• Tidak ada hasil yang ditemukan

YESUS PUNG UTUSANG-UTUSANG PUNG CARITA 13

Dalam dokumen YESUS PUNG UTUSANG-UTUSANG PUNG CARITA (Halaman 70-80)

13:47 Yes. 49:6

Kamong nanti herang, tagal di kamong pung jamang, Beta nanti hukum orang yang seng dengar Beta. Beta hukum dong barat paskali.

Mar kamong nanti seng parcaya akang.

Biar orang laeng bilang akang par kamong jua, kamong tarus seng mau parcaya.’ ”

42Bagitu Paulus abis bicara, dia deng Barnabas mau kaluar dari tampa sombayang. Tarus, orang-orang yang ada di dalang tampa sombayang tu minta dong dua bale lai kombali di hari barenti karja minggu muka biar dong bisa sambung dong pung bicara tu. 43Waktu orang-orang kaluar dari tampa sombayang, banya orang lai dari dong yang pi iko Paulus deng Barnabas. Dong tu, orang-orang Yahudi deng orang-orang yang bukang Yahudi yang sombayang par Allah. Tarus, Paulus deng Barnabas bicara par dong. Dong bilang kata, ”Parcaya Allah tarus tagal Antua su bantu kamong deng kasi berkat basar par kamong sampe kamong bisa salamat.”

44Akang pung minggu muka, pas di hari barenti karja, amper samua orang yang ada dalang kota tu datang par dengar Tuhan pung ajarang.

45Waktu orang Yahudi lia orang paleng banya tu datang par dengar Paulus, dong makang hati paskali. Jadi waktu Paulus ada bicara, dong malawang par mau kasi jatu dia di muka orang-orang tu. Dong bilang kalo apa yang dia bilang tu seng batul.

46Mar Paulus deng Barnabas ni seng taku sadiki lai. Dong dua bale bilang kata, ”Allah su suru katong musti bilang Antua pung ajarang ni kamuka par kamong orang-orang Yahudi. Mar kamong seng mau parcaya akang. Jadi, kamong sandiri su kasi unju kalo kamong tu seng pantas par bisa hidop tarus-tarus deng Antua. Jadi, katong mau bale balakang dari kamong la pi kasi tau Antua pung Kabar Bae tu par orang-orang yang bukang Yahudi. 47Barang, Tuhan su parenta katong. Antua bilang kata,

’Beta su pili ale par jadi tarang par orang-orang yang bukang Yahudi biar samua orang di dunya bisa tau soal bagemana

Beta kasi salamat dong.’ ”

48Waktu orang-orang yang bukang Yahudi dengar Paulus bilang bagitu, dong sanang paskali. Tarus, dong puji-puji Tuhan tagal Antua pung

13:51 Mat. 10:14

ajarang tu. Orang-orang yang Tuhan su pili par nanti hidop tarus-tarus deng Antua jadi parcaya lai.

49Tarus, Tuhan pung ajarang tu orang carita akang di sagala tampa di daera itu. 50Mar orang-orang Yahudi tusu-tusu mulu par dong pung orang-orang basar deng parampuang-parampuang saparu. Parampuang-parampuang tu, orang-orang kaya. Dong bukang orang Yahudi mar dong sombayang par Allah. Orang-orang Yahudi tusu-tusu mulu sampe dong biking orang-orang siksa Paulus deng Barnabas la user dong dua dari situ. 51Jadi, dong dua kabas abu dari dong dua pung dalang kaki, la akang jadi tanda par orang-orang di situ kalo Tuhan su seng tarima dong lai. Tarus, dong dua pi ka kota Ikonium.

52Orang-orang yang iko Yesus yang ada di kota Antiokia pung hati paleng sanang. Tuhan pung Roh kasi kuasa par dong.

YESUS PUNG UTUSANG-UTUSANG PUNG CARITA 13

Paulus d ong pung j alang d ari kota Pafos sampe ka kota Derb e

Pafos Seleukia Tarsus Derb e Ikonium Antiokia Perga ( d i Pisid ia) Salamis Listra PISIDIA LIKIA SIPRUS SIRIA PAMFILIA LAO TENGA GALATIA KILIKIA 0 1 0 0 Kilometer U YUDEA Paulus dong pung jalang dari kota Pafos sampe ka kota Derbe

Paulus deng Barnabas kasi balajar orang-orang di Ikonium 14:1-7

14

1Waktu Paulus deng Barnabas sampe di kota Ikonium, dong dua maso ka orang Yahudi pung tampa sombayang macang yang dong dua jaga biking kalo su sampe di tampa yang baru. Di tampa itu, Tuhan Yesus kasi kuasa par dong dua par kasi balajar orang-orang soal Yesus sampe orang-orang Yahudi deng orang-orang yang bukang Yahudi banya lai jadi parcaya Antua. 2Mar orang-orang Yahudi saparu yang seng mau parcaya Yesus tusu-tusu mulu par orang-orang yang bukang Yahudi. Orang-orang tu kasi racong dong pung pikirang sampe dong tu mara par basudara-basudara yang iko Yesus. 3Jadi, Paulus deng Barnabas tinggal lama lai di tampa tu. Dong dua jua barani paskali par kasi balajar orang-orang soal Tuhan Yesus. Tuhan jua kasi unju par orang banya kalo apa yang dong dua su bilang soal Antua pung berkat basar tu, akang batul. Antua kasi kuasa par dong dua sampe dong dua bisa biking tanda-tanda herang lai. 4La orang-orang yang tinggal di Ikonium tu tabage jadi dua. Saparu iko orang-orang Yahudi la saparu lai iko dong dua. 5Orang-orang yang bukang Yahudi, orang-orang Yahudi, deng dong pung pamimping-pamimping mulai baku skongkol par bunu dong dua. Dong mau lempar dong dua deng batu. 6Mar dong dua dapa tau akang, jadi dong dua paparipi kaluar dari Ikonium la pi ka kota Listra, kota Derbe deng kampong-kampong laeng di daera Likaonia dekat dua kota tu. 7Di daera itu tu, dong dua tarus kasi balajar orang-orang soal Kabar Bae.

Paulus deng Barnabas kasi balajar orang-orang di Listra 14:8-20

8Di kota Listra ada laki-laki satu. Dia pung kaki su lumpu dari dia masi mera-mera. Jadi, dia seng bisa bajalang sampe oras tadi ni. 9Laki-laki tu ada dudu dengar Paulus kasi balajar orang-orang soal Yesus. Paulus lia dia la tau kalo dia tu parcaya kalo Yesus bisa biking dia bae. 10La Paulus bilang karas-karas kata, ”Sudara e! Badiri suda!”

Tarus, dia badiri capat-capat la bajalang. 11Waktu orang banya lia apa yang Paulus su biking tu, dong bataria deng bahasa Likaonia kata, ”Dewa-dewa su ada di dunya ni. Dong su jadi manusia.”

12Tarus, dong lia Barnabas macang deng bos jadi dong panggel dia par Seus. Seus tu, dewa-dewa pung bos. La Paulus dong panggel dia par

Hermes. Barang Paulus ni, tukang bicara banya. Hermes tu, dewa-dewa laeng pung juru bicara. 13Jadi, dewa Seus pung imam yang jaga sombayang par Seus di dong pung tampa sombayang yang ada di luar kota tu, datang lai bawa sapi laki-laki saparu deng krans-krans bunga ka kota pung pintu maso. Dia pi deng orang banya mau bunu sapi tu la dong taru hormat par Paulus deng Barnabas.

14Waktu Barnabas deng Paulus dengar apa yang orang banya tu ada mau biking par dong dua, oras itu jua, dong dua rabe dong dua pung pakiang di muka orang banya tu la lari ka tenga-tenga dong. Dong dua bataria kata, 15”Sio basudara e! Mangapa kong kamong biking katong macang bagini. Katong ni manusia macang deng kamong lai. Katong datang kamari par kasi tau Tuhan pung Kabar Bae par kamong samua biar kamong kasi tinggal kamong pung dewa-dewa tu la iko Allah yang batul-batul ada. Barang, Allah sandiri yang su biking dunya deng akang pung isi samua. Kamong pung dewa-dewa tu seng bisa bantu kamong.

16Dari dolo-dolo lai, Tuhan su kasi biar samua negri pung orang-orang YESUS PUNG UTUSANG-UTUSANG PUNG CARITA 14

Dewa Seus pung imam datang bawa sapi deng krans-krans bunga par Paulus deng Barnabas

hidop iko dong pung mau sandiri. 17Mar biar bagitu, Antua sandiri su kasi unju kalo Antua pung hati tu bae tarus par katong. Antua pung tanda hati bae tu katong dapa lia dari ujang yang Antua kasi turung deng tatanamang yang katong tanang, akang kasi kaluar hasil par katong ambe pas akang pung musing. Antua jua kasi makanang yang banya par katong pung hidop hari-hari. Antua jua biking katong pung hati sanang.”

18Biar Paulus deng Barnabas su larang orang-orang tu jang bunu sapi tu par dong dua, orang-orang tu tinggal kong mau biking sa. Dong dua susa par larang orang-orang tu tagal dong seng mau dengar.

19Waktu itu, orang Yahudi saparu datang lai ka kota tu. Dong tu datang dari kota Antiokia deng kota Ikonium. Dong tusu-tusu mulu par orang banya yang ada di kota tu sampe orang banya tu parcaya dong. Tarus, dong lempar Paulus deng batu la hela dia kaluar dari akang kota tu. Barang, dong pikir sa kalo Paulus ni su mati. 20Mar orang-orang yang iko Yesus badiri ron Paulus. Tarus, Paulus bangong la bajalang maso ka dalang kota tu kombali. Akang pung eso hari, Paulus pi deng Barnabas ka kota Derbe.

Paulus deng Barnabas bale kombali ka Antiokia di Siria 14:21-28

21Di kota Derbe, Paulus deng Barnabas kasi balajar orang-orang soal Tuhan pung Kabar Bae sampe orang banya jadi iko Yesus. Abis itu, dong dua bale ka kota Listra, kota Ikonium, deng kota Antiokia. 22Di kota-kota itu, dong dua kasi kuat orang-orang yang iko Yesus pung hati deng kasi samangat dong biar dong tarus parcaya Tuhan Yesus. Dong dua bilang kata, ”Basudara-basudara e! Katong musti sangsara banya dolo baru katong bisa iko waktu Allah pegang parenta.”

23Paulus deng Barnabas angka orang-orang par jadi majalis di tiap-tiap jamaat. Abis itu, dong sombayang deng puasa biar Tuhan yang dong parcaya tu jaga majalis-majalis tu.

24Abis itu, dong dua bajalang tarus langgar daera Pisidia la sampe di daera Pamfilia. 25Waktu sampe di Pamfilia, dong dua pi ka kota satu. Kota tu pung nama Perga. Di kota tu, dong dua kasi tau orang-orang soal Allah pung ajarang. Abis dari kota tu, dong dua pi ka kota Atalia.

26Dari kota itu, dong dua balayar kombali ka kota Antiokia di propinsi Siria. Dolo orang yang parcaya Yesus di kota tu, sombayang minta Allah kasi berkat basar par dong dua la dong dua pi karja par Antua. Dong

15:1 Im. 12:3

dua bale kombali waktu Antua pung karja tu su kalar. 27Bagitu sampe di kota tu, dong dua kumpul samua orang yang parcaya Yesus. Tarus, dong dua carita par orang-orang soal apa yang Allah su biking dalang dong dua pung karja. Akang macang deng Allah buka jalang par orang-orang yang bukang Yahudi sampe dong jadi parcaya Yesus. 28Di kota tu, dong

dua tinggal lama lai deng orang-orang yang iko Yesus.

Yesus pung utusang-utasang deng majalis-majalis bakumpul di Yerusalem

15:1-21

15

1Satu kali bagini, saparu orang dari propinsi Yudea pi ka kota Antiokia. Dong pi ka kota Antiokia par kasi balajar dong pung basudara-basudara yang iko Yesus. Dong bilang kata, ”Kalo kamong seng mau sunat macang deng Musa pung Torat su bilang tu, Allah nanti seng kasi salamat kamong.”

2Waktu dengar orang-orang bilang bagitu, Paulus deng Barnabas seng tarima. Tarus, dong dua baku malawang mati deng orang-orang yang bilang macang bagitu. Jadi, orang-orang yang ada di tampa tu suru Paulus, Barnabas, deng saparu orang lai yang parcaya Yesus pi par Yesus pung utusang-utusang deng majalis-majalis jamaat di kota Yerusalem par bicara soal sunat.

3Orang-orang yang parcaya Yesus di Antiokia tu antar Paulus dong sampe ka luar kota. Tarus, Paulus dong bajalang langgar daera Fenisia deng daera Samaria. Di daera-daera itu jua, dong carita soal orang-orang yang bukang Yahudi bisa jadi parcaya Tuhan Yesus. Waktu dengar Paulus dong bilang bagitu, basudara-basudara yang iko Yesus tu pung hati sanang paskali. 4Bagitu Paulus dong sampe di Yerusalem, orang-orang yang parcaya Yesus di kota itu tarima dong deng bae-bae. Yesus pung utusang-utusang deng majalis-majalis jua tarima Paulus dong

deng bae-bae. Tarus, Paulus dong carita par orang-orang tu soal samua parkara yang Allah su biking dalang dong pung karja. 5Mar saparu orang dari kumpulang Farisi yang su parcaya Yesus badiri la bilang kata, ”Orang-orang yang bukang Yahudi musti sunat deng musti iko Tuhan

pung kitab Torat yang Musa su tulis tu bilang.”

6Jadi, Yesus pung utusang-utusang deng majalis-majalis bakumpul par bicara soal itu. 7Dong baku tukar pikirang lama paskali. Abis itu, Petrus YESUS PUNG UTUSANG-UTUSANG PUNG CARITA 14 , 15

15:7 Kis. 10:1-43 15:8 Kis. 2:4, 10:44 15:16-18 Am. 9:11-12

badiri la bilang kata, ”Hoe basudara e! Dong su tau to? Dari dolo tu, Allah su pili beta ni dari katong samua par kasi tau Antua pung Kabar Bae deng beta pung mulu sandiri. Antua pili beta par pi kasi tau akang par orang-orang yang bukang Yahudi sampe dong jadi parcaya Antua.

8Allah su tau orang-orang pung dalang hati. Antua jua su kasi unju kalo Antua tarima orang-orang yang bukang Yahudi. Barang, Antua su kasi Antua pung Roh par dong macang deng yang Antua su kasi akang par katong orang Yahudi lai. 9Antua jua seng pili-pili antara katong deng dong. Antua kasi ampong dong pung dosa-dosa tagal dong parcaya Antua macang deng katong lai. 10Jadi sakarang, mangapa kong kamong mau coba-coba Allah la lia kalo Antua mara ka seng? Kamong coba-coba Antua deng cara kamong bilang par orang-orang yang bukang Yahudi yang iko Yesus tu kalo dong musti iko Musa pung samua atorang yang barat paskali tu par dong. Mar katong pung tete nene moyang deng katong sandiri jua seng bisa iko akang atorang to? 11Jadi, akang pung batul tu katong jang paksa dong par iko Musa pung samua atorang tu. Katong su parcaya kalo Tuhan Yesus su kasi Antua pung berkat basar par katong orang Yahudi sampe Antua kasi salamat katong. Bagitu lai deng orang-orang yang bukang Yahudi.”

12Samua orang yang ada di tampa tu jadi tado mati la dengar Paulus deng Barnabas bicara sa. Dong dua bicara soal kuasa yang Allah kasi par dong sampe dong bisa biking sagala macang tanda-tanda herang par orang-orang yang bukang Yahudi. 13Waktu Paulus deng Barnabas abis bicara, Yakobis bilang kata, ”Basudara samua e! Pasang talinga la dengar beta bae-bae ni. 14Bu Simong Petrus ada baru bilang par katong, bagemana Allah partama kali kasi unju Antua pung hati bae par orang-orang yang bukang Yahudi. Tarus, Antua pili dari dong tu sapa-sapa yang nanti jadi Antua pung orang-orang. 15Allah pung juru-juru bicara su tulis macang bagitu soal orang-orang yang bukang Yahudi. Dong tu tulis kalo Allah bilang kata,

16’Daud deng dia pung anana cucu su seng jadi raja lai, mar Beta nanti bale kombali

la angka Daud pung ana cucu satu par jadi raja kombali. Akang macang deng ruma satu yang su rata deng tana

la orang bale kasi badiri akang.

15:20 Kel. 34:15-17; Im. 17:10-16, 18:6-23

Samua orang yang bukang Yahudi yang Beta su pili par jadi Beta pung orang-orang datang lai par cari Beta.

Beta, Tuhan, su bilang samua ni, jadi Beta nanti biking akang.

18Beta su tau akang dari dolo lai.’ ”

19Yakobis bale bilang, ”Tagal itu, beta pikir katong jang biking susa orang-orang yang bukang Yahudi yang ada mau parcaya Allah deng suru dong iko katong orang Yahudi pung samua atorang agama yang barat tu.

20Mar labe bae kalo katong biking surat sapotong la kiring akang par dong. Katong cuma bilang dong jang makang makanang yang orang su kasi akang par patong-patong. Jang makang binatang yang orang caka akang sampe mati. Jang minong binatang pung dara deng jang maeng serong. 21Dari dolo-dolo lai orang su carita Tuhan pung kitab Torat yang Musa su tulis. La sampe sakarang katong masi dengar akang tarus di orang Yahudi pung tampa-tampa sombayang pas di hari barenti karja.”

Yesus pung utusang-utusang deng majalis-majalis kiring surat par orang-orang yang bukang Yahudi

15:22-35

22Yesus pung utusang-utusang, majalis-majalis jamaat, deng samua orang yang parcaya Yesus akor par pili satu dua orang dari dong par pi deng Paulus deng Barnabas ka kota Antiokia. Jadi, dong pili Yudas deng Silas. Yudas tu, orang jaga panggel dia Barsabas. Dong dua ini ni, orang basar dari samua basudara yang iko Yesus. 23Dong dua pi bawa surat satu. Surat tu, akang babunyi bagini, ”Par samua basudara-basudara yang bukang Yahudi yang iko Tuhan Yesus yang tinggal di Antiokia, di propinsi Siria, deng propinsi Kilikia. Hormat dari katong, dong pung basudara-basudara yang iko Yesus. Katong ni Yesus pung utusang-utusang deng majalis-majalis. 24Katong su dengar kalo saparu orang dari katong ada yang datang par kamong la kasi balajar kamong iko orang-orang tu pung suka sampe biking kamong pung hati susa deng balisa, padahal katong seng suru dong. 25Jadi, katong su bicara la su akor lai par pili satu dua orang la kiring dong pi deng Paulus deng Barnabas yang katong paleng sayang tu. 26Dong dua su taru dong dua pung hidop par pi kasi tau orang-orang soal Tuhan Yesus Kristus yang katong parcaya. Dong dua seng taku mati. 27Jadi, katong ada suru Yudas deng Silas biar dong dua YESUS PUNG UTUSANG-UTUSANG PUNG CARITA 15

15:38 Kis. 13:13

bisa kasi tau par dong surat ni pung isi deng dong dua pung mulu sandiri.

28Tuhan pung Roh deng katong su setuju biar jang paksa dong par iko Musa pung samua atorang agama yang biking barat dong tu. Dong cuma musti iko ampa atorang ni sa. 29Dong jang makang makanang yang orang su kasi akang par patong-patong. Jang makang binatang yang orang caka akang sampe mati. Jang minong binatang pung dara deng jang maeng serong. Kalo dong seng biking barang-barang ini dong pung hidop tu su batul.

Itu sa dari katong. Hormat par dong samua. Syalom.”

30Orang-orang yang parcaya Yesus di kota Yerusalem suru dong ampa pi ka Antiokia. Dong ampa sampe la panggel samua orang yang parcaya Yesus bakumpul. Tarus, dong ampa kasi surat tu. 31Waktu orang-orang yang parcaya Yesus abis baca surat tu, dong pung hati paleng sanang. Barang, akang pung isi biking sanang dong pung hati. 32Yudas deng Silas ni, Allah pung juru bicara lai. Dong dua su kasi tau banya par samua basudara yang iko Yesus. Apa yang dong bilang tu biking kuat basudara-basudara yang iko Yesus di Antiokia tu pung hati, biar dong tarus parcaya Yesus. 33Bagitu dong dua su sadiki lama tinggal di Antiokia, basudara-basudara yang iko Yesus di kota itu deng hati yang tanang suru dong dua bale kombali ka orang-orang yang suru dong. 34[Mar Silas mau tinggal tarus sa di kota tu.]

35Paulus deng Barnabas jua tinggal lama lai di Antiokia. Dong dua deng orang banya lai kasi balajar deng kasi tau orang soal Tuhan pung ajarang.

Paulus deng Barnabas baku malawang 15:36-41

36Satu kali bagini, Paulus bilang par Barnabas kata, ”Sudara e! Labe bae katong dua bale lia katong pung basudara-basudara yang iko Yesus di samua kota yang katong su parna kasi tau Tuhan pung ajarang. Katong bale lia dong biar katong bisa tau dong sakarang su bagemana.”

Dalam dokumen YESUS PUNG UTUSANG-UTUSANG PUNG CARITA (Halaman 70-80)