١
ﻢﺸﭼ زاﺪﻧا ﺪﯿﻟﻮﺗ ﮏﯿﻧﺎﮔرا رد
ﺖﻌﻨﺻ يراﺪﻏﺮﻣ ناﺮﯾا
يدﺎﺑآ حﺮﻓ يﺰﺑﺮﺳ ﻪﻧﺎﺴﻓا
1
,*
ﯽﺛﺎﯿﻏ نﺎﺴﺣا ﺪﯿﺳ
2
1 - ﺪﻨﺟﺮﯿﺑ ﯽﻣاد مﻮﻠﻋ ﯽﺳﺎﻨﺷرﺎﮐ
هﺪﻨﺴﯾﻮﻧ لﻮﺌﺴﻣ : *
٢ ﺪﻨﺟﺮﯿﺑ ﯽﻣاد مﻮﻠﻋ رﺎﯾدﺎﺘﺳا -
هﺪﯿﮑﭼ
سﺎﺳا ﺮﺑ ﺶﯿﭘ
ﯽﻨﯿﺑ ﺎﻫ ي ،FAO رﺎﻈﺘﻧا ﯽﻣ دور لﺎﺳ رد 2050 ياﺮﺑ ﺎﺿﺎﻘﺗ ﺎﺗ ﯽﻣاد تﻻﻮﺼﺤﻣ
70 ﺶﯾاﺰﻓا ﺪﺻرد ﺪﺑﺎﯾ
. ﻢﺨﺗ و
ﺑ غﺮﻣ ﺖﺷﻮﮔ ﻪ
راﻮﻧﺎﺧ ياﺮﺑ ندﻮﺑ يدﺎﺼﺘﻗا ﻞﯿﻟد ،
ﻪﻨﯿﻣآ ﺪﯿﺳا ﺢﻄﺳ ندﻮﺑ ﻻﺎﺑ هدﻮﺑ رادرﻮﺧﺮﺑ رازﺎﺑ رد ﯽﯾﻻﺎﺑ يﺎﺿﺎﻘﺗ زا
و ﻦﯾا
راﺪﻏﺮﻣ ﺖﻌﻨﺻ ﻪﮐ هﺪﺷ ﺚﻋﺎﺑ ي
شروﺮﭘ ﺖﻤﺳ ﻪﺑ ﺪﻨﮐ اﺪﯿﭘ قﻮﺳ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﻦﯾا ﻢﮐاﺮﺘﻣ
. ﺶﻫﺎﮐ ناﻮﯿﺣ هﺎﻓر ،
ﺖﯿﻔﯿﮐ ﺶﻫﺎﮐ
ﻣ تﻻﻮﺼﺤ ، ﯽﮔدﻮﻟآ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﻫ
تﻻﻮﺼﺤﻣ رد ﯽﭼرﺎﻗ مﻮﻤﺳ و ﯽﯾوراد يﺎﯾﺎﻘﺑ ﻊﻤﺠﺗ ﺰﯿﻧ و ﯽﻄﯿﺤﻣ ﺖﺴﯾز ي زوﺮﻣا
تﻼﮑﺸﻣ زا ه
ﻪﮐ ﺖﺳا يراﺪﻏﺮﻣ ﺖﻌﻨﺻ يور ﺶﯿﭘ يﺪﺟ غﺮﻣ شروﺮﭘ
هﻮﯿﺷ ﻪﺑ ﮏﯿﻧﺎﮔرا ﻊﺑﺎﻨﻣ رد ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻞﺣ هار ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﻪﯿﺻﻮﺗ
ﺖﺳا هﺪﺷ .
ﺮﻣ شروﺮﭘ ﮏﯿﻧﺎﮔرا غ
مﺰﻠﺘﺴﻣ يﺮﯿﮔرﺎﮐ ﻪﺑ داﮋﻧ
ﺎﻫ يرﺎﻤﯿﺑ ﻪﺑ موﺎﻘﻣ و ﺪﯿﻟﻮﺗﺮﭘ ﯽﻣﻮﺑ ي ﺎﻫ
ﻞﮕﻧا و ،ﺎﻫ ﻊﺗاﺮﻣ ﯽﻌﯿﺒﻃ ياﺬﻏ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ،
ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻪﻧﺎﯿﺷآ ﺶﻨﺗ نﺪﻧﺎﺳر ﻞﻗاﺪﺣ ﻪﺑ ياﺮﺑ
ﺎﻫ ﯽﻄﯿﺤﻣ ي ،
ﮏﯿﻧﺎﮔرا ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ و
زا هدﺎﻔﺘﺳا هﺮﯿﺟ
لدﺎﻌﺘﻣ ظﺎﺤﻟ زا ﺪﻧاﻮﺘﺑ ﺎﺗ ﺖﺳا
ﺪﺷﺎﺑ هﺪﻨﻨﮐ فﺮﺼﻣ و ﺖﻌﻨﺻ يﻮﮕﺨﺳﺎﭘ ﯽﯾاﺬﻏ ﺖﯿﻨﻣا و يدﺎﺼﺘﻗا .
يﺪﯿﻠﮐ تﺎﻤﻠﮐ ﮏﯿﻧﺎﮔرا غﺮﻣ:
، ﯽﻣﻮﺑ غﺮﻣ ،
ﮏﯿﻧﺎﮔرا ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ ،
رﺎﻤﯿﺑ ي ،ﺎﻫ ﺶﻨﺗ
ﻪﻣﺪﻘﻣ ﺎﻘﺑ و ﺪﺷر ياﺮﺑ ﺎﻣ نﺪﺑ ي
ﻪﻨﯿﻣآ ﺪﯿﺳا و يژﺮﻧا ﺪﻨﻣزﺎﯿﻧ ﻞﺴﻧ ﺎﻫ
يروﺮﺿ ي ﻊﻣاﻮﺟ مﺎﻤﺗ ﯽﻌﺳ زوﺮﻣا و ﺖﺳا
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﮏﯾ ﻪﺋارا
ﻢﻟﺎﺳ ﯽﯾاﺬﻏ ﺪﻨﻣزﺎﯿﻧ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻦﯾا ﻪﮐ ﺖﺳا
ﯽﻧاﻮﯿﺣ ﯽﻨﯿﺌﺗوﺮﭘ داﻮﻣ ﻟﻮﯿﺑ شزرا ﺎﺑ
ﻻﺎﺑ ﯽﮑﯾژﻮ ﯽﻣ
ﺪﺷﺎﺑ . ﺮﺑﺎﻨﺑ ﯽﻨﯿﺑ ﺶﯿﭘ ،FAO
لﺎﺳ رد
2050 ﺎﺗ ﯽﻣاد تﻻﻮﺼﺤﻣ ياﺮﺑ ﺎﺿﺎﻘﺗ 70
ﺶﯾاﺰﻓا ﺪﺻرد ﯽﻣ
ﺪﺑﺎﯾ . زا ﺮﮕﯾد ﯽﮑﯾ ﯽﻣاد تﻻﻮﺼﺤﻣ راﺪﯾﺎﭘ ﺪﯿﻟﻮﺗ سﺎﺳا ﻦﯾا ﺮﺑ
ﺶﻟﺎﭼ ﺎﻫ ﺖﺳا يروﺮﭙﻣاد و يزروﺎﺸﮐ يور ﺶﯿﭘ ي .
ﺖﺷﻮﮔ فﺮﺼﻣ ،
ﺪﺷر لﺎﺣ رد ﺖﻋﺮﺳ ﻪﺑ غﺮﻣ ﻢﺨﺗ و ﺮﯿﺷ و هدﻮﺑ
ﺚﻋﺎﺑ ﻦﯾا
ﺪﺷ و ﺖﺸﯿﻌﻣ ﺎﺗ ه دﺎﺼﺘﻗا
ﺪﺑﺎﯾ دﻮﺒﻬﺑ ﯽﯾﺎﺘﺳور .
لﺎﺣ ﻦﯾا ﺎﺑ ﺰﯿﻧ يراﺪﻏﺮﻣ
ﺎﺑ رد ﻪﮐ ﯽﺸﻘﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﯽﯾاﻮﻫ و بآ تاﺮﯿﯿﻐﺗ
، ﺮﯿﯿﻐﺗ
يرﺎﻤﯿﺑ لﺎﻘﺘﻧا و ﻦﯿﻣز يﺮﺑرﺎﮐ ﺎﻫ
دراد ، ﻦﯿﻣﺄﺗ ياﺮﺑ ﮏﯿﻧﺎﮔرا ﺪﯿﻟﻮﺗ ﻪﺑ ﺶﯾاﺮﮔ و راﺪﯾﺎﭘ ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ ﻪﻨﯿﻣز رد صﺎﺧ ﻪﺟﻮﺗ ﺪﻨﻣزﺎﯿﻧ
ﺖﺳا يﺮﺸﺑ ﻊﻣاﻮﺟ ﯽﯾاﺬﻏ ﺖﯿﻨﻣا ]
11 [.
شور و داﻮﻣ ﺎﻫ
هداد ﺎﻫ ا رد ﻪﺘﻓر رﺎﮐ ﻪﺑ ي ﯾ
ﻦ ﺖﺳا يدﺎﻨﺳا و يا ﻪﻧﺎﺨﺑﺎﺘﮐ عﻮﻧ زا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ .
ﺳﺎﻨﺷ شور ﯽ
ﻘﺤﺗ ﯿ ﻖ ﺳرﺮﺑ ﺮﺑ دراﻮﻣ ﺐﻠﻏا رد ﯽ
ﻫﺎﻔﻣ ﯿ ﻢ ، ﺮﻈﻧ ﯾﻪ ﺎﻫ ﻠﺻا لﻮﺻا و ﯽ
ﻋﻮﺿﻮﻣ درﻮﻣ رد لﻻﺪﺘﺳا ﯽ
دراد ﺖﻟﻻد صﺎﺧ .
ا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﯾ
ﻦ ﻪﮐ اﯾ ﻦ ﻪﻟﺎﻘﻣ ، ﺖﺳا يدرﻮﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ
بﺎﺘﮐ ،ﺎﻫ اﺮﺟ ﯾ ﺪ ، ﻧ ﺮﺸ ﯾ تﺎ ﻒﻠﺘﺨﻣ ، ﻪﻧﺎﺨﺑﺎﺘﮐ رد كراﺪﻣ و دﺎﻨﺳا ﺎﻫ
ﺎﺳ رد دﻮﺟﻮﻣ كراﺪﻣ و ﻒﻠﺘﺨﻣ ي ﯾ
ﺖ ﺎﻫ ا ي ﯾ ﺘﻧﺮﺘﻨ ﯾ ﯽ ﮑ ﯽ زا
ﺮﺘﻤﻬﻣ ﯾ ﻦ ا تﺎﻋﻼﻃا يروآدﺮﮔ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﯾ
ﻦ ﺖﺳا هدﻮﺑ ﻪﻟﺎﻘﻣ .
ا رد ﯾ ﻦ تﺎﻋﻼﻃا زا ﺶﻫوﮋﭘ ،
شراﺰﮔ ﺎﻫ ﺑ و ﯿ ﻧﺎ ﯿ ﻪ ﺎﻫ ﻧﺎﻬﺟ سﻼﺟا ي ﯽ
و اﺬﻏ
رﺎﺑ و راﻮﺧ نﺎﻣزﺎﺳ ﻧﺎﻬﺟ
ﯽ ) ،FAO ( 2014 و شراﺰﮔ ﺎﻫ زو ي ادﺎﻧﺎﮐ يزروﺎﺸﮐ ترا هدﺎﻔﺘﺳا
ﺪﺷ .
تﺎﻣوﺰﻠﻣ ﺮﻣ ﺪﯿﻟﻮﺗ
ﮏﯿﻧﺎﮔرا غ
ﺮﺑ اﺰﮔ سﺎﺳا نارﺎﮑﻤﻫ و نﺎﯿﻠﮔ شر
) 1390 ( ، زا ﺪﯾﺎﺑ ﮏﯿﻧﺎﮔرا غﺮﻣ شروﺮﭘ ﻞﻗاﺪﺣ
ﺎﻫ ﺑ رادرﻮﺧﺮﺑ ﺮﯾز ي ﺷﺎ
ﺪ :
٢
1 . ندﺮﮑﻧ هدﺎﻔﺘﺳا زا
دروآﺮﻓ ﻪﻧﻮﮔ ﺮﻫ ه
ﺎﻫ ﺰﺟ ﻪﺑ ﯽﻧاﻮﯿﺣ و ﯽﻋﻮﻨﺼﻣ ﯽﻋﺮﻓ ي دروآﺮﻓ و ﮏﯿﻧﺎﮔرا نﺎﻫﺎﯿﮔ
ه ﺎﻫ و ﺮﯿﺷ ي ردﻮﭘ
ﯽﻫﺎﻣ 2 . ندﺮﮑﻧ هدﺎﻔﺘﺳا زا
ﮏﯿﺗﻮﯿﺑ ﯽﺘﻧآ زا ﻢﻋا ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ داﻮﻣ ﺎﻫ
و نﻮﻣرﻮﻫ ﺎﻫ
3 . ندﺮﮑﻧ هدﺎﻔﺘﺳا زا
ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ ﮏﯿﺘﺘﻨﺳ داﻮﻣ يروآﺮﻓ رد
ﺪﻨﻧﺎﻣ ﺎﯾﻮﺳ زا ﻦﻏور جاﺮﺨﺘﺳا رد لﻼﺣ زا هدﺎﻔﺘﺳا
4 . ﺺﻟﺎﺧ ﻪﻨﯿﻣآﺪﯿﺳا زا هدﺎﻔﺘﺳا مﺪﻋ
5 . ﻪﻠﮔ غﺮﻣ داﺪﻌﺗ ﺮﺜﮐاﺪﺣ 4800
و ﯽﺘﺷﻮﮔ 3000
ﻋ ﻪﺑ راﺬﮕﻤﺨﺗ ﻞﻗاﺪﺣ ﯽﺗرﺎﺒ
4 راﺬﮕﻤﺨﺗ غﺮﻣ ﺮﻫ ياﺮﺑ ﻊﺑﺮﻣ ﺮﺘﻣ
6 . زﻮﯾﺪﯿﺴﮐﻮﮐ ﺪﺿ يوراد ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ﯽﻤﻧ ار
و ﺪﻧﺎﺠﻨﮔ اﺬﻏ رد ناﻮﺗ ﺖﺴﯿﻧ زﺎﺠﻣ ﯽﻨﯿﭼ كﻮﻧ
7 . غﺮﻣ رﺎﺘﺸﮐ ﻦﺳ ﺎﻫ
ي ﻞﻗاﺪﺣ ﺪﯾﺎﺑ ﯽﺘﺷﻮﮔ 81
ﺪﺷﺎﺑ زور
ﮏﯿﻧﺎﮔرا شروﺮﭘ ياﺮﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻪﯾﻮﺳ بﺎﺨﺘﻧا
ﺤﺗ ﺖﺳا هداد نﺎﺸﻧ تﺎﻘﯿﻘ داﮋﻧ ﻪﮐ
ﺎﻫ ي هﺪﺷ حﻼﺻا ﺷﻮﮔ غﺮﻣ
راﺬﮕﻤﺨﺗ و ﯽﺘ يزوﺮﻣا
ﺖﺴﯿﻧ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﮏﯿﻧﺎﮔرا ﺪﯿﻟﻮﺗ ياﺮﺑ رد اﺮﯾز
ﻔﺻ ﺪﯾﺎﺑ ﮏﯿﻧﺎﮔرا نﺎﻏﺮﻣ ﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد دﻮﺟو ﺮﯾز تﺎ
ﺪ ] 5 [ .
1.
ﻻﺎﺑ يﺮﮔاﺮﭼ 2
. ﻻﺎﺑ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا رﺎﺘﻓر 3
. نﺎﯿﭼرﺎﮑﺷ ﻪﺑ ﻊﯾﺮﺳ ﺶﻨﮐاو 4
. رﺎﺘﻓر
ﭘ ﻦﯿﯾﺎﭘ يرﻮﺧ ﺮ
نرﻮﻬﮕﻟ داﮋﻧ ﯽﺳرﺮﺑ نرﻮﻬﮕﻟ داﮋﻧ نﺎﻏﺮﻣ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﯽﻠﮕﻨﺟ غﺮﻣ و
ا ﺮﺑ سﺎﺳ ﻔﺻ ﺎ ﻻﺎﺑ ت ، رد ﻂﯾاﺮﺷ شروﺮﭘ ﮏﯿﻧﺎﮔرا زا
ﺪﻧدﻮﺑ رادرﻮﺧﺮﺑ يﺮﺘﻤﮐ ﯽﮕﺘﺴﯾﺎﺷ ]
5 [ . رﻮﺸﮐ ﺮﺘﺸﯿﺑ رد ﺎﻫ
داﮋﻧ ﺎﻫ ي ياﺮﺑ هرﻮﻈﻨﻣ ود شروﺮﭘ
ﻓﺮﻌﻣ ﮏﯿﻧﺎﮔرا ﯽ
ﯽﻣ ﺪﻧﻮﺷ . بﺎﺨﺘﻧا
ﺐﺳﺎﻨﻣ داﮋﻧ ﻂﯾاﺮﺷ ﺎﺑ
ﮏﯿﻧﺎﮔرا ﯽﻣ ﻧاﻮﺗ دﻮﺒﻬﺑ ياﺮﺑ ﺪ ﺪﺷر
، يرﺎﻤﯿﺑ ﺎﺑ هزرﺎﺒﻣ ﺎﻫ
و ﺎﻬﻠﮕﻧا و ﻧ يﻮﺟ ﻂﯾاﺮﺷ ﺎﺑ ﻪﻠﺑﺎﻘﻣ هدﺎﻔﺘﺳا ﺰﯿ
ددﺮﮔ ] 5 [ . ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ﺮﺑ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ
ر يو ﯽﻣﻮﺑ نﺎﻏﺮﻣ اﺮﺤﺻ
ي ﻦﯿﻄﺴﻠﻓ رد ﺎﻨﯿﺳ و
داﮋﻧ نرﻮﻬﮕﻟ داد نﺎﺸﻧ ه ﻦﯿﯾوﺪﺑ غﺮﻣ ﻪﮐ )
غﺮﻣ
اﺮﺤﺻ ﯽﻣﻮﺑ ي
ﺎﻨﯿﺳ ( ﺮﺘﻬﺑ زا ﺪﻨﻨﮐ ﻞﻤﺤﺗ ار ﯽﯾﺎﻣﺮﮔ ﺶﻨﺗ ﺪﻧردﺎﻗ ﺪﯿﻔﺳ نرﻮﻬﮕﻟ نﺎﻏﺮﻣ .
رد لﺎﺜﻣ ياﺮﺑ ﯽﯾﺎﻣد
زا ﺮﺗﻻﺎﺑ 40 ﻪﺟرد
داﺮﮕﯿﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟﻮﺟ
ﺎﻫ ي ﻧ ﻪﯾدﺎﺑ ﻦﯿﺸ ﺮﺘﺸﯿﺑ غﺮﻣ ﻢﺨﺗ ي
ﺪﯿﻟﻮﺗ ﯽﻣ ﻨﻨﮐ ﺪ . تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ سﺎﺳاﺮﺑ و ﻦﯿﯾوﺪﺑ نﺎﻏﺮﻣ رد ﺎﻣﺮﮔ ﺶﻨﺗ ﻂﯾاﺮﺷ رد
نرﻮﻬﮕﻟ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺮﯾز ﺖﺳا هﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ ]
13 [
ﺮﮕﯾد ﺶﯾﺎﻣزآ رد ي
ﺮﺑ ر ﻦﯿﯾوﺪﺑ نﺎﻏﺮﻣ يو نﺎﻏﺮﻣ ﯽﻟو ﺪﻨﺘﺷاد ﺪﯿﻟﻮﺗ ﺖﻓا داﮋﻧ ودﺮﻫ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ دﺮﺳ ﻂﯾاﺮﺷ رد نرﻮﻬﮕﻟو
ﻦﯿﯾوﺪﺑ ﺮﺘﻤﮐ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﺖﻓا ي
ﺪﻧراد ] 13 [ . ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ ﯽﻣ ﻂﯾاﺮﺷ ﻪﺑ ﻦﯿﯾوﺪﺑ نﺎﻏﺮﻣ ﻪﮐ ﺖﻓﺮﮔ ﻪﺠﯿﺘﻧ ناﻮﺗ ﺪﻋﺎﺴﻣﺎﻧ
ﺪﻧا هﺪﺷ رﺎﮔزﺎﺳ .
ﺪﻧا تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﮏﯿﻧﺎﮔرا غ ﺮﻣ داﮋﻧ حﻼﺻا ياﺮﺑ ﯽﮐ
ﻪﺘﻓﺮﮔ ترﻮﺻ ناﺮﯾا رد ﺖﺳا
. ﺮﻈﻧ ﻪﺑ دﻮﺟو ﻦﯾا ﺎﺑ ﯽﻣ
ﻖﻃﺎﻨﻣ ﯽﻣﻮﺑ نﺎﻏﺮﻣ ﺪﺳر
ﯾاﻮﻫ و بآ ﯽ
ﻒﻠﺘﺨﻣ ناﺮﯾا يرﺎﮔزﺎﺳ ﻞﯿﻟد ﻪﺑ ﻪﻨﯾﺰﮔ ﯽﻄﯿﺤﻣ ﻂﯾاﺮﺷ ﺎﺑ
ﺎﻫ شروﺮﭘ ياﺮﺑ ﯽﺒﺳﺎﻨﻣ ي ﮏﯿﻧﺎﮔرا غﺮﻣ
ﻪﮐ اﺮﭼ ﺪﻨﺷﺎﺑ
ﻏﺮﻣ نﺎ ﻤﯿﺑ و ﯽﻌﯿﺒﻃ ﺪﻋﺎﺴﻣﺎﻧ ﻂﯾاﺮﺷ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ و ﻊﻧﺎﻗ هدﺎﻌﻟا قﻮﻓ ﯽﯾاﺬﻏ ﺮﻈﻧ زا ﯽﻧاﺮﯾا ﯽﻣﻮﺑ يﺎﻫرﺎ
ﺪﻧا موﺎﻘﻣ ﯽﺑﻮﺧ ﻪﺑ ﯽﻠﺤﻣ ]
1 [ .
يﺮﯾﺬﭘ ﺖﺛارو ﺐﯾﺮﺿ
تﺎﻔﺻ غﺮﻣ ﻢﺨﺗ داﺪﻌﺗ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ
غﺮﻣ ﻢﺨﺗ نزو ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ
ﻠﺑ ﻦﺳ
غﻮ
ناراﺪﻧزﺎﻣ ﯽﻣﻮﺑ نﺎﻏﺮﻣ
1
17
/ 0 40
/ 0 38
/ 0
نﺎﻬﻔﺻا ﯽﻣﻮﺑ نﺎﻏﺮﻣ
2
21
/ 0 33
/ 0 هﺪﺸﻧ شراﺰﮔ a
سرﺎﻓ ﯽﻣﻮﺑ نﺎﻏﺮﻣ
3
22
/ 0 57
/ 0 47
/ 0
درﻮﻣ ﻦﯿﯾوﺪﺑ داﮋﻧ غﺮﻣ
نرﻮﻬﮕﻟ داﮋﻧ غﺮﻣ
غﺮﻣ ﻪﯿﻟوا نزو )
(مﺮﮔ 1525
1± / 388 1/
388 1525±
تاﺮﯿﯿﻐﺗ غﺮﻣ نزو ) زور رد مﺮﮔ (
81 /3 60± / 0 - 81
/3 60± / 0 -
غﺮﻣ ﻢﺨﺗ ﺪﯿﻟﻮﺗ ناﺰﯿﻣ )
زوررد غﺮﻣ ﻢﺨﺗ ﺪﯿﻟﻮﺗ (
09
/0 54± / 0
09 /0
54±
/ 0
ﯽﺸﯾﺎﻣزآ يﺎﻄﺧ 05
/0 ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد .
ﺖﺳا هﺪﺷ ﺺﺨﺸﻣ هرﺎﺘﺳ ﺖﻣﻼﻋ ﺎﺑ راد ﯽﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ .
٣
) 1:
رﻮﻧز ﯽﻔﺳﻮﯾ نارﺎﮑﻤﻫ و
، 1391 ( ) 2:
نارﺎﮑﻤﻫ و هداز ﻦﯿﺴﺣ ،
1389 ) ( 3:
نارﺎﮑﻤﻫ و ﯽﻧﻻز ،
1390 )(:
نﺎﻣز ﻪﺳ رذa 28
و 30 و 33 ﺪﺷﺎﺒﯿﻣ ﯽﮕﺘﻔﻫ (
غﺮﻣ
ﺑ ﻦﺳ
غﻮﻠ
) زور ( غﺮﻣ ﻢﺨﺗ داﺪﻌﺗ
لﺎﺳ رد غﺮﻣ ﻢﺨﺗ نزو
) مﺮﮔ ( و غﺮﻣ ﻢﻫ غﻮﻠﺑ نﺎﻣز رد نزو
سوﺮﺧ ﻢﻫ )
مﺮﮔ (
يﺪﻧﺮﻣ
3
140
80
45a
- 50 1200
- 1500
2كﺰﺧ هﺪﺸﻧ شراﺰﮔ
90
- 100 هﺪﺸﻧ شراﺰﮔ
هﺪﺸﻧ شراﺰﮔ
نﺎﻬﻔﺻا ﯽﻣﻮﺑ
7/
5 + 8/
158 3/
132 2b
/1 51± هﺪﺸﻧ شراﺰﮔ
كﺮﮐ درز
1
120
- 140 130
44C
- 47 1100
- 1400
1ندﺮﮔ ﺖﺨﻟ 133
126± 100
- 110 44d
- 48 1000
- 1400
) 1:
نﻼﯿﮔو ناراﺪﻧزﺎﻣ ﯽﻣﻮﺑ نﺎﻏﺮﻣ )(
2:
ﻞﺑاز ﯽﻣﻮﺑ غﺮﻣ )(
3:
نﺎﺠﯾﺎﺑرذآ ﯽﻣﻮﺑ غﺮﻣ )(
=a ﻦﺳ رد 32 - 24 ﯽﮕﺘﻔﻫ )(
=b ﻦﺳ رد 22 ﺎﺗ 52 ﯽﮕﺘﻔﻫ )(
=c رد
ﻦﺳ 22 - 24 ﯽﮕﺘﻔﻫ )(
=d 22 - 24 ﯽﮕﺘﻔﻫ ( ) نﺎﯿﻠﮐﻮﺗ ، 1387 (
ﯽﺘﺛارو تﺎﻋﻼﻃا ناﺮﯾا ﯽﻣﻮﺑ نﺎﻏﺮﻣ
لوﺪﺟ رد ﻻﺎﺑ
نﺎﺸﻧ ﯽﻣ ﺪﻫد ﯽﻣ داﮋﻧ حﻼﺻا ﺎﺑ ناﻮﺗ ﺐﺳﺎﻨﻣ
، ﺎﺑ ﻖﺑﺎﻄﻣ و ﻻﺎﺑ نﺎﻣﺪﻧار ﺎﺑ يداﮋﻧ
و بآ ﻂﯾاﺮﺷ ناﺮﯾا ﯽﯾاﻮﻫ
ﺎﺗ دﺮﮐ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﻮﻧ ﯽﻣﺎﮔ
ﺘﺷادﺮﺑ ﻪﺻﺮﻋ ﻦﯾا رد ﮏﯿﻧﺎﮔرا غﺮﻣ ﺪﯿﻟﻮﺗ ياﺮﺑ دﻮﺷ ﻪ
.
ﮏﯿﻧﺎﮔرا غﺮﻣ رد ﯽﺷروﺮﭘ ﻢﺘﺴﯿﺳ
ﯽﻫدرﻮﻧ زا ﯽﮑﯾ :
يﺎﻫدراﺪﻧﺎﺘﺳا ﮏﯿﻧﺎﮔرا غﺮﻣ ﺪﯿﻟﻮﺗ
ﺖﺳا ﻦﯾا ﻪﮐ
رﻮﻧ ﯽﻌﯿﺒﻃ ﺪﯾﺎﺑ رد سﺮﺘﺳد ﺪﺷﺎﺑ . ﺎﺑ ﻦﯾا لﺎﺣ ، ﺎﺑ ﻪﮐ ﯽﻠﮑﺸﻣ
ﯽﻌﯿﺒﻃ رﻮﻧ )
ﻢﯿﻘﺘﺴﻣ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﻢﻫ نآ (
دﻮﺟو ﻪﺑ ﯽﻣ آ ﯽﻣ ﻪﮐ ﺪﺷﺎﺒﯿﻣ ﻢﺴﯿﻟﺎﺑ ﯽﻧﺎﮐ و يرﻮﺧ ﺮﭘ ﺶﯾاﺰﻓا ﺪﯾ ﯽﺣاﺮﻃﺎﺑ ناﻮﺗُ
ﻫﺮﺠﻨﭘ ﺎ
ﻪﺑ يرﻮﻃ ﻪﮐ ﻊﯾزﻮﺗ يوﺎﺴﻣ زا رﻮﻧ ار لﻮﻃ رد مﺎﻤﺗ رد ﻦﻟﺎﺳ زور
ﻪﺑ ﺖﺳد دروآ ، دﻮﻤﻧ ﻞﺣ ار ﻞﮑﺸﻣ ﻦﯾا ياﺮﺑ
ﻦﯾا رﻮﻈﻨﻣ هدﺎﻔﺘﺳا
زا هﺮﺠﻨﭘ رد ﻒﻘﺳ ﯽﻣ ﺪﻧاﻮﺗ ﺪﻨﻣدﻮﺳ ﺎﺑ ﺪﺷ . ﺎﺑ ﻦﯾا لﺎﺣ ، رد نﺎﻏﺮﻣ ﻦﺘﻓﺮﮕﻧ راﺮﻗ ياﺮﺑ رﻮﻧ
ﻢﯿﻘﺘﺴﻣ ﺪﯿﺷرﻮﺧ زا ﺪﯾﺎﺑ ﺶﺷﻮﭘ ﻪﺸﯿﺷ
يا تﺎﻣ هﺮﺠﻨﭘ رد ﺎﻫ دﺮﮐ هدﺎﻔﺘﺳا .
رﻮﻧ ﯽﻋﻮﻨﺼﻣ ﯽﻣ
ﺪﻧاﻮﺗ درﻮﻣ هدﺎﻔﺘﺳا راﺮﻗ دﺮﯿﮔ ﮐ ﻪ شﺮﺘﺴﮔ هرود
ﯽﯾﺎﻨﺷور ﻪﺑ
تﺪﻣ ﺮﺜﮐاﺪﺣ 16 ﺖﻋﺎﺳ رﻮﻧ ﯽﻣ ﺪﺷﺎﺑ ، ﻪﺑ ﺐﺟﻮﻣ
نآ لﻮﻃ زور ﺪﯾﺎﺑ رد ﺢﺒﺻ و ﻪﻧ رد ﺐﺷ ﺪﺑﺎﯿﺑ ﺶﯾاﺰﻓا .
رد ﻦﯾا ودﺮﮔ ﺶﻫﺎﮐ ياﺮﺑ شور رﺎﺒﻏ
، غﺮﻣ ﻢﺨﺗ يروآ ﻊﻤﺟ ﺪﯾﺎﺑ
ﻞﺒﻗ زا
ﺪﺷﺎﺑ ﻪﻧﻻ زا نﺎﻏﺮﻣ جوﺮﺧ ]
12 [ .
ﻪﯾﺬﻐﺗ يﺪﺋﻮﺳ راﺰﻓا مﺮﻧ زا ﮏﯿﻧﺎﮔرا نﺎﻏﺮﻣ ﯽﺴﯾﻮﻧ هﺮﯿﺟ ياﺮﺑ: Opti-Kuckeliku(2004)
هدﺎﻔﺘﺳا ﯽﻣ دﻮﺷ . ﯽﻫد كارﻮﺧ ياﺮﺑ
نﺎﻏﺮﻣ ﮏﯿﻧﺎﮔرا شروﺮﭘ رد ﯽﻣ
يروآﺮﻓ زا ناﻮﺗ ﺎﻫ
ي ﺮﺘﺴﮐا ندﺮﮐ دو ، ندﺮﮐ ﺖﻠﭘ ،
ﻞﺒﻣاﺮﮐ و يدرآ 4 ﺎﻣا دﻮﻤﻧ هدﺎﻔﺘﺳا زا هدﺎﻔﺘﺳا
ياﺬﻏ ﻞﻣﺎﮐ ) و ﻢﯿﻫﺪﺑ راﺮﻗ ناﻮﯿﺣ سﺮﺘﺳد رد ﻢﻫ زا اﺪﺟ ﯽﮐارﻮﺧ داﻮﻣ مﺎﻤﺗ ﯽﻨﻌﯾ ﺪﻨﻣزﺎﯿﻧ سﺎﺳاﺮﺑ ناﻮﯿﺣ دﻮﺧ
ﯾﻬ داﻮﻣ زا ﺶﯾﺎ
ﺪﻨﮐ هدﺎﻔﺘﺳا ﯽﮐارﻮﺧ (
ﻢﻫاﺮﻓ ار يﺮﺗ ﯽﻌﯿﺒﻃ ﻂﯾاﺮﺷ ﯽﻣ
]ﺪﻨﮐ 5 [ . ﻧا تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ سﺎﺳاﺮﺑ اﺮﺛا ﻞﻣﺎﮐ ياﺬﻏ ﺎﺑ ﻪﯾﺬﻐﺗ هﺪﺷ مﺎﺠ
ﺮﯾز ت
لﺎﺒﻧد ﻪﺑ ار ﻪﺘﺷاد
ﺖﺳا : 1 . داﺪﻌﺗ ﺶﯾاﺰﻓا هدور ﺪﯿﻔﻣ ﻞﯿﺳﺎﺑ ﻮﺘﮐﻻ يﺮﺘﮐﺎﺑ
2 . يﻻﻮﮑﯾا ﺶﻫﺎﮐ 3
. مﻮﯾدﺮﺘﺴﻠﮐ ﺎﯾ ﻻﺎﻧﻮﻤﻟﺎﺳ ﺶﻫﺎﮐ
ﺲﺠﻨﻓﺮﭘ 4 . ﻪﺟﻮﺟ ﺖﯿﺳآ ﺶﻫﺎﮐ ﺎﻫ
ﯽﺘﺷﻮﮔ ﯽﯾ ]
5 [
.
ﺎﺑ ﻪﻠﺑﺎﻘﻣ اﻮﻫ و بآ ﻂﯾاﺮﺷ ﯽﯾ
سﺮﺘﺳا ﺪﺑﺎﯿﻣ شروﺮﭘ دازآ ﺮﺘﺴﺑ رد ﮏﯿﻧﺎﮔرا غﺮﻣ نﻮﭼ : ﺎﻫ
ي ﺮﺘﺸﯿﺑ ﺰﯿﻧ نآ ﯽﯾﺎﻣد ﯽﻣ
ﻪﮐ ﺪﺷﺎﺑ
ﺘﺴﯾﺎﺑ ﯽ ﺖﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ﯽﺻﺎﺧ ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ .
ا ﻒﻟ ( ﺎﻣﺮﮔ سﺮﺘﺳا ﺎﺑ ﻪﻠﺑﺎﻘﻣ يﺎﻫرﺎﮑﻫار :1
. دﺮﺳ بآ نداد راﺮﻗ رﺎﯿﺘﺧا رد ناﻮﯿﺣ ياﺮﺑ
ﯽﻣﺎﮕﻨﻫ ﺖﺳا مﺮﮔ اﻮﻫ ﻪﮐ 2
. ندﺮﮐ ﻆﯿﻠﻏ
ﺎﮐ ياﺮﺑ هﺮﯿﺟ ﯽﮑﯿﻟﻮﺑﺎﺘﻣ تراﺮﺣ ﺶﻫ
3 . اد نﺎﻫﺎﯿﮔ زا هدﺎﻔﺘﺳا ر
ﯽﯾو ] 5 [ .
ب ( رﺎﮑﻫار ﺎﻫ ﯾ ﯽ ﻪﻠﺑﺎﻘﻣ ياﺮﺑ ﺎﺑ
ﯽﯾﺎﻣﺮﺳ سﺮﺘﺳا :1
. ﯽﮑﯿﻟﻮﺑﺎﺘﻣ تراﺮﺣ ﺶﯾاﺰﻓا ياﺮﺑ هﺮﯿﺟ ندﺮﮐ ﻖﯿﻗر 2
. رد يرﻮﺨﻧاد نداد راﺮﻗ
ﺮﺑ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﻪﻠﺻﺎﻓ مﺮﮔ و ناﻮﯿﺣ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﯽﯾﺎﻤﯿﭙﻫار يا
نآ نﺪﺷ . ] 5 [ .
۴
ﺎﻬﻠﮕﻧا و ﺎﻬﯾرﺎﻤﯿﺑ ﺎﺑ ﻪﻠﺑﺎﻘﻣ :
ﯿﺑ زاﺪﻨﺗرﺎﺒﻋ ﮏﯿﻧﺎﮔرا غﺮﻣ رد ﻊﯾﺎﺷ يﺎﻬﯾرﺎﻤ :
ﻒﻟا ( يرﻮﺧﺮﭘ و ﻢﺴﯿﻟﺎﺑ ﯽﻧﺎﮐ :
ﻪﻠﮔ زا ﯽﺧﺮﺑ ﺎﻬﻨﺗ و هدﻮﺑ ﯽﻨﯿﺑ ﺶﯿﭘ ﻞﺑﺎﻗ ﺮﯿﻏ ﻪﻠﮔ رد ﻢﺴﯿﻟﺎﺒﯿﻧﺎﮐ عﻮﯿﺷ ﺖﻌﯿﺒﻃ رد ﺎﻫ
ﻼﺘﺒﻣ نآ ﻪﺑ
ﯽﻣ ﺪﻧﻮﺷ . زا ﻪﺿرﺎﻋ ﻦﯾا ﻞﻠﻋ ﺮﮕﯾد :
ﯽﯾاﺬﻏ داﻮﻣ ﺐﯿﮐﺮﺗ )
ﻢﺨﺗ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﺚﻋﺎﺑ ﺺﻟﺎﺧ ﻦﯿﻧﻮﯿﺘﻣ ﺎﺑ يزﺎﺳ ﻞﻤﮑﻣ نوﺪﺑ هﺮﯿﺟ ﺮﺘﻤﮐ غﺮﻣ
و و ﮏﭼﻮﮐ ﯽﻣ ﻢﺴﯿﻟﺎﺑ ﯽﻧﺎﮐ زوﺮﺑ ﺶﯾاﺰﻓا ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ
دﻮﺷ
] 10 [ (.
، ﻂﯿﺤﻣ ﺪﺣ زا ﺶﯿﺑ يﺎﻣد داﮋﻧ و
، ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ ياﺮﺑ ﻞﺣ هار ﻪﻠﮔ
ﺎﻫ :
1 . ﯽﯾاﺬﻏ هﺮﯿﺟ ﺲﻧﻻﺎﺑ 2
. ﻪﻧﻻ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﻫ
ﺰﯿﻣآ ﺖﻧﻮﺸﺧ رﺎﺘﻓر سﺮﺘﺳا ﺶﻫﺎﮐ ياﺮﺑ ﯽﯾاﻮﻫ ﯽﯾ )
و ﺖﯾﺰﻣ زا ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ﺎﻫ
ﻪﻧﻻ ﺎﻫ
ﻢﺨﺗ داﺪﻌﺗ ﯽﯾاﻮﻫ ﺎﻫ
ﻪﮐ ﯽﯾ ﻪﺘﺷاﺬﮔ ﻦﯿﻣز ﻒﮐ رد غﺮﻣ ﻂﺳﻮﺗ ﯽﻣ
ﻢﮐ ار دﻮﺷ ﯽﻣ
ﻦﯾا و ﺪﻨﻨﮐ ،
ياﺮﺑ ار ﯽﺘﺒﺜﻣ يدﺎﺼﺘﻗا ﺖﯾﺰﻣ
دراد رﻮﯿﻃ ﺖﻌﻨﺻ
ﺮﺛا ﻢﯿﺴﻠﮐ زﺎﺳ و ﺖﺧﻮﺳ ﺮﺑ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ حﻮﻄﺳ ﯽﻣ
غﺮﻣ ﻢﺨﺗ ﺖﺳﻮﭘ ﺖﯿﻔﯿﮐ ياﺮﺑ ﯽﺘﺒﺜﻣ يﺎﯾاﺰﻣ ﻦﯾا و دراﺬﮔ
دراد ] 15 [ (. 3 . داﮋﻧ حﻼﺻا زا هدﺎﻔﺘﺳا 4
. ﺐﺳﺎﻨﻣ ﯽﻫدرﻮﻧ ]
13 [ 8. . ﻣ ﯽﯾﺎﻀﻓ ﺐﺳﺎﻨ ) ﻢﮐاﺮﺗ ﻪﮐ ﺖﺳا دﺎﯾز يرﻮﺧ ﺮﭘ عراﺰﻣ ﯽﺳرﺮﺑ رد
ﺖﺳا ناﻮﯿﺣ ﺐﺳﺎﻨﻣﺎﻧ ﺎﻀﻓ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و ناﻮﯿﺣ ﻻﺎﺑ (
ب ( ﺎﻬﻠﮕﻧا : ﻦﯿﮑﭙﻣﻻ ) 1997 ( دﻮﺟو ﮏﯿﻧﺎﮔرا نﺎﻏﺮﻣ ﻞﮑﺸﻣ ﻦﯿﻣﻮﺳ ﻢﺴﯿﻟﺎﺑ ﯽﻧﺎﮐ و يرﻮﺧﺮﭘ زا ﺪﻌﺑ ﮏﯿﻧﺎﮔرا نﺎﻏﺮﻣ رد دﺮﮐ نﺎﯿﺑ
ﺪﺸﺑﺎﯿﻣ ﺎﻬﻠﮕﻧا .
سﺎﺳاﺮﺑ ترازو شراﺰﮔ ادﺎﻧﺎﮐ يزروﺎﺸﮐ
) 2014 ( ﺎﻬﻨﺗ ﻪﻧ ﺎﻬﻠﮕﻧا ﺖﻤﺣاﺰﻣ و ﯽﺷراﻮﮔ تﻼﮑﺸﻣ
ماد ياﺮﺑ هاﺮﻤﻫ ﻪﺑ
ﺪﻧراد ﻪﮑﻠﺑ ﯽﻠﻗﺎﻧ رﺎﻤﯿﺑ ياﺮﺑ ﺎﻫ
بﻮﺴﺤﻣ ﯽﻣ ﺪﻧﻮﺷ . لﺎﺜﻣ ياﺮﺑ ﮏﺳﻮﺳ
ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ هﺎﯿﺳ ﻞﻗﺎﻧ
60 ﺎﯾ داﺪﻌﺗ ﺮﺘﺸﯿﺑ ي ﻞﻣﺎﻋ يرﺎﻤﯿﺑ رد
رﻮﯿﻃ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﻞﺳﺎﮐﻮﯿﻧ ، ﯽﻏﺮﻣ ياﺰﻧﻻﻮﻔﻧآ ،
كرﺎﻣ ، ﯽﻧﻮﻔﻋ سرﻮﺑ ،
ﻪﻧﻮﮔ ﺎﻫ ﻼﻧﻮﻤﻟﺎﺳ ي ،
26 ﻮﻧ ﺑ ﻪﻧﻮﮔ ع يرﺎﻤﯿ ﯾاز ﯽ يا يﻼﮐ و ﻪﻧﻮﮔ ﺎﻫ ي
ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ ﺎﯾﺮﻤﯾا .
ﺪﻨﻧﺎﻣ ﯽﻠﻣاﻮﻋ سﻮﻠﯾژﺮﭙﺳآ
ﻞﻣﺎﻋ و زﻮﯾﺪﯿﺴﮐﻮﮐ رد ﻢﻫ
ﻞﮑﺷ و ﻎﻟﺎﺑ ﻪﻠﺣﺮﻣ رد ﻢﻫ ورﻻ
هﺎﯿﺳ ﮏﺳﻮﺳ ي
ﯽﻣ ﻧاﻮﺗ ﺪﻧﻮﺷ ﻞﻘﺘﻨﻣ ﺪﻨ .
ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ مﻮﺠﻫ
ﯽﮕﻧﺎﺧ ﺲﮕﻣ هﺪﻧﺮﭘ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﺶﻫﺎﮐ ﺚﻋﺎﺑ
دﻮﺸﯿﻣ غﺮﻣ ﻢﺨﺗ و ﺖﺷﻮﮔ ظﺎﺤﻟ زا ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و
ﻞﻗﺎﻧ اﻮﻧا ﻞﻣﺎﻋ ﯽﻣ ﻻﺎﻧﻮﻤﻟﺎﺳ ﻞﺜﻣ ﺎﻫرﺎﻤﯿﺑ ع ﺪﺷﺎﺑ
. ﻠﺣ هار يﺎﻬ تاﺮﺸﺣ ﺶﻫﺎﮐ ﻨﺗرﺎﺒﻋ
ﺪ زا : 1 . ﺮﺘﺴﺑ ﺖﺑﻮﻃر ﺶﻫﺎﮐ 2
. ﺮﯿﯿﻐﺗ pH
ﺮﺘﺴﺑ 3 . ﺮﮕﯾد تاﺮﺸﺣ و ﺎﻫرﻮﺒﻧز ﻪﻠﯿﺳو ﻪﺑ ﯽﮑﯾژﻮﻟﻮﯿﺑ لﺮﺘﻨﮐ 4
. ﺲﮕﻣ ﺶﻫﺎﮐ ياﺮﺑ ﮏﺸﺧ دﻮﮐ هدﺎﻔﺘﺳا 5
. هدﺎﻔﺘﺳا زا و ﮏﻫآ
ﭗﻣﻻ تاﺮﺸﺣ ﻦﺘﺸﮐ ياﺮﺑUV
] 14 [ 6. . ﻊﺗاﺮﻣ ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ ]
5 [ . 7 . ناﻮﻨﻌﺑ ﺪﻧراد ﯽﺸﮐ هﺮﺸﺣ ﺮﺛا ﻪﮐ ﯽﯾوراد نﺎﻫﺎﯿﮔ زا هدﺎﻔﺘﺳا
ﯽﻌﯿﺒﻃ ﺖﻨﻣﺎﮕﯿﻟﻮﻓ ]
4 [ 8 . . موﺎﻘﻣ داﮋﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا )
ﯽﻣﻮﺑ ﯽﯾﺎﻫ داﮋﻧ رد ﯽﻌﯿﺒﻃ ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﯽﻣ رﻮﯿﻃ
ﺪﻧاﻮﺗ
دﻮﺷ ﮏﯿﻧﺎﮔرا ﺪﯿﻟﻮﺗ ﻢﺘﺴﯿﺳ رد ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ نﺎﻣرد رد ﯽﻨﯾﺰﮕﯾﺎﺟ ]
9 [ .(
پ ( ﯽﻧﻮﻔﻋ ﺎﻫرﺎﻤﯿﺑ ﻪﻠﺑﺎﻘﻣ :
رد ﺎﻫوراد ﻞﮐ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﮏﯿﻧﺎﮔرا غﺮﻣ ﺪﯿﻟﻮﺗ ي
ﮑﯿﺗﻮﯿﺑ ﯽﺘﻧآ ﯽ
ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و ﺪﺿ
ﻮﻨﻤﻣ زوﺪﯿﺴﮐﻮﮐ ع
ﺖﺳا . يرﺎﻤﯿﺑ لﺮﺘﻨﮐ ياﺮﺑ ﺎﻫ
ﻞﺣ هار زا ﺖﺳا ﺮﺘﻬﺑ ﺎﻫ
ﮕﯾﺎﺟ ي ﺰ زا ﺪﻨﺗرﺎﺒﻋ ﻪﮐ دﻮﻤﻧ هدﺎﻔﺘﺳا ﻦﯾ :
1 . رد ﯽﯾوراد نﺎﻫﺎﯿﮔ زا هدﺎﻔﺘﺳا
ﺪﻨﻧﺎﻣ ﯽﻧﺎﻣرد زود :
ﺖﯿﺸﻧوﺮﺑ نﺎﻣرد ياﺮﺑ ﻦﺸﯾوآ 2
. هدﺎﻔﺘﺳا زا هﺮﯿﺟ ﺎﮕﻣا ياراد -
3 نﺎﯿﮐﺎﻣ ﯽﻧﺪﺑ ﯽﻨﻤﯾا ﺢﻄﺳ ﺶﯾاﺰﻓا ياﺮﺑ ﻻﺎﺑ
] 5 [ . 3 . ﻮﻧﺎﻧ يروﺎﻨﻓزا هدﺎﻔﺘﺳا داﻮﻣ
) اﻮﻫ تروﺎﺠﻣ رد ﻞﻣﺎﺷ Tio2
لﺎﻌﻓ ﺎﻬﻧﻮﯾ ﺖﺑﻮﻃر O2
و ﺪﻧﻮﺸﯿﻣ ﺪﯿﻟﻮﺗOH (
تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ رد
ﮏﯿﺗﻮﯿﺑ ﯽﺘﻧآ يﺎﺠﺑ رﻮﻠﯿﺳ ﻮﻧﺎﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﮐ هﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧ ﺎﻫ
ﻦﺴﮐاو و ﺎﻫ ﯽﺘﺷﻮﮔ نﺎﻏﺮﻣ رد ﻮﺗ ﺚﻋﺎﺑ
ﻻﺎﺑ ﺖﯿﻔﯿﮐ ﺎﺑ ﯽﺘﺷﻮﮔ ﺪﯿﻟ
ﯽﻣ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و ﺪﺷ دﺎﺠﯾا ﻢﮐ ﯽﺑﺮﭼ و ﯽﻧﻮﻔﻋﺪﺿ رد داﻮﻣ ﻦﯾا زا ناﻮﺗ
ﺎﻫ دﺮﮐ هدﺎﻔﺘﺳا يراﺪﻏﺮﻣ ]
7 [ .
ﯽﻠﮐ يﺮﯿﮔ ﻪﺠﯿﺘﻧ
ﻞﯿﻟد ﻪﺑ ناﺮﯾا رد ﻊﺗاﺮﻣ ﯽﻫﺎﯿﮔ ﺶﺷﻮﭘ عﻮﻨﺗ
، و اﻮﻫ و بآ عﻮﻧ دﻮﺟو
ﻪﻧﻮﮔ ﺎﻫ ي غﺮﻣ ياﺮﺑ ﻪﻨﯿﻣز ﯽﻣﻮﺑ غ ﺮﻣ شروﺮﭘ
هﻮﯿﺷ ﻪﺑ
ﮏﯿﻧﺎﮔرا ﺖﺳا ﻢﻫاﺮﻓ .
تﻼﮑﺸﻣ دﻮﺟو ﺎﺑ ﺪﻨﭼ ﺮﻫ شوﺮﻓ رازﺎﺑ
، دﺎﻬﻧ ﺖﻤﯿﻗ ندﻮﺑ ﻻﺎﺑ ه
ﺎﻫ و ﯽﺘﻣﻼﺳ درﻮﻣ رد نﺎﻨﯿﻤﻃا مﺪﻋ و
ﯽﻓﺮﺼﻣ كارﻮﺧ ندﻮﺑ ﮏﯿﻧﺎﮔرا )
ﻢﺴﯾروﺮﺗ وﺮﮔا (
، ﺖﻟود ﺪﯾﺎﺑ ﺖﯾﺎﻤﺣ ياﺮﺑ زا
ﺪﯿﻟﻮﺗ ﺶﺨﺑ رد هﺪﻨﻨﮐ دﺎﺠﯾا و ﯽﻔﯿﮐ لﺮﺘﻨﮐ
هﺎﮕﺸﯾﺎﻣزآ ﺎﻫ
ﻊﺟﺮﻣ ي و
ﺰﯿﻧ ندﻮﻤﻧ ﻪﭼرﺎﭙﮑﯾ فﺮﺼﻣ ﺎﺗ ﺪﯿﻟﻮﺗ رازﺎﺑ
ﺮﻣ را غ ﮏﯿﻧﺎﮔ دزﺎﺳ راﻮﻤﻫ فﺪﻫ ﻦﯾا ﻪﺑ ﻞﯿﻧ ياﺮﺑ ار هار ،
ناﻮﺘﺑ ﺎﺗ
ﯽﻣاد ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ ﻊﺑﺎﻨﻣ دروآ نﺎﻐﻣرا ﻪﺑ ﯽﻧاﺮﯾا ﻪﻌﻣﺎﺟ ياﺮﺑ ﻢﻟﺎﺳ
.
۵
ﻊﺑﺎﻨﻣ
1 ( ﯽﻫز ﻦﻤﮐﺮﺗ .
يﺪﯿﺠﻣ ،آ .
ع , بﺎﻀﺧ . هاﻮﺨﮑﯿﻧ،م . نﺎﯾﺪﻤﺣا،ع .
،پ 75 نﺎﻏﺮﻣ زا يداﮋﻧ هوﺮﮔ ﺪﻨﭼ ﭗﯿﺗﻮﯾرﺎﮐ و ﯽﻣزﻮﻣوﺮﮐ ﻒﯿﺻﻮﺗ،
ناﺮﯾا ﯽﻣﻮﺑ
2 ( ﺎﯿﻠﮐﻮﺗ ،ن 1387 ناﺮﯾا ﯽﻣﻮﺑ رﻮﯿﻃو ماد ﯽﮑﺘﯿﻧژ ﺮﯾﺎﺧذ بﺎﺘﮐ سﺎﺳاﺮﺑ
3 ( هداز ﻦﯿﺴﺣ .
ﯽﺿﺎﯿﻓ ،ن .
ﺮﮑﻔﻨﺷور ،ج .
يﺮﯿﺼﻧ ﯽﮕﯿﺑ ،ه .
نﺎﯿﻧﺎﺧ ،م . ،ا 1389 دروآﺮﺑ يﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ ﯽﮑﯿﺘﻧژ
و ﯽﭙﯿﺗﻮﻨﻓ تﺎﻔﺻ ﺪﯿﻟﻮﺗ
ﻢﺨﺗ غﺮﻣ رد نﺎﻏﺮﻣ ﯽﻣﻮﺑ نﺎﻬﻔﺻا . نﺎﻬﻔﺻا رد يزروﺎﺸﮐ رد ﻮﻧ يﺎﻫ هﺪﯾا ﯽﻠﻣ ﺶﯾﺎﻤﻫ ﻦﯿﻤﺠﻨﭘ
4 ( ﯽﺤﻟﺎﺻ . نﺎﯾﺮﮑﺴﻋ ،ط هداز
.
،ع 1389 ﯽﺑﺎﯾزرا ، ﺮﺛا هﺮﺸﺣ ﯽﺸﮐ ﺲﻧﺎﺳا ﯽﺧﺮﺑ نﺎﻫﺎﯿﮔ ﯽﯾوراد ﻪﯿﻠﻋ تاﺮﺸﺣ ﻎﻟﺎﺑ Ephestia
kuehniella L .
يﺎﻫورﻻو ﻦﯿﻨﺳ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﺐﺷ هﺮﭘ درآ . ﻦﯿﻣود ﺶﯾﺎﻤﻫ ﯽﻠﻣ يزروﺎﺸﮐ و
ﻪﻌﺳﻮﺗ
،راﺪﯾﺎﭘ ﺖﺻﺮﻓ ﺎﻫ و ﺶﻟﺎﭼ يﺎﻫ
ﺶﯿﭘ ور 11 و 12 ﺪﻨﻔﺳا 1389 1 هﺎﮕﺸﻧاد،
دازا ﯽﻣﻼﺳا زاﺮﯿﺷ
5 ( ﮔ نارﺎﮑﻤﻫ و نﺎﯿﻠ 1390
رﻮﯿﻃ ﮏﯿﻧﺎﮔرا ﻪﯾﺬﻐﺗ بﺎﺘﮐ سﺎﺳاﺮﺑ،
) ﻪﻤﺟﺮﺗ (
6 ( ﯽﻧﻻز يرﻮﺼﻨﻣ .
دﺎﺷ ﯽﻧﺎﺧ ﯽﺿﺎﻗ،ا .
يﺪﻤﺤﻣ ،ع .
،ي 1390 دروآﺮﺑ ، يﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ ﯽﮑﯿﺘﻧژ
و ﯽﭙﯿﺗﻮﻨﻓ تﺎﻔﺻ يﺪﯿﻟﻮﺗ و ﺪﯿﻟﻮﺗ ﯽﻠﺜﻣ
نﺎﻏﺮﻣ ﯽﻣﻮﺑ نﺎﺘﺳا سرﺎﻓ . ﻦﯿﻟوا ﺶﯾﺎﻤﻫ ﯽﻠﻣ ﺚﺣﺎﺒﻣ ﻦﯾﻮﻧ رد هوﺎﺳ يزروﺎﺸﮐ .
7 ( ﯽﺒﻧ داﮋﻧ . اﺮﮑﺴﻋ،ع ﯽﻧ . ﺪﯿﻟﻮﺗ،ن ﺖﺷﻮﮔ غﺮﻣ ﮏﯿﻧﺎﮔرا ﺎﺑ هدﺎﻔﺘﺳا زا ﻮﻧﺎﻧ داﻮﻣ ناﺮﯾا ﯽﮑﺷﺰﭙﻣاد هﺮﮕﻨﮐ ﻦﯿﻣدﺰﻧﺎﭘ
8 ( زﻮﻧز ﯽﻔﺳﻮﯾ .
ﯽﻧﺎﺠﯿﻠﻋ ،ا .
ﺖﻓار ،ص . س . ﯽﻤﯾﺪﻗ هداز ﺮﻔﻌﺟ ،ع .
م يرﻮﺴﺟ ،ر .
، 1391 يدﺎﺼﺘﻗا تﺎﻔﺻ ﯽﮑﺘﯿﻧژ ﺮﺘﻣارﺎﭘ دروآﺮﺑ ،
زاود، ﯽﺘﻔﺻ ﺪﻨﭼ ﺰﯿﻟﺎﻧآ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ نارﺪﻧزﺎﻣ نﺎﺘﺳا ﯽﻣﻮﺑ نﺎﻏﺮﻣ ناﺮﯾا ﮏﯿﺘﻧژ هﺮﮕﻨﮐ ﻦﯿﻣد
9) Abdelqader . A. , Gaulyb. M, Wollnyc C. B. A. 2006. Response of two breeds of chickens to Ascaridia galliinfections from two geographic sources. Veterinary Parasitology 145 (2007) 176–180
10) Bennet ,C.(2006) organic diest for small flocks. publication, Manitoba Agricuture. Avail able at:http://www.gov.mb. ca/agriculture/livestock/poultry/bba01s20.html.
11) FAO,2014, Healthy and sustainable food systems are crucial to fight hunger and malnutrition, Website:www. fao. org visited:06/09/2014
12) Lampkin. N. (1977). ORGANIC POULTRY PRODUCTION
13) M. Spinu & A. A. Degen (1993) Effect of cold stress on performance and immune responses of Bedouin and white leghorn hens, British Poultry Science, 34:1, 177-185,
14) OMAF,20014Nuisance Insects in Organic Poultry Production , Website: http://www. omafra.
gov. on. ca/06/10/2014.
15) Singh, R., Cheng, K.M., and Silversides, F.G. Production performance and egg quality of four strains of laying hens kept in conventional cages and floor pens. Poult. Sci. 2009; 88: 256–264
