لﺰﻗ يﺎﺘﺳور ﯽﺳرﺮﺑنﺎﺘﺳﺎﺑ هﺎﮕﻧ زا ﻪﻧﺎﯿﻣ قﺎﺗﺎﯾﯽﺳﺎﻨﺷ رﻮﻠﺑ و ﯽﺳﺎﻨﺷ)ﻪﯾﺎﻣﺮﺳ و يﺮﮕﺷدﺮﮔ ﻪﻌﺳﻮﺗ ﺮﺑ ﻪﯿﮑﺗ ﺎﺑيراﺬﮔ(

(1)

لﺰﻗ يﺎﺘﺳور ﯽﺳرﺮﺑ نﺎﺘﺳﺎﺑ هﺎﮕﻧ زا ﻪﻧﺎﯿﻣ قﺎﺗﺎﯾ

ﯽﺳﺎﻨﺷ رﻮﻠﺑ و ﯽﺳﺎﻨﺷ

) ﻪﯾﺎﻣﺮﺳ و يﺮﮕﺷدﺮﮔ ﻪﻌﺳﻮﺗ ﺮﺑ ﻪﯿﮑﺗ ﺎﺑ يراﺬﮔ

(

ﻦﮑﻓارﻮﻧ داﺰﻬﺑ

، 1

ناﺮﯿﺷ يزﺎﺒﻬﺷ ﺐﯿﺒﺣ

2

هﺪﯿﮑﭼ : ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا فﺪﻫ لﺰﻗ يﺎﺘﺳور ﯽﺳرﺮﺑ

نﺎﺘﺳﺎﺑ هﺎﮕﻧ زا ﻪﻧﺎﯿﻣ قﺎﺗﺎﯾ ﻪﯾﺎﻣﺮـﺳ و يﺮﮕـﺷدﺮﮔ ﻪﻌـﺳﻮﺗ هﺎـﮕﻧ ﺎـﺑ ﯽﺳﺎﻨﺷرﻮﻠﺑ و ﯽﺳﺎﻨﺷ

ـﮔ يراﺬ

ﺖﺳا . لﺰﻗ يﺎﺘﺳور ﻪـﺒﻨﺟ ظﺎـﺤﻟ زا نﻮﻨﮐﺎـﺗ ،ﯽﺨﯾرﺎـﺗ و ﯽﻧﺎﺘـﺳﺎﺑ رﺎﺛآ ﺖﯿﻓﺮﻇ ﻦﺘﺷاد ﺎﺑ قﺎﺗﺎﯾ

ﻪـﺑذﺎﺟ و يدﺎـﺼﺘﻗا يﺎـﻫ ﯽـﻌﯿﺒﻃ يﺎـﻫ

-

ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮕﻧ راﺮﻗ ناﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ يﺪﺟ ﻪﺟﻮﺗ درﻮﻣ ناﺪﻨﭼ يﺮﮕﺷدﺮﮔ .

لﺰﻗ يﺎﺘﺳور ﯽﻌـﺳ ﻖـﯿﻘﺤﺗ ﻦـﯾا و ﺖﺳا ﻼﻃ ﺰﻠﻓ زا ذﻮﺧﺄﻣ ،قﺎﺗﺎﯾ

ﺎﻫﺮﻫﻮﮔ ﺖﺧﺎﻨﺷ ﺎﺑ دراد ﺖﯿﻓﺮﻇ و

يﺮﮕﺷدﺮﮔ و يدﺎﺼﺘﻗا ظﺎﺤﻟ زا رﻮﮐﺬﻣ يﺎﺘﺳور ﯽﻧﺪﻌﻣ يﺎﻫ ﺪﯾﺎﻤﻧ يوﺎﮐاو

. لﺰﻗ يﺎﺘﺳور ياراد ،قﺎـﺗﺎﯾ

ﯽﻧﺎﮐ ﯽﻧوﺪﺴﻟﺎﮐ ﺎﻫ )

ﻖﯿﻘﻋ ( ﺖﺳا ﺰﺗراﻮﮐ عﻮﻧ زا عﻮﻨﺘﻣ يﺎﻫرﻮﻠﺑ و .

تﺎﮔآ ﺮﺘﺸﯿﺑ ،ًﺎﻓﺎﻀﻣ ﺮﮕﻧﺎـﯿﺑ ﻪـﮐ ﺖﺳا ﻦﺷور ﯽﺑآ ﮓﻧر ﻪﺑ ﺎﺘﺳور ﻦﯾا يﺎﻫ

ﺖﺳا ﺲﻣ يﺰﻠﻓ ﺮﺻﺎﻨﻋ يراﺬﮔﺮﯿﺛﺎﺗ دﻮﺟو .

ﮋﭘ ﻦﯾا ،اﺬﻬﻟ ﯽﺳرﺮﺑ ﻪﺑ ﺶﻫو

لﺰﻗ يﺎﺘﺳور ﯽﻔﯿـﺻﻮﺗ شور ذﺎـﺨﺗا ﺎـﺑ و قﺎﺗﺎﯾ

- ﺎـﺑ و ﯽـﻠﯿﻠﺤﺗ

ﻦﯿﻣز هﺎﮕﻧ ﺖﯿﻓﺮﻇ ﯽﻓﺮﻌﻣ ﻪﺑ ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ

ﻪﯾﺎﻣﺮﺳ و يﺮﮕﺷدﺮﮔ ﻞﯿﺴﻧﺎﺘﭘ و ﺎﻫ ﺖـﺧادﺮﭘ ﺪـﻫاﻮﺧ ﺎﺘﺳور ﻦﯾا يراﺬﮔ

. ﻪـﺘﻓﺎﯾ ﻖـﯿﻘﺤﺗ ﻦـﯾا يﺎـﻫ

ﯽﻣ نﺎﺸﻧ لﺰﻗ يﺎﺘﺳور ﻪﮐ ﺪﻫد ظﺎﺤﻟ زا ﯽﻧﺎﺘﺳﺎﺑ رﺎﺛآ و ﺲﻣ ندﺎﻌﻣ ﻦﺘﺷاد ﺐﺒﺳ ﻪﺑ قﺎﺗﺎﯾ

ﻪﯾﺎﻣﺮـﺳ و يﺮﮕـﺷدﺮﮔ ﻪﻌﺳﻮﺗ يراﺬـﮔ

ياﺮـﺑ

ﻞﯿﺑدرا نﺎﺘﺳا راﻮﺠﻤﻫ يﺎﻫﺎﺘﺳور ﺖﺳا ﺖﯿﻤﻫا ﺰﺋﺎﺣ

.

تﺎﻤﻠﮐ يﺪﯿﻠﮐ : لﺰﻗ

،ﻪﻧﺎﯿﻣ ،قﺎﺗﺎﯾ ﻪﯾﺎﻣﺮﺳ ،يﺮﮕﺷدﺮﮔ ،رﻮﻠﺑ ،تﺎﮔآ

يراﺬﮔ

1 - نﺎﺘﺳﺎﺑ يﺮﺘﮐد يﻮﺠﺸﻧاد ﺎﮕﺸﻧاد ،ﯽﻣﻼﺳا نارود ﯽﺳﺎﻨﺷ

ﯽﻠﯿﺑدرا ﻖﻘﺤﻣ ه )

[email protected] (

2

رﺎﯾدﺎﺘﺳا -

نﺎﺘﺳﺎﺑ ﻪﺘﺷر ﯽﻠﯿﺑدرا ﻖﻘﺤﻣ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﯽﺳﺎﻨﺷ

) [email protected] .(

(2)

ﻪﻣﺪﻘﻣ

آ ﯽﻧﺎﺘﺳﺎﺑ يﺎﯾﺎﻘﺑ و ﯽﺨﯾرﺎﺗ رﺎﺛ ﯽﻠﻋ ﯽﻌﯿﺒﻃ ﯽﻧﺪﻌﻣ ﻊﺑﺎﻨﻣ و

باﺬـﺟ زا ،ﺎـﻫرﻮﻠﺑ ندﺎﻌﻣ عﻮﻧ زا صﻮﺼﺨﻟا ﻮﺗ يﺎـﻫ

رد ﯽﺘـﺴﯾر

ﯽﻣ ﯽﻘﻠﺗ ﺮﺻﺎﻌﻣ يﺎﯿﻧد ﺪﻧﻮﺷ

. ﯽـﻣ ﻞﯿﮑـﺸﺗ ار يزوﺮـﻣا يﺎﻫرﻮﺸﮐ يﺪﻣآرد ﻊﺑﺎﻨﻣ زا ﯽﮑﯾ ،ﺖﺴﯾرﻮﺗ بﺬﺟ ﻪـﮐ ﺪـﻫد

رد

دﻮﺧ عﻮﻧ ﻪﻨﯾﺰﻫ ﻢﮐ

ﯽﻣ بﻮﺴﺤﻣ ﻻﺎﺑ ﺺﻟﺎﺧ يﺪﻣآرد ﻊﺑﺎﻨﻣ بﺬﺟ ﺎﺑ يراﺬﮕﯾﺎﻣﺮﺳ عﻮﻧ ﻦﯾﺮﺗ ﺪﻧﻮـﺷ

. ﯽﯾﺎـﺳﺎﻨﺷ و ﯽـﻓﺮﻌﻣ

باﺬﺟ ﺰﯿﻧ ﯽﮕﻧر عﻮﻨﺘﻣ لﺎﮑﺷا ﺎﺑ يرﻮﻠﺑ ﯽﻧﺪﻌﻣ ﻊﺑﺎﻨﻣ يﺎﻫ رد

هﺮﻣز نﺎﮑﻣ ﺎﯿﻧد رد يﺮﮕﺷدﺮﮔ يﺎﻫ ﺪـﻧراد راﺮﻗ يزوﺮﻣا ي

.

ﺪﻨﺘـﺴﻫ رادرﻮﺧﺮﺑ ﯽﻨﻏ ﯽﺨﯾرﺎﺗ ﻪﻨﯿﺸﯿﭘ مﺪﻋ ﺎﺑ يرﺎﻤﻌﺘﺳا و ﻦﻬﮐ يﺎﻫرﻮﺸﮐ زا ﻪﺘﻓﺎﯾ لﻼﻘﺘﺳا و ﺎﭘﻮﻧ يﺎﻫرﻮﺸﮐ ﯽﺧﺮﺑ .

زا

،وﺮﻨﯾا نﻮـﭼ ﻒـﻠﺘﺨﻣ قﺮـﻃ زا يﺮﮕـﺷدﺮﮔ ﻪﻌﺳﻮﺗ و بﺬﺟ ياﺮﺑ و ﯽﺨﯾرﺎﺗ رﺎﺛآ ءﻼﺧ ﻦﯾا ندﺮﮐ ﺮﭘ ياﺮﺑ ﺎﻫرﻮﺸﮐ ﻦﯾا

ﻦﺘﺧﺎﺳ نﻮـﭼ نﻮﮔﺎـﻧﻮﮔ ﯽـﺳﺪﻨﻫ و لﺎﮑـﺷا ﺎـﺑ ﯽـﻌﯿﺒﻃ ﯽﻧﺪـﻌﻣ ﻊﺑﺎـﻨﻣ و ﺖـﻌﯿﺒﻃ ﺮﮑﺑ يﺎﻫﺎﺒﯾز ﯽﻓﺮﻌﻣ و ﻦﯾﻮﻧ تﺎﻋﻮﻨﺼﻣ

ﺪﻧدروآ ور يﺎﻫرﻮﻠﺑ .

رﺎﺛآ ظﺎﺤﻟ ﻪﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا يﺎﻫرﻮﺸﮐ ﺖﺳد نآ زا ناﺮﯾا رﻮﺸﮐ ﻪﻧﺎﺘﺨﺒﺷﻮﺧ نﺎـﮑﻣ و

و ﯽﺨﯾرﺎـﺗ يﺎـﻫ

ﯽﻧﺎﺘﺳﺎﺑ ﺖﺳا ﯽﻨﻏ ﯽﻧﺪﻌﻣ ﻊﺑﺎﻨﻣ و .

ﺖﯿﺑاﺬـﺟ ﺮـﮕﯾد زا يرﻮﻠﺑ ﯽﻧﺪﻌﻣ ﻊﺑﺎﻨﻣ يﺎـﻫ

ناﺪـﻨﭼ ﻪـﮐ ﺖـﺳا ناﺮـﯾا رد يﺮﮕـﺷدﺮﮔ

ﻪﯾﺎﻣﺮﺳ و نﻻﻮﺌﺴﻣ يﺪﺟ ﻪﺟﻮﺗ درﻮﻣ ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮕﻧ راﺮﻗ رﻮﺸﮐ ناراﺬﮔ

. لﺰﻗ يﺎﺘﺳور ﻪﻧﺎﯿﻣ قﺎﺗﺎﯾ

، يﺎﻫﺎﺘـﺳور ﺖﺳد نآ زا

ﺖﺳا رادرﻮﺧﺮﺑ ﯽﻨﻏ يرﻮﻠﺑ ﯽﻧﺪﻌﻣ ﻊﺑﺎﻨﻣ زا ﻪﮐ ﺖﺳا ناﺮﯾا .

ﻪـﺘﻓﺎﯾ نﺎﺘـﺳﺎﺑ تﺎـﻘﯿﻘﺤﺗ و ﺎـﻫ ﯽـﻣ نﺎـﺸﻧ ﯽـﺳﺎﻨﺷ

زا ﻪـﮐ ﺪـﻫد

ﻪﺘﺷﺬﮔ رود رﺎﯿﺴﺑ يﺎﻫ نﺪﻌﻣ ،ندﺎﻌﻣ جاﺮﺨﺘﺳا

لﺰﻗ يﺎﺘﺳور زا ﯽﻧﺪﻌﻣ داﻮﻣ يروآﺮﻓ و يرﺎﮐ ﻪﺘـﺷاد دﻮـﺟو قﺎﺗﺎﯾ

ﺖـﺳا .

نﺎﺘﺳﺎﺑ ،اﺮﯾز ﺎﺧرﻮﻣ و نﺎﺳﺎﻨﺷ

هدﺮﮐ ﺮﮐذ دﻼﯿﻣ زا ﻞﺒﻗ ﻢﺠﻨﭘ هراﺰﻫ رد ار ناﺮﯾا رد ندﺎﻌﻣ جاﺮﺨﺘﺳا عوﺮﺷ ن ﺪـﻧا

. ﻦﯿـﻨﭽﻤﻫ

ﺘﺳور ﯽﻟاﻮﺣ رد ،دﻼﯿﻣ زا ﻞﺒﻗ ﻢﮑﯾ هراﺰﻫ غﺮﻔﻣ هرود زا ﯽﻧﺎﺘﺳﺎﺑ ﻪﭙﺗ دﻮﺟو لﺰﻗ يﺎ

ﻪـﮐ ﺖـﺳا ﻪـﺘﮑﻧ ﻦﯿـﻤﻫ ﺪﯾﺆﻣ ﺰﯿﻧ قﺎﺗﺎﯾ

ﯽﻧﺎﮐو ﺲﻣ ﻪﻠﻤﺟ زا يﺰﻠﻓ ندﺎﻌﻣ دﻮﺟو ﻞﯿﻟد ﻪﺑ ﻪﻘﻄﻨﻣ ﻦﯾا رد ﺖﻧﻮﮑﺳ و نﺪﻤﺗ ﯽﻧوﺪـﺴﻟﺎﮐ يﺎـﻫ

) ﻖـﯿﻘﻋ ( ﻪﺘـﺷاد دﻮـﺟو

ﺖﺳا . لﺰﻗ مﺎﻧ ﻪﺑ ﯽﻧﺪﻌﻣ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻦﯾا يراﺬﮕﻣﺎﻧ قﺎﺗﺎﯾ

، ﯽـﺑ ﺰﯿﻧ ﺖـﺴﯿﻧ عﻮـﺿﻮﻣ ﻞـﺻا ﺎـﺑ ﻂـﺑر .

ﻪـﻧﻮﻤﻧ و ﺪﻫاﻮـﺷ ،ًﺎﻓﺎـﻀﻣ يﺎـﻫ

تﺎﮔآ زا دﻮﺟﻮﻣ ﺎﻫ

لﺰﻗ ﻪﻘﻄﻨﻣ ي ﯽﻣ نﺎﺸﻧ قﺎﺗﺎﯾ

مﺮـﻓ ﺎـﺑ و هداد شاﺮـﺗ ﯽـﺘﻨﯾز ﻞﯾﺎـﺳو ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ يﻮﻔﺻ هرود رد ﻪﮐ ﺪﻫد

ﺐﻟﺎﻗ هﺮﻘﻧ ﯽﻣ يﺮﯿﮔ

ﯽﻣ هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﻬﻧآ زا ﯽﯾﺎﺘﺳور ﻦﺴﻣ نﺎﻧز زا ﯽﻀﻌﺑ ﺰﯿﻧ لﺎﺣ ﺎﺗ و ﺖﺳا هﺪﺷ ﺪﻨﻨﮐ

. اﺬﻬﻟ

، ﻖـﯿﻘﺤﺗ ﻦـﯾا رد

ﻞﯿﺴﻧﺎﺘﭘ ﯽﻓﺮﻌﻣ ﺎﺑ ﻪﮐ ﺪﺷ ﺪﻫاﻮﺧ ﯽﻌﺳ لﺰﻗ يﺎﺘﺳور دﻮﺟﻮﻣ ﯽﻧﺪﻌﻣ يﺎﻫ

ﺎﯾ ار ﻪـﻨﯿﻣز ،نآ يﺎـﻫﺮﻫﻮﮔ عﻮـﻧ ﺖﺧﺎﻨـﺷ و قﺎـﺗ

ﻪﯾﺎﻣﺮﺳ بﺬﺟ ياﺮﺑ ﺪﯾﺎﻤﻧ ﻢﻫاﺮﻓ لﺎﻐﺘﺷا دﺎﺠﯾا و يﺮﮕﺷدﺮﮔ ﻪﻌﺳﻮﺗ فﺪﻫ ﺎﺑ يراﺬﮔ

. لﺰـﻗ يﺎﺘـﺳور درﻮـﻣ رد نﻮﻨﮐﺎـﺗ -

ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮕﻧ ﻞﮑﺷ يﺪﺟ و ﺪﯾﺪﺟ ﯽﻤﻠﻋ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﻪﻧﺎﯿﻣ ﺮﻬﺷ قﺎﺗﺎﯾ .

تﺎـﮔآ درﻮـﻣ رد ،لﺎـﺣ ﻦـﯾا ﺎﺑ يﺎـﻫ

) ﻖـﯿﻘﻋ ( ﺮﻬـﺷ

ﻣ ﻮﻠﯿﻠﻋ جﺎﺣ داﺰﻬﺑ ،ﻪﻧﺎﯿﻣ ﻦﯿﻣز دﺮﮑﯾور ﺎﺑ ﯽﺗﻻﺎﻘ

رﺎـﮐ ﻪـﻧﺎﯿﻣ نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ يﺎﻫﺎﺘﺳور زا ﻪﭼرﺎﭘ ﺶﺷ ﯽﺳﺎﻨﺷﺮﻫﻮﮔ و ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ

(3)

ﺖﺳا هدﺮﮐ

3. ﭻﯿﻫ هدﺮﺒﻣﺎﻧ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﻦﯿﺑ رد ﻦﮑﯿﻟ هرﺎﺷا ﻪﻧﻮﮔ

لﺰﻗ يﺎﺘﺳور ﻪﺑ يا هرﺎـﺷا ﺎـﻬﻧآ راﻮـﺠﻤﻫ يﺎﻫﺎﺘﺳور و قﺎﺗﺎﯾ

ﺖﺳا هدﻮﻤﻨﻧ .

هداد يروآدﺮﮔ و ﺖﺳا ﯽﻠﯿﻠﺤﺗ و ﯽﻔﯿﺻﻮﺗ شور ﻪﺑ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا دﺮﮑﯾور ترﻮـﺻ ﻪﺑ ﺰﯿﻧ نآ ﯽﺗﺎﻋﻼﻃا يﺎﻫ

لﺰﻗ يﺎﺘﺳور زا هﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ يﺎﻫﺮﻫﻮﮔ ﻦﺘﻓﺎﮑﺷ ﺎﺑ و ﯽﻧاﺪﯿﻣ ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا قﺎﺗﺎﯾ

.

ﯿﻌﻗﻮﻣ لﺰﻗ يﺎﺘﺳور ﯽﯾﺎﯿﻓاﺮﻐﺟ ﺖ قﺎﺗﺎﯾ

يﺎﺘﺳور لﺰﻗ

قﺎﺗﺎﯾ

، ﻊﻗاو رد ﺶﺨﺑ

،ناوﺪﻨﮐ نﺎﺘﺴﻫد

ﻪﻣﺮﮔ ﯽﻟﺎﻤﺷ ﻪـﻧﺎﯿﻣ نﺎﺘـﺳﺮﻬﺷ رد

نﺎﺘـﺳا راﺮـﻗ ﯽﻗﺮـﺷ نﺎـﺠﯾﺎﺑرذآ

دراد . يﺎﯿﻓاﺮﻐﺟ لﻮﻃ لﺰﻗ يﺎﺘﺳور

قﺎﺗﺎﯾ ، 48 و ﻪﺟرد 6

و ﻪﻘﯿﻗد 24 ﻪﯿﻧﺎﺛ ) 48^•6^'24.752^'' (

نآ ﯽﯾﺎـﯿﻓاﺮﻐﺟ ضﺮـﻋ و

ﺰﯿﻧ 37 و ﻪﺟرد 46 ﯿﻗد و ﻪﻘ 26 ﻪﯿﻧﺎﺛ ) 37^• 46^' 26.019^'' (

ﺎﯾرد ﺢﻄﺳ زا نآ عﺎﻔﺗرا و 1931

ﺖﺳا ﺮﺘﻣ .

،رﻮـﺑﺰﻣ يﺎﺘﺳور

ﻪﻧﺎﯿﻣ و لﺎﺨﻠﺧ ﻪﺳﻮﺷ هار ﻦﯿﺑﺎﻣ رد ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ

. ﯽﻣﺮﮔ ﻪﻧﺎﺧدور ﻪﻤﺸﭼﺮﺳ داﺪﺘﻣا رد ،ﺎﺘﺳور ﻦﯾا يﺎﭼ

هﺪـﺷ ﻊـﻗاو و

ﺖﻤﺳ زا قﺮﺷ

يﺎﻫﺎﺘﺳور ﺎﺑ ﻮﻟراﻮﺴﻬﺷ

ﻮﻟﺮﯿﻣ ﺎﻗآ و4

ﺐﻧﺎﺟ زا و5

بﺮﻏ ﺎﺑ ر يﺎﻫﺎﺘﺳو هﺮﻗ

6ﻪﯿﻗ و

7ﻦﯾﻮﻃ ﺖـﺳا راﻮﺠﻤﻫ .

رد

ﻊﻗاو ، لﺰﻗ يﺎﺘﺳور

ﯿﻌﻗﻮﻣ ظﺎﺤﻟ ﻪﺑ قﺎﺗﺎﯾ ﻦـﯾا ﺎـﺑ ﺮﻬﺷ ﻦﯾﺮﺘﮑﯾدﺰﻧ و ﺖﺳا ﮏﯾدﺰﻧ ﻞﯿﺑدرا نﺎﺘﺳا يﺎﻫﺎﺘﺳور ﻪﺑ يﺎﯿﻓاﺮﻐﺟ ﺖ

ﺎﺘﺳور ﺰﯿﻧ يﻮﯿﮔ نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ ﻞﯿﺑدرا

ﺖﺳا ﻪﮐ 41 ﻪﻠﺻﺎﻓ ﺮﺘﻣﻮﻠﯿﮐ ﻢﻫﺎﺑ

راد ﻧﺪ . ﺎﺘـﺳور ﻦـﯾا ﻪﻠﺻﺎﻓ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ

، ﻞـﯿﺑدرا ﺮﻬـﺷ ﺎـﺑ

108 ﯿﮐ ﺰﯿﻧ ﻪﻧﺎﯿﻣ ﺮﻬﺷ ﺎﺑ و ﺮﺘﻣﻮﻠ 79

ﺮﺘﻣﻮـﻠﯿﮐ ﺖـﺳا

. يﺎﺘـﺳور لﺰـﻗ

قﺎـﺗﺎﯾ

، لﺪـﺘﻌﻣ و ﯽﻧﺎﺘـﺴﻫﻮﮐ ياﻮـﻫ و بآ دراد

. ﻦـﯾا

ﻪﺸﯾر ﺎﺑ ﯽﻤﺳا يﺎﺘﺳور ﺄﺸﻨﻣ و

ﯽﮐﺮﺗ دراد ،اﺮﯾز ﯽﮐﺮﺗ نﺎﺑز رد لﺰﻗ

يﺎﻨﻌﻣ ﻪﺑ ﺎﺗﺎﯾ و ﻼﻃ

ق يﺎﻨﻌﻣ ﻪﺑ ﻪﺘﻔﻬﻧ

ﻪـﺘﻔﺧ و ﺖـﺳا .

مﺎﻧ ﻦﯾا ﻪﺑ ﺎﺘﺳور ﻦﯾا يراﺬﮕﻣﺎﻧ ﺖﻠﻋ ﻊﺑﺎـﻨﻣ دﻮـﺟو ﻪـﺑ ﺰﯿﻧ

ﻼـﻃ و ﺲـﻣ نﻮـﭼ ﯽﻧﺪـﻌﻣ ﻒـﻠﺘﺨﻣ راودا ﻪـﺑ نآ جاﺮﺨﺘـﺳا و

ﯽﺨﯾرﺎﺗ ﯽﻣ ﺮﺑ ددﺮﮔ . ﺐﺒـﺳ ﻪـﺑ ﯽﻣﻼـﺳا يرﻮﻬﻤﺟ مﺎﻈﻧ رد ناﺮﯾا رد بﻼﻘﻧا عﻮﻗو زا ﺪﻌﺑ ﺶـﻧار و كﺎـﺧ ندﻮـﺑ ﺖـﺴﺳ

ﻦﯿﻣز لﺰﻗ يﺎﺘﺳور قﺎﺗﺎﯾ

ﺖﻟود ، يﺎﺘﺳور ﯽﻟﺎﻫا ﮏﻤﮐ ﺎﺑ ﺎﺘـﺳور ﻞـﺤﻣ ﺮـﯿﯿﻐﺗ ﻪـﺑ ماﺪﻗا

دﻮـﻤﻧ . ﻪﻠـﺻﺎﻓ رد يﺮﺘﻣﻮـﻠﯿﮐ ﻪـﺳ

ﻗ يﺎﺘﺳور بﺮﻏ قﺎﺗﺎﯾ لﺰ

، ﻪﮐ ﺖﺳا ﻊﻗاو ﻦﯾﻮﻃ مﺎﻨﺑ ﯽﯾﺎﺘﺳور نآ رد

ﻪﭙﺗ زا ﻞـﺒﻗ ﻢـﮑﯾ هراﺰـﻫ غﺮـﻔﻣ هرود ﻪـﺑ ﯽﻧﺎﺘـﺳﺎﺑ يا

3(

ناﺮﮕﯾد و داﺰﻬﺑ ،ﻮﻠﯿﻠﻋ جﺎﺣ )

1390 ( ،

» ﯽﮔﮋﯾو ﯽﻧﺎﮐ يﺎﻫ تﺎﮔآ رد ﮓﻧر عﻮﻨﺗ ﻞﻠﻋ و ﯽﺳﺎﻨﺷﺮﻫﻮﮔ ،ﯽﻤﯿﺷﻮﺋژ ،ﯽﺳﺎﻨﺷ ناﺮـﯾا بﺮـﻏ لﺎﻤـﺷ ﻪﻧﺎﯿﻣ يﺎﻫ

« ﻪـﻠﺠﻣ ، رﻮـﻠﺑ

ﯽﻧﺎﮐ و ﯽﺳﺎﻨﺷ ناﺮﯾا ﯽﺳﺎﻨﺷ

هرﺎﻤﺷ ،ﻢﻫدزﻮﻧ لﺎﺳ ، 3

ﻪﺤﻔﺻ ، 427 - 438 .

- ﻪﭙﺗ ﻞﮔ قﻮﺛو ماﺮﻬﺑ و داﺰﻬﺑ ،ﻮﻠﯿﻠﻋ جﺎﺣ )

1386 ( ،»

ﯽﮔﮋﯾو و ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ ﻦﯿﻣز تﺎﯿﺻﻮﺼﺧ ﻖﯿﻘﻋ ﯽﺳﺎﻨﺷﺮﻫﻮﮔ يﺎﻫ

،ﯽﻗﺮـﺷ نﺎﺠﯾﺎﺑرذآ نﺎﺘﺳا رد ﻪﻧﺎﯿﻣ ﻪﻘﻄﻨﻣ يﺎﻫ ﻪـﻠﺠﻣ

مﻮﻠﻋ رﻮﻧ ﮏﯿﭘ ص ،مرﺎﻬﭼ هرﺎﻤﺷ ،لوا لﺎﺳ ،

20 - 38 . 4) Shasevarloo

5) Aqa mirloo 6) Qara Qaya 7) Tooyin

(4)

دﻼﯿﻣ ﯽﻣ ﺮﺑ ﻪﮐ ددﺮﮔ ﯽﺘﺒﺛ هرﺎﻤﺷ ﺎﺑ

22731 ﺪﺷ ﺖﺒﺛ ﯽﻠﻣ رﺎﺛآ ﺖﺳﺮﻬﻓ رد ﺖـﺳا ه

. ﻦـﯾا دﻮـﺟو ﻪـﭙﺗ

ﯽﻧﺎﺘـﺳﺎﺑ زا ﯽﮐﺎـﺣ

رد ﻪﻟﺎﺳ راﺰﻫ ﺪﻨﭼ ﯽﻧﺪﻤﺗ دراد ﻪﻘﻄﻨﻣ

.

ﻞﯿﮑﺸﺗ هﻮﺤﻧ رﺎﺘﺧﺎﺳ و

تﺎﮔآ يﺎﻫ لﺰﻗ يﺎﺘﺳور قﺎﺗﺎﯾ

تﺎﮔآ مﺎﻧ ،

ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺎﯿﻟﺎﺘﯾا ﻞﯿﺴﯿﺳ رد تﺎﭼآ ﻪﻧﺎﺧدور زا )

،ﻮﻠﯿﻠﻋ جﺎﺣ 1390

: 427 - 428 .(

ﻊـﻤﺠﺗ زا ﮓﻨﺳ ﻦﯾا

ﻪﻘﻄﻨﻣ صﺎﺧ ﺖﻓاﺮﻇ ﺎﺑ ﻪﮐ ﯽﯾﺎﻫﺰﺗرآﻮﮐ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﻞﮑﺷ يا

ﺖﺳا ﻦﯿﺋوﺪﺴﻠﮐ هوﺮﮔ زا و ﺪﻧور ﯽﻣ رﺎﻤﺷ ﻪﺑ8

) ،ﻞﻓﻮـﺷ 1397 :

86 - 87 .(

ﯽﻧﺎﮐ ياﺮﺑ نﺎﺘﺳﺎﺑ ﺪﻬﻋ زا ﻖﯿﻘﻋ ﯽﻤﯾﺪـﻗ و دﻮـﺑ هﺪـﺷ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ نﺎﯿﻧاﺮﯾا

رد نآ نﺪـﻌﻣ ﻦﯾﺮـﺗ ﻪـﻘﻄﻨﻣ

ـﺳ ﺪﻐ يﺎﯿـﺳآ

يﺰﮐﺮﻣ ﻪﺘﺷاد دﻮﺟو ﺖﺳا

. ﻪﭽﻧﺎﻨﭼ ﺖـﺳا هﺪـﻣآ ﺰـﯿﻧ شﻮـﯾراد خﺎـﮐ ﻪﺒﯿﺘﮐ رد ﯽﻧﺎﮐ ﻦﯾا مﺎﻧ )

،ﯽﻠﮐﻮـﺗ 1380

: 65 - 67 ( .

تﺎﮔآ ﻞﯿﮑﺸﺗ رد يراﺬﮔﺮﯿﺛﺎﺗ ﺪﻨﯾآﺮﻓ ﻦﯾﺮﺘﻤﻬﻣ ﻞﯿﺴﻓ و ﺎﻫ

لﺰﻗ يﺎﺘﺳور يﺎﻫ ﺖـﺳا ﺪﻨﻬـﺳ نﺎـﺸﻔﺸﺗآ قﺎـﺗﺎﯾ

. هﻮـﮐ ﺪﻨﻬـﺳ

رد 40 ﺎﯾرد ﺢﻄﺳ زا نآ عﺎﻔﺗرا و هﺪﺷ ﻊﻗاو ﺰﯾﺮﺒﺗ بﻮﻨﺟ يﺮﺘﻣﻮﻠﯿﮐ 3695

ﺖﺳا ﺮﺘﻣ .

هزاﺪﮔ ﺪﻨﻬـﺳ هﻮـﮐ ﯽﻧﺎﺸﻔﺸﺗآ يﺎﻫ

دوﺪﺣ رد ﯽﺘﺣﺎﺴﻣ 4500

يﺎﻫﺮﺘـﺴﮐﺎﺧ و ﺖﺳا هﺪﻧﺎﺷﻮﭘ ار يﺮﺘﻣﻮﻠﯿﮐ ﺮﺑ رد ار ﻪـﻧﺎﯿﻣ و ﻪـﻏاﺮﻣ ﯽﻟاﻮـﺣ نآ

ﺖـﺳا ﻪـﺘﻓﺮﮔ .

ﺖﯿﻣﻮﺗﺎﯾد عﻮﻧ زا ﯽﺗﺎﺑﻮﺳر ﺪﻨﻬﺳ هﻮﮐ نﺎﺸﻔﺸﺗآ

، ﻞﯿﺴﻓ يوﺎﺣ هﺮﻬﻣ يﺎﻫ

لﺰﻗ يﺎﺘﺳور رد نﺎﺘﺧرد و ناراد زا ﻪـﻧﺎﯿﻣ قﺎـﺗﺎﯾ

ﻦﺳﻮﺘﺴﯿﺌﻠﭘ ﻮﯿﻠﭘ هرود ﺰﯿﻧ

ﺖﺳا هﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ .

ﺪﻨﻬﺳ يﺎﻫزاﺪﮔ ﻦﺳ

ًادوﺪﺣ ﻪﺑ 12 ﺎﺗ نﻮﯿﻠﯿﻣ 14

ﻞﺒﻗ لﺎﺳ نﻮﯿﻠﯿﻣ ﯽـﻣ

ﺪـﺳر

) ،ﯽﻧاﺮﻬﺗ 1384 : 292 - 293 .(

هﺪﻤﻋ ﺶﺨﺑ ،وﺮﻨﯾا زا نوﺮﺑ

هدز ﻪﻘﻄﻨﻣ يﺎﻫ ﮓﻨﺳ ار ﻪﻧﺎﯿﻣ

ﯽﺑﻮﺳر و ﯽﻧﺎﺸﻔﺸﺗآ يﺎﻫ طﻮـﺑﺮﻣ

ﯽﻣ ﻞﯿﮑﺸﺗ ﮏﯿﺋوزﻮﻨﺳ ﻪﺑ ﻫد

ﻨﺪ ) ،ﻮـﻠﯿﻠﻋ جﺎـﺣ 1386

: 23 - 25 .(

ﺪﻨﻬـﺳ نﺎـﺸﻔﺸﺗآ هزاﺪـﮔ عﻮـﻧ زا ﺮﺘـﺸﯿﺑ ،

ﯽﺘﯿﻟﻮـﯾر يﺎـﻫ ،

ﯽﺘﯾزﺪﻧآ و ﯽﺘﯿﺳاد ﺪﻧا

فﻮﺗ ﺎﻬﻧآ ﻦﯿﺑ رد ﻪﮐ ناواﺮﻓ يﺎﻫﺮﺘﺴﮐﺎﺧ و ﺎﻫ

هﺪﻫﺎﺸﻣ ﯽﻣ دﻮﺷ . تﺎﻌﻄﻗ ﺎﺑ ﺮﺘﺴﮐﺎﺧ دﻮﺟو ﺲﯿﻣﺎـﭘ

و ﻪﻧﺎﯿﻣ ،ﻪﻏاﺮﻣ ﻞﻠﻗ زا رود رﺎﯿﺴﺑ ﻞﺻاﻮﻓ رد نﺎﺘﺴﺑ

دﺎﺑآ ﯽﻣ نﺎﺸﻧ نارﻮﻓ ﻪﮐ ﺪﻫد هدﻮـﺑ ﺪﯾﺪـﺷ رﺎﯿـﺴﺑ ﺪﻨﻬـﺳ يرﺎـﺠﻔﻧا يﺎﻫ

ﺖﺳا )

،ناﺮﮕﯾد و هﺎﺸﯿﻠﻋ يﺪﻤﺤﻣﺮﯿﭘ 1391

: 38 - 47 (.

ﻦﯾﺪﺑ ﯽﻣ ،ﻪﻧﻮﮔ ﻪﮐ ﺖﻔﮔ ناﻮﺗ

ﯽﻧﺎﮐ ﻦﯾﺮﺘﻤﻬﻣ تﺎﮔآ يزﺎﺳ

يﺎـﻫ يﺎﺘـﺳور لﺰـﻗ

ﯽﻧﺎـﺸﻔﺸﺗآ يﺎﻫﺪـﺣاو نورد رد قﺎـﺗﺎﯾ

ﭘ ﻞﮑﺷ ﻪﺑ ﻦﺳﻮﺋا يﺪﯿﺳا ﺮ

هﺮﻔﺣ هﺪﻨﻨﮐ ﺖﺳا هداد خر ﺎﻫ

) ،ﻮﻠﯿﻠﻋ جﺎﺣ 1390

: 427 - 428 .(

تﺎﮔآ ﺎـﻫ

، ﯽﻧﺎـﮐ ﻦﯿـﻟوا وﺰـﺟ -

ﯽﻣ بﻮﺴﺤﻣ ﯽﯾﺎﻫ ﻧﻮﺷ

ﻦﯿﺑﺎﻣ ﻻﺎﺑ تراﺮﺣ و ﻪﺟرد رد ﻪﮐ ﺪ 500

ﯽﻟا 600 ﯽﻣ ﻞﯿﮑﺸﺗ ﻪﺟرد ﺪﻧﻮﺷ

. ﯽﻧﺎﮐ ﻦﯾا ﻦﯿـﻟوا رد ﺎـﻫ

ﯽـﻣ رﻮـﻠﺒﺘﻣ ﺎﻤﮔﺎﻣ نﺪﺷ دﺮﺳ ﺶﺨﺑ ﺪﻧﻮـﺷ

) ،ﯽﻨﯿـﺴﺣ 1384 : 36 - 59 ( . رﻮﻠﺑ رﺎﺘﺧﺎـﺳ اﺰـﮕﻫ نآ ﯽـﺳﺎﻨﺷ

لﺎـﻧﻮﮔ ) (Sio2 ،

ﯿﻤﯿﺷ ﺐﯿﮐﺮﺗ ﯽﯾﺎ

61 /2 ﯽﻟﺎﮕﭼ ﯽﺘﺨﺳ 50 /6 ﯽﻟا 7 ﯽﻣ ﺪـﺷﺎﺑ . نآ يرﻮـﻧ ﺖـﺴﮑﺷ ﺐﯾﺮـﺿ ﻦﯿـﻨﭽﻤﻫ 54

/1 - 55 /1 ﺖـﺳا .

ﻪﮐ ﺖﺳا ﺮﮐذ ﻪﺑ مزﻻ تﺎﮔآ يﻼﺟ

يﺎﻫ يﺎﺘﺳور لﺰﻗ

ﻪﺸﯿﺷ قﺎﺗﺎﯾ يا

ﺪﻨﺘﺴﻫ ) ،ﯽﻠﮐﻮﺗ 1380 : 65 - 67 (.

8 ( ﺲﻠﯿﺳ ﺪﻨﯾﻮﮔ ار هﺪﺷ رﻮﻠﺒﺘﻣ فﺎﻔﺷ ﻪﻤﯿﻧ يﺎﻫ .

(5)

دﻮﺋژ ﺮﺜﮐا يﺎﻫ

، ﻪﻘﻄﻨﻣ يﺎﺘﺳور لﺰﻗ

قﺎﺗﺎﯾ

، هﺪـﺷ هﺪﯿـﺷﻮﭘ ﺰﺗراﻮـﮐ يﺎـﻫرﻮﻠﺑ ﻂـﺳﻮﺗ هﺮـﻔﺣ ﺰﮐﺮﻣ رد ﺪـﻧا

. ﺎﻨﭼ ﺮﻫ ﻪـﭽﻧ ﻪـﭼ

ﯽﻟﺎﺧ يﺎﻀﻓ ﺎﻫرﻮﻠﺑ ﻦﯾا

ﺮﺘﺸﯿﺑ ددﺮﮔ ﺪﻨﯾآﺮﻓ ﻪﺗ ﺖﻋﺮﺳ ﯽﻨﯿﺸﻧ

نآ مارآ ﺮﺗ و ﺖـﺷرد ﺰﺗراﻮـﮐ يﺎـﻫرﻮﻠﺑ ﯽـﻣ ﺮـﺗ

ﺪﻧﻮـﺷ . رد

ﺎﻫدﻮﺋژ ﺰﮐﺮﻣ دراﻮﻣ ﯽﻀﻌﺑ

، هﺮﻔﺣ ياراد ﯽﻟﺎﺧ يﺎﻫ

؛ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻪـﺗ ياﺮـﺑ ﯽﻓﺎـﮐ داﻮـﻣ ندﻮﺒﻧ ﻞﯿﻟد ﻪﺑ نآ ﺖﻠﻋ ﻞـﺧاد ﯽﻨﯿـﺸﻧ

هﺮﻔﺣ ﯽﻣ ﺮﺑ ددﺮﮔ ) Hajialilou, 2010: 5 .(

ﻞﯿﮑﺸﺗ لﻮﻠﺤﻣ زا ﯽﻧوﺪﺴﻟﺎﮐ و ﺎـﻣد ﺶﻫﺎـﮐ ﻞﻣاﻮﻋ ﻪﺑ ﺲﯿﻠﯿﺳ ﯽﻨﻏ يﺎﻫ

دراد ﯽﮕﺘﺴﺑ تاﺮﯿﯿﻐﺗ رﺎﺸﻓ )

Gotze, 2000: 523-524 .(

رد ﺰﺗراﻮـﮐ هدﺮﺸﻓ و ﺰﯾر يﺎﻫرﻮﻠﺑ ترﻮﺼﺑ ﻪﮐ ﯽﻧوﺪﺴﻟﺎﮐ

هﺮﻔﺣ ﻞﺧاد ياراد ،ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺎﻫ

ار يروﺪﻣ و دﺮﮔ تﺎﻌﻄﻗ ﯽﻣ ﻞﮑﺷ

ﺪﻨﻫد و ﻦﺸﺧ رﺎﯿﺴﺑ نآ ﯽﻧوﺮﯿﺑ ﺢﻄﺳ ﻪﮐ ﺖﺨﺳ

ﺖﺳا .

،ﺎﻣا ا ﺪﻌﺑ ز ﻞﻤﻋ ﺲﯾﻼﺳا

،ﺎﻬﻧآ يور ﻟﺎﮑﺷا

ﯽ ﺎﺒﯾز ﺎﺑ ﮓﻧر عﻮﻨﺘﻣ يﺎﻫ ﺪﺷ ﺪﻫاﻮﺧ ﺮﻫﺎﻇ

) ،ﯽﻠﮐﻮﺗ 1380 : 65 - 67 (

يوﺎﮐاو ﮓﻧر عﻮﻨﺗ ﻞﻠﻋ

ﺎﻫ تﺎﮔآ رد يﺎﻫ

يﺎﺘﺳور لﺰﻗ

قﺎﺗﺎﯾ ﺖﺳا ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا ﺚﺣﺎﺒﻣ ﺮﮕﯾد زا .

ﺮﯿﺛﺎﺗ ﯽﻠـﺻا ﻞﻣﺎﻋ راﺬـﮔ

تﺎﮔآ ﮓﻧر رد لﺰﻗ يﺎﻫ

قﺎﺗﺎﯾ ﯽﻣ ار ﻮﺟو ،ﺎﻬﻧآ ﯽﭘﻮﮑﺳوﺮﮑﯿﻣ رﺎﺘﺧﺎﺳ ﻪﺑ ناﻮﺗ يذﻮﻔﻧ د

و ﻊﯾﺎﻣ يﺎﻫ ﺖـﺴﻧاد زﺎـﮔ ﺪـﻣﺎﺟ

) ،ﻮﻠﯿﻠﻋ جﺎﺣ 1390

: 427 - 428 ( . لﻮﻠﺤﻣ رﻮﻠﺒﺗ و بﻮﺳر هﺮـﻔﺣ ﻞـﺧاد رد ﺲﯿﻠﯿﺳ زا ﯽﻨﻏ ﯽﻨﯿﻣزﺮﯾز يﺎﻫ

فﺎﮑـﺷ و ﺎـﻫ -

ﮓﻨﺳ يﺎﻫ نﺎﻣز لﻮﻃ رد ﻦﯿﻣز نورد يﺎﻫ

دﻮـﺟو ﻪـﺑ ار ﯽﻧوﺪﺴﻟﺎﮐ ﯽﻧﻻﻮﻃ يﺎﻫ ﺪـﻧدروآ

. ﻪـﯾﻻ عﻮـﻨﺘﻣ و ﻒـﯾﺮﻇ يﺪـﻨﺑ

ﻪﻧﺎـﺸﻧ زا ﮓﻧر زرﺎـﺑ يﺎـﻫ

عﻮـﻧ ﻦـﯾا تﺎـﮔ

ﺎـﻫ ﺖـﺳا ) ،ﯽﻠﮐﻮـﺗ 1380

: 65 - 67 ( . تﺎـﮔآ

، ًﻻﻮـﻤﻌﻣ ﯽـﭘ يﺎـﻫراﻮﻧ زا رد

ﯽـﭘ

ﻞﯿﮑﺸﺗ ﺰﺗراﻮﮐ و ﯽﻧوﺪﺴﻠﮐ ﯽـﻣ

ﺪﻧﻮـﺷ ) Bauer,1977: 208 ( .

ﮓـﻧر يﺰـﻠﻓ ﺮـﺻﺎﻨﻋ از

موﺮـﮐ،ﻦﻫآ ﻞـﯿﺒﻗ زا ،ﺲـﻣ ،

،ﻢﯿﻧﺎﺘﯿﺗ تﺎﮔآ ﯽﮕﻧر تاﺮﯿﺛﺎﺗ رد ﻪﮐ دﺮﮐ هرﺎﺷا ﻞﮑﯿﻧ و ﺖﻟﺎﺒﮐ،ﺰﻨﮕﻨﻣ لﺰﻗ ﻪﻘﻄﻨﻣ يﺎﻫ

راﺮﻗ عﺎﻌﺷ ﺖﺤﺗ ار قﺎﺗﺎﯾ هداد

ﺪـﻧا .

ﻪﭽﻧﺎﻨﭼ ﻦﺷور ﯽﺑآ ﺎﻬﻧآ ﺐﻟﺎﻏ ﮓﻧر ﺲﻣ ﺰﻠﻓ ﺮﯿﺛﺄﺗ دﻮﺟو ﺮﺑ ﯽﻠﯿﻟد ﻪﮐ ﺖﺳا

ﻪﻘﻄﻨﻣ ﻦﯾا رد ﺪﻨﺘـﺴﻫ

) ،ﻮـﻠﯿﻠﻋ جﺎـﺣ 1390

:

427 - 428 .(

،فﺎﺻوا ﻦﯾا ﺎﺑ ندﺎﻌﻣ

لﺰﻗ يﺎﺘﺳور هدوﺪﺤﻣ رد ﯽﻟﺎﻌﻓ ﺪﻧراد دﻮﺟو قﺎﺗﺎﯾ

. هﻮـﮐ فاﺮﻃا رد يﺎـﻫ

لﺰـﻗ يﺎﺘـﺳور ود قﺎـﺗﺎﯾ

ﺪﻨﺘﺴﻫ لﺎﻌﻓ ﺖﯿﻟﺮﭘ نﺪﻌﻣ .

ﺖﯿﻟﺮﭘ

، ﻮﻧ يوﺮﮐ و يﻮﻘﻠﺣ ﯽﮕﺘﺴﮑﺷ ﺎﺑ ﯽﻋﻮﻨﺼﻣ ﻪﺸﯿﺷ ﯽﻋ ﺪﻧا

ﺮـﺛا رد نﺪـﺷ دﺮـﺳ ﻦﻤـﺿ ﻪﮐ

ﯽﻣ دﻮﺟو ﻪﺑ ضﺎﺒﻘﻧا ﯾآ

ﻨﺪ . ﺖﯿﻟﺮﭘ ار يوﺎﺣ 65 ﺎـﺗ ﺪـﺻرد 70

بآ ﺪـﺻرد ﯽـﻣ ﻞﯿﮑـﺸﺗ

ﺪـﻨﻫد و ﯽﺘﯿﻟﻮـﯾر نآ ﺐـﯿﮐﺮﺗ و

ﺖﺳا ﯽﺘﯾزﺪﻧا ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ .

تراﺮﺣ ﻖﯾﺎﻋ ياراد ﻪﮐ ﯽﻧﺪﻌﻣ ﺮﺼﻨﻋ ﻦﯾا زا ﻻﺎـﺑ بﺬـﺟ ترﺪـﻗ و تراﺮـﺣ ﺮـﺑاﺮﺑ رد موﺎـﻘﻣ و

ياﺮﺑ ﺪﻨﺘﺴﻫ هﺮﺸﺣ مﻮﻤﺳ

ﯽﻧﺎﻤﺘﺧﺎﺳ ﺢﻟﺎﺼﻣ ،ﺶﮐ ﻞﺨﻠﺨﺘﻣ ،

ﯽﯾاﺬـﻏ ﻊﯾﺎﻨـﺻ رد تﺎﻌﯾﺎﻣ ﺮﯾﺎﺳ و بآ ﯽﻓﺎﺻ ،كﺎﺧ هﺪﻨﻨﮐ

ﯽﻣ راﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ دﺮﯿﮔ

) ،ﺪﯿﺸﻤﺟرﻮﭘ 1390

: 388 - 389 (

(6)

ﻪﺠﯿﺘﻧ لﺰﻗ يﺎﺘﺳور ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻞﯿﺑدرا نﺎﺘﺳا راﻮﺟ رد و ﯽﻗﺮﺷ نﺎﺠﯾﺎﺑرذآ نﺎﺘﺳا رد و ﻪﻧﺎﯿﻣ ﺮﻬﺷ رد ،قﺎﺗﺎﯾ

. ﻪﺑ ﺎﺘﺳور ﻦﯾا

ﻮـﻟﺮﯿﻣ ﺎـﻗآ و ﻮﻠﻧﺎﻤـﺷﻮﺗ ،دﺎﺑآﺮﯿـﺼﻧ ،ﻖـﻠﯿﻧ ،قﺰـﯾﺮﺒﺗ ﻞـﯿﺒﻗ زا ﻞـﯿﺑدرا نﺎﺘـﺳا يﺎﻫﺎﺘـﺳور ﺎﺑ ندﻮﺑ راﻮﺠﻤﻫ ظﺎﺤﻟ ﺎـﺑ

ـﻨﻣ ﻖﻃﺎ

ﯽﻧﺎﺘﺴﻫﻮﮐ ﯽﻣ ﺖﯿﻤﻫا ﺰﺋﺎﺣ

ﺪﺷﺎﺑ . ﻪﯾﺎﻣﺮﺳ بﺬﺟ ﯽﻣ ﺎﺘﺳور ﻦﯾا رد يراﺬﮔ

ﺮﻫﻮﮔ ﻪﻌـﺳﻮﺗ ﻪـﺑ ﺪﻨﻧاﻮﺗ ﮏـﯾ ناﻮـﻨﻌﺑ ﯽـﺷاﺮﺗ

ﺪﯾﺎﻤﻧ ﺎﻔﯾا هﺪﻤﻋ يﺪﯿﻟﻮﺗ ﺐﻄﻗ .

ﻣ ،وﺮﻨﯾا زا لﺰـﻗ ﻪـﻘﻄﻨ

ندﺎـﻌﻣ و يﺮﮕـﺷدﺮﮔ دﺎـﺼﺘﻗا ﻪﻌـﺳﻮﺗ ظﺎـﺤﻟ زا ،ﻪـﻧﺎﯿﻣ ﺮﻬـﺷ قﺎـﺗﺎﯾ

ﻞﯿﺴﻓ و ﯽﺳﺎﻨﺷرﻮﻠﺑ ﻪﯾﺎﻣﺮﺳ ﺪﻌﺘﺴﻣ يﺎﻫﺎﺘﺳور وﺰﺟ ﯽﺳﺎﻨﺷ

ﺖـﺳا يراﺬﮔ .

ﻪﯾﺎﻣﺮـﺳ بﺬـﺟ ﺎـﺑ ،ﻦﯿـﻨﭽﻤﻫ ﻦـﯾا رد يراﺬـﮔ

ﯽﻣ ﺎﺘﺳور ﻐﺷ دﺎﺠﯾا ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ

ﺮﻫﻮﮔ هزﻮﺣ رد ﺪﯾﺪﺟ رﺎﮐ و ﺐﺴﮐ و ﻞ دﻮﺷ ﺮﺠﻨﻣ ﯽﺷاﺮﺗ

. ﮓـﻧر ﺎـﺑ عﻮـﻨﺘﻣ تاﺰـﻠﻓ دﻮﺟو -

تﺎﮔآ زا ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ لﺰﻗ يﺎﺘﺳور يﺎﻫ

ﻖﯿﻘﻋ شزرا قﺎﺗﺎﯾ ﺖـﺳا هدﺮـﮐ ناﺪـﻨﭼ ود ار ﻪـﻘﻄﻨﻣ ﻦﯾا يﺎﻫ

. ﻪـﺘﻓﺎﯾ ﻦـﯾا يﺎـﻫ

ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ﻖﯿﻘﺤﺗ لﺰﻗ يﺎﺘﺳور ﯽﺳﺎﻨﺷرﻮﻠﺑ ﺮﻈﻨﻣ زا ﺪﻫد

ﻖـﯿﻘﻋ ﮓـﻧر عﻮﻧ زا ﺮﺘﺸﯿﺑ ،قﺎﺗﺎﯾ ﯽـﺑآ و ﺖـﺳا ﻦـﺷور ﯽـﺑآ يﺎـﻫ

ﮓﻧر ندﻮﺑ ﻦﯾا رد ﺲﻣ يﺰﻠﻓ ﺮﺻﺎﻨﻋ دﻮﺟو ﺮﺑ ﻞﯿﻟد ﯽﻧوﺪﺴﻟﺎﮐ يﺎﻫ

ﺖﺳﺎﺘﺳور .ﻣ

ﻪـﺑ ﺎﺘـﺳور يراﺬـﮕﻣﺎﻧ ،ﻦـﯾا ﺮﺑ فﺎﻀ

لﺰﻗ مﺎﻧ قﺎﺗﺎﯾ ﺖـﺳا ﻪﺘـﺷاد دﻮـﺟو ﻪﻘﻄﻨﻣ ﻦﯾا رد ﺲﻣ ندﺎﻌﻣ ﻪﺘﺷﺬﮔ راودا رد ﻪﮐ دراد نآ ﻪﺑ هرﺎﺷا .

سﺎـﺳاﺮﺑ تاﺪﻫﺎـﺸﻣ

ﯽﻧاﺪﯿﻣ ﻪﻧﺎﺨﺑﺎﺘﮐو يا

و ﯽﺳرﺮﺑ ﻦﯿﻣز ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ﻪـﮐ ﺪﻫد

ﻦـﯾا ﺎﺘـﺳور ياراد ﺰـﻠﻓ ﻼـﻃ ﺖـﺳا . ﻦﯿـﻨﭽﻤﻫ رد

ﻂﯿـﺤﻣ

ﯽﻧﻮﻣاﺮﯿﭘ ﺳور

،ﺎﺘ عاﻮﻧا ﯽﻧﺎـﮐ ﺎـﻫ ي عﻮـﻧ زا تﺎـﮔآ ) ﻖـﯿﻘﻋ ( ﺎـﺑ ﮓـﻧر يﺎـﻫ عﻮـﻨﺘﻣ زا عﻮـﻧ ،يراﻮـﻧ ،دﻮـﺒﮐ،يدود ،هﺎﯿـﺳ

يﺮﺘﺴﮐﺎﺧ و

ﺲﮑﯿﻧا ﺖﺳا دﻮﺟﻮﻣ .

ﺮﺑ هوﻼﻋ نآ

، تﺎﮔآ يﺎﻫ دﻮﺋژ راد و ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ يﺎﯾﺎﻘﺑ

ﻞﯿﺴﻓ يﺎﻫ نﺎﺘﺧرد و نﺎﺟﺮﻣ ﺎـﻫ

ار ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺖﺳا هﺪﺷ .

ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ دﻮﺟو

ندﺎﻌﻣ يﺰﻠﻓ ﺴﻣ ﺎﺘﺳور ﻦﯾا رد ﯽ رود

زا ﻧا رﺎﻈﺘ اﺮـﯾز ؛ﺖﺴﯿﻧ ﻪـﻧﻮﻤﻧ

ﯽﯾﺎـﻫ زا هدوﺪـﺤﻣ

فاﺮﻃا ﺎﺘﺳور ﻪﺑ عﺎﻌﺷ 10 ﺮﺘﻣﻮﻠﯿﮐ ﻊﺑﺮﻣ ﻪﮐ ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺘﻓﺎﯾ ﯽﻣ نﺎﺸﻧ

ﻪﮐ ﺪﻫد تﺎـﮔآ ﮓﻧر ﺮﯿﺛﺄﺗ رد ﺲﻣ ﺪﯿﺴﮐا دﻮﺟو -

ﺎﻫ ﺪﻧراد ﯽﺳﺎﺳا ﺶﻘﻧ .

(7)

ﺬﺧﺄﻣ و ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻒﻟا ( ﯽﺳرﺎﻓ

- ﺮﮔﺮﺑ ،ﻞﻓﻮﺷ )

(1397 ﯽﻧﺎﻣرد ﮓﻨﺳ ، ﺪﺣﻮﻣ ﯽﺋﺎﻨﺛ زﺎﻨﺣﺮﻓ ﻢﺟﺮﺘﻣ ،

ناﺮﻬﺗ ، : ارﻮﻫا تارﺎﺸﺘﻧا .

- سﺎﺒﻋ ،ﯽﻤﻈﺘﻨﻣ )

1395 ( ،

» مﺮﻓ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ يدﺎﺼﺘﻗا هﺎﮔﺪﯾد زا ﻢﺑ ﻪﻘﻄﻨﻣ تﺎﮔآ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ

ﺮﻫﻮـﮔ ﯽﻠﻣ ﺶﯾﺎﻤﻫ ﻦﯿﻣﻮﺳ « ،

ﯽﻧﺎﮐ و ﯽﺳﺎﻨﺷرﻮﻠﺑ و ﯽﺳﺎﻨﺷ ناﺮﯾا ﯽﺳﺎﻨﺷ

ﯽﺘﺸﻬﺑ ﺪﯿﻬﺷ هﺎﮕﺸﻧاد ، .

- ناﺮﮕﯾد و دﺎﻫﺮﻓ ،هﺎﺸﯿﻠﻋ يﺪﻤﺤﻣ ﺮﯿﭘ )

1391 ( ،»

ﮓﻨﺳ ﯽﻤﯿﺷﻮﺋژ و يژﻮﻟوﺮﺘﭘ ﯽﻧﺎﺸﻔﺸﺗآ يﺎﻫ

ﺰﯾﺮﺒﺗ بﻮﻨﺟ )

نﺎـﺸﻔﺸﺗآ

ﺪﻨﻬﺳ («

يژﻮﻟوﺮﺘﭘ ﻪﻠﺠﻣ ، ﻢﻬﻧ هرﺎﻤﺷ ،مﻮﺳ لﺎﺳ ،

.

- بﺎﻬﺷ ،ﺪﯿﺸﻤﺟرﻮﭘ )

1390 ( ﻦﯿﻣز ، يدﺎﺼﺘﻗا ﯽﺳﺎﻨﺷ نﺎﻣﺮﮐ ،

: نﺎﻣﺮﮐ ﺮﻨﻫﺎﺑ ﺪﯿﻬﺷ هﺎﮕﺸﻧاد تارﺎﺸﺘﻧا .

- زاﺰﺑ ،ﯽﻠﮐﻮﺗ )

1380 ( ناﺮﯾا ﺮﻫﻮﮔ ، ناﺮﻬﺗ ،

: ﻪﺷﻮﻧا تارﺎﺸﺘﻧا .

- وﺮﺴﺧ ،ﯽﻧاﺮﻬﺗ )

1384 ( ﻦﯿﻣز ، ناﺮﯾا ﯽﺳﺎﻨﺷ ناﺮﻬﺗ ،

: ﺘﻧا رﺪﯿﻠﮐ تارﺎﺸ .

- ﻞﮔ قﻮﺛو ماﺮﻬﺑ و داﺰﻬﺑ ،ﻮﻠﯿﻠﻋ جﺎﺣ ﻪﭙﺗ

) 1386 ( ،»

ﻦﯿﻣز تﺎﯿﺻﻮﺼﺧ ﯽﮔﮋﯾو و ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ

ﻖـﯿﻘﻋ ﯽـﺳﺎﻨﺷﺮﻫﻮﮔ يﺎـﻫ يﺎـﻫ

،ﯽﻗﺮﺷ نﺎﺠﯾﺎﺑرذآ نﺎﺘﺳا رد ﻪﻧﺎﯿﻣ ﻪﻘﻄﻨﻣ مﻮﻠﻋ رﻮﻧ ﮏﯿﭘ ﻪﻠﺠﻣ

مرﺎﻬﭼ هرﺎﻤﺷ ،لوا لﺎﺳ ، .

- ناﺮﮕﯾد و داﺰﻬﺑ ،ﻮﻠﯿﻠﻋ جﺎﺣ )

1390 ( ،»

ﯽﮔﮋﯾو ﯽﻧﺎـﮐ يﺎﻫ ﯽﻤﯿـﺷﻮﺋژ ،ﯽـﺳﺎﻨﺷ

رد ﮓـﻧر عﻮـﻨﺗ ﻞـﻠﻋ و ﯽـﺳﺎﻨﺷﺮﻫﻮﮔ ،

ناﺮﯾا بﺮﻏ لﺎﻤﺷﮥﻧﺎﯿﻣ يﺎﻫ تﺎﮔآ ﯽﻧﺎﮐ و ﯽﺳﺎﻨﺷرﻮﻠﺑ ﻪﻠﺠﻣ « ،

ناﺮﯾا ﯽﺳﺎﻨﺷ مﻮﺳ هرﺎﻤﺷ ،ﻢﻫدزﻮﻧ لﺎﺳ ،

.

- ﻢﯿﻫاﺮﺑا ،ﯽﻨﯿﺴﺣ )

1384 ( ﯽﻧﺎﮐ و ﺎﻫرﻮﻠﺑ ، ﺎﻫ

ناﺮﻬﺗ ، : ﮋﯿﯾآ تارﺎﺸﺘﻧا .

ب ( ﻦﯿﺗﻻ Bauer, Jarosla (. 1977), A field guide in color to minerals, rocks and precious stones, Artia, Prague.

Götze J., Tichomirova M., Fuchs H., Pilot J.,Sharp Z.D.(2000), "Geochemistry of Agates", Chemical geology, 175,pp.523-541.

Hajalilou B.,Vusuq B.(2010), "Gemological Potentials of East Azerbaijan Province, NW of Iran", 63rd Geological Kurultai of Turkey, MTA, Ankara, Turkey.

(8)

ﻪﻧﺎﯿﻣ قﺎﺗﺎﯾ لﺰﻗ يﺎﺘﺳور ﺮﯾوﺎﺼﺗ

رود يﺎﻤﻧ زا قﺎﺗﺎﯾ لﺰﻗ يﺎﺘﺳور ﯽﯾﺎﯿﻓاﺮﻐﺟ ﺖﯿﻌﻗﻮﻣ

(9)

ﮏﯾدﺰﻧ يﺎﻤﻧ زا قﺎﺗﺎﯾ لﺰﻗ يﺎﺘﺳور ﯽﯾﺎﯿﻓاﺮﻐﺟ ﺖﯿﻌﻗﻮﻣ

(10)

هرﺎﻤﺷ ﺮﯾﻮﺼﺗ 1

:

هرود زا هﺮﻘﻧ مﺮﻓ ﺎﺑ ﻖﯿﻘﻋ ﺰﯾوآ ناﺮﯾا بﺮﻏ لﺎﻤﺷ رد يﻮﻔﺻ

:

تﺎﮔآ ) ﻖﯿﻘﻋ ( هدﺮﺸﻓ ﺰﺗراﻮﮐ و ﯽﻧوﺪﺴﻟﺎﮐ ﮓﻧر ﺪﯿﻔﺳ يﺪﻨﺑ راﻮﻧ ﺎﺑ

(11)

:

ﺰﺗراﻮﮐ و ﻖﯿﻘﻋ يﺪﻨﺑ ﻪﯾﻻود ﺮﯾﻮﺼﺗ

:

ﻪﯾﻻ دﻮﺋژ ﯽﻟﺎﺧ هﺮﻔﺣ ﺎﺑ ﺰﺗراﻮﮐ و ﯽﻧوﺪﺴﻠﮐو ﻖﯿﻘﻋ يﺪﻨﺑ راد

(12)

:

ﻪﻧﻮﻤﻧ شاﺮﺗ ﺎﻫ

تﺎﮔآ ي ﯽﺘﻨﯾز ﺪﻨﺒﻧدﺮﮔ ترﻮﺼﺑ يراﻮﻧ يﺎﻫ

:

ﺰﺗراﻮﮐ ﺖﯾﺰﮐﺮﻣ ﺎﺑ ﺲﮑﯿﻧا

(13)

:

ﻪﻧﻮﻤﻧ ﯽﺘﻨﯾز هدرﻮﺧ شاﺮﺗ يﺎﻫ

:

مﺎﺧ و هدرﻮﺧ شاﺮﺗ نﺎﺟﺮﻣ ﻞﯿﺴﻓ ﻪﻧﻮﻤﻧ

(14)

:

ﯽﻤﻠﮐ ﻞﮔ ﻖﯿﻘﻋ