ﺎﺑ رﺎﻧا بآ ﻪﯾﺎﭘ ﺮﺑ هﺪﺷ ﯽﻧﺎﺷﻮﭘ نورد يﺎﻫردﻮﭘ زا لﺎﻌﻓ ﺖﺴﯾز تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﺶﯾﺎﻫر رﺎﺘﻓر ﯽﺳرﺮﺑ زا هدﺎﻔﺘﺳا
ﯽﺑﺮﺠﺗ يﺎﻫ لﺪﻣ
رﻮﭘ ﯽﻧﺎﻤﻠﺳﺮﯿﻣا اﺮﯿﻤﺳ ﯽﻔﺳﻮﯾ ﺎﻤﯿﺷ ،1
2
رﻮﭘ ﻦﯿﺴﺣ ﺎﺿرﺪﻤﺤﻣ ،*
3
1 - ناﺮﯾا ،ناﺮﻬﺗ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ مﻮﻠﻋ ﺪﺣاو ﯽﻣﻼﺳا دازآ هﺎﮕﺸﻧاد ،يزروﺎﺸﮐ ﺪﮑﺸﻧاد ،ﯽﯾا ﺬﻏ ﻊﯾﺎﻨﺻ و مﻮﻠﻋ هوﺮﮔ ،ﺪﺷرا ﯽﺳﺎﻨﺷرﺎﮐ ﻪﺘﺧﻮﻣا ﺶﻧاد .
2 - ،ﯽﯾاﺬﻏ ﻊﯾﺎﻨﺻ و مﻮﻠﻋ هوﺮﮔ ،رﺎﯾدﺎﺘﺳا ناﺮﯾا ،ناﺮﻬﺗ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ و مﻮﻠﻋ ﺪﺣاو ﯽﻣﻼﺳا دازآ هﺎﮕﺸﻧاد ،يزروﺎﺸﮐ هﺪﮑﺸﻧاد
.
3 - ناﺮﯾا ،ناﺮﻬﺗ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ و مﻮﻠﻋ ﺪﺣاو ﯽﻣﻼﺳا دازآ هﺎﮕﺸﻧاد ،يزروﺎﺸﮐ هﺪﮑﺸﻧاد ،ﯽﯾاﺬﻏ ﻊﯾﺎﻨﺻ ﯽﻤﯿﺷ هوﺮﮔ ،رﺎﯾدﺎﺘﺳا .
تﺎﻋﻼﻃا ﻪﻟﺎﻘﻣ
ﮑﭼ
ﯿ ﺪ ه
رﺎﺗ ﯾ ﺦ ﺎﻫ ي ﻪﻟﺎﻘﻣ :
رﺎﺗ ﯾ ﺦ رد ﯾ ﺖﻓﺎ : 30 / 04 / 1399
رﺎﺗ ﯾ ﺦ ﺬﭘ ﯾ شﺮ : 11 / 08 / 1399
تﺎﻤﻠﮐ ﻠﮐ ﯿ ﺪ ي :
بآ ،رﺎﻧا
،ﯽﻧﺎﺷﻮﭘ نوردﺰﯾر
،ﺶﯾﺎﻫر ،ﻦﯾﺮﺘﺴﮐدﻮﺘﻟﺎﻣ
يزﺎﺳ لﺪﻣ .
DOI: 10.52547/fsct.19.122.297
DOR: 20.1001.1.20088787.1401.19.122.2.5
لﻮﺌﺴﻣ
تﺎﺒﺗﺎﮑﻣ : [email protected]
ﯽﯾﺎﻫ هدروآﺮﻓ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﺖﻬﺟ ﯽﺒﺳﺎﻨﻣ ﺮﺘﺴﺑ ﺪﻧاﻮﺗ ﯽﻣ ﯽﺸﺷﺎﭘ ندﺮﮐ ﮏﺸﺧ ﯽﺗﺎﯿﻠﻤﻋ ﻂﯾاﺮﺷ يزﺎﺳ ﻪﻨﯿﻬﺑ ﺪﺷﺎﺑ لآ هﺪﯾا ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ و ﯽﮑﯾﺰﯿﻓ ﺖﯿﻔﯿﮐ ﺎﺑ .
هراﻮﯾد توﺎﻔﺘﻣ يﺎﻫ ﺖﻈﻠﻏ ﺮﯿﺛﺎﺗ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا رد
) ﻦﯾﺮﺘﺴﮐدﻮﺘﻟﺎﻣ (
ﺑ ﻪﺘﺴﻫ ﻪ ) رﺎﻧا بآ هرﺎﺼﻋ (
يﻮﺘﺤﻣ ،ﯽﻧﺎﺷﻮﭘ نوردﺰﯾر نﺎﻣﺪﻧار يﺎﻫ ﺦﺳﺎﭘ ﺮﺑ
ﺢﻄﺳ يرﺎﻣآ شور زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻦﯿﻧﺎﯿﺳﻮﺘﻧآ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ و ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ،ﯽﻠﻨﻓ ﯽﻠﭘ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﺪﺷ ﯽﺳرﺮﺑ يﺰﮐﺮﻣ ﺐﮐﺮﻣ حﺮﻃ و ﺦﺳﺎﭘ .
تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ راﺪﻘﻣ ﻦﯾﺮﺗﻻﺎﺑ سﺎﺳا ﺮﺑ يزﺎﺳ ﻪﻨﯿﻬﺑ ناﺰﯿﻣ
ﻓ ،ﯽﻠﻨﻓ ﯽﻠﭘ ،ﻦﯿﻧﺎﯿﺳﻮﺘﻧآ ﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﯽﻧﺎﺷﻮﭘ نوردﺰﯾر نﺎﻣﺪﻧار و ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ ﺖﯿﻟﺎﻌ
. ﻪﺟرد ﻪﻟدﺎﻌﻣ
ﻻﺎﺑ ﯽﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﺐﯾﺮﺿ ﺎﺑ مود )
96 / 0 ( هراﻮﯾد ﺶﺷﻮﭘ ﺖﺒﺴﻧ ﻪﻨﯿﻬﺑ طﺮﺷ ﯽﺑﻮﺧ ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ ﯽﻣ
) ﻦﯾﺮﺘﺴﮐدﻮﺘﻟﺎﻣ (
ﻪﺘﺴﻫ ﻪﺑ ) رﺎﻧا بآ هرﺎﺼﻋ (
7 / 5:5 / 18 ﺖﯿﺑﻮﻠﻄﻣ ﺎﺑ ار 70
% ﻦﯾﺮﺗﻻﺎﺑ لﻮﺼﺣ ﺖﻬﺟ
ر ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷﻮﮑﯾﺰﯿﻓ تﺎﯿﺻﻮﺼﺧ هدزﺎﺑ ﺪﯾﺎﻤﻧ ﯽﻨﯿﺑ ﺶﯿﭘ ا
. ﯽﻨﯿﺑ ﺶﯿﭘ لﺪﻣ و ﯽﺑﺮﺠﺗ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ﺖﻬﺟ
يرﺎﻣآ راﺰﻓا مﺮﻧ زا ،ﺖﻧدﻮﯿﺘﺳا ﯽﺗ نﻮﻣزآ ﺐﻟﺎﻗ رد هﺪﺷ كﻮﻠﺑ ﺐﻟﺎﻗ رد ﻞﯾرﻮﺘﮐﺎﻓ حﺮﻃ و SPSS
لﺎﻤﺘﺣا ﺢﻄﺳ رد ﯽﻓدﺎﺼﺗ ﻞﻣﺎﮐ 95
% ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا .
ﺶﯾﺎﻫر ناﺰﯿﻣ ﺮﺑ ﯽﻧﺎﺷﻮﭘ نوردﺰﯾر ﺪﻨﯾآﺮﻓ ﺮﯿﺛﺎﺗ
ﯽﻃ لﺎﻌﻓ ﺖﺴﯾز تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ 60
ﺪﻬﮕﻧ زور لﺎﭽﺨﯾ ﻞﻣﺎﺷ رﺎﻤﯿﺗ رﺎﻬﭼ رد يرا
/ لﺎﭽﺨﯾ ،ﯽﮑﯾرﺎﺗ /
،رﻮﻧ
ﻂﯿﺤﻣ / ﻂﯿﺤﻣ و ﯽﮑﯾرﺎﺗ /
ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻞﯿﻠﺤﺗ و ﻪﯾﺰﺠﺗ درﻮﻣ رﻮﻧ .
ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا ﺲﻧﺎﯾراو ﺰﯿﻟﺎﻧآ ﺞﯾﺎﺘﻧ
لﺎﭽﺨﯾ رﺎﻤﯿﺗ و داد نﺎﺸﻧ ﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ ﻦﯿﺑ ار يراد /
ﺮﮕﯾد يﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ار يراﺪﯾﺎﭘ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ﯽﮑﯾرﺎﺗ
ﺖﺷاد ا مﺮﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ . ﯽﺑﺮﺠﺗ يﺎﻫ لﺪﻣ ﺎﺑ ﺎﻫ ﺶﯾﺎﻣزآ زا هﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ ﯽﺑﺮﺠﺗ ﺞﯾﺎﺘﻧ ،ﺐﻠﺘﻣ راﺰﻓ
ﺪﻧﺪﺷ شزاﺮﺑ تﻻﺎﻘﻣ زا هﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ .
تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﺦﺳﺎﭘ ﻪﺳ ﺮﻫ ياﺮﺑ ﺮﺗﺮﺑ لﺪﻣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ لوا ﻪﺟرد لﺪﻣ
ﺪﺷ بﺎﺨﺘﻧا ﻦﯿﻧﺎﯿﺳﻮﺘﻧآ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ناﺰﯿﻣ و ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ،ﯽﻠﻨﻓ ﯽﻠﭘ .
ﺪﯿﻟﻮﺗ ﻪﮑﻨﯾا ﺖﯾﺎﻬﻧ رد
نوردﺰﯾر يﺎﻫردﻮﭘ ﯽﻨﻏ ﻪﻌﺳﻮﺗ ﺖﻬﺟ ﺪﻧاﻮﺗ ﯽﻣ ،ﻪﻨﯿﻬﺑ ﻂﯾاﺮﺷ ﺖﺤﺗ رﺎﻧا بآ هرﺎﺼﻋ هﺪﺷ ﯽﻧﺎﺷﻮﭘ
ددﺮﮔ بﻮﺴﺤﻣ هﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ يﺎﻫردﻮﭘ ﺎﺑ ﯽﯾاﺬﻏ يﺎﻫ هدروآﺮﻓ يزﺎﺳ .
ناﺮﯾا ﯽﯾاﺬﻏ ﻊﯾﺎﻨﺻ و مﻮﻠﻋ ﻪﻠﺠﻣ
www.fsct.modares.ac.ir:ﻪﻠﺠﻣ ﺖﯾﺎﺳ
ﻤﻠﻋ ﻪﻟﺎﻘﻣ ﯽ ﺸﻫوﮋﭘ_ ﯽ
1 - ﻪﻣﺪﻘﻣ
ﮏﺸﺧ ﺖﻬﺟ ﺮﯾﺬﭘ ﻪﯿﺟﻮﺗ و ارﺎﮐ ﯽﺷور ﯽﺸﺷﺎﭘ ندﺮﮐ ﮏﺸﺧ ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ ﯽﻠﺼﻓ و ﯽﯾاﺬﻏ تﻻﻮﺼﺤﻣ ندﺮﮐ .
ندﺮﮐ ﮏﺸﺧ ﺪﻨﯾآﺮﻓ
زا كارﻮﺧ ﻞﯾﺪﺒﺗ زا ﺖﺳا ترﺎﺒﻋ ،ﯽﺸﺷﺎﭘ ﻦﮐ ﮏﺸﺧ ﻂﺳﻮﺗ ردﻮﭘ ﺎﯾ ﺪﻣﺎﺟ ﮏﺸﺧ تارذ ﻪﺑ لﻮﻠﺤﻣ ﺖﻟﺎﺣ .
ﯿﯾﺎﭘ ﻪﻨﯾﺰﻫ ندﻮﺑ ﻦ
،مواﺪﻣ ترﻮﺻ ﻪﺑ تﺎﯿﻠﻤﻋ مﺎﺠﻧا ،رﺎﮐ يوﺮﯿﻧ نﺎﻣز ﺶﯾاﺰﻓا
،يرﺎﮔﺪﻧﺎﻣ رد يرﺎﯿﺴﺑ ﯽﯾﻮﺟ ﻪﻓﺮﺻ و ﯽﯾاﺬﻏ هدﺎﻣ نزو ﺶﻫﺎﮐ
ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ يراﺪﻬﮕﻧ و ﻞﻘﻧ و ﻞﻤﺣ يﺎﻫ ﻪﻨﯾﺰﻫ ﻦﯾا يﺎﯾاﺰﻣ ﻪﻠﻤﺟ زا
ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ شور ]
1 [.
ﺪﺣ ﺎﺗ ﻦﮐ ﮏﺸﺧ ﻦﯾا زا ﻞﺻﺎﺣ ردﻮﭘ ﺖﯿﻔﯿﮐ
ﺎﻘﺘﻧا ،ﻊﯾﺎﻣ ﺶﺷﺎﭘ هﻮﺤﻧ ﻪﺑ يدﺎﯾز ﻊﯾﺎﻣ ﻦﯿﺑ تراﺮﺣ و مﺮﺟ ل
دراد ﯽﮕﺘﺴﺑ ﻪﻈﻔﺤﻣ نورد مﺮﮔ ياﻮﻫ و هﺪﺷ هﺪﯿﺷﺎﭘ ]
2 .[
ﻦﯾا رد
مﺮﮔ ياﻮﻫ ،شور )
300c°
- 150 ( هﺪﯿﻣد ﻦﮐ ﮏﺸﺧ ﻪﻈﻔﺤﻣ رد
رﺰﯾﺎﻤﺗا ﺎﯾ هﺪﻨﺷﺎﭘ ﻂﺳﻮﺗ ﻪﮐ يدورو كارﻮﺧ ﺎﺑ و هﺪﺷ ترﻮﺻ ﻪﺑ 1
تاﺮﻄﻗ / ﺪﺑﺎﯾ ﯽﻣ سﺎﻤﺗ ،هﺪﻣآ رد ﺰﯾر تارذ .
ﺖﯾﺎﻬﻧ رد ردﻮﭘ
اﻮﻫ ﻂﺳﻮﺗ هﺪﺷ ﮏﺸﺧ ﺎﺑ
ﻪﻧﺎﻣﺎﺳ ﻧﻮﻠﮑﯿﺳ ﯽ ﺰﯾر تارذ و هﺪﺷ ﻞﻤﺣ
ﺪﻧدﺮﮔ ﯽﻣ اﺪﺟ اﻮﻫ نﺎﯾﺮﺟ زا .
ﻦﮐ ﮏﺸﺧ ﻪﻧﺎﻣﺎﺳ ﯽﻠﮐ رﻮﻃ ﻪﺑ
ياﻮﻫ ﺖﻤﺴﻗ ﻦﯾﺮﺗ مﺮﮔ ﻪﮐ دﻮﺷ ﯽﻣ ﯽﺣاﺮﻃ يرﻮﻃ ﯽﺸﺷﺎﭘ ﺖﺑﻮﻃر ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ياراد ﻪﮐ ﺪﺑﺎﯾ ﯽﻣ سﺎﻤﺗ ﯽﺗاﺮﻄﻗ ﺎﺑ هﺪﻨﻨﮐ ﮏﺸﺧ ﺪﻨﺘﺴﻫ ] 3 .[
2رﺎﻧا هﺮﯿﺗ زا ﻪﺳﺎﮑﯿﻧﻮﭘ ﻤﻫا يرﺎﺠﺗ ﺮﻈﻧ زا ﻪﮐ ﺖﺳا يا هﻮﯿﻣ 3
ﺖﯿ
ﺖﻤﺴﻗ رد ﯽﻌﯿﺳو ناﺰﯿﻣ ﻪﺑ و ﻪﺘﺷاد ياواﺮﻓ لﺎﻤﺷ ،ﺎﯿﺳآ زا ﯽﯾﺎﻫ
ﯽﻣ هداد ﺖﺸﮐ ﻪﻧﺎﯿﻣروﺎﺧ و ﻪﻧاﺮﺘﯾﺪﻣ ﻪﻘﻄﻨﻣ يﺎﻫرﻮﺸﮐ ،ﺎﻘﯾﺮﻓآ دﻮﺷ . رﺎﻧا نﺎﮔﺪﻨﻨﮐردﺎﺻ و نﺎﮔﺪﻨﻨﮐﺪﯿﻟﻮﺗ ﻦﯾﺮﺗ ﻢﻬﻣ زا ﯽﮑﯾ ناﺮﯾا
ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ نﺎﻬﺟ رد .
ﺎﯾ هزﺎﺗ ﻞﮑﺷ ﻪﺑ ﯽﻌﯿﺳو ناﺰﯿﻣ ﻪﺑ رﺎﻧا هﻮﯿﻣ
ﺮﻓ آ هﻮﯿﻤﺑآ ﺐﻟﺎﻗ رد هﺪﺷ يرو ﯽﻣ رﺎﮐ ﻪﺑ ﺲﺳ ﺎﯾ و ،ﺖﺑﺮﺷ ،ﺎﺑﺮﻣ ،
دور ] 4 .[
ﯽﻌﯿﺒﻃ ﻊﺒﻨﻣ ﮏﯾ رﺎﻧا ﯽﻨﻏ
ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻠﻨﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ زا
و ﺪﯿﺋﻮﻧوﻼﻓ ،ﻞﻨﻓ ﯽﻠﭘ ،ﻦﻧﺎﺗ نﻮﭽﻤﻫ ﯽﯾﺎﻫ ناﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ يوﺎﺣ ﻦﯿﻣﺎﺘﯾو ث ﯽﻣ ﺪﺷﺎﺑ ] 5 [ . ناﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ ﺮﯾﺎﺳ ﻞﻣﺎﺷ رﺎﻧا يﺎﻫ
لوﺮﻓﻮﮐﻮﺗ و هﺪﻧﺮﯿﮕﺸﯿﭘ صاﻮﺧ ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺎﻫ ﻦﯿﻧﺎﯿﺳﻮﺘﻧآ و ﺎﻫ
ﻣرد ﺖﺳا هﺪﯿﺳر تﺎﺒﺛا ﻪﺑ ﺎﻬﻧآ ﯽﻧﺎ .
ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ رﺎﻧا هﻮﯿﻣ بآ يﺎﻫ
1. Atomizer 2. Pomegranate 3. Punicacea
ﯽﯾﺎﯾﺮﺘﮐﺎﺑﺪﺿ ،ﯽﻧﺎﻃﺮﺳﺪﺿ نﻮﭽﻤﻫ ﯽﺑﻮﺧ رﺎﯿﺴﺑ ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ ﺖﺴﯾز فﺬﺣ ﯽﯾﺎﻧاﻮﺗ و ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ،ﯽﭼرﺎﻗﺪﺿ ،شﻮﺟﺪﺿ لﺎﮑﯾدار زا يﺮﯿﮕﺸﯿﭘ ،نﺪﺑ ﯽﻨﻤﯾا ﻢﺘﺴﯿﺳ ﺖﯾﻮﻘﺗ و دازآ يﺎﻫ
يرﺎﻤﯿﺑ ﮐاﺮﭘ زا يﺮﯿﮔﻮﻠﺟ و يﺪﺒﮐ زوﺮﺒﯿﻓ و ﯽﺒﻠﻗ يﺎﻫ نﻮﯿﺳاﺪﯿﺴ
ﺖﻈﻠﻏ رد ﯽﺘﺣ ﺪﯿﭙﯿﻟ ﻦﯿﯾﺎﭘ يﺎﻫ
ﻦﯿﻣﺎﺘﯾو زا ﺮﺗ دراد ار E
] 6[
.
ﺎﺑ ﯽﯾﺎﻫﺪﯿﺋﻮﻧوﻼﻓ ﻪﮐ ﺎﻫ ﻦﯿﻧﺎﯿﺳﻮﺘﻧآ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ
و ﺪﻨﺘﺴﻫ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ
ﯽﻣ ﺚﻋﺎﺑ ار رﺎﻧا هﻮﯿﻣ بآ ﯽﮔﺪﻨﺸﺧرد هﻮﯿﻣ نﺪﯿﺳر ﯽﻃ ،ﺪﻧﻮﺷ
ﺪﻨﺑﺎﯾ ﯽﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﯽﮔﺪﯿﺳﻼﭘ زا ﺲﭘ و ﺶﯾاﺰﻓا .
داﻮﻣ دﻮﺟﻮﻣ ﯽﻧﺪﻌﻣ
هﻮﯿﻣ بآ رد رﺎﻧا
ﺷ ﻦﻫآ ﻞﻣﺎ
،ﻢﯿﻨﻠﺳ ،ﻢﯿﺴﻠﮐ نﻮﭽﻤﻫ يﺮﺻﺎﻨﻋ و
،نﺪﺒﯿﻟﻮﻣ ،ﺰﻨﮕﻨﻣ ،ﻢﯾﺰﯿﻨﻣ ،ﻢﯿﺳﺎﺘﭘ ،ﺲﻣ ،ﻢﯾﺰﺳ ،موﺮﮐ ،ﺖﻟﺎﺒﮐ ،ﺮﻠﮐ
،مﻮﯾﺪﯿﺑور ،ﻢﯾﺪﺳ مﻮﯾﺪﻧﺎﮑﺳا
يور و ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ ،ﻪﺘﺷﺬﮔ ﻪﻫد رد .
ترﻮﺻ رﺎﻧا ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ صاﻮﺧ يور ﺮﺑ ﯽﻧاواﺮﻓ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ اﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﺢﻄﺳ ﻪﮐ ﺖﺳا هﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧ و ﻪﺘﻓﺮﮔ ﯽﻧ
زا ﺶﯿﺑ رﺎﻧا ﺮﯾﺎﺳ
ﯽﻧ ﺪﯿﺷﻮﻧ و ﺎﻫ هﻮﯿﻣ بآ ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ ﺎﻫ
] 7 [.
ﻦﯾا
يﻻﺎﺑ ياﻮﺘﺤﻣ زا ﯽﺷﺎﻧ رﺎﻧا ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ يﻻﺎﺑ ﺢﻄﺳ ﻠﻨﻓ ﯽﻠﭘ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﯽ
ﻞﻣﺎﺷ ﺎﻫ ﻦﯿﻧﺎﯿﺳﻮﺘﻧآ )
3 - و ﺪﯾزﻮﮐﻮﻠﮔ 3،5
–
ﻦﯾﺪﯿﻧﻮﮔرﻼﭘ و ﻦﯾﺪﯿﻧﺎﯿﺳ ،ﻦﯾﺪﯿﻨﯿﻔﻟد يﺎﻫ ﺪﯾزﻮﮐﻮﻠﮔ يد (،
ﮏﯾژﻻا
ﺧﺮﺑو ﻦﯾژﻻﺎﮑﯿﻧﻮﭘ ،ﺪﯿﺳا ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ ﯽﻟﻮﻧاوﻼﻓ داﻮﻣ ﯽ
] 8 .[
تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ
ﻨﯿﻧﺎﯿﺳﻮﺘﻧآ ﯽ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﯽﻄﯾاﺮﺷ رد ﻢﯾﺰﻧآ رﻮﻀﺣ
،نﮋﯿﺴﮐا ،ﯽﻧورد يﺎﻫ
نﻮﯾ ،رﻮﻧ ،ﮏﯿﺑرﻮﮑﺳا ﺪﯿﺳا ﺎﻣﺮﮔ و يﺰﻠﻓ يﺎﻫ
راﺪﯾﺎﭘﺎﻧ ﯽﻣ ﺷﺎﺑ ﻨ ﺪ .
ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ هدﻮﺑ سﺎﺴﺣ ﯽﻄﯿﺤﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ﺮﺑاﺮﺑ رد ﻦﯿﻧﺎﯿﺳﻮﺘﻧآ
نآ نﺪﺷ ﮓﻧر ﯽﺑ و ﺐﯾﺮﺨﺗ نﺎﮑﻣا و ﺎﻫ
دراد دﻮﺟو ]
9 [ . شور
يزﺎﺳراﺪﯾﺎﭘ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﯽﻔﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ ﻦﯿﻧﺎﯿﺳﻮﺘﻧآ
ﺎﻫ ﻪﮐ دراد دﻮﺟو زا
ﯽﻣ ﻪﻠﻤﺟ نآ شور ﻪﺑ ناﻮﺗ
ﯽﻧﺎﺷﻮﭘ نوردﺰﯾر دﻮﻤﻧ هرﺎﺷا 4
.
ياﺮﺑ ﯽﺷور ﯽﻧﺎﺷﻮﭘ نوردﺰﯾر ﻆﻔﺣ
ﮕﻧر ﻪﻧاﺪ ﻪﺑ ﻪﻠﯿﺳﻮﺑ ﯽﻌﯿﺒﻃ يﺎﻫ
ﺸﺷﻮﭘ داﻮﻣ رد ﻦﺘﺧاﺪﻧا ماد هراﻮﯾد ﯽ
ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ . زا ﯽﻠﺻا فﺪﻫ
ا ﺖﻈﻓﺎﺤﻣ ﯽﻧﺎﺷﻮﭘ نوردﺰﯾر بﻮﻠﻄﻣﺎﻧ ﻂﯾاﺮﺷ رد ﻪﺘﺴﻫ داﻮﻣ ز
ﯽﻣ نﮋﯿﺴﮐا و ﺖﺑﻮﻃر ،رﻮﻧ بﻮﻠﻄﻣﺎﻧ تاﺮﺛا ﻞﯿﺒﻗ زا ﯽﻄﯿﺤﻣ ﺪﺷﺎﺑ
.
ﯽﻣ ﻪﺘﺴﻫ داﻮﻣ هﺪﺷ لﺮﺘﻨﮐ ﺶﯾﺎﻫر ﻪﺑ ﮏﻤﮐ ﻪﺠﯿﺘﻧ رد ﺪﻨﮐ
. رد
،ﯽﺸﺷﺎﭘ ندﺮﮐ ﮏﺸﺧ ﺪﻨﯾآﺮﻓ ﺰﯾر لﺮﺘﻨﮐ
ﺪﯿﻟﻮﺗ ﺖﻬﺟ ﯽﻧﺎﺷﻮﭘ نورد
4. Microencapsulation
ﺖﺳا يروﺮﺿ و ﻢﻬﻣ رﺎﯿﺴﺑ دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﺖﯿﻔﯿﮐ ﺎﺑ لﻮﺼﺤﻣ .
ﻦﯾﺪﺑ
ﺶﯿﭘ رﻮﻈﻨﻣ ﺎﺑ لﻮﺼﺤﻣ ﯽﻔﯿﮐ يﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ ﺮﯿﯿﻐﺗ ﯽﮕﻧﻮﮕﭼ ﯽﻨﯿﺑ
ﺶﯿﭘ ،ﯽﺗﺎﯿﻠﻤﻋ و ﯽﻄﯿﺤﻣ ﻂﯾاﺮﺷ تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﻢﺘﺴﯿﺳ ﮏﯾ ﯽﺣاﺮﻃ زﺎﯿﻧ
ﺖﺳا ﺐﺳﺎﻨﻣ ﯽﻟﺮﺘﻨﮐ ﯽﺸﺷﺎﭘ ﻦﮐ ﮏﺸﺧ ﻢﺘﺴﯿﺳ يزﺎﺳ ﻪﯿﺒﺷ .
ﺎﺑ
ﻢﺴﯿﻧﺎﮑﻣ و تراﺮﺣ و مﺮﺟ لﺎﻘﺘﻧا يﺎﻫﺪﻨﯾآﺮﻓ يزﺎﺴﻟﺪﻣ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﯽﻣ مﺎﺠﻧا هﺪﺷ هﺪﯿﺷﺎﭘ تارذ نﺪﺷ ﮏﺸﺧ دﻮﺷ
. دﺎﻌﻣ ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ تﻻ
شور ﮏﻤﮐ ﻪﺑ يزﺎﺴﻟﺪﻣ ﻪﯿﺒﺷ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ و هﺪﺷ ﻞﺣ يدﺪﻋ يﺎﻫ
دﻮﺷ ﯽﻣ ﯽﺴﯾﻮﻧ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ راﺰﻓا مﺮﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺰﯿﻧ يزﺎﺳ ]
10 .[
ﺦﺳﺎﭘ ﺢﻄﺳ شور )
(RSM و ﯽﺿﺎﯾر يﺎﻫ شور زا يا ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ 1
ﯽﯾﺎﻫﺪﻨﯾآﺮﻓ ندﺮﮐ ﻪﻨﯿﻬﺑ و دﺮﺒﺸﯿﭘ ، ﻪﻌﺳﻮﺗ ﺖﻬﺟ ﻪﮐ ﺖﺳا يرﺎﻣآ ﺮﻈﻧ درﻮﻣ ﺢﻄﺳ ﺎﻫ نآ رد ﻪﮐ دور ﯽﻣ رﺎﮐ ﻪﺑ يﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ ﺮﯿﺛﺎﺗ ﺖﺤﺗ
ﺖﺳا رﻮﺑﺰﻣ ﺦﺳﺎﭘ ندﻮﻤﻧ ﻪﻨﯿﻬﺑ فﺪﻫ و ﻪﺘﺷاد راﺮﻗ يرﺎﯿﺴﺑ .
شور
ﻪﻟﻮﻣﺮﻓ و ﻪﻌﺳﻮﺗ ،يﺰﯾر حﺮﻃ رد ﯽﻬﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ دﺮﺑرﺎﮐ ﺦﺳﺎﭘ ﺢﻄﺳ دﻮﺟ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﯽﺣاﺮﻃ يﺎﻘﺗرا ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ،ﺪﯾﺪﺟ تﻻﻮﺼﺤﻣ ندﺮﮐ دراد . ﺮﻓ ﺮﺑ ﻞﻘﺘﺴﻣ يﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ ﺮﯿﺛﺎﺗ شور ﻦﯾا آ
ﺎﺑ ﺎﯾ ﯽﯾﺎﻬﻨﺗ ﻪﺑ ار ﺪﻨﯾ
ﯽﻣ ﻦﯿﯿﻌﺗ ﻢﻫ ﺪﻨﮐ
. ﺰﯿﻟﺎﻧآ ﺮﺑ هوﻼﻋ ، يا ﻪﺑﺮﺠﺗ ﯽﺳﺎﻨﺷ شور ﻦﯾا
ﺪﻨﯾآﺮﻓ هﺪﻫد ﺢﯿﺿﻮﺗ ﻪﮐ ﯽﺿﺎﯾر لﺪﻣ ﮏﯾ ،ﻞﻘﺘﺴﻣﺮﯿﻐﺘﻣ تاﺮﯿﺛﺎﺗ ﯽﻣ راﺮﻗ ﻖﻘﺤﻣ رﺎﯿﺘﺧا رد ار ﺖﺳا ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷﻮﯿﺑ و ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ يﺎﻫ ﺪﻫد . ﺐﺳﺎﻨﻣ حﺮﻃ ﮏﯾ ﺪﻧاﻮﺗ ﯽﻣ ﺦﺳﺎﭘ ﺢﻄﺳ شور ﻊﻗاو رد
ﺣ و ﻦﯿﯿﻌﺗ ﺖﻬﺟ يراﺪﻘﻣ يﺎﻫ هداد ﺮﺑ ﯽﻨﺘﺒﻣ ار ﯽﻫﺎﮕﺸﯾﺎﻣزآ ﻞ
ﺖﺳﺪﺑ تﻻدﺎﻌﻣ ،ﺪﻨﮐ هدﺎﻔﺘﺳا هﺮﯿﻐﺘﻣ ﺪﻨﭼ يﺎﻫ ﻪﻟﮥﺴﻣ نﺎﻣﺰﻤﻫ ﺦﺳﺎﭘ ﺮﯿﻐﺘﻣ ناﺰﯿﻣ ﺮﺑ ار ﯽﺸﯾﺎﻣزآ ﻪﺘﺴﺑاوﺮﯿﻏ يﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ ﺮﯿﺛﺎﺗ هﺪﻣآ ﯽﻣ ﺺﺨﺸﻣ ار نﻮﻣزآ يﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ ﻦﯿﺑ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ ﻪﻄﺑار و هداد ﺢﯿﺿﻮﺗ ﺪﻨﮐ ] 11 [.
يﺎﻫ هداد زا ﻞﺻﺎﺣ هﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ لﺪﻣ ﺪﻌﺑ ﻪﻠﺣﺮﻣ رد
ﺑ ﯽﺑﺮﺠﺗ يﺎﻫ لﺪﻣ ﺎﺑ ﯽﻫﺎﮕﺸﯾﺎﻣزآ هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ تﻻﺎﻘﻣ زا هﺪﻣآ ﺖﺳﺪ
شزاﺮﺑ ﺐﻠﻄﻣ راﺰﻓا مﺮﻧ زا ﺪﺷ ﺪﻨﻫاﻮﺧ
لﺪﻣ نﺎﯿﻣ زا ﺮﺗﺮﺑ لﺪﻣ و
بﺎﺨﺘﻧا ﯽﺑﺮﺠﺗ يﺎﻫ دﻮﺷ ﯽﻣ
.
2 - ﺎﻫ شور و داﻮﻣ
2 - 1 - ﻖﯿﻘﺤﺗ رد هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ داﻮﻣ
1. Response surface methodology (RSM)
20 ﺲﮑﯾﺮﺑ ﺎﺑ رﺎﻧا هﻮﯿﻣ مﺮﮔﻮﻠﯿﮐ 16
يراﺪﯾﺮﺧ هوﺎﺳ نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ زا
ﺪﻧﺪﺷ . ﻞﻣﺎﺷ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ داﻮﻣ لﺎﮑﯾدار ،ﮏﯿﻟﺎﮔﺪﯿﺳا
آ داز
) (DPPH ﻮﺘﻟﺎﮐﻮﯿﺳ ﻦﯿﻟﻮﻓ فﺮﻌﻣ ،2
ﯽﮐا ﻪﺟرد ﺎﺑ ﻦﯾﺮﺘﺴﮐدﻮﺘﻟﺎﻣ ،3
ﺖﻧﻻاو 6 كﺮﻣ ﺖﮐﺮﺷ زا لﻮﻧﺎﺘﻣ و )آ
نﺎﻤﻟ ( ﺪﺷ ﻪﯿﻬﺗ ﺪﻧ . ﺳ داﻮﻣ ﺮﯾﺎ
ﻦﯾا رد دﻮﺟﻮﻣ يﺎﻫ فﺮﻌﻣ و ﺶﻫوﮋﭘ
ﺎﻤﮕﯿﺳ ﺖﮐﺮﺷزا آ
ﯾرﺪﻟ ﭻ
) ادﺎﻧﺎﮐ ( ﻻﺎﺑ صﻮﻠﺧ ﻪﺟرد رد ﺪﻧﺪﺷ ﻪﯿﻬﺗ
.
2 - 2 - هﻮﺤﻧ يزﺎﺳ هدﺎﻣآ ﻪﻧﻮﻤﻧ
بآ رﺎﻧا
ﺎﻫرﺎﻧا اﺪﺘﺑا ﺎﻫ هﺪﻨﯾﻻآ ﺶﯾادز ﺖﻬﺟ
ﺘﺴﺷ هﺪﺷ هداد ﻮﺸ ﻪﺑ و
ﺖﺳﻮﭘ ﯽﺘﺳد ترﻮﺻ يﺮﯿﮕﺑآ ﻞﻤﻋ و هﺪﺷ يﺮﯿﮔ
هﻮﯿﻤﺑآ ﻂﺳﻮﺗ ﺮﯿﮔ
ﯽﮕﻧﺎﺧ ﺖﻓﺮﮔ ترﻮﺻ .
فﺮﻇ رد و ﺪﻧﺪﺷ ﺮﺘﻠﯿﻓ ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺲﭙﺳ
ﮏﭘاﺮﺘﺗ يﺎﻫ 500
ﺮﺘﯿﻟ ﯽﻠﯿﻣ رد رﺰﯾﺮﻓ ) Cº 18 - ( ﺪﻧﺪﺷ يراﺪﻬﮕﻧ .
2 - 3 - ﻪﻨﯿﻬﺑ ﻦﯿﯿﻌﺗ ياﺮﺑ ﺎﻫ لﻮﺴﭙﮐﺰﯾر ﻪﯿﻬﺗ ﺶﺷﻮﭘ
ﻪﺑ ﻪﺘﺴﻫ
ﭘ ﻦﯾا رد ﮋ ﺶﻫو
، لﻮﻠﺤﻣ ﯽﯾﺎﻫ يوﺎﺣ ﻦﯾﺮﺘﺴﮐدﻮﺘﻟﺎﻣ )
ﯽﺸﺷﻮﭘ هدﺎﻣ (
رﺎﻧا بآ و ﺲﮑﯾﺮﺑ ﺎﺑ 6
) ﻪﺘﺴﻫ ( ﺖﺒﺴﻧ ﺎﺑ يﺎﻫ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﺶﺷﻮﭘ ﻪﺑ
ﻪﺘﺴﻫ ﻞﻣﺎﺷ 2 ، 24 /1 ، 24 /3 ، 95 / 1 ، 3 ، 5/
1 ، 3/
1 و 66 / 2 ﻪﯿﻬﺗ
ﺪﺷ ﺪﻧ . يﺪﯿﻟﻮﺗ يﺎﻫ لﻮﻠﺤﻣ ﺲﭙﺳ ﮏﻤﮐ ﻪﺑ
ﯽﺴﯿﻃﺎﻨﻐﻣ نﺰﻤﻫ ﻪﺑ
نﺎﻣز تﺪﻣ 30
ﺖﻋﺮﺳ ﺎﺑ ﻪﻘﯿﻗد 1000
ﺪﻧﺪﺷ طﻮﻠﺨﻣ ﻪﻘﯿﻗد رد رود
ﯽﻨﮕﻤﻫ لﻮﻠﺤﻣ ﺖﯾﺎﻬﻧ رد و ﻂﺳﻮﺗ
رﺰﯾﺎﻧژﻮﻤﻫ )
T25 digital
(IKA لﺪﻣ ﺲﮐاﺮﺗاﺮﺘﻟوا )
Ultra-Turrax (
ﺖﮐﺮﺷ ﺖﺧﺎﺳ
نﺎﻤﻟآ ) 13000 rpm ( ﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ .
يﺪﯿﻟﻮﺗ لﻮﻠﺤﻣ ﮏﯾ ﻂﺳﻮﺗ
ﮏﯿﺘﻟﺎﺘﺴﯾﺮﭘ ﭗﻤﭘ ﻖﯾﺮﻃ زا كزﺎﻧ ﻪﻟﻮﻟ لﺮﺘﻨﮐ ﻞﺑﺎﻗ نارود ﺖﻋﺮﺳ ﺎﺑ 4
) 70 ( % ﮏﺸﺧ هﺎﮕﺘﺳد ﻪﺑ ﯽﻫﺎﮕﺸﯾﺎﻣزآ ﯽﺸﺷﺎﭘ ﻦﮐ
) لﺪﻣ 191 ،
ﺲﯿﺋﻮﺳ ،ﯽﭼﻮﺑ
5( ﯽﻟﺎﯿﺳ ود رﺰﯾﺎﻤﺗا ﺎﺑ لزﺎﻧ ﺮﻄﻗ ﺎﺑ 6
7mm /0
ﺪﺷ ﻖﯾرﺰﺗ . ﻪﯿﻟوا تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ سﺎﺳا ﺮﺑ ﺮﯿﻐﺘﻣ ،7
ﻦﮐ ﮏﺸﺧ ﺪﻨﯾآﺮﻓ رد ﺖﺑﺎﺛ يﺎﻫ
يدورو ياﻮﻫ يﺎﻣد ﯽﺸﺷﺎﭘ )
Cº 130 ( ياﻮﻫ نﺎﯾﺮﺟ ﺖﻋﺮﺳ ،
يدورو ) m3/h 6 /3 ( يدورو كارﻮﺧ خﺮﻧ و )
mL/min 8
(
2. 1,1- diphenyl-2-picrylhydrazyl (DPPH) 3. Folin–Ciocalteu’s reagent
4. Peristaltic pump
5. Mini Spray dryer Buchi (B-191) 6. Two-fluid nuzzle
7. Preliminary study
ﻧﺪﺷ بﺎﺨﺘﻧا ﺪ
] 12 ، 11 [ . رد نﻮﮑﻠﯿﺳ ﺮﯾز ﻪﻈﻔﺤﻣ رد يﺪﯿﻟﻮﺗ ردﻮﭘ
ﻊﻤﺟ ﺮﯿﺴﻣ يﺎﻬﺘﻧا آ
ﻪﺑ ندﺮﮐدﺮﺳ ياﺮﺑ ﻪﻠﺻﺎﻓﻼﺑ و هﺪﺷ يرو
ﺪﻧﺪﺷ ﻞﻘﺘﻨﻣ رﻮﺗﺎﮑﯿﺳد صﻮﺼﺨﻣ فوﺮﻇ رد ﺲﭙﺳ .
و ﮓﻧر هﺮﯿﺗ
ﯾ رد و ﻂﯿﺤﻣ يﺎﻣد رد يا ﻪﺸﯿﺷ ﯽﮑﯾرﺎﺗ و رﻮﻧ ﻞﺑﺎﻘﻣ رد لﺎﭽﺨ
مﺎﺠﻧا ياﺮﺑ ﺮﯾﺎﺳ
ﺎﻫ ﺶﯾﺎﻣزآ ﺪﻧﺪﺷ يراﺪﻬﮕﻧ
. ﻮﭘ ﻪﯿﻬﺗ زا ﺲﭘ رد
آ رﺎﻧا ب يﺮﯿﮔ هزاﺪﻧا تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ يﻮﺘﺤﻣ
ﻠﻨﻓ ﯽﻠﭘ ﯽ
، و ﻦﯿﻧﺎﯿﺳﻮﺘﻧآ
ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﯽﺘﻧآ رد ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا 13
ﺪﺷ مﺎﺠﻧا رﺎﻤﯿﺗ )
لوﺪﺟ 1 .(
2 - 3 - 1 - ﺪﯿﻟﻮﺗ هدزﺎﺑ ﯽﺑﺎﯾزرا
زا ﻞﺒﻗ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ رﺎﻧا هرﺎﺼﻋو يﺪﯿﻟﻮﺗ ردﻮﭘ ﻦﯿﻧﺎﯿﺳﻮﺘﻧآ ناﺰﯿﻣ ﺮﺘﯿﻟ ﯽﻠﯿﻣ ﺮﺑ مﺮﮔ ﯽﻠﯿﻣ ﺐﺴﺣ ﺮﺑ ﯽﺸﺷﺎﭘ نﺪﺷ ﮏﺸﺧ تﺎﯿﻠﻤﻋ ﺗ ﺖﻬﺟ ﺪﻧﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ رﺎﮐ ﻪﺑ ﺪﯿﻟﻮﺗ نﺎﻣﺪﻧار ﻦﯿﯿﻌ ]
13 .[
نﺎﻣﺪﻧار = ردﻮﭘ ﻞﺒﻗ ﻪﺘﺴﻫ ﻦﯿﻧﺎﯿﺳﻮﺘﻧآ ناﺰﯿﻣ - ردﻮﭘ ﺪﻌﺑ ﻦﯿﻧﺎﯿﺳﻮﺘﻧآ ناﺰﯿﻣ ردﻮﭘ ﻞﺒﻗ ﻪﺘﺴﻫ ﻦﯿﻧﺎﯿﺳﻮﺘﻧآ ناﺰﯿﻣ
Table 1 determination optimal of the wall to the core by CCD*
Encapsulation efficiency (%) Antioxidant
activity (%) Anthocyanin
(mg/mL) Polyphenol
(µg/mL) Wall/core
Run
53.22 32.11
51.45 16.53
2.017 1
28.59 28.87
78.55 26.816
1.2 2
63.09 37.32
40.6 14.344
3.24 3
35.95 23.1
70.45 17.28
1.95 4
60.59 32.74
43.35 16.528
3 5
31.04 27.81
75.85 21.936
1.5 6
29.40 39.62
77.65 23.264
1.34 7
58.13 38.65
46.05 16.752
2.66 8
54.04 30.24
50.55 16.75
2 9
50.04 30.88
54.95 17.56
2 10
45.40 29.56
60.05 18.06
2 11
Central composite design*
2 - 3 - 2 - ياﻮﺘﺤﻣ ﻦﯿﯿﻌﺗ ﻞﮐ
ﻠﻨﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﯽ
شور نارﺎﮑﻤﻫ و Lu
) 2011 ( تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ياﻮﺘﺤﻣ ﯽﺑﺎﯾزرا ﺖﻬﺟ
ﺑ ﻮﯿﺗﺎﮐﻮﯿﺳ ﻦﯿﻟﻮﻓ فﺮﻌﻣ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻞﮐ ﻞﻨﻓ ﻪ
ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ رﺎﮐ .
ﻪﺑ
راﺪﻘﻣ ،ﻪﺻﻼﺧ رﻮﻃ 1/
0 ﻪﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ زا ﺮﺘﯿﻟ ﯽﻠﯿﻣ 75
/ 0 ﺮﺘﯿﻟ ﯽﻠﯿﻣ
ﺖﺒﺴﻧ ﻪﺑ ﻪﮐ ﻦﯿﻟﻮﻓ ﺮﮕﺸﻨﮐاو 1
ﻪﺑ 10 دﻮﺑ هﺪﺷ ﻖﯿﻗر ﺮﻄﻘﻣ بآ ﺎﺑ ،
ﺪﯾدﺮﮔ هدوﺰﻓا .
زا ﺲﭘ 10 ،ﻂﯿﺤﻣ يﺎﻣد رد طﻮﻠﺨﻣ يراﺪﻬﮕﻧ ﻪﻘﯿﻗد
75 /0 ﻢﯾﺪﺳ تﺎﻨﺑﺮﮐ ﺮﺘﯿﻟ ﯽﻠﯿﻣ
%) 20 ( ﺪﺷ ﻪﻓﺎﺿا .
زا ﺲﭘ 45 ﻪﻘﯿﻗد
،ﯽﮑﯾرﺎﺗ رد يراﺪﻬﮕﻧ هﺎﮕﺘﺳد زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﯽﯾﺎﻬﻧ طﻮﻠﺨﻣ بﺬﺟ
ﺮﺘﻣﻮﺗﻮﻓﻮﺘﮑﭙﺳا )
لﺪﻣ CEILE-2
، نﺎﺘﺴﻠﮕﻧا ( جﻮﻣ لﻮﻃ رد 765
ﺪﺷ هﺪﻧاﻮﺧ ﺮﺘﻣﻮﻧﺎﻧ .
را رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ،هﺪﺷ ﺖﺋاﺮﻗ ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﺢﯿﺤﺻ ﯽﺑﺎﯾز
ﺪﺷ ﻢﯿﺳﺮﺗ ﮏﯿﻟﺎﮔ ﺪﯿﺳا ياﺮﺑ دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﯽﻨﺤﻨﻣ .
تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﻞﮐ ناﺰﯿﻣ
ﻠﻨﻓ ﺪﯿﺳا ﮏﯿﻟﺎﮔ دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﯽﻨﺤﻨﻣ سﺎﺳا ﺮﺑ ﯽ
) Y=0.0776X+0.0117, R2=0.9986 (
ﺪﯾدﺮﮔ ﻦﯿﯿﻌﺗ ]
14 .[
2 - 3 - 3 - ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﺶﺠﻨﺳ
ار ﯽﮔﺪﻧرادزﺎﺑ ﺪﺻرد ﺐﻟﺎﻗ رد ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ لﺎﮑﯾد
آ داز
ﻂﺳﻮﺗ هﺪﺷ هاد ﺢﯿﺿﻮﺗ شور ﻖﺒﻃ ﺮﺑ و DPPH Yousefi
و
نارﺎﮑﻤﻫ ) 2014 ( ﺪﺷ ﯽﺑﺎﯾزرا ]
15 [ . لﻮﻠﺤﻣ سﺎﺳاﺮﺑ كﻮﺘﺳا
ﺎﺑ
ندﻮﻤﻧ ﻞﺣ 6
رد دازآ لﺎﮑﯾدار مﺮﮔ ﯽﻠﯿﻣ 100
ﺮﺘﯿﻟ ﯽﻠﯿﻣ لﻮﻧﺎﺘﻣ
) 0625 / 0 ﺮﺘﯿﻟ ﺮﺑ لﻮﻣ ﯽﻠﯿﻣ ~ (
ﻂﯾاﺮﺷ ﺖﺤﺗ قﺎﺗا يﺎﻣد رد و ﻪﯿﻬﺗ
ﺪﺷ يراﺪﻬﮕﻧ ﯽﮑﯾرﺎﺗ .
1/
0 ﯿﻟ ﯽﻠﯿﻣ ﻖﯿﻗر هرﺎﺼﻋ يوﺎﺣ ﻪﻧﻮﻤﻧ زا ﺮﺘ
ﺎﺑ هﺪﺷ 9/
3 ﺪﯾدﺮﮔ طﻮﻠﺨﻣ هﺪﺷ هدﺎﻣآ كﺎﺘﺳا لﻮﻠﺤﻣ ﺮﺘﯿﻟ ﯽﻠﯿﻣ .
لﺎﮑﯾدار لﺮﺘﻨﮐ لﻮﻠﺤﻣ دازآ
لﻮﻠﺤﻣ ﺐﯿﮐﺮﺗ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ DPPH
ﺪﯾدﺮﮔ ﻪﯿﻬﺗ نآ ﻢﺠﺣ ﻢﻫ لﻮﻧﺎﺘﻣ و .
ﺟ ﺬ جﻮﻣ لﻮﻃ رد ب 517
راﺪﯾﺎﭘ ﻂﯾاﺮﺷ ﻪﺑ نﺪﯿﺳر ﺎﺗ توﺎﻔﺘﻣ ﯽﻟاﻮﺘﻣ يﺎﻫ نﺎﻣز رد ﺮﺘﻣﻮﻧﺎﻧ ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ ﺘﮑﭙﺴﮐا هﺎﮕﺘﺳد زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺮ
ﻓو ﻮ ﺮﺘﻣﻮﺗ ي ) لﺪﻣ CEILE
نﺎﺘﺴﻠﮕﻧا ،-2 (
ﺪﺷ هﺪﻧاﻮﺧ .
ﺖﻈﻠﻏ DPPH ﯽﺸﻨﮐاو ﻂﯿﺤﻣ رد
ﺪﯾدﺮﮔ ﻦﯿﯿﻌﺗ نﻮﯿﺳاﺮﺒﯿﻟﺎﮐ ﯽﻨﺤﻨﻣ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ .
راﺪﻘﻣ DPPH هﺪﻧﺎﻤﯿﻗﺎﺑ ) DPPH rem
( هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺎﯾﺎﭘ ﻂﯾاﺮﺷ رد
ﻪﻄﺑار زا 2 ﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ .
00
×1
m re
)ss
DPPH (
= DPPH
DPPH)c
(
ﻪﮐ DPPH)c
( و DPPH)ss
( دازآ لﺎﮑﯾدار ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ
ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ ﺎﯾﺎﭘ ﻂﯾاﺮﺷ رد نآ راﺪﻘﻣ و ﻪﯿﻟوا .
2 - 3 - 4 - ﻦﯿﻧﺎﯿﺳﻮﺘﻧآ ياﻮﺘﺤﻣ ﻦﯿﯿﻌﺗ
ﻦﯿﻧﺎﯿﺳﻮﺘﻧآ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ يﻮﺘﺤﻣ يﺮﯿﮔ هزاﺪﻧا شور سﺎﺳا ﺮﺑ
Garzin و Worstad )
2001 ( ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا ﻪﮐ
شور ﻦﯾا سﺎﺳا
فﻼﺘﺧا سﺎﺳا ﺮﺑ ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ pH
. ﺮﻓﺎﺑ ﺖﺧﺎﺳ ياﺮﺑ 1
راﺪﻘﻣ ، 18 / 0
رد ﺪﯾاﺮﻠﮐ ﻢﯿﺳﺎﺘﭘ مﺮﮔ 50
ﺮﺘﯿﻟ ﯽﻠﯿﻣ ﻞﺣ ﺮﻄﻘﻣ بآ ﺪﺷ
. ﻪﺑ ﺲﭙﺳ
هﺮﻄﻗ هﺮﻄﻗ ،لﻮﻠﺤﻣ ﮏﯾرﺪﯾﺮﻠﮐ ﺪﯿﺳا
ﺮﻄﻘﻣ بآ و )
ﺖﺒﺴﻧ 1:1 (
ﺎﺗ ﺪﺷ ﻪﻓﺎﺿا يور pH
1 دﻮﺷ ﺖﯿﺒﺜﺗ .
ﺮﻓﺎﺑ ﺖﺧﺎﺳ ياﺮﺑ 5/
4،
23 / 4
تﺎﺘﺳا مﺮﮔ ﻢﯾﺪﺳ
رد ار 50 ﺮﺘﯿﻟ ﯽﻠﯿﻣ و هدﻮﻤﻧ ﻞﺣﺮﻄﻘﻣ بآ ﻪﺑ
لﻮﻠﺤﻣ هﺮﻄﻗ هﺮﻄﻗ ﺪﯿﺳا
بآ و ﮏﯿﺘﺳا )
ﺖﺒﺴﻧ 1:1 ( ار نﺪﯿﺳر ﺎﺗ
ﻪﺑ 5/
4
= ﯽﻣ ﻪﻓﺎﺿاpH ﻢﯿﻨﮐ . ﺲﭙﺳ 5/
0 ﺮﺘﯿﻟ ﯽﻠﯿﻣ رﺎﻧا بآ ﻪﻧﻮﻤﻧ زا
ﯽﻓﺎﺻ ﺬﻏﺎﮐ ﺎﺑ هﺪﺷ فﺎﺻ ﻦﻟﺎﺑ رد ﺎﻫﺮﻓﺎﺑ زا ماﺪﮐ ﺮﻫ ﺎﺑ
5 ﯽﻠﯿﻣ
ﺮﺘﯿﻟ و ﺪﺷ هﺪﻧﺎﺳر ﻢﺠﺣ ﻪﺑ تﺪﻣ ﻪﺑ
2 يراﺪﻬﮕﻧ ﯽﮑﯾرﺎﺗ رد ﺖﻋﺎﺳ
ﺪﻧﺪﺷ . ﺎﺑ ژﻮﻔﯾﺮﺘﻧﺎﺳ هﺎﮕﺘﺳد ﺎﺑ ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺲﭙﺳ 3500
ﻪﻘﯿﻗد رد رود
تﺪﻣ ﻪﺑ 15
ﻔﯾﺮﺘﻧﺎﺳ ﻪﻘﯿﻗد ﯿ
هﺎﮕﺘﺳد زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ و هﺪﺷ ژﻮ
ﺮﺘﻣﻮﺘﻓﻮﺘﮑﭙﺴﮐا ي
جﻮﻣ لﻮﻃ ﺎﺑ 510
و 700 ﻪﻧﻮﻤﻧ بﺬﺟ ﺮﺘﻣﻮﻧﺎﻧ
هﺪﻧاﻮﺧ ﺪﺷ . يﺎﻫﺮﻓﺎﺑ زا ﺶﯾﺎﻣزآ ﻦﯾا رد 5/
4 و 1 ﻫﺎﺷ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺪ
ﻦﯾﺪﯿﻧﺎﯿﺳ لدﺎﻌﻣ ﺎﻫ ﻦﯿﻧﺎﯿﺳﻮﺘﻧآ ناﺰﯿﻣ و ﺖﺳا هﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا -
3 -
ﻖﺒﻃ ﺪﯾزﻮﮐﻮﻠﮔ ﺑاور
ﻂ ) 3 - 4 ( ﺪﯾدﺮﮔ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ]
16 .[
) 3 (
(A510nm − A700nm) pH1 − (A510nm − A700nm) pH4.5
Anthocyanin(mg/ml) = A×MW×DF×1000/ ε ×L
2 - 4 - يرﺎﻣآﺰﯿﻟﺎﻧآ و يزﺎﺳ ﻪﻨﯿﻬﺑ
رد تﺮﭙﺴﮐا ﻦﯾاﺰﯾد يرﺎﻣآ راﺰﻓا مﺮﻧ ﮏﻤﮐ ﺎﺑ اﺪﺘﺑا حﺮﻃ ﻦﯾا )
ﻪﺨﺴﻧ
8 ﺎﮑﯾﺮﻣآ ، ( يﺰﮐﺮﻣ ﺐﮐﺮﻣ حﺮﻃ ﺐﻟﺎﻗ رد ﯽﺸﺧﺮﭼ
) (CCRD
1
ﺖﺒﺴﻧ يزﺎﺳ ﻪﻨﯿﻬﺑ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺑ ﺶﺷﻮﭘ
ﻪ ﺎﺑ ﻪﺘﺴﻫ 13 رﺎﻤﯿﺗ ماﺪﻗا
1. Central composite rotatable design (CCRD)
ﺪﯾدﺮﮔ ) لوﺪﺟ 1 (.
حﺮﻃ ﯽﺸﯾﺎﻣزآ ﻞﻣﺎﺷ رﺎﻬﭼ رﺎﻤﯿﺗ ﯽﻠﯾرﻮﺘﮐﺎﻓ
) ﺶﯾﺎﻣزآ 1 ﺎﺗ 4 ( ، رﺎﻬﭼ يرﻮﺤﻣ رﺎﻤﯿﺗ )
زآ ﺶﯾﺎﻣ 5 ﺎﺗ 8 ( و 5 رﺎﻤﯿﺗ
يﺰﮐﺮﻣ ) ﺶﯾﺎﻣزآ 9 ﺎﺗ 13 (
ﻪﮐ ،A ،MW ،DF و L نزو ،بﺬﺟ راﺪﻘﻣ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ Ɛ
،ﯽﻟﻮﮑﻟﻮﻣ ﺖﻗر ﻞﻣﺎﻋ ﻞﺳ ضﺮﻋ ،
لﻮﮑﻟﻮﻣ ﯽﻟﻮﻣ بﺬﺟ ﺐﯾﺮﺿ و
ﻦﯾﺪﯿﻧﺎﯿﺳ - 3 - ود رد ﺪﯾزﻮﮐﻮﻠﮔ جﻮﻣ لﻮﻃ
510 و 700 ﺮﺘﻣﻮﻧﺎﻧ ﯽﻣ
ﺷﺎﺑ ﻨ ﺪ.
ﯽﻣ ﺪﺷﺎﺑ . حﺮﻃ يﺎﻫ ﺦﺳﺎﭘ ﺰﯿﻧ
ﻞﻣﺎﺷ ﺰﯾر نﺎﻣﺪﻧار نورد
ﯽﻧﺎﺷﻮﭘ ،
تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ياﻮﺘﺤﻣ ﻠﻨﻓ
ﺪﻧدﻮﺑ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ و ﯽ .
ﺢﻄﺳ
يﺎﻔﻟآ ﯽﺸﺧﺮﭼα ﻪﻄﺑار سﺎﺳا ﺮﺑ 5
حﺮﻃ ﻦﯾا رد ﺪﯾدﺮﮔ ظﺎﺤﻟ
:
) 5 (
25
/
)0
حﺮﻃ رد دﻮﺟﻮﻣ ﯽﻠﯾرﻮﺘﮐﺎﻓ يﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ داﺪﻌﺗ = (
α
زا ﻪﮐ ﯽﯾﺎﺠﻧآ ﯽﻠﯾرﻮﺘﮐﺎﻓ يﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ داﺪﻌﺗ ﺮﺿﺎﺣ حﺮﻃ رد
4
،ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ ﻟ راﺪﻘﻣ قﻮﻓ ﻪﻄﺑار ﻪﯾﺎﭘ ﺮﺑ اﺬ 41
/ 1 ياﺮﺑ ± رد ﺮﻈﻧ
ﺘﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا زا ﺲﭘ ،ﺪﺷ ﻪ ﺎﻫ ﺶﯾﺎﻣزآ
) ﺪﺻرد ،ﻦﯿﻧﺎﯿﺳﻮﺘﻧآ ناﺰﯿﻣ
دازآ لﺎﮑﯾدار ﯽﮔﺪﻧرادزﺎﺑ و
ﻞﻨﻓ ناﺰﯿﻣ ﻞﮐ
(،
ﺖﺒﺴﻧ ﺎﻫ ﺦﺳﺎﭘ ﺰﯿﻟﺎﻧآ
ﻪﺘﺴﻫ ﻪﺑ ﺶﺷﻮﭘ ﻪﻨﯿﻬﺑ ﻦﯿﯿﻌﺗ ﻪﺑ ﺪﺷ مﺎﺠﻧا
. شزاﺮﺑ يﺎﻫ لﺪﻣ ﺖﯿﻔﯿﮐ
ﺧﺎﺷ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻪﺘﻓﺎﯾ ﯽﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﺐﯾﺮﺿ نﻮﭽﻤﻫ ﯽﯾﺎﻫ ﺺ
) R2 ( ،
ﻪﺘﻓﺎﯾ ﻢﯿﻈﻨﺗ ﯽﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﺐﯾﺮﺿ )
R2adj
(،
ﯽﻓﺎﮐ ﺖﻗد ﺐﯾﺮﺿ
) (ADP تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﺐﯾﺮﺿ و 2
) (CV ﺪﻧﺪﺷ ﯽﺑﺎﯾزرا 3
) لوﺪﺟ 2 (
] 17 [.
ﺮﯿﻐﺘﻣ ﻪﺳ ﺮﯿﺛﺎﺗ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا مود زﺎﻓ رد ﻞﻣﺎﺷ
يﺎﻣد
يراﺪﻬﮕﻧ ) 4 و 24 داﺮﮔ ﯽﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد (،
يراﺪﻬﮕﻧ ﻂﯾاﺮﺷ )
و رﻮﻧ
ﯽﮑﯾرﺎﺗ ( ﮔﺪﻧﺎﻣ نﺎﻣز و يرﺎ
يﺎﻫزور رد )
1 ، 3
، 7
، 10 ، 20 ، 30 ،
40 ، 50 و 60 ( ياﻮﺘﺤﻣ ،ﻦﯿﻧﺎﯿﺳﻮﺘﻧآ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ياﻮﺘﺤﻣ ﺦﺳﺎﭘ ﺮﺑ
ﻧاﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﯽ
و تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﻞﻨﻓ ﺪﻧﺪﺷ ﯽﺳرﺮﺑ ﻞﮐ .
ﻪﻠﺣﺮﻣرد
ﺪﻌﺑ زا هﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ ﯽﺑﺮﺠﺗ يﺎﻫ هداد ﺎﻫ ﺶﯾﺎﻣزآ
يﺎﻫ لﺪﻣ ﺎﺑ
راﺰﻓا مﺮﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ تﻻﺎﻘﻣ رد دﻮﺟﻮﻣ هدﺎﻣآ ﯽﺑﺮﺠﺗ SPSS
ﻂﺳﻮﺗ آ ﺪﻧﺪﺷ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ﺖﻧدﻮﯿﺘﺳا ﯽﺗ نﻮﻣز .
ﺪﻣ ﺎﻄﺧ ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ ﻪﮐ ﯽﻟ
ﯽﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﺐﯾﺮﺿ و لﺪﻣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ دﻮﺑ رادرﻮﺧﺮﺑ ار يﺮﺗﻻﺎﺑ
ﺪﺷ بﺎﺨﺘﻧا بﻮﻠﻄﻣ .
ﻪﻨﯿﻬﺑ ﯽﺑﺮﺠﺗ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ياﺮﺑ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ
رد ﻞﯾرﻮﺘﮐﺎﻓ حﺮﻃ زا هﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ ﻗ
رد ﯽﻓدﺎﺼﺗ ﻞﻣﺎﮐ كﻮﻠﺑ ﺐﻟﺎ
نﺎﻨﯿﻤﻃا ﺢﻄﺳ 95
% ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا .
2. Adequate precision 3. Coefficient of variation
Table 2 Variance analysis compounds Anthocyanin, polyphenol, antioxidant activity
Represent significant at level of p<0/05, p<0/01 and not- significant respectively :
**, *, ns :
2 - 4 - 1 - ﺎﻫ ﻪﺘﻓﺎﯾ
2 - 4 - 2 - لﺪﻣو ﺎﻫ هداد شزاﺮﺑ ﺦﺳﺎﭘ ﺢﻄﺳ يزﺎﺳ
لوﺪﺟ رد ﻪﮐ رﻮﻄﻧﺎﻤﻫ 2
ﯽﺸﯾﺎﻣزآ يﺎﻫ هداد ،دﻮﺷ ﯽﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ
ﺰﯿﻟﺎﻧآ زا ﻞﺻﺎﺣ يﻮﺘﺤﻣ
تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﻠﻨﻓ ﯽ ،ﻞﮐ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ
و تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ يﻮﺘﺤﻣ ا ﺎﺑ ﻦﯿﻧﺎﯿﺳﻮﺘﻧآ
ﻪﺑ مود ﻪﺟرد تﻻدﺎﻌﻣ زا هدﺎﻔﺘﺳ
شزاﺮﺑ ﯽﺸﺨﺑ ﺖﯾﺎﺿر رﻮﻃ ﺖﻓﺎﯾ
. ﺢﻄﺳ رد ﺎﻫ هداد شزاﺮﺑ
زا ﺮﺘﻤﮐ لﺎﻤﺘﺣا 0001
/ 0 دﻮﺑ راد ﯽﻨﻌﻣ ﺺﺧﺎﺷ ﻪﮐ ﯽﻟﺎﺣرد ،ﺪﻧ
مﺪﻋ شزاﺮﺑ ﺪﺷ ﯽﺑﺎﯾزرا راد ﯽﻨﻌﻣ ﺮﯿﻏ ﯽﻬﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ رﻮﻃ ﻪﺑ 1
.
ﻌﻣ ﺎ ﻪﺟرد ﻪﺘﻓﺎﯾ شزاﺮﺑ تﻻد ﻪﻧﺎﮔ ﻪﺳ يﺎﻫ ﺦﺳﺎﭘ ياﺮﺑ مود
يﻮﺘﺤﻣ
تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﯿﺳﻮﺘﻧآ ﻦﯿﻧﺎ ) Y1
( ، ﻠﻨﻓ ﯽ ﻞﮐ ) Y2
( ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ، ﯽﺘﻧآ ﻧاﺪﯿﺴﮐا ﯽ
) Y3
( ﻂﺑاور رد ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ 6
- 8 ﺖﺳا هﺪﻣآ :
Y1=11.35-2.57*A+1.01*B+0.10*A*B-0.18*A2+2.81*B2 (6) Y2=17.683.24*A+0.32*B+0.26*A*B+0.16*A2+2.49*B2 (7) Y3=50.74 -1.93*A+2.65*B-0.49*A*B-0.13*A2+1.80*B2 (8)
،ﻂﺑاور ﻦﯾا رد و A
و ﻪﺘﺴﻫ ﻞﻘﺘﺴﻣ ﺮﯿﻐﺘﻣ ود ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ B
ﺪﻨﺷﺎﺑ ﯽﻣ ﺶﺷﻮﭘ .
ﺐﯾﺮﺿ R2 و R2adj
ﻪﺟرد يﺎﻫ لﺪﻣ ياﺮﺑ
1. Lack of fit
ﯽﻨﻌﯾ ﺦﺳﺎﭘ يﺎﻫ ﺺﺧﺎﺷ مود ﻦﯿﻧﺎﯿﺳﻮﺘﻧآ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ
، يﻮﺘﺤﻣ ﻞﻨﻓ
ﻞﮐ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ و ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ
9594 /0 ، 9773 /0 ،
9499 /0 و 9301 / 0 ، 9611 / 0 ، 9141 /0 ﻦﯿﯿﻌﺗ ﺪﺷ ) لوﺪﺟ 2 .(
تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ياﺮﺑ ﻪﺘﻓﺎﯾ ﻦﯿﯿﺒﺗ يﺎﻫ لﺪﻣ تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﺐﯾﺮﺿ ﺮﯾدﺎﻘﻣ ،ﻦﯿﻧﺎﯿﺳﻮﺘﻧآ ﻞﻨﻓ
و ﻞﮐ ﻧاﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ ﯽ
ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ 52
/ 6 ، 38 / 3 ،
76 /1 ﺪﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﺪﻧ
) لوﺪﺟ 2 (.
ﻦﯿﺑ ﺖﻗد ﺐﯾﺮﺿ ﺖﯾﺎﻬﻧ رد
680 / 16 ﺎﺗ 0346 / 23 لﺪﻣ ﺖﯿﻔﯿﮐ ﺪﻧاﻮﺗ ﯽﻣ ﺮﻣا ﻦﯾا ﻪﮐ دﻮﺑ ﺮﯿﻐﺘﻣ
ﻧ تﺎﺒﺛا ار ﻪﺘﻓﺎﯾ شزاﺮﺑ يﺎﻫ ﺪﯾﺎﻤ
] 11 .[
ﻞﮑﺷ ) 1 ( ﺰﯿﻧ هداد ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ﺎﺑ
مود ﻪﺟرد يﺎﻫ لﺪﻣ ﯽﯾارﺎﮐ ،هﺪﺷ ﯽﻨﯿﺑ ﺶﯿﭘ و ﯽﺑﺮﺠﺗ يﺎﻫ ﺪﯾﺎﻤﻧ ﯽﻣ ﺪﯿﯾﺎﺗ ار ﻪﺘﻓﺎﯾ شزاﺮﺑ .
ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﯽﻄﺧ تاﺮﺛا
ﻪﺘﺴﺑاوﺮﯿﻏ يﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ ناﺰﯿﻣ ﺮﺑ
ﻦﯿﻧﺎﯿﺳﻮﺘﻧآ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ يﻮﺘﺤﻣ ،
ﻞﻨﻓ
ﻞﮐ ﻧاﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ و ﯽ
ﯽﻨﻌﻣ دﻮﺑ راد ﺪﻧ . ا نﺎﯿﻣ رد ﻪﺟرد تاﺮﺛ
مود ﺶﻨﮑﻤﻫﺮﺑ و راﻮﯾد ﺶﺷﻮﭘ مود ﻪﺟرد ﺮﺛا ﺎﻬﻨﺗ ،
ه دﻮﺑ راد ﯽﻨﻌﻣ .
مود ﻪﺟرد لﺪﻣ ﯽﻧﻮﯿﺳﺮﮔر ﺐﯾﺮﺿ و ﺲﻧﺎﯾراو ﺰﯿﻟﺎﻧآ ﻪﯾﺎﭘ ﺮﺑ هﺪﺷ شزاﺮﺑ ﻪﺘﺴﻫ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﺖﻈﻠﻏ ﯽﻄﺧ ﺮﺛا
) (A ﺮﺛا و مود ﻪﺟرد
راﻮﯾد ﺶﺷﻮﭘ )
B 2 ( و ﯽﻄﺧ ﺮﺛا ﺪﺻرد هراﻮﯾد ﺶﺷﻮﭘ )
(B ﻪﺑ
ﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ ﻦﯾﺮﺗراﺰﮔﺮﯿﺛﺎﺗ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﺮﺑ دﻮﺟﻮﻣ يﺎ
ﺖﺴﯾز تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ناﺰﯿﻣ
ﺪﻧدﻮﺑ لﺎﻌﻓ .
Anthocyanin(mg/ml) Polyphenol ( µg galic acid/ml) Antioxidant activity (%) Reference Coefficient Sum of
squares P-value Coefficient Sum of
squares P-value Coefficient Sum of
squares P-value Liner
Core (A) -13 52.84 <0.0001** -3.24 83.96 <0.0001** -1.93 29.77 0.0006**
Wall (B) 5.34 8.23 0.11600ns 0.3242 0.8408 0.2026n s 0.88 56.23 0.0001**
Quadratic
Square -0.343 0.22 0.5959n s 0.1629 0.1629 0.5312n s -0.75 0.12 0.7105n s
of core(A2) Square
of wall(B2) -14.01 54.80 <0.0001** 2.49 0.4297 <0.0001** 3.68 22.45 0.0013**
Interaction
wall & core -0.037 0.040 0.8200n s 0.2600 0.2705 0.4515n s 0.49 0.98 0.3138n s
(A×B)
Lack-of-fit 1.07 0.78430n s 0.4656 0.8638n s 0.98 0.3767n s
Pure error 3.94 2.52 0.72
R2 0.9552 0.9773 0.9499
Radj 0.9301 0.9611 0.9141
Cv 6.52 3.38 1.76
Adequate 19.197 23.346 16.680
precesion
C B A
Fig 1 Comparison of experimental and predicted data for A: Anthocyanin B: Polyphenol C: antioxidant activity of encapsulated pomegranate juice powder
د نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ هراﻮﯾد تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﺖﻈﻠﻏ ﺶﯾاﺰﻓا دا
) ﻦﯾﺮﺘﺴﮐدﻮﺘﻟﺎﻣ (
زا 50 / 11 ﺎﺗ 15 ﺪﺻرد ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﺸﻫﺎﮐ
ﯽ رد يراد ﯽﻨﻌﻣ ناﺰﯿﻣ
لﺎﻌﻓ ﺖﺴﯾز تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﺪﺷ ﺪﻫاﻮﺧ
و ﯽﻓﺮﻃ زا ﺖﻈﻠﻏ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ
زا هراﻮﯾد تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ 15
ﺎﺗ 95 / 19
،ﺪﺻرد ﺸﯾاﺰﻓا ﯽ رد يراد ﯽﻨﻌﻣ
ناﺰﯿﻣ لﺎﻌﻓ ﺖﺴﯾز تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ردﻮﭘ
هﺪﻫﺎﺸﻣ يﺪﯿﻟﻮﺗ رﺎﻧا بآ هﺪﺷ
ﺖﺳا . ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ راﺪﻘﻣ
زا ﻪﺘﺴﻫ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ 95
/ 4 ﻪﺑ 05 / 10
ﯽﻄﺧ ترﻮﺻ ﻪﺑ يﺪﯿﻟﻮﺗ ردﻮﭘ لﺎﻌﻓ ﺖﺴﯾز تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ناﺰﯿﻣ ،ﺪﺻرد ﺖﻓﺎﯾ ﺶﻫﺎﮐ .
ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻖﺑﺎﻄﻣ و ﯽﺑﺮﺠﺗ ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﻦﯿﺑ يراد
ﺶﯿﭘ يدﺪﻋ ناﺰﯿﻣ ﺪﯾدﺮﮕﻧ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا رد هﺪﺷ ﯽﻨﯿﺑ
.
ﻪﮐ هﺪﻧﺎﻣ ﯽﻗﺎﺑ ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﺶﻨﮐاﺮﭘ و ﯽﻨﯿﺑ ﺶﯿﭘ يدﺪﻋ ناﺰﯿﻣ ﻦﯿﺑ توﺎﻔﺗ
ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ار ﯽﺑﺮﺠﺗ راﺪﻘﻣ ﯽﻣ ﻞﯿﮑﺸﺗ ار ﯽﻤﯿﻘﺘﺴﻣ ﻂﺧ ﺪﻫد
و ﺪﻫد
هﺪﻨﮐاﺮﭘ ﻂﺧ ﺖﻤﺳ ود رد لﺎﻣﺮﻧ ﻞﮑﺷ ﻪﺑ هﺪﻧﺎﻣ ﯽﻗﺎﺑ ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﺪﻧا
. ﻦﯾا
نﺎﺸﻧ رادﻮﻤﻧ شزاﺮﺑ هﺪﻨﻫد
راﺪﻘﻣ ﺎﺑ ﺶﯾﺎﻣزآ درﻮﻣ ﻪﻄﻘﻧ لﻮﻘﻌﻣ
دﻮﺑ لﺪﻣ ﻂﺳﻮﺗ هﺪﺷ ﯽﻨﯿﺑ ﺶﯿﭘ )
ﻞﮑﺷ 1 ( . يدﺪﻋ راﺪﻘﻣ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ
رد ﯽﻨﯿﺑ ﺶﯿﭘ ﻞﺑﺎﻗ يﺎﻫ هداد و ﯽﺑﺮﺠﺗ يﺎﻫ هداد تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ
،ﻦﯿﻧﺎﯿﺳﻮﺘﻧآ يﻮﺘﺤﻣ
ﻞﻨﻓ ﻞﮐ و ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﻧاﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ ﯽ
رد لوﺪﺟ 3
هﺪﺷ هدروآ ﺖﺳا
. يزﺎﺳ ﻪﻨﯿﻬﺑ ﻞﻘﺘﺴﻣ يﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ
ﺲﭘ و ﻪﯾﺰﺠﺗ زا
ﺮﺑ يرﺎﻣآ ﻞﯿﻠﺤﺗ سﺎﺳا
ﻪﺑ ﯽﺑﺎﯿﺘﺳد ناﺰﯿﻣ ﻦﯾﺮﺗﻻﺎﺑ
،ﻦﯿﻧﺎﯿﺳﻮﺘﻧآ
يﻮﺘﺤﻣ ﻞﻨﻓ ﻧاﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ و ﻞﮐ ﯽ
ﺖﻓﺮﯾﺬﭘ ترﻮﺻ .
نﻮﯿﺳﻻﻮﻣﺮﻓ ﻪﻨﯿﻬﺑ
ﻪﻧﻮﻤﻧ رد يﺪﯿﻟﻮﺗ ﻞﻣﺎﺷ ﺐﯿﮐﺮﺗ ﻪﺘﺴﻫ ) 70 / 5
ﺪﺻرد ( ﺶﺷﻮﭘ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﻦﯾﺮﺘﺴﮐدﻮﺘﻟﺎﻣ و هراﻮﯾد
) 50 / 18 ﺪﺻرد ( ﺎﺑ
ﺖﯿﺑﻮﻠﻄﻣ 70 1
/0 ﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ .
يﻮﺘﺤﻣ ،ﻦﯿﻧﺎﯿﺳﻮﺘﻧآ ناﺰﯿﻣ ﻞﻨﻓ
ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ و ﻞﮐ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﻪﻨﯿﻬﺑ ﻪﻄﻘﻧ رد
309 / 88
ﯽﻠﯿﻣ رد مﺮﮔ ﯽﻠﯿﻣ
،ﺮﺘﯿﻟ 636 / 23 ﺐﺴﺣ ﺮﺑ ﺮﺘﯿﻟ ﯽﻠﯿﻣ ﺮﺑ مﺮﮔوﺮﮑﯿﻣ
و ﺪﯿﺳا ﮏﯿﻟﺎﮔ 217
/ 36 دﻮﺑ ﺪﺻرد .
و ﯽﺑﺮﺠﺗ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ﺖﻬﺟ
راﺰﻓا مﺮﻧ رد ﯽﻨﯿﺑ ﺶﯿﭘ لﺪﻣ زا RSM
SPSS د ﯽﺗ نﻮﻣزآ ﺐﻟﺎﻗ ر
ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ هﺮﻬﺑ ﺖﻧدﻮﯿﺘﺳا .
ناﺰﯿﻣ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ p-value
ﺖﺳﺪﺑ
هﺪﻣآ ) 01 / 0 p<
( و ﯽﺑﺮﺠﺗ يﺎﻫ هداد ﻦﯿﺑ يراد ﯽﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ لﺪﻣ
ﯽﻨﯿﺑ ﺶﯿﭘ لﺪﻣ و ﯽﺑﺮﺠﺗ يﺎﻫ هداد و دراﺪﻧ دﻮﺟو هﺪﺷ ﯽﻨﯿﺑ ﺶﯿﭘ ﯽﺑﺮﺠﺗ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ياﺮﺑ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ﺪﻧراد ﻢﻫ ﺎﺑ ﯽﻤﮐ فﻼﺘﺧا هﺪﺷ ﯽﻓدﺎﺼﺗ ﻞﻣﺎﮐ كﻮﻠﺑ ﺐﻟﺎﻗ رد ﻞﯾرﻮﺘﮐﺎﻓ حﺮﻃ زا هﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ ﻪﻨﯿﻬﺑ لﺎﻤﺘﺣا ﺢﻄﺳ رد 95
% دراﺪﻧﺎﺘﺳا يﺎﻄﺧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا
ﯽﺑﺮﺠﺗ يﺎﻫ هداد ﺮﺘﻤﮐ ﺒﯿﮐﺮﺗ
تﺎ ﻞﻨﻓ ﻞﮐ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ
ﯽﺘﻧآ
ﻧاﺪﯿﺴﮐا ﯽ و ناﺰﯿﻣ ﻪﺑ و ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ ار يﺮﺘﻬﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺎﻫ ﻦﯿﻧﺎﯿﺳﻮﺘﻧآ
ﺪﻧﺪﺷ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ ﻪﻨﯿﻬﺑ ﯽﺑﺮﺠﺗ ﺞﯾﺎﺘﻧ ناﻮﻨﻋ .
رد مود زﺎﻓ
،ﺶﻫوﮋﭘ يراﺪﻬﮕﻧ ﻂﯾاﺮﺷﺮﯿﺛﺎﺗ )
و ﻂﯿﺤﻣ يﺎﻣد
لﺎﭽﺨﯾ ( يرﺎﮔﺪﻧﺎﻣ نﺎﻣز و 60
يﺎﻫزور رد ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ زور )
1 ، 3 ،
7 ، 10 ، 20 ، 30 ، 40 ، 50 ، 60 ( ﺖﺴﯾز تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ياﻮﺘﺤﻣ ﺦﺳﺎﭘ ﺮﺑ
لﺎﻌﻓ ) تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﻦﯿﻧﺎﯿﺳﻮﺘﻧآ ﯽﻠﭘ ، ﻠﻨﻓ ﯽ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ و ﯽﺘﻧآ
ﻧاﺪﯿﺴﮐا ﯽ (
رد ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ رﺎﻧا بآ هرﺎﺼﻋ هﺪﺷ ﯽﻧﺎﺷﻮﭘ نوردﺰﯾر يﺎﻫردﻮﭘ لﺎﭽﺨﯾ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ -
لﺎﭽﺨﯾ ،ﯽﮑﯾرﺎﺗ -
ﻂﯿﺤﻣ ،رﻮﻧ -
ﯽﮑﯾرﺎﺗ ،
ﻂﯿﺤﻣ - ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ رﻮﻧ )
ﻞﮑﺷ 2 ، 3 و 4 .(
درﻮﻣ رد
1. Desirability
رﺎﻬﭼ ﺗ لﺎﭽﺨﯾ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ رﺎﻤﯿﺗ ،ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ رﺎﻤﯿ -
رﻮﻃ ﻪﺑ ﯽﮑﯾرﺎﺗ
لﺎﻌﻓ ﺖﺴﯾز تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ يراد ﯽﻨﻌﻣ )
تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ناﺰﯿﻣ
ﻦﯿﻧﺎﯿﺳﻮﺘﻧآ 11 /0 11± / 109 تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ناﺰﯿﻣ ،ﺮﺘﯿﻟ ﯽﻠﯿﻣ رد مﺮﮔ ﯽﻠﯿﻣ
ﻞﻨﻓ ﻞﮐ 4/
0 97 ± / 28 ﯽﻠﯿﻣ ﺮﺑ ﺪﯿﺳا ﮏﯿﻟﺎﮔ مﺮﮔوﺮﮑﯿﻣ ﺐﺴﺣ ﺮﺑ
ﻧاﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ناﺰﯿﻣ و ﺮﺘﯿﻟ ﯽ
76 / 0 47± / 34 ﺐﺴﺣﺮﺑ
ﺪﺻرد ( ﻂﯿﺤﻣ رﺎﻤﯿﺗ و -
لﺎﻌﻓ ﺖﺴﯾز تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ناﺰﯿﻣ ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ رﻮﻧ
) ﻦﯿﻧﺎﯿﺳﻮﺘﻧآ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ناﺰﯿﻣ 11
/0 96± / 91 ،ﺮﺘﯿﻟ ﯽﻠﯿﻣ ﺮﺑ مﺮﮔ ﯽﻠﯿﻣ
تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ناﺰﯿﻣ ﻞﻨﻓ
ﻞﮐ 3/
0 779± / 20 ﺮﺑ ﺪﯿﺳا ﮏﯿﻟﺎﮔ مﺮﮔوﺮﮑﯿﻣ
ﻧاﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ناﺰﯿﻣ ،ﺮﺘﯿﻟ ﯽﻠﯿﻣ ﯽ
رﺎﻤﯿﺗ ﻦﯾا رد 5/
1 5/± 26 ﺪﺻرد ﺐﺴﺣ ﺮﺑ
( ار ﺪﻧدﻮﺑ اراد .
لﺎﭽﺨﯾ رﺎﻤﯿﺗ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻦﯾا ﻪﺑ -
رﺎﻤﯿﺗ زا ﺪﻌﺑ ،ﺪﺷ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ رﺎﻤﯿﺗ ﻦﯾﺮﺗ بﻮﻠﻄﻣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﯽﮑﯾرﺎﺗ لﺎﭽﺨﯾ - لﺎﭽﺨﯾ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ رﺎﻤﯿﺗ ﯽﮑﯾرﺎﺗ -
ﻂﯿﺤﻣ ،رﻮﻧ -
و ﯽﮑﯾرﺎﺗ
ﻂﯿﺤﻣ - ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑرﻮﻧ ﺰﺋﺎﺣ
ناﺰﯿﻣ ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ ﺎﺗ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ يﺎﻫ ﻪﺒﺗر
ﺪﻧﺪﺷ ﻞﻣﺎﺷ ار ناﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ )
05 / 0
<
(P . ﺰﺠﺗ ﺞﯾﺎﺘﻧ و ﻪﯾ
ناﺰﯿﻣ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ هﺪﺷ يﺮﯿﮔ هزاﺪﻧا يﺎﻫ هداد ﺲﻧﺎﯾراو ﻞﯿﻠﺤﺗ ،ﻦﯿﻧﺎﯿﺳﻮﺘﻧآ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﻞﻨﻓ
ﻞﮐ ﻧاﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ و ﯽ
ﻪﻧﻮﻤﻧ رد
ﺪﻫﺎﺷ ) نوﺪﺑ رﺎﻧا بآ هرﺎﺼﻋ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺪﻨﯾآﺮﻓ
رد ﯽﻧﺎﺷﻮﭘ نوردﺰﯾر
ﻪﺑﺎﺸﻣ ﻂﯾاﺮﺷ (
لﺎﭽﺨﯾ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﺑ -
دراد ﯽﻤﮐ فﻼﺘﺧا ﯽﮑﯾرﺎﺗ .
Table 3 Comparison of experimental results and predicted model
Parameter Dependent Variable
Anthocyanin (mg/mL)
Polyphenol (µg/mL)
Antioxidant (%) Prediction 87.57±0.95 23.35±0.39 36.80±0.65 Experimental* 87.53±0.60 23.37±0.08 36.5±0.60
*Experimental data obtained from three repetition tests & Data in the table has been shown as mean ± standard deviation
Fig 3 Changes of concentration in anthocyanin compounds during 60 days. A: refrigerator-dark, B: refrigerator- light, C: environment-dark, and D: environment-light conditions.
B A
D C
Fig4 Changes of concentration in Polyphenol compounds (µg gallic acid/mL) during 60 days A: refrigerator-dark, B: refrigerator-light, C: environment-dark, D: environment-light conditions
A B
C D
Fig 5 Changes of concentration in antioxidant activity (%) during 60 days A: refrigerator-dark B:refrigeratore-light C: environment-dark D: environment-light conditions
ﯾﺎﻬﻧ ﺖﻤﺴﻗ رد ﻖﯿﻘﺤﺗ ﯽ
، لﺪﻣ ﺶﯾﺎﻫر رﺎﺘﻓر ﯽﮑﯿﺘﻨﯿﺳ يزﺎﺳ
رد لﺎﻌﻓ ﺖﺴﯾز تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ رﺎﻬﭼ
رﺎﻤﯿﺗ ﺐﻠﻄﻣ راﺰﻓا مﺮﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ
ﺪﺷ مﺎﺠﻧا . ﻪﮑﻨﯾا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ زا لﺎﻌﻓ ﺖﺴﯾز تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﺶﯾﺎﻫر رﺎﺘﻓر
لﺪﻣ ود Zero-order و
First-order ﺪﻨﮐ ﯽﻣ ﺖﯿﻌﺒﺗ
. هداد
يﺎﻫ زآ ﺖﺳﺪﺑ ﯽﻫﺎﮕﺸﯾﺎﻣ آ
تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﺶﯾﺎﻫر زا ﯽﺷﺎﻧ هﺪﻣ ﺖﺴﯾز
رد لﺎﻌﻓ رﺎﻬﭼ لﺪﻣ و رﺎﻤﯿﺗ هﺪﺷ بﺎﺨﺘﻧا ﯽﺑﺮﺠﺗ يﺎﻫ
رد دﻮﺟﻮﻣ
تﻻﺎﻘﻣ ) zero-order و
First-order (
شزاﺮﺑ راﺰﺑا ﻂﺳﻮﺗ ،
ﯽﻨﺤﻨﻣ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻪﮐ ﺪﻧﺪﺷ شزاﺮﺑ ﺐﻠﺘﻣ راﺰﻓا مﺮﻧ رد
لوﺪﺟ 4 آ هدرو
ﺖﺳا هﺪﺷ .
Table 4 Coefficients of the synthetic models used to release the compounds
Column1 Column2 Column3 Column4T Treatments Column8 Column10
Compound model Reduction dark-
refrigerator
light- refrigeratore
dark- environment
light- environment constant rate
rate
Anthocyanin zero-order k -0/6207 -0/6296 -0/7233 -0/7361
(mg/ml) First-order k 0/0055 0/0059 0/0066 0/0068
Polyphenol zero-order k 0/1352 0/1463 -0/1834 0/241
(µg galic acid/ml0 First-order k 0/0043 0/0048 0/0066 0/0089
Antioxidan zero-order k -0/1342 -0/1442 -0/1805 -0/2262
activity(%) First-order k 0/0036 0/0040 0/0053 0/0073
لﺪﻣ ﺪﻌﺑ ﻪﻠﺣﺮﻣ رد ﺐﯾاﺮﺿ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ هﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ ﯽﮑﯿﺘﻨﯿﺳ يﺎﻫ
لﺎﻌﻓ ﺖﺴﯾز تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ هوﺮﮔ ﻪﺳ ياﺮﺑ هﺪﺷ ﻦﯿﯿﻌﺗ )
،ﻦﯿﻧﺎﯿﺳﻮﺘﻧآ ﻞﻨﻓ
و ﻞﮐ ﻧاﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ ﯽ
( ﺪﺷ ﻢﺳر ﻪﻧﺎﮔاﺪﺟ ترﻮﺻ ﻪﺑ .
ناﺰﯿﻣ R
) ﻦﯿﯿﺒﺗ ﺐﯾﺮﺿ (
و ) RMSE ﺎﻄﺧ تﺎﻌﺑﺮﻣ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻪﺸﯾر (
ﺮﻫ
ﺖﺴﯾز تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ هوﺮﮔ ﻪﺳ ياﺮﺑ لﺪﻣ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ لﺎﻌﻓ
4 ،رﺎﻤﯿﺗ
ﺐﻠﺘﻣ راﺰﻓا مﺮﻧ ﻂﺳﻮﺗ ﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ
. ﺮﺜﮐاﺪﺣ ،ﺮﺗﺮﺑ لﺪﻣ رﺎﯿﻌﻣ
راﺪﻘﻣ راﺪﻘﻣ ﻞﻗاﺪﺣ و R دﻮﺑ RMSE
. ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ و R
ﺘﻧآ هوﺮﮔ رد هﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ RMSE ﻦﯿﻧﺎﯿﺳﻮ
،ﺎﻫ ﯽﻠﭘ و ﺎﻫ ﻞﻨﻓ
ﯽﺘﻧآ ردﺎﻫ ناﺪﯿﺴﮐا 4
لﺪﻣ ،رﺎﻤﯿﺗ First-order
راﺪﻘﻣ ﺮﺜﮐاﺪﺣ ﺎﺑ
ﺪﺣ و R راﺪﻘﻣ ﻞﻗا ﺪﺷ بﺎﺨﺘﻧا ﺮﺗﺮﺑ لﺪﻣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ RMSE
.
ﺮﯾدﺎﻘﻣ و R
لﺪﻣ ياﺮﺑ RMSE First-
order ﻂﯾاﺮﺷ رد
هﺪﺷ ﺶﯾﺎﻣزآ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ
رد تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﻦﯿﻧﺎﯿﺳﻮﺘﻧآ )
9904 /0 ، 6844 / 1 ( ،
ﻞﻨﻓ ﻞﮐ ) 9130 /0 ، 6278 / 0 ( ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ و ﯽﺘﻧآ
ﻧاﺪﯿﺴﮐا ﯽ ) 9845 /0 ،
6198 /0 ( ﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ .
3 - ﺚﺤﺑ يﺮﯿﮔ ﻪﺠﯿﺘﻧ و
3 - 1 - ﺚﺤﺑ
رد رد مود ﻪﺟرد يﺎﻫ لﺪﻣ ﺎﺑ ﯽﺑﺮﺠﺗ يﺎﻫ هداد شزاﺮﺑ ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا
راﺰﻓا مﺮﻧ ياﺮﺑ هﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ ﺐﯾاﺮﺿ ﻪﯿﻠﮐ ﻪﮐ ﯽﯾﺎﺠﻧآ زا ،RSM
ﻪﺑ ﮏﯾدﺰﻧ هﺪﺷ ﯽﻨﯿﺑ ﺶﯿﭘ و ﯽﺑﺮﺠﺗ ﺮﻇﺎﻨﺘﻣ نﺎﺸﯾﺎﻫ هداد 1
ﯽﻣ
ﻞﯿﺴﻧﺎﺘﭘ زا ﻪﺘﻓﺎﯾ ﻦﯿﯿﺒﺗ ﺎﻫ لﺪﻣ ﻪﮐ دﺮﮐ نﺎﯿﺑ ناﻮﺗ ﯽﻣ اﺬﻟ ،ﺪﺷﺎﺑ ﯽﺸﯾﺎﻣزآ يﺎﻫ هداد شزاﺮﺑ ياﺮﺑ ﯽﯾﻻﺎﺑ ﺪﻨﺷﺎﺑ ﯽﻣ رادرﻮﺧﺮﺑ
.
ﻦﯿﺑ ﺎﻣ يدﺪﻋ ﯽﺘﺴﯾﺎﺑ ﯽﻣ تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﺐﯾﺮﺿ 0
و 10 ناﺰﯿﻣ ﺎﺗ ﺪﺷﺎﺑ
ﺪﺷﺎﺑ شﺮﯾﺬﭘ ﻞﺑﺎﻗ ﻪﻨﯿﻬﺑ ﻪﻄﻘﻧ ﻦﯿﯿﻌﺗ ﺖﻬﺟ لﺪﻣ يﺎﻄﺧ .
ﯽﯾﺎﺠﻧآ زا
ياﺮﺑ ﺐﯾﺮﺿ ﻦﯾا ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﻪﮐ ناﺰﯿﻣ
،ﻦﯿﻧﺎﯿﺳﻮﺘﻧآ ﻞﻨﻓ
ﻞﮐ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ و
ﻧاﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ ﯽ
ﺪﻧدﻮﺑ ﮏﯾدﺰﻧ ﺮﻔﺻ ﻪﺑ
، ﻪﺠﯿﺘﻧ ناﻮﺗ ﯽﻣ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ
ﻪﮐ ﺖﻓﺮﮔ ﺪﺷﺎﺑ ﻦﯿﯾﺎﭘ ﯽﻬﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ رﻮﻃ ﻪﺑ شزاﺮﺑ مﺪﻋ ﺪﺻرد
. رد
يﺎﯾﻮﮔ ﺪﻧاﻮﺗ ﯽﻣ ﺰﯿﻧ هﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ يﻻﺎﺑ ﺖﻗد ﺐﯾﺮﺿ ﺖﯾﺎﻬﻧ ﻪﺘﻓﺎﯾ شزاﺮﺑ يﺎﻫ لﺪﻣ ﯽﯾارﺎﮐ ﯽﯾﺎﻬﻧ ﻪﻨﯿﻬﺑ ﻂﯾاﺮﺷ ﺶﺠﻨﺳ ياﺮﺑ
هرﺎﺼﻋ هﺪﺷ ﯽﻧﺎﺷﻮﭘ نوردﺰﯾر يﺎﻫردﻮﭘ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﺖﻬﺟ ا
ﺑرﺎﻧ اﺮﭼ ،ﺪﺷﺎ
زا ﺮﺗﻻﺎﺑ ﺖﻗد ﺐﯾاﺮﺿ ﻪﮐ 4
ﯽﻟﺪﻣ ﻦﯿﯿﺒﺗ هﺪﻨﻫد نﺎﺸﻧ ﺎﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ
ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ ﺮﺘﻤﮐ ﻪﺘﺳاﻮﺧﺎﻧ يﺎﻫﺎﻄﺧ ﺎﯾ تﻻﻼﺘﺧا ]
14 .[
ردﻮﭘ نﺎﻣﺪﻧار
ﺰﯾر ﯽﻧﺎﺷﻮﭘ نورد هﺪﺷ
ﻢﻬﻣ زا ﯽﮑﯾ يﺎﻫ ﺺﺧﺎﺷ ﻦﯾﺮﺗ
ﺪﻨﯾآﺮﻓ
دﻮﺷ ﯽﻣ بﻮﺴﺤﻣ ﯽﺸﺷﺎﭘ ندﺮﮐ ﮏﺸﺧ .
ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ راﺪﻘﻣ
ﻦﯾﺮﺘﺴﮐدﻮﺘﻟﺎﻣ ﺖﺴﯾز تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ناﺰﯿﻣ ،هراﻮﯾد ﺶﺷﻮﭘ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ
ﺰﯿﻧ و لﺎﻌﻓ ﺰﯾر نﺎﻣﺪﻧار
نورد ﯽﻧﺎﺷﻮﭘ ﻓا ﺖﻓﺎﯾ ﺶﯾاﺰ .
يﺎﻫ لﺪﻣ
يﻻﺎﺑ ﺮﯾدﺎﻘﻣ ياراد ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا رد يدﺎﻬﻨﺸﯿﭘ R2
و (adj) R2
ﺎﻬﻧآ ﻦﯿﯾﺎﭘ تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﺐﯾﺮﺿ و ﯽﻨﻌﻣ ﯽﺑ شزاﺮﺑ ﻒﻌﺿ ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﭘ رد هﺪﺷ ﻪﯾارا يﺎﻫ لﺪﻣ ﯽﯾارﺎﮐ هﺪﻨﻫد نﺎﺸﻧ يﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ ﯽﻨﯿﺑ ﺶﯿ
