Die O.B. Jaargang 5, no.27

~-_::__.~ ·: 1.: _ ' _. ~---· _ · __ · ___ - . ---~ . ' .. ~~---- ~ .. ~:~--·: .

^{> -}

:-.:··-·---...~----·=·-~-~.Y"'·-::=:=:--:--·: .... -~ ·· __ :;~·· .. -.. --·-.-..~-- .. ~_-:-_=._~-~-;':-~;·.-··- -. ~ ~ ---::.-~'(f

~ ~'

iD e- s-

lC

:e

!ring

•oog.

lUWC

.t 'n jaar kry,

~['-

:>r is

£13

twee

·slag

- -

?

0

' ')

(&

erdo

op- ).B.-

.

ver- :uul- 1ullo ls6ll

op ord, esig DolL l 'u

= dcur

;>erl<.

u.it·

perJt,

>ICID,

-==-=

ll I

J

I

1

1 l

' I

J

l

~reg1Btreer aan die B.P.K.. as 'n Nuusblad.

5cle Jrg. Kaapstad. Woensdag, 29 Mei 1946. No. 27.

w IDlT~ ~Ir<ID~ilil lt® ffi~alOC

w <eiril®Ir~

'l'erw,d inwonC'l'S nm Kaapstad

Jll'lH't·duut·

,·it·

}Julie gl'o<:>ntc brtanl. ag hoe1·e dit nic rliC' moC'itC'

\Yerd om hul gt·oeul<'

lla

clic mad: tc

bt·ing ni(>.

om - dat . hnllc dit llaH vt•t·Hiel moC't ,,.<•gg;c•e <'n fl ic• klein·

handrlam·s met di e 1vins heengaan.

Die boere moet lml lwol teen ld. per kop \·erkoop terwyl die stedeling soveel as ls. 6d. tot 2s. daarvoor by die kleinhan- delaar betaal. Vir· geelwortels ontvang die boere nie meer as

1¹~d. per bossie nie, maar by die kleinhandelaar moet die in-

\\'oners van die stad dil teen !Jd.

per bossie koop.

Boere !s tans bc>;ig om hul

\'arl'c met <lie groentc 1t· ^\'IH'l' en besl,ou dit voordeliger as om

oil

na die marl> te bl'ing en dit teen 'n vedics tc verlwop.

Daar is 'n groot oorproduksie in gt·oentc op die Kaapse Vlal~o­

te omdat daar geen afset \'OOr h; nie. Die ontwateringsfabrieke het die boere meegedeel dat hulle vanjaar geen groente by hulle sal lwop nie, omdat huile nie in staat is om dit te ver·

werk nie. Daar heet·s 'n groot telwrt aan blilc Duisendc tonne groente sal binne die Jwmende weke verlore gaan vir menslilce gebrnik as die regering nie 'n uilweg vind om die groente te laat bemark nie.

~ogtans Iy duisendr gcsinnc g<>brcl'!

Bn V.SoA. Word K ommi!JJniste t\$

Vyande Beskou

IIDUJITJr§~

~JGjo ill}@@[TI] ~@@[f~fr®~ \:90[?

~CIDOTIU®W®[f~Q[TI]~ UruJ@®®Utl

£~(Fg[k\@lmJ®[f1~ ,

, Vir die Afrikan ervolk is daar 'n gr oeien dc gevaar a s gevolg van d ie golf van histeriese haat wat opsteek teen alle s wat' Afrikaans is. As daat· dan so'n gevaar vi r die volk bestaan, nwet ons ons daarteen ver- wecr dcut· sa rnewerking t usscn allc Afrikaners. Die Ossewahr andwag is nog altyd van sy ont st aan af L c vindc vi 1 · samewerkiu g en sal altyd te vinde wees vir samcwerking tussen Afrikaners", het die Kommandant-ge- ncraal, dr. Hans van

R~nshurg,

verlede Woensdagaand voor 'u groot vergaderiug onder voorsittet·skap van genl. P . D. Rousseau in die oor- volle Hofmeyrsaal, Kaapstad, vet·k1aat·.

Aile moontlike sit- en staan·

plek in die saal en op die bal·

kon was beset.

NadaL die Kommandant-ge- neraal, die AcljunJ;:-K.G., genl.

J. A. Smith, en die Gebieds·

hoofvrou. genie. Erika Theron,

IDIR?JEIT~

die \'et·hoog onder die getrom·

mel \'an tamboere bestyg het, het ds . .J. A. Pienaar die \·er- gadering met ·n kragtige ge- bed geopl'n. Twee le~le ,-an die

Boerejcug het die sierlike \·Jag·

hysingseremoni<' waa:·geneem.

Die Kaapstaclse O.B.-blaasor- kes on(ler lci(ling van lwmdt.

S . .J. Swanepoel het op verskil- lcn<le stadiums opgevv·el<te marsm usiel< gelewer.

.. As oaar mense is wat dink dat die Ossewabrandwag gaa!l

~ vcrdwyn dan maak hulie 'n baie groot rout,'' het die K.G.

verldaa!·. .. In ses co!'logsjare het die O.B. nie onder· gegaan nie en het hy meer as <:85,000 aan noocihulp bestee. Ons be-

hC(,I' Cll lu·.~il I'Wrda.r; drnkpersc

/e,· wcwnlc nm tnssen £10,000

en !Sn.ooo. Dif' Osscwabralld- wctg lie/, f!ClGom om tc bly, of die 11/CI!SC 710/t c/aan_;an hOIL Of

uic."

JIKGO-HAAT

Die Ossewabrandwag het net

betCI<enis solank hy 'n instru- ment in die hand Yan die volk is, want hy is nie 'n cloel op sigself nie. Die O.B. beskou hom as wapen in die hand van die Afril<anerdom. Die nabyc toelwms gaan 'n baie benoudc ty<l vir die Afril,;aner wees. Ons moet besef dat die oorlog nog nie oor is nie sover dit die jingo-element se haat teen die goeie Afril,aner betref nie.

Die haat teen. die Afrikaller blyk in. die eerste plek uit die optrede \'an die kabinet. Agtien maande gclede is 'n Afrikaanse veremgmg, die Broeclerbond.

in die ban gedoen. Niemand het nog ooit kon se dat hulle die wet oortree of hoogverraacl of geweld gepleeg het nie. Die /.JCW(,I'iu.r; is yemaak cia/ die mc11.s<: rir Cllfl Ajrikaa11.sc be·

la11yc .ytacm, en ciit is dan It ulle c!oocl.mlldc.:. Aan die So11.s oj Elltllaml u·at staau t:h· cny E11·

!JC lsc bclange is nie geraak nie.

:\!ense wat die staatscliens nie kon belwstig om te vcrloor }lie, is voor die keuse gestel om hul eed teenoor die Breeder- bond te breek. of uit die staats- diens te tree. Hullc het ~>~it

die staatsdiens getree en hul eed ongeslwncle gehou.

.,Die Broederboncl het nil' die wet oortree nie. Hu!le het net 'n ~e\·aar geword Yir die Em- pire en daal'Om is hulle in die ban gcdoen:·

DUITSE Kll'\DERS Hierdie optrede teenoor die Broeclerbond is nie al voorbeeld vnn <lie ]{abinet se haat nie.

Onlnngs, nadat die Kwal,;ers 'n opname in Duitsland gemaak het en \·erklaar het dat g~en

Duitse ){inc! onder een jaar die wintet· '>Oll deurmaak nie, en dat !iO per·sent ,-an die kinders

( V ClTolg op bl. 3)

Onderwyl daar in Suid-Afril<a 'n geweldige agitasie deur die lwmmuniste op tou gesit word teen die gevestigde \'Oil< \'an die land. naamiii,; die Afrika·

ners, en die huidige Et·itsistiesc partybewind die kommunistc der mate beskerm dat hulle

liewer vergaderings van Afri-

kaansc liggame bcleL as om 'n vinger teen die kommuni::;ticse opswcping tot geweld te Jig, is nie net die Ameril,;aanse rege- z·ing besig om sy leer en im- migrante \·an kommunistc sui·

wet· Le hou nie, maar ook die arheidsorganisasies doen dit.

Hie eerstC' vyf Duitse \\'ctensl>aplili:es \\'at in Engc•land aan- gcl>om het om die Brittc' te help met uavorsin:; in \'Ct·band rnf•t spuitvliegtnie. llulle is: Dr. Rudolf Hilpert, dr. Jlon;t Hannemann,

<lr. H. G. '''olfha,·dt, d1·. Heinz E;;gink en <lr. Martin 'V\'inte1·.

Die AmeTikaansc arbdclcrs is bcslis om lutllc 11ic lc laat OlldCI'[Jf'(((l_f dcur die KOIIIIIlltlliS·

tv 11ic. bommi[lc ran die rak-

lwnde het ?·eccls bcslnit om Of>

tc 11·ce teen die lco1111nnni.stc wat poog om im,zocd O?llf(,r (/k·

wcrke1·s te wen.

Die Utility Workers Union.

'n nuutge\·ormdc \'al{bond wat

<leur die Corporation of Indus- trial Organisations erl,en is. l1et in sy konstitusie bepaal dat geen kommunis toegelaat sal \\·ord as lid van hierdie vak- bond nie. Dit bcpaal t•enlcr dat (lS h u/le reeds lede ran die

·t'<tk,boncl is, hnlle claantit ycban sul won/. DaCt1· sctl ook nie toc-

!Jelaat word nie <lat l11tlle cni!Je

<tm]) in die 'IXtl.·bmHI beklc.e, al .'>weer lwlle II ul kom numisticsc partyskap aj.

~~~~~----~~====~---==

w cerrwn~tta~ w CIDeall§~il

I b m lEliDtrfiDJP.>m

'n Spesia!C' liOrJ·e::.pontlent ,·an Sapa wat 'n besocl' aan Duib- lond gf'I)J·ing het, bcrig dat on- dct'\\';\"1 m_iljocnc· Duit~c,·s clcm·

hongersnood getris((•r word.

voedsel in Holland en rktwmar- Jce \·erni<'tig \\'Cird om (']wno- miesc relies.

Hy verklaar dat claar \'Oigens die Potsdam-ooreenkoms besluit is dat elke Duitse gehicd wat deur 'n Geallieerde moondheid beheer word. selfondcrhoudcnd moet wees. Die Britse cleel wa~

nie voedselproduserencl is nie, kan nou geen \'Oeclsrl \'an die res van Duitslancl lcry nie. Die Russe weier om te help, terwyl hulle oor die grootste voedsel·

produserende gebied beskik.

Afgesien hien•an word daar weens swak internasionale ree- Iings op die oomblik \'leis en

,·is in Denemarl>e vernietig en le eicrs in Frankryk en \TOt.

.,Die J<'Ju,·opesc ekonomie het waansinnig geword", verl<laar die korresponclent, wat tlaaraan toevoeg dat met 'n bchoorlikc reeling daar vit· alma! voldoen-

<le \'Oedsel bclloort tc wees.

HYnSliO~ F(-;[{)<;~ ;;;IE.

Die eerste ministers van die Britse Statebond het hul infor- me!e samesprcl<ings verlede Donclerdag in Londen afgesluit.

Die konferensie het besluit om die vt:yc en voo!'tdurende on- derlinge oorlegpleging binne die Britse Ryk soos in die \'erlede te handhaaf.

J. v. d. :O:anclt

·n .\1061 Ontwlkl<eUlc Llg-gs.nm e:: Rtm:iel<rn~ ~fJfJS dlt· van tee-rUng van dcr Sandt

1-:nn ~k:;.~ '.'t"rh ry w••:d (leur· die R~gte ..\l~t()d.::·) vnn Ocft:nin~e te vo);.:.

@ JOU.·\:\¹ Ill·: I• EH l;nn u f)QJ\ hcl(l nw1 u LtGC;,\.'\,\l:"\0-:\T\\'ll{hJ::LL'-:c.

~·u~·f •Hu nndt•rt; I)I'MHHit•rhf'dl\ uf \'Ul hJC'nllL· lwt•rwn In ,~n ~JO'!I. d.it aan:

-1011' "' J:fJ::FJ::H, l'osl>n• :lt~J.I. !(A,\1',;'1'.-\1).

···-···

..

····-···-···-

Sluur m;:,· fll"IU. gratl~ besoodE:rhed~ omtrf•nt u Kursusse.

:'\AA.\1 ................ . . .. . . ............... . AUHJ::S ..... . . .. . . .. . . ............ . . .

('4-'

BLADSY TWEE

Weier Advertensie

In sy toespraak vcrledc Woensdag in Kaapstad het genJ. J. A. Smith sy waar<lcring uitgespreck vir die pragtige op- koms ondnnl<s die <loo<lswyg- taktiek van tlie Afrikaansc tlag- bla.aie. Onder uitrocpe van sltande het. spr. cgtcr sy spyt te ltennc gcgcc da.t ;;o baie a.ndcr Afriltancrs witt gruag sou wou hoor wat die O.U. tc

sc

het, ver- h.indea· !.s om te ltom dcunlat Die Burger 'n 1\llvcr·tcn;;ic van die vcrgudcring gewcier hct. en hullc sodocndc in onlwndo ge- laat is omtrent wat aanga.an.

n V reTt~<efl Te<r!lTil Brifl~i~me

W @3 N (}) g .lV ([))({J)ifl

.. EK BEHOE1\l .\lY 0 .\.\ROl' D.\T EK .:\OG .·'..1./J'YD 'N Rt;;BEL TEEX

HHT'l':-;1~~11·:

\Y_\:-;. EX A:-\ DTT

;\.\jijT:-;::\lE

1:-:;, \YAS EK :XOC AL'J'YD '.:\

~.\Zl".

llE'I' .\D.rl':\"li-K.Ci .. J . .-\..

:-;11l~J'Tl

VERLEDE

WOI·:~:-;­

DAG IX KAAP:-;'J'.\D

<H~~c·

BY GELEE.:\'l'HElD YAX DIE O.B.-V I·:R-

GADERI~G 1~

DIE

lHH'l\li.jYR~.-\.AL.

,As ons nic toegela.at word nm gcdtlgtcs met mclmar te wissel nie, kan <laar geen sprakc van 'n bcler verstand- houding tussrn AfriJ<aners wees nie", het gcnl. Smith gesc.

Amptenare Stel Hul Soak

Die Afgevaardigdes van die staatsamptenare het verlede week die geleentheid gehad om hul besware wat voortspruit uit dte nuwe salarisskale voor die waarnemende Eerste Minister en die Minister van Binneland- se Sake te le. Die afgevaar- digdes is aangevoer deur dr.

J. P. van Zyl, voorsitter vnn die Ve•·eniging van Staatsamp- tenare.

Nadat die verskillende punte aan hom voorgeHl is, het die Minister verklaar dat daar oor- weging verleen sal word aan die verskillende n.anbevelings.

Besluite kan nie onmiddellik geneem word nie. Hy het die afge\'aardigdes laat verstaan·

dat die regering hom nie deur dreigemente van die kant van die staatsamptenare sal laat beinvloed nie.

Genl. Smith hel as volg ge- praat:

Dit is mynsinsiens vunpas om van hierdie gelcenlheid gebruil(

te maak om 'n paar van die middels te noem waarvan ge- bruik gemaal< word 0111 Brit- .sisme, - sommigc nocm dit demokrasie - in S.A. te be\'or- der.

Een is dat '11 Britsycsi11de bewind sy opposisic betaal- die Ieier £2,000 per jaar-om die indr~tk van die seen ^1:an die s.g. Britse Demoh:rasie of Britsisme te beklemtoon.

Jy hm1r vir ,iou 'n opponent of jy hang hom vi1· hoogt·er- 1·aad op as clit jo1~ pas.

Die opposisie staan gesala- rieerd deur die bewind, vennote in die Britse bewind, maar ler- selfdertyd beskuldigd van ver- raad. Hulle is nie Brits genoeg nie.

Die twcede is dat jy binne in die volksraad na willekeur an- der kan beswadder - want dit is .,demokrasie" of .. Britsisme".

Die derde is dat hierdie ,.dc- mokrasie'' in S.A. ontl<cten het 'n onbeteuelde jag op s.g. Na- zismc. Hulle bedoel Afrikaan- se nasionalisme.

B1·itsisme op jag op Afri- kaanse nasionalisme. Bulle noem dit Nazisme.

Dit is mos in hie1·dic dollc

jag dat hondet·de verraaide Afril<aners in die kampe en tt·onkc opgesluit is die jag op s.y. Na::;isnu:!

Dis mos die rede waarom die opposisie. konslitusioneel die wederhelf van die bewindvoer- ders, volgens Hansard en die Pers. amptelik teen die O.B. is.

Volgcns hulle is die O.B. Na- zi's - daarom wil hulle nie en snl hulle t~ooit met die O.B.

saamwerk nie. So verklaar hulle. So het adv. Donges in die Volksraad gese. So het genl. Kemp en ad\'. Strydom 'n paar weke gelede verklaar.

SKU VIR EIE Dam· is mcnse - 011s eie wnt sovc1· atgedwaal het 1:an Afl'ilcmurr-bcgi118els, Afrikaan- l!e stacttsl1esttmr.svorm., en mee- gesleep is dour die stroom van Britsisme weens hut vennoot- :Jicap met - en nott gelmttnle diens vir Britsi~Jme - dat h11.lle di<' verdeelclheidstelsel aanlcleet en Afrilmncr-ideale en Afrika-

?tCr.~taatsvorm aansien vir 'n .,t•rcemdsoortige

Na::::isme!

stelsel", vir By hulle, volgens adv. Stry- dom, is Afrikanervolksbeweging

·n 110IIbekende ding", is 'n staat waarin die gesag in die volk sctel en nie ·n party-groep nie

Nazisme!

Die JKoper§bondl Beperk

(Geregistreer onder die Maatskappywet 1926)

Hierdie is nie n prospektus nie maar n aankon- diging dat ons nominale kapitaal nou verhoog is na

~ 1l

⁵⁾

(Q)(Q)(Q)

⁵⁾

cQ)([J)(Q)

KOPER§BOND hied aan:

1. V eiligheid vir u beleggiog.

2. V erspreiding van u belegging.

3. Goeie diwidende.

Met die verhoging van Kapitaa/ word 50,000 ,B.. aandele van £5 elk aangebied.

DR. F. J. ~GER

DR. J. H. PIENAAR DR. F. F. BORCHARDT J. N. B. SCHABORT G. T. ROBERTSON

DIREKSIE :

DR. C. J. S. STRYDOM J. J. ACKERMANN DR. H. J. LUTTIG

DR. F. D. DU TOIT-VAN ZYL

Sktryf dk<1Irdl~Ook. @m {Ptrospek:f.us aan:

DO f. S!EK !Rf.T AIRH$

Die IKopter§bomd Beperk

1POSBUS 8363 JOHANNESBURG

·•

Gcnl. J. A. Smith Daarom blaf en jaag hulle saam agtcr dicsclfde haas.

Daa1·om is 'n 1JOllcsregC'I·ing i.p.v. party1·ege1·ing ·vi1· ^lmlle

,Nazisrnc".

Hierdic Nazi-jag van daardic kant het die oorlogmal<ers so aangevuur dat. hulle nou ool<

onder sy Majestcit se Opposisie Nazi-hasc sock!

Hulle byt mekaar op die jag.

En huJlc stel 'n gckose ltOmi- tec aan om. wat hulle aan beide kante, so ook die bcskuldtgde self. 'n klad, 'n bclastcriua noem. te ondersoek.

1'\ooit het ck geweet dat om simpatie met die vyand \'an jou volk se \'yand te he, by Afrika- ners skande is nie.

ALTYD REBEL Inteendccl, ck soos baic an- dc1·, beroem my dacn·op dat ck nog altyd 'n rebel teen Brit-

~isme wa.s!

As die strcwc en die stl·ycl t·an die Ken1 van ems 1'oll\, 07J watter manier ool~, teen Hnt- sisme vi1· Nazisme aanyc8iC11 of so gcnoem wo1·d, dan

is ek 'n Na::i!

Dan is ek t1·ots om so 'n diny ook te wecs.

Dan was Piet Rcticf, Andries Prcto1·ius, Pattl l(rugc1·, 111artJu- mls Steyn ook Na;;i'.~! Want hulle was Af1'ilame1·s.

Dm1 !ret die Voo1·trclclccrs en ons almal wat nic Britt~isme won aanraa1· ?lie, Na::::ismc nog roor Adolf Htller 1'001'!/CSlacttt.

As my agting en u agting·

vir die Duitsc volk, u kultuur- en stamverwantskap en rnyne

met daardie volk Na- zismc is, dan is sulltc 1'\azisme ,.;r my 'n mooi ding. D1t hang aj of jy clit bcnadcr uit die standptml t·an Britsismc of uit Afl'ikancrslandpu11t.

Wat my en 011s t·olk bet1·ej, sal ons .so 'n beskuldiging nif:

la.stc1· noem nie.

As u sirnpatie en myne met die Duilsc volk in hul stryd teen I<Ornmunisrne. Nazisme is, dan is ons Christelil<heid dit oolc

ALMAL NAZI'S As die hunkering na die ge- leentheid om vryheid te bekom, Nazisme is, dan was almal Na- zi's wat nie saam met genl.

Smuts oorlogmakers was nic.

nl. die res \'an die Afrikaner- dom wat indertyd in Bloemfon- tein die Eenheidskomitce ge- stig het, die H.N.P., die Kul- tuurliggame en die O.B. saam 'n Nazi-vcrsameling wat een en

HEEL NAG IK DIE TOU. - Nic-blanke vroue het verlede week 'n hele nag in Kaapstad tougestaan in die hoop om 'n bietjie rys en suiker wat deur die Voedselbeheer-organisasie vcrkoop is, te kry. Die voedsel- vragmotors het eers die volgen- de more om half-tien opgeda.ag en begin om die kos aan die tounstaners te verkoop.

nlmal nie "dood-?telttraal" was.

soos mnr. Werth in die Parle- ment beweer het• nie. ^Ek t.o;

troll! clat ck nie "doocl-neutraal'' was in die su·ycl 1.vctt Stalin laa,l wen het nie.

Maar die Nazi-jagters aan aJbei kantc in die volksraad.

ell<e partygroep, weet dis onsin om Nazi's in S.A. te sock. Dit word gebruik om agter te skuil Dis party-politieke middcls net.

soos die koms van die BriL'>{' koning na S.A. ·n ander middel is om Britsisme te probeer be- vorder. Saam moet mos S) Majesteit sc Regering en Sy Majesteit se Opposisie ,Hctl George! Beil!'·' uitroep: Altwec hoort amptelik aan Sy Majes- teit.

1\Iaar Britsisme is nie aileen 'n sluwe middel wat agter bc- wecrde I'\azisme wegkruip nie.

maar ook die veering van 'n gewcldige vcldtog teen elk en almal wat nie binne daardie kringe van uitruikers self sit.

nie.

BRITSE BEHEER Britsisme het in S.A. sy voile beslag gckry. By het met po- litieke klopjagte begin. Van 'n .22-gcweertjie at tot die litukkic brood wat jy nie toe- fJCla.at wo1'fl om sondC'I' permit in jon monel te steek of in jou bcsit te he nie, tcorcl alles van- dng Gesta7)o-gewys tot oortre- dings 1'erklaa1· en jy en jo11 lmis bloot gestel cwn spettrdcr- Cif polisielclopja.rJte.

Kos,·oorsiening of \'erdeling daan·an. het vandag 'n wapen tot \'OOrtsetting \'an oorlog tet·

afdwinging van onderworpen- heid geword. Dan skree hulk handlangers in S.A. en pas die- sclfde mtddels teen die \'Olk to(;

Britsisme is die essensie van I<apitalisme - die kop van Beclscbub!

Die Brit wat nie eens !wring produseet· nie, weier om meer van die wat hy beheer, wat 11

en ander hom lewer, vry lc laat. Volgens die Britse Minis- ter van Voedsel sou Engeland moontlik verplig kan word om te rantsoeneer indien hy meC't' afstaan. Dit, se die Mini~:~tcr,

wil hy nie docn nie. Maar u moet rantsoeneer!

Die voedseh·oorsiening ^1S vandag die wapen van die re- gerings teen die onderhoriges en van Iande teen mekaar.

Suid-Afrika kan nic - hy mag nie t·ry handel nie. By nwet toestemming t·an Brit- lanje kry. Daarom het 011s a/

hie?'die kontrolcu1·s.

Die kr·isis van die boubcdryl le nou eers voor. Dit is net oeverblindery die danige behui- singskcma. Dit gann die ag- terstand nie inhaal nie. inteen- deel, dcur Britse beheer g:;tan ons meer en meer agter raak.

Dis Britsisme wat S.A. dwing om die Koelic steJ!!reg le gee uit vrees dat die Indiese volk die juk van Brittanje gaan afskud.

Maa1· lnclie gaan 11ietemin.

Nie dem· middel van die party- stembus nic, maar dew· die volk sc verset. En die Afrika- ncn'olk gaan ook daardie juk afwe,·p, die oomblik as 1t en almal beset dat blote omruil vnn p«rtye in 'n parlement by 'n pa.rty-stembu.s niks baat nie.

Ons rerf1·ou dat na wat in die lnaste dae gebe1tr het, die nasionaalgesinde Afrikaner- dom. ccn en alnwl, sal weg- breck t:an die Britse stelsel e?l saam met hul onderskeie orga- msasies ·n volksfront teen Brit- sisme in S.A. vorm.

Qn ge ko ne en kll na hu {)i

1{'(

f/C .IJC

f"ll ..~;,

lci1 da vc;

gu kil op kJ: sc: cg he· ka ml da. ge.

S(){

.en het bl) gel eet dO• ge•

001 CUll 'n J<O Br uit die Ott lUlJ Jc (/01

rlc

)II(

vel .srt Sp

VOl

die Ua hul as

La a gel SOl 00~

toe

'

gel Af' nic me

vru is, li:;i

Vel

die .,ll om ht-·1 ka· op i,, 111t

!'II to~

die

/(' 1111

i?l

.,s

be1

SOl gel gic del wil

l'C~

me tel tc< sui ' Pa Ult

:sc ,' ,, _ .. . : :·. :

:;:.;:<>-·::.

j:·~ ·::- . ; ~~; \.:;";.:~::: : : ' ., >:·:·~ ·;;·,:-~ :; : , : '': f i'lo>,: ' : :c:;}::· . . . ~ . . . .;;.~ . ·--~-..::~

^...

_: _ . _ _ _ . : · ___ . . . . -· ~-- ·- · · ' .

^{.- .·,}

. .·:··:::._ . · ·.'.· . . ~ .. ..

^··-·

.; . .. ·.·-~:

· ... , ~--

...

-

~ e

))

ir le 1-

I·

g e

r

_S,

l.

l~

N

~~

!'

j,

r.

at.

l

·L lc

r l

~:

y il

<:!:

;-

)l

\.

e, n n tc it

ft;

I )-

l]j.

l ~

f

it

•ll

~-

~-

'1(.

r-

o-b

n 'r

1-

.e·

' n n

g r u c

tl

1).

T'

ll

~·

:>

~·

t

['

~

1

_'II

'

l l

J

J I

1 l

"

, ]

J

J

J

· I

I

(Vervolg van bl. 1, kol. 5) onder drie jaar in Duitsland gedurende die winter sou om- kom van honger, het Afrika- ners gevoel dat hulle tussen vyf- en tienduisend Duitse wees- kinders uit die he! van Europa na Suid-Afrika wil bring en van hulle goeie landsburgers maak.

Dit ·i.<~ dettr die regering ge-

weicr, en die Engelse pers het yejuig. Dit is die vwnse wat ge-vcg het vh· die Ch1·istendom en Christelikheid, maa1· h1.~lle

si.en eerder dat hie1·die Duitse kinders sterf van hanger as da.t die .1./rikmwrl/olk met 5,000 verstcrk w01·d.

Mnr. Harry Lawrence is ten gunste van immigrasie as die kinders nie in Afrikaanse huise opgeneem word nie, so is ver- klaar. Ook is gese dat Duit- sers altyd Duitsers bly. Dit is cgter nie so nie. Baie Duitsers het in die verlede goeie Afri-

kaners geword - ons dink maar aan 'n Hertzog. Maar

<laar het ook 'n paar foute in- gesluip - die gee spr. toe - soos in die geval van Strauss -en Hofmeyr.

,.Hierdie mense wat geveg het vir die Christelikheid, het blykbaar nog nooit die vVoord gehoor nie van: ,.Wat jy aan een van hierdie geringstes ge- doen het, het jy ook .aan My gedoen."

BRITSE KONING Nogtans word daar vir 'n

coonvegend Duitse familie wat

-aanstaande jaar hierheen kom,

·n trein gebou wat £150,000 sal kos. Dit is die huis van Brunswick-LUneburg, (word uitgepreek ,.Windsor") het die K.G. onder gelag gese.

Dttitsland was goed genoeg om aan Engeland 'n kon·ingslmis te verskaf, maar hulle i3 nie

!JOed genoeg om die Afrikaanse clement in die land te l/eTsterk nie.

In die tweede plek word 'n veldtog van haat op tou ge- sit deur die Kommuniste en .Springboklegioen wat dreig om voortaan aile vergaderings van

<lie O.B. met geweld te belet.

Daar is sprake dat hulle die hulp van naturelle sal inroep .as dit nodig is. Hulle gebruik t.aal wat as die O.B. dit sou -gebruik het, hom in die tronk sou laat beland het - en tereg -ook het die K.G. verklaar.

TEEN AFRIKAANS ,,Hulle agitasie is nie 1~et teen die O.B. of N~twe 01·de.

gemik nie, ma.ar teen alles wat -'1/r-ikaans is en teen almal wat nie die knie lmig voor die ha-

?ner en die sekel nie.

Die Springboklegioen, waar- van ene Isacowitz die voorsitter is, het verklaar dat as die po- lisie hulle nie wil help om die

vergadering op te breek nie,

<lie polisie ook moet deurloop.

,,lh~Uc lyk mooi bobbejane 0111

ons vergaderings op te breek,"

het die K.G. gesfJ. nH1tlle het leans gehad ont ons op 30 A71ril op Brakpan dood te ~;laan. Nou -is /tulle monde groot. Op 1

.11/ci l/eTlede jaar het kaffers

c11 Jode in Johannesbnrg be- togings yehou en besluit om llie O.B. aan die lamppale op te hang, tenvyl lmlle veertien wn· te vore d·ie kans llaal·toe -i11 die stadsaal gehad llet.

.,Springbeklegioen'"' is 'n beter benaming vir hierdie mense."

DOE)[ KIKS

'n Regering met pligsbesef sou lanka! teen sulke taal op- getree het. Die Springbokle- gioen wil die polisie ook 1aat deurloop as hulle nie die O.B. wil help onderdruk nie. Die regering wat agter die polisie moet staan en agter hulle skuil, tel nie 'n vinger op om hulle teen sulke taal te besl<erm nie.

,Stel u self voor dat die O.B. sull{e taal teen die Verenigde Party sou gebruik. Ons sou

DIE O.B., WOENSDAG, 29 ME! 1946. BLADSY DRIE

van een geval in die afgelope ses jaar waar 'n O.B. hom aan die Suid-Afrikaanse Polisie ver- gryp of hulle gedreig het nie, maar sogenaamde regerings- organisasies word toegelaat om dit tc doen.

,.Die man wat vandag dreig, is nie die skuldige nie, maar die een wat bedreig word," het spreker gese.

Die O.B. het reeds baie diens aan die volk bewys, maar as daar een punt is waar hy van groot belang in die ltomende maande gaan wecs, dan is dit as vuis van die Afrikanerdom teen hierdie golf van haat.

DR. MALAN

Met verwysing na die bewe- ring dat die Leier van die Op- posisie met die vyand van die Empire sou geskakel het, het dr. Van Rensburg verklaar dat die regering wil hl! dat daar in die geheim oor hierdie soge- naamde onderhandelings ge- praat moet word. Ons sal dit nie doen nie. Ons sal nie 'n loyal-kompleks ontwikkel en die regering se lojaliteit oor- neem. 11ie. In die 1;erlede het manne soos George ·washington teen die Union Jack opgestaan en hy wonl vandag geeer om- dat hy die Union Jack afge- skeur het. Ons ·eer Paul "Kn~­

r;er en J opie Fottrie omdat lml- le opgestaan het teen die Em- pire en omclat hulle deelgeneem het aan die stryd teen die Em- pire.

SAME WERKING

,~ie pad van die .Afrika- 1Wr is nie die pad van die Empire nie en ons sal ons n·ie laat meet volgens die maatstaJ van die Empire nie, maar volr;ens die maatstat van die AJrika1wr. Geen vollc kan iets doen as hy die ver- oweraar se pad en maatstaw- tve oornee1n nie."

Ons }{an 'n steeds groeiende golf van histeriese haat teen die Afrikanerdom in die toe- koms verwag. As so 'n gevaar kom, sfJ die O.B. moet daaT samewcrking tnssen AJrikane1·s kom om daarclie gevaar at te weer. Die Ossewabrandwag i.s en was nog altyd te vinde 1lir samewe1·lcing met Afl'ilcaners.

llfaar samewe1·king betelcen dat jy jon eic geledere sterk ho1~,

en jy werk saam met jott bond- ge-note. Samewerking beteken dat ellceen staan op sy eie pote en hy ho1~ dit sterk ~~ie terwille van homself nie, maa1· van sy volk.

Spr. verneem dat sekere lei- ers gese het dat. hulle nooit weer met die O.B. sal saam- werk nie. Spr. wil waarsku dat ,.nooit" _ 'n baie lang woord is en sulke uitlatings beskou hy as onnodig bitter en dom.

Met hierdie soort praatjies is die voilt nie gedicnd nie.

LEI TOT EENHEID Daar word oral yebid vir vollcseenheill, maar <.laardie CCIIhcid sal nie oon~ag soos manna neerdaal nie. Daan;oor sal moet yewc1·k word, en die ccn manier om dit te bewcrk- stellig ~s om eers saam te wcrk as bondgenote. De-ur samcwcr- lcing sal ons melcaar leer ken en sal die vert1·oue wat gesl,olc was, weer leans k1·y ovt te hcT- stcl. Dit doen jy deur jou tr- ganisasie sterk te hou en uit die samewerking groei dan die volkseenheid. . Daarvoor be- staan daar baie voorbeelde. In ons eie geslciedcni.s het twee koalisies, nt. in 1920 tussen llic Unioniste en d·ie S.A. Pm·ty en in 1933 tusscn die Nasionale en 8 .. 4.. Pa,-ty, tot samesmelting tMsen die twee groepe gelei.

As dit in daardie gevalle moontlilc was, is dit veel malc- liker waar dit die A/Tikaners alleen geld.

die Ossewabrandwag te vinde, nie juis omdat hy beter gesel- skap sock nie, want beter as wat hy het kan hy nie kry nie, maar terwille van die volk en die gevaar wat ons volk be- dreig. Hier geld vandag die woorde van George Washing- ton: .. Ons sal moet ,saamhang' en oorwin of ons sal afsonder·- lik hang.''

GENLE. THERON

Genle. Theron wat die leie1·s welkom gehect het, het gese dat die kommanclo's op 8 A1~­

gustus met die insameling van O.B.-dagfondse hul waarderi.ng vir die leiers op tasbarc wyse sal openbaar.

Twee Boerejeuglede het aan die K.G. 'n sakdoek met sy voorletters, wat deur jgkomdte.

mev. M. van der Merwe op die Malmcsbury-tentoonstelling 'n eerste prys behaal is, as ge- skenk oorhandig.

Vcerkffe$ir»g UtrD

fHf o UD

^<01

trD d

Die Katolicke Volksparty het in die algemene verkiesing in Nederland 'n klein meerderheid behaal oor die Arbeidsparty. Die uitslag was as volg:- Kato- lieke Volksparty 32 setels;

Party van die Arbeid 29 se- tels; Kommuniste 10 setels.

Die ander drie groepe het saam sestien setcls verower. In stede soos Amsterdam en Rotterdam het die Kommuniste 'n vol- strekte meerderheid behaal.

lfl~?»rr i Mofil ~IDi\\~lill ~all~o t~~lr~ee

(EJEN.) BPK.

Posbu.s 220 - Bredastrm&e PAARL (K.P.)

0

SKRYWE DmEK OM ONB NU1J'.ll'STE KATALOGUS

0 Direkteure:

L. A. B. Bohlman - M. Bohlman

Gevestig 1898

V~R GElD

<klo

Gee

Nom Steeda Lddingl

§.A. GRAFSTEEN- EN MONUMENTWERKJE

(EIJI!:NS.) BPK.

'Voortrekkerweg, J}1AI'.l('l[.AND.

A.V.B.O.lB

Ly~rgen, Omtateenmak.,.,._

.Be!:'mtnJsversekemnrn

moomionteln - ll."raoolt'ID 180 Trudro

V~ fR? BOE!R?!E

GEDRUH.'l'E DIENSKONTRAKVORMS (Vorm T.O.D. 1)

Memorandum van ooreenkoms tussen die boer en sy plaasvolk. Spesiaal opgestel om die boer 'n wetlike grond vir klagte te gee indien moeilikheid met werkvolk ondervind word.

Prys 5<1. per vonn of 4/9 per dosyn posvry.

Stuur u bestellings, vergesel van die nodige bedrag, aan:

T~AN SO!RAINIJJ iE"'DlRH..D C< !PIERS l8l!P'~o

POSBUS 73 - BETHLEHEM

Mnro DlilE BEJLJEGGER!

SlaOJn dare Yarterr (cerrwyl dlitl Heefl: is !

o VIR 'N BEPERKTE TYDPERK SAL DAAR NOU VIR BELEG- GERS GELEENTHEID· WEES OM OP GEWONE SOWEL AS 5% VOORKEURAANDE LE IN UNIEWINKELS BEPERK IN TE SKRYF.

DKJE VERLEDE

o Uniewinkels het reeds bewy.s dat hy die vertroue van die be1Bgger waard.ig is. Benewens die s-terk reserwes wat opgebou is, is 'n diwidend van 7:/z% per jaar vir die afgelope drie jaar gehandhaaf.

Uniewinkels het werklik DIENS gelewer. Hoe anders kon hy sy omset in 'n betrekJjke kort tydperk vervyfdubbel?

DIE IOEJKOM§

<!>

As hy onder die ongunsiige omstandighed,e van die verlede hier-

toe in staat

-.;~as

spreek dit vanself dat hy in ruim, aanstreklike en , doeltreffend toegeruste persele tot oneindig rrueer in staat sal wecs. Die doel van die huiclige uitbreiding van kapitaal is juis om sulke gunstige toestan.de te skep.

NOU

o Uniewinl;:els se proefperiode is verby. Die saak is terdee gevestig, finansieel kerngesond en sukses is verseker . Dit is nou

die

aan- gewese tyd om 'n geldelike bclang in die saak te verkry of <lit uit t e brei. Nou kan u nog aandele bekom t een 'n prys wat spot- g cedkoop is in vergelyking met die werklike waar.de van die aandele. Nou kan u ook nog 'n betreklike groot aantal aandele b el< em . U sal nie weer

~·D

'n l<ans kry nie! Indien, soos verwag word, verdere uitgifte van l;:apitaal in die t oekoms gemaak word, sal die gebruildike prosedure waarskynlik toegepas moet word, nL dat nuwe aandele slegs aan persone wat dan lede is, aangebie d sal word en wel in verhouding met die aantal aandele wat hulle dan mag besit. Nou 1s• dus ook die tyd om stelling in t e neem vir die to.ekom s.

PROSJPEKTU§

o Volle besonderhede aangaande die aandele wat aangebied word, verskyn in die prospel<tu s, wat die gronds·lag vorm van aile in- skrywings . en wat van die Sekretaris of enige Tak verkrygbaar is.

Kerks.tr. 275 U ~1 J JE W 1T ThJ TIE l &'I Foon 2-0131

Posbus 909 l ~ -' l l l ~ ~

^t..)

PRETORIA Blti?IERK

DIREKTEURE: D. C. Malan, dr. N. Diederichs, E. J: Grobbelaar, dr. A. J. Stals, J. du Pisanie, M. ·Hutten, I. M.

Lombard.

TAIU{E : JOHANN ESBURG, BENONI, VEREENI GING, KAAPSTAD.

~-.

,

BLADSY VIER DIE O.B., WOENSDAG, 29 M.EI 194.6.

DIE O.B., WOENSDAG, 29 MEI 1946.

Min. Harry Lawrence, die man wat vir twee jaar agtereen- volgend belowe het om .,in die loop van die volgendc twaalf maande" 30,000, 15,000, 12,000 en 6,000 nasionale huise te bou, en toe darem die voorreg gehad het om ,,in die loop van die derde jaar" die hoeksteen van clie eerste te le, hoewel hy die ,onthulling'' van die voltooide huis aan sy opvolgcr moes oor- laat. het as Minister van Justisic darem nou eindelilt iets regge- kry: hy het 'n vergadering belet! Dit op sigself is nou wei nic 'n prestasie wat met die bou van 'n huis vergelyk kan word nie, maar dit steek nietemin gunstig af by sy v•·oeerc prestasies om burgers van die land wat deur geregshowe onskuldig bcvind is.•

in konsentrasiekampe te laat opsluit. Dit is trouens 'n prestasie wat nog nc1·ens in 'n ware demol,rasie behaal is nie!

l\'[aar mnr. Lawrence se lwrdaatstuk word sovcel groter as in aanmerking geneem word dat hy hierdie keer darem iets bereik het met sy optrede: hy hct gcweld voorlmm. Min. Law- rence, wat belas is met die beveiliging van die. publiek, het daarin geslaag om ;n oplossing te vind vir geweldpleging. En 'n baie. eenvoudige oplossing is dit inderdaad! AI wa t hy do en, is om die persoon wat met geweld bc<lreig word, te belet om in <lie

openbaa~ te verskyn! Heeltemal nuut is' hierdie op,lossing 1101~

rue juis nie. Min. Lawrence se departemcnt. het cnig<· maande gctcdc met hienlie nuwe soort boveiliging voor die dag gel<om toe Jullle blanl{c vroue in l(aapStl\(1 versocl' hot om saans na sonondcr nie op straat te vcrskyn nie ten cinde aanrandings <leur lccglccndc nat1n·elle tc voorlwm.

nOt\DlUl'i'JSTE

Nou het die Minister van Justisie' voortgeborduur op hierdie

· oorspronklike en gemaldil<e beginsel van regsplcging. Die Gr·ys-

hemde sou •n paar vergade•·ings aan die Rand hou en toe nccm die lwmmunistc 'n plcgtige besluit om hier<lie vcrgaderings op to breek Ten einde die Gryshemcle te ,.beskerm" teen hierdie ge- weldpleging. wat die taak is van clie Departement van Justisie, het min. Lawrence toe die vergaderings verbied, en sodoende is rus en orde gehandhaaf. Die Iwmmunistc hot hulle ogter nio net tot <lie Gryshemde bepaal n'ie. Htille het wraak en cloodslag gc- swee•· teen aile nasionalc o1·ganisasics - ool< teen die Ossewa- brandwag en selfs die pn.I'lementcre opposisic. Dit lc dus voor die hand dat min. Lawrence al hierdic organisasies in sy be- skerming sal neem dcur hulle to verbied om aan die Hand <leur Jwmmunistc Iastig geval te word.

1\lAA'K DIT ALGEl\'IEE.'S

Maar tcrwyl mnr. Lawrence nou op hierdie eenvoudige me- tode van regshandhawing afgekom het, waarom sal hy dit 'nie l')>nSekwent toepas tot voordeel van die hele land nie? Daar is tog immers nie net kommuniste waarteen burgers van die land beskerm moet word nie, en ook nie net leeglopende naturelle wat vroue saans kan aanrand nie; daar is ool< eienaars wat besteel kan word. As daar 'n vlaag van motot·iliefstalle plaasvind, wa.a.r- om vcrbiell die Minister nie maar allc mense om motors te besit nic? En met <lie oog op <lie huisbraalq;·olf a.an die H,an<l, l;;an dit nie voorl{om word deur mensc te bclet om in huisc t.c woon nie?

Dan Ju·y {mn. Lawrence tcrselfdertyd tog ooh: 'n el{slmus waarom

... u.

by nie die •.dertigduisend hu.ise laat bou het nie!

En laat die Minister dan maar verder gaan en Suid-Afrika in aile opsigte van diewe verlos deur 'n verbod te plaas op aile besit. Dan word ons 'n ware lwmmunistiese gemeensl~:ap en min.

Lawrence ondervang op clie wyse dan ook nog aile verdere lwm- munistiese agitasie wat hom hoofbrekens kan besorg as Minister van Justisie.

En pet· slot van sake, waarom nie maar moord en doodslag ool' afskaf nie? Plaas 'n verbod op ell<e mens se bestaan en daar sal nooit meer doodslag kan wees nie.

·waarJiK, min. Lawrence het op 'n skitterende idee afgclwm om die beskawing te verlos van alle euwcls, en om die instand- llouding van duur dcpartemente van justisie oorbodig te maak.

so·n minister van Justisie het inderdaad sy tyd verlnvis met demobilisasie en huisbou!

NO O RD - T RANSVAAL

Reisplan van Generaal J. A. S1nith

Adjun'k-Kommandant-generaal

Genl. J. A. SMITi-:I sal die volgende plekl<.e op die datums genoem besoek en vergadering.s· toespreek:

BRITS

'RUS'l'ENBURG KOEDOESKOP ELLISRAS ..

POTGIETERSRUST ..

PIETERSBURG ..

LOUIS TRICHARDT ..

TZANEEN ..

LYDENBURG . . ROOSSENEKAL ..

SATERDAG, 8 .JUNIE . . DI NSDAG, 11 JUNIE VRYDAG, 14 .JUNIE SA'l'ERDAG, 15 JUNIE DINSDAG, 18 JUNIE WOENSDAG, 19 JUNIE VRYDAG, 21 J UNIE SATERDAG, 22 JUNIE DINSDAG, 25 JUNIE VRYDAG, 28 JUNIE

•

0@JriOI§}P>!rGpag;akmld~ ~Inl

~n m3ett@lir W ~tr~ll@

Dr. J . A. WilD.

Gedurcnde die oorlogsjare wat verby is, het die oor!ogs propaganda hom sonder onderbreking met die massafabrikasie vnn pragtige toekomsbeelde besig gehou; beter en gelukkiger

w e.

reldc is in die vooruitsig gcslcl: waarborgc teen vrees, gebrek of hoe al hierdie aaklige dinge ook al heet so,vel as 'n duisternis van gelukbringende vryhede en heerlike beloftes is met kwistige hand uitgcsaai. Daar was net een voorwaarde: die vyand moet eers verplctterend verslaan word. Intussen is die vyand wei ver nietig en vermorsel, maar wat. het van al die pragtige toekoms beelde en heerlike beloftes geword? Britse koerantmanne in Duitsland word vandag deur die leer owerheid van rewolwers voorsien en skietkursusse word gereel. Op die vraag waarom koerantmanne, wat in die oorlog verbied was om "vapens te dra, nou van rewolwers voorsien word, bet ·n offisier, volgens Sapa Reuter, die volgende antwoord gegee: .. As jy sien wat in Ouits land gebeur en raai wat waarskynlik nog gaan gebeur, skyn dit voldoende rede vir bewapening te wees."'

VIR OORWONNENES GEE!:\'

· BETER WERELIJ Indien die aangehaalde ant- woord van die Britse offisier vir sommige losers nie duidelik genoeg is nie, dien 'n andet· Sapa-Reuter-berig van dicsclf- de datum en ook uit Duitsland as verklarendc aanvulling.

Hiervolgen.s bcsk~rm gewapen- de Duitse konstabels en gemo- toriseerde afdelings (Gealli- cerde) soldate tans voedsel- treine op pad deur die Ruhr waar massa-aanvalle <leur .,pltmderaars'' aan die toeneem is. Skares van tot 500 mense het aartappel-treine a! met klippe en soms ook vuurwa- pens aangeval, omdat daat· in die afgelope vier maande nog geen aartappel-toekenning in die gebied tussen Dortmund en die Ryn was nie.

Dit moet in gedagte gehou word dat aartappels 'n stapel- voedsel van die Duitsers was en dat die gebied tussen Dort- mund en die Ryn nie tot daar- die deel van Duitsland behoort wat deur die Russo beset word nie. Die twee Reuter-beriggies Jig effentjies die sluier oor 'n ellende wat. vir ons hier in Suid-Afrika onvoot·stelbaar is.

Dit is duidclik waarom Britse koerantmanne, wat in die oor·

log verbied was om wapens tc dra, vanclag in Duitsland van wapens voorsien word.

EN VIR DIE OORWINNAARS?

"'erhede wat op die oomblik dan die gang is, spreek nie meer die ou taal van hoer lone en minder werlwre nie.

Selfs in Amerika en Brittan- je met hul kapitalisticse demo- kt·asie en vrye private inisia- tief is daar •n sosialisering en staatsinmenging aan die gang wat wei in die vooroorlogse Duitsland en Rusland. maar rue in die vooroorlogse Angel-Sal<- siese wereld aangetref is nie.

Ook vir baie Amerikaners en Britto het die pragtige toe- komsbeelde van die oorlogs- propaganda nie werldikheid ge- word nie.

KRONIESE NYWERHEIDS-

KRISISSE IN V.S.A.

Dat 250,000 spoorwegwerl<ers 'n land met 130 miljoen mense in 'n noodtoestand kan dompel, is betekenisvol. Dat die spoor- wegmaatsl<appye in die V.S.A. behoort clie spoorwee nie soos by ons aan die Staat nie - nie by magte is om die noodtoestand te voorlwm nie of uit die weg te ruim nie, maar dat die staatsowerheid moet in-

1 gryp, is betekerusvoller. En hoe gryp die staatsowerheid in? In die geval van die spoor- wegstakjng, sowel as by ander stakings, het clie staatsower- heid gewoonlik met kompro- misvoorstelle voor die dag ge- kom wat 'n loonverhoging vir die stal,ers tot gevolg gehad het. '

In meer as een geval het die staatsowerheid egter nie alleen kompromls\·oorstelle maar ool<

magsmiddele teen stakings aan- gcwend. So verneem ons dat troepe in verband met die spoorwegstaking dwarsdeur die land in gereedheid gehou is om sodra clic regering beshtit om die spoorwee oor te neem, aan ' die besluit uitvoering tc gee.

Genl. Eisenhower is dcur die staatshoof beveel om sy vakan- sie te onderbreel< en dadelil<' 'n noodkonferensie by te woon.

it~:!!:+::~:~;~~~:~:~;~~=~!!~~.r~~

~ ~

~ IB~ot~ff©Jrruif$® . t- . l

~ O<O>rr!?}ofE U

~~;!;;..q>.~!HM>Sw..t~~!~l€.<~~

Aan die slakers self het pres.

Truman 'n ultimatum gerig om

dadelil~: die werk te hervat. In- geval hulle weier, sou hy van die leer gebr·uik maak om die :;poorwegciiens te laat funksio- nccr.

MOSKOU KAN TEVREDE WEES

Op die oomblik is die spoor- wegstaking beeindig, maar nu- we stakings dreig alweer. Aan die Ameril<aanse president is uitgebreide magte toegestaan.

magte wat aan die \'an clil,ta- tor·iale Iande herinner, terwyl die spoorwegarbeiders. al kry hulle die gewone 18~ sent per uur verhoging, voor die moont- likheid te staan kom dat hul demokratiese reg om die werk tc staak, aan bande gele gaan word. Watter diktatoriale mag- te die Amerikaanse staatshoof in die demokratiese Ameril<a ook al i<ry, die feit bly staan dat clie geweldige nywerheids- ],risisse in die V.S.A. 'n ekono- l'rtiese onstabiliteit aan die lig bring wat in gehate gesagstate ondenkbaar was en nog is.

Dat clie Russiese diktator rede het om met die Amcri- kaanse nywcrheidsl<risisse en inwendige elwnomiese onstabi- liteit tevrede te wees, le voor die hand. Ameril<aanse gebeu- re regYerdig. volgens Moskou, nie aileen meer as een kommu- nistiese ideologic rue, maar ook Stalin se cliktoriale metodes.

Geen wonder dat 'n Nu-See- landse regter onlangs die me- ning uitgespreek het dat daar in elke land van die .,Britse Ryl<" aansienlike getalle men- se is wat ,.opreg en dweopsug- tig" glo dat Rusland hul gees- telikc tuistc is.

Ook volgens 'n voormalige Austt·aiiese gesant in Rusland sou die Sowjet-Unie ,,'n agres- sor-moondheid wees wat van die huidige verwarring gebruik sal maak om sy cic imperialis- tiese uitbreidil1g te bevorder ... Hoe !anger 'n land in die moei- likheid verkeer, hoe meer sal Rusland daarvan hou." Daar sou in so 'n land nie aileen 'n ,vyfde kolonne wees nie, maa1·

ook 'n vyfde leer waarmee re- kening gehou sal moet word."

Die wysheid van hierdie Aus-

tralii~r herinner aan mosterd na die maal. Dit is egter 'n ,.wysheid" wat nie aah clie oor- logspropaganda van vVashing- ton en Londen tc clankc is nie, maa.r ten spyte daarvan meer en meer tot die \'erstand van denl<ende mense deurdring. So het hierdie oorlogspropaganda dit tog nie bedoel rue! Hierdie soort beter wereld het nie op sy program geslaan nie.

Die onbesiu·yflike ellendc wat vandag in Sentraal-Europa en in dele van Asii! beers, mag aan blind-dolle haters en w•·e- l,ers soetc lec<lvennaak ver- skaf. Bevorderlik vir die demo- krasie wat die Amerikaans- Britse Stempel dra, is dit seer seker nie. By die ,.ekstremis·

te" wat vandag en more mas- sagcwysc in die wereld gefa- briseer word, sal die pragtigc toelwmsbeelde van die OOl'iogs- propaganda nilu; anders as hoongelag wek nie. Vir derge- lil{e ,.eltstremiste" sal die de- mokrasie wat die Amerikaans- Britse stempel dra, geen bete- l<enis he nie.

V ergadering§

Nie aileen by die .,el,stremis- ticse" oorwonnenes nie, maar ool;: by die ,.demokrati.ese" oor- winnaars, vera! by die Angei- Saksers, is daar 'n onmisken- bare gisting aan die werk. Die nywerheidskrisisse in die wel- varende V.S.A. spreck nie ai- leen 'n ekonomiese of materia- listiese taal nie. Die georga- niseerdc arbeidstakings in Ameril<a - en alleen •n dwaas sal hierclie staltings as 'n Ame- rikaanse monopolie beskou - en die ingryping van die staats- owerheid in die gesldlle tussen werkncmers en werkgewers sprcel;: nie die gewone dollar- taal nie. Ook die nasionalise- ring van belangril'e Britse ny-

word op die volgende plckke deur

/J=UfJ( omdlto Wo IR

^o

ff...@ll.9D$cher

Voorligtingsoffisier van Gebied A, toegespreek:

llEAUl"ORT-WES . . . . .. 10 JUKIE, 7.30 n.m.

ZEEI{OEGAT . . . 11 JUNIE, 10 v.m.

l.\UDDELWATl':R . . . . . . . . . . . . . . . . .. 11 JUNTE, 4 n.m. l'laNS ALBERT . . . . . . . . . . . . . . . 12 JUl'.'lE, 7.30 n.m.

.l\IERWEVILLE . . . . .. . . . .. . . .. ... 13 JUI\"'E, 3 n.m. J\UUBII]LWA'l'ER . . . .. 14: JUNIE, 10 v.m.

LI!.'TJES.BOSOH . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .. 15 JUNIE; 7.30 n.m.

SAJ.'lDBULT . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . l7 JU::--riE, 10 v.m.

RIE'l'BRON . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17 JUl\-rE, 7'.30 n.m.

I KA.RIEGA . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 18 JUNIE, 3 n.m.

Bogcnoemdo openbare vergaderings sal onder toesig van die Ossowabrandwag gehou word.

ALl\IAL WELKOJ.\I.

Vrac sal toegela.'lt word.

I

Bes· onn: H/Y Foo

Ver AFI taal SIG VAI MEl FAI sent toek besi;

dee!:

VIR

Schc

or

Ro~

SieJ

lE

Eic;

I

_ _

. ~ ,• ·-~ ~,_· ·~.~:.,·:e;. , .• ~v, ~:_

- --

^{__ ..:_}

--

^{,. ---- -}- - -

_._____

^{- - - -- - ---~- . ___ -- -- .}

_._ . .

^.

____

^{· _}

---

^.

~l'_ ... _.z. ... ~

~e

·sig

~ hct p1·es.

geng om cn·at. In- u hy \"an 1l< om d1e funksio-

VREDE

He spoor- maar nu- reel·. Aan

·sident IS

•egestaan, an dikta- r, terwyl

1. a! kry

senl pet·

ic moonl- dal hul die wcrk rete g-aan late mag- taatshoof

Ameril<a

>ly slaan NCrheldS- 'n el<ono-

~ die Jig rsngstnte og is.

dlldator

! Ameri- Sisse en

onstabi- lc \·oor

Jc gcbeu- Moskou, l<oJrunu- nnar ook

mctodes.

Xu-See- die me- Jat daar

.. Britsc lie men- .veepsug- tul gees-

)t·malige Rusland n agres-

•at van gebruik perialis-

>rder ...

ie moei- teer sal

Daat·

tlleen •n e. maar mee re-

word."

lie Aus- moslerd

~gtcr 'n die oo,--

·ashing--

• is nic.

n mcer nd \"an ing So

•aganda Hierdie nte op

30 o.m.

LO v.m.

•1 n.m.

!0 n.m.

3 o.m.

lO v.m.

30 n.m.

0 v.m.

!0 n.m.

3 n.m.

l

,I

· l

f

_ - J

r

~

t

DIE O.B., WOEXSDAG, 29 :\1El 1946. BLADSY VYF

ALG El\IE..'Iffi HA..NDELAAR en

PRODUKTE-KOPER

SOOS ONS LIESE.R.S DIT SIEN

^{in waar dit sal} strek tot op- bouing van u volk. en nie waar dit sal help om die \"Olk in nog mcer partye te \'erdeel en krag- teloos te maak nie. :\1oet nic u kragtc wegstcck of terughou terwillc van persoonlike plesier en \'et·maak nie, maar werp u in die stt·yd, en vervul sodocnde u heiligc roeping. - (Verl<ort.)

SCHOEMANELLO

DRANK

S. J. KRYNAUW

vir

Kruideniersware teen

W errw«Dll~cril~ &ffJrftJkcalrmelr§

^Vlr Kwalltelt en Tevreden- held die Giledkoopsto

KOOP

^2!!

_.,

^{3§ ~}

die billikste pryse.

Bestellings word opgcneem en onmiddellik by u huis afgelewer.

Hjv. Garcia- en Nuwestraat.

Fooo 68 Bus 54

BEAUFORT-WES.

"ennoc izk ap Aange b ied

AFRIKANER met £3000 l<api-

taal vir FLORERENDE BE-

SIGHEID in sy SESDE J AAR V.4-N BESTAAN. omhclscnde MEUBELWD1KEL. MEUBEL- FABRIEK en SAAGMEULE, in sentraal-gelee dorp met groat toekoms. Vennoot moet goeie besigheidsin bcsit en aktief kan deelneem. TE VEEL WERK VIR EEN PERSOON.

Doen aansoek by:

A. l\IAREE,

Scholtzstraat 54, Lichtenburg.

DIE 1\iAN 1\IET

O~DER~ElHINGSGEES plant

Rose - Vru gtehome Sier- e n Skadu weehomc

- o -

ONS BIED DIE BESTE KWALITEIT BOME AAN

-o-

Bestellings stiptelik uitgevoer.

- o -

Lyste en advies gratis.

- o -

ROCKEY KWEKERYE

lUABAALSTAD oor Koster.

MARKAGENTSKAP VROEE IWORF.-JWARK

KAAPSTAD

0

Bctaling gesldcd onmiddcllil;:

weekliks, maandelil<s of soos vcrlung-

0

&ate beersonde prys.,

0

MINNAAR EN VAN SCHOOR

Eienaar: Gt:iSTA \' RETIEF

~

:\lev. J. Theron, Petrusburg.

skryf as volg na aanleiding \"an die gerocp om verhoor van so- gcnaamdc . ,oorlogsmisdadi- gen;:

Lnat my 'n paar van my cic ondcrvindings vertel: Dit was omtrcnt vyf jaar gelede dat 'n Engelsman na my man in sy wcrk gcgaan het met die voot·- stcl om op sy medewerkers te spiocnecr en sodoende 'n gocie salads te verdien, wat, soos cll<e regskape persoon kan be- gryp. hy natuurlik van die hand gcwys hct. Die versekcring wat hy toe gekry het was, dat hocwcl hy die Engclsman se pcrsoonlike respek afdwing. hy log sal boet daar\·oor.

Hier was toe 'n guide geleent- hcid in die hande van een van ons vyande om hom op ons te wrcel< oor persoonlil<e kwes- sics! My man is toe op die anos-personeel geplaas en my l<indet·s en ek is oorgelaat aan die \"en·oJging van ons vyand wat geen gras onder sy voete laat groei het nie, maar dag en nag besig was om ons die angs en verskril<l<ing op die l:y"f te ja sclfs toe ek 'n crnstige operasie mocs ondergaan. Etli- l<e wel;:e later daag hy daar op met 'n milit€rc speurder om ons te ondervra. My man was toe tuis maar baie siek en in bed. Sy gedurige afwesigheid was natuurliJ< die oorsaak dat hy nic die vrae kon beantwoord nie en moes ek dit doen. Hy het toe bcwecr dat hy dan ,ge- heime·· \·an die Ossewabrand- wag probec1· uitsnuffel het.

Twee weke na hierdie voorval is my seunljie gebore en die lyding wat hy sowel as ek moes verduur, was onbeskryflik. 'n Lyding wat vir maande aange- hou het en waarvan die ver- skillende geneeshere wat ons behandel het, kan getuig. Ek ly vandag nog daaronder. Was dit nic vir die invloed wat die Kommandant-generaal, dr. J. F.

J. van Rcnsburg, en die ander leien; sc loesprake op my ge- had hel nie. weet ek nie wat ons allcs sou aanvang nie. Maat·

deur hullc toespralte geinspi- rccr. l<On el< my man, wat nooit so • n vet·gadering bygewoon hcl nic, aanmoedig om die beste van sy dicnste te lewer aan •n Administrasie wat maltlil< die bcstc pt·csteer het in saver dit die rcgering se oorlogspoging betrcf. Hoe getrou hy sy piig-

~ ~

~~ ~ ~ ---

LA.~'l' VIE L\"('Et...\t-l(()J,Lt:OJ,; - DIE llt"ISl'NlVEJl..<;ITEIT DY

t ~1'1\t:.llt:::O.UIIEID- t: \"OOitllt:HJ;J \"IR Dlt: STill)) DECR )UD-

JJt:L V t\;\" S\' .\H)Ut-:11:-IS'CJ-: E;\" EEN\"OliDIG,Tt; Tt"lSSTCDIE- )\LH:-.U:;:,<t:. Rt:l(\\.\.\~1 ll IIETJ;;R IX t7 \\.1-:Jlll Ut:l'R STCDIE~

J\:nip hh•rdlil a~.h·t•r1('n~l(' ult t'n llOK t!lt tlatJ<'IIh .•

="AA:Il A ORES

Kwaliilkasi..,; (Standcrd Ceslnng) ...•....•. . , • • . . • , •.. , ......... .

Kursus waarin u belun~:•tc! • • • • • • . • • • • •••••

(Stand~res "1."1, \"1!. VIII. X, :--:.s.s .. :\[&triek. Wrt8eksnmens, Santoel>·

tteK Hocl<hou. Sckretarlskursus~e. JO<!rnnll,llck. Ken u :11otorka.r.

· Lnnllbou. l!~ntoet~le. Tnnlbond. cn:io)

L)"ceum 1\ollege, Posbus 5482, ./olwnnesburg

te nagekom hct, kan sy hoofde van getuig.

Ek hoop stcllig dat alma!

hicrdie feit in gcdagle sal hou as hulle ondersocl< gaan instel.

Ons as vroue en mocders van die vollc bied vit· adv. Strydom en sy mede-parlygcnote die hand van vricndskap ann. Mag die Almagtigc Vader gee dat hulle s6 vcrhewc bo die klein- like dinge voel wat at soveel twis en tweedrag gc!:>aai het, dat hulle dit sal aannecm.

Enkeling se Taak

Mnr. Ger·hard van Rooy, Pot- chefstroom. sluyf:

Die Afril<aner·volk \'erkeer

\"andag in seker een van die diepste mocrasse waarin 'n \"Olk kan ,·ersink. Ons is in die eerste pick verdeel deur die politiel<c partystelscl. wat die volk ten ene male verbied en verhincler· om as 'n eenheid op te tree, en aldus sy heil uit le werk. Verdcr is daar dan nog die naturcllevraagstuk wal on- der die toenemendc mag van die l<ommunisme in S.A. 'n al hoe gl'Otcr omvang aanneem.

en nog hondcrde ander preble- me wal die land bcnadeel.

Om teen hierdic problemc gc- dug wcerstand te l<an bied is 'n gesamcntlike optr·cde van die volk noodsaaldil<, en daar- voor is weerecns die regte Iei- ding en gesag voor nodig. Maar wat ek graag wil benadruk, is die taak van die cnl<cling in hierdie stryd.

Sou ell<een van ons insien dat hy, as dee! van die \"Oil<. ook sy pligtc hct tecnoor sy volk, en gevolglil< dus ool< pligte hct teenoor God wat daardie volk gesl<ep het. Wat sal gebcur as die stene van 'n huis begin uit- mekaar val? S('Jfs ecn steen se \"erwydering kan al g~·oot

sl<ade berokken. So IS dit ook met •n vo!lc As u u kragte gaan onttrek uit dtc volkslcwe, sal die voll;: nooctwcndig daar- ondcr ly. Onttrel<lting uit die volkslewe bctcl<cn die verslap- ping van die voll<spoging om te

\'Oidoen aan die laal< wat God hom opgcle het, en as ons Sy vvil nie uitvoer nic, sondig ons, en dan sal die voll< noodwendig moet ly.

Met die oog h1crop. geagte mede-Afriltnner·. gooi u kragte

Behuising

P I at t e I an de r, Robertson, sl<ryf:

?l·fy simpatie gaan uit na mu- nisipalitcite wat verplig word om ltafferlokasies te bou.

Soos mnr. A. L. de Jong te- reg aangemerk het (op Robert- son) is sub-ekonomiese behui- sing vir blankes en kleurlinge permissicf. Die bou van be- huising vir naturelle verplig- tend.

Dil kom hierop neer: 'n Ny- weraar, wat altoos vir sy arbei- ders in die mindere werkafde- ling 'n karige loon betaal het en nooit daaraan gedink het om self behuising te verskaf nie, kan nou sy invloed laat geld by stadst·aadslede om Wet No. 25 van 1945 te laat toepas.

Dan betaal die groot deel van die publiek wat niks met sy fabriek te doen het nie, vir die behuising van sy werltsmense.

Let op die verskeidenheid van loonvasstellings in die verskil- lende nywerhede, dan sal dit duidelik word waarom munisi- paiiteite versoek word om vir behuisingskemas sorg te dra, vera! in die samelewings waar daar alreeds nywerhede be- staan.

Ek stem saam met Robertson dat die sosiaal-ekonorniese be- leid gewysig moet word sodat die bedrywc met hoer lone ool<

in dorpc tot stand kan kom.

Dit is die demokrasie wat met slim en uitoorleplanne voor die dag kan kom.

GEEN BOuPERMlTTE.

Uitrciking van nuwe pennittc vir die bou van huise is feitlil<

gestaal<. Private burgers wat

!mise wil bou, sal in die !<omen- de agt maande geen pcrmittc l<an bckom nie. Kleinboucrs staan voor die moontlikheid dat hulle van hul werklui sal moet ontslaan, omdat daar \ir hulle geen gereelde werk is nie.

.. ~ ;1

omEK TEEN ~i;

_{.. w}

:-a

GROOT-

~_g ~~

...~ • bD

HANDELS·

^~ .. "l

g ::, ..

PRYSE

_{~~ ~}

..

^..~

IVYNE:

Fonkelwyu

...

1!- Leweoswyn . . . . . . . . 3/9 Vermoutb .. .. .. .. .. 3/- Bacekrant - Coclttatt . . 4/-

!WET WYNE:

Llkcurwyt~ en Ou Port . . 2/0 11/- 0u Wit Port en So.utcroo 2/6 Port, Rool Soct Muskndcl,

Wit Soet Muskadol . . . . 1/8

m

Jerlplgo, Root co Wtt . . 1/0 Wocestcr Hock co Pootnk 1/7

!!.IERRIES:

Amontellndo (DroO), Klmberle7 Klub (Drol!) Ou Brulo (Boe- Urlg), Ou Oloroao (Soct) 2/9 Goue (Soet) . . . . . . . . 2/6 1Q/- Spe3lnlo (Soolerl&) • . . . 1/6 1J'IJ SJerrte <Soctrlcl . . . . 1/0 ~ DBOil! WYN£:

Burgundy .. .. . . .. •• _1/9 Claret en Wit Droll • . • . _1/6 BHANDEWYNE:

BUJ>er de Luxo .. 8/fl De Luxe . . . . .. _7/8 3~- Ekstra SpealnaJ . . . . . . _7/-