١
ﻞﯿﻠﺤﺗ يرﺎﺘﺧﺎﺳ ﻪﻣﺎﻧدﺎﺑﺪﻨﺳ
ﺮﺘﮐد ﺰﯾﺰﻋ ﯽﺳﺎﯿﻟا رﻮﭘ
ﯽﻟﺎﻋ شزﻮﻣآ ﺰﮐاﺮﻣ سرﺪﻣ
هﺪﯿﮑﭼ ﻪﻣﺎﻧدﺎﺑﺪﻨﺳ ﯽﮑﯾ
زا ﺐﺘﮐ رﺎﮔﺪﻧﺎﻣ بدا ﯽﺳرﺎﭘ ﻪﺑ رﺎﻤﺷ ﯽﻣ دور و ﻦﻇ ﺐﻟﺎﻏ ﺮﺑ نآ ﺖﺳا ﻪﮐ يﺪﻨﻫ ﺪﺷﺎﺑ و ﻦﯾا ﻦﻇ ار ﺖﻫﺎﺒﺷ يﺎﻫ
ﯽﻧاواﺮﻓ ﻪﮐ نﺎﯿﻣ ﻦﯾا بﺎﺘﮐ و ﺮﮕﯾد رﺎﺛآ يﺪﻨﻫ ﺮﯿﻈﻧ ﻪﻠﯿﻠﮐ و ﻪﻨﻣد و ﯽﻃﻮﻃ
،ﻪﻣﺎﻧ دﻮﺟو دراد ﺖﯾﻮﻘﺗ ﯽﻣ ﺪﻨﮐ . ﺲﭘ زا دورو ﻦﯾا ﺮﺛا و
ﻪﻤﺟﺮﺗ نآ رد لﻮﻃ
،ﺦﯾرﺎﺗ اﺮﻌﺷ و ﯽﻧﺎﮔﺪﻨﺴﯾﻮﻧ نﻮﭼ
» ﯽﻗرزا يوﺮﻫ
« و
» ﯽﮐدور
« زا دﻮﺧ ﻪﻣﺎﻧدﺎﺑﺪﻨﺳ ﯽﯾﺎﻫ
ﺮﺑ يﺎﺟ ﺪﻨﺘﺷاﺬﮔ ﻪﮐ
ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ﯽﻘﯿﺒﻄﺗ نﺎﯿﻣ ﺎﻬﻧآ ﯽﻣ ﺪﻧاﻮﺗ ﯽﻧﻮﮔﺮﮔد يﺎﻫ ﯽﺨﯾرﺎﺗ ار ﻪﮐ ﺮﺑ ﻦﯾا ﺮﺛا ﻪﺘﻓر ﺖﺳا اﺪﯾﻮﻫ ﺪﻨﮐ . ﻪﻟﺎﻘﻣ ﺮﺿﺎﺣ ﻪﺑ ﯽﺳﺮﺑ ﻪﻘﺑﺎﺳ ﯽﻟﺎﻤﺟا
ﻪﻣﺎﻧدﺎﺑﺪﻨﺳ ﯽﻣ
دزادﺮﭘ و ﻪﺨﺴﻧ يﺎﻫ ﻒﻠﺘﺨﻣ
،نآ ار رد ﻪﭼ رد ﺶﺨﺑ ﻢﻈﻧ و ﻪﭼ رد
،ﺮﺜﻧ ﯽﺳرﺮﺑ ﯽﻣ ﺪﻨﮐ و رد ﻪﻣادا ﻪﺑ ﯽﺳرﺮﺑ ﯽﮔﮋﯾو يﺎﻫ
يرﺎﺘﺧﺎﺳ و
ﯽﯾاﻮﺘﺤﻣ ﺮﺛا ﯽﻣ دزادﺮﭘ و رد ﺮﻫ ود درﻮﻣ تﺎﺻﺎﺼﺘﺧا ﺮﺛا
ار جاﺮﺨﺘﺳا ﯽﻣ
ﺪﻨﮐ و رد نﺎﯾﺎﭘ ﺮﺛا ناﺰﯿﻣ ﺮﯿﺛﺎﺗ و ﺮّﺛﺎﺗ نآ زا ﺮﮕﯾد
رﺎﺛآ ﻪﺑﺎﺸﻣ نﻮﺟ ﻪﻠﯿﻠﮐ و
،ﻪﻨﻣد ﯽﻃﻮﻃ ﻪﻣﺎﻧ و.
..
نﺎﯿﺑ ﯽﻣ ﺪﻨﮐ .
هژاوﺪﯿﻠﮐ ﺎﻫ
:
،ﻪﻣﺎﻧدﺎﺑﺪﻨﺳ تﺎﯿﺑدا
،يﺪﻨﻫ تﺎﯿﺑدا
،ﯽﻘﯿﺒﻄﺗ
،رﺎﺘﺧﺎﺳ اﻮﺘﺤﻣ .
ﻪﻣﺪﻘﻣ ﺎﻫ نﺎﺘﺳاد ﻪﻠﻤﺟ زا ﻪﻣﺎﻧدﺎﺑﺪﻨﺳ ﯽﯾ
ﺖﺳا ﮐ رد ﻪ ﺳرﺎﭘ بدا ﯽ ﺖﺳا هﺪﺷ وﺮﺑور ناواﺮﻓ لﺎﺒﻗا ﺎﺑ .اﯾ
ﺑ لﺎﺒﻗا ﻦ ﯿ ﺖﺳور نآ زا ﺮﺘﺸ ـﮐ
ﺪـﺳ رد ﻪ ة
ﺧا ﯿ ﺑﺮﻏ ﺮ ﯿ ﻐﻟﺎﺒﻣ وا ثداﻮﺣ و دﺎﺑﺪﻨﺳ درﻮﻣ رد نﺎ ﮥ
ناواﺮﻓ ﮐ نﺎﺘﺳاد و ﺪﻧا هدﺮ يﺎﻫ
ﻧاواﺮﻓ ﯽ بﻮﺴﻨﻣ وا ﻪﺑ ار ﮐ
ﺪﻧا هدﺮ ﮐ ﻤﻫ ﻪ ﯿ ﺚـﻋﺎﺑ ﺮـﻣا ﻦ
ﻣ رد دﺎﺑﺪﻨﺳ رﺎﻬﺘﺷا ﯿ
ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﻣﺎﻋ نﺎ ﻘﺣ ﺎﻣا
ﯿ ﺖﺳا نآ ﺖﻘ ﮐ
ﻪ اﯾ اﺮﺟﺎﻣ ﻦ ﺎﻫ ﻃﺎﺒﺗرا ﯽ ﻘﺣ ﺎـﺑ ﯿ ﺑدا رد دﺎﺑﺪﻨـﺳ نﺎﺘـﺳاد ﺖـﻘ ـﯿ
تﺎ ﮐ ﻦـﻬ
ﺳرﺎﻓ ﯽ دراﺪﻧ . ا رد اﺬﻟ ﯾ ﻌﺳ رﺎﺘﺷﻮﻧ ﻦ ﯽ
ﺖﺳا نآ ﺮﺑ ﮐ
ﻘﺣ ﻪ ﯿ ﺼﺨﺷ ﺖﻘ ﯿ
و دﺎﺑﺪﻨﺳ ﺖ ﮐ
ا زا غرﺎﻓ ﻪﻣﺎﻧ دﺎﺑﺪﻨﺳ بﺎﺘ ﯾ
ـﻓ بﺎﻌﻟ و ﮓﻧر ﻦ ﯿ
و ﻢﻠ
زادﺮﭘ نﺎﻣﺮﻬﻗ ي
ﮔ راﺮﻗ ﻪّﻗاﺪﻣ درﻮﻣ ﯿ
دﺮ .
ﻟوا ﯿ ﻟاﻮﺳ ﻦ ﯽ ﮐ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ﻪﻣﺎﻧ دﺎﺑﺪﻨﺳ درﻮﻣرد ﻪ ﯽﻣ
ا ﺪﺳر ﯾ ﺖﺳا ﻦ ﮐ ا ﻪ ﯾ ﻦ ﮐ ﻪﺑ ﻪﻤﻠ ﮐ ﺳ ﺮﺴ ﯿ ﺤﺻ ﻦ ﯿ ﺖﺳا ﺢ ﯾ نآ ﺢﺘﻓ ﻪﺑ ﺎ
؟
ا باﻮﺟ ﯾ ﺎﺷ لاﻮﺳ ﻦ ﯾ
ﺐﻟﺎﻏ رد نﻮﭼ ﺪﺳﺮﺑ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ راﻮﺷد ﺪ ﮐ
ﺪﻗ ﺐﺘ ﯾ ا ﻢ ﯾ راﺬﮔ باﺮﻋا هژاو ﻦ ي
ﺘﺳرد ﻪﺑ و ﺖﺳا هﺪﺸﻧ ﯽ
ﻧ ﺺﺨـﺸﻣ ﯿ
ﺖـﺴ
ﮐ ﻆﻔﻠﺗ ﻪﻧﻮﮕﭼ ﻪ ﯽﻣ
ﺖﺳا هﺪﺷ .
نآ ًﺎﻓﺎﻀﻣ ﮐ
نﺎﺘﺳاد ﻪ ﺎﻫ ﻓ و ﯿ ﺎﻫ ﻢﻠ ﯽﯾ ﮐ لﺎﺳ رد ﻪ يﺎﻫ
ﺧا ﯿ رد ﺮ ـﺼﺨﺷ هرﺎﺑ ﯿ
ﺎـﻫاﺮﺟﺎﻣ و دﺎﺑﺪﻨـﺳ ﺖ ي
و ي
ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺘﺷﻮﻧ ،
ار نآ ﻪﻤﻫ
» دﺎﺑﺪﻨﺳ « ﻆﻔﻠﺗ ﮐ ﺪﻧا هدﺮ ، ﺤﺻ ﻦﺘﺴﻧاد اﺬﻟ ﯿ
ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ﻢﻬﻣ ار نآ ﻆﻔﻠﺗ ﺢ ﯽﻣ
ﺪﺳر ﻘﺣ ﺎﻣا ﯿ ﺖـﺳا نآ ﺖﻘ ـﮐ
ﻪ
ﺑدا رد دﺎﺑﺪﻨﺳ ﻆﻔﻠﺗ ود ﺮﻫ ﯿ
ﺳرﺎﻓ تﺎ ﯽ رد ؛ﺖـﺳا حﺮـﻄﻣ
» ﺑدا ﮓـﻨﻫﺮﻓ ـﯿ
ـﺳرﺎﻓ تﺎ ﯽ
« ،ا ـﯾ ـﺳ ﺢﺘـﻓ ﺎـﺑ هژاو ﻦ ﯿ
ﺖـﺳا هﺪـﻣآ ﻦ .)
ﺮـﺷ ﯾﻔ ﯽ ،
1378:830 (
ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ﺎﻣا ﯽﻣ
ﺪﺳر ﮐ ﺤﺻ ﻆﻔﻠﺗ ﻪ ﯿ
ﺢ ﮐ ﺎﺑ ﻪﻤﻠ ﮐ ﺳ ﺮﺴ ﯿ ا رد نﻮﭼ ﺪﺷﺎﺑ ﻦ ﮐ
ﺮﺜ ﮐ اد و ﺖﻐﻟ ﺮﺒﺘﻌﻣ ﺐﺘ ﯾ
فرﺎﻌﻤﻟا هﺮ ﺎﻫ
اﯾ ﻦ ﮐ ﻪـﻤﻠ
ﺎﺑ ﮐ ﺳ ﺮﺴ ﯿ ﺖﺳا هﺪﺷ ﻆﻔﻠﺗ ﻦ )
،اﺪﺨﻫد 1373 : 12147 ( و ) ﻌﻣ ﯿ ﻦ ، 1388:808 (.
ﻪﻣﺎﻧدﺎﺑ ﺪﻨﺳ عﻮﺿﻮﻣ
بﺎﺘﮐ ﻦﯾا ﯽﻠﺻا عﻮﺿﻮﻣ ،
نﻮﭽﻤﻫ يﺪﻨﻫ ﺮﮕﯾدرﺎﺛآ ﺎﺑ ًﺎﻘﯿﻗد ﺐﺷ ﮏﯾو راﺰﻫ
، ﻪﻣﺎﻧ ﯽﻃﻮﻃ ،
و ﺖـﺳا ﻖﺒﻄﻨﻣ ﻪﻣﺎﻧ رﺎﯿﺘﺨﺑ و رﺎﻤﺳﻻا ﺮﻫاﻮﺟ
ﺖﺳا نﺪﻧﺎﻣ هﺪﻧز ياﺮﺑ ﺖﻗو نﺪﯾﺮﺧ و رﺎﻈﺘﻧا نآ .
ﺖﺳا هﺎﺷدﺎﭘ ندﺮﮐ ﻞﻄﻌﻣ نآ ﺖﺳا راﻮﺷد يرﺎﮐ نﺪﻧﺎﻣ هﺪﻧز ﺎﻣا
ﺐﯿﺠﻧ و كﺎﭘ يﺮﺴﭘ ﻪﺑ زﺎﺑ سﻮﻫ ﯽﻧز ،
دراد ﺮﻈﻧ ءﻮﺳ .
ﻫﺎﺷ رﺎﺑ ﻦﯾا و ﻒﺳﻮﯾ و شوﺎﯿﺳ نﺎﺘﺳاد ﻪﺑ ﻪﯿﺒﺷ ًﺎﻘﯿﻗد ﯽـﻠﯿﺧ ﻪـﮐ ﯽـﻠﯿﻟد ﻪﺑ هداﺰ
لﻮﻘﻌﻣ ﯽﻤﻧ وا ﺮـﺑ ﻪـﮐ ﺖـﺳا هداد مﺎﺠﻧا ﯽﺴﮐ ار ﯽﻬﻧ ﻦﯾا و ﺖﺳا هﺪﺷ ﯽﻬﻧ عﺎﻓد زا ﻢﯿﯾﻮﮕﺑ ﺮﺘﻬﺑ ﺎﯾ ﺖﺴﯿﻧ ﺶﯾﻮﺧ زا عﺎﻓد ﻪﺑ ردﺎﻗ ﺪﯾﺎﻤﻧ
ﺪـﻫاﻮﺧ وا ﺮـﯿﮔ ﻦـﻣاد مﻮـﺷ ﯽﺘـﺷﻮﻧﺮﺳ ﻪـﮐ ﺪﯾﺎﺸﮔﺮﺑ ﻦﺨﺳ ﻪﺑ نﺎﺑز ادﺎﺒﻣ ﻪﮐ ﺖﺳا هداد ﻢﯿﺑ ﻦﯾا زا ار وا دﺎﺑﺪﻨﺳ و دراد يدﺎﺘﺳا ﺖﻤﺳ ﺪﺷ . ﺪﻨﻨﮐ رﺎﮑﺷآار هداﺰﻫﺎﺷ ﺖﺣﺎﺳ ﺖﺋاﺮﺑ ﻪﮐ ﺪﻧراد نآﺮﺑ ﯽﻌﺳ و هﺪﺷ رﺎﮐ ﻪﺑ ﺖﺳد رﺪﭘ نادرﺎﮐ يارزو وا بﺎﯿﻏ رد .
ﻪـﮐ ﯽﯾﺎـﻫ ﺖـﯾﺎﮑﺣ ﻖﺑﺎﻄﻣ ﻪﮐ ﺖﺳا يا ﻪﻧﺎﻧز تﺎﻔﺻ ﻪﺑ ﻒﺼّﺘﻣ ﺎﻣا ﺖﺳﺎﻬﻨﺗ ﺮﻫﺎﻇ ﻪﺑ ﻪﭼ ﺮﮔا ﻪﮐ دراد راﺮﻗ كﺰﯿﻨﮐ اﺮﺟﺎﻣ ﺮﮕﯾد فﺮﻃ رد ﻞﻘﻧ ارزو ﯽﻣ ﺪﻨﻨﮐ ﯽﻣ يداﺮﻓا ﻞﺑﺎﻘﻣ رد ﺪﻧاﻮﺗ ﺪﻨﮐ ﻪﻠﺑﺎﻘﻣ ﻢﻫ ﺮﯾزو ﺖﻔﻫ ﻦﯾا زا ﺮﺗ نادرﺎﮐ
رﺎـﺛآ ﺮﯾﺎـﺳ ﻪـﺑ ﺖﺒـﺴﻧ ﺮـﺛا ﻦﯾا ﻪﮐ ﯽﺗوﺎﻔﺗ ﺎﻣا
نﺎﺘﺳاد ﯽﻠﺻا نﺎﻣﺮﻬﻗ ﻪﮐ ﺖﺳا ﻦﯾا دراد ﻪﺑﺎﺸﻣ ،
ﺖﺳا ﯽﻠﺻا ﻢﻬﺘﻣ ﮏﻨﯾا ﻪﮐ ،
و دراد نﺎﺑز ﺮﺑ ﯽﺷﻮﻤﺧ ﺮﻬﻣ ﯽـﻤﻧ
دﻮـﺧ زا عﺎـﻓد ﻪـﺑ ﺪـﻧاﻮﺗ
٢
مﺎﺠﻧا ار رﺎﮐ ﻦﯾا شرﺪﭘ ﺮﯾزو ﺖﻔﻫ وا بﺎﯿﻏ رد و ﺪﯾﺎﺸﮕﺑ نﺎﺑز ﯽﻣ
ردﺎـﺒﺘﻣ ﯽـﻣدآ ﻦـﻫذ ﻪـﺑ ﻪـﺸﯾﺪﻧا ﻦـﯾا ﻪـﮐ ﺖـﺳا ﻦﯿﻨﭼ ﻦﯾا و ﺪﻨﻫد
ﯽﻣ ﺖﺳا هﺪﺷ دراو وا ﺮﺑ ﻪﮐ ﯽﻣﺎﻬﺗا نآ زا ﺮﺘﻤﻬﻣ و هداﺰﻫﺎﺷ دﻮﺟو ﻪﮐ دﻮﺷ ،
نﺎـﻧز ﺐـﻟﺎﺜﻣ نﺎـﯿﺑ رد ﯽﯾﺎﻫ نﺎﺘﺳاد ﻪﮐ ﺖﺳا نآ زﺎﺳ ﻪﻨﯿﻣز
لﻮﻤﺧ ﻪﺑ نﺎﻨﭼ نآ هداﺰﻫﺎﺷ ﺶﻘﻧ ﻪﺠﯿﺘﻧ رد و دﻮﺷ ﻮﮔزﺎﺑ ﯽﻣ
بﺎﺘﮐ ﻦﯾا رد ﻪﮐ ﺪﯾاﺮﮔ ،
اﺮﺑ ﯽﻣﺎﻧ ﺎـﺑ ﺎـﻬﻨﺗ وا زا و ﺖـﺳا هﺪﺸﻧ بﺎﺨﺘﻧا وا ي
دﺎﯾ هداﺰﻫﺎﺷ ﻆﻔﻟ ﯽﻣ
دﻮﺷ .
ﺖﺳا دﻮﻬﺸﻣ رﺎﯿﺴﺑ ﻪﺼﻗ لاور رد ﻪﮐ ﺮﮕﯾد يا ﻪﺘﮑﻧ ،
نﻮـﭼ ﺖـﺳا دﺎﺑﺪﻨـﺳ و ارزو ﺐـﻧﺎﺟ رد ﺰـﯿﻧ نﺎﺘـﺳاد هﺪﻨـﺴﯾﻮﻧ دﻮﺧ ﻪﮐ ﺖﺳا ﻦﯾا
ﻞﻘﻧ هوﺮﮔ ود ﻦﯾا ﻪﮐ ﯽﯾﺎﻫ نﺎﺘﺳاد ﯽﻣ
ﺪﻨﻨﮐ ، ﺘﺴﯿﻧ ﺮﺑاﺮﺑ ﻢﻫ ﺎﺑ يراﺬﮔ ﺮﯿﺛﺎﺗو ﺖﯿﻔﯿﮐ ظﺎﺤﻟ زا ﻞﻘﻧ ﺰﯿﻨﮐ ﻪﮐ ﯽﺗﺎﯾﺎﮑﺣ و ﺪﻨ
ﯽﻣ ﺪﻨﮐ ، ياﺮﺑ
ﺪـﯿﻌﺑ و ﺖﺳارزو ﻪﺑ ندﺮﮐ دﺎﻤﺘﻋا زا ﯽﻬﻧ ياﺮﺑ ﻢﮐﺎﺣ ﻦﻫذ ﺮﯾﻮﻨﺗ ياﺮﺑ ﻪﮑﻠﺑ ﺖﺴﯿﻧ دﻮﺧ ﺖﺣﺎﺳ ﺖﺋاﺮﺑ تﺎﺒﺛا ﯽـﻣ
ﺮـﺑ هﺎـﺷدﺎﭘ ﻪـﮐ ﺪـﯾﺎﻤﻧ
ﮏﻨﯾا و ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺪﻧواﺪﺧ زا ناواﺮﻓ لﺎﻬﺘﺑاو ﺎﻋد زا ﺲﭘ ﻪﮐ دﺪﻨﺒﺑ يﺪﻧزﺮﻓ ﻞﺘﻗ ﻪﺑ ﺮﻤﮐ ،ﺰﯿﻨﮐ نﺪﯿﻟﺎﻏآﺮﺑ سﺎﺳا ﺖـﺳا هﺪﺷ ﺎﻨﻋر ﯽﻧاﻮﺟ
لﻮﻓا ﻪﺑ هداﺰﻫﺎﺷ ﺖﺣﺎﺳ ﺖﺋاﺮﺑ ﺪﯿﯾﺎﺗ زا ﺲﭘ نﺎﺘﺳاد ﺎﻣا ﯽﻣ
كرد قوذ ﺐﺣﺎﺻ هﺪﻨﻧاﻮﺧ و ﺪﯾاﺮﮔ ﯽﻣ
ﺖﯾﺎﮑﺣ ﻪﮐ ﺪﻨﮐ زا ﺲـﭘ ﻪﮐ ﯽﯾﺎﻫ
نآ
ﻞﻘﻧ ﯽﻣ دﻮﺷ ، نﺎﺘﺳاد مﺎﮑﺤﺘﺳا يﺎﻫ
وزرآ ﺪﯾﺎﺷ و دراﺪﻧ ار ﻖﺑﺎﺳ ﯽﻣ
نﺎﯾﺎﭘ ﻪﺑ ﺎﺟ نﺎﻤﻫ رد نﺎﺘﺳاد ﻪﮐ ﺪﻨﮐ ﯽﻣ
ﺖـﯾﺎﮑﺣ ﻦـﯾا و ﺪﯿﺳر يﺎـﻫ
ﺎﺑ ﺼﻗ ﻒﻄﻟ زا در ﻪ
يﺎﻫ ﯽﻠﺒﻗ ﯽﻤﻧ ﺖﺳﺎﮐ .
ﻪﻘﺑﺎﺳ ﺳرﺎﻓ بدا رد ﺮﺛا ﯽ
اﺮﺑ ي ﻪﻣﺎﻧ دﺎﺑﺪﻨﺳ ﯽﻣ
ا ﻪﻧﺎﺸﻧ ﺎﺟ ود رد ناﻮﺗ ي
ﯾ ﺖﻓﺎ ؛ﯾ ﮑ ﯽ نآ زا ﺎﻫ نﺎﺘﺳاد ﺎﻫ ﯽﯾ ﺖﺳا ﻪﻣﺎﻧ دﺎﺑﺪﻨﺳ ناﻮﻨﻋ ﺖﺤﺗ ـﮐ
رد ﻪ ـﺗآ رﻮﻄـﺳ ﯽ
ﻪـﺑ
نآ ﺎﻫ ﻫاﻮﺧ ﯿ ﺖﺧادﺮﭘ ﻢ .
دﯾ ﺮﮕ ي نﺎﺘﺳاد ﺎﻫ ﯽﯾ ﻧﺎﺘﺳاد ناﻮﻨﻋ ﺖﺤﺗ ﯽ
يﺎﻫ ﺮﺤﺑدﺎﺑ ﺪﻨﺳ ي
ﺖﺳا ﮐ و راﺰﻫ رد ﻪ ﯾ
ﮏ ﺖﺳا هﺪﺷ حﺮﻄﻣ ﺐﺷ .
ﻣ رد ﯿ ﺰﮔ ود نﺎ ﯾﻨ ﮥ قﻮﻓ ﺰﮔ ، ﯾﻨ ﮥ لوا ﯾ ﻨﻌ ﯽ ﮐ د زا ﺐﺗاﺮﻣ ﻪﺑ ﻪﻣﺎﻧدﺎﺑﺪﻨﺳ بﺎﺘ ﯾ
ﺮﮕ ي ﻢﻬﻣ ﺮﻘﺗ و ﺖﺳا ﺮﺗ ﯾ
ﻘﺑﺎـﺳ ًﺎﺒ ﮥ ـﺼﺨﺸﻣ ﯽ ا و دراد ﮐ نﻮـﻨ
ﻧﯿ ﺰ ﮐ ﺑﺎﺘ ﯽ ﻧﺎﺘﺳاد ﯽ ﻤﻫ ﺖﺤﺗ ﯿ ﺖﺳا ﺖﺳد رد ناﻮﻨﻋ ﻦ ﮐ
ﻬﻇ ﻪ ﯿ ﺮ ي ﺪﻨﻗﺮﻤﺳ ي ﻮﻧ ار ﯾ ﺪﻨﺴ ة نآ ﯽـﻣ ﺪـﻨﻧاد . ﺎﺑ ﺎـﻣا ـﯾ ﺖـﺴﻧاد ﺪ ـﮐ
ﻘﺑﺎـﺳ ﻪ ﮥ
ﻧارود ﻪﺑ ﻪﻣﺎﻧ دﺎﺑﺪﻨﺳ ﯽ
ﺐﺗاﺮﻣ ﻪﺑ ﮐ
ﻬﻇ نارود زا ﺮﺗ ﻦﻬ ﯿ
ﺮ ي ﯽﻣ ﺪﺳر .
ا درﻮﻣ رد ﯾ ﻦ ﮐ ﻠﺻا ﺄﺸﻨﻣ ﻪ ﯽ
ﮐ بﺎﺘ ﮐ ﻣ ﺖﺳﺎﺠ ﯿ ﻘﻘﺤﻣ نﺎ ﯿ دراﺪﻧ دﻮﺟو ﺮﻈﻧ قﺎﻔﺗا ﻦ .
ا هﺪﻋ ي اﯾ ا ار ﺮﺛا ﻦ ﯾ
ﻧاﺮ ﯽ ﯽﻣ ﻣ دﺎﺘﺳا ؛ﺪﻨﻧاد ﯿ
ﻮـﻨ ي رد
ﻣﺪﻘﻣ ﮥ ﻪﻣﺎﻧدﺎﺑﺪﻨﺳ ﻨﭼ
ﯿ ﺖﺳا ﺪﻘﺘﻌﻣ ﻦ :
» بﺎﺘﮐ ﻪﻠﻤﺟ زا ﻪﻣﺎﻧدﺎﺑﺪﻨﺳ بﺎﺘﮐ ﯽـﺳرﺎﭘ ﻪـﺑ لوا وﺮـﺴﺧ ناوﺮﯿـﺷﻮﻧا ﺪـﻬﻋ رد ﻪـﮐ ﺖﺳا ﯽﯾﺎﻫ
دﻮﺑ هﺪﺷ ﻪﺘﺷﻮﻧ .
ﻪﺘﺴﻧاد نﺎﺘﺳوﺪﻨﻫ زا ار نآ ﯽﻀﻌﺑ ﻒﯿﻟﺎـﺗ ناﺮـﯾا رد ﻒﺳاذﻮﺑو ﺮﻫﻮﻠﺑ ﺪﻨﻧﺎﻣ بﺎﺘﮐ ﻦﯾا ﻪﮐ ﺖﺳا هﺪﺷ ﺖﺑﺎﺛ ًﺎﺒﯾﺮﻘﺗ ﯽﻟو ﺪﻧا
ﺖﺳا هﺪﺷ ﺮﯾﺮﺤﺗ و هﺪﺷ .
سﺪﺣ هﺪﻨﺑ ﯽﻣ
ﻪﮐ ﺪﺷﺎﺑ ﻢﯿﮑﺣ و ﺐﯿﺒﻃ ﻪﯾوزﺮﺑ نﺎﻤﻫ نآ ﯽﻧاﺮﯾا ﯽﺸﻨﻣ ﻪﮐ ﺪﻧز ﻤﺟﺮﺗ ار ﻪﻨﻣدو ﻪﻠﯿﻠﮐ
ﮥ ﻒﯿﻟﺄـﺗ
لﺎﺳ دوﺪﺣ رد ًاﺮﻫﺎﻇ وا ﻢﻫو دﺮﮐ شرﺎﮕﻧ و 580
ﻣﺎﻧ يدﻼﯿﻣ ﮥ
ﺖﺷﻮﻧ ار ﻒﺳاذﻮﺑ و ﺮﻫﻮﻠﺑ بﺎﺘﮐ و ﺮﺴﻨﺗ .«
)
،يﺮﯿﻬﻇ 1362 : ﮏﯾ (
ﺪﻧ ﻦﺑا ﯾ ﻧ ﻢ ﯿ ا ﺖﺳﺮﻬﻔﻟا رد ﺰ ﯾ
ا ار ﺮﺛا ﻦ ﯾ ﻧاﺮ ﯽ ﯽﻣ ﺪﻧاد ) ﺪﻧ ﻦﺑا ﯾ ﻢ ، 1346:541 (
رﺎﺗ رد ﯾ ﺦ ﯾ ﺑﻮﻘﻌ ﯽ ﻧ ﯿ ا ﺰ ﯾ ا ﺮﺛا ﻦ ﯾ ﻧاﺮ ﯽ ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺘﺴﻧاد .)
ـﺑا ﯽ
ﯾ ،بﻮﻘﻌ 1362:115 (
ﻓﻮﺘﺴﻣ ﷲاﺪﻤﺣ ﯽ
ﻧ ﯿ رﺎﺗ رد ﺰ ﯾ ﺰﮔ ﺦ ﯾ ا هﺪ ﯾ ﻮﻠﻣ نارود ﻪﺑ ار ﺮﺛا ﻦ ك
اﻮﻄﻟا ﯾﻔ ﯽ ا رد ﯾ ﺖﺒﺴﻧ ناﺮ ﯽﻣ
ﺪﻫد :»
ﺪﻬﻋ رد مﺮﺟﻻ
اﯾ نﺎﺸ ) ﻮﻠﻣ ك اﻮﻄﻟا ﯾ ﻒ ( ﺼﺤﺗ رد مدﺮﻣ ﯿ
مﻮﻠﻋ ﻞ ] ﯽﻣ ﮐ ﺷﻮ ﯿ ﺪﻧﺪ [ ـﻠﻋا ﻪـﺟرد ﻪـﺑ ﻢـﻠﻋ رد ﻢـﻠﻋ ﻞﻫاو ﯽ
ـﺳر ﯿ ﺪﻧﺪ . ﮐ بﺎـﺘ ] ﻪﻣﺎﻧدﺎﺑﺪﻨـﺳ [
و
] سﺎﻤﺷ [ و ]ﯾ سﺎﻔﺳﻮ [ ﻏ و ﯿ هرﺎﭘ دﺎﺘﻔﻫ ﺎﺑ نآ ﺮ ﮐ
ا ﺪﻬﻋ رد ﺮﺒﺘﻌﻣ ﺐﺘ ﯾ
ﻪﺘﺧﺎﺳ نﺎﺸ ]
ﺪﺷ .[
« ) ﻓﻮﺘﺴﻣ ﯽ ، 1362 : 98 (
ﯾﮑ ﯽ ﻻد زا ﯾﻠ ﯽ ﮐ ا ﻪ ﯾ ﻘﻘﺤﻣ زا هوﺮﮔ ﻦ ﯿ
ا ﻦ ﯾ ا ار ﺮﺛا ﻦ ﯾ ﻧاﺮ ﯽ ﯽﻣ ﺖـﺳا نآ ﺪﻨﻧاد ـﮐ
ﻮﮔ ﻪ ـﯾ ﻫﺎـﺷدﺎﭘ نﺎـﻣز رد نﺎﺘـﺳاد ﺎ ﯽ
مﺎـﻧ ﻪـﺑ
» ـﮐ شﻮ
«
ﯽﻣ ﻨﭼ ﺮﻣا ﺪﻫاﻮﺷ زا و درﺬﮔ ﯿ
ﭘ ﻦ ﯿ ﺖﺳاﺪ ﮐ ا ﻪ ﯾ ا مﺎﻧ ﻦ ﯾ ﻧاﺮ ﯽ ﺖﺳا .) ﺑا ﯽ ﯾ ،بﻮﻘﻌ 1362:115 (
ﻫوﺮﮔ ﺎﻣا ﯽ د ﯾ ا ﺮﮕ ـﯾ ﻪـﺑ ﻪـﺟﻮﺗ ﻪـﺑ ار ﺮـﺛا ﻦ
ﺖﻫﺎﺒﺷ يﺎﻫ ﻧاواﺮﻓ ﯽ ﮐ نﺎﺘﺳاد ﺎﺑ ﻪ يﺎﻫ
ﺪﻨﻫ ي دراد ، ﺪﻨﻫ ي ﺪﻧا ﻪﺘﺴﻧاد :
» ﻧ ﻪﻣﺎﻧدﺎﺑﺪﻨﺳ نﺎﺘﺳاد ﯿ
ﺪـﻨﻧﺎﻣ ﺰ ﮐﻠ ﯿ و ﻪـﻠ زا ًاﺮﻫﺎـﻇ ﻪـﻨﻣد ﮐ
بﺎـﺘ
ﺎﻫ ﯽﯾ ﺖﺳا ﮐ ﻧﺎﺳﺎﺳ نﺎﻣز رد ﻪ ﯿ
ا ﻪﺑ نﺎﺘﺳوﺪﻨﻫ زا نﺎ ﯾ
ﻮﻠﻬﭘ نﺎﺑز ﻪﺑ و هﺪﻣآ ناﺮ ي
هﺪﺷ ﻪﻤﺟﺮﺗ .
« ) ﻔﻧ ﯿ ﺴ ﯽ
، 1382:434 (
ﻤﺟﺮﺗ ﮥ اﯾ ﻧ ار ﺮﺛا ﻦ ﯿ نﻮﭽﻤﻫ ﺰ ﮐﻠ
ﯿ بﻮﺴﻨﻣ ﺮﻬﻤﮔرﺰﺑ ﻪﺑ ﻪﻨﻣدو ﻪﻠ ﮐ
ﺪﻧا هدﺮ :
» ﺒﺘﺠﻣ دﺎﻘﺘﻋا ﻪﺑ ﯽ
ﻣ ﯿ ﻮﻨ ي ا ـﯾ ﻦ ﮐ بﺎـﺘ ] ﻒـﺳاذﻮﺑ و ﺮﻫﻮـﻠﺑ [
و
ﮐﻠ ﯿ ﻣﺎﻧ و ﻪﻣﺎﻧدﺎﺑﺪﻨﺳ و ﻪﻨﻣدو ﻪﻠ ﮥ
وزﺮﺑ ار ﺮﺴﻨﺗ ﮥﯾ
ﺣ ﮑ ﯿ ﻢ ﯾ ﻧﺎﺘـﺳاد ﺮﻬﻤﮔرﺰﺑ ﺎ ﯽ
ـﺳرﺎﭘ ﻪـﺑ ﯽ ﻧﺎـﺳﺎﺳ ﯽ هﺪـﻧادﺮﮔﺮﺑ ـﯾ
ﺎـﺸﻧا ﺎ ـﮐ ﺖـﺳا هدﺮ .
«
)ﻣ ﯿ ﺪﺑﺎﻋﺮ ﯾﻨ ﯽ
، 1365:20 (
ﺎﻣا ﯽﻣ ا رد ناﻮﺗ ﯾ ﻣ ﻦ ﯿ ﻫار ،نﺎ ﯽ ﻣ ﯿ ﭘ رد ﻪﻧﺎ ﯿ ﺖﻓﺮﮔ ﺶ ؛
ا ار نآ ﻞﺻا ﯾ
ﻧاﺮ ﯽ ﻟو ﺖﺴﻧاد ﯽ ﺎـﻫ ﺶـﺨﺑ ﯽﯾ
ﻪـﺑ ار نآ زا
بﻮﺴﻨﻣ ناوﺪﻨﻫ ﮐ
دﺮ :»
لﺎﺳ رد 1959 .م . ﻘﺤﺗ ﯿ ﺮﻣآ ﺪﻨﻤﺸﻧاد تﺎﻘ ﯾﮑ
ﺎ ﯽﯾ ﺮِﭘ مﺎﻧ ﻪﺑ ي ناﻮﻨﻋ ﺖﺤﺗ
» ﻞﺻا ﮐ دﺎﺑ ﺪﻨﺳ بﺎﺘ «
دﺮﮔ ﺮﺸﺘﻨﻣ ﯾ
و ﺪ
ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ﯾ ﺪﻨﻫ ﻪ ي ﺎﭘ نآ ندﻮﺑ ﯾ
ﻋﺮﺑ و داد نﺎ ﮑ
دﻮﻤﻧ ﺎﻋدا ﺲ ﮐ
ﻞﺻا ﻪ ﮐ ا دﺎﺑ ﺪﻨﺳ بﺎﺘ ﯾ
ﻧاﺮ ﯽ ﺎـﻫ ﺖﻫﺎﺒـﺷ ﺪﻨﭼﺮﻫ ﺖﺳا ﯽﯾ
نﺎﺘـﺳاد ﻪـﺑ يﺎـﻫ
ﺪﻨﻫ ي ﻤﻣ و دراد ﮑ
ﺎﻫ ﺖﻤﺴﻗ ﺖﺳا ﻦ ﯽﯾ
زا ﮐ ﺣاﻮﻧ ﻪﺑ دﺎﺑ ﺪﻨﺳ بﺎﺘ ﯽﯿ
نﺎﺘﺳوﺪﻨﻫ زا ﮐ
ﺸﻧ نﺎﻤﻠﺴﻣ ﻪ ﯿ
هار هدﻮـﺑ ﻦ ﯾ
ﺣ ﺲﭙـﺳ ﻪـﺘﻓﺎ ﮑﺎ
ـﯾ ﺖ
ﺎﻫ ﯽﯾ ﺪﻧا هدوﺰﻓا نآ ﻪﺑ .
« )ﮐ لﺎﻤ ﻨﯾﺪﻟا ﯽ ، 1382:10 (
٣
ﻧﮑ ﻪﺘ ا ي ﮐ ﻪ ا رد ﯾ ﻣ ﻦ ﯿ ذ نﺎ ﮐ ﻟﺎﺧ نآ ﺮ ﯽ ﻧ ﻒﻄﻟ زا ﯿ ﺖﺳا نآ ﺖﺴ ﮐ
هﺪﻋ ﻪ ا ي ر ﯾ ﺸ ﮥ ﺪـﻨﻫ ﻪـﻧ ار ﻪﻣﺎﻧدﺎﺑﺪﻨﺳ ي
ا ﻪـﻧ و ﯾ ـﻧاﺮ ﯽ ﻠﺑ ـﮑ ﻪـﺑ ار نآ ﻪ
ﺮﻣآ ﯾﮑ ﺎ ي ﺗﻻ ﯿ هﺪﻧﺎﺳر ﻦ ﻪﺘﻔﮔ و ﺪﻧا
ﺪﻧا ﮐ ﺎﺑ ﻪ ﯾ ﻧﺎﺴﻓا رد ار نآ ﺪ ﮥ
ﺗﻻ ﯿﻨ ﯽ ،
» ﺳ ﮑ سوﺪﻧﻮ « ﻮﺠﺘﺴﺟ ﮐ دﺮ .) 1 ( )اﯾ وﺮ ﯾ ﻦ ، 1383:84 (
ا ﺎـﻣا ـﯾ ﺮـﻣا ﻦ
ا زا دﻮﺧ ﯾ ﺖﻬﺟ ﻦ ﮐ نﺎﺘﺳاد ﻮﺟو ﻪ ﺑدا رد دﺎﺑﺪﻨﺳ
ﯿ ﺪﻨﻫ تﺎ ي ا و ﯾ ﻧاﺮ ﯽ ﺐﺗاﺮﻣ ﻪﺑ ﮐ
ﻦﻬ زا ﺮﺗ ﮐ ﺮﻣآ هرﺎـﻗ ﻒـﺸ ﯾﮑ
ﻄﻗ رد و ﺖـﺳﺎ ـﭘ ﺎـﻌ
ﯿ زا ﺶ
ﮐ ﻫ نآ ﻒﺸ ﯿ
ﻃﺎﺒﺗرا ﻪﻧﻮﮔ ﭻ ﯽ
ﮕﻨﻫﺮﻓ ﻪﻠﻤﺟ زا ﯽ
ﻣ ﯿ ا نﺎ ﯾ ﻧاﺮ ﯿ ﺮﻣآ هرﺎﻗ و نﺎ ﯾﮑ
ﺑ رد ﺎ ﯿ ﺖﺳا هدﻮﺒﻧ ﻦ
!
ﺳ ﯿ رﺎﺗ ﺮ ﯾ ﺨ ﯽ ﻪﻣﺎﻧ دﺎﺑ ﺪﻨﺳ
راﻮﺗ رد ﯾ ﺑدا ﺦ ﯿ ﻪﺨﺴﻧ تﺎ ﺎﻫ
ﯽﯾ ﺪﻧا هدﺮﻤﺷﺮﺑ ﻪﻣﺎﻧدﺎﺑﺪﻨﺳ زا دﺪﻌﺘﻣ ؛
ﻪﺨﺴﻧ ﺎﻫ ﯽﯾ مﻮﻈﻨﻣ ﯾ رﻮﺜﻨﻣ ﺎ ﮐ ا ﻪﻧﺎﻔﺳﺎﺘﻣ ﻪ ﮐ
ﻬﻇ ﻪﺨـﺴﻧ ﺎـﻬﻨﺗ نﻮﻨ ـﯿ
ﺮ ي
ﺪﻨﻗﺮﻤﺳ ي رﻮﻃ ﻪﺑ ﮐ ﺎﺟﺮﺑ ﻞﻣﺎ ي ﺖﺳا هﺪﻧﺎﻣ .
ﻪﭼ نآ ﺎﻣا ﮐ
ﺨﺴﻧ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﻪ ﻪ
يﺎﻫ هدﺮﻤﺷﺮﺑ ﻪﻣﺎﻧ دﺎﺑﺪﻨﺳ ز حﺮﺷ ﻪﺑ ﺪﻧا
ﯾ ﺖﺳا ﺮ :
1 - دور مﻮﻈﻨﻣ ﻪﻣﺎﻧ دﺎﺑ ﺪﻨﺳ ﮐ
ﯽ
ﺨﺴﻧ ﮥ دور ﻪﺑ بﻮﺴﻨﻣ مﻮﻈﻨﻣ ﻪﻣﺎﻧ دﺎﺑﺪﻨﺳ ﮐ
ﯽ د نﻮﭽﻤﻫ ﯾ
دور رﺎﻌﺷا ﺮﮕ ﮐ
ﯽ ﻣ زا ﯿ ﺖﺳا ﻪﺘﻓر نﺎ .ا
ﯾ ـﭘ ﻪﻤﺟﺮﺗ ﻦ ﯿ
ـﻤﺟﺮﺗ زا ﺶ ﮥ
سراﻮـﻔﻟاﻮﺑا
زورﺎﻨﻓ ي ﺖﺳا هدﻮﺑ ﻞﻣر ﺮﺤﺑ نﺎﻤﻫ رد و هدﻮﺑ ﮐ
د ﻪ ﯾ ﺪﺷ ﻢﮔ ﺮﺛا ﺮﮕ ة
دور ﮐ ﯽ ﯾ ﻨﻌ ﯽ ﮐﻠ ﯿ ﻨﻣدو ﻪﻠ ﮥ ﻧ مﻮﻈﻨﻣ ﯿ ﺖﺳا هدﻮﺑ نزو نﺎﻤﻫ ﺮﺑ ﺰ .
ﯾ ر نﺎ ﯾﭙ ﮑ ا ﺎ ﯾ ﺮﺛا ار ﺮﺛا ﻦ ي
ﻈﻧ و هدﺎﺳ ﯿ
ﺮ
» نﺎﺘﺳاد يﺎﻫ ﺑﯿ ﺎﭘﺪ ي « ﻮﺼﺗ ﯾﺮ ﯽﻣ ﮐ ﺪﻨ ـﮐ ﺪـﻨﻫ زا ﻪ ي
ـﺳرﺎﻓ ﻪـﺑ ﯽ ﻣ ﯿ ـﺑﺮﻋ و ﻪـﻧﺎ ﯽ
هﺪـﺷ ﻪـﻤﺟﺮﺗ
ﺖﺳا .) رﯾ ﭙ ﮑ
،ﺎ 1354 : 127 (
ﮕﻧﺎﻬﺟ ﮓﻨﻫﺮﻓ ﻒﻟﻮﻣ ﯿ
ﺮ ي ﻮﻨﺜﻣ ي مﺎﻧ ﻪﺑ ار
» بﺎﺘﻓآ ﮓﻨﻫﺮﻓ
« دور ﻪﺑ ﮐ ﯽ ﺖﺒﺴﻧ ﯽﻣ ﺪﻫد ﮐ ـﻣﺎﻧ دﺎﺑﺪﻨﺳ نﺎﻤﻫ ًﻻﺎﻤﺘﺣا ﻪ ﮥ
دور مﻮـﻈﻨﻣ ـﮐ
ﯽ
ﺖﺳا هدﻮﺑ .
ﻏ رد ﯿ ا ﺮ ﯾ ﺎﺑ ترﻮﺻ ﻦ ﯾ
ﻨﭼ ﺪ ﯿ ﺖﺷاﺪﻨﭘ ﻦ ﮐ
دور ﻪ ﮐ ﯽ ﻧﺎﺘﺳاد ﻪﻣﻮﻈﻨﻣ ﻪﺳ ﯽ
ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد ﻞﻣر ﺮﺤﺑ رد )
ﻔﻧ ﯿ ﺴ ﯽ ، 1382:435 (
ﻘﺤﺗ ﻖﺑﺎﻄﻣ ﯿ
ﺑا نﺮﻫ لوﺎﭘ تﺎﻘ ﯿ
ز تﺎ ﯾ ﻣﺎﻧدﺎﺑﺪﻨﺳ زا ﺮ ﮥ
دور مﻮﻈﻨﻣ ﮐ
ﯽ ﺖﺳا :
ﺞﻧﺮﮔ نآ
)؟
( ﺷ نآ و ﮑ ﺎﭘ ﺖﺷادﺮﺑ ﺮ ك
ﺎﺧ ﺖﺴﺑ نز نآ رﺎﺘﺳد نآ رﺪﻧو
ك
نآ
د زا نز ﮐ دﺎﺑ ﻮﭼ ﺪﻣآ دوﺮﻓ نﺎ
ﻧزﺮﻠﻓ ﺲﭘ ﺶﮕ )؟
( دﺎﻬﻧ رﺪﻧا ﺖﺳﺪﺑ
ﺎﺧ شزﺮﻠﻓ نآ دﺎﺸﮕﺑ دﺮﻣ
ك د ﯾ ﺪ ا ﺶﺘﻔﮔو ﮓـــﻧﺎﺑ ار نز دﺮﺑ
ي ﻠﭘ ﯿ ﺪ
*
*
*
*
*
ﻣﺎﮕﻨﻫ ﺖﻔﮔ ﯽ
ﯾﮑ ــــ ﯽ دﻮﺑ هداﺰﻬﺷ
ﺮـــــﻫﻮﮔ ي
دﻮﺑ هدازآ ﺮـــــــﻨﻫﺮﭘ و
نورد ﻪﺑﺎﻣﺮﮕﺑ ﺪﺷ ﯾ
ﮏ ﺖﺷﻮﻏ زور ﺑﺮﻓ دﻮـــــﺑ
ﯽ و ﮐ ﺖﺷﻮﮔ بﻮﺧ و نﻼ
) نﺎﻤﻫ : 434 (
2 - ﺨﺴﻧ ﮥ ﻗرزا ﯽ وﺮﻫ ي
اﯾ ﻧ ﻪﺨﺴﻧ ﻦ ﯿ
ﺨﺴﻧ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﺰ ﮥ
دور ﮐ ﯽ ﻣ زا ﯿ ﺪﻫﺎﺷ ﺎﻬﻨﺗ و ﺖﺳا ﻪﺘﻓر نﺎ ي
ﮐ ﻪ ﯽﻣ اﺮﺑ ناﻮﺗ ي نآ ﯾ ﻠﻗ ﺎﺿر ﺮﻈﻧ ﺖﻓﺎ ﯽ
اﺪـﻫ نﺎﺧ ﯾ
ﺖـﺳا ﺖ ـﮐ
ﻪ
رد رﺎﺑ ة اﯾ ﺑ ﻦ ﯿ ﺪﻌﺳ ﺖ ي ا ﺪﻣآ شﻮﺧ ﻪﭼ ﯾ
ﻧ ﻦ ﮑ دﺎﺑ ﺪﻨﺳ رد ﻪﺘ
ﮐ ا ﺖﺳا ﺶﺗآ ﻖﺸﻋ ﻪ ي
دﺎﺑ ﺪﻨﭘ ﺮﺴﭘ
ﻣ ﯽ ﻮﻧ ﯾ ﺪﺴ ﮐ ا ﻪ ﯾ ﺑ ﻦ ﯿ ﻣﺎﻧ دﺎﺑ ﺪﻨﺳ زا ﺖ ﮥ
ﻗرزا مﻮﻈﻨﻣ ﯽ
وﺮﻫ ي ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺘﺷادﺮﺑ .
) اﺪﻫ ﯾ ﺖ ، 1340:160 (
3 - ﺮﺤﺗ ﯾ ﺎﻗد ﺮ ﯾﻘ ﯽ زوﺮﻣ ي
اﯾ ﻧ ﻪﺨﺴﻧ ﻦ ﯿ
ﺎﺟﺮﺑ ﺰ ي ﺎﻬﻨﺗ و هﺪﻧﺎﻤﻧ ﮐ
ﺴ ﯽ ﮐ ﺳردآ ﻪ ﯽ هداد نآ زا ،
ﻓﻮﻋ ﯽ ﺖﺳا ـﮐ ﺎـﻗد ﻪـﺑ ار ﺮـﺛا ود ﺖـﺳﺮﻬﻔﻟا رد ﻪ ﯾﻘ
ﯽ زوﺮـﻣ ي ﺖﺒـﺴﻧ
ﯽﻣ ﺪﻫد ؛ﯾ ﮑ ﯽ ﺘﺨﺑ نﺎﻤﻫ ﯿ د و ﻪﻣﺎﻧرﺎ ﯾ
ﺮﮕ ي ﻪﻣﺎﻧ دﺎﺑﺪﻨﺳ )
ﻓﻮﻋ ﯽ ، 1335:212 (.
دﻮﺧ زا ﮐ ﭼ بﺎﺘ ﯿ ﺰ ي ﺎﺟﺮﺑ ي ﻧ ﯿ ﺖﺴ ﮐ ﻟد ناﻮﺘﺑ ﻪ ﯿﻠ
ﯽ ا ﺮﺑ ﯾ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ﺎﻣا دروآ ﺎﻋﺪﻣ ﻦ ﯽﻣ
ﻟد ﺪﺳر ـﯿ ﻓﻮـﻋ ﻞ ﯽ ) ﺨـﺴﻧ دﻮـﺧ ﺮـﮔا ﮥ
ﻣﺎﻧدﺎﺑﺪﻨـﺳ ﮥ
ﺎﻗد ﯾﻘ ﯽ ﺪﻧ ار ﯾ ﺪﺷﺎﺑ هﺪ ( ﭼ ﺪﻨﭼ ﯿ ﺖﺳا ﺰ :ﯾ ﮑ ﯽ ﺘﺨﺑ ﺎـﺑ ﻪﻣﺎﻧ دﺎﺑﺪﻨﺳ نﺎﺘﺳاد ﺖﻬﺑﺎﺸﻣ ﯿ
ﻪـﻣﺎﻧرﺎ ـﮐ ﺎـﻫ نﺎﺘـﺳاد ودﺮـﻫ رد ﻪ ﯽﯾ
اﺮـﺑ ي ﺎـﻫر ﯽﯾ
ﺑﯿ ﻫﺎﻨﮕ ﯽ ﻮﮔزﺎﺑ راد بﺎﻨﻃ زا ﯽﻣ
دﻮﺷ ﮐ ﻧز ﻞﺑﺎﻘﻣ فﺮﻃ ود ﺮﻫ رد ﻪ ﯽ
ﺮﺷ ﯾ ﺖﺳا زﺎﺑ سﻮﻫ و ﺮ .
ﺘﺨﺑ رد ﻪﻣﺎﻧ دﺎﺑ ﺪﻨﺳ نﺎﺘﺳاد ﻞﻘﻧ مود ﯿ
ﻟد و ﺖﺳا ﻪﻣﺎﻧرﺎ ﯿ
مﻮﺳ ﻞ ، رﺎﻌﺷا نﺪﻣآ ي
ﯾﮑ ﺖـﺳا ﺮﺛا ود ﺮﻫ رد نﺎﺴ .
هﺪـﺷ نآ ﺚـﻋﺎﺑ دﻮـﺧ ﻦـﯾا
ﺖﺳا ﻪﻣﺎﻧدﺎﺑﺪﻨﺳ زا ﯽﺳﺎﺒﺘﻗا ﻪﻣﺎﻧرﺎﯿﺘﺨﺑ ﻪﮐ ﺪﻧﻮﺷ نآ ﯽﻋﺪﻣ يداﺮﻓا ﻪﮐ ﺖﺳا .
ﺖﻬﺑﺎﺸﻣ ﻦﯾا زا يا ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ
ﻞﯾذ رد ﯽﻣ ﺪﯾآ :
- ﻮﺗ يﻮﺠﺑ ﻪﻠﻤﺟ لﺎﻤﺟ بآ ﯽﻣ
دور ﻮﺗ يور ﺖﺒﯿﻨﺟ رد ﺪﯿﺷرﻮﺧ ﯽﻣ
دور
۴
)
،يﺮﯿﻬﻇ 1362 : 104 )/(
،ﯽﻘﯾﺎﻗد 1345 : 18 (
-
ُلﺎﺒﻗﻻا هﺪﻨﻋ سﱢﺮﻌﯾ سﺮﻋ
ُلﺎﻣﻵا ﺎﻬﺗﺎﺒَﻨﺟ ﯽﻓ ُلﺎﻨﯾو
ﻪﺋﺎﻤﺳ َﻂﺳو ﻪﯿﻟا فَﺰُﺗ رﺪﺑ
ُلﺎﻤﺟو ﮥﺠﻬﺑ ﺎﻬﯿﻠﻋ ﺲﻤﺷ
ﻌﺳ ﻢﺋاد ﻢﯿﻌﻧ ﺎﻬﺘﻤَﺿ ناﺪ
ُلﻼﻇ مﺎﻧﻻا ﯽﻠﻋ ﻪﯿﻓ ﺪﻣ ﺪﻗ
)
،يﺮﯿﻬﻇ 1362 : 174 - 175 )/(
،ﯽﻘﯾﺎﻗد 1345 : 25 (
د ﺎﻣا ﮐ ا ﺎﻔﺻ ﺮﺘ ﯾ ﻟد ﻦ ﯿ ﻧ ار ﻞ ﯿ ﻮﻗ ﺰ ي ﯽﻤﻧ ﺪﻧاد :
» رﻮﺼﺗ ﯽﻣ رﺎﺑرد ﻪﮐ دور ة
نآ زا و ﻪﺘـﺷاد ﺖـﺳد رد رﺎـﮔزور نآ رد بدا نﻮـﻨﻓ نﺎﺒﻟﺎﻃ ﻪﮐ ﯽﻌﺑﺎﻨﻣ زا هﺪﻨﺴﯾﻮﻧ ود ﺮﻫ ﯽﺑﺮﻋ رﺎﻌﺷا ﺎـﻫ
رد
ﺬﺧا ﻒﻠﺘﺨﻣ دراﻮﻣ ﯽﻣ
ﺐـﻟﺎﻏ ﻪـﮐ ﺖـﺳا نآ ﺐﺠﻋ و ﺪﺷﺎﺑ هﺪﺷ ود ﺮﻫ رد يرﺎﻌﺷا دراﻮﺗ ﺐﺒﺳ ﺮﻣا ﻦﯿﻤﻫ و ﺪﺷﺎﺑ هدﺮﮐ هدﺎﻔﺘﺳا ﺪﻧا هدﺮﮐ
ﻂﺒﻇ هﺪﻣآ ﻪﻣﺎﻧ رﺎﯿﺘﺨﺑ رد ﻪﮐ ﯽﺑﺮﻋ تﺎﯿﺑا يﺎﻫ
نآ داﺮـﯾا رد ﻪـﻣﺎﻧرﺎﯿﺘﺨﺑ رﺮﺤﻣ ًاﺮﻫﺎﻇ و دراد يرﻮﻬﺸﻣ ﺮﯿﻏ ﺎـﻫ
ـﻈﻓﺎﺣ زا ﮥ هدﺎﻔﺘـﺳا دﻮـﺧ
ﯽﻣ ﺖﻣﺎﻗا ﺐﺒﺴﺑ و هدﺮﮐ ﻠﯿﺳو ﺖﺑﺮﻏ دﻼﺑ رد
ﮥ ﻞﯿـﺼﺤﺗ نﺎـﻣز رد ﻪـﭽﻧﺂﺑ ﺮﺘـﺸﯿﺑ و هدﻮـﺒﻧ وا رﺎﯿﺘﺧا رد ﯽﺑﺮﻋ بدا نﻮﺘﻤﺑ ﯽﻓﺎﮐ ﻪﻌﺟاﺮﻣ
ﺎﻔﺘﮐا هدﻮﺑ ﻪﺘﻓﺮﮔاﺮﻓ ﯽﻣ
ﺖﺳا هدﻮﻤﻧ .
« ) ﯽﻘﯾﺎﻗد ، 1345 : هﺪﺠﯿﻫ (
4 - ﺨﺴﻧ ﮥ ﻬﻇ ﯿ ﺮ ي ﺪﻨﻗﺮﻤﺳ ي
ﺨﺴﻧ ﺎﻬﻨﺗ ﮥ ﮐ ﻠﻣﺎ ﯽ ﮐ ﺖﺳا ﺖﺳد رد ﻪﻣﺎﻧدﺎﺑﺪﻨﺳ زا هزوﺮﻣا ﻪ ،
ﻤﻫ ﯿ ﺨﺴﻧ ﻦ ﮥ ﻬﻇ ﯿ ﺮ ي ﺪﻨﻗﺮﻤﺳ ي ﻘﺛﻮﻣ ﻊﺒﻨﻣ ﺎﻬﻨﺗ اﺬﻟ و ﺖﺳا ﯽ
ﮐ دﺎﻨﺘـﺳا ﺎﺑ ﻪ
نآ ﻪﺑ ﯽﻣ ﺮﻈﻧ رﺎﻬﻇا ﻪﻣﺎﻧدﺎﺑﺪﻨﺳ هرﺎﺑ رد ناﻮﺗ ﻗد
ﯿﻘ ﯽ ﻤﻫ دروآ ﻞﻤﻋ ﻪﺑ ﯿ
ﺖﺳا ﻪﺨﺴﻧ ﻦ .
4 - 1 - ﻧﺎﮔﺪﻧز ﯽ ﻬﻇ رﺎﺛآو ﯿ ﺮ ي ﺪﻨﻗﺮﻤﺳ ي
ﻧﺎﮔﺪﻧز زا ﯽ ﻬﻇ ﯿ ﺮ ي ﻧاﺪﻨﭼ عﻼﻃا ﯽ
ﻧ ﺖﺳد رد ﯿ
ﺰﺟ ﺖﺴ [ نآ ﮐ و ﻪ ي ﻢﺸﺷ نﺮﻗ رد ﯽﻣ
زﯾ مﺎﻧ و ﺖﺴ ﮐ
ﻠﻋ ﻦﺑ ﺪﻤﺤﻣ وا ﻞﻣﺎ ﯽ
ﺪـﻤﺤﻣ ﻦـﺑ
ﻬﻈﻟا ﻦﺴﺤﻟا ﻦﺑ ﯿ
ﺮ ي ﻟا ﮑ ﺪﻨﻗﺮﻤﺴﻟا ﺐﺗﺎ ي
و و ﺖﺳا هدﻮﺑ ي
ﺑد زا ﯿ ر ناﺮ ﮐ ﻦ ﻦﯾﺪﻟا ﻫاﺮﺑا نﺎﺧ جﺎﻐﻤﻃ ﺞﻠﻗ ﯿ
د ﺐﺣﺎـﺻ و نﺎـﺧاﺮﻗ ﺞﻠﻗ ﻢ ـﯾ
ناﻮ
ﺎﺳر ﯾ ﺖﺳا هدﻮﺑ وا ﻞ .
زا ﮐ ﻨﭼ لاﻮﺣا حﺮﺷ ﺐﺘ ﯿ
ﺮﺑ ﻦ ﯽﻣ آﯾ ﺪ ﮐ ﻬﻇ ﻪ ﯿ ﺮ ي ﻫﺎﺸﻣ زا ﯿ ز ﺖـﺳا هدﻮـﺑ دﻮـﺧ نﺎﻣز ﺮ ـﯾ
ﻓﻮـﻋ اﺮ ﯽ ناﻮـﻨﻋ ﺎـﺑ وا زا
» ّﻞـﺟﻻا رﺪـﺻ «
ـﯾ دﺎ
ﯽﻣ ﮐ ﺪﻨ .)
،ﻪﺷﻮﻧا 1375:586 (
ﻏﯿ د ﺮﺛا ود ﻪﻣﺎﻧ دﺎﺑﺪﻨﺳ زا ﺮ ﯾ
ﻧ ﺮﮕ ﯿ ﻬﻇ ﻪﺑ ﺰ ﯿ ﺮ ي ﺪﻨﻗﺮﻤﺳ ي ﺖﺳا بﻮﺴﻨﻣ :
1 - ﺴﻟا ضاﺮﻏا ﯿ
ﻓ ﻪﺳﺎ ﯽ ﺮﻟا ضاﺮﻋا ﯾ
ﻪﺳﺎ ﮐ ﭘ نﺎﻫﺎﺷدﺎﭘ ﺰﻐﻧ نﺎﻨﺨﺳ ﺮﺑ ﻞﻤﺘﺸﻣ ﻪ ﯿ
ﺸ ﯿ ﻫاﺮﺑا نﺎﺧ جﺎﻐﻤﻃ ﺞﻠﻗ نﺎﻣز ﺎﺗ ﻦ ﯿ
ﺖـﺳا ﻢ ـﮐ ﻪ
دﻮﺧ ﮐ ﻧ بﺎﺘ ﯿ ﻤﻫ ﻪﺑ ﺰ ﯿ ﺪﻘﺗ هﺎﺷدﺎﭘ ﻦ ﯾ
ﺖﺳا هﺪﺷ ﻢ .
2 - ﻬﻈﻟا ﻊﻤﺳ ﯿ
ﻓ ﺮ ﯽ ﻬﻈﻟا ﻊﻤﺟ ﯿ
ﺮ.
ﮐ ا زا ﻪ ﯾ ﻫ ﺮﺛا ﻦ ﯿ ﻧﺎﺸﻧ ﭻ ﯽ ﻧ ﺖﺳد رد ﯿ
ﺖﺴ )
،رﺎﻌﺷ 1369:8 (
4 - 2 - ﻪﻣﺎﻧدﺎﺑﺪﻨﺳ عﻮﺿﻮﻣ
دراد لﺎﻤﺟ ﺐﺣﺎﺻ يﺮﺴﭘ ﯽﻫﺎﺷدﺎﭘ ا مﺎﻧ–
ﯾ رﺎﺗ رد هﺎﺷدﺎﭘ ﻦ ﯾ
ﺦ ﯾ ﺑﻮﻘﻌ ﯽ
» ﮐ شﻮ « ذ ﮐ ﺖﺳا هﺪﺷ ﺮ -
) ـﺑا ﯽ ﯾ ،بﻮـﻘﻌ 1362:115 ج–
1 (
ﺎﻤﮑﺣ ﻪﺑ ار يو ﯽﮐدﻮﮐ رد ﯽﻣ
ﺪﻧرﺎﻤﮔ ﺖﻤﻫ وا ﻢﯿﻠﻌﺗ ﻪﺑ ﺎﺗ درﺎﭙﺳ .
نآ ﻪﭼ ﺮﻫ و ﺖﺴﯿﻧ ﺮﯾﺬﭘ ﻢﯿﻠﻌﺗ يو دﻮﻟﻮﻣ ﺎﻣا ﺎـﻫ
وا ﻢﯿـﻠﻌﺗ رد ﺮﺘـﺸﯿﺑ
ﯽﻣ ﺪﻨﺷﻮﮐ ، ﻪﺠﯿﺘﻧ ﺮﺘﻤﮐ ﯽﻣ
ﺪﻧﺮﯿﮔ . ﻪﺑ ار يو ﺮﻣﻻا ﺮﺧآ و ﺪﻧﺎﻣ ﯽﻣرد وا ﻢﯿﻠﻌﺗ زا هﺎﺷدﺎﭘ
» دﺎﺑﺪﻨﺳ « ﺖـﺳا ناﺮـﻗا ﺪﻣآﺮـﺳ ﻪﮐ ﯽﻤﯿﮑﺣ ،مﺎﻧ
ﯽﻣ ﻖﻓﻮﻣ ناواﺮﻓ سﻮﻗ و ﺶﮐ زا ﺲﭘ دﺎﺑﺪﻨﺳ و درﺎﭙﺳ ﯽﻣ
دﻮﺷ ، ﺮﻫ زا ار هﺎﺷ ﺪﻧزﺮﻓ دروآ رﺎﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺚﯿﺣ
.
لﺎﺳ ﺎﻫ ﯽﻣ هداﺰﻫﺎﺷ و درﺬﮔ ،
رﺪﭘ ﺖﺨﺗ دﺰﻧ ﻪﺑ ﺖﻌﺟر مﺎﮕﻨﻫ رد و ﺖﺳا ﻪﺘﺷاﺮﻓاﺮﺑ لﺎﯾ ﯽﻧاﻮﺟ ﮏﻨﯾا ،
ـﻗﻼﻋ و ﻖـﺸﻋ درﻮﻣ ﮥ
نﺎـﻧز زا ﯽـﮑﯾ
راﺮﻗ مﺮﺣ ﯽﻣ
دﺮﯿﮔ . ﻪﻗﻼﻋ رﺎﻬﻇا هداﺰﻫﺎﺷ ﻪﺑ نز ﻦﯾا ﯽﻣ
و ﺪﻨﮐ ﯽﻣ ﯽﻨﮐ رادرﻮﺧﺮﺑ دﻮﺧ لﺎﺻو زا اﺮﻣ ﺮﮔا ﻪﮐ ﺪﯾﻮﮔ ،
مﻮﻤﺴﻣ ار هﺎﺷ ﯽﻣ
ﻢﻨﮐ
ﯽﻧز ﻪﯿﮑﺗ ﯽﻫﺎﺷ ﺖﺨﺗﺮﺑ ﻮﺗ ﺎﺗ .
ﺮﻔﻨﺘﻣ و ﺰﺌﻤﺸﻣ ﻦﺨﺳ ﻦﯾا زا هداﺰﮑﻠﻣ ﯽﻣ
دﻮﺷ . نوﺮﯿﺑ مﺮﺣ زا ﯽﻣ
ﺪﯾآ .
ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺎﯿﻧ ﺖﺳد دﻮﺧ يوزرآ ﻪﺑ ﻪﮐ نز ،
ﻪﺑ ار يو ﺮﺴﭘ و ﻪﺘﻓر هﺎﺷ دﺰﻧ ﻪﺑ ﻢﻬﺘﻣ دﻮﺧ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺖﯿﻧ ءﻮﺳ
ﯽﻣ ﺪـﻨﮐ . هﺎـﺷ
، ار يو رﺎـﺘﻔﮔ
روﺎﺑ ﯽﻣ
،رﻮﻔﻟا ﯽﻓ و ﺪﻨﮐ ﻢﮑﺣ
ﯽﻣ و هﺪﯿﺸﮐ ﺪﻨﺑ ﻪﺑ ار هداﺰﮑﻠﻣ ﻪﮐ ﺪﻫد ﺪﻨﻨﮐ ناﺰﯾوآ تازﺎﺠﻣ راد ﻪﺑ
.
طﺎﺒﻨﺘﺳا ﯽﻣﻮﺠﻧ ﻞﯾﻻد زا ﺖﺳا هداﺰﻫﺎﺷ ﻦﯾا ﻢﻠﻌﻣو دﺎﺘﺳا ﻪﮐ دﺎﺑﺪﻨﺳ ﯽﻣ
و دﺪـﻨﺑﺮﺑ ﻦﺨـﺳ زا ﺐـﻟ ﺪﯾﺎﺑ هداﺰﮑﻠﻣ ،زور ﺖﻔﻫ تﺪﻣ ﻪﮐ ﺪﻨﮐ
دروآ نﺎﺑز ﺮﺑ دﻮﺧ زا عﺎﻓد رد ﻪﻤﻠﮐ ﮏﯾ ﺮﮔا ،
ﺪﯿﺳر ﺪﻫاﻮﺧ نﺎﯾﺎﭘ ﻪﺑ شﺮﻤﻋ .
۵
،ﻮﺳ ﺮﮕﯾد زا ﺪﯾﺎﺸﮕﻧ نﺎﺑز دﻮﺧ زا عﺎﻓد ﻪﺑ هداز ﮏﻠﻣ ﺮﮔا
، راﻮﺘﺳا يو ﻖﺣ رد كﺰﯿﻨﮐ ﺖﻤﻬﺗ ﯽﻣ
دﻮﺷ . ﺮـﯾزو ﺖـﻔﻫ ﺖﺳد ﻪﺑ رﺎﮐ ﻦﯾا هﺮﮔ
هدﻮﺸﮔ هﺎﺷ ﯽﻣ
نآ دﺮﺧ و ﻞﻘﻋ ﺖﺣﺎﺟر ﻪﺑ نﺎﮕﻤﻫ ﻪﮐ دﻮﺷ ﺎﻫ
ﺪﻧراد نﺎﻤﯾا .
ﻢﻤﺼﻣ نﺎﻧآ ﯽﻣ
و ﺪﻨﺑﺎﺘـﺸﺑ ﮏـﻠﻣ ﻦﯿﻟﺎـﺑ ﻪﺑ زور ﺮﻫ ﻪﮐ ﺪﻧﻮﺷ
ار وا و ﺪﻧﻮﺷ هداز ﮏﻠﻣ يﺎﯾﻮﮔ نﺎﺑز ﻃرو زا
ﮥ آ ﻪﺑ ﻪﮐ ﯽﮐﺎﻨﻟﻮﻫ ﺪﻨﻧﺎﻫﺮﺑ ﺖﺳا رﺎﺘﻓﺮﮔ ن
. نآ ﺎﻫ ﺖﻤﻫ رﺎﮐ ﻦﯾا ﻪﺑ ﺖﺑﻮﻧ ﻪﺑ ﯽﻣ
ﺮـﻫ و ﺪـﻧرﺎﻤﮔ
رد ﻪﮐ ﺪﻨﮑﯿﻣ يﻮﮔزﺎﺑ هﺎﺷ ياﺮﺑ نﺎﺘﺳاد ،ود نﺎﻧآ زا ﯽﮑﯾ زور ﺖﺳا نﺎﻧآ ﺖﻠﯿﺣ يﺎﺸﻓا و نﺎﻧز ﺮﮑﻣ
و ﺖـﺳا ﻪﺘﺴﺸﻨﻧ رﺎﮑﯿﺑ ﺰﯿﻧ كﺰﯿﻨﮐ ﺎﻣا
ﺒﻌﺟ رد ﻪﭼ ﺮﻫ ،رﺎﮑﯿﭘ ﻦﯾا رد ﮥ
دراد نﺎﮑﻣا ،
ﯽﻫﺎﺗﻮﮐ ﯽﻤﻧ ﻮﮔزﺎـﺑ ارزو ﺐﯾﺎﻌﻣ نﺎﯿﺑ رد ﯽﯾﺎﻫ نﺎﺘﺳاد و ﺪﻨﮐ ﯽـﻣ
ﻦـﯾا ﻪـﮐ ﯽﻣﺎـﮕﻨﻫ و ﺪـﻨﮐ
دﻮﺷ ماﻮﺗ ﯽﮕﻧﺎﻧز ﯽﻨﺷﺎﭼ ﺎﺑ نﺎﺘﺳاد ﯽﻣ
ﺪﻨﮐ ﺐﻠﺟ دﻮﺧ ﻪﺑ ار هرﺎﺑ نز هﺎﺷدﺎﭘ ﺮﻈﻧ ﺪﻧاﻮﺗ .
ﺘﺴﺑ نﺎﺑز ﻢﺘﺸﻫ زور رد مﺎﺠﻧاﺮﺳ ﮥ
ﺎﯾﻮﮔ هداﺰﻫﺎﺷ ﯽﻣ
ﺸﻘﻧ ندﺮﮐ بآ ﺮﺑ و دﻮﺧ زا عﺎﻓد ﻪﺑ و دﻮﺷ ﮥ
ماﺪﻗا كﺰﯿﻨﮐ ﯽﻣ
ﺰـﯿﻨﮐ ،نﺎﯾﺎﭘ رد وﺪﻨﮐ
دﻮﺧ ﻞﻤﻋ ياﺰﺳ ﻪﺑ ناﺮﺳﻮﻫ ﯽﻣ
هداﺰﻫﺎﺷ وﺪﺳر ،
ﺪﻨﺘﺴﻫ ارزو نﺎﻤﻫ ﻪﮐ دﻮﺧ يﻼﮐو ترﺎﻬﻣ و ﯽﻨﻣاﺪﮐﺎﭘ ﻦﻤﯾ ﻪﺑ ،
ار دﻮـﺧ ﺖﺣﺎـﺳ ﺖﺋاﺮﺑ
رﺎﮑﺷآ ﯽﻣ ﺪﻨﮐ .
1 - 1 - ﯽﮔﮋﯾو يﺎﻫ ﻪﻣﺎﻧ دﺎﺑ ﺪﻨﺳ يرﺎﺘﺧﺎﺳ
نﺎﺘﺳاد قﺎﯿﺳو ﮏﺒﺳ ﺎﯾ ًﻼﻣﺎﮐ ﻪﻣﺎﻧ دﺎﺑ ﺪﻨﺳ ﻪﮐ ﺪﻣآ ﻦﯿﺸﯿﭘ رﻮﻄﺳ رد يﺎﻫ
ﻄﻣ يﺪﻨﻫ دراد ﺖﻘﺑﺎ
. زاﺪـﻧا ﻪـﺑ ﺮـﺛا ﺮﻫﺎـﻇ رد ﺖﻫﺎﺒـﺷ ﻦﯾا ة
ﺖﺳاﺪﯾﻮﻫ نآ ياﻮﺘﺤﻣ .
ار نآ سﻮﺋر ﯽﻣ
دﺮﻤﺷﺮﺑ ﻦﯿﻨﭼ ناﻮﺗ :
1 - 1 - يا ﻪﺸﯿﻠﮐ ﺐﻟﺎﻗ
ﺖﻬﺟ ﻦﯾا زا ﯽﻣ
دﺮﮐ ﻒﯾﺮﻌﺗ ﻪﺼﻗ ياﺮﺑ ﯽﺼﺨﺸﻣ ًﻼﻣﺎﮐ ﺮﯿﺳ ﻂﺧ ناﻮﺗ .
نﺎﺘﺳاد ﺮﻫ ،
ﻄﻘﻧ ود ﮥ دراد نﺎﯾﺎﭘ و زﺎﻏآ .
ﺖـﺑﻮﻧ ﻪـﮐ ﺮـﯾزو زور ﺮﻫ
ﺖﺳوا ﯽﯾﻮﮔ ﻪﺼﻗ ،
ار دﺎّﻠﺟ زﺎﺑ هﺎﺷدﺎﭘ ﻢﮑﺣ ﯽﻧآ ِياﺮﺟا زا ﯽﻣ
دراد . هﺎﺷدﺎﭘ رﻮﻀﺣ ﻪﺑ ﯽﻣ
ﺪﺳر . هﺎﮔآ نﺎﻧز ﺮﮑﻣ زا ار يو ﯽﻣ
ﻪـﺑ ار وا و ﺪـﻨﮐ
عﺎﺟرا ﯽﻧﺎﺘﺳاد ﯽﻣ
ﺪﻫد . نﺎﺘﺳاد نآ ﯽﯾﻮﮔ زﺎﺑ نﺎﻫاﻮﺧ هﺎﺷدﺎﭘ ﯽﻣ
ﺖـﺳا ﯽﻨﺨـﺳ ﻦﯿﻨﭼ ﺮﻈﺘﻨﻣ ﻪﮐ ﺮﯾزو و دﻮﺷ ،
ﯽﯾﻮـﮔ نﺎﺘـﺳاد ﻪـﺑ ﺐـﻟ
ﯽﻣ ﺑ نﺎﻧز ﺮﮑﻣ نﺎﯿﺑ رد ﯽﻧﺎﺘﺳاد و ﺪﯾﺎﺸﮔ ﻮﮔزﺎ
ﯽﻣ ﺪﻨﮐ . نﺎﯿﻣ ﻪﺑ ﻦﺨﺳ نﺎﻧز ﺮﮑﻣ زا ًادﺪﺠﻣ ﺶﯾﻮﺧ نﺎﺘﺳاد نﺎﯾﺎﭘ رد ﯽـﻣ
ار ﻪـﻨﯿﻣز و دروآ
ﺎﯿﻬﻣ ﺮﮕﯾد ﯽﻧﺎﺘﺳاد زﺎﻏآ ياﺮﺑ ﯽﻣ
ﻮﯿﺷ ﻪﺑ و ﺪﻨﮐ ة
نﺪﯿﻨﺷ ﺮﻈﺘﻨﻣ هﺎﺷ ﯽﻠﺒﻗ ﯽﻣ
دﻮﺷ ، نﺎﯾﺎﭘ رد و ،
ﻮﮔزﺎـﺑ ار نﺎﻧز ﺖﻠﯿﺣ ًادﺪﺠﻣ ﯽـﻣ
و ﺪـﻨﮐ
ﻪﺠﯿﺘﻧ ﯽﻣ ار ﻦﯿﻨﭼ ﻦﯾا يﺪﻧزﺮﻓ ﺖﺳا ﻎﯾرد ﻪﮐ دﺮﯿﮔ ﻪﺑ
ندﺮﭙﺳ ﻎﯿﺗ ﻪﺑ يﺰﯿﻨﮐ ﺖﯾﺎﻌﺳ فﺮﺻ .
راﺮﻗ ﺮﯿﺛﺎﺗ ﺖﺤﺗ هﺎﺷدﺎﭘ ﯽﻣ
گﺮـﻣ و دﺮـﯿﮔ
ﺮﯿﺧﺎﺗ ﻪﺑ ار ﺪﻧزﺮﻓ ﯽﻣ
زا و دزاﺪﻧا ﺮﻄﺧ سﺎﺴﺣا ﺰﯿﻨﮐ ﺮﮕﯾد يﻮﺳ
ﯽﻣ ﺪﻨﮐ . ﻢﮐﺎﺣ ﻦﯿﻟﺎﺑ ﻪﺑ ﯽﻣ
ﺎﮑﺣ ﻦﺘﻔﮔ ﺎﺑ ار هﺎﺷدﺎﭘ و ﺪﺳر ﺐﻟﺎﺜﻣ رد ﯽﺘﯾ
ﺪﻧزﺮﻓ ﻦﺘﺸﮐ ﻪﺑ ارزو ﺾﯾﺮﺤﺗ ،
ﯽﻣ ﺪﻨﮐ .
ﻦﺘﻓﺮﮔ نﺎﯾﺎﭘ ﺎﺗ هﻮﯿﺷ ﻦﯾا ﻪﻣادا ﺮﯾزو ﻦﯿﻤﺘﻔﻫ نﺎﺘﺳاد
ﯽﻣ هﺪﻨﮐاﺮﭘ ﯽﯾﺎﻫ نﺎﺘﺳاد ﺶﺨﺑ ﻦﯾا نﺎﯾﺎﭘ رد ﺪﺷ هرﺎﺷا ﻪﮐ نﺎﻨﭼ و ﺪﺑﺎﯾ ﯽـﻣ
ﺪـﯾآ
نﺎﺘﺳاد ماﻮﻗ ﻪﮐ يﺎﻫ
ﺪﻧراﺪﻧ ار ﯽﻠﺒﻗ .
1 - 2 - نﺎﺘﺳاد رد نﺎﺘﺳاد
ﺖﺴﯿﻧ رﺎﻨﮐﺮﺑ بﻮﻠﺳا ﻦﯾا زا يﺪﻨﻫ ًﻼﻣﺎﮐ ﯽﻧﺎﺘﺳاد ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺰﯿﻧ بﺎﺘﮐ ﻦﯾا .
ﻧﻮﻤﻧ ﻪ يﺎﻫ ﺖﺳا راﺮﻗ ﻦﯾا زا نآ :
-
» ــﻣﺪﻣﺪﺑ ﮥ دﺎــﺘﻓا ﻪــﻠﺗ رد هﺎــﺑور رﺎــﺘﻔﮔ ﻪــﺑ ﻪــﻧوﺪﻤﺣ نآ ﮏــﻧﺎﻨﭼ مدﺮــﮕﻧ ﻪــﺘﻔﯾﺮﻓ ﺎﻤــﺷ .
؟ نﺎﺘــﺳاد نآ دﻮــﺑ ﻪــﻧﻮﮕﭼ ﺪﻧﺪﯿــﺳﺮﭘ .
«
)
،يﺮﯿﻬﻇ 1362:47 (
-
» ﺖﻔﮔ دﺎﺑﺪﻨﺳ :
هﺎﺑور و گﺮﮔ ﺎﺑ ﺖﻔﮔ ﺮﺘﺷ نآ ﮏﻧﺎﻨﭼ ﺮﺘﻧادﺎﻧ ﻢﯾﻮﮕﻧ ﺰﯿﻧ و مﺮﺗﺎﻧاد ﺎﻤﺷ زا ﻪﮐ ﻢﯾﻮﮕﻧ ﻦﻣ .
ﺪﻧﺪﯿﺳﺮﭘ ﺎﻤﮑﺣ :
نآ دﻮﺑ ﻪﻧﻮﮕﭼ
يﻮﮔزﺎﺑ ؟ نﺎﺘﺳاد .
« )
،يﺮﯿﻬﻇ 1362 : 49 (
-
» و ﯽﻣ ﺶﯿـﭘ قﺎـﻋ ﺪـﻧزﺮﻓ و ﻒﻠﺧﺎـﻧ ﺮﺴﭘ زا ار رزﺎﮔ نآ ﯽﮐ ﺪﯾآ ﺶﯿﭘ تﺎﻣﺎﻘﻣ نﺎﻤﻫ هداﺰﻫﺎﺷ تﻻﺎﺤﻣ و ارزو تﻻﺎﻘﻣ ﺐﺒﺴﺑ ﯽﮐ ﻢﺳﺮﺗ
ﺪﻣآ .
؟ نآ دﻮﺑ ﻪﻧﻮﮕﭼ ﯽﮐ ﺪﯿﺳﺮﭘ هﺎﺷ .
« ) نﺎﻤﻫ : 113 (
1 - 3 - نﺎﺘﺳاد ﺖﻠﻋ نﺎﯿﺑ
بﺎﺘﮐ ﺮﮕﯾد لاور ﻪﺑ يﺎﻫ
ﺪﻨﯾﻮﮔ ﻪﺑﺎﺸﻣ ة
نﺎﺘﺳاد ، نﺎﯾﺎﭘ رد ﺶﯾﻮﺧ رﺎﺘﻔﮔ زا ،
ﻞﻤﻋ ﻪﺑ يﺮﯿﮔ ﻪﺠﯿﺘﻧ ﯽﻣ
دروآ :
-
» لﺎـﻌﺘﻓا و قرز و اﺮﺘﻓاو روز ﺎﺗ مﺪﯿﻧارﺬﮔ نآ زا رﺎﯾﺮﻬﺷ ﻊﻤﺳ ﺮﺑ دﻮﺑ لﺰﻫ ترﻮﺻ رد ﯽﮐ لﺰﺟ ﻞﺼﻓ ﻦﯾا و ﻢﺘﻔﮔ نآ ﺮﻬﺑ زا نﺎﺘﺳاد ﻦﯾا
ددﺮﮔ ﻦﺷور ﯽﻠﻋا يار ﺮﺑ نﺎﻧز .
« ) ،يﺮﯿﻬﻇ 1362 : 111 (
-
» زا نﺎـﺸﯾا ﻞـﻤﻋ و ﻞـﯿﺣ و ﺖﺳا نوﺮﯿﺑ ﺪﻋ و ﺪﺣ زا نﺎﻧز ﺮﮑﻣ ﯽﮐ ددﺮﮔ رﺮﻘﻣ ار هﺎﺷ يارآ نﺎﻬﺟ يار ﺎﺗ ﻢﺘﻔﮔ نآ ﺮﻬﺑ زا ﺖﯾﺎﮑﺣ ﻦﯾا
نوﺰﻓا رﺰﺣ و ﺮﺼﺣ .
« ) نﺎﻤﻫ : 197 (
۶
-
» زاﺪﻧا و ﺮﮑﻣ ﻪﻬﯾﺪﺑ زا هﺎﺷدﺎﭘ ﯽﻠﻋا يار ﺎﺗ ﻢﺘﻔﮔ نآ ﺮﻬﺑ زا ﻪﻧﺎﺴﻓا ﻦﯾا ة
ﻦﯿـﻨﭼ ﺮﺑ نﺎﺸﯾا لﻮﻘﺑ و ﺪﻧﺎﻤﻧ ﻞﻓﺎﻏ نﺎﻧز رﺪﻏ ماﺪـﻗا ﯽﺘـﺳﺎﯿﺳ
ددﺮﮔ ﺐﻃﺎﺨﻣ و مﻮﻣﺬﻣ و ﺐﻗﺎﻌﻣ و مﻮﻠﻣ ﺐﯿﻘﻋ و ﺎﯿﻧد رد و دﻮﺒﻧ ﻦﮑﻤﻣ نآ كراﺪﺗ ﯽﮐ ﺪﻨﯿﺒﻧ ﺰﯾﺎﺟ .
« ) نﺎﻤﻫ : 160 (
1 - 4 - مﻼﮐ ﻞﯾﻮﻄﺗ
لﻮﻓا ﻪﺑ ﻂﻠﺴﺗ ﻦﯾا ﯽﻫﺎﮔ ﺎﻣا دراد رﺎﯿﺘﺧا رد ار ﻢﻠﻗ نﺎﻨﻋ ﻪﭼ ﺮﮔا هﺪﻨﺴﯾﻮﻧ ﯽﻣ
ﺪﯾاﺮﮔ . ﻪـﺑ و ﻪـﺘﻓﺮﮔ ﺶﯿـﭘ رد نﺎـﯿﻐﻃ هار هدﺎﺸﮔ ﺮﺳ ﻢﻠﻗ
ﻣ بﺎﻨﻃا ﻞﻤ ﯽﻣ هﺎﺷ ﺲﯾدرﻮﮐ لﺪﻋ نﺎﯿﺑ رد ًﻼﺜﻣ ﺪﯾاﺮﮔ ،
تﺎﺤﻔﺻ 33 - 34 باﻮـﺟ نﺎـﯿﺑ مﺎﮕﻨﻫ رد ﺎﯾ و ﺖﺳا هداد صﺎﺼﺘﺧا ﺮﻣا ﻦﯾا ﻪﺑ ار
ﺖﺳا هداد صﺎﺼﺘﺧا ار ﻢﯿﻧو ﻪﺤﻔﺻ ﮏﯾ لﺰﻨﻣ رﻮﻣا زا ﯽﻧﺎﺒﻬﮕﻧ ياﺮﺑ ﺶﺒﺣﺎﺻ ﺖﺳاﻮﺧرد ﻪﺑ ﯽﻃﻮﻃ لﻮﺒﻗ .)
ﺺﺻ 94 - 95 (
1 - 5 - ﻦﺘﻣ ﻦﻤﺿ لﺎﺜﻣ ندروآ
ﻦﯾا رد ﻦﺘﻣ ﻦﻤﺿ لﺎﺜﻣ ندروآ ﻢﺸﭼ ﻪﺑ ناواﺮﻓ ﺰﯿﻧ ﺮﺛا
ﯽﻣ دراﺪﻧ ﯽﻧاﺪﻨﭼ مﺎﮑﺤﺘﺳا ﺪﻨﭼﺮﻫ درﻮﺧ .
ﻧﻮﻤﻧ ﻪ يﺎﻫ نآ :
-
» دﻮﺑ رﻮﺧرد و ﻪﺘﺴﯾﺎﺷ ﺪﻨﭼ ﺮﻫ ﺪﯿﭙﺳ زﺎﺑ ﮏﻧآ ﺮﻬﺑ زا ،
ﻞـﺟﻼﺟ ﺪـﺑﺎﯿﻧ ﺐﯾﺬـﻬﺗ و ﺐـﯾدﺄﺗ و ﺖـﺿﺎﯾر ﺮﺑ و ﺪﺸﮑﻧ يراﺪﯿﺑ و ﻢﯿﻠﻌﺗ ﺞﻧر ﺎﺗ
رز ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و ﺪﻧزﺎﺴﻧ وا ﺐﮐﺮﻣ ﻦﯿﻃﻼﺳ ﺖﺳد زا و ﺪﻧﺪﻨﺒﻧ وا يﺎﭘ ﺮﺑ ﻦﯾرز و جﺰـﺘﻤﻣ نﺎـﮐ تروﺪـﮐ ﺎﺑ ﺪﻧرآ نوﺮﯿﺑ نﺪﻌﻣ زا نﻮﭼ هﺮﻘﻧو
ﺗﻮﺑ رد ﺎﺗ ﺪﺷﺎﺑ ﻂﻠﺘﺨﻣ ﮥ
لﺎـﺨﻠﺧ ﻖﺤﺘـﺴﻣ و دﻮـﺸﻧ ﯽﻓﺎـﺻ و ﺺﻟﺎﺧ ﺪﻨﻧادﺮﮕﻧ اﺪﺟ يو زا تروﺪﮐ و ﺶﻏ ﺶﺗآ ﺖﯾﻮﻘﺘﺑ و ﺪﻨﻬﻨﻧ نﺎﺤﺘﻣا
ددﺮﮕﻧ نﺎﻫﺎﺷ جﺎﺗ و نﺎﺳوﺮﻋ .
« )
،يﺮﯿﻬﻇ 1362 : 44 (
-
» ﮕﻤﻏ كﺎﺧ رد ﯽﮐ ﻦﻫآ نﻮﭼ ﺪﻨﮐ لﻮﺒﻗ ﻢﯿﻠﻌﺗ ﯽﮐ ﺖﺳا ﻞﯿﺤﺘﺴﻣ ﺪﻧﺎﻤﺑ ﻦﯿ
. ﺪـﻧﺎﻤﺑ ﺮﺗﺮﯾد ﺮﮔا و درآ ﺮﺑ رﺎﮕﻧز دﺮﮔ ،
وا ﺮﻫﻮـﺟ ﯽﻣﺎـﻤﺘﺑ
دﺮﯾﺬﭙﻧ صﻼﺧاو حﻼﺻا وراد و ﺶﺗآ ﺎﺑ نآ زا ﺪﻌﺑ و درﻮﺨﺑ ﮓﻧژ .)
نﺎﻤﻫ : 45 - 46 (
-
» ﯽﻫد هﻮﮐ رد يزاوآ ﺮﺧآ ،
ﯽﻨﮐ هﺎﭼ ﮓﯾر ﻞﺗ رد و ﺪﻫد زﺎﺑ اﺪﺻ ،
ﻢـﮐ ﺮﺛا ار ﻪﻣﺎﻧ دﺎﺑﺪﻨﺳ ﻦﯿﻘﻠﺗ ﺖﺿﺎﻓا و ﻢﯿﻠﻌﺗ تدﺎﻓا و ﺪﯾآ ﺪﯾﺪﭘ ﯽﺑآ
آ زا دﻮﺒﻧ ن . « ) نﺎﻤﻫ : 54 (
-
» ﺖﺳا ﻪﻣاﺪﻗ كﺎﮑﻄﺻا و ﺪﻧز كﺎﮑﺘﺣا ﺐﺒﺳ ار ﺶﺗآ تراﺮﺷ ﯽﮐ نآ ﺎﺑ و ،
ﺪـﯾآ دﻮـﺟو رد رﻮـﻬﻇ يﺎـﻀﻓ رد مﺪﻋ ﻢﺘﮐ زا نﻮﭼ ،
ار ﻦـﻫآ
بﺎﯿﺳآ ار ﮓﻨﺳ و مﻮﻣ ﯽﻣ
ﺪﻨﮐ . « ) نﺎﻤﻫ : 199 (
1 - 6 - رﺎﺼﺘﺧا زا ﺲﭘ ﺢﯿﺿﻮﺗ
ﺖﺳا ﻪﺘﺴﺟ هﺮﻬﺑ يﺪﺣ ﺎﺗ هﻮﯿﺷ ﻦﯾزا ﺰﯿﻧ بﺎﺘﮐ ﻦﯾا .
ﻧﻮﻤﻧ ﻪ يﺎﻫ نآ :
-
» دﻮﺸﻧ مﺎﻤﺗ ﺎﺗ ﯽﮐ ﺖﺳرﺎﮐ ﺪﻨﭼ ،
ﺪﯾﺎﯿﻧ مزﻻ مذو حﺪﻣ يو ﺮﺑ ؛
عﺎﺠـﺷ ﺮﮕﯾﺪـﺳ ﺪﻬﻨﻧ ﻞﻤﺣ ﺎﺗ ﻪﻠﻣﺎﺣ نز ﺮﮕﯾد ددﺮﮕﻧ ﻢﻀﻬﻨﻣ ﺎﺗ اﺬﻏ لوا
دﺮﯿﮕﻧ ﺮﺑ لﺰﻧ و ﻊﯾرو ﻢﺨﺗ و رﺬﺑ زا ﺎﺗ ﺮﮔزﺮﺑ مرﺎﻬﭼ ﺪﯾﺎﯿﻧ نوﺮﯿﺑ فﺎﺼﻣ زا ﺎﺗ .
« )
،يﺮﯿﻬﻇ 1362:92 (
-
» دﻮﺒﻧ دﻮﺟﻮﻣ ﺰﯿﭼ ﺞﻨﭘ ﯽﮐ يﺮﻬﺷ رد ﯽﮐ ﺪﻧا ﻪﺘﻔﮔ ﻦﯿﻨﭼ ﺎﻤﻠﻋ
، ﺪﺷﺎﺒﻧ ﻞﻗﺎﻋ ﻊﺿﻮﻣ .
ردﺎـﻗ ﺲﯾﺎـﺳ ﯽـﻟاو و ﻞـﻗﺎﻋ ﯽﻫﺎـﺷدﺎﭘ لوا .
مود
بآ يﺎﻫ ﻢﯿﺣر ﻢﯾﺮﮐ ﻢﻌﻨﻣ ﺞﻨﭘ ﻖﻔﺸﻣ قذﺎﺣ ﺐﯿﺒﻃ مرﺎﻬﭼ و عرو ﺎﺑ ﻊﻤﻃ ﯽﺑ ﻞﻣﺎﻋ ﻢﻟﺎﻋ مﻮﺳ و ﺪﻨﻣوﺮﺑ ناور .
« ) نﺎﻤﻫ : 64 (
-
» ﯽﻟﻮﺘﺴﻣ يو ﺮﺑ ﺐﻀﻏ ﯽﮐ هﺎﺷدﺎﭘ و دﺮﯿﮔ عﺎﻔﺗرا ﯽﮐ ﺶﺗآ و ﺪﯾا رد جﻮﻤﺑ ﯽﮐ ﺎﯾرد ﺎﺑ دﻮﺒﻧ نﺎﻣا ﺰﯿﭼ ﻪﺳ ﺎﺑ دﻮﺷ
. « ) نﺎﻤﻫ : 82 (
1 - 7 - ﻦﺘﻣ ﻦﻤﺿ تﺎﯿﺑا نﺪﻣآ
بﺎﺘﮐ رﻮﻄﺳ نﺎﯿﻣ رد ﺪﻧا هﺪﺷ شزادﺮﭘ ناﺮﯾا رد ﻪﮐ ﮏﺒﺳ ﻦﯾا رﺎﺛآ ﺮﮕﯾد لاور ﻪﺑ هﺪﻨﺴﯾﻮﻧ ،
تﺎـﯿﺑا ﻦﯾا ﻪﮐ ﺖﺳا ﻪﺘﺴﺟ دﺎﻨﺘﺳا ﯽﺗﺎﯿﺑا ﻪﺑ
ﮏﺒـﺳ ﻦـﯾا رﺎـﺛآ ﺮﯾﺎـﺳ رد ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﯽﺗﺎﯿﺑا نﺎﻤﻫ تﺎﯿﺑا ﻦﯾا ﯽﻫﺎﮔ و ﺪﻨﺘﺴﻫ ﯽﺳرﺎﻓ و ﯽﺑﺮﻋ بوﺎﻨﺗ ﻪﺑ ،
هﺪـﻣآ ﺪـﻧا . نﺎﺘـﺳاد رد ًﻼﺜـﻣ
ﯽﻃﻮﻃ و نز ﺎﺑ ياﺪﺧﺪﮐ ،
ﺖﺳا هﺪﻣآ ﮓﻨﺗ ﻪﺑ ﯽﻃﻮﻃ ﯽﯾﻮﮔ ﺖﻗاﺪﺻ زا ﻪﻧﺎﺧ ﺐﺣﺎﺻ ،
نﺎﺑز ﺮﺑ ار ﺖﯿﺑ ﻦﯾا ﯽﻣ
دروآ :
يا ﻪﺘﺨﯿﮕﻧا ﻮﺗ ﻪﮐ ار ﻼﺑ دﺮﮔ ﻦﯾا ﺪﻧﺎﺸﻨﻧ وﺮﻓ ﻪﻟﺎﺳ ﺪﺻ ود نارﺎﺑ )
،يﺮﯿﻬﻇ 1362:98 (
ﻪﻠﯿﻠﮐ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﺘﯿﺑ ًﺎﻘﯿﻗد ﻦﯾا و
ﻪﺑ ﻪﻨﻣد يﺰﯿﮕﻧا ﻪﻨﺘﻓ نﺪﯾد زا ﺲﭘ وا
ﯽﻣ ﺪﯾﻮﮔ )
،ﯽﺸﻨﻣ ﻪﻨﻣدو ﻪﻠﯿﻠﮐ 1374:114
(
1 - 8 - ندروآ
» ي « ﺎﻫ ﺖﻔﺻ ﯽﺧﺮﺑ رد ﯽﻧﺎﯾﺎﭘ
هﺪﻫﺎﺸﻣ ﮏﺒﺳ ﻦﯾا رﺎﺛآ زا ﯽﺧﺮﺑرد ﻪﮐ ﯽﯾﺎﻫ ﯽﮔﮋﯾو ﻪﻠﻤﺟ زا ﯽﻣ
دﻮﺷ ، ﺎﻫ ﺖﻔﺻ ﯽﺧﺮﺑ نﺎﯾﺎﭘ رد ﻪﮐ ﺖﺳا نآ ،
» ﯽﯾﺎﯾ
« ﯽﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ﻪﮐ ﺪﯾآ
ﯽﻣ ﺪﺳر ، ار قاﺮﻏا ﯽﻨﻌﻣ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﯽﻣ
ﺪﻧﺎﺳر . ﮐ رد نآ زا ﯽﯾا ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﻨﻣدو ﻪﻠﯿﻠ
:
» يدﺮﺑ هﺪﺠﺳ ﺶﺧر ﺶﯿﭘ بﺎﺘﻗآ و يﺪﯾدزد رﻮﻧ وا شﻮﮔﺎﻨﺑ زا بﺎﺘﻫﺎﻣ .
يﺰﯾوآ لد ،
يزوﺮـﻓا ﺲـﻠﺠﻣ ،يراﻮﺧ ﺮﮕﺟ ،
يزﻮـﺳ نﺎـﻬﺟ ....
«
)
،ﯽﺸﻨﻣ 1374 : 75 (
ﻪﻣﺎﻧدﺎﺑ ﺪﻨﺳ رد نآ زا ﯽﯾﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ و :
٧
» ﯽﻌﺒﻃ كزﺎﻧ ﻦﯾا زا ﯿﮔ هدﺮﺧ ،
ﯽﯾﻮﺧ ﺪﺑ ،ﯽﯾﻮﺟ ﺐﯿﻋ ،يﺮ
،...
« )
،يﺮﯿﻬﻇ 1362:206 (
» ﺮﺳ ﻦﯾا زا ﯽﻣاﺮﺧ ﺶﮐ ،ﯽﯾﻻﺎﺑ
، ﯽﯾور ﺎﺒﯾز
،.
....
« ) نﺎﻤﻫ : 212 (
2 - ﯽﮔﮋﯾو يﺎﻫ ﻪﻣﺎﻧدﺎﺑﺪﻨﺳ ﯽﯾاﻮﺘﺤﻣ
نآ ياﻮﺘﺤﻣ درﻮﻣ رد ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﯾﺎﻫ بﺎﺘﮐ نآ زا ﻪﻣﺎﻧدﺎﺑﺪﻨﺳ ﯽﻣ
ﺖﺷﻮﻧ ناواﺮﻓ ناﻮﺗ ؛
غاﺮـﺳ يﺪـﻨﻫ نﺎﺘﺳاد ﯽﮔﮋﯾو زا ﻪﮐ ار ﻪﭼ ﺮﻫ نﻮﭼ
ﻢﯾراد
، ﯽﻣ بﺎﺘﮐ ﻦﯾا ﺖﻬﺟ ﻦﯾا زا و ﺖﻓﺎﯾ نآ رد ناﻮﺗ ،
يﺪﻨﻫ ﺮﺛا ﮏﯾ ﻪـﮐ ار ﻪﭼ نآ ﺮﻫ دﻮﺧ قﻼﺧ ﻦﻫذ ﺎﺑ نآ ﻒّﻟﺆﻣ ﻪﮐ ﺖﺳا رﺎﯿﻋ مﺎﻤﺗ
مزﻻ ﯽﻣ ﺖﺳا ﻪﺘﺴﻧاد ،
ﺖﺳا هدﺮﮐ يروآ دﺮﮔ يا ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ رد .
نﺎﺘﺳاد ﺮﯾﺎﺳ زا ار ﺮﺛا ﻦﯾا توﺎﻔﺗ ناﺰﯿﻣ يﺎﻫ
نﺎﺘـﺳاد زا يداﺪـﻌﺗ رد هﺪﻨﺴﯾﻮﻧ ﻪﮐ نآ زا ﺮﯿﻏ ﺖﺴﻧاد ﻢﮐ رﺎﯿﺴﺑ ﺪﯾﺎﺑ ﺚﺤﺑ درﻮﻣ ﺎـﻫ
نﻮـﭼ
ﺎﺑ نﺎﺑ ﻪﺑﺎﻣﺮﮔ دﺮﻣ نﺎﺘﺳاد هداﺰﻫﺎﺷ و ﺶﯾﻮﺧ نز
، ﺮﯾاد زا ة جرﺎﺧ فﺎﻔﻋ ﯽﻣ
ﯽﻧﺎﺘـﺳاد رد ﺐﺷ ﮏﯾو راﺰﻫ زا ﺮﯿﻏ ار يدراﻮﻣ ﻦﯿﻨﭼ ﻪﮐ دﻮﺷ
مراﺪﻧ غاﺮﺳ ﺮﮕﯾد .
ار ﻪﻣﺎﻧ دﺎﺑ ﺪﻨﺳ ياﻮﺘﺤﻣ رد حﺮﻄﻣ دراﻮﻣ ﻢﻫا ﯽﻣ
دﺮﮐ ﻪﺻﻼﺧ ﺮﯾز دراﻮﻣ رد ناﻮﺗ :
2 - 1 - نﺎﻧز
ﻢﯿﻨﮐ ﻪﺻﻼﺧ ترﺎﺒﻋ ﮏﯾ رد ار ﻪﻣﺎﻧ دﺎﺑﺪﻨﺳ عﻮﺿﻮﻣ ﻢﯿﻫاﻮﺨﺑ ﺮﮔا ،
ﯽﺑ نﺎﺘـﺳاد زا ﺮﯿﻏ و ﺖﺳا نﺎﻧز يرﺎﮑﻣ و ﺐﯾﺎﻌﻣ نﺎﯿﺑ ترﺎﺒﻋ نآ ﮏﺷ
ﺪﻨﮑﯿﻣ ﻮﮔ زﺎﺑ ارزو ﺐﯾﺎﻌﻣ نﺎﯿﺑ رد كﺰﯿﻨﮐ ﻪﮐ ﯽﯾﺎﻫ ،
رﺎﺑ رد بﺎﺘﮐ ﻞﮐ ة
ﺖﺳا عﻮﺿﻮﻣ ﻦﯾا .
ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد نﺎﮑﻣا ﻪﺒﻌﺟ رد ﻪﮐ يﺮﯿﺗ ﺮﻫ و ﺖﺳا هدﺮﮑﻧ يراﺬﮔ وﺮﻓ دﻮﺧ ﺐﻠﻄﻣ يﺎﻘﻟا ياﺮﺑ ﯽﺷﻼﺗ ﭻﯿﻫ زا هﺪﻨﺴﯾﻮﻧ ،
ﻪﮐ ﺖﺳا ﻪﺘﺧادﺮﭘ
ﺪﻧاﻮﺘﺑ ﺪﻧﺎﺸﻨﺑ ﯽﺳﺮﮐ ﻪﺑ ار دﻮﺧ ﺮﻈﻧ .
نﺎﺘﺳاد رد يﺎﻫ
بﺎﺘﮐ ، ﺼﻗ نﺎﻧز ﺖﻠﯿﺣ ﻪ
ﺎﻫ
ًﻼﻤﻋ نادﺮﻣ و ﺖﺳا ﻂﯿﺤﻣ نادﺮﻣ ﯽﻣﺎﻤﺗ ﺮﺑ ﭽﯾزﺎﺑ
ﻪ يﺎـﻫ
ﺪﻨﻧﺎﻧز ﻦﯾا ﺖﺳد رد .
نﺎﻧز ﺖﻠﯿﺣ يروآ ﻊﻤﺟ فﺮﺻ ار دﻮﺧ ﺮﻤﻋ مﺎﻤﺗ ﻪﮐ دﺮﻣ نآ ﺖﯾﺎﮑﺣ رد ﻪﮐ ﺖﺳﺎﺟ نآ ﺐﻟﺎﺟ ﯽﻣ
وﺪﻨﮐ رﻮﻄﻗ ﯽﺑﺎﺘﮐ
درﻮﻣ ﻦﯾا رد ﯽﻣ
درﺎﮕﻧ دﻮﺧ ، ﯽﻧز ﺐﻧﺎﺟ زا ﺪﯾﺪﺟ يا ﻪﻠﯿﺣ رﺎﺘﻓﺮﮔ دﺮﻣ ﯽﻣ
ﻪـﺑ و ﺖـﺳا هدروﺎـﯿﻧ دﻮـﺧ ﺐـﺘﮐ رد ار نآ لﺎﺣ ﻪﺑ ﺎﺗ ﻪﮐ دﻮﺷ
ﯾا تازﺎﺠﻣ ﺖﻠﻔﻏ ﻦ
، هدﻮﻬﯿﺑ قاروا ﺮﺘﻓد ﯽﻣ
هرﺎﭘ هرﺎﭘ ار دﻮﺧ بﺎﺘﮐ و ﺪﯾﻮﺷ ﯽﻣ
ﺪﻨﮐ .) ص 270 (
ﺖﻗو يﺎﻀﺘﻗا ﻪﺑ نﺎﻧز ﻦﯾا ﺖﻠﯿﺣ نﺎﻨﭼ نآ ،
يﺎﻫ ﺶﯿﭘ رد ﯽﻣ يﻮﺷ ﺖﯾﺎﻬﻧ رد ﻪﮐ ﺪﻧﺮﯿﮔ يﺎﻫ
ﻦﯾا هرﺎﮐﺪﺑ نﺎﻧز ﻪـﻠﯿﺣ ﻦﯾا زا هﺪﻧﺎﻣرد ﻪﮐ ﺪﻧا
ﺎﻫ ، راﺬﺘﻋا ﺎﺑ نﺎﺑز ﯽﻣ
ﺪﻨﯾﺎﺸﮔ . ار نﺎﻧز ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﻞﯾﺎﺴﻣ ﻢﻫا ﯽﻣ
ﺮﺑ ﻦﯿﻨﭼ ناﻮﺗ دﺮﻤﺷ
:
2 - 1 - 1 - ﯽﯾﺎﺒﯾز
ﺪﻨﯾﺎﺒﯾز لﻮﻤﻌﻣ ﻖﺒﻃ نﺎﻧز :
-
» ﻮﺸﻌﻣ ﻪﺸﯿﭘ يﺮﮑﺸﻟ دﻮﺑ يدﺮﻣ ﻪﻗ
كﺎﻧ ﻪﻤﺷﺮﮐ و نوزﻮﻣ ﺖﺷاد يا ،
رد ﻞﮔ نﻮﭼ ﻦﺴﺣ رد كﻻﺎﭼ و ترﻮﺻ ﻒﯿﻄﻟ و ﻒـﻄﻟ ردو رﺎﻬﺑﻮﻧ
ﺑﻮﺠﻋا فﺮﻇ ﮥ
رﺎﮔزور . « )
،يﺮﯿﻬﻇ 1362 : 102 (
-
» لﺎﻤﺟ ﺎﺑ ﺪﯾد ﯽﮐﺰﯿﻨﮐ ،
لﻻد ﺎﺒﯾز ، يﻮﻣ ﺮﺒﻨﻋ ،
راﺪﯾد ﺪﯿﺷرﻮﺧ ،
ماﺮﺧ ﺶﮐ رﺎﺘﻓر ﮏﺒﺳ ،
ماﺪﻧا ﻢﯿﺳ .
« ) نﺎﻤﻫ : 138 (
-
» ﻒﻄﻟ رد و دﻮﺑ ﻞﺜﻣ ﯽﺑ ترﻮﺻو ﻦﺴﺣ رد ﮏﻧﺎﻨﭼ لﺎﻤﺟ ﺎﺑ ﯽﻟﺎﯿﻋ ار وا و دﻮﺑ يﺮﮑﺸﻟ يدﺮﻣ ﺖﺌﯿﻫ
ـﭼﺎﺒﯾد وا ﻖﻠُﺧ و ﻖﻠَﺧ ﺮﯿﻈﻧ ﯽﺑ ﮥ
ﺤﺗﺎﻓ وا ﻞﯾﺎﺨﻣ و ﻞﯾﺎﻤﺷ و ﺖﻓﺎﻄﻟ ﮥ
ﺖﻓاﺮﻇ ﻒﺤﺼﻣ .
ﻞﮔ ، يدﺮـﮐ وا لﺎﺜﻣ ﯽﺑ لﺎﻤﺟ قﺮﺸﻣ زا عﻮﻠﻃ هﺎﻣ و يدﺮﺑ وا رﺎﺴﺧر راﺬﻋ زا ﮓﻧر .
«
) نﺎﻤﻫ : 149 (
-
» و ناﺪﻟو نﻮﭼ و رﻮﺼﻗ رد رﻮﺣ نﻮﭼ ﺪﯾد يﺮﺘﺧد نﺎﻨﺟ رد نﺎﻤﻠﻏ
. ﻣ ﻢﻟﺎﻋ ﺶﻔﻟز يﻮﺑ و هدﺮﮐ رﻮﻨﻣ نﺎﻬﺟ ﺶﻟﺎﻤﺟ رﻮﻧ ﺮـّﺨﺒﺘﻣ و ﺮـﻄﻌ
هﺪﯿﻧادﺮﮔ . « ) نﺎﻤﻫ : 180 (
2 - 1 - 2 - ﺖﻧﺎﯿﺧ
ﻮﯿﺷ ﻪﺑ ة نﺎﺘﺳاد يﺎﻫ يﺪﻨﻫ ، ﺮﯾاد زا نﺎﻧز زا ﯽﺧﺮﺑ ة
ﺖـﻗﺎﻓر حﺮـﻃ ﺮﮕﯾد ﯽﻧادﺮﻣ ﺎﺑ و هﺪﺷ جرﺎﺧ فﺎﻔﻋ ﯽـﻣ
ﺪـﻧﺰﯾر . ﯽﻧاﺮﻫﻮـﺷ نﺎـﻧز ﻦـﯾا
ﯽﺘﻔﻋ ﯽﺑ هار رد مﺪﻗ ﻦﻨﻔﺗ ﺎﯾ و سﻮﻫ هار زا و ﺪﻧراد ﺪﻨﻤﺗوﺮﺛ و ﺺّﺨﺸﺘﻣ ﯽﻣ
ﺪﻧراﺬﮔ . ﻪﻧﻮﻤﻧ زا ﯽﯾﺎﻫ نآ ﺎﻫ :
-
» ﺎـﺑ و يدز تﺎـﻤﻬﻧ و تاﻮﻬـﺷ لﻮـﻬﺠﻣ قﺮﻃ ﺮﺑ و يدﻮﻤﻧ ﯽﻧﺎﺴﻔﻧ ﺲﺟاﻮﻫ ﺖﻘﻓاﻮﻣ و ﯽﻧﺎﻄﯿﺷ سوﺎﺳو ﺖﻌﺑﺎﺘﻣ ﯽﮐ ﺖﺷاد ﯽﻧز يدﺮﻣ
ﻖﺸﻋ لﺎﻤﺟ ﺎﺑ نادﺮﻣا و ﻂﺧﻮﻧ نﺎﻧاﻮﺟ ﺎﻫ
ﯽﺘﺧﺎﺑ . « )
،يﺮﯿﻬﻇ 1362 : 86 (
-
» رﺎﮔزور يﺎﻨﺑا تدﺎﻋ ﺮﺑ ﺖﺷاد ﯽﻧز ،
عﺎﺘﺒﺘـﺳا و يدﺎـﻬﻧ ﺮـﺘﺧاﺮﻓ مﺎـﮔ ﺖﻤﻌﻧ و تاﻮﻬﺷ ﺖﻌﺑﺎﺘﻣ رد دﻮـﺧ رﺎـﮔزور مزاﻮـﻟ زا ﺐـﻌﻟو ﻮـﻬﻟ
يدﺮﻤﺷ . « ) نﺎﻤﻫ : 129 (
٨
-
» يرﺎﯾ هﺎﺑور هﺪﻋﻮﺑ دﻮﺑ ﯽﻧز ار وا ،ﺑ
ﻪ زا دﻮﺑ ﯽﻗﻮﺸﻌﻣ ار وا و نارﺎﮑﻫﺎﻨﮔ ﺐﺷ نﻮﭼ ﻒﻟز و نارﺎﮐﻮﮑﯿﻧ زور نﻮﭼ يور يرﺎﮑﺷ ﺮﯿﺷ هﻮﺸﻋ
ﯽﯾﻻﺎﺑ و ﺮﺳ ﻦﯾا ،
ﯽﻣاﺮﺧ ﺶﮐ ،
ﯽﯾورﺎﺒﯾز . « ) نﺎﻤﻫ : 212 (
2 - 1 - 3 - نازﻮﺠﻋ ﺶﻘﻧ
ﺖﻬﺟ ﻦﯾا زا ،
ﺖﺴﻫ مﺮﻃﺎﺧ رد ﻪﮐ نﺎﻨﭼ نآ و ﺖﺴﻧاد ﺐﺷ ﮏﯾو راﺰﻫ ﮓﻨﺳ ﻢﻫ ﺪﯾﺎﺑ ار ﻪﻣﺎﻧ دﺎﺑﺪﻨﺳ ،
ﯿﻘﺑ رد ﮥ ﮏﺒـﺳ ﻦـﯾا رﺎﺛآ ،
يﺮـﯿﻈﻧ
مراﺪﻧ غاﺮﺳ نآ ياﺮﺑ .
ﻪﺑﺮﺠﺗ ﺐﺣﺎﺻ نﺎﻧزﺮﯿﭘ ﻦﯾا ﻪﺑﺮﺠﺗ ﻦﯾا و ﺪﻧا
، ﻠﯿﺣ ﺮﺑ دازﺎﻣ ﮥ
ﻧﺎﻧز ﯽﺗاذ يﺮﮔ ﮥ
نآ ﺖﺳﺎﻫ . نآرﺎﮐ ﺎﻫ جرﺎﺧ ﻂﺑاور ﻢﯿﮑﺤﺗ
و ﺖﯿﺴﻨﺟ ﺐﺒﺳ ﻪﺑ و ﺖﺳا عﺮﺷو فﺮﻋ زا ناﻮﻧﺎﺑ ﻦﯾا ﺎﺑ ﯽﻧﺎﺴﻤﻫ
، نآ رﻮﺼﻗ و و لزﺎﻨﻣ رد ﯽﺘﺣار ﻪﺑ ﺎـﻫ
ﯽـﺘﺣار ﻪـﺑ و ﺪـﻧراد ﺪـﻣآو ﺖـﻓر
ﺎﻔﯾا ار ﻪﻄﺳاو ﺶﻘﻧ ﯽﻣ
ﺪﻨﻨﮐ .
ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﺖﺳا ﯽﻌﯿﺒﻃ نﺎﺘﺳاد ﻦﯾا رد نﺎﻧز ﯽﻔﻨﻣ ﺶﻘﻧ ﻪﺑ
ﺎﻫ ، ﻒﻋﺎﻀﻣ ناﺮﯿﭘ هﺪﻨﮔ ﻦﯾا ﯽﻔﻨﻣ ﯽﮔﮋﯾو ﯽﻣ
دﻮﺷ ؛ ـﺴﻨﺟ ﺖـﻬﺟ ﻪـﺑ ﻢﻫ و ﺖﯿ
ﻪﻠﯿﺣ ﺖﻬﺟ ﻪﺑ ﻢﻫ يﺮﮔ
. ﻪﻧﻮﻤﻧ ا نآ زا ي ﺎﻫ نﺎﺸﻟﺎﻤﻋا و :
-
» ﺮﯿﭘ هﺪﻨﮔ ، دﺮﮐ مﻮﻠﻌﻣ وا جﻼﻋ و ﺪﯾﺪﺑ وا جاﺰﻣ .
ﺖﻔﮔ : ﺑ ﺖﺳا يزاﺰﺑ نز ﻦﯾا يﻮﺷ ﻪ
ﻊﺿﻮﻣ نﻼﻓ .
ﺪـﻨﮐ زاوﺮـﭘ ﺢﺒـﺻ ﺐﻬـﺷا ﯽﮐ ادﺮﻓ ،
و
دﻮﺷ نﺎﻬﻨﭘ مﺪﻋ نﺎﯿﺷآ رد وا ﺐﯿﻬﻧ زا مﺎﺷ باﺮﻏ ،
ﺪﯾﻮﮔ ﯽﮐ ﺎﻬﺑ ﺮﻬﺑ ﯽﺘﻤﯿﻗ ﺲﻠﻃا ،زاﺰﺑ نآ زا و يآ ﺎﺟ نآ ﻮﺗ ،
زا ﯽـﮐ يﻮﮔ ﻦﯿﻨﭼ و ﺮﺨﺑ
د ياﺮﺑ ﯽﺘﺳو ﯽﻣ مﺮﺧ . يﻮﮕﺑ و هد ﻦﻤﺑ ﻪﻣﺎﺟ ﺲﭘ :
ﺎـﺗ ﺪـﯾآ زاﺮﻓ ﻪﭼ اﺮﻣ نآ زا ﺪﻌﺑ ﺎﺗ ﻦﮐ ﺪﯿﻬﻤﺗ رﺎﯿﺴﺑ رﺬﻋ و نﺎﺳر ﺎﻣ ﺖﺳوﺪﺑ ﻪﻣﺎﺟ ﻦﯾا
ﺪﯾﺎﻤﻧ يور ﺖﺤﻠﺼﻣ و ﺪﻨﮐ ﺎﻀﺘﻗا ﺖﻗو ﮏﻧﺎﻨﭼ نآ ﺮﯿﺑﺪﺗ ،
ﻢﻨﮐ ﻢﯾﺪﻘﺗ .«
)
،يﺮﯿﻬﻇ 1362 : 238 - 239 (
2 - 1 - 4 - ﯽﻠﮐ رﻮﻃ ﻪﺑ نﺎﻧﺰﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﯽﻔﻨﻣ هﺎﮔﺪﯾد
رد ﺐﻠﻄﻣ ﻦﯾا ﺢﯿﺿﻮﺗ ﻞﻘﻧ دﻮﺼﻘﻣ ﺎﺟ ﻦﯾا رد و ﺪﻣآ ﻦﯿﺸﯿﭘ تﺎﺤﻔﺻ
نﺎﺘﺳاد نﺎﻧﺎﻣﺮﻬﻗ نﺎﺑز زا ﯽﺗﻼﻤﺟ نآ هﺎﮔﺪﯾد ﺎﺗ ﺖﺳﺎﻫ
ﺎﻫ ﯽـﮑﯿﻧ ﻪﺑ
دﻮﺷ كرد :
-
» رﺎـﺘﻔﮐ نﻮـﭼ رﺎـﺘﻔﮔ ﻞـﯾﺎﺒﺤﺑ ار ﻼـﻘﻋ و ﺪـﻧﺪﻨﺧ لﺎﺟر لﻮﻘﻋ لﺎﻤﮐ ﺮﺑ ﺪﻧا ﻞﻘﻋ ﺺﻗﺎﻧ ﻪﭼ ﺮﮔا نﺎﻧز ،
ﺪـﻨﻨﮐ دﻮـﺧ لﺎـﺤﻣ لاﻮـﺟ رد .
«
)
،يﺮﯿﻬﻇ 1362:111 (
-
» ﻪﺑ نﻮﭼ نﺎﺸﯾا تﻮﻬﺷ ﺮﻈﻧ ﺪﻨﮐ ﻞﯿﻣ يﺰﯿﭼ
، و ﻦﯾد ﺖـﻟودو ﻦـﯾد ﺢﻟﺎـﺼﻣ ﻪـﺑ و ﺪﻧرادﺮﺑ ﺶﯾﻮﺧ بﻮﻠﻄﻣ و دﻮﺼﻘﻣ و ﺪﻧراﺬﮔ وﺮﻓ ﺎﯿﻧد
ﺪﻨﯾﺎﻤﻨﻧ تﺎﻔﺘﻟا .
قﺎﻘـﺷ و روز و قﺎﻔﻧ و بﺬﮐ و ﺖﺳا ﻪﺘﺷﺮﺳ نﺎﺸﯾا ﺖﻌﯿﺒﻃ رد يﮋﮐ ﺪﻨﻨﮑﻧ ﻞﻣﺎﺗ ﻞﺟآ ﺖﺒﻗﺎﻋ زا و ﺪﻧﺮﮕﻧ ﻞﺟﺎﻋ تﺬﻟ رد
ﻪﺘﺨﯿﻣآ نﺎﺸﯾا ﺖﻨﯿﻃ ﺎﺑ .
« ) نﺎﻤﻫ : 211 (
-
» لﺎﻌﻓا و لاﻮﻗا ﻪﭼ ياﺪـﺧ و ﺪـﯾآ بﺎـﺴﺣ رد ﯽـﮐ ﺖﺳا نآ زا تدﺎﯾز نﺎﺸﯾا يﺎﻫﺮﮑﻣ و ﺖﺴﯿﻧ ﺮﺒﺘﻌﻣو ﺪﻤﺘﻌﻣ ﻞﻗﺎﻋ ﭻﯿﻫ ﮏﯾدﺰﻧ نﺎﻧز
لﺎﻗ ﺎﻤﮐ ﺖﺳا هﺪﻧاﻮﺧ ﻢﯿﻈﻋ ار نﺎﻧز ﺪﯿﮐ ﺶﯾﻮﺧ ﯽﮔرﺰﺑو ﺖﻤﻈﻋ ﺎﺑ ﯽﻟﺎﻌﺗ :
ﻢﯿﻈﻋ ّﻦﮐﺪﯿﮐ ّنا .
« ) نﺎﻤﻫ : 210 (
-
» نﺎﻫذا نﺎﯿﻋا و بﺎﺴﺣا بﺎﺤﺻا و بﺎﺒﻟا بﺎﺑرا ﮏﯾدﺰﻧ ﺖﺳا هدﻮﺘﺳﺎﻧ و ،
ﺮﯿﺑﺪﺗ ﺮـﻬﻈﻣ و ندﻮـﺑ ﻞﺜﺘﻤﻣ و دﺎﻘﻨﻣ اﺮﻧﺎﺸﯾا باﻮﺼﺘﺳا و نﺎﻧز
ﻞﻘﻋ ﯽﺘﻔﻣ و عﺮﺷ ﯽﻣ
نﺎﻄﯿﺸﻟا ﻞﯾﺎﺒﺣ ءﺎﺴﻨﻟا ﯽﮐ ﺪﯾﺎﻣﺮﻓ ،
تﻮﻬـﺷ و ﺖـﻌﯿﺒﻃ نﻮﭼ و ﺖﺴﻧﺎﻄﯿﺷ تدﺎﻋ و يﻮﺨﺑ نز ﯽﮐ ﺖﺳا نآ ﯽﻨﻌﻣ
دﻮﺷ ﻞﯾﺎﻣ يﺰﯿﭽﺑ وا ،
ﺮﺷ و ﻊﺒﻃ ﺖﻤﻬﻧ ة
بﺎﺠﺣ واو دﺮﺧ و ﻞﻘﻋ ﺶﯿﭘ ﺲﻔﻧ و لد ياﻮـﻫ و دراﺪـﺑ ﺖـﻠﻔﻏ
ﺑﺎﻘﻣ رد ﻦـﺗ ﺖـﻤﻬﻧ ـﻠ
ﮥ ﻦـﯾد
ددﺮﮔ ﻊﻧﺎﻣ و ﻞﯾﺎﺣ وا ﺖﻧﺎﯾدو .
دراﺪﺑ ﺖﻤﻬﻧ واﻮﻫ و دراﺬﮔ وﺮﻓ مرزآ و مﺮﺷ ،
ﺪﻧز توﺮﻣ يور ﺮﺑ ﺖﺸﭘ و ﺪﻟﺎﻣ تﻮﻬﺷ يﺎﭘ ﻒﮐ رد يور :
وﺮﭘ ﻪﭼرو ﺪﯿﻫﺎﻧ ﻪﭼﺮﮔ ﺪﻧا ﻦﯾ
ﻦﯾﺮﻔﻧ ﻞـــﻫا و مذ رد زا ﺪﻧا
ﺪﻧرازآ و ﮓﻨﻧ و ﮓﻨﺟ ﺐﺒﺳ
ﺪﻧا ﻦﯿﺑﺎﮐو جﺮﺧ و ﺞﻧر ﺖﻠﻋ
ﻟا و ﺖﺒﺤﺻ ﺖﻠﯿﺳﻮﺑ د ﻞﺿﺎﻓ يﺎﯿﺒﻧا و ﻞﻣﺎﮐ يﻼﻘﻋ ﻦﯾﺪﻨﭼ ﯽﮐ ﺖﺳا هدﻮﺑ نﺎﺸﯾا ﺖﻔ
هدﺎـﺘﻓا ﺖﻨﺤﻣ و ﺖﻟز و ﺎﻨﻋ و ﻼﺑ ر و و ﺮﺒـﺻ و ﺪـﻧا
هدﺎﻬﻧ ﻒﻠﺗ و ﻊﯿﯿﻀﺗ ضﺮﻌﻣ رد رﺎﻘﻋو عﺎﯿﺿ و رﺎﻗ .
رﻮﮐﺬـﻣ ﺦﯾراﻮﺗ و ﺺﺼﻗ رد دوواد و ﻒﺳﻮﯾ و تورﺎﻣو تورﺎﻫ و ﻞﯿﺑﺎﺘﻗ و ﻞﯿﺑﺎﻫ ﺚﯾﺪﺣ
ﺖﺳا رﻮﻬﺸﻣ و .
« )
،يﺮﯿﻬﻇ 1362 : 257 - 258 (
2 - 2 - ﯽﯾاروﺎﻣ تادﻮﺟﻮﻣ دﻮﺟو
نﺎﺘﺳاد رد يﺎﻫ
ﺖـﻓﺎﯾ ﺐـﺷ ﮏﯾو راﺰﻫ رد ﻪﭼ نآ و ﺪﻧراﺪﻧ ﯽﻧاﺪﻨﭼ رﻮﻀﺣ يا ﻪﻧﺎﺴﻓا تادﻮﺟﻮﻣ ًﻻﻮﻤﻌﻣ يﺪﻨﻫ ﯽـﻣ
دﻮـﺷ ، ﺘﺧﺎـﺳ ﺮـﺑ ﮥ
ﺖﺳا هﺪﺷ هوﻼﻋ ﺮﺛا ﻦﯾا ﻪﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا ماﻮﻗا ﺮﯾﺎﺳ و باﺮﻋا .
ـﭼ ﺮـﮔا ﺪـﻧراد رﻮﻀﺣ تادﻮﺟﻮﻣ ﻦﯾا ﻪﻣﺎﻧ دﺎﺑﺪﻨﺳ رد ﻪﮐ ﺖﺳا ﻦﯾا ﺖﯿﻌﻗاو ﺎﻣا ﻪ
لﺎﺣﺮﻫ ﻪﺑ ﺎﻣا ،رﺎﻤﺷ ﻢﮐ ﯽﻤﻧ
نآ دﻮﺟو ناﻮﺗ ﺎﻫ
ﺖﺷﺎﮕﻧا هﺪﯾدﺎﻧ ار .
ﻧﻮﻤﻧ ﻪ يﺎﻫ نآ :
٩
-
» ﺪﻨﺘﺷاد ﻊﺿﻮﻣ نآ رد يوﺄﻣو ﻦﮑﺴﻣ ﯽﮐ ار ﯽﻧﻻﻮﻏ و ﺪﻣآ رد ﻪﻧاﺮﯾو ﻪﺑ كﺰﯿﻨﮐ ،
ﮔ ﻪﺘﺴﻫآ ﺖﻔ : مدروآ يا هداﺰﻫﺎـﺷ و مﺪـﻣآ ﯽﮐ .
ﻢـﻧاد
ﻟ و ﺬﯾﺬﻟ ﻢﯿﻈﻋ وا يﺎﻀﻋا و اﺰﺟا و ﻒﯿﻈﻧ و كزﺎﻧ ﺖﯾﺎﻬﻨﺑ وا ﻢﺤﺷو ﻢﺤﻟ ﯽﮐ ﻒﯿﻄ
ﺪﺷﺎﺑ . ﺪﻧدﻮﺑ ﺎﺟ نآ رد ﻪﮐ ﯽﻧﻻﻮﻏ ﺪـﻧدﺮﮐ ﻦﯾﺮﻓآ يوﺮﺑ ،
ﺪﻨﺘﻔﮔ و : ﺖﻠﻌﻓ ﺎﻤﺑ و ﮏﺑ ﺎﺒﺣﺮﻣ .
« )
،يﺮﯿﻬﻇ 1362 : 141 (
-
» ﺮﯿﻤﺸﮐ ﺖﯿﺣﺎﻧ رد ﺑ ﺎﻫزور دﻮﺑ يﺪﻫاز ،
ﻪ و ﻦﯾﺪﺗ يز رد و ﯽﺘﺷاد هﺪﻧز ﺖﻋﺎﻃ ﻪﺑ ﺐﺷ و ﯽﺘﺷاﺬﮔ تدﺎﺒﻋ سﺎـﺒﻟ رد و ﯽﺘـﺴﯾز حﻼـﺻ
نﺎﯾﺮﭘ ﺮﯿﻫﺎﺸﻣ زا ﯽﮑﯾ و ﯽﺘﻓر فﺎﻔﻋ و نﻮﺼﺗ و
ﺑ وا ﺎﺑ نﺎﯿّﻨﺟ ﺮﯿﻫﺎﻤﺟ ﻪ
ـﺑ و ﺖﺒﺣﺎـﺼﻣ ﺖﻄﻟﺎﺨﻣ ﻪ
دﺎـﺤﺗا دﺎـﻘﺘﻋﺎﺑ و ﺖـﻘﻓاﻮﻣ ﺖـﺴﻟﺎﺠﻣ
ﯽﻣ ﺪﻫﺎﺸﻣ و ﺖﺴﻧاﻮﻤﺑ رﺎﮔزور و ﺖﺷاد ة
وا ﺰﯾﺰﻋ ﯽﻣ ﺖﺷاﺬﮔ . ﯿﻫاد ار ﺪﻫاز هﺎﮔﺮﻫ ﮥ
و ﻪﻟزﺎﻧ يﺪﺷ ثدﺎﺣ يا ،
ـﻌﻗاوو ﮥ ـﺿرﺎﻋ و ﻪ يﺎـﻫ لزﺎـﻧ
ﯽﺘﺸﮔ ، تﺮﻫﺎﻈﻣ و ﺖﻧﻮﻌﻣ نآ رد ار وا ﺖﻗﺎﻃ يارﺎﺼﻗ و ترﺪﻗ نﺎﮑﻣﺎﺑ ﯽّﻨﺟ يدﻮﻤﻧ
. « ) نﺎﻤﻫ : 227 - 228 (
-
» دﺮﻣ ﺖﯾرﺎﻔﻋ زا ﯽﮑﯾ دﻮﺑ لﻮﻐﺸﻣ ﺎﺷﺎﻤﺗ ﻪﺑ ﯽﻏﺎﺑ رد نارﺎﮕﺘﻣﺪﺧ زا ﯽﺘﻋﺎﻤﺟ ﺎﺑ يزور ة
ﻦﯿﻃﺎﯿﺷ ، و دﻮـﺑ ﺪـﻀﺘﻌﻣ ﺖﮐﻮـﺷ و تﻮـﻘﺑ ﯽﮐ
ﺮﻬﻈﺘﺴﻣ تﺪﻋ و ﺖﻟﺂﺑ ،
ﺖﺷﺬﮔ ﻊﺿﻮﻣ نآ ﺮﺑ ،
ﺪﻨﮔوا ﺮﺘﺧد ﺮﺑ ﺮﻈﻧ ،
ﺖﻓﺮﮔ يﺎﺟ وا لد رد و ﺪﻣآ رد وا ﻢﺸﭽﺑ .
« ) نﺎﻤﻫ : 317 (
2 - 3 - د نﺎﻫﺎﺷدﺎﭘ ﻪﻣﺎﻧدﺎﺑ ﺪﻨﺳ ر
ﻪﻣﺎﻧ رﺎﯿﺘﺨﺑ ﻪﻣﺎﻧ نﺎﺑزﺮﻣ نﻮﭼ يرﺎﺛآ فﻼﺧ ﺮﺑ ﻪﻣﺎﻧ دﺎﺑﺪﻨﺳ رد نﺎﻫﺎﺷدﺎﭘ ﺶﻘﻧ ،
ﺖـﺳا هﺪـﻣآ ﻪـﮐ ﻪـﭼ نآو ﺖﺴﯿﻧ يﻮﻗ ناﺪﻨﭼ ،
ﺮﺘـﺸﯿﺑ
نآ زا ﺶﯾﺎﺘﺳ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﺮﺘﺸﯿﺑ و ﺖﺳا ﯽﻠﺻا ﺪﺻﺎﻘﻣ نﺎﯿﺑ ياﺮﺑ ﯽﻠﻤﺤﻣ ﺎﻫ
ﺖﺳﺎﻫ نآ ﻪﺑ ﻪﯿﺻﻮﺗ ﺎﯾ و .
ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ﻪﮐ ﯽﻣ
ﺪـﺳر ، نآ ﺪـﯿﺠﻤﺗ ﺎـﻫ
ﺒﻨﺟ ﻪﺑ ﮥ ﺣﺪﻣ ﺮﺛا رد صﺎﺧ ﯽﻫﺎﺷدﺎﭘ زا دﻮﺼﻘﻣ و ﺖﺳا ﻂﺒﺗﺮﻣ ﺮﺛا ﯽ ،
ﻧﻮﻤﻧ ﺖﺳا هﺪﺷ ﻢﯾﺪﻘﺗ وا ﻪﺑ ﺮﺛا ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻤﮐﺎﺣ ﻪ
يﺎﻫ نآ :
-
» ﺐﻗﺎﺛ ﺮﯿﺑﺪﺗ نﺎﻤﺳآ ﻖﻓا زا هﺎﺷدﺎﭘ لﺪﻋ ﺐﮐﻮﮐ ﯽﻟﺎﻌﺗ ﷲا ﺪﻤﺤﺑ ،
ﻓﺎﮐ و ﺖﺳا ﻊﻟﺎﻃ ﮥ
و ﺮﻣاوا ﻖﯾﻼﺧ و ﻊﻣﺎﻃ و ﻊﺿﺎﺧ ار ﯽﻫﺎﺷدﺎﭘ ﯽﻫاﻮﻧ
ﺖﻟود ﻦﯾا ﻒﻃاﻮﻋ ّﻞﻇ رد ﯽﻧادا و ﯽﺻﺎﻗا قﺎـﯾﺮﺘﺑ ار ﻢﻠﻇ ﯽﻋﺎﻓا مﻮﻤﺳ و ﺪﻧا ﻢﻌﻨﻣ و ﻪﻓﺮﻣ رﺎﮔزور بﺎﯿﻧا و ثداﻮﺣ روﺮﺣ و ﻢﺘﺳ مﻮﻤﺳ زا
كراﺪﺗ فﺎﺼﻧا ﯽﻋاود ﯽﻣ
هد ﺎﺸﮔ نﺎﻣز ﺪﺼﻗ ﺖﺴﺷ زا ﯽﮐ نﺎﺛﺪﺣ ﺮﯿﺗ ﺮﯿﺛﺎﺗ و ﺪﻨﻨﮐ ﯽﻣ
ﺮﺛﻮﻣﺎـﻧ وا لﻼـﺟ ﺖـﻬﺠﺑ ﺪﺑﺎﯾ ﯽـﻣ
ﺪـﻧﺎﻣ . فاﺮـﻃا
ﺪﯿﻣرآ ﻦﺘﻓ نﻮﻨﻓ و ﻦﺤﻣ فﻮﻨﺻو ﻦﮐﺎﺳ ﺖﯿﻋر فﺎﻨﺻاو ﺖﺳا ﻦﻣآ ﺖﯾﻻو ﯾﺎﺳ رد ﺎﻔﻌﺿ و ﺖﯿﻫﺎﻓر ﺪﻬﻣ رد ﺎﯾﺎﻋر ه
ﮥ راﺮﻗ ﺖﻔﻃﺎﻋ و ﺖﯾﺎﻨﻋ
ﺘﺨﺗ قﺎﻓآ كﻮﻠﻣ و ﺪﻧا ﻪﺘﻓﺮﮔ ﮥ
وا ﻊﯿﻓر يﺎﻨﻓ و ﻊﯿﻨﻣ بﺎﻨﺟ رد قﻼﺧا مرﺎﮑﻣ ﯽﻣ
ﺪﻨﻧاﻮﺧ . « )
،يﺮﯿﻬﻇ 1362 : 117 - 118 (
ﻪﯿﺻﻮﺗ زا يا ﻪﻧﻮﻤﻧ و :
» تﺮﮑﻓ و لﺪﻋ ﻂﺴﺑ و ﻞﻀﻓ ﺾﯿﻓ و ﺖﺳﺎﯿﺳ مزاﻮﻟ ﻦﺘﺧﺎﻨﺷ و ﺖﺳﺎﯾر طوﺮﺷ ﺖﻓﺮﻌﻣ زا ار كﻮﻠﻣ ﺪـﻘﻋ و ﻞـﺣ و ﺢﯿـﺠﻧ يأر و ﺢﯿﺤﺻ
ﺖﻟود ﯽﺘﯿﻟوا .
نﺎـﻬﺟ ﻦﯿـﯾآ و تﻼﻀﻌﻣ ﻊﻓد و تﻼﮑﺸﻣ ﻞﺣ واﺪﻋا ﻒﯾﻮﺨﺗ و ﺎﯿﻟوا ﺖﯿﺑﺮﺗ و ناﺪﺳﺎﺣ ﺮﻬﻗ و نﺎﻨﻤﺷد ﻊﻤﻗ و ﻊﻓر و ﺾﻔﺧ
يراﻮﮔرﺰﺑ ﻦﻨﺳ ﺮﺑ يراد .
ﺰـﺟ ﮏﻠﻣ ﺐﺼﻨﻣ ﯽﮐ دﻮﺒﻧ هرﺎﭼ نارﺎﮑﺘﻣﺪﺧ تﺮﺜﻋ ﺖﻟﺎﻘﺘﺳا و نﺎﺘﺳود ﺖﻟﺎﻤﺘﺳا و توﺮﻣ مزاﻮﻟ و تﻮﺘﻓ ﻊﯾاﺮﺷ
ﻔﺑ دﺮﮐ ناﻮﺘﻧ طﻮﺒﻀﻣ ﻻآ ﺖﺿﺎﻓا و ارآ زاﺮﺣا و ﻞﻣﺎﺷ ﺖﺳﺎﯿﺳ و ﻞﻣﺎﮐ ﺖﺳاﺮ .
« ) نﺎﻤﻫ : 44 (
2 - 4 - تﺎﻧاﻮﯿﺣ رﻮﻀﺣ
نﺎﺘﺳاد لاور ﻪﺑ يﺎﻫ
يﺪﻨﻫ ، نﺎﺘﺳاد زا يداﺪﻌﺗ رد تﺎﻧاﻮﯿﺣ ﺎﻫ
ﻪـﻣﺎﻧ نﺎـﺑزﺮﻣ و ﻪﻨﻣدو ﻪﻠﯿﻠﮐ نﻮﭼ يرﺎﺛآ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺎﻣا ﺪﻧراد رﻮﻀﺣ ،
ﻦـﯾا
ﻒﯿﻌﺿ يزرﺎﺑ ﻮﺤﻧ ﻪﺑ و ﺖﺳا ﮓﻧر ﻢﮐ رﻮﻀﺣ .
ﺎﻣا ﺶـﻘﻧ ﯽـﻨﻌﯾ ﺖـﺳا لاور ﮏـﯾ ﺮـﺑ ﻪﺑﺎـﺸﻣ رﺎـﺛآ ﺮﯾﺎـﺳ نﻮﭽﻤﻫ ﺰﯿﻧ كﺪﻧا راﺪﻘﻣ ﻦﯿﻤﻫ
نآ ﻦﯾﺮﺗ ﻢﻬﻣ ﻞﯾذ رد ﻪﮐ ﺖﺳﺎﻫ نﺎﺘﺳاد ﺮﯾﺎﺳ ﺪﻨﻧﺎﻤﻫ ﺰﯿﻧ بﺎﺘﮐ ﻦﯾا رد تﺎﻧاﻮﯿﺣ ﺎﻫ
ﺮﮐذ ﯽﻣ دﻮﺷ :
ﯽﻃﻮﻃ : وا ﺮﺑ ﯽﻠﺻا راﺪﻣ ﻪﮑﻧآ ﺮﺑ هوﻼﻋ ﺰﯿﻧ بﺎﺘﮐ ﻦﯾا رد و ﺖﺳا نﺎﺘﺳوﺪﻨﻫ صﺎﺧ ﻪﮐ ﯽﻣ
ﺎﺘﺳاد ﯽﻠﺻا ﺶﻘﻧ نﺎﻤﻫ ﺪﺧﺮﭼ ن
يﺎﻫ يﺪﻨﻫ
ﻪﻧﺎﺧ يﻮﻧﺎﺑ زا ﻪﮐ ار ﻪﭼ ﺮﻫ ﻪﮐ دراد ار ﯽﻣ
ﺪﻨﯿﺑ ، ﺪﻨﮐ ﻮﮔزﺎﺑ وا يﻮﺷ ياﺮﺑ .
هﺎﺑور : ﺖﺳا يﺮﮔ ﻪﻠﯿﺣ دﺎﻤﻧ ﺰﯿﻧ بﺎﺘﮐ ﻦﯾارد )
،يﺮﯿﻬﻇ 1362 : 47 (
هﺎﺑور و گﺮﮔ ﺮﺘﺷ :
نﺎﺘﺳاد زا يرﺎﯿﺴﺑ ﺪﻨﻧﺎﻣ يﺎﻫ
ﺘﺷ ندرﻮﺧو ﻦﺘﺸﮔ ياﺮﺑ ﻪﺌﻃﻮﺗ ﺪﺼﻗ ﻪﺑ ﻪﻧ رﺎﺑ ﻦﯾا ﺎﻣا ﺪﻨﻤﻫ ﺎﺑ ﻪﻣﺎﻧ نﺎﺑزﺮﻣو ﻪﻠﯿﻠﮐ ﺮ
،
ﺎﻫ نآ زا ﮏﯾ ماﺪﮐ ﺪ�
