EC2013-A-X-X-X
یرفص دیعس ،1
یهلاک هراهب
*2
رایداتسا1
؛دهاش هاگشناد ، shahed.ac.ir
Safari@
یتلود تیریدم دشرا یسانشراک وجشناد2
، دهاش هاگشناد
:هدیکچ جیاتن زا یریگ هرهب درکیور نیا رد .دشاب یم روحم شناد داصتقا نامه ای ییاناد رب ینتبم داصتقا اهروشک رثکا درکیور هزورما
بوسحم مهم یاه تیولوا زا اه نآ یزاس یراجت و یهاگشناد تاقیقحت یبای تسد یزاس یراجت دنیآرف تیهام هب هجوت اب هک دوش یم
یمیهافم هئارا هب هک تسا نآ رضاح هلاقم فده .دشاب یم یزاس یراجت دنیآرف رب راذگ رثا لماوع زا یرتشیب تخانش دنمزاین مهم نیا هب چمه ،دنک نایب ینونک رصع رد ار مهم نیا ترورض و تیمها و دزادرپب یزاس یراجت صوصخ رد تاقیقحت یسررب اب قیقحت نیا رد نین
اوتحم لیلحت کی ماجنا اب و هتفرگ تروص یهاگشناد تاقیقحت یزاس یراجت هنیمز رد هک هتشذگ 90
یزاس یراجت رب رثوم لماع
هب رترب یراذگرثا بیرض اب لماوع نیا یرامآ لیلحت شور زا هدافتسا اب سپس و جارختسا 17
ا هورگ شش رد و تفای لیلقت لماع یلص
هورگ لماوع نیا .دنا هدش یدنب هتسد یلام لماوع ،یتلود لماوع ،ینامزاس لماوع ،یطیحم لماوع ،یدرف لماوع ،یداهن لماوع :لماش ار یهاگشناد یاه شهوژپ و تاقیقحت ندروآ لمع ی هطیح هب ناوت یم اه نآ تابجوم هب هک دهد یم هئارا یموهفم یوگلا هدش یدنب یعبت هب و دیشخب دوبهب .داد اقترا ار تعنص عاضوا نآ ت
یدیلک ناگژاو یلاع شزومآ ،تعنص و هاگشناد ،تاقیقحت جیاتن یزاس یراجت :
1 - همدقم هجاوم یروآون عبانم و شناد هب یسرتسد دروم رد شلاچ شیازفا اب اه تکرش ،یناهج راک و بسک طیحم رایسب تارییغت هب هجوت اب
رد نوزفا زور هجوت هاگشناد شقن .دنتسه رب شناد دیلوت هب رجنم هک تسا عیانص اب لماعت و شناد لاقتنا قیرط زا یداصتقا دشر داجیا
زا رتشیب دنراد یراکمه اه هاگشناد اب هک ییاه تکرش رد یرو هرهب .دوش یم شناد دربراک و شناد دیلوت نایم کرتشم طباور ساسا اریز ،دنرادن شهوژپ رد یطابترا و تکراشم هک تسا ییاه تکرش ،یرو هرهب یایازم هب یبای تسد بجوم دنناوت یم اه هاگشناد
دنوش یروآون و یروآدوس 1[
] . ینیرفآراک نینچمه و تاعارتخا زوجم رودص و تاعارتخا ،لماش یزاس یراجت یارب یتامادقا
یراجت زا تیامح یارب .تسا هدرک بلج دوخ هب هعماج رد مه و اه هاگشناد رد مه یا هدمع هجوت ،یهاگشناد زا یرایسب ،یزاس
( یژولونکت لاقتنا رتافد دننام یصصخت یاهراتخاس اه هاگشناد ار ییاه شور و یلخاد یتیامح نیناوق و ،دشر و ملع کراپ ،)TTOs
یهاگشناد تاقیقحت یارب هعماج و داصتقا هب کمک روظنم هب یساسا راکهار کی هدنهد ناشن حوضو هب یزاس یراجت .دندرک سیسات دهد یم هئارا 2[
.]
یاه تیلاعف شهاک و تاقیقحت یزاس یراجت نوچمه دیدج یاه تیلاعف شیازفا اب ینوزفازور روط هب اه هاگشناد
.دنا هدش هجاوم سیردت ریظن موسرم 3[
.]
و دندرک یم عانتما شهوژپ یزاس یراجت زا ،هاگشناد نارگشهوژپ و نادنمشناد شیپ یدنچ ات
دب شناد دیلوت افرص ار دوخ یلصا تلاسر رطاخب جیردت هب عضو نیا .دنتسناد یم دیلوت ی هصرع رد نآ دربراک هب هجوت نو
رب راشف
شزومآ یناهج ی هینایب ،رگید یوس زا .تفای رییغت ،تورث داجیا یارب ییاه تصرف و یداصتقا هعسوت رد تکراشم یارب اه هاگشناد لاس رد هک یلاع 1998
ب هدروآ راشف ،دش رشتنم وکسنوی طسوت یدلایم هینایب .داد شیازفا تعنص هب هاگشناد رب شناد یراجت لاقتنا ر
اب قیبطت روظنم هب ،نیاربانب .دومن توعد یللملا نیب ییارگمه هب ار ناهج یاهروشک یاه هاگشناد و یلاع شزومآ زکارم روکذم دش دادملق یساسا تاموزلم زا یکی شناد یزاس یراجت ،یناهج یاهدنور 4[
.]
سسوم هاگدید نینچمه شناد لیدبت یارب یتاقیقحت تا
جیردت هب ،قیقحت زا اه تلود یلام تیامح شهاک اب رگید فرط زا .تسا هدش تیوقت زین یداصتقا دشر ی هدنهد دوبهب لماوع هب دوخ ظن ینوگانوگ یاه هویش هب راک نیا .دنا هدرک ادیپ شیارگ ناشیاه هدیا یزاس یراجت و تعنص شخب ینابیتشپ یوس هب نارگشهوژپ :ری
.تسا هتفرگ ماجنا یشیاز یاه نامزاس داجیا و یرکف یاه یئاراد شورف ،یدادرارق قیقحت 5[
.]
و اه تسایس زا یکی رگید فرط زا
زا لصاح دوس رد نارگشهوژپ تکراشم ی هوحن همان نیئآ غلابا و بیوصت ،هعسوت مراهچ همانرب رد یلاع شزومآ یئارجا تامادقا .دوب شهوژپ جیاتن ندش یراجت یملع یاه کراپ ،دشر زکارم هعسوت ،یروهمج تسایر یروانف و یملع تنواعم یاه تیلاعف و سیسات
یدراوم رگید زا نارگشهوژپ و ناگبخن زا تیامح و ناینب شناد یاه تکرش زا تیامح نیناوق بیوصت و ینیرفآراک زکارم و یروانف و دربراک ملع دیلوت رد نارگشهوژپ ی هزیگنا شیازفا هک دنتسه دنا هتشاد یپ رد ار یروانف و ی
6[ .]
زا تعنص و هاگشناد نیب یروانف لاقتنا
ینف هناروآون راتفر هعسوت یارب عوضوم نیا اریز .دشاب یم هجوت دروم تدش هب اهروشک رثکا رد هک تسا یدراوم -
زکارم رد یصصخت
ت و یملع شناد یلصا ناگدننک هضرع ناونع هب اه هاگشناد و دراد ترورض یتعنص یاه یروانف داجیا رتسب ،رهام یناسنا یورین تیبر
دور یم رامش هب نیون 7[
.]
تهج اهروشک و دوش یم هتخانش یلم یروآون اقترا دنیآرف زا یشخب اهنت شناد دیلوت رد ییاراک دوبهب
اگشناد شخب رد هدش دیلوت شناد زا یداصتقا و یعامتجا رت عیسو هدافتسا دنمزاین ءاقترا نیا هب یبایتسد دنمزاین رما نیا ،دنشاب یم یه
هک دشاب یم ،تعنص شخب رد صوصخب ،یداصتقا و یعامتجا یاه شخب ریاس رد شناد یریگراکب و لاقتنا تهج مزلا یاهراک و زاس
دشاب یم ینوزفازور هجوت لحم ،تاقیقحت جیاتن یزاس یراجت ناونع هب 8[
] هشیمه زا شیب هتفرشیپ یاهروشک داصتقا ،رضاح لاح رد .
او یورین ،نیمز لیبق زا داصتقا یتنس عبانم فلاخرب ،یملع شناد هزورما ،رگید نخس هب .تسا شناد زا هدافتسا و راشتنا ،دیلوت هب هتسب
.تسا هدش رادیدپ یداصتقا دشر روتوم ی هباثم هب ،هیامرس و راک 9[
] . یرایسب ناققحم یزاس یراجت نوزفا زور تیمها هب هجوت اب زا
ناققحم یسررب هب گنه ؛دنا هتخادرپ یزاس یراجت رب رثوم لماوع و داعبا
رد شناد شقن نییعت ناونع تحت دوخ قیقحت رد ناراکمه و3
زا شهوژپ نیا رد اه نآ .دشاب رثوم و قفوم یزاس یراجت هک دوش یم بجوم ناروآون بسانم شناد نتشاد ،هاگشناد یزاس یراجت نانیرفآراک و نارگشهوژپ زا یملع هبحاصم قیرط زا یکی هک یزاس یراجت زاین دروم شناد عون یسررب هب یزلام یاه هاگشناد رد
جیاتن یزاس یراجت رد رثوم یدرف لماوع نییبت و نییعت هب دوخ شهوژپ رد ناراکمه و دهاج .دنتخادرپ تسا نآ رب رثوم لماوع اور نییبت و شهوژپ جیاتن رد .دنا هتخادرپ لماوع نیا نیب طباور نییبت و یشهوژپ یسررب ،اه نآ یدنب تیولوا رب هولاع ،لماوع نیا طب
دش ییاسانش مه رثوم یلماع راب نیرتشیب و دنراد رگیدکی اب یرادانعم یگتسبمه ی هطبار اه نآ یمامت هک داد ناشن لماوع نیب طباور .
زین رضاح ی هلاقم د هراشا یتاقیقحت زکارم رد نآ رب رثوم لماوع و تعنص و هاگشناد یراکمه هب
تابجوم هک یلماوع ییاسانش هب و درا
اما تسا هتفرگ رارق یسررب دروم ناققحم ریاس زا ییاه یسررب هچرگا .دزادرپ یم ،دنوش یم هاگشناد و تعنص نیب یراکمه شیازفا ه صخاش رد رثوم لماوع یدنب هتسد و رت عماج روط هب رثوم لماوع ییاسانش هتشذگ تاقیقحت هب تبسن رضاح قیقحت زیامت ،یطیحم یا
.دشاب یم یلام و یداهن ،یدرف ،یتلود ،ینامزاس 2 - یرظن تایبدا
2 1- - یشهوژپ یاهدرواتسد یزاس یراجت یاهوگلا و میهافم عارتخا ای فشک ،یرکف ییاراد ،ینف شناد ،تراهم ،ءیش ،شور ،هدیا کی لاقتنا زا تسا ترابع یشهوژپ جیاتن یزاس یراجت
د هدش ارجا یملع شهوژپ زا یشان هب تسا نکمم نآ رد هک ،یتعنص طیحم کی هب )نآ نودب ای اکرش یراکمه اب(یهاگشناد شخب ر
دوش رجنم اهدنیآرف ای تلاوصحم دوبهب ای هعسوت
، .تسا هدش هئارا یزاس یراجت زا یتوافتم فیراعت ،شناد یزاس یراجت عبانم رد
و بسک یاه شور دربراک یانعم هب چتیره تاغل گنهرف رد یزاس یراجت واسیچ هاگدید زا .تسا هدمآ یروآدوس روظنم هب راک
دور یم رامش هب یراجت یاه تیلاعف عاونا هب یتاقیقحت زکارم رد هدش دیلوت شناد لیدبت و لاقتنا دنیآرف یزاس یراجت چیلاکیپ 6[
] زا .
ا لصاح عارتخا ای قیقحت ی هجیتن ،هدیا هک تسا یدنیآرف یزاس یراجت هک دیآ یم رب قوف فیراعت هب ار یهاگشناد شخب ز
.دنک یم لیدبت رازاب رد هضرع لباق یاهدنیآرف و تامدخ ،تلاوصحم 10[
] . یاه ماظن تلاوحت ریس و اه هاگشناد هچخیرات هب یهاگن
دنور اب هارمه هعماج یاه شخب ریاس نوچمه یلاع شزومآ متسیس و اه هاگشناد هک تسا عوضوم نیا ی هدنهد ناشن یلاع شزومآ د تارییغت دیدج یاه شقن تامازلا اب ار دوخ دنا هدوب شلات رد و دنا هتشاد دوخ یاهدرکراک و شقن رد ییاه ینوگرگد یرشب عماوج ر
هب ناوت یم ،تلاوحت نیا هلمج زا .دنراذگریثات تارییغت نیا رد یتباقر یاهراشف و یسایس یاهذوفن ،عبانم یاه تیدودحم .دننک راگزاس و رب شهوژپ شقن ندش هدوزفا ریاس رد سپس و ناملآ یاه هاگشناد رد ادتبا یدلایم مهدزون ی هدس رخاوا رد اه هاگشناد یتنس فیاظ
درک هراشا ناهج یاه هاگشناد 11[
.]
تروص هب دنچ ره ،هتشذگ رد .تسا ینلاوط یا هقباس یاراد ،یروانف و شناد یزاس یراجت
ازاب هب ،یملع یاه شهوژپ زا لصاح شناد و اه یروانف ،دودحم یراجت عورش دسر یم رظن هب یلو .دندش یم یراجت و هدش هضرع ر
3Heng
لاس رد تعنص و هاگشناد نیب یراکمه یاه ثحب اب یروانف و شناد یزاس 1862
هلمج زا ریخا یاه ههد تلاوحت .تسا هداتفا قافتا
رش داجیا و ،یناهج و یلم یاه هنیزه شیازفا ،اهروشک نیب هناروانف تباقر شیازفا ،ندش یناهج هب راداو ار اه هاگشناد هک یطیا
یراجت هنیمز رد شهوژپ تیمها نینچمه و شناد یزاس یراجت شیازفا ،دزاس یم عماوج رد دیدج یاه شقن یافیا و یلام یئافکدوخ دزاس یم راکشآ ار شناد یزاس 12[
] .
موس لسن هاگشناد بلاقنا
مود یملع مود لسن هاگشناد
بلاقنا لوا یملع ا لسن هاگشناد
لو
شزرا نیرفآ تورث،نیرفآ روحم شهوژپ
روحم شزومآ
لکش 1( ) اه هاگشناد عاونا یلماکت ریس 4[
]
تاعارتخا دربراک رد یکدنا دشر رگا یتح و ،دوش یم ناجیه و یشخب دیما بجوم راظتنا دروم تدم هاتوک یاه تیقفوم نازیم چ نآ .دراد نانکراک نایم رد ار یشخبرثا نیا زین دشاب هدش تبث و دراد هعسوت و قیقحت یاهدحاو تفرشیپ رد یا هژیو رایسب تیمها هک ه
دشاب یم هنیمز نیا رد نانکراک شناد و یزادرپ هدیا هب هجوت ،دنک یم لیدبت رازاب رد هضرع لباق تلاوصحم هب ار هتشابنا شناد 13[
] .
دوش یم شناد و یژولونکت لاقتنا لماکت و تیقفوم بجوم هک یدیلک لماع ریز تفه ینامزاس راتخاس ،یوق یرادا نابیتشپ ،لماش
یژتارتسا و دنیآرف و کسیر شریذپ ،یورآون یارب ییاضف داجیا و شروورپ ،شخبرثا یربهر و یناسنا یورین ،یفاک عبانم ،بسانم یزاس یراجت یاه 14[
].
2 2- - یهاگشناد شخب زا )یزاس یراجت(یژولونکت لاقتنا فلتخم یاه لدم
شناد یملع ار یم وت نا هب شور یاه فلتخم هب رازاب لقتنم دومن : 1( شزومآ ) و
شرورپ ، 2( ) یشهوژپ دادرارق
، 3( هرواشم)
( ،یتعنص 4 رودص ) ( ،زوجم 5 یاهتکرش ) off
-
4 spin
، 6( ) هیامرس یاه یراذگ کرتشم
off - spin و 7( یتکراشم شهوژپ ) 15[
].
اد شخب نیب یژولونکت لاقتنا فلتخم یاه لدم تسا دقتعم پتگوگ لاقتنا دنیآرف رد ریز دراوم هب هجوت اب ناوت یم ار تعنص و یهاگشن
:داد صیخشت یژولونکت زا سپ یاه تیلاعف و جیاتن لاقتنا و راشتنا دنیآرف ،حرط یارجا و هعسوت دنیارف ،)حرط ره شهوژپ ی هلئسم( هدیا همشچرس و ءاشنم
بسح رب ار اهدنیآرف نبا هک دور یم راظتنا .لاقتنا دنیارف یطخ ،)یهاگشناد شخب طسوت هدش ارجا یاه هژورپ (یطخ یاه لدم
.مینک یئاسانش )تعنص و هاگشناد یراکمه (لباقتم شنک یاه لدم و )تعنص زاین هطساو هب هدش زاغآ یاه هژورپ (سوکعم :دنک یم یدنب میسقت ریز حرش هب ار یژولونکت لاقتنا فلتخم یاه لدم یو
-1 ژولونکت لاقتنا یطخ یاه لدم هعسوت و هدیا دیلوت زا :دنک یم فیصوت لحارم یطخ یورشیپ تروص هب ار دنیارف ،لدم نیا :ی
.داینبون تکرش کی ای دوجوم یاه تکرش هب یهد یناسیل و نآ تنتپ تبث ات یهاگشناد شخب رد یژولونکت
تكرش كي4
OFF - يم فيرعت ديدج يتكرش ناونع هبSPIN :هك دوش
يم راك ردام نامزاس رد أقباس هك يصاخشا هليسوب )1 هدرك
هدش ليكشت ،دنا و دنا
زكرم كي ناونع هب )2
يم داجيا تهج نيا هب أمومع زكارم نيا .تسا هدش داجيا ،هديدرگ قتشم ردام نامزاس زا هك يروانف كي زا ات دنوش
يصوصخ زكارم رگيد اي اههاگشناد ،يتلود زكارم رد هك يروانف
دنيامن يراجت هدافتسا ،تسا هدش عادبا هعسوت و قيقحت .
-2 یتعنص تلاکشم دروم رد یهاگشناد شخب زا لصاح جیاتن :یژولونکت لاقتنا سوکعم یطخ یاه لدم و دور یم راک هب رظن دروم
شخب نیب ام دادرارق تاررقم هب هتسب .دنک یم تفایرد ار یژولونکت ،تسا هدرک ار شهوژپ نیا یارجا تساوخرد هک یتکرش .داد لاقتنا زین یرگید دنم هقلاع ناکیرش هب ناوت یم ار لصاح یژولونکت ،یتعنص کیرش و یهاگشناد
-3 اقتنا )یلماعت (لباقتم شنک یاه لدم رد فلتخم نارگیزاب نیب لباقتم شنک لماش یدنیآرف ناونع هب ار یژولونکت لاقتنا :یژولونکت ل
لباقتم یریگدای و اه یراکمه ،اه هکبش شقن و دنک یم در ار یطخ درکیور لباقتم شنک لدم .دنک یم فیصوت طباور زا یا هکبش اد شخب نیب .دیامن یم حرطم ار تعنص و یهاگشن
ا یلماعت یاه لدم شخب نیب یژولونکت کرتشم هعسوت هب ،عقاو رد ،یژولونکت لاقتن
دنراد هراشا یتعنص یاه تکرش و یهاگشناد 16[
] .
2 3- - یشهوژپ یاهدرواتسد یزاس یراجت یلصا لحارم
لوا ماگ :تسا حرش نیا هب یزاس یراجت دنیآرف -
مود ماگ،باستنا و ءاشفا -
لع ،یقوقح ظاحل زا درواتسد نیا دیاب ،یبایزرا و یم
.دریگ رارق یسررب دروم دیفم و دیدج ،ندوب هفرص هب نورقم ،دوجوم رازاب هب هجوت اب نآ یرکف و یراجت لیسناتپ و دوش یبایزرا ینف موس ماگ - نعم تیکلام زا تظافح
،یو مراهچ ماگ -
نف تیهام و هجدوب ،تباقر ،رازاب نوچ یلماوع هب هجوت اب ،یزاس یراجت یژتارتسا
یاهزاین و یروآ مجنپ ماگ .دوش یم یراذگ هیامرس یشهوژپ یاهدرواتسد و تاعارتخا یور رب دوجوم
- زوجم رودص 17[
.]
یانبم رب
رد لحارم نیا هک دراد دوجو ریز حرش هب یلصا ی هلحرم جنپ ،یملع یاه شهوژپ یاهدرواتسد یزاس یراجت یارب یمتسیس درکیور .تسا هدش هداد ناشن کی لکش
لکش 2( ) نیآرف لحارم یزاس یراجت د
-1 اب قیقحت ماجنا اب دور یم راظتنا هلحرم نیا رد :یملع یاه شهوژپ و هدیا شیادیپ کی ،یملع یاه یژولودتم و اه شور
هنومن
.دیآ تسد هب ،یسدنهم و یملع داعبا زا لماک علاطا اب لوصحم زا یهاگشیامزآ
-2 و هدیا شیادیپ ی هلحرم ی هجیتن یرکف ییاراد :یرکف یئاراد دیلوت هدش دنتسم ،یملع و بسانم شور هب دیاب هک تسا یملع تاقیقحت
.دشاب راشتنا و هئارا لباق و -3 کی رد نآ تبث ،یرکف یئاراد زا تظفاحم یارب موسرم یاه شور زا یکی :یملع شهوژپ ییاهن درواتسد و یرکف یئاراد زا تظفاحم
یاه یئاراد تبث هرادا ریظن یرکف یاه یئاراد یمسر نامزاس و زکرم و اپورا هیداحتا ،نپاژ ،اکیرمآ عارتخا تبث رتفد ،هیئاضق هوق یرکف
.تسا یرکف یاه یئاراد یناهج نامزاس -4 رب یرکف یئاراد یزاس یراجت دربهار نییعت :)یزاس یراجت دربهار (یزاس یراجت یوگلا نییعت ساسا
تیرومام و فادها ،تاناکما
یم ماجنا یماح و یشهوژپ نامزاس ای رگشهوژپ یاه .دوش
-5 شت داجیا هیلوا هاگنب (رادرب هرهب تلایک نییعت اب یتامدقم یقوقح تلایکشت کی ،یماح و یشهوژپ نامزاس ای رگشهوژپ هلحرم نیا رد )
هلحرم یهاگشیامزآ لوصحم ندرک یتعنص و قیقحت دنیآرف موادت یارب ،دودحم تیلوئسم ای یماهس تکرش کی تبث ریظن ءاکرش مهس .دنک یم داجیا ،لوا ی
-6 یارب مزلا تاعلاطا بسک و یرکف یئاراد یراجت یجنس رابتعا یاتسار رد یتعنص همین دیلوت تاقیقحت :یتعنص همین دیلوت تاقیقحت
.دوش یم ماجنا رازاب هب دورو و یتعنص دیلوت -7 و فادها ،تاناکما هب هجوت اب تسا مزلا ییاهن لوصحم دیلوت زا سپ :) یراجت (یتعنص دیلوت دربهار نییعت یرجم نامزاس یاه تیرومام
دوش یریگ میمصت ،یتعنص و یراجت سایقم رد دیلوت ماجنا و یروانف زا یرادرب هرهب ی هوحن صوصخ رد یتعنص همین دیلوت تاقیقحت 18[ .]
یروآون یلم ماظن یاه هفلوم
3(لکش یروآون یلم ماظن ینارمکح رد یراذگ تسایس یوگلا رییغت ) 19[
]
.1 د یمهم شقن تلود :تلود یم افیا نارگیزاب و اهروتکاف همه یگنهامه ر
،رتآراک یکیژولونکت و یملع یاهتیلاعف رد روشک ات دیامن
تباقر ،رتایوپ یم رد ءارجاب ار ییاهتسایس تلود ،ددرگ یداصتقا دشر اب طبترم اهتیلاعف همه و رتریذپ
.دوش عیزوت و دیلوت شناد ات دروآ
.2 :یکیژولونکت یاه تخاسریز ن یاهتیلاعف
هب مات یگتسب یروشک ره هناروآو نآ كیژولونکت یاهتخاسریز
یاهیگژیو .دراد
” یکیژولونکت تخاسریز “
،ندوب سمل لباقریغ ًاتدمع
” نتشاد رتشیب یگتسبمه
“ ،
“ رتشیب عونت “
و
” و صخشم سیورس هئارا راتخاس
نداد یصصخت “
.دراد ار موهفم رد کیژولونکت تخاسریز حت ،یشزومآ متسیس :لماش NIS
تاقیقحت تاسسؤم ،یهاگشناد تاقیق
یم تاعلاطا راشتنا متسیس و عارتخا متسیس ،یمومع .دوش
.3 یطابترا متسیس (
Bridging )
: مهم تمسق یم رامشبNIS
.دور یلم حطس رد یروآون اب ریگرد یلصا نارگیزاب نیبامیف طابترا مهف
یم بوسحم یروآون درکلمع حلاصا یارب یلصا دیلک ون درکلمع .ددرگ
نارگیزاب نیبامیف بسانم طابترا هب ًلاماک روشک حطس رد یروآ
تاسسؤم ،اههاگشناد لیبق زا R&D
.دراد شناد دربراک و دیلوت ینواعت متسیس کی ناونعب یصوصخ یاههاگنب و
.4 یگنهرف و یقوقح طیحم ،یبهذم گنهرف ،راک طباور ،ینامزاس گنهرف ،یلام متسیس لیبق زا یددعتم رصانع طیحم نیا :
موسر و بادآ
.دراد هریغ و یعامتجا .5 :اههاگنب حطس رد کچوک اب اهنآ طباور ،گرزب یاههاگنب تاصخشم
طسوتم و اه هدافتسا اب اهنآ طباور ،اه
طابترا و تلاوصحم ناگدننک
رد مهم یاهروتکاف هعومجم زا تلاوصحم ناگدننکدیلوت ریاس و داوم ناگدننکدیلوت نیب اهروتکاف نیا همه .تسا NIS
طیحم زا
یم ریثأت روشک یعامتجا و یگنهرف دریذپ
20[ .]
-3 راذگریثات لماوع یموهفم لدم و
نییعت .تسا هتفرگ تروص یتاقیقحت یاهدرواتسد یزاس یراجت بسانم لدم نتفای تهج فلتخم یاه هاگدید زا یدایز تاعلاطم ،تسا یرتشیب تیمها یاراد رگید هاگدید هب تبسن هاگدید مادک اقیقد هکنیا رد .دومن هراشا نآ هب تیعطاق اب ناوت یمن هک تسا یا هتکن
رد هک تسا یاهرایعم و کارتشا طاقن یسررب ،تفای تسد یرت بسانم باوج هب ناوت یم نآ اب هک ییاه شور زا یکی صوصخ نیا و اه هصخشم ،هتشذگ تاعلاطم یفاکشوم اب شهوژپ نیا ور نیا زا .تسا هدش دیکات نآ رب اه هاگدید مامت هعلاطم ره تیمها اب یاهرایعم
یرظن بوچراچ کی ات دوش مهارف نیققحم و ناگدنریگ میمصت یارب ناکما نیا هلیسو نیدب ات ،هدومن جارختسا ار هاگدید ره نینچمه و یراجت هنیمز رد هدش ماجنا تاعلاطم و اه لدم رورم اب نیاربانب .دننیبب دوخ یور شیپ رد یزاس یراجت هلوقم رد ار عماج یزاس
لماوع زا یا هعومجم ،یملع یاهدرواتسد دادعت(
)لماع90 اسانش ،دنراذگ ریثات یزاس یراجت دنیآرف رب هک ی
دندش ی رد لماوع نیا
،دش یبایزرا ینیرفآراک زکارم ناریدم و هاگشناد اب تعنص طابترا رتافد ،دشر زکارم ناریدم طسوت و هیهت یا همانشسرپ بلاق یاسانش
ی
هتسد کی لماوع : لماش لماوع نیا هک ؛ تسا هدش هئارا ،دنراد رارق یشخب هچ ذوفن و ریثات تحت رتشیب هکنیا هب هجوت اب اهنآ زا یدنی
رد ینیرفآراک شزومآ یاه هرود یرازگرب :لماش یداهن لماوع .دنشاب یم یلام ،تلود ،ینامزاس ،یدرف ،یطیحم ،یداهن لماوع ارقتسا ،یلاع شزومآ زکارم و اه هاگشناد یاه تخاسریز دوجو :لماش یطیحم لماوع ؛هریغ و اه هاگشناد رد یروآنف لاقتنا رتافد ر
و یژولونکت تفایرد یارب تعنص شخب یاه تیفرظ ، یهاگشناد تاقیقحت زا یریگ هرهب رد هعماج ییاناوت ،یرازفا مرن و یرازفا تخس وت و هزیگنا ،دارفا سفن تزع و یروابدوخ :لماش یدرف لماوع ؛ هریغ لماوع ؛هریغ و دارفا یریذپ کسیر ناوت ،دارفا رد لااب یبلط قیف
ب ،یروآنف و ملع یاه کراپ و دشر زکارم دوجو :لماش ینامزاس ه
کناب داجیا ،یزاس یراجت تهج عیرس یاه مزیناکم یریگراک
ب یتاعلاطا ه
د لماوع ؛هریغ و قفوم ناروآون براجت یزاس دنتسم روظنم و
ناوم دوجو مدع :لماش یتل یدج ،اه میرحت دننام یسایس ع
یاه یروآون هب یملع یاه هتفای لیدبت لیهست رب تلود دیکات ،تلود یوس زا یهاگشناد تاقیقحت یزاس یراجت تارثا ندش هتفرگ یشان یاهدمآرد رد ناققحم ندرک میهس ،ناققحم اب یزاس یراجت زا یشان یلام دیاوع میسقت هوحن :لماش یلام لماوع ؛هریغ و یراجت .تسا هدیدرگ هئارا ساسا نیا ری زین قیقحت یموهفم لدم هک دنشاب یم هریغ و یزاس یراجت زا
یتلود لماوع
ینامزاس لماوع
یدرف لماوع
یداهن لماوع
یطیحم لماوع
یلام لماوع
لکش 3( ) قیقحت یمومهفم لدم
-4 اه هتفای
یتسد یارب یریگ هنومن تیافک نومزآ زا یفاشتکا یلماع لیلحت زا لبق اّما .دیدرگ هدافتسا یفاشتکا یلماع لیلحت زا روظنم نیا هب یبا
رزیاک - ریام - ( نیکلوا بیرض ،دش هدافتسا هنومن هزادنا تیافک یسررب یارب تلتراب تیورک نومزآو )KMO
اب ربارب KMO
0.886 دوجوم یگتسبمه ندوب بسانم رگناشن تسا هدش شرازگ رادانعم یرامآ رظن زا زین تلتراب نومزآ .دشاب یم اه هیوگ نایم
0.012(
= ،P
=704 ،df 1007.86
2 = .)
عناملاب یفاشتکا یلماع لیلحت زا هدافتسا هدش هبساحم بسانم ریداقم هب هجوت اب اذل
یم لیلحت شور ،اهریغتم یلماع لیلحت یسررب تهج .دشاب لودج ؛دیدرگ هدافتسا سکامیراو شخرچ و یلصا یاه هفلوم
تاکارتشا ددع رگا تسا رکذ هب مزلا .دشاب یم یلماع لیلحت دنیآرف رد هزوح نیا تلااوس ندوب بسانم هدنهد ناشن تاکارتشا اب ربارب لقادح یارب .دندومن بسک ار مزلا رادقم تلااوئس یمامت شهوژپ رد ،تسا شریذپ دروم دشاب 0.5
صخاش طابترا نییعت
جیاتن .دش هدافتسا سکامیراو شخرچ زا ، ناهنپ یاهریغتم لماوع زا کی ره هب اه دهد یم ناشننومزآ نیا
هچ اب ییاه صخاش هچ
رازفا مرن زا هدافتسا اب هدش جارختسا لماوع دییأت یارب مود هلحرم رد .دنتسه طبترم اه لماع نیا هب یلماع یاهراب lisrel8.7
لیلحت .دش ارجا یدییأت یلماع اب
هدافتسا زا یم شور نیا ناوت
طباور تلع و یلولعم نایم ییاهریغتم هک
روط هب میقتسم لباق
هدهاشم
،دنتسین هب هجوت اب اهاطخ
جاتنتسا هدومن نازیم و یگتسبمه و
تدش یراذگرثا ره
کی ار رب یرگید هیزجت دروم و
لیلحت رارق یگدنزارب یاه صخاش هبساحم .داد (یاک روذجم لماش ،
2( یگدنزارب یبوخ صخاش ،) یبوخ صخاش ،)GFI
هتفای لیدعت یگدنزارب (
)AGFI ( یقیبطت شزارب صخاش ، ( هدش راجنه شزارب صخاش ،)CFI
سنایراو دروآرب رذج و )NFI
لماع ریز 1
. . لماعریز n
لماعریز 1
. . nلماعریز
لماعریز 1
. . nلماعریز لماع ریز
1 . . n لماعریز
لماع ریز 1 . .
nلماعریز
لماع ریز 1 . . n لماعریز
یزاس یراجت هاگشناد تاقیقحت جیاتن
شزومآ زکارم و اه یلاع
( بیرقت یاطخ RMSEA
هب طوبرم ریداقم یمامت .دشاب یم اه لماع بسانم شزارب رگناشن ) یاه صخاش
وGFI وAGFI CFI
زا رتشیب زین ریداقم و نیمخت جیاتن .دندوب0.9
.تسا لدم بیارض ندوب راد ینعم و بوخ شزارب زا ناشن ،یریگ هزادنا یاه لدمt
هلحرم .دنک یم دییأت ًلاماک ار یفاشتکا لیلحت تمسق رد هدش هتخاس یروئت ،یریگ هزادنا لدم جیاتن هک دش هدهاشم ی
دعب
،
خت نیم لدم روظنم .تسا یراتخاس زا
لدم
،یراتخاس طباور
یّلع نیب یاهریغتم نونکم
.تسا فده نیا لدم فشک تارثا
میقتسم و ریغ نونکم یاهریغتم میقتسم نورب
از رب یاهریغتم نونکم
نورد از و ای هب رگید ترابع هئارا
ی لیلحت ریسم لدم
قیقحت یسررب .تسا لدم
یراتخاس ناشن
شزارب هدنهد .دشاب یم لدم بسانم
اهریغتم نیب یّلع طباور مامت یفرط زا (لودج رد
1
) .تسا هدوب رادانعم یموهفم لدم دییأت زا سپ
.دش جارختسا ریز لماوع و تفرگ رارق ناریدم رایتخا رد همانشسرپ
اهرایعم اهرایعم ریز
یطیحم .A . a1
،یدئاق(یهاگشناد تاقیقحت زا یریگ هرهب رد هعماج ییاناوت )1391
یژولونکت تفایرد رد تعنص شخب یاه تیفرظ .a2 ،روکف(
)1386
یزاس یراجت یارب یرازفا مرن یاه تخاسریز .a3 ،ناراکمه و یروفغریم(
)1390
تخاسریز .a4 یزاس یراجت یارب یرازفا تخس یاه
،ناراکمه و یروفغریم(
)1390
ینامزاس .B . b1
دئاق(یروآنف و ملع یاه کراپ و دشر زکارم دوجو 1391،ی
)
. b2 )... و فآ نیپسا یاه تکرش لیکشت(یزاس یراجت یارب یاه مزیناکم یریگراکب ،روکف (
)1385
. b3 ناروآون براجت یزاسدنتسم روظنمب یتاعلاطا کناب داجیا ،ناراکمه و یروفغریم(
)1390
یتلود .C تلود یوس زا یزاس یراجت تارثا ندش هتفرگ یدج .c1
،روکف(
)1386
. c2 ود دیکات یراجت یاهیروآون هب یملع یاه هتفای لیدبت لیهسترب تل ،ناراکمه و یردب(
)1386
. c3 هیلوا داوم میرحت :دننام یسایس عناوم دوجو مدع ،ناراکمه و یروفغریم(
)1390
یدرف .D . d1
دارفا یریذپ کسیر ناوت ،روکف (
)1385
. d2 دارفا سفن تزع و یروابدوخ ،ناراکمه و دهاج (
)1390
. d3 یگنا لااب یبلط قیفوت و هز ،ناراکمه و دهاج (
)1390
یداهن .E . e1
اه هاگشناد رد یروآنف لاقتنا رتافدرارقتسا ،روکف (
)1385
. e2
،یدئاق(اه هاگشناد رد ینیرفآراک شزومآ یاه هرود یرازگرب )1391
یلام .F . f1
ناققحم اب یزاس یراجت زا یشان یلام دیاوع میسقت ی هوحن ،روکف(
)1386
.f2 اه هاگشناد یوس زا یزاس یراجت زا یشان یاهدمآرد رد ناققحم ندرک میهس ،روکف(
)1386
(لودج یزاس یراجت رب رثوم یاه لماعریز و لماوع )1
-5 یریگ هجیتن و یزاس یراجت میهافم هب ،نآ نوماریپ ثحابم و یزاس یراجت رب رثوم لماوع صوصخ رد قیقحت هلئسم نایب اب ادتبا قیقحت نیا رد
هبنج .میتشاد هراشا نآ رگید یاه و قیقحت یاه هنیزه ناربج یاتسار رد ریذپان بانتجا یتیلاعف ،یدیلوت شناد و تاقیقحت یزاس یراجت
روشک یصوصخ و یتلود یتاقیقحت زکارم و اه هاگشناد هعسوت رد یراذگ هیامرس ناکما ندروآ مهارف رب هولاع دناوت یم هک تسا
ت هتفرشیپ و رتهب یاه یروانف ناققحم یارب ر
هیلک رد نآ ندش ریذپ تباقر و روشک یگتفای هعسوت هب ،شناد هدننک هضرع تاسسوم و
عیانص .دیامن ینایاش کمک و نیشیپ تاقیقحت و اه شهوژپ زا هدش جارختسا لماوع رد یرامآ یاه نومزآ یزاس هدایپ هب هجوت اب
جت هلوقم اب سوملم و انشآ ناریدم طسوت لماوع نیا یجنسرظن هب لماوع نیا ،یزاس یرا
نیرت مهم هک دش یدنب هورگ هتسد 6
دیدرگ جارختسا زین نآ یاه صخاشریز اب ،
و تفرشیپ هب ناوت یم میا هتفای تسد نآ هب رضاح شهوژپ رد هک اهرایعم ریز نیا هب تیانع
سر لمع ی هصرع هب و یهاگشناد یاه شهوژپ و تاقیقحت یزاس یراجت یاقترا دنا
اقیقحت جیاتن ن نینچمه .دوب راودیما نایهاگشناد ت
رب رثوم لماوع و دوش هتخادرپ یزاس یراجت رما رد قفوم یاهروشک یسررب هب هک دنیامن یم داهنشیپ یتآ تاقیقحت یارب ناققحم زا یرادرب هرهب یگنوگچ ی هوحن و یدنب تیولوا هب و دوش جارختسا اهروشک نآ رد یهاگشناد تاقیقحت یزاس یراجت لماوع نیا
اب
.دوش هتخادرپ روشک تیفرظ و زاین هب هجوت عجارم
1- Wang, Y & ,.Lu, L .(2007) .Knowledge transfer through effective university-industry interactions .Journal of Technology Management in China, 2, 120.
2- Perkmann, M & etal. (2013). Academic engagement and commercialisation: A review of the literature on university–industry relations, Research Policy, 42, 423.
-3 (اضر ،یزاجح ؛ریگناهج ،یسراف یهللادی ؛یداه ،عراز یلاع شزومآ تاسسوم و اه هاگشناد تاقیقحت یزاس یراجت درکلمع یبایزرا ،)1389
،اهداد یششوپ لیلحت درکیور اب روشک یاه هرامش ،نیون تراجت و داصتقا همانلصف
و21 ص ،22 .184
-4 (ماهلا ،یردیح ؛رغصا یلع ،تزعروپ تسایس همانلصف ،ویک شور زا هدافتسا اب شناد یزاس یراجت عناوم و اه شلاچ یدنب هتسد و ییاسانش ،)1390
هرامش ،یروانف و ملع ص ،1
.49
-5 کچوک هدازرفعج ؛رغصا ،هداز قیدص ؛دمحم ،یمیقم (تزع ،یرظن ؛دمحا ،ی
هرامش ،یدربهار تیریدم تاعلاطم ،)1389 ص ،2
.114
-6 (شویرپ ؛یرفعج ؛اضردیمح ،هتسارآ ؛یلعنیسح ،دهاج یدروم هعلاطم ؛یشهوژپ جیاتن یزاس یراجت رد رثوم یدرف لماوع نییبت و نییعت ،)1390
یروانف و ملع تسایس همانلصف ،تاقیقحت و مولع دحاو یملاسا دازآ هاگشناد هرامش ،
ص ،1 .2
-7 (نامقل ،یسمش ؛نیما قوراف ،یرفظم ،زیربت هاگشناد یدروم هعلاطم ؛یهاگشناد تاقیقحت یزاس یراجت یاهدرکیور و اه شور یسررب ،)1390
هرامش ،یروانف و ملع تسایس همانلصف ص ،4
.16
-8 (نمهب ،روکف مش ،تفایهر ،تاقیقحت جیاتن یزاس یراجت یرظن میهافم رب یرورم ،)1385
27 هرا 28 ص ، .
-9 (هلا تجح ،ینیسح یجاح ؛نمهب ،روکف یدروم هعلاطم (ناریا یاه هاگشناد رد تاقیقحت جیاتن یزاس یراجت و یهاگشناد ینیرفآراک ،)1387
هرامش ،یروانف و ملع تسایس همانلصف ،)روشک مهم هاگشناد7 ص ،2
.60
-10 (دمحا ،داژنرفعج ؛ارهز ،ینارآ یقداص ؛هلا بیبح ،یروفغریم یبصع هکبش زا هدافتسا اب هناروآون یاه هدیا یزاس یراجت تیقفوم ینیب شیپ ،)1390
هرامش ،یروانف و ملع تسایس همانلصف ،دزی ناتسا ناروآون و ناعرتخم یدروم هعلاطم ؛یعونصم ص ،1
.65
-11 ( نمهب ،روکف هر ،یهاگشناد شخب رد تاقیقحت جیاتن یزاس یراجت دربشیپ یارب زاس هنیمز طیارش ،)1386
هرامش ،تفای 40
-12 ع ,روپسابع ,.ح ,نایمیحر ,.ب ,روپدومحم و
( .ع ,رولاد هئارا اب یشزومآ تیریدم یاه شهوژپ یزاس یراجت یورارف یاه شاچ یسانشزاب .)1391
, یشزومآ تیریدم رد ون یتفایهر یشهوژپ یملع همانلصف .یا هنیمز هیرظن ,3
.2
13- Heng, L. H., Rasli, A. M& ,.Senin, A. A .(2012) .Knowledge Determinant in University Commercialization: A Case Study of Malaysia Public University .Procedia - Social and Behavioral Sciences, 252.
-14 (میرم ،یدئاق ارفنک ،اه هاگشناد یژولونکت و شناد یزاس یراجت یراتخاس و یملع بلاقنا :دشر زکارم ثادحا ،)1391
و ینیرفآراک یلم سن
ص ،ناینب شناد یاهراک و بسک تیریدم .5
15- Hill, C .(2002) .Key Factors in the Successful Evolution of Technology Transfer at Wake Forest University .Technology Assessment and Commercialization Services, 1.
16- Boehm, D. N., & Hogan, T. (2013). Science-to-Business collaborations: A science-to-business marketing perspective on scientific knowledge commercialization. Industrial Marketing Management.
-17 (نمهب ،روکف پ یصصخت همانلصف ،یشهوژپ و یهاگشناد تاسسوم رد یهاگشناد یباعشنا یاه تکرش لیکشت دنیآرف ،)1390
،دشر زکارم و اه کرا
هرامش ،متفه لاس .28
18- Morberg, D& ,.Moon, G .(2000) .Technology Commercialization - The Choices Facing Researchers .IEEE Canadian Review, 6.
-19 ( .ر ,یدهم صخت همانلصف .یتعنص همین دیلوت تاقیقحت قیرط زا یملع یاهدرواتسد یزاس یراجت هعسوت .)1389
دشر زکارم و اه کراپ یص -
, یروانف دشر ,24
.3 -20 (یدهم ،یسایلا و داهرف ،یسابع .یدهم ،یدمحم .هلا تجح ،ینیسح یجاح تسایس هخرچ هیاپ رب ناریا یروآون ماظن ینارمکح لیلحت ،)1390
یملع همانلصف ،یروآون یراذگ -
هرامش ،مراهچ لاس ،یروانف و ملع تسایس یشهوژپ ص ،1
.36
-21 یردب ،یسابع ( یلع ،داژن ناریپ ؛نیرآ ،روپ یلق ؛
رد یزیر همانرب و شهوژپ همانلصف ،یلاع شزومآ رد یزاس یراجت هتساوخان یاهدمایپ ،)1386
هرامش ،یلاع شزومآ .46
