ﺖﮔﺎﺑ ﻥﺎﻧ ﻲﺗﺎﻴﺑ ﻭ ﺮﻴﻤﺧ ﻚﻳﮊﻮﻟﻮﺋﺭ ﺹﺍﻮﺧ ﺮﺑ ﺎﻫﺪﻴﺋﻮﻠﻛﻭﺭﺪﻴﻫ ﻲﺧﺮﺑ ﺮﺛﺍ
ﺮﮔﺯﺮﺑ ﻦﺴﺣ
*۱
، ﺪﻤﺤﻣ
1
ﯽﺘﺠﺣ هﺪﻨﯾﻮﺟ ﻦﯿﺴﺣ ،
2
1 -
،ﯽﯾاﺬﻏ ﻊﯾﺎﻨﺻ و مﻮﻠﻋ هوﺮﮔ ﯽﺑﺮﻣ
،ﯽﯾاﺬﻏ ﻊﯾﺎﻨﺻو ﯽﻣاد مﻮﻠﻋ هﺪﮑﺸﻧاد ﻦﯿﻣار ﯽﻌﯿﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ و يزروﺎﺸﮐ هﺎﮕﺸﻧاد
2 - هوﺮﮔ رﺎﯾدﺎﺘﺳا ﻠﻋ هﺪﮑﺸﻧاد ،ﯽﯾاﺬﻏ ﻊﯾﺎﻨﺻ و مﻮﻠﻋ
ﻦﯿﻣار ﯽﻌﯿﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ و يزروﺎﺸﮐ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﯽﯾاﺬﻏ ﻊﯾﺎﻨﺻو ﯽﻣاد مﻮ
) ﺖﻓﺎﯾرد ﺦﯾرﺎﺗ :
6 /6 / 88 شﺮﯾﺬﭘ ﺦﯾرﺎﺗ :3
/ 9 / 88 (
هﺪﯿﮑﭼ
ﺮﯾدﺎﻘﻣ رد نﺎﺘﻧاز و ﻦﯿﺘﮑﭘ ،راﻮﮔ يﺎﻫﺪﯿﺋﻮﻠﮐورﺪﯿﻫ ﺮﯿﺛﺎﺗ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا رد 5/
0 و 1 ﻮﻟﻮﺋر تﺎﯿﺻﻮﺼﺧ ﺮﺑ ﺪﺻرد ﺐـﻟﺎﻗ رد ﺖـﮔﺎﺑ نﺎﻧ ﺖﯿﻔﯿﮐ و ﺮﯿﻤﺧ ﯽﮑﯾژ
ﻣ ﯽﻓدﺎﺼﺗ ﻼﻣﺎﮐ كﻮﻠﺑ ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮ
. ﯽـﺳرﺮﺑ ياﺮـﺑ و فاﺮﮔﻮﻨﯾرﺎـﻓ و فاﺮﮔﻮﺴﻨﺘﺴﮐا هﺎﮕﺘﺳد زا ﺮﯿﻤﺧ ﯽﮑﯾژﻮﻟﻮﺋر تﺎﯿﺻﻮﺼﺧ ﯽﺳرﺮﺑ ﺖﻬﺟ
زا ﺲﭘ ﺖﮔﺎﺑ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺖﯿﻔﯿﮐ 24
و 48 قﺎﺗا يﺎﻣد رد يراﺪﻬﮕﻧ ﺖﻋﺎﺳ
، ﺪﯾدﺮﮔ هدﺎﻔﺘﺳا ﯽﯾﺎﺸﭼ نارواد هوﺮﮔ و ﺞﻨﺳ ﺖﻓﺎﺑ هﺎﮕﺘﺳد زا .
ﺮﯿﯿﻐﺗ تﺎﯿﺻﻮﺼﺧ
ﻪﺑ ﯽﮕﺘﺴﺑ ﺮﯿﻤﺧ ﯽﮑﯾژﻮﻟﻮﺋر
ﺪﯿﺋﻮﻠﮐورﺪﯿﻫ ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ رﺎﺘﺧﺎﺳ ﺎﻫ
اد ﺖـﺷ و
دﻮـﺑ راﻮـﮔ ﺲﭙـﺳ و نﺎـﺘﻧاز ﻎﻤـﺻ ﻪـﺑ طﻮـﺑﺮﻣ ﻦﯾﺮـﺘﻬﺑ ﻪـﻧ و ﺮﯿﺛﺎـﺗ ﻦﯾﺮﺘﺸـﯿﺑ .
ﺪﻧﺪﺷ ﯽﻣ ﺮﯿﻤﺧ ﺖﯾﻮﻘﺗ ﺚﻋﺎﺑ ﯽﻠﮐ رﻮﻄﺑ ﺎﻫﺪﯿﺋﻮﻠﮐورﺪﯿﻫ .
ﻢﺠﺣ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ دﺎﺠﯾا ﺚﻋﺎﺑ راﻮﮔ ﺪﯿﺋﻮﻠﮐورﺪﯿﻫ ندوﺰﻓا ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ هزﺎﺗ نﺎﻧ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﯽﺳرﺮﺑ
ﺪﺷ ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ رد صﻮﺼﺨﻣ .
ﺳرﺮﺑ زا ﺲﭘ هﺪﺷ يراﺪﻬﮕﻧ يﺎﻬﻧﺎﻧ ﯽ 24
و 48 ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﯽﺗﺎﯿﺑ زا يﺮﯿﮔﻮﻠﺟ ﺮﺑ ﯽﺘﺒﺜﻣ ﺮﯿﺛﺎﺗ ﺎﻫﺪﯿﺋﻮﻠﮐورﺪﯿﻫ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺖﻋﺎﺳ
ﺖﺷاد نﺎﻧ ﺖﻓﺎﺑ ﯽﺘﻔﺳ ﺶﯾاﺰﻓا و ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﯽﺗﺎﯿﺑ زا يﺮﯿﮔﻮﻠﺟ رد ار ﺮﯿﺛﺎﺗ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ راﻮﮔ ﻦﯿﺑ ﻦﯾا رد و ﺪﻨﺘﺷاد .
زا ﻪﻠـﺻﺎﺣ ﺞﯾﺎـﺘﻧ ﻪـﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ عﻮﻤﺠﻣ رد
ﻒﻠﺘﺨﻣ تﺎﺸﯾﺎﻣزآ
ﯽﯾﺎﺸﭼ نارواد ﺮﻈﻧ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و
، ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ راﻮﮔ ﺪﯿﺋﻮﻠﮐورﺪﯿﻫ ﻦﯾﺮﺗ ﺐﺳﺎﻨﻣ
دﺎﻬﻨﺸﯿﭘ ﺮﮕﯾد ﺪﯿﺋﻮﻠﮐورﺪﯿﻫ ود ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد ﯽﻧدوﺰﻓا ﯽﻣ
ددﺮﮔ .
هژاو ﺪﯿﻠﮐ ﮔﺎ ن : ﯽﺗﺎﯿﺑ ، ﺪﯿﺋﻮﻠﮐورﺪﯿﻫ ،ﺖﮔﺎﺑ نﺎﻧ ،
،يژﻮﻟﻮﺋر ﺮﯿﻤﺧ
1 - ﻪﻣﺪﻘﻣ
ﻊﯾﺎﻨﺻ تﻻﻮﺼﺤﻣ و نﺎﻧ ﯽﯾاﻮﻧﺎﻧ
زا ﺲﭘ ﯽﻃ ﺪﻨﯾآﺮﻓ
ﺖﺳا رادرﻮﺧﺮﺑ ]
2 .[
ياﺮﺑ ﻪﺑ ﺮﯿﺧﺎﺗ ﻦﺘﺧاﺪﻧا ﯽﺗﺎﯿﺑ
ﺖﺨﭘ
، شﻮﺨﺘﺳد تاﺮﯿﯿﻐﺗ
ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷﻮﮑﯾﺰﯿﻓ ﯽﻔﻠﺘﺨﻣ
نﺎﻧ
ﯽﯾﺎﻬﻫار دﻮﺟو دراد زا ﻪﻠﻤﺟ دﻮﺒﻬﺑ ﺖﯿﻔﯿﮐ
اﺮﻧآ ﯽﻠﮐ مﻮﻬﻔﻣ رد ﻪﮐ ﺪﻧﻮﺷ ﯽﻣ ﯽﺗﺎﯿﺑ
ﺪﻨﻣﺎﻧ ﯽﻣ . ﻪﺑ
ﺖﺨﭘ ، يﺪﻨﺑ ﻪﺘﺴﺑ
،نﺎﻧ يراﺪﻬﮕﻧ نﺎﻧ رد يﺎﻣد
ﺮﯿﺧﺎﺗ ﻦﺘﺧاﺪﻧا ﯽﺗﺎﯿﺑ ﯽﮑﯾ زا ﻞﺋﺎﺴﻣ ﻢﻬﻣ ﻊﯾﺎﻨﺻ هدﺎﻔﺘﺳا و ﺺﺨﺸﻣ زا
ﯽﻧدوﺰﻓا داﻮﻣ .
ياﺮﺑ هزﺎﺗ ﻪﮕﻧ
ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ ﺖﯿﻤﻫا ﺰﺋﺎﺣ يدﺎﺼﺘﻗا ﻪﺒﻨﺟ زا و هدﻮﺑ ﺖﺨﭘ .
زا ﺮﺘﺸﯿﺑ ﻦﺘﺷاد ﻦﺗﻮﻠﮔ
و داﻮﻣ ،ﯽﻨﯿﺌﺗوﺮﭘ داﻮﻣ
مرﻮﺘﻣ
هوﻼﻋ ﺮﺑ نآ ﯽﺗﺎﯿﺑ يﺪﻨﯾآﺮﻓ ﺖﺳا ﻪﮐ ﯽﻃ نآ هﺪﻨﻨﮐ
ﻞﺜﻣ ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ ﻪﻨﯿﺗﻻژ
،هﺪﺷ ﮏﺸﺧ و ،زﻮﻠﯿﻣآ
يﺮﻫﺎﻇ يﺎﻬﯿﮔﮋﯾو هﺰﻣ و ﻢﻌﻃ ،ﻮﺑ ، ﯽﻨﻃﺎﺑ و
و ﺮﻄﻋ
،نازﻮﺘﻨﭘ ﺎﻬﯿﺑﺮﭼ و ا ﺎﻫﺮﯾﺎﻔﯿﺴﻟﻮﻣ و
ﺎﻫﺪﯿﺋﻮﻠﮐورﺪﯿﻫ
نﺪﯾﻮﺟ ﺖﯿﻠﺑﺎﻗ و
نﺎﻧ ﺮﯿﯿﻐﺗ ﺪﻨﮐ ﯽﻣ و ﻪﺠﯿﺘﻧ ﻦﯾا
ددﺮﮔ ﯽﻣ هدﺎﻔﺘﺳا ]
3 و 4 .[
ﺎﻫﺪﯿﺋﻮﻠﮐورﺪﯿﻫ ﺎﯾ
ﺎﻫ ﻎﻤﺻ
ﺎﺒﻋ ﻪﺑ ﺎﯾ و نﺪﺷ ﻪﻨﻬﮐ تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﺮﮕﯾد تر
مﺪﻋ ﯽﮔزﺎﺗ
ﯽﮔرﺰﺑ هوﺮﮔ
زا ﯽﻠﭘ ﺎﻫﺪﯾرﺎﮐﺎﺳ
و تﺎﻘﺘﺸﻣ ﺎﻬﻧآ
ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ نﺎﻧ ]
1 [.
ﺎﺘﺳار ﻦﯿﻤﻫرد هزﺎﺗ
ﻪﮕﻧ ﻦﺘﺷاد و ﺎﺑ ﯽﯾﺎﻫ لﻮﻠﺤﻣ ﺪﻧردﺎﻗ ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻪﺘﯾزﻮﮑﺴﯾو
رد ﻻﺎﺑ
و نﺎﻧ ﯽﺗﺎﯿﺑ زا يﺮﯿﮔﻮﻠﺟ تﻻﻮﺼﺤﻣ
ﻊﯾﺎﻨﺻ ﯽﯾاﻮﻧﺎﻧ
يﺎﻫ ﺖﻈﻠﻏ ﻦﯿﯾﺎﭘ
ﺪﻨﻨﮐ ﺪﯿﻟﻮﺗ .
ﺋﻮﻠﮐورﺪﯿﻫ ﻻﻮﻤﻌﻣ ﺎﻫﺪﯿ
و ﻢﻬﻣ يﺎﻫ فﺪﻫ زا ﯽﺼﺨﺸﻣ
ﻪﮐ ﺖﺳا يﺎﻫ ﻪﺒﻨﺟزا
رد ﻪﯿﻬﺗ يﺎﻬﻧﺎﻧ ﻢﯿﺠﺣ ياﺮﺑ
،ﺖﻓﺎﺑ دﻮﺒﻬﺑ ﺖﯾﻮﻘﺗ
ﻪﯾﺬﻐﺗ و يدﺎﺼﺘﻗا يا
ﺖﯿﻤﻫا زا هدﺎﻌﻟا قﻮﻓ
يدﺎﯾز
دﺎﺠﯾا ،ﯽﻨﺗﻮﻠﮔ ﻪﮑﺒﺷ
،ﯽﻣﺮﻧ ﯽﺘﺧاﻮﻨﮑﯾ و
ﻪﺑ ﺗ ﻖﯾﻮﻌ
تﺎﺒﺗﺎﮑﻣ لﻮﺌﺴﻣ*
:
ﺑ ﻦﺘﺧاﺪﻧا ﺪﻧﻮﺷ ﯽﻣ هدﺎﻔﺘﺳا ﯽﺗﺎﯿ ]
5 .[
سﺎﺟور نارﺎﮑﻤﻫ و 1
) 1999 (
تﺎــﻨﯾﮋﻟآ ،ﻦﯿــﺘﮑﭘ ،راﻮــﮔ ﻎﻤــﺻ ندوﺰــﻓا ﺮــﺛا ،2
نﺎﻨﯿﮔارﺎﮐﺎﭘﺎﮐ 3
ﺮﺑ ار نﺎﺘﻧاز و
مﺪـﻨﮔ درآ ﺮـﯿﻤﺧ يﺎﻬﯿﮔﮋﯾو
ﺪﻧدﺮﮐ ﯽﺳرﺮﺑ .
ﺎﺑ ﺎﻬﻧآ ﻪﮐ ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ فاﺮﮔﻮﻠﯿﻣآ زا هدﺎﻔﺘﺳا
ﺎﻫﺪﯿﺋﻮﻠﮐورﺪﯿﻫ ﻦﯾا ندوﺰﻓا ﺮﯾدﺎﻘﻣ رد
5/
0 % و 1 ) % ﯽﻧزو -
ﯽﻧزو ( دﻮـﺷ ﯽـﻣ ﺪـﯿﻟﻮﺗ ﺮـﯿﻤﺧ يﺎـﻬﯿﮔﮋﯾو دﻮﺒﻬﺑ ﺐﺟﻮﻣ
] 5 [.
را
4ﻞﺳ نارﺎـﮑﻤﻫ و )
2001 ( يﺎﻫﺪـﯿﺋﻮﻠﮐورﺪﯿﻫ ﺮﯿﺛﺎـﺗ
ﺰﻟﻮﻠـﺳ ﻞﯿﺘﻣ ﻞﯿﭘوﺮﭘ ﯽﺴﮐورﺪﯿﻫ و نﺎﺘﻧاز ،ﻢﯾﺪﺳ تﺎﻨﯾﮋﻟآ
5
يﺪﯿﻟﻮﺗ نﺎﻧ ﺖﯿﻔﯿﮐ و ﺮﯿﻤﺧ ﯽﮑﯾژﻮﻟﻮﺋر تﺎﯿﺻﻮﺼﺧ ﺮﺑ ار
،
ﺪﻧداد راﺮﻗ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ .
ندوﺰﻓا ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﺞﯾﺎﺘﻧ
ا ﺚﻋﺎﺑ داﻮﻣ ﻦﯾا و ﺮـﯿﻤﺨﺗ ﻦﯿـﺣ ﺮـﯿﻤﺧ يراﺪـﯾﺎﭘ ﺶﯾاﺰـﻓ
ﺮﯿﻤﺧ رد بآ يراﺪﻬﮕﻧ ترﺪﻗ و صﻮﺼﺨﻣ ﻢﺠﺣ ﺶﯾاﺰﻓا ﺪﺷ . ﺶﻫﺎـﮐ ﺚـﻋﺎﺑ ﺎﻫﺪـﯿﺋﻮﻠﮐورﺪﯿﻫ ﻦﯾا ندوﺰﻓا ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ
ﺪﺷ نﺎﻧ ﺰﻐﻣ ﯽﺘﻔﺳ ]
6 [ . نارﺎـﮑﻤﻫ و يﺮﻣﺎﻋ بﺮﻋ )
2004 (
ﻎﻤـﺻ ،ﺰﻟﻮﻠـﺳ ﻞـﯿﺘﻣ ﯽﺴـﮐﻮﺑﺮﮐ يﺎﻫﺪـﯿﺋﻮﻠﮐورﺪﯿﻫ ﺮﯿﺛﺎـﺗ
ﻦﯿـﺑ ﺖـﺳﺎﮐﻮﻟ و رآﻮـﮔ ﻎﻤـﺻ ،نﺎـﺘﻧاز ﺢﻄـﺳ ﻪـﺳ رد ار 6
نﺎﻧ ﺖﯿﻔﯿﮐ و ﺮﯿﻤﺧ ﯽﮑﯾژﻮﻟﻮﺋر تﺎﯿﺻﻮﺼﺧ يور ﻒﻠﺘﺨﻣ
ﺪـﻧداد راﺮﻗ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ شاﻮﻟ .
ﯽﮑﯾژﻮـﻟﻮﺋر تﺎﯿﺻﻮﺼـﺧ
ﻪـﮐ دﺮﮐ ﺮﯿﯿﻐﺗ ﺎﻫﺪﯿﺋﻮﻠﮐورﺪﯿﻫ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺮﯿﺛﺎﺗ ﺖﺤﺗ ﺮﯿﻤﺧ
ﺖﺷاد ﺪﯿﺋﻮﻠﮐورﺪﯿﻫ ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ رﺎﺘﺧﺎﺳ ﻪﺑ ﯽﮕﺘﺴﺑ ﺮﯿﯿﻐﺗ ﻦﯾا .
ﻪــﮐ داد نﺎﺸــﻧ ﻖــﯿﻘﺤﺗ ﻦــﯾا رد ﯽﺴــﺣ يﺎــﻬﻧﻮﻣزآ ﺞﯾﺎــﺘﻧ ﺎﻫﺪﯿﺋﻮﻠﮐورﺪﯿﻫ
، ﺑ ﻦـﯾا رد و ﻪـﺘﺧاﺪﻧا ﻖﯾﻮﻌﺗ ﻪﺑ ار نﺎﻧ ﯽﺗﺎﯿ
ﺖﺷاد ار ﺮﯿﺛﺎﺗ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ راﻮﮔ ﺪﯿﺋﻮﻠﮐورﺪﯿﻫ ﻦﯿﺑ ]
7 [.
ﯽﻨﯿﻟﺎﺷ
7
نارﺎﮑﻤﻫ و )
2007 ( ،راﻮـﮔ يﺎﻫﺪـﯿﺋﻮﻠﮐورﺪﯿﻫ ندوﺰـﻓا ﺎـﺑ
8CMC
نﺎﻨﯿﮔارﺎﮐ ﺎﭘﺎﮐ و ﺰﻟﻮﻠﺳ ﻞﯿﺘﻣ ﻞﯿﭘوﺮﭘ ﯽﺴﮐورﺪﯿﻫ ،
ﯽﺗﺎـﭘﺎﭼ نﺎـﻧ رد هدﺎﻔﺘـﺳا درﻮـﻣ درآ ﻪﺑ
، رد دﻮـﺒﻬﺑ ﺐﺒـﺳ
ﻔﯿﮐ يﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ ﯽ
ﺖـﻣوﺎﻘﻣ ،ﯽﮔدﺮﺘﺴﮔ ﺖﯿﻠﺑﺎﻗ ﻞﯿﺒﻗ زا نﺎﻧ
ﺪﻧﺪﺷ ﯽﺴﺣ يﺎﻬﯿﮔﮋﯾو و ﮓﻧر ،نﺪﺷ هرﺎﭘ ﺮﺑاﺮﺑ رد ]
8 [.
2 - ﺎﻬﺷور و داﻮﻣ
2 - 1 - هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ داﻮﻣ
1 - هرﺎﺘﺳ مﺪﻨﮔ درآ .
1. Rojas 2. Sodium alginate 3. κ-carrageenan 4. Rosell 5. HPMC 6. Locust bean 7. Shalini
8. Carboxy methyl cellulose
2 - ﮏﻤﻧ ﺪﯾ نوﺪﺑ .
3 - ﺮﻤﺨﻣ يرﻮﻓ ) instant ( ﯽﯾاﻮﻧﺎﻧ ﻪـﯾﺎﻣزد ﺖﮐﺮﺷ ﺪﯿﻟﻮﺗ
لﻮﻓزد .
4 - ﺘﮑﭘ ،نﺎﺘﻧاز يﺎﻫﺪﯿﺋﻮﻠﮐورﺪﯿﻫ ﯿ
ﺧﺎﺳ راﻮﮔ و ﻦ ﺖﮐﺮﺷ ﺖ
Provisco
ﺲﯿﺋﻮﺳ رﻮﺸﮐ .
2 - 2 - ﺎﻬﺷور
2 - 2 - 1 - ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ يﺎﻫ نﻮﻣزآ
لواﺪـﺘﻣ يﺎﻬﺷور زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ درآ ﻪﻧﻮﻤﻧ AACC
درﻮـﻣ
شور ﺎـﺑ ﺖـﺑﻮﻃر ﻪـﮐ يا ﻪﻧﻮﮔ ﻪﺑ ،ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ نﻮﻣزآ A
15 - 24
ﺎﺑ ﺮﺘﺴﮐﺎﺧ ، شور
8 - 10 شور ﺎﺑ بﻮﻃﺮﻣ ﻦﺗﻮﻠﮔ ،
10 - 38
، ﺗوﺮﭘ ﺌ شور ﺎﺑ ﻦﯿ 12
- 46 و شور ﺎﺑ pH 2 - 2 - 5
ﺮﺑ و ﺪﺷ يﺮﯿﮔ هزاﺪﻧا ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﯿﻟوا نزو ﻪﯾﺎﭘ ]
9 .[
2 - 2 - 2 - درآ تارذ هزاﺪﻧا يﺮﯿﮔ هزاﺪﻧا
ﮑﻟا زا درآ تارذ هزاﺪـﻧا يﺮﯿﮔ هزاﺪﻧا ياﺮﺑ ﯽﯾﺎـﻬ
هزاﺪـﻧا ﺎـﺑ
خارﻮﺳ 106 ، 125 ، 180 ، 475 زا ﺐـﯿﺗﺮﺗ ﻪـﺑ ﻪـﮐ نوﺮﮑﯿﻣ
ﻣ راﺮـﻗ ﻢـﻫ يور ﮏـﭼﻮﮐ ﻪـﺑ گرﺰﺑ ﺶ ﺪـﻨﺘﻓﺮﮔ
هدﺎﻔﺘـﺳا
ﺪﯾدﺮﮔ . ﻧا ﺖﻬﺟ راﺪﻘﻣ نﻮﻣزآ مﺎﺠ 200
مﺮﮔ ﻪﺑ درآ ﻪﻧﻮﻤﻧ زا
تﺪﻣ 5
ﺪﻨﻧازﺮﻟ ﮏﻟا ﻪﻠﯿﺳﻮﺑ ﻪﻘﯿﻗد ه
ﺖﺧﺎﺳ ﻫ ﻪﻧﺎﺧرﺎﮐ ﺮﻨ ي
نﻮﻤﯾﺎﺳ درآ ﺮﯾدﺎـﻘﻣ ﺲﭙـﺳ و ﺪـﺷ هداد نﺎـﮑﺗ نﺎﺘﺴـﻠﮕﻧا 9
ترﻮﺼـﺑ و هﺪـﺷ نزو ﺎـﻬﮑﻟا زا ﮏـﯾ ﺮـﻫ يور هﺪﻧﺎﻤﯿﻗﺎﺑ شراﺰﮔ ﺪﺻرد ﺪﯾدﺮﮔ
] 10 [.
2 - 2 - 3 - ﺮﯿﻤﺧ ﮏﯾژﻮﻟﻮﺋر يﺎﻫ نﻮﻣزآ
ﺎﻫ ﺶﯾﺎﻣزآ ﻦﯾا
،
د ار ﺮـﯿﻤﺧ يراﺪﯾﺎﭘ و ﺎﻫ ﯽﮔﮋﯾو ﺮـﺑاﺮﺑ ر
ﻫد ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ﯽﺸﺸﮐ ﺶﻨﺗ و ﻦﺘﺨﯿﻣآ ﻞﻤﻋ ﻨ
يﺎـﻬﯿﮔﮋﯾو و ﺪ
زﺎـﺳ ﯽـﻣ ﻦـﺷور ار ﺮﯿﻤﺧ ﮏﯾژﻮﻟﻮﻨﮑﺗ ﻧﺪ
. يﺎـﻫ ﺶﯾﺎـﻣزآ
نﻮـــﻣزآ ﻞﻣﺎـــﺷ ﺮـــﯿﻤﺧ ﮏـــﯾژﻮﻟﻮﺋر و ﯽﻓاﺮﮔﻮﻨﯾرﺎـــﻓ
ﻨﺘﺴﮐا ﺴ ﯽﻓاﺮﮔﻮ دﻮﺑ . ﻖﺑﺎـﻄﻣ ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﯽﻓاﺮﮔﻮﻨﯾرﺎﻓ ﺶﯾﺎﻣزآ
لواﺪﺘﻣ شور هرﺎﻤـﺷ ﻪﺑ AACC
21 - 54 يﺎـﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ و
ـﻨﺘﺴﮐا ﺴ ﺎﺘـﺳا شور ﺎــﺑ فاﺮﮔﻮ دراﺪﻧ
هرﺎﻤــﺷ ﻪــﺑ AACC
10 - 54 ﺪﯾدﺮﮔ ﻦﯿﯿﻌﺗ ]
9 [.
2 - 3 - ﯽﺑﺎـﯾزرا رد هدﺎﻔﺘـﺳا درﻮﻣ يﺎﻬﻧﻮﻣزآ
نﺎﻧ
نﺎـﻧ ﯽﺑﺎﯾزرا ﺖﻬﺟ
، ﻪـﮐ دراد دﻮـﺟو ﯽﺗوﺎـﻔﺘﻣ يﺎـﻬﻧﻮﻣزآ
ﺳا ﺎﺑ ﯽﺧﺮﺑ ﺘ
ساﻮـﺣ زا هدﺎﻔﺘـﺳا ﺎﺑ ﯽﺧﺮﺑ و هﺎﮕﺘﺳد زا هدﺎﻔ
ﺪﻧﺮﯿﮔ ﯽﻣ راﺮﻗ ﺶﺠﻨﺳ درﻮﻣ نﺎﺴﻧا .
ﯽﻌـﺳ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا رد
9. Henry simon
را يﺎﻬﺷور زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺮﺑ ﺖﺳا هدﻮﺑ ﯽﻫﺎﮕﺘﺳد و ﯽﮑﯿﺘﭙﻟﻮﻧﺎﮔ
ﯽﻫﺎﮕﺘـﺳد و ﯽﺴـﺣ ﻪـﺒﻨﺟ ود زا نﺎـﻧ ﺖـﯿﻔﯿﮐ ﻪﮑﯾرﻮﻃ ﻪﺑ ﯽﺳرﺮﺑ ﺪﯾدﺮﮔ .
2 - 3 - 1 -
نﺎـﻧ صﻮﺼــﺨﻣ ﻢـﺠﺣ نﻮـﻣزآ :
زا ﯽــﮑﯾ
ﺮﻫ و ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ نآ صﻮﺼﺨﻣ ﻢﺠﺣ نﺎﻧ ﯽﺘﯿﻔﯿﮐ يﺎﻫرﻮﺘﮐﺎﻓ ﺮـﺗ هﺪﯾﺪﻨﺴﭘ ﺪﺷﺎﺑ رادرﻮﺧﺮﺑ يﺮﺗ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻢﺠﺣ زا نﺎﻧ ﻪﭼ
ﺪـﺷﺎﺑ ﯽﻣ .
ﺮـﯿﮔ هزاﺪـﻧا ﺖـﻬﺟ ﻖـﯿﻘﺤﺗ ﻦـﯾا رد ﻢـﺠﺣ ي
اﺰــﻠﮐ ﻪــﻧاد ﯽﯾﺎــﺠﺑﺎﺟ شور زا نﺎــﻧ صﻮﺼــﺨﻣ هدﺎﻔﺘــﺳا 1
ﯾدﺮﮔ ﺪ ] 11 [.
2 - 3 - 2 -
ﯽﺠﻨﺳ ﺖﻓﺎﺑ نﻮﻣزآ :
ﺰـﻐﻣ ﺖـﻓﺎﺑ ﯽﺘﻔﺳ ناﺰﯿﻣ
ﺞﻨـﺳ ﺖﻓﺎﺑ هﺎﮕﺘﺳد ﻪﻠﯿﺳﻮﺑ نﺎﻧ ﺖﮐﺮـﺷ
CNS Furnell
لﺪﻣ QTS-25
ﺪﺷ يﺮﯿﮔ هزاﺪﻧا
نآ ﯽﻃ و
ﻧﻼﭘ زا ﺠ
2ﺮ ﺎـﺑ
ﺮﻄﻗ 25
ﺪـﯾدﺮﮔ هدﺎﻔﺘـﺳا ﺮـﺘﻣ ﯽﻠﯿﻣ .
ﺎـﺑ نﺎـﻧ يﺎـﻫ ﻪـﻧﻮﻤﻧ
ﺖﻣﺎﺨﺿ 25 ﻠﯿﻣ ﺪﺷ هﺪﯾﺮﺑ نﺎﻧ ﺰﻐﻣ ﺖﻤﺴﻗ زا ﺖﻗد ﺎﺑ ﺮﺘﻣ ﯽ
ﭽﻧﻼﭘ ﻪﺑ و ﺮ ﺖﻋﺮﺳ ﺎﺑ ﻪﮐ 1
ﯽـﻣ ﺖﮐﺮﺣ ﻪﯿﻧﺎﺛ ﺮﺑ ﺮﺘﻣ ﯽﻠﯿﻣ
ﺟا دﺮﮐ ﺎ ناﺰﯿﻣ ﺎﺗ ﺪﺷ هداد هز 80
% ﺎـﺗ ﯽﻨﻌﯾ نﺎﻧ ﺖﻣﺎﺨﺿ زا
20
ﺪﻨﮐ ذﻮﻔﻧ ﺮﺘﻣ ﯽﻠﯿﻣ .
هﺪـﺷ ﺖـﺒﺛ يوﺮـﯿﻧ ﻪـﻈﺤﻟ ﻦﯾا رد
ﯽﺘﻔﺳ زا يرﺎﯿﻌﻣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ،ﻦﺗﻮﯿﻧ ﺐﺴﺣ ﺮﺑ هﺎﮕﺘﺳد ﻂﺳﻮﺗ ﺎﻧ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺖﻓﺎﺑ ﺪﺷ ﺖﺒﺛ ن
] 12 .[
2 - 3 - 3 -
نﺎﻧ ﯽﺗﺎﯿﺑ نﻮﻣزآ :
شور ﻖـﯾﺮﻃ زا نﻮﻣزآ ﻦﯾا
هداد شﺮﺑ ترﻮﺻ ﻪﺑ نﺎﻧ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ و ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا ﯽﺴﺣ
هﺪـﺷ يراﺬـﮔﺪﮐ و هﺪﺷ
،
رﺎـﯿﺘﺧا رد
ﯽﯾﺎﺸـﭼ نارواد راﺮـﻗ
ﺖﻓﺮﮔ
،
،داﺮﻓا
رد ار ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ يﺎﻫزور
ﯽﺑﺎﯾزرا مﻮﺳ و مود
ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺑ و ﺪﻧدﺮﮐ
ا ،ﯽﺗﺎﯿﺑ ﺖﻓﺮﺸﯿﭘ ناﺰﯿﻣ سﺎﺳا ﺮﺑ زﺎﯿﺘﻣ
ﺪﻧداد ] 13 [.
2 - 4 -
ﺎﺘﻧ ﻞﯿﻠﺤﺗ يرﺎﻣآ شور ﺞﯾ
:
ﻪـﮐ ﯽﯾﺎـﻫرﺎﻤﯿﺗ
ترﺎﺒﻋ ﺪﻧﺪﯾدﺮﮔ ﯽﺳرﺮﺑ ﺶﯾﺎﻣزآ ﻦﯾا رد
ﺪـﻧدﻮﺑ
ﺪﻫﺎـﺷ زا
)
ﺪﯿﺋﻮﻠﮐورﺪﯿﻫ ندوﺰﻓا نوﺪﺑ (
راﻮﮔ و نﺎﺘﻧاز ،ﻦﯿﺘﮑﭘ ، ﻪﮐ
ﺮﻫ
ﺢﻄﺳ ود رد ماﺪﮐ 5
/0 و 1 رد رﺎـﻤﯿﺗ ﻦـﯾا ﺮـﺛا ﻪﮐ ،ﺪﺻرد
ﺪـﯾدﺮﮔ ﯽﺳرﺮﺑ راﺮﮑﺗ ﻪﺳ رد درآ ﻪﻧﻮﻤﻧ .
ﻠﺤﺗ و ﻪـﯾﺰﺠﺗ ﻞـﯿ
حﺮﻃ بﻮﭼرﺎﭼ رد ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻞﯾرﻮﺘﮐﺎﻓ
مﺎـﺠﻧا ﯽﻓدﺎﺼـﺗ ﻼﻣﺎﮐ
فﻼﺘﺧا ﯽﺳرﺮﺑ و ﺎﻫ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ياﺮﺑ و ﺪﺷ راد ﯽﻨﻌﻣ
اد ﺪﻨﭼ نﻮﻣزآ زا ﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ ﻦﯿﺑ ﻣ
يا ﻪﻨ د ﻦﮑﻧا مﺮﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ
راﺰﻓا ﺪﯾدﺮﮔ هدﺎﻔﺘﺳا SAS
] 14 .[
1. Rape seed displacement 2. Plunger
3 - ﺚﺤﺑ و ﺞﯾﺎﺘﻧ
3 - 1 -
درآ ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ يﺎﻬﻧﻮﻣزآ ﺞﯾﺎﺘﻧ :
لوﺪـﺟ 1
ﻮﻣزآ ﺞﯾﺎﺘﻧ نﺎﺸﻧ ار ﺶﯾﺎﻣزآ درﻮﻣ درآ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ يﺎﻬﻧ
ﯽﻣ ﺪﻫد . يﺎﻬﻣﺪﻨﮔ زا ﻞﺻﺎﺣ درآ ﺖﺑﻮﻃر ناﺰﯿﻣ ﯽﻠﮐ رﻮﻄﺑ
دراد توﺎـﻔﺗ ﻢـﻫ ﺎـﺑ ،ﻒـﻠﺘﺨﻣ ﻖﻃﺎﻨﻣ )
ﮏﺸـﺧ ﻖﻃﺎـﻨﻣ رد
ﺖﺑﻮﻃر مﺪﻨﮔ درآ 8 بﻮﻃﺮﻣ طﺎﻘﻧ رد و ﺪﺻرد دوﺪـﺣ
14
ﺖﺳا ﺪﺻرد (
ﺖـﯿﻠﺑﺎﻗ ﺪـﺷﺎﺑ ﺮـﺘﻤﮐ ﺖـﺑﻮﻃر ﻪـﭼ ﺮـﻫ ﻪﮐ
ﻪﺑ و ﺪﺑﺎﯾ ﯽﻣ ﺶﯾاﺰﻓا لﻮﺼﺤﻣ يراﺪﻬﮕﻧ نﺎﮑﻣ ﻪﮑﻨﯾا ﺖﻠﻋ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺶﯾﺎﻣزآ )
نﺎﺘﺳزﻮﺧ ( رد نﺎﺘﺴﻣز ﯽﯾﻻﺎـﺑ ﺖـﺑﻮﻃر زا
دﻮﺑ رادرﻮﺧﺮﺑ
، زﺮـﻣ ﻪﺑ درآ ﺖﺑﻮﻃر 14
% ﮏـﯾدﺰﻧ دﻮـﺑ . رد
ﺮﺘﺴﮐﺎﺧ ناﺰﯿﻣ درﻮﻣ درآ ﻪﻧﻮﻤﻧ
، ﺮﺘﺴـﮐﺎﺧ ﻪﮑﻨﯾا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ
زا ﺪﯾﺎﺒﻧ هرﺎﺘﺳ درآ 6/
0 % ﺶﯾﺎـﻣزآ درﻮﻣ ﻪﻧﻮﻤﻧ ،ﺪﺷﺎﺑ ﺮﺘﺸﯿﺑ
ﺮﻗ ﯽﺑﻮﻠﻄﻣ ﺪﺣ رد ﺮﺘﺴﮐﺎﺧ ناﺰﯿﻣ ﺮﻈﻧ زا ﺖﺷاد را
. ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ
يﺎـﻫدرآ وﺰﺟ ،ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ ناﺰﯿﻣ ﺮﻈﻧ زا ﺶﯾﺎﻣزآ درﻮﻣ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺖﻓﺮﮔ ﯽﻣ راﺮﻗ ﻂﺳﻮﺘﻣ )
ﻪـﺑ ﻪﺘﺴـﺑ مﺪـﻨﮔ ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ راﺪﻘﻣ
ﻧ ﻞﻣاﻮﻋ ﯿﺑ ﯽﻄﯿﺤﻣ و يداﮋ ﻦ
20 - 6 ﺖﺳا توﺎﻔﺘﻣ ﺪﺻرد (
.
ﺰﺋﺎـﺣ رﺎﯿﺴﺑ نﺎﻧ ﺖﯿﻔﯿﮐ رد ﻪﮐ ﺖﺳا يﺮﮕﯾد رﻮﺘﮐﺎﻓ ﻦﺗﻮﻠﮔ و هدﻮﺑ د
ﺛﺄـﺗ نﺎـﻧ ﯽﻠﺧاد و يﺮﻫﺎﻇ يﺎﻬﯿﮔﮋﯾو ر ﺮﯿ
ناواﺮـﻓ
دراد . ﻪـﻧﻮﻤﻧ ،ﻦﺗﻮـﻠﮔ هﺪـﺷ يﺮﯿﮔ هزاﺪﻧا راﺪﻘﻣ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻪﻘﺒﻃ ﻦﺗﻮﻠﮔ ﺮﻈﻧ زا بﻮﺧ يﺎﻫدرآ ﻒﯾدر رد ﺶﯾﺎﻣزآ درﻮﻣ
يﺪﻨﺑ دﻮﺷ ﯽﻣ ] 15 و 16 .[
لوﺪﺟ درآ ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷﻮﮑﯾﺰﯿﻓ يﺎﻬﻧﻮﻣزآ ﺞﯾﺎﺘﻧ 1
ﺮﺘﺴﮐﺎﺧ(%)
ﺖﺑﻮﻃر(%)
ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ (%)
ﺮﯿﻏﺮﺘﺴﮐﺎﺧ دلﻮﻠﺤﻣر
pH
ﻦﺗﻮﻠﮔراﺪﻘﻣ بﻮﻃﺮﻣ(%)
51 /0 59 / 13 12 / 11 01 /0 10 /6 70 / 28
3 - 2 - درآ تارذ يﺮــﯿﮔ هزاﺪــﻧا ﺞﯾﺎــﺘﻧ :
ﺞﯾﺎــﺘﻧ
هرﺎﻤﺷ لوﺪﺟ رد درآ ﻪﻧﻮﻤﻧ تارذ يﺮﯿﮔ هزاﺪﻧا ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ 2
ﺖﺳا هﺪﻣآ .
لوﺪﺟ درآ تارذ هزاﺪﻧا يﺮﯿﮔ هزاﺪﻧا ﺞﯾﺎﺘﻧ 2
هزاﺪﻧا ﮏﻟا ﺬﻓﺎﻨﻣ ) نوﺮﮑﯿﻣ ( ﮏﻟا يور درآ تارذ ﺪﺻرد
زا ﺮﺘﺸﯿﺑ 500 34
/0
180 78
/3
125 80
/ 20
106 47
/ 11
زا ﺮﺘﻤﮐ 106 45
/ 63
عﻮﻤﺠﻣ 84
/ 99
3 - 3 -
ﯽﻓاﺮﮔﻮﻨﯾرﺎــﻓ ﺞﯾﺎــﺘﻧ ﻞــﯿﻠﺤﺗ :
ﺞﯾﺎــﺘﻧ
،ﺪﻫﺎـﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ رﺎﻬﭼ ﺮﻫ ياﺮﺑ ﯽﻓاﺮﮔﻮﻨﯾرﺎﻓ يﺎـﻫ ﻪـﻧﻮﻤﻧ و
ود رد راﻮﮔ و نﺎﺘﻧاز ،ﻦﯿﺘﮑﭘ يﺎﻫﺪﯿﺋﻮﻠﮐورﺪﯿﻫ يوﺎﺣ ﺢﻄﺳ
لوﺪﺟ رد ﻒﻠﺘﺨﻣ 3
ﺖﺳا هﺪﺷ هدروآ .
لوﺪـﺟ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ
3
دﻮﺷ ﯽﻣ ﻪﻈﺣﻼﻣ ﯽﻟﺎـﻤﺘﺣا ﺢﻄﺳ رد ﻪﮐ
5 ﻦﯿـﺑ ﺪـﺻرد
يﺎﻫﺪﯿﺋﻮﻠﮐورﺪﯿﻫ يوﺎﺣ درآ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ بآ بﺬﺟ راﺪﻘﻣ نﺎﯿﻣ ﻦﯾا رد ﻪﮐ دراد دﻮﺟو يراد ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا، ﻒﻠﺘﺨﻣ
يوﺎـﺣ ﻪـﻧﻮﻤﻧ ﻪـﺑ طﻮـﺑﺮﻣ بآ بﺬـﺟ ناﺰﯿﻣ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ
1 %
رد ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ و نﺎﺘﻧاز بآ بﺬﺟ ﺪﺻ
، ﺪﻫﺎﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ
ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ . يﺎـﻬﻫوﺮﮔ داﺪـﻌﺗ ﻪﺑ ﻪﺘﺴﺑاو بآ بﺬﺟ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎـﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا ﺪﯿﺋﻮﻠﮐورﺪﯿﻫ رﺎﺘﺧﺎﺳ رد دﻮﺟﻮﻣ ﻞﯿﺴﮐورﺪﯿﻫ بآ بﺬـﺟ راﺪـﻘﻣ ﻞﯿﺴـﮐورﺪﯿﻫ يﺎﻬﻫوﺮﮔ داﺪﻌﺗ ﺶﯾاﺰﻓا
ﺪﺑﺎﯾ ﯽﻣ ﺶﯾاﺰﻓا
، ﻞﯿﮑﺸـﺗ ﺎﺑ ، داﻮﻣ ﻦﯾا ﺎﺑ بآ ﺶﻨﮐاو اﺮﯾز
دﻮﺷ ﯽﻣ دﺎﯾز ﯽﻧژورﺪﯿﻫ ﺪﻧﻮﯿﭘ .
ﺺﺨﺸﻣ ندوﺰـﻓا ﺮﺛا ﻦﯾﺮﺗ
ﺖــﺳا ﺮــﯿﻤﺧ ﺖــﻣوﺎﻘﻣ يور نآ ﺮﯿﺛﺎــﺗ ،ﺎﻫﺪــﯿﺋﻮﻠﮐورﺪﯿﻫ .
ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ﺛ يوﺎـﺣ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﺮﯿﻤﺧ تﺎﺒ 5/
0
% نﺎـﺘﻧاز
ﺖﺳا ﻦـﯾا يوﺎـﺣ ﺮـﯿﻤﺧ ندﻮـﺑ ﺮـﺗ يﻮـﻗ زا ﯽﮐﺎـﺣ ﻪـﮐ
ﯽـﻣ ﺪﯿﺋﻮﻠﮐورﺪﯿﻫ ﺪـﯾﺎﻤﻧ
. لوﺪـﺟ رد 3
او دﺪـﻋ ﻟ يﺮـﺘﻤﯾﺮ
ﻦﯿــﻨﭽﻤﻫ و ﻒـﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫﺪــﯿﺋﻮﻠﮐورﺪﯿﻫ يوﺎـﺣ يﺎـﻫدرآ
ﻧآ يرﺎـﻣآ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ
ﺖـﺳا هﺪـﺷ هدروآ ﺎـﻬ .
سﺎـﺳا ﻦـﯾا ﺮـﺑ
يوﺎـﺣ ﻪـﻧﻮﻤﻧ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ يﺮﺘﻤﯾﺮﻟاو شزرا ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ 5/
0
%
ﻎﻤـﺻ يوﺎـﺣ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ و ﺪﻫﺎﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ و ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ راﻮﮔ ﺪﻧراﺪﻧ ﻢﻫ ﺎﺑ يراد ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا ﺮﻈﻧ ﻦﯾا زا نﺎﺘﻧاز .
لوﺪﺟ فاﺮﮔﻮﻨﯾرﺎﻓ نﻮﻣزآ يﺮﯿﮔ هزاﺪﻧا ﺞﯾﺎﺘﻧ 3
ﻪﻧﻮﻤﻧ بآ بﺬﺟ ﺪﺻرد
(%) WA ﺮﯿﻤﺧ تﺎﺒﺛ
(Min) ﺮﯿﻤﺧ نﺪﺷ ﺖﺴﺳ ﻪﺟرد
زا ﺲﭘ 10 ﻪﻘﯿﻗد
(BU)
ﺮﯿﻤﺧ نﺪﺷ ﺖﺴﺳ ﻪﺟرد
زا ﺲﭘ 20 ﻪﻘﯿﻗد
(BU) يﺮﺘﻤﯾﺮﻟاو دﺪﻋ
ﺪﻫﺎﺷ 65
4/
8 20
39
63
نﺎﺘﻧاز ) 5/
0 (%
5
/ 68 20
5/
10 19
64
نﺎﺘﻧاز ) 1 (%
72
5/
9 28
5
/ 39 63
راﻮﮔ ) 5/
0 (%
66
12
5/
21 30
71
راﻮﮔ ) 1 (%
5
/ 66 3
/ 10 30
29
61
ﻦﯿﺘﮑﭘ ) 5/
0 (%
2
/ 67 7
5/
29 78
61
ﻦﯿﺘﮑﭘ ) 1 (%
5
/ 68 5/
5 5/
38 98
60
3 - 4 -
ﺎـﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﯽﻓاﺮﮔﻮﺴﻨﺘﺴﮐا ﺞﯾﺎﺘﻧ :
ﺮﯿﺛﺎـﺗ
ﯽﻓاﺮﮔﻮﺴـﻨﺘﺴﮐا تﺎﺼـﺨﺸﻣ ﺮﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫﺪﯿﺋﻮﻠﮐورﺪﯿﻫ ﺖـﺷﺬﮔ زا ﺪﻌﺑ درآ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ 135
رد ﺖﺣاﺮﺘـﺳا ﻪـﻘﯿﻗد
لوﺪﺟ 4
ﺖﺳا هﺪﺷ هدروآ .
ياﺮﺑ فاﺮﮔﻮﺴﻨﺘﺴﮐا هﺎﮕﺘﺳد زا
ﻌﺗ ﯿ
ﻋ ﻪﺑ ﺎﯾ ﺮﯿﻤﺧ ﺶﺸﮐ ﺖﯿﻠﺑﺎﻗ ﻦﯿ ﺶﮐ ﺖﯿﻠﺑﺎﻗ ﺮﮕﯾد ترﺎﺒ
و نﺪـﺷ هرﺎﭘ ﺪﺣ ﺎﺗ نآ ﻪﺑ هدراو يوﺮﯿﻧ ﺮﺛا رد ﺮﯿﻤﺧ نﺪﻣآ ﺮﮕﯾﺪـﮑﯾ ﻪـﺑ ود ﻦـﯾا ﺖﺒﺴـﻧ و ﺶﺸـﮐ ﺮـﺑاﺮﺑ رد ﺖﻣوﺎﻘﻣ
دﻮـﺷ ﯽﻣ هدﺎﻔﺘﺳا .
و بﻮـﺧ ﺖـﻣوﺎﻘﻣ زا لدﺎـﻌﺘﻣ ﯽـﺒﯿﮐﺮﺗ
ﺮﯿﻤﺧ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﮏﯾ تﺎﺼﺨﺸﻣ ،بﻮﻠﻄﻣ يﺮﯾﺬﭘ ﺶﺸﮐ
ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ ﺐﺳﺎﻨﻣ .
ﺶﺸـﮐ ﺮـﺑاﺮﺑ رد ﻪـﯿﻟوا ﺖﻣوﺎﻘﻣ )
R50
(
ﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ
ﺎﻫﺪﯿﺋﻮﻠﮐورﺪﯿﻫ ندوﺰﻓا ﺎﺑ ﺎ ي
، ﺶﻫﺎﮐ نﺎﺘﻧاز ﺰﺟ ﻪﺑ
رد ﺶﻫﺎـﮐ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ياراد ﻦﯿﺘﮑﭘ ،ﻦﯿﺑ ﻦﯾا رد ﻪﮐ دﺮﮐ اﺪﯿﭘ دﻮﺑ رﻮﺘﮐﺎﻓ ﻦﯾا .
ﻦﯿـﺘﮑﭘ و راﻮـﮔ يﺎﻬﯿﺋﻮﻠﮐورﺪـﯿﻫ ندوﺰـﻓا
ﻪـﮑﻨﯾا ﺎـﺑ و ﺪﻧﺪـﺷ ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺶﺸﮐ ﺖﯿﻠﺑﺎﻗ ﺶﯾاﺰﻓا ﺚﻋﺎﺑ ﺪﺣ رد راﻮﮔ ندوﺰﻓا 5/
0 % ناﺰـﯿﻣ ﻦﯾﺮﺘﺸـﯿﺑ دﺎـﺠﯾا ﺚـﻋﺎﺑ
ﺷ ﻪﺘﯿﺴﯿﺘﺳﻻا ﺪ،
رادرﻮﺧﺮﺑ ﯽﺒﺳﺎﻨﻣ عﺎﻔﺗرا زا نآ رادﻮﻤﻧ ﯽﻟو
دﻮﺒﻧ . ﺖـﻟﺎﺣ ﺮـﯿﯿﻐﺗ ﺖﻬﺟ زﺎﯿﻧ درﻮﻣ يژﺮﻧا )
(A درﻮـﻣ رد
و ﻦﯿﺘﮑﭘ يوﺎﺣ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ 1
راﻮـﮔ ﺪﺻرد رد و ﺶﻫﺎـﮐ ،
طﻮﺑﺮﻣ ناﺰﯿﻣ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ﻪﮐ ﺖﻓﺎﯾ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﯿﻘﺑ درﻮﻣ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺑ 5 /0 % دﻮﺑ راﻮﮔ .
ﺎـﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻦﯿﺑ زا يوﺎـﺣ ﻪـﻧﻮﻤﻧ ،
5 /0 % نﺎﺘﻧاز ﺖﺒﺴﻧ ﻦﯾﺮﺘﻬﺑ ياراد R50/E
ﻦﯿـﻨﭽﻤﻫ و دﻮﺑ
ﺪـﻨﻣ هﺮـﻬﺑ ﯽﺒﺳﺎﻨﻣ يﺮﺘﻤﯾﺮﻟاو دﺪﻋ و بآ بﺬﺟ ﺪﺻرد زا دﻮﺑ لوﺪﺟ
ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﯽﻓاﺮﮔﻮﺴﻨﺘﺴﮐا ﺞﯾﺎﺘﻧ4
) R50
: ﻪﺑ ﺖﻣوﺎﻘﻣ
زا ﺪﻌﺑ يراﺪﯾﺎﭘ ﺮﯿﯿﻐﺗ
50mm
،ﺶﺸﮐ : E ،ﺶﺸﮐ ﺖﯿﻠﺑﺎﻗ
:A ﯽﻨﺤﻨﻣ ﺮﯾز ﺢﻄﺳ ﺎﯾ ﯽﻓﺮﺼﻣ يژﺮﻧا (
ﻪﻧﻮﻤﻧ R50(BU) E(mm) R50/E
(BU/mm) A(cm2)
ﺪﻫﺎﺷ 330
102 2/
3 45
نﺎﺘﻧاز ) 5 /0 (%
550
60
1/
9 52
نﺎﺘﻧاز ) 1 (%
330 50
6/
6 52
راﻮﮔ ) 5 /0 (%
200 124 6/
1 83
راﻮﮔ ) 1 (%
200 102 9/
1 29
ﻦﯿﺘﮑﭘ ) 5/
0 (%
180 109 6/
1 28
ﻦﯿﺘﮑﭘ ) 1 (%
230 101 2/
2 33
3 - 5 -
ﺎـﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ صﻮﺼﺨﻣ ﻢﺠﺣ نﻮﻣزآ :
ﺎـﺑ
ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﻞﮑﺷ 1 ﺎﺑ ﻪـﺑ ﻒـﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫﺪـﯿﺋﻮﻠﮐورﺪﯿﻫ ندوﺰﻓا
نﺎﻧ
،
صﻮﺼﺨﻣ ﻢﺠﺣ ﺮﺘﺸﯿﺑ رد
دﺮـﮐ اﺪـﯿﭘ دﻮﺒﻬﺑ ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ .
ﺎﻘﻣ رد ﻦﯿﺘﮑﭘ ندوﺰﻓا راد ﯽـﻨﻌﻣ دﻮﺒﻬﺑ ﺐﺒﺳ ﻪﺘﻓر رﺎﮑﺑ ﺮﯾد
ﺪـﯾدﺮﮕﻧ نﺎـﻧ يﺎـﻫ ﻪـﻧﻮﻤﻧ صﻮﺼﺨﻣ ﻢﺠﺣ رد .
ﻦﯾﺮﺘﺸـﯿﺑ
ﺪـﯿﺋﻮﻠﮐورﺪﯿﻫ درﻮـﻣ رد ،نﺎﻧ صﻮﺼﺨﻣ ﻢﺠﺣ رد ﺶﯾاﺰﻓا هﺪﻫﺎﺸﻣ راﻮﮔ ﺪﺷ
و
ﺪﺻرد ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ
ﻦـﯾا ﺪـﯿﺋﻮﻠﮐورﺪﯿﻫ
،
دﺮﮐ اﺪﯿﭘ ﺶﯾاﺰﻓا نﺎﻧ صﻮﺼﺨﻣ ﻢﺠﺣ .
ﺎـﺑ نﺎـﺘﻧاز درﻮﻣ رد
ﺶﯾاﺰﻓا ﻏ ﺪﯿﺋﻮﻠﮐورﺪﯿﻫ ﺖﻈﻠ
، اﺪﯿﭘ ﺶﻫﺎﮐ صﻮﺼﺨﻣ ﻢﺠﺣ
تﺎﺸـﯾﺎﻣزآ زا ﻞـﺻﺎﺣ ﺞﯾﺎـﺘﻧ ﺎـﺑ يﺮﯿﮔ ﻪﺠﯿﺘﻧ ﻦﯾا ﻪﮐ دﺮﮐ
نارﺎﮑﻤﻫ و ارداﻮﮔ ]
12 [ دراد ﺖـﻘﺑﺎﻄﻣ .
ـﻘﯿﻘﺤﺗ رد ﺗﺎ ﻪـﮐ ﯽ
را نارﺎـﮑﻤﻫ و ﻞﺳ ]
6 [
نارﺎـﮑﻤﻫ و ارداﻮـﮔ و ]
12 [ مﺎـﺠﻧا
داد ﻧﺪ ﻢـﺠﺣ رد يراد ﯽـﻨﻌﻣ و دﺎﯾز ﺶﯾاﺰﻓا ﺚﻋﺎﺑ نﺎﺘﻧاز ، ﻖـﯿﻘﺤﺗ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺎﺑ يدﺎﯾز ﻖﺑﺎﻄﺗ ﻪﮐ ﺪﺷ ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ صﻮﺼﺨﻣ
دراﺪﻧ ﺮﺿﺎﺣ .
دﻮﺟﻮﻣ توﺎﻔﺗ ﺷ
ﺖﻠﻋ ﻪﺑ ﺪﯾﺎ ندﻮـﺑ ﯽـﻌﯿﺒﻃ
ﺪــﺷﺎﺑ ﺪــﯿﺋﻮﻠﮐورﺪﯿﻫ ﻦــﯾا جاﺮﺨﺘــﺳا ﻊــﺒﻨﻣ .
ﻦــﯾا نﻮــﭼ
ﻪـﺑ ﻪـﺟﻮﺗ ﺎـﺑ و ﺖـﺳا ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ ﺎﺸﻨﻣ ياراد ﺪﯿﺋﻮﻠﮐورﺪﯿﻫ جاﺮﺨﺘﺳا و ﺪﯿﻟﻮﺗ ﻂﯾاﺮﺷ )
ﺷ ﺎﻣ ﺖﺸﮐ ﻂﯿﺤﻣ ﻂﯾاﺮﺷ ﻞ ﺎﻣد ،
و ( ...
دﻮـﺷ ﯽﻣ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﯽﺗوﺎﻔﺘﻣ تﺎﯿﺻﻮﺼﺧ ﺎﺑ نﺎﺘﻧاز ]
18 [ .
ﺮﯿﺛﺎﺗ ﺖﺤﺗ نﺎﻧ صﻮﺼﺨﻣ ﻢﺠﺣ رﻮﺘﮐﺎﻓ ﺖﺳا ﺮﮐذ ﻪﺑ مزﻻ ﻂﯾاﺮﺷ و زﻼﯿﻣآ ﺎﻔﻟآ ناﺰﯿﻣ ،ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ راﺪﻘﻣ ﻞﯿﺒﻗ زا ﯽﻠﻣاﻮﻋ ﺰﯿﻧ ﺮﯿﻤﺨﺗ ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ . ﺎـﺑ ﺖﮔﺎﺑ نﺎﻧ ﮏﯾ ﻪﯿﻬﺗ ﺖﻬﺟ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ
رﺪﯿﻫ زا هدﺎﻔﺘﺳا ،بﻮﺧ ﻢﺠﺣ ﺎـﺑ يدرآ و ﺐـﺳﺎﻨﻣ ﺪﯿﺋﻮﻠﮐو
ﺖﺳا بﻮﻠﻄﻣ ﯽﻓﺎﮐ ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ .
3 .9 4 4 .1 4 .2 4 .3 4 .4 4 .5 4 .6 4 .7 4 .8 4 .9 5
ﺪﻫﺎﺷ ( %0 /5 ) نﺎﺘﻧاز
( %1 ) نﺎﺘﻧاز ( %0 /5 ) راﻮﮔ
( %1 ) راﻮﮔ ( %0 /5 ) ﻦﯿﺘﮑﭘ
( %1 ) ﻦﯿﺘﮑﭘ
ﻪﻧﻮﻤﻧ (ml/g) صﻮﺼﺨﻣﻢﺠﺣ
bc*
b bc
c
a
c bc
نﺎﻧ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ صﻮﺼﺨﻣ ﻢﺠﺣ1 ﻞﮑﺷ
* ﺢﻄﺳ رد راد ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا نﺎﺸﻧ نﻮﺘﺳ ﺮﻫ رد توﺎﻔﺘﻣ فوﺮﺣ
5 % ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ
3 - 6 -
ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﯽﺠﻨﺳ ﺖﻓﺎﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ :
ﻪـﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ
ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻞﮑﺷ 2 ﺖﺷﺬﮔ زا ﺲﭘ 24
ﻪـﻧﻮﻤﻧ ﺖـﺨﭘ زا ﺖﻋﺎـﺳ
ﺑ يﺎﻫﺪﯿﺋﻮﻠﮐورﺪﯿﻫ ،ﺖﮔﺎﺑ يﺎﻫ ﯽـﻨﻌﻣ رﻮـﻃ ﻪـﺑ ﻪـﺘﻓر رﺎﮑ
ﺮـﺛا نﺎـﯿﻣ ﻦـﯾا رد ﻪـﮐ ﺪـﻧداد ﺶﻫﺎـﮐ ار نﺎـﻧ ﯽﺘﻔﺳ يراد دﻮـــﺑ ﻪـــﯿﻘﺑ زا ﺶﯿـــﺑ راﻮـــﮔ ﺪـــﯿﺋﻮﻠﮐورﺪﯿﻫ .
ندوﺰـــﻓا
زا ﺲﭘ ﺎﻫﺪﯿﺋﻮﻠﮐورﺪﯿﻫ 48
هﺎﮕﺘـﺳد ذﻮـﻔﻧ يژﺮـﻧا ﺖﻋﺎـﺳ
داد ﺶﻫﺎﮐ ار ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ رد ﺞﻨﺳ ﺖﻓﺎﺑ )
ﻞﮑﺷ 3 ( ﺮـﻣا ﻦﯾا ﻪﮐ
اد نﺎﻧ ﯽﺘﻔﺳ ﺶﻫﺎﮐ زا نﺎﺸﻧ ﺖﺷ
. يﺎـﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺰﯿﻧ ﺎﺠﻨﯾا رد
ﺪـﻧدﻮﺑ ﺖـﻓﺎﺑ ﯽﺘﻔﺳ ناﺰﯿﻣ ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ ياراد راﻮﮔ يوﺎﺣ .
رد
نﺎﻣز 48 ﺎﻫﺪـﯿﺋﻮﻠﮐورﺪﯿﻫ ﻪـﯿﻘﺑ ﺮﯿﺛﺎﺗ ﺖﺨﭘ زا ﺲﭘ ﺖﻋﺎﺳ
دﻮــﺑ ﺮــﺑاﺮﺑ ﺎــﺒﯾﺮﻘﺗ .
نارﺎــﮑﻤﻫ و ﯽﻨﯿﻟﺎــﺷ ]
8 [ ﺖــﺒﺜﻣ ﺮــﺛا
ﯽﺗﺎـﭘﺎﭼ نﺎـﻧ ﯽﺗﺎـﯿﺑ ناﺰﯿﻣ ﺮﺑ ار ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫﺪﯿﺋﻮﻠﮐورﺪﯿﻫ ندوﺰـﻓا ﻪـﮐ ﺪـﻧدﻮﻤﻧ هﺪﻫﺎﺸـﻣ و ﺪـﻧداد راﺮﻗ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ﺎﻫﺪﯿﺋﻮﻠﮐورﺪﯿﻫ ﻪﺑ
نﺎﻧ ، ﺚﻋﺎﺑ
ﯽﺗﺎﯿﺑ ناﺰﯿﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﺪـﯾدﺮﮔ
.
نارﺎﮑﻤﻫ و سﺎﺟور ]
5 [ نارﺎﮑﻤﻫ و رﻼﮐ ، ]
11 [ يرﺎﯿﺴﺑ و
ﺮـﮕﯾد ﻦﯿـﻘﻘﺤﻣ زا ندوﺰـﻓا يور ار ﯽـﻔﻠﺘﺨﻣ يﺎﻬﺸـﯾﺎﻣزآ
داد مﺎﺠﻧا نﺎﻧ ﯽﺘﻔﺳ ناﺰﯿﻣ ﺮﺑ ﺪﯿﺋﻮﻠﮐورﺪﯿﻫ ﺪـﻧ
ﺞﯾﺎـﺘﻧ ﻪـﺑ و
ﺪﻨﺘﻓﺎﯾ ﺖﺳد ﯽﻬﺑﺎﺸﻣ .
ـﯿﻧﺎﮑﻣ ﻢﺴ رد ﺎﻫﺪـﯿﺋﻮﻠﮐورﺪﯿﻫ ﺮﯿﺛﺎـﺗ
نﺎﻧ ﺖﻓﺎﺑ ﯽﺘﻔﺳ ﺶﻫﺎﮐ
، ﺖﺴـﯿﻧ ﺺﺨﺸـﻣ ﯽﺘﺳرد ﻪﺑ زﻮﻨﻫ
ﺎﺘﺳار ﻦﯾا رد ﯽﻟو
، ﻪـﻠﻤﺟ زا ﺖـﺳا هﺪـﺷ حﺮﻄﻣ ﯽﺗﺎﯿﺿﺮﻓ
نارﺎﮑﻤﻫ و وﺮﻣرآ ]
17 [ ﻖـﯾﺮﻃ زا ار ﺎﻫﺪـﯿﺋﻮﻠﮐورﺪﯿﻫ ﺮﯿﺛﺎﺗ
ﻪـﮐ ترﻮـﺻ ﻦﯾﺪـﺑ ،ﺪـﻧدﺮﮐ نﺎـﯿﺑ ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ رﺎﺘﺧﺎﺳ ﺮﺑ ﺮﯿﺛﺎﺗ رﺎﺘﺧﺎﺳ رد ﺮﯿﯿﻐﺗ ﺚﻋﺎﺑ ﺎﻫﺪﯿﺋﻮﻠﮐورﺪﯿﻫ ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ
ﺪﻧﻮـﺷ ﯽﻣ
ﺸﻧ رد بآ يراﺪﻬﮕﻧ و ﺶﺨﭘ نآ ﺮﺛا رد ﻪﮐ ﻪﺘﺳﺎ
ﺖﻣوﺎﻘﻣ و
ﺶﻫﺎﮐ نﺎﻧ ﺖﻓﺎﺑ ﺪﺑﺎﯾ ﯽﻣ
. ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ﻞﺳار نارﺎـﮑﻤﻫ و ]
6 [
ﺎﻫﺪﯿﺋﻮﻠﮐورﺪﯿﻫ ندوﺰﻓا ﺮﺛا رد نﺎﻧ ﺖﻓﺎﺑ ﯽﺘﻔﺳ ﺶﻫﺎﮐ ﺖﻠﻋ يﺎﻫﺪـﻧﻮﯿﭘ ﻖـﯾﺮﻃ زا نﺎﻧ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ بآ ناﺰﯿﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ،ار و بآ يﺎـــﻬﻟﻮﮑﻟﻮﻣ ﻦﯿـــﺑ هﺪـــﺷ راﺮـــﻗﺮﺑ ﯽﻧژورﺪـــﯿﻫ ﺪﻧدﺮﮐ نﺎﯿﺑ ﺎﻫﺪﯿﺋﻮﻠﮐورﺪﯿﻫ .
02 46 1 08 1 21 4 1 61 8 20
ﺪﻫﺎﺷ ( %0/5 ) نﺎﺘﻧاز
( %1 ) نﺎﺘﻧاز ( %0/5 ) راﻮﮔ
( %1 ) راﻮﮔ ( %0/5 ) ﻦﯿﺘﮑﭘ
( %1 ) ﻦﯿﺘﮑﭘ
ﻪﻧﻮﻤﻧ
(ﻦﺗﻮﯿﻧ) ﯽﺘﻔﺳناﺰﯿﻣ a* b
c b e d b
ﺖﻋﺎﺳ 24 زا ﺲﭘ ﺖﮔﺎﺑ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﯽﺘﻔﺳ ناﺰﯿﻣ 2ﻞﮑﺷ
* ﺢﻄﺳ رد راد ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا نﺎﺸﻧ نﻮﺘﺳ ﺮﻫ رد توﺎﻔﺘﻣ فوﺮﺣ 5
% ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9
ﺪﻫﺎﺷ ( %0/5 ) نﺎﺘﻧاز
( %1 ) نﺎﺘﻧاز ( %0/5 ) راﻮﮔ
( %1 ) راﻮﮔ ( %0/5 ) ﻦﯿﺘﮑﭘ
( %1 ) ﻦﯿﺘﮑﭘ
ﻪﻧﻮﻤﻧ
ﯽﺗﺎﯿﺑتﺪﺷ
a*
c cd bc ab ab
d
ﺖﻋﺎﺳ 48 زا ﺲﭘ ﺖﮔﺎﺑ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﯽﺘﻔﺳ ناﺰﯿﻣ 3ﻞﮑﺷ
* ﺢﻄﺳ رد راد ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا نﺎﺸﻧ نﻮﺘﺳ ﺮﻫ رد توﺎﻔﺘﻣ فوﺮﺣ 5
% ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ
ﻞﮑﺷ زا ﺲﭘ ﺖﮔﺎﺑ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﯽﺗﺎﯿﺑ تﺪﺷ 4 24
ﺖﻋﺎﺳ
* ﺢﻄﺳ رد راد ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا نﺎﺸﻧ نﻮﺘﺳ ﺮﻫ رد توﺎﻔﺘﻣ فوﺮﺣ 5
% ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ
3 - 7 - نﺎﻧ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﯽﺗﺎﯿﺑ ناﺰﯿﻣ ﯽﺑﺎﯾزرا ﯽﺑﺎﯾزرا :
زا ﺪﻌﺑ نﺎﻧ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﯿﻠﮐ ﯽﺗﺎﯿﺑ 24
و 48 يراﺪـﻬﮕﻧ ﺖﻋﺎـﺳ
ﺪـﯾدﺮﮔ مﺎـﺠﻧا قﺎـﺗا يﺎﻣد رد ﺐﺳﺎﻨﻣ يﺎﻫ يﺪﻨﺑ ﻪﺘﺴﺑ رد ﺎﻬﻧآ .
ﻞﮑﺷ رد ﻪﮐ رﻮﻄﻧﺎﻤﻫ 4
ا ﺪـﻌﺑ دﻮـﺷ ﯽـﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺖـﺷﺬﮔ ز
24
ﺪﻌﺑ و ﺖﺳا ﺪﻫﺎﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﯽﺗﺎﯿﺑ ناﺰﯿﻣ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ،ﺖﻋﺎﺳ ﻪـﺑ ﺖﺒﺴﻧ يﺮﺘﺸﯿﺑ ﯽﺗﺎﯿﺑ تﺪﺷ زا نﺎﺘﻧاز يوﺎﺣ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ نآزا ﺪﻧدﻮﺑ رادرﻮﺧﺮﺑ ﺪﯿﺋﻮﻠﮐورﺪﯿﻫ يوﺎﺣ ﺮﮕﯾد يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ .
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1 0
ﺪﻫﺎﺷ ( %0/5 ) نﺎﺘﻧاز
( %1 ) نﺎﺘﻧاز ( %0/5 ) راﻮﮔ
( %1 ) راﻮﮔ ( %0 /5 ) ﻦﯿﺘﮑﭘ
( %1 ) ﻦﯿﺘﮑﭘ
ﻪﻧﻮﻤﻧ
ﯽﺗﺎﯿﺑتﺪﺷ bcbc
c b b
bc a*
ﺖﻋﺎﺳ 48زا ﺲﭘ ﺖﮔﺎﺑ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﯽﺗﺎﯿﺑ تﺪﺷ 5 ﻞﮑﺷ
* ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا نﺎﺸﻧ نﻮﺘﺳ ﺮﻫ رد توﺎﻔﺘﻣ فوﺮﺣ ﺢﻄﺳ رد راد
5 % ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ
نﺎـﻣز ﻦﯾا رد
، ياراد ﻪـﻧﻮﻤﻧ ار ﯽﺗﺎـﯿﺑ ناﺰـﯿﻣ ﻦﯾﺮـﺘﻤﮐ 1
%
ﺖﺷاد ﻦﯿﺘﮑﭘ .
ﺖﺷﺬﮔ زا ﺪﻌﺑ 48
،ﺖﻋﺎﺳ ﻞﮑﺷ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ
هرﺎﻤﺷ 5 ﻪـﻧﻮﻤﻧ ﻪـﺑ طﻮـﺑﺮﻣ ﯽﺗﺎـﯿﺑ ناﺰﯿﻣ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ﻢﻫ زﺎﺑ
دﻮﺑ ﺪﻫﺎﺷ . ﺖﺷﺬﮔ زا ﺪﻌﺑ 48
ﺖﻋﺎﺳ
، ﺮﻈﻧ زا ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻦﯾﺮﺘﻬﺑ
ياراد ﻪﻧﻮﻤﻧ ،ﯽﺗﺎﯿﺑ ندﻮﺑ ﻢﮐ 1
% راﻮـﮔ دﻮـﺑ . ياراد ﻪـﻧﻮﻤﻧ
0 5 10 15 20 25
ﯽﺘ ﻔﺳ ناﺰ ﯿﻣ ) ﻦﺗﻮ ﯿﻧ (
ﻪﻧﻮﻤﻧ
b b b
bc c b a
رد ﻪﮑﻨﯾا ﺎﺑ ﻦﯿﺘﮑﭘ 24
ﯽﯾﺎﺸـﭼ نارواد ﺮـﻈﻧ زا لوا ﺖﻋﺎﺳ
ﺖـﺷﺬﮔ زا ﺲـﭘ ار ﺪﻧور ﻦﯾا ﯽﻟو دﻮﺑ هﺪﺷ ﯽﺑﺎﯾزرا بﻮﺧ 48 ﯽﺗﺎﯿﺑ ناﺰﯿﻣ نﺎﻣز ﻦﯾا رد و دﺮﮑﻧ ﻆﻔﺣ ﺖﺨﭘ زا ﺖﻋﺎﺳ
يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ يوﺎﺣ
1 % يوﺎـﺣ يﺎـﻫ ﻪـﻧﻮﻤﻧ زا ﺶﯿﺑ ﻦﯿﺘﮑﭘ
ﺪﯾدﺮﮔ ﯽﺑﺎﯾزرا راﻮﮔ .
ﺎﻧ ﺖﻓﺎﺑ ﯽﺘﻔﺳ ناﺰﯿﻣ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ زا ﺲﭘ ن
ﺖﺷﺬﮔ 48 ﺐـﻠﻄﻣ ﻦـﯾا ﺪﯾﺆﻣ ﻢﻫ ﺖﻋﺎﺳ دﻮـﺑ
. درﻮـﻣ رد
ﯿﻧﺎﮑﻣ ﻢﺴ ﺮﺛا و ﺎﻫﺪﯿﺋﻮﻠﮐورﺪﯿﻫ ﯽـﻔﻠﺘﺨﻣ تاﺮـﻈﻧ و ﺪـﯾﺎﻘﻋ
دراد دﻮﺟو . داﻮﻣ ﻂﺳﻮﺗ ﻪﮐ ﯽﺑآ دﻮﺷ ﯽﻣ رﻮﺼﺗ ﻮﺳ ﮏﯾ زا
هﺪﻨﻨﮐ مرﻮﺘﻣ ،دﻮﺷ ﯽﻣ ﺖﺷادﺮﺑ
آﺮﻓ رد هﺪـﺷ دازآ ﺖﺨﭘ ﺪﻨﯾ
ﯿﺗﻻژ ﺖﻬﺟ ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ رﺎﯿﺘﺧا رد و ﻪﻨ
دﺮـﯿﮔ ﯽﻣ راﺮﻗ نﺪﺷ .
زا
د يﻮﺳ ﻪﺘﺳﺎﺸـﻧ ﺎـﺑ يﺪﯿﺋﻮﻠﮐورﺪﯿﻫ داﻮﻣ هﺪﯾدﺮﮔ ﺖﺑﺎﺛ ﺮﮕﯾ
ﮐ ﺖﺑﺎﻗر بآ ﺖﺷادﺮﺑ رد نآ يﺮﯿﮔ بآ ﺶﻫﺎﮐ ﺚﻋﺎﺑ و هدﺮ
دﺮﮔ ﯽﻣ د ] 6 [ . لﻮﺼﺤﻣ ﯽﻠﺧاد ﺖﻓﺎﺑ بآ ناﺰﯿﻣ لﺎﺣ ﺮﻫ ﻪﺑ
هزﺎـﺗ ﺮـﺑ داﻮـﻣ ﻦـﯾا ﺮﯿﺛﺎـﺗ ﻞﯿﻟد ﻦﯿﻤﻫ ﻪﺑ ،ﺪﺑﺎﯾ ﯽﻣ ﺶﯾاﺰﻓا
ﺖﺳا ﻢﻬﻣ نﺎﻧ نﺪﻧﺎﻣ .
ﻪﻠﺻﺎﺣ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﯽﻠﮐ رﻮﻃ ﻪﺑ
ﻫزور مﺎﻤﺗ رد ﺎ،
ﻪﻧﻮﻤﻧ رد ،ﯽﺗﺎﯿﺑ ناﺰﯿﻣ رد تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ
هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺪﻫﺎﺷ ﺪﯾدﺮﮔ
هﺪـﺷ ﺮـﮐذ ﺐـﻟﺎﻄﻣ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ اﺬﻟ و
ﻦﯾﺮﺘﺸـﯿﺑ نﺎـﻣز ﻦـﯾا ﯽـﻃ رد ﺪﻫﺎﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺖﻔﮔ ناﻮﺗ ﯽﻣ يوﺎﺣ ﻪﻧﻮﻤﻧ و ﻪﺘﺷاد ار ﯽﺗﺎﯿﺑ راﺪﻘﻣ 1
% ﻦﯾﺮﺘﺒـﺳﺎﻨﻣ راﻮـﮔ
ﺖـﺳا هدﻮﺑ ﺖﻬﺟ ﻦﯾا زا ﻪﻧﻮﻤﻧ .
ندوﺰـﻓا ﯽـﻠﮐ رﻮـﻃ ﻪـﺑ و
ﻪﺑ رد ﺪﯿﺋﻮﻠﮐورﺪﯿﻫ ﺖﺳا هدﻮﺑ ﺮﺛﻮﻣ ﯽﺗﺎﯿﺑ ﻦﺘﺧاﺪﻧا ﺮﯿﺧﺎﺗ
.
4 - ﻊﺑﺎﻨﻣ
[1] Ravi, R., Manhar, R. and Rao, P.H. 2000.
Influence of additives on the rheological characteristics and baking quality of wheat flours. Eur. Food Res.Tech. 210: 202-208.
[2] Maga, J.A. 1975. Bread staling. Food Tech. 5:443-448.
[3] Azizi, M.H., Rajabzadeh, N. and Riahi, E.
2003. Effect of mono- diglyceride and Lecithin on dough rheological characteristics and quality of flat bread.
Lebensm. Wiss.u. Technology (LWT). 36:
189-193.
[4] Herz, K.O. 1965. Staling of bread revicw.
Food Tech. 19: 1828-1832.
[5] Rojas, J.A., Rosell, C.M. and Barber, B.D.
1999. Pasting Properties of different wheat flour- hydrocolloid systems. Food Hydrocolloids. 13: 27-33.
[6] Rosell, C. M., Rojas, J. A. and Benedito, B.D. 2001. Influence of hydrocolloids on dough rheology and bread quality. Food Hydrocolloids, 15: 75-81.
[7] Arab Ameri, M., Azizi, M. H. and Barzegar, M. 1383. Influence of some hydrocolloids on dough reological properties and quality of Lavash bread. Iranian J. food Sci. and Tech. 1:55-65.
[8] Shalini, K. G. and Laxmi, A. 2007.
Influence of additives on rheological characteristics of whole – wheat dough and quality of chapatti (Indian un leavened flat bread) Part I – hydrocolloides. Food Hydrocolloids, 21:110-117.
[9] AACC. 1983. Approved Methods of Analysis of the American Association of Cereal Chemists. St. Paul, Minnesota. U.S.A.
[10] Davidou, S., Lemeste, M., Debever, E.
and Bekaert, D. 1996. Effect of native lipids, shortenings and bread moisture on bread firmness. Food Hydrocolloids, 10: 375-383.
[11] Collar, C., Andreu, P., Martinez, J. C. and Armero, E. 1999. Optimization of hydrocolloid addition to improve wheat bread dough functionality : a response surface methodology study. Food Hydrocolloids. 13:
467 - 475.
[12] Guadra, A., Rosell, C.M., Bendito, C. and Gallato, M.J. 2004. Different hydrocolloides as bread improvers and anti staling agents.
Food Hydrocolloids. 18: 241-247.
[13] Fessas, D. and Shraldi, A. 1998. Texture and staling of wheat bread crumb: effect of water extractable proteins and pentosans.Thermochemica Acta, 323: 17-26.
[14] Basiri, A. 1996. Statistical designs in agricultural science. Shiraz university press.
[15] Payan, R. 1998. Introduction to cereal technology. Nopardazan press, Tehran.
[16]Rajabzade ,N. Bread technology. 2nd edition. Tehran university press.
[17] Armero, E. and Collar, C. 1996. Anti- staling additives. Flour type and sourdough process effects on functionality of wheat doughs. J. Food Sci. 61-299-303.
[18] Philips, G. O. and Williams, P. A. 2000.
Handbook of hydrocolloids. CRC press, NewYork.
