1
Comparison of emotional regulation, self-perception and loneliness in hyperactive and normal students
Zahra Mohammadi Azar 1,Dr. Mohammad Narimani2, Dr.Seif allah Agajani3
1.MA student, Department of Psychology, School of Psychology and Educational Sciences, University ofMohaghegh Ardabil, Ardabil, iran
2.Professor, Departrrent of Psychology, Schod of Psychdogy and Educational Sciences, University ofMohaghegh Ardabil, Ardabil, iran
3.Professor, Departrrent of Psychology, Schod of Psychdogy and Educational Sciences, University ofMohaghegh Ardabil, Ardabil, iran
Abstract
The aim of this study was to compare emotion regulation, self-perception and loneliness in hyperactive and normal students. The method of this research is causal-comparative. The statistical population of the study includes all students of the hyperactive middle school in Ardabil, who have referred to medical centers and specialized offices in the academic year of 2112-2121. The research sample is 31 people as hyperactive students and 31 normal students. Which were selected as available sampling. To measure the variables studied, Gross and Jjan's emotion regulation questionnaire, Harter's self-perception, loneliness by Asher et al. Were used. Multivariate analysis of variance (MANOVA) was used to analyze the data. The results showed that the mean score of emotion regulation, self-perception and loneliness of the average student is significantly higher than hyperactive students.
Keywords: emotion regulation, self-perception, loneliness, hyperactivity
2
ییاهنت ساسحا و دوخ کاردا ،یناجیه میظنت هسیاقم یداعو لاعف شیب نازومآ شناد رد
رذآ یدمحم ارهز
،1
ینامیرن دمحم روسفورپ ،2
س رتکد ی ف ناجاقآ هللا
3ی
1 وجشناد . ی سانشراک ی سانشناور هورگ ،دشرا ی
سانشناور هدکشناد ، ی
مولع و برت یتی بدرا ققحم هاگشناد ، لی
بدرا ، لی ا ، ناری
2 سانشناور هورگ ،داتسا . ی
سانشناور هدکشناد ، ی
برت مولع و یتی بدرا ققحم هاگشناد ، لی
بدرا ، لی ا ، ناری
3 داتسا رای سانشناور هورگ ، ی
سانشناور هدکشناد ، ی
برت مولع و یتی بدرا ققحم هاگشناد ، لی
بدرا ، لی ا ، ناری
هدیکچ اح شهوژپ فده یم یداعو لاعف شیب نازومآ شناد رد ییاهنت ساسحا و دوخ کاردا ،ناجیه میظنت هسیاقم رض
یلع عون زا شهوژپ نیا شور .دشاب -
لماش شهوژپ یرامآ هعماج .تسا یا هسیاقم هیلک
ی ییامنهار عطقم نازومآ شناد
لاعف شیب رهش
،لیبدرا یلیصحت لاس رد یصصخت یاه بطم و ینامرد زکارم هب هک 1322
- 1321 یم دنا هدرک هعجارم
.دشاب هنومن شهوژپ 31 رفن هب ناونع و لاعف شیب زومآ شناد 31
،دشاب یم یداع زومآ شناد رفن هک
هب تروص هنومن
یریگ رد سرتسد همانشسرپ زا هعلاطم دروم یاهریغتم شجنس یارب .دندش باختنا ،ناجو سورگ ناجیه میظنت
زا کاردا
رتراه طسوت دوخ ،
نت ساسحا اه
یی ناراکمه و رشآ طسوت .دش هدافتسا
لیلحت شور زا ،اه هداد لیلحت و هیزجت یارب
( هریغتم دنچ سنایراو MANOVA
.دش هدافتسا ) تارمن نیگنایم هک داد ناشن جیاتن
و دوخ کاردا ،ناجیه میظنت
اهنت ساسحا یی
شاب یم لاعف شیب نازومآ شناد زا رتالاب یراد ینعم روط هب یداع زومآ شناد .د
هژاو اه ی :یدیلک ییاهنت ساسحا ،دوخ کاردا ،ناجیه میظنت
، لاعف شیب
همدقم صقن لالتخا شیب /هجوت
یلاعف (1
یب هک )ADHD شیب ،یهجوت
یهم رامهش ههب نآ یلصا هصخشم یرگشناکت و یلاعف ،دهیآ
ثحب زا یکی لالتخا نیرتزیگنا
م ریخا ههد دنچ رد هک تسا یناوجون و یکدوک نارود یناور یاه دوهخ ههب ار یددهعتم تاهعلاط
نالپاک(تسا هداد صاصتخا ،2
2112 ،یراکفاروپ همجرت ؛ 1311
هههد زا لهبق .) 1211
لاهس رد راهب نیتهسخن 1111
یکهشزپ
نمفاه مان هب یناملآ ،هدازهیلع( دوهمن فیهصوت و داد رارهق رظندهم یهعیبط رهیغ شنک كی ناونع هب ار یلاعف شیب3
1311 و )
فابا مان هب یناملآ كشزپ ،4
صقن لالتخا هک دوب یدرف نیتسخن شیب /هجوت
ههب زاهین ههک درهک یقلت یلکشم ناونع هب ار یلاعف
هفرح نیصصختم تلاخد و یراکمه رولیت( دراد یا
،2
1221 لاس زا .) 1241
صقن لالتخا ،نونکات ناوهنع هب یلاعف شیب / هجوت
شهوژپ هجیتن و تفرگ رارق هعلاطم دروم یتخانش بصع لالتخا د ناشن اه
تمهسق ههک دا و ناهکدوک نهیا زهغم فهلتخم یاهه
1. Attention deficit /Hyperactivity disorder 2. Kaplan
3. Hoffman 6. Ebaf 5. Teylor
3
یراجنهبان یاراد ناناوجون نالرتسوا و سرچسا ،گربجیاه ،سترگ ،تنجرس( تسا ییاه
،1
2113 صهقن لالتخا .) شیهب /ههجوت
-
یم التبم ار ناناوجون و ناکدوک هک تسا یراتفر لالتخا نیرتعیاش یلاعف یهناور لاهلتخا یراهمآ یهصیخشت یاهمنهار و دهنک
7
( DSM-IV یم حرش یرگشناکت و هجوت مدع رادیاپ یوگلا ناونع هب ار نآ )
رد دیدهش نمزهم لاهلتخا یعوهن عهقاو رد و دههد
لقادح نآ صیخشت یارب و تسا یناور لوحت 1
زا دروم 2 یب رایعم شیب ای و یهجوت تیعقوم ود رد یتسیاب یرگشناکت /یلاعف
( دنوش هدهاشم )هسردم و هناخ الثم( هناگادج 2
فر هصخشم یب عون یارب یرات
و یهجوت 2
شیهب عوهن یراهتفر هصخشم /یلاهعف
یتسیاب میالع نیا .)تسا هدش تسرهف یرگشناکت 1
زا سهپ و هتهشادن قباهطت کدوهک یلوحت حطس اب و دماجنا لوط هب هام 7
ناور نمجنا( دنشاب هدش رهاظ یگلاس اکیرما یسانش
،1
2111 لالتخا نیا رد رتخد هب رسپ یالتبا تبسن .) 3
ب ه 1 رثکادهح و 2
هب 1 شرازگ .تسا صقن لالتخا عویش نازیم دروم رد اه
شیب/هجوت زا اکیرمآ هدحتم تالایا رد یلاعف
2 ات 21 ناکدوک رد دصرد
دودح ار نازیم نیا هناطاتحم روط هب و تسا ریغتم یناتسبد 3
ات 2 یهم وهلب نهس زا لهبق ناهکدوک دصرد و کوداهس( دهنناد
کوداس ،2
2117 .) 2 صرد هناشن نیا لالتخا نیا یاراد ناکدوک زا د یهم همادا یلاسگرزب رد ار اه
ههنوگ ههب دهنهد نیهب ههک یا
زریور و پورتنآ ،ردناو ،امسریو( دراد دوجو یدایز تهابش یلاسگرزب و یکدوک هرود میالع ،11
2111 .)
ریغتم یم ناجیه میظنت ثحب دشاب طابترا رد یلاعف شیب اب دسر یم رظن هب هک یرگید ،زاهغآ دهنیارف ناونع هب هک ،دشاب
ههب رد یهکیزیف ،یهناور یعاهمتجا یاهدنیارفاب طبترم ناجیهو ینورد ساسحا رارمتساای تدش ،زورب رد رییغت ای لیدعت ،ظفح انیپو زمیو( دوش یم فیرعت درف فادها ندناسر ماجنا
،11
2111 تسا ییاهراتفرو راکفا داجیا لماش ناجیه میظنت یاهدربهار .)
ا هب هک دنیامن زارباار اهنآ دیاب هنوگچو دیآ یم دیدپ اهنآ رد اهناجیه نیا ماگنه هچ ،دنراد یناجیه عون هچ دهد یم یهاگآ دارف
سورگ(
،12
1221 ،نایبلحزا لقن هب ؛ 1321
( نایزیربت و یدمحم ،یجنگ .) 1322
،یهعیفر زا لقن هب ، 1322
ههک یهشهوژپ رد )
یور رب 11 نینس لاعف شیب ناکدوک زا رفن 1
ات 11 ناهکدوک رد یعاهفد یاه مسیناکم و ناجیه میظنت هسیاقم فده اب هلاس
ناهکدوک هک ینعم نیدب .دراد دوجو توافت ناکدوک هورگ ود نیا نیب هک دنداد ناشن ،دنداد ماجنا یداع ناکدوک و لاعف شیب یور اب ههجاوم رد هتفایان دشر یعافد یاه مسیناکم و رتشیب یفنم تاناجیه زا لاعف شیب .دندوب رادروخرب از سرتسا یاه داد
دهشابیم یهسررب لهباق لاهعف شیهب نازوهمآ شناد رد هک یثحابم زا رگید یکی و نوهماد رهظن زا ههک تهسا دوهخ کاردا
(تراه 2111 ،یمارهب زا لقن هب ، 1321
هک دنهد یم لکش ار یموهفم درف یاه شرگن و تارکفت )
« دوخ کاردا »13
یهم هدیمان
م یمامت موهفم نیا .دوش اهنآ زا یخرب هک .دریگ یم رب رد ار دنک یم حرطم نارگید زا زیامت و دوخ فیرعت یارب درف هک یدراو
ماهظن كهی درهف دوهخ ههب طوبرم یاه شرگن و راکفا هوالع هب .یندب یاه تیفیکو اه هدیقع ،اه تیلاعف ،اه ییاناوت :زا دنترابع ار نآ ناوت یم هک دنزاس یم ار یموهفم
« دوخ زا کاردا »
ن دوهخ ی هراهبرد درهف تاظحالم هیلک هدنریگ رب رد روبزم ماظن .دیما
دوهخ یاهه یهگژیو هدودهحم زا دهناوت یم دوخ کاردا ،نآ رب نوزفا .دور یم راکب یرگید زا وا نتخاس زیامتم تهج رد و هدوب ،یمارهب(دریگ رب رد زین ار هدنیآ ای هتشذگ هب طوبرم تاظحالم و هتفر رتارف 1321
خ زا کاردا .) و شدوهخ زا درف كی هبرجت دو
،دوهش یهم یهشان شدوخ زا درف براجت ساکعنا زا هک تسا )یناور و یراتفر ،یمسج یاه هبنج زا(شدوخ هب طوبرم یاهرواب ،وتوموهستام(تسا نارهگید اهب طاهبترا رد و نارهگید زا لقتسم روط هب )شدوخ هب طوبرم یاهرواب و درف هبرجت(ود ره 2112
.)
6 . Sergeant, Geurts, Huijbregts, Scheres & Oosterlaan 7 . diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders 8. American Psychiatric Association
11. Sadock & Sadock
1. Wiersma, Vander, Antorop & Roeyers 11 .Vims & pina
12. Gross
13 .Self-Perception
4
ترابع دوخ زا کاردا دیاقع و دوخ زا هنابایزرا ءزج كی زا
یتخانش دیدجت ای یصخش دوخ یگتسیاش زا14
دهیلوت رد ییاناوت و12
یج(تسا بولطم جیاتن و اهراتفر ،11
2112 .)
.دننک ییاهنت ساسحا تسا نکمم دنراد هک یتالکشم تلع هب لاعف شیب نازومآ شناد ندوب یهت ساسحا یعون ییاهنت
.تسا ینورد ءالخ و درف
سحا یم ادج ایند زا و هدرک اوزنا سا
،دوش یم هک یناسک زا
،دشاب هتشاد هطبار اهنآ اب تساوخ یم
.درب
ساسحا زا یفلتخم تاجرد و عاونا ییاهنت
ا ندوبن تسرد زا مهبم ساسحا كی تروص هب ییاهنت دیاش .دراد دوجو برجت روم
ه
دوش هبرجت دیدش رایسب درد و تیمورحم تروص هب ییاهنت مه دیاش .تسا ندوب یهت ساسحا فیفخ عون تلاح نیا .
نمیه(ددرگ ،17
2111 .) ناونع هب هک تسناد یدرف نیب طباور رد سوسحم فعض و ییاسران ناوت یم ار ییاهنت ساسحا
فا یعامتجا طباور دوجوم حطس و بولطم حطس نیبام توافت ییاهنت ساسحا دشاب رتشیب توافت نیا هچره و درک فیرعت دار
نمیه( تسا رتشیب ،11
2111 ینوریب دانسا ،نییاپ سفن تزع :دننام یتخانشناور یاه یگژیو یرایسب اب ییاهنت ساسحا .)
ناراکمه و گربنتور(تسا طبترم بارطضا و سرتسا ،یگدرسفا ،یرگشاخرپ ،ییارگ نورد ،مرش ،تلاجخ ،اه تیقفوم ،12
2111 .) هدش حرطم بلاطم هب هجوت اب هسیاقم رضاح شهوژپ فده
شناد رد ییاهنت ساسحا و دوخ کاردا ،ناجیه میظنت
.دشاب یم یداع اب لاعف شیب نازومآ یسانش شور شهوژپ
یلع عون زا ،تاعالطا یروآ عمج هوحن هب هجوت اب قیقحت نیا -
هعماج .تسا هدوب یا هسیاقم یرامآ
شهوژپ رضاح ک ار هیل
لاعف شیب نازومآ شناد رهش
،لیبدرا ًادودح لیبدرا ناتسا شرورپ و شزومآ لک هرادا شرازگ هب هک 311
هدش دروآ رب رفن
داد لیکشت تسا .
شور هنومن یریگ هب تروص هنومن یریگ رد سرتسد زا نیب هک یلاعف شیب نازومآ شناد هب
زکارم ینامرد
و یصصخت یاهبطم من .دوب دنا هدرک هعجارم
هنو شهوژپ 31 رفن هب ناونع و لاعف شیب زومآ شناد 31
یداع زومآ شناد رفن
.دنداد لیکشت اهرازبا :دش هدافتسا ریز یاهرازبا زا هعلاطم دروم یاهریغتم یریگ هزادنا یاتسار رد
:ناجیه میظنت همانشسرپ ( ناجو سورگ طسوت همانشسرپ نیا
2113 هک تسا هدش هتخاس ) 11
ود لماشو دراد متیآ
هب اه متیآ نیا ،یندومزآ .تسا یرگنایب یبوکرسو یتخانش یبایزا لماش ناجیه میظنت فلتخم یاهدربهار هب طوبرم سابقم یترکیل سایقم كی تروص 7
خابنورک یافلآ بیرض .دهد یم خساپ مقفاوم الماک اتت مفلاخم الماک زا یا هجرد 14
/ 1 یارب
و یبایزرا 72 / 1 لحت هدمآ تسد هب یرگبوکرس یارب یلک طابترا ،تسا هداد ناشن ار سایقم ود ره ینورد یناسمه زیلانآ لی
زا یرگبوکرس یاه متیآ نیب 41
/ 1 ات 11 / 1 زا یبایزرا یاربو 42
/ 1 ات 13 / 1 نیارد ییامزآ زاب ییایاپ بیرض تسا هدمآ تسد هب
هامود زا دعب همانشسرپ 71
/ 1 لاس یفطل .تسا هدش شرازگ 1312
یور رب هک یتامدقم یقیقحت رد 41
نایوجشناد زا رفن
یناجیه شزادرپ اب ار سایقم نیا یگتسبمه بیرض ،داد ماجنا 24r
/ 1
= (دروآ تسدب r 1
/
<1 یافلآ بیرض نینچمه .)p
ار سایقم نیا خابنورک 22
/ 1
،ناجو سورگ( تسا هدرک شرازگ 2113
،نایبلحزا لقن هب ؛ 1321
.)
14 .Cognitive Refection 15 .Self- Competence 16 .Ji
17 .Heiman 18. Heiman 19.Rotenberg
2
:دوخ کاردا همانشسرپ (رتراه طسوت دوخ زا کاردا سایقم
1212 ) دوخ یگتسیاش و تیافک زا درف کاردا ییاسانش یارب
راهچ یاراد نومزآ نیا .تسا هدش هتخاس ناناوجون دوخ شزرا ی هرابرد یلک تاساسحا نینچمه و نوگانوگ ورملق رد یدام دوخ(هفلوم -
یزاس لاعف دوخ -
یعامتجا دوخ -
سایقم كی اب نومزآ نیا تالاوس هب یندومزآ .دشاب یم )یناور دوخ 1
جرد خابنورک یافلآ بیرض رتراه .دوش یم یراذگ هرمن كی ات رفص بیترت هب و الصا ات دایز یلیخ زا هک .دهد یم خساپ یا ه
زا یا هنماد رد ار سایقم نیا 72
/ 1 ات 11 / 1 یاه سایقم هدرخ هک تسا هداد ناشن هطوبرم جیاتن لیلحت .تسا هدرک شرازگ
نیب زیمت و قارتفا داجیا ییاناوت نومزآ نیا ،رتراه(دراد ار دوخ زا کاردا ظاحل زا ناناوجون
1212 ،ییولامج ییاضر زا لقن هب ؛
1312 هسیاقم اب ) 31
و یریگدای یناوتان یاراد زومآ شناد 31
ار سایقم نیا رابتعا بیرض راجنهب زومآ شناد 12
/ 1 هدرک رکذ
سایقم خابنورک یافلآ بیرض رضاح شهوژپ رد .تسا 23
/ 1 .دمآ تسدب
همانشسرپ ییاهنت ساسحا
(ناراکمه و رشآ طسوت ییاهنت ساسحا سایقم : 1214
رد ییاهنت ساسحا شجنس یارب )
یاراد سایقم نیا .تسا هدش هیهت یناوجون و یکدوک رخاوا هرود 24
صخاش كی ساسارب اه خساپ و تسا هیوگ 3
یا هجرد
3 - 1 هک تسا رکذ هب مزال .دوش یم یراذگ هرمن 1
حنا هبنج سایقم نیا هیوگ نیا ناریا رد .دراد یگدننک مرگرس و یفار
( ریخ و یراچ نیسح طسوت سایقم 1311
یور رب ) 312
نیا .تسا هدش ییایاپ و ییاور نییعت و ارجا یزاریش رسپ و رتخد
بیرض رادقم هک دنا هدروا تسدب یلماع لیلحت شور و یا هزاس ییاور زا هدافتسا اب ار سایقم ییاور ناققحم رباربKMO
اب 11 / 1 بیرض هک دنا هدرک شرازگ بسانم و بولطم ،فیصنت و خابنورک یافلا شور قیرط زا ار نآ ییایاپ نینچ مه ،تسا
سایقم نیا رد خابنورک یافلا 11
/ 1 .تسا
شهوژپ یاه هتفای شهوژپ نیا رد اه هداد لیلحت و هیزجت یارب
حنا و نیگناهیم دهننام ،یفیهصوت یاهه هراهمآزا هدافتهسا رب هوالع ، فاره
هریغتمدنچ سنایراوک لیلحت زا ،راهیعم Mancova(
) تهسا هدش هدافتسا .
( لودج 1 شهوژپ یاهریغتم رایعم فارحنا و نیگنایم )
اهریغتم یداع
لاعف شیب
نیگنایم رایعم فارحنا
نیگنایم رایعم فارحنا
دوخ کاردا 11
/ 71 12
/ 2 21
/ 71 77
/ 17
یناجیه میظنت 12
/ 21 11
/ 7 12
/ 44 21
/ 2
ییاهنت ساسحا 11
/ 11 31
/ 12 73
/ 11 11
/ 12
( لودج جیاتن قبط 1
کاردا )رایعم فارحنا و( نیگنایم )رایعم فارحنا و( نیگنایم لاعف شیب و یداع نازومآ شناد رد )
بیترت هب دوخ 11
/ 71 ( 12 / 2 و ) 21 / 71 ( 77 / 17 یناجیه میظنت ،) 12
/ 21 ( 11 / 7 و) 12 / 44 ( 21 / 2 هب ییاهنت ساسحا و )
بیترت 11 / 11 ( 31 / 12 و ) 73 / 11 ( 11 / 12 .دشاب یم )
( لودج 2 سکاب نومزآ لودج )
Sig Df2 Df1 F Box s M
11 /
1 1/411 12 2/47 31/12
1
نامه ( لودج رد هک روط 2
یم هدهاشم ) جیاتن و دش هدافتسا سکاب نومزآ زا اه سنایراو ینگمه ضرف یسررب یارب ،دوش
( تسین راد ینعم سکاب رادقم هک داد ناشن 12
/ 31 Box s M=
، 47 / 2
، F=
11 / 1 )Sig=
نیب توافت ضرف شیپ هجیتن رد و
.تسا رارقرب اه سنایراو
( لودج 3 لاعف شیب و یداع نازومآ شناد رد یریغتم دنچ سنایراو لیلحت یرادانعم نومزآ جیاتن )
نومزآ مان رادقم
هیضرف F اطخ df
P df اتا روذجم
لدم
ییالیپ رثا 222
/ 1 214 / 1111 3
41 111
/ 1 222
/ 1
زکلیو ادبمال 111
/ 1 214 / 1111 3
41 111
/ 1 222
/ 1
گنیلته رثا 132
/ 111 214
/ 1111 3
41 111
/ 1 222
/ 1
اطخ هشیر نیرتگرزب 132
/ 111 214
/ 1111 3
41 111
/ 1 222
/ 1
هورگ
ییالیپ رثا 411
/ 1 141
/ 11 3
41 111
/ 1 411
/ 1
زکلیو ادبمال 212
/ 1 141
/ 11 3
41 111
/ 1 411
/ 1
رثا گنیلته 127
/ 1 141
/ 11 3
41 111
/ 1 411
/ 1
اطخ هشیر نیرتگرزب 127
/ 1 141
/ 11 3
41 111
/ 1 411
/ 1
( هرامش لودج جیاتن 3
یم ناشن ) نومزآ همه یرادانعم حوطس هک دهد
یریغتم دنچ سنایراو لیلحت زا هدافتسا تیلباق اه
یم زاجم ار یم ناشن جیاتن نیا .درامش
هورگ رد هک دهد دروم یاه
دراد دوجو یرادانعم توافت هتسباو یاهریغتم رظن زا هعلاطم
( 111 /
>1 ،P 141 / 11 = ،F 212 / 1 یم )زکلیو یادبمال=
هب هجوت اب اه هورگ نیب توافت دهد یم ناشن اتآ روذجم .دشاب
زکلیو ادبمال نومزآ ساسا رب توافت نیا نازیم و تسا رادانعم عومجم رد هتسباو یاهریغتم 411
/ 1 ینعی ،تسا 1
/ 41 دصرد
.دشاب یم هتسباو یاهریغتم لباقتم ریثات زا یشان اه هورگ نیب فالتخا هب طوبرم طوبرم سنایراو
( لودج 4 لاعف شیب و یداع نازومآ شناد رد هسیاقم یارب )اونام( یریغتم دنچ سنایراو لیلحت نومزآ جیاتن )
هتسباو ریغتم SS
df MS
F اتا روذجم P
لدم
دوخ کاردا 231
/ 212111 1
231 / 212111 722
/ 1124 111
/ 1 271 / 1
یناجیه میظنت 223
/ 111271 1
223 / 111271 213
/ 1212 111
/ 1 212 / 1
ییاهنت ساسحا 311
/ 227112 1
311 / 227112 222
/ 211 111
/ 1 221 / 1
هورگ
دوخ کاردا 231
/ 127 1
231 / 127 123
/ 2 121 / 1 123 / 1
یناجیه میظنت 111
/ 137 1
111 / 137 222
/ 1 112 / 1 141 / 1
ییاهنت ساسحا 223
/ 4114 1
223 / 4114 213
/ 11 111 / 1 217 / 1
اطخ
دوخ کاردا 231
/ 1721 21
131 / 172
یناجیه میظنت 177
/ 3731 21
722 / 74
ییاهنت ساسحا 712
/ 13417 21
322 / 211
(لودج هک روطنامه 4
( دوخ کاردا نیب دهد یم ناشن ) 123
/ 2 F= ( یناجیه میظنت ،) 222
/ 1 F= هنت ساسحا و ) ییا
( 213 / 11
= ( دراد دوجو یراد ینعم توافت لاعف شیب و یداع نازومآ شناد زا هورگ ود رد )F 111
/
>1 ،رگید ترابع هب .)P
شیب نازومآ شناد زا رتشیب ییاهنت ساسحا و یناجیه میظنت ،دوخ کاردا رد یداع نازومآ شناد هورگ تارمن نیگنایم .دشاب یم لاعف
7
یریگ هجیتنو ثحب دها زا یکی ناشن جیاتن ،دشاب یم یداعو لاعف شیب نازومآ شناد رد ناجیه میظنت نیب توافت یسررب رضاح شهوژپ فا
دروم لوا هیضرف تفگ ناوت یم سپ .تسا رتمک یرادانعم روط هب یداعو لاعف شیب نازومآ شناد رد ناجیه میظنت هک داد وسمه نیشیپ یاهشهوژپ یاه هتفای اب هیضرف نیا .تفرگ رارق دییات ناراکمه و سبوکاج شهوژپ اب هلمج زا ،دشاب یم
( 2111 ( ناراکمه و ناگوه ،) 2111
،) ( تلراگرام و نمیه 2114
) یاهه ههفلؤم نیب ةطبار یسررب هب هک یا هعلاطم رد
اب یگدرسفا و بارطضا ،سرتهسا نیهب ههک دندیهسر ههجیتن نیا هب ،دنتخادرپ ناهجیه یتخانهش میهظنت و یناهجیه یاهدربهار رادانعم یفنم و تبثم طابترا بیترت هب ناجیه یتخانش میظنت تبثم یاهدربهار و ناجیه یتخانش میظنت یفنم
دراد دوجو .
( نایزیربت و یدمحم ،یجنگ 1322
،یعیفر زا لقن هب ، 1322
نینس لاعف شیب ناکدوک یور رب هک یشهوژپ رد )
1 ات 11 یاه مسیناکم و ناجیه میظنت هسیاقم فده اب هلاس ،دنداد ماجنا یداع ناکدوک و لاعف شیب ناکدوک رد یعافد
و رتشیب یفنم تاناجیه زا لاعف شیب ناکدوک هک ینعم نیدب .دراد دوجو توافت ناکدوک هورگ ود نیا نیب هک دنداد ناشن دندوب رادروخرب از سرتسا یاه دادیور اب ههجاوم رد هتفایان دشر یعافد یاه مسیناکم .
گ ناوت یم نیاربانب هک یدارفا تف
دوجوم تالکشم اما ،دنتسه دوخ تاناجیه میظنت رد یتالکشم راچد ،دنتسه زکرمت و هجوت رد لکشم ای یلاعف شیب هب التبم ثعاب دناوت یم زین رگید لئاسم و دنوش یمن هتخانش یلاعف شیب تالالتخا یارب هدننک دعتسم لماع اهنت تاناجیه میظنت رد م لالتخا نیا ندمآ دوجو هب .دوش ی
یگدرسفا ،ییاهنت ساسحا یاهریغتم صوصخ رد هتفرگ تروص یاه شهوژپ یلک روطب
.تسا دارفا نیا ییاهنت ساسحا نینچمه و بارطضا ،یگدرسفا نازیم ندوب الاب زا یکاح یداع و لاعف شیب دارفا رد سرتسا و نیا نینچمه .تسا هدش شرازگ نییاپ زین دارفا نیا ناور تمالس نیا رب هوالع تبسن یرتشیب یلمع و یعامتجا تالکشم دارفا
)ییاهنت ساسحا( نارگید اب هطبار یرارقرب رد یرتشیب یناوتان و بارطضا ،یگدرسفا نازیم و دندرک شرازگ یداع دارفا هب .دنتشاد اشن جیاتن ،دشاب یم یداع و لاعف شیب نازومآ شناد رد دوخ کاردا نیب توافت یسررب رضاح شهوژپ فادها زا یکی ن
دروم مود هیضرف تفگ ناوت یم سپ .تسا رتمک یرادانعم روط هب یداعو لاعف شیب نازومآ شناد رد دوخ کاردا هک داد ( ناراکمه و رناکسا شهوژپ اب هلمج زا ،دشاب یم وسمه نیشیپ یاهشهوژپ یاه هتفای اب هیضرف نیا .تفرگ رارق دییات 2111
،)
( شرام و نیترام 2111
) ، ( ویل و زتاه ،کویک 2117
،یلماش زا لقن هب ، 1322
(درانب ،) 2114 ار یتبقارم و یتیامح طباور )
هک دنتسه یرثوم دارفا ،تیامح عون نیا هدننک نیمات دارفا ،دراد یم راهظا و دریگ یم رظن رد دوخ کاردا یساسا عبنم اوت هژیو هب دوخ ات دننک یم كمک درف هب لاح نیع رد و مهارف ار هجوت و تبقارم ،تیمیمص رتهب ار دوخ عبانم و اه یدنمن
و تکراشم یارب ییاه تصرف هئارا دوش یم دوخ کاردا یاقترا ثعاب هک یعامتجا طیحم زا یا هبنج وا هاگدید زا .دسانشب ( یجاقآ هرق و یلیکو ییابطابط .تسا یراکمه 1311
رد ینوریب و ینورد هدننک تظفاحم لماع ود شقن هب دوخ هعلاطم رد )
رفا دوخ کاردا هژیو هب یگدنز یاه تراهم دربراک )فلا لماش ینورد هدننک تظفاحم لماوع دننک یم ناونع و هراشا دا
هتشاد تسود و نتشاد تسود ییاناوت ،ندوب یعامتجا )ب و هناکت لرتنک و دوجو زاربا ،یریگ میمصت ،هلاسم لح یاهتراهم اش ینوریب هدننک تظفاحم لماوع و ؛تسا تبثم طباور داجیا و ندش جرا و یمیمص یاهدنویپ و طباور داجیا رد یماگشیپ لم
ییاه یگژیو هک نارگید اب زورهم و هنارگ تیامح طباور تیوقت ،ریگ هناهب مک و ترارح رپ لماعت كبس ،لیصحت هب نداهن هتفای نیا نییبت رد .دنک یم تیوقت ار دوخ کاردا و تسا نالاسمه هورگ و یعامتجا ،هسردم ،هداوناخ رد هک تسا ناوت یم
یم ناش هداوناخ یوس زا رثوم یتیامح و یفطاع دنویپ و طابترا یرارقرب هژیو هب هداوناخ تیامح شیازفا هک درک یریگ هجیتن داجیا و الاب تاراظتنا ،یناسنا و هدننک تیامح طباور عقاو رد .دشاب هتشاد اه نآ دوخ کاردا شیازفا رد یمهم شقن دناوت رفا تکراشم تهج ییاه تصرف تیامح هجیتن رد .دوش هتفرگ رظن رد دوخ کاردا هدنهد ءاقترا و ظفاحم ناونع هب دناوت یم دا
و لدنم یاهشهوژپ هب هجوت اب نینچمه .دنتسه نازومآ شناد دوخ کاردا یارب یبوخ هدننک ینیب شیپ هداوناخ یعامتجا مه دعب و تبثم هدننک ینیب شیپ دونش و تفگ دعب نتشاد نایب هک شناراکمه لماوع نیا یفنم هدننک ینیب شیپ ییاون
1
و تفگ تردق زکرمت دوبمک هب هجوت هب لاعف شیب نازومآ شناد تفگ ناوت یم سپ .تسا هدوب دوخ کاردا رب راذگ ریثات .تسا نییاپ مه اهنآ دوخ کاردا هجیتن رد و دنراد ینییاپ دونش آ شناد رد ییاهنت ساسحا نیب توافت یسررب فادها زا رگید یکی شهوژپ جیاتن .دشاب یم یداعو لاعف شیب نازوم
موس هیضرف تفگ ناوت یم سپ .تسا رتمک یرادانعم روط هب یداع زا لاعف شیب نازومآ شناد رد دوخ کاردا هک داد ناشن و نوسلراچ هلمجزا شهوژپ اب هلمج زا ،دشاب یم وسمه نیشیپ یاهشهوژپ یاه هتفای اب هیضرف نیا .تفرگ رارق دییات دروم ه ( ناراکم 2111 ( بمازیور و دیا ،) 2112
( ناراکمه و گربنتور ،) 2111
ناراکمه و تراگرام و ) (
2111 هک یشهوژپ یط رد )
هک ینازومآ شناد اب دندوب هدرک تفایرد ییاهنت ساسحا شزومآ هک ینازومآ شناد هک دیدرگ صخشم نازومآ شناد یور رب هفلوم رد دندوب هدرکن تفایرد ییاهنت ساسحا شزومآ ساسحا ثحب .دنتشاد رگیدکی اب یراد ینعم توافت یعامتجا یراگزاس
رد هک ارچ ،دشاب لاعف شیب نازومآ شناد سفنب دامتعا نازیم شیازفا رد دناوت یم ییاهنت ساسحا شزومآ هژیو هب ییاهنت ینیب كیراب ،دنتسین روبجم رگید دارفا نیا ،یهورگ یاهراک نک لمحت ار نایفارطا یاهریقحت و اه
نانآ یور هب اهنآ ناصقن و دن
یمن هدروآ زا ییاهنت ساسحا هک نیا .دهد شیازفا ار دوخ سفن تزع و دنک زاربا ار دوخ دناوت یم وا ،ییاضف نینچ رد .دوش
نایب هب رداق ار دارفا ییاهنت ساسحا .تسا ثحب لباق فلتخم یاه هبنج زا ،دوش یم ثعاب ار تارثا نیا هنوگچ و قیرط هچ یاه هتفگ و یعامتجا تالکشم لاعف شیب ناکدوک .دننک نایب ار نآ دنناوتن یرگید ی هویش چیه هب تسا نکمم هک دنک یم
یم اه هتفای هب هجوت اب هجیتن رد .دندوب رادروخرب یرتمک ناور تمالس زا و دنتشاد یداع ناکدوک هب تبسن یرتشیب یلمع اوتان و بارطضا ،یگدرسفا نازیم ناکدوک نیا تفگ ناوت هب تبسن یرتشیب )ییاهنت ساسحا( نارگید اب هطبار یرارقرب رد ین
رارقرب طابترا یداع ناکدوک لثم نایفارطا اب دنناوت یمن لالتخا یاراد ناکدوک تسا حضاو رپ .دندرک شرازگ یداع ناکدوک مه و دوش یم اهنآ هب هداوناخ یهجوت یب زین و نالاسمه نتفرگ هلصاف ثعاب تیمورحم نیا و دننک هب و یریگ هشوگ ثعاب نی
.دوش یم ناکدوک رد ییاهنت سح ندمآ دوجو شناد هب ندوب دودحم زادنترابع تسا هارمه زین ییاهتیدودحم اب شهوژپ نیا ییامنهار عطقم لاعف شیب نازومآ
هتفای یریذپ میمعت رب دوخ هبون هب هلئسم نیا هک دوب لیبدرا ناتسرهش یگژیو .تسا رثؤم شهوژپ یاه
زآ یاه یندوم لثم اه
هورگ هب ار جیاتن میمعت هریغ و نس ،یلیصحت هیاپ ،یلیصحت عطقم شناد رگید یاه
یم راوشد نازومآ شسرپ .دزاس
همان اهنت ،اه
عمج رازبا آ
هداد یرو ییوگباوج رد یریگوس لامتحا ،یهد شرازگ دوخرازبا زا هدافتسا تلع هب .تسا هدوب شهوژپ نیا رد اه
یاربانب .دراد دوجو میمعت یارب دوش یم داهنشیپ ن
گنهرف هدرخ اب و رگید یاهرهش رد شهوژپ نیا ،جیاتن یریذپ تیلقا و اه
-
هورگ نینچمه ،ناریا هعماج رد دوجوم یاه شناد زا ریغ ییاه
نازومآ شناد دوش یم داهنشیپ .دوش رارکت لاعف شیب نازومآ
اجنا و یریگیپ تهج هرواشم زکارم هب و ییاسانش لاعف شیب هرود .دوش هداد عاجرا مزال یاهنامرد م
دروم رد یشزومآ یاه
.دوش رازگرب لالتخا نیا یاراد ناناوجون و ناکدوک اب نایفارطا و نیدلاو دروخرب هوحن ینادردق و رکشت یم ینادردق هنامیمص دندرک یراکمه شهوژپ نیا اب هک نازومآ شناد و نیلوئسم هیلک زا نایاپ رد .دوش
عبانم - نا (.اکیرما یکشزپناور نمج 2111
لالتخا صیخشت و یرامآ یامنهار .) یناور یاه
سنای سیراوآ کای اماه و وخکین اضردمحم همجرت .
1311 .نخس تاراشتنا ،نارهت .
- (.دمحم ،یمارهب 1321
راد نازومآ شناد رد ینمیا یاهراتفر و دوخ زا کارداو ناجیه یتخانش میظنت ،یبانتجا یاهراتفر هسیاقم .) یا
راجنهب و یعامتجا بارطضا لالتخا یاه هناشن . یلیبدرا ققحم هاگشناد ،ینیلاب یسانشناور هتشر ،دشرا یسانشراک همان نایاپ .
2
- ( .ایور ،نایبلح 1321
.هنیس ییابیز یحارج هبرجت یاراد نانز رد ندب ینهذ ریوصتو ناجیه میظنت ،یماکداش یاه لماع یسررب .)
دشرا یسانشراک همان نایاپ .لیبدرا ققحم هاگشناد
-
،یراچ نیسح و دوعسم
دمحم ،ریخ .
( 1311 رد ییاهنت ساسحا شجنس یارب سایقم كی ییاراک یسررب .) هرود نازومآ شناد
ییامنهار ،لوا هرامش ،زاریش هاگشناد یناسنا و یعامتجا مولع هلجم . 22
- 41 .
- ( .بنیز ،یناجناخ و یلع ،ییافطصم ؛الیل ،یئاضر 1323
یسررب .) رد یعامتجا دوخ کاردا و یتسود عون ،یقالخا لوحت یا هسیاقم
یلیصحت لاس رد هیمورا رهش یاه ناتسریبد یداع و شوهزیت نازومآ شناد 21
- 21 .
،یبایشزرا و شزومآ همانلصف 7
( 22 :) 41 - 22 .
- (.ردیح ،یعیفر 1322
یتخانش یاهدربهار و یقطنم ریغ یاهرواب ،یرورپ دنزرف یاه هویش ی هسیاقم .) نیدلاو رد ناجیه میظنت
یداع و یریگدای یناوتان ،یلاعف شیب هب التبم ناکدوک .یلیبدرا ققحم هاگشناد ،یمومع یسانشناور دشرا یسانشراک همان نایاپ .
- ( .کوداس و نالپاک 2112
یکشزپ ناور هصالخ .) ،یراکفا روپ هللا ترصن همجرت .
1311 .تمس رشن ،نارهت .
- کوداس و نیماجنب ،کوداس ( .اینیجریو ،
2117 یکشزپناور هصالخ .) ( .نیزرف ،ییاضر و نیسح ،یعیفر :همجرت .
1312 تاراشتنا :زیربت .)
.دنمجرا
-Charlson, E.S., Strong,M., &Gold,R.(2111). How successful deaf teenagers experience and cope with isolation .American Annala of Deaf, 137, 211-271
-Eide, A. H., & Roysamb, E. (2112). The relationship between level of disability, psychology problems, social activity, and social networks. Rehabilitation psychology. 47, 112-113.Functioning: A longitudinal study. Child development, 11, 1311-1314.
-Gross JJ, John OP.(2113). Individual differences in two emotion regulation processes: Implications for affect, relationships, and well-being. Journal of Personality and Social Psychology; 12(2): 341–312
-Himan, B.& Margalet K. (2114), The Neural Crest in Development and Evolution, New York: Springer- Verlag,11،272-312.
-Hogan, A. (2111). Where Gifted Children do and do not excel on comprehension activities monitoring.
Journal of Cognitionand Instruction., 2, 23-34.
-Heiman, T., Margalit, M.(2111). Loneliness, depression and social skills amoung students with mild mentalretardation indifferent settings. The Journal Of Especial Education, 32،124-113.
-Ji, J.Y.(2112). The impact child maltreatment on the mental health of adolescents: anlongitudinal study of social anxicty and self-perception. University of southern California.
-Matsumoto, D.(2112). The Cambridge Dictionary of psychology, Cambridge . Journal of University press, 411-422.
-Margaret W, Richard C, Tompkins j. (2111). Fundamentalsof special education: what very Teacherneeds to know? 3rd ed. Boston: Houghton.
-Rotenberg, K.J., Makdonald, K. (2111). The relationship between lonliness and interpersonal trust during childhood .Journal Genetic psychology,1،11-21
-Steiberg, A.G., Sullivan,V.G., Montoya,L.A. (2117). Loneliness and isolation in the work place for deaf indivisual during the transition years A preliminary investigation. Journal of Applied Rehabilitation Counseling ,31،22-31
-Skanner, J. (2111). Teaching cognitive learning strategies and vocabulary testing. Journal of Hwa kang Journal of REFL, 1, 23-34.
-Wiersma, Vander, Antorop & Roeyers.(2111).Communication addiction disorder: concern over media, behavior and effects. A paper Presented at the annual meeting of the American Psychological Assoceation.
