ﻲﻧﺎﺧ داﺮﻣ ﺎﺿردﻮﻤﺤﻣ نارﺎﻜﻤﻫ و
٣٩
ﻲﺸﻫوﮋﭘ:ﻪﻟﺎﻘﻣ عﻮﻧلﻮﺌﺴﻣ هﺪﻨﺴﻳﻮﻧ :
ﻦﻴﺴﺣ مﺎﻣا نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ ،دﺎﺑآ مﺎﻈﻧ ،ناﺮﻬﺗ ،هداز ﻦﻣﻮﻣ سوﺮﻴﺳ )
ع .(
درد ﻲﺼﺼﺨﺗ ﺪﻨﭼ ﻚﻴﻨﻴﻠﻛ
هرود ،درد و ﻲﺷﻮﻬﻴﺑ ﻲﺸﻫوﮋﭘ ﻲﻤﻠﻋ ﻪﻣﺎﻨﻠﺼﻓ 3
هرﺎﻤﺷ ، 1
، ﺰﻴﻳﺎﭘ 1391
يﺮﻤﻛ يﺎﻫدرد نﺎﻣرد رد لﺎﻳﺪﻣ ﻪﺧﺎﺷ كﻮﻠﺑ و ﺲﻟﺎﭘ ﺲﻧﺎﻛﺮﻓﻮﻳدار ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ
ﺖﺳﺎﻓ ﻞﺼﻔﻣ ﺄﺸﻨﻣ ﺎﺑ
ﻲﻧﺎﺧ داﺮﻣ ﺎﺿردﻮﻤﺤﻣ هداز ﻦﻣﻮﻣ سوﺮﻴﺳ ،1
*
ﻪﻤﻃﺎﻓ ،1
ﻲﻬﻠﻟا ﺖﻤﻌﻧ ﻲﺑﺎﻴﻛ هداز ﻦﺴﺣ دﺎﺷﺮﻓ ،2
يﻮﺿر دﺎﺠﺳﺪﻴﺳ ،1 1
1 - درد و ﻲﺷﻮﻬﻴﺑ هوﺮﮔ ،ﻲﺘﺸﻬﺑ ﺪﻴﻬﺷ ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد
2 - نﺎﻤﻳاز و نﺎﻧز ﺺﺼﺨﺘﻣ
ﺖﻓﺎﻳرد ﺦﻳرﺎﺗ :
9 / 6 / 1391 ﻲﻨﻴﺑزﺎﺑ ﺦﻳرﺎﺗ
: 31 / 6 / 1391 شﺮﻳﺬﭘ ﺦﻳرﺎﺗ
: 19 / 7 / 1391
هﺪﻴﻜﭼ فﺪﻫ و ﻪﻨﻴﻣز :
شور زا هدﺎﻔﺘﺳا و ﺲﻟﺎﭘ ﺲﻧﺎﻛﺮﻓﻮﻳدار يﺎﻫ
ﺖﺳﺎﻓ ﻞﺼﻔﻣ ﻲﺒﺼﻋ كﻮﻠﺑ شور ﻪﻠﻤﺟ زا
ﺎﺑ يﺮﻤﻛ يﺎﻫدرد ﻪﻨﻴﻣز رد هﺪﺷ حﺮﻄﻣ يﺎﻫ
ﻲﻣ راﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ﺎﻫدرد عﻮﻧ ﻦﻳا رﺎﻬﻣ ياﺮﺑ درد ﻚﻴﻨﻴﻠﻛ رد ﻪﻛ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺖﺳﺎﻓ ﻞﺻﺎﻔﻣ ﺎﺸﻨﻣ ﺪﻧﺮﻴﮔ
. ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﻪﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا رد شور ود ﺮﻴﺛﺄﺗ ي
ﻲﻧاﻮﺗﺎﻧ و درد دﻮﺒﻬﺑ رد ﺖﺳﺎﻓ ﻞﺼﻔﻣ كﻮﻠﺑ و ﺲﻟﺎﭘ ﺲﻧﺎﻛﺮﻓﻮﻳدار ﻦﻳا ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ نارﺎﻤﻴﺑ ﻲﺘﻛﺮﺣ
ﻲﻣ ﻪﺘﺧادﺮﭘ ﺎﻫدرد ﻪﻧﻮﮔ دﻮﺷ
.
شور و داﻮﻣ ﺎﻫ
: 50 نآ ﻲﺼﻴﺨﺸﺗ كﻮﻠﺑ ﺦﺳﺎﭘ ﻪﻛ ﺖﺳﺎﻓ ﻞﺼﻔﻣ ﺎﺸﻨﻣ ﺎﺑ يﺮﻤﻛ يﺎﻫدرد ﻪﺑ كﻮﻜﺸﻣ رﺎﻤﻴﺑ ﺎﻫ
ﺎﺑ 05 / 0 ﻲﻠﻴﻣ ﻦﻴﻳﺎﻛوﺪﻴﻟ ﺮﺘﻴﻟ 2
% رد
ﻲﺣاﻮﻧ L1-L3 و -L3 هوﺮﮔ ود رد دﻮﺑ ﺖﺒﺜﻣL5 25
ﺪﻧﺪﺷ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ دراو يﺮﻔﻧ .
ﮔ رد نارﺎﻤﻴﺑ هوﺮ
1 زا ﺮﺘﻤﻛ تراﺮﺣ ﻪﺟرد ﺎﺑ ﺲﻟﺎﭘ ﺲﻧﺎﻛﺮﻓﻮﻳدار ﺎﺑ
40 هوﺮﮔ رد و ﻪﺟرد 2
ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ نﺎﻣرد ﺖﺤﺗ ﺖﺳﺎﻓ ﻞﺼﻔﻣ ﻲﺒﺼﻋ كﻮﻠﺑ شور ﻪﺑ .
درد تﺪﺷ ،ﺲﻨﺟ ،ﻦﺳ ﻞﻣﺎﺷ نارﺎﻤﻴﺑ تﺎﻋﻼﻃا )
سﺎﺳا ﺮﺑ
(VAS ﻲﺘﻛﺮﺣ ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ ناﺰﻴﻣ ، )
سﺎﺳا ﺮﺑ (ODI
نارﺎﻤﻴﺑ يﺪﻨﻤﺘﻳﺎﺿر ﺢﻄﺳ ﺰﻴﻧ و )
ﻪﻧﺎﮕﻫد سﺎﻴﻘﻣ سﺎﺳاﺮﺑ 0
ﺗ ﺎ 10 ) 0
= ﺪﺑ 10 = ﻲﻟﺎﻋ ((
زا ﻞﺒﻗ
ﻪﺘﻔﻫ رد و نﺎﻣرد يﺎﻫ
6 و 12 ﺪﻧﺪﺷ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﻢﻫ ﺎﺑ و ﻦﻴﻴﻌﺗ .
ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺎﻫ : ﻪﺘﻔﻫ رد يﺎﻫ 6 و 12 و درد ، هوﺮﮔ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺲﻧﺎﻛﺮﻓﻮﻳدار هوﺮﮔ رد نارﺎﻤﻴﺑODI
2 ﻲﻨﻌﻣ دﻮﺒﻬﺑ داد نﺎﺸﻧ ار يراد
. 05) / 0
<
.(p ﺢﻄﺳ
ﺖﻳﺎﺿر ﻪﺘﻔﻫ رد ﺰﻴﻧ ﺲﻧﺎﻛﺮﻓﻮﻳدار هوﺮﮔ رد نارﺎﻤﻴﺑ يﺪﻨﻣ يﺎﻫ
6 و 12 ﻲﻨﻌﻣ ﻮﺤﻧ ﻪﺑ هوﺮﮔ زا ﺶﻴﺑ يراد
2 دﻮﺑ . 05) / 0
<
. (p ﻦﻜﺴﻣ فﺮﺼﻣ ناﺰﻴﻣ
هوﺮﮔ رد 1 ﻪﺘﻔﻫ رد يﺎﻫ 6 و 12 ﻲﻨﻌﻣ ﻮﺤﻧ ﻪﺑ هوﺮﮔ زا ﺮﺘﻤﻛ يراد
2 ) دﻮﺑ 05 /
<0 (p
ﻪﺠﻴﺘﻧ يﺮﻴﮔ زا ﺮﺘﻤﻛ تراﺮﺣ ﻪﺟرد ﺎﺑ ﺲﻟﺎﭘ ﺲﻧﺎﻛﺮﻓﻮﻳدار: 40
ﻲﻧاﻮﺗﺎﻧ و درد دﻮﺒﻬﺑ رد و ﻪﺘﺷاد ﻲﻟﻮﺒﻗ ﻞﺑﺎﻗ ﻲﻧﺎﻣرد ﺞﻳﺎﺘﻧ تﺪﻣ هﺎﺗﻮﻛ رد ﻪﺟرد
ﻲﻣ ﻞﻤﻋ ﺖﺳﺎﻓ ﻞﺼﻔﻣ ﻲﺒﺼﻋ كﻮﻠﺑ زا ﺮﺘﻬﺑ نارﺎﻤﻴﺑ ﻲﺘﻛﺮﺣ ﺪﻨﻛ
.
هژاو يﺪﻴﻠﻛ يﺎﻫ يﺮﻤﻛ درد ،ﺲﻧﺎﻛﺮﻓﻮﻳدار ،ﺐﺼﻋ كﻮﻠﺑ:
ﻪﻣﺪﻘﻣ يﺮﻤﻛ ﺖﺳﺎﻓ ﻞﺼﻔﻣ )
zygapophyseal joint (
ﺚﻋﺎﺑ
ﻲﻔﻠﺧ ﻞﺼﻔﻣ طﺎﺒﺗرا -
ﻪﺑ هﺮﻬﻣ ﻚﻳ يﺮﻤﻛ سﻮﻗ ﻲﺒﻧﺎﺟ
ﻲﻣ روﺎﺠﻣ هﺮﻬﻣ يﺮﻤﻛ سﻮﻗ دﻮﺷ
. ﻞﺻﺎﻔﻣ ﺪﻨﻧﺎﻤﻫ
ﻲﻠﺼﻔﻣ يﺎﻀﻓ ﻚﻳ زا ﺖﺳﺎﻓ ﻞﺼﻔﻣ ﺮﻫ ،ﻲﻘﻴﻘﺣ لﺎﻳوﻮﻨﻴﺳ شﺮﻳﺬﭘ ﺖﻴﻠﺑﺎﻗ ﻪﻛ هﺪﺷ ﻞﻴﻜﺸﺗ اﺪﺟ 1
ﺎﺗ 5 / 1 ﻲﻠﻴﻣ ﺮﺘﻣ دراد دﻮﺧ رد ار ﻊﻳﺎﻣ
. ﻲﻣ نآ ياﺰﺟا ﺮﮕﻳد زا يﺎﺸﻏ ﻪﺑ ناﻮﺗ
ﺮﻀﻏ ﺢﻄﺳ ،لﺎﻳوﻮﻨﻴﺳ هرﺎﺷا سوﺮﺒﻴﻓ لﻮﺴﭙﻛ و ﻦﻟﺎﻴﻫ ﻲﻓو
دﺮﻛ
).
1
نﺎﻤﺘﺧﺎﺳ و ﺖﺳﺎﻓ ﻞﺼﻔﻣ لﻮﺴﭙﻛ (
يﺎﻫ
ﻪﻃﺎﺣا هﺪﻨﻨﻛ ﺐﺼﻋ ﻲﮕﻤﻫ ،نآ ي هﺪﺷ ﻲﻫد
ﺪﻧا . ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ
بﺎﺼﻋا و ﻞﺻﺎﻔﻣ ﻦﻳا ﻲﻳﺎﻴﻤﻴﺷ ﺎﻳ ﻲﻜﻴﻧﺎﻜﻣ تﺎﻜﻳﺮﺤﺗ ﻪﻃﻮﺑﺮﻣ ﻲﻣ ﺮﻤﻛ ﺎﻳ و ﺎﭘ درد ﺚﻋﺎﺑ ﺎﻬﻧآ ي
)دﻮﺷ
2
.(
ﻦﻳا عﻮﻴﺷ
ﻲﻧﺎﺧ داﺮﻣ ﺎﺿردﻮﻤﺤﻣ
نارﺎﻜﻤﻫ و
۴٠
و توﺎﻔﺘﻣ رﺎﻴﺴﺑ ،ﻒﻠﺘﺨﻣ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﺎﻫدرد زا
5 % ﺎﺗ 90 %
شراﺰﮔ هﺪﺷ ﺖﺳا . ﻲﺗرﻮﺻرد ﺖﻴﻌﻤﺟ يورﺮﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻪﻛ
مﺎﺠﻧا نارﺎﻤﻴﺑ زا ﻲﺒﺳﺎﻨﻣ هﺪﺷ
ﻲﮔﮋﻳو زا و ،دﻮﺑ يﺎﻫ
هدﺎﻔﺘﺳا نارﺎﻤﻴﺑ بﺎﺨﺘﻧا ياﺮﺑ ﻲﺒﺳﺎﻨﻣ ﻲﺼﻴﺨﺸﺗ هﺪﺷ
،دﻮﺑ
ًﺎﺒﻳﺮﻘﺗ عﻮﻴﺷ ترﻮﺻ ﻦﻳا رد 15
% ﺖﺳا رﺎﻈﺘﻧادرﻮﻣ
).
3
(
ﻪﺑ ﺐﻠﻏا ﺖﺳﺎﻓ ﺄﺸﻨﻣ ﺎﺑ يﺎﻫدرد يﺎﻫرﺎﺸﻓ لﺎﺒﻧد
ﻧﻮﺷراﺮﻜﺗ هﺪﻧﻮﺷراﺮﻜﺗ ﺎﻣا ﻦﻴﻳﺎﭘ تﺪﺷ ﺎﺑ يﺎﻣوﺮﺗ ﺎﻳ و ،هﺪ
ﻲﻣ دﺎﺠﻳا ﺪﻧﻮﺷ
. هﺪﺷ بﺎﻬﺘﻟا ﺐﺒﺳ هﺪﺷدﺎﺠﻳا ﺖﻳﺮﺗرآﻮﺌﺘﺳا
ﻪﺑ ﻪﻛ ﻪﺑﻮﻧ هﺪﻴﺸﻛ ﺐﺒﺳ دﻮﺧ ي و ﻲﻠﺼﻔﻣ لﻮﺴﭙﻛ نﺪﺷ
ﻪﺑ درد دﺎﺠﻳا ﻲﻣ نآ لﺎﺒﻧد
دﻮﺷ . فاﺮﻃا ﻲﺑﺎﻬﺘﻟا تاﺮﻴﻴﻐﺗ
ﻲﻣ ﺖﺳﺎﻓ ﻞﺼﻔﻣ ﻲﻋﺎﺨﻧ ﺐﺼﻋ ﻚﻳﺮﺤﺗ ﺐﺒﺳ ﺪﻧاﻮﺗ
ﻪﺑ ﻬﻧرد و هﺪﺷ ﻲﮕﻨﺗ لﺎﺒﻧد ﻪﺿرﺎﻋ ﺐﺒﺳ ﺖﻳﺎ
ﻚﻴﺗﺎﻴﺳ ي
ﻲﻣ دﻮﺷ
).
4
هﺪﻤﻋ ﺖﻳﺎﻜﺷ (
ﺖﺳا ﺮﻤﻛ ﻦﻴﻳﺎﭘ درد نارﺎﻤﻴﺑ ي .
ﻲﻣ اﺪﻴﭘ رﺎﺸﺘﻧا ﺰﻴﻧ نارﺎﻤﻴﺑ ِنار ﺎﻳو قﺎﺳ ﻪﺑ درد ﻲﻫﺎﮔ ﺪﻨﻛ
.
هﺮﻬﻣ فاﺮﻃا ﺲﻧرﺪﻨﺗ ﻪﺼﺧﺎﺷ ﻪﻠﻤﺟزا يﺮﻤﻛ ي
يﺎﻫ
ﻲﻣ ﺖﺳﺎﻓ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ يﺎﻫدرد ﺪﺷﺎﺑ
).
2
ﺎﺑ درد ﻪﻛ ﻲﻧﺎﻣز (
ﻲﻣ ﺮﺗﺪﺑ نﻮﻴﺴﻧﺎﺘﺴﻛا و نﻮﻴﺴﻜﻠﻓ
،دﻮﺷ ﻪﻧﺎﺸﻧ ًﻻﺎﻤﺘﺣا ي
نﺎﻤﮕﺳ ﺄﺸﻨﻣ ﺎﺑ يژﻮﻟﻮﺗﺎﭘ ﺖﺳا يﺮﻤﻛ ﻦﻴﻳﺎﭘ يﺎﻫ
.
ﻪﺑ ﻲﻜﺷﺰﭘ يرادﺮﺑﺮﻳﻮﺼﺗ هﮋﻳو
ﻲﺳ ﻲﺗ ﻦﻜﺳا ﻲﻣ ﺪﻨﻧاﻮﺗ
نﺎﺸﻧ ار ﺖﺳﺎﻓ ﻞﺼﻔﻣ تاﺮﻴﻴﻐﺗ ﺪﻨﻫد
. ﺎﺑ نﻮﻴﺳاﺮﻧژد ناﺰﻴﻣ
ﺖﺴﻴﻧ ﻂﺒﺗﺮﻣ درد تﺪﺷ .
ﻲﻧﺎﻣرد وراد زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﻴﻟوا نﺎﻣرد -
ﻲﭘاﺮﺗﻮﻳﺰﻴﻓ -
بآ
كﻮﻠﺑ زﺎﻴﻧ ترﻮﺻ رد و ﻲﻧﺎﻣرد ﺖﺳا ﺖﺳﺎﻓ
. ﻦﻳا كﻮﻠﺑ رد
مﺎﺠﻧا پﻮﻜﺳورﻮﻠﻓ ﺎﺑ ﻢﻴﻘﺘﺴﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺖﺤﺗ و ﻞﻤﻋ قﺎﺗا ﻲﻣ دﻮﺷ . ﺖﺤﺗ و هﺪﺷ يﺮﺘﺴﺑ ﻲﻳﺎﭘﺮﺳ ترﻮﺼﺑ رﺎﻤﻴﺑ
ﻤﻛ رﺎﻴﺴﺑ راﺪﻘﻣ ﻲﻌﺿﻮﻣ ﻲﺴﺤﻴﺑ ﻲ
هﺪﻨﻨﻛ ﺲﺣ ﻲﺑ يوراد
ﻲﻣ ﻖﻳرﺰﺗ ﻞﺼﻔﻣ رد دﻮﺷ
. طﻮﺑﺮﻣ درد ﺮﻤﻛ ﻪﻛ ﻲﺗرﻮﺻ رد
ﻣ دﻮﺒﻬﺑ درد رﺎﻛ ﻦﻳا مﺎﺠﻧا ﺎﺑ ﺪﺷﺎﺑ ﻞﺼﻔﻣ ﻦﻳا درد ﻪﺑ ﻲ
-
ﺪﺑﺎﻳ . وراد ﻦﻳا هاﺮﻤﻬﺑ ﺪﻴﺋوﺮﺘﺳا زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺮﺛا دﺎﺠﻳا ﺐﺒﺳ
دﻮﺷ ﻲﻣ ﻞﺼﻔﻣ ﻦﻳا ﻦﻣﺰﻣ بﺎﻬﺘﻟا رد ﻲﻧﺎﻣرد .
ا زا هدﺎﻔﺘﺳ
ﻮﻳدار ﻛﺮﻓ ﺲﻟﺎﭘ ﺲﻧﺎ ﻦﻳﺮﺗﺪﻳﺪﺟ
نﺎﻣرد ﺖﻴﻠﺑﺎﻗ ﺎﺑ يﺎﻫ
رد ﻻﺎﺑ ﻲﻧﺎﻣرد دردﺮﻤﻛ
يﺎﻫ رد يرﺎﻤﻴﺑ ﻦﻳا زا ﻲﺷﺎﻧ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﻧارﺎﻤﻴﺑ
هداد ﺖﺒﺜﻣ ﺦﺳﺎﭘ ﻲﺼﻴﺨﺸﺗ كﻮﻠﺑ ﻪﺑ ﺪﻧا
ﻲﻟو نﺎﺸﻳاﺮﺑ ار ﻲﻧﻻﻮﻃ نﺎﻣرد ﻪﺘﺴﻧاﻮﺘﻧ ﺪﻴﺋوﺮﺘﺳا ﻖﻳرﺰﺗ
ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد .
ﺶﻫوﮋﭘ ﻲﺧﺮﺑ رد ﻲﻧﺎﻣرد شور ﻦﻳا زا و ﺮﺗﺪﻳﺪﺟ يﺎﻫ
هدﺎﻔﺘﺳا ﺖﺳﺎﻓ ﻞﺼﻔﻣ ﺄﺸﻨﻣ ﺎﺑ يﺎﻫدرد ﺶﻫﺎﻛ ياﺮﺑ هﺪﺷ
ﺖﺳا . ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ نﻮﻨﻛﺎﺗ ﺎﻣا مﺎﺠﻧا ناﻮﻨﻋ ﻦﻳا ﺎﺑ ناﺮﻳا رد يا
هﺪﺸﻧ ﺖﺳا . ﻪﺑ ﺎﺗ ﻢﻳﺪﺷ نآﺮﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا رد اﺬﻟ ﻲﺳرﺮﺑ
ﻲﺒﺼﻋ كﻮﻠﺑ ﺎﺑ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ رد ﻲﻧﺎﻣرد شور ﻦﻳا ﻲﺸﺨﺑﺮﺛا ﻞﺻﺎﻔﻣ ﺎﺸﻨﻣ ﺎﺑ يﺮﻤﻛ يﺎﻫدرد نﺎﻣرد رد ﺖﺳﺎﻓ ﻞﺼﻔﻣ ﻢﻳزادﺮﭙﺑ ﺖﺳﺎﻓ .
شور و داﻮﻣ ﺎﻫ
رد ﻪﻛدﻮﺑ ﻲﻓدﺎﺼﺗ ﻲﻨﻴﻟﺎﺑ ﻲﻳﺎﻣزآرﺎﻛ ﻚﻳ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا ﻪﻠﺻﺎﻓ لﺎﺳ ي يﺎﻫ 90 - 1389 درد ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ نارﺎﻤﻴﺑ يورﺮﺑ
اﺮﻣ ﺖﺳﺎﻓ ﻞﺼﻔﻣ ﺄﺸﻨﻣ ﺎﺑ يﺮﻤﻛ ﻦﻣﺰﻣ ﻪﻌﺟ
ﻪﺑ هﺪﻨﻨﻛ
ﻦﻴﺴﺣ مﺎﻣا نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ درد ﻚﻴﻨﻴﻠﻛ )
ع ( ﺪﺷ مﺎﺠﻧا .
ﻂﻳاﺮﺷ
زا ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻦﺳ ﻞﻣﺎﺷ نارﺎﻤﻴﺑ دورو 18
ﻪﺑ ﻼﺘﺑا ﺪﻴﻳﺄﺗ ،لﺎﺳ
ﻞﻗاﺪﺣ ياﺮﺑ ﺖﺳﺎﻓ ﻞﺼﻔﻣ ﺄﺸﻨﻣ ﺎﺑ يﺮﻤﻛ درد 6
،هﺎﻣ
ﺖﻤﺴﻗ ﻪﺑ هﺪﻨﺸﻛﺮﻴﺗ يﺎﻫدرد نوﺪﺑ ﺎﻳ ﺎﺑ مواﺪﻣ دردﺮﻤﻛ هﺮﻬﻣ ﻞﺼﻔﻣ يﻻﺎﺑ ﻲﻧﻮﻧﺎﻛ ﺲﻧرﺪﻨﺗ ،نار ﻲﻧﺎﻗﻮﻓ ﺮﻤﻛ ي
،
،ﻚﻳژﻮﻟورﻮﻧ ﺺﻳﺎﻘﻧ ﻪﺑ ﻼﺘﺑا مﺪﻋ ،نﻮﻴﺴﻨﺘﺴﻛاﺮﭙﻳﺎﻫ درد ﺖﺒﺜﻣ ،رﻻﻮﻜﻳدار مرﺪﻨﺳ ﻪﺑ ﻼﺘﺑا مﺪﻋ كﻮﻠﺑ ﺖﺴﺗ نﺪﺷ
نﺎﻣرد ﻪﺑ ﺦﺳﺎﭘ مﺪﻋ و ﻲﺼﻴﺨﺸﺗ ﻲﺘﻨﺳ يﺎﻫ
) ،ﺖﺣاﺮﺘﺳا
نﺎﻣرد ﻪﻄﻘﻧ ﻖﻳرﺰﺗ ،ﻲﻜﻳﺰﻴﻓ و ﻲﻳوراد يﺎﻫ ﺮﮕﻳﺮﺗ ي
( دﻮﺑ .
ﺢﻴﺿﻮﺗ نارﺎﻤﻴﺑ ياﺮﺑ حﺮﻃ ﻲﺸﻫوﮋﭘ فاﺪﻫا
هداد ﺪﺷ .
ا ﺖﻳﺎﺿر مﺪﻋ ﻪﻣادا ز
ﻪﻠﺣﺮﻣﺮﻫرد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ي درد ،حﺮﻃ ي
رﻻﻮﻜﻳدار ﻢﺋﻼﻋ ﺎﺑ ﻚﺴﻳد ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ درد ،ﺮﻤﻛ يرﻻﻮﻜﻳدار ) ﺖﺒﺜﻣ سﺎﺳاﺮﺑ ﺖﺴﺗ نﺪﺷ
نﻮﻣزآ ﺪﻨﻧﺎﻣ يژﻮﻟورﻮﻧ يﺎﻫ
ﺎﭘ قﺎﺳ ﻢﻴﻘﺘﺴﻣ ندﺮﻛﺪﻨﻠﺑ )
SLR Test (
بﻮﻛﺮﺳ ،
ﻲﺴﺣ دﺮﻜﻠﻤﻋ لﻼﺘﺧا ،ﻲﺘﻛﺮﺣ ﻒﻌﺿ ،ﺲﻜﻠﻓر (
نارﺎﻤﻴﺑ ،
ﻪﻘﺑﺎﺳ ﺎﺑ ،يدﺎﻘﻌﻧا تﻻﻼﺘﺧا ،ﺲﻧﺎﻛﺮﻓﻮﻳدار نﺎﻣرد ي
ﻲﺑ لﻮﻠﺤﻣ ﺎﻳ ﻚﭘاﻮﻳدار ﺖﺳاﺮﺘﻨﻛ ﻪﺑ ﺖﻴﺳﺎﺴﺣ ﻲﺴﺣ
ﻲﻧﺎﺧ داﺮﻣ ﺎﺿردﻮﻤﺤﻣ نارﺎﻜﻤﻫ و
۴١
تﻼﻜﺸﻣ ،ﻲﻜﺷﺰﭙﻧاور تﻼﻜﺸﻣ ،ﻲﻤﻴﺧﺪﺑ ،ﻲﻌﺿﻮﻣ
ﺖﻧﻮﻔﻋ ،يرادرﺎﺑ ،يرﺎﺘﻔﮔ ﻪﻴﺣﺎﻧ رد ﺖﺳﻮﭘ ﻲﻌﺿﻮﻣ يﺎﻫ
ي
نﻮﺘﺳ ﻲﺘﻴﻣﺮﻓد ،ﻞﻤﻋ ﻘﻓ
نارﺎﻤﻴﺑ جوﺮﺧ نﻮﻴﺳﺎﻜﻳﺪﻧا زا تاﺮ
دﻮﺑ حﺮﻃ زا .
سﺎﺳا ﻦﻳاﺮﺑ 50
ﺪﺟاو ِرﺎﻤﻴﺑ و بﺎﺨﺘﻧا ﻂﻳاﺮﺷ
ﻪﺑ هوﺮﮔ ود ﻪﺑ ﻲﻓدﺎﺼﺗ رﻮﻃ 25
هوﺮﮔ ،يﺮﻔﻧ 1
نارﺎﻤﻴﺑ ،
زا ﺮﺘﻤﻛ تراﺮﺣ ﻪﺟرد ﺎﺑ ﺲﻧﺎﻛﺮﻓﻮﻳدار ﺎﺑ نﺎﻣرد ﺖﺤﺗ 40 هوﺮﮔ ،ﻪﺟرد 2
كﻮﻠﺑ شور ﺎﺑ نﺎﻣرد ﺖﺤﺗ نارﺎﻤﻴﺑ ،
ﺖﺳﺎﻓ ﻞﺼﻔﻣ ﻲﺒﺼﻋ ﻢﻴﺴﻘﺗ
ﺪﻧﺪﺷ .
ﺑ
ﻲﭘﻮﻜﺳورﻮﻠﻓ ﺖﻳاﺪﻫ ﺖﺤﺗ ﻲﺼﻴﺨﺸﺗ كﻮﻠ
مﺎﺠﻧا ﻲﻣ ﺪﺷ . ﻲﺣاﻮﻧ رد اﺪﺘﺑا رد نارﺎﻤﻴﺑ L1-L3
و L3-L5
زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻲﺼﻴﺨﺸﺗ كﻮﻠﺑ ﺖﺤﺗ 5
/ 0 ﺮﺘﻴﻟ ﻲﻠﻴﻣ
ﻦﻴﻳﺎﻛوﺪﻴﻟ 2
% ﻲﻣراﺮﻗ ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ ) 5 .(
ﻪﺑ ﺖﺒﺜﻣ ﺦﺳﺎﭘ ﺎﺑ نارﺎﻤﻴﺑ
ﻲﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ دراو ﻲﺼﻴﺨﺸﺗ كﻮﻠﺑ
ﺪﻧﺪﺷ . حﺮﻃ ﻦﻳا رد
هﺮﻤﻧ ﺶﻫﺎﻛ هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ درد ي
زا ﻪﺑ رﺎﻤﻴﺑ ﻂﺳﻮﺗ VAS
زا ﺶﻴﺑ 50
% ﻪﺑ يزﮋﻟﺎﻧآ ﺮﻴﺛﺄﺗ تﺪﻣ و هزاﺪﻧا
ﻲﺑ ي ﻲﺴﺣ
ﻪﺑ ﻲﻌﺿﻮﻣ ﻪﺘﻓﺮﮔﺮﻈﻧرد ﺖﺒﺜﻣ ﺦﺳﺎﭘ ناﻮﻨﻋ
ﻲﻣ ﺪﺷ .
هرﺎﻤﺷ يﻻﻮﻧﺎﻛ كﻮﻧ ي
22 ﻪﻳواز رد رﺎﺧ ﻦﻴﺑ ي
ﻪﺧﺎﺷ ﺐﺼﻋ رد سرﻮﺴﻧاﺮﺗ و ﻲﻧﺎﻗﻮﻓ رﻻﻮﻜﻴﺗرا لﺎﻳﺪﻣ ي
ﻲﺣاﻮﻧ رد L3,L4,L5
ﻲﻣراﺮﻗ ﻪﻄﻘﻧ ﻦﻳا رد و ﺖﻓﺮﮔ 3
/ 0
ﻲﻠﻴﻣ ﻦﻴﻳﺎﻛوﺪﻴﻟﺮﺘﻴﻟ 2
% ﻲﻣ ﻖﻳرﺰﺗ يﺮﻴﮔراﺮﻗ زا ﺲﭘ و ﺪﺷ
ﻪﻴﺣﺎﻧ رد نزﻮﺳ كﻮﻧ
،گر نوﺪﺑ ي 2
/ 0 ﺮﺘﻴﻟ ﻲﻠﻴﻣ
ﻲﻣ ﻖﻳرﺰﺗ ﻚﭘاﻮﻳدار ﺖﺳاﺮﺘﻨﻛ ﺪﺷ
) 5 .(
ﻪﺑ مﻮﺳﺮﻣ ﺲﻧﺎﻛﺮﻓﻮﻳدار ﺎﺑ ﻲﻳﺎﭘﺮﺳ ﺮﺠﻴﺳوﺮﭘ ناﻮﻨﻋ
ﻲﺑ لﻮﻠﺤﻣ زا هدﺎﻔﺘﺳا موﺰﻟ ترﻮﺻ رد و ﻲﻌﺿﻮﻣ ﻲﺴﺣ
مﺎﺠﻧا يﺪﻳرو ﻞﺧاد ﻦﺸﻳﺪﺳ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻲﻣ
ﺪﺷ . ﺑ هدﺎﻔﺘﺳا ﺎ
رﺎﻤﻴﺑ ﻪﺑ برﻮﻣ ﺎﻳ ﻲﻔﻠﺧ ِﻲﻣاﺪُﻗ يﺎﻤﻧ ياﺮﺑ پﻮﻜﺳورﻮﻠﻓ زا هداد ﻦﺸﻳزﻮﭘ
ﻲﻣ ﺪﺷ . ﺎﺑ ﺲﻧﺎﻛﺮﻓﻮﻳدار يﻻﻮﻧﺎﻛ
SMK C10 هرﺎﻤﺷ
22 لﺎﻌﻓ سﻮﺋر ﺎﺑ 5
ﻲﻠﻴﻣ ﻪﻛ يﺮﺘﻣ
هدﺮﺑ وﺮﻓ ناﻮﺨﺘﺳا ﺎﺗ ﺐﺼﻋ تازاﻮﻣ ﻪﺑ ﻲﻣ
ياﺮﺑ و ﺪﺷ
ﻪﻤﻫ ﻪﺧﺎﺷ تﺎﻌﻳﺎﺿ ي ﻪﺒﻟ ﻦﻴﺑ لﺎﺼﺗا ﻞﺤﻣ ﻪﺑ لﺎﻳﺪﻣ ي
ي
هﺪﺋاز ﻲﻧﺎﻗﻮﻓ هﺪﺋاز و ﻲﺿﺮﻋ ي
رﻻﻮﻜﻴﺗرآ ﻲﻧﺎﻗﻮﻓ ي
ﻲﻣدرﻮﺧﺮﺑ يﻻآ و رﻻﻮﻜﻴﺗرآ ﺪﺋاوز لﺎﺼﺗا ﻞﺤﻣرد و دﺮﻛ
ار تﺎﻌﻳﺎﺿ مﺎﻤﺗ رد موﺮﻛﺎﺳ لﺎﺳرود سﻮﻣ
وﺮﻓ نزﻮﺳ L5
هدﺮﺑ ﻲﻣ ﺪﺷ . ﺎﺑ ﺢﻴﺤﺻ يراﺬﮔرﺎﻛ ﻪﻴﺣﺎﻧﺮﻫرد
رﻮﺗﻻﻮﻤﻴﺘﺳاوﺮﺘﻜﻟا 50
زا ﺮﺘﻤﻛ ژﺎﺘﻟو و ﺰﺗﺮﻫ 5
/ 0 مﺎﺠﻧا
ﻲﻣ ﺪﺷ . مﺪﻋ و ﻪﻴﺣﺎﻧ ﺪﻨﭼ ﻚﻳﺮﺤﺗ ،ﻪﻌﻳﺎﺿ دﺎﺠﻳا زا ﻞﺒﻗ
ﻪﻴﺣﺎﻧ رد ضﺎﺒﻘﻧا دﻮﺟو رﻮﺗﻻﻮﻤﻴﺘﺳاوﺮﺘﻜﻟا ﺎﺑ ﺎﭘ ي
2 ﺰﺗﺮﻫ
ﺪﻴﻳﺄﺗ ﻲﻣ ﺪﺷ . يراﺬﮔرﺎﻛ زا ﺖﻳﺎﺿر زا ﺲﭘ ،ﺎﻫدوﺮﺘﻜﻟا
5 / 0 ﻲﻠﻴﻣ ﺮﺘﻴﻟ
ﻦﻴﻳﺎﻛوﺪﻴﻟ 1
% درد لﺎﻣﺮﺗ ﺶﻫﺎﻛ ﺎﺗ ﻻﻮﻧﺎﻛ ﺮﻫ ﻖﻳﺮﻃ زا
ﻲﻣ ﻖﻳرﺰﺗ ﺪﺷ
. هدﺮﺑ وﺮﻓ ًادﺪﺠﻣ ﺲﻧﺎﻛﺮﻓﻮﻳدار بوﺮﭘ ﺲﭙﺳ
ﻲﻣ رد و ﺪﺷ 150
ﺎﺑ ﻪﻴﻧﺎﺛ 60 ﻪﺟرد ﻲﺘﻧﺎﺳ ي هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ داﺮﮔ
ﻲﻣ دﺎﺠﻳا ﻪﻌﻳﺎﺿ ﺲﻧﺎﻛﺮﻓﻮﻳدار رﻮﺗاﺮﻧژ زا ﺪﺷ
. ﻲﻣﻮﺗورﻮﻧ
رود سﻮﻣار رد ﺲﻧﺎﻛﺮﻓﻮﻳدار لﺎﺳ
زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ L5
ﺖﻤﺴﻗ هداد ﺢﻴﺿﻮﺗ دﺮﻜﻳور و فﺪﻫ لﺎﻜﻴﻣﻮﺗﺎﻧآ يﺎﻫ هﺪﺷ
ﻂﺳﻮﺗ Dreyfuss مﺎﺠﻧا
ﻲﻣ
)ﺪﺷ
6
.(
ﺐﺼﻋ كﻮﻠﺑ ﻲﺼﻴﺨﺸﺗ ﺖﺴﺗ زا ﺲﭘ مود هوﺮﮔ رد دورو ﻞﺤﻣ ﺖﺳﻮﭘ ،نزﻮﺳ يراﺬﮔرﺎﻛ زا ﻞﺒﻗ و لﺎﻳﺪﻣ
ﻲﻠﻴﻣ ﻚﻳ زا ﺮﺘﻤﻛ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ نزﻮﺳ لﻮﻠﺤﻣ ،ﺮﺘﻣ
ﻲﺑ ﻦﻴﻳﺎﻛوﺪﻴﻟ ﻲﺴﺣ 1
% ﻲﺑ ﻲﻣ ﺲﺣ ﺪﺷ
. درد ﺎﺑ نارﺎﻤﻴﺑ
ﻚﻳ ﻚﻳ كﻮﻠﺑ ﺖﺤﺗ ﻪﻓﺮﻃ ﻪﻓﺮﻃود درد ﺎﺑ نارﺎﻤﻴﺑ و ﻪﻓﺮﻃ
ﻲﻣ ﺖﻓﺎﻳرد ﻪﻓﺮﻃود كﻮﻠﺑ ،يﺰﻛﺮﻣ درد ﺎﻳ ﺪﻧدﺮﻛ
. داﺪﻌﺗ
ﻲﻣ قﺮﻓ رﺎﻤﻴﺑ ﻢﺋﻼﻋ سﺎﺳاﺮﺑ كﻮﻠﺑ حﻮﻄﺳ دﺮﻛ
.
و ﻲﻔﻠﺧ ﻲﻣاﺪُﻗ يﺎﻤﻧ ﺖﺤﺗ نزﻮﺳ ﺢﻴﺤﺻ يراﺬﮔرﺎﻛ ﻖﻳرﺰﺗ و ﻲﻔﻨﻣ نﻮﻴﺳاﺮﻴﭙﺳآ زا ﺲﭘ پﻮﻜﺳورﻮﻠﻓ برﻮﻣ ﺄﺗ ﺖﺳاﺮﺘﻨﻛ ﻲﻣ ﺪﻴﻳ
ﺪﺷ . حﻮﻄﺳ زا ﻚﻳﺮﻫرد 5
/ 0 ﻲﻠﻴﻣ ﺮﺘﻴﻟ
ﻲﭘﻮﺑ ﻲﻣ ﻖﻳرﺰﺗ ﻦﻴﻳﺎﻛاو ﺪﺷ
. ﭻﻴﻫ ﺶﺨﺒﻣارآ نارﺎﻤﻴﺑ زا ﻚﻳ
ﻲﻤﻧ ﺖﻓﺎﻳرد يﺪﻳرو ﻞﺧاد ﺪﻧدﺮﻛ
. ﺮﻫ درد دﻮﺒﻬﺑ 15
ﻪﻘﻴﻗد
ﻪﺑ تﺪﻣ 6 لﺮﺘﻨﻛ كﻮﻠﺑ ﺮﻫ رد ﺖﻋﺎﺳ ﻲﻣ
ﺪﺷ .
ﻼﺘﺑا نﺎﻣز تﺪﻣ ،ﺲﻨﺟ ،ﻦﺳ ﻞﻣﺎﺷ نارﺎﻤﻴﺑ تﺎﻋﻼﻃا هدﻮﺗ ﺺﺧﺎﺷ ،يرﺎﻤﻴﺑ ﻪﺑ ﻲﻧﺪﺑ ي
) (BMI ﻪﻘﺑﺎﺳ ، فﺮﺼﻣ ي
درد تﺪﺷ ،رﺎﮕﻴﺳ )
سﺎﺳاﺮﺑ (VAS
ﺖﻳﺎﺿر ﺢﻄﺳ و ، يﺪﻨﻣ
نارﺎﻤﻴﺑ )
ﻪﻧﺎﮕﻫد سﺎﻴﻘﻣ سﺎﺳاﺮﺑ 0
ﺎﺗ 10 ) زا 0
= ﺎﺗ ﺪﺑ
10 = ﻲﻟﺎﻋ ( ﺪﺷ ﺖﺒﺛ و ﻲﺳرﺮﺑ .
ﻲﺘﻛﺮﺣ ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ ناﺰﻴﻣ
ﻲﻧﺎﺧ داﺮﻣ ﺎﺿردﻮﻤﺤﻣ
نارﺎﻜﻤﻫ و
۴٢
سﺎﺳاﺮﺑ ﺪﻳدﺮﮔ ﻲﻫدزﺎﻴﺘﻣا ،ODI
. ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﺳﺎﻴﻘﻣ ODI
ﺪﺷ ﻲﺣاﺮﻃ ﻲﺘﺸﭘ يﺎﻫدرد ﻲﺑﺎﻳزرا ياﺮﺑ ه
و ﻞﻣﺎﺷ 10 ﻢﺘﻳآ
ا ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻲﻜﻳﺰﻴﻓ يﺎﻬﺘﻴﻟﺎﻌﻓ ﻪﺑ ﻪﻛ ﺖﺳ )
،ﻦﺘﻓر هار ،ندﺮﻛﺪﻨﻠﺑ
و نﺪﻴﺑاﻮﺧ (...
كﺎﻧدرد داﺮﻓا ﻦﻳا ياﺮﺑ بوﺎﻨﺘﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ ﻪﻛ
ﻲﻣ هرﺎﺷا ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺪﻨﻛ
. سﺎﻴﻘﻣ رد ﻢﺘﻳآ ﺮﻫ 6
ﻪﻄﻘﻧ زﺎﻴﺘﻣا يا
ﻦﻴﺑ زﺎﻴﺘﻣا ﻦﻳا ﻪﻛ دﻮﺷ ﻲﻣ ﻲﻫد 60
- 0 و هدﻮﺑ يدﺪﻋ راﺪﻘﻣ
يﺎﻫوراد راﺪﻘﻣ و زود ،ترﺪﻗ هﺪﻨﻫد نﺎﺸﻧ ﻪﻛ ﺖﺳا هدﺎﻔﺘﺳا
ﺖﺳا نارﺎﻤﻴﺑ ﻂﺳﻮﺗ هﺪﺷ ﻦﻜﺴﻣ فﺮﺼﻣ ناﺰﻴﻣ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ .
ﻪﺘﻔﻫرد و نﺎﻣرد زا ﻞﺒﻗ يﺎﻫ
6 و 12 ﻢﻫﺎﺑ و ﻦﻴﻴﻌﺗ
ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﺪﻧﺪﺷ . رد ﻪﻛ دﻮﺑ هﺪﺷ هداد شزﻮﻣآ نارﺎﻤﻴﺑ ﻪﺑ
كﺎﻨﻓﻮﻠﻜﻳد فﺎﻴﺷ زا ﺎﻬﻨﺗ ،درد دﻮﺟو ترﻮﺻ 50
رد مﺮﮕﻴﻠﻴﻣ
ﺮﻫ 12 ﺪﻨﻳﺎﻤﻧ هدﺎﻔﺘﺳا درد ﻦﻴﻜﺴﺗ ﺖﻬﺟ ﺖﻋﺎﺳ .
هداد دراو ﺎﻫ مﺮﻧ راﺰﻓا SPSS.V.19 ﺪﺷ
. ﻦﻴﻴﻌﺗ ﺖﻬﺟ
هداد ﺶﻨﻛاﺮﭘ ناﺰﻴﻣ ، ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ هداد ﻲﻧاواﺮﻓ و ﻪﻧﺎﻴﻣ ،ﺎﻫ
زا ﺎﻫ
هدﺎﻔﺘﺳا ﻲﻔﻴﺻﻮﺗ ﺰﻴﻟﺎﻧآ ﺪﺷ
. ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﺖﻬﺟ ﻲﻔﻴﻛ يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ي
هدﺎﻔﺘﺳا يﺎﻛ روﺬﺠﻣ ﺰﻴﻟﺎﻧآ زا هوﺮﮔ ودرد ﺪﺷ
. ﺖﻬﺟ
ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ي ﺶﺠﻨﺳ زا ﺲﭘ ،هوﺮﮔ ود ﻦﻴﺑ ﻲﻤﻛ يﺎﻫ
ﻮﮕﻟا زا يوﺮﻴﭘ ﻚﻤﻛ ﺎﺑ لﺎﻣﺮﻧ ي
نﻮﻣزآ فوﺮﮔﻮﻤﻟﻮﻛ -
ﻞﻘﺘﺴﻣ نﻮﻣزآ زا،يا ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻚﺗ فﻮﻧﺮﻴﻤﺳا هدﺎﻔﺘﺳاT
ﺪﺷ .
ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ياﺮﺑ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ي
ﻪﺑ هوﺮﮔ ود يﺎﻫ ﻞﺧاد ترﻮﺻ
اوﻮﻧآ رﺮﻜﻣ يﺮﻴﮔ هزاﺪﻧا نﻮﻣزآ زا ﻲﻫوﺮﮔ ﻦﻴﺑ و ﻲﻫوﺮﮔ هدﺎﻔﺘﺳا ﺪﺷ . ﻲﻨﻌﻣ ﺢﻄﺳ نﻮﻣزآ ﻲﻣﺎﻤﺗ رد يراد
قﻮﻓ يﺎﻫ
ﻪﺑ ترﻮﺻ 05 / 0 p<
ﻪﺑ و ﻪﺘﻓﺮﮔﺮﻈﻧرد ﻪﻨﻣادود ترﻮﺻ ﺪﺷ
.
ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺎﻫ
50 هوﺮﮔ ود رد رﺎﻤﻴﺑ 25
ﺪﻨﺘﻓﺮﮔراﺮﻗ ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ يﺮﻔﻧ .
ﺲﻟﺎﭘ ﺲﻧﺎﻛﺮﻓﻮﻳدار ﺎﺑ نﺎﻣرد ﺖﺤﺗ لوا هوﺮﮔ (PRF)
و
ﻞﺼﻔﻣ ﻲﺒﺼﻋ كﻮﻠﺑ شور ﺎﺑ نﺎﻣرد ﺖﺤﺗ مود هوﺮﮔ ﺖﺳﺎﻓ (FJB) ﺪﻨﺘﻓﺮﮔراﺮﻗ .
ﻪﻴﻟوا تﺎﻋﻼﻃا ﻪﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ياﺪﺘﺑا رد نارﺎﻤﻴﺑ ي
ﻚﻴﻜﻔﺗ
لوﺪﺟ رد هوﺮﮔ ود 1
هدروآ هﺪﺷ ﺖﺳا .
نﺎﻤﻫ رد ﻪﻛ رﻮﻃ لوﺪﺟ
1 هداد نﺎﺸﻧ
هﺪﺷ ،ﺖﺳا
ﻪﻘﺑﺎﺳ و ﻚﻴﻓاﺮﮔﻮﻣد تﺎﻋﻼﻃا سﺎﺳاﺮﺑ هوﺮﮔود نارﺎﻤﻴﺑ ي
ﻲﻨﻌﻣ يرﺎﻣآ توﺎﻔﺗ يرﺎﻤﻴﺑ ﺪﻧراﺪﻧ ﻢﻫﺎﺑ يراد
.
درد تﺪﺷ )
سﺎﺳاﺮﺑ (VAS
نارﺎﻤﻴﺑ ﻲﺘﻛﺮﺣ ﻲﻧاﻮﺗﺎﻧ و
) سﺎﺳاﺮﺑ (ODI
ناﺰﻴﻣ ، ﺖﻳﺎﺿر و ﻦﻜﺴﻣ فﺮﺼﻣ
يﺪﻨﻣ
،هوﺮﮔود نارﺎﻤﻴﺑ رد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ عوﺮﺷ زا ﻞﺒﻗ نارﺎﻤﻴﺑ 6
و 12
هزاﺪﻧا نﺎﻣرد عوﺮﺷ زا ﺪﻌﺑ ﻪﺘﻔﻫ ﺪﺷ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﻢﻫﺎﺑ و يﺮﻴﮔ
لوﺪﺟ رد نآ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻪﻛ 2
هدروآ هﺪﺷ ﺖﺳا .
نﺎﻤﻫ لوﺪﺟرد ﻪﻛ رﻮﻃ 2
هدروآ هﺪﺷ ،درد تﺪﺷ ،ﺖﺳا
هوﺮﮔ نارﺎﻤﻴﺑ ﻦﻜﺴﻣ فﺮﺼﻣ ناﺰﻴﻣ و ﻲﺘﻛﺮﺣ ﻲﻧاﻮﺗﺎﻧ ﻪﺘﻔﻫردPRF يﺎﻫ 6 و 12 ﻪﺑ ﻲﻨﻌﻣ ﻮﺤﻧ هوﺮﮔ زا ﺮﺘﻤﻛ يراد
دﻮﺑ FJB . ﺖﻳﺎﺿر ﺢﻄﺳ هوﺮﮔ نارﺎﻤﻴﺑ يﺪﻨﻣ
)I (PRF
ﻪﺘﻔﻫرد يﺎﻫ 6 و 12 ﻪﺑ ﻲﻨﻌﻣ ﻮﺤﻧ هوﺮﮔ زا ﺮﺘﺸﻴﺑ يراد
)II (FJB دﻮﺑ . ﻪﺿرﺎﻋ عﻮﻧ ﭻﻴﻫ زا ماﺪﻛ ﭻﻴﻫ رد ﻲﻧﺎﻣرد ي
ﺪﺸﻧ شراﺰﮔ هوﺮﮔ ود .
ﺚﺤﺑ ﺐﻳﺮﻗ ﺖﺳﺎﻓ ﻞﺼﻔﻣ ﺄﺸﻨﻣ ﺎﺑ يﺮﻤﻛ درد 15
% ار داﺮﻓا
ﻲﻣ رﺎﺘﻓﺮﮔ
) دزﺎﺳ
3
ندﺮﻛاﺪﻴﭘ ﺮﺑ ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻪﺘﺷﺬﮔ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ .(
ﻋ دﻮﺒﻬﺑ و يرﺎﻤﻴﺑ ﻦﻳا ضراﻮﻋ نﺎﻣرد ياﺮﺑ ﻲﻫار ﻢﺋﻼ
هدﻮﺑ راﻮﺘﺳا ﻪﻃﻮﺑﺮﻣ ﺪﻧا
. يورﺮﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا 50
ﻼﺘﺒﻣ رﺎﻤﻴﺑ
لوﺪﺟ 1 : ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ هوﺮﮔود نارﺎﻤﻴﺑ ﻚﻴﻓاﺮﮔﻮﻣد تﺎﻋﻼﻃا
ﺮﻴﻐﺘﻣ PRFهوﺮﮔ
) 25 ﺮﻔﻧ ( FJBهوﺮﮔ
) 25 ﺮﻔﻧ ( p
value-
ﻦﺳ ) لﺎﺳ ( 4
/ 5 5± / 47 1
/ 6 2± / 49 24
/ 0
ﺖﻴﺴﻨﺟ ) دﺮﻣ ( )
48 (%
12 )
44 (%
11 78
/ 0
3 BMI /
±2 4 / 26 5
/
±2 1 / 27 56
/ 0
رﺎﮕﻴﺳ هﺪﻨﻨﻛ فﺮﺼﻣ
) 24 (%
6 )
20 (%
5 92
/ 0
تﺪﻣ ﺮﻤﻛ درد ﻪﺑ ﻼﺘﺑا نﺎﻣز )
هﺎﻣ ( 8
/
±2 25 2
/
±4 5 / 24 61
/ 0
ﻲﻧﺎﺧ داﺮﻣ ﺎﺿردﻮﻤﺤﻣ نارﺎﻜﻤﻫ و
۴٣
لوﺪﺟ 2 : ﺖﻳﺎﺿر و ﻦﻜﺴﻣ فﺮﺼﻣ ناﺰﻴﻣ ،ﻲﺘﻛﺮﺣ ﻲﻧاﻮﺗﺎﻧ ، درد تﺪﺷ هوﺮﮔود نارﺎﻤﻴﺑ يﺪﻨﻣ
ﺮﻴﻐﺘﻣ ﻪﻠﺧاﺪﻣ زا ﻞﺒﻗ
ﻪﺘﻔﻫ 6 ﻪﺘﻔﻫ
12
درد تﺪﺷ ) (VAS هوﺮﮔ PRF 1
/ 2 2± / 8 1
/ 2 5± / 6 8
/ 1 8± / 4
هوﺮﮔ FJB 4
/ 2 1± / 8 5
/ 2 7± / 7 2
/ 2 1± / 7
P-value 42
/ 0 003
/ 0 001
/ 0
ﻲﺘﻛﺮﺣ ﻲﻧاﻮﺗﺎﻧ )
(ODI هوﺮﮔ PRF 5
/ 8 2± / 33 1
/ 6 2± / 22 5
/ 4 2± / 16
هوﺮﮔ FJB 8
/ 7 1± / 34 2
/ 7 2± / 31 6
4± / 28
P-value 21
/ 0 002
/ 0 04
/ 0
ﺖﻳﺎﺿر ﺢﻄﺳ زا يﺪﻨﻣ
نﺎﻣرد ) 0 - 10 ( هوﺮﮔ
PRF -
2
/ 2 75± / 7 2
/ 3 1± / 8
هوﺮﮔ FJB -
4
/ 1 2± / 5 1
/ 2 3± / 6
P-value 02
/ 0 01
/ 0
ﻦﻜﺴﻣ فﺮﺼﻣ ناﺰﻴﻣ ) ﺖﺒﺜﻣدراﻮﻣ ( هوﺮﮔ
PRF -
)
40 (%
10 )
20 (%
5
هوﺮﮔ FJB -
) 68 (%
17 )
48 (%
12
P-value 007
/ 0 001
/ 0
مﺎﺠﻧا ﺖﻓﺮﮔ . ﻲﺗرﻮﺻرد نﻮﻨﻛﺎﺗ ﻪﻛ ﻲﻳﺎﻣزآرﺎﻛ ﻦﻳﺮﺘﮔرﺰﺑ ﻪﻛ
مﺎﺠﻧا ﻪﺘﻓﺮﮔ ،ﺖﺳا 80 ﺎﺑ نﺎﻣرد زا ﺪﻌﺑ ار رﺎﻤﻴﺑ ﺲﻧﺎﻛﺮﻓﻮﻳدار
هدﺮﻛ ﻲﺳرﺮﺑ ﺪﻧا
. ﺮﺘﮔرﺰﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ود ﺎﻬﻨﺗ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻢﺠﺣ ﺮﻈﻧ زا
ﺖﺳا هﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﺮﺿﺎﺣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ زا
).
8،7
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣرد (
ﺎﻣ ي
دوﺪﺣﺎﺗ نارﺎﻤﻴﺑ 3
ﺮﮕﻳﺪﻜﻳ ﺎﺑ و يﺮﻴﮕﻴﭘ نﺎﻣرد زا ﺲﭘ هﺎﻣ
ﺪﻧﺪﺷ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ .
ﺬﮔ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺐﻠﻏا رد يﺮﻴﮕﻴﭘ نﺎﻣز ﺰﻴﻧ ﻪﺘﺷ
هدﻮﺑ راﺪﻘﻣ ﻦﻴﻤﻫ ًﺎﺒﻳﺮﻘﺗ ﺖﺳا
).
9 - 7
(
هوﺮﮔرد نارﺎﻤﻴﺑ ﻪﻛ ﻢﻳداد نﺎﺸﻧ ﺎﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا رد ﻪﺑ ﺲﻟﺎﭘ ﺲﻧﺎﻛﺮﻓﻮﻳدار ﻲﻧﺎﻣرد ﻲﻧاﻮﺗﺎﻧ ،درد تﺪﺷ ﺐﺗاﺮﻣ
ﻪﺑﺮﺠﺗ ار يﺮﺘﻤﻛ ﻦﻜﺴﻣ فﺮﺼﻣ و ﻲﺘﻛﺮﺣ ﻲﻣ
ﺪﻨﻨﻛ . ﻪﺘﺒﻟا
نﺎﻴﻣ ﻦﻳا رد يﺪﻴﻠﻛ ﺶﻘﻧ درد ﺶﻫﺎﻛ ﻪﻛ ﺖﺳا ﺺﺨﺸﻣ دراد . ﻪﻛ ﻲﻧارﺎﻤﻴﺑ ﻪﻛ اﺮﭼ ﻪﺑﺮﺠﺗ ار يﺮﺘﺸﻴﺑ درد ﺶﻫﺎﻛ
ﻲﻣ يﺮﺘﻤﻛ ﻦﻜﺴﻣ و ﻪﺘﺷاد يﺮﺘﺸﻴﺑ ﻲﻜﻳﺰﻴﻓ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ،ﺪﻨﻨﻛ
ﻲﻣ فﺮﺼﻣ ﺪﻨﻨﻛ
. و ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ياﺪﺘﺑا رد ﻪﻛ ﻲﺼﻴﺨﺸﺗ كﻮﻠﺑ
هﺪﺷ مﺎﺠﻧا نارﺎﻤﻴﺑ بﺎﺨﺘﻧا ياﺮﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺮﺑ ،دﻮﺑ
ﺎﻣ ي
ﻲﺳرﺮﺑ ﻪﻛاﺮﭼ ،ﺖﺷاﺪﻧ يﺮﻴﺛﺄﺗ ﻪﻠﺻﺎﻓ ﺎﺑ ﺎﻫ
زا ﺲﭘ ﻲﻧﺎﻣز ي
ﺪﺷ مﺎﺠﻧا نآ .
تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻲﺧﺮﺑ سﺎﺳاﺮﺑ ار ﻲﻧﺎﻣرد ﺖﺴﻜﺷ
ﻲﻣﺮﻈﻧرد ،ﺮﺘﺸﻴﺑ درد ﺪﻧﺮﻴﮔ
. درد تﺪﺷ ﺎﺑ نارﺎﻤﻴﺑ ﻪﻛاﺮﭼ
فﺮﺼﻣ ﻪﺑ و هدﺮﻛ ﺮﺗدوﺪﺤﻣ ار دﻮﺧ ﻲﺘﻛﺮﺣ ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ ،ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻲﻣ يور ﺮﺘﺸﻴﺑ ِﻦﻜﺴﻣ ﺪﻧروآ
. ﻪﻨﻴﻣز رد ﻪﺘﺷﺬﮔ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺐﻠﻏا
زا ﺲﭘ درد ﺶﻫﺎﻛ ي
ﻪﺠﻴﺘﻧ ﺲﻟﺎﭘ ﺲﻧﺎﻛﺮﻓﻮﻳدار ﺎﺑ نﺎﻣرد ﻪﺠﻴﺘﻧ ﺪﻨﻧﺎﻤﻫ يا
ﺎﻣ ي
ﺎﺸﻧ ار هداد ن ﺪﻧا
).
10 - 7
ﻪﺠﻴﺘﻧ ﻦﻳا ﺎﺑ ﺰﻴﻧ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻲﺧﺮﺑ ﺎﻣا (
ﺪﻨﺘﺴﻴﻧ ﻖﻓاﻮﻣ .
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ لﺎﺳ رد يا 2001
ﻪﻛ ﺖﻓﺮﮔ ترﻮﺻ
ﻪﺠﻴﺘﻧ نارﺎﻤﻴﺑ رد درد ﺶﻫﺎﻛ و هداد نﺎﺸﻧ ﻒﻟﺎﺨﻣ يا
ﺖﻓﺎﻳرد ﺪﻨﻨﻛ ه هدﺮﻜﻧ شراﺰﮔ ار ﺲﻟﺎﭘ ﺲﻧﺎﻛﺮﻓﻮﻳدار ي ﺪﻧا
.
كﻮﻠﺑ زود رد ار توﺎﻔﺗ ﻦﻳا ﺖﻠﻋ ناﻮﺘﺑ ﺪﻳﺎﺷ ﻪﺘﺒﻟا وا ﻲﺼﻴﺨﺸﺗ ﺖﺴﻧاد ﺪﻳﺎﺑ ﻪﻴﻟ
. زود زا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳارد ﺪﻳﺎﺷ
ﻪﻴﻟوا ﺺﻴﺨﺸﺗ ياﺮﺑ ﻲﻧﺎﻣرد هدﺎﻔﺘﺳا نارﺎﻤﻴﺑ ي
هﺪﺷ ﺖﺳا .
ﻪﻓﺎﺿا رد ﻲﻤﻬﻣ ﺶﻘﻧ ًﻻﺎﻤﺘﺣا ﺰﻴﻧ نآ زا ﺪﻌﺑ ﺪﻴﺋوﺮﺘﺳا ندﺮﻛ
دراد ﻲﻳﺎﻬﻧ ﺞﻳﺎﺘﻧ فﻼﺘﺧا
).
10
(
ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا رد ار يﺮﺘﺸﻴﺑ يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻲﺧﺮﺑ هدﺮﻛ ﻲﺳرﺮﺑ نارﺎﻤﻴﺑ نﺎﻣرد
ﺪﻧا . ﻪﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد لﺎﺜﻣ ناﻮﻨﻋ -
ﻪﻛ يا قﻮﻓ نارﺎﻤﻴﺑ ﻲﮔﺪﻧز ﺖﻴﻔﻴﻛ ﺖﻴﻌﺿو ﻲﺳرﺮﺑ ﻪﺑ
ﻪﺘﺧادﺮﭘ هداد نﺎﺸﻧ ،ﺖﺳا ﻲﻠﻋ ﻪﻛ هﺪﺷ
ﻢﺋﻼﻋ دﻮﺒﻬﺑ ﻢﻏر
ﺖﻴﻔﻴﻛ ،ﻲﺘﻛﺮﺣ ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ ﺶﻳاﺰﻓا و درد ﺶﻫﺎﻛ ،نارﺎﻤﻴﺑ ﻲﻨﻌﻣ دﻮﺒﻬﺑ ﺎﻬﻧآ ﻲﮔﺪﻧز ﻲﻤﻧ نﺎﺸﻧ ار يراد
ﺪﻫد
).
7
ﺪﻨﭼﺮﻫ (
تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻲﺧﺮﺑ رد ﻪﺘﻓﺎﻳ ﻦﻳا ﺮﻴﻈﻧ
).
11
ﻪﺋارا (
هﺪﺷ ﺎﻣا ﺖﺳا
دراد لاﺆﺳ يﺎﺟ نآ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﻞﺋﺎﺴﻣ زﻮﻨﻫ .
هداد نﺎﺸﻧ ﻪﺘﺷﺬﮔ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺐﻠﻏا رد درد تﺪﺷ ﻪﻛ ﺪﻧا
ﻲﻧﺎﺧ داﺮﻣ ﺎﺿردﻮﻤﺤﻣ
نارﺎﻜﻤﻫ و
۴۴
ﺶﻫﺎﻛ ﺪﻫﺎﺷ هوﺮﮔ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺲﻟﺎﭘ ﺲﻧﺎﻛﺮﻓﻮﻳدار هوﺮﮔ ﻲﻨﻌﻣ ﻲﻣاﺪﻴﭘ يراد ﺪﻨﻛ
).
8،9
ﻪﺠﻴﺘﻧ ﺎﺑ ﻪﻛ (
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ي ﺰﻴﻧﺎﻣ ي
دراد يرﺎﮔزﺎﺳ .
نآ ﻒﻟﺎﺨﻣ يﺮﻈﻧ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻲﺧﺮﺑ ﺎﻣا
ﻧراد ﺪ
).
7
ﻪﺑ (
ﻲﻣ ﺮﻈﻧ ﻢﻬﻣ ﻦﻴﺑ ﻦﻳا رد ﺪﺳر ار ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻦﻳﺮﺗ
دراد نارﺎﻤﻴﺑ بﺎﺨﺘﻧا يﺎﻫرﺎﻴﻌﻣ .
،ﻪﻴﻟوا ﻲﺼﻴﺨﺸﺗ ﺖﺴﺗ
ﻲﺗرﻮﺻرد ﻪﺑ ﻪﻛ
دراﻮﻣ ﺶﻳاﺰﻓا ﺚﻋﺎﺑ ،دﻮﺸﻧ مﺎﺠﻧا ﻲﺘﺳرد
ﻲﻣ بذﺎﻛ ﺖﺒﺜﻣ دﻮﺷ
).
13،12
ﻪﻓﺎﺿا ترﻮﺻرد (
ندﻮﻤﻧ
ﺎﻄﺧ داﺪﺧر لﺎﻤﺘﺣا ،ﻪﻴﻟوا ﻲﺼﻴﺨﺸﺗ ﻞﻜﺗوﺮﭘ ﻪﺑ ﺪﻴﺋوﺮﺘﺳا ﻲﻣ ﺶﻳاﺰﻓا ﺑﺎﻳ
ﺎﻄﺧ ﻦﻳا ﻪﺘﺷﺬﮔ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻲﺧﺮﺑ رد ﻪﻛ ﺪ
خر هداد ﺖﺳا
).
8،9
(
تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ رد هﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﺲﻟﺎﭘ ﺲﻧﺎﻛﺮﻓﻮﻳدار شور ﺪﻨﺘﺴﻫ توﺎﻔﺘﻣ ﻲﻛﺪﻧا ﺮﮕﻳﺪﻜﻳ ﺎﺑ ﺰﻴﻧ ﻒﻠﺘﺨﻣ
) 14 - 7
ﻦﻳا ﻪﻛ (
شراﺰﮔ ﺞﻳﺎﺘﻧ توﺎﻔﺗ لﺎﻤﺘﺣا دﻮﺧ ﻲﻣ ﺶﻳاﺰﻓا ار هﺪﺷ
ﺪﻫد .
ﻪﻨﻳﺰﻫ ﻲﺳرﺮﺑ ﻪﺑ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻲﺧﺮﺑ ﻪﺘﺧادﺮﭘ ﺰﻴﻧ ﻲﻧﺎﻣرد يﺎﻫ
ﺪﻧا ﻪﻨﻳﺰﻫ ،ﺲﻟﺎﭘ ﺲﻧﺎﻛﺮﻓﻮﻳدار زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﻛ ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ و
يﺎﻫ
ﺎﺗ ار نارﺎﻤﻴﺑ ﻦﻳا ﻲﻧﺎﻣرد 24
% ﻲﻣ ﺶﻫﺎﻛ ﺪﻫد
).
6
ﻦﻳا رد (
ﻪﻨﻳﺰﻫ ناﺰﻴﻣ ﻲﺳرﺮﺑ ﻪﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ دﺮﭘ ﺎﻫ
ﻪﺘﺧا ﻪﻴﺻﻮﺗ ﻪﻛ ﺪﺸﻧ
ﻲﻣ ﻪﺘﺧادﺮﭘ ﺰﻴﻧ ﻢﻬﻣ ﻦﻳا ﻪﺑ هﺪﻨﻳآ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣرد ﺎﺗ دﻮﺷ دﻮﺷ
.
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻪﻛ ﺪﻨﭼﺮﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻢﺠﺣ ﺎﺑ ﺎﻣ ي
ﻻﺎﺑ ترﺪﻗ و ﻲﻓﺎﻛ ي
ﻲﻣ ﻪﻴﺻﻮﺗ ﺎﻣا ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا ﻪﺑ هﺪﻨﻳآ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺎﺗ دﻮﺷ
ترﻮﺻ
ﺶﻫﺎﻛ ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻄﺧ ﺎﺗ دﻮﺷ مﺎﺠﻧا هﺰﻛﺮﻣﺪﻨﭼ و ﻪﺘﻓﺎﻳ
ﻞﺑﺎﻗ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻪﺑ يﺮﺗدﺎﻤﺘﻋا
ﺖﺳد آ ﺪﻳ .
زا ماﺪﻛ ﭻﻴﻫ رد نﺎﻣرد عﻮﻧ ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا رد ﻲﺻﺎﺧ ضراﻮﻋ هﺪﻫﺎﺸﻣ هوﺮﮔود ﺪﺸﻧ
. ﻲﻣ تﺪﻣﺪﻨﻠﺑ تاﺮﺛا ﻲﺳرﺮﺑ ياﺮﺑ ناﻮﺗ
تﺪﻣ ،يرﺎﻤﻴﺑ ﻦﻳا
داد ﺶﻳاﺰﻓا يﺪﻌﺑ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ رد ار يﺮﻴﮕﻴﭘ .
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ و ﻦﺌﻤﻄﻣ ﻲﺷور ﺲﻟﺎﭘ ﺲﻧﺎﻛﺮﻓﻮﻳدار داد نﺎﺸﻧ ﺎﻣ ي
يﺎﻫدرد ضراﻮﻋ دﻮﺒﻬﺑ و ﻢﺋﻼﻋ نﺎﻣرد ياﺮﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ يﺮﻤﻛ
هﺎﺗﻮﻛ رد ﺖﺳﺎﻓ ﻞﺼﻔﻣ ﺄﺸﻨﻣ ﺎﺑ ﺖﺳا تﺪﻣ
. References
1. Glover JR. Arthrography of the joints of the lumbar vertebral arches. Orthop Clin North Am 1977; 8(1):37–42.
2. Cohen SP, Raja SN. Pathogenesis, diagnosis, and treatment of lumbar zygapophysial (facet) joint pain. Anesthesiology 2007;106 (3):591–614.
3. Schwarzer AC, Wang SC, Bogduk N, McNaught PJ, Laurent R. Prevalence and clinical features of lumbar zygapophysial joint pain: a study in an Australian population with chronic low back pain.
Ann Rheum Dis1995; 54 (2):100–6.
4. van Kleef M, Vanelderen P, Cohen SP, Lataster A, Van Zundert J, Mekhail N. Pain Originating from the Lumbar Facet Joints. Pain Pract 2010;10(5):459-69
5. van Kleef M, Weber WE, Kessels A, Dreyfuss P, Pauza K, Bogduk N. Efficacy and validity of radiofrequency neurotomy for chronic lumbar zygapophyseal joint pain. Spine 2001; 26(1):
1270-7.
6. van Wijk RM, Geurts JW, Wynne HJ, Hammink E, Buskens E, Lousberg R, et al. Radiofrequency denervation of lumbar facet joints in the treatment of chronic low back pain. A randomized, double- blind, sham lesion-controlled trial. Clin J Pain 2005; 21(4):335-44.
7. Geurts JW, Lou L, Gauci CA, Newnham P, van
Wijk RM. Radiofrequency treatments in low back pain. Pain Pract 2002;2(3):226-34.
8. Gallagher J, Petriccione D, Vadi PL,Wedley JR.
Radiofrequency facet joint denervation in the treatment of low back pain: a prospective controlled double-blind study to assess its efficacy. Clin J pain 1994;7: 193–8.
9. van Kleef M, Barendse GA, Kessels A, Voets HM, Weber WE, de Lange S. Randomized trial of radiofrequency lumbar facet denervation for chronic low back pain. Spine 1999;24 (18):1937–42.
10. Leclaire R, Fortin L, Lambert R, Bergeron YM, Rossignol M. Radiofrequency facet joint denervation in the treatment of low back pain: a placebo controlled clinical trial to assess efficacy.
Spine 2001; 26 (13):1411– 7.
11. Turk DC. Customizing treatment for chronic pain patients: who, what, and why. Clin J Pain 1990; 6 (4):255–70.
12. Schwarzer AC, Aprill CN, Derby R, Fortin J, Kine G, Bogduk N. Clinical features of patients with pain stemming from the lumbar zygapophysial joints. Is the lumbar facet syndrome a clinical entity? Spine1994; 19 (10):1132–7.
13. Revel M, Poiraudeau S, Auleley GR, Payan C, Denke A, Nguyen M, et al. Capacity of the clinical picture to characterize low back pain
۴۵
نارﺎﻜﻤﻫ وﻲﻧﺎﺧ داﺮﻣ ﺎﺿردﻮﻤﺤﻣrelieved by facet joint anesthesia. Proposed criteria to identify patients with painful facet joints. Spine 1998; 23 (18):1972–6.
14. Sluijter ME, Mehta M. Treatment of chronic back
and neck pain by percutaneous thermal lesions. In:
Lipton S, Miles J, eds. Persistent Pain, Modern Methods of Treatment. London: Academic Press 1981: 141–79.
Official Journal of ISRAPM Autumn 2012, Vol 3, No 1
Comparison of pulsed radiofrequency and medial branch blockage in controlling facet-originating low back pain
MahmoodReza Moradkhani1, Sirous Moemenzadeh*2, Fatemeh Neematollahi3, Farshad Hassanzadeh‐Kiabi4, SeyedSadjad Razavi5
1- Assistant Professor of Anesthesiology, Pain Fellowship, Lorestan University of Medical Sciences 2- Associate Professor of Anesthesiology, Pain Fellowship, Shahid Beheshti University of Medical
Sciences, Imam Hussein Medical Center 3- Gynecologist, Madaran Hospital
4- Assistant Professor of Anesthesiology, Pain Fellowship, Mazandaran University of Medical Sciences
5- Associate Professor of Anesthesiology, Shahid Beheshti University of Medical Sciences, Mofid Pediatrics Medical Center
Abstract
Aim and Background: Using methods such as pulsed radiofrequency (PRF) and nerve blocks are among the methods used in pain clinics to treat facet-originating low back pain. This study compares two methods of pulsed radiofrequency and facet joint block (FJB) regarding pain recovery and improving disability of patients suffering from facet-originating low back pain.
Methods and Materials: 50 patients with low back pain and positive response to diagnostic nerve block test with 0.5 ml of 2% lidocaine in L1-L3 and L3-L5 were included. The patients were randomly assigned to two groups of either pulsed radiofrequency at a temperature below 40 degrees or facet joint nerve block. Demographic data including age, sex, pain intensity (based on VAS), motor ability (based on ODI) and patient satisfaction (0 = none, 10= Excellent) before the treatment and at weeks 6 and 12 thereafter were recorded.
Findings: Patients’ pain and ODI significantly improved in PRF group compared with FJB group at week 6 and 12 (p<0/05). Patients’ satisfaction in PRF group at week 6 and 12 was significantly more than the FJB group (p<0/05). Using analgesics in PRF group at week 6 and 12 was significantly lower than FJB group. (p<0/05)
Conclusions: Pulsed radiofrequency more favorably alleviates pain and improves ability in short- term.
Keywords: Pulsed Radiofrequency, Facet Joint nerve Block, Low back pain
Corresponding Author: Sirous Momenzadeh, Emam Hossein Medical Center, Nezamabad, Tehran, Iran Email: [email protected]
