ﻪﯾﺮﺸﻧ لﺎﺳ ،رﺬﺑ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﻢﻬﻧ
هرﺎﻤﺷ ، 1 ، رﺎﻬﺑ 1398
ﯽﺑﺎﯾزرا ﺮﯿﺛﺄﺗ
نﺎﻣز تﺪﻣ و ﮓﻨﯿﻤﯾاﺮﭘ يﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ ﯽﺧﺮﺑ ﯽﮔﮋﯾو ﺮﺑ
يﺎﻫ
ﻪﻧاﻮﺟ ﺰﺒﺳ هﺮﯾز ﯽﻧز )
Cuminum cyminum
(
ﯽﻣﻼﻏ ﻪﻓﻮﮑﺷ
*
ﯽﻘﻫد ﯽﻨﯿﻣا ﺪﯿﺠﻣ ،1
،2
يﺪﻤﺣا ﻪﺠﯾﺪﺧ
3
يﻮﺠﺸﻧاد1
يژﻮﻟﻮﯾﺰﯿﻓ يﺮﺘﮐد
، .تﺎﺗﺎﺒﻧ حﻼﺻا و ﺖﻋارز هوﺮﮔ هﺪﮑﺸﻧاد
مﻮﻠﻋ يزروﺎﺸﮐ ، ﺪﻫﺎﺷ هﺎﮕﺸﻧاد ،
.ناﺮﻬﺗ
رﺎﯿﺸﻧاد2
تﺎﺗﺎﺒﻧ حﻼﺻا و ﺖﻋارز هوﺮﮔ هﺪﮑﺸﻧاد
مﻮﻠﻋ يزروﺎﺸﮐ . ﺪﻫﺎﺷ هﺎﮕﺸﻧاد
، .ناﺮﻬﺗ
ﯽﺳﺎﻨﺷرﺎﮐ3
ﺖﻋارز ﺪﺷرا
، تﺎﺗﺎﺒﻧ حﻼﺻا و ﺖﻋارز هوﺮﮔ يزروﺎﺸﮐ مﻮﻠﻋ هﺪﮑﺸﻧاد
ﺪﻫﺎﺷ هﺎﮕﺸﻧاد
، .ناﺮﻬﺗ
:ﺖﻓﺎﯾرد ﺦﯾرﺎﺗ 2
/ 7 / 1396 :شﺮﯾﺬﭘ ﺦﯾرﺎﺗ 9
/ 11 / 1396
هﺪﯿﮑﭼ
ﻪﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﯽﺳرﺮﺑ تﺪﻣ و نﺎﻣز ﮓﻨﯿﻤﯾاﺮﭘ ﺆﻣ ﺮﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ ﻪﻔﻟ
ﻪﻧاﻮﺟ يﺎﻫ رﺬﺑ ﯽﻧز
،ﺰﺒـﺳ هﺮـﯾز ﻪـﺑ ﯽـﺸﯾﺎﻣزآ
حﺮﻃ ﺐﻟﺎﻗ رد ﻞﯾرﻮﺘﮐﺎﻓ ترﻮﺻ
ًﻼﻣﺎﮐ رد ﯽﻓدﺎﺼﺗ رد ﺪﻫﺎﺷ هﺎﮕﺸﻧاد ﯽﯾوراد نﺎﻫﺎﯿﮔ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﺰﮐﺮﻣ رد راﺮﮑﺗ ﻪﺳ
لﺎﺳ 1392 .ﺪﯾدﺮﮔ اﺮﺟا ﺶﯾﺎﻣزآ يﺎﻫرﻮﺘﮐﺎﻓ
ﻞﻣﺎﺷ لﻮﮕﯾﻼﮔ ﻦﻠﯿﺗا ﯽﻠﭘ ود ﺎﺑ
ﺖـﻈﻠﻏ ) 5 و 10 ﺪـﺻرد ( تاﺮـﺘﯿﻧ ،
ﻢﯿﺳﺎﺘﭘ ) ﺢﻄﺳ ود رد ﮏﯾ
و ود ،(ﺪﺻرد ﻢﯿﺳﺎﺘﭘ ﺪﯾﺮﻠﮐ ) ﺢﻄﺳ ود رد
ود و رﺎﻬﭼ (ﺪﺻرد و ﮓـﻨﯿﻤﯾاﺮﭘ نﺎﻣز تﺪﻣ
رد ﻪﺳ ) ﺢﻄﺳ 12 ، 24 و 36 دﻮﺑ (ﺖﻋﺎﺳ ﮓﻨﯿﻤﯾاﺮﭘ رﺎﻤﯿﺗ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ.
ﻒـﻠﺘﺨﻣ يﺎـﻫ ﺮـﺑ
تﺎﻔـﺻ ﺪـﺻرد ،
ﺖﻋﺮﺳ ﻪﻧاﻮﺟ ﺖﻋﺮﺳ ﺐﯾﺮﺿ و ﻪﺸﯾر لﻮﻃ ،ﯽﻧز
ﻪﻗﺎﺳ ،ﻪﭼ نﺎـﻣز تﺪـﻣ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ،يﺮﺘﻣﻮﻟآ ﺐﯾﺮﺿ ،ﻪﭽﻫﺎﯿﮔ و ﻪﭼ
ﻪﻧاﻮﺟ ﻪﻧاﻮﺟ ﻂﺳﻮﺘﻣ ،ﯽﻧز رﺬﺑ ﻪﯿﻨﺑ ﺺﺧﺎﺷ و ﻪﻧازور ﯽﻧز
لﺎﻤﺘﺣا ﺢﻄﺳ رد ﺪﺻرد ﮏﯾ
ﯽﻨﻌﻣ راد لﻮﻃ ﺮﺜﮐاﺪﺣ .ﺪﺷ
ﻪﺸﯾر رﺎﻤﯿﺗ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﻪﭽﻫﺎﯿﮔ لﻮﻃ و ﻪﭼ ﺑ ﻢﯿﺳﺎﺘﭘ ﺪﯾﺮﻠﮐ
ﺖﻈﻠﻏ ﺎ ود نﺎﻣز تﺪﻣ و ﺪﺻرد 36
لﻮﻃ ﻞﻗاﺪﺣ و دﻮﺑ
ﺖﻈﻠﻏ ﺎﺑ لﻮﮕﯾﻼﮔ ﻦﻠﯿﺗا ﯽﻠﭘ رﺎﻤﯿﺗ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﻪﭽﻫﺎﯿﮔ ﺞﻨﭘ
نﺎﻣز تﺪﻣ و ﺪﺻرد 24
.ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺖﻋﺎﺳ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ
ﺶﯿﺑ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻦﯾﺮﺗ
نﺎﻣز تﺪﻣ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻪﻧاﻮﺟ
ﯽﻧز رﺎﻤﯿﺗ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﻢﯿﺳﺎﺘﭘ تاﺮﺘﯿﻧ
ﺖﻈﻠﻏ ﺎﺑ ﮏﯾ ﺪﺻرد ﺎﺑ
ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ 34 / 9 زور نﺎﻣز تﺪﻣ و يﺎﻫ
36 و 12 ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺖﻋﺎﺳ و
ﻢﮐ ﻦﯾﺮﺗ راﺪﻘﻣ ﻪﻧاﻮﺟ ياﺮﺑ نﺎﻣز ﻂﺳﻮﺘﻣ ﯽﻧز
رﺎﻤﯿﺗ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﻢﯿﺳﺎﺘﭘ ﺪﯾﺮﻠﮐ
ﺖﻈﻠﻏ ﺎﺑ رﺎﻬﭼ نﺎﻣز تﺪﻣ و ﺪﺻرد 24
.ﺪﯾدﺮﮔ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺖﻋﺎﺳ رﺎﻤﯿﺗ ﺶﯿﭘ دﺮﺑرﺎﮐ
ﻪﻧاﻮﺟ ﺖﻋﺮﺳ و ﺪﺻرد دﻮﺒﻬﺑ ﺚﻋﺎﺑ ﻢﯿﺳﺎﺘﭘ ﺪﯾﺮﻠﮐ ﺺﺧﺎﺷ ،ﺎﻫرﺬﺑ ﯽﻧز
ﻪﯿﻨﺑ ﺺﺧﺎﺷ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و ﻪﭽﻫﺎﯿﮔ ﺪﺷر يﺎﻫ
.ﺪﺷ رﺬﺑ
هژاو يﺎﻫ :يﺪﯿﻠﮐ ﯽﻠﭘ ،لﻮﮑﯾﻼﮔ ﻦﻠﯿﺗا ،ﺰﺒﺳ هﺮﯾز
ﻢﯿﺳﺎﺘﭘ ﺪﯾﺮﻠﮐ
، ﻢﯿﺳﺎﺘﭘ تاﺮﺘﯿﻧ .
ﻪﻣﺪﻘﻣ 1
هﺮﯾز ﺰﺒﺳ )
Cuminum cyminum
( زا نﺎﻫﺎﯿﮔ ﻢﻬﻣ ﯽﯾوراد و ﯽﺗاردﺎﺻ رﻮﺸﮐ ﯽﻣ ﺷﺎﺑ ﻪﮐ ﺪ ﺖﺷﺎﮐ ﻦﯾا هﺎﯿﮔ رد ﺎﺘﺳا ن يﺎﻫ
ﺎﺳاﺮﺧ
،دﺰﯾ ،نﺎﻨﻤﺳ ،ن نﺎﺠﯾﺎﺑرذآ
،ﯽﻗﺮﺷ
،نﺎﻣﺮﮐ ،نﺎﺘﺴﭼﻮﻠﺑ و نﺎﺘﺴﯿﺳ ،نﺎﻬﻔﺻا يﺰﮐﺮﻣ
و ﻪﻘﻄﻨﻣ ﻦﻤﮐﺮﺗ اﺮﺤﺻ ﻪﺑ ترﻮﺻ
ﯽﻣ ترﻮﺻ ﯽﺑآ و ﻢﯾد دﺮﯿﮔ
و رد ﻦﯾا ﻦﯿﺑ نﺎﺘﺳا نﺎﺳاﺮﺧ ﺎﺑ 90 ﺪﺻرد ﺪﯿﻟﻮﺗ هﺮﯾز
،ﺰﺒﺳ مﺎﻘﻣ لوا ار دراد )
Hashemi et al.,
.(2010
ﻪﻧاد يﺎﻫ هﺮﯾز ﺰﺒﺳ يوﺎﺣ ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﯽﯾﻻﺎﺑ
،ﻦﺗورﺎﮐ ﻦﻫآ و تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ يﻮﻧﺎﺛ ﻢﻬﻣ و ﯽﯾوراد ﺖﺳا ﻪﮐ رد ﺐـﻃ ﯽﺘﻨـﺳ و
ﻦﯾﻮﻧ ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ﯽﺘﻧآ ناﺪﯿﺴﮐا و ﺿ ﺪ ﺦﻔﻧ درﻮﻣ هدﺎﻔﺘﺳا راﺮﻗ ﯽﻣ دﺮﯿﮔ و رد نﺎﻣرد
،لﺎﻬﺳا ءﻮﺳ
،ﻪﻤﺿﺎﻫ
،دردﺮﺳ
،ﯽﮔدرﻮﺧﺎﻣﺮﺳ
،ﺐﺗ ﻢﺧز نﺎﻫد و ﻠﮔ ﻮ ﺮﺛﺆﻣ ﺖﺳا )
Nakhzari Moghadam, 2008
.(
ﻣ زا ﯽﮑﯾ ﻪﻧاﻮﺟ ،ﯽﻋارز نﺎﻫﺎﯿﮔ ﺪﯿﻟﻮﺗ تﻼﮑﺸ و ﯽﻧز
:لﻮﺌﺴﻣ هﺪﻨﺴﯾﻮﻧ*
ﻪﭽﻫﺎﯿﮔ راﺮﻘﺘﺳا نآ يﺎﻫ
ﯽﻣ ﺎﻫ ﺶﯿﺑ ﺖﯿﻤﻫا زا ﯽﯾوراد نﺎﻫﺎﯿﮔ ﺪﯿﻟﻮﺗ رد هﮋﯾو ﻪﺑ ﻪﻠﺌﺴﻣ ﻦﯾا .ﺪﺷﺎﺑ اﺮـﯾز ،ﺖﺳا رادﻮﺧﺮﺑ يﺮﺗ
ﮏﯿﻨﮑﺗ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ باﻮﺧ توﺎﻔﺘﻣ تﺎﺟرد ﺎﺑ يروﺬﺑ ياراد نﺎﻫﺎﯿﮔ ﻦﯾا شور زا ﯽﮑﯾ رﺬﺑ ﮓﻨﯿﻤﯾاﺮﭘ
ﺮﺛﻮﻣ يﺎﻫ
ﯽﻣ ﻞﮑﺸﻣ ﻦﯾا ﺮﺑ ﻪﺒﻠﻏ ياﺮﺑ ) ﺪﺷﺎﺑ
Demir Kaya et al., 2006
.(
ﮓﻨﯿﻤﯾاﺮﭘ نﺎﯾﺮﺟ رد
ًﻻﻮﻤﻌﻣ ﺎﻫرﺬﺑ ، بآ ﯽﻤﮐ يﺪﺣ ﺎﺗ
ﯽﻣ بﺬﺟ ﻪﺸﯾر جوﺮﺧ زا ﻞﺒﻗ ﺎﺗ) ﺪﻨﻨﮐ
ﻪﻧاﻮﺟ ﻊﻧﺎﻣ ﻪﮐ ﺖﺳا كﺪﻧا رﺪﻘﻧآ بآ ﻦﯾا راﺪﻘﻣ ،(ﻪﭼ ﯽﻣ ﯽﻧز
عﻮﻗو نﺎﮑﻣا ﺎﻣا ،دﻮﺷ
ﻨﯾآﺮﻓ يﺮﺴﮑﯾ ﻪﻧاﻮﺟ زا ﺶﯿﭘ ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷﻮﯿﺑ و ﯽﮑﯾژﻮﻟﻮﯾﺰﯿﻓ يﺎﻫﺪ
ﯽﻣ ﻢﻫاﺮﻓ ار ﯽﻧز ﻪﺑ رﺬﺑ ﮓﻨﯿﻤﯾاﺮﭘ يﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ .دروآ
رﻮـﻈﻨﻣ
ﻪﻧاﻮﺟ ﻪﺑ نﺪﯿﺸﺨﺑ ﺖﻋﺮﺳ ﺖـﻇﺎﻔﺣ ،نﺪـﺷ ﺰﺒـﺳ ﺖﺧاﻮﻨﮑﯾ ،نﺪﺷ ﺰﺒﺳ ﺎﺗ ﺖﺷﺎﮐ نﺎﻣز ندﺮﮐ هﺎﺗﻮﮐ ،ﻪﭽﻫﺎﯿﮔ ﺪﺷر و ﯽﻧز
رﺬﺑ و ﯽﻌﯿﺒﻃ ﻂﯾاﺮﺷ رد ﺎﻫ ﺗ
ﯽﻣ هدﺎﻔﺘﺳا ﺶﻨ ﺪﻧدﺮﮔ
)
Basra et al., 2003
.(
يزﺎـﺳ هدﺎـﻣآ زا ﯽﺻﺎﺧ عﻮﻧ ﮓﻨﯿﻤﯾاﺮﭘ ﻮﻤﺳا
ﯽﻣ ﺎﻫرﺬﺑ ﺖﺷﺎﮐ زا ﻞﺒﻗ ﮐ ﺪﺷﺎﺑ
لﻮﻠﺤﻣ رد رﺬﺑ نﺪﻧﺎﺑاﻮﺧ ﻖﯾﺮﻃ زا ﻪ ﯽﯾﺎﯿﻤﯿـﺷ داﻮـﻣ يوﺎﺣ ﻦﯿﯾﺎﭘ يﺰﻤﺳا ﻞﯿﺴﻧﺎﺘﭘ ﺎﺑ يﺎﻫ
) لﻮﮑﯾﻼﮔ ﻦﻠﯿﺗا ﯽﻠﭘ ﺮﯿﻈﻧ ﻒﻠﺘﺨﻣ لﻮﺘﯿﻧﺎﻣ ،ﻢﯿﺳﺎﺘﭘ تاﺮﺘﯿﻧ ،(PEG
و ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ يﺎﻫدﻮﮐ ﯽﻣ ترﻮﺻ
دﺮـﯿﮔ )
Ashraf and
Foolad, 2005
.(
ﺶﻫوﮋﭘ ﯽﺧﺮﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﯽﻨﻌﻣ ﺮﺛا ﮓﻨﯿﻤﯾاﺮﭘ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺎﻫ
ﯾر لﻮﻃ ﺮﺑ يراد ﻪﺸ
ﻪﻗﺎﺳ و ﻪﭼ ﮏﺸﺧ نزو ،ﻪﭼ
ﻪﭽﻫﺎﯿﮔ
، ﻪﻧاﻮﺟ ﺪﺻرد ﻪـﻧاﻮﺟ نﺎـﻣز تﺪﻣ و ﯽﻧز
ﺖـﺷاد اﺰـﻠﮐ رﺬـﺑ ﯽﻧز )
Omidi et al., 2005
.(
ﯽـﺳرﺮﺑ رد و ﺖـﻈﻠﻏ
ﮓﻨﯿﻤﯾاﺮﭘ ﺆﻣ ﺮﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ ﻪﻔﻟ
ﻪﻧاﻮﺟ يﺎﻫ ﻞﮕﯾرﺎﺳ ﻢﻗر اﺰﻠﮐ رﺬﺑ ﯽﻧز
، ﺶﯿـﺑ ﻪـﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ و ﻪـﭽﻫﺎﯿﮔ لﻮـﻃ ﻦﯾﺮـﺗ
ﻪﻧاﻮﺟ ﺖﻋﺮﺳ ) لﻮﮑﯾﻼﮔ ﻦﻠﯿﺗا ﯽﻠﭘ ﮓﻨﯿﻤﯾاﺮﭘ لﻮﻠﺤﻣ ﻂﺳﻮﺗ ﯽﻧز
ﺖﻈﻠﻏ ﺎﺑ (PEG
5 تﺪﻣ ﺎﺑ ﺪﺻرد 2
ﻢﮐ و ﺖﻋﺎﺳ ﻦﯾﺮﺗ
ﻪﻧاﻮﺟ ﺖﻋﺮﺳ ﺖﻈﻠﻏ ﺎﺑ لﻮﮑﯾﻼﮔ ﻦﻠﯿﺗا ﯽﻠﭘ رد ﯽﻧز
10 نﺎﻣز تﺪﻣ ﺎﺑ ﺪﺻرد 6
ﺪـﻣآ ﺖـﺳﺪﺑ ﺖﻋﺎـﺳ )
Ramezani and
Rzaie Sokht Abandani, 2012
.(
ﺳرﺮﺑ رد هﺪﺷ شراﺰﮔ ﯽﻌﺗﺮﻣ نﺎﻫﺎﯿﮔ يور ﺮﺑ ﯽ ﻪـﻧاﻮﺟ ﺖﻋﺮﺳ و ﺪﺻرد ﻪﮐ ﺖﺳا
ﯽﻧز
) ﺖﺳا هﺪﺸﻧ رﺎﻤﯿﺗ زا ﺮﺗﻻﺎﺑ ﮓﻨﯿﻤﯾاﺮﭘﻮﻤﺳا رﺎﻤﯿﺗ رد ﯽﻌﺗﺮﻣ هﺎﯿﮔ رﺎﻬﭼ رد
Shahsavand et al., 2009
.(
نﺎﺑزوﺎﮔ رﺬﺑ رد
ﺮﯿﺛﺎﺗ لﻮﻠﺤﻣ يﺰﻤﺳا ﻞﯿﺴﻧﺎﺘﭘ ،لﻮﮑﯾﻼﮔ ﻦﻠﯿﺗا ﯽﻠﭘ لﻮﻠﺤﻣ ﺎﺑ هﺪﺷ ﮓﻨﯿﻤﯾاﺮﭘﻮﻤﺳا ﯽﻨﻌﻣ
ﻪـﻧاﻮﺟ ﺪﺻرد ﺮﺑ يراد روﺬـﺑ ﯽﻧز
) ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد
Makizadeh, 2006
.(
ﺶﯿﺑ ﻪﻧاﻮﺟ ﺪﺻرد ﻦﯾﺮﺗ ﺎﺑ ﯽﻧز
هدﺎـﻣ عﻮـﻧ ﺪـﻨﻧﺎﻣ يدﺪـﻌﺘﻣ ﻞـﻣاﻮﻋ ﻪﺑ ﮓﻨﯿﻤﯾاﺮﭘ رﺎﻤﯿﺗ
) دراد ﯽﮕﺘـﺴﺑ ﯽﻄﯿﺤﻣ ﻂﯾاﺮﺷ و ﻢﻗر عﻮﻧ ،رﺬﺑ ﯽﮔﺪﯿﺳر ﻪﻠﺣﺮﻣ و ﮓﻨﯿﻤﯾاﺮﭘ نﺎﻣز تﺪﻣ لﻮﻃ ،هﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا
Rezaei et
al., 2009
.(
ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا زا فﺪﻫ ﯽﻠﭘ ﺮﺛا ﯽﺳرﺮﺑ
نﺎـﻣز تﺪـﻣ رد ﻢﯿـﺳﺎﺘﭘ ﺪﯾﺮﻠﮐ و ﻢﯿﺳﺎﺘﭘ تاﺮﺘﯿﻧ ،لﻮﮑﯾﻼﮔ ﻦﻠﯿﺗا يﺎـﻫ
ﻪﻧاﻮﺟ تﺎﯿﺻﻮﺼﺧ ﺮﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ .دﻮﺑ ﺰﺒﺳ هﺮﯾز ﯽﻧز
شور و داﻮﻣ ﺎﻫ
ﺶﯾﺎﻣزآ ﻦﯾا ﻞﯾرﻮﺘﮐﺎﻓ ترﻮﺻ ﻪﺑ
ًﻼﻣﺎﮐ حﺮﻃ ﺐﻟﺎﻗ رد ﻪﺳ رد ﯽﻓدﺎﺼﺗ
ﯽﺗﺎﻘﯿﻘﺤﺗ هﺎﮕﺸﯾﺎﻣزآ رد راﺮﮑﺗ ﯽﯾوراد نﺎﻫﺎﯿﮔ
رد ﺪﻫﺎﺷ هﺎﮕﺸﻧاد لﺎﺳ
1392 لﻮﮑﯾﻼﮔ ﻦﻠﯿﺗا ﯽﻠﭘ ﻞﻣﺎﺷ ﺶﯾﺎﻣزآ يﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ ﺶﯿﭘ .ﺪﺷ مﺎﺠﻧا )
PEG6000
( ﺖﻈﻠﻏ ﺎﺑ يﺎﻫ
5 و 10 ﻢﯿﺳﺎﺘﭘ تاﺮﺘﯿﻧ ،ﺪﺻرد )
KNO3
( ﺖﻈﻠﻏ ﺎﺑ يﺎﻫ ود و ﮏﯾ ﻢﯿﺳﺎﺘﭘ ﺪﯾﺮﻠﮐ و ﺪﺻرد
) ( KCL
ﺖـﻈﻠﻏ ﺎـﺑ يﺎـﻫ
ود و
رﺎﻬﭼ نﺎﻣز تﺪﻣ و ﺪﺻرد ﺮﭘ يﺎﻫ
ﮓﻨﯿﻤﯾا 12 ، 24 و 36 ﺬﺑ .دﻮﺑ ﺖﻋﺎﺳ ر
ﺎﻫ لﻮـﻠﺤﻣ رد ﺖﻈﻠﻏ ﺎـﺑ ﮓـﻨﯿﻤﯾاﺮﭘ يﺎـﻫ
يﺎـﻫ
ﺲﭙـﺳ و ﺪﻧﺪـﺷ هداد ﻮﺸﺘﺷ ﺮﻄﻘﻣ بآ ﻂﺳﻮﺗ ﺮﻈﻧ درﻮﻣ روﺬﺑ ،ﮓﻨﯿﻤﯾاﺮﭘ هرود مﺎﻤﺗا زا ﺲﭘ .ﺪﻧﺪﺷ هداد راﺮﻗ ﻒﻠﺘﺨﻣ 25
يﺮﺘﭘ فﺮﻇ رد ﺖﺧاﻮﻨﮑﯾ رﻮﻃ ﻪﺑ رﺬﺑ ﻪﺸﯿﺷ ﺶﯾد
ﺮﻄﻗ ﻪﺑ يا 9
ﯽﺘﻧﺎﺳ عﺎﻔﺗرا و ﺮﺘﻣ 5
/ 1 ﯽﺘﻧﺎﺳ ﺻ ﺬﻏﺎﮐ هاﺮﻤﻫ ﻪﺑ ﺮﺘﻣ د ﯽﻓﺎ
ر
يﺎﻣد ﺎﺑ رﻮﺗﺎﻨﯿﻣرژ هﺎﮕﺘﺳد
±1 24 ﯽﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد داﺮﮔ
و ﯽﺒﺴﻧ ﺖﺑﻮﻃر 70
ﻪﻧاﻮﺟ ياﺮﺑ و ﺪﻧﺪﺷ هداد راﺮﻗ ﺪﺻرد بآ زا ﯽﻧز
.ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﺮﻄﻘﻣ ﻪﻧاﻮﺟ يﺎﻫرﺬﺑ شرﺎﻤﺷ
رد ﻪﻧازور ترﻮﺻ ﻪﺑ مود زور زا هدز مﺎـﮕﻨﻫ ﻪـﺑ .ﺪـﯾدﺮﮔ مﺎـﺠﻧا ﻦﯿﻌﻣ ﯽﺘﻋﺎﺳ
رﺬﺑ ،شرﺎﻤﺷ ﺎﻫ
ي ﻪﻧاﻮﺟ ﯽﻣ ﯽﻘﻠﺗ هدز لﻮﻃ ﻪﮐ ﺪﻧﺪﺷ
ﻪﺸﯾر زا نآ ﻪﭼ ﻣ ود
ﯽﻠﯿ رﺬـﺑ داﺪـﻌﺗ .دﻮـﺑ ﺮﺘـﺸﯿﺑ ﺮﺘﻣ يﺎﻫ
ﻪـﻧاﻮﺟ هدز
شرﺎﻤﺷ ﻪﻧازور ﺺﺧﺎﺷ ﺲﭙﺳ و ﺪﯾدﺮﮔ ﺖﺷاددﺎﯾ و
ﻪﻧاﻮﺟ يﺎﻫ ﯾدﺮﮔ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﯽﻧز
) ﺪ
ISTA, 2009
نﺪـﺷ ﺖﺑﺎﺛ زا ﺪﻌﺑ .(
ﻪﻧاﻮﺟ ) ﯽﻧز 7 ﻪﺸﯾر لﻮﻃ (زور ﻪﻗﺎﺳ و ﻪﭼ
هزاﺪﻧا ﺰﯿﻧ ﻪﭼ راﺮـﻗ ﺎـﺑ ﻪـﭽﻫﺎﯿﮔ ﮏـﺸﺧ نزو ،ﺶﯾﺎﻣزآ ﻦﯾا رد .ﺪﺷ يﺮﯿﮔ
نداد
ﻪﻧﻮﻤﻧ يﺎﻣد ﺎﺑ نوآ نورد رد ﺎﻫ 60
ﻪﺟرد تﺪـﻣ ﻪـﺑ سﻮﯿـﺴﻠﺳ 48
) ﺪـﯾدﺮﮔ ﻦﯿـﯿﻌﺗ ﺖﻋﺎـﺳ
Parmoon et al., 2013
.(
ﻪﭽﻫﺎﯿﮔ ﻪﺸﯾر ﺎﺑ ﯽﻌﯿﺒﻃ يﺎﻫ ﻪﻗﺎﺳ ،ﻪﭼ
رﺬـﺑ نﻮـﻣزآ ﯽـﻠﻤﻠﻟا ﻦﯿـﺑ ﻦـﻤﺠﻧا دراﺪﻧﺎﺘـﺳا سﺎـﺳاﺮﺑ ﯽﻌﯿﺒﻃ هزاﺪﻧا و ﮓﻧر و ﻪﭼ
) ( ISTA
ﻪﻧاد زا ﻪﻧاﻮﺟ يﺎﻫ ﻢﻫ .ﺪﻧﺪﺷ ﮏﯿﮑﻔﺗ ﯽﻌﯿﺒﻃ ﺮﯿﻏ هدز
لﻮﻣﺮﻓ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻦﯿﻨﭼ ﻪـﻧاﻮﺟ ﺪـﺻرد ﺖﻔـﺻ ﻞﯾذ
ﯽـﻧز
)1
(GP
ﻣ ﺪﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤ )
Penalosa and Eira, 1993
( . 1. GP=100( )
ﻪﻧاﻮﺟ ﺪﺻردGP
ﯽﻧز
، ﻪﻧاﻮﺟ يﺎﻫرﺬﺑ داﺪﻌﺗn
هدز ، هﺪﺷ ﺖﺸﮐ يﺎﻫرﺬﺑ ﻞﮐN
.
ﻪﻧاﻮﺟ ﻂﺳﻮﺘﻣ ﻪﻧازور ﯽﻧز
)2
( MDG
ﻋﺮﺳ زا ﯽﺼﺧﺎﺷ ﻪﮐ ﻪﻧاﻮﺟ ﺖ
ﻪﻄﺑار زا ﺖﺳا ﻪﻧازور ﯽﻧز 2
) ﺪﯾدﺮﮔ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ
Scott,
.(1984
2. MDG =
نآ رد ﻪﮐ ﻪﻧاﻮﺟ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣMDG
،ﻪﻧازور ﯽﻧز ﻪﻧاﻮﺟ ﺪﺻردGP
و ﯽﻧز .ﺶﯾﺎﻣزآ يﺎﻫزور داﺪﻌﺗTx
ﻪﻧاﻮﺟ ياﺮﺑ مزﻻ نﺎﻣز ﻂﺳﻮﺘﻣ ﯽﻧز
ﻪﻄﺑار زا )3
ﺪﯾدﺮﮔ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ (MTG
)
Ellis and Roberts, 1981
(.
3. MGT = ∑( )∑
:ﻪﻄﺑار ﻦﯾا رد ﻪﮐ
، n
داﺪﻌﺗ ﻪﻧاﻮﺟ روﺬﺑ ،زور ﯽﻃ رد هدز
، d
ﻪﻧاﻮﺟ ياﺪﺘﺑا زا ﺎﻫزور داﺪﻌﺗ ،ﯽﻧز
روﺬﺑ داﺪﻌﺗ ﻞﮐ ،∑
ﻪﻧاﻮﺟ ﯽﻣ هدز .ﺪﺷﺎﺑ
ﻪﻧاﻮﺟ ﺖﻋﺮﺳ ﮐ ﻪﻧازور ﯽﻧز
ﻪﻧاﻮﺟ ﻂﺳﻮﺘﻣ ﺲﮑﻋ ﻪ ﯽﻣ ﻪﻧازور ﯽﻧز
) ﻪﻄﺑار زا ﺪﺷﺎﺑ ( DGS
ﺪﯾدﺮﮔ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ )
Huntr and
Naylov, 1984
.(
4. DGS=
) ﻪﯿﻨﺑ ﺺﺧﺎﺷ ﻞﺻﺎﺣ زاﺰﯿﻧ (SV
بﺮﺿ ﻪﻧاﻮﺟ ﺪﺻرد ﻪﺸﯾر لﻮﻃ عﻮﻤﺠﻣ رد ﯽﻧز
ﻪﻗﺎﺳ و ﻪﭼ ) ﺪﻧﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ ﻪﭼ
Agraval,
.(2005
ﻪﭽﻫﺎﯿﮔ لﻮﻃ
× ﻪﻧاﻮﺟ ﺪﺻرد ﯽﻧز
= 5. SV1
ﻪـﯾﺰﺠﺗ يرﺎﻣآ هداد ﺎﺑ ﺲﻧﺎﯾراو ﻪﯾﺰﺠﺗ ﻞﻣﺎﺷ ﺎﻫ مﺮﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا
راﺰﻓا
SAS 9.1
ﯽﺑﺎﯾزرا درﻮﻣ تﺎﻔﺻ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ و
نﻮﻣزآ ﺎﺑ ﺪﺻرد ﺞﻨﭘ لﺎﻤﺘﺣا ﺢﻄﺳ ردLSD
راﺰﻓا مﺮﻧ ﺎﺑ ﺎﻫرادﻮﻤﻧ ﻢﺳر و
Excel
ﮔ مﺎﺠﻧا .ﺖﻓﺮ
ﺞﯾﺎﺘﻧ
ﺪﺻرد ﻪﻧاﻮﺟ ﯽﻧز ﻪﻧاﻮﺟ ﺖﻋﺮﺳ و ﯽﻧز
ﻪﻧازور : ﻪـﮐ داد نﺎـﺸﻧ ﺲﻧﺎﯾراو ﻪﯾﺰﺠﺗ ﺞﯾﺎﺘﻧ و ﮓـﻨﯿﻤﯾاﺮﭘ ،نﺎـﻣز هدﺎـﺳ تاﺮـﺛا
ﺖﻈﻠﻏ ﻪﻧﺎﮔ ﻪﺳ و ﺖﻄﻠﻏ و ﮓﻨﯿﻤﯾاﺮﭘ ﻪﻧﺎﮔ ود ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ تاﺮﺛا ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و ﺮﺑ
ﻔﺻ ﺪﺻرد ﺖ ﻪﻧاﻮﺟ
ﯽﻧز و ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ،ﮓﻨﯿﻤﯾاﺮﭘ
و ﺖﻈﻠﻏ يرﺎﻤﯿﺗ ﺐﯿﮐﺮﺗ
و ﮓﻨﻤﯾاﺮﭘ نآ ﻪﻧﺎﮔ ﻪﺳ ﺮﺛا و ﺖﻈﻠﻏ
ﺎﻫ ﺮﺑ ﻪﻧاﻮﺟ ﺖﻋﺮﺳ ﯽـﻧز
لﺎـﻤﺘﺣا ﺢﻄـﺳ رد ﮏـﯾ
ﺪـﺻرد
فﻼﺘﺧا ﯽﻨﻌﻣ ار يراد اد نﺎﺸﻧ د ﺪﻧ لوﺪﺟ) 1 .(
ﺶﯿﺑ ﻢﮐ و ﻦﯾﺮﺗ ﻪﻧاﻮﺟ ﺪﺻرد ﻦﯾﺮﺗ
ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﯽﻧز ﺮﺛا ﺖﺤﺗ
يرﺎﻤﯿﺗ ﺐﯿﮐﺮﺗ
ﺶﯿﭘ ،نﺎﻣز تﺪﻣ ﻪﻧﺎﮔ ﻪﺳ ﺖﻈﻠﻏ و رﺎﻤﯿﺗ
رﺎﻤﯿﺗ رد رﺎﻬﭼKCL
نﺎـﻣز تﺪـﻣ رد ﺪﺻرد 36
ﺖﻋﺎـﺳ ﻦﯿﮕﻧﺎـﯿﻣ ﺎـﺑ 66
/ 98
ﺪﺻرد و
KNO3
ﮏﯾ ﻣز تﺪﻣ رد ﺪﺻرد نﺎ
24 ﺖﻋﺎﺳ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﺎﺑ 33
/ 73 ﺪﺻرد ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ رﺎـﻤﯿﺗ ﺶﯿﭘ .
KNO3
ﮏـﯾ
1. Germination Percentage
2. Mean Daily Germination 3. Mean Germination time
ﻪﻧاﻮﺟ ﺪﺻرد ﺶﻫﺎﮐ ﺚﻋﺎﺑ ﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ ﺮﮕﯾد ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ نﺎﻣز تﺪﻣ حﻮﻄﺳ مﺎﻤﺗ رد ﺪﺻرد ﺪﺷ ﺰﺒﺳ هﺮﯾز يﺎﻫرﺬﺑ ﯽﻧز
) ﻞﮑـﺷ
1 (.
ﻞﮑﺷ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ 2
يرﺎﻤﯿﺗ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ﺞﯾﺎﺘﻧ ، نﺎﺸﻧ ﺖﻈﻠﻏ و ﮓﻨﯿﻤﯾاﺮﭘ ،نﺎﻣز تﺪﻣ
هﺪـﻨﻫد ﺶﯾاﺰـﻓا ي
ﻪﻧاﻮﺟ ﺖﻋﺮﺳ ﯽﻠﭘ دﺮﺑرﺎﮐ ﺎﺑ ﯽﻧز
لﻮﮑﯾﻼﮔ ﻦﻠﯿﺗا 10
نﺎﻣز تﺪﻣ رد ﺪﺻرد 24
ﯽﻣ ﺖﻋﺎﺳ ﺖـﻈﻠﻏ رد ﻢﯿـﺳﺎﺘﭘ ﺪﯾﺮﻠﮐ .ﺪﺷﺎﺑ
ﻧ ﺮﯿﯿﻐﺗ نﺎﻣز تﺪﻣ حﻮﻄﺳ ﻪﺳ ﺮﻫ رد ﺪﺻرد رﺎﻬﭼ ﮕﻧﺎﯿﻣ ﺎﺑ و دﺮﮑ
ﻦﯿ 14 / 0 ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ رد و
و ﺪـﺻرد ﺞﻨـﭘPEG KCL
ﻪﻧاﻮﺟ ﺖﻋﺮﺳ ﺶﻫﺎﮐ ﺎﺑ ﺪﺻرد ود .ﺪﺷ وﺮﺑور ﯽﻧز
ﯽﻧزﻪﻧاﻮﺟ ﺪﺻرد ﺮﺑ ﺖﻈﻠﻏ × ﮓﻨﯿﻤﯾاﺮﭘ × نﺎﻣز ﻒﻠﺘﺨﻣ حﻮﻄﺳﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ 1: ﻞﮑﺷ
لوﺪﺟ 1:
ﯽﮔﮋﯾو ﺲﻧﺎﯾراو ﻪﯾﺰﺠﺗ ﻪﻧاﻮﺟ يﺎﻫ
ﺰﺒﺳ هﺮﯾز رﺬﺑ ﯽﻧز شور و نﺎﻣز تﺪﻣ يﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ ﺖﺤﺗ
ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ ﮓﻨﯿﻤﯾاﺮﭘ
تﺎﻌﺑﺮﻣ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ
) (MS ﺺﺧﺎﺷ
رﺬﺑ ﻪﯿﻨﺑ
GC MDG MGT
ﺖﺒﺴﻧ لﻮﻃ R/S
لﻮﻃ ﻪﭽﻫﺎﯿﮔ
لﻮﻃ ﻪﻗﺎﺳ ﻪﭼ
لﻮﻃ ﻪﺸﯾر ﻪﭼ
ﺖﻋﺮﺳ ﻪﻧاﻮﺟ ﯽﻧز
ﻪﻧازور
ﺪﺻرد ﻪﻧاﻮﺟ ﯽﻧز
ﻪﺟرد يدازآ
تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﻊﺑﺎﻨﻣ 44
/
40000 ** 25/73** 0/23* 6/74** 3/92** 4/97** 0/15ns 3/32** 0/0001ns 46/22* 2 (T) نﺎﻣز 8
/
325104 ** 80/67** 5/89** 28/02** 8/95** 27/64** 3/27** 11/73** 0/0041** 1158/22** 2 (P) ﮓﻨﯿﻤﯾاﺮﭘ 10
/
616 ns 1/95ns 2/18** 0/55ns 0/006ns 0/60ns 0/04ns 0/42ns 0/0015** 427/85** 1 (D) ﺖﻈﻠﻏ 77
/
10321 ns 6/68** 0/17ns 2/21** 2/53** 0/78ns 0/17ns 0/40ns 0/0001ns 33/77ns 4 T*P 71
/
66237 ** 2/72ns 0/19ns 1/18ns 0/63ns 6/56** 0/80** 2/88** 0/0001ns 36/74ns 2 T*D 66
/
9140 ns 1/17ns 0/52** 0/89ns 1/44* 0/69ns 0/04ns 0/39ns 0/0004** 103/40** 2 P*D 76
/
66411 ** 0/69ns 0/43** 0/35ns 0/47ns 7/15** 0/84** 3/09** 0/0003** 5/62** 4 T*P*D 54
/
6147 2/1 0/07 0/37 0/33 0/62 0/07 0/31 0/00005 13/92 36 ﺎﻄﺧ
6826 10 /75 4 /11 8 /10 15 /68 24 /81 25 /01 23 /17 4 /61 4 /11 (ﺪﺻرد) تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﺐﯾﺮﺿ
.ﺪﺻرد ﮏﯾ و ﺞﻨﭘ لﺎﻤﺘﺣا ﺢﻄﺳ رد رادﯽﻨﻌﻣ و رادﯽﻨﻌﻣ ﺮﯿﻏ ﺐﯿﺗﺮﺗﻪﺑ ** و *٬ns
b ab
cd c ab ab
ab ab
e
a a a
ab a
de c
a a
0 20 40 60 80 100 120
5% 10% 1% 2% 2% 4%
PEG KNO3 KCL
ﯽﻧز ﻪﻧاﻮﺟ ﺪﺻرد(%)
12
ﺖﻋﺎﺳ ﺖﻋﺎﺳ24 ﺖﻋﺎﺳ36
ﻞﮑﺷ 2 : ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ نﺎﻣز ﻒﻠﺘﺨﻣ حﻮﻄﺳ
× ﮓﻨﯿﻤﯾاﺮﭘ × ﻪﻧاﻮﺟ ﺖﻋﺮﺳ ﺮﺑ ﺖﻈﻠﻏ ﯽﻧز
ﻪﻗﺎﺳ لﻮﻃ ﻪﺸﯾر ،ﻪﭼ
ﻪﭼ و ﻪﭽﻫﺎﯿﮔ : ﺳا ﺮﺑ هدﺎﺳ ﺮﺛا ﺲﻧﺎﯾراو ﻪﯾﺰﺠﺗ ﺞﯾﺎﺘﻧ سﺎ ﮓﻨﯿﻤﯾاﺮﭘ
ﻪﻧﺎﮔود ﺮﺛا ، ﺖﻈﻠﻏ و نﺎﻣز تﺪﻣ
نﺎﻣز تﺪﻣ يرﺎﻤﯿﺗ ﺐﯿﮐﺮﺗ و ×
ﮓﻨﯿﻤﯾاﺮﭘ ×
ﺖﻈﻠﻏ ﻪﻗﺎﺳ لﻮﻃ تﺎﻔﺻ ياﺮﺑ ﻪﺸﯾر ،ﻪﭼ
لﺎـﻤﺘﺣا ﺢﻄـﺳ رد ﻪـﭽﻫﺎﯿﮔ و ﻪﭼ
ﮏﯾ ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا ﺪﺻرد داد نﺎﺸﻧ ار يراد
ﺪﻧ ﺮﯿﺛﺄـﺗ ﺪـﺻرد ﮏـﯾ لﺎـﻤﺘﺣا ﺢﻄـﺳ رد نﺎـﻣز تﺪـﻣ ﯽﻠـﺻا ﺮﺛا ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ .
ﯽﻨﻌﻣ ﺖﺷاد ﻪﻗﺎﺳ لﻮﻃ ﺖﻔﺻ ﺮﺑ يراد لوﺪﺟ)
1 .(
ﻪـﮐ داد نﺎـﺸﻧ ﻪﻧﺎﮔ ﻪﺳ تاﺮﺛا يرﺎﻤﯿﺗ ﺐﯿﮐﺮﺗ ﺞﯾﺎﺘﻧ لﻮـﻃ ﻦﯾﺮﺘـﺸﯿﺑ
ﻪﻗﺎﺳ ﻢﯿﺳﺎﺘﭘ ﺪﯾﺮﻠﮐ ﮓﻨﯿﻤﯾاﺮﭘ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﻪﭼ نﺎﻣز تﺪﻣ و ﺪﺻرد ود ﺖﻈﻠﻏ ﺎﺑ
36 ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﺎﺑ ﺖﻋﺎﺳ 36
/ 5 ﯽﺘﻧﺎﺳ و دﻮﺑ ﺮﺘﻣ
ﻢﮐ ﻪﺸﯾر لﻮﻃ ﻦﯾﺮﺗ ﻦﯿﮕﻧﺎـﯿﻣ ﺎـﺑ ﺪـﺻرد ﮏـﯾ ﻢﯿﺳﺎﺘﭘ تاﺮﺘﯿﻧ و ﺪﺻرد ﺞﻨﭘ لﻮﮑﯾﻼﮔ ﻦﻠﯿﺗا ﯽﻠﭘ رد ﻪﭼ
66 / 1 ﯽﺘﻧﺎـﺳ ﺮـﺘﻣ
ﻞﮑﺷ) ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ 3
.(
ﻞﮑﺷ 3:
ﻘﻣ ﻒﻠﺘﺨﻣ حﻮﻄﺳ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻪﺴﯾﺎ نﺎﻣز
× ﮓﻨﯿﻤﯾاﺮﭘ × ﺖﻈﻠﻏ ﻪﺸﯾر لﻮﻃ ﺮﺑ ﻪﭼ
c cd
b b
cd cd
cd
a
cd cd cd cd
cd cd
ab b
cd cd
0 0.02 0.04 0.06 0.08 0.1 0.12 0.14 0.16 0.18 0.2
5% 10% 1% 2% 2% 4%
PEG KNO3 KCL
ﯽﻧز ﻪﻧاﻮﺟ ﺖﻋﺮﺳ
12
ﺖﻋﺎﺳ ﺖﻋﺎﺳ24 ﺖﻋﺎﺳ36
bcd
de de de
b bc
de e e de de
b
cde bcd
de de
a
cde
0 1 2 3 4 5 6
5% 10% 1% 2% 2% 4%
PEG KNO3 KCL
ﻪﭼ ﻪﺸﯾر لﻮﻃ)ﺮﺘﻣ ﯽﺘﻧﺎﺳ(
12
ﺖﻋﺎﺳ ﺖﻋﺎﺳ24 ﺖﻋﺎﺳ36
ﺶﯿﺑ ﻪﻗﺎﺳ لﻮﻃ ﻦﯾﺮﺗ ﻪﭼ
ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﺎﺑ 3
/ 2 ﯽﺘﻧﺎﺳ رﺎﻤﯿﺗ ﺶﯿﭘ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﺮﺘﻣ و ﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ ﺪﺻرد ود ﺖﻈﻠﻏ ﺎﺑ KCL
ﺖﻈﻠﻏ ﺎﺑ ﻢﯿﺳﺎﺘﭘ تاﺮﺘﯿﻧ رﺎﻤﯿﺗ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ نآ ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﺎﺑ) ﺪﺻرد ود
33 / 0 ﯽﺘﻧﺎﺳ نﺎﻣز تﺪﻣ رد (ﺮﺘﻣ 36
ﺖﻋﺎﺳ
ﻞﮑﺷ) ﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ 4
.(
ﺶﯿﺑ ﻢﮐ و ﻦﯾﺮﺗ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﻪﭽﻫﺎﯿﮔ لﻮﻃ ﻦﯾﺮﺗ
ﺮﺛا ﺖﺤﺗ يرﺎﻤﯿﺗ ﺐﯿﮐﺮﺗ
نﺎﻣز × ﮓﻨﯿﻤﯾاﺮﭘ ×
ﺖﻈﻠﻏ
ﻢﯿﺳﺎﺘﭘ ﺪﯾﺮﻠﮐ زا هدﺎﻔﺘﺳا رد نﺎﻣز تﺪﻣ رد ﺪﺻرد ود
36 ﺖﻋﺎﺳ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﺎﺑ 7
/ 7 ﯽﺘﻧﺎﺳ ﺮﺘﻣ و
KNO3
تﺪﻣ رد ﺪﺻرد ﮏﯾ
نﺎﻣز 24 ﻞﮑﺷ) ﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ ﺖﻋﺎﺳ 5
.(
ﻞﮑﺷ 4 : ﻘﻣ ﻧﺎﯿﻣ ﻪﺴﯾﺎ ﮕ ﯿ ﻒﻠﺘﺨﻣ حﻮﻄﺳ ﻦ نﺎﻣز
× ﮓﻨﯿﻤﯾاﺮﭘ × ﺖﻈﻠﻏ لﻮﻃ ﺮﺑ ﻪﻗﺎﺳ ﻪﭼ
ﻪﭽﻫﺎﯿﮔ لﻮﻃ ﺮﺑ ﺖﻈﻠﻏ × ﮓﻨﯿﻤﯾاﺮﭘ × نﺎﻣز ﻒﻠﺘﺨﻣ حﻮﻄﺳ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ :5 ﻞﮑﺷ
ﻪﺸﯾر لﻮﻃ ﺖﺒﺴﻧ ﻪﻗﺎﺳ ﻪﺑ ﻪﭼ
ﻪﭼ ) (R/S
: نﺎﻣز تﺪﻣ هدﺎﺳ ﺮﺛا ﺲﻧﺎﯾراو ﻪﯾﺰﺠﺗ زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻖﺒﻃ ﮓـﻨﯿﻤﯾاﺮﭘ و
ﺮـﺛا و
نﺎﻣز ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ ×
ﮓﻨﯿﻤﯾاﺮﭘ ﮓﻨﯿﻤﯾاﺮﭘ و
× ﺖﻈﻠﻏ ﻪﺸﯾر لﻮﻃ ﺖﺒﺴﻧ ﺖﻔﺻ ياﺮﺑ ﻪﻗﺎـﺳ ﻪﺑ ﻪﭼ
لﺎـﻤﺘﺣا ﺢﻄـﺳ رد ﻪـﭼ ﮏـﯾ
ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا ﺪﺻرد ر يراد
داد نﺎﺸﻧ ا ﺪﻧ
لوﺪﺟ) 1 .(
ﯽﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ﺞﯾﺎﺘﻧ زا ﻪﭽﻧآ ﺐﯿﮐﺮﺗ ﺮﺛا زا ﯽﮐﺎﺣ دﻮﺷ
de de
e e
c cd
de de e e de
b
de cde
e e
a
cde
0 0.5 1 1.5 2 2.5
5% 10% 1% 2% 2% 4%
PEG KNO3 KCL
ﻪﭼ ﻪﻗﺎﺳ لﻮﻃ)ﺮﺘﻣ ﯽﺘﻧﺎﺳ(
12
ﺖﻋﺎﺳ ﺖﻋﺎﺳ24 ﺖﻋﺎﺳ36
de e e e
bc bcd
e e e e
b
de
de cde
e e
a
de
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9
5% 10% 1% 2% 2% 4%
PEG KNO3 KCL
ﻪﭽﻫﺎﯿﮔ لﻮﻃ)ﺮﺘﻣ ﯽﺘﻧﺎﺳ(
12
ﺖﻋﺎﺳ ﺖﻋﺎﺳ24 ﺖﻋﺎﺳ36
نﺎﻣز يرﺎﻤﯿﺗ ×
ﻪﺑ ﮓﻨﯿﻤﯾاﺮﭘ ﻪﮐ يرﻮﻃ
ﺶﯿﺑ ﻢﮐ و ﻦﯾﺮﺗ لﻮﻃ ﺖﺒﺴﻧ ﻦﯾﺮﺗ
ﻪﺑ R/S
ﺖﺤﺗ ﺐﯿﺗﺮﺗ رﺎﻤﯿﺗ ﺮﺛا
KNO3
تﺪـﻣ رد
نﺎﻣز 36 و ﺖﻋﺎﺳ نﺎﻣز تﺪﻣ ردKCL
24 و 36 ﺪﺷ ﻞﺻﺎﺣ ﺖﻋﺎﺳ لوﺪﺟ)
2 (.
لوﺪﺟ 2:
هزاﺪﻧا تﺎﻔﺻ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ﺺﺧﺎﺷ ﺮﺑ نﺎﻣز تﺪﻣ و رﺎﻤﯿﺗ ﺶﯿﭘ ﺮﯿﺛﺄﺗ هﺪﺷ يﺮﯿﮔ
ﻪﻧاﻮﺟ يﺎﻫ ﺰﺒﺳ هﺮﯾز رﺬﺑ ﯽﻧز
ﺖﻋﺮﺳ ﺐﯾﺮﺿ
ﻪﻧاﻮﺟ ﯽﻧز
ﻪﻧاﻮﺟ ﻂﺳﻮﺘﻣ ﯽﻧز
ﻪﻧازور
ﻪﺸﯾر لﻮﻃ ﺖﺒﺴﻧ ﻪﺑ ﻪﭼ
ﻪﻗﺎﺳ ﻪﭼ
ﮓﻨﯿﻤﯾاﺮﭘ (ﺖﻋﺎﺳ) نﺎﻣز
17 /
12 de 8/2bc 3/91bc PEG
12 23
/
11 e 8/87ab 3/8bc KNO3
29 /
13 cd 7/69c 3/33cd KCL
97 /
14 bc 6/70d 3/02d PEG
24 63
/
11 de 8/66ab 3/79bc KNO3
24 /
17 a 5/82e 2/7d KCL
64 /
14 bc 6/84d 4/25b PEG
36 62
/
10 e 9/41a 5/51a KNO3
42 /
15 b 6/16de 2/7d KCL
يﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ نﻮﺘﺳ ﺮﻫ رد ﯽﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ كﺮﺘﺸﻣ فوﺮﺣ ياراد
نﻮﻣزآ سﺎﺳاﺮﺑ ﺪﺻرد ﺞﻨﭘ لﺎﻤﺘﺣا ﺢﻄﺳ رد يراد دراﺪﻧLSD
.
ﻪﻧاﻮﺟ ﻂﺳﻮﺘﻣ و ﻪﻧازور ﯽﻧز
ﻪﻧاﻮﺟ نﺎﻣز ﻂﺳﻮﺘﻣ ﯽﻧز
: ﻪﻧاﻮﺟ ﻂﺳﻮﺘﻣ ) ﯽﻧز
( MDG
ازور ﺮﯿﺛﺄـﺗ ﺖـﺤﺗ يرﺎـﻣآ ﺮـﻈﻧ زا ﻪـﻧ
و نﺎﻣز ﮓﻨﯿﻤﯾاﺮﭘ ﮓﻨﯿﻤﯾاﺮﭘ ﻪﻧﺎﮔود ﺮﺛا ،ﺖﻈﻠﻏ هدﺎﺳ ﺮﺛا و ﺪﺻرد ﮏﯾ لﺎﻤﺘﺣا ﺢﻄﺳ رد
× ﻪـﺳ ﺶﻨﮑﻤﻫﺮـﺑ ﺮﺛا و ﺖﻈﻠﻏ
نﺎﻣز تﺪﻣ ﻪﻧﺎﮔ
× ﮓﻨﯿﻤﯾاﺮﭘ ×
ﺖﻈﻠﻏ لﺎﻤﺘﺣا ﺢﻄﺳ رد ﮏﯾ
ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا ﺪﺻرد داد نﺎﺸﻧ ار يراد
رﺎﻤﯿﺗ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ ﺮﺛا و ﺪﻧ
تﺪﻣ نﺎﻣز ﺮﺑ ﮓﻨﯿﻤﯾاﺮﭘ و ﻂﺳﻮﺘﻣ ﺖﻔﺻ
نﺎﻣز ﻪﻧاﻮﺟ ﯽﻨﻌﻣ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﯽﻧز ﺘـﺷاد يراد
ﺪﻨ . ﻪـﻧاﻮﺟ نﺎـﻣز ﻂـﺳﻮﺘﻣ ﯽـﻧز
) ( MGT
نﺎﻣز ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ ﺮﺛا و ﮓﻨﯿﻤﯾاﺮﭘ و نﺎﻣز ﺮﺛا ﺖﺤﺗ ×
لﺎﻤﺘﺣا ﺢﻄﺳ رد ﮓﻨﯿﻤﯾاﺮﭘ ﮏﯾ
ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا ﺪﺻرد داد نﺎـﺸﻧ ار يراد
لوﺪﺟ) 1 .(
لوﺪﺟ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻖﺒﻃ 2
نﺎـﻣز تﺪـﻣ رد ﻢﯿـﺳﺎﺘﭘ تاﺮـﺘﯿﻧ رﺎـﯿﻤﺗ ﺶﯿـﭘ زا هدﺎﻔﺘﺳا ، 36
ﺖﻋﺎـﺳ
نﺎﻣز ﻂﺳﻮﺘﻣ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ﻪﻧاﻮﺟ
ﻢﮐ و ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﯽﻧز نﺎﻣز تﺪﻣ و ﻢﯿﺳﺎﺘﭘ ﺪﯾﺮﻠﮐ دﺮﺑرﺎﮐ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ نآ ﻦﯾﺮﺗ
24 .دﻮﺑ ﺖﻋﺎﺳ
ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻞﮑﺷ
6 ، ﺶﯿﺑ ﻪﻧاﻮﺟ نﺎﻣز ﻂﺳﻮﺘﻣ ﻦﯾﺮﺗ ﯽﻧز
ﻪﻧازور رد و ﺪﺻرد رﺎﻬﭼ ﻢﯿﺳﺎﺘﭘ ﺪﯾﺮﻠﮐ ﮓﻨﯿﻤﯾاﺮﭘ نﺎﻣز تﺪﻣ
36
ﺖﻋﺎﺳ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﺎﺑ 04
/ 7 زور رد رﺬﺑ ﻢﮐ و
ﻪﻧاﻮﺟ ﻂﺳﻮﺘﻣ ﻦﯾﺮﺗ ﯽﻧز
ﻪﻧازور رد و ﺪـﺻرد ﮏـﯾ ﻢﯿـﺳﺎﺘﭘ تاﺮـﺘﯿﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا
تﺪﻣ نﺎﻣز 24 ﺖﻋﺎﺳ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﺎﺑ 23
/ 5 زور رد رﺬﺑ ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ
ﻞﮑﺷ) 6 ( .
ﻪﻧازورﯽﻧزﻪﻧاﻮﺟ ﻂﺳﻮﺘﻣ ﺮﺑ ﺖﻈﻠﻏ × ﮓﻨﯿﻤﯾاﺮﭘ × نﺎﻣز ﻒﻠﺘﺨﻣ حﻮﻄﺳ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ :6ﻞﮑﺷ
ﺐﯾﺮﺿ ﺖﻋﺮﺳ ﻪﻧاﻮﺟ ﯽﻧز : تﺪﻣ هدﺎﺳ ﺮﺛا ﺲﻧﺎﯾراو ﻪﯾﺰﺠﺗ زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻖﺒﻃ ﺮﺑ نﺎﻣز
ﮓﻨﯿﻤﯾاﺮﭘ ، ﺮﺛا و
و نﺎﻣز ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ
ﺮﺑ ﮓﻨﯿﻤﯾاﺮﭘ ﺐﯾﺮﺿ ﺖﻔﺻ
ﺖﻋﺮﺳ ﻪﻧاﻮﺟ لﺎﻤﺘﺣا ﺢﻄﺳ رد ﯽﻧز ﮏﯾ
ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا ﺪﺻرد داد نﺎﺸﻧ ار يراد
ﺪـﻧ لوﺪـﺟ)
1 .(
ﺶﯿﺑ ﻢﮐ و ﻦﯾﺮﺗ ﻪﻧاﻮﺟ ﺐﯾﺮﺿ ﻦﯾﺮﺗ
نﺎﻣز ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ ﺮﺛا ﺖﺤﺗ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﯽﻧز
× ﻂﺳﻮﺗ ،ﮓﻨﯿﻤﯾاﺮﭘ رﺎﻬﭼKCL
رد ﺪـﺻرد
نﺎﻣز تﺪﻣ 24
و ﺖﻋﺎﺳ
KNO3
ﮏﯾ نﺎﻣز تﺪﻣ رد ﺪﺻرد 24
ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ لوﺪﺟ)
2 (.
رﻮﮕﯾو ﺺﺧﺎﺷ :
ﺖﻔﺻ ﺄﺗ ﺖﺤﺗ يرﺎﻣآ ﺮﻈﻧ زا رﻮﮕﯾو ﺺﺧﺎﺷ و نﺎﻣز ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ ﺮﺛا و ﮓﻨﯿﻤﯾاﺮﭘ و نﺎﻣز ﺮﯿﺛ
ﺮـﺛا و ﺖـﻈﻠﻏ
ﺖﻈﻠﻏ و ﮓﻨﯿﻤﯾاﺮﭘ و نﺎﻣز ﻪﻧﺎﮔ ﻪﺳ لﺎﻤﺘﺣا ﺢﻄﺳ رد
ﮏﯾ ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا ﺪﺻرد داد نﺎﺸﻧ ار يراد
ﺪـﻧ لوﺪـﺟ) 1 .(
ﻖـﺒﻃ
،ﻪﻧﺎﮔ ﻪﺳ تاﺮﺛا ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ تﺎﺴﯾﺎﻘﻣ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺶﯿﺑ
ﻢﮐ و ﻦﯾﺮﺗ ﺐـﯿﺗﺮﺗ ﻪـﺑ رﻮﮕﯾو ﺺﺧﺎﺷ ﻦﯾﺮﺗ
دﺮﺑرﺎـﮐ ﻪـﺑ طﻮـﺑﺮﻣ ودKCL
نﺎﻣز تﺪﻣ رد ﺪﺻرد 36
و ﺖﻋﺎﺳ ﮏﯾKNO3
نﺎﻣز تﺪﻣ رد ﺪﺻرد 24
ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺖﻋﺎﺳ )
ﻞﮑﺷ 7 (.
رﻮﮕﯾو ﺺﺧﺎﺷ ﺮﺑﺖﻈﻠﻏ ×ﮓﻨﯿﻤﯾاﺮﭘ ×نﺎﻣز ﻒﻠﺘﺨﻣ حﻮﻄﺳ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ :7 ﻞﮑﺷ
b ab
cd c ab a
ab ab
e
a a a
ab ab
de c
a a
0 1 2 3 4 5 6 7 8
5% 10% 1% 2% 2% 4%
PEG KNO3 KCL
ﻪﻧازور ﯽﻧز ﻪﻧاﻮﺟ ﻂﺳﻮﺘﻣ
12
ﺖﻋﺎﺳ ﺖﻋﺎﺳ24 ﺖﻋﺎﺳ36
de de
e de
bc bc
de de
e
de de
b
de cd
de de
a
cd
0 100 200 300 400 500 600 700 800
5% 10% 1% 2% 2% 4%
PEG KNO3 KCL
ﻪﭽﻫﺎﯿﮔ ﻪﯿﻨﺑ ﺺﺧﺎﺷ
12
ﺖﻋﺎﺳ ﺖﻋﺎﺳ24 ﺖﻋﺎﺳ36
ﺚﺤﺑ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺮﺿﺎﺣ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺶﯿﭘ رﻮﻀﺣ رد ﺰﺒﺳ هﺮﯾز ﯽﯾوراد هﺎﯿﮔ يﺎﻫرﺬﺑ
ﻢﯿـﺳﺎﺘﭘ تاﺮـﺘﯿﻧ و ﺪﯾﺮﻠﮐ يﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ
ﻪﻧاﻮﺟ ﻦﯾا ﺎﺑ ﮓﻨﯿﻤﯾاﺮﭘ و ﺪﻨﺘﺷاد يﺮﺘﻬﺑ ﯽﻧز لﻮﻠﺤﻣ
ﻪﻧاﻮﺟ دﻮﺒﻬﺑ ﺚﻋﺎﺑ ﺎﻫ .ﺪﺷ ﯽﻧز
ﻪـﻧاﻮﺟ دﻮﺒﻬﺑ ﯽﺳرﺮﺑ رد ـﻧز
ﺪـﺷر و ﯽ
ﯽﻧاﺮﯾا ﺮﭙﻠﮔ ﯽﯾوراد هﺎﯿﮔ عﻮﻧ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ ،
ﺺﺧﺎﺷ ﯽﻣﺎﻤﺗ ﺮﺑ ﮓﻨﯿﻤﯾاﺮﭘ هدﺎﻣ هزاﺪﻧا يﺎﻫ
نﺎﻣز تﺪﻣ ﺮﺛا و هﺪﺷ يﺮﯿﮔ
ﻪﻧاﻮﺟ ﺖﻋﺮﺳ تﺎﻔﺻ ﺮﺑ ﮓﻨﯿﻤﯾاﺮﭘ ﻪﻧاﻮﺟ تﺪﻣ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ و ﯽﻧز
ﯽـﻨﻌﻣ ﯽﻧز دﻮـﺑ راد
)
Cheragh et al., 2011
.(
ﮓـﻨﯿﻤﯾاﺮﭘ
ﻪـﻧاﻮﺟ ﺖﻋﺮﺳ و ﺪﺻرد ﺶﯾاﺰﻓا ﺐﺟﻮﻣ ﯽﻌﺗﺮﻣ ﻪﻧﻮﮔ ﮏﯾ و ﻪﯾﻮﺒﺠﻧردﺎﺑ روﺬﺑ ﺪـﺷ ﯽـﻧز
)
Maleki Zadeh Tafti et al.,
.(2011 Abbas NeJad et al.
) 2009 ( ﺮـﺑ رﺬﺑ ﮓﻨﯿﻤﯾاﺮﭘ شور زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺖﺷﺎﮐ ﺮﯿﯿﻐﺗ نﺎﮑﻣا ﻪﮐ دﻮﺧ ﻖﯿﻘﺤﺗ رد ﺰﯿﻧ
دﻮﺑ دﻮﺨﻧ هﺎﯿﮔ يور ﺄﺗ ﻢﯿﺳﺎﺘﭘ تاﺮﺘﯿﻧ ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺷاد رﺎﻬﻇا
ﻪـﻧاﻮﺟ ﺖﻋﺮـﺳ ﺶﯾاﺰـﻓا ﺮـﺑ ﯽﺘﺒﺜﻣ ﺮﯿﺛ .دراد ﯽـﻧز
لﻮـﻃ ﺶﯾاﺰـﻓا
ﻪﺸﯾر ﻪﻗﺎﺳ لﻮﻃ و ﻪﭼ ﺖـﺳا هﺪـﺷ شراﺰـﮔ ﻪـﯾﻮﺒﺠﻧردﺎﺑ روﺬـﺑ ﮓﻨﯿﻤﯾاﺮﭘ ﺎﺑ ﺶﻨﺗ نوﺪﺑ و ﺶﻨﺗ ﻂﯾاﺮﺷ رد ﻪﭼ
)
Maleki
Zadeh Tafti et al., 2011
.(
و ﮓﻨﯿﻤﯾاﺮﭘ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﯽﺳرﺮﺑ رد ﻪـﻧاﻮﺟ ﺮـﺑ نآ نﺎـﻣز تﺪﻣ
مﻮﮔرﻮـﺳ ﻪـﭽﻫﺎﯿﮔ ﺪـﺷر و ﯽـﻧز
ﻪﻓﻮﻠﻋ يا ﻪﺸﯾر لﻮﻃ ﺮﺜﮐاﺪﺣ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ رﺎﻤﯿﺗ ﺖﺤﺗ ﻪﭼ
16 ﮓﻨﯿﻤﯾاﺮﭘ و ﺖﻋﺎﺳ
KCL
ﺖـﻈﻠﻏ ﺎـﺑ رﺎـﻬﭼ
ﺪـﺻرد
ﻪﻗﺎﺳ لﻮﻃ ﺮﺜﮐاﺪﺣ ﺎﻣا .ﺪﯾدﺮﮔ ﻞﺻﺎﺣ ﮓﻨﯿﻤﯾاﺮﭘ و نﺎﻣز يﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ ﺖﺤﺗ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﻪﭽﻫﺎﯿﮔ لﻮﻃ و ﻪﭼ
KCL
ﺖـﻈﻠﻏ ﺎـﺑ
رﺎﻬﭼ نﺎﻣز تﺪﻣ ﯽﻃ رد ﺪﺻرد 16
ﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ ﺖﻋﺎﺳ )
Ramezani and Rezaie Sokht Abandani, 2012
.(
ﯽﺳرﺮﺑ رد
ﺄﺗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ شور و ﺮﯿﺛ ﻪﻧاﻮﺟ ﺮﺑ ﮓﻨﯿﻤﯾاﺮﭘ يﺎﻫ
ﯽﻧز ﺶﯿﺑ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ ،ﺰﺒﺳ هﺮﯾز ﺮﯿﺛﺎـﺗ ﺖـﺤﺗ ﻪﭽﻫﺎﯿﮔ لﻮﻃ ﻦﯾﺮﺗ
24
رﺎﻤﯿﺗ ﺶﯿﭘ ﺖﻋﺎﺳ
KNO3
3 / 0 و ﺪﺻرد
GA3
ﺖﻈﻠﻏ 500 ﯽـﭘ ﯽـﭘ ﻦﯿـﻨﭼ ﻢـﻫ .ﺪـﺷ هﺪﻫﺎـﺸﻣ ما
KNO3
3 / 0 و ﺪـﺻرد
ﻪﺑ ﮓﻨﯿﻤﯾاﺮﭘورﺪﯿﻫ تﺪﻣ
24 ﺶﯿﺑ ﺖﻋﺎﺳ ﻪﺸﯾر لﻮﻃ ﻦﯾﺮﺗ
ﺪﻨﺘﺷاد هاﺮﻤﻫ ﻪﺑ ار ﻪﭼ )
Jabari et al., 2011
.(
Rezaie Sokht
Abandani and Ramezani
) 2011 ﺶﯿﺑ ﻪﮐ ﺪﻨﺘﻓﺎﯾرد ﺞﻧﺮﺑ رﺬﺑ درﻮﻣ رد ﯽﺸﯾﺎﻣزآ مﺎﺠﻧا ﯽﻃ ( ﻪﻗﺎﺳ لﻮﻃ ﻦﯾﺮﺗ
ﺖـﺤﺗ ﻪﭼ
ﻪﺑ ﮓﻨﯿﻤﯾاﺮﭘ و نﺎﻣز ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ تاﺮﺛا ﻤﯾاﺮﭘ ﺎﺑ ﺐﯿﺗﺮﺗ
ﮓﻨﯿ
KNO3
ﺖﻈﻠﻏ ﺎﺑ ود
ﻢﮐ و ﺪﺻرد ﺎـﺑ نآ ﻦﯾﺮﺗ
ﺖـﻈﻠﻏ ﺎـﺑPEG
10
.ﺖﺳا ﺪﺻرد ﺖﻋﺮﺳ زا ﺶﻨﺗ ﻪﯿﻟوا ﻞﺣاﺮﻣ رد ﯽﮑﺸﺧ ﺶﻨﺗ ﻂﯾاﺮﺷ رد
ﺖﺒـﺴﻧ ﻪﺠﯿﺘﻧ رد ،ﺪﻧرادرﻮﺧﺮﺑ يﺮﺗﻻﺎﺑ ﻪﺸﯾر ﺪﺷر
ﻪﺸﯾر لﻮﻃ ﻪﻗﺎﺳ ﻪﺑ ﻪﭼ
نآ رد ﻪﭼ ﯽﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﻫ
) ﺪﺑﺎﯾ
Mubshar et al., 2006
.(
.Kalhor et al
. ) 2009 رد ﺪﻧدﻮﻤﻧ رﺎﻬﻇا (
ﺶﯿﺑ يﺬﻏﺎﮐ ﻢﺨﺗ يوﺪﮐ ﯽﻟﻮﻃ ﺖﺒﺴﻧ ﻦﯾﺮﺗ
ﺖﻈﻠﻏ ﺎﺑ ﻢﯿﺳﺎﺘﭘ تاﺮﺘﯿﻧ ﺎﺑ ﻢﯾاﺮﭘ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣR/S
5 / 0 رد ﺪـﺻرد 36
ﺖﻋﺎـﺳ
ﻢﮐ و ﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ ﯽﻟﻮﻃ ﺖﺒﺴﻧ ﻦﯾﺮﺗ
ﻢﯾاﺮﭘ ﺎﺑ رﺎﻤﯿﺗ ردR/S
ودKCL
نﺎﻣز تﺪﻣ رد ﺪﺻرد 12
.دﻮﺑ ﺖﻋﺎﺳ ﯽﺗﺎـﻘﯿﻘﺤﺗ رد
ﻪﻧاﻮﺟ ناﺰﯿﻣ ﺮﺜﮐاﺪﺣ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ ترذ هﺎﯿﮔ يور ﺮﺑ تﺪـﻣ ياﺮﺑ ﻪﮐ ترذ روﺬﺑ رد ﯽﯾﺎﻬﻧ ﯽﻧز
36 بآ رد ﺖﻋﺎـﺳ
ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺪﻧدﻮﺑ ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ )
Moradi Dezfuli et al., 2008
.(
ﻪﺠﯿﺘﻧ يﺮﯿﮔ ﯽﯾﺎﻬﻧ
ﺶﯿﭘ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻪﻧاﻮﺟ يﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ ﺮﺑ ﯽﺘﺒﺜﻣ ﺮﯿﺛﺄﺗ رﺎﻤﯿﺗ
ﺰﺒﺳ هﺮﯾز ﯽﯾوراد هﺎﯿﮔ رﺬﺑ ﯽﻧز
ﺪﯾﺮﻠﮐ رﺎﻤﯿﺗ .ﺖﺷاد ﺖﻈﻠﻏ رد ﻢﯿﺳﺎﺘﭘ
ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ نﺎﻣز تﺪﻣ و
36 رﺬﺑ ﮓﻨﯿﻤﯾاﺮﭘ ﺖﻋﺎﺳ ﺖﻋﺮﺳ و ﺪﺻرد دﻮﺒﻬﺑ ﺚﻋﺎﺑ
ﻪﻧاﻮﺟ ﺺﺧﺎﺷ ،ﺎﻫرﺬﺑ ﯽﻧز ﮔ ﺪﺷر يﺎﻫ
.ﺪﺷ رﺬﺑ ﻪﯿﻨﺑ ﺺﺧﺎﺷ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و ﻪﭽﻫﺎﯿ
يراﺰﮕﺳﺎﭙﺳ
ﻨﯾﺪﺑ زا ﻪﻠﯿﺳﻮ مﺮﺘﺤﻣ ﻦﯿﻟﻮﺌﺴﻣ
ﺪﻫﺎﺷ هﺎﮕﺸﻧاد هﺎﮕﺸﯾﺎﻣزآ ،
ﺖـﻋارز و ﯽـﯾوراد نﺎـﻫﺎﯿﮔ يﺎﻫ ﺪـﻧدﺮﮐ ﻢﻫاﺮـﻓ ﺮﻃﺎـﺧ ﻪـﺑ
تﺎﻧﺎﮑﻣا ﺮﮑﺸﺗ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا ﯽﻣ ﯽﻧادرﺪﻗ و
دﻮﺷ
.
References
Abas Nejad, A., Majnon Hoseini, N., Tavakol Afshari, R., and Sharif Zadeh, F. 2009.
Evaluation of the possibility of changing the sowing date using seed priming method on grain yield and its components in chickpea cultivars. Iranian Journal of Crop Sciences, 40(1):
7-13. (In Persian)
Agraval, R. 2005. Seed technology. Oxford and IBH Publishing Co, 829 pp.
Ashraf, M., and Foolad, M.R. 2005. Pre- sowing seed treatment- a shotgun approach to improve germination growth and crop yield under saline and none- saline conditions. Advan.
Agron. 88:223-271.
Basra, S.M., Ullah, E., Warriach, E.A., Cheema, M.A., and Afzal, I. 2003. Effect of storage on growth and yield of primed canola (Brassica napus) seeds. International Journal of Agriculture.
Cheraghi, F., Mahmodi, S., Jami AlAhmadi, M., and Parsa, S. 2011. Improvement of germination of Heracleum persicum desf herb (Heracleum persicum Desf.) under the influence of osmotic seed preparation. The season of herbal remedies, 2(4): 229-238. (In Persian)
Demir Kaya, M., Okcu, G., Atak, M.A., and Kolsarici, O. 2006. Seed treatment to overcome salt drought stress during germination in sunflower. European Journal of Agronomy, 24:
291-295.
Hashemi Nia, S.M., Nasiri Mahalati, M., and Keshavarzi, A. 2010. Determination of salinity threshold and proper temperature, and their interaction on germination of cumin. Iranian Journal of Agricultural Research, 7(1): 305-312. (In Persian)
ISTA (International Seed Testing Association). 2009. International Rules for Seed Testing International Seed Testing Association. Bassersdorf. Switzerland.
Jabari, R., Amini Dehaghi, M., Ganjie Arjanki, F., and Aghahi, K. 2011. Impact of priming and priming on germination of cumin. Journal of Crop Science, 4(4). (In Persian)
Kalhor, V., Meysar, H.R., Mirhadi, M.J., and Sharif Abad, H. 2009. Osmo priming study on germination and seedling traits of some medicinal and oily plants. Master's Degree in Agriculture. Islamic Azad University, Research Branch of Tehran.
Makizadeh Tafti, M. 2006. Effects of osmopriming on seed germination of borago plant seeds.
Second Congress of Medical Plants. Tehran, Iran. P: 143. (In Persian)
Maleki Zadeh Tafti, M., Farhodi, M., and Rasti Far, M. 2011. Investigation of the effect of osmopriming on germination of lemon balm under salt stress. Journal of Research in Iranian Herbs and Medicinal Herbs, 27(4):573-586. (In Persian)
Moradi Dezfuli, P., sharif–zadeh, F., and Janmohammadi, M., 2008. Influence of priming technigues on seed germination behavior of Maize inbred lines (zea mays L). ARPN Journal of Agri cultural and Biological science, 3(3) May 2008. (In Persian)
Mubshar, H., Muhammad Farooq, M., Shahzad, A., Barsa, A., and Ahmad, N. 2006. In fluence of seed priming techniques on the seedling establishment, yield and quality of hybrid sunflower. Inter Natlonel Juornal of Agricultural and Biology, 8:14-18. (In Persian)
NakhZari Moghadam, A. 2009. Effect of plant density and water stress stage on yield and its components in cumin. Journal of Iranian Crop Sciences, 40(3): 63-69. (In Persian)
Omidi, H., Sorosh Zadeh, A., Salehi, A., and Ghezli, F.D. 2005. evaluation osmo-priming pre-soaking on rapeseed seed germination. Agricultural Science Technologhy, 19: 125- 136.
(In Persian)
Parmoon, Gh. Ebadi, A., Jahanbakhsh Godahkahriz, S. and Davari, M. 2013. Effect of seed priming by salicylic acid on the physiological and biochemical traits of aging milk thistle (Silybum marianum) seeds. European Journal of Cancer Pre. 7: 223-234.
Ramezani, M., and Rezaie Sokht Abandani, R. 2011. Effect of seed priming and its time on germination of seedlings of forage sorghum of Speedfid variety. New Agricultural Findings, 6(2). Winter 2011. (In Persian)
Ramezani, M., and Rezaie Sokht Abandani, R. 2012. Comparison of time and concentration of different priming on seed germination components of rapeseed cultivar Sarigol cultivar.
Journal of Agronomy and Plant Breeding, 8(1): 145-159. (In Persian)
Rezaei Sokhat Abandani, R., Mohseni, A., Ramezani, M. and Mobassar, H. 2009. Study of Priming on the Germination Traits of Corn (K. SC640). New Findings in Agriculture 4(1):
49-61. (In Persian)
Rezaie Sokht Abandani, R. and Ramezani, M. 2011. The effect of time and concentration of priming solutions on germination traits of rice (Oryza sativa L.). Neda cultivar. Proceedings, Second National Conference on Seed Science and Technology, Islamic Azad University, Mashhad. P:18. (In Persian)
Shahsavand, K., Tavakhol Afshar, R. and Chaeychy, M.R. 2009. Osmopriming effect on seed germination of four species of range plants under drought stress. Journal of Range Management. Third year, 1: 479 -490. (In Persian)
