ﯽ ﻟﻮﻧﺎﺗا هرﺎﺼﻋ رﻮﮐ
) Capparis spinosa (
: ﺋﻮﻧوﻼﻓ ،ﻞﻨﻓ ﯿ
ﺴﻧﺎﺘﭘ ،ﺪ ﯿ
ﺘﻧآ ﻞ ﯽ ﺴﮐا ﯿ ﻧاﺪ ﯽ ﻟﺎﻌﻓ و ﯿ ﺖ
ﺮﺘﮐﺎﺑﺪﺿ ﯾﺎ
ﯾ ﯽ ﺮﺑ نآ ﺰﻧژوﺮﺋآ ﺮﺘﮐﺎﺑوﺮﺘﻧا ﺷﺮﺷا ،
ﯿ ﻠﮐ ﺎ ﯽ ﻓﺎﺘﺳا ، ﯿ سﻮﺋروا سﻮﮐﻮﮐﻮﻠ ﻟﯿ و
ﺮﺘﺴ ﯾ ﺳﻮﻧﻮﻣ ﺎ ﯿ ﺰﻧژﻮﺘ
دﺎﺷﻮﻧ ﺪﻤﺤﻣ
1
، *
ﻠﻋ زوﺮﻬﺑ ﯿ ﻧﺎﻬﺒﻬﺑ هداﺰ
2ﯽ ﻔﻄﺼﻣ ، ﯽ ﺘﻤﺣر ﯽ ﻨﺟ ﯿ دﺎﺑآﺪ 3
1 - ﺸﻧاد ﯿ ﺳﺪﻨﻬﻣ و مﻮﻠﻋ هوﺮﮔ ،رﺎ ﯽ
ﺎﻨﺻ ﯾ اﺬﻏ ﻊ ﯾ ﯽ ﻣاد مﻮﻠﻋ هﺪﮑﺸﻧاد ، ﯽ
ﺎﻨﺻ و ﯾ اﺬﻏ ﻊ ﯾ ﯽ زروﺎﺸﮐ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ، ي
ﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ و ﯿﻌ
ﯽ
ﻧﺎﺛﻼﻣ ،نﺎﺘﺳزﻮﺧ ﯽ
ا ، ﯾ ناﺮ .
2 - دﺎﺘﺳا ﯾ ﺳﺪﻨﻬﻣ و مﻮﻠﻋ هوﺮﮔ ،رﺎ ﯽ
ﺎﻨﺻ ﯾ اﺬﻏ ﻊ ﯾ ﯽ ﻣاد مﻮﻠﻋ هﺪﮑﺸﻧاد ، ﯽ
ﺎﻨﺻ و ﯾ اﺬﻏ ﻊ ﯾ ﯽ زروﺎﺸﮐ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ، ي
ﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ و ﯿﻌ
ﯽ
ﻧﺎﺛﻼﻣ ،نﺎﺘﺳزﻮﺧ ﯽ
ا ، ﯾ ناﺮ .
3 - دﺎﺘﺳا ﯾ ﺳﺪﻨﻬﻣ و مﻮﻠﻋ هوﺮﮔ ،رﺎ ﯽ
ﻧﺎﺒﻏﺎﺑ ﯽ زروﺎﺸﮐ هﺪﮑﺸﻧاد ، ي
زروﺎﺸﮐ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ، ي
ﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ و ﯿﻌ
ﯽ ﻧﺎﺛﻼﻣ ،نﺎﺘﺳزﻮﺧ ﯽ
ا ، ﯾ ناﺮ .
تﺎﻋﻼﻃا ﻪﻟﺎﻘﻣ
ﮑﭼ
ﯿ هﺪ
رﺎﺗ ﯾ ﺦ ﺎﻫ ي ﻪﻟﺎﻘﻣ :
رﺎﺗ ﯾ ﺦ رد ﯾ ﺖﻓﺎ : 09 / 11 / 1400
رﺎﺗ ﯾ ﺦ ﺬﭘ ﯾ شﺮ : 23 / 12 / 1400
تﺎﻤﻠﮐ ﻠﮐ ﯿ ﺪ ي :
هرﺎﺼﻋ
،
ﮔﯿ رﻮﮐ هﺎ
،
ﮐﺮﺗ ﯿ ﻟﻮﻨﻓ تﺎﺒ ﯽ
،
ﻣﺪﺿ ﺮﺛا ﯿ ﺑوﺮﮑ ﯽ
،
ﻟﺎﻌﻓ ﯿ ﺘﻧآ ﺖ ﯽ ﺴﮐا ﯿ ﻧاﺪ ﯽ .
DOI: 10.52547/fsct.19.124.207
DOR: 20.1001.1.20088787.1401.19.123.7.2
لﻮﺌﺴﻣ
تﺎﺒﺗﺎﮑﻣ : [email protected]
ﮔﯿ ﻤﻫ نﺎﻫﺎ ﯿ ﻠﺻا ﻊﺒﻨﻣ ﻪﺸ ﯽ
اﺮﺑ وراد و اﺬﻏ ي
هدﻮﺑ نﺎﺴﻧا ﺪﻧا
. هرﺎﺼﻋ ﺎﻫ ي ﮔ ﯿ ﻫﺎ ﯽ ﻣﺪﺿ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﯿ
،بوﺮﮑ
ﻮﻘﺗ ﯾ ﺬﻐﻣ داﻮﻣ و هﺪﻧراﺪﻬﮕﻧ ﻞﻣاﻮﻋ ،ﻢﻌﻃ هﺪﻨﻨﮐ ﺖ ي
ﺎﻨﺻ رد ﯾ اﺬﻏ ﻊ ﯾ ﯽ ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻪﺟﻮﺗ درﻮﻣ ﺪﻧا
.
هرﺎﺼﻋ ﺎﻫ ي ﮔ ﯿ ﻫﺎ ﯽ ﺪﻧﺎﮐ ﯾ اﺪ ي قﻮﻓ هدﺎﻌﻟا ا ي اﺮﺑ ي ﺎﺟ ﯾ ﺰﮕ ﯾﻨ ﯽ ﮐﺮﺗ ﯿ تﺎﺒ ﺰﺘﻨﺳ ي ﻤﺳ تاﺮﺛا ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﯽ
و
نﺎﻃﺮﺳ ﺪﻧراد از . ا رد ﯾ ﻟﻮﻧﺎﺗا هرﺎﺼﻋ ،ﺶﻫوﮋﭘ ﻦ ﯽ
ﻣ ﯿ ﮔ هﻮ ﯿ هﺎ رﻮﮐ ) Capparis spinosa (
شور ﺎﺑ
ﺳاﺮﺳﺎﻣ ﯿ دﺮﮔ جاﺮﺨﺘﺳا نﻮ ﯾ
ﻣ و ﺪ ﯿ مﺎﺗ لﻮﻨﻓ ناﺰ )
ﻟﻮﻓ شور ﻪﺑ ﯿ
ﺳ ﻦ ﯿ ﻮﭽﻟﺎﮐﻮ ( ﺋﻮﻧوﻼﻓ ، ﯿ مﺎﺗ ﺪ ) شور ﻪﺑ
ﮓﻧر ﺠﻨﺳ ﯽ ﻣﻮﻟآ ﯿﻨﯿ اﺮﻠﮐ مﻮ ﯾ ﺪ ( ﻟﺎﻌﻓ ، ﯿ ﺘﻧآ ﺖ ﯽ ﺴﮐا ﯿ ﻧاﺪ ﯽ ) شور ﻪﺑ ﺎﻫ ي دار رﺎﻬﻣ ﯾ دازآ لﺎﮑ و DPPH
(ABTS ﻣﺪﺿ ﺮﺛا و ﯿ
ﺑوﺮﮑ ﯽ نآ ) شور ﻪﺑ ﺎﻫ ي د ﯾ د ﮏﺴ ﯾﻔ ﯿ ﺖﻈﻠﻏ ﻞﻗاﺪﺣ ،رﺎﮔآ ﮏﻫﺎﭼ ،رﺎﮔآ نژﻮ
ﮔﺪﻨﻨﮐرﺎﻬﻣ ﯽ
ﮔﺪﻨﺸﮐ ﺖﻈﻠﻏ ﻞﻗاﺪﺣ و ﯽ
( ﺮﺘﮐﺎﺑ ﺮﺑاﺮﺑ رد ي
ﺎﻫ ﺰﻧژوﺮﺋآ ﺮﺘﮐﺎﺑوﺮﺘﻧا ي ﺷﺮﺷا ،
ﯿ ﻠﮐ ﺎ ﯽ ،
ﻓﺎﺘﺳا ﯿ سﻮﺋروا سﻮﮐﻮﮐﻮﻠ ﻟﯿ و
ﺮﺘﺴ ﯾ ﺳﻮﻧﻮﻣ ﺎ ﯿ ﺰﻧژﻮﺘ ﺳرﺮﺑ ﯽ دﺮﮔ ﯾ ﺪ . ﻣﯿ ﺋﻮﻧوﻼﻓ و مﺎﺗ لﻮﻨﻓ ناﺰ ﯿ
مﺎﺗ ﺪ
ﺗﺮﺗ ﻪﺑ هرﺎﺼﻋ ﯿ
ﺎﺑ ﺮﺑاﺮﺑ ﺐ mg GAE/g
28 / 40 و mg QE/g 20
/ 5 ﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ .
ﻟﺎﻌﻓ ﯿ ﺖ
ﺘﻧآ ﯽ ﺴﮐا ﯿ ﻧاﺪ ﯽ ﻟﻮﻧﺎﺗا هرﺎﺼﻋ ﯽ
ﻣ ﯿ ﮔ هﻮ ﯿ ﺎﭘ ﺮﺑ رﻮﮐ هﺎ ﯾ
دار رﺎﻬﻣ ﻪ ﯾ
لﺎﮑ ﺎﻫ ي دازآ وDPPH ﻪﺑ ABTS
ﺗﺮﺗ ﯿ ﺐ 73 / 52 و 62 / 58 دﻮﺑ ﺪﺻرد .
ﻣﺪﺿ ﺮﺛا ﯿ ﺑوﺮﮑ ﯽ ﺮﺘﮐﺎﺑ عﻮﻧ و نآ ﺖﻈﻠﻏ ﻪﺑ ﻪﺘﺴﺑاو هرﺎﺼﻋ ي
؛دﻮﺑ
رﻮﻄﺑ ﯾ اﺰﻓا ﻪﮑ ﯾ اﺰﻓا ﺐﺒﺳ هرﺎﺼﻋ ﺖﻈﻠﻏ ﺶ ﯾ
ﻨﻌﻣ ﺶ ﯽ آ رد ﺪﺷر مﺪﻋ ﻪﻟﺎﻫ ﺮﻄﻗ راد نﻮﻣز
ﺎﻫ ي د ﯾ ﮏﺴ
دﯾ ﻔﯿ دﺮﮔ رﺎﮔآ ﮏﻫﺎﭼ و رﺎﮔآ نژﻮ ﯾ
ﺪ . ا ﺮﺑ هوﻼﻋ ﯾ
ﺮﺘﮐﺎﺑ ،ﻦ ي ﺎﻫ ي ﺖﺒﺜﻣ مﺮﮔ ﻓﺎﺘﺳا)
ﯿ سﻮﺋروا سﻮﮐﻮﮐﻮﻠ
ﻟﯿ و ﺮﺘﺴ ﯾ ﺳﻮﻧﻮﻣ ﺎ ﯿ ﺰﻧژﻮﺘ ( ﺳﺎﺴﺣ ﯿ ﺮﺗﻻﺎﺑ ﺖ ي ﻔﻨﻣ مﺮﮔ عاﻮﻧا ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﯽ
ﺰﻧژوﺮﺋآ ﺮﺘﮐﺎﺑوﺮﺘﻧا) ﺷﺮﺷا و
ﯿ ﺎ
ﻠﮐ ﯽ ( ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ هرﺎﺼﻋ ﺮﺑاﺮﺑ رد .
ﻨﭽﻤﻫ ﯿ ﺮﺘﮐﺎﺑ ،ﻦ ﻓﺎﺘﺳا ي
ﯿ روا سﻮﮐﻮﮐﻮﻠ سﻮﺋ
ﺖﻈﻠﻏ ﻞﻗاﺪﺣ ﺎﺑ
ﮔﺪﻨﻨﮐرﺎﻬﻣ ﯽ
ﺪﺷر 4 ﻣ ﯿﻠ ﯽ ﻣ رد مﺮﮔ ﯿﻠ
ﯽ ﻟﯿ ﮔﺪﻨﺸﮐ ﺖﻈﻠﻏ ﻞﻗاﺪﺣ و ﺮﺘ ﯽ
512 ﻣ ﯿﻠ ﯽ ﻣ رد مﺮﮔ ﯿﻠ
ﯽ ﻟﯿ ﺮﺘ
سﺎﺴﺣ ﺮﺗ ﯾ ﺮﺘﮐﺎﺑ ﻦ ي ﻟﻮﻧﺎﺗا هرﺎﺼﻋ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﯽ
ﻣ ﯿ ﮔ هﻮ ﯿ دﻮﺑ رﻮﮐ هﺎ .
ﺎﺘﻧ ﯾ ا ﺞ ﯾ ﻣ نﺎﺸﻧ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦ ﯽ
ﻪﮐ ﺪﻫد
ﻟﻮﻧﺎﺗا هرﺎﺼﻋ ﯽ
ﻣ ﯿ ﮔ هﻮ ﯿ ﻠﺑﺎﻗ رﻮﮐ هﺎ ﯿ
ﻧدوﺰﻓا ناﻮﻨﻌﺑ هدﺎﻔﺘﺳا ﺖ ﯽ
ﺒﻃ ﯿﻌ ﯽ د اﺬﻏ تﻻﻮﺼﺤﻣ عاﻮﻧا ر ﯾ
ﯽ ار
ﻣ اراد ﯽ ﺪﺷﺎﺑ .
ﻪﻠﺠﻣ
مﻮﻠﻋ و ﺎﻨﺻ ﯾ ﻊ اﺬﻏ ﯾ ﯽ اﯾ
ناﺮ
www.fsct.modares.ac.ir:ﻪﻠﺠﻣﺖﯾﺎﺳ
ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻤﻠﻋ ﯽ ﺸﻫوﮋﭘ_ ﯽ
1 - ﻪﻣﺪﻘﻣ
راﺪﻬﮕﻧ ي اﺬﻏ داﻮﻣ ﯾ ﯽ ﮐ ﯿﻔ ﯿ ا و ﺖ ﯾ ﻨﻤ ﯽ نآ اﺰﻓا ار ﺎﻫ ﯾ ﻣ ﺶ ﯽ ﺪﻫد .
ﮐﯿ ﻔﯿ ا و ﺖ ﯾ ﻨﻤ ﯽ اﺬﻏ داﻮﻣ ﯾ ﯽ ﻟد ﻪﺑ ﯿ ﺗاذ صاﻮﺧ ﻞ ﯿ
اﺬﻏ هدﺎﻤ ﯾ ﯽ ﯾ ﺎ
ﻟد ﻪﺑ ﯿ ﮔدﻮﻟآ ﻞ ﯽ ﻣ ﯿ ﺑوﺮﮑ ﯿ ﺷ ﻮ ﯿﻤ ﯿﺎ ﯾ ﯽ ﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﯽ ﯾ ﺪﺑﺎ . ﻠﮐ رﻮﻄﺑ ﯽ ،
اﺬﻏ داﻮﻣ دﺎﺴﻓ ﯾ
ﯽ ﺷﺎﻧ ﯽ ﻣ زا ﯿ ﻧﺎﮔراوﺮﮑ ﯿ ﻢﺴ رﻮﻃ ﻪﺑ ﻢﻫ زﻮﻨﻫ ﺎﻫ
اﺬﻏ داﻮﻣ عاﻮﻧا ﺮﺑ هدﺮﺘﺴﮔ ﯾ
ﯽ ﺛﺄﺗ ﯿ ﻣ ﺮ ﯽ ﺘﺣ و دراﺬﮔ ﯽ
رد
ﺎﻫرﻮﺸﮐ ي ﻪﻌﺳﻮﺗ ﯾ ﺑ زا و ﻦﺘﻓر رﺪﻫ ﺚﻋﺎﺑ ﻪﺘﻓﺎ ﯿ
داﻮﻣ ﻦﺘﻓر ﻦ
اﺬﻏ ﯾ ﯽ ﻣ ﯽ دﻮﺷ . ﻤﺨﺗ ﯿ ﻪﻧﻻﺎﺳ ﺖﻓر رﺪﻫ ﻪﮐ ﺖﺳا هﺪﺷ هدز ﻦ
اﺬﻏ داﻮﻣ ﯾ ﯽ ﻟد ﻪﺑ ﯿ ﻔﻠﺘﺨﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ﻞ ﯽ
ﺎﺴﻓ ﻪﻠﻤﺟ زا ﻂﺳﻮﺗ د
ﻣﯿ ﻧﺎﮔراوﺮﮑ ﯿ ﻢﺴ ﻪﺑ ﺎﻫ 40 ﻣ ﺪﺻرد ﯽ ﺪﺳر . ﺮﺘﮐﺎﺑ ي و ﺎﻫﺮﻤﺨﻣ ،ﺎﻫ
ﮏﭙﮐ ار عاﻮﻧا ﺎﻫ ﯾ
ﻣ ﺞ ﯿ ﻧﺎﮔراوﺮﮑ ﯿ ﻢﺴ دﺎﺴﻓ لﻮﺌﺴﻣ ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺎﻫ
ﺴﺑ ﯿ رﺎ ي اﺬﻏ داﻮﻣ زا ﯾ
ﯽ اﺬﻏ تﻻﻮﺼﺤﻣ و ﯾ
ﯽ ﺪﻨﺘﺴﻫ ] 1 [ .
ﺑﯿ رﺎﻤ ي ﺎﻫ ي ﺷﺎﻧ ﯽ اﺬﻏ داﻮﻣ زا ﯾﯿﯿ
ﮑ ﯽ د ﯾ ا تﻼﮑﺸﻣ زا ﺮﮕ ﯾ
ﻨﻤ ﯽ
اﺬﻏ ﯾ ﯽ ﮔاﺮﻓ ﯿ ﺷﺎﻧ ﺮ ﯽ اﺬﻏ تﻻﻮﺼﺤﻣ فﺮﺼﻣ زا ﯾ
ﯽ ﺖﺳا هدﻮﻟآ
ﻧاﺮﮕﻧ ناﻮﻨﻌﺑ ﻪﮐ ﯽ
ا ﯾ ﻨﻤ ﯽ ﻞﺑﺎﻗ اﺮﺑ ﻪﺟﻮﺗ ي ﻣﻮﻤﻋ ﺖﻣﻼﺳ ﯿ
ﻪﺘﺧﺎﻨﺸ
ﻣ ﯽ دﻮﺷ ] 2 , 3 [ . ور ﯾ ﺎﻫدﺮﮑ ي ﻔﻠﺘﺨﻣ ﯽ اﺮﺑ ي ا ﺮﺑ ﻪﺒﻠﻏ ﯾ
ﻦ
ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ رﺎﮐ ﻪﺑ تﻼﮑﺸﻣ .
هﺪﻧراﺪﻬﮕﻧ داﻮﻣ زا هدﺎﻔﺘﺳا
ﯾ ﮑ ﯽ ا زا ﯾ ﺖﺳﺎﻫ شور ﻦ .
ﻟد ﻪﺑ ﯿ ﻧاﺮﮕﻧ ﻞ ﯽ ﺎﻫ ي ا ﯾ ﻨﻤ ﯽ و
ﻢﺳ ﺳﺎﻨﺷ ﯽ ﺎﻫ هﺪﻧراﺪﻬﮕﻧ درﻮﻣ رد ﯾ
ﺰﺘﻨﺴ ي ﻫﺎﮔآ و ﯽ
فﺮﺼﻣ اﺮﺑ ﺎﺿﺎﻘﺗ ،نﺎﮔﺪﻨﻨﮐ ي
ﺒﻃ داﻮﻣ ﯿﻌ ﯽ هﺪﻧراﺪﻬﮕﻧ و ﺎﻫ
ﯾ ﺎﺒ
اﺬﻏ ﻪﺟرد ﯾ ﯽ اﺰﻓا ﯾ ﺶ ﯾ ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺎ . ﮔﯿ وراد نﺎﻫﺎ ﯾ ﯽ ﺰﮔ ﯾ ﻪﻨ ﺴﺑ ﯿ رﺎ
ﺒﺳﺎﻨﻣ ﯽ ا رد ﯾ ﻣز ﻦ ﯿ ﻣ ﻪﻨ ﯽ ز ؛ﺪﻨﺷﺎﺑ ﯾ و ﺪﻧراد دﻮﺟو رﻮﻓو ﻪﺑ اﺮ
ﻨﻏ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﯽ ﮐﺮﺗ زا ﯿ ز تﺎﺒ ﯾ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ لﺎﻌﻓ ﺖﺴ
ﺒﻃ هﺪﻧراﺪﻬﮕﻧ ﯿﻌ
ﯽ اﺬﻏ تﻻﻮﺼﺤﻣ رد ﯾ
ﯽ ﻞﻤﻋ ﻒﻠﺘﺨﻣ
ﻣ ﯽ ﺪﻨﻨﮐ ] 3 - 5 [.
ﺧا ﯿ ﺴﺑ ،ًاﺮ ﯿ رﺎ ي ﻘﻘﺤﻣ زا ﯿ ﺧﺮﺑ زا هدﺎﻔﺘﺳا نﺎﮑﻣا ﻦ ﯽ
هرﺎﺼﻋ ﺎﻫ ي
ﮔﯿ ﻫﺎ ﯽ هﺪﻧراﺪﻬﮕﻧ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ار ﺎﻫ
ي ﺒﻃ ﯿﻌ ﯽ ﺳرﺮﺑ ﺮﺛﺆﻣ ﯽ
هدﺮﮐ ﺪﻧا ] 3 , 6 - 8 [ . ﺘﻨﺳ رﻮﻃ ﻪﺑ ﯽ
هرﺎﺼﻋ ، ﺶﺨﺑ
ﺎﻫ ي ﻒﻠﺘﺨﻣ
ﮔﯿ نﺎﻫﺎ وراد ﯾ ﯽ ر ﻪﻠﻤﺟ زا ، ﯾ
ﻣ ،ﻞﮔ ،ﻪﻗﺎﺳ ،ﻪﺸ ﯿ
ﻪﺧﺎﺷ و هﻮ ﻪﺑ ﺎﻫ
اﺮﺑ هدﺮﺘﺴﮔ رﻮﻃ ي
ﺧﺮﺑ نﺎﻣرد ﯽ
ﺑ ﯿ رﺎﻤ ي ﺎﻫ ي ﻧﺎﺴﻧا ﯽ درﻮﻣ
ﻣ راﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا ﯽ
ﺖﻓﺮﮔ ] 9 [ . ﮔﯿ وراد نﺎﻫﺎ ﯾ ﯽ وﺎﺣ ي ﺪﻨﭼ ﯾ هدﺎﻣ ﻦ
ﺷ ﯿﻤ ﯿﺎ ﯾ ﯽ ز ﯾ ﺋﻮﻧوﻼﻓ ﺪﻨﻧﺎﻣ لﺎﻌﻓ ﺖﺴ ﯿ
ﺋﻮﻟﺎﮑﻟآ ،ﺎﻫﺪ ﯿ
ﻦﻧﺎﺗ ،ﺎﻫﺪ و ﺎﻫ
ﺋﻮﻨﭘﺮﺗ ﯿ اراد ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺎﻫﺪ ي
ﻣ ﺪﺿ صاﻮﺧ ﯿ
ﺑوﺮﮑ ﯽ و
ﺘﻧآ ﯽ ﺴﮐا ﯿ ﻧاﺪ ﯽ ﺪﻨﺘﺴﻫ ] 2 , 10 [ . ﻟﺎﻌﻓ ﯿ ﺖ ﺎﻫ ي ﻣ ﺪﺿ ﯿ ﺑوﺮﮑ ﯽ ﺧﺮﺑ ﯽ
ﻪﻧﻮﮔ زا ﺎﻫ ي ﮔ ﯿ ﻫﺎ ﯽ هدﺮﺘﺴﮔ رﻮﻃ ﻪﺑ ا
ي ﻘﺤﺗ درﻮﻣ ﯿ
ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻖ
ﺖﺳا . هرﺎﺼﻋ ،لﺎﺜﻣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺎﻫ
ي ﭼراد ﯿ ﺳ ،ﻦ ﯿ ر ،ﺮ ﯾ
،نﺎﺤ رﺎﮐ ي ، ﺒﺠﻧز
ﯿ ﺮﻣ ،ﻞ ﯾﻢ ﻠﮔ ﯽ ﺎﺳ و لدﺮﺧ ، ﯾ
ﮔ ﺮ ﯿ اراد نﺎﻫﺎ ي صاﻮﺧ
ﺘﻧآ ﯽ ﺴﮐا ﯿ ﻧاﺪ ﯽ ﻣ ﺪﺿ و ﯿ
ﺑوﺮﮑ ﯽ ﻃ ﺮﺑاﺮﺑ رد ﯿ
ﺳو ﻒ ﯿﻌ ﯽ زا
ﺮﺘﮐﺎﺑ ي ﺎﻫ ي ﻔﻨﻣ مﺮﮔ و ﺖﺒﺜﻣ مﺮﮔ ﯽ
ﺪﻨﺘﺴﻫ ] 11 - 14 [.
ﮔﯿ ﻮﮐ هﺎ ر ) Capparis spinosa (
هداﻮﻧﺎﺧ زا
Capparaceae ﺖﺳا
. اﯾ ﮔ ﻦ ﯿ ﺘﻨﺳ فرﺎﺼﻣ هﺎ ﯽ
ﮑﺷﺰﭘ و ﯽ
زﯾ دﺎ ي دراد . ﮔ زا ﯿ اﺮﺑ هﺎ ﯾ ﺗﺎﻣور نﺎﻣرﺪ ﯿ
ر زا ،ﻢﺴ ﯾ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﻪﺸ
ﻮﻘﻣ و ﺾﺑﺎﻗ ،رﺪﻣ ي
ر ﺖﺳﻮﭘ زا ، ﯾ
ﺨﻠﺗ ﻢﻌﻃ ﻪﮐ ﻪﺸ ﯽ
ﻪﺑ دراد
ﻮﻘﻣ ،ﺾﺑﺎﻗ ،روآﺎﻬﺘﺷا ناﻮﻨﻋ ي
اﺮﺑ و ي ﺳاﻮﺑ نﺎﻣرد ﯿ
ﺑ و ﺮ ﯿ رﺎﻤ ي
دﺮﮐ مد زا ،لﺎﺤﻃ ر ﺖﺳﻮﭘ و ﻪﻗﺎﺳ ه
ﯾ و لﺎﻬﺳا ﺪﺿ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﻪﺸ
ﻣ زا ،ﺮﺑ ﺐﺗ ﯿ
هﻮ ﺎﻫ ي ﺳ نﺎﻣرد رد هزﺎﺗ ﯿﺗﺎ
ﯿ ﺮﺑآ و ﮏ ﯾ ﻣ زا و شﺰ ﯿ
هﻮ
ﮔدرﻮﺧﺎﻣﺮﺳ نﺎﻣرد رد ﻞﺴﻋ ﺎﺑ هاﺮﻤﻫ هﺪﺷ ردﻮﭘ و ﮏﺸﺧ ﯽ
،
ﺗﺎﻣور ﯿ ﺳ ،سﺮﻘﻧ ،ﻢﺴ ﯿ
ﺗﺎﯿ ﺖﺳا هﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا دردﺮﻤﮐ و ﮏ ]
15 [ .
ﮐﺮﺗ ﯿ ﺷ تﺎﺒ ﯿﻤ ﯿﺎﯾ ﯽ ﺖﻤﺴﻗ ﺎﻫ ي ﮔ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﯿ
ﺋﻮﻟﺎﮑﻟآ ﻞﻣﺎﺷ هﺎ ﯿ
،ﺎﻫﺪ
ﺋﻮﻧوﻼﻓ ﯿ زﻮﮐﻮﻠﮔ ،ﺎﻫﺪ ﯾ
ﺳا ،ﺎﻫ تﻻﻮﻨ ﯿ
ﺎﻫﺪ ي ﻟﻮﻨﻓ ﯿ ﺋﻮﻨﭘﺮﺗ ،ﮏ ﯿ و ﺎﻫﺪ
ﻏﯿ ﺖﺳا هﺮ . ﺶﺨﺑ ﺎﻫ ي ﮔ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﯿ
تاﺮﺛا ﺮﻈﻧ زا رﻮﮐ هﺎ
ﺘﻧآ ﯽ ﺴﮐا ﯿ ﻧاﺪ ﯽ ﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ﯽ
ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ .
،لﺎﺜﻣ رﻮﻄﺑ
ﻟﺎﻌﻓ ﯿ ﺘﻧآ ﺖ ﯽ ﺴﮐا ﯿ ﻧاﺪ ﯽ ﻟﻮﻧﺎﺘﻣ هرﺎﺼﻋ ﯽ
ﻪﻧاد ] 16 [ ﻟﻮﻧﺎﺘﻣ هرﺎﺼﻋ ، ﯽ
ﻪﻧاﻮﺟ ] 17 [ ﺑآ هرﺎﺼﻋ ، ﯽ
ﻪﻧاﻮﺟ ] 18 [ ، ﻟﻮﻧﺎﺗا هرﺎﺼﻋ و ﯽ
ﻣ ﯿ هﻮ
] 19 [ ا ﯾ ﮔ ﻦ ﯿ ﺖﺳا هﺪﺷ شراﺰﮔ ﻒﻠﺘﺨﻣ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ رد هﺎ .
هوﻼﻋ
ا ﺮﺑ ﯾ ،ﻦ ﯾ ﻪﺘﻓﺎ ﺎﻫ ي نارﺎﮑﻤﻫ ﻮﻧﺎﻣﺮﺟ )
2002 ( ﻟﺎﻌﻓ درﻮﻣ رد ﯿ
ﺖ
ﺘﻧآ ﯽ ﺴﮐا ﯿ ﻧاﺪ ﯽ ﻟﻮﻧﺎﺘﻣ هرﺎﺼﻋ ﯽ
ﮔ ﻪﻧاﻮﺟ ﯿ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ رﻮﮐ هﺎ
) ﻒﻟا ( ارﺎﮐ ﯾ ﯽ ﺘﻧآ ﯽ ﺴﮐا ﯿ ﻧاﺪ ﯽ ﻟﻮﻧﺎﺘﻣ هرﺎﺼﻋ ﯽ
ﻪﺑ ﺖﺳا ﻦﮑﻤﻣ
اﻮﺘﺤﻣ ي ﻟﻮﻨﻓ ﯽ ﺖﺒﺴﻧ نآ دﻮﺷ هداد
و ) ب ( ﻟﺎﻌﻓ ﯿ ﺖ
ﺘﻧآ ﯽ ﺴﮐا ﯿ ﻧاﺪ ﯽ ﻟﻮﻧﺎﺘﻣ هرﺎﺼﻋ ﯽ
زﻮﮐﻮﻠﮔ فﺬﺣ زا ﺲﭘ ﯾ
ﺎﻫ تﻻﻮﻨ
ﺋﺎﺗ و ﺪﺷ ﻆﻔﺣ ﯿ
ﻣ ﺪ ﯽ ا ﻪﮐ ﺪﻨﮐ ﯾ
ﮐﺮﺗ ﻦ ﯿ صاﻮﺧ ﺎﺑ تﺎﺒ
ﺘﻧآ ﯽ ﺴﮐا ﯿ ﻧاﺪ ﯽ ﻠﺧاﺪﺗ هرﺎﺼﻋ ﯽ
ﺪﻧراﺪﻧ ] 20 [ . ﻨﭽﻤﻫ ﯿ ﻟﺎﻌﻓ ،ﻦ ﯿ ﺖ
ﺮﺘﮐﺎﺑ ﺪﺿ ﯾﺎﯾ ﯽ ﻟﻮﻧﺎﺘﻣ هرﺎﺼﻋ ﯽ
ﮔ ﻪﻧاﻮﺟ ﯿ ور هﺎ ﯾ ﺮﺘﮐﺎﺒ ي ﺎﻫ ي مﺮﮔ
ﺖﺒﺜﻣ ﻟﺎﮑﻓ سﻮﮐﻮﮐوﺮﺘﻧا ﯿ
ﺲ ا ، ﻓﺎﺘﺳ ﯿ سﻮﺋروا سﻮﮐﻮﮐﻮﻠ ،
ﺳﺎﺑ ﯿ ﻠﺘﺑﻮﺳ سﻮﻠ ﯿ
ﺲ ﻮﺳ ﺮﺑ و ﯾﻪ
ﺎﻫ ي ﻔﻨﻣ مﺮﮔ سﺎﻧﻮﻣودﻮﺳ ﯽ
ژوﺮﺋآ ﯾ ازﻮﻨ ﺷﺮﺷا ، ﯿ ﻠﮐ ﺎ ﯽ ﺳﯿ ، ﺮﺘﮐﺎﺑوﺮﺘ ﺗاﺮﺳ ،
ﯿ ﺲﻨﺴﺳرﺎﻣ ﺎ رد
رﻮﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﯾ
نارﺎﮑﻤﻫ و ﭻ )
2011 ( ﺖﺳا هﺪﺷ شراﺰﮔ ]
17 [.
ﻟﺎﻌﻓ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﯿ
ﺖ ﺎﻫ ي ﺑ ﯿ ژﻮﻟﻮ ﯾ ﮑ ﯽ ﺶﺨﺑ عﻮﻨﺘﻣ ﺎﻫ
ي ﻒﻠﺘﺨﻣ
ﮔﯿ ا ،رﻮﮐ هﺎ ﯾ ﺳا فﺪﻫ ﺎﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦ ﻟﻮﻧﺎﺗا هرﺎﺼﻋ جاﺮﺨﺘ
ﯽ ﻣ ﯿ ا هﻮ ﯾ ﻦ
ﮔﯿ ﺳرﺮﺑ و هﺎ ﯽ
ﻣ ﯿ ﺋﻮﻧوﻼﻓ ،مﺎﺗ لﻮﻨﻓ ناﺰ ﯿ
ﻟﺎﻌﻓ ،مﺎﺗ ﺪ ﯿ
ﺖ
ﺘﻧآ ﯽ ﺴﮐا ﯿ ﻧاﺪ ﯽ ﻣﺪﺿ ﺮﺛا و ﯿ
ﺑوﺮﮑ ﯽ ﻠﻋ نآ ﯿ ﺮﺘﮐﺎﺑ ﻪ ي ﺎﻫ ي و نژﻮﺗﺎﭘ
ﻣﻮﻤﺴﻣ ﻞﻣﺎﻋ ﯿ
دﺮﮔ مﺎﺠﻧا ﺖ ﯾﺪ
.
2 - شور و داﻮﻣ ﺎﻫ
2 - 1 - داﻮﻣ
فﺮﻌﻣ ABTS1 ﺘﺳﺮﺋﻮﮐ ، ﯿ ﺳا ،ﻦ ﯿ ﻟﺎﮔ ﺪ ﯿ و ﮏ DPPH2 ﺖﮐﺮﺷ زا
ﺳ ﯿ ﺮﺧ ﺎﻤﮕ ﯾ راﺪ ي ﺪﺷ . ﺤﻣ ﯿ ﻫ ﺮﻟﻮﻣ ﺖﺸﮐ ﻂ ﯿ
زا رﺎﮔآ و ثاﺮﺑ نﻮﺘﻨ
ﻬﺗ كﺮﻣ ﺖﮐﺮﺷ ﯿ
ﺪﻧﺪﺷ ﻪ . ﺎﺳ ﯾ ا رد هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ داﻮﻣ ﺮ ﯾ
ﻦ
ﺎﻣزآ ﻪﺟرد زا ﺶﻫوﮋﭘ ﯾ
ﻫﺎﮕﺸ ﯽ ﺪﻧدﻮﺑ رادرﻮﺧﺮﺑ .
2 - 2 - هرﺎﺼﻋ جاﺮﺨﺘﺳا
ﻣﯿ ﮔ هﻮ ﯿ ﺎﻣد رد رﻮﮐ هﺎ ي
37 ﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد ﯽ
دﺮﮔ ﮏﺸﺧ داﺮﮔ ﯾﺪ
.
نارﺎﮑﻤﻫ ﻮﺋﺎﮐ شور ﻖﺑﺎﻄﻣ هرﺎﺼﻋ جاﺮﺨﺘﺳا )
2010 ( مﺎﺠﻧا
دﺮﮔ ﯾﺪ . اﺮﺑ ي ا ﯾ ﻣ ،رﻮﻈﻨﻣ ﻦ ﯿ
هﻮ ﺎﻫ ) 100 مﺮﮔ ( ﮏﭼﻮﮐ تﺎﻌﻄﻗ ﻪﺑ
ﺳآ ﯿ لﻮﻧﺎﺗا ﺎﺑ رﺎﺑ ود ﺲﭙﺳ و هﺪﺷ بﺎ 95
ﺪﺻرد ) 800 ﻣ ﯿﻠ ﯽ ﻟﯿ ﺮﺘ (
ﺎﻣد رد ي 80 ﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد ﯽ
تﺪﻣ ﻪﺑ داﺮﮔ 1
ود و جاﺮﺨﺘﺳا ﺖﻋﺎﺳ
ﺪﻤﻫ ﺎﺑ لﻮﻠﺤﻣ ﯾ
ﺪﻧﺪﺷ مﺎﻏدا ﺮﮕ .
ﻓ ﺲﭙﺳ لﻮﻠﺤﻣ ﯿ
دﺮﮔ ﺮﺘﻠ ﯾ رد و ﺪ
ﺎﻬﻧ ﯾ ﺳر ﺎﺗﻸﺧ ﺖﺤﺗ ﺖ ﯿ
ﻪﺑ نﺪ 26 / 10 ﺪﺷ ﮏﺸﺧ هرﺎﺼﻋ مﺮﮔ .
ﺗ فوﺮﻇ رد هﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ هرﺎﺼﻋ ﯿ
ﺎﻣد رد هﺮ ي ﯾ راﺪﻬﮕﻧ لﺎﭽﺨ ي
دﺮﮔ ﯾ ﺪ ] 19 [ .
2 - 3 - هزاﺪﻧا ﮔﯿ ﺮ ي ﻣ ﯿ مﺎﺗ لﻮﻨﻓ ناﺰ
ﻟﻮﻓ شور ﯿ ﻦ - ﺳ ﯿ اﺮﺑ ﻮﭽﻟﺎﮐﻮ ي
هزاﺪﻧا ﮔﯿ ﺮ ي اﻮﺘﺤﻣ ي ﻞﮐ لﻮﻨﻓ
ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا هرﺎﺼﻋ .
اﺮﺑ ي ا ﯾ ،رﻮﻈﻨﻣ ﻦ 20
ﻣ ﯿ ﻟوﺮﮑ ﯿ ﺮﺘ هرﺎﺼﻋ
) 10 ﻟ رد مﺮﮔ ﯿ ﺮﺘ ( ﺎﺑ 100 ﻣ ﯿ ﻟوﺮﮑ ﯿ ﻟﻮﻔﻓﺮﻌﻣ زا ﺮﺘ ﯿ
ﻦ - ﺳ ﯿ و ﻮﭽﻟﺎﮐﻮ
2 ﻣ ﯿﻠ ﯽ ﻟﯿ ﺪﺷ طﻮﻠﺨﻣ ﺮﻄﻘﻣ بآ ﺮﺘ .
ﻪﺑ لﻮﻠﺤﻣ ﺖﺳد تﺪﻣ ﻪﺑ هﺪﻣآ
3 ﻗد ﯿ راﺪﻬﮕﻧ ﻪﻘ ي
و ﺪﺷ لﻮﻠﺤﻣ Na2CO3
) 300 ﻣ ﯿ ﻟوﺮﮑ ﯿ ﺮﺘ (
ﺪﺷ ﻪﻓﺎﺿا نآ ﻪﺑ .
تﺪﻣ ﻪﺑ لﻮﻠﺤﻣ ندﺰﻤﻫ زا ﺲﭘ 2
،ﺖﻋﺎﺳ
لﻮﻃ رد نآ بﺬﺟ جﻮﻣ
765 ﺮﻃ زا ﺮﺘﻣﻮﻧﺎﻧ ﯾ
ﺮﺘﻣﻮﺘﻓوﺮﺘﮑﭙﺳا ﻖ
ﺪﺷ ﺖﺋاﺮﻗ .
ﺳا ﯿ ﻟﺎﮔ ﺪ ﯿ ﮏ ) ﺮﻔﺻ - 1000 ﻣ ﯿﻠ ﯽ ﻟ رد مﺮﮔ ﯿ ﺮﺘ ( اﺮﺑ ي
ﻨﺤﻨﻣ ﻢﺳر ﯽ ﺎﺘﻧ و ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﯾ
ﻣ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﺞ ﯿﻠ
ﯽ مﺮﮔ
ﺳا ﯿ ﻟﺎﮔ ﺪ ﯿ ﺮﻫ رد ﮏ ﮏﺸﺧ هرﺎﺼﻋ مﺮﮔ
) mg GAE/g (
ﺑﯿ نﺎ
دﺮﮔ ﯾﺪ ] 21 [.
2 - 4 - هزاﺪﻧا ﮔﯿ ﺮ ي ﻣ ﯿ ﺋﻮﻧوﻼﻓ ناﺰ ﯿ
مﺎﺗ ﺪ
اﻮﺘﺤﻣ ي ﺋﻮﻧوﻼﻓ ﯿ و دﺎﺷﻮﻧ شور سﺎﺳا ﺮﺑ هرﺎﺼﻋ ﻞﮐ ﺪ
نارﺎﮑﻤﻫ ) 2021 ( هزاﺪﻧا ﮔﯿ ﺮ ي ﺪﺷ . ﻪﻧﻮﻤﻧ ،ﻪﺻﻼﺧ رﻮﻃ ﻪﺑ )
5/
0
ﻣﯿ ﻠ ﯽ ﻟﯿ ﺮﺘ ( ﺎﺑ 300 ﻣ ﯿ ﻟوﺮﮑ ﯿ لﻮﻠﺤﻣ ﺮﺘ NaNO2
و ﺪﺷ ژرﺎﺷ
تﺪﻣ ﻪﺑ طﻮﻠﺨﻣ 10
ﻧﺎﺛ ﯿ تﺪﻣ ﻪﺑ ﺲﭙﺳ و ﺲﮑﺗرو ﻪ 5
ﻗد ﯿ رد ﻪﻘ
1. 2,2′-Azino-bis(3-ethylbenzothiazoline-6-sulfonic acid) diammonium salt
ﺎﻣد ي راﺪﻬﮕﻧ قﺎﺗا ي
ﺪﺷ . ،ﺪﻌﺑ ﻪﻠﺣﺮﻣ رد AlCl3
) 300
ﻣﯿ ﻟوﺮﮑ ﯿ ﺮﺘ ( ، )NaOH 1 رﻻﻮﻣ ( ﺮﻄﻘﻣ بآ و )
9/
1 ﻣ ﯿﻠ ﯽ ﻟﯿ ﺮﺘ (
تﺪﻣ ﻪﺑ لﻮﻠﺤﻣ و ﺪﺷ ﻪﻓﺎﺿا 10
ﻧﺎﺛ ﯿﻪ ﺪﺷ هدﺰﻤﻫ . بﺬﺟ ﺲﭙﺳ
رد لﻮﻠﺤﻣ 510
دﺮﮔ ﺖﺋاﺮﻗ ﺮﺘﻣﻮﻧﺎﻧ ﯾ
ﻣ و ﺪ ﯿ ﺋﻮﻧوﻼﻓ ناﺰ ﯿ
مﺎﺗ ﺪ
ﻣ ترﻮﺻ ﻪﺑ هرﺎﺼﻋ ﯿﻠ
ﯽ ﮔ ﺘﺳﺮﺋﻮﮐ لدﺎﻌﻣ مﺮ ﯿ
زا مﺮﮔ ﺮﻫ رد ﻦ
هرﺎﺼﻋ ) mg QE/g (
ﺑﯿ ﺪﺷ نﺎ ] 22 [.
2 - 5 - ﻟﺎﻌﻓ ﯿ ﺘﻧآ ﺖ ﯽ ﺴﮐا ﯿ ﻧاﺪ ﯽ
2 - 5 - 1 - دار رﺎﻬﻣ ﯾ
دازآ لﺎﮑ DPPH
اﺮﺑ ي ا ﯾ
،رﻮﻈﻨﻣ ﻦ 5/
37 ﻣ ﯿ ﻟوﺮﮑ ﯿ هرﺎﺼﻋ زا ﺮﺘ ي
لﻮﻧﺎﺗاا ) ﻪﻧﻮﻤﻧ
لﺮﺘﻨﮐ ( ﺎﺑ 2 ﻣ ﯿﻠ ﯽ ﻟﯿ ﻟﻮﻧﺎﺗا لﻮﻠﺤﻣ ﺮﺘ ﯽ
DPPH ) 10 ﻣ ﯿﻠ ﯽ رﻻﻮﻣ (
ﺪﺷ طﻮﻠﺨﻣ .
ﻪﻧﻮﻤﻧ تﺪﻣ ﻪﺑ ﺎﻫ 20
ﻗد ﯿ رﺎﺗ رد ﻪﻘ ﯾ ﮑ ﯽ ﺪﻧﺪﺷ ﻪﺑﻮﮑﻧا
نآ بﺬﺟ ﺲﭙﺳ و لﻮﻃ رد ﺎﻫ
جﻮﻣ 517 لﻮﻧﺎﺗا ﺮﺑاﺮﺑ رد ﺮﺘﻣﻮﻧﺎﻧ
هزاﺪﻧا ﮔﯿ ﺮ ي ﺪﺷ . اﺮﺑ ي ﻟﺎﻌﻓ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﯿ
دار رﺎﻬﻣ ﺖ ﯾ
لﺎﮑ DPPH
ز ﻪﻄﺑار زا هرﺎﺼﻋ ﯾ
ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﺮ ]
23 [:
2 - 5 - 2 - دار رﺎﻬﻣ ﯾ
دازآ لﺎﮑ ABTS
ا رد ــﯾ ﻢــﺠﺣ ،شور ﻦ وﺎﺴــﻣ
ي ــﺳﺎﺘﭘ تﺎﻔﻟﻮــﺳﺮﭘ زا ﯿ
ﻢ 45 /2
ﻣﯿ ﻠ ﯽ و رﻻﻮﻣ 7ABTS ﻣ ﯿﻠ ﯽ لﻮـﻠﺤﻣ و ﺪﻧﺪـﺷ طﻮـﻠﺨﻣ رﻻﻮـﻣ
ﺎﻣد رد ﻞﺻﺎﺣ ي
تﺪـﻣ ﻪﺑ قﺎﺗا 16
ﻧﺎـﮑﻣ رد ﺖﻋﺎـﺳ ﯽ
رﺎﺗ ـﯾ ﮏ
راﺪﻬﮕﻧ ي ﺗﺎﮐ ﺎﺗ ﺪﺷ ﯿ نﻮ ﺎﻫ ي دار ﯾ لﺎﮑ ABTS ﻟﻮﺗ
ﯿ دﻮﺷ ﺪ . ﺲـﭘ
دار لﻮــﻠﺤﻣ ﻪــﺑ لﻮﻧﺎــﺘﻣ ،نآ زا ﯾ
لﺎــﮑ ABTS ﺪــﺷ ﻪﻓﺎــﺿا
ﺎﺗ بﺬﺟ ﻪﺑ 2/
0 7/± 0 رد 734 ﺮﺘﻣﻮﻧﺎﻧ ﺪﺳﺮﺑ . لﻮﻠﺤﻣ دار ﯾ لﺎﮑ
ABTS ) 9/
3 ﻣ ﯿﻠ ﯽ ﻟﯿ ﺮﺘ ( ﺎﺑ ﻞﻣﺎﮐ رﻮﻃ ﻪﺑ ﺲﭙﺳ 1/
0 ﻣ ﯿ ـﻠ ﯽ ﻟﯿ ﺮـﺘ
هرﺎﺼﻋ ﯾ لﻮﻧﺎﺘﻣ ﺎ ) لﺮﺘﻨﮐ ( راﺪـﻬﮕﻧ زا ﺲـﭘ و ﺪـﺷ طﻮﻠﺨﻣ ي
رد
ﺎﻣد ي تﺪﻣ ﻪﺑ قﺎﺗا 6
ﻗد ﯿ رد نآ بﺬﺟ ،ﻪﻘ 734
ﺮﺑاﺮﺑ رد ﺮﺘﻣﻮﻧﺎﻧ
ﺪﺷ هﺪﻧاﻮﺧ ﺪﻫﺎﺷ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ لﻮﻧﺎﺘﻣ .
ﻟﺎﻌﻓ ـﯿ ﺖ ﻧآ ـﺘ ﯽ ﺴـﮐا ﯿ ﻧاﺪ ﯽ رد
ﺎﻬﻧ ﯾ ز ترﻮﺻ ﻪﺑ ﺖ ﯾ
ﻌﺗ ﺮ ﯿﯿ ﺪﺷ ﻦ ] 24 [:
ﯽ ﺑوﺮﮑ ﯿ ﻣﺪﺿ ﺖ ﯿ ﻟﺎﻌﻓ - 6 - 2
ﻠﻋ شور ﯿ ﻧﺎﻬﺒﻬﺑ هداﺰ ﯽ نارﺎﮑﻤﻫ و )
2019 ( ﺳرﺮﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﯽ
ﺮﺛا
ﻣﺪﺿ ﯿ ﺑوﺮﮑ ﯽ ﺮﺘﮐﺎﺑ ﺮﺑاﺮﺑ رد هرﺎﺼﻋ ي
ﺎﻫ ﺰﻧژوﺮﺋآ ﺮﺘﮐﺎﺑوﺮﺘﻧا ي ،
ﺷﺮﺷا ﯿ ﻠﮐ ﺎ ﯽ ﻓﺎﺘﺳا ، ﯿ سﻮﺋروا سﻮﮐﻮﮐﻮﻠ ﻟﯿ و
ﺮﺘﺴ ﯾ ﺳﻮﻧﻮﻣ ﺎ ﯿ ﺰﻧژﻮﺘ ،
شور ﻖﺑﺎﻄﻣ ﺎﻫ
ي د ﯾ د ﮏﺴ ﯾﻔ ﯿ ﻞﻗاﺪﺣ ،رﺎﮔآ ﮏﻫﺎﭼ ،رﺎﮔآ نژﻮ
ﮔﺪﻨﻨﮐرﺎﻬﻣ ﺖﻈﻠﻏ ﯽ
ﮔﺪﻨﺸﮐ ﺖﻈﻠﻏ ﻞﻗاﺪﺣ و ﯽ
هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ
ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ]
21 [ . ﺮﺘﮐﺎﺑ اﺪﺘﺑا ي تﺪﻣ ﻪﺑ ﺎﻫ 24
ﺤﻣ رد ﺖﻋﺎﺳ ﯿ
ﻂ
ﻫ ﺮﻟﻮﻣ ﺖﺸﮐ ﯿ
ﺎﻣد رد ثاﺮﺑ نﻮﺘﻨ ي
37 ﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد ﯽ
ﺖﺤﺗ داﺮﮔ
اﺮﺷ ﯾ ﺮﺘﺳا ﻂ ﯾ ﺪﻧﺪﺷ هداد ﺖﺸﮐ ﻞ .
ﺤﻣ ﺲﭙﺳ ﯿ ﻂ ﺖﺳﺪﺑ كﻮﺘﺳا
ﺮﺗﻮﻧ رد هﺪﻣآ ﯾ
ﺪﻨﭼ و ﺪﺷ هداد ﺖﺸﮐ رﺎﮔآ ﺖﻨ ﯾ
لﻮﻠﺤﻣ ﺎﺑ رﺎﺑ ﻦ
رﯾ ﺮﺘﺳا ﺮﮕﻨ ﯾ ﺴﻧﺎﭙﺳﻮﺳ ﺎﺗ ﺪﺷ ﻪﺘﺴﺷ ﻞ ﯿ
ﻣ نﻮ ﯿ ﺑوﺮﮑ ﯽ ﻬﺗ هزﺎﺗ ﯿ ﻪ
دﻮﺷ . ﺎﻬﻧ رد ﯾ هزاﺪﻧا ﺎﺑ ﺖ ﮔﯿ
ﺮ ي ﺴﻧﺎﭙﺳﻮﺳ تروﺪﮐ ﯿ
رد نﻮ 625
ﺴﻧﺎﭙﺳﻮﺳ،ﺮﺘﻣﻮﻧﺎﻧ ﯿ
ﻣ نﻮ ﯿ ﺑوﺮﮑ ﯽ دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﺎﺑ 5/
0 ﺪﻨﻟرﺎﻓ ﮏﻣ
ﯾﺎ Colony forming unit/mL 108
× 5/
1 ﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ .
2 - 6 - 1 - د ﯾ د ﮏﺴ ﯾﻔ ﯿ رﺎﮔآ نژﻮ
ﺴﻧﺎﭙﺳﻮﺳ ﯿ ﻣ نﻮ ﯿ ﺑوﺮﮑ ﯽ ور ي ﺮﺘﭘ فوﺮﻇ ﯾﺪ
ﯾ وﺎﺣ ﺶ ﯾ ﻫ ﺮﻟﻮﻤ ﯿ نﻮﺘﻨ
ﺤﻄﺳ ﺖﺸﮐرﺎﮔآ ﯽ
ﺪﺷ هداد . هرﺎﺼﻋ ) 20 ﻣ ﯿ ﻟوﺮﮑ ﯿ ﺮﺘ ( ور ي
دﯾ ﮏﺴ ﺎﻫ ﯾ ﺮﻄﻗ ﺎﺑ ﮏﻧﻼﺒ 6
ﻣ ﯿﻠ ﯽ رﺮﺘﻣ ﯾ د ﺲﭙﺳ و ﺪﺷ ﻪﺘﺨ ﯾ
ﮏﺴ ﺎﻫ
ور ي ﺤﻣ ﯿ ﻘﻠﺗ ﺖﺸﮐ ﻂ ﯿ
ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ هﺪﺷ ﺢ .
فوﺮﻇ ،ﻪﻣادا رد
ﺮﺘﭘ ي د ﯾ ﺎﻣد رد ﺶ ي
37 ﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد ﯽ
تﺪﻣ ﻪﺑ داﺮﮔ 24
ﺖﻋﺎﺳ
راﺬﮔ ﻪﻧﺎﺨﻣﺮﮔ ي
ﺎﻬﻧ رد و ﺪﻧﺪﺷ ﯾ
ﺣﺎﻧ ﺮﻄﻗ ﺖ ﯿ
رادزﺎﺑ ﻪ ي فاﺮﻃا
دﯾ ﮏﺴ ﺎﻫ ي ﺬﻏﺎﮐ ي ﻣ ﺐﺴﺣ ﺮﺑ ﯿﻠ
ﯽ هزاﺪﻧا ﺮﺘﻣ ﮔﯿ ﺮ ي دﺮﮔ ﯾﺪ .
2 - 6 - 2 - رﺎﮔآ ﮏﻫﺎﭼ
ا رد ﯾ ﺴﻧﺎﭙﺳﻮﺳ ،شور ﻦ ﯿ
ﻣ نﻮ ﯿ ﺑوﺮﮑ ﯽ ور ﺮﺑ ي ﺤﻣ ﯿ ﻂ ﺮﻟﻮﻣ
ﻫﯿ ﺮﺘﭘ رد رﺎﮔآ نﻮﺘﻨ ي
د ﯾ ﺪﺷ ﺶﺨﭘ ﺶ .
ﺪﻨﭼ ﺲﭙﺳ ﯾ
ﮏﻫﺎﭼ ﻦ
) ﻗ ﻪﺑ ﺮﻄ 6 ﻣ ﯿﻠ ﯽ ﺮﺘﻣ ( ور ي ﺤﻣ ﺢﻄﺳ ﯿ ا ﻂ ﯾ هرﺎﺼﻋ ﺎﺑ و دﺎﺠ )
20
ﻣﯿ ﻟوﺮﮑ ﯿ ﺮﺘ ( ﺪﻧﺪﺷ ﺮﭘ . ﺮﺘﭘ فوﺮﻇ ي
د ﯾ تﺪﻣ ﻪﺑ ﺶ 24
رد ﺖﻋﺎﺳ
ﺎﻣد ي ﺖﺑﺎﺛ 37 ﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد ﯽ
راﺪﻬﮕﻧ داﺮﮔ ي
ﺣاﻮﻧ ﺮﻄﻗ و ﺪﻧﺪﺷ ﯽ
هزاﺪﻧا ﮏﻫﺎﭼ فاﺮﻃا هﺪﻧرادزﺎﺑ ﮔﯿ
ﺮ ي ﻣ ﺐﺴﺣ ﺮﺑ و ﯿﻠ
ﯽ ﺑ ﺮﺘﻣ ﯿ نﺎ
ﺪﺷ .
2 - 6 - 3 - ﮔﺪﻨﻨﮐرﺎﻬﻣ ﺖﻈﻠﻏ ﻞﻗاﺪﺣ ﯽ
ﮔﺪﻨﺸﮐ و ﯽ
ﺘﺑا ﺖﻈﻠﻏ اﺪ ﺎﻫ ي ﻟاﻮﺘﻣ ﯽ هرﺎﺼﻋ ) 2 ، 4 ، 8 ، 16 ، 32 ، 64 ، 128 ،
256 ، 512 ﻣ ﯿﻠ ﯽ ﻣ رد مﺮﮔ ﯿﻠ ﯽ ﻟﯿ ﺮﺘ ( ﺤﻣ رد ﯿ ﻂ ﻫ ﺮﻟﻮﻣ ﯿ ثاﺮﺑ نﻮﺘﻨ
ﻬﺗ ﯿ ﻓ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ و ﻪ ﯿ
ﺎﻫﺮﺘﻠ ﯾ ﮕﻧﺮﺳ ﺮﺴ ﯽ 45 /0 ﻣ ﯿ ﻧوﺮﮑ ﯽ ﺮﺘﺳا ﯾ ﻞ
ﺪﺷ . ﺖﻈﻠﻏ ﺮﻫ )
100 ﻣ ﯿ ﻟوﺮﮑ ﯿ ﺮﺘ ( ﮏﻫﺎﭼ ﻪﺑ هرﺎﺼﻋ زا ﺎﻫ
ﯾ ﯽ ﻪﮐ
ﺎﺑ ﻞﺒﻗ زا 10
ﻣ ﯿ ﻟوﺮﮑ ﯿ ﺴﻧﺎﭙﺳﻮﺳ ﺮﺘ ﯿ
ﻣ نﻮ ﯿ ﺑوﺮﮑ ﯽ ،ﺪﻧدﻮﺑ هﺪﺷ ﺮﭘ
ﺪﺷ ﻪﻓﺎﺿا .
راﺬﮔ ﻪﻧﺎﺨﻣﺮﮔ زا ﺲﭘ ي
ﻠﭘ ﯿ ﺎﻣد رد ﺖ ي
37 ﻪﺟرد
ﺘﻧﺎﺳ ﯽ تﺪﻣ ﻪﺑ داﺮﮔ 24
،ﺖﻋﺎﺳ 10 ﻣ ﯿ ﻟوﺮﮑ ﯿ لﻮﻠﺤﻣ ﺮﺘ 5
ﺪﺻرد
ﺮﺗ ي ﻨﻓﯿ ﻞ ﻟوزاﺮﺘﺗ ﯿ ﺮﻠﮐ مﻮ ﯾﺪ ﻠﭘ و ﺪﺷ ﻪﻓﺎﺿا ﮏﻫﺎﭼ ﻪﺑ ﯿ
ًادﺪﺠﻣ ﺖ
راﺬﮔ ﻪﻧﺎﺨﻣﺮﮔ ي
دﺮﮔ ﯾﺪ . ﺮﺘﻤﮐ ﯾ رﺎﻬﻣ ﺐﺒﺳ ﻪﮑﻫرﺎﺼﻋ ﺖﻈﻠﻏ ﻦ
ﻣ ﺪﺷر ﯿ ﺑوﺮﮑ ﯽ دﺮﮔ ﯾﺪ ) ﺟو مﺪﻋ ﺗ ﺰﻣﺮﻗ ﮓﻧر دﻮ ﯿ
هﺮ ﯾ ﻧاﻮﻏرا ﺎ ﯽ رد
ﮏﻫﺎﭼ ﺎﻫ ( ﮔﺪﻨﻨﮐرﺎﻬﻣ ﺖﻈﻠﻏ ﻞﻗاﺪﺣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﯽ
ﺮﻈﻧ رد هرﺎﺼﻋ
ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ . ﺲﭙﺳ
100 ﻣ ﯿ ﻟوﺮﮑ ﯿ ﮏﻫﺎﭼ رد دﻮﺟﻮﻣ لﻮﻠﺤﻣ زا ﺮﺘ ﺎﻫ
ي نوﺪﺑ
ﻣ ﺪﺷر ﯿ ﺑوﺮﮑ ﯽ ) ﮔﺪﻨﻨﮐرﺎﻬﻣ ﺖﻈﻠﻏ ﻞﻗاﺪﺣ نﻮﻣزآ رد ﯽ
( ور ي
ﺤﻣ ﯿ ﻂ ﻫ ﺮﻟﻮﻣ ﯿ رﺎﮔآ نﻮﺘﻨ ﻠﭘ رد
ﯿ ﺪﺷ هداد ﺖﺸﮐ ﺖ .
ﻠﭘﯿ ًﺎﺒﻗﺎﻌﺘﻣ ﺎﻬﺘ
ﺎﻣد رد ي 37 ﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد ﯽ
تﺪﻣ ﻪﺑ داﺮﮔ 24
راﺪﻬﮕﻧ ﺖﻋﺎﺳ ي
ﺮﺘﻤﮐ و ﺪﻧﺪﺷ ﯾ
ﻮﺳ ﻪﮐ هرﺎﺼﻋ ﺖﻈﻠﻏ ﻦ ﯾﻪ
ﺎﻫ ي ﺮﺘﮐﺎﺑ ﯾﺎﯾ ﯽ زا ار
ﺑﯿ ﻨﻠﮐ دﻮﺟو مﺪﻋ ﺎﺑ ﻪﮐ ،دﺮﺑ ﻦ ﯽ
ﺎﻫ ي ﺢﻄﺳ رد هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻞﺑﺎﻗ
ﺤﻣ ﯿ ﺋﺎﺗ ﻂ ﯿ دﺮﮔ ﺪ ﯾ ﮔﺪﻨﺸﮐ ﺖﻈﻠﻏ ﻞﻗاﺪﺣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ،ﺪ ﯽ
رد هرﺎﺼﻋ
ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ .
2 - 7 - ﻟﺎﻧآ ﯿ رﺎﻣآ ﺰ ي
ﻣﺎﻤﺗ ﯽ هداد ﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺎﻫ ﻠﺤﺗ شور زا هد
ﯿ راو ﻞ ﯾ ﺴﻧﺎ ﯿ ﮏ رد ﻪﻓﺮﻃ
مﺮﻧ راﺰﻓا SPSS ﻪﻨﻣاد ﺪﻨﭼ نﻮﻣزآ ﮏﻤﮐ ﺎﺑ و ا
ي ﻦﮑﻧاد
) 05 /0
<p ( ﻟﺎﻧآ ﯿ ﺪﻧﺪﺷ ﺰ . ﺎﺘﻧ ﯾ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﺞ
"
فاﺮﺤﻧا
ﻌﻣ ﯿ رﺎ ﻣﯿ± ﮕﻧﺎ ﯿ ﻦ
"
دﺮﮔ شراﺰﮔ ﯾ
نﻮﻣزآ و ﺪ راﺮﮑﺗ ﻪﺒﺗﺮﻣ ﻪﺳ ردﺎﻫ
ﺪﻧﺪﺷ .
3 - ﺎﺘﻧ ﯾ ﺚﺤﺑ و ﺞ
ﻣﯿ ﺋﻮﻧوﻼﻓ و مﺎﺗ لﻮﻨﻓ ناﺰ ﯿ
ﻟﻮﻧﺎﺗا هرﺎﺼﻋ مﺎﺗ ﺪ ﯽ
ﻣ ﯿ ﮔ هﻮ ﯿ رﻮﮐ هﺎ
ﻞﮑﺷ رد 1
ﺖﺳا هﺪﺷ شراﺰﮔ .
وﺎﺣ هرﺎﺼﻋ ي
mg GAE/g 35
/0 28 ± / 40 و ﻞﮐ لﻮﻨﻓ mg QE/g
10 /0 20 ± /5 ﺋﻮﻧوﻼﻓ ﯿ دﻮﺑ ﻞﮐ ﺪ .
ا ﺮﺑ هوﻼﻋ ﯾ
ﺎﺘﻧ ،ﻦ ﯾ ﺪﺻرد ﺞ
دار رﺎﻬﻣ ﯾ لﺎﮑ ﺎﻫ ي دازآ وDPPH ABTS ﻞﮑﺷ رد هرﺎﺼﻋ 2
ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺋارا .
ﻟﻮﻧﺎﺗا هرﺎﺼﻋ ﯽ
ﻣ ﯿ ﮔ هﻮ ﯿ ﻄﺑ رﻮﮐ هﺎ ﺮﺛﺆﻣ رﻮ ي ردﺎﻗ
دار رﺎﻬﻣ ﻪﺑ ﯾ
لﺎﮑ ﺎﻫ ي دازآ )DPPH 48 /0 73 ± / 52 ﺪﺻرد ( و
)ABTS 44 /0 62± / 58 ﺪﺻرد ( دﻮﺑ . هدﺮﺘﺴﮔ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ا
ي رد
ﮐﺮﺗ ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا ﯿ
ﻟﻮﻨﻓ تﺎﺒ ﯽ ﻟﺎﻌﻓ و ﯿ ﺘﻧآ ﺖ ﯽ ﺴﮐا ﯿ ﻧاﺪ ﯽ هرﺎﺼﻋ ﺎﻫ ي
ﺑآ ﯽ ﻠﮑﻟا و ﯽ ﺶﺨﺑ ﺎﻫ ي ﮔ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﯿ
ﺖﺳا هﺪﺷ مﺎﺠﻧا رﻮﮐ هﺎ .
Fig 1 Total phenols and flavonoids content of Capparis spinosa ethanolic extract.
نارﺎﮑﻤﻫ ﻮﺋﺎﮐ )
2010 ( ﻣﯿ ﺋﻮﻧوﻼﻓ ناﺰ ﯿ
ﻟﻮﻧﺎﺗا هرﺎﺼﻋ ﻞﮐ ﺪ ﯽ
ﻣ ﯿ هﻮ
ﮔﯿ لدﺎﻌﻣ ار رﻮﮐ هﺎ 439
/5 ﻧزو ﺪﺻرد ﯽ
/ ﻧزو ﯽ ﺗور ﺐﺴﺣﺮﺑ ﯿ
ﻦ
ﺪﻧدﻮﻤﻧ شراﺰﮔ ]
19 [ . ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد ا ي د ﯾ اﻮﺘﺤﻣ ،ﺮﮕ ي و ﻞﮐ لﻮﻨﻓ
ﺋﻮﻧوﻼﻓ ﯿ ﻟﻮﻧﺎﺗا هرﺎﺼﻋ ﻞﮐ ﺪ ﯽ
ﮔ گﺮﺑ ﯿ ﺗﺮﺗ ﻪﺑ رﻮﮐ هﺎ ﯿ
ﺐ mg
GAE/g 27
/ 427 و mg QE/g 93
/ 57 ﺖﺳا هﺪﺷ شراﺰﮔ
] 25 [ . ﺣﺎﺘﻓ ﯽ ﺣر و ﯿﻤ ﯽ ) 2016 ( ﻬﺑ ﺎﺑ ﯿ ﻪﻨ زﺎﺳ ي اﺮﺷ ﯾ جاﺮﺨﺘﺳا ﻂ
ﮐﺮﺗ ﯿ ﻟﻮﻨﻓ تﺎﺒ ﯽ ﮔ گﺮﺑ زا ﯿ اﺮﺷ ﺖﺤﺗ ﻪﮐ ﺪﻧداد شراﺰﮔ رﻮﮐ هﺎ ﯾ
ﻂ
ﻬﺑ ﯿ ﻪﻨ ) 49 ﺎﻣد ؛لﻮﻧﺎﺗا ﺪﺻرد ي
8 / 51 ﺎﺳ ﻪﺟرد ﺘﻧ ﯽ ﺖﺒﺴﻧ و داﺮﮔ
داﻮﻣ ﻪﺑ لﻼﺣ 50
( ﻣ ، ﯿ ﺋﻮﻧوﻼﻓ ،ﻞﮐ لﻮﻨﻓ ناﺰ ﯿ
ﻟﺎﻌﻓ و ﻞﮐ ﺪ ﯿ
ﺖ
دار رﺎﻬﻣ ﯾ لﺎﮑ ﺎﻫ ي دازآ ﺗﺮﺗ ﻪﺑDPPH
ﯿ ﺐ mg GAE/g
44 / 27 ، mg QE/g 07
/ 26 و 74 / 85 ﻣ ﺪﺻرد ﯽ ﺪﺷﺎﺑ ] 26 [.
Fig 2 DPPH and ABTS free radical scavenging activity of Capparis spinosa ethanolic extract.
ﻔﻠﺘﺨﻣ عاﻮﻧا ﯽ
ﺋﻮﻧوﻼﻓ زا ﯿ
ﮔ رد ﺎﻫﺪ ﯿ
ﺎﺳﺎﻨﺷ رﻮﮐ هﺎ ﯾ
ﯽ هﺪﺷ ﺪﻧا .
ﺘﺳﺮﺋﻮﮐ ﯿ ﻪﻧاﻮﺟ زﺎﻨ ﺎﻫ ي ﮔ ﯿ زﺎﺳاﺪﺟ هﺎ ي
ﺖﺳا هﺪﺷ ]
27 [ . ﻟﺎﺣ رد ﯽ
ﻔﻠﺘﺨﻣ تﺎﻘﺘﺸﻣ ﻪﮐ ﯽ
ﻠﮔ زا ﯿ زﻮﮑ ﯾ ﺎﻫﺪ ي ﻣ رد نآ ﯿ هﻮ ﺎﺳ و ﺎﻫ ﯾ ﺮ
ﺶﺨﺑ ﺎﻫ ي ﮔ ﯿ ﺎﺳﺎﻨﺷ هﺎ ﯾ ﯽ هﺪﺷ ﺪﻧا ] 28 [ . ﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ﯽ
ﺪﺳر
ناواﺮﻓ ﺮﺗ ﯾ ﺋﻮﻧوﻼﻓ ﻦ ﯿ ﻪﻧاﻮﺟ رد ﻢﻫ ،ﺪ ﻣ رد ﻢﻫ و ﺎﻫ
ﯿ هﻮ ﺗور ،ﺎﻫ ﯿ ﻦ
ﺪﺷﺎﺑ ] 27 , 28 [ . ﻠﮔآ ﻖﺘﺸﻣ ﯿ
ﺘﺳﺮﺋﻮﮐ نﻮﮑ ﯿ
ا ،ﻦ ﯾ ﺘﻨﻣاروﺰ ﯿ و ﻦ
ﻠﮔ ﯿ زﻮﮑ ﯾ ﺗور ﺪ ﯿ زﻮﻨ ﯾ ﻧ نآ ﺪ ﯿ ﻘﻘﺤﻣ ﻂﺳﻮﺗ ﺰ ﯿ
زﺎﺳاﺪﺟ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻦ ي
ﺖﺳا هﺪﺷ ]
29 [ . ﺋﻮﻧوﻼﻓ زا ﯿ
ﺎﻫﺪ ي د ﯾ زﺎﺳاﺪﺟﺮﮕ ي
ا هﺪﺷ ز
ﻣﯿ هﻮ ﻪﻧاﻮﺟ و ﺎﻫ ﺎﻫ
ي ﮔ ﯿ ﻣ هﺎ ﯽ ﻠﮔ و لوﺮﻔﭙﻣﺎﮐ ﻪﺑ ناﻮﺗ ﯿ
زﻮﮑ ﯾ ﺎﻫﺪ ي
دﻮﻤﻧ هرﺎﺷا نآ ]
30 , 31 [ .
ﺳ ﯿ نارﺎﮑﻤﻫ و ازﻮﮐاﺮ )
2011 ( ﻟﺎﻌﻓ ، ﯿ ﺘﻧآ ﺖ ﯽ ﺴﮐا ﯿ ﻧاﺪ ﯽ ﺴﺑ ﯿ ﻻﺎﺑ رﺎ
ﻞﮔ هﺪﻧﺎﺷﻮﺟ ﺖﻈﻠﻏ ﻪﺑ ﻪﺘﺴﺑاو و ﺎﻫ
ي ﮔ ﯿ ﺮﻃ زا ار رﻮﮐ هﺎ ﯾ
ﻖ
شور ﺎﻫ ي ﺘﻧآ ﯽ ﺴﮐا ﯿ ﻧاﺪ ﯽ
،DPPH ﺮﺒﮕﻧر
ي ﻦﺗورﺎﮐﺎﺘﺑ
و ﺴﮐا ﯿ ﺳاﺪ ﯿ نﻮ ﻟ ﯿ ﺌﺗوﺮﭘﻮﭙ ﯿ ﻦ ﺎﺑ ﺴﻧاد ﯿ ﻪﺘ ﺎﭘ ﯾﯿ ﻦ نﺎﺸﻧ ﺪﻧداد و شراﺰﮔ ا ﻪﮐ ﺪﻧداد ﯾ
ﻟﺎﻌﻓ ﻦ ﯿ ﮐﺮﺗ ﻪﺑ ﺖﺳا ﻦﮑﻤﻣ ﺖ ﯿ
ز تﺎﺒ ﯾ ﺖﺴ
ﺗور ﺪﻨﻧﺎﻣ لﺎﻌﻓ ﯿ
لوﺮﻔﭙﻣﺎﮐ ،ﻦ 3
- -O ﺗور ﯿ زﻮﻨ ﯾ ا ،ﺪ ﯾ ﺘﻨﻣاروﺰ ﯿ ﻦ 3 -
-O ﺗور ﯿ زﻮﻨ ﯾ ﺳ تﺎﻘﺘﺸﻣ و ﺪ ﯿ
ﺋﻮﻣﺎﻨ ﯿ ﮑﻠ ﯿﻨﯿ ﺳا ﮏ ﯿ طﻮﺑﺮﻣ ﺪ
ﺪﺷﺎﺑ ] 29 [ . ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد ا
ي د ﯾ ﻟﻮﻧﺎﺘﻣ هرﺎﺼﻋ ،ﺮﮕ ﯽ
ﻪﻧاد ﺎﻫ ي
ﻊﻤﺟ روآ ي و جاﺮﺨﺘﺳا ﺲﻧﻮﺗ رﻮﺸﮐ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻖﻃﺎﻨﻣ رد هﺪﺷ
ﺘﻧآ ترﺪﻗ ﯽ
ﺴﮐا ﯿ ﻧاﺪ ﯽ ﺮﻃ زا ﺎﻬﻧآ ﯾ
نﻮﻣزآ ﻖ ﺎﻫ
ي ﻓﺮﻇ ﯿ ﺖ
ﺘﻧآ ﯽ ﺴﮐا ﯿ ﻧاﺪ ﯽ ،ﻞﮐ و DPPH
راﺮﻗ ﺶﺠﻨﺳ درﻮﻣ ABTS
ﺖﻓﺮﮔ . ﺎﺘﻧ ﯾ اﻮﺘﺤﻣ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺞ ي
ﻠﭘ ﯽ لﻮﻨﻓ هرﺎﺼﻋ رد ﺎﻫ ﺮﺑ ﺎﻫ
ﻓاﺮﻐﺟ ﺄﺸﻨﻣ سﺎﺳا ﯿﺎ
ﯾ ﯽ اﺮﺷ و ﯾ ﻠﻗا ﻂ ﯿﻤ ﯽ ﺖﺳا توﺎﻔﺘﻣ .
ﮐﺮﺗ ﯿ تﺎﺒ
ﺎﺳﺎﻨﺷ ﯾ ﯽ ﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﻤﻫ رد هﺪ ﺳا زا ﺪﻧدﻮﺑ ترﺎﺒﻋ ﺎﻫ
ﯿ ﻟﺎﮔ ﺪ ﯿ ،ﮏ
رﺎﻧ ﯾ ﺠﻨ ﯿ رﻮﻣ ،ﻦ ﯾ ﺘﻣ ،ﻦ ﯿ ﻞ - 4 - ﻫﯿ ﺴﮐورﺪ ﯽ ﻨﺟ ،تاوﺰﻨﺑ ﯿ
ﺌﺘﺴ ﯿ ،ﻦ
نﻮﮑﻟﺎﭼ و زﻮﻧوﻼﻓ .
ﻟﺎﻌﻓ ﯿ ﺘﻧآ ﺖ ﯽ ﺴﮐا ﯿ ﻧاﺪ ﯽ زا ﻞﺻﺎﺣ هرﺎﺼﻋ ﻞﮐ
ﻪﻧاد ﺎﻫ ﯾ ﮕﯿ ﺎﻘﻣ رد رﻮﮐ هﺎ ﯾ
ﺘﺳﺮﺋﻮﮐ ﺎﺑ ﻪﺴ ﯿ
ﻞﺑﺎﻗ دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﻦ ﻪﺟﻮﺗ
دﻮﺑ . ا ﺮﺑ هوﻼﻋ ﯾ
ﻟﺎﻌﻓ ،ﻦ ﯿ دار رﺎﻬﻣ ﺖ ﯾ
ﻌﺗ ،لﺎﮑ ﯿﯿ ﺎﺑ هﺪﺷ ﻦ
شور ﺎﻫ ي وDPPH ﺧﺮﺑ رد ،ABTS
ﯽ ﻞﺑﺎﻗ دراﻮﻣ دﻮﺑ ﻪﺟﻮﺗ
دﺎﻘﻣ و ﯾﺮ IC50
) ﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﯿ ﺐ 5/
3 و 6/
2 ﻣ ﯿ ﻣ رد مﺮﮔوﺮﮑ ﯿﻠ
ﯽ ﻟﯿ ﺮﺘ (
لﺮﺘﻨﮐ زا ﺮﺘﻤﮐ هرﺎﺼﻋ ﺎﻫ
ي ﺪﻨﻧﺎﻣ ﺖﺒﺜﻣ وBHT
Trolox ) 3/
17
و 5/
3 ﻣ ﯿ ﻣ رد مﺮﮔوﺮﮑ ﯿﻠ
ﯽ ﻟﯿ ﺗﺮﺗ ﻪﺑ ،ﺮﺘ ﯿ ﺐ ( دﻮﺑ ] 16 [ . ﻨﭽﻤﻫ ﯿ ،ﻦ
ﻟﻮﻧﺎﺘﻣ هرﺎﺼﻋ ﻪﮐ ﺖﺳا هﺪﺷ شراﺰﮔ ﯽ
ﻣ ﯿ ﮔ هﻮ ﯿ اﻮﺘﺤﻣ ﺎﺑ رﻮﮐ هﺎ ي
ﻞﮐ لﻮﻨﻓ mg GAE/100 g 120
دار رﺎﻬﻣ ﻪﺑ ردﺎﻗ ﯾ
لﺎﮑ ﺎﻫ ي
دازآ وDPPH ﻣ ABTS
ﯽ ﺪﺷﺎﺑ ] 32 [ . ﻟﺎﻌﻓ ،هوﻼﻌﺑ ﯿ
ﺖ
ﺘﻧآ ﯽ ﺴﮐا ﯿ ﻧاﺪ ﯽ ﻟﻮﻧﺎﺗا هرﺎﺼﻋ ﯽ
ﻣ ﯿ ﮔ هﻮ ﯿ ﻟد ﻪﺑ ﺖﺳا ﻦﮑﻤﻣ رﻮﮐ هﺎ ﯿ
ﻞ
ﺋﻮﻧوﻼﻓ ﯿ ﺎﻫﺪ ﯾ ﯽ ﺘﺳﺮﺋﻮﮐ تﺎﻘﺘﺸﻣ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﯿ
ﺳا و لوﺮﻔﭙﻣﺎﮐ و ﻦ ﯿ
ﺎﻫﺪ ي
ﻫﯿ ﺴﮐورﺪ ﯽ ﺳ ﯿ ﻣﺎﻨ ﯿ ﮏ نآ رد ﺪﺷﺎﺑ ] 33 [.
ﺎﺘﻧ ﯾ ﻟﺎﻌﻓ ﺞ ﯿ ﻣﺪﺿ ﺖ ﯿ ﺑوﺮﮑ ﯽ د نﻮﻣزآ سﺎﺳا ﺮﺑ هرﺎﺼﻋ ﯾ
ﮏﺴ
دﯾ ﻔﯿ ﻞﮑﺷ رد رﺎﮔآ نژﻮ 3
ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺋارا .
ﻣﺪﺿ ﺮﺛا ﯿ ﺑوﺮﮑ ﯽ
اﺰﻓا و دﻮﺑ ﺖﻈﻠﻏ ﻪﺑ ﻪﺘﺴﺑاو هرﺎﺼﻋ ﯾ
اﺰﻓا ﺐﺒﺳ نآ ﺖﻈﻠﻏ ﺶ ﯾ
ﺶ
ﻨﻌﻣ ﯽ ﻨﻠﮐ فاﺮﻃا ﺪﺷر مﺪﻋ ﻪﻟﺎﻫ ﺮﻄﻗ راد ﯽ
ﺮﺘﮐﺎﺑ ي دﺮﮔ ﺎﻫ ﯾﺪ .
ا ﺮﺑ هوﻼﻋ ﯾ
ﺮﺘﮐﺎﺑ رﺎﺘﻓر ،ﻦ ي
ﻋ ﺮﺑاﺮﺑ رد ﺎﻫ رد ؛دﻮﺑ توﺎﻔﺘﻣ هرﺎﺼ
ﺖﻈﻠﻏ 50 ﻣ ﯿﻠ ﯽ ﻣ رد مﺮﮔ ﯿﻠ
ﯽ ﻟﯿ ،هرﺎﺼﻋ ﺮﺘ ﻓﺎﺘﺳا
ﯿ سﻮﮐﻮﮐﻮﻠ
سﻮﺋروا ﺮﺗﻻﺎﺑ ﺎﺑ ﯾ ﺪﺷر مﺪﻋ ﻪﻟﺎﻫ ﺮﻄﻗ ﻦ )
20 / 16 ﻣ ﯿﻠ ﯽ ﺮﺘﻣ ( و
ﺰﻧژوﺮﺋآ ﺮﺘﮐﺎﺑوﺮﺘﻧا ﺮﺘﻤﮐ ﺎﺑ
ﯾ ﺪﺷر مﺪﻋ ﻪﻟﺎﻫ ﺮﻄﻗ ﻦ )
13 ﻣ ﯿﻠ ﯽ ﺮﺘﻣ (
ﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﯿ سﺎﺴﺣ ﺐ ﺮﺗ
ﯾ موﺎﻘﻣ و ﻦ ﺮﺗ
ﯾ ﻮﺳ ﻦ ﯾﻪ ﺎﻫ ي ﺮﺘﮐﺎﺑ ﯾﺎﯾ ﯽ ﺖﺒﺴﻧ
ﺪﻧدﻮﺑ هرﺎﺼﻋ ﻪﺑ .
ﻨﭽﻤﻫ ﯿ ﺳﺎﺴﺣ ،ﻦ ﯿ ﺮﺘﮐﺎﺑ ﺖ ي ﺎﻫ ي رد ﺖﺒﺜﻣ مﺮﮔ
ﻟﻮﻧﺎﺗا هرﺎﺼﻋ ﺮﺑاﺮﺑ ﯽ
ﻣ ﯿ ﮔ هﻮ ﯿ ﺎﻘﻣ رد رﻮﮐ هﺎ ﯾ
ﻮﺳ ﺎﺑ ﻪﺴ ﯾﻪ ﺎﻫ ي مﺮﮔ
ﻔﻨﻣ ﯽ دﻮﺑ ﺮﺗﻻﺎﺑ .
Fig 3 Antimicrobial activity of Capparis spinosa ethanolic extract, based on disk diffusion agar.
ﻞﮑﺷ 4 ﺎﺘﻧ ، ﯾ ﻣﺪﺿ ﺮﺛا ﺞ ﯿ
ﺑوﺮﮑ ﯽ ﺮﺘﮐﺎﺑ ﺮﺑاﺮﺑ رد هرﺎﺼﻋ ي
ﺎﻫ ي
ﻣﻮﻤﺴﻣ ﻞﻣﺎﻋ و نژﻮﺗﺎﭘ ﯿ
نﺎﺸﻧ ار رﺎﮔآ ﮏﻫﺎﭼ شور ﻪﺑ ﺖ
ﻣ ﯽ ﺪﻫد . ﺎﺘﻧ ﯾ ﺎﺑ ﮓﻨﻫﺎﻤﻫ ﺞ ﯾ
ﻪﺘﻓﺎ ﺎﻫ ي د نﻮﻣزآ ﯾ د ﮏﺴ ﯾﻔ ﯿ رﺎﮔآ نژﻮ
رﻮﻄﺑ ؛دﻮﺑ ﯾ اﺰﻓا ﻪﮑ ﯾ اﺰﻓا ﺐﺒﺳ هرﺎﺼﻋ ﺖﻈﻠﻏ ﺶ ﯾ
ﻨﻌﻣ ﺶ ﯽ د را
دﺮﮔ ﺪﺷر مﺪﻋ ﻪﻟﺎﻫ ﺮﻄﻗ ﯾ
ﺮﺘﮐﺎﺑ و ﺪ ي
ﺎﻫ ﻓﺎﺘﺳا ي ﯿ سﻮﮐﻮﮐﻮﻠ
سﻮﺋروا ﺰﻧژوﺮﺋآ ﺮﺘﮐﺎﺑوﺮﺘﻧا و
ﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﯿ سﺎﺴﺣ ﺐ ﺮﺗ
ﯾ و ﻦ
موﺎﻘﻣ ﺮﺗ ﯾ ﻮﺳ ﻦ ﯾﻪ ﺎﻫ ي ﻣ ﯿ ﺑوﺮﮑ ﯽ ﻟﻮﻧﺎﺗا هرﺎﺼﻋ ﺮﺑاﺮﺑ رد ﯽ
ﻣ ﯿ ﮔ هﻮ ﯿ هﺎ
ﺪﻧدﻮﺑ رﻮﮐ .
ا ﺎﺑ ﯾ ﺪﺷر مﺪﻋ ﻪﻟﺎﻫ ﺮﻄﻗ ﻪﮐ ﺖﺳا ﺮﮐذ ﻪﺑ مزﻻ ،لﺎﺤﻨ
گرﺰﺑ رﺎﮔآ ﮏﻫﺎﭼ نﻮﻣزآ رد نﻮﻣزآ زا ﺮﺗ
د ﯾ د ﮏﺴ ﯾﻔ ﯿ رﺎﮔآ نژﻮ
ا ﻪﮐ دﻮﺑ ﯾ ﺷﺎﻧ ﺖﺳا ﻦﮑﻤﻣ ﺖﻟﺎﺣ ﻦ ﯽ
ا زا ﯾ ﻘﺣ ﻦ ﯿ ﻪﮐ ﺪﺷﺎﺑ ﺖﻘ
ﻪﻧﻮﮔ ﺎﻫ ي ﺮﺘﮐﺎﺑ ﯾﺎﯾ ﯽ ﻘﺘﺴﻣ سﺎﻤﺗ رد رﺎﮔآ ﮏﻫﺎﭼ شور رد ﯿ
ﺎﺑ ﻢ
ﻣ ﺪﺿ ﻞﻣﺎﻋ رﺎﺸﺘﻧا ﺖﻋﺮﺳ ﺎﻣا ،ﺪﻨﺘﺴﻫ هرﺎﺼﻋ ﯿ
ﺑوﺮﮑ ﯽ حﻮﻄﺳ زا
دﯾ ﺤﻣ ﻪﺑ ﮏﺴ ﯿ
ﮔﺪﻧرادزﺎﺑ ﺮﺛا ،ﻂ ﯽ
ﺎﻣزآ رد ار نآ ﯾ
د ﺶ ﯾ ﮏﺴ
دﯾ ﻔﯿ ﻌﺗ رﺎﮔآ نژﻮ ﯿﯿ
ﻣ ﻦ ﯽ ﺪﻨﮐ ] 23 [.
Fig 4 Antimicrobial activity of Capparis spinosa ethanolic extract, based on well diffusion agar.
ﺎﺘﻧ ﯾ ﮔﺪﻨﻨﮐرﺎﻬﻣ ﺖﻈﻠﻏ ﻞﻗاﺪﺣ ﺞ ﯽ
ﮔﺪﻨﺸﮐ و ﯽ
ﻟﻮﻧﺎﺗا هرﺎﺼﻋ ﯽ
ﻣﯿ ﮔ هﻮ ﯿ لوﺪﺟ رد رﻮﮐ هﺎ 1
ﺖﺳا هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻞﺑﺎﻗ .
ﺎﺘﻧ ﻖﺑﺎﻄﻣ ﯾ ،ﺞ
ﺮﺘﮐﺎﺑ ﻓﺎﺘﺳاي ﯿ سﻮﺋروا سﻮﮐﻮﮐﻮﻠ ﮔﺪﻨﻨﮐرﺎﻬﻣ ﺖﻈﻠﻏ ﻞﻗاﺪﺣ ﺎﺑ
ﯽ
4 ﻣ ﯿﻠ ﯽ ﻣ رد مﺮﮔ ﯿﻠ
ﯽ ﻟﯿ ﮔﺪﻨﺸﮐ ﺖﻈﻠﻏ ﻞﻗاﺪﺣ و ﺮﺘ ﯽ
512
ﻣﯿ ﻠ ﯽ ﻣ رد مﺮﮔ ﯿﻠ ﯽ ﻟﯿ سﺎﺴﺣ ﺮﺘ ﺮﺗ
ﯾ ﻮﺳ ﻦ ﯾ ﺮﺘﮐﺎﺑ ﻪ ﯾﺎﯾ ﯽ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ
ﻟﻮﻧﺎﺗا هرﺎﺼﻋ ﯽ
ﮔ ﯿ ﻣ هﺎ ﯽ ﺎﺘﻧ ﺎﺑ ﻪﮐ ﺪﺷﺎﺑ ﯾ
نﻮﻣزآ ﺞ ﺎﻫ ي ﻣﺪﺿ ﯿ ﺑوﺮﮑ ﯽ
دﯾ د ﮏﺴ ﯾﻔ ﯿ ﻧاﻮﺨﻤﻫ رﺎﮔآ ﮏﻫﺎﭼ و رﺎﮔآ نژﻮ ﯽ
دراد .
Table 1 The minimum inhibitory concentration (MIC) and minimum bactericidal concentration (MBC) of Capparis
spinosa extracton some pathogenic bacteria
Microorganism MIC (mg/mL)
MBC (mg/mL) Enterobacter aerogenes 16 > 512
Escherichia coli 16 > 512 Listeria monocytogenes 16 > 512 Staphylococcus aureus 4 512
ﺎﺘﻧ ﻖﺑﺎﻄﻣ ﯾ ا ﺞ ﯾ ﺮﺘﮐﺎﺑ ،ﺶﻫوﮋﭘ ﻦ ي
ﺎﻫ ي ﺎﻘﻣ رد ﺖﺒﺜﻣ مﺮﮔ ﯾ
ﺎﺑ ﻪﺴ
ﺮﺘﮐﺎﺑ ي ﺎﻫ ي ﻔﻨﻣ مﺮﮔ ﯽ ﺖﻈﻠﻏ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ،
ﺎﻫ ي هرﺎﺼﻋ ﻒﻠﺘﺨﻣ
ﻟﻮﻧﺎﺗا ﯽ ﻣ ﯿ ﮔ هﻮ ﯿ ﺳﺎﺴﺣ رﻮﮐ هﺎ ﯿ
ﺑ ﺖ ﯿ ﺮﺘﺸ ي ًﺎﺗﺪﻤﻋ ﻪﮐ ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ
ﻟد ﻪﺑ ﯿ دﻮﺟو ﻞ ﯾ ﻻ ﮏ ﯾ ﺘﭙﭘﻮﮐﻮﻣ ﻪ ﯿ ﺎﺸﻏ رد ﺪ ي ﻟﻮﻠﺳ ﯽ ﺖﺳا ﺎﻬﻧآ
ﻣ ﺪﺿ ﻞﻣاﻮﻋ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ار ﺎﻬﻧآ ﻪﮐ ﯿ
ﺑوﺮﮑ ﯽ سﺎﺴﺣ ﻣ ﺮﺗ ﯽ ﺪﻨﮐ . رد
ﺎﺸﻏ ،ﻞﺑﺎﻘﻣ ي
ﻟﻮﻠﺳ ﯽ ﺮﺘﮐﺎﺑ ي ﺎﻫ ي ﻔﻨﻣ مﺮﮔ ﯽ وﺎﺣ ﯾﯿ ﻻ ﮏ ﯾ ﻪ
ﻟﯿ ﻠﭘﻮﭙ ﯽ رﺎﮐﺎﺳ ﯾ ﻟﻮﻔﺴﻓ و ﺪ ﯿﭙﯿ
ﺪ ي ﭘ ﯿ ﭽ ﯿ هﺪ ﺮﺗ ي ﻣ ﯽ ﺐﺒﺳ ﻪﮐ ﺪﺷﺎﺑ
ﮐﺮﺗ رﺎﺸﺘﻧا ﺖﻋﺮﺳ ﺶﻫﺎﮐ ﯿ
ﻣ ﺪﺿ تﺎﺒ ﯿ
ﺑوﺮﮑ ﯿ لﻮﻠﺳ ﻞﺧاد ﻪﺒ
ﺮﺘﮐﺎﺑ ﯾﺎﯾ ﯽ ﻣ ﯽ دﻮﺷ ] 3 , 6, 7 , 10 , 23 , 34 [.
ﻟﺎﻌﻓ ﯿ ﺮﺘﮐﺎﺑ ﺪﺿ ﺖ ﯾﺎﯾ
ﯽ ﻟﻮﻧﺎﺘﻣ هرﺎﺼﻋ ﯽ
ﮔ ﻪﻧاﻮﺟ ﯿ ﺮﺑ رﻮﮐ هﺎ
ور ﯾ ﺮﺘﮐﺎﺒ ي ﺎﻫ ي ﺖﺒﺜﻣ مﺮﮔ ﻟﺎﮑﻓ سﻮﮐﻮﮐوﺮﺘﻧا
ﯿ ﺲ ،
ﻓﺎﺘﺳا ﯿ سﻮﺋروا سﻮﮐﻮﮐﻮﻠ ﺳﺎﺑ ،
ﯿ ﻠﺘﺑﻮﺳ سﻮﻠ ﯿ
ﺲ ور ﺮﺑ و ي
ﻮﺳ ﯾﻪ ﺎﻫ ي ﻔﻨﻣ مﺮﮔ ژوﺮﺋآ سﺎﻧﻮﻣودﻮﺳ ﯽ
ﯾ ازﻮﻨ ﺮﺷا ، ﯾ ﺸ ﯿ ﻠﮐ ﺎ ﯽ ،
ﺳﯿ ﺮﺘﮐﺎﺑوﺮﺘ ﺗاﺮﺳ ،
ﯿ ﺲﻨﺴﺳرﺎﻣ ﺎ رﻮﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد
ﯾ نارﺎﮑﻤﻫ و ﭻ
) 2011 ( ﺖﺳا هﺪﺷ شراﺰﮔ ]
17 [ . ﻟﺎﻌﻓ ﯿ ﺮﺘﮐﺎﺑ ﺪﺿ ﺖ ﯾﺎﯾ
ﯽ
هرﺎﺼﻋ ﺎﻫ ﯾ ﻟوﺮﺘﭙ ﯿ ﻪﺑ مﺎﺧ ناﺰﮕﻫ و لﻮﻧﺎﺘﻣ ،لﻮﻧﺎﺗﻮﺑ ،بآ ،ﺮﺗا مﻮ
ﺖﺳد ماﺪﻧا زا هﺪﻣآ ﺎﻫ
ي اﻮﻫ ﯾ ﯽ ﮔ ﯿ ﮏﻫﺎﭼ رﺎﺸﺘﻧا شور ﺎﺑ رﻮﮐ هﺎ
ﺳرﺮﺑ درﻮﻣ رﺎﮔآ ﯽ
ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ .
ﺴﮐاﺮﻓ ﯿ نﻮ ﺎﻫ ي ﻒﻠﺘﺨﻣ
ﻟﺎﻌﻓ ﯿ ﺖ ﻣﺪﺿ ﯿ ﺑوﺮﮑ ﯽ ر ﻂﺳﻮﺘﻣ ﺎﺗ بﻮﺧ ﺑ ﺮﺑاﺮﺑ رد ا
ﯿ ﺮﺘﺸ
ﺮﺘﮐﺎﺑ ي ﺎﻫ ي ﺎﻣزآ ﯾ هرﺎﺼﻋ و ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ هﺪﺷ ﺶ ﺮﺑاﺮﺑ رد ﺎﻫ
ﻓﺎﺘﺳا ﯿ ﭘا سﻮﮐﻮﮐﻮﻠ ﯿ
ﻣرﺪ ﯿﺪ ﯾ ﺲ ﻟﺎﮑﻓ سﻮﮐﻮﮐﻮﺘﭘﺮﺘﺳا و ﯿ
ﺲ ﺑ ﯿ ﺮﺘﺸ
ﺪﻧدﻮﺑ لﺎﻌﻓ ]
35 [ . ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد ا
ي د ﯾ دﺮﮔ ﺺﺨﺸﻣ ،ﺮﮕ ﯾ
ﻪﮐ ﺪ
هرﺎﺼﻋ ﺎﻫ ي ﻟوﺮﺘﭘ ﯿ ﺑآ و لﻮﻧﺎﺗﻮﺑ ،ناﺰﮕﻫ ،لﻮﻧﺎﺘﻣ ،ﺮﺗا مﻮ ﯽ
ﺖﻤﺴﻗ ﺎﻫ ي اﻮﻫ ﯾ ﯽ ﮔ ﯿ تﺎﺟرد رﻮﮐ هﺎ ﻔﻠﺘﺨﻣ
ﯽ ﻟﺎﻌﻓ زا ﯿ ﺪﺿ ﺖ
ﻣﯿ ﺑوﺮﮑ ﯽ ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ ار .
هرﺎﺼﻋ اراد ﺎﻫ ي ﻟﺎﻌﻓ ﯿ ﻂﺳﻮﺘﻣ ﺎﺗ ﻢﮐ ﺖ
ﺮﺘﮐﺎﺑ ﻪﻧﻮﮔ رﺎﻬﭼ ﺮﺑاﺮﺑ رد ﺷﺮﺷا ي
ﯿ ﻠﮐ ﺎ ﯽ ﻓﺎﺘﺳا، ﯿ سﻮﮐﻮﮐﻮﻠ
سﻮﺋروا ﺳﺎﺑ ، ﯿ سﻮﺋﺮﺴﺳﻮﻠ ﺗ ﻼﻧﻮﻤﻟﺎﺳ و
ﯿﻔ ﯽ رﻮﻣ ﯾﻢ ﺪﻧدﻮﺑ ] 36 [.
ﻠﮐ رﻮﻄﺑ ﯽ ﺎﻘﻣ ، ﯾ ﺎﺘﻧ ﻪﺴ ﯾ ا ﺞ ﯾ ﺎﺑ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦ ﯾ
ﻪﺘﻓﺎ ﺎﻫ ي ﺎﺳ ﯾ ﻘﻘﺤﻣ ﺮ ﯿ ﻦ
ﻣ نﺎﺸﻧ ﯽ ﻣ فﻼﺘﺧا ﻪﮐ ﺪﻫد ﯿ
اﺮﺑ هﺪﺷ شراﺰﮔ داﺪﻋا نﺎ ي
ﻣ ﯿ ناﺰ
ﺋﻮﻧوﻼﻓ ،لﻮﻨﻓ ﯿ
ﻟﺎﻌﻓ ،ﺪ ﯿ ﺘﻧآ ﺖ ﯽ ﺴﮐا ﯿ ﻧاﺪ ﯽ ﻣﺪﺿ و ﯿ ﺑوﺮﮑ ﯽ هرﺎﺼﻋ
ﺷﺎﻧ ﺖﺳا ﻦﮑﻤﻣ ﯽ
اﺮﺷ زا ﯾ ﮔ ﺖﺸﮐ ﻂ ﯿ
ﻊﻤﺟ نﺎﻣز ،هﺎ روآ
ي ﮔ ﯿ ،هﺎ
اﺮﺷ ﯾ اﻮﻫ و بآ ﻂ ﯾ
ﯽ ﻨﭽﻤﻫ و ﯿ اﺮﺷ و لﻼﺣ عﻮﻧ ﻦ ﯾ
و جاﺮﺨﺘﺳا ﻂ
شور ﺎﻫ ي هزاﺪﻧا ﮔﯿ ﺮ ي ﮐﺮﺗ ﯿ ﺪﺷﺎﺑ تﺎﺒ ]
5 , 8 , 13 , 37 - 40 [ .
4 - ﺘﻧ ﯿ ﻪﺠ ﮔﯿ ﺮ ي ﺎﻬﻧ ﯾ ﯽ
ﺎﺘﻧ ﯾ ا ﺞ ﯾ ﻟﻮﻧﺎﺗا هرﺎﺼﻋ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦ ﯽ
ﻣ ﯿ ﮔ هﻮ ﯿ رﻮﮐ هﺎ
اراد ي ﻣ ﯿ ﻻﺎﺑ ناﺰ ﯾ ﯽ ﮐﺮﺗ زا ﯿ ﻟﻮﻨﻓ تﺎﺒ ﯽ ﻣ ﯽ رﻮﻄﺑ ؛ﺪﺷﺎﺑ ﯾ
هرﺎﺼﻋ ﻪﮑ
ﻟﺎﻌﻓ ﯿ ﮔﺪﻨﻨﮐرﺎﻬﻣ ﺖ ﯽ
ﻻﺎﺑ ﯾ ﯽ دار ﺮﺑاﺮﺑ رد ﯾ
لﺎﮑ ﺎﻫ ي دازآ وDPPH
داد نﺎﺸﻧ ABTS . ا ﺮﺑ هوﻼﻋ ﯾ ﻟﻮﻧﺎﺗا هرﺎﺼﻋ ،ﻦ ﯽ
ﻣ ﯿ ﮔ هﻮ ﯿ رﻮﮐ هﺎ
ا ﻣﺪﺿ ﺮﺛ ﯿ ﺑوﺮﮑ ﯽ ﻻﺎﺑ ﯾ ﯽ ﺮﺘﮐﺎﺑ ﺮﺑاﺮﺑ رد ي
ﺎﻫ ي نژﻮﺗﺎﭘ ﺮﺘﮐﺎﺑوﺮﺘﻧا
ﺰﻧژوﺮﺋآ ﺷﺮﺷا ، ﯿ ﻠﮐ ﺎ ﯽ ﻓﺎﺘﺳا ، ﯿ سﻮﺋروا سﻮﮐﻮﮐﻮﻠ ﻟﯿ و
ﺮﺘﺴ ﯾ ﺎ
ﺳﻮﻧﻮﻣ ﯿ ﺰﻧژﻮﺘ ﻣﺪﺿ ﺮﺛا و داد نﺎﺸﻧ ﯿ
ﺑوﺮﮑ ﯽ ﺮﺘﮐﺎﺑ ﺮﺑاﺮﺑ رد ي
ﺎﻫ ي
ﺑ ﺖﺒﺜﻣ مﺮﮔ ﯿ
دﻮﺑ دﻮﻬﺸﻣ ﺮﺘﺸ .
ﻠﮐ رﻮﻄﺑ ﯽ ﻟﻮﻧﺎﺗا هرﺎﺼﻋ ، ﯽ
ﻣ ﯿ هﻮ
ﮔﯿ ﻣ ار رﻮﮐ هﺎ ﯽ
اﺰﻓا ﺖﻬﺟ ناﻮﺗ ﯾ
ﺎﭘ ﺶ ﯾ راﺪ ي ﺎﺴﮐا ﯾ ﺸ ﯽ و
ﻣﯿ ﺑوﺮﮑ ﯽ اﺬﻏ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﯾ
ﯽ دﻮﻤﻧ هدﺎﻔﺘﺳا ﻒﻠﺘﺨﻣ .
ﻪﭼﺮﮔا
هدﺮﺘﺴﮔ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺮﺗ
ي ﺳرﺮﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﯽ
ﻤﺳ ﯿ هرﺎﺼﻋ هﻮﻘﻟﺎﺑ ﺖ
ﻟﻮﻧﺎﺗا ﯽ ﻣ ﯿ ﮔ هﻮ ﯿ ﻧ رﻮﮐ هﺎ ﯿ ﺖﺳا زﺎ .
5 - ﺪﻘﺗ ﯾ ﺮﮑﺸﺗ و ﺮ
ﻣ مزﻻ دﻮﺧ ﺮﺑ ﻪﻟﺎﻘﻣ نﺎﮔﺪﻨﺴﯾﻮﻧ ﯽ
ﺸﻫوﮋﭘ ﺖﻧوﺎﻌﻣ زا ﺪﻨﻧاد ﯽ
و
روﺎﻨﻓ ي زروﺎﺸﮐ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ي
ﺑﺎﻨﻣ و ﺒﻃ ﻊ ﯿﻌ ﯽ ﻪﺑ نﺎﺘﺳزﻮﺧ
ﻟد ﯿ ﺎﻤﺣ ﻞ ﯾ ﺖ ﺎﻫ ي دﺎﻣ ي ﻮﻨﻌﻣ و ي ﻤﺻ ﯿ ﻧادرﺪﻗ و ﺮﮑﺸﺗ ﻪﻧﺎﻤ ﯽ
ﺪﻨﯾﺎﻤﻧ .
6 - ﻊﺑﺎﻨﻣ
[1] F. D. Gonelimali et al., "Antimicrobial Properties and Mechanism of Action of Some Plant Extracts Against Food Pathogens and Spoilage Microorganisms," (in English),
Frontiers in Microbiology, Original Research vol. 9, 2018-July-24 2018, doi:
10.3389/fmicb.2018.01639.
[2] B. Alizadeh Behbahani, F. Falah, A.
Vasiee, and F. Tabatabaee Yazdi, "Control of microbial growth and lipid oxidation in beef using a Lepidium perfoliatum seed mucilage edible coating incorporated with chicory essential oil," Food Science &
Nutrition, vol. 9, no. 5, pp. 2458-2467, 2021.
[3] B. Alizadeh Behbahani, F. Tabatabaei Yazdi, S. Fakhri, and F. Riazi, "Antifungal Effect Of The Aqueous And Ethanolic Avicennia Marina Extracts On Alternaria Citri And Penicillium Digitatum," Zahedan Journal of Research in Medical Sciences,vol.
18, no. 2, p. e5992, 2016.
[4] M. A. Shah and S. A. Mir, "Chapter 6 - Plant extracts as food preservatives," in Plant Extracts: Applications in the Food Industry, S. A. Mir, A. Manickavasagan, and M. A. Shah Eds.: Academic Press, 2022, pp.
127-141.
[5] S. Heydari, H. Jooyandeh, B. Alizadeh Behbahani, and M. Noshad, "The impact of Qodume Shirazi seed mucilage‐based edible coating containing lavender essential oil on the quality enhancement and shelf life improvement of fresh ostrich meat: An experimental and modeling study," Food Science & Nutrition, vol. 8, no. 12, pp. 6497- 6512, 2020.
[6] B. Alizadeh Behbahani, F. Tabatabaei Yazdi, H. Noorbakhsh, F. Riazi, A. Jajarmi, and F. Tabatabaei Yazdi, "Study Of The Antibacterial Activity Of Methanolic And Aqueous Extracts Of Myrtus Communis On Pathogenic Strains Causing Infection,"
Zahedan Journal of Research in Medical Sciences, vol. 18, no. 2, 2016.
[7] M. Hojjati and B. Alizadeh Behbahani,
"Evaluation of the effect of aqueous and methanolic extraction methods on the antioxidant and antimicrobial characteristics of Allium jesdianum extract: in vitro study,"
Iranian Food Science and Technology Research Journal, vol. 17, no. 1, pp. 83-91, 2021.
[8] Z. Sosani Gharibvand, B. Alizadeh Behbahani, M. Noshad, and H. Jooyandeh,
"Investigation of the Functional Groups of Bioactive Compounds, Radical Scavenging Potential, Antimicrobial Activity and
Aqueous Extract on Cell Line HT29: A Laboratory Study," Journal of Rafsanjan University of Medical Sciences, vol. 19, no.
5, pp. 463-484, 2020.
[9] U. A. Khan et al., "Antibacterial activity of some medicinal plants against selected human pathogenic bacteria," European Journal of Microbiology and Immunology, vol. 3, no. 4, pp. 272-274, 2013.
[10] A. Alghooneh, B. Alizadeh Behbahani, H.
Noorbakhsh, and F. T. Yazdi, "Application of intelligent modeling to predict the population dynamics of Pseudomonas aeruginosa in Frankfurter sausage containing Satureja bachtiarica extracts," Microbial pathogenesis, vol. 85, pp. 58-65, 2015.
[11] N. Alzoreky and K. Nakahara,
"Antibacterial activity of extracts from some edible plants commonly consumed in Asia,"
International journal of food microbiology, vol. 80, no. 3, pp. 223-230, 2003.
[12] S. Castro, C. Leal, F. Freire, D.
Carvalho, D. Oliveira, and H. Figueiredo,
"Antibacterial activity of plant extracts from Brazil against fish pathogenic bacteria,"
Brazilian Journal of Microbiology, vol. 39, pp. 756-760, 2008.
[13] B. Alizadeh Behbahani, and F. Shahidi,
"Melissa officinalis essential oil: Chemical compositions, antioxidant potential, total phenolic content and antimicrobial activity,"
Nutr. Food Sci Res, vol. 6, pp. 17-25, 2019.
[14] F. Shahidi, F. Tabatabaei Yazdi, B.
Alizadeh Behbahani, S. Roshanak, N.
Norouzi, and A. Vasiee, "Aantibacterial Effect of Tragopogon graminifolius Extract on Staphylococcus epidermidis, Bacillus subtilis, Escherichia coli and Salmonella typhi “in vitro”," Iranian Journal of Infectious Diseases and Tropical Medicine, vol. 24, no. 84, pp. 1-10, 2019.
[15] R. Rahnavard and N. Razavi, "A review on the medical effects of Capparis spinosa L," Future Natural Products, vol. 3, no. 1, pp. 44-53, 2017. [Online]. Available:
http://futurenatprod.skums.ac.ir/article_2085 7_5e080671f14fac89dd3ffd9fe45f1adb.pdf.
[16] N. Tlili, H. Mejri, F. Anouer, E. Saadaoui, A. Khaldi, and N. Nasri, "Phenolic profile and antioxidant activity of Capparis spinosa seeds harvested from different wild habitats,"
Industrial Crops and Products, vol. 76, pp.
930-935, 2015.
[17] H. Bouriche, N. Karnouf, H. Belhadj, S.
Dahamna, D. Harzalah, and A. Senator,
"Free radical, metal-chelating and antibacterial activities of methonolic extract of Capparis spinosa buds," Adv. Environ.
Biol, vol. 5, no. 2, pp. 281-287, 2011.
[18] A. Goel, A. Garg, and A. Kumar, "Effect of Capparis spinosa Linn. extract on lipopolysaccharide-induced cognitive impairment in rats," NISCAIR-CSIR, vol. 54, pp. 126-132, 2016.
[19] Y.-l. Cao, X. Li, and M. Zheng, "Capparis spinosa protects against oxidative stress in systemic sclerosis dermal fibroblasts,"
Archives of dermatological research, vol.
302, no. 5, pp. 349-355, 2010.
[20] M. P. Germanò, R. De Pasquale, V.
D'Angelo, S. Catania, V. Silvari, and C.
Costa, "Evaluation of Extracts and Isolated Fraction from Capparis spinosa L. Buds as an Antioxidant Source," Journal of Agricultural and Food Chemistry, vol. 50, no. 5, pp. 1168-1171, 2002/02/01 2002, doi:
10.1021/jf010678d.
[21] B. Alizadeh Behbahani,, M. Noshad, and F. Falah, "Cumin essential oil:
Phytochemical analysis, antimicrobial activity and investigation of its mechanism of action through scanning electron microscopy," Microbial pathogenesis, vol.
136, p. 103716, 2019.
[22] M. Noshad, B. Alizadeh Behbahani, H.
Jooyandeh, M. Rahmati‐Joneidabad, M. E.
Hemmati Kaykha, and M. Ghodsi Sheikhjan,
"Utilization of Plantago major seed mucilage containing Citrus limon essential oil as an edible coating to improve shelf‐life of buffalo meat under refrigeration conditions,"
Food Science & Nutrition, vol. 9, no. 3, pp.
1625-1639, 2021.
[23] B. Alizadeh Behbahani, F. Falah, F. Lavi Arab, M. Vasiee, and F. Tabatabaee Yazdi,
"Chemical composition and antioxidant, antimicrobial, and antiproliferative activities of Cinnamomum zeylanicum bark essential oil," Evidence-based complementary and alternative medicine, vol. 2020, 2020.
[24] H. Barzegar, B. Alizadeh Behbahani,, and M. A. Mehrnia, "Quality retention and shelf life extension of fresh beef using Lepidium sativum seed mucilage-based edible coating containing Heracleum lasiopetalum essential oil: an experimental and modeling study,"
Food Science and Biotechnology, vol. 29, no. 5, pp. 717-728, 2020.
