١
ﮥﺴﯾﺎﻘﻣ و ﯽﺳرﺮﺑ هرﻮﻄﺳا ﺶﻘﻧ
يﻮﻠﻬﭘ نﻮﺘﻣ و ﯽﺳودﺮﻓ ﻪﻣﺎﻨﻫﺎﺷ رد وﺎﮔ يا
ﯽﻣﺮﺤﻣ ﻦﯿﻣار
ﯽﻠﯿﺑدرا ﻖﻘﺤﻣ هﺎﮕﺸﻧاد ﯽﺳرﺎﻓ تﺎﯿﺑدا و نﺎﺑز رﺎﯿﺸﻧاد
رﻮﻣﺎﻧ ﻢﯾﺮﻣ
ﯽﻠﯿﺑدرا ﻖﻘﺤﻣ هﺎﮕﺸﻧاد ﯽﺳرﺎﻓ تﺎﯿﺑدا و نﺎﺑز ﺪﺷرا ﯽﺳﺎﻨﺷرﺎﮐ يﻮﺠﺸﻧاد
هﺪﯿﮑﭼ
ﮑﯾ ﺖﺳا تﺎﻧاﻮﯿﺣ زا ﯽﺧﺮﺑ ﻪﺑ ﯽﺸﺨﺑ سﺪﻘﺗ و نارﻮﻧﺎﺟ ﺶﻨﯾﺮﻓآ ﺚﺤﺒﻣ ،ﯽﻧاﺮﯾا ﺮﯿﻃﺎﺳا رد هﺪﺷ حﺮﻄﻣ تﺎﻋﻮﺿﻮﻣ زا ﯽ .
نﺎﯿﻣ ﻦﯾا رد
هﮋﯾو ﺖﯿﻤﻫا و سﺪﻘﺗ زا تﺎﻧاﻮﯿﺣ نﺎﯿﻣ زا هﺪﯾﺮﻓآ ﻦﯿﺘﺴﺨﻧ و نﺎﺴﻧا ﺎﺑ ندﻮﺑ داﺰﻤﻫ ﺖﻠﻋ ﻪﺑ وﺎﮔ ﺖﺳا رادرﻮﺧﺮﺑ يا
. زا ﺮﯿﻃﺎﺳا رد وﺎﮔ
ﯽﻣ ﺮﻫﺎﻇ نﺎﺴﻧا رﺎﻨﮐ رد لوا دﻮﺷ
ﻢﻬﻣ وﺎﮔ اﺮﯾز نﺎﺴﻧا ياﺮﺑ يدﺎﯾز ﻊﻓﺎﻨﻣ و هدﻮﺑ ﯽﻠﻫا ناﻮﯿﺣ ﻦﯾﺮﺗ
ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد ﺎﻫ .
ﻦﯾا رد ﺎﻣ فﺪﻫ
ﺖﺳا ﯽﺳودﺮﻓ ﻪﻣﺎﻨﻫﺎﺷ و يﻮﻠﻬﭘ نﻮﺘﻣ رد وﺎﮔ هﺎﮕﯾﺎﺟ و ﺶﻘﻧ ﯽﺳرﺮﺑ ﺶﻫوﮋﭘ .
ﺖﺳد ﻪﺑ و ﺖﺳا ثﺮﻣﻮﯿﮐ داﺰﻤﻫ وﺎﮔ يﻮﻠﻬﭘ نﻮﺘﻣ رد
ﻮﯿﮐ زا ﻞﺒﻗ و ﻦﻤﯾﺮﻫا ﯽﻣ ﻪﺘﺸﮐ ثﺮﻣ
ﻪﻣﺎﻨﻫﺎﺷ رد ﯽﻟو دﻮﺷ ﺎﮔ ﯽﺳودﺮﻓ
ﻦﯾدﺎﻤﻧ زا ﯽﮑﯾ و طﺎﺒﺗرا رد ﻪﮐ ﺖﺳا يدﺰﻣروا نارﻮﻧﺎﺟ ﻦﯾﺮﺗ
ﯽﻣ ﺎﻔﯾا ﯽﻤﺗﻮﺗ ﺶﻘﻧ ﻪﮐ ﺖﺳا هﺪﺷ حﺮﻄﻣ نوﺪﯾﺮﻓ ﺎﺑ ﻞﻣﺎﮐ دراد هﺪﻬﻋ ﺮﺑ ار نﺎﻣﺮﻬﻗ ﯽﺸﺨﺑ تﺎﺠﻧ و ﯽﮕﯾاد ﻢﮑﺣ و ﺪﻨﮐ
. ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ
دراد ﯽﭘ رد ار ﯽﺗازﺎﺠﻣ نآ ﻪﺑ نﺪﻧﺎﺳر ﺐﯿﺳآ .
و يرورﺎﺑ دﺎﻤﻧ وﺎﮔ ،ناﺮﯾا ﺮﯿﻃﺎﺳا زا ﯽﺧﺮﺑ يﺎﻫروﺎﺑ رد نارﺎﺑ
ﺖﺳا ﯽﯾاز .
رد ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ
ﻪﺘﺴﻧاد هﺎﻣ دﺎﻤﻧ ار وﺎﮔ نﺎﺘﺳﺎﺑ ناﺮﯾا ﺪﻧا
. ﺖﺳا هدﻮﺑ هﺎﻣ لﻼﻫ روآدﺎﯾ وﺎﮔ خﺎﺷ ود اﺮﯾز .
هژاوﺪﯿﻠﮐ ﺎﻫ
: يﻮﻠﻬﭘ نﻮﺘﻣ ،ﻪﻣﺎﻨﻫﺎﺷ ،دﺎﻤﻧ ،ﻢﺗﻮﺗ ،وﺎﮔ ،هرﻮﻄﺳا ،تﺎﻧاﻮﯿﺣ
ﻪﻣﺪﻘﻣ ﻧ ﺖﺧﺎﻨﺷ ﻞﺑﺎﻗ ﻖﻄﻨﻣ و ﻞﻘﻋ ﺎﺑ ﻪﮐ نﺎﻬﺟ درﻮﻣ رد ﺖﺳا ﯽﯾاﺪﺘﺑا نﺎﺴﻧا ﺶﻨﯿﺑ هرﻮﻄﺳا ﺖﺴﯿ
. ﻪﻌﻣﺎﺟ ﺮﻫ رد هرﻮﻄﺳا و دراد دﻮﺟو يا
ﺖﺳا يﺮﺸﺑ ﮓﻨﻫﺮﻓ نﺎﮐرا زا ﯽﮑﯾ .
ﯽﻣ طﻮﺑﺮﻣ ﻦﯾﻮﮑﺗ و ﯽﺘﺴﻫ ﺶﻨﯾﺮﻓآ ﻪﺑ هرﻮﻄﺳا دﻮﺷ
. نآ ﻦﯾزﺎﻏآ ﻦﺑ ود ﻪﮐ ﯽﺸﻨﯾﺮﻓآ )
ﺮﺷ و ﺮﯿﺧ (
ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ ﻞﺑﺎﻘﺗ رد .
ﯽﻣ مﺎﺠﻧا لﺎﺳ راﺰﻫ هدزاود يازارد ﻪﺑ دوﺪﺤﻣ ﯽﻧﺎﻣز رد ﺶﻨﯾﺮﻓآ مﺎﺠﻧا و زﺎﻏآ ،هرﻮﻄﺳا رد ﯿﮔ
رﺎﻬﭼ ﻪﺑ و دﺮ
ﯽﻣ ﻢﯿﺴﻘﺗ ﻪﻟﺎﺳ راﺰﻫ ﻪﺳ هرود دﻮﺷ
. هزرﺎﺒﻣ ﯽﻣ زﺎﻏآ لوا لﺎﺳ راﺰﻫ ﻪﺳ نﺎﯾﺎﭘ رد ﺮﺷ و ﺮﯿﺧ يوﺮﯿﻧ ود ي دﻮﺷ
. و ﯽﮑﯿﻧ نﺎﯿﻣ دﺮﺒﻧ تﺪﻣ
لﺎﺳ راﺰﻫ ﻪﻧ يﺪﺑ )
ﻪﻟﺎﺳ راﺰﻫ ﻪﺳ هرود ﻪﺳ (
ﯽﻣ ﺪﺷﺎﺑ )) ،ﻦﺳ ﻦﺘﺴﯾﺮﮐ 1383
: 13 .(
ﺮﻫﺎﻇ نﺎﺴﻧا رﺎﻨﮐ رد ناﻮﯿﺣ ،نآ رد ﻪﮐ ﯽﻨﯾﻮﮑﺗ
ﯽﻣ اﺰﻤﻫ و دﻮﺷ ﺖﺳوا هاﺮﻤﻫ و د
. ﺖﺳا دﺰﻣﺮﻫ ﻖﻠﻄﻣ يرﺎﯾﺮﻬﺷ نارود ،ﻦﯿﺘﺴﺨﻧ لﺎﺳ راﺰﻫ ﻪﺳ نارود .
ﻪﻟﺎﺳ راﺰﻫ ﻪﺳ نارود ﻢﻫ مود ي
ﯽﻣ زﺎﻏآ ﻦﻤﯾﺮﻫا شرﻮﯾ ﺎﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا ﻦﻤﯾﺮﻫا مﺎﮐ ﻪﺑ ﻢﻫ و دﺰﻣﺮﻫ مﺎﮐ ﻪﺑ دﻮﺷ
. ﯽﻣ وﺮﻓ ﯽﺠﯿﮔ ﻪﺑ ﻦﻤﯾﺮﻫا ﻪﮐ ﯽﻣﺎﮕﻨﻫ هرود ﻦﯾا رد ،دور
و هﺎﯿﮔ ،ﻦﯿﻣز ،بآ ،نﺎﻤﺳآ ﺶﻨﯾﺮﻓآ ﻪﺑ دﺰﻣﺮﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺶﯿﭘ
ﯽﻣ نﺎﺴﻧا و ﺎﭘرﺎﭼ ﻦﯿﺘﺴﺨﻧ يﺎﻫ دزادﺮﭘ
. ﺮﺑ دﺰﻣﺮﻫ مﻮﺳ ﻪﻟﺎﺳ راﺰﻫ ﻪﺳ نارود
ﯽﻣ زوﺮﯿﭘ ﻦﻤﯾﺮﻫا دﻮﺷ
) ،ﯽﺗارﺎﮐﺮﺳ 1385
: 96 .(
ﯽﻣ ﻢﺸﭼ ﻪﺑ ﻢﻫ يﻮﻠﻬﭘ نﻮﺘﻣ رد ﺶﻨﯾﺮﻓآ رﺎﺘﺧﺎﺳ و ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻦﯾا نﺎﻤﺳآ اﺪﺘﺑا ،درﻮﺧ
ﯽﻣ نﺎﺴﻧا و ناﻮﯿﺣ ،هﺎﯿﮔ ،بآ ،ﻦﯿﻣز ،ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ و هﺪﺷ هﺪﯾﺮﻓآ ﺪﺷﺎﺑ
. رد يرﺎﯾ ياﺮﺑ ﺪﯾﺮﻓآ ار ﺪﻨﭙﺳﻮﮔ دﺰﻣﺮﻫ ﻪﮐ هﺪﺷ هرﺎﺷا ﺶﻫﺪﻨﺑ
رﺎﮔﺰﯿﻫﺮﭘ دﺮﻣ )
ثﺮﻣﻮﯿﮐ ( ﻦﻤﯾﺮﻫا ندﺮﺑ ﻦﯿﺑ زا ياﺮﺑ ار ثﺮﻣﻮﯿﮐ و .
هﺪﯾﺮﻓآ ﻦﻤﯾﺮﻫا ندﺮﺑ ﻦﯿﺑ زا ياﺮﺑ ﻢﻫ يرﺎﯾ ﻪﺑ نﺎﺴﻧا و ناﻮﯿﺣ ﺲﭘ
هﺪﺷ ﺪﻧا ) ،ﯽﮔداد 1385 : 39 - 42 .(
ﻓآ ،ﻪﻣﺎﻨﻫﺎﺷ ﻪﻣﺪﻘﻣ رد ﯽﺳودﺮﻓ ﻪﺘﻔﮔ ﺮﺑﺎﻨﺑ ﺶﻨﯾﺮﻓآ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﺚﺤﺑ رد ﺶﻨﯾﺮﻓآ ﺮﺑ مﺪﻘﻣ ناﻮﯿﺣ ﺶﻨﯾﺮ
ﺖﺳا نﺎﺴﻧا :
ﺖﺴﺨــﻧ زا ناﺮﻫﻮـﮔ ﻪﯾﺎــﻣ ِﺮــﺳ ﺖـﺳرد ﯽـﻧاد ﻪـﮐ ﺪﯾﺎـﺑ زﺎــﻏآ زا
ﺪﯾﺪــﭘ درآ ﯽﺋﺎــﻧاﻮﺗ ﺎـﺗ نآ ﺪــﺑ ﺪﯾﺮـﻓآ ﺰﯿﭼ ﺰﯿــﭼﺎﻧ ز نادﺰــﯾ ﻪﮐ ...
هﺪﻨﯾﺎﻤـــﻧ ﯽﺘﻔـــﮕﺷ ور ﺰــﯿﺗ ﺪﺒﻨـﮔ ﻦﯾا ﺪـﻣآ ﺪﯾﺪـــﭘ ﻮﻨـــﺑﻮــﻧ
...
بﺎﺘﻓآ ﻦﯿﻣز دﺮـﮔ ﺖﺸـﮔ ﯽﻤــﻫ بآ ﺪﻣآ دوﺮﻓ ﺶـﺗآ ﺪﺷ ﺮﺑ ﯽﻤـﻫ
ﺖﺨﺑ ز نﺎﺷ ناﺮﺳ ﺪـﻣآ ﺮﺑ ﻻﺎﺒـﺑ ﺖﺧرد ﻪﻧﻮـﮔ ﺪﻨﭼ ﺎﺑ ﺖـﺳر ﺎﯿـﮔ
ﺪـﯾروآ ﺶﯾﻮـﺧ ﺮﯾز ﯽﻨﺘﺳر ﻪﻤﻫ ﺪﯾﺪﭘ ﺪﻣآ هﺪﻨﺒﻨﺟ ﻮﭼ ﺲﭘ نآزو
ﯽـﻤﻫ ﺪﯾﻮﺟ مارآ و باﻮﺧ و رﻮﺧ
ﯽــﻤﻫ ﺪﯾﻮﺟ مﺎﮐ ﯽﮔﺪـﻧز نآ زو
دروﺮﭘ ﻦﺗ كﺎﺷﺎـﺧ ز و رﺎـﺧ ز دﺮـﺧ ﺎﯾﻮـﺟ ﻪﻧ و نﺎـﺑز ﺎﯾﻮـﮔ ﻪﻧ ...
ﺪﯿﻠــﮐ ﺮﺳاﺮﺳ ار ﺎﻫﺪﻨﺑ ﻦﯾا ﺪـﺷ ﺪﯾﺪﭘ ﺪﻣآ مدﺮﻣ يرﺬﮕﺑ ﻦﯾز ﻮﭼ
٢
)
،ﻪﻣﺎﻨﻫﺎﺷ 1372 : 14 - 16 .(
ﯽﻣ ﻢﻫ نوﺪﯾﺮﻓ نﺎﺘﺳاد رد ار نﺎﺴﻧا ﺮﺑ ناﻮﯿﺣ مﺪﻘﺗ ﻦﯾا ﺖﺳوا ﻪﯾاد وﺎﮔ ﻪﮐ ﺪﯾد ناﻮﺗ
. ﻪﺑ وﺎﮔ نوﺪﯾﺮﻓ نﺪﺷ هداز زا ﺶﯿﭘ ﯽﻨﻌﯾ
دروﺮﭙﺑ ار وا و ﺪﺷﺎﺑ وا ﻪﯾاد ﺎﺗ هﺪﻣآ ﺎﯿﻧد .
هﺪﯿﻧژوا ﻦﻤﯾﺮﻫا ﻂﺳﻮﺗ ﻢﻫ ثﺮﻣﻮﯿﮐ زا ﻞﺒﻗ ﻪﮐ ﺖﺳا ثﺮﻣﻮﯿﮐ داﺰﻤﻫ وﺎﮔ ﻢﻫ يﻮﻠﻬﭘ نﻮﺘﻣ رد
ﯽﻣ دﻮﺷ . تﺪﻣ ﺎﻣا ﯽﻤﻧ ﻦﻤﯾﺮﻫا ﺲﭘ هﺪﺷ رﺪﻘﻣ لﺎﺳ ﯽﺳ ثﺮﻣﻮﯿﮐ ﯽﮔﺪﻧز ﺪﻧﺎﺸﮑﺑ يدﻮﺑﺎﻧ يﻮﺳ ﻪﺑ ار وا ﺪﻧاﻮﺗ
. ،ﻢﻫ نوﺪﯾﺮﻓ نﺎﺘﺳاد رد
ﯽﻣ ار وﺎﮔ اﺪﺘﺑا كﺎﺤﺿ ﯽﻣ نوﺪﯾﺮﻓ ياﺪﻓ وﺎﮔ ﯽﻨﻌﯾ دراﺪﻧ ار نوﺪﯾﺮﻓ ﻦﺘﺸﮐ ناﻮﺗ نﻮﭼ ﺪﺸﮐ
ﺪﻧﺎﻫﺮﺑ ﺐﯿﺳآ زا ار وا ﺎﺗ دﻮﺷ .
ندﻮﺑ داﺰﻤﻫ
ﺮﻓ نﺎﺘﺳاد رد يﻮﻠﻬﭘ نﻮﺘﻣ رد وﺎﮔ و ثﺮﻣﻮﯿﮐ ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺎﯾ ﯽﻠﺠﺗ ﻪﻣﺎﻨﻫﺎﺷ رد نوﺪﯾﺮﻓ ياﺮﺑ وﺎﮔ ندﻮﺑ ﻪﯾاد ﻞﮑﺷ ﻪﺑ نوﺪﯾ
. عﻮﺿﻮﻣ
تﺎﻋﻮﺿﻮﻣ زا نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ ﻞﻠﻣ و ماﻮﻗا نﺎﯿﻣ رد ﻪﺘﺳﻮﯿﭘ ،ﺖﺳا هدﺮﮐ ﯽﯾاوﺮﻧﺎﻣﺮﻓ نﺎﻬﺟ ﻦﯾا ﺮﺑ ﻪﮐ ﯽﻧﺎﺴﻧا ﻦﯿﺘﺴﺨﻧ ﺰﯿﻧ و ناﻮﯿﺣ ﻦﯿﺘﺴﺨﻧ ﺖﺳا هدﺮﮐ لﻮﻐﺸﻣ دﻮﺧ ﻪﺑ ار نﺎﯿﻣدآ ﻦﻫذ هراﻮﻤﻫ و ﺖﺳا هدﻮﺑ ﻪﻗﻼﻋ درﻮﻣ .
ﺎﻣا ﻪﻠﺣﺮﻣ ﻦﯿﻤﺠﻨﭘ رد ﻪﮐ ﺎﯿﻧد راﺪﻧﺎﺟ ناﻮﯿﺣ ﻦﯿﺘﺴﺨﻧ ي
ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻞﻠﻣ نﺎﯿﻣ رد دراد راﺮﻗ دﺰﻣروا ﺶﻨﯾﺮﻓآ
» وﺎﮔ « ﺖﺳا . ﺖﺳا هﺪﺷ حﺮﻄﻣ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻞﻠﻣ ﺮﯿﻃﺎﺳا رد دﺎﻘﺘﻋا ﻦﯾا .
،ﺎﻬﻨﻣرژ نﺎﯿﻣ رد
هدﺮﯿﺷ وﺎﮔ
» ﻼﻣدوا
« ﺦﯾ رد ﻪﮐ ،دﻮﺑ ناﻮﯿﺣ ﻦﯿﻟوا ، ﺪﺷ ﺪﻟﻮﺘﻣ نازاﺪﮔ
. ﺪﻨﻫ ماﻮﻗا نﺎﯿﻣ رد هﺎﮔﺪﯾد ﻦﯾا -
ا ﯽﻣ هﺪﯾد ﻢﻫ ﯽﯾﺎﭘور دﻮﺷ
. رد
ﺪﻨﻫ
» ﺎﺷورﻮﭘ وﺎﮔ «
ﺪﻧﺪﻣآ دﻮﺟو ﻪﺑ تﺎﻧاﻮﯿﺣ ﯽﻧﺎﺑﺮﻗ ﻦﯾا زا و ﺪﻧدﺮﮐ ﺢﺑذ ار وا ﯽﻧﺎﺑﺮﻗ ﻢﺳاﺮﻣ رد نﺎﯾاﺪﺧ ﻪﮐ دﻮﺑ ﻪﯿﻟوا لﻮﻏ .
ﺮﺑﺎﻨﺑ
ﻪﻧﺎﺴﻓا مﺎﻧ ﻪﺑ ﯽﯾﻮﻧﺎﺑدﺰﯾا ﯽﻨﭘاژ يﺎﻫ
» ﯽﭼﻮﻣ ﻪﮐرا «
ﯽﻣ نوﺮﯿﺑ وا ﻦﺗ زا نﺎﻫﺎﯿﮔ و تﺎﻧاﻮﯿﺣ ﻪﮐ ﺪﻨﯾآ
) ،ﻦﺳ ﻦﺘﺴﯾﺮﮐ 1383
: 47 .(
رد
ناﻮﯿﺣ ﻦﯿﺘﺴﺨﻧ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺶﯿﭘ ناﺮﯾا ﺮﯿﻃﺎﺳا
» داﺪﮐﻮﯾا ﺎﯾ دادﻮﯾا وﺎﮔ «
هرﺎﻨﮐ رد ﻪﮐ ﺖﺳا هﺪﯾﺮﻓآ ﺎﺘﮑﯾ وﺎﮔ ﯽﻨﻌﻣ ﻪﺑ هِو ﻪﻧﺎﺧدور ﺖﺳار ي
-
ناﺮﯾا رد ﯽﺘﯿﺋاد ناﺮﯾا ﺎﯾ ﺞﯾو
ﯽﻣ هﺪﯾﺮﻓآ ﺰﯾو دﻮﺷ
« ) ،رﺎﮔزﻮﻣآ 1387 : 45 .(
هﺪﺷ ﺲﮑﻌﻨﻣ ﻢﻫ يﻮﻠﻬﭘ نﻮﺘﻣ رد ﻦﯿﺘﺴﺨﻧ وﺎﮔ ﻦﯾا ﯽﮔﮋﯾو
ﺖﺳا . ﻧ ،ﺶﻫﺪﻨﺑ رد مﺎﻧ ﻪﺑ يوﺎﮔ ،ﺎﯿﻧد راﺪﻧﺎﺟ هﺪﯾﺮﻓآ ﻦﯿﺘﺴﺨ
» كوا كاد « ﺖﺳا . ناﺮﯾا رد ار هﺪﯾﺮﻓآ ﺎﺘﮑﯾ وﺎﮔ دﺰﻣروا ﺞﯾو
) ﻦﯿﻣزﺮﺳ
نﺎﯿﻧاﺮﯾا ﯽﻠﺻا (
ﺪﯾﺮﻓآ ،ﯽﺘﯿﺋاد يﺮﯿﻃﺎﺳا دور رﺎﻨﮐ رد .
ﯽﻣ ﺢﯾﺮﺼﺗ ﺶﻫﺪﻨﺑ ﺪﻨﮐ
:
» هﺎﻣ نﻮﭼ دﻮﺑ ﻦﺷور و ﺪﯿﭙﺳ وﺎﮔ نآ .
ﻪﺑ ﯽﺘﻣﺎﻗ و
ﺖﺷاد يﺎﻧ ﻪﺳ يﺪﻨﻠﺑ .
ﺪﻣ رد ار وا دﺰﻣروا ﻪﮐ ت
75 ﺪﯾﺮﻓآ زور
« ) ،ﯽﮔداد 1385 : 40 .(
هرﻮﻄﺳا دﺎﻘﺘﻋا ﺮﺑﺎﻨﺑ هﺎﺠﻨﭘ ،يﻮﻠﻬﭘ نﻮﺘﻣ رد يا
ﺪﻧﺪﻣآ ﺪﯾﺪﭘ هﺪﯾﺮﻓآ ﺎﺘﮑﯾ وﺎﮔ ﻦﺗ زا ﺰﯿﻧ ﯽﺋوراد هﺎﯿﮔ عﻮﻧ هدزاود و ﻪﻠﻏ عﻮﻧ ﺞﻨﭘ و )
،ﯽﮔداد 1385 : 66 .(
ﺐﻠﻏا رد نﺎﺴﻧا ﻦﯿﺘﺴﺨﻧ ﺎﻣا
ﮓﻨﻫﺮﻓ دراد ﯽﯾاﺪﺧ ﺖﺒﺴﻧ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻧﺎﺴﻧا ،يﺮﯿﻃﺎﺳا يﺎﻫ .
ﻧا ﮏﯾ ﻦﯾا يوﺪﺑ رد ﻪﮐ ﺖﺳا ﺶﻨﯾﺮﻓآ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﻦﻬﮐ رﺎﯿﺴﺑ ﻪﺸﯾﺪ
ﻦﯾﺮﺗ
هرﻮﻄﺳا ﯽﮔﮋﯾو ﺎﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻞﻠﻣ يﺎﻫ ﺖﺳا هﺪﺷ راﺮﮑﺗ ﻢﻫ ﻪﺑ ﮏﯾدﺰﻧ ﯽﯾﺎﻫ
. نﺎﺴﻧا ﻦﯿﺘﺴﺨﻧ يﺮﻣﻮﺳ ﺮﯿﻃﺎﺳا رد
» ﺎﭘادآ « ﯽﻣ رﺎﻤﺷ ﻪﺑ دور
.
يﻮﻧﺎﻣ ﺮﯿﻃﺎﺳا رد نﺎﺴﻧا ﻦﯿﺘﺴﺨﻧ
» ﻎﺑدﺰﻣﺮﻫ « دراد مﺎﻧ .
» سﻮﺋﺎﯿﮔرﺎﺗ «
ﻪﻧﻮﻤﻧ زا سﻮﺋز ﺪﻧزﺮﻓ ﺴﺨﻧ يﺎﻫ
ماﻮﻗا نﺎﯿﻣ رد نﺎﺴﻧا ﻦﯿﺘ
ﺖﺳا ﯽﯾﺎﮑﺳ .
يﺮﻣﻮﺳ ﺮﯿﻃﺎﺳا رد نﺎﺴﻧا ﻦﯿﺘﺴﺨﻧ -
ﯽﻠﺑﺎﺑ
» ﺶﻤﮔ ﻞﯿﮔ «
ﺖﺳا . رد يﺮﺘﺸﯿﺑ تﺎﯿﺋﺰﺟ ﺎﺑ نﺎﺴﻧا ﻦﯿﺘﺴﺨﻧ ﻪﺸﯾﺪﻧا ﻦﯿﻤﻫ
ﯽﻣ ﺰﯿﻧ يوﺎﻨﯾﺪﻧﺎﮑﺳا ﻞﻠﻣ نﺎﯿﻣ ﻢﯿﺑﺎﯾ
:
» مﺎﻧ ﻪﺑ ﯽﻟﺎﻤﺷ نﺎﻬﺟ يﺎﻣﺮﺳ ﻪﮐ ﯽﻣﺎﮕﻨﻫ
» ﻢﯾﺎﻬﻠﻔﯿﻧ « مﺎﻧ ﻪﺑ ﯽﺑﻮﻨﺟ نﺎﻬﺟ يﺎﻣﺮﮔ ﺎﺑ
» ﻢﯾﺎﻫﺰﻠﭙﺳﻮﻣ «
آ رد مﺎﻧ ﻪﺑ نﺎﺴﻧا ترﻮﺻ ﻪﺑ يدﻮﺟﻮﻣ ،ﯽﮕﺘﺨﯿﻣآ ﻦﯾا زا ﺖﺨﯿﻣ
» ﺮﯿﻤﯾ « ﺪﻣآ دﻮﺟو ﻪﺑ
« ) ،ﻦﺳ ﻦﺘﺴﯾﺮﮐ 1383
: 47 .(
رد
ﯽﻣ زﺎﻏآ ثﺮﻣﻮﯿﮐ ﺎﺑ ﺮﺸﺑ ﯽﺘﺴﻫ ،نﺎﺘﺳﺎﺑ ناﺮﯾا دﻮﺷ
. ﺖﺴﯿﻧ نﺎﺴﻧا ﻞﺜﻣ شﺮﻫﺎﻇ و دراد روﺎﻨﺗ و ﯽﯾﻻﻮﯿﻫ يﺮﮑﯿﭘ .
هﻮﮐ شﺮﮑﯿﭘ زا زا و ﺎﻫ
ﯽﻣ ﺪﯾﺪﭘ ﺎﻫدور ﺶﻧﻮﺧ ﺪﻨﯾآ
. ﺳودﺮﻓ ﻪﮐ يﺮﯾﻮﺼﺗ ﺎﻣا ﺖﺳا توﺎﻔﺘﻣ ﯽﻠﮐ ﻪﺑ هداد ﻪﺋارا ﻪﻣﺎﻨﻫﺎﺷ رد وا زا ﯽ
. ﻦﯿﺘﺴﺨﻧ وا ﻪﻣﺎﻨﻫﺎﺷ رد
دراد ﻦﮑﺴﻣ هﻮﮐ رد ﻪﮐ ﺖﺳا نﺎﻬﺟ ياﺪﺧﺪﮐ :
ورﺪﻧا هﻮﮐ ﻪﺑ ﻦﯿﺘﺴﺨﻧ ياﺪﺧﺪﮐ نﺎﻬﺟ ﺮﺑ ﺪـﺷ ثﺮﻣﻮﯿـﮐ يﺎﺟ ﺖﺧﺎﺳ ن
)
،ﻪﻣﺎﻨﻫﺎﺷ 1372
: 28 .(
ﯽﻧاﺮﯾا ﺮﯿﻃﺎﺳا زا ﯽﺧﺮﺑ روﺎﺑ رد ﺎﻣا
» نﺎﺴﻧا ﻦﯿﺘﺴﺨﻧ «
ﺎﯾ
» ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺶﯿﭘ «
دراﺪﻧ ﻖﻠﻌﺗ ثﺮﻣﻮﯿﮐ ﻪﺑ ﻂﻘﻓ .
ﺖﯿﺼﺨﺷ ﻢﻫ يﺮﮕﯾد يﺎﻫ
ﺐﻘﻟ ﻦﯿﻨﭼ ﻪﺘﺷاد ﯽﯾﺎﻫ
ﺪﻨﻧﺎﻣ ﺪﻧا : ﻮُﻨﻣ ،ﺪﯿﺸﻤﺟ ،ثرﻮﻤﻬﺗ ،ﮓﻨﺷﻮﻫ ،ﻪﻧﺎﯿﺸﻣ و ﯽﺸﻣ .
ﯽﻧاﺮﯾا ماﻮﻗا نﺎﯿﻣ رد ﻪﮐ
» ﻦﯿﺘﺴﺨﻧ لﻮﻏ «
ﻪﺑ
ﯽﻣ رﺎﻤﺷ ﺪﻧور
) ،ﻦﺳ ﻦﯿﺘﺴﯾﺮﮐ 1383
: 13 .(
ﯽﻣ ﺰﯿﻧ ار نوﺪﯾﺮﻓ هﺪﺷ ﺮﻫﺎﻇ وﺎﮔ رﺎﻨﮐ رد ﻪﺸﯿﻤﻫ اﺮﯾز ﺖﺴﻧاد نﺎﺴﻧا ﻦﯿﺘﺴﺨﻧ ناﻮﺗ
ﺖﺳا . ﺖﺳا هﺪﺷ ﺲﮑﻌﻨﻣ ﻢﻫ يﻮﻠﻬﭘ نﻮﺘﻣ رد نﺎﺴﻧا ﻦﯿﺘﺴﺨﻧ ﻦﯾا ﯽﮔﮋﯾو .
ثﺮﻣﻮﯿﮔ زا ﺶﻫﺪﻨﺑ رد
» ﻦَﺗﺮﻣ ﻪﯿَﮔ «
) اﺮﯿﻣ ﯽﮔﺪﻧز (
ﺎﯾ
هﺎﺷﺮﮔ ناﻮﻨﻋ ﺎﺑ دﺮﻣﻮﯿﮔ )
هﺎﺷ هﻮﮐ ﺎﯾ هﻮﮐ هﺎﺷ (
ﺖﺳا هﺪﺷ دﺎﯾ هدﻮﺑ دﺰﻣﺮﻫ هﺪﯾﺮﻓآ ﻦﯿﺘﺴﺨﻧ ﻪﮐ .
ﻦﯿﺘﺴﺨﻧ نﺎﺴﻧا ﻪﮐ ثﺮﻣﻮﯿﮐ ﻪﻔﻄﻧ زا
هﺪﺷ هداز نﺎﯿﻣدآ ،ﺖﺳا ﺪﻧا
. ﻦﯾد ﻞﻣﺎﮐ ﻦﺘﻓﺮﯾﺬﭘ ﺐﺒﺳ ﻪﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا ثﺮﻣﻮﯿﮐ هﺪﯾﺮﻓآ ﻦﯿﺘﺴﺨﻧ ﺰﯿﻧ دﺮﮑﻨﯾد رد ﯽﻣ ﺮﺒﻣﺎﯿﭘ ار وا
ﻪﺘﺴﻧاد -
ﺪﻧا ) ،ﻞﺼﺤﻣ ﺪﺷار 1389
: 197 - 198 .(
ﻪﺘﺴﻧاد ﯽﮑﯾ ار مدآ و ثﺮﻣﻮﯿﮐ نﺎﺘﺳاد ﯽﻣﻼﺳا هرود رﺎﺛآ زا ﯽﺧﺮﺑ رد ﺪﻧا
. ﺖﺷﺬﮔﺮﺳ ﯽﻨﻌﯾ
ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﯾﺬﭘ ﺮﯿﺛﺄﺗ اﻮﺣ و مدآ ﻪﮐ ﺮﺸﺑ ﺖﻔﺟ ﻦﯿﺘﺴﺨﻧ ﺖﺷﺬﮔﺮﺳ زا ﺖﺳا ثﺮﻣﻮﯿﮐ و وﺎﮔ ﻪﮐ ﯽﺘﺴﻫ ﺖﻔﺟ ﻦﯿﺘﺴﺨﻧ .
ﻪﮐ ﯽﯾﺎﺟ ﺎﺗ
هﺪﻋ ﺪﻧراد هﺪﯿﻘﻋ يا ﺖﺳا مدآ زا يﺮﮕﯾد مﺎﻧ ثﺮﻣﻮﯿﮐ
. ﻪﺘﺴﻧاد مدآ ﺮﺴﭘ ار وا ﯽﺧﺮﺑ و نﺎﺘﺳاد ﯽﻫﺎﮔ و ﺪﻧا
ﻪﺑ ﻢﺟ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ يﺎﻫ
ﺖﺳا هﺪﺷ هداد ﺖﺒﺴﻧ ثﺮﻣﻮﯿﮐ )
،ﻦﺳ ﻦﺘﺴﯾﺮﮐ 1383
: 16 - 19 .(
ﻪﻧﺎﮔود ﯽﺘﯾﻮﻫ ،ﯽﺘﺴﻫ ﺪﻨﻧﺎﻤﻫ ﺰﯿﻧ تﺎﻧاﻮﯿﺣ ﻪﮐ ﺖﺳا ﺮﮐذ نﺎﯾﺎﺷ
٣
ﺪﻧراد . ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺮﮔرازآ هﺎﮔ )
ﯽﻨﻤﯾﺮﻫا ( ﺎﻫدژا ﺪﻨﻧﺎﻣ )
رﺎﻣ ( بآ ﻪﮐ ﯽﻣ رد دﻮﺧ ترﺎﺳا ﻪﺑ ار ﺎﻫ ﯽﻣ ار هﺪﯾﺮﻓآ ﺎﺘﮑﯾ وﺎﮔ و دروآ
ﺪﺸﮐ . ﻪﺑ ﯽﻫﺎﮔ و
ﯽﻣ نﺎﺴﻧا يرﺎﯾ ﺪﻨﺑﺎﺘﺷ
) ﯽﯾارﻮﻫا ( دراد ﻪﻣﺎﻨﻫﺎﺷ رد ﯽﺸﺨﺑ تﺎﺠﻧ و ﯽﮕﯾاد ﺶﻘﻧ ﻪﮐ ﻪﯾﺎﻣﺮﺑوﺎﮔ ﺪﻨﻧﺎﻤﻫ .
هرﻮﻄﺳا رد ﻒﻠﺘﺨﻣ ماﻮﻗا يﺎﻫ
هرود زا ندﻮﺑ نﺎﺴﻧا داﺰﻤﻫ و هاﺮﻤﻫ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ،وﺎﮔ ﻪﻠﻤﺟ زا تﺎﻧاﻮﯿﺣ ﺶﻘﻧ ،ﺰﯿﻧ هﮋﯾو ﺖﯿﻤﻫا زا يﺮﺸﺑ ﯽﮔﺪﻧز ﻦﯿﺘﺴﺨﻧ يﺎﻫ
يا
ﺖﺳا هدﻮﺑ رادرﻮﺧﺮﺑ .
ﺶﻘﻧ ﯽﺳرﺮﺑ ،ﺖﺳا ﺮﻈﻧ رد ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا رد ﻪﭽﻧآ
» وﺎﮔ « رد ،دﺎﻤﻧ و ﻢﺗﻮﺗ ،ﯽﻨﻤﯾﺮﻫا ﺎﯾ ﯽﯾارﻮﻫا ﻞﻣﺎﻋ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ
ﺖﺳا يﻮﻠﻬﭘ نﻮﺘﻣ و ﯽﺳودﺮﻓ ﻪﻣﺎﻨﻫﺎﺷ .
ﺖﺳا ﺮﮐذ نﺎﯾﺎﺷ :
» ﯽﻣ رد ﻦﯿﺘﺴﺨﻧ ﯽﮔﺪﻧز رد ﯽﻫﺎﮕﻧ ﺎﺑ ﯽﯾاﺪﺘﺑا نﺎﺴﻧا ﻪﮐ ﻢﯿﺑﺎﯾ
و ﺖﻌﯿﺒﻃ زا
هﺪﯾﺪﭘ وا يﺮﯿﻃﺎﺳا ﺶﻨﯿﺑ رد ؛دراد ﺺﺨﺸﻣ ﺎﻣا ،ﺐﯿﺠﻋ ﺖﻓﺎﯾرد نﺎﻬﺟ رد ور ﻦﯾا زا و ﺪﻨﺘﺴﻫ هدارا و رﻮﻌﺷ ياراد ﯽﻌﯿﺒﻃ يﺎﻫ
ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻞﯿﺧد و ﻢﯿﻬﺳ ﺮﺸﺑ ﺖﺷﻮﻧﺮﺳ .
ﺖﺳا هدﺮﮐ نﺎﺴﻧا ﺐﯿﺼﻧ نارﻮﻧﺎﺟ ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا و ﺪﻧﻮﯿﭘ رد ﯽﺒﯿﺠﻋ ﺖﯿﻠﺑﺎﻗ دﺎﻘﺘﻋا ﻦﯾا
« ) ،يرﺎﺘﺨﻣ
1379 : 74 .(
روﺎﺑ ﻮﺗﺮﭘ رد نﺎﺴﻧا ﯽﮔﺪﻧز رد نارﻮﻧﺎﺟ ﺶﻘﻧ ﻪﺑ
ناﺮﯾا ﻦﻬﮐ ﺮﯿﻃﺎﺳا ﯽﮔﺪﻧز بﺎﺗزﺎﺑ ﻪﮐ ،ﻪﻣﺎﻨﻫﺎﺷ رد ﯽﺳودﺮﻓ ﻪﺘﻔﮔ ﻪﺑ ،ﺎﻫ
ﺖﺳا هدﺮﮐ ﺎﻔﯾا ﺮﯿﻃﺎﺳا رد ناﺮﯾا نﺎﻣﺮﻬﻗ ﯽﺸﺨﺑ تﺎﺠﻧ و ﯽﮕﯾاد رد ﯽﯾاﺰﺴﺑ ﺶﻘﻧ نﺎﯿﻧاﺮﯾا ﻢﺗﻮﺗ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ وﺎﮔ ،ﺖﺳا .
زا ﯽﻣﻮﻗ ﺮﻫ ﯽﻘﻠﺗ
ﺖﺳا هدﻮﺑ توﺎﻔﺘﻣ ،وﺎﮔ .
د ﺰﯿﻧ ﯽﮐﺮﺘﺸﻣ ﺮﺻﺎﻨﻋ ﺎﻣا دراد دﻮﺟو وﺎﮔ سﺪﻘﺗ و يﺪﻨﻤﺷزرا هرﺎﺑرد ،ﻒﻠﺘﺨﻣ ماﻮﻗا ﻦﯿﺑ ر
.
» ﺐﻠﻏا رد وﺎﮔ
ﻪﻟﺎﻫ رد ﺮﯿﻃﺎﺳا ﺖﺳا ﻪﺘﻓر وﺮﻓ ﯽﻨﻫذ ﺖﺳاﺪﻗ و مﺎﻬﺑا زا يا
« )
،ﯽﻤﺋﺎﻗ 1388 : 11 .(
ﻪﺒﻨﺟ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻞﻠﻣ نﺎﯿﻣ رد وﺎﮔ يﺮﯿﻃﺎﺳا
و ﺖﻌﯿﺒﻃ ﻪﺑ ﯽﯾاﺪﺘﺑا نﺎﺴﻧا شﺮﮕﻧ ﻞﻠﻣ ﺮﯿﻃﺎﺳا رد ﻪﮐ ﺖﻘﯿﻘﺣ ﻦﯾا ﻦﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ﺎﺑ هﮋﯾو دﻮﻤﻧ نارﻮﻧﺎﺟ
دراد يا . زﺎﯿﻧ نﺎﺴﻧا ﻦﯾا
ﺪﺳﺎﻨﺸﺑ ار ﺖﻌﯿﺒﻃ ﻪﮐ دراد .
ﺰﯿﭼ ﺎﻣا ﯽﺑ يﺎﻫ ﺖﺴﯿﻧ ﺖﺧﺎﻨﺷ ﻞﺑﺎﻗ ﻖﻄﻨﻣ و ﻞﻘﻋ ﺎﺑ ﻪﮐ دراد دﻮﺟو يرﺎﻤﺷ .
زا ﻪﮐ ﺖﺳا ﺮﯾﺰﮔﺎﻧ ﺲﭘ
دﺎﻤﻧ ﺪﻫد ﻪﺋارا ﺖﺳرد ﯽﻔﯾﺮﻌﺗ ﺪﻧاﻮﺘﺑ ﺎﺗ دﺮﯿﮕﺑ ﮏﻤﮐ ﺎﻫ .
ﯽﻣ يروﺮﺿ ﺎﺠﻨﯾا رد دﺎﻤﻧ مﻮﻬﻔﻣ ﻪﺑ ﻦﺘﺧادﺮﭘ ﺪﯾﺎﻤﻧ
. دﺎﻤﻧ ﯽﻨﻌﯾ :
» ،مﺎﻧ ﮏﯾ
نوﺰﻓا ﺪﺷﺎﺑ ﺰﯿﻧ ﺾﻗﺎﻨﺘﻣ يﺎﻨﻌﻣ ياراد دﻮﺧ هﺮﻣزور رﺎﮑﺷآ و يدادراﺮﻗ يﺎﻨﻌﻣ ﺮﺑ .
زا نﺎﻬﻨﭘ ﺎﯾ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷﺎﻧ ،ﮓﻨﮔ يﺰﯿﭼ ﻞﻣﺎﺷ دﺎﻤﻧ
ﺖﺳﺎﻣ
« ) ،ﮓﻧﻮﯾ 1377 : 16 .(
هﺪﯾﺪﭘ ﺪﯾﺎﺑ ﯽﻫﺎﮔ ﻪﮐ هﺪﺷ هرﺎﺷا ﻪﺘﮑﻧ ﻦﯾا ﻪﺑ ﻢﻫ ﻪﻣﺎﻨﻫﺎﺷ رد دﺮﮐ ﻒﯿﺻﻮﺗ ﺰﻣر نﺎﺑز ﻪﺑ ار ﺎﻫ
:
ﺎـﺴﻓ و غورد ار ﻦﯾا ﻮﺗ ناﺪـﻣ ﻪﻧﺎﻬـﺑ و نﻮﺴـﻓ ﮓﻧﺮــــﺑ ناﺪﻣ ﻪﻧ
ﺮﻫ وا زا دﺮــﺑ ﯽـﻨﻌﻣ و ﺰــﻣر هر ﺮﺑ ﺮــﮔد دﺮـﺧ ﺎﺑ درﻮﺧ رﺪﻧا ﻪﭼ
)
،ﻪﻣﺎﻨﻫﺎﺷ 1372
: 21 .(
ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ﯽﯾاﺮﮔدﺎﻤﻧ ﺦﯾرﺎﺗ ﻫ ﻪﮐ ﺪﻫد
ﺖﺳا ﺮﺼﻋ نآ داﺮﻓا مﺎﻤﺗ ياﺮﺑ ﻢﻬﻓ ﻞﺑﺎﻗ ﻪﮐ دراد ار دﻮﺧ صﺎﺧ يﺎﻫدﺎﻤﻧ يﺮﺼﻋ ﺮ .
ﯽﻣ ناﻮﺗ
نﺎﻣز و ﻞﻠﻣ ﻪﻤﻫ هزاﺪﻧا ﻪﺑ ﺖﻔﮔ دراد دﻮﺟو دﺎﻤﻧ ،ﺎﻫ
. ﯽﻣ يﺰﯿﭼ ﺮﻫ زا ﺶﯿﺑ يﺰﯿﭼ ﻪﺑ ﻪﮐ ﯽﻣﺎﮕﻨﻫ ،ﺪﻨﮐ اﺪﯿﭘ ﻦﯾدﺎﻤﻧ يﺎﻨﻌﻣ ﺪﻧاﻮﺗ
ﺪﻨﮐ ﺖﻟﻻد دﻮﺧ ﻢﯿﻘﺘﺴﻣ و رﺎﮑﺷآ ﯽﻨﻌﻣ )
،يرﻮﻧ 1393 : 6 - 9 .(
ﺎﯿﺴﺑ ﻪﻤﺸﭼﺮﺳ دﺎﻤﻧ زا ير
ﺖﺳا ﯽﻠﻣ ﺮﯿﻃﺎﺳا تادﺎﻘﺘﻋا و ﺎﻫروﺎﺑ ،ﺎﻫ .
ﺮﻫ
هﺎﮔﺪﯾد نﺎﯿﺑ ياﺮﺑ ﯽﻣﻮﻗ دﺎﻤﻧ ﺶﯾﻮﺧ يﺮﯿﻃﺎﺳا يﺎﻫ
هﮋﯾو يﺎﻫ دراد يا
. نﺎﺴﻧا ﯽﮔﺪﻧز ﻪﮑﻨﯾا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻦﯾﺮﻗ تﺎﻧاﻮﯿﺣ ﺎﺑ يوﺪﺑ يﺎﻫ
ﯽﻣ ﻢﺸﭼ ﻪﺑ رﺎﯿﺴﺑ ﺮﯿﻃﺎﺳا رد ناﻮﯿﺣ ﯽﮕﻨﯾدﺎﻤﻧ ،ﺖﺳا هدﻮﺑ درﻮﺧ
. ا داﺰﻤﻫ ﺖﻠﻋ ﻪﺑ وﺎﮔ نﺎﯿﻣ ﻦﯾا رد زا ،هﺪﯾﺮﻓآ ﻦﯿﺘﺴﺨﻧ و ندﻮﺑ نﺎﺴﻧ
يدﺮﺑرﺎﮐ زا و ﺖﺳا رادرﻮﺧﺮﺑ يرﺎﯿﺴﺑ ﺖﯿﻤﻫا ﺖﺳا هدﻮﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻞﻠﻣ ﺮﯿﻃﺎﺳا ﻦﯿﺑ رد ﻦﯾدﺎﻤﻧ نارﻮﻧﺎﺟ ﻦﯾﺮﺗ
. ﮓﻨﻫﺮﻓ ﺐﻠﻏا رد ار وﺎﮔ ﺎﻫ
ﯽﻣ هﺎﻣ دﺎﻤﻧ ﺪﻨﻧاد
. ﺖﺳا ﯽﮑﯾ هﺎﻣ ﺎﺑ و هﺎﻣ زا ﻪﯾﺎﻨﮐ ،ﻢﺴﯿﯾاﺮﺘﯿﻣ ﻦﯿﯾآ رد وﺎﮔ .
ﺳﺎﺑ ﺪﻨﻫ رد ،نآ ﺶﺘﺳﺮﭘ و هﺎﻣ ﻪﺑ دﺎﻘﺘﻋا جاور ﺰﯿﻧ نﺎﺘ
دراد . ﺖﺳا نﺎﺴﮑﯾ هﺎﻣ و وﺎﮔ يﺪﻨﻫ ﺮﯿﻃﺎﺳا رد .
ﯽﻣ رﺎﻤﺷ ﻪﺑ ﯽﺳﺪﻘﻣ ناﻮﯿﺣ ﻞﯿﻟد ﻦﯿﻤﻫ ﻪﺑ دور
.
» هﺪﯿﺷاﺮﺗ ﯽﺗرﻮﺻ ،هﺎﻣ ياﺮﺑ نﺎﯾﺪﻨﻫ
ﻪﻟﺎﺳﻮﮔ ﻞﮑﺷ ﻪﺑ ﺪﻧدﻮﺑ ﯽﻣ ﻞﻤﺣ ار ﻪﻟﺎﺳﻮﮔ ﻦﯾا ﻦﺗرﺎﻬﭼ و ﺖﺷاد ﺖﺳد رد يﺮﻫﻮﮔ ﻪﮐ يا
ﺪﻧدﺮﮐ
« ) ،ﻦﯾرز ﯽﻧﺎﺑﺮﻗ 1392
: 202 .(
رد
هﺎﻣ ﺰﯿﻧ نﺎﺘﺳﺎﺑ ﺮﺼﻣ ﯽﻣ ار
ﯽﻣ نآ دﺎﻤﻧ و ﺰﻣر ار وﺎﮔ و ﺪﻧﺪﯿﺘﺳﺮﭘ ﺪﻨﺘﺴﻧاد
. ﯽﻤﻧ طﻮﺑﺮﻣ ﺮﺼﻣ ﺮﯿﻃﺎﺳا ﻪﺑ ﺎﻬﻨﺗ وﺎﮔ نﺪﯿﺘﺳﺮﭘ ﻪﮑﻠﺑ دﻮﺷ
ﯽﻣ ار هﺎﻣ ﺰﯿﻧ باﺮﻋا زا ﯽﻔﯾاﻮﻃ ﯽﻣ هﺎﻣ لﻼﻫ روآدﺎﯾ ار وﺎﮔ خﺎﺷ ود و ﺪﻨﺘﺳﺮﭘ
ﺪﻨﺘﺴﻧاد . ﺖﺳﺮﭘ هﺎﻣ ﻞﯿﻟد ﻪﺑ ،نﺎﺘﺳﺎﺑ ناﺮﯾا يﺎﻫروﺎﺑ رد
دﺎﻤﻧ ار وﺎﮔ تﺎﻧاﻮﯿﺣ نﺎﯿﻣ زا ،ندﻮﺑ ﯽﻣ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ هﺎﻣ لﻼﻫ روآدﺎﯾ نآ خﺎﺷ و هﺎﻣ
ﺪﺷ . ﺖﺳا هﺪﻣآ ﻢﻫ ﺶﻫﺪﻨﺑ رد هﺎﻣ و وﺎﮔ ﺪﻧﻮﯿﭘ :
» ...
ﻪﻔﻄﻧ ﻪﮐ ﺖﻓﺮﯾﺬﭘ وﺎﮔ ناور ،دﺎﺘﻓا ﺖﺳار ﺖﺳد ﺮﺑ زوﺮﻤﯿﻧ يﻮﺳ ﻪﺑ و دروآرد يﺎﭘ زا ار ﻦﯿﺘﺴﺨﻧ وﺎﮔ و ،ﺪﻣآ وﺎﮔ ﺮﺑ ﻦﻤﯾﺮﻫا ﺲﭘ رد شا
ﺪﺑﺎﺗ نﺎﻬﯿﮐ ﻪﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا هﺎﻣ يﺮﮕﻨﺷور ﻦﯾا ،دﻮﺷ هدﻮﻟﺎﭘ هﺎﻣ .
ﯽﻣ ﻦﯿﻨﭼ و ناوﺎﮔ ﻪﻨﯿﯾآ اﺮﯾز ،ﺖﺳا ﻪﻤﺨﺗ ﺪﻨﭙﺳﻮﮔ هﺎﻣ ﻪﮐ ﺪﯾﻮﮔ
ﺪﺘﺴﯾا ﻪﯾﺎﭘ هﺎﻣ ﻪﺑ ،ناﺪﻨﭙﺳﻮﮔ
« ) ،ﯽﮔداد 1385 : 69 .(
ﮓﻨﻫﺮﻓ ﯽﺧﺮﺑ رد ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ﺶﻘﻧ و ،هدﻮﺑ رورﺎﺑ ردﺎﻣ ﯽﻟزا يﻮﮕﻟا دﺎﻤﻧ وﺎﮔ ﺎﻫ
ﺖﺳا هﺪﺷ لﻮﺤﻣ وﺪﺑ ﯽﻬﻟا و ﯽﻧﺎﻬﯿﮐ .
ﻦﻣرژ نﺎﯿﻣ رد يرورﺎﺑ دﺎﻤﻧ و ﯽﮔﺪﻧز يﺎﯿﻧ ،ﻼﻣدوا وﺎﮔ ﺎﻫ
ﺖﺳا . ﺮﺑا ،ﯽﯾادو ﺮﯿﻃﺎﺳا رد ﺎﻫوﺎﮔ
ﯽﻣ ﻦﯿﻣز ﺮﺑ ﻪﮐ يﺰﯿﺨﻠﺻﺎﺣ نارﺎﺑ و ﺖﺳا مرﻮﺘﻣ درﺎﺑ
) ،ﻪﯿﻟاﻮﺷ 1385 : 672 .(
يﺪﻨﻫ رﺎﮑﻓا رد وﺎﮔ -
و ﺪﻋر و نﺎﻓﻮﻃ ﺎﺑ ﯽﻃﺎﺒﺗرا ،ﯽﯾﺎﭘورا
دراد ﯽﯾﺎﯾاز .
ﻦﻬﮐ نارﺎﮔزور رد ﻪﮐ ﺖﺳا ﺖﯿﻌﻗاو ﻦﯾا ﺮﮕﻧﺎﯿﺑ و
» ﻈﻣ و هﺪﻨﻧﺎﯾاز ياﺪﺧ ﯽﺳﺪﻗ ﯽﻠﺠﺗ دﺎﻤﻧ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ وﺎﮔ رﺎﺛآ ﺮﻬ
يﻮﺟ ) ﻦﯿﻣز ﻮﺟ ياﺪﺧ (
ﯽﻣ هﺪﯿﺘﺳﺮﭘ ﯽﻣ ﺪﻨﮔﻮﺳ نآ ﻪﺑ ﯽﺘﺣ و ﺖﺳا هﺪﺷ
هدرﻮﺧ ﺪﻧا . طﺎﺒﺗرا و وﺎﮔ سﺪﻘﺗ ﻦﯿﻤﻫ ﻪﺑ ،وﺎﮔ ﻦﺘﺸﮐ ﺖﻣﺮﺣ
۴
ﺮﺑ ﯽﯾﺎﯾاز و تﺎﯿﺣ ﺎﺑ نآ ﯽﻣ
ددﺮﮔ
« ) ،ﯽﻤﺋﺎﻗ 1391 : 96 .(
دراد طﺎﺒﺗرا ﯽﯾﺎﯾاز ﺎﺑ و ﺖﺳا يرورﺎﺑ ردﺎﻣ وﺎﮔ ﻪﮐ ﻢﯾﺮﯾﺬﭙﺑ ار روﺎﺑ ﻦﯾا ﺮﮔا .
ﺲﭘ
هرﻮﻄﺳا ﺮﺑﺎﻨﺑ هﺪﯾﺮﻓآ ﻦﯿﺘﺴﺨﻧ ي
ﯽﻣ ﺮﻫﺎﻇ ﻢﻫ رﺎﻨﮐ ثﺮﻣﻮﯿﮐ و وﺎﮔ ﻪﮐ يﻮﻠﻬﭘ نﻮﺘﻣ رد ﺎﻫ ﯽﻣ ،ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻢﻫ داﺰﻤﻫ و دﻮﺷ
ثﺮﻣﻮﯿﮐ ناﻮﺗ
ﻪﺑ ار ﻪﺑ ﺎﻬﻧآ ﺐﯿﮐﺮﺗ زا تادﻮﺟﻮﻣ ﻪﻤﻫ ﻪﮐ ﺖﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ﯽﺘﺴﻫ رﺪﭘ ناﻮﻨﻋ ﯽﻣ دﻮﺟو
ﺪﻨﯾآ . دﻮﻤﻧ ﻢﻫ نوﺪﯾﺮﻓ نﺎﺘﺳاد رد عﻮﺿﻮﻣ ﻦﯾا
هﮋﯾو دراد يا . ﻪﯾﺎﻣﺮﺑوﺎﮔ ﻦﺘﺸﮐ ﺎﺑ كﺎﺤﺿ )
دﺎﻣ يرورﺎﺑ ر ( ﯽﻣ ﻪﺿﺮﻋ نﺎﻬﺟ ﻪﺑ ار ﯽﻟﺎﺳ ﮏﺸﺧ ﻊﻗاو رد ﺪﻨﮐ
. و وﺎﮔ ﻦﯿﺑ ﯽﮑﯾدﺰﻧ ﻪﻄﺑار اﺮﯾز
نارﺎﺑ ﻞﻣﺎﻋ دراد دﻮﺟو ﯽﯾاز
. نﺎﺘﺳاد بﺎﺗزﺎﺑ ﯽﺳودﺮﻓ ﻪﻣﺎﻨﻫﺎﺷ ﻪﮐ ﯽﯾﺎﺠﻧآ زا ناﺪﻧﺎﺧ يﺎﻫ
ﯽﻣ ،ﺖﺳا ﯽﻧاﻮﻠﻬﭘ يﺎﻫ ار وﺎﮔ ﯽﮕﻨﯾدﺎﻤﻧ ناﻮﺗ
ﺖﻓﺎﯾرد ﻪﻣﺎﻨﻫﺎﺷ رد .
ﺪﯾﺮﻓ ﺎﺑ ﯽﮕﻨﺗﺎﮕﻨﺗ ﻪﻄﺑار وﺎﮔ ﻪﻣﺎﻨﻫﺎﺷ رد دراد نو
. ﯽﻣ ﺶﯾﻮﺧ ﻢﺗﻮﺗ ﻞﮑﺷ ﻪﺑ ار ﺶﯾﻮﺧ زﺮﮔ وا ﯽﺘﺣ دزﺎﺳ
. وا زﺮﮔ
وﺎﮔ ﺰﯿﻧ ﺖﺳا وﺎﮔ هﺪﻨﯾﺎﻤﻧ ﻪﮐ هﺪﺷ ﻒﯿﺻﻮﺗ ﺮﮑﯿﭘ وﺎﮔ ﺎﯾ ﺮﻬﭼوﺎﮔ ،ﺮﺳ .
كﺎﺤﺿ ﮓﻨﺟ ﻪﺑ زﺮﮔ ﻦﯿﻤﻫ يرﺎﯾ ﺎﺑ ﻪﮐ ﻦﯾدﺎﻤﻧ يزﺮﮔ )
رﺎﻣ ( ﯽﻣ -
ﯽﻣ زوﺮﯿﭘ و ﺪﺑﺎﺘﺷ دﻮﺷ
. ﺖﺳا رﺎﻣ ﺮﺑ وﺎﮔ ﻪﺒﻠﻏ دﺎﻤﻧ يزوﺮﯿﭘ ﻦﯾا .
ﺮﻓ زﺮﮔ يﺮﮑﯿﭘ وﺎﮔ هرﺎﺑرد ﻦﯾا ﯽﺳودﺮﻓ و دراد دﻮﺟو ﺮﻈﻧ قﺎﻔﺗا نوﺪﯾ
ﻦﯾا ار زﺮﮔ ﯽﻣ ﻒﯿﺻﻮﺗ ﻪﻧﻮﮔ
ﺪﻨﮐ : ناﺮﮔ ار ﺎﻣ ﺪﻧزﺎــﺳ زﺮــﮔ ﯽﮑــﯾ ناﺮﮕﻨــــﻫآ هﺪﻨــــﻧاد ﺪﯾرﺎﯿــــﺑ ...
يور ﺪﻧدﺎﻬــﻧ نوﺪﯾﺮـــﻓ يﻮﺴــﺑ يﻮﺠﻣﺎﻧ ﺪﺑ ﻪﮐ ﺲﮐ ﺮﻫ ﻪﺸﯿﺑ نآ زا
دوز ﺖﻓﺮﮕــﺑ رﺎﮔﺮــﭘ يﻮﺠﻧﺎﻬــﺟ
دﻮﻤﻧ نﺎﺸﯾاﺮﺑ ﺮﮑﯿــﭘ زﺮـــﮔ نآ زو
ﺶﯿﻣوﺎـﮔ ﺮــﺳ نﺎﺴــﺑ نوﺪﯿﻤـﻫ ﺶﯿﭘ كﺎــﺧ ﺮﺑ ﺪﯾرﺎﮕــﻧ يرﺎﮕــﻧ ...
ﺮﻬــﻣ ﻪﻧ مرآ ﺶﯾﺎﺸﺨــﺑ ﻪﻧ ﻢﺑﻮﮑــﺑ ﺮﻬﭼ وﺎﮔ هزﺮـﮔ ناﺪـﺑ ﺮـﺷ ﺮــﺳ
)
،ﻪﻣﺎﻨﻫﺎﺷ 1372
: 57 .(
ﺮﯿﻃﺎﺳا رد وﺎﮔ ﻢﺗﻮﺗ
ﻪﻠﺣﺮﻣ زا ﺮﺸﺑ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ﯽﮔﺪﻧز ﺖﺳا ﻪﺘﺷﺬﮔ ﻢﺴﯿﻤﺗﻮﺗ مﺎﻧ ﻪﺑ يا
. ناﻮﯿﺣ ﺎﯾ ﺎﯿﺷا هداز ار دﻮﺧ نﺎﺴﻧا ،يوﺪﺑ ﻊﻣاﻮﺟ ﺐﻠﻏا رد اﺮﯾز
ﯽﻣ ﺖﺳا ﻪﺘﺴﻧاد .
ﻪﺑ ﺪﻨﯾﺰﮔﺮﺑ دﻮﺧ ياﺮﺑ ﯽﻤﺗﻮﺗ ﺎﺗ هﺪﺷ نآﺮﺑ و ﺖﺳا ﻪﺘﻓر تﺎﻧاﻮﯿﺣ غاﺮﺳ ﻪﺑ ﯽﯾﺎﻬﻨﺗ زا ﯽﯾﺎﻫر ياﺮﺑ ﻞﯿﻟد ﻦﯿﻤﻫ .
ﺮﻫ
ﯽﻣ يﺰﯿﭼ ناﻮﯿﺣ ،هﻮﮐ ،هﺎﯿﮔ ،ﮓﻨﺳ ،ﺪﺷﺎﺑ ﻢﺗﻮﺗ ﺪﻧاﻮﺗ
. نﺎﺴﻧا ﯽﮔﺪﻧز رد ﺖﺳا ناﻮﯿﺣ ﺐﻠﻏا ﻢﺗﻮﺗ يوﺪﺑ يﺎﻫ
. ﻪﻔﯾﺎﻃ ﻪﮑﻨﯾا ﺖﻠﻋ يا
ﯽﻣ مﺮﺘﺤﻣ ار ﯽﺻﺎﺧ ناﻮﯿﺣ مﺎﻧ نآ ﺎﺑ ار دﻮﺧ و دراد
ﯽﻣ ﺖﺳا دﺎﻘﺘﻋا ﻦﯿﻤﻫ ﺮﺑ ﯽﻨﺘﺒﻣ ،ﺪﻧاﻮﺧ .
ﯽﻣ ﺢﯾﺮﺼﺗ ﺪﯾوﺮﻓ ﺪﻨﮐ
:
» ﮏﯾ ﻢﺗﻮﺗ
ﯽﺑ و لﻮﮐﺄﻣرﻮﻧﺎﺟ ﻪﻄﺑار ،هوﺮﮔ داﺮﻓا عﻮﻤﺠﻣ ﺎﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا كﺎﻧﺮﻄﺧ و فﻮﺨﻣ يرﻮﻧﺎﺟ ﺎﯾ ،رازآ
دراد صﻮﺼﺨﻣ يا .
يﺎﯿﻧ لوا ﻪﺟرد رد ﻢﺗﻮﺗ
ﺖﺳا رﺎﮐﻮﮑﯿﻧ و نﺎﺒﻬﮕﻧ حور ﮏﯾ ،يﻮﻧﺎﺛ ﻪﺟرد رد و ﺖﺳا هوﺮﮔ
« ) ،ﺪﯾوﺮﻓ 1351 : 142 .(
ﯽﻣ هﺪﯾﺪﭘ ﺖﻔﮔ ناﻮﺗ زا ﯽﺷﺎﻧ ﯽﻤﺗﻮﺗ يﺎﻫ
ﻪﺑ ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ زا نﺪﺷ ﺰﯾﺎﻤﺘﻣ ﻪﺑ ﻞﯾﺎﺒﻗ جﺎﯿﺘﺣا ﺖﺳا هﺪﻣآ دﻮﺟو
. ﻪﻧﺎﺸﻧ ،ﻢﺗﻮﺗ ءاﺪﺒﻣ و ءﺎﺸﻨﻣ يوﺪﺑ ﻞﯾﺎﺒﻗ رد ﯽﮔداﻮﻧﺎﺧ صﻮﺼﺨﻣ يﺎﻫ
ﯽﻣ ﺰﯾﺎﻤﺘﻣ ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ زا ﻞﯾﺎﺒﻗ ﺎﻬﻧآ ندﺮﺑ رﺎﮐ ﻪﺑ ﺎﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا هدﻮﺑ ﺪﻧﺪﺷ
) ،نﺎﻤﻫ 150 .(
نﺎﻤﻫ ﺮﮔ يﺎﯿﻧ ﻢﺗﻮﺗ ﻢﯿﺘﻔﮔ ﻪﮐ رﻮﻃ ﺖﺳا هو
. رد
ﯽﻣ وﺎﮔ ار نوﺪﯾﺮﻓ ناﺮﯾا ﺮﯿﻃﺎﺳا دروﺮﭘ
. نوﺪﯾﺮﻓ ياﺮﺑ اﺮﯾز )
َنُا تاَﺮَﺛ ( هﺪﻋ ﯽﻣ ﻢﺘﺧ وﺎﮔ ﻪﺑ ﺎﻬﻧآ مﺎﻧ ﻪﮐ دراد دﻮﺟو داﺪﺟا زا يا دﻮﺷ
.
» و وﺎﮔ هﺎﯿﺳ نﺎﯿﻔﺳَا ﺮﺴﭘ ،وﺎﮔ رﻮﺑ نﺎﯿﻔﺳَا ﺮﺴﭘ ،وﺎﮔ گﻮﺳ نﺎﯿﻔﺳَا ﺮﺴﭘ ،وﺎﮔ ﺮﭘ نﺎﯿﻔﺳَا ﺮﺴﭘ نوﺪﯾﺮﻓ ...
« ) ،ﯽﮔداد 1385 : 149 .(
رد
ﺖﺳا هدﻮﺑ ﻪﻠﺴﻠﺳ ﺎﯾ ﻪﻠﯿﺒﻗ ﻦﯾا ﻢﺗﻮﺗ ،وﺎﮔ ﻊﻗاو .
ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد ار نوﺪﯾﺮﻓ ﯽﮕﯾاد ﺶﻘﻧ و .
دراد سﺎﮑﻌﻧا ﻢﻫ ﻪﻣﺎﻨﻫﺎﺷ رد ﯽﮕﯾاد ﻦﯾا و :
نﺪﺑ ﺪﻫاﻮﺧ ﻪﯾاد ار يﻮﺠﻧﺎﻬﺟ نﺪﺑ ﺪﻫاﻮﺧ ﻪﯾﺎﻣﺮﺑ وﺎﮔ ﯽﮑﯾ
)
،ﻪﻣﺎﻨﻫﺎﺷ 1372
: 57 .(
ﺖﺳا هﺪﺷ حﺮﻄﻣ ناﻮﯿﺣ و نﺎﺴﻧا يداﺰﻤﻫ ﻢﻫ ﻪﻣﺎﻨﻫﺎﺷ رد .
ﯽﻣ ﺪﻟﻮﺘﻣ ﺰﯿﻧ ﻪﯾﺎﻣﺮﺑوﺎﮔ ،نوﺪﯾﺮﻓ نداز ﺎﺑ نﺎﻣﺰﻤﻫ ﯽﻨﻌﯾ دﻮﺷ
. يوﺎﮔ
ﺖﻔﮕﺷ ﯽﻣ ﻪﺘﺸﮔﺮﺳ و هدز تﺮﯿﺣ ار ناﺮﻤﺷ هرﺎﺘﺳ و نﺎﯾﺎﻧاد ﻪﮐ ﺰﯿﮕﻧا ﺪﻨﮐ
. ﺖﺳا ﻪﺘﺴﯾﺎﺷ ﺲﭘ ،ﺖﺳا ﯽﯾارﻮﻫا ﯽﻧاﻮﻠﻬﭘ نوﺪﯾﺮﻓ نﻮﭼ
ﻪﯾاد ﻪﮐ ﻪﻧﺎﺴﻓا يا ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ﻦﯾدﺎﻤﻧ و يا
:
ﺮـــﻬﻣ ﻪﺑ نوﺪــﯾﺮﻓآ ﺎﺑ مار هﺪـﺷ ﺮــﻬﭙﺳ نادﺮـﮔ ﺖﺸﮔ ﯽﻤﻫ ﺮﺑ ﺮﺴﺑ
دﻮــﺑ ﻪـﯾﺎﭘ ﻦــﯾﺮﺗﺮﺑ ارو ناوﺎـﮔ ز دﻮـﺑ ﻪـﯾﺎﻣ ﺮـﺑ مﺎﻧ ﺶـﮐ وﺎـﮔ نﺎـﻤﻫ ﺑ يﻮـﻣ ﺮـﻬﺑ ﺮــﻧ سووﺎﻃ ﻮـﭼ ﺪـﺷ اﺪـﺟ ردﺎـﻣ ز ﺮـــﮔد ﯽـﮕﻧر هزﺎﺗ ﺮـ
ﺪــﯿﻨﺷ نﺎـﻧاد رﺎﮐ ﺮــﺳ ﺮـﯿﭘ زا ﻪﻧ ﺪﯾﺪﻧ نآ نﻮﭼ وﺎﮔ نﺎﻬﺟ رد ﺲﮐ ﻪﮐ
) ،ﻪﻣﺎﻨﻫﺎﺷ 1372
: 57 .(
ﯽﻣ ﻢﻫ دﺮﮑﻨﯾد رد ﺖﺷدرز نﺎﺘﺳاد رد ار وﺎﮔ ﯽﺸﺨﺑ تﺎﺠﻧ و ﯽﮕﯾاد ﺶﻘﻧ ﺪﯾد ناﻮﺗ
. بﺮﮐ زا ﭗﺴﺷورﻮﭘ ﻪﮐ ﯽﻣﺎﮕﻨﻫ )
ﺮﮔودﺎﺟ (
رز نﺪﻧاﺮﯿﻣ ﯽﮕﻧﻮﮕﭼ هرﺎﺑرد ﯽﻣ ﺖﺷد
ﯽﻣ دﺎﻬﻨﺸﯿﭘ ار ﺶﺗآ اﺪﺘﺑا بﺮﮐ و ﺪﺳﺮﭘ ﺪﻫد
. ﯽﻤﻧ ار ﺖﺷدرز ﺶﺗآ ﻪﮑﻨﯾا ﺖﻔﮕﺷ ﺎﻣا ﺪﻧازﻮﺳ
. ﺲﭘ
۵
نﺪﻧازﻮﺴﻧ ياﺮﺟﺎﻣ بﺮﮐ ﻪﺑ ﭗﺴﺷورﻮﭘ ﯽﻣ ار ﺶﺗآ
هرﺎﺑرد ﻮﻧ زا و ﺪﯾﻮﮔ ﯽﻣ لاﻮﺳ ﺖﺷدرز نﺪﻧاﺮﯿﻣ
نﺪﻧﺎﺑاﻮﺧ ار هرﺎﭼ بﺮﮐ و ﺪﻨﮐ
ﯽﻣ ناوﺎﮔ و نﺎﺒﺳا هﺎﮔرﺬﮔ رد كدﻮﮐ نﺎﻧآ ﻢﺳ ﺮﯾز ﺎﺗ ﺪﻧاد
دﻮﺷ بﻮﮐﺪﮕﻟ .
دﺰﻧ ﻪﻤﻫ زا ﺶﯿﭘ راﺪﺧﺎﺷ يوﺎﮔ ﻪﮐ ﺖﺳﺎﺠﻨﯾا ﺖﻔﮕﺷ ﺎﻣا
ﯽﻣ ﺖﺷدرز ﯽﻣ ﺖﺒﻗاﺮﻣ وا زا زور مﺎﻤﺗ و دور
هﺪﯿﭙﺳ و ﺪﻨﮐ ﯽﻣ شردﺎﻣ ﻪﺑ ار وا مد
دﺮﭙﺳ ) ،ﻞﺼﺤﻣ ﺪﺷار 1389
: 19 - 21 .(
ﺮﮕﯾد نﺎﯿﺑ ﻪﺑ
ﯽﻣ مارآ نآ رد نﺎﺴﻧا ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻨﻣا هﺎﮕﻫﺎﻨﭘ ﻢﺗﻮﺗ ﺮﺑ ﯽﻟﺎﻤﺘﺣا تاﺮﻄﺧ زا و دﺮﯿﮔ
ﻧﺎﻤﺑ رﺎﻨﮐ ﺪ .
» ﻢﺗﻮﺗ ﻪﺑ ار دﻮﺧ حور يوﺪﺑ نﺎﺴﻧا ﯽﺘﻗو
ﯽﻣ ﺮﯾﺬﭘﺎﻧ ﺐﯿﺳآ شدﻮﺧ ،دﺮﭙﺳ ددﺮﮔ
« ) ،ﺪﯾوﺮﻓ 1351 : 159 .(
ﯽﻣ ﻪﻣﺎﻨﻫﺎﺷ رد نوﺪﯾﺮﻓ نﺎﺘﺳاد رد هﺎﮕﻧ نﺎﻣا رد ياﺮﺑ ﮏﻧاﺮﻓ ﻪﮐ ﻢﯿﻨﯿﺑ
ﺖﻔﮕﺷ يوﺎﮔ دﻮﺟو زا ﯽﺒﯿﻏ مﺎﻬﻟا زا يرادرﻮﺧﺮﺑ ﺎﺑ ،كﺎﺤﺿ ﺖﺳد زا نوﺪﯾﺮﻓ ﻦﺘﺷاد )
ﻪﯾﺎﻣﺮﺑ ( ﯽﻣ هﺎﮔآ يراﺰﻏﺮﻣ رد دﻮﺷ
ﻪﺑ ار كدﻮﮐ و
ﯽﻣ راﺰﻏﺮﻣ نﺎﺒﻬﮕﻧ دﺮﭙﺳ
. رﺪﭘ ﺎﺗ دروﺮﭙﺑ ار وا و ﺪﻨﮐ ﺖﺒﻗاﺮﻣ وا زا راو .
ﻪﯾﺬﻐﺗ ﮓﻧر سووﺎﻃ وﺎﮔ ﺮﯿﺷ زا لﺎﺳ ﻪﺳ تﺪﻣ ﻪﺑ نوﺪﯾﺮﻓ ﺎﺠﻧآ رد
ﯽﻣ ﺪﻨﮐ : دﻮــﺑ هﺪﻨﮔآ لد نوﺪــﯾﺮﻓ ﺮﻬـﻣ ﻪﺑ دﻮﺑ هﺪـﻨﺧﺮﻓ و مﺎﻧ شﺪﺑ ﮏﻧاﺮﻓ
...
راﺰـــﻏﺮﻣ نآ نﺎـﺒﻬﮕﻧ ﺶـﯿﭘ ﻪـﺑ
رﺎــﻨﮐ ﺮـﺑ نﻮﺧ ﺪـﯾرﺎﺑ و ﺪــﯿﺷوﺮﺧ
راد رﺎـــﻬـﻧﺰـﺑ يرﺎـــﮔزور ﻦــﻣ ز راﻮﺧﺮﯿﺷ كدﻮﮐ ﻦﯾﺎﮐ ﺖﻔﮔ وﺪﺑ ﺮـﯿﺷ ﻪـﺑ روﺮــﭙﺑ شﺰـﻐﻧ وﺎـﮔ ﻦﯾزو ﺮـﯾﺬﭘ رﺪــﻧا ردﺎـﻣ زا شراورﺪـﭘ ...
هﺪـﻨﺘﺳﺮـﭘ ﺰــﻐﻧ وﺎـﮔ و ﻪـﺸﯿﺑ ي
ﺰـﻐﻣ كﺎﭘ ناﺪـﺑ ﺦـﺳﺎﭘ داد ﻦـﯿﻨﭼ
هﺪــﻨﺘﺳﺮﭘ ﻢـــﺷﺎﺒﺑ ﻮـﺗ ﺪﻧزﺮﻓ ﺶﯿﭘ رد هﺪﻨﺑ نﻮﭼ ﻪﮐ ﻮـــﺗ ﺪــﻨﭘ ي
ﺮـــﯿﮔرﺎـــﻬـﻧز راﺪــﯿﺑ راﻮــﯿﺸـﻫ ﺮﯿﺷ وﺎﮔ ناز داد ﯽﻤﻫ ﺶﻟﺎﺳ ﻪﺳ
)
،ﻪﻣﺎﻨﻫﺎﺷ 1372
: 58 .(
دراد ﯽﻧﺎﺴﻤﻫ نوﺪﯾﺮﻓ نﺎﺘﺳاد ﺎﺑ وﺮﺴﺨﯿﮐ نﺎﺘﺳاد ،ﻪﻣﺎﻨﻫﺎﺷ رد .
دراد دﻮﺟو ﻢﻫ وﺮﺴﺨﯿﮐ نﺎﺘﺳاد رد ﯽﺸﺨﺑ تﺎﺠﻧ و ﯽﮕﯾاد .
ﯽﻣ ﯽﻧﺎﺒﺷ ﻂﺳﻮﺗ ار نوﺪﯾﺮﻓ ﮏﻧاﺮﻓ ﻪﮐ رﻮﻄﻧﺎﻤﻫ دروﺮﭘ
. ﯽﻣ ﯽﻧﺎﺒﺷ ﻪﺑ ﻪﺴﯾو ناﺮﯿﭘ يرﺎﯾ ﻪﺑ ﺲﯿﮕﻧﺮﻓ شردﺎﻣ ﺰﯿﻧ ار وﺮﺴﺨﯿﮐ وا ﺎﺗ دﺮﭙﺳ
دروﺮﭙﺑ ار . ﯽﻣ دﻮﺑﺎﻧ ار كﺎﺤﺿ نوﺪﯾﺮﻓ رد يﺎﭘ زا ار بﺎﯿﺳاﺮﻓا ﻢﻫ وﺮﺴﺨﯿﮐ ،ﺪﻨﮐ
ﯽﻣ دروآ )
،يزاﺰﮐ 1391 : 491 - 492 .(
راﺪﺳﺎﭘ و تﺎﻧاﻮﯿﺣ
ﯽﻤﻧ طﻮﺑﺮﻣ ناﺮﯾا ﺮﯿﻃﺎﺳا ﻪﺑ ﺎﻬﻨﺗ ﻢﺗﻮﺗ ندﻮﺑ ﻪﻧﺎﺴﻓا رد ﻪﮑﻠﺑ دﻮﺷ
ﻦﯿﻤﻫ ﺰﯿﻧ ﺮﮕﯾد ﻞﻠﻣ ﺮﯿﻃﺎﺳا و ﺎﻫ يدﻮﻨﺸﺧﺎﻧ ﻪﻧﻮﮔ
دراد دﻮﺟو ﺎﻫ .
و
ﺮﯿﻈﻧ ﯽﻣ ﻢﻫ ﻦﯿﭼ و نﺎﻧﻮﯾ ،ﯽﻣور ﺮﯿﻃﺎﺳا رد ار ﻦﯾا ﺖﻓﺎﯾ ناﻮﺗ
» دﻮﺑ رﻮﺘﯿﻣﻮﻧ ﺖﺨﺗ و جﺎﺗ ﺐﺻﺎﻏ ﻪﮐ سﻮﯿﻟﻮﻣآ ،ار سﻮﯿﻟﻮﻣور و سﻮﻣر
ﯽﻣ ﺮﺒﯿﺗ دور ﻪﺑ ﯽﻣ گرﺰﺑ ﯽﮔﺮﮔ هدﺎﻣ ﺮﯿﺷ ﺎﺑ ﻪﮐ ﺪﻨﮑﻓا
ﯽﻣ يراﺬﮔ ﻪﯾﺎﭘ ار مر ﺮﻬﺷ و ﺪﻧﻮﺷ ﺪﻨﻨﮐ
« )
،ﮓﻧﻮﯾ 1377 : 170 .(
» ياﺪﺧ سﻮﻧﺮﮐ
هرﻮﻄﺳا رد نﺎﻣز ﯽﻣ ،نﺎﻧﻮﯾ يﺎﻫ
اد ﺖﺳا نﺎﻧآ ندﺮﺑ نﺎﯿﻣ زا ﯽﭘ رد ور ﻦﯾا زا و دﺮﮐ ﺪﻫاﻮﺧ ﻊﻠﺧ ار وا ﺶﻧاﺮﺴﭘ زا ﯽﮑﯾ ﻪﮐ ﺪﻧ .
ﺲﭘ
» سﻮﺋز « شردﺎﻣ ار
» ﺎﺋر « ﯽﻣ نﺎﻬﻨﭘ وا زا هﻮﮐ ﻪﺑ و دراد
» اﺪﯾآ « ﯽﻣ ﯽﻣ ﺮﯿﺷ ار وا يﺰﺑ و دﺮﺑ ﺪﻫد
« ) ،يرﺎﺘﺨﻣ 1379 : 66 .(
ﯽﺗارﺎﮐﺮﺳ و
ﯽﻣ ﺢﯾﺮﺼﺗ ﺪﻨﮐ
:
» هدﺎﻣ ﮓﺳ ار شرﻮﮐ ﯽﻣ ﺮﯿﺷ يا
ﯽﻣ و ﺪﻫد وﺮﭘ
در
« ) ،ﯽﺗارﺎﮐﺮﺳ 1385
: 242 .(
دﺮﮐرﺎﮐ ﺎﺑ نﺎﻣﺮﻬﻗ ﻪﯿﻟوا ﻒﻌﺿ ﻊﻗاو رد
ﺖﺳا هﺪﺷ ناﺮﺒﺟ يرﻮﻧﺎﺟ ﻢﺗﻮﺗ ﻪﻧاﺪﻨﻤﺷﻮﻫ .
هرﻮﻄﺳا مﺎﻤﺗ رد ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﮐﺮﺘﺸﻣ نﻮﻤﻀﻣ ،يو ﺖﺸﮔزﺎﺑ و كدﻮﮐ ﺪﯿﻌﺒﺗ و ﺎﻫ ﻪﻧﺎﺴﻓا ،ﺎﻫ
ﻪﺼﻗ ﯽﻣ زﺎﺑ ناﺪﺑ نﺎﻬﺟ ﻞﻠﻣ يﺎﻫ درﻮﺧ ناﻮﺗ
.
،وﺮﺴﺨﯿﮐ و لاز ،ﯽﺳﻮﻣ ،ﻢﯿﻫاﺮﺑا ،سﻮﻟﻮﻣر و سﻮﻣر ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﯽﻧﺎﮐدﻮﮐ ﻦﯿﻨﭼ ﻪﻧﻮﻤﻧ
ﯽﻣ هدروﺮﭘ رﻮﻧﺎﺟ ﺎﯾ ﺎﻤﻨﻫار ﺮﯿﭘ ﻪﻠﯿﺳو ﻪﺑ نﺎﮐدﻮﮐ ،دراﻮﻣ ﻪﻤﻫ رد دراد ار ﺎﻬﻧآ ﻪﯾاد ﺶﻘﻧ ﻪﮐ ﺪﻧﻮﺷ
) ،ﯽﺳرﺪﻣ 1391 .(
نﺎﻤﻫ ﻪﮐ رﻮﻃ
هار زا ﺰﯿﻧ نﺎﺴﻧا ،ﺖﺳا نﺎﺴﻧا راﺪﺳﺎﭘ ﻢﺗﻮﺗ ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ﻢﺗﻮﺗ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ار دﻮﺧ ماﺮﺘﺣا نﻮﮔﺎﻧﻮﮔ يﺎﻫ
ﺪﻫد . ناﻮﯿﺣ ﮏﯾ ﻢﺗﻮﺗ ﯽﺘﻗو زا ﺖﺳا
ﯽﻣ يرادﻮﺧ يﺮﮕﯾد هدﺎﻔﺘﺳا عﻮﻧ ﺮﻫ ﺎﯾ ،نآ ﺖﺷﻮﮔ ندرﻮﺧ ﺎﯾ نﺪﻧﺎﺳر ﻪﻣﺪﺻ ،ﻦﺘﺸﮐ ﺪﻨﻨﮐ
) ،ﺪﯾوﺮﻓ 1351 : 5 - 7 .(
،ناﺮﯾا ﺮﯿﻃﺎﺳا رد
دراد ﯽﭘ رد ار ﯽﺗازﺎﺠﻣ نآ ﻪﺑ نﺪﻧﺎﺳر ﺐﯿﺳآ و ﺖﺳا سﺪﻘﻣ يدﺰﻣروا رﻮﻧﺎﺟ ﻦﯿﺘﺴﺨﻧ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ وﺎﮔ .
ﻞﯿﻟد ﻦﯿﻤﻫ ﻪﺑ
» هﺎﻨﮔ ﯽﺧﺮﺑ
ﯽﻣ نآ رد ار ﺪﯿﺸﻤﺟ ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻧاد
دﻮﺷ رود وا زا هّﺮﻓ ﺪﺷ ﺚﻋﺎﺑ ﻦﯾا و دروآ نﺎﻣدﺮﻣ ندرﻮﺧ ياﺮﺑ ار وﺎﮔ ﺖﺷﻮﮔ وا
« ) ،رﺎﻬﺑ 1362 :
181 .(
ﯽﻣ مﺎﺠﻧا وا ﻪﻠﯿﺳو ﻪﺑ زﺮﻣ ﻦﯿﯿﻌﺗ ﻪﮐ دراد دﻮﺟو يزﺎﺠﻋا يوﺎﮔ ،نارﻮﺗ ﺎﺑ ناﺮﯾا دﺮﺒﻧ نﺎﺘﺳاد رد دﺮﯿﮔ
. زﺮﻣ نداد نﺎﺸﻧ رﺎﺑ ﺮﻫ رد
ﯽﻣ مﻮﮑﺤﻣ نﺎﯿﻧارﻮﺗ ،وﺎﮔ ﻪﻠﯿﺳو ﻪﺑ ﯿﻟد ﻦﯿﻤﻫ ﻪﺑ ﺪﻧﻮﺷ
ﯽﻣﺮﺑ وﺎﮔ نآ ﻦﺘﺸﮐ ياﺮﺑ ار سووﺎﮐ ﻪﺸﯾﺪﻧا و هدﺮﺑ ﮏﺷر وﺎﮔ ﻪﺑ نﺎﯿﻧارﻮﺗ ﻞ -
ﺪﻧﺰﯿﮕﻧا . ﯽﻣ رﻮﺘﺳد ﺖﯾﺮﺳ ﻪﺑ سووﺎﮐ ﯽﻣ اﺪﯿﭘ وﺎﮔ نآ زا ﯽﺘﻔﮕﺷ ﺎﻣا ،وﺎﮔ نآ ﻦﺘﺸﮐ ﺮﺑ ﯽﻨﺒﻣ ﺪﻫد
رﺎﺘﻔﮔ ﻪﺑ عوﺮﺷ ﺪﻨﻠﺑ زاوآ ﻪﺑ ﻪﮐ دﻮﺷ
ﯽﻣ ﺖﯾﺮﺳ ﺎﺑ ﺪﻨﮐ
. نﻮﺧ ﻪﺑ ﺖﺷدرز ﺪﺸﮑﺑ ار وا ﺮﮔا ﻪﮐ ﺧ ﺖﯾﺮﺳ ﻪﺑ يﺪﺑ ،وا ﯽﻫاﻮﺧ
ﺖﺳا گﺮﻣ ﺎﺑ يوﺎﺴﻣ ﻪﮐ ﺪﻧﺎﺳر ﺪﻫاﻮ .
وﺎﮔ ﻪﭼﺮﮔا
ﯽﻣ ﻦﺨﺳ وا ﺎﺑ رﺎﯿﺴﺑ ﯽﻤﻧ ﺖﯾﺮﺳ ﺎﻣا ﺪﯾﻮﮔ
ﯽﻣ ار وﺎﮔ و دﺮﯾﺬﭘ ﺪﺸﮐ
) ،ﻞﺼﺤﻣ ﺪﺷار 1389
: 216 - 217 .(
دﺮﺒﻧ ار دﺮﺒﻧ ﻦﯾا ﻦﯾرز ﯽﻧﺎﺑﺮﻗ
ﯽﻣ ﮓﺳ و وﺎﮔ ﺪﻧاد
. ﯽﻣ نﺎﯿﺑ ﯽﺳودﺮﻓ ﻢﻫ ﻪﻣﺎﻨﻫﺎﺷ رد ﻪﮐ ﺖﺳا ﺮﮐذ نﺎﯾﺎﺷ دوﺮﻓ هﻮﮐ زﺮﺒﻟا زا نوﺪﯾﺮﻓ ﯽﺘﻗو ،ﺪﻨﮐ
ﯽﻣ زا و ﺪﯾآ
۶
ﻪﺑ ﻪﮐ ﻪﯾﺎﻣﺮﺑوﺎﮔ و رﺪﭘ ﺰﯿﮕﻧا ﺖﻗر ﺖﺷﻮﻧﺮﺳ ﯽﻣ ﯽﻫﺎﮔآ شردﺎﻣ ﺞﻧر و ﺪﻧﺪﺷ ﻪﺘﺸﮐ كﺎﺤﺿ ﺖﺳد
ﯽﻣ نآ ﺮﺑ ،ﺪﺑﺎﯾ يدﻮﺑﺎﻧ ﻪﺑ ﻪﮐ دﻮﺷ
دﺰﯿﺧﺮﺑ كﺎﺤﺿ :
ﺖﺷﺪـﺑ ﺪﻣآ رﺪﻧا هﻮــﮐ زﺮﺒــﻟا زا ﺖﺸﻫ ود نوﺪﯾﺮﻓآ ﺮﺑ ﺖﺷﺬﮕﺑ ﻮﭼ
ﺸﮕﺑ ﻪﮐ ﺖﻔﮔ و ﺪﯿﻫوﮋــﭘ ﺪـﻣآ ردﺎـﻣ ﺮــﺑ ﺖﻔﻬﻧ زا نﺎﻬﻧ ﻦﻣ ﺮﺑ يﺎ
...
يﻮﮕﺑ ﯽﺘﻔﮔ ﻪﮐ ﺮﻫ اﺮـﺗ ﻢﯾﻮﮕـﺑ ﻮﺠﻣﺎﻧ يا ﻪﮐ ﺖﻔـﮔ وﺪـﺑ ﮏﻧاﺮـﻓ ...
ﺖﺳد ﺪﯾزﺎﯾ ﻮﺗ نﺎـﺟ ﻪﺑ ناﺮـﯾا زا ﺖﺳﺮﭘ ودﺎﺟ كﺎﺤﺿ ﻪﮐ ﺪﺑ نﺎﻨﭼ ...
ناﺮــﮔ نآ ﺖﺸﮑـﺑ ﺪﻣﺎﯿــﺑ ار ﻪﯾاد نﺎﺑﺮﻬﻣ نﺎﺑز ﯽـﺑ نﺎﻨـــﭼ ار ﻪﯾﺎﻣ
...
نوﺪﯾﺮـﻓ شﻮﺠﺑ ﺪﻣآﺮــﺑ ردﺎــﻣ رﺎﺘﻔـــﮔ ز شﻮﮔ دﺎﺸﮕـﺑ و ﺖﻔﺷآﺮـﺑ ...
ﮓﻧر وﺎﮔ هزﺮــﮔ شﺮﺳ ﺮــﺑ يدز ﮓﻨﺟ ﻪﺑ ﯽﺘﻓر كﺎﺤﺿ ﺶﯿﭘ نﺎﻣد
)
،ﻪﻣﺎﻨﻫﺎﺷ 1372
: 59 - 60 .(
ﮐ رﺎﺘﻓﺮﮔ زا ﺪﻌﺑ نوﺪﯾﺮﻓ ﯽﻣ وا ﻪﺑ كﺎﺤﺿ ندﺮ
ﺪﯾﻮﮔ :
» ﯽﻤﻧ ﻢﺟ ﻢﯾﺎﯿﻧ ﻦﯿﮐ ﻪﺑ ار ﻮﺗ ﻦﻣ ﯽﻣ ﺮﻃﺎﺧ ﻦﯾا ﻪﺑ ﻪﮑﻠﺑ ﻢﺸﮐ
ﻮﺗ ﻪﮐ ﻢﺸﮐ
نﺎﯿﻔﺛَا ﻞﺒﻄﺻا زا يوﺎﮔ
» ﻪﯾﺎﻣﺮﺑوﺎﮔ « ﯽﺘﺸﮐ ار
« ) ،ﯽﺗارﺎﮐﺮﺳ 1385
: 246 .(
ﻪﺠﯿﺘﻧ
هرﻮﻄﺳا رد ﯽﻣ ﺮﻫﺎﻇ نﺎﺴﻧا رﺎﻨﮐ ﻪﺸﯿﻤﻫ وﺎﮔ ﻪﻣﺎﻨﻫﺎﺷ و يﻮﻠﻬﭘ نﻮﺘﻣ رد هﮋﯾو ﻪﺑ ،ﯽﻧاﺮﯾا يﺎﻫ
رد دﻮﺷ هاﺮﻤﻫ و داﺰﻤﻫ ﻊﻗاو
ﺖﺳوا . ﯽﻣ هدﺮﻤﺷ سﺪﻘﻣ ور ﻦﯾا زا دراد هﺪﻬﻋ ﺮﺑ ار نﺎﻣﺮﻬﻗ ﯽﺸﺨﺑ تﺎﺠﻧ و ﯽﻤﺗﻮﺗ ﺶﻘﻧ وﺎﮔ دﻮﺷ
. نآ ﻪﺑ نﺪﻧﺎﺳر ﺐﯿﺳآ ﻪﮐ ﯽﯾﺎﺟ ﺎﺗ
ﺖﺷاد ﯽﭘ رد ار ﯽﺗازﺎﺠﻣ .
ﯽﻣ هﺪﯾد ﻢﻫ ﺖﺷدرز و نوﺪﯾﺮﻓ نﺎﺘﺳاد رد سﺪﻘﺗ ﻦﯾا دﻮﺷ
. نﻮﺧ ﻪﺑ نوﺪﯾﺮﻓ ﻪﻣﺎﻨﻫﺎﺷ رد ﻪﯾﺎﻣﺮﺑوﺎﮔ ﯽﻫاﻮﺧ
وا ﻢﺗﻮﺗ ﻪﮐ ﯽﻣ مﺎﯿﻗ كﺎﺤﺿ ﻪﯿﻠﻋ ﺖﺳ
ﺪﻨﮐ . ﻦﯿﮐ و ﺖﯾﺎﻤﺣ ياﺮﺑ ﺖﺷدرز يﻮﻠﻬﭘ نﻮﺘﻣ رد و ﺖﯾﺮﺳ ﻂﺳﻮﺗ ﻪﮐ يزﺎﺠﻋا وﺎﮔ ﯽﻫاﻮﺧ
ﯽﻣ ﻪﺘﺸﮐ ﺮﺑ دﻮﺷ
ﯽﻣ دﺰﯿﺧ . هرﻮﻄﺳا ﻦﯿﺑ رد كﺮﺘﺸﻣ ﻦﯿﻣﺎﻀﻣ زا وﺎﮔ و هﺎﻣ نﺎﯿﻣ ﺪﻧﻮﯿﭘ ﺖﺳا بﺮﻋ و ﺪﻨﻫ ،ناﺮﯾا يﺎﻫ
. ار هﺎﻣ نﺎﯿﻧاﺮﯾا
ﯽﻣ ﯽﻣ نآ نﺎﺸﻧ ار وﺎﮔ خﺎﺷ ود و ﺪﻧﺪﯿﺘﺳﺮﭘ ﺴﻧاد
ﺪﻨﺘ . هرﻮﻄﺳا ﻦﯿﻣﺎﻀﻣ ﺮﮕﯾد زا وﺎﮔ دﺮﺒﻧ ،نﺎﯿﻧاﺮﯾا نﺎﯿﻣ رد يا
) يرورﺎﺑ ردﺎﻣ (
ﺎﺑ
ﺎﻫدژا ) كﺎﺤﺿ ( ﮏﺸﺧ ﺮﻬﻈﻣ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻟﺎﺳ
. هرﻮﻄﺳا رد روﺎﺑ ﻦﯾا ﯽﻣ ﻢﺸﭼ ﻪﺑ ﻢﻫ ﺮﮕﯾد ﻞﻠﻣ يﺎﻫ
درﻮﺧ .
ﻪﻣﺎﻨﺑﺎﺘﮐ
- ،ناﺮﻬﺗ ،ﻢﻫد پﺎﭼ ،ﺖﻤﺳ تارﺎﺸﺘﻧا ،ناﺮﯾا يﺮﯿﻃﺎﺳا ﺦﯾرﺎﺗ ،ﻪﻟاژ ،رﺎﮔزﻮﻣآ 1387
.
- ادﺮﻬﻣ ،رﺎﻬﺑ ،ناﺮﻬﺗ ،سﻮﺗ تارﺎﺸﺘﻧا ،ناﺮﯾا ﺮﯿﻃﺎﺳا رد ﯽﺸﻫوﮋﭘ ،د
1362 .
- ،لوا ﺪﻠﺟ ،ﻮﮑﺴﻣ پﺎﭼ تارﺎﺸﺘﻧا ،ﯽﺳودﺮﻓ ﻪﻣﺎﻨﻫﺎﺷ ،ﺪﯿﻌﺳ ،نﺎﯾﺪﯿﻤﺣ 1372
.
- هﺪﻧراﺰﮔ ،ﻎﺒﻧﺮٌﻓ ،ﯽﮔداد :
،ناﺮﻬﺗ ،مﻮﺳ پﺎﭼ ،سﻮﺗ تارﺎﺸﺘﻧا ،ﺶﻫﺪﻨﺑ ،رﺎﻬﺑ دادﺮﻬﻣ 1385
.
- تارﺎﺸﺘﻧا ،ﻢﺘﻔﻫ دﺮﮑﻨﯾد ،ﯽﻘﺗ ﺪﻤﺤﻣ ،ﻞﺼﺤﻣ ﺪﺷار ،ناﺮﻬﺗ ،ﯽﮕﻨﻫﺮﻓ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ و ﯽﻧﺎﺴﻧا مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻫوﮋﭘ
1389 .
- ،ناﺮﻬﺗ ،مود پﺎﭼ ،يرﻮﻬﻃ تارﺎﺸﺘﻧا ،هﺪﺷ رﺎﮑﺷ يﺎﻫ ﻪﯾﺎﺳ ،ﻦﻤﻬﺑ ،ﯽﺗارﺎﮐﺮﺳ 1385
.
- ،ناﺮﻬﺗ ،مﻮﺳ پﺎﭼ ،نﻮﺤﯿﺟ تارﺎﺸﺘﻧا ،ﺎﻫدﺎﻤﻧ ﮓﻨﻫﺮﻓ ،ﻦﻟآ ،ناﺮﺑﺮﮔ ؛ناژ ،ﻪﯿﻟاﻮﺷ 1388
.
-
،يرﻮﻬﻃ تارﺎﺸﺘﻧا ،ﻮﺑﺎﺗ و ﻢﺗﻮﺗ ،ﺪﻧﻮﻤﮕﯾز ،ﺪﯾوﺮﻓ ،ناﺮﻬﺗ ،مود پﺎﭼ
1351 .
- ص زا ،ﺮﺳوﺎﮔ زﺮﮔ ﻦﯾدﺎﻤﻧ راﺰﺑا ﺎﺑ نآ طﺎﺒﺗراو ﻦﯿﺘﺴﺨﻧ وﺎﮔ و ﺮﻬﻣ دﺮﺒﻧ هرﻮﻄﺳا ،دازﺮﻓ ،ﯽﻤﺋﺎﻗ 89
ﺎﺗ 110 هرﺎﻤﺷ ،ﯽﻫوﮋﭘ بدا ، 21
،
ﺰﯿﯾﺎﭘ 1391 .
- ﻦﻬﮐ ﻞﻣﺎﮑﺗ رد نآ ﺶﻘﻧ و ﻪﻣﺎﻨﻫﺎﺷ رد يرﻮﻧﺎﺟ ﻪﻨﯾدﺎﻤﻧ ﻦﯾﺮﺗدﺮﺑرﺎﮐﺮﭘ ﺐﺳا ،ﺮﻔﻌﺟ ﺪﻤﺤﻣ ،ﯽﻘﺣﺎﯾ؛ ـــــــــــ زا ،نﺎﻣﺮﻬﻗ يﻮﮕﻟا
ص 9 ﺎﺗ 26 هرﺎﻤﺷ ،ﯽﺑدا ﯽﻫوﮋﭘ ﻦﺘﻣ ، 42
، 1388 .
- هرﻮﻄﺳا شﺮﮕﻧ ،ﺮﻗﺎﺑ ،ﻦﯾرز ﯽﻧﺎﺑﺮﻗ ص زا ،ﯽﺑﺮﻋ ﻦﻬﮐ تﺎﯿﺑدا رد وﺎﮔ ﻪﺑ يا
200 ﺎﺗ 218 هرﻮﻄﺳا و ﯽﻧﺎﻓﺮﻋ تﺎﯿﺑدا ﻪﻣﺎﻨﻠﺼﻓ ،
لﺎﺳ ،ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ 9
ش ، 32 ، 1391 .
- ﻪﻧﻮﻤﻧ ،رﻮﺗرآ ،ﻦﺳ ﻦﺘﺴﯾﺮﮐ ﻬﺷ ﻦﯿﺘﺴﺨﻧ و نﺎﺴﻧا ﻦﯿﺘﺴﺨﻧ يﺎﻫ
ﻪﻧﺎﺴﻓا ﺦﯾرﺎﺗ رد رﺎﯾﺮ ،مود پﺎﭼ ،ﻪﻤﺸﭼ تارﺎﺸﺘﻧا ،نﺎﯿﻧاﺮﯾا يﺎﻫ
،ناﺮﻬﺗ 1383 .
- ﻞﺒﻤﺳ و نﺎﺴﻧا ،لرﺎﮐ ،ﮓﻧﻮﯾ وﺎﺘﺳﻮﮔ ،ناﺮﻬﺗ ،مﺎﺟ تارﺎﺸﺘﻧا ،ﻪﯿﻧﺎﻄﻠﺳ ﺪﻤﺤﻣ ﻪﻤﺟﺮﺗ ،ﺶﯾﺎﻫ
1377 .
٧
- هرﻮﻄﺳا ،ﻦﯾﺪﯾﺮﻓ ،ﯽﻫﺎﻨﭘ ﻦﯿﺴﺣ ؛رﻮﻤﯿﺗ ،ﺮﯿﻤﻟﺎﻣ نﺎﺘﺳﻮﺑ ﻪﻠﺠﻣ ،ﯽﺳودﺮﻓ ﻪﻣﺎﻨﻫﺎﺷ رد نآ حﺮﻃ و ﯽﺸﮐ ﺎﻫدژا ي
،زاﺮﯿﺷ هﺎﮕﺸﻧاد بدا
ش ،مرﺎﻬﭼ لﺎﺳ 4
نﺎﺘﺴﻣز ، 1391
.
- لاز هرﻮﻄﺳا ،ﺪﻤﺤﻣ ،يرﺎﺘﺨﻣ )
ﯽﻠﻣ ﻪﺳﺎﻤﺣ رد تﺪﺣو و دﺎﻀﺗ رﻮﻠﺒﺗ (
،ناﺮﻬﺗ ،مود پﺎﭼ ،سﻮﺗ تارﺎﺸﺘﻧا ، 1379
.
- هرﻮﻄﺳا زا ﯽﺧﺮﺑ تﺎﻬﺑﺎﺸﻣ ،زﺎﻨﻟا ،ﯽﺗﺰﻋ ؛ﻪﻤﻃﺎﻓ ،ﯽﺳرﺪﻣ ﻮﻄﺳا و ﯽﻧﺎﻓﺮﻋ تﺎﯿﺑدا ﻪﻣﺎﻨﻠﺼﻓ ،نﺎﮐﺮﺗ و نﺎﯿﻧاﺮﯾا ﮏﯿﻤﺗﻮﺗ يﺎﻫ
هر
ش ،ﻢﺘﺸﻫ لﺎﺳ ،ﯽﺘﺧﺎﻨﺷ 29
نﺎﺘﺴﻣز ، 1391
.
- ﻪﻣﺎﻧ نﺎﯾﺎﭘ ،ﺪﻤﺤﻣ ،يرﻮﻧ ،ﯽﺳودﺮﻓ ﻪﻣﺎﻨﻫﺎﺷ رد ﯽﻫوﮋﭘ دﺎﻤﻧ و دﺎﻤﻧ ناﻮﻨﻋ ﺖﺤﺗ يا
1391 .
