ﻫﺎي ﺑﺨﺶ ﻛﻴﻔﻴﺖ ﻣﺤﻴﻂ زﻳﺴﺖ و ﻫﺰﻳﻨﻪ ﻪ ﺑﺮرﺳﻲ راﺑﻄ ﻛﺸﻮرﻫﺎي

(1)

ارآﺮﻬﻣ ﻦﺴﺤﻣ نارﺎﻜﻤﻫ و

79

ﺖﻣﻼﺳﺖﻳﺮﻳﺪﻣ1390؛14 )46(

ﻄﺑار ﻲﺳرﺮﺑ ﻪ

ﻪﻨﻳﺰﻫ و ﺖﺴﻳز ﻂﻴﺤﻣ ﺖﻴﻔﻴﻛ ﺶﺨﺑ يﺎﻫ

ﺖﻣﻼﺳ رد

ﻪﻌﺳﻮﺗ لﺎﺣ رد يﺎﻫرﻮﺸﻛ

ارآﺮﻬﻣ ﻦﺴﺤﻣ /1

هزﺮﺷ ﻲﻠﻌﻣﻼﻏ

2يا / ﻖﻘﺤﻣ ﻦﺴﺤﻣ 3

ﺪﻴﻜﭼ ه

ﻪﻣﺪﻘﻣ : ﻪﻨﻳﺰﻫ ﺮﻴﮕﻤﺸﭼ ﺶﻳاﺰﻓا ﺖﻟود يور ﺶﻴﭘ گرﺰﺑ ﻲﺸﻟﺎﭼ ،نﺎﻬﺟ يﺎﻫرﻮﺸﻛ ﺮﺘﺸﻴﺑ رد ﺖﻣﻼﺳ يﺎﻫ

ﻦﻴﻣﺄﺗ ياﺮﺑ ﺎﻫراﻮﻧﺎﺧ و ﺎﻫ

ا ﻲﻟﺎﻣ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻪﻨﻳﺰﻫ ﻦﻳ

ﺖﺳا هدﻮﺑ ﺎﻫ .

ﺶﻫوﮋﭘ زا يرﺎﻴﺴﺑ ،ﻞﻴﻟد ﻦﻴﻤﻫ ﻪﺑ ﻪﻨﻳﺰﻫ ةﺪﻨﻨﻛ ﻦﻴﻴﻌﺗ ﻞﻣاﻮﻋ ﻲﺳرﺮﺑ ﻪﺑ ﻪﺘﺷﺬﮔ ﺔﻫد رد ﺎﻫ

رد ﺎﻫ

ﻪﺘﺧادﺮﭘ ﺖﻣﻼﺳ ﺶﺨﺑ ﺪﻧا

. ﻲﻣ ﺐﻴﺳآ كﺎﭘﺎﻧ يﺪﻴﻟﻮﺗ يﺎﻫﺪﻨﻳآﺮﻓ ﺔﺠﻴﺘﻧ رد ﻪﻛ ﺖﺴﻳز ﻂﻴﺤﻣ ﺶﻘﻧ نﺎﻴﻣ ﻦﻳا رد ﻪﺟﻮﺗ درﻮﻣ ﺮﺘﻤﻛ ،ﺪﻨﻴﺑ

ﺖﺳا هدﻮﺑ .

ﺎﺑ ﻢﻳراد ﺪﺼﻗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا رد ﻪﻨﻳﺰﻫ نﺎﻴﻣ ﻪﻄﺑار ،نﻼﻛ يدﺮﻜﻳور

ﻪﻧﻮﻤﻧ رد ار ﺖﺴﻳز ﻂﻴﺤﻣ ﺖﻴﻔﻴﻛ و ﺖﻣﻼﺳ ﺶﺨﺑ يﺎﻫ يا

دوﺪﺣ زا ﻞﻜﺸﺘﻣ 114

لﺎﺳ ﺔﻠﺻﺎﻓ رد نﺎﻬﺟ ﺔﻌﺳﻮﺗ لﺎﺣ رد رﻮﺸﻛ يﺎﻫ

1995 ﺎﺗ 2007 ﻢﻴﻨﻛ ﻲﺳرﺮﺑ .

رﺎﻛ شور :

ﻞﻴﻠﺤﺗ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ هداد رد ﻲﮕﺘﺷﺎﺒﻧا ﻢﻫ يﺎﻫ

ﺳ نﺎﻴﻣ تﺪﻣ هﺎﺗﻮﻛ و تﺪﻣﺪﻨﻠﺑ ﻪﻄﺑار ﻞﻧﺎﭘ يﺎﻫ ﻪﻨﻳﺰﻫ ﺔﻧاﺮ

يﺎﻫ ﺖﻣﻼﺳ ،

ﻲﺳﺮﺘﺳد ،ﻦﺑﺮﻛ ﺪﻴﺴﻛا يد رﺎﺸﺘﻧا ﺔﻧاﺮﺳ ،ﻲﻠﺧاد ﺺﻟﺎﺧﺎﻧ ﺪﻴﻟﻮﺗ ﺪﺣاو ﺮﻫ يازا ﻪﺑ يژﺮﻧا فﺮﺼﻣ ناﺰﻴﻣ ،ﻲﻠﺧاد ﺺﻟﺎﺧﺎﻧ ﺪﻴﻟﻮﺗ ﺔﻧاﺮﺳ ﻢﺘﺴﻴﺳ ﻪﺑ ﻲﺳﺮﺘﺳد و ﻢﻟﺎﺳ بآ ﻪﺑ ﺺﺧﺎﺷ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ بﻼﺿﺎﻓ يﺎﻫ

و نﻮﻣزآ درﻮﻣ ﺖﺴﻳز ﻂﻴﺤﻣ ﺖﻴﻔﻴﻛ ﺶﺠﻨﺳ يﺎﻫ

راﺮﻗ دروآﺮﺑ ﺘﻓﺮﮔ

ﺪﻨ . نﻮﻣزآ ﻦﻳا ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻪﻨﻳﺰﻫ نﺎﻴﻣ تﺪﻣﺪﻨﻠﺑ ﻲﻟدﺎﻌﺗ ﺔﻄﺑار دﻮﺟو ﺎﻫ

ﺪﻴﻳﺄﺗ ار ﺖﺴﻳز ﻂﻴﺤﻣ و ﺪﻣآرد ،ﺖﻣﻼﺳ يﺎﻫ

ﻲﻣ ﺪﻨﻛ . ﺶﺸﻛ ،ﻦﻳا ﺮﺑ نوﺰﻓا ﺎﻳﻮﭘ ﻲﻟﻮﻤﻌﻣ تﺎﻌﺑﺮﻣ ﻞﻗاﺪﺣ شور ﻚﻤﻛ ﻪﺑ تﺪﻣﺪﻨﻠﺑ يﺎﻫ

DOLS) ( ﺶﺸﻛ و هﺎﺗﻮﻛ يﺎﻫ ﺐﻟﺎﻗ رد تﺪﻣ

ﺪﻧﺪﺷ دروآﺮﺑ ﺎﻄﺧ ﺢﻴﺤﺼﺗ يﻮﮕﻟا .

ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺎﻫ : ﻪﺘﻓﺎﻳ وﮋﭘ يﺎﻫ ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ﺶﻫ ﻪﻨﻳﺰﻫ يﺪﻣآرد ﺶﺸﻛ ًﻻوا ﻪﻛ ﺪﻨﻫد

ﻚﻳ زا ﺮﺘﮔرﺰﺑ ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ يﺎﻫ )

1.41 ( ﺮﺑ عﻮﺿﻮﻣ ﻦﻳا ﻪﻛ ﺖﺳا

دراد ﺖﻟﻻد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ ﺔﻧﻮﻤﻧ رد ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ تﺎﻣﺪﺧ ندﻮﺑ ﺲﻛﻮﻟ .

ﻪﻨﻳﺰﻫ ،ﺪﺑﺎﻳ ﺶﻫﺎﻛ ﺖﺴﻳز ﻂﻴﺤﻣ ﺖﻴﻔﻴﻛ ﻪﭼﺮﻫ ًﺎﻴﻧﺎﺛ ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ يﺎﻫ

ﺖﻓﺎﻳ ﺪﻨﻫاﻮﺧ ﺶﻳاﺰﻓا )

ﺺﺧﺎﺷ ﺐﻳﺮﺿ هزاﺪﻧا ﺖﺴﻳز يﺎﻫ

ﺤﻣ تﺪﻣﺪﻨﻠﺑ رد ﻲﻄﻴ 0.1

لﺎﻤﺘﺣا ﺎﺑ 0.001

هﺎﺗﻮﻛ رد و ،تﺪﻣ

0.02 ، 0.002 و

0.0001 لﺎﻤﺘﺣا ﺎﺑ يﺎﻫ 0.16

، 0.003 و 0.0002 ﺪﻨﺘﺴﻫ .(

و ﺖﺴﻳز ﻂﻴﺤﻣ ﺖﻴﻔﻴﻛ نﺎﻴﻣ سﻮﻜﻌﻣ ﺔﻄﺑار دﻮﺟو ﺔﻟﺰﻨﻣ ﻪﺑ ﻪﺘﻓﺎﻳ ﻦﻳا

ﻪﻨﻳﺰﻫ ﻲﻣ ﺰﻴﻧ ﻖﻳﺮﻃ ﻦﻳا زا ،ﺖﺴﻳز ﻂﻴﺤﻣ ﻆﻔﺣ و ﺖﺳا ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ يﺎﻫ ﺆﻣ يدﺎﺼﺘﻗا ﺪﺷر رد ﺪﻧاﻮﺗ

ﺪﺷﺎﺑ ﺮﺛ .

ﺚﺤﺑ : ﻲﻣ ،هﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﺖﺳﺎﻴﺳ ﺔﺠﻴﺘﻧ ًﺎﺗﺪﻤﻋ ﻪﻛ ﺖﺴﻳز ﻂﻴﺤﻣ يدﻮﺑﺎﻧ ﺖﻔﮔ ناﻮﺗ

ﻪﻌﺳﻮﺗ يﺎﻫ و راﺪﻳﺎﭘﺎﻧ يا

مﺎﺠﻟ ﻪﻨﻳﺰﻫ ﺶﻳاﺰﻓا ﻪﺑ ،ﺖﺳا ﻪﺘﺨﻴﺴﮔ يﺎﻫ

ﺖﻣﻼﺳ ﻲﻣ ﺮﺠﻨﻣ ﻪﻌﻣﺎﺟ رد دﻮﺷ

. ﻢﺘﺴﻴﺳﻮﻛا ﺐﻳﺮﺨﺗ ﻪﻜﻧآ ﺮﺑ هوﻼﻋ ،ﺮﺘﻬﺑ ترﺎﺒﻋ ﻪﺑ و ﺎﻫ

هﺪﻨﻳﻻآ رﺎﺸﺘﻧا ﺶﻳاﺰﻓا ﻫ

ﻲﻣ ﺪﻳﺪﻬﺗ ار تﺪﻣﺪﻨﻠﺑ و راﺪﻳﺎﭘ يدﺎﺼﺘﻗا ﺪﺷر ،ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎ ﻪﻨﻳﺰﻫ ،ﺪﻨﻛ

ﻲﻣ ﺶﻳاﺰﻓا ﺰﻴﻧ ار ﺖﻣﻼﺳ ﺶﺨﺑ يﺎﻫ ﺪﻫد

.

ﻪﺑ هﺮﻬﺑ ﻢﻴﻘﺘﺴﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ ﻪﻌﻣﺎﺟ رد ﺖﻣﻼﺳ ﺖﻴﻔﻴﻛ ﺶﻫﺎﻛ ﻪﻜﻧآ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ،هوﻼﻋ ﺤﺗ ار رﺎﻛ يوﺮﻴﻧ يرو

ﻲﻣ راﺮﻗ ﺮﻴﺛﺄﺗ ﺖ ﻪﺘﺴﻳﺎﺷ ،ﺪﻫد

ﺖﺳا ﺖﺳﺎﻴﺳ رد ﺖﺴﻳز ﻂﻴﺤﻣ ﺖﻴﻔﻴﻛ يراﺪﻳﺎﭘ ﺎﻫ

ﻪﻌﺳﻮﺗ ي راﺮﻗ ﻪﺟﻮﺗ درﻮﻣ ﺶﻴﭘ زا ﺶﻴﺑ يا دﺮﻴﮔ

.

هژاو ﺪﻴﻠﻛ ﺎﻫ : ﻪﻨﻳﺰﻫ ﻢﻫ ،ﺖﺴﻳز ﻂﻴﺤﻣ ﺖﻴﻔﻴﻛ ،ﺖﻣﻼﺳ يﺎﻫ هداد ،ﻲﮕﺘﺷﺎﺒﻧا

ﻞﻧﺎﭘ يﺎﻫ

ﻪﻟﺎﻘﻣ لﻮﺻو :

19 / 6 / 90

 ﻲﻳﺎﻬﻧ حﻼﺻا :

29 / 6 / 90

 ﻲﻳﺎﻬﻧ شﺮﻳﺬﭘ :

10 / 7 / 90

.1

رﺎﻴﺸﻧاد ،دﺎﺼﺘﻗا هوﺮﮔ دﺎﺼﺘﻗا هﺪﻜﺸﻧاد

، ناﺮﻬﺗ هﺎﮕﺸﻧاد

.2

رﺎﻴﺸﻧاد ،دﺎﺼﺘﻗا هوﺮﮔ ﺘﻗا هﺪﻜﺸﻧاد

دﺎﺼ

.3

ﺪﺷرا ﻲﺳﺎﻨﺷرﺎﻛ يﻮﺠﺸﻧاد دﺎﺼﺘﻗا

دﺎﺼﺘﻗا هﺪﻜﺸﻧاد ،

؛لﻮﺌﺴﻣ هﺪﻨﺴﻳﻮﻧ ، [email protected])

(

(2)

ﻄﺑار ﻲﺳرﺮﺑ ﻪ

ﺖﺴﻳز ﻂﻴﺤﻣ ﺖﻴﻔﻴﻛ ...

ﺖﻣﻼﺳﺖﻳﺮﻳﺪﻣ1390؛14)46(

80

ﻪﻣﺪﻘﻣ حﻮﻄﺳ ﻪﺑ ﻲﺑﺎﻴﺘﺳد و يدﺎﺼﺘﻗا ﺔﻌﺳﻮﺗ ،زوﺮﻣا يﺎﻴﻧد رد

هﺎﻓر زا يﺮﺗﻻﺎﺑ ﻲﻣﺎﻤﺗ كﺮﺘﺸﻣ فاﺪﻫا هﺮﻣز رد ،ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا

ﻲﻣ بﻮﺴﺤﻣ ﺎﻫرﻮﺸﻛ ﺪﻧﻮﺷ

. مﻮﻬﻔﻣ ﻪﺑ دوﺪﺤﻣ هﺎﮕﻧ ﺎﻣا

ﻪﻤﻫ يﺪﺷر ﻪﺑ ار ﺮﺸﺑ ﻲﺑﺎﻴﺘﺳد هراﻮﻤﻫ ،ﻪﻌﺳﻮﺗ و ﻪﺒﻧﺎﺟ

ﻲﻣ ﺪﻳﺪﻬﺗ راﺪﻳﺎﭘ ﺪﻨﻛ

. ﻪﻨﻳﺰﻫ زا ﻲﺸﺨﺑ هوﻼﻋ ﻪﺑ يﺎﻫ

ﻲﺑ ﻞﻴﻟد ﻪﺑ ﺖﻣﻼﺳ ﺶﺨﺑ ﻲﺒﻧﺎﺟ تاﺮﺛا ﻪﺑ ﻲﻬﺟﻮﺗ

Side effects) (

تﺎﻣﺪﺧ و ﺎﻫﻻﺎﻛ ﺪﻴﻟﻮﺗ ﻪﻌﻣﺎﺟ ﻪﺑ

ﻲﻣ ﻞﻴﻤﺤﺗ ﺪﻧﻮﺷ

. ﺎﺑ رﺎﮔزﺎﺳ و كﺎﭘ ،ﺪﻴﻟﻮﺗ ﺪﻨﻳآﺮﻓ ﺮﮔا

ﺺﻟﺎﺧﺎﻧ ﺪﻴﻟﻮﺗ ﺪﺷر ﻢﻠﺴﻣ رﺪﻗ ،ﺪﺷﺎﺑ ﺖﺴﻳز ﻂﻴﺤﻣ ﺪﻫاﻮﺧ ﻪﻣادا يﺮﺘﺸﻴﺑ بﺎﺘﺷ ﺎﺑ تﺪﻣﺪﻨﻠﺑ رد ﺰﻴﻧ ﻲﻠﺧاد ﻪﻨﻳﺰﻫ ،ﻮﺳ ﻚﻳ زا ﻪﻛاﺮﭼ ؛ﺖﻓﺎﻳ هﺪﺷ ﻲﻳﻮﺟ ﻪﻓﺮﺻ يﺎﻫ

ﻲﻣ ﺖﻣﻼﺳ ﺶﺨﺑ رد ﻪﻳﺎﻣﺮﺳ ﺮﻴﺴﻣ رد ﺪﻨﻧاﻮﺗ

و يراﺬﮔ

ﺎﻛ ﻪﺑ ﺪﻴﻟﻮﺗ ﺪﺷر يﺎﻘﺗرا ﺎﺑ ﺮﮕﻳد يﻮﺳ زا و ﺪﻧﻮﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ر

هﺮﻬﺑ ،ﻪﻌﻣﺎﺟ رد ﺖﻣﻼﺳ ﺢﻄﺳ ﺪﻫاﻮﺧ ﺶﻳاﺰﻓا ﺰﻴﻧ يرو

ﻲﻣ دﻮﺧ ﻪﻛ ﺖﻓﺎﻳ ﺪﺷﺎﺑ ﺮﺘﺸﻴﺑ ﺪﻴﻟﻮﺗ ياﺮﺑ ﻲﻛﺮﺤﻣ ﺪﻧاﻮﺗ

.

1] [ ﺔﻌﺳﻮﺗ و يرﺎﻜﻤﻫ نﺎﻣزﺎﺳ ﻮﻀﻋ يﺎﻫرﻮﺸﻛ

يدﺎﺼﺘﻗا OECD)

( ﻦﻴﺑ ، 6 ﺎﺗ 16 ﺪﻴﻟﻮﺗ زا ﺪﺻرد

صﺎﺼﺘﺧا ﺖﻣﻼﺳ ﺶﺨﺑ ﻪﺑ ار دﻮﺧ ﻲﻠﺧاد ﺺﻟﺎﺧﺎﻧ ﻲﻣ ﺪﻨﻫد ]. [2 ﻪﻌﺳﻮﺗ لﺎﺣ رد يﺎﻫرﻮﺸﻛ ياﺮﺑ عﻮﺿﻮﻣ ﻦﻳا

ﺖﺳا رادرﻮﺧﺮﺑ يﺮﺘﺸﻴﺑ ﺖﻴﻤﻫا زا .

ﺎﻫرﻮﺸﻛ ﻦﻳا ﻪﻛاﺮﭼ

و ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻞﻳﺎﻗ ﺪﻴﻟﻮﺗ ﺪﺷر ﺶﻳاﺰﻓا ياﺮﺑ يﺮﺗﻻﺎﺑ ﺖﻳﻮﻟوا ﻲﻣ ﻪﺘﺳﻮﻴﭘ يﺎﻫرﻮﺸﻛ ﺎﺑ هدﺮﺸﻓ ﻲﺘﺑﺎﻗر رد ﺎﺗ ﺪﻨﺷﻮﻛ

نآ ﺎﺑ ار دﻮﺧ ﺔﻠﺻﺎﻓ ،ﻲﺘﻌﻨﺻ ﺪﻨﻫد ﺶﻫﺎﻛ ﺎﻫ

. ﻦﻴﻨﭼ رد

ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﻌﻴﺒﻃ ،ﻲﻄﻳاﺮﺷ رد ،راﺪﻳﺎﭘ ﺔﻌﺳﻮﺗ تﺎﻈﺣﻼﻣ

ﺖﺳﺎﻴﺳ ﻪﺟﻮﺗ درﻮﻣ ناﺪﻨﭼ ﻞﻤﻋ ﺔﺻﺮﻋ راﺮﻗ ناراﺬﮔ

دﺮﻴﮕﻧ . ﻪﻨﻴﻣز ﺎﻫرﻮﺸﻛ ﻦﻳا رد ،ﻦﻳا ﺮﺑ نوﺰﻓا و ﺎﻫ

ﺖﺻﺮﻓ ﺖﺴﻳز ﻂﻴﺤﻣ ﺖﻴﻔﻴﻛ دﻮﺒﻬﺑ ياﺮﺑ يا هدﺮﺘﺴﮔ يﺎﻫ

ﻪﻨﻳﺰﻫ ﻪﻜﻳرﻮﻄﺑ ،دراد دﻮﺟو نﺎﻬﻨﭘ و رﺎﻜﺷآ يﺎﻫ

يروﺎّﻨﻓ ﻲﻨﻳﺰﮕﻳﺎﺟ ﻞﻳﺪﺑ ﺎﺑ هﺪﻨﻳﻻآ يﺎﻫ

ًﻻﺎﻤﺘﺣا ،كﺎﭘ يﺎﻫ

ﻪﻨﻳﺰﻫ زا ﺮﺘﻤﻛ ﻪﻌﺳﻮﺗ يﺎﻫرﻮﺸﻛ رد ﻪﺑﺎﺸﻣ يﺎﻫ

ﻪﺘﻓﺎﻳ

ﺖﺳا . ﻲﻣ رﺎﻈﺘﻧا رد ﺖﺴﻳز ﻂﻴﺤﻣ ﺖﻴﻔﻴﻛ يﺎﻘﺗرا ﺎﺑ دور

،راﺪﻳﺎﭘ يدﺎﺼﺘﻗا ﺪﺷر ﺶﻳاﺰﻓا ﺮﺑ هوﻼﻋ ،ﺎﻫرﻮﺸﻛ ﻦﻳا ﻪﻨﻳﺰﻫ ﺶﻫﺎﻛ رد ﺰﻴﻧ ﻲﺳﻮﺴﺤﻣ دروﺎﺘﺳد

ﺖﻣﻼﺳ يﺎﻫ

دﻮﺷ ﻞﺻﺎﺣ .

ﻪﺑ ﺦﺳﺎﭘ ﻲﭘ رد ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ ،ﻊﻗاو رد

ﺎﺳا ﺎﻳآ ﻪﻛ ﺖﺳا ﺶﺳﺮﭘ ﻦﻳا ﻲﻣ ًﺎﺳ

ﻂﻴﺤﻣ ﺖﻴﻔﻴﻛ ناﻮﺗ

ﻪﻔﻟﺆﻣ زا ﻲﻜﻳ ار ﺖﺴﻳز ﻦﻴﻴﻌﺗ يﺎﻫ

ﻪﻨﻳﺰﻫ ةﺪﻨﻨﻛ يﺎﻫ

؟ﺖﺴﻧاد تﺪﻣﺪﻨﻠﺑ و تﺪﻣ هﺎﺗﻮﻛ رد ﺖﻣﻼﺳ

ﺖﺴﻳز ﻂﻴﺤﻣ تاﺮﺛا ﺎﺑ ﻪﻄﺑار رد ﻪﻛ ﻲﺗﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻪﺘﻓﺮﮔ ترﻮﺻ ﺖﺷاﺪﻬﺑ ﺮﺑ مﺎﺠﻧا ﻪﺑ دﺮﺧ يدﺮﻜﻳور ﺎﺑ ،ﺪﻧا

يوﺎﻛدرﻮﻣ ﺔﺒﻨﺟ و هﺪﻴﺳر )

Case Study (

ﻪﺘﺷاد ﺪﻧا .

و ﮓﻧاژ نارﺎﻜﻤﻫ 3]

رﺎﺸﺘﻧا يﺎﻫﺪﻣﺎﻴﭘ ﺮﺑ ار دﻮﺧ ﺔﻌﻟﺎﻄﻣ[

هﺪﻨﻳﻻآ زا ﻲﻜﻳ ما ﻲﭘ مﺎﻧ ﻪﺑ اﻮﻫ ﺰﻳر رﺎﻴﺴﺑ يﺎﻫ

10

PM₁₀) ( هدﺮﻛ ﺰﻛﺮﻤﺘﻣ ﺪﻧا

. زا يرﺎﻴﺴﺑ رد ةﺪﻨﻳﻻآ ﻦﻳا

نﻼﻛ ،ﺪﻧراد ﺰﻴﻧ ﻲﻳﻻﺎﺑ ﻲﺘﻴﻌﻤﺟ ﻢﻛاﺮﺗ ًﺎﺗﺪﻤﻋ ﻪﻛ ﺎﻫﺮﻬﺷ

ﻲﻣ بﻮﺴﺤﻣ يﺪﺟ ﻲﻠﻜﺸﻣ دﻮﺷ

. رد نارﺎﻜﻤﻫ و ﮓﻧاژ

هداد زا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا ﻲﺿﺮﻋ ﻊﻄﻘﻣ يﺎﻫ

110 نﻼﻛ ﺮﻬﺷ

لﺎﺳ رد ﻦﻴﭼ 2004

هدﺮﻛ هدﺎﻔﺘﺳا يدﻼﻴﻣ ﺪﻧا

. ﻪﺘﻓﺎﻳ يﺎﻫ

ﻎﻟﺎﺑ ،هﺪﻨﻳﻻآ ﻦﻳا ﺔﻄﺳاو ﻪﺑ ﺎﻬﻨﺗ ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ ناﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ ﺮﺑ 29178 ﻪﺑ ﻲﻧﺎﻣرد و ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ ﺔﻨﻳﺰﻫ رﻻد نﻮﻴﻠﻴﻣ

ﺖﺳا هﺪﺷ ﻞﻴﻤﺤﺗ ﻪﻌﻣﺎﺟ .

نارﺎﻜﻤﻫ و ﻲﻟ 4]

[ ﺮﺑ ار اﻮﻫ ﻲﮔدﻮﻟآ رﺎﻬﻣ ﺮﻴﺛﺄﺗ

اﺮﻓا ﺖﻣﻼﺳ هدﺮﻛ ﻲﺳرﺮﺑ ﻦﻴﭼ يﺎﻬﮕﻧﺎﺷ رد د

ﺪﻧا . روﺎﺑ ﻪﺑ

نآ نﻼﻛ رد يﺮﻬﺷ ﺔﻌﺳﻮﺗ ﻪﭼﺮﮔ ﺎﻫ زا ﺎﻴﺳآ يﺎﻫﺮﻬﺷ

ناﺮﮕﻧ يﺎﻫﺪﻣﺎﻴﭘ ،اﻮﻫ ﻲﮔدﻮﻟآ ﻖﻳﺮﻃ هﺪﻨﻨﻛ

ةزﻮﺣ رد يا

ﻪﻳﺎﻣﺮﺳ ﺎﻣا ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد داﺮﻓا ﺖﻣﻼﺳ هدﺎﻔﺘﺳا ياﺮﺑ يراﺬﮔ

يژﺮﻧا زا ﻪﻨﻳﺰﻫ رﺎﻴﺴﺑ ًﻻﻮﻤﻌﻣ كﺎﭘ يﺎﻫ

ﻪﺑ و ﺖﺳا ﺮﺑ

ﻣ ﺮﺘﺸﻴﺑ رد ﻞﻴﻟد ﻦﻴﻤﻫ ﺖﺳﺎﻴﺳ ،دراﻮ

ﺢﻴﺟﺮﺗ ناراﺬﮔ

ﻲﻣ ﺶﺨﺑ رد ار ﺖﻔﮕﻨﻫ ﺔﻳﺎﻣﺮﺳ ﻦﻳا ﻪﻛ ﺪﻨﻫد ﺮﮕﻳد يﺎﻫ

ﺪﻨﻨﻛ فﺮﺻ .

نآ ،ﻦﻴﭼ يﺎﻬﮕﻧﺎﺷ ﺮﻬﺷ ﺮﺑ ﺰﻛﺮﻤﺗ ﺎﺑ ﺎﻫ

ﺖﺳﺎﻴﺳ ةرﺎﺑرد ار دﻮﺧ ةﺪﻳﺎﻓ ـ ﻪﻨﻳﺰﻫ ﻞﻴﻠﺤﺗ رﺎﻬﻣ يﺎﻫ

ﻲﻣ ﻪﺋارا اﻮﻫ ﻲﮔدﻮﻟآ ﺪﻨﻫد

. ﻪﺘﻓﺎﻳ نآ يﺎﻫ ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ﺎﻫ ﺪﻫد

يروﺎّﻨﻓ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺮﮔا ﻪﻛ زا كﺎﭘ يﺎﻫ

لﺎﺳ 2010

هﺪﻳﺎﻓ ﻪﺑ ﻪﻨﻳﺰﻫ ﺖﺒﺴﻧ ،ددﺮﮔ زﺎﻏآ يدﻼﻴﻣ زا ﻲﺷﺎﻧ يﺎﻫ

ﻲﻫﺎﮔوﺮﻴﻧ ﺶﺨﺑ رد ﺖﻣﻼﺳ ﺢﻄﺳ يﺎﻘﺗرا 1

ﻪﺑ 5 رد و

ﺖﻌﻨﺻ ﺶﺨﺑ 2

ﻪﺑ 15 ﺖﺳا .

(3)

81

ﺖﻣﻼﺳﺖﻳﺮﻳﺪﻣ1390؛14 )46(

نارﺎﻜﻤﻫ و تﺮﺟ 5]

هداد زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ [ ﻊﻄﻘﻣ يﺎﻫ

ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﻲﺿﺮﻋ 49

ﺔﻄﺑار ادﺎﻧﺎﻛ ﻮﻳرﺎﺘﻧُا ﺖﻟﺎﻳا رد ﺶﺨﺑ

ﻪﻨﻳﺰﻫ و ﺖﺴﻳز ﻂﻴﺤﻣ ﺖﻴﻔﻴﻛ نﺎﻴﻣ ﻫ

ار ﺖﻣﻼﺳ ﺶﺨﺑ يﺎ

ﺪﻧدﺮﻛ ﻲﺳرﺮﺑ .

نآ ﺔﻌﻟﺎﻄﻣ ﻪﻄﺑار يراﺮﻗﺮﺑ ﺎﻫ

ﻪﻳﻮﺳود يا

ﻪﻨﻳﺰﻫ و ﺖﺴﻳز ﻂﻴﺤﻣ ﺖﻴﻔﻴﻛ نﺎﻴﻣ ار ﺖﻣﻼﺳ ﺶﺨﺑ يﺎﻫ

ﻲﻣ نﺎﺸﻧ نآ ؛ﺪﻫد

ﺔﻨﻳﺰﻫ ﻪﻛ ﻲﻘﻃﺎﻨﻣ ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ ﺎﻫ

ﺖﺴﻳز ﻂﻴﺤﻣ ﺖﻴﻔﻴﻛ دﻮﺒﻬﺑ ياﺮﺑ يﺮﺘﺸﻴﺑ فﺮﺻ

هدﺮﻛ ﻪﻨﻳﺰﻫ ،ﺪﻧا ﻦﻴﻳﺎﭘ ﻲﻧﺎﻣرد يﺎﻫ

ﺪﻧا هﺪﺷ ﻞﻤﺤﺘﻣ ار يﺮﺗ

ﻜﻋﺮﺑ و ﺞﻧر يﺮﺗﻻﺎﺑ ﻲﮔدﻮﻟآ ﺢﻄﺳ زا ﻪﻛ ﻲﻘﻃﺎﻨﻣ ﺲ

ﻲﻣ ﻪﻨﻳﺰﻫ ،ﺪﻧﺮﺑ ﻲﻣ ﺖﺧادﺮﭘ ﺰﻴﻧ يﺮﺘﺸﻴﺑ ﻲﻧﺎﻣرد يﺎﻫ

ﺪﻨﻨﻛ .

ﻦﻤﻳﺮﻓ 6] هداد زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺰﻴﻧ[ لﺎﺳ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ يﺎﻫ

يﺎﻫ

1966 ﺎﺗ 1998 ﻪﻨﻳﺰﻫ يﺪﻣآرد ﺶﺸﻛ دروآﺮﺑ ﻪﺑ يﺎﻫ

ﺖﻣﻼﺳ ﺖﺳا ﻪﺘﺧادﺮﭘ ﺎﻜﻳﺮﻣآ ةﺪﺤﺘﻣ تﻻﺎﻳا رد .

ﻦﻤﻳﺮﻓ

ﻲﻣ نﺎﺸﻧ يﺮﺳ ﻪﻛ ﺪﻫد

ﻪﻨﻳﺰﻫ ﻲﻧﺎﻣز يﺎﻫ

ﺖﻣﻼﺳ رد

ﺎﻧﺎﻣﺎﻧ ،ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ ﺔﻧﻮﻤﻧ )

Non- Stationary (

و ﺖﺳا

ﺮﺼﺗ ﻞﺑﺎﻗ ﺔﻧاﺮﺳ ﺪﻣآرد ﺎﺑ ﻪﺘﺒﻟا ﺎﻳ تﺪﻣﺪﻨﻠﺑ ﺔﻄﺑار ،ف

ﻢﻫ ﻲﮕﺘﺷﺎﺒﻧا دراد

. ﺶﺸﻛ دروآﺮﺑ ياﺮﺑ ﻦﻤﻳﺮﻓ ﺪﻨﻠﺑ يﺎﻫ

ﺎﻳﻮﭘ ﻲﻟﻮﻤﻌﻣ تﺎﻌﺑﺮﻣ ﻞﻗاﺪﺣ شور زا تﺪﻣ Dynamic Ordinary Least Square Method )

(DOLS) (

ﺖﺳا هدﺮﻛ هدﺎﻔﺘﺳا .

نﺎﺸﻧ وا ﺔﻌﻟﺎﻄﻣ ﺞﻳﺎﺘﻧ

ﻲﻣ ﻪﻨﻳﺰﻫ يﺪﻣآرد ﺶﺸﻛ ﻪﻛ ﺪﻨﻫد دوﺪﺣ ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ يﺎﻫ

0.85 ﻚﭼﻮﻛ يدﺪﻋ و ﻲﻣ ﻪﺠﻴﺘﻧ و ﺖﺳا ﻚﻳ زا ﺮﺗ

دﺮﻴﮔ

ﻪﻨﻳﺰﻫ ﻦﻳا ﻪﻛ ﻪﻧ و ـ يروﺮﺿ يﺎﻫﻻﺎﻛ ةﺮﻣز رد ﺪﻳﺎﺑ ار ﺎﻫ

دﺮﻛ داﺪﻤﻠﻗ ـ ﺲﻛﻮﻟ .

ﻲﺧﺮﺑ رد ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﻟﺎﺣ رد ﻦﻳا

ﺐﻳﺮﺿ ﻦﻳا ،نﻼﻛ ﺢﻄﺳ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺎﻳ ﻚﻳ زا ﺮﺘﮔرﺰﺑ

هدﻮﺑ ﻚﻳ ﻪﺑ ﻚﻳدﺰﻧ رﺎﻴﺴﺑ ﻢﻛ ﺖﺳد

ﺖﺳا . 7]

، 8 [ نﺎﻳارﺎﻧ و نﺎﻳارﺎﻧ 8]

ﻢﻫ دﺮﻜﻳور ﺎﺑ ﺰﻴﻧ [ ﻲﮕﺘﺷﺎﺒﻧا

ﻪﻨﻳﺰﻫ ﻦﻴﻴﻌﺗ رد ار ﺖﺴﻳز ﻂﻴﺤﻣ ﺶﻘﻧ ،ﻲﻠﻧﺎﭘ ﺶﺨﺑ يﺎﻫ

ﺎﻳ دﻮﺒﻬﺑ يﺎﻫﺪﻣﺎﻴﭘ و هداد راﺮﻗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ ﺖﻣﻼﺳ هﺎﺗﻮﻛ رد ار ﺖﺴﻳز ﻂﻴﺤﻣ يدﻮﺑﺎﻧ تﺪﻣﺪﻨﻠﺑ و تﺪﻣ

هدﺮﻛ ﻲﺑﺎﻳزرا ﺪﻧا

. نآ ﺔﻧﻮﻤﻧ رﻮﺸﻛ ﺖﺸﻫ زا ﻞﻜﺸﺘﻣ ﺎﻫ

يدﺎﺼﺘﻗا يرﺎﻜﻤﻫ و ﻪﻌﺳﻮﺗ نﺎﻣزﺎﺳ ﻮﻀﻋ OECD)

( رد

ةرود 1980 ﺎﺗ 1999 ﺖﺳا هدﻮﺑ يدﻼﻴﻣ .

ﻪﺘﻓﺎﻳ نﺎﺸﻧ ﺎﻫ ﻲﻣ

ﻪﻨﻳﺰﻫ ﺔﻧاﺮﺳ ﻪﻛ ﺪﻨﻫد ﺪﻣآرد ،ﺖﻣﻼﺳ ﺶﺨﺑ يﺎﻫ

هﺪﻨﻳﻻآ رﺎﺸﺘﻧا ناﺰﻴﻣ ،ﻪﻧاﺮﺳ ،ﻦﺑﺮﻛ ﺪﻴﺴﻛا ﻮﻧﻮﻣ يﺎﻫ

ﺪﻣﺪﻨﻠﺑ ﻪﻄﺑار ياراد نژوﺮﺘﻴﻧ و دﺮﮔﻮﮔ ﺪﻨﺘﺴﻫ ت

. رد

تاﺮﺛا ﻦﺑﺮﻛ ﺪﻴﺴﻛا ﻮﻧﻮﻣ رﺎﺸﺘﻧا و ﺪﻣآرد ،تﺪﻣ هﺎﺗﻮﻛ ﻪﻨﻳﺰﻫ ﺮﺑ يرادﺎﻨﻌﻣ ﺖﺒﺜﻣ ﻪﺘﺷاد ﺖﻣﻼﺳ يﺎﻫ

رﺎﺸﺘﻧا ﺎﻣا ﺪﻧا

هﺪﻨﻳﻻآ ﺪﻨﻠﺑ ﻪﻄﺑار رد ﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ﻦﻳا ﻪﺑ ﺰﻴﻧ يدﺮﮔﻮﮔ يﺎﻫ

ﺖﺳا هﺪﺷ هدوﺰﻓا تﺪﻣ .

يﻮﮕﻟا ود ﺮﻫ رد ،هوﻼﻋ ﻪﺑ

هﺎﺗﻮﻛ ﻴﺴﻛا ﻮﻧﻮﻣ رﺎﺸﺘﻧا و ﺪﻣآرد ،تﺪﻣﺪﻨﻠﺑ و تﺪﻣ ﺪ

صﺎﺼﺘﺧا دﻮﺧ ﻪﺑ ار يدﺪﻋ ﺐﻳاﺮﺿ ﻦﻳﺮﺘﮔرﺰﺑ ،ﻦﺑﺮﻛ هداد ﺪﻧا . رد ار ﺶﻘﻧ ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ ،ﺮﻴﻐﺘﻣ ود ﻦﻳا ﻦﻳاﺮﺑﺎﻨﺑ

ﻪﻨﻳﺰﻫ راﺪﻘﻣ ﻦﻴﻴﻌﺗ يﺎﻫ

ﺖﻣﻼﺳ يﺎﻫرﻮﺸﻛ هوﺮﮔ رد

ﺪﻧا ﻪﺘﺷاد رﻮﻛﺬﻣ .

ﺄﺗ ﺎﺑ ،ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا ﻪﺑ ،ﺖﺴﻳز ﻂﻴﺤﻣ ﺖﻴﻔﻴﻛ ﺮﺑ ﺪﻴﻛ

ﻪﻨﻳﺰﻫ رد ﺮﺛﺆﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ﻲﺳرﺮﺑ رد ﺖﻣﻼﺳ ﺶﺨﺑ يﺎﻫ

114 ﺣرد رﻮﺸﻛ ﻪﻠﺻﺎﻓ رد ﻪﻌﺳﻮﺗ لﺎ

لﺎﺳ ﻲﻧﺎﻣز يﺎﻫ

1995 ﺎﺗ 2007 يدﻼﻴﻣ ﺖﺳا ﻪﺘﺧادﺮﭘ .

ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا رد

هدﺮﻛ ضﺮﻓ و ﺪﻣآرد ناﺰﻴﻣ ﺎﻳ يدﺎﺼﺘﻗا ﺪﺷر ﻪﻛ ﻢﻳا

ﻪﻨﻳﺰﻫ ﺮﺑ ﺮﺛﺆﻣ ﻞﻣﺎﻋ ود ﺖﺴﻳز ﻂﻴﺤﻣ ﺖﻴﻔﻴﻛ يﺎﻫ

ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻲﻣ

. ﺪﻴﻟﻮﺗ ﺔﻧاﺮﺳ ،يدﺎﺼﺘﻗا ﺪﺷر ﺺﺧﺎﺷ

ﺖﺳا ﻲﻠﺧاد ﺺﻟﺎﺧﺎﻧ .

ﻪﺑ ﺴﻳز ﻂﻴﺤﻣ ﺖﻴﻔﻴﻛ ،هوﻼﻋ ﺎﺑ ﺖ

ﺺﺧﺎﺷ زا هدﺎﻔﺘﺳا زﺎﮔ رﺎﺸﺘﻧا ،يژﺮﻧا فﺮﺼﻣ تﺪﺷ يﺎﻫ

يد ناﺰﻴﻣ و ﻢﻟﺎﺳ بآ ﻪﺑ ﻲﺳﺮﺘﺳد ناﺰﻴﻣ ،ﻦﺑﺮﻛ ﺪﻴﺴﻛا

ﺖﺳا هﺪﺷ هﺪﻴﺠﻨﺳ ،ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ بﻼﺿﺎﻓ ﻪﺑ ﻲﺳﺮﺘﺳد .

هﺎﺗﻮﻛ رد ﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ﻦﻳا زا ﻲﺧﺮﺑ ،ﻢﻳراد رﺎﻈﺘﻧا و تﺪﻣ

ﮓﻧرﺮﭘ ﺮﺛا تﺪﻣﺪﻨﻠﺑ رد ﻲﺧﺮﺑ ﺪﻨﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد يﺮﺗ

.

،ﻪﻌﺳﻮﺗ لﺎﺣ رد يﺎﻫرﻮﺸﻛ ،داﺪﻌﺗ ﺚﻴﺣ زا

ﻪﺘﺳد رد ار هوﺮﮔ ﻦﻳﺮﺘﮔرﺰﺑ يﺪﻨﺑ

ﻞﻴﻜﺸﺗ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ

ﻲﻣ ﺪﻨﻫد . يدﺎﺼﺘﻗا ﺪﺷر ﺶﻳاﺰﻓا ﻲﭘ رد ﺎﻫرﻮﺸﻛ ﻦﻳا

ﻪﺑ ،ﺎﻫرﻮﺸﻛ ﻦﻳا ،ﺲﺘﻧزﻮﻛ ﺔﻳﺮﻈﻧ ﻖﺑﺎﻄﻣ ﺎﻣا ،ﺪﻨﺘﺴﻫ دﻮﺧ ﻢﻛ ﻞﻴﻟد ﺐﻴﺳآ ﻪﺑ ﻲﻬﺟﻮﺗ ﺖﺴﻳز يﺎﻫ

ﺰﻛﺮﻤﺗ و ﻲﻄﻴﺤﻣ

ﺖﻴﻔﻴﻛ ﺶﻫﺎﻛ ﺎﺑ يﺪﺟ رﻮﻃ ﻪﺑ ،يدﺎﺼﺘﻗا ﺔﻌﺳﻮﺗ ﺮﺑ ﺑور ﺖﺴﻳز ﻂﻴﺤﻣ ﻲﻣ وﺮ

ﺪﻧﻮﺷ . ﺎﺑ نﺎﻣﺰﻤﻫ ،ﺮﮕﻳد يﻮﺳ زا

ﻪﻳﺎﻣﺮﺳ ،ﻪﻌﺳﻮﺗ ﺮﺗﻻﺎﺑ تﺎﺟرد ﻪﺑ نﺪﻴﺳر رد يراﺬﮔ

ﻲﻣ ﺶﻳاﺰﻓا ﺰﻴﻧ ﺖﻣﻼﺳ و ﺖﺷاﺪﻬﺑ ﺶﺨﺑ ﺪﺑﺎﻳ

. ﻦﻴﻤﻫ ﻪﺑ

(4)

ﺖﻣﻼﺳﺖﻳﺮﻳﺪﻣ1390؛14)46(

82

ﻲﻣ ﺮﻴﻐﺘﻣ ود ﻦﻳا نﺎﻴﻣ ﺔﻄﺑار ﺔﻌﻟﺎﻄﻣ ﻞﻴﻟد رد ﺪﻧاﻮﺗ

ﺎﺑ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ رد ـ ﻲﺗوﺎﻔﺘﻣ ﺞﻳﺎﺘﻧ ،ﻪﻌﺳﻮﺗ لﺎﺣ رد يﺎﻫرﻮﺸﻛ ﻪﻌﺳﻮﺗ يﺎﻫرﻮﺸﻛ ﻲﭘ رد ار ـ ﻪﺘﻓﺎﻳ

ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد .

بﺎﺨﺘﻧا

ﻲﻧﺎﻬﺟ ﻚﻧﺎﺑ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﻲﻧﺎﻬﺟ ﺰﻛاﺮﻣ شراﺰﮔ ﺔﻳﺎﭘ ﺮﺑ ﺎﻫرﻮﺸﻛ ﻦﻴﺑ قوﺪﻨﺻ و و ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ ترﻮﺻ لﻮﭘ ﻲﻠﻠﻤﻟا

شراﺰﮔ رد ﻲﻧﺎﻣز ةزﺎﺑ ﻦﻳا رد ﻪﻛ ﻲﻳﺎﻫرﻮﺸﻛ ﻪﻳارا يﺎﻫ

هﺪﺷ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ ﻪﻌﺳﻮﺗ لﺎﺣ رد ،هﺪﺷ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا رد ،ﺪﻧا

ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ﺪﻧا

.

رﺎﻛ شور

نﺎﻤﻫ ﻛ ﻪﻧﻮﮔ ﻦﻴﻴﻌﺗ ﻞﻣاﻮﻋ ،ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا رد ،ﺪﺷ هرﺎﺷا ﻪ

ﻪﻨﻳﺰﻫ هﺪﻨﻨﻛ ﺮﺑ ﺪﻴﻛﺎﺗ ﺎﺑ ﺖﻣﻼﺳ ﺶﺨﺑ ﺔﻧاﺮﺳ يﺎﻫ

ﺺﺧﺎﺷ هﺎﺗﻮﻛ و تﺪﻣﺪﻨﻠﺑ رد ﺖﺴﻳز ﻂﻴﺤﻣ ﺖﻴﻔﻴﻛ يﺎﻫ

ﻲﻣ راﺮﻗ ﻲﺑﺎﻳزرا درﻮﻣ تﺪﻣ ﺪﻧﺮﻴﮔ

. زا رﻮﻈﻨﻣ ﻦﻳا ياﺮﺑ

هﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﻲﮕﺘﺷﺎﺒﻧا ﻢﻫ ﻞﻧﺎﭘ ﻲﺠﻨﺳدﺎﺼﺘﻗا شور ﺖﺳا . ﻮﮕﻟا ،ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ يﺎﻫرﻮﺸﻛ ﻦﻴﺑ و تﺪﻣﺪﻨﻠﺑ ي

ترﻮﺼﺑ ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻪﺑ تﺪﻣ هﺎﺗﻮﻛ يﺎﻄﺧ ﺢﻴﺤﺼﺗ يﻮﮕﻟا ﻲﻣ ﺢﻳﺮﺼﺗ ﺮﻳز ﺪﻧﻮﺷ

:

it it i

it X u

y   

ln تﺪﻣﺪﻨﻠﺑ يﻮﮕﻟا )

1 (

it it it it

it i

it c y X X u

y 



 



 



 







ln ₁ ln _₁ ₂ ln ₃ ln _₁ _₁ ﺎﻄﺧ ﺢﻴﺤﺼﺗ تﺪﻣ هﺎﺗﻮﻛ يﻮﮕﻟا )

2 (

نآ رد ﻪﻛ

،لوا ﻪﺒﺗﺮﻣ ﻞﺿﺎﻔﺗ هﺪﻨﻫد نﺎﺸﻧ ln

،ﻲﻌﻴﺒﻃ ﻢﺘﻳرﺎﮕﻟ yit

ﻪﻨﻳﺰﻫ ﺖﻣﻼﺳ ﺶﺨﺑ ﺔﻧاﺮﺳ يﺎﻫ

،

i

c_i و و ﺎﻫرﻮﺸﻛ هﮋﻳو ﺖﺑﺎﺛ تاﺮﺛا X_it

يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ رادﺮﺑ

ﻪﻨﻳﺰﻫﺮﺑ راﺬﮔ ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻲﻣ ﺖﻣﻼﺳ ﻪﻧاﺮﺳ يﺎﻫ

ﺪﻨﺷﺎﺑ .

رادﺮﺑ يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ زا ﺪﻨﺗرﺎﺒﻋ X

: ﻟﻮﺗ ﺔﻧاﺮﺳ ﺺﻟﺎﺧﺎﻧ ﺪﻴ

فﺮﺼﻣ ناﺰﻴﻣ ،ﻦﺑﺮﻛ ﺪﻴﺴﻛا يد رﺎﺸﺘﻧا ﺔﻧاﺮﺳ ،ﻲﻠﺧاد ﺪﺣاو ﺮﻫ ﺪﻴﻟﻮﺗ يازا ﻪﺑ يژﺮﻧا بآ ﻪﺑ ﻲﺳﺮﺘﺳد ،GDP

بﻼﺿﺎﻓ ﻪﺑ ﻲﺳﺮﺘﺳد و ﻢﻟﺎﺳ ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ يﺎﻫ

. رادﺮﺑ

،تﺪﻣﺪﻨﻠﺑ ﺐﻳاﺮﺿ )

3 , 2 , 1 (i

i

ﺐﻳاﺮﺿ رادﺮﺑ

،تﺪﻣ هﺎﺗﻮﻛ ﺧ ﺢﻴﺤﺼﺗ ﺐﻳﺮﺿ 

و ﺎﻄ uit-1

مﺪﻋ

ﻲﻣ ﻞﺒﻗ هرود لدﺎﻌﺗ ﺪﻨﺷﺎﺑ

. يﻮﮕﻟا رد ﻪﻨﻴﻬﺑ ﻪﻔﻗو لﻮﻃ

ﺮﺑاﺮﺑ ﻮﮕﻟا بﺎﺨﺘﻧا يﺎﻫرﺎﻴﻌﻣ سﺎﺳا ﺮﺑ ﺎﻄﺧ ﺢﻴﺤﺼﺗ ﺖﺳا هﺪﺷ بﺎﺨﺘﻧا ﺪﺣاو

. ﻢﻴﻫاﻮﺧ ﻪﻛ رﻮﻄﻧﺎﻤﻫ هوﻼﻋ ﻪﺑ

لﻼﺧا ﻪﻠﻤﺟ رﻮﻛﺬﻣ ﻪﻔﻗو لﻮﻃ سﺎﺳا ﺮﺑ ﺪﻳد

it

ﻪﻓﻮﻧ

ﺪﻴﻔﺳ ) white noise (

دﻮﺑ ﺪﻫاﻮﺧ .

د هدا يﺮﺳ يﺎﻫ

ياﺮﺑ ﻮﮕﻟا يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ﻲﻧﺎﻣز 114

ﻪﻌﺳﻮﺗ لﺎﺣ رد رﻮﺸﻛ

لﺎﺳ ﻲﻧﺎﻣز ﺔﻠﺻﺎﻓ رد يﺎﻫ

1995 ﺎﺗ 2007 زا يدﻼﻴﻣ

ﻲﻧﺎﻬﺟ نﺎﻣزﺎﺳ و ﻲﻧﺎﻬﺟ ﻚﻧﺎﺑ ﻲﺘﻧﺮﺘﻨﻳا ﺖﻳﺎﺳ ﻖﻳﺮﻃ هﺪﺷ يروآدﺮﮔ ﺖﺷاﺪﻬﺑ ﺪﻧا

. هداد يروآدﺮﮔ زا ﺲﭘ رد ،ﺎﻫ

نﻮﻣزآ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ،ﺖﺴﺨﻧ ﺔﻠﺣﺮﻣ ﺪﺣاو ﻪﺸﻳر يﺎﻫ

Unit Root Test) (

هداد رد

،ﻞﻧﺎﭘ يﺎﻫ ﺔﺟرد و ﻲﻳﺎﻧﺎﻣ

ﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ﻲﮕﺘﺷﺎﺒﻧا ﻲﻣ ﻦﻴﻴﻌﺗ

دﻮﺷ . ﻚﻤﻛ ﻪﺑ ﺲﭙﺳ

نﻮﻣزآ ﻢﻫ يﺎﻫ هداد ياﺮﺑ ﻲﮕﺘﺷﺎﺒﻧا ﺔﻄﺑار دﻮﺟو ،ﻞﻧﺎﭘ يﺎﻫ

ﻪﻄﺑار سﺎﺳا ﺮﺑ ار ﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ نﺎﻴﻣ تﺪﻣﺪﻨﻠﺑ ﻲﻟدﺎﻌﺗ )

1 (

نﻮﻣزآ دﻮﺷ ﻲﻣ . ﻢﻫ ﺔﻄﺑار ﺪﻴﻳﺄﺗ ترﻮﺻ رد ﺎﻳ ﻲﮕﺘﺷﺎﺒﻧا

تﺪﻣﺪﻨﻠﺑ )

ﻪﻠﻤﺟ ندﻮﺑ ﺎﻧﺎﻣ لدﺎﻌﺗ مﺪﻋ

u_it ( ﺐﻳاﺮﺿ ،

تﺪﻣﺪﻨﻠﺑ )

1 ( ﻲﻟﻮﻤﻌﻣ تﺎﻌﺑﺮﻣ ﻞﻗاﺪﺣ شور ﺎﺑ ،

ﺎﻳﻮﭘ DOLS) ( ﺶﺸﻛ و تﺪﻣ هﺎﺗﻮﻛ ﺐﻳاﺮﺿ ﺎﻳ ﺎﻫ )

2 ( ﺰﻴﻧ

ﺎﻄﺧ ﺢﻴﺤﺼﺗ يﻮﮕﻟا زا ﺮﺑ ﻲﻨﺘﺒﻣ Error Correction )

Model (ECM) (

ﻲﻣ دروآﺮﺑ ﺪﻧﻮﺷ

.

ﻲﺳرﺮﺑ ياﺮﺑ دﺮﻜﻳور ود ﻪﻛ ﺖﺳا ﺮﻛذ ﻪﺑ مزﻻ دﻮﺟو يدﺎﺼﺘﻗا يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ نﺎﻴﻣ ﻂﺑاور دراد

: ﺖﻴﻠﻋ

ﻲﻃﺮﺷ ﺎﻳ يرﺎﺘﺧﺎﺳ يﻮﮕﻟا ﺢﻳﺮﺼﺗ و يﺮﺠﻧﺮﮔ .

رد

ي ﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ نﺎﻴﻣ ﺮﺧﺎﺗ و مﺪﻘﺗ ﻂﺑاور ﺖﻴﻠﻋ نﻮﻣزآ ﻲﻣ راﺮﻗ نﻮﻣزآ درﻮﻣ يدﺎﺼﺘﻗا دﺮﻴﮔ

. ًﺎﻣاﺰﻟا ﺖﻴﻠﻋ عﻮﻧ ﻦﻳا

ﺮﺧﺎﺗ و مﺪﻘﺗ ﺎﻬﻨﺗ و دراﺪﻧ يدﺎﺼﺘﻗا يرﻮﺌﺗ ﺎﺑ ﻲﻃﺎﺒﺗرا ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ار ﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ نﺎﻴﻣ ﺪﻫد

. يرﺎﺘﺧﺎﺳ يﻮﮕﻟا رد ﺎﻣا

اﺪﺘﺑا

ّﻠﻋ ﻪﻄﺑار ،يدﺎﺼﺘﻗا يرﻮﺌﺗ ﺮﺑ ﻲ

) نﺎﻣﺰﻤﻫ ( ﺮﻴﻐﺘﻣ ﺎﻳ

ﻮﮕﻟا نآ سﺎﺳا ﺮﺑ و هﺪﺷ حﺮﺼﺗ از نورد و از نوﺮﺑ ﻲﻣ دروآﺮﺑ دﻮﺷ

. هدﺎﻔﺘﺳا مود دﺮﻜﻳور زا ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا رد

ﺖﺳا هﺪﺷ .

ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺎﻫ ﻲﮔﮋﻳو ﻲﺧﺮﺑ ،ﻪﻨﻴﺸﻴﺑ ،ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻞﻣﺎﺷ ﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ يرﺎﻣآ يﺎﻫ

نآ رﺎﻴﻌﻣ فاﺮﺤﻧا و ﻪﻨﻴﻤﻛ لوﺪﺟ رد ،ﺎﻫ

1 شراﺰﮔ

هﺪﺷ ﺪﻧا .

(5)

83

ﺖﻣﻼﺳﺖﻳﺮﻳﺪﻣ1390؛14 )46(

لوﺪﺟ 1 : ﻲﮔﮋﻳو ﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ يرﺎﻣآ يﺎﻫ

لوﺪﺟ 2 : نﻮﻣزآ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ياﺮﺑ ﺪﺣاو ﻪﺸﻳر يﺎﻫ

ﺢﻄﺳ يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ

LLC Breitung

IPS

ADF-Fisher ( ) PP-Fisher

( )

ﻪﻨﻳﺰﻫ ﺔﻧاﺮﺳ ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ يﺎﻫ 0.52815

) 0.7013 ( 3.20375

) 0.9993 ( 0.83504

) 0.7982 ( 224.203

) 0.5587 ( 367.647

P < 0.0001

ﻲﻠﺧاد ﺺﻟﺎﺧﺎﻧ ﺪﻴﻟﻮﺗ ﺔﻧاﺮﺳ 10.2378

) 1.0000 ( 0.51801

) 0.6978 ( 3.6191

) 0.9999 ( 205.781

) 0.8288 ( 271.261

) 0.0261 (

ﻦﺑﺮﻛ ﺪﻴﺴﻛا يد ﺔﻧاﺮﺳ 1.71178

) 0.9565 ( 3.59356

) 0.9998 ( 0.10604 -

) 0.4578 ( 264.062

) 0.0507 ( 260.928

) 0.0662 (

يژﺮﻧا تﺪﺷ 0.95962

) 0.8314 ( 2.71794

) 0.9967 ( 1.00899

) 0.8435 ( 169.555

) 0.8288 ( 176.741

) 0.5961 (

ﻢﻟﺎﺳ بآ ﻪﺑ ﻲﺳﺮﺘﺳد 2.08264

) 0.9814 ( 2.76668

) 0.9972 ( 0.04726 -

) 0.4812 ( 181.365

) 0.4158 ( 261.290

P < 0.0001

ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ بﻼﺿﺎﻓ ﻪﺑ ﻲﺳﺮﺘﺳد 0.13900

- ) 0.4447 ( 1.8234

) 0.9659 ( E11

2.6 P < 0.0001 130.713

) 0.9739 ( 233.489

) 0.0013 (

لوا ﺔﺒﺗﺮﻣ ﻞﺿﺎﻔﺗ

ﻪﻨﻳﺰﻫ ﺔﻧاﺮﺳ ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ يﺎﻫ 12.7127

- P < 0.0001 5.4421

- P < 0.0001 4.8969

- P < 0.0001 340.388

P < 0.0001 932.875

P < 0.0001

ﻲﻠﺧاد ﺺﻟﺎﺧﺎﻧ ﺪﻴﻟﻮﺗ ﺔﻧاﺮﺳ 23.0247

- P < 0.0001 2.20204

- P < 0.0001 7.04428

- P < 0.0001 416.833

P < 0.0001 720.828

P < 0.0001

ﻦﺑﺮﻛ ﺪﻴﺴﻛا يد ﺔﻧاﺮﺳ 29.357

- P < 0.0001 4.3769

- P < 0.0001 9.60181

- P < 0.0001 449.266

P < 0.0001 951.038

P < 0.0001

يژﺮﻧا تﺪﺷ 13.0064

- P < 0.0001 5.18596

- P < 0.0001 6.61764

- P < 0.0001 333.089

P < 0.0001 822.191

P < 0.0001

ﻢﻟﺎﺳ بآ ﻪﺑ ﻲﺳﺮﺘﺳد 13.8795

- P < 0.0001 5.37757

- P < 0.0001 5.97307

- P < 0.0001 302.325

P < 0.0001 870.718

P < 0.0001

ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ بﻼﺿﺎﻓ ﻪﺑ ﻲﺳﺮﺘﺳد 6.58302

- P < 0.0001 0.10068

- ) 0.4599 ( E11

3.4 - P < 0.0001 222.397

) 0.0016 ( 733.289

P < 0.0001

تﺎﺤﻴﺿﻮﺗ : ،ﺰﺘﻧاﺮﭘ ﻞﺧاد داﺪﻋا P_Value

ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺎﻫ .

ﺮﻴﻐﺘﻣ ﺪﺣاو

ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ

ﻪﻨﻴﺸﻴﺑ ﻪﻨﻴﻤﻛ رﺎﻴﻌﻣ فاﺮﺤﻧا

ﻪﻨﻳﺰﻫ ﺔﻧاﺮﺳ ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ يﺎﻫ

ﺎﻜﻳﺮﻣآ رﻻد 342.970

4211 1

458.316

ﻲﻠﺧاد ﺺﻟﺎﺧﺎﻧ ﺪﻴﻟﻮﺗ ﺔﻧاﺮﺳ

ﺎﻜﻳﺮﻣآ رﻻد 6332.203

66598 340

8021.578

ﻦﺑﺮﻛ ﺪﻴﺴﻛا يد رﺎﺸﺘﻧا ﺔﻧاﺮﺳ

ﻦﺗ 3.602

65.772

0.014 6.295

يژﺮﻧا فﺮﺼﻣ تﺪﺷ

رﻻد ﺮﺑ ﺖﻔﻧ مﺮﮔﻮﻠﻴﻛ

270.623 1725 68

201.5

ﻢﻟﺎﺳ بآ ﻪﺑ ﻲﺳﺮﺘﺳد

ﺪﺻرد 80.248

100

3

18.539

ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ بﻼﺿﺎﻓ ﻪﺑ ﻲﺳﺮﺘﺳد

ﺪﺻرد 65.253

100

5

29.832

(6)

ﺖﻣﻼﺳﺖﻳﺮﻳﺪﻣ1390؛14)46(

84

ﻢﻫ شور ﻪﺑ ﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ نﺎﻴﻣ ﻂﺑاور ﻞﻴﻠﺤﺗ زا ﺶﻴﭘ يﺮﺳ ﻲﻳﺎﻧﺎﻣ ﻲﺘﺴﻳﺎﺑ ﻲﮕﺘﺷﺎﺒﻧا ﻪﺑ ار ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ يﺎﻫ

نﻮﻣزآ ﻚﻤﻛ دﻮﻤﻧ ﻲﺳرﺮﺑ ﺪﺣاو ﻪﺸﻳر يﺎﻫ

. ﻦﻴﻤﻫ ﻪﺑ

،ﻞﻴﻟد رد ﻦﻳا ﻪﻟﺎﻘﻣ زا دﺮﺑرﺎﻛﺮﭘ نﻮﻣزآ ﺞﻨﭘ ﺪﺣاو ﻪﺸﻳر

ﻞﻧﺎﭘ يﺎﻫﻮﮕﻟا رد هدﺎﻔﺘﺳا

ﺖﺳا هﺪﺷ زا ﺪﻨﺗرﺎﺒﻋ ﻪﻛ

:

زآ ﻮﭼ و ﻦﻴﻟ ،ﻦﻳﻮﻟ نﻮﻣ LLC)

]( [9 ، و ناﺮﺴﭘ ،ﻢﻳا نﻮﻣزآ

ﻦﻴﺷ IPS) ] ( [10

، ﮓﻧﻮﺗﺮﺑ نﻮﻣزآ Breitung)

]( [11 و

نﻮﻣزآ ﺮﺸﻴﻓ يﺎﻫ -

ﺮﺸﻴﻓ و ADF - .PP 13 ]

، 12 [

لوﺪﺟ 2 نﻮﻣزآ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻢﺘﻳرﺎﮕﻟ ياﺮﺑ ار ﺪﺣاو ﻪﺸﻳر يﺎﻫ

ﻦﻴﻟوا زا ﺲﭘ و ﺢﻄﺳ رد ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ﻞﺿﺎﻔﺗ ﻲﻣ نﺎﺸﻧ يﺮﻴﮔ ﺪﻫد

. رﻮﻃ ﻪﺑ ﻪﺻﻼﺧ يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ

،هدﻮﺑ ﺪﺣاو ﻪﺸﻳر ﻚﻳ يوﺎﺣ و ﺎﻧﺎﻣﺎﻧ دراﻮﻣ ﺮﺜﻛا رد ﻮﮕﻟا نآ لوا ﻪﺒﺗﺮﻣ ﻞﺿﺎﻔﺗ ﻪﻜﻳرﻮﻄﺑ ﺎﻳ ﺎﻧﺎﻣ دراﻮﻣ ﻲﻣﺎﻤﺗ رد ﺎﻫ

ﺪﻨﺘﺴﻫ I(0) .

،ﻮﮕﻟا يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ﻲﻣﺎﻤﺗ رد ﺪﺣاو ﻪﺸﻳر دﻮﺟو ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ﻦﻳا ﻲﻄﺧ ﺐﻴﻛﺮﺗ )

لدﺎﻌﺗ مﺪﻋ ﻪﻠﻤﺟ ﺎﻳ uit

( رد

يوﺎﺣ و ﺎﻧﺎﻣﺎﻧ ﻲﻠﻛ ﺖﻟﺎﺣ ﺖﺳا ﺪﺣاو ﻪﺸﻳر ﻚﻳ

. ﻢﻫ

ﺖﺳا ﻲﻣﻮﻤﻋ هﺪﻋﺎﻗ ﻦﻳا ﺮﺑ ﺎﻨﺜﺘﺳا ﻚﻳ ﻲﮕﺘﺷﺎﺒﻧا .

رد

ﻞﻴﻠﺤﺗ دﻮﺟو ،ﻲﮕﺘﺷﺎﺒﻧا ﻢﻫ يﺎﻫ و تﺪﻣﺪﻨﻠﺑ ﻪﻄﺑار

نﺎﻴﻣ ﻲﻟدﺎﻌﺗ يﻮﮕﻟا سﺎﺳا ﺮﺑ ﻮﮕﻟا يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ

) 1 ( درﻮﻣ دروآﺮﺑ و نﻮﻣزآ

ﻲﻣ راﺮﻗ دﺮﻴﮔ . ﺎﻳ دﻮﺟو ترﻮﺻ رد

لدﺎﻌﺗ مﺪﻋ ﻪﻠﻤﺟ ،رﻮﻛﺬﻣ ﻪﻄﺑار شﺮﻳﺬﭘ u_it

هدﻮﺑ ﺎﻧﺎﻣ

ﻄﺑ يرﻮ ﺪﻫاﻮﺧ ﻲﺘﻗﻮﻣ ﻪﻄﺑار ﻦﻳا زا فاﺮﺤﻧا ﻪﻧﻮﮔﺮﻫ ﻪﻛ

دﻮﺑ . رادﺮﺑ يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ترﻮﺻ ﻦﻳا رد ﺖﺑﺎﺛ ﺐﻳاﺮﺿ ﺎﺑ x

ﻪﺘﺴﺑاو ﺮﻴﻐﺘﻣ )

ﻪﻧاﺮﺳ جرﺎﺨﻣ ﺖﻣﻼﺳ

( يا هﻮﻴﺷ ﻪﺑ ار

ﻲﻣ ﺮﻴﻴﻐﺗ ﻲﻨﻴﺑ ﺶﻴﭘ ﻞﺑﺎﻗ ﺪﻨﻫد

. ﻢﻫ ،ﻞﻴﻟد ﻦﻴﻤﻫ ﻪﺑ

زا يﺮﻈﻧ ظﺎﺤﻟ ﻪﺑ ﻢﻫ و يرﺎﻣآ ظﺎﺤﻟ ﻪﺑ ﻢﻫ ﻲﮕﺘﺷﺎﺒﻧا او شزرا ﺖﺳا رادرﻮﺧﺮﺑ ﻲﻳﻻﺎﺑ ﺖﻴﻤﻫ

. ﻢﻫ دﻮﺟو

يدﺎﺼﺘﻗا ﻪﻳﺮﻈﻧ ﺮﺑ يﺪﻴﻳﺎﺗ ،تﺪﻣﺪﻨﻠﺑ ﻪﻄﺑار ﺎﻳ ﻲﮕﺘﺷﺎﺒﻧا )

ﻪﻄﺑار ﺎﺠﻨﻳا رد 1

( ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ . ﻢﻫ نﻮﻣزآ ياﺮﺑ رد ﻲﮕﺘﺷﺎﺒﻧا

هداد ﻲﻧورﺪﭘ نﻮﻣزآ ود زا ﺐﻠﻏا ،ﻞﻧﺎﭘ يﺎﻫ 16]

- [14 و

ﻮﺋﺎﻛ 17] ﻲﻣ هدﺎﻔﺘﺳا [ نآ زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻪﻛ دﻮﺷ

رد ﺎﻫ

لوﺪﺟ 3 هﺪﺷ شراﺰﮔ ﺪﻧا

. دراﻮﻣ ﻲﻣﺎﻤﺗ رد ﻪﻠﺻﺎﺣ ﺞﻳﺎﺘﻧ

ﻪﻨﻳﺰﻫ ﻪﻧاﺮﺳ نﺎﻴﻣ تﺪﻣﺪﻨﻠﺑ ﻪﻄﺑار دﻮﺟو يﺎﻫ

ﺖﻣﻼﺳ و

ﻲﻣ راﺮﻗ ﺪﻴﻳﺎﺗ درﻮﻣ ار نآ هﺪﻨﻨﻛ ﻦﻴﻴﻌﺗ ﻞﻣاﻮﻋ ﺪﻫد

. ﻪﺑ

ﻢﻫ دﻮﺟو مﺪﻋ ﺮﺑ ﻲﻨﺒﻣ ﺮﻔﺻ ﻪﻴﺿﺮﻓ ﺮﮕﻳد ترﺎﺒﻋ هﺪﺷ در دراﻮﻣ ﻲﻣﺎﻤﺗ رد ﺖﻣﺪﻨﻠﺑ ﻪﻄﺑار ﺎﻳ ﻲﮕﺘﺷﺎﺒﻧا ﺖﺳا . ﺗ يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ﺪﻳد ﻢﻴﻫاﻮﺧ ﻪﻛرﻮﻄﻧﺎﻤﻫ و ﻪﻧاﺮﺳ ﺪﻴﻟﻮ

ﻪﻨﻳﺰﻫ ،يژﺮﻧا زا هدﺎﻔﺘﺳا تﺪﺷ يﺎﻫ

ﺖﻣﻼﺳ رد ﻪﻧاﺮﺳ

ﻲﻣ ﺶﻳاﺰﻓا يراد ﻲﻨﻌﻣ رﻮﻄﺑ ار تﺪﻣﺪﻨﻠﺑ ﺪﻨﻫد

.

لوﺪﺟ

3 : نﻮﻣزآ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻢﻫ يﺎﻫ

ﻮﺋﺎﻛ و ﻲﻧورﺪﭘ ﻲﮕﺘﺷﺎﺒﻧا

نﻮﻣزآ هرﺎﻣآ

ﺮﻔﺻ ﻪﻴﺿﺮﻓ

نﻮﻣزآ ﺔﺠﻴﺘﻧ

PANEL

PP-Statistic

7.8334 - P < 0.0001 ﻢﻫ دﻮﺒﻧ

ﻲﮕﺘﺷﺎﺒﻧا ﻄﺑار دﻮﺟو

ﻢﻫ ﺔ ﻲﻣ ﺪﻴﻳﺄﺗ ﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ نﺎﻴﻣ ﻲﮕﺘﺷﺎﺒﻧا دﻮﺷ

.

PANEL

ADF-Statistic 0.2624

- ) 0.0005 ( ﻢﻫ دﻮﺒﻧ

ﻲﮕﺘﺷﺎﺒﻧا ﻢﻫ ﺔﻄﺑار دﻮﺟو

ﻲﻣ ﺪﻴﻳﺄﺗ ﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ نﺎﻴﻣ ﻲﮕﺘﺷﺎﺒﻧا دﻮﺷ

.

Group

pp-Statistic

16.461 - P < 0.0001 ﻢﻫ دﻮﺒﻧ

.

Group

ADF-Statistic

1.3845 -

) 0.0831 ( ﻢﻫ دﻮﺒﻧ

.

Kao- t statistic 4.384

- P < 0.0001 ﻢﻫ دﻮﺒﻧ

.

تﺎﺤﻴﺿﻮﺗ : ،ﺰﺘﻧاﺮﭘ ﻞﺧاد داﺪﻋا P_Value

ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺎﻫ .

(7)

85

ﺖﻣﻼﺳﺖﻳﺮﻳﺪﻣ1390؛14 )46(

شور تﺪﻣﺪﻨﻠﺑ يﻮﮕﻟا دروآﺮﺑ ياﺮﺑ دﻮﺟو ﻲﻔﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ

دراد . ﻦﻤﻳﺮﻓ زا يوﺮﻴﭘ ﻪﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا رد 6]

و نﺎﻳارﺎﻧ و[

نﺎﻳارﺎﻧ 8] ﺎﻳﻮﭘ ﻲﻟﻮﻤﻌﻣ تﺎﻌﺑﺮﻣ ﻞﻗاﺪﺣ شور زا [

DOLS) ( هدﺎﻔﺘﺳا ﺖﺳا هﺪﺷ .

ﻪﻛ ﺖﺳا يروآدﺎﻳ ﻪﺑ مزﻻ

ﻮﺋﺎﻛ 18] ﻲﻣ نﺎﺸﻧ [ ﻲﻳارﺎﻛ زا دروآﺮﺑ شور ﻦﻳا ﻪﻛ ﺪﻫد

طﺎﺒﻨﺘﺳا نﺎﻜﻣا و ﺖﺳا رادرﻮﺧﺮﺑ يﺮﺘﺸﻴﺑ يرﺎﻣآ يﺎﻫ

ﻲﻣ ﻢﻫاﺮﻓ ار ﺮﺒﺘﻌﻣ دزﺎﺳ

. يﻮﮕﻟا رد تﺪﻣ هﺎﺗﻮﻛ ﺐﻳاﺮﺿ

يﺎﻄﺧ ﺢﻴﺤﺼﺗ )

2 ( ﺖﺑﺎﺛ تاﺮﺛا شور زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺰﻴﻧ

Fixed Effects) (

روآﺮﺑ ﻲﻣ د ﺪﻧﻮﺷ . زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻲﺑ يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ فﺬﺣ زا ﺲﭘ ،ﻮﮕﻟا ود ﺮﻫ ﻦﻴﻤﺨﺗ

رد ﺎﻨﻌﻣ

لوﺪﺟ 4 ﺪﻧا هﺪﺷ ﻪﻳارا .

ﺐﻳاﺮﺿ دروآ ﺮﺑ لوﺪﺟ ﻦﻳا رد

ﻪﻄﺑار سﺎﺳا ﺮﺑ تﺪﻣﺪﻨﻠﺑ )

1 ( شور ﺮﺑ ﻲﻨﺘﺒﻣ وDOLS

تﺪﻣ هﺎﺗﻮﻛ ﺐﻳاﺮﺿ ﻪﻄﺑار سﺎﺳا ﺮﺑ ECM

) 2 ( ﺖﺳﺪﺑ

ﺪﻧا هﺪﻣآ . ﻲﻣ ﻪﻈﺣﻼﻣ ﻪﻛ رﻮﻄﻧﺎﻤﻫ ﻪﻟدﺎﻌﻣ رد ددﺮﮔ

ﺮﻴﻐﺘﻣ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ و نآ ﻪﻔﻗو و ﻢﻟﺎﺳ بآ ﺮﻴﻐﺘﻣ تﺪﻣﺪﻨﻠﺑ ﻪﻄﺑار زا ندﻮﺒﻧ راد ﻲﻨﻌﻣ ﻞﻴﻟد ﻪﺑ ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ بﻼﺿﺎﻓ ﺪﻧا هﺪﺷ فﺬﺣ تﺪﻣﺪﻨﻠﺑ .

لوﺪﺟ

4 : ﺶﺸﻛ هﺎﺗﻮﻛ و تﺪﻣﺪﻨﻠﺑ يﺎﻫ تﺪﻣ

تﺎﺤﻴﺿﻮﺗ

* :

** ،

*** و حﻮﻄﺳ رد يرادﺎﻨﻌﻣ ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻪﺑ 10

، 5 و 1 ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ار ﺪﺻرد

.ﺪﻨﻫد

ﺚﺤﺑ

ﺮﺑ هﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ ﺞﻳﺎﺘﻧ سﺎﺳا

، تﺪﻣﺪﻨﻠﺑ ﺶﺸﻛ

ﻪﻨﻳﺰﻫ يﺎﻫ ﺖﻣﻼﺳ ﺮﺑاﺮﺑ ﻲﻠﺧاد ﺺﻟﺎﺧﺎﻧ ﺪﻴﻟﻮﺗ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ

1.41 ﺖﺳا هﺪﺷ دروآﺮﺑ .

ﺪﻣآرد ﻪﭼﺮﻫ ﺮﮕﻳد نﺎﻴﺑ ﻪﺑ

ﻪﻨﻳﺰﻫ ﺔﻧاﺮﺳ ،ﺪﺑﺎﻳ ﺶﻳاﺰﻓا ﻪﻧاﺮﺳ ﻪﺘﺒﻟا ـ ﺰﻴﻧ ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ يﺎﻫ

ﺖﻓﺎﻳ ﺪﻫاﻮﺧ ﺶﻳاﺰﻓا ـ ﺮﺗﺪﻨﺗ ﻲﺒﻴﺷ ﺎﺑ .

ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻦﻳﺪﺑ

ﻲﻣ ياﺮﺑ ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ تﺎﻣﺪﺧ و ﺎﻫﻻﺎﻛ ﻪﻛ ﺖﻓﺮﮔ ﻪﺠﻴﺘﻧ ناﻮﺗ

ﻲﻣ رﺎﻤﺷ ﻪﺑ ﺲﻛﻮﻟ ،ﻪﻌﺳﻮﺗ لﺎﺣ رد يﺎﻫرﻮﺸﻛ ؛ﺪﻧور

ﻣ ﻞﻜﺷ ﻪﺑ نآ تﺪﻣﺪﻨﻠﺑ يﺪﻣآرد ﺶﺸﻛ ﻪﻛاﺮﭼ يرادﺎﻨﻌ

ﺖﺳا هﺪﺷ دروآﺮﺑ ﺪﺣاو زا ﺮﺘﮔرﺰﺑ .

ﺶﺸﻛ هوﻼﻋ ﻪﺑ

تﺪﻣ هﺎﺗﻮﻛ رد رﻮﻛﺬﻣ يﺪﻣآرد )

0.64 ( زا ﺮﺘﻤﻛ

و ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ دﻮﺟو زا ﻲﻛﺎﺣ ﻪﻛ ﺖﺳا تﺪﻣﺪﻨﻠﺑ ﻪﻨﻳﺰﻫ ﻪﻨﻳﺰﻫ ﺶﻨﻛاو رد ﻞﻳﺪﻌﺗ يﺎﻫ ﺖﺒﺴﻧ ﺖﻣﻼﺳ يﺎﻫ

ﺖﺳا تﺪﻣ هﺎﺗﻮﻛ رد ﺪﻣآرد ﻪﺑ .

هزاﺪﻧا ،ﻦﻳا ﺮﺑ نوﺰﻓا

ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ﺐﻳاﺮﺿ ﺳ ﻪﻛ ﺪﻨﻫد

ﺺﻟﺎﺧﺎﻧ ﺪﻴﻟﻮﺗ ﺔﻧاﺮ

ﻪﻨﻳﺰﻫ هﺪﻨﻨﻛ ﻦﻴﻴﻌﺗ ﻞﻣﺎﻋ ﻦﻳﺮﺘﻤﻬﻣ نﺎﻛﺎﻤﻛ ﻲﻠﺧاد يﺎﻫ

DOLS

ECM

أﺪﺒﻣ زا ضﺮﻋ رﺎﻴﻌﻣ فاﺮﺤﻧا

4.23309***

- ) 0.3403 (

-

ﻲﻠﺧاد ﺺﻟﺎﺧﺎﻧ ﺪﻴﻟﻮﺗ ﺔﻧاﺮﺳ رﺎﻴﻌﻣ فاﺮﺤﻧا 1.4142***

) 0.06137 ( 0.6470***

) 0.07952 (

يژﺮﻧا تﺪﺷ رﺎﻴﻌﻣ فاﺮﺤﻧا

0.10344***

) 0.03057 ( 0.02415

) 0.02438 (

ﻢﻟﺎﺳ بآ لوا ﺔﻔﻗو رﺎﻴﻌﻣ فاﺮﺤﻧا -

0.0028*

-

) 0.0018

(

ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ بﻼﺿﺎﻓ لوا ﺔﻔﻗو رﺎﻴﻌﻣ فاﺮﺤﻧا -

0.0001***

-

) 5 e- 8

(

ﺎﻄﺧ ﺢﻴﺤﺼﺗ ءﺰﺟ رﺎﻴﻌﻣ فاﺮﺤﻧا -

0.0121**

-

) 0.00528

(

R² 0.99

0.07

نﻮﺴﺗاو ـ ﻦﻴﺑرود 0.48

1.9920

(8)

ﺖﻣﻼﺳﺖﻳﺮﻳﺪﻣ1390؛14)46(

86

ﺖﻣﻼﺳ ﻲﻣ تﺪﻣﺪﻨﻠﺑ و تﺪﻣ هﺎﺗﻮﻛ رد ﺪﺷﺎﺑ

. ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻦﻳا

ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺎﺑ نﺎﻳارﺎﻧ و نﺎﻳارﺎﻧ يﺎﻫ 8]

نارﺎﻜﻤﻫ و ﮓﻧژ و [

19] دراد يرﺎﮔزﺎﺳ [ .

نآ ،ﺮﺘﻬﺑ ترﺎﺒﻋ ﻪﺑ ﺪﻴﻟﻮﺗ ،ﺰﻴﻧ ﺎﻫ

ﻦﻴﻴﻌﺗ ﻞﻣﺎﻋ ﻦﻳﺮﺘﻤﻬﻣ ار ﻲﻠﺧاد ﺺﻟﺎﺧﺎﻧ ةﺪﻨﻨﻛ

ﻪﻨﻳﺰﻫ يﺎﻫ

ﻲﻣ ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ زا ﺮﺘﮔرﺰﺑ يﺪﻣآرد ﺶﺸﻛ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ و ﺪﻨﻧاد

آ ،ﻚﻳ ﻲﻣ ﻲﻓﺮﻌﻣ ﺲﻛﻮﻟ ﻲﻳﻻﺎﻛ ار ن ﺪﻨﻨﻛ

.

رﺎﻈﺘﻧا درﻮﻣ ﺖﺒﺜﻣ تاﺮﺛا ﺰﻴﻧ يژﺮﻧا زا هدﺎﻔﺘﺳا تﺪﺷ ﻪﻨﻳﺰﻫ ﺮﺑ تﺪﻣ هﺎﺗﻮﻛ و تﺪﻣﺪﻨﻠﺑ رد ار يﺎﻫ

ﺖﻣﻼﺳ

ﻪﺘﺷاد ﺪﻧا . ﻪﺑ يژﺮﻧا فﺮﺼﻣ ناﺰﻴﻣ ﻪﭼﺮﻫ ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻦﻳﺪﺑ

ﻴﻟﻮﺗ ﺪﺣاو ﺮﻫ يازا ﺎﻳ ﺪ

) يژﺮﻧا فﺮﺼﻣ تﺪﺷ (

ﺮﺘﺸﻴﺑ

هﺪﻨﻳﻻآ رﻮﺸﻛ ﻚﻳ ﺖﻌﻨﺻ ﻪﭼﺮﻫ ﻲﻨﻌﻳ ،ﺪﺷﺎﺑ ﺖﻴﻔﻴﻛ و ﺮﺗ

بﻮﻠﻄﻣﺎﻧ رﻮﺸﻛ نآ رد ﺖﺴﻳز ﻂﻴﺤﻣ ﺔﻧاﺮﺳ ،ﺪﺷﺎﺑ ﺮﺗ

ﻪﻨﻳﺰﻫ يﺎﻫ ﺖﻣﻼﺳ دﻮﺑ ﺪﻫاﻮﺧ ﺮﺗﻻﺎﺑ ﺰﻴﻧ .

تﺪﺷ ﻊﻗاو رد

ﺐﻳﺮﺿ ﺎﺑ يژﺮﻧا 0.10

و تﺪﻣﺪﻨﻠﺑ رد 0.02

هﺎﺗﻮﻛ رد

ﻪﻨﻳﺰﻫ ،تﺪﻣ يﺎﻫ

ﺖﻣﻼﺳ ﻲﻣ ﺶﻳاﺰﻓا ار ﺮﻫ ﺪﻫد

ﻪﻛ ﺪﻨﭼ

ﺖﺴﻴﻧ راد ﻲﻨﻌﻣ تﺪﻣ هﺎﺗﻮﻛ رد ﺮﺛا ﻦﻳا .

ﺮﺛا ﻦﻳا ﻊﻗاو رد

ﻪﻛ ﺖﺳا تﺪﻣ هﺎﺗﻮﻛ زا ﺮﺘﺸﻴﺑ ﺐﺗاﺮﻣ ﻪﺑ تﺪﻣﺪﻨﻠﺑ رد ﻲﻣ نﺎﺸﻧ هﺪﻨﻳﻻآ ﺪﻫد

ﺢﻄﺳ ﺮﺑ دﻮﺧ ﺮﻴﺛﺄﺗ ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ ﺎﻫ

ﺖﻣﻼﺳ ﺪﻧا ﻪﺘﺷاﺬﮔ يﺎﺟ ﺮﺑ تﺪﻣﺪﻨﻠﺑ رد ار .

ﻦﻳا ﻪﺑ

ﻲﻣ ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻪﺠﻴﺘﻧ ناﻮﺗ

ﺪﻴﻟﻮﺗ شور رد ﺮﻴﻴﻐﺗ ﻪﻛ دﺮﻛ يﺮﻴﮔ

ﺗرا و ﻲﻣ ﺖﺴﻳز ﻂﻴﺤﻣ ﺖﻴﻔﻴﻛ يﺎﻘ ﺶﻫﺎﻛ ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ

ﻪﻨﻳﺰﻫ يﺎﻫ ﺖﻣﻼﺳ ﺪﻣﺎﺠﻧﺎﻴﺑ تﺪﻣﺪﻨﻠﺑ رد هﮋﻳو ﻪﺑ .

ﻦﻳا

ﻂﻴﺤﻣ ﺖﻴﻔﻴﻛ نﺎﻴﻣ ﻢﻴﻘﺘﺴﻣ ﺔﻄﺑار دﻮﺟو ﺪﻳﺆﻣ عﻮﺿﻮﻣ ﺖﺳا تﺪﻣﺪﻨﻠﺑ رد ﻪﻌﻣﺎﺟ ﺖﻣﻼﺳ و ﺖﺴﻳز .

ﺮﺑ نوﺰﻓا

ﻪﻔﻗو ،تﺪﻣ هﺎﺗﻮﻛ رد ،ﻦﻳا ﻲﺳﺮﺘﺳد نﺎﻜﻣا ﺮﻴﻐﺘﻣ ود يﺎﻫ

ﺮﺑ ﻲﺘﺷاﺪﻬﺑ بﻼﺿﺎﻓ و ﻢﻟﺎﺳ بآ ﻪﺑ ﻪﻨﻳﺰﻫ

يﺎﻫ ﺖﻣﻼﺳ

ﺪﻧراد ﻲﻔﻨﻣ ﺮﺛا .

ﻦﻳا رد تﺎﻣﺪﺧ دﻮﺒﻬﺑ ﻪﻛ ﺎﻨﻌﻣ ﻦﻳا ﻪﺑ

ﻲﻣ ﻪﻨﻴﻣز ﻪﻨﻳﺰﻫ ﺶﻫﺎﻛ ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ

يﺎﻫ ﺖﻣﻼﺳ هﺎﺗﻮﻛ رد

دﻮﺷ ﺮﺠﻨﻣ تﺪﻣ .

رد ﺮﻴﻐﺘﻣ ود ﻦﻳا زا ﻚﻳ ﭻﻴﻫ هوﻼﻋ ﻪﺑ

ﻪﻄﺑار زا ﻞﻴﻟد ﻦﻴﻤﻫ ﻪﺑ و هدﻮﺒﻧ راد ﻲﻨﻌﻣ تﺪﻣﺪﻨﻠﺑ ﺪﻧا هﺪﺷ فﺬﺣ تﺪﻣﺪﻨﻠﺑ .

ﺎﻄﻣ رد ﺮﺘﻤﻛ ﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ﻦﻳا تﺎﻌﻟ

هدﻮﺑ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ﻦﻴﺸﻴﭘ ﺪﻧا

. ﻖﺑﺎﻄﻣ ،ﺎﻄﺧ ﺢﻴﺤﺼﺗ ءﺰﺟ ﺐﻳﺮﺿ ،ﺮﮕﻳد يﻮﺳ زا

ﻲﻔﻨﻣ رﺎﻈﺘﻧا )

0.01 - ( دﺪﺠﻣ يﺪﻴﻳﺎﺗ ﻪﻛ ﺖﺳا راد ﻲﻨﻌﻣ و

ﻮﮕﻟا يﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ نﺎﻴﻣ تﺪﻣﺪﻨﻠﺑ ﻲﻟدﺎﻌﺗ ﻪﻄﺑار دﻮﺟو ﺮﺑ ﺖﺳا . ﻪﻄﺑار رد ﻲﻟدﺎﻌﺗ مﺪﻋ ﻪﻧﻮﮔﺮﻫ ﺮﮕﻳد ترﺎﺒﻋ ﻪﺑ

ﻲﻣ ﻞﺤﻤﻀﻣ نﺎﻣز لﻮﻃ رد تﺪﻣﺪﻨﻠﺑ ددﺮﮔ

. ﺎﺑ دﻮﺟو ﻦﻳا

نﺎﺸﻧ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻦﻴﻳﺎﭘ رﻮﻛﺬﻣ ﺐﻳﺮﺿ يدﺪﻋ راﺪﻘﻣ ﻲﻣ ،تﺪﻣﺪﻨﻠﺑ ﻪﻄﺑار زا فاﺮﺤﻧا ترﻮﺻ رد ﺪﻫد

دﻮﺑ ﺪﻫاﻮﺧ ﺪﻨﻛ و ﻲﻧﻻﻮﻃ رﺎﻴﺴﺑ نآ ﺖﻤﺳ ﻪﺑ ﻲﻳاﺮﮕﻤﻫ .

نﺎﻳارﺎﻧ و نﺎﻳارﺎﻧ ﺔﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﺐﻳﺮﺿ ﻦﻳا ﻪﭼﺮﮔ 8]

ﻪﻛ [

ﻪﻌﺳﻮﺗ يﺎﻫرﻮﺸﻛ هدﺮﻛ ﻲﺳرﺮﺑ ار ﻪﺘﻓﺎﻳ

ظﺎﺤﻟ ﻪﺑ ،ﺪﻧا

ﺖﺳا هدﻮﺑ ﺮﺘﮔرﺰﺑ يدﺪﻋ )

0.12 - ( ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺎﺑ نآ راﺪﻘﻣ ﺎﻣا

نارﺎﻜﻤﻫ و ﮓﻧژ 19]

) [ 0.07 - ( نﺎﺘﺳا درﻮﻣ رد يﺎﻫ

دراد يﺮﺘﺸﻴﺑ يرﺎﮔزﺎﺳ ﻦﻴﭼ رﻮﺸﻛ ﻒﻠﺘﺨﻣ .

ﻦﻴﭼ ﺮﮔا و

ﻦﻳا ،ﻢﻳﺮﻳﺬﭙﺑ ﻪﻌﺳﻮﺗ لﺎﺣ رد يرﻮﺸﻛ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ار دﻮﺑ ﺪﻫاﻮﺧ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺮﺑ يﺪﻴﻳﺄﺗ ﺮﻬﻣ ،يرﺎﮔزﺎﺳ .

ﻪﻛ دﻮﺷ ﻲﻣ يﺮﻴﮔ ﻪﺠﻴﺘﻧ ﻦﻴﻨﭼ ًﺎﺘﻳﺎﻬﻧ ﻴﺴﺑ هزوﺮﻣا

زا يرﺎ

ﻲﻠﺧاد ﺺﻟﺎﺧﺎﻧ ﺪﻴﻟﻮﺗ زا ﻲﻬﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ ﻢﻬﺳ ،ﺎﻫرﻮﺸﻛ ﻪﻨﻳﺰﻫ فﺮﺻ ار دﻮﺧ يﺎﻫ

ﺖﻣﻼﺳ ﻲﻣ

ﺪﻨﻨﻛ . ،نﺎﻣﺰﻤﻫ

ياﺮﺑ ـ دراﻮﻣ ﻲﺧﺮﺑ رد ﻢﻛ ﺖﺳد ـ ﺎﻫرﻮﺸﻛ ﻦﻴﻤﻫ ﻪﻌﺳﻮﺗ فاﺪﻫا ﻪﺑ ﻲﺑﺎﻴﺘﺳد ﻲﺘﺣار ﻪﺑ ،تﺪﻣ هﺎﺗﻮﻛ يا

ﻲﻣ ﺐﻳﺮﺨﺗ ار ﺖﺴﻳز ﻂﻴﺤﻣ ﺪﻨﻨﻛ

. ﻲﻋﻮﻧ ،ﻊﻗاو رد

ﺖﺳﺎﻴﺳ ﻦﻳا رد ﺲﻛودارﺎﭘ هﺪﻳد ﺎﻫ

ﻲﻣ دﻮﺷ . ﺪﻨﭼﺮﻫ

رد يدﺎﺼﺘﻗا ﺪﺷر ،ﺖﺴﻳز ﻂﻴﺤﻣ ﺐﻳﺮﺨﺗ ﺎﺑ ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ تﺪﻣﺪﻨﻠﺑ رد نآ ﻊﻓﺎﻨﻣ ﺎﻣا ﺪﺑﺎﻳ ﺶﻳاﺰﻓا تﺪﻣ هﺎﺗﻮﻛ ﻪﻨﻳﺰﻫ ﻪﺑ ﻲﺘﺴﻳﺎﺑ ﻲﻳﺎﻫ

ﺖﻣﻼﺳ ﺪﺑﺎﻳ صﺎﺼﺘﺧا ﺮﺘﺸﻴﺑ

.

ﺮﻈﻨﻣ زا ﺲﻛودارﺎﭘ ﻦﻳا ﻞﻴﻠﺤﺗ و ﻦﻴﻴﺒﺗ ﺎﺑ ور ﺶﻴﭘ ﺔﻟﺎﻘﻣ زا ﻲﺸﺨﺑ ﻪﺑ ار نﺎﺒﻃﺎﺨﻣ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺗ ﺖﺳا هﺪﻴﺷﻮﻛ نﻼﻛ ﻪﻨﻳﺰﻫ يﺎﻫ ﻲﺑ ﻦﻳا نﺎﻬﻨﭘ ﻲﻬﺟﻮﺗ

و ﺖﻣﻼﺳ ةزﻮﺣ رد ﺎﻫ

ﺪﻨﻛ ﺐﻠﺟ ﺖﺴﻳز ﻂﻴﺤﻣ .

ﻪﻄﺑار دﻮﺟو ﺪﻳﺆﻣ ﺞﻳﺎﺘﻧ نﺎﻴﻣ رادﺎﻨﻌﻣ و ﻢﻴﻘﺘﺴﻣ يا

تﺪﻣﺪﻨﻠﺑ رد ﻪﻌﻣﺎﺟ ﺖﻣﻼﺳ و ﺖﺴﻳز ﻂﻴﺤﻣ ﺖﻴﻔﻴﻛ ﺖﺳا . رد ﺖﺴﻳز ﻂﻴﺤﻣ ﺐﻳﺮﺨﺗ ،ﻪﭼﺮﮔ ﺮﮕﻳد ترﺎﺒﻋ ﻪﺑ