Textual Criticism of Persian Literature University of Isfahan E-ISSN: 2476-3268
Vol. 14, Issue 3, No. 55, Autumn 2022
10.22108/RPLL.2022.130278.2002
: 20.1001.1.24763268.1401.14.3.3.6
(Research Paper)
Where there is a Will, there is not a Way: A Contemplation on Excuses of Birds in the Conference of the Birds (Mantegh Al-Tair)
Mohamad Taghavi
Abstract
The will is the first step in a mystical journey (here a journey of birds toward Simorgh, which is comparable with Phoenix). In the first step, birds are aware of the importance of finding Simorgh and having a king, but this primary awareness is in conflict with their current situations; thus, they face mental challenges and doubts. They are in a decision-making dilemma between what they have and what they want to have (Simorgh) which finally led to excuses, doubt, and inaction. The two main questions of this study are: 1) why do the birds reject to take a trip despite knowing the necessity of finding Simorgh? 2) Why is life without Simorgh meaningless? Theoretical foundations explained here mean the role of wisdom in acts and the relation of thought and emotion in the fulfillment of desires. Attar intended to illustrate that asking (quest) is a necessary condition, not a sufficient condition. Where there is a will, there is not a way necessarily and ambition has a key role in this regard. Some obstacles of the journey expressed include thought deficiency fear, avoiding risks, interests, pleasures, and habits. What is missing link in this stage is ambition. Lack of ambition is the main reason for the excuses of birds which is shown in birds’
speech with the recurring “enough” word as the motif.
Introduction
"What to ask for?" is the most important question in Sufism and mysticism. In his educational works, Attar has paid more attention to the desires and wishes of mankind and has tried to explain these desires from the perspective of mysticism and Sufism and determine what he considers to be fundamental and original. However, he had to deal more with this issue in his work “Elahinameh”
(the letter of God) and spoke about the desires and needs of the people in the form of the story of the six children of the caliph. In his work the “Mantegh Al-Tair” (the logic of the birds), in addition to the question of what to ask for (which is solved very quickly by realizing the existence of Simorgh and finding it necessary), Attar has spoken about how to ask. The importance of the subject lies in the fact that from a mystical point of view, human value is measured according to one's desires and aspirations. Rumi says:
As long as you seek a gem of the mine, you are the mine As long as you seek a piece of bread, you are the bread You are wise if you know this secret
That you are everything that you seek it
Associate Professor of Persian Language and Literature, Department of Persian Language and Literature, Dr. Ali Shariati Faculty of Letters and Humanities, Ferdowsi University of Mashhad, Mashhad, Iran (Corresponding Author Email: [email protected])
This is an open access article under the CC-BY-NC-ND 4.0 License (https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/)
Moreover, in mystical discourse, values are completely linked to the truth (God) and are determined in relation to proximity or distance from the truth. Therefore, the seeker of the path (Salek-e tariqat) must do everything in his power to approach and reach the true God or lover (who is Simorgh according to Mantegh Al-Tair), and this is the only way to reach human perfection.
Also, from a religious and mystical points of view, the spiritual life has absolute superiority over the physical life, and real life is an inner issue. So, if we want to know a human being, we must see what or who his life secretly tends to be.
Materials and Methods
The present study aims to investigate the excuse of birds in Attar’s Mantegh Al-Tair. The two main questions of this study are why the birds reject to take a trip despite knowing the necessity of finding Simorgh and why life is without Simorgh meaningless. The mentioned theoretical foundations in the study include the role of wisdom in acts and the relation of thought and emotion in the fulfillment of desires.
Discussion of Results
After learning of the existence of a kingdom called Simorgh, the birds in Mantegh Al-Tair agree on the necessity of traveling and finding him. But when they want to start the journey to find Simorgh, it is as if they have doubts and make excuses for not going. In the text, the reason for the refusal of the birds (which are the symbol of the seekers of the path or people with special wishes and ideals) to travel to Simorgh (the symbol of the right and the ultimate wish) is not very clear. In the beginning, the birds of the narrative are impatient to start the journey, but their excuses begin immediately, which has led to a long conversation between them and Hudhud (hoopoe). The birds' conversations with Hudhud are presented in two episodes: In the first chapter, it is the beginning of the Bulbul's speech (nightingale), and in the last, it is the Sa’wa’s speech (finch). After presenting themselves (reporting on the current situation), both seem to want to turn away from the initial determination to reach Simorgh, and at once speak of the sufficiency of what they have. In fact, they prefer contentment and satisfaction with the current situation (although they considered it bad and undesirable) to traveling and reaching Simorgh (which they consider good and desirable).
Every bird has an excuse to step back. In the second part, in spite of Hudhud's explanations and responses, birds describe their situation to a number of anonymous birds and ask for Hudhud's guidance.
With this storyline and conversations between the birds and Hudhud, Attar aims to explain the mental challenges of the position of decision (magham-e talab) and the distance between decision and practice. In the field of human behavior, the important question has always been why a person does not always act in accordance with what he knows, or why, even though he knows that one action is good and useful and another one is bad and harmful, he acts according to the first and the latter is not avoided? It has been a challenging issue for philosophers of the past and psychologists today for one to intentionally do bad or harmful work after knowing what is good or useful and what is bad or harmful. These are just some concepts named Akrasia. It is the state of mind in which someone acts against their better judgment through weakness of will. People like Socrates and Plato find akrasia impossible because they believe that man cannot act against his wisdom, while according to the reality of human life this is not the case. It is quoted from Socrates that we do what we know to be right, and what deprives us of doing right is ignorance. That is, if someone has clear knowledge, it will be strange if an agent overcomes his knowledge and pulls it back and forth like bands.
Plato has said that desires and emotions could not overcome reasoning and thus change rational decisions. In Attar's view, logic, alone, cannot cause action or prevent the interference of emotions and desires, and it is the effort (Hemmat) that connects knowledge and desire with action and possession. Hemmat which means heartfelt attention with all spiritual powers to the goal and destination (Vesal-e Simorgh), causes the continuation of walking the path (Soluk) to reach the truth. In the word selection of the birds, the word ‘enough’ has been repeated many times as a motif, which indicates the low effort of the birds. The birds’ high effort also depends on overcoming humble desires and paying attention to the foresight and overcoming obstacles.
Textual Criticism of Persian Literature, Vol. 14, Issue 3, No. 55, Autumn 2022
Conclusions
In Hudhud's dialogue with birds, Attar explains the inner challenges of seekers (and people) when making a decision and doing an action. He shows that, in both the outer life (objective) and the inner life (spiritual), just wanting and wishing is not enough to achieve the goal and fulfill desires.
Self-sufficiency along with some unhealthy habits, laziness, hedonism, and seeking for convenience lead to inaction and these are major obstacles in the way of achieving one's desires.
According to Attar, the main obstacles to achieving the goal are removed with effort. A long conversation between birds and Hudhud is to strengthen the will and determination of the birds and eliminate the gap between decision and action. Attar's special emphasis on the issue of the distance between decision and practice in this narrative indicates his realism, which is the result of the poet's constant relationship with people. Attar was aware of human nature and its control over mankind.
In the narrative of Mantegh Al-Tair, while expressing the theoretical and practical foundations of mystical cirrhosis, he has sent the moral message to the general public that it is not enough just to know and decide to achieve the goal, but strong will and effort are necessary as well.
Keywords: Mantegh Al-Tair, the Excuse of Birds, Weak Will, Ambition.
References
1. Abedi, M., & Pournamdarian, T. (Eds.) (2011). Attar Neyshabouri's mantegh al-tair. First Edition. Tehran: Samt Publication.
2. Asadi, M. R. (2004). Knowledge and the problem of religiosity. First Edition. Tehran:
Andisheh Emrooz Publication.
3. Azargin, A. (2017). Weakness and strength of will from a philosophical, psychological and linguistic perspectives. First Edition. Tehran: Hekmat Publication.
4. Bobin, C. (2001). Rafiq ala. Translated by Pirooz Sayari. First Edition. Tehran: Tarh-e No Publication.
5. Brett, R. L. (2007). Imagination. Translated by Massoud Jafari. Third Edition. Tehran:
Markaz Publication.
6. Enayat, H., & Qaisari, A. (Eds.) (1983). Translation of Kant's foundation for the metaphysics of ethics. First Edition. Tehran: Kharazmi Publication.
7. Fazli, Q. (2002). Leadership in Attar's mantegh al-tair. Journal of Political Science (Baqir al-Uloom university), 5(17), 213-230.
8. Forouzanfar, B. (Ed.) (1984). Collection of Shams Tabrizi. Tenth Edition. Tehran: Amir Kabir Publication.
9. Forum, E. (2001). The human heart and its tendency to good and evil. Translated by Giti Khoshdel. Fourth Edition. Tehran: Nashr-e No.
10. Hashemi Sajzaei, A. (2015). Explaining the issue of effort and its role in performing extraordinary deeds. Journal of Mystical Wisdom, 4(9), 77-98.
11. Heywood, T. J. (2003). Paul Tillich. Translated by Forouzan Rasekhi. Second Edition.
Tehran: Negahe Mo’aser Publication.
12. Hume, D. (2016). Exploring human understanding. Translated by Kaveh Lajevardi. Fourth Edition. Tehran: Markaz Publication.
13. James, W. (2012). The diversity of religious experience. Translated by Hossein Kiani. First Edition. Tehran: Hekmat Publication.
14. Jung, C. G. (2002). The unknown self. Translated by Mehdi Ghaemi. First Edition. Tehran:
Jami Publication.
15. Khoshhal Dastjerdi, T. (2003). Reflection of the Quranic concept of patience in the works of Attar Neyshabouri. Journal of the Faculty of Literature and Humanities (University of Isfahan), 8(32-33), 72-102.
16. Mansour, J. (Ed.) (2006). Abu Saeed Abi Al-Khair's quartets. First Edition. Tehran: Nahid Publication.
17. Masoudifard, J. (2013). Epistemological-psychological functions of Mantegh al-tair for contemporary man. Quarterly Journal of Persian Language and Literature (Islamic Azad University of Mashhad), 10(39), 50-72.
18. Minavi, M., & Mohaghegh, M. (Eds.) (1986). Naser Khosrow's divan. Third Edition.
Tehran: Tehran University Press.
19. Mohammad Amini, M. (Ed.) (2018). Translation of Stevenson's twelve theories of human nature. Second Edition. Tehran: Farhange Nashre No Publication.
20. Morin, E. (2005). L'humanite de l'humanite. Translated by Amir Nikopi and Faezeh Mohammadi. Third Edition. Tehran: Ghaside-Sora Publication.
21. Nakhaei, H. (Ed.) (1957). Forooghi Bastami's divan. First Edition. Tehran: Amirkabir Publication.
22. Nicholson, R. (Ed.) (1984). Mawlana's Masnavi Manavi. Third Edition. Tehran: Molla Publication.
23. Otto, R. (2001). The concept of the sacred. Translated by Homayoun Hemmati. First Edition. Tehran: Naghshe Jahan Publication.
24. Panahi, M. (2004). Hemmat baraq haft wadi. Journal of Literary Research, 2(3), 7-16.
25. Pazouki, S. (2016). A theory of action. First Edition. Tehran: Research Institute of Iranian Wisdom and Philosophy.
26. Peterson, M. L. (2004). Reason and religious belief. Translated by Ahmad Naraghi and Ebrahim Soltani. Fourth Edition. Tehran: Tarh-e No Publication.
27. Proudfoot, W. (2004). Religious experience. Translated by Abbas Yazdani. Second Edition. Qom: Taha Publication.
28. Qazvini, M., & Ghani, Gh. (Eds.) (1982). Hafez's divan. Third Edition. Tehran: Zavvar Publication.
29. Rouhani, F. (Ed.) (1984). Attar Neyshabouri's elahinameh. Fourth Edition. Tehran: Zavar Publication.
30. Sajjadi, S. J. (1987). Farhang-e Maaref-e Islami. Third Edition. Tehran: Authors and Translators Company.
31. Saliba, J. (1987). Philosophical encyclopedia. Translated by Manouchehr Sanei Darhobidi.
First Edition. Tehran: Hekmat Publication.
32. Sanei Darhobidi, M. (Ed.) (1999). Translation of Kant's lessons in philosophy of ethics.
First Edition. Tehran: Naghsh va Negar Publication.
33. Simmel, G. (2014). Religion. Translated by Amir Rezaei. First Edition. Tehran: Ney Publication.
34. Stace, W. T. (1988). Mysticism and philosophy. Translated by Baha'uddin Khorramshahi.
Third Edition. Tehran: Soroush Publication.
35. Stump, E. (2004). On religion. First Edition. Tehran: Hermes Publication.
36. Trick, R. (2003). Perspectives on human nature. First Edition. Tehran: Institute of Humanities.
37. Underhill, E. (2015). Practical mysticism. Translated by Maedeh Sadat Hosseinizadeh.
First Edition. Tehran: Adyan Publication.
38. Warnock, M. (2007). Existentialism and ethics. Translated by Massoud Olya. First Edition.
Tehran: Ghoghnus Publication.
39. Yahaghi, M. J., & Zarghani, S. M. (Eds.) (2018). Sanai Ghaznavi's hadiqah al-haqiqah.
First Edition. Tehran: Sokhan Publication.
40. Yousefi, Gh. H. (Ed.) (1990). Saadi's bustan. Fourth Edition. Tehran: Kharazmi Publication.
لصف
یملعهمان نتم
یسرافبدایسانش
مهدراهچ لاس
ةرامش موس يپايپ(
55 ،) زيیاپ 1401 ص ، 19 - 36
:لوصو خیرات 25
/ 9 / 1400 :شریذپ خیرات ، 22
/ 1 / 1401
10.22108/RPLL.2022.130278.2002 : 20.1001.1.24763268.1401.14.3.3.6
)يملع ةلاقم(
نتساوخ
نتسناوت
تسین
؛
یلمأت
ابرد ب
هناهب
ییوج
ناغرم قطنم
ریطلا
یوقتدمحم
هدیکچ
بلط ( نتساوخ ) نيتسخن هلحرم ( ماقم ) رد ريس و کولس ( رفس ناغرم هب یوس غرميس ) تسا . قطنمرد ريطلا لئاسم طوبرم
هب نیا ماقم رايسب لصفم رت زا تاماقم رگید هدمآ تسا . رد نیا هلحرم ناغرم هب ترورض نتفای
غرميس و نديسر هب وا رارقا
و رارصا دنراد . شسرپ یاه يلصا هلاقم ترابع تسا زا : ارچ ناغرم اب دوجو نیا
،رارقا رد ماقم لمع هناهب يم دنروآ و هب
رفس نت يمن دنهد
؟ ارچ اب هکنیا نتسیز نودب غرميس ار بجوم يب يمظن ( يب يیانعم ) رد يگدنز يم دنناد و يیوگ زا عضو
دوجوم دوخ يضاران دنا
، ماگنه زاغآ رفس هناهب يم دنروآ و زا ضو ع دوجوم زاربا تیاضر دنراد و هب ةتشاد هدنسب دوخ
يم دننک
؟ اب هجوت هب هکنیا ناغرم ةدنیامن ناکلاس یایوج قح و تقيقح ( مدرم قاتشم نديسر هب لامآ و نامرآ یاه شیوخ )
،دنتسه نیا هناهب اه هچ لیلاد و هزيگنا يیاه يم دناوت هتشاد
؟دشاب یارب خساپ هب نیا شسرپ اه هب ينابم یرظن طوبرم هب
تبسن ملع و لمع و نتساوخ و
نتسناوت ( نتشاد ای نديسر ) هراشا يم دوش
؛ سپس هب شقن ع و فطا و ب ه هژیو ت مه ( هب
ينعم
،یرظندنلب مزع
و ةدارا یدج و هجوت لماک يبلق هب فده ) رد ققحت هتساوخ اه هتخادرپ دش دهاوخ .
اب هجوت هب نتم
ناتساد
، اسم ئ يل دننام ناصقن
،يهاگآ سرت
، يهاوخدوخ و
عاونا يگتسبلد
، زا عناوم نديسر هب دصقم يیاهن ( غرميس ) حرطم
هدش ؛تسا اما رد رظن راطع
، ناصقن رد ت مه ( يب يت مه ) هک اب رارکت ةملک
« سب
» رب نابز ناغرم ب اي ن يم دوش و شقن فيتوم
دراد ، رد نیا هلحرم ثعاب يلصا رذع و ناهب ة ناغرم هدوب تسا .
هژاو
یاه
یدیلک
قطنم ريطلا
؛ ةناهب ناغرم
؛ فعض هدارا
؛ ريس و کولس
؛
ت مه
و نابز رايشناد
،دهشم ،دهشم يسودرف هاگشناد ،يتعیرش يلع رتکد يناسنا مولع و تايبدا ةدکشناد ،يسراف تايبدا و نابز هورگ ،يسراف تايبدا
،ناریا [email protected] This is an open access article under the CC-BY-NC-ND 4.0 License (https://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/4.0/)
1
ـ همدقم
هب رظن يم دسر
« هچ دیاب تساوخ
؟
» مهم نیرت شسرپ رد فوصت و نافرع دشاب . راطع زين رد راثآ يميلعت دوخ
شيب زا زيچره رب لايما و هتساوخ یاه نايمدآ هجوت هتشاد و هديشوک تسا رظنمزا نافرع و فوصت نیا هتساوخ اه
ار نييبت دنک و ار اهنآ هک دزادرپب یروما نييعت هب يساسا
و ليصا يم دناد . ردراطع هلا ي همان هب شسرپ يساسا
« هچ
دیاب تساوخ
؟
» رتشيب يم دزادرپ و ةرابرد زآ و زاين نايمدآ رد بلاق ةصق شش دنزرف هفيلخ نخس يم دیوگ . رسپ
لوا زا یوزرآ نديسر هب رتخد هاش نایرپ يم دیوگ و ردپ وا ار توهش تسرپ يم دناوخ :
رددددپ شتدددفگ دددهز
ي توهدددش تدددسرپ
ي هدددک زا توهدددش تدددسرپ
ي تدددسم تدددسه
ي
(
،راطع 1364 : 26 )
رسپ مود يپرد یرگوداج تسا
:
ز ملاددددع ئوداددددج
ي ددددم ي مدددددهاوخ لد
اردددم ردددگ ئودادددج ي آ دددی د دددب ه لدددصاح
اددددشامت ددددم
ي منددددک رد ردددده د ددددی را ی هدددب دادددش ی دددم ي ز دددی م ردددب رددده رادددنک ی
( نامه : 70 )
ردپ رسپ ار وريپ وید و توراه و تورام يم دناد هک شتبقاع تراسا رد هاچ تسايند . رسپ موس يپرد ماج مج
تسا : نددش ي مد نددم هددک نآ ماددج ي ناددنچ تددسا هددک
رد و ی هددچره ددم ي وددج يی ع ددي نا تددسا
( نامه : 112 )
ردپ رسپ ار هاج بلط يم درامش :
رددددپ ادددتفگ هدددک تدددهاج بدددلاغ
ددددمآ تددددلد
نآ ماددددج ار ناز بددددلاط دددددمآ
( نامه : 113 )
دنزرف مراهچ راکبلط بآ تايح تسا :
رددددددپ ار
تدددددفگ ادددددت
رد اک ی متادددددن هدددددب
ددددددص لد
بدددددلاط بآ
ح دددددي متا
( نامه : 159 )
و ردپ باوج يم دهد هک رد تراسا سوه و لما يتسه و زا رون قدص يمورحم :
رددددپ شتدددفگ لدددما
نودددچ بدددلاغ ددددمآ تددددلد
رددددمع دددددبا
ار بددددلاط دددددمآ
( نامه : 159 )
رسپ مجنپ بلاط کلم و يهاشداپ و
رتشگنا يناميلس تسا
:
نددم نآ رتددشگنا ی مهاوددخ هددب
ص ددخا هددک
رد تددکلم لددس ي نام تددشگ ناز صاددخ
( نامه : 195 )
و رد همادا يم دیوگ يسک ار هدیدن تسا هک یوزرآ يهاشداپ هتشادن
دشاب . ردپ مه يم دیوگ : يهاشداپ يیايند
ساسا و هیاپ یا درادن و قیلا بلط ندرک تسين و وت هب ليلد نتخانشن کلم
ترخآ نآ ار يم يیوج . رسپ مشش
بلاط تسايميک ات
مه دوخ و مه نارگید ار هب یاهوزرآ يیايند
دناسرب :
نتساوخ نتسناوت يلمأت ؛تسين بابرد
هناهب يیوج ناغرم قطنم ريطلا /یوقت دمحم / 21
رددددگا ددددی مبا هددددب مددددلع ک
ي م ددددي ا هار دنوددددش
زا نددددم ناددددهج ي ک ي م ددددي هاوخا
( نامه : 236 )
و ردپ رسپ ار صیرح لام
يم دناوخ و تبقاع صرح ار ک ه ندش يم دناد . رسپ جاجتحا يم
دنک هک رقف و
يشیورد یرفاک
هب راب يم دروآ :
ردددسپ شتدددفگ هدددک
ورد ی دددش ي دددسب ي را ددددسب ي دددددشاب هددددک
درآ رفاددددک ی راددددب
( نامه : 247 )
ردپ باوج يم دهد هک ةیاس رز ( تورث ايند ) ت و ار يب هیام و رورغرپ يم دنک :
ردددپ شتددفگ هددک
نوددچ رز اددس ی ه دددنکفا دددت
و ار دددب ي رهودددگ و
دددب ي ام دددی ه ددددنکفا
( نامه : 247 )
قطنمرد ريطلا هو ع رب سم ئ ةل
« هچ دیاب تساوخ
؟
» د هک اب يپ ندرب هب دوجو غرميس و ترورض نتفای
،نآ رايسب
دوز لح يم دوش د نخس رتشيب رب رس مک و فيک نتساوخ تسا
. ت يمها عوضوم زا
نآ تسور هک ساسارب هاگن
ينافرع شزرا يمدآ رب ةیاپ هتساوخ اه و یاهوزرآ ش هديجنس يم دوش . نیا هتکن رد کی يعابر ، هک ود تیاور دراد ،
هدمآ تسا : يناددددک يناددددک رهوددددگ بددددلط رد ردددگ يناددج يناددج لددصو یوددب هددب هدددنز رو
وندددشب ندددم زا قدددلطم ثیددددح هدددصقلا ره
يددددنآ يدددنآ نتددددسج رد هدددک زددديچ
ديعسوبا(
با ي خلا ي ر ، 1385 : 113 )
يناددددک يناددددک رهوددددگ بددددلط رد اددددت يناددددک يناددددک رهوددددگ بددددلط رد اددددت رد اددددت
رد اددددت يناددددن يناددددن ةددددمقل سودددده
يناددددن يناددددن ةددددمقل سودددده
يدددناد يناددددب ردددگا زدددمر ةدددتکن ندددیا يدددناد يناددددب ردددگا زدددمر ةدددتکن ندددیا ره
ره يددددنآ يدددنآ نتددددسج رد هدددک زددديچ يددددنآ يدددنآ نتددددسج رد هدددک زددديچ
(
،انلاوم 1363 : 1478 )
في نافوسل هب زين عوضوم بولطم اه ی يساسا يمدآ هجوت هتشاد دنا . نوط فا شزرا
یاه یراج رد يگدنز ار هب
جنپ هتسد ميسقت يم دنک : تفرعم
؛ راختفا
؛ لوپ
؛ ت ذل و يشوخ همه هبناج
؛ ت ذل يسح ( یاضرا ليم يسح صاخ .)
وا رب نیا ساسا مدرم ار زين هب جنپ هورگ ای هقبط ميسقت يم دنک :
فلا ) هورگ لوا يناسک هک يپرد رهوگ يیاناد دنتسه
؛ دننام ناملاع و نافوسليف هک
اهنآ ار نیرترب نايمدآ
يم دناد
؛ ب ) هورگ مود يناسک هک يپرد بسک هوکش و راختفا ای هاج و ماقم و ترهش و رابتعا
؛دنتسه دننام درم
يماظن و ناولهپ
؛يلم
ج ) هورگ موس تورث نازودنا و نازاسلوپ هک
رمع دوخ ار يپرد عمج لام و تورث فرص يم دننک
؛
د ) هورگ مراهچ یدارفا هک يپرد عاونا تذل اه و يشوخ یاه يگدنز دنتسه و هتشاد ناشیاه ار
فرص
ينارذگشوخ يم
دننک
؛
ه د ) هورگ نپ ج م يناسک هک کی تذل ي سح صاخ رب لک يگدنز اهنآ ط لسم يم
؛دوش دننام يم ناراسگ و
ناداتعم هب داوم ردخم
(
،سيتسا 1371 : 87 .)
اب هجوت هب نیا هورگ یدنب
، هب رظن يم دسر هب ةتفگ مويه ناسنا رد هراپ یا روما رد لوط نامز نادنچ رييغت
هدرکن
؛تسا
« دارفا عون رشب ردقنآ لثم مه دنا رد مه ة نامز اه و ناکم اه هک خیرات يمن دناوت رد نیا دروم صاخ
چيه زيچ هزات ای يبيجع هب ام دهدب
؛ دربراک يلصا شا طقف فشک لوصا تباث و ماع يهام ت یرشب تسا قیرطزا
ناشن نداد ناسنا اه رد مه ة هنوگ یاه عاضوا و لاوحا و تيعضو اه
»
(
،مويه 1397 : 88
سيتسا .)
زين هب نیا هتکن هراشا
يم دنک هک نیا ميسقت یدنب ات زورما ربتعم تسا و يم دیوگ :
« رگا نیا هقبط یدنب ار یور ناتناتسود ناحتما
،دينک زا
هکنیا رد يکی زا نیا تاقبط هناگجنپ ردقچ
بوخ یاج يم دنريگ
، تفگش هدز ديهاوخ دش
»
( نامه : 89
زا .)
رظن
نوط فا نیا
ميسقت یدنب لماش تلود اه و ندمت اه مه يم دوش و ندمت اه مه نکمم تسا تذل هنابلط ای
تورث هنایوج
، ترهش بلط و ای تفرعم رورپ دنشاب . یوسزا
،رگید نوط فا دقتعم
تسا ره یراک هک مهس یرتشيب
رد تداعس رشب هتشاد دشاب
، رتلااو تسا
؛ زا اجنآ هک زا رظن وا تفرعم مهس یرتشيب رد نیا رما
،دراد رادتسود
تفرعم رد هاگن وا تخبشوخ رت
زا رادتسود ترهش
ای تورث تسا و هب نامه تبسن
، هکنآ يپرد تورث تسا
،
ساسحا یدنمتداعس
رتشيب يم دنک ات نآ هک يپرد تذل فرص تسا
( نامه : -94 95 .)
رد نامتفگ ينافرع
، شزرا اه هب يمامت اب قح دنويپ يم دروخ و هديجنس يم دوش و کلاس قیرط ت دیاب هچره
ناوت دراد رد تهج رقت ب و نديسر هب دوبعم ای قوشعم يقيقح ( قطنم رد ريطلا غرميس ) و دا حتا اب وا ( لاصو ) هب
راک ددنب و نیا اهنت هار لامک يناسفن يمدآ
؛تسا هکنانچ هتفگ دنا :
« یاقترا سفن ةصخشم مه
ة خیرات يناسنا تسا
و ةمه ناسنا اه نیا ةتساوخ يناهن
ار دنراد هک هيبش ادخ دنشاب . تکارش رد
روما هنادواج ناسنا
ار هنادواج
يم دزاس
»
( يج يه دوو
، 1382 : 62
رظنمزا .)
ينید و ينافرع هک تايح یونعم رب تايح يمسج و دام ی یرترب قلطم
دراد
، يگدنز يقيقح رد نورد نایرج دراد و ک م يناسنا ت
، یرما يسفنا تسا
؛ زا نیا ور
« رگا ميهاوخب يناسنا
ار
ميسانشب
، دیاب مينيبب يگدنز وا رد ناهن هب هچ يسک شیارگ دراد و شيب زا همه اب هچ يسک نخس يم دیوگ
»
(
،نبوب
1380 : 82
هب.)
ريبعت مورف ( هک يب تبسانم اب
ريباعت راطع رد ليثمت کبک و هنيجنگ یاه هوک تسين )
« جنگ نات اجره
دشاب ناتبلق تساجنامه
»
(
،مورف 1362 : 79
هتبلا .)
رد م ک ناگرزب نافرع زا یاهزاين بولطم
یاه نوگانوگ نايمدآ
نخس هب نايم هدمآ و تیولوا یدنب هدش تسا :
دودددددب ناددددددن صدددددیرح لوا يدددمدآ دوددب ناددج نوتددس ،ناددن و توددق هددکناز
لديح ددص و بدصغ یودس و بدسک یوس رددب هداددهن ناددج
لددما و صرددح زا فددک
ناددن ز ينغتددسم تددشگ رداددن هددب نوددچ ماددددن قدددشاع
نارعادددش حددددم و تددددسا
(
،انلاوم 1363 : 348 )
هددددددناددمز رد مددددددددیدددن دددددمدآ
ي داز دازآ هاددددددج بددددددح و لادددم بدددددح ز
،راطع(
1364 : 123 )
1 ـ 1
سم ئ ۀل
شهوژپ
قطنم ريطلا کی ناتساد تسا
؛ نیازا ور راظتنا يم دور یازجا کی تیاور يناتساد د ار
،تيصخش
،هثداح
،گنريپ
نایاپ یدنب و هیامنورد و
...
هتشاد د دشاب . رد نیا ناتساد سپ زا هکنیا عوضوم هچ نتساوخ لح
دش ةمه و ناغرم
ب ه دوجو و ناکما نتفای غرميس سپ زا حيضوت هاتوک دهده
،دندش هاگآ عوضوم
يگنوگچ نديسر
هب وا حرطم
نتساوخ نتسناوت يلمأت ؛تسين بابرد
هناهب يیوج ناغرم قطنم ريطلا /یوقت دمحم / 23
يم دوش . هچنآ رد نیا هلاقم يسررب يم دوش يیارچ زيهرپ ناغرم ( ناکلاس تقیرط و هب لکش ماع ةمه ينامدرم هک
يپرد يفادها رد يگدنز دنتسه ) زا رفس هب یوس غرميس ( قح و فده يیاهن ) سپ زا م عا يگدامآ یارب نتفای
تسوا . اب هکنیا ناگدنرپ
،ناتساد هب ريبعت راطع یارب زاغآ رفس يب یربص يم دننک
، هناهب يیوج اهنآ و نتشادن
ت یدج رد لمع
، باب تفگ و يیوگ ينلاوط ار نايم اهنآ و دهده يم دیاشگ . راطع زا نابز دهده یارب کیره زا
،ناغرم بسانتم اب
ليلد يصخش نانآ
یارب یرود نتسج زا رفس ( مادقا يلمع ) يخساپ هضرع يم دنک . ةنيمز يلصا
نیا ندروآرذع
، قباطم تیاور راطع
، رد نورد ناگدنرپ (
ناکلاس ) و طوبرم هب مک و فيک هتسناد اه و لاوحا اهنآ
هدوب سا ت . گنرد رايسب راطع رد نیا شخب رگنايب نیا تسا هک وا اب دوجو وريپ ی زا تنس نافرع و فوصت و
لحارم تفه ای هد ةناگ ريس و کولس يم دهاوخ رب ماقم بلط و شلاچ یاه ينهذ نیا ماقم ت أ ديک یرتشيب دزروب و
ندشراومه هار
رد نیا ماقم ار لصا ريس و کولس درامشب . ناگدنرپ سپ
زا يهاگآ زا دوجو يهاشداپ هب
مان
،غرميس ب ر رس ترورض رفس
و نتفای وا قفاوت يم دننک . هکنیا ارچ هلصاف ب راچد
دیدرت يم دنوش و هناهب يم دنروآ
( اب هکنیا قباطم ت صو ي ف راطع يب یربص يم ک دنن و قشاع وا و نمشد شیوخ هدش دنا ) هيجوت يقيقد رد نتم
ناتساد درادن .
1 ـ 2
ۀنیشیپ
شهوژپ
ةرابرد لصا عوضوم هلاقم
شهوژپ يلقتسم
؛دشن تفای اما
رد ةراب يخرب تاکن حرطم هدش رد هلاقم دننام م ثحب
ت مه يتلااقم شراگن هتفای تسا . رد لاقم ة
« ربهر ی و ورهر ی رد قطنم طلا ي ر راطع
»
( رداق لضف ي ، 1381
هدنسیون )
هب
سم ئل ة ربهر ی دهده و ورهر ی ناگدنرپ هراشا
هدرک تسا و مها ي ت ربهر ی و هاشداپ ي و راکمه ی رد لئاسم
عامتجا ي
، ب ي تع اب ربهر ار ی روآدا ی م ي دنک . دهده رد ا ی ن هلاقم رد ماقم
،ربهر یاراد تافص ي دننام ت ي مهفز ي و
هاگآ ي هب
،روما گدازآ ي و زاسدازآ ی د ی نارگ تسا و هدنسیون رب
مها ي ت بحاص درد ندوب و لمحت تخس ي اه و
ب ه و ی هژ سانشدوخ ي
هراشا م ي دنک . رد لاقم ة
« اهدرکراک ی
تفرعم ي د تخانشناور ي
قطنم طلا ي ر ارب ی ناسنا رصاعم
»
لج ي ل دوعسم ی درف
( 1392
هب )
پ ي ما اه ی تفرعم قطنم ي طلا ي ر نوچمه روابادخ
ی
، ناسنا روحم ی
، دقت ی روابر ی
، تدحو
رهوج ی دا ی نا و ...
هراشا يم يم و دنک دشوک
پ ي ما اه ی تخانشناور ي
د عامتجا قطنم ي
طلا ي ر و اهزردنا ی راطع رد ةراب
گدنز ي ند ي و ی و ورخا ی ( دننام ارادم اب د ی نارگ و کرت
،بصعت ما ي راود ی
، ش ت دهاجم ة عمج ي
، کرت گتسبلد ي
هب ند يا ) ار حرطم دنک
؛ اهنت رد شخب هاتوک ي هب لکش ارذگ هب ت زع سفن و ت مه لااو نتشاد و ب ي انتعا يی هب
بابرا تردق و تورث هراشا دراد . مهم نیرت هلاقم ةرابرد تمه د هک اب شخب ينایاپ هلاقم طبترم تسا د
« ت مه
قارب تفه یداو
» زا نيهم يهانپ
( 1383
تسا )
. رد نیا هلاقم ةرابرد يناعم و یاهدرکراک ت مه
ثحب هدش و
هدنسیون هب
تبسن نآ اب هدهاجم و تاماقم ريس و کولس هراشا هدرک تسا . رد لاقم ة یرگید زا يمشاه هزجس يئ
( 1394
اب )
ناونع
« نييبت ةلأسم ت مه فراع و شقن نآ رد ماجنا لامعا قراخ هداعلا
»
، ت مه هب يیانعم صاخ هدمآ
تسا و یورين ةژیو يناسفن یارب فرصت رد ه دام هدنسیون زين ؛هدش يفرعم هزجعم
و تمارک و رحس ار اب ت مه
طبترم هتسناد تسا .
رد ةلاقم
« باتزاب موهفم ينآرق ربص رد راثآ راطع یروباشين
» زين هرهاط لاحشوخ یدرجتسد
( 1382
هب )
هبنج یاه فلتخم ربص ( ربص و
،توکس ربص
و ماقم
،بلط ربص و ماقم
،رقف ربص و ماقم قشع ) رظنمزا نافرع و
فوصت هتخادرپ تسا هک طابترا يمک اب ثحب نیا هلاقم دراد . رد تلااقم هدشدای رظنزا يعوضوم يم
ناوت يتبسن اب
یاوتحم ةلاقم
رضاح تفای
؛ اما زا شسرپ رظن يلصا
هلاقم و ليلحت يیاهن یدننامه دوجو
درادن .
2 ـ
یازجا
ناتساد
و
سم ئ ۀل
ناغرم
رد راتخاس قطنم ريطلا تيمها سم ئ ةل يگنوگچ نتساوخ
بولطم ( غرميس ) هتسجرب رت هدش و مجح يلصا رثا هب نآ
صاصتخا هتفای
تسا زين ؛ تاماقم رگید و لصا رفس رد نیا رثا رايسب رصتخم هدمآ تسا قطنم . ريطلا نوچمه
يهلا همان يناتساد هثداح روحم تسين و ةیاپرب تفگ و وگ يحارط هدش تسا
؛ اما نیا تفگ و اهوگ اب مع ل نامرهق اه
دنويپ يم دروخ و زا نیا ور راظتنا يم دور ةبترم رد کی
ليثمت ( یروگلا ) راشا ت یاه نورب يناتساد نآ یارب ةدنناوخ
رثا
، ينعم راد و رد رييغت ينهذ ت وا راذگرثا دشاب . نیا عوضوم مزلتسم نیا تسا هک هيجوت ه ا و تاحيضوت نيفرط
تفگ و وگ یانبم يلوقعم هتشاد دشاب . رد کی وس دهده ( رد ماقم یدشرم همه
نادزيچ ) و رد رگید وس ناگدنرپ
( رد ماقم نادرگاش و
ينادیرم لفاغ
و مک ناد ) روضح دنراد . دهده هتفشآ لد و راظتنارپ دصرتم يتيعقوم هدوب
تسا
ات ةلعش بلط رد لد ناغرم هنابز دشکب و زاين هب بولطم ( غرميس ) رب ناشنابز یراج دوش نامز نیا رد ؛ عانقا
نیا
ناغرم یدنیارف ينلاوط دراد . هتکن مهم رد نیا ناتساد نیا تسا هک ةلصاف بتارم تفرعم دهده و ناگدنرپ عنام زا
مهافت رد ةصرع نابز رد نايم نانآ هدشن
؛تسا ایوگ نابز لپ يطابترا ينازغل نايم نيفرط تفگ و وگ تسين ( هتکن یا
هک رد یرثا دننام یونثم زا نآ تیاکش يم
دوش .) ناونع رثا زين رب ناکما طابترا ينابز نايم ناگدنرپ هحص
يم دراذگ . رد ناتساد يلصا يم ناوت دنچ هنحص ار زا مه کيکفت درک :
1 ) عمج ندش ناغرم و حرط س ؤ لا و زاربا يتیاضران زا
عضو دوجوم ( ارچ ام زا دوجو هاش
؟ميمورحم ایآ
ناگدنرپ يهاش
؟دنراد )
؛
2 ) نديسر هب باوج ( دوجو غرميس ) و مزع نتفای و نديسر هب
؛وا
3 ) يفرعم هاش ( غرميس ) و ندرمشرب يگژیو
یاه وا یوسزا امنهار ( دهده )
؛
4 ) ةرابرد دهده فيصوت هار
و يهاگآ نتفای ناغرم زا مزاول رفس و یراوشد اه و رطخ یاه ريسم و م عا
يگدامآ
؛اهنآ 5 ) حرطم ندش هناهب اه ی ناغرم و هراشا هب عناوم ينورد ( لماش ت کشم يتخانش
و فعض اه و يگتسبلد اه
)
و عناوم ينوريب ( يتخس هار و هتخانشان ندوب اهريسم و هلصاف نتشاد اب غرميس )
؛
6 ) خساپ دهده هب رذع و هناهب اه و ةئارا هار
؛لح
7 ) زاغآ تکرح و رفس و فيصوت تاقافتا
نآ هب لکش رصتخم ( رد دودح تسيب تيب )
؛
8 ) نديسر یدادعت دودعم هب دصقم ( هاگرد غرميس ) و تفگ و وگ اب بجاح
؛هاگرد
9 ) يیورایور اب
دوخ غرميس .
راطع نیا هنحص اه ار هاگ اب ليصفت و هاگ اب راصتخا شرازگ اد د ه تسا . هکنانچ هراشا دش ةرابرد لصا رفس ای
هجو يلمع ريس و کولس
، شرازگ رعاش رايسب رصتخم تسا ( اهنت تسيب تيب رد نیا هراب هدروآ هدش تسا ) ؛ اما
رد هنحص يیاه هک ارهاظ مکح تامدقم دراد
، ليصفت یرايسب يم هدید دوش . ثحب نیا هلاقم رتشيب هب ةنحص مجنپ
( حرط هناهب اه ) و مشش ( خساپ یاه دهده ) طوبرم تسا .
نتساوخ نتسناوت يلمأت ؛تسين بابرد
هناهب يیوج ناغرم قطنم ريطلا /یوقت دمحم / 25
3
ـ هناهب
یاه
ناغرم
و
لیلاد
نآ
تفگ و اهوگ ی ناغرم اب دهده رد ود هلحرم حرطم هدش تسا : رد ةلحرم لوا
، لبلب رگزاغآ نخس و هوعص
ناشنیرخآ تسا
. کیره زا نانآ سپ زا ضرع لاح دوخ ( شرازگ زا عضو دوجوم ) يیوگ يم دنهاوخ زا مزع هيلوا
یارب نديسر هب غرميس ور دننادرگب و
هرابکی زا
« سب
» ندوب هچنآ دنراد
، نخس يم دنیوگ ؛ عقاورد تعانق و تیاضر
هب عضو دوجوم ار د اب هکنیا نآ ار دب و بولطمان يم
دنتسناد د رب رفس و نديسر هب غرميس ( هک نآ ار ريخ و
بولطم يم دنرامش ) حيجرت يم دنهد . ره يغرم هناهب یا یارب ندنام دراد : لبلب هب لامج يتسرپ و قشع لگ لوغشم
تسا ؛ يطوط هب رکف تايح نادواج رد تسايند
؛ سواط هب رکف نتشگزاب هب
تشهب تسا
؛ طب هب بآ هکرب و
تاداع و شلامعا رد
بآ
، کبک هب رز و رهوگ و امه زين هب راختفا و تفارش يیايند هتسبلد تسا
؛ زاب مه هباشم
امه هب ماقم و تلزنم زاتمم ش رختفم تسا . راميتوب لد لوغشم و ةتسبلد تسایرد
؛ دغج بلاط جنگ يلايخ تسا
؛
هوعص مه هب نیرتمک اهراک و اهزيچ يضار تسا . رد لحرم ة مود
، اب دوجو تاحيضوت و
خساپ یاه دهده هب
ناغرم ماناب و ناشن نانچمه ناگدنرپ
يب مان و ناشن یرگید رذع و هناهب اه و س ؤ لا يیاه رب نابز يم دنروآ . نیا
ناغرم رتشيب هب حیرشت لاوحا شیوخ يم دنزادرپ ( زا لاقم ة تسيب و متشه ات يس مکیو ) و زا دهده يیامنهار
يم دنهاوخ . دننام س ؤ لا يغرم هک دوخ ار زابکاپ يم دناد
(
،راطع 1390 : 197
و)
يغرم هک هب تمه دوخ هراشا يم دنک
( نامه : 199
و )
يغرم رگید هک زا لها فاصنا و افو ندوب دوخ يم دیوگ
( نامه : 202
تاراشا .)
نیا ناغرم هب تشرس
و تقلخ و یوه ت يحور اهنآ طوبرم ا تس .
زا رظن گنريپ يناتساد (
اب هجوت هب تیاور راطع ) ليلد رذع و هناهب اه و رييغت رظن و عضوم ناغرم رد
تفگ و وگ اه ی ةلحرم لوا
، نادنچ عناق هدننک تسين . راطع رد نیا هراب شرازگ هاتوک و يیاسران دراد :
ةددددلمج ةددددلمج
ناددددغرم ناددددغرم
دندددددش دندددددش
نآ نآ هاددددگیاج هاددددگیاج راردددددددقيب
راردددددددقيب
زا زا ت زدددددددع ت زدددددددع
نآ نآ هادددددددشداپ هادددددددشداپ
قودددش قودددش وا وا رد رد نادددج نادددج نادددشیا نادددشیا رادددک رادددک دردددک دردددک يدددکیره
يدددکیره
یـــب یـــب
یر ـــص یر ـــص
رايدددسب رايدددسب دردددک دردددک
مزددددع مزددددع هر هر دددددندرک دددددندرک
وو رد رد شيددددپ شيددددپ دددددندمآ دددددندمآ قـــشاع
قـــشاع
وا وا
نمـــشد نمـــشد
شیوـــخ شیوـــخ
ددددندمآ ددددندمآ
کدددديل کدددديل نوددددچ نوددددچ يددددهار يددددهار زارد زارد رود و رود و دوددددب دوددددب يددددسکره
يددددسکره
زا زا يددددط يددددط نآ نآ روددددجنر روددددجنر
دوددددب دوددددب
زاددددسراکزاددددسراک کددددیکددددیرهره دوددددبدوددددب ارار هرهر هددددچرگهددددچرگ يددددکیره
يددددکیره
رذددددع رذددددع رددددگد رددددگد دددددنتفگ دددددنتفگ
زاددددب زاددددب
( :نامه 121 )
ةیاپرب نیا تايبا
، راطع رود و زارد ی ای یراوشد هار
ار لماع نوچ و ارچ ای هناهب اه هتسناد تسا
؛ اما اب هجوت
هب ت صو ي ف لاح ناغرم رد تايبا نيشيپ ( هک قوش رادید غرميس دنتشاد و يب یربص يم دندرک و قشاع وا و نمشد
شیوخ دندش ) ص فر یرود و یراوشد هار
يهيجوت عناق
هدننک یارب عانتما زا رفس هب رامش يمن دور
؛ ينعی رگا
قوش غرميس رد ناج ناغرم رثا هدرک دوب و اهنآ قشاع وا و نمشد دوخ ( سفن ای ناج دوخ ) هدش دندوب
،
« ارچ
دیاب ينلاوط ندوب ر ها ةدنرادزاب اهنآ
دشاب ای نآ ردق لکشم زاس هب رظن
؟دسرب .»
رد اجنیا ينخس زا نیا حرطم هتکن
هک تسين ناگدنرپ
راچد کش و دیدرت هدش دنشاب
؛ اب نیا لاح دنچ س ؤ لا و لامتحا حرطم تسا : ایآ ناغرم زا
تامازلا رفس ربخ دنتشادن و يتقو هاگآ دندش
، ندنام ار رب نتفر حيجرت هداد دنا
؟ آ ای ميمصت ةيلوا اهنآ زا رس روش و
قوش هدوب تسا هن لمأت و هشیدنا و زا نیا ور رد ماقم لمع و اب لمأت رتشيب زا هتفگ و ميمصت هتشگزاب دنا
؟ یارب
نييبت تبسن نايم ملع ( رکف ) اب لمع ( مادقا ) ب ثح یاه یرظن يناوارف هتفرگرد تسا
هک رد همادا هب يشخب زا اهنآ
هراشا يم .دوش
3 ـ 1
زا
ملع
( رظن )
ات
لمع
رد ةزوح راتفر يناسنا هراومه شسرپ يمهم حرطم هدوب تسا و نآ هکنیا
« ارچ يمدآ هشيمه قباطم اب هچنآ
يم دناد
، لمع يمن دنک ای ارچ اب هکنیا يم دناد ن ف لمع وکين و ديفم و لمع رگید ی دب و رضم
،تسا هب يلوا
مادقا و زا يمود زيهرپ يمن دنک
؟ .»
هکنیا کی درف دعب زا نتسناد نیا هتکن هک هچ یراک بوخ ای ديفم و هچ یراک
دب ای رضم
،تسا زا دمع هب راک دب ای رضم تردابم دزرو
، سم ئ هل یا شلاچ زيگنارب یارب نافوسليف هتشذگ
و
ناسانشناور زورما
هدوب تسا . اهنیا يتاعوضوم تسا
هک لیذ ثحبم ايسارکآ تسا هدش يسررب هک
هاگ نآ ار هب
فعض هدارا همجرت هدرک دنا و هاگ نآ ار توافتم زا فعض هدارا هتسناد دنا
( کر . نيگرذآ ، 1369 : -13 18
هتبلا؛
رد لک
باتک رظنمزا نافوسليف و
ناسانشناور رصع
دیدج هب نیا هلوقم و ليلحت نآ هتخادرپ هدش
تسا .) ايسارکآ ار
يتيعضو يم
دنناد هک رد نآ لعاف يلمع ار اب ملع هب نیا ماجنا م ي دهد هک نآ لمع ف خرب مکح
دوخ یو هب
نیرتهب ندوب
؛تسا هب ترابع رگید لعاف يم دناد هچ يم دنک و ارچ نينچ يم دنک و نينچمه يم
دناد هک نیا راک
نیرتهب راک تسين و ارچ نیرتهب تسين
( نامه : 34
يناسک .)
لثم طارقس و نوط فا ايسارکآ
ار نکممان يم
دنناد
؛
نوچ دندقتعم يمدآ
يمن دناوت ف خرب درخ
شدوخ لمع دنک
( نامه : 21
اب.)
نیا لاح اب هجوت هب تيعقاو يگدنز
يناسنا نیا عوضوم يندرکراکنا هدوبن
تسا و تسين و نیازا ور یارب نیا تيعضو
، لیلاد یددعتم هدرمشرب
دنا
؛
لثم ناصقن
،شناد بلغ ة تاساسحا و
تاناجيه رب
لقع و فعض هدارا . زا لوق طارقس لقن هدش تسا هک ام
ناسنا اه هچنآ ار تسرد و قح يم ميناد
، هب نآ لمع يم مينک و هچنآ ام ار زا لمع حيحص مورحم يم دنک
، لهج
تسا
(
،کیرت 1382 : 17 )
اما؛
تيعقاو نينچ
؛تسين زا نیا ور هتفگ دنا هچ اسب ناسنا رد ةظحل باکترا راک دب
، زا ملع
تبسن هب تبقاع شراک يب هرهب هدنام دشاب
(
،نيگرذآ 1396 : 38 )
سپ؛
نیا قافتا هب ناصقن ای دوبن شناد طوبرم تسا
؛
نیاربانب
« رگا يسک یاراد شناد نشور دشاب
، بيجع دهاوخ دوب رگا يلماع رب شناد وا هبلغ دنک و نآ ار دننام
يیاهدنب هب نیا وس و نآ وس دشکب . طارقس ...
يم تفگ یراگزيهرپان صا
دوجو درادن و يسک هک رداق هب یرواد
تسا
، ف خرب یرواد
شیوخ لمع يمن دنک
؛ هکلب هب ببس ينادان نانچ لمع يم دنک
»
( نامه : 30
نوط فا .)
یارب
حور یازجا هس هناگ یا رد رظن يم دريگ :
،لقع توهش و هدارا ای ت مه . وا يم دیوگ :
« ماگنه زورب ضراعت ينورد
ت مه لاومعم بناج لقع ار يم دريگ
»
( نسنويتسا و
،نارگید 1396 : 162 )
يلاحرد ؛
هک رد لمع نينچ تسين . بلغا
ضراعت یاه ينورد ةجيتن يگنهامهان نیا
داعبا ينورد تسا . وطسرا نايم نتسناد و هدافتسا ندرک ای ندرکن زا
شناد توافت يم دراذگ و يم دیوگ :
« دیاب نايم يسک هک شناد دراد
، يلو يب هکنآ شناد دوخ ار هب راک دربب [ لثم
يسک هک هچنآ ار يم هتسناد شومارف دنک
ای زا نآ لفاغ دنامب ] راک دب يم دنک و نآ هک شناد دوخ ار هب راک يم درب
و اب ا نی همه راک دب يم دنک
، قرف تشاذگ . راتفر درم نيتسخن بجعت
روآ تسين
؛ يلو راتفر درم مود ةیام يتفگش
تسا
»
( نامه
درف .)
لوا هب رظن رد ظحل ة باکترا لمع
زا ششناد يب ربخ و مورحم هدنام تسا
؛ اما درف مود زا
ندوبدب لمع يهاگآ دراد رد نيع لاح هب نآ تردابم يم
دزرو . رد اجنیا موهفم یراگزيهرپان حرطم
يم دوش .
یراگزيهرپان يشان
زا نیا تسا هک لقع و يیاناد ای داقتعا و نامیا رد ربارب ساسحا و
ناجيه ای تذل يشان زا نآ
تسکش هدروخ
تسا . هب تفگ ة تناک يمدآ نکمم تسا يهاگ زا هچنآ ثعاب تداعس دوخ يم دناد
، هب ببس کی
نتساوخ نتسناوت يلمأت ؛تسين بابرد
هناهب يیوج ناغرم قطنم ريطلا /یوقت دمحم / 27
ليم و تذل مشچ دشوپب
(
،تناک 1362 : 22 )
سپ؛
تذل ای درد يم دناوت ثعاب عانتما زا راک ريخ ( ديفم ) و نت نداد هب
راک دب ( رضم ) دوش .
يتسس را ا هد ای يلهاک زين هچ اسب ثعاب يب يلمع دوش هک نآ مه دوخ يم دناوت ليلد يتفرعم هتشاد
؛دشاب ينعی
ةجيتن تلفغ و يبیرفدوخ صخش
؛دشاب هکنانچ انلاوم نادب هراشا هدرک تسا :
گددنل وددت ار دوددخ يددنک نوددچ یراد یاددپ گددنل وددت ار دوددخ يددنک نوددچ یراد یاددپ گددنچ وددت ناددهنپ يددنک نوددچ یراد تددسد
گددنچ وددت ناددهنپ يددنک نوددچ یراد تددسد
داد هدددنب تددسد هددب نوددچ يددليب هددجاوخ داد هدددنب تددسد هددب نوددچ يددليب هددجاوخ يددددب
يددددب دارددددم ار وا دددددش موددددلعم ناددددبز دارددددم ار وا دددددش موددددلعم ناددددبز
( م انلاو
، 1363
، د 1 : 58 )
لمع ندرک هزيگنا يم دهاوخ و
« لمع ندرک طقن ة لباقم يعضو تسا هک رد نآ صخش افرص يم دراذگ یزيچ رب
وا عقاو دوش و نتشاد هزيگنا رد رس ندنارورپ يحرط
تسا یارب هدنیآ ...
نم يمن مناوت هب ينعم قيقد هملک زا ملاع
هاگآ مشاب ای صا یزيچ رابرد ة نآ منادب ای میوگب نودب هکنآ ا ز نیا هار رداق هب لمع هدوب مشاب
»
(
،کونراو 1386 :
47 )
نتسناد .
و عض يصاخ زا روما هب یدوخ دوخ يمن دناوت هزيگنا یا یارب لمع دشاب
؛ رگم هکنیا نآ عضو صاخ
هب باثم ة یزيچ حرطم دشاب هک دیاب نوگرگد دوش
( نامه
شقن .)
ملع و د يیانا رد ذاختا ميمصت د تسر رب يسک
هديشوپ تسين
؛ اما ميمصت تسرد اموزل نورقم هب لمع ای هجيتن يمن دوش . لاوا نتسناد اب ميمصت نتفرگ توافتم
تسا و ايناث نتسناد و ميمصت نتفرگ ريغ زا لمع ندرک تسا و هچ اسب نايم اهنیا هلصاف دتفيب
؛ يهاگ درف يم دناد
،
اما يمن دناوت ميمصت دريگب ای يم دناد و ارهاظ ميمصت مه يم دريگ
؛ اما ماگنه لمع
، ميمصت دوخ ار رييغت يم دهد و
ف خ شناد و ميمصت هيلوا شا لمع يم دنک . نیا تاقافتا طوبرم هب شلاچ یاه ينورد تسا هک هتسويپ ناهذا
نامدرم اب نآ ريگرد تسا . رد ناتساد ناغرم
، نانآ زيگنا ة مزلا ار دنراد
؛ اریز بلط رد اهنآ اديپ هدش تسا و ماک
فقاو ا دن هک هچ يم دنهاوخ .
یارب ققحت هچنآ هشیدنا نادب هار هدرب ای زاين و ششک ينورد ثعاب نآ هدوب
،تسا ندنامرود زا
شلاچ یاه
ينورد یرورض تسا
. يخرب شلاچ اه هب ههبش اه و یاهدیدرت یرکف
وبرم ط تسا هک ات اهنآ عفر دوشن
، نیا
لکشم لح دهاوخن دش و نانچمه نايم
رظن و لمع هلصاف يقاب يم دنام و یرييغت رد يگدنز ينورد و ينوريب خر
دهاوخن داد . نیا عوضوم هب تعيبط رشب يمزاب ددرگ هک ب ه يتحار يمن ناوت يخرب تلصخ اه ار رد وا رييغت داد . هب
ةتفگ لمیز تاذ تفرعم مزلتسم رييغت تسا د هب رابتعا هکنیا يهاگ م تفرع دیدج تفرعم نيشيپ ار يفن يم دنک و
نيمه دوخ رييغت تسا د اما نم يقيقح ام ار هب چيه هجو رييغت يمن دهد
(
،لمیز 1393 : 121
رد .)
نخس ناغرم هدمآ
تسا هک نانآ يپرد غراف يلد ( ر نديس هب يتفرعم نانيمطا شخب ) دنتسه و سپ زا لح ندش ت کشم و
عفر
،تاهبش ميمصت تسرد و يعطاق دنهاوخ تفرگ
؛ ينعی هب رظن دوخ
،اهنآ شناد و يهاگآ رد ذاخ تا ميمصت و مزع
دج ی
، يشقن يس�