ﻫﺎي ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻨﻲ ارزﻳﺎﺑﻲ ﻗﺪرت رﻗﺎﺑﺘﻲ ﮔﻨﺪم و ﭼﺎودار ﺑﺎ اﺳﺘ - دانشگاه تهران

(1)

ﻦﻔﻠﺗ : 09144423523

[email protected]

E-mail:

يﺮﺳ شور زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ رادوﺎﭼ و مﺪﻨﮔ ﻲﺘﺑﺎﻗر ترﺪﻗ ﻲﺑﺎﻳزرا ﻲﻨﻳﺰﮕﻳﺎﺟ يﺎﻫ

ﻲﺑﺮﻏ نﺎﺠﻳﺎﺑرذآ بﻮﻨﺟ رد

ﻲﺑاﺮﻬﺳ رﻮﺼﻨﻣ

1

،*

يﺪﻬﺸﻣ نﺎﻴﻤﻴﺣر ﺪﻴﻤﺣ و 2

يﺪﻤﺤﻣ نﺎﻤﻴﻠﺳ 3

1 . رﺎﻳدﺎﺘﺳا يزروﺎﺸﻛ هﺪﻜﺸﻧاد ، دﺎﺑﺎﻬﻣ ﺪﺣاو ﻲﻣﻼﺳا دازآ هﺎﮕﺸﻧاد

، ناﺮﻳا .

2 . دﺎﺘﺳا

، تﺎﺗﺎﺒﻧ حﻼﺻا و ﺖﻋارز هوﺮﮔ

، ﻲﻌﻴﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ و يزروﺎﺸﻛ ﺲﻳدﺮﭘ ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد

ناﺮﻳا ، .

3 . وﮋﭘ رﺎﻳدﺎﺘﺳا ﻲﺑﺮﻏ نﺎﺠﻳﺎﺑرذآ ﻲﻌﻴﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ و يزروﺎﺸﻛ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﺰﻛﺮﻣ ﻲﺸﻫ

ناﺮﻳا ، .

) ﺖﻓﺎﻳرد ﺦﻳرﺎﺗ :

10 / 8 / 1390 ﺐﻳﻮﺼﺗ ﺦﻳرﺎﺗ :

13 / 9 / 1392 (

هﺪﻴﻜﭼ

لﺎﺳ رد رادوﺎﭼ ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد ﻲﭘ رد يدﺎﻳز ترﺎﺴﺧ مﺪﻨﮔ عراﺰﻣ ياﺮﺑ ﺮﻴﺧا يﺎﻫ

. رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ

لﺎﺳ رد ،رادوﺎﭼ و مﺪﻨﮔ ﻲﺘﺑﺎﻗر ترﺪﻗ ﻲﺑﺎﻳزرا يﺎﻫ

90 - 1389 ﻪﺑ ﻲﺸﻳﺎﻣزآ د ترﻮﺻ

ﻪﺘﺳ يﺎﻫ

ﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﻦﻳﺰﮕﻳﺎﺟ .

ﻪﺑ ﺶﻳﺎﻣزآ ﻦﻳا كﻮﻠﺑ ترﻮﺻ

و يزروﺎﺸﻛ هﺎﮕﺘﺴﻳا رد ﻲﻓدﺎﺼﺗ ﻞﻣﺎﻛ يﺎﻫ

ﺪﺷ راﺮﻜﺗ رﺎﺑ ﻪﺳ بآوﺪﻧﺎﻴﻣ ﻲﻌﻴﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ .

ﻪﻛ مﺪﻨﮔ ﺺﻟﺎﺧ ﺖﺸﻛ 100

هﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ﺪﺻرد

ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻪﺑ ،دﻮﺑ 10

ﺎﺗ 100 ﺪﺷ ﺖﺸﻛ رادوﺎﭼ نآ يﺎﺟ ﻪﺑ و ﻪﺘﺳﺎﻛ مﺪﻨﮔ ﻢﻛاﺮﺗ زا ﺪﺻرد .

ﻪﺠﻴﺘﻧرد

ﺐﻳاﺮﺿ ﻢﻛاﺮﺗ ﻲﺒﺴﻧ

(RCC)

ﻞﻛ ﻲﺒﺴﻧ لﻮﺼﺤﻣ و )

(RYT

ﻚﻳ زا ﺮﺘﻤﻛ ﻪﻧﻮﮔ ود طﻮﻠﺨﻣ رد

؛ﺖﺳا ﺮﮕﻳﺪﻜﻳ رﺎﻨﻛ هﺎﻴﮔ ود رﻮﻀﺣ ﻲﻔﻨﻣ رﺎﺛآ ﺮﮕﻧﺎﺸﻧ ﻪﻛ دﻮﺑ دﺮﻜﻠﻤﻋ رد يﺮﻴﮕﻤﺸﭼ ﺶﻫﺎﻛ و

ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ مﺪﻨﮔ ﺔﻧاد .

ﻢﻛاﺮﺗ رد ﻲﻔﻨﻣ رﺎﺛآ زا ﺮﺘﺸﻴﺑ مﺪﻨﮔ ﺮﺑ رادوﺎﭼ ﻲﻔﻨﻣ رﺎﺛآ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ

ﺑ ؛ﺖﺳا هدﻮﺑ رادوﺎﭼ ﺮﺑ مﺪﻨﮔ هﺎﻴﮔ مﺪﻨﮔ و ﻲﻠﺻا ﻲﻋارز هﺎﻴﮔ رادوﺎﭼ ﻪﭽﻧﺎﻨﭼ ﻪﻧﻮﻤﻧ ياﺮ

ﻢﻛاﺮﺗ رد رادوﺎﭼ ﺮﺑ مﺪﻨﮔ ﻲﻔﻨﻣ رﺎﺛآ ،دﻮﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ﻪﺘﺳاﻮﺧﺎﻧ زا ﺶﻴﺑ يﺎﻫ

45 رد ﻪﺗﻮﺑ

ﻲﻣ زوﺮﺑ ﻊﺑﺮﻣﺮﺘﻣ رد رادوﺎﭼ ﻲﻔﻨﻣ رﺎﺛآ ،ﺖﺳا ﻲﻠﺻا هﺎﻴﮔ مﺪﻨﮔ ﻪﻛ ﻲﺘﻋارز رد ﻪﻛ ﻲﻟﺎﺣ رد ،ﺪﻨﻛ

ﻢﻛاﺮﺗ زا ﺮﺘﻤﻛ يﺎﻫ 45

ﻊﺑﺮﻣﺮﺘﻣ رد ﻪﺗﻮﺑ ﻲﻣ زوﺮﺑ ﺰﻴﻧ

ﺪﻨﻛ . ناﻮﺗ ﺶﻳﺎﻣزآ ﻦﻳا ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ

ﻢﻛاﺮﺗ رد هﺎﻴﮔ ود طﻮﻠﺨﻣ و ﺖﺳا ﺮﺗﻻﺎﺑ مﺪﻨﮔ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ رادوﺎﭼ ﻲﺘﺑﺎﻗر ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ

ﺪﻧراد ﻲﮔﺪﻧرادزﺎﺑ رﺎﺛآ ﻢﻫ ﺮﺑ ﻪﻧﻮﮔ ود اﺮﻳز ﺖﺴﻴﻧ ﺪﻨﻣدﻮﺳ ﻪﻧﻮﮔ ود ﺺﻟﺎﺧ ﺖﺸﻛ .

هژاو يﺪﻴﻠﻛ يﺎﻫ ﻪﺘﺳد ،رادوﺎﭼ :

ﻨﮔ ،ﺖﺑﺎﻗر ،ﻲﻨﻳﺰﮕﻳﺎﺟ يﺎﻫ مﺪ

.

ﻪﻣﺪﻘﻣ

زا يرﺎﻴﺴﺑ رد ﻪﻛ ﺖﺳا نﺎﻴﻣﺪﻨﮔ ةﺮﻴﺗ زا ﻲﻫﺎﻴﮔ رادوﺎﭼ ،نﺎﻤﻟآ ،ﺪﻴﻔﺳ ﺔﻴﺳور ،نﺎﺘﺴﻬﻟ ﻪﻠﻤﺟ زا نﺎﻬﺟ يﺎﻫرﻮﺸﻛ ﻲﻣ ﺖﺸﻛ ﻦﻳاﺮﻛوا و ﻦﻴﭼ ،ﻪﻴﺳور دﻮﺷ

. رد رادوﺎﭼ دﻮﺟو

نآ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺶﻫﺎﻛ ﺐﺟﻮﻣ ،ﻮﺟ و مﺪﻨﮔ عراﺰﻣ ﻲﻣ ﺎﻫ

دﻮﺷ .

نﺎﺘﺳا مﺪﻨﮔ عراﺰﻣ رد رادوﺎﭼ ،نﺎﺘﺳدﺮﻛ ،ﻞﻴﺑدرا يﺎﻫ

اﺮﺧ و نﺎﻬﻔﺻا ،ﻲﺑﺮﻏ و ﻲﻗﺮﺷ نﺎﺠﻳﺎﺑرذآ ،نﺎﺘﺳزﻮﺧ ،نﺎﺳ

سرﺎﻓ ﺖﺳا هدﺮﻛ دﺎﺠﻳا ﻞﻜﺸﻣ .

ﻲﺑ ،نازروﺎﺸﻛ ﻲﻬﺟﻮﺗ

ناﺪﻘﻓ ﻒﻠﻋ ﺑﺎﺨﺘﻧا ِﺶﻛ ـ

ﻲ ﺳﺎﻨﻣ ــ ﺐ ياﺮﺑ ﺘﻨﻛ ــ لﺮ ،نآ

عﻮﻴﺷ ﺐﺟﻮﻣ مﺪﻨﮔ ﺎﺑ نآ ﺶﻳور ةرود ﻪﺑﺎﺸﺗ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ﻲﺑ ﺖﺳا هﺪﺷ رﻮﺸﻛ مﺪﻨﮔ عراﺰﻣ رد هﺎﻴﮔ ﻦﻳا ﺔﻳور .

ﻪﺑ ،ﻦﻳاﺮﺑاﺮﺑﺎﻨﺑ رادوﺎﭼ يدوز

عراﺰﻣ ﻲﻠﺻا تﻼﻜﺸﻣ زا ﻲﻜﻳ

ﻪﺑ ،مﺪﻨﮔ رﻮﺸﻛ ،لﺪﺘﻌﻣ و ﺮﻴﺳدﺮﺳ ﻖﻃﺎﻨﻣ رد صﻮﺼﺧ

ﺪﺷ ﺪﻫاﻮﺧ .

ﻲﮔﮋﻳو يﺎﻫ ،ﻪﺠﻨﭘ ﺪﻴﻟﻮﺗ نﻮﭽﻤﻫ رادوﺎﭼ تﺎﻌﻗﻮﺗ ،ﻻﺎﺑ ﺮﻴﺜﻜﺗ ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ

و ﺎﻣﺮﺳ ﺮﺑاﺮﺑ رد موﺎﻘﻣ ،ﻢﻛ

ﺶﻳاﺰﻓا ﺚﻋﺎﺑ ،دﺎﻳز عﺎﻔﺗرا و ﻲﺗﺎﭘﻮﻟآ ﺖﻴﺻﺎﺧ ،ﻲﻜﺸﺧ ﺖﺳا هﺪﺷ مﺪﻨﮔ ﺮﺑاﺮﺑ رد نآ ﻲﺘﺑﺎﻗر ترﺪﻗ 2000 )

Baghestani & Atri, 2003- Pester et al,

.(

سﺎﺳا ﺮﺑ

ساﺰﻧﺎﻛ رد هﺪﺷ مﺎﺠﻧا تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ )

لﺎﺳ يﺎﻫ 95 - 1994 ( ﺎﺑ

دﻮﺟو 50 و 21 ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﻊﺑﺮﻣﺮﺘﻣ ﺮﻫ رد رادوﺎﭼ هﺎﻴﮔ

مﺪﻨﮔ دﺮﻜﻠﻤﻋ 67

و 45 ﺖﻓﺎﻳ ﺶﻫﺎﻛ ﺪﺻرد

Sathlman)

& Northam,1995

.(

ﻲﺷراﺰﮔ رد رﺎﻴﺴﺑ ترﺎﺴﺧ ﺮﮕﻳد

ﮔ ﻪﺑ ،ﺖﺳا هدﻮﺑ ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻪﻧﻮ

ﺎﺗ رادوﺎﭼ ﻪﻛ يا 92

ﺻرد ــ ﺪ

ﻜﻠﻤﻋ ـ دﺮ ﻨﮔ ـ مﺪ ار ﻫﺎﻛ ـ داد ﺶ

Stump & Westra, )

.(2000

و ﺎﻧﺎﺘﻧﻮﻣ تﻻﺎﻳا رد ﻪﻛ ﺪﺷ شراﺰﮔ ،ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ رادوﺎﭼ ساﺰﻧﺎﻛ 50

داد ﺶﻫﺎﻛ ار مﺪﻨﮔ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺪﺻرد

Coble & Fay, 1985) .(

يدﺎﺼﺘﻗا و ﻚﻳژﻮﻟﻮﻴﺑ دﺮﻜﻠﻤﻋ

و ﻪﺘﺷاد ﺶﻫﺎﻛ رادوﺎﭼ ﺎﺑ ﺖﺑﺎﻗر ﺮﻴﺛﺄﺗ ﺖﺤﺗ مﺪﻨﮔ ﺞﻳﺎﺘﻧ

(2)

ﺶﻳﺎﻣزآ ﺮﻫ ﻪﻛ ﺖﺳا هداد نﺎﺸﻧ ﺎﻫ 36

/ 0 و 51 / 0 ﺔﺗﻮﺑ

رادوﺎﭼ يﺮﺛا لدﺎﻌﻣ ﻚﻳ ﺔﺗﻮﺑ مﺪﻨﮔ ﺲﻜﻋﺮﺑ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺔﻧاد

مﺪﻨﮔ دراد

Baghestani & Atri, 2003) .(

ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ةرﺎﺑرد

ﺔﻴﻬﺗ ﺎﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا هﺪﺷ شراﺰﮔ مﺪﻨﮔ ﺔﻋرﺰﻣ رد رادوﺎﭼ مﺪﻨﮔ ﻪﻧاد دﺮﻜﻠﻤﻋ ،بذﺎﻛ رﺬﺑ ﺮﺘﺴﺑ 51

ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺪﺻرد

ﺪﻫﺎﺷ رﺎﻤﻴﺗ زا ﺶﻴﺑ و ﺖﻓﺎﻳ ﺶﻳاﺰﻓا

92 ﺪﺻرد

ﻪﭽﻫﺎﻴﮔ ﻦﻴﺑ زا رادوﺎﭼ زﺮﻫ ﻒﻠﻋ يﺎﻫ ﺖﻓر

(Sohrabi et )

al, 2009

. ﻲﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ شور زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺪﺳر

ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ يﺎﻫ

ﻲﻋارز هﺎﻴﮔ ﻲﺘﺑﺎﻗر ناﻮﺗ ﺶﻳاﺰﻓا و بوﺎﻨﺗ نﻮﭽﻤﻫ ،ﻲﻋارز رد نآ ترﺎﺴﺧ ﺶﻫﺎﻛ ﺐﺟﻮﻣ ،زﺮﻫ ﻒﻠﻋ ﻦﻳا ﻞﺑﺎﻘﻣ رد دﻮﺷ مﺪﻨﮔ عراﺰﻣ .

شور ﻪﻠﻤﺟ زا يﺎﻫ

ترﺪﻗ ﺶﻳاﺰﻓا

زا ﺖﺳا ترﺎﺒﻋ زﺮﻫ ﻒﻠﻋ ﻦﻳا ﻞﺑﺎﻘﻣ رد مﺪﻨﮔ ﻲﺘﺑﺎﻗر ﻪﻧﻮﮔ ﺖﺸﻛ ،ﺖﺸﻛ ﻢﻛاﺮﺗ ﺶﻳاﺰﻓا و نﺎﻣز و ﺐﻴﻗر يﺎﻫ

ﻲﻋارز هﺎﻴﮔ ﺖﺸﻛ ياﺮﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ نﺎﻜﻣ .

رادوﺎﭼ رﺬﺑ ﺶﻫﺎﻛ

ﺖﺳا ﻢﻬﻣ رﺎﻴﺴﺑ ﺰﻴﻧ كﺎﺧ يرﺬﺑ ﻊﺑﺎﻨﻣ زا

Baghestani )

et al., 2003

.(

،مﺪﻨﮔ ﺺﻟﺎﺧ و ﻢﻟﺎﺳ رﺬﺑ زا هدﺎﻔﺘﺳا

ﻨﺗ ﺖﻳﺎﻋر و ﻲﻋارز يﺎﻫرﺎﻤﻴﺗ نداد مﺎﺠﻧا ،ﻲﻋارز بوﺎ

ﻢﻬﻣ زا ﻪﻋرﺰﻣ رد مﺪﻨﮔ ﺖﺸﻛ زا ﻞﺒﻗ ﻲﻳﺎﻴﻤﻴﺷ ﻦﻳﺮﺗ

شور ﺖﺳا مﺪﻨﮔ ﻦﺘﺷﺎﻛ رد رادوﺎﭼ ﺎﺑ هزرﺎﺒﻣ يﺎﻫ

Drew )

et al., 2005

.(

شور ﻂﺑاور ﻲﺳرﺮﺑ ياﺮﺑ يرﺎﻴﺴﺑ يﺎﻫ

ﻪﻧﻮﮔ ﻦﻴﺑ ﻲﺘﺑﺎﻗر ﻪﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ يا

ﻲﻣ رﺎﻛ دور . زا ﻚﻳ ﺮﻫ رد

شور ﻦﻳا

،ﻲﻫﺎﻴﮔ ﻢﻛاﺮﺗ ﺎﻫ ﻪﻧﻮﮔ ﺖﺒﺴﻧ

ﺶﻳارآ و يا

هﺪﺷ ظﺎﺤﻟ ﻲﺗوﺎﻔﺘﻣ ﺖﻴﻤﻫا تﺎﺟرد ﺎﺑ ﻲﻳﺎﻀﻓ ﺪﻧا

Rejmanek et al., 1989)

Vyas et al., 1995.,

ﻚﻳ ﺮﻫ.(

حﺮﻃ ﻦﻳا زا ﺖﺒﺴﻧ و ﻢﻛاﺮﺗ رﺎﺛآ سﺎﻜﻌﻧا ﺖﻴﻠﺑﺎﻗ ﺮﻈﻧ زا ﺎﻫ

ﺖﺑﺎﻗر ﻚﻴﻜﻔﺗ و نﺎﻫﺎﻴﮔ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ رﺎﺛآ ﺮﺑ ﻲﻳﺎﻀﻓ ﺶﻳارآ نورد ﻪﻧﻮﮔ نوﺮﺑ و يا ﻪﻧﻮﮔ

ﺖﺳا توﺎﻔﺘﻣ يا

Booth et al., )

.(2003

شور زا ﻲﻜﻳ شور ،ﻲﺘﺑﺎﻗر ترﺪﻗ ﻲﺑﺎﻳزرا يﺎﻫ

ﻪﺘﺳد نﻮﻧﺎﻗ ﺮﺑ شور ﻦﻳا رد ﻪﻛ ﺖﺳا ﻦﻳﺰﮕﻳﺎﺟ يﺎﻫ

ﻲﻣ ﺪﻴﻛﺄﺗ ﻲﻳﺎﻬﻧ ﺖﺑﺎﺛ دﺮﻜﻠﻤﻋ دﻮﺷ

. زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻦﻤﺿ رد

نورد ﺖﺑﺎﻗر ﻲﺒﺴﻧ رﺎﺛآ ﺔﻌﻟﺎﻄﻣ ياﺮﺑ ﻲﺒﺳﺎﻨﻣ رﺎﺘﺧﺎﺳ ،نآ نوﺮﺑ و ﻪﻧﻮﮔ ﻲﻣ ﻢﻫاﺮﻓ يا ﺪﻨﻛ

. ﻞﻛ ﻢﻛاﺮﺗ ﺶﻳﺎﻣزآ ﻦﻳا رد

ﻪﻧﻮﮔ ﺖﺒﺴﻧ ﻲﻟو ،ﺖﺑﺎﺛ ﺖﺳا ﺮﻴﻐﺘﻣ ﺎﻫ

. ﻦﻳﺪﺑ ﻪﻛ ﺐﻴﺗﺮﺗ

ﺖﺒﺴﻧ ﻪﻧﻮﮔ ﺎﻫ

،طﻮﻠﺨﻣ رد رد

ﻪﻨﻣاد زا يا ﺖﺸﻛ يﺎﻫ

،ﺺﻟﺎﺧ زا ﺮﻔﺻ ﺎﺗ 100 ﺪﺻرد ﺮﻴﻴﻐﺗ ﻲﻣ ﺪﺑﺎﻳ

Radosevich, )

1988; Cudney et al., 1991; Booth et al., 2003

.(

فﺪﻫ زا ﻦﻳا ﺶﻫوﮋﭘ ﺔﻌﻟﺎﻄﻣ

ترﺪﻗ ﻲﺘﺑﺎﻗر مﺪﻨﮔ و رادوﺎﭼ

ﺖﺳا ﺎﺑ ﺎﻔﺘﺳا هد زا ﺺﺧﺎﺷ ﻲﻳﺎﻫ ﻪﻛ رد ﺶﻳﺎﻣزآ يﺎﻫ

ﻪﺘﺳد يﺎﻫ ﻦﻳﺰﮕﻳﺎﺟ ﺪﻣ

ﺮﻈﻧ دراد راﺮﻗ .

شور و داﻮﻣ

ﺎﻫ

لﺎﺳ رد ﺶﻳﺎﻣزآ ﻦﻳا ﻲﻋارز يﺎﻫ

88 - 1387 و 89 - 1388

ﻲﻌﻴﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ و يزروﺎﺸﻛ ﻲﺗﺎﻘﻴﻘﺤﺗ هﺎﮕﺘﺴﻳا رد ﺪﺷ اﺮﺟا بآوﺪﻧﺎﻴﻣ .

ظﺎﺤﻟ ﻪﺑ رﻮﺸﻛ زا ﻪﻘﻄﻨﻣ ﻦﻳا

بآ تﺎﻤﻴﺴﻘﺗ و

ﻚﻳﺰﻣ يﺎﻣد ﻲﺘﺑﻮﻃر ﻢﻳژر ﻲﻳاﻮﻫ )

ﻂﺳﻮﺘﻣ

كﺎﺧ ﺔﻧﺎﻴﻟﺎﺳ يﺎﻣد 15

- 8 ﻲﺘﻧﺎﺳ ﺔﺟرد داﺮﮔ

( ﻢﻳژر و

ﻚﻳرز ﻲﺘﺑﻮﻃر )

ﻪﻤﻴﻧ ﻚﺸﺧ ( دراد . ﻲﻳﺎﻴﻓاﺮﻐﺟ لﻮﻃ رد

46 و ﻪﺟرد 90

ﻲﻳﺎﻴﻓاﺮﻐﺟ ضﺮﻋ و ﻲﻗﺮﺷ ﺔﻘﻴﻗد 36

و ﻪﺟرد 58 ﺎﻳرد ﺢﻄﺳ زا عﺎﻔﺗرا و ﻲﻟﺎﻤﺷ ﺔﻘﻴﻗد 1314

تﺪﻣزارد ﻲﮔﺪﻧرﺎﺑ ﻂﺳﻮﺘﻣ ﺎﺑ ،ﺮﺘﻣ 290

ﻲﻠﻴﻣ ﻊﻗاو ﺮﺘﻣ

ﺖﺳا هﺪﺷ .

ﺎﻣزآ ﻦﻴﻣز ﻲﺳر ﻲﻣﻮﻟ ﻲﻛﺎﺧ ﺖﻓﺎﺑ ياراد ﺶﻳ

pH ﺎﺑ 8 -

/5 7 عﺎﺒﺷا ﻞﮔ ةرﺎﺼﻋ ﻲﻜﻳﺮﺘﻜﻟا ﺖﻳاﺪﻫ و

EC) (

لدﺎﻌﻣ 2 ﺖﺳا ﺮﺘﻣ ﺮﺑ ﺲﻨﻤﻳز ﻲﺳد .

رد ﺶﻳﺎﻣزآ ﻦﻳا

كﻮﻠﺑ رد ﻲﻓدﺎﺼﺗ ﻞﻣﺎﻛ يﺎﻫ 11

ﺖﺑﻮﻧ ﻪﺳ رد و رﺎﻤﻴﺗ

ﺪﺷ راﺮﻜﺗ .

ﻪﺳ ﻪﺘﺸﭘ ﺮﻫ رد و ﻪﺘﺸﭘ ود ﻞﻣﺎﺷ تﺮﻛ ﺮﻫ

ﻞﺻاﻮﻓ ﻪﺑ ﻂﺧ 20

ﻲﺘﻧﺎﺳ ﺖﻓﺮﮔ ترﻮﺻ ﺖﺸﻛ ﺮﺘﻣ .

ﻧﻮﻤﻧ ﻪ زا و ﺪﺷر ﻞﺼﻓ ﺮﺧآ رد يرادﺮﺑ 1

ﺮﻫ ﻂﺳو ﻊﺑﺮﻣﺮﺘﻣ

هزاﺪﻧا اﺰﺟا دﺮﻜﻠﻤﻋ و ﺪﺷ مﺎﺠﻧا تﺮﻛ ﺪﻧﺪﺷ يﺮﻴﮔ

. ﻦﻳا رد

مﺪﻨﮔ رﺬﺑ ﻢﻛاﺮﺗ ﺶﻳﺎﻣزآ )

ﻦﻳرز ﻢﻗر (

، 450 رد رﺬﺑ

ﻪﺑ و ﻪﺘﻓﺮﮔﺮﻈﻧ رد ﻊﺑﺮﻣﺮﺘﻣ ترﻮﺻ

10 ﻒﻠﻋ رﺬﺑ يﺪﺻرد

ﺪﺷ مﺪﻨﮔ رﺬﺑ ﻦﻳﺰﮕﻳﺎﺟ رادوﺎﭼ زﺮﻫ .

ﺐﻳﺮﺿ ،ﺖﻳﺎﻬﻧ رد

ﺴﻧ دﺮﻜﻠﻤﻋ ،ﻢﻛاﺮﺗ ﻲﺒﺴﻧ دﺮﻜﻠﻤﻋ ياﺰﺟا و ﻞﻛ ،ﻲﺒ

ﺪﻧﺪﺷ ﻲﺑﺎﻳزرا .

ناﺰﻴﻣ ﻪﺑ هروا دﻮﻛ ،كﺎﺧ نﻮﻣزآ سﺎﺳا ﺮﺑ

90 ﺖﺑﻮﻧ ﻪﺳ رد رﺎﺘﻜﻫ رد مﺮﮔﻮﻠﻴﻛ )

ﺖﺸﻛ مﺎﮕﻨﻫ 30

ﻪﺠﻨﭘ مﺎﮕﻨﻫ ،مﺮﮔﻮﻠﻴﻛ ﻲﻧز

30 مﺎﮕﻨﻫ و مﺮﮔﻮﻠﻴﻛ

ﻪﺷﻮﺧ ﻲﻫد 30 مﺮﮔﻮﻠﻴﻛ ( ﻪﺑ ﻞﭙﻳﺮﺗ تﺎﻔﺴﻓ ﺮﭘﻮﺳ دﻮﻛ ،

ناﺰﻴﻣ 85 رﺎﺘﻜﻫ رد مﺮﮔﻮﻠﻴﻛ )

ﺖﺷﺎﻛ مﺎﮕﻨﻫ (

دﻮﻛ و

ﺎﻔﻟﻮﺳ ناﺰﻴﻣ ﻪﺑ ﻢﻴﺳﺎﺘﭘ ت 60

رﺎﺘﻜﻫ رد مﺮﮔﻮﻠﻴﻛ )

مﺎﮕﻨﻫ

ﺖﺷﺎﻛ ( ﺪﺷ فﺮﺼﻣ .

و ﻢﭼﺮﭘ گﺮﺑ نﺪﺷ درز زا ﺲﭘ

گﺮﺑ شﺰﻳر تﺎﻴﻠﻤﻋ هﺎﻣﺮﻴﺗ لوا ﺔﺘﻔﻫ رد ﻲﻨﻴﻳﺎﭘ يﺎﻫ

ﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﻲﻳﺎﻬﻧ ﺖﺷادﺮﺑ .

تﺮﻛ رد ،رادوﺎﭼ يراد يﺎﻫ

ﻪﻧﻮﻤﻧ زا ﺲﭘ و ﺪﻧﺪﺷ اﺪﺟ ﺮﮕﻳﺪﻜﻳ زا رادوﺎﭼ و مﺪﻨﮔ يﺎﻫ

زا ﻪﻴﺷﺎﺣ فﺬﺣ 1

ﻂﺳو ﻊﺑﺮﻣﺮﺘﻣ تﺎﻴﻠﻤﻋ تﺮﻛ ﺮﻫ

ﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﺖﺷادﺮﺑ .

ﺪﺷ شرﺎﻤﺷ ﻊﺑﺮﻣﺮﺘﻣ رد ﻪﻠﺒﻨﺳ داﺪﻌﺗ

(3)

،ﻪﻠﺒﻨﺳ رد ﻪﻧاد داﺪﻌﺗ ﻲﺑﺎﻳزرا ياﺮﺑ و 20

ﻪﺑ ﻪﻠﺒﻨﺳ رﻮﻃ

ﻪﻠﺒﻨﺳ نﺎﻴﻣ زا ﻲﻓدﺎﺼﺗ ﺪﻧﺪﺷ بﺎﺨﺘﻧا هﺪﺷ ﺖﺷادﺮﺑ يﺎﻫ

.

ﻦﻣﺮﺧ تﺎﻴﻠﻤﻋ زا ﺲﭘ ندﺮﻛ اﺪﺟ و يرﺎﺟﻮﺑ و ﻲﺑﻮﻛ

هزاﺪﻧا ﻪﻧاد دﺮﻜﻠﻤﻋ ،ﺶﻠﻛ و هﺎﻛ ﺪﺷ يﺮﻴﮔ

. راﺰﻫ نزو ﺔﻧاد

ﻖﻴﻗد ﻲﻳوزاﺮﺗ ﺎﺑ ﻲﺸﻳﺎﻣزآ يﺎﻫﺪﺣاو ياﺮﺑ رادوﺎﭼ و مﺪﻨﮔ

ﺎﺑ

)

ﺖﻗد ﻚﻳ مﺪﺻ مﺮﮔ

( هزاﺪﻧا ﺪﺷ ﺖﺒﺛ و يﺮﻴﮔ .

ﺮﻫ زا تﺮﻛ

20 ﻪﺑ ﻪﻠﺒﻨﺳ تﺎﺒﺳﺎﺤﻣ ياﺮﺑ و بﺎﺨﺘﻧا ﻲﻓدﺎﺼﺗ رﻮﻃ

ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا .

ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﺔﺴﻳﺎﻘﻣ و ﺲﻧﺎﻳراو ﺔﻳﺰﺠﺗ )

نﻮﻣزآ سﺎﺳاﺮﺑ

(LSD

ﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﺮﻈﻧ درﻮﻣ تﺎﻔﺻ ةرﺎﺑرد ﺰﻴﻧ .

ياﺮﺑ

ﻲﺑﺎﻳزرا )RYT

ﻞﻛ ﻲﺒﺴﻧ لﻮﺼﺤﻣ (

هدﺎﻔﺘﺳا ﺮﻳز لﻮﻣﺮﻓ زا

ﺪﺷ .

درکلمع رادواچ رد تشک صلاخ

لوصحم رادواچ رد تشك طولخم درکلمع

مدنگ رد تشک صلاخ

لوصحم مدنگ

رد تشك

طولخم 

 RYT

1 ﺮﮔا

RYT= ﭻﻴﻫ ،ﺪﺷﺎﺑ ﺶﻫﺎﻛ ﺎﻳ ﺶﻳاﺰﻓا ﻪﻧﻮﮔ

ﻪﺑ طﻮﻠﺨﻣ ﺖﺸﻛ زا ﻲﻟﻮﺼﺤﻣ ﻲﻤﻧ ﺖﺳد

ﺪﻳآ . ﻪﭽﻧﺎﻨﭼ

RYT>1

زا ﺶﻴﺑ طﻮﻠﺨﻣ ﺖﻋارز رد لﻮﺼﺤﻣ راﺪﻘﻣ

ﻚﺗ ﺮﮔا مﺎﺠﻧاﺮﺳ و ﺖﺳا ﻲﺘﺸﻛ

RYT<١ طﻮﻠﺨﻣ ﺮﻴﺛﺄﺗ ،

ﺖﻋارز لﻮﺼﺤﻣ ،ﻲﻨﻌﻳ ؛ﺖﺳا ﻲﻔﻨﻣ زا ﺮﺘﻤﻛ طﻮﻠﺨﻣ

ﻚﺗ دﻮﺑ ﺪﻫاﻮﺧ ﻲﺘﺸﻛ

Mazaheri, 1994, Cudney et )

al., 1991

.(

ﺮﻳز لﻮﻣﺮﻓ زا ﻢﻛاﺮﺗ ﻲﺒﺴﻧ ﺐﻳﺮﺿ ﻲﺑﺎﻳزرا ياﺮﺑ ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا .

Yaa Yab Zab 

zba RCC _a Yab



 

نآرد ﻪﻛ : ﻪﻧﻮﮔ ﻢﻛاﺮﺗ ﺐﻳﺮﺿ = a

RCCa

ﺔﻧﻮﮔ لﻮﺼﺤﻣ ﻚﺗ ﺖﻋارز رد a

=ﻲﺘﺸﻛ Yaa

ﺔﻧﻮﮔ لﻮﺼﺤﻣ طﻮﻠﺨﻣ ﺖﻋارز رد a

= Yab

ﺔﻧﻮﮔ طﻮﻠﺨﻣ ﺖﺒﺴﻧ

=a

َ Zab

ﺔﻧﻮﮔ طﻮﻠﺨﻣ ﺖﺒﺴﻧ = b

zba

RC = RCCa

×

ﺮﮔا RCCb RCC>1

ود ﺖﻋارز ،

هﺎﻴﮔ ﻪﺑ ترﻮﺻ طﻮﻠﺨﻣ ﺖﺳا ﺪﻨﻣدﻮﺳ .

ﺮﮔا

RCC=1 ﺖﻋارز ،

ﻚﺗ و طﻮﻠﺨﻣ ﺮﮔا ﻲﻟو ﺪﻧراﺪﻧ ﻲﺗوﺎﻔﺗ ﻲﺘﺸﻛ

RCC<1 ،

ﻪﺑ لﻮﺼﺤﻣ ناﺰﻴﻣ زا ﺮﺘﻤﻛ طﻮﻠﺨﻣ ﺖﻋارز رد هﺪﻣآ ﺖﺳد

ﻚﺗ لﻮﺼﺤﻣ ﺖﺳا ﻲﺘﺸﻛ

Mazaheri, 1994) .(

رد

ﻪﻳﺰﺠﺗ آ يﺎﻫ مﺮﻧ زا ﺎﻫرادﻮﻤﻧ ﻢﻴﺳﺮﺗ و يرﺎﻣ راﺰﻓا

،SPSS

Excell Sigmaplotو ﺖﺳا هﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا

.

ﺞﻳﺎﺘﻧ

ﻞﻛ ﻲﺒﺴﻧ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺞﻳﺎﺘﻧ

RYT

و ١

ﻢﻛاﺮﺗ ﻲﺒﺴﻧ ﺐﻳﺮﺿ

RCC

ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا ٢

ﻪﺑ داﺪﻋا ﻪﻛ ﺪﻫد هﺪﻣآ ﺖﺳد

1. Relative Yield Total 2. Relative Crowding Coefficient

ﺖﺒﺴﻧ ﺮﻳﺎﺳ رد زا ﺮﻴﻏ ،رادوﺎﭼ و مﺪﻨﮔ ﻦﻴﺑ طﻮﻠﺨﻣ يﺎﻫ

رﺎﻤﻴﺗ

90

)

ﺪﺻرد رادوﺎﭼ و 10 ﺪﺻرد ﮔ مﺪﻨ

( ود ﺮﻫ رد ،

ﺖﺳا ﻚﻳ زا ﺮﺘﻤﻛ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ لﺎﺳ

لوﺪﺟ

)

1

.(

نﺎﻨﭽﻤﻫ ﻪﻛ

لوﺪﺟ رد 1

ﻲﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ

ﻢﻛاﺮﺗ رد دﻮﺷ 90

رادوﺎﭼ ﺪﺻرد

و 10 ،مﺪﻨﮔ ﺪﺻرد ﺖﺳا ﻚﻳ دﺪﻋ ﻪﺑ ﻚﻳدﺰﻧRYT

. ﻦﻳا

طﺎﺒﺗرا رادوﺎﭼ و مﺪﻨﮔ ﻦﻴﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا نآ زا ﻲﻛﺎﺣ ﺞﻳﺎﺘﻧ دﺮﻜﻠﻤﻋ و دراد دﻮﺟو ﻪﺒﻧﺎﺟود ﻲﺘﺴﻴﻧﻮﮔﺎﺘﻧآ و ﻲﺘﺑﺎﻗر مﺪﻨﮔ ﺖﺒﺴﻧ رد رادوﺎﭼ و ﺖﺸﻛ زا ﺮﺘﻤﻛ ،ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ

ﺖﺳا ﺺﻟﺎﺧ .

رﺎﻤﻴﺗ رد 90

و رادوﺎﭼ ﺪﺻرد 10

ﺪﺻرد

،مﺪﻨﮔ ﻲﻣ نﺎﺸﻧ دوﺪﺣ RYT

ﺖﺒﺴﻧ ﻦﻳا رد ﻪﻛ ﺪﻫد

هﺮﻬﺑ ﺖﺳا نﺎﺴﻜﻳ ًﺎﺒﻳﺮﻘﺗ ﻊﺑﺎﻨﻣ زا يرادﺮﺑ .

ﺮﺑ ،ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ

ﻪﺠﻴﺘﻧرد ؛ﺖﺴﻴﻧ ﺪﻨﻣدﻮﺳ ﻪﻧﻮﮔ ود طﻮﻠﺨﻣ ،ﺞﻳﺎﺘﻧ سﺎﺳا دوﺎﭼ ﻲﺒﺴﻧ ﺐﻳﺮﺿ ندﻮﺑ ﻻﺎﺑ ﺖﻠﻋ ﻪﺑ رد مﺪﻨﮔ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ را

ﻢﻛاﺮﺗ ﺮﻳﺎﺳ ﺖﺳا رادوﺎﭼ طﻮﻠﺨﻣ ﻦﻳا رد ﺐﻟﺎﻏ هﺎﻴﮔ ﺎﻫ

. ﺮﮔا

RCCa=1

، رد

aهﺎﻴﮔ ﺖﺑﺎﻗر ﺮﺛا نورد ﻪﻧﻮﮔ نوﺮﺑ ﺎﺑ يا ﻪﻧﻮﮔ

يا

ﺖﺳا ﺮﺑاﺮﺑ .

ﻪﻧﻮﮔ ود ﺮﻫ ياﺮﺑ ﻲﺒﺴﻧ ﺐﻳﺮﺿ ﺮﮔا ﻲﻟو

RCCa

RCCb و ﺎﻳ ﻪﻧزاﻮﻣ ﺖﻟﺎﺣ طﻮﻠﺨﻣ رد ،ﺪﺷﺎﺑ ﺪﺣاو ﺮﺑاﺮﺑ

ﺪﺷ ﺪﻫاﻮﺧ راﺮﻗﺮﺑ ﺖﺑﺎﻗر لدﺎﻌﺗ .

ﻢﻛاﺮﺗ ﻲﺒﺴﻧ ﺐﻳﺮﺿ ﺮﮔا

نآ ﺐﻳﺮﺿ ﻪﻛ ﻲﻫﺎﻴﮔ ،ﺪﺷﺎﺒﻧ ﺮﺑاﺮﺑ ﺪﺣاو ﺎﺑ ﻪﻧﻮﮔ ﺮﻫ ياﺮﺑ دﻮﺑ ﺪﻫاﻮﺧ ﺐﻟﺎﻏ هﺎﻴﮔ ﺖﺳا ﺮﺘﺸﻴﺑ .

ﺎﺑ ﺖﺳا هﺪﺷ شراﺰﮔ ،ﻲﺸﺣو فﻻﻮﻳ ﻢﻛاﺮﺗ ﺶﻳاﺰﻓا

ﻲﻣ ﺶﻳاﺰﻓا رﺎﻴﺴﺑ زﺮﻫ ﻒﻠﻋ ﻦﻳا ﻲﻤﺟﺎﻬﺗ ترﺪﻗ و ﺪﺑﺎﻳ

مﺪﻨﮔ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ يﺮﺘﺸﻴﺑ ﻲﻤﺟﺎﻬﺗ ترﺪﻗ زا ﻲﺸﺣو فﻻﻮﻳ ﺖﺳا رادرﻮﺧﺮﺑ

., 2008) (Sorkhy Laelu et al

.

مﺪﻨﮔ ﻪﻧاد دﺮﻜﻠﻤﻋ

ﺶﻫﺎﻛ رادوﺎﭼ رﻮﻀﺣ زا ﺮﺛﺄﺘﻣ مﺪﻨﮔ ﺔﻧاد دﺮﻜﻠﻤﻋ ﻲﻣ يﺮﻴﮕﻤﺸﭼ ﺎﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا ﺎﻫرﺎﻤﻴﺗ ﻦﻴﺑ و ﺪﺑﺎﻳ

رد يراد

ﻲﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺐﻛﺮﻣ ﺔﻳﺰﺠﺗ دﻮﺷ

لوﺪﺟ

)

2

.(

ناﺰﻴﻣ ﻦﻳﺮﺗﻻﺎﺑ

(4)

و ﺖﺳا مﺪﻨﮔ ﺺﻟﺎﺧ ﺖﺸﻛ رﺎﻤﻴﺗ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﻪﻧاد دﺮﻜﻠﻤﻋ ﻮﻀﺣ رد مﺪﻨﮔ ﺔﻧاد دﺮﻜﻠﻤﻋ ﻢﻛاﺮﺗ ر

،رادوﺎﭼ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ

ﺖﺳا هداد نﺎﺸﻧ ﺶﻫﺎﻛ

ﻞﻜﺷ

)

1

.(

ﻞﻜﺷ زا 2 طﺎﺒﻨﺘﺳا

ﻲﻣ ﺪﺣ زا ﺮﺘﺸﻴﺑ مﺪﻨﮔ ﺔﻧاد دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺖﻓا ﺪﺻرد ﻪﻛ دﻮﺷ

ﻲﻟﺎﺣرد ﺖﺳا هدﻮﺑ رﺎﻈﺘﻧا درﻮﻣ ﻲﻣ رﺎﻈﺘﻧا ﻪﻛ

ﺎﺑ ﺖﻓر

ﺶﻫﺎﻛ 10 ﺰﻴﻧ ﻪﻧاد دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺶﻫﺎﻛ ،مﺪﻨﮔ ﻢﻛاﺮﺗ يﺪﺻرد

ﺶﻫﺎﻛ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺎﻣا ،ﺪﺷﺎﺑ ناﺰﻴﻣ ﻦﻴﻤﻫ ﻪﺑ ًﺎﺒﻳﺮﻘﺗ زا ﺮﺘﺸﻴﺑ

ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ار رﺎﻈﺘﻧا درﻮﻣ ﺪﺣ ﺪﻨﻫد

. ﻢﻛاﺮﺗ رد ﻪﻧﻮﻤﻧ ياﺮﺑ

80 و مﺪﻨﮔ ﺪﺻرد 20

ﻪﻛ دﻮﺑ ﻦﻳا ﺮﺑ رﺎﻈﺘﻧا رادوﺎﭼ ﺪﺻرد

ًﺎﺒﻳﺮﻘﺗ ﺺﻟﺎﺧ ﺖﺸﻛ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ مﺪﻨﮔ ﺔﻧاد دﺮﻜﻠﻤﻋ ناﺰﻴﻣ 20 رﺎﻤﻴﺗ ﻦﻳا ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻲﻟو ،ﺪﺷﺎﺑ ﺪﺻرد 41

ﺶﻫﺎﻛ ﺪﺻرد

ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ار ﻪﻧاد دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺪﻫد

. ﻦﻤﺿ رادوﺎﭼ ًﻻﺎﻤﺘﺣا ﻳﺪﺷ ﺖﺑﺎﻗر

دراد نآ يور ﻢﻫ ﻲﮕﻧرادزﺎﺑ ﺮﺛا مﺪﻨﮔ ﺎﺑ ﺪ .

داﻮﻣ ﺪﻴﻟﻮﺗ و ﻲﺗﺎﭘﻮﻟآ ﺖﻴﺻﺎﺧ ﺎﺑ رادوﺎﭼ ًﻻﺎﻤﺘﺣا ﻲﻣ ﻲﻔﻨﻣ ﺮﺛا روﺎﺠﻣ نﺎﻫﺎﻴﮔ ﺮﺑ لﺎﻜﻤﻴﻛﻮﻟآ ﺪﺷر و دراﺬﮔ

نآ ﻲﻣ دوﺪﺤﻣ ار ﺎﻫ ﺪﻨﻛ

1991)

(Chase et al.,

. رادوﺎﭼ

نآ ﺶﻫﺎﻛ ﺐﺟﻮﻣ و دراد مﺪﻨﮔ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺮﺑ ﻲﻔﻨﻣ ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻲﻣ دﻮﺷ

Amini etal., 2003) .(

ﺶﻳاﺰﻓا ﺎﺑ شراﺰﮔ ﻦﻳا رد

ﻪﺑ رادوﺎﭼ ﻢﻛاﺮﺗ 100

مﺪﻨﮔ دﺮﻜﻠﻤﻋ ،ﻊﺑﺮﻣﺮﺘﻣ رد رﺬﺑ

5 / 52 ﺖﺳا هداد نﺎﺸﻧ ﺶﻫﺎﻛ ﺪﺻرد

Harivandy et al., )

.(2005

ﻪﺘﺳد ﻲﺸﻳﺎﻣزآ رد ﺪﺷ ﺺﺨﺸﻣ ﻲﻨﻳﺰﮕﻳﺎﺟ يﺎﻫ

يﻮﻗ ﺐﻴﻗر رادوﺎﭼ ﻪﻛ ﺮﻳﺎﺳ رد و دﻮﺑ مﺪﻨﮔ ياﺮﺑ يﺮﺗ

ﺖﺒﺴﻧ مﺪﻨﮔ دﺮﻜﻠﻤﻋ ،رادوﺎﭼ دﻮﺟو ﺎﺑ ﺎﻫرﺎﻤﻴﺗ ﺖﺸﻛ ﻪﺑ

دﻮﺑ ﺮﺘﻤﻛ ﺺﻟﺎﺧ

Abdi et al., 2007)

.

(

ﺖﺒﺴﻧ زا ﺮﺛﺄﺘﻣ ،مﺪﻨﮔ ﺔﻧاد دﺮﻜﻠﻤﻋ (لﺎﺳ ود ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ سﺎﺳا ﺮﺑ) ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﺔﺴﻳﺎﻘﻣ .1ﻞﻜﺷ رادوﺎﭼ و مﺪﻨﮔ ﻢﻛاﺮﺗ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ

. فوﺮﺣ

نﺎﻴﺑ نﻮﺘﺳ ﺮﻫ رد ﻪﺑﺎﺸﻣ ناﺪﻘﻓ ةﺪﻨﻨﻛ

فﻼﺘﺧا ﺎﻨﻌﻣ ﺖﺳا راد )

%1 α = (LSD (Error bars represent standard errors)

ﻞﻜﺷ 2 . ﻧاد دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺶﻫﺎﻛ ﺪﺻرد ﺔ

رد مﺪﻨﮔ ﺖﺒﺴﻧ رﺎﻈﺘﻧا درﻮﻣ ﺶﻫﺎﻛ ﺎﺑ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ رد رادوﺎﭼ ﺎﺑ طﻮﻠﺨﻣ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ )

ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ سﺎﺳاﺮﺑ

هداد لﺎﺳ ود يﺎﻫ (

مﺪﻨﮔ ﻊﺑﺮﻣﺮﺘﻣ رد ﻪﻠﺒﻨﺳ داﺪﻌﺗ

ﺎﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا ،ﺐﻛﺮﻣ ﺲﻧﺎﻳراو ﺔﻳﺰﺠﺗ ﺞﻳﺎﺘﻧ سﺎﺳاﺮﺑ يراد

ﺒﻨﺳ داﺪﻌﺗ ﺮﻈﻧ زا ﺎﻫرﺎﻤﻴﺗ ﻦﻴﺑ دﻮﺟو ﻊﺑﺮﻣﺮﺘﻣ رد مﺪﻨﮔ ﺔﻠ

دراد

لوﺪﺟ

)

2

.(

طﻮﻠﺨﻣ رادوﺎﭼ ﺪﺻرد ناﺰﻴﻣ ﺶﻳاﺰﻓا ﺎﺑ

ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺶﻫﺎﻛ ﻊﺑﺮﻣﺮﺘﻣ رد مﺪﻨﮔ ﺔﻠﺒﻨﺳ داﺪﻌﺗ ،مﺪﻨﮔ ﺎﺑ ﺖﺳا . هداد ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﺔﺴﻳﺎﻘﻣ ﺎﻫ

ﻞﻜﺷ

)

3

( ﺖﺳا نآ ﺮﮕﻧﺎﻴﺑ

مﺪﻨﮔ ﻢﻛاﺮﺗ m^-2

Pl

رادوﺎﭼ ﻢﻛاﺮﺗ m^-2

Pl

(5)

ﺺﻟﺎﺧ ﺖﺸﻛ رﺎﻤﻴﺗ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﻪﻠﺒﻨﺳ داﺪﻌﺗ ﻦﻳﺮﺗﻻﺎﺑ ﻪﻛ مﺪﻨﮔ

5

)

/ 922 ﻪﻠﺒﻨﺳ رد ﻊﺑﺮﻣﺮﺘﻣ

( ﻳﺮﺘﻤﻛ و نآ ﻦ

رﺎﻤﻴﺗ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ 10

ﺎﺑ طﻮﻠﺨﻣ مﺪﻨﮔ ﺪﺻرد 90

ﺪﺻرد

رادوﺎﭼ

83

)

/ 65 ﻪﻠﺒﻨﺳ رد ﻊﺑﺮﻣﺮﺘﻣ

( دﻮﺑ . رادوﺎﭼ رﻮﻀﺣ

ﺶﻫﺎﻛ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ نآ ﻢﻛاﺮﺗ ﺶﻳاﺰﻓا و مﺪﻨﮔ ﺔﻋرﺰﻣ رد ﺎﻨﻌﻣ ﻲﻣ مﺪﻨﮔ ﺔﻠﺒﻨﺳ داﺪﻌﺗ راد دﻮﺷ

. ﻞﻜﺷ ﻖﺒﻃ

4

ﺪﺻرد

ﺐﻴﻛﺮﺗ رد مﺪﻨﮔ ﺔﻠﺒﻨﺳ داﺪﻌﺗ ﺶﻫﺎﻛ طﻮﻠﺨﻣ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ

توﺎﻔﺘﻣ رادوﺎﭼ ﺎﺑ داﺪﻌﺗ رادوﺎﭼ ﻢﻛاﺮﺗ ﺶﻳاﺰﻓا ﺎﺑ و ﺖﺳا

ﻲﻣ ﺶﻫﺎﻛ مﺪﻨﮔ ﺔﻠﺒﻨﺳ ﺪﺑﺎﻳ

. ﺐﻴﻛﺮﺗ رد ﻪﻧﻮﻤﻧ ياﺮﺑ 90

و مﺪﻨﮔ ﺪﺻرد 10

داﺪﻌﺗ ﺶﻫﺎﻛ ناﺰﻴﻣ ،رادوﺎﭼ ﺪﺻرد

مﺪﻨﮔ ﺔﻠﺒﻨﺳ 10

ﺶﻴﭘ ﺪﺻرد ﻲﻣ ﻲﻨﻴﺑ

ﻪﻛ ﻲﻟﺎﺣ رد ﺪﺷ

ًﺎﺒﻳﺮﻘﺗ ناﺰﻴﻣ ﻦﻳا 8

ﺐﻴﻛﺮﺗ رد و ﺖﺳا ﺪﺻرد 70

ﺪﺻرد و مﺪﻨﮔ

30 داﺪﻌﺗ ﺶﻫﺎﻛ ،رادوﺎﭼ ﺪﺻرد مﺪﻨﮔ ﺔﻠﺒﻨﺳ

ًﺎﺒﻳﺮﻘﺗ ﺺﻟﺎﺧ ﺖﺸﻛ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ 41

ناﺰﻴﻣ ﻪﻛ ﺖﺳا ﺪﺻرد

ﺖﺳا رﺎﻈﺘﻧا ﺪﺣ زا ﺶﻴﺑ ،ﺖﻓا .

،ﺖﺑﺎﻗر زا ﺮﻴﻏ ًﻻﺎﻤﺘﺣا

ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد ﺶﻘﻧ ﺶﻫﺎﻛ ﻦﻳا رد ﺰﻴﻧ ﻲﺗﺎﭘﻮﻟآ .

ﺎﺑ رادوﺎﭼ

هﺎﻴﮔ ﺮﺑ ،كﺎﺧ ﺢﻄﺳ ﻚﻳدﺰﻧ يداﻮﻣ ﻦﺘﺷﺎﺒﻧا و يزﺎﺳدازآ ﻲﻣ ﻲﻔﻨﻣ ﺮﻴﺛﺄﺗ روﺎﺠﻣ دراﺬﮔ

Mighany, 2003) .(

ﺗ ﺶﻳاﺰﻓا ﺔﻠﺒﻨﺳ داﺪﻌﺗ ﺶﻫﺎﻛ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ رادوﺎﭼ ﻢﻛاﺮ

ﻲﻣ ﺢﻄﺳ ﺪﺣاو رد مﺪﻨﮔ دﻮﺷ

Baghestani et al., )

.(2003

ﻢﻛاﺮﺗ رد رادوﺎﭼ رﻮﻀﺣ رد مﺪﻨﮔ ﺮﺗﻻﺎﺑ يﺎﻫ

ﻢﻛاﺮﺗ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ،ﻪﻠﺒﻨﺳ داﺪﻌﺗ ﺶﻫﺎﻛ ﻦﻴﻳﺎﭘ يﺎﻫ

مﺪﻨﮔ ﺮﺗ

ﺖﺳا ﺮﺘﻤﻛ

Amini et al., 2003) .(

لوﺪﺟ 1 . ﻣ ﻴ ناﺰ ﺒﺴﻧ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﻲ

ﺮﺿ و ﻞﻛ ﻳ ﺐ ﺒﺴﻧ ﻲ اﺮﺗ ﺖﺒﺴﻧ رد ﻢﻛ يﺎﻫ

رادوﺎﭼ و مﺪﻨﮔ ﻢﻛاﺮﺗ ﻒﻠﺘﺨﻣ

RYT RCC R

RCC W رادوﺎﭼ

: مﺪﻨﮔ

2 / 1/72 0

./26 10

: 90

94 / ./99 0

./37 20

: 80

63 / 0 ./9

./23 30

: 70

68 / 0 ./83

./32 40

: 60

79 / 0 ./95

./45 50

: 50

80 / ./92 0

./43 60

: 40

75 / 0 ./68

./36 70

: 30

83 / 0 1/26

./57 80

: 20

00 / 1 1/58

./76 90

: 10

لوﺪﺟ 2 . ﺰﺠﺗ ﺔﻳ راو ﺲﻧﺎﻳ درﻮﻣ تﺎﻔﺻ ﺐﻛﺮﻣ ﺶﻳﺎﻣزآ ﻦﻳا رد ﻲﺳرﺮﺑ

) ﻪﺘﺳد ﻲﻨﻳﺰﮕﻳﺎﺟ يﺎﻫ (

دﺮﻜﻠﻤﻋ

رادوﺎﭼ (ﻊﺑﺮﻣﺮﺘﻣرد) مﺪﻨﮔ ﻪﻠﺒﻨﺳ داﺪﻌﺗ مﺪﻨﮔدﺮﻜﻠﻤﻋ df ﺮﻴﻴﻐﺗﻊﺒﻨﻣ

464638/201 ^ns 2096/727^ns 390056/831 ^ns 1 لﺎﺳ

47414/704 8575/394 69615/118 4 (ﺎﻄﺧ)لﺎﺳﻞﺧادراﺮﻜﺗ

1857588/129** 688287/427 ** 42636562/17* * 10 رﺎﻤﻴﺗ

7127/548^ns / 927^ns 11355/077^ns 10 لﺎﺳ×رﺎﻤﻴﺗ

26864/540 828/061 69468/400 40 (ﺎﻄﺧ)

،ns

* و **

ﻪﺑ ﺐﻴﺗﺮﺗ نﺎﺸﻧ ةﺪﻨﻫد مﺪﻋ ﺎﻨﻌﻣ

،يراد يرادﺎﻨﻌﻣ رد ﺢﻄﺳ لﺎﻤﺘﺣا 5

% و 1 % ﺖﺳا .

ﻞﻜﺷ 3 . ﺎﻘﻣ ﺔﺴﻳ ﻣ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴ ) لﺎﺳ ود ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ سﺎﺳاﺮﺑ (

ﻠﺒﻨﺳ داﺪﻌﺗ ﺔ

مﺪﻨﮔ ﺖﺒﺴﻧ زا ﺮﺛﺄﺘﻣ ،ﺢﻄﺳ ﺪﺣاو رد و مﺪﻨﮔ ﻢﻛاﺮﺗ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ

رادوﺎﭼ . نﺎﻴﺑ نﻮﺘﺳ ﺮﻫ رد ﻪﺑﺎﺸﻣ فوﺮﺣ ﺎﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا ناﺪﻘﻓ هﺪﻨﻨﻛ

ﺖﺳا راد

%) 1 α = (LSD ( Error bars represent standard errors)

.

رادوﺎﭼ ﻢﻛاﺮﺗ m^-2

Pl

مﺪﻨﮔ ﻢﻛاﺮﺗ m^-2

Pl

(6)

) رﺎﻈﺘﻧا درﻮﻣ ﺶﻫﺎﻛ ﺎﺑ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ رد رادوﺎﭼ ﺎﺑ طﻮﻠﺨﻣ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫﺖﺒﺴﻧ رد مﺪﻨﮔ ﺔﻠﺒﻨﺳ داﺪﻌﺗ ﺶﻫﺎﻛ ﺪﺻرد .4ﻞﻜﺷ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ سﺎﺳاﺮﺑ

هداد لﺎﺳ ود يﺎﻫ (

رادوﺎﭼ و مﺪﻨﮔ ﻲﺒﺴﻧ دﺮﻜﻠﻤﻋ

ﻞﻜﺷ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ

5

رد مﺪﻨﮔ و رادوﺎﭼ رﻮﻀﺣ ﺎﺑ ،

هﺪﻫﺎﺸﻣ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺶﻫﺎﻛ هﺎﻴﮔ ود ﺮﻫ رد ﺮﮕﻳﺪﻤﻫ تروﺎﺠﻣ ﻲﻣ دﻮﺷ . د دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺶﻫﺎﻛ ﻲﻬﺑﺎﺸﻣ ﺪﻧور هﺎﻴﮔ ود ﻦﻳا ر

نآ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺖﻓا و ﻲﺒﺴﻧ دﺮﻜﻠﻤﻋ و دراﺪﻧ ﻢﻛاﺮﺗ زا ﺮﺛﺄﺘﻣ ﺎﻫ

ﺖﺳا روﺎﺠﻣ ﺔﻧﻮﮔ و دﻮﺧ .

تروﺎﺠﻣ رد مﺪﻨﮔ رﻮﻀﺣ رﺎﺛآ

ﺮﺑ رادوﺎﭼ رﺎﺛآ زا ﺮﺘﻤﻛ رﺎﻴﺴﺑ نآ ﻲﺒﺴﻧ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺮﺑ رادوﺎﭼ ﺖﺳا مﺪﻨﮔ .

ﺪﺣ رد رادوﺎﭼ دﺮﻜﻠﻤﻋ تﺎﻧﺎﺳﻮﻧ ،ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻖﺒﻃ

اﺮﻴﻴﻐﺗ ﺎﻣا ﺖﺳا رﺎﻈﺘﻧا ﻞﺑﺎﻗ زا ﺶﻴﺑ نآ ﺶﻫﺎﻛ و مﺪﻨﮔ ت

ﺖﺳا رﺎﻈﺘﻧا ﺪﺣ .

ﻞﻛ دﺮﻜﻠﻤﻋ

مﺪﻨﮔ و رادوﺎﭼ

)

( زا ﺮﺘﻤﻛ

ﻲﻣ يور ﻲﻧﺎﻣز رﺎﻈﺘﻧا درﻮﻣ ﺪﺣ يﺪﻳﺪﺷ ﺖﺑﺎﻗر ﻪﻛ ﺪﻫد

ﻂﻴﺤﻣ ﺮﺑ ﻪﻧﻮﮔ ﻚﻳ رﺎﺒﻧﺎﻳز ﺮﺛا و دراد دﻮﺟو ﻪﻧﻮﮔ ود ﻦﻴﺑ ﺖﺳا ﺶﻳﻮﺧ ﺮﺑ نآ رﺎﺒﻧﺎﻳز ﺮﺛا زا ﺶﻴﺑ ،يﺮﮕﻳد ﺪﺷر .

رد

ﺪﻴﻟﻮﺗ ﺎﺑ ﻪﻧﻮﮔ ﻚﻳ ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ ﺖﻟﺎﺣ ﻦﻳا

ﻲﺻﺎﺧ مﻮﻤﺳ

دﻮﺷ يﺮﮕﻳد ﺪﺷر زا ﻊﻧﺎﻣ ﺖﺳا نآ ﻞﻤﺤﺗ ﻪﺑ ردﺎﻗ دﻮﺧ ﻪﻛ

; Zand et al., 2008) Booth et al., 2003

.(

ﻢﻫ ﺎﺑ طﻮﻠﺨﻣ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫﺖﺒﺴﻧ رد رادوﺎﭼ و مﺪﻨﮔ دﺮﻜﻠﻤﻋ تاﺮﻴﻴﻐﺗ ﺪﻧور .5 ﻞﻜﺷ

ﻪﺠﻴﺘﻧ يﺮﻴﮔ ﺮﺛا مﺪﻨﮔ و رادوﺎﭼ ،ﻲﻨﻳﺰﮕﻳﺎﺟ ﺶﻳﺎﻣزآ سﺎﺳاﺮﺑ

ﻪﻛ ﺪﻧراد ﻢﻫ ﺮﺑ ﻲﮔﺪﻧرادزﺎﺑ ﺮﺑ رادوﺎﭼ رﺎﺛآ طﺎﺒﺗرا ﻦﻳا رد

ﻢﻛاﺮﺗ رد دﺮﻜﻠﻤﻋ و ﺮﺘﺸﻴﺑ مﺪﻨﮔ ﺮﺘﻤﻛ ،مﺪﻨﮔ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ

دﻮﺑ رﺎﻈﺘﻧا ﺪﺣ زا .

دﺮﻜﻠﻤﻋ ،مﺪﻨﮔ ﺔﻋرﺰﻣ رد رادوﺎﭼ رﻮﻀﺣ ﻲﻣ ﺶﻫﺎﻛ ار دﺮﻜﻠﻤﻋ ياﺰﺟا و مﺪﻨﮔ ﺔﻧاد

ﺪﻫد . ﻦﻳا ﺐﻠﻏا

ﺶﻫﺎﻛ دﻮﺑ رﺎﻈﺘﻧا ﺪﺣ زا ﺶﻴﺑ ﺎﻫ .

ًﻻﺎﻤﺘﺣا ،ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ

ﺛا مﺪﻨﮔ ﺎﺑ ﺖﺑﺎﻗر ﻦﻤﺿ رادوﺎﭼ ﻪﺘﺷاد نآ ﺮﺑ ﺰﻴﻧ ﻲﺗﺎﭘﻮﻟآ ﺮ

ﺖﺳا . طﻮﻠﺨﻣ رد ﻞﻛ ﻲﺒﺴﻧ لﻮﺼﺤﻣ ﻪﻜﻨﻳا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ

ﻲﻣ ﻪﺠﻴﺘﻧ ،دﻮﺑ ﺪﺣاو زا ﺮﺘﻤﻛ رادوﺎﭼ و مﺪﻨﮔ ﻦﻴﺑ ﻪﻛ دﻮﺷ

رﺎﻈﺘﻧا درﻮﻣ ﺖﻓا ...

(7)

دراد دﻮﺟو ﺪﻳﺪﺷ ﺖﺑﺎﻗر مﺪﻨﮔ و رادوﺎﭼ .

ﻲﺒﺴﻧ ﺐﻳاﺮﺿ

ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ﻢﻛاﺮﺗ هﺎﻴﮔ ،مﺪﻨﮔ ﺎﺑ طﻮﻠﺨﻣ رد رادوﺎﭼ ﻪﻛ ﺪﻫد

ﺸﻛ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ هﺎﻴﮔ ود طﻮﻠﺨﻣ و ﺖﺳا ﺐﻟﺎﻏ

ﺺﻟﺎﺧ ﺖ

ﺖﺴﻴﻧ ﺪﻨﻣدﻮﺳ .

REFERENCES

1. Abdi, M., Rahimian Mashhadi, H. & Bazoobandi, M. (2007). Evaluating feral Rye competition with Wheat. Iranian J of Weed Science, 1 & 2, 105-117.

2. Atri, A. & Baghestani, M. (2005). Evaluation of competitive reciprocal yield model of wheat against rye (Secale cereal L) at Varamin. Iranian J. Plant Pest and Disease, 41, 59-73. (In Farsi)

3. Baghestani, M. & Atri, A. (2003). Determination of competitive ability of wheat against rye (Secale cereal L) using reciprocal yield in karaj. Iranian J. Plant Pest and Disease, 71-1, 43-59. (In Farsi) 4. Baghestani, M., Akbari, G., Atri, A. & Mokhtari, M. ( 2003). Competitive effects of rye (Secale cereal

L)on growth indices yield components of wheat. Iranian J. Pajouhesh and Sazandegi, 61, 2-11. (In Farsi)

5. Booth, B. D., Murphy, S. D. & Swanton, C. J. (2003). Weed ecology in natural and Agriculture Systems. CABI. Publishing.

6. Chase, W.R., Nair, M.G., Putnam, A. R. & Mishra, S. K. (1991). 2, 2-oxo-1,1- a.zobenzene: microbial transformation of rye (Secale cereale L.) allelochemical in field soils by actinetobacter calcoaceticus. III.

J. Chem. Ecol, 17, 1575-1584.

7. Coble, D. L. & Fay, P. K. (1985). Patterns of moisture depletion by downy bromegrass, jointed goatgrass and feral rye. Proc. West. Soc. Weed Sci, 38, 135-136.

8. Cousens, R. (1991). Design and interpretation of competition experiments. Weed pigweed, barnyard grass , and soybean. Weed Sci , 39,175-179.

9. Cudney, D.W., Jordan, L. S. & Hall, A. E. (1991). Effect of wild oat infestation on light interception and growgh rate of wheat. Weed Sci, 39, 175-179.

10. Drew, J. L., Robert, N. & Gail, A. (2005). Rye control in winter wheat. pulished by University of Nebraska lincoln extintion. Institue of Agriculture and Natural Resources. NebGuide.

11. Harivandy, M. R., Ltifi, N., Zeinali, E., Feizabadi, A. & Shojaii, K. (2005). A study of the effect of rye population on reproductive characteristics and grain yield in wheat. Iranin J. Agric. Sci, 1, 87-97. (In Farsi)

12. Maighany, F. (2003). Allelopathy: From concept to application. Prtoo waghehe Press. 256.

13. Mazaheri, D. (1994). Inter Cropping. Tehran university perss. 262.

14. Pester , T. A., Westra, P. L. Rndy, A., Drew, J. L., Stephen, D. M., Philip, W. S. & Gail, A. W. (2000).

Secale cereal interference and economic thresholds in winter Triticurn aestivurn. Weed Sci, 48, 720-727.

15. Radosevich, S. R. (1988). Methods to study crop and weed interactions. Weed management in Agroecosystems. Ecological Approaches, Pp: 121-145

16. Rejmanek, M., Robinson, G. R. & Rejmankova, E. (1989). Weed-crop competition Eniperimental designs and models for data analysis. Weed Sci, 37, 276-284.

17. Sohrabi, M., Rahimian Mashahdi, H., Nourmohammadi, G., Mohammadi, S. & Drvish Kajori, F. (2009).

Managemet of rye (Secale cereal) in wheat field through preparation of false seed bed on different sowing dates. Res. on Crops, 10(3), 500-505.(printed in India).

18. Sorkhy Laelu, F., Dabbagh Mohammadi Nassab, A., Javanshir, A., Rahimzade Khoei, F. & Zehtab Salmasi, S.( 2008). Relative crowding coefficient (RCC) and total relative yield (RYT) of wheat and wild oat. In: proceeding of the 2nd National Weed Science Congress, 2, 488-491. (In Farsi)

19. Stahlman, P. W. & Northam, F. E. (1995). Weedy rye interference in winter wheat .Proc. North Cent.

Weed Sci, 50-64.

20. Stump, W. L. & Westra, P. (2000). The seedbank dynamics of feral rye (Secale cereale). Weed Technol, 14, 7-14.

21. Vyas, M. D., Billore, S.D., Mridula, B. & Bergate, M. (1995). Competition functions of maize-soybean intercropping under various spatial arrangements . Crop Research Hisar, 10(2), 122-125.

22. Zand, E., Baghestani, M. A., Mousavi, S.K., Ovasii, M., Ebrahimi, M., Ratgo, M. & Labafi, M. R.

(2008). Weed Management handbook (Translation). Jehad Daneshgahi of Mashhad Press 476.