ﻪﻠﺠﻣ ﻲﻧاور ﺖﺷاﺪﻬﺑ لﻮﺻا ي
لﺎﺳ
14 ) 4 ( نﺎﺘﺴﻣز ، 1391 ﺻ ، ﻪﺤﻔ -301 294
ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻲﺸﻫوﮋﭘ ي
ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ي ﺶﻧاد رد باﺮﻄﺿا ﺢﻄﺳ ﺪﻬﺸﻣ رد يﺮﻬﺷ و ﻲﻳﺎﺘﺳور ﻲﻧﺎﺘﺳﺮﻴﺑد نازﻮﻣآ
يدازﻮﻧ ﺪﻴﺳ ﻦﺴﺤﻣ هوﺮﮔ دﺎﺘﺳا ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﻲﻜﺷﺰﭘ
، مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد
ﺪﻬﺸﻣ ﻲﻜﺷﺰﭘ
ﻲﻧاﺪﻬﺑ ﻪﻤﻃﺎﻓ ناور هوﺮﮔ رﺎﻴﺸﻧاد
،ﻲﻜﺷﺰﭘ
تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﺰﻛﺮﻣ
ناور مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ،يرﺎﺘﻓر مﻮﻠﻋ و ﻲﻜﺷﺰﭘ
ﺪﻬﺸﻣ ﻲﻜﺷﺰﭘ
ﻲﺣاﺮﺟ اﺪﻴﻟ*
،ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﻲﻜﺷﺰﭘ هوﺮﮔ رﺎﻳدﺎﺘﺳا مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد
ﺪﻬﺸﻣ ﻲﻜﺷﺰﭘ
نﺎﻴﻧﺎﻓﺮﻋ ﺎﺿرﺪﻴﺠﻣ ﻲﻜﺷﺰﭘ هوﺮﮔ رﺎﻴﺸﻧاد
،ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد
ﺪﻬﺸﻣ ﻲﻜﺷﺰﭘ
يﺮﻴﻣ ﻦﻴﺴﺣﺪﻤﺤﻣ ﻲﻣﻮﻤﻋ ﻚﺷﺰﭘ
* لﻮﺌﺴﻣ ﻒﻟﻮﻣ :
ﺪﻬﺸﻣ ،ناﺮﻳا
، ﺪﻬﺸﻣ ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ،
ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا ﻲﻜﺷﺰﭘ هوﺮﮔ
[email protected] لﻮﺻو ﺦﻳرﺎﺗ : 22 / 11 / 90
ﺪﻴﻳﺎﺗ ﺦﻳرﺎﺗ : 20 / 3 / 91
ﻪﺻﻼﺧ ﻪﻣﺪﻘﻣ ﻲﮕﻨﻫﺮﻓ ﻊﻳﺮﺳ تاﺮﻴﻴﻐﺗ ﺮﻴﺛﺎﺗ: و ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا
ﺶﻳاﺰﻓا ا ﻻﻼﺘﺧ ﻲﺒﺼﻋ ت اور ﻧـ ﻲ
ا ﻦﻳا ،ﺎﻴﻧد رد ﺧ
ــ ﻻﻼﺘ ود ﻪﺑ ار ت ﻣ
ــ ﻦﻴ ﺎﺗ ﻲﻧاﻮﺗﺎﻧ ﻞﻣﺎﻋ ﺳ
ــ ﺎ ل 2020 هدﻮﻤﻧ ﻞﻳﺪﺒﺗ
ﺖﺳا . ا ﻻﻼﺘﺧ ﻲﺒﺼﻋ ت اور ﻧـ ﻲ رد ﻲﻤﻬﻣ ﻞﻣﺎﻋ ،نﺎﻧاﻮﺟﻮﻧ رد باﺮﻄﺿا هﮋﻳو ﻪﺑ
هﺮﻃﺎﺨﻣ يﺎﻫرﺎﺘﻓر ﻪﺑ ماﺪﻗا و ﻲﻠﻴﺼﺤﺗ ﺖﻓا ،ﻲﺘﻣﻼﺳ ﺶﻫﺎﻛ ﺖﺳا ﺰﻴﻣآ
. ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا
باﺮﻄﺿا ﺢﻄﺳ ﻲﺳرﺮﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﺶﻧاد
مﺎﺠﻧا ﺪﻬﺸﻣ رد يﺮﻬﺷ و ﻲﻳﺎﺘﺳور نازﻮﻣآ
ﺖﻓﺮﮔ .
شور رﺎﻛ رد : ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا ي ﻲﻌﻄﻘﻣ
، داﺪﻌﺗ 340 ﺶﻧاد ﻲﻧﺎﺘﺳﺮﻴﺑد زﻮﻣآ ﻲﻳﺎﺘﺳور
و ﺮﻬﺷ لﺎﺳ رد ﺪﻬﺸﻣ ي 1385
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﺑ ﻲﺗﺎﻘﺒﻃ يﺮﻴﮔ ﻪﺷﻮﺧ
ﺪﻧﺪﺷ ﺶﻫوﮋﭘ دراو يا
ﺖﻴﻌﻤﺟ تﺎﺼﺨﺸﻣ و هﻮﺤﻧ ،ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ
و ﻞﻴﺼﺤﺗ ﻪﺑ ﻪﻗﻼﻋ ،ﻲﻨﻳد ﺾﻳاﺮﻓ مﺎﺠﻧا ي
ﻴﻌﺿو ﻲﻠﻴﺼﺤﺗ ﺖ ﺪﺷ ﻲﺳرﺮﺑ نﺎﺸﻳا
. هداد ﻂﺳﻮﺗ ﺎﻫ ﺶﺳﺮﭘ
ﻪﻣﺎﻧ ي باﺮﻄﺿا
ﻞﻴﭙﺷا ﻊﻤﺟ ﺮﮔﺮﺑ و يروآ نﻮﻣزآ ﺎﺑ يﺎﻫ ﻞﻴﻠﺤﺗ ﺲﻧﺎﻳراو
، و ﻲﺗ ﺧ روﺬﺠﻣ ﻲ ﻞﻴﻠﺤﺗ
ﺪﻧﺪﺷ .
ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺎﻫ عﻮﻤﺠﻣ رد: 337
ﺶﻧاد ﺮﻔﻧ ﻲﻨﺳ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﺎﺑ زﻮﻣآ 3
/
±1 5 / 16 ﻲﺳرﺮﺑ لﺎﺳ
ﺪﻧﺪﺷ . ﺖﻛﺮﺷ زا نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ 175 ﺮﻔﻧ ) 52 (%
ﺪﻧدﻮﺑ ﺎﺘﺳور ﻦﻛﺎﺳ .
و ﺖﻟﺎﺣ باﺮﻄﺿا
رد ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﺪﻳﺪﺷ تﺎﺟرد ﻪﺑ ﺖﻔﺻ 23
و 19 ﺶﻧاد ﺪﺻرد ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ نازﻮﻣآ
.
ﺶﻧاد رد ﻻﺎﺑ باﺮﻄﺿا ناﺰﻴﻣ ﻲﻳﺎﺘﺳور نازﻮﻣآ دﻮﺑ ﺮﻬﺷ زا ﺮﺗ
) 001 / P<0 ( و
هﺮﻤﻧ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﺮﺜﻛاﺪﺣ ي
رد باﺮﻄﺿا ﺪﺷ هﺪﻳد ﻲﻳﺎﺘﺳور ناﺮﺘﺧد
. ندﻮﺑ ﺮﺘﺧد
) 01 / 0
= (P ﻲﺑ ، ﻪﺘﺷر ﻪﺑ ﻲﮕﻗﻼﻋ ﻲﻠﻴﺼﺤﺗ ي
) 01 / 0
= (P ﺾﻳاﺮﻓ ﻢﻈﻨﻣ مﺎﺠﻧا مﺪﻋ و
ﻲﻨﻳد ) 02 / 0 P= ( دﻮﺑ هاﺮﻤﻫ ﺮﺗﻻﺎﺑ باﺮﻄﺿا ﺢﻄﺳ ﺎﺑ .
ﻪﺠﻴﺘﻧ يﺮﻴﮔ سﺎﺳا ﺮﺑ: ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻫ هﮋﻳو ﻪﺑ و ناﺮﺘﺧد رد باﺮﻄﺿا ناﺰﻴﻣ ،
ﺶﻧاد ﻪﻌﻣﺎﺟ نازﻮﻣآ ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻲﻳﺎﺘﺳور ي
دﻮﺑ . و ﻲﺑاﺮﻄﺿا تﻻﻼﺘﺧا يﺮﮕﻟﺎﺑﺮﻏ اﺬﻟ
ﻢﻫاﺮﻓ ،ناور ﺖﻣﻼﺳ يﺎﻘﺗرا يﺎﻫرﺎﻜﻫار
ﻲﺤﻳﺮﻔﺗ و ﻲﺷزﻮﻣآ ﻂﻳاﺮﺷ يزﺎﺳ
دﺮﻴﮔ راﺮﻗ ﻪﺟﻮﺗ درﻮﻣ ﺪﻳﺎﺑ ﻲﻳﺎﺘﺳور سراﺪﻣ رد ﺐﺳﺎﻨﻣ .
هژاو يﺪﻴﻠﻛ يﺎﻫ ﺶﻧاد ،باﺮﻄﺿا:
،نازﻮﻣآ ﺎﺘﺳور
،
،ﺮﻬﺷ نﺎﻧاﻮﺟﻮﻧ
ﻲﭘ ﺖﺷﻮﻧ :
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا نﺎﻳﺎﭘ زا ﺞﺘﻨﻣ و ﻪﻣﺎﻧ ﻪﺘﻴﻤﻛ ﺪﻴﻳﺎﺗ زا ﺲﭘ و ﺪﻬﺸﻣ ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ﻲﺸﻫوﮋﭘ ي
ﻲﻟﺎﻣ ﺖﻳﺎﻤﺣ ﺎﺑ نآ
هﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﺖﺳا ﻪﺘـﺷاﺪﻧ ﻲﻃﺎﺒﺗرا نﺎﮔﺪﻨﺴﻳﻮﻧ ﻊﻓﺎﻨﻣ ﺎﺑ و
ﺖﺳا . نﺎﻘﻘﺤﻣ يرﺎﻜﻤﻫ زا ناﺮﻳﺪﻣ مﺮﺘﺤﻣ نﺎﺘﺳﺮﻴﺑد ﺶﻧاد و ﺎﻫ نازﻮﻣآ رد مﺎﺠﻧا يراﺰﮕﺳﺎﭙﺳ حﺮﻃ ﻦﻳا ﺪﻨﻳﺎﻤﻧ ﻲﻣ
.
Original Article
Comparison of anxiety levels in rural and urban high school students in Mashhad-Northeastern part of Iran
Abstract
Introduction: Due to rapid change in socio-cultural and increase in mental disorders in world, these disorders become to the second cause of disability by 2020. Mental disorders and especially anxiety in adolescence is important factor for low level of health, academic failure and risky behaviors. This study compared levels of anxiety in adolescent students in Mashhad, Northeastern part of Iran.
Materials and Methods: The study population was 340 students of rural and urban secondary school in Mashhad in 1385 who selected by stratified cluster random sampling and demographic characteristics, engaging in religious affairs, interested in education and their scores was assessed. Data collection was done by Spielberger Inventory (STAI) and was analyzed by t-test, chi-square and ANOVA.
Results: A total of 337 students with mean age of 16.5±1.3 years were assessed. 175 students of participants (52%) lived in rural areas. Severe levels of state and trait anxiety was seen in 23% and 19% of students respectively. In compare, anxiety levels were higher in rural students (P<0.01) and maximum anxiety was seen in rural students girls. Females (P=0.01), not interested in education courses (P=0.01) and irregular engaging in religious affairs (P=0.02) were associated with higher anxiety levels.
Conclusion: Findings of this study showed higher anxiety scores in girls especially in rural students. Screening for anxiety disorders and strategies for reducing anxiety, improving mental health and providing educational and recreational conditions in rural schools should be considered.
Keywords: Adolescents, Anxiety, Rural, Students, Urban
Mohsen Seyyed Nozadi
Professor of community medicine, Mashhad University of Medical Sciences
Fatemeh Behdani
Associate professor of psychiatry, Psychiatry and Behavioral Research Center, Mashhad University of Medical Sciences
*Lida Jarahi
Assistant professor of community medicine, Mashhad University of Medical Sciences
Majid-Reza Erfanian
Associate professor of community medicine, Mashhad University of Medical Sciences
Mohammad Hosein Miri Genaral physician
*Corresponding Author:
Department of community medicine, Mashhad University of Medical Sciences, Mashhad, Iran [email protected] Received: Feb. 11, 2012 Accepted: Jun. 09, 2012
Acknowledgement:
This study was a section of a dissertation of faculty of medicine and was approved and financially supported by research committee of Mashhad University of Medical Sciences. The authors had no conflict of interest with the results.
Vancouver referencing:
Seyyed Nozadi M, Behdani F, Jarahi L, Erfanian MR, Miri MH. Comparison of anxiety levels in rural and urban high school students in Mashhad-Northeastern part of Iran. Journal of Fundamentals of Mental Health 2013;
14(4): 294-301.
296 ﻣ ﻪﻠﺠ لﺎﺳ ،ﻲﻧاور ﺖﺷاﺪﻬﺑ لﻮﺻا ي 14
) 4 ( ، نﺎﺘﺴﻣز 1391
ﺪﻴﺳ ﻦﺴﺤﻣ يدازﻮﻧ رﺎﻜﻤﻫ و نا
ﻪﻣﺪﻘﻣ
آ ﺎﻣ ر ا ﻻﻼﺘﺧ ت ﻲﺒﺼﻋ اور ﻧـ ﻲ رد ﺎﻴﻧد اﻓ ـ ﺰ ا ﺶﻳ ﻪﺘﻓﺎﻳ و ﻢﻬﺳ
ﻞﺑﺎﻗ ﻲﻬﺟﻮﺗ زا يرﺎﻤﻴﺑ ﺎﻫ ار ﻪﺑ دﻮﺧ صﺎﺼﺘﺧا هداد
ا ﺖﺳ ) 1 .(
ﻖﺒﻃ شراﺰﮔ نﺎﻣزﺎﺳ ﺖﺷاﺪﻬﺑ ﻲﻧﺎﻬﺟ تﻻﻼﺘﺧا ﻲﺒﺼﻋ
ﻲﻧاور
ﺴﻣ ﺌ لﻮ 33 ﺪﺻرد زا لﺎﺳ يﺎﻫ يﺮﭙﺳ هﺪﺷ ﺎﺑ ﻲﻧاﻮﺗﺎﻧ ﺖﺳا و
ﺶﻴﭘ ﻲﻨﻴﺑ هﺪﺷ ﻪﻛ ﺗ ــ ﺎ ﺎﺳ ل 2020 ا ﻻﻼﺘﺧ ت ﻲﻘﻠﺧ
، ود ﻦﻴﻣ ﻞﻣﺎﻋ
ﻲﻧاﻮﺗﺎﻧ رد ﺎﻴﻧد ﺪﻫاﻮﺧ دﻮﺑ ) 1 .(
تاﺮﻴﻴﻐﺗ ﻊﻳﺮﺳ ﻲﮕﻨﻫﺮﻓ و
،ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا عﻮﻨﺗ
تﺎﻃﺎﺒﺗرا و ﻲﮔدﺮﺘﺴﮔ
،ﺎﻫزﺎﻴﻧ نﺎﺴﻧا زوﺮﻣا ار ﺎﺑ
يﺎﻫرﺎﺸﻓ ﻲﻧاور رﺎﻴﺴﺑ ﻪﻬﺟاﻮﻣ هدﻮﻤﻧ ﻪﻛ ﻪﻠﺑﺎﻘﻣ ﺎﺑ نآ ﺪﻨﻣزﺎﻴﻧ
ﺖﺧﺎﻨﺷ و ﺐﺴﻛ ترﺎﻬﻣ و ناﻮﺗ يزﺎﺳﺪﻨﻣ ﺖﺳا
) 2 .(
زا ﺮﻈﻧ
ناور ﻲﻜﺷﺰﭘ
، باﺮﻄﺿا ﻲﻋﻮﻧ ﺎﻧ ارآ ﻲﻣ
، سﺎﺴﺣا ﺮﻄﺧ و سﺮﺗ
شﻮﺧﺎﻧ آ ﺪﻨﻳ و يﺮﺸﺘﻨﻣ ﺖﺳا ﻪﻛ ﻊﺒﻨﻣ نآ ﻞﺑﺎﻗ ﻲﻳﺎﺳﺎﻨﺷ ﻧ هدﻮﺒ و
ﺎﺑ ﺮﻴﻴﻐﺗ تا ﻲﻧﺎﻤﺴﺟ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﺶﭙﺗ ﺐﻠﻗ
، ﺮﺳ درد و ﻲﮕﻨﺗ ﺲﻔﻧ
ﺮﻤﻫ ها ا ﺖﺳ ) 3،4 .(
ا ﺿ ـ ﺮﻄ با
، ر ﻪﺸﻳ رد ﺖﻴﺼﺨﺷ دﺮﻓ دراد و
ﻲﺨﺳﺎﭘ ﻪﺑ ﺪﻳﺪﻬﺗ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷﺎﻧ و ﺺﺨﺸﻣﺎﻧ ا
ﺖﺳ
، ﻲﺳﺮﺗ ﻪﻛ دﺮﻓ رد
ﻲﻛدﻮﻛ نآ ار رد دﻮﺧ ﻲﻧورد هدﻮﻤﻧ ﺖﺳا و رد ﺖﻴﻌﻗﻮﻣ يﺎﻫ
ﻒﻠﺘﺨﻣ ار نآ زوﺮﺑ ﻲﻣ ﺪﻫد ) 4،5 .(
شور يﺎﻫ ﻲﺷزﻮﻣآ و ﻲﺘﻴﺑﺮﺗ
ﺖﺨﺳ
،ﻪﻧاﺮﻴﮔ فﺎﻄﻌﻧا يﺮﻳﺬﭘﺎﻧ و دﺎﺠﻳا ﺲﺣ ترﺎﻘﺣ و ﻲﻧاﻮﺗﺎﻧ
رد دﺮﻓ ﻪﻨﻴﻣز يﺎﻫ دﺎﺠﻳا باﺮﻄﺿا ار
ﻢﻫاﺮﻓ ﻲﻣ ﺪﻨﻛ ) 5 - 3 .(
ﺎﻳ د ﺮﻴﮔ ي و ﻪﻬﺟاﻮﻣ ﺰﻴﻧ رد ﺮﺑ زو ا ﻻﻼﺘﺧ ت ا ﺮﻄﺿ ا ﻲﺑ د ﻟﺎﺧ ـ ﺖ
،دراد ﻪﺘﺒﻟا ﺰﻴﻣ نا ﺗا ﺮﻴﺛ ﻮﻋ ا ﻞﻣ ﻲﻄﻴﺤﻣ و ژ ﻚﻴﺘﻧ رد باﺮﻄﺿا
ﻼﻣﺎﻛ ور ﻦﺷ ﺖﺴﻴﻧ ) 3 .(
ﻲﻧاﻮﺟﻮﻧ
، ﻪﻠﺣﺮﻣ ي ﻲﻤﻬﻣ رد ﻞﻣﺎﻜﺗ ﻲﻧاور و ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا دﺮﻓ
ﺖﺳا . هﺪﻳﺪﭘ ي غﻮﻠﺑ و ناﺮﺤﺑ يﺎﻫ صﺎﺧ رد ﻦﻳا
،هرود سﺎﺴﺣا
ﻲﻤﮔردﺮﺳ و
ﺶﻫﺎﻛ تﺰﻋ
،ﺲﻔﻧ ﻦﻳا ﺮﻤﻋ زا ﻪﻠﺣﺮﻣ ار
زا ﺮﻈﻧ
ﺖﻣﻼﺳ ﻲﻧاور ﻪﺘﺴﺟﺮﺑ ﺮﺗ ﻪﺘﺧﺎﺳ ﺖﺳا ) 5 .(
ا ﻻﻼﺘﺧ ت ا ﺮﻄﺿ ا ﻲﺑ
زا ار ﻦﻳﺮﺗﺞﻳ ا ﻻﻼﺘﺧ ت ناور ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ رد نارود ﻮﺟﻮﻧ ا ﻲﻧ ﻮﺴﺤﻣ ب
ﺷﻲﻣ و ﻧ ﺪ ) 6 ( . ﻲﺧﺮﺑ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺮﻓ اوا ﻲﻧ ا ﻻﻼﺘﺧ ت ا ﺮﻄﺿ ا ﻲﺑ ار رد
نﺎﻛدﻮﻛ و نﺎﻧاﻮﺟﻮﻧ رد ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﺎﺑ ا ﺮﺴﻓ د ﻲﮔ
، ا ﻼﺘﺧ ل ﺶﻴﺑ ﻲﻟﺎﻌﻓ
و ا ﻻﻼﺘﺧ ت ﻮﻠﺳ ك ، ﺮﺘﺸﻴﺑ ﺮﻛذ هدﻮﻤﻧ ﺪﻧا ) 6،7 .(
ﺎﺑ نآ ﻪﻛ ناﺰﻴﻣ
ﺐﺳﺎﻨﺘﻣ باﺮﻄﺿا رﺎﺠﻨﻬﺑ و ﻲﺸﺨﺑ زا ﻲﮔﺪﻧز نﺎﻧاﻮﺟﻮﻧ ﻲﻘﻠﺗ
ﻲﻣ دﻮﺷ
، ﺎﻣا باﺮﻄﺿا ﻪﻧﻮﮔرﺎﻤﻴﺑ رد
ﻲﮔﺪﻧز يدﺎﻋ و دﺮﻜﻠﻤﻋ
ﻲﻠﻴﺼﺤﺗ دﺎﺠﻳا ﻞﻜﺸﻣ ﻲﻣ ﺪﻳﺎﻤﻧ و عﻮﻧ ﻦﻣﺰﻣ و رﺎﺠﻨﻬﺑﺎﻧ نآ
تاﺮﺛا ﻲﺑﺮﺨﻣ ﺮﺑ ﺖﻣﻼﺳ ﻲﻧاور و ﻲﻤﺴﺟ دﺮﻓ دراد ) 3،7 .(
ﻲﺑﺎﻳزرا
ﺖﻣﻼﺳ ﻲﻧاور ﺶﻧاد نازﻮﻣآ رﻮﺤﻣ ﻲﻤﻬﻣ رد ﻲﺳرﺮﺑ
ﺖﻴﻌﺿو ﺖﻣﻼﺳ ﻲﻧاور ﻪﻌﻣﺎﺟ ﺖﺳا و ﺎﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﻪﺑ ﻦﻳا ﻪﻛ سﺎﺳا
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ يﺎﻫ ﺖﻣﻼﺳ ناور يﺮﻴﮕﺸﻴﭘ ﺖﺳا ) 2 ( نﺎﻣﺎﺳ ﻲﻫد تﺎﻣﺪﺧ
ﺖﺷاﺪﻬﺑ ﻲﻧاور رد ﺶﻧاد
،نازﻮﻣآ دﺮﺒﻫار ﻲﺳﺎﺳا ياﺮﺑ يﺎﻘﺗرا
ﺖﻣﻼﺳ ناور نﺎﻧاﻮﺟﻮﻧ ﺖﺳا
) 8 .(
شزﻮﻣآ ترﺎﻬﻣ يﺎﻫ
،ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا لدﺎﻌﺗ
،ﻲﻧاور ﻂﺑاور ﻢﻟﺎﺳ و ﻦﺘﺷاد دﺎﻤﺘﻋا ﻪﺑ ﺲﻔﻧ
زﺎﻴﻧ ﻢﻬﻣ نﺎﻧاﻮﺟﻮﻧ ﺖﺳا و هوﻼﻋ ﺮﺑ تاﺮﻴﺛﺎﺗ ﺖﺒﺜﻣ رد ﺖﻣﻼﺳ و
دﺮﻜﻠﻤﻋ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا و ﻲﻠﻴﺼﺤﺗ
،نﺎﻧآ رد ﺶﻫﺎﻛ يﺎﻫرﺎﺸﻓ
،ﻲﻧاور
،باﺮﻄﺿا ﻲﮔدﺮﺴﻓا
و يﺎﻫرﺎﺘﻓر هﺮﻃﺎﺨﻣ ﺰﻴﻣآ ﺮﺛﻮﻣ ﺖﺳا ) 5 .(
ﻪﺑ
د ﻞﻴﻟ ﺮﻓ اوا ﻲﻧ ا ﻻﻼﺘﺧ ت ا ﺮﻄﺿ ا ﻲﺑ و ﺗا ﺮﻴﺛ نآ ﺮﺑ ﺎﻛ ر ﺮﻛ د ﺎﻫ ي
ا ﻲﻋﺎﻤﺘﺟ
، ﻲﻠﻴﺼﺤﺗ و ﻲﻠﻐﺷ ﺶﻧاد
،نازﻮﻣآ ﻦﻳا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻪﺑ ﻲﺳرﺮﺑ
عﻮﻴﺷ باﺮﻄﺿا رد ﺶﻧاد نازﻮﻣآ ﻲﻧﺎﺘﺳﺮﻴﺑد ﻲﻳﺎﺘﺳور
و يﺮﻬﺷ
نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ ﺪﻬﺸﻣ ﻪﺘﺧادﺮﭘ ﺖﺳا .
شور رﺎﻛ
ﺖﻴﻌﻤﺟ درﻮﻣ ﻲﺳرﺮﺑ رد ﻦﻳا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ي ﻲﻌﻄﻘﻣ
، ﺶﻧاد نازﻮﻣآ
نﺎﺘﺳﺮﻴﺑد يﺎﻫ ﻲﺘﻟود ﻪﻧازور ي ﺮﻬﺷ ي و ﻲﻳﺎﺘﺳور نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ
ﺪﻬﺸﻣ رد لﺎﺳ 1385 دﻮﺑ ﺪﻧ ﻪﻛ ﺎﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ يﺮﻴﮔ ﻪﻠﺣﺮﻣﺪﻨﭼ يا
ﻲﺗﺎﻘﺒﻃ ﻪﺷﻮﺧ يا ﺮﺑ ﺐﺴﺣ ﺲﻨﺟ زا ﺖﻴﻌﻤﺟ ﻲﻳﺎﺘﺳور و يﺮﻬﺷ
نﺎﺘﺳﺮﻴﺑد يﺎﻫ ﺪﻬﺸﻣ ﻪﺑ ترﻮﺻ ﻲﻓدﺎﺼﺗ هدﺎﺳ دراو ﺶﻫوﮋﭘ
ﺪﻧﺪﺷ . ﻢﺠﺣ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﻪﺑ عﻮﻴﺷ 35 ﺪﺻرد
، ﺖﻗد 07 / 0 و
يﺎﻄﺧ 05 / 0 داﺪﻌﺗ 340 ﺮﻔﻧ ﻦﻴﻴﻌﺗ ﺪﺷ . ﺶﻧاد نازﻮﻣآ
،ﺮﺟﺎﻬﻣ
رﺎﭼد ﺖﻴﻟﻮﻠﻌﻣ و يرﺎﻤﻴﺑ يﺎﻫ ﻦﻣﺰﻣ و ناﻮﺗﺎﻧ هﺪﻨﻨﻛ و ﻲﻧﺎﺴﻛ ﻪﻛ
رد ﻲﻃ لﺎﺳ ﻪﺘﺷﺬﮔ رﺎﭼد ثداﻮﺣ ﺪﻳﺪﺷ ﻞﺜﻣ تﻮﻓ نﺎﻜﻳدﺰﻧ
ﻪﺟرد ي لوا هﺪﺷ
،ﺪﻧدﻮﺑ زا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ جرﺎﺧ ﺪﻧﺪﺷ . رد عﻮﻤﺠﻣ
337 ﺶﻧاد زﻮﻣآ ﺪﺟاو ﻂﻳاﺮﺷ ﻪﻛ ﻞﻳﺎﻤﺗ ﻪﺑ ﺖﻛﺮﺷ رد حﺮﻃ
ﺪﻨﺘﺷاد ﺎﺗ ﻞﻴﻤﻜﺗ ﻢﺠﺣ ﻪﻧﻮﻤﻧ ي ﻲﻓﺎﻛ ﻲﺳرﺮﺑ ﺪﻧﺪﺷ .
هداد ﺎﻫ ﺎﺑ هدﺎﻔﺘﺳا زا ﺶﺳﺮﭘ ﻪﻣﺎﻧ ي يﺎﻔﻳادﻮﺧ ﻞﻴﭙﺷا
ﺮﮔﺮﺑ
ﻊﻤﺟ يروآ ﺪﺷ . ﻦﻳا ﺶﺳﺮﭘ ﻪﻣﺎﻧ ياراد ﻞﻬﭼ ترﺎﺒﻋ ﺖﺳا ﻪﻛ
ﻲﮔﮋﻳو باﺮﻄﺿا ار رد ود سﺎﻴﻘﻣ باﺮﻄﺿا ﺖﻟﺎﺣ ) رﺎﻜﺷآ ( و
ﺖﻔﺻ ) نﺎﻬﻨﭘ ( هزاﺪﻧا ﻲﻣ دﺮﻴﮔ . زوﺮﺑ باﺮﻄﺿا ﺖﻟﺎﺣ صﺎﺼﺘﺧا
ﻪﺑ ﺖﻴﻌﻗﻮﻣ ىﺎﻫ ﺶﻨﺗ از
،دراد ﺎﻣا باﺮﻄﺿا ﺖﻔﺻ ﻪﺑ توﺎﻔﺗ يﺎﻫ
يدﺮﻓ رد ﺶﻨﻛاو ﺎﻫ هرﺎﺷا دراد ) 9،10 .(
تاﺮﻤﻧ ماﺪﻛﺮﻫ زا ود
سﺎﻴﻘﻣ ﻦﻴﺑ 20 ﺎﺗ 80 ﻲﻣ ﺪﻧاﻮﺗ راﺮﻗ دﺮﻴﮔ . ﺶﺳﺮﭘ ﻪﻣﺎﻧ ي ﻞﻴﭙﺷا ﺮﮔﺮﺑ
رد ناﺮﻳا رد تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﺑ ﻪ رﺎﻛ ﻪﺘﻓر و ﻲﺑﺎﻳرﺎﺠﻨﻫ هﺪﺷ
،ﺖﺳا ﻲﻳﺎﻳﺎﭘ نﻮﻣزآ ﺮﺑ سﺎﺳا لﻮﻣﺮﻓ خﺎﺒﻧوﺮﻛ رد سﺎﻴﻘﻣ
باﺮﻄﺿا رﺎﻜﺷآ و نﺎﻬﻨﭘ ﻪﺑ ﺐﻴﺗﺮﺗ ﺮﺑاﺮﺑ ﺎﺑ 91 / 0 و 90 / 0 و ياﺮﺑ
عﻮﻤﺠﻣ نﻮﻣزآ ﻲﻳﺎﻳﺎﭘ سﺎﻴﻘﻣ 94 / 0 ﻪﺑ ﺖﺳد هﺪﻣآ ﺖﺳا . ﻲﻳاور
ﺶﺳﺮﭘ ﻪﻣﺎﻧ ﺎﺑ شور ﻲﻳاور ﻲﻳاﻮﺘﺤﻣ ﺪﻴﻳﺎﺗ هﺪﺷ ﺖﺳا ) 11 .(
ﻢﻫ ﻦﻴﻨﭼ
ﺶﺳﺮﭘ ﻪﻣﺎﻧ يا ياﺮﺑ ﻲﺳرﺮﺑ يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ﺖﻴﻌﻤﺟ
ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ
، هﻮﺤﻧ ي
مﺎﺠﻧا ﺾﻳاﺮﻓ
،ﻲﻨﻳد ﻪﻗﻼﻋ يﺪﻨﻣ ﻪﺑ ﻪﺘﺷر ي ﻲﻠﻴﺼﺤﺗ و لﺪﻌﻣ
تاﺮﻤﻧ رد ﻦﻳﺮﺧآ هرود ي تﺎﻧﺎﺤﺘﻣا ﻪﺘﺷﺬﮔ ﻞﻴﻤﻜﺗ ﺪﺷ . ﻪﻗﻼﻋ يﺪﻨﻣ
ﻪﺑ ﻪﺘﺷر ي ﻲﻠﻴﺼﺤﺗ رد سﺎﻴﻘﻣ تﺮﻜﻴﻟ و ﻲﺳرﺮﺑ مﺎﺠﻧا ﺾﻳاﺮﻓ
ﻲﻨﻳد ﻪﺑ ترﻮﺻ مﺎﺠﻧا نآ ﺎﻫ ﻪﺑ ترﻮﺻ
،ﻢﻈﻨﻣﺎﻧ هﺎﮔ
،ﻲﻫﺎﮔ مﺎﺠﻧا
رد ﺮﺘﺸﻴﺑ تﺎﻗوا و مﺎﺠﻧا ﻲﮕﺸﻴﻤﻫ ﻪﺑ ترﻮﺻ يرﺎﻬﻇادﻮﺧ دﺮﻓ
هﺪﻴﺠﻨﺳ ﺪﺷ .
نﺎﻣز مزﻻ ياﺮﺑ ﻞﻴﻤﻜﺗ ﺶﺳﺮﭘ ﻪﻣﺎﻧ هد ﺎﺗ هدﺰﻧﺎﭘ ﻪﻘﻴﻗد دﻮﺑ و
ياﺮﺑ ﺶﻳاﺰﻓا رﺎﺒﺘﻋا ﺶﺳﺮﭘ ﻪﻣﺎﻧ
، هﻮﺤﻧ ي ﻞﻴﻤﻜﺗ نآ ياﺮﺑ
ﺶﻧاد نازﻮﻣآ ﺢﻴﺿﻮﺗ هداد ﻲﻣ ﺪﺷ ﺎﺗ ﺖﻛﺮﺷ نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ ﻼﻣﺎﻛ
ﻪﺟﻮﺘﻣ ﻞﻤﻌﻟارﻮﺘﺳد سﺎﻴﻘﻣ
يﺎﻫ ﺖﻟﺎﺣ و ﺖﻔﺻ ﺪﻧﻮﺷ . نﺎﻧآ رد
ﻲﻳﻮﮕﺨﺳﺎﭘ ﻪﺑ
سﺎﻴﻘﻣ باﺮﻄﺿا
،ﺖﻟﺎﺣ تﺎﺳﺎﺴﺣا دﻮﺧ
ار رد
ﻪﻈﺤﻟ ي ﻲﻧﻮﻨﻛ ) نﺎﻣز ﻞﻴﻤﻜﺗ مﺮﻓ ( و رد ﻲﻳﻮﮕﺨﺳﺎﭘ ﻪﺑ
سﺎﻴﻘﻣ
باﺮﻄﺿا
،ﺖﻔﺻ تﺎﺳﺎﺴﺣا ﻲﻟﻮﻤﻌﻣ
و ﺐﻟﺎﻏ تﺎﻗوا دﻮﺧ ار نﺎﻴﺑ
ﺪﻧدﻮﻤﻧ . ﻢﻫ ﻦﻴﻨﭼ ﺮﺑ ﻦﻳا ﺴﻣ ﺌ ﻪﻠ ﺪﻴﻛﺎﺗ ﺪﺷ ﻪﻛ ﻞﺻا يرادزار و
ﻪﻧﺎﻣﺮﺤﻣ ندﻮﺑ ﺦﺳﺎﭘ ﺎﻫ ﺖﻳﺎﻋر ﻲﻣ ددﺮﮔ . ﺮﻴﺴﻔﺗ ﺦﺳﺎﭘ ﻪﻣﺎﻧ ﺖﻬﺟ
باﺮﻄﺿا ﺖﻟﺎﺣ و ﺖﻔﺻ ﻪﺑ ﻦﻳا ترﻮﺻ دﻮﺑ ﻪﻛ زا ﺮﻈﻧ سﺎﻴﻘﻣ
ﺢﻄﺳ باﺮﻄﺿا تاﺮﻤﻧ
31 - 20 نﺎﺸﻧ هﺪﻨﻫد ي ﺢﻄﺳ باﺮﻄﺿا
،ﻒﻴﻔﺧ 42 - 32
،ﻂﺳﻮﺘﻣ 52 - 43 ﻂﺳﻮﺘﻣ ﻪﺑ
،ﻻﺎﺑ 62 - 53 ﺎﺘﺒﺴﻧ
،ﺪﻳﺪﺷ 72 - 63
،ﺪﻳﺪﺷ 73 ﻪﺑ ﻻﺎﺑ رﺎﻴﺴﺑ ﺪﻳﺪﺷ ﻲﺑﺎﻳزرا ﺪﺷ ) 9،10 .(
هداد يﺎﻫ ﻊﻤﺟ آ يرو هﺪﺷ ﻂﺳﻮﺗ مﺮﻧ راﺰﻓا ﻪﺨﺴﻧSPSS
ي 5 / 11
درﻮﻣ ﻪﻳﺰﺠﺗ و ﻞﻴﻠﺤﺗ راﺮﻗ ﺖﻓﺮﮔ و زا نﻮﻣزآ يﺎﻫ يرﺎﻣآ
،ﻲﺗ
ﻞﻴﻠﺤﺗ ﺲﻧﺎﻳراو و ﻲﺧ روﺬﺠﻣ رد
ﻞﻴﻠﺤﺗ ﺞﻳﺎﺘﻧ هدﺎﻔﺘﺳا ﺪﺷ .
ﺞﻳﺎﺘﻧ
رد عﻮﻤﺠﻣ 337 ﺮﻔﻧ ﺶﻧاد زﻮﻣآ ﻲﻧﺎﺘﺳﺮﻴﺑد درﻮﻣ
ﻲﺳرﺮﺑ راﺮﻗ
ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ . زا ﻦﻳا داﺪﻌﺗ 175 ﺮﻔﻧ ) 52 (%
رد ﺎﺘﺳور و 162 ﺮﻔﻧ رد
) 48 (%
رد ﺮﻬﺷ ﻦﻛﺎﺳ ﺪﻧدﻮﺑ . ﻪﻨﻣاد ي ﻲﻨﺳ ﺖﻛﺮﺷ نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ
20 - 16 لﺎﺳ ﺎﺑ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ 5 / 16 لﺎﺳ ) فاﺮﺤﻧا رﺎﻴﻌﻣ 3 / 1 لﺎﺳ ( دﻮﺑ .
زا عﻮﻤﺠﻣ ﺶﻧاد نازﻮﻣآ 180 ﺮﻔﻧ ﺮﺴﭘ ) 5 / 53 (%
و 157 ﺮﻔﻧ
ﺮﺘﺧد ) 5 / 46 (%
ﺪﻧدﻮﺑ . ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻪﺒﺗر ي ﺪﻟﻮﺗ ﺶﻧاد نازﻮﻣآ 5 / 3 ) فاﺮﺤﻧا رﺎﻴﻌﻣ 2 ( دﻮﺑ . ﺖﺳﺮﭘﺮﺳ هداﻮﻧﺎﺧ رد 318 درﻮﻣ ) 94 (%
زا ﺖﻛﺮﺷ نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ ، رﺪﭘ هداﻮﻧﺎﺧ مﻼﻋا ﺪﺷ .
زا ﺮﻈﻧ ﻪﻗﻼﻋ ﻪﺑ ﻪﺘﺷر ي ﻲﻠﻴﺼﺤﺗ 172
ﺮﻔﻧ ) 51 (%
زا
ﺶﻧاد نازﻮﻣآ ﻪﻗﻼﻋ ي دﺎﻳز و 23 ﺮﻔﻧ ) 7 (%
ﻪﻗﻼﻋ ي ﻤﻛ ﻲ ﻪﺑ
ﻪﺘﺷر ي ﻲﻠﻴﺼﺤﺗ دﻮﺧ زاﺮﺑا
،ﺪﻧدﻮﻤﻧ ﻦﻳﺮﻳﺎﺳ ﻪﻗﻼﻋ ي ﻲﺒﺴﻧ
ﺪﻨﺘﺷاد و ﻦﻴﺑ ﺶﻧاد نازﻮﻣآ ﻲﻳﺎﺘﺳور و يﺮﻬﺷ ﺮﻈﻧ زا ﻪﻗﻼﻋ ﻪﺑ
ﻪﺘﺷر ي ﻲﻠﻴﺼﺤﺗ
، ﻲﺗوﺎﻔﺗ دﻮﺟو ﺖﺷاﺪﻧ ) 08 / 0 P= .(
ﻪﺑ ظﺎﺤﻟ
ﺖﻴﻌﺿو ﻲﻠﻴﺼﺤﺗ و لﺪﻌﻣ تاﺮﻤﻧ رد ﻦﻳﺮﺧآ هرود ي تﺎﻧﺎﺤﺘﻣا
،ﻪﺘﺷﺬﮔ ﺖﻴﻌﺿو ﻲﻠﻴﺼﺤﺗ ﺐﺳﺎﻨﻣﺎﻧ ) لﺪﻌﻣ ﺮﺘﻤﻛ زا 12 ( رد 26
ﺮﻔﻧ ) 8 (%
زا ﺶﻧاد نازﻮﻣآ و ﺖﻴﻌﺿو ﻲﻠﻴﺼﺤﺗ بﻮﺧ ) لﺪﻌﻣ
ﺶﻴﺑ زا 16 ( رد 143 ﺮﻔﻧ ) 5 / 42 (%
نآ ﺎﻫ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺪﻳدﺮﮔ و ﻦﻴﺑ
ﺶﻧاد نازﻮﻣآ ﺎﺘﺳور و ﺮﻬﺷ زا ﺮﻈﻧ لﺪﻌﻣ تاﺮﻤﻧ توﺎﻔﺗ
ﻨﻌﻣ ﻲ يراد دﻮﺟو ﺖﺷاﺪﻧ ) 06 / 0 P= .(
زا ﺮﻈﻧ مﺎﺠﻧا ﺾﻳاﺮﻓ
،ﻲﻨﻳد 165 ﺮﻔﻧ ) 49 (%
زا ﺶﻧاد نازﻮﻣآ
مﺎﺠﻧا ﻢﻈﻨﻣﺎﻧ و هﺎﮔ
،ﻲﻫﺎﮔ 118 ﺮﻔﻧ ) 35 (%
مﺎﺠﻧا رد ﺮﺘﺸﻴﺑ تﺎﻗوا
و 54 ﺮﻔﻧ ) 16 (%
مﺎﺠﻧا ﻲﮕﺸﻴﻤﻫ ﺾﻳاﺮﻓ ار ﺮﻛذ ﺪﻧدﻮﻤﻧ . 83 ﺮﻔﻧ
) 51 (%
زا ﺶﻧاد نازﻮﻣآ ﺮﻬﺷ و 82 ﺮﻔﻧ ) 47 (%
زا ﺶﻧاد نازﻮﻣآ
ﺎﺘﺳور مﺎﺠﻧا ﻢﻈﻨﻣﺎﻧ و هﺎﮔ ﻲﻫﺎﮔ ار ﺮﻛذ ﺪﻧدﻮﻤﻧ . ﻦﻴﺑ ود هوﺮﮔ زا
ﺮﻈﻧ ﻦﺘﺧادﺮﭘ ﻪﺑ ﺾﻳاﺮﻓ ﻲﻨﻳد توﺎﻔﺗ ﻨﻌﻣ ﻲ راد دﻮﺟو ﺖﺷاد ، ﻪﺑ
ﻦﻳا ترﻮﺻ ﻪﻛ مﺎﺠﻧا ﺎﮔ ه ﻲﻫﺎﮔ و ﻢﻈﻨﻣﺎﻧ ﺾﻳاﺮﻓ ﻲﻨﻳد رد
ﺶﻧاد نازﻮﻣآ ﺎﺘﺳور ﺮﺘﻤﻛ زا ﺮﻬﺷ دﻮﺑ ) 04 / 0 P= ( ﻲﻟو رد ود
ﺖﻟﺎﺣ ﺮﮕﻳد توﺎﻔﺗ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺪﺸﻧ ) 09 / 0 P= .(
ناﺰﻴﻣ عﻮﻴﺷ باﺮﻄﺿا ﺖﻟﺎﺣ ) ﺎﺘﺒﺴﻧ
،ﺪﻳﺪﺷ
،ﺪﻳﺪﺷ رﺎﻴﺴﺑ ﺪﻳﺪﺷ (
رد ﻪﻌﻣﺎﺟ ي درﻮﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ 23 ﺪﺻرد ) 79 ﺶﻧاد زﻮﻣآ ( و ناﺰﻴﻣ
عﻮﻴﺷ باﺮﻄﺿا ﺖﻔﺻ ) ﺎﺘﺒﺴﻧ
،ﺪﻳﺪﺷ
،ﺪﻳﺪﺷ رﺎﻴﺴﺑ ﺪﻳﺪﺷ ( رد نآ
19 ﺪﺻرد ) 64 ﺶﻧاد زﻮﻣآ ( .دﻮﺑ حﻮﻄﺳ ﻒﻠﺘﺨﻣ باﺮﻄﺿا
ﺖﻟﺎﺣ و ﺖﻔﺻ ﻪﺑ ﻚﻴﻜﻔﺗ رد مﺎﻤﺗ ﺶﻧاد نازﻮﻣآ ﺖﻛﺮﺷ هﺪﻨﻨﻛ
رد لوﺪﺟ 1 نﺎﺸﻧ هداد هﺪﺷ ﺖﺳا .
ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ هﺮﻤﻧ ي باﺮﻄﺿا ﺖﻟﺎﺣ ﺶﻧاد نازﻮﻣآ رد ﺎﺘﺳور 5 / 46
) فاﺮﺤﻧا رﺎﻴﻌﻣ 9 / 10 (
، رد ﺮﻬﺷ 5 / 41 ) فاﺮﺤﻧا رﺎﻴﻌﻣ 7 / 8 ( و
ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ هﺮﻤﻧ ي باﺮﻄﺿا ﺖﻔﺻ
ﺶﻧاد نازﻮﻣآ رد ﺎﺘﺳور 47
) فاﺮﺤﻧا رﺎﻴﻌﻣ 8 / 9 (
، رد ﺮﻬﺷ 6 / 41 ) فاﺮﺤﻧا رﺎﻴﻌﻣ 7 / 8 ( دﻮﺑ .
ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ تاﺮﻤﻧ باﺮﻄﺿا ﺖﻟﺎﺣ
و ﺖﻔﺻ رد ﺶﻧاد نازﻮﻣآ
ﺎﺘﺳور و ﺮﻬﺷ توﺎﻔﺗ ﻨﻌﻣ ﻲ راد ﺖﺷاد . ﻪﻧﻮﮔ ﻪﺑ ﻪﻛ يا ﺢﻄﺳ
298 ﻣ ﻪﻠﺠ لﺎﺳ ،ﻲﻧاور ﺖﺷاﺪﻬﺑ لﻮﺻا ي 14
) 4 ( ، نﺎﺘﺴﻣز 1391
ﺪﻴﺳ ﻦﺴﺤﻣ يدازﻮﻧ رﺎﻜﻤﻫ و نا
باﺮﻄﺿا رد
ﺶﻧاد نازﻮﻣآ ﺎﺘﺳور ﺮﺗﻻﺎﺑ زا ﺮﻬﺷ دﻮﺑ
) 001 / P<0 .(
رد لوﺪﺟ 2 ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ هﺮﻤﻧ ي باﺮﻄﺿا ﺖﻟﺎﺣ
و ﺖﻔﺻ رد
ﺶﻧاد نازﻮﻣآ ﺖﻛﺮﺷ هﺪﻨﻨﻛ ﺐﺴﺣﺮﺑ ﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ رد ﺮﻬﺷ و ﺎﺘﺳور
نﺎﺸﻧ هداد هﺪﺷ ﺖﺳا .
ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ هﺮﻤﻧ ي باﺮﻄﺿا ﺖﻟﺎﺣ و ﺖﻔﺻ رد يداﺮﻓا ﻪﻛ ﻪﺑ
ﻪﺘﺷر ي ﻲﻠﻴﺼﺤﺗ دﻮﺧ ﻪﻗﻼﻋ ي ﻲﻤﻛ ﺪﻨﺘﺷاد ﺮﺗﻻﺎﺑ دﻮﺑ و توﺎﻔﺗ
ﻦﻴﺑ ود هوﺮﮔ رد ﺮﻫ ود درﻮﻣ باﺮﻄﺿا ﺖﻟﺎﺣ ) 002 / 0 P= ( و
باﺮﻄﺿا ﺖﻔﺻ ) 01 / 0 P= ( ﻨﻌﻣ ﻲ راد دﻮﺑ . رد ﻲﻧﺎﺴﻛ ﻪﻛ ﺾﻳاﺮﻓ
ﻲﻨﻳد ار ﻪﺸﻴﻤﻫ مﺎﺠﻧا ﻲﻣ ﺪﻧداد ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ هﺮﻤﻧ ي باﺮﻄﺿا ﺖﻟﺎﺣ
و ﺖﻔﺻ ﺮﺘﻤﻛ زا هوﺮﮔ ﻲﻳﺎﻫ دﻮﺑ ﻪﻛ ﺾﻳاﺮﻓ ار ﻢﻈﻨﻣﺎﻧ ﺎﻳ هﺎﮔ ﻪﺑ
هﺎﮔ و ﺎﻳ ﺐﻠﻏا تﺎﻗوا مﺎﺠﻧا ﻲﻣ ﺪﻧداد . هوﺮﮔ يﺎﻫ ﻒﻠﺘﺨﻣ زا ﺮﻈﻧ مﺎﺠﻧا ﺾﻳاﺮﻓ
،ﻲﻨﻳد رد ﺮﻫ ود درﻮﻣ باﺮﻄﺿا ﺖﻟﺎﺣ
) 001 / 0 P= ( و باﺮﻄﺿا ﺖﻔﺻ ) 02 / 0 P= ( توﺎﻔﺗ ﻨﻌﻣ ﻲ راد ي
ﺎﺑ ﻢﻫ ﺪﻨﺘﺷاد .
لوﺪﺟ 1 ﺶﻧاد رد ﺖﻔﺻ و ﺖﻟﺎﺣ باﺮﻄﺿا ناﺰﻴﻣ- نازﻮﻣآ
ﺖﻛﺮﺷ باﺮﻄﺿا ﺢﻄﺳ ﻚﻴﻜﻔﺗ ﻪﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد هﺪﻨﻨﻛ
باﺮﻄﺿا ﺢﻄﺳ ﺖﻟﺎﺣ باﺮﻄﺿا
ﺶﻧاد داﺪﻌﺗ نازﻮﻣآ ) ﺪﺻرد ( ﺖﻔﺻ باﺮﻄﺿا
ﺶﻧاد داﺪﻌﺗ نازﻮﻣآ ) ﺪﺻرد (
ﻒﻴﻔﺧ 30
) 9 ( 22
) 5 / 6 (
ﻂﺳﻮﺘﻣ 128
) 38 ( 127
) 7 / 37 (
ﻻﺎﺑ ﻪﺑ ﻂﺳﻮﺘﻣ 100
) 30 ( 124
) 8 / 36 (
ﺎﺘﺒﺴﻧ ﺪﻳﺪﺷ 61
) 18 ( 49
) 5 / 14 (
ﺪﻳﺪﺷ 7
) 2 ( 12
) 5 / 3 (
ﺪﻳﺪﺷ رﺎﻴﺴﺑ 11
) 3 ( 3
) 1 (
ﻊﻤﺟ 337
) 100 ( 337
) 100 (
لوﺪﺟ 2 هﺮﻤﻧ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ - ﺶﻧاد ﺖﻔﺻ و ﺖﻟﺎﺣ باﺮﻄﺿا ي
ﺖﻛﺮﺷ نازﻮﻣآ ﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ﺐﺴﺣ ﺮﺑ ﺎﺘﺳور و ﺮﻬﺷ رد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد هﺪﻨﻨﻛ
هﺮﻤﻧ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ باﺮﻄﺿا ي هﺮﻤﻧ
ﺖﻟﺎﺣ باﺮﻄﺿا ي
ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ) رﺎﻴﻌﻣ فاﺮﺤﻧا (
هﺮﻤﻧ
ي ﺖﻔﺻ باﺮﻄﺿا
ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ) رﺎﻴﻌﻣ فاﺮﺤﻧا (
ﺮﻬﺷ ﺎﺘﺳور
ﺮﻬﺷ
ﺎﺘﺳور
ﺖﻴﺴﻨﺟ
ﺮﺴﭘ 42
) 9 ( 42
) 8
( 42
) 8
( 43
) 7
(
ﺮﺘﺧد 5
/ 43 ) 10 ( 49
) 12
( 44
) 10
( 49
) 11
(
ﻲﻠﻴﺼﺤﺗ ﻪﺘﺷر ﻪﺑ ﻪﻗﻼﻋ
ﻢﻛ ﻪﺘﺷر ﻪﺑ ﻲﮕﻗﻼﻋ ﻲﻠﻴﺼﺤﺗ ي
8 / 50 ) 6 ( 8
/ 48 ) 12
( 48 ) 5 / 6
( 4 / 51 ) 8 / 12
(
ﻪﻗﻼﻋ ﻪﺘﺷر ﻪﺑ ﻲﺒﺴﻧ ي ي
ﻲﻠﻴﺼﺤﺗ 42
) 8 ( 47
) 11
( 42
) 5 / 8
( 48
) 10
(
ﻲﻨﻳد ﺾﻳاﺮﻓ ﻢﻈﻨﻣﺎﻧ مﺎﺠﻧا
ﻲﻨﻳد ﺾﻳاﺮﻓ ﻢﻈﻨﻣﺎﻧ مﺎﺠﻧا 44
) 9 ( 3
/ 48 ) 10
( 5 / 44 ) 9
( 5 / 46 ) 10
(
تﺎﻗوا ﺐﻠﻏا رد ﻲﻨﻳد ﺾﻳاﺮﻓ مﺎﺠﻧا 45
) 7 ( 5
/ 46 ) 9
( 44
) 7
( 6
/ 48 ) 10
(
ﻲﻨﻳد ﺾﻳاﺮﻓ ﻲﮕﺸﻴﻤﻫ مﺎﺠﻧا 40
) 9 ( 42
) 9
( 7
/ 38 ) 9
( 8 / 40 ) 12
(
ﻲﻠﻴﺼﺤﺗ ﺖﻴﻌﺿو
تاﺮﻤﻧ لﺪﻌﻣ 12 ﺮﺘﻤﻛ و 42
) 9 ( 45
) 11
( 7
/ 39 ) 7
( 4 / 46 ) 10
(
تاﺮﻤﻧ لﺪﻌﻣ 16 - 12 43
) 8 ( 46
) 11
( 4
/ 43 ) 9
( 47
) 10
(
تاﺮﻤﻧ لﺪﻌﻣ 16 ﺮﺘﺸﻴﺑ و 41
) 10 ( 47
) 11
( 5
/ 41 ) 9
( 6 / 46 ) 10
(
ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ هﺮﻤﻧ ي باﺮﻄﺿا ﺖﻟﺎﺣ و ﺖﻔﺻ رد ﺶﻧاد نازﻮﻣآ ﺎﻨﺑ
ﺮﺑ لﺪﻌﻣ تاﺮﻤﻧ ، توﺎﻔﺗ ﻨﻌﻣ ﻲ راد ي ﺖﺷاﺪﻧ ) 5 / 0 P= .(
ﻪﺘﺒﻟا رد
ﺶﻧاد نازﻮﻣآ ﺎﺘﺳور ﻲﻳ ﺮﺑ ﺐﺴﺣ ﺖﻴﻌﺿو يﺎﻫ ﻲﻠﻴﺼﺤﺗ
بﻮﻠﻄﻣﺎﻧ و بﻮﺧ ) ﻪﺑ ﺐﻴﺗﺮﺗ لﺪﻌﻣ تاﺮﻤﻧ 12 و ﺮﺘﻤﻛ و لﺪﻌﻣ
تاﺮﻤﻧ 16 و ﺮﺘﺸﻴﺑ ( ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ هﺮﻤﻧ ي باﺮﻄﺿا ﺖﻔﺻ ﺮﺗﻻﺎﺑ زا
نﺎﻳﺎﺘﻤﻫ دﻮﺧ رد ﺮﻬﺷ دﻮﺑ ) 003 / 0 P= ( ﻲﻟو رد باﺮﻄﺿا ﺖﻟﺎﺣ
ﻦﻳا توﺎﻔﺗ ، ﻨﻌﻣ ﻲ راد دﻮﺒﻧ ) 2 / 0 P= .(
رد ناﺮﺴﭘ و ناﺮﺘﺧد ناﺰﻴﻣ عﻮﻴﺷ باﺮﻄﺿا ﺖﻟﺎﺣ ) ﺎﺘﺒﺴﻧ
،ﺪﻳﺪﺷ
،ﺪﻳﺪﺷ رﺎﻴﺴﺑ ﺪﻳﺪﺷ ( ﻪﺑ ﺐﻴﺗﺮﺗ 16 و 32 ﺪﺻرد و ناﺰﻴﻣ باﺮﻄﺿا
ﺖﻔﺻ ) ﺎﺘﺒﺴﻧ
،ﺪﻳﺪﺷ
،ﺪﻳﺪﺷ رﺎﻴﺴﺑ ﺪﻳﺪﺷ ( ﻪﺑ ﺐﻴﺗﺮﺗ 15 و 5 / 23 ﺪﺻرد دﻮﺑ . ناﺰﻴﻣ باﺮﻄﺿا ﺖﻟﺎﺣ و ﺖﻔﺻ رد ﺶﻧاد نازﻮﻣآ
ﺎﺘﺳور ﻲﻳ ﺮﺗﻻﺎﺑ زا ﺶﻧاد نازﻮﻣآ ﻦﻛﺎﺳ ﺮﻬﺷ دﻮﺑ . توﺎﻔﺗ ﻨﻌﻣ -ﻲ
يراد ﻦﻴﺑ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ هﺮﻤﻧ ي باﺮﻄﺿا ﺖﻟﺎﺣ و ﺖﻔﺻ ﻦﻴﺑ ناﺮﺘﺧد
و ناﺮﺴﭘ ﺎﺘﺳور ﻲﻳ و ﺮﻬﺷ ي دﻮﺟو ﺖﺷاد ) 01 / 0 P= ، 01 / 0 P= .(
ناﺮﺘﺧد ﺎﺘﺳور ﻲﻳ رد ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﺎﺑ ناﺮﺴﭘ ﺎﺘﺳور ﻲﻳ و ناﺮﺘﺧد و
ناﺮﺴﭘ ﺮﻬﺷ ي تاﺮﻤﻧ باﺮﻄﺿا يﺮﺗﻻﺎﺑ ﺪﻨﺘﺷاد ) 01 / 0 P= .(
ﺚﺤﺑ رد ﻦﻳا ﻲﺳرﺮﺑ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺪﺷ ﻪﻛ ناﺰﻴﻣ باﺮﻄﺿا ﺶﻧاد نازﻮﻣآ
ﻲﻳﺎﺘﺳور ﺮﺘﺸﻴﺑ زا ﺶﻧاد نازﻮﻣآ يﺮﻬﺷ دﻮﺑ . ﻢﻫ ﻦﻴﻨﭼ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ هﺮﻤﻧ ي
باﺮﻄﺿا رد ﺶﻧاد نازﻮﻣآ ﺮﺘﺧد ﺖﺒﺴﻧ ﻪﺑ ﺶﻧاد نازﻮﻣآ ﺮﺴﭘ ،
ﺮﺗﻻﺎﺑ و ﺮﺜﻛاﺪﺣ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ هﺮﻤﻧ ي باﺮﻄﺿا رد ناﺮﺘﺧد ﺎﺘﺳور دﻮﺑ .
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ي ﻪﻤﻫ يﺮﻴﮔ ﻲﺘﺧﺎﻨﺷ تﻻﻼﺘﺧا ناور
ﻲﻜﺷﺰﭘ لﺎﺳ 1380
رد نﺎﺘﺳا
،نﺎﺳاﺮﺧ تﻻﻼﺘﺧا ﻲﺑاﺮﻄﺿا
ار ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ﻊﻳﺎﺷ ﻦﻳﺮﺗ
لﻼﺘﺧا ناور ﻲﻜﺷﺰﭘ ﻲﻘﻠﺧ شراﺰﮔ هدﻮﻤﻧ ﺖﺳا . ﻦﻳا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ
عﻮﻴﺷ تﻻﻼﺘﺧا ﻲﻧاور
ار رد
،ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ رد ﺎﻫﺮﻬﺷ ﺶﻴﺑ زا ﺎﻫﺎﺘﺳور
و رد نﺎﻧز ﺶﻴﺑ زا نادﺮﻣ ناﻮﻨﻋ هدﻮﻤﻧ ﺖﺳا ) 12 .(
ﺎﺑ نآ ﻪﻛ ﻪﺑ
ﺮﻈﻧ ﻲﻣ ﺪﺳر ﻲﮔﺪﻧز رد يﺎﻫﺮﻬﺷ گرﺰﺑ ﻲﻣ ﺪﻧاﻮﺗ ﺪﻳﺪﺸﺗ هﺪﻨﻨﻛ ي
يﺎﻫرﺎﺸﻓ ﻲﻧاور و باﺮﻄﺿا ﺪﺷﺎﺑ
ﺎﻣا رد ﻦﻳا ﻲﺳرﺮﺑ ناﺰﻴﻣ
باﺮﻄﺿا نﺎﻧاﻮﺟﻮﻧ ﺎﺘﺳور ﺮﺘﻤﻛ زا ﺮﻬﺷ هدﻮﺒﻧ و ﻲﺘﺣ ﺑ ﻪ رﻮﻃ
ﻨﻌﻣ ﻲ راد ﺮﺗﻻﺎﺑ مﻼﻋا هﺪﺷ ﺖﺳا . ﻲﺳﺮﺘﺳد نﺎﻧاﻮﺟﻮﻧ يﺮﻬﺷ ﻪﺑ
ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻲﺷزﻮﻣآ و
،ﻲﺗﺎﻋﻼﻃا ﻪﻧﺎﺨﺑﺎﺘﻛ
،ﺎﻫ
،ﺖﻧﺮﺘﻨﻳا ﻢﻫ ﻦﻴﻨﭼ
دﻮﺟو تﺎﻃﺎﺒﺗرا هدﺮﺘﺴﮔ
،ﺮﺗ ﺎﻫﺎﻀﻓ و تﺎﻧﺎﻜﻣا ﻲﺤﻳﺮﻔﺗ
، دﻮﺟو
ﻪﺘﺷر يﺎﻫ ﻲﻠﻴﺼﺤﺗ عﻮﻨﺘﻣ و ﺖﺻﺮﻓ يﺎﻫ ﺪﻳﺪﺟ ياﺮﺑ لﺎﻐﺘﺷا ﻲﺗآ
رد ﺮﻬﺷ ﻲﻣ ﺪﻧاﻮﺗ ﻲﻠﻳﻻد ياﺮﺑ ﺮﺘﻤﻛ ندﻮﺑ ناﺰﻴﻣ باﺮﻄﺿا
ﺶﻧاد نازﻮﻣآ يﺮﻬﺷ رد ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﺎﺑ نﻻﺎﺴﻤﻫ ﻲﻳﺎﺘﺳور دﻮﺧ ﺪﺷﺎﺑ .
ﻲﻄﻳاﺮﺷ ﻪﻛ ﻢﻫاﺮﻓ ندﺮﻛ نآ ﺎﻫ رد ﺎﻫﺎﺘﺳور جرﺎﺧ زا نﺎﻜﻣا
ﺖﺴﻴﻧ و ﺪﻨﻣزﺎﻴﻧ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ يﺰﻳر و ﺺﻴﺼﺨﺗ ﻪﺟدﻮﺑ ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ .
ﺎﻔﺗ تو ﻲﺘﻴﺴﻨﺟ رد عﻮﻴﺷ تﻻﻼﺘﺧا ﻲﺑاﺮﻄﺿا
رد تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ
ﻒﻠﺘﺨﻣ ناﻮﻨﻋ هﺪﺷ ﺖﺳا ) 13 .(
ﻲﺳرﺮﺑ رد ﺶﻧاد نازﻮﻣآ ناﺪﻫاز
ﺰﻴﻧ باﺮﻄﺿا ﻪﻧﻮﮔرﺎﻤﻴﺑ ار
رد د ﺮﺘﺧ نا و ناﺮﺴﭘ ﺶﻧاد زﻮﻣآ ﻪﺑ
ﺐﻴﺗﺮﺗ 48 و 35 ﺪﺻرد ﺮﻛذ هدﻮﻤﻧ ﻪﻛ توﺎﻔﺗ ناﺰﻴﻣ باﺮﻄﺿا
ﻦﻴﺑ ناﺮﺘﺧد و ناﺮﺴﭘ ﻨﻌﻣ ﻲ راد هدﻮﺑ ﺖﺳا ) 3 .(
ﻦﻳا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ هرﺎﺷا
هدﻮﻤﻧ ﻪﻛ رد درﻮﺧﺮﺑ ﺎﺑ باﺮﻄﺿا ، د ﺮﺘﺧ نا ﻪﺑ ﺮﻳﺬﭘ ش ا ﺮﻄﺿ با
و ﻮﺒﻗ ل نآ ﻪﺑ ﻮﻨﻋ نا ﻚﻳ و ﻲﮔﮋﻳ ز ﻪﻧﺎﻧ ﻖﻳﻮﺸﺗ ﻲﻣ ﺪﻧﻮﺷ و ﺎﻳ د
ﺪﻧﺮﻴﮔﻲﻣ ﻪﻛ ﻪﺑ ﻮﻨﻋ نا ﻚﻳ و ﻲﮔﮋﻳ ز ﻪﻧﺎﻧ ﻪﺑ ﺎﮕﻨﻫ م ا ﺮﻄﺿ
،با
ﻢﻴﻠﺴﺗ هﺪﺷ و نآ ار
،ﺪﻧﺮﻳﺬﭙﺑ رد ﻲﻟﺎﺣ ﻪﻛ ﺮﺴﭘ نا باﺮﻄﺿا ار
ﺪﻳﺪﻬﺗ ي ﺮﺑ يا ا ﺎﺴﺣ س ﺮﻣ اد ﻲﮕﻧ ﻮﺧ د ﻲﻣ ﺪﻨﻧاد و ﺎﺑ نآ د ﻲﻋﺎﻓ
ﻮﺧﺮﺑ در ﺪﻨﻨﻛﻲﻣ . ﺮﺴﭘ نا ﻲﻣ آ ﻮﻣ ز ﺪﻧ ﻪﻛ هار ﻲﻳﺎﻫ ﺮﺑ يا ﻪﻠﺑﺎﻘﻣ ﺎﺑ
باﺮﻄﺿا ﺪﻨﺑﺎﻴﺑ ﺎﻳ نآ ار ا ﺎﻜﻧ ر ﺪﻨﻨﻛ ) 3 (.
ﻢﻫ ﻪﻛ نﺎﻨﭼ ﻦﻴﻨﭼ
ﺶﻴﭘ رد ﺪﺷ هرﺎﺷا ﺮﺗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ
رد باﺮﻄﺿا عﻮﻴﺷ ﺰﻴﻧ نﺎﺳاﺮﺧ ي
ﺖﺳا هدﻮﺑ ﺮﺘﺸﻴﺑ نﺎﻧز )
12 .(
رد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ي ﺮﺿﺎﺣ ناﺰﻴﻣ باﺮﻄﺿا يداﺮﻓا
ﻪﻛ ﻪﺑ ﻪﺘﺷر ي
ﻲﻠﻴﺼﺤﺗ دﻮﺧ ﻪﻗﻼﻋ ﻲﻤﻛ ﺪﻨﺘﺷاد ﺮﺗﻻﺎﺑ دﻮﺑ . ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ي يﺮﮕﻳد
رد ناﺪﻤﻫ صﻮﺼﺧ رد ﻲﺳرﺮﺑ
ﺖﻣﻼﺳ ﻲﻧاور ﺶﻧاد نازﻮﻣآ هرﺎﺷا
هدﻮﻤﻧ ﻪﻛ ﻪﺘﺷر ي
،ﻲﻠﻴﺼﺤﺗ ﻪﻳﺎﭘ
ي ﻲﻠﻴﺼﺤﺗ و ﻦﺳ ﺎﺑ
ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ هﺮﻤﻧ ي ﺖﻣﻼﺳ ﻲﻧاور طﺎﺒﺗرا ﻲﻨﻌﻣ يراد ﻪﺘﺷاد ﺖﺳا
) 8 .(
مﺎﺠﻧا هروﺎﺸﻣ و ﻪﺟﻮﺗ ﻪﺑ ﻖﻳﻼﻋ و ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ يﺎﻫ ﺶﻧاد نازﻮﻣآ
مﺎﮕﻨﻫ بﺎﺨﺘﻧا ﻪﺘﺷر ي ﻲﻠﻴﺼﺤﺗ و دﻮﺟو ﻪﺘﺷر يﺎﻫ ﻲﻠﻴﺼﺤﺗ
ﺪﻳﺪﺟ ﺐﺳﺎﻨﺘﻣ ﺎﺑ ﻖﻳﻼﺳ و ﻲﻳﺎﻧاﻮﺗ يﺎﻫ ﺶﻧاد نازﻮﻣآ ﺪﻨﻧﺎﻣ نآ
ﻪﭼ رد نﺎﺘﺳﺮﻨﻫ ﺎﻫ و سراﺪﻣ رﺎﻛ و ﺶﻧاد ﻢﻫاﺮﻓ ﻲﻣ
،ددﺮﮔ ﻲﻣ
ﺪﻧاﻮﺗ ﻪﺑ ﺶﻫﺎﻛ باﺮﻄﺿا ﺶﻧاد نازﻮﻣآ ﻚﻤﻛ ﺪﻳﺎﻤﻧ .
ﻪﺘﻓﺎﻳ يﺎﻫ ﺶﻫوﮋﭘ ﺮﺿﺎﺣ نﺎﺸﻧ داد ﻪﻛ ﺶﻧاد ﻲﻧازﻮﻣآ ﻪﻛ
ﺾﻳاﺮﻓ ﻲﻨﻳد ار ﻢﻈﻨﻣﺎﻧ و هﺎﮔ ﻪﺑ هﺎﮔ مﺎﺠﻧا ﻲﻣ ﺪﻧداد ﺢﻄﺳ
باﺮﻄﺿا ﺮﺗﻻﺎﺑ و يداﺮﻓا ﻪﻛ ﺾﻳاﺮﻓ ﻲﻨﻳد ار هراﻮﻤﻫ مﺎﺠﻧا
ﻲﻣ ﺪﻧداد تاﺮﻤﻧ باﺮﻄﺿا ﻦﻴﻳﺎﭘ
ﺮﺗ ﺪﻨﺘﺷاد ي .
رد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ي
ﻲﺳرﺮﺑ عﻮﻴﺷ باﺮﻄﺿا رد ﺶﻧاد نازﻮﻣآ ﻧﺎﺘﺳﺮﻴﺑد ﻲ ﺮﻬﺸﻣﻼﺳا
ناﻮﻨﻋ هﺪﺷ ﻪﻛ 15 ﺪﺻرد ﺶﻧاد نازﻮﻣآ ياراد باﺮﻄﺿا ﺖﻟﺎﺣ
و 20 ﺪﺻرد ياراد باﺮﻄﺿا ﺖﻔﺻ
هدﻮﺑ ﺪﻧا و شراﺰﮔ هﺪﺷ
ﺖﺳا ﻪﻛ ﻦﻴﺑ باﺮﻄﺿا و ﺲﻨﺟ
، ﺖﻴﻌﺿو ﻲﻠﻴﺼﺤﺗ
، تادﺎﻘﺘﻋا
ﻲﺒﻫﺬﻣ
، يرﺎﻤﻴﺑ و ﻲﻧاﻮﺗﺎﻧ دﺮﻓ
، يرﺎﻤﻴﺑ رد
،هداﻮﻧﺎﺧ ناﺰﻴﻣ
تﻼﻴﺼﺤﺗ رﺪﭘ
و لﺎﻐﺘﺷا ردﺎﻣ طﺎﺒﺗرا ﻲﻨﻌﻣ يراد دﻮﺟو ﻪﺘﺷاد
ﺖﺳا ) 10 .(
ﻪﺟﻮﺗ نداد ﺶﻧاد نازﻮﻣآ ﻪﺑ ﺶﻫﺎﻛ يﺎﻫرﺎﺸﻓ ﻲﻧاور
و ﺶﻣارآ ﺮﻃﺎﺧ ﻞﺻﺎﺣ زا تﺎﻃﺎﺒﺗرا يﻮﻨﻌﻣ راﺪﻳﺎﭘ و ﻲﮕﺸﻴﻤﻫ و
يراﺰﮔﺮﺑ تﺎﺴﻠﺟ ﻲﺷزﻮﻣآ ﻂﺒﺗﺮﻣ ﺎﺑ ﻦﻳد يراد و ﺖﻓﺮﻌﻣ ﻲﻨﻳد
ﻂﺳﻮﺗ ﺐﺣﺎﺻ ناﺮﻈﻧ ﻦﻳا
،ﻪﻟﻮﻘﻣ رد ﻦﻴﻨﺳ ﻲﻧاﻮﺟﻮﻧ ﻪﻛ دﺮﻓ رد
ﻲﻧاﺮﺤﺑ ﻦﻳﺮﺗ لﺎﺳ يﺎﻫ ﻲﮔﺪﻧز راﺮﻗ
،دراد ﻪﺑ ﻊﻗاو ﻲﻋﻮﻧ ﺐﺴﻛ
ترﺎﻬﻣ رد درﻮﺧﺮﺑ ﺎﺑ ﻞﻳﺎﺴﻣ ﻲﮔﺪﻧز ﺖﺳا .
ﺮﺗﻻﺎﺑ ندﻮﺑ ﺢﻄﺳ باﺮﻄﺿا رد
ﻪﻌﻣﺎﺟ ي ﺶﻧاد يزﻮﻣآ
ﻲﻳﺎﺘﺳور زا ﺖﻴﻌﻤﺟ
،يﺮﻬﺷ ﺪﻳﺎﺑ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ يﺰﻳر ﺖﻟود ار رد ﺖﻬﺟ
ﻻﺎﺑ ندﺮﺑ ﺢﻄﺳ ﺖﺷاﺪﻬﺑ ﻲﻧاور ﻲﻳﺎﺘﺳور قﻮﺳ د هدا و ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ يﺎﻫ
يﺮﮕﻟﺎﺑﺮﻏ تﻻﻼﺘﺧا
،ﻲﺑاﺮﻄﺿا هدﺎﻔﺘﺳا
زا ناور نﺎﺳﺎﻨﺷ و
ناور نﺎﻜﺷﺰﭘ رد سراﺪﻣ
،ﻲﻳﺎﺘﺳور شزﻮﻣآ يﺎﻫرﺎﻜﻫار يﺎﻘﺗرا
ﺖﻣﻼﺳ ناور و ﺶﻫﺎﻛ باﺮﻄﺿا ﻪﺑ نﺎﻤﻠﻌﻣ و ﺶﻧاد نازﻮﻣآ
درﻮﻣ ﻪﺟﻮﺗ راﺮﻗ دﺮﻴﮔ . ا ﺮﻄﺿ با نﺎﻛدﻮﻛ رد نارود ﻪﺳرﺪﻣ
مواﺪﺗ ﻲﻣ ﺪﺑﺎﻳ و مﺪﻋ ﻪﺟﻮﺗ ﻪﺑ ﺺﻴﺨﺸﺗ نآ ﺖﻣﻼﺳ ﻲﻧاور و
ﻲﻤﺴﺟ ﺶﻧاد نازﻮﻣآ ار رد هﺮﻃﺎﺨﻣ راﺮﻗ ﻲﻣ ﺪﻫد ) 3 .(
ﺐﺳﺎﻨﻣ
ﺖﺳا رد نﺎﻳﺮﺟ شزﻮﻣآ ﻪﺑ ﺶﻧاد نازﻮﻣآ شور درﻮﺧﺮﺑ ﺎﺑ
تﻼﻜﺸﻣ ياﺮﺑ
ﺶﻫﺎﻛ ﺢﻄﺳ يﺎﻫرﺎﺸﻓ ﻲﻧاور
و باﺮﻄﺿا
300 ﻣ ﻪﻠﺠ لﺎﺳ ،ﻲﻧاور ﺖﺷاﺪﻬﺑ لﻮﺻا ي 14
) 4 ( ، نﺎﺘﺴﻣز 1391
ﺪﻴﺳ ﻦﺴﺤﻣ يدازﻮﻧ رﺎﻜﻤﻫ و نا
ﻞﺻﺎﺣ زا نآ شزﻮﻣآ هداد دﻮﺷ . ﺎﺑ نآ ﻪﻛ شزﻮﻣآ ترﺎﻬﻣ يﺎﻫ
ﻲﮔﺪﻧز و زاﺮﺑا دﻮﺟو ﺮﺑ ﺖﻣﻼﺳ ﻲﻧاور و ﺶﻫﺎﻛ باﺮﻄﺿا
ﺶﻧاد نازﻮﻣآ ﺮﺛﻮﻣ ﺖﺳا ) 5 (
، ﺶﻘﻧ هداﻮﻧﺎﺧ ﺎﻫ رد ﺖﻣﻼﺳ ناور
نﺎﻛدﻮﻛ ﺰﻴﻧ ﺪﻳﺎﺒﻧ زا ﺮﻈﻧ رود ددﺮﮔ . ﻲﺧﺮﺑ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺎﺸﻧ ن
هداد ا ﺪﻧ ﻪﻛ ﻮﻛ د ﻲﻧﺎﻛ ﻪﻛ او ﻦﻳﺪﻟ آ ﺎﻧ ن ياراد ا ﻻﻼﺘﺧ ت
ا ﺮﻄﺿ ا ﻲﺑ ﺘﺸﻴﺑ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺮ
رد ﺮﻄﺧ ا ﻼﺘﺑ ﺮﻗ را راد ﺪﻧ ) 4 (
، ﻢﻫ ﻦﻴﻨﭼ
ﮋﭘ و ﺎﻫﺶﻫ ﺎﺸﻧ ن هداد ا ﺪﻧ ﻪﻛ آ ﻮﻣ شز ﻮﻧﺎﺧ هدا رد ﻮﻣ در ﺎﻫﻪﻧﺎﺸﻧ
،
ر ﺎﻫﻪﺸﻳ و رد ﺎﻣ ن ا ﺮﻄﺿ با
، آ ﺎﻣ هد ﺎﺳ يز ا ﺎﻀﻋ ي ﻮﻧﺎﺧ هدا ﻪﺑ
ﻮﻈﻨﻣ ر ﻚﻤﻛ ﻪﺑ ﺮﮕﻳﺪﻜﻳ رد ﺖﻬﺟ ﺶﻫﺎﻛ ا ﺮﻄﺿ با ، ﻪﺑ ﻆﻔﺣ
و ﺪﺗ موا رد ﺎﻣ ن داﺮﻓا بﺮﻄﻀﻣ ﻚﻤﻛ يدﺎﻳز ﻲﻣ ﺪﻳﺎﻤﻧ ) 7 .(
ﻦﻳا
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻪﺑ ﻲﺳرﺮﺑ تﻼﻜﺸﻣ ﻲﻧاور
رد هداﻮﻧﺎﺧ ﺶﻧاد نازﻮﻣآ
ﻪﺘﺧادﺮﭙﻧ ﺖﺳا ﺎﻣا ﻲﻣ ناﻮﺗ رد ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻫ ﻲﺗآ ﻦﻳا ﺴﻣ ﺌ ﻪﻠ ار ﺰﻴﻧ
درﻮﻣ ﻲﺳرﺮﺑ راﺮﻗ داد .
رد ﻦﻳا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺎﻬﻨﺗ ﻲﺧﺮﺑ يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ راﺬﮔﺮﺛا ﺮﺑ ﺢﻄﺳ باﺮﻄﺿا
ﺶﻧاد نازﻮﻣآ ﻲﺳرﺮﺑ هﺪﺷ ﺖﺳا و ﻞﻣاﻮﻋ ﺮﺛﻮﻣ ﺮﮕﻳد ﺪﻨﻧﺎﻣ ﺢﻄﺳ
يدﺎﺼﺘﻗا
،هداﻮﻧﺎﺧ تﻼﻴﺼﺤﺗ
،ﻦﻳﺪﻟاو هﻮﺤﻧ ي ﻞﻣﺎﻌﺗ ﻦﻳﺪﻟاو و
ﺮﻫاﻮﺧ و ﺎﻫرداﺮﺑ رد
،هداﻮﻧﺎﺧ ﺶﻴﭘ ﻲﻨﻴﺑ دﺮﻓ ياﺮﺑ هﺪﻨﻳآ ي ﻲﻠﻴﺼﺤﺗ و يرﺎﻛ
،دﻮﺧ ﻪﻘﺑﺎﺳ ي شزﻮﻣآ ياﺮﺑ ﺖﻳﺮﻳﺪﻣ ﺶﻨﺗ
ﻲﺳرﺮﺑ هﺪﺸﻧ ﺖﺳا . ﻢﻫ ﻦﻴﻨﭼ هﻮﻴﺷ ي ﻲﻳﺎﻔﻳادﻮﺧ ياﺮﺑ
ﻲﺳرﺮﺑ
ﻲﺧﺮﺑ باﺮﻄﺿا و يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ﺮﺛﻮﻣ
ﺮﺑ نآ ﻲﻓﺎﻛ ﺖﺴﻴﻧ و ﺮﺘﻬﺑ
ﺖﺳا ﻪﺒﺣﺎﺼﻣ ﻂﺳﻮﺗ ناور سﺎﻨﺷ ﺎﻳ ﺮﮕﺸﺳﺮﭘ شزﻮﻣآ هﺪﻳد مﺎﺠﻧا
ددﺮﮔ .
ﻪﺑ ﺮﻈﻧ ﻲﻣ ﺪﺳر ﺐﺳﺎﻨﻣ ﺖﺳا ﻲﺗﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺎﺑ ﻢﺠﺣ ﻪﻧﻮﻤﻧ ي ﺮﺘﻤﻛ
ﻲﻟو ﺎﺑ رد ﺮﻈﻧ ﻦﺘﻓﺮﮔ ﻞﻣاﻮﻋ ﺮﺛﻮﻣ ﺮﺑ باﺮﻄﺿا
ﺶﻧاد نازﻮﻣآ ﻪﺑ هﮋﻳو ناﺮﺘﺧد ﺶﻧاد زﻮﻣآ ﻲﺣاﺮﻃ و اﺮﺟا ﺪﻧدﺮﮔ .
ﻪﺠﻴﺘﻧ يﺮﻴﮔ
ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻫ ﺶﻧاد ناﺮﺘﺧد رد ار باﺮﻄﺿا ناﺰﻴﻣ ،
و زﻮﻣآ
ﻪﻌﻣﺎﺟ ناﺮﺘﺧد هﮋﻳو ﻪﺑ دﻮﻤﻧ شراﺰﮔ ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻲﻳﺎﺘﺳور ي
. ﻢﻫاﺮﻓ
ﺶﻧاد رد ﻲﺑاﺮﻄﺿا تﻻﻼﺘﺧا يﺮﮕﻟﺎﺑﺮﻏ تﺎﻧﺎﻜﻣا ندﻮﻤﻧ نازﻮﻣآ
ﻢﻫ و ﻲﻳﺎﺘﺳور سراﺪﻣ رد و ﻪﻧاﺮﺘﺧد سراﺪﻣ
شﺮﺘﺴﮔ ﻦﻴﻨﭼ
ﻖﻤﻋ و ﻪﺟﻮﺗ ،ناور ﺖﻣﻼﺳ يﺎﻘﺗرا يﺎﻫرﺎﻜﻫار
ﻪﺑ ﻲﺸﺨﺑ
هزﻮﻣآ ﻢﻫاﺮﻓ ،ﻲﻨﻳد ﺪﻳﺎﻘﻋ و ﺎﻫ ﻲﺤﻳﺮﻔﺗ و ﻲﺷزﻮﻣآ ﻂﻳاﺮﺷ يزﺎﺳ
هوﺮﮔ رد ﺐﺳﺎﻨﻣ راﺮﻗ ﻪﺟﻮﺗ درﻮﻣ ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻲﺘﺴﻳﺎﺑ ﺮﻄﺧ رد يﺎﻫ
دﺮﻴﮔ .
References
1. Murry CJL, Lopez AD. Alternative projections of mortality and disability by cause 1990-2020:
Global burden of disease study. Lancet 1997, 349: 1498-504.
2. Hosseini H, Moosavi E, Rezazadeh H. [Assessment of mental health in students of junior high schools in the city of Sari, Iran]. Journal of fundamentals of mental health 2003; 9: 92-9. (Persian) 3. Lashkaripour K, Bakhshani NM, Solaimani MJ. [The relationship between test anxiety and academic achievement in students of guidance schools in Zahedan in 2006]. Zahedan journal of research in medical sciences 2005; 8: 253-9. (Persian)
4. Mojtahedzadeh F, Neysi A. [A comparison of anxiety, depression, aggression and academic performance of a group of third-grade female students with stepfathers, step-mothers and those with natural parents]. New findings in psychology 2007; 1(2): 7-17. (Persian)
5. Nazari I, Hosseinpour M. [The effects of social skill on anxiety and self-esteem among second grade girls’ high school in Baghmalek]. New findings in psychology 2007; 1(2): 95-116. (Persian)
6. Kashani JH, Orvaschel H. A community study of anxiety in children and adolescents. Am J Psychiatry 1990; 147: 313-18.
7. Fergusson DM, Horwood LJ, Lynskey MT. Early dentine leads levels and subsequent cognitive and behavioral development. Child Psychology Psychiatry J 1993; 34(2): 215-27.
8. Sadeghian E, Moghadari Kosha M, Gorji S. [Determination of mental health and related stressors in student of Hamadan Medical University]. Journal of Hamadan University of Medical Sciences 2010;
57: 39-45. (Persian)
9. Sargolzaii MR, Behdani F, Vosoogh I, Ghorbani I. [A study on the correlation between religious activities of Sabzavar university students and anxiety, depression, healthy life style, suicidal thoughts, drugs and substance abuse]. Sabzevar University of Medical Sciences J 2001; 7: 27-37. (Persian) 10. Meshkani Z. [A study on anxiety disorder and related factors among high school students of Ghasem Abad, Islamshahr]. Medical journal of Tehran University 2000; 56: 89-94. (Persian)
11. Masoomi R, Lamiyan M, Ghaedi S. [Role of oxytocin in anxiety in the normal parturition].
Zahedan journal of research in medical sciences 2008; 10: 53-8. (Persian)
12. Mohammadi M, Bagheri Yazdi SA, Rahgozar M, Mesgarpoor B, Rezayi Ansari A, Haghdadi Gh, et al. [Epidemiological study of psychiatric disorders in Khorasan Province]. Asrar 2004; 11: 6-17.
(Persian)
13. Hettema JM, Neale MC, Kindler KS. A review and Meta analysis of the genetic epidemiology of anxiety disorder. Am J Psychiatry 2001; 158: 1568-78.
