* ﻪﺒﺗﺎﮑﻣ سردآ لﻮﺌﺴﻣ هﺪﻨﺴﯾﻮﻧ
: ،دﺎﺑآ مﺮﺧ نﺎﺘﺳﺮﻟ ﯽﮑﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد
ﮑﺸﻧاد ، ﯽﯾﺎﻣﺎﻣ هوﺮﮔ ،ﯽﯾﺎﻣﺎﻣ و يرﺎﺘﺳﺮﭘ هﺪ .
لاﻮﮐوﺮﺳ لﺪﻣ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ دﺎﺑآ مﺮﺧ نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ ﯽﮑﺷﺰﭘ يﺎﻬﺘﯾرﻮﻓ تﺎﻣﺪﺧ ﺖﯿﻔﯿﮐ فﺎﮑﺷ ﯽﺳرﺮﺑ
لﺎﻤﺷﻮﺗ ﺎﺿﺮﻣﻼﻏ كﺎﮑﺣ ﺪﻤﺤﻣ ،1
،2
يرﺪﯿﺣ ﻪﻟا ﺖﻤﺸﺣ
* 3
1 . ،هﺎﺸﻧﺎﻣﺮﮐ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ و مﻮﻠﻋ ﺪﺣاو ،ﯽﻣﻼﺳا دازآ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﮏﯾﮋﺗاﺮﺘﺳا ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ ﺪﺷرا سﺎﻨﺷرﺎﮐ ،هﺎﺸﻧﺎﻣﺮﮐ
ناﺮﯾا .
2 . رﺎﯾدﺎﺘﺳا
، ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ هوﺮﮔ ناﺮﯾا ،دﺎﺑآ مﺮﺧ ،نﺎﺘﺳﺮﻟ هﺎﮕﺸﻧاد ،
.
3.
ناﺮﯾا ،دﺎﺑآ مﺮﺧ،نﺎﺘﺳﺮﻟ ﯽﮑﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﯽﯾﺎﻣﺎﻣ و يرﺎﺘﺳﺮﭘ هﺪﮑﺸﻧاد ،يرﺎﺘﺳﺮﭘ هوﺮﮔ،ﯽﺑﺮﻣ .
ﻪﺘﻓﺎﯾ / هرود ﻔﻫ ﻢﻫﺪ / هرﺎﻤﺷ 1
/ رﺎﻬﺑ 94 / ﻞﺴﻠﺴﻣ 63
ﻪﻟﺎﻘﻣ ﺖﻓﺎﯾرد :
7 / 10 / 93 ﻪﻟﺎﻘﻣ شﺮﯾﺬﭘ
: 25 /11 / 93
ﻪﻣﺪﻘﻣ :
ﻣ ﻪﺑ ﻦﯾا تﺎﻣﺪﺧ نﺎﮔﺪﻨﻨﮐ ﺖﻓﺎﯾرد تارﺎﻈﺘﻧا و تﺎﮐاردا زا ﯽﻫﺎﮔآ ﯽﻧﺎﻣرد ﯽﺘﺷاﺪﻬﺑ ﺰﮐاﺮﻣ رد تﺎﻣﺪﺧ ﺮﺘﻬﺑ ﻪﺋارا رﻮﻈﻨ
ﻪﻟﻮﻘﻣ ود ﻦﯾا ﻦﯿﺑ دﻮﺟﻮﻣ فﺎﮑﺷ ﻦﯿﯿﻌﺗ و ﺰﮐاﺮﻣ ﺪﻨﮐ ﯽﻣ ءﺎﻔﯾا ار ﯽﻤﻬﻣ رﺎﯿﺴﺑ ﺶﻘﻧ
. ﺰﮐﺮﻣ تﺎﻣﺪﺧ ﺖﯿﻔﯿﮐ ﯽﺑﺎﯾزرا فﺪﻫ ﺎﺑ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا
دﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ دﺎﺑآ مﺮﺧ نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ ﯽﮑﺷﺰﭘ يﺎﻬﺘﯾرﻮﻓ لﺎﺳ رد لاﻮﮐوﺮﺳ لﺪﻣ زا ه
1391 ﺪﺷ مﺎﺠﻧا .
شور و داﻮﻣ ﺎﻫ
:
ﯽﻔﯿﺻﻮﺗ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا رد -
ﯽﻠﯿﻠﺤﺗ 400 ﺎﺑ دﺎﺑآ مﺮﺧ نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ ﯽﮑﺷﺰﭘ يﺎﻬﺘﯾرﻮﻓ تﺎﻣﺪﺧ نﺎﮔﺪﻧﺮﯿﮔ زا ﺮﻔﻧ
ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ و هﺪﺷ بﺎﺨﺘﻧا ﺮﻤﺘﺴﻣ يﺮﯿﮔ ﻪﻧﻮﻤﻧ شور زا هدﺎﻔﺘﺳا .
ﺘﺳا ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺎﻫ هداد يروآ ﻊﻤﺟ دراﺪﻧﺎ
ﺪﺷ مﺎﺠﻧا لاﻮﮐوﺮﺳ .
راﺰﻓا مﺮﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺎﻫ هداد ﻞﯿﻠﺤﺗ و ﻪﯾﺰﺠﺗ ،ﯽﺟوز ﯽﺗ يﺎﻫ نﻮﻣزآ و ﯽﻔﯿﺻﻮﺗ رﺎﻣآ ﮏﻤﮐ ﻪﺑ و SPSS
ﮐ ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا اوﻮﻧآ و ﺲﯿﻟاو لﺎﮑﺳوﺮ .
ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺎﻫ :
دﺎﻌﺑا ﯽﻣﺎﻤﺗ هﺪﺷ مﺎﺠﻧا يﺎﻬﯿﺳرﺮﺑ زا ﺲﭘ هﺪﺷ ﻪﺋارا تﺎﻣﺪﺧ ﺖﯿﻔﯿﮐ ﻪﻧﺎﮕﺠﻨﭘ
) ،تﺎﺳﻮﻤﻠﻣ دﺎﻌﺑا ﻞﻣﺎﺷ ﻤﻀﺗ
و ﻦﯿ
،نﺎﻨﯿﻤﻃا ﯽﻟﺪﻤﻫ و يﺮﯾﺬﭘ ﺖﯿﻟﻮﺌﺴﻣ ،ﯽﯾﻮﮕﺨﺳﺎﭘ (
و ﯽﻟﺪﻤﻫ ﺪﻌﺑ رد ﺖﯿﻔﯿﮐ فﺎﮑﺷ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ﻪﮐ ،ﺖﺷاد دﻮﺟو ﺖﯿﻔﯿﮐ ﯽﻔﻨﻣ فﺎﮑﺷ
و بدا يﺎﻫ ﻪﻔﻟﺆﻣ دﺎﻌﺑا رد فﺎﮑﺷ ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ دﻮﺑ ﺶﻫوﮋﭘ درﻮﻣ يﺎﻫﺪﺣاو دﺎﻤﺘﻋا
. دﺎﻤﺘﻋا و بدا ﺪﻌﺑ يﺎﻨﺜﺘﺳا ﻪﺑ ،دﺎﻌﺑا ﻪﻤﻫ رد فﺎﮑﺷ ﻦﯾا
دﻮﺑ راد ﯽﻨﻌﻣ يرﺎﻣآ ﺮﻈﻧ زا ،ﺖﯿﻔﯿﮐ فﺎﮑﺷ هﺮﻤﻧ و ﻦﯿﻌﺟاﺮﻣ تﻼﯿﺼﺤﺗ ﺢﻄﺳ و ﺲﻨﺟ و ﻦﺳ ﻦﯿﺑ ﯽﻟو ،
دﻮﺟو يرادﺎﻨﻌﻣ يرﺎﻣآ ﻪﻄﺑار
ﺖﺷاﺪﻧ .
ﻪﺠﯿﺘﻧ و ﺚﺤﺑ يﺮﯿﮔ
:
ﺖﯿﻔﯿﮐ ﺖﺳا زﺎﯿﻧ و ﺖﺳا هدﻮﺑ نﺎﻧآ تﺎﮐاردا زا ﺮﺗﻻﺎﺑ تﺎﻣﺪﺧ ﺖﯿﻔﯿﮐ دﺎﻌﺑا مﺎﻤﺗ رد ﻦﯿﻌﺟاﺮﻣ تارﺎﻈﺘﻧا
ﻫ ﺪﻌﺑ هﮋﯾﻮﺑ دﺎﻌﺑا مﺎﻤﺗ رد ﺰﮐاﺮﻣ ﻦﯾا رد تﺎﻣﺪﺧ ﻪﺋارا ﺪﺑﺎﯾ دﻮﺒﻬﺑ ﯽﻟﺪﻤ
. ﺮﯾﺎﺳ و ﺰﮐﺮﻣ ﻦﯾا رد تﺎﻣﺪﺧ ﻪﺋارا ﺖﯿﻔﯿﮐ ددﺮﮔ ﯽﻣ دﺎﻬﻨﺸﯿﭘ
ﺎﻣﺪﺧ ﻪﺋارا دﻮﺒﻬﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ و ﯽﺳرﺮﺑ يا هرود ترﻮﺼﺑ ﺰﮐاﺮﻣ دﺮﯿﮔ ترﻮﺻ مزﻻ تﺎﻣاﺪﻗا ﯽﻧﺎﻣرد ت
.
هژاو يﺪﯿﻠﮐ يﺎﻫ
: لاﻮﮐوﺮﺳ لﺪﻣ ،تﺎﻣﺪﺧ ﺖﯿﻔﯿﮐ فﺎﮑﺷ ،ﺖﯿﻔﯿﮐ ﯽﮑﺷﺰﭘ يﺎﻬﺘﯾرﻮﻓ ﻢﺘﺴﯿﺳ ،
.
هﺪﯿﮑﭼ
ﻪﻣﺪﻘﻣ
ﻣ ﮏﯾ ﺖﯿﻔﯿﮐ نآ ﻖﯿﺒﻄﺗ ﻪﺟرد ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ،ﺖﻣﺪﺧ ﺎﯾ لﻮﺼﺤ
ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد هﺪﺷ ﻒﯾﺮﻌﺗ يﺎﻫدراﺪﻧﺎﺘﺳا ﺎﺑ لﻮﺼﺤﻣ .
هزوﺮﻣا ﯽﻣ ﻒﯾﺮﻌﺗ يﺮﺘﺸﻣ ﻪﺘﺳاﻮﺧ ار ﺖﯿﻔﯿﮐ ا و ﺪﻨﻨﮐ
و تﺎﮐارد
ﯽﻠﺻا ار يﺮﺘﺸﻣ تارﺎﻈﺘﻧا ﺖﯿﻔﯿﮐ هﺪﻨﻨﮐ ﻦﯿﯿﻌﺗ ﻞﻣﺎﻋ ﻦﯾﺮﺗ
ﯽﻣ ﺪﻨﻧاد ) 1 .(
ﺖﯿﻔﯿﮐ ،ﺖﻣﺪﺧ نﺎﮔﺪﻨﻨﮐ ﺖﻓﺎﯾرد ﺎﯾ نﺎﯾﺮﺘﺸﻣ
تﺎﻣﺪﺧ ﺖﻓﺎﯾرد ﺖﻣﺪﺧ زا دﻮﺧ تارﺎﻈﺘﻧا و تﺎﮐاردا ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ﺎﺑ ار
ﺪﻨﻨﮐ ﯽﻣ ﯽﺑﺎﯾزرا هﺪﺷ )
2 .(
زا ﯽﮑﯾ نﺎﯾﺮﺘﺸﻣ زا درﻮﺧزﺎﺑ ﺐﺴﮐ
ﺖﺳا ﺖﯿﻔﯿﮐ ءﺎﻘﺗرا و ﻦﯿﻣﺄﺗ ﯽﺳﺎﺳا يﺎﻬﻣﺎﮔ .
هﺪﺷ ﺐﺴﮐ رﻮﺧزﺎﺑ
ﻪﺑ زﺎﯿﻧ ﺎﻬﻧآ رد ﻪﮐ ﯽﻘﻃﺎﻨﻣ ﺎﺗ ﺪﻨﮐ ﯽﻣ ﮏﻤﮐ نﺎﯾﺮﺘﺸﻣ زا دﻮﺒﻬﺑ
ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ ،دراد دﻮﺟو ﺮﻤﺘﺴﻣ يﺪﻨﺑ ﺖﯾﻮﻟوا و
ﺪﻧﻮﺷ ) 3 .(
ًﺎﺒﻟﺎﻏ ﺎﻣا
و نﺎﮔﺪﻨﻨﮐ فﺮﺼﻣ تارﺎﻈﺘﻧا و تﺎﮐارادا زا ناﺮﯾﺪﻣ ﺖﺧﺎﻨﺷ ﻦﯿﺑ ﺮﻣا ﻦﯾا و دراﺪﻧ دﻮﺟو ﯽﺒﺳﺎﻨﺗ ﺎﻬﻧآ ﯽﻌﻗاو تارﺎﻈﺘﻧا و تﺎﮐاردا ددﺮﮔ ﯽﻣ تﺎﻣﺪﺧ ﺖﯿﻔﯿﮐ نﺪﯾد ﻪﻣﺪﺻ ﺐﺟﻮﻣ )
4 .(
و ﻦﯿﻣﺄﺗ
ﺢﻄﺳ رد ﻪﻌﻣﺎﺟ داﺮﻓا دﺎﺣآ ياﺮﺑ ﯽﻧﺎﻣرد ﯽﺘﺷاﺪﻬﺑ تﺎﻣﺪﺧ ﻪﺋارا رازو هﺪﻬﻋ ﻪﺑ نﻼﮐ ﻪﺑ ﺎﻫ نﺎﺘﺳا ﺢﻄﺳ رد و ،نﺎﻣرد و ﺖﺷاﺪﻬﺑ ت
ﺎﮕﺸﻧاد هﺪﻬﻋ ه
ﺖﺳا ﯽﮑﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ يﺎﻫ .
تﺎﻣﺪﺧ ﺎﺘﺳار ﻦﯾا رد
ﺘﺳرﺎﻤﯿﺑ ﺶﯿﭘ ﯽﺴﻧاژروا دراﻮﻣ زا يرﺎﯿﺴﺑ رد ﯽﻧﺎ
ثداﻮﺣ ﺮﯿﻈﻧ
ﺎﻫ يرﺎﻤﯿﺑ ،ﯽﮑﯿﻓاﺮﺗ و ﺎﻫ ﺖﯿﻣﻮﻤﺴﻣ ،ﯽﺴﻔﻨﺗ ﯽﺒﻠﻗ ي
...
هﺪﻬﻋ ﺮﺑ
ﯽﮑﺷﺰﭘ يﺎﻬﺘﯾرﻮﻓ ﺰﮐاﺮﻣ )
ﺲﻧاژروا 115 ( يﺎﻫﺎﮕﺸﻧاد ﺢﻄﺳ رد
ﺨﻣ ﺖﺳا ﻒﻠﺘ .
سﺎﺳا ﺮﺑ ﺪﯾﺎﺑ ﯽﺘﺷاﺪﻬﺑ تﺎﻣﺪﺧ ﻪﺋارا ﺖﯿﻔﯿﮐ
كرد ﻪﺘﺷﺬﮔ ﻪﻫد لﻮﻃ رد دﻮﺟو ﻦﯾا ﺎﺑ ﯽﻟو ﺪﺷﺎﺑ ﺎﻫدراﺪﻧﺎﺘﺳا ﺺﺧﺎﺷ ﮏﯾ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﯽﺘﺷاﺪﻬﺑ تﺎﻣﺪﺧ ﻪﺋارا هﻮﺤﻧ زا نارﺎﻤﯿﺑ ﻪﮐ هﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ﺖﻣﺪﺧ ﻪﺋارا ﺖﯿﻔﯿﮐ ﺶﺠﻨﺳ ﺮﻣا رد ﻢﻬﻣ ﺗرا و ﺺﻗاﻮﻧ ندﺮﮐ فﺮﻃ ﺮﺑ ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ ﯽﻣ دﻮﺧ ﺮﻣا ﻦﯾا ﺎﻘ
ﺖﯿﻔﯿﮐ ء
ﻪﺋارا ﺪﻨﮐ ﮏﻤﮐ ﯽﺘﺷاﺪﻬﺑ تﺎﻣﺪﺧ )
5 ( ﻮﮑﺳﺎﭘ ، 1998 يﺪﻨﻤﺘﯾﺎﺿر
ﻪﺋارا ﻪﺑ ﺖﻣﺪﺧ هﺪﻧﺮﯿﮔ فﺮﻃ زا ﻢﻬﻣ ﺶﻨﮐاو ﮏﯾ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ار و ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ ﯽﺑﺎﯾزرا ﮏﯾ ﺪﻨﯾاﺮﻓ ﻦﯾا رد ﻪﮐ ﺪﻧاد ﯽﻣ ﺖﻣﺪﺧ هﺪﻨﻨﮐ زا ﯽﻔﻃﺎﻋ ﺴﺳﺆﻣ ﻞﻤﻋ ﻪﺠﯿﺘﻧ و ﺪﻨﯾاﺮﻓ ،رﺎﺘﺧﺎﺳ
هﺪﻨﻫد ﻪﺋارا ﻪ
ﺪﯾآ ﯽﻣ ﻞﻤﻋ ﻪﺑ رﺎﻤﯿﺑ ﻂﺳﻮﺗ ﺖﻣﺪﺧ تﺎﻣوﺰﻠﻣ ﺪﻧاﻮﺗ ﯽﻣ ﻪﮐ
دروآ ﻢﻫاﺮﻓ ار رﺎﻤﯿﺑ ﺖﯾﺎﺿر مﺪﻋ ﺎﯾ ﺖﯾﺎﺿر )6
.(
يﺪﻨﻤﺘﯾﺎﺿر ﻦﯾا
ﺖﺳا ﻪﺴﺳﺆﻣ ﺖﯿﻔﯿﮐ لﺮﺘﻨﮐ ﺖﻬﺟ ﯽﻤﻬﻣ رﺎﯿﺴﺑ ﺺﺧﺎﺷ )
7،8 .(
ﺿر ﺲﯾوﺮﺳ لﻮﺼﺤﻣ ﻦﯾﺮﺘﻤﻬﻣ نارﺎﻤﯿﺑ ﺖﯾﺎ تﺎﻣﺪﺧ ﻪﺋارا يﺎﻫ
،ﻦﯿﺴﻨﮑﺗ ﺎﺑ رﺎﻤﯿﺑ طﺎﺒﺗرا زا ﯽﺷﺎﻧ ﺪﻧاﻮﺗ ﯽﻣ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﺘﺷاﺪﻬﺑ ﺮﮕﯾد و ﯽﮑﺷﺰﭘ يﺎﻫ هروﺎﺸﻣ ﺪﺷﺎﺑ هﺪﺷ ﻪﺋارا تﺎﻣﺪﺧ
) 11 - 9 .(
ﻮﻬﻔﻣ ندﻮﺑ يﺪﻌﺑ ﺪﻨﭼ و ﻢﻬﻣ ﺮﺑ نﺎﻘﻘﺤﻣ ﺮﺜﮐا رد يﺪﻨﻤﺘﯾﺎﺿر م
هﺪﯿﻘﻋ ﻢﻫ نارﺎﻤﯿﺑ زا يدﺎﻌﺑا ﻪﭼ ﻪﮐ ﻪﻠﺌﺴﻣ ﻦﯾا يور ﺮﺑ ﯽﻟو ،ﺪﻧا
قﺎﻔﺗا ،دﺮﯿﮔ راﺮﻗ ﺶﺠﻨﺳ درﻮﻣ ﺪﯾﺎﺑ نارﺎﻤﯿﺑ رد يﺪﻨﻣ ﺖﯾﺎﺿر دراﺪﻧ دﻮﺟو ﺮﻈﻧ )
12 .(
ﺖﻣﻼﺳ مﺎﻈﻧ تﺎﻣﺪﺧ ﺖﯿﻔﯿﮐ قﺮﻃ زا
نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ دﺮﯿﮔ ﯽﻣ راﺮﻗ ﺶﺠﻨﺳ و ﯽﺑﺎﯾزرا درﻮﻣ
) 13 .(
ﺪﺷر
يراﺰﺑا زا ﺎﺗ ﺪﻨﺷﻼﺗ رد ﺖﯿﻔﯿﮐ نﻮﻣاﺮﯿﭘ ﺎﻫ ﺶﻫوﮋﭘ زا يرﺎﯿﺴﺑ ﺪﺷﺎﺑ راﺮﮑﺗ ﻞﺑﺎﻗ و ﺮﺒﺘﻌﻣ ﻪﮐ ﺪﻨﯾﺎﻤﻧ هدﺎﻔﺘﺳا )
14 ( ور ﻦﯾا زا ،
ﻦﯾﺮﺘﻬﺑ زا ﯽﮑﯾ ﺪﯾﺎﺷ هﺪﺷ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ يﺎﻫراﺰﺑا ﻦﯾﺮﺘﺠﯾار و
هدﺎﻔﺘﺳا ،
رﺎﺑ ﻦﯿﺘﺴﺨﻧ ياﺮﺑ ﻪﮐ ﺪﺷﺎﺑ لاﻮﮐوﺮﺳ راﺰﺑا زا و ﻦﻣرﻮﺳارﺎﭘ ﻂﺳﻮﺗ
ﺖﺳا هﺪﯾدﺮﮔ ﻪﺋارا نارﺎﮑﻤﻫ .
ﺶﻫوﮋﭘ ﺎﻫ ﯾ ﺖﯿﻔﯿﮐ ﺶﺠﻨﺳ ﺮﺑ ﻪﮐ ﯽ
فﺎﮑﺷ ،ﺪﻧراد ﺰﮐﺮﻤﺗ لاﻮﮐوﺮﺳ يﻮﮕﻟا زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ تﺎﻣﺪﺧ ) فﻼﺘﺧا ( تﺎﮐاردا و تارﺎﻈﺘﻧا راﺮﻗ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ار نارﺎﻤﯿﺑ
هداد ﺶﻫوﮋﭘ ﻪﺑ ناﻮﺗ ﯽﻣ ﻪﻠﻤﺟ نآ زا ﻪﮐ ﺪﻧا ،ﻦﯿﭼ ،ﺲﮑﯾو يﺎﻫ
ﯽﻔﻄﺼﻣ و ﺮﮐﺎﺑ ﻧ هرﺎﺷا
دﻮﻤ ) 15،16 .(
ﺲﻧاژروا ﻪﮐ ﻦﯾا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ
ﻬﺘﯾرﻮﻓ ﺲﻧاژروا ﻂﯾاﺮﺷ رد ﺪﯾﺎﺑ ﯽﮑﺷﺰﭘ يﺎ ﮏﻤﮐ ﻪﺑ دﺎﺣ و
ﺪﺑﺎﺘﺸﺑ ﻪﻌﻣﺎﺟ ﺢﻄﺳ رد نارﺎﻤﯿﺑ )
17،18 (
ًﻻﻮﻤﻌﻣ و غﻮﻠﺷ ﻖﻃﺎﻨﻣ
ﺖﯾﺎﺿر ﯽﻧﺎﺘﺳرﺎﻤﯿﺑ ﺶﯿﭘ ﺲﻧاژروا تﺎﻣﺪﺧ زا ﺖﯿﻌﻤﺟ ﺮﭘ و ﺪﻧراﺪﻧ ) 19 .(
ﻪﺑ هﺪﺷ ﻪﺋارا تﺎﻣﺪﺧ ﺖﯿﻔﯿﮐ ﺶﺠﻨﺳ ،ﯽﻓﺮﻃ زا
،نارﺎﻤﯿﺑ ﺮﮔ ﻪﻤﯿﺑ يﺎﻫ ﺖﮐﺮﺷ و ﯽﺘﻟود تﺎﺴﺳﺆﻣ ﻂﺳﻮﺗ ﺪﯾﺎﺑ
دﺮﯿﮔ ترﻮﺻ )
20 ( ،ﻊﻣﺎﺟ ﯽﺳرﺮﺑ ﺮﺑ ﯽﻨﺒﻣ ﯽﻘﯿﻘﺤﺗ نﻮﻨﮐﺎﺗ ﯽﻟو ،
ا نارﺎﻤﯿﺑ يﺪﻨﻤﺘﯾﺎﺿر ﯽﻧﺎﺘﺳرﺎﻤﯿﺑ ﺶﯿﭘ ﺲﻧاژروا تﺎﻣﺪﺧ ز
و
ا تﺎﻣﺪﺧ ﺖﯿﻔﯿﮐ ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮕﻧ ترﻮﺻ نارﺎﻤﯿﺑ ﻪﺑ هﺪﺷ ﻪﺋار
. ﺮﺑ اﺬﻟ
فﺪﻫ ﺎﺑ ﯽﺸﻫوﮋﭘ ﻪﮐ ﻢﯾﺪﺷ نآ تﺎﻣﺪﺧ ﺖﯿﻔﯿﮐ فﺎﮑﺷ ﻦﯿﯿﻌﺗ
رﻮﻓ يﺎﻬﺘﯾ ﺰﭘ مﺮﺧ نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ ﯽﮑﺷ لﺪﻣ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ دﺎﺑآ
ﻢﯿﻫد مﺎﺠﻧا لاﻮﮐوﺮﺳ .
شور و داﻮﻣ ﺎﻫ
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا عﻮﻧ زا
ﺖﺳا ﯽﻠﯿﻠﺤﺗ ﯽﻔﯿﺻﻮﺗ ﻪﮐ
يور ﺮﺑ
يﺎﻬﺘﯾرﻮﻓ ﺲﻧاژروا ﻪﻠﯿﺳو ﻪﺑ ﺎﻬﻧآ رﺎﻤﯿﺑ ﻪﮐ ﯽﻧارﺎﻤﯿﺑ نﺎﻫاﺮﻤﻫ ﯽﮑﺷﺰﭘ ) 115 ( ﯽﻫﺎﮕﺸﻧاد يﺎﻬﻧﺎﺘﺳرﺎﻤﯿﺑ زا ﯽﮑﯾ ﻪﺑ )
ياﺪﻬﺷ
ﯽﻧﺪﻣ ﺪﯿﻬﺷ و ﺮﯾﺎﺸﻋ (
د ، ﻞﺼﻓ رد ،نﺎﺘﺳﺮﻟ ﯽﮑﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧا
لﺎﺳ نﺎﺘﺴﻣز 1391
ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا ،هﺪﺷ هداد لﺎﻘﺘﻧا .
زا رﻮﻈﻨﻣ
ﻪﺑ رﺎﻤﯿﺑ لﺎﻘﺘﻧا ﺖﻬﺟ ﻪﮐ رﺎﻤﯿﺑ نﺎﮕﺘﺴﺑاو زا ﯽﮑﯾ ،هاﺮﻤﻫ
ًﺎﺼﺨﺷ نﺎﺘﺳرﺎﻤﯿﺑ ﺲﻧاژروا ﺎﺑ
115 رد و هدﺮﮐ ﻞﺻﺎﺣ سﺎﻤﺗ
ﺪﻫاﻮﺧ ،ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد لﺎﻌﻓ رﻮﻀﺣ رﺎﻤﯿﺑ شﺮﯾﺬﭘ و لﺎﻘﺘﻧا ﺪﻨﯾاﺮﻓ دﻮﺑ . ياﺮﺑ ﻪﺑﺎﺸﻣ يﺎﻫ ﺶﻫوﮋﭘ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺎﺑ مزﻻ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻢﺠﺣ ﻦﯿﻌﺗ
و رد ﺮﻈﻧ ﻦﺘﻓﺮﮔ دوﺪﺣ نﺎﻨﯿﻤﻃا 95
%،
و رد ﺮﻈﻧ ﻦﺘﻓﺮﮔ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ
يﺪﻨﻤﺘﯾﺎﺿر ﺖﺒﺴﻧ و
يﺎﻄﺧ 05 /0 ﺖﻬﺟ زﺎﯿﻧ درﻮﻣ ﺖﯿﻌﻤﺟ ،
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ 400 ﺮﻔﻧ دروآﺮﺑ ﺪﯾدﺮﮔ . شور ،ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا رد
ﻪﻧﻮﻤﻧ عﻮﻧ زا يﺮﯿﮔ دﻮﺑ ﺮﻤﺘﺴﻣ
ﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ ﻪﮐ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻦﯾا ﻪﺑ ، ا ﺎﺑ
ﺧ ﺬ
يﺎﻬﻧﺎﺘﺳرﺎﻤﯿﺑ ﻦﯿﻟﻮﺌﺴﻣ زا زﻮﺠﻣ درﻮﻣ
ﻦﯾا ﺲﻧاژروا رد ﺮﻈﻧ
ﺎﻬﻧﺎﺘﺳرﺎﻤﯿﺑ ﺲﻧاژروا ﻂﺳﻮﺗ ﻪﮐ ﺪﻧﺎﻣ ﺪﻫاﻮﺧ ﯽﻧارﺎﻤﯿﺑ دورو ﺮﻈﺘﻨﻣ
115 طﺎﺒﺗرا يراﺮﻗﺮﺑ زا ﺪﻌﺑ و ﺖﻓﺎﯾ ﺪﻨﻫاﻮﺧ لﺎﻘﺘﻧا نﺎﺘﺳرﺎﻤﯿﺑ ﻪﺑ ﻦﺘﻓﺮﮔ و ﺎﻬﻧآ ﻪﺑ مزﻻ تﺎﺤﯿﺿﻮﺗ ﻪﺋارا و ﻂﯾاﺮﺷ ﺪﺟاو نﺎﻫاﺮﻤﻫ ﺎﺑ
ﺑ ﯽﻨﺒﻣ ﯽﺒﺘﮐ ﻪﻣﺎﻧ ﺖﯾﺎﺿر ﺶﻫوﮋﭘ رد ﺖﮐﺮﺷ ﺖﻬﺟ ﻞﯾﺎﻤﺗ ﺮ
ﺮﻗ ﺎﻬﻧآ رﺎﯿﺘﺧا رد ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﯽﻣ هداد ﺖﺻﺮﻓ ﺎﻬﻧآ ﻪﺑ و ﻪﺘﻓﺮﮔ را
ﺪﺷ
ﺪﻨﻨﮐ ﻞﯿﻤﮑﺗ ار ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ يﺎﻔﯾا دﻮﺧ شور ﻪﺑ ﻪﮐ .
يروآدﺮﮔ راﺰﺑا
ﭘ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا رد تﺎﻋﻼﻃا تﺎﻣﺪﺧ ﺖﯿﻔﯿﮐ دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮ
) لاﻮﮐوﺮﺳ ( ياراد ﻪﮐ ،دﻮﺑ 22
و ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ لاﻮﺌﺳ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ
ﺑﺎﯾزرا زا ﯽﮑﺷﺰﭘ يﺎﻬﺘﯾرﻮﻓ تﺎﻣﺪﺧ ﺖﯿﻔﯿﮐ ﺪﻌﺑ ﺞﻨﭘ ﺶﺠﻨﺳ و ﯽ
ﺖﺳا هﺪﯾدﺮﮔ هدﺎﻔﺘﺳا ﺖﻣﺪﺧ نﺎﮔﺪﻧﺮﯿﮔ و نﺎﯾﺮﺘﺸﻣ ﺮﻈﻧ .
رﺎﺘﺧﺎﺳ
نﺎﻧآ ﺎﺑ ﺮﻇﺎﻨﺘﻣ تﻻاﻮﺌﺳ و ﺪﻌﺑ ﺞﻨﭘ ﻦﯾا يﺎﺒﻨﻣ ﺮﺑ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﻦﯾا ﺖﺳا هﺪﯾدﺮﮔ ﯽﺣاﺮﻃ .
ﺖﯿﻔﯿﮐ ﯽﺑﺎﯾزرا رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا رد
نارﺎﻤﯿﺑ هﺎﮔﺪﯾد زا ﯽﮑﺷﺰﭘ يﺎﻬﺘﯾرﻮﻓ تﺎﻣﺪﺧ و
زا ﺎﻬﻧآ نﺎﻫاﺮﻤﻫ
سﺎﯿﻘﻣ 5 ﻪﺟرد تﺮﮑﯿﻟ يا زا ﻪﮐ ﺖﺳا هﺪﯾدﺮﮔ هدﺎﻔﺘﺳا
ﻪﻨﯾﺰﮔ ﺪﺑ ﯽﻠﯿﺧ يﺎﻫ )
زﺎﯿﺘﻣا 5 ( ﯽﻟﺎﻋ ﺎﺗ ) زﺎﯿﺘﻣا 1 ( ﻞﻣﺎﺷ ار ﯽﻣ
ﺪﺷ . ﻣ تﻻاﻮﺌﺳ داﺪﻌﺗ دﻮﺑ ﻞﯾذ حﺮﺷ ﻪﺑ ﻪﻔﻟﻮﻣ ﺮﻫ ﻪﺑ طﻮﺑﺮ
. زا
لاﻮﺌﺳ -4 1 تﻻاﻮﺌﺳ ،سﻮﻤﻠﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ -8
5 ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ
ﻻاﻮﺌﺳ ،نﺎﻨﯿﻤﻃا ﺪﻌﺑ ت
12 - 9 ﺖﯿﻟﻮﺌﺴﻣ و ﻮﮕﺨﺳﺎﭘ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ
تﻻاﻮﺌﺳ ،ﺖﻣﺪﺧ نﺎﮔﺪﻨﻫد ﻪﺋارا ندﻮﺑ ﺮﯾﺬﭘ -17
13 ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ
تﻻاﻮﺌﺳ و ،نﺎﻨﯿﻤﻃا و ﻦﯿﻤﻀﺗ ﺪﻌﺑ 22
- 18 ﺪﻌﺑ ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا رد
ﺪﻧدﻮﺑ ﯽﻟﺪﻤﻫ .
زا ﻪﺒﺴﺘﮑﻣ هﺮﻤﻧ سﺎﺳا ﺮﺑ نﺎﻫاﺮﻤﻫ يﺪﻨﻣ ﺖﯾﺎﺿر
ﻂﺳﻮﺘﻣ ،بﻮﺧ ﺢﻄﺳ ﻪﺳ ﻪﺑ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ يﺪﻨﺑ ﻢﯿﺴﻘﺗ ﻒﯿﻌﺿ و
ﺪﺷ . ﺰﺑا ﯽﯾاور ﺎﺑ نآ ﯽﯾﺎﯾﺎﭘ و يﻮﺘﺤﻣ رﺎﺒﺘﻋا زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ را
خﺎﺒﻧوﺮﮐ يﺎﻔﻟآ ﺐﯾﺮﺿ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ و ﯽﻧورد يﺎﺴﻤﻫ شور زا هدﺎﻔﺘﺳا )ﺎﺑ يﺎﻔﻟآ 80 /0 ( ﺪﺷ مﺎﺠﻧا . ﺎﺑ ﺎﻫ هداد تﺎﻋﻼﻃا يروآ ﻊﻤﺟ زا ﺪﻌﺑ
يرﺎﻣآ راﺰﻓا مﺮﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﻣآ ،SPSS
و ﯽﻃﺎﺒﻨﺘﺳا و ﯽﻔﯿﺻﻮﺗ ر
يﺎﻬﻧﻮﻣزآ درﻮﻣ ﺲﯿﻟاو لﺎﮑﺳوﺮﮐ و ﯽﺟوز ﯽﺗ
ﻞﯿﻠﺤﺗ و ﻪﯾﺰﺠﺗ
ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ .
ﺎﻫ ﻪﺘﻓﺎﯾ
ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا رد 66
ﺪﺻرد ﺶﻫوﮋﭘ درﻮﻣ يﺎﻫﺪﺣاو دﺮﻣ
و 5/
29 ﺎﻬﻧآ ﺪﺻرد ﯽﻨﺳ ﯽﻨﺳ ﻪﻠﺻﺎﻓ رد
-25 24 ﺪﻧدﻮﺑ لﺎﺳ .
زا
تﻼﯿﺼﺤﺗ ﺢﻄﺳ ﺮﻈﻧ 6/
29 ﺪﺻرد نﺎﻧآ ﻣ ﻢﻠﭙﯾد ﯽﻠﯿﺼﺤﺗ كرﺪ
و ﺪﻨﺘﺷاد 5/
78 % ﺲﻧاژروا زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﻘﺑﺎﺳ ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻦﯾا زا
ار ﯽﮑﺷﺰﭘ يﺎﻬﺘﯾرﻮﻓ ﺪﻧدﻮﺑ هدﺮﮐ ﺮﮐذ
. ﻦﯿﺑ ﺎﻫ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ
،تﺎﺳﻮﻤﻠﻣ دﺎﻌﺑا رد ﺶﻫوﮋﭘ درﻮﻣ يﺎﻫﺪﺣاو تﺎﮐاردا و تارﺎﻈﺘﻧا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﯽﻟﺪﻤﻫ و ندﻮﺑﻮﮔ ﺦﺳﺎﭘ و يﺮﯾﺬﭘ ﺖﯿﻟﻮﺌﺴﻣ ،نﺎﻨﯿﻤﻃا نﺎﻨﯿﻤﻃا ﺢﻄﺳ رد ﯽﺟوز ﯽﺗ نﻮﻣزآ زا 95
ﯽﻨﻌﻣ يرﺎﻣآ ﺮﻈﻧ زا٪
و تﺎﮐاردا و تارﺎﻈﺘﻧا يﺎﻫ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ﯽﻟو دﻮﺑ راد يﺎﻫﺪﺣا
رد ﺶﻫوﮋﭘ درﻮﻣ ﻤﺘﻋا و بدا ﺪﻌﺑ
دﻮﺒﻧ راد ﯽﻨﻌﻣ يرﺎﻣآ ﺮﻈﻧ زا دﺎ
) لوﺪﺟ 1 .(
،تﺎﻣﺪﺧ ﺖﯿﻔﯿﮐ ﻪﻧﺎﮕﺠﻨﭘ دﺎﻌﺑا فﺎﮑﺷ ناﺰﯿﻣ ﯽﺳرﺮﺑ رد زا
ﺪﺣاو هﺎﮔﺪﯾد ﮋﭘ درﻮﻣ يﺎﻫ
ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ فﺎﮑﺷ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ﺶﻫو
ﻪﻔﻟﻮﻣ ﺳﻮﻤﻠﻣ و ﯽﻟﺪﻤﻫ يﺎﻫ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ فﺎﮑﺷ ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ و تﺎ
ﻪﻔﻟﻮﻣ دﻮﺑ دﺎﻤﺘﻋا و بدا يﺎﻫ )
لوﺪﺟ 2 (.
ﺮﻈﻧ زا ،تﺎﻣﺪﺧ ﺖﯿﻔﯿﮐ ﻪﻧﺎﮕﺠﻨﭘ دﺎﻌﺑا ﺖﯿﻤﻫا يﺪﻨﺑ ﺖﯾﻮﻟا
درﻮﻣ يﺎﻫﺪﺣاو هﺎﮔﺪﯾد زا تﺎﺳﻮﻤﻠﻣ و ﯽﻟﺪﻤﻫ يﺎﻫ ﻪﻔﻟﻮﻣ و دﺎﻤﺘﻋا و بدا يﺎﻫ ﻪﻔﻟﻮﻣ و ﺖﯿﻤﻫا ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ياراد ﺶﻫوﮋﭘ
ﺪﻧدﻮﺑ ﺖﯿﻤﻫا ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ ياراد نﺎﻨﯿﻤﻃا ﺖﯿﻠﺑﺎﻗ )
لوﺪﺟ 3 .(
لوﺪﺟ 1 . و تﺎﮐاردا و تارﺎﻈﺘﻧا ﻦﯿﺑ ﺎﻫ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ تﺎﻣﺪﺧ ﺖﯿﻔﯿﮐ ﻪﻧﺎﮕﺠﻨﭘ دﺎﻌﺑا رد ﺶﻫوﮋﭘ درﻮﻣ يﺎﻫﺪﺣا
ﻪﻧﺎﮕﺠﻨﭘ دﺎﻌﺑا رد ﺶﻫوﮋﭘ درﻮﻣ يﺎﻫﺪﺣا تﺎﮐاردا و تارﺎﻈﺘﻧا ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ
رﺎﯿﻌﻣ فاﺮﺤﻧا نﻮﻣزآ هرﺎﻣآ
) (T يدازآ ﻪﺟرد
راد ﯽﻨﻌﻣ ﺢﻄﺳ
تﺎﺳﻮﻤﻠﻣ ﺪﻌﺑ 14663
/0 81597
/0 318
/3 - 340
001 /0
*
دﺎﻤﺘﻋا و بدا ﺪﻌﺑ 043
/0 04099
/0 009
-/1 339
314 /0
نﺎﻨﯿﻤﻃا و ﻦﯿﻤﻀﺗ ﺪﻌﺑ 1076
/0 - 82770
/0 372
/2 - 332
018 /0
* /0000 331 - /2605 /073451 - /010502 ﯽﯾﻮﮔ ﺦﺳﺎﭘ و ﺖﯿﻟﻮﺌﺴﻣ ﺪﻌﺑ
*
ﯽﻟﺪﻤﻫ ﺪﻌﺑ 23404
- /0 84618
/0 024
-/5 329
000 /0
*
لوﺪﺟ 2 . درﻮﻣ يﺎﻫﺪﺣاو هﺎﮔﺪﯾد زا تﺎﻣﺪﺧ ﺖﯿﻔﯿﮐ ﻪﻧﺎﮕﺠﻨﭘ دﺎﻌﺑا فﺎﮑﺷ ناﺰﯿﻣ يﺪﻨﺑ ﺖﯾﻮﻟا ﺶﻫوﮋﭘ
تﺎﻣﺪﺧ ﺖﯿﻔﯿﮐ ﻪﻧﺎﮕﺠﻨﭘ دﺎﻌﺑا فﺎﮑﺷ ناﺰﯿﻣ
دﺎﻌﺑا ﺖﯾﻮﻟا
ﯽﻟﺪﻤﻫ 23409
/0 1
سﻮﻤﻠﻣ ﻞﻣاﻮﻋ 1466
/0 2
نﺎﻨﯿﻤﻃا ﺖﯿﻠﺑﺎﻗ و ﻦﯿﻤﻀﺗ 10761
/0 3
ﯽﯾﻮﮕﺨﺳﺎﭘ و ﺖﯿﻟﻮﺌﺴﻣ 10502
/0 4
و بدا دﺎﻤﺘﻋا 04314
/0 5
لوﺪﺟ 3 . درﻮﻣ يﺎﻫﺪﺣاو هﺎﮔﺪﯾد زا تﺎﻣﺪﺧ ﺖﯿﻔﯿﮐ ﻪﻧﺎﮕﺠﻨﭘ دﺎﻌﺑا ﺖﯿﻤﻫا يﺪﻨﺑ ﺖﯾﻮﻟا ﺶﻫوﮋﭘ
تﺎﻣﺪﺧ ﺖﯿﻔﯿﮐ ﻪﻧﺎﮕﺠﻨﭘ دﺎﻌﺑا ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻪﺒﺗر
دﺎﻌﺑا ﺖﯾﻮﻟا
ﯽﻟﺪﻤﻫ 02
/5 1
سﻮﻤﻠﻣ ﻞﻣاﻮﻋ 318
/3 2
ﯽﯾﻮﮕﺨﺳﺎﭘ و ﺖﯿﻟﻮﺌﺴﻣ 60
/2 3
نﺎﻨﯿﻤﻃا ﺖﯿﻠﺑﺎﻗ ﻦﯿﻤﻀﺗ 37
/2
4 /1009 دﺎﻤﺘﻋا و بدا
5
يﺮﯿﮔ ﻪﺠﯿﺘﻧ و ﺚﺤﺑ
ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا ﺞﯾﺎﺘﻧ سﺎﺳا ﺮﺑ ﻪﻧﺎﮕﺠﻨﭘ دﺎﻌﺑا ﯽﻣﺎﻤﺗ رد ،
ﺎﻣﺪﺧ ﺖﯿﻔﯿﮐ ﯽﺳرﺮﺑ ت
» لاﻮﮐوﺮﺳ لﺪﻣ ﯽﻠﯿﻠﺤﺗ ﺮﺻﺎﻨﻋ «
رد
ﺖﯿﻔﯿﮐ ﯽﻔﻨﻣ فﺎﮑﺷ دﺎﺑآ مﺮﺧ نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ ﯽﮑﺷﺰﭘ يﺎﻬﺘﯾرﻮﻓ ﺰﮐﺮﻣ ﺧ ﺖﯿﻔﯿﮐ دﺎﻌﺑا ﻪﯿﻠﮐ رد و ﺖﺷاد دﻮﺟو تﺎﻣﺪﺧ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ،تﺎﻣﺪ
ﺸﯿﺑ تارﺎﻈﺘﻧا تاﺮﻤﻧ دﻮﺑ تﺎﮐاردا تاﺮﻤﻧ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ زا ﺮﺘ
. ﻦﯾا
زا نﺎﯾﺮﺘﺸﻣ تارﺎﻈﺘﻧا ﻪﮐ ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ ﻪﺘﮑﻧ ﻦﯾا ﺮﮕﻧﺎﯿﺑ ﯽﻔﻨﻣ فﺎﮑﺷ ﺧ ﻪﺋارا ﺑ دﻮﺟﻮﻣ ﺖﯿﻌﺿو رد ﯽﮑﺷﺰﭘ يﺎﻬﺘﯾرﻮﻓ تﺎﻣﺪ هﺪﺸﻧ هدروآﺮ
ﺖﺳا . ﺣ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ لﺎﺳ رد نارﺎﮑﻤﻫ و ﻦﯿﺴ
2008 ﯽﭘ رد
نﺎﺸﻧ ﺪﻧداد مﺎﺠﻧا ﺎﻬﻧﺎﺘﺳرﺎﻤﯿﺑ ﺖﯿﻔﯿﮐ ﯽﺳرﺮﺑ ﺖﻬﺟ ﻪﮐ ﺶﻫوﮋﭘ داد نارﺎﻤﯿﺑ تارﺎﻈﺘﻧا ﺪﻧدﻮﺑ ﻪﺘﺴﻧاﻮﺘﻧ ﺎﻬﻧﺎﺘﺳرﺎﻤﯿﺑ زا ﮏﯾ ﭻﯿﻫ ﻪﮐ
ﻤﻫ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺎﺑ ﻪﮐ ﺪﻨﻨﮐ هدروآ ﺮﺑ ار دراد ﯽﻧاﻮﺨ
) 21 .(
ﺮﻫ تﺎﻣﺪﺧ ﺖﯿﻔﯿﮐ زا داﺮﻓا تارﺎﻈﺘﻧا و تﺎﮐاردا ﻦﯿﺑ فﺎﮑﺷ رﺪﻘﭼ
ﺑ ﻦﯾا ﻪﺑ ﺮﺘﻤﮐ ﻪﮐ ﺖﺳا ﻦﯾا ﺮﮕﻧﺎﯿﺑ ﺪﺷﺎﺑ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﺖﯿﻔﯿﮐ زا ﺪﻌ
ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺟﻮﺗ تﺎﻣﺪﺧ .
يﺎﻬﯾﺰﯾر ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻪﮐ ﺪﺒﻠﻃ ﯽﻣ ﺮﻣا ﻦﯾا
ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ﻪﮐ ﺪﺷﺎﺑ ﺰﮐﺮﻤﺘﻣ يدﺎﻌﺑا ﺮﺑ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﯽﺗﺎﻣﺪﺧ يﺎﻫﺪﺣاو اد دﻮﺟو ﺎﻬﻧآ رد فﺎﮑﺷ ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷ
. فﺎﮑﺷ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا رد
د هﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ دﻮﺑ تﺎﺳﻮﻤﻠﻣ ﺲﭙﺳ و ﯽﻟﺪﻤﻫ ﺪﻌﺑ ر
. و فﻮﺷﻮﺑ
يﺮﮔ يرادﺎﻓو ﺮﺑ راﺬﮔﺮﯿﺛﺄﺗ و ﻢﻬﻣ دﺎﻌﺑا زا ار ﯽﻟﺪﻤﻫ ﻪﻔﻟﺆﻣ
ﯽﻣ نارﺎﻤﯿﺑ ﺪﻨﻧاد
) 22 ( . يﺪﻤﺤﻣ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ )
23 ( ﯽﻔﺳﻮﯾ ) 24 ( و
ﯽﻘﯿﻘﺣ ) 25 ( ﻦﯿﺑ يرادﺎﻨﻌﻣ و ﯽﻄﺧ ﻪﻄﺑار ﻪﺑ دﻮﺧ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ رد
ﯾا ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﺘﺳار رد ﻪﮐ ،ﺪﻧا هدﻮﻤﻧ هرﺎﺷا ﻪﻔﻟﺆﻣ ود ﻦ
ﺖﺳا . ﺖﯿﻌﻗﻮﻣ رد ﺎﻬﻧآ نﺎﻫاﺮﻤﻫ و نارﺎﻤﯿﺑ ﻪﮐ ﺪﺳر ﯽﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ كرد ار ﺎﻬﻧآ سﺎﺴﺣا ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ يداﺮﻓا لﺎﺒﻧد ﺲﻧاژروا و راﺮﻄﺿا
و ﺪﻧراﺬﮕﺑ يو هداﻮﻧﺎﺧ و رﺎﻤﯿﺑ يﺎﺟ ار دﻮﺧ ﻊﻗاو رد و ﺪﻨﻨﮐ ﻨﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد نﺪﯿﻨﺷ ﺖﻬﺟ اﻮﻨﺷ ﯽﺷﻮﮔ ﺪ.
ﻦﯾا ﺶﻫوﮋﭘ رد ﺮﻣا
دﻮﺑ هﺪﺸﻧ هدروآﺮﺑ ﺮﺿﺎﺣ .
و ناﺪﻨﻣرﺎﮐ شزﻮﻣآ ﺎﺑ ﺪﯾﺎﺷ
ﻦﯿﺴﻨﮑﺗ ﻪﺑ ار فﺎﮑﺷ ﻦﯾا ناﻮﺘﺑ ﯽﮑﺷﺰﭘ يﺎﻬﺘﯾرﻮﻓ ﺲﻧاژروا يﺎﻫ
ﺪﻧﺎﺳر ﻦﮑﻤﻣ ﻞﻗاﺪﺣ .
ﻪﮐ دﻮﺑ يﺪﻌﺑ ﻦﯿﻣود تﺎﺳﻮﻤﻠﻣ ﺪﻌﺑ
درﻮﻣ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ تﺎﮐاردا و تارﺎﻈﺘﻧا ﻦﯿﺑ فﺎﮑﺷ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ دﻮﺑ هداد صﺎﺼﺘﺧا دﻮﺧ ﻪﺑ ار ﺶﻫوﮋﭘ .
ﻌﻟﺎﻄﻣ نﺎﺸﻧ ﻒﻠﺘﺨﻣ تﺎ
ﺲﻧﻻﻮﺒﻣآ ﺐﻘﻋ ﻦﯿﺑﺎﮐ رد رﺎﻤﯿﺑ نﺪﺷ راﻮﺳ ﻪﮐ ﺪﻧا هداد
، و گﺮﻣ
ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد ﯽﭘ رد ار يدﺎﯾز ﯽﻧاﻮﺗﺎﻧ و ﺮﯿﻣ )
26،27 ( ﻪﺘﺒﻟا ،
رﺎﻤﯿﺑ نﺪﺷ راﻮﺳ ﺖﻠﻋ و ﺐﯿﺳآ عﻮﻧ ﻪﺑ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا زا ماﺪﮑﭽﯿﻫ ﻪﮐ ﺪﻧراد هرﺎﺷا ﻢﻬﻣ ﻦﯾا ﻪﺑ ﺎﻬﻧآ ﻪﻤﻫ ﯽﻟو ﺪﻧا هدﺮﮑﻧ يا هرﺎﺷا ﻣ رد نارﺎﻤﯿﺑ ﯽﻨﻤﯾا ﺪﯾﺪﻬﺗ درﻮﻣ ﯽﻧﺎﺘﺳرﺎﻤﯿﺑ ﺶﯿﭘ يﺎﻫ ﺖﺒﻗاﺮ
ﺖﺳا ) 28 .(
رد ناﺮﯿﺑ و ﺪﻨﻠﮔ ﺖﻬﺟ ﻪﮐ ﯽﺸﻫوﮋﭘ ﯽﭘ
ﯽﺑﺎﯾزرا
ﺲﻧﻻﻮﺒﻣآ تاﺰﯿﻬﺠﺗ ﺖﯿﻌﺿو ﺎﻫ
ﺪﻧداد مﺎﺠﻧا ﺎﻫ ﻦﯿﺴﻨﮑﺗ هﺎﮔﺪﯾد زا
ﺪﻫﺎﺸﻣ ﺲﻧﻻﻮﺒﻣآ ﻦﯾا تاﺰﯿﻬﺠﺗ ﻪﮐ ﺪﻧدﺮﮐ ه و ردﺎﻧ رﺎﯿﺴﺑ ﺎﻫ
ﺖﺳا ﺐﺳﺎﻨﻣﺎﻧ .
ﻪﮐ ﺪﻨﺘﻓﺎﯾرد ﺎﻬﻧآ 74
% ﻦﯾا يﺎﻬﯿﻟﺪﻨﺻ زا
ﻧﻻﻮﺒﻣآ ،ﺪﻨﺘﺴﯿﻧ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﺖﺒﻗاﺮﻣ ﺖﻬﺟ ﺎﻬﺴ رد
77
% ﻦﯿﺑ دراﻮﻣ
ﯽﺒﺳﺎﻨﺗ ﺖﺒﻗاﺮﻣ ﺖﻬﺟ رﺎﻤﯿﺑ ﺖﺨﺗ و ﻦﯿﺴﻨﮑﺗ ﯽﻟﺪﻨﺻ ﻪﻠﺻﺎﻓ و ،دراﺪﻧ دﻮﺟو 86
% رد ﺖﺳا ﻦﮑﻤﻣ ﻪﮐ ﺪﻧدﻮﺑ هدﺮﮐ هرﺎﺷا ﺎﻬﻧآ
ﯿﻧ ﺖﺒﻗاﺮﻣ لﻮﻃ ﺪﻨﺘﺴﯾﺎﺑ ﻢﺋﺎﻗ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﻪﮐ ﺪﺷﺎﺑ زﺎ
. ﻦﯾا
هرﺎﺷا رﺎﮐ ﻦﯿﺣ رد ﯽﻣﻮﻧﻮﮔرا ﺖﯾﺎﻋر ﺚﺤﺑ ﻪﺑ ﺲﭙﺳ ناﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ ﯽﻣ ﺪﻨﻨﮐ ) 29 .(
ﺖﺳا هﺪﺷ ﺺﺨﺸﻣ ﺮﮕﯾد ﻒﻠﺘﺨﻣ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ رد
نارﺎﻤﯿﺑ يﻮﯾر ﯽﺒﻠﻗ ءﺎﯿﺣا ﺖﻬﺟ ﺲﻧﻻﻮﺒﻣآ ﻞﺧاد تاﺰﯿﻬﺠﺗ ﻪﮐ ﺖﺳا ﺐﺳﺎﻨﻣﺎﻧ )
30،31 ( ﯽﻣ عﻮﺿﻮﻣ ﺖﯿﻤﻫا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻪﮐ ، ﺪﺒﻠﻃ
ﺚﺤﺑ ﻪﺑ ﻦﯿﻟﻮﺌﺴﻣ ﻪﮐ ﺲﻧﻻﻮﺒﻣآ ﻞﺧاد تاﺰﯿﻬﺠﺗ و تﺎﺳﻮﻤﻠﻣ
ﺎﻫ
ﺎﺘﺳا ﻪﮐ ﺖﺳا ﺮﺘﻬﺑ ﻪﺘﺒﻟا و ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد يﺮﺘﺸﯿﺑ ﻪﺟﻮﺗ يﺎﻫدراﺪﻧ
ﺲﻧﻻﻮﺒﻣآ ﺰﯿﻬﺠﺗ ﺖﻬﺟ نﺎﻣرد و ﺖﺷاﺪﻬﺑ ترازو فﺮﻃ زا ﺎﻫ
ﺲﻧاژروا رﺎﯿﺘﺧا رد و ددﺮﮔ ﻦﯿﯿﻌﺗ و ﯽﺣاﺮﻃ ﻮﻓ يﺎﻫ
ﯽﮑﺷﺰﭘ ﺖﯾر
دﺮﯿﮔ راﺮﻗ رﻮﺸﮐ ﺮﺳاﺮﺳ .
وﮋﭘ ﻪﮐ ﺖﺳا ﺮﺘﻬﺑ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ﺶﻫ
يﺎﻫ تﺎﻧﺎﮑﻣا ﺖﯿﻌﺿو ﯽﺑﺎﯾزرا ﺖﻬﺟ يﺰﮐﺮﻤﺘﻣ
تاﺰﯿﻬﺠﺗ و
ﻮﺒﻣآ ﺲﻧﻻ ﯽﻧﺎﺘﺳرﺎﻤﯿﺑ ﺶﯿﭘ ﺲﻧاژروا يﺎﻫ ﮔ ترﻮﺻ ﺰﯿﻧ
دﺮﯿ .
ﺶﻫوﮋﭘ درﻮﻣ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ تﺎﮐاردا و تارﺎﻈﺘﻧا ﻦﯿﺑ فﺎﮑﺷ ﻮﮕﺨﺳﺎﭘ و يﺮﯾﺬﭘ ﺖﯿﻟﻮﺌﺴﻣ ﺪﻌﺑ رد ﺖﺷاد دﻮﺟو ﺰﯿﻧ ﺎﻬﻧآ ندﻮﺑ
يﺎﻫ ﻦﯿﺴﻨﮑﺗ و نﺎﻨﮐرﺎﮐ ﯽﺘﯿﻟﻮﺌﺴﻣ ﯽﺑ ﺮﮕﻧﺎﯿﺑ ﺪﻧاﻮﺗ ﯽﻣ ﻦﯾا ﻪﮐ ﯽﻠﮔ يﺎﻫ ﺶﻫوﮋﭘ ﻪﮐ ،ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻧﺎﺘﺳرﺎﻤﯿﺑ ﺶﯿﭘ يﺎﻫ ﺲﻧاژروا )
32 (
ﯽﻘﯿﻘﺣ و )
25 ( يراد ﯽﻨﻌﻣ ﯽﻄﺧ ﻪﻄﺑار ﺰﯿﻧ و تﺎﮐاردا ﻦﯿﺑ ار
ﺎﻬﻧآ ندﻮﺑ ﺮﯾﺬﭘ ﺖﯿﻟﻮﺌﺴﻣ ﺎﺑ ﺶﻫوﮋﭘ درﻮﻣ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ تارﺎﻈﺘﻧا ﯽﻣ نﺎﯿﺑ ﺖﺳا ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﺘﺳار رد ﻪﮐ ﺪﻨﮐ .
دﻮﺟو ﻦﯾا ﺎﺑ
وﻻ لﺎﺳ رد 2005 رد هﺪﺷ ﺐﺴﮐ زﺎﯿﺘﻣا ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ دﻮﺧ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد
هدﺮﮐ ناﻮﻨﻋ ﯽﯾﻮﮔ ﺦﺳﺎﭘ ار هﺪﺷ ﻪﺋارا تﺎﻣﺪﺧ ﺖﯿﻔﯿﮐ دﺎﻌﺑا نﺎﯿﻣ ﺖﺳا ) 33 .(
د ﺐﯿﻟﺪﻨﻋ مﺪﻋ ﻪﮐ ﻢﻬﻣ ﻦﯾا ﻪﺑ دﻮﺧ ﺶﻫوﮋﭘ ر
،ﺖﻗو فﻼﺗا ﺐﺟﻮﻣ ﺪﻧاﻮﺗ ﯽﻣ نﺎﻨﮐرﺎﮐ ﯽﻠﯿﻣ ﯽﺑ و ﯽﯾﻮﮕﺨﺳﺎﭘ د يژﺮﻧا و لﻮﭘ ﯽﻣ هرﺎﺷا دﻮﺷ ﺖﻣﺪﺧ نﺎﮔﺪﻨﻨﮐ ﺖﻓﺎﯾر
ﺪﯾﺎﻤﻧ
) 34 .(
لﻮﻃ رد ار يﺮﯾﺬﭘ ﺖﯿﻟﻮﺌﺴﻣ ﺪﯾﺎﺑ داﺮﻓا ﻪﮐ ﺪﺳر ﯽﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ﺪﻧزﻮﻣﺎﯿﺑ ﻞﯿﺼﺤﺗ و ﯽﮔﺪﻧز هرود .
ﻞﻣاﻮﻋ ناﺮﯾﺪﻣ ﺮﺜﮐا دﻮﺟو ﻦﯾا ﺎﺑ
ر يدﺎﻣ ﺎﺑ ﻪﮐ ﯽﻟﺎﺣ رد ﺪﻨﻧاد ﯽﻣ ﯽﺷﺰﯿﮕﻧا رﻮﺘﮐﺎﻓ ﻦﯾﺮﺘﻤﻬﻣ ا ،ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ ماﺮﺘﺣا ،نﻮﭼ ﯽﻠﻣاﻮﻋ ،ناﺮﯾﺪﻣ ﺮﺘﺸﯿﺑ دﺎﻬﻨﺸﯿﭘ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﻢﯿﻤﺼﺗ رد نﺎﻨﮐرﺎﮐ لﺎﻌﻓ ﺖﮐرﺎﺸﻣ ،باﺬﺟ يرﺎﮐ ﻂﯿﺤﻣ دﺎﺠﯾا ﺪﻧاﻮﺗ ﯽﻣ نﺎﻨﮐرﺎﮐ ﺎﺑ ناﺮﯾﺪﻣ ﻢﯿﻘﺘﺴﻣ تﺎﻃﺎﺒﺗرا يراﺮﻗﺮﺑ و ﺎﻬﯾﺮﯿﮔ د ﯽﯾﻮﮕﺨﺳﺎﭘ و يﺮﯾﺬﭘ ﺖﯿﻟﻮﺌﺴﻣ ﺲﺣ ﺖﯾﻮﻘﺗ ﺚﻋﺎﺑ دﻮﺷ داﺮﻓا ر
.
يدﺎﻌﺑا ﻪﻠﻤﺟ زا تﺎﻣﺪﺧ ﺖﯿﻔﯿﮐ رد نﺎﻨﯿﻤﻃا و ﻦﯿﻤﻀﺗ ﺪﻌﺑ ﺶﻫوﮋﭘ درﻮﻣ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ تارﺎﻈﺘﻧا و تﺎﮐاردا ﻦﯿﺑ نآ رد ﻪﮐ دﻮﺑ
فﺎﮑﺷ ﺎﺑ ﺎﻫ ﻪﺘﻓﺎﯾ ﻦﯾا ﻪﮐ ،ﺖﺷاد دﻮﺟو ﺞﯾﺎﺘﻧ
ﯽﺧﺮﺑ ﻢﻫ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ
ﺖﺳا ﺎﺘﺳار )
-39 35 ( مﺎﺠﻧا رد ﯽﯾﺎﻧاﻮﺗ ،ﻪﻔﻟﺆﻣ ﻦﯾا ﺎﺑ ﻪﻄﺑار رد ،
ياﺮﺑ ﺎﻫرﺎﮐ ﺖﺳرد نداد و ﯽﻓﺎﮐ ﺶﻧاد زا يرادرﻮﺧﺮﺑ ، نارﺎﻤﯿﺑ
درﻮﺧﺮﺑ هﻮﺤﻧ و نﺎﮑﺷﺰﭘ و نﺎﻨﮐرﺎﮐ ﯽﮕﺘﺴﯾﺎﺷ و ﺖﯿﺣﻼﺻ ،زور ﻪﺑ نﺎﻧآ ﺎﺑ نﺎﻨﮐرﺎﮐ ﺖﺳا هدﻮﺑ ﺖﯿﻤﻫا ﺰﺋﺎﺣ نآ ﺮﯾﺎﻈﻧ و
ﺪﯾﺎﺷ ﻪﮐ
ﺘﺑ سﻼﮐ يراﺰﮔﺮﺑ و يزﺎﺳ ﻮﮕﻟا ﺎﺑ ناﻮ ﺖﻣﺪﺧ ﻦﻤﺿ ﯽﺷزﻮﻣآ يﺎﻫ
ﺪﻧﺎﺳر ﻦﮑﻤﻣ ﻞﻗاﺪﺣ ﻪﺑ ار فﺎﮑﺷ ﻦﯾا .
بدا ﺪﻌﺑ ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا رد و تﺎﮐاردا نﺎﯿﻣ ﯽﺗوﺎﻔﺗ دﺎﻤﺘﻋا و
ﻦﯾا ﺮﮕﻧﺎﯿﺑ ﻦﯾا و ﺪﺸﻧ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺶﻫوﮋﭘ درﻮﻣ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ تارﺎﻈﺘﻧا ﺶﯿﭘ يﺎﻫ ﺲﻧاژروا يﺎﻫ ﻦﯿﺴﻨﮑﺗ و نﺎﻨﮐرﺎﮐ ﻪﮐ ﺖﺳا ﻢﻬﻣ و نارﺎﻤﯿﺑ ﻪﺑ ماﺮﺘﺣا و بدا ﺖﯾﺎﻬﻧ رد ار دﻮﺧ تﺎﻣﺪﺧ ﯽﻧﺎﺘﺳرﺎﻤﯿﺑ ﺪﻧا هدﺮﮐ ﻪﺋارا نﺎﻧآ هداﻮﻧﺎﺧ .
ﯽﻣ ﯽﻠﮐ رﻮﻄﺑ ﻪﮐ ﺖﻓﺮﮔ ﻪﺠﯿﺘﻧ ناﻮﺗ
ﻦﯾا رد ﻪﮑﻨﯾا ﺮﺑ هوﻼﻋ
دﻮﻬﺸﻣ تﺎﮐاردا و تارﺎﻈﺘﻧا ﻦﯿﺑ فﺎﮑﺷ ،دﺎﻌﺑا ﻪﯿﻠﮐ رد ﺶﻫوﮋﭘ هﺎﮔﺪﯾد زا فﺎﮑﺷ ناﺰﯿﻣ و يﺪﻨﺑ ﺖﯾﻮﻟا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﯽﻟو ،ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ ﻦﯾا ناﺰﯾر ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ و ناﺮﯾﺪﻣ ياﺮﺑ نآ ﻢﻬﻣ مﺎﯿﭘ ،نﺎﯾﺮﺘﺸﻣ ﻪﯿﻠﮐ رد تﺎﻣﺪﺧ فﺎﮑﺷ ﯽﺳرﺮﺑ و ﯽﺠﻨﺳﺮﻈﻧ ﺮﺑ هوﻼﻋ ﻪﮐ ﻪﺋارا يﺎﻫﺪﺣاو ﺖﻬﺟ ﺐﺳﺎﻨﻣ يﺎﻫرﺎﮑﻫار ﯽﺳرﺮﺑ و ﺖﻣﺪﺧ هﺪﻨﻫد
،تﺎﻣﺪﺧ مزﻻ يزﺎﺳ دراﺪﻧﺎﺘﺳا و نﺎﯾﺮﺘﺸﻣ تارﺎﻈﺘﻧا ندروآﺮﺑ ﺮﯾز ﺖﯾﻮﻘﺗ ﺮﺑ هوﻼﻋ ﺎﺗ ﺪﻨﻨﮐ ﯽﻌﺳ ﺪﻨﻧﺎﻣ تﺎﻣﺪﺧ مزﻻ يﺎﻬﺘﺧﺎﺳ
ياﺮﺑ مزﻻ ﯽﻫﺎﻓر و ﯽﺼﺼﺨﺗ تﺎﻧﺎﮑﻣا و تاﺰﯿﻬﺠﺗ ،ﺲﻧﻻﻮﺒﻣآ عﻮﻧ ﮑﻣا و تاﺰﯿﻬﺠﺗ ﯽﻣﻮﻤﻋ ﺖﻓﺎﻈﻧ و ﺖﺷاﺪﻬﺑ ،نﺎﻫاﺮﻤﻫ و رﺎﻤﯿﺑ ،تﺎﻧﺎ
يﺰﯾر ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﺪﺧ ﻪﺋارا ﺖﻬﺟ رﺎﮐ ﺖﯿﻫﺎﻣ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ مزﻻ يﺎﻫ
تﺎﻣ هﻮﺤﻧ ،نﺎﯾﺮﺘﺸﻣ ياﺮﺑ ﻊﻗﻮﻣ ﻪﺑ
،مزﻻ يﺎﻬﺷزﻮﻣآ ﺎﺑ تﺎﻣﺪﺧ ﻪﺋارا
ﺖﯿﻤﻫا ﺖﯿﻔﯿﮐ دﺎﻌﺑا يﺎﻫ ﻪﻔﻟﻮﻣ ﻪﺑ ﻊﻗﻮﻣ ﻪﺑ ﯽﻫد تﺎﻣﺪﺧ ﻪﺋارا و فﺎﮑﺷ ﺶﻫﺎﮐ يﺎﺘﺳار رد نوﺪﻣ يﺎﻬﯾﺰﯾر ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ و هداد صﺎﺧ تﺎﻣﺪﺧ ﺖﯿﻔﯿﮐ ﻼﺗ دﺎﻌﺑا ﻦﯾا رد
ﺪﻨﯾﺎﻤﻧ يﺮﺘﺸﯿﺑ ش .
ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ
ﯽﺳرﺮﺑ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺰﮐﺮﻣ ﻦﯾا ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ ددﺮﮔ ﯽﻣ دﺎﻬﻨﺸﯿﭘ ﺎﺑ و هداد يﺮﺘﺸﯿﺑ ﺖﯿﻤﻫا ناﺪﻨﻣرﺎﮐ و نﺎﯾﺮﺘﺸﻣ يﺎﻬﻫﺎﮔﺪﯾد ﻪﺑﺮﺠﺗ و كاردا ﺮﺑ ﺮﺛﻮﻣ يﺎﻫ هزﻮﺣ ﺖﻤﺳ ﻪﺑ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺖﻬﺟ ﺮﯿﯿﻐﺗ يﺎﻫ ﺖﺒﻗاﺮﻣ و تﺎﻣﺪﺧ نﺎﮔﺪﻨﻫد ﻪﺋارا و نﺎﮔﺪﻨﻨﮐ ﺖﻓﺎﯾرد ﺢﻄﺳ يﺎﻘﺗرا ﺐﺟﻮﻣ ﯽﮑﺷﺰﭘ رد و تﺎﻣﺪﺧ ﯽﻔﯿﮐ
ﺶﯾاﺰﻓا ﻪﺠﯿﺘﻧ
دﻮﺷ ﺎﻬﻧآ ﺖﯾﺎﺿر ﺢﻄﺳ .
ﯽﻧادرﺪﻗ و ﺮﮑﺸﺗ
ﻮﺤﻧ ﺮﻫ ﻪﺑ ﻪﮐ ﯽﻧﺎﺘﺳود و ﺶﻫوﮋﭘ درﻮﻣ يﺎﻫﺪﺣاو ﻪﯿﻠﮐ زا ﻪﺑ ﯽﻧادرﺪﻗ و ﺮﮑﺸﺗ لﺎﻤﮐ ﺪﻧا هدﻮﺑ ﻢﯿﻬﺳ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا مﺎﺠﻧا رد
ﺪﯾآ ﯽﻣ ﻞﻤﻋ .
References
1. Lee MC, Hwan IS. Relationships among Service quality, customer satisfaction and profitability in the Taiwanese banking industry. International Journal of Management.2005;22(4):635-648.
2. Vargo SL, Lusch RF. The four service marketing myths-remnants of a goods-based, manufacturing model. Journal of Service Research.2004;6(4):324-335.
3. Lau PM, Akbar AK, Fie DY. Service quality: A study of the luxury hotels in Malaysi. Journal of Amarican Academy of Business. 2005;7(2): 46-56.
4. Prayag G. Assessing international tourists perceptions of Service quality at Air- Mauritius. International Journal of Quality &
Reliability Management.2007;24(5):492- 514.
5. Woodring S, Polomano R, Haack M, Nunn R. Development and testing patient satisfaction measure for inpatient psychiatry care. JNurs Care Qual.2004;19:137-147.
6. Pascoe G. Patient satisfaction in primary health care: A literature review analysis.
Eval Program Plann.1983;6:185-210.
7. Holt V. Patient satisfaction questionnaire:
How to do them successfully. Dent Update. 2006;38(1):338-346
8. Institution of Medicine of National Academy. Crossing the Quality Chasm:
The IOM health care quality initiative.
Available online 2008 at:
www.iom.edu/CMS/8089.aspx
9. Howard M, Goertzen J, Hutchison B, Kaczorowski J. Patient Satisfaction With Care for Urgent Health Problems: A Survey
of Family Practice Patients. Ann Fam Med.2007;5:419-424.
10. Ware J. How to survey patient satisfaction. Drug Intell Clin Pharm.1981;15:892-899.
11. Hjortdahl P, Laerum E. Continuity of care in general practice: Effect on patient satisfaction. BMJ.1992;304(6837):1287- 1290.
12. Schulmeister L, Quiett K, Mayer K.
Quality of life, quality of care, and patient satisfaction: Perceptions of patients undergoing outpatient autologous stem cell transplantation. Oncol Nurs Forum.2005;
32:57-67.
13. Ford R, Bach S, Fottler M. Methods of measuring patient satisfaction in health care organizations. Health Care Management Review.1997;22(2):74-89.
14. Ladhari R. A review of twentyyears of SERVQUAL research. International Journal
of Quality and Service
Sciences.2009;1(2):172-198.
15. Wicks A, Chin W. Measuring the three process segments of a customer’s service experience for an out-patient surgery center.
International Journal of Health Care Quality Assurance.2008;21(1):24-38.
16. Mostafa M. An empirical study of patients’
expectations and satisfactions in Egyptian hospitals. International Journal of Health CareQuality Assurance.2005;18(7):516-532.
17. Ochoa J, Ramalle-Gonar E, Villar A.
Visitas inapropiadas al Servicio de Urgencias de un hospital general. Med Clin (Barc).2000;10:377-378.
18. Salazar A, Juan A, Ballbe R. ED shortstay unit: An effective alternative to in-hospital admission for acute COPD exacerbation. Am J Emerg Med.2006.
19. Coughlan M, Corry M. The experiences of patients and relatives/significant others of crowding in accident and emergency in Ireland: A qualitative descriptive study.
Accid Emerg Nurs. 2007;15:201-209.
20. Sinclair D. Emergency department crowding, Implications for pediatric emergency medicine. Paediatr Child Health.2007;12: 491-494.
21. Huseyin A, Erdogon H, Salih T. Gearing Service quality into Publice and Private hospitals in smallisland;Epirical Evidence from Cyprus.International Journal of Health Care Quality Assurance. 2008;21(1):1-14.
22. Boshoff G & Gray B. The Relationship between Service Quality, Customer Satisfaction & Buying Intentions in the Private Hospital Industry. South Africa Journal of Business anagement.2004;.35(4):
27-37.
23. Mohamadi A. Desiging TQM model based on Patients and employees Perceptions and expectations of services quality and TQM elements for zangon hospitals. PhD degree thesis Health Care Management. Tehran University of Sciences.2003. (In Persian) 24. Yousefi P. Determining factors customers
loyalty Export Development Bank of Iran Banking services based on concepts of customer relationship management. Thesis MSc Business Management, International Marketing trends, School of Management,
Tehran University of Medical Sciences.
2005. (In Persian)
25. Haghighi M, Moghimi S, Kimasi M.
Loyalty service: Effects services quality&
Role of mediator customer satisfaction.
Journal of Knowledge Management.
2003;60-61:53-72. (In Persian)
26. Ballam E. Ambulance crash roundup. A review of emergencyvehicle crashes during.
2010. EMS World.2011;40(3):74-75.
27. Maguire BJ. Epidemiology; provider panel.
Presented at: National Association of EMS Physicians Ambulance Safety Conference 2010. Phoenix, AZ, January 6,2010.
28. Bigham BL, Morrison LJ, Maher J. Patient Safety in Emergency Medical Services:
Advancing and Aligning the Culture of Patient Safety in EMS. Canadian Patient Safety Institute. 2009. Available at:
www.patientsafetyinstitute.ca. Accessed June 17,2011.
29. Gilad I, Byran E. Ergonomic evaluation of the ambulance interior to reduce paramedic discomfort and posture stress. Hum Factors.
2007;49:1019-1024.
30. Kim JA, Vogel D, Guimond G, Hostler D, Wang HE, Menegazzi JJ. A randomized, controlled comparison of cardiopulmonary resuscitation performed on the floor and on a moving ambulance stretcher. Prehosp Emerg Care.2006;10: 68-70.
31. Havel C, Schreiber W, Riedmuller E.
Quality of closed chest compression in ambulance vehicles, flying helicopters and at the scene. Resuscitation.2007;73:264-270.
32. Goli M. The relationship between customer's loyalty with satisfaction the
quality of their services (case study: Bank city of Isfahan nation). Masters degree thesis public management. Islamic Azad University khorasgan (Isfahan), in December 2007. (In Persian)
33. Lau Pkhatibiakbar A, young Gun D. Service quality: a study of the luxury hoteles in Malaysia. Journal of American Academy of Business.2005;7(2):10-46.
34. Andeleeb SS. Public and Private hospitals in Bangladesh: Service quality and pradictors of hospital choce. Health Policy Plan.2000;15(1):95-102.
35. Anderson EA, Zwelling LA. Measuring Service Quality at the University of Texas M.D. Anderson Cancer. International Journal of Health Care Quality Assurance.2006;
9(7): 9-22 .
36. Joseph M, Stone G, Anderson K. Insurance customers assessment of service quality: a critical evaluation. Journal of Small Business
and Enterprise Development.2003;10(1): 81- 92.
37. Mohammadi A, Shoghli AR. Survey on Quality of Primary Health Care’s in Zanjan District Health Centers. Journal of Zanjan
University of Medical
Sciences.2008;16(65):89-100. (In Persian) 38. Mohammadi A, Shoghli A. The gap between
expectations and Perceptions in components of total quality management, in the hospitals of zanjan province. Journal of Zanjan
University of Medical
Sciences.2006;14(54):32-39. (In Persian) 39. Carydis A, Komboli M. Expectation and
Perception of Greek Patients Regarding the Quality of Dental Health Care. International Journal of Quality in Health Care.2001;13(1):409-416.
