رﺮﺑ ﺖﯿﻗﻼﺧ و يروآﻮﻧ ﺮﯿﺛﺎﺗ ﯽﺳ يدﺮﻓ
يراﺪﮑﻧﺎﺑ ﺖﻌﻨﺻ رد ﯽﺘﺑﺎﻗر ﺖﯾﺰﻣ ﺮﺑ )
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ :
ﺖﻠﻣ ﮏﻧﺎﺑ
ﻞﯿﺑدرا ﺮﻬﺷ (
ﯽﻬﻟا ﻒﯿﺳ ﺮﺻﺎﻧ
1* ، ﯽﺘﻣاﺮﮐ ﻼﯾژ
،
2هﻮﮑﺷﺎﺑ ﺪﻤﺤﻣ
3
* لﻮﺌﺴﻣ هﺪﻨﺴﯾﻮﻧ
هﺪﯿﮑﭼ
رﺮﺑ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا زا فﺪﻫ ﯽﺳ
يدﺮﻓ ﺖﯿﻗﻼﺧ و يروآﻮﻧ ﺮﯿﺛﺄﺗ نﺎﺘﺳا ﺖﻠﻣ ﮏﻧﺎﺑ ﯽﺘﺑﺎﻗر ﺖﯾﺰﻣ ﺮﺑ
ﻣ ﻞﯿﺑدرا ﯽ
ﺪﺷﺎﺑ . شور ﮋﭘ و ﺶﻫ زا ﻮﻧ ع ﯽﻔﯿﺻﻮﺗ ﻫ و
ﺖﺳا ﯽﮕﺘﺴﺒﻤ .
يروا ﻊﻤﺟ راﺰﺑا هداد
يﺎﻫ
ﺖﺳا ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﻖﯿﻘﺤﺗ .
ﺐﻌﺷ نﺎﻨﮐرﺎﮐ ،ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا يرﺎﻣآ ﻪﻌﻣﺎﺟ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻨﺘﻔﮔ 13
ﻪﻧﺎﮔ
نآ داﺪﻌﺗ ﻪﮐ ﺪﻨﺷﺎﺑ ﯽﻣ ﺖﻠﻣ ﮏﻧﺎﺑ ﺎﻫ
300 ﻤﻧ ،ناﺮﮐﻮﮐ لﻮﻣﺮﻓ ﻖﯾﺮﻃ زا و ﺪﻨﺷﺎﺑ ﯽﻣ ﺮﻔﻧ ﻪﻧﻮ
يرﺎﻣآ 170 ﺖﺳا هﺪﺷ درواﺮﺑ ﺮﻔﻧ .
د شور زا ﺎﻫ هداد ﻞﯿﻠﺤﺗ و ﻪﯾﺰﺠﺗ ر
ﻪﻟدﺎﻌﻣ زا نﻮﯿﺳﺮﮔر
ﻖﯾﺮﻃ راﺰﻓا مﺮﻧ ﺖﺳا هﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا SPSS
. داد نﺎﺸﻧ هﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ يروآﻮﻧ و ﺖﯿﻗﻼﺧ
يدﺮﻓ دراد ﯽﺘﺑﺎﻗر ﺖﯾﺰﻣ ﺮﺑ يرادﺎﻨﻌﻣ و ﺖﺒﺜﻣ ﺮﯿﺛﺄﺗ .
ﻠﮐ تﺎﻤﻠﮐ يﺪﯿ
: ،ﯽﻧﺎﻣزﺎﺳ يروآﻮﻧ و ﺖﯿﻗﻼﺧ يدﺮﻓ يروآﻮﻧ و ﺖﯿﻗﻼﺧ
، ﯽﺘﺑﺎﻗر ﺖﯾﺰﻣ
ﻪﻣﺪﻘﻣ
ﺖﻓﺮﺸﯿﭘ ﺎﺑ نوﺰﻓازور
ﺶﻧاد و يژﻮﻟﻮﻨﮑﺗ و
نﺎﯾﺮﺟ هدﺮﺘﺴﮔ
،تﺎﻋﻼﻃا هزوﺮﻣا
ﻪﻌﻣﺎﺟ ﺎﻣ ﺪﻨﻣزﺎﯿﻧ شزﻮﻣآ ترﺎﻬﻣ ﯽﯾﺎﻫ
ﺖﺳا ﻪﮐ ﺎﺑ ﮏﻤﮐ نآ ﺪﻧاﻮﺘﺑ مﺎﮕﻤﻫ ﺎﺑ ﻪﻌﺳﻮﺗ ﻢﻠﻋ و يروﺎﻨﻓ ﻪﺑ ﺶﯿﭘ دوﺮﺑ . فﺪﻫ ﺪﯾﺎﺑ شروﺮﭘ نﺎﺴﻧا ﯽﯾﺎﻫ ﺪﺷﺎﺑ ﻪﮐ
ﺪﻨﻧاﻮﺘﺑ يﺰﻐﻣ ﺎﺑ قﻼﺧ
ﺎﺑ تﻼﮑﺸﻣ وﺮﺑور
هﺪﺷ و ﻪﺑ ﻞﺣ نآ ﺎﻫ ﺪﻧزادﺮﭙﺑ . ﻪﺑ ﻪﻧﻮﮔ يا ﻪﮐ نﺎﺴﻧا ﺎﻫ ﺪﻨﻧاﻮﺘﺑ ﻪﺑ ﯽﺑﻮﺧ ﺎﺑ ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ
طﺎﺒﺗرا راﺮﻗﺮﺑ هدﺮﮐ و ﺎﺑ هﺮﻬﺑ يﺮﯿﮔ زا ﺶﻧاد ﯽﻌﻤﺟ و ﺪﯿﻟﻮﺗ رﺎﮑﻓا ﻮﻧ تﻼﮑﺸﻣ ار
زا نﺎﯿﻣ ﺪﻧرادﺮﺑ . هزوﺮﻣا مدﺮﻣ ﺎﻣ ﺪﻨﻣزﺎﯿﻧ
شزﻮﻣآ ﺖﯿﻗﻼﺧ ﺪﻨﺘﺴﻫ
ﻪﮐ ﺎﺑ ﻖﻠﺧ رﺎﮑﻓا ﻮﻧ ﻪﺑ يﻮﺳ ﮏﯾ ﻪﻌﻣﺎﺟ ﺪﻨﻤﺗدﺎﻌﺳ مﺪﻗ
ﺪﻧرادﺮﺑ . ﺪﺷر ﺰﻓ هﺪﻨﯾا
،تﺎﻋﻼﻃا ﺐﺒﺳ
هﺪﺷ ﺖﺳا ﻪﮐ ﺮﻫ ﯽﻧﺎﺴﻧا زا ﻪﺑﺮﺠﺗ و ﻢﻠﻋ و ﯽﺸﻧاد رادرﻮﺧﺮﺑ ﺪﺷﺎﺑ
ﻪﮐ يﺮﮕﯾد ﺖﺻﺮﻓ ﺐﺴﮐ نآ ﺎﻫ ار ﻪﺘﺷاﺪﻧ
،ﺪﺷﺎﺑ اﺬﻟ ﻪﺑ
نﺎﯾﺮﺟ ﻦﺘﺧاﺪﻧا تﺎﻋﻼﻃا
يوﺎﺣ ﻢﻠﻋ و ﺶﻧاد و ﻪﺑﺮﺠﺗ رد ﻦﯿﺑ نﺎﺴﻧا ﺎﻫ ﯽﮑﯾ زا زﻮﻣر ﺖﯿﻘﻓﻮﻣ رد
يﺎﯿﻧد زوﺮﻣا ﺖﺳا .
ﭻﯿﻫ ﺲﮐ ردﺎﻗ ﺖﺴﯿﻧ ﻪﺑ ناﺰﯿﻣ ﻋﻼﻃا تﺎ ﯽﻌﻗاو ﺮﻫ ﺲﮐ ﻪﮐ رد ﻪﺷﻮﮔ ﻦﻫذ وا ﻪﺘﻔﻬﻧ ﺖﺳا ﯽﭘ دﺮﺒﺑ . ﻦﯾا تﺎﻋﻼﻃا ﯽﻧﺎﻣز
ﻪﺑ ﺖﮐﺮﺣ ﯽﻣرد ﺪﯾآ ﻪﮐ هﺰﯿﮕﻧا يا يﻮﻗ ﺐﺒﺳ ﺎﻫر نﺪﺷ نآ ﻪﺑ نوﺮﯿﺑ ﻦﻫذ ﯽﻣ دﻮﺷ . رد ﻦﯾا ﻪﻠﺣﺮﻣ نﺎﺴﻧا ﺎﻫ ﻪﺑ ﺖﺷﻮﻧﺮﺳ
ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ سﺎﺴﺣ ﺪﻧا و رد ﺖﻬﺟ ﺪﺷر ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ ﯽﻣ ﺪﻨﺷﻮﮐ و ﺖﯾﺎﻬﻧرد ﺐﺒﺳ
ﯽﻣ دﻮﺷ ﯽﻧﺎﯾﺮﺟ زا ﻢﻠﻋ و اد ﺶﻧ و تﺎﯿﺑﺮﺠﺗ
نﺎﯿﻣ نآ ﺎﻫ يرﺎﺟ دﻮﺷ ﻪﮐ ﻦﯿﻤﻫ ﺮﻣا ﻪﻨﯿﻣز زﺎﺳ يروآﻮﻧ و ﺖﯿﻗﻼﺧ ﺪﻫاﻮﺧ
دﻮﺑ . ﯽﮑﯾ زا ﻞﻣاﻮﻋ ﺮﺛﺆﻣ رد زوﺮﺑ ﺖﯿﻗﻼﺧ رد
ﮏﯾ
،ﻪﻌﻣﺎﺟ ﻪﻨﯿﻣز يزﺎﺳ و يزﺎﺳﺮﺘﺴﺑ رد
ﻦﯿﺑ نﺎﺴﻧا ﺎﻫ ﺖﻬﺟ دﺎﺠﯾا ﯽﮕﻨﻫﺮﻓ ﺖﺳا
ﻪﮐ رد نآ نﺎﮕﻤﻫ رد شﻼﺗ ياﺮﺑ
ﯽﻠﯿﺑدرا ﻖﻘﺤﻣ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ هوﺮﮔ رﺎﯿﺸﻧاد١
2 هوﺮﮔ ،ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ ﻟﺎﻋ شزﻮﻣآ ﻪﺴﺳﻮﻣ ﯽ
ﺑدرا سﺪﻘﻣ ﯿﻠ
ﯽ ﺑدرا ، ﯿ ا،ﻞ ﯾ ناﺮ
ﺸﻧاد٣
ﯿ رﺎ ﺪﻣ هوﺮﮔ ﯾﺮ ﯾ
،ﺖ هﺎﮕﺸﻧاد ﺑدرا ﻖﻘﺤﻣ ﯿﻠ ﯽ
ﺪﺷر نداد يﺮﮕﯾد ﺪﻨﺘﺴﻫ و ﺎﺑ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﺮﺑ يور ﮑﯾ ﺮﮕﯾﺪ ﻪﺑ ﺖﻓﺮﺸﯿﭘ ﻪﻌﻣﺎﺟ
ﮏﻤﮐ ﯽﻣ ﺪﻨﻨﮐ . ﯽﮑﯾ زا ﻂﯾاﺮﺷ مزﻻ ياﺮﺑ
راﺪﯾﺪﭘ نﺪﺷ رﺎﮑﻓا
،ﻮﻧ دﻮﺟو ﺶﻣارآ ياﺮﺑ ﺰﻐﻣ ﺖﺳا . ﻪﺑ ﻦﯿﻤﻫ ﺮﻃﺎﺧ مزﻻ ﺖﺳا نﺎﺴﻧا ﺎﻫ ﺪﻨﺷﻮﮑﺑ رد ﻪﻌﻣﺎﺟ ﯽﻄﯾاﺮﺷ
ﺪﯾﺪﭘ ﺪﯾآ ﻪﮐ رد ﺮﺘﺴﺑ نآ ﺰﻐﻣ ﺪﺸﯾﺪﻨﯿﺑ و
ﻞﻣﺎﮑﺗ ﺪﺑﺎﯾ و ﺐﺒﺳ زﺎﺳ رﺎﮑﻓا ﻮﻧ هﺪﺷ و ﻂﯾاﺮﺷ ياﺮﺑ ﯽﮔﺪﻧزﺎﺳ رد
ﻌﻣﺎﺟ ﻪ ﺎﯿﻬﻣ
دﻮﺷ . ﻪﮐ ﺖﺳا ﺮﻃﺎﺧ ﻦﯿﻤﻫ ﻪﺑ ﺖﺳا هﺪﯿﺳر نﺎﯾﺎﭘ ﻪﺑ ﻊﯾﺎﻨﺻ زا يرﺎﯿﺴﺑ رد ﺰﮐﺮﻤﺘﻣ ﻪﻌﺳﻮﺗ و ﺶﻫوﮋﭘ هرود هزوﺮﻣا
. ﺶﻧاد
هﺪﯾا ﺪﯾﺎﺑ و ﺖﺳا ﺮﯿﮔاﺮﻓ ﻊﯾﺎﻨﺻ زا يرﺎﯿﺴﺑ رد ﺪﯿﻔﻣ ﺪﻧوﺮﺑ ﺖﺳد زا ﻪﮐ ادﺎﺒﻣ ﺖﻓﺮﮔ رﺎﮐ ﻪﺑ دوز ار ﺎﻫ
. ﻦﯾازا ﯽﻠﻣاﻮﻋ ﺖﺳد
رد ﻪﮐ ﺪﻧدﺎﻬﻧ نﺎﯿﻨﺑ ار يروآﻮﻧ ﻢﯾادارﺎﭘ هﺪﯾا ﺖﻤﺳ ﻪﺑ ﯽﻧرود ﻪﻌﺳﻮﺗ و ﺶﻫوﮋﭘ رﺎﻨﮐ
ﯽﻣ ﯽﻧوﺮﯿﺑ يﺎﻫ ﺮﮕﯾد ﻪﺑ و دور
ﺖﮐﺮﺷ ﯽﻣ هزﺎﺟا ﻢﻫ ﺎﻫ هﺪﯾا زا ﺪﻫد
هﺮﻬﺑ ﺎﻫ ﺪﻧﻮﺷ ﺪﻨﻣ .
نﺎﻣزﺎﺳ ﯽﻓﺮﻃ زا ﻪﺑ ﺎﻫ
هﺪﻨﯾاﺰﻓ رﻮﻃ ﺖﯿﻌﻗﻮﻣ رد يا
راﺮﻗ ﯽﯾﺎﻫ
ﯽﻣ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﻪﺑ ﻦﺘﺷاد ﺶﯾاﺮﮔ ﻪﮐ ﺪﻧﺮﯿﮔ نآ ياﺮﺑ ﻪﻧاروآﻮﻧ يﺎﻫ
ﺖﺳا يروﺮﺿ يﺮﻣا ﺎﻫ .
ﻢﻫ اﺮﺑ ﻦﯿﻨﭼ ي
ﺮﻫ ﯽﺘﮐﺮﺷ رد ﺮﻫ
ﯽﺘﻌﻨﺻ ﻪﮐ ﺪﺷﺎﺑ ﺪﯿﻠﮐ ﺖﯿﻘﻓﻮﻣ ﺎﻬﻨﺗ
ﺎﮑﺗا ﺮﺑ ﮏﯾ ﻊﺒﻨﻣ ياﺮﺑ ﺐﺴﮐ ﺖﯾﺰﻣ ﺖﺴﯿﻧ ﻪﮑﻠﺑ ﻦﯾﺮﺘﻬﺑ و ﻖﻓﻮﻣ ﻦﯾﺮﺗ ﺖﮐﺮﺷ ﺎﻫ
ﯽﻣ ﺪﻨﻧاد ﻪﮐ هراﻮﻤﻫ ﺪﯾﺎﺑ زا يﺎﯾاوز هزﺎﺗ يا ﻪﺑ ﺖﯾﺰﻣ ﯽﺘﺑﺎﻗر ﺪﻧﺮﮕﻨﺑ و زا عاﻮﻧا ﻊﺑﺎﻨﻣ ياﺮﺑ ﻖﻠﺧ ﺖﯾﺰﻣ ﯽﺘﺑﺎﻗر هﺮﻬﺑ
ﺪﻧﺮﯿﮕﺑ ) نارﺎﻄﻋ و
،نارﺎﮑﻤﻫ 1391
.(
ﮏﯾ ﺪﺣاو يدﺎﺼﺘﻗا ﯽﻧﺎﻣز
ياراد ﺖﯾﺰﻣ ﯽﺘﺑﺎﻗر ﺖﺳا ﻪﮐ ﺪﻧاﻮﺘﺑ ﻪﺑ ﻞﯾﻻد صﺎﺧ ﻪﮐ
ﯽﺷﺎﻧ زا ﯽﮔﮋﯾو يﺎﻫ نآ ﺪﺣاو ﺖﺳا ) ﺪﻨﻧﺎﻣ ﺖﯿﻌﺿو
،ﯽﻧﺎﮑﻣ
،يروﺎﻨﻓ ﯽﻠﻨﺳﺮﭘ و (...
ﻪﺑ رﻮﻃ ﻪﺘﺳﻮﯿﭘ تاﺪﯿﻟﻮﺗ دﻮﺧ
ار ﺖﺒﺴﻧ
ﻪﺑ ﺶﯾﺎﺒﻗر ﺎﺑ ﻪﻨﯾﺰﻫ ﻦﯿﯾﺎﭘ ﺮﺗ و ﺖﯿﻔﯿﮐ ﺮﺗﻻﺎﺑ ﻪﺿﺮﻋ ﺪﻨﮐ ) زﺎﺳدور و
،نارﺎﮑﻤﻫ 1391
.(
ﺟﻮﺗ ﺎﺑ ،هﺪﺷﺮﮐذ دراﻮﻣ ﺖﯿﻤﻫا ﻪﺑ ﻪ
ﺪﻧاﻮﺘﺑ ﮏﻧﺎﺑ ﯽﺘﺑﺎﻗر ﺖﯾﺰﻣ ﺮﺑ نآ ﺮﯿﺛﺄﺗ و ﺖﻠﻣ ﮏﻧﺎﺑ رد ﺖﯿﻗﻼﺧ و يروآﻮﻧ ﯽﺳرﺮﺑ ﺎﺑ ﺎﺗ دراد ﺮﻈﻧ رد ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا ﻂﺧ رﺎﯿﺘﺧا رد ار ﯽﺒﺳﺎﻨﻣ يﺎﻫرﺎﮑﻫار رﺎﯿﺘﺧا رد ﺖﻠﻣ ﮏﻧﺎﺑ توﺮﺛ و تﺮﻬﺷ ﺶﯾاﺰﻓا يﺎﺘﺳار رد ﯽﻧﺎﻣزﺎﺳ ناراﺬﮔ ﯽﺸﻣ
ﺪﻫد راﺮﻗ نﺎﻧآ .
ﺖﻠﻣ ﮏﻧﺎﺑ دا رد
ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﻪﻣا زوﺮﻣا ،دﻮﺧ يدﺎﺼﺘﻗا يﺎﻫ
ه هﺎﮕﻨﺑ زا يرﺎﯿﺴﺑ ﺎﺑ مﺎﮕﻤﻫ ،ﺎﯿﻧد يدﺎﺼﺘﻗا يﺎﻫ
دﺪﺻرد يﺎﻔﯾا رﻮﺸﮐ ﯽﮑﻧﺎﺑ ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ نﺎﯿﻣ رد دﻮﺧ ﺪﻨﻤﺗرﺪﻗ ﺶﻘﻧ ﺖﺳا
و ﺖﯿﻗﻼﺧ زا ﻪﻨﯿﻬﺑ هدﺎﻔﺘﺳا ترﻮﺻ رد و
ﯽﻣ ﻮﻧ و ﺪﯾﺪﺟ تﺎﻣﺪﺧ ﻪﺑ نآ ﻞﯾﺪﺒﺗ و يروآﻮﻧ ﻪﺑﺮﺼﺤﻨﻣ ﺖﯿﺣﻼﺻ و ﺮﺗﺮﺑ دﺮﮑﻠﻤﻋ ﯽﻠﺻا ﻞﻣﺎﻋ ﺪﻧاﻮﺗ
و دﻮﺳ ﺐﺴﮐ رد دﺮﻓ
ﺪﺷﺎﺑ ﻻﺎﺑ يروآدﻮﺳ .
ﮏﻧﺎﺑ دﺎﺠﯾا ﯽﺸﯾاﺰﻓا ﺪﻧور ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﺎﺘﺳار ﻦﯾا رد ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﺎﺗ ﺖﺳا نآ ﺮﺑ ﺖﻠﻣ ﮏﻧﺎﺑ تﺎﺴﺳﺆﻣ و ﺎﻫ
ﻢﻫ ﺪﻧاﻮﺘﺑ دﻮﺧ ﯽﮑﻧﺎﺑ هﺎﮕﯾﺎﺟ ﻪﺑ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﻖﯾﺮﻃ زا و دزادﺮﭙﺑ ﺎﺒﻗر نﺎﯿﻣ رد دﻮﺧ هﺎﮕﯾﺎﺟ ﻆﻔﺣ ﻪﺑ راﺪﺘﻗاﺎﺑ ﻦﯿﻨﭼ
يﺎﻫ
ﺖﯾﺰﻣ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ و ﯽﺑﺎﯾرازﺎﺑ ﻢﻫ و ﺎﺒﻗر و دﻮﺧ ﯽﺘﺑﺎﻗر يﺎﻫ
ﺖﻬﺟ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﻦﯿﻨﭼ يﺮﯿﮔ
زا ﯽﺘﺑﺎﻗر ﻂﯿﺤﻣ رد ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
ﮏﻧﺎﺑ و تﺎﺴﺳﺆﻣ يﻮﺳ ﺪﻫد ﻪﻣادا دﻮﺧ راﺪﯾﺎﭘ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺘﺑ ﯽﺘﻟود و ﯽﺻﻮﺼﺧ يﺎﻫ
. ﺎﺘﺳار رد ي ﻪﺘﻔﮔ ﺐﻟﺎﻄﻣ ،هﺪﺷ
ﻘﺤﺗ ﯿ ﻖ ﺦﺳﺎﭘ شﻼﺗ رد ﻮﮔ
ﯽﯾ ا ﻪﺑ ﯾ ﻦ روآﻮﻧ ﻪﮐ ﺖﺳا لاﺆﺳ ي
ﻗﻼﺧ و ﯿ ﺖ يدﺮﻓ ﺛﺄﺗ ﻪﭼ ﯿﺮ ي ﻣ ﯽ ﺪﻨﻧاﻮﺗ ﺰﻣ ﺮﺑ ﯾ ﺖ ﺘﺑﺎﻗر ﯽ
ﺑدرا ﺖﻠﻣ ﮏﻧﺎﺑ ﯿ
ﻞ
؟ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد
شور ﻖﯿﻘﺤﺗ ﯽﺳﺎﻨﺷ
ﻖﯿﻘﺤﺗ يﺎﻫ هداد يروآدﺮﮔ شور ﺮﻈﻧ زا و يدﺮﺑرﺎﮐ فﺪﻫ ﺮﻈﻧ زا ،ﯽﻤﮐ ﺖﯿﻫﺎﻣ ﺮﻈﻧ زا ﺮﻈﻧدرﻮﻣ ﻖﯿﻘﺤﺗ شور ﺖﺳا ﯽﺸﯾﺎﻤﯿﭘ عﻮﻧ زا ﯽﻔﯿﺻﻮﺗ .
يروآﻮﻧ و ﺖﯿﻗﻼﺧ يﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ يﺮﯿﮔ هزاﺪﻧا ياﺮﺑ يدﺮﻓ
ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ زا 3
ﯽﻟاﻮﺳ ا هدﺎﻔﺘﺳ
ﺪﺷ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ زا ﯽﺘﺑﺎﻗر ﺖﯾﺰﻣ ﺮﯿﻐﺘﻣ يﺮﯿﮔ هزاﺪﻧا ياﺮﺑ و ﺖﯾﺰﻣ
ﯽﺘﺑﺎﻗر راﺪﯾﺎﭘ ) ﻞﯿﻫ و
،ﺰﻧﻮﺟ 2010 ( هﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا
ﺖﺳا عﻮﻤﺠﻣ رد و 16
ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺎﯾ صﺎﺼﺘﺧا ﯽﺘﺑﺎﻗر ﺖﯾﺰﻣ ﻪﺑ لاﺆﺳ .
ﯽﯾاور ياﺮﺑ هدﺮﺑ هﺮﻬﺑ ﯽﯾاﻮﺘﺤﻣ ﯽﯾاور زا ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ
و ﺪﺷ ﺐﯾﺮﺿ شور زا ﻪﻣﺎﻧ ﺶﺳﺮﭘ ﯽﯾﺎﯾﺎﭘ ﺶﺠﻨﺳ ياﺮﺑ ﺖﺳا هﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا خﺎﺒﻧوﺮﮐ يﺎﻔﻟآ
. ياﺮﺑ ﯽﻃﺎﺒﻨﺘﺳا رﺎﻣآ ﺰﯿﻧ
راﺰﻓا مﺮﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳاspss
ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا يرﺎﻣآ ﻪﻌﻣﺎﺟ و ﺖﺳا هﺪﺷ ﯽﻣ ﻞﯿﺑدرا ﺮﻬﺷ ﺢﻄﺳ رد ﺖﻠﻣ ﮏﻧﺎﺑ ﺐﻌﺷ نﺎﻨﮐرﺎﮐ
ﺪﺷﺎﺑ ﻞﻣﺎﺷ ﻪﮐ 13
ﻪﺒﻌﺷ و داﺪﻌﺗ 300 ﺪﻨﻣرﺎﮐ ﺮﻔﻧ و ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ
ﮐﻮﮐ لﻮﻣﺮﻓ سﺎﺳاﺮﺑ داﺪﻌﺗ ناﺮ
170 ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺮﻔﻧ
ﻤﻧ ﯽﻣ هدﺎﺳ ﯽﻓدﺎﺼﺗ يﺮﯿﮔ ﻪﻧﻮﻤﻧ ترﻮﺻ ﻪﺑ يﺮﯿﮔ ﻪﻧﻮﻤﻧ شور و ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﻊﯾزﻮﺗ شور و ﺪﺷ بﺎﺨﺘﻧا يرﺎﻣآ ﻪﻧﻮ
ﺪﺷﺎﺑ .
ﯿﺑدا ﺮﺑ يروﺮﻣ و يﺮﻈﻧ ﯽﻧﺎﺒﻣ ﻪﺘﺷﺬﮔ تﺎ
ﯽﺘﺑﺎﻗر ﺖﯾﺰﻣ مﻮﻬﻔﻣ
ﻪﺟﻮﺗ ﻪﺑ ﻒﯾرﺎﻌﺗ قﻮﻓ و ﺮﯾﺎﺳ ﻒﯾرﺎﻌﺗ ﻪﺋارا هﺪﺷ رد درﻮﻣ ﺖﯾﺰﻣ ﯽﺘﺑﺎﻗر ﺮﮕﻧﺎﯿﺑ ﻦﯾا ﺖﺳا ﻪﮐ مﻮﻬﻔﻣ ﺖﯾﺰﻣ
،ﯽﺘﺑﺎﻗر
ﺒﺗرا طﺎ ﻢﯿﻘﺘﺴﻣ شزراﺎﺑ يﺎﻫ ﺮﻈﻧدرﻮﻣ يﺮﺘﺸﻣ
؛دراد ﻪﺑ يﻮﺤﻧ ﻪﮐ رد ﮏﯾ ﻒﯿﻃ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رﺪﻘﭼﺮﻫ يا شزرا
يﺎﻫ ﻪﺿﺮﻋ هﺪﺷ
ﮏﯾ نﺎﻣزﺎﺳ ﻪﺑ شزرا يﺎﻫ ﺮﻈﻧدرﻮﻣ يﺮﺘﺸﻣ
ﮏﯾدﺰﻧ ﺮﺗ ﺎﯾ ﺎﺑ نآ ﻖﺒﻄﻨﻣ ﺮﺗ ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ ناﻮﺗ ﺖﻔﮔ ﻪﮐ نﺎﻣزﺎﺳ ﺖﺒﺴﻧ ﻪﺑ
يﺎﺒﻗر دﻮﺧ رد ﮏﯾ ﺎﯾ ﺪﻨﭼ رﺎﯿﻌﻣ ﯽﺘﺑﺎﻗر ياراد يﺮﺗﺮﺑ و ﺖﯾﺰﻣ ﺖﺳا ) يﺮﻬﻣ و
،ﯽﻨﯿﺴﺣ 1384
.(
ﺖﯾﺰﻣ
،ﯽﺘﺑﺎﻗر ﯽﺘﯿﻌﺿو ﺖﺳا
ﻪﮐ ﮏﯾ نﺎﻣزﺎﺳ ار ردﺎﻗ ﯽﻣ دزﺎﺳ ﺎﺑ ﯽﯾارﺎﮐ ﺮﺗﻻﺎﺑ و ﻪﺑ يﺮﯿﮔرﺎﮐ شور
يﺎﻫ
،ﺮﺗﺮﺑ
تﺎﻣﺪﺧ ار
ﺖﯿﻔﯿﮐﺎﺑ ﺮﺗﻻﺎﺑ
ﻪﺿﺮﻋ ﺪﯾﺎﻤﻧ و رد ﺖﺑﺎﻗر ﺎﺑ ﺎﺒﻗر دﻮﺳ يﺮﺘﺸﯿﺑ ار
ياﺮﺑ نﺎﻣزﺎﺳ ﻢﻫاﺮﻓ دروآ . ﮏﯾ ﺪﺣاو
يدﺎﺼﺘﻗا ﯽﻧﺎﻣز
ياراد ﺖﯾﺰﻣ ﯽﺘﺑﺎﻗر ﺖﺳا ﮐ ﻪ ﺪﻧاﻮﺘﺑ ﻪﺑ ﻞﯾﻻد صﺎﺧ ﻪﮐ ﯽﺷﺎﻧ زا ﯽﮔﮋﯾو يﺎﻫ نآ ﺪﺣاو ﺖﺳا ) ﺪﻨﻧﺎﻣ
ﺖﯿﻌﺿو
،ﯽﻧﺎﮑﻣ تﺎﻧﺎﮑﻣا
،ﯽﮑﯾﺰﯿﻓ
،يژﻮﻟﻮﻨﮑﺗ يوﺮﯿﻧ
ﯽﻧﺎﺴﻧا و (...
ﻪﺑ رﻮﻃ ماﺪﻣ تاﺪﯿﻟﻮﺗ و
تﺎﻣﺪﺧ دﻮﺧ ار ﺖﺒﺴﻧ ﻪﺑ
ﺶﯾﺎﺒﻗر ﺎﺑ
ﻪﻨﯾﺰﻫ ﻦﯿﯾﺎﭘ ﺮﺗ و ﺖﯿﻔﯿﮐ ﺮﺗﻻﺎﺑ ﻪﺿﺮﻋ ﺪﻨﮐ . دﺎﺠﯾا و ﻆﻔﺣ يراﺪﯾﺎﭘ ﺖﯾﺰﻣ
،ﯽﺘﺑﺎﻗر مﺰﻠﺘﺴﻣ ﺎﺷ ﯽﮕﺘﺴﯾ ﯽﯾﺎﻫ
ﺖﺳا ﻪﮐ ﺎﺑ ﻪﯿﮑﺗ ﺮﺑ ﺖﯿﻠﺑﺎﻗ يﺎﻫ
،نﺎﻣزﺎﺳ ياﺮﺑ
نﺎﯾﺮﺘﺸﻣ شزرا
دﺎﺠﯾا ﯽﻣ ﺪﻨﮐ ) ،نارﺎﮑﻤﻫ و دواد لآ 1392
.(
ﺮﺗرﻮﭘ هﺎﮔﺪﯾد زا ﯽﺘﺑﺎﻗر ﺖﯾﺰﻣ
ﻮﭘ ﯽﻣ حﺮﻄﻣ ار لاﺆﺳ ﻦﯾا ﺮﺗر ﻪﮐ ﺪﻨﮐ
"
ﺖﻌﻨﺻ رد رﻮﺸﮐ ﮏﯾ اﺮﭼ )
ﻊﯾﺎﻨﺻ ( ﻦﯿﺑ ﯽﺘﯿﻘﻓﻮﻣ ﺎﯾ ﺖﯾﺰﻣ ﻪﺑ ﯽﺻﺎﺧ ﯽﻠﻠﻤﻟا
ﯽﻣ ﺖﺳد
؟ﺪﺑﺎﯾ
"
ﺆﺳ ﻦﯾا ﺦﺳﺎﭘ رﺎﻬﭼ رد لا
ﯽﻣ ﻪﮐ ﻞﻣﺎﻋ ﺐﺴﮐ و ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﻂﯿﺤﻣ ﺪﻨﻧاﻮﺗ
ﺖﮐﺮﺷ ياﺮﺑ رﺎﮐو ﯽﻄﯿﺤﻣ ﻪﺑ ار ﺎﻫ
ﺖﺳا ﻪﺘﻔﻬﻧ ،ﺪﻨﯾﺎﻤﻧ ﻞﯾﺪﺒﺗ هﺪﻧرادزﺎﺑ ﺎﯾ قﻮﺸﻣ .
مﺎﺠﻧاﺮﺳ و نﺎﺒﯿﺘﺸﭘ و ﻂﺒﺗﺮﻣ ﻊﯾﺎﻨﺻ ،ﺎﺿﺎﻘﺗ ﻂﯾاﺮﺷ ،ﺪﯿﻟﻮﺗ ﻞﻣاﻮﻋ ﻂﯾاﺮﺷ
ﻪﺑ ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﯽﻠﻣﺎﻋ رﺎﻬﭼ ،ﺖﮐﺮﺷ يﺪﻨﻣ ﺖﺑﺎﻗر و رﺎﺘﺧﺎﺳ ،دﺮﺒﻫار د و ﻪﻧﺎﮔاﺪﺟ رﻮﻃ
ﻢﻫاﺮﻓ ،ﻢﺘﺴﯿﺳ ﮏﯾ ﺐﻟﺎﻗ ر هﺪﻨﻨﮐ
ﻪﻨﯿﻣز ﺖﮐﺮﺷ ﺖﺑﺎﻗر ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ يﺎﻫ ﯽﻣ ﺎﻫ
ﺖﮐﺮﺷ و ﺪﻨﺷﺎﺑ ﯽﻣ ﺖﺳد ﯽﺘﺑﺎﻗر ﺖﯾﺰﻣ ﻪﺑ ﯽﯾﺎﺟرد ﺎﻫ
أﺪﺒﻣ رﻮﺸﮐ ﻪﮐ ﺪﻨﺑﺎﯾ
نآ ﻊﯾﺮﺳ ﺎﻫ نآ ﻪﺑ ار ترﺎﻬﻣ و ﯽﯾاراد ﺐﺴﮐ رد ﯽﯾاﺮﮔ ﺺﺼﺨﺗ ﻪﻌﺳﻮﺗ ياﺮﺑ نﺎﮑﻣا ﻦﯾﺮﺗ نآ و ﺪﯾﺎﻤﻧ ﺎﻄﻋا ﺎﻫ
ﻪﺑ ار ﺎﻫ يﻮﺳ
ﺘﺴﮔ ياﺮﺑ ﺮﻤﺘﺴﻣ دﻮﺒﻬﺑ ﺖﯾﺰﻣ شﺮ
ﺪﯾﺎﻤﻧ ﺖﯾاﺪﻫ نﺎﺸﯾﺎﻫ .
ﻞﮑﯾﺎﻣ ﻞﻠﻣ ﯽﺘﺑﺎﻗر ﺖﯾﺰﻣ بﺎﺘﮐ رد ﺮﺗرﻮﭘ )
1990 ( ﻪﺑ يﻮﮕﻟا ﮏﯾ ﺐﻟﺎﻗ رد ار رﻮﮐﺬﻣ ﻞﻣﺎﻋ رﺎﻬﭼ ، ﻢﻫ
ﺮﻈﻧ رد ﻪﺘﺳﻮﯿﭘ
ﺖﺳا هداد ﯽﻠﻣ سﺎﻤﻟا ناﻮﻨﻋ نآ ﻪﺑ و ﻪﺘﻓﺮﮔ .
ﺮﺑ ﻞﻣﺎﻋ ﺮﻫ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﻪﮐ ﺖﺳا ﻪﻓﺮﻃود ﺖﯾﻮﻘﺗ ﻢﺘﺴﯿﺳ ﮏﯾ ،ﺮﺗرﻮﭘ سﺎﻤﻟا
ﺧ ﺖﻌﻨﺻ ﺮﻫ رد ﯽﻠﻣ ﯽﺘﺑﺎﻗر ﺖﯾﺰﻣ ﺖﺳا ﻪﺘﺴﺑاو ﻞﻣاﻮﻋ ﺮﯾﺎﺳ ﻂﯾاﺮﺷ و ﺖﯿﻌﺿو ﻪﺑ ،صﺎ
.
ﺶﯿﭘ ﻞﻣاﻮﻋ رﺎﻨﮐ رد ﯽﻣ ﻪﮐ ﺪﻧراد دﻮﺟو ﺮﯿﻐﺘﻣ ود ،ﻪﺘﻔﮔ
ﺮﺛﺆﻣ ﯽﻠﻣ ﯽﺘﺑﺎﻗر ﺖﯾﺰﻣ ﺮﺑ رادﺎﻨﻌﻣ ﯽﻠﮑﺷ ﻪﺑ ﺪﻨﻧاﻮﺗ
ترﺎﺒﻋ و ﺪﻨﺷﺎﺑ يﺎﻫداﺪﯾور زا ﺪﻧا
ﯽﻗﺎﻔﺗا ) ﺲﻧﺎﺷ ( ﺖﻟود و .
ﻒﻟا - ﯽﻗﺎﻔﺗا يﺎﻫداﺪﯾور )
ﺲﻧﺎﺷ :(
ﻨﮐ زا جرﺎﺧ ﻪﮐ ﯽﻗﺎﻔﺗا يﺎﻫداﺪﯾور ﯽﻣ ،ﺖﺳا ﺖﻟود ﯽﺘﺣ و ﺖﮐﺮﺷ لﺮﺘ
ﺪﻧاﻮﺗ
ﺪﯾﺎﻤﻧ ﺎﻔﯾا ﻊﯾﺎﻨﺻ رد ﯽﺘﺑﺎﻗر ﺖﯾﺰﻣ ﯽﯾﺎﺠﺑﺎﺟ و لﺎﻘﺘﻧا رد ار ﯽﻤﻬﻣ ﺶﻘﻧ و هدﺮﮐ لﻮﺤﺗ رﺎﭼد ار ﺖﻌﻨﺻ رﺎﺘﺧﺎﺳ .
ب - ﺖﻟود : ﯽﻣ ﺰﯿﻧ ﺖﻟود ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ
ﻗر ﺖﯾﺰﻣ ،ﻂﺒﺗﺮﻣ ﻦﯿﻧاﻮﻗ ياﺮﺟا و ﺐﯾﻮﺼﺗ ﻪﻠﯿﺳو لﻮﻓا ﺎﯾ ﺪﺸﺨﺑ دﻮﺒﻬﺑ ار ﯽﺘﺑﺎ
ﺪﻫد ) ﺣ ،ﯽﻃﺎﯿﺘﺣا و ﯽﻨﯿﺴ 1385
.(
ﺖﯿﻗﻼﺧ ﺖﯿﻤﻫا
نﺎﻣزﺎﺳ تﺎﯿﺣ مواﺪﺗ زﺎﺴﻬﺑ ﻪﺑ ﺎﻫ
ي نآ دراد ﯽﮕﺘﺴﺑ ﺎﻫ .
زﺎﺴﻬﺑ ي نﺎﻣزﺎﺳ ﺎﺑ فاﺪﻫا ندﺮﮐ ﮓﻨﻫﺎﻤﻫ ﻖﯾﺮﻃ زا ﺎﻫ
شور دﻮﺒﻬﺑ و حﻼﺻا و زور ﺖﯿﻌﺿو ﺎﻫ
ي ﯽﻣ مﺎﺠﻧا فاﺪﻫا ﻦﯾا لﻮﺼﺣ دﻮﺷ
. زﺎﺴﻬﺑ نوﺪﺑ ي
ﯽﻤﻧ نﺎﻣزﺎﺳ،
يدﺎﯾز ماود ﺪﻧاﻮﺗ
دروﺎﯿﺑ . ﺖﺳا مزﻻ ﯽﻧﺎﻣزﺎﺳ ﺮﻫ يﺎﻘﺑ ياﺮﺑ ﺖﯿﻗﻼﺧ .
نﺎﻣزﺎﺳ نﺎﻣز ﺖﺷﺬﮔﺎﺑ ﻣ ﻮﺤﻣ ﻪﻨﺤﺻ زا قﻼﺧ ﺮﯿﻏ يﺎﻫ
ﯽ ﺪﻧﻮﺷ
نﺎﻣزﺎﺳ عﻮﻧ ﻦﯾا ﺖﺳا ﻦﮑﻤﻣ ﻪﭼﺮﮔ
،ﺪﻨﺘﺴﻫ نآ ﺮﯿﮔرد دﻮﺧ ﺮﻤﻋ زا ﻊﻄﻘﻣ ﮏﯾ رد ﻪﮐ ﯽﺗﺎﯿﻠﻤﻋ رد ﺎﻫ ﯽﻟو ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻖﻓﻮﻣ
نﺎﻣزﺎﺳ رد ﺮﯿﯿﻐﺗ ﺎﯾ ﻞﯿﻄﻌﺗ ﻪﺑ رﻮﺒﺠﻣ مﺎﺠﻧاﺮﺳ ﺪﻧا
)
،نﺎﯿﯾﺎﺿر 1388
(.
ﻪﻫد رد ﻪﭽﻧآ ﺎﻫ
ي ﺖﻋﺮﺳ دراد ﯽﮔزﺎﺗ ﺮﯿﺧا
ﻮﺤﺗ ﺖﻔﮕﺷ تﻻ ﮕﻧا
ﯿﺰ ﻪﻨﯿﻣزرد ﺖﺳا ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ
. نﺎﻣزﺎﺳ ﺮﺑ ﻪﺘﺷﺬﮔ زا ﺮﺘﺸﯿﺑ زوﺮﻣا ﻪﭽﻧآ تروﺮﺿ،ﺖﺳا ﻪﺘﺸﮔ رﺎﮑﺷآ ﺎﻫ
ﭘﯿ ﺶ ﺑ ﯿﻨ ﯽ هار ﺎﻫ ﯽﯾ ﻪﺑ ﺖﺳا
،دﻮﺷ راﺪﯾﺪﭘ ﯽﻟﺎﻤﺘﺣا تاﺮﯿﯿﻐﺗ لﺎﺒﻧد ﻪﺑ هﺪﻨﯾآ رد،ﺖﺳا ﻦﮑﻤﻣ ﻪﮐ يﺎﻫزﺎﯿﻧ ﻊﻓر رﻮﻈﻨﻣ ﻪﮐ
ﺎﻣآ ﯽﺗاﺮﯿﯿﻐﺗ ﻦﯿﻨﭼ ياﺮﺑ ار دﻮﺧ ﺶﯿﭘ زا ﺪﯾﺎﺑ ﺎﯾ ﯽﻧﺎﻣزﺎﺳ ﺮﻫ ار ﯽﻌﻗاو ناﺮﺤﺑ ﺖﯿﻌﺿوﺎﺑ ﻪﻬﺟاﻮﻣ ﺮﻄﺧ ﻪﮑﻨﯾا ﺎﯾ دزﺎﺳ هد
دﺮﯾﺬﭙﺑ . ﺘﻧرد ﯿ ﻪﺠ ﭘ ياﺮﺑ ﯿ ﺶ ﺑﯿ ﻨ ﯽ هار ﺎﻫ ﯽﯾ
،ﺪﻨﮐ ﮏﻤﮐ ﺎﻫزﺎﯿﻧ ﻊﻓر ﻪﺑ ﻪﮐ ار يروآﻮﻧ و ﺖﯿﻗﻼﺧ ﺪﻧاﻮﺘﺑ نﺎﻣزﺎﺳ ﺪﯾﺎﺑ
هار ﻪﮐ ﺖﺳا ﺖﯿﻗﻼﺧ ﺎﺑ نﻮﭼ ﺪﻨﮐ ﻪﻨﯾدﺎﻬﻧ ﺎﻫ
ي ﻣ ﺖﺳد ﻪﺑ يﺪﯾﺪﺟ ﯽ
آﯾ ﺪ.
نﺎﺸﻧ ﺎﻣ ﺚﺤﺑ ﻦﯾا و و ﺖﯿﻗﻼﺧ ﺖﯿﻤﻫا هﺪﻨﻫد
ﻧ ﺖﺳا نﺎﻣزﺎﺳ رد يروآﻮ .
ﻞﻣﺎﻋ ﻪﺳ نﺎﻣزﺎﺳ رد يروآﻮﻧ و ﺖﯿﻗﻼﺧ ندﺮﮐ ﻪﻨﯾدﺎﻬﻧ ياﺮﺑ ، ﻪﺣوﺮﻄﻣ ﺐﻟﺎﻄﻣ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ
ﻞﻣﺎﺷ ،ﯽﺗﺎﯿﺣ :
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ر ﯾﺰ ي ﮓﻨﻫﺮﻓ ، ﻧﺎﻣزﺎﺳ
ﯽ ﯽﻧﺎﻣزﺎﺳ رﺎﺘﺧﺎﺳ و ﺳرﺮﺑدرﻮﻣ
ﯽ ﻣ راﺮﻗ ﯽ ﮔ ﯿ دﺮ ) ،ﯽﻧاﺮﯾا 1392 .(
نﺎﻣزﺎﺳ يور يدﺮﻓ ﺖﯿﻗﻼﺧ ﺮﯿﺛﺄﺗ
هار زا ﯽﮑﯾ ﺎﻫ
ي ياﺮﺑ دﻮﺟﻮﻣ ﻖﻓﻮﻣ نﺎﻣزﺎﺳ
،ﺮﺘﺸﯿﺑ ﺖﯿﻗﻼﺧ و يروآﻮﻧ يﺎﺘﺳار رد ﺎﻫ ﻪﯾﺎﻣﺮﺳ
نآ يراﺬﮔ ﺖﻬﺟ رد ﺎﻫ
قﻼﺧ يﺎﺘﺳار رد نﺎﺸﻧﺎﻨﮐرﺎﮐ ﯽﯾﺎﻧاﻮﺗ يﺎﻘﺗرا نﺪﺷ ﺮﺗ
ﯽﻣ ﺪﺷﺎﺑ ﮑﺗ ﺎﺑ ًﺎﻓﺮﺻ ﻪﮐ ﯽﻧﺎﻣزﺎﺳ . ﯿ
ﻪ ﺮﺑ حﺮﻃ ﻪﺸﻘﻧ و ﺎﻫ ﺎﻫ
ي
رﺎﮐ ﺖﺑﺎﺛ و ﻦﯿﻌﻣ يﺎﻫرﺎﺘﻓر ﻣ
ﯽ ﺪﻨﮐ ﺐﯿﺳآ رﺎﯿﺴﺑ ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا مﺎﻈﻧ ﮏﯾ ، ﺖﺳا ﺮﯾﺬﭘ
. رﺎﮐ ، هزوﺮﻣا و ﺶﻧاد ﺮﺑ ﯽﻨﺘﺒﻣ ﺮﺘﺸﯿﺑ
ﺖﺨﺳ ﺮﺘﻤﮐ ﮔ
ﯿ ﻪﻧاﺮ ﺖﺳا هﺪﺷ .
ﻣ نﺎﻨﮐرﺎﮐ ،ﻪﻨﯿﻣز ﻦﯾا رد ﯽ
ﺪﻨﻧاﻮﺗ ﻖﻠﺧ رد ﯽﯾﺎﻧاﻮﺗ ﻖﯾﺮﻃ زا هﺪﯾا
زا هدﺎﻔﺘﺳا و ﺪﯾﺪﺟ يﺎﻫ
ا ﻦﯾا ﯾ هﺪ ﺎﻫ ﻪﺑ كﻮﻠﺑ ناﻮﻨﻋ دﺎﺠﯾا ياﺮﺑ ﯽﻧﺎﻤﺘﺧﺎﺳ يﺎﻫ
يﺎﻘﺗرا ﻪﺑ ،ﺮﺘﻬﺑ و ﺮﺗﺪﯾﺪﺟ يرﺎﮐ يﺎﻫﺪﻨﯾآﺮﻓ و تﺎﻣﺪﺧ ،تﻻﻮﺼﺤﻣ
ﯾﺎﻤﻧ ﮏﻤﮐ ﺖﮐﺮﺷ دﺮﮑﻠﻤﻋ ﻨ
ﺪ.
ﺪﯾد ﻦﯾا ﮏﯿﻣدﺎﮐآ داﺮﻓا و ﻦﯿﺼﺼﺨﺘﻣ زا يرﺎﯿﺴﺑ ﮔ
ﻣ ﺪﯿﯾﺄﺗ ار هﺎ ﯽ
ﺪﻨﻨﮐ و تارﺎﮑﺘﺑا ﻪﮐ
يروآﻮﻧ ﺳررد يدﺮﻓ يﺎﻫ ﯿ
نﺪ ﺖﯿﻘﻓﻮﻣ ﻪﺑ ﺖﺳا ﺮﺛﺆﻣ رﺎﯿﺴﺑ ﯽﻧﺎﻣزﺎﺳ يﺎﻫ
) ﺎﻗآ ،ﯽﯾ 1385 .(
نﺎﻨﮐرﺎﮐ يروآﻮﻧ ﺖﯿﻤﻫا
يروآﻮﻧ و ﺖﯿﻗﻼﺧ ﯽﭘ رد يدﺎﺼﺘﻗا ﺖﯿﻌﺿو يرو هﺮﻬﺑ ﺶﯾاﺰﻓا ﺖﻬﺟ رد نﺎﻬﺟ يﺎﻫرﻮﺸﮐ مﺎﻤﺗ ًﺎﺒﯾﺮﻘﺗ هزوﺮﻣا ﻪﻌﺳﻮﺗ لﺎﺣ رد ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫرﻮﺸﮐ ﻦﯿﺑ ﺖﺑﺎﻗر دﺎﺠﯾا يروآﻮﻧ و ﺖﯿﻗﻼﺧ ﺪﻨﯾاﺮﻓ ﺖﯿﻤﻫا هﺪﻤﻋ ﻞﯾﻻد زا ﯽﮑﯾ و ﺪﻨﺘﺴﻫ
ﺖﺳا . ﺪﻨﯾاﺮﻓ ،ﯽﻧﻮﻨﮐ يﺎﯿﻧد رد ﺎﻫ ﯽﻧﻮﮔﺮﮔد و تﻻﻮﺤﺗ نوﺰﻓا ور بﺎﺘﺷ ﺎﺑ نﺎﯾﺮﺟ ﻦﯾﺮﺗ هﺪﻤﻋ زا ﺮﻤﺘﺴﻣ لﻮﺤﺗ و ﺮﯿﯿﻐﺗ
نﺎﻣزﺎﺳ و ﺎﻫ ﺖﮐﺮﺷ ور ﻦﯾا زا ﺖﺳا يﺮﺸﺑ تﺎﯿﺣ ﺮﺑ ﻢﮐﺎﺣ يﺎﻫ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﯽﺘﺑﺎﻗر ﺖﯾﺰﻣ ﻆﻔﺣ ﺎﯾ و دﺎﺠﯾا نﺎﻫاﻮﺧ ﻪﮐ ﯽﯾﺎﻫ
نﺎﻣزﺎﺳ ﯽﻠﺻا هﺎﮔ ﻪﯿﮑﺗ يروآﻮﻧ يا هرود ﻦﯿﻨﭼ رد ﺪﻨﺷﺎﺑ ﯽﻣ تاﺮﯿﯿﻐﺗ شﺮﯾﺬﭘ و يﺮﯾﺬﭘ فﺎﻄﻌﻧا ﻪﺑ رﻮﺒﺠﻣ ﺖﺳا هﺪﺷ ﺎﻫ
نﺎﻣزﺎﺳ هزوﺮﻣا ﻫ
نﺎﻣزﺎﺳ ﯽﺘﻌﻨﺻ ﺎﺴﭘ يﺎ ﺖﯿﻌﻗﻮﻣ و ﺎﻘﺑ ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺶﻧاد ﺮﺑ ﯽﻨﺘﺒﻣ يﺎﻫ
،يروآﻮﻧ ،ﺖﯿﻗﻼﺧ ﻪﺑ ﻪﺘﺴﺑاو نﺎﺷ
ﯽﻣ رﺎﮑﺘﺑا و ﻒﺸﮐ ﺪﺷﺎﺑ
) ،ﺪﺣاو يﺮﯿﺼﻧ و يﺪﻤﺣا 1388
( .
ﺮﺛا و ﺪﻣآرﺎﮐ ﯽﻘﯾﺮﻃ ﻪﺑ ﺖﺴﻧاﻮﺗ ﻢﯿﻫاﻮﺧ يروآﻮﻧ و ﺖﯿﻗﻼﺧ نﻮﻨﻓ زا ﯽﯾﻮﺟ هﺮﻬﺑ ﺎﯾ ﻪﻌﻣﺎﺟ ﺖﻓﺮﺸﯿﭘ و ﻪﻌﺳﻮﺗ ياﺮﺑ دﻮﺧ فاﺪﻫا ﻪﺑ ﺶﺨﺑ ﺶﯿﭘ و ﻪﻣزﻻ يروآﻮﻧ و ﺖﯿﻗﻼﺧ ﻢﯿﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ﺮﺘﻬﺑ و ﻪﺘﻓﺎﯾ ﻪﻌﺳﻮﺗ يا ﻪﻌﻣﺎﺟ و نﺎﻣزﺎﺳ و ﻢﯿﺳﺮﺑ
بﺎﻨﺘﺟا ﯽﺗروﺮﺿ نآ يﺎﻫ ﮏﯿﻨﮑﺗ و نﻮﻨﻓ زا ﯽﻫﺎﮔآ و ﺖﺳا ﻪﻌﻣﺎﺟ و نﺎﻣزﺎﺳ ﮏﯾ ﯽﻟﺎﻌﺗ ﺖﻓﺮﺸﯿﭘ و ﻪﻌﺳﻮﺗ و ﺪﻣآرد ﻪﻗﻼﻋ و ﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ ،نﺎﯾﻮﺠﺸﻧاد ،ناﺮﯾﺪﻣ ياﺮﺑ ﺮﯾﺬﭘﺎﻧ ﺖﺳا ﻪﺘﺷر ﻦﯾا ﻪﺑ ناﺪﻨﻣ
) ﺳاﺮﯿﭘ ،دﺮﻓ ﻪﺘ 1380 ( .
ﻞﯿﻠﺤﺗ و ﻪﯾﺰﺠﺗ ﺎﻫ ﻪﯿﺿﺮﻓ نﻮﻣزآ و
رد يرادﺎﻨﻌﻣ ﺢﻄﺳ زآ
ﻮﻣ ن ﺮﮔﻮﻣﻮﻠﮐ ا فو ﻮﻧﺮﯿﻤﺳ ف ياﺮﺑ ﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ 0.000 ﺳد ﻪﺑ ندﻮﺑ لﺎﻣﺮﻧ زا ﯽﮐﺎﺣ ﻪﮐ ﺪﻣآ ﺖ
ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ و ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ ﻖﯿﻘﺤﺗ يﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ ﻣ
ﯽ ناﻮﺗ ﺎﻬﻧﻮﻣزآ زا ي
ﺮﺘﻣارﺎﭘ ﯾ ﮏ اﺮﺑ ي ﻠﺤﺗ ﯿ ﻞ دﺮﮐ هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﻫ هداد ﻖﺒﻃ ﻪﮐ
هﺪﺷ ﺮﮐذ دراﻮﻣ ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ ﺮﯾز حﺮﺷ ﻪﺑ
:
ﻪﯿﺿﺮﻓ ﻖﯿﻘﺤﺗ
دراد ﯽﺘﺑﺎﻗر ﺖﯾﺰﻣ ﺮﺑ يرادﺎﻨﻌﻣ ﺮﯿﺛﺄﺗ يدﺮﻓ يروآﻮﻧ و ﺖﯿﻗﻼﺧ .
ﻪﯾﺰﺠﺗ و ﻞﯿﻠﺤﺗ ر ﯽﮑﯾ ﯽﻧﻮﯿﺳﺮﮔ ور زا
ﺷ ﺎﻬ ي ﺮﺑ ر ﺮﯿﺛﺄﺗ ﯽﺳ تا
ﺖﻠﻋ و ﻮﻋ ﯽﻟﻮﻠﻌﻣ ا
ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ ﺮﺑ ﻞﻣ ا
ﻪﮐ ﺖﺳ ﻦﯾﺮﺗ هدﺎﺳ
ﺪﻣ ر ل ﻮﯿﺳﺮﮔ ر ،ن ﻮﯿﺳﺮﮔ ن ﯽﻄﺧ ا ﻮﺻ ﻪﺑ ﻪﮐ ﺖﺳ ز تر
ﺎﺸﻧ ﺮﯾ هداد ن ﻮﺷ ﯽﻣ د:
Yi=β0+β1 X i+έi
Y و ﻞﻘﺘﺴﻣ ﺮﯿﻐﺘﻣ X دﻮﺷ ﯽﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻪﮐ رﻮﻄﻧﺎﻤﻫ لﺪﻣ ﻦﯾا رد ﺮﯿﻐﺘﻣ
او ﻪﺘﺴﺑ ا ﺖﺳ . ﺎﺑ ا ﺎﻔﺘﺳ ا زا هد ﺪﻣ ﻦﯾ ل
ﻮﺘﯿﻣ نا ﺎﺸﻧ داد ن ﺮﯿﯿﻐﺗ ﻪﮐ تا
ﺪﻘﭼ X ر ﺮﯿﻐﺘﻣ ﺮﺑ ﺬﮔﺮﯿﺛﺄﺗ Y
ا را ﺖﺳ . ﺬﻟ ا ﺮﺑ ﺖﻬﺟ ر ﯽﺳ ارا و ﺪﻣ ﻪﺋ ل ﻦﯿﺑ ﻗﻼﺧ ﺖﯿ و
روآﻮﻧ ي دﺮﻓ ي (X) و ﯽﺘﺑﺎﻗر ﺖﯾﺰﻣ ،(Y)
ﺲﭘ زا ﺮﺑ ر ﺧﺎﺷ ﯽﺳ ﺼ
ﺎﻬ ي ﺪﻣ ﺖﯾﺎﻔﮐ ل
ﻪﮐ رد ﺪﺟ ز لو ﺮﯾ آ ﺪﻣ ا ه ﻪﺑ ﺖﺳ ارا ﻪﺋ
ﺪﻣ ل ﺮﺑ شزا ﺮﭘ ﻪﺘﻓﺎﯾ اد ﻮﺧ ﻪﺘﺧ ا ﺪﺷ ﺪﻫ .
ﺺﺧﺎﺷ ﻗﻼﺧ ﻦﯿﺑ لﺪﻣ ﺖﯾﺎﻔﮐ يﺎﻫ ﺖﯿ
روآﻮﻧ و ي و يدﺮﻓ ﯽﺘﺑﺎﻗر ﺖﯾﺰﻣ
ﯽﮕﺘﺴﺒﻤﻫ
ﻦﯿﯿﻌﺗ ﺐﯾﺮﺿ ﻞﯾﺪﻌﺗ ﻦﯿﯿﻌﺗ ﺐﯾﺮﺿ
هﺪﺷ رﺎﯿﻌﻣ فاﺮﺤﻧا
ﺎﻄﺧ ﻦﯿﺑرود هرﺎﻣآ
ﺴﺗاو ﻮ ن
44 /0 196
/0 192
/0 62730
/0 856
/1
ﺬﺧﺎﻣ : ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻫ هداد
ﺪﻘﻣ را ﻦﯿﯿﻌﺗ ﺐﯾﺮﺿ 19
/ 0 ﺖﺳﺪﺑ آ ﺪﻣ ا و ه ﺪﻘﻣ ﻦﯾ را ﺎﺸﻧ ن ﯽﻣ د ﻪﮐ ﺪﻫ رد ﻮﻣ ﻪﻌﻣﺎﺟ در
ﺮﺑ ر ﯽﺳ 19 رد ﺮﯿﯿﻐﺗ ﺪﺻ تا
ﺰﻣ رد ﺖﯾ ﺘﺑﺎﻗر ﯽ ﻮﺗ ﯽﻣ ا ﻪﺑ ﺪﻧ ﻗﻼﺧ ﺖﯿ روآﻮﻧ و ي يدﺮﻓ ﻮﺑﺮﻣ ط ﻮﺷ و د ﻮﻋ ﻪﺑ ﻪﯿﻘﺑ ا
ﻞﻣ د ﺮﮕﯾ ي ﯽﮕﺘﺴﺑ دراد .ا ﻪﺘﺒﻟ ا ﺎﮑﺷ ل
ا ﻦﯾ ا شور ﻦﯾ ا ﺪﻌﺗ ﻪﮐ ﺖﺳ رد دا
ﻪﺟ ار يدازآ رد
ﺮﻈﻧ دﺮﯿﮔ ﯽﻤﻧ .
ﻦﯿﻤﻫ ﻪﺑ د
ﺮﺑ ﻞﯿﻟ ا ﻊﻓر يا ًﻻﻮﻤﻌﻣ ﻞﮑﺸﻣ ﻦﯾ زا
ﺐﯾﺮﺿ
ﺪﺷ ﻞﯾﺪﻌﺗ ﻦﯿﯿﻌﺗ ا ه
ﺎﻔﺘﺳ هد ﯽﻣ دﻮﺷ ﻪﮐ نآ ﻢﻫ ا رد ﻦﯾ زآ ﻮﻣ ن ﺮﺑا ﺎﺑ ﺮﺑ 19 رد ﺪﺻ ﯽﻣ ﺎﺑ ﺪﺷ . ﯽﮑﯾ زا ﻮﻣ درا ﻪﮐ ﯽﻤﻬﻣ رد
ر ﻮﯿﺳﺮﮔ ن ﻪﺑ ﺪﯾﺎﺑ ﻪﻧﺎﮔﺪﻨﭼ نآ
ﺮﮐ ﻪﺟﻮﺗ و د ﻮﺟ ار د ﻮﺧ ﻪﻄﺑ د ﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ ﻦﯿﺑ ﯽﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ي
ﻞﻘﺘﺴﻣ ا ﻪﮐ ﺖﺳ رد
ﺪﺟ لو ﻻﺎﺑ
زا ﻖﯾﺮﻃ آ ﺎﻣ رود هر ﻦﯿﺑ او ﻮﺴﺗ ن ﺪﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ا ه
ﺖﺳ . رد ﻮﺻ ر ﻪﮐ ﯽﺗ ا ﻦﯾ آ ﺎﻣ اد رد هر ﻪﻨﻣ 5/
1 ا ﯽﻟ 5 /2 ﺮﻗ اد را ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷ
د ﺪﻋ ﺮﺑ ﻞﯿﻟ و م
ﻮﺟ د ﻮﺧ د ﺖﺳﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ ﻦﯿﺑ ﯽﮕﺘﺴﺒﻤﻫ .آ
ﺎﻣ هر ﻪﺑ د ﺖﺳ آ ﺪﻣ ه ﺮﺑ ا يا ﻦﯾ زآ ﻮﻣ ن ﺮﺑا ﺎﺑ ﺮﺑ 85 /1 ﻮﺑ هد ﺎﺸﻧ ﻪﮐ ن
زا ﺪﻋ و م ﻮﺟ د ﻮﺧ د ﺖﺳﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ ﻦﯿﺑ ﯽﮕﺘﺴﺒﻤﻫ .
د ر ﺪﺟ لو ﺮﯾز راد ﯽﻨﻌﻣ ﻮﺑ
ر ند ﻮﯿﺳﺮﮔ ن ﻪﺑ و ﻪﻠﯿﺳ زآ ﻮﻣ ن ﻪﺒﺳﺎﺤﻣF
ﺖﺳا هﺪﺷ .
ﻗﻼﺧ لﺪﻣ ﺲﻧﺎﯾراو ﺰﯿﻟﺎﻧآ لوﺪﺟ ﺖﯿ
روآﻮﻧ و ي يدﺮﻓ ﺰﻣ و ﺖﯾ ﺘﺑﺎﻗر ﯽ
تﺎﻌﺑﺮﻣ عﻮﻤﺠﻣ
يدازآ ﻪﺟرد
تﺎﻌﺑﺮﻣ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ
هرﺎﻣآ يرادﺎﻨﻌﻣ ﺢﻄﺳ F
نﻮﯿﺳﺮﮔر لﺪﻣ
159 / 16 1
159 / 16 063
/ 41 000
/0
ﺎﻫ هﺪﻧﺎﻣ ﯽﻗﺎﺑ
109 / 66 168
394 /0
عﻮﻤﺠﻣ 268
/ 82 169
ﺪﺟ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ لو
ﻮﻓ ق ﯽﻨﻌﻣ ﺢﻄﺳ يراد
ﺪﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ه
ﺮﺑ ا يا ﻦﯾ آ ﺎﻣ هر ﺮﺑا ﺮﺑ 000 / 0 ﻮﺑ و هد ﺎﺸﻧ زا ن ﯽﻨﻌﻣ راد ﻮﺑ ند
ر ﻮﯿﺳﺮﮔ رد ن ﺢﻄﺳ 99 ) % 000 / 0
= (sig دراد . ﻮﻤﻧ راد ﺮﮔﻮﺘﺴﯿﻫ ر ما
ﺪﺷ ﻢﺳ رد ه ﻮﻣ در ﺪﻣ ر ل ﻮﯿﺳﺮﮔ ن ﺎﻣﺮﻧ ﻪﯿﺿﺮﻓ ل
ﻮﺑ ند ﺪﻧﺎﻤﯿﻗﺎﺑ ه ﺎﻫ ار ﺮﮐ ﺪﯿﺋﺄﺗ ا هد ﺖﺳ ، ﺮﺑﺎﻨﺑ ا ﺪﻣ ﻦﯾ ر ل ﻮﯿﺳﺮﮔ ن ﺮﺑ ﯽﻄﺧ دروآ ﺪﺷ ه ﻮﻣ در ﻮﺒﻗ ل ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ .
ﺎﻫ هﺪﻧﺎﻤﯿﻗﺎﺑ ندﻮﺑ لﺎﻣﺮﻧ
ﻗﻼﺧ نﻮﯿﺳﺮﮔر لﺪﻣ ﺖﯿ
روآﻮﻧ و ي يدﺮﻓ ﺰﻣ و ﺖﯾ ﺘﺑﺎﻗر ﯽ
دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﺮﯿﻏ ﺐﯾﺮﺿ دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﺐﯾﺮﺿ t يرادﺎﻨﻌﻣ ﺢﻄﺳ
B Std. Error Beta
ﻗﻼﺧ ﺖﯿ روآﻮﻧ و ي
يدﺮﻓ /2531 /0112 22/518 /0000
209
/0 /0033 /0443 /6408 /0000
ﻪﺘﺴﺑاو ﺮﯿﻐﺘﻣ :
ﺰﻣ ﺖﯾ ﺘﺑﺎﻗر ﯽ
ﺮﯿﻐﺘﻣ دراو ﺪﺷ رد ه ﺎﻌﻣ د ﻪﻟ ر ﻪﺘﺴﻫ ﯽﻧﻮﯿﺳﺮﮔ ا
ﻞﯿﻠﺤﺗ ﯽﻠﺻ ر
ﻮﯿﺳﺮﮔ ن ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ ﻪﮐ
رد ﺪﺟ لو ﻻﺎﺑ آ ﺪﻣ ا ه ﺖﺳ . ﺎﻌﻣ د ﻪﻟ
ر ﯽﻧﻮﯿﺳﺮﮔ ار
ﻮﺗ ﯽﻣ نا ﺎﺑ ا ﺎﻔﺘﺳ زا هد ﻮﺘﺳ ن ﺮﺷ ﻪﺑB ز ح ﺮﮐ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﺮﯾ د:
Y=2.53+0.443X+έ ﺎﻄﺧ + ﻗﻼﺧ ﺖﯿ روآﻮﻧ و ي ﻓ يدﺮ 209 /0 + 2.53 = ﺰﻣ ﺖﯾ ﺘﺑﺎﻗر ﯽ
ﺎﻄﺧ + ﻗﻼﺧ ﺖﯿ روآﻮﻧ و ي يدﺮﻓ 0.443 = ﺰﻣ ﺖﯾ ﺘﺑﺎﻗر ﯽ
ﻪﺑ ﺎﺒﻋ ر ﺎﺑ ﯽﺗ را ﺎﻘﺗ ي ﮏﯾ او ﺪﺣ ﻗﻼﺧ ﺖﯿ روآﻮﻧ و ي يدﺮﻓ 44 / 0 او ﺪﺣ ﺰﻣ ﺖﯾ ﺘﺑﺎﻗر ﯽ را ﺎﻘﺗ ء ﺪﯿﭘ ا ﻮﺧ ا ﺮﮐ ﺪﻫ د . زآ ﻮﻣ ن t
ﻮﺑﺮﻣ ط ﺐﯾﺮﺿ ﻪﺑ ر
ﻮﯿﺳﺮﮔ ن ﺰﯿﻧ ا رد ﺪﺟ ﻦﯾ لو ﺎﺸﻧ ﺪﻫد ﯽﻣ ن ﻪﮐ
ا ﯽﻨﻌﻣ ﺐﯾﺮﺿ ﻦﯾ راد
ﻮﺑ هد ) 0 / 000
= (sig رد و ﺮﺑ دروآ
ﺰﻣ ﺖﯾ ﺘﺑﺎﻗر ﯽ ﺮﺛﻮﻣ ﺖﺳا .
يﺮﯿﮔ ﻪﺠﯿﺘﻧ و ﺚﺤﺑ ﺐﺴﮐ يﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ يﺎﻫ
ﯽﺘﺑﺎﻗر رد نﺎﻬﺟ زوﺮﻣا ﻪﺑ ﯽﮑﯾ زا ﺶﻟﺎﭼ ﯽﻠﺻا يﺎﻫ ﻊﯾﺎﻨﺻ
ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻞﯾﺪﺒﺗ هﺪﺷ ﺖﺳا . ﺖﮐﺮﺷ ﺎﻫ
نوﺪﺑ ﻦﺘﺷاد ﺖﯾﺰﻣ ﯽﻤﻧ ﯽﺘﺑﺎﻗر ﺪﻨﻧاﻮﺗ
رد دﺮﻣز ﻦﯾﺮﺘﻬﺑ ﺎﻫ
؛ﺪﻧﺮﯿﮔ راﺮﻗ ﻪﺑ
ترﺎﺒﻋ ﺮﮕﯾد ﺖﮐﺮﺷ ﯽﯾﺎﻫ ﻪﮐ ﻖﻓﻮﻣ دﻮﺑ ه و ﺪﻧا
وﺰﺟ ﻦﯾﺮﺘﻬﺑ ﺎﻫ ﯽﻣ ﺪﻨﺷﺎﺑ ياراد ﺖﯾﺰﻣ ﯽﺘﺑﺎﻗر ﺪﻨﺘﺴﻫ . ﺖﯾﺰﻣ ﯽﺘﺑﺎﻗر ﻞﻣﺎﺷ ﻞﻣاﻮﻋ ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ ﺎﯾ
يﺪﻨﻤﻧاﻮﺗ ﯽﯾﺎﻫ
ﺖﺳا ﻪﮐ
هراﻮﻤﻫ ﺖﮐﺮﺷ ار ﻪﺑ نﺎﺸﻧ نداد يدﺮﮑﻠﻤﻋ ﺮﺘﻬﺑ
ﯽﻣ ﺎﺒﻗر و ناﺮﮕﯾد زا دزﺎﺳ
. يروآﻮﻧ ﻪﺑ ناﻮﻨﻋ ﯽﮑﯾ زا ﻊﺑﺎﻨﻣ ﯽﺗﺎﯿﺣ و
يﺪﯿﻠﮐ ﺖﯾﺰﻣ ﯽﺘﺑﺎﻗر رد ﻂﯿﺤﻣ رد ﺮﯿﯿﻐﺗ لﺎﺣ اﺰﻓ
هﺪﻨﯾ زوﺮﻣا بﻮﺴﺤﻣ ﯽﻣ
دﻮﺷ . نﺎﻣزﺎﺳ ﺎﻫ ﺪﯾﺎﺑ ياﺮﺑ ﺦﺳﺎﭘ ﯽﯾﻮﮔ ﻪﺑ
ﺎﺿﺎﻘﺗ و ﮏﺒﺳ ﯽﮔﺪﻧز ﺮﯿﻐﺘﻣ نﺎﺸﻧﺎﯾﺮﺘﺸﻣ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و
ﻪﺑ رﻮﻈﻨﻣ هﺮﻬﺑ يرادﺮﺑ زا ﺖﺻﺮﻓ يﺎﻫ هﺪﺷدﺎﺠﯾا ﻂﺳﻮﺗ
يروﺎﻨﻓ و
ﯽﻣ بﻮﺴﺤﻣ تﺪﻣﺪﻨﻠﺑ ﺖﯿﻘﻓﻮﻣ ﯽﻠﺻا ﻞﻣاﻮﻋ زا ﻪﻠﺌﺴﻣ ﻦﯾا ﻪﮐ ﺪﻨﺷﺎﺑ راﻮﻧ ،رازﺎﺑ تاﺮﯿﯿﻐﺗ دﻮﺷ
. ﻪﺘﺷﺬﮔ لﺎﺳ ﺪﻨﭼ ﯽﻃ ،
ﻪﻋﻮﻤﺠﻣ شﻮﺨﺘﺳد يا
تاﺮﯿﯿﻐﺗ زا ﯽﺷﺎﻧ
تﺎﺣﻼﺻا
،ﯽﻟﺎﻣ ﺖﻓﺮﺸﯿﭘ يﺎﻫ يروﺎﻨﻓ تﺎﻋﻼﻃا و
،تﺎﻃﺎﺒﺗرا گرﺰﺑ
نﺪﺷ
ﯽﻟﺎﻣ تﺎﻣﺪﺧ و
ﮥﻌﺳﻮﺗ يدﺎﺼﺘﻗا هﺪﺷ
ﺖﺳا . ﻦﯾا تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﺮﺛا
ﻞﺑﺎﻗ ﯽﻬﺟﻮﺗ ﺮﺑ
،ﯽﯾارﺎﮐ هﺮﻬﺑ ﺮﯿﯿﻐﺗ
،يرو رﺎﺘﺧﺎﺳ رازﺎﺑ و
دﺮﮑﻠﻤﻋ ﮏﻧﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ﺖﺳا . يروآﻮﻧ ﻪﮐ ﻪﺑ هدﺎﻔﺘﺳا ﮏﯾ زا لﻮﺼﺤﻣ
،ﺪﯾﺪﺟ ﺖﻣﺪﺧ ﺎﯾ شور ﻮﻧ رد ﻪﯾور ﺎﻫ و يﺎﻫدﺮﮐرﺎﮐ
ﺐﺴﮐ رﺎﮐو هرﺎﺷا دراد ﺮﺑ ﺖﯿﻘﻓﻮﻣ يﺎﻫ يدﺎﺼﺘﻗا و
ﻢﻬﺳ رازﺎﺑ رد يﺎﻫرازﺎﺑ هﺪﻨﯾاﺰﻓ
ﯽﺘﺑﺎﻗر ﺖﻠﻣ ﮏﻧﺎﺑ ﯽﻠﻣ ﺮﯿﺛﺄﺗ
ﯽﻣ دراﺬﮔ
ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ دﺮﺒﺸﯿﭘ ﺚﻋﺎﺑ و ﮏﻧﺎﺑ رد ﯽﺘﺑﺎﻗر ﺖﯾﺰﻣ دﺎﺠﯾا ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ يﺎﻫ
ﯽﻣ ﺎﻫ دﻮﺷ . ﻦﯾازا ياﺮﺑ ﺮﺘﻬﺑ تﺎﻣﺪﺧ ﻪﺋارا ور ﺐﺴﮐ
ﻪﺑ طﻮﻨﻣ نﺎﯾﺮﺘﺸﻣ يرادﺎﻓو و ﺖﯾﺎﺿر ندروآ ﺖﺳد ﻪﺑ و ﯽﺘﺑﺎﻗر ﺖﯾﺰﻣ ﺮﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻟﺎﻣ تﺎﻣﺪﺧ يﺎﯿﻧد رد ﺖﻋﺮﺳ
ﺖﺳا ﯽﮑﺘﻣ ﯽﺘﺑﺎﻗر يﺎﯿﻧد ﻦﯾا رد يروآﻮﻧ .
ﺴﻤﻫ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ يﺎﺘﺳار رد ﻮﺴﻤﻫ ﺮﯿﻏ و ﻮ
تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﻪﺑ ناﻮﺗ ﯽﻣ و ﺖﺤﺻ
ﺶﻧارﺎﮑﻤﻫ )
1394 ( ﻘﺤﺗ رد ﯿ ﻖ ﺑ ﻪﻄﺑار ﯿ ﻦ روآﻮﻧ ي ﻧﺎﻣزﺎﺳ ﯽ ﺰﻣ و ﯾ ﺖ ﺘﺑﺎﻗر ﯽ ﺖﮐﺮﺷ رد ﺎﻫ
ي ﺑ ﯿ ﻪﻤ ﻄﺑار ﻪﮐ ﺪﻧدﺮﮐ نﺎﯿﺑ ﮥ
رادﺎﻨﻌﻣ و ﺖﺒﺜﻣ ي
ﻣ ﯿ نﺎ ﻧﺎﻣزﺎﺳ يروآﻮﻧ ﯽ
ﻪﺑ ﻠﮐرﻮﻃ ﯽ ﺰﻣ ﺎﺑ نآ عاﻮﻧا و ﯾ
ﺖ ﺘﺑﺎﻗر ﯽ ﺖﮐﺮﺷ رد ﺑ يﺎﻫ
ﯿ ﻪﻤ رد و دراد دﻮﺟو
ﻣﯿ نﺎ ﺑ ،لﻮﺼﺤﻣ رد يروآﻮﻧ ،يروآﻮﻧ عاﻮﻧا ﯿ
ﺮﺘﺸ ﯾ ﻦ ار ﻪﻄﺑ ﺰﻣ ﺎﺑ ار ﯾ ﺖ ﺘﺑﺎﻗر ﯽ ﺖﮐﺮﺷ رد ﺑ يﺎﻫ
ﯿ ﻪﻤ ﺘﻧ ﺎﺑ ﻪﮐ دراد ﯿ
ﻪﺠ
ﻘﺤﺗ ﯿ ﻖ ﻫ ﺮﺿﺎﺣ ﻧاﻮﺨﻤ ﯽ دراد . ﺮﮐ ﯾﻤ ﯽ ﺶﻧارﺎﮑﻤﻫ و )
1394 ( ﻘﺤﺗ رد ﯿ ﻖ ﺛﺄﺗ ﯿﺮ روآﻮﻧ ي اﺮﮔ و زﺎﺑ ﯾ ﺶ ﺮﻓآرﺎﮐ ﯾ ﻪﻧﺎﻨ ﺰﻣ ﺮﺑ ﯾ ﺖ
ﺘﺑﺎﻗر ﯽ روآﻮﻧ ﻪﮐ ﺪﻧدﺮﮐ نﺎﯿﺑ ي
اﺮﮔ و زﺎﺑ ﯾ
ﺶ ﺮﻓآرﺎﮐ ﯾ ﻪﻧﺎﻨ ﺰﻣ ﺮﺑ ﯾ ﺖ ﺘﺑﺎﻗر ﯽ ﺛﺄﺗ ﯿ ﺮ رادﺎﻨﻌﻣ و ﺖﺒﺜﻣ ي
دراد . ﻨﺴﺣ ﯽ و
دﺮﻠﮔ ) 1396 ( ﻘﺤﺗ رد ﯿ ﻖ ﺛﺄﺗ ﯿ ﺮ نﺎﻣزﺎﺳ ﺎﻫ ي و ﯽﺘﺑﺎﻗر ﺖﯾﺰﻣ ﺮﺑ هﺪﻧﺮﯿﮔدﺎﯾ ﯽﺠﻧﺎﯿﻣ ﺮﯿﻐﺘﻣ ﺶﻘﻧ ﺎﺑ ﯽﻧﺎﻣزﺎﺳ يروآﻮﻧ
نﺎﻣزﺎﺳ ﻪﮐ ﺪﻧدﺮﮐ نﺎﯿﺑ ﺖﯿﻗﻼﺧ ﺎﻫ
ي نآ دﺎﻌﺑا و هﺪﻧﺮﯿﮔدﺎﯾ )
زا يﺮﯿﮔدﺎﯾ ﺖﯾﻮﻘﺗ و يﺮﯿﮔدﺎﯾ ﺪﻨﯾآﺮﻓ ،يﺮﯿﮔدﺎﯾ ﻂﯿﺤﻣ
نﺎﻣزﺎﺳ يﺮﺒﻫر يﻮﺳ (
ﺑ ﯽﻧﺎﻣزﺎﺳ يروآﻮﻧ و ﯽﺘﺑﺎﻗر ﺖﯾﺰﻣ ﺮﺑ ﺎ
ﯽﯾاﺬﻏ ﻊﯾﺎﻨﺻ ﺖﮐﺮﺷ رد ﺖﯿﻗﻼﺧ ﯽﺠﻧﺎﯿﻣ ﺮﯿﻐﺘﻣ ﺶﻘﻧ
ﺛﺄﺗ زوﺮﻬﺑ ﯿﺮ دراد . ﺑاﻮﺗ ﯿ ﻪ نارﺎﮑﻤﻫ و )
2016 ( ﻘﺤﺗ رد ﯿ ﻖ ﻗﻼﺧ ﯿ ﺖ ﻧﺎﻣزﺎﺳ ﯽ ﺰﻣ و ﯾ ﺖ ﺘﺑﺎﻗر ﯽ اﺮﺑ ﻪﮐ ﺪﻧدﺮﮐ نﺎﯿﺑ ي
اﯾ دﺎﺠ
ﯾ ﮏ ا و قﻼﺧ ﻪﻌﻣﺎﺟ ﯾ
ﻪﮑﻨ ﻗﻼﺧ نآ رد ناﻮﺘﺑ ﯿ
ﺖ روآﻮﻧ و ي ﺶﺨﺑ رد ار ﺎﻫ
ي ﭘ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﯿ
هدﺎ ﻪﺑ مﺰﻠﺘﺴﻣ ،دﺮﮐ ﮔرﺎﮐ
ﯿﺮ ي
ﺘﮐﺎﻓ ﺎﻫرﻮ ي ﺣ ﯿ ﺗﺎ ﯽ اﺮﺑ ي ﻘﻓﻮﻣ ﯿ ﺖ آ رد ﯾ هﺪﻨ ﺖﺳا . ﻢﻫ ﻨﭼ ﯿ ﻦ ﻮﺘﻧﺎﺗﻮﺳ )
2017 ( ﻘﺤﺗ رد ﯿ ﻖ ﺳرﺮﺑ ﯽ ﺛﺄﺗ ﯿﺮ ﻓﺮﻇ ﯿ ﺖ ﯾ ﮔدﺎ ﯿﺮ ي
ﻧﺎﻣزﺎﺳ ﯽ ﻗﻼﺧ و ﯿ ﺖ ﻧﺎﻣزﺎﺳ ﯽ روآﻮﻧ ﺮﺑ ي ﻧﺎﻣزﺎﺳ ﯽ هﺎﮕﺸﻧاد رد ﺎﻫ
ي ﻐﺘﻣ ود ﺮﻫ ﻪﮐ ﺪﻧدﺮﮐ نﺎﯿﺑ ﺪﻨﻫ ﯿﺮ
ﻓﺮﻇ ﯿ ﺖ ﯾ ﮔدﺎ ﯿﺮ ي
ﻧﺎﻣزﺎﺳ ﯽ ﻗﻼﺧ و ﯿ ﺖ ﻧﺎﻣزﺎﺳ ﯽ روآﻮﻧ ﺮﺑ ي هﺎﮕﺸﻧاد ﺎﻫ ي ﺻﻮﺼﺧ ﯽ ود و ﺘﻟ ﯽ ﺛﺄﺗ ﯿﺮ ﺎﺑ ﻪﮐ ﺪﻧراد رادﺎﻨﻌﻣ ﯾ
ﻪﺘﻓﺎ ﻘﺤﺗ ﯿ ﻖ ﺮﺿﺎﺣ
ﻧاﻮﺨﻤﻫ ﯽ دراد . دﺎﻬﻨﺸﯿﭘ ﺪﺷﺎﺑ ﻪﻧﻮﮕﻨﯾا ﺪﻧاﻮﺗ ﯽﻣ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻊﺿﻮﻣ ﺎﺑ ﻪﻄﺑار رد ﻖﯿﻘﺤﺗ تا :
ﺖﯿﻗﻼﺧ ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ ياﺮﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ يﺎﻫرﺎﮐزﺎﺳ و راﺰﺑا دﺎﺠﯾا ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﯽﺘﺑﺎﻗر ﺖﯾﺰﻣ ﻪﺑ ﯽﺑﺎﯿﺘﺳد ﺖﻬﺟ ﺎﻬﻧﺎﻣزﺎﺳ ﯽﻣ دﺎﻬﻨﺸﯿﭘ نﺎﻣزﺎﺳ نﺎﻨﮐرﺎﮐ نﺎﻨﮐرﺎﮐ رد هﺰﯿﮕﻧا دﺎﺠﯾا و يزرو ﻪﺸﯾﺪﻧا يﺎﻬﺘﯿﻠﺑﺎﻗ ﻪﻌﺳﻮﺗ و قﻼﺧ ﺮﮑﻔﺗ شروﺮﭘ ، دﻮﺷ
ﺶﺨﺑ ﯽﺑﺎﯾرازﺎﺑ و ﯽﻧﺎﮔرزﺎﺑ ﺶﺨﺑ يﺎﻀﻋا ﻦﯿﺑ رد يروآﻮﻧ ﮓﻨﻫﺮﻓ دﺎﺠﯾا و ﺮﮑﺑ يﺎﻫ هﺪﯾا و ﺖﯿﻗﻼﺧ ياﺮﺑ ﮏﻧﺎﺑ ﯽﺑﺎﯾرازﺎﺑ
ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد ﮏﻧﺎﺑ .
ﻊﺑﺎﻨﻣ
ﺪﻤﺣا ي
، وﺮﭘ ﯾ
؛ﺰ ﺼﻧ ﯿﺮ ي
،ﺪﺣاو ﻫﺎﻧ ﯿﺪ ) 1388 (
"
ﺣاﺮﻃ ﯽ و ﺒﺗ ﯿﯿ ﻦ ﻞﻣاﻮﻋ ﺮﺛﻮﻣ ﺮﺑ روآﻮﻧ ي ﻧﺎﻣزﺎﺳ ﯽ هوﺮﮔ اﯾ ناﺮ ﻮﻔﺴﻧاﺮﺗ
"
،
ﺮﺸﻧ ﯾﻪ ﺶﻫوﮋﭘ ﺎﻫ ي ﺪﻣ ﯾﺮ ﯾ
،ﺖ لﺎﺳ
،مود هرﺎﻤﺷ .
ﺎﻗآ ﯽﯾ
، ﻠﺟ ﯿ ﻞ ) 1385 (
"
ﻗﻼﺧ ﯿ ﺖ هﺮﻫﻮﺟ ﺮﻓآرﺎﮐ ﯾﻨ ﯽ
"
، تارﺎﺸﺘﻧا ﺰﮐاﺮﻣ
ﺮﻓآرﺎﮐ ﯾﻨ ﯽ هﺎﮕﺸﻧاد
،ناﺮﻬﺗ پﺎﭼ مود .
ارﺎﺳ ،يدﺎﺒﻗ و ﺪﯿﻌﺳ ،هداز ﻢﯾﺮﮐ ﯽﯾاد ،ﻦﺴﺤﻣ ﺪﯿﺳ ،دواد لآ )
1392 ( ﺐﺨﺘﻨﻣ يﺎﻫ ﮏﻧﺎﺑ رد ﯽﺘﺑﺎﻗر ﺖﯾﺰﻣ دﺎﻌﺑا ﯽﺳرﺮﺑ ،
ﺘﮑﻟا ﺶﯾﺎﻤﻫ ﻦﯿﻟوا ،نﺎﻬﻔﺻاﺮﻬﺷ ﯽﺻﻮﺼﺧ و ﯽﺘﻟود ناﺮﯾا دﺎﺼﺘﻗا زاﺪﻧا ﻢﺸﭼ ﯽﻠﻣ ﯽﮑﯿﻧوﺮ
: ﺪﯿﻟﻮﺗ زا ﺖﯾﺎﻤﺣ دﺮﮑﯾور ﺎﺑ
نﺎﮕﺳارﻮﺧ ﺪﺣاو ﯽﻣﻼﺳا دازآ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﯽﻠﻣ )
نﺎﻬﻔﺻا ( ﺺﺻ ، 24 - 1.
ﭘﯿ ﻪﺘﺳاﺮ
،دﺮﻓ ﻠﺟ ﯿ ﻞ ) . 1380 (،
"
ﻗﻼﺧ ﯿ ﺖ هﺮﻫﻮﺟ ﺮﻓآرﺎﮐ ﯾﻨ ﯽ
"
، تارﺎﺸﺘﻧا ﺰﮐاﺮﻣ
ﺮﻓآرﺎﮐ ﯾﻨ ﯽ هﺎﮕﺸﻧاد
،ناﺮﻬﺗ پﺎﭼ مود .
ﻪﻧاوﺮﭘ ،دﺮﻠﮔ ،ﻪﻬﻟا ،ﯽﻨﺴﺣ )
1396 ( ﺮﯿﺛﺎﺗ ﯽﺠﻧﺎﯿﻣ ﺮﯿﻐﺘﻣ ﺶﻘﻧ ﺎﺑ ﯽﻧﺎﻣزﺎﺳ يروآﻮﻧ و ﯽﺘﺑﺎﻗر ﺖﯾﺰﻣ ﺮﺑ هﺪﻧﺮﯿﮔدﺎﯾ يﺎﻫ نﺎﻣزﺎﺳ
ﺺﺻ ،ﺖﺸﻫ و ﻞﻬﭼ هرﺎﻤﺷ ،ﺎﺟﺎﻧ ﯽﻧﺎﺴﻧا ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻪﻣﺎﻨﻠﺼﻓ ،ﺖﯿﻗﻼﺧ 45
- 56
ﺴﺣ ﯿﻨ ﯽ
، ﺳﯿ ﺪ ﺲﻤﺷ ﺪﻟا ﯾ ﻦ و ﺘﺣا ﯿ ﻃﺎ ﯽ
، نﺎﺴﺣا ) 1385 (،
ﺰﻣ ﯾ ﺖ ﺘﺑﺎﻗر ﯽ و هزاﺪﻧا ﮔﯿ ﺮ ي نآ ) ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ ي لﻮﻧﺎﺘﻣ اﯾ ناﺮ (،
ﻪﻣﺎﻨﻠﺼﻓ ﺶﻫوﮋﭘ ﺎﻫ ي ﺘﻗا دﺎﺼ ي اﯾ
،ناﺮ لﺎﺳ
،ﻢﺘﺸﻫ هرﺎﻤﺷ 28
، ﺺﺻ 199 - 175 .
ﺎﺿر ﯿﯾ
،نﺎ ﻠﻋ ﯽ ) . 1388 (،
"
لﻮﺻا ﺪﻣ ﯾﺮ ﯾ ﺖ
"
، پﺎﭼ
،ﻢﻫدزﻮﻧ ﻧاﺘ
تارﺎﺸ ﺖﻤﺳ .
ﻖﯾﺎﻘﺷ ،ﯽﻠﮐﻮﺗ و زوﺮﻬﺑ ،ﺶﻨﻣ ﯽﯾﺎﺿر ،ﺐﯿﺒﺣ ،زﺎﺳدور )
1391 ( ﻪﻣﺎﻨﻠﺼﻓ ،ﯽﺘﺑﺎﻗر ﺖﯾﺰﻣ ﺮﺑ ﯽﻧﺎﻣزﺎﺳ يﺪﻧوﺮﻬﺷ رﺎﺘﻓر ﺮﯿﺛﺄﺗ ،
ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﯽﺸﻫوﮋﭘ ﯽﻤﻠﻋ )
لﻮﺤﺗ و دﻮﺒﻬﺑ (
ﺎﺳ ، هرﺎﻤﺷ ،مود و ﺖﺴﯿﺑ ل 68
ﺺﺻ ، 134 - 109 .
رﻮﭘ ﺪﻤﺤﻣ ،ﯽﻤﯿﺨﻓ ،ردﺎﻧ ،ﯽﻣﻮﻠﻈﻣ ،ﺪﯿﻌﺳ ،ﺖﺤﺻ )
1394 ( يﺎﻫ ﺖﮐﺮﺷ رد ﯽﺘﺑﺎﻗر ﺖﯾﺰﻣ و ﯽﻧﺎﻣزﺎﺳ يروآﻮﻧ ﻦﯿﺑ ﻪﻄﺑار
ﺺﺻ ،مود هرﺎﻤﺷ ،ما ﯽﺳ لﺎﺳ ،ﻪﻤﯿﺑ ﻪﻣﺎﻨﺸﻫوﮋﭘ ،ﻪﻤﯿﺑ 34
- 1 .
ﻧﺎﻘﻟﺎﻃ ﯽ وﺰﻗ،ﺪﻤﺤﻣ،
ﯾﻨ ﯽ ﻃ،ﺮﻓ ﯿ ﻪﺒ ) 1387 ( ﺰﻣ ﯾ ﺖ ﺘﺑﺎﻗر ﯽ .
د،داﻮﺟ،نارﺎﻄﻋ ﯾ
رﺪﻧاﻮ ي ﻠﻋ،
ﯽ و دآ ﯾ ﺣ،ﻒ ﯿ تﺎ ) 1391 ( ﺎﺳﺎﻨﺷ،
ﯽﯾ ﻞﻣاﻮﻋ ﺮﺛﻮﻣ ﺮﺑ ﮑﺤﺗ ﯿ ﻢ رازﺎﺑ ) ﻖﻔﺤﺗ ﺰﻣ ﯾ ﺖ ﺘﺑﺎﻗر ﯽ
ﺎﭘﯾ راﺪ ( تﺎﻣﺪﺧ ﮑﻧﺎﺑ ﯽ رد ﮏﻧﺎﺑ ﺖﻠﻣ ﺮﺑ ﺎﻨﺒﻣ ي دﯾ هﺎﮔﺪ ﻊﺒﻨﻣ ﻪﻠﺠﻣ،رﻮﺤﻣ ﺪﻣ
ﯾﺮ ﯾ ﺖ ﻧﺎﮔرزﺎﺑ ﯽ
، هرود 4 هرﺎﻤﺷ 12 ﺺﺻ،
112 -
91 .
ﺮﮐ ﯾﻤ ﯽ ﺒﺘﺠﻣ،هدازدﻮﻤﺤﻣ،ﻪﻤﻃﺎﻓ،
ﯽ ﺴﺣ،
ﯿ دواد،رﻮﭙﻨ )
1394 ( ﺛﺎﺗ ﯿﺮ روآﻮﻧ ي زﺎﺑ و اﺮﮔ ﯾ ﺶ ﺮﻓآرﺎﮐ ﯾ ﻧﺎﻨ ﻪ ﺮﺑ ﺰﻣ ﯾ ﺖ ﺘﺑﺎﻗر ﯽ ﺎﭘ،
ﯾ نﺎ
ﻪﻣﺎﻧ ﺳﺎﻨﺷرﺎﮐ ﯽ ﻪﻣﻼﻋ،ﺪﺷرا ﺎﺒﻃﺎﺒﻃ
ﯽﯾ .
ﺮﻬﻣ ي
، ﻠﻋ ﯽ و داداﺪﺧ ﺴﺣ ﯿﻨ ﯽ
، ﻤﺣ ﯿﺪ ) 1384 (،
ﺣاﺮﻃ ﯽ لﺪﻣ ﺰﻣ ﯾ ﺖ ﺘﺑﺎﻗر ﯽ ياﺮﺑ ﺖﻌﻨﺻ وردﻮﺧ اﯾ
،ناﺮ ﻣﺎﻨﻠﺼﻓ ﮥ سرﺪﻣ
مﻮﻠﻋ ﻧﺎﺴﻧا ﯽ
، ةرود 9
، ةرﺎﻤﺷ 2،
ﺺﺻ 212 - 189 .
Porter, M.E(1990) Competitive Advantage ,New York, Free Press
Sutanto, Eddy Madiono(2017) The influence of organizational learning capability and organizational creativity on organizational innovation of Universities in East Java, Indonesia, asia pacific management review, Pp213-2
Thawabieh, Fawaz Ali, Saleem, Muhammad, Hashim, Mohamed(2016) Organizational Creativity and Competitive Advantage: A GCC Perspective, Pp2162-6359.
