هدکشناد یناسنا مولع و تایبدا
یشزومآ هوگر یسانشناتساب
یسانشناتساب هتشر دشرا یسانشراک کردم تفایرد تهج همان نایاپ شیارگ
ناریا یخیرات نارود
ناتساب یسررب دور هلیپ هقطنم یناتساب یاه هطوحم یسانش
لیبدرا ناتسا نیمن ناتسرهش )یاچ هلیپ(
رگشهوژپ :
دور هلیپ شهوژپ نیسح
امنهار داتسا :
یمخفا زورهب رتکد
رواشم داتسا :
لاوس هدازیلع دمحم رتکد
نمهب ۱۳۹۸
ناونع و :روآدیدپ مان سررب
ی سانشناتساب ی
اه هطوحم ی ناتساب ی پ هقطنم هلی پ(دور هلی اچ ی من ناتسرهش ) نی
بدرا ناتسا لی دور هلیپ شهوژپ نیسح /
داتسا نا امنهار : یمخفا زورهب
داتسا :رواشم نا لاوس هدازیلع دمحم
خیرات :عافد ۳۰
نمهب ۱۳۹۸
دادعت حفص :تا ۲۱۲
.ص
نایاپ هرامش :همان
یسانش ناتساب یشزومآ هورگ
:هدیکچ سانش ناتساب رد ی
ا برغ لامش ناری
پ هقطنم هلی مها زا دور تی
مهم ی گرارق رد یری اه هطوحم
اه هپت و ی ناتتتساب ی د جرفم رتتصع هب قلعتم دی
نامز هزاب رد نهآ رتتصع و ی
لوا و مود هرازه
پ شی م زا دلای م نای حاون ی رد برغ یای اب رذآ قطان م اب ناردن زام ناج ی
ا رد.دراد زاق فق و نی
اطم هب شهوژپ هعل
گنوگچ ی ثات ری ذپ یری وگلا ی رارقتس ا ی پ هقطنم هلی انبم رب دور ی
فارغ یای
بط یعی رل راوجمه قطانم اب کی
گشم تشد و قرش لامش و لامش رد شلات و نی
بدرا و لی رد
وخ برغ بون و برغ نچمه.تسا هدش هتخادرپ د
نی گنوگچ هعلاطم هب ی
ذپ لکش یری روهظ و
ناتتسنا عماو ی
پ هقطنم رد هلی
د اب نآ طابترا دنور و دور رگی
ناتتسنا تاعامت ا ی
رد برغ رد یای
پساک ی پ لوا و مود هرازه رد شی
م زا دلای ناکشا هعما اب نآ طابترا و ی
ناغم تشد هارهاش رد
گشم و نی د و هدش هتخادرپ رهش د شخب ر
یرگی سررب هب ی اه هعلاطم و ی
سانش مدرم ی
هقطنم
تتسانتتش راتفر و ی
اه ی آ ینیی بهذم و ی نچ رتتصاعم د
ن هاگتتشیای پ هقطنم
هلی پ و دور دنوی اب نآ
آ کتتسانم ینیی
ناتتتساب بهاذم ی
آ دننام نیی تتتسرپرهم ی
هانآ شتتتسرپ و اتی
اتتصتخا هتفای
تخانش ناتس اب دهاوش .تس ا ی
ب رگنای ا نی پ هقطنم هک تس ا هتکن هلی
س م رد دور ری
تلاص اوم ی و
طابترا ی ب نی اه هطوحم ی
رد برغ یای وس هب ناردنزام ی
مزرس نی اه ی ش یقر اب هک تسا هدوب
ازفا شی عم تی بق هلی اه ی ا،هدنچوک و رادماد نی
عم جراتتش یتی
ناتتتسهوک قطانم زا ار ی
و
مزرتتس عفترم نی
رل و نارکنل( شلات کی
وتتس هب ) ی رم و اه تتتشد گتتشم،ناغم رد عقاو عتا
نی و
بدرا لی حان رد هی زارس قشرا ری
م ی .تسا هدرک
هژاو :یدیلک یاه گدنچوک،نهآ رصع،جرفم رصع،برغ لامش
نییآ،ی تسرپرهم ی
لوا لصف
م شهوژپ تایلک و همدق
۱ فده و همدقم -
–۱ –۱ هلأسم نایب
اجنآ زا یی پ هک هلی زرم هقطنم رد دور ی
بدرا ناتس ا لی
مها و ه وت تس ا هتفرگ رارق تی
نادنچ ی
ا هب نی مزرس نی ناتسهوک ی تخانش ناتساب تاراظتنا و تسا هدشن هداد ی
بدرا ناتسا لی
هدروآرب ار
خا لاتتس دنچ رد هک دنچره تتتسا هدرکن ری
اتتسانتتش یی اه هپت و اه هطوحم تبث و ی
ناتتتساب ی رد
ناتس رهش من
شخب،نی زکرم
ی مزرس هناتخبش وخ و نی
پ هلی وس زا دور ی
م نامزاس ثاری گنهرف ی
بدرا ناتس ا لی
س انش ناتس اب هدکش هوژپ و ی
ز تس ا هدش زاغآ اری
مدع و هقطنم تخانش مدع
اس انش یی اه هطوحم ی
ناتس اب ی اهانب و ی آ ینیی ش اح هی پ هناخدور هلی ا دور یی ارب ی و اه هژورپ
اه جواک ی س انش ناتس اب ی
ن دهاوخ ه زورما هب ات و تش اذگ هنوگچی
ملع جواک ی
سانش ناتس اب ی
ارب ی هت هی ظنت و می راگنهاگ لود ی
اه لافتتس هدرخ هدهاتتشم.تتتسا هتفرگن تروتتص هقطنم ی
ور رب هدنکارپ ی
اه هپت حطس ی
ناتساب ی پ هقطنم هلی ا رب هاوگ دور نی
اه هطوحم هک تسا ی
شاح هی
پ هناخدور هلی
سناتپ،دور لی
ا داجی کی لود قیقد راگنهاگ ی اه هرود ی رات یخی پ اسب هچ و شی
زا
رات خی ملاتتسا و ی تتسانتتش ناتتتساب هتتشقن رد ار ی
من ناتتتسرهتتش نی
ا رب هولاع.دنراد نی
اه هپت ی
ناتتتتساب دنچ،ی آ هطوحم ینیی رات و یخی اه هوک رد ی
پ هلی ارب هک دراد دو و دور ی
لاها ی مدرم و
اهاتتتسور ی پ هلی اراد دور ی ونعم جزرا و تتتسادق ی
نتتتسه د ربراک هک ی ن یهاگتتشیای ارب
ی ادا ی
رف هیضی ن،راگدرورپ تدابع شیای
هاوخ ناراب تکرب،ی
هاوخ قزر،ی زور و ی ار دنوادخ هاگرد هب زامن و
هژاو.تس ا هتش اد ی
ز ما هدرب راکب ار ]تس ا هتش اد[
اری لد ود هب لی لاها ی س هدزی اتس ور ی پ هلی دور
د رگی ا هب نی ن هاگش یای من اه ی لد،دنور لی شهاک تس خن عم
تی پ مدرم تر اهم رطاخ هب هلی
دور
اهرهش هب اه اتس ور زا هتش ذگ ههد راهچ رد یی
بدرا نوچ
،لی مارو ،کچرق ،نارهت نی
رهش ملاس ا و
لد.تس ا لی ب موجه مود هنامحری
اه ناس نا ی خ و رگادوس رد،زادرپلای
ت دارفا عقاو هلی
نارافح و نک
غ زاجمری ا هب نی ن اهاگتتتشیای ارب
ی تتتسر ندی فد هب هنی نگ و ج ربراک هک تتتتسا ی
ب زا ار اه نآ نی
رخت،هدرب بی ا و دنا هدرک دوبان و یی
ارب ی پ مدرم تداب ع هلی
ا هب ات هدنام ن دور نی
اه ناک م ی
آ روما هب و دنورب سدقم ینیی
وخ شی دروم هعلاطم اب.دنزادرپب ی
رات نارود اب طبترم یخی
مزرتتس نی
پ هلی ن دنچ دو و هب ه وتاب،دور هاگشیای
آ ینیی اتسور رد یاه
پ هلی کسانم و اه مسارم ماجنا و دور
اه شهوژپ ماجنا اب،هقطنم نامدرم طسوت ی
م ینادی سانش مدرم تاعلاطم و ی
اه اتسور ی پ هلی دور
نچمه و نی اتتتسور ی ما،ناربنع دی پ ناوتب تتتسا یدنوی
آ اب نیی اه ی رات نارود یخی ا ناری هلم زا
آ نیی تس رپرهم ی ا شتس رپ و دزی
هانآ اتی نآ زا.دروآ تس دب ییاج
س انش ناتس اب هک ی
م ام هب ی وگ دی
رتمهم نی شاح و رانک رد اه ندمت و اهرارقتسا هی
م لکش اه هناخدور ی
گ دنری ز اری عبانم هب ناسنا
بآ ی ن دنمزای پ دور،تس ا هلی
اچ ی ن زی م همش چرس تاعافترا زا هک ی
گ دری رد وس هرق هناخدور هب و
بدرا تتتشد لی
م ی پ ددنوی تتشاح رد هی اراد دوخ ی دنچ نی ر یاتتتسو وپ ای اه هناتتشن و لاعف و یی
زا
اهرارقتس ا ی
ناتس اب ی م ی ا رد هک دش اب نی
س ررب ی ا تخانش رب جلات نی
هدرخ هلم زا دهاوش
اه لافس ی ا هش وگ ناوتب ات تس ا اه هطوحم حطس زا هدمآ تس دب ی
لاوت زا ی اه هرود ی رات یخی
س.درک نشور و صخشم ار هقطنم هدزی
دابآ هچراپ ی
اه ی پ لی انشان دور ه من ام و تسا هدنام هتخ
ی
ناد می ا هک نی من ناتتتسرهتتش زا شخب نی
زرم طخ رد و ناتتتسرهتتش زکرم زا رود هک ی
رارق روتتشک
تتسانتتش هنوگ رظن زا هتفرگ ی
راگنهاگ لود زا تمتتسق مادک رد لافتتس ی
لاوت ی شخب رد،اه هرود
س انش ناتس اب ی
ا برغ لامش ناری
ا ی اه هنومن.تس ا هتفرگ ی
دروم ی س دب و ت هدرخ زا هدمآ
ب اه لافتتس نای
هدننک ی اه لافتتس ی
ا هناخ زپتتشآ و نتتشخ ی
اه هناد رپمت اب گنر زمرق ی
گرزب
اه لافس ،نش ی
رتس کاخ ی ا هک گنر نی ناوارف هب دروم ود ی
اه لادوگ رد یی
غ نارافح هک ری
زاجم
جنگ هناهب هب یبای
گنز هعلق هوک هطوحم رد ی
دندوب هدنک تفای
م ی نچمه .دتتتش نی
ه هنومن ا ی
گنز هعلق هوک رد لافتتتس هدرخ هباتتتشم ی
لح هطوحم و همی
غاب ی اه جاب رد ی هناخدور هرانک تفای
نچمه.دتتش نی
اه لافتتس ی
دوخن ی اه هرود گنر ی
رات یخی نچمه و نی اه لافتتس ی
و زبتتس رادباعل
ملاسا نارود گنر دنچ ی
ن زی لرزوا زا کی غاد هعلق( هپت ی
قد هک ) اقی پ هناخدور هرانک رد هلی
رارق دور
اد در اس انش یی پ زا ناش ن،هدش هنیش ی
گدنز و رارقتس ا ی
اه هتش ذگ زا ناس نا ی
س ب رای اکح رود تی
م ی ا رد هک دنک نی
تتتسررب ی اه هطوحم هعلاطم و شهوژپ هب ی
رات نارود یخی
پ هلی مهاوخ دور
.تخادرپ رد دنک ناخ هوک شخب ی
ن رانک رد لوگ هاگتتشیای
ن َبروت سدقم زی
اه لافتتس ی
دوخن ی و گنر
اه لافس ی د رصاعم هرو تفای
ن.دش هاگشیای نلاپ اب بروت ی
اد هری ا ی اب.تسا هدوب تدابع لحم لکش
هدهاشم کی شخب هک لافس هدرخ ی
اقب فرظ فک رد و تسا فرظ فک زا یای
نتخوس داوم ی
د هدی
م ی اب و دوتتش دی
ا نی پ دربراک فرظ ی
نتخوتتس داوم نآ و دتتشاب هتتتشاد ار زوتتس ی
اب دی اه کبل ی
پ هناخدور هلی
دش اب دور لاها هک
ی ارب نآ زا ی پ نتش اد هاگن نش ور ی
ر و دنش اب هدرب هرهب زوس شی
فس دی پ نتشاد تسد رد اب اتسور هی
انب درگ زوس ی
ن رودم یهاگشیای خرچ بروت
هدی اعد و ی ناراب
م ی اها و تسا هدناوخ یل
اه اتسور ی پ هلی هارمه ار وا دور ی
م ی دندرک
–۱ –۲ تیمها شهوژپ
مها تی و هژی پ هقطنم مهم و هلی
گرارق رد دور یری
اه هپت و اه هطوحم ی
ناتتتتساب ی م نای ود
ژتارتسا هقطنم کی
بدرا تشد و شلات لی
گشم و نی م رهش ی پ قرش و قرش لامش رد.دشاب هلی
دور
اه هوک هتش ر ی
ناوارف رظن زا هک دراد رارق شلات ی
س انش ناتس اب دهاوش ی
ب رتش ی هب قلعتم اه هپت
جرفم رتتصع و
ب و نهآ رتتصع نیرتتتشی
ناوارف ی لا هی راگن ی اوا و جرفم هرود رخاوا هب قلعتم لی
رتتصع
نهآ ینعی د جرفم [ مود هرازه رخاوا دی
پ ] شی م زا دلای اوا و لی نهآ [ لوا هرازه پ ]I
شی م زا دلای
اش .تس ا نای ا برغ لامش رد نهآ هرود زاغآ و جرفم هرود هک تس ا رکذ ناری
هقطنم رد اص وص خ
ف اب زاقفق گنهر تتشوپمه سرا اروک نا
ی نچمه.دراد نی
پ برغ و برغ لامتتش رد هلی
لماتتش هک دور
گشم تشد،ناغم تشد نی
بدرا تشد و رهش لی
م ی ناوارف ،دشاب ی
ناکشا نارود هب قلعتم اه هپت ی
تتسررب هب ه وت اب و تتتسا ی
اه ی م ینادی اه هطوحم ی
پ هلی ن دور زی ط رد فی لاوت ی لا هی هرود زا اه
ناکتتشا هرود ات جرفم ی
م رارق ی گ دری زا . اجنآ یی رافح هک ی اه ی غ ری م نارگتراغ طتتسوت زاجم ثاری
گنهرف ی جنگ نارگادوتتس و بای
ب زا و تتتسا هداد خر اه هپت و هطوحم رد نی
ب ندرب شی ن زا یمی زا
اه هطوحم حطس ی
ناتس اب ی س ررب و جواک مدع و ی
اه ی ملع ی وس زا ی م ناس انش ناتس اب ی
دور
هاگآ ،تاعلاطا هک ی
تخانش و ناتساب
سانش ی لا زا ی ه اهرارقتسا و اه ی
رات نارود یخی ا نی هطوحم
سانش ناتساب لود زا اه ی
ا ناری مها و ترورض.دوش کاپ تی
ا نی سررب ی لدب اه لی ندوب برطضم
لا هی و طسوت اه ناگدنی
م ساسحا تدش هب جنگ ی
نچمه.دوش نی
اجنآ زا یی دزن هک کی ههد جنپ
لاها هک تسا ی
پ هلی اهرهش هب دور یی
ا ز بدرا هلم لی
رخآ زا و دنا هدرک تر اهم نارهت و نی
مسارم
اه ی آ ینیی ن و یش یای پ نامدرم هلی چ دور یزی م لاس هاجنپ دودح ی
ا ات دراد ترورض و درذگ نی
ن هاگش یای اه مس ارم و اه ی
آ ینیی زا اهدای رادس اپ و تبث ار اه تنس و مس ارم نآ،هتفرن ی
و دومن
مها تی ز دراد اری ن مه هاگتتشیای
َبروت لچ مه و نارگادوتتس تراغ و دربتتتسد دروم نت لهچ هناخ ه
ا ات تس ا هتفرگ رارق یی
ن هک هاگش یای پ زا ار بروت رودم
ی رافح انب ی هناخ هلچ هزاس و دنا هدرک
رافح ار نت لهچ هوک ی
رثا و هدرک ی
ن نآ زا تسی مه تخرد و هشی
ن ار زبس زی ر زا هشی ب هب نوری زا
کتتشخ ثعاب هک هدروآرد کاخ دی
هدتتش بآ همتتشچ ن ما .تتتسا
مراودی ا ما جلات و نی
اب هک تتتسا
اسانش یی اه هطوحم ی
رات یخی پ هقطنم رد هلی
سررب و دور ی
سانش هنوگ و نآ دنمشور ی
اه لافس
ماگ مناوتب ی
سررب تخانش رد ی
اه ی تخانش ناتساب ی
راگنهاگ لود رد و هتشادرب هقطنم ی
لاوت ی
اه هرود ی تتسانتتش ناتتتساب ی
ا برغ لامتتش ناری
ییا ارب ی مزرتتس نی پ هلی رات نارود رد دور یخی
.مرادرب
–۱ –۳ شهوژپ فده
یعیبط یایفارغ یانبم رب دور هلیپ هقطنم یرارقتسا یوگلا یریذپ ریثات هعلاطم )فلا
)ب
رگید اب نآ طابترا دنور و دور هلیپ هقطنم رد یناسنا عماو روهظ و یریذپ لکش یگنوگچ هعلاطم یرد برغ رد یناسنا تاعامت ا هعما اب نآ طابترا و دلایم زا شیپ لوا و مود هرازه رد یپساک یا
رهش نیگشم و ناغم تشد هارهاش رد یناکشا دنچ رصاعم یبهذم و ینییآ یاه یسانش راتفر و هقطنم یسانش مدرم یاه هعلاطم و یسررب )پ نییآ دننام یناتساب بهاذم ینییآ کسانم اب نآ دنویپ و دور هلیپ هقطنم هاگشیاین و یتسرپرهم
اتیهانآ شتسرپ
–۱ –۴ شهوژپ یاه هیضرف و اه لاوس
هقطنم نوماریپ یا هناخباتک و ینادیم هزوح ود رد هدش ماجنا یاه یسررب و اه شهوژپ هب ه وتاب تسا حرطم هنوگ نیدب ییاه شسرپ رظن دروم ناگرومد کاژ طسوت هدش هتفرگرارق یسررب و جواک دروم یاه هپت و اه هطوحم )فلا رد یوسنارف
ناجیابرذآ یروهم شلات هقطنم رد اصوصخ نآ فارطا و نیمن ناتسرهش رد هژیوب ناریا برغ لامش .دنراد رارق اجک رد یارب ناوت یم و دنا هدوب کیدزن دور هلیپ هقطنم هب ناگرومد طسوت هدش رکذ یاه هطوحم ایآ )ب یسانش ناتساب یراگنهاگ لود رد نییعم ینامز هزاب کی اه نآ دش روصتم برغ لامش
برغ یاه گنهرف نیب یطابترا ریسم و هاگرذگ کی دننام هب ار دور هلیپ هقطنم ناوت یم ایآ )پ تسناد ناریا برغ لامش یاه گنهرف اب یپساک یایرد دید قرفم رصع رد ورچوک همین عماو زا ییز ناوت یم ار دور هلیپ هقطنم یاهرارقتسا ایآ )ت اد نهآ رصع هب راذگ و تسا هتشاد همادا شیپ هدس ات هک تسن
یزورما کسانم و اهراتفر هک درک نایب تیعطاق اب ناوت یم هبروت و رلخریق هاگشیاین درومرد )ث هب دیدرت اب دیاب ای و تسا هتشاد اتیهانآ دزیا شتسرپ و یتسرپرهم نییآ یاهرواب رد هشیر هقطنم درک هاگن هلاسم نیا
ه شسرپ هب خساپ : تشاد نایب هنوگنیا ناوت یم ار هدش حرطم یا
رد ناگرومد طسوت هدش هدربمان یاه هطوحم ، یا هراوهام یبای ناکم و یا هناخباتک یاه یسررب اب یروهم شلات هقطنم یاهاتسور نینچمه و نیمن هب دور هلیپ هقطنم یسرتسد یاهریسم د رد یصخاش هب دناوت یم هک تسا هتفرگ رارق ناجیابرذآ نیمن ناتسرهش لامش یراگنهاگ لو
.دوش لیدبت زرم مه هک تسا رهش نیگشم تشد هب لحم نیرت کیدزن یپساک یایرد برغ رد دور هلیپ هقطنم هدا قیرط زا ] نیرهنلا نیب ،هیمورا [ ناریا برغ لامش اب یطابترا هار هک هدوب قشرا هقطنم اب هلیسو هب دور هلیپ هقطنم نینچمه و تسا رهش نیگشم تشد هب هلصافلاب قشرا تشد اب طابترا
کی هلزنم هب دور هلیپ هک تسا هتکن نیا رگنیایب هک دوش یم لصتم یلامش زاقفق هارهاش و ناغم برغ لامش عماو اب یپساک یایرد برغ عماو نیب یداصتقا و یگنهرف،یعامت ا یطابترا هاگرذگ ازه زا رذگ ریسم و طابترا نیا.دشاب یم یلامش زاقفق و رد و هدش زاغآ دلایم زا شیپ لوا و مود هر
.تسا هدیسر دوخ ییافوکش جوا هب ییورچوک همین تروص هب یناکشا اصوصخ و یشنماخه نارود یلااب رد و تسا زمرق گنر هب نآ کاخ هک )نت لهچ( رلخریق مان هب دور هلیپ رد سدقم هوک دو و نک رد و هتشاد دو و یگنس و یبوچ یا هناخ هلچ هوک نیا یاپ و زبس هشیمه تخرد کت کی نآ را
یاه نامز رد ای و رابکی یهام دور هلیپ یاتسور هدزیس یلاها،بآ ناشو همشچ کی تخرد هاگماش ات و هدرک ینابرق ار یا هلاسوگ ای واگ کی و هتفر هوک یلااب هب یزور و قزر دوبن و یلاسکشخ یارب زین ناربنع نامدرم نینچمه ،دنتخادرپ یم شیاین هب دیاش دنا هدمآ یم هوک نیا هب شیاین
و و رایسب ناربنع یلاها یناوخ شیاین مسارم دور هلیپ یلاها هتفگ هب و دور هلیپ نامدرم زا رتشیب نیا هیضرف لاح،دنتسه تنس لها ناربنع نامدرم اریز تسا هتشاد یا هژیو و اخ یدابع یاضف ناخ هلچ کی زا هدنامزاب دیاب سدقم ناکم نیا هک تسا .دشاب یخیرات نارود یتسرپ رهم ه
–۱ –۵ شهوژپ شور
جور شهوژپ یسررب هزوح رد یاه
،ینادیم شهوژپ لماش یاه
مدرم یسانش هقطنم هب تروص
شسرپ و خساپ یهافش زا مدرم هلیپ دور هبسک،
و یلاها هداد،ناربنع یاه
ناتساب یسانش لماش
تادهاشم هدرخ
لافس اه و تشادرب لافس یاه صخاش و دیدزاب ینادیم یایاقب یاهروگ یگنس و
یایاقب یرامعم رد یسررب یاه ناتساب یتخانش هقطنم هلیپ دور یم دشاب و جور یروادرگ هناخباتک
یا یم دو هلیپ نوماریپ یخیرات یاه هطوحم یبای ناکم و .دشاب
–۱ –۶ شهوژپ دروم هقطنم
رد نآ هزوح یاهاتسور و دور هلیپ هقطنم،شهوژپ دروم هطوحم یزکرم شخب هدرگ ناتسهد
دودح نیمن رهش زکرم زا هک تسا نیمن ناتسرهش ۲۳
دور هلیپ یاه هطوحم.دراد هلصاف رتمولیک
زا ییاه هپت لماش ،یناکشا ،نهآ نارود ،جرفم نارود
وا و یناساس ا
یملاسا نارود و یملاسا لی یم
.دشاب
–۱ –۷ شهوژپ هنیشیپ
هقطنم هلیپ دور هب چیه ه و یاراد هنیشیپ یسررب یتخانش ناتساب عما و هدوبن
زوجم همانرب
نییعت هصرع و میرح جواک و هیلا یراگن هتشادن ار تسا
ات هکنیا رد زییاپ لاس ۱۳۹۴ یدیشروخ
دمحم،طسوت هدازیلع
لاوس ماجنا یارب یلیبدرا ققحم هاگشناد یسانش ناتساب یرتکد یوجشناد
ناونع تحت شیوخ یرتکد هلاسر
"
ییاسانش و یسررب ناتسرهش یلامش شخب یتخانش ناتساب
) ناربنع و یزکرم شخب ( نیمن
"
زوجم اب هدکشهوژپ یسانش ناتساب
دنچ،
هطوحم نیدنچ و اتسور
هلیپ دور زین دروم یسررب و دریگ یم رارق ییاسانش زا هک
هلم دوصقم حتف یاتسور هب
یقلاشق حلاص،هعلق،هدازریپ،
و هوک هعلق یگنز .درک هراشا ناوت یم نینچمه
لاس رد ۱۳۹۵ نایاپ رد
یخیرات نارود شیارگ یسانش ناتساب هتشر یوجشناد هدازرون رهچونم،دشرا یسانشراک همان ناونع تحت یلیبدرا ققحم هاگشناد
"
ناتسرهش یخیرات یاه هعلق یتخانش ناتساب لیلحت و یسررب
"نیمن ا.تسا هدرک هراشا یغاد هعلق هپت و یگنز هعلق هوک هطوحم ود هب نیرت یمیدق زا یکی ام
هقطنم و نیمن ناتسرهش هژیو هب ناریا برغ لامش یناتساب یاه هطوحم ییاسانش و اه یسررب یاه لاس نیب شیپ هدس کی دودح رد یوسنارف سانش نیمز،ناگرومد کاژ طسوت شلات –۱۸۸۸
۱۸۹۰ و –۱۸۹۹ ۱۹۰۱ ه دور هلیپ هب کیدزن رایسب اه هطوحم نیا هک تفریذپ ماجنا یدلایم دنتس
ققحت رما نیا هک تسا هتشاد یراذگدک و یسررب همانرب زین دور هلیپ هقطنم یارب ناگرومد اقافتا و زا سپ و تفاین ۱۳۰
ناتسرهش لامش شخب ییاسانش و یسررب هژورپ نیرت عما و نیرتمهم لاس
.دش ماجنا لاوس هدازیلع دمحم یاقآ طسوت نیمن
–۱ –8 شناتساب یاه یسررب و شهوژپ هنیشیپ ناریا برغ لامش یسان
هقطنم رد ناریا یسانش ناتساب هناگدنچ قطانم نایم رد دور هلیپ هناخدور ی هزوح ۳
لامش ینعی
ناتسا،یپساک یایرد یبرغ قطانم و لحاوس لماش ناریا برغ لامش.تسا هدش عقاو ناریا برغ ا زا ییاه شخب،سرگاز یبرغ لامش هیحان،یبرغ و یقرش ناجیابرذآ ناتسا،لیبدرا یاه ناتس
برغ لامش هقطنم رد ناسانش ناتساب شیارگ و تاه وت نیتسخن.دشاب یم ناجنز و ناتسدرک فارطا یاه هطوحم و هیمورا هچایرد ی هزوح هب یسانش ناتساب یملع یاه یسررب و جواک ته ات و زاغآ گنس و سم،یگنسون و یگنس هنیراپ زا یناسنا یاهرارقتسا یلاوت راگنهاگ.دوب فوطعم نآ هرازه زا ناریا برغ لامش رد یگنهرف راثآ نیرتشیب اما.دریگ یم ارف ار یملاسا و یخیرات یاه هرود یسانش ناتساب یاه جواک.دشاب یم نهآ رصع و جرفم رصع لماش دلایم زا شیپ لوا هرازه ات مجنپ ماش هک داهن ناریا یسانش ناتساب یور شیپ ار یدید یاه قفا هیمورا هچایرد نوماریپ رد ل
نیا ی هلم زا.دشاب یم هرود و گنهرف نیدنچ گنهرف هب ناوت یم اه گنهرف
کینای گنهرف،
ییاملاد گنهرف،
یلدزیپ گنهرف ، زوریف یجاح
گنهرف هب رت شیپ هک گنهرف نیرت مهم و
گنهرف ،دش یم هتخانش زاقفق یاروام _اروک
سرا یایسآ( یلوتانآ،زاقفق قطانم لماش هک تسا
رصع ات میدق جرفم رصع هدنریگ رب رد دوخ سرا اروک گنهرف.دشاب یم ناریا برغ لامش و )ریغص و نهآ رصع هب دید جرفم یلاقتنا رصع و زاغآ م.پ مشش هرازه دودح زا و دشاب یم ینایاپ نهآ هس هب زین جرفم رصع.دریگ یم ارف ار م.پ لوا هرازه جرفم،)مراهچ و مجنپ هرازه( میدق جرفم هرود
هب جرفم رصع زا رذگ هرود،مود هرازه رخاوا( دید جرفم و )مود هرازه لیاوا و موس هرازه( هنایم زا ابیرقت و هرود هس هب زین نهآ رصع.دوش یم یدنب شخب )نهآ رصع ۱۲۰۰
و زاغآ دلایم زا شیپ
ات ینعی دلایم زا شیپ لوا هرازه نایاپ ات دوخ لد رد نهآ رصع.دبای یم همادا یناکشا تموکح لیاوا
و ام یاه تموکح و اه ییانام،اه ییوتراروا هلم زا یلحم یاه تموکح ناریا برغ لامش رد هارراهچ ناونع هب ناجیابرذآ وصخ هب ناریا برغ لامش نینچمه .تسا هداد یا ار یشنماخه ساک یایرد برغ ماوقا نیب یتلاصاوم و یطابترا نیب قرش لامش و لامش و ریغص یایسآ،زاقفق،یپ
لامش یسانش ناتساب یاه جواک و یسررب رد دش هتفگ هک روطنامه.دور یم رامش هب نیرهنلا دشاب یم )مود و موس هرازه( نهآ و جرفم رصع هب طوبرم یگنهرف یاه هرود یناوارف نیرتشیب،برغ هب کیدزن و ۸۳
نیا زا یرارقتسا هطوحم قطنم رد هرود
هپت یگدنکارپ نیرتشیب هک هدش ییاسانش ه
.تسا هیمورا هچایرد نوماریپ اه هچایرد فارطا رد جواک دروم هطوحم و هپت نیتسخن
هطوحم،هیمورا ولنسح
رارق زودلوس تشد رد و هیمورا هچایرد یبرغ بون رد هپت نیا،تسا
جواک نیتسخن،زاجم ریغ یاه یرافح و یراجت یاه جواک نایاپ زا سپ.دراد یسانش ناتساب یملع
لاس رد ۱۳۲۸ و یمکاح یلع یتسرپرس هب تقو یسانش ناتساب لک هرادا فرط زا یدیشروخ
اکیرمآ یایناولیسنپ هاگشناد و ناریا یراکمه اب ولنسح یلصا هژورپ اما.تفریذپ تروص دار دومحم لاس زا ۱۳۳۶ لاس ات ۱۳۵۶ یاد تربار یتسرپرس اب لصف تشه یط و لاس تسیب تدم هب نوس
هناخدور تمسق رد و نآ یبرغ قطانم و یپساک یایرد یبرغ لحاوس رد نینچمه.تفریذپ ماجنا لباق یناوارف اب )نهآ و هنایم،میدق جرفم( لوا هرازه و مراهچ و مجنپ هرازه یاه هطوحم،سرا )ناریا برغ لامش( هعلاطم دروم هقطنم قرش رد هک یلاح رد،دنا هدش تفای و ییاسانش یا هظحلام ک ناغم تشد لماش ه
شهاک هب ور و هتساک نهآ و جرفم رصع یاه هطوحم دادعت زا دوش یم
هطوحم نایم نیا رد و دوش یم هدوزفا یناساس و یناکشا یاه هطوحم دادعت رب لباقم رد و هتفر .دنتسه رادروخرب یناوارف زا یناکشا یاه م ناریا برغ لامش رد جرفم نارود رارقتسا نیرت هدش هتخانش هطوح
کینای هپت نیا.تسا )قینای(
رد ۳۲ و زیربت رهش یبرغ بون یرتمولیک ۵
یط هپت کینای.دراد رارق رهش ورسخ برغ یرتمولیک
لاس رد لصف هس ۱۹۶۰
اب ربارب یدلایم ۱۳۳۹
رتسچنم هاگشناد زا ینرب زلراچ طسوت یدیشروخ
یگنسون هرود لماش هپت یراگنهاگ.تفرگ رارق جواک دروم ناتسلگنا ( رخاتم
۶۰۰۰ قرفم، )م.پ
میدق جرفم و I قلعت دلایم زا شیپ موس هرازه هب اه هیلا نیرتشیب هک دشاب یم نهآ هرود و II
هپت یوگ و سرا اروک گنهرف اب اتسارمه هپت کینای جرفم رصع یاه لافس.دراد هپت ناوتفه وK3
ت نشور یرتسکاخ گنر هب وبس مرف اب رتشیب اه لافس نیا.دشاب یمVII جوقن اب و رادغاد،هریت ا
هدمآرد هایس ات زمرق گنر هب هروک ترارح رثا رب اه شقن گنر هک هدوب زاس تسد و یسدنه هدنک و ظیلغ یلگ باعل اب و یهایگ توماش اب و زاس تسد،هپت کینای یگنسون هرود یاه لافس .تسا اق )یلدزیپ( ولنسح هقطنم یگنهرف هرود یاه لافس اب و هدوب یفاکان تخپ یگژیو.تسا هسیاقم لب
یاه جواک رد هک تسا ینوکسم یاهدحاو و اهانب ندوب درگ و رودم سرا اروک گنهرف یرامعم رودم نلاپ ی هویش هب،گنتاگنت و رگیدکی هب هدیبسچ تروص هب ینوکسم یاهدحاو زین هپت کینای نوکسم گرزب دحاو کی هاگتنوکس زکرم رد.دنا هدش هتخاس ازجم و لقتسم طایح نودب هتخاس ی
هتخاس یزاب یاضف ای و یعم طایح کی درگ هب رودم تروص هب رگید کچوک یاهدحاو و هدش تنس روادای جور نیا و دندرک یم هدافتسا زاب یاضف زا کرتشم تروص هب اهدحاو مامت و دوب هدش رد تشیعم عون نیا ندوب رارقرب طیارش زا یکی.تسا هدنچوک همین و ورچوک ماوقا ینیشنرداچ قا یراوجمه رد یناتسمز و یناتسبات یاه هاگارچ و عبانم هب یسرتسد،هدنچوک همین عماو داصت سرگاز یناتسهوک قطانم و ناغم تشد وصخ هب ناریا برغ لامش رد هک دشاب یم هاگتنوکس شخب دسر یم رظن هب و درادن دو و اتسور لماک کرت زا یا هناشن هپت کینای رد.دراد دو و یلامش ریغ تیعم .دنا هدوب نکاس هقطنم رد چوک لصف رد اتسور لاعف
زوریف یجاح هپت یاه لاس نیب لصف هس رد و تسا هدش عقاو ولنسح هپت یقرش بون رد
۱۹۳۶
ات ۱۹۶۸ ناتساب جواک دروم )تیو یرم مناخ و گنای رلیاک،ینرب زلراچ،نیاتشا لروارس( طسوت م
هیلا نیرخآ یراگنهاگ لود رد و تفرگ رارق یسانش قلعت م،پ مشش هرازه هب رکب کاخ زا شیپ
نش یصلاخان یاراد هریمخ اب یهایگ توماش یاراد،زاس تسد زوریف ی اح یاه لافس.تفرگ سپس و دنا هداد ششوپ یا هوهق ات زمرق گنر هب قیقر یلگ باعل کزان هیلا اب اه لافس حطس.تسا سا یفاکان تخپ یاراد و هریت اه لافس زغم.دنا هدومن رادغاد حرط یاراد جوقنم یاه لافس .ت
یاه هساک لماش اه لافس.تسا هدش نییزت هدنک جوقن اب اه لافس یخرب و هدوب هداس یسدنه هتشگرب لخاد هب هک ییاه هبل اب هساک،زاب رایسب هناهد اب هساک،کچوک یاه ناجنف،گرزب و کچوک ه ینیس و اه باقشب،هقوذآ هریخذ یاه هرمخ،هاتوک ندرگ اب اهوبس،دنا ی اح هپت اخ هک ییا
ی اح یاه لافس.تسا تخت فک اب یضیب لکش هب ینک تسوپ یاه ینیس هب موسرم و هدوب زوریف میدق یانوسح هطوحم اب زوریف لولت ، هیغابد ما_
ثلاث_ XV_XVI رد هرماس کیسلاک گنهرف و
ابرذآ هقطنم طابترا زا یناشن هک دشاب یم وسمه و اتسارمه نیرهنلا نیب هقطنم لامش نیب اب ناجی
هقطنم ماوقا تر اهم ای و دتس و داد و تراجت رد نیرهنلا .دراد ار
املاد هپت یاه لاس نیب رد و هتفرگ رارق هیمورا هچایرد برغ بون رد
۱۹۵۸ ات ۱۹۶۱ هس رد م
یگنس سم هرود هب رکب کاخ زا شیپ هیلا نیرخآ.دش جواک گنای رلیاک و ینرب زلراچ طسوت لصف رارق یلدزیپ لافس و زوریف ی اح لافس نیب یرگلافس یلاوت رظن زا ییاملاد لافس.دراد قلعت د یاه لافس.دراد گنر.دشاب یم نش یاراد صلاخان هریمخ و یهایگ توماش اب زاس تسد،هپت املا
راهچ رد هک هدوب هریت و هدز دود اه نآ زغم و تسا یدوخن هب لیامتم یجنران ات یتروص زا اه لافس باعل / هدوزفا تانیئزت / عطاقتم روشاه و راد روشاه،یزول،یگازگیز یسدنه جوقن اب جوقنم هورگ رق ظیلغ یلگ .دنراد رارق، هداس / گنر زم
یلدزیپ هپت رد هپت نیا.تسا هدش عقاو زودلوس هرد قرش لامش و هیمورا هچایرد برغ رد
لاس
یاه ۱۹۵۷ و ۱۹۵۸ یلدزیپ هپت رد رارقتسا و تفرگ رارق جواک دروم ولنسح هژورپ هورگ طسوت م
یاه لافس کبس اب یلدزیپ یاه لافس.تفرگ قلعت جرفم رصع هرود هب هباشم نیرهنلا نیب رد دیبع
فیط رد یهایگ توماش و نشخ هریمخ اب زاس تسد یلدزیپ یاه لافس.تسا یاه گنر
سپس و هداد باعل بوطرم تسد اب هداس یاه لافس.دنراد رارق زبس هب لیام یدوخن و یدوخن،زمرق دنا هداد ششوپ یگنر درز ظیلغ یلگ باعل اب ار جوقنم یاه لافس.دنا هدومن رادغاد اب اه شقن و
.دنتسه هریت یا هوهق و هایس گنر
ناویس هپت رد هغارم هرد رد
۲۵ فلار( یتسرپرس اب و عقاو هیمورا هچایرد برغ یرتمولیک
هپت رد.تفرگ رارق یسانش ناتساب جواک دروم اکیرمآ یایبملک هاگشناد زا )یکلوس زور،یکلوس و یهایگ توماش اب زاس تسد هک دش تفای یلدزیپ و ییاملاد گنهرف اب هباشم ییاه لافس ناویس ر زمرق یلگ باعل اب و فیرظ و میخض هنوگ رد اه لافس.دنا هداد ششوپ ار اه لافس حطس گن
.دنراد رارق هدرشف جوقن اب جوقنم ناجنرها هپت و هیمورا هچایرد برغ لامش رد ساملس تشد رد
۶ عقاو ناوتفه هپت یرتمولیک
لاس رد.تسا ۱۳۵۳
لاس رد و یسررب دروم ییلاط نسح طسوت ۱۳۷۰
دروم رگراک نمهب طسوت
جواک جرفم هرود هب نآ یرارقتسا یاه هیلا .تفرگ رارق یشیامزآ نهآ و I
نهآ و II قلعت III
،دراد تهابش زوریف ی اح عون اب هک نآ یگنسون هرود یاه لافس هدرخ.دراد توماش اب زاس تسد
دیلوت یفاکان تخپ اب هریت و هدز دود زغم اب گنر مرک ای زمرق ظیلغ یلگ باعل و یهایگ
هدش
ا و تخت فک یاراد هک هدوب اهوبس و اه هساک لماش هک دنتسه جوقنم و رادغاد اه لافس رگید.دن
.دنتسه هبل ریز یکیراب هلول یاراد اه هساک یخرب و هتشگرب لخاد هب یمک هبل هپت ناوتفه رد
۱۵ یاه لاس نیب رد و دراد رارق هیمورا هچایرد برغ لامش یرتمولیک ۱۹۶۸
ات
۱۹۷۵ ب زلراچ طسوت م قلعت میدق جرفم هرود هب هپت نیا رارقتسا.تفرگ رارق جواک دروم ینر
لافس.تسا هدوب یناوجخن هتسد اب و هتفر ورف تانیئزت اب رادغاد و گنر یرتسکاخ ناوتفه لافس.دراد ناوتفه سرا اروک گنهرف ابVII
میدق جرفم هرود و III ناوتفه لافس و هپت کینایII
ابVIII
سرا اروک گنهرف میدق جرفم وII
.تسا قفا مه کینایI
هپت یوگ سم هرود هب نآ رد رارقتسا و تفرگ رارق جواک دروم نوارب نوتروب یسیلگنا هورگ طسوت
دودح و دید یگنس ۳۳۰۰
تهابش و قفا مه یلامش دیبع اب یگنهرف رظن زا و ددرگ یم زاب م.پ
س یلگ باعل اب یدوخن یاه لافس لماش هپت یوگ یاه لافس.دراد و یرتسکاخ لافس،گنر دیف
گنر هایس یسدنه یاه حرط اب جوقنم یاه لافس.دنتسه یلقیص و قیقر یلگ باعل اب زمرق لافس راد جوم طوطخ اب راد روشاه یثلثم جوقن و هدوب هبل رود یاهربلاد و یا هقلح همین یاهراون اب .دنتسه هاوخنید هپت رد و هیونشا رهش رد
۲۴ ولنسح هپت برغ یرتمولیک یاه لاس رد و دراد رارق
۱۹۶۶
ات ۱۹۶۸ یم جرفم رصع رخاوا هب نآ رد رارقتسا و تفرگ رارق جواک دروم نوسیاد تربار طسوت م
.دسر رلدرک هپت رد
۱۲ یاه لاس نیب رد.دراد رارق هیمورا رهش یرتمولیک ۱۹۷۱
ات ۱۹۷۸ اب م
گ رارق جواک دروم لصف جنپ یط ترپیل سایردنآ و رمورک لراک یتسرپرس نیا یرارقتسا هیلا.تفر
جرفم( م.پ مود هرازه، م.پ مراهچ هرازه هب هپت .دراد قلعت م.پ لوا هرازه رخاوا و )III
طبر هپت
و کچوک باز هناخدور رانک رد ۵
لاس یاه یسررب رد.تسا عقاو تشدرس رهش قرش یرتمولیک
۱۳۶۴ و ۱۳۸۳ یانام هطوحم کی ار هطوحم وا،دش ماجنا رگراک نمهب طسوت هک و دومن یفرعم ی
ناتساب یاه جواک لوا لصف.تشاد رب رد ار لوا هرازه و مود هرازه هب قلعتم یرارقتسا یاه هیلا لاس رد طبر هپت رد یسانش ۱۳۸۴
زا یدنمشزرا رایسب دهاوش و دش ماجنا یردیح اضر طسوت
نهآ هرود نهآ وII
هدنهد ناشن هک جوقنم ر آ یدادعت هلم زا دمآ تسدب طبر هطوحم ردIII
.دشاب یم م.پ لوا هرازه رد هقطنم تیمها یچیلاق هپت
رد ۸ ناکوب رهش قرش لامش یرتمولیک
لاس رد و دراد رارق ۱۳۶۴
لاس رد.دش جواک و ییاسانش ییامغی لیعامسا طسوت ۱۳۷۸
نمهب
رب و درک ادیپ همادا اه جواک رگراک قلعت دلایم زا شیپ متشه نرق رخاوا هب یلافس کرادم ساسا
و راد باعل جوقنم یاهر آ هلم زا هدش فشک یگنهرف دهاوش و کرادم قبط نینچمه.دراد نیا،تسا هدش لیکشت راد نوتس رلاات و دبعم زا هک هطوحم یرامعم و یگنس یاه هبیتک دو و اه ییانام یلحم تموکح هرود هب قلعتم ار هطوحم .دنناد یم
هپت برقع هب ولنسح هار نایم رد
لاس رد و هدش عقاو هیبات یاتسور رد املاد ۱۹۷۳
یسانش ناتساب جواک دروم لاراکسام طسوت م
.دش ییاسانش اه ییوتراروا تموکح هرود زا یناب هدید کچوک هاگساپ کی نآ رد هک دش هعلق
هاگتلاق هوک یلااب رب هیونشا هب هدقن هدا یقرش علض رد یگنس یژد و تسا عقاو مان نیمه اب ی
.تفرگ رارق جواک دروم لاراکسام طسوت هک هدوب اه ییوتراروا هرود زا مکحتسم و ماطسب ژد
عقاو ماطسب یاتسور رانک رد هعلق رفاک هوک یلااب رب برغ لامش هقطنم رد ییوتراروا ژد نیرتگرزب یا.دراد قلعت دلایم زا شیپ متفه و متشه نرق هب هک تسا یاه لاس رد ژد ن
–۱۹۶۷ ۱۹۶۸ یدلایم
رد هتشذگ ههد رد هک ییاه جواک و یسررب زا.تفرگ رارق جواک و یسررب دروم سیلاک طسوت بون یاه ناگروک یسانش ناتساب جواک هب ناوت یم هتفریذپ تروص ناریا برغ لامش هقطنم یبرغ ربیلک ( ینامرهق هفیاط نیرسن یتسرپرس اب یاچ ماغیپ دس هزوح ۱۳۹۸
) ناتساب یسررب،
هزوح یسانش بیس یناک دس
( یردیح اضر یتسرپرس اب رهشناریپ ۱۳۹۶
یسانش ناتساب یسررب،)
هزوح هولیس دس ( دنوارگ رایدنفسا یتسرپرس اب
۱۳۹۶ هصرع و میرح نییعت،) ناخیش تفه هپت
( یزارخ میهاربا یتسرپرس اب هولیس ۱۳۹۶
یشخب تاجن جواک،) زابرس هپت
یتسرپرس اب هولیس
ویک ( یدمحم ی اح ثرم ۱۳۹۶
یشخب تاجن جواک،) لیعامسا خیش هپت
ربکا یتسرپرساب هولیس
( یدباع ۱۳۹۶ یشخب تاجن جواک ) بیس یناک
نایحلاف فسوی یتسرپرس اب رهشناریپ
( ۱۳۹۵ میرح و هصرع نییعت،) نیولا هپت
( یدمحمناخ زورهب یتسرپرس اب ۱۳۹۵
ناتساب جواک ،)
هپت ای رهش هنهک هطوحم رد یسانش ( هدازیلع میرک یتسرپرس اب ناردلاچ هقطنم ضور
۱۳۹۲ و )
هطوحم رد یراگن هیلا جواک نیولا هپت
( هدننیب یلع یتسرپرس اب ۱۳۸۸
.درک هراشا )
لاس یاه یسررب رد نینچمه ۱۹۷۱
تاعلاطم هسسوم فرط زا ینیئوس تراوتسا طسوت هک یدلایم
اه شخب( ناریا برغ لامش هزوح رد ناتسلگنا روشک ناریا ناجیابرذآ،ناتسدرک زا یی
، و نادمه
یو.دش رجنم دلایم زا شیپ لوا هرازه هب طوبرم هطوحم هس و دون ییاسانش هب،)دش ماجنا ناجنز شخب هتسد تفه هب شقن و گنر،هریمخ زا هدافتسا،تخاس جور ساسا رب ار هقطنم یاه لافس :لماش هک درک یدنب ۱ اش یهایگ هریمخ اب یگنسون هرود یاه لافس ) ییاملاد گنهرف و زوریف ی اح گنهرف لافس لم
.دشاب یم یگنسون هرود یاه لافس ریاس و ۲ یفاک تخپ اب،قیقر یلگ ششوپ ،زیر نش و هاک هریمخ،هدش هداد لقیص،یگنس سم هرود لافس )
نیدوگ عون یاه لافس هنوگ لماش هک .دشاب یم یگنس سم یاه لافس ریاس وVI
۳ لافس )
هک جرفم هرود سرا اروک رادغاد هایس ای یرتسکاخ یاه لافس لماش
وII نیدوگ لافس وIII III
.دشاب یم هدشن لقیص جوقنم یاه لافس و گنر یدوخن یاه لافس ، ۴ نهآ هرود رادغاد یرتسکاخ هداس یاه لافس هنوگ ) نهآ وI
هتسد،نوریب هب هتشگرب یاه هبل ابII
.دشاب یم تخت یاه هیاپ و اه همسجم هیاپ،یدومع یاه ۵ نهآ هرود یاه لافس هنوگ ) (III
–۷۵۰ ۶۰۰
،هتشگرب نوریب هب هبل اب ییاه هساک لماش )م.پ
زمرق یاه لافس /لکش یا هللا راد هیواز یاه حدق و لخاد هب لیامتم هبل،ینوگشین هبل،تخت هبل دغاد /نا اباب،ناجیشون،هپت نیدوگ صخاش یدام عون یاه لافس /ییوتراروا گنهرف هب بوسنم را هد رد نآ یاه هنومن هک تسا لکش یثلثم جوقن اب رادغاد یاه لافس و هیویز یدوخن یاه لافس
ولنسح،هیویز،ناکوب هقطنم هطوحم .تسا هدش تفای هیکرت روشک رد ناو و هپت نیتلآ وIIIB
۶ یاه لافس ) یناساس و تراپ
۷ .تسا یملاسا هرود یاه لافس )
سرا اروک گنهرف یم هتخانش یلافس هنوگ و یرامعم هتس رب یگژیو ود اب ناریا برغ لامش رد
رد رضاح یلافس یاه گنهرف رگید اب ییاتسارمه و تانیئزت،یسانش هنوگ رظن زا اه لافس.دوش نا هرود یاه لافس.دوش یم یدنب شخب هرود هس هب هقطنم هب یگنس سم هرود زا راذگ هک یلاقت
دودح رد تسا جرفم هرود ۴۱۰۰
و گنهرف یریگ لکش ثعاب هک تسا هدش دیلوت دلایم زا شیپ
هب لیامتم زمرق هاگ و زمرق گنر هب و دراد تهابش یگنس سم هرود هب،دشاب یم سرا اروک لافس هداس اه لافس هبل،هدوب هاک و زیر نش طولخم توماش یاراد یجنران زین فورظ فک،هدوب هتشگرب و
زارد ندرگ یاهوبس و اه هساک،اه فورظ بلغا مرف.تسا هدوب درگ و تخت تروص ود هب
یم
داهنشیپ ناجیابرذآ روشک مولع یمداکآ سانش ناتساب فودیس سابع ار یلاقتنا هلحرم نیا.دشاب سرا اروک گنهرف یاه لافس یگژیو.تسا هدرک (I
–۳۷۰۰ ۳۳۰۰ تسا نینچ )م.پ یرتسکاخ :
یخرب.دنتسه هدروخ لقیص و رادغاد،یناک رپمت یاراد زاس تسد ،قارب هایس ای هایس هب لیام هریت لافس.دنتسه یسدنه یاه حرط هب جوقنم اه لافس یخرب و هدوب هدنک شقن حطس یاراد اه لافس ب هتسد اب گرزب یاه هزوک و هناش رب هتسد ود اب ناجنف،لکش یطورخم یاه هساک لماش اه هناش ر
سرا اروک.دنشاب یم هپت یوگ و یلوتانآ قرش،زاقفق یاه هطوحم رد ارI
لافس.تفای ناوت یمK1
سرا اروک هرود یاه (II
–۳۳۰۰ ۲۷۰۰ رد.دوب هارمه یناوجخن هتسد لافس هنوگ شیادیپ اب )م.پ
هناش تمسق هب فرظ هبل تمسق زا هک دوب اه هتسد دید مرف سرا اروک یلافس هنوگ زییامت عقاو هتسد هنوگ هب دندش تفای ناوجخن رد یا هطوحم زا راب نیتسخن یارب نوچ و دوش یم لصتم اب لافس هرود نیا رد.تشگ موسرم یناوجخن اه لافس زا یخرب،دوب هارمه زین یجنرآ هتسد نیئزت
یخرب و یخیم طخ لکش هب هدش یراک هدنک تانیئزت یاراد یخرب و یتشگنا هلاچ تانیئزت یاراد هپت یوگ اب هرود نیا.دندوب یگازگیز طوطخ اب هبل نیئزت اب زاور،هپت کینای،یلولخای هپت، K1
ناوتفه،هپت جوراب،هپت نیدوگ وVII
رمهIV .تسا اتسا سرا اروک هرود یاه لافس
(III –۲۷۰۰
۲۰۰۰ رد یناوجخن هتسد یاه لافس،دنتسه لصتم فرظ هبل هب لکش یوقلح یاه هتسد اب )م.پ یرتشیب جاور هرود نیا رد یتشگنا کون یا هلاچ تانیئزت،تسا هدش هدید رپوت هبق لکش اب جوراب هپت
وجخن هتسد یاه لافس زا هرود نیا رد.دنک یم ادیپ دوب مود هرود رد یا هریاد مین لکش هب هک ینا
هپت یوگ یاه هطوحم رد سرا اروک موس هرود یاه لافس هنوگ نینچمه.دوش یم هتساک ،K3
نیدوگ تیواگنش ،IV
یقرش یلوتانآ رد نابک هیحان و ناتس رگ یبلخستاوک ،ناوجخن هپت لوک ،IV
اروک یاه لافس هک تسا رکذ نایاش.تسا اتسارمه و هدهاشم میدق جرفم هرود یاه لافس اب سرا
( ۲۶۰۰ ماوقا تر اهم و طابترا زا ناشن نیا و تسا هدوب قفا مه کارک تبرخ هطوحم رد )م.پ جرفم هرود هک درک نایب روطنیا دیاب عقاو رد.تسا هدوب نیطسلف و هیروس قطانم رد یسرا اروک
و یلامش زاقفق،ناریا برغ لماش هک هعلاطم دروم هزوح رد میدق نیرهنلا نیب لامش و یلوتانآ قرش
یگژیو زا رودم یرامعم و یرتسکاخ لافس هنوگ هک تسا رظن دم سرا اروک گنهرف نامه دشاب یم نیا رد دلایم زا شیپ مود هرازه لیاوا ات مراهچ هرازه دودح زا هک هدوب گنهرف نیا صخاش یاه
یکاح هدش دای قطانم طابترا نیا.دبای یم جرتسگ و جاور قطانم و یتشیعم هدیچیپ ماظن کی زا
رصع یریگ لکش و یگنس سم هرود رخاوا رد یرلااسناخ یورچوک گرزب هعما کی رد یداصتقا گنهرف اب رصاعم نارود رد هباشم یا هنومن میهاوخب رگا.دشاب یم هعلاطم دروم هقطنم رد جرفم یا دروم هب دیاب مینزب لاثم جا یماظن یسایس هدیچیپ هویش و سرا اروک هراشا نوس هاش هدنچوک ل
ات سرا دور نییاپ و سرا دور یلااب یاه نیمزرس رد یرلااسناخ ماظن کی دننام تسرد هک درک اب یددعتم یاه هداوناخ و فیاوط اب ناریا برغ لامش و زاقفق رد عقاو رد نلابس هوک یاه هنماد درک هراشا دیاب.دندرک یم یگدنز ناغم گرزب نیمزرس رد اخ گنهرف کی هفیاط زا یخرب هک
نیشناجکی و انکس دور هلیپ هقطنم فارطا رد یلناخرس و یلچقایوب هفیاط دننام نوس هاش لیا یاه رد جرفم رصع هرود رد لیبدرا تشد فارطا رد ندیزگ انکس و یگدنچوک نیا هباشم و دنا هدش .دشاب هداتفا قافتا دناوت یم زین سرا اروک گنهرف :نهآ رصع ا زین هرود نیا
یاه هرود هب لافس یسانش هنوگ رظن ز ۳
رد.دوش یم یدنب شخب هناگ
نهآ رصع ترارح رد هک دشاب یم یرتسکاخ هداس یاه لافس لماش یلافس یاه هنوگ نیرتشیبI
رد یرتسکاخ گنر هب لافس زغم و هندب،نژیسکا مدع و یفاک تخپ اب هتسب یاه هروک رد لااب رایسب نیا یرتسکاخ یاه لافس.تسا هدمآ هک دنا هدش دیلوت زاس خرچ و زاس تسد جور ود هب هرود
نهآ رصع لافس.تسا هتفای شهاک اتبسن زاس تسد جور هطوحم رد ناریا برغ لامش هقطنم ردI
و هدهاشم لیبدرا هگل و هپت رلدرک ،هاوخنید هپت،هپت یوگ،هپت ناوتفه،هپت کینای،ولنسح هپت یاه نهآ هرود یلافس هنوگ.تسا هدش تفای ۱
رد لافس لماش یرتسکاخ لافس ز هب برغ لامش
عون نیرت ناوارف ناوتفه هپت رد هنومن ناونع هب.دشاب یم هایس یرتسکاخ و زمرق،یا هوهق،یدوخن دودح رد یا هوهق فیط یاه لافس،لافس ۵۲
.تسا هدش تفای دصرد
رد گنر نیدب اه هروک ترارح یقافتا تلااعفنا و لعف رثا رب گنر یا هوهق یاه لافس رد و دنا هدمآ
توماش زا و تسا هدش هداد لقیص اه نآ فیرظ عون هک دنتسه فیرظ و طسوتم،نشخ عون هس یاه لافس.تسا هدش هدافتسا لافس هریمخ رد هدش ردوپ تروص هب کهآ و )قلط گنس( اکیم دودح هپت ناوتفه گنر زمرق فیط ۱۵
یدوخن یاه لافس و هداد اصتخا دوخ هب ار اه هتفای دصرد
گنر دودح لقیص نودب ۷
عون رد زین گنر زمرق لافس.دوش یم لماش ار اه هتفای دصرد
هتفر راکب اکیم و کهآ زین اه نآ توماش رد و هدش هدهاشم یلقیص فیرظ و طسوتم،نشخ عون و دنتسه راد هلول فورظ و اه باقشب،یروخ بآ،اه هزوک،اه هساک لماش اه لافس.تسا
هساک
ل اب قمع مک هساک لماش اه و راد هتسد هساک،هتشگرب نوریب هب هبل،هتشگرب لخاد هب هبل،کزان هب
نهآ رصع یاه لافس .دشاب یم دننام همکد راد هیاپ هساک زین یرتسکاخ یاه لافس تنس هماداII
یم یدنب هتسد هورگ راهچ هب هریمخ و تیفیک رظن زا هرود نیا یلافس هصخاش.دشاب یم کی نهآ لماش هک دوش ۱
شخ یاه لافس ) زمرق و هتفرگ دود،یدوخن یگنر فیط رد ن
۲ یاه لافس )
ییامرخ و نشور زمرق، زمرق یگنر فیط رد یمومع ۳
هدش هداد لقیص یرتسکاخ یاه لافس ) ۴
)
نهآ رصع یاه لافس.دشاب یم یبآ و زبس،درز یاه گنر رد رادباعل یاه لافس ۲
لیبدرا هقطنم رد
اقم لباق هک دنتسه رادروخرب یرایسب عونت زا تسا هدش روصت نینچ و تسین راوجمه قطانم اب هسی
نهآ رصع لافس.تسا هتشاد ار دوخ صخاش یاه لافس یرارقتسا هطوحم ره هک برغ لامش ردII
تفای و هدید هپت ناوتفه و کینای،هاوخنید،زودلس هرد،ولنسح،هپت یوگ،لیبدرا تشد هطوحم زا ناریا نهآ رصع یاه لافس .تسا هدش و هدنک شقن اب هک تسا هداس گنر یدوخن یاه لافس لماشIII
هدز روشاه و یلاخ وت،رپوت،نازیوآ یاه ثلثم حرط زا و هداس رایسب جوقن نیا.دنا هتفای نیئزت جوقن نهآ یاه لافس.دنا هدش داجیا ۳
نهآ هب تبسن لیبدرا تشد فارطا رد ۱
هدوب رتریگمشچ رایسب
نش لیبدرا رد یرتشیب یاه هطوحم و تحت ناریا برغ لامش و برغ رد هرود نیا.تسا هدش ییاسا
و اهدام تیمکاح ذوفن
و اه تیفیک اب یلافس هنوگ عونت زا و هتفای جرتسگ،یلحم یاه تموکح
نهآ هرود رد ییاکس ماوقا بوتکم کرادم ساسارب.تسا هدوب رادروخرب یگنر فیط ۳
و برغ رد
زا یکی و دنا هتشاد روضح ناریا برغ لامش هقطنم رد اهروگ رد بسا نیفدت،اهاکس ینییآ یاهذوفن
ییاکس هطوحم( لیبدرا رد یسانش ناتساب جواک اب ریخا ههد رد نینچمه.تسا هدوب هیویز رد ییاکس یاه هطوحم رد اهروگ نورد بسا نیفدت هنومن نیلوا )رهش نیکشم دابآ مرخ ناتسروگ نام تیمها رظن زا هک تسا هدش تفای ناریا برغ لامش رد ییاکس یاهروگ اب هباشم یاه هنومن دن
.دشاب یم زاقفق لامش و یزکرم یایسآ :یناکشا تخت نوچ یقطانم رد برغ لامش رد یناکشا هرود یاه لافس
هدکشتآ( باکت نامیلس
،)بسنشگرذآ
،هیمورا برغ رد ولنسح،هیمورا هچایرد قرش رد هپت کینای،ماطسب یاتسور،یوخ
طنم و لیبدرا تشد،رهش نیکشم هدش هدهاشم لیبدرا رد ناغم تشد یمرگ ناتسرهش ناروم هق
تفای یگنیل و لیبدرا کبس ،جوقنم ، هداس یاه هنوگ رد برغ لامش رد یناکشا یاه لافس.تسا هتفای نیئزت نازیوآ هدز روشاه یاه ثلثم،نازیوآ یربلاد یاه حرط اب جوقنم یاه لافس.تسا هدش فس لماش فورظ لیبدرا کبس لافس رد.تسا و راد هیاپ و راد هتسد یاه لا
ولوقود یاه لافس
یثلثم جوقن لیبدرا کبس جوقنم یاه حرط رد.دشاب یم زب و رتش،واگ،چوق،لکش هب رس نیئزت اب لافس زیامتم یگژیو نیمه و دراد دربراک اه هساک و اه هلایپ هبل رد یراون طوطخ و هدز روشاه ق زا کبس نیا و دشاب یم لیبدرا یناکشا برغ لامش رد سرا دور و اروک دور هیحان ات یلامش زاقف
همادا گرزب ناسارخ لامش و یپساک یایرد لامش رد نآ هنماد یتح و هدرک ادیپ جرتسگ لیبدرا و هریمخ و تسا هتشگرب نوریب تمس هب میخض هبل یناکشا یگنیل لافس یگژیو .تسا هتشاد ر فیط و دسر یم رظن هب گنر ود ینورد و ینوریب و تسا هایس و زمرق ات هریت یا هوهق نآ یگن
ناجنف،ینادلگ یاه لافس لماش یناکشا هرود یاه لافس .تسا هدش هتخادرپ تسد اب اه نآ حطس هلایپ،یباتک یاه همقمق،یفیق هت یاه گنت،یقفا هلول یاهزوس هیپ،راد هتسد یروخبآ،راد هتسد یاه وذآ هریخذ یاه هرمخ،ولقود یاه هزوک،اه باقشب،اه نیفدت ته هک ییاه هرمخ نینچمه و هق
.دشاب یم هدش هدافتسا فوطعم لیبدرا ناتسا هب ار ناریا برغ لامش یسانش ناتساب یاه شهوژپ و تاعلاطم هنیشیپ یم
زا مک دنچ ره یهاگآ و تاعلاطا دیاب و دشاب یم لیبدرا ناتسا رد یا هقطنم دور هلیپ اریز منک یسانش ناتساب یسررب زادنا مشچ ات تاعلاطم زاغآ زا اه یسررب نیا.میشاب هتشاد رایتخا رد ناتسا
:دشاب یم حرش نیدب رضاح ههد نایاپ سرپرس اب رهش نیگشم تشد و نلابس هزوح ینادیم تاعلاطم و یسررب لاس رد پورگ یاقآ یت
۱۹۶۸ ،یدلایم و ییاسانش و رهش نیگشم رد ینرب زلراچ ینادیم یسررب ۷۶
زا یناتساب هطوحم
م لاس رد یریرهش هل ۱۹۷۸
م
، یتسرپرس اب یمرگ ناتسرهش لاماقآ هپت جواک و ینادیم یسررب
س رد درف شخبماک للها فیس لا
۱۳۴۴
، ییوتراروا هبیتک ود تبث و نلابس هزوح ینادیم یسررب
لاس رد درف شخبماک یتسرپرس اب بارس رد _۴۶
۱۳۴۴ ، ( لیبدرا جنیل ناتسروگ یسررب ۱۳۴۵
)
تسرهش یسررب و لاس رد لاخلخ نا
۱۳۴۸ یسای ریگناه یتسرپرس اب
، هطوحم ییاسانش و یسررب
لاس رد یناودرک دومحم یتسرپرس اب لیبدرا ناغم تشد یناتساب یاه ۱۳۵۱
ناتساب جواک دیس یتسرپرس اب نیدلا یفص خیش هاگمارآ هعومجم یسانش
لاس رد یوسوم دومحم
_۷۹ ۱۳۵۷ ، نیما یتسرپرس اب لیبدرا ناتسا رهش نیگشم ناتسرهش هنهک هعلق رد ینادیم یسررب
لاس رد یدباع ۱۳۷۶
، یتسرپرس اب یمرگ ناتسرهش ناروم یناکشا هطوحم یشخبتاجن جواک
درف شخبماک للها فیس لاس رد
۱۳۷۷ ، اب رهش نیگشم یریرهش یناتساب هطوحم جواک و یسررب
لاس رد یربون یربژه اضریلع یتسرپرس _۱۳۸۳
۱۳۸۲ ، جواک یسانش ناتساب رد
ناتلوا یسلااق
تشد ناغم لاس رد هدازیلع میرک یترپرس اب لیبدرا _۱۳۸۳
۱۳۸۲ ینادیم یسررب
لاس رد یدمحم للها حور ریم یتسرپرس اب لیبدرا ناغم تشد یس هپت ردان ۱۳۸۳
جواک
لاس رد یربکا و یراصح یضترم یتسرپرس اب لیبدرا ناغم تشد ریدیا هپت رد یسانش ناتساب ۱۳۸۴ ، میرک یتسرپرس اب لیبدرا ناغم تشد یناتساب یاه هطوحم ییاسانش و ینادیم یسررب
Title and Author:
Studies of Archaeological Historic and Primitive Pilehroud village located in Namin Province in Ardabil / Hossein Pajoohesh
Supervisor: Behroz Afkhami (ph.d) Graduation date: 2020 (February 19) Number of pages: 212
Abstract
In the northwestern archeology of Iran, the Pilehroud area is of great importance in the location of ancient sites and hills belonging to the New Bronze Age and Iron Age during the second and first millennium BC between the western regions of the Caspian Sea to the Azerbaijani and Caucasian regions. In this study, the effect of natural geography based on the geographic pattern of the Pilehud area with neighboring Lerik and Talesh neighborhoods in the north and northeast and Moshgin and Ardebil plains in the west and southwest of the country has been studied. The Emergence of Human Communities in the Pilehud Region and its Process of Relation to Other Human Communities in Ghar The Caspian Sea in the second and first millennium BC and its relationship with the Parthian community on the Moghan and Moshginshahr highways has been studied in another section and the study of the area's anthropological and contemporary ritual and religious behavior of several pilgrims. The river and its connection with ritual rituals of ancient religions such as the worship of Anahita are worshiped. Archaeological evidence indicates that the Pilaud River region was the route between the western areas of the Mazandaran Sea to the eastern lands. The increase in the population of livestock and expatriate tribes makes this population flow from the Ku region Land of illegal stoppages and high effort (Lankaran and Lerik) to the plains and pastures located in the Magi, MeshginShahr and Ardebil Arshaq in the area had been flooded.
Keywords: northwestern archeology,Bronze Age, Iron Age, Departure, Mitra worship
University of Mohaghegh Ardabili Faculty of Literature &Human Science
Department of Archaeology
Thesis submitted in partial fulfillment for the degree of M.A. in Archaeology-Historicale Periods
Studies of Archaeological Historic and Primitive Pilehroud village located in Namin
Province in Ardabil
By:
Hossein Pajoohesh
Supervisor:
Behroz Afhkhami (Ph.D)
Advisor:
Mohammad Alizadeh Soula (Ph.D)
(February 2020)
