ﻪﻣﺎﻨﻫﺎﺷ زا ﯽﺘﯿﺑ ﺢﯿﺤﺼﺗ
مﺎﺳ ﻪﻣﻮﺼﻌﻣ ﯽﻧﺎﯿﻧﺎﺧ
نﺎﺠﻧز هﺎﮕﺸﻧاد يﺮﺘﮐد يﻮﺠﺸﻧاد
هﺪﯿﮑﭼ ﺖﺳا ﯽﺑدا رﺎﺛآ ﻦﯾﺮﺗﺮﺑ زا ﯽﮑﯾ نﺎﻬﺟ رد ﻪﭼ و ناﺮﯾا رد ﻪﭼ ﮏﺷ نوﺪﺑ ﯽﺳودﺮﻓ ﮥﻣﺎﻨﻫﺎﺷ .
راﺰﻫ ﺖﺼﺷ ًادوﺪﺣ ﻪﻣﻮﻈﻨﻣ ﻦﯾا ﻪﮐ ﯽﺘﯿﺑ
هﺪﺳ رد ،دﺮﮐ فﺮﺻ نآ ندوﺮﺳ ياﺮﺑ ار شﺮﻤﻋ زا لﺎﺳ ﯽﺳ ﯽﺳودﺮﻓ ﻪﺘﻓﺎﯾ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﺮﯿﺧا يﺎﻫ
ﻪﺨﺴﻧ يﺎﻫ رﺎﻨﮐ و ﻪﺷﻮﮔ رد نﺎﺳﺎﻨﺷ
ﻦﯾﺮﺗﺮﺒﺘﻌﻣ زا ﯽﮑﯾ ﻪﮐ ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد ﺮﺒﺘﻌﻣ پﺎﭼ ﻦﯾﺪﻨﭼ ،نﺎﻬﺟ ﯽﻘﻟﺎﺧ ﺮﺘﮐد ﺢﯿﺤﺼﺗ ﺎﺑ ﻪﻣﺎﻨﻫﺎﺷ ،نﺎﺸﻨﯾﺮﺗﺮﺧﺆﻣ لﺎﺣ ﻦﯿﻋ رد و ﺎﻫ
ﺖﺳا ﻖﻠﻄﻣ .
ﺖﻗد دﻮﺟو ﺎﺑ ﺮﻈﻧ
شﻼﺗ و ﯽﻣﺮﺑ ﻪﺨﺴﻧ ﻦﯾا رد ﯽﺗﺎﯿﺑا ﻪﺑ ﯽﻫﺎﮔ ﻢﻫ زﺎﺑ ،نﺎﺸﯾا ناواﺮﻓ يﺎﻫ رد مﺎﻬﺑا و ﯽﮔﺪﯿﭽﯿﭘ ﻪﮐ ﻢﯾرﻮﺧ
ﯽﻣ لاﺆﺳ ﺮﯾز ار ﯽﺳودﺮﻓ نﺎﺑز ﯽﻧاور و ﺖﺳﻼﺳ ،نآ دﺮﺑ
. هدﺮﮐ ﯽﻌﺳ ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻦﯾا رد لﺪﺑ ﯽﮔدﺎﺳ ﻪﺑ ار تﺎﯿﺑا ﻦﯾا زا ﯽﮑﯾ ﯽﮔﺪﯿﭽﯿﭘ ﺎﺗ ﻢﯾا
ﻢﯾزﺎﺳ : ﻨﺷ اوآ ﻪﻧﻮﮔ ناﺰﮐ ﺪﺒﻬﭙﺳ
ﯿ ﺪ ﺮﮐ ﻪﮕﻧ
ﺷرﻮﺧ د ﯿ ﺪﺑ ار خر ﺪ ﯾ
ﺪ
كﺎﻨﺑﺎﺗ ﺮﻫﻮﮔ نآ زا مﺎﺑ هﺪﺷ
خﺮﺳ ،ﺶﻠﮔ ىﺎﺠﺑ ﯾ
كﺎﺧ ،تﻮﻗﺎ
ﻨﭼ ﯿ هﺎﻣ ىا ﻪﮐ ﺦﺳﺎﭘ داد ﻦ ﺮﻬﭼ
ﺮﻓآ ﻦﻣ ز تدورد
ﯾ ﺮﻬﭙﺳ زا ﻦ
) ،ﯽﻘﻟﺎﺧ پﺎﭼ 1368
: ج 1 / 198 199_ ب ، 513 515_ (
ﺖﯿﺑ ﻪﺑ ﻪﺘﺳﻮﯿﭘ تﺎﯿﺑا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ 514
ﺖﺷاددﺎﯾ ﺶﺨﺑ رد نﺎﺸﯾا تﺎﺤﯿﺿﻮﺗ و ﺎﺑ ،ﺎﻫ
ﻪﻣﺎﻨﻫﺎﺷ ﻪﺑ دﺎﻨﺘﺳا و ﻢﯿﺧوﺮﺑ ،ﻮﮑﺴﻣ پﺎﭼ يﺎﻫ
هﺮﮔ و ﺶﭽﯿﭘ توﺮﯿﺑ ﯽﻄﺧ ﮥﺨﺴﻧ دﺮﺑ ﻢﯿﻫاﻮﺧ ﻦﯿﺑ زا ار ﺖﯿﺑ ﻦﯾا رد ﯽﮔدرﻮﺧ
.
هژاوﺪﯿﻠﮐ ﺎﻫ
: توﺮﯿﺑ فزوژ ﻦﺳ ﯽﻄﺧ ﮥﺨﺴﻧ ،ﻢﯿﺧوﺮﺑ پﺎﭼ ،ﻮﮑﺴﻣ پﺎﭼ ،ﯽﻘﻟﺎﺧ پﺎﭼ ،ﯽﺳودﺮﻓ ﮥﻣﺎﻨﻫﺎﺷ .
1 . ﻪﻣﺪﻘﻣ
ندوﺮﺳ فﺮﺻ ار شﺮﻤﻋ زا لﺎﺳ ﯽﺳ ﻪﮐ ﯽﺳودﺮﻓ ﻢﯿﮑﺣ ﮥﻣﺎﻨﻫﺎﺷ نﺎﺘﺳاد و تﺎﯾاور ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ
،دﺮـﮐ ﯽﻧاﺮﯾا مﻮﻗ زا هﺪﻧﺎﻣزﺎﺑ ﻦﻬﮐ يﺎﻫ
لﺎـﺳ ﻦﯾا ﯽﻃ ﻪﮐ ﺪﻧدﻮﻤﻧ نآ پﺎﭼ ﻪﺑ عوﺮﺷ و ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﺦﺴﻧ نﺎﺤﺤﺼﻣ ﻪﺟﻮﺗ درﻮﻣ هدزﻮﻧ نﺮﻗ ياﺪﺘﺑا زا پﺎـﭼ ﺎـﻫ
ﺎـﺑ يدﺪـﻌﺘﻣ يﺎـﻫ
ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ سﺮﺘﺳد رد ﻦﺘﻣ نﺪﺷ ﺮﺘﻠﻣﺎﮐ ﻪﭼﺮﻫ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ نآ زا نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ ﺦﺴﻧ فﻼﺘﺧا .
ﺶﻫوﮋﭘ رد ،ﻮﮑـﺴﻣ پﺎـﭼ ﻪـﺳ زا ﺮـﻈﻧ درﻮـﻣ
ﻦﺳ ﯽﻄﺧ ﮥﺨﺴﻧ و ﯽﻘﻟﺎﺧ و ﻢﯿﺧوﺮﺑ هدﺮﮐ هدﺎﻔﺘﺳا توﺮﯿﺑ فزوژ
ﯽﻘﻟﺎـﺧ و ﻮﮑـﺴﻣ پﺎـﭼ ود رد ﻪـﮐ ﻪﻣﺎﻨﻫﺎـﺷ زا ار ﯽـﺘﯿﺑ ﻞﮑـﺸﻣ ﺎﺗ ﻢﯾا
ﻢﯿﯾﺎﻤﻧ ﻞﺣ توﺮﯿﺑ ﮥﺨﺴﻧ و ﻢﯿﺧوﺮﺑ پﺎﭼ ﻖﯾﺮﻃ زا ﺖﺳا كﻮﮑﺸﻣ .
ﻪـﭽﺨﯾرﺎﺗ ﺮـﻈﻧ درﻮﻣ ﺖﯿﺑ ﻞﯿﻠﺤﺗ و ﯽﺳرﺮﺑ زا ﺶﯿﭘ پﺎـﭼ زا يا
و ﺎـﻫ
دﺎﻔﺘﺳا ﮥﺨﺴﻧ هداد ﺖﺳد هﺪﺑ ﻪﺑ رﺎﮐ ﻦﯾا رد هﺪﺷ ه
ﻢﯾا .
2 . پﺎﭼ ﻪﻣﺎﻨﻫﺎﺷ يﺎﻫ
2 1_ . لﻮﻣ لوژ و نﺎﮐﺎﻣ پﺎﭼ
پﺎﭼ نﺎﮐﺎﻣ لﺎﺳ رد ﺪﻠﺟ رﺎﻬﭼ رد 1829
ﺖﺳا ﻪﻣﺎﻨﻫﺎﺷ زا ﻞﻣﺎﮐ پﺎﭼ ﻦﯿﺘﺴﺨﻧ .
رﺎﮐ ﮥﻟﺎﺒﻧد پﺎﭼ ﻦﯾا ﻪﺘﺒﻟا نﺪـﺴﻣﻻ
رد ﻪـﮐ ﺖـﺳا
لﺎﺳ 1811 دﻮﺑ هدﺮﮐ زﺎﻏآ م )ر
. ك : ،ﻖﻠﻄﻣ ﯽﻘﻟﺎﺧ 1368
: هدزاود ( ﺪﻌﺑ لﺎﺳ ﻪُﻧ لﻮﻣ لوژ
دﺮـﮐ زﺎـﻏآ ار يﺪـﯾﺪﺟ رﺎـﮐ يﻮﺴﻧاﺮﻓ .
رد يو
يﺎﻬﻟﺎﺳ ﯽﻃ 1837
1878_ داد ﻪـﺋارا ﻪﻣﺎﻨﻫﺎـﺷ زا ار يﺮـﮕﯾد ﺮـﺒﺘﻌﻣ پﺎﭼ ،ﯽﻄﺧ ﮥﺨﺴﻧ ﺞﻨﭘ و ﯽﺳ سﺎﺳا ﺮﺑ و ﺪﻠﺟ ﺖﻔﻫ رد .
ود ﻦـﯾا
ﻪﺨﺴﻧ زا ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و هدﻮﺒﻧ ﺎﻬﻟﺪﺑ ﻪﺨﺴﻧ ﻂﺒﺿ ﻞﻣﺎﺷ ﻞﻣﺎﮐ پﺎﭼ ﻦﻬﮐ يﺎﻫ
ﮥﺨﺴﻧ نﻮﭼ يﺮﺗ 614
ه . ق / 1217 م . هدﺮﺒﻧ هﺮﻬﺑ ﺲﻧارﻮﻠﻓ ﺪﻧا
)ر . هدﺰﯿﺳ ،نﺎﻤﻫ ،ك (
،لﻮﻣ لوژ زا ﺲﭘ سﺮﻟﻮﻓ نﺎﻫﻮﯾ
يﺎﻬﻟﺎﺳ رد ﯽﻧﺎﻤﻟآ 1877
1884_ سﺮﺘـﺳد رد ﻪﻣﺎﻨﻫﺎﺷ زا يﺮﮕﯾد ﺮﺒﺘﻌﻣ پﺎﭼ
ﯽﻣ پﺎﭼ ﺮﺑ شرﺎﮐ سﺎﺳا ﯽﯾﻮﮔ ﻪﮐ ﺪﻬﻧ نآ فﻼﺘﺧا و دﻮﺑ لﻮﻣ و نﺎﮐﺎﻣ يﺎﻫ
دﻮﻤﻧ ﻂﺒﺿ ﯽﺷاﻮﺣ رد ار ﺎﻫ .
ﻪـﺳ رد ﻪﻣﺎﻨﻫﺎـﺷ زا پﺎـﭼ ﻦﯾا
ﻪﺑ ﺪﻠﺟ زا ﻢﯿﺧوﺮـﺑ پﺎـﭼ رد ﺶﻧارﺎـﮑﻤﻫ و ﯽـﺴﯿﻔﻧ ﺪﯿﻌﺳ رﺎﮐ سﺎﺳا ﺰﯿﻧ هﺪﻨﯾآ رد و ﺪﯾدﺮﮔ ﺮﺸﺘﻨﻣ اراد ﯽﻫﺎﺷدﺎﭘ ﺎﺗ ﯽﻨﻌﯾ ﺺﻗﺎﻧ ترﻮﺻ
ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻪﻣﺎﻨﻫﺎﺷ )
،ﻮﻠﻧﺪﯾآ 1390 : 289 (
2 2_ . ﻢﯿﺧوﺮﺑ پﺎﭼ
٢
ﯾﺎﻣﺮﺳ ﺎﺑ ﻪﻣﺎﻨﻫﺎﺷ زا يﺪﯾﺪﺟ پﺎﭼ ﯽﺳودﺮﻓ ﺪّﻟﻮﺗ لﺎﺳ ﻦﯿﻣراﺰﻫ رد ﮥ
بﺎﺘﮐ ﺖـﻓﺎﯾ رﺎـﺸﺘﻧا ﻢﯿﺧوﺮﺑ ﯽﺷوﺮﻓ .
رود ة پﺎـﭼ يﺪـﻠﺟ هد
پﺎﭼ ﻦﯾﺮﺘﻬﺑ زا ﻪﮐ ،ﻢﯿﺧوﺮﺑ ﯽﻣ رﺎﻤﺷ ﻪﺑ ﻪﻣﺎﻨﻫﺎﺷ يﺎﻫ
لﺎﺳ رد ،دور 1315
ﺖﻓﺎﯾ ﻪﻤﺗﺎﺧ .
نﺎﻤﻫ ﺪﺷ ﻪﺘﻔﮔ ﻪﮐ ﻪﻧﻮﮔ سﺎﺳا
پﺎﭼ ،ﻢﯿﺧوﺮـﺑ
پﺎﭼ زا ،ﺖﺳا سﺮﻟﻮﻓ پﺎﭼ لﻮﻣ و نﺎﮐﺎﻣ يﺎﻫ
ﺖـﺳا هﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﺪﻌﺑ ﻪﺑ مرﺎﻬﭼ ﺪﻠﺟ رد .
نﺎﻤﯿﻠـﺳ ،ﯽﻧﺎﯿﺘـﺷآ لﺎـﺒﻗا ،يﻮـﻨﯿﻣ نادﺎﺘـﺳا
ﺴﯿﻔﻧ ﺪﯿﻌﺳ و ﻢﯿﯿﺣ ﻪﺘﺷاد هﺪﻬﻋ ﺮﺑ ار ﺢﯿﺤﺼﺗ رﺎﮐ ﯽ
ﺪﻧا ) ،ﻮﻠﻧﺪﯾآ 1390 : 289 290_ (
2 3_ . ﻮﮑﺴﻣ پﺎﭼ
لﺎﺳ ﻪﮐ يﺮﮕﯾد ﺮﺒﺘﻌﻣ پﺎﭼ ﻪﻣﺎﻨﻫﺎﺷ زا يرﺎﯿﺴﺑ ﻊﺟﺮﻣ ﺎﻫ
ﺖﺳا ﻮﮑﺴﻣ پﺎﭼ ﻪﺑ فوﺮﻌﻣ ﮥﻣﺎﻨﻫﺎﺷ ،دﻮﺑ نﺎﻫوﮋﭘ .
» ﯽﺳﺎﻨﺷروﺎﺧ ﻪﺴﺳﺆﻣ
مﻮﻠﻋ نﺎﺘﺴﮕﻨﻫﺮﻓ دﺎﺤﺗا
رد ،يورﻮﺷ ﺮﯿﻫﺎﻤﺟ ﮥﻫد
1950 م . ﻪﺑ ار ناﺪﻨﻤﺸﻧاد زا يا هﺪﻋ ي ﯽﺘﺳﺮﭘﺮﺳ
.ا . رد يو تﺎـﻓو زا ﺲـﭘ و ،ﺲﻠﺗﺮﺑ
1957 ﺖﺷﺎﻤﮔ ﻪﻣﺎﻨﻫﺎﺷ زا ﯽﻤﻠﻋ ﯽﻨﺘﻣ ﻪﯿﻬﺗ ﻪﺑ ،ﻦﯿﺷﻮﻧ ﻦﯿﺴﺤﻟاﺪﺒﻋ ﯽﺘﺳﺮﭘﺮﺳ ﻪﺑ
«.
) ،ﻖـﻠﻄﻣ ﯽﻘﻟﺎـﺧ 1368
: هدرﺎـﻬﭼ ( هدزﺎـﯾ زا ﺲـﭘ
شﻼﺗ لﺎﺳ )
زا 1960 ﺎﺗ 1971 ( رد ﻪﻣﺎﻨﻫﺎﺷ زا ﯽﻨﺘﻣ 9
ﺖـﻓﺎﯾ رﺎـﺸﺘﻧا ﻮﮑﺴﻣ رد و ﺪﻣآ ﻢﻫاﺮﻓ ﺪﻠﺟ .
ﺮـﺑ ﻮﮑـﺴﻣ پﺎـﭼ ﮥﻣﺎﻨﻫﺎـﺷ سﺎـﺳا
هﺪﯿﮑﭼ ﻪﮐ لوا ﺪﻠﺟ رد نآ ﺮﺼﺘﺨﻣ رﺎﺘﻔﮕﺸﯿﭘ ي ﻞﺼﻔﻣ ﮥﻣﺪﻘﻣ زا يا
. ﻪﺨﺴﻧ ،ﺖﺳا ﺲﻠﺗﺮﺑ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ يﺎﻫ
ﺖـﺳا هدﺮـﮐ ﯽﻓﺮﻌﻣ ار شا .
خرﻮﻣ ﺎﯿﻧﺎﺘﯾﺮﺑ ةزﻮﻣ ﯽﻄﺧ ﮥﺨﺴﻧ رﺎﻬﭼ 675
لﺎـﺳ خرﻮـﻣ داﺮـﮕﻨﯿﻨﻟ ﯽﻣﻮـﻤﻋ ﮥـﻧﺎﺨﺑﺎﺘﮐ ،يﺮﺠﻫ 733
ﯽـﺳﺎﻨﺷروﺎﺧ يﻮﺘﯿﺘـﺴﻧا ،يﺮـﺠﻫ
لﺎﺳ خرﻮﻣ يورﻮﺷ مﻮﻠﻋ نﺎﺘﺴﮕﻨﻫﺮﻓ 849
هدز سﺪﺣ ﻪﮐ ﺦﯾرﺎﺗ نوﺪﺑ يورﻮﺷ مﻮﻠﻋ نﺎﺘﺴﮕﻨﻫﺮﻓ ﯽﺳﺎﻨﺷروﺎﺧ يﻮﺘﯿﺘﺴﻧا ، ﺦﯾرﺎـﺗ ﻪـﺑ ﺪﻧا
850 ﺪﺷﺎﺑ يﺮﺠﻫ .
ﺖﺳا هﺪﺷ هداد ﺖﻘﺑﺎﻄﻣ ﺰﯿﻧ يراﺪﻨﺑ ﯽﺑﺮﻋ ﮥﻤﺟﺮﺗ ﺎﺑ ﻪﺨﺴﻧ رﺎﻬﭼ ﻦﯾا .
ﻪﺨـﺴﻧ ﺖـﺒﺛ ،پﺎـﭼ ﻦـﯾا ﺖﺒﺜﻣ تﺎﮑﻧ ﺮﮕﯾد زا
لﺪﺑ ﺖﺳا ﯽﻗروﺎﭘ رد ﺎﻫ )
ﺎﺠﻧﺎﻤﻫ ( زا هدﺎﻔﺘﺳا رد ار پﺎﭼ ﻦﯾا ﻦﺳﺎﺤﻣ ﻮﻠﻧﺪﯾآ ﻦﻬﮐ
ﺎﯿﻧﺎﺘﯾﺮﺑ ﮥﺨﺴﻧ ﯽﻨﻌﯾ ﻪﻣﺎﻨﻫﺎﺷ ﻞﻣﺎﮐ ﮥﺨﺴﻧ ﻦﯾﺮﺗ /
نﺪـﻨﻟ
675 ه . ﻪﺨﺴﻧ نداد و ق ﯽﻣ يراﺪﻨﺑ ﮥﻤﺟﺮﺗ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ و تﺎﺤﻔﺻ ﺮﯾز رد ﺎﻬﻟﺪﺑ
ﺪﻧاد . ﺖﺳا نآ ﺐﯾﺎﻌﻣ زا و :
ﺖﺳد ندﻮﺑ ﻢﮐ ﺲﯾﻮﻧ
درﻮـﻣ يﺎﻫ
ﻂﺒﺿ زا ناواﺮﻓ يوﺮﯿﭘ ،هدﺎﻔﺘﺳا ﺎـﺷ ﺢﯿﺤﺼﺗ ﯽﺒﻧﺎﺟ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻪﺑ ﯽﻬﺟﻮﺗ ﻢﮐ و سﺎﺳا ﺦﺴﻧ ﺖﺳردﺎﻧ ﯽﺘﺣ يﺎﻫ
هرﺎـﭘ و ﻪﻣﺎﻨﻫ ﺖّﺘـﺸﺗ يا
يﺎـﻫ
ﺖﺳا ﺢﺤﺼﻣ داﺮﻓا دﺪﻌﺗ زا ﯽﺷﺎﻧ .)
ر . ك : ،ﻮﻠﻧﺪﯾآ 1390 : 291 (
2 4_ . ﯽﻘﻟﺎﺧ پﺎﭼ
پﺎﭼ ﻦﯾﺮﺧآ لﺎﺣ ﻦﯿﻋ رد و ﻦﯾﺮﺘﻬﺑ زا ﯽﮑﯾ ﺖـﺳا ﻖﻠﻄﻣ ﯽﻘﻟﺎﺧ ﺖﻤﻫ ﻪﺑ ﻪﻣﺎﻨﻫﺎﺷ ،ﮓﻨﺴﻧاﺮﮔ ﺮﺛا ﻦﯾا زا ﺮﺒﺘﻌﻣ يﺎﻫ
. پﺎـﭼ ﻦـﯾا رد
زا ﻢﯿﻘﺘﺴﻣ ترﻮﺻ ﻪﺑ ،ﺲﯾﻮﻨﺘﺳد ﺞﻨﭘ و ﻞﻬﭼ ﻦﯿﺑ زا ﯽﻘﻟﺎﺧ ود ﻪـﮐ ﺖﺳا هدﺮﮐ هدﺎﻔﺘﺳا دﻮﺧ ﺮﻈﻧ درﻮﻣ ﺢﯿﺤﺼﺗ رد ﯽﻠﺻا ﮥﺨﺴﻧ هدزاود
ﻦـﻬﮐ زا نآ ﯽﻠﺻا ﮥﺨﺴﻧ ﺲﯾﻮﻨﺘـﺳد ،ﺖـﺳا ﻪﻣﺎﻨﻫﺎـﺷ زا دﻮـﺟﻮﻣ ﺦـﺴﻧ ﻦﯾﺮـﺗ
خرﻮـﻣ ،ﺲﻧارﻮـﻠﻓ ﯽـﻠﻣ ﮥـﻧﺎﺨﺑﺎﺘﮐ 614
ه . ق / 1217 و م
ﺲﯾﻮﻨﺘﺳد خرﻮﻣ ،نﺪﻨﻟ رد ﺎﯿﻧﺎﺘﯾﺮﺑ ﮥﻧﺎﺨﺑﺎﺘﮐ
675 ه . ق / 1276 م . ﺻا ﺮﯿﻏ ﮥﺨﺴﻧ ﻪﺳ زا نآ ﺮﺑ هوﻼﻋ هﺮـﻬﺑ ﺰﯿﻧ يراﺪﻨﺑ ﮥﻤﺟﺮﺗ ﮥﻓﺎﺿا ﻪﺑ ﯽﻠ
ﺖﺳا هدﺮﺑ )
،ﻖﻠﻄﻣ ﯽﻘﻟﺎﺧ 1368
: ﺖﺴﯿﺑ ( ﺖﺳا هدﺮﮐ هدﺎﻔﺘﺳا ﺢﯿﺤﺼﺗ ﻦﻓ ﯽﻤﻠﻋ لﻮﺻا زا رﺎﮐ ﻦﯾا رد يو .
» و ﯽـﺳرﺮﺑ و رﺎـﮐ ﻦﯾا ﮥﺠﯿﺘﻧ
ﻪﺘﺷﺎﮕﻧ زا ﻞﻣﺎﮐ يوﺮﯿﭘ مﺪﻋ و ﺎﻬﻄﺒﺿ يدﺎﻘﺘﻧا ﺶﻨﯾﺰﮔ سﺎﺳا ﻪﺨﺴﻧ يﺎﻫ
. ﺤـﺼﺗ لﺎـﻤﻋا و ﺮﺗراﻮﺷد ﻂﺒﺿ يﺮﺗﺮﺑ ةﺪﻋﺎﻗ ﻦﺘﺴﺑ رﺎﮐ ﻪﺑ ﺢﯿ
-
و ﺖﺳا هدﻮﺑ ﯽﺳﺎﯿﻗ يﺎﻫ . . .
«.
)
،ﻮﻠﻧﺪﯾآ 1390 : 295 (
2 5_ . توﺮﯿﺑ فزوژ ﻦﺳ ﯽﻄﺧ ﮥﺨﺴﻧ
ﻢﺘـﺸﻫ نﺮـﻗ ﻞـﯾاوا و ﻢﺘـﻔﻫ ةﺪﺳ ﺮﺧاوا ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ ﻖﻠﻄﻣ ﯽﻘﻟﺎﺧ ﺮﺘﮐد يدﺎﻘﺘﻧا ﺢﯿﺤﺼﺗ نﺎﯾﺎﭘ زا ﺲﭘ ﻪﺨﺴﻧ ﻦﯾا ﺖﺳا يﺮﺠﻫ .
ﻪﯾﻼﻃ تارﺎﺸﺘﻧا ﻂﺳﻮﺗ ناﺮﻬﺗ رد ﺲﮑﻋ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﺪﻠﺟ ﮏﯾ رد رﻮﮐﺬﻣ ﮥﺨﺴﻧ لﺎﺳ رد
1389 ﺖـﺳا هﺪـﺷ پﺎـﭼ )
،ﻮﻠﻧﺪـﯾآ
1390 : 286 ( ﯽﻣ فزوژ ﻦﺳ ﮥﺨﺴﻧ هار رد ﺪﻧاﻮﺗ
ﺪﺷﺎﺑ ﺪﻨﻣدﻮﺳ ﯽﻘﻟﺎﺧ پﺎﭼ رد هﺪﻧﺎﻣ ﯽﻗﺎﺑ تﻼﮑﺸﻣ ﯽﺧﺮﺑ ﯽﯾﺎﺸﮔ .
شﻼﺗ مﺎﻤﺗ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﺖﺷاد ﻪﺟﻮﺗ ﺪﯾﺎﺑ شﻼـﺗ ﻦﯾا زا ﯽﺧﺮﺑ ﮥﺠﯿﺘﻧ ﻪﮐ هﺪﺷ مﺎﺠﻧا يﺎﻫ
ﺰـﯿﻧ ﺮـﮕﯾد ﯽـﺧﺮﺑ و ﻢﯾدﺮـﮐ ﯽـﻓﺮﻌﻣ ار ﺎـﻫ
هﺪﺸﻧ ﯽﻓﺮﻌﻣ
،ﺪﻧا ﺶﭽﯿﭘ و ﺎﻫداﺮﯾا ﺎﺑ ﺖﺳا نﺎﮕﻤﻫ سﺮﺘﺳد رد ﻪﮐ ﻪﻣﺎﻨﻫﺎﺷ ﻦﺘﻣ نﺎﻨﭽﻤﻫ ﺖﺳا هاﺮﻤﻫ ﯽﯾﺎﻫ
. ﯽﮔﺪﯿﭽﯿﭘ ﻪـﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻪﮐ ﯽﯾﺎﻫ
دﻮـﺑ نﻮﻨﻈﻣ ﺎﻬﻧآ نﺎﺒﺗﺎﮐ ﻪﺑ ﺪﯾﺎﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا ﺺﺨﺸﻣ ،ﻪﻣﺎﻨﻫﺎﺷ زا دﻮﺟﻮﻣ ﻦﺘﻣ تدﺎﻬﺷ ﻪﺑ ﯽﺳودﺮﻓ ﻢﻟﺎﺳ و ﺖﺳرد نﺎﺑز ﻪﺑ .
لﺎـﺣ ﻦﯿـﻋ رد
ﻪﮑﻨﯾا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﯽﻘﻟﺎﺧ نﻮﭼ ﯽﻣﺮﺘﺤﻣ نﺎﺤﺤﺼﻣ ﻪﺨﺴﻧ
هداد راﺮﻗ دﻮﺧ رﺎﮐ سﺎﺳا ار ﯽﯾﺎﻫ هﺪـﺷ مﺎﻬﺑا رﺎﭼد ﻪﮐ يدراﻮﻣ ﻦﯿﻨﭼ رد ﺪﻧا
ﺪـﻧا
پﺎﭼ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ نوﺪﺑ هدﺎﻬﻧ ﻦﺘﻣ رد ار دﻮﺧ سﺎﺳا ﺦﺴﻧ ﻂﺒﺿ نﺎﻤﻫ ﺮﮕﯾد يﺎﻫ
ﺖـﺷاددﺎﯾ و تﺎﺤﯿﺿﻮﺗ ﺶﺨﺑ رد و ﺪﻧا رﺎـﻨﮐ رد ﻪـﮐ ﯽﯾﺎـﻫ
هدﺮﮐ ﻪﯿﻬﺗ ﯽﻠﺻا ﻦﺘﻣ پﺎﭼ و ﺦﺴﻧ ﻪﺑ ﻢﻫ زﺎﺑ ،ﺪﻧا
هدﻮﻤﻨﻧ ﯽﻬﺟﻮﺗ ﺮﮕﯾد يﺎﻫ ـﻧا
ﻢـﻫ و ﺪـﻨﯾﺎﻤﻧ فﺮـﻃﺮﺑ ار دﻮـﺧ لاﺆـﺳ و مﺎـﻬﺑا ﻢـﻫ ﺎـﺗ ﺪ
ﺪﻨﻧﺎﻫﺮﺑ ﯽﮕﺘﺸﮔﺮﺳ زا ار نﺎﮔﺪﻨﻧاﻮﺧ .
توﺮـﯿﺑ ةﺪـﺸﻧ ﺢﯿﺤﺼﺗ ﮥﺨﺴﻧ و ﻢﯿﺧوﺮﺑ و ﻮﮑﺴﻣ ،ﯽﻘﻟﺎﺧ پﺎﭼ ﻪﺳ رد ﺖﯿﺑ ﮏﯾ ﯽﺳرﺮﺑ ﻪﺑ ﻪﻣادا رد
هدﻮﻤﻧ ﯽﻌﺳ و ﻪﺘﻓﺎﯾ ار ﯽﻠﮑﺸﻣ ﻦﯿﻨﭼ پﺎﭼ ﻪﺑ ندﺮﮐ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻪﮐ ﻢﯿﻫد نﺎﺸﻧ ﺎﺗ ﻢﯾا
ﯽﻣ دﻮﺟﻮﻣ يﺎﻫ زا ﯽﺧﺮﺑ ناﻮﺗ
ار تﻼﮑـﺸﻣ ﻪـﻧﻮﮔ ﻦـﯾ
پﺎﭼ ﻦﯾﺮﺘﻬﺑ رد ﯽﺘﺣ دﺮﮐ ﻊﻓر ﻪﻣﺎﻨﻫﺎﺷ يﺎﻫ
.
٣
3 . ﻪﻣﺎﻨﻫﺎﺷ زا ﯽﺘﯿﺑ ﯽﺳرﺮﺑ
دﺎـــــﺑ دﺎـــــﺷ و لد مﺮـــــﺧ هﺪﻨﺘـــــﺳﺮﭘ
دﺎـــــﯾ دﺮـــــﮐ ﻮـــــﮐ يﺎﭘاﺮـــــﺳ ﯽﻧﺎـــــﻨﭼ
ىاﺮــــﺳهدﺮــــﭘزنﺎــــﺳﻦﯾﺪــــﺑهدﺎــــﯿﭘ تﺪـــــﯿﺠﻧﺮﺑ
ﻦـــــﯾا ﻰﻧاوﺮـــــﺴﺧ ود
ىﺎـــــﭘ
ﺪﺒﻬﭙـــــﺳ ناﺰـــــﮐ
ﻪـــــﻧﻮﮔ اوآ
ﺪﯿﻨـــــﺷ
ﻪـــــﮕﻧ
دﺮـــــﮐ ﺪﯿـــــﺷرﻮﺧ
خر ار ﺪـــــﯾﺪﺑ
هﺪـــــﺷ مﺎـــــﺑ
زا نآ ﺮﻫﻮـــــﮔ كﺎـــــﻨﺑﺎﺗ
ىﺎــــﺠﺑ
،ﺶــــﻠﮔ خﺮــــﺳ
،تﻮﻗﺎــــﯾ كﺎــــﺧ
ﻦﯿـــﻨﭼ داد
ﺦــــﺳﺎﭘ ﻪــــﮐ ىا هﺎــــﻣ ﺮــــﻬﭼ
تدورد
ز ﻦـــــــﻣ ﻦﯾﺮـــــــﻓآ
زا ﺮﻬﭙـــــــﺳ
) ،ﯽﻘﻟﺎﺧ پﺎﭼ 1368
: ج 1 / 198 199_ ب ، 511 515_ (
ﻪﻤﻟﺎﮑﻣ ﻪﮐ ﺖﺳا ﺺﺨﺸﻣ هﺪﻣآ تﺎﯿﺑا زا ﻪـﻤﻟﺎﮑﻣ ،ﺖﺳا هداد خر يدﺮﻣ و نز ﻦﯿﺑ يا
رد ﻪـﮐ يا ﯽـﻣ ﺮﮕﯾﺪـﮑﯾ ﻒـﺻو ﻪـﺑ نآ
ﺪـﻧزادﺮﭘ .
ﯽﺳﺎﻤﺣ ﺮﺧﺎﻓ مﻼﮐ رد ﯽﯾﺎﻨﻏ ﯽﻔﺻو .
نﺎﺘﺳاد ﻦﯾﺮﺗﺎﺒﯾز زا ﯽﮑﯾ ﻪﮐ ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ ﻪﺑ ﻪﺑادور و لاز ﻖﺸﻋ نﺎﺘﺳاد بدا و ﻪﻣﺎﻨﻫﺎـﺷ ﮥﻧﺎﻘـﺷﺎﻋ يﺎﻫ
ﺖﺳا ﯽﺳرﺎﭘ .
نﺎﺸﻧ تﺎﯿﺑا ﻦﯾا ﺖـﺳا ﺮﮕﯾﺪـﮑﯾ ﺎـﺑ راﺪـﻟد ود ﻦـﯾا راﺪﯾد ﻦﯿﺘﺴﺨﻧ ةﺪﻨﻫد
. ﯽـﻣ ﻒـﺻو لاز هﺎـﮕﻧ زا ﻪـﺑادور ﻪـﮐ ﺎـﺠﻧآ دﻮـﺷ
» خرﺪﯿﺷرﻮﺧ
«.
دراد ار ﺪﯿـﺷرﻮﺧ ﯽﻋاﺪـﺗ لاز ياﺮﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا نﺎﺸﺧرد و نﺎﺑﺎﺗ نﺎﻨﭼ يﺮﻨﻫ ﯽﻔﺻو رد ﻪﺑادور ةرﺎﺴﺧر و هﺮﻬﭼ .
ﻪـﻣادا رد
ﯽﻣ ﻪﻣادا دﺪﻌﺘﻣ يﺮﯾوﺎﺼﺗ رد تﺎﻔﯿﺻﻮﺗ ﻦﯾا ﺪﻨﺑﺎﯾ
. مﻮـﻬﻔﻣ رد نآ ﻊـﺒﺗ ﻪـﺑ و ﺮﯾﻮﺼﺗ رد ﯽﮔﺪﯿﭽﯿﭘ ﻪﮐ ﺖﺳا تﺎﻔﯿﺻﻮﺗ ﻦﯿﻤﻫ ﻦﯿﺣ رد ﺎﻣا
ﯽﻣ يور ﺪﻫد . ﺖﯿﺑ ﻦﯾا رد :
هﺪـــــﺷ مﺎـــــﺑ
زا نآ ﺮﻫﻮـــــﮔ كﺎـــــﻨﺑﺎﺗ
ىﺎــــﺠﺑ
،ﺶــــﻠﮔ خﺮــــﺳ
،تﻮﻗﺎــــﯾ كﺎــــﺧ
ﯽﺑ ﯽﯾﺎﻨﺷور مﺎﺑ زاﺮﻓ ﺮﺑ ﻪﻧاﺮﻋﺎﺷ ﯽﻗاﺮﻏا رد خرﺪﯿﺷرﻮﺧ ﻦﯾا ﯽﻣ لاز ﻪﮐ ﺖﺳا هدﻮﻤﻧ دﺎﺠﯾا يﺪﺣ
ﻂﯿـﺤﻣ مﺎـﻤﺗ نآ ﮥﻄـﺳاو ﻪـﺑ دراﺪﻨﭘ
ﮓﻨﺳ ﺎﺑ ﺪﯿﺷرﻮﺧ رﻮﻧ ﻪﮐ يرﺎﮐ نﺎﻤﻫ ﺖﺳا هﺪﺷ نﺎﺸﺧرد يﺮﻫﻮﮔ نﻮﭼ ﺶﻓاﺮﻃا ﯽﻣ ﺎﻫ
ﻋ رد ﻪﺘﺒﻟا ﺪﻨﮐ ﺎﻣﺪﻗ ةﺪﯿﻘ
. حﺮـﻄﻣ لاﺆﺳ ﺪﻨﭼ ﺎﻣا
ﺖﺳا . مود عﺮـﺼﻣ رد نآ زا ﺲـﭘ ؟مود عاﺮﺼﻣ ﻪﺑ ﻪﺘﺳﻮﯿﭘ و فﻮﻗﻮﻣ ﺎﯾ دﻮﺷ ﻪﺘﺴﻧاد ﻞﻘﺘﺴﻣ ﺪﯾﺎﺑ ﺎﻨﻌﻣ و ﺮﯾﻮﺼﺗ رد ﺖﯿﺑ ﻦﯾا زا لوا عﺮﺼﻣ
؟ﺖﺳا هداد خر ﯽﻗﺎﻔﺗا ﻪﭼ ﯽﯾﺎﻨﻌﻣ و يﺮﯾﻮﺼﺗ ﺮﻈﻧ زا ﻢﻫ زﺎﺑ
ﯽﻣ ﺖﯿﺑ ﻦﯾا ﺢﯿﺿﻮﺗ رد ﯽﻘﻟﺎﺧ ﺪﺴﯾﻮﻧ
:
» ﯽﺗرﻮﺻ رد ﺳرد ﺎﻣ ﺶﺴﯾﻮﻧ ﻪﮐ
ﯽﻣ ،ﺪﺷﺎﺑ ﺖ ﺪﯾﻮﮔ
: ﻞـﮔ ،ﻪـﺑادور زا ﯽـﻨﻌﯾ كﺎﻨﺑﺎﺗ ﺮﻫﻮﮔ نآ زا
دﻮﺑ هﺪﺷ خﺮﺳ تﻮﻗﺎﯾ نﻮﭼ مﺎﺑ .
ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺎﯾ هار ﻦﺘﻣ رد ﯽﻔﯾﺮﺤﺗ ﺎﯾﻮﮔ ﯽﻟو .«
.) 1391 : 236 ( ﯽـﻣ هﮋـﯾو ﻪﺘﮑﻧ ﻪﺳ تﺎﺤﯿﺿﻮﺗ ﻦﯾا زا دﻮـﺷ
:
دراد ﺪﯾدﺮﺗ نآ ﯽﺘﺳرد ةرﺎﺑرد و ﺖﺳا هﺪﯾﺪﻨﺴﭙﻧ ناﺪﻨﭼ ار ﯽﻄﺒﺿ ﻦﯿﻨﭼ دﻮﺧ ﯽﻘﻟﺎﺧ ﻪﮑﻧآ ﯽﮑﯾ .
ﮕﯾدود ﺮﯾﻮـﺼﺗ رد ار لوا عﺮـﺼﻣ ﻪﮑﻨﯾا ﺮ
ﯽﻣ مود عﺮﺼﻣ ﮥﺘﺳﻮﯿﭘ ﯽﻨﻌﻣ و ﺪﻧاد
. ﯽﻣ مود عﺮﺼﻣ بﺎﺑ رد ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﺤﯿﺿﻮﺗ ﺮﮕﯾد ﻪﺳ ﯽـﻠﮐ مﺎـﻬﺑا و ﺖﺴﯿﻧ نﺎﻣﺎﺳ ﻪﺑ ناﺪﻨﭼ ﻪﮐ دروآ
ﺖﺳﺎﺟ ﺮﺑﺎﭘ ﺖﯿﺑ .
دﻮﺷ هدروآ ﺰﯿﻧ ﻮﮑﺴﻣ پﺎﭼ ﻂﺒﺿ ﮏﯾﺮﻫ ﺢﯿﺿﻮﺗ زا ﻞﺒﻗ ﺖﺳا ﺮﺘﻬﺑ :
دورد] نﺎــــﻬﺟ ﻦﯾﺮــــﻓآ
ﺮــــﺑ ﻮــــﺗ دﺎــــﺑ
ﻢــــﺧ
خﺮــــﭼ نادﺮــــﮔ ﻦﯿــــﻣز
ﻮــــﺗ دﺎــــﺑ [
هدﺎــــﯿﭘ ﻦﯾﺪــــﺑ نﺎــــﺳ ز هدﺮــــﭘ ىاﺮــــﺳ
تﺪـــــﯿﺠﻧﺮﺑ
ﻦـــــﯾا ﻰﻧاوﺮـــــﺴﺧ ود
ىﺎـــــﭘ
ﺪﺒﻬﭙـــــﺳ ناﺰـــــﮐ
ﻪـــــﻧﻮﮔ اوآ
ﺪﯿﻨـــــﺷ
ﻪـــــﮕﻧ
دﺮـــــﮐ و ﺪﯿـــــﺷرﻮﺧ خر
ار ﺪـــــﯾﺪﺑ
هﺪـــــﺷ] مﺎـــــﺑ
زا نآ ﺮﻫﻮـــــﮔ كﺎـــــﻨﺑﺎﺗ
ىﺎــــﺠﺑ
ِﻞــــﮔ خﺮــــﺳ تﻮﻗﺎــــﯾ
كﺎــــﺧ [
ﻦﯿـــﻨﭼ داد
ﺦـــﺳﺎﭘ ﻪـــﮐ ىا هﺎـــﻣ ﺮـــﻬﭼ
تدورد
ز ﻦـــــــﻣ ﻦﯾﺮـــــــﻓآ
زا ﺮﻬﭙـــــــﺳ
) ،ﻮﮑﺴﻣ 1963 : ج 1 / 171 ب ، 542 545_ (
نﺎﻤﻫ ﯽﻣ هﺪﯾد ﻪﮐ ﻪﻧﻮﮔ ﺖﺳا دﻮﻬﺸﻣ ﯽﺋﺰﺟ ﯽﻓﻼﺘﺧا رﻮﮐﺬﻣ ﺖﯿﺑ رد ﺎﻬﻨﺗ و ﺖﺳا نﺎﺴﮑﯾ پﺎﭼ ود ﺮﻫ يﺎﻫﺎﻀﻓ دﻮﺷ
:
» ﻞـﮔ يﺎـﺟ ﻪﺑ
خﺮﺳ
« ﯽﻘﻟﺎﺧ رد ﻪﮐ
» خﺮﺳ ﺶﻠﮔ يﺎﺟ ﻪﺑ تﻮﻗﺎﯾ
« ﺖﺳا هﺪﻣآ .
ﺖﺳا يروﺮﺿ ﯽﺗﺎﺤﯿﺿﻮﺗ پﺎﭼ ود ﻦﯾا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ :
۴
يﻮﺤﻧ ﺶﻘﻧ ﺮﮔا ﺖﺴﺨﻧ عاﺮﺼﻣ ةرﺎﺑرد
» نآ
« ﺪﺷ ﺪﻫاﻮﺧ ﻞﺣ ﺖﻤﺴﻗ ﻦﯾا ﻞﮑﺸﻣ ﻢﯿﻨﮐ ﺺﺨﺸﻣ ار .
» نآ
« هرﺎـﺷا ﺮﯿﻤـﺿ ﺎﺠﻨﯾا رد ار
ﺰـﯿﻧ ﺮﯿﻤﺿ ﻊﺟﺮﻣ و دﻮﺑ ﺪﻫاﻮﺧ ﻞﻘﺘﺴﻣ لوا عﺮﺼﻣ ﺮﯾﻮﺼﺗ و ﯽﻨﻌﻣ ﻢﯿﻧاﺪﺑ هرﺎﺷا ﺮﯿﻤﺿ ﺮﮔا ؟هرﺎﺷا ﺖﻔﺻ ﺎﯾ ﻢﯿﻧاﺪﺑ
» خرﺪﯿـﺷرﻮﺧ
«.
ﺖـﯿﺑ
ﺖﺳا ﯽﻠﺒﻗ :
ﻨﺑﺎﺗ ﺮﻫﻮﮔ ،خرﺪﯿﺷرﻮﺧ نآ زا مﺎﺑ ﺪﺷ كﺎ
. ﻪﺒﺸﻣ كﺎﻨﺑﺎﺗ ﺮﻫﻮﮔ ترﻮﺻ ﻦﯾا رد مﺎـﺑ ياﺮﺑ ﺖﺳا ﯽﻬﺑ
. ﺪـﺷ هدروآ ﻪـﮐ ﻪـﻧﻮﮕﻧﺎﻤﻫ
ﯽﻘﻟﺎﺧ
» نآ
« ﯽﻣ هرﺎﺷا ﺖﻔﺻ ار ﺪﻧاد
: كﺎﻨﺑﺎﺗ ﺮﻫﻮﮔ نآ زا مﺎﺑ
=) ﻪﺑادور ( ﺖـﺳا هﺪﺷ ﯽﺧﺮﺳ تﻮﻗﺎﯾ ﺶﻠﮔ .
و ﻞـﮔ ﻮـﺸﺣ ﺶﻧاﻮـﺧ ﻦـﯾا رد
ﻪﺑ ﻪﮐ هﺪﻣآرد عﺮﺼﻣ ﮏﯾ رد كﺎﺧ و دﻮﺷ فﺬﺣ ﺪﯾﺎﺑ ﺎﻬﻧآ زا ﯽﮑﯾ ﯽﻨﻌﻣ رد رﺎﭼﺎﻧ
ﺖﺴﯿﻧ ﺺﺨﺸﻣ ﺰﯿﻧ يﺎﺠﺑ ةژاو ﻒﯿﻠﮑﺗ .
ﺮﮔا
» نآ
« ﺖﻔﺻ
هرﺎﻌﺘﺳا كﺎﻨﺑﺎﺗ ﺮﻫﻮﮔ ﺪﺷﺎﺑ هرﺎﺷا ﻪﺑ ﺖﯿﺑ ﺶﺴﯾﻮﻧ و ﻪﺑادور زا ﺖﺳا يا
دﻮﺑ ﺪﻫاﻮﺧ ﻦﯿﻨﭼ ﺮﺜﻧ ترﻮﺻ :
يﺎـﺟ ﻪـﺑ كﺎـﻨﺑﺎﺗ ﺮﻫﻮـﮔ نآ زا مﺎـﺑ
خﺮﺳ كﺎﺧ ،ﺶﻠﮔ ﺖﺳا هﺪﺷ تﻮﻗﺎﯾ
!!!
ﯽـﻣ ﺺﺨﺸﻣﺎﻧ ﺖﺳا كﺎﺧ و ﻞﮔ نﺪﺷ تﻮﻗﺎﯾ خﺮﺳ ﺚﻋﺎﺑ ﻪﮐ كﺎﻨﺑﺎﺗ ﺮﻫﻮﮔ ﮥﻄﺑار و ددﺮـﮔ
. رد ﺎـﻣا
ﻪﮐ ﯽﺗرﻮﺻ
» نآ
« دﻮﺷ داﺪﻤﻠﻗ ﺮﯿﻤﺿ :
نآ زا مﺎﺑ
=) خرﺪﯿﺷرﻮﺧ :
ﻪﺑادور ( تﻮﻗﺎﯾ خﺮﺳ كﺎﺧ ،ﺶﻠﮔ يﺎﺟ ﻪﺑ و هﺪﺷ كﺎﻨﺑﺎﺗ ﺮﻫﻮﮔ )
هﺪﺷ ( رد
ﻦﯾا ﺖـﺳا هﺪـﺷ ﺐﺒـﺳ يﺰﯿﭼ ﻪﭼ و هداد خر ﻪﭼ نﺎﻬﮔﺎﻧ ﺎﻣا ،هﺪﺷ ﻞﺣ ﯽﻧﺎﺳآ ﻪﺑ نآ يﻮﺤﻧ ةدﺎﺳ ﺮﯿﯿﻐﺗ زا لوا عﺮﺼﻣ ﻞﮑﺸﻣ ﺎﻬﻨﺗ ترﻮﺻ
،مﺎﺑ ﻞﮔ يﺎﺟ ﻪﺑ ﻪﮐ ﺖﺳﺎﺟﺮﺑﺎﭘ كﺎﺧ و ﻞﮔ ﻮﺸﺣ نﺎﻨﭽﻤﻫ ﺪﻨﭼﺮﻫ ؟ﺖﺳا هﺪﺷ خﺮﺳ تﻮﻗﺎﯾ كﺎﺧ
.
هﺪﻧاﻮﺧ ﻞُﮔ ار ﻞﮔ ﻦﯿﺤﺤﺼﻣ ﻪﮐ ﺖﺳا ﺺﺨﺸﻣ ﻮﮑﺴﻣ ﮥﺨﺴﻧ رد ﺮﮕﯾد يﻮﺳ زا ﺪﻧا
: خﺮﺳ ﻞُﮔ يﺎﺠﺑ )
ﻪﺑادور ةﺮﻬﭼ (
تﻮﻗﺎـﯾ ،مﺎﺑ كﺎﺧ
ﺖﺳا هﺪﺷ .
ﺖﺳا حﺮﻄﻣ ﻪﺘﮑﻧ ود ﺎﻣا دﻮﺑ ﺪﻫاﻮﺨﻧ ﯽﻠﮑﺸﻣ ﺶﻧاﻮﺧ ﻞﮑﺷ ﻦﯾا رد ﺎﯾﻮﮔ :
ﻒﻟا . ﻦﯾا رد ﻮﺻ تر
» يﺎﺠﺑ
« ﻢﯿﻫاﻮﺨﺑ ﺮﮔا ؟دراد ﯽﯾﺎﻨﻌﻣ ﻪﭼ رﻮﮐﺬﻣ ﺖﯿﺑ رد
» يﺎﺠﺑ
« ﻪـﺑ ﺪـﯾﺎﺑ ﺪـﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ﯽﻧﺎﻣﺎﺴﺑ ﯽﻨﻌﻣ ﺖﯿﺑ ﻦﯾا رد
» ﺮﻃﺎﺧ ﻪﺑ
« ﺖﻐﻟ رد ﯽﺳرﺮﺑ ﺎﺑ ﻪﮐ دﻮﺷ ﯽﻨﻌﻣ ﭻﯿﻫ ﻪﻣﺎﻨﻫﺎﺷ ﮓﻨﻫﺮﻓ و ﻦﺨﺳ ﮓﻨﻫﺮﻓ ،ﻦﯿﻌﻣ ﮓﻨﻫﺮﻓ ،اﺪﺨﻫد ﮥﻣﺎﻧ
ار ﯽﯾﺎـﻨﻌﻣ ﻦﯿﻨﭼ ماﺪﮐ
هدﺮﮑﻧ ﻂﺒﺿ ﺐﯿﮐﺮﺗ ﻦﯾا ياﺮﺑ ﺪﻧا
! ﻪﻣﺎﻨﻫﺎﺷ ﮓﻨﻫﺮﻓ ﻞﯾذ ﺖﺳا هدﺮﮐ يروآدﺮﮔ ﯽﻗاور ﻪﮐ ار
» يﺎﺠﺑ
« ﺎـﺗ ﺖـﺳا هدﺮـﮑﻧ ﻂﺒـﺿ ار ﺖﯿﺑ ﻦﯾا
ﯽﻣ ﯽﻨﻌﻣ ﻪﭼ وا ﺮﻈﻧ رد ﺐﯿﮐﺮﺗ ﻦﯾا دﻮﺷ ﺺﺨﺸﻣ ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ﺪﻧاﻮﺗ
. ﺖﺳا هژاو ﻦﯾا ﻞﯾذ هﺪﺷ ﺖﺒﺛ ﯽﻧﺎﻌﻣ زا :
» ةرﺎﺑرد ؛ﻖﺣ رد
« ،
» راﺪـﯾﺎﭘ
رﺎﮔﺪﻧﺎﻣ و
« ،
» نﺎﻣﺎﺳ و هﺪﺷﺎﭘﺮﺑ ﻪﺘﻓﺎﯾ
« ،
» هﺪﻧز
« ،
» ﻦﯿﺸﻧﺎﺟ ؛يﺎﺟرد
«.
)
،ﯽﻗاور 1390 لوا ﺪﻠﺟ ، :
240 ( ﻪـﮐ يﺮﮕﯾد ﯽﻧﺎﻌﻣ ﺶﻧاﻮﺧ ﻦﯾا رد
ياﺮﺑ
» يﺎﺠﺑ
« ﻞﯿﺒﻗ زا هﺪﺷ ﻪﺘﺷﻮﻧ ﻪﻣﺎﻨﺘﻐﻟ رد
» ضﻮﻋ رد
« ،
»
ِلﺪﺑ
« ،
» ةرﺎﺑرد
« ،
»
ِﻖﺣ رد
«.
) اﺪﺨﻫد ﮥﻣﺎﻨﺘﻐﻟ (
ﯽﻤﻧ ﺖﺳرد هﺮﯿﻏ و و ﺪـﯾﺎﻤﻧ
دﻮﺑ ﺪﻫاﻮﺧ هﺪﯿﭽﯿﭘ ﯽﻨﻌﻣ نﺎﻨﭽﻤﻫ ﺖﯿﺑ رد ﺎﻬﻧآ زا ﮏﯾﺮﻫ ﻦﺘﺷاﺬﮔ ترﻮﺻ رد .
ب . ﻪﺳ يﺎﻀﻓ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻪـﻨﯿﻣز ﭻﯿـﻫ نوﺪـﺑ نآ نﺪـﺷ ﻞُﮔ نﺎﻬﮔﺎﻧ و ﺖﺳا نﺎﺸﺧرد ﺪﯿﺷرﻮﺧ و هﺎﻣ نﻮﭼ ﻪﺑادور رﺎﺴﺧر ،ﺖﯿﺑ
و يا
ﯽﻤﻧ ،خﺮﺳ ﻞﮔ ﻦﺘﺷاﺪﻧ ﺶﺸﺧرد ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ﺖـﺳا ﻪـﺘﻓﺮﮔ راﺮـﻗ شرﺎـﻨﮐ رد ﻪـﮐ دﻮـﺷ يﺮﮕﯾد ﺰﯿﭼ نﺪﺷ خﺮﺳ ﺚﻋﺎﺑ ﺪﻧاﻮﺗ
. هﺮـﻬﭼ زا يا
ﺮﻏا ﺎﺑ ﻪﺘﺒﻟا ﺮﮕﯾد يﺎﻫﺰﯿﭼ نآ ﻮﺗﺮﭘ رد ﻪﮐ ﺖﺳا هﺎﻣ و ﺪﯿﺷرﻮﺧ نﻮﭼ نﺎﺸﺧرد ﯽـﻣ كﺎـﻨﺑﺎﺗ ﺮﻫﻮـﮔ و تﻮﻗﺎـﯾ ﻪﻧاﺮﻋﺎﺷ قا
نﻮـﭽﻤﻫ ﺪﻧﻮـﺷ
لوا عﺮﺼﻣ .
ﺖﺳا هﺪﺷ ﻂﺒﺿ ﯽﺸﺣﺎﻓ توﺎﻔﺗ ﺎﺑ مود عﺮﺼﻣ ﻢﯿﺧوﺮﺑ پﺎﭼ رد ﺎﻣا :
) ؛ﻢﯿﺧوﺮﺑ 1315 : ج 1 / 164 (
رﻮﻄﻧﺎﻤﻫ ﯽﻣ هﺪﯾد ﻪﮐ ﭻﯿـﻫ مود عﺮﺼﻣ رد ﻪﻧ و لوا عﺮﺼﻣ رد ﻪﻧ دﻮﺷ
هﺮـﮔ ﻪـﻧﻮﮔ ﺖـﺳا هﺪـﻣﺎﯿﻧ دﻮـﺟو ﻪـﺑ ﯽﮔدرﻮـﺧ
. ﻪـﺑ ﻪـﺟﻮﺗ ﺎـﺑ
ﻂﺒﺿ ،كﺎﻨﺑﺎﺗ ﺮﻫﻮﮔ ،خﺪﯿﺷرﻮﺧ
» خر بﺎﺗ
« دراد ﯽﻧاﻮﺨﻤﻫ ﯽﯾﺎﻨﻌﻣ و يﺮﯾﻮﺼﺗ يﺎﻀﻓ رد و ﺖﺳا ﺖﺳرد ﺰﯿﻧ .
ﺎﺑ ﻪﺑادور ﺪﯿﺷرﻮﺧ نﻮﭼ خر
ﺎﺑ نﺎﺸﺧرد تﻮﻗﺎﯾ و ﺮﻫﻮﮔ ار نآ ،كﺎﺧ ﻪﺑ ﺶﺑﺎﺗ ﯽﻣ ﯽﺷزرا
نﺎﺘـﺴﻫﻮﮐ ﮓﻨـﺳ ﻪـﺑ نﺪـﯿﺑﺎﺗ ﺎـﺑ ﺪﯿﺷرﻮﺧ ﺎﻣﺪﻗ روﺎﺑ رد ﻪﮐ نﺎﻨﭽﻤﻫ دزﺎﺳ
ﯽﻣ ﻞﯾﺪﺒﺗ ﯽﺘﻤﯿﻗ يﺎﻬﮕﻨﺳ ﻪﺑ ار ﺎﻬﻧآ زا ﯽﺧﺮﺑ دزﺎﺳ
.
هﺪﻋ ﻢﻫ ﺮﮔا ﺎـﺗ ﻢﯾدﻮـﻤﻧ ﯽـﺳرﺮﺑ ﻢﻫ ار توﺮﯿﺑ ﯽﻄﺧ ﮥﺨﺴﻧ ،ﺪﯿﯾﺄﺗ ياﺮﺑ ،ﺪﻨﻨﮐ دراو داﺮﯾا ﻢﯿﺧوﺮﺑ پﺎﭼ رد هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ﺦﺴﻧ ﻪﺑ يا
ﻪﮐ يﺪﻨﺳ ،ﺪﺷﺎﺑ ﺮﺒﺘﻌﻣ يﺪﻨﺳ ﺖﺳا ﻪﺘﺷاﺪﻧ ﯽﺳﺮﺘﺳد ناﺪﺑ ﺶﺤﯿﺤﺼﺗ رد ﯽﻘﻟﺎﺧ
:
ﺪﯿﻨــــﺷ اوآ هرﺎـــﺑ زا ﻮـــﭼ ﺪﺒﻬﭙـــﺳ
ﺪــــﯾﺪﺑ ار خرﺪﯿــــﺷرﻮﺧ و دﺮــــﮐ ﻪــــﮕﻧ
كﺎــــﻨﺑﺎﺗ ﺮﻫﻮــــﮔ وا زا مﺎــــﺑ هﺪــــﺷ
خﺮـــﺳ ﺶـــﺧر بﺎـــﺗ ز كﺎـــﺧ تﻮﻗﺎـــﯾ
ﺪﯿﻨـــﺷ اوا هرﺎـــﺑ ناﺰـــﮐ ﺬﺒﻬﭙـــﺳ
ﺬــــﯾﺪﺑ ار خرﺬﯿــــﺷرﻮﺧ و دﺮــــﮐ ﻪــــﮑﻧ
كﺎـــﻨﺑﺎﺗ ناﺮﻫﻮـــﮔ نازا مﺎـــﺑ هﺬـــﺷ
خﺮـــﺳ ﺶـــﺧر رﻮـــﻧ ز كﺎـــﺧ تﻮﻗﺎـــﯾ
۵
) ﻢﮑﯾ ؛توﺮﯿﺑ 197
/ 486 : 53_ ﺮﻬﭼﻮﻨﻣ_ (
ةژاو
» ناﺮﻫﻮﮔ
« ندوﺰﻓا رد ﺐﺗﺎﮐ هﺎﺒﺘﺷا ﺪﯾﺎﺑ يﻮﻗ لﺎﻤﺘﺣا ﻪﺑ
» نا
« عﺮـﺼﻣ لﻼﻘﺘـﺳا ﻂﺒـﺿ ﻦﯿـﻤﻫ رد ﺪﻨﭼﺮﻫ ﺪﺷﺎﺑ هژاو ﺮﺑ ﯽﻓﺎﺿا
ﯽﻣ ﺖﺑﺎﺛ ﺰﯿﻧ لوا دﻮﺷ
. ﭻﯿﻫ ﻢﻫ زﺎﺑ ﺰﯿﻧ مود عﺮﺼﻣ رد ﯽﻨﻌﻣ و دراﺪﻧ دﻮﺟو ﯽﯾﺎﻨﻌﻣ ﯽﮔﺪﯿﭽﯿﭘ ﻪﻧﻮﮔ
» خر رﻮﻧ
« و
» خر بﺎﺗ
« ﺖـﺳرد ود ﺮﻫ
ﯽﻣ ﺪﯾﺎﻤﻧ . دﻮﺧ صﺎﺧ ﯽﯾﺎﺒﯾز ﺰﯿﻧ ود ﺮﻫ دﺎـﺠﯾا ار ﯽـﺻﺎﺧ ﯽﻘﯿـﺳﻮﻣ ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ و خﺮﺳ و خر رﺎﻨﮐ رد ﻪﮑﻨﯾا ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ رﻮﻧ ﺪﻨﭼﺮﻫ ؛ﺪﻧراد ار
ﯽﻣ ﯽـﻣ دﻮـﺟو ﻪـﺑ ار يﺮﮕﯾد صﺎﺧ ﯽﻘﯿﺳﻮﻣ مود عﺮﺼﻣ رد كﺎﺧ و لوا عﺮﺼﻣ رد كﺎﻨﺑﺎﺗ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ بﺎﺗ ﺮﮕﯾد يﻮﺳ زا و ﺪﻨﮐ دروآ
. رد
ﻦﺘﻣ ود ﻦﯾا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﺖﯿﺑ نﺎﻣﺎﺴﺑ يﺎﻨﻌﻣ ﺖﯾﺎﻬﻧ :
ﯾ وا زا مﺎﺑ نآ ﺎ ) خرﺪﯿﺷرﻮﺧ (
ةرﺎـﺴﺧر رﻮـﻧ و ﺶﺑﺎﺗ زا ﺰﯿﻧ كﺎﺧ و هﺪﺷ كﺎﻨﺑﺎﺗ ﺮﻫﻮﮔ
ﺖﺳا هﺪﺷ ﯽﺧﺮﺳ تﻮﻗﺎﯾ وا .
ﻂﺒـﺿ ﺖـﯿﺑ ﻦـﯾا ،ﺪﻨﺘـﺷاﺪﻧ ﯽﺳﺮﺘﺳد ﻢﻫ توﺮﯿﺑ ﮥﺨﺴﻧ ﻪﺑ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و ﺪﻧداﺪﻧ راﺮﻗ ﺮﻈﻧ ﺪﻣ ار ﻢﯿﺧوﺮﺑ پﺎﭼ نﺎﺸﯾا ﻪﮑﻨﯾا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻦﯿﻨﭼ ﻪﮐ ﯽﺗﺎﯿﺑا ةرﺎﺑرد ﻪﮐ دﻮﺑ ﮏﯿﻧ ﻪﭼ و ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺎﯾ ﯽﻤﻬﺒﻣ ﺖﺷاددﺎﯾ ﺖﻤﺴﻗ رد ﺪﻨﺘﺷاد ار ﯽﺗﻼﮑﺸﻣ
ﺎـﺑ و هدﻮـﻤﻧ يﺮﺘﺸﯿﺑ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﺎﻫ
پﺎﭼ ﻪﺑ ﻪﻌﺟاﺮﻣ ﯽﺑﺎﺗﮋﮐ دﻮﺟﻮﻣ يﺎﻫ
ﯽﻣ حﻼﺻا ار هﺪﻣآ ﺶﯿﭘ يﺎﻫ ﺪﻧدﺮﮐ
.
4 . يﺮﯿﮔ ﻪﺠﯿﺘﻧ
لﺎﺳ لﻮﻃ رد ار دﻮﺧ يﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ مﺎﻤﺗ ﻖﻠﻄﻣ ﯽﻘﻟﺎﺧ ﺮﺘﮐد ﻪﮑﻨﯾا دﻮﺟو ﺎﺑ هدﺮﺑ رﺎﮐ ﻪﺑ ﺎﻫ
ﻪﺋارا ار ﻪﻣﺎﻨﻫﺎﺷ زا رﺪﻘﻧاﺮﮔ ﯽﭘﺎﭼ و ﺪﻧا هدﺮﮐ
-
ﻖﯿﻗد تﺎﺤﯿﺤﺼﺗ و ﯽﺳرﺮﺑ موﺰﻟ و ﺖﺳا دﻮﺟﻮﻣ پﺎﭼ ﻦﯾا رد ﯽﺗﻻﺎﮑﺷا ﻢﻫ زﻮﻨﻫ ﺎﻣا ﺪﻧا ﮏﺗ ﺪﺣ رد ﻪﺘﺒﻟا يﺮﺗ
ﺖﯿﺑ ﯽـﻣ سﺎـﺴﺣا ﺎﻫ دﻮـﺷ
.
پﺎﭼ زا ﺪﯾﺎﺑ ﻢﻫ رﺎﮐ ﻦﯾا ياﺮﺑ هﺪـﺸﻧ ﻪـﺘﻓﺮﮔ هﺮﻬﺑ ﺎﻬﻧآ زا ﺢﯿﺤﺼﺗ رﺎﮐ رد زﻮﻨﻫ ﻪﮐ ﯽﻄﺧ ﺦﺴﻧ زا ﻢﻫ و دﻮﻤﻧ هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﻣﺎﻨﻫﺎﺷ ﺮﮕﯾد يﺎﻫ
ﺖﺳا . ﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ رد ﻞـﯾﻻد و ﻢـﯾداد ﺢﯿﺟﺮﺗ ﻮﮑﺴﻣ و ﯽﻘﻟﺎﺧ پﺎﭼ ﻂﺒﺿ ﺮﺑ توﺮﯿﺑ فزوژ ﻦﺳ ﮥﺨﺴﻧ و ﻢﯿﺧوﺮﺑ پﺎﭼ زا ار ﯽﺘﯿﺑ ﻂﺒﺿ ﺮ
ﻢﯾدﺮﮐ حﺮﻄﻣ ﻢﻫ ار نآ يﺮﺗﺮﺑ .
ﻊﺑﺎﻨﻣ
1.
دﺎﺠﺳ ،ﻮﻠﻧﺪﯾآ )
1390 ( ناوﺮﺴﺧ ﺮﺘﻓد ناﺮﻬﺗ ،لوا پﺎﭼ ،
: ﻦﺨﺳ
2.
لﻼﺟ ،ﻖﻠﻄﻣ ﯽﻘﻟﺎﺧ )
1391 ( ﺖﺷاددﺎﯾ ﻪﻣﺎﻨﻫﺎﺷ يﺎﻫ ج ،
9 ناﺮﻬﺗ ،مود پﺎﭼ ،ﻢﮑﯾ ﺶﺨﺑ ، :
ﺰﮐﺮﻣ ةﺮﺋاد ﯽﻣﻼﺳا گرﺰﺑ فرﺎﻌﻤﻟا
3.
ﺮﺒﮐا ﯽﻠﻋ ،اﺪﺨﻫد )
1325 ( ﻪﻣﺎﻨﺘﻐﻟ ناﺮﻬﺗ ،لوا پﺎﭼ ، :
ﻪﻣﺎﻨﺘﻐﻟ نﺎﻣزﺎﺳ
4.
ﯽﻠﻋ ،ﯽﻗاور )
1390 ( ﻪﻣﺎﻨﻫﺎﺷ ﮓﻨﻫﺮﻓ ناﺮﻬﺗ ،لوا پﺎﭼ ،لوا ﺪﻠﺟ ،
: ﻦﺘﻣ يﺮﻨﻫ رﺎﺛآ ﺮﺸﻧ و ﻪﻤﺟﺮﺗ ،ﻒﯿﻟﺄﺗ ﮥﺴﺳﺆﻣ
5.
ﻢﺳﺎﻘﻟاﻮﺑا ،ﯽﺳودﺮﻓ )
1315 ﯽﺳودﺮﻓ ﮥﻣﺎﻨﻫﺎﺷ ( ناﺮﻬﺗ ،لوا ج ،
: ﻢﯿﺧوﺮﺑ
6.
ودﺮﻓ ﻢﺳﺎﻘﻟاﻮﺑا ،ﯽﺳ )
1368 ( ﯽﺳودﺮﻓ ﮥﻣﺎﻨﻫﺎﺷ ناﺮﻬﺗ ،لوا پﺎﭼ ،ﻢﮑﯾ ﺮﺘﻓد ،ﻖﻠﻄﻣ ﯽﻘﻟﺎﺧ لﻼﺟ ﺢﯿﺤﺼﺗ ﻪﺑ ،
: نﺎﻬﺑزور
7.
ﻢﺳﺎﻘﻟاﻮﺑا ،ﯽﺳودﺮﻓ )
1963 م ( ﯽﺳودﺮﻓ ﮥﻣﺎﻨﻫﺎﺷ ج ،
1 ﻮﮑﺴﻣ ، : روﺎﺧ تﺎﯿﺑدا ﮥﺒﻌﺷ ﺶﻧاد تارﺎﺸﺘﻧا ةرادا
8.
،ﻢﺳﺎﻘﻟاﻮﺑا ،ﯽﺳودﺮﻓ ﯽﺳودﺮﻓ ﮥﻣﺎﻨﻫﺎﺷ
ﻢﺘـﺸﻫ ةﺪـﺳ ﻞـﯾاوا و ﻢﺘـﻔﻫ ةﺪـﺳ ﺮـﺧاوا ﺖـﺑﺎﺘﮐ ﮥﺨﺴﻧ يور زا نادﺮﮔﺮﺑ ﻪﺨﺴﻧ ،توﺮﯿﺑ ﮥﺨﺴﻧ ،
ةرﺎﻤﺷ ،توﺮﯿﺑ فزوژ ﻦﺳ ﮥﻧﺎﺨﺑﺎﺘﮐ ﻪﺑ ﻪﺘﺴﺑاو ،ﯽﻗﺮﺷ ﮥﻧﺎﺨﺑﺎﺘﮐ ،يﺮﻤﻗ يﺮﺠﻫ 43
، (NC ،رﻻﺎـﺳﺪﯿﻣا دﻮـﻤﺤﻣ ،رﺎـﺸﻓا جﺮـﯾا ﺶﺷﻮﮐ ﻪﺑ ،
ﻪﻣﺪﻘﻣ ﺎﺑ ،ﯽﻧﺎﺷﺎﮐ ﯽﺒّﻠﻄﻣ ردﺎﻧ ،ناﺮﻬﺗ ،ﻖﻠﻄﻣ ﯽﻘﻟﺎﺧ لﻼﺟ زا يا
1389
ﺮــﻬﺟ هﺎــﻣ يا ﻪــﮐ ﺦــﺳﺎﺑ ذاد ﻦﯿــﻨﭼ
ﺮﻬﭙـــــﺳ زا ﻦﯾﺮـــــﻓاو ﻦـــــﻣ ز تذورد
۶
ﻢﻫﺮﺑ ﻣ ،ﺎﻨﻌﻣ ﺶﻨﮐ رﻮﻈﻨ
و طﺎﺒﻨﺘﺳا ﯽﯾﺎﻨﻌﻣ داﺪﻧوﺮﺑ رد
ﯽﺳرﺎﻓ تﻼﻤﺟ
ﺪﻬﻣ ي راوﺰﺒﺳ
ي
ﺌﯿﻫ ﻮﻀﻋ رﻮﻧ مﺎﯿﭘ هﺎﮕﺸﻧاد ﯽﻤﻠﻋ ﺖ
هﺪﯿﮑﭼ ﻪﯾﻻﺪﻨﭼ يﺪﻨﯾاﺮﻓ ﯽﺳرﺎﻓ نﺎﺑز و نﺎﺑز ﺮﻫ تﻼﻤﺟ كرد ﯽﻨﻏ ﺚﻋﺎﺑ كرد ﻦﯾا ﯽﮕﻧﻮﮕﭼ زا ﯽﻤﻠﻋ ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ ﻦﺘﺷاد و ﺖﺳا يا
نﺪﺷ ﺮﺗ
ﯽﻣ ﯽﻧﺎﺑز تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ دﻮﺷ
. ﻢﻫﺮﺑ ﯽﮕﻧﻮﮕﭼ ﻞﻣﺎﻌﺗ ﺮﮕﻧﺎﺸﻧ ﻊﻗاو رد ﻪﻠﻤﺟ ﮏﯾ ﯽﯾﺎﻨﻌﻣ داﺪﻧوﺮﺑ رد طﺎﺒﻨﺘﺳا و رﻮﻈﻨﻣ،مﻮﻬﻔﻣ ﺎﯾ ﯽﻨﻌﻣ ﺶﻨﮐ
هزﻮﺣ ﯽﻨﻌﻣ يﺎﻫ ﺖﺳا ﯽﺳﺎﻨﺷدﺮﺑرﺎﮐ و ﯽﺳﺎﻨﺷ
. ﯽﺳرﺮﺑ و ﯽﻨﻌﻣ ﺖﯿﻤﻫا ناﺰﯿﻣ زا ﯽﺘﺳرد كرد ،ﺢﻄﺳ ﻪﺳ ﻦﯾا ﺶﻨﮐ ﻢﻫﺮﺑ ﻞﯿﻠﺤﺗ و
ﯽﻣ ﺖﺳد ﻪﺑ ﯽﺳرﺎﻓ تﻼﻤﺟ ﺮﯿﺒﻌﺗ ًﺎﺘﯾﺎﻬﻧ و رﻮﻈﻨﻣ حﻮﻄﺳ ﻦﯾا ﺎﯾآ ﻪﮑﻨﯾا و ﺪﻫد
ﺮﻫ ﺖﯿﻤﻫا ناﺰﯿﻣ و ﺪﻧراد ﯽﺷﻮﭙﻤﻫ ﻢﻫ ﺎﺑ رد ماﺪﮐ
ﺖﺳا ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻦﯾا ﻪﺟﻮﺗ درﻮﻣ ﺖﺳا ناﺰﯿﻣ ﻪﭼ ﺎﺗ ﻪﻠﻤﺟ ﯽﯾﺎﻨﻌﻣ ﺪﻨﯾآﺮﺑ .
رد حﻮﻄﺳ ﻦﯾا زا ﮏﯾ ﺮﻫ ﺶﻘﻧ ﯽﻟﺎﻤﺟا ﯽﺳرﺮﺑ ﺎﺑ ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻦﯾا رد
ﯽﻣ ﺺﺨﺸﻣ ﺪﻨﺘﺴﻫ نﺎﺑز ﻪﯾﺎﭘ تﻼﻤﺟ ﻪﮐ رﺎﯿﻌﻣ ﯽﺳرﺎﻓ نﺎﺑز يﺮﺒﺧ تﻼﻤﺟ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﯽﯾﺎﻨﻌﻣ داﺪﻧوﺮﺑ ﺎﻬﻧ ﯽﻨﻌﻣ ﻪﮐ دﻮﺷ
داﺪﻧوﺮﺑ ﺎﯾ ﯽﯾ
،ﻪﻠﻤﺟ ﯽﻧﺎﮔژاو يﺎﻨﻌﻣ ﺪﻨﯾآﺮﺑ ﻪﻠﻤﺟ ﮏﯾ ﯽﯾﺎﻨﻌﻣ ﺖﺳا هﺪﻧﻮﻨﺷ ﺮﯿﺒﻌﺗ ﺎﯾ طﺎﺒﻨﺘﺳا و هﺪﻨﯾﻮﮔ رﻮﻈﻨﻣ
. هزﻮﺣ ﻞﻣﺎﻌﺗ ﺖﯿﻤﻫا ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻦﯾا
ﯽﻨﻌﻣ دﺮﺑرﺎﮐ و ﯽﺳﺎﻨﺷ ﯽﻣ نﺎﯾﺎﻤﻧ ﯽﺳرﺎﻓ نﺎﺑز تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ رد ار ﯽﺳﺎﻨﺷ
دزﺎﺳ .
هژاوﺪﯿﻠﮐ ﺎﻫ
: ﯽﻨﻌﻣ ،ﯽﯾﺎﻨﻌﻣ داﺪﻧوﺮﺑ ﯽﻨﻌﻣ ،هﺪﻨﯾﻮﮔ ﯽﻨﻌﻣ ،ﻪﻠﻤﺟ
ﻧﻮﻨﺷ
،هﺪ ﯽﺳﺎﻨﺷ ﯽﻨﻌﻣ .
1 ﻪﻣﺪﻘﻣ_ ﺖﺳا جرﺎﺧ نﺎﻬﺟ رد ﯽﻋاﺰﺘﻧا و ﯽﻨﯿﻋ ءﯽﺷ ﺎﯾ هﺪﯾﺪﭘ ﮏﯾ زا نﺎﺑز ﮏﯾ رﻮﻨﺨﺳ ﯽﻨﻫذ ﻒﯿﺻﻮﺗ ﻊﻗاورد مﻮﻬﻔﻣ و ﯽﻨﻌﻣ .
و تﺎﻋﻼﻃا ﻦﯾا
ﻢﯿﻣﺎﻧ ﯽﻣ مﻮﻬﻔﻣ اﺮﻧآ ﺎﻣ ﻪﮐ ﺖﺳا يﺰﯿﭼ نﺎﻤﻫ ﻊﻗاو رد ﯽﻨﻫذ يﺎﻬﻔﯿﺻﻮﺗ .
و قاﺪﺼﻣ زا ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻣﻮﻬﻔﻣ نﺎﻤﻫ هژاو ﮏﯾ ﯽﻨﻌﻣ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ
ﻊﺟﺮﻣ ﺖﺳا ﻪﺘﺴﺑ ﺶﻘﻧ نﺎﺑز ﮏﯾ نارﻮﻨﺨﺳ ﻦﻫذ رد هژاو نآ .
ﻪﯿﻠﮐ و هﺪﻧﺮﭘ نآ رﺎﺘﻓر و ﻞﮑﺷ ﻞﻣﺎﺷ هﺪﻧﺮﭘ ﮏﯾ مﻮﻬﻔﻣ لﺎﺜﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ
دراد دﻮﺟو ﺎﻣ ﻦﻫذ رد ﻪﮐ ﺖﺳا نآ ﯽﮔﺪﻧز عﻮﻧ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ تﺎﻋﻼﻃا .
ﯽﻨﻌﻣ ،نﺎﺑز ﯽﻧﺎﮔژاو هزﻮﺣ رد ﺮﮕﯾد يﻮﺳ زا نﺎﻤﻫ ﻊﻗاورد ﺎﯾ
مﻮﻬﻔﻣ
ﺎﯿﻣ دﻮﺟﻮﻣ ﯽﯾﺎﻨﻌﻣ ﻂﺑاور زا ﺖﺴﺗرﺎﺒﻋ نورد ﺮﺻﺎﻨﻋ ن
مﺎﻈﻧ رد جرﺎﺧ يﺎﯿﻧد و هژاو ﮏﯾ ﻪﻄﺑار زا ﺖﺴﺗرﺎﺒﻋ عﺎﺟرا و نﺎﺑز ﺮﻫ ﯽﻧﺎﮔژاو
رﺎﺘﻔﮔ هرﺎﭘ ﮏﯾ نﺎﯿﺑ مﺎﮕﻨﻫ .
ﺖﺳا جرﺎﺧ نﺎﻬﺟ ﻪﺑ عﺎﺟرا و ﺎﻫ هژاو ﺮﯾﺎﺳ ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا رد مﻮﻬﻔﻣ دﺮﮐرﺎﮐ زا يﺪﻨﯾآﺮﺑ هژاو ﮏﯾ ﯽﻨﻌﻣ ﻊﻗاو رد .
لﺎﺜﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ
، و نآ ﺰﯾﺎﻤﺗ ﻪﻄﺳاﻮﺑ ار شﺮﻓ هژاو ﯽﻨﻌﻣ ﺎﻣ نآ لدﺎﻌﻣ يﺎﻫ هژاو ﺎﺑ هژاو ﻦﯾا ﻪﻄﺑار
) ﺖﮐﻮﻣ،ﻢﯿﻠﮔ ,
هﺮﯿﻏ وزاﺪﻧاﺮﯾز (
ﮏﯾ زا
ءﯽﺷ و فﺮﻃ شﺮﻓ
جرﺎﺧ نﺎﻬﺟ رد ﺮﮕﯾد يﻮﺳ زا
ﻢﯿﻨﮐ ﯽﻣ كرد .
ﯽﻨﻌﻣ ﺖﺳا ﻪﺟﻮﺗ درﻮﻣ هراﻮﻤﻫ ﯽﺳﺎﻨﺷ ﯽﻨﻌﻣ رد ﻪﮐ يدراﻮﻣ ﻪﻠﻤﺟ زا ﻈﻔﻟا ﺖﺤﺗ
1ﯽ ﻈﻔﻟا ﺖﺤﺗﺮﯿﻏ يﺎﻨﻌﻣ و ﯽ
ﺖﺳا . ﻨﻌﻣ ﯽ لوا عﻮﻧ
يﺎﻨﻌﻣ ﻪﺑ دراد هرﺎﺷا ﯽﻠﺻا
و ﯽﻓرﺎﻌﻤﻟا هﺮﺋاد ﻨﻌﻣ و ﻪﻠﻤﺟ رد هژاو ﮏﯾ
ﯽ ﻨﻌﻣ ﻪﮐ مود عﻮﻧ ﯽ
زﺎﺠﻣ
2ي ﯽﻌﻗاو ﺮﯿﻏ و يرﺎﻌﺘﺳا ﺎﯾ و ﺰﯿﻧ
ﯾﺎﻨﻌﻣ رد هژاو ﮏﯾ لﺎﻤﻌﺘﺳا زا ﺖﺴﺗرﺎﺒﻋ ﯽﻠﮐ رﻮﻃ ﻪﺑ دراد ﯽﻔﻠﺘﺨﻣ مﺎﺴﻗا و دﻮﺷ ﯽﻣ هﺪﯿﻣﺎﻧ ﯽ
ﻨﻌﻣ زا ﺮﯿﻏ ﯽ
ﻠﺻا ﯽ دﻮﺧ . نﺎﺑز نﺎﺳﺎﻨﺷ
ﺘﺧﺎﻨﺷ ﯽ ﻨﻌﻣ عﻮﻧ ود ﻦﯾا ﻦﯿﺑ ﯽ
ﻤﻧ ﻞﺋﺎﻗ ﺰﯾﺎﻤﺗ ﯽ
ﺪﻧﻮﺷ . زﺎﺠﻣ ﯽﻨﻌﻣ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﺪﻨﯾاﺮﻓ فﺎﮑﯿﻟ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ي
رﺎﻌﺘﺳا و ي ﻪﻟﻮﻘﻣ زا مواﺪﻣ يﺪﻨﯾاﺮﻓ
ﺖﺳا ﻦﯿﺠﻋ ﯽﻈﻔﻟا ﺖﺤﺗ ﯽﻨﻌﻣ ﺎﺑ يزﺎﺠﻣ ﯽﻨﻌﻣ و ﺖﺳا ﯽﻧوﺮﯿﺑ نﺎﻬﺟ زا ﺮﺸﺑ ﻦﻫذ يزﺎﺳ .
(123:Lakoff,1988) هﺎﮔﺪﯾد زا
ﻨﻌﻣ ﯽ ﺮﮕﯾد نﺎﺳﺎﻨﺷ
، ﻣ زا ﯽﺸﺨﺑ ﻪﺑ و ﺪﻧﻮﺷ ﯽﻣ جرﺎﺧ ﯽﺗﺪﻣ زا ﺲﭘ و ﺪﻧﻮﺷ ﯽﻣ نﺎﺑز دراو تارﺎﻌﺘﺳا ﯽﻣ لﺪﺒﻣ هژاو ﯽﻈﻔﻟا ﺖﺤﺗ يﺎﻨﻌ
ود ﻦﯾا و ﺖﺳا لﻮﻤﻌﻣ ﯽﻨﻌﻣ زا توﺎﻔﺘﻣ ﺰﯿﻧ ﺎﻬﻧآ طﺎﺒﻨﺘﺳا ﺪﻨﺘﺴﻫ لﻮﻤﻌﻣ ﺮﯿﻏ ﯽﯾﺎﻨﻌﻣ ظﺎﺤﻟ ﻪﺑ نﺎﮔﺪﻧﻮﻨﺷ ياﺮﺑ ﻪﮑﻨﯾا ﻞﯿﻟد ﻪﺑ و ﺪﻧﻮﺷ ﻨﻌﻣ ﯽ ﺪﻨﺘﺴﯿﻧ ﻪﻟﻮﻘﻣ ﮏﯾ زا .
1 2_ ﻪﻨﯿﺸﯿﭘ و ﻪﻠﺌﺴﻣ نﺎﯿﺑ_
ﺮﺑ داﺪﻧو ﯽﯾﺎﻨﻌﻣ ﮏﯾ ﻪﻠﻤﺟ ﻞﺻﺎﺣ ﺶﻨﮐ ﻢﻫﺮﺑ ﻪﺳ ﻦﯾا
ﺢﻄﺳ ﯽﯾﺎﻨﻌﻣ ﮐ و يدﺮﺑرﺎ ﻮﻬﻔﻣ ﯽﻨﻌﯾ م،
ﺖﺳا طﺎﺒﻨﺘﺳاو رﻮﻈﻨﻣ .
ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻦﯾا رد
ﺎﺗ ﺖﺳا نآﺮﺑ ﯽﻌﺳ ﺎﺑ
ﺎﺑ و هﺪﻨﯾﻮﮔ ﺶﻘﻧ و ﯽﺳرﺎﻓ نﺎﺑز تﻼﻤﺟ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﯽﯾﺎﻨﻌﻣ ﻒﯿﺻﻮﺗ يوﺎﮐز ﯽﮕﻧﻮﮕﭼ ،نﺎﯿﻣ ﻦﯾا رد هﺪﻧﻮﻨﺷ
ﻢﻫﺮﺑ ﻦﯾا
ﺶﻨﮐ رد ﺮﺑ داﺪﻧو ﻨﻌﻣ ﯽﺳرﺎﻓ تﻼﻤﺟ ﯽﯾﺎ دﻮﺷ ﯽﺳرﺮﺑ
. هﺮﯿﺗ ﺎﯾ فﺎﻔﺷ ﺖﺳا ﻦﮑﻤﻣ ﻪﻠﻤﺟ ﮏﯾ ﯽﯾﺎﻨﻌﻣ داﺪﻧوﺮﺑ ﺪﺷﺎﺑ
. هﺪﻧﻮﻨﺷ ﻪﮐ ﯽﻣﺎﮕﻨﻫ
ﺖﺴﯿﻧ فﺎﻔﺷ ﻪﻠﻤﺟ ﯽﻨﻌﻣ ﻪﮐ ﺖﻔﮔ ناﻮﺗ ﯽﻣ ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد هﺪﻨﯾﻮﮔ ﯽﻨﻌﻣ ﺎﯾ ﻪﻠﻤﺟ ﯽﻨﻌﻣ زا ﯽﺗوﺎﻔﺘﻣ ﺖﺷادﺮﺑ .
،ﻪﻠﻤﺟ ﯽﻨﻌﻣ ﻪﮐ ﯽﻧﺎﻣز
١Literal meaning
٢Virtual meaning
٧
ﺖﺳا فﺎﻔﺷ ﻪﻠﻤﺟ ﯽﻨﻌﻣ ﺪﺷﺎﺑ نﺎﺴﮑﯾ و ﻖﺒﻄﻨﻣ ﻢﻫ ﺮﺑ هﺪﻧﻮﻨﺷ و هﺪﻨﯾﻮﮔ .
رد ﺖﺳا ﯽﻬﯾﺪﺑ ﯽﺘﺧﺎﻨﺷرﻮﻈﻨﻣ و طﺎﺒﻨﺘﺳا ﻢﯿﻫﺎﻔﻣ ﺎﺑ ﻪﺟاﻮﻣ
ﻞﻣاﻮﻋ مﻼﮐ
،ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﻒﻠﺘﺨﻣ هﺪﻧﻮﻨﺷ و هﺪﻨﯾﻮﮔ ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ و ﯽﺘﺧﺎﻨﺸﻧاور
ﻪﻠﻤﺟ ﮏﯾ ندﺮﮐ ﯽﻨﻌﻣ و نداد ﯽﻨﻌﻣ رد ﻦﯾا رد ﺎﻣا ﺪﻨﻠﯿﺧد
ﻪﻟﺎﻘﻣ ﺎﺑ ﯽﻧﺎﺑز نوﺮﺑ ﺶﻧاد ﻦﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ﯽﻠﮐ رﻮﻃ ﻪﺑ
ﯽﻣﺮﺑ رد ﺰﯿﻧ ار قﻮﻓ ﻞﻣاﻮﻋ ﻪﮐ ﯽﻧﺎﺑز نورد ﺶﻧاد نداد راﺮﻗ ﺎﻨﺒﻣ ﺎﺑ و دﺮﯿﮔ
،رﻮﻨﺨﺳ ﺮﺑ ﻪﺑ نﺪﯿﺳر ﯽﮕﻧﻮﮕﭼ داﺪﻧو
ﯾﺎﻨﻌﻣ ﺎﯾ ﯽ ﻞﻣاﻮﻋ و ﯽﯾﺎﻬﻧ يﺎﻨﻌﻣ رد ﻞﯿﺧد ﯽﻟﺎﻤﺘﺣا
ﺪﻧﺮﯿﮔ راﺮﻗ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ نآ .
ﯽﻣ ناﻮﻨﻋ يﻮﻔﺻ ﯽﻨﻌﻣ زا ﯽﺧﺮﺑ ﻪﮐ ﺪﻨﮐ
ﯽﻨﻌﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ عﻮﺿﻮﻣ ﻪﭽﻧآ ﯽﻨﻌﯾ ﯽﻨﻌﻣ ود ﻦﯾا نﺎﯿﻣ ﺰﯾﺎﻤﺗ نﺪﺷ ﻞﯾﺎﻗ ياﺮﺑ نﺎﺳﺎﻨﺷ ﯽﺳﺎﻨﺷ
ﯽﻣ بﺎﺴﺣ ﻪﺑ ﯽﺳﺎﻨﺷدﺮﺑرﺎﮐ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ عﻮﺿﻮﻣ ﻪﭽﻧآ و ﺖﺳا ﻪﻠﻤﺟ ﯽﻨﻌﻣ حﻼﻄﺻا ود زا ﺪﯾآ
) sentence meaning (
ﯽﻨﻌﻣ و
هﺪﻨﯾﻮﮔ ) speaker meaning (
ﯽﻣ هدﺎﻔﺘﺳا ﯽﻨﻌﻣ ﻪﺑ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﻪﮐ ﺪﻨﻨﮐ
ﺪﻨﻃﻮﺑﺮﻣ ﯽﺳﺎﻨﺷدﺮﺑرﺎﮐ و ﯽﺳﺎﻨﺷ .)
،يﻮﻔﺻ : 43:1383 (
ﻊﺿو ﻖﯾﺮﻃ زا نآ ﻦﯿﯿﺒﺗ و دﺮﮐ ﻮﺠﺘﺴﺟ هﺪﻨﯾﻮﮔ ﻦﻫذ رد ﺪﯾﺎﺑ ار ﻪﻠﻤﺟ ﯽﻨﻌﻣ ،ﺲﯾاﺮﮔ دﺎﻘﺘﻋا ﻪﺑ ﻪﮐ ﺪﺴﯾﻮﻧ ﯽﻣ يﺮﮕﯾد يﺎﺟ رد يﻮﻔﺻ ﺎﮑﻣا هﺪﻨﯾﻮﮔ ﯽﻨﻫذ ﺖﺳا ﺮﯾﺬﭘ ن
. ﯽﻣ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ هزﻮﺣ رد ﯽﻨﻌﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ يزﺎﺳ دوﺪﺤﻣ ﯽﻋﻮﻧ ﺲﯾاﺮﮔ هﺎﮔﺪﯾد ﻪﮐ ﺪﺷ ﯽﻋﺪﻣ ﺖﯿﻌﻃﺎﻗ ﺎﺑ ناﻮﺗ
ﺖﺳا ﯽﺳﺎﻨﺷ ناور .
ﺮﻈﻧ رد ﻪﻠﻤﺟ ﯽﻨﻌﻣ نﺎﺳﺎﻨﺷ ﯽﻨﻌﻣ ﻪﭽﻧآ ﺎﺑ ﺎﻘﯿﻗد ﻪﮐ ﺖﺴﻧاد ﯽﻨﻌﻣ زا يﺪﯾﺪﺟ مﻮﻬﻔﻣ ﺪﯾﺎﺑ ار وا حﺮﻃ ﯽﻠﺻا رﻮﺤﻣ
دراﺪﻧ قﺎﺒﻄﻧا ﺪﻧﺮﯿﮔ ﯽﻣ )
،يﻮﻔﺻ 163:1392 (
ﻨﭽﻤﻫ يو دراد ﺮﻈﻧ رد هﺪﻨﯾﻮﮔ ﯽﻨﻌﻣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺲﯾاﺮﮔ ﻪﭽﻧآ ﺎﻤﻠﺴﻣ ﻪﮐ دراد هرﺎﺷا ﻦﯿ
ﺖﺴﯿﻧ رﻮﺼﺘﻣ ﯽﯾﺎﻨﻌﻣ طﺎﺒﺗرا ﻂﯿﺤﻣ رد نآ ﻦﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد نوﺪﺑ ،ﻪﻠﻤﺟ ياﺮﺑ ﺰﯿﻧ وا اﺮﯾز ﺪﻨﮐ ﯽﻣ ﺪﯿﯾﺎﺗ ﻦﯾﺎﺘﺸﻨﮕﺘﯾو .)
،نﺎﻤﻫ 165 (
ﺪﻧروآ ﯽﻣ دﻮﺟﻮﺑ هﺪﻨﯾﻮﮔ يﻮﮕﺘﻔﮔ هرﺎﺑرد نﺎﮔﺪﻧﻮﻨﺷ ﻪﮐ ﯽﺗﺎﺿوﺮﻔﻣ دراد ﯽﻣ ناﻮﻨﻋ ﺪﯿﻌﺳ ﻦﯾا و ﺖﺳا عﻮﻧ ﻦﯾﺪﻨﭼ ﺲﯾاﺮﮔ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ
دﻮﺷ ﯽﻣ رﻮﻈﻨﻣ هﺪﻨﯾﻮﮔ هﺎﮔﺪﯾد زا ﺎﯾ طﺎﺒﻨﺘﺳا زا ﯽﻔﻠﺘﺨﻣ عاﻮﻧا نﺪﻣآ دﻮﺟﻮﺑ ﺚﻋﺎﺑ ﻪﻠﺌﺴﻣ .
213:Saeed:2009) (
ﻪﺑ ﺮﮔ ﺮﻈﻧ اﯾ ﺲ يرﺎﯿﻤﻫ ﺎﯾ ﺖﮐرﺎﺸﻣ لﻮﺻا ناﻮﻨﻋ ﺖﺤﺗ يو ﻪﮐ ﯽﻟﻮﺻا سﺎﺳاﺮﺑ و ﯽﻟﻮﺻا ﺖﯾﺎﻋر ﺖﺳرد طﺎﺒﻨﺘﺳا ﻪﻣزﻻ ﺪﻨﮐ ﯽﻣ حﺮﻄﻣ3
رد رﺎﺘﻔﮔ ﯽﻣ راﺮﻗﺮﺑ هﺪﻧﻮﻨﺷ و هﺪﻨﯾﻮﮔ ﻦﯿﺑ ﺢﯿﺤﺻ طﺎﺒﺗرا ﻪﮐ ﺖﺳا ترﻮﺻ ﻦﯾا رد و ﺖﺳا هﺪﻨﯾﻮﮔ يﻮﺳ زا دﻮﺷ
. عﻮﻧ ﮏﯾ ﺖﮐرﺎﺸﻣ ﻞﺻا
رد و ﺖﺴﯿﻧ ﻞﻣﺎﮐ ﻪﺸﯿﻤﻫ طﺎﺒﺗرا ﻦﯾا ﻪﮐ ﺖﺷاد ﻪﺟﻮﺗ ﺪﯾﺎﺑ ﻪﺘﺒﻟا ﺖﺳا طﺎﺒﺗرا رد ﺖﮐرﺎﺸﻣ ياﺮﺑ هﺪﻧﻮﻨﺷ و هﺪﻨﯾﻮﮔ ﻦﯿﺑ ﯽﻨﻤﺿ ﻖﻓاﻮﺗ دﻮﺟو طﺎﺒﺗرا نﺪﺷ ﻞﺘﺨﻣ نﺎﮑﻣا هراﻮﻤﻫ ﻞﻤﻋ دراد
. ) (45:Grice,1975)
3 ﺚﺤﺑ _
زا ﯽﺧﺮﺑ ﯽﻨﻌﻣ نﺎﺳﺎﻨﺷ ﺪﻧﺮﯿﮔ ﯽﻣ ﺮﻈﻧ رد دﺮﺑرﺎﮐ ﺮﺑاﺮﺑ ار ﯽﻨﻌﻣ .
ﻢﯾراد ﯽﻨﻌﻣ عﻮﻧ ﻪﺳ ﺎﻣ طﺎﺒﺗرا ﻦﯾا رد :
ﻪﻠﻤﺟ ﯽﻨﻌﻣ ﻊﻤﺟ ﻞﺻﺎﺣ ﻪﮐ4
ﺖﺳا ﻪﻠﻤﺟ تﺎﻤﻠﮐ ﯽﻧﺎﻌﻣ
؛ هﺪﻨﯾﻮﮔ ﯽﻨﻌﻣ هﺪﻧﻮﻨﺷ ﯽﻨﻌﻣ و ﺪﻨﻧاﻮﺧ ﯽﻣ رﻮﻈﻨﻣ يﺮﯿﺒﻌﺗ ﻪﺑ ﺎﯾ مﻮﻬﻔﻣ اﺮﻧآ ﻪﮐ5
ﺮﯿﺒﻌﺗ ﻪﮐ6
ﺪﯿﻣﺎﻧ7
دﻮﺷ ﯽﻣ ه .
نﺎﺳﺎﻨﺷ ﯽﻨﻌﻣ زا هوﺮﮔ ﻦﯾا ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ﯽﻣ ﯽﻨﻏ ار رﻮﻈﻨﻣ و ﯽﻨﻌﻣ دﻮﺧ ﺖﻓﺎﯾرد و كرد ﺎﺑ هﺪﻧﻮﻨﺷ و ﺖﺳا مﻮﻬﻔﻣ يﺎﻨﺑ ﺮﯾز ﻪﻠﻤﺟ ﯽﻨﻌﻣ
دزﺎﺳ ﯽﻣ ترﻮﺻ يﺮﺘﺸﯿﺑ ﺖﯿﻘﻓﻮﻣ ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا ﺪﺷﺎﺑ ﺮﺘﮑﯾدﺰﻧ مﻮﻬﻔﻣ ﻪﺑ ﺮﯿﺒﻌﺗ ﻦﯾا ﻪﭼ ﺮﻫ و دﻮﺷ نآ ﺮﯿﺒﻌﺗ ﻪﺑ ﻖﻓﻮﻣ ﺎﺗ ﺪﻨﮐ ﯽﻣ ﻞﯿﻠﺤﺗ و
دﺮﯿﮔ . ﯽﯾﺎﺠﻧآ را ﺤﻣ ﻪﺑ ﻪﮐ ﻪﮐ
ﺾ يﺎﻫ ﻪﯾﻻ ﺖﺳا ﯽﻧﺎﺑز ﺮﯿﻏ ﺖﻓﺎﺑ نﺎﻤﻫ ﻪﮐ دﻮﺷ ﯽﻣ ﺖﻓﺎﺑ ياراد ﻪﻠﻤﺟ نآ هﺪﻨﯾﻮﮔ يﻮﺳ زا ﻪﻠﻤﺟ ﮏﯾ يادا
ﯽﻟﺎﺣرد ﺪﻧﻮﺷ ﯽﻣ لﺎﻌﻓ طﺎﺒﻨﺘﺳا و رﻮﻈﻨﻣ ﯽﻨﻌﯾ ﯽﯾﺎﻨﻌﻣ ﻞﯿﻠﺤﺗ ﺮﮕﯾد رﺎﺘﻔﮔ هرﺎﭘ ﺪﯿﻟﻮﺗ زا ﺶﯿﭘ ﻪﮐ
، ﻦﯾا ياراد هﺪﻨﯾﻮﮔ ﻦﻫذ رد ﻪﻠﻤﺟ
ﻗ نآ ﯽﻧﺎﮔژاو يﺎﻨﻌﻣ ﺎﻓﺮﺻ و ﺖﺴﯿﻧ ﺎﻫ ﻪﯾﻻ ﺖﺳا نﺎﯿﺑ ﻞﺑﺎ
. ﺪﻨﯾآﺮﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻧﺎﺑزﺮﯿﻏ ﺖﻓﺎﺑ دﻮﻤﻧ نآ ﺐﻗﺎﻌﺘﻣ و ﻪﻠﻤﺟ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﺎﺑ ﻊﻗاو رد
دﻮﺷ ﯽﻣ يﺪﻌﺑ يﺎﻫزﺎﻓ دراو ﯽﯾﺎﻨﻌﻣ .
ﯽﻨﻌﻣ رد دﻮﺷ ﯽﻣ ﻪﺟﻮﺗ ﻪﻠﻤﺟ ﯽﻧﺎﺑز ﺮﺻﺎﻨﻋ يﺎﻨﻌﻣ ﻪﺑ ﺎﻬﻨﺗ ﯽﺳﺎﻨﺷ .
يﺎﯿﻧد و نﺎﮔﺪﻧﻮﻨﺷ و نﺎﮔﺪﻨﯾﻮﮔ ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا رد ار ﯽﻨﻌﻣ ﻪﭽﻧﺎﻨﭼ ﺎﻣا
دراو ﻢﯿﻨﮐ ﯽﺳرﺮﺑ جرﺎﺧ ﻮﺣ
ﯽﻣ ﯽﺳﺎﻨﺷدﺮﺑرﺎﮐ هز ﻢﯾﻮﺷ
. لﺎﺜﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ
، ﯽﻣ ﻪﻠﻤﺟ ناﻮﺗ
"
ﺖﺳا نﺪﺷ ﻪﺘﺴﺑ لﺎﺣ رد ﻞﺤﻣ ﻦﯾا
"
ﺮﻈﻧ رد ار
ﻨﻌﻣ ﻪﮐ ﺖﻓﺮﮔ ﯽﻣ ﻪﻠﻤﺟ ﻦﯿﻤﻫ ﺎﻣا ﺖﺳا ﺺﺨﺸﻣ نآ يﺎ
ﻪﺑ ﻪﺘﺴﺑ ﺪﻨﮐ ءﺎﻘﻟا ار ﯽﺗوﺎﻔﺘﻣ ﯽﻧﺎﻌﻣ و ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ﯽﻔﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫدﺮﺑرﺎﮐ ﺪﻧاﻮﺗ
ﺮﻗ ﯽﺘﯿﻌﻗﻮﻣ ﻪﭼ رد و ﺪﺷﺎﺑ ﻪﻧﻮﮕﭼ نﺎﺒﻃﺎﺨﻣ ﺖﯿﻌﺿو ﻪﮑﻨﯾا را
ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد )
ﻪﻠﺠﻋ نﻮﭼ ﯽﻤﯿﻫﺎﻔﻣ
، راﺪﺸﻫ
، و جوﺮﺧ ﻪﺑ تﻮﻋد . . .
(
ﺘﺴﺑ ﺪﯾآ ﯽﻣﺮﺑ ﺎﻫدﺮﺑرﺎﮐ ﻦﯾا زا ﻪﮐ ﯽﻤﯿﻫﺎﻔﻣ و ﻪﻠﻤﺟ ﮏﯾ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫدﺮﺑرﺎﮐ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ ﯽﮕ
ﺖﻓﺎﺑ ﻪﺑ ﺖﺳا ﯽﮑﺘﻣ ﺖﻓﺎﺑ و دراد8
ﻪﻄﯿﺣ رد و
٣Grice maxims of conversational cooperation
٤Sentence meaning ٥Speaker meaning
٦Listener meaning
٧interpretation
٨Context of utterance
٨
دﺮﯿﮔ ﯽﻣ يﺎﺟ ﯽﺳﺎﻨﺷ دﺮﺑرﺎﮐ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ .
ﺮﻄﻣ هﺪﻨﯾﻮﮔ ﯽﻨﻌﻣ و ﻪﻠﻤﺟ ﯽﻨﻌﻣ نﺎﯿﻣ ﺰﯾﺎﻤﺗ ﺎﺠﻨﯾا رد ﻨﻌﻣ نﺎﯿﻣ ﺰﯾﺎﻤﺗ نﺎﻤﻫ ﻪﮐ ﺖﺳا ح
ﯽ
ﺖﺳا ﯽﺳﺎﻨﺷدﺮﺑرﺎﮐ و ﯽﺳﺎﻨﺷ .
ﯽﯾﺎﻨﻌﻣ ﺮﺛﻮﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ﮏﯿﮑﻔﺗ و ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﺖﻟﻮﻬﺳ ياﺮﺑ تاﺰﯾﺎﻤﺗ عﻮﻧ ﻦﯾا دﺎﺠﯾا ﻪﮐ ﺖﺳا ﺮﮐذ ﻪﺑ مزﻻ
ﺖﺳا ﺖﻓﺎﺑ و ﯽﻧﺎﺑز يﺎﻨﻌﻣ ﻊﻤﺠﺗ ﻞﺻﺎﺣ ﯽﻧﺎﺑز ﺪﺣاو ﮏﯾ ﯽﻨﻌﻣ كرد ﻊﻗاو رد ﺎﻣا ﺖﺳا .
ﺮﯿﺒﻌﺗ ﻞﺻا سﺎﺳاﺮﺑ
مواﺪﻣ )9
52:Lobner,2002 (
هﻮﯿﺷ ﻪﺑ ﻪﺸﯿﻤﻫ هﺪﯿﭽﯿﭘ ترﺎﺒﻋ ﮏﯾ ﯽﻣ ﺮﯿﺒﻌﺗ يا
ترﺎﺒﻋ ﻞﮐ و ﺪﻧراد ﯽﻧاﻮﺨﻤﻫ ﻢﻫ ﺎﺑ نآ ءاﺰﺟا ﻪﮐ دﻮﺷ
دراد ﯽﻧاﻮﺨﻤﻫ ﺖﻓﺎﺑ ﺎﺑ .
ﺑ رد ﻪﮐ ﺖﺴﻨﯾا ﯽﻧﺎﮔژاو ﯽﻨﻌﻣ هرﺎﺑرد ﺖﯿﻤﻫا ﺰﺋﺎﺣ ﻪﺘﮑﻧ هژاو ﯽﯾﺎﻨﻌﻣ دوﺪﺣ دراﻮﻣ زا يرﺎﯿﺴ
هژاو ﻪﮑﻨﯾا ﻞﯿﻟد ﻪﺑ ﺖﺴﯿﻧ ﺺﺨﺸﻣ ﺎﻫ رد ﺎﻫ
ﯽﻣ دﻮﻤﻧ تﻼﻤﺟ ﺑ و ﺪﻨﺑﺎﯾ
هژاو ﺎﺑ ﯽﻨﯿﺸﻨﻤﻫ ﺮﺛا ﺮ ﻌﻣ رﺎﺑ ﺮﮕﯾد يﺎﻫ
ﯽﻣ ﺶﻫﺎﮐ و ﺶﯾاﺰﻓا رﺎﭼد ﺎﻬﻧآ ﯽﯾﺎﻨ دﻮﺷ
. ﻪﺑ ﺮﯿﺛﺎﺗ ﺖﻓﺎﺑ ﻊﻗاو رد
ﺮﺑ ﯽﯾاﺰﺳ ﺨﻣ ﯽﻧﺎﻌﻣ ﺪﯿﻟﻮﺗ و ﺖﯿﻗﻼﺧ نﺎﮑﻣا و دراد ﯽﻧﺎﮔژاو يﺎﻨﻌﻣ
ﯽﻣ ﻢﻫاﺮﻓ ﻪﻤﻠﮐ ﺮﻫ درﻮﻣ رد ار ﻒﻠﺘ ﺖﺳا يﺰﯿﭼ نﺎﻤﻫ ﻦﯾا و دزﺎﺳ
ﺎﺑ مﻼﮐ ندﻮﺑ ﻮﻠﻬﭘود و مﺎﻬﺑا ﺐﺟﻮﻣ ﺪﻧاﻮﺗ ﯽﻣ ﻪﮐ ﺪﺷ
. ﺮﯿﺑﺎﻌﺗ و ﺪﻨﮐ ءﺎﻘﻟا ار ﯽﻔﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫرﻮﻈﻨﻣ ﺪﻧاﻮﺗ ﯽﻣ ﯽﻧﺎﺑز ﺮﯿﻏ ﺖﻓﺎﺑ ﺮﮕﯾد فﺮﻃ زا
ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ﯽﺗوﺎﻔﺘﻣ .
ﺪﯾﻮﮕﺑ يرﺎﮐ مﺎﺠﻧا زا ﺲﭘ و يدﺎﻋ رﻮﻃ ﻪﺑ يدﺮﻓ ﺮﮔا لﺎﺜﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ
"
مﺪﺷ ﻪﺘﺴﺧ
"
ﯽﻧﺪﺑ نﺪﺷ ﻪﺘﺴﺧ نآ ﯽﻨﻌﻣ
ﯽﻟﺎﺣ رد ﯽﻧﻻﻮﻃ رﺎﻈﺘﻧا ﮏﯾ زا ﺲﭘ دﺮﻓ ﻦﯿﻤﻫ ﺮﮔا ﺎﻣا ﺖﺳا رﺎﮐ زا ﯽﺷﺎﻧ رد ﻪﮐ
ﯽﮕﺘﺴﺧ ﻦﯾا ﺪﯾﻮﮕﺑار ﻪﻠﻤﺟ ﻦﯾا ﺖﺳا ﻪﺘﺴﺸﻧ ﮏﻧﺎﺑ ﮏﯾ
هﺪﯿﺳر نﺎﯾﺎﭘ ﻪﺑ ﯽﻧﻻﻮﻃ يرﺎﻈﺘﻧا زا ﺪﻌﺑ يو ﺮﺒﺻ ﻊﻗاو رد و ﺖﺳا ﻪﺘﺴﺸﻧ دﺮﻓ اﺮﯾز ﺖﺴﯿﻧ ﯽﻧﺪﺑ يرﺎﮐ مﺎﺠﻧا زا ﯽﺷﺎﻧ ﯽﮕﺘﺴﺧ لدﺎﻌﻣ ا ﻒﻠﺘﺨﻣ طﺎﺒﻨﺘﺳا ود ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﯽﻧﺎﺑزﺮﯿﻏ توﺎﻔﺘﻣ ﺖﻓﺎﺑ ود رد ﺪﺣاو ﻪﻠﻤﺟ ﻦﯾا زا هﺪﻨﯾﻮﮔ رﻮﻈﻨﻣ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ ﺖﺳا دﻮﺷ ﯽﻣ هﺪﻧﻮﻨﺷ يﻮﺳ ز
.
ﻧﺎﺑز نوﺮﺑ ﻞﻣاﻮﻋ زا قرﺎﻓ ﻪﮑﻨﯾا زا ﺖﺴﺗرﺎﺒﻋ ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻦﯾا ﯽﻠﺻا ﻪﯿﺿﺮﻓ
،ﯽ ﺮﺑ داﺪﻧو زاﺮﺑا ﯽﮕﻧﻮﮕﭼ ﺎﺑ ﺖﺴﺨﻧ ﻪﻠﻫو رد هﺪﻨﯾﻮﮔ ﺮﻈﻧ ﺪﻣ ﯽﯾﺎﻨﻌﻣ
ﺪﻨﯾﻮﮔ ﺮﮔا و ﺖﺳا راﻮﺘﺳا هﺪﻨﯾﻮﮔ ﯽﻧﺎﺑز ﯽﻠﮐ ﺶﻧادﺮﺑ ﻪﮐ ﺪﺑﺎﯾ ﯽﻣ ﺞﺴﻧ ﺢﯿﺤﺻ ﯽﻠﮑﺷ ﻪﺑ مﻼﮐ رﺎﺘﺧﺎﺳ و ﻪﺘﻓر رﺎﮐ ﻪﺑ تﺎﻤﻠﮐ عﻮﻧ و زا ه
لﻮﺻا ﻮﮕﺘﻔﮔ ﺖﮐرﺎﺸﻣ ﺮﮔ
ا
10ﺲﯾ ﯽﻄﺨﺗ ﺪﻨﮐ دﻮﺷ ﯽﻣ ﻞﺘﺨﻣ ﺖﺴﻫ هﺪﻨﯾﻮﮔ ﯽﻨﻌﻣ نﺎﻤﻫ ﻪﮐ يو رﻮﻈﻨﻣ لﺎﻘﺘﻧا .
لﻮﺻا ﻦﯾا ﻊﻗاورد
هﺪﻧﻮﻨﺷ ﻪﺑ ﯽﻨﺷور ﻪﺑ ار دﻮﺧ رﻮﻈﻨﻣ ﺪﻧاﻮﺗ ﯽﻤﻧ هﺪﻨﯾﻮﮔ دراﻮﻣ زا يرﺎﯿﺴﺑ رد ﻪﮐ ﺖﺳا ﻞﯿﻟد ﻦﯿﻤﻫ ﻪﺑ و ﺪﻨﺘﺴﯿﻧ يﺮﯾﺬﭘﺎﻧ ﯽﻄﺨﺗ ﺪﻋاﻮﻗ ﺪﻨﮐ ﻞﻘﺘﻨﻣ .
زا ﺪﻨﺗرﺎﺒﻋ لﻮﺻا ﻦﯾا ﺖﯿﻤﮐ ﺖﯾﺎﻋر
، 11
ﺖﯿﻔﯿﮐ )12
مﻼﮐ ﯽﺘﺳرد يﺎﻨﻌﻣ ﻪﺑ (،
ﺮﻣ ﻂﺒﺗ مﻼﮐ ياﺰﺟا ندﻮﺑ مﻼﮐ ﯽﮕﻧﻮﮕﭼ و 13
)14
يﺎﻨﻌﻣ ﻪﺑ
مﻼﮐ ندﻮﺑ مﺎﻬﺑا زا روﺪﺑ و ﺖﺣاﺮﺻ (
ﺖﺳا . سﺪﺣ ﯽﺘﺳرد ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺘﺑ و ﺪﯾﻮﮕﺑ ار ﺖﻘﯿﻘﺣ دراد رﺎﻈﺘﻧا هﺪﻨﯾﻮﮔ زا هﺪﻧﻮﻨﺷ لﻮﺻا ﻦﯾا سﺎﺳاﺮﺑ
ﺎﺳاﺮﺑ و ﺪﻧاد ﯽﻤﻧ ﻪﭼ و ﺪﻧاد ﯽﻣ ﻪﭼ ﺶﺒﻃﺎﺨﻣ ﻪﮐ ﺪﻧﺰﺑ ﺪﻫاﻮﺧ ﯽﻣ ﻪﮐ ﯽﻋﻮﺿﻮﻣ هرﺎﺑرد ﺪﻨﮐ ﺐﺗﺮﻣ ار ﺶﯾﺎﻫ ﻪﺘﻔﮔ ﺎﻫ ﻪﺘﺴﻧاد ﻦﯾا س
ﺪﻨﮐ كرد ار وا رﻮﻈﻨﻣ ﺎﺗ ﺪﻫﺪﺑ ﺶﺒﻃﺎﺨﻣ ﻪﺑ ار نﺎﮑﻣا ﻦﯾا و ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد عﻼﻃا ﺪﯾﻮﮕﺑ .
غورد ﺎﺑ ﻼﺜﻣ ار يرﺎﯿﻤﻫ لﻮﺻا ﻦﯾا هﺪﻨﯾﻮﮔ ﺮﮔا
لﻮﺻا ﻦﯾا ﺖﯾﺎﻋر مﺪﻋ ﺎﻣا ﺖﺳا هدﺮﮐ ﺾﻘﻧ ار لﻮﺻا ﻦﯾا ﻊﻗاو رد ﺪﻨﮑﻧ ﺖﯾﺎﻋر ﻦﺘﻔﮔ ﺮﮔ ار ﯽﺑدا و ﯽﻧﺎﺑز يﺎﻫدﺮﺑرﺎﮐ ياﺮﺑ
ا ﻊﻗاو رد ﺲﯾ
ﯽﻧﺎﺑز يزﺎﺑ )
flouting (
قاﺮﻏا نآ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﮐ ﺪﻧاﻮﺧ ﯽﻣ
، زﺎﺠﻣ
، هرﺎﻌﺘﺳا
، ﺖﺳا مﺎﻬﺑا .
راﺰﺑا زا طﺎﺒﻨﺘﺳا يﺎﻫ
ﺖﺳا رﻮﺤﻣ هﺪﻧﻮﻨﺷ و ﺖﺳا ﻦﺘﻣ مﺎﺠﺴﻧا .
ﺮﺑ ار ضﺮﻓ و ﺪﻧاد ﯽﻣ ﺪﻨﮐ ﯽﻣ ادا ار دﻮﺧ تﻼﻤﺟ هﺪﻨﯾﻮﮔ ﻪﮐ ﯽﻣﺎﮕﻨﻫ
دراﺬﮔ ﯽﻣ ﻦﯾا ﻦﯿﺑ دﻮﺧ ﯽﻧﺎﺑز نوﺮﺑ ﺶﻧاد و ﯽﻧﺎﺑز ﺶﻧاد سﺎﺳاﺮﺑ و ﺪﻨﮐ كرد ار ﺎﻬﻧآ ﻦﯿﺑ ﯽﻘﻄﻨﻣ طﺎﺒﺗرا ﺎﺗ ﺖﺳا ردﺎﻗ هﺪﻧﻮﻨﺷ ﻪﮐ
ﻪﺘﺷاد هﺪﻨﯾﻮﮔ مﻼﮐ زا ﯽﺘﺳرد ﺮﯿﺒﻌﺗ و طﺎﺒﻨﺘﺳا ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻦﯾا ﻪﺑ و ﺪﻨﮐ كرد ار هﺪﻨﯾﻮﮔ رﻮﻈﻨﻣ هﺪﻧﻮﻨﺷ ﯽﻨﻌﯾ ﺪﻨﮐ راﺮﻗﺮﺑ طﺎﺒﺗرا تﻼﻤﺟ ﺪﺷﺎﺑ . لﺎﺜﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ
، ﻧﺎﺧ ﮏﯾ هرﺎﺑرد ﯽﺘﻗو كرد ار عﻮﺿﻮﻣ ﺖﯿﻠﮐ ﺪﻧاﻮﺗ ﯽﻣ ﯽﺘﺣار ﻪﺑ هﺪﻧﻮﻨﺷ نآ ءاﺰﺟا هرﺎﺑرد ﺪﻌﺑ و دﻮﺷ ﯽﻣ ﺖﺒﺤﺻ ﻪ
ﺪﻨﮐ ﯽﻣ طﺎﺒﻨﺘﺳا سﺎﺳا ﻦﯾاﺮﺑ و دراد ﯽﯾاﺰﺟا ﻪﭼ ﻪﻧﺎﺧ ﻪﮐ ﺪﻧاد ﯽﻣ اﺮﯾز ﺪﻨﮐ .
ﯽﻣ ﺖﺷادﺮﺑ ﻪﭽﻧآ ﺎﺑ دﻮﺷ ﯽﻣ ﻪﺘﻔﮔ ﻪﭽﻧآ ﻪﺸﯿﻤﻫ ﻪﺘﺒﻟا
دﻮﺷ ﯽﻣ ﻢﻫﺎﻔﺗءﻮﺳ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﻪﻠﺌﺴﻣ ﻦﯾا و ﺖﺴﯿﻧ ﯽﮑﯾ ﺎﻣوﺰﻟ دﻮﺷ .
رد ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺑ ﺎﺠﻨﯾا ﻢﯿﻨﮐ ﯽﻣ هرﺎﺷا ﺖﺳا هﺪﻨﯾﻮﮔ رﻮﻈﻨﻣ درﻮﻣ رد ﻪﮐ يا
. ﺪﻨﮐ ﯽﻣ ﻪﺋارا ار ﺮﯾز لﺎﺜﻣ لﻮﯾ (41:2000,Yule)
:
ﻪﻧﺮﻟﺎﭼ : ﯽﺷﺎﺑ هدروآ ﺮﯿﻨﭘ و نﺎﻧ ﻮﺗ مراوﺪﯿﻣا .
٩Principle of consistent interpretation
١١Maxim of quality
١٢Maxim of quantity
١٣Maxim of relevance
١٤Maxim of manner
٩
ﺮﺘﺴﮐد : مدروآ نﺎﻧ ﻦﻣ،هوا .
ﻪﺑ و دراد ﺖﮐرﺎﺸﻣ ﻮﮕﺘﻔﮔ رد ﺮﺘﺴﮐد ﻪﮐ ﺪﻨﮐ ضﺮﻓ ﺪﯾﺎﺑ ﻪﻧﺮﻟﺎﭼ ،ﺮﺘﺴﮐد ﺦﺳﺎﭘ نﺪﯿﻨﺷ زا ﺪﻌﺑ هﺎﮔآﺎﻧ ﺲﯾاﺮﮔ ﺖﯿﻤﮐ ﻞﺻا زا ﯽﻠﮐ رﻮﻃ
ﺪﯾﻮﮕﺑ ﻢﻫ اﺮﻨﯾا يو ﻪﮐ ﺪﻨﮐ ﯽﻣ بﺎﺠﯾا ﺖﯿﻤﮐ ﻞﺻا اﺮﯾز ﺖﻔﮔ ﯽﻣ ار ﻦﯾا دﻮﺑ هدروآ ﺮﯿﻨﭘ وا ﺮﮔا ﺪﻧز ﯽﻤﻧ ﺮﯿﻨﭘ زا ﯽﻓﺮﺣ لﺎﺤﻨﯾا ﺎﺑ ﺖﺴﯿﻧ ﺖﺳا هﺪﺸﻧ هدروآ هﺪﺸﻧ ﻪﺘﻔﮔ ﻪﮐ يﺰﯿﭼ ﻪﮐ ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ار طﺎﺒﻨﺘﺳا ﻦﯾا يو ﻪﺘﻔﮔ زا ﻪﻧﺮﻟﺎﭼ ﻪﮐ ﺖﺴﻨﯾا ﺮﺘﺴﮐد رﻮﻈﻨﻣ و .
ﻮﮕﺘﻔﮔ ﻦﯾا رد
ﻮﮕﺘﻔﮔ رﻮﻈﻨﻣ ناﻮﻨﻋ ﺖﺤﺗ ﻪﮐ يﺰﯿﭼ ﺎﺑ ﺮﺘﺴﮐد ﺖﺳا هدﺮﮐ ﻞﻘﺘﻨﻣ ار شا ﻪﺘﻔﮔ زا ﺮﺘﺸﯿﺑ ﯽﻣﺎﯿﭘ ﺖﺳا15
.
2 1_ ﯽﺳرﺎﻓ تﻼﻤﺟ ﯽﯾﺎﻨﻌﻣ داﺪﻧوﺮﺑ_
نﺎﺑز تﻼﻤﺟ ﺎﺘﺳار ﻦﯾا رد ﺖﺳا طﺎﺒﻨﺘﺳا و رﻮﻈﻨﻣ،ﯽﻨﻌﻣ حﻮﻄﺳ ﻞﻣﺎﻌﺗ ﻞﺻﺎﺣ ﻪﻠﻤﺟ ﮏﯾ ﯽﯾﺎﻨﻌﻣ داﺪﻧوﺮﺑ ﺪﺷ نﺎﯿﺑ ﻪﮐ رﻮﻄﻧﺎﻤﻫ ﻣ توﺎﻔﺘﻣ يﺎﻫدﻮﻤﻧ دﻮﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد تﻼﻤﺟ عﻮﻧ توﺎﻔﺗ ﺪﯾﺎﺑ ﯽﯾﺎﻨﻌﻣ داﺪﻧوﺮﺑ زا ﯽﺘﺳرد ﻞﯿﻠﺤﺗ و كرد ياﺮﺑ و ﺪﻧراد ﯽﯾﺎﻨﻌ
.
،يﺮﺒﺧ ﻪﺑ ﯽﺘﺧﺎﻨﺷرﻮﻈﻨﻣ و يدﺮﺑرﺎﮐ ظﺎﺤﻟ ﻪﺑ تﻼﻤﺟ عاﻮﻧا ﯽﺘﻨﺳ يﺪﻨﺑ ﻢﯿﺴﻘﺗ
،ﺶﺳﺮﭘ يﺮﻣا ﺪﻧاﻮﺗ ﯽﻣ مﺪﻋ ﺎﯾ ﯽﺷﻮﭙﻤﻫ ﺮﮕﻧﺎﺸﻧ
،ﯽﻨﻌﻣ ﯽﺷﻮﭙﻤﻫ طﺎﺒﻨﺘﺳا و رﻮﻈﻨﻣ
ﺪﺷﺎﺑ .ﺑ ﻪﺑ ﻪﺘﺴﺑ سﺎﺳا ﻦﯾاﺮ رد ﻪﮐ دراد دﻮﺟو نﺎﮑﻣا ﻦﯾا ﻢﯾرﻮﺼﺘﻣ نآ زا ﻪﮐ يدﺮﺑرﺎﮐ و ﻪﻠﻤﺟ عﻮﻧ
ﻪﻠﻤﺟ
،توﺎﻔﺘﻣ يﺎﻬﺘﻓﺎﺑ ﺎﺑ يرﺎﺘﺧﺎﺳ ظﺎﺤﻟ ﻪﺑ ﺪﺣاو يا ﯽﺑ ﺖﻟﺎﺣ رد ﺎﻣا ﺪﻨﺷﺎﺒﻧ ﻖﺒﻄﻨﻣ ﻢﻫ ﺮﺑ ﺮﯿﺒﻌﺗ و رﻮﻈﻨﻣ و ﯽﻨﻌﻣ
تﻼﻤﺟ رد و نﺎﺸﻧ
ﺮﺑ و ﺪﻨﻘﺒﻄﻨﻣ ﻢﻫ ﺮﺑ ﻪﺳ ﻦﯾا يﺮﺒﺧ داﺪﻧو
ﺖﺳا ﺢﻄﺳ ﻪﺳ ﻦﯾا دﺮﮑﻠﻤﻋ ﻊﻤﺟ ﻞﺻﺎﺣ ﯽﯾﺎﻨﻌﻣ .
ﺪﯿﻨﮐ ﻪﺟﻮﺗ ﺮﯾز يﺎﻬﻟﺎﺜﻣ ﻪﺑ :
ﺖﺳا دﺮﺳ اﻮﻫ
ﯽﻧﺎﺳر عﻼﻃا هﺪﻨﯾﻮﮔ رﻮﻈﻨﻣ و ﺖﺳا نآ يﺎﻫ هژاو ﻊﻤﺟ ﻞﺻﺎﺣ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﺼﺨﺸﻣ يﺎﻨﻌﻣ ياراد يﺮﺒﺧ و نﺎﺸﻧ ﯽﺑ ﺖﻟﺎﺣ رد ﻪﻠﻤﺟ ﻦﯾا ﺮﺑ و ﺖﺳا هﺪﻨﯾﻮﮔ رﻮﻈﻨﻣ و ﻪﻠﻤﺟ ﯽﻨﻌﻣ ﺮﺑ ﻖﺒﻄﻨﻣ ﺰﯿﻧ هﺪﻧﻮﻨﺷ طﺎﺒﻨﺘﺳا و ﺖﺳا آ
ﺖﺳا عﻼﻃا ﺐﺴﮐ ﯽﯾﺎﻨﻌﻣ ﺪﻨﯾ ﻫ ﻪﮑﻨﯾاﺮﺑ ﯽﻨﺒﻣ
دﺮﺳ اﻮ
ﺖﺳا . عﻼﻃا رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﺮﮔا ﻪﻠﻤﺟ ﻦﯿﻤﻫ دﻮﺷ ﯽﻔﻠﺘﺨﻣ يﺎﻬﻃﺎﺒﻨﺘﺳا ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﺪﻧاﻮﺗ ﯽﻣ ﺖﻓﺎﺑ ﻪﺑ ﻪﺘﺴﺑ ﺪﺷﺎﺒﻧ ﯽﻧﺎﺳر
. ﯽﻄﯿﺤﻣ رد ﺮﮔا
،
ِرد قﺎﺗا
رد ﻦﺘﺴﺑ ﺖﻬﺟ ﺶﻫاﻮﺧ ﺎﯾ و ﺮﻣا رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﻪﻠﻤﺟ ﻦﯾا دﺮﺑرﺎﮐ ﺪﺷﺎﺑ زﺎﺑ لﺎﺜﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ قﺎﺗا
ﯽﻣ رﺎﻈﺘﻧا و ﺖﺳا هﺪﻧﻮﻨﺷ يﻮﺳ زا دور
وا طﺎﺒﻨﺘﺳا دﻮﺷ ﻪﺘﺴﺑ رد ﻪﮐ ﺪﺷﺎﺑ ﻖﻓاﻮﻣ ﺎﯾ و دﺪﻨﺒﺑ ار رد و ﺪﺷﺎﺑ ﻦﯿﻤﻫ ﺰﯿﻧ
. ﯽﺳﺎﻨﺷ نﺎﺑز حﻼﻄﺻا رد ﺪﻨﯾاﺮﻓ ﻦﯾا ﻪﺑ
"
رﺎﺘﻔﮔ ﻪﺑ ﻞﻤﻋ
ﻢﻘﺘﺴﻣ ﺮﯿﻏ
"
نآ ﯽﻠﺻا دﺮﺑرﺎﮐ و ﯽﻨﻌﻣ زا ﺮﯿﻏ يرﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ يا ﻪﻠﻤﺟ دﺮﺑرﺎﮐ ﯽﻨﻌﯾ دﻮﺷ ﯽﻣ ﻪﺘﻔﮔ .
ﻪﻠﻤﺟ ﻪﭽﻧﺎﻨﭼ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ يدﺮﮐرﺎﮐ يا
ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد دﻮﺧ ﯽﻠﺻا دﺮﮐرﺎﮐ زا ﺮﯿﻏ ﺎﺑ و ﺪﻨﻘﺒﻄﻨﻣ ﻢﻫﺮﺑ طﺎﺒﻨﺘﺳا و رﻮﻈﻨﻣ ﻊﻗاو رد ﺪﻨﺘﺴﯿﻧ ﻖﺒﻄﻨﻣ ﻢﻫﺮﺑ طﺎﺒﻨﺘﺳا و رﻮﻈﻨﻣ و ﯽﻨﻌﻣ
ﺪﻨﻠﺑﺎﻘﺗ رد ﻪﻠﻤﺟ ﯽﻠﺻا دﺮﺑرﺎﮐ و ﯽﻨﻌﻣ .
فﺮﺣ ﻦﯾا زا ترﻮﻈﻨﻣ ﻪﮐ دراد ﯽﻣ رﺎﻬﻇا هﺪﻨﯾﻮﮔ ﻪﺑ هﺪﻧﻮﻨﺷ ﻪﮐ ﺪﯾآ ﯽﻣ ﺶﯿﭘ ﻮﮕﺘﻔﮔ ﻦﯿﻓﺮﻃ ﻦﯿﺑ يدﺪﻌﺘﻣ دراﻮﻣ هﺮﻣزور يﺎﻫﻮﮕﺘﻔﮔ رد ﻌﻣ ناﺪﺑ ﻪﻠﻤﺟ ﻦﯾا ؟ﻪﯿﭼ هﺪﻧﻮﻨﺷ ﻪﮐ ﺪﻫد ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ﻪﮑﻠﺑ ﺪﻧاد ﯽﻤﻧ ار ﻪﻠﻤﺟ ﯽﻨﻌﻣ و ﻪﻠﻤﺟ يﺎﻫ هژاو ﯽﻨﻌﻣ ﺎﻌﻗاو هﺪﻧﻮﻨﺷ ﻪﮐ ﺖﺴﯿﻧ ﯽﻨ
ﺖﺴﯿﭼ نآ دﺮﺑرﺎﮐ زا هﺪﻨﯾﻮﮔ ﺪﺼﻗ ﻪﮐ ﺖﺴﯿﻧ ﻦﺌﻤﻄﻣ ﺎﯾ ﺪﻧاد ﯽﻤﻧ ﺎﻣا ﺪﻧاد ﯽﻣ ار ﻪﻠﻤﺟ ﯽﻨﻌﻣ ﻪﮑﻨﯾا دﻮﺟو ﺎﺑ .
طﺎﺒﺗرا ﻪﮐ ﺖﺳﺎﺠﻨﯾا رد
ﻪﻠﻤﺟ ﯽﯾﺎﻨﻌﻣ داﺪﻧوﺮﺑ و دﻮﺷ ﯽﻣ ﻞﺘﺨﻣ ﻮﮕﺘﻔﮔ ﻦﯿﻓﺮﻃ ﻪﺑ ار دﻮﺧ رﻮﻈﻨﻣ ﺎﺗ ﺖﺳا ﻪﺘﺳاﻮﺨﻧ ﺎﯾ و ﻪﺘﺴﻧاﻮﺘﻧ هﺪﻨﯾﻮﮔ اﺮﯾز ﺖﺳا ﺺﻗﺎﻧ
ﺪﻨﮐ ﻞﻘﺘﻨﻣ هﺪﻧﻮﻨﺷ .
ﻪﮐ ﺪﯾﻮﮕﺑ شﺮﻫﻮﺷ ﻪﺑ ﻪﻣﺪﻘﻣ نوﺪﺑ نز ،ﺮﻫﻮﺷ و نز ﮏﯾ ﻦﯿﺑ يﻮﮕﺘﻔﮔ رد ﺮﮔا لﺎﺜﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ
"
ﺮﻫ ﺎﻨﯾا ما ﻪﻟﺎﺧ ﺮﺘﺧد
نر ﯽﻣ ﯽﯾﺎﭘورا ﺮﻔﺳ ﮏﯾ لﺎﺳ
"
ﻦﯾا زا ار يو رﻮﻈﻨﻣ ﺖﺳا ﻦﮑﻤﻣ ﺖﺳا يو ﺮﺴﻤﻫ ﻪﮐ هﺪﻧﻮﻨﺷ شﺮﺴﻤﻫ ﺎﯾآ ﻪﮑﻨﯾا ؛دﻮﺸﻧ ﻪﺟﻮﺘﻣ ﻪﻠﻤﺟ
ﺪﻨﮐ ﻒﯾﺮﻌﺗ دﻮﺧ ﻞﯿﻣﺎﻓ زا ﻪﺘﺷاد ﺪﺼﻗ ﺎﻓﺮﺻ ﻪﮑﻨﯾا ﺎﯾ و ﺪﻧوﺮﺑ ﯽﯾﺎﭘورا ﺮﻔﺳ ﻪﺑ ﺪﻨﻧاﻮﺗ ﯽﻤﻧ ﺎﻬﻧآ اﺮﭼ ﻪﮐ ﺪﻧﺎﻤﻬﻔﺑ يو ﻪﺑ ﺪﻫاﻮﺧ ﯽﻣ .
ﻦﯾا
دﻮﺷ ﻢﻫﺎﻔﺗ ءﻮﺳ ﺚﻋﺎﺑ ﺪﻧاﻮﺗ ﯽﻣ ﻪﻠﻤﺟ .
ﻧاﻮﺗ ﯽﻣ ﺪﻨﻨﮐ ﯽﻣ زاﺮﺑا ناراﺪﻣ ﺖﺳﺎﯿﺳ ﻪﮐ ﯽﺗﻼﻤﺟ و ﻮﻠﻬﭘ ود و ﻢﻬﺒﻣ تﻼﻤﺟ هﺪﻧرادﺮﺑرد ﺪ
ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻔﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫرﻮﻈﻨﻣ .
يرﺎﮐ مﺎﺠﻧا ﻪﺑ هﺪﻧﻮﻨﺷ ﺐﯿﻏﺮﺗ هﺪﻨﯾﻮﮔ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﮑﻠﺑ ﺖﺴﯿﻧ ﺶﺳﺮﭘ ﻪﻠﻤﺟ ﻦﯾا دﺮﺑرﺎﮐ زا رﻮﻈﻨﻣ ﺮﯾز ﯽﺸﺳﺮﭘ ﻪﻠﻤﺟ رد ﺖﺳا
:
؟يرادﺮﺑ ﺎﺠﻨﯾا زا ور ﺖﻨﯿﺷﺎﻣ ﻪﺸﯿﻣ
رد قﻮﻓ ﻪﻠﻤﺟ ﻗ
ﻣ ﻪﮑﻠﺑ ﺖﺴﯿﻧ عﻼﻃا ﺐﺴﮐ و لاﻮﺳ حﺮﻃ نآ دﺮﺑرﺎﮐ زا فﺪﻫ ﺎﻣا ﺖﺳا ﯽﺸﺳﺮﭘ ﻪﻠﻤﺟ ﺐﻟﺎ زا ﺶﻫاﻮﺧ هﺪﻨﯾﻮﮔ رﻮﻈﻨ
ﺖﺳا يرﺎﮐ مﺎﺠﻧا ياﺮﺑ هﺪﻧﻮﻨﺷ ﺎﯾ ﻪﻠﺑ ﺦﺳﺎﭘ نداد ﻪﺑ ﺎﻓﺮﺻ و ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ﻪﻠﻤﺟ ﻦﯾا زا ﺶﺳﺮﭘ طﺎﺒﻨﺘﺳا هﺪﻧﻮﻨﺷ لﺎﺤﻣ ضﺮﻓ ﻪﺑ ﺮﮔا ﺎﻣا
دﻮﺷ ﯽﻣ ﻞﺘﺨﻣ هﺪﻨﺴﯾﻮﻧ رﻮﻈﻨﻣ ﺪﻨﮐ ﺎﻔﺘﮐا ﻪﻧ .
١٥Conversational implicature
