ﺳرﺮﺑ ﻲ ار ﻮﺟ ﻪﻄﺑ ﻧﺎﻣزﺎﺳ
ﻲ ﻫﺎﻣ و ﺖﻴ ﮕﻧا ﺎﺑ ﻞﻐﺷ شﺰﻴ
ﻠﻐﺷ ﻲ نﺎﻨﻛرﺎﻛ
ﺑ نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴ يﺎﻫ
نﺎﻬﻔﺻا ﺮﻬﺷ
ﻲﻌﻴﻓر ﻪﺴﻴﻔﻧ يزردﻮﮔ هﺮﻫز ،1
يﺰﻳﺰﻋ ﻦﺴﺤﻣﺪﻴﺳ ،2
* 3
ﺖﻓﺎﻳرد ﺦﻳرﺎﺗ
: 6 / 10 / 93 شﺮﻳﺬﭘ ﺦﻳرﺎﺗ
: 23 / 2 / 94
ﻲﺑﺮﻣ1
، ﺑﺮﺗ مﻮﻠﻋ هوﺮﮔ ﻲﺘﻴ
ﭘ هﺎﮕﺸﻧاد مﺎﻴ ناﺮﻬﺗ ،رﻮﻧ
ﻲﺑﺮﻣ٢
، ﻋ هوﺮﮔ ،رﻮﻧ مﺎﻴﭘ هﺎﮕﺸﻧاد ﻲﺘﻴﺑﺮﺗ مﻮﻠ ﻬﻔﺻا
نﺎ
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ يﺮﺘﻛد يﻮﺠﺸﻧاد٣
رود زا شزﻮﻣآ يﺰﻳر ،
،ﻲﺘﻴﺑﺮﺗ مﻮﻠﻋ هوﺮﮔ ناﺮﻬﺗ ،رﻮﻧ مﺎﻴﭘ هﺎﮕﺸﻧاد ﻲﻠﻴﻤﻜﺗ تﻼﻴﺼﺤﺗ ﺰﻛﺮﻣ
)
* لﻮﺌﺴﻣ هﺪﻨﺴﻳﻮﻧ (
ﻦﻔﻠﺗ : 09362229765
ﻲﻜﻴﻧوﺮﺘﻜﻟا سردآ :
فﺪﻫ و ﻪﻨﻴﻣز ﺖـﺳا نﺎـﻨﻛرﺎﻛ ﻲﻠﻐـﺷ شﺰـﻴﮕﻧا ،نﺎﻣزﺎﺳ ﺮﻫ فاﺪﻫا ﻖﻘﺤﺗ رد ﺮﺛﺆﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ﻦﻳﺮﺘﻤﻬﻣ زا ﻲﻜﻳ:
.
نﺎﻣزﺎﺳ ناﺮﻳﺪﻣ ﻒﻳﺎﻇو ﻦﻳﺮﺘﻤﻬﻣ زا ﻲﻜﻳ نﺎﻨﻛرﺎﻛ شﺰﻴﮕﻧا رد ﺮﺛﺆﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ ﻲـﻣ ﺎـﻫ
ﺪـﺷﺎﺑ . رد
ﻪﻄﺑار ﻦﻴﻴﻌﺗ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا فﺪﻫ ﺎﺘﺳار ﻦﻳا ﺖﺳا ﻲﻠﻐﺷ شﺰﻴﮕﻧا ﺎﺑ ﻞﻐﺷ ﺖﻴﻫﺎﻣ و ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳﻮﺟ
.
ﺎﻬﺷور و داﻮﻣ :
دﻮـﺑ ﻲﮕﺘـﺴﺒﻤﻫ عﻮـﻧ زا ﻲﻔﻴﺻﻮﺗ ﺶﻫوﮋﭘ شور ﻪـﻌﻣﺎﺟ.
نﺎـﻨﻛرﺎﻛ ﻲﻣﺎـﻤﺗ ﻞﻣﺎـﺷ نآ يرﺎـﻣآ
نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ ﺖﺳا نﺎﻬﻔﺻا ﺮﻬﺷ يﺎﻫ
. ﻪـﻧﻮﻤﻧ شور ﻪﺑ و ناﺮﻛﻮﻛ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻢﺠﺣ لﻮﻣﺮﻓ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻲﻓدﺎـﺼﺗ يﺮـﻴﮔ
داﺪﻌﺗ 141 ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ نﺎﻨﻛرﺎﻛ زا ﺮﻔﻧ ﺪﺷ بﺎﺨﺘﻧا ﺶﻫوﮋﭘ ﻪﻧﻮﻤﻧ
. ﻊﻤﺟ ﺖﻬﺟ هداد يروآ
ﻪـﺳ زا ﺶﻫوﮋـﭘ يﺎـﻫ
ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﻲﻠﻐﺷ شﺰﻴﮕﻧا و ﻞﻐﺷ ﺖﻴﻫﺎﻣ ،ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳﻮﺟ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ .
هداد ﻞﻴﻠﺤﺗ و ﻪﻳﺰﺠﺗ مﺮـﻧ زا هدﺎﻔﺘـﺳا ﺎـﺑ ﺎﻫ
راﺰﻓا SPSS
ﻪﺨﺴﻧ 18 نﻮﻣزآ و ﺲﻧﺎـﻳراو ﻞـﻴﻠﺤﺗ ،هدﺎـﺳ نﻮﻴـﺳﺮﮔر ﻞـﻴﻠﺤﺗ ،نﻮﺳﺮﻴﭘ ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﺐﻳﺮﺿ يﺎﻫ
ﺗ نﻮﻣزآ و ﻪﻓﺮﻄﻜﻳ ﻲﺒﻴﻘﻌ
ﺖﻓﺮﮔ ترﻮﺻLSD
.
ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻪﺘﻓﺎﻳ: ﻲﻠﻐـﺷ شﺰﻴﮕﻧا ﺎﺑ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳﻮﺟ ﻦﻴﺑ ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ ﺎﻫ )
42 / 0 ( ﻲﻠﻐـﺷ شﺰـﻴﮕﻧا ﺎـﺑ ﻞﻐـﺷ ﺖـﻴﻫﺎﻣ و
) 36 / 0 ( ﻲﻨﻌﻣ و ﺖﺒﺜﻣ ﻪﻄﺑار ﺢﻄﺳ رد يراد
01 / 0
P<
دراد دﻮﺟو .
ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳﻮﺟ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ )
18 / 0 ( ﻞﻐﺷ ﺖﻴﻫﺎﻣ و
) 13 / 0 ( ﺶﻴﭘ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻲﻠﻐﺷ شﺰﻴﮕﻧا ﺲﻧﺎﻳراو هﺪﻨﻨﻛ ﻲﻨﻴﺑ .
ﻮﻣزآ ﻦﻴـﺑ ﻪـﻛ داد نﺎـﺸﻧ ﻪﻓﺮﻄﻜﻳ ﺲﻧﺎﻳراو ﻞﻴﻠﺤﺗ ن
ﻲﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ ماﺪﺨﺘﺳا عﻮﻧ ﺐﺴﺣﺮﺑ نﺎﻨﻛرﺎﻛ ﻲﻠﻐﺷ شﺰﻴﮕﻧا دراد دﻮﺟو يراد
.
ﻪﺠﻴﺘﻧ يﺮﻴﮔ ود ﻦـﻳا ﻪـﺑ ﺪﻳﺎﺑ ناﺮﻳﺪﻣ ،نﺎﻨﻛرﺎﻛ ﻲﻠﻐﺷ شﺰﻴﮕﻧا رد ﻞﻐﺷ ﺖﻴﻫﺎﻣ و ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳﻮﺟ ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ:
ﺪﻨﻫد نﺎﺸﻧ ﻪﺟﻮﺗ ﺶﻴﭘ زا ﺶﻴﺑ ﻞﻣﺎﻋ .
يﺪﻴﻠﻛ تﺎﻤﻠﻛ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳﻮﺟ:
نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ نﺎﻨﻛرﺎﻛ ،ﻲﻠﻐﺷ شﺰﻴﮕﻧا ،ﻞﻐﺷ ﺖﻴﻫﺎﻣ ،
ﻜﭼ
ﻜﭼ ﻜﭼ
ﻜﭼ
ﻴﻴﻴﻴ
هﺪ
هﺪ هﺪ
هﺪ
::::
ﻪﻣﺪﻘﻣ ﺮﮔ رد ﻊﻣاﻮﺟ ﺖﻓﺮﺸﻴﭘ هزوﺮﻣا يوﺮـﻴﻧ زا ﻪـﻨﻴﻬﺑ هدﺎﻔﺘﺳا و
ﺖﺳا ﺺﺼﺨﺘﻣ و ﺪﻣآرﺎﻛ ﻲﻧﺎﺴﻧا .
ﻢﻴـﻈﻋ ﻊﺒﻨﻣ ﻦﻳا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ
ﻪﻨﻴﻣز رد و ﺎﻫزﺎﻴﻧ ﻦﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد و ﻲﻧﺎﺴﻧا ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ي
نآ تﻼﻜــﺸﻣ رد ﺐــﺳﺎﻨﻣ داﺮــﻓا راﺮﻘﺘــﺳا ﻦﻴــﻨﭽﻤﻫ و ﺎــﻫ
نﺎﻣزﺎــﺳ ﺮــﻫ ﺖﻓﺮــﺸﻴﭘ و ﺖــﻴﻘﻓﻮﻣ رد ﺮﺛﻮــﻣ ﻞــﻣاﻮﻋ زا ﺎــﻫ
ﻲـﻣ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ ﺪـﺷﺎﺑ
) 1 ( ﻪـﻳﺮﻈﻧ.
ﻋ نازادﺮـﭘ ﺎـﺑ ﺖﻳﺮﻳﺪـﻣ ﻢـﻠ
ﻞـﻣﺎﻋ نﺎﻣزﺎﺳ رد هﺪﻴﭽﻴﭘ يﺮﺼﻨﻋ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ نﺎﺴﻧا ﺖﺧﺎﻨﺷ و ﺖﻳدﻮﺟﻮﻣ ﻆﻔﺣ ياﺮﺑ ﺮﺼﻨﻋ ﻦﻳﺮﺘﻤﻬﻣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ار ﻲﻧﺎﺴﻧا ﻲﻣ ﻲﻓﺮﻌﻣ نﺎﻣزﺎﺳ يﺎﻘﺑ ﻊﺑﺎـﻨﻣ ﻪﺑ ﻲﻧوﺰﻓازور ﻪﺟﻮﺗ و ﺪﻨﻳﺎﻤﻧ
ﺶﻘﻧ رد ﺎﻬﻨﺗ ﻪﻧ ﻲﻧﺎﺴﻧا نرﺪـﻣ ﺶﻘﻧ رد ﻪﻜﻠﺑ نآ ﻲﺘﻨﺳ يﺎﻫ
ﺎـﻃﺎﺒﺗرا و تﺎـﻋﻼﻃا يروﺎـﻨﻓ ﺮـﺼﻋ رد ﻲﺘﺣ نآ فﻮـﻄﻌﻣ ت
ﻪﺘﺷاد ﺪﻧا . نﺎﻣزﺎﺳ رد تاﺰـﻴﻬﺠﺗ ﺎـﻬﻨﺗ ﻪـﻧ زوﺮـﻣا نرﺪﻣ يﺎﻫ
ﻲـﺳرﺮﺑ ﺖﺤﺗ ﻪﺘﺳﻮﻴﭘ ﺪﻳﺎﺑ رﺎﻛ ﺶﺨﺑﺮﺛا مﺎﺠﻧا ياﺮﺑ نﺎﻣزﺎﺳ ﺪﻳﺎﺑ ﻲﻧﺎﺴﻧا هرادا ناﺮﻳﺪﻣ ﻪﻜﻠﺑ ،ددﺮﮔ زور ﻪﺑ هراﻮﻤﻫ و ﺪﺷﺎﺑ ﻪـﺟﻮﺗ درﻮـﻣ نﻼـﻛ ﺢﻄـﺳ رد ار نﺎﻨﻛرﺎﻛ تارﺎﻈﺘﻧا ﻪﺘﺳﻮﻴﭘ ﺪﻨﻫد راﺮﻗ )
2 .(
ﻳﺎﻣﺮﺳ ﻦﻳﺮﺘﻤﻬﻣ ﻪﻛ ﺎﺠﻧآ زا ﻪ
نﺎﻣزﺎﺳ ﻚﻳ ي
يوﺮـﻴﻧ شﺰـﻴﮕﻧا ﻪـﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ ﺖﺳا نآ ﻲﻧﺎﺴﻧا يوﺮﻴﻧ نﺎﻣرآ ﻖﻘﺤﺗ لﺎﻤﺘﺣا نآ يرﺎﻛ ﺖﻴﻔﻴﻛ و ﻲﻧﺎﺴﻧا فاﺪﻫا و ﺎﻫ
ﻲﻣ ﺶﻳاﺰﻓا ار نﺎﻣزﺎﺳ ﺪﻫد
.
ﻢﻫاﺮﻓ ندﺮـﻛ مزﻻ هﺰـﻴﮕﻧا ياﺮـﺑ
مﺎـﺠﻧا رﺎـﻛ و ﻪـﺟﻮﺗ ﻪـﺑ
يﺎﻫوﺮﻴﻧ ﻲﺷﺰﻴﮕﻧا زا نﺎﻨﻛرﺎﻛ
ﻪـﻠﻤﺟ ﻦﻳﺮـﺘﻤﻬﻣ و
رد ﻦﻴـﻋ
لﺎﺣ ﺪﻴﭽﻴﭘ ه ﻦﻳﺮﺗ و نﺎﻣزﺎﺳ ﻒﻳﺎﻇ ﺖﺳا ﺎﻫ
) 3 .(
شﺰﻴﮕﻧا ﻚﻳ
ﺖﻟﺎﺣ ﻲﻧورد ﺖﺳا ﻪﻛ رﺎﺘﻓر نﺎﺴﻧا ار
،هﺪﻴﺸﺨﺑ يژﺮﻧا لﺎـﻌﻓ
،ﻪﺘﺧﺎﺳ ﻪﺑ ﺖﻛﺮﺣ هدروآرد و ﻪﺑ يﻮﺳ فاﺪﻫا ﻲﻨﻴﻌﻣ ﺖﻳاﺪﻫ
ﻲﻣ ﺪﻨﻛ . ﺮﮕﻳد ترﺎﺒﻋ ﻪﺑ لﺎـﻤﻋا ياﺮـﺑ دﺮـﻓ ﻞـﻳﺎﻤﺗ شﺰﻴﮕﻧا
شﻼﺗ مﺎﺠﻧا ﺖﻬﺟ رد ﻲﻳﺎﻫ ﻖـﻘﺤﺗ و
ﺖـﺳا فﺪـﻫ .
شﺰـﻴﮕﻧا
ﻲﻤﻴﻫﺎﻔﻣ ﺎﺑ ﺰﻴﭼ ﺮﻫ زا ﻞﺒﻗ
،زﺎﻴﻧ نﻮﭼ
،ﺖـﺒﻏر ،ﻪﻗﻼﻋ ،ﻞﻴﻣ
و دراد طﺎﺒﺗرا كﺮﺤﻣ و ﻖﺋﺎﺳ ار نآ
ﮓﻨﻫﺮﻓ ،ﻪﻗﻼﻋ ﺐﺴﺣﺮﺑ
ﻲﻣ هدﺎﻔﺘﺳا داﺮﻓا ﺖﻴﻌﻗﻮﻣ ﺎﻳ ﺪﻨﻨﻛ
) 4 .(
ﻂﻴﺤﻣ رد يرﺎﻛ يﺎﻫ
ﻲﻧﺎﻣزﺎـﺳ فاﺪـﻫا ﻖـﻘﺤﺗ ياﺮﺑ دﺮﻓ شﻼﺗ ﻲﻨﻌﻣ ﻪﺑ شﺰﻴﮕﻧا ﻲــﻣ ﺪــﺷﺎﺑ ) 5 .(
رد ﺮﺛﺆــﻣ ﻞــﻣﺎﻋ ﻦﻳﺮــﺘﻤﻬﻣ ﻲﻠﻐــﺷ شﺰــﻴﮕﻧا
نﺎﻣزﺎﺳ ﺖﺴﻜﺷ و ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ ﻘﻠﺗ ﺎﻫ
ﻲﻣ ﻲ نآ زا ﺖـﻠﻔﻏ و دﻮـﺷ
ﺖﺳا ﻲﻧﺎﺴﻧا ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻦﺘﻓر رﺪﻫ ﻪﺑ ﺐﺟﻮﻣ .
ﻚﻳ ﺞﻳﺎﺘﻧ سﺎﺳاﺮﺑ
ﻲﻠﻐـﺷ شﺰـﻴﮕﻧا ﺎـﺑ ﻪـﻄﺑار رد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ 20
ﺖـﻴﻘﻓﻮﻣ ﺪـﺻرد
نﺎﻣزﺎﺳ و نﺎـﻨﻛرﺎﻛ شﻼﺗ ﻪﺑ ﺎﻫ 80
شﺰـﻴﮕﻧا ﻪـﺑ نآ ﺪـﺻرد
ﻲﻣﺮﺑ ﺎﻬﻧآ ددﺮﮔ
) 6 .(
ﺪﻨﻧﺎﺴﻳو و
١شار نﺎﻨﻛرﺎﻛ ﺪﻧﺪﻘﺘﻌﻣ ﺎﺑ
هﺰـﻴﮕﻧا رد ﻲﺘﻟﺎـﺣ زا
ﺶﻨﺗ راﺮﻗ ﺪﻧراد ﻪﻛ ﺎﻬﻨﺗ ﻦﻳا ﺶﻨﺗ نﺎﻣز رد نﺪﻴﺳر ﻪﺑ عﻮﺿﻮﻣ
درﻮﻣ شﺰﻴﮕﻧا زا ﻦﻴﺑ ﻲﻣ دور . رد ﻊﻗاو شﺰـﻴﮕﻧا ﺮﺘـﺸﻴﺑ ﺶﻨـﺗ
1. Wisanend & Rash
يﺮﺘﺸﻴﺑ هاﺮﻤﻫ ﻪﺑ ﻪﺘﺷاد
و شﻼـﺗ ﻪﺠﻴﺘﻧ رد يﺮﺘـﺸﻴﺑ
ياﺮـﺑ
ﻲﻳﺎﻫر زا نآ درﻮﻣ زﺎﻴﻧ ﺖﺳا ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ.
ﺖﺧﺎﻨﺷ ﻞﻣاﻮﻋ رد ﺮﺛﺆﻣ
دﺎﺠﻳا شﺰﻴﮕﻧا ﻲﻠﻐـﺷ زا تروﺮـﺿ ﻲﻳﺎـﻫ ﺖـﺳا ﻪـﻛ هوﻼـﻋ ﺮـﺑ
ﺶﻳاﺰﻓا هﺮﻬﺑ و ير و ﺖﻳﺎﺿر نﺎﻨﻛرﺎﻛ ﻲﻠﻐﺷ ﻪﺑ
دﺮﻜﻠﻤﻋ ﻪـﻨﻴﻬﺑ
يدﺮﻓ و ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ ﺮﺠﻨﻣ ﻲﻣ دﻮﺷ ) 7 .(
نﺎـﻨﻛرﺎﻛ ﻲﻠﻐـﺷ شﺰـﻴﮕﻧا ﺮـﺑ راﺬـﮔﺮﻴﺛﺄﺗ ﻞـﻣاﻮﻋ زا ﻲﻜﻳ ﺖـﺳا ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳﻮﺟ .
هار زا ﻲـﻜﻳ ﻲﻧﺎﻣزﺎـﺳ ﻮـﺟ ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ يﺎـﻫ
ﻂﻴــﺤﻣ ﻲــﻧاور و ﻲﻋﺎــﻤﺘﺟا دﺎــﻌﺑا ﻞﻣﺎــﺷ و ﻲﻧﺎﻣزﺎــﺳ يﺎــﻫ
ﻂﻴﺤﻣ ﺖـﺳا داﺮﻓا تﺎﻛرادا و ﺎﻫ .
ور زا ﺮﻴﺛﺄـﺘﻣ ﻮـﺟ و ﺎﻫداﺪـﻳ
ﻲﮔﮋﻳو يﺎـﻀﻋا رﺎـﺘﻓر ﺮـﺑ ﻲﻘﻴﻤﻋ ﺮﻴﺛﺄﺗ و ﺖﺳا نﺎﻣزﺎﺳ يﺎﻫ
ﻲﻣ نﺎﻣزﺎﺳ دراﺬﮔ
. ﺮﻔﺴﻤﺗا ﻪﻛ دراد ار ﺖﻴﻓﺮﻇ ﻦﻳا ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ
ﻲـﻣ ﻪـﺠﻴﺘﻧ رد و ﺪﻫد نﺎﺸﻧ ار نﺎﻣزﺎﺳ ﻚﻳ ﻲﻧاور ﺮـﺑ ﺪـﻧاﻮﺗ
ﺮﻴﺛﺄـﺗ ﻂﻴـﺤﻣ رد داﺮـﻓا يرﺎـﺘﻓر يﺎﻫﻮﮕﻟا و هﺰﻴﮕﻧا ،ﺖﻳﺎﺿر دراﺬﮕﺑ . ﺲﻳﻮﻳد ﺎﺘﺳار ﻦﻳا رد ﺪﻘﺘﻌﻣ٢
ﺖﺳا ﻪﻛ ﻮﺟ ﻲﻧﺎﻣزﺎـﺳ
ﻲﻣ ﺪﻧاﻮﺗ ﺮﺑ هﺰﻴﮕﻧا ﻒﻴﻌﺿ يﺎﻫ نﺎﻨﻛرﺎﻛ
رد ﺖﻛرﺎﺸﻣ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ
ﻪﻛ ﻪﺑ ﻞﻴﻟد شادﺎﭘ ءﺎﻄﻋا نوﺪﺑ
قﺎﻘﺤﺘـﺳا مزﻻ
ﺎـﻳ ﺺﺨـﺸﻣﺎﻧ
ندﻮﺑ فاﺪﻫا ﻪﺑ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ دﻮﺟو
ﻲﻣ ﺪﻳآ ﻪﺒﻠﻏ ﺪﻨﻛ ﻪﻛ رد
،ﻪﺠﻴﺘﻧ
ﺎﺑ ﻊﻓر ﻦﻳا ﻞﻣاﻮﻋ هﺮﻬﺑ يرو ﻲﻠﻐﺷ ﺶﻳاﺰﻓا ﺪﻫاﻮﺧ ﺖﻓﺎﻳ ) 8 .(
زا ﺎﺠﻧآ ﻪﻛ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳﻮﺟ رد
ﻪﻤﻫ ﻌﺑا دﺎ و يﺎـﺟ يﺎﺟ نﺎﻣزﺎـﺳ
نﺎﻳﺮﺟ
،دراد ﻲﻣ رﺎﺘﻓر ﺪﻧاﻮﺗ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ
ار ﺰﻴﻧ ﺮﻴﺛﺄـﺗ ﺖﺤﺗ راﺮـﻗ
ﺪﻫد . ﻪﻛ تاﺮﻴﺛﺄﺗ ﻦﻳا ﻪﺑ
ﻪﺑﻮﻧ دﻮﺧ ﻲﻣ ﺪﻧاﻮﺗ ﺖﻳﻮﻘﺗ ﺐﺟﻮﻣ ﺎـﻳ
ﻒﻴﻌﻀﺗ شﺰﻴﮕﻧا دﻮﺷ ﻪﻛ رد ﺮـﻫ ترﻮـﺻ رد يوﺮـﻴﻧ دﺮـﻜﻠﻤﻋ
ﻲﻧﺎﺴﻧا ﺮﺛﺆﻣ ﺪﻫاﻮﺧ دﻮﺑ ) 9 .(
ﺰـﻴﮕﻧا ﺮـﺑ راﺬﮔﺮﻴﺛﺄﺗ ﻞﻣاﻮﻋ زا ﻪﻛ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳﻮﺟ ﺮﺑ هوﻼﻋ ش
راﺬـﮔﺮﻴﺛﺄﺗ و ﻢﻬﻣ ﻞﻣاﻮﻋ زا ﺮﮕﻳد ﻲﻜﻳ ﺖﺳا نﺎﻨﻛرﺎﻛ ﻲﻠﻐﺷ ﺖﻴﻫﺎﻣ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ ﺮﻫ رد نﺎﻨﻛرﺎﻛ ﻲﻠﻐﺷ شﺰﻴﮕﻧا و ﺖﻳﺎﺿر ﺮﺑ ﺖﺳا ﺎﻬﻧآ ﻞﻐﺷ .
ياﻮﺘﺤﻣ و ﺖﻴﻫﺎﻣ زا ﻲﺘﻗو نﺎﻨﻛرﺎﻛ ﻪﻛ اﺮﭼ
ﻪﻛ ﺪﻧراد نآ مﺎﺠﻧا ياﺮﺑ ﻲﻓﺎﻛ شﺰﻴﮕﻧا و ﺖﻳﺎﺿر دﻮﺧ ﻞﻐﺷ ﻲﻣ ﻪﺋارا ﻞﻐﺷ نآ رد ﻪﻛ ﻲﺘﻣﺪﺧ ﻪﺑ نﺎﻣزﺎﺳ اد زﺎﻴﻧ دﻮﺷ
ﻪﺘﺷ
ﺪﺷﺎﺑ . ﻲﻣ ﻲﺘﻗو ﺖﻘﻴﻘﺣ رد و ﺖﻳﺎـﺿر ياراد دﺮـﻓ ﻪﻛ ﻢﻴﻳﻮﮔ
ﻦﻳﺪﺑ ﺖﺳا ﻲﻠﻐﺷ شﺰﻴﮕﻧا ﻲﻨﻌﻣ
ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ ﻪﻛ دﺮـﻓ ﻪـﺑ رﻮـﻃ
ﻲﻠﻛ ﺶﻠﻐﺷ ار ﺖـﺳود دراد و شزرا يدﺎـﻳز نآ ياﺮـﺑ ﻞـﻳﺎﻗ
ﺖﺳا و سﺎﺴﺣا ﻲﺘﺒﺜﻣ ﻊﺟار ﻪﺑ نآ دراد ) 10 .(
ﺮﺗرﻮﭘ ناﺮﮕﻳد و ﻲﻠﻐـﺷ شﺰـﻴﮕﻧا ﺮﺑ ﺮﺛﺆﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ﻦﻴﺑ رد3
ﺷار ﻞﻣﺎﻋ رﺎﻬﭼ هدﺮﻛ ﻲﻳﺎﺳﺎﻨ
زا ﺪﻨﺗرﺎﺒﻋ ﻪﻛ ﺪﻧا :
ﻲﮔﮋﻳو يدﺮﻓ يﺎﻫ :
هرﺎـﺑرد ﺚـﺤﺑ ﻪـﻧﻮﮔ ﺮـﻫ زﺎـﻏآ ﻪﻄﻘﻧ ي
ﺖــﺳا داﺮــﻓا ﺖــﺷﺮﺳ و ﺖــﻌﻴﺒﻃ ،شﺰــﻴﮕﻧا .
ﻲﮕﺘــﺴﺒﻟد ،ﺎــﻫ
شﺮﮕﻧ ﻲﻣ تﺄﺸﻧ دﺮﻓ ﺖﻴﺼﺨﺷ زا ﻪﻛ ﺎﻫزﺎﻴﻧ و ﺎﻫ ﺮﻴﺛﺄﺗ ﺪﻧﺮﻴﮔ
ﺪﻧراد شﺰﻴﮕﻧا رد ﻲﻳاﺰﺴﺑ .
2 . Dyvis
3. pourter et al
ﻲﻠﻐﺷ ﺖﻴﻫﺎﻣ :
رد ﺪـﻳﺎﺑ ﻪـﻛ ﻲﻳﺎـﻫﺮﻴﻐﺘﻣ زا ﻪﺘﺳد ﻦﻴﻣود
ﺮﻓ ﻪﻨﻴﻣز هوﺮـﮔ نآ ﻞﻣﺎﺷ ﺪﻧﻮﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد شﺰﻴﮕﻧا ﺪﻨﻳا
ﺖﺳا طﻮﺑﺮﻣ دﺮﻓ ﻚﻳ ﻞﻐﺷ ﻪﺑ ﻪﻛ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻲﻠﻣاﻮﻋ .
ﺎـﺠﻨﻳا رد
يﺮﺘﺸﻴﺑ ﻪﺟﻮﺗ مﺎـﺠﻧا ﺪـﻨﻣرﺎﻛ ﻪـﻛ ﺖﺳا رﺎﻛ عﻮﻧ ﻪﺑ فﻮﻄﻌﻣ
ﻲﻣ ﺪﻫد . ﺖـﻴﻟﺎﻌﻓ ﻲﻧﻮﮔﺎـﻧﻮﮔ نﻮـﭼ ﻲﻠﻣاﻮﻋ ياﺮـﺑ مزﻻ يﺎـﻫ
ﺺﺨﺷ ﻪﻛ يدرﻮﺧزﺎﺑ عﻮﻧ و ﻒﻳﺎﻇو ﺖﻴﻤﻫا ،رﺎﻛ نداد مﺎﺠﻧا ﻪﺑ ﻲﭘ ناﻮﻨﻋ ﻣآ
ﻲـﻣ ﺖـﻓﺎﻳرد رﺎـﻛ ﺪ رد ﻲـﺸﻘﻧ ﻲـﮕﻤﻫ دراد
ﻪﺑ شﺰﻴﮕﻧا
ﺪﻧراد هﺪﻬﻋ .
ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ ﻮﺟ :
ﻪـﻜﻨﻳا ﻪـﺑ ﻪـﺟﻮﺗ ﺎـﺑ
شادﺎﭘ و شادﺎﭘ و ﻖﻳﻮﺸﺗ مﺎﻈﻧ نﻮﭽﻤﻫ ﻲﻠﻣاﻮﻋ يدﺮـﻓ يﺎﻫ
ﻲﻣ هﺮﻬﺑ ناﺰﻴﻣ رد ﺪﻨﻧاﻮﺗ ﺪـﻳﺎﺑ ﺪـﺷﺎﺑ راﺬـﮔﺮﻴﺛﺄﺗ ﻞﻏﺎـﺷ يرو
ﻲﻣ ﺰﻴﻧ ﻞﻣاﻮﻋ ﻦﻳا ﻪﻛ ﺖﺷاد ﺮﻈﻧ رد ار ﻪﺘﻜﻧ ﻦﻳا رد ﺪـﻨﻧاﻮﺗ
رد و دﺮﻓ شﺮﮕﻧ ﺪﻨﺷﺎﺑ ﺮﺛﻮﻣ وا شﺰﻴﮕﻧا يور ﺮﺑ ﺖﻳﺎﻬﻧ
.
ﻲﻧوﺮﻴﺑ ﻂﻴﺤﻣ :
ﻲﺑ ﻂﻴﺤﻣ رد ﻲﻠﻣاﻮﻋ ﺪﻨﺘـﺴﻫ رﺎـﻛ ﻪﻄﺳاو
ﻲﻣ ﻪﻛ ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ﺮﺛا يرﺎﻛ رﺎﺘﻓر رد ﺪﻧاﻮﺗ .
ﺎـﻬﻧآ ﻦﻴﺘﺴﺨﻧ
ﺖـﺳا ﻲﻫوﺮﮔ ﻲﺸﻨﻛ نورد ﺖﻴﻔﻴﻛ .
ﻲﻠﻣاﻮـﻋ نآ ﺮـﺑ هوﻼـﻋ
نآ ﺪـﻨﻧﺎﻣ و ﻲﺘـﺳﺮﭘﺮﺳ هﻮـﺤﻧ ،تﺎـﻃﺎﺒﺗرا ندﻮﺑ زﺎﺑ نﻮﭽﻤﻫ ﻲﻣ ﺮﺑ تﺎﻗوا ﻲﻫﺎﮔ ﺪﻧاﻮﺗ ﻢﻴﻤﺼﺗ
ﺪﻴﻟﻮﺗ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ داﺮﻓا يﺮﻴﮔ
ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ﺮﺛا رﺎﻛ رد )
11 .(
ﺎﺘﺳار ﻦﻳا رد ناﺮـﮕﻳد و ﻲﻨﻴﺴﺣ
) 12 ( ﻞـﻣاﻮﻋ ﻲـﺳرﺮﺑ رد
مﻮـﻠﻋ هﺎﮕـﺸﻧاد ﻲـﻤﻠﻋ ﺖـﺌﻴﻫ يﺎﻀﻋا ﻲﻠﻐﺷ شﺰﻴﮕﻧا ﺮﺑ ﺮﺛﺆﻣ ﻞـﻣاﻮﻋ ﻲـﻧوﺮﻴﺑ ﻪﻄﻴﺣ ﻪﻛ ﺪﻧﺪﻴﺳر ﻪﺠﻴﺘﻧ ﻦﻳا ﻪﺑ دﺰﻳ ﻲﻜﺷﺰﭘ يﺮﺘــﺸﻴﺑ ﺖــﻴﻤﻫا زا ﻲــﻧورد ﻪــﻄﻴﺣ ﻪــﺑ ﺖﺒــﺴﻧ ﻲــﺷﺰﻴﮕﻧا ﻮﺧﺮﺑ ﻲﻣ رادر قﻮﻘﺣ ،ﻲﻠﻐﺷ ﺖﻴﻨﻣا ﻞﻣاﻮﻋ ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﻪﻛ ﺪﻨﺷﺎﺑ
،ﻲﻠﻐـﺷ يﺎـﻘﺗرا و ﺖـﻴﻌﻗﻮﻣ ، رﺎـﻛ ﻂﻴﺤﻣ ﻂﻳاﺮﺷ ،دﺰﻤﺘﺳد و ﺪـﻧدﻮﺑ رادرﻮﺧﺮﺑ يﺮﺘﺸﻴﺑ ﺖﻴﻤﻫا زا ﻲﻠﻐﺷ ﻪﻌﺳﻮﺗ و ﺖﻓﺮﺸﻴﭘ .
ناﺮـﮕﻳد و تدﻮﺟ )
13 ( ﻲـﺳرﺮﺑ ﻪـﺑ نآ رد ﻪـﻛ ﻲـﺸﻫوﮋﭘ رد
ﻪﺘﺧادﺮﭘ نارﺎﺘﺳﺮﭘ ﻲﻠﻐﺷ شﺰﻴﮕﻧا ﺖـﺳد ﻪـﺠﻴﺘﻧ ﻦـﻳا ﻪﺑ ﺪﻧا
-
ﻪﻛ ﺪﻨﺘﻓﺎﻳ ﻞـﻣاﻮﻋ ﻪـﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻲﻧرود شﺰﻴﮕﻧا ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ ﻞﻣاﻮﻋ
ﻲﻠﻐـﺷ شﺰـﻴﮕﻧا دﺎـﺠﻳا رد يﺮﺘﺸﻴﺑ ﺖﻴﻤﻫا ﻲﻧوﺮﻴﺑ ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ ﺪﻧراد .
» ﻞﻐﺷ ﺖﻴﻫﺎﻣ «
و ﺖﻴﻤﻫا ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ
» ﻲﻳﺎـﺳﺎﻨﺷ «
ﻢـﻛ -
ﺪﻨﺘــﺷاد ﻲﻠﻐــﺷ شﺰــﻴﮕﻧا رد ار ﺖــﻴﻤﻫا ﻦﻳﺮــﺗ .
و هدازﻮــﻤﺣ
ناﺮـﮕﻳد ) 14 ( ﻲﻠﻐــﺷ شﺰــﻴﮕﻧا ﺮــﺑ ﺮﺛﺆـﻣ ﻞــﻣاﻮﻋ ﻲــﺳرﺮﺑ رد
نﺎﺘـﺳرﺎﻤﻴﺑ ناﺮﻳﺪﻣ يﺎـﻫ
ﻪـﺠﻴﺘﻧ ﻦـﻳا ﻪـﺑ ﻲﻧﺎـﻣرد ﻲـﺷزﻮﻣآ
ﻪﻛ ﺪﻧﺪﻴﺳر ﺖـﻴﻤﻫا ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ ﻲﻜﻳﺰﻴﻓ و ﻲﻫﺎﻓر ،ﻲﻧاور ﻞﻣاﻮﻋ
ناﺮﻳﺪـﻣ هﺎﮔﺪـﻳد زا ﻲﻠﻐـﺷ شﺰـﻴﮕﻧا دﺎـﺠﻳا ﺮﻈﻧ زا ار ﺪـﻧراد
.
ناﺮﮕﻳد و رﻮﭘﺮﻫﺎﻃ )
15 ( ﻪـﺑ نآ رد ﻪـﻛ ﻲﺸﻫوﮋﭘ رد ﻲـﺳرﺮﺑ
صﻮﺼﺧ رد ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ﻲﻤﻠﻋ ﺖﺌﻴﻫ ءﺎﻀﻋا تاﺮﻈﻧ ﻞﻣاﻮﻋ ﺮﺑ ﺮﺛﻮﻣ ﺰـﻴﮕﻧا دﺎـﺠﻳا ش
ﻲﻠﻐـﺷ ﻪـﺘﺧادﺮﭘ ﻦـﻳا ﻪـﺑ ﺪـﻧا
ﻪﻛ ﺪﻨﺘﻓﺎﻳ ﺖﺳد ﻪﺠﻴﺘﻧ رد ﻲـﻤﻠﻋ تﺄـﻴﻫ يﺎـﻀﻋا ﺮﻈﻧ زا
95
رد و ﻲـﻧورد ﻞﻣاﻮﻋ دراﻮﻣ ﺪﺻرد 92
ﻲـﻧوﺮﻴﺑ ﻞـﻣاﻮﻋ ﺪـﺻرد
ﺖﺳا ﺮﺛﺆﻣ .
ﺖـﻴﻫﺎﻣ ﻲـﻧورد ﻞـﻣاﻮﻋ ﻦﻴﺑ رد ـﺷ
ﻞﻐ ﺖـﻴﻘﻓﻮﻣ ،
و ﺖﺧﺎﻨﺷ ،ﻲﻠﻐﺷ ﻪﻌﺳﻮﺗ و ﺖﻓﺮﺸﻴﭘ ،ﻲﻠﻐﺷ ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ ،ﻲﻠﻐﺷ ﺎـﺑ طﺎـﺒﺗرا هﻮـﺤﻧ ﻲـﻧوﺮﻴﺑ ﻞـﻣاﻮﻋ ﻦﻴﺑ رد و داﺮﻓا زا ﻲﻧادرﺪﻗ
و ﻲﺘـﺳﺮﭘﺮﺳ هﻮﺤﻧ ،ﻲﻠﻐﺷ ﺖﻴﻨﻣا ،رﺎﻛ ﻂﻴﺤﻣ ﻂﻳاﺮﺷ ،ناﺮﮕﻳد و قﻮـﻘﺣ و رﺎـﻛ ﻂﻴـﺤﻣ ﺮـﺑ ﻢﻛﺎﺣ ءﻲﺸﻣ ﻂﺧ ،ﻲﻠﻐﺷ ترﺎﻈﻧ ﺪﻨﺘﺷاد ار ﺶﻘﻧ ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻪﺑ ،دﺰﻤﺘﺳد ﻲﻠﻋ.
آ ﻲﺸﺨﺑدﺎﺑ
نارﺎﻜﻤﻫ و )
16 ( ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ دﻮﺧ ﺶﻫوﮋﭘ رد ﻪﻛ
81 ﺪـﺻرد
و ﻲﻧوﺮﻴﺑ ﻞﻣاﻮﻋ ﻲﻤﻠﻋ تﺄﻴﻫ يﺎﻀﻋا 72
ﻞـﻣاﻮﻋ ﺎـﻬﻧآ ﺪـﺻرد
ﺮﺑ ار ﻲﻧورد ﻲﻣ ﺮﺛﺆﻣ ﻲﻠﻐﺷ شﺰﻴﮕﻧا دﺎﺠﻳا
اد ﺪﻨﻧ . زا ﻦﻴـﻨﭽﻤﻫ
ﺎﻬﻧآ ﺪﻳد ﻲـﻧوﺮﻴﺑ ﻞﻣاﻮﻋ ﺖﻴﻤﻫا
» ﻲﺘـﺷاﺪﻬﺑ
« ﺎـﺑ ﻪـﺴﻳﺎﻘﻣ رد
ﻲﻧورد ﻞﻣاﻮﻋ
» ﻲﺷﺰﻴﮕﻧا « ﻠﻐـﺷ شﺰـﻴﮕﻧا دﺎـﺠﻳا رد ﺮﺘـﺸﻴﺑ ﻲ
ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ . ناﺮﮕﻳد و يدﻮﻤﺤﻣ )
17 ( ﺮﺑ ﺮﺛﺆﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ﻲﺳرﺮﺑ رد
ﻦﻴـﺑ رد ﻪـﻛ ﺪﻧﺪﻴـﺳر ﻪﺠﻴﺘﻧ ﻦﻳا ﻪﺑ نارﺎﺘﺳﺮﭘ ﻲﻠﻐﺷ شﺰﻴﮕﻧا ﻲــﻧوﺮﻴﺑ ﻞــﻣاﻮﻋ ﻦﻴــﺑ رد و ﻞﻐــﺷ ﺖــﻴﻫﺎﻣ ﻲــﻧورد ﻞــﻣاﻮﻋ ﻲﻠﻐـﺷ شﺰﻴﮕﻧا ﺮﺑ ﺮﺛﺆﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ﻦﻳﺮﺘﻤﻬﻣ ترﺎﻈﻧ و ﻲﺘﺳﺮﭘﺮﺳ ﺖﺳا . ﻞﻴﺑﺎﻣآ )١
18 ( ﺰـﻴﮕﻧا ﺮـﺑ ﺮﺛﻮـﻣ ﻲﻧورد ﻞﻣاﻮﻋ ﻦﻴﺑ رد ش
ﻢﻴﻤﺼﺗ ،ﻲﮕﺘﺴﻳﺎﺷ ،ﻲﻠﻐﺷ ﺖﻛرﺎـﺸﻣ و يوﺎﻜﺠﻨﻛ ﺲﺣ ،يﺮﻴﮔ
ﻮﺟ ،ﻲﻠﻐﺷ شﺰﻴﮕﻧا ﺮﺑ ﺮﺛﺆﻣ ﻲﻧوﺮﻴﺑ ﻞﻣاﻮﻋ ﻦﻴﺑ رد و ﺎﻫرﺎﻛ رد ﻲﻣ ﻢﻬﻣ ار رﺎﻛ مﺎﺠﻧا و ﻲﺑﺎﻴﺷزرا مﺎﺠﻧا ،ﺖﺑﺎﻗر ﺪﻧاد
. ﺮـﻨﺘﻳﺮﻛ
٢
) 19 ( و قﻮـﻘﺣ ار ﻲﻠﻐـﺷ شﺰـﻴﮕﻧا ﺮـﺑ ﺮﺛﺆﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ﻦﻳﺮﺘﻤﻬﻣ
ﻪﻗﻼﻋ ،ﺎﻳاﺰﻣ آ ناﺮﻳﺪﻣ ،رﺎﻛ مﺎﺠﻧا ﻪﺑ ندﻮﺑ ﺪﻨﻣ
شزرا ﺎﺑ ﺎﻨﺷ يﺎﻫ
و ﻲﻠﻐــﺷ ﺖــﻴﻨﻣا دﻮــﺟو ،طﺎــﺸﻧﺮﭘ يرﺎــﻛ ﻂﻴــﺤﻣ ،ﺖﻳﺮﻳﺪــﻣ ﻲـﻣ رﺎﻛ ﻂﻴﺤﻣ رد ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا و ﻲﻧﺎﺴﻧا تﻼﻣﺎﻌﺗ ﺪـﻧاد
.
ﻲﻛﺪﻳﺎﺗ )٣
20 ( شﺰـﻴﮕﻧا ﺮﺑ ﺮﺛﺆﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ﻦﻳﺮﺘﻬﻣ ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ
ﺐـﻟﺎﺟ ،ﻞﻐـﺷ ﺖـﻴﻫﺎﻣ ،ﺐـﺳﺎﻨﻣ يرﺎـﻛ ﻂﻳاﺮﺷ ﻞﻣﺎﺷ ﻲﻠﻐﺷ ﻲـﻣ ﻲﻧادرﺪﻗ و ﻲﻓﺎﻛ قﻮﻘﺣ ،ﻞﻐﺷ ندﻮﺑ ﺪـﺷﺎﺑ
. ﻪـﺟﻮﺗ ﺎـﺑ ﻪـﺑ
ﻪﻨﻴﺸﻴﭘ رد ﻪﭽﻧآ ﻲﻠﻐـﺷ شﺰـﻴﮕﻧا ﺖﻴﻤﻫا ﺮﺑ ﻲﻨﺒﻣ ﺶﻫوﮋﭘ ي
ﺶﻫوﮋـﭘ ﻦـﻳا فﺪـﻫ ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ ﺖﺳا هﺪﻣآ نﺎﻣزﺎﺳ رد نﺎﻨﻛرﺎﻛ شﺰـﻴﮕﻧا ﺎـﺑ ﻞﻐـﺷ ﺖـﻴﻫﺎﻣ و ﻲﻧﺎﻣزﺎـﺳﻮﺟ ﻦﻴﺑ ﻪﻄﺑار ﻲﺳرﺮﺑ نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ نﺎﻨﻛرﺎﻛ ﻲﻠﻐﺷ ﻲﻣ نﺎﻬﻔﺻا ﺮﻬﺷ يﺎﻫ
ﺪﺷﺎﺑ .
ﻪﻴﺿﺮﻓ ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻫ
1 . ﻲﻠﻐﺷ شﺰﻴﮕﻧا ﺎﺑ ﻞﻐﺷ ﺖﻴﻫﺎﻣ و ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳﻮﺟ ﻦﻴﺑ ﻪـﻄﺑار
ﻲﻨﻌﻣ دراد دﻮﺟو يراد .
2 . ﺶﻴﭘ ﻞﻐﺷ ﺖﻴﻫﺎﻣ و ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳﻮﺟ شﺰـﻴﮕﻧا هﺪـﻨﻨﻛ ﻲـﻨﻴﺑ
ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻲﻠﻐﺷ .
3 . ماﺪﺨﺘـﺳا عﻮـﻧ ﺐـﺴﺣﺮﺑ نﺎـﻨﻛرﺎﻛ ﻲﻠﻐـﺷ شﺰـﻴﮕﻧا ﻦﻴﺑ
ﻲﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ دراد دﻮﺟو يراد
.
4 . ﺖﻣﺪـﺧ ﻪﻘﺑﺎـﺳ ﺐـﺴﺣﺮﺑ نﺎـﻨﻛرﺎﻛ ﻲﻠﻐـﺷ شﺰﻴﮕﻧا ﻦﻴﺑ
ﻲﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ دراد دﻮﺟو يراد
.
5 . نﺎﻨﻛرﺎﻛ ﻲﻠﻐﺷ شﺰﻴﮕﻧا ﻦﻴﺑ ﻲﻠﻴـﺼﺤﺗ كرﺪـﻣ ﺐـﺴﺣﺮﺑ
ﻲﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ دراد دﻮﺟو يراد
.
1 . Amabil
2 . Kritner
3. Thiedke
شور و داﻮﻣ ﺎﻫ
ﺖﺳا ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ـ ﻲﻔﻴﺻﻮﺗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻚﻳ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا .
درﻮﻣ ﻪﻌﻣﺎﺟ
نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ نﺎﻨﻛرﺎﻛ ﻲﻣﺎﻤﺗ ﻞﻣﺎﺷ نآ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد نﺎﻬﻔـﺻا ﺮﻬـﺷ يﺎـﻫ
لﺎﺳ 94 - 1393 ﺖﺳا . ﻪـﻧﻮﻤﻧ شور زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ و ﻲﻓدﺎـﺼﺗ يﺮـﻴﮔ
داﺪﻌﺗ ناﺮﻛﻮﻛ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻢﺠﺣ لﻮﻣﺮﻓ 170
ﺶﻫوﮋـﭘ ﻪﻧﻮﻤﻧ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺮﻔﻧ
ﺪﻧﺪﺷ بﺎﺨﺘﻧا .
ﺖﻳﺎﻬﻧ رد ﺎﻣا 141
ﻊـﻳزﻮﺗ ﺎـﻬﻧآ ﻦﻴـﺑ رد ﻪﻛ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ
ﻊﻤﺟ دﻮﺑ هﺪﺷ ﺪﺷ هداد ﺺﻴﺨﺸﺗ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻞﻴﻠﺤﺗ ﺖﻬﺟ و يروآ
. ياﺮﺑ
هداد ﻞﻴﻠﺤﺗ مﺮﻧ زا هﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ يﺎﻫ
راﺰﻓا
SSPS18
شور و يرﺎـﻣآ يﺎﻫ
ـﻳ ﺲﻧﺎﻳراو ﻞﻴﻠﺤﺗ و هدﺎﺳ نﻮﻴﺳﺮﮔر ، نﻮﺳﺮﻴﭘ ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﺐﻳﺮﺿ ﻚ
ﻲﺒﻴﻘﻌﺗ نﻮﻣزآ و ﻪﻫار ﺪـﺷ هدﺎﻔﺘـﺳاLSD
. ﻊـﻤﺟ راﺰـﺑا هداد يروآ
ﺎـﻫ
ﻲﻣ ﺮﻳز حﺮﺷ ﻪﺑ ﻪﻛ دﻮﺑ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﺪﺷﺎﺑ
.
ﭗـﻳد مﺎﺳ و ﻦﻤﺳﺎﺳ ﻞﻳﻻ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳﻮﺟ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ :١
ياراد
20 ،ﺶـﻘﻧ ﻲﻨﺷور و حﻮﺿو ،فﺪﻫا ﻲﻨﺷور و حﻮﺿو ﺪﻌﺑ ﺞﻨﭘ و ﻪﻳﻮﮔ
ﻪـﻳور يور ﺮـﺑ ﻖـﻓاﻮﺗ زا ﺖﻳﺎـﺿر ،شادﺎـﭘ زا ﺖﻳﺎﺿر ﻲـﺸﺨﺑﺮﺛا و ﺎـﻫ
ﻲﻣ تﺎﻃﺎﺒﺗرا زا تﺮﻜﻴﻟ ﻒﻴﻃ سﺎﺳاﺮﺑ ﻪﻛ ﺪﺷﺎﺑ
1 ) ﻒﻟﺎﺨﻣ ًﻼﻣﺎﻛ (
ﺎﺗ 5
) ﻖﻓاﻮﻣ ًﻼﻣﺎﻛ (
ﺖﺳا هﺪﺷ ﻢﻴﻈﻨﺗ .
ﻦﻳا رد ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﻦﻳا ﻲﻳﺎﻳﺎﭘ ﺐﻳﺮﺿ
خﺎﺒﻧاﺮﻛ يﺎﻔﻟآ شور ﻪﺑ ﺶﻫوﮋﭘ 80
/ 0 ﺪﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ .
ﺶﺠﻨﺳ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﺺﻴﺨﺸﺗ
٢ﻞﻐﺷ :ﺮﻜﻴﺑ ياراد 35 و ﻪـﻳﻮﮔ
شزرا ﺪﻌﺑ ﺶﺷ رﻮﺧزﺎـﺑ ،ﻲﻟﻼﻘﺘـﺳا دﻮـﺧ ،رﺎـﻛ يﺎﻫ
ﺖـﺻﺮﻓ ،د يﺎـﻫ
ﺶﻟﺎﭼ و ﻲﻠﻐﺷ تﺎﻧﺎﻜﻣا ،ﻲﻠﻐﺷ ﻲﻣ ﻲﻠﻐﺷ يﺎﻫ
ﻒﻴﻃ سﺎﺳاﺮﺑ ﻪﻛ ﺪﺷﺎﺑ
تﺮﻜﻴﻟ 5 ﻪﺟرد ﺖـﺳا هﺪﺷ ﻢﻴﻈﻨﺗ يا .
ﻦـﻳا خﺎـﺒﻧاﺮﻛ يﺎـﻔﻟآ ﺐﻳﺮـﺿ
ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ 85
/ 0 ﺪﺷ دروآﺮﺑ .
ﻚﻣ ﻲﻠﻐﺷ شﺰﻴﮕﻧا ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﺪﻨﻠﻠﻛ
ﻞﻜﺸﺘﻣ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﻦﻳا:
زا 15 رﺪـﻗ ﻪـﺑ زﺎـﻴﻧ ،ﺖﻓﺮـﺸﻴﭘ ﻪـﺑ زﺎﻴﻧ شﺰﻴﮕﻧا زا ﺪﻌﺑ ﻪﺳ و لاﻮﺳ ت
ﻪـﺟرد ﺞﻨـﭘ ﻒـﻴﻃ سﺎﺳاﺮﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﻳﻮﺟ ﺪﻧﻮﻴﭘ ﻪﺑ زﺎﻴﻧ و ﻲﺒﻠﻃ يا
ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺘﺧﺎﺳ تﺮﻜﻴﻟ .
ﻦـﻳا رد ﻪﻣﺎﻨـﺸﺳﺮﭘ ﻦـﻳا ﻲﻳﺎـﻳﺎﭘ ﺐﻳﺮـﺿ
خﺎﺒﻧاﺮﻛ يﺎﻔﻟآ شور ﻪﺑ ﺶﻫوﮋﭘ 78
/ 0 ﺪﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ .
1 . Sam Deep and Lyle Susman
2. Job Diagnostic
ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺎﻫ
76 لدﺎــﻌﻣ ﺮــﻔﻧ )
9 / 53 ﺪــﺻرد ( رد هﺪــﻨﻨﻛ ﺖﻛﺮــﺷ داﺮــﻓا زا
و نز ﺶﻫوﮋﭘ 65
لدﺎﻌﻣ ﺮﻔﻧ )
1 / 46 ﺪﺻرد ( ﻣ ﺪﻧدﻮﺑ دﺮ .
1 . ﻪـﻄﺑار ﻲﻠﻐـﺷ شﺰـﻴﮕﻧا ﺎﺑ ﻞﻐﺷ ﺖﻴﻫﺎﻣ و ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳﻮﺟ ﻦﻴﺑ
ﻲﻨﻌﻣ دراد دﻮﺟو يراد .
لوﺪﺟ 1 : ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﺐﻳاﺮﺿ
ﻲﻠﻐﺷ شﺰﻴﮕﻧا ﺎﺑ ﻞﻐﺷ ﺖﻴﻫﺎﻣ و ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳﻮﺟ ﻦﻴﺑ
ﺮﻴﻐﺘﻣ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳﻮﺟ
ﻞﻐﺷ ﺖﻴﻫﺎﻣ
sig
r sig
r
ﻲﺒﻠﻃراﺪﺘﻗا
006 / 0 229 /
**0 071 / 0 152 / 0
ﺖﻓﺮﺸﻴﭘ ﻪﺑ زﺎﻴﻧ
000 / 0 400 /
**0 000 / 0 339 /
**0
ﻲﻳﻮﺟ ﺪﻧﻮﻴﭘ
000 / 0 291 /
**0 000 / 0 301 /
**0
شﺰﻴﮕﻧا ﻞﻛ ﺖﻓﺮﺸﻴﭘ 000
/ 0 426 /
**0 000 / 0 361 /
**0
** p≤0 /01
ﻲﻠﻐـــﺷ شﺰـــﻴﮕﻧا ﺎـــﺑ ﻲﻧﺎﻣزﺎـــﺳﻮﺟ ﻦﻴـــﺑ )
426 / 0 ( و
ﻲﻠﻐـﺷ شﺰـﻴﮕﻧا ﺎـﺑ ﻲﻠﻐـﺷ ﺖﻴﻫﺎﻣ )
361 / 0 ( ﻲـﻨﻌﻣ ﻪـﻄﺑار -
ﺢﻄـــﺳ رد يراد 01
/ 0 دراد دﻮـــﺟوP≤
. ﻲﻧﺎﻣزﺎـــﺳﻮﺟ ﻦﻴـــﺑ
ﺒﻠﻃراﺪـــﺘﻗا دﺎـــﻌﺑا ﺎـــﺑ ﻲ
) 229 / 0 ( ﺖﻓﺮـــﺸﻴﭘ ﻪـــﺑ زﺎـــﻴﻧ ،
) 400 / 0 ( ﻲﻳﻮﺟﺪــﻧﻮﻴﭘ ، )
291 / 0 ( ﺎــﺑ ﻞﻐــﺷ ﺖــﻴﻫﺎﻣ ﻦﻴــﺑ و
ﺖﻓﺮــﺸﻴﭘ ﻪــﺑ زﺎــﻴﻧ دﺎــﻌﺑا )
339 / 0 ( ﻲﻳﻮﺟﺪــﻧﻮﻴﭘ و )
301 / 0 (
ﻲــﻨﻌﻣ ﻪــﻄﺑار دراد دﻮــﺟو يراد
. شﺰــﻴﮕﻧا دﺎــﻌﺑا ﻦﻴــﺑ زا
ﻪــﻄﺑار ﻞﻐــﺷ ﺖــﻴﻫﺎﻣ ﺎــﺑ ﻲﺒﻠﻃراﺪــﺘﻗا ﺪــﻌﺑ ﺎــﻬﻨﺗ ﻲﻠﻐــﺷ ﻲﻨﻌﻣ دراﺪﻧ يراد .
2 . ﻴـﭘ ﻞﻐـﺷ ﺖﻴﻫﺎﻣ و ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳﻮﺟ ﺶ
شﺰـﻴﮕﻧا هﺪـﻨﻨﻛ ﻲـﻨﻴﺑ
ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻲﻠﻐﺷ .
ﻞﻐﺷ ﺖﻴﻫﺎﻣ يﺎﺘﺑ ﺐﻳﺮﺿ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ )
361 / 0 ( ﻲﻧﺎﻣزﺎـﺳﻮﺟ و
) 426 / 0 ( ﻲﻣ ﺶﻴـﭘ ﺮـﻴﻐﺘﻣ ود ﻦﻳا ﻪﻛ ﺖﻔﮔ ناﻮﺗ ﻲـﻨﻴﺑ
هﺪـﻨﻨﻛ ي
ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻲﻠﻐﺷ شﺰﻴﮕﻧا .
ﺖﺳﺪﺑ ﻦﻴﻴﻌﺗ ﺐﻳﺮﺿ سﺎﺳاﺮﺑ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ
لوﺪﺟ 2 : ﻲﻠﻐﺷ شﺰﻴﮕﻧا ﺎﺑ ﻞﻐﺷ ﺖﻴﻫﺎﻣ و ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳﻮﺟ هدﺎﺳ ﻲﻄﺧ نﻮﻴﺳﺮﮔر لﺪﻣ
ﺮﻴﻐﺘﻣ دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﺮﻴﻏ ﺐﻳاﺮﺿ
دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﺐﻳاﺮﺿ
R2 t
sig
ﺎﺘﺑ دراﺪﻧﺎﺘﺳا يﺎﻄﺧ
β
ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ ﻮﺟ
300 / 0 054
/ 0 426
/ 0 18
/ 0 544 / 5 000 / 0
ﻞﻐﺷ ﺖﻴﻫﺎﻣ
374 / 0 082
/ 0 361
/ 0 13
/ 0 569 / 4 000 / 0
ﻞﻐﺷ ﺖﻴﻫﺎﻣ ،ﺮﻴﻐﺘﻣ ود ﺮﻫ رد هﺪﻣآ 13
/ 0 ﻲﻧﺎﻣزﺎـﺳﻮﺟ و ﺪﺻرد
18 / 0 راو ﻲﻣ ﻦﻴﻴﺒﺗ ار ﻲﻠﻐﺷ شﺰﻴﮕﻧا ﺲﻧﺎﻳ ﺪﻨﻨﻛ
.
3 . توﺎﻔﺗ ماﺪﺨﺘﺳا عﻮﻧ ﺐﺴﺣﺮﺑ نﺎﻨﻛرﺎﻛ ﻲﻠﻐﺷ شﺰﻴﮕﻧا ﻦﻴﺑ
ﻲﻨﻌﻣ دراد دﻮﺟو يراد .
لوﺪﺟ 3 : نﻮﻣزآ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ياﺮﺑF
ماﺪﺨﺘﺳا عﻮﻧ ﺐﺴﺣ ﺮﺑ ﻲﻠﻐﺷ شﺰﻴﮕﻧا
* عﻮﻤﺠﻣ تاروﺬﺠﻣ ﻪﺟرد
يدازآ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ تاروﺬﺠﻣ F
sig
ﻦﻴﺑ ﻲﻫوﺮﮔ 296
/ 1 4 324 / 0 282 / 3 013 / 0
نورد ﻲﻫوﺮﮔ 328
/ 13 135 099 / 0 - -
ﻞﻛ 628 / 14 139 -
- -
ﻲـﻣ نﺎـﺸﻧ ﻪﻓﺮﻃ ﻚﻳ ﺲﻧﺎﻳراو ﻞﻴﻠﺤﺗ نﻮﻣزآ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻪـﻛ ﺪـﻫد
راﺪــﻘﻣ ) 282 / 3 (F=
ﺢﻄــﺳ رد )
05 / 0 ( ﻲــﻨﻌﻣ ﻲــﻣ راد ﺪــﺷﺎﺑ . ﻪــﺑ
ماﺪﺨﺘـﺳا عﻮﻧ ﺐﺴﺣﺮﺑ نﺎﻨﻛرﺎﻛ ﻲﻠﻐﺷ شﺰﻴﮕﻧا ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻲﺗرﺎﺒﻋ ﻲﻣ توﺎﻔﺘﻣ ﺪﺷﺎﺑ
.
لوﺪﺟ 4 : نﻮﻣزآ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ توﺎﻔﺗ ياﺮﺑLSD
ﻲﻠﻐﺷ شﺰﻴﮕﻧا
ماﺪﺨﺘﺳا عﻮﻧ ﺐﺴﺣ ﺮﺑ
عﻮﻧ ماﺪﺨﺘﺳا 1 عﻮﻧ ماﺪﺨﺘﺳا 2 فﻼﺘﺧا
ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ 2 - 1 يﺎﻄﺧ دراﺪﻧﺎﺘﺳا sig
يدادراﺮﻗ ﻲﻧﺎﻤﻴﭘ 089 / 0 076 / 0 244 / 0
ﻲﻤﺳر 061 / 0 - 065 / 0 034 / 0
ﻲﺸﻳﺎﻣزآ 292 /
*0 137 / 0 035 / 0
ﺮﻳﺎﺳ 179 / 0 099 / 0 073 / 0
ﻲﻧﺎﻤﻴﭘ يدادراﺮﻗ 089 / 0 - 076 / 0 244 / 0
ﻲﻤﺳر 151 / 0
* - 074 / 0 044 / 0
ﺶﻳﺎﻣزآ 203 / 0 141 / 0 153 / 0
ﺮﻳﺎﺳ 090 105 / 0 393 / 0
ﻲﻤﺳر يدادراﺮﻗ 061 / 0 065 / 0 349 / 0
ﻲﻧﺎﻤﻴﭘ 151 /
*0 074 / 0 044 / 0
ﻲﺸﻳﺎﻣزآ 354 / 0 135 / 0 010 / 0
ﺮﻳﺎﺳ 241 /
*0 098 / 0 015 / 0
ﻲﺸﻳﺎﻣزآ يدادراﺮﻗ 292 / 0
* - 137 / 0 035 / 0
ﻲﻧﺎﻤﻴﭘ 203 / 0 - 141 / 0 153 / 0
ﻲﻤﺳر 354 / 0
* - 135 / 0 010 / 0
ﺮﻳﺎﺳ 112 / 0 155 / 0 470 / 0
ﺮﻳﺎﺳ يدادراﺮﻗ 179 / 0 - 099 / 0 0730
ﻲﻧﺎﻤﻴﭘ 090 / 0 - 105 / 0 393 / 0
ﻲﻤﺳر 241 / 0
* - 098 / 0 015 / 0
ﻲﺷﺎﻣزآ 112 / 0 155 / 0 470 / 0
*p< 0 /05 نﻮﻣزآ ﺞﻳﺎﺘﻧ
عﻮـﻧ ﻦﻴﮕﻧﺎـﻴﻣ ﻦﻴـﺑ ﻪـﻛ ﺖـﺳا ﻦﻳا ﺮﮕﻧﺎﻴﺑLSD
راﺮﻗ ماﺪﺨﺘﺳا ،ﺮﻳﺎﺳ و ﻲﻤﺳر ،ﻲﻤﺳر و ﻲﻧﺎﻤﻴﭘ ،ﻲﺸﻳﺎﻣزآ و يداد
دراد دﻮﺟو ﻲﻤﺳر و ﻲﺷﺎﻣزآ .
4 . توﺎﻔﺗ ﺖﻣﺪﺧ ﻪﻘﺑﺎﺳ ﺐﺴﺣﺮﺑ نﺎﻨﻛرﺎﻛ ﻲﻠﻐﺷ شﺰﻴﮕﻧا ﻦﻴﺑ
ﻲﻨﻌﻣ دراد دﻮﺟو يراد .
لوﺪﺟ 5 : نﻮﻣزآ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺮﺑ ﻲﻠﻐﺷ شﺰﻴﮕﻧا ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ياﺮﺑF
ﺖﻣﺪﺧ ﻪﻘﺑﺎﺳ ﺐﺴﺣ
* عﻮﻤﺠﻣ
تاروﺬﺠﻣ ﻪﺟرد يدازآ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ تاروﺬﺠﻣ
F
sig
ﻲﻫوﺮﮔ ﻦﻴﺑ
308 / 0 3 103 / 0 920 / 0 433 / 0
نورد ﻲﻫوﺮﮔ 263
/ 15 137 111 / 0 - -
ﻞﻛ 571 / 15 140 -
- -
ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ﻪﻓﺮﻃ ﻚﻳ ﺲﻧﺎﻳراو ﻞﻴﻠﺤﺗ نﻮﻣزآ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺎـﺑ ﻪـﻛ ﺪﻫد
راﺪـﻘﻣ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ )
920 / 0 (F=
ﻲـﻨﻌﻣ توﺎـﻔﺗ شﺰـﻴﮕﻧا ﻦﻴـﺑ يراد
دراﺪﻧ دﻮﺟو ﺖﻣﺪﺧ ﻪﻘﺑﺎﺳ ﺐﺴﺣﺮﺑ نﺎﻨﻛرﺎﻛ ﻲﻠﻐﺷ .
5 . ﺰﻴﮕﻧا ﻦﻴﺑ ﻲﻠﻴـﺼﺤﺗ كرﺪـﻣ ﺐـﺴﺣﺮﺑ نﺎـﻨﻛرﺎﻛ ﻲﻠﻐﺷ ش
ﻲﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ دراد دﻮﺟو يراد
.
لوﺪﺟ 6 : نﻮﻣزآ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺮﺑ ﻲﻠﻐﺷ شﺰﻴﮕﻧا ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ياﺮﺑF
ﻲﻠﻴﺼﺤﺗ كرﺪﻣ ﺐﺴﺣ
* عﻮﻤﺠﻣ
تاروﺬﺠﻣ ﻪﺟرد
يدازآ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ تاروﺬﺠﻣ
F
sig
ﻲﻫوﺮﮔ ﻦﻴﺑ
413 / 0 5 083 / 0 736 / 0 598 / 0
ﻲﻫوﺮﮔ نورد
158 / 15 135 112 / 0 - -
ﻛ ﻞ 571 / 15 140 -
- -
ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ﻪﻓﺮﻃ ﻚﻳ ﺲﻧﺎﻳراو ﻞﻴﻠﺤﺗ نﻮﻣزآ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺎـﺑ ﻪـﻛ ﺪﻫد
راﺪـﻘﻣ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ )
736 / 0 (F=
ﻲـﻨﻌﻣ توﺎـﻔﺗ شﺰـﻴﮕﻧا ﻦﻴـﺑ يراد
دراﺪﻧ دﻮﺟو ﻲﻠﻴﺼﺤﺗ كرﺪﻣ ﺐﺴﺣﺮﺑ نﺎﻨﻛرﺎﻛ ﻲﻠﻐﺷ .
يﺮﻴﮔ ﻪﺠﻴﺘﻧ و ﺚﺤﺑ
ﺖـﻴﻫﺎﻣ و ﻲﻧﺎﻣزﺎـﺳﻮﺟ ﻪـﻄﺑار ﻲﺳرﺮﺑ فﺪﻫ ﺎﺑ ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ ﻨﻛرﺎﻛ ﻲﻠﻐﺷ شﺰﻴﮕﻧا ﺎﺑ ﻞﻐﺷ نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ نﺎ
نﺎﻬﻔـﺻا ﺮﻬـﺷ يﺎـﻫ
ﺖﺳا هﺪﺷ مﺎﺠﻧا .
ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺶﻫوﮋﭘ لوا ﻪﻴﺿﺮﻓ ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ يﺎﻫ
» و ﻲﻧﺎﻣزﺎـﺳﻮﺟ ﻦﻴـﺑ
ﻲـﻨﻌﻣ ﻪـﻄﺑار ﻲﻠﻐﺷ شﺰﻴﮕﻧا ﺎﺑ ﻞﻐﺷ ﺖﻴﻫﺎﻣ دراد دﻮـﺟو يراد
«
ﺖﺳا ﻪﻴﺿﺮﻓ ﻦﻳا ﺪﻴﻳﺄﺗ زا ﻲﻛﺎﺣ .
و ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳﻮﺟ ﻦﻴﺑ ﻪﻛ يرﻮﻃ ﻪﺑ
ﻲﻨﻌﻣ و ﺖﺒﺜﻣ ﻪﻄﺑار ﻲﻠﻐﺷ شﺰﻴﮕﻧا ﺎﺑ ﻞﻐﺷ ﺖﻴﻫﺎﻣ دﻮـﺟو يراد
دراد . ﻲﻣ ﺪﻴﻳﺄﺗ يرﺎﻣآ ﺮﻈﻧ زا ﻪﻴﺿﺮﻓ ﻦﻳا ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ دﻮﺷ
. ﻪﺘﻓﺎﻳ يﺎﻫ
ﺶﻫوﮋـﭘ مود ﻪﻴـﺿﺮﻓ ﺎـﺑ ﻪﻄﺑار رد هﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ
» و ﻲﻧﺎﻣزﺎـﺳﻮﺟ
ﺶﻴــﭘ ﻞﻐــﺷ ﺖــﻴﻫﺎﻣ ﺪﻨﺘــﺴﻫ ﻲﻠﻐــﺷ شﺰــﻴﮕﻧا هﺪــﻨﻨﻛ ﻲــﻨﻴﺑ
«
هﺪﻨﻨﻛﺪﻴﻳﺄﺗ ﺖﺳا ﻪﻴﺿﺮﻓ ﻦﻳا ي
. و ﻲﻧﺎﻣزﺎـﺳﻮﺟ ﻪﻛ ﻲﻨﻌﻣ ﻦﻳا ﻪﺑ
ﺶﻴﭘ ﻞﻐﺷ ﺖﻴﻫﺎﻣ ﻠﻐـﺷ شﺰـﻴﮕﻧا ﺲﻧﺎـﻳراو هﺪﻨﻨﻛ ﻲﻨﻴﺑ
ﻲـﻣ ﻲ -
ﻲـﻨﻌﻣ و ﺖـﺒﺜﻣ ﺮﻴﺛﺄﺗ و ﺪﻨﺷﺎﺑ ﺪـﻧراد ﻲﻠﻐـﺷ شﺰـﻴﮕﻧا ﺮـﺑ يراد
.
ﻲﻣ ﺪﻴﻳﺄﺗ يرﺎﻣآ ﺮﻈﻧ زا ﺰﻴﻧ ﻪﻴﺿﺮﻓ ﻦﻳا ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ دﻮﺷ
. ﻪﺘﻓﺎﻳ ﻦﻳا ﺎﻫ
ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺎﺑ ناﺮﮕﻳد و ﻲﻨﻴﺴﺣ يﺎﻫ )
12 ( ناﺮـﮕﻳد و تدﻮـﺟ ، )
13 ( ،
ناﺮــﮕﻳد و رﻮﭘﺮﻫﺎــﻃ )
15 ( ناﺮــﮕﻳد و يدﻮــﻤﺤﻣ ، )
17 ( ﻲﻛﺪــﺗ ،
) 20 ( ﻲﻣ ﻮﺴﻤﻫ ﺪﺷﺎﺑ
.
ﻪﺘﻓﺎﻳ ﻣ يﺎﻫ ﺶﻫوﮋﭘ مﻮﺳ ﻪﻴﺿﺮﻓ ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮ
» ﻲﻠﻐﺷ شﺰﻴﮕﻧا ﻦﻴﺑ
ﻲـﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ ماﺪﺨﺘﺳا عﻮﻧ ﺐﺴﺣﺮﺑ نﺎﻨﻛرﺎﻛ دراد دﻮـﺟو يراد
«
نﺎـﻨﻛرﺎﻛ ﻲﻠﻐـﺷ شﺰـﻴﮕﻧا ﻦﻴﮕﻧﺎـﻴﻣ ﻪـﻛ دﻮﺑ ﻪﻠﺌﺴﻣ ﻦﻳا ﺮﮕﻧﺎﻴﺑ دراد دﻮـﺟو توﺎـﻔﺗ ﺎـﻬﻧآ ماﺪﺨﺘـﺳا عﻮﻧ ﺐﺴﺣﺮﺑ .
ﻦـﻳا ﻦﻳاﺮﺑﺎـﻨﺑ
ﻲﻣ ﺪﻴﻳﺄﺗ يرﺎﻣآ ﺮﻈﻧ زا ﻪﻴﺿﺮﻓ دﻮﺷ
.
مرﺎـﻬﭼ ﻪﻴﺿﺮﻓ ﺎﺑ ﻪﻄﺑار رد ﺶﻫوﮋـﭘ
» ﻲﻠﻐـﺷ شﺰـﻴﮕﻧا ﻦﻴـﺑ
ﻲﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ ﺖﻣﺪﺧ ﻪﻘﺑﺎﺳ ﺐﺴﺣﺮﺑ نﺎﻨﻛرﺎﻛ دراد دﻮـﺟو يراد
«
ﻪﺘﻓﺎﻳ ﻦﻴﮕﻧﺎـﻴﻣ ﻦﻴـﺑ ﻪﻛ دﻮﺑ ﻪﻠﺌﺴﻣ ﻦﻳا ﺮﮕﻧﺎﻴﺑ هﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ يﺎﻫ
ﻪﻘﺑﺎﺳ ﺐﺴﺣﺮﺑ نﺎﻨﻛرﺎﻛ ﻲﻠﻐﺷ شﺰﻴﮕﻧا توﺎـﻔﺗ ﺎـﻬﻧآ ﺖﻣﺪـﺧ ي
ﻲﻨﻌﻣ دراﺪﻧ دﻮﺟو يراد .
ﻪﺘﻓﺎﻳ ﻪﻴـﺿﺮﻓ ﺎـﺑ ﻂﺒﺗﺮـﻣ يﺎـﻫ ﻢﺠﻨـﭘ ي
ﺶﻫوﮋﭘ
» ﻐﺷ شﺰﻴﮕﻧا ﻦﻴﺑ ﻲﻠﻴﺼﺤﺗ كرﺪﻣ ﺐﺴﺣﺮﺑ نﺎﻨﻛرﺎﻛ ﻲﻠ
ﻲﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ دراد دﻮﺟو يراد
. « هﺪـﻨﻫد نﺎﺸﻧ ﻪـﻛ ﺖـﺳا ﻦـﻳا ي
ﻲﻠﻴـﺼﺤﺗ كرﺪﻣ ﺐﺴﺣﺮﺑ نﺎﻨﻛرﺎﻛ ﻲﻠﻐﺷ شﺰﻴﮕﻧا ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻦﻴﺑ ﻲﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ دراﺪﻧ دﻮﺟو يراد
. ﻪﺘﻓﺎﻳ ﻦﻳا ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺎﺑ ﺎﻫ و تدﻮﺟ يﺎﻫ
ناﺮﮕﻳد ) 13 ( ناﺮﮕﻳد و هدازﻮﻤﺣ و )
14 ( ﻲﻣ ﻮﺴﻤﻫ ﺪﺷﺎﺑ
.
ﺰﻴﮕﻧا ﺢﻴﺤﺻ كرد ﻲﻣ ش
ﻪـﺑ ﻲـﺷزرا ﺎـﺑ راﺰـﺑا ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ
نﺎﻣزﺎﺳ رد رﺎﺘﻓر ﻞﻠﻋ ﺖﺧﺎﻨﺷ رﻮﻈﻨﻣ ﺶﻴـﭘ و ﺎﻫ
تاﺮﻴﺛﺄـﺗ ﻲـﻨﻴﺑ
ماﺪﻗا ﺪﻳآ رﺎﻛ ﻪﺑ ﻲﺘﻳﺮﻳﺪﻣ يﺎﻫ .
شﺰـﻴﮕﻧا ﺖﺧﺎﻨـﺷ ﺎـﺑ ﻦﻴـﻨﭽﻤﻫ
ﻲﻣ نﺎﻣزﺎﺳ رد ار ﺎﻫرﺎﺘﻓر ناﻮﺗ ﻪـﻧﻮﮔ ﻪـﺑ ﺎﻫ
ﻪـﻛ دﺮـﻛ ﺖﻳاﺪـﻫ يا
دﻮﺷ ﻦﻴﻣﺄﺗ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ و يدﺮﻓ فاﺪﻫا .
هﺰـﻴﮕﻧا رد يدﺪﻌﺘﻣ ﻞﻣاﻮﻋ
نﺎﻣزﺎﺳ رد ﻦﻴﻳﺎﭘ يرﺎﻛ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﻞﻴﻟد ﻦﻴﻤﻫ ﻪﺑ و ﺪﻧراد دﻮﺟو ﺎﻫ
هار لﺎﺒﻧد ﻪﺑ ﺪﻳﺎﺑ ﻚﻴﻨﻜﺗ و ﺎﻫ
ﺰـﻴﮕﻧا ﺪـﻧاﻮﺘﺑ ﻪـﻛ ﺪـﺷﺎﺑ ﻲﻳﺎـﻫ ش
ﻫد ﺶﻳاﺰﻓا ار دﻮﺧ نﺎﻨﻛرﺎﻛ ﺪ
. ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻚﻴﺗﺎﻤﺘﺴﻴﺳ و ﻖﻴﻗد يﺰﻳر
ﻦﻳﺮـﺘﻤﻬﻣ زا نﺎـﻨﻛرﺎﻛ شﺰـﻴﮕﻧا ﺶﻳاﺰـﻓا و ﻆـﻔﺣ ،دﺎﺠﻳا ﺖﻬﺟ هﺮﻬﺑ ﺶﻳاﺰﻓا ﺖﻬﺟ ﺎﻫرﺎﻜﻫار ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ يرو
ﺖﺳا . زﺎـﻴﻧ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻦﻳا
ﺖﻳﻮﻟوا و ﻪﺒﻧﺎﺟ ﻪﻤﻫ ﻲﺳرﺮﺑ ﻪﺑ مﺮﺒﻣ ﺎـﻘﺗرا ﺮـﺑ ﺮﺛﻮﻣ ﻞﻣاﻮﻋ يﺪﻨﺑ
هﺮﻬﺑ و شﺰﻴﮕﻧا دراد ﻲﻧﺎﺴﻧا يوﺮﻴﻧ يرو
) 21 .(
ﻪﻨﻴﺸﻴﭘ رد ﻪﭽﻧآ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻲﻣ ،ﺖﺳا هﺪﻣآ ﺶﻫوﮋﭘ ي
ﺖﻔﮔ ناﻮﺗ
ﺶﻫوﮋﭘ ﺮﺘﺸﻴﺑ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺖﺳا هداد نﺎﺸﻧ ﻲﻠﻐﺷ شﺰﻴﮕﻧا ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ يﺎﻫ
ﺮﺛﻮﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ﻦﻳﺮﺘﻤﻬﻣ ﻪﻛ زا ﺪـﻨﺗرﺎﺒﻋ نﺎـﻨﻛرﺎﻛ ﻲﻠﻐـﺷ شﺰﻴﮕﻧا ﺮﺑ
:
و ﺖـﻴﻌﻗﻮﻣ ،رﺎـﻛ ﻂﻴـﺤﻣ ﻂﻳاﺮـﺷ ،دﺰﻤﺘﺳد و قﻮﻘﺣ ،ﻲﻠﻐﺷ ﺖﻴﻨﻣا ،ﻲﻠﻐـﺷ ﻪﻌـﺳﻮﺗ و ﺖﻓﺮﺸﻴﭘ ،ﻲﻠﻐﺷ يﺎﻘﺗرا زا ﻲﻧادرﺪـﻗ و ﺖﺧﺎﻨـﺷ
داﺮﻓا ، ﻲﻠﻐـﺷ ترﺎـﻈﻧ و ﻲﺘـﺳﺮﭘﺮﺳ هﻮـﺤﻧ ،ﻲﻠﻐـﺷ ﺖـﻴﻨﻣا ﺲـﺣ ،
ﻢﻴﻤـﺼﺗ رد ﺖﻛرﺎـﺸﻣ و يوﺎﻜﺠﻨﻛ يﺮـﻴﮔ
نﺎﻣزﺎـﺳ يﺎـﻫ .
ﻦﻳاﺮﺑﺎـﻨﺑ ﻲﻣ ناﺮﻳﺪﻣ
ﺖﺴﻳﺎﺑ ﻪـﺑ نﺪﻴـﺸﺨﺑ ﺖﻴﺑاﺬـﺟ و نداد عﻮﻨﺗ ﺖﻴﻤﻫا زا
زﺎﻴﻧ و نﺎﻣزﺎﺳ ﻂﻴﺤﻣ ﺪﻨﺷﺎﺑ هﺎﮔآ نﺎﻨﻛرﺎﻛ يﺎﻫ
.
ﻂﻴـﺤﻣ زا ماود ﺎـﺑ ﺎﺘﺒـﺴﻧ ﻲـﮔﮋﻳو ﻚـﻳ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳﻮﺟ ﻲﻣ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ نﺎﻣزﺎﺳ ﻲﻠﺧاد ﺮﻳﺎـﺳ زا ار نﺎﻣزﺎـﺳ ﻚـﻳ ﻪـﻛ دﻮـﺷ
نﺎﻣزﺎﺳ ﻲـﻣ ﺰﻳﺎﻤﺘﻣ ﺎﻫ ﺖـﺳﺎﻴﺳ و رﺎـﺘﻓر زا ﻲـﺷﺎﻧ و دزﺎـﺳ
يﺎـﻫ
ﺖﺳا نﺎﻣزﺎﺳ يﺎﻀﻋا .ﺑ
ﻞـﻣﺎﻋ ﻚـﻳ ﻲﻧﺎﻣزﺎـﺳﻮﺟ ﻪﻜﻨﻳا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎ
يﺎـﻫرﺎﺘﻓر و شﺰـﻴﮕﻧا ﺮـﺑ ﻦﻴـﻨﭽﻤﻫ و نﺎﻣزﺎﺳ دﺮﻜﻠﻤﻋ ﺮﺑ ﺮﺛﻮﻣ ﻲﻤﻴﻘﺘــﺴﻣ طﺎــﺒﺗرا و ﺖـﺳا نﺎﻣزﺎــﺳ يﺎـﻀﻋا ﺪــﻴﻟﻮﺗ ترﺪــﻗ ﺎـﺑ
ﺖــﻴﻌﻗﻮﻣ ،قﻮــﻘﺣ ،ﻲﻠﻐــﺷ شﺰــﻴﮕﻧا ،نﺎــﻨﻛرﺎﻛ ﻲﻋﺎــﻤﺘﺟا يﺎــﻫ
ﻪﻜﺒـﺷ و نﺎﻨﻛرﺎﻛ دراد نﺎﻣزﺎـﺳ يﺎـﻀﻋا نﺎـﻴﻣ ﻲﻃﺎـﺒﺗرا يﺎـﻫ
.
ﻳا ﺪﻳﺎﺑ ناﺮﻳﺪﻣ ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ ﻪـﻧﻮﮔ ﻪـﺑ ار ﻮـﺟ ﻦ
ﻪـﻛ ﺪـﻨﻫد ﻞﻜـﺷ يا
رﺎـﺘﻓر و تﺎـﺳﺎﺴﺣا و ﺎـﻫ ﺶﻨﻴﺑ ،رﺎﻜﻓا ﺎﺑ ار ﻲﮕﻨﻫﺎﻤﻫ ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد نﺎﻨﻛرﺎﻛ .
نﺎﻣزﺎﺳ رد ﻦﻴﺘـﺴﺨﻧ رد ﺪﻳﺪﺟ ﻮﻀﻋ ﺮﻫ ﺎﻫ
ﻪﻓﺮﺣ سﺎﻤﺗ ﻮـﺟ ﺎـﺑ ﻪـﻛ ﺖـﺳا راوﺪـﻴﻣا رﺎـﻛ ﻂﻴـﺤﻣ ﺎﺑ دﻮﺧ يا
،يدﺎـﺼﺘﻗا يﺎـﻫزﺎﻴﻧ ﺪـﻧاﻮﺘﺑ ﺎـﺗ ددﺮـﮔ ﻪـﺟاﻮﻣ ﻲﺒﺳﺎﻨﻣ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ ور و ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا دزﺎﺳ هدروآﺮﺑ بﻮﻠﻄﻣ يﻮﺤﻧ ﻪﺑ ار دﻮﺧ ﻲﻧا
.
زا وا ﻲـﻨﻫذ رﻮـﺼﺗ دﻮـﺟﻮﻣ ﻲﻧﺎﻣزﺎـﺳ ﻮـﺟ زا دﺮﻓ ﺶﻨﻴﺑ و كرد ﻲﻣ نﺎﻣزﺎﺳ ددﺮﮔ
. نﺎﻣزﺎـﺳ ﻦﻳا زا ﻲﻀﻌﺑ و شﻮـﺟ و ﺐـﻨﺟ ﺮـﭘ ﺎـﻫ
ﻲـﺑ ﺮﮕﻳد ﻲﻀﻌﺑ و ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺪﻣآرﺎﻛ و اﺪـﺻ و ﺮـﺳ
ﻮـﺟ ياراد ﻲـﻀﻌﺑ
ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺐﺳﺎﻨﻣﺎﻧ و دﺮﺳ ﻮﺟ ياراد ﺮﮕﻳد ﻲﺧﺮﺑ و بﻮﻠﻄﻣ و ﺐﺳﺎﻨﻣ .
ﺗ ﻚﻳ نﺎﻣزﺎـﺳ يﺎـﻀﻋا و ﻲﻧﺎﻣزﺎـﺳ ﻮـﺟ نﺎـﻴﻣ ﻪﻓﺮﻃ ود ﻞﻣﺎﻌ
دراد دﻮﺟو .
ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ ،ﺎﻫزﺎﻴﻧ ،داﺮﻓا ﺖﻴﺼﺨﺷ ﻲﻨﻌﻳ زا ﺖﻳﺎـﺿر ،ﺎـﻫ
ﻢﻴﻤـﺼﺗ رد ﺖﻛرﺎـﺸﻣ ناﺰﻴﻣ و فاﺪﻫا،رﺎﻛ يﺮـﻴﮔ
نﺎﻣزﺎـﺳ يﺎـﻫ
دراد ﺮﻴﺛﺎـﺗ نﺎﻣزﺎﺳ ﻂﻴﺤﻣ زا نﺎﺸﺗﺎﻛاردا ﺮﺑ ًﺎﻤﻴﻘﺘﺴﻣ .
ﻲﻧﺎـﻨﻛرﺎﻛ
ﺎﻳزرا ﺖﺒﺜﻣ ار نﺎﺸﻧﺎﻣزﺎﺳ رﺎﻛ ﻞﺤﻣ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ ﻮﺟ ﻪﻛ ﻲﻣ ﻲﺑ
ﺪﻨﻨﻛ .
ﻲﻳﻻﺎـﺑ ﻲﻠﻐـﺷ شﺰـﻴﮕﻧا زا ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ و ﺪﻧراد ﺖﻳﺎﺿر نﺎﺷرﺎﻛ زا ﻲﻣ رادرﻮﺧﺮﺑ ﺪﻨﺷﺎﺑ
.
ﺮـﻫ تﺪـﻣزارد فاﺪـﻫا ﻦﻳﺮـﺘﻤﻬﻣ زا ﻲـﻜﻳ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻮﺟ دﺎﺠﻳا ﻲـﻣ بﻮـﺴﺤﻣ نﺎﻣزﺎﺳ رﺎﻤـﺷ رد ار نآ ﺪـﻳﺎﺑ ناﺮﻳﺪـﻣ ﻪـﻛ دﻮـﺷ
رد ار يرﺎﺘﻓر و ﺪﻨﻳﺎﻤﻧ بﻮﺴﺤﻣ ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ ﺪﻨﻤﺷزرا يﺎﻫ ﻪﻳﺎﻣﺮﺳ ﺪﻧﺮﻴﮔ ﺶﻴﭘ رد نآ دﻮﺧ شزرا ﻪﺑ ﻪﻛ
تﺎﻛاردا و مﻮﺳر و بادآ ،ﺎﻫ
ﺶﻳاﺰـﻓا و ﻲﻠﻐـﺷ ﺖﻳﺎـﺿر ﺐﺟﻮﻣ و ﺪﻧﺰﻧ ﻪﺑﺮﺿ نﺎﻣزﺎﺳ رد داﺮﻓا دﻮﺷ ﺎﻬﻧآ ﻲﻠﻐﺷ شﺰﻴﮕﻧا .
ﻪـﺑ ﺮﺘـﺸﻴﺑ نﺎـﻨﻛرﺎﻛ ﻪﻛ ﺖﻔﮔ ﺪﻳﺎﺑ ﻞﻐﺷ ﺖﻴﻫﺎﻣ ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا رد ﺪـﺷﺎﺑ وﺮـﺑور ﺶﻟﺎـﭼ ﺎـﺑ ﻪﻛ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻲﻠﻐﺷ لﺎﺒﻧد .
نآ ﺮـﺑ هوﻼـﻋ
هدﻮﺑ نﺎﺷدﻮﺧ هﺪﻬﻋ ﺮﺑ ﺰﻴﻧ نآ مﺎﺠﻧا ﺖﻴﻟﻮﺌﺴﻣ نآ مﺎـﺠﻧا ياﺮﺑ و
ﺪﻨـﺷﺎﺑ رادرﻮـﺧﺮﺑ ﻲﻓﺎﻛ تارﺎﻴﺘﺧا زا ﺰﻴﻧ .
ﻲﻧﺎﻣزﺎـﺳ ﻪـﻜﻨﻳا ياﺮـﺑ
نﺎﻣزﺎـﺳ فاﺪﻫا ﺖﻬﺟ رد ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﻧﺎﻨﻛرﺎﻛ ﺪﻨﻣزﺎﻴﻧ دﻮﺷ ﻖﻓﻮﻣ ﺪﻨـﺷﺎﺑ ﻪﺘـﺷاد نﺎﻣزﺎـﺳ رد نﺪـﻧﺎﻣ ﻪـﺑ يﻮﻗ ﻞﻴﻣ و ﺪﻧرادﺮﺑ مﺎﮔ ) 22 .(
رد ﺪـﻳﺎﺑ ﻪـﻌﻣﺎﺟ رد ﻞﻐﺷ نﺄﺷ و هﺎﮕﻳﺎﺟ ندﻮﺑ ﻢﻬﻣ ﺲﺣ ﻮﻃ ﻪﺑ ﺪﻳآ دﻮﺟو ﻪﺑ نﺎﻨﻛرﺎﻛ رد ندﻮـﺑ ﺮﺛﺆﻣ سﺎﺴﺣا ﺎﻬﻧآ ﻪﻛ ير
ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ﺪﻨـﺷﺎﺑ ﻪﺘـﺷاد نﺎﻣزﺎﺳ فاﺪﻫا ﻖﻘﺤﺗ و ﺎﻫ .
ﺪـﻳﺎﺑ ﺪـﻨﻣرﺎﻛ
ﻞﻤﻋ يدازآ و لﻼﻘﺘﺳا و دراد يﺪﻨﻣوﺮﺑآ ﻞﻐﺷ ﻪﻛ ﺪﻨﻛ سﺎﺴﺣا دﻮـﺷ ﻦﻴﻣﺄـﺗ ﺪﻳﺎﺑ نﺎﻣزﺎﺳ رد وا .
رﺎـﻛ مﺎـﮕﻨﻫ رد ﺪـﻧاﻮﺘﺑ ﺪـﻳﺎﺑ وا
ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ﻞﻤﻋ يدازآ و ﺪﻫد جﺮﺧ ﻪﺑ ﺖﻴﻗﻼﺧ .
نﺎﻨﻛرﺎﻛ ﻲﺘﻗو
نﺎﻣزﺎﺳ ﻢﻴﻤﺼﺗ رد يﺮﻴﮔ
ﻦـﻳا ،ﺪﻨـﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ﺶﻘﻧ نﺎﻣزﺎﺳ يﺎﻫ
مﺎـﺠﻧا و نﺎﻣزﺎـﺳ رد دﻮﺧ ﻞﻐﺷ ﺖﻴﻤﻫا زا نﺎﺸﺗﺎﻛاردا ﺮﺑ ﻪﻠﺌﺴﻣ ﻲﻣ ﻲﺘﺒﺜﻣ ﺮﻴﺛﺎﺗ ﻲﻠﻛ رﻮﻃ ﻪﺑ نﺎﺷرﺎﻛ ﺖـﻴﻔﻴﻛ ﻪﺠﻴﺘﻧ رد و دراﺬﮔ
ﻲﻣ ﺶﻳاﺰﻓا ﺎﻬﻧآ ﻲﻠﻐﺷ شﺰﻴﮕﻧا و يرﺎﻛ ﺪﺑﺎﻳ
.
ﺖﻴﻫﺎﻣ و ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ ﻮﺟ ﻞﻣﺎﻋ يراﺬﮔﺮﻴﺛﺎﺗ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ ﻞﻐﺷ ﺺﺧﺎـﺷ ﺪﻳﺎﺑ ناﺮﻳﺪﻣ ،نﺎﻨﻛرﺎﻛ ﻲﻠﻐﺷ شﺰﻴﮕﻧا رد ﻲﻳﺎـﻫ
يرﺎـﻛ ﺖﻋﺎـﺳ و ﺎﻳاﺰﻣ و قﻮﻘﺣ ﺖﺧادﺮﭘ ندﻮﺑ ﻪﻧﻻدﺎﻋ نﻮﭽﻤﻫ ﺪـﻫد راﺮـﻗ ﺮـﻈﻧ ﺪﻣ ار ﺐﺳﺎﻨﻣ
. شزﻮـﻣآ و ﻲﻟﻮـﺻا ﻲﺑﺎﻴـﺷزرا
ﻲﻣ ﻞﻐﺷ ﺎﺑ ﺐﺳﺎﻨﺘﻣ شﺰـﻴﮕﻧا ﺖﻴﻌﺿو نﺪﺷ ﺮﺘﻬﺑ ﺐﺟﻮﻣ ﺪﻧاﻮﺗ
دﻮــﺷ نﺎـﻨﻛرﺎﻛ .
هدﺎــﺳ و يرادا ﻲــﺳاﺮﻛوﺮﺑ ﺶﻫﺎـﻛ ﻦﻴــﻨﭽﻤﻫ
ﻫﺪﻨﻳآﺮﻓ ندﺮﻛ ﺖﺳا ﺮﺛﻮﻣ ﻪﻨﻴﻣز ﻦﻳا رد ﺎ
. ﻪﺘﻜﻧ ﻦـﻳا رد ﻢﻬﻣ ي
ﺖﻳﺎﺿر ،ﺎﻫ ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ ،ﺎﻫزﺎﻴﻧ ،داﺮﻓا ﺖﻴﺼﺨﺷ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻦﻳا ﻪﻄﺑار ﺮﻴﺛﺎـﺗ رﺎـﻛ ﻂﻴـﺤﻣ زا داﺮﻓا كاردا ﺮﺑ ًﺎﻤﻴﻘﺘﺴﻣ فاﺪﻫا و رﺎﻛ زا دراد . ﻲﮔﮋﻳو ،ﻲﻧﺎﻣزﺎﺳ ﻮﺟ ﻪﻛ ﻲﻧﺎﻨﻛرﺎﻛ ﻊﻗاو رد ﺖـﻴﻫﺎﻣ و ﺎـﻫ
ﻲـﻣ ﻲﺑﺎـﻳزرا ﺖـﺒﺜﻣ ار نﺎـﺸﻧﺎﻣزﺎﺳ رﺎﻛ ﻞﺤﻣ و ﻞﻐﺷ ﻨﻛ
زا ﺪـﻨ
زا نﺎﻣزﺎـﺳ رد ار يﺮﺘـﺸﻴﺑ ﻲﻠﻐـﺷ شﺰـﻴﮕﻧا و ﺖﻳﺎﺿر نﺎﺷرﺎﻛ ﻲﻣ نﺎﺸﻧ دﻮﺧ ﺪﻨﻫد
.
References
1. Mirsepasi, Amir. Strategic human resource management and labor relations, Tehran, Mir Publishers. 2004. [Persian].
2. SeyyedJavadian, SR. Human Resource Planning. Tehran, Faculty of Management University of Tehran Publishers.
2007. [Persian].
3. Rabin, e. Fundamentals of Organizational Behavior, Fifth Edition, Tehran, Islamic Azad University Press Center. 1999.
4. Mirkamaly S.M. Leadership and Educational Management.
Publications Tehran. 2009. [Persian].
5. Dilema, N., Marjiole, M., Pham, V. &Martinea, T.
Identifying factors for job motivation of rural health workers in North Viet Nam. Human Resources for health.
2003; 1 (10). 25-36.
6. Sadeghifar,J., Fazeli, M., Keramatmanesh, F., Tolide, Z., Mosavi, S.M. Relationship between spiritual leadership and job motivation among teachers of Ilam Payame Noor University. Journal of Bioethics. 2014; 4(12): 31-47.
[Persian].
7. Bita Ajilchi, Leila Zoghi, Roudsari, Sh. The relationship between job motivation and job satisfaction and organizational commitment of police staff. 2014, Management Studies in Educational police. 2014; 7 (1): 2- 17. [Persian].
8. Dargahi H., Mousavi MH. Shaham G., Molaiezadeh A.
Organizational Climate of Hospitals at Tehran University of Medical Sciences, Health Administration. 2011; 15 (50):
31-39. [Persian].
9. Delgoshai B. Relationship between organizatonal climate and employees’ organizational commitment in Hamdan University of Medical Sciences. Journal of Ofgh Danesh, Gonabad University of Medical Sciences Journal 2008; 14 (4): [Persian].
10. Bakhtiar nasr Abadi, H., Rajaeepour, S., Salimi, Gh.
Taherpour, F., Partoee, M. The relationship between Nature of the Job and job satisfaction. Journal of Executive Management. 2008; 9 (1): 58-75. [Persian].
11.Porter, L., Bigley, G., Steers, R. Motivation and Work Behavior. Publisher: McGraw-Hill/Irwin. 2002.
12.Hoseyni S, Mirzaei M, Faryabi R, Mokhtari Ardekan A, Shaker Ardekani M, Mirzaei Alavijeh M. Effective Factors in Job Motivation of Faculty Members in Shahid Sadoughi
University of Medical Sciences: an Application of Herzberg’s Motivation Theory. Iranian Journal of Medical Education. 2014; 13 (12):1040-1050. [Persian].
13.Jodat S, Farajzadeh Z, Saadatjoo S. A study of job motivation of nurses working in Valiasr Hospital of Birjand in 2013. Modern care j. 2014; 10 (4):296-304. [Persian].
14.Hamouzadeh P, Sadeghifar J, Moradkhani B. factors affecting on job motivation from the managers point of view in teaching hospital affiliation to uromia university of medical science in. 2011; 9 (1). [Persian].
15. Taherpour M , Sefidi F , Javadi A. Effective Factors on Job Motivation of Faculty Members of Qazvin University of Medical Sciences. Journal of Dena. 2011; 6 (1-2): 21-31.
[Persian].
16.Bakhshi Ali Abadi H, Norouzi D, Hosseini Z. Effective Factors on Job Motivation in Academic Members of Rafsanjan Medical University. Iranian Journal of Medical Education. 2004; 4 (2):33-41. [Persian].
17.Mahmoudi H, Ebrahimian A, Solymani M, Ebadi AHafezi S, Fayzi F, Sadeghi M. The Study of Job Motivation Factors in Critical Care Nurses. Journal of Behavioral Sciences. 2008; 1 (2):171-178. [Persian].
18. Amiable. TM, Hill KG, HennesseyBA, Tithe EM. The Work Preference inventory: assessing intrinsic and extrinsic motivational orientations. Journal of Psychol 1994; 66(5):67-95.
19. Keritner F, Management. Seven Editions. Boston.
Houghton mifin Co 1999.
20. Thiedke. CC. What motivates staff? Fam Pract Manag.
2004; 11(10): 54-5.
21.Memariani, F., Bahramzade, HA. Ghorbani. A. Investigate the factors affecting job motivator’s management in Secondary School city Bojnoord. Journal of Management.
2010; 5 (22): 157-176. [Persian].
22.Siadat, SA. Yarmohamadzade, P., Partovi, A. the relationship between the nature of the job and the creative staff of supervisors in Esfahan Steel Company. Journal of Administrative Sciences and Economics, University of Isfahan. 2007; 19 (2): 54-68. [Persian].
Assessing the Relation between Organization Climate and Job Nature with Staffs’ Job Motivation in Isfahan Hospitals
Rafiee.N1, Godarzi.Z2, Azizi.SM3*
Submitted: 2014.12.27 Accepted: 2015.4.13
Abstract
Background: Staffs’ Job motivation is one of the most important factors in goals achievement in organization. As a result, considering effective factors of staffs’ motivation is one of the main tasks of organization managers. The aim of current study is to assess the relation between organization climate and job nature with staffs’ job motivation in Isfahan hospitals.
Materials and Methods: this study was a descriptive and correlation one. The study population included all staff of total Hospitals in Isfahan city. The Sample size was estimated to 141based on Cochrane. Three questionnaires including organization climate, Job nature and job motivation were used. Data analysis was performed by SPSS software version16 using Pearson correlation coefficient test, linear regression, one- way ANOVA and LSD tests.
Result: the study result revealed a significant positive correlation relation between organizational climate and job motivation (0.42), and Job nature and job motivation (0.36) (P<0.01). Furthermore, organizational climate (0.18) and Job nature (0.13) are predictors of f job motivation. One-way ANOVA test indicated there were significant statistical differences between job motivation and employment.
Conclusion: With regard to the impact of organizational climate and Job Nature in job motivation, managers should pay more attention to these two valuable factors.
Keywords: Organization climate, Job nature, Job motivation, Hospital staff
1 Instructor, MSc of Educational Planning, Payame Noor University, Isfahan, Iran
2 Instructor, Distance Educational Planning , Payame Noor University, Isfahan, Iran
3 PhD Student in Distance Educational Planning, Tehran Graduated center ,Tehran, Iran (* Corresponding author) [email protected] Tel: 09362229765
