ةرﺎﻤﺷ 3 ص ص ـ : 49 - 37 37
ﺖﻓﺎﻳرد ﺦﻳرﺎﺗ :
29 / 02 / 89 89
ﺐﻳﻮﺼﺗ ﺦﻳرﺎﺗ :
17 / 03 89 / 89
اا ﺛﺛ ﺶﻧاد يﺮﮕﺷﺎﺧﺮﭘ ﺶﻫﺎﻛ ﺮﺑ ﻲﻧﺎﻤﺴﺟ تﺎﻨﻳﺮﻤﺗ ﻲﺸﺨﺑﺮ ﺶﻧاد يﺮﮕﺷﺎﺧﺮﭘ ﺶﻫﺎﻛ ﺮﺑ ﻲﻧﺎﻤﺴﺟ تﺎﻨﻳﺮﻤﺗ ﻲﺸﺨﺑﺮ مﺎﮔ ﻪﺘﺴﻫآ نازﻮﻣآ
مﺎﮔ ﻪﺘﺴﻫآ نازﻮﻣآ
1 1
زوﺮﻓا ﻲﻠﻌﻣﻼﻏ زوﺮﻓا ﻲﻠﻌﻣﻼﻏ --
ﻲﻳاﺮﻣا شرﻮﻛ ﻲﻳاﺮﻣا شرﻮﻛ
2
-2
هداز ﻲﻘﺗ نﺎﺴﺣا ﺪﻤﺤﻣ-
هداز ﻲﻘﺗ نﺎﺴﺣا ﺪﻤﺤﻣ --
اﻮﺟﺪﻤﺤﻣ اﻮﺟﺪﻤﺤﻣ ﻪﻧزرو ﻲﻧادﺰﻳ د ﻪﻧزرو ﻲﻧادﺰﻳ د
ﺪﺷرا سﺎﻨﺷرﺎﻛ ،ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد دﺎﺘﺳا ﺪﺷرا سﺎﻨﺷرﺎﻛ ،ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد دﺎﺘﺳا ﺪﺷرا سﺎﻨﺷرﺎﻛ ،ﺰﻛﺮﻣ ناﺮﻬﺗ رﻮﻧ مﺎﻴﭘ هﺎﮕﺸﻧاد رﺎﻳدﺎﺘﺳا ،ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد ﻲﺳﺎﻨﺷ ناور
ﺪﺷرا سﺎﻨﺷرﺎﻛ ،ﺰﻛﺮﻣ ناﺮﻬﺗ رﻮﻧ مﺎﻴﭘ هﺎﮕﺸﻧاد رﺎﻳدﺎﺘﺳا ،ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد ﻲﺳﺎﻨﺷ ناور ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد ﻲﺳﺎﻨﺷ ناور ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد ﻲﺳﺎﻨﺷ ناور
هﺪﻴﻜﭼ ﺪﺷ مﺎﺠﻧا مﺎﮔ ﻪﺘﺴﻫآ نازﻮﻣآ ﺶﻧاد يﺮﮕﺷﺎﺧﺮﭘ ﺮﺑ ﻲﺷزرو تﺎﻨﻳﺮﻤﺗ ﺮﻴﺛﺎﺗ ﻦﻴﻴﻌﺗ فﺪﻫ ﺎﺑ ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ .
ﻣ ﻦﻳا ﻪﺑ ﻦﻴﺑ زا رﻮﻈﻨ
مﺎﮔ ﻪﺘﺴﻫآ نازﻮﻣآ ﺶﻧاد 20
ﺶﻳﺎﻣزآ هوﺮﮔ ود ﻪﺑ و ،بﺎﺨﺘﻧا هدﺎﺳ ﻲﻓدﺎﺼﺗ شور ﺎﺑ ﺮﻔﻧ )
10 ﺮﻔﻧ ( لﺮﺘﻨﻛ و ) 10 ﺮﻔﻧ ( ﺪﻧﺪﺷ ﻢﻴﺴﻘﺗ .
ﺪﺷ اﺮﺟا هوﺮﮔ ود يور ﺮﺑ نﻮﻣزآ ﺶﻴﭘ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﻚﻳاوﺰﻧزور ﻲﻣﺎﻛﺎﻧ نﻮﻣزآ .
تﺎﻨﻳﺮﻤﺗ ﻪﺑ هﺎﻣ ﻚﻳ تﺪﻣ ﻪﺑ ﺶﻳﺎﻣزآ هوﺮﮔ ﺲﭙﺳ
ﺪﻨﺘﺧادﺮﭘ ﻢﻈﻨﻣ ﻲﻧﺎﻤﺴﺟ .
ﭘ ﺪﺷ اﺮﺟا لﺮﺘﻨﻛ و ﺶﻳﺎﻣزآ هوﺮﮔ ود ﺮﻫ يور ﺮﺑ ﺮﮕﻳد رﺎﺑ ﻚﻳاوﺰﻧزور نﻮﻣزآ ،ﻪﻠﺧاﺪﻣ ةرود مﺎﻤﺗا زا ﺲ .
رد
يرادﺎﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ ﺲﻧﺎﻳراوﻮﻛ ﻞﻴﻠﺤﺗ ﺞﻳﺎﺘﻧ نﺎﻳﺎﭘ )
40 / 64 =
،F 001 / 0 P>
( داد نﺎﺸﻧ هوﺮﮔ ود ﻦﻴﺑ .
ﺶﻳاﺰﻓا زا نﺎﺸﻧ ﺎﻫ ﻪﺘﻓﺎﻳ
ﺖﺷاد ﺶﻳﺎﻣزآ هوﺮﮔ داﺮﻓا ياﺮﺑ يﺮﮕﺷﺎﺧﺮﭘ ﺶﻫﺎﻛ و يرﺎﮔزﺎﺳ .
يﺮﮕﺷﺎﺧﺮﭘ ﺶﻫﺎﻛ ﻪﺑ ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ ﻲﻧﺎﻤﺴﺟ ﻢﻈﻨﻣ تﺎﻨﻳﺮﻤﺗ ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ
دﻮﺷ ﺮﺠﻨﻣ مﺎﮔ ﻪﺘﺴﻫآ زﻮﻣآ ﺶﻧاد يرﺎﮔزﺎﺳ ﺶﻳاﺰﻓا و .
هژاو يﺪﻴﻠﻛ يﺎﻫ مﺎﮔ ﻪﺘﺴﻫآ زﻮﻣآ ﺶﻧاد ،يرﺎﮔزﺎﺳ ،يﺮﮕﺷﺎﺧﺮﭘ ،ﻲﻧﺎﻤﺴﺟ تﺎﻨﻳﺮﻤﺗ .
11 - ﺖﺳا ﺮﻳﺬﭘ شزﻮﻣآ ﻲﻨﻫذ ناﻮﺗ ﻢﻛ زﻮﻣآ ﺶﻧاد ،مﺎﮔ ﻪﺘﺴﻫآ زﻮﻣآ ﺶﻧاد زا دﻮﺼﻘﻣ .
22 - لﻮﺌﺴﻣ ةﺪﻨﺴﻳﻮﻧ :
ﻦﻔﻠﺗ : 09194467580 Email :[email protected]
ﻪﻣﺪﻘﻣ يﺮﮕﺷﺎﺧﺮﭘ ناور و هروﺎﺸﻣ ﺰﻛاﺮﻣ ﻪﺑ نﺎﻧاﻮﺟﻮﻧ و نﺎﻛدﻮﻛ عﺎﺟرا ﻢﻬﻣ ﻞﻳﻻد زا 1
ﺖﺳا ﻲﻧﺎﻣرد )
13 ، 19 ، 21 .(
دﺎﺠﻳا ﺪﻨﻧﺎﻣ نﺎﻧاﻮﺟﻮﻧ ياﺮﺑ ﺎﻫرﺎﺘﻓر ﻪﻧﻮﮔ ﻦﻳا يﺎﻫﺪﻣﺎﻴﭘ ،ﺖﺳا هﺪﺷ يﺮﮕﺷﺎﺧﺮﭘ ﻪﺑ ناﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ ﻪﺟﻮﺗ ﺐﺟﻮﻣ ﻪﭽﻧآ
ﺖﺳا يرﺎﻜﻫﺰﺑ و داﻮﻣ فﺮﺼﻣ ،ﻲﻠﻴﺼﺤﺗ ﺖﻓا ،نﻻﺎﺴﻤﻫ يﻮﺳ زا دﺮﻃ ،نارﺎﮔزﻮﻣآ و نﻻﺎﺴﻤﻫ نﺎﻴﻣ ﻲﻔﻨﻣ ﺮﻳﻮﺼﺗ
) 14 ، 15 .(
ﻮﺗ ﺎﺑ مﺎﮔ ﻪﺘﺴﻫآ نﺎﻛدﻮﻛ درﻮﻣ رد ناﻮﺗ ﻲﻣ ،يدﺎﻋ نﺎﻛدﻮﻛ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺎﻬﻧآ ةﮋﻳو يﺎﻫ ﺖﻳدوﺪﺤﻣ ﻪﺑ ﻪﺟ
اد رﺎﻈﺘﻧا شزﺎﺳ و ﻪﻧاﺮﮕﺷﺎﺧﺮﭘ يﺎﻫرﺎﺘﻓر ﻪﻛ ﺖﺷ يﺎﻫ ﺖﻳدوﺪﺤﻣ ﺐﺒﺳ ﻪﺑ ﺎﻬﻧآ ،ﺪﻨﻫد زوﺮﺑ دﻮﺧ زا يﺮﺘﺸﻴﺑ ﺔﺘﻓﺎﻳﺎﻧ
ﺔﻤﻫ ﺪﻣﺎﻴﭘ و ﺪﻧﻮﺷ ﻲﻣ وﺮﺑور يدﺪﻌﺘﻣ يﺎﻫ ﺖﺴﻜﺷ ﺎﺑ ،دﻮﺷ ﻲﻣ ﻲﺷﺎﻧ ﺎﻬﻧآ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ﺖﻳدوﺪﺤﻣ زا ﺐﻠﻏا ﻪﻛ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻋ ﻦﻳا
يﺮﮕﺷﺎﺧﺮﭘ زﺎﻏآﺮﺳ دﻮﺧ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﻣﺎﻛﺎﻧ ،ﺎﻫ ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ مﺪ
ﺖﺳا ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﮔ ﻪﺑ
) 1 .(
رﺎﺘﻓر رﺎﻬﻣ مﺪﻋ
ناﺮﮕﻳد قﻮﻘﺣ ﻪﺑ زوﺎﺠﺗ و هﺰﺑ ،مﺮﺟ و يدﺮﻓ ﻦﻴﺑ تﻼﻜﺸﻣ دﺎﺠﻳا ﺐﺟﻮﻣ ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ ﻪﻜﻨﻳا ﺮﺑ هوﻼﻋ ﻪﻧاﺮﮕﺷﺎﺧﺮﭘ
ﻣ ﻢﺧز ﺪﻨﻧﺎﻣ ﻲﻧاور و ﻲﻤﺴﺟ تﻼﻜﺸﻣ عاﻮﻧا ﻪﺑ و هﺪﺷ يﺰﻳر نورد ﺪﻧاﻮﺗ ﻲﻣ ،دﻮﺷ و ﻲﻧﺮﮕﻴﻣ يﺎﻫدردﺮﺳ ،هﺪﻌ
ﺪﻣﺎﺠﻨﻴﺑ ﻲﮔدﺮﺴﻓا )
5 ، 19 ، 21 .(
ﻞﻜﺸﻣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺖﻧﻮﺸﺧو ﺖﻴﻧﺎﺒﺼﻋ ﻪﻛ ﺖﺳا يﺪﻳﺪﻣ تﺪﻣ ،ﻪﻧاﺮﮕﺷﺎﺧﺮﭘ رﺎﺘﻓر ﺪﻨﻳﺎﺷﻮﺧﺎﻧ تاﺮﻴﺛﺎﺗ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﺐﻠﻏا و ﺪﻧراد ﻞﻜﺸﻣ دﻮﺧ ﻢﺸﺧ رﺎﻬﻣ رد ﻪﻛ ﻲﻧﺎﻧاﻮﺟ ،دراد زﺎﻴﻧ ﻲﻧﻮﻧﺎﻗ و ﻲﻨﻴﻟﺎﺑ ﻲﺳرﺮﺑ ﻪﺑ و دﻮﺷ ﻲﻣ ﻲﻘﻠﺗ
زا ﻦﺸﺧ يﺎﻫرﺎﺘﻓر ﺪﻧا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ يدﺪﻌﺘﻣ ﻲﻧﺎﻣرد يﺎﻫ شور فﺪﻫ ،ﺪﻨﻫد ﻲﻣ زوﺮﺑ دﻮﺧ
. ﻲﭘ رد يرﺎﻴﺴﺑ نﺎﻘﻘﺤﻣ
ﺪﻨﻧآ نﺎﻣرد و ﻢﺸﺧ رﺎﻬﻣ ياﺮﺑ ﻲﻳﺎﻫ شور و تاﺪﻴﻬﻤﺗ )
5 .(
ﻪﺑ ﺔﻠﺧاﺪﻣ و لﺎﺳدﺮﺧ نﺎﻛدﻮﻛ دﺰﻧ ﻞﻜﺸﻣ ﻦﻳا ﺖﺧﺎﻨﺷ
دﺮﻛ ﺪﻫاﻮﺧ يﺮﻴﮕﺸﻴﭘ رﺎﺘﻓر ﻦﻳا ﺔﻣادا زا ،مﺎﮕﻨﻫ )
12 ، 23 .(
ﺎﺑ نﺎﺼﺼﺨﺘﻣ ﻪﻛ ﻲﻳﺎﻫ ﻪﻳﺮﻈﻧ و عﻮﻧ ،ﺪﻨﻨﻛ ﻲﻣ زﺎﻏآ ار ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ناور يﺎﻫ لﻼﺘﺧا نﺎﻣرد ﺎﻬﻧآ سﺎﺳا ﺮﺑ ﻲﻨﻴﻟ
ﺪﻨﻛ ﻲﻣ ﺺﺨﺸﻣ ار نﺎﻣرد ﺔﺠﻴﺘﻧ .
ﻪﺑ ﻪﻛ ﺪﻨﻛ ﻲﻣ ﻲﻘﻠﺗ يﺮﮕﺷﺎﺧﺮﭘ ةﺪﻨﻧﺎﺸﻛ ﻲﻠﺠﺗ ار ﻢﺸﺧ ،ﺮﮔ ﻞﻴﻠﺤﺗ ناور ﻚﻳ
دﻮﺷ ﻲﻣ دﺎﺠﻳا رﺎﻛدﻮﺧ يﺎﻫﺪﻨﻳاﺮﻓ ﺔﻠﻴﺳو .
ﺎﺠﻴﻫ ﺶﻫﺎﻛ و ﻲﻧﺎﺠﻴﻫ ﺔﻴﻠﺨﺗ ﻪﺑ ﻢﺸﺧ زاﺮﺑا ،هﺎﮔﺪﻳد ﻦﻳا سﺎﺳاﺮﺑ ن
دﻮﺷ ﻲﻣ ﺮﺠﻨﻣ .
ﻲﮕﺘﺨﻴﮕﻧاﺮﺑ يﺎﻫﻮﮕﻟا و ﺎﻫرﺎﺘﻓر و ﺎﻫ ﺖﺧﺎﻨﺷ زا يا ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ ار ﻢﺸﺧ ،ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ﺮﮕﻧﺎﻣرد ﻚﻳ
1 - Aggression
ﺪﻧاد ﻲﻣ ﻲﻜﻳژﻮﻟﻮﻳﺰﻴﻓ .
يﺮﻴﮔدﺎﻳ ﻖﻳﺮﻃ زا ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ و دﻮﺷ ﻲﻣ دﺎﺠﻳا يﺮﻴﮔدﺎﻳ ﻖﻳﺮﻃ زا ﻢﺸﺧ ،يرﺎﺘﻓر هﺎﮔﺪﻳد زا
ﺪﺑﺎﻳ ﺮﻴﻴﻐﺗ ) 18 .(
ﺎﺧﺮﭘ نﺎﻣرد ياﺮﺑ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ناور يﺎﻫ نﺎﻣرد ﻪﻠﻤﺟ زا ﻲﮕﻧﻮﮕﭼ ﺔﻨﻴﻣز رد ﻦﻳﺪﻟاو و نﺎﻤﻠﻌﻣ شزﻮﻣآ ،يﺮﮕﺷ
ﺖﺳا نﺎﻛدﻮﻛ ﺎﺑ درﻮﺧﺮﺑ .
ﻪﻛ ﺖﺳا هﺪﺷ دﺎﻬﻨﺸﻴﭘ مﺎﮔ ﻪﺘﺴﻫآ نﺎﻛدﻮﻛ يﺮﮕﺷﺎﺧﺮﭘ نﺎﻣرد ياﺮﺑ ﻲﻔﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ شور
هدﺎﻔﺘﺳا ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ و ﻢﺸﺧ زا يرادزﺎﺑ يﺎﻫ شور و ﻲﻧادﺮﮔدﻮﺧ شزﻮﻣآ ،ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا يﺮﻴﮔدﺎﻳ ناﻮﺗ ﻲﻣ ﺎﻬﻧآ ﺔﻠﻤﺟ زا ﺮﻴﻴﻐﺗ ﺔﻧﺎﮔ ﺞﻨﭘ لﻮﺻا زا دﺮﺑ مﺎﻧ ار رﺎﺘﻓر
) 4 .(
ﺪﻴﻔﻣ تﺪﻣ هﺎﺗﻮﻛ رد نﺎﻣرد عﻮﻧ ﻦﻳا ﻪﻛ ﺪﻫد ﻲﻣ نﺎﺸﻧ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا
دراﺪﻧ ﻲﻧاﺪﻨﭼ ﻲﻳارﺎﻛ تﺪﻣ زارد رد ﻲﻟو ،ﺖﺳا .
ترﺎﻬﻣ شزﻮﻣآ و ﺖﻳﻮﻘﺗ يﺎﻫ هﻮﻴﺷ ﺎﺑ ﺰﻴﻧ ﻲﻧﺎﻣرد رﺎﺘﻓر يﺎﻫ شور
ﺶﻳﺎﻣزآ و لﺮﺘﻨﻛ يﺎﻫ هوﺮﮔ ﻦﻴﺑ ﻲﻟو ،هﺪﺷ ﻊﻗاو ﺪﻴﻔﻣ نﺎﻛدﻮﻛ ﻦﻳا يور ﺮﺑ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا يﺎﻫ هﺪﻫﺎﺸﻣ يدﺎﻳز توﺎﻔﺗ
ﺖﺳا هﺪﺸﻧ )
8 .(
ﻲﻧﺎﻤـﺴﺟ يﺎـﻫ ﺖـﻴﻟﺎﻌﻓ مﺎـﺠﻧا ،يﺮﮕـﺷﺎﺧﺮﭘ ياﺮﺑ حﺮﻄﻣ ﻲﻧﺎﻣرد يﺎﻫ شور ﺮﮕﻳد زا -
ﺖـﺳا ﻲـﺘﻛﺮﺣ .
تﺎـﻘﻴﻘﺤﺗ
ﺪـﻫد ﻲﻣ ﺪﻳﻮﻧ ار داﺮﻓا ﻲﻧاور و ﻲﻧﺎﻤﺴﺟ ﺖﻴﻌﺿو ﺮﺑ ﻢﻈﻨﻣ ﻲﺘﻛﺮﺣ يﺎﻫ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ﻲﺸﺨﺑﺮﺛا )
21 .(
ﻦـﺸﻴﻣ ) 1
2006 (
ﻳ ﻲﻧﺎﻤﺴﺟ و ﻲﺷزرو يﺎﻫ ﻦﻳﺮﻤﺗ ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ نﺎـﺸﻳﺎﻫ ﺖـﻴﻟﻮﻠﻌﻣ ﺮﺑ ﻢﺴﻴﺗوا داﺮﻓا ﺔﺒﻠﻏ يﺎﻫ شور ﻦﻳﺮﺗﺮﺛﺆﻣ زا ﻲﻜ
ﺖﺳا . ﻲﺴﺣ يﺎﻫ ترﺎﻬﻣ يﺮﻴﮔدﺎﻳ ﻪﺑ اﺮﻳز ﺶﻳاﺰـﻓا ﺐـﺟﻮﻣ و ﺪﻨﻛ ﻲﻣ ﻚﻤﻛ نﺪﺷ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا و ﻲﻃﺎﺒﺗرا ،ﻲﺘﻛﺮﺣ –
دﻮﺷ ﻲﻣ ﺎﻬﻧآ ﺲﻔﻧ ﻪﺑ دﺎﻤﺘﻋا )
17 .(
ﺮﺳﻮﻫ و ﻦﻤﻠﭼﺎﺗ ،كوژﺎﻣ ) 2
2004 (
دﻮﻛ ﺞﻨﭘ يور ﺮﺑ ار ﻲﻘﻴﺳﻮﻣ ﺎﺑ هاﺮﻤﻫ شزرو ﺮﻴﺛﺄﺗ ﺶﻴـﺑ و ﻪـﺟﻮﺗ ﻲﻳﺎﺳرﺎﻧ ﺎﺑ ك
ﺪﻧدﺮﻛ ﻲﺳرﺮﺑ ﻲﻟﺎﻌﻓ .
يرﺎـﻛ ﺖﻋﺮﺳ و ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا رﺎﺘﻓر تﻼﻜﺸﻣ ﺮﺑ ﻲﻧﺎﻣرد شور ﻦﻳا ﺖﺒﺜﻣ ﺮﻴﺛﺄﺗ ةﺪﻨﻫد نﺎﺸﻧ ﺞﻳﺎﺘﻧ
ﺖﺳا نﺎﻛدﻮﻛ ﻦﻳا )
16 .(
ﻦﻤﻟدا ) 3
1994 ( ﻲﺸﻫوﮋﭘ رد ﺎﺑ يﺮﮕﺷﺎﺧﺮﭘ ﺶﻫﺎﻛ ﺮﺑ ﻲﻣزر شزرو ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻲﺳرﺮﺑ ياﺮﺑ
15
ﭘ ﺪﻳﺪﺷ ﻲﻔﻃﺎﻋ يﺎﻫ لﻼﺘﺧا ﺎﺑ زﻮﻣآ ﺶﻧاد ﺲ
ا ز 12 رﺎﺠﻨﻬﺑﺎﻧ يﺎﻫرﺎﺘﻓر ﺪﻳﺪﺷ ﺶﻫﺎﻛ ،ﻲﻨﻳﺮﻤﺗ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ مﺎﺠﻧا ﻪﺴﻠﺟ
يﺎـﻫرﺎﺘﻓر و ﻪـﺳرﺪﻣ نﺎـﻨﻛرﺎﻛ و ﺮﮕﻳﺪـﻜﻳ ﻪـﺑ ﻲـﻜﻳﺰﻴﻓ تﻼـﻤﺣ ،ﺮﮕﻳﺪـﻤﻫ ﻪـﺑ ﻲﻳﻮﮔاﺰﺳﺎﻧ ،سﻼﻛ رد لﻼﺧا ﺪﻨﻧﺎﻣ دﺮﻛ شراﺰﮔ ار ﻪﻧاﺮﮕﺷﺎﺧﺮﭘ و ﻪﻧارﺎﻜﻫﺰﺑ )
10 .(
ﻞﺑﺎﮔ ﺶﻫوﮋﭘ رد –
ﮓـﻧﻮﭼ يرﺎـﺑ و لﺎـﻫ ،لﺎﻫ ) 4
1993 ( ﺮﻴﺛﺄـﺗ ﺰـﻴﻧ
1 - Massion, J
2 - Majorek, M. ; Tuchelmann, T. & Heusser, P.
3 - Edlman, A.J.
4 - Gable-Halle, D; Halle, J.W. & Barry Chung, Y.
ﺮﻤﺗ ﺖﺒﺜﻣ ﺪﻴـﺳر ﺪﻴﻳﺎﺗ ﻪﺑ مﺎﮔ ﻪﺘﺴﻫآ نﺎﻛدﻮﻛ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ ناور ﺖﻴﻌﺿو و رﺎﺘﻓر ﺮﺑ ﻲﻧﺎﻤﺴﺟ تﺎﻨﻳ )
11 .(
ﺶﻫوﮋـﭘ رد
يﻮﺒﻧ و يرﺎﺒﻏ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ،ﻲﻠﺧاد يﺎﻫ )
1382 ( ﻮﻟراﺪﻤﻠﻋ ﻲﺘﻤﻫ و ﻲﻋﺎﺠﺷ و )
1385 ( ﻲﻫﺎﮕﺤﺒـﺻ شزرو ﻲﺸﺨﺑﺮﺛا ،
ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ ار مﺎﮔ ﻪﺘﺴﻫآ نﺎﻛدﻮﻛ ﺔﻧاﺮﮕﺷﺎﺧﺮﭘ رﺎﺘﻓر ﺶﻫﺎﻛ ﺮﺑ )
4 ، 7 .(
وﺪﻳو و ﻚﻳرار پ
) 1970 ( ﺪﻧرﻮﻳد و )1
1990 ( ،ﻲﺘﻛﺮﺣ يﺎﻫ ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ و ﻲﻧﺎﻤﺴﺟ ياﻮﻗ ﻒﻌﺿ ﻪﻛ ﺪﻧا هﺪﻴﻘﻋ ﻦﻳا ﺮﺑ
ﺖﺳا مﺎﮔ ﻪﺘﺴﻫآ داﺮﻓا يﺎﻫ ﺖﻳدوﺪﺤﻣ ﻦﻳﺮﺗ ﻢﻬﻣ زا .
يﺎﻫ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ مﺪﻋ و يرﺎﺘﻓر ﺔﻧاﺰﺧ دﻮﺒﻤﻛ ﺖﻠﻋ ﻪﺑ نﺎﻛدﻮﻛ ﻦﻳا
ار يدﺪـﻌﺘﻣ تﻼﻜﺸﻣ و هدﺮﻛ هدﺎﻔﺘﺳا دﻮﺧ يﺎﻫزﺎﻴﻧ ندروآﺮﺑ ياﺮﺑ يﺮﮕﺷﺎﺧﺮﭘ زا ،ﻲﺷزرو نﺎـﻴﺑﺮﻣ و ﻦﻳﺪـﻟاو ياﺮـﺑ
ﺪﻨﻨﻛ ﻲﻣ دﺎﺠﻳا )
4 ، 7 .(
ﻲـﺷزرو يﺎـﻫ ﺖـﻴﻟﺎﻌﻓ ،مﺎـﮔ ﻪﺘـﺴﻫآ نﺎـﻛدﻮﻛ صﺎﺧ ﻂﻳاﺮﺷ و ﺎﻫ ﻲﮔﮋﻳو ﻦﻳا ﻲـﺘﻛﺮﺣ –
ﺪـﻨﻛ ﻲـﻣ حﺮﻄﻣ يﺮﮕﺷﺎﺧﺮﭘ دﻮﺒﻬﺑ ياﺮﺑ ﻲﻧﺎﻣرد رﺎﻜﻫار ﻚﻳ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ار ﺪﻨﻤﻓﺪﻫ .
ﺶﻫوﮋـﭘ ﺔﻴـﺿﺮﻓ سﺎـﺳا ﻦﻳاﺮـﺑ
ﺶﻫﺎﻛ ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ ﻲﻣ ﻲﻧﺎﻤﺴﺟ ﻢﻈﻨﻣ تﺎﻨﻳﺮﻤﺗ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻦﻳا ﺮﺿﺎﺣ دﻮﺷ مﺎﮔ ﻪﺘﺴﻫآ نﺎﻛدﻮﻛ يﺮﮕﺷﺎﺧﺮﭘ
.
ﻖﻴﻘﺤﺗ شور ﺶﻫوﮋﭘ حﺮﻃ
ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﻲﺸﻳﺎﻣزآ شور زا ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا رد .
نﻮﻣزآ ﺶﻴﭘ حﺮﻃ بﺎـﺴﺘﻧا و لﺮـﺘﻨﻛ هوﺮـﮔ ﺎـﺑ نﻮـﻣزآ ﺲﭘ –
ﺖﺳا ﻲﻧورد رﺎﺒﺘﻋا ظﺎﺤﻟ زا ﺎﻫ حﺮﻃ ﻦﻳﺮﺘﻬﺑ زا ﻲﻜﻳ ﻪﻛ ﻲﻓدﺎﺼﺗ )
9 .(
ﻪـﺑ نآ ﻦﻳدﺎـﻤﻧ ترﻮـﺻ ﻪﻛ ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ رﺎﻛ ﻪﺑ
ﺖﺳا ﺮﻳز ترﻮﺻ :
T2 X
T1 R
E
T4 _
T3 R
C
1 - Durand, B.M.
ﻪﻌﻣﺎﺟ ، ﻧﻮﻤﻧ و ﻪ شور ﻪﻧﻮﻤﻧ يﺮﻴﮔ
لﺎـﺳ رد ،ناﺮـﻬﺗ ﺮﻬـﺷ دﺎـﺷرا ﺔـﺳرﺪﻣ مﺎﮔ ﻪﺘﺴﻫآ ﺮﺴﭘ نازﻮﻣآ ﺶﻧاد ﺔﻤﻫ ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ يرﺎﻣآ ﺔﻌﻣﺎﺟ 89
-
1388 ﺪﻧدﻮﺑ . ﻦﻳا رد ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ داﺮﻓا ﺗ
ﻖﻴﻘﺤ 20 ﻦـﻳا زا ﻪـﻛ ﺪـﻧدﻮﺑ مﺎـﮔ ﻪﺘـﺴﻫآ ﺮـﺴﭘ نازﻮـﻣآ ﺶـﻧاد زا ﺮـﻔﻧ
ر ﻪﺑ هﺎﮕﺷزﻮﻣآ ﻢﻴـﺴﻘﺗ لﺮـﺘﻨﻛ و ﻲﺸﻳﺎﻣزآ هوﺮﮔ ود ﻪﺑ ﻲﻓدﺎﺼﺗ ترﻮﺻ ﻪﺑ و بﺎﺨﺘﻧا هدﺎﺳ ﻲﻓدﺎﺼﺗ يﺮﻴﮔ ﻪﻧﻮﻤﻧ شو
ﺪﻧﺪﺷ . راﺰﺑا ﻖﻴﻘﺤﺗ
ﻚﻳاوﺰﻧزور ﻲﻣﺎﻛﺎﻧ ﺔﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ) 1
نﺎﻛدﻮﻛ مﺮﻓ ﺎﻫ سﺎﺴﺣا ﻲﻨﻜﻓاﺮﻓ ياﺮﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا يﺮﻳوﺎﺼﺗ ﻞﻣﺎﺷ نﻮﻣزآ ﻦﻳا : (
دور ﻲﻣ رﺎﻛ ﻪﺑ ﺎﻫ نﺎﺠﻴﻫ و .
هوﺮﮔ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ نﻮﻣزآ ﻦﻳا نﺎﻛدﻮﻛ مﺮﻓ ﻲﻨﺳ
4 ﺎـﺗ 13 زا ﺐـﻛﺮﻣ و لﺎـﺳ 24
ﺮﻳﻮـﺼﺗ
ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ار ﻲﻛدﻮﻛ ،ﻲﻧﺎﺘﺳاد ةﻮﻴﺷ ﻪﺑ نآ رد ﻪﻛ ﺖﺳا
ﺖﺳا هﺪﺷ ﻲﻣﺎﻛﺎﻧ رﺎﭼد بﻮﻠﻄﻣﺎﻧ يﺎﻫ ﺖﻴﻌﻗﻮﻣ رد ﻪﻛ ﺪﻫد .
كدﻮﻛ ﻪﺸﻴﻤﻫ هﺪﻧﻮﺷ مﺎﻛﺎﻧ ﻪﻛ ﻲﻟﺎﺣرد ،ﺖﺳا كدﻮﻛ ﺮﮕﻳد دراﻮﻣ رد و لﺎﺴﮔرﺰﺑ دراﻮﻣ ﻒﺼﻧ رد ًﺎﺒﻳﺮﻘﺗ هﺪﻨﻨﻛ مﺎﻛﺎﻧ ﺖﺳا .
ﺑ ﻲﻫﺎﮔ هﺪﻨﻨﻛ مﺎﻛﺎﻧ ﻲﻫﺎﮔ و ﻪﭽﺑﺮﺘﺧد ﻲﻫﺎﮔ هﺪﻧﻮﺷ مﺎﻛﺎﻧ ،دﻮﺷ ﻲﻣ ﺮﻫﺎﻇ ردﺎﻣ ﻞﻜﺷ ﻪﺑ ﻲﻫﺎﮔ و رﺪﭘ ترﻮﺻ ﻪ
ﺖﺳا ﻪﭽﺑﺮﺴﭘ .
ﻪﺘـﺳد ﻪـﺳ ﻪـﺑ ار وا يﺎـﻫ ﺶﻨﻛاو ،ﺪﺷﺎﺑ اﺮﻳﺬﭘ ار يﺮﮕﺷﺎﺧﺮﭘ هﺪﺷ مﺎﻛﺎﻧ دﺮﻓ ﻪﻛ ﻲﻠﻜﺷ ﻪﺑ ﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ
ﺪﻨﻛ ﻲﻣ ﻢﻴﺴﻘﺗ :
1 . ؛ﻲﻧوﺮﻴﺑ يﺮﮕﺷﺎﺧﺮﭘ 2
. ﻲﻧورد يﺮﮕﺷﺎﺧﺮﭘ
؛ 3 . يﺮﮕﺷﺎﺧﺮﭘ نوﺪﺑ .
و ﻚﻳاوﺰﻧزور ﺮﺗﺮﺑ
) 2
1978 ( ﻚﻳرﺎﭘ و ) 3
1986 ( ﻲﺑﺎﻳزرا رد رد ﻲﻳﺎـﻣزآزﺎﺑ شور ﺎـﺑ نﺎﻛدﻮﻛ مﺮﻓ رﺎﺒﺘﻋا ناﺰﻴﻣ
هوﺮﮔ ﺪﻧدروآ ﺖﺳد ﻪﺑ ﻲﺸﺨﺑ ﺖﻳﺎﺿر ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻞﻣاﻮﻋ ﺮﺘﺸﻴﺑ رد نازﻮﻣآ ﺶﻧاد يﺎﻫ )
2 .(
ياﺮﺑ ار ﻲﻧﺎﺴﻤﻫ ﺐﻳاﺮﺿ ﻚﻳرﺎﭘ
24 زا يا ﻪﻨﻣاد رد هدﺎﻣ 56
/ 0 ﺎﺗ 91 / 0 ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﺎﺑ 70
/ 0 ﺖﺳا هدﺮﻛ شراﺰﮔ )
3 ، 6 .(
1 - Rosenzweig
2 - Porter 3 - Pareek
اﺮﺟا ةﻮﻴﺷ
ﺪﻧﺪـﺷ ﻢﻴـﺴﻘﺗ لﺮـﺘﻨﻛ و ﺶﻳﺎـﻣزآ هوﺮـﮔ ود ﻪﺑ ﻲﻓدﺎﺼﺗ رﻮﻃ ﻪﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ هوﺮﮔ ﺶﻳﺎﻣزآ ياﺮﺟا رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ .
نﻮـﻣزآ
ﻚﻳاوﺰﻧزور ﻲﻣﺎﻛﺎﻧ هوﺮـﮔ نآ زا ﺪـﻌﺑ و ﺪـﺷ اﺮـﺟا لﺮـﺘﻨﻛ و ﺶﻳﺎـﻣزآ هوﺮـﮔ ود ﺮـﻫ درﻮﻣ رد نﻮﻣزآ ﺶﻴﭘ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ
ﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﺎﺑ نﺎﻴﻣ رد زور ﻚﻳ ترﻮﺻ ﻪﺑ هﺎﻣ ﻚﻳ تﺪﻣ ﻪﺑ ﺶﻳﺎﻣزآ ﻦ
30 و ﻦﺘـﻓر هار ﻞﻣﺎـﺷ ﻲﺷزرو تﺎﻨﻳﺮﻤﺗ ﻪﺑ ﻪﻘﻴﻗد
ﻦﺘﺴﺸﻧ ،ﻮﻧاز ندروآ ﻻﺎﺑ ،ﻪﻧاوﺮﭘ تﺎﻛﺮﺣ ،ﺎﺘﺴﻳا لدﺎﻌﺗ ،يدﻮﻤﻋ و ﻲﻘﻓا ندﺮﻛ شﺮﭘ ،ﻲﺸﺸﻛ تﺎﻛﺮﺣ ،ﻪﺘﺴﻫآ نﺪﻳود
ﺪﻨﺘﺧادﺮﭘ ﻲﺸﺸﻛ تﺎﻛﺮﺣ و ندز تﻮﺷ ،ﻦﺘﻓر ﺎﻨﺷ ،ﻦﺘﺳﺎﺧﺮﺑ و .
و شزﻮـﻣآ ﭻﻴـﻫ لﺮﺘﻨﻛ هوﺮﮔ ﻪﻛ ﺖﺳا ﺮﻛذ نﺎﻳﺎﺷ
ﺪﻧدﺮﻜﻧ ﺖﻓﺎﻳرد ﻲﻨﻳﺮﻤﺗ .
اﺮـﺟا ﻚـﻳاوﺰﻧزور نﻮـﻣزآ هرﺎـﺑود لﺮﺘﻨﻛ و ﺶﻳﺎﻣزآ هوﺮﮔ ود ﺮﻫ يور ﺮﺑ هرود نﺎﻳﺎﭘ زا ﺲﭘ
ﺪﺷ . ﺎﻫ ﻪﺘﻓﺎﻳ ﻞﻴﻠﺤﺗ و ﻪﻳﺰﺠﺗ شور
ﻲﻔﻴﺻﻮﺗ يﺎﻫ ﺺﺧﺎﺷ اﺪﺘﺑا )
دراﺪﻧﺎﺘﺳا فاﺮﺤﻧا و ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ (
ﺔﻴـﺿﺮﻓ ندﻮـﻣزآ ياﺮـﺑ ﺲﭙﺳ و هﺪﺷ ﻪﺋارا هوﺮﮔ ود
دﻮﺷ ﻲﻣ ﻪﺋارا ﺲﻧﺎﻳراوﻮﻛ ﻞﻴﻠﺤﺗ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺶﻫوﮋﭘ .
زا هدﺎﻔﺘﺳا نﻮـﻣزآ ﺲـﭘ ﺮـﺑ نﻮـﻣزآ ﺶﻴﭘ ﺮﺛا ﺲﻧﺎﻳراوﻮﻛ ﻞﻴﻠﺤﺗ
ار
ﺪﻫد ﻲﻣ ﺶﻳاﺰﻓا ار ﻲﻧورد رﺎﺒﺘﻋا و لﺮﺘﻨﻛ )
9 .(
ﻲﻋﺎـﻤﺘﺟا مﻮـﻠﻋ ياﺮﺑ يرﺎﻣآ ﺔﺘﺴﺑ راﺰﻓا مﺮﻧ زا ﺎﻫ هداد ﻞﻴﻠﺤﺗ ياﺮﺑ
SPSS 17)
( ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا .
ﻖﻴﻘﺤﺗ يﺎﻫ ﻪﺘﻓﺎﻳ و ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻚﻳاوﺰﻧزور نﻮﻣزآ رد لﺮﺘﻨﻛ و ﺶﻳﺎﻣزآ هوﺮﮔ ود ﻲﻔﻴﺻﻮﺗ يﺎﻫ ﺺﺧﺎﺷ لوﺪﺟ رد
1 رادﻮﻤﻧ و 1 هﺪﺷ ﻪﺋارا
ﺖﺳا . لوﺪﺟ 1 نﻮﻣزآ ﺲﭘ و نﻮﻣزآ ﺶﻴﭘ رد لﺮﺘﻨﻛ و ﺶﻳﺎﻣزآ هوﺮﮔ ود دراﺪﻧﺎﺘﺳا فاﺮﺤﻧا و ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ _
نﻮﻣزآ ﺶﻴﭘ نﻮﻣزآ ﺲﭘ
هوﺮﮔ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ
دراﺪﻧﺎﺘﺳا فاﺮﺤﻧا ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ
دراﺪﻧﺎﺘﺳا فاﺮﺤﻧا
ﺶﻳﺎﻣزآ هوﺮﮔ 20
/ 5 22
/ 1 10
/ 11 66
/ 1
لﺮﺘﻨﻛ هوﺮﮔ 30
/ 5 94
/ 0 50
/ 5 35
/ 1
لوﺪﺟ ﻪﻛ رﻮﻃ نﺎﻤﻫ 1
ﻞﻜﺷ و 1
ﻢﻫ ﺎﺑ يدﺎﻳز توﺎﻔﺗ نﻮﻣزآ ﺶﻴﭘ رد هوﺮﮔ ود ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ،ﺪﻫد ﻲﻣ نﺎﺸﻧ
هوﺮﮔ ود ﻦﻴﺑ يدﺎﻳز توﺎﻔﺗ نﻮﻣزآ ﺲﭘ رد ﻲﻟو ،دراﺪﻧ دﻮﺷ ﻲﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ لﺮﺘﻨﻛ و ﺶﻳﺎﻣزآ
. دﻮﺟو ﺎﺑ ،ﺮﮕﻳد فﺮﻃ زا
ا دراﺪﻧﺎﺘﺳا فاﺮﺤﻧا ﻦﻴﺑ نﻮﻣزآ ﺲﭘ رد ﺶﻳﺎﻣزآ هوﺮﮔ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﺶﻳاﺰﻓا توﺎﻔﺗ نﻮﻣزآ ﺲﭘ و نﻮﻣزآ ﺶﻴﭘ رد هوﺮﮔ ﻦﻳ
دﻮﺷ ﻲﻤﻧ هﺪﻫﺎﺸﻣ يدﺎﻳز
، ﺎﻫ ﻲﻧدﻮﻣزآ مﺎﻤﺗ ﻞﻣﺎﺷ هوﺮﮔ ﻦﻳا نﻮﻣزآ ﺲﭘ رد ﺎﻫ هﺮﻤﻧ ﺶﻳاﺰﻓا ﺪﻫد ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ﻪﻛ
ﺖﺳا هدﻮﺑ .
0 2 4 6 8 10 12
نﻮﻣزﺁ ﺶﻴﭘ نﻮﻣژﺁ ﺲﭘ
ﺶﻳﺎﻣزﺁ ﻩوﺮﮔ لﺮﺘﻨﮐ ﻩوﺮﮔ
ﻞﻜﺷ _1 نﻮﻣزآ ﺲﭘ و نﻮﻣزآ ﺶﻴﭘ رد لﺮﺘﻨﻛ و ﺶﻳﺎﻣزآ هوﺮﮔ ﺔﺴﻳﺎﻘﻣ
هﺮـﻤﻧ ﺮـﺛا لﺮـﺘﻨﻛو نﻮـﻣزآ ﺲﭘ رد لﺮﺘﻨﻛ و ﺶﻳﺎﻣزآ هوﺮﮔ ود ﻦﻴﺑ هﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ توﺎﻔﺗ يرادﺎﻨﻌﻣ نﻮﻣزآ ياﺮﺑ
ﻮﻛ ﻞﻴﻠﺤﺗ زا نﻮﻣزآ ﺶﻴﭘ يﺎﻫ و
ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﺲﻧﺎﻳرا .
لوﺪﺟ رد ﺲﻧﺎﻳراوﻮﻛ ﻞﻴﻠﺤﺗ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﺞﻳﺎﺘﻧ 2
هﺪـﺷ شراﺰـﮔ
ﺖﺳا .
لوﺪﺟ _2 لﺮﺘﻨﻛ و ﺶﻳﺎﻣزآ هوﺮﮔ ود ياﺮﺑ ﺲﻧﺎﻳراوﻮﻛ ﻞﻴﻠﺤﺗ ﺞﻳﺎﺘﻧ
ﺒﻨﻣ df ﻊ
MS F
Sig
نﻮﻣزآ ﺶﻴﭘ )
شاﺮﭙﻤﻫ ( 1
13 / 0 056
/ 0 816
/ 0
هوﺮﮔ 1
33 / 156 40
/ 64 000
/ 0
ﺎﻄﺧ 17
427 / 2
لوﺪﺟ 2 نﻮﻣزآ ﺶﻴﭘ رد لﺮﺘﻨﻛ و ﺶﻳﺎﻣزآ هوﺮﮔ ود ﻦﻴﺑ توﺎﻔﺗ ﺪﻫد ﻲﻣ نﺎﺸﻧ )
20 / 5 ﻞﺑﺎﻘﻣ رد 30
/ 5 ﻪﻛ
056 / 0 = ،F 816 / 0 = (P ﺎﺑ نﻮﻣزآ ﺲﭘ رد ﺎﻫ هوﺮﮔ ﺔﺴﻳﺎﻘﻣ ﻲﻟو ،ﺖﺴﻴﻧ رادﺎﻨﻌﻣ نﺎﺸﻧ نﻮﻣزآ ﺶﻴﭘ ﺮﺛا ﺮﺴﻛ
ﺎﻫ هوﺮﮔ رادﺎﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ ةﺪﻨﻫد )
40 / 64 = ،F 001 / 0 P>
( ﻲﺷزرو تﺎﻨﻳﺮﻤﺗ ﻲﺸﺨﺑﺮﺛا زا نﺎﺸﻧ ﻪﻛ ﺖﺳا ﺑ
ﺶﻫﺎﻛ ﺮ
يﺮﮕﺷﺎﺧﺮﭘ )
يرﺎﮔزﺎﺳ ﺶﻳاﺰﻓا (
دراد ﺶﻳﺎﻣزآ هوﺮﮔ .
يﺮﻴﮔ ﻪﺠﻴﺘﻧ و ﺚﺤﺑ ﺎﺳ ﺶﻳاﺰﻓا و يﺮﮕﺷﺎﺧﺮﭘ ﺶﻫﺎﻛ ﺮﺑ ﻲﺷزرو تﺎﻨﻳﺮﻤﺗ ﻲﺸﺨﺑﺮﺛا ﻲﺳرﺮﺑ فﺪﻫ ﺎﺑ ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ نﺎﻛدﻮﻛ يرﺎﮔز
و يﺮﮕﺷﺎﺧﺮﭘ ﺶﻫﺎﻛ ﺐﺟﻮﻣ ﻲﻧﺎﻤﺴﺟ ﻢﻈﻨﻣ تﺎﻨﻳﺮﻤﺗ شور زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ و ﺪﺷ مﺎﺠﻧا مﺎﮔ ﻪﺘﺴﻫآ دﻮﺷ ﻲﻣ مﺎﮔ ﻪﺘﺴﻫآ نﺎﻛدﻮﻛ يرﺎﮔزﺎﺳ ﺶﻳاﺰﻓا .
ﻦﻤﻟدا يﺎﻫ ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺎﺑ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻦﻳا )
1994 ( نارﺎﻜﻤﻫ و كروژﺎﻣ ،
) 2004 ( رزﺎﻣ و ﺰﻴﺋﻮﻛ ﺖﺳ ، ) 1
2006 ( ﻞﺑﺎﮔ ، نارﺎﻜﻤﻫ و لﺎﻫ – )
1993 ( يﻮﺒﻧ و بﺎﻨﺑ يرﺎﺒﻏ ، )
1382 و ﻲﻋﺎﺠﺷ و
ﻮﻟراﺪﻤﻠﻋ ﻲﺘﻤﻫ )
1385 ( ﺖﺳﻮﺴﻤﻫ )
4 ، 10 ، 11 ، 14 ، 17 .(
نﺎﮕﻴﻟﺎﻛ و كﻻ ) 2
1986 ( ﻪﺑ ًﻻﺎﻤﺘﺣا ﻲﺷزرو تﺎﻨﻳﺮﻤﺗ ﺮﺛا رد نازﻮﻣآ ﺶﻧاد يﺮﮕﺷﺎﺧﺮﭘ ﺶﻫﺎﻛ ﻪﻛ ﺪﻧراد هﺪﻴﻘﻋ
ا شزرو ﺮﺛا رد اﺮﻳز ،ﺪﻧﻮﺷ ﻲﻣ ﻲﻧاور ﺶﻣارآ ﺐﺟﻮﻣ ﻪﻛ ﺖﺳا ﺰﻳر نورد دﺪﻏ ﺢﺷﺮﺗ ﻞﻴﻟد تﺎﻴﭘو
ﻲﻣ ﺢﺷﺮﺗ ﻲﻌﻴﺒﻃ 1
1 - Setkowiez, Z & Mazur, A.
2 - Locke & Colligan
دراﺬﮔ ﻲﻣ ﺮﻴﺛﺄﺗ يﺮﮕﺷﺎﺧﺮﭘ ﺶﻫﺎﻛ رد ﻪﺠﻴﺘﻧ رد و دﻮﺷ ﻲﻣ نﺪﺑ ﺶﻣارآ ﺐﺟﻮﻣ ﻪﻛ دﻮﺷ )
7 .(
ﻲﺷزرو تﺎﻨﻳﺮﻤﺗ
ﺶﻣارآ ﻪﺑ ،ﻲﻗوﺮﻋ و ﻲﺒﻠﻗ هﺎﮕﺘﺳد ﻢﻴﻈﻨﺗ و نﻮﺧ نﺎﻳﺮﺟ ﻢﻴﻈﻨﺗ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﻲﻜﻳژﻮﻟﻮﻳﺰﻴﻓ تاﺮﻴﻴﻐﺗ دﺎﺠﻳا ﺎﺑ ﻲﻫﺎﮕﺤﺒﺻ
و ﺪﻨﻛ ﻲﻣ ﻚﻤﻛ بﺎﺼﻋا ﻪﺑ
ﻮﺷ ﻲﻣ ﺮﺠﻨﻣ يﺮﮕﺷﺎﺧﺮﭘ ﺶﻫﺎﻛ د
.
ﻪﺘﺴﻫآ داﺮﻓا يﺮﮕﺷﺎﺧﺮﭘ ﺶﻫﺎﻛ رد ﻲﺷزرو تﺎﻨﻳﺮﻤﺗ ﻲﺸﺨﺑﺮﺛا ﻦﻳا ندﻮﺑ ﻲﻫوﺮﮔ ﺖﻠﻋ ﻪﺑ ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ ،مﺎﮔ
ﻲﻣ ﻢﻫاﺮﻓ نازﻮﻣآ ﺶﻧاد ﻦﻳا ياﺮﺑ ﻲﺘﺻﺮﻓ اﺮﻳز ،ﺪﺷﺎﺑ تﺎﻨﻳﺮﻤﺗ ﻲﻄﻴﺤﻣ رد ﻲﻤﺳر ﻦﻴﻧاﻮﻗ و ﺪﻋاﻮﻗ زا جرﺎﺧ ﻪﻛ دزﺎﺳ
ﺎﻬﻧآ يرﺎﺠﻔﻧا ﺔﻴﻠﺨﺗ و ﻊﻤﺠﺗ زا و ﺪﻧزادﺮﭙﺑ دﻮﺧ تﺎﻧﺎﺠﻴﻫ ﺔﻴﻠﺨﺗ ﻪﺑ دﺎﺷ هﻮﻴﺷ ﻪﺑ
ﻞﻤﻋ ﻪﺑ يﺮﻴﮔﻮﻠﺟ ﻪﻧاﺮﮕﺷﺎﺧﺮﭘ يﺎﻫ
ﺪﻧروآ . هوﺮﮔ رد داﺮﻓا ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ترﺎﻬﻣ ،ﻲﺷزرو يﺎﻫ
رد رﻮﻀﺣ ياﺮﺑ ار مزﻻ ﻲﻃﺎﺒﺗرا و يرﺎﺘﻓر ،ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ،ﻲﻧاور يﺎﻫ
ﻲﻣ ﺐﺴﻛ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا و يدﺮﻓ ﻂﺑاور ﺔﻨﺤﺻ ناﺮﮕﻳد رﺎﺘﻓر ﻪﺑ داﺮﻓا ﻦﻳا ةﺪﻧزﺎﺳ ﺦﺳﺎﭘ ﺐﺟﻮﻣ دﻮﺧ ﻢﻬﺳ ﻪﺑ ﻪﻛ ﺪﻨﻨﻛ
ﻲﻣ ار يﺮﮕﺷﺎﺧﺮﭘ و دﻮﺷ ﻲﻣ ﺶﻫﺎﻛ
ﺪﻫد . ﻪﺘﺴﻫآ نﺎﻛدﻮﻛ هوﻼﻋ ﻪﺑ ﺖﻴﻤﻫا ﺎﻬﻧآ دﻮﺟو ﻪﺑ ﻪﻛ ﺪﻨﻨﻛ سﺎﺴﺣا ﻲﺘﻗو مﺎﮔ
ﻒﻌﺿ زا غرﺎﻓ ،طوﺮﺸﻣﺎﻧ و ﺖﺒﺜﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ ﺎﻬﻧآ ﻪﺑ و هﺪﺷ هداد و بﺮﺨﻣ يﺎﻫرﺎﺘﻓر مﺎﺠﻧا زا ،ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﻬﻧآ يﺎﻫ
ﻲﻣ يراددﻮﺧ ﻪﻧارﺎﮔزﺎﺳﺎﻧ ﺪﻨﻨﻛ
.
ﻪﺘﺴﻫآ نﺎﻛدﻮﻛ ﺧا لﻻﺪﺘﺳا ﻦﻴﻳﺎﭘ ﺢﻄﺳ ﻞﻴﻟد ﻪﺑ مﺎﮔ
،ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا تارﺮﻘﻣ و ﻦﻴﻧاﻮﻗ ﺢﻴﺤﺻ كرد مﺪﻋ ،ﻲﻗﻼ
دﻮﺧ زا بﻮﻠﻄﻣ رﺎﺘﻓر زاﺮﺑا ﺖﻴﻌﻗﻮﻣ ﺺﻴﺨﺸﺗ ﻪﺑ ردﺎﻗ ،ﻲﮔﺪﻧز رد ﻲﭘ رد ﻲﭘ يﺎﻫ ﺖﺴﻜﺷ و ﻲﻨﻫذ لﻮﺤﺗ ﻒﻗﻮﺗ نوﺮﺑ و تﺎﻧﺎﺠﻴﻫ و تﻻﺎﺣ لﺮﺘﻨﻛ شزﻮﻣآ ﺮﺑ ﻲﻨﺘﺒﻣ ﺪﻳﺎﺑ يﺮﮕﻧﺎﻣرد ةﻮﻴﺷ ﻪﻧﻮﮔ ﺮﻫ ور ﻦﻳازا ،ﺪﻨﺘﺴﻴﻧ يﺎﻫرﺎﺸﻓ يﺰﻳر
نﺎﻛدﻮﻛ ﻦﻳا رد ﻲﻧﺎﺠﻴﻫ ﺪﺷﺎﺑ
.
ﺖﻳدوﺪﺤﻣ زا ﺖﺳا هﺪﺷ اﺮﺟا ناﺮﺴﭘ يور ﺮﺑ ﺎﻬﻨﺗ ﻪﻛ ﺖﺳا يرﺎﻣآ ﺔﻌﻣﺎﺟ عﻮﻧ ،ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا يﺎﻫ
. دﺎﻬﻨﺸﻴﭘ
ﻲﻣ ﺶﻫوﮋﭘ دﻮﺷ دﻮﺷ ﻢﻫاﺮﻓ ﺲﻨﺟ ود ﺔﺴﻳﺎﻘﻣ ياﺮﺑ ﻲﻛﻼﻣ ﺎﺗ دﻮﺷ اﺮﺟا ﺲﻨﺟ ود يور ﺮﺑ يﺪﻌﺑ يﺎﻫ
. مﺪﻋ
هﺮﻬﺑ ﻲﺳرﺮﺑ زا يﺮﻴﮔ ﺖﺳا ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ ﺮﮕﻳد ﺖﻳدوﺪﺤﻣ ،يﺮﮕﻴﭘ يﺎﻫ
. ﺘﺳا ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ شور زا هدﺎﻔ
ﻞﻤﻜﻣ يﺎﻫ
مﺎﺠﻧا ياﺮﺑ ،ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ رد هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ﻦﻜﻓاﺮﻓ نﻮﻣزآ ﺮﺑ هوﻼﻋ يﺮﮕﺷﺎﺧﺮﭘ رﺎﺘﻓر راﺪﻣﺎﻈﻧ ةﺪﻫﺎﺸﻣ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﺶﻫوﮋﭘ دﻮﺷ ﻲﻣ دﺎﻬﻨﺸﻴﭘ ﻲﺗآ يﺎﻫ .
1 - Opiate
دﻮﺷ ﻲﻣ دﺎﻬﻨﺸﻴﭘ ،مﺎﮔ ﻪﺘﺴﻫآ نﺎﻛدﻮﻛ ﺔﻧاﺮﮕﺷﺎﺧﺮﭘ يﺎﻫرﺎﺘﻓر ﺶﻫﺎﻛ رد ﻲﺷزرو تﺎﻨﻳﺮﻤﺗ ﻲﺸﺨﺑﺮﺛا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ آ ﻢﻫاﺮﻓ ﺎﺑ ﻪﻛ شور ذﺎﺨﺗا و ﺮﺘﺸﻴﺑ تﺎﻧﺎﻜﻣا ندرو
ﻪﺘﺴﻫآ نﺎﻛدﻮﻛ ياﺮﺑ ﻲﺷزرو يﺎﻫ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ مﺎﺠﻧا نﺎﻜﻣا ،ﺐﺳﺎﻨﻣ يﺎﻫ
دﻮﺷ ﻢﻫاﺮﻓ مﺎﮔ .
ﺒﻴﺗﺮﺗ ﺪﻳﺎﺑ ﻲ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﺮﺑ ﻲﻳﺎﻨﺜﺘﺳا سراﺪﻣ ﺎﺗ دﻮﺷ ذﺎﺨﺗا بﺮﺠﻣ ردﺎﻛ ﻂﺳﻮﺗ ﺎﻬﻧآ ياﺮﺟا و ﻲﺷزرو يﺎﻫ
هﮋﻳو هﺎﮕﻧ و ﺪﻴﻛﺎﺗ ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد يا
. ﺖﻴﻤﻫا ﻪﻛ دﻮﺷ ﻲﻣ دﺎﻬﻨﺸﻴﭘ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ﻦﻳﺪﻟاو ياﺮﺑ ﻲﺷزرو تﺎﻨﻳﺮﻤﺗ تروﺮﺿ و
ﺪﻨﻫد يﺎﺟ دﻮﺧ نﺎﻛدﻮﻛ ﺔﻧازور ﺔﻣﺎﻧﺮﺑ رد ار ﻲﺷزرو تﺎﻨﻳﺮﻤﺗ مﺎﺠﻧا ﺰﻴﻧ ﺎﻬﻧآ ﺎﺗ دﻮﺷ ﻦﺷور و ﺢﻳﺮﺸﺗ .
،ﻲﻠﻛ رﻮﻃ ﻪﺑ
ياﺮﺟا ﺖﻴﻠﺑﺎﻗ و ندﻮﺑ ﻪﻨﻳﺰﻫ ﻢﻛ ظﺎﺤﻟ ﻪﺑ مﺎﮔ ﻪﺘﺴﻫآ نﺎﻛدﻮﻛ ﺔﻧاﺮﮕﺷﺎﺧﺮﭘ تﻼﻳﺎﻤﺗ لﺮﺘﻨﻛ ياﺮﺑ ﻲﺷزرو تﺎﻨﻳﺮﻤﺗ ﺎﻨﻛ رد ﺪﻧاﻮﺗ ﻲﻣ ﻲﻫوﺮﮔ شور ﺮﮕﻳد ر
ﺖﻳﻮﻟوا رد و ﺪﺘﻓا ﺮﺛﺆﻣ ﻲﺷزﻮﻣآ و ﻲﻧﺎﻣرد يﺎﻫرﺎﻜﻫار و ﺎﻫ و شزﻮﻣآ ةﮋﻳو يﺎﻫ
دﺮﻴﮔ راﺮﻗ ﺎﻫ هداﻮﻧﺎﺧ و ﻲﻳﺎﻨﺜﺘﺳا نﺎﻛدﻮﻛ شروﺮﭘ .
ﺬﺧĤﻣ و ﻊﺑﺎﻨﻣ 1 . ﻲﻠﻌﻣﻼﻏ ،زوﺮﻓا ) .
1387
" .(
ناور ﺮﺑ يا ﻪﻣﺪﻘﻣ ﻲﻳﺎﻨﺜﺘﺳا نﺎﻛدﻮﻛ شروﺮﭘ و شزﻮﻣآ و ﻲﺳﺎﻨﺷ
"
. ،ناﺮﻬﺗ
ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد تارﺎﺸﺘﻧا .
2 . يدﺎﻫ ،ﻲﻣاﺮﻬﺑ ) .
1372 .(
"
نﻮﻣزآ ﻲﺼﻴﺨﺸﺗ و ﻲﻨﻴﻟﺎﺑ دﺮﺑرﺎﻛ ﺖﻴﺼﺨﺷ ﻲﻨﻜﻓاﺮﻓ يﺎﻫ
"
. ﺎﻧاد تارﺎﺸﺘﻧا ،ناﺮﻬﺗ .
3 . ﻢﻳﺮﻣ ،رﻮﭘ تادﺎﺳ .
دﻮﻤﺤﻣ ،رﻮﺼﻨﻣ ) .
1382
" .(
رﺎﻬﻣ رد ﻪﺘﺨﻴﮕﻧادﻮﺧ تﺎﻛﺮﺣ و لﺎﻌﻓﺮﻴﻏ ﻲﻘﻴﺳﻮﻣ ﺮﺛا ﻲﺳرﺮﺑ
ﻒﻴﻔﺧ ﻲﻨﻫذ ةﺪﻧﺎﻣ ﺐﻘﻋ نﺎﻛدﻮﻛ يﺮﮕﺷﺎﺧﺮﭘ ندﺮﻛ
"
. ﺳ ،ﻲﺳﺎﻨﺷ ناور ﺔﻠﺠﻣ ةرﺎﻤﺷ ،ﻢﺘﻔﻫ لﺎ
2
ﺺﺻ ،
: 152 -
143 . 4 . هرﺎﺘﺳ ،ﻲﻋﺎﺠﺷ .
نﺎﺑﺮﻗ ،راﺪﻤﻠﻋ ﻲﺘﻤﻫ ) .
1385 .(
"
ﻢﻛ نﺎﻛدﻮﻛ يﺮﮕﺷﺎﺧﺮﭘ ﺮﺑ ﻲﻫﺎﮕﺤﺒﺻ شزرو ﺮﻴﺛﺄﺗ ناﻮﺗ
شزﻮﻣآ ﻲﻨﻫذ
"ﺮﻳﺬﭘ . ﻲﻳﺎﻨﺜﺘﺳا نﺎﻛدﻮﻛ ﺔﻄﻴﺣ رد ﺶﻫوﮋﭘ .
ةرﺎﻤﺷ ،ﻢﺸﺷ لﺎﺳ 4
، 1385 / 885 - 870 .
5 . ﺪﻤﺣا ،ﻲﻗدﺎﺻ .
ﺎﺿرﺪﻤﺤﻣ ،يﺪﺑﺎﻋ ؛ﺪﻤﺣاﺪﻴﺳ ،يﺪﻤﺣا ) .
1381 .(
"
رﺎﻬﻣ ﻲﻫوﺮﮔ شزﻮﻣآ ﻲﺸﺨﺑﺮﺛا ﻲﺳرﺮﺑ
ﻲﻧﻼﻘﻋ ةﻮﻴﺷ ﻪﺑ ﻢﺸﺧ يﺮﮕﺷﺎﺧﺮﭘ ﺶﻫﺎﻛ ﺮﺑ ،ﻲﻔﻃﺎﻋ يرﺎﺘﻓر –
"
. ،رﺎﻬﺑ ﻲﺳﺎﻨﺷ ناور ﺔﻠﺠﻣ 1381
؛ 6 ) 1 ) ﻲﭘﺎﻴﭘ
21 :((
ﺺﺻ 62 - 52 .
6 . زﺮﺒﻳﺮﻓ ،ﻲﻌﻓرا ﻲﻘﻳﺪﺻ ) .
1377
" .(
ﻲﻘﻴﺳﻮﻣ ﺮﺛا ﻲﺳرﺮﺑ
» ﻲﮕﻨﻫآ بﺮﺿ «
نﺎﻛدﻮﻛ يﺮﮕﺷﺎﺧﺮﭘ ندﺮﻛ رﺎﻬﻣ رد
ﻴﻔﺧ ﻲﻨﻫذ ﻲﮔﺪﻧﺎﻣ ﺐﻘﻋ ﻒ
"
. ﻲﺳﺎﻨﺷ ناور ﺔﻠﺠﻣ :
ةرﺎﻤﺷ ، مﻮﺳ لﺎﺳ 5
ﺺﺻ ، : 48 - 33 .
7 . بﺎﻨﺑ يرﺎﺒﻏ ،
ﺮﻗﺎﺑ . ﺪﻤﺤﻣ ،يﻮﺒﻧ ) .
1382
" .(
نﺎﻛدﻮﻛ يﺮﮕﺷﺎﺧﺮﭘ تﻼﻳﺎﻤﺗ ﺶﻫﺎﻛ رد ﻲﻫﺎﮕﺤﺒﺻ شزرو ﺮﻴﺛﺄﺗ
ةﺪﻧﺎﻣ ﺐﻘﻋ شزﻮﻣآ ﻲﻨﻫذ
ﺮﻳﺬﭘ
"
. نﺎﺘﺴﺑﺎﺗ و رﺎﻬﺑ ﻲﺘﻴﺑﺮﺗ مﻮﻠﻋ و ﻲﺳﺎﻨﺷ ناور 1382
؛ 33 ) 1 :(
ﺺﺻ 154 - 139 .
8 . ﺮﻓﻮﻠﻴﻧ ،يردﺎﻗ .
ﻲﻠﻋﺪﻤﺤﻣ ،مﺪﻘﻣ يﺮﻐﺻا .
ﺎﺿرﺪﻤﺤﻣ ،يﺮﻴﻌﺷ ) .
1385
" .(
يزﺎﺑ ﻲﻳارﺎﻛ ﻲﺳرﺮﺑ ﻲﻧﺎﻣرد
يرﺎﺘﻓر كﻮﻠﺳ لﻼﺘﺧا ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ نﺎﻛدﻮﻛ يﺮﮕﺷﺎﺧﺮﭘ يور ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ
"
. نﺎﺑآ رﺎﺘﻓر رﻮﺸﻧاد 1385
؛ 13 ) 19 ) ةﮋﻳو
ﻲﺳﺎﻨﺷ ناور تﻻﺎﻘﻣ 7
( 84 - 75 .(
9 . ﻲﻠﻋرﺪﻴﺣ ،ﻦﻣﻮﻫ ) .
1386
" .(
يرﺎﺘﻓر مﻮﻠﻋ رد ﻲﻤﻠﻋ شور ﺖﺧﺎﻨﺷ
"
اﺮﻬﺗ ، ﺐﺘﻛ ﻦﻳوﺪﺗ و ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ نﺎﻣزﺎﺳ ،ن
ﺎﻫ هﺎﮕﺸﻧاد ﻲﻧﺎﺴﻧا مﻮﻠﻋ )
ﺖﻤﺳ .(
10. Edelman, A.J. (1994). "The implementation of video enhanced aikido based school violence prevention training program to reduce disruptive and assaultive behaviors". Among severely emotionally disturbed adolescents (ERIC Doument) No. Ed. 384187.
11. Gable-Halle, D. Halle, J.W & Barry Chung, Y. (1993). "The Effect of aerobic exercise on psychological and behavioral variables of individuals with developmental Disabilities". Research in Developmental Disabilities, 14, PP:359- 386.
12. Goodwin, T., Pacey, K., & Grace, M. (2003). "Children: Violence Prevention in preschool settings". Journal of Child and Adolescent Psychiatric Nursing, 16, PP: 52-59.
13. Kazdin, A.E. (1995). "Child, Parent, and family dysfunction as predictors of outcome in cognitive-behavioral treatment of antisocial children". Behavior Research and Therapy, 3, PP:271-281.
14. Lambert, E.W., Wahler, R.G. Andrande, A.R., & Bickman, L. (2001).
"Looking for the disorder in conduct disorder". Journal of Abnormal Psychology, 110, PP:110-123.
15. Lochman, J.E., & Wayland, K.K. (1994). "Aggression, Social acceptance, and race as predictors of negative adolescent outcomes". Journal of the American Academy of Child and Adolescent Psychiatry, 91, PP:1026-1035.
16. Majorek, M.; Tuchelmann, T. & Heusser, P. (2004). "Therapeutic Eurhythmy-Movement therapy for children with attention deficit hyperactivity disorder (ADHD)". Complementary therapies in Nursing and Midwifery, 10, PP:46-53.
17. Massion, J. (2006). "Sport practice in autism". Science & Sports, 21, PP:243-248..
18. Mayne, T.J.& Ambrose, T.K. (1999). "Research rewiew on anger in psychotherapy". Journal of Clinical Psychology. 55. PP:353-363.
19. Reid, J.B. (1993). "Prevention of conduct disorder before and after school entry: Relating interventions to developmental findings". Development and Psychology, 5, PP:243-262.
20.Setkowicz, Z. & Mazur, A. (2006). "Physical Training Decreases susceptibility to subsequent pilocarpine-induced seizures in the Rat". Epilepsy Research , in Press.
21.Sukhodolsky, D.G., Kassinove, H., & Gorman, B.S. (2004). "Cognitive- behavioral therapy for anger in children and adolescents: A meta-analysis".
Aggression and Violent Behavior, 9, PP:274-269.
22.Werba, E., Eyberg. M., Boggs. R., Algina. J. (2006). "Predicting outcome in parent-child interaction therapy : Success and Attrition". Behavior Modification, 2006; 30; PP:618-648.
23.Woolfenden S.R., Williams K. & Peat J.K. (2002). "Family and parenting interventions for conduct disorder and delinquency: a meta-analysis of randomized controlled trials". Archives of Disease in Childhood 86(4); PP:251-256.
