ﻪﺘﺴﺑ و ﺞﻧرﺎﻧ ﺲﻧﺎﺳا ﯽﯾﺎﯾﺮﺘﮐﺎﺑ ﺪﺿ ﺮﺛا لﺮﺘﻨﮐ رد ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺮﯿﯿﻐﺗ ﺮﻔﺴﻤﺗا يﺪﻨﺑ ﯽﻫﺎﻣ يﻮﻓﻮﺗ رد سﻮﺋروا سﻮﮐﻮﮐﻮﻠﯿﻓﺎﺘﺳا و ﮏﻤﻧ ،ﺎﻣد ﺮﯿﺛﺎﺗ ﺖﺤﺗpH ﯽﻧﺎﯿﻣور ﻪﻟﻻ

ﻪﺘﺴﺑ و ﺞﻧرﺎﻧ ﺲﻧﺎﺳا ﯽﯾﺎﯾﺮﺘﮐﺎﺑ ﺪﺿ ﺮﺛا لﺮﺘﻨﮐ رد ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺮﯿﯿﻐﺗ ﺮﻔﺴﻤﺗا يﺪﻨﺑ

ﯽﻫﺎﻣ يﻮﻓﻮﺗ رد سﻮﺋروا سﻮﮐﻮﮐﻮﻠﯿﻓﺎﺘﺳا و ﮏﻤﻧ ،ﺎﻣد ﺮﯿﺛﺎﺗ ﺖﺤﺗ

pH

ﯽﻧﺎﯿﻣور ﻪﻟﻻ

1

،



ﯽﻨﯾﺪﺗ شﻮﻧﺮﻬﻣ

2

1 - ،تﻼﯿﺷ هوﺮﮔ ،زاﻮﻫا ﺪﺣاو

ناﺮﯾا ،زاﻮﻫا ،ﯽﻣﻼﺳا دازآ هﺎﮕﺸﻧاد

2 - ا ﺪﺣاو ،ﯽﯾاﺬﻏ ﻊﯾﺎﻨﺻ و مﻮﻠﻋ هوﺮﮔ ناﺮﯾا ،زاﻮﻫا ،ﯽﻣﻼﺳا دازآ هﺎﮕﺸﻧاد ،زاﻮﻫ

) رﺎﺗ ﯾ ﺦ رد ﯾ ﺖﻓﺎ : 01 / 12 / 97 رﺎﺗ ﯾ ﺦ ﺬﭘ ﯾ شﺮ : 26 / 11 / 98 (

هﺪﯿﮑﭼ

،ﺎﻣد ﺮﯿﺛﺎﺗ فﺪﻫ ﺎﺑ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا ﺲﻧﺎﺳا ،ﮏﻤﻧ ،pH

هﺎﯿﮔ ﺞﻧرﺎﻧ ﻪﺘﺴﺑ و 1

ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺮﯿﯿﻐﺗ ﺮﻔﺴﻤﺗا يﺪﻨﺑ )

50 يد ﺪﺻرد ،ﻦﺑﺮﮐﺪﯿﺴﮐا 45

و نژوﺮﺘﯿﻧ ﺪﺻرد 5

ﺪﺻرد

نﮋﯿﺴﮐا ( لﺮﺘﻨﮐ رد ﮐﻮﻠﯿﻓﺎﺘﺳا سﻮﺋروا سﻮﮐﻮ رد2

يﻮﻓﻮﺗ ﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﯽﻫﺎﻣ .

ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا رد حﻮﻄﺳ رد pH

5 /5 ، 6 و 5/

7 ﺢﻄﺳ ﻪﺳ رد ﺎﻣد ، 4

، 25 و 37

ﯽﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد ﮔ

ﮏﻤﻧ ،داﺮ ناﺰﯿﻣ ﻪﺑ 0 ، 5/

1 و 3 حﻮﻄﺳ رد ﺞﻧرﺎﻧ ﺲﻧﺎﺳا و ﺪﺻرد 0

، 025 /0 و 05 /0 رد ﺪﺻرد ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ .

ﺖﺳد ﻪﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ

هﺪﻫﺎﺸﻣ هﺪﻣآ ﺪﺷ

ﻪﭼﺮﻫ ﻪﮐ ﻪﻧﻮﻤﻧ pH

ﻦﯿﯾﺎﭘ ﯽﻫﺎﻣ يﻮﻓﻮﺗ يﺎﻫ ﺮﺗ

،دﻮﺑ ﺪﺷر سﻮﺋروا سﻮﮐﻮﮐﻮﻠﯿﻓﺎﺘﺳا ﺪﺷ ﺮﺗدوﺪﺤﻣ

. رد 5pH /5 ﺎﺑ 025 /0 و 05 /0

ﻪﻧﻮﻤﻧ رد ﺞﻧرﺎﻧ ﺲﻧﺎﺳا ﺪﺻرد رد ﺎﻣا ،ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ يﺮﺘﮐﺎﺑ ﺪﺷر مﺪﻋ ﯽﻫﺎﻣ يﻮﻓﻮﺗ يﺎﻫ

6pH و 5 /7 يﺮﺘﮐﺎﺑ ﺪﺷر مﺪﻋ ﺶﯿﺑ ﻪﺑ ﺎﻬﻧآ ﺪﺷر و ﺪﺸﻧ هﺪﻫﺎﺸﻣ

ﺪﯿﺳر زﺎﺠﻣ ناﺰﯿﻣ زا .

ﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ﻪﺑ ﺎﻣد ﺶ 25 و 37 ﯽﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد رد ﺰﯿﻧ و داﺮﮔ

5pH /5 ، 6 و 5/

7 ﺪﺷر سﻮﺋروا سﻮﮐﻮﮐﻮﻠﯿﻓﺎﺘﺳا ﺶﯾاﺰﻓا ﯽﻫﺎﻣ يﻮﻓﻮﺗ رد

ﺖﻓﺎﯾ . ،ﯽﻫﺎﻣ يﻮﻓﻮﺗ رد ﻪﮐ دﺮﮐ ﺖﺑﺎﺛ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا ﻪﺠﯿﺘﻧ ﺢﻄﺳ رد ﺞﻧرﺎﻧ ﺲﻧﺎﺳا

05 /0 يﺎﻣد رد ﺪﺻرد 4

ﯽﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد ﮏﻤﻧ ،داﺮﮔ

3 و ﺪﺻرد 5pH /5

ﺖﺴﻧاﻮﺗ ﺪﺷر وا سﻮﮐﻮﮐﻮﻠﯿﻓﺎﺘﺳا سﻮﺋر

ﺪﻨﮐ لﺮﺘﻨﮐ ار .

نﺎﮔژاو ﺪﯿﻠﮐ يﻮﻓﻮﺗ:

،ﯽﻫﺎﻣ ﻪﺘﺴﺑ

،ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺮﯿﯿﻐﺗ ﺮﻔﺴﻤﺗا يﺪﻨﺑ ﺞﻧرﺎﻧ ﺲﻧﺎﺳا

تﺎﺒﺗﺎﮑﻣ لﻮﺌﺴﻣ

:

l.roomiani@yahoo.com

1. Citrus aurantium L.

2. Staphylococcus aureus

1 - ﻪﻣﺪﻘﻣ

رد نﺮﻗ

،ﺮﺿﺎﺣ ﻆﻔﺣ ﯽﻨﻤﯾا هدﺎﻣ ﯽﯾاﺬﻏ و ﺖﯿﻔﯿﮐ نآ هرود رد

يرﺎﮔﺪﻧﺎﻣ يﺮﻣا ﺖﺳا ﻪﮐ ﻪﻧ ﺎﻬﻨﺗ ﺖﻌﻨﺻ ﻦﯿﺼﺼﺨﺘﻣ ﻪﺟﻮﺗ اﺬﻏ

ﻦﯿﻟﻮﺌﺴﻣ و ﺖﻣﻼﺳ

ﺎﻫرﻮﺸﮐ ار ﻪﺑ دﻮﺧ

،هدﺮﮐ ﺐﻠﺟ ﮑﻠﺑ

ﻪ

ﯽﺑ ﯽﻬﺟﻮﺗ ﺎﯾ ﻢﮐ ﯽﻬﺟﻮﺗ ﻪﺑ ﯽﻣ نآ ﺪﻧاﻮﺗ ناﺮﺒﺟ تﺎﻣﺪﺻ

يﺮﯾﺬﭘﺎﻧ ﻪﻌﻣﺎﺟ ﻪﺑ دراو

ﺪﻨﮐ . هزوﺮﻣا يرﺎﻤﯿﺑ يﺎﻫ زا ﯽﺷﺎﻧ

فﺮﺼﻣ يﺎﻫاﺬﻏ هدﻮﻟآ ﻪﻤﻫ رد يﺎﺟ ﺎﯿﻧد ﯽﺘﺣ رد يﺎﻫرﻮﺸﮐ

ﻪﺘﻓﺮﺸﯿﭘ ﻢﻫ ﻞﮑﺸﻣ ﮏﯾ ﯽﺳﺎﺳا

ﻪﺑ ﯽﻣ رﺎﻤﺷ دور 1،2] .[ زا

ﯽﯾﺎﺠﻧآ ﻪﮐ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﯽﯾاﺬﻏ

رد ﯽﻘﻃﺎﻨﻣ ﺮﺗرود زا ﺤﻣ ﻞ

نﺎﺷﺪﯿﻟﻮﺗ ﻪﺑ شوﺮﻓ ﯽﻣ

،ﺪﻨﺳر مزﻻ ﺮﻤﻋ ﺖﺳا يرﺎﮔﺪﻧﺎﻣ

ﻦﯾا

تﻻﻮﺼﺤﻣ ﺶﯾاﺰﻓا

ﺪﺑﺎﯾ . يﺎﻫاﺬﻏ هدﺎﻣآ

،فﺮﺼﻣ ﺐﻠﻏا رد

ﯽﮔدﻮﻟآ ضﺮﻌﻣ ﯽﺤﻄﺳ

ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺐﺟﻮﻣ ﻪﮐ ﺶﻫﺎﮐ

يرﺎﮔﺪﻧﺎﻣ

نآ ﯽﻣ ﺎﻫ دﻮﺷ 3] . [

نﺎﯾﺰﺑآ ﯽﮑﯾ زا ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻢﻬﻣ

، شزراﺎﺑ زا ﯽﻨﻏ و ﯽﺑﺮﭼ ،ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ يﺎﻫ

عﺎﺒﺷاﺮﯿﻏ يژﺮﻧا و ﺪﻨﺘﺴﻫ . رد ﻦﯾا نﺎﯿﻣ ﺎﻫﻮﮕﯿﻣ و نﺎﯿﻫﺎﻣ ﯽﺑﺮﭼ

ﻊﺒﻨﻣ ﯽﻤﻬﻣ زا يﺎﻫﺪﯿﺳا بﺮﭼ ﺎﺑ عﺎﺒﺷاﺮﯿﻏ ﺪﻨﭼ

و ﻪﻧﺎﮔود ﺪﻧﻮﯿﭘ

ﺎﮕﻣا تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ 3

ﻪﺑ رﻮﻃ ﻮﮐود هﺪﻤﻋ ز

ﮏﯿﺋﻮﻨﺋاﺰﮕﻫا ﺪﯿﺳا

و

ﻮﮑﯾا ز ﮏﯿﯾﻮﻧﺎﺘﻨﭘا ﺪﯿﺳا

ﺖﺳا 4] .[ هدروآﺮﻓ يﺎﻫ زا ﻞﺻﺎﺣ نﺎﯾﺰﺑآ

ﯽﯾﺎﻫاﺬﻏ ءﺰﺟ ﺎﺑ

يﺮﯾﺬﭘدﺎﺴﻓ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻻﺎﺑ

و ﺖﺒﺴﻧ ﻪﺑ ﺮﯾﺎﺳ

يﺎﻫاﺬﻏ ﯽﺘﺷﻮﮔ ﺳ ﻊﯾﺮ ﺮﺗ ﯽﻣ ﺪﺳﺎﻓ ﺪﻧﻮﺷ 5] .[ يﺮﺘﮐﺎﺑ ﺪﻨﭼﺮﻫ -

يرﺎﻤﯿﺑ يﺎﻫ حﻮﻄﺳ رد هزﺎﺗ ﯽﺗﻼﯿﺷ تﻻﻮﺼﺤﻣ رد ﯽﺗاذ ياز

ﯽﻣ ﺖﻓﺎﯾ ﻢﮐ فﺮﺼﻣ زا ﻞﺒﻗ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﻦﯾا ﻪﮐ ﯽﻧﺎﻣز و ﺪﻧﻮﺷ

ﺰﯿﭼﺎﻧ ﯽﯾاﺬﻏ ﺖﯿﻨﻣا تاﺮﻄﺧ ،ﺪﺘﻔﯿﻧ قﺎﻔﺗا ﯽﮔدﻮﻟآ و ﺪﻧﻮﺷ ﻪﺘﺨﭘ ﯽﻣ ﺎﻣا ،ﺪﻧﻮﺷ لﺎﻤﺘﺣا يﺮﺘﮐﺎﺑ ﻦﯿﻨﭼ يﻻﺎﺑ حﻮﻄﺳ ﺪﺷر ﯽﻣ ﯽﯾﺎﻫ

-

ﺪﻧاﻮﺗ دﻮﺷ نﺎﺴﻧا رد يرﺎﻤﯿﺑ ﺐﺒﺳ 6]

.[ ﯽﺗﻼﯿﺷ تﻻﻮﺼﺤﻣ رد

هﺪﺷ يروآﺮﻓ ﺰﯿﻧ

يﺮﺘﮐﺎﺑ يﺪﺟ ﺮﻄﺧ يرﺎﻤﯿﺑ يﺎﻫ

دراد دﻮﺟو از

يﺮﺘﮐﺎﺑ ﺪﺷر زا يﺮﯿﮔﻮﻠﺟ ياﺮﺑ ندﺮﮐ يدود و ﮏﻤﻧ ﯽﺘﺣ و ﺎﻫ

ﻓﺎﮐ ﯽ ﺪﻨﺘﺴﯿﻧ 7] .[

ﻪﻤﻫ ﻢﺴﯿﻧﺎﮔراوﺮﮑﯿﻣ ﺎﻫ

زا ﻪﻠﻤﺟ يﺮﺘﮐﺎﺑ ﺎﻫ ﺖﺤﺗ ﺮﯿﺛﺎﺗ ﻞﻣاﻮﻋ

ﯽﻄﯿﺤﻣ راﺮﻗ ﺪﻧراد . ﻞﻣاﻮﻋ ﯽﻄﯿﺤﻣ ﺮﺑ

،ﺪﺷر ﺮﯿﺜﮑﺗ و گﺮﻣ

يﺮﺘﮐﺎﺑ ﺎﻫ ﺮﯿﺛﺎﺗ ﯽﻣ ﺪﻧراﺬﮔ . تاﺮﯿﯿﻐﺗ H ﯽﻨﻌﯾp ﺮﯿﯿﻐﺗ ﺖﻈﻠﻏ نﻮﯾ

نژورﺪﯿﻫ رد ﻂﯿﺤﻣ ﯽﮔﺪﻧز يﺮﺘﮐﺎﺑ

،ﺎﻫ ﺮﺑ ﺪﻧور ﯽﮔﺪﻧز يﺮﺘﮐﺎﺑ ﺎﻫ

ﺮﺛﻮﻣ ﺳا ﺖ 8] . [ دﺎﺴﻓ ﺮﺑ ﯽﻤﻬﻣ ﺮﯿﺛﺎﺗ ﯽﻫﺎﻣ ﺖﺷﻮﮔ pH يﺮﯾﺬﭘ

ﺪﺷر يور ﺮﺑ ﻢﻫ و ﯽﺸﻌﻧ دﻮﻤﺟ يور ﺮﺑ ﻢﻫ نﻮﭼ ،دراد ﯽﻫﺎﻣ يﺮﺘﮐﺎﺑ ﯽﻣ ﺮﺛا ﺎﻫ دراﺬﮔ 9،10] . [ ﯽﮑﯾ زا هار يﺎﻫ ﺪﺷر لﺮﺘﻨﮐ

يﺮﺘﮐﺎﺑ يرﺎﻤﯿﺑ يﺎﻫ ياز

داﻮﻣ ﯽﯾاﺬﻏ هدﺎﻔﺘﺳا زا هﺪﻧراﺪﻬﮕﻧ ﺎﻫ و

تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﺪﺿ ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ ﯽﻣ ﺪﺷﺎﺑ 11] .[ ندوﺰﻓا داﻮﻣ ﺎﯿﻤﯿﺷ ﯽﯾ ﻪﺑ رﻮﻈﻨﻣ

داﻮﻣ يراﺪﻬﮕﻧ

ًﻻﻮﻤﻌﻣ ﯽﯾاﺬﻏ ﺮﺑ

يﺎﻨﺒﻣ يﺮﯿﮔﻮﻠﺟ زا ﺪﺷر

بوﺮﮑﯿﻣ ﺎﻫ و ﻦﺘﺸﮐ ﺎﯾ و

زا ﻦﯿﺑ ندﺮﺑ هوﺮﮔ ﯽﯾﺎﻫ زا

ﻢﺴﯿﻧﺎﮔراوﺮﮑﯿﻣ ﯽﻣ ﺮﻀﻣ يﺎﻫ

ﺪﺷﺎﺑ 12] .[ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﮏﺷ نوﺪﺑ

ﯽﻣ ﯽﺒﺳﺎﻨﻣ رﺎﯿﺴﺑ ﻦﯾﺰﮕﯾﺎﺟ نﺎﻫﺎﯿﮔ ﺲﻧﺎﺳا و هرﺎﺼﻋ ﺪﺷﺎﺑ ﺪﻧاﻮﺗ

13] . [ ا ﺲﻧﺎﺳ يﺎﻫ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﯽﻫﺎﯿﮔ

،ﺮﻄﻌﻣ بآ

،ﺰﯾﺮﮔ ﻆﯿﻠﻐﺗ هﺪﺷ

و يراﺮﻓ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻪﮐ لﻮﻠﺳ رد يﺎﻫ دﺮﻔﻨﻣ ﯽﺤﺷﺮﺗ ﺎﯾ

،ﻊﻤﺘﺠﻣ

هﺪﻏ

،ﯽﺤﺷﺮﺗ يﺎﻫ ﯽﺤﺷﺮﺗ يرﺎﺠﻣ

رد ﺖﻤﺴﻗ يﺎﻫ ﯽﺤﻄﺳ و

ماﺪﻧا ﯽﻧورد يﺎﻫ

ﻒﻠﺘﺨﻣ

،گﺮﺑ ﻪﻠﻤﺟ زا

،ﻞﮔ ،هﻮﯿﻣ ﻪﻧاﻮﺟ و

ﻪﺧﺎﺷ يﺎﻫ نﺎﻫﺎﯿﮔ دﻮﺟو ﺪﻧراد 14] .[

نارﺎﮑﻤﻫ و قﺎﺟا )

1395 ( ﯽﻫﻮﮐ ﻪﻧﻮﭘ ﺲﻧﺎﺳا ﯽﯾارﺎﮐ ،1

ﺠﻧزﺮﻣ

2شﻮ ﺪﯾﻮﺷ و يﺮﺘﮐﺎﺑ لﺮﺘﻨﮐ ﺖﻬﺟ 3

ﯾﺮﺘﺴﯿﻟ ﺎ

ﺰﻧژﻮﺘﯿﺳﻮﻧﻮﻣ هﺮﻘﻧ رﻮﭙﮐ ﯽﻫﺎﻣ هﺪﺷ خﺮﭼ ﺖﺷﻮﮔ رد 4

5يا ار

ﺪﻧدﺮﮐ ﯽﺳرﺮﺑ 15]

.[ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﺲﻧﺎﺳا نﺎﯿﻧز ﺮﺑ 6

ﺪﺷر يﺮﺘﮐﺎﺑ

سﻮﮐﻮﮐﻮﻠﯿﻓﺎﺘﺳا سﻮﺋروا

رد7

ﯽﻤﯾرﻮﺳ ﯽﻫﺎﻣ ﺎﮑﻠﯿﮐ داد نﺎﺸﻧ8

،

يﺮﺘﮐﺎﺑ ﺪﺷر ﺖﻋﺮﺳ ﺶﻫﺎﮐ ﺖﻬﺟ يﺮﺛﻮﻣ ﺐﯿﮐﺮﺗ نﺎﯿﻧز ﺲﻧﺎﺳا سﻮﺋروا سﻮﮐﻮﮐﻮﻠﯿﻓﺎﺘﺳا ﻦﯿﺴﮐﻮﺗوﺮﺘﻧا ﺪﯿﻟﻮﺗ ﺶﻫﺎﮐ و

يﺎﻫ

ﯽﻣ ﺎﮑﻠﯿﮐ ﯽﻫﺎﻣ ﯽﻤﯾرﻮﺳ رد نآ زا ﯽﺷﺎﻧ ﺪﺷﺎﺑ

16] . [ ﺮﯿﺛﺎﺗ

ﺲﻧﺎﺳا تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﺮﺑ نﻮﺘﯾز و هﺮﯾز ،ﮏﺨﯿﻣ ﻞﮔ ﯽﻫﺎﯿﮔ يﺎﻫ

تﻮﺑرﻮﺗ ﯽﻫﺎﻣ ﻪﻠﯿﻓ ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ نﺎﺸﻧ هﺪﺷ ﺪﻤﺠﻨﻣ 9

داد ﻪﮐ ﻪﻠﯿﻓ يﺎﻫ

تﻮﺑرﻮﺗ ﯽﻫﺎﻣ رد

هوﺮﮔ ﺪﻫﺎﺷ ياراد ﻪﻧﺎﺸﻧ ﯽﯾﺎﻫ زا ياﺮﺑ دﺎﺴﻓ

ﻪﻤﻫ يﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ ﯽﺑﺎﯾزرا

هﺪﺷ دﻮﺑ 17] . [ Van Haute و

نارﺎﮑﻤﻫ ) 2016 ( ﻪﻧﻮﭘ ،ﻦﯿﭼراد ﺲﻧﺎﺳا ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣﺪﺿ تاﺮﯿﺛﺎﺗ

ﯽﺳرﺮﺑ ار ﺰﻣﺮﻗ ﺖﺷﻮﮔ و ﯽﻫﺎﻣ دﺎﻨﯾرﺎﻣ رد ﻦﺸﯾوآ و ﯽﻫﻮﮐ ﺪﻧدﺮﮐ . ﮏﭙﮐ ﺪﺷر ﻦﯿﭼراد ﺲﻧﺎﺳا ﻪﻠﯿﺳو ﻪﺑ ﺎﻫﺮﻤﺨﻣ و ﺎﻫ رﺎﻬﻣ

ﺪﺷ . ﺲﻧﺎﺳا ﺪﺷر ﺖﻌﻧﺎﻤﻣ ﺐﺒﺳ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ ﯽﻫﺎﯿﮔ يﺎﻫ

هدروآﺮﻓ رد ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ ﺪﺷ ﯽﻫﺎﻣ يﺎﻫ

18] . [ و ﯽﻧﺎﺣور يﻮﺿر

نارﺎﮑﻤﻫ ) 1390 ( ﺲﻧﺎﺳا و ﻦﯿﺴﯿﻧ ﯽﺒﯿﮐﺮﺗ ﯽﯾﺎﯾﺮﺘﮐﺎﺑ ﺪﺿ تاﺮﺛا

ﺖﻈﻠﻏ ﺖﺤﺗ زﺎﯿﭘ و ﮏﻤﻧ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ

pH ﺎﯾﺮﺘﺴﯿﻟ ﺮﺑ

ﺰﻧژﻮﺘﯿﺳﻮﻧﻮﻣ ﺒﯿﮐﺮﺗ ﺖﻟﺎﺣ رد ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ

ﯾﺎﯾﺮﺘﺴﯿﻟﺪﺿ ﺮﺛا ﯽ ﯽ

زوﺮﺑ ار ﺮﺛﺆﻣ ﯽﻣ

،ﯽﺘﺴﯾژﺮﻨﯿﺳ ترﻮﺻ ﻪﺑ تاﺮﺛا ﻦﯾا ﻪﮐ ﺪﻨﻫد

ﺖﺳا ﺮﺛا نوﺪﺑ ﯽﻫﺎﮔ و ﯽﺸﯾاﺰﻓا .

ﺖﻈﻠﻏ ﺮﺑ هوﻼﻋ تاﺮﯿﺛﺄﺗ ﻦﯾا

ﺮﯿﺛﺄﺗ ﺖﺤﺗ ﻞﻣﺎﮐ رﻮﻃ ﻪﺑ ﮏﻤﻧ ﺖﺷاد راﺮﻗ pH

. و ﯽﻓﺮﻃ زا

1. Origanum vulgare 2. Origanum majorana 3. Anethum graveolens 4. Listeria monocytogenes 5. Hypophthalmichthys molitrix 6. Carum copticum

7. Staphylococcus aureus 8 .Clupeonella cultriventriscaspia

فﺮﺻ راﺪﻘﻣ زا ﺮﻈﻧ ﺖﻈﻠﻏ ﺶﯾاﺰﻓا زا ﻢﺴﯿﻧﺎﮔراوﺮﮑﯿﻣ ﺪﺷر ،pH

ﺪﯾدﺮﮔ ﺮﺛﺄﺘﻣ ﮏﻤﻧ 19]

.[ ﮏﻤﻧ ﺖﻈﻠﻏ ،ﺎﻣد ﺮﯿﺛﺎﺗ و

ﺮﺑ pH

داد نﺎﺸﻧ ﻦﯿﺴﯾﺎﻧ ﯽﯾﺎﯾﺮﺘﺴﯿﻟﺪﺿ صاﻮﺧ ﻪﮐ

يﺎﻣد رد ﻦﯿﺴﯾﺎﻧ ﺮﺛا

14 ﯽﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد يﺎﻫﺎﻣد ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد داﺮﮔ

4 و 9 ﻪﺟرد

ﯽﺘﻧﺎﺳ دﻮﺑ ﺮﺘﺸﯿﺑ داﺮﮔ .

ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ صاﻮﺧ ﯽﯾﺎﯾﺮﺘﺴﯿﻟﺪﺿ ﻦﯿﺴﯾﺎﻧ

ﺎﺑ

ﺶﯾاﺰﻓا ﺖﻈﻠﻏ ﮏﻤﻧ ) 2 و 4 ﺪﺻرد ( ﺖﻓﺎﯾ ﺶﯾاﺰﻓا .

ناﺰﯿﻣ

رد ﻦﯿﺴﯾﺎﻧ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ 5pH

ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ 6pH

و 7 دﻮﺑ ﺮﺘﺸﯿﺑ . رد

ﻦﯿﺑ يﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ

ﺮﯿﺛﺎﺗ رد ﺶﻫﺎﮐ داﺪﻌﺗ

يﺮﺘﮐﺎﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﻪﺑ ﮏﻤﻧ و رد ﻪﻠﺣﺮﻣ ﺪﻌﺑ

،ﺎﻣد ﺲﭙﺳ و pH

ﺴﯾﺎﻧ ﯿ دﻮﺑ ﻦ 20] . [ ﺎﯿﮔ ﯽﻣ ﻪﺳﺎﺗار هداﻮﻧﺎﺧ ءﺰﺟ ﺞﻧرﺎﻧ ه رد و ﺪﺷﺎﺑ

ﯽﻣ ﺪﺷر مﺮﮔ ﯽﺣاﻮﻧ ﺪﻨﮐ

. صاﻮﺧ هﺎﯿﮔ ﻦﯾا گﺮﺑ و ﻞﮔ ،ﺖﺳﻮﭘ

ﻪﮐ دراد يدﺎﯾز ﯽﯾوراد و ﯽﺷراﻮﮔ يﺎﻫ يرﺎﻤﯿﺑ نﺎﻣرد رد

ﯽﻣ هدﺎﻔﺘﺳا ﯽﺒﺼﻋ دﻮﺷ

21] .[

،ﺎﻣد ﺮﯿﺛﺎﺗ فﺪﻫ ﺎﺑ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا ﺞﻧرﺎﻧ ﺲﻧﺎﺳا ،ﮏﻤﻧ ،pH

و 1

ﻪﺘﺴﺑ ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺮﯿﯿﻐﺗ ﺮﻔﺴﻤﺗا يﺪﻨﺑ )

50 يد ﺪﺻرد ،ﻦﺑﺮﮐﺪﯿﺴﮐا

45

و نژوﺮﺘﯿﻧ ﺪﺻرد 5

نﮋﯿﺴﮐا ﺪﺻرد (

لﺮﺘﻨﮐ رد سﻮﮐﻮﮐﻮﻠﯿﻓﺎﺘﺳا

سﻮﺋروا ﯽﻫﺎﻣ يﻮﻓﻮﺗ رد2

ﺪﺷ مﺎﺠﻧا .

2 - داﻮﻣ و شور ﺎﻫ

2 - 1 - ﺞﻧرﺎﻧ ﺲﻧﺎﺳا ﻪﯿﻬﺗ

ﻪﻧﻮﻤﻧ نﺎﺘﺳزﻮﺧ نﺎﺘﺳا زا ﺞﻧرﺎﻧ گﺮﺑ يﺎﻫ

، لﻮﻓزد نﺎﺘﺳﺮﻬﺷ

،

ﻊﻤﺟ دﺎﻬﺟ ﯽﯾوراد نﺎﻫﺎﯿﮔ هﺪﮑﺸﻫوﮋﭘ ﻂﺳﻮﺗ و يروآ

ﺪﯿﯾﺎﺗ ﯽﻫﺎﮕﺸﻧاد ﺪﻧﺪﺷ

. ،ﺞﻧرﺎﻧ گﺮﺑ ﺲﻧﺎﺳا جاﺮﺨﺘﺳا رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ

ﺶﺨﺑ ﮏﯾ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ و بﺎﯿﺳآ ﻼﻣﺎﮐ هﺎﯿﮔ هﺪﺷ ﮏﺸﺧ يﺎﻫ

تﺪﻣ ﻪﺑ ﺮﺠﻧﻮﻠﮐ هﺎﮕﺘﺳد 3

شور ﻪﺑ نآ راﺮﻓ ﻦﻏور ﺖﻋﺎﺳ

ﺪﯾدﺮﮔ جاﺮﺨﺘﺳا بآ ﻂﺳﻮﺗ ﺮﯿﻄﻘﺗ .

بآ زا ﺲﭘ ﻂﺳﻮﺗ يﺮﯿﮔ

و ﯽﯾﺎﯾﺮﺘﮐﺎﺑﺪﺿ صاﻮﺧ ﻦﯿﯿﻌﺗ مﺎﮕﻨﻫ ﺎﺗ ،ﮏﺸﺧ ﻢﯾﺪﺳ تﺎﻔﻟﻮﺳ ﺐﯿﮐﺮﺗ ﻦﯿﯿﻌﺗ و ﺺﯿﺨﺸﺗ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ﺲﻧﺎﺳا ،هﺪﻨﻫد ﻞﯿﮑﺸﺗ يﺎﻫ

ﻪﺸﯿﺷ فوﺮﻇ رد ﺪﺷ يراﺪﻬﮕﻧ لﺎﭽﺨﯾ رد و هﺮﯿﺗ يا

22] . [

ﻧﺎﺳا تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ و ﺶﺠﻨﺳ ﺖﻬﺟ ﺞﻧرﺎﻧ گﺮﺑ ﺲ

زا

لﺪﻣ يزﺎﮔ فاﺮﮔﻮﺗﺎﻣوﺮﮐ زﺎﮔ هﺎﮕﺘﺳد Agilent-6890

ﺖﺧﺎﺳ

ﯽﻧﺎﭙﻤﮐ Agilent ،يرﻼﯿﭘﺎﮐ ﻖﯾرﺰﺗ ﻪﭽﯾرد ﻪﺑ ﺰﻬﺠﻣ ،ﺎﮑﯾﺮﻣآ

ﺲﻧﺎﺳا ﻪﯾﺰﺠﺗ هﮋﯾو يرﻼﯿﭘﺎﮐ نﻮﺘﺳ ﻦﻏور و ﺎﻫ

رﻮﺘﮑﺗد ،ﺎﻫ

ﻪﻠﻌﺷ ﺶﻧﻮﯾ ﺪﯾدﺮﮔ هدﺎﻔﺘﺳا يا

. ﻖﯾرﺰﺗ ﻞﺤﻣ و زﺎﺳرﺎﮑﺷآ يﺎﻣد

1. Citrus essential oil 2. Staphylococcus aureus

يور ﺮﺑ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ 160

و 180 ﺎﺳ ﻪﺟرد ﯽﺘﻧ ﺪﺷ ﻢﯿﻈﻨﺗ داﺮﮔ .

1

ﻪﺑ يﺮﺘﯿﻟوﺮﮑﯿﻣ ﮓﻧﺮﺳ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺲﻧﺎﺳا ﻪﻧﻮﻤﻧ زا ﺮﺘﯿﻟوﺮﮑﯿﻣ ﺪﺷ ﻖﯾرﺰﺗ فاﺮﮔﻮﺗﺎﻣوﺮﮐ زﺎﮔ هﺎﮕﺘﺳد .

يور نﻮﺘﺳ ﻪﯿﻟوا يﺎﻣد

160 ﯽﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد ﺪﯾدﺮﮔ ﻢﯿﻈﻨﺗ داﺮﮔ

. تﺪﻣ زا ﺪﻌﺑ 10

،ﻪﻘﯿﻗد

ﺖﻋﺮﺳ ﺎﺑ نﻮﺘﺳ يﺎﻣد 2

ﯽﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد يﺎﻣد ﻪﺑ ﻪﻘﯿﻗد رد داﺮﮔ

180 ﯽﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد ﺮﮔ

تﺪﻣ ﻪﺑ و ﺪﺷ هﺪﻧﺎﺳر دا 75

رد ﺎﻣد ﻪﻘﯿﻗد

ﺪﻧﺎﻣ ﯽﻗﺎﺑ ﻪﺟرد ﻦﯾا .

صﻮﻠﺧ ﺎﺑ مﻮﯿﻠﻫ زﺎﮔ زا شور ﻦﯾا رد

99 / 99 ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ نژورﺪﯿﻫ زﺎﮔ و ﻞﻣﺎﺣ زﺎﮔ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺪﺻرد

صﻮﻠﺧ ﺎﺑ تزا ،ﺖﺧﻮﺳ 99

/ 99 ﺪﺻرد ( و ﯽﮑﻤﮐ زﺎﮔ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ

ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﮏﺸﺧ ياﻮﻫ .

يرادزﺎﺑ نﺎﻣز ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ زا

ماﺮﮔﻮﺗﺎﻣوﺮﮐ ﻪﻧﻮﻤﻧ يﺎﻫ

ماﺮﮔﻮﺗﺎﻣوﺮﮐ ﺎﺑ لﻮﻬﺠﻣ ﺖﺳد ﻪﺑ يﺎﻫ

ﺲﻧﺎﺳا دراﺪﻧﺎﺘﺳا لﻮﻠﺤﻣ زا هﺪﻣآ هﺎﯿﮔ گﺮﺑ رد دﻮﺟﻮﻣ يﺎﻫ

ﺪﯾدﺮﮔ شراﺰﮔ ﺪﺻرد ترﻮﺻ ﻪﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ و ﺪﺷ ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ ﺞﻧرﺎﻧ 23] .[

2 - 2 - هدﺎﻣآ ﯽﻫﺎﻣ يﻮﻓﻮﺗ يزﺎﺳ

ﻪﻧﻮﻤﻧ يﻮﻓﻮﺗ يﺎﻫ ﯽﻫﺎﻣ

ﻞﻣﺎﺷ 50 / 53 ﯽﻤﯾرﻮﺳ ﺪﺻرد رﻮﭙﮐ

هﺮﻘﻧ يا

، 70 / 12

،ﺦﯾ ﺪﺻرد 50

/ 12 ﺪﯿﻔﺳ ﺪﺻرد ه

ﻢﺨﺗ

،غﺮﻣ 50 /8

ﺪﺻرد درآ

،ﺎﯾﻮﺳ 50 /4 ﺪﺻرد درآ ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ ، 50 /4 ﻦﻏور ﺪﺻرد

،ﺎﯾﻮﺳ 5 /1 ﺪﺻرد ﺎﯾ 3 ﺪﺻرد ﮏﻤﻧ و 40 /2 ﻪﯿﻬﺗ ﺮﮑﺷ ﺪﺻرد

ﺪﻧﺪﺷ . تﺪﻣ ﻪﺑ ﯽﻤﯾرﻮﺳ 4

ﺲﭙﺳ ،ﺪﺷ طﻮﻠﺨﻣ ﮏﻤﻧ ﺎﺑ ﻪﻘﯿﻗد

تﺪﻣ ﻪﺑ و ﻪﻓﺎﺿا ﺮﮑﺷ طﻮﻠﺨﻣ ﻪﺑ 5

ﺪﺷ هدز ﻢﻫ ﻪﻘﯿﻗد .

زا ﺪﻌﺑ

ﺮﯾﺎﺳ نآ داﻮﻣ ﻞﯿﮑﺸﺗ هﺪﻨﻫد ﻞﻣﺎﺷ درآ ﺳ

،ﺎﯾﻮ

،درآ هﺪﯿﻔﺳ

ﻢﺨﺗ غﺮﻣ و ﻦﻏور ﻪﻓﺎﺿا هﺪﺷ و تﺪﻣ ﻪﺑ 5 ﻪﻘﯿﻗد طﻮﻠﺨﻣ ﺪﻧﺪﺷ .

طﻮﻠﺨﻣ ﻦﯾا ﻪﺑ

رﻮﻃ مواﺪﻣ ﻪﺑ تﺪﻣ 5 ﻪﻘﯿﻗد دﺮﺧ هﺪﺷ و يﺎﻣد

ﯽﯾﺎﻬﻧ طﻮﻠﺨﻣ ﺮﺗﻻﺎﺑ زا 10 ﻪﺟرد ﯽﺘﻧﺎﺳ داﺮﮔ دﻮﺒﻧ . ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺲﭙﺳ -

ﻮﻓﻮﺗ يﺎﻫ ﯽﻫﺎﻣ ي ﻪﺑ تﺪﻣ 12 ﻪﻘﯿﻗد ﺖﺨﭘ هﺪﺷ نآ زا ﺲﭘ و

ﻪﻧﻮﻤﻧ رد ﻮﻓﻮﺗ يﺎﻫ د

يﺎﻣ 170 ﻪﺟرد ﯽﺘﻧﺎﺳ داﺮﮔ ﻪﺑ تﺪﻣ 5

ﺪﻧﺪﺷ خﺮﺳ ﻦﻏور ﺎﺑ ﻪﻘﯿﻗد .

ﻪﻧﻮﻤﻧ يﻮﻓﻮﺗ يﺎﻫ ﯽﻫﺎﻣ

ﻪﺘﺨﭘ هﺪﺷ

ﺎﺑ يﺎﻣد قﺎﺗا ﻂﯿﺤﻣ ﮏﻨﺧ

يﺎﻣد رد و 4

ﻪﺟرد ﯽﺘﻧﺎﺳ داﺮﮔ

ﺪﻧﺪﺷ يراﺪﻬﮕﻧ 24]

.[ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا رد حﻮﻄﺳ رد pH

5 /5 ، 6

و 5/

7 ﺢﻄﺳ ﻪﺳ رد ﺎﻣد ، 4

، 25 و 37 ﯽﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد ﮏﻤﻧ ،داﺮﮔ

ﺢﻄﺳ ﻪﺳ رد 0

، 5/

1 و 3 حﻮﻄﺳ رد ﺞﻧرﺎﻧ ﺲﻧﺎﺳا و ﺪﺻرد 0

،

025 /0 و 05 /0 ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔﺮﻈﻧرد ﯽﻫﺎﻣ يﻮﻓﻮﺗ رد ﺪﺻرد .

2 - 3 - ﻪﺘﺴﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ يﺪﻨﺑ ﺎﻫ

ﻪﺘﺴﺑ ﺖﻬﺟ ﻪﺘﺴﺑ شور زا يﺪﻨﺑ

ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺮﯿﯿﻐﺗ ﺮﻔﺴﻤﺗا يﺪﻨﺑ )

50

يد ﺪﺻرد ،ﻦﺑﺮﮐﺪﯿﺴﮐا 45

و نژوﺮﺘﯿﻧ ﺪﺻرد 5

نﮋﯿﺴﮐا ﺪﺻرد (

) ﻪﺘﺴﺑ يور ﺮﺑ ﺐﻧﺎﺠﻨﯾا ﻒﻠﺘﺨﻣ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻞﯿﻟد ﻪﺑ ﺮﻔﺴﻤﺗا يﺪﻨﺑ

ﺪﺷ بﺎﺨﺘﻧا رﺎﻤﯿﺗ ﻦﯾﺮﺘﻬﺑ ،ﺎﻬﻧآ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ و ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺮﯿﯿﻐﺗ .

ﺐﯿﮐﺮﺗ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا فﺪﻫ ﻪﮑﻨﯾا ﻦﻤﺿ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻞﻣاﻮﻋ

هﺪﻧراﺪﻬﮕﻧ دﻮﺑ يﺮﺘﮐﺎﺑ لﺮﺘﻨﮐ ياﺮﺑ ﻢﺘﺴﯿﺳ

hurdle ( هدﺎﻔﺘﺳا

ﺪﺷ . ﻪﻧﻮﻤﻧ ﯽﻣﺎﻤﺗ يﺎﻫ

يﻮﻓﻮﺗ ﻂﺳﻮﺗ يﺪﻨﺑرﺎﻤﯿﺗ زا ﺲﭘ ﯽﻫﺎﻣ

ﻪﺘﺴﺑ هﺎﮕﺘﺳد ﻤﻠﮑﻨﻫ يﺪﻨﺑ

لﺪﻣ ﻦ 200A

ﺎﺑ ﺪﻨﻠﻫ رﻮﺸﮐ ﺖﺧﺎﺳ

ﻪﺘﺴﺑ هﺪﺷ ﺺﺨﺸﻣ يزﺎﮔ ﺐﯿﮐﺮﺗ ﺪﻧﺪﺷ يﺪﻨﺑ

. ﻪﺘﺴﺑ فوﺮﻇ يﺪﻨﺑ

5 ﻞﻣﺎﺷ ﻪﮐ هدﻮﺑ ﻪﯾﻻ 2

ﯽﻠﭘ ﻪﯾﻻ ﯽﻠﭘ ﻪﯾﻻ ود ،ﻦﻠﯿﺗا و ﺪﯿﻣآ

1 ﻪﯾﻻ

ﺖﻣﺎﺨﺿ ﺎﺑ ﺐﺴﭼ 80

ﺪﻧدﻮﺑ نوﺮﮑﯿﻣ .

درآ زا يزﺎﯿﻧ درﻮﻣ راﺪﻘﻣ

تﺪﻣ ﻪﺑ طﻮﻠﺑ 3

ﺎﺗ 4 ﺲﭙﺳ و هداد ﻮﺑ ﻢﯾﻼﻣ تراﺮﺣ ﺎﺑ ﻪﻘﯿﻗد

ﺣ ﯽﻃ ﺎﺗ ﺪﺷ ﻪﻓﺎﺿا نآ ﻪﺑ يدﺎﻨﻗ ﻦﻏور ﯽﺒﺳﺎﻨﻣ راﺪﻘﻣ تراﺮ

دﻮﺷ ﻞﺻﺎﺣ يﺮﯿﻤﺧ ًﺎﺒﯾﺮﻘﺗ ﺖﻟﺎﺣ .

ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺲﭙﺳ يﻮﻓﻮﺗ يﺎﻫ

ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ يﺮﯿﻤﺧ ﺶﺷﻮﭘ ﻦﯾا رد ﯽﻫﺎﻣ .

2 - 4 - و ﺎﻣد لﺮﺘﻨﮐ pH

لﺮﺘﻨﮐ ياﺮﺑ راﺪﻘﻣpH

5 مﺮﮔ زا ﺮﻫ ﮏﯾ زا ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ ﺲﭘ زا

هاﺮﻤﻫ ﻪﺑ نﺪﺷ هدﺎﻣآ 45

ﯽﻠﯿﻣ ﺮﺘﯿﻟ بآ ﺮﺸﺑ ﮏﯾ رد ﺮﻄﻘﻣ 250

ﯽﻠﯿﻣ و ﺪﯾدﺮﮔ نژﻮﻤﻫ ﻞﻣﺎﮐ رﻮﻃ ﻪﺑ ﯽﻗﺮﺑ نﺰﻤﻫ ﻂﺳﻮﺗ يﺮﺘﯿﻟ

ﺲﭙﺳ ﻪﻧﻮﻤﻧ pH

هﺎﮕﺘﺳد ﺎﺑ ﺎﻫ لﺪﻣ ﯽﻟﺎﺘﯿﺠﯾد ﺮﺘﻣ pH

713

Metrohm هزاﺪﻧا

يﺮﯿﮔ ﮏﯾ ﻢﯾﺪﺳﺪﯿﺴﮐورﺪﯿﻫ لﻮﻠﺤﻣ زا و

ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﻢﯿﻈﻨﺗ ياﺮﺑ لﺎﻣﺮﻧ هدﺎﻔﺘﺳا pH

زا يﺮﯿﮔﻮﻠﺟ ياﺮﺑ و

ﺖﺸﮐ ﻂﯿﺤﻣ ،نآ تاﺮﯿﯿﻐﺗ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ

نﻮﯿﺳاﺮﺘﻠﯿﻓ ﺘﺳا ، ﻞﯾﺮ ﺪﺷ

9] . [ ﻪﻧﻮﻤﻧ يﺎﻫ ﯽﻫﺎﻣ يﻮﻓﻮﺗ يﺎﻣد ﻪﺳ رد

4 ، 25 و 37 ﻪﺟرد

ﯽﺘﻧﺎﺳ ﺪﻧﺪﺷ يراﺪﻬﮕﻧ 25]

.[

2 - 5 - يﺮﺘﮐﺎﺑ شرﺎﻤﺷ

يﺮﺘﮐﺎﺑ هﺰﯿﻠﯿﻓﻮﯿﻟ و دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﻪﯾﻮﺳ سﻮﺋروا سﻮﮐﻮﮐﻮﻠﯿﻓﺎﺘﺳا

زا

ﺶﻫوﮋﭘ نﺎﻣزﺎﺳ ناﺮﯾا ﯽﺘﻌﻨﺻ و ﯽﻤﻠﻋ يﺎﻫ

ﺗ ﺪﺷ ﻪﯿﻬ . ﻂﯿﺤﻣ

ﯽﻗاﺮﺘﻓا ﺖﺸﮐ سﻮﺋروا سﻮﮐﻮﮐﻮﻠﯿﻓﺎﺘﺳا

يﻮﺳ ﮏﯿﺘﭘﺮﺗ ثاﺮﺑ

) ( TBS ﻮﺑ د . زﺎﺑ ﻞﯾﺮﺘﺳا ﻂﯾاﺮﺷ رد اﺪﺘﺑا يﺮﺘﮐﺎﺑ هﺰﯿﻠﯿﻓﻮﯿﻟ لﻮﭙﻣآ

ﺲﭙﺳ و ﻊﯾﺎﻣ ﺖﺸﮐ ﻂﯿﺤﻣ ﻪﺑ تﺪﻣ ﻪﺑ و لﺎﻘﺘﻧا TBS

48

رد ﺖﻋﺎﺳ 30

ﯽﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد ﻪﺑﻮﮑﻧا داﺮﮔ

ﺪﺷ . ﺖﺸﮐ ﻂﯿﺤﻣ ﺲﭙﺳ

يوﺎﺣ تﺪﻣ ﻪﺑ يﺮﺘﮐﺎﺑ 5

ﺎﺑ ﯽﯾور ﻊﯾﺎﻣ و ژﻮﯿﻔﯾﺮﺘﻧﺎﺳ ﻪﻘﯿﻗد

ﺪﯾدﺮﮔ ﻦﯾﺰﮕﯾﺎﺟ ﺮﮕﻨﯾر لﻮﻠﺤﻣ .

ﺳاﺪﺟ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﻞﻣﺎﮐ يزﺎ

ﻞﺻﺎﺣ لﻮﻠﺤﻣ يﺮﺘﮐﺎﺑ زا ﺖﺸﮐ ﻂﯿﺤﻣ تﺪﻣ ﻪﺑ هرﺎﺑود

5 ﻪﻘﯿﻗد

ژﻮﯿﻔﯾﺮﺘﻧﺎﺳ ﺪﺷ

. يﺮﺘﮐﺎﺑ داﺪﻌﺗ ﻦﯾﺮﯾز ﻊﯾﺎﻣ رد ﺎﻫ

شور ﻂﺳﻮﺗ

تروﺪﮐ جﻮﻣ لﻮﻃ رد ﯽﺠﻨﺳ 570

ﻪﺑ ،ﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ ﺮﺘﻣﻮﻧﺎﻧ

يرﻮﻧ بﺬﺟ ﻪﮐ يرﻮﻃ 08

/0 ﺎﺗ 1 /0 لدﺎﻌﻣ ﺎﺒﯾﺮﻘﺗ 10⁸

× 1

ﺮﻫ رد يﺮﺘﮐﺎﺑ ﯽﻠﯿﻣ

ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ﺮﺘﯿﻟ ﺪﺷ

. ﻧ ﻪﺑ ﻪﻧﻮﻤ يﺎﻫ درﻮﻣ

ناﺰﯿﻣ تﻻﻮﺼﺤﻣ زا ﺮﻈﻧ CFU/g

10⁴

× 1 يﺮﺘﮐﺎﺑ زا ﺮﻈﻧ درﻮﻣ ﺪﺷ ﺢﯿﻘﻠﺗ

. شور زا ﺲﻧﺎﺳا رﺎﻬﻣ ﺖﻈﻠﻏ ﻞﻗاﺪﺣ ﻦﯿﯿﻌﺗ ياﺮﺑ

ﺖﯿﻠﭘ رد ﻦﺸﯿﻠﯾادوﺮﮑﯿﻣ ثاﺮﺑ ﺮﺘﯿﺗوﺮﮑﯿﻣ يﺎﻫ

96 ﺎﺑ ﯽﮑﻫﺎﭼ

ﻢﺠﺣ 300 ﻞﯾﺮﺘﺳا يﺮﺘﯿﻟوﺮﮑﯿﻣ )

ﺎﮑﯾﺮﻣا ،نژاﺮﺘﺴﮐا (

ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا .

ﮏﻫﺎﭼ ﺮﻫ رد 160

ﻂﯿﺤﻣ ﺮﺘﯿﻟوﺮﮑﯿﻣ ﺰﻐﻣ و ﺐﻠﻗ ﺖﺷﻮﮕﺑآ

،ﻞﯾﺮﺘﺳا 20 ﺖﻗر زا ماﺪﮐ ﺮﻫ زا ﺮﺘﯿﻟوﺮﮑﯿﻣ ﺲﻧﺎﺳا ﯽﻟاﻮﺘﻣ يﺎﻫ

و ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ 20

ﺪﯾدﺮﮔ ﻪﻓﺎﺿا ﯽﯾﺎﯾﺮﺘﮐﺎﺑ ﺖﺸﮐ ﺮﺘﯿﻟوﺮﮑﯿﻣ .

ﺖﯿﻠﭘ ﺲﭙﺳ تﺪﻣ ﻪﺑ ﺮﺘﯿﻟوﺮﮑﯿﻣ يﺎﻫ

30 رود ﺎﺑ ﻪﯿﻧﺎﺛ 250rpm

ﺪﻧﺪﺷ هداد راﺮﻗ نﺰﻤﻫ رد نﺪﺷ طﻮﻠﺨﻣ ياﺮﺑ .

زا ﺪﻌﺑ 24 ﺖﻋﺎﺳ

ﻪﻧﺎﺨﻣﺮﮔ ﻣد رد و يراﺬﮔ يﺎ

37 ،رﻮﺗﺎﺑﻮﮑﻧا رد سﻮﯿﺴﻠﺳ ﻪﺟرد

ﮏﻫﺎﭼ ،يرﺎﻬﻣ ﺖﻈﻠﻏ ﻞﻗاﺪﺣ ﻦﯿﯿﻌﺗ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ دﻮﺟو ياﺮﺑ ﺎﻫ

دﺎﺠﯾا ﻪﮐ ﯽﺘﻈﻠﻏ ﻞﻗاﺪﺣ و ﯽﺳرﺮﺑ ﯽﻤﺸﭼ ﻖﯾﺮﻃ ﻪﺑ تروﺪﮐ ﻪﺑ لﺮﺘﻨﮐ هوﺮﮔ ﺎﺑ دﻮﻬﺸﻣ تروﺪﮐ مﺪﻋ ﺎﯾ ﺪﺷر مﺪﻋ ﺖﻟﺎﺣ ﺪﯾدﺮﮔ ﻦﯿﯿﻌﺗ ﻞﻗاﺪﺣ يرﺎﻬﻣ ﺖﻈﻠﻏ ناﻮﻨﻋ .

ﺲﭙﺳ 20 ﺮﺘﯿﻟوﺮﮑﯿﻣ

ﻗ رﺎﮔآ ﻂﯿﺤﻣ رد ﻪﻧﻮﻤﻧ زا ﯽﻃ زا ﺲﭘ و هداد ﺖﺸﮐ ،ﺰﻐﻣ و ﺐﻠ

24 ﻪﻧﺎﺨﻣﺮﮔ ﺖﻋﺎﺳ يﺎﻣد رد يراﺬﮔ

37 مﺪﻋ سﻮﯿﺴﻠﺳ ﻪﺟرد

ﺪﺷ ﺪﯿﯾﺎﺗ ﺪﺷر .

ود ،ﺲﻧﺎﺳا يرﺎﻬﻣ ﺖﻈﻠﻏ ﻞﻗاﺪﺣ ﻦﯿﯿﻌﺗ زا ﺲﭘ

ﻦﯿﯾﺎﭘ ﺖﻈﻠﻏ ﺮﺑ ﺞﻧرﺎﻧ هﺎﯿﮔ ﺲﻧﺎﺳا ﺮﺛا ﯽﺳرﺮﺑ ياﺮﺑ نآ زا ﺮﺗ

،ﺎﻣد رد يﺮﺘﮐﺎﺑ ﺪﺷر يور ﺖﻈﻠﻏ و pH

ﮏﻤﻧ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ

ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ 26]

. [ ياﺮﺑ يﺮﺘﮐﺎﺑ شرﺎﻤﺷ ﺎﻫ

زا

تﺎﯾﻮﺘﺤﻣ ﮏﯾﺮﻫ زا ﻪﻟﻮﻟ يﺎﻫ ﻪﯿﻬﺗ ﺖﻗر راﺪﻘﻣ 1/

0 ﯽﻠﯿﻣ ﺮﺘﯿﻟ

ﺖﯿﻠﭘ ود ﺢﻄﺳ رد و ﻪﺘﺷادﺮﺑ ﺪﯾدﺮﮔ مﺎﺠﻧا شرﺎﻤﺷ

. رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ

يﺮﺘﮐﺎﺑ ﺪﺷر ﯽﺑﺎﯾزرا ﯽﺤﻄﺳ ﺖﺸﮐ شور ﻪﺑ ﯽﻧﻮﻠﮐ شرﺎﻤﺷ ﺎﻫ

ﺪﺷ مﺎﺠﻧا رﺎﮔآ ﻂﯿﺤﻣ رد .

ﺺﺧﺎﺷ زا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا رد DP

ﺪﯾدﺮﮔ هدﺎﻔﺘﺳا :

Log DP= log N/ N0= log (N)-log (N0)

2 - 6 - يرﺎﻣآ ﻞﯿﻠﺤﺗ و ﻪﯾﺰﺠﺗ

ﻦﯾا رد ﺶﻫوﮋﭘ ﺶﯾﺎﻣزآ ﻪﻤﻫ ﺎﺑ ﺎﻫ

3 ﺪﺷ مﺎﺠﻧا راﺮﮑﺗ .

ﺞﯾﺎﺘﻧ

مﺮﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا زا ﻞﺻﺎﺣ يرﺎﻣآ راﺰﻓا

SPSS 20

ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻞﯿﻠﺤﺗ و ﻪﯾﺰﺠﺗ درﻮﻣ .

هداد ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﺎﻫ

ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ﻨﯿﻤﻃا ﺐﯾﺮﺿ ﺎﺑ راد

نﺎ 95 ﺪﺻرد

) P=0.05 ( ﻪﻓﺮﻄﮑﯾ ﺲﻧﺎﯾراو ﺰﯿﻟﺎﻧآ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ )

ANOVA (

ﻦﮑﻧاد نﻮﻣزآ و )

Duncan test (

ﺪﺷ مﺎﺠﻧا . ﻦﯿﯿﻌﺗ ﺖﻬﺟ

ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ رد توﺎﻔﺗ دﻮﺟو مﺪﻋ ﺎﯾ و دﻮﺟو زا ﻞﻘﺘﺴﻣ يﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ

نﻮﻣزآ زا ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﺑ T

ﯽﺘﻔﺟ يﺎﻫ )

Paired- Samples

T- Test ( ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا .

هداد ندﻮﺑ لﺎﻣﺮﻧ نﻮﻣزآ ﮏﻤﮐ ﻪﺑ ﺎﻫ

ﺪﻧﺪﺷ ﯽﺳرﺮﺑ ﻒﻧﺮﯿﻤﺳا ـ فاﺮﮔﻮﻤﻟﻮﮐ .

ﻢﺳر ﺖﻬﺟ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ

مﺮﻧ زا ﺎﻫرادﻮﻤﻧ و لواﺪﺟ راﺰﻓا

Excel 2007 ﺪﯾدﺮﮔ هدﺎﻔﺘﺳا

.

3 - ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺚﺤﺑ و

تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ هﺪﺷ ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ و

ﯽﮔﺪﻧرادزﺎﺑ نﺎﻣز ﺲﻧﺎﺳا

گﺮﺑ هﺎﯿﮔ

لوﺪﺟ رد ﺞﻧرﺎﻧ 1

ﺖﺳا هﺪﻣآ . ددﺮﮔ ﯽﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻪﮐ رﻮﻄﻧﺎﻤﻫ

ﺑﺮﻣ ﺐﯿﮐﺮﺗ ﻦﯾﺮﺗﻻﺎﺑ ﺎﺑ لﻮﻟﺎﻨﯿﻟ ﻪﺑ طﻮ

688 / 34 ﺖﺳا هدﻮﺑ ﺪﺻرد .

نارﺎﮑﻤﻫ و ﯽﻤﺷﺎﻫ )

1393 ( ﺞﻧرﺎﻧ گﺮﺑ ﺲﻧﺎﺳا ﺐﯿﮐﺮﺗ ﻦﯾﺮﺗﻻﺎﺑ

لﻮﻟﺎﻨﯿﻟ ار )

41 / 32 ﺪﺻرد ( ﺪﻧدﺮﮐ شراﺰﮔ ]

27 .[

و قﺪﺼﻣ

نارﺎﮑﻤﻫ ) 1383 ( ﻦﺑﺎﮑﻨﺗ ﻪﻘﻄﻨﻣ رد ﺞﻧرﺎﻧ گﺮﺑ ﺲﻧﺎﺳا تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ

ﺎﺑ ﺐﯿﮐﺮﺗ ﻦﯾﺮﺗﻻﺎﺑ ار لﻮﻟﺎﻨﯿﻟ و ﯽﺳرﺮﺑ ار 72

/ 38 شراﺰﮔ ﺪﺻرد

ﺮﮐ ﺪﻧد ] 28 .[

ﺐﯿﮐﺮﺗ ﻦﯾﺮﺗﻻﺎﺑ ﺲﻧﻮﺗ ﻪﻘﻄﻨﻣ رد ﺮﮕﯾد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد

ﻦﻧﻮﻤﯿﻟ ار ﺞﻧرﺎﻧ گﺮﺑ ﺲﻧﺎﺳا )

02 / 87 ﺪﺻرد ( ﺪﻧدﺮﮐ شراﺰﮔ

] 29 .[

و نﺎﻣز ،ﻞﺼﻓ ار تﺎﻓﻼﺘﺧا ﻦﯾا ﻞﯾﻻد رﻮﮐﺬﻣ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺲﻧﺎﺳا توﺎﻔﺘﻣ ﻂﯾاﺮﺷ و ﺖﺷادﺮﺑ نﺎﮑﻣ هدﺮﮐ ﺮﮐذ يﺮﯿﮔ

ﺪﻧا

] 29،28،27 .[

Table 1 Compounds of essential oil of Citrus aurantium

Constituents Composition (%)

Retention time (Min) pinene

0.492 8.48

myrcene 2.032 9

Benzylamino 0.304 9.61

Limonene 0.629 10.26

Ocimene 0.985 10.63

Octatriene 2.324 10.99

Terpinolene 0.689 12.37

linalool 34.688 13.02

Benzeneethanamine 0.115 13.10

vinylcyclobutane 0.089 15.58

Cyclohexene 7.530 16.14

Carene 14.757 18.33

vinylphenol 1.822 20.34

Caryophyllene 4.584 23.65

Cycloundecatriene 0.452 24.71

Farnesene 0.133 24.79

Bicyclogermacrene 1.823 26.04

Neophytadiene 5.730 38.81

Benzenedicarboxylic

acid 4.361 47.03

Hexadecanedione 0.302 48.23

Heneicosane 0.480 48.51

Eicosane (CAS 0.343 49.39

Octacosane 0.337 40.49

Squalene 0.423 50.42

Nonacosane 0.307 50.92

ﺪﺷر ﯽﺳرﺮﺑ

سﻮﺋروا سﻮﮐﻮﮐﻮﻠﯿﻓﺎﺘﺳا رد

يﻮﻓﻮﺗ ﺖﺤﺗ ﯽﻫﺎﻣ

ﺮﯿﺛﺎﺗ ﺞﻧرﺎﻧ ﺲﻧﺎﺳا و ﺎﻣد ،ﮏﻤﻧ ،pH لوﺪﺟ رد

2 هﺪﺷ ﻪﺋارا

ﺖﺳا . نﻮﻣزآ زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞﯾﺎﺘﻧ و ﯽﮔﺪﯿﺸﮐ و ﯽﮕﻟﻮﭼ ﺮﯾدﺎﻘﻣ

هداد ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﻒﻧﺮﯿﻤﺳا ـ فاﺮﮔﻮﻤﻟﻮﮐ ﺪﺷر يﺎﻫ

سﻮﺋروا سﻮﮐﻮﮐﻮﻠﯿﻓﺎﺘﺳا رد

يﻮﻓﻮﺗ ﺪﻧدﻮﺑ لﺎﻣﺮﻧ ﯽﻫﺎﻣ .

داﺪﻌﺗ ﻦﯿﺑ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا رد سﻮﺋروا سﻮﮐﻮﮐﻮﻠﯿﻓﺎﺘﺳا

شرﺎﻤﺷ

ﯽﻫﺎﻣ يﻮﻓﻮﺗ رد هﺪﺷ رد

5pH /5 ، 6 و 5/

7 يﺎﻫﺎﻣد رد 4

، 25

و 37 ﮏﻤﻧ و داﺮﮕﯿﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد 5/

1 و 3 ﯽﻃ ﺪﺻرد 12

زور

ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا يراﺪﻬﮕﻧ ﺖﺷاد دﻮﺟو يراد

) P< 0.05 .(

ﺎﺑ

ﻪﺑ ﺎﻣد ﺶﯾاﺰﻓا 25

و 37 رد ﺰﯿﻧ و داﺮﮕﯿﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد pH

6 و

5/

7 ﺪﺷر سﻮﺋروا سﻮﮐﻮﮐﻮﻠﯿﻓﺎﺘﺳا درﻮﻣ ﯽﻫﺎﻣ يﻮﻓﻮﺗ رد

ﺖﻓﺎﯾ ﺶﯾاﺰﻓا ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﻢﻫدزاود و ﻢﺘﺸﻫ زور رد.

5pH /5 ﺎﺑ

ﮏﻤﻧ 5/

1 ﺞﻧرﺎﻧ ﺲﻧﺎﺳا و ﺪﺻرد 05

/0 ﺪﺷر ﺪﺻرد

سﻮﺋروا سﻮﮐﻮﮐﻮﻠﯿﻓﺎﺘﺳا ﺖﺷاﺪﻧ دﻮﺟو

. يﺎﻣد رد 25 و 37

ﯽﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد رد داﺮﮔ

5pH /5 و 6 و 5/

7 ﮏﻤﻧ ﺎﺑ 5 /1 و ﺪﺻرد

ﺞﻧرﺎﻧ ﺲﻧﺎﺳا 025

/0 ،ﺪﺻرد 5pH /7 ﮏﻤﻧ ﺎﺑ 5/

1 و ﺪﺻرد

ﺞﻧرﺎﻧ ﺲﻧﺎﺳا 05

/0 ،ﺪﺻرد 5pH /7 ﮏﻤﻧ ﺎﺑ 3 ﺲﻧﺎﺳا و ﺪﺻرد

ﺞﻧرﺎﻧ 025 /0 ﺪﺷر ﺪﺻرد سﻮﺋروا سﻮﮐﻮﮐﻮﻠﯿﻓﺎﺘﺳا

يﻮﻓﻮﺗ رد

ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﯽﻫﺎﻣ )

لوﺪﺟ 3 .(

رد 5pH /7 ﮏﻤﻧ ﺎﺑ 5/

1 ﺞﻧرﺎﻧ ﺲﻧﺎﺳا و ﺪﺻرد 025

/0 ﺪﺻرد

يﺎﻫﺎﻣد رد 25

و 37 ﺪﺷر ﺶﯾاﺰﻓا داﺮﮕﯿﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد

سﻮﺋروا سﻮﮐﻮﮐﻮﻠﯿﻓﺎﺘﺳا ﺖﺷاد دﻮﺟو

. ﯽﺑﻮﻓورﺪﯿﻫ ﺶﯾاﺰﻓا

ﻦﻏور ﺎﺳا يﺎﻫ ﻦﯿﯾﺎﭘ ﺮﯾدﺎﻘﻣ رد ﺲﻧ ﺶﯾاﺰﻓا ﺐﺒﺳ pH

لﻼﺤﻧا نآ يﺮﯾﺬﭘ يﺮﺘﮐﺎﺑ ﯽﻟﻮﻠﺳ يﺎﻫﺎﺸﻏ يﺎﻫﺪﯿﭙﯿﻟ رد ﺎﻫ هﺪﺷ ﺎﻫ

ﯽﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﯽﯾﺎﯾﺮﺘﮐﺎﺑ ﺖﯿﺳﺎﺴﺣ ﺖﯾﺎﻬﻧ رد و ﺪﺑﺎﯾ

. ﯽﮔﺪﻧرادزﺎﺑ ﺮﺛا

ﺮﺘﺸﯿﺑ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﺮﺑ ﻦﯿﯾﺎﭘ يﺎﻫ pH

ﻪﻠﻤﺟ زا ﯽﻟﻮﻠﺳ يﺎﻫ

ﯽﻣ ﯽﻟﻮﻠﺳ ءﺎﺸﻏ يﺮﯾﺬﭘذﻮﻔﻧ ﺪﺷﺎﺑ

2] .[ ﺪﯾﺎﺑ ﻞﻣﺎﮐ رﻮﻃ ﻪﺑ ﺖﻔﮔ

ﺲﻧﺎﺳا ﻢﺴﯿﻧﺎﮑﻣ ﯽﻨﻏور يﺎﻫ يدﻮﺑﺎﻧ رد ﯽﺗوﺎﻔﺘﻣ يﺎﻫ

ﻢﺴﯿﻧﺎﮔراوﺮﮑﯿﻣ ﺪﻧراد ﺎﻫ

. صاﻮﺧ ﻦﺘﺷاد ﺎﺑ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﻦﯾا

دراو يرﺪﻨﮐﻮﺘﯿﻣ و ﯽﻟﻮﻠﺳ ءﺎﺸﻏ يﺎﻫﺪﯿﭙﯿﻟ ﻪﺑ ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣﺪﺿ

ﯽﻣ لﻮﻠﺳ نﺎﻤﺘﺧﺎﺳ رد فﻼﺘﺧا ﺐﺒﺳ ﻪﻠﺌﺴﻣ ﻦﯿﻤﻫ و ﺪﻧﻮﺷ و ﺎﻫ

نآ ﺮﺘﺸﯿﺑ يﺮﯾﺬﭘذﻮﻔﻧ دﺎﺠﯾا ﯽﻣ ﺎﻫ

آ ﻪﺠﯿﺘﻧ رد و ددﺮﮔ جوﺮﺧ ن

ﯽﻣ قﺎﻔﺗا ﯽﻟﻮﻠﺳ تﺎﯾﻮﺘﺤﻣ ﺮﮕﯾد و نﻮﯾ ﺪﺘﻓا

.

Table 2 Statistic parameters of Staphylococcus aurous (Log cfu/g) under the influence of pH, salt, temperature and essential oil of citrus in fish tofu in MAP during 12 days storage at refrigerator

temperature

pH Salt (%)

Essential oil (%)

Temperature

(°C) Mean ±SD Standard

error Variance Skewness Kurtosis

4 4.11±1.44 0.31 2.090 -0.768 0.360

25 2.68±2.03 0.44 4.154 -0.338 -1.721

5.5 1.5 0.025

37 3.04±2.26 0.49 5.132 -0.362 -1.616

4 4.09±1.25 0.15 1.015 -1.293 0.935

25 3.84±1.16 0.29 2.230 -1.415 -1.615

6 1.5 0.025

37 4.08±1.17 0.37 2.107 -1.630 0.722

4 3.62±1.90 0.52 2.800 -1.405 1.545

25 4.18±1.62 0.63 3.129 -1.458 -1.405

7.5 1.5 0.025

37 4.84±1.91 0.36 2.282 -1.532 1.925

4 2.48±1.88 0.41 3.553 -0.261 -1.576

25 4.40±1.60 0.34 2.561 -0.709 -1.650

5.5 1.5 0.05

37 4.71±1.60 0.34 2.565 -0.709 0.209

4 3.29±1.26 0.44 2.715 -1.415 -1.597

25 3.84±1.12 0.56 1.471 -1.415 -1.493

6 1.5 0.05

37 4.48±1.17 0.63 2.457 -1.652 -1.293

4 3.56±1.54 0.23 2.514 -1.230 1.116

25 4.00±1.91 0.44 1.291 -1.244 -1.574

7.5 1.5 0.05

37 4.69±1.14 0.68 3.892 -1.574 1.458

4 2.35±1.78 0.38 3.183 -0.307 -1.650

25 4.12±1.29 0.28 1.680 -1.070 0.256

5.5 3 0.025

37 4.22±1.27 0.27 1.638 -0.782 -0.128

4 3.09±1.09 0.25 1.678 -1.493 -1.545

25 3.88±1.11 0.34 2.713 -1.700 -1.034

6 3 0.025

37 4.72±1.17 0.35 2.122 -1.415 -1.485

4 3.74±1.57 0.66 1.117 -1.688 1.077

25 4.26±167 0.72 2.564 -1.528 -0.828

7.5 3 0.025

37 4.67±1.51 0.87 2.231 -1.293 1.652

4 1.60±1.58 0.34 2.498 0.163 -1.821

25 3.51±0.75 0.16 2.564 -0.702 -0.188

5.5 3 0.05

37 3.90±1.16 0.25 1.360 -0/781 -0.256

4 2.82±1.12 0.47 1.017 -1.545 1.225

25 3.50±1.53 0.35 2.289 1.708 -1.390

6 3 0.05

37 3.76±1.21 0.66 2.147 -1.248 1.718

4 3.81±1.47 0.85 1.912 -1.597 1.293

25 4.05±1.68 0.97 2.415 -1.695 1.405

7.5 3 0.05

37 3.47±2.70 0.81 2.720 -1.644 -1.644

Table 3 Effect of pH, salt, Citrus aurantium essential oil and temperature on growth of Staphylococcus aurous (Log cfu/g) in fish tofu in MAP storage at refrigerator temperature during 12

days pH Salt

(%)

Essential oil (%)

T

(°C) 0 2 4 6 8 10 12

4 1.34±0.27^Aa 3.23±0.05^Ab 3.83±0.13^Ab 4.38±0.10^Ab 4.77±0.13^Ab 5.24±0.21^Ac 5.97±0.16^Ac 25 1.51±0.19^Aa 3.49±0.10^Ab 4.19±0.17^Bb 4.71±0.10^Ab 4.87±0.15^Ab Overgrowth Overgrowth 5.5 1.5 0.025

37 1.98±0.13^Aa 3.79±0.08^Ab 4.75±0.05^Bb 5.10±0.09^Bb 5.64±0.09^Bb Overgrowth Overgrowth 4 1.55±0.12^Aa 3.51±0.04^Ab 4.09±0.08^Bb 4.52±0.08^Ab 5.16±0.05^Bc 6.24±0.25^Bc no growth 25 2.08±0.07^Ba 3.84±0.05^Ab 4.25±0.05^Bb 4.68±0.16^Ab 5.55±0.15^Bc Overgrowth Overgrowth 6 1.5 0.025

37 1.87±0.13^Aa 4.08±0.08^Bb 4.79±0.17^Bb 5.10±0.08^Bc 5.82±0.07^Bc Overgrowth Overgrowth 4 1.56±0.09^Aa 3.62±0.06^Ab 4.14±0.16^Bb 4.71±0.12^Ab 5.38±0.15^Bc Overgrowth Overgrowth 25 1.99±0.12^Aa 4.18±0.15^Bb 4.71±0.13^Bb 5.47±0.11^Bc 6.00±0.10^Cc Overgrowth Overgrowth 7.5 1.5 0.025

37 1.80±0.16^Aa 4.84±0.14^Bb 5.29±0.15^Cc 5.89±0.06^Bc 6.40±0.09^Cc Overgrowth Overgrowth 4 1.53±0.11^Aa 3.12±0.11^Ab 3.55±0.04^Ab 4.31±0.07^Ab 4.77±0.10^Ab no growth no growth 25 1.36±0.38^Aa 3.58±0.11^Ab 3.85±0.05^Ab 4.72±0.07^Ab 5.10±0.09^Bc 5.67±0.11^Ac 6.52±0.15^Bc 5.5 1.5 0.05

37 1.60±0.11^Aa 4.10±0.09^Bb 4.26±0.06^Bb 4.76±0.11^Ab 5.45±0.12^Bc 5.87±0.02^Ac 6.92±0.12^Bc 4 2.08±0.07^Ba 2.97±0.26^Ca 3.29±0.07^Aa 3.87±0.02^Ca 4.17±0.03^Ab 4.66±0.05^Cb 5.15±0.13^Ac 25 1.77±0.12^a 3.50±0.08^Ab 3.84±0.07^Ab 4.26±0.04^Ab 4.51±0.11^Ab 5.00±0.10^Ac 5.26±0.12^Ac 6 1.5 0.05

37 1.87±0.17^Aa 3.71±0.02^Ab 4.09±0.08^Bb 4.48±0.07^Ab 4.87±0.06^Ab 5.36±0.04^Ac 6.00±0.10^Bc 4 1.54±0.08^Aa 3.21±0.09^Ab 3.56±0.14^Ab 4.85±0.05^Ab 4.36±0.04^Ab 4.75±0.05^Cb 6.31±0.27^Bc 25 1.91±0.29^Aa 3.77±0.17^Ab 4.00±0.10^Bb 4.31±0.03^Ab 4.83±0.07^Ab Overgrowth Overgrowth 7.5 1.5 0.05

37 2.14±0.44^Ba 4.00±0.11^Bb 4.69±0.08^Bb 4.87±0.08^Ab 5.36±0.11^Bc Overgrowth Overgrowth 4 1.39±0.14^Aa 3.05±0.09^Ab 3.45±0.05^Ab 4.13±0.13^Ab 4.43±0.07^Ab no growth no growth 25 1.52±0.24^Aa 3.44±0.10^Ab 3.72±0.10^Ab 4.66±0.05^Ab 4.86±0.05^Ab 5.17±0.05^Ac 5.47±0.11^Ac 5.5 3 0.025

37 1.77±0.20^Aa 3.57±0.11^Ab 3.77±0.13^Ab 4.36±0.14^Ab 5.00±0.10^Bc 5.36±0.03^Ac 5.74±0.04^Ac 4 1.61±0.07^Aa 3.09±0.08^Ab 3.52±0.09^Ab 3.87±0.03^Cb 4.18±0.06^Ab no growth no growth 25 2.09±0.07^Ba 3.56±0.05^Aa 3.88±0.08^Aa 4.11±0.11^Ab 4.43±0.07^Ab 4.88±0.04^Cb 5.42±0.11^Ac 6 3 0.025

37 1.83±0.08^Aa 3.83±0.05^Ab 4.27±0.07^Bb 4.72±0.10^Ab 5.12±0.11^Bc 5.28±0.04^Ac 5.19±0.17^Ac 4 2.05±0.11^Aa 3.41±0.13^Aa 3.74±0.12^Aa 4.17±0.15^Ab 4.74±0.11^Ab 5.37±0.06^Ac 6.04±0.16^Bc 25 1.64±0.10^Aa 3.91±0.03^Ab 4.26±0.12^Bb 4.79±0.16^Ab 5.03±0.15^Bc Overgrowth Overgrowth 7.5 3 0.025

37 2.13±0.15^Ba 3.96±0.05^Aa 4.67±0.07^Bb 5.18±0.09^Bc 5.53±0.07^Bc Overgrowth Overgrowth 4 1.44±0.21^Aa 2.05±0.16^Ca 3.20±0.02^Aa 3.80±0.06^Cb no growth no growth no growth 25 2.09±0.09^Ba 3.06±0.12^Aa 3.33±0.06^Aa 3.60±0.15^Cb 3.85±0.05^Db 4.18±0.07^Cb 4.45±0.17^Cb 5.5 3 0.05

37 1.69±0.16^Aa 3.09±0.09^Ab 3.64±0.07^Ab 4.10±0.09^Ab 4.59±0.12^Ab 4.90±0.10^Cb 5.27±0.05^Ac 4 1.35±0.24^Aa 2.82±0.15^Ca 3.14±0.12^Ab 3.45±0.12^Cb 4.13±0.13^Ab no growth no growth 25 1.94±0.20^Aa 3.11±0.10^Ab 3.50±0.03^Ab 3.82±0.09^Cb 4.25±0.10^Ab 4.93±0.03^Cb 5.37±0.04^Ac

6 3 0.05

37 1.96±0.15^Aa 3.53±0.25^Ab 3.76±0.06^Aa 3.88±0.06^Cb 4.67±0.11^Ab 5.93±0.21^Ac 6.24±0.14^Bc 4 1.49±0.13^Aa 2.80±0.14^Ca 3.18±0.03^Ab 3.87±0.02^Cb 4.31±0.04^Ab 4.89±0.06^Cb 5.41±0.11^Ac 25 1.96±0.16^Aa 3.00±0.11^Ab 3.26±0.07^Ab 4.05±0.14^Ab 4.67±0.32^Ab 4.79±0.12^Cb 6.28±0.27^Bc 7.5 3 0.05

37 1.94±0.20^Aa 3.11±0.10^Ab 3.47±0.08^Ab 4.63±0.14^Ab 5.00±0.10^Bc 5.31±0.07^Ac 6.46±0.05^Bc Different letters (a, b, c, d, e, f) in each row show a significant difference (P <0.05)

ﯽﻣ يﺮﺘﮐﺎﺑ ﯽﻠﺧاد داﻮﻣ زا ﺺﺨﺸﻣ ﺮﯾدﺎﻘﻣ جوﺮﺧ ﻪﭼﺮﮔا ﺪﻧاﻮﺗ

ﺪﺷﺎﺑ ﻞﻤﺤﺗ ﻞﺑﺎﻗ لﻮﻠﺳ ياﺮﺑ

، تﺎﯾﻮﺘﺤﻣ دﺎﯾز ﺮﯾدﺎﻘﻣ جوﺮﺧ ﺎﻣا

لﻮﮑﻟﻮﻣ جوﺮﺧ ﺎﯾ و ﯽﻟﻮﻠﺳ نﻮﯾ و ﺎﻫ

گﺮﻣ ﺐﺒﺳ ﯽﺗﺎﯿﺣ يﺎﻫ

ﯽﻣ لﻮﻠﺳ ﺪﺷر ﺮﺑ ﯽﮔﺪﻧرادزﺎﺑ ﻞﻤﻋ ور ﻦﯾا زا و دﻮﺷ

ﻢﺴﯿﻧﺎﮔراوﺮﮑﯿﻣ ﯽﻣ لﺎﻤﻋا ﺎﻫ

ددﺮﮔ 31]

، 30 .[ ﺖﻠﻋ ﻫﺎﮐ ﯽﻠﺻا ﺶ

ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ رﺎﺑ

ًﻻﺎﻤﺘﺣا ﻪﺑ ﺮﻃﺎﺧ ﺮﯿﻈﻧ ﯽﻠﻣاﻮﻋ ﺶﻫﺎﮐ

ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ بآ

يﺮﺘﮐﺎﺑ

،ﺎﻫ ﺶﯾاﺰﻓا ﻪﺘﯾزﻮﮑﺴﯾو

،ﯽﻟﻮﻠﺳ هدﺎﻣ يﺎﻫزﺎﮔ جوﺮﺧ

ﯽﻤﺳﻼﭘﻮﺘﯿﺳ ﺎﯾ

تاﺮﯿﯿﻐﺗ

،pH ﺖﻟﺎﺣ ﺮﯿﯿﻐﺗ يﺪﯿﺋﻮﻠﮐ

،ﻢﺳﻼﭘﻮﺗوﺮﭘ ﺶﯾاﺰﻓا

،ﺖﻈﻠﻏ ﺖﯿﻟوﺮﺘﮑﻟا و ﯽﻟﻮﻠﺳ يﺎﻫ ﺮﯿﯿﻐﺗ

ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ ﺖﯿﻫﺎﻣ يﺎﻫ

ﯽﻟﻮﻠﺳ و اﺪﺟ ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘﻮﭙﯿﻟ نﺪﺷ ﺎﻫ

زا ﺮﮕﯾد

تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﻞﺧاد ﯽﻟﻮﻠﺳ هدﻮﺑ ﺖﺳا 33]

، 32 .[ ﺎﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﻪﺑ داﺪﻌﺗ

تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ رد

،نﺎﻫﺎﯿﮔ ﺲﻧﺎﺳا ﯽﻤﻧ

ناﻮﺗ ﻢﺴﯿﻧﺎﮑﻣ يﺪﺣاو

ياﺮﺑ تاﺮﺛا ﺪﺿ ﯽﯾﺎﯾﺮﺘﮐﺎﺑ نآ ﺎﻫ رد ،ﺖﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ ﻪﮑﻠﺑ

نآ ﺎﻫ

فﺪﻫ يﺎﻫ يدﺪﻌﺘﻣ ار ﺪﻨﻫاﻮﺧ لﻮﻠﺳ رد ﺖﺷاد

1،2] .[

ﻪﻧﻮﻤﻧ رد ﺎﺑ ﯽﻫﺎﻣ يﻮﻓﻮﺗ يﺎﻫ 3

ر ﮏﻤﻧ ﺪﺻرد ﺪﺷ

سﻮﺋروا سﻮﮐﻮﮐﻮﻠﯿﻓﺎﺘﺳا ﻦﯿﯾﺎﭘ

ﻪﻧﻮﻤﻧ زا ﺮﺗ ﺎﺑ يﺎﻫ

5/

1 ﺪﺻرد

دﻮﺑ ﮏﻤﻧ . ﺮﮕﯾد ترﺎﺒﻋ ﻪﺑ 3

ﯽﻫﺎﻣ يﻮﻓﻮﺗ رد ﮏﻤﻧ ﺪﺻرد

ﯽﻣ يﺮﺘﮐﺎﺑ ﺪﺷر ﺪﻧاﻮﺗ سﻮﺋروا سﻮﮐﻮﮐﻮﻠﯿﻓﺎﺘﺳا

،ﺪﻨﮐ دوﺪﺤﻣ ار

رد ﮏﻤﻧ ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﺶﯾاﺰﻓا هﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﯽﻣ ﯽﻫﺎﻣ يﻮﻓﻮﺗ يﺎﻫ ﺪﻧاﻮﺗ

ﺪﻨﮐ ﺖﻌﻧﺎﻤﻣ ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ ﺪﺷر زا .

ﻢﺴﯿﻧﺎﮔراوﺮﮑﯿﻣ رﺎﯿﺘﺧا زا ار نآ بآ ﻪﺑ لﺎﺼﺗا ﺎﺑ ﮏﻤﻧ جرﺎﺧ ﺎﻫ

ﯽﻣ ﺪﻨﮐ . ﯽﻣ ﺖﻬﺟ ﻦﯿﻤﻫ ﻪﺑ ﻪﺑ ﮏﻤﻧ ندﺮﮐ ﻪﻓﺎﺿا ﻖﯾﺮﻃ زا ناﻮﺗ

يﺮﺘﮐﺎﺑ ﯽﺒﯾﺮﺨﺗ ﺮﺛا ،لﺎﻌﻓ بآ ﺶﻫﺎﮐ ﻪﺠﯿﺘﻧ رد و ﯽﯾاﺬﻏ هدﺎﻣ ﺎﻫ

داد ﺶﻫﺎﮐ ار .

ﺖﺑﻮﻃر ،يﺰﻤﺳا رﺎﺸﻓ ﻖﯾﺮﻃ زا ﺖﺳا ردﺎﻗ ﮏﻤﻧ

ﺎﺑ زا ار ار سﺮﺘﺳد رد بآ راﺪﻘﻣ و هدﻮﻤﻧ جرﺎﺧ ﯽﻫﺎﻣ ﺖﻓ دﻮﺑ ﺪﻫاﻮﺧ بآ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﺶﻫﺎﮐ ﻪﻧﺎﺸﻧ دﻮﺧ ﻦﯾا ﻪﮐ ﺪﻫد ﺶﻫﺎﮐ

35]

، 34 .[ ﯽﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ﺮﮕﯾد ترﺎﺒﻋ ﻪﺑ بآ جوﺮﺧ ﺪﺳر

، ﺪﺷر

يﺮﺘﮐﺎﺑ ﻢﯾﺰﻧآ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ و ﺎﻫ ﻖﯾﺮﻃ ﻦﯾا زا و هدﻮﻤﻧ دوﺪﺤﻣ ار ﺎﻫ

ﯽﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ار لﻮﺼﺤﻣ يرﺎﮔﺪﻧﺎﻣ ﺪﻫد

رد ﮏﻤﻧ ﻪﮑﻨﯾا ﻦﻤﺿ ،

يﺎﻫﺎﻣد ﺖﺳا ﺮﺛﻮﻣ يﺮﺘﮐﺎﺑ ﺪﺷر لﺮﺘﻨﮐ ﺮﺑ ﻦﯿﯾﺎﭘ 37]

، 36 .[

ﯽﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ هﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻪﭼﺮﻫ ﻪﮐ دﻮﺷ

pH

ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻦﯿﯾﺎﭘ ﯽﻫﺎﻣ يﻮﻓﻮﺗ يﺎﻫ ﺮﺗ

ﺪﺷر ﺪﺷﺎﺑ سﻮﮐﻮﮐﻮﻠﯿﻓﺎﺘﺳا

سﻮﺋروا ﺖﺳا هﺪﺷ ﺮﺗدوﺪﺤﻣ .

رد 5pH /5 ﺎﺑ 025 /0 و 05 /0

ﻪﻧﻮﻤﻧ رد ﺞﻧرﺎﻧ ﺲﻧﺎﺳا ﺪﺻرد ﺪﺷر مﺪﻋ ﯽﻫﺎﻣ يﻮﻓﻮﺗ يﺎﻫ

ﺎﺑ رد ﺎﻣا ،ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ يﺮﺘﮐ 6pH

و 5/

7 يﺮﺘﮐﺎﺑ ﺪﺷر مﺪﻋ

يﺮﺘﮐﺎﺑ لﻮﻤﻌﻣ زا ﺶﯿﺑ ﺪﺷر ﺲﮑﻌﻟﺎﺑ و ﺖﺷاﺪﻧ دﻮﺟو دﻮﺟو ﺎﻫ

داﺪﻌﺗ ﻪﮐ ﺖﺷاد سﻮﺋروا سﻮﮐﻮﮐﻮﻠﯿﻓﺎﺘﺳا

دﻮﺒﻧ شرﺎﻤﺷ ﻞﺑﺎﻗ .

ﯽﻫﺎﻣ ﻪﻠﯿﻓ رد هﺮﻘﻧ رﻮﭙﮐ

1يا ﺲﻧﺎﺳا هاﺮﻤﻫ ﻪﺑ يزاﺮﯿﺷ ﻦﺸﯾوآ

2

ﺮﯿﯿﻐﺗ ناﺰﯿﻣ رد ﯽﻧاﺪﻨﭼ ﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ يﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ رد pH

ﻪ و رد

لﻮﻃ يﺎﻫزور ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻪﻧﻮﻤﻧ

،ﺖﺳا هﺪﺸﻧ شراﺰﮔ يرادﺮﺑ ﻦﯾا

رﻮﺘﮐﺎﻓ ﻪﺑ ﺞﯾرﺪﺗ ﺮﯿﯿﻐﺗ ﯽﻣ ﺪﻨﮐ و ﯽﺒﺳﺎﻨﻣ رﻮﺘﮐﺎﻓ ياﺮﺑ

نﺎﺸﻧ نداد

دﺎﺴﻓ ﯽﺘﺷﻮﮔ ﯽﻤﻧ ﺪﺷﺎﺑ 38] .[ ﺶﻫﺎﮐ ﻞﯿﻟد ﻪﺑ ﺖﺳا ﻦﮑﻤﻣ pH

ﻪﺑ ،ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻫﺎﻣ رد ﻦﺑﺮﮐ ﺪﯿﺴﮐا يد ﺖﯿﻟﻼﺣ مﺪﻋ ﺮﮕﯾد ترﺎﺒﻋ

يد ﻊﻤﺠﺗ ﺶﯾاﺰﻓا ﺪﯿﺴﮐا

ﺶﻫﺎﮐ ﺐﺒﺳ ،ﻦﺑﺮﮐ ﯽﻣ pH

ددﺮﮔ 39] . [

ناﺰﯿﻣ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﯽﺧﺮﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻪﻠﯿﻓ رد pH

لﺰﻗ يﻻآ

ﻦﯿﮕﻧر نﺎﻤﮐ رد3

ﯽﺧﺮﺑ ﺎﻫزور ﺶﯾاﺰﻓا ﯽﺧﺮﺑ رد و ﺎﻫزور

ﺶﻫﺎﮐ

ﺎﻣا ،ﺖﻓﺎﯾ لﻮﻃ رد هرود يراﺪﻬﮕﻧ ناﺰﯿﻣ ﺺﺧﺎﺷ ﻦﯾا رد

ﻪﻧﻮﻤﻧ -

يﺎﻫ رﺎﻤﯿﺗ ﺪﺷ شراﺰﮔ هﺪﺷ 41]

، 40 .[ ﺶﯾاﺰﻓا ﺖﺷﻮﮔ pH

يراﺪﻬﮕﻧ يﺎﻫزور ﯽﺧﺮﺑ رد ﯽﻫﺎﻣ ﻦﮑﻤﻣ

ﺖﺳا ﺮﻃﺎﺧ ﻪﺑ ﺪﯿﻟﻮﺗ

تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ يزﺎﺑ

،كﺎﯿﻧﻮﻣآ ﺪﻨﻧﺎﻣ يﺮﺗ

ﻞﯿﺘﻣ آ ﻦﯿﻣ ﺎﻫ و ﻦﯿﻣآ ﺮﮕﯾد يﺎﻫ

ﯽﻧژﻮﯿﺑ ﺪﺷﺎﺑ ﻪﮐ ﻂﺳﻮﺗ يﺮﺘﮐﺎﺑ يﺎﻫ ﻞﻣﺎﻋ دﺎﺴﻓ رد ﺪﯿﻟﻮﺗ ﯽﻫﺎﻣ

ﯽﻣ دﻮﺷ . ﯽﻣ ﻒﻠﺘﺨﻣ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ دﻮﻤﻧ نﺎﯿﺑ ناﻮﺗ

ناﺰﯿﻣ ﻪﮐ ﯽﻣ ﯽﻫﺎﻣ ﺖﺷﻮﮔ pH

ﺲﻧﺎﺳا دﺮﮑﻠﻤﻋ ﺮﺑ ﺪﻧاﻮﺗ يﺎﻫ

ﻣ ﯽﻫﺎﯿﮔ ﺪﺷﺎﺑ ﺮﺛﻮ 42] . [

يﺎﻣد رد 4 ﯽﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد رد داﺮﮔ

5pH /5 ﮏﻤﻧ ﺎﺑ 5 /1 و ﺪﺻرد

ﺞﻧرﺎﻧ ﺲﻧﺎﺳا 05

/0 و ﺪﺻرد 5pH

/5 ﮏﻤﻧ ﺎﺑ 3 و ﺪﺻرد

ﺞﻧرﺎﻧ ﺲﻧﺎﺳا 025

/0 و 05 /0 ﻢﻫد زور رد ﺪﺻرد ﻢﻫدزاود و

،

6pH ﮏﻤﻧ ﺎﺑ 3 ﺞﻧرﺎﻧ ﺲﻧﺎﺳا و ﺪﺻرد 025

/0 و 05 /0 ﺪﺻرد

يراﺪﻬﮕﻧ ﻢﻫدزاود و ﻢﻫد يﺎﻫزور رد

، ﺗ رد ﻮﻓﻮ ﺪﺷر مﺪﻋ

ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ يﺮﺘﮐﺎﺑ .

ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ

، يﺎﻣد ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ

يراﺪﻬﮕﻧ

، سﻮﺋروا سﻮﮐﻮﮐﻮﻠﯿﻓﺎﺘﺳا ﺪﺷر رد

ﻪﻧﻮﻤﻧ يﻮﻓﻮﺗ يﺎﻫ

ﯽﻫﺎﻣ ﺎﺑ 025 /0 و 05 /0 ﺖﻓﺎﯾ ﺶﯾاﺰﻓا ﺞﻧرﺎﻧ ﺲﻧﺎﺳا ﺪﺻرد .

رد

يﺎﻣد 37 ﯽﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد يﻮﻓﻮﺗ رد يﺮﺘﮐﺎﺑ داﺪﻌﺗ ﺶﯾاﺰﻓا داﺮﮔ

يﺎﻣد ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﯽﻫﺎﻣ 4

ﯽﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد ﮔ

ﯽﻬﯾﺪﺑ ،ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ داﺮ

ﺐﺒﺳ لﺎﭽﺨﯾ رد يراﺪﻬﮕﻧ يﺎﻣد و دﺎﻤﺠﻧا يﺎﻣد ﻪﮐ ﺖﺳا يﺮﺘﮐﺎﺑ ﺪﺷر نﺪﺷ ﻒﻗﻮﺘﻣ و نﺪﺷ دوﺪﺤﻣ ﺎﻫ

ﺖﺳا هﺪﺷ 43]

.[

ﺢﻄﺳ رد ﺞﻧرﺎﻧ هﺎﯿﮔ ﺲﻧﺎﺳا ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا رد 05

/0 ﮏﻤﻧ ،ﺪﺻرد

3 و ﺪﺻرد 5pH /5 يﺎﻣد رد 4 ﯽﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد داﺮﮔ

لﺮﺘﻨﮐ ترﺪﻗ

ﺪﺷر سﻮﺋروا سﻮﮐﻮﮐﻮﻠﯿﻓﺎﺘﺳا يﻮﻓﻮﺗ رد

ﺖﺷاد ار ﯽﻫﺎﻣ .

ﺲﻧﺎﺳا هﺎﯿﮔ ﻢﻐﻠﺷ تاﺮﺛا ﻞﺑﺎﻗ ﯽﻬﺟﻮﺗ ﻪﯿﻠﻋ يﺮﺘﮐﺎﺑ يﺎﻫ مﺮﮔ

ﺖﺒﺜﻣ زا سﻮﮐﻮﮐﻮﻠﯿﻓﺎﺘﺳاﻪﻠﻤﺟ سﻮﺋروا

سﻮﻠﯿﺳﺎﺑ و سﻮﺋﺮﺳ

1. Hypophthalmichthys molitrix 2. Zataria multiflora

ﻪﺘﺷاد و ﺮﺛا ﻒﯿﻌﺿ يﺮﺗ ﺮﺑ ﻪﯿﻠﻋ يﺮﺘﮐﺎﺑ يﺎﻫ مﺮﮔ ﯽﻔﻨﻣ ﻪﺘﺷاد

ﺖﺳا 44] .[ ﻦﯾا ﺞﯾﺎﺘﻧ رد ﺮﻫ ود شور درﻮﻣ ﯽﺳرﺮﺑ رد ﻦﯾا

ﻞﺑﺎﻗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ

ﯽﻣ ﺪﺷﺎﺑ ﻪﮐ ﻠﻋ ﺖ ﯽﻟﺎﻤﺘﺣا نآ ﺎﺑ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ

دﻮﺟو ،تﺎﺤﯿﺿﻮﺗ ﯽﻠﭘﻮﭙﯿﻟ

يﺎﻫﺪﯾرﺎﮐﺎﺳ هراﻮﯾد

ﯽﻟﻮﻠﺳ

يﺮﺘﮐﺎﺑ يﺎﻫ مﺮﮔ ﯽﻔﻨﻣ ﯽﻣ ﺪﺷﺎﺑ ﻪﮐ ﺪﻨﻧﺎﻣ يﺪﺳ زا رﻮﺒﻋ

لﻮﮑﻟﻮﻣ گرﺰﺑ يﺎﻫ و

ﺰﯾﺮﮕﺑآ ﺖﻌﻧﺎﻤﻣ ﯽﻣ ﺪﻨﮐ و زا ﯽﯾﺎﺠﻧآ ﻪﮐ

ﺮﺜﮐا تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﺮﺛﻮﻣ دﻮﺟﻮﻣ رد هرﺎﺼﻋ ﺎﻫ و ﺲﻧﺎﺳا ﺎﻫ ﺖﯿﻫﺎﻣ

يﺰﯾﺮﮕﺑآ ﺪﻧراد اﺬﻟ ﯽﻣ ناﻮﺗ ﻦﯿﻨﭼ ﻪﺠﯿﺘﻧ ﺖﻓﺮﮔ ﻪﮐ ﻦﯾا داﻮﻣ

نﺎﮑﻣا ذﻮﻔﻧ و ﯽﺳﺮﺘﺳد ﻪﺑ طﺎﻘﻧ لﺎﻌﻓ ﻞﺧاد يﺮﺘﮐﺎﺑ يﺎﻫ مﺮﮔ

ﯽﻔﻨﻣ ار ﺪﻧراﺪﻧ و ﻦﯿﻤﻫ ﻪﺑ ﻞﯿﻟد ﻻﻮﻤﻌﻣ يﺮﺘﮐﺎﺑ يﺎﻫ ﯽﻔﻨﻣ مﺮﮔ

رد ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ﺎﺑ يﺮﺘﮐﺎﺑ يﺎﻫ مﺮﮔ ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﺖﺒﺜﻣ ﺖﺒﺴﻧ يﺮﺘﺸﯿﺑ

ﻪﺑ

تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ نﺎﻫﺎﯿﮔ نﺎﺸﻧ ﯽﻣ ﺪﻨﻫد 45] .[ زوﺮﺑ ﻪﭼﺮﮔا ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ

ﺪﺿ ﻣ ﯽﺑوﺮﮑﯿ ﺐﻠﻏا رﺎﯿﺴﺑ

،ﺖﺳا ﺢﺿاو ﺎﻣا

مﺰﯿﻧﺎﮑﻣ ﻞﻤﻋ نآ ﻪﺑ

رﻮﻃ ﻞﻣﺎﮐ كرد ﺖﺳا هﺪﺸﻧ .

يﺪﻫاﻮﺷ دراد دﻮﺟو ﻪﮐ

نﺎﺸﻧ

ﯽﻣ ﺪﻫد ﺲﻧﺎﺳا ﺮﺛا ﺎﻫ ﺪﺿ ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ دﻮﺧ ار زا ﻖﯾﺮﻃ ﺮﯿﯿﻐﺗ

رﺎﺘﺧﺎﺳ ﯽﻟﻮﻠﺳ يﺎﺸﻏ ﻞﻤﻋ و لﺎﻤﻋا

ﯽﻣ ﺪﻨﻨﮐ . ﯽﺳرﺮﺑ يﺎﻫ

ﻪﺘﻓﺮﮔ ترﻮﺻ رد

صﻮﺼﺧ مﺰﯿﻧﺎﮑﻣ ﻞﻤﻋ ﺲﻧﺎﺳا ﺎﻫ هدﻮﻤﻧ تﺎﺒﺛا

ﻪﮐ ﺐﯿﮐﺮﺗ ﻦﯾا ﺎﻫ

يﺮﯾﺬﭘذﻮﻔﻧ ءﺎﺸﻏ

ار ﯽﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﺪﻨﻫد . ياﺰﺟا

ﺲﻧﺎﺳا ﺎﺑ ذﻮﻔﻧ رد ءﺎﺸﻏ ﺮﺠﻨﻣ مرﻮﺘﻣ ﻪﺑ نﺪﺷ و هﺪﺷ ﺎﺸﻏ

ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ نآ ار ﺶﻫﺎﮐ ﯽﻣ و ﺪﻫد رد ﺖﯾﺎﻬﻧ ﺮﺠﻨﻣ گﺮﻣ ﻪﺑ لﻮﻠﺳ

ﺪﻫاﻮﺧ ﺪﺷ 47]

، 46 .[

ﯽﺳرﺮﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ رﺎﺑ

ﻞﮐ نﺎﺸﻧ داد ﻪﮐ ﺞﻧرﺎﻧ هﺎﯿﮔ ﺲﻧﺎﺳا

ترﺪﻗ لﺮﺘﻨﮐ ﺪﺷر يﺮﺘﮐﺎﺑ يﺎﻫ سﻮﺋروا سﻮﮐﻮﮐﻮﻠﯿﻓﺎﺘﺳا رد

ﺖﺷاد ار ﯽﻫﺎﻣ يﻮﻓﻮﺗ .

ﻪﺑ ﺮﻈﻧ ﯽﻣ رﻮﻀﺣ ﺪﺳر ﺲﻧﺎﺳا

ﺞﻧرﺎﻧ

يﺮﯾﺬﭘذﻮﻔﻧ ﻪﺑ

زﺎﮔ يد ﻦﺑﺮﮐﺪﯿﺴﮐا هداد ﺶﻫﺎﮐ ار

ﺚﻋﺎﺑ ﺎﺒﻗﺎﻌﺘﻣ و

ﺶﯾاﺰﻓا ﺖﻈﻠﻏ زﺎﮔ يد ﻦﺑﺮﮐﺪﯿﺴﮐا رد pH

ﻪﺘﺴﺑ يﺪﻨﺑ هﺪﺷ ﺖﺳا

ﻪﮐ ﺶﯾاﺰﻓا ﻦﯾا ﺖﻈﻠﻏ

ﺎﺑ زﺎﮔ هاﺮﻤﻫ ﺶﻫﺎﮐ ﺖﺳا

ﻪﮐ ﯽﻣ ﺪﻧاﻮﺗ ﺮﺑ

يور ﺶﻫﺎﮐ رﻮﻠﻓ ﺮﮑﯿﻣ و ﯽﺑ ﺖﺷﻮﮔ ﺰﯿﻧ ﺪﺷﺎﺑ ﺮﺛﺆﻣ 48]

.[ ﻪﺑ

ﯽﻠﮐ رﻮﻃ ﺖﯿﻌﻤﺟ

ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ ﺖﺷﻮﮔ ﯽﻫﺎﻣ ﻪﺑ ﻞﯿﻟد ﻞﻣاﻮﻋ

هﺪﻨﻨﮐدوﺪﺤﻣ ﻞﺻﺎﺣ

زا ﺪﺷر دﻮﺧ يﺮﺘﮐﺎﺑ ﺎﻫ زا ﺮﺘﺸﯿﺑ ﺪﺣ Log

CFU/g 8 ﺶﯾاﺰﻓا ﯽﻤﻧ ﺪﺑﺎﯾ

، اﺬﻟ دراﺪﻧﺎﺘﺳا عﻮﻤﺠﻣ زﺎﺠﻣ ﺪﺣ

ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ رﺎﺑ Log CFU/g

7 ﺖﺳا هﺪﺷ ﻦﯿﯿﻌﺗ 50]

، 49 ﻪﮐ [

ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا رد ﺰﺟ ﻪﺑ

ﺎﻫزور رد ي 8 و 12 ﺪﺷر ﻪﮐ ﺪﺣ زا ﺶﯿﺑ ،ﺖﺷاد دﻮﺟو

يﺮﺘﮐﺎﺑ ﺪﺷر ﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ ﻪﻤﻫ رد زا ﺮﺘﻤﮐ ﺎﻫ

Log

CFU/g 7 ﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ .

4 - ﻪﺠﯿﺘﻧ ﮔ ﺮﯿ ي ﯽﻠﮐ

ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا رد ،ﺎﻣد ﺮﯿﺛﺎﺗ

ﻪﺘﺴﺑ و ﺞﻧرﺎﻧ ﺲﻧﺎﺳا ،ﮏﻤﻧ ،pH يﺪﻨﺑ

لﺮﺘﻨﮐ رد ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺮﯿﯿﻐﺗ ﺮﻔﺴﻤﺗا سﻮﺋروا سﻮﮐﻮﮐﻮﻠﯿﻓﺎﺘﺳا

درﻮﻣ

ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ .

ﺘﻧ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎ ﺲﻧﺎﺳا رد دﻮﺟﻮﻣ نرﺎﮐ

داد صﺎﺼﺘﺧا دﻮﺧ ﻪﺑ ار ﺐﯿﮐﺮﺗ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ .

و ﺎﻣد ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ،pH

ﺶﻫﺎﮐ ﮏﻤﻧ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ﺎﻣا ،ﺪﯾدﺮﮔ هﺪﻫﺎﺸﻣ يﺮﺘﮐﺎﺑ ﺪﺷر ﺶﯾاﺰﻓا ﺪﺷ هﺪﯾد يﺮﺘﮐﺎﺑ ﺪﺷر .

يﺎﻣد رد 4 ﯽﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد ،داﺮﮔ

ﺲﻧﺎﺳا

ﺢﻄﺳ رد ﺞﻧرﺎﻧ 05

/0 ،ﺪﺻرد ﮏﻤﻧ 3 و ﺪﺻرد 5pH

/5

ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ اﺪﺷر ﯿﻓﺎﺘﺳ سﻮﺋروا سﻮﮐﻮﮐﻮﻠ ﯽﻃ ﯽﻫﺎﻣ يﻮﻓﻮﺗ رد

8

زور ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ .

5 - ﯽﻧادرﺪﻗ

ناﻮﻨﻋ ﺖﺤﺗ ﯽﻫﺎﮕﺸﻧاد نورد ﯽﺸﻫوﮋﭘ حﺮﻃ زا ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻦﯾا

"

،ﺎﻣد ﺮﯿﺛﺎﺗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ و طﻮﻠﺑ درآ ،ﺞﻧرﺎﻧ ﺲﻧﺎﺳا ،ﮏﻤﻧ ،pH

ﻪﺘﺴﺑ يرﺎﻤﯿﺑ ﻞﻣاﻮﻋ لﺮﺘﻨﮐ رد ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺮﯿﯿﻐﺗ ﺮﻔﺴﻤﺗا يﺪﻨﺑ ياز

هدروآﺮﻓ ﯽﺗﻼﯿﺷ و ﯽﺘﺷﻮﮔ يﺎﻫ

"

ﻪﻨﯾﺰﻫ و هﺪﺷ جاﺮﺨﺘﺳا نآ يﺎﻫ

ﻪﮐ ﺖﺳا هﺪﯾدﺮﮔ ﻦﯿﻣﺎﺗ زاﻮﻫا ﺪﺣاو ﯽﻣﻼﺳا دازآ هﺎﮕﺸﻧاد ﻂﺳﻮﺗ ﯽﻣ ﯽﻧادرﺪﻗ ﻪﻠﯿﺳو ﻦﯾﺪﺑ ددﺮﮔ

.

6 - ﻊﺑﺎﻨﻣ

[1] Shahnia, M. and Khaksar, R. 2013.

Antimicrobial effects and determination of minimum inhibitory concentration (MIC) methods of essential oils against pathogenic bacteria. Iranian Journal of Nutrition Sciences & Food Technology. 7 (5): 949- 955.

[2] Burt, S., 2004. Essential oils: their antibacterial properties and potential applications in foods: a review. International journal of food microbiology. 94 (3): 223- 253.

[3] Cagri, A., Ustunol, Z. and Ryser, E.T.

2004. Antimicrobial edible films and coatings. Journal Food Prot. 67 (4): 833‐848.

[4] Berkel, B.M., Boogaard, B.V. and Heijnen, C. 2004. Preservation of Fish and Meat.

Guijt J, Kat‐Reynen C, translators. Goffau‐