هرﺎﺼﻋ ﻪﻧاﺮﯿﮕﺸﯿﭘ ﺮﺛا ﯽﺳرﺮﺑ شﻮﺠﻧزﺮﻣ هﺎﯿﮔ ﯽﻠﮑﻟاورﺪﯿﻫ
)
Origanum vulgare
( ﺺﻘﻧ و يﺰﻐﻣ مدا ﺮﺑ ﯽﮑﯾژﻮﻟورﻮﻧ يﺎﻫ
تر يﺰﻐﻣ ﻪﺘﮑﺳ لﺪﻣ رد
هﺪﻧزوﺮﻓ ﻢﺜﯿﻣ ﯽﻟﺪﮕﯿﺑ ﺎﺿرﺪﻤﺤﻣ ،1
،2
ﺎﻤﻨﻫر يﺪﻬﻣ 3
هﺪﯿﮑﭼ
ﻪﻨﯿﻣز فﺪﻫ و گﺮﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ﻦﯾﺮﺘﻤﻬﻣ زا ﯽﮑﯾ يﺰﻐﻣ ﻪﺘﮑﺳ:
و اﻮﺗﺎﻧ و ﺮﯿﻣ رد ﯽﻧ ﺖﺳا نﺎﻬﺟ .
ﻪﺑ يﺰﻐﻣ ﻪﺘﮑﺳ لﺎﺒﻧد
، لﺎﮑﯾدار ﺪﯿﻟﻮﺗ يﺎﻫ
ﺪﺳ ﻦﺘﺴﮑﺷ رد ار ﺶﻘﻧ ﻦﯾﺮﺘﻤﻬﻣ ﻪﮐ دازآ ﯽﻧﻮﺧ
- ﺮﺑ مدا دﺎﺠﯾا و يﺰﻐﻣ ﺪﻧراد هﺪﻬﻋ
، ﺶﯾاﺰﻓا ﯽﻣ ﺪﺑﺎﯾ . فﺪﻫ زا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا
، ﺮﺛا ﯽﺳرﺮﺑ
ﺺﻘﻧ و يﺰﻐﻣ مدا ناﺰﯿﻣ ﺮﺑ شﻮﺠﻧزﺮﻣ هﺎﯿﮔ ﯽﻠﮑﻟاورﺪﯿﻫ هرﺎﺼﻋ ﻪﺘﮑﺳ لﺪﻣ رد ﮏﯾژﻮﻟورﻮﻧ يﺎﻫ
يﺰﻐﻣ تر دﻮﺑ .
شور ﻖﯿﻘﺤﺗ ﯽﺑﺮﺠﺗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا رد:
، 35 ﻪﺑ رﺎﺘﺴﯾو داﮋﻧ ﺮﻧ تر ﺮﺳ ﻪﺑ ﯽﻓدﺎﺼﺗ ترﻮﺻ
5 هوﺮﮔ يوﺎﺴﻣ ﺪﻧﺪﺷ ﻢﯿﺴﻘﺗ .
ود ﻪﺑ هوﺮﮔ ناﻮﻨﻋ
هوﺮﮔ ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ﻢﺷ و لﺮﺘﻨﮐ يﺎﻫ .
هوﺮﮔ ﻪﺳ ،ﺮﮕﯾد ﯽﻠﮑﻟاورﺪﯿﻫ هرﺎﺼﻋ هﺎﯿﮔ
ﻪﺑ ار شﻮﺠﻧزﺮﻣ يﺎﻫزود ﺎﺑ ﺐﯿﺗﺮﺗ
: 50 ، 75 و 100
ﯽﻠﯿﻣ ﺮﺑ مﺮﮔ ﻠﯿﮐ
،مﺮﮔﻮ ﻪﺑ ﻪﺑ ﯽﮐارﻮﺧ ترﻮﺻ ﻪﺑ و ژاوﺎﮔ شور
تﺪﻣ 30 ﺪﻧدﺮﮐ ﺖﻓﺎﯾرد زور .
2 ژاوﺎﮔ ﻦﯾﺮﺧآ زا ﺪﻌﺑ ﺖﻋﺎﺳ
، هوﺮﮔ مﺎﻤﺗ ﺰﺠﺑ ﺎﻫ
هوﺮﮔ ﻪﺑ ﻢﺷ تﺪﻣ 60 ﺺﻘﻧ و يﺰﻐﻣ مدا ناﺰﯿﻣ و ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ يﺰﻐﻣ ﯽﻧﺎﯿﻣ نﺎﯾﺮﺷ ﯽﺣاﺮﺟ ﺖﺤﺗ ﻪﻘﯿﻗد ﯽﮑﯾژﻮﻟورﻮﻧ يﺎﻫ
ﺎﻬﻧآ رد ﻪﺑ شور
ﺪﺷ ﯽﺳرﺮﺑ يرﺎﺘﻓر هﺪﻫﺎﺸﻣ .
دا ﺰﯿﻟﺎﻧآ يﺰﻐﻣ م ) ﺪﺻرد يﺰﻐﻣ بآ ( زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ نﻮﻣزآ
يرﺎﻣآ
One-Way ANOVA
ﻪﺑ شور وLSD
ﺺﻘﻧ ﺰﯿﻟﺎﻧآ ﻂﺳﻮﺗ ﮏﯾژﻮﻟورﻮﻧ يﺎﻫ نﻮﻣزآ
Mann-Whitney U
ﺪﺷ مﺎﺠﻧا . 05 / 0
p<
ﻪﺑ ﺢﻄﺳ ناﻮﻨﻋ ﯽﻨﻌﻣ
راد ي ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد .
ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺎﻫ ﺮﻫ رد يﺰﻐﻣ بآ ﺪﺻرد: ﻪﺳ
ﺖﻓﺎﯾرد هوﺮﮔ هﺪﻨﻨﮐ
زود يﺎﻫ 50 ) 47 /0 49± / 82 ( ، 75 ) 63 /0 89± / 80 ( و 100 ) 66 /0 82± / 80 (
ﯽﻠﯿﻣ ﺮﺑ مﺮﮔ مﺮﮔﻮﻠﯿﮐ شﻮﺠﻧزﺮﻣ هﺎﯿﮔ هرﺎﺼﻋ لﺮﺘﻨﮐ هوﺮﮔ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ
) 67 /0 46± / 84 ( ﯽﻨﻌﻣ ﺶﻫﺎﮐ داد نﺎﺸﻧ يراد
) 05 / 0
P<
(.
ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ
هرﺎﺼﻋ هﺎﯿﮔ ﻦﯾا ﺺﻘﻧ ﺶﻫﺎﮐ ﺐﺒﺳ يﺎﻫزود رد ﮏﯾژﻮﻟورﻮﻧ يﺎﻫ
75 و 100 ﯽﻠﯿﻣ ﺮﺑ مﺮﮔ مﺮﮔﻮﻠﯿﮐ ﺪﯾدﺮﮔ لﺮﺘﻨﮐ هوﺮﮔ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ
) 05 / 0
p<
(
؛ زود ﺎﻣا 50 ﯽﻠﯿﻣ ،هرﺎﺼﻋ مﺮﮔﻮﻠﯿﮐ ﺮﺑ مﺮﮔ ﺗﺄ
ﺺﻘﻧ زﺎﯿﺘﻣا ﺮﺑ يﺮﯿﺛ ﺖﺷاﺪﻧ ﮏﯾژﻮﻟورﻮﻧ يﺎﻫ
.
ﻪﺠﯿﺘﻧ يﺮﯿﮔ هداد: داد نﺎﺸﻧ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا زا ﻞﺻﺎﺣ يﺎﻫ ﻪﮐ
هﺎﯿﮔ ﺎﺑ شﻮﺠﻧزﺮﻣ ﺺﻘﻧ زﺎﯿﺘﻣا و يﺰﻐﻣ مدا ﺶﻫﺎﮐ
ﯽﻣ ،ﮏﯾژﻮﻟورﻮﻧ يﺎﻫ ﺪﻧاﻮﺗ
ﻪﺘﮑﺳ لﺪﻣ رد ﯽﺘﻇﺎﻔﺣ ﺮﺛا ﺪﻨﮐ لﺎﻤﻋا يﺰﻐﻣ
.
هژاو يﺎﻫ يﺪﯿﻠﮐ شﻮﺠﻧزﺮﻣ:
، ﻪﺘﮑﺳ يﺰﻐﻣ ، ﺰﻐﻣ مدا ي
، ﺺﻘﻧ يﺎﻫ ژﻮﻟورﻮﻧ ﯾ ﮏ
، ﺘﻧآ ﯽ ﯿﺴﮐا ناﺪ
ﺪﻨﺟﺮﯿﺑ ﯽﮑﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ﯽﻤﻠﻋ ﻪﻠﺠﻣ .
1394
؛ 22 ) 3 :(
209 - 217 .
ﺖﻓﺎﯾرد : 10 / 02 / 1394 شﺮﯾﺬﭘ : 24 / 06 / 1394
ﺳﺎﻨﺷرﺎﮐ١
ﯽ ﻓ ﺪﺷرا ﯿﺰ ﯾ ژﻮﻟﻮ ي
، ﻘﺤﺗ ﺰﮐﺮﻣ ﯿ تﺎﻘ ﺑﯿ ژﻮﻟﻮ ي
، هوﺮﮔ ﻓﯿ ﺰﯾ ژﻮﻟﻮ ي
، ﻣﻼﺳا دازآ هﺎﮕﺸﻧاد ،نﺎﺠﻧز ﺪﺣاو ﯽ
، ا ،نﺎﺠﻧز ﯾ ناﺮ
؛
،يژﻮﻟﻮﯾﺰﯿﻓ هوﺮﮔ ،رﺎﯿﺸﻧاد ٢
ﺖﺴﯾز هﺪﮑﺸﻧاد ﯽﺳﺎﻨﺷ
،
،ﯽﺘﺸﻬﺑ ﺪﯿﻬﺷ هﺎﮕﺸﻧاد
،ناﺮﻬﺗ ناﺮﯾا
؛
هﺪﻨﺴﯾﻮﻧ٣
ﺴﻣ ﺆ لو ؛ ،رﺎﯿﺸﻧاد ،يژﻮﻟﻮﯿﺑ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﺰﮐﺮﻣ هوﺮﮔ
،يژﻮﻟﻮﯾﺰﯿﻓ
،نﺎﺠﻧز ﺪﺣاو دازآ هﺎﮕﺸﻧاد ﯽﻣﻼﺳا ، ناﺮﯾا ،نﺎﺠﻧز .
سردآ : نﺎﺠﻧز - ﻪﯾدﺎﻤﺘﻋا - نﺎﺠﻧز دازآ هﺎﮕﺸﻧاد يژﻮﻟﻮﯿﺑ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﺰﮐﺮﻣ–
ﻪﻣﺪﻘﻣ يﺰﻐﻣ ﻪﺘﮑﺳ
، يﺰﻐﻣ نﺎﯾﺮﺷ ﯽﻧﺎﻬﮔﺎﻧ ﯽﮔرﺎﭘ ﺎﯾ داﺪﺴﻧا ﻪﺑ
ﺐﯿﺳآ ﻪﺑ هﺪﻧﻮﺷﺮﺠﻨﻣ يﺰﮐﺮﻣ
يﺰﻐﻣ ﯽﮑﯾژﻮﻟورﻮﻧ ﺺﻘﻧ ﺎﯾ
ﯽﻣ ﻪﺘﻔﮔ ﯽﻨﯿﻟﺎﺑ دﻮﺷ
. ﻪﺘﺳد ود ﻪﺑ يﺰﻐﻣ ﻪﺘﮑﺳ ﯽﻠﮐ رﻮﻃ ﻪﺑ
ﮏﯿﻤﮑﺴﯾا و
ﻤﻫ ﻮ ﯽﻣ ﻢﯿﺴﻘﺗ ﮏﯾژار دﻮﺷ
. 15 ﻪﺘﮑﺳ ﺪﺻرد ﺎﻫ
ﻪﺑ و يژارﻮﻤﻫ ﺖﻠﻋ 85
ﺪﺻرد ﺎﻬﻧآ ﻪﺑ ﺖﺳا ﯽﻤﮑﺴﯾا ﺖﻠﻋ .
ﯽﻠﻣاﻮﻋ ﺮﺛا رد ﯽﻤﮑﺴﯾا نﻮﭼ
: ،زﻮﺒﻣوﺮﺗ آ
ﺶﻫﺎﮐ و ﯽﻟﻮﺒﻣ
نﻮﺧ ﻪﺑ ﮏﯿﻤﺘﺴﯿﺳ ﯽﻧﺎﺳر ﯽﻣ دﻮﺟو
ﺪﯾآ ) 1 .(
ﻘﻓ و نﮋﯿﺴﮐا ناﺪ
ﯽﯾاﺬﻏ داﻮﻣ
، ﯽﻣ دﺎﺠﯾا ار ﯽﺘﯿﻌﺿو نﻮﺧ ﺖﺸﮔزﺎﺑ نآ رد ﻪﮐ ﺪﻨﮐ
ﺚﻋﺎﺑ ،دﻮﺷ ﺖﻓﺎﺑ لﺎﻣﺮﻧ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﺖﺸﮔزﺎﺑ ﺐﺒﺳ ﻪﮑﻨﯾا يﺎﺟ ﻪﺑ ﺐﯿﺳآ و بﺎﻬﺘﻟا سﺮﺘﺳا يﺎﻘﻟا ﻖﯾﺮﻃ زا ﻮﯿﺗاﺪﯿﺴﮐا يﺎﻫ
ﯽﻣ ﻮﯿﺗاﺪﯿﺴﮐا دﻮﺷ
) 2 .(
،يﺰﻐﻣ نﻮﺧ نﺎﯾﺮﺟ يراﺮﻗﺮﺑ زا ﺪﻌﺑ
ﻪﺑ نﮋﯿﺴﮐا ﺖﺸﮔزﺎﺑ ﺚﻋﺎﺑ ﯽﺘﺸﮔزﺎﺑ نﺎﯾﺮﺟ لﻮﻠﺳ
و ﺎﻫ
ﺐﯿﺳآ لﺎﮑﯾدار ﻢﺟﺎﻬﺗ و ﺪﯿﻟﻮﺗ زا ﯽﺷﺎﻧ يﺎﻫ دازآ يﺎﻫ
ﯽﻣ ﺪﯿﺴﮐاﺮﭘﻮﺳ دﻮﺷ
. ﯽﻣ عﻮﺿﻮﻣ ﻦﯾا لﻮﻠﺳ يور ﺪﻧاﻮﺗ
ﺮﺛا ﺎﻫ
ددﺮﮔ ﯽﺘﻓﺎﺑ زﻮﺘﭘﻮﭘآ و زوﺮﮑﻧ ﺚﻋﺎﺑ و ﻪﺘﺷاﺬﮔ )
3(
ﻪﯾﺎﭘ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ.
ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ﯽﻨﯿﻟﺎﺑ و لﺎﮑﯾدار ﺪﯿﻟﻮﺗ ﻪﮐ ﺪﻫد
دازآ يﺎﻫ
، زا ﯽﮑﯾ
ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻠﻣاﻮﻋ ﻦﯾﺮﺘﻤﻬﻣ ﻪﺑ ﺐﯿﺳآ
ﻪﺘﮑﺳ لﺎﺒﻧد
ﯽﻣ يﺰﻐﻣ دﻮﺷ
؛ ﻪﻧﻮﮔ ﻪﺑ يﺰﻐﻣ ﻪﺘﮑﺳ زا ﺪﻌﺑ ﻪﮐ يا
، يﺎﻫرﻮﺘﮐﺎﻓ
ﯽﻣ يﺮﯿﮕﻤﺸﭼ ﺶﯾاﺰﻓا ﻮﯿﺗاﺪﯿﺴﮐا و ﯽﺑﺎﻬﺘﻟا ﺪﻨﺑﺎﯾ
) 4 .(
ﯽﺘﻧآ ﻢﻬﻣ ﻊﺑﺎﻨﻣ زا ﯽﮑﯾ نﺎﻫﺎﯿﮔ ناﺪﯿﺴﮐا
بﻮﺴﺤﻣ ﺎﻫ
ﯽﻣ ﺪﻧﻮﺷ . ﯽﺘﻧآ ناﺪﯿﺴﮐا ترﺪﻗ ﺶﯾاﺰﻓا ﺚﻋﺎﺑ ﯽﻌﯿﺒﻃ يﺎﻫ
ﯽﺘﻧآ ناﺪﯿﺴﮐا ﻼﺘﺑا ﺶﻫﺎﮐ و ﺎﻤﺳﻼﭘ يﺎﻫ يرﺎﻤﯿﺑ ﻪﺑ
ﺪﻨﻧﺎﻣ ﯽﯾﺎﻫ :
يرﺎﻤﯿﺑ ،نﺎﻃﺮﺳ ﻪﺘﮑﺳ و ﯽﺒﻠﻗ يﺎﻫ
ﯽﻣ يﺰﻐﻣ ﺪﻧﻮﺷ
. ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ
ﯽﻤﺳ ندﻮﺑ ﻪﯾﺬﻐﺗ ءﻮﺳ تاﺮﺛا و ﯽﺘﻧآ يا
ناﺪﯿﺴﮐا ﯽﮕﺘﺧﺎﺳ يﺎﻫ
ﯽﺘﻧآ ﻪﺑ زﺎﯿﻧ ،ﯽﯾاﺬﻏ داﻮﻣ رد دﻮﺟﻮﻣ ناﺪﯿﺴﮐا
ﯽﻌﯿﺒﻃ يﺎﻫ
ّﺘﺸﻣ ﻖ هﺪﺷ
ﯿﻤﺳ ﺎﺑ نﺎﻫﺎﯿﮔ زا ﺮﺘﺸﯿﺑ ﯽﺸﺨﺑﺮﺛا و ﺮﺘﻤﮐ ﺖ
، ﮏﯾ
ﺪﺟ تروﺮﺿ ﻣ بﻮﺴﺤﻣ ي
ﯽ دﻮﺷ ) 5 .(
ﯽﻤﻠﻋ مﺎﻧ ﺎﺑ شﻮﺠﻧزﺮﻣ هﺎﯿﮔ Origanum vulgare
زا
هﺮﯿﺗ Lamiaceae (Labiatae)
، دراد ﯽﻧﺎﻬﺟ ﻊﯿﺳو ﺶﻨﮐاﺮﭘ .
لﺎﻤﺷ و لﺎﻤﺷ ﻖﻃﺎﻨﻣ رد هﺎﯿﮔ ﻦﯾا ﯽﮔﺪﻨﮐاﺮﭘ ناﺮﯾا بﺮﻏ
ﯽﻤﻧ ﺖﻓﺎﯾ ﯽﺑﻮﻨﺟ مﺮﮔ ﻖﻃﺎﻨﻣ رد و دراد يﺮﺘﺸﯿﺑ دﻮﺷ
) 6 .(
مﺎﻧ مﺎﻧ ﻪﺑ ﯽﺳرﺎﻓ رد شﻮﺠﻧزﺮﻣ ﯽﻤﻠﻋ ﺸﺣو شﻮﺠﻧزرو يﺎﻫ
و ﯽ
ﺖﺳا هﺪﺷ ﺮﮐذ ﯽﻫﻮﮐ ﻦﺸﯾوآ .
،ﺎﯾﺎﭘ ،ﯽﺑﻮﭼ ﯽﻫﺎﯿﮔ ،هﺎﯿﮔ ﻦﯾا
ﻪﺑ عﺎﻔﺗرا 30 ﺎﺗ 90 ﯽﺘﻧﺎﺳ ﺖﺳا ﺮﻄﻌﻣ يﻮﺑ ياراد و ﺮﺘﻣ .
زا
هﺪﯿﺷﻮﭘ ،ﺐﻌﺸﻨﻣ ﺖﺳار ﻪﻗﺎﺳ ﻪﮐ ﺖﺳا ﻦﯾا هﺎﯿﮔ ﻦﯾا تﺎﺼﺨﺸﻣ ﺰﺒﺳ ﮓﻧر و كﺮﮐ زا دراد ﺰﻣﺮﻗ ﻪﺑ ﻞﯾﺎﻣ
. گﺮﺑ يﻮﻀﯿﺑ نآ يﺎﻫ
و راد ﯽﻧﺎﺘﺤﺗ ﺢﻄﺳ رد و هدﻮﺑ هﺮﯿﺗ ﺰﺒﺳ ﮓﻧر ﻪﺑ رد و ﮏﻨﻬﭘ يا
هرﺎﻨﮐ دازآ يﺎﻫ
، ﺖﺳا كﺮﮐ زا هﺪﯿﺷﻮﭘ .
ﻞﮔ نآ ﻊﻤﺘﺠﻣ يﺎﻫ
، رد
دادﺮﻣ ﺎﺗ دادﺮﺧ ،
ﺪﯿﻔﺳ ﺎﯾ ﯽﻠﮔ ﮓﻧر ﻪﺑ ﯽﻣ ﺮﻫﺎﻇ
ﻮﺷ ﻧ ﺪ )7 .(
هﺎﯿﮔ هرﺎﺼﻋ رد ﻪﮐ ﯽﺗﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﻦﯾﺮﺘﻤﻬﻣ زا شﻮﺠﻧزﺮﻣ
ﯽﻣ ،ﺖﺳا هﺪﺷ ﺺﺨﺸﻣ ﻦﭘﺮﺗﻮﻧﻮﻣ ﻪﺑ ناﻮﺗ
يﺎﻫ ﯽﻠﻨﻓ لﻮﻤﯿﺗ
) Thymol (
35 لوﺮﮐاورﺎﮐ و ﺪﺻرد )
Carvacrol (
32 ﺪﺻرد
دﺮﮐ هرﺎﺷا .
ﻦﭘﺮﺗﻮﻧﻮﻣ ﻪﮐ ﺖﺳا هﺪﺷ ﺺﺨﺸﻣ يﺎﻫ
ﯽﻟﻮﻨﻓ لﻮﻤﯿﺗ
،
ﻪﺑ ﯽﻣ ﯽﺘﺣار
ﺪﺳ زا ﺪﻨﻧاﻮﺗ ﯽﻧﻮﺧ
- ﻪﺑ و هدﺮﮐ رﻮﺒﻋ يﺰﻐﻣ ترﻮﺻ
زود ﻪﺑ ﻪﺘﺴﺑاو
، ﯽﺘﻧآ تاﺮﺛا ﺪﻨﻨﮐ لﺎﻤﻋا ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا
) 8 .(
ﺮﮕﯾد زا
ﯽﻣ هﺎﯿﮔ ﻦﯾا تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﻦﺑﺮﮐورﺪﯿﻫ ﻪﺑ ناﻮﺗ
يﺎﻫ -p ﻦﯿﻤﯿﺳ ) P-
Cymene (
ﻦﻨﯿﭙﯾﺮﺗﺎﻣﺎﮔ و ﺎﻔﻟآ ، )
α and γ Terpinene (
هرﺎﺷا
دﺮﮐ . ﯽﻣ ﺰﯿﻧ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﻦﯾا
ﺪﺳ زا رﻮﺒﻋ ﺎﺑ ﺪﻨﻧاﻮﺗ ﯽﻧﻮﺧ
- يﺰﻐﻣ
،
اﺮﺛا ت ﺪﻨﻨﮐ لﺎﻤﻋا ار دﻮﺧ )
9 .(
نﮋﯿﺴﮐا تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﺪﻨﻧﺎﻣ راد
:
ﺪﯿﺳا ﮏﯿﻟﺎﺳروا )
Ursolic Acid (
لﻮﺌﻧرﻮﺑ و )
Borneol (
ﺰﯿﻧ
هﺪﺷ ﺺﺨﺸﻣ هﺎﯿﮔ ﻦﯾا رد ﺪﻧا
) 10 .(
رد ﺮﮕﯾد ﻢﻬﻣ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ زا
ﯽﻣ هﺎﯿﮔ ﻦﯾا ﮏﯿﻨﯾرﺎﻣزر ﻪﺑ ناﻮﺗ
،ﻦﯿﺘﯿﺳﻮﯾرا ،ﺪﯿﺳا
ﯽﭘآ ﻦﯿﻧژ تاﺮﺛا ﻪﮐ دﺮﮐ هرﺎﺷا لاﻮﻧﺎﮕﯾروا و ﺪﯾزﻮﮑﯿﻠﮔ
ﯽﺘﻧآ ﺪﻧراد ﯽﻬﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا )
11 (
؛ ﺮﺑ هوﻼﻋ
ﮏﯿﻨﯾرﺎﻣزر ﺒﯿﮐﺮﺗ ﺮﯾﺎﺳ ،ﺪﯿﺳا ﮏﯿﻟﺎﺳروا و ﺪﯿﺳا
،ﯽﻧوﻼﻓ تﺎ
ﺪﯿﺋﻮﻧوﻼﻓ و ﯽﻟﻮﻧوﻼﻓ ﻪﺑ ار هﺎﯿﮔ ﻦﯾا ،ﺎﻫ
ﮏﯾ ناﻮﻨﻋ
ﯽﺘﻧآ ﻣ رﺎﯿﺴﺑ ناﺪﯿﺴﮐا ﺆّﺛ
ﺮ هدﺮﮐ حﺮﻄﻣ ا
ﺪﻧ ) 9 - 11 .(
ﮏﯿﻟﺎﺳروا و دراد ﺮﺛا ﺰﯿﻧ نﻮﺧ ﮏﯿﺘﯿﻟﻮﻤﻫ ﻞﻣاﻮﻋ رﺎﻬﻣ رد ﺪﯿﺳا
ﺪﺿ تاﺮﺛا ياراد
ﺪﺿ و ﯽﻧﺎﻃﺮﺳ ﺖﺳا ﯽﺑﺎﻬﺘﻟا
) 12 .(
ﺰﯾﻮﺠﺗ
شﻮﻣ رد لﻮﻤﯿﺗ ﯽﮐارﻮﺧ ﯽﯾاﺮﺤﺻ يﺎﻫ
، ﺪﯿﺴﮐاﺮﭘﻮﺳ ﺖﻈﻠﻏ
ﯽﻣ ﺶﻫﺎﮐ ار زاﺪﯿﺴﮐاﺮﭘ نﻮﯿﺗﺎﺗﻮﻠﮔ و زﺎﺗﻮﻤﺳد ﺪﻫد
. تﺎﺷراﺰﮔ
ﯽﻣ نﺎﺸﻧ آ رﻮﻀﺣ ﻪﮐ ﺪﻫد
ﯽﺘﻧ ناﺪﯿﺴﮐا ﺰﻐﻣ رد ﺎﻫ
، دﻮﺒﻬﺑ ﺐﺒﺳ
يرﺎﻤﯿﺑ ﯽﻣ ﯽﺒﺼﻋ هﺎﮕﺘﺳد يﺎﻫ دﻮﺷ
) 13 .(
نﺎﻤﻫ ،ﺪﺷ هرﺎﺷا ﻪﮐ رﻮﻃ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ياراد شﻮﺠﻧزﺮﻣ
آ ﯽﺘﻧ
ﺪﺿ و ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا ﯽﻋﻮﻨﺘﻣ ﯽﺑﺎﻬﺘﻟا
زا ﻪﮐ ﺖﺳا ﻪﻠﻤﺟ نآ
ﯽﻣ ﻦﭘﺮﺗﻮﻧﻮﻣ ﻪﺑ ناﻮﺗ يﺎﻫ
ﯽﻟﻮﻨﻓ و لﻮﺌﻧرﻮﺑ ،لوﺮﮐاورﺎﮐ ،لﻮﻤﯿﺗ
ﮏﯿﻟﺎﺳروا ﺪﯿﺳا
دﺮﮐ هرﺎﺷا .
ﯾا ﺪﯾﺎﺷ ﯽﺘﻧآ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﻦ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا
ﺪﻧاﻮﺘﺑ لﺎﮑﯾدار يزﺎﺴﮐﺎﭘ ﺐﺒﺳ دازآ يﺎﻫ
و هﺪﺷ دﺎﺠﯾا زا
سﺮﺘﺳا ﺪﯾﺎﻤﻧ يﺮﯿﮕﺸﯿﭘ ﻮﯿﺗاﺪﯿﺴﮐا .
ﻮﯿﺗاﺪﯿﺴﮐا سﺮﺘﺳا ﺶﻫﺎﮐ
،
لﻮﻠﺳ ﻪﺑ ﺐﯿﺳآ ﺶﻫﺎﮐ ﺐﺒﺳ ﺎﻫ
ﯽﻣ و دﻮﺷ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻦﯾﺪﺑ
ﯽﻣ ﺶﻫﺎﮐ يﺰﻐﻣ ﯽﻤﮑﺴﯾا زا ﯽﺷﺎﻧ ضراﻮﻋ ﺪﺑﺎﯾ
. ور ﻦﯾا زا
، رد
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا ﯽﺳرﺮﺑ ﻪﺑ
رﺎﺼﻋ ﺮﺛا ﯽﻠﮑﻟاورﺪﯿﻫ ه هﺎﯿﮔ
شﻮﺠﻧزﺮﻣ
يﺰﻐﻣ بآ يﻮﺘﺤﻣ ﺮﺑ )
يﺰﻐﻣ مدا ناﺰﯿﻣ (
ﺺﻘﻧ زﺎﯿﺘﻣا و يﺎﻫ
ﺪﺷ ﻪﺘﺧادﺮﭘ ﮏﯾژﻮﻟورﻮﻧ .
شور ﻖﯿﻘﺤﺗ
ﯽﺑﺮﺠﺗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا
، نﺎﺘﺴﻣز رد لﺎﺳ
1393 ﺰﮐﺮﻣ رد
ﺖﻓﺮﮔ ترﻮﺻ نﺎﺠﻧز دازآ هﺎﮕﺸﻧاد يژﻮﻟﻮﯿﺑ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ .
35 ﺮﺳ
تر ﯽﻧزو هدوﺪﺤﻣ رد رﺎﺘﺴﯾو داﮋﻧ ﺮﻧ 250
ﺎﺗ 300 مﺮﮔ
، زا
ﻣﺆ ﺪﻧﺪﺷ يراﺪﯾﺮﺧ جﺮﮐ رﻮﺘﺳﺎﭘﻮﺘﯿﺘﺴﻧا ﻪﺴﺳ .
تر
،ﺎﻫ لﻮﻃ رد
ناﻮﯿﺣ رد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ يژﻮﻟﻮﯿﺑ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﺰﮐﺮﻣ ﻪﻧﺎﺧ
هﺎﮕﺸﻧاد رد ،
ﺲﻔﻗ ﺐﺳﺎﻨﻣ يﺎﻫ
، يﺎﻣد رد 2
22± ﯽﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد و داﺮﮔ
ﻪﺧﺮﭼ
يرﻮﻧ 12 ﯽﯾﺎﻨﺷور ﺖﻋﺎﺳ -
12 ﺪﻧﺪﺷ يراﺪﻬﮕﻧ ﯽﮑﯾرﺎﺗ ﺖﻋﺎﺳ .
ناﻮﯿﺣ ﺎﻫ تﺪﻣ ﻦﯾا رد ﻪﺑ
ﺬﻏ و بآ ﻪﺑ دوﺪﺤﻣﺎﻧ ترﻮﺻ ا
ﺪﻨﺘﺷاد ﯽﺳﺮﺘﺳد .
تر ﻪﺑ ﺎﻫ 5 ﻞﻣﺎﺷ هوﺮﮔ :
هوﺮﮔ ﻪﺳ و ﻢﺷ هوﺮﮔ ،لﺮﺘﻨﮐ هوﺮﮔ
ﺖﻓﺎﯾرد شﻮﺠﻧزﺮﻣ هﺎﯿﮔ ﯽﻠﮑﻟاوﺪﯿﻫ هرﺎﺼﻋ هﺪﻨﻨﮐ ﺪﻧﺪﺷ ﻢﯿﺴﻘﺗ
.
هوﺮﮔ ﺮﻫ رد 7
ﺮﺳ ﺖﺷاد دﻮﺟو تر .
تر يﺎﻫ لﺮﺘﻨﮐ هوﺮﮔ ﺎﺑ
بآ
و ﺮﻄﻘﻣ تر
يﺎﻫ
،ﯽﺸﯾﺎﻣزآ هوﺮﮔ ﻪﺳ ﺎﺑ
ﯽﻠﮑﻟاورﺪﯿﻫ هرﺎﺼﻋ
هﺎﯿﮔ شﻮﺠﻧزﺮﻣ يﺎﻫزود رد
50 ، 75 و mg/kg 100 ، ﻪﺑ ترﻮﺻ
ﯽﮐارﻮﺧ ﻪﺑ
تﺪﻣ 30 زور ژاوﺎﮔ ﺪﻧﺪﺷ . تر يﺎﻫ ًﺎﻓﺮﺻ ﻢﺷ هوﺮﮔ
ﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﯽﺣاﺮﺟ ﻞﻤﻋ ﺖﺤﺗ ﺪﻨ
ﭻﯿﻫ و يﺎﻘﻟا و رﺎﻤﯿﺗ ﻪﻧﻮﮔ
ﺖﻓﺮﮕﻧ ترﻮﺻ ﺎﻬﻧآ رد ﯽﻤﮑﺴﯾا .
ﺖﻋﺎﺳ زور ﺮﻫ تﺎﻧاﻮﯿﺣ ژاوﺎﮔ
10 - 11 مﺎﺠﻧا ﺢﺒﺻ ﯽﻣ
تر ﺮﻫ ياﺮﺑ ژاوﺎﮔ ﻦﯾﺮﺧآ و ﺪﺷ
،
2 ترﻮﺻ ﯽﺣاﺮﺟ زا ﻞﺒﻗ ﺖﻋﺎﺳ ﯽﻣ
ﻓﺮﮔ ﺖ . سﺎﺳا ﺮﺑ ﺎﻫزود ﻌﻟﺎﻄﻣ
ﻪ Ramadan نارﺎﮑﻤﻫ و
ﺪﺷ بﺎﺨﺘﻧا )
14 .(
هرﺎﺼﻋ يﺮﯿﮔ هﺪﻨﺑاﺪﺧ نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ ﻊﺗاﺮﻣ زا شﻮﺠﻧزﺮﻣ هﺎﯿﮔ:
ﻊﻤﺟ نﺎﺠﻧز نﺎﺘﺳا ﻊﺑاﻮﺗ زا هﺎﯿﮔ هوﺮﮔ ﻂﺳﻮﺗ و ﺪﺷ يروآ
ﯽﺳﺎﻨﺷ
نﺎﺠﻧز دازآ هﺎﮕﺸﻧاد مﻮﯾرﺎﺑﺮﻫ و
، ﺗ ﯽﮑﯿﻣﻮﻧﻮﺴﮐﺎﺗ ﺮﻈﻧ زا ﺄ
ﺪﯿﯾ
ﺪﯾدﺮﮔ . ﻊﻤﺟ نﺎﻫﺎﯿﮔ يروآ
هﺪﺷ
، ﻪﯾﺎﺳ رد ﺲﭙﺳ و هﺪﺷ ﮏﺸﺧ
ﺪﻧﺪﺷ ردﻮﭘ .
هرﺎﺼﻋ ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا نﺪﻧﺎﺴﯿﺧ شور ﻪﺑ يﺮﯿﮔ )
5 .(
100 ﺎﺑ ﻦﻟرا ﮏﯾ رد ،ردﻮﭘ زا مﺮﮔ ﻞﮑﻟا
70 ﺪﺷ طﻮﻠﺨﻣ ﺪﺻرد
؛
ﻪﺑ يرﻮﻃ ﺎﺗ لﻼﺣ ﻪﮐ 2
ﯽﺘﻧﺎﺳ ار ردﻮﭘ يﻻﺎﺑ ﺮﺘﻣ ﺪﻧﺎﺷﻮﭘ
. برد
ﻪﺑ و هﺪﻧﺎﺷﻮﭘ ﯽﻣﻮﯿﻨﯿﻣﻮﻟآ قرو ﺎﺑ ﻦﻟرا تﺪﻣ
24 يراﺪﻬﮕﻧ ﺖﻋﺎﺳ
ﺪﺷ . لﻮﻃ رد 24
ﺖﻋﺎﺳ
، ود ﺮﻫ نﺰﻤﻫ ﮏﯾ ﺎﺑ رﺎﺒﮑﯾ ﺖﻋﺎﺳ
ﻪﺸﯿﺷ يا ﻦﻟرا يﻮﺘﺤﻣ ، ﺪﯾدﺮﮔ طﻮﻠﺨﻣ
. درﻮﻣ تﺪﻣ مﺎﻤﺗا زا ﺪﻌﺑ
يﺎﻣد ﺎﺑ يرﺎﺗور هﺎﮕﺘﺳد رد طﻮﻠﺨﻣ ،ﺮﻈﻧ 50
ﻪﺟرد ﯽﺘﻧﺎﺳ داﺮﮔ
ددﺮﮔ اﺪﺟ لﻼﺣ ﺎﺗ ﺪﺷ هداد راﺮﻗ .
نوآ رد هرﺎﺼﻋ ،ﻆﯿﻠﻐﺗ زا ﺲﭘ
يﺎﻣد ﺎﺑ 50
ﻪﺑ هرﺎﺼﻋ ردﻮﭘ ﺎﺗ ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻪﺟرد ﺪﯾآ ﺖﺳد
.
ژاوﺎﮔ مﺎﮕﻨﻫ ﺲﭙﺳ يﺎﻫزود
50 ، 75 و 100 ﯽﻠﯿﻣ ﺮﺑ مﺮﮔ
ﺪﺷ ﻪﯿﻬﺗ هرﺎﺼﻋ زا مﺮﮔﻮﻠﯿﮐ .
يﺰﻐﻣ ﻪﺘﮑﺳ لﺪﻣ دﺎﺠﯾا تر :
ﺎﻫ ﺪﻌﺑ زا
،ﻦﯾزﻮﺗ ﺎﺑ يوراد
اﺮﻠﮐ ل تارﺪﯿﻫ )
نﺎﻤﻟآ ،كﺮﻣ (
ﻪﺑ ناﺰﯿﻣ 400 ﯽﻠﯿﻣ مﺮﮔ ﺮﺑ
مﺮﮔﻮﻠﯿﮐ نزو
نﺪﺑ ﯽﺑ شﻮﻫ ﺪﻧﺪﺷ . ﯽﺣاﺮﺟ لﺪﻣ يزﺎﺳ داﺪﺴﻧا
ﺰﻐﻣ ﯽﻧﺎﯿﻣ نﺎﯾﺮﺷ )
(MCAO ،1
ﻖﺑﺎﻄﻣ ﻞﻤﻌﻟارﻮﺘﺳد Longa
و
نارﺎﮑﻤﻫ مﺎﺠﻧا
ﺪﺷ ) 15 .(
ﯽﺣاﺮﺟ ﺖﺤﺗ ،ﻪﺻﻼﺧ رﻮﻃ ﻪﺑ
،ﯽﭘﻮﮑﺳوﺮﮑﯿﻣ ﮏﯾ
ﺦﻧ ﻪﯿﺨﺑ نﻮﻠﯾﺎﻧ 0 - 3 زا ﻖﯾﺮﻃ نﺎﯾﺮﺷ ﻪﻨﺗ
ﯽﺟرﺎﺧ يﺪﯿﺗورﺎﮐ
،2
ﺖﺳار ﯽﻧﺎﯾﺮﺷ گر دراو ﺪﯾدﺮﮔ
نﺪﯿﺳر ﺎﺗ و
ﯽﻣاﺪﻗ يﺰﻐﻣ نﺎﯾﺮﺷ ﻪﺑ زا 3
ﯽﻠﺧاد يﺪﯿﺗورﺎﮐ نﺎﯾﺮﺷ نﺎﯿﻣ
4
ﯽﻟﺎﺣرد گر ﻪﮐ ﻦﯿﺗﻻﺎﭘﻮﮕﯾﺮﺘﭘ ﻪﺘﺴﺑ
،دﻮﺑ ﺪﺷ هدﺮﺑ ﺶﯿﭘ .
رد ﺮﺛا
سﺎﻤﺗ ﺦﻧ ﻪﯿﺨﺑ و
،ACA نﺎﯾﺮﺟ نﻮﺧ زا ﻪﺑ فﺮﻃ ﺮﻫ نﺎﯾﺮﺷ
ﯽﻧﺎﯿﻣ يﺰﻐﻣ ﻊﻄﻗ 5
ﯽﻣ دﻮﺷ . ﻦﯾا داﺪﺴﻧا زا ﻖﯾﺮﻃ سﺎﺴﺣا
ﺖﻣوﺎﻘﻣ رد يوﺮﺸﯿﭘ ﺦﻧ
و دورو دوﺪﺣ 20 ﯽﻠﯿﻣ ﺮﺘﻣ لﻮﻃ ﺦﻧ زا
1Middle Cerebral Artery Occlusion 2External Carotid Artery-ECA 3Anterior Cerebral Artery-ACA 4
ﻪﻨﺗ ECA ﺺﺨﺸﻣ ﯽﻣ
ددﺮﮔ . ﺪﻌﺑ زا 60
،ﯽﻤﮑﺴﯾا ﻪﻘﯿﻗد
يراﺮﻗﺮﺑ دﺪﺠﻣ
نﺎﯾﺮﺟ نﻮﺧ ترﻮﺻ ﺖﻓﺮﮔ . تﺪﻣ لﻮﻃ رد
يﺎﻘﻟا ﯽﻤﮑﺴﯾا
، ﺞﻨﺳﺎﻣد ﮏﻤﮐ ﺎﺑ مﻮﺘﮐر ﻖﯾﺮﻃ زا نﺪﺑ يﺎﻣد
ﯽﻟﺎﺘﯿﺠﯾد (Geratherm color, Germany)
هزاﺪﻧا و يﺮﯿﮔ
رد ﺣ دوﺪ 37 ﻪﺟرد ﯽﺘﻧﺎﺳ داﺮﮔ ﺪﯾدﺮﮔ يراﺪﻬﮕﻧ .
زا ﻞﺻﺎﺣ يرﺎﺘﻓر ﯽﺑﺎﯾزرا يﺰﻐﻣ ﻪﺘﮑﺳ
ﻪﻨﯾﺎﻌﻣ : يﺎﻫ
ﮏﯾژﻮﻟورﻮﻧ
، 24 ﺖﻋﺎﺳ ﯽﻤﮑﺴﯾا يﺎﻘﻟا زا ﺪﻌﺑ
، ﺖﺑﻮﻧ ﮏﯾ رد ،
ﻪﺑ تﺪﻣ 5 ﻪﻘﯿﻗد ﺮﮔ مﺎﺠﻧا ﺖﻓ
. ﻪﻨﯾﺎﻌﻣ ﻦﯾا ﻂﺳﻮﺗ
يدﺮﻓ ﻪﺑ ﻪﮐ
هوﺮﮔ ﺖﺷاﺪﻧ ﯽﻫﺎﮔآ هﺪﺷرﺎﻤﯿﺗ يﺎﻫ
، مﺎﺠﻧا ﺪﺷ . ﻦﯾا زا ﺲﭘ
ﻪﺑ ،ﯽﺑﺎﯾزرا يﺰﻐﻣ مدا ﺶﺠﻨﺳ رﻮﻈﻨﻣ
، ﯽﺑ تﺎﻧاﻮﯿﺣ شﻮﻫ
ﺪﺷ ﺪﻧ
ﺪﯾدﺮﮔ جرﺎﺧ ﺎﻬﻧآ ﺰﻐﻣ و .
ﻪﺘﻓﺎﯾ رد ﯽﮑﯾژﻮﻟورﻮﻧ يﺎﻫ 5
ﻪﺘﺳد سﺎﯿﻘﻣ يﺪﻨﺑ
ﺪﻧﺪﺷ :
سﺎﯿﻘﻣ ﺮﻔﺻ ) 0(
: تر يﺎﻫ
،سﺎﯿﻘﻣ ﻦﯾا ﭻﯿﻫ
ﻪﺿرﺎﻋ ﻪﻧﻮﮔ
ﮑﯾژﻮﻟورﻮﻧ ﯽ
نﺎﺸﻧ ﺪﻧداﺪﻧ
؛
سﺎﯿﻘﻣ ﮏﯾ تر: يﺎﻫ
،سﺎﯿﻘﻣ ﻦﯾا يﺎﻬﺘﻧا رد ﻞﻣﺎﮐ ﯽﯾﺎﺳرﺎﻧ
ﻪﺠﻨﭘ ﯽﯾﻮﻠﺟ ﺐﯿﺳآ هﺮﮑﻤﯿﻧ ﻞﺑﺎﻘﻣ ﺖﻤﺳ هﺪﯾد
ﺪﻨﺘﺷاد ﻪﮐ
ﯽﻧﻮﻧﺎﮐ ﮏﯾژﻮﻟورﻮﻧ ﺺﻘﻧ ﮏﯾ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ﻒﯿﻔﺧ
ﺪﺷ
؛
سﺎﯿﻘﻣ ود ) نﺪﯿﺧﺮﭼ ﭗﭼ ﻪﺑ تر (:
يﺎﻫ
،سﺎﯿﻘﻣ ﻦﯾا ﺺﻘﻧ
ﻂﺳﻮﺘﻣ ﯽﻧﻮﻧﺎﮐ ﮏﯾژﻮﻟورﻮﻧ
؛ﺪﻨﺘﺷاد
سﺎﯿﻘﻣ ﺳ ﻪ ) ندﺎﺘﻓا ﻪﺑ ﭗﭼ ﺖﻤﺳ تر (:
يﺎﻫ ،سﺎﯿﻘﻣ ﻦﯾا
ﺪﯾﺪﺷ ﯽﻧﻮﻧﺎﮐ ﺺﻘﻧ
؛ﺪﻨﺘﺷاد
رﺎﻬﭼ سﺎﯿﻘﻣ تر :
يﺎﻫ سﺎﯿﻘﻣ ﻦﯾا ﯽﻤﻧ
ﺪﻨﺘﺴﻧاﻮﺗ ﻪﺑ
رﻮﻃ
ﺑ دﻮﺧ ﻪ ﻦﯿﯾﺎﭘ يرﺎﯿﺷﻮﻫ ﺢﻄﺳ و ﺪﻧور هار يدﻮﺧ ﺪﻨﺘﺷاد
؛
ﺞﻨﭘ سﺎﯿﻘﻣ ﻪﺑ :
تر ﯽﻃ ﻪﮐ ﯽﯾﺎﻫ 24
ﯽﺣاﺮﺟ ﺪﻌﺑ ﺖﻋﺎﺳ
ﺮﻣ د ﺪﻧ ؛ ﮓﻧر زا ﺪﻌﺑ ﻪﮐ ﯽﺗرﻮﺻ رد ا ﯽﻌﯿﺳو ﺶﺨﺑ يﺰﯿﻣآ
ز
هﺪﯾد ﺐﯿﺳآ نﺎﺷﺰﻐﻣ گﺮﻣ و
ﺎﻬﻧآ يﺰﻐﻣ ﻪﺘﮑﺳ ﻪﺑ ﺮﺼﺤﻨﻣ
دﻮﺑ ، ﺞﻨﭘ سﺎﯿﻘﻣ هداد
ﺪﺷ ) 15 .(
ﺶﺠﻨﺳ ناﺰﯿﻣ
مداِ
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا رد :
، ﺎﺑ يﺰﻐﻣ مدا ناﺰﯿﻣ
هزاﺪﻧا يﺰﻐﻣ بآ ﺪﺻرد ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺪﺷ يﺮﯿﮔ
. زا ﺪﻌﺑ
جرﺎﺧ ﺰﻐﻣ ،ناﻮﯿﺣ ﺮﺳ يزﺎﺳاﺪﺟ ﺪﺷ
. و يﺰﻐﻣ ﻞﭘ ،ﻪﭽﺨﻣ
اﺪﺟ ﯽﯾﺎﯾﻮﺑ يﺎﻫزﺎﯿﭘ ﺪﯾدﺮﮔ
و هﺮﮑﻤﯿﻧ ﺺﻟﺎﺧ نزو ﺰﻐﻣ يﺎﻫ
) Wet Weight-WW (
هزاﺪﻧا يﺮﯿﮔ ﺪﺷ . ﮏﺸﺧ نزو ﺲﭙﺳ )
Dry Weight-DW (
،ﺰﻐﻣ ﻦﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ زا ﺪﻌﺑ نوآ رد
ﻪﺑ تﺪﻣ
24 ﺖﻋﺎﺳ رد يﺎﻣد 120 ﻪﺟرد
، هزاﺪﻧا ﺮﯿﮔ و ي ﺖﯾﺎﻬﻧ رد
لﻮﻣﺮﻓ سﺎﺳا ﺮﺑ ﺰﻐﻣ بآ يﻮﺘﺤﻣ
WW-DW)/WW]×100 (
ﺪﯾدﺮﮔ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ[ )
15 .(
يرﺎﻣآ يﺎﻫﺰﯿﻟﺎﻧآ ﺰﯿﻟﺎﻧآ :
مﺮﻧ ﮏﻤﮐ ﻪﺑ ﺎﻫ راﺰﻓا
SPSS
) ﺶﯾاﺮﯾو 18
( ﺪﺷ مﺎﺠﻧا .
را ياﺮﺑ ﺎﺑ يﺰﻐﻣ مدا ناﺰﯿﻣ ﯽﺑﺎﯾز
ﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﻪ
ﻤﮐ ﯽﮔﮋﯾو هداد ﯽ
ﺎﻫ و لﺎﻣﺮﻧ ندﻮﺑ
،ﺎﻬﻧآ نﻮﻣزآ زا
One-Way ANONA و
ياﺮﺑ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ
ﺎﻫ شور زا
ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا LSD .
ﺺﻘﻧ زﺎﯿﺘﻣا ﯽﺑﺎﯾزرا ياﺮﺑ ﮏﯾژﻮﻟورﻮﻧ يﺎﻫ
ﻪﺑ ﻪﺒﺗر ﻞﯿﻟد داد يﺪﻨﺑ
ه ﺎﻫ
، ﮏﯾﺮﺘﻣارﺎﭘﺎﻧ نﻮﻣزآ زا (Mann-
Whitney U) ﺪﯾدﺮﮔ هدﺎﻔﺘﺳا
. 05 / 0 p<
زا ﺮﻈﻧ يرﺎﻣآ
ﯽﻨﻌﻣ ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد راد .
ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺎﻫ يﺰﻐﻣ بآ يﻮﺘﺤﻣ هوﺮﮔ رد
ﺖﻓﺎﯾرد يﺎﻫ هﺪﻨﻨﮐ
هرﺎﺼﻋ
شﻮﺠﻧزﺮﻣ ﺎﺑ
يﺎﻫزود 50
، 75 و 100 ﯽﻠﯿﻣ مﺮﮔﻮﻠﯿﮐﺮﺑ مﺮﮔ
ﺶﻫﺎﮐ لﺮﺘﻨﮐ هوﺮﮔ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺖﻓﺎﯾ
؛ ﻘﻧ زﺎﯿﺘﻣا ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ﺺ
يﺎﻫ
ﮏﯾژﻮﻟورﻮﻧ رد
هوﺮﮔ ﺖﻓﺎﯾرد يﺎﻫ هﺪﻨﻨﮐ
زود يﺎﻫ 75 و 100
ﯽﻠﯿﻣ ﺮﺑ مﺮﮔ ﻮﻠﯿﮐ مﺮﮔ هرﺎﺼﻋ شﻮﺠﻧزﺮﻣ لﺮﺘﻨﮐ هوﺮﮔ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ
ﺖﻓﺎﯾ ﺶﻫﺎﮐ .
ﺶﯿﭘ يرﺎﻤﯿﺗ هرﺎﺼﻋ ﺎﺑ
شﻮﺠﻧزﺮﻣ ﯽﻠﮑﻟاورﺪﯿﻫ
، ﺐﺒﺳ
ﯽﻨﻌﻣ ﺶﻫﺎﮐ رد يﺰﻐﻣ بآ ﺪﺻرد راد
هﺮﮑﻤﯿﻧ ﺐﯿﺳآ هﺪﯾد رد ، ﺮﻫ
ﻪﺳ ﺖﻓﺎﯾرد هوﺮﮔ هﺪﻨﻨﮐ
زود يﺎﻫ mg/kg 50 ) 47 /0 49± / 82 ( ،
mg/kg 75 ) 63 /0 89± / 80 ( و mg/kg 100 ) 66 /0 82± / 80 (
هرﺎﺼﻋ ﺐﯿﺳآ هﺮﮑﻤﯿﻧ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ
هﺪﯾد لﺮﺘﻨﮐ هوﺮﮔ
) 67 /0 46± / 84 ( ﺪﯾدﺮﮔ ) ﻪﺑ ﺐﯿﺗﺮﺗ : 039 / 0 ،p=
001 / 0 p<
و
001 / 0 p<
.(
ﺐﯿﺳآ هﺮﮑﻤﯿﻧ يﺰﻐﻣ مدا ناﺰﯿﻣ هﺪﯾد
) 47 /0 49± / 82 ( ﻢﻟﺎﺳ هﺮﮑﻤﯿﻧ و )
71 /0 09± / 80 ( رد ، هوﺮﮔ
ﺖﻓﺎﯾرد هﺪﻨﻨﮐ زود mg/kg 50 ﯽﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ يراد
) 012 / 0 (p=
ﺖﺷاد
؛ ﯽﻟﺎﺣ رد هﺮﮑﻤﯿﻧ ﻦﯿﺑ ﻪﮐ
ﺐﯿﺳآ يﺎﻫ هﺪﯾد
) 63 /0 89± / 80 ( ﻢﻟﺎﺳ و )
47 /0 04± / 80 ( رد هوﺮﮔ
ﺖﻓﺎﯾرد هﺪﻨﻨﮐ زود mg/kg 75 ﺐﯿﺳآ هﺮﮑﻤﯿﻧ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و هﺪﯾد
رادﻮﻤﻧ 1 - يﺰﻐﻣ بآ ﺪﺻرد ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ﺮﻫ رد يﺰﻐﻣ بآ ﺪﺻرد .
زود ﻪﺳ 50 ، 75 و 100 ﯽﻠﯿﻣ ﺮﺑ مﺮﮔ ﻠﯿﮐ مﺮﮔﻮ
ﯽﻨﻌﻣ ﺶﻫﺎﮐ لﺮﺘﻨﮐ هوﺮﮔ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ نﺎﺸﻧ ار يراد
داد .
لوﺪﺟ 1 - ﺺﻘﻧ زﺎﯿﺘﻣا ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ﮏﯾژﻮﻟورﻮﻧ يﺎﻫ
هوﺮﮔ ﺺﻘﻧ سﺎﯿﻘﻣ
ﮏﯾژﻮﻟرﻮﻧ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ
ﻪﻧﺎﯿﻣ يرﺎﻣآ ﺞﯾﺎﺘﻧ
0 1 2 3 4 5
لﺮﺘﻨﮐ 0
0 0 3 3 1 71
/ 3 4
(P=0/017) 1:3
(P=0/001) 1:4
(P=0/011) 2:4
50mg/kg زود 0
1 1 2 2 1 14
/ 3 3
75mg/kg زود 1
2 2 1 1 0 57
/ 1 2
100mg/kg زود 3
2 1 1 0 0 1
1
) 66 /0 82± / 80 ( ﻢﻟﺎﺳ و )
64 /0 54± / 80 ( هوﺮﮔ رد
ﺖﻓﺎﯾرد ﻨﻨﮐ هﺪ زود mg/kg 100
، ﯽﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ يراد
) ﻪﺑ ﺐﯿﺗﺮﺗ
360 / 0 وp=
768 / 0 (p=
ﺪﺸﻧ هﺪﻫﺎﺸﻣ )
رادﻮﻤﻧ 1 .(
زود 75 ﯽﻠﯿﻣ مﺮﮔ ﺮﺑ هرﺎﺼﻋ مﺮﮔﻮﻠﯿﮐ )
017 / 0 (p=
ﺐﺒﺳ ،
ﺺﻘﻧ زﺎﯿﺘﻣا ﺶﻫﺎﮐ ﺪﺷ لﺮﺘﻨﮐ هوﺮﮔ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﮏﯾژﻮﻟورﻮﻧ يﺎﻫ
.
ﺶﯿﭘ ﻪﯾﺬﻐﺗ زود ﺎﺑ 100
ﯽﻠﯿﻣ مﺮﮔ ﺮﺑ هرﺎﺼﻋ مﺮﮔﻮﻠﯿﮐ ي
شﻮﺠﻧزﺮﻣ ﺺﻘﻧ زﺎﯿﺘﻣا ،
يﺎﻫ هوﺮﮔ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻢﻫ ار ﮏﯾژﻮﻟورﻮﻧ
لﺮﺘﻨﮐ ) 001 / 0 p<
( ﺖﻓﺎﯾرد هوﺮﮔ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻢﻫ و ﻨﮐ
زود هﺪﻨ
50 ﯽﻠﯿﻣ هرﺎﺼﻋ مﺮﮔﻮﻠﯿﮐﺮﺑ مﺮﮔ )
011 / 0 (p=
داد ﺶﻫﺎﮐ
؛
ﯽﻟﺎﺣ رد زود ﻪﮐ 50 ﯽﻠﯿﻣ ﺮﺑ مﺮﮔ مﺮﮔﻮﻠﯿﮐ )
456 / 0 (p=
،هرﺎﺼﻋ
ﺗﺄ ﺮﯿﺛ ﯽﻨﻌﻣ ﺺﻘﻧ زﺎﯿﺘﻣا ﺮﺑ يراد ﺖﺷاﺪﻧ ﮏﯾژﻮﻟورﻮﻧ يﺎﻫ
) لوﺪﺟ تر داﺪﻌﺗ
سﺎﯿﻘﻣ زا ماﺪﮐ ﺮﻫ ﻪﮐ ﯽﯾﺎﻫ ﻪﺘﺷاد ار ﺎﻫ
هﺪﺷ نﺎﯿﺑ ،ﺪﻧا
ﺖﺳا .
ﺚﺤﺑ
،ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا رد ﺶﯿﭘ
ﻪﯾﺬﻐﺗ ﺎﺑ ﯽﻠﮑﻟاورﺪﯿﻫ هرﺎﺼﻋ هﺎﯿﮔ
يﺎﻫزود رد شﻮﺠﻧزﺮﻣ 50
، 75 و 100 ﯽﻠﯿﻣ مﺮﮔﻮﻠﯿﮐ ﺮﺑ مﺮﮔ
،
هوﺮﮔ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ار يﺰﻐﻣ ﻪﺘﮑﺳ زا ﯽﺷﺎﻧ يﺰﻐﻣ مدا ناﺰﯿﻣ ﮐ ﺶﻫﺎﮐ لﺮﺘﻨ داد
. يﺎﻫزود رد ﺮﺛا ﻦﯾا 75
و 100 ﯽﻠﯿﻣ ﺮﺑ مﺮﮔ
مﺮﮔﻮﻠﯿﮐ زود ﻪﺑ ﻪﺘﺴﺑاو و هدﻮﺑ ﺮﺘﺸﯿﺑ
دﻮﺑ . ﻪﺑ ﻪﮐ يرﻮﻃ رد
يﺎﻫزود 75
و 100 ﯽﻠﯿﻣ مﺮﮔ ﺮﺑ مﺮﮔﻮﻠﯿﮐ
، ﯽﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ يراد
ﺪﺸﻧ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﭗﭼ و ﺖﺳار هﺮﮑﻤﯿﻧ ﻦﯿﺑ .
ﺶﯿﭘ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ﻪﯾﺬﻐﺗ
ﺎﺑ
رد يﺰﻐﻣ ﯽﻤﮑﺴﯾا يﺎﻘﻟا ﺮﺛا رد ﯽﺒﺼﻋ ﻢﺘﺴﯿﺳ ﻪﺑ ﺐﯿﺳآ يﺎﻫزود 75 و 100 ﯽﻠﯿﻣ ﺪﺷ مﺮﮔﻮﻠﯿﮐ ﺮﺑ مﺮﮔ .
ﺪﺠﻣ ﯽﻧﺎﺳﺮﻧﻮﺧ و ﯽﻤﮑﺴﯾا زا ﺪﻌﺑ مدا ﻞﯿﮑﺸﺗ د،
ﯽﻧاﻮﺗﺎﻧ ﺎﺑ
ﺪﺳ ﯽﻧﻮﺧ - نﻮﯾ ﯽﺘﻈﻠﻏ نﺎﯾداﺮﮔ ﻆﻔﺣ رد يﺰﻐﻣ هاﺮﻤﻫ ﺎﻫ
ﺖﺳا . ﯽﻤﮑﺴﯾا زا ﺪﻌﺑ يﺰﻐﻣ مدا دﺪﺠﻣ ﯽﻧﺎﺳﺮﻧﻮﺧ–
، ﺒﺳ ﺐ
ﺪﺳ ﺐﯾﺮﺨﺗ ﯽﻧﻮﺧ
- ﯽﻣ يﺰﻐﻣ دﻮﺷ
) 16 .(
ﻌﻟﺎﻄﻣ ﻪ و ﯽﻌﯿﺑر
نارﺎﮑﻤﻫ اد نﺎﺸﻧ
د ﻪﮐ هرﺎﺼﻋ هﺎﯿﮔ سودﻮﺧﻮﻄﺳا
، ﺖﻠﻋ ﻪﺑ
اراد ﯽﻟﻮﻨﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ندﻮﺑ ﯽﺘﻧآ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﺮﯾﺎﺳ و
ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا
، ناﺰﯿﻣ
يﺰﻐﻣ مدا ﻪﺑ ار
ﯽﻨﻌﻣ رﻮﻃ هداد ﺶﻫﺎﮐ يراد
و ﺐﺒﺳ يﺎﻘﻟا
ﻤﺤﺗ ﯽﻣ ﯽﻤﮑﺴﯾا ﻪﺑ ﻞ دﻮﺷ
) 17 (.
،نارﺎﮑﻤﻫ و ﯽﻌﯿﺑر ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد
ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ يﺮﮕﯾد نﻮﺘﯾز گﺮﺑ هرﺎﺼﻋ ﻪﮐ
، بﻮﮐﺮﺳ ﺚﻋﺎﺑ
و بﺎﻬﺘﻟا ﻮﯿﺗاﺪﯿﺴﮐا سﺮﺘﺳا زا ﯽﺷﺎﻧ ﺐﯿﺳآ ﺶﻫﺎﮐ
ﯽﻣ دﻮﺷ و
دﺎﯾز تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ دﻮﺟو ﻞﯿﻟد ﻪﺑ ﯽﻠﭘ
ﯽﻟﻮﻨﻓ ﺖﯿﺻﺎﺧ ﺎﺑ
ﯽﺘﻧآ
،ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا ﻣ يﺰﻐﻣ مدا ﺶﻫﺎﮐ ﺚﻋﺎﺑ
ﯽ ددﺮﮔ ) 18 .(
يرﻮﺷﺮﺳ و
نارﺎﮑﻤﻫ
، ﻦﯿﺳوﺮﮐ ﯽﺘﻈﻓﺎﺤﻣ تاﺮﺛا )
ﯽﺘﻧآ ناﺪﯿﺴﮐا
ناﺮﻔﻋز رد دﻮﺟﻮﻣ (
ﺐﯿﺳآ ﺮﺑ درﻮﻣ ار يﺰﻐﻣ ﻪﺘﮑﺳ زا ﯽﺷﺎﻧ يﺎﻫ
داد راﺮﻗ ﯽﺳرﺮﺑ ﺪﻧ
دﺎﻣ ﻦﯾا ﻪﮐ ﺪﻧﺪﯿﺳر ﻪﺠﯿﺘﻧ ﻦﯾا ﻪﺑ و ه،
ﺐﯿﺳآ
ﺶﻫﺎﮐ ار يﺰﻐﻣ ﻪﺘﮑﺳ زا ﯽﺷﺎﻧ ﮏﯾژﻮﻟورﻮﻧ تﻻﻼﺘﺧا و يﺮﺸﻗ ﯽﻣ ﺪﻫد . ﯽﺘﻧآ ﺖﯿﺻﺎﺧ ﻪﺑ ار ﺮﺛا ﻦﯾا ﺎﻬﻧآ
ﺪﺿ ،ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا و يدرد
ﺪﺿ ﺪﻧداد ﺖﺒﺴﻧ هدﺎﻣ ﻦﯾا ﯽﺑﺎﻬﺘﻟا )
19 .(
ﯽﺘﻧآ ﺖﯿﺻﺎﺧ ياراد شﻮﺠﻧزﺮﻣ هﺎﯿﮔ يﻮﻗ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا
ﯽﻣ نآ رد دﻮﺟﻮﻣ ﯽﻟﻮﻨﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ دﻮﺟو ﻞﯿﻟد ﻪﺑ ﻪﮐ ﺪﺷﺎﺑ ﺪﻨﻧﺎﻣ ،
:
ﮏﯿﻨﯾرﺎﻣزر ﮏﯿﺌﻓﺎﮐ ،ﺪﯿﺳا
ﺪﯿﺳا
، ﮏﯿﻨﯿﭽﺘﻠﮐﻮﺗوﺮﭘ و ﺪﯿﺳا
ﯽﻣ ﻪﻃﻮﺑﺮﻣ يﺎﻫﺪﯾزﻮﮑﯿﻠﮔ ﺪﺷﺎﺑ
) 20 .(
ﻦﯾا ﺐﯿﮐﺮﺗ رد ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ
هﺎﯿﮔ
، ﺖﺳﻻﺎﺑ ﺎﻫﺪﯿﺋﻮﻧوﻼﻓ و مﺎﺗ لﻮﻨﻓ ناﺰﯿﻣ .
ﻓ
ﺪﺿ ﺖﯿﺻﺎﺧ ياراد ﺎﻫﺪﯿﺋﻮﻧوﻼ
ﺪﺿ ،ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ ﯽﺑﺎﻬﺘﻟا
و
ﺪﺿ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺐﺗ
؛ ﯽﺘﻧآ ﺖﯿﺻﺎﺧ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ﺪﻧراد ﺰﯿﻧ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا
.
يرﺎﻤﯿﺑ ﻪﺑ ﻼﺘﺑا ﺶﻫﺎﮐ ﺐﺒﺳ ﺎﻫﺪﯿﺋﻮﻧوﻼﻓ فﺮﺼﻣ ﯽﺒﻠﻗ يﺎﻫ
-
ﯽﻣ ﯽﻗوﺮﻋ دﻮﺷ
) 5 .(
ﺪﻨﻧﺎﻣ ﻻﺎﺑ ﯽﻟﻮﮑﻟﻮﻣ نزو ﺎﺑ ﯽﻟﻮﻨﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ
لﺎﮑﯾدار يزﺎﺴﮐﺎﭘ ياﺮﺑ يدﺎﯾز ﯽﯾﺎﻧاﻮﺗ ،ﻦﻧﺎﺗ يﺎﻫ
و ﻪﺘﺷاد دازآ
ﯽﺘﻧآ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﺪﻧراد ﺲﮑﻟوﺮﺗ لدﺎﻌﻣ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا
. ﻪﺑ عﻮﺿﻮﻣ ﻦﯾا
ﻪﻘﻠﺣ داﺪﻌﺗ وﺮﮔ ﺖﯿﻫﺎﻣ و ﮏﯿﺗﺎﻣورآ يﺎﻫ
ﻪﺑﺎﺟ يﺎﻫ هﺪﻧﻮﺷﺎﺟ
دراد ﯽﮕﺘﺴﺑ ﻞﯿﺴﮐورﺪﯿﻫ .
نزو ﺎﺑ ﯽﻟﻮﻨﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ياراد شﻮﺠﻧزﺮﻣ هﺎﯿﮔ نﻮﭼ ﻻﺎﺑ ﯽﻟﻮﮑﻟﻮﻣ ﯽﻣ
ﺪﺷﺎﺑ ﯽﺘﻧآ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ، يدﺮﻓ ﻪﺑ ﺮﺼﺤﻨﻣ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا
دراد ) 20 .(
ﮔ ﻪﻧﻮ ﯽﻣ لﺎﻌﻓ نﮋﯿﺴﮐا يﺎﻫ بﺮﭼ يﺎﻫﺪﯿﺳا ﺎﺑ ﺪﻨﻧاﻮﺗ
يﺪﯿﭙﯿﻟ نﻮﯿﺳاﺪﯿﺴﮐاﺮﭘ ﺶﯾاﺰﻓا ﺐﺒﺳ و هداد ﺶﻨﮐاو هﺪﺸﻧﺮﯿﺳ ﺪﻧدﺮﮔ ) 21 .(
ﯽﺘﻧآ ناﺪﯿﺴﮐا ﺎﻫ
، ﺶﻫﺎﮐ ار يﺪﯿﭙﯿﻟ نﻮﯿﺳاﺪﯿﺴﮐاﺮﭘ
ّﺮﺨﻣ تاﺮﺛا ﺶﻫﺎﮐ ﺐﺒﺳ و هداد لﺎﮑﯾدار ب
ﯽﻣ دازآ يﺎﻫ ﺪﻧﻮﺷ
) 22 .(
شﻮﺠﻧزﺮﻣ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﯽﻀﻌﺑ
، ﯿﭙﯿﻟ نﻮﯿﺳاﺪﯿﺴﮐاﺮﭘوﺪﻧا ار يﺪ
نورﻮﻧ رد ﯽﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﺎﻫ
ﺪﻨﻫد ) 23 .(
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد نارﺎﮑﻤﻫ و Heo
ﺪﺷ ﺺﺨﺸﻣ ،ﺪﯿﺋﻮﻠﯿﻣآﺎﺘﺑ ﻪﮐ
لﺎﮑﯾدار ﺪﯿﻟﻮﺗ ار لﻮﻠﺳ رد ﺎﻫﺪﯿﭙﯿﻟ نﻮﯿﺳاﺪﯿﺴﮐاﺮﭘ و دازآ يﺎﻫ
ﯽﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﺪﻫد
. ﺶﯿﭘ ﮏﯿﻟﺎﺳروا ﺎﺑ ﯽﻧﺎﻣرد ﺪﯿﺳا
تاﺮﺛا زا ،
ﺎﻘﻟا ﮏﯿﺴﮐﻮﺗورﻮﻧ ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ ﻦﯾا ﻂﺳﻮﺗ هﺪﺷ
ﺎﻫ ﯽﻣ يﺮﯿﮔﻮﻠﺟ ﺪﻨﮐ
) 24 .(
لﻮﻠﺳ ﺖﺸﮐ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ رد
، هﺪﺷ ﺺﺨﺸﻣ ﺖﺳا
ﻪﮐ
ﮏﯿﻨﯾرﺎﻣزر هﺪﺷ ﺎﻘﻟا ﻮﯿﺗاﺪﯿﺴﮐا ﺮﺑاﺮﺑ رد ﺪﯿﺳا ﮏﯿﻟﺎﺳروا و ﺪﯿﺳا
ﻂﺳﻮﺗ -β
ﺪﻧراد ﯽﺘﻈﻓﺎﺤﻣ ﺮﺛا ﺪﯿﺋﻮﻠﯿﻣآ )
24 .(
Ramadan و
شﻮﺠﻧزﺮﻣ ي هرﺎﺼﻋ ﻪﮐ ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ نارﺎﮑﻤﻫ
، ﺐﺒﺳ
لﺎﻌﻓ ﯽﺘﻧآ ﻢﺘﺴﯿﺳ نﺪﺷ و هﺪﺷ ﯽﻤﯾﺰﻧآ ﺮﯿﻏ و ﯽﻤﯾﺰﻧآ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا
ﮏﯾﺮﺘﯿﻧ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﯽﻣ رﺎﻬﻣ ار يﺪﯿﭙﯿﻟ نﻮﯿﺳاﺪﯿﺴﮐاﺮﭘ و ﺪﯾﺎﺴﮐا
ﺪﻨﮐ
) 14 .(
ﮏﯿﻨﯾرﺎﻣزر شﻮﺠﻧزﺮﻣ هﺎﯿﮔ هرﺎﺼﻋ هﺪﻤﻋ ﺖﻤﺴﻗ ﻪﮐ ﺪﯿﺳا
ﯽﻣ ﻞﯿﮑﺸﺗ ار
ﺪﺿ ﮏﯾ ،ﺪﻫد ﻣ درد
ﺆّﺛ ﯽﻣ ﺮ ﺪﺷﺎﺑ . Rokyta و
ﮏﯿﻨﯾرﺎﻣزر ﻪﮐ ﺪﻧدﺮﮐ شراﺰﮔ نارﺎﮑﻤﻫ ﺪﯿﺳا
، زا ﯽﻌﯿﺳو ﻒﯿﻃ
ﺪﺿ تاﺮﺛا ﻪﻠﻤﺟ زا تاﺮﺛا ﯽﻣ دﺎﺠﯾا ﺰﻐﻣ رد يدرد
ﺪﯾﺎﻤﻧ ) 25 .(
تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ
، ﯽﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﻪﮐ ﺪﺳر
ﯽﺘﻧآ رد دﻮﺟﻮﻣ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا هﺎﯿﮔ
شﻮﺠﻧزﺮﻣ
، نﻮﯿﺳاﺪﯿﺴﮐاﺮﭘ زا
ﺪﺳ ﻦﺘﺴﮑﺷ ﻊﻧﺎﻣ و هدﺮﮐ يﺮﯿﮔﻮﻠﺟ يﺪﯿﭙﯿﻟ ﯽﻧﻮﺧ
- رد و يﺰﻐﻣ
ﯽﻣ يﺰﻐﻣ مدا و بﺎﻬﺘﻟا دﺎﺠﯾا زا يﺮﯿﮔﻮﻠﺟ ﻪﺠﯿﺘﻧ دﻮﺷ
.
ﻪﺠﯿﺘﻧ يﺮﯿﮔ
ﯽﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺘﺑ شﻮﺠﻧزﺮﻣ هﺎﯿﮔ ﺪﺳر
ﺮﺛا رد ﯽﺘﺒﺜﻣ تا
ﺺﻘﻧ و يﺰﻐﻣ مدا ﺶﻫﺎﮐ ﺮﺛا و ﻪﺘﺷاد ﮏﯾژﻮﻟورﻮﻧ يﺎﻫ
ﺪﻨﮐ لﺎﻤﻋا ﺰﻐﻣ ﺮﺑ ﯽﺘﻇﺎﻔﺣ .
ﻪﺘﻓﺎﯾ ﻦﯾا تﺎﺒﺛا ياﺮﺑ ﻪﺘﺒﻟا ﺎﻫ
،
مﺎﺠﻧا هدﺮﺘﺴﮔ و ﺮﺘﺸﯿﺑ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺮﺗ
ﺖﺳا زﺎﯿﻧ درﻮﻣ .
ﺮﮑﺸﺗ و ﺮﯾﺪﻘﺗ
ﻦﯾﺪﺑ و ﻮﻠﻤﺳﺎﻗ مﺎﻬﻟا ﻢﻧﺎﺧ تﺎﻤﺣز زا ﻪﻠﯿﺳ ياﺮﺑ
يرﺎﮑﻤﻫ
،ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا تﺎﺸﯾﺎﻣزآ مﺎﺠﻧا رد ا
ز ﺮﺘﮐد يﺎﻗآ بﺎﻨﺟ ﻦﯿﺴﺣ
يﻮﻔﻄﺼﻣ ياﺮﺑ
ﯽﯾﺎﻤﻨﻫار ﯽﺑ يﺎﻫ ﻎﯾرد
،نﺎﺷ زا داﻮﺟ ﺮﺘﮐد
نﺎﯾﺮﺻﺎﻧ ياﺮﺑ
يرﺎﻣآ يﺎﻫﺰﯿﻟﺎﻧآ مﺎﺠﻧا رد ﮏﻤﮐ و ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ
زا
ﻢﻧﺎﺧ ﺎﻫ ﯽﻣﻼﺳا ﻪﻣﻮﺼﻌﻣ و يﺮﻤﻗ ﺎﻧد ياﺮﺑ
ﺮﺒﺻ و يرﺎﮑﻤﻫ و
ﻪﻠﺻﻮﺣ ،ﺪﻨﺘﺷاد ﻪﮐ يا ﺮﮑﺸﺗ
ﯽﻧادرﺪﻗ و ﯽﻣ
دﻮﺷ .
ﻊﺑﺎﻨﻣ :
1- White BC, Sullivan JM, DeGracia DJ, O'Neil BJ, Neumar RW, Grossman LI, et al. Brain ischemia and reperfusion:
molecular mechanisms of neuronal injury. J Neurol Sci Turk. 2000; 179(1): 1-33.
2- Petito CK, Feldmann E, Pulsinelli WA, Plum F. Delayed hippocampal damage in humans following cardiorespiratory arrest. Neurology. 1987; 37(8): 1281-6.
3- Weglicki WB, Dickens BF, Mak IT. Enhanced lysosomal phospholipid degradation and lysosphospholipid production due to free radicals. Biochem Biophys Res Commun. 1984; 124(1): 229 -35.
4- Sanchez-Moreno C, Dashe JF, Scott T, Thaler D, Folstein MF, Martin A. Decreased levels of plasma vitamin C and increased concentrations of inflammatory and oxidative stress markers after stroke. Stroke. 2004; 35(1): 163-8.
5- Nichols M, Townsend N, Luengo-Fernandez R, Leal J, Gray A, Scarborough P, et al. European Cardiovascular Disease Statistics. European Heart Network, Brussels, European Society of Cardiology, Sophia Antipolis. 2012; P:8-14.
5- Nichols M, Townsend N, Luengo-Fernandez R, Leal J, Gray A, Scarborough P, et al. European Cardiovascular.
Disease Statistics 2012. Brussels: European Heart Network, Sophia Antipolis: European Society of Cardiology; 2012.
6- Mirzaee A, Jaberi Hafashani H, Mirzaee N, Madani A. Antioxidant activities, total phenols and total flavonoids assay of origanurm vulgare, teucrium polium and thymus daensis. Hormozgan Med J. 2012; 15(4):285-94.[Persian]
7- Zargari A. Iranian Medicinal Plants.4th ed. Tehran: Tehran University Press;1987. [Persian]
8- Youdim KA, Deans SG. Effect of thyme oil and thymol dietary supplementation on the antioxidant status and fatty acid composition of the ageing rat brain. Br J Nutr. 2000; 83(1):87-93.
9- Kulisic T, Radonic A, Katalinic V‚ Milos M. Use of different methods for testing antioxidative activity of oregano essential oil. Food Chem. 2004; 85(4):633-40.
10- Vagi E, Rapavi E, Hadolin M, Vasarhelyine Peredi K, Balazs A, blazovics A, et al. Phenolic and triterpenoid antioxidants from origanum majorina L. herb and extracts obtained with different solvents. J Agric Food Chem. 2005;
53(1):17-21.
11- Matsuura H, Chiji H, Asakawa C, Amano M, Yoshihara T, Mizutani J. DPPH radical scavengers from dried leaves of oregano (Origanum vulgare). Biosci Biotechnol Biochem. 2003; 67(11):2311-6.
12- Lee HK, Nam GW, Kim SH, Lee SH. Phytocomponents of triterpenoids, oleanolic acid and ursolic acid, regulated differently the processing of epidermal keratinocytes via PPAR-alpha pathway. Exp Dermatol. 2006; 15(1):66-73.
13- Mecocci P, Mariani E, Cornacchiola V, Polidori MC. Antioxidants for the treatment of mild cognitive impairment.
Neurol Res. 2004; 26(5):598-602.
14- Ramadan G, El-Beih NM, Arafa NM, Zahra MM. Preventive effects of Egyptian sweet marjoram (Origanum majorana L.) leaves on haematological changes and cardiotoxicity in isoproterenol-treated albino rats. Cardiovasc Toxicol. 2013; 13(2):100-9.
15- Longa EZ, Weinstein PR, Carlson S, Cummins R. Reversible middle cerebral artery occlusion without craniectomy in rats. Stroke. 1989; 20(1):84-91.
16- Huber JD, Egleton RD, Davis TP. Molecular physiology and pathophysiology of tight junctions in the blood–brain barrier. Trends Neurosci. 2001; 24(12):719-25.
17- Rabiei Z, Heidarian E, Rafieian-Kopaei M. The neuroprotective effect of pretreatment with lavandula officinalis ethanolic extract on brain edema in rat stroke model. J Zanjan Univ Med Sci. 2014; 23(98):41-52.[Persian]
18- Rabiei Z, Bigdeli MR, Asadi M. The Effect of Dietary Virgin Olive Oil on Brain Lipid Levels and Brain Edema in Rat Stroke Models. J Zanjan Univ Med Sci. 2013; 21(86): 56-64. [Persian]
19- Raouf Sarshoori J,Asadi MH,Mohammadi MT. Neuroprotective effects of crocin on the histopathological alterations following brain ischemia-reperfusion injury in rat. Iran J Basic Med Sci. 2014; 17(11): 895-902. [Persian]
20- Lagouri V, Boskou D. Nutrient antioxidants in oregano. Int J Food Sci Nutr. 1996; 47(6): 493-7.
21- Mecocci P, Mariani E, Cornacchiola V,Polidori MC. Antioxidants for the treatment of mildcognitive impairment.
Neurol Res. 2004; 26(5): 598-602.
22- Serrano F, Klann E. Reactive oxygen speciesand synaptic plasticity in the aging hippocampus.Ageing Res Rev.
2004; 3(4): 431-43.
23- Dorman HD, Bachmayer O, Kosar M, HiltunenR. Antioxidant properties of aqueous extracts fromselected lamiaceae species grown in Turkey. JAgric Food Chem. 2004; 52(4): 762-70.
24- Heo HJ, Cho HY, Hong B, Kim HK, Heo TR,Kim EK, et al. Ursolic acid of Origanummajorana L. reduces Abeta- induced oxidativeinjury. Mol Cells. 2002; 13(1): 5-11.
25- Rokyta R, Holecek V, Pek?rkov? I, Krejcov? J, Racek J, Trefil L, et al. Free radicals after painful stimulation are influenced byantioxidants and analgesics. Neuro Endocrinol Lett. 2003; 24(5): 304-9.
Abstract Original Article
The effect of pre-nutrition of hydroalcoholic extract of Origanum vulgare on brain edema and neurologic deficits in
a rat stroke model
Meysam Foroozandeh1, Mohammad Reza Bigdeli2, Mehdi Rahnema3
Background and Aim: Stroke is one of the most important factors of mortality and disability in the world.
Free radicals are produced following ischemic stroke and they play a central role in breaking the blood-brain barrier and causing brain edema formation.
The aim of the current study was to evaluate the effect of hydro- alcoholic extract of Origanum vulgare on brain edema and neurologic deficit in a rat stroke model.
Materials and Methods: In this experimental study, 35 male Wistar rats were randomly divided into 5 equal groups. The first two groups (control and Sham)) received distilled water, while three treatment groups received oral Origanum vulgare extract for 30days (50,75and 100 mg/kgdaily, respectively). Two hours after the last dose of Origanum vulgare extract,each main group underwent a 60 min middle cerebral artery occlusion. Then, the assessment of blood brain edema, and neurologic deficits analysis were done . Brain edema (brain water content) wasanalyzed by One-Way ANOVA using LSD method and neurologic deficits analysis by means of Mann-Whitney U, and P<0.05 was taken as the significant level.
Results: Origanum vulgare extract reduced brain edema in the experimental groups of 50 (82.49±0.47), 75 (80.89±0.63) and 100 mg/kg/day (80.80±0.66) compared to the control group(84.46±0.67). The neurologic deficit scores in the experimental groups of 75 and 100mg/kg/day, compared with control group, but neurologic deficit scores did not affect the group receiving the dose 50 mg/kg.
Conclusion: The obtained data indicate that Origanum vulgar extract via reduction of brain edema and neurologic deficits scorescan have a protective effect on the stroke model.
Key Words: Origanum vulgare, Stroke, Brain Edema, Neurologic Deficits, Antioxidants
Journal of Birjand University of Medical Sciences. 2015; 22 (3): 209-217.
Received: April 30, 2015 Accepted: September 15, 2015
1 MSc in Physiology, Biology Research Center, Department of physiology, Zanjan-Branch, Islamic Azad University of Zanjan, Zanjan, Iran
2Associate Professor, Department of Physiology, Faculty of Biological Science, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran [email protected]
