ﻪﻠﺠﻣ ﻲﻧاور ﺖﺷاﺪﻬﺑ لﻮﺻا ي
نﺎﺘﺴﻣز 1389 لﺎﺳ ، 12 ) 4 ( ، ﻪﺤﻔﺻ -61 652
ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻲﺸﻫوﮋﭘ ي
ﻪﻄﺑار ي ﻣ و ﻲﻧﺎﺠﻴﻫ شﻮﻫ ﻮ
ﻪﻔﻟ ﺎﺑ نآ يﺎﻫ ﻢﻳﻼﻋ
ﺑاﺮﻄﺿا ﻲ
يﺪﻬﺸﻣ ﻲﻠﻋ*
دﺎﺘﺳا رﺎﻳ ناور ﻲﺳﺎﻨﺷ هﺎﮕﺸﻧاد ، ﺪﻬﺸﻣ ﻲﺳودﺮﻓ
ﻮﻟرﻮﺧﺎﺑرﻮﺷ ﻲﻧﺎﻄﻠﺳ ﻞﻴﻋﺎﻤﺳا ﺪﺷرا ﻲﺳﺎﻨﺷرﺎﻛ يﻮﺠﺸﻧاد ناور
ﻲﻨﻴﻟﺎﺑ ﻲﺳﺎﻨﺷ هﺎﮕﺸﻧاد ،
زاﺮﻴﺷ
اﺪﻌﺳ ...
ﻲﻨﻳزر ﻲﻤﺷﺎﻫ
ﺪﺷرا ﻲﺳﺎﻨﺷرﺎﻛ يﻮﺠﺸﻧاد ناور
ﻲﺘﻴﺑﺮﺗ ﻲﺳﺎﻨﺷ هﺎﮕﺸﻧاد ،
زاﺮﻴﺷ
لﻮﺌﺴﻣ ﻒﻟﻮﻣ*
:
،ناﺮﻳا ﺪﻬﺸﻣ هﺎﮕﺸﻧاد ، ﺪﻬﺸﻣ ﻲﺳودﺮﻓ
، هﺪﻜﺸﻧاد ي مﻮﻠﻋ
ناور و ﻲﺘﻴﺑﺮﺗ ناور هوﺮﮔ ،ﻲﺳﺎﻨﺷ
ﻲﺳﺎﻨﺷ
ﻦﻔﻠﺗ : 05118803602
لﻮﺻو ﺦﻳرﺎﺗ :
15 / 3 / 1389
ﺪﻴﻳﺎﺗ ﺦﻳرﺎﺗ : 7 / 9 / 1389
ﻪﺻﻼﺧ ﻣ ﻪﻣﺪﻘ ﻪﻳﺮﻈﻧ: ﺶﻫوﮋﭘ و ﺎﻫ
رد ﻲﻧﺎﺠﻴﻫ ﻲﻤﻴﻈﻨﺗﺪﺑ ﺶﻘﻧ ﻲﺳرﺮﺑ ﻪﺑ ﺮﻴﺧا يﺎﻫ
ﻼﺘﺧا ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ داﺮﻓا تﻻ
ﻪﺘﺧادﺮﭘ ﻲﺑاﺮﻄﺿا ﺪﻧا
. فﺪﻫ زا ﺶﻫوﮋﭘ ﻲﺳرﺮﺑ ﺮﺿﺎﺣ
ﻪﻄﺑار ي شﻮﻫ ﻲﻧﺎﺠﻴﻫ و ﻮﻣ ﻪﻔﻟ ﺎﺑ نآ يﺎﻫ ﻢﻳﻼﻋ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﻲﺑاﺮﻄﺿا دﻮﺑ
.
شور رﺎﻛ ﻲﻔﻴﺻﻮﺗ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا رد : لﺎﺳ ﻲﻃ ﻪﻛ ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ
يﺎﻫ 89 - 1388
داﺪﻌﺗ ،ﺪﻳدﺮﮔ اﺮﺟا 184
زا زاﺮﻴﺷ هﺎﮕﺸﻧاد ﺪﺷرا ﻲﺳﺎﻨﺷرﺎﻛ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد زا ﺮﻔﻧ
هوﺮﮔ ﻲﻨﻓ ،ﻲﻧﺎﺴﻧا مﻮﻠﻋ يﺎﻫ ﻣ
ﻨﻬ و ﻲﺳﺪ ﺻ ﻪﺑ ﻪﻳﺎﭘ مﻮﻠﻋ
هدﺎﺳ ﻲﻓدﺎﺼﺗ ترﻮ
ﺪﻧﺪﺷ بﺎﺨﺘﻧا .
هزاﺪﻧا رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﻪﮔر سﺎﻴﻘﻣ زا ﻲﻧﺎﺠﻴﻫ شﻮﻫ يﺮﻴﮔ
ي ﻲﻘﻠﺧاﺮﻓ
)
(TMMS
هزاﺪﻧا ياﺮﺑ و يﺮﻴﮔ
ﻢﻳﻼﻋ ﺑاﺮﻄﺿا ﻲ ﻚﺑ باﺮﻄﺿا نﻮﻣزآ زا
BAI) ( ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا .
هداد ﻞﻴﻠﺤﺗ
و نﻮﺳﺮﻴﭘ ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﺐﻳﺮﺿ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺎﻫ
ﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﻪﻧﺎﮔﺪﻨﭼ نﻮﻴﺳﺮﮔر ﻞﻴﻠﺤﺗ .
ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺎﻫ هﺮﻤﻧ ﻦﻴﺑ : ي و ﻲﻧﺎﺠﻴﻫ شﻮﻫ ﻲﻠﻛ ﻢﻳﻼﻋ
ﺑاﺮﻄﺿا
،ﻲ ﻪﻄﺑار ي
ﻲﻨﻌﻣ و سﻮﻜﻌﻣ ﺖﺷاد دﻮﺟو يراد
) 001 / 0
<
.(P ﻢﻫ ﻦﻴﻨﭼ ﻦﻴﺑ ﻪﻔﻟﻮﻣ يﺎﻫ
ﻲﻧﺎﺠﻴﻫ شﻮﻫ )
ﻖﻠﺧ حﻼﺻا و تﺎﺳﺎﺴﺣا حﻮﺿو (
و ﻢﻳﻼﻋ ﺑاﺮﻄﺿا ﻲ ﻪﻄﺑار ي
ﻲﻨﻌﻣ و سﻮﻜﻌﻣ ﺖﺷاد دﻮﺟو يراد
) 001 /
<0 .(P نﻮﻴﺳﺮﮔر ﻞﻴﻠﺤﺗ ﺞﻳﺎﺘﻧ
ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ ﻪﻧﺎﮔﺪﻨﭼ ﻮﻣ
ﻪﻔﻟ ﻖﻠﺧ حﻼﺻا و تﺎﻧﺎﺠﻴﻫ حﻮﺿو يﺎﻫ
، مزﻻ ناﻮﺗ
ﺶﻴﭘ ياﺮﺑ ﻲﻨﻴﺑ ﻢﻳﻼﻋ ﺑاﺮﻄﺿا ﻲ ﺪﻧراد ار .
ﻪﺠﻴﺘﻧ يﺮﻴﮔ ﺎﺑ ﻲﻧﺎﺠﻴﻫ شﻮﻫ: ﻢﻳﻼﻋ
ﺑاﺮﻄﺿا ﻲ ﻪﻄﺑار و دراد سﻮﻜﻌﻣ ي
ﻮﻣ ﻪﻔﻟ ردﺎﻗ ﻖﻠﺧ حﻼﺻا و تﺎﻧﺎﺠﻴﻫ حﻮﺿو يﺎﻫ ﺪﻧ
ﻢﻳﻼﻋ ﻪﻛ ﺑاﺮﻄﺿا
ﻲ ار
ﺶﻴﭘ ﺪﻨﻨﻛ ﻲﻨﻴﺑ .
هژاو يﺪﻴﻠﻛ يﺎﻫ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ،باﺮﻄﺿا:
، شﻮﻫ ﻲﻧﺎﺠﻴﻫ
ﻲﭘ ﺖﺷﻮﻧ : ﻪﺘﻴﻤﻛ ﺪﻴﻳﺎﺗ زا ﺲﭘ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا ي
ﻲﺸﻫوﮋﭘ هﺪﻜﺸﻧاد ناور و ﻲﺘﻴﺑﺮﺗ مﻮﻠﻋ ي ﻲﺳﺎﻨﺷ
هﺎﮕﺸﻧاد ﺪﻬﺸﻣ ﻲﺳودﺮﻓ ﻲـﺻﺎﺧ دﺎـﻬﻧ ﻲﻟﺎﻣ ﺖﻳﺎﻤﺣ نوﺪﺑ و
هﺪـﺷ مﺎـﺠﻧا و
ﻊﻓﺎـﻨﻣ ﺎـﺑ
ﺖﺳا ﻪﺘﺷاﺪﻧ ﻲﻃﺎﺒﺗرا نﺎﮔﺪﻨﺴﻳﻮﻧ .
زا نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﻲﻠﻴﻤﻜﺗ تﻼﻴﺼﺤﺗ مﺮﺘﺤﻣ هﺪﻜﺸﻧاد
يﺎﻫ ﻒﻠﺘﺨﻣ هﺎﮕﺸﻧاد ﻪﻛ زاﺮﻴﺷ ﺎﺑ ﺖﻳﺎﻬﻧ ﺖﻗاﺪﺻ ﺶﺳﺮﭘ ﻪﻣﺎﻧ يﺎﻫ
ﺶﻫوﮋـﭘ ﻦـﻳا
ار ﻞﻴﻤﻜﺗ
،ﺪﻧدﺮﻛ ﻲﻧادرﺪﻗ ﻲﻣ دﻮﺷ .
Original Article
On the relationship between emotional intelligence and its components with symptoms of anxiety
Abstract
Introduction: Recent theories and researches have investigated the role of emotional dysfunction in individuals with anxiety disorders. The aim of this study is to investigate the relationship between emotional intelligence and its components and anxiety symptoms in students.
Materials and Methods: This descriptive and correlational research was done during 2009-2010. The sample consisted of 184 master students from three groups of humanities, technical-engineering and basic science of Shiraz University which was selected randomly. Emotional intelligence and anxiety symptoms were assessed by Trait Meta Mood Scale (TMMS) and Beck Anxiety Inventory (BAI), respectively.
Pearson's correlation and multiple regression were used for data analysis.
Results: There was a significant reverse relationship between the general scores of emotional intelligence and anxiety symptoms (P<0.001). There were significant reverse relationships between emotional intelligence components (clarity and repair) and anxiety symptoms too (P<0.001).
Multiple regression analysis showed that clarity of feelings and emotional repair could predict anxiety symptoms.
Conclusion: Emotional intelligence is reversely related to symptoms of anxiety and clarity of feelings and emotional repair are capable to predict anxiety symptoms.
Keywords: Anxiety, Emotional intelligence, Students
*Ali Mashhadi
Assistant professor of psychology, Ferdowsi University of Mashhad
Esmail Soltani Shurbakhorloo M.Sc. student in clinical psychology, Shiraz University
Sad allah Hashemi Razini
M.Sc. student in educational psychology, Shiraz University
*Corresponding Author:
Department of psychology, Faculty of psychology and educational sciences, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran
Tel: +985118803602 [email protected] Received: Jun. 05, 2010 Accepted: Nov. 28, 2010
Acknowledgement:
This study was reviewed and approved by the research committee of faculty of psychology of Ferdowsi University of Mashhad. No grant has supported the present study and the authors had no conflict of interest with the results.
Vancouver referencing:
Mashhadi A, Soltani Shurbakhorloo E, Hashemi Razini S. On the relationship between emotional intelligence and its components with symptoms of anxiety. Journal of Fundamentals of Mental Health 2011; 12(4): 652-61.
654 ﻪﻠﺠﻣ لﺎﺳ ،ﻲﻧاور ﺖﺷاﺪﻬﺑ لﻮﺻا ي 12
) 4 ( ، نﺎﺘﺴﻣز 1389
يﺪﻬﺸﻣ ﻲﻠﻋ نارﺎﻜﻤﻫ و
ﻪﻣﺪﻘﻣ
شﻮﻫ ﻲﻧﺎﺠﻴﻫ ﻳ1
ﻚ هزﺎﺳ ي ﺪﻨﭼ يﺪﻌﺑ ﺖﺳا و رد هﺪﻧﺮﻴﮔﺮﺑ ي
ﻞﻣﺎﻌﺗ ﻦﻴﺑ نﺎﺠﻴﻫ و ﺖﺧﺎﻨﺷ ﺖﺳا ﻪﻛ ﺮﺠﻨﻣ ﻪﺑ يدﺮﻛرﺎﻛ
ﻲﺷزﺎﺳ ﻲﻣ دﻮﺷ ) 1 (.
،ﺮﻳﺎﻣ يﻮﻟﺎﺳ و ﻮﺳرﺎﻛ شﻮﻫ 2
ﻲﻧﺎﺠﻴﻫ ار
رد هﺪﻧﺮﻴﮔﺮﺑ ي رﺎﻬﭼ ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ ﻪﺑ ﻢﻫ ﻪﺘﺳﻮﻴﭘ ﻲﻣ ﺪﻨﻧاد ﻪﻛ ﻞﻣﺎﺷ
كاردا نﺎﺠﻴﻫ رد دﻮﺧ و
،ناﺮﮕﻳد هدﺎﻔﺘﺳا زا ﻫ نﺎﺠﻴ ﺎﻫ ياﺮﺑ
ﻞﻴﻬﺴﺗ ﻢﻴﻤﺼﺗ
،يﺮﻴﮔ كرد نﺎﺠﻴﻫ و ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ نﺎﺠﻴﻫ ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ
) 2 ( . زا يﻮﺳ ﺮﮕﻳد رﺎﺑ -
3نا شﻮﻫ ﻲﻧﺎﺠﻴﻫ ار ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ ي ﻲﺒﻛﺮﻣ
زا ﻲﻫﺎﮔآدﻮﺧ ﻲﻧﺎﺠﻴﻫ
و ترﺎﻬﻣ ﺎﻫ و ﻲﮔﮋﻳو يﺎﻫ ﺮﮕﻳد ﻲﻣ ﺪﻧاد
ﻪﻛ ﺮﺑ ﻘﻓﻮﻣ ﺖﻴ دﺮﻓ رد ﻪﻠﺑﺎﻘﻣ ﺎﺑ ﺎﻫرﺎﺸﻓ و ﻪﺘﺳاﻮﺧ يﺎﻫ ﻂﻴﺤﻣ ﺮﻴﺛﺎﺗ
ﻲﻣ ﺪﻧراﺬﮔ ) 3 ( . ﺶﻫوﮋﭘ ﻫ ﻲﻧﺎﺠﻴﻫ شﻮﻫ درﻮﻣ رد هﺪﺷ مﺎﺠﻧا يﺎ
هداد نﺎﺸﻧ ﻦﻴﻴﻌﺗ و ﺮﺛﻮﻣ ﻞﻣﺎﻋ ﻲﻧﺎﺠﻴﻫ شﻮﻫ ﻪﻛ ﺪﻧا هﺪﻨﻨﻛ
رد يا
،ﻞﻴﺼﺤﺗ و ﻪﺳرﺪﻣ رد ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﻲﻌﻗاو ﻲﮔﺪﻧز يﺎﻫﺪﻨﻳآﺮﺑ ﻦﻴﺑ ﻂﺑاور و ﻞﻐﺷ رد ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ دﺮﻓ
رد ﻲﻠﻛ رﻮﻃ ﻪﺑ و ي دﺮﻛرﺎﻛ
ﻲﻣ ﺖﻣﻼﺳ ﺪﺷﺎﺑ
) 4 (.
شﻮﻫ ﻲﻧﺎﺠﻴﻫ ﺎﺑ ﺖﻣﻼﺳ ﻲﻧاور ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ
ﺖﺒﺜﻣ و ﺎﺑ تﻻﻼﺘﺧا ﻲﻧاور
ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﻲﻔﻨﻣ
دراد . ،تﻮﺷ
كور و رﻻﻮﻫ ،نﻮﺴﻨﻴﺗرﻮﺗ ،فﻮﻟﺎﻣ رد 4
ﻚﻳ ﻞﻴﻠﺤﺗاﺮﻓ ﻪﻛ
44
ﺶﻫوﮋﭘ ار درﻮﻣ ﻲﺳرﺮﺑ راﺮﻗ هداد ﺪﻧدﻮﺑ ﻪﺑ ﻦﻳا ﻪﺠﻴﺘﻧ ﺪﻧﺪﻴﺳر
ﻪﻛ شﻮﻫ ﻲﻧﺎﺠﻴﻫ ﺎﺑ ﺖﻣﻼﺳ ﻲﻧاور ﻪﻄﺑار دراد ) 5 (.
شﻮﻫ
تﻼﻣﺎﻌﺗ و ﻲﮔﺪﻧز ﺖﻴﻔﻴﻛ و ﻲﮔﺪﻧز زا ﺖﻳﺎﺿر ﺎﺑ ﻲﻧﺎﺠﻴﻫ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﻪﻄﺑار ي ﻪﻄﺑار ﻲﮔدﺮﺴﻓا و ﻲﻳﺎﻬﻨﺗ سﺎﺴﺣا ﺎﺑ و ﺖﺒﺜﻣ ي
دراد ﻲﻔﻨﻣ )
8 - 6 .(
رﺎﺑ - ﺎﺑ ﻲﻧﺎﺠﻴﻫ شﻮﻫ ﻪﻛ دﺮﻛ شراﺰﮔ نا
ناور ﻪﻄﺑار ﻲﮔدﺮﺴﻓا و ﻲﮔدرزآ ي
نوﺮﺑ ﺎﺑ و ﻲﻔﻨﻣ ،ﻲﻳاﺮﮔ
،ندﻮﺑ شﺮﻳﺬﭘ ﻞﺑﺎﻗ ،ﺪﻳﺪﺟ برﺎﺠﺗ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻲﮔدﻮﺸﮔ ﺖﻳﺎﺿر ﻪﻄﺑار ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ و ﻲﮔﺪﻧز زا يﺪﻨﻣ ي
دراد ﺖﺒﺜﻣ
) 3 .(
ﺑ ﻪ ﺶﻫوﮋﭘ هوﻼﻋ يﺎﻫ
ﻒﻠﺘﺨﻣ ﺺﻘﻧ و تﺎﻧﺎﺠﻴﻫ ﻢﻴﻈﻨﺗ رد
شﻮﻫ ﻲﻧﺎﺠﻴﻫ ار رد ﻲﺧﺮﺑ ﻻﻼﺘﺧا ت زا ﻪﻠﻤﺟ لﻼﺘﺧا ﺖﻴﺼﺨﺷ
5يزﺮﻣ ) 11 - 9 (
، لﻼﺘﺧا ﺖﻴﺼﺨﺷ ﻴﭙﻳﺎﺗوﺰﻴﻜﺳا
لﺎ ) 12 (
ﻲﻧﺮﻓوﺰﻴﻜﺳا )
13 (
، ﮔدﺮﺴﻓا ﻲ ) 2،18 - 14 ( و ﻲﺑاﺮﻄﺿا تﻻﻼﺘﺧا
) 23 - 18 ( هداد نﺎﺸﻧ ﺪﻧا
. ،ﻊﻗاو رد ﻲﻧﺎﺠﻴﻫ شﻮﻫ ﻦﻴﺑ طﺎﺒﺗرا ﻛ
ﻪ
ﻪﮔر سﺎﻴﻘﻣ ﺎﺑ ﻲﻘﻠﺧاﺮﻓ يﺎﻫ
هزاﺪﻧا ﻲﻣ يﺮﻴﮔ ﺷ
ﻮ ﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ و د ﻳ
ﻲ
1Emotional Intelligence
2Mayer, Salovy and Caruso
3Bar-ON
4Schutte, Malouff, Thorsteinsson, Bhuller and Rooke
5Borderline Personality Disorder
ﺪﻨﻧﺎﻣ و ﻲﻧاور ﺖﻣﻼﺳ و باﺮﻄﺿا ،ﻲﮔدﺮﺴﻓا ﻲﻧﺎﻤﺴﺟ
رد ﻲﻠﻛ
ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ نﻻﺎﺴﮔرﺰﺑ .
ﻪﺟﻮﺗ ﻪﻛ يداﺮﻓا
دﻮﺧ تﺎﻧﺎﺠﻴﻫ ﻪﺑ يﺮﺘﺸﻴﺑ و ﺪﻧراد
ﻲﻧﺎﺠﻴﻫ حﻮﺿو رد ﻪﻛ يداﺮﻓا
ﻦﻴﻳﺎﭘ تاﺮﻤﻧ ﻲﻣ يﺮﺗ
ﻨﻋ ﻪﻛ يداﺮﻓا و ﺪﻧﺮﻴﮔ ﻲﻣ ناﻮ
ﻪﻛ ﺪﻨﻨﻛ
ﻲﻤﻧ ار دﻮﺧ ﻲﻧﺎﺠﻴﻫ تﻻﺎﺣ ﺪﻨﻧاﻮﺗ ﻢﻴﻈﻨﺗ
ﺪﻨﻨﻛ
، زا يرﺎﻴﺴﺑ رد
سﺎﻴﻘﻣ ﺎﻫ
،ﻲﻧﺎﺠﻴﻫ شﻮﻫ ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ ي ﻲﻔﻴﻌﺿ ﻲﻧﺎﺠﻴﻫ يرﺎﮔزﺎﺳ
نﺎﺸﻧ ار ﻲﻣ ﺪﻨﻫد ) 17
، 18 .(
ﻲﻧﺎﺠﻴﻫ حﻮﺿو ﻪﻛ يداﺮﻓا ،ﺲﻜﻋﺮﺑ
ﻲﻣ شراﺰﮔ ار يﺮﺘﺸﻴﺑ ﻢﻴﻈﻨﺗ ياﺮﺑ يﺮﺘﺸﻴﺑ ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ و ﺪﻨﻨﻛ
نﺎﺠﻴﻫ يﺎﻫ ﺑ حﻮﻄﺳ ،ﺪﻧراد دﻮﺧ يﺮﺗﻻﺎ
زا ﺲﻔﻧ تﺰﻋ ﻪﻛ ار
ﺺﺧﺎﺷ ﺖﺳا ﻲﻧاور ﺖﻣﻼﺳ زا ﻲﻤﻬﻣ
، ﺪﻨﻫد ﻲﻣ نﺎﺸﻧ )
18،24 .(
رد ﺎﻤﻨﻫار ي ﺨﺸﺗ ﻴ ﺼ ﻲ و رﺎﻣآ ي لﻼﺘﺧا ﻲﻧاور يﺎﻫ
، لﻼﺘﺧا
لﻼﺘﺧا زا ﻲﻜﻳ ﺮﻴﮔاﺮﻓ باﺮﻄﺿا ﺖﺳا ﻲﺑاﺮﻄﺿا يﺎﻫ
. و ﻳ ﮔﮋ ﻲ
ﻠﺻا ﻲ لﻼﺘﺧا باﺮﻄﺿا ﮔاﺮﻓ
ﻴ
،ﺮ باﺮﻄﺿا و
ﻧاﺮﮕﻧ ﻲ مواﺪﻣ
هرﺎﺑرد ي داﺪﻌﺗ ي زا ور ﻳ ﺎﻫداﺪ ﻳﺎ ﻟﺎﻌﻓ ﻴ ﺖ ﺎﻫ ا ﺖﺳ ﻪﻛ ﺑﻴ ﺮﺘﺸ ﺎﻫزور
اﺮﺑ ي تﺪﻣ ﻞﻗاﺪﺣ ﺶﺷ هﺎﻣ ور ي ﻣ ﻲ ﺪﻫد ) كﻼﻣ ﻒﻟا ( و دﺮﻓ
،
لﺮﺘﻨﻛ ﻧاﺮﮕﻧ ﻲ ار راﻮﺷد ﻣ ﻲ ﻳ ﺪﺑﺎ ) كﻼﻣ ب .(
باﺮﻄﺿا و
ﻧاﺮﮕﻧ ﻲ هاﺮﻤﻫ ﺎﺑ ﻞﻗاﺪﺣ ﻪﺳ ﻪﻧﺎﺸﻧ ي ﻓﺎﺿا ﻲ زا ﺘﺳﺮﻬﻓ ﻲ ﻞﻣﺎﺷ
ﺑ ﻲ راﺮﻗ ي
، ﮕﺘﺴﺧ ﻲ ﺬﭘ ﻳ ﺮ ي
، لﺎﻜﺷا رد
،ﺰﻛﺮﻤﺗ ﺮﺤﺗ ﻳ ﻚ ﺬﭘ ﻳ ﺮ ي
،
ﺶﻨﺗ ﻧﻼﻀﻋ ﻲ و لﺎﻜﺷا رد باﻮﺧ ﺖﺳا ) كﻼﻣ ج .(
اﻳ ﻦ
باﺮﻄﺿا ﻞﺑﺎﻗ ﺟﻮﺗ ﻴ ﻪ ﺎﺑ ﻚﻳ لﻼﺘﺧا د ﻳ ﺮﮕ رد رﻮﺤﻣ ﻚﻳ ﻧﻴ ﺖﺴ
) كﻼﻣ د ( و ﺚﻋﺎﺑ ﻣ ﻲ دﻮﺷ ﺎﻫدﺮﻛرﺎﻛ ي
ﻋﺎﻤﺘﺟا ﻲ
، ﻠﻐﺷ ﻲ و ﺎﻳ
ﺎﺳ ﻳ ﺮ ﻣز ﻴ ﻪﻨ ﺎﻫ ي ﻢﻬﻣ دﺮﻛرﺎﻛ دﺮﻓ رﺎﭼد ﻞﻜﺸﻣ دﻮﺷ ) كﻼﻣ 5 .(
ﺑ ﻪ هوﻼﻋ اﻳ ﻦ لﻼﺘﺧا ﺷﺎﻧ ﻲ زا تاﺮﺛا ﻓﻴ ﺰ ﻳ ژﻮﻟﻮ ﻳ ﻜ ﻲ ﻘﺘﺴﻣ ﻴ ﻢ داﻮﻣ
ﺎﻳ ﻚﻳ ﺑﻴ رﺎﻤ ي ﻤﺴﺟ ﻲ ﻧﻴ ﺖﺴ و ﻂﻘﻓ رد ﺮﺟ ﻳ نﺎ ﻚﻳ لﻼﺘﺧا
ﻘﻠﺧ ﻲ
، ﻚﻳ لﻼﺘﺧا ناور ﺮﭘ ﻳ ﺸ ﻲ و ﺎﻳ ﻚﻳ لﻼﺘﺧا ﺮﻴﮔاﺮﻓ ﺪﺷر
ﺮﻫﺎﻇ ﻤﻧ ﻲ دﻮﺷ ) كﻼﻣ و .(
ﻣﻴ ناﺰ ﺷ ﻴ عﻮ ﻚﻳ ﻪﻟﺎﺳ ي اﻳ ﻦ لﻼﺘﺧا
رد ﻚﻳ ﻪﻧﻮﻤﻧ ي ﻋﺎﻤﺘﺟا ﻲ
، ﺮﻘﺗ ﻳ ﺎﺒ 3 ﺪﺻرد و ﺷ ﻴ عﻮ مادﺎﻣ ﺮﻤﻌﻟا
نآ 5 ﺪﺻرد دﻮﺑ ) 25 .(
لﺪﻣ هزوﺮﻣا باﺮﻄﺿا ياﺮﺑ ﻲﻔﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
ﻤﻌﺗ ﻢﻴ دراد دﻮﺟو ﻪﺘﻓﺎﻳ ﻪﻛ
ﻪﻠﻤﺟ زا ي لﺪﻣ ﻦﻳا ﻲﻣ ﺎﻫ لﺪﻣ زا ناﻮﺗ
ﻲﻧاﺮﮕﻧ ﻲﺑﺎﻨﺘﺟا ) 6
26،27 ( ﻞﻤﺤﺗ مﺪﻋ لﺪﻣ ، -
ﻲﻔﻴﻠﻜﺗﻼﺑ
7
) 28،29 ( ﺖﺧﺎﻨﺷاﺮﻓ لﺪﻣ ، )8
30 (
، شﺮﻳﺬﭘ ﺮﺑ ﻲﻨﺘﺒﻣ لﺪﻣ
9
6Avoidance Model of Worry
7The Intolerance of Uncertainty Model
8The Metacognitive Model
9Acceptance-Based Model of Generalized Anxiety Disorder
) 31،32 ( ﻲﻧﺎﺠﻴﻫ ﻲﻤﻴﻈﻨﺗﺪﺑ لﺪﻣ و )1
23 - 21 ( دﺮﺑ مﺎﻧ . يروﺮﻣ
ﺮﺑ يﺎﻤﻨﻫار رﺎﻬﭼ ﺖﺳاﺮﻳو ﻲﺼﻴﺨﺸﺗ
و يرﺎﻣآ ﺘﺧا تﻻﻼ ﻲﻧاور
نﺎﺸﻧ ﻲﻣ ﺪﻫد ﻪﻛ ﺶﻴﺑ زا 50 ﺪﺻرد نارﺎﻤﻴﺑ رﻮﺤﻣ ﻚﻳ و ﺪﺻ
ﺪﺻرد نارﺎﻤﻴﺑ ودرﻮﺤﻣ رد ﻨﺗ ﻈ ﻢﻴ نﺎﺠﻴﻫ دﻮﺧ يﺎﻫ ﺺﻘﻧ
ﻲﻳﺎﻫ ار
ﻪﺑﺮﺠﺗ ﻲﻣ ﺪﻨﻨﻛ ) 33 .(
لﺪﻣ ﻲﻤﻴﻈﻨﺗﺪﺑ ﻲﻧﺎﺠﻴﻫ
ار
2ﻦﻴﻨﻣ و
نارﺎﻜﻤﻫ ياﺮﺑ
داﺮﻓا لﻼﺘﺧا ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ باﺮﻄﺿا
ﺮﻴﮔاﺮﻓ ارا ﻳ ﻪ
هدﺮﻛ ﺪﻧا ﻪﻛ ﺮﺑ سﺎﺳا داﺮﻓا نآ ياراد
ﻳا ﻦ لﻼﺘﺧا
، ﺺﻘﻧ رد
ترﺎﻬﻣ يﺎﻫ ﻲﻧﺎﺠﻴﻫ و ﻲﻤﻴﻈﻨﺗﺪﺑ رد
نﺎﺠﻴﻫ ار ﻪﺑﺮﺠﺗ ﻲﻣ ﺪﻨﻨﻛ .
ﻦﻳا داﺮﻓا رد كرد نﺎﺠﻴﻫ يﺎﻫ دﻮﺧ ﻞﻜﺸﻣ ﺪﻧراد و ﻪﺑ ﺶﻨﻛاو يﺎﻫ
ﻲﻧﺎﺠﻴﻫ ﺶﻨﻛاو ﻲﻔﻨﻣ نﺎﺸﻧ ﻲﻣ
،ﺪﻨﻫد رد ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ و
لﺮﺘﻨﻛ
نﺎﺠﻴﻫ يﺎﻫ دﻮﺧ ﻞﻜﺸﻣ ﺪﻧراد و نﺎﺠﻴﻫ يﺎﻫ يﺪﻳﺪﺷ ار ﻪﺑﺮﺠﺗ
ﻲﻣ ﺪﻨﻨﻛ ) 21،23 (.
يداﺮﻓا ﻪﻛ لﻼﺘﺧا باﺮﻄﺿا ﺮﻴﮔاﺮﻓ ﺪﻧراد رد
ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﺎﺑ داﺮﻓا هوﺮﮔ ﺪﻫﺎﺷ نﺎﺠﻴﻫ يﺎﻫ يﺪﻳﺪﺷ ار ﻪﺑﺮﺠﺗ
ﻲﻣ ﺪﻨﻨﻛ و رد
،ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ ﻒﻴﺻﻮﺗ
و ﺎﻳ ﻨﺗ ﻈ ﻢﻴ ندﺮﻛ ﺶﻨﻛاو يﺎﻫ
ﻲﻧﺎﺠﻴﻫ ﻲﻔﻨﻣ ترﺎﻬﻣ يﺎﻫ ﻲﻤﻛ ﺪﻧراد . ﻦﻳا داﺮﻓا تﻼﻜﺸﻣ
يﺮﺘﺸﻴﺑ رد شﺮﻳﺬﭘ ﻖﻠﺧ ﻲﻔﻨﻣ و ﺪﻧراد ﻦﻜﻤﻣ ﺖﺳا رد ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﺎﺑ
داﺮﻓا نوﺪﺑ ا ﻦﻳ لﻼﺘﺧا نﺎﺠﻴﻫ يﺎﻫ ﻲﻔﻨﻣ يﺮﺘﺸﻴﺑ نﺎﺸﻧ ﺪﻨﻫد
) 21 - 23،34 (.
هﺪﺷ دﺎﻬﻨﺸﻴﭘ يﻮﮕﻟا ﺎﺑ ﻮﮕﻟا ﻦﻳا ي
نﺎﻬﻨﻴﻟ ياﺮﺑ 3
ﻲﻣ ناﻮﻨﻋ ﻪﻛ يزﺮﻣ ﺖﻴﺼﺨﺷ لﻼﺘﺧا داﺮﻓا ﺪﻨﻛ
ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ لﻼﺘﺧا
ﻢﻴﻈﻨﺗ رد يزﺮﻣ ﺖﻴﺼﺨﺷ نﺎﺠﻴﻫ
دﻮﺧ يﺎﻫ ﺪﻧراد ﻲﻳﺎﺳرﺎﻧ
،
ﻲﻣ ﻪﺑﺎﺸﻣ ﺪﺷﺎﺑ . زا ﻪﻠﻤﺟ ﺪﻫاﻮﺷ طﻮﺑﺮﻣ ﻪﺑ دﻮﺟو لﻼﺘﺧا رد
ﻢﻴﻈﻨﺗ نﺎﺠﻴﻫ ﺎﻫ رد ﻦﻳا داﺮﻓا ﻲﻣ ناﻮﺗ ﻪﺑ هدﺎﻔﺘﺳا زا يﺎﻫدﺮﺒﻫار
ﻢﻈﻧ هﺪﻨﻫد ي نﺎﺠﻴﻫ راﺪﻣ صﺎﺧ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﻊﻨﻣ و ﻲﺑﺎﻳزرا ،دﺪﺠﻣ
و ﻪﺟﻮﺗ يﺮﻴﮔﻮﺳ دﻮﺟو ﺪﻫاﻮﺷ
ﺐﺼﻋ ناور ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﻦﻳا
ﻪﻛ ﻪﻠﺌﺴﻣ نارﺎﻤﻴﺑ لﻼﺘﺧا ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ ﺑاﺮﻄﺿا
،ﻲ ﺗ نﻮ گاو ﻦﻴﻳﺎﭘ يﺮﺗ
ﺪﻧراد هرﺎﺷا دﺮﻛ ) 35
، 36 .(
ﺶﻫوﮋﭘ شﻮﻫ نﻮﻣاﺮﻴﭘ ﻲﻛﺪﻧا يﺎﻫ
و ﻲﻧﺎﺠﻴﻫ داﺮﻓا رد ﻲﻧﺎﺠﻴﻫ ﻲﻤﻴﻈﻨﺗﺪﺑ
ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ تﻻﻼﺘﺧا
دراد دﻮﺟو ﻲﺑاﺮﻄﺿا .
ﺮﺗﺎﺘﺳﺎﻣآ يروﺮﻣ ﻲﺸﻫوﮋﭘ رد 4
ﻪﺑ رﻮﻃ
ﻲﻠﻛ ﻪﺑ ﻦﻳا ﻪﺠﻴﺘﻧ ﺪﻴﺳر ﻪﻛ لﺎﻤﺘﺣا ﻦﻳا ﻪﻛ ﻲﻳﺎﺳرﺎﻧ رد ﻢﻴﻈﻨﺗ
نﺎﺠﻴﻫ ﻲﺸﻘﻧ يﺪﻴﻠﻛ رد ﺐﺒﺳ ﻲﺳﺎﻨﺷ و يرﺎﮔﺪﻧﺎﻣ ﻦﻳا
لﻼﺘﺧا
ﻪﺘﺷاد
،ﺪﺷﺎﺑ دﺎﻳز ﺖﺳا
؛ ﻪﭼﺮﮔا ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻫ يﺮﺘﺸﻴﺑ ياﺮﺑ
1Emotion Dysregulation Model
2Mennin
3Linehan
4Amstadter
ﺺﺨﺸﻣ ندﺮﻛ ﻦﻳا ﻪﻠﺌﺴﻣ زﺎﻴﻧ ﺖﺳا ) 36 .(
اﺮﭘور و ﻞﻧﻮﺳ رد5
ﭘ ﻲﻨﻌﻣ طﺎﺒﺗرا ﻪﻛ ﺪﻧﺪﻴﺳر ﻪﺠﻴﺘﻧ ﻦﻳا ﻪﺑ ﻲﺸﻫوﮋ شﻮﻫ ﻦﻴﺑ يراد
و ﻲﻧﺎﺠﻴﻫ ﺶﻨﺗ
دﻮﺟو باﺮﻄﺿا و دراد
) 37 .(
6ياﻮﺳ رد
تﻻﻼﺘﺧا و ﻲﻧﺎﺠﻴﻫ شﻮﻫ تﺎﻔﺻ ﻦﻴﺑ ﻲﻔﻨﻣ طﺎﺒﺗرا ﻲﺸﻫوﮋﭘ ﺮﮕﺷﺎﺧﺮﭘ ﻪﻠﻤﺟ زا يرﺎﺘﻓر و باﺮﻄﺿا ،ي
رد ار ﻲﮔدﺮﺴﻓا
ﻧاد ﺶ نازﻮﻣآ ﮓﻨﻫ داد نﺎﺸﻧ ﻲﮕﻨﻛ )
38 .(
زﺪﻧﺎﻧﺮﻓ - ﻞﻛوﺮﺑ و7
ﻲﻧﺎﺘﺳﺮﻴﺑد نﺎﻧاﻮﺟﻮﻧ يور ﺮﺑ ﻪﻛ ﻲﺸﻫوﮋﭘ رد ﺰﻴﻧ نارﺎﻜﻤﻫ و رد ﻪﻛ ﻲﻧﺎﻧاﻮﺟﻮﻧ ﻪﻛ ﺪﻧﺪﻴﺳر ﻪﺠﻴﺘﻧ ﻦﻳا ﻪﺑ ،ﺪﻧداد مﺎﺠﻧا ﻲﻳﺎﻴﻧﺎﭙﺳا ﻪﮔر سﺎﻴﻘﻣ ﻢﻈﻧ و نﺎﺠﻴﻫ حﻮﺿو ،ﻲﻘﻠﺧاﺮﻓ يﺎﻫ
نﺎﺠﻴﻫ ﻲﻫد
اﺰﮔ يﺮﺗﻻﺎﺑ شر
ﻲﻣ ﻦﻴﻳﺎﭘ باﺮﻄﺿا و ﻲﮔدﺮﺴﻓا ،ﺪﻧدﺮﻛ ار يﺮﺗ
نﺎﺸﻧ ﻲﻣ ﻨﻫد ﺪ . نآ ﺮﺑ نوﺰﻓا و نﺎﺠﻴﻫ حﻮﺿو ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ ،
ﻢﻈﻧ ﻲﻫد
يرﺎﮔزﺎﺳ ﺎﺑ نﺎﺠﻴﻫ ﻪﺑ ناور يﺎﻫ
ﺖﺷاد طﺎﺒﺗرا ﺮﺗﻻﺎﺑ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ
) 18 .(
ﺖﻠﻴﻓﺮﻣﺎﺳ رد ار ﻲﻧﺎﺠﻴﻫ شﻮﻫ رد ﺺﻘﻧ ﺰﻴﻧ نارﺎﻜﻤﻫ و8
اﺮﻄﺿا تﻻﻼﺘﺧا و ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا باﺮﻄﺿا لﻼﺘﺧا ﻪﻛ يداﺮﻓا ﻲﺑ
ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ ،ﺪﻧراد ﺮﮕﻳد )
19
، 20 .(
ﻢﻫ بﻮﻜﻴﺟ ﻦﻴﻨﭼ و 9
نارﺎﻜﻤﻫ ﻪﺘﻓﺎﻳ ﻢﻴﻤﻌﺗ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا باﺮﻄﺿا تﺪﺷ ﻦﻴﺑ طﺎﺒﺗرا ﺰﻴﻧ
10
ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ ار ﻲﻧﺎﺠﻴﻫ شﻮﻫ و )
39 (.
ﻚﻣ ﻦﻴﻠﻗﻻ و 11
ﺶﻧارﺎﻜﻤﻫ نارﺎﻤﻴﺑ ﻪﻛ ﺪﻧﺪﻴﺳر ﻪﺠﻴﺘﻧ ﻦﻳا ﻪﺑ ﺮﮕﻳد ﻲﺸﻫوﮋﭘ رد
لﻼﺘﺧا ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ ﻔﻨﻣ يﺎﻫداﺪﻳور ﻪﺑ ﺦﺳﺎﭘ رد ﻲﺑاﺮﻄﺿا
رد ﻲ
هرود ﻲﻧاﺮﮕﻧ يﺎﻫ ﻳﺪﺷ تﺎﻧﺎﺠﻴﻫ نﺎﺷ
ﺪ ﻪﺑﺮﺠﺗ ار يﺮﺗ ﻲﻣ
ﺪﻨﻨﻛ . ﺑ ﻪ
ﻲﮔدﺮﺴﻓا نﺎﮕﻧﺎﺸﻧ حﻮﻄﺳ زا ﺮﻈﻧ فﺮﺻ داﺮﻓا ﻦﻳا ،هوﻼﻋ
، زا
ﻒﻴﻌﺿ كرد دﻮﺧ تﺎﻧﺎﺠﻴﻫ رد يﺮﺘﺸﻴﺑ تﻼﻜﺸﻣ و ﺪﻧراد يﺮﺗ
هوﺮﮔ ﺎﺑ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ رد دﻮﺧ تﺎﻧﺎﺠﻴﻫ لﺮﺘﻨﻛ و ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﺪﻫﺎﺷ
ﻪﺑﺮﺠﺗ
ﻲﻣ ﺪﻨﻨﻛ ) 40 .(
12ﺮﻣور نارﺎﻜﻤﻫ و ﺰﻴﻧ
ﺑ نﺎﺠﻴﻫ ﻲﻤﻴﻈﻨﺗﺪ رد ار
ﺮﻴﻏ داﺮﻓا ﺎﺑ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ رد ﻪﺘﻓﺎﻳ ﻢﻴﻤﻌﺗ باﺮﻄﺿا ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ داﺮﻓا بﺮﻄﻀﻣ ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ )
41 ( ﺎﻣا رد ﻲﺸﻫوﮋﭘ ﻪﻛ ﻂﺳﻮﺗ ﻚﻳوﻮﻧ -
13ﻦﻴﻠﻛ ﺶﻧارﺎﻜﻤﻫ و ﺮﺑ
يور نارﺎﻤﻴﺑ ﻢﻴﻤﻌﺗ باﺮﻄﺿا ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ
ﻪﺘﻓﺎﻳ مﺎﺠﻧا
،ﺪﺷ ﻦﻳا نارﺎﻤﻴﺑ رد ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﺎﺑ هوﺮﮔ ﺪﻫﺎﺷ زا ﻲﻫﺎﮔآ
ﻲﻧﺎﺠﻴﻫ يﺮﺗﻻﺎﺑ ﺪﻧدﻮﺑ رادرﻮﺧﺮﺑ و
رد سﺎﻴﻘﻣ حﻮﻄﺳ ﻲﻫﺎﮔآ
5Sunil, Roopri
6F Y Sui
7Fernandez-Berrocal
8Summerfeldt
9Jacobs
10Generalized Social Phobia
11McLaughlin
12Roemer
13Novick-Kline
656 ﻪﻠﺠﻣ لﺎﺳ ،ﻲﻧاور ﺖﺷاﺪﻬﺑ لﻮﺻا ي 12
) 4 ( ، نﺎﺘﺴﻣز 1389
يﺪﻬﺸﻣ ﻲﻠﻋ نارﺎﻜﻤﻫ و
ﻲﻧﺎﺠﻴﻫ هﺮﻤﻧ ي ﻲﻳﻻﺎﺑ ﺪﻧدﺮﻛ ﺐﺴﻛ )
42 .(
ﻲﻛﺪﻧا تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ
و ﻲﻧﺎﺠﻴﻫ شﻮﻫ نﻮﻣاﺮﻴﭘ ﻪﻧﺎﺸﻧ
رد باﺮﻄﺿا يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ
ﺮﻴﻏ يﺎﻫ
دراد دﻮﺟو ﻲﻨﻴﻟﺎﺑ .
فﺪﻫ زا ﺶﻫوﮋﭘ ﺮﺿﺎﺣ طﺎﺒﺗرا ﻦﻴﺑ شﻮﻫ
ﻣ و ﻲﻧﺎﺠﻴﻫ ﻮ
ﻪﻔﻟ نآ يﺎﻫ ﺎﺑ ﻪﻧﺎﺸﻧ دﻮﺑ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﻲﺑاﺮﻄﺿا يﺎﻫ .
شور رﺎﻛ
ﺖـﺳا ﻲﮕﺘـﺴﺒﻤﻫ عﻮـﻧ زا و ﻲﻔﻴﺻﻮﺗ ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ .
ﻪـﻌﻣﺎﺟ ي
دﻮﺑ ترﺎﺒﻋ ﺶﻫوﮋﭘ يرﺎﻣآ ﺪﻧ
زا 2921 ﺮـﺴﭘ و ﺮـﺘﺧد يﻮﺠـﺸﻧاد
هرود ي ﻲﻠﻴـﺼﺤﺗ لﺎـﺳ رد ﻪـﻛ زاﺮﻴـﺷ هﺎﮕﺸﻧاد ﺪﺷرا ﻲﺳﺎﻨﺷرﺎﻛ
89 - 1388 ﺪﻧدﻮﺑ ﻞﻴﺼﺤﺗ ﻪﺑ لﻮﻐﺸﻣ .
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻢـﺠﺣ ﻪﺑ يا 184
ﺮـﻔﻧ
) 97 و ﺮﺴﭘ 87 ﺮﺘﺧد ( ﻪﺘﺷر زا ﻲﻧﺎـﺴﻧا مﻮﻠﻋ يﺎﻫ )
84 ﺮـﻔﻧ ( ﻲـﻨﻓ ،
ﻲﺳﺪﻨﻬﻣ ) 57 ﺮﻔﻧ ( ﻪﻳﺎﭘ مﻮﻠﻋ و )
43 ﺮﻔﻧ ( هﻮﻴـﺷ ﻪﺑ ي ﻪـﻧﻮﻤﻧ يﺮـﻴﮔ
ﺪﻧﺪﺷ بﺎﺨﺘﻧا هدﺎﺳ ﻲﻓدﺎﺼﺗ .
ﺑ
ﭘ قﻼـﺧا ﺖـﻳﺎﻋر رﻮﻈﻨﻣ ﻪ ﺶﻫوﮋ
ﻪــﻧﺎﺒﻠﻃواد رﻮــﻀﺣ زا ي
ﻲﻧدﻮــﻣزآ و ﺪــﺷ ﻞــﺻﺎﺣ نﺎــﻨﻴﻤﻃا ﺎــﻫ
ﻢــﻫ ارا زا ﺲــﭘ ﻦﻴــﻨﭼ ﻪــﻳ
ي هرﺎــﺑرد مزﻻ تﺎﺤﻴــﺿﻮﺗ ي
فﺪــﻫ
ﺶﺳﺮﭘ ﺶﻫوﮋﭘ ﻪﻣﺎﻧ
ﻧدﻮـﻣزآ رﺎﻴﺘﺧا رد ﺎﻫ ﻲ
راﺮـﻗ ﺎـﻫ ﺖـﻓﺮﮔ زا و
نآ ﺳ ﻲﻣﺎﻤﺗ ﻪﺑ ﺖﻗد ﻪﺑ ﺎﺗ ﺪﺷ ﻪﺘﺳاﻮﺧ ﺎﻫ ﺌ
ﺪﻨﻫد ﺦﺳﺎﭘ تﻻاﻮ .
ﺲﭘ
ﻊﻤﺟ زا ﺶﺳﺮﭘ مﺎﻤﺗ يروآ ﻪﻣﺎﻧ
زا ﻲﺧﺮﺑ ،ﺎﻫ نآ
ترﻮـﺻ ﻪﺑ ﻪﻛ ﺎﻫ
ﺶـﺳﺮﭘ ﻞـﻛ رد و ﺪـﺷ ﻪﺘـﺷاﺬﮔ رﺎـﻨﻛ ﺪﻧدﻮﺑ هﺪﺷ ﻞﻴﻜﺸﺗ ﺺﻗﺎﻧ ﻪﻣﺎﻧ يﺎﻫ 184 ﺪﺷ ﻞﻴﻠﺤﺗ دراو ﺮﻔﻧ .
هداد ﻞـﻴﻠﺤﺗ زا هدﺎﻔﺘـﺳا ﺎـﺑ ﺎـﻫ
مﺮـــﻧ راﺰـــﻓا ﻪﺨـــﺴﻧSPSS
ي 17 و شور زا هدﺎﻔﺘـــﺳا ﺎـــﺑ يﺎـــﻫ
ﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﻪﻧﺎﮔﺪﻨﭼ نﻮﻴﺳﺮﮔر و ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ .
ﭘ راﺰﺑا ﺶﻫوﮋ
سﺎﻴﻘﻣ ﻪﮔر يﺎﻫ ﻲﻘﻠﺧاﺮﻓ )1
:(TMMS
راﺰﺑا ﻚﻳ سﺎﻴﻘﻣ ﻦﻳا
ﻪﮔر يﻮﮕﻟا يﺎﻨﺒﻣ ﺮﺑ ﻲﻨﻴﻋ ﻲﺷراﺰﮔدﻮﺧ ﺖﺳا ﻲﻧﺎﺠﻴﻫ شﻮﻫ ي
يوﻮﻟﺎﺳ ﻂﺳﻮﺗ ﻪﻛ نارﺎﻜﻤﻫ و2
ﻣ ﻪﺳ ﺶﺠﻨﺳ ياﺮﺑ ﻮ
ﻪﻔﻟ ي شﻮﻫ
ﺪﺷ ﻪﺘﺧﺎﺳ ﻲﻧﺎﺠﻴﻫ شﻮﻫ )
43 .(
ﻣ ﻪﺳ ﻦﻳا ﻮ زا ﺪﻨﺗرﺎﺒﻋ ﻪﻔﻟ :
ﻪﺟﻮﺗ
تﺎﺳﺎﺴﺣا ﻪﺑ )
ﻪﺟﻮﺗ
3(
،
،ﺶﻳﻮﺧ ﻖﻠﺧ زا ﻲﻫﺎﮔآ ناﺰﻴﻣ حﻮﺿو
تﺎﺳﺎﺴﺣا )
حﻮﺿو
4( حﻼﺻا و تﺎﺳﺎﺴﺣا ﺰﻴﻤﺗ ياﺮﺑ ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ ،
ﻖﻠﺧ ) حﻼﺻا
5(
، ﻖﻠﺧ حﻼﺻا ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ و ﺪﻨﻳﺎﺷﻮﺧﺎﻧ يﺎﻫ
ﺖﺷاﺪﻬﮕﻧ ﻖﻠﺧ
ﺪﻨﻳﺎﺷﻮﺧ يﺎﻫ .
نﻮﻣزآ ﻦﻳا 48
هدﺎﻣ يا
هﺪﻧﺮﻴﮔﺮﺑرد ي
21 هدﺎﻣ ) ﺗ ﻞﻣﺎﻋ ﻪﺟﻮ ( ، 15 هدﺎﻣ ) حﻮﺿو ﻞﻣﺎﻋ (
و
1Trait Meta Mood Scale
2Salovey
3Attention to Feelings (Attention)
4Clarity of Feelings (Clarity)
5Mood Repair (Repair)
12 هدﺎﻣ ) حﻼﺻا ﻞﻣﺎﻋ (
ﻲﻣ ﻲﻧدﻮﻣزآ و ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ ﺎﻫ
رد ﺖﺴﻳﺎﺑ
ﻦﻳا داﻮﻣ ﻪﺑ ﻢﻔﻟﺎﺨﻣ رﺎﻴﺴﺑ ﺎﺗ ﻢﻘﻓاﻮﻣ رﺎﻴﺴﺑ زا تﺮﻜﻴﻟ ﻒﻴﻃ ﻚﻳ ﺪﻨﻫد ﺦﺳﺎﭘ نﻮﻣزآ .
ﻚﻳ ﺮﻫ ياﺮﺑ نﻮﻣزآ ﻦﻳا ياﺮﺑ ﺎﻔﻟآ ﺐﻳاﺮﺿ
ﻣ زا ﻮ ﻪﻔﻟ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد حﻼﺻا و حﻮﺿو ،ﻪﺟﻮﺗ يﺎﻫ ي
و يوﻮﻟﺎﺳ
ﻪﺑ نارﺎﻜﻤﻫ ﺐﻴﺗﺮﺗ
86 / 0
، 88 / 0 و 82 / 0 ) 44 ( ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد و ي
ﺰﻴﺗرﻮﻛ و ﺲﻨﺘﻴﻓ ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻪﺑ6
78 / 0
، 85 / 0 و 78 / 0 هﺪﺷ شراﺰﮔ
ﺖﺳا ) 44 .(
ﻢﻫ ﻮﻟﺎﺳ ﻦﻴﻨﭼ و
نارﺎﻜﻤﻫ و ي و نﺎﻣﺰﻤﻫ ﻲﻳاور
هدﻮﻤﻧ شراﺰﮔ راﺰﺑا ﻦﻳا ياﺮﺑ ﻲﺑﻮﺧ ﻲﻗاﺮﺘﻓا ﺪﻧا
) 1 .(
نﻮﻣزآ ﻦﻳا
هﺪﺷ كاردا ﻲﻧﺎﺠﻴﻫ شﻮﻫ ﻲﺑﺎﻳزرا ياﺮﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ نﻮﻣزآ ﻚﻳ ﻣ ﻲ ﺪﺷﺎﺑ ) 45 .(
ﻲﻧﺎﺑﺮﻗ ﺰﻴﻧ ناﺮﻳا رد ،
ﻚﻳ ﺮﻫ ياﺮﺑ ار ﺎﻔﻟآ ﺐﻳاﺮﺿ
ﻪﻔﻟﻮﻣ زا ،ﻪﺟﻮﺗ يﺎﻫ ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﻖﻠﺧ حﻼﺻا و تﺎﺳﺎﺴﺣا حﻮﺿو
62 / 0 ، 72 / 0 و 65 / 0 ﺖﺳا هدروآ ﺖﺳد ﻪﺑ )
46 .(
ﺶﻫوﮋﭘ رد
ﻣ زا ﻚﻳ ﺮﻫ ﺐﻳﺮﺿ ﺰﻴﻧ ﺮﺿﺎﺣ ﻮ
ﻪﻔﻟ هﺮﻤﻧ ﺎﺑ ﻲﻧﺎﺠﻴﻫ شﻮﻫ يﺎﻫ ي
ﺎﺴﺣا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ياﺮﺑ ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﻲﻧﺎﺠﻴﻫ شﻮﻫ ﻞﻛ حﻼﺻا ،تﺎﺳ
ﺮﺑاﺮﺑ تﺎﺳﺎﺴﺣا حﻮﺿو و ﻖﻠﺧ 80
/ 0 ، 72 / 0 و 63 / 0 ﺖﺳا هدﻮﺑ .
ﺶﺳﺮﭘ ﻪﻣﺎﻧ ي باﺮﻄﺿا
7ﻚﺑ BAI) :(
ﻦﻳا ﺶﺳﺮﭘ ﻪﻣﺎﻧ ﻚﻳ راﺰﺑا
راﺰﺑا شراﺰﮔدﻮﺧ ﻲﻫد
ﺖﺳا ﻪﻛ ياراد 21 ﺳ ﺌ لاﻮ ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ و
ﻂﺳﻮﺗ
،ﻚﺑ
،ﻦﻴﺘﺴﭘا نواﺮﺑ و ﺮﻴﺘﺳا لﺎﺳ رد8
1988 ﻲﺣاﺮﻃ هﺪﺷ
ﺖﺳا . ﻦﻳا راﺰﺑا تﺪﺷ ﻲﻠﻛ باﺮﻄﺿا ار
درﻮﻣ ﺶﺠﻨﺳ راﺮﻗ
ﻲﻣ ﺪﻫد . ﻲﻧدﻮﻣزآ ﺎﻫ ﻲﻣ ﺖﺴﻳﺎﺑ ﺮﺑ سﺎﺳا ﻚﻳ ﻒﻴﻃ تﺮﻜﻴﻟ
،ﻼﺻا
،ﻒﻴﻔﺧ ﻂﺳﻮﺘﻣ و ﺪﻳﺪﺷ ﻪﺑ ﺳ ﺌ تﻻاﻮ ﺦﺳﺎﭘ ﺪﻨﻫد . تاﺮﻤﻧ
ﺑ ﺮﺗﻻﺎ نﺎﺸﻧ هﺪﻨﻫد ي باﺮﻄﺿا ﺮﺗﺪﻳﺪﺷ
ﻲﻣ ﺷﺎﺑ ﻨ ﺪ . ﻦﻳا ﺶﺳﺮﭘ ﻪﻣﺎﻧ
ياراد تﺎﺒﺛ ﻲﻧورد ) 92 / 0 ( و رﺎﺒﺘﻋا ﻲﻳﺎﻣزآزﺎﺑ ﻻﺎﺑ
) 75 / 0 ( و
ﻢﻫ ﻦﻴﻨﭼ ﻲﻳاور نﺎﻣﺰﻤﻫ و ﺮﺘﻓا ﻲﻗا ﻲﺑﻮﺧ ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ ) 47 .(
ﻲﻧﺎﻳوﺎﻛ و ﻪﺨﺴﻧ ﻪﻛ ﺪﻧﺪﻴﺳر ﻪﺠﻴﺘﻧ ﻦﻳا ﻪﺑ ﻲﺸﻫوﮋﭘ رد يﻮﺳﻮﻣ ي
راﺰﺑا ﻦﻳا ﻲﺳرﺎﻓ
، ﻲﺑﺎﻳزرا ﺐﺳﺎﻨﻣ رد ﻲﺸﻫوﮋﭘ و ﻲﻨﻴﻟﺎﺑ يﺎﻫ
ﺖﺳا ﻲﻧاﺮﻳا ﺖﻴﻌﻤﺟ .
رﺎﺒﺘﻋا ﻲﻳاور و ﻲﻧورد تﺎﺒﺛ ،ﻲﻳﺎﻣزآزﺎﺑ
ﻪﻌﻣﺎﺟ رد نﻮﻣزآ ﻦﻳا ي
ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﻲﻧاﺮﻳا 83
/ 0
، 92 / 0 و
72 / 0 شراﺰﮔ ﺖﺳا هﺪﺷ )
48 .(
زا شور يﺎﻫ ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ نﻮﺳﺮﻴﭘ
و ﻞﻴﻠﺤﺗ نﻮﻴﺳﺮﮔر هﻮﻴﺷ ﻪﺑ ﻪﻧﺎﮔﺪﻨﭼ
ي ﻲﺳرﺮﺑ ياﺮﺑ نﺎﻣﺰﻤﻫ
ﺶﻴﭘ و طﺎﺒﺗرا و ﻲﻧﺎﺠﻴﻫ شﻮﻫ ﻲﻨﻴﺑ
ﻪﻔﻟﻮﻣ ﻪﻧﺎﺸﻧ ﺎﺑ نآ يﺎﻫ يﺎﻫ
ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد باﺮﻄﺿا .
6Fitness and Curtis
7Beck Anxiety Inventory
8Beck, Epstein, Brown and Sreer
ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا رد 184
يﻮﺠﺸﻧاد هرود
ي هﺎﮕﺸﻧاد ﺪﺷرا ﻲﺳﺎﻨﺷرﺎﻛ
ﺎﻄﻣ درﻮــﻣ زاﺮﻴــﺷ ﺪــﻨﺘﻓﺮﮔراﺮﻗ ﻪــﻌﻟ
. 84 زا ﺮــﻔﻧ ﻲﻧدﻮــﻣزآ زا ﺎــﻫ
ﻪﺘــﺷر ﻲﻧﺎــﺴﻧا مﻮــﻠﻋ يﺎــﻫ )
9 / 45 (%
، 57 ﻪﺘــﺷر زا ﺮــﻔﻧ ﻲــﻨﻓ يﺎــﻫ
ﻲﺳﺪﻨﻬﻣ ) 4 / 31 (%
و 43 ﺮـﻔﻧ ) 7 / 22 (%
ﻪﺘـﺷر زا ﻪـﻳﺎﭘ مﻮـﻠﻋ يﺎـﻫ
ﺪﻧدﻮﺑ . ،ﺖﻴﺴﻨﺟ ظﺎﺤﻟ زا 97
ﻲﻧدﻮﻣزآ زا ﺮﻔﻧ ﺎﻫ
) 53 (%
و دﺮﻣ 87
نز ﺮــﻔﻧ ) 47 (%
ﺪــﻧدﻮﺑ . نﺎــﻤﻫ هرﺎﻤــﺷ لوﺪــﺟ رد ﻪــﻛ رﻮــﻃ ي
1
ﻲﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻲﻧﺎـﺠﻴﻫ شﻮـﻫ دراﺪﻧﺎﺘـﺳا فاﺮـﺤﻧا و ﻦﻴﮕﻧﺎـﻴﻣ دﻮﺷ
ﻲــﻠﻛ ) 13 SD= ، 4 / 162 M= (
، ﻣ ﻮ ﻪــﻔﻟ ي
تﺎــﺳﺎﺴﺣا ﻪــﺑ ﻪــﺟﻮﺗ
) 09 / 7 SD= ، 5 / 71 M= (
، ﻣ ﻮ ﻪـــــﻔﻟ ي تﺎـــــﺳﺎﺴﺣا حﻮـــــﺿو
) 1 / 6 SD= ، 4 / 51 M= (
، ﻣ ﻮ ﻪـــﻔﻟ ي ﻖـــﻠﺧ حﻼـــﺻا )
4 / 4 SD= ،
18 / 39 M= ( ﻪﻧﺎﺸﻧ و باﺮﻄـﺿا يﺎﻫ )
4 / 8 SD= ، 2 / 10 M= ( ﺮـﻛذ
ﺖﺳا هﺪﺷ .
ﻢﻫ نﺎﻤﻫ ﻦﻴﻨﭼ ﻃ
ﻲـﻣ ﻪـﻈﺣﻼﻣ ﻪﻛ رﻮ
ﻪـﻄﺑار ددﺮـﮔ ي
ﻣ و باﺮﻄﺿا ﺎﺑ ﻲﻠﻛ ﻲﻧﺎﺠﻴﻫ شﻮﻫ ﻮ
ﻪﻔﻟ تﺎـﺳﺎﺴﺣا حﻮـﺿو يﺎﻫ
ﻖﻠﺧ حﻼﺻا و
، ﻨﻌﻣ و ﻲﻔﻨﻣ ﻲ
ﺖﺳا راد . ﻪـﻄﺑار ي ﻲﻧﺎـﺠﻴﻫ شﻮـﻫ
باﺮﻄﺿا ﺎﺑ ﻲﻠﻛ )
001 /
<0
،P 24 / 0 - r= ( و تﺎـﺳﺎﺴﺣا حﻮﺿو
باﺮﻄﺿا ﺎﺑ )
001 /
<0
،P 20 / 0 - r= ( ﻣ ﺎﺑ و ﻮ ﻪـﻔﻟ ي ﻖـﻠﺧ حﻼـﺻا
) 001 /
<0
،P 34 / 0 - r= ( ﻔﻨﻣ ﻨﻌﻣ و ﻲ ﻲ د ا ﻲﻣ ر ﺪﺷﺎﺑ .
ﻦﻳا ﺮﻣا ﺑ ﻪ ﻦﻳا و ﻲـﻠﻛ ﻲﻧﺎـﺠﻴﻫ شﻮـﻫ ﺶﻳاﺰـﻓا ﺎﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﻨﻌﻣ
ﻣ ﻮ ﻪــﻔﻟ
ﻪﻧﺎــﺸﻧ ،ﻖــﻠﺧ حﻼــﺻا و تﺎــﺳﺎﺴﺣا حﻮــﺿو يﺎــﻫ يﺎــﻫ
ﻲـﻣ ﺶﻫﺎـﻛ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد باﺮﻄﺿا ﺪـﺑﺎﻳ
.
ـﻨﻌﻣ طﺎـﺒﺗرا ﻲ
ﻦﻴـﺑ يراد
ﻣ ﻮ ﻪـــﻔﻟ ي ﺪـــﺸﻧ ﺖـــﻓﺎﻳ باﺮﻄـــﺿا ﺎـــﺑ تﺎـــﺳﺎﺴﺣا ﻪـــﺑ ﻪـــﺟﻮﺗ
) 001 /
>0
،P 03 / 0 r= .(
ﻢﻫ ﺜﻣ ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﻦﻴﻨﭼ ﻣ ﺖﺒ
ﻮ ﻪﻔﻟ
هﺮـﻤﻧ ﺎـﺑ ﻲﻧﺎـﺠﻴﻫ شﻮـﻫ يﺎﻫ ي
ﻲﻧﺎــﺠﻴﻫ شﻮــﻫ ﻲــﻠﻛ )
80 / 0 ، 73 / 0 ، 63 / 0 ( ﺖــﺒﺜﻣ ﻲﮕﺘــﺴﺒﻤﻫ و
ﻣ ﻮ ﻪﻔﻟ ﺎﻫ ) 31 / 0 ، 33 / 0 ، 25 / 0 (
ﻣ ﺖـﺒﺜﻣ طﺎـﺒﺗرا ﺮﮕﻧﺎﻴﺑ ﻮ
ﻪـﻔﻟ ﺎـﺑ ﺎـﻫ
هﺮﻤﻧ ﺎﺑ و ﺮﮕﻳﺪﻜﻳ ي
ﻢﻫ ﻪﺠﻴﺘﻧ رد و ﻲﻧﺎﺠﻴﻫ شﻮﻫ ﻞﻛ ندﻮﺑ ﻪﺘﺴﺑ
نآ ﺎﻫ ا ﺖﺳ . ﺎـﻳآ دزﺎﺳ ﺺﺨﺸﻣ ﻪﻛ دﻮﺑ ﻦﻳا ﺶﻫوﮋﭘ ﺮﮕﻳد فﺪﻫ
ﻣ ﻮ ﻪﻔﻟ ردﺎﻗ ﻲﻧﺎﺠﻴﻫ شﻮﻫ يﺎﻫ ﻪﺑ
ﺶﻴﭘ
ﻲـﻣ باﺮﻄـﺿا ﻲـﻨﻴﺑ ﺪـﺷﺎﺑ
.
ــﺳ ﻦــﻳا ﻪــﺑ ﻲﻳﻮﮕﺨــﺳﺎﭘ رﻮــﻈﻨﻣ ﻪــﺑ ور ﻦــﻳا زا ﺌ
نﻮــﻣزآ زا لاﻮ
هﻮﻴـــﺷ ﻪـــﺑ ﻪـــﻧﺎﮔﺪﻨﭼ نﻮﻴـــﺳﺮﮔر ي
ﺪـــﺷ هدﺎﻔﺘـــﺳا نﺎـــﻣﺰﻤﻫ .
ﻪـﻛ داد نﺎـﺸﻧ ﻪـﻧﺎﮔﺪﻨﭼ نﻮﻴـﺳﺮﮔر زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻣ
ﻮ ﻪـﻔﻟ يﺎـﻫ
ﻲﻧﺎﺠﻴﻫ شﻮﻫ 15
هﺮـﻤﻧ ﺲﻧﺎـﻳراو زا ﺪﺻرد ي
ﻲـﻠﻛ يﺎـﻫ ﻪﻧﺎـﺸﻧ
ر باﺮﻄـــــﺿا ﺶﻴـــــﭘ ا
هدﻮـــــﻤﻧ ﻲـــــﻨﻴﺑ ﺖـــــﺳا
) 001 /
<0 ،P 38 / 10 )=
180،3 F( ، 15 / 0 R2= ( ، ﻢﻫ ﻖﻴﻗد ﻲﺳرﺮﺑ ﻦﻴﻨﭼ ﻞﻴﻠﺤﺗ ﺮﺗ
ـﻨﻌﻣ نﻮـﻣزآ زا هدﺎﻔﺘـﺳا ﺎﺑ نﻮﻴﺳﺮﮔر ﻲ
نﻮﻴـﺳﺮﮔر ﺐﻳﺮـﺿ يراد
ﻣ نﻮﻴﺳﺮﮔر دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﺐﻳﺮﺿ ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ ﻮ
ﻪﻔﻟ ي ﻖـﻠﺧ حﻼـﺻا
ﺶﻴﭘ رد ﻪﻧﺎﺸﻧ ﻲﻨﻴﺑ ﻨﻌﻣ و ﻪﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ باﺮﻄﺿا يﺎﻫ ﻲ
راد ﻲـﻣ ﺪـﺷﺎﺑ
) 001 /
<0
،P 67 / 4 - t= (.
ﻢــﻫ دراﺪﻧﺎﺘــﺳا ﺐﻳﺮــﺿ ﻪــﻛ داد نﺎــﺸﻧ نﻮﻴــﺳﺮﮔر ﺞﻳﺎــﺘﻧ ﻦﻴــﻨﭼ
ﻣ نﻮﻴﺳﺮﮔر ﻮ
ﻪﻔﻟ ي
ـﻨﻌﻣ و ﻪـﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ ﺰﻴﻧ تﺎﺳﺎﺴﺣا حﻮﺿو ﻲ
راد
ﻲــﻣ ﺪــﺷﺎﺑ ) 21 / 2 - t=
، 02 /
<0 .(P ﻣ دراﺪﻧﺎﺘــﺳا ﺐﻳﺮــﺿ ﻮ
ﻪــﻔﻟ ي
ـﻨﻌﻣ تﺎـﺳﺎﺴﺣا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﻲ
دﻮـﺒﻧ راد . ياﺮـﺑ مزﻻ ناﻮـﺗ ور ﻦـﻳا زا
ﺶﻴﭘ ﻪﻧﺎﺸﻧ ﻲﻨﻴﺑ اﺪﻧ ار باﺮﻄﺿا يﺎﻫ ﺖﺷ
) لوﺪﺟ 2 .(
لوﺪﺟ 1 ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ و دراﺪﻧﺎﺘﺳا فاﺮﺤﻧا ،ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ- شﻮﻫ ﻦﻴﺑ
ﻪﻔﻟﻮﻣ و ﻲﻧﺎﺠﻴﻫ ﻪﻧﺎﺸﻧ ﺎﺑ نآ يﺎﻫ
نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد باﺮﻄﺿا يﺎﻫ
ﺮﻴﻐﺘﻣ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ
فاﺮﺤﻧا دراﺪﻧﺎﺘﺳا 1 2 3 4
شﻮﻫ ﻲﻠﻛ ﻲﻧﺎﺠﻴﻫ 4
/ 162 13
ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ تﺎﺳﺎﺴﺣا 5
/ 71 09 / 7 80 /
*0
حﻮﺿو تﺎﺳﺎﺴﺣا 4
/ 51 1 / 6 63 /
*0 32 /
*0
ﻖﻠﺧ حﻼﺻا 18
/ 39 4 / 4 73 /
*0 31 /
*0 25 /
*0
ﻪﻧﺎﺸﻧ يﺎﻫ
باﺮﻄﺿا 2
/ 10 4 / 8 24 / 0
* - 03 / 0 - 20 / 0
* - 34 / 0
* -
1 : هﺮﻤﻧ ،ﻲﻧﺎﺠﻴﻫ شﻮﻫ ﻲﻠﻛ ي 2
: ﻪﻔﻟﻮﻣ ،تﺎﺳﺎﺴﺣا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ي 3
: ﻪﻔﻟﻮﻣ حﻮﺿو ي
،تﺎﺳﺎﺴﺣا 4 : ﻪﻔﻟﻮﻣ ،ﻖﻠﺧ حﻼﺻا ي 5
: ﻪﻧﺎﺸﻧ باﺮﻄﺿا يﺎﻫ 001
/
<0
* P
لوﺪﺟ 2 ﻪﻔﻟﻮﻣ نﻮﻴﺳﺮﮔر ﺐﻳاﺮﺿ- ﺶﻴﭘ رد ﻲﻧﺎﺠﻴﻫ شﻮﻫ يﺎﻫ
ﻲﻨﻴﺑ
باﺮﻄﺿا
ﻦﻴﺑ ﺶﻴﭘ يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ B
SE β t R2
تﺎﺳﺎﺴﺣا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ 16
/ 0 09 / 0 13 / 0 75 / 1 15 / 0
*-2/21 -0/16 0/13 -0/31 تﺎﺳﺎﺴﺣا حﻮﺿو ﻖﻠﺧ حﻼﺻا 47
/ 0 - 1 / 0 34 / 0 - 67 / 4
**-
ﺶﻴﭘ يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ﺮﻴﺛﺎﺗ ﺐﻳﺮﺿ ﻦﻴﺑ
B= ﺎﺘﺳا يﺎﻄﺧ ، نﻮﻴﺳﺮﮔر ﺐﻳﺮﺿ دراﺪﻧ SE=
،
دراﺪﻧﺎﺘﺳا نﻮﻴﺳﺮﮔر ﺐﻳﺮﺿ ﺶﻴﭘ يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ
ﻦﻴﺑ β=
،
يﺮﻴﻐﺘﻣ ﺪﻨﭼ ﻦﻴﻴﻌﺗ ﺐﻳﺮﺿ R2=
001 /
<0
**P
، 05 /
<0
*P
ﺚﺤﺑ ﻪﺠﻴﺘﻧ و يﺮﻴﮔ
ﺖﻴﻠﺑﺎﻗ ﻲﻠﻛ رﻮﻃ ﻪﺑ ﺦﺳﺎﭘ ﺺﻴﺨﺸﺗ رد ﻲﻧﺎﺠﻴﻫ يﺎﻫ
ﻲﻧﺎﺠﻴﻫ يﺎﻫ
ﻨﻣ
ﻪـﻨﻣاد شﺮﺘـﺴﮔ ،هﺮـﻣزور يﺎﻫداﺪـﻳور ﺎـﺑ ﻪﻬﺟاﻮﻣ رد ،ﺐﺳﺎ ي
هرﺎﺑرد ﺖﺒﺜﻣ شﺮﮕﻧ دﺎﺠﻳا و ﺶﻨﻴﺑ ي
ﺶـﻘﻧ تﺎﻧﺎــﺠﻴﻫ و ﻊــﻳﺎﻗو
658 ﻪﻠﺠﻣ لﺎﺳ ،ﻲﻧاور ﺖﺷاﺪﻬﺑ لﻮﺻا ي 12
) 4 ( ، نﺎﺘﺴﻣز 1389
يﺪﻬﺸﻣ ﻲﻠﻋ نارﺎﻜﻤﻫ و
ﺪﻧراد يﺮﺛﻮﻣ .
و لﺮـﺘﻨﻛ ،ﺺﻴﺨـﺸﺗ ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ ﻪﻛ يداﺮﻓا ،ﻪﺠﻴﺘﻧ رد
ﺖﻴﻠﺑﺎﻗ ﻦﻳا زا هدﺎﻔﺘﺳا ،ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﺖﻳﺎﻤﺣ زا ﺪﻧراد ار ﻲﻧﺎﺠﻴﻫ يﺎﻫ
ﺖﻳﺎــﺿر سﺎــﺴﺣا و ﻲﻧﺎﻤــﺴﺟ ﺖﻣﻼــﺳ ،يﺪــﻨﻣ
اور يﺮﺘــﺸﻴﺑ ﻲــﻧ
ﺪـﺷ ﺪﻨﻫاﻮﺧ رادرﻮﺧﺮﺑ )
5 .(
نآ زا
ﺮﻓ ﺖﺧﺎﻨـﺷ ﻪـﻛ ﺎـﺟ آ
يﺎﻫﺪـﻨﻳ
لﻼﺘـﺧا ﻲﻳﺎﻨﺑﺮﻳز
ﻲـﻣ ﺎـﻫ
نآ نﺎـﻣرد و ﺮﺘـﺸﻴﺑ كرد ﻪـﺑ ﺪـﻧاﻮﺗ ﺎـﻫ
شﻮﻫ ﻦﻴﺑ طﺎﺒﺗرا ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ زا فﺪﻫ ور ﻦﻳا زا ﺪﻨﻛ ﻚﻤﻛ ﻣ و ﻲﻧﺎﺠﻴﻫ ﻮ
ﻪﻔﻟ ﻪﻧﺎﺸﻧ ﺎﺑ نآ يﺎﻫ
دﻮـﺑ نﺎﻳﻮﺠـﺸﻧاد باﺮﻄﺿا يﺎﻫ .
ﻣ و ﻲﻠﻛ ﻲﻧﺎﺠﻴﻫ شﻮﻫ ﻦﻴﺑ ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻮ
ﻪﻔﻟ حﻮـﺿو يﺎـﻫ
تﺎﺳﺎﺴﺣا ﺎﺑ ﻖﻠﺧ حﻼﺻا و
ﻪﻧﺎﺸﻧ ﻪﻄﺑار باﺮﻄﺿا يﺎﻫ ي
و ﻲـﻔﻨﻣ
ﻲــﻨﻌﻣ دراد دﻮــﺟو يراد .
ــﺑ ا ﻪ ﻪــﻛ ﻲﻧﺎﻳﻮﺠــﺸﻧاد ﻪــﻛ ﻲــﻨﻌﻣ ﻦــﻳ
ﻲﻧﺎـﺠﻴﻫ شﻮـﻫ ،ﺪـﻧدﺮﻛ شراﺰـﮔ يﺮﺗﻻﺎـﺑ ﻲﺑاﺮﻄـﺿا تﻼﻜﺸﻣ حﻼﺻا و ﻲﻧﺎﺠﻴﻫ حﻮﺿو ،ﻲﻠﻛ ﺪﻨﺘﺷاد يﺮﺘﻤﻛ ﻖﻠﺧ
. ـﺑ ﻪ هوﻼـﻋ
ﻣ ﻦﻴﺑ زا ﻮ ﻪﻔﻟ ﻣ ،ﻲﻧﺎﺠﻴﻫ شﻮﻫ يﺎﻫ ﻮ
ﻪﻔﻟ ﻪﺟﻮﺗ و ﻖﻠﺧ حﻼﺻا يﺎﻫ
ﺶﻴﭘ ﻪﺑ ردﺎﻗ تﺎﺳﺎﺴﺣا ﻪﺑ
ﻲـﻣ باﺮﻄـﺿا ﻲـﻨﻴﺑ ـﺷﺎﺑ
ﻨ ﺪ . ﻪـﺘﻓﺎﻳ ﻦـﻳا
ﺶﻫوﮋــﭘ و ﻪــﻳﺮﻈﻧ ﺎــﺑ ﻮــﺴﻤﻫ ﻦﻴــﻨﻣ يﺎــﻫ
و نارﺎــﻜﻤﻫ ) 23 - 21 (
،
نارﺎـــﻜﻤﻫ و ﺖﻠﻴﻓﺮﻣﺎـــﺳ )
19 ( كرﺎـــﺗ ، نارﺎـــﻜﻤﻫ و1
) 34 (
،
ﻚﻣ ﻦﻴﻠﻗﻻ نارﺎﻜﻤﻫ و )
40 ( اﺮﭘور و ﻞﻧﻮﺳ ، )
37 ( ياﻮـﺳ ، ) 38 ( ،
زﺪــﻧﺎﻧﺮﻓ - نارﺎــﻜﻤﻫ و ﻞــﻛوﺮﺑ )
18 ( نارﺎــﻜﻤﻫ و ﺮــﻣور ، )
41 (
ﻲﻣ رد ار ﻲﻧﺎـﺠﻴﻫ ﻲﻤﻴﻈﻨﺗﺪـﺑ و ﻲﻧﺎﺠﻴﻫ شﻮﻫ رد ﺺﻘﻧ ﻪﻛ ﺪﺷﺎﺑ
داﺮﻓا لﻼﺘﺧا ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ هداد نﺎﺸﻧ ﻲﺑاﺮﻄﺿا
ﺪﻧا . زﺪـﻧﺎﻧﺮﻓ - و ﻞـﻛوﺮﺑ
ـﻳا ﻪـﺑ ﺪﻧداد مﺎﺠﻧا نﺎﻧاﻮﺟﻮﻧ يور ﺮﺑ ﻪﻛ ﻲﺸﻫوﮋﭘ رد نارﺎﻜﻤﻫ ﻦ
ﻪـﮔر سﺎـﻴﻘﻣ رد ﻪـﻛ يداﺮـﻓا ﻪـﻛ ﺪﻧﺪﻴﺳر ﻪﺠﻴﺘﻧ ﻲـﻘﻠﺧاﺮﻓ يﺎـﻫ
ﻢﻈﻧ و نﺎﺠﻴﻫ حﻮﺿو ﻧﺎﺠﻴﻫ ﻲﻫد
ﻲ ﻲـﻣ شراﺰﮔ يﺮﺗﻻﺎﺑ ،ﺪـﻧدﺮﻛ
ﻦﻴﻳﺎﭘ باﺮﻄﺿا و ﻲﮔدﺮﺴﻓا نﺎـﺸﻧ ار يﺮﺗ
ﻲـﻣ ﻫد ﺪـﻨ ) 18 .(
ﺞﻳﺎـﺘﻧ
ﻢـﻫ و ﺶﻫوﮋـﭘ ﻦـﻳا ﺎـﺑ ﻮـﺴﻤﻫ ﺮـﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ ﺎـﺑ ﻮـﺴﻤﻫ ﻦﻴـﻨﭼ
نارﺎﻜﻤﻫ و بﻮﻜﻴﺟ ﺶﻫوﮋﭘ ﻲﻣ
ﺪـﺷﺎﺑ
ﻲـﻨﻌﻣ ﻲـﻔﻨﻣ طﺎـﺒﺗرا ﻪـﻛ
ﻪــﻛ يداﺮــﻓا رد ﻲﻧﺎــﺠﻴﻫ شﻮــﻫ و باﺮﻄــﺿا تﺪــﺷ ﻦﻴــﺑ يراد
ﺪـﻧدﺮﻛ شراﺰـﮔ ،ﺪـﻧراد ﻪﺘﻓﺎﻳ ﻢﻴﻤﻌﺗ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا باﺮﻄﺿا لﻼﺘﺧا ) 39 .(
ﻚﻳوﻮﻧ ﺶﻫوﮋﭘ ﺎﺑ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺎﻣا ﻦﻴﻠﻛ
نارﺎﻜﻤﻫ و
داﺮﻓا رد ار يﺮﺗﻻﺎﺑ ﻲﻧﺎﺠﻴﻫ ﻲﻫﺎﮔآ ﻪﻛ لﻼﺘﺧا ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ
ﻲﺑاﺮﻄﺿا
ﻮﺴﻤﻫﺎﻧ ﺪﻧدﻮﺑ هدﺮﻛ شراﺰﮔ ﻲﻣ
ﺪﺷﺎﺑ ) 42 .(
ﻠﻋ ﻲﻳﻮﺴﻤﻫﺎﻧ ﻦﻳا ﺖ
ﻲﻣ ﺪﻧاﻮﺗ زا هدﺎﻔﺘﺳا
ﻲﻧدﻮـﻣزآ توﺎـﻔﺗ و توﺎـﻔﺘﻣ راﺰﺑا ود رد ﺎـﻫ
ﺪﺷﺎﺑ ﺶﻫوﮋﭘ
،
ﻪـﻧﻮﻤﻧ ﻚـﻳ زا ﺶﻫوﮋـﭘ ﻦﻳا رد اﺮﻳز ي
ﻲﻨﻴﻟﺎـﺑﺮﻴﻏ
1Turk
ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا .
نآ زا
ﻪـﻳﺮﻈﻧ ﺎـﺑ ﺶﻫوﮋـﭘ ﻦﻳا ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻪﻛ ﺎﺟ ي
و ﻦﻴـﻨﻣ
ﺶﻫوﮋﭘ ﺮﺜﻛا و نارﺎﻜﻤﻫ ﻲﻣ ﻮﺴﻤﻫ ﻲﻠﺒﻗ يﺎﻫ
لﺎـﻤﺘﺣا ﻦـﻳا ﺪـﺷﺎﺑ
تﻮﻗ ار ﻲﻣ ﻪـﻛ ﺪـﻫد هزﺎـﺳ
ي
ﻣ و ﻲﻧﺎـﺠﻴﻫ شﻮـﻫ ﻮ
ﻪـﻔﻟ نآ يﺎـﻫ
ﻲﻣ ﻪﻧﺎﺸﻧ رد ﺪﻧاﻮﺗ ﻪﺘـﺷاد يﺪﻴﻠﻛ ﻲﺸﻘﻧ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد باﺮﻄﺿا يﺎﻫ
ﺪــﺷﺎﺑ ) 23 - 21 .(
داد نﺎــﺸﻧ ﺶﻫوﮋــﭘ ﻦــﻳا ﺞﻳﺎــﺘﻧ ﻲــﻠﻛ رﻮــﻃ ﻪــﺑ
ﻪﻧﺎﺸﻧ ﻪﻛ ﻲﻧﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد
ﻲـﻣ ﻪـﺑﺮﺠﺗ يﺮﺘـﺸﻴﺑ باﺮﻄـﺿا يﺎـﻫ ﺪـﻨﻨﻛ
نﺎــﺠﻴﻫ ﺖــﻴﻫﺎﻣ زا يﺮــﺘﻤﻛ كرد يﻮــﺳ زا و ﺪــﻧراد دﻮــﺧ يﺎــﻫ
يﺮﺘﻤﻛ ناﻮﺗ ﺮﮕﻳد ﻴﻧ
ﺰ ﺎﻓ ياﺮﺑ ﻲﻔﻨﻣ ﻲﻧﺎﺠﻴﻫ برﺎﺠﺗ ﺮﺑ نﺪﻣآ ﻖﻳ
ﺪﻧراد . ﻣ و ﻲﻧﺎﺠﻴﻫ شﻮﻫ رد داﺮﻓا ﻦﻳا ﺮﮕﻳد ترﺎﺒﻋ ﻪﺑ ﻮ
ﻪـﻔﻟ يﺎـﻫ
ﺪﻧراد ﻞﻜﺸﻣ نآ .
ﻪﺠﻴﺘﻧ ﻦﻳا ﻲﻣ
ﻦﻴﻴﺒﺗ ﺪﻧاﻮﺗ هﺪـﻨﻨﻛ
ي ﻦـﻳا ﻞﻜـﺸﻣ
ﻪــﺑ ﺐﻴــﺳآ زا ﻲــﺼﺧﺎﺷ ﻪــﻛ ﺪــﺷﺎﺑ ﻲﻧﺎــﺠﻴﻫ يرﺎﮔزﺎــﺳ رد داﺮــﻓا هزﺎﺳ ي ﺖﺳا داﺮﻓا ﻦﻳا ياﺮﺑ ﻲﻧﺎﺠﻴﻫ شﻮﻫ .
ﻮـﮕﻟا ﻪـﺑ ﻪـﺟﻮﺗ ﺎﺑ ي
نارﺎﻜﻤﻫ و ﻦﻴﻨﻣ )
21
، 23 (
ﺎﺠﻴﻫ ﻢﻴـﻈﻨﺗ رد دﻮـﺒﻬﺑ تﺎـﻧ
ﻪـﺑ ﺮـﺠﻨﻣ
ﻢﻴـﻤﻌﺗ باﺮﻄﺿا لﻼﺘﺧا نﺎﮕﻧﺎﺸﻧ دﻮﺒﻬﺑ
ﻲـﻣ ﻪـﺘﻓﺎﻳ دﻮـﺷ
. دﺎﻬﻨـﺸﻴﭘ
ﻲــﻣ رد تﺎــﻧﺎﺠﻴﻫ ﺖــﻴﻤﻫا درﻮــﻣ رد داﺮــﻓا ﻦــﻳا ﻪــﺑ ﻪــﻛ دﻮــﺷ
ﻢﻴﻤﺼﺗ ﻦﻴﺑ ﻂﺑاور و يﺮﻴﮔ
دﻮـﺷ هداد شزﻮـﻣآ يدﺮﻓ .
ـﺑ ﻪ هوﻼـﻋ
شور
ا ﻲــﺒﻴﻛﺮﺗ نﺎــﻣرد ﻦــﻳا رد هدﺎﻔﺘــﺳا درﻮــﻣ يﺎــﻫ نﺎــﻣرد ز
يرﺎﺘﻓر ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ) ﺪﻨﻧﺎﻣ ﺶﻨـﺗ
ﻲﺗرﺎـﻈﻧدﻮﺧ ،ﻲـﻳادز (
و شور يﺎـﻫ
ﻲﻧﺎــﺠﻴﻫ بﺎــﻨﺘﺟا و ﻲﻧﺎــﺠﻴﻫ ﻲﻫﺎــﮔآ ﺶﻳاﺰــﻓا ﺮــﺑ ﻲــﻨﺘﺒﻣ )
ﺪــﻨﻧﺎﻣ
ﻲﻳورﺎﻳور ( ﻲﻣﺮﺑرد ار دﺮﻴﮔ
.
ﻲـﻣ دﺎﻬﻨـﺸﻴﭘ نارﺎـﻜﻤﻫ و ﻦﻴـﻨﻣ يﻮـﮕﻟا ﻪـﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﺎـﺑ ﻪـﻛ دﻮـﺷ
ﻪﻧﺎﺸﻧ ياراد نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ ﺰـﻛاﺮﻣ ﻖـﻳﺮﻃ زا ﻲﺑاﺮﻄﺿا يﺎﻫ
هروﺎﺸﻣ ي و ﻲﻳﻮﺠﺸﻧاد هﺎﮕﻧﺎﻣرد
ناور يﺎﻫ ﻪﺘـﺴﺑاو ﻲﻨﻴﻟﺎـﺑ ﻲﺳﺎﻨﺷ
هوﺮﮔ ﻪﺑ ناور يﺎﻫ هﺎﮔرﺎﻛ ﻞﻴﻜﺸﺗ ﺎﺑ ﻲﺳﺎﻨﺷ
شﻮـﻫ شزﻮﻣآ يﺎﻫ
رد ﻲﻧﺎﺠﻴﻫ درﻮﻣ
ﺪﻨﻳﺎﻤﻧ ماﺪﻗا داﺮﻓا ﻦﻳا
، نﺎﻤﻫ اﺮﻳز ﻦﻴﻨﻣ ﻪﻛ رﻮﻃ
ﻲﻣ ناﻮﻨﻋ نارﺎﻜﻤﻫ و ﻦﻳا شزﻮﻣآ ﺪﻨﻨﻛ
ﻣ ﻮ ﻪﻔﻟ دﻮـﺒﻬﺑ ﻪـﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﺎﻫ
ﺪــﺷ ﺪــﻫاﻮﺧ ﻲﺑاﺮﻄــﺿا تﻼﻜــﺸﻣ .
نﺎــﻤﻫ رﻮــﻃ و تﻮــﺷ ﻪــﻛ
نارﺎﻜﻤﻫ ﻲﻣ ناﻮﻨﻋ و لﺮـﺘﻨﻛ ،ﺺﻴﺨﺸﺗ ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ ﻪﻛ يداﺮﻓا ﺪﻨﻨﻛ
ﻦﻳا زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺖﻴﻠﺑﺎﻗ
،ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﺖﻳﺎﻤﺣ زا ﺪﻧراد ار ﻲﻧﺎﺠﻴﻫ يﺎﻫ
ﺖﻳﺎــﺿر سﺎــﺴﺣا و ﻲﻧﺎﻤــﺴﺟ ﺖﻣﻼــﺳ ،يﺪــﻨﻣ
يﺮﺘــﺸﻴﺑ ﻲــﻧاور
ﺪـﺷ ﺪـﻨﻫاﻮﺧ رادرﻮﺧﺮﺑ )
5 .(
ﺖﻳدوﺪـﺤﻣ زا ﻲـﻜﻳ ﺶﻫوﮋـﭘ يﺎـﻫ
راﺰﺑا زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺮﺿﺎﺣ شراﺰﮔدﻮﺧ
اﺮﺑ ﻲﻫد باﺮﻄﺿا ﺶﺠﻨﺳ ي
ﻲــﻣ دﺎﻬﻨــﺸﻴﭘ اﺬــﻟ دﻮــﺑ ﺶﻫوﮋــﭘ رد دﻮــﺷ
ﺮــﺑ هوﻼــﻋ يﺪــﻌﺑ يﺎــﻫ
ﺶﺳﺮﭘ ﻪﺒﺣﺎﺼﻣ شور زا ﻪﻣﺎﻧ ي
ﻦـﻳا ﺺﻴﺨـﺸﺗ ﺖـﻬﺟ ﺰـﻴﻧ ﻲﻨﻴﻟﺎﺑ
دﻮﺷ هدﺎﻔﺘﺳا لﻼﺘﺧا .
ﻢﻴـﻤﻌﺗ مﺪﻋ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا ﺮﮕﻳد ﺖﻳدوﺪﺤﻣ
ﺖﻴﻌﻤﺟ ﻪﺑ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺖﺳا لﻼﺘﺧا ﻦﻳا ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ ﻲﻨﻴﻟﺎﺑ يﺎﻫ
. ور ﻦـﻳا زا
ﺶﻫوﮋﭘ ﻲﻣ ﻲﺗآ يﺎﻫ ار ﺪﻨﻧاﻮﺗ
ﻪﻄﺑ ي ﻣ و ﻲﻧﺎﺠﻴﻫ شﻮﻫ ﻮ
ﻪﻔﻟ يﺎـﻫ هوﺮﮔ رد ار نآ
ﻪـﺑ ﻪـﺟﻮﺗ ﺎـﺑ ﻪـﻛ لﻼﺘـﺧا ﻦﻳا ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ ﻲﻨﻴﻟﺎﺑ يﺎﻫ
ﻪﺒﺣﺎﺼﻣ ﻪﻠﻤﺟ زا ﺮﮕﻳد يﺎﻫراﺰﺑا ي
هﺪﺷ بﺎﺨﺘﻧا ﻲﻨﻴﻟﺎﺑ درﻮـﻣ ،ﺪﻧا
ﺪﻨﻫد راﺮﻗ ﺶﻳﺎﻣزآ .
References
1. Salovey P, Grewal D. The science of emotional intelligence. Curr Dir Psychol Sci 2005; 14: 281-5.
2. Mayer JD, Salovey P, Caruso D. Emotional intelligence: Theory, findings, and implications. Psychol Inq 2004; 15: 197-215.
3. Bar-On R. Emotional and social intelligence: Insights from the emotional quotient inventory. In:
Bar-On R, Parker JD. (editors). The handbook of emotional intelligence. San Francisco: Jossey-Bass;
2000: 363-88.
4. Mayer J, Salovey P, Caruso D. Emotional intelligence: New ability of eclectic traits. Am Psychol 2008; 63: 503-17.
5 .Schutte NS, Malouff JM, Thorsteinsson EB, Bhullar N, Rooke SE. A meta-analytic investigation of the relationship between emotional intelligence and health. Pers Individ Dif 2007; 42: 921-33.
6. Schutte NS, Malouff JM, Bobik C, Conston T, Greeson C, Jedlicka C, et al. Emotional intelligence and interpersonal relations. J Soc Psychol 2001; 141: 523-36.
7. Schutte NS, Malouff JM, Simunek M, Hollander S, McKenley J. Characteristic emotional intelligence and emotional well-being. Cognit Emot 2002; 16: 769-86.
8. Trull TJ, Useda JD, Conforti K, Doan B. Borderline personality disorder features in nonclinical young adults: 2. Two-year outcome. J Abnorm Psychol 1997; 106: 307-14.
9. Leible TL, Snell, WE. Borderline personality disorder and multiple aspects of emotional intelligence. Pers Individ Dif 2004; 37: 393-4.
10. Gardner K, Qualter P, Emotional intelligence and Borderline personality disorder. Pers Individ Dif 2009, 47: 94–98.
11. Mashhadi A, Soltani Shurbakhorloo E, Razmjooei R. [On the relationship between emotional intelligence and symptoms of borderline personality disorder]. Journal of fundementals of mental health 2010; 12(1): 390-9. (Persian)
12. Aguirre F, Sergi MJ, Levy CA. Emotional intelligence and social functioning in persons with schizotypy. Schizophr Res 2008; 104: 255-64.
13. Kee KS, Horan WP, Salovey P, Kern RS, Sergi MJ, Fiske AP, et al. Emotional intelligence in schizophrenia. Schizophr Res 2009; 107: 61-8.
14. Hansenne M, Bianchi J. Emotional intelligence and personality in major depression: Trait versus state effects. Psychiatr Res 2009; 166: 63-8.
15. Schmidt JE, Andrykowsky MA. The role of social and dispositional variables associated with emotional intelligence in adjustment to breast cancer: An internet-based study. Health Psychol 2004;
33: 259-66.
16. Downey LA, Johnston PJ, Hansen K, Schembro R, Stough C, Tuckwell V, et al. The relationship between emotional intelligence and depression in a clinical sample. Eur J Psychiatr 2008; 22: 93-8.
