رﺎﺘﻓر ﺶﻫﺎﻛ رد رﺎﻜﻓا ﻒﻗﻮﺗ و ﻲﻧادﺮﮔﺮﺑ ﻪﺟﻮﺗ ،ﻂﻴﺤﻣ لﺮﺘﻨﻛ شزﻮﻣآ ﺶﻘﻧ ﻲﻧﻮﻴﻓا داﻮﻣ ﻪﺑ نﺎﮕﺘﺴﺑاو رد ﻲﻫاﻮﺧداﻮﻣ
ﺮﻇﺎﻧ ﺪﻤﺤﻣ يدﺎﻴﺻ ﺎﺿرﺪﻤﺣا ،*
تﺰﻋ ﺮﺘﻛد ،**
ا ...
ﻲﻘﻟﺎﺧ
***
هﺪﻴﻜﭼ
فﺪﻫ :
ﺎـﺑ ﺖـﺳا هﺪـﺷ ﺶـﺷﻮﻛ ﻪـﺳﻮﺳو ﻚﻳﺮﺤﺗ زا يﺮﻴﮕﺸﻴﭘ ياﺮﺑ ﻂﻴﺤﻣ لﺮﺘﻨﻛ و يزﺎﺴﻛﺎﭘ ﻦﻤﺿ ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ رد
يﺎﻬﺷور
ﻲﮔدﺮﺴﻓا و ﺰﻴﮕﻧاﺮﺑ باﺮﻄﺿا ﻲﻨﻫذ ﺮﻳوﺎﺼﺗ و رﺎﻜﻓا لﺮﺘﻨﻛ
ﻪﺟﻮﺗ ﺪﻨﻧﺎﻣ از و رﺎـﻜﻓا رﺎـﻬﻣ ﻪـﺑ رﺎـﻜﻓا ﻒﻗﻮﺗ و ﻲﻧادﺮﮔﺮﺑ
دﻮﺷ ﻪﺘﺧادﺮﭘ ﻲﻫاﻮﺧداﻮﻣ رﺎﺘﻓر ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﻲﻨﻫذ ﺮﻳوﺎﺼﺗ
شور.
:
ﺖـﺳا ﻲﺸـﻳﺎﻣزآ حﺮـﻃ ﻚـﻳ ﺮـﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ .
يﺎـﻬﻴﻧدﻮﻣزآ
ﻪﻧﻮﻤﻧ هﻮﻴﺷ ﻪﺑ ﺶﻫوﮋﭘ
فدﺎﺼﺗ ﻪﺑ هﺪﺷ بﺎﺨﺘﻧا سﺮﺘﺳد رد يﺮﻴﮔ ﺶﻳﺎﻣزآ هوﺮﮔ ود رد
) 30 ﺮﻔﻧ ( هاﻮـﮔ و ) 30 ﺮـﻔﻧ ( هداد يﺎـﺟ
ﺪﻧﺪﺷ . ﻲﻃ ﺶﻳﺎﻣزآ هوﺮﮔ 3
ﻪﺘﻔﻫ ،ﻪﺘﻔﻫ يا 2 ﻪﺴﻠﺟ ﺮﻫ ﻪﺴﻠﺟ 35
ﻪـﺟﻮﺗ ،ﻂﻴﺤﻣ لﺮﺘﻨﻛ ﻲﺷزﻮﻣآ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ رد ﻲﻫوﺮﮔ ﻞﻜﺷ ﻪﺑ ﻪﻘﻴﻗد
ﺪﻧدﺮﻛ ﺖﻛﺮﺷ رﺎﻜﻓا ﻒﻗﻮﺗ و ﻲﻧادﺮﮔﺮﺑ .
ﺪـﻧدﺮﻛ ﺖـﻓﺎﻳرد ار ﻚﻴﻨﻴﻠﻛ لﻮﻤﻌﻣ نﺎﻣرد هاﻮﮔ هوﺮﮔ .
اد يروآدﺮـﮔ ياﺮـﺑ هد
ﻚـﻳ ﺎـﻫ
ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ 30
ﺖـﺳا هﺪـﺷ هدﺮﺑ رﺎﻛ ﻪﺑ نآ نﺎﻣز تﺪﻣ و ﻪﺳﻮﺳو مﻮﺠﻫ تﺎﻌﻓد رﺎﮕﻧزور سﺎﻴﻘﻣ ﻚﻳ و يدﺮﻓ تﺎﺼﺨﺸﻣ ﻲﻟاﺆﺳ .
ﻪﺘﻓﺎﻳ :ﺎﻫ
زا ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ ﺞﻳﺎﺘﻧ 30
ﺶﻳﺎﻣزآ هوﺮﮔ ﺮﻔﻧ 19
زا ﺲﭘ ﺮﻔﻧ 6
زا هاﻮـﮔ هوﺮﮔ ﻪﻜﻴﻟﺎﺣ رد ﺪﻧدﻮﺑ كﺎﭘ هﺎﻣ 30
ﺮـﻔﻧ 4 ﺮـﻔﻧ
ﺪﻧدﻮﺑ كﺎﭘ . رﺎﻜﻓا داﺪﻌﺗ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﺶﻳﺎﻣزآ هوﺮﮔ رد ﻢﺸﺷ هﺎﻣ رد زور رد
89 / 0 هاﻮﮔ هوﺮﮔ و ،ﻪﺒﺗﺮﻣ 1
/ 1 توﺎﻔﺗ ﻦﻳا ﻪﻛ هدﻮﺑ ﻪﺒﺗﺮﻣ
ﻲﻨﻌﻣ يرﺎﻣآ ﺮﻈﻧ زا
دﻮﺒﻧ راد . ﺶﻳﺎﻣزآ هوﺮﮔ رد ﻢﺸﺷ هﺎﻣ رد ﻪﻘﻴﻗد ﻪﺑ رﺎﻜﻓا نﺎﻣز تﺪﻣ 8
/ 5 هاﻮـﮔ هوﺮـﮔ ياﺮـﺑ و زور رد ﻪـﻘﻴﻗد
7 / 38
ﻲﻨﻌﻣ يرﺎﻣآ ﺮﻈﻧ زا توﺎﻔﺗ ﻦﻳا ﻪﻛ ،دﻮﺑ ﻪﻘﻴﻗد
ﺖﺳا هدﻮﺑ راد
ﻪﺠﻴﺘﻧ.
:
ﻪﺟﻮﺗ و ﻲﻄﻴﺤﻣ يزﺎﺴﻛﺎﭘ شزﻮﻣآ
ﻒﻗﻮﺗ و ﻲﻧادﺮﮔﺮﺑ
ﺎﺗ ار يﺮﺘﺸﻴﺑ داﺮﻓا ﺶﻳﺎﻣزآ هوﺮﮔ رد ﺖﺳا ﻪﺘﺴﻧاﻮﺗ رﺎﻜﻓا 6
دراﺪﻬﮕﻧ كﺎﭘ هﺎﻣ .
ار ﻪـﺳﻮﺳو نﺎـﻣز تﺪـﻣ ﺖـﺳا ﻪﺘﺴﻧاﻮﺗ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ
ﻲﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ زور رد ﻪﺳﻮﺳو تﺎﻌﻓد داﺪﻌﺗ رد ﺎﻣا ،ﺪﻫد ﺶﻫﺎﻛ
دﺮﻜﻧ دﺎﺠﻳا راد .
ر ﻦﻳا يﺮﻴﮔرﺎﻛ ﻪﺑ ﻲﻠﻛ رﻮﻃ ﻪﺑ و ﻪـﺳﻮﺳو ،شو
ﻲﻣ ﺶﻫﺎﻛ ار ﻲﻫاﻮﺧداﻮﻣ رﺎﺘﻓر ﺪﻫد
.
ﻩژاو ﺪﻴﻠآ :
نﺎﻣرد ،دﺎﻴﺘﻋا ،داﻮﻣ ﻪﺑ ﺖﺸﮔزﺎﺑ ،ﺮﻜﻓ و ﻂﻴﺤﻣ لﺮﺘﻨآ ،ﻲﻧﻮﻴﻓا داﻮﻣ ﻪﺑ ﻲﮕﺘﺴﺑاو ،ﻪﺳﻮﺳو
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
سﺎﻨﺷرﺎﻛ* ﺎﻨﺸﻧاور ﺪﺷرا نﺎﺠﻨﺴـﻓر ﻲﻧﺎﻣرد ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ تﺎﻣﺪﺧ و ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ﻲﻤﻠﻋ ﺖﺌﻴﻫ ﻮﻀﻋ ،ﻲﻨﻴﻟﺎﺑ ﻲﺳ
. ﺮﻣ ،نﺎﺠﻨﺴـﻓر ـﻛ
ﻲـﺷزﻮﻣآ ﺰ ﻲﻧﺎـﻣرد
ﻣ يداﺮ ) لﻮﺌﺴﻣ هﺪﻨﺴﻳﻮﻧ .(
ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ﻲﻤﻠﻋ ﺖﺌﻴﻫ ﻮﻀﻋ ،ﻲﻧﺎﻣردرﺎﻛ ﺪﺷرا سﺎﻨﺷرﺎﻛ **
ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ تﺎﻣﺪﺧ و ﻲﻧﺎﻣرد –
نﺎﺠﻨﺴﻓر . ﺮﻣ ،نﺎﺠﻨﺴﻓر ﻛ
ﻲﺷزﻮﻣآ ﺰ ﻲﻧﺎﻣرد
ﻣ يداﺮ ﻲﻜﺷﺰﭙﻧاور هوﺮﮔ ، .
ﻫ ﻮﻀــﻋ ،ﻚــﺷﺰﭙﻧاور ***
ﻲﺘــﺷاﺪﻬﺑ تﺎﻣﺪــﺧ و ﻲﻜــﺷﺰﭘ مﻮــﻠﻋ هﺎﮕﺸــﻧاد ﻲــﻤﻠﻋ ﺖــﺌﻴ ﻲﻧﺎــﻣرد –
نﺎﺠﻨﺴــﻓر . ﺮﻣ ،نﺎﺠﻨﺴــﻓر ــﻛ
ﻲــﺷزﻮﻣآ ﺰ ﻲﻧﺎــﻣرد
ﻣ يداﺮ ﻲﻜﺷﺰﭙﻧاور هوﺮﮔ ، .
ﻪﻣﺪﻘﻣ ﻲﻫاﻮﺧداﻮﻣ )1
سﻮﻫ (
ﻪﺒﻨﺟ زا ﻲﻜﻳ
ﻲﮕﺘﺴﺑاو ﻲﻠﺻا يﺎﻫ
روآدﺎـﻴﺘﻋا داﻮﻣ ﺮﮕﻳد زا ﻲﺧﺮﺑ و ﻲﻧﻮﻴﻓا داﻮﻣ رد ﻲﻧاور ﺖﺳا . ﺗ رﺎﻤﻴﺑ نﺎﮕﻧﺎﺸـﻧ نﺪﻧارﺬﮔ لﺎﺣ رد ﻪﻛ نﺎﻣرد ﺖﺤ
رد ﻲـﻨﻫذ ﺮﻳوﺎﺼﺗ و رﺎﻜﻓا عاﻮﻧا رﺎﭼد ،ﺖﺳا داﻮﻣ كﺮﺗ درﻮـﻣ هدﺎـﻣ ﺖﻤﺳ ﻪﺑ ﻲﻧورد ﺶﺸﻛ ﻲﻋﻮﻧ و داﻮﻣ درﻮﻣ ﻲﻣ ﺮﻈﻧ دﻮﺷ ) ﻦﻳو
2ﻦﻴﺘﺳ ﺮﻠﻛﺪﻠﻓ ، ﺰﻴﻟﺎﻣ ،3
ﻲﻠﻴﺑ ،4
،5
1998 .(
و دراﺪـﻧ ﻂﻠﺴﺗ ﺮﻳوﺎﺼﺗ و رﺎﻜﻓا نآ ﺮﺑ رﺎﻤﻴﺑ ﻪﻛ يرﻮﻄﺑ هدﺎﻣ لﻮﻐﺸﻣ رﺎﻤﻴﺑ ﻦﻫذ مﺎﻤﺗ يرﻮـﻓ فﺮﺼﻣ و ﺮﻈﻧدرﻮﻣ
ﺖﺳا نآ .
ﻪﻧﺎﺸـﻧ ﺮـﮕﻳد يﻮﺳ زا
ﻪـﺷﺎﻣ ﻲﻋﻮـﻧ ﻲـﻄﻴﺤﻣ يﺎـﻫ
لﺎﻌﻓ ﺖـﺳا ﻲـﻨﻫذ ﺮﻳوﺎﺼﺗ و رﺎﻜﻓا ﻦﻳا هﺪﻨﻨﻛ )
ﺪـﻳﻮﻳد ،6
1998 .(
ﻪﻧﺎﺸﻧ زا داﺮﻣ
ﻪـﺑ راﺰﺑا عﻮﻧ ﺮﻫ ﻲﻄﻴﺤﻣ يﺎﻫ
رﺎـﻛ
ﻪﺘﻓﺮﮔ ﻮﮕﺘﻔﮔ ،فﺮﺼﻣ نﺎﻣز ،نﺎﻜﻣ ،هدﺎﻣ فﺮﺼﻣ رد هﺪﺷ
ﻤﻴﺑ رﺎﻨﻛ رد دﺎﺘﻌﻣ دﻮﺟو ،هدﺎﻣ يﺎﻬﻴﮔﮋﻳو هرﺎﺑرد ﺖﺳا رﺎ
.
ﻲﻣ شراﺰﮔ نارﺎﻤﻴﺑ ًﻻﻮﻤﻌﻣ
ﺮﻳوﺎﺼﺗ و رﺎﻜﻓا ﻦﻳا ﻪﻛ ﺪﻨﻨﻛ
ﺪــﻧراﺪﻧ ﺎــﻬﻧآ ﺮــﺑ ﻲﻄﻠﺴــﺗ و ﺖــﺳا يدارا ﺮــﻴﻏ .
ﺮﺘﺸــﻴﺑ
هﺪﻧراﺪﻬﮕﻧ نﺎﻣرد ﻲﻋﻮﻧ دﺎﻴﺘﻋا نﺎﻣرد ﻪﻨﻴﻣز رد ﺎﻬﺸﻫوﮋﭘ داﻮﻣ ﻪﺑ ﺖﺸﮔزﺎﺑ زا يﺮﻴﮔﻮﻠﺟ ياﺮﺑ ار ﻲﻧاور ﺎﻳ ﻲﺋوراد
هدﺮﺑ رﺎﻛ ﻪﺑ
ﺪﻧا . ﺰﻴﻛﻮﺳﺎﻛ 7
ﻲـﻟداﺮﺑ ، 8
ﺰﻛرﻮـﻣ ، 9
يﺮـﮔ ،
10
) 1991 ( ﺪﻨﭼ رد ﺖﺸﮔزﺎﺑ ناﺰﻴﻣ ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ ﻪﻛ ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ
ﻢﺳ زا ﺲﭘ هﺎﻣ
ﺖﺳا ﻲﻳادز .
ﻪـﻛ ﺪـﻧداد نﺎﺸـﻧ ﻦﻴـﻨﭽﻤﻫ
ﻪﻧﺎﺸــﻧ رﺎــﺘﻓر ﺶﻳاﺪــﻴﭘ ﺚــﻋﺎﺑ داﻮــﻣ ﻪــﺑ طﻮــﺑﺮﻣ يﺎــﻫ
ﻲﻣ داﻮﻣ ﻪﺑ ﺖﺸﮔزﺎﺑ و ﻲﻫاﻮﺧداﻮﻣ
ددﺮـﮔ . ﺶﻫوﮋـﭘ رد
و ﺪﻧﺪـﺷ ﻲﻫاﻮـﺧداﻮﻣ رﺎﺘﻓر رﺎﭼد نارﺎﻤﻴﺑ زا ﻲﻤﻴﻧ نﺎﻧآ
ﻢﺳ نارﺎﻤﻴﺑ را ﻲﻤﻴﻧ ﻲـﻳادز
ﺪـﺷ يﺎـﻬﻧﺎﻣز رد ار دﺎـﻴﺘﻋا ه
رد ﻒﻠﺘﺨﻣ 6
ﺪﻧدﺮﻛ عوﺮﺷ كﺮﺗ زا ﺲﭘ هﺎﻣ .
11ثار ﻲﻧﺎــﮔﻮﻫ ، ) 12
1997 ( ﺎــﺑ ﺶﻫوﮋــﭘ ﻚــﻳ رد
ﻲﭘ يﺮﻴﮔ 5 ﺎـﺑ ﻲﻧﺎـﻣرد هوﺮـﮔ ﻪـﻛ ﺪﻧدﺮﻛ شراﺰﮔ ﻪﻟﺎﺳ
ﻲﻣ نﻮﺴﻛﺮﺘﻟﺎﻧ
كﺎﭘ ﺚﻋﺎﺑ ﺪﻧاﻮﺗ
داﻮـﻣ ﻪﺑ نﺎﮕﺘﺴﺑاو نﺪﻧﺎﻣ
دﻮﺷ ﻲﻧﻮﻴﻓا .
ﻪـﺑ ار نﻮﺴﻛﺮﺘﻟﺎﻧ ﺎﺑ نﺎﻣرد ناﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ ﻦﻳا
تﺪﻣ 8 و هﺎﻣ تﺪـﻣ ﻪـﺑ ار ﻲﻧﺎـﻣرد هوﺮﮔ 23
ﻪـﺘﻔﻫ يا
1
ﺪﻧداد ﻪﻣادا ﻪﺴﻠﺟ .
ﻪـﻛ داد نﺎﺸـﻧ ﻲـﺳرﺮﺑ ﻦـﻳا 94
%
ﻪﻧﻮﻤﻧ زا ﺲﭘ ﺎﻫ 5
و كﺎﭘ لﺎﺳ 66
% رﺎـﻛ لﻮﻐﺸـﻣ ﺎـﻬﻧآ
ﻪﻓﺮﺣ هدﻮﺑ دﻮﺧ يا ﺪﻧا
. نﻮــﺘﻧآ
كاﻮــﻣ ،13
ﺪــﻳاو ،14
مﺎــﻬﺘﻟ ،15
،16
) 1999 ( رد
ار يرﺎـﺘﻓر ﻲﺘﺧﺎﻨـﺷ نﺎﻣرد و نﻮﺴﻛﺮﺘﻟﺎﻧ ﺶﻘﻧ ﻲﺸﻫوﮋﭘ ﻪﺑ
ﻪـﺑ و ﻪـﻧﺎﮔاﺪﺟ رﻮـﻃ
نﺪـﻧﺎﻣ كﺎـﭘ رد ﻲـﺒﻴﻛﺮﺗ رﻮـﻃ
ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ و ﺪﻧداد راﺮﻗ ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ﻞﻜﻟا ﻪﺑ نﺎﮕﺘﺴﺑاو ﺶﻫﺎـﻛ ار ﻞـﻜﻟا زا ﻲـﺷﺎﻧ ﻲـﮕﺘﺨﻴﮕﻧاﺮﺑ نﻮﺴﻛﺮﺘﻟﺎﻧ ﻪﻛ ﻲﻣ ﺮﻜﻓ ﻪﻨﻴﻣز رد ﺖﻣوﺎﻘﻣ يرﺎﺘﻓر ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ نﺎﻣرد و ،ﺪﻫد
ﻲﻣ ﻻﺎﺑ ار ﻞﻜﻟا درﻮﻣ رد ندﺮﻛ
دﺮﺑ . ﻲﻣﺎﮕﻨﻫ ود ﺮـﻫ ﻪـﻛ
ـﻓا ﺎـﻬﻧآ ﺮﻴﺛﺄـﺗ ناﺰﻴﻣ دﻮﺷ اﺮﺟا نﺎﻣرد
ﻲـﻣ ﺶﻳاﺰ
ﺪـﺑﺎﻳ .
17يدوو نﻼﻠﻜﻣ ، ﻲﻜﺳﺮﺑﻮﻟو ،18
) 19
1990 ( ﺪـﻧداد نﺎﺸـﻧ
ناور ﺐﻴﻛﺮﺗ ﻪﻛ
ﺎﺑ هﺪﻧراﺪﻬﮕﻧ نﺎﻣرد ﺎﺑ هروﺎﺸﻣ و ﻲﻧﺎﻣرد
كﺎﭘ نﺎﻣرد لﻮﻃ نودﺎﺘﻣ
ﻲﻣ ﺶﻳاﺰﻓا ار نﺪﻧﺎﻣ
ﺪﻫد . نﺎـﻧآ
ﻲﻧﻮﻴﻓا داﻮﻣ ﻪﺑ نﺎﮕﺘﺴﺑاو ﻪﻛ ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا رد
ﻪـﺑ ًﺎـﻤﺘﺣ ﺪﻨﺘﺴـﻫ ﻲﻜـﺷﺰﭙﻧاور ﺺﻴﺨﺸﺗ ﻚﻳ ياراد ﻪﻛ كﺎﭘ ياﺮﺑ هﺪﻧراﺪﻬﮕﻧ نﺎﻣرد ﺪﻧراد زﺎﻴﻧ ندﻮﺑ
• .
20ﺚﻴﻫ نﻮﺗﺎﺘﺳا ، ) 21
1998 ( ﺖﻛرﺎﺸﻣ ﻪﻛ ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ
ﻲـﻜﻳ ﻲﻧﺎﻣرد هداﻮﻧﺎﺧ مﺎﺠﻧا و نﺎﻣرد ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ رد هداﻮﻧﺎﺧ داﻮﻣ ﻪﺑ دﺪﺠﻣ ﺖﺸﮔزﺎﺑ زا يﺮﻴﮔﻮﻠﺟ رد ﻲﻠﺻا ﻞﻣاﻮﻋ زا ﺖﺳا . نﻮﻟﺎــﺗﺎﻛ ﻲــﻨﻴﮔ ،22
ﮓــﻨﻴﻤﻠﻓ ،23
) 24
1999 ( ﻚــﻳ رد
ﻲﭘ ﻚﻳ يﺮﻴﮔ
نﺎﺸﻧ ﻪﻟﺎﺳ ﻦﻳﺪـﻟاو ﻪـﺑ شزﻮـﻣآ ﻪﻛ ﺪﻧداد
،هداﻮﻧﺎﺧ ﺎﺑ ﻚﻳدﺰﻧ طﺎﺒﺗرا ﻆﻔﺣ و لﺰﻨﻣ رﻮﻣا هرادا ياﺮﺑ ار هداﻮﻧﺎـﺧ ناﺪﻧزﺮﻓ ﻲﺘﺣ و ﻦﻳﺪﻟاو داﻮﻣ هرﺎﺑود فﺮﺼﻣ ﻲﻣ ﺶﻫﺎﻛ ﺪﻫد
.
ﺮﻳﺎﻜﺑ ﺪﻴﻠﭼ ،25
ر
26س ﻲﺘﻳرﺎﮔ ، ) 27
1993 ( ﻪـﻛ ﺪـﻧداد نﺎﺸـﻧ
ﻲﻣ هداﻮﻧﺎﺧ ﻪﺑ ﺖﺸﮔزﺎﺑ ﺪﻨﻛ يﺮﻴﮕﺸﻴﭘ داﻮﻣ ﻪﺑ ﺖﺸﮔزﺎﺑ زا ﺪﻧاﻮﺗ
.
_______________________________________
1-craving 2- Weinstein
3- Feldt Keler 4- Malizia
5- Bailey 6- David
7- Kasvikis 8- Bradlai
9- Morks 10- Gray
11- Roth 12- Hogani
13- Anton 14- Moak
15- Waid 16- Lathham
17-Woody 18- McLellan
19- Luborsky 20- Heath 21- Stanton 22- Catalano
23- Gainey 24- Fleming
25- Bekir 26- Childress 27- Gariti
ﮓﻨﻴﻟ
1ﺮﺗاو ﺰﻨﻴﻟﺎﻛ ، ﻲﻜﺗﺎﺑ ،2
) 3
1998 ( ﻪـﻛ ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ
ﻢﺳ نارﺎﻤﻴﺑ
ﻲﻳادز ﺎـﺑ هﺪـﻧراﺪﻬﮕﻧ نﺎـﻣرد ﻪـﺑ زﺎـﻴﻧ هﺪﺷ
(LAAM)
دﻮـﺑ ﻦﻳا ﺎﻬﻧآ ضﺮﻓ و ﺪﻧراد نﻮﺴﻛﺮﺘﻟﺎﻧ ﺎﻳ و 4
ﻞﻤﻋ ﺪﺸﻧ ﻪﻧﺎﻫاﻮﺧداﻮﻣ رﺎﺘﻓر رﺎﻬﻣ ﻪﺑ ﻖﻓﻮﻣ رﺎﻤﻴﺑ ﺮﮔا ﻪﻛ ﻲﺜﻨﺧ دﺮﻴﮔ ترﻮﺻ يزﺎﺳ .
ﺖﺴــﻳﻮﺳ ،5
) 1997 ( نﺎــﻣرد ناﻮــﻨﻋ ﺎــﺑ ﻲﺑﺎــﺘﻛ رد
تﻻﻼﺘﺧا ترﺎﺒﻋ نﺎﻣرد ﺪﻨﻳاﺮﻓ رد ار رﺎﻤﻴﺑ ﻪﻔﻴﻇو دﺎﻴﺘﻋا
يﺎﻬﺷور ﺪﺷر ،داﻮﻣ زا ﻲﻧاور ﻲﺑﺎﻨﺘﺟا يﺎﻬﺗرﺎﻬﻣ ﺪﺷر زا
تﺰﻋ ﺪﺷر ،ﻲﻔﻨﻣ و ﺖﺒﺜﻣ يﺎﻬﺳﺮﺘﺳا ﺎﺑ يرﺎﮔزﺎﺳ
و ﺲﻔﻧ
ﻲﻜـﺷﺰﭙﻧاور يﺎـﻬﻟﻼﺘﺧا نﺎﻣرد ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ و ﻲﮔﺪﻨﺴﺑدﻮﺧ ﺖﺳا ﻪﺘﺴﻧاد هاﺮﻤﻫ .
يﺮﻴﺼـﻧ و بﺮﻋ )
1378 ( هوﺮـﮔ ﻪـﻛ ﺪـﻧداد نﺎﺸـﻧ
ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ﻲﻧﺎﻣرد ،ﻲﺘﺧﺎﻨـﺷ ﻲﻧﺎـﻣرد هوﺮـﮔ و ﻲﺒﻫﺬـﻣ ـ
رد ار داﻮـﻣ ﻪﺑ هرﺎﺑود ﺖﺸﮔزﺎﺑ و باﺮﻄﺿا و ﻲﮔدﺮﺴﻓا
ﻲﻣ ﺶﻫﺎﻛ فﺮﻌﻣ دﻮﺧ ﻦﻳدﺎﺘﻌﻣ
ﺪﻫد . ﻲﻧﺎﻣرد هوﺮﮔ ًﺎﻨﻤﺿ
ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد يﺮﺘﺸﻴﺑ ﻲﻧﺎﻣرد ﺮﺛا ﻲﺒﻫﺬﻣ ـ .
6كرﻼﻛ
لدﺰﻴﺗ و ) 7
1982
ﺖﻴﻛ زا ﻞﻘﻧ ﻪﺑ ،
نﻮﺗوﺎﻫ و 8
سﻮﻜﻟﺎﺳ
9ﺲﻴﻛ ، 1376 ( ﻪﺟﻮﺗ شور
ﺎﻳ ﻲﻧادﺮﮔﺮﺑ بﺎﻨﺘﺟا
ﻢﺣاﺰـﻣ ﻲـﻨﻫذ ﺮﻳوﺎﺼﺗ و رﺎﻜﻓا لﺮﺘﻨﻛ ياﺮﺑ ار ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ
دﻮﻤﻧ دﺎﻬﻨﺸﻴﭘ .
ﻦﻤﭼار ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ﻮﻠﻴﺳود و 10
) 11
1978 ﻪـﺑ
ﺖﻴﻛ زا ﻞﻘﻧ
،نارﺎـﻜﻤﻫ و نﻮﺗوﺎـﻫ 1376
( ﻒـﻗﻮﺗ شور
و يدارا ﺮﻴﻏ ﻲﻨﻫذ ﺮﻳوﺎﺼﺗ و رﺎﻜﻓا لﺮﺘﻨﻛ ياﺮﺑ ار رﺎﻜﻓا ساﻮﺳو
ﺪﻧدﺮﻛ ﻲﻓﺮﻌﻣ ﻪﻧﻮﮔ .
ﻪـﻛ ﺪـﻧروﺎﺑ ﻦـﻳا ﺮـﺑ نﺎـﻧآ
ﻪﻧﺎﺸﻧ ﻣ يﺎﻫ
لﺎـﻌﻓ ﺚـﻋﺎﺑ داﻮـﻣ ﻪﺑ طﻮﺑﺮ
و رﺎـﻜﻓا نﺪـﺷ
ﻲﻣ ﻪﻧﺎﻫاﻮﺧداﻮﻣ ﻲﻨﻫذ ﺮﻳوﺎﺼﺗ
رﺎـﻜﻓا ﻪـﭼ ﺮـﻫ و دﻮـﺷ
ﻲﺒﺼـﻋ ،يراﺮـﻘﻴﺑ ﺶﻳاﺰـﻓا ،ﺪﺸـﻜﺑ لﻮـﻃ ﺮﺘﺸﻴﺑ
،نﺪـﺷ
ﻪﻧﺎﻬﺑ
ﻪﻧﺎﺸﻧ هرﺎﺑود ﺶﻳاﺪﻴﭘ ،يﺮﮕﺷﺎﺧﺮﭘ ،يﺮﻴﮔ
كﺮﺗ يﺎﻫ
ﺖﺳا ﺮﺗﺪﻳﺪﺷ .
ﻲـﺑ ﺖـﻳﺎﻬﻧ رد ﺖﻴﻌﺿو ﻦﻳا
نﺪـﺷرﺎﻴﺘﺧا
دراد ﻲﭘ رد ار رﺎﻤﻴﺑ .
ﻪـﺑ
ـﻴﭘ ﺪﺼـﻗ ﻪـﺑ ﻪـﻜﻳرﻮﻃ ندﺮﻛاﺪ
ﻲﻣ راﺮﻓ لﺰﻨﻣ زا نآ فﺮﺼﻣ و ﺮﻈﻧدرﻮﻣ داﻮﻣ هرﺎﺑود
ﺪﻨﻛ .
ﻦﻳا زا رﺎﻤﻴﺑ ﻪﺑ ﺖﺳا هﺪﺷ ﺶﺷﻮﻛ ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ رد ور ﺮـﻈﻧ زا ار دﻮـﺧ نﻮـﻣاﺮﻴﭘ ﻂﻴـﺤﻣ ﺎﺗ دﻮﺷ هداد شزﻮﻣآ ﻲﻣﺎـﻤﺗ ﺮـﻈﻧ زا و نارﺎـﻜﻤﻫ ،نﺎﺘـﺳود ،ﻚﻳدﺰﻧ نﺎﮕﺘﺴﺑ ﻪﻧﺎﺸﻧ وا ﻪـﺑ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ؛ﺪﻨﻛ يزﺎﺴﻛﺎﭘ داﻮﻣ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ يﺎﻫ
ﻲﻣ ﻪﺘﺧﻮﻣآ
ﻮﺷ ﻪـﺑ طﻮﺑﺮﻣ يداراﺮﻴﻏ ﺮﻳوﺎﺼﺗ و رﺎﻜﻓا ﺎﺗ د ﻲﻫاﻮـــﺧداﻮﻣ
) ﻪـــﺳﻮﺳو (
شور شزﻮـــﻣآ ﺎـــﺑ ار
ﻪﺟﻮﺗ
ﺪـﻳﺎﻤﻧ لﺮـﺘﻨﻛ رﺎـﻜﻓا ﻒﻗﻮﺗ و ﻲﻧادﺮﮔﺮﺑ .
ﺮﻠﺗﺎـﺑ ،12
ﮓﻨﻴﻟﺎﻛ
13نﻮﺗ تﺮﺒﻴﻫ ، ﻦﻴﻣﻼﻛ ،14
15
راﺪﻠﮔ و ) 16
1987 ﻪـﺑ
ﺖﻴﻛ زا ﻞﻘﻧ
،نارﺎﻜﻤﻫ و نﻮﺗوﺎﻫ 1376
( ﻪـﻛ ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ
ﺎﻨــﺷ يزﺎــﺳزﺎﺑ شزﻮــﻣآ ﺮــﺑ نوﺰــﻓا ﻲﻳورﺎــﻳور و ﻲﺘﺧ
ﻪﺟﻮﺗ و باﺮﻄـﺿا هﺪـﻨﻨﻛﺪﻴﻟﻮﺗ ﻲـﻔﻨﻣ رﺎـﻜﻓا ﻲـﻧادﺮﮔﺮﺑ
ﻲﻣ ﺶﻫﺎﻛ ار ﺮﻴﮔاﺮﻓ باﺮﻄﺿا ﺪﻫد
.
ﻲﻠﺻا فﺪﻫ لﺮـﺘﻨﻛ ﺶـﻘﻧ ﻲـﺳرﺮﺑ ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ
ﻪﺟﻮﺗ شزﻮﻣآ و ﻲﻄﻴﺤﻣ
رد رﺎـﻜﻓا ﻒـﻗﻮﺗ و ﻲـﻧادﺮﮔﺮﺑ
ﻪﻧﺎﻫاﻮﺧداﻮﻣ رﺎﺘﻓر ﺶﻫﺎﻛ )
ﻪـﺳﻮﺳو ( ﻪـﺑ نﺎﮕﺘﺴـﺑاو رد
ﺖﺳا ﻲﻧﻮﻴﻓا داﻮﻣ .
شور •
ﺸــﻳﺎﻣزآ حﺮــﻃ ﻚــﻳ ﺮــﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋــﭘ ﺖــﺳا ﻲ
.
ﻪـﻧﻮﻤﻧ هﻮﻴﺷ ﻪﺑ ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻬﻴﻧدﻮﻣزآ
سﺮﺘـﺳد رد يﺮـﻴﮔ
يﺎﺟ هاﻮﮔ و ﺶﻳﺎﻣزآ هوﺮﮔ ود رد فدﺎﺼﺗ ﻪﺑ و بﺎﺨﺘﻧا ﺪﻧﺪــﺷ هداد .
نارﺎــﻤﻴﺑ ﻪــﻴﻠﻛ ار ﻲــﺳرﺮﺑ درﻮــﻣ ﻪــﻌﻣﺎﺟ
ﻢﺳ ﻲﻳادز ﻲﮕﺘﺴـﺑاو ياراد ﻲﻧﻮـﻴﻓا داﻮـﻣ ﻪﺑ ﻪﺘﺴﺑاو هﺪﺷ
ﻪـﻧﺎﻫاﻮﺧداﻮﻣ رﺎﺘﻓر ﺎﺑ هاﺮﻤﻫ ﻲﻧاور )
ﻪـﺳﻮﺳو ( ﻞﻴﻜﺸـﺗ
هداد ﺪﻧا . ﻧارﺎﻤﻴﺑ مﻼـﻋا نﺎـﻣرد لوا ﻪـﺘﻔﻫ نﺎـﻳﺎﭘ زا ﻪﻛ ﻲ
ﻲﻣ ﻪﻴﻟوا ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺑ دورو ﺪﻳﺪﻧﺎﻛ ﺪﻧراد ﻪﺳﻮﺳو ﻪﻛ ﺪﻧدﻮﻤﻧ
ﻲﻣ ﺶﻫوﮋﭘ
ﺪﻧﺪﺷ . فﺮﺼـﻣ داﺮﻓا ﻦﻳا بﺎﺨﺘﻧا يﺎﻫرﺎﻴﻌﻣ
،ﺦﻴـﺳ ﻚـﻤﻛ ،ﻦﻴﺧﺪﺗ شور ﻪﺑ ﻦﻴﺋوﺮﻫ و هﺮﻴﺷ ،كﺎﻳﺮﺗ راﺪـﻘﻣ ﻪﺑ ندرﻮﺧ و نﺎﻴﻠﻗ و ﮓﻨﺳ 2
ﺎـﺗ 4 لﻮـﻃ ،مﺮـﮔ
ﻞﻗاﺪﺣ دﺎﻴﺘﻋا 1
ﺮﺜﻛاﺪﺣ و 4
ﺷاد ،لﺎﺳ ﻦﻴﺑ ﻦﺳ ﻦﺘ
20 ﺎﺗ
25
ﻲﮔﺪﻧز ،لﺎﺳ
ندﻮﺑ ﻞﻏﺎﺷ ،ندﻮﺑدﺮﻣ ،هداﻮﻧﺎﺧ ﺎﺑ ندﺮﻛ
ﺖـﺳا هدﻮـﺑ ﻲـﻧاور و ﻲﻤﺴـﺟ ﻢﻬﻣ يﺎﻬﻳرﺎﻤﻴﺑ مﺪﻋ و .
هاﻮـﮔ و ﻲﺸـﻳﺎﻣزآ هوﺮـﮔ ﻪﺑ فدﺎﺼﺗ ﻪﺑ داﺮﻓا ﻦﻳا ﺲﭙﺳ ﺪﻧﺪﺷ ﻢﻴﺴﻘﺗ .
ﻪـﻧﻮﻤﻧ شﺰـﻳر ﻞـﻴﻟد ﻪﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻢﺠﺣ و ﺎـﻫ
_______________________________________
1- Ling-Water 2- Collins 3- Batki
4- Levo-alpha-acteyl methadol
5- Swist 6- Clark
7- Tizdel 8-Hawton
9- Salkovskis 10- Rachmans 11- Dosilow 12- Batler 13- Kalingtown 14- Hibert 15- Kelamin 16- Gelder
ﺎـﻬﻧآ يور ﺮـﺑ ﻮﺒﺳﻼﭘ ﺪﺣ رد يرﺎﻛ ﻪﻛ ﻲﻫوﺮﮔ ﻦﺘﺷاﺪﻧ دﻮﺷ مﺎﺠﻧا 30
و ﺶﻳﺎﻣزآ هوﺮﮔ ياﺮﺑ ﺮﻔﻧ 30
ياﺮـﺑ ﺮـﻔﻧ
ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد هاﻮﮔ هوﺮﮔ .
ﻢـﺳ ﺎـﻳ ﻲﻤﺴﺟ نﺎﻣرد زا رﻮﻈﻨﻣ
زا ترﺎـﺒﻋ ﻲـﻳادز
يﺎـﻫوراد ﺎـﺑ ﻲـﺘﻣﻼﻋ نﺎـﻣرد و ﻦﻳﺪـﻴﻧﻮﻠﻛ ﺎـﺑ نﺎﻣرد تﺪﻣ ﻪﺑ ﻲﻨﻴﻓرﻮﻣ ﺮﻴﻏ ﻲﻜﺷﺰﭙﻧاور 2
دﻮﺑ ﻪﺘﻔﻫ .
ﻲﻧارﺎـﻤﻴﺑ
ﻪـﺑ ﻪـﻗﻼﻋ و ﻲـﻨﻫذ ﺮﻳوﺎﺼﺗ و رﺎﻜﻓا دﻮﺟو ﻞﻴﻟد ﻪﺑ ﻪﻛ ﺑود فﺮﺼﻣ دراو بﺎـﺨﺘﻧا يﺎـﻫرﺎﻴﻌﻣ ﺮﻳﺎﺳ ﻦﺘﺷاد و هرﺎ
ﻲﻧﺎﻣرد ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ و هﺪﺷ ﺶﻳﺎﻣزآ ﻪﻧﻮﻤﻧ
ـ ﻲﺷزﻮﻣآ 3
ﻪﺘﻔﻫ يا
يﺎﻬﻫوﺮﮔ رد ار 5
ﺎـﺗ 10 تﺪـﻣ و ﺪـﻧدﺮﻛ ﻲـﻃ يﺮـﻔﻧ
ﻪﺴﻠﺟ ﺮﻫ شزﻮﻣآ 35
ﻪﺘﻔﻫ ﺮﻫ و ﻪﻘﻴﻗد 2
راﺰـﮔﺮﺑ ﻪﺴﻠﺟ
ﻲﻣ ﺪﻳدﺮﮔ . ﻪﺴﻠﺟ ياﻮﺘﺤﻣ
،ﻂﻴﺤﻣ لﺮﺘﻨﻛ شزﻮﻣآ ﻞﻣﺎﺷ ﺎﻫ
ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ رﺎﻜﻓا ﻒﻗﻮﺗ ،ﻲﻧادﺮﮔﺮﺑ
دﻮـﺑ نارﺎـﻤﻴﺑ ﺎـﺑ ﻖﻓاﻮﺗ .
تﺪﻣ رد يﺮﻴﮕﻴﭘ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ رﺎﺒﻜﻳ ﻲﻫﺎﻣ 6
ﺖـﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا هﺎﻣ .
ار نﺎﻣرد يدﺎﻋ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﺎﻬﻨﺗ هاﻮﮔ هوﺮﮔ تﺪﻣ ﻦﻳا لﻮﻃ رد ﻲﻣ ﺖﻓﺎﻳرد ﺪﻧدﺮﻛ
.
ﻲﻧﺎﻣرد ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ياﻮﺘﺤﻣ :
1
ﻲﻄﻴﺤﻣ لﺮﺘﻨﻛ شزﻮﻣآ ـ . :
ﻢﺋﻼﻋ عﻮﻧﺮﻫ فﺬﺣ شزﻮﻣآ
زا ﺪـﻧراد هﺪﻧروآدﺎﻳ ﺶﻘﻧ ﻪﻛ داﻮﻣ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﻪﻧﺎﺸﻧ و ﻣ
هﻮﻴـﺷ شزﻮﻣآ ﺎﺑ هاﺮﻤﻫ دﻮﺧ ﻂﻴﺤ
و فﺬـﺣ يﺎـﻫ
ﻦﻴﺸﻧﺎﺟ يزﺎﺳ .
2
ﻪﺟﻮﺗ شزﻮﻣآ ـ
ﻲﻧادﺮﮔﺮﺑ : ﻚـﻳ ﺮـﺑ ﺰـﻛﺮﻤﺗ شزﻮـﻣآ
عاﻮـﻧا ﺪـﻨﻧﺎﻣ ﻲـﻨﻫذ يﺎﻬﻨﻳﺮﻤﺗ ،ﻲﺴﺣ ﻲﻫﺎﮔآ ،ءﻲﺷ مﺎــﺠﻧا ،ﺎﻫدوﺮــﺳ و رﺎﻌــﺷا نﺪــﻧاﻮﺧ و ﺎﻬــﺷرﺎﻤﺷ ﻲﺴﻛ ﺎﺑ ﻲﻨﻔﻠﺗ ﺎﻳ يرﻮﻀﺣ ﺖﺒﺤﺻ ،ﺐﻟﺎﺟ يﺎﻬﺘﻴﻟﺎﻌﻓ
فﺮـﺤﻨﻣ رﻮـﻈﻨﻣ ﻪﺑ توﺎﻔﺘﻣ ﻲﻋﻮﺿﻮﻣ هرﺎﺑرد
دﺮـﻛ ن
ﺮـﮕﻳد ﻲـﺒﻠﻄﻣ ﻪﺑ رﺪﺨﻣ داﻮﻣ زا رﺎﻤﻴﺑ ﺖﻗد و ﻪﺟﻮﺗ .
لدﺰـﻴﺗ ،كرﻼﻛ ﻂﺳﻮﺗ شور ﻦﻳا )
1982 ( ﺰـﻧﺮﺑ و
1
) 1980 ﺖــﻴﻛ زا ﻞــﻘﻧ ﻪــﺑ ، ،نارﺎــﻜﻤﻫ و نﻮﺗوﺎــﻫ
1376 ( ﺖﺳا هﺪﺷ حﺮﻄﻣ .
3
رﺎـﻜﻓا ﻒـﻗﻮﺗ شور ـ :
ﻒـﻗﻮﺗ شزﻮـﻣآ زا ترﺎـﺒﻋ
ساﻮﺳو رﺎﻜﻓا يﺪﻤﻋ
يدارا ﺮـﻴﻏ و ﻪـﻧﻮﮔ رﺎـﻤﻴﺑ ﻪـﺑ
ﺖﺳا . ﻮﻠﻴﺳود و ﻦﻤﭼار )
1978 نﺎﻤﻫزا ﻞﻘﻧ ﻪﺑ ﺎﺟ
.(
لﻮﻃ رد هاﻮﮔ و ﺶﻳﺎﻣزآ هوﺮﮔ داﺮﻓا زا ﻚﻳ ﺮﻫ ﺮﮔا 6
ﻲﻤﻬﻣ سﺮﺘﺳا و ﻪﺛدﺎﺣ رﺎﭼد هﺎﻣ )
،ناﺰـﻳﺰﻋ گﺮـﻣ ﺪﻨﻧﺎﻣ و يرﺎــﻜﻴﺑ ،قﻼــﻃ ،ﻲﮕﺘﺴــﻜﺷرو ،ﻲﮔﺪــﻨﻧار فدﺎﺼــﺗ
ﻲـﻧاور و ﻲﻤﺴﺟ ﻢﻬﻣ يﺎﻬﻳرﺎﻤﻴﺑ (
ﻲـﻣ ﻪـﻧﻮﻤﻧ زا ﺪﻧﺪـﺷ
ﻲﻣ فﺬﺣ
ﺪﻧﺪﺷ . لﻮﻃ رد 6 ﻣ ﻪﻧﺎﺸﻧ هﺎ ﻲﻧﺪﺑ و ﻲﻧاور يﺎﻫ
ﻲﻣ ﻲﺘﻣﻼﻋ نﺎﻣرد ﻚﺷﺰﭙﻧاور ﻂﺳﻮﺗ نارﺎﻤﻴﺑ
ﺪـﺷ . ﻪـﺘﺒﻟا
رﺎـﺘﻓر ﺮـﺑ ﻪـﻛ ﻲـﺋوراد ﺎـﻳ ﻪـﻧﺎﻫاﻮﺧداﻮﻣ رﺎﺘﻓر زا ﺮﻴﻏ
ﻲـﻣ ﺮﺛﺆﻣ ﻪﻧﺎﻫاﻮﺧداﻮﻣ
هﺮـﻴﻏ و نﻮﺴـﻛﺮﺘﻟﺎﻧ ﻞـﺜﻣ ﺪـﺷﺎﺑ
ﻲﻤﻧ ﺰﻳﻮﺠﺗ يﺮﮕﻳد يوراد
ﺪﺷ . ﻲﻣﺎـﻤﺗ ﻪـﻛ ﺖﺳا ﻲﻨﺘﻔﮔ
ود ﺮﻫ ﻪﻜﻠﺑ ،ﺪﻧﺪﺸﻧ ﺶﻫوﮋﭘ دراو ﻢﻫ ﺎﺑ ﺎﻬﻴﻧدﻮﻣزآ ﻪـﺘﻔﻫ
رﺎﺒﻜﻳ 10 ﺎﺗ 15
ﻪﺑ و بﺎﺨﺘﻧا رﺎﻤﻴﺑ
ود ﻪـﺑ ﻲﻓدﺎﺼـﺗ رﻮﻃ
ﻲﻣ ﻢﻴﺴﻘﺗ هوﺮﮔ
ﺪﻧﺪﺷ .
هداد يروآدﺮﮔ راﺰﺑا
ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻫ
ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﻚﻳ زا ترﺎﺒﻋ ﺮﺿﺎﺣ 30
تﺎﺼـﺨﺸﻣ ﻲﻟاﺆﺳ
ﻲﻜـﺷﺰﭘ مﻮـﻠﻋ دﺎـﻴﺘﻋا ﺰـﻛﺮﻣ ﻂـﺳﻮﺗ هﺪﺷ ﻪﻴﻬﺗ يدﺮﻓ رﺎـﻜﺑ يﺮﮕﻟﺎﺑﺮﻏ ياﺮﺑ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا رد ﻪﻛ دﻮﺑ نﺎﺠﻨﺴﻓر
ﻧزور سﺎﻴﻘﻣ و ﺪﺷ هدﺮﺑ
ﻪﺳﻮﺳو مﻮﺠﻫ تﺎﻌﻓد رﺎﮕ
و ﺎـﻫ
دﻮﺑ ﻪﻘﻴﻗد ﻪﺑ نآ نﺎﻣز تﺪﻣ .
ﻪﻧازور ﺖﺒﺛ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﻨﺘﻔﮔ
ﻖﻴﻗد ﻲﻠﻴﺧ رﻮﻄﺑ ﺎﻬﻧآ ﻖﻳﺎﻗد و ﻪﻧﺎﻫاﻮﺧداﻮﻣ رﺎﻜﻓا مﻮﺠﻫ
ﻲﻤﻧ مﺎﺠﻧا نارﺎﻤﻴﺑ ﻂﺳﻮﺗ
ﺖﻓﺮﮔ . زا ﻦﻴﮕﻧﺎـﻴﻣ ﻪـﻛ ﺎـﺠﻧآ
و دﻮﺑ كﻼﻣ هﺎﻣ ﻚﻳ ياﺮﺑ ﻪﻘﻴﻗد ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ و مﻮﺠﻫ تﺎﻌﻓد ﻢﻬﻣ
رد دﺪﺠﻣ دﺎﻴﺘﻋا مﺪﻋ ﻪﻜﻨﻳا ﺮﺗ ياﺮـﺟا تﺪـﻣ نﺎـﻳﺎﭘ
ﻲﺑ ،دﻮﺑ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﻲﻠﺻا كﻼﻣ ﺶﻫوﮋﭘ
رد نارﺎـﻤﻴﺑ ﻲـﺘﻗد
ﺖـﺳا ﻪﺘـﺷاﺪﻧ يﺮﻴﺛﺄـﺗ ناﺪـﻨﭼ هﺪـﻣآ ﺖـﺳد ﻪﺑ ﻪﺠﻴﺘﻧ .
ﻪﺟﻮﺗ و ﻂﻴﺤﻣ لﺮﺘﻨﻛ شزﻮﻣآ
ﻪـﺘﻔﻫ نﺎـﻳﺎﭘ زا ﻲـﻧادﺮﮔﺮﺑ
ﻲﻣ زﺎﻏآ نﺎﻣرد مود
ﺪﺷ . هداد ﻚـﻤﻛ ﻪـﺑ ﺶﻫوﮋـﭘ يﺎـﻫ
ﻲﺧ نﻮﻣزآ و ﺲﻧﺎﻳراو ﻞﻴﻠﺤﺗ
ﻞـﻴﻠﺤﺗ و ﻪﻳﺰﺠﺗ درﻮﻣ ود
ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ
• .
ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺎه رادﻮﻤﻧ 1
ﻲﻣ نﺎﺸﻧ نﺎﻳﺎﭘ رد كﺎﭘ داﺮﻓا داﺪﻌﺗ ﻪﻛ ﺪﻫد
ﻪﺑ ﺶﻳﺎﻣزآ هوﺮﮔ رد هﺎﻣ ﺮﻫ
ﻲﻨﻌﻣ رﻮﻃ
هاﻮﮔ هوﺮﮔ زا يراد
ﺖـﺳا ﺮﺘﺸﻴﺑ )
001 / P<0 ، 9 / x2=19 .(
لوﺪـﺟ 1 نﺎﺸـﻧ
ﻲﻣ زور رد ﻪﺳﻮﺳو تﺎﻌﻓد داﺪﻌﺗ ﻪﻧﺎﻫﺎﻣ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻪﻛ ﺪﻫد
نﺎﻣرد زﺎﻏآ رد ﺶﻳﺎﻣزآ هوﺮﮔ رد 8
/ 2 هاﻮﮔ هوﺮﮔ و ﻪﺒﺗﺮﻣ
76 / 2 ﺶﻳﺎـﻣزآ هوﺮـﮔ رد حﺮﻃ نﺎﻳﺎﭘ رد ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ؛ﻪﺒﺗﺮﻣ
_______________________________________
1- Burns
89 / 0 هاﻮﮔ هوﺮﮔ رد و ﻪﺒﺗﺮﻣ 1
/ 1 توﺎـﻔﺗ ﻪـﻛ دﻮﺑ ﻪﺒﺗﺮﻣ
ﻲﻨﻌﻣ هﺪﺷ هﺪﻳد دﻮﺒﻧ راد
.
لوﺪﺟ 2 ﻲﻣ نﺎـﺸﻧ نﺎﻣز تﺪﻣ ﻦـﻴﮕﻧﺎـﻴﻣ ﻪﻛ ﺪـﻫد
نﺎﻣرد زﺎﻏآ رد زور رد ﻪﺳﻮﺳو 5
/ 86 هوﺮـﮔ رد و ﻪﻘﻴﻗد
هاﻮﮔ 8 / 92 ﺖﺳا ﻪﻘﻴﻗد .
ﻦـﻳا نﺎـﻣرد نﺎﻳﺎﭘ رد ﺎﻣا تﺪـﻣ
ﻪﺑ ﺶﻳﺎﻣزآ هوﺮﮔ رد نﺎﻣز 8
/ 5 هوﺮﮔ رد و زور رد ﻪﻘﻴﻗد
ﻪﺑ هاﻮﮔ 7 / 38
ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺶﻫﺎﻛ زور رد ﻪﻘﻴﻗد .
ﻦـﻳا ﻪﻛ
ﻲﻨﻌﻣ يرﺎﻣآ ﺮﻈﻧ زا توﺎﻔﺗ ﺖﺳا راد
) 05 / p<0 .(
رادﻮﻤﻧ 1 - نﺪﻧﺎﻣ كﺎﭘ تﺪﻣ ﺐﺴﺣ ﺮﺑ هوﺮﮔ ود رد هﺪﻧﺎﻣ كﺎﭘ داﺮﻓا رﺎﻤﺷ
لوﺪﺟ 1 - ﻲﻧدﻮﻣزآ رﺎﻤﺷ
ﺎﻫ ﻴﻣ ، ﻪﺳﻮﺳو تﺎﻌﻓد رﺎﻴﻌﻣ فاﺮﺤﻧا و ﻦﻴﮕﻧﺎ )
ﻲﻫاﻮﺧداﻮﻣ رﺎﺘﻓر (
رد ﺶﺠﻨـﺳ ﺮﻫ نﺎﻳﺎﭘ رد ﻪﻧازور
هاﻮﮔ و ﺶﻳﺎﻣزآ هوﺮﮔ
ﺶﻳﺎﻣزآ هوﺮﮔ
هاﻮﮔ هوﺮﮔ
ﻪﺳﻮﺳو تﺎﻌﻓد
كﺎﭘ نﺎﻣز تﺪﻣ ندﻮﺑ
ﻲﻧدﻮﻣزآ رﺎﻤﺷ ﺎﻫ
ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ رﺎﻴﻌﻣ فاﺮﺤﻧا
ﻲﻧاواﺮﻓ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ رﺎﻴﻌﻣ فاﺮﺤﻧا
د مود ﻪﺘﻔﻫ نﺎﻣر
30
8
/ 2 39
/ 1 30
76
/ 2 33
/ 1
ﻲﺳ ﺎﺗ ﻢﻫدﺰﻧﺎﭘ زا ما
25
68
/ 2 8
/ 0 17
05
/ 2 5
/ 0
مود هﺎﻣ 22
7
/ 2 82
/ 0 10
89
/ 1 44
/ 0
مﻮﺳ هﺎﻣ 20
35
/ 2 67
/ 0 8
86
/ 1 37
/ 0
هﺎﻣ ﭼ مرﺎﻬ 19
47
/ 1 82
/ 0 5
2
5
/ 0
ﻢﺠﻨﭘ هﺎﻣ 19
26
/ 1 51
/ 0 4
1
/ 1 25
/ 0
ﻢﺸﺷ هﺎﻣ 19
89
/ 0 54
/ 0 4
1
/ 1 25
/ 0
مودﻪﺘﻔﻫ
نﺎﻣردزاﺲﭘزورﻲﺳ
نﺎﻣردزاﺲﭘزورﺖﺼﺷ
نﺎـﻣردزاﺲﭘزوردﻮﻧ
ﺖﺴﻴﺑوﺪﺻ ﺲﭘزور نﺎﻣردزا
هﺎﺠﻨﭘوﺪﺻ ﺲﭘزور نﺎﻣردزا
نﺎﻣردزاﺲﭘزوردﺎﺘﺸﻫوﺪﺻ
ﺶﻳﺎﻣزآ هوﺮﮔ هاﻮﮔ هوﺮﮔ 35
30
25
20
15
10
35
30
25
20
15
10
5
0
لوﺪﺟ 2 - آ رﺎﻤﺷ ﻲﻧدﻮﻣز ﺎﻫ رﺎﻴﻌﻣ فاﺮﺤﻧا و ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ، نﺎﻣز تﺪﻣ
ﻪﺳﻮﺳو هوﺮـﮔ رد زور رد ﻪﻘﻴﻗد ﻪﺑ
هاﻮـﮔ و ﺶﻳﺎـﻣزآ رد
ﺶﺠﻨﺳ ﺮﻫ نﺎﻳﺎﭘ .
ﺶﻳﺎﻣزآ هوﺮﮔ
هاﻮﮔ هوﺮﮔ
ﻪﺳﻮﺳو نﺎﻣز
كﺎﭘ نﺎﻣز تﺪﻣ ندﻮﺑ
ﻲﻧدﻮﻣزآ رﺎﻤﺷ ﺎﻫ
ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ رﺎﻴﻌﻣ فاﺮﺤﻧا
ﻲﻧاواﺮﻓ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ رﺎﻴﻌﻣ فاﺮﺤﻧا
ﻪﺘﻔﻫ نﺎﻣرد مود 30
5
/ 86 6
/ 32 30
8
/ 92 2
/ 29
ﻲﺳ ﺎﺗ ﻢﻫدﺰﻧﺎﭘ زا ما
25
9
/ 82 3
/ 33 17
1
/ 77 3
/ 19
مود هﺎﻣ 22
8
/ 68 4
/ 26 10
8
/ 64 3
/ 13
مﻮﺳ هﺎﻣ 20
6
/ 50 4
/ 22 8
3
/ 64 4
/ 13
هﺎﻣ ﭼ مرﺎﻬ 19
8
/ 23 5
/ 14 5
4
/ 64 9
/ 13
ﻢﺠﻨﭘ هﺎﻣ 19
3
/ 13 6
/ 5 4
75
/ 40 35
/ 5
ﻢﺸﺷ هﺎﻣ 19
89
/ 5 79
/ 3 4
7
/ 38 7
/ 4
ﺚﺤﺑ رادﻮﻤﻧ ﻪﻛ ﻪﻧﻮﮕﻧﺎﻤﻫ 1
ﻲﻣ نﺎﺸﻧ لﺮـﺘﻨﻛ شزﻮـﻣآ ،ﺪـﻫد
ﻂﻴﺤﻣ ) ﻂﻴﺤﻣ يزﺎﺴﻛﺎﭘ (
ﻪـﺟﻮﺗ شزﻮﻣآ و
و ﻲـﻧادﺮﮔﺮﺑ
دﺪﺠﻣ ﺖﺸﮔزﺎﺑ ﺶﻫﺎﻛ و ﻲﻛﺎﭘ مواﺪﺗ ﺚﻋﺎﺑ رﺎﻜﻓا ﻒﻗﻮﺗ ﺖــﺳا هﺪــﺷ داﻮــﻣ ﻪــﺑ .
ﻲﻫاﻮــﺧداﻮﻣ رﺎــﺘﻓر ور ﻦــﻳا زا
) ﻪﺳﻮﺳو (
حﺮـﻃ ﺮﻴﺛﺄـﺗ ﺖـﺤﺗ ﻲﺳاﻮﺳو رﺎﻜﻓا نﻮﭽﻤﻫ
ﻪﺟﻮﺗ ،شزﻮﻣآ ﻂﻴﺤﻣ لﺮﺘﻨﻛ ﻲﻧﺎﻣرد ﻒـﻗﻮﺗ و ﻲﻧادﺮﮔﺮﺑ
ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ رﺎﻜﻓا .
ﻲـﻧاور ﺎﻳ ﻲﻳوراد نﺎﻣرد ﻪﺑ زﺎﻴﻧ
رد ًﺎـﺒﻳﺮﻘﺗ هرﺎـﺑود دﺎـﻴﺘﻋا زا يﺮﻴﮕﺸﻴﭘ ياﺮﺑ هﺪﻧراﺪﻬﮕﻧ نﺎـﻣرد ﻪﻠﻤﺟ زا ؛ﺖﺳا هدﻮﺑ ﻪﺟﻮﺗ درﻮﻣ ﺎﻬﺸﻫوﮋﭘ ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻦﻴﻓرﻮﻧﺮﭘﻮﺑ ﺎﺑ هﺪﻧراﺪﻬﮕﻧ )
،نارﺎﻜﻤﻫ و ﺮﺗاو ﮓﻨﻴﻟ 1998
( ،
ﻲﻧﺎﻣرد ﺖﺧﺎﻨﺷ و نﻮﺴﻛﺮﺘﻟﺎﻧ زا ﻲﺒﻴﻛﺮﺗ )
آ و كاﻮﻣ ،نﻮﺘﻧ
،ﺪﻳاو 1999 ( ﻲﻧﺎـﻣرد هوﺮـﮔ و نﻮﺴـﻛﺮﺘﻟﺎﻧ زا ﻲﺒﻴﻛﺮﺗ ،
) ،ﻲﻧﺎﮔﻮﻫ ،ثار 1997
.(
ﻲﻳﺎـﻫوراد دﻮـﺒﻤﻛ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ
،ﻦﻴﻓرﻮـﻧﺮﭘﻮﺑ ،نودﺎـﺘﻣ ،نﻮﺴﻛﺮﺘﻟﺎﻧ نﻮﭼ ﺮـﮔا ،LAAM
ﻚـﻤﻛ ﺖـﻓﺎﻳ ﺎـﻬﻧآ ياﺮـﺑ ﻲـﺳﺮﺘﺳد رد ﻦﻴﺸﻧﺎﺟ ناﻮﺘﺑ ﺖﺳا هﺪﻳدﺮﮔ دﺎﺘﻌﻣ نارﺎﻤﻴﺑ ﻪﺑ ﻲﮔرﺰﺑ .
لوﺪـﺟ 1
ﻲﻣ نﺎـﺸﻧ
ﻪـﻛ ﺪـﻫد رﺎـﻜﻓا ﻪﻧازور ﻦﻴﮕﻧﺎـﻴﻣ
توﺎـﻔﺗ ﺎـﻣا ،ﻪـﺘﻓﺎﻳ ﺶﻫﺎﻛ هوﺮﮔ ود ﺮﻫ رد ﻲﻫاﻮﺧداﻮﻣ ﻲﻨﻌﻣ
ﺖﺳا هﺪﻣﺎﻴﻧ دﻮﺟو ﻪﺑ هوﺮﮔ ود رد راد .
ﺐـﻠﻄﻣ ﻦﻳا
ﻲﻣ نﺎﺸﻧ
ﻪﺟﻮﺗ شزﻮﻣآ ﺎﺑ ﻲﺘﺣ ﺪﻫد
ﻒـﻗﻮﺗ و ﻲـﻧادﺮﮔﺮﺑ
نﺎـﻴﻣ زا ﻲﻫاﻮـﺧداﻮﻣ رﺎـﺘﻓر ،ﻂﻴـﺤﻣ يزﺎﺴﻛﺎﭘ و رﺎﻜﻓا ﻲﻤﻧ دور .
ﻪـﺳﻮﺳو ﻪﻛ يداﺮﻓا هاﻮﮔ هوﺮﮔ رد يور ﺮﻫ ﻪﺑ ﻪﺘﺷاد دﺎﻳز
هﺪﺷ فﺬﺣ ﻪﻧﻮﻤﻧ زا دﻮﺨﺑدﻮﺧ ،ﺪﻧا
ﺪﻧا . داﺮـﻓا
ﻲﻗﺎﺑ ﺪﻨﺘﺷاد يﺮﺘﻤﻛ ﻪﺳﻮﺳو هﺪﻧﺎﻣ .
لوﺪﺟ 2
ﻲﻣ نﺎﺸﻧ رد ﻪـﺳﻮﺳو تﺪـﻣ لﻮﻃ ﻪﻛ ﺪﻫد
ﻲﻨﻌﻣ ﺶﻫﺎﻛ ﺶﻳﺎﻣزآ هوﺮﮔ
ﺖـﺳا ﻪﺘﺷاد راد .
ﻦـﻳا زا ور
ﺖـﺤﺗ يﺪـﺣ ﺎﺗ ﺎﻣا هﺪﺸﻧ ﻊﻄﻗ ﻞﻣﺎﻛ رﻮﻄﺑ رﺎﻜﻓا ﻪﭼﺮﮔ
ﺳا ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺶﻫﺎﻛ رﺎﻴﺴﺑ نآ تﺪﻣ و هﺪﻣآرد لﺮﺘﻨﻛ ﺖ
. ﻦـﻳا
ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺎﺑ ﻪﺘﻓﺎﻳ
لدﺰﻴﺗ و ﻞﻴﻨﻓ ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻫ )
1984 و 1987
ﺖﻴﻛ زا ﻞﻘﻧ ﻪﺑ
سﻮﻜﻟﺎـﺳ و نﻮﺗوﺎـﻫ
،ﺲﻴـﻛ 1376 ( رد
ﻲﮔدﺮﺴﻓا رﺎﻜﻓا ﺶﻫﺎﻛ
ﮓﻨﻴﻟﺎﻛ ،ﺮﺘﻟﺎﺑ ﺶﻫوﮋﭘ و ،از
،نﻮـﺗ
راﺪﻠﮔ ،ﺲﻤﻳﻼﻛ ،تﺮﺒﻴﻫ )
1987
نﺎﻤﻫ زا ﻞﻘﻧ ﻪﺑ ،
ﺎﺟ ( رد
باﺮﻄﺿا رﺎﻜﻓا ﺶﻫﺎﻛ ﻪﻨﻴﻣز
ﻲـﻨﻫذ ﺮﻳﻮﺼـﺗ و رﺎﻜﻓا ،از
ﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﻲـﻨﻫذ ﺮﻳوﺎﺼـﺗ و رﺎـﻜﻓا نﻮﭽﻤﻫ ار ﻪﺳﻮﺳو ﻪ
ﻲﮔدﺮﺴﻓا ﺖـﻣوﺎﻘﻣ نآ لﺮـﺘﻨﻛو هدروآرد لﺮﺘﻨﻛ ﺖﺤﺗ از
ﻮﺴـﻤﻫ ،ﺖﺳا هداد ﺶﻳاﺰﻓا داﻮﻣ ﻪﺑ ﺖﺸﮔزﺎﺑ رد ار رﺎﻤﻴﺑ ﺖﺳا .
ﻪﺟﻮﺗ ،ﻂﻴﺤﻣ لﺮﺘﻨﻛ زا ﻲﺒﻴﻛﺮﺗ ﻪﺠﻴﺘﻧ ﻦﻳا
ﻲﻧادﺮﮔﺮﺑ
ﻲﻤﻧ و ﺖﺳا رﺎﻜﻓا ﻒﻗﻮﺗ و ﺖﺒﺴـﻧ ﺎـﻬﻧآ زا ﻲﻜﻳ ﻪﺑ ناﻮﺗ
داد .
ﻊﺑﺎﻨﻣ
ﺖﻴﻛ ﭘ ،نﻮﺗوﺎﻫ سﻮﻜﻟﺎﺳ ؛مﻻﺎ
مﻮﻳﻮﻳد ؛كﺮﻛ ناﻮﺟ ،ﺲﻴﻛ
، كرﻼـﻛ
) 1376 .(
،ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ﻲﻧﺎﻣرد رﺎﺘﻓر
ﺐﻴﺒﺣ ،ﻪﻤﺟﺮﺗ ا
...
ﻢﺳﺎﻗ هداز .
ناﺮﻬﺗ : ﺪﻨﻤﺟرا تارﺎﺸﺘﻧا .
ﺪـﻴﻤﺣ ،يﺮﻴﺼﻧ ؛ﻲﻔﻄﺼﻣ ،بﺮﻋ )
1378 (
ﻲﻧﺎـﻣرد هوﺮـﮔ ﺮﻴﺛﺄـﺗ.
،ﻲﮔدﺮﺴـﻓا ﺶﻫﺎـﻛ رد ﻲﻧﺎﻣرد هوﺮﮔ و ﻲﺒﻫﺬﻣ ،ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ
ﺮﻌﻣدﻮـﺧ ﻦﻳدﺎﺘﻌﻣ دﺪﺠﻣ دﻮﻋ ناﺰﻴﻣ و باﺮﻄﺿا
،ف ﺰـﻛﺮﻣ
ﻲﻜـﺷﺰﭘ مﻮـﻠﻋ هﺎﮕﺸـﻧاد مﻼـﺳا وﺮـﻤﻠﻗ رد يرﺎﺘﻓر تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﻪﺋارا ﻪﻟﺎﻘﻣ ،نﺎﻬﻔﺻا ناﺪﻫاز دﺎﻴﺘﻋا رﺎﻨﻴﻤﺳ رد هﺪﺷ
.
Anton, R. F., Moak, D. H., & Waid, R. (1999). Nal- trexone and cognitive behavioral therapy for the treatment of patient alcoholics: results of a pla- cebo controlled trial. American Journal of Psy- chiatry, 156, 1738-1764.
Bekir, P., M., Childress, A. R., & Gariti, P. (1993).
Role reversals in families of substance misuser.
Journal of Addiction, 28, 613-630.
Catalano, R. F., Gaineys, R. R., Flemings, C. B.
(1999). An experimental intervention with fami- lies of substance abusers: one year followup of the focus on families project. Journal of Addi- cition, 94,241-254.
David, W. (1998) Neural substrates of drugs crav- ing and release in drug addicition: Annals of Medicine, 30,376-389.
Heath, A. W., & Stanton, M. B. (1998). Family- based treatment: stages and outcomes. In B. R.
Frances (Ed.) Clinical textbook of addictive disorder (2nd ed). (PP-498-52) NewYork: Guil- ford Press.
Kasvikis, Y., Bradley, B. P., Morks, I., & Gray, J.
A. (1991). Post withdrawal exposure treatment to prevent release in, opiate addicts: a pilot stu- dy. Journal of Addiction 20, 85-118.
Ling-water, C. C., Collins,J., & Batki, S. (1998).
Buprenorphine maintenance treatment of opiate.
dependence; multicenter, randomized clinical trial: Journal of Addiction, 93,475-486.
Roth, A., & Hogani, F. C. (1997). Naltrexone plus group therapy for treatment of opiate-abusing health-care professionals. Journal Substance Abuse Treatment, 14,19-22.
Swist, B., & Robert, M. (1997). Treatment of addic- tive disorders. In B. K. Miller, S. Novman (Ed.) Manual of therapeutic for addicition, New- York: Wiley (PP 123-129)
Weinstein, A., Feldtkeller, B., Malizia, W., & Bai- ley, N. (1998). Integrating the cognitive and phsysiological aspects of craving. Journal of Psychopharmacology, 12, 8-31.
Woody, G. E. M., Clell, N., & Luborskyl, B. C.
(1990). Psychotherapy and counseling for me- thadone-maintained opiate addicts results of research studies. NIDA Research Monograph, 104, 9-23.
