Hoi nghj KHCN 2000 "Nganh Dau khi Viet Nam tnfdc them theky 21'
D A C TI'NH P H A N B O D A U
KHf TRONG TANG CHCTA
C O A M O N G TRUCJC D E T A M
6 THEM LUC OIA NAM VIET NAM
TS. Tran Le Ddng XNLD Vietsovpetro
TOM TAT
Hien phan Idn san lugng dau khi khai thae a them luc dia Nam Viet Nam la khai thae tu mdng maema trudc De Tam. Tac gia trinh bay dac tinh phan bo dau khi trong mdng macma trudc De Tam phu thude vao tuoi macma, loai da macma va nhung yeu to quan trong khac: dac tinh man chin, yeu to dUt gay kien tao, mue do nirt ne.
Bai bao eung eho rang a them luc dia Nam Viet Nam ed the eae gieng khoan chua thay dau trong mdng vi khoan vao mdng chua sau.
Van de dau trong mdng macma trude De Tam dat ra nhieu gia thiet thii vi ve nguon goc dau khi a them luc dia Nam Viet Nam.
Cdng tac tim kiem, tham dd dau khf d them luc dja Nam Viet Nam da dugc tien hanh tff nhffng nam dau cija the ky 20 nay, nhung ram rd nhat la tff thap ky 70 trd lai day. Cho den nam 1987, ddi tugng tim kiem, tham dd dau khf d trong pham vi vung Odng Nam A ndi chung va them luc dja Nam Viet Nam ndi rieng la tram tfeh luc nguyen. Cdn mdng trudc Oe Tam dugc xem la ddi tugng khdng ed trien vpng dau khi.
Nhung tU khi phat hien ra cac tich tu dau khf cd gia tri edng nghiep trong mdng trude Oe Tam tai gieng khoan BH - 6 va dugc khang djnh tai gieng khoan BH - 1 thi tang mdng da trd thanh ddi tugng tim kiem, tham dd quan trpng d them luc dja Nam Viet Nam. Viec khai thae hon 70 trieu tan dau tff tang mdng mo Bach Hd, phat hien ra cac tfeh tu dau cong nghiep va dang dugc tien hanh khai thae d cac md Rdng, Rang Odng, Ruby, phat hien cac bieu hien dau khf d cac eau tao Tam Oao, Vai Thieu (d bdn trung Cffu Long), d md Oai Hung, 21 - S - IX va cac cau tao khac (d bdn trung Nam Cdn Son) la bang chffng ve su tdn tai tiem nang tiem an cua dau khf trong tang mdng trudc Oe Tam them luc dja Nam Viet Nam.
Vay su phan bd dau khf trong tang mdng nhu the nao, nd phu thude vao nhffng dieu kien va yeu td nao la van de dugc rat nhieu nha nghien cffu quan tam va ed y nghTa ly thuye't cung nhu thuc te het sffc quan trpng.
Oe giai quyet van de dat ra, tac gia da sff dung khdi lugng rat Idn tai lieu dja vat ly, ket qua khoan tim kiem, tham dd, khai thae, sff dung eac ket qua phan tfeh trong phdng thf nghiem, cac tai lieu tdng hgp cua XNLD Vietsovpetro, Vien Dau khf. Lien doan Oja chat 6, Vien Khoa hpc tu nhien, v.v...
Ke't qua nghien cffu tang mdng them luc dja Nam Viet Nam da dugc trinh bay kha ti mi trong nhieu cdng trinh da cdng bd [1, 3, 4, 5]. Dudi day tac gia chi di sau vao nhffng dac trung phan bd dau khf trong chung.
Trong pham vi md Bach Hd nhan thay dp ehffa dau khac nhau trong eac thanh he macma khac nhau.
Chang han, he sd san pham cua cac gie'ng khoan cao d ddi phan bd phffc he Ca Na (ed tudi Creta), he sd san pham thap hon d ddi phan bd cua phffc he Ojnh Quan (tudi Jura) va nhd nhat trong ddi phan bd phffc he Hdn Khoai (cd tudi Triat), Nhan thay rang he sd san pham trong da granodiorit nhd hon trong da granit khoang 4 Jan, cdn trong dd, monzodiorit thach anh thi hau nhu khdng ehffa dau.
Theo mffe dp cd mat cua nfft ne trong tang mdng md Bach Ho, ed the chia ra lam 2 phan, phan tren
338
Hoi nghj KHCN 2000 "Nganh Dau khi Viet Nam tnfdc them theky 21'
cd nfft ne eao cdn phan dudi ed dp nfft ne thap. Trong vung dang khai thae hien nay the tich da cd dp nfft ne eao chi chiem 19%, nhung ehffa tdi 85% trff lugng dau khf. Trong ddi cd dp nfft ne thap, the tfeh chiem 10%
va chi ehffa 15% trff lugng dau khf. — '
Trong pham vi md Rdng, dau khf trong mdng phat hien d Oong Nam va Odng Rdng. 6 Oong Nam Rdng, cae gie'ng cd luu lugng cao: 400 - 700 tan/ngay vdi chieu day ehffa dau dat 700m. Cdn d Odng Rdng, dau trong mdng phat hien d phan phfa Odng eau tao vdi luu lugng 300 tan/ngay. Ke't qua thff via cho thay dau d day nam d sau han dudng khep kfn cudi eung cua eau tao.
6 Odng Bae Rdng cung phat hien ra eae bleu hien dau khi trong mdng, edn d Trung tam Rdng, tang mdng ehffa nude.
6 md Rang Odng, dau khf edng nghiep phat hien d phan Bac cua cau tao. 6 phan Trung tam va Nam eau tao, da phat hien dugc cae bieu hien dau khi trong qua trinh khoan, ed chd gap nude via [7]. •
6 md Ruby, dau khi cd gia trj edng nghiep da phat hien dugc trong 2 gieng khoan nam d phfa Bae eua cau tao vdi luu lugng 180 - 200 tan/ngay. ' ' -^"
6 bdn trung Nam Cdn Son, mdng dugc phat hien trong 15 gieng tim kiem la granit va granodiorit. 6 trong mdt sd gieng da phat hien dugc bleu hien dau khi trong mdng nhu OH - 8X ed ddng dau lOm^/ngay, 04 - BC - IX nhan dugc ddng dau lan nude, Hdng - IX ed vet dau, eac gieng khoan 04 - IX, 10 - OP - IX, 10 - BM - IX, 21 - S - 1X cd bieu hien dau trong qua trinh khoan.
Ket qua thff via, do ddng trong eae gie'ng khai thae d md Bach Hd va Rdng eho thay rang mac dau than dau trong mdng dang khdi nhung su phan bd eua dau khi rat khac nhau theo mat cat va d mdi vung khae nhau ehung dugc phan bd d nhffng dp sau khae nhau.
Ke't qua khoan cho thay eac khoang mat dung djch trong cac gie'ng khoan rat khac nhau, thffdng la khdng cd qui luat. Cd gieng chi mat dung djch ngay khi khoan vao mdng (GK - 478, 485 va mdt sd gieng khae), ed nhffng gieng thi chi mat dung djch khi khoan qua 300 - 400m (GK - 462), lai cd nhffng gie'ng khoan chi mat dung djch d dp sau rat ldn, sau hon 4500m tham ehi -4900m (GK - 465). Cd nhffng gieng khoan mat dung dieh nhan thay tff khi khoan gap mdng.
Oieu thu vj la cae khoang mat dung djch hoan toan trung hgp vdi eac khoang cho dau va cae khoang tiep nhan nude theo ket qua do ddng.
TU ket qua tren va kinh nghiem khoan cac gieng khoan BH - 3X va cac gie'ng khoan khae nhu GK - 433, GK - 435 ed the ly giai mdt trong nhffng nguyen nhan khdng phat hien ra dau trong mdng d mdt sd gie'ng khoan d them luc dia Nam Viet Nam la khoang khoan vao mdng cdn qua it (DH - 2P: 19m, 10 - BM - IX: 51m, 12 - HH - IX: 51m, 21 - S - IX: 40m, v.v...).
Cho de'n nay, tff tang mdng md Bach Hd da khai thae dugc gan 70 trieu tan dau vdi gan 200 gie'ng khoan, trong dd cd nhieu gie'ng da khoan sau hon ban le khep kfn cau tao (-4500m) nhung v i n chua phat hien ra nude via. Tff thuc te md Bach Hd eho thay:
• Ranh gidi dudi eua than dau trong mdng dugc khdng che bdi su phan bd cua khe nfft trong mdng va trong mdt via dau cd kha nang tdn tai nhieu ranh gidi dau nude khac nhau d eac khu vue khae nhau.
• Tff thuc te su tdn tai dau sau hon ban le cau tao cho phep du bao rang dau khf trong mdng khdng nhffng tfeh tu d nhffng chd cao ma edn ed the tfeh tu d nhffng chd thap eija mdng neu d dd ed dac tfnh ehffa va chan tdt. Theo ehung tdi, dd la nhffng vung phan bd dpe theo dfft gay keo tff Bach Hd sang Rdng va Bach Hd de'n Rang Ddng.
339
Hoi nghj KHCN 2000 "Nganh Dau khi Viet Nam trifdc them theky 21'
Oieu dac trung trong phan bd dau khf eua mdng la chung dugc tfeh tu nhieu d canh nang eua dfft gay nghjch (d md Bach Hd, Rang Odng). Oieu nay ed the giai thieh rang canh nang trong qua trinh hinh thanh dfft giy nghjch rai vao trudng ffng suat nam ngang dan den hinh thanh d day cac he thdng khe nfft day dac de ehffa dau khL
Mdt trong nhffng yeu td khdng che su phan bd dau khf trong mdng la chat lugng tang chan. Tang chan cho eae via dau trong mdng d them luc dja Nam Viet Nam la cae tap set cd tudi Mioxen sdm, Oligoxen mudn va Oligoxen sdm.
6 Trung tam md Bach Hd, d ddi Odng Nam md Rdng tang chan la mot tap set day (Idn hon 50m) cd dae tinh chan rat tdt nen cac gie'ng khoan d day cd luu lugng rat ldn (tff 700 -1500 thung/ngay).
6 vdm Bae md Bach Hd, tren md Oai Hung, Ruby va Odng Rdng, mdng dugc bao phu bdi tram tfeh Oligoxen dudi hoac Mioxen dudi vdi thanh phan chu yeu la set, bdt va cat vdi dp day thay ddi trong khoang 5 - 40m. Hau het cae gieng khoan d day cho luu lugng nhd hon, trong khoang 10-300 tan/ngay.
Cdn nhffng vung ma tang chan kem (dp day tang set nhd) hoac khdng tdn tai thi cac gie'ng khoan d day hoac khd hoac chi nhan dugc nude via (Trung tam Rdng, OH - 4X, Nam Rang Odng).
Mdt yeu td quan trpng nffa xac djnh su tdn tai eua cac via dau trong mdng la dfft giy kien tao. Trong pham vi bdn trung Cffu Long, qua trinh kien tao xay ra manh me vao eud'i Paleogen. Trong cac thdi ky tiep theo, qua trinh kien tao xay ra yeu dan. Ket qua la cac dfft giy kien tao phat hien rat rd tren mat cat dja chan trong mdng den cudi Oligoxen. Cdn phan tren cua mat cat, cac dfft gay hoac ed bien dp nhd, hoac khdng tdn tai. Oay la dieu kien thuan Igi cho viee bao tdn cac tich tu dau trong mdng.
6 bdn trung Nam Cdn Son, ngoai qua trinh kien tao xay ra trong Paleogen, cdn tdn tai nhffng qua trinh kien tao manh me vao cudi Mioxen tren. Cac dfft gay d day theo tai lieu dja chan va khoan khdng nhffng tdn tai trong mdng ma cdn xuyen qua eac tang tram tfeh Oe Tff. Chfnh nhffng dfft gay nay ddng vai trd pha huy cac tieh tu dau khi trong mdng d bdn trung Nam Cdn Son.
Cho den nay edn nhieu y kien khac nhau ve ngudn gdc dau trong mdng them luc dja Nam Viet Nam.
Mdt sd nha nghien cffu cho rang dau trong mdng dugc djch ehuyen tff tang sinh Oligoxen tdi [6]. Cdn mdt sd khac thi cho rang dau d day dugc sinh ra bang eon dudng vd eo tff dffdi sau djch ehuyen len [5]. Tff thffe te tiem nang dau khi rat Idn d trong mdng bdn trung Cffu Long, viec bleu hien dau khf d nhieu noi ngay d ea nhffng viing rat xa ddi sinh dau (21 - S - IX, Vai Thieu, v.v...) eung nhu phat hien dau khf trong cae tui khep kin eua mdng hay trong nhffng vi nfft ne, cd ngudn gde sau cho phep du doan kha nang tdn tai mdt ngudn eung cap dau khac ngoai ddi sinh dau nam tren mdng. Od la ngudn dau khf dugc sinh ra va van chuyen den do su bien ddi cija vat chat hffu ca trong tram tich day bien bj cudn hut vao ddi hut ehim trong qua trinh ehuc mang xay ra nhieu lan d pham vi them luc dja Nam Viet Nam.
KET LUAN VA 0£ NGHj
1. Tang mdng trudc Oe Tam la mdt dd'i tugng ehfnh ehffa dau khi ed dae tinh khu vue d them luc dia Nam Viet Nam.
2. Su phan bd eac tich tu dau khf trong mdng dugc khdng che bdi su phat trien cua eae ddi tham ehffa.
Dau trong mdng khdng nhffng cd the phan bd d nhffng chd eao ma edn cd the phan bd d nhffng chd thap eua mdng, ke ca cac vj tri thap han dp sau khep kin cudi cung eua eau tao.
3. Dau dugc phan bd nhieu nhat d canh eao cua dfft giy nghjch, noi bj anh hudng eua cac trudng luc eang nam ngang din den su thanh tao d day cae ddi nfft ne manh trong mdng.
4. Cac tich tu dau trong mdng ed the dugc tao thanh do djch chuyen ngang cheo eija dau tff eac tang tram 340
Hoi nghj KHCN 2000 "Nganh Dau khi Viet Nam tnfdc them theky 21'
tfeh nam ke ben cung nhu do su bie'n ddi vat chat hffu co eua tram tfeh dai duong bj hut chim xudng sau trong qua trinh ehuc mang. Neu la vay thi su phan bd eija dau trong mdng bj khdng che bdi su phan bd cua cac ddi ehuc mang va ddi sut lun rifto.
5. Viee bao tdn cae tfeh tu dau khf trong mdng phu thupc vao nhieu yeu td nhu kien tao, chat lugng da chan nam true tiep tren mdng, v.v... Trong nhffng dieu kien nhu nhau neu chd nao cd chat lugng da chan kem thi d dd khdng phat hien ra dau trong mdng hoac mdng chi ehffa nude.
Tac gia bay td Idng cam on chan thanh Vien NCKH va TK dau khf bien, Phdng Oja chat va Xi nghiep . khai thae thupc XNLD Vietsovpetro da cung cap thdng tin de hoan thanh bai bao nay.
TAI Ll£U THAM KHAO
1. Chinh xac hoa sa do cdng nghe khai thae va xay dung md Bach Ho. Vung Tau, 1998. Luu trff XNLD Vietsovpetro.
2. Jle6e.aHHeu H.TI MsyveHMe M paapadoTKa HerpTHHUx MecTopo>KMeHM^ c TpeiuMHOBaTbiMM KOJiJicKTopaMM. MocKBa, Hcflpa 1997.
3. ApeuieB E.F. w ap. Mojxejib reoMMnaMMiecKoro pasBMTMfr KOHTMHCHTajibHoro uiejib(pa lOra CPB. HecjjTflHoe xoaaHCTBO No6, 1996r. MocKBa.
4. ApeujcB E.r. M .ap. FeojiorMR M HerpreraaoHOCTHOcrb (pyHMMeHva 3oHMCKoro inejjbcpa. MajiaTejibCTBO "HecJDTb n raa" 1997.
5. FopoxoB B.K. H ap. BejibiM TMrp-YHMKajibHoe MecTopo:>KjjeHMfi yHMKajibHoro HerpreraaoHOCHoro dacccMHa KbiyjioHrcKoU BnajiMHU. FocyMpcTBeHHoe Hayn-HO- TeXHM^eCKOe M3MaTeJIbCTBO-c6opHMK MOKJiajJOB nocBfimeHHbix 15 HK) COSJjaHMIO
Cn'BbercoBnerpo "
6. Xoanr AMHHb TMCH M .up. npoMcxo>meHMe M crencHb MeraMoprpMSMa nerpTM MecTopo>KMeHMR 'BejibiM Turp".
7. Tran Khae Tan va n.n.k. Dae diem cae da chira dau khi a Viet Nam. Tap ehf dau khi, sd 2/1999.
