ﻪﻠﺠﻣ مﻮﻠﻋ يزار ﻲﻜﺷﺰﭘ هرود
20
، هرﺎﻤﺷ 110 دادﺮﻣ ،
http://rjms.tums.ac.ir 1392
ﻲﺸﻫوﮋﭘ ﻪﻟﺎﻘﻣ
ﻪﻣﺪﻘﻣ رد نﺎﻃﺮـﺳ ﻲـﻠﻣ تﺎـﻋﻼﻃا ﺰـﻛﺮﻣ رﺎﻣآ سﺎﺳا ﺮﺑ
ﺎﻜﻳﺮﻣآ NCBD) ( ﻦﻴﺑ رد 11 عاﻮـﻧا زا عﻮﻧ نﺎﻃﺮـﺳ
هﺪــﺷ ﻲــﺳرﺮﺑ لﺎــﺳ ي ﻪﻠــﺻﺎﻓ رد
يﺎــﻫ 1994 ﺎــﺗ
1998 ﻲﭘاﺮﺗﻮـﻤﻛ نﺎـﻣرد ﺖﺤﺗ ﻪﻛ يداﺮﻓا ﺖﻴﻌﻤﺟ
ﺪﻧا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ 21.5
% ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد ﺶﻳاﺰﻓا )
1 .(
ﺖـﺳا طﺎـﺨﻣ بﺎـﻬﺘﻟا و ﻢـﺧز ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ
) 2 ( ﻪـﻛ
ﻞﻴﺧد نآ دﺎﺠﻳا رد ﻢﻴﻘﺘﺴﻣ ﺮﻴﻏ ﻞﻜﺷ ﻪﺑ ﻲﻨﭘوﺮﺗﻮﻧ دﺎـﺠﻳا ﻲﭘاﺮﺗﻮـﻤﻛ ﺖـﺤﺗ نارﺎـﻤﻴﺑ ﺐـﻠﻏا رد و ﺖﺳا ﻲﻣ دﻮﺷ ) 3 ( ﻲﻣ و ار شراﻮـﮔ هﺎﮕﺘﺳد ﺮﺳﺎﺗﺮﺳ ﺪﻧاﻮﺗ
ﺪﻨﻛ ﺮﻴﮔرد )
4 .(
دوﺪﺣ 40 ﺖﺤﺗ ﻪﻛ ﻲﻧارﺎﻤﻴﺑ ﺪﺻرد
ﻲـﻣ راﺮﻗ ﻲﭘاﺮﺗﻮﻤﻛ نﺎﻣرد ﺖـﻳزﻮﻛﻮﻣ رﺎـﭼد ﺪـﻧﺮﻴﮔ
ﻲﻧاﺪﻴﻣ ﻦﺴﺤﻣ ﺮﺘﻛد :
رﺎﻳدﺎﺘﺳا ﻲﻧﻮﻔﻋ ﺺﺼﺨﺘﻣ و يرﺎﻤﻴﺑ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﺰﻛﺮﻣ ،
،نﺎﻬﻔﺻا ،نﺎﻬﻔﺻا ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ،يﺮﻴﺴﻣﺮﮔ و ﻲﻧﻮﻔﻋ يﺎﻫ ناﺮﻳا
.
* ﻦﻴﻣا ﺪﻤﺤﻣ : هﺪﻜﺸﻧاد ،ﻲﻜﺷﺰﭘ يﻮﺠﺸﻧاد ناﺮﻳا ،نﺎﻬﻔﺻا ،نﺎﻬﻔﺻا ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﻲﻜﺷﺰﭘ ي
*) ﻮﺌﺴﻣ هﺪﻨﺴﻳﻮﻧ ل
شورﻮﺧ ﻦﻳزﺮﻓ ﺮﺘﻛد رﺎﻴﺸﻧاد:
ﺺﺼﺨﺘﻣ و ﻲﻧﻮﻔﻋ ﺖﻧﻮﻔﻋ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﺰﻛﺮﻣ ، مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﻲﻧﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ يﺎﻫ
ناﺮﻳا ،نﺎﻬﻔﺻا ،نﺎﻬﻔﺻا ﻲﻜﺷﺰﭘ [email protected] .
نﺎﮔداز جﺮﻓ ﺎﺒﻳز ﺮﺘﻛد :
رﺎﻴﺸﻧاد ﺺﺼﺨﺘﻣ و ،نﺎﻬﻔﺻا ،نﺎﻬﻔﺻا ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﻲﻜﺷﺰﭘ هوﺮﮔ ،ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﻲﻜﺷﺰﭘ ناﺮﻳا
ﻦﻴﻴﻌﺗ ﻪﺟرد
تراﺮﺣ رد
نارﺎﻤﻴﺑ ﻼﺘﺒﻣ
ﻪﺑ نﺎﻃﺮﺳ :
ﺎﻳآ دﻮﺟو ﻲﻧﺎﻫد ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ ﺶﻘﻧ
شوﺪﺨﻣ ﻲﮔﺪﻨﻨﻛ
؟دراد
هﺪﻴﻜﭼ
ﻪﻨﻴﻣز و : فﺪﻫ 40 % ﺎﺗ 100
% ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ نارﺎﻤﻴﺑ ﺪﺻرد نﺎﻃﺮﺳ
ﺪﻧﻮﺷ ﻲﻧﺎﻫد ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ رﺎﭼد ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ ﻲﭘاﺮﺗﻮﻤﻛ نﺎﻣرد ﺖﺤﺗ .
ياﺮﺑ نﺪﺑ يﺎﻣد يﺮﻴﮔ هزاﺪﻧا
ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ نارﺎﻤﻴﺑ رد ﺐﺗ ﺺﻴﺨﺸﺗ نﺎﻃﺮﺳ
نارﺎﻤﻴﺑ رد ﺐﺗ ﺺﻴﺨﺸﺗ اﺮﻳز ﺖﺳا ﺖﻴﻤﻫا ﺎﺑ رﺎﻴﺴﺑ ﻲﻧﺎﻃﺮﺳ
ﻲﻨﭘوﺮﺗﻮﻧ ﻪﺑ نﺎﻳﻼﺘﺒﻣ صﻮﺼﺧ ﻪﺑ
، عوﺮﺷ يﺎﻨﻌﻣ ﻪﺑ
ﻲﻣ نﺎﻣرد ﺮﻴﺴﻣ رد ﺮﻴﻴﻐﺗ و ﻚﻴﺗﻮﻴﺑ ﻲﺘﻧآ ﺪﺷﺎﺑ
. ﻳا ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ و ﺖﺳا ﻲﻧﺎﻫد شور ﺰﻴﻧ نﺪﺑ يﺎﻣد يﺮﻴﮔ هزاﺪﻧا رد لاوﺪﺘﻣ شور ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﻟﺎﺣ رد ﻦ
ﺪﻨﻛ دﺎﺠﻳا لﻼﺘﺧا ﻲﻧﺎﻫد شور ﻪﺑ هﺪﺷ يﺮﻴﮔ هزاﺪﻧا يﺎﻣد رد ﺪﻧاﻮﺘﺑ ﻲﻧﺎﻫد .
رد ﻲﻧﺎﻫد ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ دﻮﺟو يﻻﺎﺑ لﺎﻤﺘﺣا و ﺐﺗ ﺢﻴﺤﺻ ﺺﻴﺨﺸﺗ ﺖﻴﻤﻫا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ
ﺮﺿﺎﺣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ زا فﺪﻫ ؛نارﺎﻤﻴﺑ ﻦﻳا ﻲﻧﺎﻫد ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ شور ﻪﺑ نﺪﺑ تراﺮﺣ ﻪﺟرد يا ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﻲﺳرﺮﺑ
، ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ نارﺎﻤﻴﺑ رد ﻚﻴﻧﺎﭙﻤﻴﺗ و يرﻼﻳﺰﮔآ نﺎﻃﺮﺳ
ﻲﭘاﺮﺗﻮﻤﻛ نﺎﻣرد ﺖﺤﺗ
، اﺪﻬﺸﻟا ﺪﻴﺳ تﺮﻀﺣ نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ رد ﻲﻧﺎﻫد ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ نوﺪﺑ و ﺎﺑ )
ع ( لﺎﺳ رد نﺎﻬﻔﺻا 90
- 1389 ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ
.
شور رﺎﻛ : ﻲﻌﻄﻘﻣ عﻮﻧ زا ﺮﻈﻧ درﻮﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ cross sectional)
( ﻲﻣ لﺎﺳ رد ﻪﻛ ﺪﺷﺎﺑ 90
- 1389 ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ نارﺎﻤﻴﺑ يور ﺮﺑ و نﺎﻃﺮﺳ
ﻲﭘاﺮﺗﻮﻤﻛ نﺎﻣرد ﺖﺤﺗ
،
اﺪﻬﺸﻟا ﺪﻴﺳ تﺮﻀﺣ نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ رد يﺮﺘﺴﺑ ﻲﻧﺎﻫد ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ نوﺪﺑ و ﺎﺑ )
ع ( ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا نﺎﻬﻔﺻا .
ﺪـﺷ مﺎﺠﻧا نﺎﺳآ ﻲﻓدﺎﺼﺗ ﺮﻴﻏ شور ﻪﺑ يﺮﻴﮔ ﻪﻧﻮﻤﻧ .
فاﺮـﺤﻧا
نﺪﺑ يﺎﻣد ﻪﻛ ﻦﻳا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ رﺎﻴﻌﻣ ﻃ
ﻲﻌﻴﺒ 4 /
± 0 8 / 36 داﺮﮔ ﻲﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد
، ﺖﻳﺎﻬﻧ رد ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻢﺠﺣ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ لﻮﻣﺮﻓ سﺎﺳا ﺮﺑ و ﺪﻳدﺮﮔ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ
164 ﺪﻨﺘﺷاد راﺮﻗ نﺎﻣﺰﻤﻫ ﻲﻧﺎﻣرد ﻲﻤﻴﺷ و ﻲﭘاﺮﺗﻮﻳدار ﺎﻳ ﻲﻧﺎﻣرد ﻲﻤﻴﺷ نﺎﻣرد ﺖﺤﺗ ﻪﻛ يﺮﺘﺴﺑ و ﻲﻳﺎﭘﺮﺳ رﺎﻤﻴﺑ
، ﻲﻧﺎﻫد ﺮﻈﻧ زا ﻲﺒﺘﻛ ﻪﻣﺎﻧ ﺖﻳﺎﺿر ﺐﺴﻛ زا ﺪﻌﺑ
و ﺪﻧﺪﺷ ﻪﻨﻳﺎﻌﻣ هوﺮﮔ ود رد ﺎﻫ ﻪﺘﻓﺎﻳ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ
82 ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ ﺎﺑ يﺮﻔﻧ )
ﻒﻟا هوﺮﮔ ( ﻲﻧﺎﻫد ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ نوﺪﺑ و )
ب هوﺮﮔ ( زا نﺪﺑ تراﺮﺣ ﻪﺟرد ﺲﭙﺳ و ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ
نﺎﻫد ﻪﻴﺣﺎﻧ ﻪﺳ
، ﺪﺷ ﺖﺒﺛ و يﺮﻴﮔ هزاﺪﻧا هوﺮﮔ ﺮﻫ رد ﻚﻴﻧﺎﭙﻤﻴﺗ و ﻼﻳﺰﮔآ .
ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺎﻫ : يﺎﻣد ﻲﻧﺎﻫد ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ نارﺎﻤﻴﺑ هوﺮﮔ رد يﺮﻴﮔ هزاﺪﻧا
د هﺪﺷ ر ﺮﻫ ﻪﺳ ﻲﻧﺎﻫد شور
، نوﺪﺑ نارﺎﻤﻴﺑ هوﺮﮔ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻚﻴﻧﺎﭙﻤﻴﺗ و يرﻼﻳﺰﮔآ
دﻮﺑ ﺮﺗﻻﺎﺑ يرادﺎﻨﻌﻣ ﻞﻜﺷ ﻪﺑ ﻲﻧﺎﻫد ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ .
نارﺎﻤﻴﺑ ﻦﻴﺑ رد نﺎﻫد ﻖﻳﺮﻃ زا هﺪﺷ يﺮﻴﮔ هزاﺪﻧا يﺎﻣد يور ﺮﺑ ﻲﻧﺎﻫد ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ ﺮﺛا ﻲﺳرﺮﺑ رد ﻦﻳا ﺮﺑ هوﻼﻋ
ﻒﻟا هوﺮﮔ ﺪﺷ يﺮﻴﮔ هزاﺪﻧا يﺎﻣد ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻲﻧﺎﻫد ﻖﻳﺮﻃ زا ه
) 37.10 داﺮﮔ ﻲﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد (
يرﻼﻳﺰﮔآ ﻖﻳﺮﻃ زا هﺪﺷ يﺮﻴﮔ هزاﺪﻧا يﺎﻣد ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ )
85 / 36
داﺮﮔ ﻲﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد (
ﺖﺷاد يرادﺎﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ و دﻮﺑ ﺮﺗﻻﺎﺑ 25)
/ 0 δ= داﺮﮔ ﻲﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد
، 000 / 0 p = ( ﺖﺳار شﻮﮔ يﺎﻣد ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻪﻛ ﻲﻟﺎﺣ رد )
10 / 37
داﺮﮔ ﻲﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد (
)؛ 0 δ= داﺮﮔ ﻲﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد
، 48 / 0 p = ( ﭗﭼ شﻮﮔ و )
11 / 37 داﺮﮔ ﻲﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد (
)؛ 01 / 0 δ= داﺮﮔ ﻲﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد
، 46 / 0 p = ( هوﺮﮔ نﺎﻤﻫ رد
ﺖﺷاﺪﻧ يرادﺎﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ .
ﻲﻧﺎﻫد يﺎﻣد ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ توﺎﻔﺗ ﺰﻴﻧ ب هوﺮﮔ رد )
68 / 36 داﺮﮔ ﻲﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد (
يرﻼﻳﺰﮔآ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ )
32 / 36 داﺮﮔ ﻲﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد (
)؛ 35 / 0 δ=
ﻲﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد داﺮﮔ
، 000 / 0 p = ( ﺖﺳار شﻮﮔ يﺎﻣد ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﺎﺑ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ رد ﻲﻟو دﻮﺑ رادﺎﻨﻌﻣ )
74 / 36 ﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد ﻲ داﺮﮔ ( )؛ 05 / 0 δ= داﺮﮔ ﻲﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد
، 16 / 0 p = (
ﭗﭼ شﻮﮔ و )
70 / 36 داﺮﮔ ﻲﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد (
)؛ 01 / 0 δ= داﺮﮔ ﻲﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد
، 385 / 0 p = ( دﻮﺒﻧ رادﺎﻨﻌﻣ .
ﻪﺠﻴﺘﻧ يﺮﻴﮔ : ﻲﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ هﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ سﺎﺳا ﺮﺑ ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ نارﺎﻤﻴﺑ رد ﻲﻧﺎﻫد ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ ﺪﺳر
نﺎﻃﺮﺳ ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ﻲﻤﻧ
ﻢﻬﻣ ﻞﻣﺎﻋ ﻚﻳ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ
ددﺮﮔ نﺎﻫد ﻖﻳﺮﻃ زا ﺎﻣد يﺮﻴﮔ هزاﺪﻧا رد لﻼﺘﺧا ﺐﺒﺳ ﺮﮔ شوﺪﺨﻣ .
اﺬﻟ
، تراﺮﺣ ﻪﺟرد سﺎﺳا ﺮﺑ نارﺎﻤﻴﺑ زا هوﺮﮔ ﻦﻳا رد ﺐﺳﺎﻨﻣ نﺎﻣرد عوﺮﺷ دﺎﻬﻨﺸﻴﭘ
هزاﺪﻧا ﻲﻘﻄﻨﻣ ﺰﻴﻧ نﺎﻫد ﻖﻳﺮﻃ زا هﺪﺷ يﺮﻴﮔ ﺪﺳر ﻲﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ
.
ﻠﻛ ﻴ هژاوﺪ ﺎﻫ : ،نﺪﺑ تراﺮﺣ ﻪﺟرد نﺎﻃﺮﺳ
ﻲﻧﺎﻫد ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ ،ﻲﭘاﺮﺗﻮﻤﻛ ، .
ﺖﻓﺎﻳرد ﺦﻳرﺎﺗ :
20 / 8 / 91
شﺮﻳﺬﭘ ﺦﻳرﺎﺗ :
26 / 9 / 91
ﺮﺘﻛد ﻲﻧاﺪﻴﻣ ﻦﺴﺤﻣ
نارﺎﻜﻤﻫ و 56
ﻲﻣ ﻲﻧﺎﻫد ﺮـﻳز نﺎـﻛدﻮﻛ رد دﺪﻋ ﻦﻳا ﻪﻛ ﺪﻧﻮﺷ
12
ﻪﺑ لﺎﺳ 90 ﻲﻣ ﺪﺻرد ﺪﺳر
) 5 .(
ﺖـﺤﺗ ﻪـﺿرﺎﻋ ﻦﻳا
و ﻲﭘاﺮﺗﻮــﻳدار ﺎــﺑ ﻲﻧﺎــﻣﺰﻤﻫ ﺪــﻨﻧﺎﻣ ﻒــﻠﺘﺨﻣ ﻞــﻣاﻮﻋ
ﻲـﻣ وراد عﻮـﻧ و نﺎﺑﺰﻴﻣ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ﺎـﺗ ﺪـﻧاﻮﺗ
100 ﺑ ﺪﺻرد ﺪﻨﻛ رﺎﺘﻓﺮﮔ ار نارﺎﻤﻴ )
6 .(
دﺎـﺠﻳا ﺎـﺑ نﺎـﺑﺰﻴﻣ ﻲﻋﺎﻓد ﺪﺳ ﺖﺴﻜﺷ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻲـﻣ هدز ﻦﻴﻤﺨﺗ ﻲﻧﺎﻫد يﺎﻫ ﻢﺧز رﻮـﻠﻓ ﻪـﻛ دﻮـﺷ
نﺎﻫد لﻮﺌﺴﻣ 25 ﺎﺗ 50 ﺎـﻫ ﻲﻤـﺳ ﻲﺘﭙﺳ زا ﺪﺻرد
ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ نارﺎﻤﻴﺑ رد نﺎﻃﺮﺳ
ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻨﭘوﺮﺗﻮﻧ و )
7 .(
تﺪـﺷ ،ﻲﻧﺎـﻬﺟ ﺖﺷاﺪﻬﺑ نﺎﻣزﺎﺳ شور سﺎﺳا ﺮﺑ ﺮﻳز ترﻮﺻ ﻪﺑ ﻲﻧﺎﻫد ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ ﻲﻣ ﺺﺨﺸﻣ
ددﺮﮔ :
ﻪﺒﺗر 0 - ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ نوﺪﺑ .
ﻪﺒﺗر 1 - ﻢﺧز درد نوﺪﺑ يﺎﻫ
، ﺖﻴﺳﺎﺴﺣ ﺎﻳ ﻢﺘﻳرا
ﺮﺼﺘﺨﻣ .
ﻪﺒﺗر 2 - طﺮـﺷ ﻪـﺑ كﺎـﻧدرد ﻢﺘـﻳرا ﺎﻳ ﻢﺧز دﻮﺟو
ﺪﺷﺎﺒﻧ رﺎﻤﻴﺑ ندرﻮﺧ اﺬﻏ ﻊﻧﺎﻣ ﻪﻜﻧآ .
ﻪﺒﺗر 3 - ﻢﺧز ندرﻮـﺧ زا ﻊﻧﺎـﻣ ﻪـﻛ ﻲﻗﻼﺘﻣ يﺎﻫ
دﻮﺷ رﺎﻤﻴﺑ رد ﺪﻣﺎﺟ يﺎﻫ اﺬﻏ .
ﻪﺒﺗر 4 - ﻼﻋ ﺋ ﻪﻛ رﺎﻤﻴﺑ رد ﺪﻳﺪﺷ ﻢ ﻲﻤﻧ
اﺬـﻏ ﺪﻧاﻮﺗ
درﻮﺨﺑ ) 2 .(
ﻲﻣ ﺪﻳﺪﺷ ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ ﺎـﻳ و ﺖـﻗﻮﻣ ﻊﻄﻗ ﺚﻋﺎﺑ ﺪﻧاﻮﺗ
ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ نارﺎﻤﻴﺑ رد نﺎﻣرد ﻞﻣﺎﻛ نﺎﻃﺮﺳ
ددﺮﮔ ) 8 .(
ﻲﻨﭘوﺮﺗﻮــﻧ ﺎــﺑ نارﺎــﻤﻴﺑ رد
، رد ﻲﻜﭼﻮــﻛ يﺎــﻄﺧ
هزاﺪﻧا
ﻲـﻣ ﺚـﻋﺎﺑ نﺪـﺑ يﺎﻣد يﺮﻴﮔ ﻦـﻳا ﻪـﻛ دﻮـﺷ
نﺎﻣرد ﺖﺤﺗ نارﺎﻤﻴﺑ ﻲﻨﭘوﺮﺗﻮـﻧ و ﺐـﺗ ﺪﻳﺪـﺷ يﺎﻫ
ﺪـﻧﺮﻴﮕﺑ راﺮﻗ )
9 .(
هوﻼـﻋ ﻲﻨﭘوﺮﺗﻮـﻧ و ﺐـﺗ ﻦـﻳا ﺮـﺑ
ًﻻﻮﻤﻌﻣ نﺎﻣرد رد ﺮﻴﺧﺎﺗ ﺚﻋﺎﺑ نﺎﻃﺮﺳ
زود ﺶﻫﺎﻛ و
ﻲـﻣ ﻲﭘاﺮﺗﻮﻤﻛ و يرﺎـﻤﻴﺑ يور لﺮـﺘﻨﻛ ﻪـﻛ ددﺮـﮔ
ﻲﻣ راﺮﻗ ﺮﻴﺛﺎﺗ ﺖﺤﺗ ار رﺎﻤﻴﺑ تﺎﻴﺣ ﺪﻫد
) 10 .(
يﺎﻣد ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻲﻌﻴﺒﻃ
ﻎﻟﺎﺑ ﻢﻟﺎﺳ داﺮﻓا رد ﻲﻧﺎﻫد
4 / ±0 8 / 36 داﺮﮔ ﻲﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد ﺖﺳا
) 11 .(
ﺶﻳاﺰـﻓا
زا جرﺎﺧ نﺪﺑ تراﺮﺣ ﻪﺟرد ﺐﺗ ﻲﻌﻴﺒﻃ ي هدوﺪﺤﻣ
ﻲﻣ ﻲﻘﻠﺗ دﻮﺷ
) 12 .(
ﻲﻨﭘوﺮﺗﻮـﻧ ﺎـﺑ نارﺎـﻤﻴﺑ رد ﺐـﺗ
يوﺎــﺴﻣ ﺎــﻳ ﺮﺗﻻﺎــﺑ يﺎــﻣد ﺎــﺑ ﺮــﺑاﺮﺑ 3
/ 38 ﻪــﺟرد
ﻲﺘﻧﺎﺳ داﺮﮔ ) 3 /
≥38 ( نﺪﻧﺎﻣ ﻲﻗﺎﺑ ﺎﻳ ﻪﺒﺗﺮﻣ ﻚﻳ ياﺮﺑ
يﺎــﻣد رد ﺖﻋﺎــﺳ ﻚــﻳ ﻞﻗاﺪــﺣ ياﺮــﺑ 38
ﻪــﺟرد
ﻲﺘﻧﺎﺳ ﺎﻳ داﺮﮔ ﺮﺗﻻﺎـﺑ )
≥38 ( ﺖـﺳا ﻲﻧﺎـﻫد شور رد
) 9 .(
ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻲﺷور ﻦﺘﻓﺎﻳ ﺖﻬﺟ رد يدﺪﻌﺘﻣ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ نﺪـﺑ يﺰـﻛﺮﻣ يﺎـﻣد يﺮـﻴﮔ هزاﺪـﻧا ياﺮـﺑ ﻖﻴﻗد و ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ ترﻮﺻ
) 13 .(
ﻖـﻳﺮﻃ زا ﺎﻣد ﻦﻳﺮﺗ ﻖﻴﻗد
ﺎـﻳ ﺪـﻳرو رد ﻲﻳﺎﻣد يﺎﻫ هﺪﻧﺮﻴﮔ ﻢﻴﻘﺘﺴﻣ نداد راﺮﻗ نﺎﻳﺮﺷ ﻪـﺑ ﻪـﻛ ﺪـﻳآ ﻲﻣ ﺖﺳد ﻪﺑ نﺪﺑ يﺰﻛﺮﻣ يﺎﻫ
ﻲـﻤﻧ هدﺎﻔﺘـﺳا يدﺎﻋ ﺖﻟﺎﺣ رد ندﻮﺑ ﻲﻤﺟﺎﻬﺗ ﺖﻠﻋ دﻮﺷ ) 14 .(
هزاﺪـﻧا شور ﻦﻳﺮـﺗ لاوﺪـﺘﻣ لﺎﺣ ﻦﻳا ﺎﺑ
ﺖﺳا ﻲﻧﺎﻫد شور نﺪﺑ يﺎﻣد يﺮﻴﮔ )
15 (
ﻲـﻣ ﻪـﻛ
نﺪﻴـﺸﻛ رﺎﮕﻴـﺳ ﺪـﻨﻧﺎﻣ ﻲﻠﻣاﻮـﻋ ﺮﻴﺛﺎـﺗ ﺖﺤﺗ ﺪﻧاﻮﺗ ،
نﺪــﻳﻮﺟ و مﺮــﮔ ﺎــﻳ دﺮــﺳ يﺎــﻫ ﻲﻧﺪﻴــﺷﻮﻧ فﺮــﺼﻣ دﻮﺷ ﺎﻄﺧ رﺎﭼد ﺲﻣادآ )
13 .(
ﺪـﺷ ﻪﺘﻔﮔ ﻪﻛ ﻪﻧﻮﮔ نﺎﻤﻫ هزاﺪـﻧا يﺎـﻣد يور ﺮـﺑ
ﺴﻫ راﺬﮔ ﺮﺛا ﻲﻔﻠﺘﺨﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ﻲﻧﺎﻫد هﺪﺷ يﺮﻴﮔ ﺪﻨﺘ
.
ي ﻪـﻨﻴﻣز رد يا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ نﻮﻨﻛﺎﺗ تﻻﺎﻘﻣ ﻲﺳرﺮﺑ رد هزاﺪـﻧا يﺎـﻣد يور ﺮﺑ ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ زا ﻲﺷﺎﻧ بﺎﻬﺘﻟا ﺮﺛا
ﺖـﺳا هﺪـﺸﻧ مﺎـﺠﻧا ناﺮـﻳا رد ﻲﻧﺎـﻫد هﺪـﺷ يﺮﻴﮔ .
يﻻﺎــﺑ عﻮﻴــﺷ و ﺐــﺗ ﺢﻴﺤــﺻ ﺺﻴﺨــﺸﺗ ﺖــﻴﻤﻫا ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ نارﺎﻤﻴﺑ رد ﻲﻧﺎﻫد ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ نﺎﻃﺮﺳ
ﺖﺤﺗ
د ﺢﻴـﺿﻮﺗ ﻻﺎﺑ رد ﻲﭘاﺮﺗﻮﻳدار ﺎﻳ ﻲﭘاﺮﺗﻮﻤﻛ نﺎﻣرد هدا
ﺪﺷ . ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ رد ي
ﺮـﺛا ﻲـﺳرﺮﺑ لﺎـﺒﻧد ﻪـﺑ ﺮـﺿﺎﺣ
زا هﺪﺷ يﺮﻴﮔ هزاﺪﻧا يﺎﻣد يور ﺮﺑ ﻲﻧﺎﻫد ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ
لﻼﺘـﺧا دﺎـﺠﻳا ترﻮـﺻ رد ﺎـﺗ ﻢﻴﺘﺴﻫ نﺎﻫد ﻖﻳﺮﻃ نآ ياﺮــﺑ نارﺎــﻤﻴﺑ هوﺮــﮔ ﻦــﻳا رد ﻲﻨﻳﺰﮕﻳﺎــﺟ شور ددﺮﮔ ﻲﻓﺮﻌﻣ .
ﺺﻴﺨـﺸﺗ ﺎﺑ ناﻮﺘﺑ ﺪﻳﺎﺷ ﻖﻳﺮﻃ ﻦﻳا ﻪﺑ
فﺮــﺼﻣ زا يﺮﻴﮔﻮــﻠﺟ رد نﺪــﺑ يﺎــﻣد ﺢﻴﺤــﺻ ﻲﺘﻧآ ﻪـﺑ ﺮـﺠﻨﻣ ﺪـﻧاﻮﺗ ﻲـﻣ ﻪـﻛ درﻮـﻣ ﻲـﺑ ﻚـﻴﺗﻮﻴﺑ
ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﻲﻧﺎـﻣرد يﺎـﻫ ﻪـﻨﻳﺰﻫ فﺮﺻ و ﻲﻳوراد يﺎﻫ
ددﺮﮔ
، دﻮﺑ ﺮﺛﻮﻣ .
شور رﺎﻛ
ﻲـﻌﻄﻘﻣ ترﻮـﺻ ﻪـﺑ ﺮﻈﻧ درﻮﻣ ي ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ cross)
sectional (
يﺮﺘــﺴﺑ و ﻲﻳﺎﭘﺮــﺳ نارﺎــﻤﻴﺑ يور ﺮــﺑ
اﺪﻬــﺸﻟا ﺪﻴــﺳ نﺎﺘــﺳرﺎﻤﻴﺑ ﻪــﺑ هﺪــﻨﻨﻛ ﻪــﻌﺟاﺮﻣ ي
لﺎﺳ رد نﺎﻬﻔﺻا 90
- 1389 زا يا ﻪـﻧﻮﻤﻧ ناﻮـﻨﻋ ﻪﺑ
نارﺎﻤﻴﺑ ﻪﻴﻠﻛ فﺪﻫ ي ﻪﻌﻣﺎﺟ ﻲﻧﺎﻃﺮﺳ
نﺎﻣرد ﺖﺤﺗ
ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا ﻲﭘاﺮﺗﻮﻤﻛ .
نﺎـﺳآ ﻲﻓدﺎـﺼﺗ ﺮﻴﻏ ترﻮﺻ ﻪﺑ يﺮﻴﮔ ﻪﻧﻮﻤﻧ شور ﺪﺷ مﺎﺠﻧا .
و ﺖـﻧﻮﻔﻋ ﻪﻨﻴﻣز رد ﺐﺗ ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ نارﺎﻤﻴﺑ
ﺎــﻳ نﺎﻃﺮــﺳ ﺪﻧﺪــﺸﻧ دراو ﻪــﻌﻟﺎﻄﻣ رد
Not Met) .(
يﺎﻣد ﻲﻌﻴﺒﻃ نﺪﺑ 4 / ±0 8 / 36 داﺮـﮔ ﻲﺘﻧﺎـﺳ ﻪـﺟرد
ﻧ رد ﻪـﺑ ﻪـﺟﻮﺗ ﺎـﺑ رﺎـﻴﻌﻣ فاﺮـﺤﻧا و ﺪـﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈ
يﺎــﻣد ي ﻪــﻨﻴﻤﻛ و ﻪﻨﻴــﺸﻴﺑ ﻲــﻌﻴﺒﻃ
نﺪــﺑ ياﺮــﺑ
ﻼﺘﺒﻣ نارﺎﻤﻴﺑ رد تراﺮﺣ ﻪﺟرد ﻦﻴﻴﻌﺗ 57 ...
ﺪﻳدﺮﮔ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ .
زا ﺪـﻌﺑ و دورو يﺎـﻫرﺎﻴﻌﻣ سﺎﺳا ﺮﺑ
،رﺎـﻴﻌﻣ فاﺮـﺤﻧا يور زا ﻪـﻧﻮﻤﻧ ﻢﺠﺣ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ 164
رﺎــﻤﻴﺑ ﻲﻧﺎﻃﺮــﺳ ﻲﭘاﺮﺗﻮــﻤﻛ ﺎــﺑ نﺎــﻣرد ﺖــﺤﺗ ﻪــﻛ
،
ﻢـﻫ ﻲﭘاﺮﺗﻮـﻳدار و ﻲﭘاﺮﺗﻮﻤﻛ ﺎﻳ و ﻲﭘاﺮﺗﻮﻳدار نﺎـﻣز
زا ﺪﻧدﻮﺑ رد و ﺪﻧﺪـﺷ ﻲـﺳرﺮﺑ ﻲﻧﺎـﻫد ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ ﺮﻈﻧ
هوﺮﮔ ود 82
ﻲﻧﺎﻫد ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ ﺎﺑ هﺮﻔﻧ )
ﻒـﻟا هوﺮﮔ (
و
ﻲﻧﺎﻫد ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ نوﺪﺑ )
ب هوﺮﮔ ( ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ .
شور ﻪـﺳ ﻪـﺑ نﺪـﺑ يﺎـﻣد ﺎـﻫ هوﺮﮔ زا ﻚﻳﺮﻫ رد ﻪﻨﻳﺎﻌﻣ ﻪﺴﻠﺟ ﻚﻳ رد ﻚﻴﻧﺎﭙﻤﻴﺗ و يرﻼﻳﺰﮔآ ،ﻲﻧﺎﻫد
ﺪﺷ يﺮﻴﮔ هزاﺪﻧا .
هزاﺪﻧا ﺖﻬﺟ و ﻲﻧﺎﻫد يﺎﻣد يﺮﻴﮔ
هدﺎﻔﺘـﺳا يا ﻪﺸﻴﺷ يا هﻮﻴﺟ ﺞﻨﺳ ﺐﺗ زا يرﻼﻳﺰﮔآ ﺪﻳدﺮﮔ . زا ﺪـﻌﺑ يرﻼﻳﺰـﮔآ يﺎـﻣد و ﻲﻧﺎـﻫد يﺎﻣد 5
ﺪﻧﺪﺷ هﺪﻧاﻮﺧ ﻪﻘﻴﻗد .
ﺖـﺳار شﻮﮔ ﻚﻴﻧﺎﭙﻤﻴﺗ يﺎﻣد
لﺪﻣ لﺎﺘﻴﺠﻳد ﻲﺷﻮﮔ ﺞﻨﺳ ﺐﺗ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﭗﭼ و BRAUN Thermo Scan IRT1020 ﻖــﺒﻃ و
ـﻴﮔ هزاﺪﻧا هﺪﻧزﺎﺳ ﺖﻛﺮﺷ يﺎﻤﻨﻫار رﻮﺘﺳد ﺪـﺷ يﺮ
.
رد ﻪـﻤﻫ رد يﺮـﻴﮔ هزاﺪﻧا نﺎﻣز ،ﺎﻫ شور زا ﻚﻳ ﺮﻫ
رﺎﻤﻴﺑ ﻪﻤﻫ و دﻮﺑ نﺎﺴﻜﻳ نارﺎﻤﻴﺑ ﺗ نا
ﻂﺳﻮ ﺮـﻔﻧ ﻚـﻳ
ﺪﻧﺪﺷ ﻲﺳرﺮﺑ و ﻪﻨﻳﺎﻌﻣ .
ﻪـﺑ رﺎـﻤﻴﺑ ﺮـﻫ ياﺮـﺑ هﺪـﺷ يﺮـﻴﮔ هزاﺪﻧا يﺎﻫﺎﻣد ،ﻦــﺳ ﻞﻣﺎــﺷ تﺎــﻋﻼﻃا و تﺎــﺼﺨﺸﻣ ﺮﻳﺎــﺳ هاﺮــﻤﻫ
عﻮﻧ ،ﺲﻨﺟ نﺎﻃﺮﺳ
ﻞﺤﻣ ، نﺎﻃﺮﺳ ،ﻞﻴﻓوﺮﺗﻮﻧ داﺪﻌﺗ ،
ﺷ ﺮﻈﻧ زا نﺎﻣرد ﺖﻴﻌﺿو ﻲﭘاﺮﺗﻮـﻳدار ﺎﻳ ﻲﻧﺎﻣرد ﻲﻤﻴ
ﻢـﻫ ﻲﭘاﺮﺗ ﻮﻳدار و ﻲﻧﺎﻣرد ﻲﻤﻴﺷ ﺎﻳ داﺪـﻌﺗ و نﺎـﻣز
رد ﻲﻧﺎـﻣرد ﻲﻤﻴـﺷ ﻢـﻳژر و ﻲﻧﺎـﻣرد ﻲﻤﻴﺷ تﺎﻌﻓد
ﺪـﻧدﻮﺑ هﺪـﺷ ﻲﻧﺎﻣرد ﻲﻤﻴﺷ نارﺎﻤﻴﺑ ﻪﻛ ﻲﺗرﻮﺻ
، رد
ﺪﻳدﺮﮔ ﺖﺒﺛ ﺖﺴﻴﻟ ﻚﭼ .
ﻪـﻛ ﻲـﻫوﺮﮔ ﻦﻳا ﺮﺑ هوﻼﻋ
ﺖــﻳزﻮﻛﻮﻣ يراد تﺪــﺷ ﺮــﻈﻧ زا ﺪــﻧدﻮﺑ ﻲﻧﺎــﻫد
ﻪـﺒﺗر سﺎـﺳا ﺮـﺑ ﻲﻧﺎـﻫد ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ نﺎﻣزﺎـﺳ يﺪـﻨﺑ
ﺪﻧﺪﺷ ﺺﺨﺸﻣ ﻲﻧﺎﻬﺟ ﺖﺷاﺪﻬﺑ .
نﻮــﻣزآ ﺐﻳﺮــﺿ ﻞﻣﺎــﺷ ﻪــﻌﻟﺎﻄﻣ يرﺎــﻣآ يﺎــﻫ
،نﻮﺳﺮﻴﭘ ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ Chi-Square Tests
T ، ﺖـﺴﺗ
و ﻞﻘﺘﺴﻣ Paired T-Test
دﻮﺑ . هدﺎﻔﺘـﺳا ﺎـﺑ ﺎﻫ هداد
راﺰــﻓا مﺮــﻧ زا SPSS Software Version 19
(SPSS® Inc.) ﻪـﺴﻳﺎﻘﻣ ب و ﻒﻟا هوﺮﮔ ود ﻦﻴﺑ رد
ﺪﻧﺪﺷ ﻞﻴﻠﺤﺗ و .
ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺎﻫ
ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ ﺎﺑ يﺎﻫ هوﺮﮔ زا ﻚﻳ ﺮﻫ رد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا رد ﻲﻧﺎـﻫد ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ نوﺪﺑ و ﻲﻧﺎﻫد 82
راﺮـﻗ رﺎـﻤﻴﺑ ﺮـﻔﻧ لوﺪـﺟ رد ﻚﻴﻜﻔﺗ ﻪﺑ هوﺮﮔ ﺮﻫ تﺎﺼﺨﺸﻣ ﻪﻛ ﺪﻨﺘﺷاد
1 ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ .
ي هﺪـﺷ يﺮـﻴﮔ هزاﺪﻧا يﺎﻣد زا هﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ ﺞﻳﺎﺘﻧ هوﺮﮔ زا ﻚﻳﺮﻫ رد و شور ﻚﻴﻜﻔﺗ ﻪﺑ نارﺎﻤﻴﺑ نﺪﺑ يﺎﻫ
لوﺪــﺟ رد ب و ﻒــﻟا 2
ﺖــﺳا هﺪــﺷ هداد ﺶﻳﺎــﻤﻧ .
رد ﻲﻧﺎـﻫد ﻖـﻳﺮﻃ زا هﺪﺷ يﺮﻴﮔ هزاﺪﻧا يﺎﻣد ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻒــﻟا هوﺮــﮔ نارﺎــﻤﻴﺑ 42
/ 0
داﺮــﮔ ﻲﺘﻧﺎــﺳ ﻪــﺟرد
) 001 / 0 p= ( ﻒـﻟا هوﺮﮔ رد يرﻼﻳﺰﮔآ يﺎﻣد ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ و
0.52 داﺮﮔ ﻲﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد )
001 / 0 p= ( هوﺮـﮔ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ
دﻮﺑ ﺮﺘﺸﻴﺑ ب .
ﺪـﺷ يﺮـﻴﮔ هزاﺪـﻧا يﺎﻣد ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻪـﺑ ه
رد ﺰـﻴﻧ ﭗـﭼ شﻮﮔ و ﺖﺳار شﻮﮔ زا ﻚﻴﻧﺎﭙﻤﻴﺗ شور ﺐــﻴﺗﺮﺗ ﻪــﺑ ﻒــﻟا هوﺮــﮔ 0.36
داﺮــﮔ ﻲﺘﻧﺎــﺳ ﻪــﺟرد
) 007 / 0 p= ( و 41 / 0
داﺮـﮔ ﻲﺘﻧﺎـﺳ ﻪﺟرد )
001 / 0 p= (
رد سﺎـﺳا ﻦـﻳا ﺮـﺑ ﻪـﻛ دﻮﺑ ب هوﺮﮔ زا ﺮﺗﻻﺎﺑ ﻪـﻤﻫ
ي
شور ﺖﺷاد دﻮﺟو رادﺎﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا ﺎﻫ .
يﺮﻴﮔ هزاﺪﻧا يﺎﻣد يور ﺮﺑ ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ ﺮﺛا ﻲﺳرﺮﺑ رد يﺎـﻣد فﻼﺘـﺧا هوﺮـﮔ ﺮـﻫ رد نﺎـﻫد ﻖـﻳﺮﻃ زا هﺪﺷ ﺪـﺷ ﻪـﺴﻳﺎﻘﻣ هوﺮﮔ نﺎﻤﻫ رد ﺎﻫ شور ﺮﻳﺎﺳ ﺎﺑ ﻲﻧﺎﻫد لوﺪﺟ رد نآ تﺎﻋﻼﻃا ﻪﻛ 3
ﺖـﺳا دﻮﺟﻮﻣ .
ﻦـﻳا ﺮـﺑ
يﺎـﻣد ﻦﻴﮕﻧﺎـﻴﻣ ﻒـﻟا هوﺮـﮔ نارﺎـﻤﻴﺑ ﻦﻴﺑ رد سﺎﺳا ﻪــﺑ ﺖﺒــﺴﻧ ﻲﻧﺎــﻫد ﻖــﻳﺮﻃ زا هﺪــﺷ يﺮــﻴﮔ هزاﺪــﻧا ﻼﻳﺰـﮔآ ير 25 / 0
داﺮـﮔ ﻲﺘﻧﺎـﺳ ﻪـﺟرد و دﻮـﺑ ﺮﺗﻻﺎـﺑ
ﺖﺷاد دﻮﺟو ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ شور ود ﻦﻴﺑ يرادﺎﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ ) 000 / 0 p= (
، ي هﺪﺷ يﺮﻴﮔ هزاﺪﻧا يﺎﻣد ﻪﻛ ﻲﻟﺎﺣ رد
ﺖـﺳار شﻮﮔ يﺎﻣد ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻲﻧﺎﻫد )
0 δ=
،داﺮﮔ ﻲﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد 48
/ 0 p = ( ﭗﭼ شﻮﮔ و 01)
/ 0 δ=
،داﺮﮔ ﻲﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد 46
/ 0 p = ( توﺎﻔﺗ هوﺮﮔ نﺎﻤﻫ رد
ﺖﺷاﺪﻧ يراد ﺎﻨﻌﻣ .
ﻪـﺑ ﺖﺒـﺴﻧ ﻲﻧﺎـﻫد يﺎـﻣد ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﺰﻴﻧ ب هوﺮﮔ رد فﻼﺘـﺧا ﺎـﺑ هوﺮـﮔ نﺎـﻤﻫ رد يرﻼﻳﺰﮔآ 0.35
ﻪـﺟرد
داﺮـﮔ ﻲﺘﻧﺎـﺳ ﺖـﺷاد يرادﺎـﻨﻌﻣ توﺎـﻔﺗ
) 000 / 0 p= (.
ﺎـﺑ ﻪـﺴﻳﺎﻘﻣ رد ﺰﻴﻧ هوﺮﮔ ﻦﻳا رد ﻲﻧﺎﻫد يﺎﻣد ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ
ﺖــﺳار شﻮــﮔ يﺎــﻣد ﻦﻴﮕﻧﺎــﻴﻣ 05)
/ 0 δ= ﻪــﺟرد
ﻲﺘﻧﺎﺳ ،داﺮﮔ 16 / 0 p = ( ﭗـﭼ شﻮﮔ و 01)
/ 0 δ= ﻪـﺟرد
ﻲﺘﻧﺎﺳ ،داﺮﮔ 385 / 0 p = ( رادﺎﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ ي
ﺖﺷاﺪﻧ .
و ﺪـﻧدﻮﺑ ﻒـﻟا هوﺮـﮔ رد ﻪـﻛ ﻲﻧارﺎـﻤﻴﺑ ﻦﻳا ﺮﺑ هوﻼﻋ ﻪﺟرد زا ﺮﺘـﺸﻴﺑ ﺖـﻳزﻮﻛﻮﻣ ي 2
ﺮـﻈﻧ زا ﺰـﻴﻧ ﺪﻨﺘـﺷاد
رد ﻪـﻛ ﺪﻧﺪـﺷ ﻪـﺴﻳﺎﻘﻣ هﺪﺷ يﺮﻴﮔ هزاﺪﻧا يﺎﻣد شور لوﺪﺟ 4 ﺖﺳا هﺪﺷ ﺖﺒﺛ نآ تﺎﻋﻼﻃا .
ﺮﺘﻛد ﻲﻧاﺪﻴﻣ ﻦﺴﺤﻣ
نارﺎﻜﻤﻫ و 58
لوﺪﺟ 1 - ب و ﻒﻟا يﺎﻫ هوﺮﮔ رد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ نارﺎﻤﻴﺑ تﺎﺼﺨﺸﻣ
تﺎﺼﺨﺸﻣ ﻒﻟا هوﺮﮔ
ب هوﺮﮔ p
نارﺎﻤﻴﺑ داﺪﻌﺗ 82
82
ﻦﺳ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ لﺎﺳ ) ﻪﻨﻣاد ( 62
/ 54
) 90 - 16 ( 65
/ 54
) 87 - 18 ( 9
/ 0
ﺲﻨﺟ ﺮﻛﺬﻣ
ﺚﻧﻮﻣ 37
45 46
36 1
/ 0
ﻲﻨﭘوﺮﺗﻮﻧ 34
10 000
/ 0
ﻪﺟرد ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ ي
ﻪﺒﺗر 0
ﻪﺒﺗر 1 ﺎﻳ 2
ﻪﺒﺗر 2<
0
51
31 82
0
0
نﺎﻣرد ﺖﺤﺗ ﻲﻧﺎﻣرد ﻲﻤﻴﺷ
ﻲﭘاﺮﺗﻮﻳدار
ود ﺮﻫ 49
10
23 54
4
24 2
/ 0
ﻪﺟﻮﺗ : ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ار هوﺮﮔ ﺮﻫ نارﺎﻤﻴﺑ داﺪﻌﺗ لوﺪﺟ داﺪﻋا ﺪﻨﻫد
) ﺖﺳا داﺮﻓا ﻲﻨﺳ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻪﻛ ﻦﺳ ﺰﺟ ﻪﺑ .(
نارﺎﻤﻴﺑ هوﺮﮔ ﻒﻟا هوﺮﮔ
ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻲﻧﺎﻫد ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ نوﺪﺑ ب هوﺮﮔ و ﻲﻧﺎﻫد ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ ﺎﺑ p .
Chi-Square Tests ﺎﺑ ﺖﺳا هﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ
.
لوﺪﺟ 2 - ﻚﻴﻧﺎﭙﻤﻴﺗ و يرﻼﻳﺰﮔآ ؛ﻲﻧﺎﻫد شور ﻪﺑ ب و ﻒﻟا هوﺮﮔ ود رد هﺪﺷ يﺮﻴﮔ هزاﺪﻧا يﺎﻣد .
تﺎﺼﺨﺸﻣ ﻒﻟا هوﺮﮔ
ب هوﺮﮔ فﻼﺘﺧا p
ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﺎﻣد داﺮﮔ ﻲﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد فاﺮﺤﻧا±
رﺎﻴﻌﻣ
ﻲﻧﺎﻫد 88
/
±0 10 / 37 62 /
±0 68 / 36 42 / 0 001 / 0
يرﻼﻳﺰﮔآ 93
/
±0 85 / 36 61 /
±0 32 / 36 52 / 0 001 / 0
ﺖﺳار ﻚﻴﻧﺎﭙﻤﻴﺗ 97
/
±0 10 / 37 67 /
±0 74 / 36 36 / 0 007 / 0
ﭗﭼ ﻚﻴﻧﺎﭙﻤﻴﺗ 97
/
±0 11 / 37 60 /
±0 70 / 36 41 / 0 001 / 0
ﻪﺟﻮﺗ : ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻲﻧﺎﻫد ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ نوﺪﺑ ب هوﺮﮔ و ﻲﻧﺎﻫد ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ ﺎﺑ نارﺎﻤﻴﺑ هوﺮﮔ ﻒﻟا هوﺮﮔ .
شور ﻪﺑ ﺰﻴﻟﺎﻧآ T-Test
ﺖﺳا هﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﻞﻘﺘﺴﻣ .
لوﺪﺟ 3 - هوﺮﮔ ﺮﻫ رد شور عﻮﻧ سﺎﺳا ﺮﺑ ﻚﻴﻧﺎﭙﻤﻴﺗ و يرﻼﻳﺰﮔآ ؛ﻲﻧﺎﻫد شور ﻪﺑ ب و ﻒﻟا هوﺮﮔ ود رد هﺪﺷ يﺮﻴﮔ هزاﺪﻧا يﺎﻣد ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ .
تﺎﺼﺨﺸﻣ هﺪﺷ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ يﺮﻴﮔ هزاﺪﻧا شور فﻼﺘﺧا
ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﺎﻣد داﺮﮔ ﻲﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد فاﺮﺤﻧا±
رﺎﻴﻌﻣ p
ﻒﻟا هوﺮﮔ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻲﻧﺎﻫد يرﻼﻳﺰﮔآ
48 /
±0 25 / 0 000
/ 0
ﺖﺳار ﻚﻴﻧﺎﭙﻤﻴﺗ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻲﻧﺎﻫد 51
/
±0 00 / 0 48
/ 0
ﭗﭼ ﻚﻴﻧﺎﭙﻤﻴﺗ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻲﻧﺎﻫد 55
/
±0 00 / 0 46
/ 0
ب هوﺮﮔ يرﻼﻳﺰﮔآ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻲﻧﺎﻫد 34
/
±0 35 / 0 000
/ 0
ﺖﺳار ﻚﻴﻧﺎﭙﻤﻴﺗ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻲﻧﺎﻫد 51
/
±0 05 / 0 16
/ 0
ﭗﭼ ﻚﻴﻧﺎﭙﻤﻴﺗ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻲﻧﺎﻫد 41
/
±0 01 / 0 38
/ 0
ﻪﺟﻮﺗ : ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻲﻧﺎﻫد ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ نوﺪﺑ ب هوﺮﮔ و ﻲﻧﺎﻫد ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ ﺎﺑ نارﺎﻤﻴﺑ هوﺮﮔ ﻒﻟا هوﺮﮔ .
ﻲﻧﺎﻫد شور ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ توﺎﻔﺗ زا لوﺪﺟ رد ﺎﻣد ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ فﻼﺘﺧا
ﺖﺳا هﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ ﺎﻬﺷور ﺮﻳﺎﺳ يﺎﻬﻨﻣ .
شور ﻪﺑ ﺰﻴﻟﺎﻧآ Paired T-Test
ﺖﺳا هﺪﺷ مﺎﺠﻧا .
داﺪــﻌﺗ ﻲﻧﺎــﻫد ﺖــﻳزﻮﻛﻮﻣ ﺎــﺑ نارﺎــﻤﻴﺑ رد 31
ﺮــﻔﻧ
ﻪﺟرد ﺎﺑ ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ ي
3 و 4 يﺎﻣد ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻪﻛ ﺪﻨﺘﺷاد
نآ رد ﻲﻧﺎﻫد توﺎـﻔﺗ يرﻼﻳﺰﮔآ يﺎﻣد ﺎﺑ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ رد ﺎﻫ
ﺖــﺷاد يرادﺎــﻨﻌﻣ 19)
/ 0 δ= ﻲﺘﻧﺎــﺳ ﻪــﺟرد ،داﺮــﮔ
018 / 0 p = ( هﺪـﺷ يﺮـﻴﮔ هزاﺪﻧا يﺎﻣد ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻲﻟو
ﺖﺳار شﻮﮔ 05)
/ 0 - δ= ﻲﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد ،داﺮﮔ
025 / 0 p= ( ﭗﭼ شﻮﮔ و 10)
/ 0 - δ= ﻲﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد ،داﺮﮔ
12 / 0 p = (
ﺖﺷاﺪﻧ يرادﺎﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ .
فاﺮﮔ 1 ترﻮـﺻ ﻪـﺑ ار ﺖـﺷﺬﮔ ﻻﺎـﺑ رد ﻪﻛ ﻲﺒﻟﺎﻄﻣ
ﻪـﺑ نﺪـﺑ ي هﺪـﺷ يﺮﻴﮔ هزاﺪﻧا يﺎﻣد درﻮﻣ رد رادﻮﻤﻧ شور ﺶﻳﺎــﻤﻧ ب و ﻒــﻟا هوﺮــﮔ ود رد ﻒــﻠﺘﺨﻣ يﺎــﻫ
ﻲﻣ ﺪﻫد .
ﻼﺘﺒﻣ نارﺎﻤﻴﺑ رد تراﺮﺣ ﻪﺟرد ﻦﻴﻴﻌﺗ 59 ...
لوﺪﺟ 4 - ﻪﺟرد ﺎﺑ نارﺎﻤﻴﺑ رد هﺪﺷ يﺮﻴﮔ هزاﺪﻧا يﺎﻣد ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ
2<
تﺎﺼﺨﺸﻣ ﺎﻣد ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ
داﺮﮔ ﻲﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد فاﺮﺤﻧا± رﺎﻴﻌﻣ فﻼﺘﺧا ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﺎﻣد داﺮﮔ ﻲﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد
فاﺮﺤﻧا± رﺎﻴﻌﻣ p
يﺮﻴﮔ هزاﺪﻧا شور
ﻲﻧﺎﻫد 81
/
±0 14 / 37 48
/
±0 19 / 0 018
/ 0
يرﻼﻳﺰﮔآ 95
/
±0 95 / 36
ﻲﻧﺎﻫد 81
/
±0 14 / 37 48
/
±0 05 / 0 - 25
/ 0
ﺖﺳار ﻚﻴﻧﺎﭙﻤﻴﺗ 00
/
±1 20 / 37
ﻲﻧﺎﻫد 81
/
±0 14 / 37 50
/
±0 10 / 0 12 -
/ 0
ﻪﺟﻮﺗ : يﺎﻬﻨﻣ ﻲﻧﺎﻫد شور ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ توﺎﻔﺗ زا لوﺪﺟ رد ﺎﻣد ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ فﻼﺘﺧا ﺮﻳﺎﺳ
شور ﺖﺳا هﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ ﺎﻫ .
ﻪﺑ ﺰﻴﻟﺎﻧآ
Paired T-Test شور ﺖﺳا هﺪﺷ مﺎﺠﻧا
.
فاﺮﮔ 1 - ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ و ﺎﺑ نارﺎﻤﻴﺑ رد ﻚﻴﻧﺎﭙﻤﻴﺗ و يرﻼﻳﺰﮔآ و ﻲﻧﺎﻫد شور ﻪﺑ ﺎﻣد
ﻲﻧﺎﻫد ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ نوﺪﺑ
ﺚﺤﺑ يﺮﻴﮔ ﻪﺠﻴﺘﻧ و
ﺎـﺑ نﺎـﻣرد ﺖـﺤﺗ ﻪﻛ ﻲﻧارﺎﻤﻴﺑ ﻊﻳﺎﺷ ضراﻮﻋ زا ﻲﻜﻳ ﻲﭘاﺮﺗﻮـﻳدار ﺎﻳ ﻲﭘاﺮﺗﻮﻤﻛ
ﻲـﻣ راﺮـﻗ ﺖـﻳزﻮﻛﻮﻣ ﺪـﻧﺮﻴﮔ
ﺖﺳا ﻲﻧﺎﻫد )
5 .(
يﺎﻣد يﺮﻴﮔ هزاﺪﻧا رد لواﺪﺘﻣ شور
ﺪـﺷﺎﺑ ﻲـﻣ ﻲﻧﺎﻫد شور زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺰﻴﻧ نﺪﺑ )
15 .(
ﺮـﺑ
نارﺎـﻤﻴﺑ رد ﺎﻣد يﺮﻴﮔ هزاﺪﻧا شور ﻲﺳرﺮﺑ سﺎﺳا ﻦﻳا ﺖﺳا رادرﻮﺧﺮﺑ ﺖﻴﻤﻫا زا ﻲﻧﺎﻫد ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ ﺎﺑ .
ﻪـﺑ ﻼﺘـﺒﻣ نارﺎـﻤﻴﺑ ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا رد نﺎﻃﺮـﺳ
ﺖـﺤﺗ
ﻲﻤﻴـﺷ ﺎـﻳ و ﻲﭘاﺮﺗﻮـﻳدار ﺎـﻳ ﻲﻧﺎـﻣرد ﻲﻤﻴﺷ ﺎﺑ نﺎﻣرد ﻢﻫ ﻲﭘاﺮﺗﻮﻳدار و ﻲﻧﺎﻣرد مﺪـﻋ ﺎـﻳ دﻮـﺟو ﺮﻈﻧ زا نﺎﻣز
ﺎـﺑ هوﺮـﮔ ود رد ﺐـﻴﺗﺮﺗ ﻪـﺑ ﻲﻧﺎـﻫد ﺖـﻳزﻮﻛﻮﻣ دﻮﺟو ﻲﻧﺎﻫد ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ )
ﻒﻟا هوﺮﮔ (
ﻲﻧﺎﻫد ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ نوﺪﺑ و
) ب هوﺮﮔ ( يﺮﻴﮔ هزاﺪﻧا يﺎﻣد ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ و ﺪﻧﺪﺷ ﻢﻴﺴﻘﺗ
شور ﻪﺑ هﺪﺷ ـﮔآ ،ﻲﻧﺎﻫد يﺎﻫ
رد ﻚـﻴﻧﺎﭙﻤﻴﺗ و يرﻼﻳﺰ
ﺪﻳدﺮﮔ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﻢﻫ ﺎﺑ هوﺮﮔ ود .
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﻂـﺳﻮﺗ ﻪﻛ يا
Dzarr ﺖـﻬﺟ نارﺎـﻜﻤﻫ و ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ
شور ﻪـﺑ نﺪﺑ هﺪﺷ يﺮﻴﮔ هزاﺪﻧا يﺎﻣد ي يﺎـﻫ
ﻦﻴـﺑ رد لﺎﺘﻛر يﺎﻣد ﺎﺑ يرﻼﻳﺰﮔآ و ﻲﻧﺎﻫد ،ﻚﻴﻧﺎﭙﻤﻴﺗ ﺖــﺳا ﻪــﺘﻓﺮﮔ ترﻮــﺻ ﻲﻨﭘوﺮﺗﻮــﻧ ﺎــﺑ نارﺎــﻤﻴﺑ
، يﺎــﻣد
ﻲﻟﻮﺒﻗ ﻞﺑﺎﻗ ﺮﻳدﺎﻘﻣ ﺖﺳار شﻮﮔ صﻮﺼﺧ ﻪﺑ ﻚﻴﻧﺎﭙﻤﻴﺗ ﻲﻣ نﺎﺸﻧ لﺎﺘﻛر يﺎﻣد ﺎﺑ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ رد ار ﺪﻫد
؛ ﻲﻟﺎـﺣرد
ﺖﺳا هداد نﺎﺸﻧ ار ﻲﻔﻴﻌﺿ طﺎﺒﺗرا يرﻼﻳﺰﮔآ يﺎﻣد ﻪﻛ ﺐـﺗ ﺺﻴﺨﺸﺗ ﺖﻬﺟ رد ﻚﻴﻧﺎﭙﻤﻴﺗ يﺎﻣد ﺖﻴﺳﺎﺴﺣ و ﺖـﺳا هدﻮـﺑ يرﻼﻳﺰـﮔآ و ﻲﻧﺎﻫد شور زا ﺮﺗﻻﺎﺑ لﺎﺘﻛر ) 9 .(
ﻂﺳﻮﺗ يﺮﮕﻳد ي ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ Chue
يور ﺮﺑ نارﺎﻜﻤﻫ و
201 يﻻﺎﺑ رﺎﻤﻴﺑ 5
ﻪـﺑ ﻪـﻛ ﺖـﺳا هﺪـﺷ مﺎـﺠﻧا لﺎـﺳ
و ﻲﻧﺎـﻫد شور ﻪﺑ هﺪﺷ يﺮﻴﮔ هزاﺪﻧا يﺎﻣد ي ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦـﻳا سﺎـﺳا ﺮـﺑ و ﻪـﺘﺧادﺮﭘ ﺖﺳار ﻚﻴﻧﺎﭙﻤﻴﺗ ﺎـﺑ ﻪـﺴﻳﺎﻘﻣ رد ار ﻲﻟﻮـﺒﻗ ﻞﺑﺎﻗ ﺮﻳدﺎﻘﻣ ﻚﻴﻧﺎﭙﻤﻴﺗ شور ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ﻲﻧﺎﻫد يﺎﻣد ﻦﻴـﺑ يرادﺎـﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ و ﺪﻫد
دراﺪﻧ دﻮﺟو رﻮﻛﺬﻣ شور ود )
16 (
، يﺮـﮕﻳد تﺎـﻌﻟﺎﻄﻣ
د ﻪﻛ ﺰﻴﻧ
ﻣ ﺖـﺳا هﺪـﺷ مﺎـﺠﻧا ﻪـﻨﻴﻣز ﻦﻳا ر ﺆ
ﻦـﻳا ﺪـﻳ
ﻲﻣ ﻪﻛ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻞـﺑﺎﻗ شور ار ﻚـﻴﻧﺎﭙﻤﻴﺗ شور ناﻮـﺗ
ﺖﺴﻧاد نﺪﺑ يﺎﻣد يﺮﻴﮔ هزاﺪﻧا رد ﻲﻟﻮﺒﻗ )
19 - 17 .(
ﻂـﺳﻮﺗ ﻪـﻛ يا ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﻪـﻛ ﺖﺳا ﻲﻟﺎﺣ رد ﻦﻳا Fullbrook شور ﻪـﺑ نﺪـﺑ يﺎـﻣد ﺖـﺳا هﺪـﺷ مﺎﺠﻧا
ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﺮﻧﻮﻤﻟﻮﭘ نﺎﻳﺮﺷ يﺎﻣد ﺎﺑ يرﻼﻳﺰﮔآ و ﻚﻴﻧﺎﭙﻤﻴﺗ هزاﺪـﻧا يﺎـﻣد ﻪﻛ يدﺎﻳز توﺎﻔﺗ ﺖﻠﻋ ﻪﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا هﺪﺷ يﺎـﻣد ﺎـﺑ يرﻼﻳﺰﮔآ و ﻚﻴﻧﺎﭙﻤﻴﺗ شور ﻪﺑ هﺪﺷ يﺮﻴﮔ ﺖـﺳا ﻪﺘﺷاد ﺮﻧﻮﻤﻟﻮﭘ نﺎﻳﺮﺷ
، ﺐـﺗ ﻪـﻛ هﺪـﻳدﺮﮔ نﺎـﻴﺑ
دﺎــﻤﺘﻋا ﻞــﺑﺎﻗ يرﻼﻳﺰــﮔآ شور و ﻲــﺷﻮﮔ يﺎــﻫ ﺞﻨــﺳ ﺘﺴﻴﻧ ﺪﻨ ) 20 (
، و ﻲﻣﺎـﻣا ﺮـﺘﻛد ﻂـﺳﻮﺗ ﻪﻛ ﻲﻘﻴﻘﺤﺗ رد
ﻪـﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻲﺷﻮﮔ ﺞﻨﺳ ﺐﺗ ﺖﺳا هﺪﺷ مﺎﺠﻧا نارﺎﻜﻤﻫ ار يﺮـﺗ ﻦﻴﻳﺎـﭘ يﺎـﻣد نارﺎﻤﻴﺑ رد يا هﻮﻴﺟ ﺞﻨﺳ ﺐﺗ ﻪـﻛ ﻲـﺷور ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﻲﺷﻮﮔ شور و ﺖﺳا هداد نﺎﺸﻧ
ﺮﺘﻛد ﻲﻧاﺪﻴﻣ ﻦﺴﺤﻣ
نارﺎﻜﻤﻫ و 60
هﺪﺷ ﻲﻓﺮﻌﻣ دراد يﺮﺘﻤﻛ ﺖﻗد ﻲﻧﺎﻫد شور ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺖﺳا ) 21 (
، ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﺐـﺗ ﺖـﻗد مﺪـﻋ ﺰﻴﻧ يﺮﮕﻳد ي
ﻨﺳ رد هدﺎﻔﺘـﺳا ياﺮـﺑ ﻲﻌﻧﺎـﻣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﻲﺷﻮﮔ يﺎﻫ ﺞ
ﺖﺳا هﺪﺷ هدﺮﺑ مﺎﻧ ﻚﻴﻨﻴﻠﻛ رد لﻮﻤﻌﻣ ﺖﻟﺎﺣ )
22 .(
ﻪﻛ يﺮﮕﻳد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ سﺎﺳا ﺮﺑ Ciuraru
ﺮﺑ نارﺎﻜﻤﻫ و
هﺪـﺷ يﺮﻴﮔ هزاﺪﻧا يﺎﻣد ﺮﺑ ﻲﻧﺎﻫد ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ ﺮﺛا يور ﺚـﻋﺎﺑ ﻲﻧﺎﻫد ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ ﺪﻧا هداد مﺎﺠﻧا ﻲﻧﺎﻫد شور ﻪﺑ ا هﺪﺷ ﺎﻣد يﺮﻴﮔ هزاﺪﻧا رد لﻼﺘﺧا ﺖﺳ
و ﻪـﻛ ﻲﻟﺎﺣرد
يﺮﺗ ﻦﻴﻳﺎﭘ راﺪﻘﻣ نﺪﺑ ﻲﻌﻗاو يﺎﻣد هدﻮﺑ
ﺖﺳا
، يﺎـﻣد
ار يﺮﺗﻻﺎـﺑ ﺮﻳدﺎـﻘﻣ ﻲﻧﺎـﻫد شور ﻪﺑ هﺪﺷ يﺮﻴﮔ هزاﺪﻧا ﺖﺳا هداد نﺎﺸﻧ )
15 .(
رد ﻚـﻴﻧﺎﭙﻤﻴﺗ شور ندﻮـﺑ لﻮـﺒﻗ ﻞـﺑﺎﻗ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ رد ﻲﻧﺎـﻫد يﺎـﻣد ﺮـﺿﺎﺣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﺎﻣد يﺮﻴﮔ هزاﺪﻧا
ﻤﻴﺑ رد يرﻼﻳﺰﮔآ و ﻚﻴﻧﺎﭙﻤﻴﺗ يﺎﻣد ﺎﺑ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﺎـﺑ نارﺎ
ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻲﺑﺎﻳزرا درﻮﻣ ﻲﻧﺎﻫد ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ .
ﻲـﺳرﺮﺑ رد
يﺎـﻣد رد ﻲـﻟﻼﺘﺧا ﻲﻧﺎـﻫد ﺖـﻳزﻮﻛﻮﻣ ﻪـﺘﻓﺮﮔ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﻦﻳا و دﺮﻜﻧ دﺎﺠﻳا ﻲﻧﺎﻫد ﻖﻳﺮﻃ زا هﺪﺷ يﺮﻴﮔ هزاﺪﻧا ﺖـﻳزﻮﻛﻮﻣ رﺎـﭼد ﻪـﻛ ﻲﻧارﺎـﻤﻴﺑ رد ﻪـﻛ ﺖﺳﺎﻨﻌﻣ ﻦﻳا
ﻲـﻤﻧ ﺖـﻳزﻮﻛﻮﻣ زا ﻲﺷﺎﻧ بﺎﻬﺘﻟا ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻲﻧﺎﻫد ﺪـﻧاﻮﺗ
ﻪﺑ هﺪﺷ يﺮﻴﮔ هزاﺪﻧا يﺎﻣد نﺎﺸﻧ ﺮﺗﻻﺎﺑ ار ﻲﻧﺎﻫد شور
ﺪﻫد . ﺖـﻳزﻮﻛﻮﻣ ﻪﺟرد ﻪﻛ ﻲﻧارﺎﻤﻴﺑ رد ﻪﻛ ﻪﻧﻮﮔ نﺎﻤﻫ
ﺪﻳﺪــﺷ ) زا ﺮﺗﻻﺎــﺑ 2
( بﺎــﻬﺘﻟا دﻮــﺟو ﺎــﺑ ﺰــﻴﻧ ﺪﻨﺘــﺷاد
زا ﺮﺗﻻﺎـﺑ ﻲﻧﺎـﻫد ي هﺪـﺷ يﺮﻴﮔ هزاﺪﻧا يﺎﻣد ﺮﺗﺪﻳﺪﺷ فﻼﺘـﺧا و دﻮـﺒﻧ ﭗﭼ و ﺖﺳار شﻮﮔ ﻚﻴﻧﺎﭙﻤﻴﺗ يﺎﻣد ﺖﺷاﺪﻧ دﻮﺟو يﺮﻴﮔ هزاﺪﻧا يﺎﻫ شور ﻦﻴﺑ يرادﺎﻨﻌﻣ .
ﻪﭼﺮﮔا ﻖـﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا رد هﺪﺷ بﺎﺨﺘﻧا ي ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻢﺠﺣ
ﺮـﺛا ﻲـﺳرﺮﺑ ياﺮـﺑ ﻪـﻛ يﺮـﮕﻳد ي ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺖـﺳا ﻪـﺘﻓﺮﮔ ترﻮـﺻ ﻲﻧﺎﻫد ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ )
15 ( ﺮﺘـﺸﻴﺑ
ًﺎﺘﺒﺴﻧ داﺪﻌﺗ لﺎﺣ ﻦﻳا ﺎﺑ ﺖﺳا ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ ﺎﺑ نارﺎﻤﻴﺑ ﻢﻛ
يﺎـﻣد ﺮـﺑ ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ تﺪﺷ ﻖﻴﻗد ﻲﺳرﺮﺑ نﺎﻜﻣا ﺪﻳﺪﺷ دﻮﻤﻧ هاﺮﻤﻫ ﺖﻳدوﺪﺤﻣ ﺎﺑ ار ﻲﻧﺎﻫد .
د ﻪﻛ ﻪﻧﻮﮔ نﺎﻤﻫ ر
ﺖـﻳزﻮﻛﻮﻣ ﻪـﻛ ﻲﻧارﺎـﻤﻴﺑ نﺪـﺑ يﺎﻣد ،ﺪﺷ نﺎﻴﺑ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻲﻧﺎﻫد ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ ﻪﻛ ﻲﻧارﺎﻤﻴﺑ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺪﻨﺘﺷاد ﻲﻧﺎﻫد دﻮﺑ ﺮﺗﻻﺎﺑ ﺎﻫ شور ي ﻪﻤﻫ رد ﺪﻨﺘﺷاﺪﻧ .
ﺶﻳاﺰـﻓا ﻦـﻳا
ﻲﻣ و ﻲﻨﭘوﺮﺗﻮـﻧ ﻪﻠﻤﺟ زا ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ﺖﻠﻋ ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ رد ﻲﻃﺎـﺨﻣ ﻲﻋﺎـﻓد ﺪـﺳ ﺖـﺴﻜﺷ زا ﻲﺷﺎﻧ ﺖﻧﻮﻔﻋ ﺎﻳ
ﻫد ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ ﺎﺑ نارﺎﻤﻴﺑ رد نﺎﻫد ﻪـﺑ زﺎﻴﻧ ﻪﻛ ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻧﺎ
فﺪـﻫ ﻦـﻳا ﺎـﺑ ﻪـﻛ هﺪـﻨﻳآ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻲﺳرﺮﺑ ﺖﺷاد ﺪﻫاﻮﺧ ،ﺪﻧﻮﺷ ﻲﺣاﺮﻃ .
ياﺮـﺑ ﻲﻧﺎـﻫد ﺖﻳزﻮﻛﻮﻣ ﺎﺑ نارﺎﻤﻴﺑ رد سﺎﺳا ﻦﻳا ﺮﺑ
ﻲﻣ نﺪﺑ يﺎﻣد يﺮﻴﮔ هزاﺪﻧا ﻲﻧﺎﻫد يﺎﻫ شور زا ناﻮﺗ
يﺎﻣد ﻪﻜﻧآ لﺎﺣ دﺮﻛ هدﺎﻔﺘﺳا ﻚﻴﻧﺎﭙﻤﻴﺗ و يرﻼﻳﺰﮔآ و ﻖﻴﻗد ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ﻚﻴﻧﺎﭙﻤﻴﺗ و ﻲﻧﺎﻫد ﺮﺑ هوﻼﻋ و ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺮﺗ
ﻼﻋ ﻦﻳا ﺋ ﺪـﻣ ﺪـﻳﺎﺑ ار ﺐﺗ ﻊﻗﻮﻣ ﻪﺑ ﺺﻴﺨﺸﺗ رد رﺎﻤﻴﺑ ﻢ
داد راﺮﻗ ﺮﻈﻧ .
ﻪـﻛ دﺮـﻛ شﻮـﻣاﺮﻓ ﺪـﻳﺎﺒﻧ ار ﻪـﺘﻜﻧ ﻚـﻳ
ﺐـﺗ ﻲﮔدﺎـﺳ ﻪـﺑ ﻚـﻴﻧﺎﭙﻤﻴﺗ يﺎﻫ ﺮﻴﮔ ﺐﺗ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺮﻴﮔ رد دﺮـﻓ ﺖـﻗد ﻪـﺑ و ﺖـﺴﻴﻧ ﻲﻧﺎﻫد يا هﻮﻴﺟ يﺎﻫ ﻦﻴـﻤﻫ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻪﺘﺴﺑاو ﺞﻨﺳ ﺐﺗ ﺖﻗد و يﺮﻴﮔ هزاﺪﻧا
ﻲﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ﺪﻧاﻮﺗ
ﻂﻳاﺮـﺷ ﻪـﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ار نآ زا هدﺎﻔﺘﺳا
ﺪﻳﺎﻤﻧ دوﺪﺤﻣ .
ﻊﺑﺎﻨﻣ 1. Caggiano V, Weiss RV, Rickert TS, Linde-Zwirble WT. Incidence, cost and mortality of neutropenia hospitalization associated with chemotherapy. Cancer.
2005; 103(9):1916-24.
2. Scardina GA, Pisano T, Messina P.
Oral mucositis. Review of literature. N Y State Dent J. 2010 Jan; 76(1):34-8.
3. Kostler WJ, Hejna M, Wenzel C, Zielinski CC. Oral mucositis complicating chemotherapy and/or radiotherapy. CA Cancer J Clin. 2001; 51:290-315.
4. Gibson RJ, Bowen JM, Keefe DM.
Technological advances in mucositis research: new insights and new issues.
Cancer Treat Rev. 2008; 34(5):476-82.
5. Volpato LE, Silva TC, Oliveira TM, Sakai VT, Machado MA. Radiation therapy and chemotherapy-induced oral mucositis.
Rev Bras Otorrinolaringol. 2007;
73(4):562-68.
6. Zur E. Oral mucositis: etiology, and clinical and pharmaceutical management.
Int J Pharm Compd. 2012; 16(1):22-33.
7. Napeñas JJ, Brennan MT, Coleman S, Kent ML, Noll J, Frenette G, et al.
Molecular methodology to assess the impact of cancer chemotherapy on the oral bacterial flora: a pilot study. Oral Surg Oral Med Oral Pathol Oral Radiol Endod. 2010;
109(4):554-60.
8. Barasch A, Peterson DE. Risk factors
ﻼﺘﺒﻣ نارﺎﻤﻴﺑ رد تراﺮﺣ ﻪﺟرد ﻦﻴﻴﻌﺗ 61 ...
for ulcerative oral mucositis in cancer patients: unanswered questions. Oral Oncol.
2003; 39(2):91–100.
9. Dzarr AA, Kamal M, Baba AA. A comparison between infrared tympanic thermometry, oral and axilla with rectal thermometry in neutropenic adults. Eur J OncolNurs. 2009; 13(4):250-4.
10. Lyman GH. Guidelines of the National Comprehensive Cancer Center Network on the use of myeloid growth factors with cancer chemotherapy: a review of the evidence. J Natl Compr Cancer Netw. 2005; 3:557-71.
11. Mackowiak PA, Wasserman SS, Levine MM. A critical appraisal of 98.6°F, the upper limit of the normal body temperature, and other legacies of Carl Reinhold August Wunderlich. JAMA.
1992; 268:1578–80.
12. Bartfai T, Conti B. Fever. TSWJ.
2010; 10:490-503.
13. Lawson L, Bridges EJ, Ballou I, Eraker R, Greco S, Shively J, et al.
Accuracy and precision of noninvasive temperature measurement in adult intensive care patients. Am J Crit Care. 2007;
16(5):485-96.
14. Hutton S, Probst E, Kenyon C, Morse D, Friedman B, Arnold K, et al.
Accuracy of different temperature devices in the postpartum population. J Obstet Gynecol Neonatal Nurs. 2009; 38(1):42-9.
15. Ciuraru NB, Braunstein R, Sulkes A, Stemmer SM. The Influence of mucositis on oral thermometry: when fever may not reflect infection. CID. 2008; 46(12):1859- 63.
16. Chue AL, Moore RL, Cavey A, Ashely EA, Stepniewska K, Nosten F, et al.
Comparability of tympanic and oral mercury thermometers at high ambient temperatures. BMC Res Notes. 2012;
5:356.
17. Dowding D, Freeman S, Nimmo S, Smith D, Wisniewski M. An investigation into the accuracy of different types of thermometers. Prof Nurse. 2002; 18(3):166- 8.
18. Rabbani MZ, Amir M, Malik M, Mufti M, Bin Pervez M, Iftekhar S.
Tympanic temperature comparison with oral mercury thermometer readings in an OPD setting. J Coll Physicians Surg Pak.
2010; 20(1):33-6.
19. Mangat J, Standley T, Prevost A, Vasconcelos J, White P. A comparison of technologies used for estimation of body temperature. Physiol Meas. 2010;
31(9):1105-18.
20. Fullbrook P. Core body temperature measurement: a comparison of axilla, tympanic membrane and pulmonary artery blood temperature. Intensive Crit Care Nurs. 1997; 13(5):266-72.
21. Naeini AE, Nazari E, Naeini SE.
Body Temperature using Oral Mercury Thermometer in Comparison to Infrared Tympanic Thermometer. JIMS. 2011;
28(117):1140-45. Persian.
22. Modell JG, Katholi CR, Kumaramangalam SM, Hudson EC, Graham D. Unreliability of the infrared tympanic thermometer in clinical practice: a comparative study with oral mercury and oral electronic thermometers. South Med J.
1998; 91(7):649-54.
Original Article http://rjms.tums.ac.ir
Thermometry in patients with cancer: Does oral mucositis has a confounding role?
Mohsen Meidani, MD. Assistant Professor of Infectious Diseases, Infectious Disease and Tropical Medicine Research Center, Isfahan University of Medical Science, Isfahan, Iran. [email protected]
*Mohammad Amin, Medical Student, School of Medicine, Isfahan University of Medical Science, Isfahan, Iran(*Corresponding author). [email protected]
Farzin Khorvash, MD, Associate Professor of Infectious Diseases, Nosocomial Infection Research Center, Isfahan University of Medical Science, Isfahan, Iran. [email protected]
Ziba Farajzadegan, MD. Associate Professor of Community Medicine, Department of Community Medicine, Isfahan University of Medical Science, Isfahan, Iran. [email protected]
Abstract
Background: Patients with cancer under chemotherapy who encounter oral mucositis are about 40% to 100%.
Accurate diagnosis of fever among such patients is important as detecting fever among such patients particularly patients with fever and neutropenia can necessitate the start of antibiotics. It is more important when the oral method is the most common way for measuring the body temperature and oral mucositis may play a confounding role. According to importance of correct thermometry and high prevalence of oral mucositis in patients with cancer, the aim of this study was to compare the body temperature detected by oral, axillary and tympanic routes among the groups of patients with and without oral mucositis in self-referred or hospitalized patients of Hazrat Sayyed Al-Shohada (as) during 2010-2011.
Methods: This is a cross-sectional study conducted among patients with cancer treated with chemotherapy with or without oral mucositis, hospitalized at Hazrat Sayyed Al-Shohada (as) during 2010-2011. We used simple non-random sampling method. Standard deviation was determined according to normal body temperature of 36.8 ± 0.4°C to use for calculating the sample population number. One hundred and sixty four patients were divided in two groups based on presence of oral mucositis (group A: with oral mucositis and group B: without oral mucositis) and then the temperature of the three areas of the mouth, axilla and tympanic in each group were measured, simultaneously.
Results: In the group of patients with oral mucositis in all three methods of temperature measurement by oral, axillary and tympanic compared to patients without oral mucositis, body temperature significantly was higher.
Also in group A, the average temperature measured by mouth (37.10°C) compared to the average temperature measured by axillary method (36.85°C) was higher and was significantly different [δ=0.25°C, p=0.000], while compared to the average tympanic temperature from right ear (37.10°C); [δ=0° C, p=0.48] and left ear (37.11°C); [δ = 0.01 ° C, p = 0.46] did not differ significantly. In Group B, the difference between average oral temperature (36.68°C) than Axillary (36.32°C); [δ=0.35°C, p=0.000] were significant, but compared to the tympanic average temperature of the right ear (36.74°C); [δ=0.05°C, p=0.16] and left ear (36.70°C); [δ=0.01°C, p=0.385] were not significantly different.
Conclusions: Based upon the study it seems in patients with cancer, oral mucositis as an important confounder, cannot cause error in the temperature measurement taken by mouth. Therefore start of proper treatment in this group of patients based on the temperature measured by mouth seems reasonable.
Keywords: Body temperature, Cancer, Chemotherapy, Oral mucositis.
