ﺮان ﯾا ﯾﯽ ﻏﺬا ﻊﯾ ﺻﻨﺎ و ﻋﻠﻮم ﻣﺠﻠﻪ

(1)

ﺮﺗﻮﮐ ﯽﻫﺎﻣ ﯽﻤﯾرﻮﺳ و هﺪﺷ خﺮﭼ ﺖﺷﻮﮔ زا هﺪﺷ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﺮﮕﻨﯿﻓ ﺶﯿﻓ ﯽﺴﺣ تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﯽﺑﺎﯾزرا ﺎﺳ هد ) Sphyraena jello (

ﻪﻧﺎﺧدﺮﺳ رد يراﺪﻬﮕﻧ لﻮﻃ رد ﯽﻫﺎﻣ ﺖﺷﻮﮔ ﺎﺑ ﺰﻣﺮﻗ ﺖﺷﻮﮔ ﯽﻨﯾﺰﮕﯾﺎﺟ ﺮﯿﺛﺎﺗو )

18 Ċ - ( هﺎﻣ رﺎﻬﭼ تﺪﻣ ﻪﺑ

ﯽﻠﯿﻠﺟ ﺮﺤﺳ

1

*

1 - ناﺮﯾا ،نادﺎﺑآ ،ﯽﻣﻼﺳا دازآ هﺎﮕﺸﻧاد ،نادﺎﺑآ ﺪﺣاو ،ﯽﺗﻼﯿﺷ تﻻﻮﺼﺤﻣ يروآﺮﻓ و تﻼﯿﺷ هوﺮﮔ،رﺎﯾدﺎﺘﺳا .

تﺎﻋﻼﻃا ﻪﻟﺎﻘﻣ

ﮑﭼ

ﯿ هﺪ

رﺎﺗ ﯾ ﺦ ﺎﻫ ي ﻪﻟﺎﻘﻣ :

رﺎﺗ ﯾ ﺦ رد ﯾ ﺖﻓﺎ : 13 / 11 / 1400

رﺎﺗ ﯾ ﺦ ﺬﭘ ﯾ شﺮ : 23 / 05 / 1401

تﺎﻤﻠﮐ

ﻠﮐ ﯿ ﺪ ي :

،ﯽﺴﺣ ﯽﺑﺎﯾزرا ،ﺮﮕﻨﯿﻓ ﺶﯿﻓ ،هدﺎﺳ ﺮﺗﻮﮐ

،ﯽﻤﯾرﻮﺳ

،هﺪﺷ خﺮﭼ ﺖﺷﻮﮔ دﺎﻤﺠﻧا .

DOI: 10.22034/FSCT.19.128.93

DOR: 20.1001.1.20088787.1401.19.128.13.8

ﺴﻣ

لﻮﺌ تﺎﺒﺗﺎﮑﻣ : [email protected]

هﺰﯿﮕﻧا ،نﺎﯾﺰﺑآ ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ يﺎﯾاﺰﻣ و اﺬﻏ ﻪﯿﻬﺗ رد ﺖﻗو دﻮﺒﻤﮐ ﻪﻠﺌﺴﻣ ،يﺮﺸﺑ ﻊﻣاﻮﺟ ﺐﻠﻏا رد ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ دﻮﺒﻤﮐ

،ﺮﮔﺮﺑ ،ﺮﮕﻨﯿﻓ ﺮﯿﻈﻧ هدﺎﻣآ ﻪﻤﯿﻧ و هدﺎﻣآ ﯽﯾاﺬﻏ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﻒﻠﺘﺨﻣ عاﻮﻧا ندﺮﮐ دراو ياﺮﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ يا ...

زا

ﺖﺳا هداد راﺮﻗ ﻪﺟﻮﺗ درﻮﻣ ار ﻒﻠﺘﺨﻣ نﺎﯾﺰﺑآ .

ﻪﯿﻬﺗ ﺮﮕﻨﯿﻓ ﺶﯿﻓ ﯽﺴﺣ ﯽﺑﺎﯾزرا ،ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا زا فﺪﻫ

هدﺎﺳ ﺮﺗﻮﮐ ﯽﻫﺎﻣ ﯽﻤﯾرﻮﺳ و هﺪﺷ خﺮﭼ ﺖﺷﻮﮔ زا هﺪﺷ )

Sphyraena jello (

ﺖﺷﻮﮔ ﯽﻨﯾﺰﮕﯾﺎﺟ و

ﺺﺧﺎﺷ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ و ﯽﻫﺎﻣ ﺖﺷﻮﮔ ﺎﺑ ﺰﻣﺮﻗ ﯽﺴﺣ يﺎﻫ

) ﻞﮐ ﺖﯿﺑﻮﻠﻄﻣ و ﻢﻌﻃ ، ﮓﻧر ،ﻮﺑ ،ﺖﻓﺎﺑ (

رد

ﻻﻮﺼﺤﻣ دﺎﻤﺠﻧا ﻂﯾاﺮﺷ رد ، هﺪﺷ ﺪﯿﻟﻮﺗ ت )

18Ċ - ( دﻮﺑ هﺎﻣ رﺎﻬﭼ تﺪﻣ ﻪﺑ .

4 ﻪﺑ ،ﺮﮕﻨﯿﻓ ﺶﯿﻓ رﺎﻤﯿﺗ

ﺐﯿﺗﺮﺗ ) : رﺎﻤﯿﺗ 1:

رﺎﻤﯿﺗ ، ﯽﻫﺎﻣ ﻪﺘﺴﺸﻧ هﺪﺷ خﺮﭼ ﺖﺷﻮﮔ 2

: رﺎﻤﯿﺗ ،ﯽﻤﯾرﻮﺳ 3

: ﻪﺘﺴﺸﻧ هﺪﺷ خﺮﭼ ﺖﺷﻮﮔ

ﯽﻫﺎﻣ + رﺎﻤﯿﺗ ،ﻪﻟﺎﺳﻮﮔ ﺖﺷﻮﮔ 4

: ﯽﻤﯾرﻮﺳ + ﻪﻟﺎﺳﻮﮔ ﺖﺷﻮﮔ (

ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد .

ﺺﺧﺎﺷ رد يﺎﻫ

ﺷ ﺪﯿﻟﻮﺗ تﻻﻮﺼﺤﻣ نﺎﻣز رد هﺪ

يﺎﻫ : ﺮﻔﺻ ) هزﺎﺗ ﻪﻧﻮﻤﻧ ( ، 1 ، 2 ، 3 و 4 هزاﺪﻧا دﺎﻤﺠﻧا ﻂﯾاﺮﺷ رد هﺎﻣ يﺮﯿﮔ

ﺪﻧﺪﺷ . ﺖﺷﻮﮔ و ﯽﻤﯾرﻮﺳ يوﺎﺣ يﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ ﻦﯿﺑ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ دﻮﺟﻮﻣ يﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ ﻦﯿﺑ ﺖﻓﺎﺑ ﺖﻔﺻ ﯽﺑﺎﯾزرا

دراد دﻮﺟو راد ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا يراﺪﻬﮕﻧ هرود لﻮﻃ رد ﯽﻫﺎﻣ ﻪﺘﺴﺸﻧ هﺪﺷ خﺮﭼ )

P≤0.05 ( ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ

رﺎﻤﯿﺗ 2 ز رد نﺎﻣ ) ﺮﻔﺻ ( يراﺪﻬﮕﻧ هرود نﺎﯾﺎﭘ و ﺪﯿﻟﻮﺗ )

120 زور ( ﺎﺑ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ 0/42

74/4± و 64/0 41/3±

داد صﺎﺼﺘﺧا دﻮﺧ ﻪﺑ ار زﺎﯿﺘﻣا ﻦﯾﺮﺗﻻﺎﺑ .

رﺎﻤﯿﺗ ﻪﺑ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﺮﻔﺻ نﺎﻣز رد ﮓﻧر رﺎﻤﯿﺗ رد زﺎﯿﺘﻣا ﻦﯾﺮﺗﻻﺎﺑ 2

ﺎﺑ

20/0 44/4± رد ،ﺖﻓﺮﮔ ﻖﻠﻌﺗ ﺴﺷ و ﻪﺘﺴﺸﻧ هﺪﺷ خﺮﭼ ﺖﺷﻮﮔ يوﺎﺣ يﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ ﻦﯿﺑ ﮓﻧر رﻮﺘﮐﺎﻓ

رد ﻪﺘ

ﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ راد ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا يراﺪﻬﮕﻧ هرود لﻮﻃ )

P≤0.05 ( زا ﺲﭘ ﮓﻧر زﺎﯿﺘﻣا ﻦﯾﺮﺗﻻﺎﺑ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ،

120 رﺎﻤﯿﺗ ﻪﺑ يراﺪﻬﮕﻧ زور 4

ﺎﺑ 22/0 3/54± ﺖﻓﺮﮔ ﻖﻠﻌﺗ .

رﺎﻤﯿﺗ 4 و ﺮﻔﺻ نﺎﻣز رد ار ﻢﻌﻃ زﺎﯿﺘﻣا ﻦﯾﺮﺗﻻﺎﺑ

ﺎﺑ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ يراﺪﻬﮕﻧ هرود نﺎﯾﺎﭘ 0/43

4/68± و 19/0 2/94± صﺎﺼﺘﺧا دﻮﺧ ﻪﺑ رﺎﻤﯿﺗ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ،داد

4

نﺎﻣز رد ار ﻮﺑ رﻮﺘﮐﺎﻓ رد زﺎﯿﺘﻣا ﻦﯾﺮﺗﻻﺎﺑ )

ﺮﻔﺻ ( ﺎﺑ مرﺎﻬﭼ هﺎﻣ رد يراﺪﻬﮕﻧ هرود نﺎﯾﺎﭘ و ﺪﯿﻟﻮﺗ 43/0

4/63± و رﺎﻤﯿﺗ 2 ﺎﺑ مرﺎﻬﭼ هﺎﻣ نﺎﯾﺎﭘ رد ار زﺎﯿﺘﻣا ﻦﯾﺮﺗﻻﺎﺑ 22/0

3/11± داد صﺎﺼﺘﺧا دﻮﺧ ﻪﺑ .

ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻦﯾا

ﺑ ﯽﻫﺎﻣ هﺪﺷ خﺮﭼ ﺖﺷﻮﮔ يﻮﺸﺘﺴﺷ ﻪﮐ ﺖﺳا نآ هﺪﻨﻫد نﺎﺸﻧ زا ﺪﻧاﻮﺗ ﯽﻣ يﺰﯿﻣآ ﺖﯿﻘﻓﻮﻣ رﻮﻃ ﻪ

و ﻦﯿﺑﻮﻠﮔﻮﻤﻫ يﺎﻫ ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ فﺬﺣ ،ﺪﻨﮐ ناﺮﺒﺟ هﺪﺷ خﺮﭼ ﺖﺷﻮﮔ رد ار ﺖﻓﺎﺑ ﻢﮐاﺮﺗ مﺪﻋ و ﯽﮕﺘﺨﯿﺴﮕﻤﻫ ﯽﻣ ﯽﻤﯾرﻮﺳ ﺖﺷﻮﮔ نﺪﺷ ﻦﺷور ﺚﻋﺎﺑ ،ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻪﻠﻀﻋ رد ﮓﻧر ﺪﯿﻟﻮﺗ ﻊﺒﻨﻣ ﻦﯾﺮﺗ هﺪﻤﻋ ﻪﮐ ﻦﯿﺑﻮﻠﮔ ﻮﯿﻣ ﺪﮕﻧر و نﻮﺧ ،ﮏﻤﻧ ، ﯽﺑﺮﭼ ندﺮﮐ فﺮﻃ ﺮﺑ ﺎﺑ ﻮﺸﺘﺴﺷ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ،ﺪﻧدﺮﮔ زﺎﯿﺘﻣا ﺶﯾاﺰﻓا ﺚﻋﺎﺑ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﻪﻧا

ﺪﻧدﺮﮔ ﯽﻣ ﻮﺑ و ﻢﻌﻃ .

ﻮﺑ و ﻢﻌﻃ رد يراد ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا ﯽﻤﯾرﻮﺳ رﺎﻤﯿﺗ رد ﺰﻣﺮﻗ ﺖﺷﻮﮔ ﯽﻨﯾﺰﮕﯾﺎﺟ ﺎﻣا

رﺎﻤﯿﺗ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺖﻓﺎﺑ و ﮓﻧر 2

) ﯽﻤﯾرﻮﺳ ( دﺮﮑﻧ دﺎﺠﯾا )

P≥0.05 .(

خﺮﭼ ﺖﺷﻮﮔ يوﺎﺣ يﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ ﺎﻣا

ﺪﻨﺘﺴﻧاﻮﺘﻧ ،ﯽﻫﺎﻣ هﺪﺷ ﯿﻧوﺪﻫ سﺎﯿﻘﻣ ﻖﺒﻃ بﻮﻠﻄﻣ يﺎﻫزﺎﯿﺘﻣا

هﺎﻣ رد و ﺪﻨﻨﮐ ﺖﻓﺎﯾرد نﺎﺑﺎﯾزرا زا ار ﮏ

ﺪﻧﺪﺷ مﻼﻋا فﺮﺼﻣ ﻞﺑﺎﻗ ﺮﯿﻏ يراﺪﻬﮕﻧ مرﺎﻬﭼ .

ﻪﻠﺠﻣ

مﻮﻠﻋ و ﺎﻨﺻ ﯾ ﻊ اﺬﻏ ﯽﯾ اﯾ ناﺮ

www.fsct.modares.ac.ir:ﻪﻠﺠﻣﺖﯾﺎﺳ

ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻤﻠﻋ ﯽ ﺸﻫوﮋﭘ_ ﯽ

(2)

1 - ﻪﻣﺪﻘﻣ

زا يرﺎﯿﺴﺑ رد ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا و يدﺎﺼﺘﻗا يﺎﻫ ﺺﺧﺎﺷ تاﺮﯿﯿﻐﺗ و ﺪﻣآرد ﺢﻄﺳ ﺶﯾاﺰﻓا ،نﺎﻧز لﺎﻐﺘﺷا ﺶﯾاﺰﻓا ﻪﻠﻤﺟ زا ﺎﻫرﻮﺸﮐ اﺬﻏ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﺑ داﺮﻓا ﻞﯾﺎﻤﺗ ،ﺎﻫ نآ ﯽﻫﺎﮔآ ﺢﻄﺳ ﺶﯾاﺰﻓا يﺎﻫ

ﺖﺳا هداد ﺶﯾاﺰﻓا ار فﺮﺼﻣ هدﺎﻣآ 1]

،2 .[ زا هﺪﺷ ﻪﯿﻬﺗ يﺎﻫاﺬﻏ

نﺎﯾﺰﺑآ ﺮﯾﺎﺳ ﺎﯾ ﯽﻫﺎﻣ )

،ﺮﮐاﺮﮐ

،ﺮﮔﺮﺑ تﻻﻮﺼﺤﻣ ،ﺮﮕﻨﯿﻓ ﺶﯿﻓ هﺰﻣ

فﺮﺼﻣ هدﺎﻣآ راد (

نﺎﮔﺪﻨﻨﮐ فﺮﺼﻣ ﺪﻨﺴﭘ درﻮﻣ نﺎﻬﺟ ﺮﺳاﺮﺳ رد

ﺪﻨﺘﺴﻫ 3] .[ يﺎﻫ يﺬﻐﻣﺰﯾر ،ﻻﺎﺑ ﺖﯿﻔﯿﮐ ﺎﺑ ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ ياراد نﺎﯾﺰﺑآ

ﺗ ﻞﺑﺎﻗ ﺮﯾدﺎﻘﻣ و نﺪﺑ ياﺮﺑ مزﻻ ﺮﯿﻏ بﺮﭼ يﺎﻫﺪﯿﺳا ﯽﻬﺟﻮ

ﻪﺑ عﺎﺒﺷا ﺎﮕﻣا يﺎﻫﺪﯿﺳا هﮋﯾو 3-

يﺮﯿﮕﺸﯿﭘ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ

نﺪﺑ رد نﻮﯿﺳاﺪﯿﺴﮐا زا هﺪﻨﻨﮐ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﻦﯾا دﻮﺟو ، ﺪﻨﺷﺎﺑ ﯽﻣ ﺎﻣ

ﯽﻣ ﺗ ﺪﻧاﻮ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﻦﯾا يﺎﯾاﺰﻣ زا ﺮﮕﯾد ﯽﮑﯾ ، ﺪﺷﺎﺑ

4] ، 5 ﻪﺑ [

تﻻﻮﺼﺤﻣ رد ﯽﺸﺨﺑ عﻮﻨﺗ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ تروﺮﺿ ﺖﻬﺟ ﻦﯿﻤﻫ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و ﯽﺗﻼﯿﺷ رد ﯽﯾاﺬﻏ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﺖﯿﻔﯿﮐ ﻆﻔﺣ

ﺖﺳا هﺪﯾدﺮﮔ ﺺﺨﺸﻣ ﯽﺑﻮﺧ ﻪﺑ ﺶﺨﺑ ﻦﯾا نﺎﮔﺪﻨﻨﮐﺪﯿﻟﻮﺗ ﻦﯿﺑ

6] .[ ﻦﯾا ﺖﯿﻔﯿﮐ ﻆﻔﺣ و ﺪﯿﻟﻮﺗ ﺪﻨﯾآﺮﻓ يور ﺮﺑ يدﺎﯾز تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ

ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا فﺮﺼﻣ هدﺎﻣآ ﯽﯾاﺬﻏ يﺎﻫ هدروآﺮﻓ .

رﺎﺑ ﻦﯿﻟوا

ﮓﻨﯿﺘﯾاو ﯽﻫﺎﻣ زا )

Merlangius merlanguis (

دوﺪﺣ رد

80 ﺶﯿﭘ لﺎﺳ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﺮﮕﻨﯿﻓ ﺶﯿﻓ نﺎﻤﻟآ رد ﯽﻫﺎﻣ ﯽﯾاﺬﻏ ﻊﯾﺎﻨﺻ

دﺮﮐ 3] .[ ﺖﻓﺮﺸﯿﭘ ﻦﯾﺮﺘﻤﻬﻣ زا ﯽﮑﯾ لﺎﺳ رد ﺎﻫ

رد ﺮﯿﺧا يﺎﻫ

ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ ﻪﯿﻬﺗ و فﺮﺼﻣ ﻢﮐ ﯽﯾﺎﯾرد ﻊﺑﺎﻨﻣ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﻨﯿﻣز هدروآﺮﻓ هدروآﺮﻓ ناﻮﻨﻋ ﺎﺑ ﺮﺿﺎﺣ لﺎﺣ رد ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﯾﺎﻫ يﺎﻫ

هدوﺰﻓا شزرا ﯽﻣ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ 1

ﺪﻧﻮﺷ . هدروآﺮﻓ ﻦﯾا ﻪﺑ ﻒﯾﺮﻌﺗ رد ﺎﻫ

ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ ﯽﻣ ﻪﺘﻔﮔ ﯽﺗﻻﻮﺼﺤﻣ دﻮﺷ

: ﻒﻠﺘﺨﻣ عاﻮﻧا ﮏﻤﮐ ﻪﺑ ﻪﮐ

ﯽﻣ ﻪﯿﻬﺗ ﻪﯿﻟوا ﯽﯾاﺬﻏ هدﺎﻣ زا ﯽﮑﯿﻧﺎﮑﻣ ﺎﯾ ﯽﻧﺎﺴﻧا يروآﺮﻓ ﺪﻧﻮﺷ

.

ﺪﻨﺘﺴﻫ توﺎﻔﺘﻣ دﻮﺧ ﻪﯿﻟوا داﻮﻣ ﺎﺑ ﻮﺑ و ﻢﻌﻃ ،ﺖﻓﺎﺑ ،ﺮﻫﺎﻇ ﺮﻈﻧ زا ﻪﯾﺬﻐﺗ شزرا لﺎﺣ ﻦﯿﻋ رد و ﺪﻧراد ﯽﯾﻻﺎﺑ يا

. ﻦﯾا ﺪﯿﻟﻮﺗ

ﺳد نﺎﮑﻣا ،ﻪﺿﺮﻋ عﻮﻨﺗ ﻞﯿﻟد ﻪﺑ تﻻﻮﺼﺤﻣ يژﻮﻟﻮﻨﮑﺗ ﻪﺑ ﯽﺑﺎﯿﺘ

ﻪﯿﻟوا مﺎﺧ هدﺎﻣ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻪﺑ ﯽﺳﺮﺘﺳد و ﺖﺧﺎﺳ

، يرﺎﯿﺴﺑ رد هزوﺮﻣا

ﺖﺳا هﺪﯾدﺮﮔ وﺮﺑور يدﺎﯾز لﺎﺒﻗا ﺎﺑ ﺎﻫرﻮﺸﮐ زا .

تﻻﻮﺼﺤﻣ

ﺖﺷﻮﮔ زا يﺪﯿﻟﻮﺗ هﺪﺷ خﺮﭼ

ﻪﺘﺴﺷ ) ﯽﻤﯾرﻮﺳ ( ﻪﺑ ،نﺎﯾﺰﺑآ

،هﺪﺷ ﺪﯿﺻ نﺎﯿﻫﺎﻣ ،يروﺮﭘ يﺰﺑآ تاﺪﯿﻟﻮﺗ زا ﻪﻨﯿﻬﺑ هدﺎﻔﺘﺳا ﺐﺒﺳ روآ ﻞﻤﻋ ﺰﮐاﺮﻣ تﺎﻌﯾﺎﺿ فﺮﺼﻣ نازرا ﻪﯿﻟوا داﻮﻣ ﻞﯾﺪﺒﺗ و ي

ﺎﺑ هاﺮﻤﻫ ﻞﮑﺷ ﺖﯿﻠﺑﺎﻗ و هدوﺰﻓا شزرا ﺎﺑ ﯽﺗﻻﻮﺼﺤﻣ ﻪﺑ ﺖﻤﯿﻗ ﻤﻫ ﯽﺗﻻﻮﺼﺤﻣ ﺪﯿﻟﻮﺗ ياﺮﺑ ﯽﻧدوﺰﻓا داﻮﻣ ندﻮﻤﻧ ﻪﻓﺎﺿا ﺪﻨﻧﺎ

: ﺶﯿﻓ

زا تﺪﻣ ﯽﻧﻻﻮﻃ يراﺪﻬﮕﻧ ﺖﯿﻠﺑﺎﻗ ﺎﺑ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﺮﯾﺎﺳ و ﺮﮕﻨﯿﻓ

1.Value-added

ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ رادرﻮﺧﺮﺑ ﯽﺻﺎﺧ ﺖﯿﻤﻫا 7]

. [ ﻪﻠﻤﺟ زا ﺮﮕﻨﯿﻓ ﺶﯿﻓ

ﺮﻓ آ ﯿﻧ يﺎﻫ هدرو شزرا ياراد نﺎﯾﺰﺑآ زا هﺪﺷ ﺪﯿﻟﻮﺗ هدﺎﻣآ ﻪﻤ

ﺖﺳا ﯽﺑﻮﻠﻄﻣ يﺪﻨﺴﭘ رازﺎﺑ و ﻻﺎﺑ ﯽﯾاﺬﻏ 8]

.[

ًﻻﻮﻤﻌﻣ ﯽﻤﯾرﻮﺳ



هدﺎﻣآ بﻮﺧ لژ ﺪﯿﻟﻮﺗ ترﺪﻗ ﺎﺑ ﺪﯿﻔﺳ ﺖﺷﻮﮔ ياراد نﺎﯿﻫﺎﻣ زا و عﻮﺒﻄﻣ ﻢﻌﻃ ،ﮏﯿﺘﺳﻻا ﺖﻓﺎﺑ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﺚﻋﺎﺑ ﻦﯾا ﻪﮐ ددﺮﮔ ﯽﻣ ددﺮﮔ ﯽﻣ هدروآﺮﻓ رد ﺐﺳﺎﻨﻣ ﮓﻧر ﯽﻤﯾرﻮﺳ زا هدﺎﻔﺘﺳا هزوﺮﻣا .

راﺪﻘﻣ لﻮﺼﺤﻣ ﻦﯾا رد ،ﺖﺳا هدﺮﮐ اﺪﯿﭘ ﻪﻌﺳﻮﺗ ﻊﯾﺎﻨﺻ رد ﮏﺸﺧ ﯽﻣ ﻪﯿﻬﺗ ردﻮﭘ ﺎﯾ درآ نآ زا و هﺪﺷ جرﺎﺧ ﯽﻤﯾرﻮﺳ زا بآ يدﺎﯾز دﻮﺷ . ﻪﯿﻟوا هدﺎﻣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﮏﺸﺧ ﯽﻤﯾرﻮﺳ تﻻﻮﺼﺤﻣ زا

ﮏﭙﻤﭘ يرﺎﺠﺗ يﺎﻫاﺬﻏ رد 2

هدﺎﻔﺘﺳا يﺰﻟﺎﻣ رد اﺮﺗﺎﻣﻮﺳ لﺎﻤﺷ

ﻨﻫد ﻞﯿﮑﺸﺗ هدﺎﻣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﮏﭙﻤﭘ زا ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ،دﻮﺷ ﯽﻣ هﺪ

ﯽﻤﯾرﻮﺳ ،دﻮﺷ ﯽﻣ هدﺎﻔﺘﺳا ﯽﯾﺎﯾرد فﺮﺼﻣ هدﺎﻣآ يﺎﻫاﺬﻏ ﺪﻨﻨﮐ ﯽﻣ ﺪﯿﻟﻮﺗ يﺰﻔﮐ نﺎﯿﻫﺎﻣ ﺖﺷﻮﮔ زا ار ﮏﺸﺧ 8]

. [ يراﺪﻬﮕﻧ

يﻻﺎﺑ ﺖﯿﻔﯿﮐ ﻆﻔﺣ ﺚﻋﺎﺑ ، دﺎﻤﺠﻧا ﻂﯾاﺮﺷ رد ﯽﯾاﺬﻏ داﻮﻣ لﻮﻃ رد تﻻﻮﺼﺤﻣ ﻦﯾا ﺮﺗﻻﺎﺑ يرﺎﮔﺪﻧﺎﻣ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و تﻻﻮﺼﺤﻣ ددﺮﮔ ﯽﻣ ﻞﯾﻮﺤﺗ هﺮﯿﺠﻧز 9]

.[ رد نآ يﺎﻫ هدروآﺮﻓ و ﯽﻫﺎﻣ

ﺪﻧﺮﯿﮔ ﯽﻣ راﺮﻗ بﻮﻠﻄﻣﺎﻧ تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﺖﺤﺗ دﺎﻤﺠﻧا ﻂﯾاﺮﺷ ﺮﻓ و

آ ﺪﻨﯾ

ﺪﻫد ﯽﻣ ﺶﻫﺎﮐ ار يراد رﺎﺒﻧا نﺎﻣز تﺪﻣ ،دﺎﺴﻓ .

تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﻦﯾا

ﯽﺑﺮﭼ نﻮﯿﺳاﺪﯿﺴﮐا و ﺎﻫ ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ نﺪﺷ هرﻮﺗﺎﻧد زا بﻮﻠﻄﻣﺎﻧ ددﺮﮔ ﯽﻣ ﻞﺻﺎﺣ 10]

.[ ﯽﯾﺎﺸﭼ يﺎﻫ ﯽﮔﮋﯾو )

ﮏﯿﺘﭙﻟﻮﻧﺎﮔرا (

ﺗ ﺮﯿﺛﺎﺗ ﺖﺤﺗ يراﺪﻬﮕﻧ هرود لﻮﻃ رد نﺎﯾﺰﺑآ تﻻﻮﺼﺤﻣ تاﺮﯿﯿﻐ

ﻂﺳﻮﺗ لﻮﺼﺤﻣ شﺮﯾﺬﭘ يور ﺮﺑ ﻦﯾا ﻪﮐ دﺮﯿﮔ ﯽﻣ راﺮﻗ بﻮﻠﻄﻣﺎﻧ ﺖﺳا ﺮﺛﻮﻣ رﺎﯿﺴﺑ هﺪﻨﻨﮐ فﺮﺼﻣ 9]

. [ رد بﻮﻠﻄﻣﺎﻧ تاﺮﯿﯿﻐﺗ

ﮓﻧر ﺮﯿﯿﻐﺗ ﺎﺑ دﺎﻤﺠﻧا ﻂﯾاﺮﺷ رد نﺎﯾﺰﺑآ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﺖﯿﻔﯿﮐ )

هﻮﻬﻗ

نﺪﺷ يا ( و ﺖﻔﺳ و يﺪﻨﺗ يﻮﺑ دﺎﺠﯾا ،ﺪﯿﭙﯿﻟ نﻮﯿﺳاﺪﯿﺴﮐا ،

ددﺮﮔ ﯽﻣ ﺺﺨﺸﻣ ﺖﻓﺎﺑ نﺪﺷ ﺖﺨﺳ 4]

.[ ﮏﯾ ﯽﻤﯾرﻮﺳ

و ﯽﻧﺎﺴﺸﮐ صاﻮﺧ ياراد ﻪﮐ ﺖﺴﻫ ﻂﺳاو ﺪﺣ لﻮﺼﺤﻣ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﻪﻌﺳﻮﺗ ياﺮﺑ ﯽﻤﯾرﻮﺳ زا و ﺖﺳا نﺪﺷ لژ ﺖﯿﺻﺎﺧ ﯽﻣ هدﺎﻔﺘﺳا بﻮﺧ ﺮﻫﺎﻇ و ﺖﻓﺎﺑ ،ﻢﻌﻃ ﺎﺑ نﺎﯾﺰﺑآ هدوﺰﻓا شزرا ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ داﻮﻣ ﯽﺧﺮﺑ ﺎﺑ ﯽﻤﯾرﻮﺳ ﺖﻓﺎﺑ ،دﻮﺷ ا

ﺖﯿﺻﺎﺧ ي

دﻮﺷ ﯽﻣ حﻼﺻا شا ﯽﻋﺎﺠﺗرا 11]

.[ ﺮﺑ يا هدﺮﺘﺴﮔ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ

يﺎﻫ هدروآﺮﻓ يور هﺪﺷ ﺪﯿﻟﻮﺗ

) ﺶﻓ و ﺖﻠﺘﮐ ﺶﯿﻓ ، ﺮﮕﻨﯿﻓ ﺶﯿﻓ

ﺮﮔﺮﺑ ( و ﯽﻤﯾرﻮﺳ زا هﺪﺷ خﺮﭼ ﺖﺷﻮﮔ

،ﯽﻫﺎﻣ ﻪﺘﺴﺸﻧ يور ﺮﺑ

ﯽﻣ نﺎﺸﻧ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا ﺞﯾﺎﺘﻧ ،ﺖﺳا هﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﯽﺷروﺮﭘ نﺎﯿﻫﺎﻣ زا هﺪﺷ ﻪﯿﻬﺗ ﺮﮕﻨﯿﻓ ﺶﯿﻓ يراد ﯽﻨﻌﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ نﺎﺑﺎﯾزرا ﻪﮐ ﺪﻫد زا هﺪﺷ ﻪﯿﻬﺗ ﺮﮕﻨﯿﻓ ﺶﯿﻓ زا ار ﯽﻤﯾرﻮﺳ هﺪﺷ خﺮﭼ ﺖﺷﻮﮔ

2. Pempek

(3)

ﻪﺘﺴﺸﻧ اد ﺮﺗﺮﺑ ﺪﻨﺘﺴﻧ 10] . [ عﻮﻧ ﻪﺳ ،ﮏﯿﺘﭙﻟﻮﻧﺎﮔرا ﯽﺑﺎﯾزرا ﺞﯾﺎﺘﻧ

ﺮﮕﻨﯿﻓ ﺶﯿﻓ هﺮﻘﻧ رﻮﭙﮐ ﯽﻫﺎﻣ زا هﺪﺷ ﻪﯿﻬﺗ

يا ) Hypophthalmichthys molitrix (

ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ

فﺮﺼﻣ ﺪﻨﺴﭘ درﻮﻣ رﺎﯿﺴﺑ ﯽﻤﯾرﻮﺳ زا هﺪﺷ ﻪﯿﻬﺗ ﺮﮕﻨﯿﻓ ﺶﯿﻓ ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ نﺎﮔﺪﻨﻨﮐ 12]

. [ ﻪﯿﻬﺗ ﺖﻠﺘﮐ ﺶﯿﻓ ﺖﯿﻔﯿﮐ ﯽﺑﺎﯾزرا

ﯽﻫﺎﻣ زا هﺪﺷ )Rohu

Labeo rohita (

هرود لﻮﻃ رد

رد لﺎﭽﺨﯾ رد يراﺪﻬﮕﻧ 12

و دﺮﮐ ﻆﻔﺣ ار ﺖﯿﻔﯿﮐ ﻦﯾﺮﺘﻬﺑ زور

ﺶﻫﺎﮐ ﮏﯿﺘﭙﻟﻮﻧﺎﮔرا صاﻮﺧ تﺪﺷ ﻪﺑ نﺎﻣز ﻦﯾا زا ﺪﻌﺑ ﺖﻓﺎﯾ 13] .[ ﯽﻤﯾرﻮﺳ رد رد ﺪﯿﭙﯿﻟ نﻮﯿﺳاﺪﯿﺴﮐا شﺮﺘﺴﮔ

و هﺪﺷ خﺮﭼ ﺖﺷﻮﮔ

،ﻪﺘﺴﺸﻧ درﻮﻣ ﯽﺒﺳا لﺮﮐﺎﻣ زا هﺪﺷ ﻪﯿﻬﺗ

ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ ،

ﺮﺑ ﺖﺷﻮﮔ يﻮﺸﺘﺴﺷ

ﺖﺳا ﺮﺛﻮﻣ رﺎﯿﺴﺑ ﻮﺑ و ﻢﻌﻃ يور 14]

. [

ﯽﻫﺎﻣ زا Sand Smelt(Atherina hepsetus) لﻮﻣﺮﻓ ود

لوا لﻮﻣﺮﻓ ﻪﮐ ﺪﻧدﺮﮐ ﻪﯿﻬﺗ ﺮﮔﺮﺑ ﺶﯿﻓ و ﺮﮕﻨﯿﻓ ﺶﯿﻓ ياﺮﺑ ﺐﯿﮐﺮﺗ هﺪﺷ خﺮﭼ ﺖﺷﻮﮔ مود لﻮﻣﺮﻓ وﺎﯾﻮﺳ درآ ﺎﺑ ﯽﻫﺎﻣ

ﺐﯿﮐﺮﺗ هﺪﺷ خﺮﭼ ﺖﺷﻮﮔ ﺞﯾﺎﺘﻧ دﻮﺑ ﻪﺘﺨﭘ ﯽﻨﯿﻣز ﺐﯿﺳ ﺎﺑ ﯽﻫﺎﻣ

ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ زا ﺪﻌﺑ

90 ود ﺮﻫ دﺎﻤﺠﻧا ﻂﯾاﺮﺷ رد يراﺪﻬﮕﻧ زور

نﺎﺑﺎﯾزرا ﺮﻈﻧ زا ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و ﻻﺎﺑ ﯽﯾاﺬﻏ شزرا ياراد لﻮﺼﺤﻣ ﺪﻧدﻮﺑ شﺮﯾﺬﭘ ﻞﺑﺎﻗ ﯽﺴﺣ 4]

. [ هﺪﺷ خﺮﭼ ﺖﺷﻮﮔ زا ﺮﮕﻨﯿﻓ ﺶﯿﻓ

ﺎﺑ رﺎﻤﯿﺗ عﻮﻧ ﻪﺳ رد يا هﺮﻘﻧ رﻮﭙﮐ ﯽﻫﺎﻣ )

ﺮﺘﺷ ، ﻮﮕﯿﻣ ﺖﺷﻮﮔ

ﺮﺘﺷ و غﺮﻣ (

ﺮﺘﺷ ﺖﺷﻮﮔ ﺐﯿﮐﺮﺗ داد نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺪﺷ ﻪﯿﻬﺗ

غﺮﻣ ) 75 ﺪﺻرد ( ﺎﺑ 25 ﺖﺷﻮﮔ ﺪﺻرد هﺪﺷ خﺮﭼ

ﻦﯾﺮﺘﻬﺑ ﯽﻫﺎﻣ

ﺖﺳا هدﻮﻤﻧ ﺖﻓﺎﯾرد ار ﯽﺴﺣ زﺎﯿﺘﻣا .

ﯽﺒﯿﮐﺮﺗ ﺮﮕﻨﯿﻓ ﺶﯿﻓ

هﺪﺷ خﺮﭼ ﺖﺷﻮﮔ ﯽﻫﺎﻣ

) 25 ﺪﺻرد ( ﻮﮕﯿﻣ ﺎﺑ ) 75 ﺪﺻرد (

ﺖﺳا هداد صﺎﺼﺘﺧا دﻮﺧ ﻪﺑ ار لوﺮﺘﺴﻠﮐ ناﺰﯿﻣ ﻦﯾﺮﺗﻻﺎﺑ 16]

. [

هدﺎﺳ ﺮﺗﻮﮐ ﯽﻫﺎﻣ -

ادﻮﮐارﺎﺑ ) Sphyraena jello (

زا ﯽﮑﯾ

ﻪﻧﻮﮔ ﻮﺧ شﻮﺧ يﺎﻫ رد ﯽﺳﺎﺳا ﺶﻘﻧ ﻪﮐ ﺖﺳا كار

ﺄﺗ ﻦﯿﻣ ﺶﺨﺑ

ﯽﻣ ﺎﻔﯾا اررﻮﺸﮐ زﺎﯿﻧ درﻮﻣ ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ زا ﯽﻤﻬﻣ ﺪﻨﮐ

. ﺶﯿﻓ ﺪﯿﻟﻮﺗ

ﺮﮕﻨﯿﻓ ،ﺖﺳا هدﻮﺑ فاﺪﻫا ﻦﯾا ﻖﻘﺤﺗ لﺎﺒﻧد ﻪﺑ هدﺎﺳ ﺮﺗﻮﮐ ﯽﻫﺎﻣ زا نآ ﯽﻓﺮﻌﻣ و ﯽﯾﺎﯾرد ﯽﻫﺎﻣ ﮏﯾ زا ﯽﺗﻼﯿﺷ لﻮﺼﺤﻣ ﮏﯾ ﺪﯿﻟﻮﺗ

ياﺮﺑ ، هﺪﻨﻨﮐ فﺮﺼﻣ ﺪﺒﺳ ﻪﺑ ﺄﺗ

ﻦﯿﻣ مزﻻ يﺬﻐﻣ داﻮﻣ و ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ

،

رد ﯽﻫﺎﻣ ﺖﺷﻮﮔ زا ﯽﺸﺨﺑ ﻪﺑ ﺰﻣﺮﻗ ﺖﺷﻮﮔ ندﺮﮐ ﻦﯾﺰﮕﯾﺎﺟ ﺎﺑ هﺪﻨﻨﮐ فﺮﺼﻣ ﻪﺟﻮﺗ ﺐﻠﺟ فﺪﻫ ﺎﺑ ،ﺮﮕﻨﯿﻓ ﺶﯿﻓ نﻮﯿﺳﻻﻮﻣﺮﻓ ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ زا ﯽﻨﻏ ﻊﺒﻨﻣ ﻪﮐ ﯽﻟﻮﺼﺤﻣ

، ﯽﺑﺎﯾزرا ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ

ﯽﺴﺣ يﺎﻫرﻮﺘﮐﺎﻓ )

ﻞﮐ ﺖﯿﺑﻮﻠﻄﻣ و ﻢﻌﻃ ،ﻮﺑ ،ﮓﻧر ،ﺖﻓﺎﺑ (

ﺮﻫ 4

هﺪﺷ ﺪﯿﻟﻮﺗ هدروآﺮﻓ عﻮﻧ ﯾاﺮﺷ رد

ﻂ و هزﺎﺗ يراﺪﻬﮕﻧ هﺪﺷ رد

دﺎﻤﺠﻧا ﻂﯾاﺮﺷ )

18 Ċ - ( ﯽﻠﺻا فاﺪﻫا زا هﺎﻣ رﺎﻬﭼ تﺪﻣ ﻪﺑ ﺖﺳا هدﻮﺑ ﺮﻈﻧ درﻮﻣ ﺶﻫوﮋﭘ

.

2 - شور و داﻮﻣ ﺎﻫ

2 - 1 - ﯽﻫﺎﻣ يزﺎﺳ هدﺎﻣآ و ﻪﯿﻬﺗ

داﺪﻌﺗ 30 هدﺎﺳ ﺮﺗﻮﮐ ﯽﻫﺎﻣ ﻪﻌﻄﻗ )

S. jello ( ) 800-600

ﯽﻣﺮﮔ ( هزﺎﺗ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﯽﻫﺎﻣ رازﺎﺑ زا

نﺎﺷوﺮﻓ ﺮﻬﺸﻣﺮﺧ ﻦﻤﻬﺑ ،

1398 ﺪﺷ ﻪﯿﻬﺗ . ﯽﻫﺎﻣ ﺎﻓﻼﺑ ﺎﻫ نورد ﻪﻠﺻ و ﺖﯿﻟﻮﻧﻮﯾ يﺎﻫ ﻪﺒﻌﺟ

ﺖﺒﺴﻧ ﻪﺑ ﺦﯾ ﺎﺑ هاﺮﻤﻫ 1:2

) ﺦﯾ : ﯽﻫﺎﻣ (w/w ﻪﺑ و ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ

ﺪﺣاو ﯽﻣﻼﺳا دازآ هﺎﮕﺸﻧاد تﻼﯿﺷ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﺰﮐﺮﻣ هﺎﮕﺸﯾﺎﻣزآ ﺪﻧﺪﺷ ﻞﻘﺘﻨﻣ نادﺎﺑآ .

زا ﺪﻌﺑ ﺎﻫ ﯽﻫﺎﻣ ،هﺎﮕﺸﯾﺎﻣزآ ﻪﺑ لﺎﻘﺘﻧا ﻪﯿﻠﺨﺗ

ﺪﻧﺪﺷ ﻪﺘﺴﺷ ﻦﯾﺮﯿﺷ بآﺎﺑ و ﺪﻧﺪﺷ ﯽﻧز ﺮﺳ و ﺎﺸﺣا و ﺎﻌﻣا .

رﺎﮐ

ﺳاﺪﺟ

،ﺖﺳﻮﭘ يزﺎ ناﻮﺨﺘﺳا زا ﺖﺷﻮﮔ يزﺎﺳاﺪﺟو ندﺮﮐ ﻪﻠﯿﻓ

ﺖﻓﺮﮔ ترﻮﺻ ﺖﺳد ﺎﺑ ﺖﺷرد و ﺰﯾر يﺎﻫ .

ﺰﻣﺮﻗ ﺖﺷﻮﮔ )

ﻪﻟﺎﺳﻮﮔ ( ناﺰﯿﻣ ﻪﺑ ) 5 مﺮﮔﻮﻠﯿﮐ ( ﻪﯿﻬﺗ ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ اوآ ﺖﮐﺮﺷ زا

ﺪﯾدﺮﮔ . ﺲﭙﺳ ﺖﺷﻮﮔ و ﯽﻫﺎﻣ هﺪﺷ خﺮﭼ ﺖﺷﻮﮔ ﻪﯿﻬﺗ ياﺮﺑ

،ﺰﻣﺮﻗ هﺪﺷ خﺮﭼ ﺖﺷﻮﮔ خﺮﭼ هﺎﮕﺘﺳد زا

) رﺰﺧ سرﺎﭘ -

ناﺮﯾا -

لﺪﻣ M.G.1400 (

ﺎﺑ ﺬﻓﺎﻨﻣ ﺮﻄﻗ 2 ﺪﯾدﺮﮔ هدﺎﻔﺘﺳا ﺮﺘﻣ ﯽﻠﯿﻣ .

2-2 - ﻞﺣاﺮﻣ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﻓ ﯿ ﺮﮕﻨﯿﻓ ﺶ

خﺮﭼ ﺖﺷﻮﮔ ،ﯽﻤﯾرﻮﺳ ﻪﯿﻬﺗ ياﺮﺑ ﺪﺷ هداد ﻮﺸﺘﺴﺷ نﺎﯿﻫﺎﻣ هﺪﺷ

.

خﺮﭼ ﺖﺷﻮﮔ زا ﯽﺒﺳﺎﻨﻣ ﺮﯾدﺎﻘﻣ ،رﻮﻈﻨﻣ ﻦﯾا ياﺮﺑ و ﯽﻫﺎﻣ هﺪﺷ

ﺖﺒﺴﻧ ﺎﺑ دﺮﺳ بآ 1:4

) بآ : ﯽﻫﺎﻣ ﺖﺷﻮﮔ (

فﺮﻇ ﮏﯾ نورد

تﺪﻣ ﻪﺑ و ﺪﺷ ﻪﺘﺨﯾر ﻮﺸﺘﺴﺷ 15

ﻔﻗو نوﺪﺑ ﻪﻘﯿﻗد ﺪﺷ هدز ﻢﻫ ﻪ

.

زا ﺲﭘ 3 ﻮﺸﺘﺴﺷ رﺎﺑ يﺮﯿﮔ بآ و

رد ﻪﻠﺣﺮﻣ ﺮﺧآ زا ﮏﻤﻧ بآ

3/0 ﺪﺻرد ياﺮﺑ يﺮﯿﮕﺑآ ﺮﺘﻬﺑ هدﺎﻔﺘﺳا ﺪﺷ بآ ﻪﮐ ﻞﯿﻟد ﻦﯾا ﻪﺑ ،

يﺎﻫ ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ لﻼﺤﻧا و دﺮﯿﮕﺑ ترﻮﺻ ﺮﺘﻬﺑ ﯽﯾﺎﻬﻧ يﺮﯿﮔ ﺪﺑﺎﯾ ﺶﻫﺎﮐ ﯽﮑﻤﻧ يﺎﻫ لﻮﻠﺤﻣ رد ﮏﯿﻤﺳﻼﭘﻮﮐرﺎﺳ 17]

. [ ﺲﭙﺳ

ﯽﻤﯾرﻮﺳ ﺖﺷﻮﮔ و هﺪﺷ خﺮﭼ ) هﺪﺸﻧ ﻪﺘﺴﺷ (

ﻃ ﻞﻤﻌﻟا رﻮﺘﺳد ﻖﺒ

هﺪﺷ ﻪﯾارا ﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ ﻪﯿﻬﺗ رد

) لوﺪﺟ 2 ( ﺎﻫ ﯽﻧدوﺰﻓا ﺎﺑ هﺎﮕﺘﺳد ﺎﺑ

ﻦﮐ طﻮﻠﺨﻣ )

ﮏﯿﻧﻮﺳﺎﻧﺎﭘ ﻦﭘاژ–

- لﺪﻣ J.W176P (

طﻮﻠﺨﻣ

ﺪﯾدﺮﮔ . ﻪﺑ ﯽﯾﺎﻫ ﺐﻟﺎﻗ رد هﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ ﺮﯿﻤﺧ ﺲﭙﺳ دﺎﻌﺑا

1

× 2

× 6 ﺪﺷ ﯽﻫد مﺮﻓ .

ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺲﭙﺳ ﻪﯿﻟوا ﯽﻧز درآ هﺪﺷ ﻪﯿﻬﺗ يﺎﻫ

ﮔ رو ﻪﻃﻮﻏ ﻪﺑاﺮﯿﻤﺧ بﺎﻌﻟ رد و هﺪﺷ

، ﺪﯾﺮ ﻪﺑ كزﺎﻧ ﻪﯾﻻ ﮏﯾ

ﺮﻄﻗ 2 ﺮﺘﻤﯿﻠﯿﻣ زا ﻪﺑاﺮﯿﻤﺧ 3

زا ﺲﭘ ،ﺖﻓﺮﮔ ﺮﺑ رد ار ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ

ﯽﻓﺎﺿا بﺎﻌﻟ نﺪﯿﮑﭼ و ﻪﻘﯿﻗد ﮏﯾ تﺪﻣ

، ﻂﺳﻮﺗ يرﺎﺧﻮﺳ درآ

) ﻪﻨﯿﺧﺮﺗ - ناﺮﯾا ( ﺪﺷ هﺪﻧﺎﺷﻮﭘ ﻂﺳﻮﺘﻣ ﻪﻧاد .

ﻪﯿﻬﺗ يﺎﻫﺮﮕﻨﯿﻓ ﺶﯿﻓ

3. batter

(4)

نﺎﻣز تﺪﻣ رد هﺪﺷ 2

يﺎﻣد رد ﺖﻋﺎﺳ 4

داﺮﮔ ﯽﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد

ﺪﺷ يراﺪﻬﮕﻧ .

ﺷ ﻞﻣﺎﮐ زا ﺲﭘ هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺎﻫﺮﮕﻨﯿﻓ ،ﺎﻫ ﺶﮐور نﺪ

زا ﯽﻫﺎﯿﮔ ﻦﻏور نادﺮﮔ بﺎﺘﻓآ

) ﻼﯿﻣﺎﻓ - ناﺮﯾا ( تﺪﻣ ﻪﺑ 3 رد ﻪﻘﯿﻗد

يا ﻪﻧﺎﺧﺰﭙﺷآ ﻦﮐ خﺮﺳ )

ﯽﮕﻧﻮﻟد - ﺎﯿﻟﺎﺘﯾا ( يﺎﻣد ﺖﺤﺗ 180Ċ

ﻪﺑ

دﻮﺧ ﻞﮑﺷ لﻮﺼﺤﻣ ﺎﺗ ﺪﻧﺪﯾدﺮﮔ ﻪﯿﻬﺗ ﻖﯿﻤﻋ ندﺮﮐ خﺮﺳ شور يﺎﻫراﺮﮑﺗ ،ﻂﯿﺤﻣ يﺎﻣد رد نﺪﺷ ﮏﻨﺧ زا ﺲﭘ و ﺪﯾﺎﻤﻧ ﻆﻔﺣ ار رﺎﻤﯿﺗ ﺮﻫ ﺪﺟ ا ﺎﮔ ﭗﯾز يﺎﻫ ﻪﺘﺴﺑ نورد ﻪﻧ كﻻ

ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ 17]

. [

ﻪﻧﻮﻤﻧ مﺎﻤﺗ هﺪﺷ ﻪﯿﻬﺗ ﺮﮕﻨﯿﻓ ﺶﯿﻓ يﺎﻫ رﺎﻤﯿﺗ هرﺎﻤﺷ ﻖﺒﻃ

) 1 ﺎﺗ 4 (

يﺪﻨﺑ نﺎﻣز سﺎﺳا ﺮﺑ و ﯽﺴﺣ يﺎﻫ نﻮﻣزآ

ﻪﺑ ﻪﻧﺎﮔاﺪﺟ ترﻮﺻ

رد ﺞﻨﭘ ﭗﯾز ﺖﮐﺎﭘ كﻻ

اﺰﺠﻣ ﻪﺘﺷاﺬﮔ هﺪﺷ ﺖﯾﺎﻬﻧ رد و 20

ﺖﮐﺎﭘ

ﺪﺷ ﻪﯿﻬﺗ كﻻ ﭗﯾز ﻪﻧﻮﻤﻧ ،

مزﻻ يﺎﻫ نﻮﻣزآ ياﺮﺑ رﺎﻤﯿﺗ ﺮﻫ زا

ﺮﻔﺻ نﺎﻣز رد ﯽﺴﺣ )

هزﺎﺗ ( رد ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﯽﻘﺑﺎﻣ ،ﺪﯾدﺮﮔ اﺰﺠﻣ ﺰﯾﺮﻓ

20Ċ - ﺪﻤﺠﻨﻣ تﺪﻣ ﻪﺑ و 120

يﺎﻣد رد زور 18 Ċ

-

ﺪﺷ يراﺪﻬﮕﻧ ﺪﻧ

. دﺎﻤﺠﻧا شور زا ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ يزﺎﺳ هدﺎﻣآ ياﺮﺑ

اﻮﻫ ﺎﺑ ﯽﯾادز )

يﺎﻣد رد ﺖﻋﺎﺳ ﮏﯾ تﺪﻣ ﻪﺑ 2ċ

21± ( هدﺎﻔﺘﺳا

ﺪﺷ . ﻮﯾوﺮﮐﺎﻣ رد ،رﺎﻤﯿﺗ ﺮﻫ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺲﭙﺳ تﺪﻣ ﻪﺑ

1 ﻪﻘﯿﻗد يﺎﻣد رد 30Ċ

نﺎﺑﺎﯾزرا ﻂﺳﻮﺗ فﺮﺼﻣ ياﺮﺑ و ﺪﺷ مﺮﮔ

ﺪﺷ هدﺎﻣآ . ﺮﻔﺻ نﺎﻣز رد ﻪﻧﺎﯿﻫﺎﻣ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﺎﻫ نﻮﻣزآ )

هزﺎﺗ (،

1

،2 ، 3 و 4 ﺪﯾدﺮﮔ لﺎﻤﻋا .

Table 1 Formulation of water paste in the production of fish finger [18]

percentage Compounds

Row

30 Wheat flour

1

10 Corn flour

2

60 Water

3

Table2 Recipe of fish finger from Baracuda (Sphyraena jello) [19]

Corn flour (gr) Onion powder

(gr) Egg (gr) Salt (gr) Pepper

(gr) Curry

(gr) Garlic

powder (gr) Thyme

powder (gr) Red

meat² (gr) Mince fish Components (gr)

242 46

14.7 12.5 1.5

1.5 1.5

0.2 -

600 mince) ( Treatment1

242 46

14.7 12.5 1.5

1.5 1.5

0.2 -

600 surimi) ( Treatment2

242 46 14.7 12.5 1.5 1.5 1.5

0.2 300 300 ) mince ( Treatment3

242 46 14.7 12.5 1.5 1.5 1.5

0.2 300 surimi)300 (

Treatment4

Fish meat used in the preparation of fish finger: in treatment 1: 60% fish mince, in the treatment2: 60% surimi, 2. In treatment 3: a mixture of 30% mince with 30% red meat, in treatment 4: a mixture of 30% surimi fish with

30% red meat

ﮏﯿﺘﭙﻟﻮﻧﺎﮔرا تﺎﯿﺻﻮﺼﺧ ﯽﺑﺎﯾزر -ا 3 - 2

ا ﺖﻬﺟ خﺮﭼ ﺖﺷﻮﮔ زا هﺪﺷ ﻪﯿﻬﺗ يﺎﻫﺮﮕﻨﯿﻓ ﺶﯿﻓ ﯽﺴﺣ ﯽﺑﺎﯾزر

هﺪﺷ ﻪﺘﺴﺷ هﺪﺷ )

ﯽﻤﯾرﻮﺳ

4( و هﺪﺷ خﺮﭼ ﺖﺷﻮﮔ ﺎﺑ ﺐﯿﮐﺮﺗ و

ﺖﺷﻮﮔ ﺰﻣﺮﻗ زا 5

سﺎﯿﻘﻣ ﮏﯿﻧوﺪﻫ 17] ﺪﯾدﺮﮔ هدﺎﻔﺘﺳا [ .

ﻦﯾا ﻪﺑ

رﻮﻈﻨﻣ 20

ًﻼﻣﺎﮐ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﻮﺠﺸﻧاد ﺮﻔﻧ بﺎﺨﺘﻧا ﯽﻓدﺎﺼﺗ

ﺪﻧﺪﯾدﺮﮔ . ﺎﻫﺮﮕﻨﯿﻓ ﺶﯿﻓ ﻪﺑ ﯽﻫد زﺎﯿﺘﻣا ﺖﻬﺟ ﺮﻈﻧ درﻮﻣ لواﺪﺟ

ﺧا رد ﺪﺷ هداد راﺮﻗ نﺎﻧآ رﺎﯿﺘ ﺟ ﻪﺴﻠﺟ ﮏﯾ ﯽﻃ رد و

و لواﺪ

ﺪﺷ هداد ﺢﯿﺿﻮﺗ نﺎﺑﺎﯾزرا ياﺮﺑ ﺎﻫ نآ ندﺮﮐ ﻞﯿﻤﮑﺗ هﻮﺤﻧ .

،ﮓﻧر يﺎﻫ ﺺﺧﺎﺷ ﻪﺑ نﺎﺑﺎﯾزرا ﻮﺑ

و ﺖﻓﺎﺑ ،ﻢﻌﻃ ، ﻞﮐ ﺖﯿﺑﻮﻠﻄﻣ

هرﺎﻤﺷ لوﺪﺟ سﺎﺳا ﺮﺑ )

3 ( زا 5 ﺎﺗ 1 ﺪﻧداد زﺎﯿﺘﻣا )

5 = رﺎﯿﺴﺑ

،بﻮﺧ 4

= ،بﻮﺧ 3

= ،ﻂﺳﻮﺘﻣ 2

= و ﺪﺑ 1

= فﺮﺼﻣ ﻞﺑﺎﻗ ﺮﯿﻏ (

ﻪﺑ

ا ﺮﮕﯾد و ﻪﺑﺎﺷﻮﻧ ،ﯽﺑﺎﯾزرا ﻪﺴﻠﺟ زا ﻞﺒﻗ ﻪﮐ هداد ﺮﮐﺬﺗ نﺎﺑﺎﯾزر ﺎﻫ ﺖﺳد و ﺪﻨﻨﮑﻧ فﺮﺼﻣ ﺲﻣادآ ﺪﻨﻧﺎﻣ راد ﻢﻌﻃ يﺎﻫ ﯽﮐارﻮﺧ

ﺪﻨﯾﻮﺸﺑ ار دﻮﺧ نﺎﻫد و .

رد ﻢﻌﻃ ﻞﺧاﺪﺗ زا يﺮﯿﮔﻮﻠﺟ ياﺮﺑ

ار دﻮﺧ نﺎﻫد ﯽﯾﺎﺸﭼ ﺶﯾﺎﻣزآ ﺮﻫ زا ﻞﺒﻗ نﺎﺑﺎﯾزرا ،ﯽﺑﺎﯾزرا نﺎﻣز ﺪﻧداد ﻮﺸﺘﺴﺷ بآ ﺎﺑ رﺎﻤﯿﺗ ﺮﻫ ياﺮﺑ ،

) 1 ﺎﺗ 4 ( 3 ﺮﻫ ياﺮﺑ راﺮﮑﺗ

4. Washed mince 5. Unwashed mince

ﮏﯿﺘﭙﻟﻮﻧﺎﮔرا رﻮﺘﮐﺎﻓ

،ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ﺮﻫ زا ،رﻮﻈﻨﻣ ﻦﯾا ﻪﺑ

لوﺪﺟ 3 ﻪﺨﺴﻧ ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ نﺎﺑﺎﯾزرا رﺎﯿﺘﺧا رد .

4 - يرﺎﻣآ ﻞﯿﻠﺤﺗ و ﻪﯾﺰﺠﺗ

زا يرﺎﻣآ ﻞﯿﻠﺤﺗ ياﺮﺑ زوﺪﻨﯾو ﺖﺤﺗ يرﺎﻣآ راﺰﻓا مﺮﻧ

SPSS

ver. 21 ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا .

زا ﺎﻫ هداد ندﻮﺑ لﺎﻣﺮﻧ ﺺﯿﺨﺸﺗ ياﺮﺑ

ﺮﮔﻮﻤﻠﮐ نﻮﻣزآ فا

- ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا فﻮﻧاﺮﯿﻤﺳا .

ندﻮﺑ رادﺎﻨﻌﻣ ياﺮﺑ

ﮏﯾﺮﺘﻣارﺎﭘ ﺮﯿﻏ نﻮﻣزآ زا ﯽﺴﺣ يﺎﻫ ﺺﺧﺎﺷ ندﻮﺒﻧراد ﺎﻨﻌﻣ ﺎﯾ ﺪﯾدﺮﮔ هدﺎﻔﺘﺳا ﺲﯿﻟاو لﺎﮑﺳوﺮﮐ .

5 - ﺞﯾﺎﺘﻧ

1-5 - ﺖﻓﺎﺑ ﺖﻔﺻ ﯽﺑﺎﯾزرا

ﺮﺑ ا ﺎﺳ س ﺮﮕﻨﯿﻓﺶﯿﻓ ﺖﻓﺎﺑ ﯽﺴﺣ ﺺﺧﺎﺷ ﺞﯾﺎﺘﻧ رﺎﻤﯿﺗ ،

2 ﺎﺑ

0/42 74/4± ) ﺮﻔﺻ نﺎﻣز ( نﺎﯾﺎﭘ رد و 120

ﺎﺑ يراﺪﻬﮕﻧ زور

0/

64 3/41 ± دﻮﻤﻧ ﺖﻓﺎﯾرد نﺎﺑﺎﯾزرا زا ار زﺎﯿﺘﻣا ﻦﯾﺮﺗﻻﺎﺑ .

رﺎﻤﯿﺗ 4 ﺎﺑ ﺰﯿﻧ 0/14 4/60± ) ﺮﻔﺻ نﺎﻣز ( مرﺎﻬﭼ هﺎﻣ نﺎﯾﺎﭘ ردو

زﺎﯿﺘﻣا 37/0 3/37± ﺖﻓﺎﯾرد نﺎﺑﺎﯾزرا زا ار

،دﺮﮐ ) لوﺪﺟ 4 .(

(5)

Table 3 Sensory evaluation of fish finger made of (Sphyraena jello ) based on Hedonic[17]

Family: Sample code: Date

Property

Very good Good Moderately Good Bad Very Bad

Texture 5 4 3 4 2 1

Color

5 4 3 4 2 1

Taste

5 4 3 4 2 1

Odor 5 4 3 4 2 1

Total utility

5 4 3 4 2 1

Table 4 Comparison of tissue evaluation in fish finger at different times of refrigeration (-18Ċ) for 4 month (mean ±SD)

Significant difference was assessed at the level of 0.05,

The lowercase letter in each row and the uppercase letter in each column indicate a significant difference in different treatments.

5 - 2 -ا ﮓﻧر ﺖﻔﺻ ﯽﺑﺎﯾزر

ﺮﺑ

،ﮓﻧر ﯽﺴﺣ ﺺﺧﺎﺷ زﺎﯿﺘﻣا سﺎﺳا ﺮﮕﻨﯿﻓ ﺶﯿﻓ

رﺎﻤﯿﺗ 2،

زﺎﯿﺘﻣا 0/20 4/44± رﺎﻤﯿﺗو 4 زﺎﯿﺘﻣا 0/11 4/24± رد ) ﺮﻔﺻ نﺎﻣز ( ﺪﻧدروآ ﺖﺳد ﻪﺑ

. رﺎﻤﯿﺗ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ يراﺪﻬﮕﻧ هرود نﺎﯾﺎﭘ رد 4

ﺎﺑ

0/22 3/54± رﺎﻤﯿﺗ و 2 ﺎﺑ 0/01 3/41± دﻮﺧ ﻪﺑ ار زﺎﯿﺘﻣا ﻦﯾﺮﺗﻻﺎﺑ

ﺪﻧداد صﺎﺼﺘﺧا .

رﺎﻤﯿﺗ 3 رد ﺎﺑ ﺮﻔﺻ نﺎﻣز 0/16

3/92± ﻞﻗاﺪﺣ

،دروآ ﺖﺳد ﻪﺑ ار زﺎﯿﺘﻣا )

لوﺪﺟ 5 .(

Table 5 Comparison of color evaluation in fish finger at different times of refrigeration (-18Ċ) for 4 month (mean ±SD)

Treatment4 Treatment3

Treatment Days

4.24 ± 0.11^b,B 3.92 ± 0.16^a,A

4.44 ± 0.20^b,,B 4.17±0.18^a,B

0

4.32 ± 0.17^b,B 3.74 ± 0.07^a,A

4.35 ± 0.13^b,A 4.00± 0.22^a,A

30

4.15 ± 0.14^b,A 3.18 ± 0.24^b,A

4.08 ± 0.18^b,A 3.37± 0.14^{a, A}

60

3.58 ± 0.15^b,A 3.63 ± 0.14^a,A

3.72 ±0.09^a,A 2.2± 0.12^b,,B

90

3.54 ± 0.22^a,A 0.63±0.43^b,B

3.41 ± 0.01^a,A 0.35±0.22^b,B

120

* Significant difference was assessed at the level of 0.05,

**The lowercase letter in each row and the uppercase letter in each column indicate a significant difference in different treatments.

5 - 3 - ﻢﻌﻃ ﺖﻔﺻ ﯽﺑﺎﯾزرا

ﺮﮕﻨﯿﻓ ﺶﯿﻓ رﺎﻤﯿﺗ

4 ﺎﺑ 0/43 4/68± رﺎﻤﯿﺗ و 2 ﺎﺑ 0/23 4/53 ± رد

نﺎﻣز ) ﺮﻔﺻ ( ﺖﻓﺎﯾرد نﺎﺑﺎﯾزرا زا ار زﺎﯿﺘﻣا ﻦﯾﺮﺗﻻﺎﺑ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ

ﺪﻧدﺮﮐ . زا ﺲﭘ يراﺪﻬﮕﻧ هرود نﺎﯾﺎﭘ رد 120

رﺎﻤﯿﺗ ،زور 4

ﺎﺑ 0/19 2/94±

رﺎﻤﯿﺗ و 2 ﺎﺑ 0/21 2/57 ± ﺖﻓﺎﯾرد نﺎﺑﺎﯾزرا زا ار،زﺎﯿﺘﻣا

ﺪﻧدﻮﻤﻧ . ﻤﯿﺗ رﺎ 3 نﺎﻣز رد ) ﺮﻔﺻ ( ﺎﺑ 0/22 3/58 ± ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ

،داد صﺎﺼﺘﺧا دﻮﺧ ﻪﺑ ار زﺎﯿﺘﻣا )

لوﺪﺟ 7 .(

Table 7 Comparison of taste evaluation in fish finger at different times of refrigeration (-18Ċ) for 4 month (mean ±SD)

Treatment Days

4.68 ± 0.43^c,C 3.85 ± 0.22^a,C

4.53± 0.23^c,C 4.02±0.32^a,C

0

4.52 ± 0.28^b,C 3.68 ± 0.18^a,C

4.49 ± 0.17^b,C 4.84± 0.22^a,C

30

4.19 ± 0.37^{b, C} 3.21 ± 0.12^a,B

4.27 ± 0.35^{b, C} 3.26± 0.26^{a, B}

60

3.59 ± 0.13^b,A 2.4 ± 0.45^a,A

3.67 ±0.43^b,A 2.43± 0.38^a,A

90

2.94 ± 0.19^a,A 0.05±0.31^b,B

2.57 ± 0.21^a,A 0.17±0.16^b,B

120

*Significant difference was assessed at the level of 0.05,

Treatment Days

4.60 ± 0.14^b,C 3.85 ±0.34^a,A

4.74 ± 0.42^{b, B} 3.97±0.51^a,B

0

4.30 ± 0.33^b,B 3.77 ± 0.25^a,A

4.26 ± 0.54^b,A 3.81± 0.26^{a, A}

30

3.96 ± 0.26^b,A 3.42 ± 0.63^b,A

4.16 ± 0.41^b,A 3.61±0.38^{a, A}

60

3.74 ± 0.49^b,A 3.23 ± 0.29^a,A

3.81 ±0.33^b,A 3.24± 0.19^{a, B}

90

3.37 ± 0.37^a,A 0.68±0.22^b.B

3.41 ± 0.64^a,A 0.42±0.54^b,B

120

(6)

5 - 4 - ﻮﺑ ﺖﻔﺻ ﯽﺑﺎﯾزر :

ﯽﺴﺣ ﺺﺧﺎﺷ ﺮﮕﻨﯿﻓ ﺶﯿﻓ رد ﻮﺑ

رﺎﻤﯿﺗ 4 ﺎﺑ زﺎﯿﺘﻣا 0/22 4/63±

رﺎﻤﯿﺗ و 2 ﺎﺑ 0/55 ± 4/55 ا ﺪﻧدﻮﻤﻧ ﺐﺴﮐ ﺮﻔﺻ نﺎﻣز رد ار زﺎﯿﺘﻣ .

رﺎﻤﯿﺗ يراﺪﻬﮕﻧ هرود نﺎﯾﺎﭘ رد 2

زﺎﯿﺘﻣا ﺎﺑ 0/22

3/11± ﻦﯾﺮﺘﻟﺎﺑ رﺎﻤﯿﺗ ،دﻮﻤﻧ ﺐﺴﮐ ار زﺎﯿﺘﻣا

4 زﺎﯿﺘﻣا 13/0 2/46± ﺎﯾزرا زا ار نﺎﺑ

دﻮﻤﻧ ﺖﻓﺎﯾرد .

زﺎﯿﺘﻣا رﺎﻤﯿﺗ 3

ﺎﺑ 0/43 3/86± ، ﮐ ار زﺎﯿﺘﻣا ﻦﯾﺮﺘﻤ

دﻮﻤﻧ ﺖﻓﺎﯾرد نﺎﺑﺎﯾزرا زا ﺮﻔﺻ نﺎﻣز رد .

Table 8 Comparison of odor evaluation in fish finger at different times of refrigeration (-18Ċ) for 4 month (mean ±SD)

Treatment Days

4.63 ± 0.22^c,C 3.86 ± 0.43^b,C

4.55 ± 0.55^c,C 3.95±0.28^b,C

0

4.24 ± 0.25^b,B 3.52 ± 0.35^a,A

4.36 ± 0.37^b,B 3.76± 0.44^a,A

30

4.02 ± 0.27^b,A 3.01 ± 0.35^b,A

4.20 ± 0.23^{b, B} 3.19± 0.14^{a, B}

60

3.73 ± 0.39^a,A 3.43 ± 0.92^a,A

3.74 ±0.59^b,A 2.51±0.47 ^{a, A}

90

2.46 ± 0.13^a,A 0.075±0.28^b,B

3.11 ± 0.22^b,A 0.05±0.1^b,B

120

5-5 - ﯽﺑﺎﯾزرا ﺖﻔﺻ ﻞﮐ ﺖﯿﺑﻮﻠﻄﻣ

ﺮﮕﻨﯿﻓ ﺶﯿﻓ ﻞﮐ ﺖﯿﺑﻮﻠﻄﻣ ﺖﻔﺻ رﺎﻤﯿﺗ،

2 زﺎﯿﺘﻣا ﺎﺑ 0/55 73± /4 و

رﺎﻤﯿﺗ 4 زﺎﯿﺘﻣا ﺎﺑ 0/22 4/65± رد ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ )

ﺮﻔﺻ نﺎﻣز ( ﻦﯾﺮﺗﻻﺎﺑ

ﺪﻧدروآ ﺖﺳد ﻪﺑ ار زﺎﯿﺘﻣا

. رﺎﻤﯿﺗ 3 نﺎﻣز رد )

ﺮﻔﺻ ( ﺎﺑ

0/43 3/82± ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ صﺎﺼﺘﺧا دﻮﺧ ﻪﺑ ﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ ﻦﯿﺑ رد ار زﺎﯿﺘﻣا

داد . رﺎﻤﯿﺗ يراﺪﻬﮕﻧ هرود نﺎﯾﺎﭘ رد 4

زﺎﯿﺘﻣا 0/3 3/46± زا ار

دﻮﻤﻧ ﺖﻓﺎﯾرد نﺎﺑﺎﯾزرا .

Table 9 Comparison of total utility evaluation in fish finger at different times of refrigeration (-18Ċ) for 4 month (mean ±SD)

Treatment Days

4.65 ± 0.22^a,B 3.82 ± 0.43^b,B

4.73 ± 0.55^a,B 3.96±0.28^b,B

0

4.56 ± 0.54^b,B 3.66 ± 0.25^a,B

4.68 ± 0.37^{c, B} 3.78± 0.44^a,B

30

4.19 ± 0.27^b,B 3.27 ± 0.53^a,A

4.12 ± 0.23^{b, A} 3.39± 0.32^a,A

60

3.92 ± .039^b,A 2.58 ± 0.29^a,A

3.57 ±0.59^b,A 2.92± 0.47^a,,A

90

3.46 ± 0.3^b,A 0.35±0.22^b,B

3.18 ± 0.22^a,A 0.35±0.59^b,B

120

6 - ﺤﺑ يﺮﯿﮔ ﻪﺠﯿﺘﻧ و ﺚ

ﺺﺧﺎﺷ ﺞﯾﺎﺘﻧ

،ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ نﺎﺑﺎﯾزرا ،ﻂﺳﻮﺗ ﺖﻓﺎﺑ ﯽﺴﺣ رد

نﺎﻣز ) ﺮﻔﺻ ( ﺪﯿﻟﻮﺗ

، رﺎﻤﯿﺗ 2 ﺮﮕﻨﯿﻓ ﺶﯿﻓ )

ﯽﻤﯾرﻮﺳ ( زﺎﯿﺘﻣا ﺎﺑ

42 /0 74± /4 زﺎﯿﺘﻣا ﻦﯾﺮﺗﻻﺎﺑ رﺎﻤﯿﺗ و

3 ) هﺪﺷ خﺮﭼ ﺖﺷﻮﮔ

ﯽﻫﺎﻣ ﻪﺘﺴﺸﻧ (

ﺎﺑ 34 /0 85± / 3 ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ زﺎﯿﺘﻣا ﺖﺳد ﻪﺑ ار

ﺪﻧدروآ . هرﺎﻤﺷ لوﺪﺟ ﺞﯾﺎﺘﻧ سﺎﺳا ﺮﺑ )

5 (،

زا هﺪﺷ ﻪﯿﻬﺗ يﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ ﻦﯿﺑ

ﺪﻫﺎﺸﻣ راد ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا ﯽﻤﯾرﻮﺳ و ﻪﺘﺴﺸﻧ هﺪﺷ خﺮﭼ ﺖﺷﻮﮔ ﺪﯾدﺮﮔ ) 0,05 .(p≤

ﻮﺸﺘﺴﺷ خﺮﭼ ﺖﺷﻮﮔ ي هﺪﺷ

ﯽﻫﺎﻣ رد

ﺎﯿﻠﻤﻋ ت ﻮﺳ ﺪﯿﻟﻮﺗ ر ﯽﻤﯾ ، ﺐﺒﺳ ا ﺎﺠﯾ د ﻮﺧ ا صا ﮏﯿﺘﺳﻻ

) ﯽﻧﺎﺴﺸﮐ ( ﺮﺘﺸﯿﺑ رد ﮕﻨﯿﻓ ﺶﯿﻓ ﺖﻓﺎﺑ ﻞﺻﺎﺣ ﺮ

،ﯽﻤﯾرﻮﺳ زا

ﺑ ﺖﺒﺴﻧ ـ ﻞﺻﺎﺣ ﺮﮕﻨﯿﻓ ﺶﯿﻓ ﺖﻓﺎﺑ ﻪ هﺪﺷ خﺮﭼ ﺖﺷﻮﮔ زا

،ﻪﺘﺴﺸﻧ ﺪﺷ ﺖﺳا ه . ا زا ﻦﯾ آﺮﻓ ور ﻮﺗﯽﻣ ﻮﺸﺘﺴﺷ ﺪﻨﯾ ا

ﻮﻃﻪﺑ ﺪﻧ ر

ﺖﯿﻘﻓﻮﻣ زا يﺰﯿﻣآ ﯽﮕﺘﺨﯿﺴﮔﻢﻫ

و ﺪﻋ م ﺮﺗ ا ﺖﻓﺎﺑ ﻢﮐ رد ار

ﺖﺷﻮﮔ هﺪﺷ خﺮﭼ ﺮﺒﺟ

نا ﺪﻨﮐ . هﺪﺷ خﺮﭼ ﺖﺷﻮﮔ يﻮﺸﺘﺴﺷ

ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ فﺬﺣ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ،ﯽﻤﯾرﻮﺳ ﺪﯿﻟﻮﺗ تﺎﯿﻠﻤﻋ رد ﯽﻫﺎﻣ يﺎﻫ

يﺎﻫ ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ ﻆﯿﻠﻐﺗ ﻪﺠﯿﺘﻧ رد و ﮏﯿﻤﺳﻼﭘﻮﮐرﺎﺳ لﻮﻠﺤﻣ ﯽﻤﯾرﻮﺳ رد بﻮﻠﻄﻣ ﺪﻨﻧﺎﻣ لژ ﺖﻟﺎﺣ دﺎﺠﯾا و ﻞﯾﺮﺒﯿﻓﻮﯿﻣ

ﯽﻣ ددﺮﮔ . يراﺪﻬﮕﻧ هرود نﺎﯾﺎﭘ رد )

مرﺎﻬﭼ هﺎﻣ ( ﻪﯿﻬﺗ ﺮﮕﻨﯿﻓ ﺶﯿﻓ ،

ﯽﻤﯾرﻮﺳ زا هﺪﺷ )

رﺎﻤﯿﺗ 2 ( ﺎﺑ 64 /0 41± /3 ار زﺎﯿﺘﻣا ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ

دﺮﮐ ﺖﻓﺎﯾرد نﺎﺑﺎﯾزرا زا .

ﺎﯿﺘﻣا تﺪﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ﺖﻓﺎﺑ ﺺﺧﺎﺷ ز

ﺖﯿﻠﺑﺎﻗ ﺶﻫﺎﮐ و ﺖﺑﻮﻃر ناﺰﯿﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﻞﯿﻟد ﻪﺑ يراﺪﻬﮕﻧ ﺪﺑﺎﯾ ﯽﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﺖﻓﺎﺑ ﯽﻋﺎﺠﺗرا ﺐﯾﺮﺨﺗ .

رد ﺖﻓﺎﺑ ﺰﯿﻧ ﺪﻧاﻮﺘﯿﻣ

رد ﻪﺠﯿﺘﻧ نﻮﯿﺳارﻮﺗﺎﻧد يﺎﻬﻨﯿﺌﺗوﺮﭘ

ﻞﯾﺮﺒﯿﻓﻮﯿﻣ قﺎﻔﺗا ﺪﺘﻓا ﻪﮐ ﯽﻃ

،نآ يﺎﻫ ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ ﻪﭽﯿﻫﺎﻣ

ﺖﻟﺎﺣ يﺮﺒﯿﻓ ﯽﻌﯿﺒﻃ و ﺖﻓﺎﺑ راﺪﺑآ

(7)

دﻮﺧ ار زا ﺖﺳد ﯽﻣ ﺪﻨﻫد 10] . [ رﺎﻤﯿﺗ 1 و 3 مﻮﺳ هﺎﻣ رد

ﺎﺑ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ ار زﺎﯿﺘﻣا ﻞﻗاﺪﺣ يراﺪﻬﮕﻧ 19

/0 24± /3

و 29 /0 23± /3 يراﺪﻬﮕﻧ مرﺎﻬﭼ هﺎﻣ رد ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و دروآ ﺖﺳد ﻪﺑ

نﺎﺑﺎﯾزرا ﻂﺳﻮﺗ هرﺎﻤﺷ لوﺪﺟ ﮏﯿﻧوﺪﻫ سﺎﯿﻘﻣ لوﺪﺟ ﻖﺒﻃ

) 3 (

رﺎﻤﯿﺗ ) 1 و 3 ( ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ 54/0

42/0± ، 22/0 0/68± ﻞﻗاﺪﺣ

زﺎﯿﺘﻣا ا زا ار ﺪﻧدﺮﮐ ﺖﻓﺎﯾرد نﺎﺑﺎﯾزر

و ﺪﻧدﺮﮐ فﺮﺼﻣ ﻞﺑﺎﻗ ﺮﯿﻏ

ﺪﻧﺪﺷ شراﺰﮔ .

نارﺎﮑﻤﻫ و هداز دﻮﻤﺤﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد )

2010 ( ﺮﮔﺮﺑ

تﺪﻣ ﻪﺑ رﺎﺠﯿﮐ ﯽﻫﺎﻣ 6

يﺎﻣد رد ﺪﻤﺠﻨﻣ ترﻮﺻ ﻪﺑ هﺎﻣ -18

ﮕﻧ داﺮﮔ ﯽﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد ﻬ

ﺖﻓﺎﺑ ﺮﺘﻣارﺎﭘ ﺞﯾﺎﺘﻧ سﺎﺳا ﺮﺑ و هﺪﺷ يراﺪ

يراد ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا ﻢﺸﺷ هﺎﻣ ﺎﺗ ﺮﻔﺻ نﺎﻣز زا )

0,05 (p≤

زا ار

داد نﺎﺸﻧ يرﺎﻣآ ظﺎﺤﻟ 20]

.[ رﺎﻤﯿﺗ رد ﺖﻓﺎﺑ رﻮﺘﮐﺎﻓ 2

نﺎﻣز رد

ﺮﻔﺻ ) هزﺎﺗ ( ﺎﻫ نﺎﻣز ﺮﯾﺎﺳ و )

ﺪﻤﺠﻨﻣ ( نﺎﺸﻧ راد ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا

داد ) 0,05 ( p≤

رﺎﻤﯿﺗ رد ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ 4

لوا هﺎﻣ و ﺮﻔﺻ نﺎﻣز ﻦﯿﺑ

هرود نﺎﯾﺎﭘ ﺎﺗ مود هﺎﻣ زا و ،ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ راد ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا ﺪﺸﻧ هﺪﻫﺎﺸﻣ يراد ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا يراﺪﻬﮕﻧ )

0,05 .(p≥

ﻖﯿﻘﺤﺗ

نارﺎﮑﻤﻫ و رﻮﭘ ﺮﻔﻌﺟ )

2016 ( ﻪﯿﻬﺗ ﯽﻤﯾرﻮﺳ ﺮﮔﺮﺑ يور ﺮﺑ

زور ﺎﺗ ﻪﮐ ﯽﻟﻮﻤﻌﻣ رﻮﭙﮐ ﯽﻫﺎﻣ زا هﺪﺷ 45

توﺎﻔﺗ ﭻﯿﻫ يراﺪﻬﮕﻧ

ﺮﺘﻣارﺎﭘ رد يراد ﯽﻨﻌﻣ ﺮﮔﺮﺑ رد ،ﺖﻓﺎﺑ

زا هﺪﺷ ﻪﯿﻬﺗ 50

ﺪﺻرد

،ﺪﺸﻧ ﺖﻓﺎﯾ ﯽﻤﯾرﻮﺳ ﺎﻣ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺎﺑ ﻪﮐ

دراد ﯽﻧاﻮﺨﻤﻫ

، 21] .[

زرا ،ﻂﺳﻮﺗ ﮓﻧر ﯽﺴﺣ ﺺﺧﺎﺷ ﺞﯾﺎﺘﻧ رد ،ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ نﺎﺑﺎﯾ

نﺎﻣز ) ﺮﻔﺻ ( ﺪﯿﻟﻮﺗ

، رﺎﻤﯿﺗ 2 ﺮﮕﻨﯿﻓ ﺶﯿﻓ )

ﯽﻤﯾرﻮﺳ ( زﺎﯿﺘﻣا ﺎﺑ

2/0 44± /4 رﺎﻤﯿﺗو زﺎﯿﺘﻣا ﻦﯾﺮﺗﻻﺎﺑ 3

) ﻪﺘﺴﺸﻧ هﺪﺷ خﺮﭼ ﺖﺷﻮﮔ

ﯽﻫﺎﻣ ( ﺎﺑ 16 /0 92/3± ﺪﻧدروآ ﺖﺳد ﻪﺑ ار زﺎﯿﺘﻣا ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ .

ﺞﯾﺎﺘﻧ

ارا ﮓﻧر رﻮﺘﮐﺎﻓ ﯽﺑﺎﯾزرا ﮥﺋ

هرﺎﻤﺷ لوﺪﺟ رد هﺪﺷ )

6 ( داد نﺎﺸﻧ

رﺎﻤﯿﺗ ﻦﯿﺑ ﻪﮐ ﻪﺘﺴﺷ هﺪﺷ خﺮﭼ ﯽﻫﺎﻣ يوﺎﺣ يﺎﻫ

ﯽﻤﯾرﻮﺳ) ( و

هﺪﺷ خﺮﭼ دراد دﻮﺟو راد ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا ﻪﺘﺴﺸﻧ

) 0,05 .(p≤

رد

رﺎﻤﯿﺗ 2 رد فﻼﺘﺧا لوا هﺎﻣ و هزﺎﺗ لﻮﺼﺤﻣ ﻦﯿﺑ ﮓﻧر رﻮﺘﮐﺎﻓ

ﺪﺷ هﺪﯾد راد ﯽﻨﻌﻣ )

0,05 (p≤

ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا يراﺪﻬﮕﻧ ﻪﻣادا رد ،

ﺪﯾدﺮﮕﻧ هﺪﻫﺎﺸﻣ راد )

0,05 .(p≥

رﺎﻤﯿﺗ رد 4 ﻪﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻖﺒﻃ ﻢﻫ

هﺪﻫﺎﺸﻣ راد ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا لوا هﺎﻣ و ﺮﻔﺻ نﺎﻣز ﻦﯿﺑ هﺪﻣآ ﺖﺳد ﺪﺷ ) 0,05 (p≤

و هﺪﻫﺎﺸﻣ راد ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا يﺪﻌﺑ يﺎﻫ هﺎﻣ رد

ﺪﺸﻧ ) 0,05 .(p≥

هرود نﺎﯾﺎﭘ رد ﻪﮐ ﺖﺳا ﻦﯾا ﻪﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ ﻪﺘﮑﻧ ﺎﻣا

رﺎﻤﯿﺗ يراﺪﻬﮕﻧ 4

) ﯽﻤﯾرﻮﺳ + ﺰﻣﺮﻗ ﺖﺷﻮﮔ (

ﺎﺑ ار زﺎﯿﺘﻣا ﻦﯾﺮﺗﻻﺎﺑ

22/0 3/54± نآ هﺪﻨﻫد نﺎﺸﻧ ﻦﯾا ،هدﻮﻤﻧ ﺖﻓﺎﯾرد نﺎﺑﺎﯾزرا زا

رﺎﻤﯿﺗ رد ﮓﻧر ﺖﯿﻔﯿﮐ زا يراﺪﻬﮕﻧ هرود نﺎﻣز ﺶﯾاﺰﻓا ﻪﮐ ﺖﺳا 4

و هدﺮﮑﻧ ﻢﮐ لﻮﺼﺤﻣ

ار دﻮﺧ ﺖﯿﻟﻮﺒﻘﻣ نﺎﺑﺎﯾزرا ﻦﯿﺑ رد

ﻆﻔﺣ

ﺖﺳا هدﺮﮐ . ا ﺎﯿﺘﻣ ز ﺺﺧﺎﺷ ﺮﺘﺸﯿﺑ ر

ﮓﻧ رد ﻞﺻﺎﺣ ﺮﮕﻨﯿﻓﺶﯿﻓ زا

ﯽﻤﯾرﻮﺳ ﻮﺗﯽﻣ ا ﻪﺑ ﺪﻧ د ﻮﺸﺘﺴﺷ ﻞﻤﻋ ﻞﯿﻟ رد

ﺮﻓ ﯽﻃ آ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﺪﻨﯾ

ﺑ ﺪﺷﺎ . ﺬﺣ ﺐﺒﺳ ﻮﺸﺘﺴﺷ ﻞﻤﻋ ف

ﺮﭘ و ﺎﻫﻦﯿﺌﺗ ي ﻦﯿﺑﻮﻠﮔﻮﻤﻫ و

ﺪﻤﻋ ﻪﮐ ﻦﯿﺑﻮﻠﮔﻮﯿﻣ ه

ﺪﻨﻨﮐﺪﯿﻟﻮﺗ ﻊﺒﻨﻣ ﻦﯾﺮﺗ ر ه

ﻪﻠﻀﻋ ﮓﻧ ا

ﺖﺳ ،

ﯽﻣ دﻮﺷ 22] .[ ﻪﻧاد ﮓﻧر دﻮﺟو ﻪﺑ ﯽﮕﺘﺴﺑ ﺖﺷﻮﮔ ﺰﻣﺮﻗ ﮓﻧر

ﻪﮐ دراد ﻪﻠﻀﻋ ﯽﺳ موﺮﮐﻮﺘﯿﺳ و ﻦﯿﺑﻮﻠﮔﻮﻤﻫ ،ﻦﯿﺑﻮﻠﮔﻮﯿﻣ يﺎﻫ ﺖﺴﻫ ﻪﻠﻀﻋ ﮓﻧر هﺪﻤﻋ ﻊﺒﻨﻣ ﻦﯿﺑﻮﻠﮔﻮﯿﻣ .

رد ﻦﯿﺑﻮﻠﮔﻮﯿﻣ

ﯽﻃ ﯽﻤﯾرﻮﺳ ﺚﻋﺎﺑ ﻪﺠﯿﺘﻧ رد و هﺪﺷ ﺮﺘﻤﮐ ﻮﺸﺘﺴﺷ ﻞﻤﻋ

دﻮﺷ ﯽﻣ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﯽﯾﺎﻨﺷور و يﺪﯿﻔﺳ 23]

. [ هژوﺮﭘ ﻦﯾا رد ندوﺰﻓا

ﺶﯿﻓ نﻮﯿﺳﻻﻮﻣﺮﻓ ﻪﺑ ﺰﻣﺮﻗ ﺖﺷﻮﮔ

،ﺮﮕﻨﯿﻓ ﻪﮐ ﺪﺷ ﺚﻋﺎﺑ نﺎﺑﺎﯾزرا

زﺎﯿﺘﻣا يﺮﺗﻻﺎﺑ ﮓﻧر ﺮﺘﻣارﺎﭘ ﻪﺑ ﺪﻨﻫﺪﺑ

نﺎﺸﻧ ﻦﯾا ﻪﮐ ﻦﯾا هﺪﻨﻫد

دﺰﻧ يﺮﺘﺸﯿﺑ ﺖﯿﻟﻮﺒﻘﻣ ،لﻮﺼﺤﻣ ﮓﻧر ﻪﮐ ﺖﺳا نﺎﺑﺎﯾزرا

ﺖﺳد ﻪﺑ

ﺖﺳا هدروآ .

رد ،ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ نﺎﺑﺎﯾزرا ،ﻂﺳﻮﺗ ﻢﻌﻃ ﯽﺴﺣ ﺺﺧﺎﺷ ﺞﯾﺎﺘﻧ نﺎﻣز ) ﺮﻔﺻ ( ﺪﯿﻟﻮﺗ

، رﺎﻤﯿﺗ 4 ﺎﺑ 34 /0 68/4± ﻦﯾﺮﺗﻻﺎﺑ ﻪﺑ ار زﺎﯿﺘﻣا

ﺪﻧدروآ ﺖﺳد .

لوﺪﺟ يﺎﻫ هداد ﻖﺒﻃ ﺮﺑ )

7 ( يﺎﻫ رﺎﻤﯿﺗ ﻦﯿﺑ

ﻪﺘﺴﺷ هﺪﺷ خﺮﭼ ﯽﻫﺎﻣ يوﺎﺣ )

ﯽﻤﯾرﻮﺳ ( ﻪﺘﺴﺸﻧ و فﻼﺘﺧا

ﺪﯾدﺮﮔ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻢﻌﻃ رد راد ﯽﻨﻌﻣ )

0,05 .(p≤

ﺶﻫﺎﮐ ﺪﻧور

رﺎﻤﯿﺗ ﺎﻣا ﺪﯾدﺮﮔ هﺪﻫﺎﺸﻣ يرﺪﻬﮕﻧ هرود لﻮﻃ رد ﻢﻌﻃ رد زﺎﯿﺘﻣا 4

زا ﺪﻌﺑ 120 ﺎﺑ ار ﻢﻌﻃ زﺎﯿﺘﻣا ﻦﯾﺮﺗﻻﺎﺑ نﺎﻨﭽﻤﻫ زور

0/19 2/94± دﻮﻤﻧ ﺖﻓﺎﯾرد نﺎﺑﺎﯾزرا زا .

ﺰﻣﺮﻗ ﺖﺷﻮﮔ ندﺮﮐ ﻪﻓﺎﺿا

فﻼﺘﺧا ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ يراﺪﻬﮕﻧ هرود نﺎﯾﺎﭘ رد ﯽﻤﯾرﻮﺳ ﻪﺑ

د يراد ﯽﻨﻌﻣ رﺎﻤﯿﺗ ود ﻦﯾا ر

2 و 4 ﺪﺸﻧ هﺪﻫﺎﺸﻣ )

0,05 .(p≥

هرﺎﻤﺷ لوﺪﺟ ﯽﺳرﺮﺑ ﻖﺒﻃ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ )

6 ( ﻪﯿﻬﺗ يﺎﻫﺮﮕﻨﯿﻓ ﺶﯿﻓ

رﺎﻤﯿﺗ رد هﺪﺷ 2

رﺎﻤﯿﺗ و 4 اﺰﺠﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ هﺎﻣ ﺎﺗ ﺮﻔﺻ نﺎﻣز زا

ﺪﻌﺑ ﻪﺑ مﻮﺳ هﺎﻣ زا ﯽﻟو ﺪﻧراﺪﻧ ﻢﻌﻃ رد رادﺎﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا مﻮﺳ ﺖﺳا هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻞﺑﺎﻗ رﺎﻤﯿﺗ ود ﺮﻫ رد رادﺎﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا .

،ﻢﻌﻃ رد

رد ،ﻪﮐ ﺖﺳا يا هﮋﯾو تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﺪﯿﻟﻮﺗ زا ﯽﺷﺎﻧ ﯽﯾﺎﯾرد يﺎﻫاﺬﻏ ،ﺪﯿﺳا ﻮﻨﯿﻣآ ﺐﯾﺮﺨﺗ و درﻼﯿﻣ ﺶﻨﮐاو ﺮﺛا رد ﺖﺨﭘ مﺎﮕﻨﻫ ﺪﯾآ ﯽﻣ دﻮﺟو ﻪﺑ ﻦﯿﺘﺴﯿﺳ و ﻦﺌﯿﺘﺴﯿﺳ .

يﺎﻫ ﻦﺌﯿﺗوﺮﭘ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ

ﯽﯾﺎﯾرد يﺎﻫاﺬﻏ ﻢﻌﻃ رد ﻦﯿﺑﻮﻠﮔ و ﻦﯿﻣﻮﺒﻟآ، ﮏﯿﻤﺳﻼﭘﻮﮐرﺎﺳ ﺪﻧراد يا هﮋﯾو ﺶﻘﻧ .

ﻓ ﺶﯿﻓ ﻦﯿﺑ راد ﯽﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ يﺎﻫﺮﮕﻨﯿ

ﻦﯾا ﺮﮕﻧﺎﯿﺑ ،ﻪﺘﺴﺸﻧ هﺪﺷ خﺮﭼ ﺖﺷﻮﮔ و ﯽﻤﯾرﻮﺳ زا ﻞﺻﺎﺣ ﻢﯾﺰﻧآ ًﺎﺗﺪﻤﻋ ﻪﮐ ار ﻢﻌﻃ ﺪﻟﻮﻣ داﻮﻣ ﯽﺑﻮﺧ ﻪﺑ ﻮﺸﺘﺴﺷ ﻪﮐ ،ﺖﺳا ﺪﻨﮐ ﯽﻣ فﺬﺣ ار ﺪﻨﺷﺎﺑ ﯽﻣ ﺖﻓﺎﺑ رد دﻮﺟﻮﻣ يﺎﻫ .

ناﺰﯿﻣ

ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ ﮏﯿﻤﺳﻼﭘﻮﮐرﺎﺳ يﺎﻫ ﻪﮐ

ﻞﻣﺎﺷ

،ﻦﯿﻣﻮﺒﻟآﻮﯿﻣ ﻦﯿﻟﻮﺑﻮﻠﮔ

و

،ﺖﺳا ﻢﯾﺰﻧآ ﯽﻣ

ﺪﻧاﻮﺗ ﺖﻠﻋ ﯽﻠﺻا ﻪﺑ دﻮﺟو نﺪﻣآ توﺎﻔﺗ رد

ﻢﻌﻃ هﺰﻣ و ﯽﻫﺎﻣ

،ﺪﺷﺎﺑ زا ﯽﻓﺮﻃ ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ يﺎﻫ ﮏﯿﻤﺳﻼﭘﻮﮐرﺎﺳ

(8)

بآ رد ﮏﻤﻧ ﻖﯿﻗر و بآ لﻮﻠﺤﻣ ﯽﻣ ﺪﻨﺷﺎﺑ . ﺪﻨﯾآﺮﻓ ﻪﺠﯿﺘﻧ رد ﻪﮐ

ﯽﯾﺎﻬﻧ لﻮﺼﺤﻣ ﻢﻌﻃ ﻞﯾﺪﻌﺗ ﺚﻋﺎﺑ و هﺪﺷ فﺬﺣ ،ﻮﺸﺘﺴﺷ ﯽﻣ ددﺮﮔ 24] . [

نﺎﻣز رد ،ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ نﺎﺑﺎﯾزرا ،ﻂﺳﻮﺗ ﻮﺑ ﯽﺴﺣ ﺺﺧﺎﺷ ﺞﯾﺎﺘﻧ ) ﺮﻔﺻ ( ﺪﯿﻟﻮﺗ

، رﺎﻤﯿﺗ 4 ﺎﺑ 22 /0 63/4± ﺖﺳد ﻪﺑ ار زﺎﯿﺘﻣا ﻦﯾﺮﺗﻻﺎﺑ

دروآ . ﻪﺘﺴﺸﻧ و ﻪﺘﺴﺷ هﺪﺷ خﺮﭼ ﺖﺷﻮﮔ يوﺎﺣ يﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ ﻦﯿﺑ راد ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا يراﺪﻬﮕﻧ هرود نﺎﯾﺎﭘ ﺎﺗ ﺮﻔﺻ نﺎﻣز زا ﯽﻫﺎﻣ

) 0,05 (p≤

هرﺎﻤﺷ لوﺪﺟ ﻖﺒﻃ ﻮﺑ ﺺﺧﺎﺷ رد )

8 ( ﺪﯾدﺮﮔ ﺖﺒﺛ

اﺮﯾز ﯽﻨﻌﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﺚﻋﺎﺑ ﯽﻫﺎﻣ ﺖﺷﻮﮔ ﻦﺘﺴﺷ ﯽﺴﺣ زﺎﯿﺘﻣا راد

لﻮﺼﺤﻣ رد ﻮﺑ ﺪﺣ ﺎﺗ ﻮﺸﺘﺴﺷ ﺪﻨﯾآﺮﻓ اﺮﯾز ،ددﺮﮔ ﯽﻣ ﯽﯾﺎﻬﻧ

هﺪﯾدﺮﮔ ﯽﻫﺎﻣ ﺖﺷﻮﮔ زا رادﻮﺑ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ فﺬﺣ ﻪﺑ ﻖﻓﻮﻣ يدﺎﯾز ﻪﺑ ﺰﻣﺮﻗ ﺖﺷﻮﮔ ندﺮﮐ ﻪﻓﺎﺿا ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ،ﺖﺳا ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا يراﺪﻬﮕﻧ هرود نﺎﯾﺎﭘ ﺎﺗ ﻮﺑ ﺖﻔﺻ رد ،ﯽﻤﯾرﻮﺳ دﺮﮑﻧ دﺎﺠﯾا لﻮﺼﺤﻣ عﻮﻧ ود ﻦﯾا ﻦﯿﺑ يراد )

P>0.05 .(

ﺑﺎﯾزرا ﺞﯾﺎﺘﻧ ي ﻪﻨﯾآ رﻮﭙﮐ ﯽﻫﺎﻣزا هﺪﺷ ﻪﯿﻬﺗ ﺮﮕﻨﯿﻓ ﺶﯿﻓ ﯽﺴﺣ ﯽ

) mirror carp (

تﺪﻣ ﻪﺑ 5 ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ دﺎﻤﺠﻧا ﻂﯾاﺮﺷ رد هﺎﻣ

ﺖﺷﻮﮔ زا هﺪﺷ ﻪﯿﻬﺗ ﺮﮕﻨﯿﻓ ﺶﯿﻓ ﻪﭼﺮﮔا ﻪﺘﺴﺸﻧ هﺪﺷ خﺮﭼ

ﺞﯿﺟﺮﺗ،ﻮﺑ رﻮﺘﮐﺎﻓ ﻞﯿﻟد ﻪﺑ نﺎﺑﺎﯾزرا ﺎﻣا دراد يﺮﺗﻻﺎﺑ ﯽﯾاﺬﻏ شزرا ﻪﯿﻬﺗ ﺮﮕﻨﯿﻓ ﺶﯿﻓﺪﻫد ﯽﻣ ﺷ

ﺪﻨﻨﮐ فﺮﺼﻣ ار ﯽﻤﯾرﻮﺳ زا هﺪ 25]

،[

ﯾا ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺎﺑ ﻪﮐ ﻦ

دراد ﯽﻧاﻮﺨﻤﻫ ﻖﯿﻘﺤﺗ .

ا ﺎﺑ ﺰﻓ ا ﺶﯾ ز ﺎﻣ ن

ﺪﻬﮕﻧ ا ،يرا ﺎﯿﺘﻣ ز ﻮﺑ ﯽﺴﺣ ﺺﺧﺎﺷ ﯽﻔﯿﮐ ﻪﻤﻫ رد

ﻪﻧﻮﻤﻧ ي يﺎﻫ

ﺶﯿﻓ ﺮﮕﻨﯿﻓ ﺪﯿﻟﻮﺗ ي ﺖﻓﺎﯾ ﺶﻫﺎﮐ .

يراﺪﻬﮕﻧ هرود لﻮﻃ رد

و ﺰﯿﻟورﺪﯿﻫ يﺪﻋﺎﺼﺗ ﺪﻧور ،دﺎﻤﺠﻧا ﻂﯾاﺮﺷ رد لﻮﺼﺤﻣ ﺖﯿﻔﯿﮐ ﺮﺑ عﺎﺒﺷا ﺮﯿﻏ بﺮﭼ يﺎﻫﺪﯿﺳا ﯽﺑﺮﭼ نﻮﯿﺳاﺪﯿﺴﮐا ﺎﮔﺪﻧﺎﻣ ﺖﺳا ﺮﺛﻮﻣ فﺮﺼﻣ ياﺮﺑ نآ شﺮﯾﺬﭘ و ير 26]

. [ مﺪﻋ

ﻪﻠﻀﻋ رد دﻮﺟﻮﻣ ﯽﺑﺮﭼ و هﺮﯿﺗ تﻼﻀﻋ يزﺎﺳاﺪﺟ رد ﯽﯾﺎﻧاﻮﺗ ﺪﻌﺘﺴﻣ نﻮﯿﺳاﺪﯿﺴﮐا ياﺮﺑ ار لﻮﺼﺤﻣ ،ﻞﻣﺎﮐ يﻮﺸﺘﺴﺷ نﺎﻣز رد ﺪﻨﮐ ﯽﻣ . زا هﺪﺷ ﻪﯿﻬﺗ ﺮﮕﻨﯿﻓ ﺶﯿﻓ يﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ مﺎﻤﺗزا ،ﻞﮐ ﺖﯿﺑﻮﻠﻄﻣ ﯽﺑﺎﯾزرا

ادﻮﮐارﺎﺑ هرﺎﻤﺷ لوﺪﺟ رد )

9 ( نﺎﺸﻧ د

،دا ﻮﻤﻧ ﻪﮐ ﻪﻧ ﻪﯿﻬﺗ يﺎﻫ

ﯽﻤﯾرﻮﺳ زا هﺪﺷ رﺎﻤﯿﺗ رد

2 و 4 ﺪﯿﻟﻮﺗ ﺮﻔﺻ نﺎﻣز رد ﺑ

ﺎﺑ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪ

55 /0 73 ± /4 و 0/22 4/65 ± نﺎﺑﺎﯾزرا زا ار زﺎﯿﺘﻣا ﻦﯾﺮﺗﻻﺎﺑ

هﺪﺷ خﺮﭼ ﯽﻫﺎﻣ يوﺎﺣ ﯽﯾﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ مﺎﻤﺗ ﻦﯿﺑ و ﺪﻧدﺮﮐ ﺖﻓﺎﯾرد راد ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا يراﺪﻬﮕﻧ هرود لﻮﻃ مﺎﻤﺗ رد ﻪﺘﺴﺸﻧ و ﻪﺘﺴﺷ ﺎﺸﻣ ﻞﮐ ﺖﯿﺑﻮﻠﻄﻣ ﯽﺑﺎﯾزرا رد ﺪﺷ هﺪﻫ

) 0,05 (.p≤

ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ

ﯽﻤﯾرﻮﺳ ﺎﺑ هاﺮﻤﻫ ﺰﻣﺮﻗ ﺖﺷﻮﮔ ﯽﻨﯾﺰﮕﯾﺎﺟ ﯽﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ

رد يراد

زﺎﯿﺘﻣا دروﺎﯿﻧ ﺖﺳد ﻪﺑ ﻞﮐ ﺖﯿﺑﻮﻠﻄﻣ ﯽﺑﺎﯾزرا )

P>0.05 .(

ﺶﯿﻓ ﯽﻤﯾرﻮﺳ زا هﺪﺷ ﺪﯿﻟﻮﺗ يﺎﻫﺮﮕﻨﯿﻓ ﻞﯿﻟد ﻪﺑ

ﻦﺷور ﮓﻧر ﺮﺗ

ﯽﻨﻌﻣ ﺶﻫﺎﮐ و ﻢﺠﺴﻨﻣ ﺖﻓﺎﺑ ،لﻮﺼﺤﻣ بﻮﻠﻄﻣﺎﻧ يﻮﺑ و ﻢﻌﻃ راد

ﯽﻫﺎﻣ ﺒﺳﺎﻨﻣ ﺖﯿﺑﻮﻄﻣ ياراد ﺪﻨﺘﺴﻫ نﺎﮔﺪﻨﻨﮐ فﺮﺼﻣ ياﺮﺑ ﯽ

دﺎﺠﯾا ﺐﺒﺳ ﯽﻤﯾرﻮﺳ ﺪﯿﻟﻮﺗ تﺎﯿﻠﻤﻋ رد ﯽﻫﺎﻣ ﺖﺷﻮﮔ يﻮﺸﺘﺴﺷ ﻞﺻﺎﺣ يﺎﻫﺮﮕﻨﯿﻓ ﺖﻓﺎﺑ رد ﺮﺘﺸﯿﺑ ﮏﯿﺘﺳﻻا و ﺪﻨﻧﺎﻣ لژ صاﻮﺧ دﻮﺷ ﯽﻣ ﯽﻤﯾرﻮﺳ زا .

ﺮﻓ اﺬﻟ آ رﻮﻃ ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ ﯽﻣ ﻮﺸﺘﺴﺷ ﺪﻨﯾ

يﺰﯿﻣآ ﺖﯿﻘﻓﻮﻣ رد ار ﺖﻓﺎﺑ ﻢﮐاﺮﺗ مﺪﻋ و ﯽﮕﺘﺨﯿﺴﮕﻤﻫ زا

ﺪﯾﺎﻤﻧ ناﺮﺒﺟ هﺪﺷ خﺮﭼ ﺖﺷﻮﮔ .

ﺴﺷ هﺪﺷ خﺮﭼ ﺖﺷﻮﮔ يﻮﺸﺘ

يﺎﻫ ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ فﺬﺣ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﯽﻤﯾرﻮﺳ ﺪﯿﻟﻮﺗ تﺎﯿﻠﻤﻋ رد ﯽﻫﺎﻣ يﺎﻫ ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ ﻆﯿﻠﻐﺗ ﻪﺠﯿﺘﻧ رد و ﮏﯿﻤﺳﻼﭘﻮﮐرﺎﺳ لﻮﻠﺤﻣ ﯽﻣ ﯽﻤﯾرﻮﺳ رد ﯽﺑﻮﻠﻄﻣ ﺪﻨﻧﺎﻣ لژ ﺖﻟﺎﺣ دﺎﺠﯾا و ﻞﯾﺮﺒﯿﻓﻮﯿﻣ ددﺮﮔ . يﺎﻫ ﺖﻈﻠﻏ ياراد نﺎﯾﺰﺑآ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﮔ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ

ﻓﻮﯿﻣ ﻦﯾا و ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻞﯾﺮﺒﯿﻓﻮﯿﻣ زا توﺎﻔﺘﻣ رد ﯽﺳﺎﺳا ﺶﻘﻧ ﻞﯾﺮﺒﯿ

دراد لژ ﻪﯿﻬﺗ 17]

، 16 . [

ﮕﻧ ﻫ نﺎﯾﺰﺑآ يﺎﻫ هدروآﺮﻓ يراﺪ ﯽﺘﺣ

رد ﺖﻟﺎﺣ ا ﺎﻤﺠﻧ د ﻪﺑ ﺰﯿﻧ

ﺪﻣ ت ﻢﻌﻃ ﺮﯿﯿﻐﺗ ﺐﺒﺳ ﯽﻧﻻﻮﻃ و

ﺮﮔ ﺖﻓﺎﺑ د ﺪﯾ ﻞﺑﺎﻗﺮﯿﻏ ار نآ و ه

ﺮﺼﻣ ﯽﻣ ف دزﺎﺳ 27] .[ ﯽﺑﺎﯾزرا زا هﺪﺷ ﻪﯿﻬﺗ ﺮﮕﻨﯿﻓ ﺶﯿﻓ ﯽﯾﺎﺸﭼ

ﻦﯾرﺎﺳ ) Sardina pilchardus (

ﮓﻨﯿﺘﯾاو،

) Merlangus

merlangus (

ﯽﺗرﻮﺻ فﻮﺳ و ) 1

Sandr luciperca (

نﺎﺸﻧ

ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ، ﯽﺑﺮﭼ نﺪﺷ ﺪﻨﺗ ﻞﯿﻟد ﻪﺑ ،ﻦﯾدرﺎﺳ ﺮﮕﻨﯿﻓ ﺶﯿﻓ ﻪﮐ داد دﺎﻤﺠﻧا ﻂﯾاﺮﺷ رد يراﺪﻬﮕﻧ ﻢﺘﺸﻫ هﺎﻣ نﺎﯾﺎﭘ ﺎﺗ ار زﺎﯿﺘﻣا )

18Ċ - (

و دروآ ﺖﺳﺪﺑ دﺎﻬﻨﺸﯿﭘ

ار هزﺎﺗ ﻦﯾدرﺎﺳ ﻪﮐ ﺖﺳا هﺪﺷ هداد

رد ﺎﺗ ﺪﻨﻨﮐ ﺪﻤﺠﻨﻣ ﻦﯾدرﺎﺳ ﻦﯾﺰﮕﯾﺎﺟ

، ﺮﻓ آ ﺧﺎﺗ نﻮﯿﺳاﺪﯿﺴﮐا ﺪﻨﯾ ﺮﯿ

دﻮﺷ دﺎﺠﯾا 3]

. [ ﯽﻨﻤﺿ ﺪﯿﺻ زا هﺪﺷ ﻪﯿﻬﺗ ﺖﻠﺘﮐ ﺶﯿﻓ )

ﯽﻫﺎﻣ

يﻮﭽﻧآ ( تﺪﻣ ﻪﺑ ﺪﯾﺪﺷ نﻮﯿﺳاﺪﯿﺴﮐا ناﺰﯿﻣ ﻞﯿﻟد ﻪﺑ ﺰﯿﻧ 18

زور

ﺪﺷ مﻼﻋا فﺮﺼﻣ ﻞﺑﺎﻗ دﺎﻤﺠﻧا ﻂﯾاﺮﺷ رد 1]

.[ ﺶﯿﻓ ﯽﻘﯿﻘﺤﺗ رد

ﺖﺷﻮﮔ زا هﺪﺷ ﻪﯿﻬﺗ ﺮﮕﻨﯿﻓ ﻪﺘﺴﺸﻧ هﺪﺷ خﺮﭼ

ﯽﻫﺎﻣ ﯽﻤﯾرﻮﺳ و

Black moth croakers

،ﮏﯿﺘﭙﻟﻮﻧﺎﮔرا صاﻮﺧ ﺮﻈﻧزا

نﺎﺸﻧ هﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ ،ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ ار يراد ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا لﻮﺼﺤﻣ يور ﺮﺑ يﺮﯿﮔ بآ و ﻮﺸﺘﺴﺷ ﻪﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ ﺮﯿﺛﺎﺗ داد

،ﯽﺑﺮﭼ فﺬﺣ ﻞﯿﻟد ﻪﺑ ﯽﯾﺎﻬﻧ ﯽﻤﯾرﻮﺳ ،بآ رد لﻮﻠﺤﻣ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ

ﺖﺷﻮﮔ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﮏﯿﻤﺳﻼﭘﻮﮐرﺎﺳ يﺎﻫ ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ ،ﺎﻫ ﻪﻧاﺪﮕﻧر ﯽﻫﺎﻣ ﻪﺘﺴﺸﻧ هﺪﺷ خﺮﭼ ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد

. اﺪﯿﺴﮐاوﺮﭘ داﻮﻣ ﺮﺜﮐا ن

ﻻﺎﻤﺘﺣا



ياﺮﺑ ﺎﻣا ﺪﻧﺪﺷ فﺬﺣ يﺮﯿﮕﺑآ و ﻮﺸﺘﺴﺷ ﻞﺣاﺮﻣ ﯽﻃ رد ﺖﻗد ﻪﺑ ﯽﻤﯾرﻮﺳ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﻞﺣاﺮﻣ مﺎﻤﺗ ﺪﯾﺎﺑ دﺎﺴﻓ زا يﺮﯿﮔﻮﻠﺟ

دﻮﺷ لﺮﺘﻨﮐ 28]

.[ و ﯽﻤﯾرﻮﺳ ﯽﻔﯿﮐ صاﻮﺧ ﻖﻘﺤﻣ ﻦﯾﺪﻨﭼ

ﯽﻫﺎﻣ ﻪﺘﺴﺸﻧ هﺪﺷ خﺮﭼ ﺖﺷﻮﮔ ار ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﮔ زا