اﻧﺪازه ﮔﯿﺮي ﺑﺮﺧﯽ ﺗﺮﮐﯿﺒﺎت ﺿﺪ ﺗﻐﺬﯾﻪ اي و ﻓﻠﺰات ﺳﻨﮕﯿﻦ در روﻏﻦ ﮐﻨﺠﺪ

(1)

يﺮﯿﮔ هزاﺪﻧا ﯽﺧﺮﺑ

يا ﻪﯾﺬﻐﺗ ﺪﺿ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﻦﯿﮕﻨﺳ تاﺰﻠﻓ و

ﻦﻏور رد

ﺪﺠﻨﮐ

، ناﺮﯾا رد هﺪﺷ ﺖﺸﮐ ﻪﺘﯾراو ود هﺪﺷ يﺮﯿﮔ ﺖﺳﻮﭘ و مﺎﺧ ﺪﺠﻨﮐ ﻪﻧاد

ﯽﻤﯿﺣر ﺎﻨﻣ ﻮﻟرﻮﭼاﺮﻗ ﻢﯾﺮﻣ ،

1

2

ﯽﻣاﻮﻗ دادﺮﻬﻣ ،

 3

1 ﻘﯿﻘﺤﺗ و مﻮﻠﻋ ﺪﺣاو ،ﯽﯾاﺬﻏ ﻊﯾﺎﻨﺻ و مﻮﻠﻋ هوﺮﮔ ﺪﺷرا ﯽﺳﺎﻨﺷرﺎﮐ ﻪﺘﺧﻮﻣآ ﺶﻧاد ناﺮﯾا ،ناﺮﻬﺗ ،ﯽﻣﻼﺳا دازآ هﺎﮕﺸﻧاد ،تﺎ

2 ناﺮﯾا ،ناﺮﻬﺗ ،ﯽﻣﻼﺳا دازآ هﺎﮕﺸﻧاد ،تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ و مﻮﻠﻋ ﺪﺣاو ،ﯽﯾاﺬﻏ ﻊﯾﺎﻨﺻ و مﻮﻠﻋ هوﺮﮔ رﺎﯿﺸﻧاد .

3 ناﺮﯾا ،ناﺮﻬﺗ ،ﯽﻣﻼﺳا دازآ هﺎﮕﺸﻧاد ،تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ و مﻮﻠﻋ ﺪﺣاو ،ﯽﯾاﺬﻏ ﻊﯾﺎﻨﺻ و مﻮﻠﻋ هوﺮﮔ دﺎﺘﺳا

) رﺎﺗ ﯾ رد ﺦ ﯾ ﺖﻓﺎ : 18 / 03 / 98 رﺎﺗ ﯾ ﺬﭘ ﺦ ﯾ شﺮ : 14 / 11 / 98 (

هﺪﯿﮑﭼ

ﺪﺠﻨﮐ زا ﻦﯾﺮﺗ فﺮﺼﻣﺮﭘ ﯽﻨﻏور يﺎﻫ ﻪﻧاد

ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ ﯽﻧﺪﻌﻣ حﻼﻣا زا ندﻮﺑ ﯽﻨﻏ ﻢﻏﺮﯿﻠﻋ ﻪﮐ

، ياراد ﯽﺧﺮﺑ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﻪﯾﺬﻐﺗ ﺪﺿ يا دوﺪﺤﻣ ﻞﻣاﻮﻋ زا ﻪﮐ ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ

ﺪﻨﺘﺴﻫ نﺪﺑ ﻪﺑ يﺬﻐﻣ داﻮﻣ ﯽﺳﺮﺘﺳد هﺪﻨﻨﮐ .

ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ ﻫوﮋﭘ ﻦﯾا زا فﺪﻫ ﯽﺳرﺮﺑ ﺶ

ﯽﺧﺮﺑ ﺪﺿ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ يا ﻪﯾﺬﻐﺗ

) ﻻاﺰﮔا تﺎﺘﯿﻓ و ت (

و ﻦﯿﮕﻨﺳ تاﺰﻠﻓ )

و بﺮﺳ

مﻮﯿﻣدﺎﮐ ( رد ﯽﻣ هﺪﺷ يﺮﯿﮔ ﺖﺳﻮﭘ و مﺎﺧ ﺪﺠﻨﮐ ﻪﻧاد ،ﺪﺠﻨﮐ ﻦﻏور ﺪﺷﺎﺑ

.

ﻪﺘﯾراو ود

،ناﺮﯾا ﯽﻣﻮﺑ ﺪﺠﻨﮐ ﻪﻧاد نﺎﺘﺴﺘﺷد

2 باراد و 14 ، جﺮﮐ رﺬﺑ و لﺎﻬﻧ ﻪﯿﻬﺗ و حﻼﺻا ﻪﺴﺳﺆﻣ زا ﺪﺷ ﻪﯿﻬﺗ

. تﺎﺘﯿﻓ و تﻻاﺰﮔا مﺎﺧ ﺪﺠﻨﮐ ﻪﻧاد

، ﺖﺳﻮﭘ

ﻪﺑ نآ ﻦﻏور و هﺪﺷ يﺮﯿﮔ شور

ﻻﺎﺑ ﯽﯾارﺎﮐ ﺎﺑ ﻊﯾﺎﻣ ﯽﻓاﺮﮔﻮﺗﺎﻣوﺮﮐ )

(HPLC

يور ،ﻢﯾﺰﯿﻨﻣ ،ﻢﯿﺴﻠﮐ ،مﻮﯿﻣدﺎﮐ ،بﺮﺳ و ﻪﺑ ﺰﻨﮕﻨﻣ و ﻦﻫآ ،

شور

ﯽﻤﺗا بﺬﺟ يﺮﺘﻣﻮﺗﻮﻓوﺮﺘﮑﭙﺳا ﺪﻧﺪﺷ يﺮﯿﮔ هزاﺪﻧا

.

بﺮﺳ راﺪﻘﻣ و زﺎﺠﻣ ﺢﻄﺳ ﺮﺜﮐاﺪﺣ زا ﺮﺗﻻﺎﺑ ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﻤﻫ

ﺎﻬﻧآ مﻮﯿﻣدﺎﮐ راﺪﻘﻣ ﻦﯿﯾﺎﭘ

ﺳا رد زﺎﺠﻣ ﺢﻄﺳ ﺮﺜﮐاﺪﺣ زا ﺮﺗ ﺮﯾا دراﺪﻧﺎﺘ

ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ نا . يوﺎﺣ باراد ﻪﺘﯾراو

يﺮﺘﺸﯿﺑ راﺪﻘﻣ و ﮏﯿﺘﯿﻓ ﺪﯿﺳا

يﺮﺗﻻﺎﺑ راﺪﻘﻣ ياراد نﺎﺘﺴﺘﺷد ﻪﺘﯾراو ﯽﻣ ﮏﯿﻟاﺰﮔا ﺪﯿﺳا

ﺪﺷﺎﺑ . حﻼﻣا ناﺰﯿﻣ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ﯽﻧﺪﻌﻣ

ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ رد ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ ﻢﯿﺴﻠﮐ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ

.

ر ﮏﯿﺘﯿﻓ ﺪﯿﺳا ﺪﻗﺎﻓ مﺎﺧ ﺪﺠﻨﮐ يﺎﻫ ﻪﻧاد زا هﺪﺷ جاﺮﺨﺘﺳا ﻦﻏو دوﺪﺣ يوﺎﺣ و

5/

2 ﺮﺑ مﺮﮔ ﯽﻠﯿﻣ مﺮﮔﻮﻠﯿﮐ

ﺳا ﯿ ﮏﯿﻟاﺰﮔا ﺪ ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ .

ﺪﺠﻨﮐ ﻪﻧاد مﺎﺧ ﯽﻣ يا ﻪﯾﺬﻐﺗ ﺪﺿ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﯽﺧﺮﺑ ياراد ﺷﺎﺑ

يﺮﯿﮔ ﺖﺳﻮﭘ ﻪﮐ ﺪ ﺶﻫﺎﮐ ﯽﻬﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ رﻮﻄﺑ ار تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﻦﯾا راﺪﻘﻣ

ﺪﻫد ﯽﻣ ﻦﯾا راﺪﻘﻣ ﻪﮑﻧآ ﻦﻤﺿ ،

رد تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﻦﻏور

ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ ﺲﮐﺪﮐ و ناﺮﯾا دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﺪﺣ زا ﺮﺘﻤﮐ رﺎﯿﺴﺑ ﺪﺠﻨﮐ .

ور ﻦﯾا زا رﺎﮐ ترﻮﺻرد ﯽﺑﺎﯾزرا ﺖﺳا ﺮﺘﻬﺑ مﺎﺧ ﺪﺠﻨﮐ ﻪﻧاد دﺮﺑ

ﺖﯿﻔﯿﮐ نآ

دﺮﯾﺬﭘ ترﻮﺻ .

ﺪﯿﻠﮐ نﺎﮔژاو : ، ﺪﺠﻨﮐ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﻪﯾﺬﻐﺗﺪﺿ حﻼﻣا ، ﻦﯿﮕﻨﺳ تاﺰﻠﻓ ، يا ﯽﻧﺪﻌﻣ

تﺎﺒﺗﺎﮑﻣ لﻮﺌﺴﻣ

:

[email protected]

[ Downloaded from fsct.modares.ac.ir on 2023-10-04 ]

(2)

1 - ﻪﻣﺪﻘﻣ

ﺪﺠﻨﮐ ﺎﺑ مﺎﻧ ﯽﻤﻠﻋ Sesamum indicum زا

هداﻮﻧﺎﺧ Pedaliacea ﻢﻬﻣ زا ﯽﮑﯾ

ﻪﻧاد ﻦﯾﺮﺗ رد ﯽﻨﻏور يﺎﻫ

ﺴﺤﻣ ﻪﺘﻓﺎﯾ ﻪﻌﺳﻮﺗ يﺎﻫرﻮﺸﮐ ﯽﻣ بﻮ

دﻮﺷ و ﯽﻤﯾﺪﻗ زا ﯽﮑﯾ ﻦﯾﺮﺗ

ﻪﻧاد نآ ﻪﭽﺨﯾرﺎﺗ ﻪﮐ هﺪﺷ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ ﺮﺸﺑ ﻂﺳﻮﺗ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻨﻏور يﺎﻫ

ﻪﺑ 5000 ﯽﻣ نﺎﺘﺳوﺪﻨﻫ رد ﺶﯿﭘ لﺎﺳ ﺪﺳر

. دﻮﺟﻮﻣ ﻦﻏور راﺪﻘﻣ

ﻪﻧاد ﻦﯾا رد ﻪﺘﯾراو ﻪﺑ ﻪﺘﺴﺑ

دوﺪﺣ 50 ﺪﺻرد ﯽﻧزو ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ 1]

.[

وﺮﺸﯿﭘ نﺎﮔﺪﻨﻨﮐ ﺪﯿﻟﻮﺗ نادﻮﺳ و ﮏﯾﺰﮑﻣ ، ﻦﯿﭼ ، ﺪﻨﻫ يﺎﻫرﻮﺸﮐ ﺪﺠﻨﮐ ﺎﺑ ﯽﻣ ﺎﯿﻧد رد ﺪﻨﺷ

2] . [ و دﺎﯾز ياﻮﺘﺤﻣ ﺖﻠﻋ ﻪﺑ ﺪﺠﻨﮐ ﻪﻧاد

ﻣﺎﺗ رد ﻢﻬﻣ ﻊﺑﺎﻨﻣ زا ﯽﮑﯾ ، ﻦﻏور ﯽﻟﺎﻋ ﺖﯿﻔﯿﮐ بﻮﺴﺤﻣ ﻦﻏور ﻦﯿ

دﻮﺷ ﯽﻣ . رد يدﺎﯾز دﺮﺑرﺎﮐ ﺎﻫ ﻪﻧاد ندﻮﺑ ﺮﻄﻌﻣ ﺖﻠﻋ ﻪﺑ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ

ﻢﻌﻃ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﯽﻨﯾﺮﯿﺷ و نﺎﻧ ﻊﯾﺎﻨﺻ ﺪﻧراد هﺪﻨﻫد

. يﺎﻫ ﻪﻧاد ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ

ﻪﯾﺬﻐﺗ ﻊﺒﻨﻣ ﮏﯾ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺪﺠﻨﮐ ﻢﻬﻣ يا

ﺪﻧا حﺮﻄﻣ ﻦﯾا.

ﺎﻫ ﻪﻧاد

ﺪﻨﻧاﻮﺗ ﯽﻣ ﺖﺳا ﻦﮑﻤﻣ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و يﺬﻐﻣ داﻮﻣ يدﺎﯾز ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﻞﻣﺎﺷ

ﻞﻣﺎﺷ يا ﻪﯾﺬﻐﺗ ﺪﺿ داﻮﻣ يﺮﯾدﺎﻘﻣ ﺪﺷﺎﺑ

3] و 4 .[

ر ﻦﻏور زا ﯽﮑﯾ ﺪﺠﻨﮐ ﻦﻏو هدﻮﺑ نﺎﺴﻧا ياﺮﺑ ﺪﯿﻔﻣ و عﺎﺒﺷا ﺮﯿﻏ يﺎﻫ

ﯽﻣ ﻦﻏور ﻦﯾا ﻪﮐ هﺪﺷ ﺖﺑﺎﺛ و ار نﺎﺴﻧا نﻮﺧ لوﺮﺘﺴﻠﮐ ﺢﻄﺳ ﺪﻧاﻮﺗ

ﺪﻫد ﺶﻫﺎﮐ .

ﻮﺑ بﻮﻠﻄﻣ هﺰﻣ و ﻢﯾﻼﻣ ي و

دﺎﻤﺠﻧا ﻪﻄﻘﻧ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ

ﻦﯿﯾﺎﭘ

، ﺖﺳا ﺪﺠﻨﮐ ﻦﻏور يﺎﻫ ﯽﮔﮋﯾو زا .

ﮏﯾ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﻦﻏور ﻦﯾا

و ﺖﺳا فوﺮﻌﻣ رﺎﯿﺴﺑ ﯽﯾﺎﯿﺳآ يﺎﻫرﻮﺸﮐ رد ﺰﭘ و ﺖﺨﭘ ﻦﻏور ﻦﻏور ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ناﺮﮔ ﺮﮕﯾد ﯽﮐارﻮﺧ ﯽﻫﺎﯿﮔ يﺎﻫ

ﺎﺑ ﯽﻣ ﺮﺗ ﺪﺷ 5] .[

ﻣ ﺎﻬﻧآ ﻪﻠﻤﺟ زا ﻪﮐ ﺪﻧراد نﺪﺑ رد ﯽﺳﺎﺳا يﺎﻫ ﺶﻘﻧ ﯽﻧﺪﻌﻣ داﻮ

ﮏﻤﮐ زا نﺪﺑ ﯽﻟﻮﻠﺳ يﺎﻫ ﺪﻨﯾآﺮﻓ رد ﺐﯿﺷ ﻆﻔﺣ ﺎﺗ ﺖﻓﺎﺑ يزﺎﺳزﺎﺑ

ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ ﺎﻬﻧﻮﯾ .

ﯽﯾاﺬﻏ ﻢﯾژر ، ﺎﻫ نﺎﺴﻧا ياﺮﺑ ﯽﻧﺪﻌﻣ داﻮﻣ ﻊﺒﻨﻣ

ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ . ﯽﺗﺎﯿﺣ يﺎﻫ دﺮﮑﻠﻤﻋ رد ﺖﮐﺮﺷ ﺖﻠﻋ ﻪﺑ ﯽﻧﺪﻌﻣ داﻮﻣ

ضﺎﺒﻘﻧا ، ﺎﻬﻧاﻮﺨﺘﺳا رﺎﺘﺧﺎﺳ ﻪﻠﻤﺟ زا ﺎﻫ ماﺪﻧا دﺪﻌﺘﻣ و ﻒﻠﺘﺨﻣ ﯽﻧﻼﻀﻋ ﻢﺘﺴﯿﺳ ﻖﯾﺮﻃ زا ﻢﺴﯿﻟﻮﺑﺎﺘﻣ ، هﺮﯿﻏ و ﯽﻤﯾﺰﻧآ يﺎﻫ

تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ،

ﺟ ﺪﻨﺷﺎﺑ ﯽﻣ ﯽﮔﺪﻧز ياﺮﺑ يروﺮﺿ ﯽﺋﺰ .

د زا ﯽﺒﺳﺎﻨﻣ ﻊﺒﻨﻣ ﺪﺠﻨﮐ ﻪﻧا

ﺮﻔﺴﻓ هﮋﯾو ﻪﺑ ﯽﻧﺪﻌﻣ داﻮﻣ ﻦﻫآ ،

رﻮﻃ ﻪﺑ و ﺖﺳا ﻢﯾﺰﯿﻨﻣ و ﻢﯿﺴﻠﮐ ،

يوﺎﺣ ﻞﮐ 7-5

دوﺪﺣ ﻪﮐ ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ ﯽﻧﺪﻌﻣ داﻮﻣ ٪ 1

ﻣ ﻦﯾا زا ٪ راﺪﻘ

ﺖﺳا هداد ﻞﯿﮑﺸﺗ ﻢﯿﺴﻠﮐ ار 3]

.[

ﺪﺿ يﺎﻫرﻮﺘﮐﺎﻓ

،يا ﻪﯾﺬﻐﺗ ﻮﻣ

رد دﻮﺟﻮﻣ ﯽﻋﻮﻨﺼﻣ ﺎﯾ ﯽﻌﯿﺒﻃ دا

ﺎﺑ ﺪﻨﻧاﻮﺗ ﯽﻣ ﻪﮐ ﺪﻧا تﺎﻧاﻮﯿﺣ ياﺬﻏ ﺎﯾ نﺎﺴﻧا ﯽﯾاﺬﻏ ﻢﯾژر يور ﺮﺑ ﯽﻔﻨﻣ تاﺮﯿﺛﺎﺗ ، اﺬﻏ زا يﺬﻐﻣ داﻮﻣ بﺬﺟ زا يﺮﯿﮔﻮﻠﺟ ﺪﻧراﺬﮕﺑ ﺪﺷر و ﯽﺘﻣﻼﺳ

6] .[

ﺑﺎ دﻮﺟو يﺎﯾاﺰﻣ ﺪﯿﻔﻣ و لﺎﻌﻓ ﺖﺴﯾز تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ دﻮﺟو و هﺪﺷ ﺮﮐذ

ﻐﺗﺪﺿ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ،ﺪﺠﻨﮐ ﻪﺘﺳﻮﭘ و ﻪﻧاد رد دﻮﺟﻮﻣ ﻪﯾﺬ

تﻻاﺰﮔا ﻞﺜﻣ يا

ﻪﻧاد رد تﺎﺘﯿﻓ و ﯽﻣ ﺖﻓﺎﯾ ﺪﺠﻨﮐ مﺎﺧ يﺎﻫ

رد ﻻﻮﻤﻌﻣ ﻪﮐ ﺪﻧﻮﺷ

ﺪﻧراد راﺮﻗ ﻪﻧاد ﻪﺘﺳﻮﭘ .

ﯽﻣ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﻦﯾا ﯽﺳﻮﮑﻌﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ ﺪﻨﻧاﻮﺗ

ﯽﺳﺮﺘﺳد ﺖﺴﯾز يور نﺎﺴﻧا ﯽﯾاﺬﻏ ﻢﯾژر رد دﻮﺟﻮﻣ ﯽﻧﺪﻌﻣ داﻮﻣ1

ﺪﻨﺷﺎﺑ ﺮﺛﻮﻣ 7]

.[

د و ﻦﯿﺴﯾﻼﮔ ﻢﺴﯿﻟﻮﺑﺎﺘﻣ ﻪﻠﯿﺳﻮﺑ ﮏﯿﻟاﺰﮔا ﺪﯿﺳا نﺎﺴﻧا نﺪﺑ ر ﺪﯿﺳا

ﯽﻣ ﻞﯿﮑﺸﺗ ﮏﯿﺑرﻮﮑﺳآ دﻮﺷ

. ﮏﯿﻟاﺰﮔا ﺪﯿﺳا ﺶﻘﻧ نﺎﺴﻧا نﺪﺑ رد 2

ﻢﺸﭼ رﺎﯿﺴﺑ ﯽﻣ ﺮﯿﮔ

يﺎﻫﺎﺸﻏ يراﺪﯾﺎﭘ لﻮﺌﺴﻣ ﺐﯿﮐﺮﺗ ﻦﯾا اﺮﯾز ،ﺪﺷﺎﺑ

ﯽﻣ ﯽﺘﺴﯾز ﺪﺷﺎﺑ

. ﻪﺑ لﺎﺼﺗا ﺖﯿﻠﺑﺎﻗ ﮏﯿﻟاﺰﮔا ﺪﯿﺳا دﻮﺟو ﻦﯾا ﺎﺑ

نﻮﯾ تﻻاﺰﮔا ﻞﯿﮑﺸﺗ و دراد ار ﻢﯾﺰﯿﻨﻣ و ﻢﯿﺴﻠﮐ ﻞﺜﻣ يﺰﻠﻓ يﺎﻫ ﺎﻫ

ي

لﻮﻠﺤﻣﺎﻧ ﻢﯾﺰﯿﻨﻣ و ﻢﯿﺴﻠﮐ ﯽﻣ

ﺪﻫد . تﻻاﺰﮔا نﺪﺑ رد ﺖﺳا ﻦﮑﻤﻣ ﺎﻫ

ﮓﻨﺳ ﻞﯿﮑﺸﺗ و ﺪﻨﺑﺎﯾ ﻊﻤﺠﺗ ﺪﻨﻫد يﻮﯿﻠﮐ يﺎﻫ

. ﺖﺳا مزﻻ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ

دﻮﺷ لﺮﺘﻨﮐ نﺎﺴﻧا نﺪﺑ و ﯽﯾاﺬﻏ داﻮﻣ رد ﮏﯿﻟاﺰﮔا ﺪﯿﺳا ﺖﻈﻠﻏ ﻪﮐ .

هدور بﺬﺟ ﺎﯾ و ﯽﯾاﺬﻏ ﻢﯾژر رد تﻻاﺰﮔا فﺮﺼﻣ ﺶﯾاﺰﻓا نآ يا

ﻼﮑﺸﻣ و ﺪﻧﺎﺳﺮﺑ ﯽﻧاﺮﺤﺑ ﺪﺣ ﻪﺑ ار نآ راﺪﻘﻣ ﻪﮐ ﺖﺳا ﻦﮑﻤﻣ ت

ﺪﯾﺎﻤﻧ دﺎﺠﯾا ار ﯽﺘﻣﻼﺳ ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا رد ﻒﻠﺘﺨﻣ .

نﻮﯾ هزوﺮﻣا يﺎﻫ

شور زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ تﻻاﺰﮔا ،يﺮﺘﻤﯾﺮﻟﺎﮐ ،نﻮﯿﺳاﺮﺘﯿﺗ يﺎﻫ

ﻊﯾﺎﻣ ﯽﻓاﺮﮔﻮﺗﺎﻣوﺮﮐ ،ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ ﺲﻧﺎﺴﻨﯿﻣﻮﻟ ،ﻦﯿﺋﻮﻣ زرﻮﻓوﺮﺘﮑﻟا ﻻﺎﺑ ﯽﯾآرﺎﮐﺎﺑ )

(HPLC

، يزﺎﮔ ﯽﻓاﺮﮔﻮﺗﺎﻣوﺮﮐ )

(GC و

ﯽﻧﻮﯾ ﯽﻓاﺮﮔﻮﺗﺎﻣوﺮﮐ )

(IC ﯽﻣ ﻦﯿﯿﻌﺗ ﺪﻧﻮﺷ 8] و 9 .[

ا تﺎﻔﺴﻓ ﺲﯿﮐ اﺰﮕﻫ لﻮﺘﯾزﻮﻨﯾا ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﮏﯿﺘﯿﻓ ﺪﯿﺳ تﺎﺘﯿﻓ ﺎﯾ 3

) ﻪﺑ

ﮏﻤﻧ مﺮﻓ ( ﯽﻣ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ ﺰﯿﻧ دﻮﺷ

. تﺎﻔﺴﻓ راﺪﯾﺎﭘ ﻞﮑﺷ ﺐﯿﮐﺮﺗ ﻦﯾا

ﺖﻓﺎﺑ زا يرﺎﯿﺴﺑ رد ﻪﻧاد و ﺎﻫرﺬﺑ صﻮﺼﺨﺑ ﯽﻫﺎﯿﮔ يﺎﻫ

ﯽﻣ ﺎﻫ ﺪﺷﺎﺑ .

تﺎﺘﯿﻓ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﺪﺠﻨﮐ ﻪﻧاد رد دﻮﺟﻮﻣ ﮏﯿﺘﯿﻓ ﺪﯿﺳا

ﻢﯿﺴﻠﮐ ﺖﺳا ﻢﯾﺰﯿﻨﻣ– ﻪﮐ

ﺪﻨﯾﻮﮔ ﯽﻣ ﻦﯿﺘﯿﻓ نآ ﻪﺑ ﺎﺣﻼﻄﺻا .

ﺪﯿﺳا

ﻓ ﯽﻤﻧ ﻢﻀﻫ نﺎﺴﻧا ﻪﻠﯿﺳو ﻪﺑ ﮏﯿﺘﯿ دﻮﺷ

. ﺪﯿﺳا ﻪﮑﻨﯾا ﻞﯿﻟد ﻪﺑ ﻊﻗاو رد

ﯽﻣ ﺐﺳﺎﻨﻣ يﺰﻠﻓ هﺪﻨﻨﮐ ﻪﺗﻼﺷ ﮏﯾ ﮏﯿﺘﯿﻓ ﻦﯾا ﺮﺑ هﺪﯿﻘﻋ اﺬﻟ ،ﺪﺷﺎﺑ

ﻪﯾﺬﻐﺗ ﺮﯿﺛﺎﺗ ﺐﯿﮐﺮﺗ ﻦﯾا ﻪﮐ ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺗﻼﺷ تاﺰﻠﻓ يور ﯽﻔﻨﻣ يا

نﺎﺴﻧا ﯽﺘﻣﻼﺳ ياﺮﺑ يروﺮﺿ )

ﻢﯿﺴﻠﮐ و ﻦﻫآ (

و دراد ﯽﻣ زا ﺪﻧاﻮﺗ

نآ بﺬﺟ ﺪﯾﺎﻤﻧ يﺮﯿﮔﻮﻠﺟ هدور رد ﺎﻫ .

ﻞﯿﻟد ﻪﺑ و سﺎﺳا ﻦﯾا ﺮﺑ

1. Bioavailability 2. Oxalic Acid

(3)

ﻪﯾﺬﻐﺗ ﺮﯿﺛﺎﺗ ﮏﯿﺘﯿﻓ ﺪﯿﺳا ﻪﮑﻨﯾا ياﺮﺑ ناﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺪﯿﻔﻣ يا

نﺎﻃﺮﺳ ﺰﺋﺎﺣ ﯽﯾاﺬﻏ داﻮﻣ رد نآ يﻮﺘﺤﻣ ﻦﯿﯿﻌﺗ اﺬﻟ دراد ﺰﯿﻧ ﺎﻫ

ﯽﻣ ﺖﯿﻤﻫا ﺪﺷﺎﺑ

10] و 11 .[

ﻪﮐ دﻮﺷ ﯽﻣ ﻪﺘﻔﮔ ﺮﺻﺎﻨﻋ زا ﯽﻫوﺮﮔ ﻪﺑ ﻦﯿﮕﻨﺳ تاﺰﻠﻓ نزو

زا ﺮﺘﺸﯿﺑ ﺎﻬﻧآ صﻮﺼﺨﻣ 7

ﺎﯾ و ﺐﻌﮑﻣ ﺮﺘﻣ ﯽﺘﻧﺎﺳ ﺮﺑ مﺮﮔ مﺮﺟ

زا ﺮﺘﺸﯿﺑ ﺎﻬﻧآ ﯽﻤﺗا 50

نﻮﺘﻟاد ﺪﺷﺎﺑ . ﺎﺑ ﻪﺑ كﺎﺧ و بآ ﯽﮔدﻮﻟآ

ﻦﯿﮕﻨﺳ تاﺰﻠﻓ و هﺪﺷ هﺎﯿﮔ ﻪﺸﯾر بﺬﺟ ﯽﺘﺣار ﻪﺑ ﺎﻬﻧآ زا ﯽﺧﺮﺑ ،

هﺮﯿﺠﻧز ﻖﯾﺮﻃ زا ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻦﯾﺪﺑ و ﺪﻧﻮﺷ ﯽﻣ نآ نﺪﺷ ﯽﻤﺳ ﺐﺟﻮﻣ ﯾاﺬﻏ ماد و نﺎﺴﻧا ﻂﺳﻮﺗ ﺎﻬﻧآ فﺮﺼﻣ و ﯽ

، ﺎﺑ ار ﻪﻌﻣﺎﺟ ﺖﻣﻼﺳ

ﺪﻨﻨﮐ ﯽﻣ ﻪﺟاﻮﻣ ﺮﻄﺧ )

12 (.

ﺑﺎﻨﻣ ﻦﯾﺮﺘﻤﻬﻣ ﻪﺑ نﺎﻫﺎﯿﮔ ﯽﮔدﻮﻟآ ﻊ

كﺎﺧ ﻞﯿﺒﻗ زا ﺎﻬﻧآ ﺪﺷر ﻂﯿﺤﻣ ،ﻦﯿﮕﻨﺳ تاﺰﻠﻓ داﻮﻣ و ﺎﻫدﻮﮐ ،

ﻧآ ﺪﺷر ياﺮﺑ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ يا ﻪﯾﺬﻐﺗ ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ ﺖﺳﺎﻬ

. و بﺮﺳ

يﺎﻫدﻮﮐ ﻂﺳﻮﺗ هﺪﺷ هدﻮﻟآ كﺎﺧ زا ﯽﻧﺎﺳآ ﻪﺑ ﺪﻨﻧاﻮﺗ ﯽﻣ مﻮﯿﻣدﺎﮐ هﺎﯿﮔ دراو ، ﻪﺗﺎﻔﺴﻓ ﺪﻧﻮﺷ

13] .[

بﺮﺳ زﺎﺠﻣ ناﺰﯿﻣ ، ناﺮﯾا ﯽﻠﻣ دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﻖﺑﺎﻄﻣ مﻮﯿﻣدﺎﮐ و (pb)

هﺪﺷ يروآ ﻞﻤﻋ ﺪﺠﻨﮐ ، ﺪﺠﻨﮐ ﻪﻧاد رد (Cd) و

ﺪﺠﻨﮐ مﺎﺧ ﻦﻏور

ﺮﺜﮐاﺪﺣ 1/

0 مﺮﮔﻮﻠﯿﮐ ﺮﺑ مﺮﮔ ﯽﻠﯿﻣ ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ

16] - 14 . [ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ

ﺪﮐ ﺲﮐﺪﮐ دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﻖﺒﻃ GC0081

مﻮﯿﻣدﺎﮐ و بﺮﺳ زﺎﺠﻣ ﺪﺣ

ﺮﺑ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ تﻼﻏ ﻪﻧاد ياﺮﺑ ﺎﺑ ﺮﺑا

2/

0 و 1 /0 ﺮﺑ مﺮﮔ ﯽﻠﯿﻣ

مﺮﮔﻮﻠﯿﮐ ﺪﮐ ﻖﺒﻃ مﺎﺧ ﯽﻫﺎﯿﮔ يﺎﻫ ﻦﻏور ياﺮﺑ بﺮﺳ زﺎﺠﻣ ﺪﺣ و

OC0172 لدﺎﻌﻣ

1/

0 مﺮﮔﻮﻠﯿﮐ ﺮﺑ مﺮﮔ ﯽﻠﯿﻣ ﺖﺳا

. ﺪﺣ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ

ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ تﺎﺘﯿﻓ و تﻻاﺰﮔا هﺪﻨﺸﮐ (g/kg)

5 - 2 و (mg/kg)

60 - 50 ﺷﺎﺑ ﯽﻣ ﺪ 16] .[

ﺼﺧ ﻪﺑ و ناﺮﯾا ﮏﺸﺧ ﻪﻤﯿﻧ و ﮏﺸﺧ ﯽﺣاﻮﻧرد ﺪﺠﻨﮐ ﺖﺸﮐ صﻮ

يﺮﯿﺴﻣﺮﮔ ﻖﻃﺎﻨﻣ رد نﺎﺘﺳزﻮﺧ يﺎﻫ نﺎﺘﺳا ﻪﻠﻤﺟ زا رﻮﺸﮐ

سرﺎﻓ ،

و نﺎﺘﺴﭼﻮﻠﺑ و نﺎﺘﺴﯿﺳ ، ...

ﺖﺳا لواﺪﺘﻣ )

18 .(

و نﺎﺘﺴﺘﺷد مﺎﻗرا

ﺪﻨﺷﺎﺑ ﯽﻣ ناﺮﯾا ﯽﻣﻮﺑ يﺎﻫ ﻢﻗر ﻪﻠﻤﺟ زا باراد .

لﺎﺳ رد 94 ،

نﺎﺘﺳا نﺎﺘﺴﺘﺷد نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ رد نﺎﺘﺴﺘﺷد ﻢﻗر ﺪﺠﻨﮐ ﺖﺸﮐ ﺮﯾز ﺢﻄﺳ ﺮﻬﺷﻮﺑ 800 ﺎﺘﮑﻫ ﮐ ﺖﺸﮐ ﺮﯾز ﺢﻄﺳ و ر باراد ﻢﻗر ﺪﺠﻨ

رد

دوﺪﺣ سرﺎﻓ نﺎﺘﺳا باراد نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ 700

ﺖﺳا هدﻮﺑ رﺎﺘﮑﻫ .

نﺎﺘﺴﺘﺷد مﺎﻗرا 2

باراد و 14

ود ﻦﯾا هﺪﺷ حﻼﺻا مﺎﻗرا ﻦﯾﺮﺧآ ،

ناﺰﯿﻣ ﯽﻠﺤﻣ مﺎﻗرا ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻪﮐ ﺪﻨﺷﺎﺑ ﯽﻣ ناﺮﯾا رد ﯽﻣﻮﺑ ﻢﻗر و ﺮﺘﻤﮐ يرﺎﻤﯿﺑ ﺪﻧراد يﺮﺘﺸﯿﺑ دﺮﮑﻠﻤﻋ

. نﺎﺘﺴﺘﺷد ﻢﻗر 2

ﺖﻠﻋ ﻪﺑ

ﻨﻣ بﻮﻠﻄﻣ ﻢﻌﻃ ﻦﺘﺷاد ، هدرا ﺪﯿﻟﻮﺗ ﻪﻠﻤﺟ زا ﯽﺘﻨﺳ فرﺎﺼﻣ ﺐﺳﺎ

باراد ﻢﻗر و يﺮﮑﺷ اﻮﻠﺣ و هدرا اﻮﻠﺣ 14

ندﻮﺑ اراد ﻞﯿﻟد ﻪﺑ ﺪﻨﺷﺎﺑ ﯽﻣ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻦﻏور جاﺮﺨﺘﺳا ﺖﻬﺟ ،ﺮﺗﻻﺎﺑ ﻦﻏور ﺪﺻرد

19] .[ داﻮﻣ ندﺮﺑ ﻦﯿﺑ زا و ﯽﻧﺪﻌﻣ داﻮﻣ ﻪﻠﻤﺟ زا يﺬﻐﻣ داﻮﻣ زا ﺖﻇﺎﻔﺣ

ﻧا ﺖﻣﻼﺳ رد ﺎﻬﻧآ ﯽﻔﻨﻣ تاﺮﯿﺛﺎﺗ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ يا ﻪﯾﺬﻐﺗ ﺪﺿ نﺎﺴ

رد

ﻫا ياراد ﺪﺠﻨﮐ يروآﺮﻓ ﺖﺳا ﺖﯿﻤ

دﺎﯾز فﺮﺼﻣ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻪﮐ

مﺎﺠﻧا مﺪﻋ و ناﺮﯾا رد ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ هدروآﺮﻓ ﺐﻟﺎﻗ رد ﺪﺠﻨﮐ رد ناﺮﯾا رد هﺪﺷ هداد ﺖﺸﮐ ﺪﺠﻨﮐ يور ﺮﺑ ﯽﻓﺎﮐ يﺎﻫ ﺶﻫوﮋﭘ يﺮﯿﮔ هزاﺪﻧا ، ﻪﻨﯿﻣز ﻦﯾا ﺪﻨﺳر ﯽﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ يروﺮﺿ داﻮﻣ ﻦﯾا

.

ﯽﻌﺳ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا ﯽﻃ سﺎﺳا ﻦﯾاﺮﺑ ﺪﺷ

ﯿﮐﺮﺗ ﻪﮐ ﻪﯾﺬﻐﺗ ﺪﺿ تﺎﺒ يا

) تﺎﺘﯿﻓ ،تﻻاﺰﮔا (

و

،مﻮﯿﻣدﺎﮐ ،بﺮﺳ نﻮﭼ ﯽﺗاﺰﻠﻓ ﻢﯾﺰﯿﻨﻣ و ﻢﯿﺴﻠﮐ

ﺖﺳﻮﭘ ﺪﺠﻨﮐ ، مﺎﺧ ﺪﯿﻔﺳ ﺪﺠﻨﮐ رد جاﺮﺨﺘﺳا ﻦﻏور و هﺪﺷ يﺮﯿﮔ

مﺎﻗرا زا هﺪﺷ

"

نﺎﺘﺴﺘﺷد 2

"

و

"

باراد 14

"

ﯽﻣﻮﺑ ﻢﻗر ود ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ

هزاﺪﻧا ،ناﺮﯾا رد هﺪﺷ ﺖﺸﮐ دﻮﺷ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ و يﺮﯿﮔ

.

2 - ﺎﻫ شور و داﻮﻣ

2 - 1 - ﺗ مﺎﺧ ﺪﺠﻨﮐ ﻪﯿﻬ

2 مﺎﺧ ﺪﺠﻨﮐ ﻪﻧﻮﻤﻧ يﺎﻫ ﻪﺘﯾراو زا

"

نﺎﺘﺴﺘﺷد 2

"

و

"

باراد 14

"

راﺪﻘﻣ ﻪﺑ ماﺪﮐ ﺮﻫ 2

مﺮﮔﻮﻠﯿﮐ هﺎﻣ ﺮﯿﺗ رد 1396

حﻼﺻا ﻪﺴﺳﻮﻣ زا

ﺪﺷ يراﺪﯾﺮﺧ جﺮﮐ لﺎﻬﻧ ﻪﯿﻬﺗ و رﺬﺑ ﺪﻧ

. عوﺮﺷزا ﻞﺒﻗ ﺎﻫ ﻪﻧاد

ﺶﯾﺎﻣزآ و لﺎﺷﻮﭘ ، كﺎﺧ ﻞﯿﺒﻗ زا ﯽﺟرﺎﺧ مﺎﺴﺟا و هﺪﺷ كﺎﭘ ، ...

زا

يزﺎﺳاﺪﺟ ﺎﻬﻧآ ﺪﺷ

.

2 - 2 - ﺪﺠﻨﮐ يﺮﯿﮔ ﺖﺳﻮﭘ

ﺪﺠﻨﮐ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ زا ماﺪﮐ ﺮﻫ ﺖﺒﺴﻧ ﻪﺑ

( w/v ) 1:5

تﺪﻣ ﻪﺑ 4

يﺎﻣد رد ﺖﻋﺎﺳ 2 °C

29± هﺪﺷ مرﻮﺘﻣ ﺎﺗ ﺪﻧدرﻮﺧ ﺲﯿﺧ بآ رد

و اﺪﺟ ﻪﺘﺳﻮﭘ ﺖﺳد ﻒﮐ ﺎﺑ ﺲﭙﺳ ،دﻮﺷ اﺪﺟ ﺰﻐﻣ زا ﺖﺳﻮﭘ و ﺖﺳﻮﭘ ﺎﺗ ﺪﺷ طﻮﻠﺨﻣ ﮏﻤﻧ بآ لﻮﻠﺤﻣ ﺎﺑ ﺰﻐﻣ و ﺖﺳﻮﭘ طﻮﻠﺨﻣ د و ﻪﺘﻓر وﺮﻓ لﻮﻠﺤﻣ رد ﺎﻫ ﺪﻧﻮﺷ ﻊﻤﺟ فﺮﻇ ﻪﺗ ر

. ا ﺎﻫﺰﻐﻣ يور ز

رﺎﺑ ﺪﻨﭼ و يروآ ﻊﻤﺟ لﻮﻠﺤﻣ ﺪﻧﺪﺷ ﻪﺘﺴﺷ بآ ﺎﺑ

. يﺎﻫ ﻪﻧاد

تﺪﻣ ﻪﺑ هﺪﺷ يﺮﯿﮔ ﺖﺳﻮﭘ 2

نوآ رد ﺖﻋﺎﺳ 105 °C

ﮏﺸﺧ

ﮏﯾ رد هﺪﺷ يﺮﯿﮔ ﺖﺳﻮﭘ مﺎﺧ ﺪﺠﻨﮐ ردﻮﭘ و بﺎﯿﺳآ ﺲﭙﺳ ،هﺪﺷ ﺪﺷ يراﺪﻬﮕﻧ يا ﻪﺸﯿﺷ فﺮﻇ 20]

و 2 .[

2 - 3 - مﺎﺧ ﺪﺠﻨﮐ ﻦﻏور

ﮐ يﺎﻫ ﻪﺘﯾراو زا ﮏﯾ ﺮﻫ ﻦﻏور مﺎﺧ ﺪﺠﻨ

هﺪﺷ يﺮﯿﮔ ﺖﺳﻮﭘ و ﻪﺑ

(4)

ﻪﺸﯿﺷ فوﺮﻇ رد ندﺮﮐ فﺎﺻ زا ﺲﭘ و جاﺮﺨﺘﺳا دﺮﺳ سﺮﭘ شور ﺪﺷ يراﺪﻬﮕﻧ يا 21]

. [ ﻦﯾا دﺮﺳ سﺮﭘ شور زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺖﻠﻋ

و ﻦﺷور درز ﮓﻧر شور ﻦﯾا زا ﻞﺻﺎﺣ ﺪﺠﻨﮐ ﻦﻏور ﻪﮐ ﺖﺳا ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ ﯽﻣ ﻻﺎﺑ ﺖﯿﻔﯿﮐ ﺖﻠﻋ ﻪﺑ و دراد ﯽﻋﻮﺒﻄﻣ يﻮﺑ و ﻢﻌﻃ ﺮﺑ كارﻮﺧ فﺮﺼﻣ ﻪﺑ ترﻮﺻ ﻦﯿﻤﻫ ﺪﺳ

. جاﺮﺨﺘﺳا ﯽﻓﺮﻃ زا

ﺐﺳﺎﻨﻣ ﺪﺠﻨﮐ ﻪﻧاد رد دﻮﺟﻮﻣ دﺎﯾز ﻦﻏور ﻞﯿﻟد ﻪﺑ لﻼﺣ ﺎﺑ ﻢﯿﻘﺘﺴﻣ ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻤﻧ 20]

.[

2 - 4 - ﺎﻫ نﻮﻣزآ مﺎﺠﻧا شور

ﮏﯿﻟاﺰﮔا ﺪﯿﺳا يﺮﯿﮔ هزاﺪﻧا ﮏﯿﺘﯿﻓ ﺪﯿﺳا و

شور ﻪﺑ ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ

ﻻﺎﺑ ﯽﯾارﺎﮐ ﺎﺑ ﻊﯾﺎﻣ ﯽﻓاﺮﮔﻮﺗﺎﻣوﺮﮐ )

(HPLC مﺎﺠﻧا ﺮﯾز حﺮﺷ ﻪﺑ و

راﺰﮔ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﮏﺸﺧ نزو ﻪﯾﺎﭘ ﺮﺑ ش

ﺪﺷ .

2 - 4 - 1 - هزاﺪﻧا ﮏﯿﻟاﺰﮔا ﺪﯿﺳا يﺮﯿﮔ

2 - 4 - 1 - 1 - يﺎﻫ لﻮﻠﺤﻣ يزﺎﺳ هدﺎﻣآ دراﺪﻧﺎﺘﺳا

دراﺪﻧﺎﺘﺳا يﺎﻫ لﻮﻠﺤﻣ 20

، 10 ، 5 ، 2 ، 5/0 ﺮﺑ مﺮﮔ ﯽﻠﯿﻣ

مﺮﮔﻮﻠﯿﮐ زا ﮏﯿﻟاﺰﮔا ﺪﯿﺳا ﻪﯿﻟوا كﻮﺘﺳا لﻮﻠﺤﻣ ندﺮﮐ ﻖﯿﻗر ﻂﺳﻮﺗ٬

ﺮﻄﻘﻣ بآ ﺎﺑ ﺪﻧﺪﺷ ﻪﯿﻬﺗ

.

2 - 4 - 1 - 2 - ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ يزﺎﺳ هدﺎﻣآ

ﻮﻤﻧ زا ﮏﯾ ﺮﻫ ﺎﻫ ﻪﻧ

ﮏﯾ ﺖﺒﺴﻧ ﻪﺑ يزﺎﺳ ﻦﮕﻤﻫ و بﺎﯿﺳآ زا ﺲﭘ

تﺪﻣ ﻪﺑ و طﻮﻠﺨﻣ ﻞﯾﺮﺘﯿﻧﻮﺘﺳا ﺎﺑ ﮏﯾ ﻪﺑ 3

ﺪﺷ هدز ﻢﻫ ﻪﻘﯿﻗد ﺪﻧ

.

ﻧآ ﯽﯾور زﺎﻓ ،هﺪﺷ ژﻮﯿﻔﯾﺮﺘﻧﺎﺳ ﺲﭙﺳ ﺎﻬ

ﻪﺑ ﮏﯾ ﺖﺒﺴﻧ ﻪﺑ و اﺪﺟ

ﺪﺷ طﻮﻠﺨﻣ بآ ﺎﺑ ﮏﯾ .

ﻞﺻﺎﺣ طﻮﻠﺨﻣ ﻪﺑ ﺪﯾاﺮﻠﮐ ﻢﯾﺪﺳ يراﺪﻘﻣ

) عﺎﺒﺷا ﺪﺣ ﺎﺗ (

ﺪﺷ ژﻮﯿﻔﯾﺮﺘﻧﺎﺳ و ﻪﻓﺎﺿا .

ﻓ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻦﯾﺪﺑ و ﯽﺑآ زﺎ

ﻖﯾرﺰﺗ ياﺮﺑ ﯽﻟآ زﺎﻓ و هﺪﺷ اﺪﺟ ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ زا ﯽﻟآ ﻪﺑ

هﺎﮕﺘﺳد

HPLC هدﺎﻣآ ﺪﺷ ) 22 .(

2 - 4 - 1 - 3 - هﺎﮕﺘﺳد ﻂﺳﻮﺗ جاﺮﺨﺘﺳا HPLC

،لوا ﻪﻠﺣﺮﻣ رد هﺎﮕﺘﺳد نﻮﺘﺳ ﻪﺑ هﺪﺷ هدﺎﻣآ دراﺪﻧﺎﺘﺳا يﺎﻫ لﻮﻠﺤﻣ

،ﺎﻬﻧآ زا هﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ ماﺮﮔﻮﺗﺎﻣوﺮﮐ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ و ﻖﯾرﺰﺗ HPLC ﺳر نﻮﯿﺳاﺮﺒﯿﻟﺎﮐ ﯽﻨﺤﻨﻣ ﺪﺷ ﻢ

.

ﺮﻫ زا يزﺎﺳ هدﺎﻣآ ﻪﻠﺣﺮﻣ رد ﻪﮐ ﯽﻟﻮﻠﺤﻣ ﺲﭙﺳ ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ زا ماﺪﮐ

،دﻮﺑ هﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ و ﺪﺷ ﻖﯾرﺰﺗ هﺎﮕﺘﺳد نﻮﺘﺳ ﻪﺑ ﻪﻧﺎﮔاﺪﺟ رﻮﻃ ﻪﺑ

ﺪﺷ ﻢﺳر هﺎﮕﺘﺳد ﻂﺳﻮﺗ ﺎﻬﻧآ زا ﮏﯾﺮﻫ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ماﺮﮔﻮﺗﺎﻣوﺮﮐ .

2 - 4 - 1 - 4 - ﺪﯿﺳا ﮏﯿﻟاﺰﮔا ﯽﻤﮐ راﺪﻘﻣ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ

ماﺮﮔﻮﺗﺎﻣوﺮﮐ ﺖﯾﺎﻬﻧ رد ﻪﮐ ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ زا ﻞﺻﺎﺣ

ﻂﺳﻮﺗ هﺎﮕﺘﺳد

دﻮﺑ هﺪﺷ ﻢﺳر ﺮﻈﻧ درﻮﻣ يﺎﻫدراﺪﻧﺎﺘﺳا زا ﻞﺻﺎﺣ ماﺮﮔﻮﺗﺎﻣوﺮﮐ ﺎﺑ ،

ﺪﺷ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ دﻮﺑ هﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ هﺎﮕﺘﺳد زا ﻞﺒﻗ ﻪﻠﺣﺮﻣ رد ﻪﮐ .

ﺢﻄﺳ

رد ،ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ زا ﮏﯾ ﺮﻫ ماﺮﮔﻮﺗﺎﻣوﺮﮐ زا ﻞﺻﺎﺣ ﮏﯿﭘ ﺮﯾز ﻪﻟدﺎﻌﻣ

ﺎﺟ نﻮﯿﺳاﺮﺒﯿﻟﺎﮐ ﯽﻨﺤﻨﻣ ﻂﺧ و هﺪﺷ يراﺬﮔ

ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻦﯾﺪﺑ ﻖﯿﻗد راﺪﻘﻣ

ﻧ ﮏﯿﻟاﺰﮔا ﺪﯿﺳا ﺪﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤ

23] .[

2 - 4 - 2 - ﮏﯿﺘﯿﻓ ﺪﯿﺳا يﺮﯿﮔ هزاﺪﻧا

2 - 4 - 2 - 1 - دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﯽﻨﺤﻨﻣ يزﺎﺳ هدﺎﻣآ

دراﺪﻧﺎﺘﺳا يﺎﻫ لﻮﻠﺤﻣ 50

، 30 ، 10 ، 5 ، 1 ، 1/0 ا ما ﯽﭘ ﯽﭘ ز

ﮏﯿﺘﯿﻓ ﺪﯿﺳا ﻪﯿﻟوا كﻮﺘﺳا لﻮﻠﺤﻣ ﺮﻄﻘﻣ بآ ﺎﺑ ندﺮﮐ ﻖﯿﻗر ﻂﺳﻮﺗ

ﻪﯿﻬﺗ ﺺﻟﺎﺧ ﺪﻧﺪﺷ

.

2 - 4 - 2 - 2 - ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ يزﺎﺳ هدﺎﻣآ

ﮏﯾ ﺮﻫ ﮏﯾ ﺖﺒﺴﻧ ﻪﺑ يزﺎﺳ ﻦﮕﻤﻫ و بﺎﯿﺳآ زا ﺲﭘ ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ زا

تﺪﻣ ﻪﺑ و طﻮﻠﺨﻣ ﻞﯾﺮﺘﯿﻧﻮﺘﺳا ﺎﺑ ﮏﯾ ﻪﺑ 3

ﺪﻧﺪﺷ هدز ﻢﻫ ﻪﻘﯿﻗد .

ﻪﺑ ﮏﯾ ﺖﺒﺴﻧ ﻪﺑ و اﺪﺟ ﺎﻬﻧآ ﯽﯾور زﺎﻓ ،هﺪﺷ ژﻮﯿﻔﯾﺮﺘﻧﺎﺳ ﺲﭙﺳ ﺪﺷ طﻮﻠﺨﻣ بآ ﺎﺑ ﮏﯾ .

ﺪﯾاﺮﻠﮐ ﻢﯾﺪﺳ يراﺪﻘﻣ ﻞﺻﺎﺣ طﻮﻠﺨﻣ ﻪﺑ

) عﺎﺒﺷا ﺪﺣ ﺎﺗ (

ﺪﺷ ژﻮﯿﻔﯾﺮﺘﻧﺎﺳ و ﻪﻓﺎﺿا .

ﻦﯾﺪﺑ و ﯽﺑآ زﺎﻓ ﺐﯿﺗﺮﺗ

هﺎﮕﺘﺳد ﻪﺑ ﻖﯾرﺰﺗ ياﺮﺑ ﯽﻟآ زﺎﻓ و هﺪﺷ اﺪﺟ ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ زا ﯽﻟآ HPLC ﺪﺷ هدﺎﻣآ 22]

.[

2 - 4 - 2 - 3 - هﺎﮕﺘﺳد ﻂﺳﻮﺗ جاﺮﺨﺘﺳا HPLC

لوا ﻪﻠﺣﺮﻣ رد

، هﺎﮕﺘﺳد نﻮﺘﺳ ﻪﺑ هﺪﺷ هدﺎﻣآ دراﺪﻧﺎﺘﺳا يﺎﻫ لﻮﻠﺤﻣ ،ﺎﻬﻧآ زا هﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ ماﺮﮔﻮﺗﺎﻣوﺮﮐ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ و ﻖﯾرﺰﺗ HPLC

ﺳاﺮﺒﯿﻟﺎﮐ ﯽﻨﺤﻨﻣ ﺪﺷ ﻢﺳر نﻮﯿ

.

ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ زا ماﺪﮐ ﺮﻫ زا يزﺎﺳ هدﺎﻣآ ﻪﻠﺣﺮﻣ رد ﻪﮐ ﯽﻟﻮﻠﺤﻣ ﺲﭙﺳ دﻮﺑ هﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ

، و ﺪﺷ ﻖﯾرﺰﺗ هﺎﮕﺘﺳد نﻮﺘﺳ ﻪﺑ ﻪﻧﺎﮔاﺪﺟ رﻮﻃ ﻪﺑ

ﺪﺷ ﻢﺳر هﺎﮕﺘﺳد ﻂﺳﻮﺗ ﺎﻬﻧآ زا ﮏﯾﺮﻫ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ماﺮﮔﻮﺗﺎﻣوﺮﮐ .

2 - 4 - 2 - 4 - ﮏﯿﺘﯿﻓ ﺪﯿﺳا ﯽﻤﮐ راﺪﻘﻣ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ

ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ زا ﻞﺻﺎﺣ ماﺮﮔﻮﺗﺎﻣوﺮﮐ ﺖﯾﺎﻬﻧ رد ﻂﺳﻮﺗ ﻂﺳﻮﺗ ﻪﮐ

يﺎﻫدراﺪﻧﺎﺘﺳا زا ﻞﺻﺎﺣ ماﺮﮔﻮﺗﺎﻣوﺮﮐ ﺎﺑ ،دﻮﺑ هﺪﺷ ﻢﺳر هﺎﮕﺘﺳد ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ دﻮﺑ هﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ هﺎﮕﺘﺳد زا ﻞﺒﻗ ﻪﻠﺣﺮﻣ رد ﻪﮐ ﺮﻈﻧ درﻮﻣ ﺪﺷ . ،ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ زا ﮏﯾ ﺮﻫ ماﺮﮔﻮﺗﺎﻣوﺮﮐ زا ﻞﺻﺎﺣ ﮏﯿﭘ ﺮﯾز ﺢﻄﺳ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻦﯾﺪﺑ و هﺪﺷ يراﺬﮔﺎﺟ نﻮﯿﺳاﺮﺒﯿﻟﺎﮐ ﯽﻨﺤﻨﻣ ﻂﺧ ﻪﻟدﺎﻌﻣ رد

ﺪﯿﺳا ﻖﯿﻗد راﺪﻘﻣ ﺪﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﮏﯿﺘﯿﻓ

22] .[

2 - 4 - 3 - ﻦﯿﮕﻨﺳ تاﺰﻠﻓ يﺮﯿﮔ هزاﺪﻧا )

مﻮﯿﻣدﺎﮐ ، بﺮﺳ (

و

ﯽﻧﺪﻌﻣ حﻼﻣا )

ﺰﻨﮕﻨﻣ ،يور ،ﻦﻫآ ،ﻢﯾﺰﯿﻨﻣ ،ﻢﯿﺴﻠﮐ (

ﮏﯿﻨﮑﺗ زا ،ﺮﺻﺎﻨﻋ ﻦﯾا زا ﮏﯾ ﺮﻫ يﺮﯿﮔ هزاﺪﻧا رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ

(5)

ﯽﺘﯿﻓاﺮﮔ هرﻮﮐ ﻪﺑ ﺰﻬﺠﻣ ﯽﻤﺗا بﺬﺟ ﯽﭘﻮﮑﺳوﺮﺘﮑﭙﺳا ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا

24] .[ ﻣ ﺎﺑ يﺪﯿﺳا ﻢﻀﻫ شور ﯾﺎ

ﻮﯾووﺮﮑ لﺪﻣ Mileston Ethos plus

ﺎﯿﻟﺎﺘﯾا رﻮﺸﮐ ﺖﺧﺎﺳ ﺪﺷ مﺎﺠﻧا

. اﺪﺘﺑا 5/0 زا مﺮﮔ ﻞﺧاد ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺮﻫ و ﺪﺷ ﻪﺘﺨﯾر هﺎﮕﺘﺳد صﻮﺼﺨﻣ لﺎﯾو

راﺪﻘﻣ 7ml HNO3 65%

و 1ml H2O2 30%

ﻖﺒﻃ ﻪﻧﻮﻤﻧ يوﺎﺣ فﺮﻇ و ﻪﻓﺎﺿا نآ ﻪﺑ

ﻣﺎﻧﺮﺑ راﺮﻗ ﻮﯾووﺮﮑﯾﺎﻣ رد ﺮﯾز ﻪ ﺪﺷ هداد

لوﺪﺟ) 1 ( .

Table 1 Microwave Settings

Microwave Power

Temperature

Time Step

Up to 1000 Watt

200 °C 10 minutes

1

Up to 1000 Watt

200°C 20 minutes

2

ﺲﭘ ﺎﺑ ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ زا ﮏﯾﺮﻫ ﻢﺠﺣ ،ﻮﯾووﺮﮑﯾﺎﻣ رد ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻢﻀﻫ زا

ﻪﺑ ﺮﻄﻘﻣ بآ 25

ﯽﻠﯿﻣ ﺪﺷ هﺪﻧﺎﺳر ﺮﺘﯿﻟ بﺬﺟ يﺮﺘﻣوﺮﺘﮑﭙﺳا زا و

لﺪﻣ ﯽﻤﺗا Spectr AA-200

ﺳ هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﯿﻟاﺮﺘﺳا رﻮﺸﮐ ﺖﺧﺎ ﺪﺷ

. نآ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ يﺪﺗﺎﮐ ﭗﻣﻻ زا ،ﺮﺼﻨﻋ ﺮﻫ يﺮﯿﮔ هزاﺪﻧا ياﺮﺑ

هدﺎﻔﺘﺳا ﺮﺼﻨﻋ ﺪﯾدﺮﮔ

. لوﺪﺟ 2 هزاﺪﻧا رد ﯽﻫﺎﮕﺘﺳد يﺎﻫ ﺮﺘﻣارﺎﭘ

ﺪﻫد ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ار ﺮﺼﻨﻋ ﺮﻫ يﺮﯿﮔ .

Table 2 Atomic Absorption Spectrophotometry Settings

Lamp current (mA) Slit width

(nm) Wavelength (nm)

Calibration mode

Element

5 1

217 Concentration

pb

4 0.5

228.8 Concentration

Cd

10 0.5

422.7 Concentration

Ca

4 0.5

285.2 Concentration

Mg

5 0.2

248.3 Concentration

Fe

5 1

213.9 Concentration

Zn

5 0.2

279.5 Concentration

Mn

3 - ﺘﻓﺎﯾ ﺎﻫ ﻪ

3 - 1 - ﮏﯿﺘﯿﻓ ﺪﯿﺳا راﺪﻘﻣ

ﻖﺑﺎﻄﻣ رادﻮﻤﻧ 1 ﻪﮐ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﮏﯿﺘﯿﻓ ﺪﯿﺳا ناﺰﯿﻣ ار

ﯽﻣ نﺎﺸﻧ

،ﺪﻫد ﮏﯿﺘﯿﻓ ﺪﯿﺳا ناﺰﯿﻣ ياراد نﺎﺘﺴﺘﺷد ﺪﺠﻨﮐ ﻪﻧﻮﻤﻧ

رد يﺮﺘﻤﮐ دﻮﺑ باراد ﺪﺠﻨﮐ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ

و ﮏﯿﺘﯿﻓ ﺪﯿﺳا ناﺰﯿﻣ

يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ رد ﺪﺠﻨﮐ

يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ زا ﺮﺘﻤﮐ هﺪﺷ يﺮﯿﮔ ﺖﺳﻮﭘ مﺎﺧ

ﻮﺑ د . ﺖﺳﻮﭘ تﺎﯿﻠﻤﻋ ﺮﺛا رد ﻪﮐ يا ﻪﻧﻮﮔ ﻪﺑ ﯿﺘﯿﻓ ﺪﯿﺳا ناﺰﯿﻣ يﺮﯿﮔ

ﮏ

باراد ﻪﻧﻮﻤﻧ 18

/ 41 و ﺪﺻرد نﺎﺘﺴﺘﺷد ﻪﻧﻮﻤﻧ

93 / 44 ﺪﺻرد

ﺖﻓﺎﯾ ﺶﻫﺎﮐ ﻪﺑ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ و

90 /0 و 76 /0 ﯽﻠﯿﻣ مﺮﮔﻮﻠﯿﮐ ﺮﺑ مﺮﮔ

ﺪﯿﺳر . درﻮﻣ ﻪﺘﯾراو ود ﺖﺳﻮﭘ نوﺪﺑ ﺪﺠﻨﮐ ﮏﯿﺘﯿﻓ ﺪﯿﺳا ناﺰﯿﻣ ﻦﯿﺑ

ﯽﺳرﺮﺑ دﻮﺟو يراد ﯽﻨﻌﻣ يرﺎﻣآ فﻼﺘﺧا ﺖﺷاد

) P<0.05 (.

ﺪﻗﺎﻓ مﺎﺧ ﺪﺠﻨﮐ يﺎﻫ ﻪﻧاد زا هﺪﺷ جاﺮﺨﺘﺳا ﻦﻏور

دﻮﺑ ﮏﯿﺘﯿﻓ ﺪﯿﺳا .

ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻦﯾﺪﺑ ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﺚﻋﺎﺑ ﺪﺠﻨﮐ يﺮﯿﮔ ﺖﺳﻮﭘ ﺪﻨﯾآﺮﻓ

ﯽﻣ ﻢﻀﻫ ﻞﺑﺎﻗﺮﯿﻏ يﺎﻫﺮﺒﯿﻓ و ﮏﯿﺘﯿﻓ ﺪﯿﺳا زا يدﺎﯾز ﻦﯾا ﻪﮐ دﻮﺷ

ﯽﻣ لﻮﺼﺤﻣ رد هﺮﯿﺗ ﮓﻧر دﺎﺠﯾا ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﺎﻫﺮﺒﯿﻓ ددﺮﮔ

. ﺎﺑ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ

ﺎﺘﯿﻓ ،يﺮﯿﮔ ﺖﺳﻮﭘ ﺎﺑ ،ﺦﻠﺗ ﻢﻌﻃ نوﺪﺑ ﯽﻟﻮﺼﺤﻣ و هﺪﺷ فﺬﺣ ت

ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ زا ﯽﻨﻏ و ﻢﮐ ﺮﺒﯿﻓ ،ﻦﺷور ﮓﻧر ﻞﺻﺎﺣ

ﯽﻣ دﻮﺷ

26] و 25 .[ Makinde و

Akinoso لﺎﺳ رد

2013 ﻪﯾﺬﻐﺗ ﺐﯿﮐﺮﺗ ﯽﺳرﺮﺑ ﻪﺑ

ﻪﯾﺬﻐﺗ ﺪﺿ يﺎﻫرﻮﺘﮐﺎﻓ ﺮﺑ ﺪﻨﯾآﺮﻓ ﻂﯾاﺮﺷ و يا ﻪﯾﺮﺠﯿﻧ ﺪﺠﻨﮐ رد يا

ﺪﻨﺘﺧادﺮﭘ هﺎﯿﺳ و ﺪﯿﻔﺳ يا .

ﺪﯿﻔﺳ مﺎﺧ ﺪﺠﻨﮐ رد تﺎﺘﯿﻓ راﺪﻘﻣ داد نﺎﺸﻧ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا ﺞﯾﺎﺘﻧ 67 / 62 ﯽﻠﯿﻣ رد مﺮﮔ 100 راﺪﻘﻣ يﺮﯿﮔ ﺖﺳﻮﭘ ﺮﺛا رد ﻪﮐ هدﻮﺑ مﺮﮔ

ﻪﺑ نآ 30 ﯽﻠﯿﻣ رد مﺮﮔ 100 ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺶﻫﺎﮐ مﺮﮔ .

(6)

1.53

1.38

0.9

0.76

0 0

0 0.2 0.4 0.6 0.8 1 1.2 1.4 1.6 1.8

Darab raw sesame

Dashtestan raw sesame

Darab peeled sesame

Dashtestan peeled sesame

Darab raw sesame oil

Dashtestan raw sesame oil Phytic Acid (ppm)

Samples

Chart 1Phytic Acid levels of Sesame Oil , Raw and Peeled Sesame Seed

ﻦﯿﻨﭼ ﻢﻫ ﺰﯿﻧ هﺎﯿﺳ مﺎﺧ ﺪﺠﻨﮐ رد تﺎﺘﯿﻓ راﺪﻘﻣ 60

/ 52 ﯽﻠﯿﻣ مﺮﮔ

رد 100 ﻪﺑ نآ راﺪﻘﻣ يﺮﯿﮔ ﺖﺳﻮﭘ ﺎﺑ ﻪﮐ هدﻮﺑ مﺮﮔ 07

/ 25 ﯽﻠﯿﻣ مﺮﮔ

رد 100 ﺖﺳا هﺪﯿﺳر مﺮﮔ ﻖﺑﺎﻄﻣ يﺮﯿﮔ ﺖﺳﻮﭘ ﯽﻃ ﺶﻫﺎﮐ ﺪﻧور ﻪﮐ

ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ ﺮﺿﺎﺣ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺎﺑ .

لﺎﺳ رد ﻦﯿﻘﻘﺤﻣ ﻦﯾا 2014

تﺎﺘﯿﻓ

ﺘﻣﻮﺗﻮﻓوﺮﺘﮑﭙﺳا ﻂﺳﻮﺗ ار ﺪﺠﻨﮐ درآ رد دﻮﺟﻮﻣ رد بﺬﺟ و ﺮ

519

دﻮﺟو هﺪﻨﻫد نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻪﮐ ﺪﻧدﺮﮐ يﺮﯿﮔ هزاﺪﻧا ﺮﺘﻣﻮﻧﺎﻧ 30

ﯽﻠﯿﻣ رد مﺮﮔ 100 دﻮﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ رد تﺎﺘﯿﻓ مﺮﮔ 2]

.[

Zebib لﺎﺳ رد ﺰﯿﻧ نارﺎﮑﻤﻫ و 2015

ﻪﺳ صاﻮﺧ ﯽﺳرﺮﺑ ﻪﺑ

ناﺰﯿﻣ و ﺪﻨﺘﺧادﺮﭘ ﯽﭘﻮﯿﺗا رﻮﺸﮐ رد هﺪﺷ هداد ﺖﺸﮐ ﺪﺠﻨﮐ ﻪﺘﯾراو هدوﺪﺤﻣ رد ار ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ تﺎﺘﯿﻓ 61

/ 307 ﺎﺗ 91 / 324 ﯽﻠﯿﻣ رد مﺮﮔ

100 ﺪﻧدﺮﮐ شراﺰﮔ مﺮﮔ 27]

.[

3 - 2 - راﺪﻘﻣ ﮏﯿﻟاﺰﮔا ﺪﯿﺳا

رﻮﻄﻧﺎﻤﻫ رادﻮﻤﻧ رد ﻪﮐ 2

دﻮﺷ ﯽﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺪﯿﺳا ناﺰﯿﻣ ﻦﯿﺑ

ﮏﯿﻟاﺰﮔا ﻪﻧاد و نﺎﺘﺴﺘﺷد ﺖﺳﻮﭘ نوﺪﺑ ﺪﺠﻨﮐ ﻪﻧاد

نوﺪﺑ ﺪﺠﻨﮐ

باراد ﺖﺳﻮﭘ و

ﺪﺠﻨﮐ ﻦﻏور ﮏﯿﻟاﺰﮔا ﺪﯿﺳا ناﺰﯿﻣ ﻦﯿﺑ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ

ﺷد مﺎﺧ ﺪﺠﻨﮐ ﻦﻏور و باراد مﺎﺧ فﻼﺘﺧا نﺎﺘﺴﺘ

يرﺎﻣآ ﯽﻨﻌﻣ

ﺖﺷاد دﻮﺟو يراد )

P<0.05 (.

يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ رد ﮏﯿﻟاﺰﮔا ﺪﯿﺳا ناﺰﯿﻣ ﺪﺠﻨﮐ

هﺪﺷ يﺮﯿﮔ ﺖﺳﻮﭘ ﺮﺘﻤﮐ

زا يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ مﺎﺧ ﺪﺠﻨﮐ

دﻮﺑ ياراد ﺰﯿﻧ نﺎﺘﺴﺘﺷد ﺪﺠﻨﮐ ﻪﻧﻮﻤﻧ و يﺮﺘﺸﯿﺑ ﮏﯿﻟاﺰﮔا ﺪﯿﺳا ناﺰﯿﻣ

دﻮﺑ باراد ﺪﺠﻨﮐ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد .

ﺰﮔاﺪﯿﺳا ناﺰﯿﻣ يﺮﯿﮔ ﺖﺳﻮﭘ تﺎﯿﻠﻤﻋ ﯽﻃ ﮏﯿﻟا

باراد ﻪﻧﻮﻤﻧ رد

75 / 42 ﺪﺻرد نﺎﺘﺴﺘﺷد ﻪﻧﻮﻤﻧ رد و 04

/ 39 ﺪﺻرد ﺖﻓﺎﯾ ﺶﻫﺎﮐ .

Johnson لﺎﺳ رد نارﺎﮑﻤﻫ و

1979 ﺪﻧدﺮﮐ نﺎﯿﺑ ﻪﮐ

يوﺎﺣ ﺪﺠﻨﮐ

3-2 ﺪﺻرد ﺖﺳﻮﭘ رد ًﺎﺗﺪﻤﻋ ﻪﮐ ﺖﺳا ﺪﯿﺳا ﮏﯿﻟاﺰﮔا دﻮﺟو ﻪﻧاد

راد د 28] .[

ﺪﺠﻨﮐ ﻪﻧاد ﺎﻫ ﻪﻧاد ﻦﯾﺮﺘﻓﺮﺼﻣﺮﭘ زا ﯽﮑﯾ

ﻪﮐ ﺖﺳا مﺎﺧ ترﻮﺼﺑ ﻪﭼ

زا ﺲﭘ ﺎﯾ هدﺎﻔﺘﺳا ﻞﺑﺎﻗ يروآﺮﻓ

ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ . ﺪﺿ ﻞﻣﺎﻋ ﺎﻬﻨﺗ ﺪﯾﺎﺷ

ﮏﯿﻟاﺰﮔا ﺪﯿﺳا ﯽﻬﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ ﺮﯾدﺎﻘﻣ دﻮﺟو ﺪﺠﻨﮐ ﻪﻧاد رد يا ﻪﯾﺬﻐﺗ ﺪﯿﺳا و ﻪﯾﺬﻐﺗ رد ﯽﻧﺪﻌﻣ داﻮﻣ هدﺎﻔﺘﺳا ﺖﯿﻠﺑﺎﻗ زا ﻪﮐ ﺪﺷﺎﺑ ﮏﯿﺘﯿﻓ

ﯽﻣ نﺎﺴﻧا ﺪﻫﺎﮐ ﯽﺳﺮﺘﺳد ﺶﻫﺎﮐ ﺚﻋﺎﺑ تﺎﺘﯿﻓ و تﻻاﺰﮔا ناﺰﯿﻣ .

ﯽﻣ ﺪﺠﻨﮐ ﻪﻧاد رد دﻮﺟﻮﻣ ﻢﯿﺴﻠﮐ ﻪﺑ ﯽﮑﯾﺰﯿﻓ دﻮﺷ

. و ﮏﯿﻟاﺰﮔا ﺪﯿﺳا

لﺎﺼﺗا ﻞﯿﻟﺪﺑ ﻪﮐ دراد دﻮﺟو ﺪﺠﻨﮐ ﻪﻧاد ﻪﺘﺳﻮﭘ رد ًاﺮﺜﮐا ﮏﯿﺘﯿﻓ ﺪﯿﺳا رد ﺦﻠﺗ ﯽﻤﮐ ﻢﻌﻃ دﺎﺠﯾا ﺐﺟﻮﻣ ﻪﻟﺎﺠﻨﮐ ﺎﯾ ﻞﻣﺎﮐ ﻪﻧاد رد ﻢﯿﺴﻠﮐ ﺎﺑ ﯽﻣ ﻪﻧاد ددﺮﮔ . ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﺚﻋﺎﺑ ﺪﺠﻨﮐ يﺮﯿﮔ ﺖﺳﻮﭘ ﺪﻨﯾآﺮﻓ

ﯽﻣ ﮏﯿﻟاﺰﮔا ﺪﯿﺳا زا يدﺎﯾز دﻮﺷ

26] و 25 .[

ﺳا ﺎﺑ دﺮﺳ سﺮﭘ ﺪﺠﻨﮐ ﻦﻏور يﺎﻫ ﻪﻧاد ﻪﺑ رﺎﺸﻓ ندﺮﮐ دراو زا هدﺎﻔﺘ

ﯽﻣ ﺖﺳﺪﺑ ﺪﺠﻨﮐ شور ﮏﯾ ًﺎﻓﺮﺻ ﻦﻏور ﻪﻧاد زا نآ جاﺮﺨﺘﺳا و ﺪﯾآ

ﺪﺠﻨﮐ ﻪﻧاد ﻪﺑ ﯽﻧدوﺰﻓا ﺎﯾ يروآﺮﻓ ﻪﻧﻮﮔ ﭻﯿﻫ و ﺖﺳا ﯽﮑﯿﻧﺎﮑﻣ ﯽﻤﻧ لﺎﻤﻋا دﻮﺷ

. ار ﺪﺠﻨﮐ صاﻮﺧ نﺎﻤﻫ ﺎﻘﯿﻗد دﺮﺳ سﺮﭘ ﻦﻏور

b a

d c

a

d

(7)

ﯽﻤﻧ دﺎﺠﯾا ﺪﺠﻨﮐ رد يﺮﯿﯿﻐﺗ ﭻﯿﻫ نﻮﭼ دراد ﺪﻨﮐ

. زا شور ﻦﯾا رد

آ ﺖﺳﻮﭘ زا يراﺪﻘﻣ ﺖﺳا ﻦﮑﻤﻣ ندﺮﮐ سﺮﭘ ﻦﯿﺣ رد ﻪﮐ ﯽﯾﺎﺠﻧ

ددﺮﮔ جرﺎﺧ ﻪﻟﺎﺠﻨﮐ هاﺮﻤﻫ ﻪﺑ و دﻮﺷ اﺪﺟ ﺰﯿﻧ ﺪﺠﻨﮐ .

راﺪﻘﻣ ﻦﯾﺮﺑﺎﻨﺑ

تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ يا ﻪﯾﺬﻐﺗ ﺪﺿ اراد مﺎﺧ ﺪﺠﻨﮐ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد يﺮﺘﻤﮐ

ﯽﻣ ﺪﺷﺎﺑ 29] .[

Makinde و

2013 ﺎﺑ ﺪﻨﯾآﺮﻓ ﻂﯾاﺮﺷ ﯽﺳرﺮﺑ ﺪﺿ يﺎﻫرﻮﺘﮐﺎﻓ ﺮﺑ

يا ﻪﯾﺬﻐﺗ ﮐ ،هﺎﯿﺳ و ﺪﯿﻔﺳ يا ﻪﯾﺮﺠﯿﻧ ﺪﺠﻨ راﺪﻘﻣ

ﺪﯿﻔﺳ مﺎﺧ ﺪﺠﻨﮐ رد تﻻاﺰﮔا ار

42 / 183 ﯽﻠﯿﻣ مﺮﮔ رد 100 مﺮﮔ

و ﻪﻧاد هﺎﯿﺳ مﺎﺧ ﺪﺠﻨﮐ رد تﻻاﺰﮔا راﺪﻘﻣ ار

154 مﺮﮔ ﯽﻠﯿﻣ رد

100 مﺮﮔ ﺪﻧدﺮﮐ شراﺰﮔ ﻪﻧاد ﺶﻫﺎﮐ يﺮﯿﮔ ﺖﺳﻮﭘ ﺎﺑ ﻪﮐ

ﺪﺑﺎﯾ ﯽﻣ

30] .[

3.93 3.97

2.25 2.42 2.48 2.75

0 0.5 1 1.5 2 2.5 3 3.5 4 4.5

Darab raw sesame

Darab peeled sesame

oil Oxalic Acid (ppm)

Samples

Chart 2 Oxalic Acid levels of Sesame Oil , Raw and Peeled Sesame

3 - 3 - راﺪﻘﻣ بﺮﺳ و مﻮﯿﻣدﺎﮐ

ﺖﺳا تﺎﻧاﻮﯿﺣ و نﺎﺴﻧا ياﺮﺑ ﺎﻫ هﺪﻨﯾﻻآ ﻦﯾﺮﺘﻤﻬﻣ زا ﯽﮑﯾ مﻮﯿﻣدﺎﮐ بﻼﺿﺎﻓ ﻪﯿﻠﺨﺗ ﺮﺛا رد ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و يﻮﺟ تﻻوﺰﻧ ﻖﯾﺮﻃ زا ﻪﮐ ﯽﻣ ﻂﯿﺤﻣ دراو ﯽﻧﺎﺴﻧا دﻮﺷ

. و ﻊﯿﺳو يﺎﻫ دﺮﺑرﺎﮐ ﺖﻠﻋ ﻪﺑ ﺰﻠﻓ ﻦﯾا

ﯾﺎﻨﺻ رد ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻦﯾﺮﺘﻤﻬﻣ زا ،ﯽﻧﺎﺴﻧا يﺎﻫ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ و ﻊ

ﯽﻣ رﺎﻤﺷ ﻪﺑ ﯽﻧﺎﺴﻧا ﻊﺒﻨﻣ ﺎﺑ ﯽﮔدﻮﻟآ ر

دو 31] .[

لوﺪﺟ 3 شور ﻪﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ رد بﺮﺳ و ﻢﯿﻣدﺎﮐ ناﺰﯿﻣ

ﯽﻤﺗا بﺬﺟ ﯽﺠﻨﺳ ﻒﯿﻃ ار

ﺪﻫد ﯽﻣ نﺎﺸﻧ .

هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻪﮐ رﻮﻄﻧﺎﻤﻫ

ﯽﻣ ﻠﻌﺘﻣ ﻢﯿﻣدﺎﮐ ناﺰﯿﻣ ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ ،دﻮﺷ ﺪﺠﻨﮐ ﻦﻏور يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺑ ﻖ

دﻮﺑ . ﻦﯿﺑ ﻦﻏور و باراد مﺎﺧ ﺪﺠﻨﮐ ﻦﻏور رد دﻮﺟﻮﻣ ﻢﯿﻣدﺎﮐ ناﺰﯿﻣ

نﺎﺘﺴﺘﺷد مﺎﺧ ﺪﺠﻨﮐ ﺖﺷاﺪﻧ دﻮﺟو ﯽﺗوﺎﻔﺗ ﭻﯿﻫ

.

زا ﺮﺘﺸﯿﺑ ﺖﺳﻮﭘ ياراد يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ رد دﻮﺟﻮﻣ ﻢﯿﻣدﺎﮐ ناﺰﯿﻣ ﻪﻧﻮﻤﻧ

دﻮﺑ هﺪﺷ يﺮﯿﮔ ﺖﺳﻮﭘ يﺎﻫ .

تﺎﯿﻠﻤﻋ ﯽﻃ باراد ﻪﻧﻮﻤﻧ درﻮﻣ رد

ﻢﯿﻣدﺎﮐ ناﺰﯿﻣ يﺮﯿﮔ ﺖﺳﻮﭘ 7/

16 ﻪﻧﻮﻤﻧ درﻮﻣ رد و ﺪﺻرد

ﺎﺘﺴﺘﺷد ﻢﯿﻣدﺎﮐ ناﺰﯿﻣ يﺮﯿﮔ ﺖﺳﻮﭘ تﺎﯿﻠﻤﻋ ﯽﻃ ن 12

ﺪﺻرد

ﺖﻓﺎﯾ ﺶﻫﺎﮐ .

Table 3 Cd and Pb composition of samples, using AAS

Pb (mg/Kg) Cd (mg/Kg)

0.024±0.004^a

0.450±0.055^a Darab raw sesame

0.025±0.007^a 0.390±0.081^b

Dashtestan raw sesam

0.020±0.006^c 0.380±0.060^b

Darab peeled sesame

0.022±0.010^b 0.210±0.052^d

0.018±0.005^d 0.300±0.070^c

0.018±0.006^d 0.190±0.014^e

Dashtestan raw sesame oil

The values are expressed as means ± standard deviation.

There is no significant difference between similar letters in each column (p<0.05).

a

c b e d

a

(8)

لﺎﺳ رد نارﺎﮑﻤﻫ و ﯽﻧﺎﮐدرا ﯽﻨﯿﺳﺎﯾ 1392

ﺖﺳﻮﭘ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﯽﺳرﺮﺑ ﻪﺑ

نﺎﺘﺳا ﯽﺘﻨﺳ يﺎﻫ هدرا مﻮﯿﻣدﺎﮐ و بﺮﺳ ناﺰﯿﻣ ﺮﺑ مﺎﺧ ﺪﺠﻨﮐ يﺮﯿﮔ ﺪﻨﺘﺧادﺮﭘ دﺰﯾ .

يﺮﯿﮔ ﺖﺳﻮﭘ ﺪﻨﯾآﺮﻓ ﺪﺷ ناﻮﻨﻋ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا رد

مﻮﯿﻣدﺎﮐ ﺶﻫﺎﮐ ﺚﻋﺎﺑ يراد ﯽﻨﻌﻣ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ ﯽﻣ مﺎﺧ ﺪﺠﻨﮐ ددﺮﮔ مﺎﺧ ﺪﺠﻨﮐ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ هدرا رد 31]

ﺮﺿﺎﺣ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺎﺑ ﻪﮐ[

ﺖﺳا ﻖﺒﻄﻨﻣ .

لﺎﺳ رد نارﺎﮑﻤﻫ و ﻢﯿﻬﻓ 2013

رد دﻮﺟﻮﻣ مﻮﯿﻣدﺎﮐ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ 80

ﻪﻧﻮﻤﻧ ، ار ناﺮﯾا رد هﺪﺷ يروآ ﻊﻤﺟ ﺪﺠﻨﮐ 7/

15 مﺮﮔ ﺮﺑ مﺮﮔﻮﻧﺎﻧ

ﺪﻧدﺮﮐ مﻼﻋا ﮏﺸﺧ نزو ﺐﺴﺣ ﺮﺑ 24]

.[

Min-Kyong Park لﺎﺳ رد نارﺎﮑﻤﻫ و

2013 ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ

رد دﻮﺟﻮﻣ مﻮﯿﻣدﺎﮐ 12

ور ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻦﻏ ار هﺮﮐ رد هﺪﺷ ﻪﯿﻬﺗ ﺪﺠﻨﮐ

018 /0 ﺪﻧدﺮﮐ مﻼﻋا مﺮﮔ ﺮﺑ مﺮﮔوﺮﮑﯿﻣ 32]

.[

هرﺎﻤﺷ ﻪﺑ ناﺮﯾا ﯽﻠﻣ دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﻖﺑﺎﻄﻣ 323

يﺎﻫ هﺪﻨﯾﻻآ ﻪﻨﯿﺸﯿﺑ ،

لدﺎﻌﻣ ،مﻮﯿﻣدﺎﮐ ياﺮﺑ مﺎﺧ ﺪﺠﻨﮐ ﻪﻧاد رد يﺰﻠﻓ 1/

0 ﯽﻠﯿﻣ رد مﺮﮔ

ﯽﻣ مﺮﮔﻮﻠﯿﮐ ﺪﺷﺎﺑ

. ﺪﮐ ﺲﮐﺪﮐ دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﻖﺒﻃ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ GC0081

ﺑ مﻮﯿﻣدﺎﮐ زﺎﺠﻣ ﺪﺣ ﺰﯿﻧ ﺎﺑ ﺮﺑاﺮﺑ تﻼﻏ ﻪﻧاد ياﺮ

1 /0 ﺮﺑ مﺮﮔ ﯽﻠﯿﻣ

مﺮﮔﻮﻠﯿﮐ ﯽﻣ ﺪﺷﺎﺑ . يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﻤﻫ رد ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ

ناﺰﯿﻣ ،

زا ﺮﺘﻤﮐ مﻮﯿﻣدﺎﮐ دﻮﺑ هﺪﺷ مﻼﻋا يﺎﻫدراﺪﻧﺎﺘﺳا

33] و 16 .[

زا ﯽﺧﺮﺑ زوﺮﺑ ﺐﺒﺳ ﺪﻧاﻮﺗ ﯽﻣ مﻮﯿﻣدﺎﮐ زﺎﺠﻣ ﺪﺣ زا ﺶﯿﺑ ﻊﻤﺠﺗ و ﻻﺎﺑ نﻮﺧ رﺎﺸﻓ ،تﺎﺘﺳوﺮﭘ نﺎﻃﺮﺳ ﻞﯿﺒﻗ زا ﺎﻫ يرﺎﻤﯿﺑ يﺎﻫ لﻮﺒﻠﮔ

ﻪﯿﻠﮐ يرﺎﺠﻣ ﯽﮕﺘﻓﺮﮔ ،نﻮﺧ ﺰﻣﺮﻗ ددﺮﮔ

34] .[

ﺖﺳا ﯽﻤﺳ رﺎﯿﺴﺑ ﻦﯿﮕﻨﺳ تاﺰﻠﻓ زا بﺮﺳ .

ﯽﯾﻻﺎﺑ ﺖﻈﻠﻏ نﺎﺴﻧا رد

ﯽﻣ ﯽﻧاور تﻻﻼﺘﺧا ﺚﻋﺎﺑ ،نﻮﺧ رد بﺮﺳ زا دﻮﺷ

. ﺮﺘﺸﯿﺑ نﺎﮐدﻮﮐ

ﯽﻣ راﺮﻗ بﺮﺳ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﺖﺤﺗ ﺪﻧﺮﯿﮔ

. ﻪﻌﺳﻮﺗ رد بﺮﺳ ﻪﺑ ﺖﯿﻣﻮﻤﺴﻣ

ﻦﺳ رد نﺎﮐدﻮﮐ ﻦﯿﯾﺎﭘ ﯽﻠﯿﺼﺤﺗ دﺮﮑﻠﻤﻋ و ﺰﻐﻣ ﻒﯿﻌﺿ ﻪﺳرﺪﻣ

راد ﺶﻘﻧ د 35] .[

لوﺪﺟ ﻖﺑﺎﻄﻣ 3

مﺎﺧ ﺪﺠﻨﮐ ﻦﻏور رد دﻮﺟﻮﻣ بﺮﺳ ناﺰﯿﻣ

باراد مﺎﺧ ﺪﺠﻨﮐ ﻦﻏور زا ﺮﺘﻤﮐ نﺎﺘﺴﺘﺷد دﻮﺑ

.

ﺘﺷد يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ رد دﻮﺟﻮﻣ بﺮﺳ ناﺰﯿﻣ ﯽﻠﮐ رﻮﻃ ﻪﺑ زا ﺮﺘﻤﮐ نﺎﺘﺴ

باراد يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ود ﺮﻫ درﻮﻣ رد و

نﺎﺘﺴﺘﺷد و باراد ﻪﻧﻮﻤﻧ

بﺮﺳ ناﺰﯿﻣ مﺎﺧﺪﺠﻨﮐ

زا ﺮﺘﺸﯿﺑ دﻮﺑ ﺖﺳﻮﭘ نوﺪﺑ ﺪﺠﻨﮐ .

درﻮﻣ رد

بﺮﺳ ناﺰﯿﻣ يﺮﯿﮔ ﺖﺳﻮﭘ تﺎﯿﻠﻤﻋ ﺮﺛا رد باراد ﻪﻧﻮﻤﻧ 5/

15

ﺪﺻرد يﺮﯿﮔ ﺖﺳﻮﭘ تﺎﯿﻠﻤﻋ ﺮﺛا رد ﺰﯿﻧ نﺎﺘﺴﺘﺷد ﻪﻧﻮﻤﻧ درﻮﻣ رد و

بﺮﺳ ناﺰﯿﻣ 1/

46 ﺪﺻرد ﺖﺷاد ﺶﻫﺎﮐ .

لﺎﺳ رد نارﺎﮑﻤﻫ و ﻢﯿﻬﻓ

2013 رد دﻮﺟﻮﻣ بﺮﺳ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ 80

ﺪﺠﻨﮐ ﻪﻧﻮﻤﻧ

، ار ناﺮﯾا رد هﺪﺷ يروآ ﻊﻤﺟ 6

/ 51 مﺮﮔ ﺮﺑ مﺮﮔﻮﻧﺎﻧ

و ﺐﺴﺣ ﺮﺑ ﻦﯾا ﻦﯿﺑ رد ﻪﮐ ﺪﻧدﺮﮐ مﻼﻋا ﮏﺸﺧ نز

80

،ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻬﻨﺗ

رد دﻮﺟﻮﻣ بﺮﺳ راﺪﻘﻣ 3

هﺪﺷ مﻼﻋا زﺎﺠﻣ ﺪﺣ زا ﺮﺗﻻﺎﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ

دﻮﺑ ناﺮﯾا ﯽﻠﻣ دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﻂﺳﻮﺗ 24]

.[

لﺎﺳ رد نارﺎﮑﻤﻫ و ﯽﺘﻨﺟ رﻮﮑﻓ 1389

تاﺰﻠﻓ ناﺰﯿﻣ ﯽﺳرﺮﺑ ﻪﺑ

ﮔ ﺖﺳﻮﭘ و مﺎﺧ ﺪﺠﻨﮐ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ رد ﻦﯿﮕﻨﺳ رد ﯽﻓﺮﺼﻣ هﺪﺷ يﺮﯿ

ﭗﻣﻻ ﺎﺑ ﯽﻤﺗا بﺬﺟ هﺎﮕﺘﺳد زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ نﺎﺳاﺮﺧ نﺎﺘﺳا ﺢﻄﺳ ﺪﻨﺘﺧادﺮﭘ ﻪﺘﺳﻮﯿﭘ .

و مﺎﺧ ﺪﺠﻨﮐ رد بﺮﺳ ناﺰﯿﻣ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا رد

هﺪﺷ يﺮﯿﮔ ﺖﺳﻮﭘ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ

234 و 100 ﮐ ﺮﺑ مﺮﮔوﺮﮑﯿﻣ مﺮﮔﻮﻠﯿ

ﺪﺷ شراﺰﮔ 12]

.[

هرﺎﻤﺷ ﻪﺑ ناﺮﯾا ﯽﻠﻣ دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﻖﺑﺎﻄﻣ 323

يﺎﻫ هﺪﻨﯾﻻآ ﻪﻨﯿﺸﯿﺑ

يﺰﻠﻓ ،بﺮﺳ ياﺮﺑ مﺎﺧ ﺪﺠﻨﮐ ﻪﻧاد رد 1/

0 ﯽﻠﯿﻣ مﺮﮔﻮﻠﯿﮐ رد مﺮﮔ

هرﺎﻤﺷ ﻪﺑ ناﺮﯾا ﯽﻠﻣ دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﻖﺑﺎﻄﻣ و ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ 8636

زﺎﺠﻣ ﺪﺣ

ﺪﺠﻨﮐ مﺎﺧ ﻦﻏور رد بﺮﺳ 1/

0 مﺮﮔﻮﻠﯿﮐ ﺮﺑ مﺮﮔ ﯽﻠﯿﻣ ﯽﻣ

ﺪﺷﺎﺑ .

ﺪﮐ ﺲﮐﺪﮐ دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﻖﺒﻃ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ GC0081

بﺮﺳ زﺎﺠﻣ ﺪﺣ

ﺎﺑ ﺮﺑاﺮﺑ تﻼﻏ ﻪﻧاد ياﺮﺑ 2/

0 ﻮﻠﯿﮐ ﺮﺑ مﺮﮔ ﯽﻠﯿﻣ مﺮﮔ

زﺎﺠﻣ ﺪﺣ و

ﺪﮐ ﻖﺒﻃ مﺎﺧ ﯽﻫﺎﯿﮔ يﺎﻫ ﻦﻏور ياﺮﺑ بﺮﺳ OC0172

لدﺎﻌﻣ

1/

0 مﺮﮔﻮﻠﯿﮐ ﺮﺑ مﺮﮔ ﯽﻠﯿﻣ ﺖﺳا

. درﻮﻣ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ مﺎﻤﺗ رد ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ

راﺪﻧﺎﺘﺳا ﺪﺣ زا ﺮﺗﻻﺎﺑ بﺮﺳ هﺪﻨﯾﻻآ ،ﯽﺳرﺮﺑ دراﺪﻧﺎﺘﺳا و ناﺮﯾا د

دﻮﺑ ﺲﮐﺪﮐ 16]

و 15 و 33 .[

ﺎﻘﺑ ﺶﻫﺎﮐ ﺚﻋﺎﺑ ﺪﻧاﻮﺗ ﯽﻣ ﻪﮐ ﺖﺳا ﻦﯿﺴﮐﻮﺗورﻮﻧ ﮏﯾ بﺮﺳ

، ﺮﻧ خ

دﻮﺷ نﺪﺑ زﺎﺳ و ﺖﺧﻮﺳ و ﺪﺷر .

ﯽﺘﻔﻧ يﺎﻫ ﺐﯿﮐﺮﺗ رد بﺮﺳ

زا ﯽﮑﯾ ﺰﯿﻧ يزروﺎﺸﮐ و يﺮﻬﺷ يﺎﻫ بﻼﺿﺎﻓ و دﻮﺷ ﯽﻣ ﺖﻓﺎﯾ دﻮﺸﯿﻣ بﻮﺴﺤﻣ هﺪﻨﯾﻻآ ﯽﻠﺻا ﻞﻣاﻮﻋ .

ﺰﻠﻓ لﺎﻘﺘﻧا ﻢﻬﺳ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ

دروآﺮﺑ يا ﻪﻧﺎﺧدور ﻖﻠﻌﻣ لﺎﻘﺘﻧا ﻖﯾﺮﻃ زا رﺰﺧ يﺎﯾرد رد بﺮﺳ ﺖﺳا هﺪﺷ 36]

.[

ﺧﺎﺷ ﯽﻧاواﺮﻓ و بﺮﺳ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﯽﮔدﺮﺘﺴﮔ رد ﺖﻌﻨﺻ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ ﻪ

تﺎﻤﻬﻣ ،ﯽﻤﯿﺷوﺮﺘﭘ ،يزﺎﺳ ﮓﻧر ﺖﻌﻨﺻ رد ﺮﺼﻨﻋ ﻦﯾا زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﻫ ﻦﯾا ﻪﻤﻫ ﺮﺑ نوﺰﻓا و ،ﯽﮑﺷﺰﭘ و يژﻮﻟﻮﯾدار ﻊﯾﺎﻨﺻ ،يزﺎﺳ زا ﺮﺼﻨﻋ ﻦﯾا ﺎﺗ هﺪﯾدﺮﮔ ﺐﺒﺳ ﻦﯾﺰﻨﺑ رد نآ هدﺮﺘﺴﮔ هدﺎﻔﺘﺳا ﺪﺷﺎﺑ رادرﻮﺧﺮﺑ ﺎﻫ ﻢﺘﺴﯿﺳﻮﮐا ﯽﻣﺎﻤﺗ رد ﯽﯾﻻﺎﺑ رﺎﯿﺴﺑ ﺶﻨﮐاﺮﭘ 37] .[ ﺸﺘﻧا ﺮﻈﻧ زا بﺮﺳ رد ﯽﻤﺳ و ﻦﯿﮕﻨﺳ ﺮﺼﻨﻋ ﻦﯾﺮﺗ هدﺮﺘﺴﮔ ،رﺎ

(9)

ﺖﻓﺎﯾ ﯽﺑآ يﺎﻫ ﻂﯿﺤﻣ رد دﺎﯾز ناﺰﯿﻣ ﻪﺑ و هدﻮﺑ ﺖﺴﯾز ﻂﯿﺤﻣ ﯽﻣ دﻮﺷ . ﻠﻓ ﻦﯾا اﺬﻏ ﻖﯾﺮﻃ زا بﺬﺟ ترﻮﺻ رد ﻦﯿﮕﻨﺳ ﺰ ياﺮﺑ ،

نﺎﮔﺪﻨﻨﮐ فﺮﺼﻣ ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ ﯽﻤﺳ رﺎﯿﺴﺑ

38] .[

ﯽﮔدﻮﻟآ ﯽﻄﯿﺤﻣ يﺎﻫ ﻞﯾﻻد زا يﺮﻬﺷ و ﯽﺘﻌﻨﺻ يﺎﻫ بﻼﺿﺎﻓ ،

ﻪﭼ ﺮﻫ ﻪﮐ ﺪﻨﺷﺎﺑ ﯽﻣ بﺮﺳ ﺶﯾاﺰﻓا رد

ﺮﺘﺸﯿﺑ ﺎﻬﻧآ ناﺰﯿﻣ يا ﻪﻘﻄﻨﻣ

ﺪﺷﺎﺑ دﻮﺑ ﺪﻫاﻮﺧ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﺰﯿﻧ بﺮﺳ ﺎﺑ ﯽﮔدﻮﻟآ ، .

و كﺎﺧ ،ﮓﻨﺳ ندﺮﮐاﺪﺟ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ مﺎﺧ ﺪﺠﻨﮐ يروآﺮﻓ ﻪﻠﺣﺮﻣ رد ﯽﻣ مﺎﺠﻧا يرﺎﺟﻮﺑ ﻞﻤﻋ ،ﺪﺠﻨﮐ ﻪﻧاد ﺎﺑ هاﺮﻤﻫ يﺎﻫ ﯽﺼﻟﺎﺧﺎﻧ ﺮﯾﺎﺳ ﻦﯾﺪﻨﭼ ﯽﻃ يﺮﯿﮔ ﺖﺳﻮﭘ و ﻮﺸﺘﺴﺷ تﺎﯿﻠﻤﻋ نآ زا ﺲﭘ و دﻮﺷ ﯽﻣ مﺎﺠﻧا ﻪﻠﺣﺮﻣ ﯽﻣ ﻪﮐ دﺮﯿﮔ

زا ﯽﺷﺎﻧ ﯽﮔدﻮﻟآ ﺶﻫﺎﮐ ﺐﺒﺳ ﺪﻧاﻮﺗ

دﻮﺷ ﻦﯿﮕﻨﺳ تاﺰﻠﻓ 16]

.[

3 - 4 - ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﯽﻧﺪﻌﻣ حﻼﻣا

لوﺪﺟ 4 شور ﻪﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ رد ار ﯽﻧﺪﻌﻣ حﻼﻣا ناﺰﯿﻣ

ﻤﺗا بﺬﺟ ﯽﺠﻨﺳ ﻒﯿﻃ ﯽ

ﺪﻫد ﯽﻣ نﺎﺸﻧ .

ﻪﮐ رﻮﻄﻧﺎﻤﻫ هﺪﻫﺎﺸﻣ

ﯽﻣ ﺪﺠﻨﮐ زا ﺮﺘﺸﯿﺑ باراد مﺎﺧ ﺪﺠﻨﮐ ﻢﯾﺰﯿﻨﻣ و ﻢﯿﺴﻠﮐ ناﺰﯿﻣ دﻮﺷ

نﺎﺘﺴﺘﺷد مﺎﺧ دﻮﺑ

د و ﯽﻃ ، باراد و نﺎﺘﺴﺘﺷد ﻪﻧﻮﻤﻧ ود ﺮﻫ ر

ﻣ يﺮﯿﮔ ﺖﺳﻮﭘ ﺖﻓﺎﯾ ﺶﻫﺎﮐ ﻢﯾﺰﯿﻨﻣ و ﻢﯿﺴﻠﮐ ناﺰﯿ

. و ﻢﯿﺴﻠﮐ ناﺰﯿﻣ

مﺎﺧ ﺪﺠﻨﮐ ﻦﻏور زا ﺮﺘﺸﯿﺑ ﺰﯿﻧ باراد مﺎﺧ ﺪﺠﻨﮐ ﻦﻏور رد ﻢﯾﺰﯿﻨﻣ نﺎﺘﺴﺘﺷد دﻮﺑ .

Johnson لﺎﺳ رد نارﺎﮑﻤﻫ و

1979 يوﺎﺣ ﺪﺠﻨﮐ ﺪﻧدﺮﮐ نﺎﯿﺑ 3-

2%

و ﺪﯿﺳا ﮏﯿﻟاﺰﮔا 2-1%

ًﺎﺗﺪﻤﻋ ﻪﮐ ﺖﺳا ﻢﯿﺴﻠﮐ ﺪﺠﻨﮐ ﺖﺳﻮﭘ رد

ﺪﻧراد دﻮﺟو .

ﯽﻣ ﺚﻋﺎﺑ ﺪﯿﺳا ﮏﯿﻟاﺰﮔا و ﻢﯿﺴﻠﮐ نﺎﻣﺰﻤﻫ رﻮﻀﺣ

ﻪﺘﺷاد دﻮﺟو تﻻاﺰﮔا ﻢﯿﺴﻠﮐ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﺐﯿﮐﺮﺗ ود ﻦﯾا ﻪﮐ دﻮﺷ ﺪﻨﺷﺎﺑ . ﻪﮐ ﺖﺳا هﺪﺷ هدز ﻦﯿﻤﺨﺗ 2

/1 ﺎﺗ 3 /2 ﻪﺑ ﺪﺠﻨﮐ رد ﻢﯿﺴﻠﮐ

دراد دﻮﺟو تﻻاﺰﮔا يﺎﻫ ﮏﻤﻧ ﻞﮑﺷ .

ﺎﺑ هﺪﺷ ﺪﻧﺎﺑ ﻞﮑﺷ ﻪﺑ ﻢﯿﺴﻠﮐ

زا تﻻاﺰﮔا ﺎﺑ و ﺖﺴﯿﻧ سﺮﺘﺳد رد ﯽﮑﯾژﻮﻟﻮﯿﺑ ﺮﻈﻧ

تﺎﯿﻠﻤﻋ ﻪﻧاد زا ﻢﯿﺴﻠﮐ زا يدﺎﯾز ﺶﺨﺑ يﺮﯿﮔ ﺖﺳﻮﭘ

هاﺮﻤﻫ ﻪﺑ ﺪﺠﻨﮐ ﺪﺷ ﺪﻫاﻮﺧ فﺬﺣ تﻻاﺰﮔا

28] .[

Table 4 Mineral composition of samples using AAS

Mn(mg/Kg) Zn(mg/Kg)

Fe(mg/Kg) Mg(mg/Kg)

Ca(mg/Kg)

0.366±0.039^a 1.188±0.007^b

5.751±0.010^a 2.326±0.014^a

198.920±0.009^a

Darab raw sesame

0.323±0.016^b 1.273±0.009^a

3.877±0.005^b 1.910±0.013^b

75.639±0.010^b Dashtestan raw sesame

0.228±0.021^c 1.078±0.003^d

2.454±0.018^c 1.854±0.020^c

54.530±0.004^c Darab peeled sesame

0.203±0.026^c 1.110±0.017^c

2.272±0.013^d 1.727±0.006^c

30.550±0.006^d Dashtestan peeled sesame

0.011±0.008^d 0.136±0.008^f

1.579±0.006^e 0.588±0.007^d

15.114±0.017^e Darab raw sesame oil

0.002±0.001^d 0.200±0.004^e

0.985±0.004^f 0.382±0.022^e

10.112±0.014^f Dashtestan raw sesame oil

The values are expressed as means ± standard deviation.

There is no significant difference between similar letters in each column (p<0.05).

Makinde و

2013 ﻪﯾﺬﻐﺗ ﺐﯿﮐﺮﺗ ﯽﺳرﺮﺑ ﻪﺑ

رد يا ﻪﯾﺬﻐﺗﺪﺿ يﺎﻫرﻮﺘﮐﺎﻓ ﺮﺑ ﺪﻨﯾآﺮﻓ ﻂﯾاﺮﺷ و يا ﻪﯾﺮﺠﯿﻧ ﺪﺠﻨﮐ

ﺪﻨﺘﺧادﺮﭘ هﺎﯿﺳ و ﺪﯿﻔﺳ يا .

مﺎﺧ ﺪﺠﻨﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا ﺞﯾﺎﺘﻧ

ياراد ﺪﯿﻔﺳ 59

/ 473 ﯽﻠﯿﻣ مﺮﮔ / 100 ﺮﺛا رد ﻪﮐ هدﻮﺑ ﻢﯿﺴﻠﮐ مﺮﮔ

ﻪﺑ نآ راﺪﻘﻣ يﺮﯿﮔ ﺖﺳﻮﭘ 61

/ 445 ﯽﻠﯿﻣ مﺮﮔ / 100 ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺶﻫﺎﮐ مﺮﮔ

ﺖﺳا . ياراد ﺰﯿﻧ هﺎﯿﺳ مﺎﺧ ﺪﺠﻨﮐ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ 88

/ 521

ﯽﻠﯿﻣ مﺮﮔ / 100 ﻪﮐ هدﻮﺑ ﻢﯿﺴﻠﮐ مﺮﮔ نآ راﺪﻘﻣ يﺮﯿﮔ ﺖﺳﻮﭘ ﺮﺛا رد

ﻪﺑ 16 / 459 ﯽﻠﯿﻣ مﺮﮔ / 100 ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺶﻫﺎﮐ مﺮﮔ 30]

.[

Elleuch لﺎﺳ رد نارﺎﮑﻤﻫ و

2007 ﻪﻧاد تﺎﯿﺻﻮﺼﺧ ﯽﺳرﺮﺑ ﻪﺑ

ﺪﻨﺘﺧادﺮﭘ نآ ﯽﺒﻧﺎﺟ تﻻﻮﺼﺤﻣ و ﺪﺠﻨﮐ .

ﺺﺨﺸﻣ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا رد

تﺎﯿﻠﻤﻋ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ و هدﻮﺑ ﻢﯾﺰﯿﻨﻣ يراﺪﻘﻣ ياراد ﺪﺠﻨﮐ ﺖﺳﻮﭘ ﺪﺷ ﺶﻫﺎﮐ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ يﺮﯿﮔ ﺖﺳﻮﭘ ﯽﻣ نآ زا ﯽﻬﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ راﺪﻘﻣ

دﻮﺷ )

39 .(

لوﺪﺟ ﻖﺑﺎﻄﻣ 4

ﻦﻫآ ناﺰﯿﻣ ﺰﻨﮕﻨﻣ و

رد ﻪﻧاد مﺎﺧ ﺪﺠﻨﮐ و

نوﺪﺑ

و ﺖﺳﻮﭘ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ

ﻪﺘﯾراو زا ﺮﺘﺸﯿﺑ باراد ﻪﺘﯾراو ﺪﺠﻨﮐ ﻦﻏور

نﺎﺘﺴﺘﺷد دﻮﺑ .

Makinde و

2014 رد دﻮﺟﻮﻣ ﻦﻫآ ناﺰﯿﻣ

ار مﺎﺧ ﺪﺠﻨﮐ درآ 42/6

ﯽﻠﯿﻣ مﺮﮔ / 100 ﺪﻧدﺮﮐ شراﺰﮔ مﺮﮔ 2]

.[

باراد مﺎﺧ ﺪﺠﻨﮐ زا ﺮﺘﺸﯿﺑ نﺎﺘﺴﺘﺷد مﺎﺧ ﺪﺠﻨﮐ رد يور ناﺰﯿﻣ دﻮﺑ

رد يﺮﺗﻻﺎﺑ يور ناﺰﯿﻣ ياراد ﺰﯿﻧ نﺎﺘﺴﺘﺷد ﺖﺳﻮﭘ نوﺪﺑ ﺪﺠﻨﮐ و باراد ﺖﺳﻮﭘ نوﺪﺑ ﺪﺠﻨﮐ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ دﻮﺑ

. ﺪﺠﻨﮐ ﻦﻏور ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ

ﺪﺠﻨﮐ ﻦﻏور ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ يﺮﺘﺸﯿﺑ يور ناﺰﯿﻣ ياراد ﺰﯿﻧ نﺎﺘﺴﺘﺷد مﺎﺧ باراد مﺎﺧ ﺖﺷاد

.

Makinde و

2013 ﺪﻨﺘﺷاد نﺎﯿﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﯽﻃ

(10)

ﻪﮐ ياراد ﺪﯿﻔﺳ مﺎﺧ ﺪﺠﻨﮐ 78

/8 ﯽﻠﯿﻣ مﺮﮔ / 100 ﻪﮐ هدﻮﺑ يور مﺮﮔ

ﻪﺑ نآ راﺪﻘﻣ يﺮﯿﮔ ﺖﺳﻮﭘ ﺮﺛا رد 67

/7 ﯽﻠﯿﻣ مﺮﮔ / 100 ﺶﻫﺎﮐ مﺮﮔ

ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺎﯾ .

ياراد ﺰﯿﻧ هﺎﯿﺳ مﺎﺧ ﺪﺠﻨﮐ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ 90

/7

ﯽﻠﯿﻣ مﺮﮔ / 100 ﻪﺑ نآ راﺪﻘﻣ يﺮﯿﮔ ﺖﺳﻮﭘ ﺮﺛا رد ﻪﮐ هدﻮﺑ يور مﺮﮔ

40 /7 ﯽﻠﯿﻣ مﺮﮔ / 100 ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺶﻫﺎﮐ مﺮﮔ 30]

.[

ياراد ﺰﯿﻧ هﺎﯿﺳ مﺎﺧ ﺪﺠﻨﮐ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ 22

/6 ﯽﻠﯿﻣ مﺮﮔ / 100 ﺰﻨﮕﻨﻣ مﺮﮔ

ﻪﺑ نآ راﺪﻘﻣ يﺮﯿﮔ ﺖﺳﻮﭘ ﺮﺛا رد ﻪﮐ هدﻮﺑ 45

/2 ﯽﻠﯿﻣ مﺮﮔ / 100 مﺮﮔ

ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺶﻫﺎﮐ 30]

.[

Makinde و

2014 ﻨﻣ ناﺰﯿﻣ رد دﻮﺟﻮﻣ ﺰﻨﮕ

ار مﺎﺧ ﺪﺠﻨﮐ درآ 5/

1 ﯽﻠﯿﻣ ﺮﮔ م رد 100 ﺪﻧدﺮﮐ شراﺰﮔ مﺮﮔ 2]

.[

ﯽﻣ هﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﯽﺳرﺮﺑ ﺎﺑ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻦﯾﺪﺑ ﺖﻓﺮﮔ ﻪﺠﯿﺘﻧ ناﻮﺗ

مﺎﺧ ﺪﺠﻨﮐ ﻦﻏور رد حﻼﻣا و يا ﻪﯾﺬﻐﺗ ﺪﺿ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ناﺰﯿﻣ ﻪﮐ ﺖﺳا ﺮﺘﻤﮐ نآ ﻪﻧاد ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ .

زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ دﺮﺳ سﺮﭘ ﺪﺠﻨﮐ ﻦﻏور

ﯽﻣ ﺖﺳﺪﺑ ﺪﺠﻨﮐ يﺎﻫ ﻪﻧاد ﻪﺑ رﺎﺸﻓ ندﺮﮐ دراو نآ جاﺮﺨﺘﺳا و ﺪﯾآ

زا ﻪﻧﻮﮔ ﭻﯿﻫ و ﺖﺳا ﯽﮑﯿﻧﺎﮑﻣ شور ﮏﯾ ًﺎﻓﺮﺻ ﻦﻏور ﻪﻧاد

ﯽﻤﻧ لﺎﻤﻋا ﺪﺠﻨﮐ ﻪﻧاد ﻪﺑ ﯽﻧدوﺰﻓا ﺎﯾ يروآﺮﻓ دﻮﺷ

. سﺮﭘ ﻦﻏور

ﺪﺠﻨﮐ رد يﺮﯿﯿﻐﺗ ﭻﯿﻫ نﻮﭼ دراد ار ﺪﺠﻨﮐ صاﻮﺧ نﺎﻤﻫ ﺎﻘﯿﻗد دﺮﺳ ﯽﻤﻧ دﺎﺠﯾا ﺪﻨﮐ

. ندﺮﮐ سﺮﭘ ﻦﯿﺣ رد ﻪﮐ ﯽﯾﺎﺠﻧآ زا شور ﻦﯾا رد

اﺪﺟ ﺰﯿﻧ ﺪﺠﻨﮐ ﺖﺳﻮﭘ هﺪﺷ

رﺎﺧ ﻪﻟﺎﺠﻨﮐ هاﺮﻤﻫ ﻪﺑ و ج

ﯽﻣ ددﺮﮔ

،

تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ راﺪﻘﻣ ﻦﯾﺮﺑﺎﻨﺑ حﻼﻣا و يا ﻪﯾﺬﻐﺗ ﺪﺿ

ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد ﻪﻧاد

مﺎﺧ ﺪﺠﻨﮐ ﺮﺘﻤﮐ

ﯽﻣ ﺪﺷﺎﺑ 29] .[

ﺮﯾﺎﺳ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﯽﺳرﺮﺑ و ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ، ﺮﮕﯾد فﺮﻃ زا ﯽﻣ ،ﻪﻨﯿﻣز ﻦﯾا رد هﺪﺷ مﺎﺠﻧا يﺎﻫ ﺶﻫوﮋﭘ ﻪﮐ ﺖﻓﺮﮔ ﻪﺠﯿﺘﻧ ناﻮﺗ

د هﺪﺷ ﺖﺸﮐ يﺎﻫﺪﺠﻨﮐ ﯽﺘﺣ و ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ ﻪﺘﯾراو ﻖﻃﺎﻨﻣ ر

ﺮﯿﻐﺘﻣ رﺎﯿﺴﺑ ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﺮﻈﻧ زا ،ﻪﯿﺣﺎﻧ ﮏﯾ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﯽﻣ ﺪﻨﺷﺎﺑ . ﻞﻣاﻮﻋ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﺖﺤﺗ ﺪﺠﻨﮐ ﻦﻏور و ﻪﻧاد ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ

ﯽﻧژ و ﯽﻄﯿﺤﻣ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﺖﺳا ﺮﯿﻐﺘﻣ رﺎﯿﺴﺑ ،

20] تﺎﯿﻠﻤﻋ و [

ﺶﻫﺎﮐ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﯽﻬﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ ﺪﺣ ﺎﺗ ﺪﻧاﻮﺗ ﯽﻣ يﺮﯿﮔ ﺖﺳﻮﭘ رد حﻼﻣا و يا ﻪﯾﺬﻐﺗ ﺪﺿ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ دﻮﺷ ﺪﺠﻨﮐ

.

4 - يﺮﯿﮔ ﻪﺠﯿﺘﻧ

ﯽﮔدﻮﻟآ ناﺰﯿﻣ ﯽﻠﮐ رﻮﻃ ﻪﺑ ﻪﮐ ﺪﺷ ﺺﺨﺸﻣ هﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﻖﯿﻘﺤﺗ رد درﻮﻣ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﻤﻫ رد ،ناﺮﯾا ﯽﻠﻣ دراﺪﻧﺎﺘﺳا سﺎﺳا ﺮﺑ بﺮﺳ ﻪﺑ زا ﺮﺗﻻﺎﺑ ﺰﯿﻧ ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺮﺜﮐا رد و ﻻﺎﺑ ﯽﺳرﺮﺑ دﻮﺑ ﺲﮐﺪﮐ دراﺪﻧﺎﺘﺳا

.

ﯽﻣ نآ ﺖﻠﻋ ﻪﮐ مﻮﻤﺳ ،ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ يﺎﻫدﻮﮐ زا دﺎﯾز هدﺎﻔﺘﺳا ﺪﻧاﻮﺗ

ﺪﺷﺎﺑ عراﺰﻣ رد اﻮﻫ ﯽﮔدﻮﻟآ و ﺶﮐ ﻒﻠﻋ و ﺶﮐ چرﺎﻗ ،يزروﺎﺸﮐ .

ﻪﯿﻠﺨﺗ ،ددﺮﺗ زا ﯽﺷﺎﻧ ﺖﺳا ﻦﮑﻤﻣ بﺮﺳ يﻻﺎﺑ ﺖﻈﻠﻏ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ يرﺎﮑﺑآ ﻊﯾﺎﻨﺻ ،ﯽﻧاﻮﯿﺣ يﺎﻫدﻮﮐ ،يﺮﻬﺷ و ﯽﺘﻌﻨﺻ يﺎﻫ بﻼﺿﺎﻓ و ﯽﻧوﺮﺘﮑﻟا تاﺰﯿﻬﺠﺗ و ...

ﺪﺷﺎﺑ .

هﺪﺷ مﻼﻋا زﺎﺠﻣ ﺪﺣ زا ﺮﺘﻨﯿﯾﺎﭘ ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﻤﻫ رد مﻮﯿﻣدﺎﮐ ناﺰﯿﻣ ﺳا ﻂﺳﻮﺗ ﻠﻣ دراﺪﻧﺎﺘ دﻮﺑ ﺲﮐﺪﮐ دراﺪﻧﺎﺘﺳا و ناﺮﯾا ﯽ اﺮﺑ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ و

ي

دﺮﮐ ﯽﻤﻧ دﺎﺠﯾا ﯽﻠﮑﺸﻣ هﺪﻨﻨﮐ فﺮﺼﻣ .

هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻪﺘﺒﻟا

،يزروﺎﺸﮐ مﻮﻤﺳ و ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ يﺎﻫدﻮﮐ عاﻮﻧا رد مﻮﯿﻣدﺎﮐ زا ﻊﯿﺳو دراد دﻮﺟو مﻮﻤﺳ و ﺎﻫدﻮﮐ ﻦﯾا زا هدﺎﻔﺘﺳا رد ﺮﺘﺸﯿﺑ ﺖﻗد ﻪﺑ زﺎﯿﻧ .

ﺳا و ﮏﯿﺘﯿﻓ ﺪﯿﺳا ناﺰﯿﻣ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ،ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﻤﻫ رد ﮏﯿﻟاﺰﮔا ﺪﯿ

زا ﺮﺘﻤﮐ هدﻮﺑ هﺪﺷ ﻦﯿﯿﻌﺗ يﺎﻫ دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﻄﺧ و

فﺮﺼﻣ ياﺮﺑ يﺮ

دﺎﺠﯾا هﺪﻨﻨﮐ ﯽﻤﻧ

دﺮﮐ .

و ،ﻢﯿﺴﻠﮐ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ رد حﻼﻣا ناﺰﯿﻣ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻖﺒﻃ ﺰﻨﮕﻨﻣ و يور ،ﻢﯾﺰﯿﻨﻣ ،ﻦﻫآ نآ زا ﺲﭘ دﻮﺑ

.

زا ﺮﺘﻤﮐ ﺪﺠﻨﮐ ﻦﻏور رد هﺪﺷ يﺮﯿﮔ هزاﺪﻧا يﺎﻫرﻮﺘﮐﺎﻓ ﻪﻤﻫ ﻧاد

ﻪ

دﻮﺑ هﺪﺷ يﺮﯿﮔ ﺖﺳﻮﭘ ﺎﯾ مﺎﺧ شور زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻪﮐ

جوﺮﺧ نآ ﺖﻠﻋ ﺖﺳا ﻦﮑﻤﻣ ،ﻦﻏور جاﺮﺨﺘﺳا ياﺮﺑ دﺮﺳ سﺮﭘ ﺪﺷﺎﺑ ندﺮﮐ سﺮﭘ ﻦﯿﺣ رد ﻪﻟﺎﺠﻨﮐ هاﺮﻤﻫ ﻪﺑ ﺪﺠﻨﮐ ﻪﺘﺳﻮﭘ زا ﯽﺸﺨﺑ .

ﺶﻫﺎﮐ ﺐﺟﻮﻣ دراﻮﻣ ﺮﺘﺸﯿﺑ رد ﺰﯿﻧ يﺮﯿﮔ ﺖﺳﻮﭘ تﺎﯿﻠﻤﻋ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ﮐﺎﻓ دﻮﺑ هﺪﺷ يﺮﯿﮔ هزاﺪﻧا درﻮﻣ يﺎﻫرﻮﺘ .

ﯾا ﺖﻠﻋ ﺪﻧاﻮﺗ ﯽﻣ ﺮﻣا ﻦ

ﺪﺷﺎﺑ ﺪﺠﻨﮐ ﻪﺘﺳﻮﭘ رد حﻼﻣا ﻪﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ ﺮﯾدﺎﻘﻣ رﻮﻀﺣ .

ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ و

و ﮏﯿﻟاﺰﮔا ﺪﯿﺳا ﺎﺑ ﻢﯿﺴﻠﮐ صﻮﺼﺧ ﻪﺑ و حﻼﻣا ﻦﯾا نﺪﺷ ﺪﻧﺎﺑ ﻪﺑ تﺎﯿﻠﻤﻋ رد ﺎﻬﻧآ زا يدﺎﯾز ﺶﺨﺑ ،ﻪﺘﺳﻮﭘ رد دﻮﺟﻮﻣ ﮏﯿﺘﯿﻓ ﺪﯿﺳا ﺪﺷ ﺪﻨﻫاﻮﺧ فﺬﺣ تﺎﺘﯿﻓ و تﻻاﺰﮔا هاﺮﻤﻫ ﻪﺑ يﺮﯿﮔ ﺖﺳﻮﭘ .

ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ يﺎﻫ ﻪﺘﯾراو هﺪﺷ يﺮﯿﮔ هزاﺪﻧا يﺎﻫ رﻮﺘﮐﺎﻓ ﺮﺜﮐا رد ﺰﯿﻧ

ﺪﻨﺘﺷاد راد ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ ﺎﺑ ﯽﺷﺎﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ فﻼﺘﺧا ﻦﯾا ﻪﮐ ،

ﻪﻧاد هﺪﻨﻫد ﻞﯿﮑﺸﺗ ﯽﻠﺻا داﻮﻣ ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﻪﮐ ﺖﺳا ﻦﯾا زا فﻼﺘﺧا ﻦﯾا ﻪﮑﯾرﻮﻃ ﻪﺑ ،هدﻮﺑ توﺎﻔﺘﻣ ﺖﺷﺎﮐ ﻖﻃﺎﻨﻣ ﻪﺑ ﻪﺘﺴﺑ ﺪﺠﻨﮐ ﺎﺸﻣ ﻢﻫ ﻪﯿﺣﺎﻧ ﮏﯾ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻖﻃﺎﻨﻣ رد ﯽﺘﺣ ﺖﺳا ﻦﮑﻤﻣ دﻮﺷ هﺪﻫ

.

داﻮﻣ يدﺎﯾز ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﻞﻣﺎﺷ ﺪﺠﻨﮐ ﻦﻏور و ﺎﻫ ﻪﻧاد ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻦﯾﺪﺑ ﻣﺎﺷ ﺖﺳا ﻦﮑﻤﻣ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و يﺬﻐﻣ يا ﻪﯾﺬﻐﺗ ﺪﺿ داﻮﻣ يﺮﯾدﺎﻘﻣ ﻞ

ﺪﻨﺷﺎﺑ . و ﯽﻧﺪﻌﻣ داﻮﻣ ﻪﻠﻤﺟ زا يﺬﻐﻣ داﻮﻣ زا ﺖﻇﺎﻔﺣ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ

فﺬﺣ رد ﺎﻬﻧآ ﯽﻔﻨﻣ تاﺮﯿﺛﺄﺗ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ،يا ﻪﯾﺬﻐﺗ ﺪﺿ داﻮﻣ

ﺎﺣ ﺪﺠﻨﮐ يروآﺮﻓ رد ،نﺎﺴﻧا ﺖﻣﻼﺳ ﺰﺋ

ﺖﺳا ﺖﯿﻤﻫا .

ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻪﮐ

،ناﺮﯾا رد ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ هدروآﺮﻓ ﺐﻟﺎﻗ رد ﺪﺠﻨﮐ دﺎﯾز فﺮﺼﻣ ﻪﺑ