ﺮﺘﻛﺩ ﻱﺭﺪﻴﻠﻛ ﺯﻭﺮﻬﺑ ـ
ﻭ ﻥﻮﻟﻭﺰﻴﻧﺩﺮﭘ ﻞﻴﺘﻣ ﻲﺒﻴﮐﺮﺗ ﺮﺛﺍ ﻲﺳﺭﺮﺑ ...
ﺝ
دﺎـﺘﺳا*
ﻲﺣاﺮﺟ هوﺮﮔ رﺎﻳ ﻲﻣﻮﻤﻋ
هﺎﮕﺸﻧاد ، ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ ﺷﺎﻛ
نﺎ ، نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ ﺪﻴﻬﺷ ﻲﺘﺸﻬﺑ ﺶﺨﺑ ، ﻲﺣاﺮـﺟ ﻣﻮﻤﻋ ﻲ ﻮﮕﺨﺳﺎﭘ ةﺪﻨﺴﻳﻮﻧ
: ﺪﻨﺴﭘرﺎﻔﻏ نﺎﻤﻳا
حاﺮﺟ**
ﻲﻣﻮﻤﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ، نﺎﺷﺎﻛ ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ ،
نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ ﺪﻴﻬﺷ ﻲﺘﺸﻬﺑ ﺶﺨﺑ ، ﻲﻣﻮﻤﻋ ﻲﺣاﺮـﺟ ﻦﻔﻠﺗ
: 5556662 - 0361
ﻲﻜﺷﺰﭘ ﻪﺘﺷر يﻮﺠﺸﻧاد***
هﺎﮕﺸﻧاد ، نﺎﺷﺎﻛ ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ ،
نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ ﺪﻴﻬﺷ ﻲﺘﺸﻬﺑ E-mail: [email protected]
ﺸﻧاد****
هوﺮﮔ رﺎﻴ ﻲﺣاﺮﺟ لﺎﻔﻃا هﺎﮕﺸﻧاد ، ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ ناﺮﻬﺗ
، نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ ﻪﻴﺗآ
*****
دﺎـﺘﺳا ﻲﺣاﺮﺟ هوﺮﮔ رﺎﻳ ﻲﻣﻮﻤﻋ
هﺎﮕﺸﻧاد ، نﺎﻬﻔﺻا ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ ،
نﺎﻬﻔﺻا ءاﺮﻫﺰﻟا نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ ﺶﺨﺑ ،
ﻲﻣﻮﻤﻋ ﻲﺣاﺮـﺟ
******
دﺎـﺘﺳا ﻲﺣاﺮﺟ هوﺮﮔ رﺎﻳ ﻲﻣﻮﻤﻋ
هﺎﮕﺸﻧاد ، ﺪﻫﺎﺷ ، نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ ﺪﻴﻬﺷ ﻲﻨﻴﻤﺧ ﻲﻔﻄﺼﻣ ﺶﺨﺑ ،
ﻲﻣﻮﻤﻋ ﻲﺣاﺮـﺟ
لﻮﺻو ﺦﻳرﺎﺗ : 18 / 03 / 1388
شﺮﻳﺬﭘ ﺦﻳرﺎﺗ :
19 / 01 / 1389
۹
زا يﺮﻴﮔﻮﻠﺟ رد ﻦﻴﺘﺳﺎﻤﻠﻛ و نﻮﻟوﺰﻴﻧدﺮﭘ ﻞﻴﺘﻣ ﻲﺒﻴﻛﺮﺗ ﺮﺛا ﻲﺳرﺮﺑ
رد ﻦﺋﻮﺘﻳﺮﭘ ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ شﻮﻣ
ﺮﺘﻛد يرﺪﻴﻠﻛ زوﺮﻬﺑ ،
*ﺮﺘﻛد يﻮﻘﻧ ﻪﻴﺿﺮﻣ ﺪﻨﺴﭘرﺎﻔﻏ نﺎﻤﻳا ،
**ﺮﺘﻛد ،
***يدﺮﻤﻧاﻮﺟ ﺪﻤﺤﻣ
****ﻪﻳدﻮﻤﺤﻣ ﻦﺴﺤﻣ ﺮﺘﻛد
*****
ﺞﻠﺧ ﺎﺿﺮﻴﻠﻋ ﺮﺘﻛد ،
******
ﻭ ﻩﮊﺍ ﻱﺪﻴﻠﻛ ﻱﺎﻫ :
ﺋﻮﺘﻳﺮﭘ ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ ﻦ
، ﻦﻴﺘﺳﺎﻤﻠﮐ ،ﻥﻮﻟﻭﺰﻴﻧﺩﺮﭘ ﻞﻴﺘﻣ
ﻩﺪﻴﻜﭼ :
ﺯ ﻣ ﻨﻴ ﻪ ﻫ ﻭ ـ ﻑﺪ : ﻔﺘﺳﺍ ـ ﮑﻴﺗﺭﻮﮐ ﺯﺍ ﻩﺩﺎ ـ
ﻲﺘﻧﺁ ﻭ ﺪﻴﺋﻭﺮﺘﺳﺍﻮ ﺘﺴﻴﻫ
ـ ﺶﻫﺎﮐﺭﺩ ﻦﻴﻣﺎ ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ
ﻣ ﺆ ﺑ ﺮﺛ ـ ﺳﺍ ﻩﺩﻮ ـ ﺖ . ﻫ ـ ﺠﻧﺍ ﺯﺍ ﻑﺪ ـ ﻳﺍ ﻡﺎ ـ ﻴﻴﻌﺗ ﻖﻴﻘﺤﺗ ﻦ ـ
ﺮﺛﺍ ﻦ ﺒﻴﮐﺮﺗ ـ ﻲ
ﻴﺘﻣ ـ ﭘ ﻞ ـ ﻴﻧﺩﺮ ـ ﻤﻠﮐﻭ ﻥﻮﻟﻭﺰ ـ
ﻴﺘﺳﺎ ـ ﺭﺩ ﻦ ﻴﮑﺸﺗﺯﺍ ﻱﺮﻴﮔﻮﻠﺟ ـ
ﻨﺒﺴﭼ ﻞ ـ ﺘﻳﺮﭘ ﻲﮔﺪ ـ ﺋﻮ ﻦ ﺭﺩ ﻣ ـ ﺵﻮ ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ .
ﺵﻭﺭ ﻭ ﺩﺍﻮﻣ ﺎﻫ
: ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳﺍ ﺭﺩ ۴۰
ﺵﻮﻣ ﺪﻧﺪﺷ ﻢﻴﺴﻘﺗ ﻲﻓﺩﺎﺼﺗ ﺕﺭﻮﺻ ﻪﺑ ﻲﻳﺎﺗ ﺖﺴﻴﺑ ﻩﻭﺮﮔ ﻭﺩ ﺭﺩ ﺮﮐﺬﻣ .
ﻲﺑ ﺯﺍ ﺲﭘ ﻦﻳﺍ ﻥﺩﺮﮐ ﺵﻮﻫ ﺵﻮﻣ
ﺯﺎﺑ ﻢﮑﺷ ﺭﺍﺪﺟ ﺎﻫ
ﻭ ﻩﺪﺷ ۱۰ ﹰﺎﺒﻳﺮﻘﺗ ﻲﻟﻮﻃ ﺵﺮﺑ ۱
ﺮﺘﻤﻴﺘﻧﺎﺳ ﺭﺍﻮﻳﺩ ﺭﺩ ﺖﺳﺍﺭ ﺖﻤﺳ ﺭﺩ ﻦﺋﻮﺘﻳﺮﭘ ﺢﻄﺳ ﻱﻭﺭ ﺮﺑ ﺓ
ﻩﺪﺷ ﻩﺩﺍﺩ ﻲﻣﺍﺪﻗ ﻪﻌﻄﻗ ﺲﭙﺳ ﻭ
ﺯﺍ ﻱﺍ ﻦﺋﻮﺘﻳﺮﭘ ﺩﺎﻌﺑﺍ ﻪﺑ ﺰﻴﻧ ۲
× ۲ ﺮﺘﻤﻴﺘﻧﺎﺳ
ﺪﺷ ﻪﺘﺷﺍﺩﺮﺑ ﻢﮑﺷ ﭗﭼ ﻩﺭﺍﻮﻳﺩ ﻲﻣﺍﺪﻗ ﺢﻄﺳ ﺯﺍ ﻊﺑﺮﻣ .
ﺯﻭﺩ ﺎﺑ ﻦﻴﺘﺳﺎﻤﻠﮐ ﺩﺭﻮﻣ ﻩﻭﺮﮔ ﺭﺩ µg/kg
ﻧﺩﺮﭘ ﻞﻴﺘﻣ ﻭ50 ﻴ ﻟﻭﺰ ـ ﺯﻭﺩ ﺎﺑ ﻥﻮ mg/kg ۴۰ ﻭ ﺪﺷ ﻖﻳﺭﺰﺗ ﻦﺋﻮﺘﻳﺮﭘ ﻞﺧﺍﺩ
ﺪﺷ ﻖﻳﺭﺰﺗ ﻦﻴﻟﺎﺳ ﻝﺎﻣﺮﻧ ﻥﺍﺰﻴﻣ ﻦﻴﻤﻫ ﻪﺑ ﺪﻫﺎﺷ ﻩﻭﺮﮔ ﺭﺩ .
ﺯﺍ ﺲﭘ ۲۰ ﺯﻭﺭ ﻣ ـ ﺵﻮ ﻭ ﻩﺪﻨﺒﺴﭼ ﻱﺎﻫﺪﻧﺎﺑ ﺩﺍﺪﻌﺗ ،ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ ﺩﻮﺟﻭ ﻭ ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ ﺭﺍﺮﻗ ﺩﺪﺠﻣ ﻲﻣﻮﺗﺍﺭﺎﭘﻻ ﺖﺤﺗ ﺎﻫ
ﻫﺎﺸﻣ ﺱﺎﺳﺍ ﺮﺑ ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ ﻪﺟﺭﺩ ـ
ﺪﺷ ﺺﺨﺸﻣ ﻩﻭﺮﮔ ﺮﻫ ﺭﺩ ،ﻢﻴﻘﺘﺴﻣ ﻩﺪ .
ﻥﻮﻣﺯﺁ ﺎﺑ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻲﻨﺘﻳﻭ ـ ﻥﺎﻣ
ﺪﺷ ﺰﻴﻟﺎﻧﺁ ﺮﺸﻴﻓ ﻖﻴﻗﺩ ﻥﻮﻣﺯﺁ ﻭ .
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳﺍ ﺭﺩ P<0.05
ﻲﻨﻌﻣ ﺭﺍﺩ
ﺪﺷ ﻲﻘﻠﺗ .
ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺎﻫ : ﺩﺍﺩ ﻥﺎﺸﻧ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺩﻮﺑ ﺮﺘﻤﻛ ﺩﺭﻮﻣ ﻩﻭﺮﮔ ﺭﺩ ﺎﻬﻧﺁ ﻪﺟﺭﺩ ﻭ ﻩﺪﻨﺒﺴﭼ ﻱﺎﻫﺪﻧﺎﺑ ﺩﺍﺪﻌﺗ ﻪﻛ
. ﺕﻭﺎﻔﺗ ﺪﻫﺎﺷ ﻭ ﻩﻭﺮﮔ ﻭﺩ ﻦﻴﺑ ﻩﺪﻨﺒﺴﭼ ﻱﺎﻫﺪﻧﺎﺑ ﺩﺍﺪﻌﺗ ﻭ ﻪﺟﺭﺩ ﺭﺩ ﺎﻫ
ﺩﻮﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ P<0.0001)
. ( ﻩﻭﺮﮔ ﺭﺩ ﻲﻤﻜﺷ ﻞﺧﺍﺩ ﻩﺪﻨﺒﺴﭼ ﻱﺎﻫﺪﻧﺎﺑ ﺩﺍﺪﻌﺗ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﺩﺭﻮﻣ
۲۲۲ /
±۰ ۶ / ۰ ﺪﻫﺎﺷ ﻩﻭﺮﮔ ﺭﺩ ﻭ ۴۳۹
/
±۰ ۸ / ۳ ﺩﻮﺑ . ﻞﺑﺎﻗ ﻲﮕﺘﺴﺒﻤﻫ ﻚﻳ
ﻮﺗ ﺖﺷﺍﺩ ﺩﻮﺟﻭ ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ ﻪﺟﺭﺩ ﻭ ﺩﺍﺪﻌﺗ ﻦﻴﺑ ﻲﻬﺟ .
ﻥﻮﻟﻭﺰﻴﻧﺩﺮﭘ ﻭ ﻦﻴﺘﺳﺎﻤﻠﻛ ﺩﺍﺪﻌﺗ ،
ﺩﺮﻛ ﻢﻛ ﺍﺭ ﻩﺪﻨﺒﺴﭼ ﻱﺎﻫﺪﻧﺎﺑ ﻪﺟﺭﺩ ﻭ P<0.0001)
.(
ﻪﺠﻴﺘﻧ ﻴﮔ ـ ﻱﺮ : ﺯﻭﺩ ﺎﺑ ﻥﻮﻟﻭﺰﻴﻧﺩﺮﭘ ﻞﻴﺘﻣ ﺯﺍ ﻩﺩﺎﻔﺘﺳﺍ mg/kg
۴۰ ﺯﻭﺩ ﺎﺑ ﻦﻴﺘﺳﺎﻤﻠﮐ ﻭ µg/kg
۵۰ ﺶﻫﺎﮐ ﺚﻋﺎﺑ ﻲﻗﺎﻔﺻ ﻞﺧﺍﺩ ﻖﻳﺭﺰﺗ ﺕﺭﻮﺻ ﻪﺑ ﻭ ﻲﺒﻴﮐﺮﺗ ﺭﻮﻃ ﻪﺑ
ﻲﻨﻌﻣ ﺭﺍﺩ ﻲﻣ ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ ﻪﺟﺭﺩ ﺕﺪﺷ ﻭ ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ ﺩﺍﺪﻌﺗ ﺭﺩ ﺩﻮﺷ
. ﻲﻣ ﻲﺣﺍﺮﺟ ﺭﺩ ﻦﺋﻮﺘﻳﺮﭘ ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ ﺯﺍ ﻱﺮﻴﮔﻮﻠﺟ ﺭﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﻥﺍﻮﺗ ﻭﺭﺍﺩ ﻭﺩ ﻦﻳﺍ ﺐﻴﻛﺮﺗ ﺯﺍ ﻢﻜﺷ ﻱﺎﻫ
ﺩﺮﻛ ﻩﺩﺎﻔﺘﺳﺍ .
ﻩﺭﻭﺩ ،ﻥﺍﺮﻳﺍ ﻲﺣﺍﺮﺟ ﻪﻳﺮﺸﻧ ۱۸
ﺎﻤﺷ ، ﻩﺭ ۱ ﻝﺎﺳ ، ۱۳۸۹
۱۰
ﻨﻴﻣز ﻪ فﺪﻫ و
ﻢـﻫ زا ﻲﻌﻴﺒﻃ رﻮﻃ ﻪﺑ ﺪﻳﺎﺑ ﻪﻛ ﺢﻄﺳ ود لﺎﺼﺗا ﺎﻳ ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ
،ﺪﻨﺷﺎﺑ اﺪﺟ
ﻲﻣ دﺎﺠﻳا بﺎﻬﺘﻟا ﺎﻳ ﺎﻣوﺮﺗ ﺮﺛا رد
ﻲﻣ و دﻮﺷ ﻪـﺑ ﺪـﻧاﻮﺗ
دﻮﺷ دﺎﺠﻳا ﻲﺣاﺮﺟ ﻞﻤﻋ زا ﺲﭘ ﻪﺿرﺎﻋ ﻚﻳ ناﻮﻨﻋ
1.
ﺮﻔﺣ نﺪﺷ زﺎﺑ ة
ﻲﻗﺎﻔﺻ )
ﻲﺣاﺮﺟ ﻞﻤﻋ عﻮﻧ ﺮﻫ رد (
ﻪـﺑ ﺮﺠﻨﻣ
ﻫرﺎﺘﺧﺎﺳ ﻞﻴﻜﺸﺗ هﻮﻘﻟﺎﺑ يداﺪﺴﻧا يﺎ
) ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ
ﺎﻫﺪﻧﺎﺑ ﺎﻳ ﺎﻫ (
رد
ًﺎﺒﻳﺮﻘﺗ 95 %
ﻲﻣ نارﺎﻤﻴﺑ زا دﻮﺷ
. لﺎـﻤﻋا داﺪـﻌﺗ ﺶﻳاﺰﻓا ﺎﺑ هزوﺮﻣا
هدور داﺪﺴـﻧا ﺖـﻠﻋ ﻦﻳﺮﺘﻌﻳﺎـﺷ ﺎﻫرﺎﺘﺧﺎﺳ ﻦﻳا ،ﻲﻤﻜﺷ ﻲﺣاﺮﺟ
ﻲﻣ بﻮﺴﺤﻣ ﻚﭼﻮﻛ ﺪﻧﻮﺷ
2. ﻪـﻛ ﺪﺷ هدز ﻦﻴﻤﺨﺗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻚﻳ رد
لﺎﺳ رد 1994 ، 33 / 1
نارﺎﻤﻴﺑ ياﺮﺑ رﻻد نﻮﻴﻠﻴﺑ
داﺪﺴـﻧا ﺎـﺑ هدور
ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﻨﻳﺰﻫ
3.
لﺎــﺳ زا 1990 دور داﺪﺴــﻧا ،ﺪــﻌﺑ ﻪــﺑ ة
زا ﻲــﺷﺎﻧ ﻚــﭼﻮﻛ
رد ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ 3
% ﻲﻣﻮﺗارﺎﭘﻻ دراﻮﻣ مﺎﻤﺗ )
1 % لﺎﺳ ﻲﻃ رد دراﻮﻣ
ﻲﺣاﺮﺟ زا ﺲﭘ لوا (
ﻲﻣ خر ﺪﻫد
2.
هدور داﺪﺴﻧا ندﻮﻤﻧ فﺮﻃﺮﺑ ياﺮﺑ ﻲﺣاﺮﺟ ﻞﻤﻋ مﺎﺠﻧا زا ﺲﭘ
ﻲﺣاﺮﺟ لﺎﺒﻧد ﻪﺑ ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ زا ﻲﺷﺎﻧ
ﻲﻗﺎـﺑ دﻮﻋ ﺮﻄﺧ ،ﻲﻠﺒﻗ يﺎﻫ
ﻲﻣ تﺪﻣ رد ﻲﻠﻛ دﻮﻋ ناﺰﻴﻣ و ﺪﻧﺎﻣ 3
تﻻﺎﻘﻣ رد ،ﺮﺘﺸﻴﺑ ﺎﻳ و لﺎﺳ
توﺎﻔﺘﻣ رﺎﻴﺴﺑ ﻲﻜﺷﺰﭘ )
هدوﺪﺤﻣ 7 / 8 % ﺎﺗ 53 (%
هﺪـﺷ شراﺰـﮔ
ﺖﺳا .
ﻲﻣ فﻼﺘﺧا ﻦﻳا
ﻪﺘﺷﺬﮔ ﺖﻴﻫﺎﻣ ﻞﻴﻟد ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ تﺎـﻌﻟﺎﻄﻣ ﺮﮕﻧ
)
هداد ياراد ًﻻﻮﻤﻌﻣ ﻪﻛ
ﺺﻗﺎـﻧ يﺎﻫ ﻲـﻣ
ﺪﻨـﺷﺎﺑ ( يﺮـﻴﮕﻴﭘ ﺰـﻴﻧ و
ﺪﺷﺎﺑ ﻞﻣﺎﻛﺎﻧ
4.
هدور داﺪﺴﻧا ضراﻮﻋ زا )
ﻲﮔﺪﻨﺒﺴـﭼ لﺎـﺒﻧد ﻪﺑ (
،لﻮﺘﺴـﻴﻓ
ﺖﺳا گﺮﻣ و ﺖﻴﻧﻮﺘﻳﺮﭘ ،زﻮﻣﻮﺘﺳﺎﻧآ زا ﺖﺸﻧ
5. زا ﺪـﻌﺑ ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ
ﻞـﺜﻣ ﻲـﺿراﻮﻋ ﻪـﻛ ﺖـﺳا ﻲﻨﻴﻟﺎﺑ ﻢﻬﻣ ﻞﻀﻌﻣ ﻚﻳ ﻲﺣاﺮﺟ ﻞﻤﻋ
ﻲـﺣاﺮﺟ ﻲﺘﺨـﺳ و ﻲـﻨﮕﻟ ﻦﻣﺰﻣ درد ،ﻲﻳازﺎﻧ ،هدور داﺪﺴﻧا يﺎـﻫ
دراد لﺎﺒﻧد ﻪﺑ ار يﺪﻌﺑ
4.
ﻲـﻨﮕﻟ ﻲﮔﺪﻨﺒﺴـﭼ ﻪـﻛ ﺖﺳا هﺪﺷ هﺪﻳد ﻲﻠﺒﻗ تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ رد ﭼ رﻮﻄﺑ ﻞـﻤﻋ زا ﺲـﭘ و ﻦﻴﺣ رد ضراﻮﻋ ﺶﻳاﺰﻓا ﺚﻋﺎﺑ يﺮﻴﮕﻤﺸ
ﻲــﻣ هﺪــﻨﻳآ رد نﺎــﻧز يرورﺎــﺑ ﺶﻫﺎــﻛ ﺰــﻴﻧ و ﻲــﺣاﺮﺟ دﻮــﺷ
.
ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ حﺮـﻄﻣ هدور داﺪﺴـﻧا ﺖـﻠﻋ ﻦﻳﺮﺘﻌﻳﺎـﺷ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺎﻫ
هﺪﺷ ﺪﻧا .
ﺐﻴﺳآ ﻪﻧﻮﮔ ﺮﻫ نﺪﺷ دراو ،ﻲﻜﻴﻧﺎـﻜﻣ ،ﻲﻳﺎﻴﻤﻴـﺷ يﺎـﻫ
دﺎـﺠﻳا ﻪـﺠﻴﺘﻧ رد و ﻦﺋﻮـﺘﻳﺮﭘ ﺶﻨﻛاو ﺚﻋﺎﺑ ﻲﻧﻮﻔﻋ ﺎﻳ و ﻲﻜﻳﺰﻴﻓ ﻣ ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ ﻲ
دﻮﺷ
6.
-
8
ﻚـﻴﻨﻜﺗ زا هدﺎﻔﺘـﺳا ﺰـﺟ ﻪﺑ ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ ﺶﻫﺎﻛ ياﺮﺑ يﺎـﻫ
داﻮــﻣ ﻞــﻴﺒﻗ زا ﻲــﻔﻠﺘﺨﻣ داﻮــﻣ زا ،ﻲــﺣاﺮﺟ ﻞــﻤﻋ توﺎــﻔﺘﻣ ﻚﻴﺘﻴﻟﻮﻨﻳﺮﺒﻴﻓ
9، لﻮﻠﺤﻣ
و ﺪﻴﺋوﺮﺘـﺳﻮﻜﻴﺗرﻮﻛ ،ﺪﻴﺋﻮﻟﺎﺘﺴـﻳﺮﻛ يﺎﻫ
ﺪﻴﺳا ﻚﻴﻧورﻮﻟﺎﻴﻫ ،ﻦﻳرﺎﭙﻫ
10، نژورﺪﻴﻫ
11، ﻦﻴﻣﺎﺘﻳو
،E
يﺎﻫوراد12
يﺪﻴﺋوﺮﺘﺳا ﻲﺑﺎﻬﺘﻟا ﺪﺿ
13،
نوﺮﺘـﺳژوﺮﭘ ﻮـﻠﺑ و 14
هﺪـﻨﻨﻛ ك يﺎـﻫ
ﻢﻴﺴﻠﻛ لﺎﻧﺎﻛ 15
ﺖـﺳا هﺪـﺷ هدﺎﻔﺘﺳا .
ﻞـﺧاد ﻖـﻳرﺰﺗ ﻦﻴـﻨﭽﻤﻫ
هﺪﺷ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ رﺎﺛآ ،زﻻﺎﺗﺎﻛ و زﺎﺗﻮﻣ ﺲﻳد ﺪﻴﺴﻛا ﺮﭘﻮﺳ ﻦﺋﻮﺘﻳﺮﭘ
يا
لﺎﻜﻳدار ﺪﺿ ﺮﺑ ﺶﻨـﻛاو ﺶﻫﺎﻛ ﺚﻋﺎﺑ و ﻪﺘﺷاد نﮋﻴﺴﻛا دازآ يﺎﻫ
لﺪــﻣ رد ﻲﮔﺪﻨﺒﺴــﭼ ﺶﻫﺎــﻛ نآ لﺎــﺒﻧد ﻪــﺑ و ﻲﺑﺎــﻬﺘﻟا يﺎــﻫ
آ ﺖﺳا هﺪﺷ ﻲﻧاﻮﻴﺣ زﻮﻳﺮﺘﻣوﺪﻧ
16.
ﺳرﺮﺑ رد ﻲ
ـﺠﻧا يﺎـﻫ ـ
ـﺷ مﺎ ـ شور هﺪ
ـﻴﮔﻮﻠﺟ يﺎـﻫ ـ
زا يﺮ
ﻴﻜﺸــﺗ ـ وﺮــﺒﻴﻓ ﻞﻴﻜﺸــﺗ زا يﺮﻴﮔﻮــﻠﺟ ﻞﻣﺎــﺷ ﻲﮔﺪﻨﺒﺴــﭼ ﻞ
ﺖﺳﻼﺑ ﺎﻳ ﻲﻜﻴﻧﺎﻜﻣ ندﺮﻛ جرﺎﺧ ،ﻦﻳﺮﺒﻴﻓ ﻞﻴﻜﺸﺗ زا يﺮﻴﮔﻮﻠﺟ ،ﺎﻫ
ﻴﺗﺎﻤﻳﺰﻧآ ـ ﻦﻳﺮﺒﻴﻓ ﻚ
ﻦﻳﺰﻴﻟﻮـﻨﻳﺮﺒﻴﻓ زا هدﺎﻔﺘـﺳا و ﺎﻫ رﺎـﻬﻣ و ﺎـﻫ
ـﺑ ﻲﺘﺳﻼﺑوﺮﺒﻴﻓ ﺮﻴﺜﻜﺗ ﻪ
ﻲـﺘﻧآ يﺎـﻫوراد ﻪﻠﻴـﺳو و ﻦﻴﻣﺎﺘﺴـﻴﻫ
ﻲﻣ نﻮﺗرﻮﻛ ﺑ
ﺪﻨﺷﺎ
17.
،ﻪـﻴﻟوا ﻲﺑﺎﻬﺘﻟا ﻞﺣاﺮﻣ ﺶﻫﺎﻛ ﺎﺑ ًﻻﺎﻤﺘﺣا ﺎﻫﺪﻴﺋوﺮﺘﺳﻮﻜﻴﺗرﻮﻛ
ﺖﺳﻼﺑوﺮﺒﻴﻓﺮﻴﺜﻜﺗ و ﻮﺗﺎﻣﻮﻟﻮﻧاﺮﮔ ﺖﻓﺎﺑ ﻞﻴﻜﺸﺗ زا يﺮﻴﮔﻮﻠﺟ و ﺎـﻫ
ﺶﻫﺎـﻛ ﺚﻋﺎﺑ ،زوﺮﺒﻴﻓ ﺖﻤﺳ ﻪﺑ بﺎﻬﺘﻟا ﺖﻓﺮﺸﻴﭘ زا يﺮﻴﮔﻮﻠﺟ ﺰﻴﻧ ﻲــﻣ ﻦﺋﻮــﺘﻳﺮﭘ ﻲﮔﺪﻨﺒﺴــﭼ لﺎــﻤﺘﺣا دﻮــﺷ
. ﻲــﻠﺒﻗ تﺎــﻌﻟﺎﻄﻣ رد
ﻦﻔﻳد
ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﻦﺋﻮﺘﻳﺮﭘ ﻞﺧاد ﻦﻴﻣارﺪﻴﻫ ﻲﺘﻧآ
رﺎـﻬﻣ ﺎﺑ ﻦﻴﻣﺎﺘﺴﻴﻫ
ﻦﻴﻣﺎﺘﺴﻴﻫ نﺪﺷ دازآ زا يﺮﻴﮔﻮﻠﺟ رد ،زوﺮﺒﻴﻓ ﺪﻨﻳآﺮﻓ ﺶﻫﺎﻛ و ﺎﻫ
ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ ﺖﺳا هﺪﺷ حﺮﻄﻣ ﻦﺋﻮﺘﻳﺮﭘ ﻞﺧاد يﺎﻫ
18.
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﻪﻛ ﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧ يا
12
% - 17
% ﺖﺤﺗ ﻪﻛ ﻲﻧارﺎﻤﻴﺑ
ﻲﻣﻮﺘﻜﻟﻮﻛ لﺎﺗﻮﺗ
ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﺖـﻠﻋ ﻪـﺑ ﺪﻌﺑ لﺎﺳ ود دوﺪﺣ رد ،ﺪﻧا
هدﺮﻛ ﻪﻌﺟاﺮﻣ هدور داﺪﺴﻧا ا
دوﺪﺣ ﻪﻛ ،ﺪﻧ 3
% ﻪـﺑ زﺎﻴﻧ نﺎﻣرد ياﺮﺑ
ﻪﺘــﺷاد دﺪــﺠﻣ ﻲــﺣاﺮﺟ ﻞــﻤﻋ ﺪــﻧا
. ﻲﺘﻴﻟﺎــﺗرﻮﻣ ناﺰــﻴﻣ 3
% رد
ﺎﺗ هدﺎﺳ يﺎﻫداﺪﺴﻧا 30
% ﺐﻴـﺳآ و نﻮﻴـﺳارﻮﻓﺮﭘ ﻪﻛ يدراﻮﻣ رد
ﻪﺘﺷاد ﻲﻗوﺮﻋ ﺪﻧا
،
ﺖﺳا توﺎﻔﺘﻣ .
ﻲﺣاﺮﺟ ﻦﻴﻟوا زا ﺪﻌﺑ دﻮﻋ ناﺰﻴﻣ
دوﺪﺣ رد 12
% ﻦﻴـﺑ و ﻲﺘﻈﻓﺎـﺤﻣ نﺎﻣرد ﺎﺑ 8
% - 32
% ترﻮـﺻ رد
ﺑ ﻲﺣاﺮﺟ نﺎﻣرد ﺖﺳا ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ زا ﻲﺷﺎﻧ داﺪﺴﻧا ياﺮ
20.
زا ﻲـﻜﻳ ﻦﻴﺘـﺳﺎﻤﻠﻛ ﻪـﻛ ﺎﺟ نآ زا هﺪﺷ مﺎﺠﻧا تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ رد ﻲﺘﻧآ دوﺪﺤﻣ ﻦﻴﻣﺎﺘﺴﻴﻫ
ﻲـﻣ رازﺎﺑ رد دﻮﺟﻮﻣ ﻲﻘﻳرﺰﺗ يﺎﻫ ،ﺪـﺷﺎﺑ
ﻲﻣ هدﺎﻔﺘﺳا مﺮﻓ ﻦﻳا ﻪﺑ ﺮﺘﺸﻴﺑ دﻮﺷ
. ﻪـﻛ ﻦﻳا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ
ﻪﻳﻻ زا ﻲﻜﻳ ﻦﺋﻮﺘﻳﺮﭘ تﺎﺒﻴﻛﺮﺗ و ﺎﻫوراد بﺬﺟ يﻻﺎﺑ ترﺪﻗ ﺎﺑ يﺎﻫ
ﺗ
ﻲﻣ دﻮﺧ ﻞﺧاد ﻪﺑ ﻲﻘﻳرﺰ ﺎـﻫوراد ﻪـﻧﻮﮔ ﻦـﻳا ﺰﻳﻮﺠﺗ شور ،ﺪﺷﺎﺑ
ًارﺮﻜﻣ ﺮـﺛا ﻢـﻫ و ﻲﻌﺿﻮﻣ ﺮﺛا ﻢﻫ ﺎﺗ هﺪﺷ بﺎﺨﺘﻧا لﺎﺌﻧﻮﺘﻳﺮﭘاﺮﺘﻨﻳا
دﺮﻴﮔ راﺮﻗ ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ ﺶﻫﺎﻛ رد ،ﺎﻬﻧآ ﻲﻣﻮﻤﻋ
18.
ﻲﺘﻧآ و ﺎﻫﺪﻴﺋوﺮﺘﺳاﻮﻜﻴﺗرﻮﻛ ﻪﻜﻨﻳا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻦﻴﻣﺎﺘﺴﻴﻫ
زا ﺎﻫ
ﺪﻨﻳآﺮﻓ ﺶﻫﺎﻛ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ توﺎﻔﺘﻣ ﺮﻴﺴﻣ ود ﻲﻣ ﻲﺑﺎﻬﺘﻟا
ﺎـﺑ و ﺪﻧﻮـﺷ
تﺎﺒﻴﻛﺮﺗ هﺪﻨﻫﺎﻛ ﺮﺛا صﻮﺼﺧ رد تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ توﺎﻔﺘﻣ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎـﺗ ﺪﺷ ﻲﺣاﺮﻃ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا ،ﻦﺋﻮﺘﻳﺮﭘ ﻞﺧاد ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ رد رﻮﻛﺬﻣ
ﻲـﺘﻧآ هاﺮـﻤﻫ ﻪـﺑ ﺪﻴﺋوﺮﺘﺳاﻮﻜﻴﺗرﻮﻛ ﺮﺛا ﺶﻫﺎـﻛ رد ﻦﻴﻣﺎﺘﺴـﻴﻫ
ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ ﺪﻧﻮﺷ ﻲﺳرﺮﺑ ﻦﺋﻮﺘﻳﺮﭘ ﻞﺧاد يﺎﻫ
.
ﺮﺘﻛﺩ ﻱﺭﺪﻴﻠﻛ ﺯﻭﺮﻬﺑ ـ
ﻭ ﻥﻮﻟﻭﺰﻴﻧﺩﺮﭘ ﻞﻴﺘﻣ ﻲﺒﻴﮐﺮﺗ ﺮﺛﺍ ﻲﺳﺭﺮﺑ ...
۱۱
ﻣ ـ شور و داﻮ ﺎﻫ
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ عﻮﻧ :
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ عﻮﻧ رﻮﻛﻮﺳود ترﻮﺻ ﻪﺑ ﻪﻛ هدﻮﺑ ﻲﺑﺮﺠﺗ
ﺖﺳا هﺪﺷ مﺎﺠﻧا .
ﻪﻧﻮﻤﻧ بﺎﺨﺘﻧا شور :
داﺪﻌﺗ 40 ود ﺮـﻧ ﻲﻳاﺮﺤـﺻ شﻮـﻣ ﺮـﺳ
داﮋﻧ زا ،ﻪﻫﺎﻣ Wistar
ﻲـﻣ ﻪﻴﻬﺗ يزار ﻮﺘﻴﺘﺴﻴﻧا زا ﻪﻛ ود رد ﺪـﺷ
ﺪﻫﺎﺷ و درﻮﻣ هوﺮﮔ )
ماﺪﻛ ﺮﻫ 20
شﻮﻣ ﺮﺳ (
ﻢﻴﺴﻘﺗ
ﺪﻧﺪـﺷ يﺪﻨﺑ .
شﻮﻣ
هداز زا ﻲﻓدﺎﺼﺗ ترﻮﺻ ﻪﺑ هوﺮﮔ ﺮﻫ رد ﺮﻧ ﻲﻳاﺮﺤﺻ يﺎﻫ يﺎﻫ
نزو ﺎﺑ ردﺎﻣ شﻮﻣ ﻦﻳﺪﻨﭼ 20gr
230±
ﻲﻣ بﺎﺨﺘﻧا ﻚﻳ زا و ﺪﻧﺪﺷ
ﻪﻳﺬﻐﺗ ﻂﻳاﺮﺷ ،ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ عوﺮﺷ زا ﻞﺒﻗ ﻪﺘﻔﻫ
ـﺑ ﺎﻬﻧآ يراﺪﻬﮕﻧ و يا ﻪ
ﻲﻣ هداد ﻖﻴﺒﻄﺗ ﺖﺧاﻮﻨﻜﻳ ترﻮﺻ ﺪﺷ
. شﻮﻣ يرﺎـﻤﻴﺑ ﻪﻧﻮﮕﭽﻴﻫ ﺎﻫ
ﻪﻨﻴﻣز ﺪﻨﺘﺷاﺪﻧ يا .
رﺎﻬﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ نﺎﻣز 1387
دﻮﺑ .
هداد
ﻊـﻤﺟ هﺪﻫﺎﺸـﻣ شور ﻪﺑ ﺎﻫ ﻪـﺑ و هﺪـﺷ يروآ
ترﻮـﺻ
ﻛﻮﺳود ـ
ﻤﺟ مﺮﻓ رد رﻮ ـ
ﻊ
ﺪﺷ ﺖﺒﺛ تﺎﻋﻼﻃا يروآ .
ﻪـﻴﻬﺗ زا ﺲﭘ
ﻴﻬﺠﺗ ـ مزﻻ تاﺰ ﻣ
ـ شﻮ هرﺎﻤﺷ زا ﺎﻫ 1
ﺎﺗ 40 ﻲﻓدﺎﺼـﺗ ترﻮـﺻ ﻪﺑ
هرﺎﻤﺷ ﮔ ـ ﺷ يراﺬ ـ
هرﺎﻤﺷ ﺖﺴﻴﺑ داﺪﻌﺗ و ﺪﻧﺪ زا ﻪﻛ يا
1 ﺎﺗ 40 ﻪـﺑ
ﺼﺗ ترﻮﺻ ـ
ﺪﺷ جاﺮﺨﺘﺳا ﺮﺗﻮﻴﭙﻣﺎﻛ زا ﻲﻓدﺎ
، ﻚـﻳ هوﺮﮔ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ
) ــﻫﺎﺷ ـ ﺪ ( ــﻤﺷ ﻪــﻴﻘﺑ و ـ
هرﺎ ﻮــﻨﻋ ﻪــﺑ ﺎــﻫ ود هوﺮــﮔ نا
) درﻮــﻣ (
ﻢﻴﺴﻘﺗ ﺪﻧﺪﺷ يﺪﻨﺑ .
ﺲﭙﺳ شﻮﻣ ﻲﻃ رد ﺎﻫ 2
راﺮـﻗ ﻲﻣﻮﺗارﺎـﭘﻻ ﻞـﻤﻋ ﺖﺤﺗ زور
ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ
، ﻪﻴﻠﻛ شﻮﻣ ﺎـﻫ ﻲﻧﻼﻀـﻋ ﻖـﻳرﺰﺗ ﺎـﺑ mg/kg
5 ﻦﻴﻣﺎـﺘﻛ
ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻲﻣﻮﻤﻋ ﻲﺷﻮﻬﻴﺑ ﺖﺤﺗ ﺪﻳاﺮﻠﻛورﺪﻴﻫ .
شﻮﻣ ﺎـﻫ يور
ﺖﻴﻌﺿو رد ﻞﻤﻋ ﺖﺨﺗ Supine
و ﻪـﺘﻓﺮﮔ راﺮـﻗ
ﺲﻜﻴـﻓ
ﺪﻧﺪـﺷ .
هﺪﻴﺷاﺮﺗ ﻢﻜﺷ يﺎﻫﻮﻣ ﺲﭙﺳ
ﺪﻧﺪـﺷ پﺮـﭘ ﻦﻳدﺎـﺘﺑ ﺎـﺑ و هﺪـﺷ .
ﺶﻜﺘﺳد ﻢﻜﺷ و ﺪﺷ ﻮﺸﺘﺴﺷ ﻦﻴﻟﺎﺳ لﺎﻣﺮﻧ ﺎﺑ ﺎﻫ شﻮﻣ
ﺎﻫ ﻎـﻴﺗ ﺎﺑ
هرﺎﻤﺷ يرﻮﺘﺴﻴﺑ 15
لﻮﻃ ﻪﺑ ﻂﺳو ﻂﺧ ترﻮﺻ ﻪﺑ 4
ﺮﺘﻤﻴﺘﻧﺎﺳ زﺎﺑ
نآ لﺎﺒﻧد ﻪﺑ و ﺪﺷ 10
ﻲـﺒﻳﺮﻘﺗ لﻮـﻃ ﻪـﺑ ماﺪـﻛﺮﻫ ،ﻲﻟﻮﻃ شﺮﺑ 1
ﺮﺘﻤﻴﺘﻧﺎﺳ
راﻮﻳد ﺖﺳار ﺖﻤﺳ رد ﻦﺋﻮﺘﻳﺮﭘ ﺢﻄﺳ يور ﺮﺑ ة
ﻲﻣاﺪـﻗ
ﻤﻫ و ﺪﺷ دﺎﺠﻳا ﻢﻜﺷ ﻪﻌﻄﻗ ﻦﻴﻨﭽ
دﺎـﻌﺑا ﻪـﺑ ﻦﺋﻮـﺘﻳﺮﭘ زا يا 2
× 2
ﺮﺘﻤﻴﺘﻧﺎﺳ
راﻮﻳد ﻞﺧاد ﺢﻄﺳ زا ة
ﺪﺷ ﻪﺘﺷادﺮﺑ ﻢﻜﺷ ﭗﭼ .
نﺎﻣﺰﻤﻫ
ﻞﻤﻋ ﻦﻳا ﺎﺑ
، ﻦﻴﺘﺳﺎﻤﻠﻛ )
ﻲﺘﻧآ يﺎﻫوراد هوﺮﮔ زا ﻲﻨﻴﻣﺎﺘﺴـﻴﻫ
( ﺎـﺑ
زود /kg 50µg نﻮـــﻟوﺰﻴﻧدﺮﭘ ﻞـــﻴﺘﻣ و )
يﺎـــﻫوراد هوﺮـــﮔ زا
يﺪﻴﺋوﺮﺘﺳاﻮﻜﻴﺗرﻮﻛ (
زود ﺎﺑ mg/kg 40
ﻦﺋﻮﺘﻳﺮﭘ ﻞﺧاد )
هوﺮﮔ رد
رﻮﻣ د ( ﺪﺷ ﻪﺘﺨﻳر .
ﺖﻣﻼﺳ زا نﺎﻨﻴﻤﻃا زا ﺲﭘ شﻮﻣ
ﻢﻜﺷ راﺪﺟ ﺎﻫ
ﺦﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻪﻳﻻ ود رد ﺎﻬﻧآ ﻚﻴﻣوﺮﻛ يﺎﻫ
0 - 3 ﻚﻠﻴﺳ و 0
- 2
ﺪﺷ ﻢﻴﻣﺮﺗ .
ﺎـﺑ و ﻪـﻧﺎﮔاﺪﺟ ﮓﻧﺮﺳ ود ﻚﻤﻛ ﺎﺑ ﺮﻄﻘﻣ بآ ،لﺮﺘﻨﻛ هوﺮﮔ رد
هوﺮﮔ ود ﺮﻫ رد ﻖﻳرﺰﺗ ﻪﻛ ﺪﺷ ﻖﻳرﺰﺗ ﻦﺋﻮﺘﻳﺮﭘ ﻞﺧاد ،ﻢﺠﺣ نﺎﻤﻫ
ﺮﮔ ترﻮﺻ ﻖﻘﺤﻣ زا ﺮﻴﻏ يدﺮﻓ ﻂﺳﻮﺗ ﺖﻓ
. ﻞـﻤﻋ مﺎـﺠﻧا زا ﺲـﭘ
ﻲﺣاﺮﺟ شﻮﻣ
ﺲﻔﻗ ﻪﺑ ﺎﻫ
ﺪﻧﺪﺷ ﻞﻘﺘﻨﻣ دﻮﺧ يﺎﻫ .
ﻪﻳﺬﻐﺗ شﻮﻣ ﺎـﻫ
و ﺖـﻓﺮﮔ ترﻮـﺻ دراﺪﻧﺎﺘـﺳا ياﺬﻏ ﺎﺑ ﻲﺣاﺮﺟ ﻞﻤﻋ زا ﺪﻌﺑ و ﻞﺒﻗ شﻮﻣ ﺎﻫ دوﺪﺣ رد ﻲﻳﺎﻣد رد 20
- 25 يراﺪـﻬﮕﻧ داﺮﮕﻴﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد
ﺪﻧﺪﺷ . زا ﺲﭘ 20 زا ﻚﻳ ﺮﻫ ﻲﻣﻮﺗارﺎﭘﻻ ﻦﻴﻟوا زا زور شﻮﻣ
ﺎـﻫ ﻪـﺑ
ﺖﺑﻮﻧ )
ﺎﭘﻻ ﻪﻛ يرﻮﻄﺑ دﺪﺠﻣ ﻲﻣﻮﺗار
20 لوا ﻲﻣﻮﺗارﺎﭘﻻ زا ﺪﻌﺑ زور
ﺪﺷﺎﺑ (
ﺪـﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ شﺮﺑ ﻞﺤﻣ نﺎﻤﻫ رد دﺪﺠﻣ ﻲﻣﻮﺗارﺎﭘﻻ ﺖﺤﺗ .
ﻮﺤﻧ ة ﻲﺷﻮﻬﻴﺑ شﻮﻣ
ﺎﻫ ﻦﻴﻣﺎـﺘﻛ زا هدﺎﻔﺘـﺳا ﺎـﺑ ﺰﻴﻧ ﺖﺑﻮﻧ ﻦﻳا رد
دﻮﺑ ﺪﻳاﺮﻠﻛرﺪﻴﻫ .
شﻮﻣ ﺎﻫ ﻖـﻘﺤﻣ زا ﺮـﻴﻏ يﺮـﮕﻳد ﺺﺨﺷ ﻂﺳﻮﺗ
ﺑ و هﺪﺷ شﻮﻬﻴﺑ ﻪ
ترﻮﺻ Supine
ﻞﻤﻋ ﺖﺨﺗ يور ﺲﻜﻴﻓ
ﺪﻧﺪﺷ .
ﮔ ﻪﺑ ﻪﻧﻮ هرﺎﻤﺷ زا ﻖﻘﺤﻣ ﻪﻛ يا شﻮﻣ
ﺎﻫ درﻮﻣ و ندﻮـﺑ ﺪﻫﺎـﺷ ﺎـﻳ
شﻮﻣ ﺎﻫ
ﺖﺷاﺪﻧ ﻲﻋﻼﻃا .
و داﺪﻌﺗ ﺲﭙﺳ ﻪﺟرد
هﺪﻨﺒﺴـﭼ يﺎﻫﺪﻧﺎﺑ
) ﻪﻘﺒﻃ يﺎﻨﺒﻣ ﺮﺑ ﻂـﺳﻮﺗ ﻪﻛ يﺪﻨﺑ
Mazuji راﺮـﻗ هدﺎﻔﺘـﺳا درﻮـﻣ
ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ (
رد يﺮﮕﻳد ﺺﺨﺷ ﻂﺳﻮﺗ و ﺪﺷ ﻦﻴﻴﻌﺗ ﻖﻘﺤﻣ ﻂﺳﻮﺗ
ﻊﻤﺟ مﺮﻓ تﺎﻋﻼﻃا يروآ )
ﺮـﻫ ياﺮـﺑ ﻪـﻧﺎﮔاﺪﺟ ﻪﻛ شﻮـﻣ
دﻮـﺟو
ﺖﺷاد ( ﺪﺷ ﺖﺒﺛ .
شﻮﻣ رﺎﻛ نﺎﻳﺎﭘ زا ﺲﭘ ﻪـﻧﻻ رد ﻲﻳاﺮﺤـﺻ يﺎﻫ
ﺪﻧﺪﺷ يراﺪﻬﮕﻧ تﺎﻧاﻮﻴﺣ .
ـﻤﺟ زا ﺲﭘ ـ
ﻊ ﺎـﺑ تﺎـﻋﻼﻃا ﻦـﻳا ،دﻮـﺟﻮﻣ تﺎـﻋﻼﻃا يروآ
ﻔﺘﺳا ـ ﻧ زا هدﺎ ـ مﺮ ﻓا ـ ﻴﭙﻣﺎﻛ راﺰ ـ يﺮﺗﻮ SPSS 15 نﻮﻣزآ ﺎﺑ و
يﺎـﻫ
ﻲﻨﺘﻳو ـ نﺎﻣ ﺪـﻧﺎﺑ داﺪـﻌﺗ يﺎـﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ،ﺮﺸـﻴﻓ ﻖـﻴﻗد نﻮـﻣزآ و
ﻨﺒﺴﭼ ـ
ﺟرد و هﺪ ـ
ﻣ ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ ﻪ ـ
ﺖـﻓﺮﮔ راﺮـﻗ ﻲﺑﺎﻳزرا درﻮ .
رد
ﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا ـ
ﻪ زا ﺮﺘﻤﻛ P 05 / 0
ﻲـﻨﻌﻣ يرﺎـﻣآ ﺮـﻈﻧ زا ﺮـﻈﻧ رد راد
ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ .
ﻋ ـ
ﻴﻘﺤﺗ ﻦﻳا ضراﻮ ـ
ﻴﺴﺑ ﻖ ـ ﻧا رﺎ ـ ﻞﺤﻣ ﺖﻳﺎﻬﻧ رد و هدﻮﺑ كﺪ
ﺟ ـ ﻣ ﻲﺣاﺮ ـ شﻮ
ـﺷ هدز ﻪـﻴﺨﺑ ﺎﻫ ـ
ـﻴﺣ ﻪـﺑ و هﺪ ـ
ناﻮ زﺎـﺑ ﻪـﻧﺎﺧ
ﺪﻧﺪﺷ هﺪﻴﻧادﺮﮔ .
ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺎﻫ
زا 20 شﻮﻣ ،درﻮﻣ هوﺮﮔ 13
شﻮﻣ ) 65 (%
ﺪﻗﺎﻓ و ﻲﮔﺪﻨﺒﺴـﭼ
7 شﻮﻣ ) 35 (%
ـﻤﻫ ﺪﻫﺎﺷ هوﺮﮔ رد و ﺪﻧدﻮﺑ هﺪﻨﺒﺴﭼ ﺪﻧﺎﺑ ياراد ﺔ
20 شﻮﻣ ) 100 (%
نﻮـﻣزآ ﺞﻳﺎـﺘﻧ ﻪﻛ ،ﺪﻨﺘﺷاد ﻦﺋﻮﺘﻳﺮﭘ ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ
ﻲــﻨﻌﻣ فﻼﺘــﺧا ﺮﺸــﻴﻓ ﻖــﻴﻗد يرﺎــﻣآ ﻲــﻣ نﺎﺸــﻧ ار يراد
داد
) P<0.0001 (
) لوﺪﺟ 1 ( .
ﻩﺭﻭﺩ ،ﻥﺍﺮﻳﺍ ﻲﺣﺍﺮﺟ ﻪﻳﺮﺸﻧ ۱۸
ﺎﻤﺷ ، ﻩﺭ ۱ ﻝﺎﺳ ، ۱۳۸۹
۱۲
ﻝﻭﺪﺟ ۱ ـ ﺩﺭﻮـﻣ ﺵﻮـﻣ ﻩﻭﺮـﮔ ﻭﺩ ﺭﺩ ﻦﺋﻮـﺘﻳﺮﭘ ﻲﮔﺪﻨﺒﺴـﭼ ﻲـﻧﺍﻭﺍﺮﻓ ﻊـﻳﺯﻮﺗ
ﺎﻄﻣ ﻪﻌﻟ ﮔ
ـ ﻩﻭﺮ ﺎﻫ
ﻣ ـ ﺩﺭﻮ ﻫﺎﺷ
ـ ﺪ
ﺖﻴﻌﺿﻭ
ﻦﺋﻮﺘﻳﺮﭘ ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ ﺩﺍﺪﻌﺗ
ﺪﺻﺭﺩ ﺩﺍﺪﻌﺗ ﺪﺻﺭﺩ ﻞﻛ
ﺩﺭﺍﺩ ۷
۳۵ ۲۰ ۱۰۰ ۲۷
ﺩﺭﺍﺪﻧ ۱۳
۶۵ - ۰ ۱۳
ﻊﻤﺟ ۲۰
۱۰۰ ۲۰ ۱۰۰ ۴۰
،ﺪﻧﺎﺑ داﺪﻌﺗ ﺮﻈﻧ زا 65
% و ﺪﻨﺘﺴـﻫ ﺪـﻧﺎﺑ نوﺪﺑ درﻮﻣ هوﺮﮔ رد
35
% ، 3 - 1 ﺪﻧراد ﺪﻧﺎﺑ .
ﺪﻫﺎﺷ هوﺮﮔ رد ﻪﻜﻴﻟﺎﺣ رد 40
% ، 3 - 1 و ﺪﻧﺎﺑ
60 % زا ﺮﺘﺸﻴﺑ 3
ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺪﻧﺎﺑ .
ﻪﺘﻓﺎﻳ داد نﺎﺸـﻧ ﻖـﻴﻘﺤﺗ يﺎﻫ
هﺪﻨﺒﺴﭼ ﺪﻧﺎﺑ داﺪﻌﺗ ﺮﺜﻛاﺪﺣ ﻪﻛ 8
ﻚﻳ رد ﻂﻘﻓ ﻪﻛ ،دﻮﺑ ﺪﻧﺎﺑ شﻮﻣ
ﺪﻫﺎﺷ هوﺮﮔ )
5 (%
ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ .
رد 5 شﻮﻣ داﺪـﻌﺗ ﺪﻫﺎﺷ هوﺮﮔ زا
ﺎﻫﺪﻧﺎﺑ 4
ﻲﻧاواﺮﻓ ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ ﻪﻛ دﻮﺑ دﺪﻋ 25
%
ﻲﻣ ﻞﻣﺎﺷ ار دﻮﺷ
. رد
ﺴﭼ ﺪﻧﺎﺑ داﺪﻌﺗ ﺮﺜﻛاﺪﺣ درﻮﻣ هوﺮﮔ هﺪﻨﺒ
3 رد ﻂـﻘﻓ ﻪﻛ دﻮﺑ ﺪﻧﺎﺑ 2
ﺮﺳ ) 10 (%
زا شﻮﻣ
ﺪـﺷ هﺪﻫﺎﺸـﻣ ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ يﺎﻫ .
ﻪﺴـﻳﺎﻘﻣ رد
يرﺎـﻣآ نﻮﻣزآ ﻚﻤﻛ ﺎﺑ هوﺮﮔ ود يرﺎﻣآ
ﻲـﻨﺘﻳو ـ نﺎـﻣ فﻼﺘـﺧا
ﻲﻨﻌﻣ
ﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ يراد )
P<0.0001 (
) لوﺪﺟ 2 ( . داﺪـﻌﺗ ﻊﻳزﻮﺗ
رد هﺪﻨﺒﺴﭼ يﺎﻫﺪﻧﺎﺑ شﻮﻣ
ﻪﺴـﻳﺎﻘﻣ ار ﺪﻫﺎـﺷ و درﻮﻣ هوﺮﮔ يﺎﻫ
ﺖﺳا هدﺮﻛ .
ﻝﻭﺪﺟ ۲ ـ ﻩﻭﺮـﮔ ﻭﺩ ﺭﺩ ﻦﺋﻮـﺘﻳﺮﭘ ﻩﺪﻨﺒﺴـﭼ ﻱﺎﻫﺪـﻧﺎﺑ ﺩﺍﺪـﻌﺗ ﻲـﻧﺍﻭﺍﺮﻓ ﻊﻳﺯﻮﺗ
ﺵﻮﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺩﺭﻮﻣ
ﮔ ـ ﻩﻭﺮ ﺎﻫ
ﻣ ـ ﺩﺭﻮ ﻫﺎﺷ
ـ ﺪ
ﺪـﻧﺎﺑ ﺩﺍﺪـﻌﺗ
ﺩﺍﺪﻌﺗ ﺪﺻﺭﺩ ﺩﺍﺪﻌﺗ ﺪﺻﺭﺩ ﻞﻛ
۰ ۱۳
۶۵ ۰ ۰ ۱۳
۱ ۴
۲۰ ۳ ۱۵ ۷
۲ ۱
۵ ۳ ۱۵ ۴
۳ ۲
۱۰ ۲ ۱۰ ۴
۴ ۰
۰ ۵ ۲۵ ۵
۵ ۰
۰ ۴ ۲۰ ۴
۶ ۰
۰ ۱ ۵ ۱
۷ ۰
۰ ۱ ۵ ۱
۸ ۰
۰ ۱ ۵ ۱
ﻞﻛ ۲۰
۲۰
۴۰
ﻲﮔﺪﻨﺒﺴـﭼ ﻂـﻘﻓ درﻮـﻣ هوﺮﮔ رد ،ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ ﻪﺟرد ﺮﻈﻧ زا
ﻪﺟرد 1 و 2 ﻲﮔﺪﻨﺒﺴـﭼ ﻪـﺟرد و ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ 3
و 4 هﺪﻫﺎﺸـﻣ
ﺪﻳدﺮﮕﻧ . 4 زا ﺮﺳ 7 ﺮﺳ شﻮﻣ درﻮـﻣ هوﺮـﮔ رد ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ ياراد
) 85 / 42 (%
ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ ﻪﺟرد ، 2
و 3
ﺮﮕﻳد ﺮﺳ )
15 / 57 (%
ﻪـﺟرد
ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ 1
ﺪﻨﺘﺷاد . ﻲﻓﺮﻃ زا 5 زا ﺮﺳ شﻮﻣ ﺪﻫﺎـﺷ هوﺮـﮔ يﺎﻫ
) لدﺎﻌﻣ 25 (%
ﻲﮔﺪﻨﺒﺴـﭼ ﻪﺟرد ياراد 1
، 6 ﺮـﺳ ) لدﺎـﻌﻣ 30 (%
ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ ﻪﺟرد ياراد 3
، 11 ﺮـﺳ ) لدﺎـﻌﻣ 55 (%
ﻪـﺟرد ياراد
ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ 3
و 4 )
ﺮﻔﺻ ﻞﺑﺎﻘﻣ رد
درﻮـﻣ هوﺮـﮔ ﺪﺻرد (
و 9 ﺮـﺳ
) لدﺎﻌﻣ 45 (%
ﻲﮔﺪﻨﺒﺴـﭼ ﻪﺟرد ياراد 1
و 2 ﺪـﻧدﻮﺑ ) ﻞـﺑﺎﻘﻣ رد
35 % درﻮﻣ هوﺮﮔ .(
نﻮﻣزآ مﺎﺠﻧا ﺎﺑ ﻣ
ﻲﻨﺘﻳو ـ نﺎ
ﺪـﺷ هداد نﺎﺸـﻧ
ﺎﺑ ﺪﻧدﺮﻛ ﺖﻓﺎﻳرد ﻮﺒﺳﻼﭘ ﻪﻛ ﺪﻫﺎﺷ هوﺮﮔ رد ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ ﻪﺟرد ﻪﻛ ﻲﻨﻌﻣ ﺢﻄﺳ درﻮـﻣ هوﺮـﮔ زا ﺮﺘﺸـﻴﺑ ،مراﺰﻫ هد ﻚﻳ زا ﺮﺘﻤﻛ يراد
ﺖﺳا ) لوﺪﺟ 3 ( .
ﻝﻭﺪﺟ ۳ ـ : ﺵﻮـﻣ ﻩﻭﺮـﮔ ﻭﺩ ﺭﺩ ﻦﺋﻮـﺘﻳﺮﭘ ﻲﮔﺪﻨﺒﺴـﭼ ﻪﺟﺭﺩ ﻲﻧﺍﻭﺍﺮﻓ ﻊﻳﺯﻮﺗ
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺩﺭﻮﻣ
ﮔ ـ ﻩﻭﺮ ﺎﻫ
ﻣ ـ ﺩﺭﻮ ﻫﺎﺷ
ـ ﺪ
ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ ﺔﺟﺭﺩ
ﻦﺋﻮﺘﻳﺮﭘ ﺩﺍﺪﻌﺗ
ﺪﺻﺭﺩ ﺩﺍﺪﻌﺗ ﺪﺻﺭﺩ ﻞﻛ
۰ ۱۳
۶۵ ۰ ۰ ۱۳
۱ ۳
۱۵ ۶ ۳۰ ۸
۲ ۴
۲۰ ۴ ۲۰ ۸
۳ ۰
۰ ۶ ۳۰ ۶
۴ ۰
۰ ۵ ۲۵ ۵
ﻞﻛ ۲۰
۲۰
۴۰
لوﺪــﺟ 4 ــﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ـ ــﺤﻧا و ﻦ ـ يﺎﻫﺪــﻧﺎﺑ داﺪــﻌﺗ رﺎــﻴﻌﻣ فاﺮ
ﮔ ود رد هﺪﻨﺒﺴﭼ ـ
هوﺮ ﻣ ـ شﻮ
ـﻣ يﺎﻫ ـ
ـﻣزآ درﻮ ـ نﺎﺸـﻧ ار ﺶﻳﺎ
ﻲــﻣ درﻮــﻣ هوﺮــﮔ رد ﻪــﻛ ﺪــﻫد 222
/ 0 6± / 0 د و ﺪﻫﺎــﺷ هوﺮــﮔ ر
439 / 0 8± / 3 دﻮﺑ ) لوﺪﺟ 4 ( .
ﻝﻭﺪﺟ ۴ ﻩﻭﺮـﮔ ﻭﺩ ﺭﺩ ﻩﺪﻨﺒﺴـﭼ ﻱﺎﻫﺪـﻧﺎﺑ ﺩﺍﺪـﻌﺗ ﺭﺎﻴﻌﻣ ﻑﺍﺮﺤﻧﺍ ﻭ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ـ
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺩﺭﻮﻣ ﺵﻮﻣ
ﮔ ـ ﻩﻭﺮ ﺎﻫ
ﻱﺭﺎﻣﺁ ﻱﺎﻫﺺﺧﺎﺷ ﺩﺭﻮﻣ
ﺪﻫﺎﺷ ﻭﺩ ﻉﻮﻤﺠﻣ ﺭﺩ
ﻩﻭﺮﮔ
ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ۶
/ ۰ ۸ / ۳ ۲
/ ۲
ﺭﺎﻴﻌﻣ ﻑﺍﺮﺤﻧﺍ
۲۲۲ / ۰ ۴۳۹ / ۰ ۲۳۳
/ ۲
ﺮﺘﻛﺩ ﻱﺭﺪﻴﻠﻛ ﺯﻭﺮﻬﺑ ـ
ﻭ ﻥﻮﻟﻭﺰﻴﻧﺩﺮﭘ ﻞﻴﺘﻣ ﻲﺒﻴﮐﺮﺗ ﺮﺛﺍ ﻲﺳﺭﺮﺑ ...
۱۳
ﺎﺑ ﻲﭘﻮﻜـﺳوﺮﻜﻴﻣ ﻲـﺳرﺮﺑ رد ﺖﻳﺎﻬﻧ رد ،هﺪﻨﺒﺴـﭼ يﺎﻫﺪـﻧ
ﻲﻣ هﺪﻳد نژﻼﻛ يﺎﻫﺮﺒﻴﻓ ﻚﻴﺘﺳﻼﺑوﺮﺒﻴﻓ نﻮﻴﺳاﺮﻔﻴﻟوﺮﭘ ﻪﻛ دﻮﺷ
لﻮﻠـــﺳ و بﺎـــﻬﺘﻟا زا ﻲﺗﺎـــﺟرد و ﻞـــﺳﺎﻤﺳﻼﭘﻮﻔﻨﻟ يﺎـــﻫ
ﻲﻠﭘ ﻲﻣ اراد ﺰﻴﻧ ار ﺎﻫﺮﺌﻠﻛﻮﻧﻮﻓرﻮﻣ ﺪﺷﺎﺑ
.
ﺚﺤﺑ
ﻲﻣ مﺎﺠﻧا ﺮﻳز ﻞﺣاﺮﻣ ﻖﺒﻃ هﺪﻨﺒﺴﭼ يﺎﻫﺪﻧﺎﺑ ﻞﻴﻜﺸﺗ دﻮﺷ
:
نﺪـﺷ هﺰﻴﻧﺎـﮔرا ،ﻦﻳﺮـﺒﻴﻓ بﻮﺳر ﺲﭙﺳ ،ﺖﻓﺎﺑ بﺎﻬﺘﻟا اﺪﺘﺑا ﺒﻴﻓ
نآ نﺪـﺷ ﻎﻟﺎـﺑ ﺖـﻳﺎﻬﻧ رد و نژﻼﻛ ﻞﻴﻜﺸﺗ ،ﻦﻳﺮ .
ﺮـﻈﻧ ﻪـﺑ
ﻲﻣ ﺮـﻫ رد ﻪﻠﺧاﺪﻣ ﺎﺑ ار هﺪﻨﺒﺴﭼ يﺎﻫﺪﻧﺎﺑ ﻞﻴﻜﺸﺗ ناﻮﺘﺑ ﻪﻛ ﺪﺳر
دﻮـﻤﻧ ﻒﻗﻮﺘﻣ رﻮﻛﺬﻣ ﻞﺣاﺮﻣ زا ﻚﻳ .
تﻼﺧاﺪـﻣ ﻲﺨﻳرﺎـﺗ ﺮـﻈﻧ زا
رد رﻮﻛﺬﻣ 5
ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ هوﺮﮔ :
1 ـ ﻲﺗﺎﻣاﺪﻗا ﻲﻣ ﻦﺋﻮﺘﻳﺮﭘ ﺮﺘﻤﻛ ﺐﻴﺳآ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﻪﻛ دﻮﺷ
2 ـ ﻴﮕﺸﻴﭘ ـ ﻘﻌﻧا زا يﺮ ـ
دﺎ يزوﺮﺳ يادوﺰﮔا
3 ـ ﻦﻳﺮﺒﻴﻓ تﺎﺑﻮﺳر ندﺮﻛ ﻞﺣ ﺎﻳ ﻦﺘﺷادﺮﺑ
4 ـ ﻦﻳﺮﺒﻴﻓ ﺎﺑ هﺪﺷ هﺪﻴﺷﻮﭘ ﻦﺋﻮﺘﻳﺮﭘ حﻮﻄﺳ ﻦﺘﺷاد ﻪﮕﻧ اﺪﺟ
نﻮﻴﺳاﺰﻴﻠﺗوﺰﻣ ﻞﻴﻤﻜﺗ ﺎﺗ 5 ـ ﺖﺳﻼﺑوﺮﺒﻴﻓ نﻮﻴﺳاﺮﻔﻴﻟوﺮﭘ رﺎﻬﻣ
12ﺎﻫ
زا ﻪﻛ ﺪﻨﺘﺴﻧاﻮﺘﻧ ،هﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﻲﺨﻳرﺎﺗ تﻼﺧاﺪﻣ زا ماﺪﻛ ﭻﻴﻫ
ﻧ يﺮﻴﮔﻮﻠﺟ ﻞﻣﺎﻛ رﻮﻃ ﻪﺑ زوﺮﺒﻴﻓ ﺪﻧﺎﺑ ﻞﻴﻜﺸﺗ ﺪـﻨﻳﺎﻤ
. زا يداﺪـﻌﺗ
لﻮﻠﺳ
ﻞﺳ ﺖﺳﺎﻣ ﻞﺜﻣ ﻲﺑﺎﻬﺘﻟا يﺎﻫ ﻞﻴﻓﻮﻨﻳزﻮﺋا ،ﺎﻫ
ﺎـﻫژﺎﻓوﺮﻛﺎﻣ ،ﺎﻫ
ﻞﻴﻓوﺮﺗﻮﻧ و
ﺖـﺳﻼﺑوﺮﺒﻴﻓ دﺮـﻜﻠﻤﻋ ﺮـﺑ ﻢﻴﻘﺘﺴﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ ﺎﻫ و ﺎـﻫ
ﺖﺳﻼﺑوﺮﺒﻴﻓﻮﻴﻣ ﺎﻫ
ﻲﻣ ﺮﻴﺛﺄﺗ ﺪﻧراﺬﮔ .
ﻞﺳ ﺖﺳﺎﻣ ﻪـﺑ ﺮـﺠﻨﻣ صﺎﺧ يﺎﻫرﻮﺗﺎﻳﺪﻣ ﻲﺧﺮﺑ ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ﺎﺑ ﺎﻫ
ﻲﻣ نژﻼﻛ ﺰﺘﻨﺳ و نﻮﻴﺳاﺮﻔﻴﻟوﺮﭘ ﺪﻧدﺮﮔ
. ﺎﻌﻟﺎﻄﻣ
ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ت ﺪـﻫد
ﻞﺳ ﺖﺳﺎﻣ ﺮﺛا ﺪﻳﺪﺸﺗ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﻦﻴﻣﺎﺘﺴﻴﻫ ﻪﻛ و تﺮﺟﺎـﻬﻣ رد ﺎـﻫ
ﺖﺳﻼﺑوﺮﺒﻴﻓ نﻮﻴﺳاﺮﻔﻴﻟوﺮﭘ ﻲﻣ ﺎﻫ
ﻲـﻣ ﻪـﺠﻴﺘﻧ رد و دﻮـﺷ ﺪـﻧاﻮﺗ
ﺪﻳﺎﻤﻧ ﺪﻳﺪﺸﺗ ار هﺪﻨﺒﺴﭼ يﺎﻫﺪﻧﺎﺑ ﻞﻴﻜﺸﺗ
19.
هﺪـﺷ ﻲـﺣاﺮﻃ ﻲﺑﺎﻬﺘﻟا ﺶﻨﻛاو ﺶﻫﺎﻛ ﺖﻬﺟ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳﺪﻨﭼ
ﻮﻨﻳﺮﺒﻴﻓ ﺶﻳاﺰﻓا ،يدﺎﻘﻌﻧا ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ رﺎﻬﻣ سﺎﺳا ﺮﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا و ﺎـﻫﺰﻴﻟ
ﺖﺳﻼﺑوﺮﺒﻴﻓ ﺮﻴﺜﻜﺗ رﺎﻬﻣ ﺖﺳا هدﻮﺑ ﺎﻫ
9.
يﺎـــﻫوراد ،ﻲﺑﺎﻬﺘﻟاﺪـــﺿ تﺎـــﺒﻴﻛﺮﺗ ﻞـــﺜﻣ ﻲﻳﺎـــﻫ وراد ﻲــﺘﻧآ و ﻚﻴﺴــﻛﻮﺗﻮﺘﻳﺎﺳ ﻦﻴﻣﺎﺘﺴــﻴﻫ
داﺪــﻌﺗ ﺶﻫﺎــﻛ ياﺮــﺑ ﺎــﻫ
ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ
ﻪﺘـﺳاﻮﺧﺎﻧ ضراﻮـﻋ ﺎﻣا ،ﺖﺳا ﻪﺘﻓر رﺎﻛ ﻪﺑ ﺎﻫ ﻞـﺜﻣ يا
دﺎـﺠﻳا ار ﺖـﻧﻮﻔﻋ لﺎـﻤﺘﺣا ﺶﻳاﺰـﻓا و ﻢـﺧز ﻢﻴﻣﺮـﺗ رد لﻼﺘﺧا هدﺮﻛ ﺪﻧا . ﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﺔ
ـﺿرﺎﻋ ﻪﻧﻮﮕﭽﻴﻫ ﺮﺿﺎﺣ ﺔ
ﻪـﻛ ﻲﻬﺟﻮـﺗ ﻞـﺑﺎﻗ
ﺪﺷﺎﺑ ﺎﻫوراد فﺮﺼﻣ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ
،
ﺪﺸﻧ هﺪﻫﺎﺸﻣ .
يﺮـﮕﻳد تﺎـﻌﻟﺎﻄﻣ
مﺎـﺠﻧا ﻲﻣﻮﺗارﺎـﭘﻻ زا ﻲﺷﺎﻧ ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ يور ﺮﺑ ﻪﻨﻴﻣز ﻦﻳا رد ﻢﻫ
ﻲﺘﻧآ ﻞﺜﻣ ﻲﻳﺎﻫوراد ﻪﻛ هﺪﺷ هﺪﻳد و ﺖﺳا هﺪﺷ ﻦﻴﻣﺎﺘﺴـﻴﻫ
و ﺎـﻫ
ﻢﻳﺰـﻧآ نﺪـﺷ دازآ زا يﺮﻴﮔﻮﻠﺟ ﺎﺑ ﻢﻳﺪﺳ ﻦﻴﻟﻮﻣوﺮﻛ زا ﻪـﻛ ﻲﻳﺎـﻫ
ﻞــﺳ ﺖـﺳﺎﻣ ﻲــﻣ دازآ ﺎــﻫ
ﻞﻳﺪــﺒﺗ زا يﺮﻴﮔﻮــﻠﺟ ﺚــﻋﺎﺑ ،ﺪﻧﻮـﺷ
ﻲﮔﺪﻨﺒﺴـﭼ ﻞﻴﻜﺸـﺗ ﻲـﻤﻴﻣﺮﺗ زﺎـﻓ رد ﻦﻴﺒﻣوﺮﺗ ﻪﺑ ﻦﻴﺒﻣوﺮﺗوﺮﭘ ﻲﻣ ﺪﻧﻮﺷ
19. ﻪــﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﻂــﺳﻮﺗ ﻪــﻛ يا
Gazzaningo ﺪــﺷ مﺎــﺠﻧا
ﻲﮔﺪﻨﺒﺴـﭼ تﺪـﺷ رد يﺮﻴﺛﺄـﺗ ﻲﻳﺎﻬﻨﺗ ﻪﺑ ﺎﻫﺪﻴﺋوﺮﺘﺳاﻮﻜﻴﺗرﻮﻛ ﻦﺋﻮﺘﻳﺮﭘ شﻮﻣ ﺎﻫ
دﺮﭘ ﻞﻴﺘﻣ نﺎﻣﺰﻤﻫ هدﺎﻔﺘﺳا و ﺖﺷاﺪﻧ و نﻮـﻟوﺰﻴﻧ
ﺖـﺷاﺪﻧ ﻲﻧاﺪـﻨﭼ توﺎﻔﺗ نوزﺎﺘﻣاﺰﮔد ﺎﺑ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ رد ﻦﻳزﺎﺘﻣوﺮﭘ
22.
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد Dargenio
ﻲﮔﺪﻨﺒﺴـﭼ رد يﺮﻴﺛﺄـﺗ نوﺰﻴﺗرﻮﻛورﺪﻴﻫ
ﺖﺷاﺪﻧ ﻦﺋﻮﺘﻳﺮﭘ
23.
ﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﺔ Avsar ﻦـﻔﻳد زا نﺎﻣﺰﻤﻫ هدﺎﻔﺘﺳا
رد يﺪﻳرو ﻞﺧاد نﻮﻟوﺰﻴﻧدﺮﭘ ﻞﻴﺘﻣ و ﻦﻴﻣارﺪﻴﻫ شﻮﻣ
ﺚـﻋﺎﺑ ﺎـﻫ
ﻦﺋﻮﺘﻳﺮﭘ ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ رد ﺢﺿاو ﺶﻫﺎﻛ ﻣ
شﻮ ﺎﻫ ﺪـﺷ
18. ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ رد
يور ﺮﺑ ﻢﻇﺎﻧ شﻮﻣ
ﺎﻫ
نﻮـﻟوﺰﻴﻧدﺮﭘ ﻞـﻴﺘﻣ زا نﺎـﻣﺰﻤﻫ هدﺎﻔﺘـﺳا
mg/kg 20
ﻦﻴﺘﺳﺎﻤﻠﻛ و /kg
25µg ﺑ ﻪ رد ﻲﻗﺎﻔـﺻ ﻞﺧاد ترﻮﺻ
ﺶﻫﺎـﻛ ﻲﻳﺎـﻬﻨﺗ ﻪﺑ وراد ود ﻦﻳا زا ماﺪﻛ ﺮﻫ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﻦﺋﻮﺘﻳﺮﭘ ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ رد ﺢﺿاو شﻮﻣ
ﺖﺷاد ﺎﻫ
24.
رد
ﺑ ود ﻪﺑ ﻲﻳوراد زود ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا ﻪـﻛ ﺪﺷ هداد ﺶﻳاﺰﻓا ﺮﺑاﺮ
ﻴﺘﻣ زود زا ـ
نﻮﻟوﺰﻴﻧ دﺮﭘ ﻞ mg/kg
40
ﻦﻴﺘـﺳﺎﻤﻠﻛ و /kg
50µg
ﻔﺻ ﻞﺧاد ترﻮﺻ ﻪﺑ ـ
ﻔﺘﺳا ﻲﻗﺎ ـ ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ ﺎﺑ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ رد ﻪﻛ ﺪﺷ هدﺎ
ﻓا ﻲﻠﺒﻗ ـ
ﻣ ﺎﻬﻨﺗ ﻪﻧ زود ﺶﻳاﺰ ـ
ﺆ دﻮﺑ ﺮﺗﺮﺛ
، ﻠﺑ ـ ﻲﺒﻧﺎـﺟ ضراﻮـﻋ ﻪﻜ
ﺖﺷاﺪﻧ ﻢﻫ .
ﻲﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ﺎـﺑ ،رﻮﻛﺬـﻣ يوراد ود زا نﺎـﻣﺰﻤﻫ هدﺎﻔﺘﺳا ﺪﺳر
ﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺮﻴﺴﻣ ﻪ ،ﺎـﻬﻧآ ﻂـﺳﻮﺗ بﺎـﻬﺘﻟا ﺪـﻨﻳآﺮﻓ رﺎﻬﻣ توﺎﻔﺘﻣ يﺎﻫ
ﺪـﻧﺎﺑ تﺪـﺷ و داﺪـﻌﺗ ﺶﻫﺎـﻛ رد ﻚﻴﺘـﺳژﺮﻨﻴﺳ ﺮـﺛا ﻪـﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﻲﻣ ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ دﻮﺷ
.
ﻪﺠﻴﺘﻧ يﺮﻴﮔ
نارﺎﻤﻴﺑ رد ﻦﺋﻮﺘﻳﺮﭘ ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ ﻪﺘﺳاﻮﺧﺎﻧ ضراﻮﻋ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ
ﻲﻣ ﻪﻛ ﻲﺣاﺮﺟ ﻞﻤﻋ ﺖﺤﺗ ﻪﻨﻳﺰﻫ ﺪﻧاﻮﺗ
ﺮﻃﺎﺨﺑ ار يدﺎﻳز رﺎﻴﺴﺑ يﺎﻫ
ﺎﺼﺘﻗا ﺮﺑ ،يﺪﻌﺑ ﻲﺣاﺮﺟ ﻞﻤﻋ
ﺪﻨﻛ ﻞﻴﻤﺤﺗ رﻮﺸﻛ د
، زا هدﺎﻔﺘﺳا اﺬﻟ
ﻦـﮕﻟ و ﻢﻜـﺷ ﻪـﻴﺣﺎﻧ رد زﺎـﺑ ﻲـﺣاﺮﺟ لﺎﻤﻋا مﺎﮕﻨﻫ ﺎﻫوراد ﻦﻳا ﻲﻣ
ﻪﻨﻳﺰﻫ ﺶﻫﺎﻛ ﻪﺑ ﻲﮔﺪﻨﺒﺴﭼ تﺪﺷ و راﺪﻘﻣ ﺶﻫﺎﻛ ﺎﺑ ﺪﻧاﻮﺗ يﺎﻫ
ﺪﻨﻛ ﻚﻤﻛ ﻲﻟﺎﻤﺘﺣا .
ﻩﺭﻭﺩ ،ﻥﺍﺮﻳﺍ ﻲﺣﺍﺮﺟ ﻪﻳﺮﺸﻧ ۱۸
ﺎﻤﺷ ، ﻩﺭ ۱ ﻝﺎﺳ ، ۱۳۸۹
۱۴
Abstract:
Effect of Methyl Prednisolone - Clemastine Combination on the Peritoneal Adhesions in Rats
Kalidari B. MD*, Naghavi M. MD**, Ghafarpasand E. ***, Javanmardi M. MD****
Mahmoodie M. MD*****, Khalaj A. R. MD******
(Received: 8 June 2009 Accepted: 8 April 2010)
Introduction & Objective: Corticosteroids and Antihistamines have been effective in reducing adhesion formation. This study was performed to examine the effect of clemastin - methyl prednisolone combination in the prevention of intra-abdominal adhesions after lapartomy in rats.
Materials & Methods: The samples included 40 healthy, male rats that were randomly assigned to the case and control groups. The rats, used in the experiment, were from the same generation and the same age, weighting about 230±20g.
Each rat was anesthetized with ketamine-hydrochloride (5mg/kg). Using sterile technique, the abdominal cavity was entered via a 4cm vertical midline incision.
Ten longitudinal incision, each of them 1cm in length, were incised in the internal port of their right abdominal wall and a 2×2 (cm)2 piece of peritoneum was excised from the left side.
Concurrently, clemastin (50 µg/kg) and methyl-prednisolone (40 mg/kg) was injected intra peritonealy in case group. Then, 20 days later, they had a second laparatomy for assessing the grade of adhesions. At last, the findings were analyzed by Mann-Whitney and fisher exact tests (P<0.05 was significant).
Results: The results showed that the number of adhesions bands and their grading were less in the case group. Both differences in the grade and number of adhesion bands, between case and control groups were significant (P<0.0001).The average number of intra-abdominal adhesion bands in case group was 0.6±0.222 (control group: 3.8±0.439). There was a positive and significant correlation between the number and the grade of adhesions. Clemastin and methyl-predinsolone decreased the number and the degree of adhesion bands, effectively (P<0.0001).
Conclusions: The use of methyl-predinsolone (40 mg/kg) and clemastin (50 µg/kg) in a combinational and intra peritoneal manner results in significant reduction in the number and the degree of adhesion bands.
Key Words: Peritoneal Adhesion, Methyl-Prednisolone, Clemastin
*Assistant Professor of General Surgery, Kashan University of Medical Sciences and Health Services, Beheshti Hospital, Kashan, Iran
**General Surgeon, Kashan University of Medical Sciences and Health Services, Beheshti Hospital, Kashan, Iran
***Medical Student, Kashan University of Medical Sciences and Health Services, Beheshti Hospital, Kashan, Iran
****Associate Professor of Pediatric Surgery, Tehran University of Medical Sciences and Health Services, Atie Hospital, Tehran, Iran
*****
Assistant Professor of General Surgery, Esfahan University of Medical Sciences and Health Services, Al-Zahra Hospital, Esfahan, Iran
******
Assistant Professor of General Surgery, Shahed University of Medical Sciences and Health Services, Mostafa Khomaini Hospital, Tehran, Iran
ﺮﺘﻛﺩ ﻱﺭﺪﻴﻠﻛ ﺯﻭﺮﻬﺑ ـ
ﻭ ﻥﻮﻟﻭﺰﻴﻧﺩﺮﭘ ﻞﻴﺘﻣ ﻲﺒﻴﮐﺮﺗ ﺮﺛﺍ ﻲﺳﺭﺮﺑ ...
۱۵
References:
1. Greene AK, Alwayn IP, Nose V, Flynn E, Sampson D, Zurakowski D et al. Prevention of intra abdominal adhesions using the anti angiogenic Cox-2 inhibitor Celecoxib. Ann surg, 2005; 242 (1): 140-6.
2. Liu JH, Et Zioni DA, O'connell JB. In patient surgery in California: 1990-2000. Arch Surg. 2003; 138:
1106-11.
3. Miller G, Boman J, shrier I. Nutrition rat history of patients with adhesive small bowel obstruction. Br J surg 2000; 87: 1240-7.
4. Duron JJ, silva NJ, montcel du, berger A, Muscarif, Hennet H, et al. Adhesive post operative small bowel obstruction: incidence and Risk Factors of Recurrence after surgical Treatment. Ann of surg 2006; 244(5): 750-7.
5. Ozcelik B, Serin IS, Basbug M, uludag S, Narin F, tayyar M. Effect of melatonin in the prevention of post-operative adhesion formation in a rat uterine horn adhesion model. Hum Repord 2003; 18(8):
1703-6.
6. George DC. SHACKELFOR’S surgery of the Alimentary Tract, Vol 5, 4th edition, Philadelphia:
W.B SAUDERS, 1996: 387-9.
7. Waleed S.W, Shalaby W. Post operative Adhesion prevention. In Shalaby W. Karen J. Burg. Absorbable and Biodegradable polymers. CRC press. 2004: 192- 4.
8. Michael F, Lubin Robert B, Smith. Medical management of the surgical patient. Cambridge University, 2006; 557-9.
9. Helleberekers BW, Trim B , Kemper GC, Wijkc A V B, Bakkum EA, Trimbos JB. Effects on of five different barrier materials on post surgical adhesion formation in the rat. Human Reprod. 2000, 15(6):
1358-63.
10. Tulandi T, Al shahrani A, Adhesion prevention in gynecologic Surgery. Curropin obstet Guynecol.
2005; 17(4): 395-8.
11. Mettler L, Audebert A, Lehmann, Willen brock E, Schive, peterhansl K, Jacobs VR. A randomized, prospective, controlled, multi center clinical trial of a sprayable site-specific adhesion barrier system in patients under-going myomectomy. Fertil steril 2004;
82(2): 398-404.
12. Degla pF, Yn fanted I, Bejarano D, conde J, Fernandez A, ortega JM et al. Prevention of peritoneal adhesions by intra-peritoneal
administration of vitamin E: an experimental study in rats. Dis colon Rectum 2004; 47(12): 2157-61.
13. Guvenal T, cetin A, ozdemir H, yanar o, Kaya T.
Prevention of postoperative adhesion formation in rat uterine horn model by Nimesulide: a selective cox-2 inhibitor. Hum reprod 2001; 16(8): 1732-5.
14. Blauer kl, collins Rl. The effect of intraperitoneal progesterone on postoperative adhesion formation in rabbits. Fertil steril 1988; 49(1): 144-9.
15. Steinleitner A, lambert H, montoro L, Kelly E, Swanson J, Sueldo C. The use of calcium channel blockade for the prevention of postoperative adhesion formation. Fertile steril 1988; 50(5): 818-21.
16. Reiter RJ, Tan DX, Cabrera J, DArpa, Sainz RM, Mayo JC et al. The oxide-antioxidant network: role of melationin. Biol signals Recept 1999, 8(1-2): 56-63.
17. Kalla, N, Brown NJ, wood RFM, Pockeley G.
Ketotifen AJ. Gastro-enteral adhesions. Hepatol, 2005; 20(7): 1032-8.
18. Avsar FM, Sahin M, Aksoy F, Avsar AF, Akoz M .Effect of Diphen-hydramine HCL and methyl prednisolone in the prevention of Abdominal Adhesion. American J of surg.2001; 181: 512-15.
19. Xu X, Rivkind A, Pappo O, Pikarsky A, Levi Schaffer F. Role of mast cells and myofibroblasts in human peritoneal adhesion formation. Ann surg.
2002Nov; 236(5): 593-601.
20. Houghton SG, dela medina A, sarrmg in zinner MJ, Ashley SW. Main-gots abdominal operations. 11th ed.new york.mc graw hill. 2007: 479-505.
21. Mark Ever s B. Bowel obstruction In CounTNEY M, towNSEND IN, DANIEL, BEAUCHAM P, SABISTON TEXT BOOK of surngery. 18thed Newyork Elsevier saunders. 2008: 1278-1330.
22. Gazzaniga AB, TJames JM, shobe GB, Oppenheim EB. Prevention of peritoneal adhesions in the rat: The effects of dexamethasone, methyl-prednisolone promethazine and human fibrinolysine. Arch surg.
1975: 110(4), 429-32.
23. Dargenio R, cimine C, RagusaG, Garcea N.stellac.
Pharmacological prevention of postoperative adhesions experimentally induced in the rat. Acta Eur Fertil. 1986: 17 (4): 267-72.
24. The survey on the effect of prednisolone and clemastin administration in adhesion band reduction.
General surgery specialist certification (by: Kaleidari B, M.D), Guidance master: Nazem M, M. D. Isfahan university of medical sciences. Spring 2005.
