ﯽﺴﮐﻮﺑﺮﮐ لﺎﻌﻓ ﺐﮐﺮﻣﻮﻧﺎﻧ ﺶﺷﻮﭘ و ﻮﺸﺘﺴﺷ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﺰﻟﻮﻠﺳ ﻞﯿﺘﻣ
- شﻮﺠﻧزﺮﻣ هرﺎﺼﻋ يوﺎﺣ سر ﻮﻧﺎﻧ
) Origanum vulgare L (
ﻢﺨﺗ ﺖﯿﻔﯿﮐ ﺮﺑ ﻂﯿﺤﻣ يﺎﻣد رد يراﺪﻬﮕﻧ هرود ﯽﻃ غﺮﻣ
نﺎﺴﺣا ﺎﻧﻮﻣ ﯽﺘﺴﻣرﻮﺷ ﯽﻣدﺎﺧ شﻮﯾراد ، 1
2
*
1 - ﺶﻧاد ،ﺪﺷرا ﯽﺳﺎﻨﺷرﺎﮐ ﻪﺘﺧﻮﻣآ ﻮﮐداﻮﺳ ﺪﺣاو ،يزروﺎﺸﮐ هوﺮﮔ
ناﺮﯾا ،هﻮﮐداﻮﺳ ،ﯽﻣﻼﺳا دازآ هﺎﮕﺸﻧاد ،ه .
2 - ا دازآ هﺎﮕﺸﻧاد ،هﻮﮐداﻮﺳ ﺪﺣاو ،يزروﺎﺸﮐ هوﺮﮔ ،رﺎﯾدﺎﺘﺳا ناﺮﯾا ،هﻮﮐداﻮﺳ ،ﯽﻣﻼﺳ
.
تﺎﻋﻼﻃا ﻪﻟﺎﻘﻣ
ﮑﭼ
ﯿ هﺪ
رﺎﺗ ﯾ ﺦ ﺎﻫ ي ﻪﻟﺎﻘﻣ :
رﺎﺗ ﯾ ﺦ رد ﯾ ﺖﻓﺎ : 04 / 02 / 1400
رﺎﺗ ﯾ ﺦ ﺬﭘ ﯾ شﺮ : 22 / 04 / 1400
تﺎﻤﻠﮐ ﻠﮐ ﯿ ﺪ ي :
،لﺎﻌﻓ ﺐﮐﺮﻣﻮﻧﺎﻧ ﺶﺷﻮﭘ
ﻢﺨﺗ
،غﺮﻣ
،ﻮﺸﺘﺴﺷ
،ﯽﻠﺧاد ﺖﯿﻔﯿﮐ
يرﺎﮔﺪﻧﺎﻣ .
DOI: 10.52547/fsct.18.09.09
لﻮﺌﺴﻣ
تﺎﺒﺗﺎﮑﻣ : [email protected]
شور ﻢﺨﺗ ﺖﯿﻔﯿﮐ ﻆﻔﺣ ﺖﻬﺟ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ يﺎﻫ لﺎﻌﻓ ﺮﯿﻏ ﺮﺑ ﯽﻨﺘﺒﻣ ًﺎﺗﺪﻤﻋ يراﺪﻬﮕﻧ هرود ﯽﻃ غﺮﻣ
ندﺮﮐ
ﻢﺴﯿﻧﺎﮔراوﺮﮑﯿﻣ يﺮﯿﮔﻮﻠﺟ و ﺎﻫ
ﺖﺳا ﯽﻣﺮﺟ تﻻدﺎﺒﺗ زا .
ﻪﺑ بآ ﺎﺑ ﻮﺸﺘﺴﺷ يﺮﯿﮔرﺎﮑﺑ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﯽﺳرﺮﺑ رﻮﻈﻨﻣ
ﺶﺷﻮﭘ و ﯽﺴﮐﻮﺑﺮﮐ ﻪﯾﺎﭘ ﺮﺑ لﺎﻌﻓ ﺐﮐﺮﻣﻮﻧﺎﻧ ﺶﺷﻮﭘ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻪﺘﺳﻮﭘ ﯽﻫد ﺰﻟﻮﻠﺳ ﻞﯿﺘﻣ
2 % يوﺎﺣ
سرﻮﻧﺎﻧ 5 /3 % هرﺎﺼﻋ و 2
% ﻢﺨﺗ ﻪﺘﺳﻮﭘ و ﯽﻠﺧاد ﺖﯿﻔﯿﮐ ﺮﺑ شﻮﺠﻧزﺮﻣ ﺎﺑ ﯽﺸﯾﺎﻣزآ ،غﺮﻣ
4 ﻞﻣﺎﺷ رﺎﻤﯿﺗ
ﺪﻫﺎﺷ ) و ﻮﺸﺘﺴﺷ نوﺪﺑ ﺶﺷﻮﭘ نوﺪﺑ
( ﺶﺷﻮﭘ و ﻮﺸﺘﺴﺷ نوﺪﺑ ،ﺶﺷﻮﭘ نوﺪﺑ و ﻪﺘﺴﺷ ، و ﻪﺘﺴﺷ ،راد
ﺶﺷﻮﭘ و راد 3 يراﺪﻬﮕﻧ هرود ﮏﯾ ﯽﻃ راﺮﮑﺗ 4
ﻪﺘﻔﻫ ﻂﯿﺤﻣ يﺎﻣد رد يا )
oC 2 25± ( ﯽﮕﺘﻔﻫ ﯽﺑﺎﯾزرا ﺎﺑ
ﻪﺠﻨﺳاﺮﻓ ﺪﺷ اﺮﺟا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ يﺎﻫ .
ﺎﻫ ﺪﺣاو ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ،يراﺪﻬﮕﻧ هرود نﺎﯾﺎﭘ رد و
) 15 /0 71± / 49 ( هدرز ﺲﯾﺪﻧا ، )
00 /0 32± /0 ( ﯽﻧزو ﺖﻓا ﺪﺻرد ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ و )
02 /0 07± /3 ( ، pH
هﺪﯿﻔﺳ ) 02 /0 59± /8 ( ﮏﯾرﻮﺘﯿﺑرﺎﺑﻮﯿﺗ ﺪﯿﺳا ﺲﯾﺪﻧا و )
mg MDA/Kg 03
/0 125± /0 ( ﻢﺨﺗ رد غﺮﻣ يﺎﻫ
ﺶﺷﻮﭘ ﺪﺷ هﺪﯾد راد )
P<0.05 .(
ﺺﺧﺎﺷ ﯽﺑﺎﯾزرا رد ﻢﺨﺗ ﺰﯿﻧ هدرز ﯽﮕﻧر يﺎﻫ
غﺮﻣ ﺶﺷﻮﭘ يﺎﻫ ﻪﺑ راد
رﻮﻃ
ﯽﻨﻌﻣ يراد ) P<0.05 ( دﺎﻘﻣ ياراد ﺮﺗﻻﺎﺑ ﺮﯾ
b* ) 24 / 57 ( ، a* ) 72 / 7 - ( ﻦﯿﯾﺎﭘ و ﺮﺗ L* ) 51 / 45 ( ﺪﻧدﻮﺑ .
ﺶﺷﻮﭘ زا ﺮﻈﻨﻓﺮﺻ ﻢﺨﺗ يﻮﺸﺘﺴﺷ ،ﯽﻫد
ﯽﻨﻌﻣ ﺮﯿﺛﺄﺗ غﺮﻣ ﻪﺠﻨﺳاﺮﻓ ﺮﺑ يراد
ﺖﺷاﺪﻧ ﯽﺑﺎﯾزرا درﻮﻣ يﺎﻫ .
ﯽﺴﮐﻮﺑﺮﮐ لﺎﻌﻓ ﺐﮐﺮﻣﻮﻧﺎﻧ ﺶﺷﻮﭘ يﺮﯿﮔرﺎﮑﺑ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ ﺰﻟﻮﻠﺳ ﻞﯿﺘﻣ
- ﺖﯿﻧﻮﻠﯾرﻮﻣ ﺖﻧﻮﻣ ﻮﻧﺎﻧ -
هرﺎﺼﻋ
اﻮﺧ ندﻮﺑ اراد ﺎﺑ شﻮﺠﻧزﺮﻣ يرﺎﮔﺪﻧﺎﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﺖﻬﺟ ،ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ ﺪﺿ و ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐاﺪﺿ ،ﯽﺘﻌﻧﺎﻤﻣ ص
ﻢﺨﺗ ﻪﺑ ﻂﯿﺤﻣ يﺎﻣد رد غﺮﻣ تﺪﻣ
4 ﯽﻣ ﻪﯿﺻﻮﺗ ﻪﺘﻔﻫ دﻮﺷ
.
ﻪﻠﺠﻣ
مﻮﻠﻋ و ﺎﻨﺻ ﯾ ﻊ اﺬﻏ ﯽﯾ اﯾ ناﺮ
www.fsct.modares.ac.ir:ﻪﻠﺠﻣﺖﯾﺎﺳ
ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻤﻠﻋ ﯽ ﺸﻫوﮋﭘ_ ﯽ
1 - ﻪﻣﺪﻘﻣ
ﻢﺨﺗ نﺎﺴﻧا ياﺮﺑ ﻞﻣﺎﮐ و يﺬﻐﻣ رﺎﯿﺴﺑ ﯽﯾاﺬﻏ هدﺎﻣ ﮏﯾ غﺮﻣ
ﯽﻣ بﻮﺴﺤﻣ دﻮﺷ
فﺮﺼﻣ يﺎﺿﺎﻘﺗ و ﻢﺨﺗ ياﺮﺑ نﺎﮔﺪﻨﻨﮐ
هزﺎﺗ غﺮﻣ
ﻪﺑ ﯽﺘﺷاﺪﻬﺑ و ﺖﺳا ﺶﯾاﺰﻓا لﺎﺣ رد مواﺪﻣ رﻮﻃ
.ﺑ ﻪ ﻞﯿﻟد داﺪﻌﺘﺳا
ﺎﻬﻧآ دﺎﯾز يﺮﯾﺬﭘدﺎﺴﻓ يراﺪﻬﮕﻧ هرود ﯽﻃ
، ﻢﺨﺗ غﺮﻣ رﺎﭼد ﺎﻫ
تاﺮﯿﯿﻐﺗ يدﺎﯾز دﻮﺧ يدﺮﮑﻠﻤﻋ و ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ تﺎﯿﺻﻮﺼﺧ رد هﺪﺷ
ﻪﺑ ﯽﻬﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ يدﺎﺼﺘﻗا تارﺎﺴﺧ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﻪﮐ ﻦﯾا
ﯽﻣ ﺖﻌﻨﺻ -
دﻮﺷ ] 1 .[
ﯽﻟﺎﺣ رد ﻪﺿﺮﻋ ﻪﺑ ﻮﺸﺘﺴﺷ ﺪﻨﯾآﺮﻓ ﺎﺑ ﺎﻫرﻮﺸﮐ ﯽﺧﺮﺑ رد ﻪﮐ
ﻢﺨﺗ غﺮﻣ ﯽﻃ ﻪﮑﻨﯾا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﺎﻣا ،ﺖﺳا هﺪﺷ ماﺪﻗا ﯽﺘﺷاﺪﻬﺑ يﺎﻫ
لﻮﮑﯿﺗﻮﮐ ﺪﻨﯾآﺮﻓ ﻦﯾا
، ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ﻢﯿﺴﻧﺎﮑﻣ عﺎﻓد ﯽﻌﯿﺒﻃ ﯽﮑﯾﺰﯿﻓ
ﯽﻣ ﺐﯿﺳآ ﻢﺨﺗ ﯽﻔﯿﮐ ﺶﻫﺎﮐ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ،ﺪﻨﯿﺑ ﯽﻣ غﺮﻣ
دﻮﺷ ] 2 .[
رد
ﺮﺑ ﻮﺸﺘﺴﺷ و يراﺪﻬﮕﻧ يﺎﻣد ﺮﯿﺛﺄﺗ ﯽﺳرﺮﺑ و ﯽﮑﯾﺰﯿﻓ ﺖﯿﻔﯿﮐ
ﻢﺨﺗ ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ ﻂﯿﺤﻣ يﺎﻣد رد تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧ ،غﺮﻣ
ﻢﺨﺗ و هداد خر لﺎﭽﺨﯾ يﺎﻣد زا ﺮﺘﻌﯾﺮﺳ غﺮﻣ
هﺪﺷ ﻪﺘﺴﺷ يﺎﻫ
ﻧا ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺪﻧﺪﺷ ﺪﺳﺎﻓ يﺮﺘﺸﯿﺑ ﺖﻋﺮﺳ ﺎﺑ ﻮﺸﺘﺴﺷ نوﺪﺑ عاﻮ
] 3 .[
يژﺮﻧا نازرا و نﺎﺳآ ﻦﯿﻣﺄﺗ ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ تﻼﮑﺸﻣ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ قﺮﺑ ﻂﯾاﺮﺷ ﻦﯿﻣﺄﺗ ﺖﻬﺟ يراﺪﻬﮕﻧ بﻮﻠﻄﻣ
ﻖﻃﺎﻨﻣ ﯽﺧﺮﺑ رد ،
ﻢﺨﺗ ﯽﻣ يراﺪﻬﮕﻧ ﻂﯿﺤﻣ يﺎﻣد رد غﺮﻣ دﻮﺷ
. اﺬﻟ يﺮﯿﮔرﺎﮑﺑ
شور نازرا ﻦﯾﺰﮕﯾﺎﺟ يﺎﻫ ﺪﻨﻧﺎﻣ ،ﺮﺛﺆﻣ لﺎﺣ ﻦﯿﻋ رد و ﺮﺗ
ﺶﺷﻮﭘ ﭘ ﯽﻫد زا يﺮﯿﮔﻮﻠﺟ و ﯽﻠﺧاد ﺖﯿﻔﯿﮐ ﻆﻔﺣ ياﺮﺑ ،ﻪﺘﺳﻮ
ﻢﺨﺗ ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ ﯽﮔدﻮﻟآ ﺎﻧ بﺎﻨﺘﺟا غﺮﻣ
ﺖﺳا ﺮﯾﺬﭘ . ﻦﯾﺪﺑ ﯽﻃ رﻮﻈﻨﻣ
ﺮﯿﺧا نﺎﯿﻟﺎﺳ ﺶﺷﻮﭘ
ﯽﺴﮐﻮﺑﺮﮐ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﯽﻔﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ و ﺰﻟﻮﻠﺳ ﻞﯿﺘﻣ
اﺮﯿﺘﮐ ] 4 [،
نازﻮﺘﯿﮐ ] 5 [ و ﻦﯿﺘﮑﭘ ] 6 [ ﻢﺨﺗ ﯽﻔﯿﮐ ﯽﺑﺎﯾزرا ﺖﻬﺟ -
ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ يراﺪﻬﮕﻧ هرود ﯽﻃ غﺮﻣ .
ﻠﭘ ﯽ ﻪﺑ ﺎﻫﺪﯾرﺎﮐﺎﺳ ﻪﺑ ،ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻢﻠﯿﻓ ﻞﯿﮑﺸﺗ تﺎﯿﺻﻮﺼﺧ ﻞﯿﻟد
رﻮﻃ
هدﺮﺘﺴﮔ ﺶﺷﻮﭘ و ﻢﻠﯿﻓ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﺖﻬﺟ يا درﻮﻣ ﯽﮐارﻮﺧ يﺎﻫ
ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا ﺪﻧا
. ﯽﺴﮐﻮﺑﺮﮐ ﺰﻟﻮﻠﺳ ﻞﯿﺘﻣ )
(E466 زا
هﺮﯿﺠﻧز ﺎﺘﺑ يﺪﯾزﻮﮐﻮﻠﮔ يﺎﻫﺪﺣاو ﯽﻄﺧ يﺎﻫ 1
و 4 ﯽﻨﯾﺰﮕﯾﺎﺟ ﺎﺑ
ﺖﺳا هﺪﺷ ﻞﯿﮑﺸﺗ ﻞﯿﺴﮐﻮﺑﺮﮐ و ﻞﯿﺘﻣ .
ﻢﻠﯿﻓ ﺪﺷ ﻞﯿﮑﺸﺗ يﺎﻫ ه
ﺎﺑ
ﻦﯾا ﺖﺳا ﻂﺳﻮﺘﻣ ﺖﻣوﺎﻘﻣ ياراد هدﺎﻣ .
ﻪﺑ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ﻞﯿﻟد
ﺖﯿﻫﺎﻣ
بآ دراد بآ رﺎﺨﺑ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﯽﯾﻻﺎﺑ يﺮﯾﺬﭘذﻮﻔﻧ ،ﯽﺘﺳود .
نﺎﺸﻧ
ﯽﻣ ﮏﯿﺌﻟوا ﺪﯿﺳا ﻪﮐ ﺪﺷ هداد ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ
صاﻮﺧ يﺮﺛﺆﻣ رﻮﻃ
بآ ﻢﻠﯿﻓ يﺰﯾﺮﮔ ﯽﺴﮐﻮﺑﺮﮐ يﺎﻫ
ار ﺰﻟﻮﻠﺳ ﻞﯿﺘﻣ ﺪﺸﺨﺑ دﻮﺒﻬﺑ
] 7 .[
ا ﯽﻓﺮﻃ ز ﺖﯾزﻮﭙﻣﺎﮐﻮﻧﺎﻧ ﻞﯿﮑﺸﺗ ﺎﻫ
ﺎﺑ تﺎﮑﯿﻠﯿﺳ زا هدﺎﻔﺘﺳا يﺎﻫ
ﻪﯾﻻ ﻪﺑ يا ﺖﻧﻮﻣ صﻮﺼﺧ ﺖﯿﻧﻮﻠﯾرﻮﻣ
فﺎﻔﻟ رد يﺮﻤﯿﻠﭘﻮﯿﺑ يﺎﻫ
ﯽﻣ ﺪﻧاﻮﺗ ﻦﻤﺿ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﻦﯾا صاﻮﺧ دﻮﺒﻬﺑ
، داﻮﻣ ﯽﯾارﺎﮐ ﯽﻌﯿﺒﻃ ﯽﯾﺎﯾﺮﺘﮐﺎﺑﺪﺿ
هرﺎﺼﻋ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﯽﻫﺎﯿﮔ يﺎﻫ
ﻪﺘﺴﺑ رد يﺪﻨﺑ يﺎﻫ
ﺖﯾزﻮﭙﻣﺎﮐﻮﻧﺎﻧ زا ار
ﻖﯾﺮﻃ ﻪﺑ ﯽﺳﺮﺘﺳد ﺶﻫﺎﮐ و نﮋﯿﺴﮐا
ﺶﯾاﺰﻓا ،ﺖﺑﻮﻃر د
ﺪﻨﻫ ] 8 .[
ﻧ ﺪﺷ هداد نﺎﺸ زا هدﺎﻔﺘﺳا
حﻮﻄﺳ
ﯽﺸﯾاﺰﻓا ﺶﯾاﺰﻓا ﺐﺟﻮﻣ ،ﯽﺘﻌﻧﺎﻤﻣ تﺎﯿﺻﻮﺼﺧ دﻮﺒﻬﺑ ﺎﺑ سرﻮﻧﺎﻧ
ﺖﯾزﻮﭙﻣﺎﮐﻮﻧﺎﻧ ﺶﺷﻮﭘ ﯽﯾارﺎﮐ ﺪﺷ
] 9 .[
شﻮﺠﻧزﺮﻣ )
Origanum vulgare L (
هﺮﯿﺗ زا ﯽﻫﺎﯿﮔ ي
نﺎﯿﺋﺎﻨﻌﻧ ﺖﺳا . يﻻﺎﺑ ﻞﯿﺴﻧﺎﺘﭘ داد نﺎﺸﻧ ﯽﮑﯾژﻮﻟﻮﮐﺎﻣرﺎﻓ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ
ﻪﺑ شﻮﺠﻧزﺮﻣ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐاﺪﺿ ﺮﺗﻮﻧﻮﻣ دﻮﺟو ﻞﯿﻟد
ﻦﭘ ﯽﻟﻮﻨﻓ يﺎﻫ
ﺪﻨﻧﺎﻣ ﯽﻟﻮﻨﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ زا ﯽﺧﺮﺑ و لوﺮﮐاورﺎﮐ ،لﻮﻤﯿﺗ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﯽﻣ ﺪﯿﺳا ﮏﯿﻨﯾرﺎﻣزر و ﺪﯾازﻮﻧﺎﮕﯾرا ﺪﺷﺎﺑ
] 10 .[
رد ﯽﺳرﺮﺑ ﺮﯿﺛﺄﺗ
ﯽﮔﺪﻧرادزﺎﺑ ﺖﻈﻠﻏ ﻞﻗاﺪﺣ ا
يﺮﺘﮐﺎﺑ يور شﻮﺠﻧزﺮﻣ ﺲﻧﺎﺳ يﺎﻫ
ﺎﺑ يزاﻮﻫ فوﺮﺗوﺮﺘﻫ نﺎﻣز و يرادرﺎﺒﻧا ﻂﯾاﺮﺷ ﻪﻈﺣﻼﻣ
يﺎﻫ
ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺪﯿﻟﻮﺗ ﺛا ،
ﯽﮔﺪﻧرادزﺎﺑ ﺮ ﯽﻨﻌﻣ
ﺪﺷ تﺎﺒﺛا نآ راد ]
11 .[
ﻪﺑ اﺬﻟ ﺶﺷﻮﭘ يﺮﯿﮔرﺎﮑﺑ و بآ ﺎﺑ ﻮﺸﺘﺴﺷ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﯽﺳرﺮﺑ رﻮﻈﻨﻣ
ﯽﺴﮐﻮﺑﺮﮐ ﺖﯾزﻮﭙﻣﺎﮐﻮﻧﺎﻧ ﺰﻟﻮﻠﺳ ﻞﯿﺘﻣ
- ﯽﻨﻏ سر ﻮﻧﺎﻧ ﺎﺑ هﺪﺷ
تﺎﯿﺻﻮﺼﺧ ﺮﺑ شﻮﺠﻧزﺮﻣ هرﺎﺼﻋ ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ و ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ ،ﯽﮑﯾﺰﯿﻓ
ﻢﺨﺗ غﺮﻣ ﻂﯿﺤﻣ يﺎﻣد رد هﺪﺷ يراﺪﻬﮕﻧ يﺎﻫ )
oC 2 25± ( ،
اﺮﺟا و ﯽﺣاﺮﻃ ﺮﺿﺎﺣ ﺶﯾﺎﻣزآ ﺪﺷ
.
2 - شور و داﻮﻣ ﺎﻫ
2 - 1 - هدﺎﻣآ ﯽﺸﺷﻮﭘ لﻮﻠﺤﻣ يزﺎﺳ
زا ﺲﭘ و يراﺪﯾﺮﺧ ﯽﻠﺤﻣ ﺮﺒﺘﻌﻣ يرﺎﻄﻋ زا شﻮﺠﻧزﺮﻣ هﺎﯿﮔ راﺮﻗ ﺪﯿﯾﺄﺗ درﻮﻣ ﯽﻤﻠﻋ ﺮﻈﻧ زا ،ﯽﺳﺎﻨﺸﻫﺎﯿﮔ هﺎﮕﺸﯾﺎﻣزآ ﻪﺑ لﺎﻘﺘﻧا ﺖﻓﺮﮔ . هرﺎﺼﻋ ﺖﻬﺟ و نﺎﺘﺳدﺰﻣ يدﺎﻬﻨﺸﯿﭘ شور زا يﺮﯿﮔ
نارﺎﮑﻤﻫ )
2015 ( ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﯽﮐﺪﻧا ﺎﺑ .
اﺪﺘﺑا
ﺖﻤﺴﻗ ﯽﻗﺮﺑ بﺎﯿﺳآ ﻂﺳﻮﺗ هﺪﺷ ﮏﺸﺧ هﺎﯿﮔ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
ﯽﮕﻧﺎﺧ ) ناﺮﯾا ،رﺰﺧ سرﺎﭘ (
ﮏﻟا زا و ردﻮﭘ )
هرﺎﻤﺷ 35 ﺰﯾﺎﺳ
ﻪﻤﺸﭼ 500 نوﺮﮑﯿﻣ ( ﺪﻧﺪﺷ هداد رﻮﺒﻋ .
هرﺎﺼﻋ ﻪﺑ يﺮﯿﮔ شور
ﺪﺷ مﺎﺠﻧا لﻮﻧﺎﺗا لﻼﺣ ﺎﺑ و نﺪﻧﺎﺴﯿﺧ .
ﻦﯾﺪﺑ راﺪﻘﻣ ﻪﮐ ﺐﯿﺗﺮﺗ
100 زا ﺲﭘ هﺪﺷ ردﻮﭘ هﺎﯿﮔ زا مﺮﮔ 30
ﺐﯿﮐﺮﺗ ﻪﻘﯿﻗد مﺮﻓوﺮﻠﮐ ﺎﺑ
ﻞﯿﻓوﺮﻠﮐ و لﻮﻧﺎﺗا ﺎﺑ ،ﯽﯾادز
) 8/
99 (%
ﻪﺑ نزو ﺮﺑاﺮﺑ رﺎﻬﭼ ناﺰﯿﻣ
ﻪﺑ و ﺐﯿﮐﺮﺗ هﺎﯿﮔ تﺪﻣ
72 ﺮﮑﯿﺷ هﺎﮕﺘﺳد ﻂﺳﻮﺗ ﺖﻋﺎﺳ
) FR 602 ﮏﯿﻧوﺮﺘﮑﻟا ﺮﻃﺎﻓ ،
( ﺪﺷ هدز ﻢﻫ ﻂﯿﺤﻣ يﺎﻣد رد .
ﻪﺑ لﻮﻠﺤﻣ ﺖﺳد هرﺎﻤﺷ ﻦﻤﺗاو ﯽﻓﺎﺻ ﺬﻏﺎﮐ ﺎﺑ هﺪﻣآ 42
هﺪﺷ فﺎﺻ
ﺮﭼ ﻸﺧ رد ﺮﯿﻄﻘﺗ هﺎﮕﺘﺳد ﻂﺳﻮﺗ و نﺎﺧ
) Laorota 4000
efficient, Heidolph (
يﺎﻣد رد 40 ﯽﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد ﻞﻤﻋ داﺮﮔ
دوﺪﺣ ﻪﺑ نﺪﯿﺳر ﺎﺗ ﻆﯿﻠﻐﺗ 50
% ﺖﻓﺎﯾ ﻪﻣادا هرﺎﺼﻋ ﻪﯿﻟوا راﺪﻘﻣ
] 12 .[
يدﺎﻬﻨﺸﯿﭘ شور ﺎﺑ ﯽﺸﺷﻮﭘ لﻮﻠﺤﻣ Ghanbarzadeh
و
Almasi ) 2011 ( ﺪﺷ ﻪﯿﻬﺗ تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﯽﻤﮐ ﺎﺑ .
لﻮﻠﺤﻣ ﻪﯿﻬﺗ ياﺮﺑ
اﺪﺘﺑا ،ﺖﯾزﻮﭙﻣﺎﮐ ﯽﺸﺷﻮﭘ 20
ﮔ ﯽﺴﮐﻮﺑﺮﮐ ردﻮﭘ مﺮ ﺰﻟﻮﻠﺳ ﻞﯿﺘﻣ
) Sigma-Aldrich chemicals (
ﻪﺑ هاﺮﻤﻫ 15 ﯽﻠﯿﻣ ﺪﯿﺳا ﺮﺘﯿﻟ
ﻦﯿﺋﻮﺗ ،ﮏﯿﺌﻟوا 80
ﻪﺑ لوﺮﺴﯿﻠﮔ ،ﺮﯾﺎﻔﯿﺴﻟﻮﻣا ناﻮﻨﻋ
) 50 % ﯽﻧزو - ﯽﺴﮐﻮﺑﺮﮐ ﯽﻧزو ﺰﻟﻮﻠﺳ ﻞﯿﺘﻣ
( ﻪﺑ مﺮﻧ ناﻮﻨﻋ هﺪﻨﻨﮐ
كﺮﻣ ﺖﮐﺮﺷ لﻮﺼﺤﻣ ﯽﮕﻤﻫ )
Darmstadt, Germany (
ﻪﺑ
1 ﺎﺿا بآ ﺮﺘﯿﻟ ﺪﺷ ﻪﻓ
. مﺮﮔ يور لﻮﻠﺤﻣ نﺰﻤﻫ ﻪﺑ ﺰﻬﺠﻣ هﺪﻨﻨﮐ
ﻪﺑ ﯽﺴﯿﻃﺎﻨﻐﻣ ﯽﺴﮐﻮﺑﺮﮐ ﻞﻣﺎﮐ لﻼﺤﻧا رﻮﻈﻨﻣ
ﻪﺑ ﺰﻟﻮﻠﺳ ﻞﯿﺘﻣ تﺪﻣ
10 يﺎﻣد رد ﻪﻘﯿﻗد 85
ﯽﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد ﺪﺷ هداد تراﺮﺣ داﺮﮔ
.
ﻪﻧﺎﮔاﺪﺟ لﻮﻠﺤﻣ 5/
3 ﯽﻧزو ﺪﺻرد -
ﯽﻧزو سرﻮﻧﺎﻧ ﻖﯾﺮﻃ زا
لﻼﺤﻧا ﺐﺳﺎﻨﻣ راﺪﻘﻣ ﺖﻧﻮﻣ ﻮﻧﺎﻧ
ﺖﯿﻧﻮﻠﯾرﻮﻣ )
MMT, K10 (
ﺖﮐﺮﺷ لﻮﺼﺤﻣ ﭻﯾرﺪﻟآ ﺎﻤﮕﯿﺳ
ﺪﯾدﺮﮔ ﻪﯿﻬﺗ ﺮﻄﻘﻣ بآ رد .
رد
ﯽﺴﮐﻮﺑﺮﮐ لﻮﻠﺤﻣ ﺪﻌﺑ ﻪﻠﺣﺮﻣ ﻪﺑ ﺰﻟﻮﻠﺳ ﻞﯿﺘﻣ
لﻮﻠﺤﻣ ﻪﺑ ﯽﻣارآ
تﺪﻣ ﻪﺑ و هﺪﺷ ﻪﻓﺎﺿا سرﻮﻧﺎﻧ 4
ﻪﻣادا ندﺰﻤﻫ ﻞﻤﻋ ﺖﻋﺎﺳ
ﺖﻓﺎﯾ . ﺖﻈﻠﻏ ﺎﺑ شﻮﺠﻧزﺮﻣ هرﺎﺼﻋ ،لﻮﻠﺤﻣ نﺪﺷ دﺮﺳ زا ﺲﭘ 2
% ﯽﻤﺠﺣ - و ﺪﺷ ﻪﻓﺎﺿا ﯽﺘﯾزﻮﭙﻣﺎﮐ ﯽﺸﺷﻮﭘ لﻮﻠﺤﻣ ﻪﺑ ﯽﻤﺠﺣ
ﻪﺑ تﺪﻣ 2 ﻋ ﻪﻘﯿﻗد ﻪﺑ ندﺰﻤﻫ ﻞﻤ رﺰﯾﺎﻧژﻮﻤﻫ هﺎﮕﺘﺳد ﮏﻤﮐ
) لﺪﻣ
ﻦﯿﭼ ،D500 ( ﺎﺑ 9000 هرﺎﺼﻋ ﺎﺗ ﺖﻓﺮﮔ ترﻮﺻ ﻪﻘﯿﻗد رد رود
ﻪﺑ ﺪﻧﻮﺷ ﺶﺨﭘ ﺶﺷﻮﭘ ﺲﯾﺮﺗﺎﻣ رد ﺖﺧاﻮﻨﮑﯾ رﻮﻃ ]
7 .[
2 - 2 - ﯽﺸﯾﺎﻣزآ يﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ
داﺪﻌﺗ 120 ﻢﺨﺗ دﺪﻋ ﯽﮐارﻮﺧ غﺮﻣ
و ﺪﯿﻔﺳ ﻪﺘﺳﻮﭘ ﺎﺑ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ
ﯽﺒﯾﺮﻘﺗ نزو 60
ﺴﮑﺷ مﺪﻋ زا ﯽﻨﯿﺑرﻮﻧ ﻖﯾﺮﻃ زا ﻪﮐ مﺮﮔ ﯽﮕﺘ
،دﻮﺑ هﺪﺷ ﻞﺻﺎﺣ نﺎﻨﯿﻤﻃا نآ ﻪﺘﺳﻮﭘ غﺮﻣ شروﺮﭘ ﻪﻋرﺰﻣ ﮏﯾ زا
راﺬﮕﻤﺨﺗ ) يﺎﻫ يرﺎﺠﺗ ﻪﯾﻮﺳ ﻦﯾﻻ
ﻪﺘﻔﻫ رد و W-36 40
ﺪﯿﻟﻮﺗ (
يرﺎﺳ نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ فاﺮﻃا رد ﻊﻗاو ،بﺎﺨﺘﻧا
ﺖﯾﺎﻋر ﺎﺑ و يراﺪﯾﺮﺧ
ﺪﺷ ﻞﻘﺘﻨﻣ هﺎﮕﺸﯾﺎﻣزآ ﻪﺑ ﯽﺘﺷاﺪﻬﺑ لﻮﺻا .
ﻢﺨﺗ غﺮﻣ رد ﺎﻫ 4 هوﺮﮔ
ﻢﺨﺗ ﻞﻣﺎﺷ غﺮﻣ
ﻮﺸﺘﺴﺷ نوﺪﺑ يﺎﻫ )
و ﺎﺑ ﺶﺷﻮﭘ نوﺪﺑ (
و
ﻪﺘﺴﺷ ﯽﻟﻮﻤﻌﻣ بآ ﺎﺑ هﺪﺷ )
ﺶﺷﻮﭘ نوﺪﺑ و ﺎﺑ (
و هﺪﺷ رﺎﻤﯿﺗ
ﻪﺑ تﺪﻣ 4 رد ﻪﺘﻔﻫ ﻂﯿﺤﻣ ﻂﯾاﺮﺷ )
oC 1 25± ﯽﺒﺴﻧ ﺖﺑﻮﻃر و
75 (%
ﺪﻧﺪﺷ يراﺪﻬﮕﻧ .
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻓ رد يﺮﯿﮔ ﻮ
ﯽﻧﺎﻣز ﻞﺻا و ﺖﺑﺎﺛ
ﻪﺑ رﻮﻃ ﺘﻔﻫ ﯽﮕ نﻮﻣزآ مﺎﺠﻧا ﺖﻬﺟ و ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ ،ﯽﮑﯾﺰﯿﻓ يﺎﻫ
ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ ﺪﺷ مﺎﺠﻧا . ﻮﺸﺘﺴﺷ ﺖﻬﺟ ﻢﺨﺗ ،
غﺮﻣ ﻪﺑ ﺎﻫ تﺪﻣ 2 ﻪﻘﯿﻗد
ﻪﺑ و هﺪﺷ ﻪﺘﺴﺷ ﯽﻟﻮﻤﻌﻣ بآ ﺎﺑ تﺪﻣ
1 ﻪﻘﯿﻗد ﯽﻨﯿﺳ يور يﺎﻫ
ﻞﯾﺮﺘﺳا ﮏﺒﺸﻣ ﺪﻧﺪﺷ ﮏﺸﺧ
. ﺶﺷﻮﭘ ﻪﻃﻮﻏ شور ﻪﺑ ﯽﻫد يرو
ﺪﺷ مﺎﺠﻧا . ﻦﯾﺪﺑ ﻪﮐ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻢﺨﺗ
غﺮﻣ ﻪﺑ ﺎﻫ تﺪﻣ 1 لﻮﻠﺤﻣ رد ﻪﻘﯿﻗد
ﻪﻃﻮﻏ ﯽﺸﺷﻮﭘ ﺪﻧﺪﺷ ﮏﺸﺧ ﺲﭙﺳ و رو
] 3 .[
2 - 3 - ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ نﻮﻣزآ
ﺳ ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ ﯽﮔدﻮﻟآ ﺢﻄ
ﻢﺨﺗ ﻪﺘﺳﻮﭘ ﺎﺑ ،يراﺪﻬﮕﻧ هرود ﯽﻃ غﺮﻣ
ﻔﯿﺻﻮﺗ شور ﯽ
Mallmann نارﺎﮑﻤﻫ و
) 1953 ( ﯽﺑﺎﯾزرا درﻮﻣ
ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ .
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻢﺨﺗ يﺎﻫ ﯽﮑﯿﺘﺳﻼﭘ ﻪﺴﯿﮐ رد رﺎﻤﯿﺗ ﺮﻫ غﺮﻣ
صﻮﺼﺨﻣ )
Nasco Whirl-Pak, Fort Atkinson ،
ﺎﮑﯾﺮﻣآ ( يوﺎﺣ 25 ﯽﻠﯿﻣ نﻮﺘﭙﭘ لﻮﻠﺤﻣ ﺮﺘﯿﻟ 1/
0 راﺮﻗ ﺪﺻرد
ﻪﺑ و ﻪﺘﻓﺮﮔ تﺪﻣ
1 ﻪﻘﯿﻗد يﺮﺘﮐﺎﺑ ﺎﺗ ﺪﻧﺪﺷ هداد نﺎﮑﺗ ﺖﺳد ﺎﺑ ﺎﻫ
ﺪﻧﻮﺷ دازآ نآ زا .
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﺑ هﺪﺷ ﻖﯿﻗر قﻮﻓ ﻪﺘﺳﻮﭘ لﻮﻠﺤﻣ يﺎﻫ
ﻪﻧﻮﻤﻧ زا ﯽﻨﺘﺨﯿﻣآ ﺖﺸﮐ شور زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﻫ
ﺖﯿﻠﭘ ﻂﯿﺤﻣ يور ﺮﺑ
رﺎﮔآ ﺖﻧﺎﮐ و ﺖﺸﮐ
يﺎﻣد رد 30 ﯽﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد داﺮﮔ
ﻪﺑ تﺪﻣ
72 - 48 ﻪﻧﺎﺨﻣﺮﮔ ﺖﻋﺎﺳ يراﺬﮔ
ﺪﻧﺪﺷ . ﺖﯿﻠﭘ ﺲﭙﺳ ﺐﺳﺎﻨﻣ يﺎﻫ
،بﺎﺨﺘﻧا ﺷ ﺪﺣاو ﻢﺘﯾرﺎﮕﻟ سﺎﺳا ﺮﺑ ﻞﺻﺎﺣ ﺞﯾﺎﺘﻧ و شرﺎﻤ
ﺮﺑ ﯽﻨﻠﮐ هﺪﻨﻫد ﻞﯿﮑﺸﺗ ﯽﻠﯿﻣ
ﺮﺘﯿﻟ ﺪﯾدﺮﮔ شراﺰﮔ ]
13 .[
2 - 4 - هزاﺪﻧا ﻢﺨﺗ نزو ﺶﻫﺎﮐ يﺮﯿﮔ غﺮﻣ
غﺮﻣ ﻢﺨﺗ نزو ﺶﻫﺎﮐ ﯽﺑﺎﯾزرا ياﺮﺑ ﮏﺸﺧ زا ﺪﻌﺑ ﻪﻠﺻﺎﻓﻼﺑ ﺎﻫ
ﺖﻗد ﺎﺑ لﺎﺘﯿﺠﯾد يوزاﺮﺗ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ،ﯽﺤﻄﺳ ﺶﺷﻮﭘ نﺪﺷ 01 /0 مﺮﮔ ) AND FA 2104 ﺎﮑﯾﺮﻣآ ،
( ﺪﻧﺪﺷ ﻦﯾزﻮﺗ .
نزو
ﯽﺑﺎﯾزرا درﻮﻣ ﯽﻧﺎﻣز ﻞﺻاﻮﻓ رد ﯽﯾﺎﻬﻧ )
يﺎﻫزور 7 ، 14 ، 21 ،
28 ( هزاﺪﻧا ﺪﺷ يﺮﯿﮔ .
هداد ﻦﯾا زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ نزو ﺶﻫﺎﮐ ،ﺎﻫ
ﻢﺨﺗ نزو ﻪﺑ ﯽﯾﺎﻬﻧ نزو و ﻪﯿﻟوا نزو ﻦﯿﺑ فﻼﺘﺧا ﻢﯿﺴﻘﺗ زا غﺮﻣ
ﻢﺨﺗ ﻪﯿﻟوا ﻪﺑ و ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ غﺮﻣ ﺪﺷ شراﺰﮔ ﺪﺻرد ترﻮﺻ
.
2 - 5 - هزاﺪﻧا ﺎﻫ ﺪﺣاو يﺮﯿﮔ و
وﺎﻫ ﺪﺣاو ﻦﯿﯿﻌﺗ ياﺮﺑ )
(HU زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ هﺪﯿﻔﺳ عﺎﻔﺗرا ،
لﺎﺘﯿﺠﯾد ﺲﯿﻟﻮﮐ )
Digital INSIZE نﺎﻤﻟآ ،
( هزاﺪﻧا ﺪﺷ يﺮﯿﮔ .
عﺎﻔﺗرا ﻦﯿﺑ ﯽﻤﺘﯾرﺎﮕﻟ ﻪﻄﺑار ،وﺎﻫ ﺪﺣاو ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ياﺮﺑ ﻢﺨﺗ نزو و هﺪﯿﻔﺳ ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد غﺮﻣ
. ﻦﯾا زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ
لﻮﻣﺮﻓ زا وﺎﻫ ﺪﺣاو ،تﺎﻋﻼﻃا HU= 100 log (H+7.57-
1.7 W0.37) ﺪﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ
نآ رد ﻪﮐ هﺪﯿﻔﺳ عﺎﻔﺗرا H
) ﯽﻠﯿﻣ ﺮﺘﻣ (
و ﻢﺨﺗ نزو W غﺮﻣ ) مﺮﮔ ( ﺖﺳا ] 14 .[
2 - 6 - هزاﺪﻧا يﺮﯿﮔ ﻦﯿﻣﻮﺒﻟآ pH
) هﺪﯿﻔﺳ (
ﻦﯿﯿﻌﺗ ياﺮﺑ دوﺪﺣ ،هﺪﯿﻔﺳ pH
2 رد ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺮﻫ زا مﺮﮔ 20
ﯽﻠﯿﻣ ﺎﺑ و ﺪﺷ ﻦﮕﻤﻫ هﺰﯿﻧﻮﯾد بآ ﺮﺘﯿﻟ لﺎﺘﯿﺠﯾد ﺮﺘﻣpH
) ATAGO, DPH-2 ﻦﭘاژ ،
( ﻧا هزاﺪ ﺪﺷ يﺮﯿﮔ .
2 - 7 - هزاﺪﻧا هدرز ﺺﺧﺎﺷ يﺮﯿﮔ
هدرز ﺺﺧﺎﺷ )
(YI ﺮﻄﻗ و هدرز عﺎﻔﺗرا ﻦﯿﺑ ﻪﻄﺑار سﺎﺳا ﺮﺑ
ﺖﺳا هدرز .
زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ،هﺪﯿﻔﺳ زا هدرز نﺪﺷ اﺪﺟ زا ﺲﭘ
لﺎﺘﯿﺠﯾد ﺮﺘﻣوﺮﮑﯿﻣ )
Guanglu ﻦﯿﭼ ،
( هدرز ﺮﻄﻗ و عﺎﻔﺗرا ،
هزاﺪﻧا ﺪﺷ يﺮﯿﮔ . لﻮﻣﺮﻓ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ هدرز ﺺﺧﺎﺷ YI= h/d
رد ﻪﮐ نآ هدرز عﺎﻔﺗرا h )
ﯽﻠﯿﻣ ﺮﺘﻣ ( و هدرز ﺮﻄﻗ d )
ﯽﻠﯿﻣ ﺮﺘﻣ (
هزاﺪﻧا ،ﺖﺳا ﺪﺷ يﺮﯿﮔ
] 15 .[
2 - 8 - هزاﺪﻧا ﮏﯾرﻮﺘﯿﺑرﺎﺑﻮﯿﺗ ﺪﯿﺳا ﺺﺧﺎﺷ يﺮﯿﮔ
هدرز
ﮏﯾرﻮﺘﯿﺑرﺎﺑﻮﯿﺗ ﺪﯿﺳا ﺺﺧﺎﺷ )
(TBA ﻢﺨﺗ هدرز سﺎﺳا ﺮﺑ غﺮﻣ
شور Draper و Hadeley )
1990 ( هزاﺪﻧا ﺪﺷ يﺮﯿﮔ . ﻪﺑ رﻮﻃ
ﻪﺻﻼﺧ 5 ﻢﺨﺗ هدرز مﺮﮔ و غﺮﻣ
50 ﺮﺘﯿﻟوﺮﮑﯿﻣ ﻪﺑ BHT
15
ﯽﻠﯿﻣ بآ ﺮﺘﯿﻟ نژﻮﻤﻫ ﻻﺎﺑ ﺖﻋﺮﺳ ﺎﺑ ﺪﺷ ﻪﻓﺎﺿا هﺰﯿﻧﻮﯾد ﺮﻄﻘﻣ
ﺪﯾدﺮﮔ . 1 ﯽﻠﯿﻣ و ﻞﻘﺘﻨﻣ ﺶﯾﺎﻣزآ ﻪﻟﻮﻟ ﻪﺑ نژﻮﻤﻫ هدﺎﻣ زا ﺮﺘﯿﻟ 2
ﯽﻠﯿﻣ لﻮﻠﺤﻣ ﺮﺘﯿﻟ -TBA
يﺮﺗ و ﺪﺷ ﻪﻓﺎﺿا ﺪﯿﺳا ﮏﯿﺘﺳاوﺮﻠﮐ
ﻪﺑ تﺪﻣ 15 يﺎﻣد رﺪﻬﻘﯿﻗد 90
ﯽﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد ﺪﯾد تراﺮﺣ داﺮﮔ
.
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺲﭙﺳ دﺮﺳ يﺎﻫ
رد هﺪﺷ 3000 ،هﺪﺷ ژﻮﯿﻔﯾﺮﺘﻧﺎﺳ رود
ﺮﺘﻣﻮﺘﻓوﺮﺘﮑﭙﺳا ﺎﺑ ﺖﻧﺎﺗﺎﻧﺮﭘﻮﺳ بﺬﺟ )
Beckman,
Fullorton, CA (
رد 532 نﻮﯿﺳاﺪﯿﺴﮐا و ﺪﺷ ﺖﺋاﺮﻗ ﺮﺘﻣﻮﻧﺎﻧ
ﻪﺑ ﺪﯿﭙﯿﻟ ﯽﻠﯿﻣ ترﻮﺻ نﻮﻟﺎﻣ مﺮﮔ
يد ﻪﻧﻮﻤﻧ مﺮﮔﻮﻠﯿﮐ رد ﺪﯿﺋﺪﻟآ
ﺪﯾدﺮﮔ شراﺰﮔ ]
16 .[
2 - 9 - هزاﺪﻧا هدرز ﮓﻧر يﺮﯿﮔ
،يراﺪﻬﮕﻧ هرود ﯽﻧﺎﯾﺎﭘ زور رد ﻧر
ﻢﺨﺗ هدرز ﮓ غﺮﻣ
ﺎﺑ ﻖﺑﺎﻄﻣ
ﻢﺘﺴﯿﺳ دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﻂﯾاﺮﺷ CIE LAB
ﺐﻟﺮﺘﻧﺎﻫ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ
) color flex, USA (
ﺎﺑ رﻮﻧ ﻊﺒﻨﻣ ﻪﯾواز ،D 65
ﺪﯾد دراﺪﻧﺎﺘﺳا
10 ﻪﺟرد و ﺮﻄﻗ ﻢﮔاﺮﻓﺎﯾد 54 /2 ﯽﺘﻧﺎﺳ ﺮﺘﻣ هزاﺪﻧا ﺪﺷ يﺮﯿﮔ . رد
هزاﺪﻧا ﻦﯾا ﺺﺧﺎﺷ ﻪﺳ ،يﺮﯿﮔ
a* ، b* و L* ﻪﺑ ﻪﮐ ﺐﯿﺗﺮﺗ
ﻣﺮﻗ ﺺﺧﺎﺷ ﺮﮕﻧﺎﯾﺎﻤﻧ ﺪﻧﺪﺷ ﺖﺒﺛ ،ﺪﻨﺘﺴﻫ ﯽﯾﺎﻨﺷور و يدرز ،يﺰ
.
2 - 10 - يرﺎﻣآ ﻞﯿﻠﺤﺗ و ﻪﯾﺰﺠﺗ
ﺎﺑ ﯽﻓدﺎﺼﺗ ًﻼﻣﺎﮐ حﺮﻃ ﮏﯾ ﺐﻟﺎﻗ رد 4
و رﺎﻤﯿﺗ ﻞﻗاﺪﺣ 3 ،راﺮﮑﺗ
هداد يرﺎﻣآ راﺰﻓا مﺮﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺎﻫ ﻪﺨﺴﻧ SPSS
16 ﻪﺑ شور
ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻞﯿﻠﺤﺗ و ﻪﯾﺰﺠﺗ درﻮﻣ ﻪﻓﺮﻃ ود ﺲﻧﺎﯾراو ﺰﯿﻟﺎﻧآ .
ﺶﺷﻮﭘ و ﻮﺸﺘﺴﺷ ﻢﺨﺗ ﯽﻫد
غﺮﻣ ﻪﺑ رد ﻞﻘﺘﺴﻣ يﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ ناﻮﻨﻋ
ﺪﻧﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ .
ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻪﻨﻣاد ﺪﻨﭼ نﻮﻣزآ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺎﻫ يا
لﺎﻤﺘﺣا ﺢﻄﺳ رد ﻦﮑﻧاد 95
ﺪﻧﺪﺷ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ﺪﺻرد .
ﺎﺑ ﺎﻫرادﻮﻤﻧ
مﺮﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا راﺰﻓا
Excel ﺪﻧﺪﺷ ﻢﯿﺳﺮﺗ .
3 - ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺚﺤﺑ و
3 - 1 - ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ ﯽﻠﮐ شرﺎﻤﺷ )
( TVC
ﻣ ﺮﺑ ﯽﺸﯾﺎﻣزآ يﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﯽﻠﮐ شرﺎﻤﺷ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿ
ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ ) (TVC ﻢﺨﺗ ﻪﺘﺳﻮﭘ يﺎﻣد رد يراﺪﻬﮕﻧ هرود ﯽﻃ غﺮﻣ
رادﻮﻤﻧ رد ﻪﮐ ﻂﯿﺤﻣ 1
ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ هﺪﻣآ ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ ﯽﻠﮐ شرﺎﻤﺷ
ﻢﺨﺗ رد غﺮﻣ مﻮﺳ ﻪﺘﻔﻫ ﺎﺗ ﯽﺸﯾاﺰﻓا ﺪﻧور ﮏﯾ ﺎﺑ ﺪﻫﺎﺷ يﺎﻫ ﻪﺑ
logcfu/ml 00
/0 25± /7 ﺲﭙﺳ و ﺪﯿﺳر ﻪﺘﻔﻫ رد ﺶﻫﺎﮐ ﺎﺑ
ﺪﺷ ﻪﺟاﻮﻣ ﯽﻧﺎﯾﺎﭘ .
ﻣ تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﺪﻧور رد ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ شرﺎﻤﺷ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿ
ﻢﺨﺗ غﺮﻣ يﺎﻫ ﻪﺘﺴﺷ هﺪﺷ نوﺪﺑ ﺶﺷﻮﭘ ﯽﻟوﺰﻧ ﺪﻧور ﮏﯾ زا ﺲﭘ
ﯽﻨﻌﻣ ﻪﺑ و دﻮﺑ ﺪﻫﺎﺷ هوﺮﮔ ﺪﻧور ﻪﺑﺎﺸﻣ ،لوا ﻪﺘﻔﻫ رد راد log
cfu/ml 10 /0 50± /5 ﻪﺑ و ﺪﯿﺳر ﯽﻨﻌﻣ رﻮﻃ
هوﺮﮔ زا ﺮﺗﻻﺎﺑ يراد -
دﻮﺑ ﺶﺷﻮﭘ ياراد يﺎﻫ )
P<0.05 .(
ﻢﺨﺗ غﺮﻣ ﻪﺘﺴﺷ يﺎﻫ هﺪﺷ
ﺶﺷﻮﭘ د و ﯽﻃ رد راد ﻪﺑ يراﺪﻬﮕﻧ هرود نﺎﯾﺎﭘ ر
ﯽﻨﻌﻣ رﻮﻃ يراد
هوﺮﮔ ﺮﯾﺎﺳ ﺖﺒﺴﻧ يﺮﺘﻤﮐ ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ ﯽﻠﮐ رﺎﺑ يوﺎﺣ ﯽﺸﯾﺎﻣزآ يﺎﻫ
ﺪﻧدﻮﺑ ) P<0.05 .(
زا ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ ﯽﻠﮐ شرﺎﻤﺷ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ log
cfu/ml 00
/0 8/± 2 ﻪﺑ هرود زﺎﻏآ رد log cfu/ml
05 /0 75± /2 ﺪﯿﺳر يراﺪﻬﮕﻧ هرود نﺎﯾﺎﭘ رد .
راﺪﻘﻣ ندﻮﺑ ﻦﯿﯾﺎﭘ ﺳﻮﭘ رد ﻪﯿﻟوا TVC
ﻢﺨﺗ ﻪﺘ ﺖﯿﻔﯿﮐ ﺪﯾﺆﻣ غﺮﻣ
دﻮﺑ نآ بﻮﻠﻄﻣ ﯽﺘﺷاﺪﻬﺑ .
و ﻂﯿﺤﻣ ﻖﯾﺮﻃ زا ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ ﯽﮔدﻮﻟآ
ﺖﺳد ﺰﯿﻧ ﻢﺨﺗ يﻮﺸﺘﺴﺷ و يراﺪﻬﮕﻧ ﻂﯾاﺮﺷ ،يرﺎﮐ غﺮﻣ
ﺎﻫ
ﺖﺳا ﺮﯾﺬﭘﺎﻧ بﺎﻨﺘﺟا .
ﺶﺷﻮﭘ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ
ﺖﻧﻮﻣ ﻮﻧﺎﻧ يوﺎﺣ ﺐﮐﺮﻣ درﻮﻣ شﻮﺠﻧزﺮﻣ هرﺎﺼﻋ و ﺖﯿﻧﻮﻠﯾرﻮﻣ
ﻪﺑ هدﺎﻔﺘﺳا ﯽﻨﻌﻣ رﻮﻃ ﺐﺟﻮﻣ يراد ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ ﯽﻠﮐ شرﺎﻤﺷ ﺶﻫﺎﮐ
ﻢﺨﺗ ﻪﺘﺳﻮﭘ ﺪﺷ يراﺪﻬﮕﻧ هرود ﯽﻃ غﺮﻣ
. ﺎﺑ ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣﺪﺿ صاﻮﺧ
ﻪﻓﺎﺿا ﺶﺷﻮﭘ ﻪﺑ ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣﺪﺿ ﺖﯿﺻﺎﺧ ياراد داﻮﻣ نﺪﺷ يﺎﻫ
ﺖﺴﯾز ﻪﺑ يﺮﻤﯿﻠﭘ ﯽﻣ ﺖﺳد ﺪﯾآ . يﺎﯾاﺰﻣ ﯽﻧﺪﻌﻣ ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣﺪﺿ داﻮﻣ
ﺪﻧراد يرﺎﺠﺗ ﯽﻓﺮﺼﻣ ﯽﻟآ داﻮﻣ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ يدﺎﯾز .
ﺖﻧﻮﻣ -
بآ رد ﺶﻨﮐاﺮﭘ زا ﺲﭘ ،ﺖﯿﻧﻮﻠﯾرﻮﻣ يﺮﺘﮐﺎﺑ ﻪﺑ
ﯽﻔﻨﻣ رﺎﺑ ﺎﺑ ﯽﯾﺎﻫ
ار داﻮﻣ ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣﺪﺿ صاﻮﺧ و بﺬﺟ ار ﺎﻬﻧآ و هدﺮﮐ ﻪﻠﻤﺣ ﯽﻣ ﺖﯾﻮﻘﺗ ﺪﻨﮐ
. ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﮐ ﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧ ﯽﺴﮐﻮﺑﺮﮐ ﻢﻠﯿﻓ يﺎﻫ
ﻞﯿﺘﻣ
كﺎﺧ تارذﻮﻧﺎﻧ عاﻮﻧا ياراد زﻮﻟﻮﻠﺳ ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣﺪﺿ ﺮﺛا ياراد سر
يﺮﺘﮐﺎﺑ ﻪﯿﻠﻋ سﻮﺋروا سﻮﮐﻮﮐﻮﻠﯿﻓﺎﺘﺳا يﺎﻫ
ﯽﻠﮐ ﺎﯿﺸﯾﺮﺷا و دﻮﺑ
] 17 .[
يﻮﺳ زا رد دﻮﺟﻮﻣ لوﺮﮐاورﺎﮐ و لﻮﻤﯿﺗ ﺮﮕﯾد
هﺎﯿﮔ ﻦﯾا ﯽﯾﺎﯾﺮﺘﮐﺎﺑﺪﺿ ﺖﯿﺻﺎﺧ رد ﯽﻤﻬﻣ ﺶﻘﻧ ،شﻮﺠﻧزﺮﻣ ﺪﻧراد . هدوﺰﻓا ،ﺐﮐﺮﻣ ﺶﺷﻮﭘ ﺐﯿﮐﺮﺗ ﻪﺑ شﻮﺠﻧزﺮﻣ هرﺎﺼﻋ نﺪﺷ
ﻪﺑ ﯽﻧدوﺰﻓا ﯽﺷﻮﮑﻤﻫ ﺮﺛا ﻞﯿﻟد ﺮﺘﺸﯿﺑ ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ،ﺎﻫ
ﻢﺨﺗ غﺮﻣ ﺪﺷ ﻮﯿﺗاﺪﯿﺴﮐا و ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ دﺎﺴﻓ ﺮﺑاﺮﺑ رد ﺎﻫ .
زا ﯽﮑﯾ
ﻫرﺎﮐ وزﺎﺳ هرﺎﺼﻋ ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣﺪﺿ ﻞﻤﻋ يدﺎﻬﻨﺸﯿﭘ يﺎ
،ﯽﻫﺎﯿﮔ يﺎﻫ
ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﯾﺎﯾﺮﺘﮐﺎﺑ يﺎﻫﺎﺸﻏ و هرﺎﺼﻋ ياﺰﺟا ﻦﯿﺑ ﻢﯿﻘﺘﺴﻣ سﺎﻤﺗ ﻞﺧاد ﯽﺗﺎﯿﺣ ياﺰﺟا ﺖﺸﻧ ًﺎﺒﻗﺎﻌﺘﻣ و ﯽﻧﻮﯾ يﺮﯾﺬﭘذﻮﻔﻧ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﯽﻣ ﯽﻟﻮﻠﺳ دﻮﺷ
. ﯽﻠﭘ ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣﺪﺿ ﺮﺛا لﻮﻨﻓ
ﻪﺑ ﺖﺳا ﻦﮑﻤﻣ ﺎﻫ
ﻢﯾﺰﻧآ يور ﺮﺑ ﺎﻬﻧآ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﻻﺎﻌﻔﻧا و ﻞﻌﻓ ،ﮏﯿﺘﯿﻟورﺪﯿﻫ يﺎﻫ
ﺎﺑ ت
ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ ﺮﯿﻏ تﻻﺎﻌﻔﻧا و ﻞﻌﻓ و لﻮﻠﺳ هﺪﻨﻫد لﺎﻘﺘﻧا يﺎﻫ
تارﺪﯿﻫﻮﺑﺮﮐ ﺎﺑ ﯽﺻﺎﺼﺘﺧا ﺪﺷﺎﺑ طﺎﺒﺗرا رد ﺎﻫ
] 18 .[
ﺎﺑ ﻮﺴﻤﻫ
ﻪﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ مأﻮﺗ ﺪﻨﯾآﺮﻓ ﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧ ،ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا رد هﺪﻣآ ﺖﺳد ﺶﺷﻮﭘ و ﯽﻧﻮﻔﻋﺪﺿ ،ﻮﺸﺘﺴﺷ
ﺪﺷر زا ﻊﻧﺎﻣ ،ﯽﻫد
ﻢﺴﯿﻧﺎﮔراوﺮﮑﯿﻣ ﻢﺨﺗ رد ﺎﻫ
غﺮﻣ ﻧﺎﻣ ﻪﺠﯿﺘﻧ رد و هﺪﺷ ﺎﻫ ﻦﯾا يرﺎﮔﺪ
ﻢﺨﺗ زا هوﺮﮔ غﺮﻣ
ﻢﺨﺗ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد ﺎﻫ غﺮﻣ
هﺪﺷ ﻪﺘﺴﺷ ًﺎﻓﺮﺻ يﺎﻫ
ﺖﻓﺎﯾ ﺶﯾاﺰﻓا ﺮﺑاﺮﺑ ﻦﯾﺪﻨﭼ ﺶﺷﻮﭘ نوﺪﺑ ﺎﯾ و ]
3 .[
رد ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ ﯽﻠﮐ شرﺎﻤﺷ ﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ
ﻢﺨﺗ غﺮﻣ ﯽﺴﮐﻮﺑﺮﮐ ﺶﺷﻮﭘ يوﺎﺣ يﺎﻫ ﺰﻟﻮﻠﺳ ﻞﯿﺘﻣ
- اﺮﯿﺘﮐ
ﯽﻨﻏ ﺎﺑ هﺪﺷ ﻣ هرﺎﺼﻋ
ﯽﻃ ،ﮏﺨﯿ 30
يراﺪﻬﮕﻧ زور
ﻪﺑ رﻮﻃ ﯽﻨﻌﻣ هوﺮﮔ ﺮﯾﺎﺳ زا ﺮﺘﻤﮐ يراد دﻮﺑ ﺎﻫ
] 4 .[
Fig 1 Effect of washing and active nanocomposite coating on eggshell microbial total viable count (TVC) during storge (log cfu/ml) (p<0.05)
3 - 2 - ﯽﻧزو ﺖﻓا ﺪﺻرد
رادﻮﻤﻧ رد ﻪﮑﻧﺎﻨﭽﻤﻫ 2
ﻢﺨﺗ ﯽﻧزو ﺖﻓا ﺪﺻرد ،ﺪﺷ هﺪﯾد ﺎﺑ غﺮﻣ
ﯽﺸﯾاﺰﻓا ﺪﻧور ،يراﺪﻬﮕﻧ نﺎﻣز ﺶﯾاﺰﻓا ﺖﺷاد
. هرود نﺎﯾﺎﭘ رد
ﻢﺨﺗ رد ﯽﻧزو ﺖﻓا ﺪﺻرد يﺮﺘﺸﯿﺑ ،يراﺪﻬﮕﻧ غﺮﻣ
ﺪﻗﺎﻓ يﺎﻫ
ﻢﺨﺗ رد راﺪﻘﻣ ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ و ﺶﺷﻮﭘ غﺮﻣ
ﻪﺘﺴﺷ يﺎﻫ ﺶﺷﻮﭘ هﺪﺷ
راد
) 02 /0 07± /3 ﺪﺻرد ( هﺪﯾد ﺪﺷ ) P<0.05 .(
Fig 2 Effect of washing and active nanocomposite coating on egg weight loss (%) during storage (p<0.05)
و هدرز ﺲﯾﺪﻧا ،وﺎﻫ ﺪﺣاو ،ﯽﻧزو ﺖﻓا ﻪﻠﻤﺟ زا هﺪﯿﻔﺳ pH
ﻢﻬﻣ ﺺﺧﺎﺷ ﻦﯾﺮﺗ ﻢﺨﺗ ﯽﮔزﺎﺗ و ﺖﯿﻔﯿﮐ ﯽﺑﺎﯾزرا يﺎﻫ
غﺮﻣ
ﻣ بﻮﺴﺤﻣ ﯽ
ﺪﻧﻮﺷ . ﺪﺻرد ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ ،يراﺪﻬﮕﻧ هرود نﺎﯾﺎﭘ رد
ﺺﺧﺎﺷ ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ و ﯽﻧزو ﺖﻓا ﺲﯾﺪﻧا و وﺎﻫ ﺪﺣاو يﺎﻫ
ﻢﺨﺗ رد هدرز غﺮﻣ
ﺶﺷﻮﭘ يﺎﻫ ﺪﺷ هﺪﯾد راد
. ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ رد توﺎﻔﺗ
ﻢﺨﺗ رد ﯽﻧزو ﺖﻓا ﺪﺻرد غﺮﻣ
يرﺎﻣآ ﺮﻈﻧ زا ﺶﺷﻮﭘ ﺪﻗﺎﻓ يﺎﻫ
ﯽﻨﻌﻣ دﻮﺒﻧ راد . ﻢﺨﺗ ﻪﭼﺮﮔ غﺮﻣ
ﻦﯿﮕﻨﺳ ﯽﮐﺪﻧا هﺪﺷ ﻪﺘﺴﺷ يﺎﻫ ﺗ
ﺮ
ﺪﻧدﻮﺑ ) 76 /6 ﺮﺑاﺮﺑ رد 34 /6 ﺪﺻرد .(
تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ رد Oliveira
و
نارﺎﮑﻤﻫ )
2020 ( ، Jones نارﺎﮑﻤﻫ و )
2018 ( و
Roudashtian نارﺎﮑﻤﻫ و
) 2020 ( ﻪﺑ ﯽﻧزو ﺖﻓا ﺐﯿﺗﺮﺗ
26 /4
) ﻢﺠﻨﭘ ﻪﺘﻔﻫ نﺎﯾﺎﭘ (
، 67 /4 ) مرﺎﻬﭼ ﻪﺘﻔﻫ نﺎﯾﺎﭘ (
و 99 /8 ) نﺎﯾﺎﭘ 30
ﯽﮔزور ( ﻢﺨﺗ رد يﺪﺻرد غﺮﻣ
يﺎﻣد رد ﺶﺷﻮﭘ نوﺪﺑ يﺎﻫ
ﺪﺷ شراﺰﮔ ﻂﯿﺤﻣ ]
4 و 6 و 19 .[
توﺎﻔﺗ ﻦﮑﻤﻣ دﻮﺟﻮﻣ يﺎﻫ
نزو ،ﻂﯿﺤﻣ تراﺮﺣ ﻪﺟرد ،يراﺪﻬﮕﻧ ﻂﯾاﺮﺷ زا ﯽﺷﺎﻧ ﺖﺳا ﻢﺨﺗ غﺮﻣ ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺳﻮﭘ ﻞﺨﻠﺨﺗ و ﺎﻫ ]
20 .[
رد ﺮﺘﻤﮐ ﯽﻧزو ﺖﻓا
ﻢﺨﺗ غﺮﻣ ﺶﺷﻮﭘ يﺎﻫ ﻪﮐ ﺖﯿﻌﻗاو ﻦﯾا ﺎﺑ ﺖﺳا ﻦﮑﻤﻣ راد
ﺶﺷﻮﭘ و ﺖﺑﻮﻃر جوﺮﺧ زا ﻪﺘﺳﻮﭘ ﺬﻓﺎﻨﻣ ندﺮﮐ دوﺪﺴﻣ ﺎﺑ ﯽﻫد
ﻮﻠﺟ ﺎﻫزﺎﮔ ﯽﻣ يﺮﯿﮔ
ﺪﺷﺎﺑ طﺎﺒﺗرا رد ،ﺪﻨﮐ ]
3 .[
3 - 3 - وﺎﻫ ﺪﺣاو )
( HU
ﺪﺣاو ،يراﺪﻬﮕﻧ نﺎﻣز ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ )
ﺲﯾﺪﻧا ( هوﺮﮔ ﯽﻣﺎﻤﺗ رد وﺎﻫ ﺎﻫ
ﺖﻓﺎﯾ ﺶﻫﺎﮐ )
رادﻮﻤﻧ 3 .(
ﺪﺣاو ،يراﺪﻬﮕﻧ هرود نﺎﯾﺎﭘ و ﯽﻃ رد
ﻢﺨﺗ رد وﺎﻫ غﺮﻣ
ﻪﺑ ﺶﺷﻮﭘ ﺪﻗﺎﻓ يﺎﻫ ﯽﻨﻌﻣ رﻮﻃ
زا ﺮﺘﻤﮐ يراد
ﺶﺷﻮﭘ عاﻮﻧا دﻮﺑ راد
) P<0.05 .(
نﺎﯾﺎﭘ رد ،يراﺪﻬﮕﻧ هرود
ﻢﺨﺗ رد وﺎﻫ ﺪﺣاو ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ غﺮﻣ
ﺪﻫﺎﺷ هوﺮﮔ يﺎﻫ )
21 /0 35± / 33 (
ﻢﺨﺗ رد نآ راﺪﻘﻣ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ و غﺮﻣ
ﺶﺷﻮﭘ ﻮﺸﺘﺴﺷ نوﺪﺑ يﺎﻫ راد
) 15 /0 71± / 49 ( ﺪﺷ هﺪﯾد . ،لﺎﻌﻓ ﺐﮐﺮﻣ ﺶﺷﻮﭘ يﺮﯿﮔرﺎﮑﺑ
ﯽﻧﺎﻣرﺎﺒﻧا يراﺪﯾﺎﭘ و هدﺮﮐ رﺎﻬﻣ ار وﺎﻫ ﺪﺣاو ﺶﻫﺎﮐ ﺪﻧور
ﻢﺨﺗ ﻬﺑ ار ﻂﯿﺤﻣ يﺎﻣد رد غﺮﻣ ﺪﯿﺸﺨﺑ دﻮﺒ
. ﺎﻫ ﺪﺣاو ﺶﻫﺎﮐ و
ﻪﺑ دﻮﺑ هﺪﯿﻔﺳ ﺖﻣﺎﺨﺿ ﺶﻫﺎﮐ ﻞﯿﻟد .
ﻪﯿﺿﺮﻓ ﻪﻠﻤﺟ زا ﯽﻔﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
ياﻮﺘﺤﻣ ﺶﻫﺎﮐ ،ﻦﯿﺳﻮﻣووا ﻢﯾزوﺰﯿﻟ ﺲﮑﻠﭙﻤﮐ ﻪﯾﺰﺠﺗ ﺶﯾاﺰﻓا و يراﺪﻬﮕﻧ مﺎﮕﻨﻫ رد ﻦﯿﺳﻮﻣووا تارﺪﯿﻫﻮﺑﺮﮐ pH
يد و ﺖﺑﻮﻃر جوﺮﺧ زا ﯽﺷﺎﻧ هﺪﯾﺪﭘ ﻦﯾا درﻮﻣ رد ﻦﺑﺮﮐ ﺪﯿﺴﮐا
ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺋارا ]
20 .[
راﺰﮔ ،وﺎﻫ ﺲﯾﺪﻧا سﺎﺳا ﺮﺑ ﻪﮐ ﺪﺷ ش
ﻢﺨﺗ يرﺎﮔﺪﻧﺎﻣ غﺮﻣ
ﺶﺷﻮﭘ يﺎﻫ يﺎﻣد رد راد
25 ﻪﺟرد
ﯽﺘﻧﺎﺳ ﻪﺑ داﺮﮔ تﺪﻣ 3 ﺖﻓﺎﯾ ﺶﯾاﺰﻓا ﻪﺘﻔﻫ 21]
.[ سﺎﺳا ﺮﺑ
ﻪﺟرد دراﺪﻧﺎﺘﺳا يﺪﻨﺑ
نﺎﻤﻫ ،USDA يرﻮﻃ رادﻮﻤﻧ رد ﻪﮐ 3
ﻢﺨﺗ ،هﺪﻣآ هوﺮﮔ رد وﺎﻫ ﺲﯾﺪﻧا سﺎﺳا ﺮﺑ غﺮﻣ
يﺎﻫ ،AA ،A B
و ﻪﺟرد C ﯽﻣ يﺪﻨﺑ ﺪﻧﻮﺷ ] 22 .[
،يراﺪﻬﮕﻧ مود ﻪﺘﻔﻫ نﺎﯾﺎﭘ ﺎﺗ
ﻢﺨﺗ ﺶﺷﻮﭘ يﺎﻫ ﯽﻔﯿﮐ ﻪﺟرد رد نﺎﻨﭽﻤﻫ راد
ﺪﻨﺘﺷاد راﺮﻗ AA
ﻢﺨﺗ ﻪﮐ ﯽﻟﺎﺣ رد غﺮﻣ
لوا ﻪﺘﻔﻫ نﺎﯾﺎﭘ زا ﺲﭘ ﺶﺷﻮﭘ ﺪﻗﺎﻓ يﺎﻫ
ﯽﻔﯿﮐ ﻪﺟرد رد يراﺪﻬﮕﻧ رد هرود نﺎﯾﺎﭘ ﺎﺗ و ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ B
ﺪﻨﺘﺷاد راﺮﻗ ﻪﺟرد ﻦﯿﻤﻫ .
ﻢﺨﺗ ﺮﮕﯾد يﻮﺳ زا غﺮﻣ
ﺶﺷﻮﭘ يﺎﻫ راد
ﺎﯾﺎﭘ رد ﯽﻔﯿﮐ ﻪﺟرد رد مﻮﺳ ﻪﺘﻔﻫ ن ﻦﯾا ﻪﺑﺎﺸﻣ ﻪﮐ ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ B
ﻢﺨﺗ لوا ﻪﺘﻔﻫ رد ﺲﯾﺪﻧا غﺮﻣ
دﻮﺑ ﺶﺷﻮﭘ ﺪﻗﺎﻓ يﺎﻫ .
ﺮﻣا ﻦﯾا
ﺶﺷﻮﭘ ﺖﺒﺜﻣ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﺮﮕﻧﺎﯿﺑ ﻞﻗاﺪﺣ ﻦﺘﺧاﺪﻧا ﺮﯿﺧﺄﺗ ﻪﺑ رد ﯽﻫد
2
ﻪﺘﻔﻫ ﺖﻘﺑﺎﻄﻣ ﻪﺑﺎﺸﻣ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﺎﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا هﺪﯿﻔﺳ ﯽﻔﯿﮐ ﺶﻫﺎﮐ يا
دراد ] 23 .[
ﮔ ترﻮﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﺎﺑ ﻖﺑﺎﻄﺗ رد ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ﺎﺑ ﻪﺘﻓﺮ
ﯽﺴﮐﻮﺑﺮﮐ ﻪﯾﺎﭘ ﺮﺑ ﺶﺷﻮﭘ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﻧﻮﻤﻧ ،ﺰﻟﻮﻠﺳ ﻞﯿﺘﻣ
يﺎﻫ
ﺶﺷﻮﭘ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺶﯾﺎﻣزآ ﻦﯾا رد راد ﺶﺷﻮﭘ ﺪﻗﺎﻓ يﺎﻫ
ﺪﻨﺘﺷاد يﺮﺗﻻﺎﺑ وﺎﻫ ﺺﺧﺎﺷ ]
24 .[
a
b
b b
b a
b
b
b b
a
a a
a a
a
a a
a a
0 10 20 30 40 50 60 70 80 90
Haugh Unite
storage time (week) unwashed and uncoated washed and uncoated unwashed and coated washed and coated
AA
A
B
0 1 2 3 4
Fig 3 Effect of washing and active nanocomposite coating on egg haugh unite during storage (p<0.05)
3 - 4 - هدرز ﺲﯾﺪﻧا )
( YI
رادﻮﻤﻧ رد 4
ﻢﺨﺗ هدرز ﺲﯾﺪﻧا ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ تاﺮﯿﯿﻐﺗ هرود ﯽﻃ غﺮﻣ
ﺖﺳا هﺪﻣآ ﻂﯿﺤﻣ يﺎﻣد رد يراﺪﻬﮕﻧ .
ﯽﻣﺎﻤﺗ رد ﺺﺧﺎﺷ ﻦﯾا
هوﺮﮔ ﺖﻓﺎﯾ ﺶﻫﺎﮐ ،يراﺪﻬﮕﻧ نﺎﻣز ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ﺎﻫ .
هرود نﺎﯾﺎﭘ رد
ﻢﺨﺗ رد هدرز ﺲﯾﺪﻧا ،يراﺪﻬﮕﻧ غﺮﻣ
ﻪﺑ ﺶﺷﻮﭘ نوﺪﺑ يﺎﻫ رﻮﻃ
ﻣ ﯽﻨﻌ ﻢﺨﺗ زا ﺮﺘﻤﮐ يراد غﺮﻣ
ﺶﺷﻮﭘ يﺎﻫ دﻮﺑ راد
) P<0.05 .(
ﯽﻨﻌﻣ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﯽﯾﺎﻬﻨﺗ ﻪﺑ ﻮﺸﺘﺴﺷ ﺖﺷاﺪﻧ ﺺﺧﺎﺷ ﻦﯾا ﺮﺑ يراد
.
هدرز رد يراﺪﻬﮕﻧ هرود نﺎﯾﺎﭘ رد ﺺﺧﺎﺷ ﻦﯾا راﺪﻘﻣ ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ ﻢﺨﺗ غﺮﻣ ﺪﻫﺎﺷ يﺎﻫ )
01 /0 22± /0 ( رد راﺪﻘﻣ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ و
ﻢﺨﺗ غﺮﻣ ﺶﺷﻮﭘ و ﻮﺸﺘﺴﺷ نوﺪﺑ يﺎﻫ ﺪﺷ هﺪﯾد راد
) 00 /0 32± /0 .(
ﺶﻫﺎﮐ ﺪﻧور ،لﺎﻌﻓ ﺐﮐﺮﻣ ﺶﺷﻮﭘ يﺮﯿﮔرﺎﮑﺑ
ﻢﺨﺗ ﯽﻧﺎﻣرﺎﺒﻧا يراﺪﯾﺎﭘ و هدﺮﮐ رﺎﻬﻣ ار وﺎﻫ ﺪﺣاو يﺎﻣد رد غﺮﻣ
ﺪﯿﺸﺨﺑ دﻮﺒﻬﺑ ار ﻂﯿﺤﻣ .
ﻪﺑ وﺎﻫ ﺪﺣاو ﺶﻫﺎﮐ ﺶﻫﺎﮐ ﻞﯿﻟد
دﻮﺑ هﺪﯿﻔﺳ ﺖﻣﺎﺨﺿ .
ﻪﯿﺿﺮﻓ ﻪﯾﺰﺠﺗ ﻪﻠﻤﺟ زا ﯽﻔﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
تارﺪﯿﻫﻮﺑﺮﮐ ياﻮﺘﺤﻣ ﺶﻫﺎﮐ ،ﻦﯿﺳﻮﻣووا ﻢﯾزوﺰﯿﻟ ﺲﮑﻠﭙﻤﮐ رد ﻦﯿﺳﻮﻣووا ﺶﯾاﺰﻓا و يراﺪﻬﮕﻧ مﺎﮕﻨﻫ
جوﺮﺧ زا ﯽﺷﺎﻧ pH
يد و ﺖﺑﻮﻃر ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺋارا هﺪﯾﺪﭘ ﻦﯾا درﻮﻣ رد ﻦﺑﺮﮐ ﺪﯿﺴﮐا
20] .[ يرﺎﮔﺪﻧﺎﻣ ،وﺎﻫ ﺲﯾﺪﻧا سﺎﺳا ﺮﺑ ﻪﮐ ﺪﺷ شراﺰﮔ
ﻢﺨﺗ غﺮﻣ ﺶﺷﻮﭘ يﺎﻫ يﺎﻣد رد راد
25 ﯽﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد ﻪﺑ داﺮﮔ
تﺪﻣ
3 ﺖﻓﺎﯾ ﺶﯾاﺰﻓا ﻪﺘﻔﻫ 21]
. [ ﻪﺟرد دراﺪﻧﺎﺘﺳا سﺎﺳا ﺮﺑ يﺪﻨﺑ
نﺎﻤﻫ ،USDA يرﻮﻃ رادﻮﻤﻧ رد ﻪﮐ 3
ﻢﺨﺗ ،هﺪﻣآ سﺎﺳا ﺮﺑ غﺮﻣ
هوﺮﮔ رد وﺎﻫ ﺲﯾﺪﻧا يﺎﻫ
،AA ،A و B ﻪﺟرد C يﺪﻨﺑ
ﯽﻣ ﺪﻧﻮﺷ 22] .[ ﻢﺨﺗ ،يراﺪﻬﮕﻧ مود ﻪﺘﻔﻫ نﺎﯾﺎﭘ ﺎﺗ يﺎﻫ
ﺶﺷﻮﭘ ﯽﻔﯿﮐ ﻪﺟرد رد نﺎﻨﭽﻤﻫ راد ﯽﻟﺎﺣ رد ﺪﻨﺘﺷاد راﺮﻗ AA
ﻢﺨﺗ ﻪﮐ غﺮﻣ يراﺪﻬﮕﻧ لوا ﻪﺘﻔﻫ نﺎﯾﺎﭘ زا ﺲﭘ ﺶﺷﻮﭘ ﺪﻗﺎﻓ يﺎﻫ
د رد ﯽﻔﯿﮐ ﻪﺟر ﻪﺟرد ﻦﯿﻤﻫ رد هرود نﺎﯾﺎﭘ ﺎﺗ و ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ B
ﺪﻨﺘﺷاد راﺮﻗ .
ﻢﺨﺗ ﺮﮕﯾد يﻮﺳ زا غﺮﻣ
ﺶﺷﻮﭘ يﺎﻫ نﺎﯾﺎﭘ رد راد
ﯽﻔﯿﮐ ﻪﺟرد رد مﻮﺳ ﻪﺘﻔﻫ ﺲﯾﺪﻧا ﻦﯾا ﻪﺑﺎﺸﻣ ﻪﮐ ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ B
ﻢﺨﺗ لوا ﻪﺘﻔﻫ رد غﺮﻣ
دﻮﺑ ﺶﺷﻮﭘ ﺪﻗﺎﻓ يﺎﻫ .
ﺮﯿﺛﺄﺗ ﺮﮕﻧﺎﯿﺑ ﺮﻣا ﻦﯾا
ﺶﺷﻮﭘ ﺖﺒﺜﻣ ﺣ ﻦﺘﺧاﺪﻧا ﺮﯿﺧﺄﺗ ﻪﺑ رد ﯽﻫد
ﻞﻗاﺪ 2 ﻪﺘﻔﻫ يا
دراد ﺖﻘﺑﺎﻄﻣ ﻪﺑﺎﺸﻣ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﺎﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا هﺪﯿﻔﺳ ﯽﻔﯿﮐ ﺶﻫﺎﮐ 23] . [ هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻪﺘﻓﺮﮔ ترﻮﺻ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﺎﺑ ﻖﺑﺎﻄﺗ رد ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ
ﯽﺴﮐﻮﺑﺮﮐ ﻪﯾﺎﭘ ﺮﺑ ﺶﺷﻮﭘ زا ،ﺰﻟﻮﻠﺳ ﻞﯿﺘﻣ
ﻪﻧﻮﻤﻧ يﺎﻫ
ﺶﺷﻮﭘ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺶﯾﺎﻣزآ ﻦﯾا رد راد يﺎﻫ
ﺪﻗﺎﻓ
ﺎﻫ ﺺﺧﺎﺷ ﺶﺷﻮﭘ يﺮﺗﻻﺎﺑ و
ﺪﻨﺘﺷاد 24]
. [
a
b b
b
b a
b b
b
b a
a
a
a a
a a
a
a a
0.0 0.1 0.2 0.3 0.4 0.5 0.6
YolkIndex
storage time (week)
unwashed and uncoated washed and uncoated unwashed and coated washed and coated
0 1 2 3 4
Fig 4 Effect of washing and active nanocomposite coating on egg yolk index during storage (p<0.05) ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ هدرز ﺲﯾﺪﻧا ﻪﮑﻨﯾا
45 /0 ﺐﺳﺎﻨﻣ ﺖﯿﻔﯿﮐ ﺮﮕﻧﺎﯿﺑ
ﻢﺨﺗ ﺖﺳا غﺮﻣ 25]
. [ ﻢﺨﺗ غﺮﻣ ﺖﯿﻌﺿو رد ﺶﯾﺎﻣزآ عوﺮﺷ رد ﺎﻫ
ﮐ ﺪﻨﺘﺷاد راﺮﻗ ﯽﺒﺳﺎﻨﻣ ﯽﻔﯿ .
هرود ﯽﻃ هدرز ﺺﺧﺎﺷ ﺶﻫﺎﮐ
ﻪﺑ يراﺪﻬﮕﻧ ﯽﮑﺑآ ﻞﯿﻟد
ﺢﻄﺴﻣ و نﺪﺷ ﻪﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا هدرز نﺪﺷ
ﯽﻨﯿﻠﺘﯾو يﺎﺸﻏ ﻖﯾﺮﻃ زا هدرز ﻪﺑ ﻦﯿﻣﻮﺒﻟآ زا بآ مواﺪﻣ ذﻮﻔﻧ ﯽﻣ هداد ﺖﺒﺴﻧ يﺰﻤﺳا رﺎﺸﻓ زا ﯽﺷﺎﻧ دﻮﺷ
26] .[ يﺰﻤﺳا رﺎﺸﻓ ﻪﮐ ﺖﺳا ﻂﺒﺗﺮﻣ ﻦﯿﻣﻮﺒﻟآ يوﺮﻧاﺮﮔ ﻪﺑ هدرز و ﻦﯿﻣﻮﺒﻟآ ﻦﯿﺑ
ﺎﺑ
ﺖﻓﺎﯾ ﺶﻫﺎﮐ ﻦﯿﺳﻮﻣووا ﻢﯾزوﺰﯿﻟ ﺲﮑﻠﭙﻤﮐ ﻦﺘﺴﮑﺷ .
،ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ
ﯽﻣﺎﮕﻨﻫ ﺖﺳد زا ،هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ﺐﮐﺮﻣ ﺶﺷﻮﭘ ﻪﮐ نداد
يد ﯽﻣ ﺶﻫﺎﮐ ار بآ رﺎﺨﺑ و ﻦﺑﺮﮐﺪﯿﺴﮐا تاﺮﯿﯿﻐﺗ و ﺪﻫد
ﯽﻣ ﺪﻨﮐ ار ﻦﯿﻣﻮﺒﻟآ يرﺎﺘﺧﺎﺳ ﻦﯿﺑ يﺰﻤﺳا رﺎﺸﻓ ﺶﯾاﺰﻓا ،ﺪﻨﮐ
هدرز ﺖﯿﻔﯿﮐ ﻪﺠﯿﺘﻧ رد و هﺪﺷ ﺪﻨﮐ هدرز و ﻦﯿﻣﻮﺒﻟآ ﯽﻣ دﻮﺒﻬﺑ
ﺪﺑﺎﯾ
25] .[ ﻢﺨﺗ رد هدرز ﺲﯾﺪﻧا عﺮﻣ
ﺶﺷﻮﭘ يﺎﻫ هرود نﺎﯾﺎﭘ ﺎﺗ راد
دراﺪﻧﺎﺘﺳا هدوﺪﺤﻣ رد يراﺪﻬﮕﻧ )
45 /0 - 30 /0 ( هﺪﺷ هداد ﺶﯾﺎﻤﻧ
رادﻮﻤﻧ رد 4
ﯽﻟﺎﺣ رد ﺖﺷاد راﺮﻗ ﻢﺨﺗ رد ﻪﮐ
غﺮﻣ ﺶﺷﻮﭘ ﺪﻗﺎﻓ ﺎﻫ
هدوﺪﺤﻣ ﻦﯾا زا جرﺎﺧ ﺲﯾﺪﻧا ﻦﯾا ،يراﺪﻬﮕﻧ مود ﻪﺘﻔﻫ نﺎﯾﺎﭘ رد ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ .
ﯿﺘﻧ ﻦﯾا ﻆﻔﺣ ﺖﻬﺟ ﺶﺷﻮﭘ ﺖﯿﻤﻫا ﺮﮕﻧﺎﯿﺑ ﻪﺠ
ﻢﺨﺗ ﺖﯿﻔﯿﮐ ﺖﺳا غﺮﻣ
. ﻦﯾا رد ،ﻪﺑﺎﺸﻣ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺎﺑ ﻮﺴﻤﻫ
ﻢﺨﺗ رد هدرز ﺲﯾﺪﻧا توﺎﻔﺗ ﺰﯿﻧ ﺶﯾﺎﻣزآ غﺮﻣ
نوﺪﺑ و ﺎﺑ يﺎﻫ
ﯽﻨﻌﻣ يرﺎﻣآ ﺮﻈﻧ زا ﻮﺸﺘﺴﺷ دﻮﺒﻧ راد
3] و 19 .[ لﺎﺣ ﻦﯿﻋ رد
ﻢﺨﺗ غﺮﻣ ﺶﺷﻮﭘ يﺎﻫ ﻪﺑ ،ﺶﺷﻮﭘ ﺪﻗﺎﻓ عاﻮﻧا ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد راد
رﻮﻃ
ﯽﻨﻌﻣ راد ﺪﻧدﻮﺑ يﺮﺗﻻﺎﺑ هدرز ﺲﯾﺪﻧا ياراد ي 6]
.[
3 - 5 - ﻦﯿﻣﻮﺒﻟآ pH )
هﺪﯿﻔﺳ (
هوﺮﮔ ﯽﻣﺎﻤﺗ رد ،ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ يﺎﻫ
هرود ﯽﻃ ،ﻦﯿﻣﻮﺒﻟآ pH
داد نﺎﺸﻧ ﯽﺸﯾاﺰﻓا ﺪﻧور يراﺪﻬﮕﻧ )
رادﻮﻤﻧ 4 .(
هزﺎﺑ رد يﺎﻫ
،ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ﯽﻧﺎﻣز ﻢﺨﺗ هﺪﯿﻔﺳ رد ،ﻦﯿﻣﻮﺒﻟآ pH
غﺮﻣ نوﺪﺑ يﺎﻫ
ﻢﺨﺗ زا ﺮﺘﺸﯿﺑ ،ﺶﺷﻮﭘ غﺮﻣ
ﺶﺷﻮﭘ يﺎﻫ اد
دﻮﺑ ر ) P<0.05 .(
رد
ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ ،يراﺪﻬﮕﻧ هرود نﺎﯾﺎﭘ ﻢﺨﺗ رد ،ﻦﯿﻣﻮﺒﻟآ pH
غﺮﻣ يﺎﻫ
ﺶﺷﻮﭘ و ﻪﺘﺴﺷ راد
) 02 /0 59± /8 ( رد راﺪﻘﻣ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ و
ﻢﺨﺗ غﺮﻣ ﺪﻫﺎﺷ يﺎﻫ )
01 /0 56± /9 ( ﺪﺷ هﺪﯾد ) P<0.05 .(
a
a a a a
a
a a a a
a b b b b
a b b b b
0 2 4 6 8 10 12 14
Albumen pH
storage time (week) unwashed and uncoated washed and uncoated unwashed and coated washed and coated
0 1 2 3 4
Fig 5 Effect of washing and active nanocomposite coating on albumen pH during storage (p<0.05)
يد ﯽﺠﯾرﺪﺗ جوﺮﺧ هرود ﯽﻃ ﻪﺘﺳﻮﭘ ﺬﻓﺎﻨﻣ ﻖﯾﺮﻃ زا ﻦﺑﺮﮐ ﺪﯿﺴﮐا
ﺶﯾاﺰﻓا ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ،يراﺪﻬﮕﻧ ﯽﻣ هﺪﯿﻔﺳ pH
دﻮﺷ . ﻢﺨﺗ رد غﺮﻣ يﺎﻫ
،يراﺪﻬﮕﻧ نﺎﻣز ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ﺶﺷﻮﭘ ﺪﻗﺎﻓ ﺶﯾاﺰﻓا هﺪﯿﻔﺳ pH
ﺖﻓﺎﯾ يﺮﺘﺸﯿﺑ )
56 /9 - 85 /7 ( يرﺎﻣآ توﺎﻔﺗ نﺎﯿﻣ ﻦﯾا رد و
ﻣ ﯽﻨﻌ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻦﯿﺑ يراد ﺪﺸﻧ هﺪﯾد ﻮﺸﺘﺴﺷ نوﺪﺑ و ﺎﺑ يﺎﻫ
.
ﺶﺷﻮﭘ ﻢﺨﺗ ﯽﻫد غﺮﻣ ﯽﺒﺴﻧ يراﺪﯾﺎﭘ ﺐﺟﻮﻣ ﺎﻫ ﺪﺷ هﺪﯿﻔﺳ pH
) 59 /8 - 94 /7 ( ﯽﻣ ﻪﮐ ﯽﺘﻌﻧﺎﻤﻣ صاﻮﺧ دﻮﺒﻬﺑ زا ﯽﺷﺎﻧ ﺪﻧاﻮﺗ
ﯽﺠﯾرﺪﺗ جوﺮﺧ و ﻪﺘﺳﻮﭘ يد ﺮﺗ
ﺪﺷﺎﺑ ﻦﺑﺮﮐ ﺪﯿﺴﮐا 25]
.[ ﺞﯾﺎﺘﻧ
ﻣ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﺎﺑ ﻪﻄﺑار رد ﻪﺑﺎﺸﻣ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﺮﯾﺎﺳ ﺎﺑ ﺮﺿﺎﺣ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﺖﺒﺜ
ﺶﺷﻮﭘ عاﻮﻧا زا هدﺎﻔﺘﺳا ﯽﺒﺴﻧ يراﺪﯾﺎﭘ رد ﺎﻫ
هﺪﯿﻔﺳ pH
ﺖﺷاد ﯽﻧاﻮﺨﻤﻫ 20]
و 23 .[
3 - 6 - هدرز ﮏﯾرﻮﺘﯿﺑرﺎﺑﻮﯿﺗ ﺪﯿﺳا ﺺﺧﺎﺷ
) ( TBA
لوﺪﺟ رد ﻪﮐ ﮏﯾرﻮﺘﯿﺑرﺎﺑﻮﯿﺗ ﺪﯿﺳا ﺺﺧﺎﺷ تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ 1
ﺪﻧور ﺺﺧﺎﺷ ﻦﯾا ،يراﺪﻬﮕﻧ نﺎﻣز ﺖﺷﺬﮔ ﺎﺑ داد نﺎﺸﻧ هﺪﻣآ ﺎﻤﯿﺗ رد ﺪﻧور ﻦﯾا ﺖﻋﺮﺳ و ﺖﺷاد ﯽﺸﯾاﺰﻓا
ﺶﺷﻮﭘ ياراد يﺎﻫر
دﻮﺑ ﺮﺘﻤﮐ ) P<0.05 .(
هزﺎﺑ ﯽﻣﺎﻤﺗ رد ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ درﻮﻣ ﯽﻧﺎﻣز يﺎﻫ
ﻢﺨﺗ رد ﺺﺧﺎﺷ ﻦﯾا يدﺪﻋ راﺪﻘﻣ ﯽﺳرﺮﺑ غﺮﻣ
راد ﺶﺷﻮﭘ يﺎﻫ
دﻮﺑ ﺶﺷﻮﭘ نوﺪﺑ عاﻮﻧا زا ﺮﺘﻤﮐ .
رد ،يراﺪﻬﮕﻧ هرود نﺎﯾﺎﭘ رد
ﻢﺨﺗ ﻦﯿﺑ غﺮﻣ ﻦﯾا ﺶﯾاﺰﻓا ﺐﺟﻮﻣ ﻮﺸﺘﺴﺷ ،ﺶﺷﻮﭘ ﺪﻗﺎﻓ يﺎﻫ
ﺪﺷ ﺺﺧﺎﺷ )
P<0.05 .(
ﺘﺧا ﻪﮑﻨﯾا ﻦﻤﺿ يرﺎﻣآ فﻼ
ﯽﻨﻌﻣ ﻢﺨﺗ ﻦﯿﺑ رد ﺺﺧﺎﺷ ﻦﯾا ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ رد يراد غﺮﻣ
يﺎﻫ
ﺶﺷﻮﭘ ﺪﺸﻧ هﺪﯾد راد .
ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﯽﺑﺎﯾزرا زا TBARS
ﯽﻣ يراﺪﻬﮕﻧ هرود ﯽﻃ ناﻮﺗ
ﻪﺑ نﻮﯿﺳاﺪﯿﺴﮐا ﻪﯾﻮﻧﺎﺛ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﻦﯿﯿﻌﺗ ﺖﻬﺟ ﯽﺼﺧﺎﺷ ناﻮﻨﻋ
ﻢﺨﺗ هدرز ﺪﯿﭙﯿﻟ دﺮﮐ هدﺎﻔﺘﺳا غﺮﻣ
. ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ
TBARS رد
هوﺮﮔ ﻪﻤﻫ ﺶﯾاﺰﻓا يراﺪﻬﮕﻧ نﺎﻣز ﺖﺷﺬﮔ ﺎﺑ ﺎﻫ
ﺖﻓﺎﯾ . دﻮﺑ ﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ ﻪﺑ ﻪﺘﺴﺑاو ﺶﯾاﺰﻓا ﻦﯾا ،لﺎﺣ ﻦﯿﻋ رد .
هوﻼﻋ
ﻪﺠﻨﺳاﺮﻓ ﺮﺑ ﻢﺨﺗ ﯽﻠﺧاد ﺖﯿﻔﯿﮐ يﺎﻫ
ﺶﯿﭘ ﻪﮐ غﺮﻣ نآ ﻪﺑ ﺮﺗ
ﺎﻫ
ﺪﻧور ﺖﺴﻧاﻮﺗ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ لﺎﻌﻓ ﺐﮐﺮﻣ ﺶﺷﻮﭘ ،ﺪﺷ هرﺎﺷا ﯽﺑﺮﭼ نﻮﯿﺳاﺪﯿﺴﮐا ﺪﻧﺎﺳﺮﺑ ﻞﻗاﺪﺣ ﻪﺑ ار هدرز رد ﺎﻫ
. تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ
دﻮﺒﻤﮐ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﻂﯿﺤﻣ ﺎﺑ ﺎﻫزﺎﮔ تﻻدﺎﺒﺗ لﺮﺘﻨﮐ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ يﺎﻫﺪﻨﯾآﺮﻓ رﺎﻬﻣ ﻪﺠﯿﺘﻧ رد و ﺲﻔﻨﺗ ﺖﻬﺟ دﻮﺟﻮﻣ نﮋﯿﺴﮐا ﯽﻣ ﯽﺑﺮﭼ نﻮﯿﺳاﺪﯿﺴﮐا رد ﺮﯿﺧﺄﺗ ﺖﯾﺎﻬﻧ رد و ﮏﯿﻟﻮﺑﺎﺘﻣ دﻮﺷ
27] . [ ﻢﺨﺗ رد ﺮﺘﻤﮐ ﯽﻧزو ﺖﻓا ﺪﺻرد ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ غﺮﻣ
يﺎﻫ
ﺶﺷﻮﭘ رد لﺎﻌﻓ ﺐﮐﺮﻣ ﺶﺷﻮﭘ زا هدﺎﻔﺘﺳا داد نﺎﺸﻧ ﻪﮐ راد و ﯽﻠﺧاد ﻂﯿﺤﻣ ﻦﯿﺑ يزﺎﮔ تﻻدﺎﺒﺗ لﺮﺘﻨﮐ و ﻪﺘﺳﻮﭘ ﺬﻓﺎﻨﻣ داﺪﺴﻧا هدرز رد ﯽﺑﺮﭼ نﻮﯿﺳاﺪﯿﺴﮐا ﺶﻫﺎﮐ هﺪﻫﺎﺸﻣ ،ﺖﺳا ﺮﺛﺆﻣ ﯽﺟرﺎﺧ ﻢﺨﺗ غﺮﻣ ﺶﺷﻮﭘ يﺎﻫ ﯽﺑﺮﭼ يراﺪﯾﺎﭘ ﺮﺑ ﺶﺷﻮﭘ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﻪﯿﺿﺮﻓ ،راد
دﺮﮐﺪﯿﯾﺄﺗ ار .
مﻮﻣ ﺶﺷﻮﭘ زا هدﺎﻔﺘﺳا ؛ﺪﺷ شراﺰﮔ ﯽﯾﻮﺳ زا ﻪﺑ رد يﺮﯿﺛﺄﺗ ﺎﺑﻮﻧرﺎﮐ
ﺪﻨﯾآﺮﻓ نﺪﻧﺎﺳر ﻞﻗاﺪﺣ هدرز ﻮﯿﺗاﺪﯿﺴﮐا يﺎﻫ
ﻢﺨﺗ ﺖﺷاﺪﻧ غﺮﻣ 28]
. [ ﯽﻣ اﺬﻟ ﺶﻫﺎﮐ ناﻮﺗ TBARS
هدرز رد
ﻢﺨﺗ غﺮﻣ صاﻮﺧ ﺮﺑ هوﻼﻋ ار ﺶﯾﺎﻣزآ ﻦﯾا رد ﺶﺷﻮﭘ يوﺎﺣ يﺎﻫ
ﺖﻌﻧﺎﻤﻣ ﯽﺴﮐﻮﺑﺮﮐ ﯽﮔﺪﻨﻨﮐ سرﻮﻧﺎﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻪﮐ ﺰﻟﻮﻠﺳ ﻞﯿﺘﻣ
هرﺎﺼﻋ ﯽﻧﻮﯿﺳاﺪﯿﺴﮐاﺪﺿ صاﻮﺧ ﻪﺑ ،دﻮﺑ هﺪﺷ ﺖﯾﻮﻘﺗ ﻣ ﺶﺷﻮﭘ ﺐﯿﮐﺮﺗ رد ﻪﺘﻓر رﺎﮑﺑ شﻮﺠﻧزﺮﻣ داد ﺖﺒﺴﻧ لﺎﻌﻓ ﺐﮐﺮ
.
ﻪﺑ شﻮﺠﻧزﺮﻣ و مﺎﺗ ﻞﻨﻓ زا ﯽﺒﺳﺎﻨﻣ ﺮﯾدﺎﻘﻣ ندﻮﺑاراد ﻪﻄﺳاو
ﯽﻣ يﻮﻗ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐاﺪﺿ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ياراد ﺎﻫﺪﯿﺋﻮﻧوﻼﻓ ﺪﺷﺎﺑ
29] .[
Table 1 Effect of washing and active nanocomposite coating on thiobarbituric acid (TBARs) (mg MDA/Kg) of egg yolk lipids during ambient storage (Mean±SD)
ambient storage time (days)
28 21
14 7
0 treatments
0.273±0.05bA 0.166±0.06aB
0.123±0.05aB 0.081±0.03aC
0.055±0.00aD Unwashed and uncoated
0.285±0.09aA 0.175±0.05aB
0.128±0.05aB 0.086±0.02aC
0.055±0.00aD Washed and uncoated
0.125±0.03cA 0.107±0.05bA
0.096±0.05bA 0.065±0.00bB
0.055±0.00aB Unwashed and coated
0.129±0.05cA 0.112±0.05bA
0.092±0.00bA 0.068±0.00bB
0.055±0.00aB Washed and coated
Capital letters in the same line and small letters in the same column indicate significant differences (p<0.05) of treatments.
3 - 7 - هدرز ﮓﻧر ﺺﺧﺎﺷ
ﺷ ﺺﺧﺎ ﻢﺨﺗ هدرز ﯽﮕﻧر يﺎﻫ ﯽﯾﺎﻨﺷور ﻞﻣﺎﺷ غﺮﻣ
) L* ( يﺰﻣﺮﻗ ،
) a* ( يدرز و ) b* ( رادﻮﻤﻧ رد يراﺪﻬﮕﻧ هرود ﯽﻧﺎﯾﺎﭘ زور رد 6
ﺖﺳا هﺪﻣآ .
هداد ﻢﺨﺗ رد هدرز ﮓﻧر داد نﺎﺸﻧ ﺎﻫ غﺮﻣ
ﺪﻗﺎﻓ يﺎﻫ
ﺶﺷﻮﭘ عاﻮﻧا ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺶﺷﻮﭘ ور ،راد
ﻦﺷ دﻮﺑ ﺮﺗ ) P<0.05 .(
ﻢﺨﺗ غﺮﻣ ﺶﺷﻮﭘ يﺎﻫ ﺪﻨﺘﺷاد يﺰﻣﺮﻗ ﺖﻤﺴﺑ يﺮﺘﺸﯿﺑ ﻞﯾﺎﻤﺗ راد
.
ﻢﺨﺗ رد يدرز ﺺﺧﺎﺷ غﺮﻣ
ﺶﺷﻮﭘ يﺎﻫ ﻪﺑ راد
يراد ﯽﻨﻌﻣ رﻮﻃ
دﻮﺑ ﺶﺷﻮﭘ ﺪﻗﺎﻓ عاﻮﻧا زا ﺮﺘﺸﯿﺑ )
P<0.05 .(
ﻮﺸﺘﺴﺷ رد
ﻢﺨﺗ غﺮﻣ ﯽﻨﻌﻣ ﺮﯿﺛﺄﺗ ،ﺶﺷﻮﭘ نوﺪﺑ و ﺎﺑ يﺎﻫ ﺺﺧﺎﺷ ﺮﺑ يراد
يﺎﻫ
ﺖﺷاﺪﻧ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ .
a
a
b a
a b
b
b a
b
b a
-10 0 10 20 30 40 50 60 70
Yolk Color Indexs
unwashed and uncoated washed and uncoated unwashed and coated washed and coated
L*
a*
b*
Fig 6 Effect of washing and active nanocomposite coating on yolk color indexs (L*, a*, b*) at d 28 (p<0.05)
فﺮﺼﻣ ﺮﻈﻧ زا ﯽﮔﮋﯾو زا ﯽﮑﯾ هدرز ﮓﻧر يدرز نﺎﮔﺪﻨﻨﮐ
يﺎﻫ
ﻢﺨﺗ ﯽﻔﯿﮐ ﯽﺑﺎﯾزرا ﻢﻬﻣ ﯽﻣ بﻮﺴﺤﻣ غﺮﻣ
دﻮﺷ . راﺪﻘﻣ ندﻮﺑ ﺮﺗﻻﺎﺑ
ﺺﺧﺎﺷ b* ﺖﺳا يﺮﺘﺸﯿﺑ يدرز ﺮﮕﻧﺎﯿﺑ .
ﺶﯾﺎﻣزآ ﻦﯾا ﺞﯾﺎﺘﻧ
ﻢﺨﺗ رد درز ﮓﻧر تﺪﺷ راﺪﻘﻣ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ داد نﺎﺸﻧ غﺮﻣ
نوﺪﺑ يﺎﻫ ﺶﺷﻮﭘ و ﻮﺸﺘﺴﺷ
ﻢﺨﺗ رد راﺪﻘﻣ ﻦﯾﺮﺘﻤﮐو راد غﺮﻣ
ﺪﻫﺎﺷ يﺎﻫ
ﺪﺷ هﺪﯾد )
24 / 57 ﺮﺑاﺮﺑ رد 34
/ 53 .(
داد نﺎﺸﻧ ﯽﻘﯿﻘﺤﺗ ﻪﺠﯿﺘﻧ
ﺖﺑﻮﻃر نداد ﺖﺳد زا لﺮﺘﻨﮐ ﺎﺑ ﯽﮐارﻮﺧ ﺶﺷﻮﭘ يﺮﯿﮔرﺎﮑﺑ ﺖﺴﻧاﻮﺗ ﻢﺨﺗ ﮓﻧر ﺮﺘﻬﺑ ،ﺶﺷﻮﭘ ﺪﻗﺎﻓ عاﻮﻧا ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ار غﺮﻣ
