ﻪﻠﺠﻣ ﻲﻧاور ﺖﺷاﺪﻬﺑ لﻮﺻا ي
لﺎﺳ
16 ) 1 ( ، رﺎﻬﺑ 1393 ، ﻪﺤﻔﺻ -11 3
ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻲﺸﻫوﮋﭘ ي
ﺶﻴﭘ ﻞﻴﺑدرا ﺮﻬﺷ نادﺎﺘﻌﻣ ﻦﻴﺑ رد يﻮﻨﻌﻣ شﻮﻫ سﺎﺳا ﺮﺑ ﻲﻘﻠﺧ ﻲﻳﻮﮔﺎﻧ تاﺮﻴﻴﻐﺗ ﻲﻨﻴﺑ
ﻲﻧﺎﻤﻳﺮﻧ ﺪﻤﺤﻣ
ناور هوﺮﮔ دﺎﺘﺳا هﺎﮕﺸﻧاد ،ﻲﺳﺎﻨﺷ
ﻖﻘﺤﻣ
ﻲﻠﻴﺑدرا
ﻲﻠﻌﻤﺳارﻮﭘ ﺮﻐﺻا
ناور ياﺮﺘﻛد يﻮﺠﺸﻧاد
،ﻲﻣﻮﻤﻋ ﻲﺳﺎﻨﺷ
ﻲﻠﻴﺑدرا ﻖﻘﺤﻣ هﺎﮕﺸﻧاد
لﻮﺌﺴﻣ ﻒﻟﻮﻣ*
:
،ناﺮﻳا ﻞﻴﺑدرا ، هوﺮﮔ ،ﻲﻠﻴﺑدرا ﻖﻘﺤﻣ هﺎﮕﺸﻧاد
ناور ﻲﺳﺎﻨﺷ [email protected]
لﻮﺻو ﺦﻳرﺎﺗ :
8 / 7 / 91
ﺪﻴﻳﺎﺗ ﺦﻳرﺎﺗ 22 :
/ 2 / 92
ﻪﺻﻼﺧ ﻪﻣﺪﻘﻣ ﺶﻴﭘ فﺪﻫ ﺎﺑ ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ: شﻮﻫ سﺎﺳا ﺮﺑ ﻲﻘﻠﺧ ﻲﻳﻮﮔﺎﻧ تاﺮﻴﻴﻐﺗ ﻲﻨﻴﺑ
ﻞﻴﺑدرا ﺮﻬﺷ نادﺎﺘﻌﻣ ﻦﻴﺑ رد يﻮﻨﻌﻣ ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا
.
شور رﺎﻛ ﻪﻌﻣﺎﺟ : ﻲﻔﻴﺻﻮﺗ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا يرﺎﻣآ ي -
ياراد نادﺮﻣ مﺎﻤﺗ ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ
رذآ رد ﻪﻛ ﺪﻧدﻮﺑ داﻮﻣ فﺮﺼﻣءﻮﺳ 1390
كﺮﺗ ﺰﻛاﺮﻣ ﻪﺑ ﻞﻴﺑدرا ﺮﻬﺷ رد دﺎﻴﺘﻋا
ﻲﻣ ﻪﻌﺟاﺮﻣ ﺪﻧدﺮﻛ
. ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻢﺠﺣ ﻪﺑ يا 100
ﺮﻔﻧ ) 80 ﻪﺑ دﺎﺘﻌﻣ ﺮﻔﻧ
،كﺎﻳﺮﺗ 20 ﺮﻔﻧ دﺎﺘﻌﻣ ﻪﺑ
ﻦﻴﺋوﺮﻫ ( ﻪﻧﻮﻤﻧ شور ﺎﺑ ﻪﺷﻮﺧ يﺮﻴﮔ
ﺪﺷ بﺎﺨﺘﻧا يا .
ﻲﻧدﻮﻣزآ ﺶﺳﺮﭘ ،ﺎﻫ ﻪﻣﺎﻧ
يﺎﻫ
ﻲﻘﻠﺧ ﻲﻳﻮﮔﺎﻧ ﻮﺘﻧرﻮﺗ
ﮓﻨﻴﻛ يﻮﻨﻌﻣ شﻮﻫ و ﺪﻧدﺮﻛ ﻞﻴﻤﻜﺗ ار
. ﺲﭙﺳ هداد هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺎﻫ
ﺺﺧﺎﺷ زا ﻲﻔﻴﺻﻮﺗ رﺎﻣآ يﺎﻫ ،
ﻢﻫ نﻮﻴﺳﺮﮔر شور و نﻮﺳﺮﻴﭘ ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﺐﻳﺮﺿ نﺎﻣز
ﺪﻧﺪﺷ ﻞﻴﻠﺤﺗ ،مﺎﮔ ﻪﺑ مﺎﮔ و .
ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺎﻫ و ﻞﻛ يﻮﻨﻌﻣ شﻮﻫ ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ نﻮﺳﺮﻴﭘ ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﺐﻳﺮﺿ ﻲﺳرﺮﺑ ﺞﻳﺎﺘﻧ:
نآ سﺎﻴﻘﻣﺮﻳز ﻪﺳ )
يرﺎﻴﺷﻮﻫ ﺖﻟﺎﺣ ﻂﺴﺑ و ﻲﻟﺎﻌﺘﻣ يرﺎﻴﺷﻮﻫ ،ﻲﺼﺨﺷ يزﺎﺳﺎﻨﻌﻣ (
ﻪﻄﺑار ﻲﻨﻌﻣ ﻲﻔﻨﻣ ي يراد
) 05 /
<0 (P ﺎﺑ ﺪﻧراد ﻲﻘﻠﺧ ﻲﻳﻮﮔﺎﻧ .
ﺶﺨﺑ رد ﻪﻣادا رد
هداد ﻞﻴﻠﺤﺗو ﻪﻳﺰﺠﺗ ،ﻲﻃﺎﺒﻨﺘﺳا ﻢﻫ نﻮﻴﺳﺮﮔر شور ﺎﺑ ﺎﻫ
شﻮﻫ ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ نﺎﻣز
ﻞﻛ يﻮﻨﻌﻣ 18
ﺶﻴﭘ ار ﻲﻘﻠﺧ ﻲﻳﻮﮔﺎﻧ تاﺮﻤﻧ زا ﺪﺻرد ﻲﻣ ﻲﻨﻴﺑ
ﺪﻨﻛ ) 001 /
<0 .(P
،يﻮﻨﻌﻣ شﻮﻫ سﺎﻴﻘﻣﺮﻳز رﺎﻬﭼ زا ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ مﺎﮔ ﻪﺑ مﺎﮔ نﻮﻴﺳﺮﮔر شور ﺎﺑ ﻞﻴﻠﺤﺗ سﺎﻴﻘﻣﺮﻳز ود )
ﻲﺼﺨﺷ يزﺎﺳﺎﻨﻌﻣ و يرﺎﻴﺷﻮﻫ ﺖﻟﺎﺣ ﻂﺴﺑ (
رﻮﻃ ﻪﺑ ار ﻲﻘﻠﺧ ﻲﻳﻮﮔﺎﻧ
ﻲﻨﻌﻣ يراد ) 001 /
<0 (P ﺶﻴﭘ ﻲﻣ ﻲﻨﻴﺑ ﺪﻨﻨﻛ .
ﻪﺠﻴﺘﻧ يﺮﻴﮔ سﺎﺳا ﺮﺑ : ﻪﺘﻓﺎﻳ
ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا يﺎﻫ
، ﻲﻣ ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ شروﺮﭘ زا ناﻮﺗ يﺎﻫ
ﻊﻳﺮﺴﺗ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ يﻮﻨﻌﻣ شﻮﻫ دﺎﻴﺘﻋا ﺮﺑاﺮﺑ رد ﻲﻋﺎﻓد ﺮﭙﺳ ﻚﻳ و ﻲﻧﺎﺠﻴﻫ ﻢﻴﻈﻨﺗ ﺶﺨﺑ
ﻢﻫ و ﺖﺴﺟ هﺮﻬﺑ ﻲﻣ ﻦﻴﻨﭼ
ﻲﮔﮋﻳو ﻦﻴﻨﭼ شروﺮﭘ ﺎﺑ ناﻮﺗ دﺎﺘﻌﻣ داﺮﻓا ﻲﻳﺎﻫر رد ﻲﻳﺎﻫ
،
ﺪﻧﺎﺳر دﺪﻣ .
ژاو ه ﻫ يﺪﻴﻠﻛ يﺎ
،دﺎﺘﻌﻣ: يﻮﻨﻌﻣ شﻮﻫ ،ﻲﻘﻠﺧ ﻲﻳﻮﮔﺎﻧ
ﻲﭘ ﺖﺷﻮﻧ :
ﻦﻳا ﺪﻴﻳﺎﺗ زا ﺲﭘ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻪﺘﻴﻤﻛ
ي ﻲﺸﻫوﮋﭘ هﺎﮕﺸﻧاد ﻲﻠﻴﺑدرا ﻖﻘﺤﻣ و
نوﺪﺑ ﺖﻳﺎﻤﺣ ﻲﻟﺎﻣ دﺎﻬﻧ ﻲﺻﺎﺧ مﺎﺠﻧا هﺪﺷ و ﺎﺑ ﻊﻓﺎﻨﻣ ﻲﺼﺨﺷ نﺎﮔﺪﻨﺴﻳﻮﻧ ﻲﻃﺎﺒﺗرا
ﻪﺘﺷاﺪﻧ
.ﺖﺳا بﺎﻨﺟ زا يﺎﻗآ ﻲﻳﺎﻗآ ﺪﻴﻌﺳ كﺮﺗ ﺰﻛاﺮﻣ رد ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ياﺮﺟا نﺎﻜﻣا ﻪﻛ ،دﺎﻴﺘﻋا رﻮﻣا رد ﻞﻴﺑدرا نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ ﻲﺘﺴﻳﺰﻬﺑ يﺮﻴﮕﺸﻴﭘ ﺖﻧوﺎﻌﻣ مﺮﺘﺤﻣ سﺎﻨﺷرﺎﻛ
ﻢﻴﻳﺎﻤﻧ ﻲﻣ ﺮﻜﺸﺗ و ﻲﻧادرﺪﻗ ﻪﻧﺎﻤﻴﻤﺻ ،ﺪﻧدروآ ﻢﻫاﺮﻓ ار دﺎﻴﺘﻋا .
Original Article
Predicting changes in alexithymia of addicts from their spiritual intelligence Abstract
Introduction: The present study was conducted with the aim of predicting changes in alexithymia of addicts in Ardabil from their spiritual intelligence.
Materials and Methods: The research design is applied as far as the goal is concerned and correlational in terms of data collection. The study population consists of all males with drug abuse which in December 2011 referred to treatment center in Ardabil city, from among whom, using a cluster sampling procedure a sample of 100 men (80 opium dependents and 20 heroin dependents) were selected to participate in the study. All participants responded to the Toronto alexithymia Scale and King’s Spiritual intelligence Self Report Inventory. All data were analyzed using descriptive statistics, Pearson’s correlation coefficients, and simultaneous and step by step multiple regression analyses.
Results: Correlational analyses revealed that spiritual intelligence with three of its components (personal meaning production, transcendental awareness, conscious state expansion) was associated negatively (P<0.05) with alexithymia. As regards inferential statistics, simultaneous regression analysis indicated that spiritual intelligence predicted 18% of the scores in alexithymia (P<0.001). Step by step regression analysis revealed that of the four components of spiritual intelligence only two (conscious state expansion and personal meaning production) were able to predict alexithymia (P<0.001).
Conclusion: The findings of this study indicate that through the development of abilities of spiritual intelligence, emotion regulation can be partly facilitated and used as a defense against drug addiction. Furthermore, through the nurturance of such characteristics, addicted individuals can be helped to gain relief from their addiction.
Keywords: Addict, Alexithymia, Spiritual intelligence
Mohammad Narimani
Professor of psychology, Mohaghegh Ardabili University
Asghar Pouresmali
Ph.D. student in general psychology, Mohaghegh Ardabili University
*Corresponding Author:
Department of psychology, Mohaghegh Ardabili, Ardabil, Iran
[email protected] Received: Sep. 29, 2012 Accepted: May. 12, 2013
Acknowledgement:
This study was approved by the research committee of faculty of University of Mohaghegh Ardabili. No grant has supported this present study and the authors had no conflict of interest with the results.
Vancouver referencing:
Narimani M, Pouresmali A. Predicting changes in alexithymia of addicts from their spiritual intelligence.
Journal of Fundamentals of Mental Health 2014; 16(1): 3-11.
5 Fundamentals of Mental Health, 16(1), Spring 2014 يﻮﻨﻌﻣ شﻮﻫ سﺎﺳا ﺮﺑ ﻲﻘﻠﺧ ﻲﻳﻮﮔﺎﻧ تاﺮﻴﻴﻐﺗ ﻲﻨﻴﺑ ﺶﻴﭘ
ﻪﻣﺪﻘﻣ
هزوﺮﻣا ﻪﻠﺌﺴﻣ ي دﺎﻴﺘﻋا ﻪﺑ1
داﻮﻣ رﺪﺨﻣ و عاﻮﻧا
،ﺎﻫوراد ﻲﻠﻜﺸﻣ
ﻲﻧﺎﻬﺟ و ﺮﻴﮔاﺮﻓ هدﻮﺑ و ﺪﻌﺑ زا ناﺮﺤﺑ يﺎﻫ يدﻮﺑﺎﻧ ﻂﻴﺤﻣ
،ﺖﺴﻳز
ﺐﻤﺑ ﻲﻤﺗا و
،ﺮﻘﻓ ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ﻦﻴﻣرﺎﻬﭼ ناﺮﺤﺑ
نﺎﻬﺟ حﺮﻄﻣ ﺖﺳا
) 1 .(
ﻪﺑ شراﺰﮔ ﺮﺘﻓد ﻪﻠﺑﺎﻘﻣ ﺎﺑ داﻮﻣ رﺪﺨﻣ و مﺮﺟ نﺎﻣزﺎﺳ ﻞﻠﻣ
2ﺪﺤﺘﻣ ) UNODC (
، ﻦﻴﻤﺨﺗ هدز هﺪﺷ ﻦﻴﺑ 250 - 172 نﻮﻴﻠﻴﻣ
ﺮﻔﻧ رد نﺎﻬﺟ ﻞﻗاﺪﺣ ﻚﻳ رﺎﺑ رد
،لﺎﺳ زا داﻮﻣ رﺪﺨﻣ ﺮﻴﻏ ﻲﻧﻮﻧﺎﻗ
هدﺎﻔﺘﺳا هدﺮﻛ ﺪﻧا ) 2 .(
رد رﻮﺸﻛ ناﺮﻳا ﺰﻴﻧ ﻪﺑ ﻞﻴﻟد ﻂﻳاﺮﺷ هﮋﻳو ي ﻲﻳﺎﻴﻓاﺮﻐﺟ )
ﻢﻫ يراﻮﺟ
ﺎﺑ ﻚﻳ رﻮﺸﻛ گرﺰﺑ ﺪﻴﻟﻮﺗ هﺪﻨﻨﻛ ي داﻮﻣ ﻲﻧﻮﻴﻓا ( و ﻢﻫ ﻦﻴﻨﭼ
ﻲﻧاﻮﺟ
،ﺖﻴﻌﻤﺟ مﺪﻋ لﺎﻐﺘﺷا و ﺮﮕﻳد تﻼﻜﺸﻣ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا
-
،ﻲﻧاور
دﺎﻴﺘﻋا ﻪﺑ داﻮﻣ رﺪﺨﻣ ور ﻪﺑ ﺶﻳاﺰﻓا ﺖﺳا ﺎﺗ ﻲﻳﺎﺟ ﻪﻛ ﺮﺑ سﺎﺳا
شراﺰﮔ UNODC ناﺮﻳا
ﻦﻳﺮﺗﻻﺎﺑ ﺖﺒﺴﻧ نادﺎﺘﻌﻣ ﻪﺑ ﻦﻴﺋوﺮﻫ و
كﺎﻳﺮﺗ ار رد نﺎﻬﺟ دراد . ﺮﺑ سﺎﺳا ﻦﻳا رﺎﻣآ زا ﺮﻫ 17
،ﺮﻔﻧ 1 ﺮﻔﻧ
دﺎﺘﻌﻣ ﻪﺑ ﻦﻳا داﻮﻣ ﺖﺳا و 20 ﺪﺻرد زا ﺖﻴﻌﻤﺟ 60 - 15 لﺎﺳ
رﻮﺸﻛ ﻪﺑ يﻮﺤﻧ رد فﺮﺼﻣءﻮﺳ داﻮﻣ
رﺪﺨﻣ ﺖﺳد ﺪﻧراد ) 2 .(
فﺮﺼﻣ داﻮﻣ ﻲﻜﻳ زا ﻊﻧاﻮﻣ يﺪﺟ رد ﻪﻌﺳﻮﺗ ي ﻊﻣاﻮﺟ ﺖﺳا .
طﺎﺒﺗرا فﺮﺼﻣ داﻮﻣ و يﺎﻫرﺎﺘﻓر ﺰﻴﻣآدﺎﻴﺘﻋا
ﺎﺑ ﺮﻳﺎﺳ تﺎﻓاﺮﺤﻧا
ﺪﻨﻧﺎﻣ ﺖﻧﻮﺸﺧ
،ﻲﮕﻧﺎﺧ كدﻮﻛ
،يرازآ ﺶﻳاﺰﻓا رﺎﻣآ قﻼﻃ و
عﻮﻴﺷ يرﺎﻤﻴﺑ يﺎﻫ رادﺮﻴﮔاو ﺪﻨﻧﺎﻣ
زﺪﻳا و ﺖﻴﺗﺎﭙﻫ ﺮﺑ ﻪﻨﻣاد ي
ﺐﻴﺳآ ﻲﻳاز نآ ﻲﻣ ﺪﻳاﺰﻓا و موﺰﻟ ﻪﺟﻮﺗ هﮋﻳو ﻪﺑ هزرﺎﺒﻣ ﺎﺑ ﻦﻳا
هﺪﻳﺪﭘ ي نﺎﻤﻧﺎﺧ زﻮﺳ ار ناﺪﻨﭼود هدﺮﻛ
ﺖﺳا .
ﺎﻨﺑ ﺮﺑ ﺶﻫوﮋﭘ
،ﺎﻫ ﻞﻣاﻮﻋ زﺎﺳﺮﻄﺧ يدﺪﻌﺘﻣ ياﺮﺑ ﻦﻳا لﻼﺘﺧا
حﺮﻄﻣ هﺪﺷ ﺖﺳا ﻪﻛ ﻲﻣ ناﻮﺗ ﻪﺑ ناﺰﻴﻣ يﻻﺎﺑ ضرﺎﻌﺗ
،ﻲﮔداﻮﻧﺎﺧ
تﻼﻜﺸﻣ
،ﻲﻠﻴﺼﺤﺗ زوﺮﺑ
ﻢﻫ نﺎﻣز تﻻﻼﺘﺧا ﻲﻧاور
نﻮﭼ
ﻲﮔدﺮﺴﻓا و
تﻻﻼﺘﺧا
،ﻲﺘﻴﺼﺨﺷ فﺮﺼﻣ
داﻮﻣ زا يﻮﺳ
نﻻﺎﺴﻤﻫ و
،ﻦﻳﺪﻟاو يﺮﮕﺸﻧﺎﻜﺗ و
عوﺮﺷ سردوز فﺮﺼﻣ
،رﺎﮕﻴﺳ هرﺎﺷا دﺮﻛ ) 3 .(
هوﻼﻋ ﺮﺑ ﻞﻣاﻮﻋ نﺎﻴﺑ هﺪﺷ زا نﺎﻴﻣ ﻞﻣاﻮﻋ يدﺪﻌﺘﻣ ﻪﻛ رد ﻪﻄﺑار
ﺎﺑ ﺶﻳاﺮﮔ ﻪﺑ فﺮﺼﻣءﻮﺳ داﻮﻣ
دﻮﺟو
،دراد ﻲﻣ ناﻮﺗ ﻪﺑ ﺶﻘﻧ
ﻪﺘﺴﺟﺮﺑ ي تﻼﻜﺸﻣ ﻲﻧﺎﺠﻴﻫ
و ﻲﻧاﻮﺗﺎﻧ رد لﺮﺘﻨﻛ و ﻢﻴﻈﻨﺗ تﺎﻧﺎﺠﻴﻫ
ﻪﺑ رﻮﻃ ﻲﻠﻛ و ﻲﻳﻮﮔﺎﻧ
3ﻲﻘﻠﺧ ﻪﺑ رﻮﻃ
،صﺎﺧ هرﺎﺷا دﺮﻛ .
1Addiction
2United Nations Office on Drugs and Crime
3Alexithymia
ﺮﻫ ﺪﻨﭼ ﻲﻳﻮﮔﺎﻧ ﻲﻘﻠﺧ ﻦﻴﻟوا رﺎﺑ ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ﻚﻳ عﻮﻧ دﻮﺒﻤﻛ رد
شزادﺮﭘ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ
و ﻢﻈﻧ ﻲﻫد ﻻﺎﺣ ت ﻲﻔﻃﺎﻋ رد طﺎﺒﺗرا ﺎﺑ
نارﺎﻤﻴﺑ ناور ﻲﻨﺗ حﺮﻄﻣ ﺪﺷ ﺎﻣا هزوﺮﻣا ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ﻚﻳ ﺖﻔﺻ
ﻲﺘﻴﺼﺨﺷ رﺎﺠﻨﻬﺑ
رد نﺎﻴﻣ ﻲﻣﺎﻤﺗ داﺮﻓا ﻪﻌﻣﺎﺟ ﻊﻳزﻮﺗ هﺪﺷ ﺖﺳا
) 4 .(
ﺎﺑ ﻦﻳا
،دﻮﺟو ﺶﻫوﮋﭘ ﺎﻫ نﺎﺸﻧ هداد ﺪﻧا حﻮﻄﺳ يﻻﺎﺑ ﻲﻳﻮﮔﺎﻧ
ﻲﻘﻠﺧ ﺎﺑ هﺮﺘﺴﮔ ي ﻲﻋﻮﻨﺘﻣ زا تﻻﻼﺘﺧا ناور
ﻲﻨﺗ زا ﻞﻴﺒﻗ
ﺖﻳﺮﺗرآ
،ﺪﻴﺋﻮﺗﺎﻣور يرﺎﻤﻴﺑ
يﺎﻫ ﻲﺒﻠﻗ - ﻲﻗوﺮﻋ و نﺎﻃﺮﺳ ﻪﻨﻴﺳ
) 5 ( و تﻻﻼﺘﺧا ناور
ﻲﻜﺷﺰﭘ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﻲﮔدﺮﺴﻓا )
6 (
، باﺮﻄﺿا
) 7 (
، ﻲﻳاﺮﮔزورﻮﻧ )
8 (
، ﻢﺴﻴﻠﻜﻟا و ﻮﺳ ء فﺮﺼﻣ داﻮﻣ
، ﻚﺒﺳ
ﻲﮔﺪﻧز ﺪﻗﺎﻓ
،كﺮﺤﺗ ﻪﻳﺬﻐﺗءﻮﺳ و
تادﺎﻋ ﻲﻳاﺬﻏ ﺖﺳردﺎﻧ ) 5 (
رد طﺎﺒﺗرا ﺪﻨﺘﺴﻫ .
زا نﺎﻴﻣ تﻻﻼﺘﺧا ناور
ﻲﻜﺷﺰﭘ ﻂﺒﺗﺮﻣ ﺎﺑ ﻲﻳﻮﮔﺎﻧ
،ﻲﻘﻠﺧ
لﻼﺘﺧا فﺮﺼﻣءﻮﺳ داﻮﻣ
ﻪﺟﻮﺗ يرﺎﻴﺴﺑ ار ﻪﺑ دﻮﺧ ﺐﻠﺟ هدﺮﻛ
.ﺖﺳا داﺮﻓا ﺎﺑ ﻲﮔﺪﻧﺎﻣرد ﻲﻔﻃﺎﻋ
و ﻲﻧﺎﺠﻴﻫ
،ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻞﻳﺎﻤﺗ يﺮﺘﺸﻴﺑ
ﻪﺑ فﺮﺼﻣ داﻮﻣ رﺪﺨﻣ و ﻞﻜﻟا ﺪﻧراد . ﻦﻳا ﺐﻠﻄﻣ نﺎﺸﻧ ﻲﻣ ﺪﻫد ﻪﻛ اﺮﭼ
ﻲﺧﺮﺑ ﻪﺑ داﻮﻣ رﺪﺨﻣ ﻪﺘﺴﺑاو ﻲﻣ ﺪﻧﻮﺷ . نآ ﺎﻫ ﺐﻠﻏا تﺎﻗوا رﺎﺘﻓﺮﮔ
تﺎﻧﺎﺠﻴﻫ و ﻲﺗﺎﺳﺎﺴﺣا ﺪﻧا
ﻪﻛ يﺰﻳﺮﮔ زا نآ ياﺮﺑ دﻮﺧ ﻲﻤﻧ ﺪﻨﺑﺎﻳ . نآ ﺎﻫ
ﻲﻫﺎﮔآ ﻲﻧاﺪﻨﭼ زا ﻒﻃاﻮﻋ دﻮﺧ ﻪﺘﺷاﺪﻧ و ﺎﺑ سﺎﺴﺣا مﺪﻋ
لﺮﺘﻨﻛ ﺮﺑ ﻲﮔﺪﻧز ﻲﺳﺎﺴﺣا
،دﻮﺧ ﭻﻴﻫ ﻲﺷﻼﺗ ﻲﻤﻧ ﺪﻨﻨﻛ ) 9 .(
لﺎﺘﺴﻳﺮﻛ ﺪﻘﺘﻌﻣ ﺖﺳا ﻪﻛ ﻲﻳﻮﮔﺎﻧ ﻲﻘﻠﺧ ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ﺶﻨﻛﺎﺳرﺎﻧ يرو
ﻲﻧﺎﺠﻴﻫ ﺚﻋﺎﺑ ﻲﻣ دﻮﺷ ﻲﺧﺮﺑ
،داﺮﻓا ﻲﮔدﺎﻣآ ﻲﮕﺘﺴﺑاو ﻪﺑ داﻮﻣ ار
ﻪﺘﺷاد ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻢﻫ . ﻦﻴﻨﭼ نﺎﺠﻴﻫ يﺎﻫ داﺮﻓا
،دﺎﺘﻌﻣ ﻪﻧﺎﻛدﻮﻛ و
رد
ﺢﻄﺳ ﺶﻴﭘ
4ﻲﻣﻼﻛ هدﻮﺑ و ﺖﻴﻓﺮﻇ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ﺐﻴﺳآ هﺪﻳد ي نآ ﺎﻫ
ﻪﺑ مﺪﻋ ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ ﺮﻴﺴﻔﺗ ﻲﮔدﺮﺴﻓا و
باﺮﻄﺿا ﻲﻬﺘﻨﻣ
ﻲﻣ دﻮﺷ . رد
ﻦﻳا
،ﻂﻳاﺮﺷ ﺖﻴﻓﺮﻇ ﺮﻴﺧﺎﺗ ﺶﻨﻛاو )5
ترﺎﻬﻣ
6ﻦﻣ ( ﻦﻴﻳﺎﭘ ﺖﺳا .
رد
،ﻪﺠﻴﺘﻧ ضرﺎﻌﺗ دﺮﻓ ﺎﺑ
،ﻂﻴﺤﻣ ﺶﻳاﺰﻓا ﻪﺘﻓﺎﻳ و ارﺮﻜﻣ ﻲﮔﺪﻧﺎﻣرد
و ﺶﻨﺗ ار رد ﺮﺑاﺮﺑ تﺎﻧﺎﺠﻴﻫ ﻪﺑﺮﺠﺗ ﻲﻣ ﺪﻨﻛ ) ﻪﺑ ﻞﻘﻧ زا 10 .(
ﺗ ﻮ
7گﺮﺑر نارﺎﻜﻤﻫ و )
11 ( و يﺪﻴﻤﺣ نارﺎﻜﻤﻫ و )
12 ( ﺰﻴﻧ
ﻪﻄﺑار ي ﻦﻴﺑ دﺎﻴﺘﻋا و ﻲﻳﻮﮔﺎﻧ ﻲﻘﻠﺧ ار ﺪﻴﻳﺎﺗ هدﻮﻤﻧ ﺪﻧا .
مﻮﻬﻔﻣ شﻮﻫ ﻚﻴﻣدﺎﻛآ تﺎﻴﺑدا رد رﺎﺑ ﻦﻴﻟوا ياﺮﺑ ﻪﻛ يﻮﻨﻌﻣ
ناور لﺎﺳ رد ﻲﺳﺎﻨﺷ 1996
ﺰﻧﻮﻴﺘﺳا ﻂﺳﻮﺗ لﺎﺳ رد ﺪﻌﺑ و8
1999
4Preverbal
5Delay Action
6Ego
7Thorberg
8Stivenz
ﺰﻧﻮﻣا ﻂﺳﻮﺗ
،ﺪﺷ حﺮﻄﻣ1
طﺎﺒﺗرا ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﺳﺎﺳا ﻞﻣاﻮﻋ زا ﻲﻜﻳ
ﻲﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ﻲﻘﻄﻨﻣ ،ﻲﻘﻠﺧ ﻲﻳﻮﮔﺎﻧ و ﻲﻧﺎﺠﻴﻫ تﻼﻜﺸﻣ ﺎﺑ نآ ﺪﺳر
) زا ﻞﻘﻧ ﻪﺑ 13
( . ثروﺰﻴﻠﮕﻳو هزﺎﺳ ﻪﻛ ﺖﺳا ﺪﻘﺘﻌﻣ 2
يﺎﻫ
ﻪﻳﺎﭘ ،ﻲﻟﺪﻤﻫ و ﻲﻧﺎﺠﻴﻫ ﻲﻫﺎﮔآدﻮﺧ ﺪﺷر ياﺮﺑ ﻲﺳﺎﺳا يﺎﻫ
ﺪﻨﺘﺴﻫ يﻮﻨﻌﻣ شﻮﻫ .
يﻮﺳ زا ﺮﮕﻳد
، ﻲﻣﺎﮕﻨﻫ ﻪﻛ ﺪﺷر يﻮﻨﻌﻣ
زﺎﻏآ ﺪﻳدﺮﮔ
، ترﺎﻬﻣ يﺎﻫ ﻲﻧﺎﺠﻴﻫ ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ درﻮﺧزﺎﺑ ﻞﺻﺎﺣ زا
،نآ ﺖﻳﻮﻘﺗ ﻲﻣ ﺪﻧﻮﺷ و رد ﻪﺧﺮﭼ يا ﻲﻠﻣﺎﻌﺗ راﺮﻗ ﻲﻣ ﺪﻧﺮﻴﮔ ) ﻪﺑ
ﻞﻘﻧ زا 14 (.
ﻪﻄﺑار ي ود هزﺎﺳ ي ﻲﺳﺎﺳا شﻮﻫ يﻮﻨﻌﻣ ﻲﻨﻌﻳ شﻮﻫ و
ﺖﻳﻮﻨﻌﻣ ، رد طﺎﺒﺗرا ﺎﺑ ﻲﻳﻮﮔﺎﻧ ﻲﻘﻠﺧ درﻮﻣ ﻪﺟﻮﺗ هدﻮﺑ ﺖﺳا . ﻪﺑ
ناﻮﻨﻋ لﺎﺜﻣ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻫ ﺮﻛرﺎﭘ نارﺎﻜﻤﻫ و3
) 15 (
، ﻲﻤﻳﺮﻛ
ﻲﻤﻳﺮﻛ ) 16 ( و ﻲﺑﺎﻴﻏ ) 17 ( ﺖﻳﺎﻜﺣ زا نآ ﺪﻧراد ﻪﻛ شﻮﻫ
ﻲﻧﺎﺠﻴﻫ و ﻲﻳﻮﮔﺎﻧ ﻲﻘﻠﺧ ، ود هزﺎﺳ ي ﻞﻘﺘﺴﻣ ﺎﻣا ﺎﻳﻮﻗ ﻢﻫ ﻪﺘﺴﺑ ي
زا عﻮﻧ سﻮﻜﻌﻣ ﻲﻣ ﺪﻨﺷﺎﺑ .
ﺮﻫوز و لﺎﺷرﺎﻣ )4
18 ( ﭼ ﻬ ﻲﺑﻮﭼرﺎ ار ياﺮﺑ ﻦﻴﻴﻌﺗ عاﻮﻧا شﻮﻫ
ﻪﻳارا ﺪﻧدﺮﻛ ﻪﻛ ﻲﻨﺘﺒﻣ ﺮﺑ دﺮﻛرﺎﻛ ﻢﺘﺴﻴﺳ يﺎﻫ ﻲﺒﺼﻋ ﺰﻐﻣ ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ .
نآ ﺎﻫ دﺮﻛرﺎﻛ ﺰﻐﻣ ار زا هﺎﮔﺪﻳد ﺐﺼﻋ ﻲﺳﺎﻨﺷ ﻲﺳرﺮﺑ دﺮﻛ ه و
مﺎﻤﺗ عاﻮﻧا شﻮﻫ يﺎﻫ ﻦﻜﻤﻣ ار ﻪﺑ ﻪﺳ عﻮﻧ ﻢﺘﺴﻴﺳ ﻲﺒﺼﻋ ﻲﻠﺻا
رد ﺰﻐﻣ ﺪﻧﻮﻴﭘ ﺪﻧداد نآ. ﺎﻫ ﻪﺳ عﻮﻧ شﻮﻫ هﺮﻬﺑ ي
5ﻲﺷﻮﻫ
، شﻮﻫ
ﻲﻔﻃﺎﻋ و6
شﻮﻫ يﻮﻨﻌﻣ ار7
ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ ﺪﻧدﺮﻛ و هﺪﻴﻘﻋ ﺪﻧراد ﻪﻛ
ﻪﻛ مﺎﻤﺗ شﻮﻫ يﺎﻫ ﺮﮕﻳد ﻪﻋﻮﻤﺠﻣﺮﻳز يﺎﻫ
ﻦﻳا ﻪﺳ عﻮﻧ شﻮﻫ
ﻲﻠﻛ ﻲﻘﻠﺗ ﻲﻣ ﺪﻧﻮﺷ . شﻮﻫ لوا ﻪﻛ ﻲﻨﺘﺒﻣ ﺮﺑ ﺮﻜﻔﺗ ﻲﻄﺧ ﺰﻐﻣ
،ﺖﺳا نﺎﻤﻫ هﺮﻬﺑ ي ﻲﺷﻮﻫ ﺖﺳا و ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻞﺣ ﺎﺴﻣ ﻳ ﻞ ﻲﺿﺎﻳر و
ﻲﻘﻄﻨﻣ ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ . ﻦﻴﻣود عﻮﻧ شﻮﻫ ﻪﻛ ﻲﻨﺘﺒﻣ ﺮﺑ ﺮﻜﻔﺗ ﻲﻠﻣﺎﻌﺗ ﺰﻐﻣ
،ﺖﺳا شﻮﻫ ﻲﻔﻃﺎﻋ ﺖﺳا ﻪﻛ ﻪﺑ داﺮﻓا ﻚﻤﻛ ﻲﻣ ﺪﻨﻛ ﻒﻃاﻮﻋ و
تﺎﺳﺎﺴﺣا دﻮﺧ
و ناﺮﮕﻳد ار ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ .ﺪﻨﻨﻛ
شﻮﻫ يﻮﻨﻌﻣ ﺰﻴﻧ
ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ﻦﻴﻣﻮﺳ عﻮﻧ
،شﻮﻫ ﻲﻨﺘﺒﻣ ﺮﺑ ﺮﻜﻔﺗ تﺪﺣو ﺶﺨﺑ ﺰﻐﻣ
ﺖﺳا ﻪﻛ ود عﻮﻧ شﻮﻫ ﻲﻧﺎﺠﻴﻫ و هﺮﻬﺑ ي ﻲﺷﻮﻫ ار ﻪﭼرﺎﭙﻜﻳ
هدﺮﻛ و ﻞﻜﺷ ﻲﻣ ﺪﻫد و و هﺪﻨﻨﻛﺪﺤﺘﻣ ﺶﻘﻧ ﻞﻴﻟد ﻪﺑ
1Emmons
2Wigglesworth
3Parker
4Zohar and Marshall
5Intelligence Quotient
6Emotional Intelligence
7Spiritual Intelligence
مﺎﺠﺴﻧا ﺶﺨﺑ
، نآ ار شﻮﻫ ﻲﻳﺎﻏ ﺪﻧﺪﻴﻣﺎﻧ ) 18 ( ﻪﻛ طﺎﺒﺗرا ﻦﻳا
عﻮﻧ شﻮﻫ ﺎﺑ ﻲﻳﻮﮔﺎﻧ ﻲﻘﻠﺧ ﺰﻴﻧ ﻲﻘﻄﻨﻣ ﻪﺑ ﺮﻈﻧ ﻲﻣ ﺪﺳر .
ﺎﺑ دﻮﺟو ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻫ دﺎﻳز رد طﺎﺒﺗرا ﻦﻴﺑ ﺖﻳﻮﻨﻌﻣ ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ
هزﺎﺳ ي ﺮﮕﻳد شﻮﻫ يﻮﻨﻌﻣ و ﻲﺘﺴﻳﺰﻬﺑ ﻲﻧﺎﺠﻴﻫ
،8
رد صﻮﺼﺧ
طﺎﺒﺗرا ﻦﻴﺑ ﺖﻳﻮﻨﻌﻣ و ﻲﻳﻮﮔﺎﻧ ﻲﻘﻠﺧ ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻫ ﻲﻛﺪﻧا رد
سﺮﺘﺳد ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ ) 19 .(
لﻮﺷﺎﻛ و
9ﻞﻳار نﺎﺸﻧ ﺪﻧداد ﻪﻛ ﻦﻴﺑ
ﻲﻳﻮﮔﺎﻧ ﻲﻘﻠﺧ و
،ﺖﻳﻮﻨﻌﻣ ﻪﻄﺑار
ي سﻮﻜﻌﻣ ﻲﻨﻌﻣ يراد دﻮﺟو
دراد ) 20 ( و
10ﺮﻧﺎﺑ رد ﻲﺳرﺮﺑ ﻪﻄﺑار ي ﻦﻴﺑ ﻲﻳﻮﮔﺎﻧ ﻲﻘﻠﺧ و
ﺖﻳﻮﻨﻌﻣ رد ﻦﻴﺑ نﺎﻧز ﻼﺘﺒﻣ ﻪﺑ نﺎﻃﺮﺳ ﻪﻨﻴﺳ نﺎﺸﻧ داد ﻪﻛ ﻦﻴﺑ ﻦﻳا
ود
،ﺮﻴﻐﺘﻣ ﻪﻄﺑار ي ﻲﻨﻌﻣ يراد دﻮﺟو دراﺪﻧ ) 19 .(
ﺎﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﻪﺑ ﺐﻟﺎﻄﻣ ﻻﺎﺑ و ﺖﻴﻤﻫا ﻲﮔﮋﻳو يﺎﻫ ﻲﻧﺎﺠﻴﻫ داﺮﻓا رد
ﻲﮔدﺎﻣآ و ﻪﻣادا ي فﺮﺼﻣ داﻮﻣ
، ﻲﺳرﺮﺑ ﻞﻣاﻮﻋ ﻂﺒﺗﺮﻣ ﺎﺑ ﻦﻴﻨﭼ
ﻲﮔﮋﻳو ﻲﻳﺎﻫ ﺶﻴﺑ زا ﺶﻴﺑ سﺎﺴﺣا ﻲﻣ دﻮﺷ ﺎﻣا ﺎﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﻪﺑ عﻮﻴﺷ
دﺎﻴﺘﻋا رد
،رﻮﺸﻛ داﺪﻌﺗ ﻦﻳا تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﻞﺑﺎﻗ
ﻪﺟﻮﺗ هدﻮﺒﻧ و
تروﺮﺿ مﺎﺠﻧا
ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻫ عﻮﻨﺘﻣ رد ﻦﻳا ﻪﻨﻴﻣز ﻢﻫ نﺎﻨﭼ ﻪﺑ
تﺪﺷ سﺎﺴﺣا ﻲﻣ
،دﻮﺷ رد ﻦﻳا ﺎﺘﺳار ﻦﻳا ﺶﻫوﮋﭘ ﺎﺑ فﺪﻫ
ﺶﻴﭘ ﻲﻨﻴﺑ تاﺮﻴﻴﻐﺗ ﻲﻳﻮﮔﺎﻧ ﻲﻘﻠﺧ ﺮﺑ سﺎﺳا شﻮﻫ يﻮﻨﻌﻣ رد
نادﺎﺘﻌﻣ ﺮﻬﺷ ﻞﻴﺑدرا مﺎﺠﻧا ﺖﻓﺮﮔ .
شور رﺎﻛ
ﻪﻌﻣﺎﺟ ي يرﺎﻣآ ﻦﻳا ﺶﻫوﮋﭘ يدﺮﺑرﺎﻛ
- ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﻲﻣﺎﻤﺗ
نادﺮﻣ ) ﺪﺻرد ﻻﺎﺑ ﻳ ﻲ فﺮﺼﻣءﻮﺳ زا ﺪﻨﺘﺴﻫ دﺮﻣ ،نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ
(
ياراد ءﻮﺳ فﺮﺼﻣ داﻮﻣ رد ﺢﻄﺳ ﺮﻬﺷ ﻞﻴﺑدرا ﻲﻣ ﻪﻛ ﺪﻨﺷﺎﺑ رد
رذآ 1390 ﻪﺑ ﺰﻛاﺮﻣ كﺮﺗ دﺎﻴﺘﻋا رد ﺮﻬﺷ ﻞﻴﺑدرا ﻪﻌﺟاﺮﻣ هدﺮﻛ
ﺪﻧدﻮﺑ . شور ﻪﻧﻮﻤﻧ يﺮﻴﮔ ﻪﺷﻮﺧ يا دﻮﺑ ، ﻪﺑ ﻦﻳا ترﻮﺻ ﻪﻛ اﺪﺘﺑا
ﻲﺘﺴﻴﻟ زا ﺰﻛاﺮﻣ كﺮﺗ دﺎﻴﺘﻋا ﺮﻬﺷ ﻞﻴﺑدرا زا نﺎﻣزﺎﺳ ﻲﺘﺴﻳﺰﻬﺑ و
مﻮﻠﻋ ﻲﻜﺷﺰﭘ نﺎﺘﺳا ﻪﻴﻬﺗ و زا نﺎﻴﻣ ﻦﻳا ﺰﻛاﺮﻣ
، 3 ﺰﻛﺮﻣ ﻪﺑ
ترﻮﺻ ﻲﻓدﺎﺼﺗ بﺎﺨﺘﻧا و ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ زا نﺎﻴﻣ ﻦﻴﻌﺟاﺮﻣ ﻪﺑ ترﻮﺻ
رد سﺮﺘﺳد بﺎﺨﺘﻧا ﺪﻧﺪﺷ . ا ﻪﭼﺮﮔ ﻪﻛ رد تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ
،ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ
ﻞﻗاﺪﺣ ﻢﺠﺣ ﻪﻧﻮﻤﻧ 50 ﺮﻔﻧ دﺎﻬﻨﺸﻴﭘ هﺪﺷ ﺖﺳا ) 21 ( ﺎﻣا رد
ﺶﻫوﮋﭘ ﺮﺿﺎﺣ ياﺮﺑ ﺶﻳاﺰﻓا رﺎﺒﺘﻋا ﻲﻧوﺮﻴﺑ ﺞﻳﺎﺘﻧ
،ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻪﻧﻮﻤﻧ
ﻪﺑ ﻢﺠﺣ 100 ﺮﻔﻧ ) 80 ﺮﻔﻧ دﺎﺘﻌﻣ ﻪﺑ
،كﺎﻳﺮﺗ 20 ﺮﻔﻧ دﺎﺘﻌﻣ ﻪﺑ
ﻦﻴﺋوﺮﻫ ( ﺶﻳاﺰﻓا ﺖﻓﺎﻳ .
8Emotional Well-Being
9Cashwell and Rayle
10Banner
7 Fundamentals of Mental Health, 16(1), Spring 2014 يﻮﻨﻌﻣ شﻮﻫ سﺎﺳا ﺮﺑ ﻲﻘﻠﺧ ﻲﻳﻮﮔﺎﻧ تاﺮﻴﻴﻐﺗ ﻲﻨﻴﺑ ﺶﻴﭘ
ﻣ رﺎﻴﻌ دورو ﺖﻴﺴﻨﺟ ﻞﻣﺎﺷ
،دﺮﻣ ﻞﻫﺎﺗ و تﻼﻴﺼﺤﺗ ﺮﺗﻻﺎﺑ
زا
ﻞﻜﻴﺳ ﻪﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ ﺮﭘ ندﺮﻛ ﺶﺳﺮﭘ ﻪﻣﺎﻧ ﺎﻫ و رﺎﻴﻌﻣ جوﺮﺧ
ﻞﻣﺎﺷ ا ﻼﺘﺑ ﻪﺑ ﻻﻼﺘﺧا ت ناور ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ﺪﻳﺪﺷ دﻮﺑ ﻪﻛ ﺎﺑ هدﺎﻔﺘﺳا زا
ﻲﺑﺎﻳزرا و رﺎﻬﻇا ﺮﻈﻧ نﺎﺼﺼﺨﺘﻣ ﺰﻛاﺮﻣ
كﺮﺗ
،دﺎﻴﺘﻋا ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ و
زا نﺎﻳﺮﺟ ﺶﻫوﮋﭘ
، ﺪﻧﺪﺷ فﺬﺣ .
ﺲﭙﺳ ﻪﺑ داﺮﻓا ﻪﻧﻮﻤﻧ رد درﻮﻣ فاﺪﻫا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺢﻴﺿﻮﺗ هداد ﺪﺷ
و ﻦﻤﺿ نﺎﻨﻴﻤﻃا ﺮﻃﺎﺧ نداد رد درﻮﻣ ﻪﻧﺎﻣﺮﺤﻣ نﺪﻧﺎﻣ هداد ﺎﻫ و
ﻢﻫ ﻦﻴﻨﭼ ندﻮﺑ رﺎﺘﺨﻣ ﺖﻛﺮﺷ
هﺪﻨﻨﻛ ﻪﺑ فاﺮﺼﻧا زا ﻪﻣادا ي رﺎﻛ ،
ﺪﻳدﺮﮔ ﺖﺳاﻮﺧرد ﺎﺗ
ﺶﺳﺮﭘ ﻪﻣﺎﻧ يﺎﻫ ﻲﺷراﺰﮔدﻮﺧ ﻲﻳﻮﮔﺎﻧ
ﻲﻘﻠﺧ و شﻮﻫ يﻮﻨﻌﻣ ار ﺪﻨﻳﺎﻤﻧ ﻞﻴﻤﻜﺗ .
ﻒﻟا - سﺎﻴﻘﻣ ﻲﻳﻮﮔﺎﻧ ﻲﻘﻠﺧ ﻮﺘﻧرﻮﺗ
1(TAS-20) :
ﻦﻳا سﺎﻴﻘﻣ
20 هدﺎﻣ يا ﻂﺳﻮﺗ
،ﻲﺒﮕﺑ ﺮﻛرﺎﭘ و رﻮﻠﻴﺗ ﻪﺘﺧﺎﺳ2
هﺪﺷ و ﻲﻳﻮﮔﺎﻧ
ﻲﻘﻠﺧ ار رد ﻪﺳ سﺎﻴﻘﻣﺮﻳز يراﻮﺷد
رد تﺎﺳﺎﺴﺣا ﺺﻴﺨﺸﺗ )3
7
) 7 هدﺎﻣ (
، يراﻮﺷد رد ﻒﻴﺻﻮﺗ ﺎﺴﺣا
4تﺎﺳ ) 5 هدﺎﻣ ( و ﺮﻜﻔﺗ
نوﺮﺑ
5راﺪﻣ ) 8 هدﺎﻣ ( ﻲﺑﺎﻳزرا ﻲﻣ ﺪﻨﻛ . رد ﻦﻳا سﺎﻴﻘﻣ
، هﺮﻤﻧ ي
ﺮﺗﻻﺎﺑ نﺎﺸﻧ هﺪﻨﻫد ي تﺪﺷ ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻲﻳﻮﮔﺎﻧ ﻲﻘﻠﺧ ﺖﺳا ) 22 .(
،ﻲﻧﺎﺑﺮﻗ
،ﮓﻨﻴﺑ
،نﻮﺴﺗاو نﻮﺴﻳود و
6كﺎﻣ ، يﺎﻔﻟآ ﻦﻳا سﺎﻴﻘﻣ ار
ار رد ﻪﻧﻮﻤﻧ ي
،ﻲﻧاﺮﻳا ياﺮﺑ يراﻮﺷد رد
ﺺﻴﺨﺸﺗ ﺳﺎﺴﺣا
تﺎ
74 / 0
، ياﺮﺑ يراﻮﺷد رد ﻒﻴﺻﻮﺗ ﺳﺎﺴﺣا تﺎ 61 / 0 و ياﺮﺑ ﺮﻜﻔﺗ
ﻪﺟﻮﺘﻣ نوﺮﻴﺑ 50 / 0 ﻪﺑ ﺖﺳد هدروآ ﺪﻧا ) 23 .(
ﺪﻤﺤﻣ ، رﺎﺒﺘﻋا ﻞﻛ
سﺎﻴﻘﻣ ار رد ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻲﻧاﺮﻳا ﺎﺑ هدﺎﻔﺘﺳا زا شور ﻪﻤﻴﻧود ندﺮﻛ و
ﻲﻳﺎﻣزآزﺎﺑ 74
/ 0 و 72 / 0 و ﻲﻳاور سﺎﻴﻘﻣ ار 85 / 0 شراﺰﮔ دﺮﻛ
) 24 .(
رد هﺮﻤﻧ يراﺬﮔ سﺎﻴﻘﻣ TAS-20
،
،ﻦﻴﺘﺳﺪﻣ رﺮﻴﻓ
و
ﻲﺘﻟﺎﻣ تاﺮﻤﻧ7
60 ﻪﺑ ﻻﺎﺑ ار ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ﻲﻳﻮﮔﺎﻧ ﻲﻘﻠﺧ و تاﺮﻤﻧ 52
ﻪﺑ ﻦﻴﻳﺎﭘ ار ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ﻲﻳﻮﮔﺎﻧﺮﻴﻏ ﻲﻘﻠﺧ
) 25 ( و
،ﺮﻟﻮﻣ
،زﺮﭙﻟآ ﻢﻳر
و
8بﺎﺳ تاﺮﻤﻧ 60 ﻪﺑ ﻻﺎﺑ ار ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ﻲﻳﻮﮔﺎﻧ ﻲﻘﻠﺧ ﻻﺎﺑ و
تاﺮﻤﻧ 52 ﻪﺑ ﻦﻴﻳﺎﭘ ار ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ﻲﻳﻮﮔﺎﻧ ﻲﻘﻠﺧ ﻦﻴﻳﺎﭘ رد ﺮﻈﻧ
ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺪﻧا ) 26 .(
1Toronto Alexithymia Scale
2Bagby, Parker and Taylor
3Difficulty Identifying Feelings
4Difficulty Describing Feelings
5Externally-Oriented Thinking
6Bing, Watson, Davison and Mack
7Modestin, Furrer and Malti
8Muller, Alpers, Reim and Sub
ب - يﻮﻨﻌﻣ شﻮﻫ ﻲﺷراﺰﮔدﻮﺧ سﺎﻴﻘﻣ (SISRI-24)
:9
ﻦﻳا
ﮓﻨﻴﻛ ﻂﺳﻮﺗ نﻮﻣزآ هزاﺪﻧا رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ 10
،يرﺎﺘﻓر عﻮﻨﺗ يﺮﻴﮔ
رد داﺮﻓا ﻲﻨﻫذ يﺎﻫ ﻲﮔﮋﻳو و يﺮﻜﻓ نﺎﻳﺮﺟ 24
ﻪﺘﺧﺎﺳ ﻢﺘﻳآ
ﺖﺳا هﺪﺷ .
ﺮﻜﻔﺗ يﺎﻫ مﺎﻧ ﻪﺑ سﺎﻴﻘﻣ ﺮﻳز رﺎﻬﭼ ياراد نﻮﻣزآ
ﻪﻧادﺎﻘﻧ يدﻮﺟو )11
7 هدﺎﻣ ( ﻲﺼﺨﺷ يزﺎﺳﺎﻨﻌﻣ ، )12
5 هدﺎﻣ ( ،
ﻲﻟﺎﻌﺘﻣ يرﺎﻴﺷﻮﻫ )13
7 هدﺎﻣ ( يرﺎﻴﺷﻮﻫ ﺖﻟﺎﺣ ﻂﺴﺑ و )14
5 هدﺎﻣ (
ﺖﺳا . ﻪﻴﻟوا مﺮﻓ نﻮﻣزآ ﻦﻳا ي 42
زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻪﻛ دﻮﺑ ﻲﻟاﻮﺌﺳ
ﻲﻓﺎﺸﺘﻛا ﻲﻠﻣﺎﻋ ﻞﻴﻠﺤﺗ ﻪﻧﻮﻤﻧ رد 15
ي 619 ا يﺮﻔﻧ نﺎﻳﻮﺠﺸﻧاد ز
ﺖﻧﺮﺗ هﺎﮕﺸﻧاد رد ادﺎﻧﺎﻛ16
2007 خﺎﺒﻧوﺮﻛ يﺎﻔﻟآ ، 95
/ 0 ﻲﻳﺎﻳﺎﭘ و
ﻒﻴﺼﻨﺗ ﻖﻳﺮﻃ زا 84
/ 0 ﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ )
27 .(
زا ﺲﭘ ﮓﻨﻴﻛ
فﺬﺣ و ﻲﺳرﺮﺑ 18
نﻮﻣزآ ،ﻲﻓﺎﺿا لاﻮﺌﺳ 24
ادﺪﺠﻣ ار ﻲﻤﺘﻳآ
ﺮﺑ 305 ﻲﻠﻣﺎﻋ ﻞﻴﻠﺤﺗ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ و دﺮﻛ ﻲﺳرﺮﺑ ﻮﺠﺸﻧاد
يﺪﻴﻳﺎﺗ خﺎﺒﻧوﺮﻛ يﺎﻔﻟآ17
92 / 0 يﺎﻔﻟآ و هﺪﺷ دراﺪﻧﺎﺘﺳا 92
/ 0 ﻪﺑ
ﺪﻣآ ﺖﺳد .
سﺎﻴﻘﻣﺮﻳز ياﺮﺑ خﺎﺒﻧوﺮﻛ يﺎﻔﻟآ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا رد ﺎﻫ
ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻪﺑ 78
/ 0 ، 78 / 0 ، 87 / 0 ، 91 / 0 ﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ )
26 .(
ﺪﻫاز
ﻲﻨﻴﻌﻣ و نﻼﺑﺎﺑ خﺎﺒﻧوﺮﻛ يﺎﻔﻟآ شور ﻪﺑ ار نﻮﻣزآ ﻦﻳا ﻲﻳﺎﻳﺎﭘ ﺎﻴﻛ
ﻞﻛ رد 87 / 0 سﺎﻴﻘﻣﺮﻳز زا ﻚﻳ ﺮﻫ ياﺮﺑ و ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﺎﻫ
68 / 0 ،
71 / 0 ، 63 / 0 ، 61 / 0 ﺪﻧدروآ ﺖﺳد ﻪﺑ )
28 .(
هداد ﺎﻫ ﺎﺑ شور يﺎﻫ رﺎﻣآ ﻲﻔﻴﺻﻮﺗ و ﻲﻃﺎﺒﻨﺘﺳا ﻞﻴﻠﺤﺗ
ﺪﻧﺪﺷ .
ياﺮﺑ ﻒﻴﺻﻮﺗ هداد ﺎﻫ زا لواﺪﺟ ﻊﻳزﻮﺗ
،ﻲﻧاواﺮﻓ
،ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ فاﺮﺤﻧا
دراﺪﻧﺎﺘﺳا و
ياﺮﺑ ﻦﻴﻴﻌﺗ ﻪﻄﺑار ي شﻮﻫ يﻮﻨﻌﻣ و ﻲﻳﻮﮔﺎﻧ ﻲﻘﻠﺧ
زا رﺎﻣآ ﻲﻃﺎﺒﻨﺘﺳا نﻮﻴﺳﺮﮔر ﻢﻫ
نﺎﻣز مﺎﮔو ﻪﺑ مﺎﮔ هدﺎﻔﺘﺳا ﺪﺷ .
ﺞﻳﺎﺘﻧ فﺪﻫ ﺎﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا ﺶﻴﭘ
ﻲﻨﻴﺑ تاﺮﻴﻴﻐﺗ ﻲﻳﻮﮔﺎﻧ ﻲﻘﻠﺧ ﺮﺑ سﺎﺳا
شﻮﻫ يﻮﻨﻌﻣ رد نادﺎﺘﻌﻣ ﺮﻬﺷ ﻞﻴﺑدرا مﺎﺠﻧا ﺖﻓﺮﮔ هداد ، يﺎﻫ
رد دﺎﺘﻌﻣ داﺮﻓا ﻦﻴﺑ رد يﻮﻨﻌﻣ شﻮﻫ و ﻲﻘﻠﺧ ﻲﻳﻮﮔﺎﻧ ﻲﻔﻴﺻﻮﺗ لوﺪﺟ 1 ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﻳارا .
9Spiritual Intelligence Self-Report Inventory
10King
11Critical Existential Thinking
12Personal Meaning Production
13Transcendental Awareness
14Conscious State Expansion
15Exploratory Factor Analysis
16Trent
17Confirmatory Factor Analysis
نﺎﻤﻫ رﻮﻃ ﻪﻛ ﺞﻳﺎﺘﻧ لوﺪﺟ 1 نﺎﺸﻧ ﻲﻣ
،ﺪﻫد ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ تاﺮﻤﻧ
ﻲﻳﻮﮔﺎﻧ ﻲﻘﻠﺧ رد ﻦﻴﺑ داﺮﻓا دﺎﺘﻌﻣ 07 / 60 دروآﺮﺑ ﺪﺷ ﻪﻛ ﺎﺑ ﻪﺟﻮﺗ
ﻪﺑ هﺮﻤﻧ يراﺬﮔ ﻦﻴﺘﺳﺪﻣ و نارﺎﻜﻤﻫ ، تاﺮﻤﻧ 60 ﻪﺑ ﻻﺎﺑ ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ
ﻲﻳﻮﮔﺎﻧ ﻲﻘﻠﺧ ) 25 ( و ﺎﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﻪﺑ هﺮﻤﻧ يراﺬﮔ ﺮﻟﻮﻣ و نارﺎﻜﻤﻫ
ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ﻲﻳﻮﮔﺎﻧ ﻲﻘﻠﺧ ﻻﺎﺑ ) 26 ( رد ﺮﻈﻧ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﻲﻣ دﻮﺷ . ﺲﭘ
ﻪﺠﻴﺘﻧ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﻲﻣ دﻮﺷ ﻪﻛ ﻲﻳﻮﮔﺎﻧ ﻲﻘﻠﺧ رد ﻦﻴﺑ داﺮﻓا دﺎﺘﻌﻣ ، ﻻﺎﺑ
ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ .
لوﺪﺟ 1 هداد - يﻮﻨﻌﻣ شﻮﻫ و ﻲﻘﻠﺧ ﻲﻳﻮﮔﺎﻧ ﻲﻔﻴﺻﻮﺗ يﺎﻫ
) سﺎﻴﻘﻣﺮﻳز ﺎﺑ نآ يﺎﻫ
( ﻞﻴﺑدرا دﺎﺘﻌﻣ داﺮﻓا ﻦﻴﺑ رد
ﺮﻴﻐﺘﻣ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ
فاﺮﺤﻧا رﺎﻴﻌﻣ داﺪﻌﺗ
ﻲﻳﻮﮔﺎﻧ ﻲﻘﻠﺧ 07
/ 60 00
/ 8 100
ﺮﻜﻔﺗ يدﻮﺟو ﻪﻧادﺎﻘﻧ 07
/ 13 15
/ 3 100
يزﺎﺳﺎﻨﻌﻣ ﻲﺼﺨﺷ 79
/ 10 04
/ 4 100
ﻫ ﻮ يرﺎﻴﺷ ﻲﻟﺎﻌﺘﻣ 96
/ 14 30
/ 4 100
ﻂﺴﺑ ﺖﻟﺎﺣ ﻫ ﻮ يرﺎﻴﺷ 48
/ 11 29
/ 3 100
شﻮﻫ يﻮﻨﻌﻣ ﻞﻛ 30
/ 50 82
/ 10 100
لوﺪﺟ -2 ﺐﻳﺮﺿ ﺮﻳز و يﻮﻨﻌﻣ شﻮﻫ ﻦﻴﺑ نﻮﺳﺮﻴﭘ ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ
سﺎﻴﻘﻣ ﻞﻴﺑدرا دﺎﺘﻌﻣ داﺮﻓا ﻦﻴﺑ رد ﻲﻘﻠﺧ ﻲﻳﻮﮔﺎﻧ ﺎﺑ يﻮﻨﻌﻣ شﻮﻫ يﺎﻫ
ﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ )
1 ( ) 2 ( ) 3 ( ) 4 ( ) 5 ( ) 6 (
ﻲﻳﻮﮔﺎﻧ ﻲﻘﻠﺧ ) 1 ( 1
ﺮﻜﻔﺗ يدﻮﺟو ﻪﻧادﺎﻘﻧ ) 2 ( 18 / -0 1
يزﺎﺳﺎﻨﻌﻣ ﻲﺼﺨﺷ ) 3 ( 41 / 0
**- 28 /
**0 1
ﻫ ﻮ يرﺎﻴﺷ ﻲﻟﺎﻌﺘﻣ ) 4
( 24 / 0
*- 31 /
**0 37 /
**0 1
ﻂﺴﺑ ﺖﻟﺎﺣ ﻫ ﻮ يرﺎﻴﺷ ) 5 ( 44 / 0
**- 27 /
**0 56 /
**0 41 /
**0 1
شﻮﻫ يﻮﻨﻌﻣ ﻞﻛ ) 6 ( 43 / 0
**- 60 /
**0 77 /
**0 75 /
**0 76 /
**0 1
ﺞﻳﺎﺘﻧ طﻮﺑﺮﻣ ﻪﺑ ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﻦﻴﺑ
ﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ رد لوﺪﺟ 2 نﺎﺸﻧ
ﻲﻣ ﺪﻫد ﻪﻛ شﻮﻫ يﻮﻨﻌﻣ ) ﺮﻴﻐﺘﻣ ﺶﻴﭘ ﻦﻴﺑ ( ﺎﺑ ﻲﻳﻮﮔﺎﻧ ﻲﻘﻠﺧ
) ﺮﻴﻐﺘﻣ كﻼﻣ ( ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﻲﻔﻨﻣ
و ﻲﻨﻌﻣ يراد رد ﺢﻄﺳ 01 /
<0 P
دراد . ﻢﻫ ﻦﻴﻨﭼ ﺞﻳﺎﺘﻧ نﺎﺸﻧ ﻲﻣ ﺪﻫد ﻪﻛ زا ﻦﻴﺑ سﺎﻴﻘﻣﺮﻳز يﺎﻫ
شﻮﻫ
يﻮﻨﻌﻣ ﻪﺑ ﺰﺟ سﺎﻴﻘﻣﺮﻳز ﺮﻜﻔﺗ
يدﻮﺟو ﻪﻧادﺎﻘﻧ
، ﻪﺳ سﺎﻴﻘﻣﺮﻳز
ﺮﮕﻳد ﻲﻨﻌﻳ يزﺎﺳﺎﻨﻌﻣ
،ﻲﺼﺨﺷ ﻫ ﻮ يرﺎﻴﺷ ﻲﻟﺎﻌﺘﻣ و ﻂﺴﺑ ﺖﻟﺎﺣ
ﻫ ﻮ
،يرﺎﻴﺷ ﻪﻄﺑار ي ﻲﻔﻨﻣ ﻲﻨﻌﻣ يراد ﺎﺑ ﻲﻳﻮﮔﺎﻧ ﻲﻘﻠﺧ ﺪﻧراد ﻪﻛ
ﻦﻳا ﻲﻨﻌﻣ يراد ياﺮﺑ ﺮﻴﻐﺘﻣ ﻫ ﻮ يرﺎﻴﺷ ﻲﻟﺎﻌﺘﻣ ﺢﻄﺳرد 05 /
<0 وP
ياﺮﺑ ود ﺮﻴﻐﺘﻣ ﺮﮕﻳد رد ﺢﻄﺳ 01 /
<0 ﻲﻨﻌﻣP راد ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ .
ﺖﻬﺟ ﻲﺳرﺮﺑ ﺶﻴﭘ ﻲﻨﻴﺑ ﻲﻳﻮﮔﺎﻧ ﻲﻘﻠﺧ ﻂﺳﻮﺗ شﻮﻫ يﻮﻨﻌﻣ زا
نﻮﻴﺳﺮﮔر ﻢﻫ
نﺎﻣز هدﺎﻔﺘﺳا ﺪﺷ ﻪﻛ ﺞﻳﺎﺘﻧ نآ رد لوﺪﺟ 3 هﺪﻣآ ﺖﺳا .
لوﺪﺟ 3 ﺶﻴﭘ - شﻮﻫ سﺎﺳا ﺮﺑ ﻲﻘﻠﺧ ﻲﻳﻮﮔﺎﻧ تاﺮﻴﻴﻐﺗ ﻲﻨﻴﺑ
نﺎﻣز ﻢﻫ لﺪﻣ ﺎﺑ ﻞﻛ يﻮﻨﻌﻣ
لﺪﻣ روﺬﺠﻣR R
Rهﺪﺷ ﻞﻳﺪﻌﺗ رﺎﻴﻌﻣ يﺎﻄﺧ
ﻲﻨﻌﻣيراد
43 1 / 0 19 / 0 18
/ 0 23
/ 7 001 / 0
ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻞﻴﻠﺤﺗ نﻮﻴﺳﺮﮔر رد
لوﺪﺟ 3 نﺎﺸﻧ ﻲﻣ ﺪﻫد ﻪﻛ شﻮﻫ
يﻮﻨﻌﻣ ﻞﻛ 18 ﺪﺻرد زا تاﺮﻤﻧ ﻲﻳﻮﮔﺎﻧ ﻲﻘﻠﺧ ار ﺶﻴﭘ ﻲﻨﻴﺑ ﻲﻣ ﺪﻨﻛ .
،سﺎﺳا ﻦﻳا ﺮﺑ شﻮﻫ
يﻮﻨﻌﻣ ﻞﻛ ﻪﺑ رﻮﻃ ﻲﻨﻌﻣ يراد تاﺮﻤﻧ
ﻲﻳﻮﮔﺎﻧ ﻲﻘﻠﺧ ار ﺶﻴﭘ ﻲﻨﻴﺑ ﻲﻣ
،ﺪﻨﻨﻛ ﺎﻨﺑ ﺮﺑ ﻦﻳا ﻪﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﻲﺳرﺮﺑ
ﻢﻬﺳ ﻲﻜﻴﻜﻔﺗ ماﺪﻛﺮﻫ زا
،ﻞﻣاﻮﻋ رد ﻪﻣادا زا لﺪﻣ نﻮﻴﺳﺮﮔر
مﺎﮔ ﻪﺑ مﺎﮔ هدﺎﻔﺘﺳا ﺪﺷ . ياﺮﺑ ﻦﻳا رﺎﻛ سﺎﻴﻘﻣﺮﻳز يﺎﻫ
شﻮﻫ
يﻮﻨﻌﻣ ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ﺶﻴﭘ
ﻦﻴﺑ و ﻲﻳﻮﮔﺎﻧ ﻲﻘﻠﺧ ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ
ﺮﻴﻐﺘﻣ كﻼﻣ دراو لﺪﻣ نﻮﻴﺳﺮﮔر ﺪﻧﺪﺷ
ﻪﻛ ﺞﻳﺎﺘﻧ نآ رد لوﺪﺟ
4 ﻪﻳارا هﺪﺷ ﺖﺳا .
لوﺪﺟ -4
ﺶﻴﭘ سﺎﺳا ﺮﺑ ﻲﻘﻠﺧ ﻲﻳﻮﮔﺎﻧ تاﺮﻴﻴﻐﺗ ﻲﻨﻴﺑ سﺎﻴﻘﻣﺮﻳز
مﺎﮔ ﻪﺑ مﺎﮔ لﺪﻣ ﺎﺑ يﻮﻨﻌﻣ شﻮﻫ يﺎﻫ
لﺪﻣ R
R2 Rهﺪﺷ ﻞﻳﺪﻌﺗ
رﺎﻴﻌﻣ يﺎﻄﺧ R2ﺮﻴﻴﻐﺗ
Fﺮﻴﻴﻐﺗ ﻲﻨﻌﻣ
يراد
1 44
/
0 a
19 / 0 18
/ 0 22
/ 7 18
/ 0 47
/ 23 001
/ 0
2 48
/
0 b
23 / 0 22
/ 0 07
/ 7 07
/ 0 86
/ 14 001
/ 0
aيرﺎﻴﺷﻮﻫ ﺖﻟﺎﺣ ﻂﺴﺑ :ﻦﻴﺑﺶﻴﭘ ﺮﻴﻐﺘﻣ( bﻲﺼﺨﺷ يزﺎﺳﺎﻨﻌﻣ ،يرﺎﻴﺷﻮﻫ ﺖﻟﺎﺣ ﻂﺴﺑ :ﻦﻴﺑﺶﻴﭘ يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ (
ﺞﻳﺎﺘﻧ نﻮﻴﺳﺮﮔر مﺎﮔ
ﻪﺑ مﺎﮔ لوﺪﺟ 4 نﺎﺸﻧ ﻲﻣ ﺪﻫد ﻪﻛ زا رﺎﻬﭼ
سﺎﻴﻘﻣﺮﻳز شﻮﻫ
،يﻮﻨﻌﻣ ود سﺎﻴﻘﻣﺮﻳز )
ﻂﺴﺑ ﺖﻟﺎﺣ يرﺎﻴﺷﻮﻫ
و يزﺎﺳﺎﻨﻌﻣ ﻲﺼﺨﺷ
( ﻲﻳﻮﮔﺎﻧ ﻲﻘﻠﺧ ار ﻪﺑ رﻮﻃ ﻲﻨﻌﻣ يراد
ﺶﻴﭘ ﻲﻨﻴﺑ هدﺮﻛ و ود سﺎﻴﻘﻣﺮﻳز ﺮﮕﻳد
) ﺮﻜﻔﺗ يدﻮﺟو ﻪﻧادﺎﻘﻧ و يرﺎﻴﺷﻮﻫ ﻲﻟﺎﻌﺘﻣ
( ﺶﻴﭘ ﻦﻴﺑ ﻲﻳﻮﮔﺎﻧ ﻲﻘﻠﺧ هدﻮﺒﻧ و زا لﺪﻣ
نﻮﻴﺳﺮﮔر جرﺎﺧ
ﺪﻧﺪﺷ . ﻂﺴﺑ ﺖﻟﺎﺣ يرﺎﻴﺷﻮﻫ ﻪﺑ
ﻲﻳﺎﻬﻨﺗ 18
،ﺪﺻرد ﻂﺴﺑ ﺖﻟﺎﺣ
،يرﺎﻴﺷﻮﻫ يزﺎﺳﺎﻨﻌﻣ
ﻲﺼﺨﺷ 22 ﺪﺻرد
9 Fundamentals of Mental Health, 16(1), Spring 2014 يﻮﻨﻌﻣ شﻮﻫ سﺎﺳا ﺮﺑ ﻲﻘﻠﺧ ﻲﻳﻮﮔﺎﻧ تاﺮﻴﻴﻐﺗ ﻲﻨﻴﺑ ﺶﻴﭘ
) يزﺎﺳﺎﻨﻌﻣ ﻲﺼﺨﺷ
ﻪﺑ ﻲﻳﺎﻬﻨﺗ 7 ﺪﺻرد ( زا ﺲﻧﺎﻳراو ﻲﻳﻮﮔﺎﻧ
ﻲﻘﻠﺧ ار ﺶﻴﭘ ﻲﻨﻴﺑ ﻲﻣ ﺪﻨﻨﻛ .
ﺚﺤﺑ ﺶﻫوﮋﭘ ﺮﺿﺎﺣ ﺎﺑ فﺪﻫ ﺶﻴﭘ ﻲﻨﻴﺑ تاﺮﻴﻴﻐﺗ ﻲﻳﻮﮔﺎﻧ ﻲﻘﻠﺧ ﺮﺑ
سﺎﺳا شﻮﻫ يﻮﻨﻌﻣ رد ﻦﻴﺑ نادﺎﺘﻌﻣ ﺮﻬﺷ ﻞﻴﺑدرا مﺎﺠﻧا ﺖﻓﺮﮔ .
ﺎﺑ ﻞﻴﻠﺤﺗ هداد ﺎﻫ رد ﺶﺨﺑ
،ﻲﻔﻴﺻﻮﺗ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ
تاﺮﻤﻧ ﻲﻳﻮﮔﺎﻧ
ﻲﻘﻠﺧ رد ﻦﻴﺑ داﺮﻓا دﺎﺘﻌﻣ 07 / 60 دروآﺮﺑ ﺪﺷ ﻪﻛ نﺎﺸﻧ هﺪﻨﻫد ي
ﻲﻳﻮﮔﺎﻧ ﻲﻘﻠﺧ ﻻﺎﺑ ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ ) 25
، 26 ( ﺲﭘ ﻪﺠﻴﺘﻧ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﻲﻣ دﻮﺷ
ﻪﻛ ﻲﻳﻮﮔﺎﻧ ﻲﻘﻠﺧ رد ﻦﻴﺑ داﺮﻓا دﺎﺘﻌﻣ ﻻﺎﺑ ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ . ﻦﻳا ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺎﺑ
ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻪﺘﻓﺎﻳ يﺎﻫ ﻲﻠﺒﻗ ﻢﻫ ﺖﺳا ناﻮﺧ )
10
، 12
، 29 ( ﺎﻣا زا نآ ﻲﻳﺎﺟ
ﻪﻛ فﺪﻫ ﻲﻠﺻا ﺶﻫوﮋﭘ ﺮﺿﺎﺣ
، ﺶﻴﭘ ﻲﻨﻴﺑ تاﺮﻴﻴﻐﺗ ﻲﻳﻮﮔﺎﻧ
ﻲﻘﻠﺧ ﺮﺑ سﺎﺳا شﻮﻫ يﻮﻨﻌﻣ رد ﻦﻴﺑ نادﺎﺘﻌﻣ ﺮﻬﺷ ﻞﻴﺑدرا
،دﻮﺑ
رد ﻦﻳا ﺎﺘﺳار ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻲﺳرﺮﺑ ﺐﻳﺮﺿ ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ نﻮﺳﺮﻴﭘ
نﺎﺸﻧ داد
ﻪﻛ شﻮﻫ يﻮﻨﻌﻣ ﻞﻛ و ﻪﺳ سﺎﻴﻘﻣﺮﻳز نآ
) يزﺎﺳﺎﻨﻌﻣ
،ﻲﺼﺨﺷ
ﻫ ﻮ يرﺎﻴﺷ ﻲﻟﺎﻌﺘﻣ و ﻂﺴﺑ ﺖﻟﺎﺣ ﻫ ﻮ يرﺎﻴﺷ ( ﻪﻄﺑار ي ﻲﻔﻨﻣ
ﻲﻨﻌﻣ يراد ﺎﺑ ﻲﻳﻮﮔﺎﻧ ﻲﻘﻠﺧ ﺪﻧراد . ﻞﻴﻠﺤﺗ هداد ﺎﻫ ﺎﺑ شور
نﻮﻴﺳﺮﮔر ﻢﻫ
نﺎﻣز نﺎﺸﻧ داد ﻪﻛ شﻮﻫ يﻮﻨﻌﻣ ﻞﻛ 18 ﺪﺻرد زا
تاﺮﻤﻧ ﻲﻳﻮﮔﺎﻧ ﻲﻘﻠﺧ ار ﺶﻴﭘ ﻲﻨﻴﺑ ﻲﻣ ﺪﻨﻛ . ﻢﻫ ﻦﻴﻨﭼ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺮﺑ ﺎﻨﺑ
شور نﻮﻴﺳﺮﮔر مﺎﮔ
ﻪﺑ مﺎﮔ زا رﺎﻬﭼ سﺎﻴﻘﻣﺮﻳز شﻮﻫ
،يﻮﻨﻌﻣ
ود سﺎﻴﻘﻣﺮﻳز )
ﻂﺴﺑ ﺖﻟﺎﺣ ﻫ ﻮ يرﺎﻴﺷ و يزﺎﺳﺎﻨﻌﻣ ﻲﺼﺨﺷ
(
ﻲﻳﻮﮔﺎﻧ ﻲﻘﻠﺧ ار ﻪﺑ رﻮﻃ ﻲﻨﻌﻣ يراد ﺶﻴﭘ ﻲﻨﻴﺑ ﻲﻣ ﺪﻨﻨﻛ و ود
سﺎﻴﻘﻣﺮﻳز ﺮﮕﻳد
) ﺮﻜﻔﺗ يدﻮﺟو ﻪﻧادﺎﻘﻧ و ﻫ ﻮ يرﺎﻴﺷ ﻲﻟﺎﻌﺘﻣ (
ﺶﻴﭘ ﻦﻴﺑ ﻲﻳﻮﮔﺎﻧ ﻲﻘﻠﺧ هدﻮﺒﻧ و زا لﺪﻣ نﻮﻴﺳﺮﮔر جرﺎﺧ
ﺪﻧﺪﺷ .
رد ﻪﻨﻴﻣز ي شﻮﻫ يﻮﻨﻌﻣ رد طﺎﺒﺗرا ﺎﺑ ﻲﻳﻮﮔﺎﻧ
،ﻲﻘﻠﺧ
تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ رﺎﻴﺴﺑ
ﻲﻤﻛ مﺎﺠﻧا هﺪﺷ ﺎﻣا ﺎﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﻪﺑ ود هزﺎﺳ ي ﻲﻠﺻا
شﻮﻫ يﻮﻨﻌﻣ ﻲﻨﻌﻳ شﻮﻫ و ﺖﻳﻮﻨﻌﻣ رد طﺎﺒﺗرا ﺎﺑ ﻲﻳﻮﮔﺎﻧ ﻲﻘﻠﺧ
ﺶﻫوﮋﭘ ﻲﻳﺎﻫ دﻮﺟو دراد ﻪﻛ ﺮﺑ سﺎﺳا نآ ﺎﻫ و تﺎﻴﺑدا
،ﻖﻴﻘﺤﺗ
ﻲﻣ ناﻮﺗ ﻪﺘﻓﺎﻳ يﺎﻫ ﻦﻳا ﺶﺨﺑ ار ﻦﻴﻴﺒﺗ دﺮﻛ . ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ
،لﺎﺜﻣ ﺞﻳﺎﺘﻧ
ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻫ ﺮﻛرﺎﭘ نارﺎﻜﻤﻫ و )
15 (
، ﻲﻤﻳﺮﻛ ) 16 ( و ﻲﺑﺎﻴﻏ
) 17 ( ﺖﻳﺎﻜﺣ زا نآ ﺪﻧراد ﻪﻛ شﻮﻫ ﻲﻧﺎﺠﻴﻫ و ﻲﻳﻮﮔﺎﻧ
،ﻲﻘﻠﺧ
ود هزﺎﺳ ي ﻞﻘﺘﺴﻣ ﺎﻣا ﺎﻳﻮﻗ ﻢﻫ ﻪﺘﺴﺑ زا عﻮﻧ سﻮﻜﻌﻣ ﻲﻣ ﺪﻨﺷﺎﺑ .
لﻮﺷﺎﻛ رد ﻲﺳرﺮﺑ دﻮﺧ نﺎﺸﻧ داد ﻪﻛ ﻦﻴﺑ ﻲﻳﻮﮔﺎﻧ ﻲﻘﻠﺧ و
،ﺖﻳﻮﻨﻌﻣ ﻪﻄﺑار ي سﻮﻜﻌﻣ ﻲﻨﻌﻣ يراد دﻮﺟو دراد ) 20 .(
ﻲﻠﻛ رﻮﻃ ﻪﺑ
شﻮﻫ
، رﺎﺘﻓر ﻞﺣ ﺴﻣ ﺌ ﻪﻠ ي ﻪﻧارﺎﮔزﺎﺳ ي
دﺮﻓ ﺖﺳا
ﻪﻛ شور يﺎﻫ ﻪﻠﺑﺎﻘﻣ ﺎﺑ ﻞﺋﺎﺴﻣ و تﻼﻜﺸﻣ ار
رد رﺎﻴﺘﺧا دﺮﻓ راﺮﻗ
ﻲﻣ ﺪﻫد . رد ﻦﻳا ﺎﺘﺳار شﻮﻫ يﻮﻨﻌﻣ
، هداد يﺎﻫ ﺮﺳاﺮﺳ ﺰﻐﻣ و
ﻢﻫ ﻦﻴﻨﭼ ﺮﻫ ود عﻮﻧ شﻮﻫ ﻲﻧﺎﺠﻴﻫ و هﺮﻬﺑ ي ﻲﺷﻮﻫ ار ﻪﭼرﺎﭙﻜﻳ
هدﺮﻛ و ﻞﻜﺷ ﻲﻣ ﺪﻫد ) 21 .(
شﻮﻫ يﻮﻨﻌﻣ ﺐﺒﺳ ﻲﻣ دﻮﺷ داﺮﻓا
رد ﻞﺑﺎﻘﻣ ﺳ ﺌ ﻲﺗﻻاﻮ نﻮﭼ ﻦﻣ
،ﻢﺘﺴﻴﻛ اﺮﭼ
،ﻢﺘﺴﻫ نورد ﻦﻣ ﻪﭼ
ﻲﻣ درﺬﮔ و ﻪﭼ يﺰﻴﭼ ﺖﻴﻤﻫا
،دراد زا ﻂﺑاور ﻲﻜﻳﺰﻴﻓ و ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ
دﻮﺧ ﺮﺗاﺮﻓ ﻪﺘﻓر دراو هزﻮﺣ ي ﻲﻟﺎﻌﺘﻣ هﺎﮔﺪﻳد دﺮﻓ ﻪﺑ ﻲﮔﺪﻧز
دﺮﮔ ﻳ ﺪ ه و زا هزﺎﺳ ي ﺖﻳﻮﻨﻌﻣ ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ﻚﻳ دﺮﺒﻫار ﻪﻠﺑﺎﻘﻣ رد
ﺮﺑاﺮﺑ تﻼﻜﺸﻣ هدﺎﻔﺘﺳا
ﻨﻛ ﻨ ﺪ ) 28 .(
رد ﻞﺑﺎﻘﻣ ﻻﺎﻤﺘﺣا داﺮﻓا ﺎﺑ
شﻮﻫ يﻮﻨﻌﻣ ﻦﻴﻳﺎﭘ رد ﻪﻬﺟاﻮﻣ ﺎﺑ ﻞﻳﺎﺴﻣ و تﻼﻜﺸﻣ ﻒﻠﺘﺨﻣ
زا
يﺎﻫدﺮﺒﻫار ﻪﻠﺑﺎﻘﻣ
ي ﻪﻧارﺎﮔزﺎﺳﺎﻧ هدﺎﻔﺘﺳا
ﻲﻣ ﺪﻨﻨﻛ ﻪﻛ ﻪﺑ ﺮﻈﻧ
ﻲﻣ ﺪﺳر ﻲﻳﻮﮔﺎﻧ ﻲﻘﻠﺧ ياراد ﻪﻔﻟﻮﻣ يﺎﻫ ﻪﺑﺎﺸﻣ ﺎﺑ ﻦﻳا يﺎﻫدﺮﺒﻫار
ﻪﻠﺑﺎﻘﻣ ﺪﺷﺎﺑ . ﻲﻜﻳ زا ﻦﻳا يﺎﻫدﺮﺒﻫار ﻪﻠﺑﺎﻘﻣ
ﺎﺑ ﻞﻜﺸﻣ رد ﻤﺗ ﻴ ﺰﻴ
نداد تﺎﺳﺎﺴﺣا و
ساﻮﺣ ﻲﻜﻳﺰﻴﻓ ﺺﺨﺸﻣ ﻲﻣ دﻮﺷ . ﻪﺑ يرﻮﻃ
ﻪﻛ داﺮﻓا ﺎﺑ ﻲﻳﻮﮔﺎﻧ ﻲﻘﻠﺧ ﻻﺎﺑ رد زاﺮﺑا ﻲﻣﻼﻛ ﺳﺎﺴﺣا تﺎ ﻲﻧورد
رﺎﭼد ﺺﻘﻧ هدﻮﺑ و نﺪﺑ نﺎﺷ زا ﺐﻧﺎﺟ نآ ﺎﻫ سﺎﺴﺣا دﻮﺧ ار نﺎﻴﺑ
ﻲﻣ ﺪﻨﻛ . سﺎﺴﺣا درد
، ﻪﻧﻮﻤﻧ ي زرﺎﺑ ﻦﻴﻨﭼ يزاﺮﺑا ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ ﻪﻛ
ﻦﻳا داﺮﻓا ياﺮﺑ ﻪﻠﺑﺎﻘﻣ و ﻦﻴﻜﺴﺗ ﻦﻴﻨﭼ ﻲﺗﺎﺳﺎﺴﺣا ﻪﺑ
ﻲﻧﺎﻣرددﻮﺧ
و هدﺎﻔﺘﺳا زا داﻮﻣ رﺪﺨﻣ يور ﻲﻣ ﺪﻧروآ . رد ﻲﻟﺎﺣ ﻪﻛ رد داﺮﻓا ﺎﺑ
شﻮﻫ يﻮﻨﻌﻣ ﻻﺎﺑ ﻲﻤﻧ هﺪﻳد ﻲﺸﻨﻛاو ﻦﻴﻨﭼ دﻮﺷ
) 3 .(
شﻮﻫ يﻮﻨﻌﻣ ار ﻲﻣ ناﻮﺗ ﺎﺑ ﻦﻳﺮﻤﺗ يﺎﻫ ﻒﻠﺘﺨﻣ
،ﻪﺟﻮﺗ ﺮﻴﻴﻐﺗ
نﺎﺠﻴﻫ ﺎﻫ و ﺖﻳﻮﻘﺗ يﺎﻫرﺎﺘﻓر ﻲﻗﻼﺧا
ﺶﻳاﺰﻓا داد اﺬﻟ ﻲﻧﺎﻣز ﻪﻛ
تﺎﻋﻮﺿﻮﻣ ﻲﻧﺎﺠﻴﻫ
و ﻲﻗﻼﺧا
، ﻞﺣ هﺪﺸﻧ ﻲﻗﺎﺑ ﻲﻣ
،ﺪﻨﻧﺎﻣ ﻊﻧﺎﻣ
ﺪﺷر شﻮﻫ ﻦﻳا ﻲﻣ
ﺪﻧﻮﺷ . ﻲﻣﺎﮕﻨﻫ ﻪﻛ ﺪﺷر يﻮﻨﻌﻣ زﺎﻏآ ﺪﻳدﺮﮔ
،
ترﺎﻬﻣ يﺎﻫ ﻲﻧﺎﺠﻴﻫ ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ درﻮﺧزﺎﺑ ﻞﺻﺎﺣ زا
،نآ ﺖﻳﻮﻘﺗ و
ﺪﻨﻣوﺮﻴﻧ ﻲﻣ ﺪﻧﻮﺷ و رد ﻚﻳ ﻪﺧﺮﭼ ي ﻲﻠﻣﺎﻌﺗ راﺮﻗ ﻲﻣ ﺪﻧﺮﻴﮔ
) 14 .(
ﻻﺎﻤﺘﺣا ﻲﻳﻮﮔﺎﻧ ﻲﻘﻠﺧ ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ﻪﻔﻗو يا رد ﻦﻳا ﻪﺧﺮﭼ
ﺚﻋﺎﺑ ﻲﻣ دﻮﺷ ﺪﺷر شﻮﻫ يﻮﻨﻌﻣ ﻪﺑ رﻮﻃ ﻲﺒﺳﺎﻨﻣ رد ﻦﻳا داﺮﻓا
ترﻮﺻ دﺮﻴﮕﻧ .
ﻢﻫ ﻦﻴﻨﭼ ﻮﻟزﺎﻣ زا برﺎﺠﺗ يﻮﻨﻌﻣ ﻪﺑ ﻪﺑﺮﺠﺗ رد
1جوا دﺎﻳ هدﺮﻛ و
و نآ ار ياﺮﺑ ﻒﻴﺻﻮﺗ
،دﻮﻬﺷ نﺎﻓﺮﻋ و يﺮﮕﻨﺷور ﻲﻧورد
ﻪﺑ رﺎﻛ
هدﺮﺑ و نﻮﭼ ﻲﻌﺒﻨﻣ ياﺮﺑ ﻲﮔﺪﻨﻟﺎﺑ ﺖﻴﺼﺨﺷ و
ﺖﻳﺎﺿر ﻲﺼﺨﺷ
1Peak-Experiences
ﻲﻣ ﺪﻧاد ﻪﻛ رد دﺮﻓ ﻲﺳﺎﺴﺣا ﺪﻳﺪﭘ
ﻲﻣ دروآ ﻪﻛ يو دﻮﺧ ار
،لﻮﺌﺴﻣ لﺎﻌﻓ و يﺰﻛﺮﻣ قﻼﺧ ياﺮﺑ ﺶﻨﻛ يﺎﻫ دﻮﺧ و ﺖﻓﺎﻳرد
نآ هﺪﻳد و دﻮﺧ ار يدﺮﻓ
،هدازآ ﺎﺑ هدارا و ﻦﻴﻴﻌﺗ هﺪﻨﻨﻛ ﻲﻣ درﺎﻤﺷ
) ﻪﺑ ﻞﻘﻧ زا 28 .(
ﻪﺑ ﺮﻈﻧ ﻲﻣ ﺪﺳر داﺮﻓا ﺎﺑ شﻮﻫ يﻮﻨﻌﻣ ﻦﻴﻳﺎﭘ زا
برﺎﺠﺗ يﻮﻨﻌﻣ ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ زﺎﺳ و رﺎﻛ ﻞﺣ
،ﻞﻜﺸﻣ ﺮﺘﻤﻛ هﺮﻬﺑ
ﻲﻣ ﺪﻧﺮﺑ و اﺬﻟ رد ﻦﻳا
،ﻂﻳاﺮﺷ ضرﺎﻌﺗ دﺮﻓ ﺎﺑ ﻂﻴﺤﻣ ﺶﻳاﺰﻓا ﻪﺘﻓﺎﻳ
و ارﺮﻜﻣ ﻲﮔﺪﻧﺎﻣرد و
ﺶﻨﺗ رد ﺮﺑاﺮﺑ نﺎﺠﻴﻫ ﺎﻫ ار ﻪﺑﺮﺠﺗ ﺪﻳﺎﻤﻧ ﻪﻛ
ﻦﻴﻨﭼ ﺶﻨﻛﺎﺳرﺎﻧ يرو
،ﻲﻧﺎﺠﻴﻫ ﻪﺼﺨﺸﻣ ي ﻲﻠﺻا ﻲﻳﻮﮔﺎﻧ ﻲﻘﻠﺧ
ﺖﺳا ﻪﻛ ﺚﻋﺎﺑ ﻲﻣ دﻮﺷ ﻲﺧﺮﺑ
،داﺮﻓا ﻲﮔدﺎﻣآ ﻲﮕﺘﺴﺑاو ﻪﺑ داﻮﻣ
ار ﻪﺘﺷاد ﺪﻨﺷﺎﺑ ) 10 .(
زا نآ ﺎﺟ ﻪﻛ رد ﺶﻫوﮋﭘ ﺮﺿﺎﺣ ﺎﻬﻨﺗ ﺖﻴﻌﻤﺟ
،نادﺮﻣ ﻲﺳرﺮﺑ
ﺪﻧﺪﺷ اﺬﻟ نﺎﻜﻣا ﻢﻴﻤﻌﺗ ﺞﻳﺎﺘﻧ نآ ﻪﺑ ﺖﻴﻌﻤﺟ نﺎﻧز روﺪﻘﻣ هدﻮﺒﻧ
ﻪﻛ ﻦﻳا ﻲﻣ ﺪﻧاﻮﺗ ﻪﺑ هاﺮﻤﻫ هدﺎﻔﺘﺳا زا يﺎﻫراﺰﺑا شراﺰﮔدﻮﺧ ﻲﻫد
ﻪﻛ هﺎﮔ ﻲﻣ ﺪﻧاﻮﺗ زا رﺎﺒﺘﻋا ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺪﻫﺎﻜﺑ زا ﺖﻳدوﺪﺤﻣ يﺎﻫ
ﻦﻳا
ﺶﻫوﮋﭘ ﺪﺷﺎﺑ . ﻢﻫ ﻦﻴﻨﭼ زا نآ ﻲﻳﺎﺟ ﻪﻛ ﻪﻧﻮﻤﻧ يﺎﻫ ﻦﻳا ﺶﻫوﮋﭘ
دﺎﺘﻌﻣ ﻪﺑ كﺎﻳﺮﺗ ﻦﻴﺋوﺮﻫو ﺪﻧدﻮﺑ
و ﻪﺑ ﻞﻴﻟد ﻢﻫ يﺪﻨﻳآ دﺎﻴﺘﻋا ﺎﺑ
ﺮﻳﺎﺳ تﻻﻼﺘﺧا
،ﻲﻧاور دﺎﻬﻨﺸﻴﭘ ﻲﻣ دﻮﺷ ﻪﻛ ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻫ ﻪﺑﺎﺸﻣ ﺎﺑ هوﺮﮔ يﺎﻫ ﻲﻓﺮﺼﻣ داﻮﻣ ﻒﻠﺘﺨﻣ و ﺎﺑ لﺮﺘﻨﻛ ﻖﻴﻗد تﻻﻼﺘﺧا
ﻢﻫ نﺎﻣز مﺎﺠﻧا دﺮﻴﮔ .
ﻪﺠﻴﺘﻧ يﺮﻴﮔ
ﺮﺑ سﺎﺳا ﻪﺘﻓﺎﻳ يﺎﻫ ﻦﻳا
،ﺶﻫوﮋﭘ شﻮﻫ
يﻮﻨﻌﻣ ﻪﺑ ﻞﻴﻟد
شﺪﻧﻮﻴﭘ ﺎﺑ
،ﺖﻳﻮﻨﻌﻣ
،شزرا و شروﺮﭘ ﻞﻴﺨﺗ ﻲﻣ ﺪﻧاﻮﺗ ﻪﺑ نﺎﺴﻧا
ناﻮﺗ ﺮﻴﻴﻐﺗ و لﻮﺤﺗ ﺪﻫﺪﺑ و ﻲﻣ ناﻮﺗ زا نآ ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ﻚﻳ ﺮﭙﺳ
ﻲﻋﺎﻓد رد ﺮﺑاﺮﺑ دﺎﻴﺘﻋا هﺮﻬﺑ ﺖﺴﺟ و ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ﻲﻣ ناﻮﺗ ﺎﺑ شروﺮﭘ
شﻮﻫ يﻮﻨﻌﻣ ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ يﺎﻫ لﺮﺘﻨﻛ و ﻢﻴﻈﻨﺗ تﺎﻧﺎﺠﻴﻫ ﻪﻠﻤﺟ زا
ﻲﻘﻠﺧ ﻲﻳﻮﮔﺎﻧ داﺮﻓا
دﺎﺘﻌﻣ ار دﻮﺒﻬﺑ هداد و رد ﻲﻳﺎﻫر داﺮﻓا دﺎﺘﻌﻣ
زا نﺎﺷدﺎﻴﺘﻋا دﺪﻣ
ﺪﻧﺎﺳر . زا ﻦﻳا ور ﺮﺑ سﺎﺳا ﻪﺘﻓﺎﻳ يﺎﻫ ﻦﻳا
،ﺶﻫوﮋﭘ ناور
نﺎﻣرد ﺎﻫﺮﮔ
، ﺎﺼﺼﺨﺘﻣ ن كﺮﺗ دﺎﻴﺘﻋا و يﺎﻫدﺎﻬﻧ
لﻮﺌﺴﻣ ﻲﻣ ﺪﻨﻧاﻮﺗ رد رﺎﻨﻛ شور يﺎﻫ لﻮﻤﻌﻣ
،كﺮﺗ ﺎﺑ ﺖﻳﻮﻘﺗ
ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ يﺎﻫ يﻮﻨﻌﻣ و
،ﻲﻧﺎﺠﻴﻫ ﻪﺑ ﺶﻫﺎﻛ ﻲﮕﺘﺴﺑاو ﻪﺑ
داﻮﻣ رد
نآ ﺎﻫ ﻚﻤﻛ .ﺪﻨﻨﻛ
References
1. Ahmadvand MH. [Addiction (etiology and treatment)]. Tehran: Payam Noor University; 2005: 1-2.
(Persian)
2. UNODC. World Drug Report 2005. New York: United Nations; 2006: 31-51.
3. Sadock BJ, Sadock VA. [Kaplan and Sadock’s synopsis of psychiatry]. Rafiee H, Rezaei F.
(translators). Tehran: Arjmand; 2008: 380-92. (Persian)
4. Taylor GJ. The alexithymia construct: Conceptualization, validation, and relationship with basic dimensions of personality. New trends in experimental and clinical psychiatry 1994; 10: 61-74.
5. Helmers KF, Mente A. Alexithymia and health behaviors in healthy male volunteers. J Psychosom Res 1999; 47: 635-45.
6. Hintikka J, Honkalampi K, Lehtonen J, Viinamaki H. Are Alexithymia and depression distinct or overlapping construct: A study in a general population. Compr Psychiatry 2001; 42(3): 234-9.
7. Berthoze S, Consoli S, Peterz-Diaz F, Jouvent R. Alexithymia and anxiety: Compounded relationships? A psychometric study. Eur Psychiatry 1999; 14(7): 372-8.
8. Espina A. Alexithymia in parents of daughters with eating disorders its relationship with psychopathological and personality variables. J Psychosom Res 2003; 55: 553-60.
9. Tschann J. Initiation of substance abuse in early adolescence. Health Psychol 1994; 4: 137-70.
10. Galeban M. [Examination and comparison of alexithymia and self-regulation in patients with substance abuse disorder and normal individuals]. MA. Dissertation. Tehran University, College of psychology, 2008: 11-15. (Persian)
11 Fundamentals of Mental Health, 16(1), Spring 2014 يﻮﻨﻌﻣ شﻮﻫ سﺎﺳا ﺮﺑ ﻲﻘﻠﺧ ﻲﻳﻮﮔﺎﻧ تاﺮﻴﻴﻐﺗ ﻲﻨﻴﺑ ﺶﻴﭘ
11. Thorberg FA, Young RM, Sullivan KA, Lyvers M. Alexithymia and alcohol use disorders: A critical review. Addict Behav 2009; 34: 237-45.
12. Hamidi S, Rostami R, Farhoodi F, Abdolmanafi A. A study and comparison of alexithymia among patients with substance use disorder and normal people. Soc Behav Sci 2010; 5: 1367-70.
13. Sohrabi F. [Fundamental of spiritual intelligence]. Journal of mental health 2007; 1(1): 14-18.
(Persian)
14. Salimi S. [An investigation the role of spiritual intelligence and emotional intelligence in prediction bright and normal girls student's anxiety test in secondary schools of Ardabil city]. MA. Dissertation.
Mohaghegh Ardabili University, College of psychology, 2010: 163-6. (Persian)
15. Parker DA, Taylor GJ, Bagby RM. The relationship between emotional intelligence and alexithymia. Pers Individ Dif 2001; 30: 107-15.
16. Karimi M, Besharat MA. Comparison of alexithymia and emotional intelligence in gifted and non- gifted high school students. Soc Behav Sci 2010; 5: 749-53.
17. Ghiabi B, Besharat MA. Emotional intelligence, alexithymia, and interpersonal problems. Soc Behav Sci 2011; 30: 98-102.
18. Zohar D, Marshall I. SQ: Spiritual intelligence, the ultimate intelligence. London: Bloomsbury;
2000: 50-172.
19. Banner AB. The effects of spirituality on anxiety and depression among breast cancer patients: The moderating effects of alexithymia and mindfulness. Ph.D. Dissertation. The University of North Carolina, College of philosophy; 2009: 59-61.
20. Cashwell CS, Rayle AD. Spiritual bypass. In: Sandhu DS. (editor). Spirituality as a fifth force in counseling and psychology: Implications for practice, training, and research. Alexandria, VA:
American Counseling Association; 2010: 1-9.
21. Delavar A. [Educational and Psychological Research]. Tehran: Virayesh; 2005: 97. (Persian) 22. Bagby RM, Parker JDA, Taylor GJ. The twenty-item Toronto Alexithymia Scale-I. Item selection and cross-validation of the factor structure. J Psychosom Res 1994; 38: 23-32.
23. Ghorbani N, Bing MN, Watson PJ, Davison HK, Mack DA. Self-reported emotional intelligence:
Construct similarity and functional dissimilarity of higher-order processing in Iran and United-States.
Int J Psychol 2002; 37: 297-308.
24. Mohammad S. [Studying personality features persons with ulcerative colitis and comparison with normal persons]. MA. dissertation. Tehran Psychiatry Institute; 2001: 30-45. (Persian)
25. Modestin J, Furrer R, Malti T. Study on alexitymia in adult non-patients. J Psychosom Res 2004;
56: 707-9.
26. Muller J, Alpers GW, Reim N, Sub H. Abnormal attentional bias in alexithymia. J Psychosom Res 2004; 56: 581-673.
27. King DB, Decicco TL. A viable model and self- report measure of spiritual intelligence.
International journal of transpersonal studies 2009; 28: 68-85.
28. Zahed A, Moeinikia M. [The study of relationship spiritual intelligence and spirituality identity among the students of Mohaghegh Ardabili University]. Research report. Mohaghegh Ardabili University; 2010: 45-80. (Persian)
29. Lindsay J, Ciarrochi J. Substance abusers report being more alexithymic than others but do not show emotional processing deficits on a performance measure of alexithymia. Addict Res Theory 2009; 17(3): 315-21.
