
ـﻧاﺰﻴﻣ ﻪﭼ ،كﺎﺧ رد سﺮﺘﺳد ﻞﺑﺎﻗ نژوﺮﺘﻴﻧ ناﺰﻴﻣ زا هﺎﻴﮔ ،ﺮﮕﻳد ﻲ
نآ زا
بﺬﺟ ار ﻲﻣ ﺪﻨﻛ و لﻮـﺼﺤﻣ ﺪـﻴﻟﻮﺗ ياﺮـﺑ ﻲﻧﺎﻣﺪﻧار ﻪﭼ ﺎﺑ ار ناﺰﻴﻣ ﻦﻳا
5 -Nitrogen Use Efficiency (NUE) 6 - Nitrogen Absorption Efficiency (NAE) 7- Nitrogen Productivity= Nitrogen Utilization
يدﺎﺼﺘﻗا ) ﻪﻧاد ﺮﻴﻈﻧ (
ﻲـﻣ فﺮـﺼﻣ ﺪـﻨﻛ
) 18،22،29 و
30 .(
دﺎـﻘﺘﻋا ﻪـﺑ
نارﺎـﻜﻤﻫ و درﺎﺳوﺮﺑ )
5 (
، ﺪـﻴﻟﻮﺗ زا ترﺎـﺒﻋ نژوﺮـﺘﻴﻧ فﺮـﺼﻣ ﻲﻳارﺎـﻛ
هﺪـﺷ بﺬـﺟ نژوﺮـﺘﻴﻧ ناﺰﻴﻣ يازا ﻪﺑ ﻪﻴﻟوا ﺺﻟﺎﺧ ﺖـﺳا
. ﻲـﺗ و ﻞـﻧﻮﺗ
نارﺎﻜﻤﻫ ) 30 ( ﻞﻳﺪﺒﺗ ﻲﻳآرﺎﻛ هﺮـﻬﺑ ﺎﻳ1
يرو ﻚـﺸﺧ هدﺎـﻣ مﺮﮔﻮـﻠﻴﻛ ار
دﺮـﻛ ﻒﻳﺮﻌﺗ هﺪﺷ بﺬﺟ ﺮﺼﻨﻋ مﺮﮔﻮﻠﻴﻛ يازا ﻪﺑ هﺪﺷ ﺪﻴﻟﻮﺗ ها
ﺪـﻧ . نآ ﺎـﻫ
رد ﺮﺼﻨﻋ ﺖﻈﻠﻏ ناﺰﻴﻣ سﻮﻜﻌﻣ ﺺﺧﺎﺷ ﻦﻳا ﻪﻛ ﺪﻨﺘﺷاد نﺎﻴﺑ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ماﺪﻧا ﺖﺳا ﻲﻫﺎﻴﮔ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ .
نارﺎﻜﻤﻫ و ﻪﻜﺗار )
27 ( هﺮـﻬﺑ ﺰـﻴﻧ يرو
هﺪـﺷ بﺬـﺟ نژوﺮـﺘﻴﻧ ﻞـﻛ راﺪـﻘﻣ ﺮـﺑ ﻪﻧاد دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺖﺒﺴﻧ ار نژوﺮﺘﻴﻧ ﮔ دﺮﻛ شراﺰ ها ﺪﻧ . ﻲﻳارﺎﻛ ﻲﻧﺎﻬﺟ نژوﺮـﺘﻴﻧ فﺮﺼﻣ رد
تﻼـﻏ ﺪـﻴﻟﻮﺗ رد
دوﺪﺣ 33 ﺪﺻرد ﻪﺠﻴﺘﻧ رد ،ﺖﺳا 67
،ﺮـﺼﻨﻋ ﻦـﻳا ﻲﻳآرﺎـﻛ مﺪﻋ ﺪﺻرد
ﺐﺟﻮﻣ فﻼﺗا 9 / 15 ﻲﻣ رﻻد درﺎﻴﻠﻴﻣ ددﺮﮔ
) 14 و 28 .(
فﺮـﺼﻣ ﻲﻳارﺎـﻛ
ـﺑ ﻪﺘﻓﺎﻳ ﻪﻌﺳﻮﺗ و ﻪﻌﺳﻮﺗ لﺎﺣ رد يﺎﻫرﻮﺸﻛ رد نژوﺮﺘﻴﻧ ﻪ
ﺐـﻴﺗﺮﺗ 29 و
42 ﺖﺳا هﺪﺷ شراﺰﮔ ﺪﺻرد )
28 .(
ﺞﻳﺎﺘﻧ زا ﻲﺧﺮﺑ )
28 ( هداد نﺎـﺸﻧ ﺰﻴﻧ
مﺎﻄﻧ رد نژوﺮﺘﻴﻧ فﻼﺗا ﻪﻛ ﺖﺳا ﻦﻴﺑ تﻼﻏ ﺪﻴﻟﻮﺗ يﺎﻫ
50 - 20 ﺪـﺻرد
ﺖﺳا . ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻦﻳﺪﺑ
، ﻲﮔدﻮﻟآ ﻦﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ﺎﺑ ﻲـﺷﺎﻧ ﻲﻄﻴﺤﻣ ﺖﺴﻳز يﺎﻫ
بآ ﻪﺑ ﻲﻓﺎﺿا نژوﺮﺘﻴﻧ دورو زا رد و ﻲﻌﻴﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺮﻳﺎﺳ و ﻲﻨﻴﻣزﺮﻳز يﺎﻫ
ﺑ ،ﺎﻬﻧآ لدﺎﻌﺗ ندرﻮﺧ ﻢﻫ ﺮﺑ ﻪﺠﻴﺘﻧ مﻮـﺑ رد نژوﺮﺘﻴﻧ فﺮﺼﻣ ﻲﻳارﺎﻛ دﻮﺒﻬ
مﺎﻈﻧ ﻲﻋارز يﺎﻫ ﻚﻳ
ﺖﺳا يروﺮﺿ رﺎﻴﺴﺑ ﺮﻣا .
ﻲﺘﻳﺮﻳﺪﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ﻪﻠﻤﺟ زا
مﺎـﻈﻧ رد فﺮـﺼﻣﺮﭘ ﺮـﺼﻨﻋ ﻦـﻳا فﺮﺼﻣ ﻲﻳارﺎﻛ ﺶﻳاﺰﻓا رد ﺮﺛﻮﻣ يﺎـﻫ
ﻲﻣ ﻲﻋارز هﺮﻬﺑ ﺮﻴﻈﻧ يدراﻮﻣ ﻪﺑ ناﻮﺗ ﻢﺘﺴﻴﺳ عاﻮﻧا زا يﺮﻴﮔ
ﺖـﺸﻛ يﺎﻫ
بوﺎﻨﺗ ،طﻮﻠﺨﻣ ،
ﻴﻧ يﺎـﻫدﻮﻛ فﺮـﺼﻣ ناﺰـﻴﻣ و نﺎﻣز ،شور نژوﺮـﺘ
راد
دﺮﻛ هرﺎﺷا ) 4 ، 12 و 18 .(
هﺎﻴﮔ ﻚﻳ زا ﺶﻴﺑ ﺖﺸﻛ ،طﻮﻠﺨﻣ ﺖﺸﻛ ﻲﻋارز
و ﻦﻴـﻣز ﻚﻳ رد رد
لﺎﺳ ﻚﻳ ﻲﻣ ﻲﻋارز ﺪﺷﺎﺑ
، ﺑ ﻪﻜﻳرﻮﻄ هﺎﻴﮔ ﻚﻳ ﻞﻗاﺪﺣ رد زا ﻲﺸﺨﺑ هرود
ﺮﮕﻳد هﺎﻴﮔ تروﺎﺠﻣ رد دﻮﺧ ﺶﻳور دﺮـﻴﮔ راﺮﻗ
. ياﺮـﺑ ﻲﻋﻮـﻨﺘﻣ فاﺪـﻫا
هﺪﻤﻋ ﻪﻛ ﺖﺳا ﺮﻛذ ﻞﺑﺎﻗ طﻮﻠﺨﻣ ﺖﺸﻛ ﺎـﻬﻧآ ﻦﻳﺮـﺗ
زا ترﺎـﺒﻋ هدﺎﻔﺘـﺳا
هدﺎﻬﻧ فﺮﺼﻣ ﻲﻳارﺎﻛ ﺶﻳاﺰﻓا و ﻲﻄﻴﺤﻣ ﻞﻣاﻮﻋ زا ﺮﺘﻬﺑ و رﻮﻧ ﻪﻠﻤﺟ زا ﺎﻫ
ﻲﻳاﺬﻏ ﺮﺻﺎﻨﻋ )
19 ( دﺮـﻜﻠﻤﻋ تﺎﺒﺛ ،لﻮﺼﺤﻣ ﺖﻴﻤﻛ و ﺖﻴﻔﻴﻛ ﺶﻳاﺰﻓا ،
ﻲﻄﻴﺤﻣ بﻮﻠﻄﻣﺎﻧ ﻂﻳاﺮﺷ رد )
2 و 23 ( ﺖـﻓآ و مﻮﻤـﺳ فﺮﺼﻣ ﺶﻫﺎﻛ ،
ﺶــﻛ ﻲﻳﺎﻴﻤﻴــﺷ يﺎــﻫ )
8 ( مﻮــﺑ رد تﺎــﺒﺛ و عﻮــﻨﺗ دﺎــﺠﻳا ﺖــﻳﺎﻬﻧ رد و
مﺎﻈﻧ ﻲﻋارز يﺎﻫ )
3 ( ﺖﺳا . ﺲـﻧاو و مﺎﻫاﺮﮔ )
13 ( ﻪـﻛ ﺪـﻧدﺮﻛ شراﺰـﮔ
هﺮﻬﺑ ﻢﺘﺴﻴﺳ زا يﺮﻴﮔ دﻮـﺒﻬﺑ و بﺬـﺟ ﺶﻳاﺰـﻓا ﻪـﺑ طﻮﻠﺨﻣ ﺖﺸﻛ يﺎﻫ
ﺮﺠﻨﻣ نژوﺮﺘﻴﻧ فﺮﺼﻣ ﻲﻳارﺎﻛ ﻲﻣ
دﻮﺷ . تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺮﮕﻳد ﺞﻳﺎﺘﻧ )
14 ، 33 و
37 (
مﺎـﻈﻧ ﻪـﻛ ﺖـﺳا هداد نﺎﺸﻧ ﺎـﺑ ﻪـﺴﻳﺎﻘﻣ رد طﻮـﻠﺨﻣ ﺖـﺸﻛ يﺎـﻫ
مﺎﻈﻧ
ﻴﺑ ﻲﻳارﺎـﻛ ﺎـﺑ ار ﻲﻳاﺬـﻏ ﺮـﺻﺎﻨﻋ ﻲﺘـﺸﻛ ﻚـﺗ يﺎﻫ درﻮـﻣ يﺮﺘـﺸ
هﺮﻬﺑ
ﻲـﻣ راﺮـﻗ يرادﺮﺑ ﺪـﻨﻫد
. نآ ﻞـﻴﻟد ﻪـﺑ ﺮﺘـﺸﻴﺑ ، ﺖـﻓﺎﻳزﺎﺑ ﺶﻳاﺰـﻓا
نژوﺮﺘﻴﻧ ﻲﻣ طﻮﺑﺮﻣ ﻚﺸﺧ هدﺎﻣ ﺪﻴﻟﻮﺗ و2
ﻮﺷ د . ـﻘﻘﺤﻣ زا ﺮﮕﻳد ﻲﻀﻌﺑ ﺎ
ن
1- Nutrient Conversion Efficiency 2- Nitrogen-Recovery
) 12 و 19 ( طﻮﻠﺨﻣ ﺖﺸﻛ ﺖﻳﺰﻣ ار
ﻲﺘﺸﻛ ﻚﺗ ﺎﺑ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ رد ﻪـﺑ
عﻮـﻨﺗ
ﻲﻄﻴﺤﻣ ﻊﺑﺎﻨﻣ زا هدﺎﻔﺘﺳا رد ﺮﺘﻬﺑ ﻲﻳارﺎﻛ نآ ﻊﺒﺗ ﻪﺑ و ﺮﺗﻻﺎﺑ ﻲﻣ ﺖﺒﺴﻧ
-
ﺪﻨﻫد . زا ﻲﺧﺮﺑ ﺮﺑاﺮﺑ ﻲﺳرﺮﺑ
ﺎﻫ ) 3 و 36 (
، ﻲﻧﺎـﻣز طﻮﻠﺨﻣ ﺖﺸﻛ ﻢﺘﺴﻴﺳ
ﻪﻧﻮﮔ زﺎﻴﻧ درﻮﻣ ﻲﻄﻴﺤﻣ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻪﻛ دﻮﺑ ﺪﻫاﻮﺧ ﺪﻨﻣدﻮﺳ ﻲﺒـﺳﺎﻨﻣ رﻮـﻄﺑ ﺎﻫ
نﺎﻣز و نﺎﻜﻣ رد ﺪـﺷﺎﺑ هﺪﺷ ﻊﻳزﻮﺗ توﺎﻔﺘﻣ
.
شور عاﻮـﻧا زا ﻲـﻜﻳ يﺎـﻫ
هدﺎﻬﻧ فﺮﺼﻣ ﻲﻳارﺎﻛ ﺶﻳاﺰﻓا ﺎﻫ
زا ترﺎﺒﻋ ترﻮـﺻ ﻪـﺑ طﻮـﻠﺨﻣ ﺖـﺸﻛ
ﺖﺳا يﺮﻴﺧﺄﺗ .
ﻨﺑ ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ ﻲﻣ ﺮﻈ هﺮﻬﺑ ﻪﻛ ﺪﺳر طﻮﻠﺨﻣ مﺎﻈﻧ ﻦﻳا زا يﺮﻴﮔ
نﺎﻣز ود رد ﻪﻧﻮﮔ ود ﺪﺷر ﻞﻴﻟد ﻪﺑ يدوﺪﺣ ﺎﺗ
ﻲﻣ توﺎﻔﺘﻣ ﺪـﻧاﻮﺗ
ﺐـﺟﻮﻣ
هدﺎﻬﻧ فﺮﺼﻣ و بﺬﺟ ﻲﻳارﺎﻛ ﺮﺘﻬﺑ ﺶﻳاﺰﻓا دﻮﺷ ﺎﻫ
.
ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ
، و بﺬـﺟ ﻲﻳارﺎـﻛ ﻪﺒـﺳﺎﺤﻣ ﺶﻳﺎـﻣزآ ﻦﻳا ياﺮﺟا زا فﺪﻫ
ﺖﺒﺴﻧ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ و نژوﺮﺘﻴﻧ فﺮﺼﻣ يﺮﻴﺧﺄـﺗ طﻮـﻠﺨﻣ ﺖﺸﻛ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
ﮔ مﺪﻨ - دﻮﺑ ﺪﻬﺸﻣ ﻲﻳاﻮﻫ و بآ ﻂﻳاﺮﺷ رد ترذ .
شور و داﻮﻣ ﺎﻫ
ﺖﺒﺴﻧ ﻲﺑﺎﻳزرا رﻮﻈﻨﻤﺑ مﺪـﻨﮔ يﺮﻴﺧﺄﺗ طﻮﻠﺨﻣ ﺖﺸﻛ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
-
ﻲـﻋارز لﺎـﺳ رد ﻲـﺸﻳﺎﻣزآ ،نژوﺮﺘﻴﻧ دﺎﺼﺘﻗا ﺪﻌﺑ زا ترذ 88
- 1387 رد
رد ﻊـﻗاو ﺪﻬﺸﻣ ﻲﺳودﺮﻓ هﺎﮕﺸﻧاد يزروﺎﺸﻛ هﺪﻜﺸﻧاد ﻲﺗﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﻪﻋرﺰﻣ 10 ﺪﻬﺸﻣ قﺮﺷ يﺮﺘﻣﻮﻠﻴﻛ )
ﻐﺟ لﻮﻃ ﻲﻳﺎـﻴﻓاﺮ
́28 59º
ضﺮـﻋ و ﻲﻗﺮـﺷ
ﻲﻳﺎﻴﻓاﺮﻐﺟ
́15 36º عﺎﻔﺗرا و ﻲﻟﺎﻤﺷ 985
ﺎـﻳرد ﺢﻄﺳ زا ﺮﺘﻣ (
ﺪـﺷ اﺮـﺟا .
دﻮﺑ ﻲﻣﻮﻟ ﺶﻳﺎﻣزآ ﻞﺤﻣ كﺎﺧ ﺖﻓﺎﺑ .
زا ﻞـﺒﻗ لﺎـﺳ رد ﺶﻳﺎـﻣزآ ﻦﻴـﻣز
ﺶﻳﺎﻣزآ عوﺮﺷ ترﻮﺻ ﻪﺑ
و ﻢﺨـﺷ تﺎـﻴﻠﻤﻋ مﺎـﺠﻧا ﺎـﺑ ﻪـﻛ دﻮـﺑ ﺶـﻳآ
ﺪﺷ هدﺎﻣآ ﺰﻴﻳﺎﭘ رد ﻚﺴﻳد .
كﻮﻠﺑ حﺮﻃ ﺐﻟﺎﻗ رد ﺶﻳﺎﻣزآ ﺼﺗ ﻞﻣﺎﻛ يﺎﻫ
مﺎﺠﻧا راﺮﻜﺗ ﻪﺳ ﺎﺑ ﻲﻓدﺎ
ﺪﺷ . ﺶﻳﺎﻣزآ يﺎﻫرﺎﻤﻴﺗ زا ترﺎـﺒﻋ
يراﻮـﻧ طﻮـﻠﺨﻣ ﺖـﺸﻛ عﻮـﻧ رﺎـﻬﭼ
مﺪﻨﮔ و ترذ يﺮﻴﺧﺄﺗ ترﻮﺻ ﻪﺑ
مﺪـﻨﮔ ﻒـﻳدر ﻪﺳ +
ترذ ﻒـﻳدر ﻚـﻳ
) 1:3 ( مﺪﻨﮔ ﻒﻳدر ﻪﺳ ، +
ترذ ﻒﻳدر ود )
2:3 ( مﺪـﻨﮔ ﻒﻳدر رﺎﻬﭼ ، +
ود
ترذ ﻒﻳدر )
2:4 ( مﺪﻨﮔ ﻒﻳدر ﺶﺷ و +
ترذ ﻒﻳدر ود )
2:6 ( ﺖـﺸﻛ و
ذ و مﺪﻨﮔ ﺺﻟﺎﺧ دﻮﺑ تر
.
لﺎﺳ هﺎﻣ ﺮﻬﻣ ﻪﻤﻴﻧ رد نژﻮﻜﺳﺎﻛ ﻢﻗر مﺪﻨﮔ ﺖﺷﺎﻛ 1387
يور ﺮـﺑ
نﺎﺴﻜﻳ ﻢﻛاﺮﺗ ﺎﺑ ﻪﻃﻮﺑﺮﻣ يﺎﻫراﻮﻧ )
لدﺎﻌﻣ 400
ﻊـﺑﺮﻣ ﺮـﺘﻣ رد ﻪﺗﻮﺑ (
ﺎـﺑ
ﻒﻳدر ﻦﻴﺑ ﻪﻠﺻﺎﻓ 50
ﻲﺘﻧﺎﺳ ﺮﺘﻣ طﻮـﻠﺨﻣ و ﺺﻟﺎـﺧ يﺎـﻫرﺎﻤﻴﺗ ﻪﻴﻠﻛ رد
ﺪﺷ مﺎﺠﻧا . ناﺰـﻴﻣ ﻪﺑ كﺎﺧ ﺶﻳﺎﻣزآ سﺎﺳا ﺮﺑ مﺪﻨﮔ زﺎﻴﻧ درﻮﻣ دﻮﻛ 120
ﻫ رد مﺮﮔﻮﻠﻴﻛ و نژوﺮﺘﻴﻧ رﺎﺘﻜ
90 ﺪﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﺮﻔﺴﻓ رﺎﺘﻜﻫ رد مﺮﮔﻮﻠﻴﻛ .
ﺮﻔﺴﻓ دﻮﻛ ﻲﻣﺎﻤﺗ )
مﻮـﻴﻧﻮﻣآ تﺎﻔـﺴﻓ ترﻮـﺻ ﻪﺑ (
و 30 دﻮـﻛ زا ﺪـﺻرد
نژوﺮﺘﻴﻧ راد ) هروا ترﻮـﺻ ﻪﺑ (
هﺪـﻧﺎﻤﻴﻗﺎﺑ و ﺖـﺷﺎﻛ ﺎـﺑ نﺎـﻣﺰﻤﻫ نآ
ﻪـﺑ
ترﻮﺻ ﺪﻳدﺮﮔ هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﻠﺣﺮﻣ ود رد و كﺮﺳ .
تﺎـﻴﻠﻤﻋ ﺮﻳﺎـﺳ و يرﺎـﻴﺑآ
ﻴﻧ ﺮﺑ ﻖﺒﻄﻨﻣ ﺖﺷاد هرود رد ﻲﻋارز رﻮـﻄﺑ و ﻪﻘﻄﻨﻣ فﺮﻋ و ﻪﻧﻮﮔ يﺎﻫزﺎ
ﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﺎﻫرﺎﻤﻴﺗ مﺎﻤﺗ رد نﺎﺴﻜﻳ .
ﺮﻴﺛﺄـﺗ زا يﺮﻴﮔﻮﻠﺟ رﻮﻈﻨﻤﺑ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ
ﺮـﺑ زﺮـﻫ يﺎﻬﻔﻠﻋ
نژوﺮـﺘﻴﻧ دﺎـﺼﺘﻗا زﺮـﻫ يﺎـﻬﻔﻠﻋ لﺮـﺘﻨﻛ ،
ﻖـﻳﺮﻃ زا
ﻦﻴﺟو ﻲﺘﺳد مﺎﺠﻧا ﺖﻓﺮﮔ .
مﺪﻨﮔ ﻲﻫﺪﻠﮔ ﻪﻠﺣﺮﻣ رد ﺲﭙﺳ ﺮﮕﻳد ترﺎﺒﻋ ﻪﺑ ،
،ﺖﺸﻬﺒﻳدرا ﻪﻤﻴﻧ رد
ﻦﻴﺑ هﺪﺷ ﺺﺨﺸﻣ يﺎﻫراﻮﻧ رد ترذ ﻒﻳدر
يﺎـﻫ رد ﻦﻴـﻨﭽﻤﻫ و مﺪـﻨﮔ
تﺮﻛ ﻪﻠﺻﺎﻓ ﺎﺑ ﺺﻟﺎﺧ ﺖﺸﻛ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ يﺎﻫ 20
ﻒـﻳدر يور ﺮﺘﻤﻴﺘﻧﺎـﺳ
ﺪﺷ ﻪﺘﺷﺎﻛ . مﺪﻨﮔ ﺖﺷادﺮﺑ زا ﺲﭘ
، ناﺰـﻴﻣ ﻪـﺑ كﺮﺳ دﻮﻛ ﻊﻳزﻮﺗ ،يرﺎﻴﺑآ
150 رﻮـﻄﺑ ﺖـﺷاد تﺎـﻴﻠﻤﻋ ﺮﻳﺎﺳ و ﺺﻟﺎﺧ نژوﺮﺘﻴﻧ رﺎﺘﻜﻫ رد مﺮﮔﻮﻠﻴﻛ
ﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﺎﻫرﺎﻤﻴﺗ مﺎﻤﺗ رد نﺎﺴﻜﻳ .
ﻪﺗﻮﺑ ﻳ دوﺪﺣ رد ترذ يﺎﻫ ﻪـﺘﻔﻫ ﻚ
ﻒﻳدر يور ﺖﺷﺎﻛ زا ﺲﭘ ﺪﻨﺘﻓﺎﻳ راﺮﻘﺘﺳا ﺎﻫ
. رد ترذ لﻮﺼﺤﻣ ﺖﻳﺎﻬﻧ رد
19 هﺎﻣﺮﻬﻣ 88 ﺪﺷ ﺖﺷادﺮﺑ .
ماﺪﻧا نژوﺮﺘﻴﻧ ﺪﺻرد ﻦﻴﻴﻌﺗ رﻮﻈﻨﻤﺑ ﻲﻳارﺎـﻛ ﻪﺒـﺳﺎﺤﻣ و ﻲﻳاﻮﻫ يﺎﻫ
ﻪﻧﻮﻤﻧ اﺪﺘﺑا ،نژوﺮﺘﻴﻧ فﺮﺼﻣ و بﺬﺟ ﻢﻀﻫ زا ﺲﭘ و بﺎﻴﺳآ ﻲﻫﺎﻴﮔ يﺎﻫ
ﻮﻣ نژوﺮﺘﻴﻧ راﺪﻘﻣ ،روﺰﻴﻟﺎﺗﺎﻛ و ﻚﻳرﻮﻔﻟﻮﺳ ﺪﻴﺳا ﺎﺑ ﻞﺻﺎﺣ هرﺎﺼﻋ رد دﻮﺟ
لاﺪﻠﺠﻛ شور ﻂﺳﻮﺗ )
26 ( هزاﺪﻧا
ﺪـﺷ يﺮـﻴﮔ .
ﻲﻳارﺎـﻛ ﻪﺒـﺳﺎﺤﻣ ياﺮـﺑ
تﻻدﺎﻌﻣ زا ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻪﺑ نژوﺮﺘﻴﻧ فﺮﺼﻣ و بﺬﺟ 1
و 2 ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا )
39 ،
40 و 41 .(
) 1 ( /Ninitial NDM
NAE=
) نژوﺮﺘﻴﻧ بﺬﺟ ﻲﻳآرﺎﻛ (
) 2 ( /Ninitial
Y NAE=
) ﻛ نژوﺮﺘﻴﻧ فﺮﺼﻣ ﻲﻳآرﺎ (
،تﻻدﺎﻌﻣ ﻦﻳا رد NDM
:
ماﺪـﻧا رد دﻮـﺟﻮﻣ نژوﺮـﺘﻴﻧ ناﺰﻴﻣ هﺎـﻴﮔ يﺎـﻫ
) رﺎﺘﻜﻫ رد مﺮﮔﻮﻠﻴﻛ (
N initial ، : رد كﺎـﺧ رد دﻮـﺟﻮﻣ نژوﺮـﺘﻴﻧ ناﺰﻴﻣ
ﺖﺷﺎﻛ ياﺪﺘﺑا )
رﺎـﺘﻜﻫ رد مﺮﮔﻮـﻠﻴﻛ (
Y و : دﺮـﻜﻠﻤﻋ ﺎـﻳ ﻪـﻧاد دﺮـﻜﻠﻤﻋ
هﺎﻴﮔ ﻚﻳژﻮﻟﻮﻴﺑ )
رﺎﺘﻜﻫ رد مﺮﮔﻮﻠﻴﻛ (
ﺖـﺳا . هﺮـﻬﺑ نژوﺮـﺘﻴﻧ يرو ﺰـﻴﻧ
زا
بﺮﻀﻠﺻﺎﺣ ﺪﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ فﺮﺼﻣ ﻲﻳارﺎﻛ رد بﺬﺟ ﻲﻳارﺎﻛ
.
ﺎـﺑ ﻪـﺴﻳﺎﻘﻣ رد ترذ و مﺪـﻨﮔ يﺮﻴﺧﺄﺗ طﻮﻠﺨﻣ ﺖﺸﻛ ﻲﺑﺎﻳزرا ياﺮﺑ ﺺﻟﺎﺧ ﺖﺸﻛ
،
نژوﺮـﺘﻴﻧ بﺬـﺟ ﻲﻳارﺎـﻛ ياﺮـﺑ ﻦﻴـﻣز يﺮـﺑاﺮﺑ ﺖﺒﺴﻧ
1
LERNAE) ( ﻲﺒـﺴﻧ بﺬـﺟ ناﺰﻴﻣ عﻮﻤﺠﻣ سﺎﺳا ﺮﺑ ﻪـﻟدﺎﻌﻣ ﻖـﺒﻃ
) 3 (
ﺪﻳدﺮﮔ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ )
12 .(
) 3 (
YmiYpiLERNAE=
ﻪﻄﺑار ﻦﻳا رد :Ypi
رد ﻪـﻧﻮﮔ ﺮـﻫ ﻂـﺳﻮﺗ هﺪـﺷ بﺬـﺟ نژوﺮﺘﻴﻧ ناﺰﻴﻣ
و طﻮﻠﺨﻣ ﺖﺸﻛ :Ymi
ﺖﺸﻛ رد ﻪﻧﻮﮔ نﺎﻤﻫ هﺪﺷ بﺬﺟ نژوﺮﺘﻴﻧ ناﺰﻴﻣ
دﻮﺑ ﺺﻟﺎﺧ . ﻦﻴﻴﻌﺗ رﻮﻈﻨﻤﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا ﺮﻛذ ﻪﺑ مزﻻ ﻦﻳا
ﺺﺧﺎـﺷ هداد زا ﺎـﻫ يﺎـﻫ
و ﻚﺸﺧ هدﺎﻣ ﻊﻤﺠﺗ ناﺰﻴﻣ و ﻲـﺗﻼﺤﻣ يﺮﻴـﺼﻧ ﻪﻟﺎﻘﻣ رد ﻪﻧاد دﺮﻜﻠﻤﻋ
نارﺎﻜﻤﻫ ) 1 ( ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا .
هداد يرﺎــﻣآ ﻪــﻳﺰﺠﺗ ياﺮــﺑ زا ﺐــﻴﺗﺮﺗ ﻪــﺑ ،ﺎــﻫرادﻮﻤﻧ ﻢــﺳر و ﺎــﻫ
مﺮﻧ يﺎـﻫراﺰﻓا ver 13 MINITAB- Excel و
ﺪـﺷ هدﺎﻔﺘـﺳا .
ﻪـﺴﻳﺎﻘﻣ
ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ لﺎﻤﺘﺣا ﺢﻄﺳ رد ﺎﻫ 5
ﺎـﺑ ﻦـﻜﻧاد نﻮـﻣزآ سﺎـﺳا ﺮـﺑ و ﺪﺻرد
مﺮﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا راﺰﻓا
MSTAT-C ا
مﺎﺠﻧ ﺖﻓﺮﮔ .
1-Nitrogen Absorption Efficiency (NAE)
ﺚﺤﺑ و ﺞﻳﺎﺘﻧ
نژوﺮﺘﻴﻧ ناﺰﻴﻣ ﺮﺑ ترذ و مﺪﻨﮔ يﺮﻴﺧﺄﺗ طﻮﻠﺨﻣ ﺖﺸﻛ ﺮﻴﺛﺄﺗ نژوﺮﺘﻴﻧ بﺬﺟ ﻲﻳارﺎﻛ و هﺪﺷ بﺬﺟ
ﺖﺸﻛ عاﻮﻧا
ﻲـﻨﻌﻣ ﺮﻴﺛﺄـﺗ ترذ و مﺪـﻨﮔ يﺮﻴﺧﺄﺗ طﻮﻠﺨﻣ يﺎﻫ يراد
) 05 /
≤0 (p بﺬـﺟ ﻲﻳارﺎﻛ و ﻲﺒﺴﻧ بﺬﺟ ،هﺪﺷ بﺬﺟ نژوﺮﺘﻴﻧ ناﺰﻴﻣ ﺮﺑ
ﺖﺷاد ﻪﻧﻮﮔ ود نژوﺮﺘﻴﻧ .
ﻣ ﻦﻳﺮﺘﻤﻛ و ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ هﺪﺷ بﺬﺟ نژوﺮﺘﻴﻧ ناﺰﻴ
مﺪـﻨﮔ ﻒـﻳدر ﻪـﺳ طﻮـﻠﺨﻣ رد ﺐـﻴﺗﺮﺗ ﻪـﺑ مﺪﻨﮔ رد +
ترذ ﻒـﻳدر ود
) 56 / 148 رﺎﺘﻜﻫ رد مﺮﮔﻮﻠﻴﻛ (
ﺺﻟﺎـﺧ ﺖـﺸﻛ و )
70 / 101 رد مﺮﮔﻮـﻠﻴﻛ
رﺎﺘﻜﻫ ( ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ .
رد ترذ ياﺮﺑ هﺪﺷ بﺬﺟ نژوﺮﺘﻴﻧ ناﺰﻴﻣ ﻦﻳﺮﺗﻻﺎﺑ
ﺺﻟﺎـﺧ ﺖﺸﻛ )
94 / 92
رﺎـﺘﻜﻫ رد مﺮﮔﻮـﻠﻴﻛ (
ﻦﻳﺮـﺘﻤﻛ و نآ
ﺖـﺸﻛ رد
ـﻳدر ﺶـﺷ طﻮﻠﺨﻣ مﺪـﻨﮔ ﻒ
+ ترذ ﻒـﻳدر ود )
11 / 38 رد مﺮﮔﻮـﻠﻴﻛ
رﺎﺘﻜﻫ ( ﺑ ﻪ ﺪﻣآ ﺖﺳد ) لوﺪﺟ 1 .(
ﻲﻣ ﺮﻈﻨﺑ ﻦﻴﻨﭼ ﻲﻨﻌﻣ ﺶﻳاﺰﻓا ﻪﻛ ﺪﺳر
هﺪﺷ بﺬﺟ نژوﺮﺘﻴﻧ ناﺰﻴﻣ راد
ﺖﺸﻛ ﺎﺑ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ رد ﺺﻟﺎﺧ ﺖﺸﻛ رد ترذ ياﺮﺑ ﻪـﺑ يﺮﻴﺧﺄـﺗ طﻮـﻠﺨﻣ
ﻪﻳﺎﺳ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ و ﺖﺑﺎﻗر ندﻮﺑ ﻻﺎﺑ ﻞﻴﻟد مﺪـﻨﮔ ﺪﻳﺪـﺷ يزاﺪﻧا
)
>3 (LAI
ﻪﻴﻟوا ﻪﻠﺣﺮﻣ رد ﺖﺳا هدﻮﺑ ترذ ﺪﺷر
) 1 .(
ﺑ ﺖﺑﺎﻗر ﺮﻴﺛﺄﺗ وﺮ
ﻪﻧﻮﮔ ن ﺮـﺑ يا
ﻘﻘﺤﻣ زا ﻲﺧﺮﺑ ﻂﺳﻮﺗ ﺮﺻﺎﻨﻋ بﺬﺟ ناﺰﻴﻣ ﺎ
ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﺪﻴﻛﺄﺗ درﻮﻣ ﺰﻴﻧ ن
ﺖﺳا . ناو و ﻲﻜﺴﻟﺎﮕﻴﻣوز ،ﺎﺘﺳار ﻦﻴﻤﻫ رد -
ﺮﻜﻳا ) 32 ( ﻪﻛ ﺪﻨﺘﺷاد نﺎﻴﺑ
مﺪﻨﮔ طﻮﻠﺨﻣ ﺖﺸﻛ رد نژوﺮﺘﻴﻧ بﺬﺟ ناﺰﻴﻣ -
اﺰـﻠﻛ -
اﺰـﻠﻛ و دﻮـﺨﻧ -
ﺺﻟﺎﺧ ﺖﺸﻛ زا ﺮﺗﻻﺎﺑ دﻮﺨﻧ دﻮﺑ ءاﺰﺟا زا ﻚﻳ ﺮﻫ
. ﻪـﺴﻳﺎﻘﻣ ﺎـﺑ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ
ﻲـﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ ترذ و مﺪﻨﮔ ﻂﺳﻮﺗ هﺪﺷ بﺬﺟ نژوﺮﺘﻴﻧ ناﺰﻴﻣ ﻪـﻛ دﻮـﺷ
هﺪﺷ بﺬﺟ نژوﺮﺘﻴﻧ ناﺰﻴﻣ رد
دﻮﺑ ترذ زا ﺮﺗﻻﺎﺑ مﺪﻨﮔ )
لوﺪﺟ 1 .(
ﺞﻳﺎﺘﻧ
تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ زا ﻲﺧﺮﺑ )
21 ( وﺮﺘﻴﻧ يﻮﺘﺤﻣ ندﻮﺑ ﺮﺗﻻﺎﺑ ﺰﻴﻧ ژ
ن رد ماﺪﻧا يﺎـﻫ
ﻪﻧﻮﮔ ﻴﮔ ﺎﺑ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ رد ار ﻪﻨﺑﺮﻛ ﻪﺳ يﺎﻫ هداد نﺎـﺸﻧ ﻪـﻨﺑﺮﻛ رﺎـﻬﭼ نﺎـﻫﺎ
ﺖﺳا . ﺖﺒﺴﻧ رد نژوﺮﺘﻴﻧ ﻲﺒﺴﻧ بﺬﺟ ﻪﻨﻣاد طﻮـﻠﺨﻣ ﺖـﺸﻛ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
ﻦﻴﺑ مﺪﻨﮔ ياﺮﺑ يﺮﻴﺧﺄﺗ 47
/ 1 - 08 / 1 ﻦﻴـﺑ ترذ ياﺮـﺑ و 54
/ 0 - 41 / 0
ﺖﺷاد راﺮﻗ )
لوﺪﺟ 1 .(
ﻲـﻣ ﻪﻈﺣﻼﻣ ﻪﻛ ﻪﻧﻮﮕﻧﺎﻤﻫ ﻲﺒـﺴﻧ بﺬـﺟ دﻮـﺷ
دﻮﺑ ترذ زا ﺮﺗﻻﺎﺑ يﺮﻴﺧﺄﺗ طﻮﻠﺨﻣ رد مﺪﻨﮔ ياﺮﺑ نژوﺮﺘﻴﻧ .
ﻲـﻟ و ﮓﻧاژ
) 43 (
ﻢﺘـﺴﻴﺳ ﻪـﺴﻳﺎﻘﻣ ﺎﺑ
ترذ طﻮـﻠﺨﻣ ﺖـﺸﻛ ﻒـﻠﺘﺨﻣ يﺎـﻫ /
،مﺪـﻨﮔ
مﺪﻨﮔ / ﻼﻗﺎﺑ ،ﺎﻳﻮﺳ / ترذ ﻲﻨﻴﻣز مادﺎﺑ و /
،طﻮﻠﺨﻣ ﺖﺸﻛ ﻪﻛ ﺪﻨﺘﻓﺎﻳرد ترذ
داد راﺮﻗ ﺮﻴﺛﺄﺗ ﺖﺤﺗ نﺎﻫﺎﻴﮔ رد ار ﻲﻳاﺬﻏ ﺮﺻﺎﻨﻋ ﻞﻛ يﻮﺘﺤﻣ و دﺮﻜﻠﻤﻋ .
يﺎـﻫﻮﮕﻟا رد ﻲﻳاﺬـﻏ ﺮـﺻﺎﻨﻋ ﻞﻛ ياﻮﺘﺤﻣ ﻪﻛ ﺪﻨﺘﺷاد رﺎﻬﻇا نﺎﮔدﺮﺒﻣﺎﻧ ﻲﻨﻌﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ طﻮﻠﺨﻣ اد
دﻮﺑ ﺺﻟﺎﺧ زا ﺮﺗﻻﺎﺑ ير .
ﻪـﺑ ترذ و مﺪـﻨﮔ ياﺮﺑ نژوﺮﺘﻴﻧ بﺬﺟ ﻲﻳارﺎﻛ ﻦﻳﺮﺘﻤﻛ و ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ
مﺪـﻨﮔ ﻒـﻳدر ﻪﺳ طﻮﻠﺨﻣ ﺖﺸﻛ رد ﺐﻴﺗﺮﺗ +
ترذ ﻒـﻳدر ود )
70 / 33 و
5 / 36 كﺎﺧ نژوﺮﺘﻴﻧ مﺮﮔﻮﻠﻴﻛ يازا ﻪﺑ ﻲﻫﺎﻴﮔ ماﺪﻧا نژوﺮﺘﻴﻧ مﺮﮔﻮﻠﻴﻛ (
و
ﺺﻟﺎﺧ ﺖﺸﻛ )
7 / 14 و 4 / 19 يازا ﻪـﺑ ﻲﻫﺎـﻴﮔ ماﺪـﻧا نژوﺮﺘﻴﻧ مﺮﮔﻮﻠﻴﻛ
ﻴﻛ كﺎﺧ نژوﺮﺘﻴﻧ مﺮﮔﻮﻠ (
ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ )
لوﺪﺟ 1 .(
لوﺪﺟ 1 - ناﺰﻴﻣ و ﻲﺒﺴﻧ بﺬﺟ ،هﺪﺷ بﺬﺟ نژوﺮﺘﻴﻧ و ﺺﻟﺎﺧ ﺖﺸﻛ رد ترذ و مﺪﻨﮔ ياﺮﺑ نژوﺮﺘﻴﻧ بﺬﺟ ﻲﻳارﺎﻛ
ﺖﺒﺴﻧ طﻮﻠﺨﻣ ﺖﺸﻛ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
يﺮﻴﺧﺄﺗ
ﺖﺒﺴﻧ يﺎﻫ
طﻮﻠﺨﻣ مﺪﻨﮔ
ترذ
ناﺰﻴﻣ نژوﺮﺘﻴﻧ هﺪﺷ بﺬﺟ
) رد مﺮﮔﻮﻠﻴﻛ
رﺎﺘﻜﻫ ( ﻲﺒﺴﻧ بﺬﺟ
نژوﺮﺘﻴﻧ
1
ﻛ نژوﺮﺘﻴﻧ بﺬﺟ ﻲﻳارﺎ
) مﺮﮔﻮﻠﻴﻛ ﻪﺑ ﻲﻫﺎﻴﮔ ماﺪﻧاN
مﺮﮔﻮﻠﻴﻛ كﺎﺧN ( بﺬﺟ نژوﺮﺘﻴﻧ ناﺰﻴﻣ
هﺪﺷ ) رد مﺮﮔﻮﻠﻴﻛ
رﺎﺘﻜﻫ ( ﻲﺒﺴﻧ بﺬﺟ
نژوﺮﺘﻴﻧ نژوﺮﺘﻴﻧ بﺬﺟ ﻲﻳارﺎﻛ
) مﺮﮔﻮﻠﻴﻛ ﻪﺑ ﻲﻫﺎﻴﮔ ماﺪﻧاN
مﺮﮔﻮﻠﻴﻛ كﺎﺧN (
طﻮﻠﺨﻣ 1 : b* 3 02 / 128 bc
27 / a 1
91 / b 32
52 / 43 b
48 / 0 a
90 / 34
طﻮﻠﺨﻣ 2 : a 3 56 / 148 a
47 / a 1
70 / b 33
41 / 50 a
54 / 0 a
50 / 36
طﻮﻠﺨﻣ 2 : bc 4 09 / 125 b
4 / b 1
17 / b 20
78 / 41 bc
46 / 0 a
24 / 32
طﻮﻠﺨﻣ 2 : cd 6 12 / 110 cd
08 / b 1
46 / b 19
11 / 38 c
41 / 0 a
19 / 34
ﺺﻟﺎﺧ ﺖﺸﻛ 70d
/ 101 d
00 / b 1
73 / a 14
94 / 92 a
00 / 1 b
37 / 19
1 . رد هﺪﺷ بﺬﺟ نژوﺮﺘﻴﻧ ناﺰﻴﻣ ﺎﺑ ﺮﺑاﺮﺑ ﻪﻧﻮﮔ ﺮﻫ ﻲﺒﺴﻧ بﺬﺟ ناﺰﻴﻣ ﺺﻟﺎﺧ ﺖﺸﻛ رد هﺪﺷ بﺬﺟ نژوﺮﺘﻴﻧ ناﺰﻴﻣ ﻪﺑ طﻮﻠﺨﻣ ﺖﺸﻛ
ﺖﺳا .
* - ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻲﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا ،نﻮﺘﺳ ﺮﻫ رد كﺮﺘﺸﻣ فوﺮﺣ ياراد يﺎﻫ لﺎﻤﺘﺣا ﺢﻄﺳ رد ﻦﻜﻧاد نﻮﻣزآ سﺎﺳا ﺮﺑ يراد
5 ﺪﻧراﺪﻧ ﺪﺻرد .
ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻦﻳا ﻲﻄﻳاﺮـﺷ ترذ و مﺪﻨﮔ طﻮﻠﺨﻣ ﺖﺸﻛ ﻪﻛ ﺪﻫد
ا نژوﺮﺘﻴﻧ ناﺰﻴﻣ ﻪﻛ ﺖﺳا هدﺮﻛ دﺎﺠﻳا ار ﻮـﺤﻧ ﻪـﺑ كﺎـﺧ ﻪـﺑ هﺪﺷ ﻪﻓﺎﺿ
بﻮﻠﻄﻣ ﻪﻧﻮﮔ ﻂﺳﻮﺗ يﺮﺗ ﻪﺠﻴﺘﻧ رد و بﺬﺟ ﺎﻫ
ﺐـﺟﻮﻣ ﻲﻳارﺎـﻛ ﺶﻳاﺰـﻓا
رد يﺮﻴﺧﺄـﺗ طﻮـﻠﺨﻣ ﺖـﺸﻛ رد ﻪـﻧﻮﮔ ود ﺮﻫ نزوﺮﺘﻴﻧ فﺮﺼﻣ و بﺬﺟ ﺖﺳا هﺪﺷ ﺺﻟﺎﺧ ﺖﺸﻛ ﺎﺑ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ .
ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻪﻳارا زا يرﺎﻴـﺴﺑ ﻂـﺳﻮﺗ هﺪﺷ
نﺎﻘﻘﺤﻣ رد طﻮﻠﺨﻣ ﺖﺸﻛ رد نژوﺮﺘﻴﻧ بﺬﺟ ﻲﻳارﺎﻛ دﻮﺒﻬﺑ زا ﻲﻛﺎﺣ ﺰﻴﻧ
ﻳﺎﻘﻣ ﺖﺳا ﺺﻟﺎﺧ ﺖﺸﻛ ﺎﺑ ﻪﺴ )
7 ، 17 و 34 .(
نارﺎـﻜﻤﻫ و يﺰﻳﻮـﺗ )
34 (
كﻮﺘـﺴﻓ و مﺪـﻨﮔ طﻮـﻠﺨﻣ ﺖـﺸﻛ رد نژوﺮﺘﻴﻧ ﻲﻳﻮﺸﺑآ ﻪﻛ ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ ﻪﻈﺣﻼﻣ ﻞﺑﺎﻗ رﻮﻄﺑ ﺰﻣﺮﻗ ﻛ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ يا
ﺸ ﺖﻓﺎﻳ ﺶﻫﺎﻛ مﺪﻨﮔ ﺺﻟﺎﺧ ﺖ
زا مﺪـﻨﮔ ياﺮـﺑ نژوﺮـﺘﻴﻧ بﺬـﺟ ﻲﻳارﺎـﻛ ﺶﻳاﺰﻓا ﺮﺑ هوﻼﻋ ﺮﻣا ﻦﻳا ﻪﻛ ﻲﮔدﻮﻟآ يﺮﻴﮔﻮﻠﺟ ﺰﻴﻧ ﻲﺗاﺮﺘﻴﻧ يﺎﻫ ﻲﻣ
ﺪﻨﻛ .
ﻲﻣ ﻪﻈﺣﻼﻣ ﻪﻛ ﻪﻧﻮﮕﻧﺎﻤﻫ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ نژوﺮـﺘﻴﻧ بﺬـﺟ ﻲﻳارﺎـﻛ دﻮﺷ
دﻮﺑ مﺪﻨﮔ زا ﺮﺗﻻﺎﺑ ترذ ياﺮﺑ )
لوﺪﺟ 1 .(
ﻲـﺳرﺮﺑ ﺞﻳﺎﺘﻧ
ﻒـﻠﺘﺨﻣ يﺎـﻫ
،
ﻪـﺳ نﺎﻫﺎﻴﮔ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ار ﻪﻨﺑﺮﻛ رﺎﻬﭼ نﺎﻫﺎﻴﮔ بﺬﺟ ﻲﻳارﺎﻛ ندﻮﺑ ﺮﺗﻻﺎﺑ ﺖﺳا هدﺮﻛ ﺪﻴﻳﺄﺗ ﻪﻨﺑﺮﻛ )
6 .(
نژوﺮـﺘﻴﻧ بﺬـﺟ ﻲﻳارﺎﻛ ياﺮﺑ ﻦﻴﻣز يﺮﺑاﺮﺑ ﺖﺒﺴﻧ LERNAE )
( رد
ﺖﺸﻛ مﺎﻤﺗ ﻦﻴﺑ و دﻮﺑ ﻚﻳ زا ﺮﺘﮔرﺰﺑ ترذ و مﺪﻨﮔ يﺮﻴﺧﺄﺗ طﻮﻠﺨﻣ يﺎﻫ
00 / 2 - 49 / 1 ﺖـﺷاد راﺮـﻗ )
ﻞﻜـﺷ 1 .(
ﻲـﻣ نﺎـﺸﻧ ﺮــﻣا ﻦـﻳا ﻪــﻛ ﺪـﻫد
ﺖﺒﺴﻧ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ ﺖﺸﻛ
ﺎـﺑ ﻪـﺴﻳﺎﻘﻣ رد ترذ و مﺪﻨﮔ يﺮﻴﺧﺄﺗ طﻮﻠﺨﻣ
دوﺪﺣ رد ﻪﻧﻮﮔ ود ﺺﻟﺎﺧ ﺖﺸﻛ 100
- 49 نژوﺮﺘﻴﻧ بﺬﺟ ﻲﻳارﺎﻛ ﺪﺻرد
ﺺﻟﺎﺧ ﺖﺸﻛ ﺎﺑ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ رد ار ﺖﺳا هداد ﺶﻳاﺰﻓا
. ﻪـﻧﻮﮕﻧﺎﻤﻫ ﻦﻴـﻨﭽﻤﻫ
ﻲﻣ ﻪﻈﺣﻼﻣ ﻪﻛ ﺶﻳاﺰﻓا دﻮﺷ
LERNAE
ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻲﺒـﺴﻧ بﺬـﺟ دﻮـﺒﻬﺑ زا
ﺖﺳا هدﻮﺑ مﺪﻨﮔ .
نارﺎﻜﻤﻫ و ﮓﻧاژ )
40 ( ﻦﻴـﻣز يﺮـﺑاﺮﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺶﻳاﺰﻓا
مﺪﻨﮔ يﺮﻴﺧﺄﺗ طﻮﻠﺨﻣ رد -
ار ﻪﺒﻨﭘ ﺮﺘﺸﻴﺑ مﺪـﻨﮔ ﻲﺒﺴﻧ دﺮﻜﻠﻤﻋ دﻮﺒﻬﺑ زا
ﮔ يﺎﻫراﻮﻧ ضﺮﻋ ﺶﻳاﺰﻓا ﺎﺑ ﻪﻛ ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ و ﺪﻨﺘﺴﻧاد ﻪـﺑ ﺖﺒـﺴﻧ مﺪـﻨ
ﻚﻳرﺎﺑ يﺎﻫراﻮﻧ ﻦﻴـﻣز يﺮﺑاﺮﺑ ﺖﺒﺴﻧ ،ﺮﺗ
ﺶﻳاﺰـﻓا ﺖـﻓﺎﻳ . ﺮـﮕﻳد ﺞﻳﺎـﺘﻧ
تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ) 15 ، 25 و 32 ( زا و ﻲﻳاﺬـﻏ ﺮـﺻﺎﻨﻋ بﺬـﺟ ﻲﻳارﺎﻛ دﻮﺒﻬﺑ ﺰﻴﻧ
ﺖﺳا هداد نﺎﺸﻧ ﺺﻟﺎﺧ ﺖﺸﻛ ﺎﺑ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ رد ار نژوﺮﺘﻴﻧ ﻪﻠﻤﺟ .
نﺪــﺷﺮﭘ هرود رد طﻮــﻠﺨﻣ ﻂﻳاﺮـﺷ رد ترذ ﻪــﻴﻟوا ﺪــﻨﻛ ﺪـﺷر هرود ﻪﻧاد و دﻮﺑ مﺪﻨﮔ يﺎﻫ ﻪـﻠﺣﺮﻣ مﺪـﻨﮔ ﺖﺷادﺮﺑ زا ﺲﭘ ﻪﻠﺻﺎﻓﻼﺑ ﻪﺠﻴﺘﻧ رد
ﺪﻳدﺮﮔ زﺎﻏآ ترذ ﻲﻄﺧ ﺪﺷر .
ﻲﻣ ﺮﻈﻨﺑ ﻦﻴﻨﭼ ﻪﻳﺎﺳ ﻪﻛ ﺪﺳر
مﺪـﻨﮔ يزاﺪﻧا
ﻒﻠﻋ رﻮﻀﺣ ﻊﻧﺎﻣ كﺎﺧ ﺢﻄﺳ ﺮﺑ نآ ﻊـﺒﺗ ﻪـﺑ و هﺪـﺷ زﺮﻫ يﺎﻫ
ﺐـﺟﻮﻣ
هدﺎـﻣ ﺪـﻴﻟﻮﺗ ﺶﻳاﺰـﻓا و نژوﺮـﺘﻴﻧ و رﻮﻧ هﮋﻳﻮﺑ ﻊﺑﺎﻨﻣ فﻼﺗا زا يﺮﻴﮔﻮﻠﺟ ژوﺮﺘﻴﻧ ﻲﺒﺴﻧ بﺬﺟ و ﻚﺸﺧ
ﺖـﺳا هﺪـﺷ طﻮـﻠﺨﻣ ﺖﺸﻛ ﻂﻳاﺮﺷ رد ن .
ﺖﺸﻛ يﺮﺗﺮﺑ زا يرﺎﻴـﺴﺑ ﻂـﺳﻮﺗ ﻊﺑﺎﻨﻣ زا ﺮﺘﻬﺑ هدﺎﻔﺘﺳا رد طﻮﻠﺨﻣ يﺎﻫ
نﺎﻘﻘﺤﻣ ﺖﺳا هﺪﺷ تﺎﺒﺛا .
ﻲﺳرﺮﺑ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺎﺘﺳار ﻦﻴﻤﻫ رد هﺪﺷ مﺎﺠﻧا يﺎﻫ
مﺪﻨﮔ يﺮﻴﺧﺄﺗ طﻮﻠﺨﻣ ﺖﺸﻛ ﺮﺑ ﺶﻳاﺰـﻓا ﻪـﻛ ﺖـﺳا هداد نﺎﺸﻧ ﻪﺒﻨﭘ–
و نژوﺮﺘﻴﻧ ﺮﺘﻬﺑ بﺬﺟ زا ﻲﺷﺎﻧ ًﺎﺗﺪﻤﻋ ﻚﺸﺧ هدﺎﻣ ﺪﻴﻟﻮﺗ ﺖـﺳا هدﻮﺑ رﻮﻧ
) 39 و 40 .(
فﺮﺼﻣ ﻲﻳارﺎﻛ ﺮﺑ ترذ و مﺪﻨﮔ يﺮﻴﺧﺄﺗ طﻮﻠﺨﻣ ﺖﺸﻛ ﺮﻴﺛﺄﺗ
نژوﺮﺘﻴﻧ ﺶﻫﺎـﻛ ترذ و مﺪـﻨﮔ نژوﺮـﺘﻴﻧ فﺮـﺼﻣ ﻲﻳارﺎـﻛ ،نﺎﻣز ﺖﺷﺬﮔ ﺎﺑ
ﺖﻓﺎﻳ ) ﻞﻜﺷ 2 ( ﻲﻣ ﺮﻈﻨﺑ ﻦﻴﻨﭼ ، ﺪﻴﻟﻮﺗ ﻲﺸﻳاﺰﻓا ﺪﻧور ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻪﻛ ﺪﺳر
بﺬـﺟ نژوﺮـﺘﻴﻧ ناﺰـﻴﻣ ندﻮﺑ ﺖﺑﺎﺛ و ﺪﺷر ﻞﺼﻓ لﻮﻃ رد ﻚﺸﺧ هدﺎﻣ
،هﺪﺷ نژوﺮﺘﻴﻧ يزﺎﺳ ﻖﻴﻗر ﻞﻴﻟد ﻪﺑ نژوﺮﺘﻴﻧ فﺮﺼﻣ ﻲﻳارﺎﻛ ﺶﻫﺎﻛ رد1
ماﺪﻧا ﺖﺳا هدﻮﺑ هﺎﻴﮔ يﺎﻫ .
ﻒـﻠﺘﺨﻣ تﺎـﻘﻴﻘﺤﺗ ﺞﻳﺎـﺘﻧ )
11،9 ( ﻦـﻳا ﺰـﻴﻧ
ﺖﺳا هداد نﺎﺸﻧ ار ﺐﻠﻄﻣ .
1-Nitrogen Dilution
b a bc cd d
bc b
bc c a
0 0.5 1 1.5 2 2.5
3w.1c 3w.2c 4w.2c 6w.2c ﺺﻟﺎ ﺧ ﺖ ﺸﮐ
طﻮــﻠﺨﻣ ﻒــﻠﺘﺨﻣ يﺎﻬﺘﺒــﺴﻧ
LERNAE
مﺪــﻨﮔ ﻲﺒــﺴﻧ بﺬـﺟ ترذ ﻲﺒــﺴﻧ بﺬــﺟ
ﺖﺒﺴﻧ و ﺺﻟﺎﺧ ﺖﺸﻛ رد (C) ترذ و (W) مﺪﻨﮔ (LERNAE) نژوﺮﺘﻴﻧ بﺬﺟ ﻲﻳارﺎﻛ ياﺮﺑ ﻦﻴﻣز يﺮﺑاﺮﺑ ﺖﺒﺴﻧ -1 ﻞﻜﺷ ﻮﻠﺨﻣ ﺖﺸﻛ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
ط
يﺮﻴﺧﺄﺗ
ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻲﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا ،ﻪﻧﻮﮔ ﺮﻫ ياﺮﺑ كﺮﺘﺸﻣ فوﺮﺣ ياراد يﺎﻫ لﺎﻤﺘﺣا ﺢﻄﺳ رد ﻦﻜﻧاد نﻮﻣزآ سﺎﺳا ﺮﺑ يراد
5 ﺪﻧراﺪﻧ ﺪﺻرد .
ﻞﻜﺷ رد ﻪﻛ ﻪﻧﻮﮕﻧﺎﻤﻫ 2
ﺪـﻧور ﻪـﻜﻳدﻮﺟو ﺎﺑ ﺖﺳا هﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧ
ﺖﺸﻛ رد نژوﺮﺘﻴﻧ فﺮﺼﻣ ﻲﻳارﺎﻛ ترذ و مﺪـﻨﮔ ﺺﻟﺎـﺧ و طﻮﻠﺨﻣ يﺎﻫ
فﺮﺼﻣ ﻲﻳارﺎﻛ ﻲﻟو دﻮﺑ ﻪﺑﺎﺸﻣ
ﺖﺒـﺴﻧ رد ﻪـﻧﻮﮔ ود ﺮـﻫ ﻒـﻠﺘﺨﻣ يﺎـﻫ
ﺖﺸﻛ نژوﺮـﺘﻴﻧ فﺮﺼﻣ ﻲﻳارﺎﻛ ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ و دﻮﺑ ﺺﻟﺎﺧ زا ﺮﺗﻻﺎﺑ طﻮﻠﺨﻣ
مﺪـﻨﮔ ﻒﻳدر ﻪﺳ طﻮﻠﺨﻣ ﺖﺒﺴﻧ رد ﻪﻧﻮﮔ ود ﺮﻫ ياﺮﺑ +
ترذ ﻒـﻳدر ود
ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ .
ﻪﻜﻨﻳا ﺎﺑ ﺖﺸﻛ رد ترذ و مﺪﻨﮔ ياﺮﺑ هﺪﺷ ﺪﻴﻟﻮﺗ ﻚﺸﺧ هدﺎﻣ ناﺰﻴﻣ
ﻲﻨﻌﻣ رﻮﻄﺑ ﺺﻟﺎﺧ طﻮﻠﺨﻣ زا ﺮﺘﺸﻴﺑ يراد
ﺄـﺗ يﺎﻫ دﻮـﺑ يﺮﻴﺧ )
1 (
، ﻲـﻟو
ﺖﺸﻛ مﺎﻤﺗ رد ترذ و مﺪﻨﮔ ياﺮﺑ نژوﺮﺘﻴﻧ فﺮﺼﻣ ﻲﻳارﺎﻛ طﻮﻠﺨﻣ يﺎﻫ
مﺪﻨﮔ ﻒﻳدر ﺶﺷ ﺰﺠﺑ +
ﻲـﻨﻌﻣ رﻮـﻃ ﻪـﺑ ترذ ﻒﻳدر ود زا ﺮﺗﻻﺎـﺑ يراد
دﻮﺑ ﺺﻟﺎﺧ ﺖﺸﻛ .
ﻒـﻳدر ﻪـﺳ ﺖﺒـﺴﻧ ﺎـﺑ طﻮـﻠﺨﻣ ﺖﺸﻛ رد ﻪﻜﻳرﻮﻄﺑ
مﺪﻨﮔ + هدﺎـﻣ سﺎﺳا ﺮﺑ نژوﺮﺘﻴﻧ فﺮﺼﻣ ﻲﻳارﺎﻛ ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ ترذ ﻒﻳدر ود
ﺪﻨﮔ ياﺮﺑ ﻞﻛ ﻚﺸﺧ ﺎﺑ ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻪﺑ ترذ و م
57 / 98 و 06 / 126 مﺮﮔﻮﻠﻴﻛ
ﺖﻓﺎﺑ نژوﺮﺘﻴﻧ مﺮﮔﻮﻠﻴﻛ يازا ﻪﺑ ﻚﺸﺧ هدﺎﻣ نژوﺮﺘﻴﻧ ﻲﻫﺎـﻴﮔ
هﺪﻫﺎـﺸﻣ
ﺪﺷ . ياﺮـﺑ ﻪـﻧاد دﺮـﻜﻠﻤﻋ سﺎـﺳا ﺮﺑ نژوﺮﺘﻴﻧ فﺮﺼﻣ ﻲﻳارﺎﻛ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ
مﺪــﻨﮔ ﺐــﻴﺗﺮﺗ ﻪــﺑ ،ترذ و هدوﺪــﺤﻣ رد
62 / 88 - 48 / 49 و 33 / 147 -
42 / 86 ﺘﻴﻧ مﺮﮔﻮﻠﻴﻛ يازا ﻪﺑ ﻪﻧاد نژوﺮﺘﻴﻧ مﺮﮔﻮﻠﻴﻛ دﻮـﺑ هﺎﻴﮔ ماﺪﻧا نژوﺮ
) لوﺪﺟ 2 .(
لوﺪﺟ 2 - ناﺰﻴﻣ ﻞﻛ ﻚﺸﺧ هدﺎﻣ و ﻪﻧاد دﺮﻜﻠﻤﻋ سﺎﺳا ﺮﺑ نژوﺮﺘﻴﻧ فﺮﺼﻣ ﻲﻳارﺎﻛ ﺖﺒﺴﻧ و ﺺﻟﺎﺧ ﺖﺸﻛ رد ترذ و مﺪﻨﮔ
طﻮﻠﺨﻣ ﺖﺸﻛ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
يﺮﻴﺧﺄﺗ
ﺖﺒﺴﻧ يﺎﻫ
طﻮﻠﺨﻣ مﺪﻨﮔ
ترذ
فﺮﺼﻣ ﻲﻳارﺎﻛ ياﺮﺑ نژوﺮﺘﻴﻧ ﻞﻛ ﻚﺸﺧ هدﺎﻣ
) هدﺎﻣ مﺮﮔﻮﻠﻴﻛ يازا ﻪﺑ ﻚﺸﺧ
مﺮﮔﻮﻠﻴﻛ ماﺪﻧاN
ﻲﻫﺎﻴﮔ ( فﺮﺼﻣ ﻲﻳارﺎﻛ ياﺮﺑ نژوﺮﺘﻴﻧ ﻪﻧاد دﺮﻜﻠﻤﻋ
) ﻪﻧاد مﺮﮔﻮﻠﻴﻛ مﺮﮔﻮﻠﻴﻛ يازا ﻪﺑ
ﻲﻫﺎﻴﮔ ماﺪﻧاN (
هﺮﻬﺑ يرو
) ﺮﺑ مﺮﮔﻮﻠﻴﻛ
مﺮﮔﻮﻠﻴﻛ
( نژوﺮﺘﻴﻧ فﺮﺼﻣ ﻲﻳارﺎﻛ
ﻞﻛ ﻚﺸﺧ هدﺎﻣ ياﺮﺑ ) ﻪﺑ ﻚﺸﺧ هدﺎﻣ مﺮﮔﻮﻠﻴﻛ
مﺮﮔﻮﻠﻴﻛ يازا ماﺪﻧاN
ﻲﻫﺎﻴﮔ ( نژوﺮﺘﻴﻧ فﺮﺼﻣ ﻲﻳارﺎﻛ
ﻪﻧاد دﺮﻜﻠﻤﻋ ياﺮﺑ ) ﻛ يازا ﻪﺑ ﻪﻧاد مﺮﮔﻮﻠﻴ
مﺮﮔﻮﻠﻴﻛ ﻲﻫﺎﻴﮔ ماﺪﻧاN
( هﺮﻬﺑ يرو
) ﺮﺑ مﺮﮔﻮﻠﻴﻛ
مﺮﮔﻮﻠﻴﻛ (
طﻮﻠﺨﻣ a* 3:1
15 / 96 b
85 / a 64
81 / ab 51
09 / b 113
52 / 125 bc
65 / 25
طﻮﻠﺨﻣ a 3:2
57 / 98 a
62 / ab 88
06 / a 43
06 / a 126
33 / 147 c
10 / 21
طﻮﻠﺨﻣ b 4:2
09 / 69 bc
80 / bc 57
30 / bc 35
12 / c 94
65 / 103 ab
68 / 31
طﻮﻠﺨﻣ b 6:2
21 / 52 c
48 / abc 49
51 / c 39
13 / d 85
42 / 86 a
52 / 39
ﺖﺸﻛ ﺺﻟﺎﺧ b
91 / 63 c
43 / 51 c
63 / 28 c
74 / 90 bc
90 / 113 c
09 / 17
ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ* ﻲﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا ،نﻮﺘﺳ ﺮﻫ رد كﺮﺘﺸﻣ فوﺮﺣ ياراد يﺎﻫ لﺎﻤﺘﺣا ﺢﻄﺳ رد ﻦﻜﻧاد نﻮﻣزآ سﺎﺳا ﺮﺑ يراد
5 ﺪﻧراﺪﻧ ﺪﺻرد .
(ج) ،3W:2C (ب) ،3W:1C (ﻒﻟا) يﺮﻴﺧﺄﺗ طﻮﻠﺨﻣ ﺖﺸﻛ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫﺖﺒﺴﻧ رد ترذ و مﺪﻨﮔ نژوﺮﺘﻴﻧ فﺮﺼﻣ ﻲﻳارﺎﻛ تاﺮﻴﻴﻐﺗ ﺪﻧور -2 ﻞﻜﺷ 2C
: 4W و ) د ( 2C : 6W و ) ه ( ﻚﺸﺧ هدﺎﻣ ﻊﻤﺠﺗ ناﺰﻴﻣ سﺎﺳا ﺮﺑ ﻪﻧﻮﮔ ﺮﻫ ﺺﻟﺎﺧ ﺖﺸﻛ
ناو و ﻲﻜﺴﻟﺎﮕﻴﻣوز -
ﺮﻜﻳا ) 32 ( طﻮـﻠﺨﻣ ﺖـﺸﻛ ﻪـﻛ ﺪﻨﺘﺷاد نﺎﻴﺑ
مﺪﻨﮔ - اﺰﻠﻛ - ﻛ ﺎﺑ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ رد دﻮﺨﻧ ﺮـﺻﺎﻨﻋ فﺮﺼﻣ ﻲﻳارﺎﻛ ﺺﻟﺎﺧ ﺖﺸ
ﺪﻴـﺸﺨﺑ دﻮـﺒﻬﺑ يدﺎـﻳز ناﺰـﻴﻣ ﻪﺑ ار نژوﺮﺘﻴﻧ هﮋﻳﻮﺑ و ﻲﻳاﺬﻏ .
ﺶﻳاﺰـﻓا
رد طﻮـﻠﺨﻣ ﺖﺸﻛ رد نژوﺮﺘﻴﻧ ﻪﻠﻤﺟ زا و ﻲﻳاﺬﻏ ﺮﺻﺎﻨﻋ فﺮﺼﻣ ﻲﻳارﺎﻛ ﻪﻛ ﺪﺷﺎﺑ ﻒﻴﺻﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ ﻖﻳﺮﻃ ﻦﻳا زا ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ ﻲﺘﺸﻛ ﻚﺗ ﺎﺑ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ
اﺮﺑ نﺎﺴﻜﻳ نﺎﻣز رد ﺎﻳ و نﺎﻜﻣ رد ،طﻮﻠﺨﻣ ﻂﻳاﺮﺷ رد ﻪﻧﻮﮔ ود بﺬـﺟ ي
ﻲﻤﻧ ﺖﺑﺎﻗر ﻲﻳاﺬﻏ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺪﻨﻨﻛ
. ﻪـﻧﻮﮔ يژﻮﻟﻮﻨﻓ و ﻪﺸﻳر رﺎﺘﺧﺎﺳ ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ -
ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺮﻴﺨﺴﺗ رد ﻲﮔﺪﻨﻨﻛ ﻞﻴﻤﻜﺗ ﺖﻟﺎﺣدﺎﺠﻳا ﻪﺑ هاﺮﻤﻫ يﺎﻫ ﺮﺠﻨﻣ
هﺪﺷ
0 30 60 90 120 150
0 40 80 120 160 200 240
ﺪﺷر ﻞﺼﻓ عوﺮﺷ زا نﺎﻣز ﻪـــﺑﻚـــﺸﺧهدﺎــﻣ مﺮــﮔﻮﻠﻴﻛ ) نژوﺮﺘـــﻴﻧفﺮـــﺼﻣﻲﻳارﺎـــﻛ ( ﻲﻫﺎــﻴﮔماﺪــﻧا N مﺮـــﮔﻮﻠﻴﻛ
مﺪﻨﮔ ترذ (د
0 30 60 90 120 150
0 40 80 120 160 200 240
ﺪﺷر ﻞﺼﻓ عوﺮﺷ زا نﺎﻣز ﻪـــﺑﻚــﺸﺧ هدﺎــﻣمﺮــﮔﻮﻠﻴﻛ ) نژوﺮﺘـــﻴﻧفﺮـــﺼﻣ ﻲﻳارﺎـــﻛ ( ﻲﻫﺎــﻴﮔ ماﺪــﻧا N مﺮـــﮔﻮﻠﻴﻛ
مﺪﻨﮔ ترذ
(ب
0 30 60 90 120 150
0 40 80 120 160 200 240
ﺪﺷر ﻞﺼﻓ عوﺮﺷ زا نﺎﻣز ﻪـــﺑﻚــﺸﺧ هدﺎــﻣمﺮــﮔﻮﻠﻴﻛ ) نژوﺮﺘـــﻴﻧفﺮـــﺼﻣﻲﻳارﺎـــﻛ ( ﻲﻫﺎــﻴﮔ ماﺪــﻧا N مﺮـــﮔﻮﻠﻴﻛ
مﺪﻨﮔ ترذ (ﻒﻟا
0 30 60 90 120 150
0 40 80 120 160 200 240
ﺪﺷر ﻞﺼﻓ عوﺮﺷ زا نﺎﻣز ﻪــــﺑﻚــــﺸﺧهدﺎـــﻣ مﺮـــﮔﻮﻠﻴﻛ ) نژوﺮﺘــــﻴﻧفﺮــــﺼﻣﻲﻳارﺎــــﻛ ( ﻲﻫﺎـــﻴﮔماﺪـــﻧا N مﺮـــــﮔﻮﻠﻴﻛ
مﺪﻨﮔ ترذ (ج
0 30 60 90 120 150
0 40 80 120 160 200 240
ﺪﺷر ﻞﺼﻓ عوﺮﺷ زا نﺎﻣز ﻪــﺑ ﻚــﺸﺧهدﺎــﻣمﺮــﮔﻮﻠﻴﻛ ) نژوﺮﺘـــﻴﻧفﺮــﺼﻣﻲﻳارﺎــﻛ ( ﻲﻫﺎــﻴﮔماﺪــﻧا Nمﺮـــﮔﻮﻠﻴﻛ
مﺪﻨﮔ ترذ
(ه
ﺖﻳﺎﻬﻧ رد ﺮﻣا ﻦﻳا و ﺐﺟﻮﻣ
ﺖـﺸﻛ رد ﻊﺑﺎـﻨﻣ فﺮـﺼﻣ ﻲﻳارﺎـﻛ ﺶﻳاﺰﻓا
طﻮﻠﺨﻣ ﻲﻣ ددﺮﮔ ) 35،15 .(
ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻪﻳارا زا يرﺎﻴﺴﺑ ﻂﺳﻮﺗ هﺪﺷ نﺎـﻘﻘﺤﻣ
ﻲﻛﺎﺣ ﺰﻴﻧ ﺖﺸﻛ رد نژوﺮﺘﻴﻧ فﺮﺼﻣ ﻲﻳارﺎﻛ دﻮﺒﻬﺑ زا ﺖﺳا طﻮﻠﺨﻣ يﺎﻫ
.
نارﺎﻜﻤﻫ و ﻮﻠﻠﻫ هرﻮﻛ ،ﺎﺘﺳار ﻦﻴﻤﻫ رد )
7 (
ﻪﻴﺒـﺷ لﺪـﻣ زا هدﺎﻔﺘـﺳا ﺎﺑ -
ﻮـﺟ طﻮﻠﺨﻣ رد نژوﺮﺘﻴﻧ فﺮﺼﻣ ﻲﻳارﺎﻛ ﻪﻛ ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ يزﺎﺳ -
دﻮـﺨﻧ
ﻪﻧﻮﮔ ﻦﻳا ﺺﻟﺎﺧ ﺖﺸﻛ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺖﻓﺎﻳ دﻮﺒﻬﺑ ﺎﻫ
. ﺶﻳاﺰـﻓا ناﺰـﻴﻣ ﻪـﺘﺒﻟا
تﺪﺷ ﻪﺑ نژوﺮﺘﻴﻧ فﺮﺼﻣ ﻲﻳارﺎﻛ ﻪﻧﻮﮔ ﻦﻴﺑ ﺖﺑﺎﻗر
ﺖـﺷاد ﻲﮕﺘـﺴﺑ ﺎـﻫ .
ﺑ ﺖﺑﺎﻗر ﺮﻴﺛﺄﺗ وﺮ
ﻪﻧﻮﮔ ن طﻮـﻠﺨﻣ ﺖﺸﻛ رد ﺮﺻﺎﻨﻋ فﺮﺼﻣ ﻲﻳارﺎﻛ ﺮﺑ يا
ﺮﻳﺎﺳ ﻂﺳﻮﺗ نﺎﻘﻘﺤﻣ
ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﺪﻴﻛﺄﺗ درﻮﻣ ﺰﻴﻧ .
نارﺎـﻜﻤﻫ و ﻲـﻟ
) 21 (
مﺪـﻨﮔ يﺮﻴﺧﺄـﺗ طﻮﻠﺨﻣ ﺖﺸﻛ ﻲﺳرﺮﺑ ﺎﺑ -
مﺪـﻨﮔ و ترذ -
ﺎﻳﻮـﺳ
ﻪـﺗﻮﺑ رد رد نژوﺮﺘﻴﻧ فﺮﺼﻣ ﻲﻳارﺎﻛ ﻪﻛ ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ رذ يﺎـﻫ
ﺎﻳﻮـﺳ و ت
ﻪﻳﺎﺳ ﻞﻴﻟد ﻪﺑ مﺪﻨﮔ ﺖﺷادﺮﺑ زا ﻞﺒﻗ يﺮﻴﮕﻤﺸﭼ رﻮﻄﺑ مﺪﻨﮔ ﺪﻳﺪﺷ يزاﺪﻧا
ﺖﺸﻛ زا ﺮﺘﻤﻛ ﺖﺷادﺮﺑ زا ﺲﭘ ﻪﻜﻴﻟﺎﺣ رد ،دﻮﺑ ﻪﻧﻮﮔ ود ﻦﻳا ﺺﻟﺎﺧ يﺎﻫ
ﻪﻧﻮﮔ ياﺮﺑ نژوﺮﺘﻴﻧ فﺮﺼﻣ ﻲﻳارﺎﻛ مﺪﻨﮔ رﻮﻄﺑ طﻮﻠﺨﻣ رد هﺪﻧﺎﻤﻴﻗﺎﺑ يﺎﻫ
ﻲﻨﻌﻣ ﻦﻴﺑ و ﺖﻓﺎﻳ دﻮﺒﻬﺑ يراد 40
- 30
ﺖـﺸﻛ ﻪـﺑ ﺖﺒـﺴﻧ ﺪـﺻرد يﺎـﻫ
ﻓا ﺺﻟﺎﺧ ﺖﻓﺎﻳ ﺶﻳاﺰ .
ﻦﻳا نﺎـﻘﻘﺤﻣ
هزاﺪـﻧا ﺎـﺑ فﺮـﺼﻣ ﻲﻳارﺎـﻛ يﺮـﻴﮔ
ﻒﻳدر رد نژوﺮﺘﻴﻧ تﺪـﺷ ﻪـﻛ ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ ﺖﺸﻛ يﺎﻫراﻮﻧ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
ﻒﻳدر رد نژوﺮﺘﻴﻧ فﺮﺼﻣ ﻲﻳارﺎﻛ ﺶﻳاﺰﻓا روﺎـﺠﻣ يﺎﻳﻮـﺳ و ترذ يﺎﻫ
ﻒﻳدر زا ﺮﺘﺸﻴﺑ ،ﺖﺑﺎﻗر ﺮﺜﻛاﺪﺣ ﻪﻘﻄﻨﻣ رد ﻲﻨﻌﻳ دﻮﺑ ﺮﺗرود يﺎﻫ
. ﻦـﻳا ﺮـﺑ
سﺎﺳا
، ﻲﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ﺶﻳاﺰﻓا ﻪﻛ ﺪﺳر ﻲﻨﻌﻣ
نژوﺮـﺘﻴﻧ فﺮـﺼﻣ ﻲﻳارﺎـﻛ راد
ﺖﺒﺴﻧ رد ترذ ﻪـﺑ ﺖﺒـﺴﻧ مﺪﻨﮔ ﺎﺑ يﺮﻴﺧﺄﺗ طﻮﻠﺨﻣ ﺖﺸﻛ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
ﻪﻳﺎﺳ و ﺖﺑﺎﻗر ﻞﻴﻟد ﻪﺑ ﺰﻴﻧ ﺺﻟﺎﺧ ﺖﺸﻛ ﻪـﻠﺣﺮﻣ رد مﺪـﻨﮔ ﺪﻳﺪﺷ يزاﺪﻧا
هدﻮﺑ مﺪﻨﮔ ﺖﺷادﺮﺑ زا ﺲﭘ ﺖﺑﺎﻗر ﻦﻳا ﻲﻧﺎﻬﮔﺎﻧ فﺬﺣ و ترذ ﺪﺷر ﻪﻴﻟوا ﺖﺳا . ﻪـﻧﻮﮔ يﺰﺘﻨﺳﻮﺘﻓ ﺮﻴﺴﻣ تﺎﻴﺻﻮﺼﺧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ
رﺎـﻬﭼ يﺎـﻫ ﻪـﻨﺑﺮﻛ
ﻪﻧﻮﮔ ﻦﻳا رد نژوﺮﺘﻴﻧ فﺮﺼﻣ ﻲﻳارﺎﻛ ﺖﺳا ﻪﻨﺑﺮﻛ ﻪﺳ نﺎﻫﺎﻴﮔ زا ﺮﺗﻻﺎﺑ ﺎﻫ
) 6 .(
ترذ نژوﺮـﺘﻴﻧ فﺮـﺼﻣ ﻲﻳارﺎﻛ ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ ﺰﻴﻧ ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا ﺞﻳﺎﺘﻧ دﻮﺑ مﺪﻨﮔ زا ﺮﺗﻻﺎﺑ ﻪﻨﺑﺮﻛ رﺎﻬﭼ هﺎﻴﮔ ﻚﻳ ناﻮﻨﻌﺑ )
لوﺪﺟ 2 .(
هﺮﻬﺑ ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ ﺖﺸﻛ رد ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻪﺑ ترذ و مﺪﻨﮔ ياﺮﺑ نژوﺮﺘﻴﻧ يرو
ر ﻪﺳ طﻮﻠﺨﻣ مﺪﻨﮔ ﻒﻳد
+ ترذ ﻒﻳدر ود )
81 / 51 مﺮﮔﻮـﻠﻴﻛ ﺮﺑ مﺮﮔﻮﻠﻴﻛ (
مﺪﻨﮔ ﻒﻳدر ﺶﺷ و +
ترذ ﻒـﻳدر ود )
52 / 39
مﺮﮔﻮـﻠﻴﻛ ﺮـﺑ مﺮﮔﻮـﻠﻴﻛ (
ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ )
لوﺪﺟ 2 .(
هﺮﻬﺑ ﻦﻳﺮﺘﻤﻛ ود ﺮـﻫ ياﺮـﺑ ﺰـﻴﻧ نژوﺮﺘﻴﻧ يرو
ﺪـﻣآ ﺖﺳﺪﺑ ﺺﻟﺎﺧ ﺖﺸﻛ رد ﻪﻧﻮﮔ .
يﺮﻴﺧﺄـﺗ طﻮـﻠﺨﻣ ﺖـﺸﻛ ﻦﻳاﺮﺑﺎـﻨﺑ
هﺮﻬﺑ ﺶﻳاﺰﻓا ﻪﺑ ترذ و مﺪﻨﮔ رد نژوﺮﺘﻴﻧ يرو
ﺺﻟﺎﺧ ﺖﺸﻛ ﺎﺑ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ
ﺪﺷ ﺮﺠﻨﻣ .
يراﺰﮕﺳﺎﭙﺳ ﻞـﺤﻣ زا ﺶﻫوﮋـﭘ ﻦﻳا رﺎﺒﺘﻋا حﺮـﻃ ﻪـﻫوﮋﭘ
ـﺷ هرﺎﻤ 53 . خرﻮـﻣ پ
25 / 2 / 1389 ﺪﻬـﺸﻣ ﻲـﺳودﺮﻓ هﺎﮕـﺸﻧاد يروﺎـﻨﻓ و ﻲـﺸﻫوﮋﭘ ﺖﻧوﺎﻌﻣ
ﻲﻣ يراﺰﮕﺳﺎﭙﺳ ﻪﻠﻴﺳو ﻦﻳﺪﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا هﺪﺷ ﻦﻴﻣﺄﺗ دﻮﺷ
.
ﻊﺑﺎﻨﻣ
1 - م ،ﻲﺗﻼﺤﻣ يﺮﻴﺼﻧ .
ع ، . م و ﻲﻜﭼﻮﻛ .
نﺎﻬﺟ . 1389 . ﻣ و بﺬﺟ ﻲﻳآرﺎﻛ ترذ و ﻪﻧﺎﺘﺴﻣز مﺪﻨﮔ ﻲﻟاﻮﺘﻣ ﺖﺸﻛ و يﺮﻴﺧﺎﺗ طﻮﻠﺨﻣ ﺖﺸﻛ رد رﻮﻧ فﺮﺼ
.
ناﺮﻳا ﻲﻋارز يﺎﻬﺸﻫوﮋﭘ ﻪﻠﺠﻣ .
2- Aggarwell, P.K., D.P. Garrity, S.P. Liboon, and R.A. Morris. 1992. Resource use and interactions in a rice- mungbean Intercrop. Agronomy Journal, 84:71-78.
3- Altieri, M.A. 1999. The ecological role of biodiversity in agroecosystems. Agriculture, Ecosystems and Environment, 74:19-31.
4- Bock, R.H. 1984. Efficient water use of nitrogen in cropping system. Pp. 273-294. In: “Hauck, R.D. (ed.). Nitrogen in Crop Production. ASA, CSSA, SSSA”. Madison, Wiscansin, USA.
5- Brussaard, L., P.C. De Ruiter, and G.G. Brown. 2007. Soil biodiversity foragricultural sustainability. Agriculture, Ecosystems and Environment, 121: 233 – 244.
6- Cassman, K.G., A. Dobermann, and D.T. Walters. 2002. Agroecosystems, nitrogen-use efficiency, and nitrogen management. Ambio, 31(2): 132-140.
7- Corre-Hellou, G., M., Faure, M., Launay, N., Brisson, and Y. Crozat. 2009. Adaptation of the STIC Sintercrop model to simulate crop growth and N accumulation in pea/barley intercrops. Field Crops Research, 113: 72-81.
8- De Bach, P. 1974. Biological Control by Natural Enemies. Cambridge University Press, UK.
9- Demotes-Mainard, S., and M. Jeuffroy. 2004. Effects of nitrogen and radiation on dry matter and nitrogen accumulation in the spike of winter wheat. Field Crops Research, 87(2-3): 221-233.
10- Dobermann, A. 2005. Nitrogen use efficiency-state of the art. IFA International workshop on enhanced-efficiency fertilizers Frankfurt, Germany.
11- Eskandari, H., A. Ghanbari, and A. Javanmard. 2009. Intercropping of cereals and legumes for forage production.
Notulae Scientia Biologicae, 1(1): 07-13.
12- Gliessman, S.R. 1997. Agroecology: Ecological Processes in Sustainable Agriculture. Arbor Press. 357 pp.
13- Graham, P.H., and Vance, C.P. 2000. Nitrogen fixation in perspective: a over view of research and extension needs. Field Crop Research, 65:23-106.
14- Hauggaard-Nielsen, H., P. Ambus, and E.S. Jensen. 2001. Interspecific competition, N use and interference with
