* ﺝ
هوﺮﮔ رﺎﻳدﺎﺘﺳا
،يرﺎﺘﺳﺮﭘ شزﻮﻣآ هﺎﮕﺸﻧاد
هﺎﺸﻧﺎﻣﺮﻛ ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ ،
ﻲﻳﺎﻣﺎﻣ و يرﺎﺘﺳﺮﭘ هﺪﻜﺸﻧاد ﻮـﮕﺨﺳﺎﭘ ةﺪﻨﺴﻳﻮﻧ
: ﻲﻠﻋ يﺪﺒﻋ ﺎﺿر
ﺖﺒﻗاﺮﻣ يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺪﺷرا ﻲﺳﺎﻨﺷرﺎﻛ**
ﻲﻳﻮﺠﺸﻧاد تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﻪﺘﻴﻤﻛ ﻮﻀﻋ ،هﮋﻳو يﺎﻫ
، هﺎﺸﻧﺎﻣﺮﻛ ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ﻦﻔﻠﺗ
08318282102 :
لﻮﺻو ﺦﻳرﺎﺗ :
11 / 08 / 1392 E-mail: [email protected]
شﺮﻳﺬﭘ ﺦﻳرﺎﺗ :
12 / 11 / 1392
ناﺰﻴﻣ و ﻲﻧاواﺮﻓ
شراﺰﮔ ﻲﻫد
ﺐﻴﺳآ دراﻮﻣ ﺎﺑ ﻲﮔﺪﻳد
ﺰﻴﺗ كﻮﻧ مﺎﺴﺟا هﺪﻧﺮﺑ و
ﻢﻴﺗ ﺣاﺮﺟ ﻲ هﺎﺸﻧﺎﻣﺮﻛ ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد لﺎﺳ رد
1391
ﻲﻠﻋ ﻲﻧﻮﺗﺎﺧ ﺎﺿر ،
*ﻲﻠﻋ يﺪﺒﻋ ﺎﺿر ،
**ﻲﻳﺎﻓو ناﺮﻣﺎﻛ
**
ﻭ ﻩﮊﺍ ﻱﺪﻴﻠﻛ ﻱﺎﻫ :
،ﺡﺍﺮﺟ ﺳﺁ ﻴ
ﻥﺯﻮﺳ ،
ﺐﻨﻴﻣز ﻪ فﺪﻫ و
ﻚﻴﺘﺳا لﺪﻴﻧ Needle-Stick)
ﻪﺑ ( ﺬﻓﺎﻧ ﻢﺧز ﻚﻳ ناﻮﻨﻋ
ﻪﻠﻴﺳو ﻚﻳ زا ﻲﺷﺎﻧ ﺰﻴﺗ كﻮﻧ
هﺪﻧﺮﺑ ﺎﻳ
ًﻻﺎﻤﺘﺣا ﻪﻛ ، تﺎﺤﺷﺮﺗ ﻪﺑ
ﻲﻣ ﻒﻳﺮﻌﺗ ،ﺖﺳا هدﻮﻟآ يﺮﮕﻳد دﺮﻓ دﻮﺷ
1. رد ﻲﺒﻳﺮﻘﺗ رﻮﻃ ﻪﺑ زا ﺶﻴﺑ ﻪﻧﻻﺎﺳ ﺎﻜﻳﺮﻣآ
600 ﺎﺗ 800 ﺐﻴﺳآ درﻮﻣ راﺰﻫ زا ﻲﺷﺎﻧ
ﺰﻴﺗ كﻮﻧ مﺎﺴﺟا
،هﺪﻧﺮﺑ و رد ﻲﻣ خر ﻲﻧﺎﻣرد نﺎﻨﻛرﺎﻛ ﺪﻫد
2. ﺞﻳﺎﺘﻧ
ﻚﻳ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻪﻛ لﺎﺳ رد 2011 زا ﻲﻛﺎﺣ ﺖﺳا هﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﻦﻴﭼ رد
ﻩﺪﻴﻜﭼ :
ﺯ ﻣ ﻨﻴ ﻪ ﻑﺪﻫ ﻭ : ﺼﺼﺨﺘﻣ ﻴ ﺣﺍﺮﺟ ﻦ ﻲ ﻳ ﮑ ﻲ ﻩﻭﺮﮔ ﺯﺍ ﺎﻫ ﻳ ﻲ ﺳﺁ ﺽﺮﻌﻣ ﺭﺩ ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻴ
ﺷﺎﻧ ﺐ ﻲ ﺗ ﮎﻮﻧ ﻡﺎﺴﺟﺍ ﺯﺍ ﻴ
ﺰ ﻩﺪﻧﺮﺑ ﻭ ﺪﻧﺭﺍﺩ ﺭﺍﺮﻗ ﺭﺎﮐ ﻞﺤﻣ ﺭﺩ .
ﺍﻳ ﺶﻫﻭﮋﭘ ﻦ ﺎﺑ
ﻑﺪﻫ ﻌﺗ ﻴﻴ ﻣ ﻦ ﻴ ﻥﺍﺰ ﻧﺍﻭﺍﺮﻓ ﻲ ﻭ ﻫﺩ ﺵﺭﺍﺰﮔ ﻲ ﺳﺁ ﺩﺭﺍﻮﻣ ﻴ ﺐ ﺩ ﻳ ﮔﺪ ﻲ ﺗ ﻡﺎﺴﺟﺍ ﺎﺑ ﻴ ﻩﺪﻧﺮﺑ ﻭ ﺰ ﺭﺩ ۶ ﻝﺎﺳ ﻝﻭﺍ ﻪﻫﺎﻣ ۱۳۹۱
ﺭﺩ ﮑﺷﺰﭘ ﻡﻮﻠﻋ ﻩﺎﮕﺸﻧﺍﺩ ﺭﺩ ﻞﻏﺎﺷ ﻥﺎﺣﺍﺮﺟ ﻲ
ﻩﺎﺸﻧﺎﻣﺮﮐ ﺖﻓﺮﮔ ﻡﺎﺠﻧﺍ .
ﻣ ـ ﺵﻭﺭ ﻭ ﺩﺍﻮ ﺎﻫ
: ﻌﻟﺎﻄﻣ ﺭﺩ ـ ﻪ ﺍ ﻱ ﻌﻄﻘﻣ ﻲ ﺻﻮﺗ ﻉﻮﻧ ﺯﺍ ﻴ ﻔ ﻲ - ﻠﺤﺗ ﻴـ ﻠ ﻲ ، ۲۹ ﻤﺷﺮﺳ ﺵﻭﺭ ﻪﺑ ﺡﺍﺮﺟ ـ
ﺭﺎ ﻱ ﺪﻧﺪﺷ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺩﺭﺍﻭ .
ﺖﻬﺟ ﻊﻤﺟ ﺭﻭﺁ ﻱ ﻩﺩﺍﺩ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﺯﺍ ﺎﻫ
ﺎﭘ ﻭ ﺍﻭﺭ ﻳ ﺪﺷ ﻩﺩﺎﻔﺘﺳﺍ ﺎ .
ﻩﺩﺍﺩ ﺭﺍﺰﻓﺍ ﻡﺮﻧ ﺯﺍ ﻩﺩﺎﻔﺘﺳﺍ ﺎﺑ ﺎﻫ ﻪﺨﺴﻧSPSS
۱۶ ﻭ ﺻﻮﺗ ﺭﺎﻣﺁ ﻴ ﻔ ﻲ ﻭ ﻃﺎﺒﻨﺘﺳﺍ ﻲ ) ﺎﮐ ﺭﻭﺬﺠﻣ ﯼ ﻭ ﻭ ﻦﻣ ﻳ ﻨﺘ ﻲ ﻳ ﻮ ( ﺰﺠﺗ ﺩﺭﻮﻣ ﻳ ﻠﺤﺗ ﻭ ﻪ ﻴ ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ ﺭﺍﺮﻗ ﻞ .
ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺎﻫ : ﺍ ﺯ ۲۹ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺖﺤﺗ ﺡﺍﺮﺟ
، ۵ ﺩﺭﻮﻣ ) ۲ / ۱۷ (%
ﺭﺩ ﻃ ﻲ ۶ ﺭﺎﭼﺩ ﻩﺎﻣ ﺳﺁ ﻴ ﺐ ﺩ ﻳ ﮔﺪ ﻲ ﺗ ﻡﺎﺴﺟﺍ ﺎﺑ ﻴ ﻩﺪﻧﺮﺑ ﻭ ﺰ ﻣ ﺯﺍ ﻪﮐ ﺪﻧﺩﻮﺑ ﻩﺪﺷ ﻴ
ﻥﺁ ﻥﺎ ﻂﻘﻓ ﺎﻫ ﻳ ﺮﻔﻧ ﮏ ) ۲۰ (%
ﺵﺭﺍﺰﮔ ﻪﺑ ﻁﻮﺑﺮﻣ ﻞﻤﻌﻟﺍﻮﺘﺳﺩ ﻫﺩ
ﻲ ﭘ ﻭ ﻴ ﮕ ﻴ ﺮ ﻱ ﻥﺎﻣﺭﺩ ﺩﻮﺑ ﻩﺩﺍﺩ ﻡﺎﺠﻧﺍ ﺍﺭ ﺎﻫ .
ﺎﺷ ﻳ ﺮﺘﻌ ﻳ ﺳﻭ ﻦ ﻴ ﺳﺁ ﻪﻠ ﻴ ﺐ
،ﺍﺯ ﺨﺑ ﻥﺯﻮﺳ ﻴ ﻪ ) ۶۰ (%
ﺩﻮﺑ . ﺑﻴ ﺳﺁ ﻦ ﻴ ﺐ ﺩ ﻳ ﮔﺪ ﻲ ﻭ ﻐﺘﻣ ﻴ ﺎﻫﺮ ﻱ ﺲﻨﺟ
) ۰۰۳ / ۰ P= ۶۱۲, / X2= ۵ (
، ﺑ ﺩﺍﺪﻌﺗ ﻴ ﻥﺍﺭﺎﻤ ) ۰۱۶ / ۰ P= ۴۰, / Z=۲ ( ﺯﻭﺭ ﺭﺩ ﺭﺎﮐ ﺕﺎﻋﺎﺳ ﻭ )
۰۰۴ / ۰ P= ۸۵, / Z=۲ ( ﺳﺁ ﻩﻭﺮﮔ ﻭﺩ ﺭﺩ ﻴ
ﺐ ﺩ ﻳ ﺳﺁ ﻭ ﻩﺪ ﻴ ﺪﻧ ﺐ ﻳ ﻑﻼﺘﺧﺍ ،ﻩﺪ
ﺭﺎﻣﺁ ﻱ ﺭﺍﺩﺎﻨﻌﻣ ﻱ ﻳ ﺪﺷ ﺖﻓﺎ .
ﻪﺠﻴﺘﻧ ﻴﮔ ـ ﻱﺮ : ﺎﻨﻋ ﺎﺑ ﻳ ﻪﺑ ﺖ ﻧﺍﻭﺍﺮﻓ ﻲ ﹰﺎﺘﺒﺴﻧ ﺯ ﻳ ﺩﺎ ﺳﺁ ﻴ ﺐ ﺩ ﻳ ﮔﺪ ﻲ ﺗ ﻡﺎﺴﺟﺍ ﺎﺑ ﻴ ﻩﺪﻧﺮﺑ ﻭ ﺰ ﺭﺩ ﺼﺼﺨﺘﻣ ﻴ ﺣﺍﺮﺟ ﻦ ﻲ ﻥﺁ ﮎﺪﻧﺍ ﺵﺭﺍﺰﮔ ﻭ ﺎﻫ
ﭘ ، ﻴ ﻣ ﺩﺎﻬﻨﺸ ﻲ ﺩﻮﺷ ﻞﻤﻌﻟﺍﺭﻮﺘﺳﺩ
ﺳﺁ ﻴ ﺐ ﺩ ﻳ ﮔﺪ ﻲ ﺎﻋﺭ ﻞﻣﺎﮐ ﺕﺭﻮﺻ ﻪﺑ ﺍﺭ ﻞﻤﻋ ﻕﺎﺗﺍ ﺭﺩ ﻳ
ﺖ ﺷ ﺩﻮ . ﻨﭽﻤﻫ ﻴ ﺎﻫﺭﺍﺰﺑﺍ ﺯﺍ ﻦ ﻱ ﺣﺍﺮﺟ ﻲ ﺍﻳ ﺍﺮﺑ ﺮﺗﺮﻄﺧ ﻢﮐ ﻭ ﻦﻤ ﻱ
ﺣﺍﺮﺟ ﻲ ﺩﺩﺮﮔ ﻩﺩﺎﻔﺘﺳﺍ .
ﺮﻫ ﻪﻛ ﺖﺳا نآ ﻚﻳ
ﻨﺳﺮﭘ زا ـ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﻲﻧﺎﻣرد ﻞ
ﻞﻗاﺪﺣ 4 ﺐﻴﺳآ رﺎﭼد رﺎﻛ ﻞﺤﻣ رد رﺎﺑ ﺎﺑ
ﺰﻴﺗ كﻮﻧ مﺎﺴﺟا هﺪﻧﺮﺑ و
ﻲﻣ ﺪﻧﻮﺷ
3. ﻪﻤﻫ تﺎﻃﺎﻴﺘﺣا ﺖﻳﺎﻋر ﻢﻏﺮﻴﻠﻋ ﻪﺒﻧﺎﺟ
، ثداﻮﺣ زوﺮﺑ نﺎﻜﻣا
بﺎﻨﺘﺟا ﻚﻴﺘﺳا لﺪﻴﻧ ﺖﺳا ﺮﻳﺬﭘﺎﻧ
. ﻲﻣ رﻮﺑﺰﻣ ثداﻮﺣ ﻮﺗ
ﻧا ﻨ ﺐﺒﺳ ﺪ
ﺖﻧﻮﻔﻋ لﺎﻘﺘﻧا ﺮﻳو يﺎﻫ
ﺮﻴﻈﻧ ﻲﺳو ﺖﻴﺗﺎﭙﻫ ،زﺪﻳا
وB ﺖﻴﺗﺎﭙﻫ ﻪﺑC
هداﻮﻧﺎﺧ و رﺎﻤﻴﺑ ،ﺮﮕﻧﺎﻣرد دﺮﻓ ﺎﻬﻧآ
ﻮﺷ ﻧ ﺪ . ﺮﻄﺧ ﻪﻄﺑار ﻦﻴﻤﻫ رد
ﺖﻴﺗﺎﭙﻫ لﺎﻘﺘﻧا ﺎﺑ ﺮﺑاﺮﺑB
30
% - 6
% ، ﺖﻴﺗﺎﭙﻫ ﺎﺑ ﺮﺑاﺮﺑC
10
% - 5 % و
زﺪﻳا ﺮﺑاﺮﺑ 3 / 0 % ﺖﺳا هﺪﺷ ﺮﻛذ
4.
-
Weeken 5
ﻧارﺎﻜﻤﻫ و ﺶ
و
Rapparini ﻦﻳﺮﺘﻌﻳﺎﺷ
نﺎﻨﻛرﺎﻛ رد ار زﺪﻳا ﻪﺑ ﻼﺘﺑا ﺖﻠﻋ
زا ﻲﺷﺎﻧ ﺐﻴﺳآ ﻖﻳﺮﻃ زا ﺖﻧﻮﻔﻋ لﺎﻘﺘﻧا زا ﻲﺷﺎﻧ نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ ا ﺴﺟ ﺎ ﺰﻴﺗ كﻮﻧ م هﺪﻧﺮﺑ و
ﻲﻣ ﺪﻨﻧاد
2.
و
6
ﻴﻣ ـ ناﺰ ﺐﻴﺳآ ﺴﺟا ﺎﺑ ﻲﮔﺪﻳد ـ
هﺪﻧﺮﺑ و ﺰﻴﺗ مﺎ ﺮﺑ
و عﻮﻧ سﺎﺳا
ﺺﺼﺨﺗ ،رﺎﻛ ﻂﻳاﺮﺷ
، ﻌﻓ ﻞﺤﻣ ﺶﺨﺑ و ـ
ﺖﻴﻟﺎ
، ﺖﺳا توﺎﻔﺘﻣ
3.
ﺼﺼﺨﺘﻣ ـ ﻜﻣ سﺎﻤﺗ ﺖﻠﻋ ﻪﺑ ﻲﺣاﺮﺟ نﺎ ـ
رﺮ نﻮﺧ و تﺎﺤﺷﺮﺗ ﺎﺑ
ﻤﻴﺑ ـ ﻴﺗ كﻮﻧ مﺎﺴﺟا ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ و نارﺎ ـ
ﺰ هﺪﻧﺮﺑ و ﺮﻄﺧ ضﺮﻌﻣ رد
ياﺮﺑ يﺮﺘﺸﻴﺑ ﺐﻴﺳآ
ﻲﮔﺪﻳد ﺪﻧراد راﺮﻗ
7. ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ يا رد ﻪﻛ
عﻮﻴﺷ ﻦﻳﺮﺗﻻﺎﺑ ﻪﻛ ﺖﺳا نآ ﺮﮕﻧﺎﻴﺑ ﺖﺳا هﺪﺷ مﺎﺠﻧا ناﺮﻳا ﺐﻴﺳآ ﻲﮔﺪﻳد ﻣ ـ ﻲﻣ ﻞﻤﻋ قﺎﺗا ﺶﺨﺑ ﻪﺑ طﻮﺑﺮ نﺎﻨﻛرﺎﻛ ﻪﻛ ﺪﺷﺎﺑ
ﺘﺸﻴﺑ نآ ـ ﻤﺗ ﻦﻳﺮ ـ ﻳﺎﺳو ﺎﺑ سﺎ ﺰﻴﺗ كﻮﻧ ﻞ
هﺪﻧﺮﺑ و ﺮﺳ ﺪﻨﻧﺎﻣ
ﻎﻴﺗ و ﻪﻴﺨﺑ نزﻮﺳ ،نزﻮﺳ ار ﻲﺣاﺮﺟ
ﺪﻧراد
1. ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﺮﮕﻳد
ي
ﺰﻴﻧ رد ﻪﻛ نﺎﺘﺴﻠﮕﻧا ﺖﺳا هﺪﺷ مﺎﺠﻧا
19 % دراﻮﻣ ﻞﻛ
ﺐﻴﺳآ ﻲﮔﺪﻳد ﻞﻤﻋ قﺎﺗا ﺶﺨﺑ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ،ﻲﻧﺎﻣرد ﺰﻛﺮﻣ ﻚﻳ رد
ﺖﺳا هدﻮﺑ
4. ﺐﻴﺳآ عﻮﻴﺷ ﻢﻏﺮﻴﻠﻋ هﺪﻧﺮﺑ و ﺰﻴﺗ مﺎﺴﺟا ﺎﺑ ﻲﮔﺪﻳد
نﺎﻴﻣ رد
،نﺎﺣاﺮﺟ ﻫاﻮﺷ
ﻲﺣاﺮﺟ ﻦﻴﺼﺼﺨﺘﻣ ﻪﻛ ﺖﺳا نآ زا ﻲﻛﺎﺣ ﺪ
ًﻻﻮﻤﻌﻣ ﺖﻠﻋ ﻪﺑ
"
ﺖﻗو دﻮﺒﻤﻛ
"
" ، زا ﺖﻧﻮﻔﻋ لﺎﻘﺘﻧا ﻪﺑ دﺎﻘﺘﻋا مﺪﻋ
ﻖﻳﺮﻃ هﺪﻧﺮﺑ و ﺰﻴﺗ مﺎﺴﺟا
"
ﻢﺘﺴﻴﺳ رد ﺺﻘﻧ و لﺮﺘﻨﻛ يﺎﻫ
ﺐﻴﺳآ ،ﺖﻧﻮﻔﻋ ياﺮﺑ ﻲﺻﺎﺧ ماﺪﻗا و هداﺪﻧ شراﺰﮔ ار دﻮﺧ يﺎﻫ
يﺮﻴﮕﻴﭘ نآ ﺎﻫ ﻲﻤﻧ ﻞﻤﻋ ﻪﺑ ﺪﻧروآ
8.
ﻴﻤﻫا ﻪﺑ ﺖﻳﺎﻨﻋ ﺎﺑ ـ
ﺎﺑ و عﻮﺿﻮﻣ ﺖ ﻠﻌﻣﺎﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ
ـ ندﻮﺑ مﻮ
ﻴﻣ ـ ﮔ و عﻮﻗو ناﺰ ـ
شراﺰ ﻣ ﻲﻫد ـ دراﻮ ﺐﻴﺳآ مﺎﺴﺟا ﺎﺑ ﻲﮔﺪﻳد
ﻴﺗ كﻮﻧ ـ هﺪﻧﺮﺑ و ﺰ ﻓا رد
ـ ﺸﻧاد رد ﻞﻏﺎﺷ حاﺮﺟ داﺮ ـ
مﻮﻠﻋ هﺎﮕ
ﻛ ﻲﻜﺷﺰﭘ ـ
ﻌﻟﺎﻄﻣ ،هﺎﺸﻧﺎﻣﺮ ـ
ﻪ ﺪﺷ اﺮﺟا و ﻲﺣاﺮﻃ ﻲﻠﻌﻓ .
ﻫ ـ فﺪ
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا ﻴﻴﻌﺗ
ـ ناﺰﻴﻣ ﻦ ﻗو
ـ عﻮ شراﺰﮔ و ﻲﻫد
دراﻮﻣ
ﺐﻴﺳآ ﻴﺗ مﺎﺴﺟا ﺎﺑ ﻲﮔﺪﻳد ـ
و ﺰ ﺑ ـ هﺪﻧﺮ ﻲﻃ رد 6 هﺎﻣ لﺎﺳ لوا
1391 ﺖﺳا هدﻮﺑ .
ﻣ ـ شور و داﻮ ﺎﻫ
ﻲﻔﻴﺻﻮﺗ عﻮﻧ زا ﻲﻌﻄﻘﻣ ،ﺮﺿﺎﺣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ـ
ﻲﻣ ﻲﻠﻴﻠﺤﺗ ﺪﺷﺎﺑ
لﺎﺳ رد ﻪﻛ 1391
نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ رد هﺎﮕﺸﻧاد ﻪﺑ ﻪﺘﺴﺑاو ﻲﺷزﻮﻣآ يﺎﻫ
ﺖﺳا هﺪﺷ مﺎﺠﻧا هﺎﺸﻧﺎﻣﺮﻛ ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ .
ﻞﻣﺎﺷ ﺶﻫوﮋﭘ ﻪﻌﻣﺎﺟ
ﻴﻫ ﻮﻀﻋ نﺎﺣاﺮﺟ ﻪﻴﻠﻛ ﺄ
ﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ﻲﻤﻠﻋ ت هﺎﺸﻧﺎﻣﺮﻛ ﻲﻜﺷﺰ
ﺪﻧدﻮﺑ و ﺪﺷ ﺬﺧا رﻮﻛﺬﻣ هﺎﮕﺸﻧاد نﺎﻣرد ﺖﻧوﺎﻌﻣ زا ﺎﻬﻧآ ﻲﻣﺎﺳا ﻪﻛ
ﻞﻣﺎﺷ 37 ﺪﻧدﻮﺑ ﻲﺣاﺮﺟ ﺺﺼﺨﺘﻣ
، 29 ﺎﻬﻧآ زا ﺮﻔﻧ ﻪﺑ
شور
ﺪﻧﺪﺷ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ دراو يرﺎﻤﺷﺮﺳ مﺪﻋ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﻲﻠﻠﻋ ﻪﺑ دراﻮﻣ ﻪﻴﻘﺑ و ،
ﺪﻧدﺮﻜﻧ ﺖﻛﺮﺷ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد ندﻮﺒﻧ سﺮﺘﺳد رد ﺎﻳ ﺖﻳﺎﺿر .
ا ﻞﻣﺎﺷ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻪﺑ دورو يﺎﻫرﺎﻴﻌﻣ رد رﺎﻛ ﻪﺑ لﺎﻐﺘﺷ
6 هﺎﻣ لﺎﺳ لوا
1391 ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﻞﻴﻤﻜﺗ ياﺮﺑ ﺖﻳﺎﺿر و ﺪﻧدﻮﺑ ﺎﻫ
.
هداد يروآدﺮﮔ راﺰﺑا دﻮﺑ ﻲﺸﺨﺑ ود ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﺎﻫ
. لوا ﺶﺨﺑ
تﺎﻋﻼﻃا ﻪﺑ ﻲﻠﻐﺷ و ﻲﺼﺨﺷ
ﻞﻣﺎﺷ و ﺖﺷاد صﺎﺼﺘﺧا 7
ﺳ ﺌ لاﻮ
ﻪﻨﻴﻣز رد ،ﻲﻜﺷﺰﭘ ﻪﻓﺮﺣ رد رﺎﻛ ﻪﻘﺑﺎﺳ ،ﺺﺼﺨﺗ ،ﺲﻨﺟ ،ﻦﺳ
ﻣ داﺪﻌﺗ ،ﻲﺣاﺮﺟ ﻪﻓﺮﺣ رد رﺎﻛ ﻪﻘﺑﺎﺳ رد ﻲﺣاﺮﺟ لﺎﻤﻋا ﻂﺳﻮﺘ
دﻮﺑ ﻪﻧازور رﺎﻛ تﺎﻋﺎﺳ ناﺰﻴﻣ و زور ﻪﻧﺎﺒﺷ .
مود ﺶﺨﺑ ﺎﺑ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ
12 لاﻮﺳ ﻲﺳرﺮﺑ ﻪﺑ ﻪﻘﺑﺎﺳ
ﺐﻴﺳآ هﺪﻧﺮﺑ و ﺰﻴﺗ مﺎﺴﺟا ﺎﺑ ﻲﮔﺪﻳد
، ﺖﺑﻮﻧ يرﺎﻛ مﺎﮕﻨﻫ ﻪﺑ
ﺐﻴﺳآ ﺖﻠﻋ ،ﻲﺣاﺮﺟ تﺪﻣ ،ﻲﺣاﺮﺟ عﻮﻧ ،ﺐﻴﺳآ ﻪﻠﻴﺳو ،ﻲﮔﺪﻳد ﺖﻴﻌﺿو ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ و هﺪﺷ مﺎﺠﻧا تﺎﻣاﺪﻗا ،ﺐﻴﺳآ ﻲﻟﺎﻤﺘﺣا
ﺴﻛاو ﺖﻴﺗﺎﭙﻫ ﻪﻴﻠﻋ ﺮﺑ نﻮﻴﺳﺎﻨﻴ ﺖﺷاد صﺎﺼﺘﺧا B
. ﻦﻳا
راﺰﺑا ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ
"
شراﺰﮔ و عﻮﻴﺷ ﻲﺳرﺮﺑ ﻲﻫد
ﺐﻴﺳآ نﺎﺣاﺮﺟ رد ﺰﻴﺗ كﻮﻧ مﺎﺴﺟا زا ﻲﺷﺎﻧ يﺎﻫ
"
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد
سﺎﻣﻮﺗ Thomas) ﻧارﺎﻜﻤﻫ و (
4ﺶ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ نﺎﺘﺴﻠﮕﻧا رد
ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ .
ﻪﺑ مود ﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ ﻂﺳﻮﺗ اﺪﺘﺑا رﻮﺑﺰﻣ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ
ﻲﺳرﺎﻓ ﻪﻛ لوا ﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ ﻂﺳﻮﺗ ادﺪﺠﻣ ﺲﭙﺳ ،ﺪﻳدﺮﮔ ﻪﻤﺟﺮﺗ ،ﺪﺷ هﺪﻧادﺮﮔﺮﺑ ﻲﺴﻴﻠﮕﻧا ﻪﺑ ﺖﺳا ﻲﺴﻴﻠﮕﻧا نﺎﺑز ﻪﺑ ﻂﻠﺴﻣ
ﻪﻤﺟﺮﺗ ﺪﻧدﻮﺑ ﮓﻨﻫﺎﻤﻫ ﺮﮕﻳﺪﻜﻳ ﺎﺑ ﺎﻫ .
زا راﺰﺑا ﻲﻳاور ﻦﻴﻴﻌﺗ ﺖﻬﺟ
رد ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ رﻮﻈﻨﻣ ﻦﻳﺪﺑ و ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا اﻮﺘﺤﻣ رﺎﺒﺘﻋا شور رﺎﻴﺘﺧا 12 ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ هﺎﮕﺸﻧاد ﻲﻤﻠﻋ تﺎﻴﻫ يﺎﻀﻋا زا ﺮﻔﻧ و
نآ ﻲﺣﻼﺻا تاﺮﻈﻧ ﺪﻳدﺮﮔ ظﺎﺤﻟ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ رد ﺎﻫ
. ﻲﺳرﺮﺑ ياﺮﺑ
راﺰﺑا ﻲﻳﺎﻳﺎﭘ
، خﺎﺒﻧوﺮﻛ يﺎﻔﻟآ ﺖﻛﺮﺷ ﻪﻤﻫ ياﺮﺑ
رد نﺎﮔﺪﻨﻨﻛ
ﺮﺑ نآ ناﺰﻴﻣ ﻪﻛ ﺪﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﺶﻫوﮋﭘ ﺮﺑا
ﺎﺑ 78 % دﻮﺑ .
ﻊﻤﺟ ياﺮﺑ هداد يروآ
يروﺎﻨﻓ و تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﺖﻧوﺎﻌﻣ زا اﺪﺘﺑا ﺎﻫ
ﺷ ﺬﺧا مزﻻ يﺎﻫزﻮﺠﻣ هﺎﺸﻧﺎﻣﺮﻛ ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ﺲﭙﺳ ،ﺪ
ﺖﻓﺎﻳرد هﺎﮕﺸﻧاد نﺎﻣرد ﺖﻧوﺎﻌﻣ زا نﺎﺣاﺮﺟ رﺎﻛ ﻞﺤﻣ و ﻲﻣﺎﺳا ﺪﻳدﺮﮔ . ﻪﺑ يرﻮﻀﺣ ﻪﻌﺟاﺮﻣ ﻖﻳﺮﻃ زا ﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ ،ﺪﻌﺑ ﻪﻠﺣﺮﻣ رد
قﺎﺗا ﻞﻤﻋ يﺎﻫ ﻊﻤﺟ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ
هداد يروآ دﻮﻤﻧ ماﺪﻗا ﺎﻫ
. ﻦﻳﺪﺑ
ﺖﻳﺎﺿر و ﺪﻳدﺮﮔ نﺎﻴﺑ نﺎﺣاﺮﺟ ياﺮﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ فاﺪﻫا اﺪﺘﺑا رﻮﻈﻨﻣ ﻴﻤﻜﺗ و ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﺖﻛﺮﺷ ياﺮﺑ ﺎﻬﻧآ ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﻞ
ﺪﺷ ﺐﻠﺟ ﺎﻫ .
ﻪﺑ
ﻲﻣﺎﻤﺗ ﺖﻛﺮﺷ داﺮﻓا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد هﺪﻨﻨﻛ
نﺪﻧﺎﻣ ﻪﻧﺎﻣﺮﺤﻣ صﻮﺼﺧ رد
يدﺮﻓ تﺎﺼﺨﺸﻣ ﻲﻠﻐﺷ و
ﺦﺳﺎﭘ و نآ يﺎﻫ ﺳ ﻪﺑ ﺎﻫ ﺌ
،تﻻاﻮ
ﺪﺷ مﺎﺠﻧا مزﻻ ﻲﺸﺨﺑ نﺎﻨﻴﻤﻃا و
ﻪﻣﺎﻨﺸﺳﺮﭘ ﻂﺳﻮﺗ ﺎﻫ
نﺎﺸﻳا
ﻊﻤﺟ ﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ ﻂﺳﻮﺗ ﺲﭙﺳ و ﺪﻧﺪﺷ ﻞﻴﻤﻜﺗ ﺪﻧﺪﻳدﺮﮔ يروآ
.
ﺳﺮﭘ ﻞﻴﻤﻜﺗ ياﺮﺑ مزﻻ نﺎﻣز تﺪﻣ ﻪﻣﺎﻨﺸ
زا ﺮﺘﻤﻛ ﺎﻫ 10
دﻮﺑ ﻪﻘﻴﻗد .
هداد ﺖﺳا ﺮﻛذ ﻪﺑ مزﻻ ﻲﻧﺎﻣز هزﺎﺑ رد ﺎﻫ
3 رذآ ﺎﺗ ﺮﻬﻣ زا ﻪﻫﺎﻣ
1391 ﻊﻤﺟ ﺪﻧﺪﺷ يروآ .
هداد ﻪﺨﺴﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺎﻫ 16
مﺮﻧ راﺰﻓا و ﻪﻳﺰﺠﺗ درﻮﻣSPSS
ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻞﻴﻠﺤﺗ .
هداد ﻞﻴﻠﺤﺗ و ﻪﻳﺰﺠﺗ ياﺮﺑ رﺎﻣآ زا ﺎﻫ
ﻲﻔﻴﺻﻮﺗ )
ا و ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ،ﻲﻧاواﺮﻓ ﺪﺻرد رﺎﻴﻌﻣ فاﺮﺤﻧ
( ﻲﻠﻴﻠﺤﺗ و
) ﺠﻣ ـ ﺎﻛ روﺬ ي ﻮﻳ ﻲﻨﺘﻳو ﻦﻣ و ، (
ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا .
توﺎﻔﺗ ﻦﻴﻴﻌﺗ ياﺮﺑ
ﮔ ود ﻦﻴﺑ ـ هوﺮ ﺐﻴﺳآ ﺴﺟا ﺎﺑ هﺪﻳﺪﻧ و هﺪﻳد ـ
هﺪﻧﺮﺑ و ﺰﻴﺗ كﻮﻧ مﺎ ،
ﻴﻐﺘﻣ ظﺎﺤﻟ زا ـ
ﻣزآ زا ،ﺺﺼﺨﺗ عﻮﻧ و ﺲﻨﺟ يﺎﻫﺮ ـ
روﺬﺠﻣ نﻮ
ﺎﻛ ي ﺪﻳدﺮﮔ هدﺎﻔﺘﺳا .
،ﻲﻧﺎﻣرد رﺎﻛ ﻪﻘﺑﺎﺳ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ياﺮﺑ
ﺮﺟ رﺎﻛ ﻪﻘﺑﺎﺳ ﻲﺣا
، ﻋﺎﺳ و ﻲﺣاﺮﺟ لﺎﻤﻋا داﺪﻌﺗ ـ
،زور رد رﺎﻛ تﺎ
ﮔ ود رد ـ هوﺮ ﺐﻴﺳآ نﻮﻣزآ هﺪﻳﺪﻧ و هﺪﻳد ﻦﻣ
هدﺎﻔﺘﺳا ﻮﻳ ﻲﻨﺘﻳو
ﺪﺷ . ﻴﻴﻌﺗ ياﺮﺑ ـ
ﻴﻐﺘﻣ ﻲﺘﻴﻟﺎﻣﺮﻧ ﻦ ـ
ﻤﻛ يﺎﻫﺮ ـ
ﻲ ) ﻪﻘﺑﺎﺳ ،ﻦﺳ
ﻋﺎﺳ داﺪﻌﺗ ،ﻲﺣاﺮﺟ ـ
ﻤﻋا داﺪﻌﺗ و زور رد رﺎﻛ ﺖ ـ
رد ﻲﺣاﺮﺟ لﺎ
زور ( وﺮﻴﭘﺎﺷ نﻮﻣزآ زا -
ﻚﻠﻳو Shapiroo-wilk) ﻔﺘﺳا (
ـ ﺎ هد
ﺪﻳدﺮﮔ . ﻨﻌﻣ ﺢﻄﺳ ـ
نﻮﻣزآ ﻪﻴﻠﻛ ياﺮﺑ يرادﺎ ﺎﻫ
05 / 0 ﺮﻈﻧ رد
ﮔ ـ ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮ .
ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺎﻫ
زا 37 ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ﻲﻤﻠﻋ ﺖﺌﻴﻫ ﻮﻀﻋ حاﺮﺟ
هﺎﺸﻧﺎﻣﺮﻛ
، 6 ﺮﻔﻧ ) 2 / 16 (%
و ﺪﻨﺘﺷاﺪﻧ يرﺎﻜﻤﻫ ﻪﺑ ﻲﻠﻳﺎﻤﺗ 2
ﺮﻔﻧ
) 4 / 5 (%
ﻞﻴﻠﺤﺗ اﺬﻟ و ﺪﻧدﻮﺒﻧ سﺮﺘﺳد رد تﺮﻓﺎﺴﻣ ﺖﻠﻋ ﻪﺑ ﺰﻴﻧ هداد يور ﺎﻫ 29 ﺮﻔﻧ ) 4 / 78 (%
ﺪﻳدﺮﮔ مﺎﺠﻧا .
زا 29 ﺖﻛﺮﺷ ﺮﻔﻧ
،ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد هﺪﻨﻨﻛ 26
ﺮﻔﻧ ) 7 / 89 (%
و ﺮﻛﺬﻣ 3 ﺮﻔﻧ ) 3 / 10 (%
ﺚﻧﻮﻣ
ﺪﻧدﻮﺑ . ﻦﺳ رﺎﻴﻌﻣ فاﺮﺤﻧا و ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ 45
/
±7 96 / 49 لﺎﺳ دﻮﺑ .
ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻪﺑ ،ﺺﺼﺨﺗ ﺮﻈﻧ زا ﻲﻧاواﺮﻓ
دﻮﺑ يداﺮﻓا ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ
ﻲﻣﻮﻤﻋ ﻲﺣاﺮﺟ ﺺﺼﺨﺗ ﻪﻛ )
8
،ﺮﻔﻧ 6 / 27 (%
يﺪﭘﻮﺗرا ، )
5 ،ﺮﻔﻧ
2 / 17 (%
، يراردا يرﺎﺠﻣ و ﻪﻴﻠﻛ )
5 ،ﺮﻔﻧ 2 / 17 (%
و بﺎﺼﻋا و ﺰﻐﻣ
) 4 ﺮﻔﻧ
، 8 / 13 (%
ﺪﻨﺘﺷاد . ﻪﺘﺷر ﻦﻴﺼﺼﺨﺘﻣ و ﺐﻠﻗ ،ﻢﺸﭼ يﺎﻫ
ﻲﻧاواﺮﻓ ﺎﺑ ﻚﻳ ﺮﻫ ﺰﻴﻧ ﻲﻨﻴﺑ و ﻖﻠﺣ و شﻮﮔ و قوﺮﻋ 2
ﺮﻔﻧ ) 9 / 6 (%
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺮﻳﺎﺳ ﺪﻧداد ﻞﻴﻜﺸﺗ ار ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ يﺎﻫ
. 7
/ 82 % ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ ) 24 ﺮﻔﻧ ( ﺖﻴﺗﺎﭙﻫ ﻪﻴﻠﻋ ﺮﺑ نﻮﻴﺳﺎﻨﻴﺴﻛاو B
ﻧا ار ﺪﻧدﻮﺑ هداد مﺎﺠ .
ﻲﺣاﺮﺟ رﺎﻛ ﻪﻘﺑﺎﺳ رﺎﻴﻌﻣ فاﺮﺤﻧا و ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ 25 /
±6 14 لﺎﺳ
،دﻮﺑ ﻪﻛ ﻦﻳا ﻴﻣ ـ ناﺰ رد هوﺮﮔ ﺐﻴﺳآ هﺪﻳد
ﺮﺑاﺮﺑ 5 /
±2 6 / 12 و رد هوﺮﮔ ﺮﺑاﺮﺑ هﺪﻳﺪﻧ ﺐﻴﺳآ 8
/
±6 91 / 13 لﺎﺳ
دﻮﺑ . ﻲﺣاﺮﺟ ﻪﻘﺑﺎﺳ ﺮﻴﻐﺘﻣ ﺮﻈﻧ زا
، هوﺮﮔ ود ﻦﻴﺑ ﺐﻴﺳآ
و هﺪﻳد
هﺪﻳﺪﻧ توﺎﻔﺗ يرﺎﻣآ يرادﺎﻨﻌﻣ دﻮﺟو
ﺖﺷاﺪﻧ . ﻣ فاﺮﺤﻧا و ﻦﻴﮕﻧﺎﻴ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﻧازور رﺎﻛ ناﺰﻴﻣ رﺎﻴﻌﻣ ﺎﻫ
8 /
±2 31 / 11 ﺖﻋﺎﺳ رد زور دﻮﺑ ﻪﻛ
رد هوﺮﮔ ﺐﻴﺳآ هﺪﻳد دﻮﺑ ﺮﺘﺸﻴﺑ ناﺰﻴﻣ ﻦﻳا )
ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻪﺑ
6 /
±2 95 / 11 رد ﺮﺑاﺮﺑ 83 /
±0 2 / 8 ﺖﻋﺎﺳ ( ﻦﻣ يرﺎﻣآ نﻮﻣزآ و -
ﻲﻨﺘﻳو ﻮﻳ توﺎﻔﺗ يرﺎﻣآ رادﺎﻨﻌﻣ هوﺮﮔ ود ﻦﻴﺑ ار ي ﺐﻴﺳآ
هﺪﻳد و
هﺪﻳﺪﻧ ﺮﻈﻧ زا ﻣ ﻪﻧازور رﺎﻛ ناﺰﻴ داد نﺎﺸﻧ
) 004 / 0 P=
، 85 / Z=2 .(
ﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ـ ا داﺪﻌﺗ رﺎﻴﻌﻣ فاﺮﺤﻧا و ﻦ ﻤﻋ
ﺎ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻲﺣاﺮﺟ ل يﺎﻫ
ﺶﻫوﮋﭘ ﺎﺑ ﺮﺑاﺮﺑ ، 31 /
±3 85 / 7 درﻮﻣ رد زور
،دﻮﺑ ﻪﻛ ﻦﻳا ناﺰﻴﻣ رد
هوﺮﮔ ﺐﻴﺳآ هﺪﻳد ، ﮔ زا ـ ﺐﻴﺳآ هوﺮ هﺪﻳﺪﻧ
ﺮﺘﺸﻴﺑ دﻮﺑ ) ﺎﺑ ﺐﻴﺗﺮﺗ ﻪﺑ
ﺤﻧا و ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ـ
رﺎﻴﻌﻣ فاﺮ 22
/
±3 25 / 8 و 34 /
±1 4 / 4 ( ﺮﻈﻧ زا و
ا داﺪﻌﺗ ﻤﻋ ﺎ ﻲﺣاﺮﺟ ل هوﺮﮔ ود ﻦﻴﺑ يرادﺎﻨﻌﻣ يرﺎﻣآ توﺎﻔﺗ زور رد
ﺐﻴﺳآ هﺪﻳد و هﺪﻳﺪﻧ ﺖﺷاد دﻮﺟو )
016 / P=0 و 40 / Z=2 .(
ﻲﻃ رد 6 ﻪﺘﺷﺬﮔ هﺎﻣ 5
ﺮﻔﻧ ) 2 / 17 (%
ﺐﻴﺳآ رﺎﭼد ﺪﻳد
ﻲﮔ
ﻪﻛ ﺪﻧدﻮﺑ هﺪﺷ 3
ﺮﻔﻧ ) 60 (%
نآ زا ﻣ ﺎﻫ ﺆ ﻲﻘﺑﺎﻣ و ﺚﻧ )
2 ﺮﻔﻧ ( ﺮﻛﺬﻣ
ﺪﻧدﻮﺑ . ﺎﻛ روﺬﺠﻣ يرﺎﻣآ نﻮﻣزآ ي
توﺎﻔﺗ يرﺎﻣآ ﻦﻴﺑ ار يرادﺎﻨﻌﻣ
ﺲﻨﺟ ود ﺐﻴﺳآ هوﺮﮔ ود رد
هﺪﻳﺪﻧ و هﺪﻳد داد نﺎﺸﻧ ،
) 003 / 0 P=
1, df= 56, / 12 X2= .(
ﻦﺳ ﺮﻈﻧ زا ﻲﻟو توﺎﻔﺗ
ار يرادﺎﻨﻌﻣ يرﺎﻣآ
هوﺮﮔ ود ﻦﻴﺑ ﺐﻴﺳآ
ﺖﺷاﺪﻧ دﻮﺟو هﺪﻳﺪﻧ و هﺪﻳد .
زا دراﻮﻣ ﻞﻛ
ﺐﻴﺳآ ﺪﻳد ﻲﮔ ، 4 درﻮﻣ ) 80 (%
يرﺎﻛ ﺖﺑﻮﻧ رد دراﻮﻣ ﻪﻴﻘﺑ و ﺢﺒﺻ
) ﺮﻔﻧ ﻚﻳ 20 (%
دﻮﺑ هداد خر ﺮﺼﻋ يرﺎﻛ ﺖﺑﻮﻧ رد ﺪﻧ
. ﺮﻈﻧ زا عﻮﻧ
يرﺎﻛ ﺖﺑﻮﻧ هوﺮﮔ ود ﻦﻴﺑ ﺰﻴﻧ
ﺐﻴﺳآ هﺪﻳد زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ هﺪﻳﺪﻧ و
ﺎﻛ روﺬﺠﻣ نﻮﻣزآ ي
ﺪﺸﻧ ﺖﻓﺎﻳ يرادﺎﻨﻌﻣ يرﺎﻣآ توﺎﻔﺗ .
ﻞﻣﺎﻋ 60 % ﺐﻴﺳآ دراﻮﻣ و دﻮﺑ ﻪﻴﺨﺑ نزﻮﺳ ،ﻲﮔﺪﻳد
40 %
ﺐﻴﺳآ ﺮﺑاﺮﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺎﺑ ﺎﻫ )
ماﺪﻛﺮﻫ 20 (%
ﻎﻴﺗ و نزﻮﺳﺮﺳ ﻂﺳﻮﺗ
دﻮﺑ هﺪﻳدﺮﮔ دﺎﺠﻳا يرﻮﺘﺴﻴﺑ ﺪﻧ
. ﻪﻤﻫ
رﺎﭼد ﻪﻛ ﻲﻧﺎﺴﻛ
ﺐﻴﺳآ ﺪﻧدﻮﺑ هﺪﺷ ﻲﮔﺪﻳد )
5 ﺮﻔﻧ 100 (%
ﻲﺑ نآ ﻞﻣﺎﻋ ار ﻲﻃﺎﻴﺘﺣا
ﺪﻨﺘﺴﻧاد . ﺗﺎﻣاﺪﻗا ﻦﻳﺮﺘﻌﻳﺎﺷ ﻪﻛ ﻲ
ﺐﻴﺳآ زا ﺪﻌﺑ ﻲﮔﺪﻳد
ﻂﺳﻮﺗ
ﺐﻴﺳآ داﺮﻓا هﺪﻳد
هﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﺪﻧدﻮﺑ
ﺶﻜﺘﺳد ﺾﻳﻮﻌﺗ ﺎﻫ
) 100 (%
،
ﻪﻴﺣﺎﻧ يور ﺮﺑ رﺎﺸﻓ )
80 (%
ﻦﻳدﺎﺘﺑ و ﻞﻜﻟا ﺎﺑ ﻲﻧﻮﻔﻋ ﺪﺿ و )
60 (%
دﻮﺑ ﺪﻧ . داﺮﻓا نﺎﻴﻣ زا ﺐﻴﺳآ
ﺪﻳد
،ه ﻂﻘﻓ ﻚﻳ ﺮﻔﻧ
ﺶﻳﺎﻣزآ ﺖﻬﺟ
دﻮﺑ هدﺮﻛ ﻪﻌﺟاﺮﻣ هﺎﮕﺸﻳﺎﻣزآ ﻪﺑ نﻮﺧ )
رادﻮﻤﻧ 1 .(
رادﻮﻤﻧ 1 ـ ﺐﻴﺳآ زا ﺲﭘ هﺪﺷ مﺎﺠﻧا تﺎﻣاﺪﻗا ﻲﻧاواﺮﻓ ﺪﺻرد ﻊﻳزﻮﺗ ﻲﮔﺪﻳد
ﺚﺤﺑ
ﻲﺳرﺮﺑ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا فﺪﻫ شراﺰﮔ و ﻲﻧاواﺮﻓ ناﺰﻴﻣ
ﻲﻫد
ﺐﻴﺳآ دراﻮﻣ هﺪﻧﺮﺑ و ﺰﻴﺗ مﺎﺴﺟا ﺎﺑ ﻲﮔﺪﻳد
دﻮﺑ نﺎﺣاﺮﺟ رد .
ﺞﻳﺎﺘﻧ
ناﺰﻴﻣ ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ ﺐﻴﺳآ ﻲﻧاواﺮﻓ
ﻲﮔﺪﻳد
ًﺎﺘﺒﺴﻧ ، دﻮﺑ دﺎﻳز
) 2 / 17 % لﻮﻃ رد 6
هﺎﻣ .(
نارﺎﻜﻤﻫ و سﺎﻣﻮﺗ ﻪﻄﺑار ﻦﻴﻤﻫ رد
) 2009 ( عﻮﻴﺷ ،نﺎﺘﺴﻠﮕﻧا رد ﺐﻴﺳآ
هﺪﻧﺮﺑ و ﺰﻴﺗ مﺎﺴﺟا ﺎﺑ ﻲﮔﺪﻳد
ﺼﺼﺨﺘﻣ رد ار ﻲﺣاﺮﺟ ﻦﻴ
44 % رد ﻲﻃ 6 ﺪﻧدﺮﻛ نﺎﻴﺑ هﺎﻣ
4. رد
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻞﻤﻋ قﺎﺗا ﻞﻨﺳﺮﭘ ﺖﺳا هﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﻦﻴﭼ رد ﻪﻛ يﺮﮕﻳد يا
نﺎﺣاﺮﺟ و ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ
ﺰﻴﺗ كﻮﻧ مﺎﺴﺟا زا ﻲﺷﺎﻧ ﺐﻴﺳآ عﻮﻴﺷ و
هﺪﻧﺮﺑ زا ﺪﻌﺑ ار ﻞﻨﺳﺮﭘ نآ ناﺰﻴﻣ ﻪﻛ ﺪﻨﺘﺷاد نﺎﻤﻳاز و نﺎﻧز ﺶﺨﺑ
ﺎﺑ ﺮﺑاﺮﺑ 09 / 93 % داﺮﻓا ﻦﻳا يرﺎﻛ هرود رد دﻮﺑ
3. رد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ
Wicker ﻧارﺎﻜﻤﻫ و
ﺶ ﺪﺷ مﺎﺠﻧا نﺎﻤﻟآ رد ﻪﻛ
، نﺎﻜﺷﺰﭘ رد
ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﺑ ﺮﻳﺎﺳ ﺎ ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ ،نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ رد ﻞﻏﺎﺷ ﻲﻧﺎﻣرد ﻞﻨﺳﺮﭘ
ﺐﻴﺳآ دراﻮﻣ ﻲﮔﺪﻳد
ﺪﻨﺘﺷاد ار
9. رد ﻪﻛ يﺮﮕﻳد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد
ﺪﺷ مﺎﺠﻧا نﺎﺘﺳوﺪﻨﻫ نارﺎﻴﺘﺳد
ﺮﻳﺎﺳ ﺎﺑ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ رد ﻲﺣاﺮﺟ
ﻪﻓﺮﺣ ياﺮﺑ يﺮﺘﺸﻴﺑ ﺮﻄﺧ ضﺮﻌﻣ رد ،ﻲﻧﺎﻣرد يﺎﻫ ﺐﻴﺳآ
ﺎﺑ ﻲﮔﺪﻳد
هﺪﻧﺮﺑ و ﺰﻴﺗ مﺎﺴﺟا ﺪﻨﺘﺷاد راﺮﻗ
10. ﺶﻫوﮋﭘ رد ﺰﻴﻧ ﻲﻬﺑﺎﺸﻣ يﺎﻫ
هﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﺲﻴﻠﮕﻧا و نﺎﺘﺴﻛﺎﭘ رد ﻪﻛ ﺖﺳا
رد رﺎﻛ ﻪﺑ لﺎﻐﺘﺷا
عﻮﻴﺷ ﺶﻳاﺰﻓا ﺖﻬﺟ ﺮﻄﺧ ﻲﻠﺻا ﻞﻣﺎﻋ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﻲﺣاﺮﺟ ﻂﻴﺤﻣ ﺐﻴﺳآ ﺰﻴﺗ كﻮﻧ مﺎﺴﺟا زا ﻲﺷﺎﻧ يﺎﻫ هﺪﻧﺮﺑ و
هﺪﺷ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ ﺖﺳا
11.
-
ﻪﺘﻓﺎﻳ12
ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻫ ﻴﻧ ﺎﻣ
ﺰ ﻻﺎﺑ رد ﻪﻛ ﻲﺗﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺎﺑ
نآ ﻪﺑ دراد ﻲﮕﻨﻫﺎﻤﻫ ﺪﺷ هرﺎﺷا ﺎﻫ .
نﺎﮔﺪﻨﺴﻳﻮﻧ ﻪﻄﺑار ﻦﻴﻤﻫ رد
ﻪﻟﺎﻘﻣ ور ﺶﻴﭘ
ًﺎﺘﺒﺴﻧ عﻮﻴﺷ ﻪﻛ ﺪﻧﺪﻘﺘﻌﻣ دﺎﻳز
ﺐﻴﺳآ ﺎﺑ ﻲﮔﺪﻳد
هﺪﻧﺮﺑ و ﺰﻴﺗ مﺎﺴﺟا ﻦﻳا مواﺪﻣ و دﺎﻳز سﺎﻤﺗ زا ﻲﺷﺎﻧ ،نﺎﺣاﺮﺟ رد
ﻠﻳﺎﺳو ﺎﺑ داﺮﻓا ﺮﻴﻈﻧ ﻲ
ﺲﻨﭘ ،يرﻮﺘﺴﻴﺑ ﻎﻴﺗ زﻮﺳ و ﺰﻴﺗ كﻮﻧ يﺎﻫ
ن
ﺖﺳا ﻪﻴﺨﺑ .
ﺮﮕﻳد يﻮﺳ زا ﻪﻛ ﻲﻳﺎﻫدراﺪﻧﺎﺘﺳا ﻞﻣﺎﻛ ﺖﻳﺎﻋر مﺪﻋ ،
رود و ﻲﺘﻈﻓﺎﺤﻣ ﻞﻳﺎﺳو نﺪﻴﺷﻮﭘ ،تاﺰﻴﻬﺠﺗ زا هدﺎﻔﺘﺳا هﻮﺤﻧ ﻪﺑ ﺪﻨﺘﺴﻫ طﻮﺑﺮﻣ ،هدﺎﻔﺘﺳا زا ﺪﻌﺑ ﺰﻴﺗ كﻮﻧ ءﺎﻴﺷا ﻦﺘﺧاﺪﻧا ﺰﻴﻧ
ﻲﻣ ﻧاﻮﺗ ﻨ ﺶﻳاﺰﻓا رد ﻲﻤﻬﻣ ﺶﻘﻧ ﺪ ﺐﻴﺳآ لﺎﻤﺘﺣا
ﻲﮔﺪﻳد رد
ﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد نﺎﺣاﺮﺟ ﻨ
ﺪ .
ﺐﻴﺳآ ﻞﻣﺎﻋ ﻦﻳﺮﺘﻌﻳﺎﺷ ر
نﺎﺳ د ر ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺎﻣ ﻪﻴﺨﺑ نزﻮﺳ دﻮﺑ
ﺐﻴﺳآ ﺐﺒﺳ ﻪﻛ حاﺮﺟ داﺮﻓا ﻲﮔﺪﻳد
و ﻲﺣاﺮﺟ مﺎﺠﻧا ﻦﻴﺣ رد
نارﺎﻤﻴﺑ ندﻮﻤﻧ ﻪﻴﺨﺑ هﺪﺷ
دﻮﺑ . ﺎﺘﺳار ﻦﻴﻤﻫ رد ﺞﻳﺎﺘﻧ
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ
ﺎﺘﻓا ﻳ ﻲ Eftaei) ( ﻧارﺎﻜﻤﻫ و ﺶ
ﻪﻛ ﻪﻳﺮﺠﻴﻧ رد ﺰﻴﻧ ﺪﺷ مﺎﺠﻧا
ﻲﻣ نآ ﺮﮕﻧﺎﺸﻧ ﻪﻛ ﺪﺷﺎﺑ
زا ﺶﻴﺑ 86 % دراﻮﻣ ﺐﻴﺳآ ﻲﮔﺪﻳد رد
داﺮﻓا ﺣ رد حاﺮﺟ ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ ترﻮﺻ ندز ﻪﻴﺨﺑ ﻦﻴ
13. ﺞﻳﺎﺘﻧ
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻲﺷ Shi) ( ﻧارﺎﻜﻤﻫ و ﺶ
ﻦﻴﭼ رد ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ ﺰﻴﻧ
ﻞﻣﺎﻋ ﻦﻳﺮﺘﻌﻳﺎﺷ ﺐﻴﺳآ
،ﻲﮔﺪﻳد و ﺖﺳا هدﻮﺑ نزﻮﺳﺮﺳ و ﮓﻧﺮﺳ
ﺖﻠﻋ ﻪﻴﺨﺑ نزﻮﺳ 17
% دراﻮﻣ ﺐﻴﺳآ ﻲﮔﺪﻳد ﺪﻳدﺮﮔ شراﺰﮔ
3. مﺪﻋ
ﻲﻓﺎﻛ ﺖﻗد رد
ﺑ ﺰﻴﺗ كﻮﻧ ﻞﻳﺎﺳو دﺮﺑرﺎﻛ ﻦﻴﺣ ﻪ
نزﻮﺳ صﻮﺼﺧ
ﻦﻴﺼﺼﺨﺘﻣ ﻪﻛ ،ﻪﻴﺨﺑ و ﺪﻧراد رﺎﻛوﺮﺳ نآ ﺎﺑ ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻲﺣاﺮﺟ
ﻲﻣ تاﺰﻴﻬﺠﺗ ﻦﻳا ندﻮﺑ دراﺪﻧﺎﺘﺳاﺮﻴﻏ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ﻲﻤﻬﻣ ﺶﻘﻧ ﺪﻧاﻮﺗ
ﺶﻳاﺰﻓا رد لﺎﻤﺘﺣا
ﺐﻴﺳآ ﻲﮔﺪﻳد هﺪﻧﺮﺑ و ﺰﻴﺗ مﺎﺴﺟا ﺎﺑ ﻪﺘﺷاد
ﺪﺷﺎﺑ . ﻪﻄﺑار ﻦﻴﻤﻫ رد ﻦﻤﻓﺎﻫ
Hofmann) ﻧارﺎﻜﻤﻫ و(
ﺶ
، ﻞﻣﺎﻋ
ﻲﻠﺻا ﺐﻴﺳآ ار ﻲﮔﺪﻳد ﻞﻳﺎﺳو و تاﺰﻴﻬﺠﺗ زا ﺖﺳردﺎﻧ هدﺎﻔﺘﺳا
ﻴﺗ كﻮﻧ ﺰ ﻲﻣ نﺎﻴﺑ ﺪﻨﻨﻛ
14. اﺬﻟ و ﻦﻤﻳا ﻞﻳﺎﺳو زا هدﺎﻔﺘﺳا هزوﺮﻣا ﺰﻴﻧ
ﻃﺎﻴﺘﺣا ﺖﻳﺎﻋر تﺎ
ﻤﻬﻣ ﻞﻣﺎﻋ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﻲﻨﻤﻳا ﻲ
ﺶﻫﺎﻛ ﺖﻬﺟ
ﺐﻴﺳآ هﺪﻧﺮﺑ و ﺰﻴﺗ كﻮﻧ مﺎﺴﺟا زا ﻲﺷﺎﻧ يﺎﻫ
، ﺖﺳا هﺪﺷ حﺮﻄﻣ
15.
ﺶﻫوﮋﭘ رد شور زا هدﺎﻔﺘﺳا موﺰﻟ ﻪﺑ ﺰﻴﻧ ﺮﻴﺧا يﺎﻫ
ﻲﺣاﺮﺟ يﺎﻫ
ﻚﻴﻨﻜﺗ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺮﻴﻈﻧ ﻦﻳﻮﻧ ﺳوﺮﺘﻜﻟا ﻲﻳﺎﻫ
يﺮﺟﺮ نزﻮﺳ و يﺎﻫ
ﻪﻴﺨﺑ ﺬﻓﺎﻧﺮﻴﻏ Blunt)
ﺐﻴﺳآ لﺎﻤﺘﺣا ﺶﻫﺎﻛ ياﺮﺑ( زا ﻲﺷﺎﻧ يﺎﻫ
ﺰﻴﺗ كﻮﻧ مﺎﺴﺟا هﺪﻧﺮﺑ و
ﺖﺳا هﺪﺷ هرﺎﺷا نﺎﺣاﺮﺟ رد
16.
-
رد 17
ﻪﻄﺑار ﻦﻴﻤﻫ
، ﻪﻛ ﺖﺳا هﺪﺷ دﺎﻬﻨﺸﻴﭘ هدﺎﻔﺘﺳا زا ﺪﻌﺑ
زا نزﻮﺳ
كﻮﻧ ﻪﻴﺨﺑ نآ
رد داﺪﺘﻣا داد راﺮﻗ ﺮﻴﮔ نزﻮﺳ ﺲﻨﭘ رﺎﻴﺷ رﻮﺤﻣ ه
ا ﻦﺘﻓر وﺮﻓ زا ﺎﺗ دﻮﺷ ددﺮﮔ يﺮﻴﮕﺸﻴﭘ ﺖﺳﻮﭘ رد نآ ﻲﻗﺎﻔﺗ
15.
هﺮﻬﺑ ﺎﺑ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ﻞﻳﺎﺳو ندﺮﻛ ﻢﻫاﺮﻓ ﺮﻴﻈﻧ ﻲﺗاﺪﻴﻬﻤﺗ زا يﺮﻴﮔ
هرود ﻢﻈﻨﻣ يراﺰﮔﺮﺑ ﺰﻴﻧ و ﺮﻄﺧ ﻢﻛ لﺎﺣ ﻦﻴﻋ رد و دراﺪﻧﺎﺘﺳا يﺎﻫ
شور نﻮﻣاﺮﻴﭘ ﻲﺷزﻮﻣآ ﻢﻛ و ﻦﻤﻳا ﻲﺣاﺮﺟ ﻪﻨﻴﻣز رد ﺪﻳﺪﺟ يﺎﻫ
ﻲﻣ ﺮﻄﺧ ﺐﻴﺳآ دراﻮﻣ ناﻮﺗ رد هﺪﻧﺮﺑ و ﺰﻴﺗ مﺎﺴﺟا ﺎﺑ ﻲﮔﺪﻳد
ﺎﺣاﺮﺟ داد ﺶﻫﺎﻛ ار ن .
ﻪﺘﻓﺎﻳ شراﺰﮔ ناﺰﻴﻣ ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا يﺎﻫ و ﻲﻫد
نﺎﻣرد يﺮﻴﮕﻴﭘ ﺶﻳﺎﻣزآ و ﺎﻫ
يﺎﻫ ﺐﻴﺳآ زا ﺪﻌﺑ مﺎﺴﺟا ﺎﺑ ﻲﮔﺪﻳد
ترﻮﺻ ترﺪﻧ ﻪﺑ ﻲﺣاﺮﺟ ﻦﻴﺼﺼﺨﺘﻣ رد هﺪﻧﺮﺑ و ﺰﻴﺗ كﻮﻧ ﻪﺘﻓﺮﮔ
و
ﺮﺜﻛا داﺮﻓا ﻂﻘﻓ ﺶﻜﺘﺳد ﺾﻳﻮﻌﺗ ﻪﺑ ﻞﺤﻣ ندﺮﻛ ﻲﻧﻮﻔﻋﺪﺿ و
دﻮﻤﻧ ﺎﻔﺘﻛا ﺐﻴﺳآ ﺪﻧدﻮﺑ ه
. رد ﻤﻫ ﻦﻴ ﻪﻄﺑار ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ و سﺎﻣﻮﺗ
نارﺎﻜﻤﻫ ﻪﻛ دﻮﺑ نآ ﺮﮕﻧﺎﻴﺑ
ﻂﻘﻓ 9 % نﺎﺣاﺮﺟ زا ﺐﻴﺳآ
ﺎﺑ هﺪﻳد
هﺪﻧﺮﺑ و ﺰﻴﺗ مﺎﺴﺟا شراﺰﮔ ار دﻮﺧ ﺐﻴﺳآ
هدﺮﻛ زا ﺶﻴﺑ و ﺪﻧدﻮﺑ
70 % نآ ﺎﻫ ﻂﻘﻓ ﺪﻧداد مﺎﺠﻧا ار ﻪﻴﻟوا تﺎﻣاﺪﻗا
4. رد ﻲﺸﻫوﮋﭘ
ﺰﻴﻧ ﻪﻳﺮﺠﻴﻧ رد ﻪﺑﺎﺸﻣ 2
/ 9 % ﻲﺣاﺮﺟ ﻦﻴﺼﺼﺨﺘﻣ
، ﻞﻜﺗوﺮﭘ
شراﺰﮔ و ﻲﻫد زا ﺪﻌﺑ تﻼﺧاﺪﻣ يﺮﻴﮕﻴﭘ ﺐﻴﺳآ
مﺎﺴﺟا ﺎﺑ ﻲﮔﺪﻳد
هﺪﻧﺮﺑ و ﺰﻴﺗ كﻮﻧ ﺪﻧدﻮﺑ هدﻮﻤﻧ ﺖﻳﺎﻋر ار
13. ﺶﻫوﮋﭘ ﺞﻳﺎﺘﻧ ور ﺶﻴﭘ
ﺎﺑ ﻪﺘﻓﺎﻳ ﻢﻫ رﻮﺑﺰﻣ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ يﺎﻫ دراد ﻲﻧاﻮﺧ
. ﺗﺎﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﺰﻴﻧ ﻲ
ﻪﻛ
رد شراﺰﮔ ناﺰﻴﻣ ﺖﺳا هﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﻲﻧﺎﻣرد ﻞﻨﺳﺮﭘ ﺮﻳﺎﺳ ﻲﻫد
ﻚﻴﺘﺳا لﺪﻴﻧ دراﻮﻣ ﺮﺗﻻﺎﺑ ﺐﺗاﺮﻣ ﻪﺑ
هدﻮﺑ ،ﺖﺳا ﻪﻧﻮﻤﻧ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ
ﻲﺳرﺮﺑ رد Khader
ﻧارﺎﻜﻤﻫ و ﺶ 23 % ،ﻲﻜﺷﺰﭙﻧاﺪﻧد ﻦﻴﺼﺼﺨﺘﻣ
ﺰﻴﺗ كﻮﻧ مﺎﺴﺟا زا ﻲﺷﺎﻧ ﺐﻴﺳآ هﺪﻧﺮﺑ و
دﺮﻛ شراﺰﮔ ار ﺪﻧ
18. رد
يﺮﮕﻳد ﻲﺸﻫوﮋﭘ ﻪﻛ
ﻚﻳ ﻲﻧﺎﻣرد ﻞﻨﺳﺮﭘ يور نﺎﺘﺳوﺪﻨﻫ رد
ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ
، 68 % ﺐﻴﺳآ دراﻮﻣ زا ﻲﺷﺎﻧ ﻲﮔﺪﻳد
ﺰﻴﺗ كﻮﻧ مﺎﺴﺟا هﺪﻧﺮﺑ و
ﺪﺷ شراﺰﮔ رد ﻪﻧاﺮﻴﮕﻴﭘ تﺎﻣاﺪﻗا و ه
نآ درﻮﻣ دﻮﺑ ﻪﺘﻓﺮﮔ ترﻮﺻ ﺎﻫ
19. ﻞﻠﻋ صﻮﺼﺧ رد شراﺰﮔ مﺪﻋ
دراﻮﻣ ﺐﻴﺳآ مﺎﺴﺟا ﺎﺑ ﻲﮔﺪﻳد ﻂﺳﻮﺗ ﻚﻴﺘﺳا هﺪﻧﺮﺑ و ﺰﻴﺗ كﻮﻧ
ﻲﺣاﺮﺟ ﻦﻴﺼﺼﺨﺘﻣ
، ﻌﻟﺎﻄﻣ رد دراد دﻮﺟو ﻲﻔﻠﺘﺨﻣ ﻞﻳﻻد ﻪ
ﻪﻛ يا
ﺘﺴﻠﮕﻧا رد ـ
شراﺰﮔ ﺪﻨﻳآﺮﻓ يور ﺮﺑ نﺎ دراﻮﻣ ﻲﻫد
ﺐﻴﺳآ ﻲﮔﺪﻳد
ﻴﺼﺼﺨﺘﻣ رد ـ
ﻧا ﻲﺣاﺮﺟ ﻦ مﺎﺠ
ﺪﻳدﺮﮔ شراﺰﮔ مﺪﻋ ياﺮﺑ ﺖﻠﻋ ود ،
ﻴﮕﻴﭘ و ﻲﻫد ـ
نﺎﻣرد يﺮ ﺐﻴﺳآ زا ﺪﻌﺑ مزﻻ يﺎﻫ
،ﻲﮔﺪﻳد يﻮﺳ زا
نﺎﺣاﺮﺟ نﺎﻴﺑ
ﺪﺷ ﺖﺳا ه ﻜﻳ ﻪﻛ ـ نآ زا ﻲ ﺎﻫ ﻢﻛ ناﺰﻴﻣ ندﻮﺑ
ﺐﻴﺳآ ﻦﻳا ﻖﻳﺮﻃ زا ﺖﻧﻮﻔﻋ لﺎﻘﺘﻧا لﺎﻤﺘﺣا نﺎﻣز يﺮﮕﻳد و ﺎﻫ
ﺮﺑ
شراﺰﮔ ﺪﻨﻳاﺮﻓ ندﻮﺑ ﻲﻫد
ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ
8. Kennedy ﻧارﺎﻜﻤﻫ و
ﺶ ﺰﻴﻧ
ﻞﻠﻋ ﺻا ﻲﻠ ﻋ ـ ﻴﮕﻴﭘ مﺪ ـ ﮔ و يﺮ ـ شراﺰ دراﻮﻣ ﻲﻫد ﺐﻴﺳآ
ﻲﮔﺪﻳد
ار نﺎﺣاﺮﺟ رد ﻴﻈﻧ يدراﻮﻣ
ـ ﺮ نﺎﻣز شراﺰﮔ ﺪﻧور ندﻮﺑ ﺮﺑ و ﻲﻫد
ﻪﺑ دﺎﻘﺘﻋا ،يﺮﻴﮕﻴﭘ ندﻮﺑ ﻢﻛ
ﺮﻄﺧ لﺎﻤﺘﺣا يرﺎﻤﻴﺑ لﺎﻘﺘﻧا زا ﺎﻫ
ﻴﺳآ ﻖﻳﺮﻃ ـ
ﺐ يﺎﻫ زا ﻲﺷﺎﻧ ا ﺴﺟ ﺎ ﺰﻴﺗ كﻮﻧ م هﺪﻧﺮﺑ و
ﻞﻳﺎﻤﺗ مﺪﻋ ،
يﺮﻴﮕﻴﭘ و ﻲﺣاﺮﺟ ﻞﻤﻋ ﻊﻄﻗ ﺖﻬﺟ ندﺮﻛ
ﻤﻌﻟارﻮﺘﺳد ﻞ
و ﺎﻫ ﻢﻛ
ناﺰﻴﻣ ندﻮﺑ نﺎﻣرد ﻲﺸﺨﺑﺮﺛا
يﺮﻴﮕﺸﻴﭘ و ﺎﻫ زا ﺪﻌﺑ يﺎﻫ
ﻴﺳآ ـ ﺐ ﻲﮔﺪﻳد ﻲﻣ ﺪﻨﻧاد
20. ور ﺶﻴﭘ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد داﺪﻌﺗ ندﻮﺑ ﻢﻛ
ﻣ ـ شراﺰﮔ دراﻮ ﻣ
ـ ﺐﻴﺳآ دراﻮ
،ﻲﮔﺪﻳد دراﻮﻣ ﺮﺑ هوﻼﻋ رﻮﺑﺰﻣ
ﺖﺳا ﻦﻜﻤﻣ ﺎﺑ
ﻪﻠﻐﺸﻣ راﻮﺷد ﺰﻴﻧ و حاﺮﺟ داﺮﻓا ناواﺮﻓ يﺎﻫ ندﻮﺑ
ﺪﻨﻳاﺮﻓ ﻴﮕﻴﭘ ـ ﻞﻤﻌﻟارﻮﺘﺳد يﺮ ﺎﻫ
ﻌﺑ ي ﺐﻴﺳآ زا ﺪ
،ﻲﮔﺪﻳد طﻮﺑﺮﻣ
ﺪﺷﺎﺑ . ﺶﻫوﮋﭘ رد
،ﻲﻠﻌﻓ ناﺰﻴﻣ ﺐﻴﺳآ ﻲﮔﺪﻳد رد داﺮﻓا ﻣ ﺆ ﻪﺑ ﺚﻧ
ﻲﻨﻌﻣ رﻮﻃ ﺮﺘﺸﻴﺑ يراد
ﺮﻛﺬﻣ داﺮﻓا زا دﻮﺑ
. ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ﻲﻧﺎﺣاﺮﺟ
ﻪﻛ
داﺪﻌﺗ ﻲﺣاﺮﺟ ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻲﻣ مﺎﺠﻧا زور رد ﺪﻧداد
تﺎﻋﺎﺳ و ﻪﻧازور رﺎﻛ
ﺪﻨﺘﺷاد يﺮﺘﺸﻴﺑ
، ﺐﻴﺳآ دراﻮﻣ داﺪﻌﺗ ﻲﮔﺪﻳد
نآ رد دﻮﺑ ﺮﺘﺸﻴﺑ ﺎﻫ .
ﻧ زا ﺮﻈ و ﻦﺳ ،رﺎﻛ ﻪﻘﺑﺎﺳ ﺖﺑﻮﻧ
يرﺎﻛ
، يرادﺎﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ ود ﻦﻴﺑ
ﺐﻴﺳآ هوﺮﮔ هﺪﻳﺪﻧ و هﺪﻳد
ﺪﺸﻧ هﺪﻫﺎﺸﻣ .
ﻲﻫﺎﮔﻮﻠﮔ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺞﻳﺎﺘﻧ
نارﺎﻜﻤﻫ و ﻪﻛ
رد ناﺮﻬﺗ ﻲﻣ نﺎﺸﻧ ﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﺪﻫد
و ﺲﻨﺟ ،ﻦﺳ
داﺮﻓا رﺎﻛ ﻪﻘﺑﺎﺳ ﺎﺑ يا ﻪﻄﺑار
ناﺰﻴﻣ ﺐﻴﺳآ ﻲﻧاواﺮﻓ ﺎﺑ ﻲﮔﺪﻳد
هﺪﻧﺮﺑ و ﺰﻴﺗ كﻮﻧ مﺎﺴﺟا نﺎﻨﻛرﺎﻛ رد
ﻲﻧﺎﻣرد اﺪﻧ در
1. رد ﺎﻣا
ﺶﻫوﮋﭘ ﺧ ﻧارﺎﻜﻤﻫ و ردﺎ ﺶ
، ﺎﺑ ﻦﺳ ﺶﻳاﺰﻓا نﺎﺣاﺮﺟ
داﺪﻌﺗ و
زور رد نارﺎﻤﻴﺑ دراﻮﻣ داﺪﻌﺗ ،
ﺐﻴﺳآ ﻲﮔﺪﻳد ترﻮﺻ ﻪﺑ ﻲﻨﻌﻣ
يراد
ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد ﺶﻳاﺰﻓا
18. ﺮﮕﻳد ﻲﺳرﺮﺑ رد
،ي ﻲﻧﺎﺣاﺮﺟ ﻪﻛ
زا ﻪﻘﺑﺎﺳ
يﺮﺘﻤﻛ رﺎﻛ ﺪﻧدﻮﺑ رادرﻮﺧﺮﺑ
، داﺪﻌﺘﺳا ياﺮﺑ يﺮﺘﺸﻴﺑ
ﺐﻴﺳآ ا ﺎﺑ ﻲﮔﺪﻳد ﺴﺟ
ﺎ ﺰﻴﺗ كﻮﻧ م و
هﺪﻧﺮﺑ ﺪﻨﺘﺷاد
19، Kummar و
ﻧارﺎﻜﻤﻫ ﺶ ﺰﻴﻧ ﺶﻳاﺰﻓا ناﺰﻴﻣ زا ﻲﻜﻳ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ار ﻪﻧازور رﺎﻛ
هﺪﻨﻨﻛﺪﻌﺘﺴﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ﺐﻴﺳآ
ﻲﮔﺪﻳد ﻛذ ﻲﻧﺎﻣرد ﻞﻨﺳﺮﭘ رد ـ
ﺮ
هدﺮﻛ ﻪﻛ ،ﺪﻧا يﺎﺘﺳار رد ﻪﺘﻓﺎﻳ
ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻫ ﻲﻠﻌﻓ
ﺖﺳا
21. ﻻﺎﺑ
و ﻲﮕﺘﺴﺧ ﺐﺒﺳ زور ﻲﻃ رد دﺎﻳز يرﺎﻛ تﺎﻋﺎﺳ و رﺎﻛ ﻢﺠﺣ ندﻮﺑ ﺨﺘﻣ رد ﺰﻛﺮﻤﺗ ﺶﻫﺎﻛ
لﺎﻤﺘﺣا اﺬﻟ و هﺪﺷ ﻲﺣاﺮﺟ ﻦﻴﺼﺼ
ﺐﻴﺳآ نآ رد ار هﺪﻧﺮﺑ و ﺰﻴﺗ كﻮﻧ مﺎﺴﺟا ﻂﺳﻮﺗ ﻲﮔﺪﻳد ﺶﻳاﺰﻓا ﺎﻫ
ﻲﻣ ﺪﻫد .
ﻪﺠﻴﺘﻧ يﺮﻴﮔ
دراﻮﻣ ﻲﻧاواﺮﻓ ناﺰﻴﻣ ﻲﺒﺴﻧ ندﻮﺑ ﻻﺎﺑ ﺮﮕﻧﺎﻴﺑ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺐﻴﺳآ ﺴﺟا ﺎﺑ ﻲﮔﺪﻳد ـ
هﺪﻧﺮﺑ و ﺰﻴﺗ كﻮﻧ مﺎ ﻢﻛ لﺎﺣ ﻦﻴﻋ رد و
ﻴﻣ ندﻮﺑ ـ ﻣ دراﻮﻣ يﺮﻴﮕﻴﭘ و شراﺰﮔ ناﺰ ـ
دﻮﺑ رﻮﺑﺰ . ﻴﻤﻫ رد ﻦ
ﻪﻄﺑار هﺮﻬﺑ ﺎﺑ ﻴﻬﻤﺗ زا يﺮﻴﮔ ـ
ﻓ ﺮﻴﻈﻧ ﻲﺗاﺪ ـ
ﻞﻳﺎﺳو ندﺮﻛ ﻢﻫاﺮ
ﻄﺧ ﻢﻛ لﺎﺣ ﻦﻴﻋ رد و دراﺪﻧﺎﺘﺳا ـ
ﻢﻈﻨﻣ يراﺰﮔﺮﺑ ﺰﻴﻧ و ﺮ
هﺎﮔرﺎﻛ ﻴﭘ ﻲﺷزﻮﻣآ يﺎﻫ ـ
شور نﻮﻣاﺮ ﻲﺣاﺮﺟ ﻪﻨﻴﻣز رد ﺪﻳﺪﺟ يﺎﻫ
ﻲﻣ ،ﺮﻄﺧ ﻢﻛ و ﻦﻤﻳا ﺐﻴﺳآ دراﻮﻣ ناﻮﺗ
و ﺰﻴﺗ مﺎﺴﺟا ﺎﺑ ﻲﮔﺪﻳد
ﺟ رد هﺪﻧﺮﺑ ـ
داد ﺶﻫﺎﻛ ار نﺎﺣاﺮ .
ﺣ ندﻮﺑ ﻢﻛ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻢﺠ
زا
ﺤﻣ ـ ﺖﻳدوﺪ ﻲﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا يﺎﻫ ﺷﺎﺑ
ـ ﺪ اﺬﻟ و ﻲﻤﻧ صﻮﺼﺧ رد ناﻮﺗ
ﻴﻐﺘﻣ طﺎﺒﺗرا ـ
ﻦﻴﺼﺼﺨﺘﻣ رﺎﻛ ﻢﺠﺣ و رﺎﻛ ﻪﻘﺑﺎﺳ ،ﺲﻨﺟ يﺎﻫﺮ ﻓا ﺎﺑ ﻲﺣاﺮﺟ
ـ ﺶﻫﺎﻛ ﺎﻳ ﺶﻳاﺰ ﻓ ناﺰﻴﻣ
ـ ﻲﻧاواﺮ ﺐﻴﺳآ زا ﻲﺷﺎﻧ يﺎﻫ
ﻴﺗ كﻮﻧ مﺎﺴﺟا ـ
ﺰ
،هﺪﻧﺮﺑ و ﻲﻓﺎﻛ نﺎﻨﻴﻤﻃا ﺎﺑ اﺬﻟ و دﺮﻛ توﺎﻀﻗ
ﻌﻟﺎﻄﻣ مﺎﺠﻧا ـ
تﺎ رد ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻪﻨﻴﻣز ﻦﻳا
يروﺮﺿ ﻲﻣ ﺪﻳﺎﻤﻧ . ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ
ﻬﻨﺸﻴﭘ ـ ﻲﻣ دﺎ دﻮﺷ ﮔ و يﺮﻴﮕﻴﭘ ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ـ
دراﻮﻣ شراﺰ
ﺐﻴﺳآ ﻤﻧ ﻢﺠﺣ ﺎﺑ نﺎﺣاﺮﺟ رد ﻚﻴﺘﺳا لﺪﻴﻧ ـ
ﺘﺸﻴﺑ ﻪﻧﻮ ـ
يﺮ
دﻮﺷ ﻲﺳرﺮﺑ .
ﻲﻧادرﺪﻗ و ﺮﻜﺸﺗ
تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﺰﻛﺮﻣ بﻮﺼﻣ ﻲﺸﻫوﮋﭘ حﺮﻃ ﻞﺻﺎﺣ ﺮﺿﺎﺣ ﻪﻟﺎﻘﻣ هﺎﺸﻧﺎﻣﺮﻛ ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد هرﺎﻤﺷ ﻪﺑ
91049 ﻲﻣ ﺪﺷﺎﺑ .
ﻲﻣ مزﻻ ناﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ ا ﺪﻨﻧاد
ﺖﻧوﺎﻌﻣ ز مﺮﺘﺤﻣ
و تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﻓ
،يروﺎﻨ
و و ﻦﻴﻟﻮﺌﺴﻣ رﺪﻘﻧاﺮﮔ نﺎﺣاﺮﺟ
نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ يﺎﻫ
هﺎﮕﺸﻧاد ﻪﻌﺑﺎﺗ
هﺎﺸﻧﺎﻣﺮﻛ ﻲﻜﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ ﺮﺴﻴﻣ ار ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا مﺎﺠﻧا نﺎﻜﻣا ﻪﻛ
ﺪﻨﺘﺧﺎﺳ
، ﺮﻜﺸﺗ ﺪﻨﻳﺎﻤﻧ .
Abstract:
The Incidence and Reporting Rates of Needle-Stick Injury Amongst Surgeons of Kermanshah University
of Medical Sciences, 2012
Khatony. A. R.*, Abdi A. R.**, Vafaey K.**
(Received: 2 Nov 2013 Accepted: 1 Feb 2014)
Introduction & Objective:Surgeons are one of the high-risk groups who are at the risk of injury from sharp objects at their workplace. This study was aimed to determine the prevalence and reporting rates of needle-stick injury amongst surgeons affiliated to Kermanshah University of Medical Sciences during 6 months of 2012.
Materials & Methods: In a cross-sectional descriptive-analytic study, 29 surgeons were recruited for this study by the census sampling method. A valid and reliable questionnaire was used for data collection.
Data was analyzed by using SPSS-16 software and descriptive and analytic statistics including Chi-squared test and Mann-Whitney U.
Results: Of the 29 selected surgeons, 5 (17.2%) had a needle-stick injury during the last 6 months. Only 1 of the 5 (20%) who has suffered from a needle-stick injury, had followed the established confined plan. The most common cause of needle stick injuries was suture needle (60%). There were a statistically significant differences between needle-stick injury and sex (P=0.003, X2=5.612), the numbers of patients (Z=2.40, P=0.016) and the amount of working hours per day (Z=2.85, P=0.004) in both injured and non injured groups.
Conclusions: Considering the relatively high prevalence of needle-stick injury among the surgeons and their neglect of reporting and tracking this issue, it is recommended that needle stick protocols should be completely adhered to in the operating rooms. The tools used for operation should be safe and less risky.
Key Words: Surgeon, Injury, Needle
*Assistant Professor of Nursing, Kermanshah University of Medical Sciences, Kermanshah, Iran
**MSc of Critical Care Nursing, Student Research Committee of Kermanshah University of Medical Sciences, Kermanshah, Iran
References:
1. Galougahi MH. Evaluation of needle stick injuries among nurses of Khanevadeh Hospital in Tehran.
Iranian Journal of Nursing and Midwifery Research.
2010; 15(4): 172-7.
2. Rapparini C. Occupational HIV infection among health care workers exposed to blood and body fluids in Brazil. American Journal of Infection Control.
2006 May; 34(4): 237-40.
3. Shi CL, Zhang M, Xie C. Study on status of needle- stick and other sharps injuries among healthcare workers in a general hospital. Zhonghua Lao Dong Wei Sheng Zhi Ye Bing Za Zhi. 2011 Dec; 29(12):
939-43.
4. Thomas WJ, Murray JR. The incidence and reporting rates of needle-stick injury amongst UK surgeons.
Annals of the Royal College of Surgeons of England Royal College of Surgeons of England. 2009 Jan;
91(1): 12-7.
5. Askarian M, Malekmakan L. The prevalence of needle stick injuries in medical, dental, nursing and midwifery students at the university teaching hospitals of Shiraz, Iran. Indian Journal of Medical Science. 2006 Jun; 60(6): 227-32.
6. Veeken H, Verbeek J, Houweling H, Cobelens F.
Occupational HIV infection and health care workers in the tropics. Tropical Doctor. 1991 Jan; 21(1): 28- 31.
7. O'Connor MB, Hannon MJ, Cagney D, Harrington U, O'Brien F, Hardiman N, et al. A study of needle sticks injuries among non-consultant hospital doctors in Ireland. Irish journal of medical science. 2011 Jun;
180(2): 445-9.
8. Kelly S. Needle-stick reporting among surgeons.
Annals of the Royal College of Surgeons of England Royal College of Surgeons of England. 2009 Jul;
91(5): 443-4.
9. Wicker S, Jung J, Allwinn R, Gottschalk R, Rabenau HF. Prevalence and prevention of needlestick injuries among health care workers in a German university hospital. International archives of occupational and environmental health. 2008 Jan; 81(3): 347-54.
10. Rele M, Mathur M, Turbadkar D. Risk of needle stick injuries in health care workers - a report. The Indian Journal of Medical Microbiology. 2002 Oct;
20(4): 206-7.
11. Afridi AA, Kumar A, Sayani R. Needle stick injuries-risk and preventive factors: a study among health care workers in tertiary care hospitals in Pakistan. Global Journal of Health Science. 2013 Jul;
5(4): 85-92.
12. Gaballah K, Warbuton D, Sihmbly K, Renton T.
Needle stick injuries among dental students: risk factors and recommendations for prevention. Libyan Journal of Medicine. 2012; 7:10.3402.
13. Efetie ER, Salami HA. Prevalence of, and attitude towards, needle-stick injuries by Nigerian gynaecological surgeons. Nigerian Journal of Clinical Practice. 2009 Mar; 12(1): 34-6.
14. Hofmann F, Kralj N, Beie M. Needle stick injuries in health care - frequency, causes und preventive strategies. Gesundheitswesen 2002 May; 64(5): 259- 66.
15. Gurgia L, De WL. Needle locking tip that reduces needle stick injuries. The Annals of the Royal College of Surgeons of England. 2009 Nov; 91(8): 715.
16. Weber PJ, Moody BR, Foster JA. Electrosurgical suspension apparatus. Dermatologic Surgery. 2000 Feb; 26(2): 142-5.
17. Parantainen A, Verbeek JH, Lavoie MC, Pahwa M. Blunt versus sharp suture needles for preventing percutaneous exposure incidents in surgical staff.
Cochrane database of systematic reviews. 2011 ;( 11):
CD009170.
18. Khader Y, Burgan S, Amarin Z. Self-reported needle-stick injuries among dentists in north Jordan.
The Eastern Mediterranean Health Journal. 2009 Jan;
15(1): 185-9.
19. Jayanth ST, Kirupakaran H, Brahmadathan KN, Gnanaraj L, Kang G. Needle stick injuries in a tertiary care hospital. The Indian Journal of Medical Microbiology. 2009 Jan; 27(1): 44-7.
20. Kennedy R, Kelly S, Gonsalves S, Mc Cann PA.
Barriers to the reporting and management of needlestick injuries among surgeons. Irish journal of medical science. 2009 Sep; 178(3): 297-9.
21. Kumar N, Sharma P, Jain S. Needle stick injuries during fine needle aspiration procedure: Frequency, causes and knowledge, attitude and practices of cytopathologists. Journal of Cytology. 2011 Apr;
28(2): 49-53.
