ﯽﮔﮋﯾو ﺮﺑ ﻦﯿﺗﻻژ ﺮﺛا ﯽﺳرﺮﺑ ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ ﻒﮐ يﺎﻫ
ﻦﯿﻣﻮﺒﻟآ و تﺎﻨﯿﺋزﺎﮐ ﻢﯾﺪﺳ يﺎﻫ
ﺎﺘﺳ ﻢﻈﻋا
1ير ﻢﯾﺮﻣ ، يرﺎﯾﺪﻨﻔﺳا ،2
ﯽﻣدﺎﺧ لﺎﯾﺮﻓ ﺜﯾﺪﺣ ،3
ﻪ يﺮﻗﺎﺑ
4
*
1 - و يزروﺎﺸﮐ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد،ﯽﯾاﺬﻏ ﻊﯾﺎﻨﺻ و مﻮﻠﻋ ﯽﺳﺪﻨﻬﻣ ﺪﺷرا ﯽﺳﺎﻨﺷرﺎﮐ ي ﻪﺘﺧﻮﻣآ ﺶﻧاد ﻊﺑﺎﻨﻣ
يرﺎﺳ ﯽﻌﯿﺒﻃ .
2 - ﻦﺠﺗ ﯽﻋﺎﻔﺘﻧا ﺮﯿﻏ هﺎﮕﺸﻧاد،ﯽﯾاﺬﻏ ﻊﯾﺎﻨﺻ و مﻮﻠﻋ ﯽﺳﺪﻨﻬﻣ ﺪﺷرا ﯽﺳﺎﻨﺷرﺎﮐ يﻮﺠﺸﻧاد .
3 - مﻮﻠﻋ ﯽﺳﺪﻨﻬﻣ ،يﺮﺘﮐد يﻮﺠﺸﻧاد يرﺎﺳ ﯽﻌﯿﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣو يزروﺎﺸﮐ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﯽﯾاﺬﻏ ﻊﯾﺎﻨﺻ و
.
4 - يرﺎﺳ ﺪﺣاو ﯽﻣﻼﺳا دازآ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﯽﯾاﺬﻏ ﻊﯾﺎﻨﺻ و مﻮﻠﻋ ﯽﺳﺪﻨﻬﻣ ،ﺪﺷرا ﯽﺳﺎﻨﺷرﺎﮐ ﻪﺘﺧﻮﻣآ ﺶﻧاد .
ﻪﻟﺎﻘﻣ تﺎﻋﻼﻃا ﮑﭼ
ﯿ هﺪ
رﺎﺗ ﯾ ﺎﻫ ﺦ ي ﻪﻟﺎﻘﻣ :
رﺎﺗ ﯾ رد ﺦ ﯾ ﺖﻓﺎ : 13 / 02 / 1399
رﺎﺗ ﯾ ﺬﭘ ﺦ ﯾ شﺮ : 07 / 04 / 1399
ﻠﮐ تﺎﻤﻠﮐ ﯿ
ﺪ ي :
،ﻦﯿﺗﻻژ
،ﻦﯿﻣﻮﺒﻟآ
،تﺎﻨﯿﺋزﺎﮐ ﻢﯾﺪﺳ
ﺮﯾﻮﺼﺗ شزادﺮﭘ .
DOI: 10.52547/fsct.18.117.217
تﺎﺒﺗﺎﮑﻣ لﻮﺌﺴﻣ
:
نآ يراﺪﯾﺎﭘ ﻪﮐ هدﻮﺑ ﻒﮐ ﻢﺘﺴﯿﺳ ﻪﯾﺎﭘ ﺮﺑ يرﺎﺘﺧﺎﺳ ياراد ﯽﯾاﺬﻏ داﻮﻣ زا يرﺎﯿﺴﺑ رد ﯽﻤﻬﻣ ﺶﻘﻧ ﺎﻫ
دراد تﻻﻮﺼﺤﻣ ﻦﯾا يﺪﻨﺴﭘرازﺎﺑ و يرﺎﺘﺧﺎﺳ ،ﯽﺘﻓﺎﺑ تﺎﯿﺻﻮﺼﺧ .
ﺪﯾرﺎﮐﺎﺳ ﯽﻠﭘ زا اﺬﻏ ﺖﻌﻨﺻ رد
ﯽﯾﺎﻫ
ﻎﻤﺻ ﺮﯿﻈﻧ
ﻢﺘﺴﯿﺳ ندﻮﻤﻧ راﺪﯾﺎﭘ ﺖﻬﺟ ﻦﯿﺗﻻژ و ﺎﻫ
هدﺎﻔﺘﺳا ﻒﮐ ﻪﯾﺎﭘ ﺮﺑ ﯽﯾاﺬﻏ يﺎﻫ ﯽﻣ
دﻮﺷ . ﻦﯾا ﻪﺑ
ﺖﻈﻠﻏ ﺮﺛا رﻮﻈﻨﻣ ﻦﯿﺗﻻژ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
) 1 ، 2 و 3 (%
ﯽﮔﮋﯾو ﺮﺑ ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ ﻒﮐ ﺪﯿﻟﻮﺗ يﺎﻫ
و ﻦﯿﻣﻮﺒﻟآ يﺎﻫ
تﺎﻨﯿﺋزﺎﮐ ﻢﯾﺪﺳ )
1 و 2 (%
ﺪﺷ ﯽﺳرﺮﺑ .
ﺖﻋﺮﺳ و ﻒﮐ ﯽﻤﺠﺣ ءﺰﺟ ،ﻢﺠﺣ ﺶﯾاﺰﻓا ناﺰﯿﻣ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا رد
،ﯽﻟﺎﺧﺮﺑ ﺪﻌﺑ ،ﻞﺨﻠﺨﺗ ﯽﺳرﺮﺑ ﺖﻬﺟ ﺮﯾﻮﺼﺗ شزادﺮﭘ زا ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و ﺪﺷ ﯽﺳرﺮﺑ ﯽﺸﮑﻫز ناﺰﯿﻣ و ﯽﭘوﺮﺘﻧا
بﺎﺒﺣ ندﻮﺑ يوﺮﮐ ﺪﯾدﺮﮔ هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﻫ
. ﺶﻫﺎﮐ ﺚﻋﺎﺑ ﻦﯿﺗﻻژ ﺖﻈﻠﻏ ﺶﯾاﺰﻓا ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ تاﺪﻫﺎﺸﻣ
ﺪﺷ نارروا و ﻒﮐ ﯽﻤﺠﺣ ءﺰﺟ ،ﯽﺸﮑﻫز ﺖﻋﺮﺳ ،ﯽﻟﺎﺧﺮﺑ ﺪﻌﺑ ،ﯽﭘوﺮﺘﻧا ،ﻞﺨﻠﺨﺗ .
ﺖﻈﻠﻏ ﺶﯾاﺰﻓا
هزاﺪﻧا ﻪﮐ ﯽﻟﺎﺣ رد ﺪﺷ ﯽﻟﺎﺧﺮﺑ ﺪﻌﺑ و ﺖﯾوﺮﮐ ،نارروا ،ﻞﺨﻠﺨﺗ ﺶﯾاﺰﻓا ﺚﻋﺎﺑ ﺰﯿﻧ ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ بﺎﺒﺣ
ﺖﻓﺎﯾ ﺶﻫﺎﮐ .
ﯽﻣ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺖﻈﻠﻏ زا ناﻮﺗ
يزﺎﺳراﺪﯾﺎﭘ ياﺮﺑ ﻦﯿﺗﻻژ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
ﻢﺘﺴﯿﺳ دﻮﻤﻧ هدﺎﻔﺘﺳا ﻒﮐ يوﺎﺣ ﯽﯾاﺬﻏ يﺎﻫ .
ﻪﻠﺠﻣ
مﻮﻠﻋ و ﺎﻨﺻ ﯾ ﻊ اﺬﻏ ﯽﯾ اﯾ ناﺮ
www.fsct.modares.ac.ir :ﻪﻠﺠﻣﺖﯾﺎﺳ
ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻤﻠﻋ ﯽ ﺸﻫوﮋﭘ_ ﯽ
1 - ﻪﻣﺪﻘﻣ
ﻒﮐ ﻢﺘﺴﯿﺳ ﯽﻣ ﯽﻧﻮﯿﺳﺮﭙﺴﯾد ﺪﺷﺎﺑ
نآ رد ﻪﮐ يزﺎﮔ زﺎﻓ
ﯽﺑآ زﺎﻓ رد
ﺖﺳا هﺪﺷ ﺶﺨﭘ 1]
ﻞﮑﺷ و[ لﺎﻌﻓ ﻞﻣاﻮﻋ رﻮﻀﺣ ﺪﻨﻣزﺎﯿﻧ نآ يﺮﯿﮔ
ﯽﺤﻄﺳ ﺖﺳا ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ ﻪﮐ ، ﻪﻄﺳاو ﻪﺑ ﺎﻫ
ﺖﯿﺻﺎﺧ ﻦﯾا ﺪﯿﻟﻮﺗ ﻪﺑ ردﺎﻗ ،
ﯽﻣ ﻒﮐ ﺪﻨﺷﺎﺑ 2] .[ ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ ،ﻒﮐ ﻞﯿﮑﺸﺗ ﻦﯿﺣ ﻫ
حﻮﻄﺳ بﺬﺟ ﺎ
ﯿﺑﺎﻨﯿﺑ اﻮﻫ ﯽﻨ - ﻊﯾﺎﻣ هﺪﺷ ﯽﻣ زﺎﺑ ﯽﻨﯿﻌﻣ ﺪﺣ ﺎﺗ و ﺪﻧﻮﺷ
ﻪﺑ يرﻮﻃ ﻪﮐ
هوﺮﮔ هوﺮﮔ و ﯽﺑآ زﺎﻓ ﺖﻤﺳ ﻪﺑ ﯽﺒﻄﻗ يﺎﻫ ﺖﻤﺳ ﻪﺑ ﯽﺒﻄﻗﺮﯿﻏ يﺎﻫ
ﺖﻬﺟ بﺎﺒﺣ ﯽﻣ يﺮﯿﮔ
ﺪﻨﻨﮐ . ﺶﺸﮐ ﺶﻫﺎﮐ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﺮﯿﯿﻐﺗ ﻦﯾا
ﻦﯿﺑ ﯽﻣ ﺮﺘﻬﺑ ﻒﮐ ﻞﯿﮑﺸﺗ ﻪﺠﯿﺘﻧ رد و هﺪﺷ ﯽﺤﻄﺳ ددﺮﮔ
3] . [ ﻒﮐ ﺎﻫ
ﯽﮔﮋﯾو ﺮﺘﻣارﺎﭘ ﻻﻮﻤﻌﻣ ﻪﮐ ﺪﻧراد ﯽﻔﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ ﺎﻫ
ي ﻒﮐ ﯽﯾاز و
ﻒﮐ يراﺪﯾﺎﭘ ﺪﻧراد يﺮﺘﺸﯿﺑ ﺖﯿﻤﻫا
. راﺪﻘﻣ ﻒﮐ ﯽﯾاز ﻪﺑ ﻪﻠﯿﺳو
ﻒﮐ ﻢﺠﺣ ﺶﯾاﺰﻓا و
هزاﺪﻧا ﻪﻠﯿﺳو ﻪﺑ ﻒﮐ يراﺪﯾﺎﭘ خﺮﻧ يﺮﯿﮔ
ﻒﮐ ﻢﺠﺣ ﺶﻫﺎﮐ خﺮﻧ ﺎﯾ نﺎﻣز ﯽﻃ ﻊﯾﺎﻣ ﯽﺸﮑﻫز )
لﺎﺼﺗا ﻞﯿﻟد ﻪﺑ
بﺎﺒﺣ ( ﯽﻣ ﻦﯿﯿﻌﺗ دﻮﺷ . نﺎﻣز ﻦﯿﯿﻌﺗ رد ﯽﻤﻬﻣ ﺮﺘﻣارﺎﭘ ﻒﮐ يراﺪﯾﺎﭘ
ﯽﻣ ﻒﮐ يرﺎﮔﺪﻧﺎﻣ ﺪﺷﺎﺑ
2] .[ وﺮﭘ ﻦﯿﺌﺗ ﻪﻧﻮﻤﻧ ،ﺮﯿﺷ يﺎﻫ زا يا
ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ ياراد ﻪﮐ هدﻮﺑ ﯽﯾاﺬﻏ يﺎﻫ صاﻮﺧ
ﻒﮐ ﯽﯾاز و
يﺮﯾﺎﻔﯿﺴﻟﻮﻣا ﺖﺳا
. ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ عاﻮﻧا زا ﯽﮑﯾ ﻦﯿﺋزﺎﮐ ﺮﯿﺷ يﺎﻫ
ﯽﻣ ﺪﺷﺎﺑ . ﯽﻣ ﻦﯿﺋزﺎﮐ بآ رد لﻮﻠﺤﻣ ﻞﮑﺷ تﺎﻨﯿﺋزﺎﮐ ﻪﮐ ﺪﺷﺎﺑ
نﻮﯿﺴﮐاﺮﻓ زا ﯽﻃﻮﻠﺨﻣ يﺎﻫ
,α ,αs2 ,s1 و ß
ﺖﺳا k 4] . [
ﯽﮔﮋﯾو ﻦﯿﺋزﺎﮐ و تﺎﻨﯿﺋزﺎﮐ يﺎﻫ
يدﺮﺑرﺎﮐ رد ﯽﻘﻠﺘﺨﻣ ﺖﻌﻨﺻ
اﺬﻏ
ﻪﮐ ﺪﻧراد ﺖﯿﺻﺎﺧ ،لژ دﺎﺠﯾا ،ﻪﺘﯾزﻮﮑﺴﯾو ،ﯽﺑﺮﭼ و بآ ﺎﺑ ﺪﻧﻮﯿﭘ
نﻮﯿﺴﻟﻮﻣا ﺪﯿﻟﻮﺗ و ،نﺪﺷ هدز زا
ﻪﻠﻤﺟ بﻮﺴﺤﻣ تﺎﯿﺻﻮﺼﺧ ﻦﯾا
ﺪﻧﻮﺷ ﯽﻣ ﻪﻧﺎﺤﺒﺻ تﻼﻏ ﻪﯿﻬﺗ رد و ،ﺎﻫﺮﺳد ،هﺪﺷ ﻪﺘﺨﭘ يﺎﻫاﺬﻏ ،يا
ﺪﻧراد دﺮﺑرﺎﮐ هﺮﯿﻏ و هﺪﺷ هدز تﻻﻮﺼﺤﻣ .
ﻢﯾﺪﺳ ياراد تﺎﻨﯿﺋزﺎﮐ
و ﺮﻄﻋ ﺪﻨﯾﺎﺷﻮﺧ ﻢﻌﻃ
، ﻞﺣ ﺖﯿﻠﺑﺎﻗ ،ﯽﻟﺎﻋ بآ ﯽﮔﺪﻧراﺪﻬﮕﻧ ﺖﯿﻓﺮﻇ
نﺪﺷ هﺪﻨﮐاﺮﭘ ﯽﯾﺎﻧاﻮﺗ و بآ رد ﻻﺎﺑ نﺪﺷ و ﯽﺑآ طﻮﻠﺨﻣ رد ﻊﯾﺮﺳ
نﺪﺷ هﺰﯿﻧژﻮﻤﻫ ﯽﺑﺮﭼ رﻮﻀﺣ رد
ﺖﺳا 5] . [
غﺮﻣ ﻢﺨﺗ هﺪﯿﻔﺳ يﺎﻫ ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ زا ﺮﮕﯾد ﯽﮑﯾ
ﺖﻌﻨﺻ رد دﺮﺑرﺎﮐﺮﭘ
ﺖﺳا اﺬﻏ ﻦﯿﻣﻮﺒﻟآ ﻪﮐ )
غﺮﻣ ﻢﺨﺗ ﻦﯿﻣﻮﺒﻟآ ﺎﯾ ﻦﯿﻣﻮﺒﻟاوا (
ﯿﻣﻮﺒﻟآ ﻦﮐ ، ﻦ
) ﻦﯾﺮﻔﺴﻧاﺮﺗووا (
ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ ﻦﯾﺮﺗ ﻢﻬﻣ ﻢﯾزوﺰﯿﻟ و ﺎﻫ
غﺮﻣ ﻢﺨﺗ هﺪﯿﻔﺳ ي
ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ و ﺪﻨﺷﺎﺑ ﯽﻣ 54
% ، 5/
12 % و 5/
3 % ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ ار هﺪﯿﻔﺳ يﺎﻫ
ﯽﻣ ﻞﻣﺎﺷ ﺪﻧﻮﺷ . ياراد ،هدﻮﺑ ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘﻮﮑﯿﻠﮔ ﻦﯿﻣﻮﺒﻟآ ﻦﮐ و ﻦﯿﻣﻮﺒﻟآ
ﺪﻨﺘﺴﻫ ﯽﮑﯾژﻮﻟﻮﯿﺑ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ .
ﻦﮐ و نﺪﺷ ﯽﻟژ و دﺎﻘﻌﻧا رد ﻦﯿﻣﻮﺒﻟآ
ﺿ ﺖﯿﺻﺎﺧ رد ﻦﯿﻣﻮﺒﻟا دراد ﺖﮐﺮﺷ ﻦﻫآ لﺎﻘﺘﻧا و ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ ﺪ
6] .[
ﺖﺳا ﻦﯿﻣﻮﺒﻟآ ﻢﻬﻣ يدﺮﮑﻠﻤﻋ صاﻮﺧ زا ﻒﮐ يراﺪﯾﺎﭘ و ﯽﯾاز ﻒﮐ ﯽﻣ ﯽﯾاﺬﻏ داﻮﻣ زا ﯽﺧﺮﺑ نﻮﯿﺳﻻﻮﻣﺮﻓ رد نآ دﺮﺑرﺎﮐ ﺚﻋﺎﺑ ﻪﮐ دﻮﺷ
.
و يزﺎﮔ زﺎﻓ ﻦﯿﺑ ﮏﯿﻠﯿﻠﯿﻓ ﯽﻔﻣآ ﺐﯿﮐﺮﺗ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﻦﯿﻣﻮﺒﻟآ ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ ﯽﻣ ﻞﻤﻋ ﯽﺑآ ﯽﻣ ﻒﮐ ﻢﺘﺴﯿﺳ يراﺪﯾﺎﭘ ﺚﻋﺎﺑ ﻪﮐ ﺪﻨﮐ
دﻮﺷ . د ر
ﻒﮐ ﺖﯿﻔﯿﮐ عﻮﻤﺠﻣ ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ ﻪﻠﯿﺳو ﻪﺑ ﻪﮐ ﯽﯾﺎﻫ
ﯽﻣ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﺎﻫ ،ﺪﻧﻮﺷ
ﺎﺳ ﻪﺑ دراد ﯽﮕﺘﺴﺑ نآ يﺮﯾﺎﻔﯿﺴﻟﻮﻣا رﺎﺘﺧ .
ﻦﯾا ﯽﺋﺰﺟ نﺪﺷ زﺎﺑ
ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ ﺮﮐ يﺎﻫ ﯽﻣ ﺚﻋﺎﺑ يو هوﺮﮔ دﻮﺷ
ﺰﯾﺮﮔ بآ يﺎﻫ ،هﺪﺷدازآ
رد ﻪﮐ ﺪﺑﺎﯾ دﻮﺒﻬﺑ ﺰﯿﻧ يﺮﯾﺬﭘ فﺎﻄﻌﻧا و ﮏﯿﻠﯿﻓ ﯽﻔﻣآ ﺖﯿﺻﻮﺼﺧ ﯽﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﯽﯾاز ﻒﮐ ﺖﯿﻠﺑﺎﻗ ﻪﺠﯿﺘﻧ ﺑﺎﯾ
ﺪ 7] .[
ﯽﻠﭘ ﮏﯾ رﻮﻀﺣ ﯽﻣ ﻒﮐ لﻮﻠﺤﻣ رد ﺪﯾرﺎﮐﺎﺳ
ﺚﻋﺎﺑ ﺪﻧاﻮﺗ دﻮﺒﻬﺑ
ﯽﮔﮋﯾو و ﯽﺤﻄﺳ ﻦﯿﺑ يﺎﻫ ددﺮﮔ ﻒﮐ ﺪﯿﻟﻮﺗ
. ﺪﻧاﻮﺗ ﯽﻣ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ
ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ و ﺪﯾرﺎﮐﺎﺳ ﯽﻠﭘ ﻦﯿﺑ ﯽﺘﺴﯾژﺮﻨﯿﺳ ﺶﻨﮐاو ﺪﻫد خر
ﻪﮐ ﺐﺒﺳ
دﻮﺒﻬﺑ ﯽﻣ يراﺪﯾﺎﭘ دﻮﺷ
8] .[ ﯽﻠﭘ دﺎﯾز ﯽﻟﻮﮑﻟﻮﻣ نزو ﺎﺑ يﺎﻫﺪﯾرﺎﮐﺎﺳ
ﺑ يدﺎﯾز ﻞﯾﺎﻤﺗ ﺪﻨﺷﺎﺑ ﺖﺳوﺪﺑآ ﻪﮐ ﯽﻨﯿﺑﺎﻨﯿﺑ حﻮﻄﺳ رد بﺬﺟ ياﺮ
ﯽﻣ ﺎﻣا ﺪﻧراﺪﻧ ﻆﯿﻠﻏ ﺎﺑ ﺪﻨﻧاﻮﺗ
لژ و ﯽﮔﺪﻨﻨﻨﮐ يراﺪﯾﺎﭘ ﺚﻋﺎﺑ ﯽﮔﺪﻨﻨﮐ
ﻒﮐ ﺪﻧﻮﺷ ﯽﻨﯿﺌﺗوﺮﭘ يﺎﻫ 9]
.[ راﺪﯾﺎﭘ ﻞﻣاﻮﻋ ﺐﻠﻏا ءﺰﺟ هﺪﻨﻨﮐ
لژ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﻆﯿﻠﻏ ﺎﯾ هﺪﻨﻫد
هﺪﻨﻨﮐ ﯽﻣ ﻪﮐ ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻎﻤﺻ ﺸﻧ ،ﺎﻫ ﻪﺘﺳﺎ ،ﺎﻫ
ﻦﯿﺘﮑﭘ ﯽﻣ بﻮﺴﺤﻣ ﻪﺘﺳد ﻦﯾا ءﺰﺟ ﻦﯿﺗﻻژ و ﺪﻧﻮﺷ
. ﺑ ﻞﻣاﻮﻋ ﻦﯾا ﻪ
يﺪﻌﺑ ﻪﺳ ﻪﮑﺒﺷ ﻞﯿﮑﺸﺗ ﺎﯾ ﻪﺘﺳﻮﯿﭘ زﺎﻓ ﻪﺘﯾزﻮﮑﺴﯾو ﺶﯾاﺰﻓا ﻪﻄﺳاو
،ﻪﺘﺧاﺪﻧا ﻖﯾﻮﻌﺗ ﻪﺑ ﻒﮐ نورد ار اﺰﺟا ﺖﮐﺮﺣ ﻪﮐ ار ﻒﮐ يراﺪﯾﺎﭘ
ﺪﻨﻫد ﯽﻣ دﻮﺒﻬﺑ 1]
. [ رد ﻦﯾا ﯽﮔﮋﯾو ﻞﯿﻟد ﻪﺑ ﻦﯿﺗﻻژ ،نﺎﯿﻣ يﺎﻫ
يدﺎﯾز دﺮﺑرﺎﮐ بﻮﻠﻄﻣ اﺬﻏ ﺖﻌﻨﺻ رد
دراد . اﺬﻏ ﺖﻌﻨﺻ رد ﻦﯿﺗﻻژ
) و ﯽﻟژ ﺖﯿﺻﺎﺧ ﻞﯿﻟد ﻪﺑ ﮔﺪﻨﻨﮐ ﻆﯿﻠﻏ
ﯽ ( ، آﺮﻓ هدرو ﺎﻫ ﯽﯾوراد ي
) لﻮﺴﭙﮐ ﺖﺨﺳ و مﺮﻧ يﺎﻫ (
دراد يدﺎﯾز دﺮﺑرﺎﮐ يرادﺮﺒﺴﮑﻋ و .
ﺖﺸﮔﺮﺑ لژ ﻞﯿﮑﺸﺗ ﺖﯿﻠﺑﺎﻗ ﻪﮐ ﺖﺳا يﺪﯿﺋﻮﻠﮐورﺪﯿﻫ ﻦﯿﺗﻻژ ﺮﯾﺬﭘ
فﺎﻔﺷ ﯽﻟژ ،ﺖﺳا دﺮﺳ بآ رد لﻮﻠﺤﻣﺎﻧ و هﺪﻨﻨﮐ ﻆﯿﻠﻏ ،ﻪﺘﺷاد تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﻞﺑﺎﻘﻣ رد يدوﺪﺣ ﺎﺗ و ﻪﺘﺷاد ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ راﺪﯾﺎﭘ pH
. ﻦﯾا
ﺰﯿﻟورﺪﯿﻫ زا لﻮﺼﺤﻣ ،ناﻮﯿﺣ ﺖﺳﻮﭘ زا هﺪﺷ ﻖﺘﺸﻣ نژﻼﮐ ﯽﺋﺰﺟ
ﯽﻣ ﺖﺳﺪﺑ ناﻮﺨﺘﺳا و ،يﺪﻧﻮﯿﭘ ﺖﻓﺎﺑ ﺪﯾآ
. ود ،ﺪﯿﻟﻮﺗ ﻂﯾاﺮﺷ ﻪﺑ ﻪﺘﺴﺑ
دﺮﮐ ﺪﯿﻟﻮﺗ ناﻮﺗ ﯽﻣ ﻦﯿﺗﻻژ عﻮﻧ .
عﻮﻧ يﺪﯿﺳا ﻂﯾاﺮﺷ ﺖﺤﺗ ﻪﮐ A
و هﺪﺷ ﺪﯿﻟﻮﺗ دوﺪﺣ ﮏﯾﺮﺘﮑﻟاوﺰﯾا pH
8 ﺎﺗ 9 عﻮﻧ و دراد ﺖﺤﺗ B
،هﺪﺷ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﯽﯾﺎﯿﻠﻗ ﻂﯾاﺮﺷ دوﺪﺣ ﮏﯾﺮﺘﮑﻟاوﺰﯾا pH
4 ﺎﺗ 5 دراد .
عﻮﻧ ﻦﯿﺗﻻژ نﻮﯿﺴﻟﻮﻣا ياﺮﺑ A
،هدﻮﺑ ﺮﺗ ﺐﺳﺎﻨﻣ بآ رد ﻦﻏور يﺎﻫ
ﺮﯾﺎﻔﯿﺴﻟﻮﻣا ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﯽﻨﯿﺌﺗوﺮﭘ يﺎﻫ
ﻦﯿﺋزﺎﮐ ،ﺎﯾﻮﺳ يﺎﻫ
ﯽﻣ ﺮﺘﻬﺑ ﺮﯿﻨﭘ بآ و ﺪﺷﺎﺑ
. مرﻮﺗ ،ﻪﺘﯾزﻮﮑﺴﯾو ﮏﯾﺮﺘﮑﻟاوﺰﯾا ﻪﻄﻘﻧ رد
ﯽﻣ ﻞﻗاﺪﺣ ﻦﯿﺗﻻژ ﯽﻫد لژ ﺖﯿﺻﺎﺧ و ترﺪﻗ ﻪﮐ ﯽﻟﺎﺣ رد ،ﺪﺷﺎﺑ
ﺪﮐ ،ﺲﯾزﺮﻨﯿﺳ ،لژ ﯽﻣ ﺮﺜﮐاﺪﺣ ﻒﮐ ﺪﯿﻟﻮﺗ و ير
ﺪﺷﺎﺑ 10] .[
ﺎﻣد ﺶﻫﺎﮐ و ﻦﯿﺗﻻژ ﺖﻈﻠﻏ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ﻦﯿﺗﻻژ لﻮﻠﺤﻣ ﻪﺘﯾزﻮﮑﺴﯾو ﺪﺑﺎﯾ ﯽﻣ ﺶﯾاﺰﻓا .
ﯽﮔﮋﯾو لﻮﻠﺤﻣ نژﻼﮐ و ﻦﯿﺗﻻژ ﻒﮐ ﺪﯿﻟﻮﺗ يﺎﻫ
ﻪﺘﯾزﻮﮑﺴﯾو ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ اﺮﯾز ،ﺪﻧراد لژ دﺎﺠﯾا نوﺪﺑ ﯽﺘﺣ ﯽﺒﺳﺎﻨﻣ ﻊﯾﺎﻣ ﯽﺤﻄﺳ ﻦﯿﺑ ﺶﺸﮐ -
ﯽﻣ ﺶﻫﺎﮐ ار اﻮﻫ ﺪﻨﻫد
11] . [ ﯽﮔﮋﯾو يﺎﻫ
دﺮﮐ يﺪﻨﺑ ﻢﯿﺴﻘﺗ هوﺮﮔ ود ﻪﺑ ناﻮﺗ ﯽﻣ ار ﻦﯿﺗﻻژ يدﺮﺑرﺎﮐ .
هوﺮﮔ
ﯽﻣ لژ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ لوا ﻞﯿﮑﺸﺗ نﺎﻣز ،لژ ترﺪﻗ ﺪﻨﻧﺎﻣ ،ﺪﺷﺎﺑ
نﺪﺷ ﺪﻧﺎﺑ ،ﯽﮔﺪﻨﻨﮐ ﻆﯿﻠﻏ ،ﻪﺘﯾزﻮﮑﺴﯾو ،بوذ و ﻞﯿﮑﺸﺗ يﺎﻣد ،لژ ﯽﻣ نﺎﯿﺑ ﻦﯿﺗﻻژ ﯽﺤﻄﺳ رﺎﺘﻓر سﺎﺳا ﺮﺑ مود هوﺮﮔ و بآ ﺎﺑ ﺪﻧﻮﺷ
ﺴﻟﻮﻣا يراﺪﯾﺎﭘ و لژ ﻞﯿﮑﺸﺗ ﺪﻨﻧﺎﻣ و ﻒﮐ يراﺪﯾﺎﭘ و ﻞﯿﮑﺸﺗ ،نﻮﯿ
ﻢﻠﯿﻓ ﻞﯿﮑﺸﺗ 12]
. [
ﯽﯾاﺬﻏ تﻻﻮﺼﺤﻣ راد ﯽﺒﺳﺎﻨﻣ يﺪﻨﺴﭘرازﺎﺑ ﻒﮐ ﻢﺘﺴﯿﺳ ﻪﯾﺎﭘ ﺮﺑ
ﻧ ﺪ
ور ﻦﯾا زا ﻣ ﺎﺑ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﻦﯾا ﺪﯿﻟﻮﺗ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ
ﺰﺋﺎﺣ ﻻﺎﺑ يرﺎﮔﺪﻧﺎ
ﺖﺳا ﺖﯿﻤﻫا .
نآ زا ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ زا ﺐﻠﻏا ﻒﮐ ﺪﯿﻟﻮﺗ ياﺮﺑ ﻪﮐ ﯽﯾﺎﺟ ﺎﻫ
ﯽﻣ هدﺎﻔﺘﺳا ﻢﯾﺪﺳ و دﻮﺷ
ﻧ ﻦﯿﻣﻮﺒﻟآ و تﺎﻨﯿﺋزﺎﮐ ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ زا ﺰﯿ
ﯽﯾﺎﻫ
راﺪﯾﺎﭘ ﺲﭘ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻪﻨﯿﻣز ﻦﯾا رد دﺮﺑرﺎﮐﺮﭘ ود ﻦﯾا ﻒﮐ يزﺎﺳ
ﯽﻣ رادرﻮﺧﺮﺑ يدﺎﯾز ﺖﯿﻤﻫا زا ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ ﺪﺷﺎﺑ
. زا ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا رد ﺖﻈﻠﻏ ﺮﯿﺛﺄﺗ و ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا هﺪﻨﻨﮐراﺪﯾﺎﭘ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﻦﯿﺗﻻژ
يﺎﻫ
ﺮﺑ نآ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻢﯾﺪﺳ و ﻦﯿﻣﻮﺒﻟآ يﺎﻫ ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ ﺎﺑ يﺪﯿﻟﻮﺗ يﺎﻫ ﻒﮐ
تﺎﻨﯿﺋزﺎﮐ ﯽﺳرﺮﺑ ﺪﺷ .
2 - ﺎﻫ شور و داﻮﻣ
2 - 1 - ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﯿﻟوا يزﺎﺳ هدﺎﻣآ
ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ زا ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا رد ﻢﯾﺪﺳ يﺎﻫ
تﺎﻨﯿﺋزﺎﮐ ) صﻮﻠﺧ 77 % ،
ناﺮﯾا ،ناﺮﻬﺗ ،دﻼﯿﻣ ﺖﮐﺮﺷ (
ﻦﯿﻣﻮﺒﻟآ ، )
ﺎﻤﮕﯿﺳ ( ﻦﯿﺗﻻژ و )
مﻮﻠﺑ
160 - 180 شدﻼﮕﻨﺑ ، (
ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا .
زا ﺺﺨﺸﻣ ﺮﯾدﺎﻘﻣ اﺪﺘﺑا
ﻣ ﻪﺑ تﺎﻨﯿﺋزﺎﮐ ﻢﯾﺪﺳ و ﻦﯿﻣﻮﺒﻟآ يﺎﻫ ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ تﺪ
4 ﻂﺳﻮﺗ ﺖﻋﺎﺳ
كﻮﺘﺳا لﻮﻠﺤﻣ ﺎﺗ ﺪﯾدﺮﮔ ﻞﺣ ﺮﻄﻘﻣ بآ رد و ﯽﺴﯿﻃﺎﻨﻐﻣ نﺰﻤﻫ 6
ﺪﯾدﺮﮔ ﻪﯿﻬﺗ ﺪﺻرد .
ﺖﻈﻠﻏ ﺎﺑ ﻦﯿﺗﻻژ ﺲﭙﺳ )
6 ﯽﻧزو٪ / ﯽﻤﺠﺣ ( ﺎﺑ
ﻦﯿﺗﻻژ ردﻮﭘ زا ﺺﺨﺸﻣ ﺮﯾدﺎﻘﻣ ندﺮﮐ طﻮﻠﺨﻣ مﺮﮔ بآ ﺎﺑ
) 60
داﺮﮔ ﯽﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد (
ﺪﯾدﺮﮔ ﻪﯿﻬﺗ .
يﺎﻣد ﺎﺗ نﺪﺷ ﮏﻨﺧ زا ﺲﭘ
ﻒﮐ يﺎﻫ ﻦﺌﺗوﺮﭘ طﻮﻠﺨﻣ ﺺﺨﺸﻣ از
) تﺎﻨﯿﺋزﺎﮐ ﻢﯾﺪﺳ و ﻦﯿﻣﻮﺒﻟآ (
ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ ﺖﺒﺴﻧ رد هﺪﻨﻨﮐراﺪﯾﺎﭘ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﻦﯿﺗﻻژ و )
لوﺪﺟ 1 (
ﺪﺷ ﻪﯿﻬﺗ . ﯽﮕﻧﺎﺧ نﺰﻤﻫ زا ﻒﮐ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﺖﻬﺟ )
ﮏﯿﻧﻮﺳﻮﮔ ( ﺎﺑ
رود 5400rpm ﻂﯿﺤﻣ يﺎﻣد رد )
ﯽﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد داﺮﮔ
2 25± ( هدﺎﻔﺘﺳا
تﺪﻣ ﻪﺑ و ﺪﺷ 120
ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ طﻮﻠﺨﻣ ﻪﯿﻧﺎﺛ ﻫ
ﻒﮐ يﺎ از ﻦﯿﺗﻻژ و
دز ﯽﮕﻧﺎﺧ نﺰﻤﻫ ﻂﺳﻮﺗ ﺪﯾآ ﺖﺳﺪﺑ ﻒﮐ ﺎﺗ ﺪﺷ ه
. يرادﺮﺑ ﺮﯾﻮﺼﺗ
وﺮﮑﯿﻣ ﻦﯿﺑرود زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻒﮐ زا ﺪﺷ مﺎﺠﻧا1
. رﻮﻈﻨﻣ ﻦﯾا ياﺮﺑ
ﺪﺷ اﺪﯿﭘ يرادﺮﺑ ﺮﯾﻮﺼﺗ ﺖﻬﺟ يرﻮﻧ ﻂﯾاﺮﺷ ﻪﻨﯿﻬﺑ )
ﻊﻧﺎﻣ سﺎﮑﻌﻧا
ﯽﻣ ﺮﯾﻮﺼﺗ شزادﺮﭘ ﺖﻬﺟ ﯽﮔرﺰﺑ ﺪﺷﺎﺑ
.(
ﻪﻧﻮﻤﻧ زا يرادﺮﺑ ﺮﯾﻮﺼﺗ
زا ﯽﺷﺎﻧ يﺎﻄﺧ ﺎﺗ ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا يزﺎﺳ هدﺎﻣآ ﺮﺸﺑ نﺎﻤﻫ رد ﻒﮐ دﻮﺷ ﻞﻗاﺪﺣ لﺎﻘﺘﻧا .
ﻪﻈﺤﻟ زا يرادﺮﺑ ﺮﯾﻮﺼﺗ ،ﻦﯿﺑرود ﻢﯿﻈﻨﺗ زا ﺲﭘ
ﻞﺻاﻮﻓ رد دوﺮﺑ ﻦﯿﺑ زا ﻼﻣﺎﮐ ﻒﮐ ﻪﮐ ﯽﻧﺎﻣز ﺎﺗ ﻒﮐ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﺮﻔﺻ ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا ﺺﺨﺸﻣ ﯽﻧﺎﻣز .
1. Dino Capture
Table 1 Different percentage of sodium caseinate, albumin and gelatin for foam preparation.
Samples 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
Albumin (%) 1 1 1 2 2 2 0 0 0 0 0 0
Sodium
caseinate (%) 0 0 0 0 0 0 1 1 1 2 2 2
Gelatin (%) 1 2 3 1 2 3 1 2 3 1 2 3
2 - 2 - نارروا
ﻪﺑ نارروا ﻪﯿﻟوا ﻢﺠﺣ ﺎﺑ ﯽﯾﺎﻬﻧ ﻢﺠﺣ ﻞﺿﺎﻔﺗ ﻪﻠﯿﺳو ﻪﯿﻟوا ﻢﺠﺣ ﺮﺑ
ﺪﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ 13]
: [
Overrun=Vf-VP/ VP (1 ) ﻪﮐ Vf
و Vp
ﺪﻨﺷﺎﺑ ﯽﻣ ﻒﮐ ﻪﯿﻟوا و ﯽﯾﺎﻬﻧ ﻢﺠﺣ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ .
2 - 3 - هزاﺪﻧا ﻢﻧ يﺮﯿﮔ ﻒﮐ يراد
ﻢﻧ ﻊﯾﺎﻣ ناﺰﯿﻣ ﻪﻠﯿﺳو ﻪﺑ ﻒﮐ يراد ﻢﺠﺣ ﺮﺑ ﻢﯿﺴﻘﺗ ﻒﮐ ﻪﯾﻻ نورد
ﺪﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﻒﮐ 14]
: [
Foam wetness=V(Liq.foam)/ V(foam) (2)
2 - 4 - ﯽﺸﮑﻫز ﺖﻋﺮﺳ )
راﺪﯾﺎﭘ ﻒﮐ ي (
ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ ﻂﺳﻮﺗ هﺪﺷ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﻒﮐ ﻢﯾﺪﺳ و ﻦﯿﻣﻮﺒﻟآ يﺎﻫ
ﻪﺑ ،تﺎﻨﯿﺋزﺎﮐ
،ﺪﺷ هداد لﺎﻘﺘﻧا ﺖﺷاد راﺮﻗ ﺮﻨﺧﻮﺑ ﻒﯿﻗ يﻻﺎﺑ ﻪﮐ يﺰﻠﻓ يرﻮﺗ ،دﺮﮐ رﻮﺒﻋ يرﻮﺗ زا نﺎﻣز ﯽﻃ ﻪﮐ ﯽﻌﯾﺎﻣ ناﺰﯿﻣ ﻪﻠﯿﺳو ﻪﺑ ﺲﭙﺳ ﺪﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﯽﺸﮑﻫز ﺖﻋﺮﺳ 15]
. [
2 - 5 - ﻒﮐ ﯽﻤﺠﺣ ءﺰﺟ
ﻒﮐ ﯽﻤﺠﺣ ءﺰﺟ ﯽﻠﮐ ﻢﺠﺣ ﻪﺑ ﻒﮐ ﻢﺠﺣ ﺖﺒﺴﻧ
) ﻤﺠﻣ ﻢﺠﺣ عﻮ
ﻊﯾﺎﻣ و ﻒﮐ (
ﯽﻣ ﺪﺷﺎﺑ . نﺎﻣز رد ﻊﯾﺎﻣ و ﻒﮐ عﺎﻔﺗرا ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
هزاﺪﻧا ﺪﺷ يﺮﯿﮔ 16]
.[
2 - 6 - ﺮﯾﻮﺼﺗ يﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ
ﺪﻨﻧﺎﻣ ﯽﻠﻣاﻮﻋ ﻪﮐ ﺪﺷﺎﺑ يا ﻪﻧﻮﮔ ﻪﺑ ﺪﯾﺎﺑ يﺮﯿﮔﺮﯾﻮﺼﺗ ﻂﯾاﺮﺷ ﯽﻣ ﺰﯿﻟﺎﻧآ رد لﻼﺘﺧا ﺚﻋﺎﺑ ﻪﮐ سﺎﮑﻌﻧا ﺪﺳﺮﺑ ﻞﻗاﺪﺣ ﻪﺑ ،ﺪﻧﻮﺷ
.
لﺎﺘﯿﺠﯾد ﻦﯿﺑرود زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ يﺮﯿﮔﺮﯾﻮﺼﺗ )
ﺮﮑﯿﻣ ﺖﯾﻻﻮﻨﯾد ،و (
ﺎﺑ ﻪﮐ
ترﻮﭘ رﻮﻈﻨﻣ ﻦﯾا ﻪﺑ ﺖﻓﺮﯾﺬﭘ مﺎﺠﻧا ،دﻮﺑ ﻞﺼﺘﻣ ﻪﻧﺎﯾار ﻪﺑ USB
ﺪﺷ سﺎﻤﻣ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺢﻄﺳ ﻪﺑ ،دﻮﺑ ﺖﺑﺎﺛ ﻪﯾﺎﭘ يور ﻪﮐ ﻦﯿﺑرود .
زا
ﻪﻧﻮﻤﻧ دﺎﻌﺑا رد يﺮﯾوﺎﺼﺗ ﺎﻫ 2048
× 2560 حﻮﺿو ﺎﺑ و ﻞﺴﮑﯿﭘ dpi
300 ﺖﻣﺮﻓ ﺎﺑ و ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺪﯾدﺮﮔ هﺮﯿﺧذ JPG
. شزادﺮﭘ ياﺮﺑ
راﺰﻓا مﺮﻧ زا ﺮﯾوﺎﺼﺗ Image J
ﺪﯾدﺮﮔ هدﺎﻔﺘﺳا .
سﻮﻣ ﻪﻧﻮﻤﻧ زا و ﺪﯿﻟﻮﺗ زا ﺪﻌﺑ ﻪﻠﺻﺎﻓﻼﺑ ،هﺪﺷ ﺪﯿﻟﻮﺗ
24 ﺮﯾﻮﺼﺗ نآ زا ﺲﭘ ﺖﻋﺎﺳ
ﺖﻓﺮﯾﺬﭘ مﺎﺠﻧا يرادﺮﺑ .
زا ﺲﭘ ﺮﯾﻮﺼﺗ يﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﺖﻬﺟ 8
ﺮﯾﻮﺼﺗ شزادﺮﭘ ﺖﻬﺟ ﺰﯾﺎﻤﺗ ءﺎﻘﺗرا و ﺎﻣﺎﮔ ﺢﯿﺤﺼﺗ زا ،نﺪﺷ ﯽﺘﯿﺑ ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا .
ﻪﻨﯿﻣز ﺲﭘ ﻖﯾﺮﻔﺗ ﺲﭙﺳ ءﺎﻘﺗرا ﻞﻤﻋ راﺮﮑﺗ و 2
ﺰﯾﺎﻤﺗ
ﻪﻧﺎﺘﺳآ ﻞﻤﻋ ﺖﯾﺎﻬﻧ رد و ﺪﯾدﺮﮔ لﺎﻤﻋا ﺮﯾوﺎﺼﺗ شزادﺮﭘ ﺖﻬﺟ
3يﺮﯿﮔ تﺪﺷ ﺎﺑ يﺮﺘﺴﮐﺎﺧ ﯽﮕﻧر لﺎﻧﺎﮐ رد 5
105± مﺎﺠﻧا
ﺖﻓﺮﮔ 16] .[
2 - 6 - 1 - ﯽﻟﺎﺧ ﺮﺑ ﺪﻌﺑ
4
ﺮﯾﻮﺼﺗ ﻪﯾرﻮﻓ ﻞﯾﺪﺒﺗ زا ﯽﻟﺎﺧﺮﺑ ﺪﻌﺑ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﺖﻬﺟ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا رد ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا .
ﻪﻄﺑار ﺮﺑ هﺪﺷ شزاﺮﺑ ﻂﺧ ﺐﯿﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﺎﺑ ﻒﯿﻃ
رد ﻪﯾرﻮﻓ ترﺪﻗ ﺲﻧﺎﮐﺮﻓ ﺮﺑاﺮﺑ
ﻦﯿﯿﻌﺗ ﯽﻟﺎﺧ ﺮﺑ ﺪﻌﺑ ،ﺮﯾز ﻪﻄﺑار زاß
ﺪﯾدﺮﮔ 16] . [ FD=6+β/ 2
2 - 6 - -2 ﺮﯾﻮﺼﺗ ﺖﻓﺎﺑ
يﺮﺘﺴﮐﺎﺧ ﺢﻄﺳ ﯽﻧﺎﻣﺰﻤﻫ ﺲﯾﺮﺗﺎﻣ ﻂﺳﻮﺗ ﻂﺳﻮﺗ ﺮﯾﻮﺼﺗ ﺖﻓﺎﺑ ﻪﺼﺨﺸﻣ نآ رد ﻪﮐ ﺪﺷ ﻦﯿﯿﻌﺗ ﯽﺧﺮﺑ ﻂﺳﻮﺗ ﺖﻓﺎﺑ يﺎﻫ
يﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ
ﯽﻧﺎﻣﺰﻤﻫ ﺲﯾﺮﺗﺎﻣ زا يرﺎﻣآ p(k,l)
ﻪﺑ ﯽﻣ ﺖﺳد ﺪﻨﯾآ . ﻞﺒﻗ زا
ﻦﺘﺧﺎﺳ ﯾﺮﺗﺎﻣ ﺲ ود ﺮﺘﻣارﺎﭘ ) θ ﺖﻬﺟ ﺖﻔﺟ ﯽﻠﺴﮑﯿﭘ يﺎﻫ (
و d
) ﻪﻠﺻﺎﻓ ﻦﯿﺑ ﺖﻔﺟ يﺎﻫ ﯽﻠﺴﮑﯿﭘ ( ﺪﯾﺎﺑ بﺎﺨﺘﻧا ﺪﻧﻮﺷ . ﺖﻬﺟ ﯽﮑﯾ θ
راﺪﻘﻣ رﺎﻬﭼ زا 0
، 45 ، 90 و 135
،هدﻮﺑ ﻪﻠﺻﺎﻓ ﯽﮕﺘﺴﺑ ﻦﺷﻮﻟوزر ﻪﺑ
ﺖﻓﺎﺑ دراد . رد يرﺎﯿﺴﺑ زا دراﻮﻣ رد ﻊﯾﺎﻨﺻ ﯽﯾاﺬﻏ ﻖﺒﻃ ﻻﻮﻤﻌﻣ d
صاﻮﺧ هدﺎﻣ ﯽﯾاﺬﻏ درﻮﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺖﺳﺪﺑ ﯽﻣ ﺪﯾآ . ﺎﻣز ﯽﻧ ﻪﮐ
تﺎﻋﻼﻃا ﯽﻓﺎﮐ زا بﺎﺨﺘﻧا ﻪﻠﺻﺎﻓ ﺐﺳﺎﻨﻣ دﻮﺟو
،دراﺪﻧ راﺪﻘﻣ 1
هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ راﺮﻗ
ﯽﻣ دﺮﯿﮔ . زا ﺲﯾﺮﺗﺎﻣ ندﺮﻤﺷ
ﺖﻔﺟ يﺎﻫ
ﯽﻠﺴﮑﯿﭘ (x1, y1) (x2,y2) ﺎﺑ
ﺮﯾدﺎﻘﻣ يﺮﺘﺴﮐﺎﺧ و k
ﺖﻬﺟ رد l
ﻪﻠﺻﺎﻓ و θ ﻪﺘﺧﺎﺳ d
ﯽﻣ دﻮﺷ . ﺲﭙﺳ
،ﯽﻧﺎﻣﺰﻤﻫ ﺲﯾﺮﺗﺎﻣ ﺎﺑ
ﻪﻟدﺎﻌﻣ
ﻞﯾذ لﺎﻣﺮﻧ ﯽﻣ دﻮﺷ :
2. Subtract Background 3.Threshold
4. Fractal dimension
) 4 ( P(k.l)= P(k.l)/ R
ﻪﮑﯾرﻮﻃ ﻪﺑ ﺖﺳا لﺎﻣﺮﻧ ﻊﺑﺎﺗ R
. زا ﻪﻟدﺎﻌﻣ قﻮﻓ هدرﺎﻬﭼ ﻪﺼﺨﺸﻣ
ﻪﺑ ﺖﺳد ﺪﯾآ ﯽﻣ . رﺎﻬﭼ ﻪﺼﺨﺸﻣ ﻞﯾذ لﻮﻤﻌﻣ ﻦﯾﺮﺗ نآ ﺎﻫ ﺖﺳا .
) 5 ( ) 2
j . i ( p
j
Σ
i
Σ 5= ASM
ﻦﯾا ﺮﺘﻣارﺎﭘ ﻦﯿﺒﻣ ناﺰﯿﻣ ﯽﻣ ﺮﯾوﺎﺼﺗ ﯽﺘﺧاﻮﻨﮑﯾ ﺪﺷﺎﺑ
. ﻪﮐ ﯽﻣﺎﮕﻨﻫ
ﻞﺴﮑﯿﭘ ﺎﭘ ﻦﯾا ﺪﺷﺎﺑ ﻪﯿﺒﺷ ﻢﻫ ﻪﺑ ﺎﻫ ﯽﻣ ﻻﺎﺑ ﺮﯾدﺎﻘﻣ ياراد ﺮﺘﻣار
ﺪﺷﺎﺑ .
) 6 ( )) l . K (
n p
) = l - k (
Σ l
Σ K 2(
0 n
= n
ΣD 5= CON
ﻦﯾا ﺮﺘﻣارﺎﭘ ﻦﯿـﺒﻣ ناﺰـﯿﻣ ﺖـﺳاﺮﺘﻨﮐ ﺮﯾﻮﺼـﺗ
ﺖـﺳا و عﻮـﻨﺗ تﺪـﺷ
حﻮﻄﺳ يﺮﺘﺴﮐﺎﺧ ار
نﺎﺸﻧ ﯽﻣ ﺪﻫد .
7 (
2 /σ μ2
– ) l , k P( ) l k
l( Σ k
Σ 6= COR
ﻦﯾا ﺮﺘﻣارﺎﭘ ناﺰﯿﻣ ﯽﻄﺧ ندﻮﺑ و ﯽﮕﺘﺴﺒﻤﻫ يﺮﺘﺴﮐﺎﺧ حﻮﻄﺳ
ار
ﯽﻣ ﻒﯿﺻﻮﺗ ﺪﻨﮐ
.
) 8 ( )
l . k P(
2) ) l - k ( 1+
/ 1
l ( Σ k
Σ 7= IDM
ﻦﯾا ﺮﺘﻣارﺎﭘ ﻦﯿﺒﻣ ناﺰﯿﻣ ندﻮﺑ نژﻮﻤﻫ رد
ﺖﺳا ﺮﯾﻮﺼﺗ .
رد ﻦﯾا
ﻂﺑاور σ2 و ﺲﻧﺎﯾراو ﻂﺳﻮﺘﻣ μ
راﺪﻘﻣ ﺲﯾﺮﺗﺎﻣ ﯽﻣ ﺪﺷﺎﺑ و زا
ﮥﻄﺑار ﺮﯾز ﺖﺳد ﻪﺑ ﯽﻣ ﺪﯾآ .
8SOS ﻪﺑ ﺖﺳد ﻪﺑ ﺲﻧﺎﯾراو ناﻮﻨﻋ
يراﻮﻤﻫﺎﻧ زا هﺪﻣآ ﯽﻣ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ ﺮﯾوﺎﺼﺗ يﺎﻫ
دﻮﺷ :
) 9 ( SOS ( σ2)= Σ k Σ l (k-μ) 2 P(k.l)
ﻪﮐ ﺖﺳد ﻪﺑ ﻞﯾذ ﻪﻟدﺎﻌﻣ زا ﺲﯾﺮﺗﺎﻣ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﺮﯾدﺎﻘﻣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ µ
ﯽﻣ ﺪﯾآ 14] : [
) 10 ( μ= Σ kΣ l kP(k.l)
ﯽﭘوﺮﺘﻧا ﯽﻤﻈﻧ ﯽﺑ ناﺰﯿﻣ هﺪﻨﻫد نﺎﺸﻧ ﺰﯿﻧ 9
ﯽﻣ ﺮﯾوﺎﺼﺗ رد ﺪﺷﺎﺑ
. ﻦﯾا
ﯽﮔﺪﯿﭽﯿﭘ ﺮﺘﻣارﺎﭘ حﻮﻄﺳ ﯽﯾﺎﻀﻓ ﺖﯿﻌﻗﻮﻣ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ار ﺮﯾوﺎﺼﺗ يﺎﻫ
ﯽﻣ يﺮﯿﮔ هزاﺪﻧا ﺮﯾوﺎﺼﺗ رد يﺮﺘﺴﮐﺎﺧ ﺪﻨﮐ
14] : [
) 11 ( ET= -
5. Contrast 6. Correlation
7. Inverse Difference Moment 8. Sum of Squares
9. Entropy
نﺎﯿﺑ ﺢﯿﺤﺻ دﺪﻋ ﮏﯾ ترﻮﺻ ﻪﺑ لﺎﮑﺷا ﺪﻌﺑ ﯽﺳﺪﯿﻠﻗا ﻪﺳﺪﻨﻫ رد ﯽﻣ ددﺮﮔ . ﺮﺑاﺮﺑ ﺎﻀﻓ و ﻪﺤﻔﺻ ،ﻂﺧ ﺪﻌﺑ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ 1
، 2 ، 3 ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ
ﯽﻣ دﻮﺷ . ﻪﺳﺪﻨﻫ رد ﺢﯿﺤﺻ ﺮﯿﻏ دﺪﻋ ﮏﯾ لﺎﮑﺷا ﺪﻌﺑ ،ﯽﻟﺎﺧ ﺮﺑ ي
ﺖﺳا . دوﺪﺣ ﺦﮐ ﯽﺿﺎﯾر لﺎﺧ ﺮﺑ ﺪﻌﺑ لﺎﺜﻣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ 26
/1 ﺖﺳا .
ﻪﺑ ﻂﺧ ﮏﯾ ﯽﻟﺎﺧ ﺮﺑ ﺪﻌﺑ ﻪﮐ هزاﺪﻧا ﺮﻫ 2
ﮏﯾدﺰﻧ نﺎﯿﺑ ،ﺪﺷﺎﺑ ﺮﺗ ﺮﮔ
ﯽﺑ و ﯽﮔﺪﯿﭽﯿﭘ ياراد ﻂﺧ ﻦﯾا ﻪﮐ ﺖﺳا ﻦﯾا ﯽﻤﻈﻧ
يﺮﺘﺸﯿﺑ يﺎﻫ
ﺖﺳا . اﺮﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ مﻮﻠﻋ رد ﻒﯾﺮﻌﺗ ﻦﯾا زا ندﺮﮐ ﯽﻤﮐ ي
ﯽﺑ ﯽﻤﻈﻧ ﯽﻣ هدﺎﻔﺘﺳا لﺎﮑﺷا يﺎﻫ دﻮﺷ
17] .[
2 - 6 - 3 - بﺎﺒﺣ ﯽﻠﮑﺷ يﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ
ﻪﺑ هرذ ﮏﯾ ﯽﻌﻗاو ﻂﯿﺤﻣ ﺖﺒﺴﻧ يﺮﯿﮔ هزاﺪﻧا زا ندﻮﺑ يوﺮﮐ ناﺰﯿﻣ ﯽﻣ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﺖﺣﺎﺴﻣ نﺎﻤﻫ ﺎﺑ هﺮﯾاد ﮏﯾ ﻂﯿﺤﻣ دﻮﺷ
18] .[
17-3 ﻪﻟدﺎﻌﻣ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ بﺎﺒﺣ ندﻮﺑ يوﺮﮐ ناﺰﯿﻣ ،
ﯽﻣ دﻮﺷ : Pi
2/4. ᴫ. Ai (12 ) ﻪﮐ Ai
ﺖﺣﺎﺴﻣ و بﺎﺒﺣ ﻦﯿﻣi
Pi
ﻂﯿﺤﻣ ﯽﻣ بﺎﺒﺣ ﻦﯿﻣp ﺪﺷﺎﺑ
.
ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﻂﺧ و ﻞﻣﺎﮐ بﺎﺒﺣ ﯽﻠﮑﺷ رﻮﺘﮐﺎﻓ 1
و 0 ﯽﻣ ﺪﺷﺎﺑ 19] .[
2 - 6 - 4 - ﻞﺨﻠﺨﺗ 10
ﻞﺨﻠﺨﺗ ناﺰﯿﻣ ﻪﺑ ناﻮﺗ ﯽﻣ ﺮﯾوﺎﺼﺗ شزادﺮﭘ جﺮﺨﺘﺴﻣ يﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ زا ﺎﺒﻋ ﻪﮐ ﺖﻓﺎﯾ ﺖﺳد زا ﺖﺴﺗر
:
Porosity= sum of cell area/ Total area of slice ( 13) ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻞﮐ ﺢﻄﺳ ﻪﺑ اﻮﻫ تاﺮﻔﺣ ﺢﻄﺳ عﻮﻤﺠﻣ ﺖﺒﺴﻧ لدﺎﻌﻣ ﻪﮐ
ﯽﻣ ﺪﺷﺎﺑ 16] .[
2 - 7 - يرﺎﻣآ تﺎﺒﺳﺎﺤﻣ
ﯽﻓدﺎﺼﺗ ﻼﻣﺎﮐ يرﺎﻣآ حﺮﻃ زا (CRD)
ﻪﺳ ﺎﺑ و ﻞﯾرﻮﺘﮐﺎﻓ ﺐﻟﺎﻗ رد
هداد يرﺎﻣآ ﺰﯿﻟﺎﻧآ و هدﺎﻔﺘﺳا راﺮﮑﺗ ﺎﻫ
راﺰﻓا مﺮﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ SPSS
ﻪﺨﺴﻧ 16 ﺪﺷ مﺎﺠﻧا . و ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﺲﻧﺎﯾراو ﺰﯿﻟﺎﻧآ ضﺮﻌﻣ رد ﺞﯾﺎﺘﻧ
ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ يرﺎﻣآ ﺢﻄﺳ رد ﻦﮑﻧاد نﻮﻣزآ ﻂﺳﻮﺗ رد ﺎﻫ 95
ﺪﺻرد
ﺪﻧﺪﺷ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ .
مﺮﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺮﯾوﺎﺼﺗ شزادﺮﭘ راﺰﻓا
Image J و
ﻞﮑﺷ ﻢﺳر مﺮﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺎﻫ
راﺰﻓا Excel 2016 ﺪﺷ مﺎﺠﻧا
.
10. Porosity
3 - ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺚﺤﺑ و
3 - 1 - ﻢﻧ نارروا و يراد
ﻦﯿﻣﻮﺒﻟآ يدﺎﯾز دﺮﺑرﺎﮐ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﯽﯾاز ﻒﮐ ﯽﯾﺎﻧاﻮﺗ ﻞﯿﻟد ﻪﺑ غﺮﻣ ﻢﺨﺗ
ﯽﮔﮋﯾو ﻦﯾا ﻪﮐ دراد اﺬﻏ ﺖﻌﻨﺻ رد ﺮﺘﺸﯿﺑ بﺬﺟ ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ ﯽﻣ
و ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ نﺪﺷ زﺎﺑ
دﻮﺷ هداد ﺖﺒﺴﻧ ﯽﺤﻄﺳ ﻦﯿﺑ يﺎﻫ ﻪﯾﻻ رد نآ
ﻪﮐ ﺐﺒﺳ ﯽﺤﻄﺳ ﺶﺸﮐ ﺶﻫﺎﮐ ﯽﻣ
دﻮﺷ ] 13 .[
نﺎﻤﻫ رد ﻪﮐ رﻮﻃ
وﺪﺟ ل 2 ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا ،هﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻦﯿﺑ يراد
يﺎﻫ
ﻢﯾﺪﺳ ﺖﺷاد دﻮﺟو ﻦﯿﻣﻮﺒﻟآ و تﺎﻨﯿﺋزﺎﮐ (P<0.05)
. ﻪﻧﻮﻤﻧ يﺎﻫ 1 ،
4 و 6 ﺎﺑ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ 222
، 217 و 214 ار نارروا ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ﺪﺻرد
ﻦﯿﯾﺎﭘ ﺎﯾ ﻦﯿﻣﻮﺒﻟآ راﺪﻘﻣ ندﻮﺑ ﻻﺎﺑ نآ ﻞﯿﻟد ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺷاد ﻦﯿﺗﻻژ ندﻮﺑ
وﺮﭘ راﺪﻘﻣ ندﻮﺑ ﻻﺎﺑ اﺮﯾز ،دﻮﺑ ﻦﯿﺌﺗ
از و ﻒﮐ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﺶﯾاﺰﻓا ﺚﻋﺎﺑ
ﻪﺘﯾزﻮﮑﺴﯾو ندﻮﺑ ﻻﺎﺑ )
ﻦﯿﺗﻻژ ﺖﻈﻠﻏ ﺶﯾاﺰﻓا زا ﯽﺷﺎﻧ (
ﯽﻣ ﺪﻧاﻮﺗ دﻮﺷ ﻒﮐ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﺶﻫﺎﮐ ﺚﻋﺎﺑ
. ﺪﻧاﻮﺗ ﯽﻣ ﻦﯿﺗﻻژ ﺶﯾاﺰﻓا
ﺪﻫد ﺶﯾاﺰﻓا ار ﻊﯾﺎﻣ ﻪﺘﯾزﻮﮑﺴﯾو .
ﻊﯾﺎﻣ زﻮﮑﺴﯾو ماد ﻪﺑ زا ﻊﻧﺎﻣ
مﺎﮕﻨﻫ رد اﻮﻫ ندﺎﺘﻓا ﻢﻫ
ﯽﻣ ﯽﮑﯿﻧﺎﮑﻣ طﻼﺘﺧا ﺎﯾ ندز دﻮﺷ
ﯽﻣ
ﻨﻣ ﺪﻧاﻮﺗ ﺶﻫﺎﮐ ﻪﺑ ﺮﺠ ﯽﯾاز ﻒﮐ
دﻮﺷ 20] ﻦﯿﺑ .[
يﺎﻫ ﺖﻈﻠﻏ
ﻢﯾﺪﺳ ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا ﺰﯿﻧ تﺎﻨﯿﺋزﺎﮐ ﺪﺸﻧ هﺪﻫﺎﺸﻣ يراد
13] .[
ﻢﻧ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ رد ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﺰﯿﻧ يراد 3
و 9 ﺎﺑ ناﺰﯿﻣ ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ
ﻦﯿﺗﻻژ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ و ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ راﺪﻘﻣ ﺎﺑ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ
481/0 و 391/0
ﺪﺻرد ﯾﺎﭘ ﯽﺒﺴﻧ ندﻮﺑ ﻻﺎﺑ ﻪﮐ ﺖﺷاد ار ناﺰﯿﻣ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ، ﻦﯾا يراﺪ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ ﺐﺒﺳ ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا نآ راد
هﺪﺷ ﺎﻫ ﺖﺳا (P<0.05) .
اﺪﻨﯿﻟ
نارﺎﮑﻤﻫ و ﯽﺗاوارﺪﻨﯾا )
2008 ( 14] رد ﻪﮐ ﺪﻧدﺮﮐ هﺪﻫﺎﺸﻣ [
ﻒﮐ ﻦﯿﯾﺎﭘ يﺎﻫﺎﻣد ﻢﯾﺪﺳ يﺎﻫ
ﻢﻧ تﺎﻨﯿﺋزﺎﮐ نآ ﻞﯿﻟد ﻪﮐ دﻮﺑ ﺮﺗراد
ﯽﻣ نآ ﻊﯾﺎﻣ يزﺎﻓ ﺮﺴﮐ ندﻮﺑ ﺮﺗﻻﺎﺑ و ﻒﮐ ﻦﯾا ندﻮﺑ ﺮﺗراﺪﯾﺎﭘ ﺪﺷﺎﺑ
.
Table 2 Comparison of overrun and foam wetness samples immediately after production
Samples 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
Overrun(%) 222±
5.8a
193±
4c
171±
2.9d
217±
1.53ab
211±
3.79b
214±
3.06b
60±
2.52e
58±
0.58e
58±
1e
60±
0.6e
46±
0.58f
48±
3f foam
wetness(%)
0.237±
0.02cd
0.335±
0.04cb
0.481±
0.1a
0.235±
0.03cd
0.215±
0.01d
0.297±
0.02bcd
0.265±
0.01cd
0.289±
0.01cd
0.391±
0.05ab
0.253±
0.1cd
0.232±
0.02cd
0.271±
0.02cd
3 - 2 - ﯽﺸﮑﻫز )
ﻒﮐ يراﺪﯾﺎﭘ (
يﺪﯿﻟﻮﺗ يﺎﻫ ﻒﮐ يراﺪﯾﺎﭘ ﺮﺑ ﻦﯿﺗﻻژ ﺖﻈﻠﻏ ﺮﯿﺛﺎﺗ زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞﯾﺎﺘﻧ يﺎﻫ ﺖﻈﻠﻏ رد ﻦﯿﻣﻮﺒﻟآ و تﺎﻨﯿﺋزﺎﮐ ﻢﯾﺪﺳ يﺎﻫ ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ ﻂﺳﻮﺗ يﺎﻫ ﻞﮑﺷ رد ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ 1a
و 1b ﺖﺳا هﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧ .
ﻦﯿﻣﻮﺒﻟآ ﺎﺑ يﺪﯿﻟﻮﺗ يﺎﻫ ﻒﮐ يراﺪﯾﺎﭘ ﻢﯾﺪﺳ زا ﺮﺘﺸﯿﺑ
تﺎﻨﯿﺋزﺎﮐ دﻮﺑ
ﻪﮐ ر نآ ناﻮﺗ ﯽﻣ ﻪﺑ ا
ﯽﺤﻄﺳ ﺶﺸﮐ و ﯽﺤﻄﺳ ﻪﺘﯿﺴﯿﺘﺳﻻا طﺎﺒﺗرا
داد . ﺖﻈﻠﻏ رد ﻻﺎﺑ يﺎﻫ
،از ﻒﮐ يﺎﻫ ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ ي ﯽﺤﻄﺳ ﻪﺘﯿﺴﯿﺘﺳﻻا
ﯽﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﺰﯿﻧ ﯽﺤﻄﺳ ﺶﺸﮐ و ﺶﯾاﺰﻓا ﻪﮐ ﺪﺑﺎﯾ
ﺐﺒﺳ دﻮﺒﻬﺑ
ﯽﻣ ﻒﮐ يراﺪﯾﺎﭘ دﻮﺷ
. ﺖﻈﻠﻏ رد ﺎﺑ يﺎﻫ بﺎﺒﺣ هزاﺪﻧا ﻦﯿﻣﻮﺒﻟآ ﺮﺗﻻ
هﺪﻧﺎﻣ ﮏﭼﻮﮐ ﯽﻣ ﻒﮐ يراﺪﯾﺎﭘ ﺖﻬﺟ رد ﯽﻠﻣﺎﻋ دﻮﺧ ﻪﮐ
ﺮﯾز ﺪﺷﺎﺑ ا
بﺎﺒﺣ ﯽﻣ ﺎﻫﺮﺘﮔرﺰﺑ زا ﺮﺗراﺪﯾﺎﭘ ﺮﺘﮑﭼﻮﮐ يﺎﻫ ﺪﺷﺎﺑ
21] . [ ﻒﮐ ﯽﯾﺎﻫ
ﻢﯾﺪﺳ ﻂﺳﻮﺗ ﻪﮐ ﺪﻧﺪﺷ ﺪﯿﻟﻮﺗ تﺎﻨﯿﺋزﺎﮐ
ﻒﮐ زا ﺮﺗراﺪﯾﺎﭘﺎﻧ يﺎﻫ
ﯽﻨﯿﻣﻮﺒﻟآ دﻮﺑ ﻪﺑ ﺖﻓر ﻦﯿﺑ زا ﻒﮐ ﻦﯾا ﯽﻫﺎﺗﻮﮐ نﺎﻣز ﯽﻃ ﻪﮐ يرﻮﻃ .
ﺮﺘﺸﯿﺑ ﻒﮐ ﯽﯾاﺪﺘﺑا ﻖﯾﺎﻗد رد ﯽﺸﮑﻫز ﺖﻋﺮﺳ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ ا رد يراﺪﯾﺎﭘﺎﻧ ﻞﯿﻟد ﻪﺑ ﻪﮐ دﻮﺑ ﺖﺳا ﻒﮐ ﻞﯿﮑﺸﺗ ياﺪﺘﺑ
. ﻦﯾا رد
بﺎﺒﺣ نﺎﻣز ﯽﻣ ﺮﮕﯾﺪﻤﻫ ﻪﺑ ﺖﻋﺮﺳ ﻪﺑ ﺎﻫ
ﯽﻣ ﺮﺘﮔرﺰﺑ و ﺪﻨﺒﺴﭼ ﺪﻧﻮﺷ
ﯽﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﻒﮐ ﻢﺠﺣ و هﺪﺷ ﺐﯾﺮﺨﺗ ﺖﻋﺮﺳ ﻪﺑ و ﺪﺑﺎﯾ
. زا ﻪﭼ ﺮﻫ
يوﺮﯿﻧ ﺮﯿﺛﺎﺗ ﺖﺤﺗ نآ رد دﻮﺟﻮﻣ ﻊﯾﺎﻣ ،درﺬﮕﺑ ﻒﮐ ﻞﯿﮑﺸﺗ نﺎﻣز ﯽﻣ اﺪﺟ ﻒﮐ زا ﻪﺘﯿﺴﻧاد فﻼﺘﺧا ﺮﺛا رد و ﻪﺑذﺎﺟ ﻪﺠﯿﺘﻧ رد و دﻮﺷ
روﺮﻣ ﻪﺑ راﺪﻘﻣ ﺎﻬﺘﻧا رد و هﺪﺷ ﻪﺘﺳﺎﮐ ﯽﺸﮑﻫز ﺖﻋﺮﺳ زا نﺎﻣز
ﯽﻣ ﯽﻗﺎﺑ ﮏﺸﺧ ﻒﮐ ﯽﻤﮐ ﯽﻤﻧ خر ﯽﺸﮑﻫز نآ رد ﻪﮐ ﺪﻨﻧﺎﻣ
ﺪﻫد .
نﺎﻤﻫ رد ﻪﮐ رﻮﻃ ﻞﮑﺷ
1 ﯽﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺪﺻرد ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ دﻮﺷ
ﯽﻧﻻﻮﻃ نﺎﻣز ﯽﻃ ﯽﺸﮑﻫز ،ﻦﯿﺗﻻژ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ اﺮﯾز ،داد خر يﺮﺗ
ﻪﺘﯾزﻮﮑﺴﯾو ﻦﯿﺗﻻژ راﺪﻘﻣ لﻮﻠﺤﻣ
ﺘﻓر ﻻﺎﺑ ﻪ ﺶﯾاﺰﻓا ﻦﯾا ﻪﮐ
بﺎﺒﺣ لﺎﺼﺗا زا ﻊﻧﺎﻣ ﻪﺘﯾزﻮﮑﺴﯾو ﻊﻧﺎﻣ ﻪﺠﯿﺘﻧ رد و ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ ﻪﺑ ﺎﻫ
ﯽﻣ نآ يراﺪﯾﺎﭘﺎﻧ و نﺪﺷ گرﺰﺑ دﻮﺷ
. ﺎﺑ ﯽﺑآ زﺎﻓ ﻪﺘﯾزﻮﮑﺴﯾو ﺶﯾاﺰﻓا
ﺖﺳا ﻦﮑﻤﻣ ﻦﯿﺗﻻژ ﺖﻈﻠﻏ ﺶﯾاﺰﻓا تﺎﯿﺻﻮﺼﺧ ﺮﺑ
ﺮﯿﺛﺎﺗ بذﺎﺟ ﯽﻟﻮﮑﻟﻮﻣوﺮﮐﺎﻣ ﻪﯾﻻ ﺖﻣﺎﺨﺿ و ﮏﯿﺘﺳﻻاﻮﮑﺴﯾو ﻼﻣﻻ نﺪﺷ كزﺎﻧ ﺖﻋﺮﺳ ﺶﻫﺎﮐ ﺚﻋﺎﺑ ﺪﻧاﻮﺗ ﯽﻣ ﻪﮐ دراﺬﮕﺑ و
دﻮﺷ ﻒﮐ يراﺪﯾﺎﭘ دﻮﺒﻬﺑ 22]
. [ لﺎﺳ رد نارﺎﮑﻤﻫ و ﺰﻣﻮﮔ )
2011 (
ﺶﻫﺎﮐ ﺚﻋﺎﺑ ﻊﯾﺎﻣ زﺎﻓ ﻪﺘﯾزﻮﮑﺴﯾو ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ﻦﯿﺗﻻژ ﺪﻧدﺮﮐ شراﺰﮔ
ﯽﻣ ﯽﺤﻄﺳ ﺶﺸﮐ هﺪﻨﻨﮐراﺪﯾﺎﭘﺎﻧ ﻞﻣاﻮﻋ تﺪﺷ زا ﻪﺠﯿﺘﻧ رد ﻪﮐ دﻮﺷ
ﯽﻣ ﯽﻗﺎﺑ ﮏﭼﻮﮐ بﺎﺒﺣ و هﺪﺷ ﻪﺘﺳﺎﮐ ﺪﻧﺎﻣ
23] .[
Fig 1 The amount of drained liquid from foams made with sodium caseinate (a) and albumin (b) over time
3-3 - ﻒﮐ ﯽﻤﺠﺣ ءﺰﺟ
و هراﻮﻤﻫ ﻪﮐ ﺪﺷ ﺺﺨﺸﻣ ﻒﮐ ﯽﻤﺠﺣ ءﺰﺟ يﺎﻫرادﻮﻤﻧ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ﺎﺑ نﺎﻣز ﯽﻃ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﻦﯿﻣﻮﺒﻟآ ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ رد ﯽﮔﮋﯾو ﻦﯾا ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
ﯽﻨﻌﻣ يراد (P<0.05) ﻢﯾﺪﺳ زا ﺮﺘﺸﯿﺑ
تﺎﻨﯿﺋزﺎﮐ دﻮﺑ . لﺎﺜﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ
ﻟ رد ﻒﮐ ﻞﯿﮑﺸﺗ ﻪﯿﻟوا ﻪﻈﺤ
، ﻪﻧﻮﻤﻧ مﺎﻤﺗ ﯽﻤﺠﺣ ءﺰﺟ يوﺎﺣ يﺎﻫ
ﺸﯿﺑ ﻦﯿﻣﻮﺒﻟآ ﺮﺘ
دﻮﺑ تﺎﻨﯿﺋزﺎﮐ ﻢﯾﺪﺳ زا .
داد نﺎﺸﻧ هﺪﺷ شراﺰﮔ ﺞﯾﺎﺘﻧ
ﺮﯿﯿﻐﺗ نﺎﻣز ﯽﻃ رد ﯽﻤﺠﺣ ءﺰﺟ راﺪﻘﻣ دﺮﮐ
. زا ﺎﺑ نﺎﻣز ﺖﺷﺬﮔ ﺎﺑ ﻦﯾا ،ﻒﮐ ﻦﺘﻓر ﻦﯿﺑ
ﺮﺘﻣارﺎﭘ ﺖﻓﺎﯾ ﺶﻫﺎﮐ .
ﻞﯿﻟد ﻪﺑ ﻦﯿﻣﻮﺒﻟآ ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ
ﻢﯾﺪﺳ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺮﺘﻬﺑ ﻒﮐ ﺪﯿﻟﻮﺗ زﺎﮐ
ﯽﻤﺠﺣ ءﺰﺟ هراﻮﻤﻫ تﺎﻨﯿﺋ
ﺖﺷاد يﺮﺘﺸﯿﺑ .
ﯽﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ﻦﯿﺗﻻژ ﺪﺳر
ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ يراﺪﯾﺎﭘ ﻒﮐ
ﺐﺒﺳ ﯽﻣ ﺪﺑﺎﯾ ﺶﻫﺎﮐ يﺮﺘﻤﮐ ﺖﻋﺮﺳ ﺎﺑ ﯽﻤﺠﺣ ءﺰﺟ دﻮﺷ .
ﻞﯿﻟد
ﻦﯾا ﯽﻣ ﻢﮐ ﯽﻤﺠﺣ ءﺰﺟ نﺎﻣز ﯽﻃ ﻪﮐ بﺎﺒﺣ ﻪﮐ ﺖﺳا ﻦﯾا دﻮﺷ
ﺎﻫ
ﯽﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﯽﺸﮑﻫز و هﺪﺷ ﻞﺼﺘﻣ ﻢﻫ ﻪﺑ ﺪﺑﺎﯾ
14] .[
Fig 2 Foam volume fraction in foams made with sodium caseinate (a) and albumin (b) over time
3 - 4 - ﺮﯾﻮﺼﺗ يﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ
ﯽﮑﯾ زا ﻦﯾﺮﺘﻤﻬﻣ ﯽﮔﮋﯾو
،ﺮﯾﻮﺼﺗ يﺎﻫ ﺖﻓﺎﺑ
ﺖﺳا . ﺮﯾﻮﺼﺗ ﺖﻓﺎﺑ
تاﺮﯿﯿﻐﺗ و تﻻﻼﺘﺧا يﺮﺼﺑ كاردا ﺎﺳﺎﺳا ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﺷور ﺲﮑﻋ ﯽﻣ ﻒﯿﺻﻮﺗ ار لﺎﺘﯿﺠﯾد يﺎﻫ ﺪﻨﮐ
24] .[ ﺮﯾﻮﺼﺗ ﺖﻓﺎﺑ
ﯽﻣ ﺷور ناﺰﯿﻣ ﺪﻧاﻮﺗ ﯽﯾﺎﻀﻓ ﻊﯾزﻮﺗ و ﻞﺴﮑﯿﭘ ﯽﻨ
) 3 يﺪﻌﺑ ( رد
ﺮﯾﻮﺼﺗ رﺎﺘﺧﺎﺳ ندﺮﮐ ﺺﺨﺸﻣ ياﺮﺑ ﯽﻠﻤﻋ شور و ﺪﻨﮐ نﺎﯿﺑ ار
b a
b
a
ﯽﻣ اﺬﻏ هﺪﯿﭽﯿﭘ ﺪﺷﺎﺑ
. ﺪﻧاﺮﺗﺮﺑ نارﺎﮑﻤﻫ و )
1992 ( ﯽﻧﺎﺴﮐ ﻦﯿﻟوا
رﺎﺘﺧﺎﺳ ياراد داﻮﻣ ﻒﯿﺻﻮﺗ ياﺮﺑ ﺮﯾﻮﺼﺗ ﺖﻓﺎﺑ زا ﻪﮐ ﺪﻧدﻮﺑ ﻒﮐ دﺮﮐ هدﺎﻔﺘﺳا ﺪﻨﻧﺎﻣ ﺪﻧ
25] .[ ﻞﺴﮑﯿﭘ ﺎﻫ ﺮﺻﺎﻨﻋ هﺪﻧزﺎﺳ ﺮﯾوﺎﺼﺗ
ﻨﺘﺴﻫ ﺪ.
ﻪﺑ ﯽﻠﮐ رﻮﻃ ود عﻮﻧ تﺎﻋﻼﻃا زا ﺮﻫ ﻞﺴﮑﯿﭘ ﻞﺑﺎﻗ جاﺮﺨﺘﺳا
ﺖﺳا ﻪﮐ ﺪﻨﺗرﺎﺒﻋ ناﺰﯿﻣ زا ﯽﯾﺎﻨﺷور و ﺖﯿﻌﻗﻮﻣ ﺮﻫ ﻞﺴﮑﯿﭘ رد
تﺎﺼﺘﺨﻣ ﺮﯾوﺎﺼﺗ . ﯽﯾﺎﻨﺷور ناﺰﯿﻣ ياﺮﺑ
ﻦﯿﯿﻌﺗ ﯽﮔﮋﯾو يﺎﻫ ﯽﮕﻧر و
ﺖﯿﻌﻗﻮﻣ ﺮﻫ ﻞﺴﮑﯿﭘ ﻒﯿﺻﻮﺗ ياﺮﺑ ﻞﮑﺷ
و نﺎﯿﺑ هزاﺪﻧا دﺮﺑرﺎﮐ دراد .
رد ﻞﯿﻠﺤﺗ ﺖﻓﺎﺑ
،ﺮﯾﻮﺼﺗ زا ود ﺮﻫ ﮔﮋﯾو ﯽ ﻞﺴﮑﯿﭘ هدﺎﻔﺘﺳا ﺪﺷ و
ﯽﮕﻧﻮﮕﭼ ﺶﯾارآ صﺎﺧ ﯽﯾﺎﻨﺷور ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﺮﻫ
،ﻞﺴﮑﯿﭘ رد ﮥﯿﺣﺎﻧ
ﯽﺻﺎﺧ زا ﺮﯾﻮﺼﺗ ﯽﺳرﺮﺑ ﺪﺷ .
3 - 4 - 1 - ﻞﺨﻠﺨﺗ
داد نﺎﺸﻧ ﻒﮐ يراﺪﯾﺎﭘ و نارروا ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻪﮐ رﻮﻄﻧﺎﻤﻫ ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ
ﻢﯾﺪﺳ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻦﯿﻣﻮﺒﻟآ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﺖﯿﻠﺑﺎﻗ ياراد تﺎﻨﯿﺋزﺎﮐ
ﻒﮐ ﯽﮔﺪﻨﻨﮐ
ﺮﺘﺸﯿﺑ يراراﺪﯾﺎﭘ و دﻮﺑ ي
. ﯾﺎﺘﻧ ﻖﺑﺎﻄﻣ لوﺪﺟ رد هﺪﺷ شراﺰﮔ ﺞ 2
،
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻢﯾﺪﺳ يﺎﻫ ﻞﺨﻠﺨﺗ ،ﺮﺘﻤﮐ يراﺪﯾﺎﭘ و نارروا ﻞﯿﻟد ﻪﺑ تﺎﻨﯿﺋزﺎﮐ
يﺮﺘﻤﮐ ﺖﺷاد ﻦﯿﻣﻮﺒﻟآ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ .
مﺎﮑﺤﺘﺳا و رﺎﺘﺧﺎﺳ ﺮﺑ ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ 11
ﯽﮔﮋﯾو ﯽﻣ راﺬﮔ ﺮﺛا ﯽﺤﻄﺳ ﻦﯿﺑ يﺎﻫ ﺪﺷﺎﺑ
. ﻞﯿﻟد ﻪﺑ ﻦﯿﻣﻮﺒﻟآ
تﺎﯿﺻﻮﺼﺧ ﮏﯿﺘﺳﻻاﻮﮑﺴﯾو
ﺮﺘﯾﻮﻗ ﻢﻠﯿﻓ ﻞﯿﮑﺸﺗ و ﺮﺗراﺪﯾﺎﭘ يﺎﻫ
ﺗ ﺖﯿﻠﺑﺎﻗ تﺎﻨﯿﺋزﺎﮐ ﻢﯾﺪﺳ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ يﺮﺗﻻﺎﺑ ﻒﮐ ﺪﯿﻟﻮ دراد
. ﻖﺑﺎﻄﻣ
رد هﺪﺷ شراﺰﮔ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻪﻧﻮﻤﻧ
3 ﻦﯿﻣﻮﺒﻟآ ناﺰﯿﻣ نآ رد ﻪﮐ 1
و مﺮﮔ
ﻦﯿﺗﻻژ ناﺰﯿﻣ 3
دﻮﺑ ﻦﯿﯾﺎﭘ ﻞﺨﻠﺨﺗ دﻮﺑ مﺮﮔ )
266/0 ( ﻦﯾا ﻪﺑ ﻪﮐ
ﺖﺳا ﻞﯿﻟد ﯽﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﻪﺘﯾزﻮﮑﺴﯾو ،ﻦﯿﺗﻻژ يﻻﺎﺑ ﺖﻈﻠﻏ رد
ﻪﮐ ﺪﺑﺎﯾ
زا ﻊﻧﺎﻣ ﻪﺘﯾزﻮﮑﺴﯾو ﻦﺘﻓر ﻻﺎﺑ ﻦﯾا ﯽﻣ اﻮﻫ دورو ﺶﯾاﺰﻓا
رد دﻮﺷ
ﺶﻫﺎﮐ ﺚﻋﺎﺑ ﺰﯿﻧ ﻦﯾا ﻪﮐ هدﻮﺑ ﻦﯿﯾﺎﭘ ﺰﯿﻧ ﻦﺒﻣﻮﺒﻟآ ﺖﻈﻠﻏ ﻦﻤﺿ ﯽﻣ ﯽﻫداﻮﻫ تﺪﺷ دﻮﺷ
.
لﻮﮑﻟﻮﻣوﺮﮐﺎﻣ ﻢﻈﻨﻣﺎﻧ و ﺮﯾﺬﭘ فﺎﻄﻌﻧا يﺎﻫ
ﻞﯿﮑﺸﺗ ﻦﯿﺋزﺎﮐ ﺪﻨﻧﺎﻣ 12
ﻢﻠﯿﻓ ﯽﻣ ﻦﯿﯾﺎﭘ ﻪﺘﯿﺴﯿﺘﺳﻻاﻮﮑﺴﯾو ﺎﺑ ﯽﯾﺎﻫ ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ ﺎﻣا ،ﺪﻨﻫد
يﺎﻫ
يوﺮﮐ ) وا ،ﻦﯿﻟﻮﺑﻮﻠﮔﻮﺘﮐﻻﺎﺘﺑ ،ﻢﯾزوﺰﯿﻟ ﺪﻨﻧﺎﻣ مﺮﺳ ﻦﯿﻣﻮﺒﻟآ ،ﻦﯿﻣﻮﺒﻟآ
13يوﺎﮔ ( ﻢﻠﯿﻓ هداد ﻞﯿﮑﺸﺗ ﻻﺎﺑ مﺎﮑﺤﺘﺳا ﺎﺑ ﯽﯾﺎﻫ و
رﺎﺘﻓر
ﺪﻧراد يﺮﺗﻻﺎﺑ ﮏﯿﺘﺳﻻاﻮﮑﺴﯾو .
ﺶﻨﮐاو ﺮﺛا رد ﯽﻨﯿﺌﺗوﺮﭘ ﻪﮑﺒﺷ يﺎﻫ
ﯽﻟﻮﮑﻟﻮﻣ ﻦﯿﺑ )
ا ،ﯽﻧژورﺪﯿﻫ ﺪﻧﻮﯿﭘ ﮏﯿﺗﺎﺘﺳوﺮﺘﮑﻟ
ﺶﻨﮐاو و يﺎﻫ
11. Rigidity 12. Disordered
13. Bovine Serum albumin
ﮏﯿﺑﻮﻓورﺪﯿﻫ (
ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ ﯽﻣ ﻞﯿﮑﺸﺗ يوﺮﮐ يﺎﻫ دﻮﺷ
. ﯽﮔﺪﻨﺒﺴﭼ
14
ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ رد ﻢﻠﯿﻓ ﺎﻫ
ﯽﻣ ﺮﺘﻤﮐ ﺮﯾﺬﭘ فﺎﻄﻌﻧا ي ﺪﺷﺎﺑ
26] .[
3 - 4 - 2 - ندﻮﺑ يوﺮﮐ ناﺰﯿﻣ
بﺎﺒﺣ ندﻮﺑ يوﺮﮐ ناﺰﯿﻣ يﺎﻬﺘﻧا رد و ﻒﮐ ﻞﯿﮑﺸﺗ ياﺪﺘﺑا رد ﺎﻫ
لوﺪﺟ رد نﺎﻣز ﻦﯾا 3
ﺖﺳا هﺪﺷ هدروآ .
ﮏﯾ ندﻮﺑ يوﺮﮐ ناﺰﯿﻣ
و هدﻮﺑ ﻞﻣﺎﮐ هﺮﯾاد ﺎﺑ توﺎﻔﺗ ناﺰﯿﻣ ﺎﯾ ﯽﻤﻄﻧ ﯽﺑ راﺪﻘﻣ زا ﯽﺼﺧﺎﺷ ﺎﺗ ﺮﻔﺻ ﻦﯿﺑ يراﺪﻘﻣ 1
دراد ) ﺎﮐ هﺮﯾاد ﻞﻣ 1 و نﻮﮕﻤﻫﺎﻧ ﻢﺴﺟ و
ﯽﻣ اراد ار ﺮﻔﺻ ﻪﺑ ﮏﯾدﺰﻧ يراﺪﻘﻣ ﻢﻈﻨﻣﺎﻧ ﺪﺷﺎﺑ
.(
ﻪﮐ رﻮﻄﻧﺎﻤﻫ
ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا دﻮﺷ ﯽﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻦﯿﺑ يراد
هﺪﯾد ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
ﺪﺷ (P<0.05) .
ﺮﺘﺸﯿﺑ ﻦﯿﻣﻮﺒﻟآ ﻒﮐ رد بﺎﺒﺣ ندﻮﺑ يوﺮﮐ ناﺰﯿﻣ
دﻮﺑ ) ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ي 3 ، 4 ، 5 و 6 ( ﺖﯿﺻﺎﺧ ندﻮﺑ ﺮﺗﻻﺎﺑ نآ ﻞﯿﻟد ﻪﮐ
ﯽﺤﻄﺳ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﯽﻣ ﻦﯿﻣﻮﺒﻟآ
ﺪﺷﺎﺑ . ﯽﻣ ﺚﻋﺎﺑ ﺖﯿﺻﺎﺧ ﻦﯾا ﻪﮐ دﻮﺷ
بﺎﺒﺣ ﻪﺠﯿﺘﻧ رد و ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺶﻫﺎﮐ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﯽﺤﻄﺳ ﺶﺸﮐ ﯽﻗﺎﺑ يوﺮﮐ ﺎﻫ
ﺪﻨﻧﺎﻤﺑ . ﯽﺋﺰﺟ ﺮﯿﺛﺎﺗ ﺰﯿﻧ ﻦﯿﺗﻻژ ﻪﺑ ﺖﺷاد رﻮﺘﮐﺎﻓ ﻦﯾا ﺮﺑ يﺮﺗ
يرﻮﻃ
ﻪﺘﯾزﻮﮑﺴﯾو ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ﻪﮐ )
ﻦﯿﺗﻻژ ﺖﻈﻠﻏ ﺶﯾاﺰﻓا زا ﯽﺷﺎﻧ (
ناﺰﯿﻣ ،
ﻪﻧﻮﻤﻧ ندﻮﺑ يوﺮﮐ و اﺮﯾز ،ﺖﻓﺎﯾ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﻫ
زا ﻊﻧﺎﻣ ﻻﺎﺑ ﻪﺘﯾزﻮﮑﺴﯾ
بﺎﺒﺣ يرﻮﻓ نﺪﯿﺒﺴﭼ ﯽﻣ ﻢﻫ ﻪﺑ ﺎﻫ
ﺷ ﻮ د . يوﺮﮐ ناﺰﯿﻣ نﺎﻣز رﺬﮔ ﺎﺑ
دﻮﻤﻧ ﺮﯿﯿﻐﺗ ندﻮﺑ .
ﻒﮐ ﻞﯿﮑﺸﺗ ﻦﯿﺣ رد )
ندز ( لﻮﻠﺤﻣ دراو اﻮﻫ
بﺎﺒﺣ ﻞﯿﮑﺸﺗ و هﺪﺷ ﯽﻣ گرﺰﺑ يﺎﻫ
بﺎﺒﺣ ﻦﯾا ﻪﮐ ﺪﻫد ﻂﺳﻮﺗ ﺎﻫ
هﺪﺷ هﺪﯿﺸﮐ ﯽﮑﯿﻧﺎﮑﻣ يوﺮﯿﻧ بﺎﺒﺣ ﻪﺑ ﻞﯾﺪﺒﺗ و 15
ﺮﺘﮑﭼﻮﮐ يﺎﻫ
ﯽﻣ ﺪﻧﻮﺷ 27] .[ ﻞﻣاﻮﻋ هزاﺪﻧا ﺶﯾاﺰﻓا ﺚﻋﺎﺑ ﺰﯿﻧ هﺪﻨﻨﮐ راﺪﯾﺎﭘﺎﻧ
ﯽﻣ بﺎﺒﺣ ﺪﻧﻮﺷ . ﺪﯿﻟﻮﺗ ﻞﻣاﻮﻋ ﻪﺑ ﻪﺘﺴﺑاو ،بﺎﺒﺣ هزاﺪﻧا ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ
ﯽﻣ بﺎﺒﺣ هﺪﻨﻨﮐ راﺪﯾﺎﭘﺎﻧ ﻞﻣاﻮﻋ و هﺪﻨﻨﮐ ﺪﺷﺎﺑ
28] .[
14. Cohesive 15. Elongated
Table 2 Comparison of porosity of different samples during foam formation
Samples 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
Porosity
0.33±
0.00ab
0.334±
0.01c
0.266±
0.02d
0.389±
0.01a
0.37±
0.01ab
0.351±
0.02bc
0.236±
0.02def
0.225±
0.01def
0.218±
0.0e
0.218±
0.01f
0.238±
0.01def
0.228±
0.02ef Table 3 Effect of albumin, sodium casinate and gelatin concentrations on circularity of bubbles at
different times
Samples 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
First time
o.855±
0.01abc
0.868±
0.02abc
0.944±
0.1a
0.933±
0.02a
0.953±
0.01a
0.96±
0.02a
0.785±
0.04c
0.805±
0.01bc
0.817±
0.04bc
0.853±
0.1abc
0.872±
0.03abc
0.912±
0.03ab End time 0.694±
0.05e
0.783±
0.04de
0.833±
0cd
0.867±
0.02bcd
0.984±
0.01a
0.95±
0.02ab
0.769±
0.01de
0.893±
0.08abc
0.894±
0.01abc
0.867±
0.1bcd
0.785±
0.02de
0.904±
0.06abc 3-4-3 - ﯽﭘوﺮﺘﻧا
ﯽﭘوﺮﺘﻧا ناﺰﯿﻣ و ﻦﯿﻣﻮﺒﻟآ يﺎﻫ ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ ﻪﻠﯿﺳو ﻪﺑ يﺪﯿﻟﻮﺗ يﺎﻫ ﻒﮐ
تﺎﻨﯿﺋزﺎﮐ ﻢﯾﺪﺳ لوﺪﺟ رد
4 ﺖﺳا هﺪﺷ هدروآ .
ﻞﯿﮑﺸﺗ ياﺪﺘﺑا رد
ﺎﺑ يﺪﯿﻟﻮﺗ يﺎﻫ ﻒﮐ رد ﯽﭘوﺮﺘﻧا ﻒﮐ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﻦﯿﻣﻮﺒﻟآ
) ﻪﻧﻮﻤﻧ يﺎﻫ 1 ،
4 ، 5 و 6 ( ﻢﯾﺪﺳ زا دﻮﺑ تﺎﻨﯿﺋزﺎﮐ ،
ﯽﻣ ﺪﺷﺎﺑ ﻞﯿﻟد ﻦﺑا ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ ﻪﮐ
ﻦﯿﻣﻮﺒﻟآ ﻒﮐ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﯽﯾاز و
ﺪﯿﻟﻮﺗ ﻢﺘﺴﯿﺳ رد ار اﻮﻫ زا يﺮﺘﺸﯿﺑ ﻢﺠﺣ
ﺪﻨﮐ ﯽﻣ ا ﺐﺟﻮﻣ ﺎﻫزﺎﮔ ﻪﮐ ﯽﯾﺎﺠﻧآ زا و ﯽﺑ ﺶﯾاﺰﻓ
ﯽﻣ ﯽﻤﻈﻧ ﺪﻧﻮﺷ
ﯽﺑ اﺬﻟ ﻪﻧﻮﻤﻧ رد ﯽﻤﻈﻧ ﯽﻣ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﻦﯿﻣﻮﺒﻟآ يﺎﻫ
ﺪﺷﺎﺑ . ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ﺎﻨﻤﺿ
ﺶﻫﺎﮐ ﯽﭘوﺮﺘﻧا ﺰﯿﻧ ﻦﯿﺗﻻژ ناﺰﯿﻣ ﺖﻓﺎﯾ
ﺶﯾاﺰﻓا ﻞﯿﻟد ﻪﺑ ﺰﯿﻧ ﻦﯾا ﻪﮐ ﯽﻣ اﻮﻫ دورو ﺶﻫﺎﮐ و ﻪﺘﯾزﻮﮑﺴﯾو
ﺪﺷﺎﺑ . ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ ﺶﻫﺎﮐ ﺎﺑ ﺰﯿﻧ ﺎﻫ
ﯽﭘوﺮﺘﻧا ﺶﻫﺎﮐ ﻪﺠﯿﺘﻧ رد و بﺎﺒﺣ يراﺪﯾﺎﭘ ﺐﺟﻮﻣ ﯽﺤﻄﺳ ﺶﺸﮐ ﻣ ﯽ ﺪﻧﻮﺷ . نارﺎﮑﻤﻫ و پرﺎﮐ )
2001 ( ﻪﮐ ﺪﻧﺪﯿﺳر ﻪﺠﯿﺘﻧ ﻦﯾا ﻪﺑ ﺰﯿﻧ
ﺪﺷ ﻒﮐ يراﺪﯾﺎﭘ ﺶﯾاﺰﻓا ﺚﻋﺎﺑ نﺎﺘﻧاز ﻎﻤﺻ ندوﺰﻓا 29]
.[ نآ ﺎﻫ
ﻦﯾا ﺮﯿﺛﺎﺗ ،ﻪﺘﯾزﻮﮑﺴﯾو ﺶﯾاﺰﻓا ﻞﯿﻟد ﻪﺑ ﻞﻤﻋ ﻦﯾا ﻪﮐ ﺪﻧدﻮﻤﻧ نﺎﯿﺑ ﯽﺤﻄﺳ يژﻮﻟﻮﺋر ﺮﺑ ﺮﯿﺛﺎﺗ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ رﺎﺘﺧﺎﺳ ﺮﺑ ﻎﻤﺻ دﻮﺑ 1] . [ ﻪﺑ ﻒﮐ ﻞﯿﮑﺸﺗ يﺎﻬﺘﻧا رد بﺎﺒﺣ ﻪﮑﻨﯾا ﻞﯿﻟد
يﺎﻫ
ﻢﯾﺪﺳ ﻪﺑ ﺖﻋﺮﺳ ﻪﺑ تﺎﻨﯿﺋزﺎﮐ بﺎﺒﺣ ﻞﯿﮑﺸﺗ و ﻞﺼﺘﻣ ﻢﻫ
ﺎﺑ يﺎﻫ
ﯽﺑ زا ﺪﻧداد گرﺰﺑ هزاﺪﻧا و ﻢﮐ داﺪﻌﺗ ﺪﺷ ﻪﺘﺳﺎﮐ نآ ﯽﻤﻈﻧ
.
Table 4 Effect of albumin, sodium caseinate and gelatin concentration on foam entropy at the beginning and end of foam formation
Samples 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
First of foam formation
1.019±
0.07a
0.956±
0.01ab
0.864±
0.1bc
1.092±
0.05a
1.057±
0.01a
0.975±
0.02a
0.751±
0.03c
0.75±
0.02c
0.709±
0.05c
0.813±
0.1c
0.777±
0.03c
0.721±
0.03c End of
foam formation
0.872±
0.02a
0.826±
0.01a
0.736±
0.1b
0.846±
0.01a
0.823±
0.01a
0.828±
0.02a
0.534±
0.01c
0.508±
0.04c
0.523±
0.02c
0.524±
0.1c
0.524±
0.02c
0.521±
0.01c 3 - 4 - 4 - ﯽﻟﺎﺧ ﺮﺑ ﺪﻌﺑ
ﺖﻈﻠﻏ و از ﻒﮐ ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ ﺖﻈﻠﻏ و عﻮﻧ ﺮﯿﺛﺎﺗ زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞﯾﺎﺘﻧ رد يﺪﯿﻟﻮﺗ يﺎﻫ ﻒﮐ ﯽﻟﺎﺧﺮﺑ ﺪﻌﺑ راﺪﻘﻣ ﺮﺑ ﻦﯿﺗﻻژ ا
يﺎﻬﺘﻧا و اﺪﺘﺑ
لوﺪﺟ رد ﻒﮐ ﻞﯿﮑﺸﺗ 5
ﺖﺳا هﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧ .
ﺞﯾﺎﺘﻧ ﯽﻟﺎﺧﺮﺑ ﺪﻌﺑ
ﯽﭘوﺮﺘﻧا ﺎﺑ ﻪﺑﺎﺸﻣ ﺎﺒﯾﺮﻘﺗ يﺪﻧور ﺖﺷاد
. ﯽﻟﺎﺧﺮﺑ ﺪﻌﺑ راﺪﻘﻣ ﻦﯾﺮﺗﻻﺎﺑ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﻒﮐ ﻞﯿﮑﺸﺗ ياﺪﺘﺑا رد 4
طﻮﺑﺮﻣراﺪﻘﻣ ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ و
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺑ 6 دﻮﺑ . راﺪﻘﻣ ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ ﺰﯿﻧ ﻒﮐ يرﺎﮔﺪﻧﺎﻣ نﺎﻣز يﺎﻬﺘﻧا رد ﺎﺧﺮﺑ ﺪﻌﺑ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﯽﻟ 3
و 4 ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ راﺪﻘﻣ ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ و
ﻪﻧﻮﻤﻧ 11 و 12 دﻮﺑ . راﺪﻘﻣ ﯽﻠﮐ رﻮﻃ ﻪﺑ يﺎﻫ ﻒﮐ رد ﯽﻟﺎﺧﺮﺑ ﺪﻌﺑ
ﻢﯾﺪﺳ زا ﺮﺘﺸﯿﺑ ﻦﯿﻣﻮﺒﻟآ ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ ﺎﺑ يﺪﯿﻟﻮﺗ ﻦﯿﺗﻻژ و دﻮﺑ تﺎﻨﯿﺋزﺎﮐ
ﺪﺷ نآ راﺪﻘﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﺚﻋﺎﺑ .
ﺶﻫﺎﮐ راﺪﻘﻣ ﻦﯾا ﺰﯿﻧ نﺎﻣز ﯽﻃ رد
ﺖﻓﺎﯾ . نارﺎﮑﻤﻫ و لاوﺎﮐ )
1998 ( ﺮﮐ شراﺰﮔ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ﻪﮐ ﺪﻧد
ﯽﺑ ﺖﻓﺎﯾ ﺶﯾاﺰﻓا ﯽﻟﺎﺧ ﺮﺑ ﺪﻌﺑ ،نﺎﻧ ﺢﻄﺳ ﯽﻤﻈﻧ 30]
.[
