هدیا یلم شیامه نیلوا یعیبط عبانم و یزرواشک در نیون یها
– هام نابآ 1397
The first national conference on novel ideas in agriculture and natural resources (November, 2018)
239
هنوگ نابزواگ لگ هایگ یتسیز تارثا یسررب . ی
Borago officinalis L
نامیا ادوس روپ
ناوغم ولگیب هجوق دازآ دیعس ،1
یهللادابع رگسع و1 2
،یسانشراک قباس یوجشناد1
و یزرواشک هدکشناد ،یهایگ مولع هورگ یلیبدرا ققحم هاگشناد ،ناغم یعیبط عبانم
یلیبدرا ققحم هاگشناد ،ناغم یعیبط عبانم و یزرواشک هدکشناد ،یهایگ مولع هورگ ،رایداتسا2
لووسم هدنسیون *
؛
هدیکچ هداوناخ ناهایگ ( نابرواگ لگ ی
Boraginaceae هک دنتسه یمهم ییوراد ناهایگ زا )
مارآ هلمج زا یرایسب ییوراد صاوخ
یم اراد ار یگدروخامرس عفر و درد نیکست ،یشخب هنوگ زا یکی ییاپورا نابزواگ لگ .دنشاب
یم هداوناخ نیا هدش هتخانش یاه -
یم لورکاوراک هایگ نیا گربلگ رد دوجوم رارف بیکرت هدمع .تسا یروش و امرس هب مواقم هک دشاب یواح نآ هناد نغور .دشاب
ا اماگ هلمج زا دیفم عابشاریغ برچ یاهدیس -
یم دیسا کیئلونیل و دیسا کینلونیل یلپ تابیکرت نتشاد لیلد هب هایگ نیا .دشاب
دض و ینادیسکا یتنآ تیصاخ ،ییاذغ لمکم نوچمه ددعتم یکشزپ یاهدربراک رب هولاع عابشاریغ برچ یاهدیسا و یلنف هجوت لباق لیسناتپ یزرواشک ظاحل زا ،یگدرسفا یرامیب و تافآ ربارب رد صوصخب ییاذغ داوم یرادگن و ظفح رد ی
زین ار اه
.دراد :یدیلک ناگژاو .یعیبط تابیکرت ،یتسیز صاوخ ،عابشاریغ برچ دیسا ،ییاپورا نابزواگ لگ
همدقم و یفلع یناهایگ یاراد ابلاغ نابزواگ هریت هتوب
یا هلاسدنچ تردن هب امومع و
کرک یاراد یاه
نوگانوگ یم .دشاب گرب هایگ یاه
شم یربز و تنوشخ نآ حطس رد و تسا نیمز رب شورفم ا
خ هب ش یم ساسحا واگ نابز تنو هدیدرگ قتشم اجنآ زا هایگ مسا و دوش
ـک ه و تنوشخ و لکش رظن زا تسا واگ نابز هباشم گنر
( 3 .) رب گ بوانتم اه ،
کراوشوگ نودب ،
هداس و صخشم کرک یاراد بلغا
ربز .تسا .تساهنآ رد تانبرک میسلک و دیاسکویاد نوکیلیس دوجو تلع هب اهرات یربز لگ هساک ،بکرم ای هداس نزرگ نیذآ لگ
،هتسویپ ۵ )هدیکشخ تروص هب( ایاپ لگ ، هراپ
، مچرپ ۵
،ییات ،یناقوف نادمخت ۴
هچرب یا و تفش ای هقدنف لاومعم هویم ( دراد
۴ .)
دودح یاراد نابز واگ هریت 100
و سنج 2000
یم هنوگ ( دشاب
۵ هنوگ زا .) یم هریت نیا حرطم یاه
ناوت Echium
amoenum
، azurea Anchusa
، arvensis Buglossoides
و Boragoofficinalis صاوخ و تابیکرت مادک ره هک درب مان ار
راد ار دوخ صاخ ن
د ( 6 ).
ناسل یبرع هب ار نابزواگ لگ هب ،روثلا
ینانوی وف هب و یدنه اکنس یلوه یم ( دنمان 1 ) تعیبط . لگ
ار نابزواگ
ت و مرگ یخرب ر
لادتعا هب کیدزن یخرب و لوا هجرد رد یم
( دنناد 2 .)
ًابیرقت . دراد تایح هصرع رد ناسنا روهظ اـب ربارب یتمدق ییوراد ناهایگ زا هدافتسا 2۵
یاراد ناهج رد هدش دیلوت یاهوراد دـصرد
صم یارب اضاقت و دنتسه یهایگ أشنم یم شیازفا لاح رد زور هب زور اهنآ فر
دشاب ( 7 ) . یلع ،فیصوت نیا اب یدنمناوت دوجو مغر
یاه
وراد ناهایگ یناهج رازاب زا یکدنا مهس ام روشک ،لااب ی
سا هداد صاصتخا دوخ هب ار ی ت
( 8 .) زا نابزواگ هریت ناهایگ ناهایگ هلمج
ییوراد دنتسه ق زا هک هدافتسا دروم مید هدوب مدرم ی
و .دراد یتشادهب یشیارآ و یتعنص ،ییوراد یاهدربراک زین هزورما ینامرد تارثا
نابزواگ لگ شخب هـب ار
یم تبسن نآ لگ هژیو هب هایگ فلتخم یاه دنهد
( 9 ).
لگ تسا هدمآ حرفم یاهوراد هرمز رد هایگ نیا یاه
یم لیاز ار مغ و یگنتلد هک یو هـب هسیئر یاضعا یوقم نینچمه نابزواگ .دنک
تسا بلق هژ (
10 ) . و هفرس عفر ،هنیس تنوشخ دوبهب
سفن یگنت و ولگ درد نیکـست و
هاـیگ نـیا رگید تارثا زا راسخر ىیوکین زین تسا
( 9 ، 11 - 12 .) لگ یاهلگ ناریا یتنس بط رد
هدیا یلم شیامه نیلوا یعیبط عبانم و یزرواشک در نیون یها
– هام نابآ 1397
The first national conference on novel ideas in agriculture and natural resources (November, 2018)
240
راوع عفر تهج نابزواگ ض
رارق هدافتسا دروم قرعم و شخبمارآ ،نوخ راشـف هدنهد شیازفا ،یگدروخامرس ،ماکز یم
نیا زا ،تفرگ
تسناد یناریا لیصا ییوراد هایگ کی دیاب ار نآ تهج (
13 .)
هایگ یجنشت دض تارثا یناویح تاعلاطم رد (نابزواگ لگ
E. amoenum )
سا هدش هداد ناشن ت
( 1۴ ).
راک نینچمه ینیلاب ییامزآ
نابزواگ لگ یبآ هراصع یشخبرثا یسررب فده اب (E. amoenum)
لاتبم نارامیب نامرد رد یساوسو للاتخا هب
- ( یرابجا 33 )رامیب
یم نارامیب نیا نامرد یارب رطخ یب و رثوم یوراد ،هراصع نیا هک تسا هداد ناشن دشاب
( 1۵ ).
،لاح نیا اب صوصخ رد هک یتاعلاطم
مادنا کیژولوکامراف راثآ هایگ یاـه
نابزواگ (Anchusa strigose) تایصوصخ ،هدش ماجنا یهاگشیامزآ تاناویح یور
مخز دض
نیسپپ راهم ،یزکرم باصعا فعضم ،هدعم و
بثا هـب ار هایگ نیا یدبک تیمس ا
هدناسر ت ( تسا
16 - 18 .) نابزواگ هایگ هراصع
( Anchusa italica )
یم بوسحم زین هدننک مرن کی ناونع هب زین دوش
( 19 ).
داسف زا ىریگولج تهج رد ىبسانم رایسب ىنادیسکا ىتنآ صاوخ ىاراد نابز واگ لگ ىم و تسا برچ ىاهدیسا ویتادیسکا
نآ ناوت
ىرامیب زا ىریگشیپ تهج ار هراصع نینچمه .درک فرصم ىکاروخ تروص هب ىکیژولویب طیحم ویتادیسکا سرتسا زا ىشان ىاه
ی
هب هایگ یتنآ بیکرت کی ناونع نیماتیو اب تباقر تیلباق اب نادیسکا
،C هب نغور هب ىندوزفا ناونع تهج ىکاروخ ىاه
زا ىریگولج
برچ ىاه دیسا ویتادیسکا داسف یم هدافتسا لباق
دشاب ( 20 - 21 ).
یلصا یازجا زا .تسا هدش لیکشت یددعتم تابیکرت زا نابزواگ هایگ سناسا سناسا
E. amoenum یم
جنپ هب ناوت هراشا بیکرت
هک درک 7۵ / 99 زا % لک یم لیکشت ار سناسا دنهد
؛ n-Tricosane 92
/ 33 ،%
n-Pentacosane 09
/ 21 ،%
Palmitice acid
91 / 18 ،%
Linoleic acid ۵1
/ 3 ،%
Pulegone 20
/ 2 % ( 22 .)
ییاپورا نابزواگ (
Borago officinalis L.
)
ییاپورا نابزواگ اب
مان یاه borage ، burrage ، bourrache و
bugloss هدش هتخانش
یم دوش نیا . کرک و یفلع هلاسکی هایگ راد
عافترا هـک تسا نآ
هب 70 یـلا 100 یتناس یم رتم هقاس .دسر نشخ یاهرات زا هدیشوپ و یلاخوت ،میقتسم نآ یاه
و گرب نآ یاه
،بوانتم هداس و درفنم لگ .تسا
و یدروجلا گنر هب اه دیفس تردن هب
هدوب یتمسق جنپ لگ ماج و هساک نینچمه یم
یگدام .دشاب
اد ار دشر و ندیسر زا سپ و تسا یناقوف نادمخت ی ویم هب
ه اـب یاه 3 اـت ۴ یم لیدبت رذب دنتسه گنر هریت هدیسر روذب .دوش
( 23 -
2۴ .) هنارتیدم یحاون یموب ییاپورا نابزواگ لگ م تفای هدحتم تلاایا و اپورا مامت رد رضاح لاح رد ،هدوب یا
ی دوش و زین ناریا رد
یم تشک دوش
( 2۵ ).
B. officinalis سا امرس رد لااب تمواقم اب یهایگ
یم هک ت کاخ رد دناوت
ناکم و بوخ یشکهز اب بوطرم یاه فلع زا رپ یاه
یاه
یمن هایگ نیا .دنک دشر یبوخ هب لماک رون ضرعم رد و زره یرتهب دشر ،بسانم طیارش رد اما دنک لمحت ار ریقف کشخ کاخ دناوت
یم یم نینچمه .دشاب هتشاد دناوت نیمز رد دناوت
هب طسوتم رون اب ششوپ ندب یاه یم دیدش رون .دنک دشر رت
رییغت ثعاب دناوت
دوش هتوب و لگ تیعضو (
26 - 27 ) یم هایگ نیا . اب یکاخ عون ره رد دناوت
۵PH / ۴ - 2 / 8 .دنک دشر هایگ نیا یارب بسانمPH
6 / 6
یم .دشاب نینچمه کاخ رد
روش نیگنس ای طسوتم یاه یم
دناوت رد لااب لیسناتپ هب هجوت اب .دوش تشک یتحار هب و میدس فرصم
یم هایگ نیا ،رلک کاخ حلاصا و رییغت یارب دناوت
دشاب بسانم روش یاه (
3۴ - 37 ).
16 رارف بیکرت رد
سناسا هناد B. officinalis نینچمه .تسا هدش ییاسانش
بیکرت لورکاوراک گربلگ رد
ییلااب رادقم هایگ نیا
( تسا هتشاد 38
) نایم رد . تابیکرت
هایگ نیا هدش هتخانش β-caryophyllene (26%)
p-cymene-8-ol (19.7 ، نیرتشیب
و رادقم nonadecane (0.7%) و
hexanol (0.7%) دنتشاد ار رادقم نیرتمک
زا یدایز ریداقم نینچمه . نپرتونوم
و اه
هدیا یلم شیامه نیلوا یعیبط عبانم و یزرواشک در نیون یها
– هام نابآ 1397
The first national conference on novel ideas in agriculture and natural resources (November, 2018)
241
نپرتیئوکسس بتیرت هب( اه
2 / 17 و 0 / 26 سناسا نیا رد )دصرد اد دوجو
نتش برچ یاهدیسا نیا رب هولاع .د لثم ی
(10-28%) γ-
linolenic acid linoleic acid (35–40%) ,α-linolenic acid (4–5%) هدش ادج زین
دنا ( 39 - ۴2 ).
برچ یاهدیسا و )کینیرامزر دیسا( یلنف یلپ تابیکرت هژیو هب نآ رد دوجوم تابیکرت لیلد هب ییاپورا نابزواگ یاهدربراک و صاوخ کینلونیل اماگ دیسا هلمج زا عابشا ریغ (GLA)
یم .دشاب ثحب زا یکی ییاه
تسا حرطم نابزواگ هریت دروم رد هک
، دوجو
یم هریت نیا یاضعا رد ینیدیزیلوریپ یاهدییولاکلآ شاب
.دراد دوجو زین ییاپورا نابزواگرد هک د تیمس ینیدیزیلوریپ یاهدییولاکلآ
یدبک دنراد ناطرس و تسا از
ـب هولاع . یا ر
زا زین کینژونیسراک و کینژاتوم تارثا ن تسا هدش شرازگ تابیکرت نیا
،نیاربانب .
هدافتسا یمن هیصوت هایگ تدم ینلاوط و مظنم ی ( دوش
۴3 .)
سکلوک هشپ یاهورلا یور ییاپورا نابز واگ لگ هایگ سناسا یشک هرشح صاوخ (
Culex quinquefasciatus
) طسوت ( لاواپ 2009 )
تبث و یسررب تسا هدش
( ۴۴ .) هایگ نیا تیمس ،رگید یقیقحت رد ( دنق ردنغچ راوخگرب یاهورلا یور
Spodoptera littoralis
مه )
( تسا هدش دروآرب ۴۵
نینچمه .) ( تسا هدش هداد ناشن مه هایگ نیا یچراقدض صاوخ
۴6 .)
رظن زا ،دراد یکشزپ هنیمز رد هک یددعتم یاهدربراک و صاوخ رانک رد ییاپورا نایز واگ لگ هایگ ،روکذم بلاطم هب هجوت اب ب یزرواشک یم مه یچراق یاه یرامیب و تافآ ربارب رد یزرواشک تلاوصحم یرادهگن و تظافح ظاحل هب صوصخ
هتشاد دربراک دناوت
.دشاب
عبانم
1 . ینوریب
، ا ،.
1383 . یف هندیصلا .یسراف بدا و نابز ناتسگنهرف ،راثآ رشن .بطلا
2 . راطیب نبا
، ع
، 1۴12 ه.
. ق
،هیذغلاا و هیودلاا تادرفمل عماجلا هیملعلا بتکلاراد :توریب
.
3 . ىلیئارسا
، ا،.
1۴12 ه . ق . هیذغلاا ،توریب ،نیدلازع هسسؤم .حابص دمحم :حیحصت .هیودلاا و
۴ نایرفظم . ،.و،
1388 مان گنهرف . .رصاعم گنهرف .ناریا ناهایگ یاه
7۴0 .هحفص
5. Özcan, T. 2008. Analysis of the total oil and fatty acid composition of seeds of some Boraginaceae taxa from Turkey. Plant Syst. Evol., 274: 143-153.
6 . نیما
، غ . یگرزب ،
، م . زاس متاخ ، .م ، جلخ ، ، ا.
یراقفلاوذ ، ، ب . یمیحر ،
، ر ،.
اناد سیئر .آ ، یناکدرا سمش ، ،
م . زریش ، دا .م ، بلاط ، .ا ، هداز ققحم ، ،
ع
،.
1396 .
وُثلا َناسل( نابزواگ .)ر
هّلجم
،ناریا و ملاسا یتّنس بط ی .لوا هرامش
7. Carruba, A., La Torre, R., and Matranga, A. 2002. Cultivation trials of aromatic and medicinal plants in semiarid Mediterranean environment. Proc. Int. Conf. MAP. Acta Hort. 576: 207-216.
8. Omidbaigi, R., Bernath, J., and Zakizadeh, H. 2002. Nitrogen fertilization efficiency of buckwheat (Fagopyrum esculentum) grown at various plant densities in Hungarian. Novenytermales. 51(3): 315-321.
.99 ینباکنت .،.م ، 1386 . رهش رشن :نارهت ،نینمؤملا هفحت .
10 . دازریش .م ، .ناراکمه و 1393
. .یتشهب دیهش یکشزپ مولع هاگشناد ،یکشزپ تادرفم و یتنس بط تاقیقحت زکرم .ناریا یتنس بط تاحلاطصا گنهرف
11 . هسسؤم :توریب یناثلا باتکلا ،بطلا یف نوناقلا ،للهاادبع نب نیسح ،انیس نبا تاعوبطملل یملعلأا
.
.12 لیقع یناسارخ .ی
1380 . هتکلک پاچ هخسن ،هیودلاا نزخم ،نیسح دمحم 18۴۴
نارادرواب :نارهت .م .
13 . نیما غ . 1376 . ناهایگ ییوراد یتنس ناریا . تاراشتنا تنواعم یشهوژپ ترازو تشادهب نامرد و شزومآ یکشزپ . 230 هحفص .
14. Heidari, M. R., Mandegary, A. , Hosseini, A., and Vahedian, M. , 2006. Anticonvulsant Effect of Methanolic Extract of Echium amoenum Fisch and C.A. Mey. against Seizure Induced by Picrotoxin in Mice. Pakistan Journal of Biological Sciences, 9: 772-776.
1۵ .ح ،یناتسوب ، .م ،درگرب حایس . .ش ،هدازدنوخآ ، .م ،داژن یلامک ، .ف هلیضف ، دمحم حایس ،
138۴ نابزواگ لگ یبآ هراصع یشخبرثا . (Echium
amoenum L.) یساوسو للاتخا نامرد رد
- لصف .یرابجا هرامش.مراهچ لاس .ییوراد ناهایگ همان
1۵ .
16. Tamimi, A.M., Abuereish, S. O., 1998. Effects of Anchusa strigosa root aqueous extract on gastric ethanol- induced ulcer in laboratory animals. J. Ethnopharmacology, Vol. 60(3), 189–198.
هدیا یلم شیامه نیلوا یعیبط عبانم و یزرواشک در نیون یها
– هام نابآ 1397
The first national conference on novel ideas in agriculture and natural resources (November, 2018)
242
17. Abuereish G. M. 1998. Pepsin inhibitor from roots of Anchusa strigosa. Phytochemistry Vol. 48(2) 217-221.
18. Tiziana Siciliano T. 2005. Pyrrolizidine alkaloids from Anchusa strigosa and their antifeedant activity.
Phytochemistry Vol. 66(13), 1593–1600.
19. Barbakadze, L. Gogilashvili, L. Amiranashvili, M. Merlani, K. Mulkijanyan, M. Churadze, A. Salgado,and B.
Chankvetadze, Nat. Prod. Commun. 5, 1095 (2010).
20 . دمحم ىجاح ،ی
م
،.
ىرقاب ، م . 1396 . ب نآ رثا ىاهسیاقم ىسرر یت
گرب و هنوباب لگ ،نابز واگ لگ ىنادیسکا هایس و زبس ىاچ ىاه
شیاسکاوتف رب کیئلوا
هدافتسا اب دیسا سکلپمکزا
ىاه پ نیریفرو ی هب بآرد لولحم ناونع
رگزیلاتاک . یروانف همانلصف هرامش ،مراهچ لاس ،ییاذغ نیون یاه
16 هحفص،
66 - ۵7 .
21 ..ح یدمحم ،.ح یحتف . 139۵
. هعلاطم ف و لنف یاوتحم شجنس ی لا
هراصع یشیاسکا دض درکلمع یبایزرا و مات یدیئونو ناتم ی
و لگ هایگ ییاوه مادنا یل
یهاگشیامزآ طیارش رد نابزواگ .
یملع همانلصف یشهوژپ–
بط
،ل مکم هرامش 1 .
22. Alizadeh, A., Honarvar, M., 2015. Essential oil constituents and fatty acids in Echium amoenum grown wild in Iran.
23. Khatamsaz M., 2003. Flore of Iran, Boraginacea family, Pub: Research institute of forests and rangelands. 39:
504
24. De Smet PAGM. 1993. Borago officinalis. In: Smet PGM, Keller K, Hänsel R, Chandler RF, editors. Adverse effects of herbal drugs 2. Berlin: Springer Berlin Heidelberg; 147-152.
.2۵ 26. Leung AY, Foster S., 1996. Encyclopedia of common natural ingredients used in food, drugs, and cosmetics.
New York: John Wiley & Sons
27. Yazdani D, Shahnazi S, Seifi H., 2005. Cultivation of medicinal plants: applied guide for cultivation of 40 important medicinal plants in Iran. Tehran: Shahid Beheshti Publisher.
33. Newman SE, O’Connor AS.,2009. Edible flowers. Colorado: Colorado State University 34. Zargari A., 1997. Medicinal plants. Tehran: Tehran University Press.
35. Jaffel K, Sai S, Bouraoui NK, Ammar RB, Legendre L, Lachâal M, et al. 2010. Influence of salt stress on growth, lipid peroxidation and antioxidative enzyme activity in borage (Borago officinalis L.). Plant Biosys; 145:
362-369.
36. Badi HN, Sorooshzadeh A., 2011. Evaluating potential of borage in bioremediation of saline soil. Afr J Biotechnol 10: 146-153.
37. Sajirani EB, Shakouri MJ, Mafakheri S., 2011. Borage (Borago officinalis L.) germination under saline condition. Ann Biol Res 2: 414-416.
38 ،.ا ،مدقم ینسح . تزع ،.ب ،نافلد ،.م ،ییوزرب ،.ع ،دنوثایغ
..ب ،روپ 1388 . یسررب هناد نغور ییایمیش تابیکرت و یشیور هرکیپ و گربلگ رد رارف تابیکرت
اصحتسا ییاپورا نابزواگ ل
شور طسوت هدش Press Cold
. هژیو هرامش ،مهدزای هرود ،ییوراد ناهایگ همان .8
39. Karłowicz-Bodalska K, Bodalski T. Nienasycone kwasy tłuszczowe, ich właściwości biologiczne i znaczenie w lecznictwie. Post Fitoter 2007; 1:46-56.
40. Senanayake N, Shahidi F. Lipid components of borage (Borago officinalis L.). Seeds and their changes during germination. JAOCS 2000; 77:55-61.
41. De Haro A, Dominguez V, del Rio M. Variability in the content of gamma linolenic acid and other fatty acids of the seeds oil of germplasm of wild and cultivated borage (Borago officinalis L.). J Herbs Spices Med Plants 2002;
9:297-304.
42. Mhamdi B, Wannes WA, Bourgou S, Marzouk B. Biochemical characterization of borage (Borago officinalis L.) seeds. J Food Biochem 2009; 33:331-41.
43. El-Shazly A, Wink M. Diversity of Pyrrolizidine Alkaloids in the Boraginaceae Structures, Distribution, and Biological Properties. Diversity 2014,6,188-282.
44. Pavela, R., 2009. Larvicidal effects of some Euro-Asiatic plants against Culex quinquefasciatus Say larvae (Diptera: Culicidae). Parasitology Research 105, 887–892.
45. Pavela R. Screening of Eurasian plants for insecticidal and growth inhibition activity against Spodoptera littoralis larvae. African Journal of Agricultural Research Vol. 6(12): 2895-2907.
46. Mohammadi S. and Piri KH. Antifungal effects of two medicinal plant native to Iran. Int. J. Adv. Biol. Res.
2014, 2910): 2712-2715.
