هنیهب و یحارط مورک نیگنس زلف بذج یزاس
( لولحم زا ) VI هویم تسوپ تارذ طسوت یبآ یاه
لاعف یدنهربمت کیروفلوسدیسا اب هدش
یدارمهاش یضترم
1
-*
یبئات ریما -2
داژن یمشاه یتسه
3
:تفایرد خیرات 30
/ 03 / 1396
:شریذپ خیرات 05
/ 06 / 1397
هدیکچ
لف فذح لیسناتپ نازیم ،قیقحت نیا رد ( مورک نیگنس ز
لولحم زا )VI یسررب کیروفلوسدیسا اب هدش حلاصا یدنهربمت هویم هتسوپ طسوت یبآ یاه
شور ساسا رب خساپ یحطس شور .دش D-optimal
هنیهب یارب ( مورک بذج یزاس ..تفر راک هب هدش حلاصا یدنهربمت هویم هتسوپ تارذ طسوت )VI
( ربارب بذاج زد ،هلمج زا لقتسم ریغتم جنپ 1-7g/L
هدننازرل .عرس ،) ( رتبارب )رکیش(
50-200rpm ،)
( رتبارب لوتلحم هتیلواpH 10
- 1 هتیلوا .تظلغ ،)
( مورک لولحم ( ربارب )VI
(5-150mg/L ( ربارب سامت نامز و
30-120min شیپ یارب )
( مورک نیگنس زلف فذح یهدزاب ینیب .یمها ..فر راک هب )VI
او زیلانآ طسوت اهنآ لباقت و لقتسم یاهریغتم سنایر
( ANOVA هنیهب زا هدافتسا اب .دش یسررب )
رتبارب بذاتج زد هنیهب ریداقم هب یزاس .عرتس ،3g/L
ربارب هدننازرل 200rpm
، رباربpH ربارب مورک لولحم .ظلغ ،1 150mg/L
ربارب سامت نامز و 90min
( مورتک لوتلحم بذج .یفرظ هنیشیب هب )VI
ربارب 23mg/g مزآ جیاتن ؛میدرک ادیپ یسرتسد ..شاد یرتشیب یراگزاس چیلدنرف مرتوزیا لدم اب بذج تاشیا
هژاو یاه :یدیلک هنیهب ،یزاس ،یدنهربمت هویم هتسوپ هیور شور
خساپ
، مورک لولحم 6
،.بثم راب D-optimal
همدقم 1
مرچ عیانص و یتشاقن ،بوتچ دیلوت ،تازلف یروآرف ،یراکبآ ،یزاس
گنر یرطب و دلاوف .خاس ،یجاسن ،اه س
یگدوتلآ یلتصا عیانص زا یزا
دنتسه مورک نیگنس زلف هب (
5 .) رد مورک 2 یلتصا نویسادیسکا .لاح
( مورک لماش ( مورک و )VI
( مورتک .دراد رارتق )III
اتنرطخ )VI
،رتت
ناطرس یمس و رتاز ( مورتک اب هسیاقم رد هدنز تادوجوم زا رت
یتم )III
( مورتک نییاتپ .تظلغ ،هولاتع هب .دشاب یتم )VI
وم دتناوت زورتب تج
( مورتک اتب هتسیاقم رد دتبک هب یسآ هلمج زا یتملاس تلاکشم )III
.ظلغ ،نینچمه .ددرگ نییاپ یاه
( مورک رت یم )VI
زورتب تجوم دناوت
ددرگ .سوپ ناطرس و دبک هب یسآ هلمج زا یتملاس تلاکشم (
27 ) .
( مورتک یارتب شریذتپ لباق هدودحم بآ هتب هتیللت یارتب )VI
یاته
شآ لباق بآ و یحطس ربارب یترت هب ندیما
و0.1 0.05mg/l
یم دشاب
( 3 ) ( مورتک یواتح بلاتلااف هیفتصت نیاربانب . و لااتب .تظلغ اتب )VI
لماتتش شور نیدتتنچ ..تتسا یرورتتلا بوتتلطم بطتتس هتتب ندیتتسر نویسادیسکا -
یتسرت ،زیلاتیدورتکلا ،ینوتی ضیوعت ،ییایمیش شهاک
1 ، 2 و 3 - هب هدکتشناد رایداتتسا و داتتسا ،دتشرا یتسانشراک هتتخومآ شتناد یترت
نارمع یسدنهم -
ناهفصا یتعنص هاگشناد ،.سیز طیحم
*(
- :لوئسم هدنسیون Email: shahmoradimorteza1989@gmail.com
)
DOI: 10.22067/jsw.v32i5.64308
یتتسرت ،سوتتکعم زمتتسا ،للاتتح ارلتتتسا ،رتتیلبت ،ییایمیتتشورتکلا
( مورک شهاک یارب بذج و ییایمیش بلاتلااف و بآ لوتلحم زا )VI
هدافتسا یم دوش ( 20 ) یلصا . شور نتیا زا یلیخ یع نیرت هتنیزه اته
یم هدنامیقاب نجل عفد تلاکشم و لااب ییارجا کتینکت نایم رد .دشاب
طتسوتم یداتصتقا و یتیارجا طیارش ،یگداس لیلد هب بذج شور ،اه یم هداد بیجرت رد .دوش
یگژیو ،بذج دنیآرف ییایمیتش و یکیزیف یاه
،ارتیخا .دراد .تیمها یتلیخ لااب بذج یهدزاب هب یبایتسد یارب بذاج بذاج هتیهت نازرا و دوتجوم داوم زا هک نییاپ .میق اب لاعف نبرک یاه
یم هدرک ادیپ هعسوت یدایز نازیم هب ؛دندرگ دنا
( 31 و 1 .) لاتعف نبرتک
وصخ ،لااتب بطس .حاسم لیلد هب و لتلللتم ورتکیم طیتحم تایتص
نیگنتس تازلف فذح یارب ییلااب لیسناتپ ،نآ بطس ییایمیش .عیبط یم اراد ار عیانص بلالااف زا فذتح یارتب تاتعلاطم زا یدادتعت .دشاب
( مورک بذاج زا هدافتسا اب )VI
هوتیم نبرتک لیبق زا هدش هدافتسا یاه
ودرگ ( 18 و 13 ) لتیگران .سوپ لاعف نبرک . (
9 ) تعف نبرتک ، لاتغز لا
بوچ ( 4 ) ایوس نبرک ، (
1 ) ریات نبرک ، (
24 ) جنرتب سوبس نبرک ، (
16 و
17 ) رانا هتسوپ نبرک ، (
8 و 22 ) و ..سا هدش شرازگ هریغ
لاتعف یدتنهربمت هویم هتسوپ لاعف نبرک تارذ ،رلااح هعلاطم رد ( مورک فذح دوبهب یارب کیروفلوس دیسا اب هدش یتبآ لوتلحم زا )VI
نیآرف رد .دش هدافتسا ( مورتک زتلف فذح ،بذج د
متتسیس کتی رد )VI
دلج 32 ، هرامش 5 ، – رذآ يد 1397
، ص . 904 - Vol. 32, No. 5, Nov.-Des. 2018, p. 891-904 891
لوتلحم هتیلوا .ظلغ هلمج زا دنیآرف ریغتم نیدنچ هب یگتسب هتسسگ ( مورک ،)VI
.دراد هرتیغ و ساتمت نامز و هدننازرل .عرس ،لولحمpH
هنیهب دتنیآرف یهدزاتب هنیشیب هب یبایتسد یارب دنیآرف یاهریغتم یزاس
ره یسررب ..سا یرورلا هدنیلاآ فذح یارب هتناگادج روتط هب لماع
( مورک فذح یارب ناتمز یلیخ )VI
.تسا رتب ( 12 .) یتحارط درتکیور
یتم شهاتک ار تاتشیامزآ دادتعت هک یهاگشیامزآ یرامآ لدتم ؛دتهد
هنیهب یارب یبسانم یم داجیا دنیآرف یزاس
ار اتهریغتم لتباقت رثا و دنک
یم یبایزرا خساپ یارب شیاتمزآ یتحارط شور عون نیدنچ ،اریخا .دنک
هنیهب رد .تسا هتتفر راک هب هریغتم دنچ ییایمیش دنیآرف یزاس (
7 ، 11 ،
19 ، 23 ، 26 و 28 ) ( خساپ بطس هیور شور .
Response surface of
methodology
یارتب باتخ یتلاایر و یرامآ شور هعومجم کی )
..سا هنیمز نیا رد شیامزآ یحارط هعلاطم چیه ،دوجو نیا اب هتنیهب دروتم رد یا
ورتک فذتح یزاتس م
( کیروفلوتس دیتسا اب هدش حلاصا یدنهربمت هتسوپ تارذ طسوت )VI
مورتک شهاتک یتسررب ،رلااح هعلاطم رد نیاربانب ..سا هدشن شرازگ ( اتب هدتش لاتعف یدتنهربمت هوتیم هتتسوپ طتسوت یبآ لولحم زا )VI
هنیهب و یحارط قیرط زا کیروفلوسدیسا یاهریغتم یهاگشیامزآ یزاس
یآرف زا هدافتسا اب دنیآرف یاهریغتم ریثات .دش ماجنا خساپ بطس هیور دن
نوی هیلوا .ظلغ لیبق زا ییارجا ( مورک یاه
،)VI
،لوتلحم هتیلواpH
هنیهب روظنم هب هدننازرل .عرس و سامت نامز ،بذاج زد شهاک یزاس
( مورک فذح یدتنهربمت هوتیم هتسوپ تارذ طسوت یبآ لولحم زا )VI
.دش یسررب
شور و داوم اه
داوم لولحم ( مورک هدتش نیتیعت شیپ زا ریداقم ندرک لح طسوت )VI
( تامورک ید میساتپ ردوپ ینزو
O7
Cr2
K2
.دتش هداتمآ رتطقم بآ رد )
لکش رد هک روطنامه 1
هتنومن ؛دوش یم هظحلام مورتک تلاغ یاته
رتمک .ظلغ یارب زا
1000mg/L
و زا رتمکpH
1 رتبارب
4)
2CrO H (
زا رت شیب .ظلغ یارب مورک لاغ هنومن و
mg/L
1000 و نیتبpH
1 ات 6.5 ربارب
-
)2
O7
(Cr2
یارب و زا رتت شیتبpH
6.5 تلاغ هتنومن
تروص هب مورک
-
)2
(CrO4
یم تلاغ مرتف .تسا رتکذ هتب مزلا .دشاب
هدودحم هب هجوت اب مورک لولحم مورک هدنیلاآ .ظلغ وpH
( )VI
رد
تروص هب رت شیب قیقحت نیا
)-
(HCrO4
و
-
)2
(CrO4
یم .دشاب
هدامآ هتفای هعسوت یدنهربمت هویم هتسوپ تارذ یزاس
هتسوپ نارتیا یزتکرم شتلب زا یدتنهربمت هوتیم یاته ناتتسا(
هتسوپ .دش هیهت )ناهفصا رد نوآ رد و دندتش هتتسش رتطقم بآ اتب اه
یامد
110˙C
یارب 4 هتتسوپ سوتس .دندتش هداد رارتق .عاتس یاته
رتخ تارذ .دندتش لیدبت کچوک تارذ هب ندیبوک طسوت هدش کشخ د
هزادنا اب یفاص نورد زا هدش 200
تارذ نتیا .دندش هداد روبع نورکیم
لاعف روظنم هب نوی نتسشن و ییایمیش یزاس
H+
اتب اه هتسوپ یور رب
دندش هداد سامت ظیلغ کیروفلوسدیسا (
98
% یتنزو .بسن رد و )w/w
1:1 یاتمد اب نوآ رد و
150˙C
یارتب 24 .دندتش هداد رارتق .عاتس
هتاردیه داوم سوس رد و دندتش هداد وتش و .تسش رتطقم بآ اب هدش
تانبرک یب میدس لولحم لخاد 1
% تدم هب 2 دیتسا فذتح یارب زور
رد و دندتش هداد وتش و .تسش رتطقم بآ اب داوم .دنتفرگ رارق یفالاا یامد
100˙C
یارب 5 دندش کشخ .عاس (
29 ) تایلمع نیا ماجنا اب .
لاعف نوی ،یزاس
H+
م و هتتسشن بذاج بطس یور رب شیازتفا تجو
یم مورک یاه هنومن بذج هنومن قیقحت نیا رد هک ددرگ
مورتک یاته
تروص هب رتشیب
)-
(HCrO4
و
-
)2
(CrO4
یم نآ یتکیرتکلا راب و دشاب
نوی نتسشن اب عطق روط هب و .سا یفنم اه
H+
بذاج بطس یور رب
یم مورک لاغ یاه هنومن یرثکادح بذج جوم .دوش
لکش 1 - مرف هنومن م یاه فلتخ Cr6+
تظلغ رد مورک فلتخم یاه
( و )VI فلتخم یاه pH (
24 )
Figure 1- Different forms of Cr6 + in various concentrations of chromium (VI) and different pH (24)
تاشیامزآ یحارط لدم ( مورک بذج یزاس حلاصا یدنهربمت هویم هتسوپ طسوت )VI
هنیهب شور هب هدش لماوع یزاس
م ؤ لماتش فذتح رد رث (pH
XA
، 1 -
10 زد ،) ( بذاتتتج
XB
،
g/L 7 -
( مورتتتک زتتتلف هتتتیلوا .تتتظلغ ،)1 XC
،
150mg/L
- 5 ( ساتتمت ناتتمز ،)
XD
، 120min
- 30 رکیتتش .عرتتس و )
(
XE
، 200rpm
- 50 شور زا هدافتسا اب .دش ماجنا )
optimal -
جنتپD
( تاشیامزآ لک دادعت ،هریغتم ،)N
31 رطاخ .سا مزلا .دمآ .سدب ددع
رک ناشن شیاتمزآ یحارط هک د لودتج رد اته
1 نیتیعت هتب هتجوت اتب
اتما و .فرگ ماجنا هدننک شیامزآ صلش طسوت اهریغتم هزاب هدودحم لاثم ( اهریغتم لخاد حوطس یلصا ریداقم یفداصت بالتنا طسوت )pH
مرن رازفا
Design Expert
..فرگ تروص
لودج 1 - فتسا لقتسم یاهریغتم حوطس و یهاگشیامزآ هدودحم بذج دنیآرف رد هدش هدا
Table 1- Laboratory range and levels of independent variables used in the adsorption process شیامزآ هرامش
Test number
ریغتم یقیقح حطس Actual level variable
یهدزاب (%)
Y (%)
بذج تیفرظ (mg/g)
Adsorption capacity XA XB(g/L) XC(mg/L) XD(min) XE(rpm)
1 1 7 5.0 60 100 81.6 0.58
2 4 1 150.0 30 150 8.1 12.15
3 7 7 150.0 90 50 31.8 6.81
4 10 5 5.0 30 100 37.8 0.38
5 7 1 150.0 120 100 10.2 15.30
6 5.5 4 77.5 75 125 48.3 9.36
7 1 3 150.0 90 50 25 12.50
8 5.5 4 77.5 75 125 47 9.11
9 10 5 101.7 120 200 48.3 9.82
10 10 3 101.7 30 200 27.1 9.18
11 4 7 101.7 30 200 54.4 7.90
12 1 3 101.7 30 50 26.6 9.01
13 10 5 5.0 30 100 39.5 0.40
14 7 1 53.3 30 50 14 7.47
15 1 3 150.0 90 200 46 23.00
16 7 7 5.0 90 200 86.8 0.62
17 1 7 101.7 120 100 53.9 7.83
18 10 7 53.3 90 50 39.1 2.98
19 1 3 150.0 90 200 45.5 22.75
20 4 3 5.0 30 200 50.1 0.84
21 1 1 5.0 60 100 24.6 1.23
22 10 1 5.0 90 150 18.3 0.92
23 10 7 53.3 90 50 42 3.20
24 4 7 101.7 30 50 46.5 6.75
25 10 3 150.0 60 50 19.4 9.70
26 7 1 5.0 90 50 17.4 0.87
27 10 7 150.0 60 150 26.1 5.59
28 7 7 5.0 90 200 84 0.60
29 1 1 53.3 120 150 28.1 14.99
30 1 5 5.0 120 150 78.2 0.78
31 4 5 5.0 120 50 60.3 0.60
ختساپ ریغتم رتبارب
هوتیم هتتسوپ تارذ فذتح یهدزاتب دتصرد(Y
مورتک لولحم یارب یدنهربمت یتم یتبآ لوتلحم رد )[VI]
هتب دتناوت
؛دوش نایب ریز تروص
E)
D, X
C, X
B, X X
A, Y=f(X
هتلداعم نتیا رد هتک ،
C,
D, X X
XA
XB,
و
XE
ربارب یترت هب هک دنتسه دنیآرف یاهریغتم یدک ریداقم
.ظلغ ،بذاج زد ،pH
.عرتس و ساتمت ناتمز ،مورتک هدتنیلاآ هیلوا
یم هدننازرل نایب ریز قباطم تاریغتم هب هجوت اب یهجودنچ لدم .دنشاب
یم :دوش
Y= βo+β1XA+β2XB+β3XC+β4XD+β5XE+β6 XA XB+ β7
XAXC+ β8 XA XD+ β9 XBXC+ β10 XD XE+β11 XA2+β12
XB2+ β13 XD2+ β14 XE2
)
1 هلداعم)
یارلا لدم (
(βi
هدز نیملت یم
ریداتقم نیتملت یارتب و دنوتش
یم هدافتسا تاریغتم یدک ریداقم ،فلتلم تابیکرت یارب خساپ .دنوتش
زا هدافتتسا اتب نویتسرگر یارتلا یرامآ .یمها و یبالتنا لدم .قد سنایراو زیلانآ (
ANOVA
دندتش شیاتمزآ ) (
30 ) و یتنیملت ریداتقم .
هزادنا ریغتم هدش یریگ ( خساپ
صیلتشت یارتلا هبتساحم یارتب )Y
(
R2
.دندش نییعت )
داوم تاصخشم تاشیامزآ زا هدافتسا اب هدش حلاصا یدنهربمت هویم هتسوپ تارذ یژولوفروم
ینورتکلا پوکسورکیم نکسا شور (
لدمSEM LEO430
،جیربمک ،
هزادنا .دش نییعت )ناتسلگنا یریگ
رتموتفورتکوتسا یور رتب بذتج یاه
هعشا صیلشت ادبملا لدمUV
35 لوتط رد بذج ریداقم .دش ماجنا
وم
540nm
( مورک لولحم یارب .دش میظنت )VI
بذج تاشیامزآ تأ ریث 5 ( مورتک بذتج یور رب لقتسم ریغتم یتبآ لوتلحم زا )VI
.دش یسررب هتسسگ طیحم کی رد یدنهربمت هویم هتسوپ تارذ طسوت سیرتاتم شور اتب قباطم تاشیامزآ یمامت
D-optimal
.دتش ماتجنا
مورک بذج یارب
(VI)
ریداتقم ،یدتنهربمت هوتیم هتسوپ تارذ طسوت
( رتبارب یدنهربمت هویم هتسوپ زا توافتم ینزو 7gr/L
- 1 اتب ) زا50ml
( مورک لولحم .ظلغ اب )VI
( توافتم یاه
50-150mg/l
.دش یکرت )
( مورک یبآ لولحم هدتش نیتیعت شیپ زا ریداقم ندرک لح طسوت )VI
ردوپ
O7
Cr2
K2
.دش هدامآ رطقم بآ رد لوتلحم طتسوت لوتلحمpH
دیسا کیرلکوردیه دیسکوردیه میدس ای1M
هدودتحم رد1M
10 - 1
نوی هدنامیقاب .ظلغ .دش میظنت ( مورک یاه
طسوت لولحم زاف رد )VI
هعشا صیلشت رتموتفورتکوسا ردUV
540nm
گتنر داجیا هلیسو هب
دش نییعت دیزابرک لینف ید (
2 ) ( بذتج .یفرظ . متتسیس )mg/g
یتب
( دش هبساحم ریز تروص هب کیلاتم 28
)؛
هلداعم(
2 )
( O e)
e
C C V
q W
هک ییاج
C0
و
Ce
.ظلغ یترت هب لوتلحم ییاتهن و هتیلوا یاته
( مورک ( دنتسه )VI
.)mg/L
وV
و متجح هدتننک ناتیب یترت هبW
سوپ تارذ لولحم مرج .دنتسه یدنهربمت هت
رفص راب هطقن نییعت (
pHpzc
)
pHpzc
نیتیعت رتیز تروتص هب یدنهربمت هویم هتسوپ نبرک یارب
.دش لولحم زا50ml
0.1M NaCl
هعومجم رد هتتلیر فورتظ زا یا
و دش لولحمpH
هدودحم رد اه 10
- 1 لولحم ندرک هفالاا اب
0.1M
ای وHCl NaOH M
سوتس .دتش میظنت0.1
ذ زا0.2g
هتتسوپ تار
یارتب لوتلحم ،نآ زا دعب .دش هفالاا لولحم هب یدنهربمت هویم 3
زور
یامد رد
˙C
،.تیاهن رد .دش یرادهگن20
هزادتنا لوتلحمpH
یرتیگ
.دندش
pHzpc
رد لداعم نآ رد هک یاpH
شرازتگ ؛.تسا ییاهنpH
.دش هداد
ثحب و جیاتن
بذاج تاصخشم ( ینکسا ینورتکلا پوکسورکیم ریز ریوصت زا هدتش هتفرگ )SEM
تارذ یربیف راتخاس و للللت ،یحطس .فاب اب یدنهربمت هویم هتسوپ یم ناشن ار هدش حلاصا لکش( دهد
2 یم ناشن یحطس ریوصت .) دتهد
تارذ .تشرد و .لتس یژوتلوفروم .دنتسه درگ یدودح ات تارذ هک یم یدنهربمت هویم هتسوپ ناکم دناوت
هتب .بتسن ار یرتشیب لاعف یاه
یژولوفروم مورک بذج یارب نیاربانب .دنک مهارف مرن
( لوتلحم زا )VI
یم بوسحم نسح کی یبآ دوش
( 32 .)
لکش 2 - ریوصت یدنهربمت هویم هتسوپ تارذSEM
Figure 2- SEM figure of tamarind fruit shell Particles
لدم خساپ هیور یزاس نویسرگر لدم و یهاگشیامزآ یحارط
ا اهریغتم یلباقت تارث مورتک شهاک یارب یشنیزگ ی
( طتسوت )VI
زا هدافتتسا اتب یبآ طیحم رد هدش حلاصا یدنهربمت هویم هتسوپ تارذ یحارط شور
D-optimal
.درک ادیپ هعسوت
خساپ نیب یلاایر سانم طابترا هعسوت یارب یعبرم لدم کی
لماش دنیآرف یاهریغتم و مورتک هدتنیلاآ هتیلوا .ظلغ ،بذاج زد ،pH
( مز ،)VI
.تیفرظ رثکادتح .دتش باتلتنا هدتننازرل .عرس و سامت نا نوی یارب یدنهربمت هویم هتسوپ تارذ بذج ( مورتک یاته
رتبارب )VI
23mg/g
.دمآ .سدب لدم کی
یهدزاتب( ختساپ رتیغتم نیب یمسا دنچ ینویسرگر یزاس
رظاتنتم هدش یهددک ریداقم و )%،بذج
E)
D, X
C, X
B, X
A, X
) X
زا
ترت هب فلتلم ریغتم جنپ ( ی
،هدتنیلاآ هتیلوا .تظلغ ،بذاتج زد ،pH
نیرتتهب ماجنارتس و .تسا هدش داجیا )هدننازرل .عرس و سامت نامز :دمآ .سدب ریز قباطم هدش شزارب لدم
Cr(VI) Removal= -1.45707 +(2.33859 × A) + (16.49039 × B)–(0.088442 ×C) + (0.38981× D) – (0.21339 × E) – (0.31612 × A × B) + (0.010177 × A × C) ( - 9.00583×10-3 × A × D)– (0.030666× B × C) + (1.41491×10-3 ×D × E) –(0.27283 × A2)–(0.79395 × B2) – (2.86523×10-3 × D2) + (8.81771×10-4 ×E2)
)3 هلداعم)
نآ سنایراو زیلا
(ANOVA)
یتسررب لدتم .تیمها شیامزآ یارب
دش ( 30 .) جیاتن
ANOVA
لودج(
2 یعبرم لدم ،ینویسرگر لدم زا )
..سا ییلااب .یمها یاراد هک داد داهنشیپ ار ( صیلتشت یرتلا طسوت لدم شزارب .یفیک
R2
ریداتقم نیتب )
لکتش رد خساپ ریغتم زا ینیملت و یهاگشیامزآ 3
هدتش هدز نیتملت
سا ..
لکش 3 لدم هدش ینیب شیپ ریداقم و یعقاو شیامزآ جیاتن یگتسبمه نازیم-
Figure 3- The correlation value between the actual test results and the predicted values of the model
لکتتش رد 3
زا ییلااتتب اتبتتسن رادتتقم
R2
(
0.9987
و یگتتتسباو )
نیب ار ییلااب یگتسبمه هزادنا ریداقم
شیپ و یریگ ختساپ هدتش یتنیب
لودج رد نیا رب هولاع .داد ناشن 2
ناتشن تاتشیامزآ سناتیراو زیلانآ
یرتلا زا ییلااتب اتبتسن نازتیم دوتجو لودج نیا رد ..سا هدش هداد ( هدش میظنت صیلشت
=0.9975
2adj
.تیمها ندوتب لااتب زا ناتشن )R
.دراد لدم هرامش لودج رد هک روطنامه 2
ظحلام یم ه ددتع نازیم ددرگ
p-
value
زا رتمک 0.0001 هتجرد ندوتب لااتب هدتنهد ناتشن هتک .سه
یم رظن دروم لدم .یمها شزارتب مدع نازیم نینچمه .دشاب
(
Lack
of fit
ربارب ) 0.9458 کتیدزن ددتع نیا ردقچره هک .سا هدمآ .سدب
ددع هب 1 لدم قباطت و شزارب نازیم هک .سه نآ هدنهد ناشن دشاب
اب هداد ..سا رتشیب یهاگشیامزآ یاه
خساپ هیور یاهرادومن 3
یدعب
خساپ هیور یاهرادومن 3
یدعب ( هتسباو یاهریغتم )3D
دنتتسه یا
زا یعباتتت ناوتتنع هتتب هتتک 2
هدودتتحم رد هتتک هتتتسباوریغ رتتیغتم یاتته
یم رییغت یهاگشیامزآ مورتک لوتلحم فذح یهدزاب موس ریغتم و دننک
( یم دصرد سح رب هک )VI
ب یم نایب ؛دشا یلاح رد .ددرگ
ظتفح اتب هک
.باث حوطس رد رگید یاهریغتم یمامت هداد زکرم لاومعم(
یم )اه ناوتت
نیا نیب یطابترا 2
یتم فذتح یهدزاتب هک خساپ ریغتم و ریغتم دتشاب
درک رارقرب ( 10 و 21 . ) تت زا رتتهب رد ندروآ .سدب روظنم هب أ
تاریث
رتیغتم اب ناشلباقت و لقتسم یاهریغتم ختساپ هتیور حرتط ،هتتسباو
3
خساپ یارب یدعب هزادنا یاه
هتخاتس یتعبرم لدم ساسا رب هدش یریگ
هعلاطم نیا رد یعبرم لدم ،نیاربانب .دش 5
یارب هک دراد لقتسم ریغتم شیامزآ حرط ره
3 یزکرم حوطس رد ریغتم هتتفرگ رتظن رد .باث ناش
( دندش ربارب لولحم هیلواpH
5 :بذاج زد ،
3.5g/L
مز ، :سامت نا
75
:هدنیلاآ هیلوا .ظلغ ،هقیقد
75mg/L
:هدتننازرل .عرتس ،
100rpm
و )
ابقاعتم 5 یلک حرط 3
خساپ یارب یدعب .دندش هتفرگ رظن رد اه
تأ ریث 5 مورتک بذتج( ختساپ روتکاف یور رب دنیآرف فلتلم ریغتم
تروص هب )[VI]
خساپ هیور رادومن رد یرصب 3
یدتعب لکتش(
3a-e
)
هدش هداد ناشن لکش ..سا
.a
3 ختساپ هتیور رادوتمن 3
یارتب یدتعب
( مورک بذج یهدزاب زا یعبات ناونع هب )VI
بذاتج زد و لوتلحمpH
( .باث سامت نامز رد ( مورتک هتیلوا .تظلغ ،)هتقیقد60
75mg/L
و )
( هدننازرل .عرس
100rpm
یم ناشن ار ) ناتمه .دهد
نتیا رد هتک روتط
یم هظحلام لکش ( مورک زلف بذج دوش
وص هب )VI
شیازفا اب مارآ تر
یم شهاک لولحمpH
رد نوچ( دبای .ظلغ شیازفا ،رتلاابpH
(-
)OH
نوتی اتب .باقر یاراد نوی نیا هک میتسه دهاش ار یاته
(-
HCrO4
و )
2
(- CrO4
) رییغت اما ؛.سه بذاج بطس یور رب بذج یارب تتpH
أ ریث
فذتح یهدزاتب نینچمه و ).درادن فذح یهدزاب یور رب یدایز یلیخ هدنیلاآ ( مورک لااتب لتیلد هب شیامزآ یط رد بذاج زد شیازفا اب )VI
ناکم دادعت نتفر یم شیازفا بذج یارب لاعف یاه
.دبای
تأ ( مورک لولحم هیلوا .ظلغ و بذاج زد یلباقت ریث دنیآرف رد )VI
لکتش رد یدتنهربمت هوتیم هتتسوپ تارذ طسوت بذج 3.b
رد و
pH
رتتبارب .تتباث لوتتلحم 5
ساتتمت ناتتمز ، 60
هتتقیقد هدتتننازرل .عرتتس و
100rpm
زد شیازتفا اتب هتک .تسا صلتشم ..سا هدش هداد ناشن
( مورک لولحم .ظلغ شهاک و بذاج لتیلد هتب فذتح یهدزاتب ،)VI
یم شیازفا بذاج حوطس هب بذج یارب رتشیب .باقر دوجو .دبای
مورک شهاک نازیم (VIشیپ )هدش ینیب Predicted Cr(VI) reduction(%)
مورک شهاک نازیم VI(
)
Measured Cr(VI) reduction(%)
لودج 2 لیلحت- خساپ هیور هتفای شهاک یعبرم لدم یارب سنایراو
Table 2- Analysis of variance for reduced square quadratic response model
عبنم Source
تاعبرم عومجم Sum of
squares
هجرد یدازآ Df
نیگنایم تاعبرم Mean square
F Value
p-value Prob
> F لدم
Model 13693.94 14 978.14 869.88 < 0.0001 Significant
A-هیلوا pH
A-initial pH 1166.16 1 1166.16 1037.0
9 < 0.0001 B-بذاجزد (g/L)
B-Adsorbent dosage (g/L) 5037.63 1 5037.63 4480.0
8 < 0.0001 C-مورک لولحم هیلوا .ظلغ (mg/L)
C-Initial Cr (VI) concentration (mg/L)
2369.68 1 2369.68 2107.4
1 < 0.0001
D-سامت نامز (min)
D-contact time (min) 224.1 1 224.1 199.3 < 0.0001
E- هدننازرل .عرس(rpm)
E-shaker speed (rpm) 1288.64 1 1288.64 1146.0
2 < 0.0001
AB 160.88 1 160.88 143.07 < 0.0001
AC 122.3 1 122.3 108.76 < 0.0001
AD 22.68 1 22.68 20.17 0.0004
BC 453.68 1 453.68 403.47 < 0.0001
DE 197.45 1 197.45 175.6 < 0.0001
A^2 146.27 1 146.27 130.08 < 0.0001
B^2 256.89 1 256.89 228.45 < 0.0001
D^2 176.22 1 176.22 156.72 < 0.0001
E^2 117.97 1 117.97 104.91 < 0.0001
هدنامیقاب
Residual 17.99 16 1.12
شزارب مدع
Lack of Fit 7.45 11 0.68 0.32 0.9458 not
significant صلاخ یاطخ
Pure error 10.54 5 2.11
Cor total 13711.93 30
R-Squared=0.9987, Adj R-Squared=0.9975, Pred R-Squared=0.9958, Adeq Precision=104.7267
أت نینچمه یور رتب سامت نامز و )رکیش( هدننازرل رود .عرس ریث
ذج یهدزاب ( مورک لولحم ب
یدنهربمت هتسوپ تارذ زا هدافتسا اب )VI
لکش رد هدش حلاصا 3.c
رد و ربارب .باثpH
5 بذاج زد ،
3.5g/L
و
( مورک هیلوا .ظلغ ربارب )VI
75mg/L
دتیاب ..تسا هدتش هداد ناتشن
( مورک فذح یهدزاب هک دش رکذتم مته شیازفا اب )VI
.عرتس ناتمز
و لیلد هب سامت نامز و هدننازرل بذتج یارب رتشیب لباقت و نامز دوج
( مورک لولحم یم شیازفا )VI
.دبای
لکش رد .d
3 یلباقت رثا مورتک لوتلحم هتیلوا .تظلغ و هیلواpH
( ( مورتتک فذتتح دتتنیآرف یارتتب )VI
هوتتیم هتتتسوپ تارذ طتتسوت )VI
( بذاج زد رد یدنهربمت
3.5g/L
ساتمت نامز ،) 60
.عرتس و هتقیقد
( هدننازرل
100rpm
ش هداد ناشن ) یلباتقت رتثا نیتنچمه ..سا هد
pH
( مورتک فذتح یهدزاتب یور رب سامت نامز و هیلوا تارذ طتسوت )VI
لکش رد هدش حلاصا یدنهربمت هویم هتسوپ .e
3 هدتننازرل .عرتس اتب
.باث
100rpm
بذاج زد ،
3.5g/L
( مورتک لوتلحم هیلوا .ظلغ ، )VI
ربارب
75mg/L
یم هظحلام هک روطنامه ..سا هدش هداد ناشن دوش
اتب
نییاپ ریداقم رد سامت نامز شیازفا مورک لولحم فذح یهدزاب ،pH
( یم شیازفا )VI
.دبای
(b) (a)
(c) (d)
( )e
لکش 4 - ناشن خساپ حطس رادومن رثا هدنهد
(a) بذاج زد و لولحم هیلواpH بذاج زد و مورک هیلوا تظلغ (b)
رکیش تعرس و سامت نامز (c) (d)
و مورک هیلوا تظلغ وpH (e)
هیلوا سامت نامز وpH
Figure 4- The response surface graph shows the effect of (a) initial pH and absorbent dose (b) the initial concentration of chromium and adsorbent dose (c) contact time and shaker speed (d) pH and initial chromium concentration; and (e) pH and
initial contact time
هنیهب مورک زلف فذح یزاس (
)VI
هتنیهب شور زا قتیقحت نیا رد م یاتهریغتم یزاتس
یارتب لقتتس
( مورک فذح یهدزاب شیازفا هدودتحم رد و یعبرم لدم هلیسو هب )VI
هتنیهب هدش یزاسدک ریداقم .دش ماجنا یهاگشیامزآ 5
لقتتسم رتیغتم
لماش یبالتنا ربارب لولحمpH
1 ربارب بذاج زد ، هیلوا .ظلغ ،7g/L
ربارب هدنیلاآ
5mg/L
ربارب سامت نامز ، 120
هدتننازرل .عرس و هقیقد
.J هیلواpH A.
.I سامت نامز D.
.B هیلواpH A.
.G هیلواpH A.
.D بذاج زد ( )g/L B.
.A (بذاج زد )g/L
B.
.C مورک لولحم هیلوا تظلغ (
)mg/L C.
.H مورک لولحم هیلوا تظلغ (
)mg/L F C.
سامت نامز . هقیقد(
( D.
.E رکیش تعرس (
)rpm E.
ارب رب
200rpm
( مورک بذج یهدزاب رثکادح .دش هدز نیملت ربارب )VI
86.8
% شیتپ ریداتقم هتب کیدزن ییلااب .بسن هب هک دش نییعت یتنیب
( مورک فذح یهدزاب رد هدش دراد خساپ لدم طسوت )VI
( 98.6
% .)
لدم مرتوزیا یاه ( مورک زلف فذح لداعت هداد زا شلب نیا رد تارذ هلیتسو هب )VI
هویم هتسوپ لدم طسوت هدش حلاصا یدنهربمت
ریوتمگنلا مرتوزیا یاه
هدش هداد بیلاوت چیلدنرف و ..سا
لدم یم هداد بیلاوت ریز تروص هب ریومگنلا مرتوزیا یاه :دنوش
هلداعم(
4 )
1 1
( ) ( )
e
e M M
C
q Q KQ
هلداعم رد 4 ،
(mg/g) qe
مورتک زتلف یلداتعت بذتج .یفرظ ،
Ceq
(mg/L)
،لوتلحم رد مورتک زتلف ییاتهن .ظلغ نازیم
(mg/g) Qmax
و مورک لولحم بذج .یفرظ رثکادح
K (mL/g)
یتم ریومگنلا .باث
رادوتمن مسر طسوت ریومگنلا لدم یاهرتماراپ .دشاب
/qe
Ce
لتباقم رد
رتماراپ
Ce
لودج رد جیاتن و دمآ .سدب 3
هدش .سیل دنا
لکش(
.)4.a
(فلا)
ب(
لکش 5 - (مورک نیگنس زلف بذج یاهرادومن حلاصا یدنهربمت هتسوپ بذاج طسوت )VI
)ب ریومگنلا مرتوزیا )آ هدش
چیلدنرف مرتوزیا
Figure 5- Chromium (VI) heavy metal adsorption charts by modified tamarind fruit shell a) Langmuir isotherm b) Freundlich isotherm
مورک لولحم ییاهن تظلغ mg/L)
)
هدتش هداد بیتلاوت رتیز تروص هب چیلدنرف مرتوزیا لدم نینچمه :.سا
lnqelnKf FrlnCe
هلداعم(
5 )
هک ییاج
(mg/g) Kf
و
Fr
.باث یاهرتماراپ .دنتسه چیلدنرف یاه
رادومن مسر اب چیلدنرف لدم
e)
یم بذج .یفرظ متیراگل هکln(q
دشاب لباقم رد
e)
( مورتک زلف ییاهن .ظلغ متیراگل هکln(C
هتنومن رد )VI
یم بذج دنیآرف ماجنا زا دعب بآ یتم .تسدب ؛دشاب
لکتش( دتیآ 5.b
.)
،ریومگنلا مرتوزیا یارب
Qm
یم ریومگنلا بذج .یفرظ رثکادح ،دتشاب
یم ریومگنلا لداعت .باثK
لودج رد هک دشاب 3
..سا هدش .سیل
لودج 3 - رتماراپ مورک نوی بذج یارب مرتوزیا یاه (
یدنهربمت هویم هتسوپ بذاج طسوت )VI
Table 3- Isotherm Parameters for Chromium (VI) ion adsorption by tamarind fruit shell adsorbent بذاج
Adsorbent
مرتوزیا Isotherm
یدنهربمت هویم هتسوپ Tamarind fruit shell
ریومگنلا
Langmuir چیلدنرف
Freundlich
Qm K R2 Kf Fr R2
33.11 0.1414 0.974 5.72 0.406 0.983
صیلشت ئارلا هسیاقم اب (
R2
) لدم یهیدتب ،هدتش هعلاطم یاه
بذتج لداتعت هداد زا یرتتهب فیتصوت چیلدنرف مرتوزیا لدم هک .سا ( مورک نوی اتب هتسیاقم رد یدتنهربمت هوتیم هتسوپ بذاج طسوت )VI
مرتوزیا لدم .دراد ریومگنلا
هسیاقم هعلاطم یا
نوی بذج .یفرظ رثکادح ( مورک یاه
هوتیم هتسوپ طسوت هک )VI
یم بذج هدش حلاصا یدنهربمت بذاج رگید اب هسیاقم رد دنوش
رد اته
لودتج رد نآ جیاتتن و .سا هدش شرازگ تلااقم 4
هدتش .تسیل .دتنا
یم هدهاشم هک روطنامه هربمت هوتیم هتتسوپ بذج .یفرظ دوش
یدتن
نوی بذج یارب ( مورک یاه
دراوتم رتتشیب رد یتح و هسیاقم لباق )VI
بذاج زا رتشیب مه یم رگید تلااقم رد بذاج نیا هب هیبش ییاه
.دشاب
لودج 4 - بذاج بذج تیفرظ هسیاقم نوی بذج یارب هدش حلاصا یدنهربمت هویم هتسوپ یاه
مورک یاه (
بذاج رگید اب )VI رد هدش شرازگ یاه
م رگید تلااق
Table 4- Comparison of adsorption capacity of modified tamarind fruit shell adsorbent for adsorbing chromium (VI) ions with other adsorbents reported in other articles
عجرم Reference بذج تیفرظ
( )mg/g
Adsorption capacity (mg/g) بذاج
Adsorbent
15.82 [33]
هرا اخ Saw dust
[33]
1.7 نایجانفسا
Native saltbush(leaves)
[33]
Walnut hull 22 ودرگ هتسوپ
[33]
هرا اخ 1.5 Saw dust
[33]
ترذ بوچ 13.8 Maize cob
This study هدش حلاصا یدنهربمت هویم .سوپ 23
Modified tamarind fruit shell
بذجاو تاعلاطم فتسا رد بذاتج زا ددتجم هدا 4
اتب بذتجاوابذج لکیتس هتلحرم
یتبیکرت لوتلحم زا هدافتتسا
HCl (0.5 M) +
NaCl (1.0M)
رد
( :بذاتتج زد ،pH:1
،3g/L
( مورتتک زتتلف هتتیلوا .تتظلغ رتتبارب )VI
100mg/L
:ساتمت نامز ، 90
:هدتننازرل .عرتس و هتقیقد
200rpm
)
لکش رد نآ جیاتن هک .سا هتفریذپ ماجنا 6
هداد ناشن هدش
دعب ..سا
زا 4 زا بذتتج .تتیفرظ ،بذتتجاو و بذتتج هتتلحرم
23mg/g
نیتتلوا رد
هب هلحرم
16.4mg/g
یتم هداد شهاتک مراتهچ هلحرم رد جیاتتن .دوتش
نوتی بذتج .یفرظ رد شهاک نازیم هک داد ناشن ( مورتک یاته
)VI
ابذتج تاتعلاطم ..تسین دایز نانچ نآ یدنهربمت هویم هتسوپ طسوت نوی هک داد ناشن بذجاو ه
( مورک یا )VI
لولحم یکرت اب یناسآ هب
NaCl(1.0 M) + HCl (0.5 M)
یم بذجاو .سدب جیاتن .دنوش
هدمآ
یتم هدش حلاصا یدنهربمت هویم هتسوپ هک داد ناشن یدودح ات دتناوت
دروتم بذتج درتکلمع رد هظحلام لباق شهاک نودب ررکم تروص هب .دریگب رارق ددجم هدافتسا
لکش 6 مورک بذج نازیم- (
لولحم اب بذجاو/بذج هخرچ راهچ زا دعب )VI HCl (0.5 M)
+ NaCl(1.0 M)
Figure 6- The adsorption rate of chromium (VI) after four cycles of adsorption / desorption with HCl (0.5 M) + NaCl (1.0 M)
لودج 5 - قد رتماراپ ریداقم خساپ حطس هیور لدم ت
( Response surface of methodology )
Table 5- The values of the model accuracy of Response surface of methodology ریداقم
Values رتماراپ
Parameter
0.9987 تاعبرم عومجم
2( )R
0.9975 هدش حلاصا تاعبرم عومجم
( adjR2
)
0.9958 شیپ تاعبرم عومجم
یب هدش ین
2) predR )
هجیتن یریگ ( مورک نیگنس زلف بذج هتب یدتنهربمت هوتیم هتسوپ طسوت )VI
ریغتم رییغت هلیسو هب بذاج کی ناونع .ظلغ ،بذاج زد ،لولحمpH
( مورک لولحم هیلوا دروتم )رکیش( هدننازرل .عرس و سامت نامز ،)VI
شیامزآ یحارط ..فرگ رارق هعلاطم
D-optimal
دم هارمه هب ل
یزاس
( مورک فذح ندرک هنیشیب یارب خساپ هیور طتسوت یبآ لولحم زا )VI
داهنتشیپ یتلاایر درتکیور ..تفر راک هب یدنهربمت هویم هتسوپ تارذ ت ینارحب زیلانآ ،هدش أ
هیبتش یلباتقت تاریث تت و یزاتس
أ یاتهرتماراپ ریث
تأ راذگریث ( مورک لولحم هیلوا .ظلغ ،بذاج زد ،pH
سامت نامز ،)VI
ل .عرس و ( مورک شهاک روظنم هب ار هدننازر ریداتقم .درتک مهارف )VI
هنیهب ( مورتک هدنیلاآ هیلوا .ظلغ ،بذاج زد ،لولحمpH
ناتمز ،)VI
رتبارب تیترت هتب هدتننازرل .عرتس و سامت 1
، ،7g/L 5mg/L
، 120
qe(mg/g)
هخرچ دادعت تیفرظ نازیم
بذج ( )mg/g
و هقیقد
200rpm
مورتک یداهنتشیپ فذتح یهدزاتب .دش هدز نیملت
ربارب هنیهب طیارش .حت
98.6%
نیملت هتک دش هدز زا رتتشیب14%
یهاگشیامزآ هنیهبریغ رادقم (
86.8%
یتعبرم لدم یلاایر .قد .دوب )
( مورتک فذتح یارتب هدش حلاصا هوتیم هتتسوپ متتسیس طتسوت )VI
شور قیرط زا هدش حلاصا یدنهربمت نوگاتنوگ یرامآ صیلشت یاه
شیپ ریداقم .دش یسررب یتنییعت ریداتقم اتب خساپ هیور لدم هدش ینیب
یامزآ یم ناشن ار یبوخ قیبطت یهاگش لودتج رد نآ جیاتتن هک دهد
5 ناشن .سا هدش هداد
:
صیلشت یرلا ریداقم جیاتن (
R2
) لودج رد 5 نآ هدتنهد ناشن
ددع هب کیدزن ریداقم نیا نازیم هک .سه 1
یم لدم نیاربانب و دشاب
عون زا خساپ بطس هیور
D-optimal
شیپ یارب رثوم شور کی یتنیب
لدم ح یزاس ( مورک نیگنس زلف فذ یتم بوتسحم یبآ لولحم زا )VI
.دوش
عبانم
1- Abrowski D., Hubicki Z., Podko Scielny P., and Robens E. 2004. Selective of the heavy metal ions from waters and industrial wastewater by ion-exchange method. Chemosphere, 56: 91-106.
2- Ahmad R. 2004. Sawdust: Cost effective scavenger for the removal of chromium (iii) ions from aqueous solutions.
Water, Air and Soil Pollution, 163: 169-183.
3- Alaerts G.J., Jitjaturant V., and Kelderman P. 1989. Use of coconut shell based activated carbon for chromium (VI) removal. Water Science Technology, 21: 1701–1704.
4- Alam M.Z., Muyibi S.A., and Toramae J. 2007. Statistical optimization of adsorption processes for removal of 2, 4- dichlorophenol by activated carbon derived from oil palm empty fruit bunches. Journal Environment Science, 19:
674–677.
5- Aliabadi M., Irani M., Ismaeili J., and Najafzadeh S. 2014. Design and evaluation of chitosan/ hydroxyapatite composite nanofiber membrane for the removal of heavy metal ions from aqueous solution. Journal Taiwan Inst Chem Engineering, 45: 518-526.
6- American Public Health Association. 1998. Standard methods for examination of water and wastewater.
7- Annadurai G., Juang R.S., and Lee D.J. 2001. Adsorption of heavy metals from water using banana and orange peels.
Water Science Technology, 47: 185–190.
8- Babu B.V. 2008.Adsorption of Cr (VI) using activated neem leaves: kinetic studies. Springer Science+Business Media, 14: 85-92.
9- Celevi O., Uzum C., Shahwan T., and Erten H.N. 2007. A radiotracer study of the adsorption behavior of aqueous Ba2+ ions on nanoparticles of zero-valent iron. Journal Hazardous Materials, 148: 761–767.
10- Cimino G., Passerini A., and Toscano G. 2000. Removal of toxic cations and Cr (VI) from aqueous solution by hazelnut shell. Water Research, 34: 2955–2962.
11- Dinesh M., and Charles U. 2006. Activated carbons and low cost adsorbents for remediation of tri- and hexavalent chromium from water. Journal of Hazardous Materials, 137: 762-811.
12- Gunaraj V., and Murugan N. 1999. Application of response surface methodology for predicting weld bead quality in submerged arc welding of pipes. Journal Mater. Process. Technology, 88: 266–275.
13- Gupta Suresh., and Babu B.V. 2009. Utilization of waste product (tamarind seeds) for the removal of Cr (VI) from aqueous solutions: Equilibrium, kinetics, and regeneration studies. Journal of Environmental Management, 90:
3013–3022.
14- Gupta V.K., Shrivastava A.K. and Jain N. 2001. Biosorption of chromium (VI) from aqueous solutions by green algae spirogyra species. Water Research, 25: 4079-4090.
15- Hamadi N.K., Chen X.D., Farid M.M., and Lu M.G.Q. 2001. Adsorption kinetics for the removal of chromium(VI) from aqueous solution by adsorbents derived from used tyres and sawdust. Chem. Engineering Journal, 84(2): 95–
105.
16- Hamilton M.J., and Mann-Whitney U. 2004. September 2 Sample Test (a. k. a. Wilcoxon Rank Sum Test), Department of Anthropology. University of New Mexico, Albuqueque, NM, USA.
17- Kobya M. 2004. Removal of Cr (VI) from aqueous solutions by adsorption onto hazelnut shell activated carbon:
kinetic and equilibrium studies. Bioresour. Technology, 91: 317–321.
18- Liu H.L., and Chiou Y.R. 2005. Optimal decolorization efficiency of Reactive Red 239 by UV/TiO photocatalytic process coupled with response surface methodology. Chem. Engineering Journal, 112: 173–179.
19- Low K.S., Lee C.K., and Ay N.G. 1999. Column study on the sorption of Cr (VI) using quaternized rice hulls, Bioresour. Technology, 68: 205–208.
20- Mahvi A.H., Naghipour D., Vaezi F., and Nazmara S. 2005. Teawaste as an adsorbent for heavy metal removal from industrial wastewaters. American Journal of Applied Sciences, 2: 272-275.
21- Mohan D., and Pittman Jr Ch. 2006. Activated carbons and low cost adsorbents for remediation of tri- and hexavalent chromium from water, Journal Hazardous Materials, 137: 762–811.
