ﺗﺎﺛﻴﺮ آﻣﻮزش ﭼﻬﺮه ﺑﻪ ﭼﻬﺮه ﺑﺮ ﻣﻴﺰان اﺿﻄﺮاب و وﺿﻌﻴﺖ ﻫﻤﻮد

(1)

ﻪﻠﺠﻣ مﻮﻠﻋ يزار ﻲﻜﺷﺰﭘ هرود

20

، هرﺎﻤﺷ 114 رذآ ،

http://rjms.tums.ac.ir1392

ﻲﺸﻫوﮋﭘ ﻪﻟﺎﻘﻣ

ﻪﻣﺪﻘﻣ

يرﺎـﻤﻴﺑ ﻪﺘـﺷﺬﮔ ﻪـﻫد ﺪـﻨﭼ ﻲﻃ رد

ﻲـﺒﻠﻗ يﺎـﻫ –

ءﺰﺟ ﻲﻗوﺮﻋ ﻊﻳﺎﺷ

ﺮـﻴﻣ و گﺮـﻣ ﻞـﻠﻋ ﻦﻳﺮـﺗ داﺮـﻓا

رد

،نﺎﻬﺟ ﺮﺳاﺮﺳ هﮋﻳو ﻪﺑ

لﺎـﺣ رد يﺎﻫرﻮـﺸﻛ نﺎـﻴﻣ رد

ﻪﻌﺳﻮﺗ هدﻮﺑ ﺖﺳا ﺎﻫرﻮﺸﻛ رد ﻪﻛ يرﻮﻃ ﻪﺑ رﻮﻛﺬـﻣ ي

،

يرﺎﻤﻴﺑ ﻲﺒﻠﻗ يﺎﻫ ﺮـﻴﻣ و گﺮﻣ ﻞﻠﻋ رﺪﺻ رد ﻲﻗوﺮﻋ –

راﺮﻗ دراد ) 1 ( . ﻪﭽﻧﺎﻨﭼ ﻲﻃ

ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻴﺑ يا ﻪﻛ ﻲﻠﻠﻤﻟا رد

لﺎــﺳ يﺎــﻫ 2000 ﺎــﺗ 2004 رد يدﻼﻴــﻣ 52

رﻮــﺸﻛ

نﺎﻬﺟ ﻪﻨﻴﻣز ﻦﻳا رد ﺺﺨـﺸﻣ ﺖـﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا

ﺪـﺷ ﻪـﻛ

زا ﻲـﺷﺎﻧ ﺮـﻴﻣ و گﺮـﻣ ناﺰﻴﻣ ﻦﻳﺮﺘﺸﻴﺑ يرﺎـﻤﻴﺑ

يﺎـﻫ

ﺮﻧوﺮﻛ قوﺮﻋ هﮋﻳو ﻪﺑ ﻲﺒﻠﻗ ﺮﻳز نادﺮﻣ رد

40 ﻪـﺑ لﺎـﺳ

روﺎـﺧ رد ﺐﻴﺗﺮﺗ خر ﻲﺑﻮـﻨﺟ يﺎﻴـﺳآ و ﺎـﻘﻳﺮﻓآ ،ﻪـﻧﺎﻴﻣ

هداد ﺖــﺳا ) 2 .(

نﺎﻣزﺎــﺳ رﺎــﻣآ سﺎــﺳا ﺮــﺑ ،ﻦﻴــﻨﭽﻤﻫ ﺖـﺷاﺪﻬﺑ ﻲﻧﺎﻬﺟ

WHO) ( لﺎـﺳ رد ، 2002

يدﻼﻴـﻣ

يرﺎﻤﻴﺑ ﻲﺒﻠﻗ يﺎﻫ گﺮﻣ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﻲﻗوﺮﻋ–

25 نﻮـﻴﻠﻴﻣ

ﺮﻔﻧ هﺪﺷ نﺎﻬﺟ ﺮﺳاﺮﺳ رد ﺖﺳا

ﻪﻛ 19 درﻮـﻣ نﻮﻴﻠﻴﻣ

ﻪﺘـﺳﻮﻴﭘ عﻮـﻗو ﻪـﺑ ﻪﻌـﺳﻮﺗ لﺎﺣ رد يﺎﻫرﻮﺸﻛ رد نآ ﺖــﺳا ) 3 .(

ﺶﻴــﭘ ﻖــﺒﻃ ﻲــﻨﻴﺑ

WHO) ( ﻦــﻳا ناﺰــﻴﻣ

لﺎـﺳ ﺎﺗ ﻞﻗاﺪﺣ 2020

يدﻼﻴـﻣ

ﺖـﺷادﺪﻫاﻮﺧ ﻪـﻣادا

) 2 .(

ﻪﺘﻓﺎﻳ سﺎﺳا ﺮﺑ ،ﺰﻴﻧ ناﺮﻳا رد ﺖﻣﻼـﺳ حﺮﻃ يﺎﻫ

و

يرﺎﻤﻴﺑ ،ناﺮﻬﺗ يرﺎﻤﻴﺑ

ﻲـﺒﻠﻗ يﺎـﻫ -

رﺪـﺻ رد ﻲـﻗوﺮﻋ

ﺪﻧرادراﺮﻗ ﺮﻴﻣ و گﺮﻣ ﻞﻠﻋ )

4 .(

ﻖﺒﻃ شراﺰـﮔ WHO

رد 2002

، 35 ﺮﻴﻣ و گﺮﻣ ﺪﺻرد ناﺮﻳا يﺎﻫ

ﺰﻴﻧ ﻲﺷﺎﻧ

يرﺎﻤﻴﺑ زا ﻲﺒﻠﻗ يﺎﻫ

هدﻮﺑ ﺖﺳا

ﺪـﺣ ﻲـﻤﻗر ﻦـﻳا ﻪﻛ و

د

91 گﺮﻣ راﺰﻫ ار

ﻲـﻣ ﻞﻣﺎـﺷ لﺎﺳ رد ددﺮـﮔ

. ﻪـﺑ مزﻻ

ﻳاﺰﻓا ﻪﺑور ناﺰﻴﻣ ﻦﻳا ﻪﻛ ﺖﺳا ﺮﻛذ ﺖﺳا ﺶ

) 5 .(

ياﺮـﺑ

* ﻲﻤﺳﺎﺟ ﻪﻨﻳﺪﻣ :

هﺪﻜﺸﻧاد ،ﻲﻳﻮﺠﺸﻧاد تﺎﻘﻴﻘﺤﺗ ﻪﺘﻴﻤﻛ ﻮﻀﻋ ،يرﺎﺘﺳﺮﭘ يﺮﺘﻛد يﻮﺠﺸﻧاد يرﺎﺘﺳﺮﭘ

و

،ﻲﻳﺎﻣﺎﻣ هﺎﮕﺸﻧاد مﻮﻠﻋ ﻲﻜﺷﺰﭘ ناﺮﻳا ،ﺰﻳﺮﺒﺗ ،ﺰﻳﺮﺒﺗ

*) لﻮﺌﺴﻣ هﺪﻨﺴﻳﻮﻧ .(

[email protected]

ﻲﻧﺎﻤﺣر دازآ ﺮﺘﻛد :

هﺪﻜﺸﻧاد ،يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺺﺼﺨﺘﻣ و رﺎﻳدﺎﺘﺳا يرﺎﺘﺳﺮﭘ

و

،ﻲﻳﺎﻣﺎﻣ هﺎﮕﺸﻧاد مﻮﻠﻋ ﻲﻜﺷﺰﭘ ناﺮﻳا ،ﺰﻳﺮﺒﺗ ،ﺰﻳﺮﺒﺗ [email protected] .

ﻲﻧﺎﺧﺎﻗآ ردﺎﻧ

،ﻲﺑﺮﻣ ،يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺪﺷرا سﺎﻨﺷرﺎﻛ: هﺎﮕﺸﻧاد

مﻮﻠﻋ ناﺮﻳا ،ﻪﻴﻣورا ،ﻪﻴﻣورا ﻲﻜﺷﺰﭘ [email protected] .

هﺮﻣﺎﺳ راﺪﺘﻗا :

،ﻲﺑﺮﻣ ،يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺪﺷرا سﺎﻨﺷرﺎﻛ هﺎﮕﺸﻧاد

مﻮﻠﻋ ﻲﻜﺷﺰﭘ ناﺮﻳا ،ﻪﻴﻣورا ،ﻪﻴﻣورا [email protected] .

داﮋﻧ ﻲﻠﻋ ﷲاﺪﻤﺣ ﺎﺿر مﺎﻣا نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ ،يرﺎﺘﺳﺮﭘ ﺪﺷرا سﺎﻨﺷرﺎﻛ :

) ع ( ﻪﻴﻣورا ،ﻪﻴﻣورا ، ناﺮﻳا ،

[email protected] .

نارﺎﻤﻴﺑ ﻚﻴﻣﺎﻨﻳدﻮﻤﻫ ﺖﻴﻌﺿو و باﺮﻄﺿا ناﺰﻴﻣ ﺮﺑ هﺮﻬﭼ ﻪﺑ هﺮﻬﭼ شزﻮﻣآ ﺮﻴﺛﺎﺗ ﻲﺣاﺮﺟ ﺪﻳﺪﻧﺎﻛ

ﺲﭘ يﺎﺑ ﺮﻧوﺮﻛ نﺎﻳﺮﺷ

هﺪﻴﻜﭼ

ﻪﻨﻴﻣز و : فﺪﻫ يرﺎﻤﻴﺑ ﻲﺒﻠﻗ يﺎﻫ ﻊﻳﺎﺷ ﺮﻴﻣ و گﺮﻣ ﻞﻠﻋ ﻦﻳﺮﺗ هدﻮﺑ

ﺖﺳا ﺶﻳاﺰﻓا ﻪﺑور ﻪﻌﺳﻮﺗ لﺎﺣرد يﺎﻫرﻮﺸﻛرد نآ زوﺮﺑ ناﺰﻴﻣ و .

ﻞﻤﻋ ﺲـﭘ يﺎﺑ نﺎﻳﺮـﺷ

ﺮﻧوﺮﻛ )CABG Bypass Graft (Coronary Artery

شور زا ﻲﻜﻳ قﻮﻓ نارﺎﻤﻴﺑ ﻲﻧﺎﻣرد يﺎﻫ

ﻲﻣ تاﺮـﻴﻴﻐﺗ و باﺮﻄـﺿا دراﻮـﻣ زا يرﺎﻴـﺴﺑ رد ﻪـﻛ ﺪﺷﺎﺑ

دراد لﺎﺒﻧد ﻪﺑ ار ﻲﻜﻴﻣﺎﻨﻳدﻮﻤﻫ .

هﺮﻬﭼ شزﻮﻣآ مﺎﺠﻧا ﺎﺑ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا دراد قﻮﻓ ﻞﻜﺸﻣ ﻊﻓر رد ﻲﻌﺳ هﺮﻬﭼ ﻪﺑ

.

شور رﺎﻛ : ﻦﻳا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺶﻫوﮋﭘ ﻚﻳ ﻪﻤﻴﻧ

ﻲﺑﺮﺠﺗ

ﻚـﻴﻣﺎﻨﻳدﻮﻤﻫ ﺖﻴﻌـﺿو و باﺮﻄﺿاﺮﺑ شزﻮﻣآ ﺮﻴﺛﺎﺗ ﻲﺳرﺮﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﻪﻛ دﻮﺑ ﺪـﻳﺪﻧﺎﻛ نارﺎـﻤﻴﺑ

ردCABG

لﺎﺳ رد ﻪﻴﻣورا 1390

ترﻮﺻ ﺖﻓﺮﮔ . ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا رد 124

ﻪﺑ سﺮﺘﺳد رد شور ﻪﺑ هﺪﺷ بﺎﺨﺘﻧا ﻂﻳاﺮﺷ ﺪﺟاو رﺎﻤﻴﺑ نﻮـﻣزآ و لﺮـﺘﻨﻛ هوﺮـﮔ ود ﻪﺑ ﻲﻓدﺎﺼﺗ هﻮﻴﺷ

،ﻢﻴﺴﻘﺗ و شﺮﻳﺬﭘ ﻦﻴﺣ رد نﺎﺸﻳا ﻲﺷزﻮﻣآ يﺎﻫزﺎﻴﻧ و باﺮﻄﺿا ناﺰﻴﻣ ﻞﻤﻋ زا ﻞﺒﻗ

هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ زا ﻚﭼ ﺎﺑ نﺎﺸﻜﻴﻣﺎﻨﻳدﻮﻤﻫ ﺖﻴﻌﺿو و مادﺮﺘﺴﻣآ ﻪﻣﺎﻧ ﺶﺳﺮﭘ ﺖﺴﻴﻟ

ﺖﻓﺮﮔراﺮﻗ ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ .

هداد مﺮﻧ ﻚﻤﻛ ﺎﺑ ﺎﻫ راﺰﻓا

SPSS13 يﺎﻫ نﻮﻣزآ و

،جوزT و ﻞﻘﺘﺴﻣT ANOVA ﺖﻓﺮﮔراﺮﻗ ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ

.

ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺎﻫ ﻲﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ ﻚﻴﻓاﺮﮔﻮﻣد تﺎﺼﺨﺸﻣ ﺮﻈﻧ زا هوﺮﮔ ود ﻦﻴﺑ داد نﺎﺸﻧ ﺞﻳﺎﺘﻧ: دﻮﺟو يراد

ﺖﺷاﺪﻧ .

ﻲـﻨﻌﻣ توﺎـﻔﺗ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ و باﺮﻄـﺿا ناﺰـﻴﻣ ﻦﻴـﺑ يراد

ﺪﺸﻧ ﺖﻓﺎﻳ ﻲﻧﺎﻣز ﻪﻠﺻﺎﻓ ود رد ﺪﻫﺎﺷ هوﺮﮔ ﻲﺷزﻮﻣآ يﺎﻫزﺎﻴﻧ .

ﺲﭘ ﻲﺷزﻮﻣآ يﺎﻫزﺎﻴﻧ و باﺮﻄﺿا ناﺰﻴﻣ نﻮﻣزآ هوﺮﮔرد ﺶﻫﺎﻛ شﺮﻳﺬﭘ نﺎﻣز ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ شزﻮﻣآ زا

ﻲﻨﻌﻣ ﺖﺷاد يراد ) 001 / (p<0 . ﻲﻨﻌﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ شﺮﻳﺬﭘ نﺎﻣز ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻞﻤﻋ زا ﻞﺒﻗ ﺰﻴﻧ هوﺮﮔ ود ﺮﻫ ﻚﻴﻣﺎﻨﻳدﻮﻤﻫ ﺖﻴﻌﺿو ﺖﻓﺎﻳﺮﻴﻴﻐﺗ يراد

. و ﺲﻨﺟ ﻦﻴﺑ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ

ﻲﻨﻌﻣ طﺎﺒﺗرا باﺮﻄﺿا ﺎﺑ نارﺎﻤﻴﺑ تﻼﻴﺼﺤﺗ ﺢﻄﺳ ﺪﺷ ﺖﻓﺎﻳ يراد

) 05 / (p<0

.

ﻪﺠﻴﺘﻧ يﺮﻴﮔ : ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﺖﺤﺗ نارﺎﻤﻴﺑ ﻚﻴﻣﺎﻨﻳدﻮﻤﻫ ﺖﻴﻌﺿو ﺖﻴﺒﺜﺗ و باﺮﻄﺿا ﺶﻫﺎﻛﺮﺑ شزﻮﻣآ زا ﻞﺻﺎﺣ ﺪﻨﻣدﻮﺳ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻪـﻟﻮﻘﻣ ﻪـﺑ ﻪﺟﻮﺗ ،ﺲﭘ يﺎﺑ ﻲﺣاﺮﺟ

ﻲﻣ ﻪﻴﺻﻮﺗ و هدﻮﺑ يروﺮﺿ يﺮﻣا ﻲﻧﺎﻣرد ردﺎﻛ يﻮﺳ زا شزﻮﻣآ ددﺮﮔ

.

ﻠﻛ ﻴ هژاوﺪ ﺎﻫ : ،باﺮﻄﺿا هﺮﻬﭼ ﻪﺑ هﺮﻬﭼ شزﻮﻣآ ،ﻚﻴﻣﺎﻨﻳدﻮﻤﻫ ﺖﻴﻌﺿو ،CABG

ﺖﻓﺎﻳرد ﺦﻳرﺎﺗ :

16 / 10 / 91 شﺮﻳﺬﭘ ﺦﻳرﺎﺗ

: 12 / 12 / 91

(2)

و باﺮﻄﺿا ناﺰﻴﻣ ﺮﺑ هﺮﻬﭼ ﻪﺑ هﺮﻬﭼ شزﻮﻣآ ﺮﻴﺛﺎﺗ 29 ...

يرﺎﻤﻴﺑ ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ نارﺎﻤﻴﺑ نﺎﻣرد ﻲـﺒﻠﻗ ﻚﻴﻤﻜﺴﻳا يﺎﻫ

شور زا ﺮﻴﺧا نﺎﻴﻟﺎﺳ رد هدﺎﻔﺘﺳا ﻲﻔﻠﺘﺨﻣ ﻲﻧﺎﻣرد يﺎﻫ

هﺪﻳدﺮﮔ ﻪﻛ ﺖﺳا ﻞﻤﻋ ﻦﻴﺑ ﻦﻳا رد

ناﻮـﻨﻋ ﻪﺑCABG

ﻢﻬﻣ ﻲﺳﺎﺳا و ﻦﻳﺮﺗ ﻪﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ شور ﻦﻳﺮﺗ

ﺖﺳا ) 3 ( . رد

ﺲـﭘ يﺎـﺑ ﻞـﻤﻋ راﺰـﻫ ﺪـﺻ ﻲﺳ ﺮﺑ ﻎﻟﺎﺑ ﻪﻧﻻﺎﺳ ناﺮﻳا ﻲﻣ ترﻮﺻ ﻪﻛ دﺮﻴﮔ

60 ﻦﻴﻨـﺳ ار دراﻮـﻣ ﻦﻳا زا ﺪﺻرد

45 ﺖـﺳا كﺮـﺤﺗ و ﻲﻳﺎـﻳﻮﭘ ﻦـﺳ ﻪﻛ ﺮﺗﻻﺎﺑ و ﻲﮕﻟﺎﺳ

ﻲــﻣ ﻞﻴﻜــﺸﺗ ﺪــﻫد

. ﺪــﻳﺪﻧﺎﻛ نارﺎــﻤﻴﺑ CABG

ﺖــﺤﺗ

ﻲــﻣ ﺞــﻧر باﺮﻄــﺿا زا و هدﻮــﺑ ﻲــﻧاور يﺎﻫرﺎــﺸﻓ ﺪــﻧﺮﺑ

ﻪﻨﻴﻣز ﻦﻳا رد هﺪﻣآ ﻞﻤﻋ ﻪﺑ يﺎﻫ ﻲﺳرﺮﺑ ﻖﺒﻃ ﻪﭽﻧﺎﻨﭼ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷﺎﻧ زا سﺮﺗ درد ،گﺮـﻣ ،ﻲـﺷﻮﻬﻴﺑ زا سﺮـﺗ ،ﺎـﻫ

ــﺳ ﻪــﺴﻔﻗ قﻮــﻓ نارﺎــﻤﻴﺑ باﺮﻄــﺿا ﻲﻠــﺻا ﻞــﻣﺎﻋ ﻪﻨﻴ

ددﺮﮔ ﻲﻣ بﻮﺴﺤﻣ )

6 .(

ﻲﺣاﺮﺟ زا ﺲﭘ هﮋﻳو يﺎﻫ ﺶﺨﺑ رد ندﻮﺑ يﺮﺘﺴﺑ ﻪﺑ

ﺖﻠﻋ

،اﺪﺻوﺮﺳ ﻪﻧﺎﮕﻴﺑ

ندﻮﺑ دﻮﺒﻧ و ﻂﻴﺤﻣ ﻢﺘﺴﻴﺳ

يﺎﻫ

ﻲﺘﻳﺎﻤﺣ باﺮﻄـﺿا ﺪﻳﺪـﺸﺗ رد ﺰـﻴﻧ هداﻮﻧﺎـﺧ يﻮـﺳ زا

ﺖــﺳا ﺮﺛﻮــﻣ نارﺎــﻤﻴﺑ )

7 ( . باﺮﻄــﺿا رد هﺪــﺷ دﺎــﺠﻳا

وﺮـﺑ و يدرﺎﻛ ﻲﻛﺎﺗ ،نﻮﺧرﺎﺸﻓ ﺶﻳاﺰﻓا ز

ﻲـﺒﻠﻗ ﻪـﻠﻤﺣ

ﻪﺘﺷاد يﺮﺛﻮﻣ ﺶﻘﻧ )

8 (

، لﻮـﺻا ﺖﻳﺎﻋر ﺶﻫﺎﻛ ﺐﺟﻮﻣ

ﻲـــﺘﺒﻗاﺮﻣ ﺮـــﻴﻈﻧ

شزرو ،ﻲﻳاﺬـــﻏ ﻢـــﻳژر ﺖـــﻳﺎﻋر و

ﺖﻴﻟﺎﻌﻓ ﻲﻣ ﺢﻴﺤﺻ يﺎﻫ ددﺮﮔ

) 9 ( . يﺎـﻫ شزﻮﻣآ دﻮﺟو

ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ و ﻲﺣاﺮﺟ ﺪﻧور صﻮﺼﺧ رد مزﻻ ﻲـﺘﺒﻗاﺮﻣ يﺎـﻫ

ﻪـﺑ ﻲﺗﺎﻴﺣ ﻢﺋﻼﻋ رد لﻼﺘﺧا و نارﺎﻤﻴﺑ باﺮﻄﺿا ناﺰﻴﻣ زا ،هداد ﺶﻫﺎﻛ ار ﺾﺒﻧ و نﻮﺧرﺎﺸﻓ هﮋﻳو دﻮـﻋ

ﻢـﺋﻼﻋ

يرﺎﻤﻴﺑ نآ تازاﻮﻣ ﻪﺑ و يﺮﺘﺴﺑ

و رﺮـﻜﻣ يﺎﻫ ﻲﻧاﻮﺗﺎـﻧ

ﻲﻣ يﺮﻴﮔﻮﻠﺟ نارﺎﻤﻴﺑ ﺮﺘﺸﻴﺑ ﺮـﻣا ﻦﻳا ﻪﻛ ﺪﻨﻛ

يﺎـﻘﺗرا

دﻮــﺧ زا ﺖــﺒﻗاﺮﻣ ﺖــﻴﻔﻴﻛ و

يدﻮــﺒﻬﺑ ﺪــﻧور ﻊﻳﺮــﺴﺗ

ﻧد ﻪﺑ ار نارﺎﻤﻴﺑ دراد لﺎﺒ

. ﻦﻴﻟﻮﻛ ﻪﭽﻧﺎﻨﭼ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻲﻃ

-

لﺎﺳ رد ﻪﻛ يا 2001

يور ﺮﺑ 60 ﻲﺣاﺮﺟ ﺖﺤﺗ رﺎﻤﻴﺑ

ﺶﻫﺎـﻛ ﺮـﺑ شزﻮـﻣآ ﻪـﻛ داد نﺎﺸﻧ داد مﺎﺠﻧا زﺎﺑ ﺐﻠﻗ هﺪــﻤﻋ ﺶــﻘﻧ قﻮــﻓ نارﺎــﻤﻴﺑ باﺮﻄــﺿا دراد يا

) 10 .(

ﻪـﺑ هﺮـﻬﭼ شزﻮـﻣآ ﺮﻴﺛﺎـﺗ زا ﻲﻛﺎـﺣ ﺰﻴﻧ اﻮﻠﻴﺳ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﻲﺣاﺮﺟ ﺖﻴﻘﻓﻮﻣ و باﺮﻄﺿا ﻊﻓرﺮﺑ يداﺮﻔﻧا و هﺮﻬﭼ ﻴﺑ ﻞــﻤﻋ ﺖــﺤﺗ نارﺎــﻤ ﺖــﺳاCABG

) 11 .(

ﺐــﻠﻏا

نارﺎـﻤﻴﺑ باﺮﻄﺿا صﻮﺼﺧ رد ﻪﺘﻓﺮﮔ ترﻮﺻ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻪـﺑ ﻪـﺟﻮﺗ مﺪـﻋ زا ﻲﻛﺎـﺣ ﺲـﭘ يﺎـﺑ ﻲﺣاﺮﺟ ﺪﻳﺪﻧﺎﻛ ﻲـﻣ نارﺎﻤﻴﺑ ﻲﻤﺴﺟ دﺎﻌﺑا و ﻲﺷزﻮﻣآ يﺎﻫزﺎﻴﻧ و ﺪـﺷﺎﺑ

ﻪـﻧﻮﮔﺮﻫ ﻲـﺸﺨﺑﺮﺛا ﻮـﺳ ﻚﻳ زا ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﻟﺎﺣ رد ﻦﻳا يﻮﺳ زا و دراد ﻲﺠﻨﺳزﺎﻴﻧ ﺎﺑ ﮓﻨﺗﺎﮕﻨﺗ طﺎﺒﺗرا ﻲﺷزﻮﻣآ ﮕﻳد ﻪﻧﺎـﺸﻧ ﻦﻴﻴﻌﺗ و ﻲﺳرﺮﺑ ﺮ باﺮﻄـﺿا ﻲﻤـﺴﺟ يﺎـﻫ

ﻚـﻴﻣﺎﻨﻳدﻮﻤﻫ ﺖﻴﻌﺿو و ﻲﺗﺎﻴﺣ ﻢﺋﻼﻋ رد ﺮﻴﻴﻐﺗ ﺮﻴﻈﻧ ﻲﻨﻴﻋ ار شزﻮﻣآ ﺶﻘﻧ

رد ار نآ ﺖـﻴﻤﻫا و ﻪﺘﺧﺎـﺳ ﺮـﺗ

ﺖﺧﺎـﺳ ﺪﻫاﻮﺧ ﺮﺗ ﮓﻧرﺮﭘ ﻲﻧﺎﻣرد ﻞﻨﺳﺮﭘ دﺰﻧ .

رد اﺬـﻟ

ﻲـﺷزﻮﻣآ يﺎﻫزﺎﻴﻧ ﻲﺳرﺮﺑ ﺎﺑ ﺪﻳدﺮﮔ ﻲﻌﺳ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا ﻲــﺷزﻮﻣآ ﻮــﺳ ﻚــﻳ زا شﺮﻳﺬــﭘ ﻪــﻠﺣﺮﻣ رد نارﺎــﻤﻴﺑ زا و دﻮـﺷ ﻪﺋارا نارﺎﻤﻴﺑ يﺎﻫزﺎﻴﻧ ﺎﺑ ﺐﺳﺎﻨﺘﻣ و ﺶﺨﺑﺮﺛا نارﺎـﻤﻴﺑ ﻚـﻴﻣﺎﻨﻳدﻮﻤﻫ ﺖﻴﻌﺿو ﻲﺳرﺮﺑ ﺎﺑ ﺮﮕﻳد يﻮﺳ شزﻮــﻣآ تاﺮــﺛا ﺪــﻳدﺮﮔ شﻼــﺗ ﻲﻧﺎــﻣز ﻪﻠــﺻﺎﻓ ود رد ﻲﻨﻴﻋ ددﺮﮔ ﺮﺗ .

شور رﺎﻛ

لﺎﺳ رد ﻲﺑﺮﺠﺗ ﻪﻤﻴﻧ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﻳا 1390

ﺰﻛﺮﻣ رد

ﺪﻴﺳ ﻲﻧﺎﻣرد ﻲﺷزﻮﻣآ ءاﺪﻬﺸﻟا

ﺖﻓﺮﮔ ترﻮﺻ ﻪﻴﻣورا .

رﻮــﻈﻨﻣ ﻦــﻳا ياﺮــﺑ 124

ﻞــﻤﻋ ﺪــﻳﺪﻧﺎﻛ رﺎــﻤﻴﺑ ﺮــﻔﻧ

يﺮﺘﺴﺑ و ﺪﻳﺪﺷ ﻲﻧاور تﻻﻼﺘﺧا ﻪﻘﺑﺎﺳ ﻪﻛCABG

ﺖﻴﻌــﺿو رد ﻲــﻧاور و ﻲﻤــﺴﺟ ﺮــﻈﻧ زا ،ﺪﻨﺘــﺷاﺪﻧ ار ﻲـﺣاﺮﺟ ﻞﻤﻋ ﺖﺤﺗ رﺎﺑ ﻦﻴﻟوا ياﺮﺑ و ﺪﻧدﻮﺑ يراﺪﻳﺎﭘ ﻲﻣ راﺮﻗ ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ . هﻮﻴـﺷ ﻪـﺑ ،ﺖﻳﺎـﺿر ﺐـﺴﻛ زا ﺲﭘ

ﻲﻓدﺎﺼﺗ ﻪﺑ هدﺎﺳ

ﻢﻴـﺴﻘﺗ نﻮـﻣزآ و ﺪﻫﺎـﺷ هوﺮﮔ ود

ﺪﻧﺪﺷ . ﻊﻤﺟ ياﺮﺑ يروآ

ناﺰﻴﻣ باﺮﻄـﺿا نارﺎـﻤﻴﺑ

زا

ﻪـﻣﺎﻧ ﺶـﺳﺮﭘ ﻪـﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻪﻛ مادﺮﺘﺴﻣآ ﻪﻣﺎﻧ ﺶﺳﺮﭘ و هدﻮـﺑ يﺮـﺘﻤﻛ يﺎـﻫ ﻢﺘﻳآ هﺪﻧرادﺮﺑرد ﺮﮔﺮﺑ ﻞﻴﭙﺳا

هدﺎﻔﺘـﺳا دﻮـﺑ رﺎﻤﻴﺑ ﺮﺘﻤﻛ يرﺎﻜﻤﻫ ﺪﻨﻣزﺎﻴﻧ ﺪـﻳدﺮﮔ

.

ياراد قﻮﻓ ﻪﻣﺎﻧ ﺶﺳﺮﭘ 6

ﻲﻣ ﻪﻴﻧﺎﻴﺑ ﺪﺷﺎﺑ

: ﻪـﻴﻧﺎﻴﺑ 1

و 2 طﻮﺑﺮﻣ ﻪﻴﻧﺎﻴﺑ ،ﻲﺷﻮﻬﻴﺑ زا ﻲﺷﺎﻧ باﺮﻄﺿا ﻪﺑ 4

و

5 ﻪـﻴﻧﺎﻴﺑ و ﻲﺣاﺮﺟ زا ﻲﺷﺎﻧ باﺮﻄﺿا ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ 3

و

6 يﺎﻫزﺎﻴﻧ ﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ ﺐـﺴﻛ ياﺮـﺑ ﻞـﻳﺎﻤﺗ و ﻲﺷزﻮﻣآ

ﺖﺳا نارﺎﻤﻴﺑ رد تﺎﻋﻼﻃا .

ﺮـﺑ رﻮﻛﺬـﻣ ﻪـﻣﺎﻧ ﺶﺳﺮﭘ

تﺮﻜﻴﻟ سﺎﻴﻘﻣ سﺎﺳا 5

ﻪﻨﻳﺰﮔ يا ) ﻢﻘﻓاﻮﻣ ًﻼﻣﺎﻛ 5

،

ﻢﻘﻓاﻮﻣ 4 ﺮﻈﻧ ، مراﺪﻧ 3 ﻢﻔﻟﺎﺨﻣ ، 2

ﻣ ًﻼﻣﺎـﻛو ﻢﻔﻟﺎـﺨ

1 ( هﺪﺷ ﻢﻴﻈﻨﺗ ﺖﺳا

. ﻪـﺳ زا ﻚـﻳ ﺮـﻫ زﺎـﻴﺘﻣا ﻪﻨﻣاد

ﻦﻴﺑ ،قﻮﻓ ﻪﻄﻴﺣ 2

ﺎﺗ 10 ﻲـﻣ ﺪـﺷﺎﺑ . هﺮـﻤﻧ ﺶﻳاﺰـﻓا

ناﺰﻴﻣ ﺮﮕﻧﺎﻴﺑ باﺮﻄﺿا

،ﻲـﺷﻮﻬﻴﺑ ﻪﻄﻴﺣ ود رد ﺮﺗﻻﺎﺑ

ﺖـﺳا ﺮﺘـﺸﻴﺑ ﻲﺷزﻮﻣآ يﺎﻫزﺎﻴﻧ و ﻲﺣاﺮﺟ .

ﻦـﻳا ﺮـﺑ

زﺎـﻴﺘﻣا سﺎﺳا 4

- 2 و ﻒـﻴﻔﺧ باﺮﻄـﺿا ناﻮـﻨﻋ ﻪـﺑ

،دوﺪﺤﻣ ﻲﺷزﻮﻣآ يﺎﻫزﺎﻴﻧ 7

- 5 ﺎﻴﻧ و باﺮﻄﺿا يﺎـﻫز

و ﻂـــﺳﻮﺘﻣ ﻲـــﺷزﻮﻣآ 10

- 8 و ﺪﻳﺪـــﺷ باﺮﻄـــﺿا

ﻲﻣ ﻪﺘﻓﺮﮔﺮﻈﻧرد ﻻﺎﺑ ﻲﺷزﻮﻣآ يﺎﻫزﺎﻴﻧ دﻮﺷ

.

ﻲﻳاور ﻪﭼﺮﮔا و

ﻲﻳﺎﻳﺎﭘ رد مادﺮﺘـﺴﻣآ ﻪﻣﺎﻧ ﺶﺳﺮﭘ

ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫرﻮﺸﻛ ﺖﺑﺎﺛ

ﻲﻣﻮـﺑ ﺰـﻴﻧ ناﺮﻳا رد و هﺪﺷ

(3)

ﻲﻤﺳﺎﺟ ﻪﻨﻳﺪﻣ

نارﺎﻜﻤﻫ و 30

هﺪﺷ يزﺎﺳ ﻲﻳاور ﻪﻜﻨﻳا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﺎﻣا ﺖﺳا

و ﻲﻳﺎﻳﺎﭘ

قﻮـﻓ ﻪـﻣﺎﻧ ﺶـﺳﺮﭘ اﺬـﻟ ﺖـﺳا ﻲﺒﺴﻧ يﺮﻣا هراﻮﻤﻫ ﺪﻳدﺮﮔ ﻲﻳﺎﻳﺎﭘ و ﻲﻳاور ادﺪﺠﻣ .

ﻲـﻳاور ﻦﻴـﻴﻌﺗ ﺖﻬﺟ

ﺮﻈﻧ و يﻮﺘﺤﻣ ﻲﻳاور زا قﻮﻓ ﻪﻣﺎﻧ ﺶﺳﺮﭘ 10

زا ﻦـﺗ

ﺪﻳدﺮﮔ هدﺎﻔﺘﺳا ﻲﻤﻠﻋ تﺎﻴﻫ يﺎﻀﻋا .

ﺰـﻴﻧ نآ ﻲﻳﺎﻳﺎﭘ

ﻂــﺳﻮﺗ نﻮــﻣزآ

لدﺎــﻌﻣ و خﺎــﺒﻧوﺮﻛ يﺎــﻔﻟآ 82

/ 0

ﺪﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ .

ناﺰﻴﻣ باﺮﻄـﺿا

ﻲـﺷزﻮﻣآ يﺎـﻫزﺎﻴﻧ و

ﻲﻧﺎﻣز ﻪﻠﺻﺎﻓ ود رد نارﺎﻤﻴﺑ

ﺐـﺷ و شﺮﻳﺬـﭘ ﻦﻴـﺣ

ﻞﺒﻗ ﻲﺣاﺮﺟ زا هزاﺪﻧا

يﺮﻴﮔ ﺪﺷ . ﻪـﻛ ﺐـﻴﺗﺮﺗ ﻦﻳا ﻪﺑ

ﻲـﺷزﻮﻣآ يﺎﻫزﺎﻴﻧ و باﺮﻄﺿا ﺶﻫوﮋﭘ مﺎﺠﻧا زا ﻞﺒﻗ ﺪﺷ ﻲﺳرﺮﺑ هوﺮﮔ ود .

ﻖـﻳﺮﻃ زا نﻮـﻣزآ هوﺮﮔ ﺲﭙﺳ

هﺮــﻬﭼ ﻪــﺑ هﺮــﻬﭼ شزﻮــﻣآ صﻮــﺼﺧرد ﻪــﭽﺑﺎﺘﻛ و

شزﻮــﻣآ ﺖــﺤﺗ نآ ضراﻮــﻋ و ﻲــﺷﻮﻬﻴﺑ ،ﻲــﺣاﺮﺟ ﺪﻨﺘﻓﺮﮔراﺮﻗ .

رﺎﻤﻴﺑ ﺪﻳدزﺎﺑ قﻮﻓ يﺎﻫ شزﻮﻣآ ﺎﺑ هاﺮﻤﻫ

هﮋﻳو ﺶﺨﺑ زا ﺰﻴﻧ نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ ﻦﻴﻟﻮﺌﺴﻣ ﻲﮕﻨﻫﺎﻤﻫ ﺎﺑ

ترﻮﺻ ﺖـﻓﺮﮔ .

ﻪـﻠﺧاﺪﻣ لﺮـﺘﻨﻛ هوﺮـﮔ درﻮـﻣ رد يا

ﺖﻓﺮﮕﻧ ترﻮﺻ .

باﺮﻄﺿا ًادﺪﺠﻣ ﻲﺣاﺮﺟ زا ﻞﺒﻗ ﺐﺷ

ﻪــﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮــﻣ هوﺮــﮔ ود ﺮــﻫ ﻲــﺷزﻮﻣآ يﺎــﻫزﺎﻴﻧ و لﺮﺘﻨﻛ ﺪﺷ . ،ﻚـﻴﻣﺎﻨﻳدﻮﻤﻫ ﺖﻴﻌـﺿو ﻲـﺳرﺮﺑ ﺖﻬﺟ

نﺎـﻣز رد هوﺮـﮔ ود ﺮـﻫ نارﺎـﻤﻴﺑ ﺾﺒﻧ و نﻮﺧرﺎﺸﻓ ﺟ زا ﻞﺒﻗ ﺐﺷ و شﺮﻳﺬﭘ ﺞﻨـﺳرﺎﺸﻓ ﻚـﻳ ﺎـﺑ ﻲـﺣاﺮ

هﺪﺷ ﺪﻴﻳﺎﺗ نآ ﺢﻴﺤﺻ دﺮﻜﻠﻤﻋ ًﻼﺒﻗ ﻪﻛ ﺖﺑﺎﺛ زا ،دﻮـﺑ

ﻚﭼ ﻚﻳ رد و ﻲﺳرﺮﺑ ﭗﭼ ﻲﻧﺎﻗﻮﻓ ماﺪﻧا ﺖﺒﺛ ﺖﺴﻴﻟ

ﺪﺷ .

هداد

راﺰـﻓا مﺮـﻧ ﻚـﻤﻛ ﺎـﺑ هﺪـﻣآ ﺖـﺳد ﻪـﺑ يﺎﻫ SPSS13 ﺖﻓﺮﮔراﺮﻗ ﻲﺳرﺮﺑ درﻮﻣ

. ﻒﻴـﺻﻮﺗ ﺖـﻬﺟ

ﻃا رﺎﻴﻌﻣ فاﺮﺤﻧا و ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ زا تﺎﻋﻼ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﺖﻬﺟ ،

ﻪﻳﺰﺠﺗ و هداد ﻞﻴﻠﺤﺗ و

نﻮـﻣزآ زا ﺎﻫ ﺖـﻬﺟ و جوز T

ﺎــﺑ ﻚــﻴﻓاﺮﮔﻮﻣد يﺎــﻫﺮﻴﻐﺘﻣ ﻦﻴــﺑ طﺎــﺒﺗرا ﻲــﺳرﺮﺑ نارﺎﻤﻴﺑ باﺮﻄﺿا t زا

و ﻞﻘﺘﺴﻣ ANOVA

هدﺎﻔﺘـﺳا

و ﺪﻳدﺮﮔ زا ﺮﺘﻤﻛ يﺎﻄﺧ

05 /

<0

ـﻨﻋ ﻪـﺑ ﺢﻄـﺳ ناﻮ

ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧرد راد ﻲﻨﻌﻣ .

ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺎﻫ

،ﺲﻨﺟ ،ﻦﺳ ﺮﻴﻈﻧ ﻲﻜﻴﻓاﺮﮔﻮﻣد تﺎﺼﺨﺸﻣ ﻲﺳرﺮﺑ نﻮﻣزآ هوﺮﮔ ود رد تﻼﻴﺼﺤﺗ ناﺰﻴﻣ ،ﻞﻫﺎﺗ ﺖﻴﻌﺿو

رد ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ ﺪﻫﺎﺷ و نﻮﻣزآ هوﺮﮔ

3 / 53 ﺪـﺻرد

) 33 ﺮﻔﻧ (

و دﺮـﻣ ﺎـﻫ ﻪـﻧﻮﻤﻧ )

39 ﺮـﻔﻧ ( 3 / 63 ﺪـﺻرد

ﻲﻨﺳ ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ ياراد 53

/

±4 85 / 62 ﺪـﻧدﻮﺑ . ﺮـﻈﻧ زا

تﻼﻴﺼﺤﺗ ﺖﻴﻌﺿو 60

ﺪـﺻرد ) 37 ﺮـﻔﻧ ( ﻪـﻧﻮﻤﻧ ﺎـﻫ ﻦﻴﻳﺎــﭘ تﻼﻴــﺼﺤﺗ

و ﺪﻨﺘــﺷاد ﻢﻠﭙــﻳد زا ﺮــﺗ 73

/ 93

د ﺪﺻر ) 58 ﺮﻔﻧ ( ﻪﻧﻮﻤﻧ

ﺪـﻧدﻮﺑ ﻞـﻫﺎﺘﻣ ﺎـﻫ .

هوﺮـﮔ رد

ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻲﻧاواﺮﻓ لﺮﺘﻨﻛ دﺮﻣ يﺎﻫ

2 / 51 ﺪﺻرد ) 31 ﺮﻔﻧ (

و 60 ﺪـــﺻرد )

37 ﺮـــﻔﻧ ( ﻲﻨـــﺳ ﻦﻴﮕﻧﺎـــﻴﻣ ياراد

67 /

±5 27 / 64

،ﺪﻧدﻮﺑ 54 ﺪﺻرد ) 33 ﺮﻔﻧ ( ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎـﻫ

ﻦﻴﻳﺎﭘ تﻼﻴﺼﺤﺗ زا ﺮﺗ

و ﻢﻠﭙﻳد 83

ﺪﺻرد ) 51 ﺮـﻔﻧ (

ﺪﻧدﻮﺑ ﻞﻫﺎﺘﻣ .

ود ﻲﻜﻴﻓاﺮﮔﻮـﻣد تﺎـﺼﺨﺸﻣ ﻪـﺴﻳﺎﻘﻣ

ﻲﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ يرﺎﻣآ ﺮﻈﻧ زا هوﺮﮔ ﻚـﻳ ﭻﻴﻫ رد ار راد

نﺎﺸﻧ ﺎﻫﺮﻴﻐﺘﻣ زا داﺪﻧ

) 47 / p= 0 .(

زا ﻲــﺷﺎﻧ باﺮﻄــﺿا ،ﻲــﺷﻮﻬﻴﺑ باﺮﻄــﺿا ﻪــﺴﻳﺎﻘﻣ ود رد لﺮــﺘﻨﻛ هوﺮــﮔ ﻲــﺷزﻮﻣآ يﺎــﻫزﺎﻴﻧ و ﻲــﺣاﺮﺟ ﺎﺑ ﻲﺣاﺮﺟ زا ﻞﺒﻗ ﺐﺷ و شﺮﻳﺬﭘ ﻦﻴﺣ ﻲﻧﺎﻣز ﻪﻠﺻﺎﻓ نﻮﻣزآ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﭻﻴﻫ رد ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ جوزT

زا ﻚـﻳ

ﻪﻄﻴﺣ ﻲـﺷﻮﻬﻴﺑ باﺮﻄﺿا هﺪﺷ دﺎﻳ يﺎﻫ )

164 / p= 0 ( ،

ﻲـﺣاﺮﺟ زا ﻲـﺷﺎﻧ باﺮﻄـﺿا )

772 / p= 0 ( يﺎـﻫزﺎﻴﻧ و

ﻲﺷزﻮﻣآ )

829 / p=0 (

ﻲـﻨﻌﻣ توﺎـﻔﺗ تاﺮـﻤﻧ رد يراد

ﻲﻧﺎﻣز ﻪﻠﺻﺎﻓ ود رد هﺪﺷ ﺐﺴﻛ دﻮﺟو

ﺖﺷاﺪﻧ ) لوﺪﺟ

1 .(

نﻮﻣزآ هوﺮﮔ رد ﻪـﻄﻴﺣ ﻪـﺳ رد تاﺮـﻤﻧ ﻪـﺴﻳﺎﻘﻣ

و ﻲــﺣاﺮﺟ زا ﻲــﺷﺎﻧ باﺮﻄــﺿا ،ﻲــﺷﻮﻬﻴﺑ باﺮﻄــﺿا

لوﺪﺟ 1 - ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﻲﺣاﺮﺟ زا ﻞﺒﻗ و شﺮﻳﺬﭘ ﻦﻴﺣ رد لﺮﺘﻨﻛ هوﺮﮔ باﺮﻄﺿا

05 /

<0

p ±ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ

رﺎﻴﻌﻣ فاﺮﺤﻧا

نﻮﻣزآ نﺎﻣز باﺮﻄﺿا عﻮﻧ p=0/164 16±29/13

27 /

±2 83 / 9

شﺮﻳﺬﭘ ﻦﻴﺣ ﻞﻤﻋ زا ﻞﺒﻗ

ﻲﺷﻮﻬﻳ باﺮﻄﺿا

p=0/772 8/97±3/90 54 /

±2 23 / 9

ﻲﺣاﺮﺟ باﺮﻄﺿا

p=0/829 8/56±3/47 78 /

±2 32 / 8

ﻲﻫﺎﮔآ ﻪﺑ زﺎﻴﻧ

p=0/286 9/12±1/16 12 /

±2 67 / 9

باﺮﻄﺿا

لوﺪﺟ 2 - زآ هوﺮﮔ باﺮﻄﺿا ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﻲﺣاﺮﺟ زا ﻞﺒﻗ و شﺮﻳﺬﭘ ﻦﻴﺣ رد نﻮﻣ

05 /

<0

نﻮﻣزآ نﺎﻣز باﺮﻄﺿا عﻮﻧ

p<0/001

81 /

±2 96 / 8

34 /

±2 14 / 5

شزﻮﻣآ زا ﻞﺒﻗ شزﻮﻣآ زا ﺪﻌﺑ

باﺮﻄﺿا ﻴﺑ ﻲﺷﻮﻬ

p<0/001 9/36±2/78 61 /

±2 83 / 5

ﻲﺣاﺮﺟ باﺮﻄﺿا

p<0/001 8/84±3/41 56 /

±2 32 / 4

ﻲﻫﺎﮔآ ﻪﺑ زﺎﻴﻧ

p<0/001 9/11±2/36 12 /

±2 26 / 5

باﺮﻄﺿا

(4)

ﻫزﺎﻴﻧ شزﻮـﻣآ زا ﺪـﻌﺑ و شﺮﻳﺬـﭘ ﻦﻴـﺣ ﻲﺷزﻮﻣآ يﺎ

ﻲـﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ زا ﻲﻛﺎﺣ رد باﺮﻄـﺿا ﺶﻫﺎـﻛ و يراد

ﺮـﺘﻤﻛ ﻲـﺷزﻮﻣآ يﺎـﻫزﺎﻴﻧ و هﺪـﺷ دﺎـﻳ يﺎﻫ ﻪﻄﻴﺣ دﻮﺑ شزﻮﻣآ زا ﺪﻌﺑ نارﺎﻤﻴﺑ )

001 / (p<0 ) لوﺪـﺟ 2 .(

لﺮﺘﻨﻛ هوﺮﮔ نارﺎﻤﻴﺑ ﻚﻴﻣﺎﻨﻳدﻮﻤﻫ ﺖﻴﻌﺿو ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ زا ﻞـﺒﻗ ﺐـﺷ و شﺮﻳﺬـﭘ ﻦﻴـﺣ ﻲﻧﺎﻣز ﻪﻠﺻﺎﻓ ود رد ﻲﻨﻌﻣ ﺶﻳاﺰﻓا زا ﻲﻛﺎﺣ ﻞﻤﻋ ﻢـﺋﻼﻋ زا ﻚـﻳﺮﻫ يراد

و ﻚﻴﻟﻮﺘــﺴﻴﺳ نﻮﺧرﺎــﺸﻓ ،ﺾﺒــﻧ ﻲﻜﻴﻣﺎــﻨﻳدﻮﻤﻫ دﻮـﺑ ﻚﻴﻟﻮﺘﺳﺎﻳد )

05 / (p<0 ) لوﺪـﺟ 3 .(

هوﺮـﮔ رد

نﻮﻣزآ ﻪﻧﻮﮔ ﻪﺑ دﻮﺑ ﺲﻜﻋ ﺖﻬﺟ رد ﺮﻴﻴﻐﺗ ﻦﻳا ﻪﻛ يا

و ﻚﻴﻟﻮﺘــﺴﻴﺳ نﻮﺧرﺎــﺸﻓ ،ﺐــﻠﻗ نﺎﺑﺮــﺿ داﺪــﻌﺗ ﺖﺒـﺴﻧ ﻲﺣاﺮﺟ زا ﻞﺒﻗ ﺐﺷ رد نارﺎﻤﻴﺑ ﻚﻴﻟﻮﺘﺳﺎﻳد

ﻲــﻨﻌﻣ ﺶﻫﺎــﻛ شﺮﻳﺬــﭘ نﺎــﻣز ﻪــﺑ ﺖــﺷاد يراد

) 05 / (p<0 ) لوﺪــﺟ 4

.(

ﻦﻴــﺑ طﺎــﺒﺗرا ﻲــﺳرﺮﺑ رد

يﺎﻫﺪـﺣاو باﺮﻄﺿا ناﺰﻴﻣ ﺎﺑ ﻚﻴﻓاﺮﮔﻮﻣد تﺎﺼﺨﺸﻣ داد نﺎﺸﻧ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺶﻫوﮋﭘ درﻮﻣ ﻪﻛ

ﻦﻴـﺑ ﺎـﺑ باﺮﻄـﺿا

ﺲﻨﺟ ) 003 / p=0 ( تﻼﻴـﺼﺤﺗ ﺢﻄﺳو )

006 / p=0 (

ﻲﻨﻌﻣ طﺎﺒﺗرا دراد دﻮﺟو يراد

ﻪﻧﻮﮔ ﻪﺑ ناﺰـﻴﻣ ﻪﻛ يا

ﺮﻳز تﻼﻴﺼﺤﺗ ﺢﻄﺳ ياراد داﺮﻓا و نﺎﻧز رد باﺮﻄﺿا دﻮﺑ ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻢﻠﭙﻳد )

لوﺪﺟ 5 .(

ﺚﺤﺑ يﺮﻴﮔ ﻪﺠﻴﺘﻧ و

ﺞﻳﺎﺘﻧ زا ﻞﺻﺎﺣ ﻦﻳا

ﻖﻴﻘﺤﺗ نﺎـﺸﻧ ﺮـﻫ رد ﻪـﻛ داد

و لﺮـﺘﻨﻛ هوﺮﮔ ود ،دﺮـﻣ نارﺎـﻤﻴﺑ ﺖـﻳﺮﺜﻛا نﻮـﻣزآ

ًاﺮـﺜﻛا و ﻢﻠﭙـﻳد زا ﺮـﺗ ﻦﻴﻳﺎﭘ تﻼﻴﺼﺤﺗ ﺢﻄﺳ ياراد ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ يﺎـﻫ ﻪـﺘﻓﺎﻳ ﺎـﺑ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻦﻳا ﻪﻛ ﺪﻧدﻮﺑ ﻞﻫﺎﺘﻣ دراد ﻲﻧاﻮـﺨﻤﻫ ﻲﻧﺎﺧﺎﻗآ )

12 .(

فاﺪـﻫا صﻮـﺼﺧرد

ﺮـﺑ شزﻮـﻣآ ﺮﻴﺛﺎـﺗ زا ﻲﻛﺎـﺣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﺶﻫوﮋﭘ ﻲـﻣ ﺐﻠﻗ ﻲﺣاﺮﺟ زا ﻞﺒﻗ نارﺎﻤﻴﺑ باﺮﻄﺿا ﺶﻫﺎﻛ -

ﺪﺷﺎﺑ . ﻲﻃ ﺰﻴﻧ يﻮﺳﻮﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ

شزﻮـﻣآ ﺮﻴﺛﺎـﺗ ﻪﺑ يا

ﺖـﺤﺗ نارﺎـﻤﻴﺑ باﺮﻄـﺿا ﺶﻫﺎﻛ ﺮﺑ هﺮﻬﭼ ﻪﺑ هﺮﻬﭼ ﻲﭘ ﺐﻠﻗ ﻲﺣاﺮﺟ دﺮـﺑ

) 13 .(

ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﺰـﻴﻧ اﻮﻠﻴـﺳ

ﺖـﻓﺎﻳ ﺖـﺳد ﻲﻬﺑﺎـﺸﻣ ﺞﻳﺎﺘﻧ ﻪﺑ دﻮﺧ )

11 ( ﺎـﺑ ﻪـﻛ

ﻪﺘﻓﺎﻳ

دراد ﻲﻧاﻮـﺨﻤﻫ ﺮـﺿﺎﺣ ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ يﺎـﻫ .

ﻪـﭼﺮﮔا

داد نﺎـﺸﻧ و ﺖﺷاد ﻲﭘ رد ﺲﻜﻋ ﺞﻳﺎﺘﻧ ناﺮﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻛ رد ﺎﻬﻨﺗ ﻪﻧ شزﻮﻣآ ﻪﻛ دﻮـﺒﻧ ﺮﺛﻮـﻣ باﺮﻄـﺿا ﺶﻫﺎ

ﺖﺳا هﺪﺷ ﺰﻴﻧ باﺮﻄﺿا ﺶﻳاﺰﻓا ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﻪﻜﻠﺑ )

14 (

نﻮـﭼ ﻲﻠﻣاﻮﻋ رد ناﻮﺗ ﻲﻣ ار ﻲﻧاﻮﺨﻤﻫ ﻦﻳا مﺪﻋ ﻪﻛ رﺎـﻤﻴﺑ ﺶﻧاد ،ﮓﻨﻫﺮﻓ ﺢﻄﺳ ﺎﺑ شزﻮﻣآ ﺐﺳﺎﻨﺗ مﺪﻋ هرﺎـﺷا ﻪﻟﺎـﺴﻣ ﻦﻳا ﻪﺑ ﺰﻴﻧ ناﺮﺑ دﻮﺧ ﻪﭽﻧﺎﻨﭼ ؛ﺖﺴﻧاد ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد .

ﺖﻴﻌـــﺿو ﺮـــﺑ شزﻮـــﻣآ ﺶـــﻘﻧ صﻮـــﺼﺧ رد ﻧ نارﺎﻤﻴﺑ ﻲﻜﻴﻣﺎﻨﻳدﻮﻤﻫ قﻮـﻓ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞﻳﺎﺘ

،ﻲﻜﻴﻣﺎﻨﻳدﻮﻤﻫ ﺖﻴﻌﺿو تﺎﺒﺛ ﺮﺑ شزﻮﻣآ ﺮﻴﺛﺎﺗ ﺮﮕﻧﺎﻴﺑ

لوﺪﺟ 3 - ﻨﻛ هوﺮﮔ ﻚﻴﻣﺎﻨﻳدﻮﻤﻫ ﺖﻴﻌﺿو ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ ﻦﻴﺣ رد لﺮﺘ

و شﺮﻳﺬﭘ

ﻲﺣاﺮﺟ زا ﻞﺒﻗ

05 /

<0

نﻮﻣزآ نﺎﻣز ﻲﺗﺎﻴﺣ ﻢﺋﻼﻋ

p<0/001

6 /

±9 9 / 122

7 /

±10 8 / 132

ﻚﻴﻟﻮﺘﺴﻴﺳ نﻮﺧرﺎﺸﻓ

p<0/001 76/5±7/02

91 /

±5 9 / 82

ﻚﻴﻟﻮﺘﺳﺎﻳد نﻮﺧرﺎﺸﻓ

p<0/001 85/8±8/18 7 /

±15 6 / 99

شﺮﻳﺬﭘ ﻦﻴﺣ ﻞﺒﻗ ﻞﻤﻋ زا

ﺐﻠﻗ نﺎﺑﺮﺿ داﺪﻌﺗ

لوﺪﺟ 4 - زآ هوﺮﮔ ﻚﻴﻣﺎﻨﻳدﻮﻤﻫ ﺖﻴﻌﺿو ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ و شﺮﻳﺬﭘ ﻦﻴﺣ رد نﻮﻣ

ﻲﺣاﺮﺟ زا ﻞﺒﻗ

05 /

<0

نﻮﻣزآ نﺎﻣز ﻲﺗﺎﻴﺣ ﻢﺋﻼﻋ

p<0/001

4 /

±7 06 / 123

3 /

±6 1 / 122

ﻚﻴﻟﻮﺘﺴﻴﺳ نﻮﺧرﺎﺸﻓ

p<0/001 78/5±6/8

8 /

±4 3 / 72

ﻦﻴﺣ شﺮﻳﺬﭘ ﻞﻤﻋ زا ﻞﺒﻗ

ﻚﻴﻟﻮﺘﺳﺎﻳد نﻮﺧرﺎﺸﻓ

p<0/001 82/3±9/6 2 /

±11 3 / 76

ﺐﻠﻗ نﺎﺑﺮﺿ داﺪﻌﺗ

لوﺪﺟ 5 - نارﺎﻤﻴﺑ باﺮﻄﺿا ناﺰﻴﻣ ﺎﺑ ﻚﻴﻓاﺮﮔﻮﻣد تﺎﺼﺨﺸﻣ ﻲﺳرﺮﺑ

05 /

<0

p فاﺮﺤﻧا±ﻦﻴﮕﻧﺎﻴﻣ

رﺎﻴﻌﻣ

يدﺮﻓ تﺎﺼﺨﺸﻣ ﻲﻋﺎﻤﺘﺟا 003

/ p=0

56 /

±2 46 / 7

08 /

±2 62 / 9

ﻠﻛ باﺮﻄﺿا ﻲ

ﺮﻛﺬﻣ

ﺚﻧﻮﻣ 214

/ 0 p =

46 /

±2 89 / 9

92 /

±1 07 / 9

ﻲﻠﻛ باﺮﻄﺿا

دﺮﺠﻣ

ﻞﻫﺎﺘﻣ 128

/ 0 p=

93 /

±2 54 / 9

19 /

±3 60 / 9

67 /

±2 78 / 8

60 - 50 لﺎﺳ

70 - 61 لﺎﺳ

80 - 71 لﺎﺳ 006

/ p=0

66 /

±2 33 / 9

83 /

±1 34 / 9

56 /

±1 12 / 9

54 /

±3 94 / 7

ﻲﻳاﺪﺘﺑا

ﻲﻳﺎﻤﻨﻫار

نﺎﺘﺳﺮﻴﺑد

هﺎﮕﺸﻧاد

(5)

ﻲﻤﺳﺎﺟ ﻪﻨﻳﺪﻣ

نارﺎﻜﻤﻫ و 32

رد نارﺎـﻤﻴﺑ نﻮﺧرﺎﺸﻓ ﺶﻫﺎﻛ و ﺐﻠﻗ نﺎﺑﺮﺿ ﺶﻫﺎﻛ دﻮﺑ ﻲﺣاﺮﺟ زا ﻞﺒﻗ ﺐﺷ .

نﺎـﺸﻧ ﺰـﻴﻧ ﻲﻠﻴﻠﻘﺗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ

قﺎـﺗا ﻂﻴﺤﻣﺎـﺑ نارﺎﻤﻴﺑ يزﺎﺳﺎﻨﺷآ و شزﻮﻣآ ﻪﻛ داد يﺮﻴﮔﻮـﻠﺟ رد يﺮﺛﻮـﻣ ﺶﻘﻧ ﻲﺣاﺮﺟ ﻂﻳاﺮﺷ و ﻞﻤﻋ نﻮﺧرﺎﺸﻓ ﺶﻳاﺰﻓا زا

دراد ﻲـﺣاﺮﺟ زا ﻞـﺒﻗ نارﺎﻤﻴﺑ

) 15 .(

ﻪـﻛداد نﺎـﺸﻧ ﺰـﻴﻧ ﻦﻴﻟﻮـﻛ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻴﻨﭽﻤﻫ ﺐﻠﻗ نﺎﺑﺮﺿ ﺶﻫﺎﻛ رد نارﺎﻤﻴﺑ يزﺎﺳﺎﻨﺷآ و شزﻮﻣآ

ﺖﺳا ﺮﺛﻮﻣ ﻲﺣاﺮﺟ زا ﻞﺒﻗ )

10 .(

ﺰﻴﻧ ﻲﻔﻴﻨﺣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ

ﻞـﻤﻋ قﺎﺗا ﻂﻴﺤﻣ ﺎﺑ نارﺎﻤﻴﺑ يزﺎﺳﺎﻨﺷآ ﺮﻴﺛﺎﺗ ﺮﮕﻧﺎﻴﺑ ﻚـﻴﻣﺎﻨﻳدﻮﻤﻫ ﺖﻴﻌـﺿو ﺖـﻴﺒﺜﺗ ﺮـﺑ ﻲﺣاﺮﺟ زا ﻞﺒﻗ دﻮﺑ نارﺎﻤﻴﺑ )

8 ( ﻲﻧاﻮﺨﻤﻫ ﺮﺿﺎﺣ ﻪﻌﻠﻄﻣ ﻪﺘﻓﺎﻳ ﺎﺑ ﻪﻛ

دراد . ﺞﻳﺎـﺘﻧ لﺮـﺘﻨﻛ هوﺮﮔ رد ﻪﻛ ﺖﺳا ﻲﻟﺎﺣ رد ﻦﻳا

ﻲﻨﻌﻣ ﺶﻳاﺰﻓا زا ﻲﻛﺎﺣ ﺐﻠﻗ نﺎﺑﺮﺿ و نﻮﺧ رﺎﺸﻓ راد

شﺮﻳﺬﭘ نﺎﻣز ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻲﺣاﺮﺟ زا ﻞﺒﻗ ﺐﺷ نارﺎﻤﻴﺑ ﺪﺷﺎﺑ ﻲﻣ .

ﺶﻳاﺰـﻓا ﻪـﺑ دﻮـﺧ ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﺰﻴﻧ ﮓﻧﺎﭼ

ﻲﺗﺎـﻴﺣ ﻢـﺋﻼﻋ ﺶﻳاﺰـﻓا نآ تازاﻮـﻣ ﻪـﺑ و باﺮﻄﺿا نارﺎﻤﻴﺑ هرﺎﺷا ﻲﺣاﺮﺟ زا ﻞﺒﻗ

هدﺮﻛ ﺖﺳا ) 16 ( ﺎﺑ ﻪﻛ

ﻪﺘﻓﺎﻳ دراد ﻲﻧاﻮﺨﻤﻫ قﻮﻓ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ يﺎﻫ .

رد ﻦﻴـﻨﭽﻤﻫ

رد باﺮﻄـﺿا ناﺰـﻴﻣ ﻪـﻛ ﺪـﺷ ﺺﺨﺸﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﻳا ﺖـﺳا نادﺮﻣ زا ﺮﺘﺸﻴﺑ نﺎﻧز .

يدﺎـﺑآ ﻦـﺴﺣ ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ

) 17 ( ناﺰﻴﻣ ﻪﻛ داد نﺎﺸﻧ ﺰﻴﻧ ﺶﻧارﺎﻜﻤﻫ و ﻲﺠﻨﮔ و ﺖـﺳا ﺮﺘـﺸﻴﺑ نادﺮﻣ ﺎﺑ ﻪﺴﻳﺎﻘﻣ رد نﺎﻧز رد باﺮﻄﺿا

) 18 .(

طﺎـﺒﺗرا ﻪـﻛ داد نﺎـﺸﻧ ﺞﻳﺎـﺘﻧ ﺮـﮕﻳد يﻮﺳ زا نارﺎـﻤﻴﺑ باﺮﻄـﺿاو تﻼﻴﺼﺤﺗ ﺢﻄﺳ ﻦﻴﺑ ﻲﺳﻮﻜﻌﻣ

ﻪــﻧﻮﮔ ﻪــﺑ دراد دﻮــﺟو ﺢﻄــﺳ ﺶﻳاﺰــﻓا ﺎــﺑ ﻪــﻛ يا

ﻲـﻣ ﺮـﺘﻤﻛ نارﺎـﻤﻴﺑ رد باﺮﻄﺿا ،تﻼﻴﺼﺤﺗ ددﺮـﮔ

.

ﺮﺘﺸﻴﺑ ﻲﻫﺎﮔآ دﻮﺟ و رد ناﻮﺘﺑ ﺪﻳﺎﺷ ار ﺮﻣا ﻦﻳا ﻞﻴﻟد صﻮــﺼﺧ رد نارﺎــﻤﻴﺑ ﺮــﺘﻤﻛ ﻲــﺷزﻮﻣآ يﺎــﻫزﺎﻴﻧ و ﻬﻴﺑ و ﻲﺣاﺮﺟ ﺖﺴﻧاد ﻲﺷﻮ

. ﻪـﺑ ﻪـﺟﻮﺗ ﺎـﺑ عﻮﻤﺠﻣ رد

ﻪﺘﻓﺎﻳ

شزﻮـﻣآ هﺪﻧزﺎـﺳ تاﺮﺛا ﺮﺑ ﻲﻨﺒﻣ ﺶﻫوﮋﭘ يﺎﻫ ﺖﻴﻌـﺿو تﺎـﺒﺛ و باﺮﻄﺿا ناﺰﻴﻣ ﺮﺑ هﺮﻬﭼ ﻪﺑ هﺮﻬﭼ

ﻞﻤﻋ ﺪﻳﺪﻧﺎﻛ نارﺎﻤﻴﺑ ﻲﻜﻴﻣﺎﻨﻳدﻮﻤﻫ ذﺎﺨﺗا ،CABG

ﻪـﻟﻮﻘﻣ ﻪـﺑ ﺮﺘـﺸﻴﺑ ﻪـﭼﺮﻫ ﻪـﺟﻮﺗ ﺖﻬﺟ مزﻻ ﺮﻴﺑاﺪﺗ يﺎـﻫ ﻪـﻣﺎﻧﺮﺑ ياﺮﺟا و نﺎﻣرد ردﺎﻛ يﻮﺳ زا شزﻮﻣآ ﺧ ﻦﻳا رد ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻲﻣ ﻪﻴﺻﻮﺗ و هدﻮﺑ يروﺮﺿ صﻮﺼ

-

ددﺮــﮔ . ،قﻮــﻓ ﻪــﻌﻟﺎﻄﻣ يﺎــﻫ ﺖﻳدوﺪــﺤﻣ ﻪــﻠﻤﺟ زا

ﻪـﻧﻮﻤﻧ زا ﻲـﺷﺎﻧ يﺮﻳﺬﭘ ﻢﻴﻤﻌﺗ رد ﺖﻳدوﺪﺤﻣ يﺮـﻴﮔ

ﻲﻓدﺎﺼﺗﺮﻴﻏ )

سﺮﺘﺳد رد (

ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺖﺴﺨﻧ ﻪﻠﺣﺮﻣ رد

ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻢﻛ داﺪﻌﺗ و ﻲﻧﺎﻣز ﺖﻳدوﺪﺤﻣ ﺖﻠﻋ ﻪﺑ دﻮـﺑ ﺎﻫ

.

صﺎــﺼﺘﺧا ﻪــﺘﻓﺎﻳ ﺖﺤــﺻ و رﺎــﺒﺘﻋا يﺎــﻘﺗرا ﺖــﻬﺟ

وﺮـﮔ ﻢﻴـﺴﻘﺗ ﻪﻠﺣﺮﻣ رد ﻲﻓدﺎﺼﺗ نﻮـﻣزآ و لﺮـﺘﻨﻛ ه

ﺪﻳدﺮﮔ مﺎﺠﻧا .

ﺮﻜﺸﺗ و ﺮﻳﺪﻘﺗ

زا ﻪﻠﻴﺳو ﻦﻳﺪﺑ نﺎﺘﺳرﺎﻤﻴﺑ مﺮﺘﺤﻣ ﻦﻴﻟﻮﺌﺴﻣ

يﺎـﻫ

نارﺎﺘــﺳﺮﭘ مﺎــﻤﺗ و ﻪــﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮــﻣ ﻧارﺎــﻤﻴﺑ و

ﻲ ﻪــﻛ

رد ﻊﻤﺟ ﺪـﻧدﻮﻤﻧ يرﺎﻜﻤﻫ ﻦﻴﻘﻘﺤﻣ ﺎﺑ تﺎﻋﻼﻃا يروآ

ﻲﻣ ﻲﻧادرﺪﻗ و ﺮﻜﺸﺗ ددﺮﮔ

.

ﻊﺑﺎﻨﻣ 1. Shojaie Tehrani H. Preventive and social medicine, chronic non-communicable and communicable common diseases. 6th ed. Tehran: Samat; 2002.p. 67.

2. Salim Y. The inter heart study. Lancet J. 2004; 364:937-52.

3. Lukkarinen H, Hentinen M. Treatments of coronary artery disease improve quality of life in the long term. NRJ. 2006;

55(1):26-33.

4. Azizi H. Epidemiology and control of common diseases in Iran. 2nd ed. Tehran:

Eshtiagh; 2001.p. 127.

5. Mohamadi Zeidi A, Heidarnia A, Hajizadeh A. [Study the lifestyle in patients with heart disease]. Daneshvar J. 2004;

61:49-56. [Persian].

6. Ghamchirs A. Medical and surgical nursing: a core text.1st ed. Edinburg:

Churchill Livingston Co. 2000.p. 56-61.

7. Hanssen TA, Nordrehaug JE, Eide GE, Bjelland I, Rokne B. Anxiety and depression after acute myocardial infarction: an 18-month follow-up study with repeated measures and comparison with a reference population. Eur J Cardiovasc Prev Rehabil. 2009; 16: 651-9.

8. Hanifi N, Sattarzadeh A, Najafi R.

[Effect of orientation program on hemodynamic variables of patients undergoing heart catheterization]. Haiat nursing journal. 2011: 3(17):38-48.

(Persian).

9. Glassman AH. Depression and the

(6)

course of coronary artery disease. Am J Psychiatry. 1998; 155:4-9.

10. Colin R. Nursing management of the patients with stress. HpJ. 2001; 19:80-83.

11. Silva E. Nursing concepts of stress adoption. RNJ. 2001; 18:25-8.

12. Aghakhani N, Khademvatan M, Habibzadeh H, Jasemi M, Eghtedar S, Rahbar N. [Effect of education on anexity and depression in cronery pataients]. UMJ.

2012; 23(2):105-114. [Persian].

13. Mousavi SS, Sabzevari S, Abbaszade A, Hosseinnakhaie F. [The effect of preparatory face to face education to reduce depression and anxiety in open heart surgery adult patient in Shafa hospital in Kerman]. NRJ. 2008; 6(21):29-38.

[Persian].

14. Bran T. Teaching strategies for critical thinking. NEJ. 2000; 16:16-22.

15. Taglili F. Comparative effect of relaxation and repeat the name of God on anxiety preoperative. [MSc. thesis]Nursing.

Tehran: Tehran University. 2002. [Persian].

16. Chang LH, Callaghanp AN. A controlled trial of psycho educational intervention in preparing Chinese women for elective hysterectomy. IJNS. 2003;

40:207, 216.

17. Hasanabadi A. Effects of education on knowledge the relatives of patients who candidate for heart surgery. [MSc. thesis]

Nursing. Tehran: Iran University. 2000.

[Persian].

18. Ghanji T, Taleghani N, Hghani H.

[Effect of education on knowledge and anxiety in patients awaiting cardiac catheterization INMR J. 2002; 38-45.

[Persian].

(7)

Original Article http://rjms.tums.ac.ir

The effect of face to face education on anxiety and hemodynamic status of patients who are candidates for CABG surgery

*Madineh Jasemi, MSc. PhD student of Nursing, Students’ Research Committee, Faculty of Nursing and Midwifery, Tabriz University of Medical Sciences, Tabriz, Iran (*Corresponding author).

[email protected]

Azad Rahmani, PhD. Assistant Professor of Nursing, Faculty of Nursing and Midwifery, Tabriz University of Medical Sciences, Tabriz, Iran. [email protected]

Nader Aghakhani, MSc. Nursing. Lecturer, Urmia University of Medical Sciences, Urmia, Iran.

[email protected]

Samereh Eghtedar, MSc. Nursing. Lecturer, Urmia University of Medical Sciences, Urmia, Iran. eghtedar- [email protected]

Hamdollah Alinejad, MSc Imam Reza Hospital, Social Security Organization, Urmia, Iran.

[email protected]

Abstract

Background: Heart disease is the most common cause of death that has increased in developing countries. Coronary Artery Bypass Graft (CABG) surgery is one of the treatment methods in these patients that have been used widely over the past decade. This study was performed with aim of resolving the issues related to lack of patients' familiarity with anesthesia and surgery and inattention to their training needs due to anxiety and dysfunction of hemodynamic statue.

Methods: In this semi-experimental study, 124 patients who were candidates for CABG were randomly assigned to either the test or control groups. Patients' anxiety was evaluated by Amsterdam questioner and checklist was used for recording hemodynamic variables. The collected data were analyzed using the paired, independent t test and ANOVA in the SPSS.

Results: There were no significant differences between demographic variables in two groups.

There were no significant differences between patients' anxiety, hemodynamic status, educational needs at admission time and before surgery in control group but in the intervention group, anxiety of patients decreased after the intervention (p<0.001).

Hemodynamic variables in two groups changed before surgery (p<0.05). There was significant relationship between gender, level of education and patients' anxiety (p<0.05).

Conclusions: Considering the benefits of education on patient’s anxiety and hemodynamic status, more attention should be given by health care providers to patient education.

Keywords: Anxiety, CABG, Hemodynamic status, Face to face education