Woman in Development and Politics

(1)

ISSN: 2538-3124 Home Page: Jwdp.ut.ac.ir

University of Tehran Press

Woman in Development and Politics

Ranking of affecting factors on the quality of life of employed and housewives women (Using AHP technique)

Elham Shirdel¹^ | Mehdi Moeini² | Abdolhamid Dehani³

1. Corresponding Author, Department of Social Science, Faculty of Literature and Humanities, University of Sistan And Baluchestan, Zahedan, Iran. E-mail: [email protected]

2. Department of Social Science, Faculty of Literature and Humanities, University of Sistan and Baluchestan, Zahedan, Iran. E- mail: [email protected]

3. Ms.c. Student in Sociology, Department of Social Science, Faculty of Literature and Humanities, University of Sistan And Baluchestan, Zahedan, Iran. E-mail: [email protected]

Article Info ABSTRACT

Article type:

Research Article

Article history:

Received: 14 June 2022 Received in revised form: 23 November 2022

Accepted: 24 December 2022 Published online: 22 June 2023

Keywords:

social support, social relationship, women,

quality of life, social status.

The transformation of society, the independence of the work environment from the family environment, changes in some other institutions, including the generalization of formal education, and the economic need of households increased society and families' demand for women's employment. In the industry and service sectors, it led to the entry of women into the labor market, and as a result, the number of employed women increased. Therefore, the connection of life with employment or being a housewife is one of the most critical issues for the quality of life of women in society, which can play a fundamental and decisive role in managing the lives of employed and married women. Meanwhile, in recent decades the issue of quality of life has attracted the attention of many scientists. Although it is crucial to study the quality of life of all the strata of society, in the meantime, paying attention to the way of women life and their quality of life can be very effective in improving the health of families, today's and tomorrow's generations, and ultimately the entire society. Considering the change in the lifestyle and traditional roles of women in today's society, as well as their extensive participation in various fields, the present research aims to rank the factors affecting the quality of life of employed and married women. The current research is a type of applied study with the nature of a descriptive-survey research method. The target statistical population in Mehrestan city consists of 16 married women (employed or not) with at least five years of marriage history and a master's degree in sociology, who, due to the unwillingness of some of them to cooperate in research or the impossibility of accessing them, finally 13 (including seven employed-housewives and six unemployeds) experts cooperated in completing the questionnaires and were studied as the statistical sample of the research. It is worth mentioning that due to the limitation of the studied society, an enumeration method was used for sampling. The information in this research is collected from library materials(books, articles, reliable scientific databases), standard questionnaires, and paired matrix questionnaires (experts). To measure the validity of the questionnaire, identifying the factors based on the Likert scale, considering the standard questionnaire, face validity was used, and measuring its reliability based on Cronbach's alpha coefficient shows good reliability. Also, according to the calculated inconsistency rate (less than 0.1), the expert questionnaire has good reliability. Data analysis concluded using AHP hierarchical analysis model and Expert choice software. The findings of this research indicate that among the sixaffecting factors on the quality of life of employed and unemployed married women in Mehrestan city, the social relationship was identified as the main factor. In the following, the social security factor was second, the social support factor was third, the social status factor was fourth, the cultural capital factor was fifth, and the public health factor was ranked sixth.

This research showed that women's social ties in their quality of life stands higher than other factors, and social security, support, and status are in the next level. In other words, the most paramount factor in women's quality of life is having a network of healthy social relationships with favorable social security, support, and status compared to others. Cultural capital is also effective in women's access to resources and improving their quality of life.

Also, with the increase in women's general health, their quality of life increases. Therefore, it

(2)

Ranking of affecting factors on the…/ Shirdel, E. et al. 518

Wom Dev Pol, 2023; 21(1): 517

can be accepted that employed married women are attracted to the social framework due to their participation in social activities, and as a result, they do not see a difference between individual and social values, and they have a sense of responsibility and trust towards social values and norms that increase social integration. Therefore, they feel that the community's fate is related to its components, and thet they see the community as a suitable place for their evolution. This positive attitude towards the community and people brings social acceptance and increases the social health of the individual, which, as a result, improves the quality of life of employed married women and increases their psychological security.

Cite this article: Shirdel, E., Moeini, M., & Dehani, A. (2023). Ranking of affecting factors on the quality of life of employed and housewives women (Using AHP technique). Women in Development and Politics, 21(2), 517-540.

DOI: https://doi.org/10.22059/jwdp.2022.344209.1008222

. DOI: https://doi.org/10.22059/jwdp.2022.344209.1008222

(3)

یکینورتکلا اپاش: 2538-3124 هیرشن هناماس: Jwdp.ut.ac.ir

نارهت هاگشناد تاراشتنا

تسایس و هعسوت رد نز

هبتر دنب ی ک رب راذگرثا لماوع ی

ف ی ت گدنز ی هناخ و لغاش لهأتم نانز نکت زا هدافتسا اب راد

ی ک AHP

لدریش ماهلا

1

دهم| ی عم ی ن

2ی محلادبع| ی د ناهد

2ی

1 . ون ی دنس ۀ ،لوئسم عامتجا مولع هورگ ی

، دکشناد ۀ بدا ی تا ناسنا مولع و ی

، س هاگشناد ی ناتس ا ،نادهاز ،ناتسچولب و ی

نار ار . ی همانا [email protected]:

2 . عامتجا مولع هورگ ی

، بدا هدکشناد ی تا ناسنا مولع و ی

نار ار . ی همانا

@gmail.com: 84

mmoeini

3 . وجشناد ی انشراک س ی عامتجا مولع هورگ ،دشرا ی

، دکشناد ۀ بدا ی تا ناسنا مولع و ی

نار ار . ی همانا :

@gmail.com 7781

hamid.dehani

هلاقم تاعلاطا هدیکچ

:هلاقم عون ةلاقم

یشهوژپ

رات ی خ رد ی تفا : 24 / 03 / 1401

رات ی خ یرگنزاب : 04 / 09 / 1401

رات ی خ ذپ ی شر 03 : / 10 / 1401

رات ی خ راشتنا : 01 / 04 / 1402

هژاو اه ی دیلک ی :

امح ی ت عامتجا ی

، طبار ة عامتجا ی

،

ک ،نانز یف ی ت گدنز ی

، تلزنم

عامتجا ی . روشک نآ مدرم یگدنز تیفیک ،فلتخم عماوج رد مهم فادها زا یکی

هب وی هژ انز .تسا نانز هب ن

ثؤم ناونع رتر وضع نی

نز یگدنز تیفیک .دنراد هعماج یاهراتخاس میکحت و هداوناخ ۀرادا رد ییازسب شقن ،هعماج حت نا

ریثأت ت ع یفلتخم لماو

نیا زا .دراد رارق هبتر ،رضاح شهوژپ ماجنا زا فده ور

ش لهأتم نانز یگدنز تیفیک رب رثؤم لماوع یدنب هناخ و لغا

راد

یفیصوت قیقحت شور .تسا و یشیامیپ–

لماش نآ یرامآ ةعماج 13

نانز زا نت لهأتم

اخ و لغاش هن

ناتسرهش راد

هناخ ةقباس لاس جنپ لقادح یاراد هک تسا ناتسرهم رد یسانشراک کردم لقادح و لاغتشا ای یراد

ةتشر ماج هع سانش ی

.دنتسه تاعلاطا یروآدرگ یارب یجوز ةسیاقم ةمانشسرپ زا

وژپ رازبا ییایاپ .دش هدافتسا سا اب شه

زا هدافت یافلآ بیرض

خابنورک 83 / 0 و خرن یراگزاسان کچوک رت زا 1 / 0 حطس رد .دش هبساحم لااب یلحت و هیزجت

هداد ل لدم زا هدافتسا اب اه

هلسلس لیلحت یبتارم

وAHP

مرن رازفا

Expert choice

ماجنا هتفای .تفرگ لماع شش نیب زا داد ناشن قیقحت یاه

غاش نانز یگدنز تیفیک رب رثؤم هناخ و ل

ناتسرهم ناتسرهش راد ،

طبار ة یعامتجا مهم رت ی ن ا رد .تسا لماع ،هماد

نما ی ت

عامتجا ی ،مود ةبتر رد یعامتجا تیامح

،موس ةبتر رد یعامتجا تلزنم

،مراهچ ةبتر رد امرس

ی ة گنهرف ی بتر رد و مجنپ ة

یمومع تملاس رد

ةبتر لماوع مشش رثؤم

و لغاش نانز یگدنز تیفیک رب هناخ

راد ؛دنتفرگ رارق ربانب

تیفیک ،نیا

لهأتم نانز یگدنز تیفیک رد رگید فرط زا و یعامتجا تملاس شیازفا رد یعامتجا یاهدنویپ لغاش

و هناخ راد شقن

.دراد یساسا

دانتسا : ش ی لدر

،

،ماهلا عم ین ی

، یدهم و ناهد ی

، دیمحلادبع ( 1402 .) هبتر دنب ی ک رب راذگرثا لماوع یف

ی ت گدنز ی تم نانز اش لهأ هناخ و لغ نکت زا هدافتسا اب راد ی

AHPک .

تسایس و هعسوت رد نز 21 ،

( 2 ،) 517 - 540 .

2022.344209.1008222 jwdp.

/ 10.22059 https://doi.org/

: DOI

:رشان نارهت هاگشناد تاراشتنا .

(4)

1 . همدقم و ملع تفرشیپ روانف

ناسنا یگدنز حوطس یمامت رد لوحت بجوم ی یگددنز زا یدیدج عون و هدش اه

نانز .تسا هدرک یتنس یگدنز نیزگیاج ار هب

ناونع رترثؤم ی ن ،هعماج وضع عقاورد

ار مهدس نیرتدشیب

ۀرادا رد مهم( هداوناخ رت

ی ن یعامتجا دحاو هتخانش

)هدش هدهعرب دنراد نز . هب لد رد هدک یصاخ شقن لی

تقلخ هاگتسد هدهعرب

هب ،دراد امرس ی ه اه دودخ ددشر رد یرشب ةعماج هک تسا زهجم یمهم ینورد ی

نآ دنمزاین اه

( تسا

Khatibi, 2014: 52

هب .) لقتسم و هعماج لوحت لابند طیحم زا راک طیحم ندش

خ ،رگید یاهداهن یخرب رد رییغت و هداونا زا

هلمج میدمعت شزودمآ و شروردپ یداددتقا زادین ،یمدسر

رد هدعماج نوزدفازور زادین و هناخ زا جراخ رد نانز راک هب اهراوناخ هدب

رد نادنز رادک یوردین یریگراک

شخب دفا لغادش نانز دادعت هجیتنرد و دش راک رازاب هب نانز دورو بجوم ،تامدخ و تعنص یاه شیاز

بجوم وس کی زا .تسا هتشاد مهم دمایپ ود نانز دورو نیا .تفای نتفرلااب

،نادنز تلایددحت نازیم

تراهم نتخومآ تزع شیازفا و یدادتقا للاقتسا هب نانز شیارگ ،راک عضو دوبهب ،فلتخم یاه

سفن

ۀدیدپ اب ار نانآ ،هناخ زا جراخ رد راک رگید یوس زا .تسا هدش نانآ راک ضراعت1

- نادخ هداونادخ و هداو -

یم هجاوم راک دزاس

(

Khatibi, 2014: 64

زا یکی .) صخاش

رت ی ن نادنآ ۀدرتدسگ دورو ،تلاودحت نیا

هب وس راک یانعم هب لاغتشا .تسا هناخ طیحم زا جراخ رد لاغتشا ی نادمز رد هدناخ زا جرادخ رد ندرک

هناخ و تسا نیعم شاداپ و دزمتسد اب و صخشم لزدنم رد رودضح یادنعم هدب یراد

و وودقح نوددب

هناخ ای لاغتشا اب یگدنز دنویپ .تسا یراکیب یعون و درادن ینادنچ ۀدیاف هک تسا دزمتسد راد

نز ندوب

رایسب تاعوضوم زا یکی مهااب

نادیم ندیا رد و تدسا تدیمها یاراد هدعماج نانز یارب هک تسه یتی

یم یگدنز تیفیک نییعت و یساسا شقن دناوت

هدننک ادنز یگدنز ۀرادا رد یا هدناخ و لغادش ن

هتدشاد راد

دشاب

Dawood & Habib, 2018: 112)

)

.

ار ینهذ و ینیع لماوع و تسا فلتخم و هدیچیپ یداعبا یاراد یگدنز تیفیک مربرد

ی هدب و دردیگ

هبنج رد دارفا یبایزرا یم یگدنز مهم یاه

.دزادرپ هدخاش اه یلصا ی هک یگدنز تیفیک

دروم ذدپ ی شر

هعماج نارگشهوژپ رتشیب انش

ایوپ و ینهذ ،یدعبدنچ لماش ،تسا یس نآ ندوب

تسا هدس رده و دبنج

ة

یگدنز تیفیک یلصا تسا نآ یعامتجا و یناور ،ینامسج داعبا لماش

(

Turkman & Fathi, 2013:

هلوقم یگدنز تیفیک .)165

فیرادعت ،یدددخت و یمودمع نوگادنوگ عبادنم رد هدک تسا هدیچیپ یا

( تسا هدش هئارا نآ زا یتوافتم

Heydarian & Isanejad, 2019: 718

رد یگدنز تیفیک عوضوم .)

ههد ةنایلادس رادشتنا و شجندس .تدسا هدردک بدلج دوخ هب ار نادنمشناد زا یرایسب هجوت ،ریخا یاه

صخاش هبتر و یگدنز تیفیک یاه صخاش نیا هب هجوت اب اهروشک یدنب

ۀددنیازف هدجوت زا تدیاکح اه

نامزاس دراد مهم رما نیا هب یناهج یاه ادما ،تسا مهم هعماج راشقا یمامت یگدنز تیفیک ةعلاطم .

رد

___________________________________________________________

1 . یم شیپ ینامز و تسا نردم نارود لودحم هدیدپ نیا مه درف هک دیآ

.تسا یلغش و یگناخ شقن ود یافیا ددصرد نامز

(5)

ف ی ت گدنز ی نانز ...

/ ش ی لدر نارگید و

521

ای ن ب ی ن یم نادنآ تسیز تیفیک و نانز یگدنز ۀوحن هب هجوت ، هداوناخ تملادس یادقترا رد ددناوت

،اده

لسن ( دشاب راذگرثا رایسب هعماج لک تیاهنرد و ادرف و یزورما یاه

Mirzaei et al., 2012: 87

.)

ج زا یدمین دودح هک اجنآ زا یم لیکدشت نادنز ار ناردیا تدیعم

نآ و ددنهد رد یدمهم شدقن اده

هاگن یم افیا هداوناخ ناکرا تشاد .تدسا رادروخرب یصاخ تیمها زا نانآ یگدنز تیفیک ییاسانش ،دننک

یب یم ببس عوضوم نیا هب یهجوت نآ تلاکشم و لئاسم زا یرایسب زا دوش

یلئادسم ؛دودش تدلفغ اه

و یگداوناخ یگدنز تیفیک رب هک بیدسآ زورب

رد نیاربادنب ؛تدسا راذدگرثا هدعماج یعادمتجا یاه رده

هب هجوت اب یقیقحت عوضوم

و شهوژپ تیهام و نچمه

ی ن

،قدیقحت حادخ تایدضتقم و طیاردش کدی

لماوع زا هتسد ثأت

ی راذگر ییاسانش زجت و

ی ه و لحت ی ل م ی وش د داق یقیقحت چیه و ادعبا ةمه تسین ر

ار د

نیا رد لیلد نیمه هب .دنک یسررب زا یضعب زین قیقحت

مهم رت ی ن لماوع ثأت ی اذگر ر دنز تدیفیک رب یگد

ناتسرهم رهش لهأتم نانز سررب

یم ی ةمانشسرپ .دوش هدافتسا

هدش شهوژپ نیا رد انبمرب

بیکرت ی زا ی

رب ینتبم ،یگدنز تیفیک اب طبترم تایرظن شش

لماع یلصا رثؤم رد ز تدیفیک شیازدفا نادنز یگددن

لماش لهأتم هفلؤم

اه تیامح ی ا تلادع ،تینما ساسحا ،یگنهرف ةیامرس ،یعامتجا

دلزنم ،یعامتج ت

یعامتجا طباور و یتملاس ساسحا ،یعامتجا تسا

هولاع . هک هتکن نیا هب هجوت اب ،نیارب بلاغ

ًا قطادنم

هعسوت رتمک هتفای

اتسیس دننام یا لوفغم نارگشهوژپ دید زا ناتسچولب و ن

م ی تیعدضو هدب هجوت ،دنام

ش رد لهأتم نانز نییعت و ناتسچولب و ناتسیس ناتسا ناتسرهم ناتسره

ولوا ی ت دنب لماوع ی ثأت

ی راذگر

رد یگدنز تیفیک رب هورگ

اه هوژپ بیترت نیا هب .تسا تیمها زئاح اهنآ فلتخم ی ش

ردضاح دیا هدب ن

یم خساپ یلصا لاؤس هک دهد

هبتر دنب لماوع ی رثؤم

نز یگدنز تیفیک رب هورگ ود رد نا

أتم نادنز لده

خ و لغاش هنا

.تسا هنوگچ ناتسرهم ناتسرهش راد

2 . ۀنیشیپ شهوژپ

2-1 . پی ش ی ن ۀ رظن ی

فده زا یکی و یگددنز تدیفیک هددش هژدیو یهادگن نآ هب فلتخم عماوج رد هک مهم یدادتقا یاه

یدادددم هادددفر شیازدددفا تدددسا

هدددک دراد نیودددن یداددددتقا تادددیبدا رد مدددهم یهادددگیاج

(

Khayatzadeh, 2003: 59

ةهد ات .) 1970 یفیک یداددتقا ددشر جیادتن و یدام ةبنج هب یگدنز ت

ةهد زا اما ،تشاد هجوت 1970

هب لد دشر یفنم راثآ لی یدادتقا

،راددیاپ ةعسوت ةیرظن روهظ و تدیفیک

یعامتجا یگدنز و یدعیبط عبادنم عدفح و ددشر زا لدصاح یاهددمایپ عدیزوت ددننام یلئاسم و دش رت

طیحم ار تسیز ربرد

ةهد رد .تفرگ 1990

ثحب ومرد در ةیامردس ردب ددیکأت اب یعامتجا یگدنز تیفیک

...و یعامتجا تلادع ،یعامتجا یگتسبمه ،یعامتجا زاغآ

( دش

Ghafari et al., 2008: 64

.)

(6)

رود ،تسایس و هعسوت رد نز ۀ

تسیب کیو رامش ، ۀ 2 ،

1402 522

یگدنز تیفیک عقاورد

دوخ کرت بی و یدطیحم طیاردش ،یداددتقا ،یعادمتجا مدهم رصانع زا هدش

زا یددکی .تددسا یتددشادهب صخاددش

اه دددیلوت یگدددنز تددیفیک مددهم ی اددخان

صل یددلخاد تددسا

(

Ahmad, 2018: 13

.) ری هش اه یخیرات ی هب

گراک ی ر ار یگدنز تیفیک ترابع ی م

ی ناوت نهک راثآ رد

رد وطسرا 330

زا روبع اب هک تفای حیسم زا لبق هرود

اه ناوارف ی غت

یی تار دایز ع لماش و هتشاد قیلا

،براجت ،تاساسحا ،یدخش دی

هاگد اه

،،دنهرف هب طوبرم دیاقع و تادیونعم

، و هفدسلف ناور

یدسانش

یلام ( تسا

Nazari & Mokhtari, 2010

.)

ساسارب تایرظن بحاص نارظن یاراد یگدنز تیفیک ، هفلؤم

اه هرود رد هدک تسا ینوگانوگ ی و اده

ناکم تیفیک ،ناژ رظن رب انب .دنتسه توافتم نوگانوگ یاه یگددنز

هدک تدسا یتوادفتم دادعبا یاراد

زا رودت :زا تسا ترابع دوخ

اضر ، لدماوع و ،یدگنهرف و یداددتقا ،یعادمتجا درکلمع ،یگدنز زا تی

ناژ رظن قباطم .یتشادهب هنیمز زا رثأتم یگدنز تیفیک1

و تدسا طیحم و نس ،یگنهرف ،یدخش یاه

هفرطود ةطبار ةجیتن دوجو طیحم و صخش نایم هک تسا یا

( دراد

Aghamolai, 2005

فردط زا .)

و تسا یبسن یگدنز تیفیک موهفم ،رگید طیاردش ردب هولاع نینچمه .درادن قلطم و ناسکی یفیرعت

ه زین ینورد و ینهذ طیارش یاراد ،یجراخ و ینیع تس

.

رنروک یم میدسقت ینهذ و ینیع دعب ود هب ار یگدنز تیفیک رب راذگرثا لماوع2

،وا هاگددید زا .ددنک

ریثأت تحت موهفم نیا ینعی ینهذ دعب زا یگدنز تیفیک یسررب توافت

اه یدرف ی لخاد رد

هورگ اده ی

نیدددب رد یدددتح و تدددسا یدددگنهرف و یعادددمتجا هورگ

اددده ندددیا زدددین توافت

اددده دنراکدددشآ

(

Jha & Singh, 2020: 332

.)

لودج 1 . یگدنز تیفیک رب راذگرثا لماوع

داعبا لماوع هصلاخ حرش

ینهذ لماوع

یتیدخش لماوع ره رد

یگدنز تیفیک رب و تسا درف نآ ناور تملاس ریثأت تحت درف و

ذگرثا ی سا را .ت

یدرف للاقتسا لماوع نیعرد

یعامتجا و یکیزیف طیحم زا ،دنتسه طابترا رد یتیدخش لماوع اب هک لاح لقتسم

،دنا

میمدت ییاناوت دننام .یریگ

یتملاس تیعضو لماوع تسا دارفا یناور و یمسج تملاس ریثأت تحت دارفا یگدنز تیفیک

یطیحم لماوع

یدادتقا لماوع -

ا یعامتج یناهج فردم ،نهرف یدنمشزرا

و دمآرد لماع ود ات هدش بجوم دارفا خساپ و تورث

زا

.دنشاب یگدنز تیفیک رب راذگرثا لماوع

یگنهرف لماوع یموق ةنیشیپ و یتاقبط تیعقوم ،سنج ،نس

- دارفا یگنهرف توافت ببس

یم یگنهرف یاه .دوش

یکیزیف طیحم لماوع ییاهدرادناتسا زا هتسد نآ لماش

هک تسا م دارفا یگدنز نوماریپ طیحم هب ا طبتر

ام ،تس دنن

لزنم شیامرگ و مرگ بآ لثم ییادتبا تاناکما دوبن ای دوجو و نکسم تحاسم ..و

. .

یعامتجا لماوع هبنج

هکبش دننام یعامتجا طیحم مهم یاه .تسا عامتجا و هداوناخ یتیامح یاه

___________________________________________________________

1. Zan 2. corner

:عبنم Jha & Singh, 2020: 332

(7)

ف ی ت گدنز ی نانز ...

523

ساسارب تایرظن نیا م

ی ناوت تفگ یگددنز تدیفیک و تدسین یددحاو یمودهفم حردط یاراد

رد

یناعم نوگانوگ طیارش توافتم

نایاش .دراد رکذ

هب هجوت اب یقیقحت ره رد هک تسا م و عوضوم

تدیها

و شهوژپ نچمه

ی ن طیارش لماوع زا هتسد کی ،نآ حاخ تایضتقم و ثأت

ی راذگر ییاسانش و و هدیزجت

لیلحت م ی دوش (

Chaudhary, 2018: 212

ب هب همادا رد .) لماوع یخر

رثؤم تیفیک رب ز

نادنز یگددن

یم .میزادرپ یعامتجا تلزنم اپ ،تلزنم :

ی عامتجا هاگ ی

تسا ک م رد درف ه ی

نا کی ه .دراد هورگ هب نینچم

م ةبتر

عامتجا ی کی رد هورگ اقم ی هس هورگ اب د یاه ی هتفگ رگ م ی باتزاب و دوش لماودع ۀددنهد

ی أدشنم ددننام

گداوناخ ی دحت ،راتفر ی

یگژیو و تلا یاه

تسا هباشم ک

نآ هب یبایتسد ه اه

ی تسدزا ا رتراوشد ناشنداد

زا هب تسد ندروآ ی ا تسدزا نداد داددتقا توردث ی

( تدسا

Malek, 2013: 513

تدسا ددقتعم ردبو .)

هورگ کبدس ادب هدک دنتدسه یتادعامتجا ًلاودمعم یتلزنم یاه ردقف و ماردتحا و یگددنز ةتدسیاش یاه

یعامتجا لئاق ناشیارب نارگید هک یا دنا

یم ادیپ یگتسباو رگیدکی هب ، یدتلزنم هوردگ ،وا ردظن زا .دننک

یم ینامز طقف گیادپورف ادی تیثیح ،هورگ نآ یاضعا یارب نارگید هک دشاب هتشاد دوجو دناوت

لدئاق ی

نیدب و دنوش نآ ،ناس

یعادمتجا ةلصاف ام و نانآ نایم و دنزاس زیامتم یعامتجا نارگشنک ةیقب زا ار اه

نک رارقرب ار مزلا تسبمه ،دارفا یتلزنم و یتاقبط عضوم نایم ،یبرجت رظن زا .دن

یگ یکیدزن رایسب یاه

هب .دراد دوجو رد هژیو

هیامرس ةعماج هقبط یراد

هبور یدادتقا رظن زا هک یا تدشذگ ادب ،تسا تفرشیپ

.دش دهاوخ راتساوخ زین ار یرتلااو تلزنم ،نامز اب

ا رادن و اراد دارفا همه نی یم ًلاوصا

نناوت کدی هدب د

هتشاد قلعت یتلزنم هورگ ( دنشاب

Amirpour Said, 2018

یرظن هب هجوت اب نیاربانب ؛) یم ردبو ة

ناودت

فیک یاراد ،دنرادروخرب یرتشیب یعامتجا تلزنم زا هعماج رد هک یدارفا درک اعدا یگدنز تی

زین یرتهب

.دنتسه نازوب راب نیلوا ار یعامتجا تینما موهفم :یعامتجا تینما هب

اک ر ا وا .درب امتجا تینم ییاناوت ار یع

هتدسناد یدلم فردع و تدیوه ،یدگنهرف ،یبهذدم ،ینادبز یادهوگلا زا تدظفاحم یاردب دارفا ا

تدس

(

Navidenia, 2005: 143

نیناودق لامعا ،یعامتجا تینما زا روظنم تسا دقتعم زندیگ .) تدهج رد ی

ز کبدس و هویش زا تظافح سپس و عامتجا کی یاضعا یگدنز زا تظفاحم نآ یگددن

هدب .تدسا اده

دردم یوردبآ و سومادن ،لادم ،نادج زا تدظافح یعادمتجا تدینما زا روظنم زین تلا ۀدیقع زادین و م

مهارف یحور شمارآ ندرک -

ر نآ یناو تسا اه (

Ibid: 152

.)

یعامتجا تیامح یعامتجا تیامح :

ناکم1

تاطابترا زا یمسی م

نای تاریثأدت زا ار دارفا هک تسا یدرف

احم یفنم یگدینت یم تظف

( دنک

Torabi, 2013

هب یعامتجا تیامح .) یم دوخ ةبون

تدیفیک ردب ددناوت

___________________________________________________________

1. social support

(8)

تسیب کیو رامش ، ۀ 2 ،

1402 524

تیامح دارفا .دشاب هتشاد ییازسب ریثأت نآ داعبا و یگدنز تدفایرد دودخ ةکبش یاضعا زا یعونتم یاه

یم هدرتسگ تاعلاطم .دننک درومرد

،)کدیدزن و رود( نادنواشیوخ هک تسا هداد ناشن یعامتجا تیامح

،ناتسود و ناگیاسمه ناراکمه

یم هک دنتسه یمهم عبانم .دردک هعجارم نانآ هب زاین تروص رد ناوت

هب ترابع د تیامح زا یعیدسو فدیط هدب داردفا ،طدباور عودنت اب ،رگی یم تدسد فدلتخم یاده

.ددنبای

تیامح یم رداق ار دارفا یعامتجا یاه نارحب و هردمزور تلاکدشم ادب ییورادیور ییاناوت ات دزاس

یاده

گدنز یم نوسردنه .دنشاب هتشاد ار ی تدیامح زا ددیاب داردفا و تدسا نادسنا یلدصا زاین تیامح دیوگ

نآ رد( دنشاب هتشاد لماک تیاضر یتفایرد نآ یاقترا و یتملاس داجیا بجوم ات )دنک داجیا یباداش اه

تذل و وش نآ زا ندرب ( د

Hosseini et al., 2016

.)

:یتملاس اف هدی نایارگ یتملاس ا رب زین نی قع هدی ندیدسر یاردب یددیفم رازدبا یتملاس هک دنا دب

ه

یگدنز رتهب تیفیک تسا

و یرادمیب ،دادعتسا ،نس ،سنج رد توافت ،هاگدید نیا قبط . ید لدماوع

ردگ

یم ببس تصرف دارفا دوش نآ تیاضر نازیم و دننک ذاختا ار یتوافتم ًلاماک یگدنز یاه

یگددنز زا اده

یم لاثم یارب ؛دشاب توافتم ًلاماک یرامیب ای تیلولعم یاراد یدرف ۀدافتسا ناز

ا لااک کی ز ادب توافتم

یمن ینادسکی ۀرهب ود نآ و تسا لااک نامه زا ملاس درف کی ۀدافتسا نازیم نیاربادنب ؛ددنرب

یم ناودت

یماگنه تفگ هب یتملاس و شیاسآ رد ناسنا هک

یم رس یم لدقتنم وا هدب یدادش ساسحا ،درب و دودش

یازفا وا یگدنز تیفیک یم ش

دبای ( ).Ibid

ةیامرس یگنهرف : ةیامرس هعومجم یگنهرف یاردب دردف هک تسا تازایتما و تامولعم ،طباور زا یا

عفح هب ای ندرک تسد

یم هدافتسا نآ زا یعامتجا تیعقوم کی ندروآ هیامردس ،رگید ترابع هب .دنک

یا

هب یگنهرف رد یلکروط

ورملق هلیبق ای هفیاط ،هورگ ،رشق کی تاناکما ا

( تس

Salehi Amiri, 2007:

رد .)54

مز توردث کدی ینادسنا رده یاردب یگنهرف ةیامرس تسا دقتعم ویدروب ،یگنهرف ةیامرس ةنی

هب یم باسح رادروخرب یگنهرف ةیامرس زا یدادتقا ةیامرس رانک رد دنناوتب دارفا رگا ،یو ۀدیقع هب .دیآ

یم دنوش یعادمتجا تیعقوم هعماج رد دنناوت یرتلاادب

هتدشاد ( دندشاب

Shams Elahi & Kafashi,

هب ار دارفا یگدنز تیفیک و راک ،فردم رب یگنهرف ةیامرس ریثأت ویدروب .)2012

زیادمت ةدیرظن ةلیدسو

یم حیضوت ادب ار دوخ ،دایز یگنهرف ةیامرس ناکلام هک تسا هدیقع نیا رب ویدروب ،هیرظن نیا رد .دهد

یم کیکفت هیقب زا رتلااو رنه و ،نهرف فردم نک

رد دردف تدیعقوم نیدب ةدطبار ردب نیدنچمه وا .دن

هتسد هدیدپ زا هک یگنهرف یگدنز تیفیک و یدادتقا یدنب نیون یگدنز یاه

تسا یدم دیکأت ، رد .دزرو

هدقبط هک تسا نآ رب دوخ زیامت ةیرظن رد ویدروب تقیقح ووذ ،تدسدارف طلدسم یاه

یدگنهرف یاده

یم شلات هک دنراد یتوافتم هب ار نآ دننک

ناونع هدنیمز رد شیودخ یرترب صخاش هدگن توادفتم یاه

(9)

ف ی ت گدنز ی نانز ...

525

هن زین دارفا راتفر هیرظن نیا رد ،رگید فرط زا .دنراد یگدنز تیفیک رد نایاپ رد هک فردم عون رد اهنت

نآ اه ثأت راذگری تسا ( .)Ibid

یعامتجا طابترا باتک یخرب رد هک یعامتجا طابترا :

،هدش همجرت یعامتجا ةطبار هب اه ا

یحلاطدص

ا یلک دفا ةدناهاگآ تکرادشم اب یعامتجا طباور لاکشا یمامت نایب یارب نآ زا هک تس گ ادی دار

هور اده

یم هدافتسا وبرم روص و ...و نخس ،اهدامن ،تاکرح ،تاملاع ،یعامتجا طابترا لیاسو و دوش

نابز هب ط

ینعم نایب ره و ار راد

مربرد ی دریگ (

Biro, 1991: 413

تعم ناگنلاف .) درف ردقچره تسا دق

ادب ددناوتب

رد و رارقرب یرترثؤم طابترا نارگید لاعف

تی اب نینچمه ،دنک تیلاعف یعامتجا و یعمج یاه ش

رد تکر

تیلاعف مرگرس یاه هدننک

هعماج یریذپ ازفا ار دوخ ددهاوخ یردتهب یگددنز تدیفیک ،ددهد شی

تدشاد

(

Nazari & Mokhtari, 2010

یمادمت رد نانز هک تسا تهج نآ زا صخاش نیا تیمها .) دماوج

،ع

یم بوسحم یناسنا شزرااب و مهم ریاخذ زا یکی یوردین نیا زا دناوتن هعماج هچنانچ و دنوش

ددمآراک

هرهب تلاکدشم ادب یعادمتجا و یداددتقا تفردشیپ و ددشر ریدسم رد ،دروآ لدمع هب ار مزلا یرادرب

هددیدع ددهاوخ هدجاوم یا ددش

(

Amini & Ghanizadeh, 2010: 195

یلاحرد .) رد هدچنانچ هدک

ج هعما هنیمز رد نانز یا زدین هدعماج نآ هافر ،دنشاب هتشاد تکراشم یعامتجا و یدادتقا فلتخم یاه

ددمآرد دشر ،دیلوت دشر ببس راک رازاب رد نانآ تکراشم هک ارچ ؛دوب دهاوخ رتشیب و هناردس

تدیاهنرد

یم یعامتجا هافر حطس شیازفا .دوش

2-2 . لخاد تاعلاطم ی

زوح رد ۀ لخاد تاعلاطم ی

ن ی ز شهوژپ اه ی دودحم ی اتن هک تسه ی

ج خرب ی نآ زا ز حردش هب اه دی

ر .تدسا

محرادخ ی ( ناراکمه و 1399

رد )

« اقم ی س ة کبس اه ی دانسا ی

، ماکداش ی تزع و و لغادش نادنز رد سفن

هناخ راد » بی نا کبس دندرک اه

ی دانسا ی م رد ی نا هناخ و لغاش نانز نچ توافت و تسا ربارب راد

ناد ی م دی نا

کبس اه ی دانسا ی ز هناخ و لغاش نان لباق راد

ن هدهاشم ی تس ماکداش هتبلا . ی

تزع و و لغادش نانز سفن

هناخ ن ربارب راد ی

؛تس هب هنوگ ا ی ماکداش هک ی

تزع و ب لغاش نانز سفن ی

رتش هناخ نانز زا هک ارچ ؛تسا راد

نانز ی ب هک ی نور هب لوغشم هناخ زا ا ،دنتسه راک

ی ن ارب هصرع ی آ نان م مهاردف ی دودش دنمناوت هدک د

ی اه و

اهدادعتسا ی نچمه .دنهد ناشن فلتخم لغاشم رد ار دوخ ی

ن ماگنه ی هدک ددنمتردق عبادنم نادنز ی

رد ار

تخا ی را گب ی

،دنر تردق دراد ناکما ی

واسم ی دزن و ی ک زا و ددننک ترددق لادمعا ورردور ،دنشاب هتشاد مه هب

رط ی ق تفگ و ثحب سآ وگو

ی ب اه ی هادقناخ .دنزاس فرطرب ار دوجوم ی

نارادکمه و (

1398 رد )

« دسررب ی

اقم ی هس ا ی ب بارطضا ی

رام ی اضر و ی ت دسنج ی ودشانز یی هدناخ و لغادش لدهأتم نادنز رد راد

» رد ی ددنتفا

مامت و بارطضا ی

هفلؤم اه ی ب لغاش نانز رد نآ هب طوبرم ی

رتش هناخ نانز زا ز ؛تسا راد

ی ار لغادش نادنز

ژرنا ی ز ناوت و ی دا ی م راک فرص ار ی

دننک گدوسرف تابجوم هک ی

نآ اه دم مهاردف ار ی

دروآ هولاع . اردب ی ن

(10)

تسیب کیو رامش ، ۀ 2 ،

1402 526

اتن ی ج ا ی ن قحت ی ق م ناشن ی دهد رادانعم توافت ی

ب ی ن اضر ی ت دسنج ی ودشانز یی هدناخ و لغادش نادنز راد

هب ؛دراد دوجو وحن

ی هک اضر زا لغاش نانز ی

ت سنج ی وشانز یی رتمک ی ا تلع .دنرادروخرب ی

ن تسا نآ رما

هناخ نانز هک م رد راد

اق ی هس ب تصرف لغاش نانز اب ی

رتش ی ارب ی سر و تحارتسا ی

گد ی ادهراک هب ی لزدنم

ربت .دنراد ی ز ی ( ناراکمه و 1395

علاطم رد ) ة

« ک یف ی ت گدنز ی هناخ و لغاش نانز راد

» رد ی دنتفا م هدک دی نا

ک یف ی ت گدنز ی هناخ نانز رادانعم توافت لغاش و راد ی

ک و دراددن دوجو یف

دی ت گددنز ی ثأدت تدحت نادنز ی

ر

لاغتشا نانآ من رارق ی گ ی

؛در اربانب ی ن م ی ناوت ک تفگ یف ی ت گدنز ی ب نانز ی رتش ثأت تحت هکنآ زا ی

ر لغاش یا

هناخ راد نآ ندوب ثأت تحت ،دشاب اه ی

ر تشادرب اه ی نهذ ی نآ ( نارادکمه و بسنراگتسر .تسا اه 1391

رد )

« سررب ی اقم و ی س ة ک یف ی ت گدنز ی غ و لغاش نانز ی

لغاشر دهشم ناتسرهش »

غتم ی اهر ی ک یف دی ت گددنز ی

،

امرس ةی عامتجا ی

، اضر ی ت گدنز زا ی

، امح ی ت اه ی عامتجا ی ا هب و دندرک هعلاطم ار ...و ی

ن تن ی هدج دسر ی دند

ب هک ی ن عضو ی ت لغش ی ک و یف ی ت گدنز ی طبار ة هب ؛دراد دوجو تبثم هنوگ

ا ی نانز هک ی هدب لوغدشم هدک راک

ک ،دنتسه یف ی ت گدنز ی رتهب ی هناخ نانز زا نچمه .دنراد راد

ی ن زجت دی ه و لحت دی ل نآ غتم زا اده دی ر مردس ا ةی

عامتجا ی امرس ردقچره درک صخشم تسا دامتعا و تکراشم موهفم اب طابترا رد هک ةی

عامتجا ی ازفا ی ش

ی

،دبا ک یف ی ت گدنز ی ن ی ز م رتهب ی دوش .

قحت ی تاق پ ی ش ی ن هب اقم ی س ة ک یف ی ت گدنز ی ب نآ داعبا و ی

ن ددمع هوردگ ود ۀ

غادش نادنز هدناخ و ل

راد

هتخادرپ نآ رورم و دنا کاح اه

ی اتن زا ی ج شهوژپ ی فتم ا رد قادنتم و توا دی

ن هب ؛تدسا هزودح روط

ی هدک

خرب ی توافت داد ناشن تاعلاطم زا ی

ب ی ن ا ی ن ک رظن زا هورگ ود یف

ی ت گدنز ی اددن دوجو ب و در ر دخ ی عددم ی

ک دندوب یف ی ت گدنز ی ب ی ن هناخ نانز هورگ ود تسد رد .تسا توافتم لغاش و راد

ة ن مود دی ز ادتن ی ج توادفتم ی

هتسد .دراد دوجو ا

ی قحت زا یق تا هناخ نانز دنداد ناشن ک زا راد

یف ی ت نز گد ی رتهب ی رادروخرب هتدسد و دن ا

ی

ا .سکعرب ناققحم زا ی

ن قحت ی ق ولوا رب زکرمت اب ی

ت دنب ی لماوع راذگرثا ک رب یف دی ت گددنز ی م ی ددناوت ادت

دودح ی وگخساپ ی ا ی ن توافت قانت و اه ترابع هب .دشاب اه

ی ا رگا ی ن مز ی هن نادنز رد لماوع و هدناخ

و راد

هب لغاش ترت ی ب م نامه هب ،دشاب هتشاد دوجو ی

ناز ک رد یف ی ت گدنز ی نآ ثأت اه ی راذگر وب دهاوخ .د

2-3 . جراخ تاعلاطم ی

ولغوا ایهاک و ایاککوچوک

1 ( 2021 ةعلاطم رد )

« ک هناخ یگدنز تیفی تدیزینم نددعم رد لغادش نانز و راد

»

هناخ زا رتشیب ،ندعم رد لغاش نانز دنتفایرد اد سرتسا اهراد

هدناخ یگدنز تیفیک .دنر زا رتدشیب زدین اهراد

نینچمه .دوب تیزینم ندعم رد لغاش نانز ،یدحور ،یمدسج یگددنز تدیفیک شهادک اب ،هورگ ودره رد

یم شیازفا یگدنز رد سرتسا و بارطضا ،یگدرسفا نازیم ،یطیحم و یعامتجا رادموک و ،نیدس .تدفای

2

___________________________________________________________

1. Kucukkaya & Kahyaoglu 2. Singh & Kumar

(11)

ف ی ت گدنز ی نانز ...

527

( 2020 رد )

« یسررب یاهریغتم دنز زا تیاضر و تیفیک

هدناخ و لغاش نانز نیب رد یگ راد

» ددندرک نادیب

یگددنز درادناتسا و یراجت طباور نینچمه و قفاوت ،یلدمه ،ییوشانز تیاضر ،تبحم یاراد لغاش نانز نانز یلو ،دنتسه یرتشیب هناخ

راد یتاساسحا یم نادشن یرتدشیب یکیزیف تنوشخ و دنرت

توادفت .ددنهد

تسا نکمم هورگ ود نیا نایم هب

لد قن لی نآ یلادم تیعضو اب نآ ةطبار و شزومآ ش و ددمحا .ددشاب اده

1 (ناخ 2018 ةعلاطم رد )

« هناخ و لغاش لهأتم نانز نایم یگدنز تیفیک راد

» هدک دندیدسر هدجیتن نیا هب

نانز هناخ راد نآ یگدنز تیفیک ،دنراد هک یصاخ لئاسم هب هجوت اب لغاش و .تدسا توادفتم مه اب زین اه

نآ قیقحت جیاتن شن اه

هدناخ و لغادش لهأتم نانز نایم یتوافت چیه داد نا یمدسج تیعدضو ردظن زا راد

ناور رظن زا هورگ ود هک تسا یلاح رد نیا .درادن دوجو لدیلد .ددنراد توافت یطیحم و یعامتجا ،یتخانش

طدباور ضردعم رد رتدشیب ،ددنراد یرتدشیب تلایددحت لغادش نادنز هک دشاب نیا تسا نکمم رما نیا ب نی هفرح یدرف هناگود شقن یهاگ و دنتسه یا

تحار هک دنراد یا یم رت

نادنز یدلو ،ددننک یزادب ددنناوت

هناخ یم هناخ رد راد یم ماجنا ار هناخ یاهراک و دننام

هب هدچرگا ،ددنهد یم میقتدسمریغ ترودص

رد ددنناوت

دیوید و ارپوچ .دنشاب هتشاد شقن هداوناخ لک دیلوت

2 ( 2018 یسررب رد )

« دش نادنز یگددنز تدیفیک و لغا

هناخ تملاس طبترم راد »

و لغادش نادنز نادیم یگددنز تیفیک رظن زا یرادانعم توافت هک دنداد حیضوت

هناخ هتفای .دراد دوجو راد تملادس لغادش نانز داد ناشن قیقحت نیا یاه

نآ تیعدضو و دنرت نادنز زا اده

هناخ هزوح یمامت رد راد نچمه .تسا رتهب یکیزیف درکلمع زج یگدنز تیفیک یاه

هتفای نی نآ زا یکاح اه

توافت هک دوب ناور ۀزوح هب طوبرم رتشیب اه

بایدض و ادمظع .تدسا یمدسج تملاس و تشادهب یسانش

3

( 2015 ةعلاطم رد )

« یسررب تزع هناخ و لغاش نانز سفن راد

» ددنداد مادجنا ناتسکاپ یچارک رهش رد هک

تزع لغاش نانز دنتفایرد هناخ نانز زا یرتشیب سفن

.دنراد راد عاودنا ادب هدلباقم ۀدادمآ ار دوخ لغاش نانز

شلاچ یم یزورما ةعماج رد اه نینچمه .دنناد

هب لد یلام و یلغش تیعقوم لی و ،دنهرف زا ،ددنراد هدک یا

هبدامتعا لودبقم .دنتسه رادروخرب یرتشیب سفن ( نارادکمه و4

2014 رد )

« نادیم ناور تملادس یدسررب

هناخ و لغاش نانز راد

» دناخ نادنز دنتفایرد ه

یرتدشیب ناور تملادس زا ،لغادش نادنز ادب هدسیاقم رد راد

هناخ نانز هک تسا نیا رما نیا لیلد .دنرادروخرب نآ یدنهذ ةلغدشم و دنراد یرتشیب تغارف تاقوا راد

اده

هناگدنچ شقن هک لغاش نانز یارب .تسا لغاش نانز زا رتمک یم یزاب یا

و رادک نایم لداعت داجیا ،دننک

ا .تسا راوشد یگدنز نآ دید ز

هن اه دادجیا بدجوم فیادظو ندیا ضرادعت و عونت هکلب ،فیاظو دادعت اهنت

نآ یارب یتلاکشم نآ ناور تملاس هک تسا هدش اه

هب ار اه یم رطخ .دزادنا

___________________________________________________________

1. Ahmad & Khan 2. Chopra & David 3. Azma & Ziyab 4. Maqbool

(12)

تسیب کیو رامش ، ۀ 2 ،

1402 528

3 . شور یسانش شهوژپ

یفیصوت رضاح شهوژپ تاعلاطا یروآدرگ .تسا یشیامیپ–

سادسارب تادعلاطم هدناخباتک

ا باتک( ی ،اده

،تلااقم اپ ی گ ها اه ی هداد اه یجوز سیرتام ةمانشسرپ و )ربتعم یملع ی روآدرگ

ی ددش دادعبا(

درودم ردظن

لودج رد اهریغتم زا کیره یارب هب

رادتخا .)تسا هدمآ لغادش لهأتم نانز لماش شهوژپ یرامآ ةعماج

و هناخ راد جنپ لقادح اب لاس

.تسا ناتسرهم ناتسرهش رد لهأت ةقباس ا هب هجوت اب

ی هکن رد شور

AHP

ه ی چ هنومن شور و لومرف گ

ی ر ی صاخ ی ارب ی بساحم ة گربخ نآ کلام و درادن دوجو هنومن مجح ی

خساپ

یارب نزو هد ی عم هب ی را اه ا تس

، ا رد ی ن شهوژپ

، یم ولادطا یلهأتم نانز زا هتسد نآ هب هربخ هدک دودش

لقادح لاغتشا ةبرجت لاس جنپ -

هناخ راد ای ی هناخ راد یارب نینچمه .دنشاب هتشاد ی مطا

ی نان گربخ زا ی و

انشآ یی خساپ عم و موهفم اب هدنهد ی

اهرا ی ک یف ی ت گدنز

،ی ددحت نتشاد ی

تلا دسانشراک ی رد ددشرا تدشر ة

هعماج سانش ی هب ناونع رگید عم ی را دورو .ددش هدتفرگ ردظنرد ارب

نی سادسا دعماج ة رادمآ رد ردظن درودم ی

رب لمتشم ناتسرهم ناتسرهش 1۶

لغاش( لهأتم نانز زا رفن -

هناخ راد ای ص

ًافر هناخ راد جندپ لقاددح ادب )

دشرا یسانشراک کردم اب لهأت ةقباس لاس هعماج

سانش نآ زا یخرب لیامت مدع هب هجوت اب هک تسا ی اده

نآ هب یسرتسد نتشادن ای شهوژپ رد یراکمه هب ،اه

اهنرد ی ت 13 رفن ( 7 لغادش - هدناخ راد و ۶ هدناخ راد )

لیمکت رد هربخ همانشسرپ

اه و دندرک یراکمه هب

ع ناون ردکذ نایاش .دندش هعلاطم شهوژپ یرامآ ةنومن

یارب ،هعلاطم دروم ةعماج تیدودحم هب هجوت اب هک تسا هنومن

گ ی ر ی ش زا ی و ۀ همه رامش ی هدافتسا .دش

لودج 2 . همانشسرپ اه شهوژپ درادناتسا ی

ریغتم همانشسرپ

رایعم

یگدنز تیفیک و یکسنیساکراو

( رلک 1991 ) 1 خ یتملاس زا یلک کرد . ؛دو

2 ؛یدکیزیف دردکلمع . 3

؛ینامدسج تملادس . 4

درد . ج ؛ینامدس

5 ؛یناجیه تلاکشم . ۶

؛یژرنا و طاشن . 7

؛یعامتجا درکلمع . 8

ناور تملاس . .

یمومع تملاس گربدلگ

( 2010 ) 1

سایقم . ینامسج ( دوخ تملاس عضو هب تبسن درف ساسحا و

ساسحا یگتسخ ؛) 2 م . سادیق

بارطضا تیعضو(

و بارطضا یب یباودخ ؛) 3 . رد للاتدخا شندک و درکرادک یعادمتجا ( گ رتدس ۀ

دارفا ییاناوت رد اب هلباقم هتساوخ یاه هفرح لئاسم ،یا دمزور ر ۀ یگددنز تادساسحا ، و ودگچ یگن

اب ندمآرانک تیعقوم یاه لوادتم ؛) 4 . یگدرسفا ( میخو یگدرسفا و

شیارگ ب یشکدوخ ه .)

یگنهرف ةیامرس و نایتبرش

ردنکسا ( 139۶ ) 1

. فای تینهذ ا ،یردنه ،یملع نوگانوگ نیماضم اب ییانشآ ،هعلاطم نازیم( هت اور ،یدبد

،یدسانشن

)...و نامر 2 زا هدافتسا( هتفای تینیع . و رتویپماک

مرن اهرازفا شزومآ ، هتشر اه و یردنه فلتخم ی

؛)شزرو 3 هنیداهن . ،لیدحت ةمادا ددق( هدش ا

ماجن لاعف ی ت اه یدملع ی - کردش و یدشهوژپ رد ت

هرود اه یشزومآ ی .)

یعامتجا تیامح سکاو

و ناراکمه

( 2011 ) 1

؛هداوناخ تیامح . 2

؛ناتسود تیامح . 3

نارگید تیامح . .