ﻂﺳﻮﺗ هﺪﺷ يروآ ﻊﻤﺟ ﻞﮔ هدﺮﮔ ﺮﺛا ﯽﺳرﺮﺑ ﻞﺴﻋ رﻮﺒﻧز
تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﺮﺑ ﺖﺴﯾز
ﯽﺘﻧآ صاﻮﺧ ،لﺎﻌﻓ
ﻦﺗﻮﻠﮔ نوﺪﺑ ﮏﯿﮐ يرﺎﮔﺪﻧﺎﻣ و ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا
ﯽﻠﯿﻠﺟ ﻪﻤﻃﺎﻓ ،1
ﺖﺳودﺮﺒﻤﻐﯿﭘ يدﺎﻫﺪﯿﺳ
1
كﺪﺑﺪﺑ ﺪﻤﺻ ،*
،2
يرﺎﻔﻏدﻻوا فرﺎﻋ
3
1 - ﺮﮔ هو ﻮﻠﻋ م و ﯽﺳﺪﻨﻬﻣ ﻊﯾﺎﻨﺻ ﺬﻏ ا ﯽﯾ
، اد ﺪﮑﺸﻧ ه ﺎﺸﮐ اد ،يزرو ﺎﮕﺸﻧ ه ﺰﯾﺮﺒﺗ
، ﺰﯾﺮﺒﺗ .
2 - ﺮﮔ هو ﻮﻠﻋ م و ﯽﺳﺪﻨﻬﻣ ﻊﯾﺎﻨﺻ ﺬﻏ ا ﯽﯾ
، اد ﺪﮑﺸﻧ ه ﺎﺸﮐ يزرو و ﻊﺑﺎﻨﻣ ﯽﻌﯿﺒﻃ ا ﺮﻫ
، اد ﺎﮕﺸﻧ ه ﺰﯾﺮﺒﺗ
، ﺰﯾﺮﺒﺗ .
4 - ﮋﭘ و ﺪﮑﺸﻫ ه ﺬﻏ ا ﯽﯾ و ﺎﺸﮐ
،يزرو ﮋﭘ و ﺎﮕﺸﻫ ه ا ﺪﻧﺎﺘﺳ
،درا
،ﺰﯾﺮﺒﺗ ﺰﯾﺮﺒﺗ .
ﻪﻟﺎﻘﻣ تﺎﻋﻼﻃا ﮑﭼ
ﯿ هﺪ
رﺎﺗ ﯾ ﺎﻫ ﺦ ي ﻪﻟﺎﻘﻣ :
رﺎﺗ ﯾ رد ﺦ ﯾ ﺖﻓﺎ : 27 / 04 / 1401
رﺎﺗ ﯾ ﺬﭘ ﺦ ﯾ شﺮ : 24 / 07 / 1401
ﻠﮐ تﺎﻤﻠﮐ
ﯿ ﺪ ي :
،ﺖﻓﺎﺑ ﯽﺘﻔﺳ ﺎﺒﯿﮐﺮﺗ
،ﯽﻟﻮﻨﻓ ت ،يﺪﯿﺋﻮﻧوﻼﻓ لﺎﮑﯾدار رﺎﻬﻣ ﺪﺻرد ،دازآ يﺎﻫ
ﻞﮔ هدﺮﮔ .
DOI: 10.22034/FSCT.19.130.371
DOR: 20.1001.1.20088787.1401.19.130.28.7
تﺎﺒﺗﺎﮑﻣ لﻮﺌﺴﻣ
ﻪﺑ ﻞﺴﻋرﻮﺒﻧز هدﺮﮔ هزوﺮﻣا ﯽﺘﻧآ صاﻮﺧ ﺎﺑ يﺬﻐﻣ داﻮﻣ زا ﯽﻨﻏ و رﻮﺤﻣ ﺖﻣﻼﺳ ﯽﻧدوﺰﻓا هدﺎﻣ ناﻮﻨﻋ
ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ ﻪﺟﻮﺗ درﻮﻣ بﻮﻠﻄﻣ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا .
ضراﻮﻋ ﺎﺑ داﺮﻓا زا ﯽﺻﺎﺧ ﻒﯿﻃ ياﺮﺑ ﻦﺗﻮﻠﮔ نوﺪﺑ ﮏﯿﮐ
ﺖﺳا ﺪﯿﻔﻣ ﻦﺗﻮﻠﮔ ﻪﺑ ﻞﻤﺤﺗ مﺪﻋ .
ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫﺪﺻرد رد ﻞﮔ هدﺮﮔ ندوﺰﻓا ﺮﺛا ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا رد
)
،ﺮﻔﺻ 3 ، 6 ، 9 ، 12 و 15 ﺪﺻرد (w/v ﯽﮔﮋﯾو ﺮﺑ ﻦﺗﻮﻠﮔ نوﺪﺑ ﮏﯿﮐ نﻮﯿﺳﻻﻮﻣﺮﻓ ﻪﺑ ،ﯽﻔﯿﮐ يﺎﻫ
ﺪﺷ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﮏﯿﮐ يرﺎﮔﺪﻧﺎﻣ و لﺎﻌﻓ ﺖﺴﯾز تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ .
ﺶﯾﺎﻣزآ ﻪﺑ ترﻮﺻ ﻞﯾرﻮﺘﮐﺎﻓ رد ﺐﻟﺎﻗ حﺮﻃ
ﻼﻣﺎﮐ ﯽﻓدﺎﺼﺗ ﺎﺑ ﻪﺳ راﺮﮑﺗ مﺎﺠﻧا ﺪﺷ . ﺰﯿﻟﺎﻧآ ﺲﻧﺎﯾراو و ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻪﺑ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﺎﻫ
شور ANOVA ﻮﻣزآ و
لﺎﻤﺘﺣا ﺢﻄﺳ رد ﻦﮑﻧاد ن 5
ﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﺪﺻرد ﺎﺑ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ .
ﺶﯾاﺰﻓا هدﺮﮔ ﺪﺻرد ﯽﺘﻧآ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﺰﯿﻧ و يﺪﯿﺋﻮﻧوﻼﻓ ،ﯽﻟﻮﻨﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ راﺪﻘﻣ ﻞﺴﻋرﻮﺒﻧز
ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ ﯽﻨﻌﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ ﺖﺨﭘ زا ﺲﭘ زور رد يراد
) 05 /0
<
(P ﺖﻓﺎﯾ ﺶﯾاﺰﻓا لﺮﺘﻨﮐ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ .
ا ﯽﻟﻮﻨﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﻪﮐ يرﻮﻄﺑ ز
79 / 2 ﻪﺑ 83 / 11 mg GAE g-1 لﺎﮑﯾدار رﺎﻬﻣ ترﺪﻗ ،
زا دازآ يﺎﻫ
8 / 17 ﻪﺑ 8 / 25 زا يﺪﯿﺋﻮﻧوﻼﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ راﺪﻘﻣ و ،ﺪﺻرد 316
/ 0 ﻪﺑ 450 / 0 mg RUE g-1 رد
ﺖﻓﺎﯾ ﺶﯾاﺰﻓا لﺮﺘﻨﮐ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد ﻞﮔ هدﺮﮔ ﺎﺑ هﺪﺷ ﯽﻨﻏ يﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ .
ﮏﯿﮐ ﺖﻓﺎﺑ ﯽﺘﻔﺳ ﯽﺳرﺮﺑ
ﺪﺷ مﺎﺠﻧا لﺎﭽﺨﯾ و ﻂﯿﺤﻣ يﺎﻣد ود رد .
ﺎﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺰﻐﻣ ﺖﻓﺎﺑ ﯽﺘﻔﺳ ،ﻞﮔ هدﺮﮔ ﺪﺻرد ﺶﯾاﺰﻓا يﺎﻫ
ﺖﻓﺎﯾ ﺶﻫﺎﮐ نﺎﻣز ﺖﺷﺬﮔ ﺎﺑ ﻂﯿﺤﻣ يﺎﻣد رد هﺪﺷ يراﺪﻬﮕﻧ ﮏﯿﮐ .
ﯽﺘﻔﺳ راﺪﻘﻣ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ و ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ
ﺎﺑ ﺮﺑاﺮﺑ 16N
/ 0 و 20N / 0 زور رد 14 ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﻂﯿﺤﻣ يﺎﻣد رد لﻮﺼﺤﻣ يراﺪﻬﮕﻧ ما
ﻪﻧﻮﻤﻧ 15 و 3 ﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ هدﺮﮔﺪﺻرد .
رد يراﺪﻬﮕﻧ ﺎﻣا ﺖﻔﺳ ﺚﻋﺎﺑ لﺎﭽﺨﯾ يﺎﻣد
ﺮﺗ ﻪﻧﻮﻤﻧ نﺪﺷ يﺎﻫ
ﯽﺘﻔﺳ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ و ﺪﯾدﺮﮔ نﺎﻣز ﯽﻃ رد هدﺮﮔ ﺪﺻرد ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ﮏﯿﮐ )
230 N / 0 ( زور رد 14 ما
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ يراﺪﻬﮕﻧ 15
دﻮﺑ هدﺮﮔ ﺪﺻرد .
ﻪﺑ هدﺮﮔ راﺪﻘﻣ ﺶﯾاﺰﻓا 15
ﺶﻫﺎﮐ ﺚﻋﺎﺑ ﺪﺻرد
ﯽﻨﺷور ﺲﯾﺪﻧا )
(L زا 7 / 61 ﻪﺑ 50 يﺰﻣﺮﻗ ﺲﯾﺪﻧا ﺶﯾاﺰﻓا ، )
(a زا 00 /7 - ﻪﺑ 33 / 2 - ﺲﯾﺪﻧا و
يدرز ) (b زا 39 ﻪﺑ 48 ﺪﯾدﺮﮔ . يرﺎﮔﺪﻧﺎﻣ ﺖﯿﻠﺑﺎﻗ ﺶﯾاﺰﻓا ﺚﻋﺎﺑ يراد ﯽﻨﻌﻣ رﻮﻄﺑ ﻞﮔ هدﺮﮔ ندوﺰﻓا
ﺪﯾدﺮﮔ لﺎﭽﺨﯾ رد هﺪﺷ ﯽﻨﻏ يﺎﻫ ﮏﯿﮐ .
يوﺎﺣ ﻪﻧﻮﻤﻧ و لﺮﺘﻨﮐ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﮑﯾرﻮﻄﺑ 15
ﻞﮔ هدﺮﮔ ﺪﺻرد
ﮏﭙﮐ ﻞﺑﺎﻘﻣ رد ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ و ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﺪﻧدﺮﮐ ﻪﺋارا ار ﯽﮔدز
. ﺘﺸﯿﺑ ﮏﯿﮐ يرﺎﮔﺪﻧﺎﻣ ﻦﯾﺮ
زور ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ 42
يوﺎﺣ ﮏﯿﮐ ياﺮﺑ ما 15
ﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ ﻞﮔ هدﺮﮔ ﺪﺻرد .
يوﺎﺣ يﺎﻫ ﮏﯿﮐ 6
ﺪﺻرد
رﻮﺑﺰﻣ رﺎﻤﯿﺗ اﺬﻟ ،ﺪﻧداد صﺎﺼﺘﺧا دﻮﺨﺑ ار ﯽﺴﺣ زﺎﯿﺘﻣا ﻦﯾﺮﺗﻻﺎﺑ و ﯽﮑﯾﺰﯿﻓ صاﻮﺧ ﻦﯾﺮﺘﻬﺑ ﻞﮔ هدﺮﮔ ﺪﯾدﺮﮔ ﯽﻓﺮﻌﻣ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻦﯾﺮﺗ بﻮﻠﻄﻣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ .
ﻪﻠﺠﻣ مﻮﻠﻋ و ﺎﻨﺻ ﯾ ﻊ اﺬﻏ ﯽﯾ اﯾ ناﺮ
www.fsct.modares.ac.ir:ﻪﻠﺠﻣﺖﯾﺎﺳ
ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻤﻠﻋ ﯽ ﺸﻫوﮋﭘ_ ﯽ
1 - ﻪﻣﺪﻘﻣ
يﺎﻫاﺬﻏ ﺪﻨﻣدﻮﺳاﺮﻓ ﯾ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﯽﺗﻻﻮﺼﺤﻣ اﺮﮕﻠﻤﻋ ﺎ
ﮏﻤﮐ و ﺪﯿﻔﻣ صاﻮﺧ ياراد هﻮﻘﻟﺎﺑ نﺎﺴﻧا ﯽﺘﻣﻼﺳ ﻪﺑ هﺪﻨﻨﮐ
ﻢﻬﻣ ،ﺪﻨﺷﺎﺑ يﺎﻫﺮﺛا ﻦﯾﺮﺗ
ﻞﻣﺎﺷ ﯽﯾاﺬﻏ داﻮﻣ ﻦﯾا ياﺮﺑ ﺮﮐذ ﻞﺑﺎﻗ
ﯽﺘﻧآ تﺎﯿﺻﻮﺼﺧ ﻪﯾارا ،ﯽﻨﻤﯾا ﻢﺘﺴﯿﺳ يﺎﻘﺗرا ،ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا
ﺖﯿﻤﺳ ،ندﻮﺑ بﺎﻬﺘﻟاﺪﺿ ﻢﻬﻣ ﻪﻤﻫ زا و ﯽﯾادز
ﺮﺗ صاﻮﺧ
ﺖﻣﻼﺳ ﯽﺸﺨﺑ ﺪﻨﺷﺎﺑ ﯽﻣ ]
1 .[
رد ﻊﻗاو يﺎﻫاﺬﻏ ﺪﻨﻣدﻮﺳاﺮﻓ
،
ﯽﯾﺎﻫاﺬﻏ يﺎﻫاﺬﻏ ﻪﯿﺒﺷ فرﺎﻌﺘﻣ
و ﺪﻨﺘﺴﻫ ﯽﻟﻮﻤﻌﻣ ﺎﻣا
ﻪﺑ ﻪﮑﯿﻧﺎﻣز
ناﻮﻨﻋ زا ﯽﺸﺨﺑ ﻢﯾژر
ﯽﯾاﺬﻏ فﺮﺼﻣ ﯽﻣ
،ﺪﻧﻮﺷ يﺎﯾاﺰﻣ
ﮏﯾژﻮﻟﻮﯾﺰﯿﻓ زا
دﻮﺧ نﺎﺸﻧ ﯽﻣ ﺪﻨﻫد و هوﻼﻋ صاﻮﺧﺮﺑ ﻪﯾﺬﻐﺗ يا
،ﻪﯾﺎﭘ رد ﺶﻫﺎﮐ ﻼﺘﺑا ﺮﻄﺧ يرﺎﻤﯿﺑ ﻪﺑ
يﺎﻫ ﺖﺨﺳ و ﻢﻫ ﻦﻣﺰﻣ
ﺪﻧﺮﺛﺆﻣ ] 2 .[
ﻢﻬﻣ ﺳرﺮﺑ ياﺮﺑ ﻪﮐ ﯽﯾاﺬﻏ داﻮﻣ ﻦﯾﺮﺗ تﺎﯿﺻﻮﺼﺧ ﯽ
نآ ﯽﯾاﺮﮕﻠﻤﻋ ﮏﯿﻟﻮﻨﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ،ﺪﻧا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ﺎﻫ
يﺮﺘﮐﺎﺑ ،ﯽﻫﺎﯿﮔ ءﺎﺸﻨﻣ ﺎﺑ ﺮﯾﺎﺳ و ﺎﻫﺮﺒﯿﻓ ،ﮏﯿﺗﻮﯿﺑوﺮﭘ يﺎﻫ
ﻢﻀﻫ ﺖﯿﻠﺑﺎﻗ ﺎﺑ ﺎﻫ تارﺪﯿﻫﻮﺑﺮﮐ ﯽﻣ ﻦﯿﯾﺎﭘ يﺮﯾﺬﭘ
ﺪﻨﺷﺎﺑ ] 3 .[
ﻪﻨﯿﻣز ﺎﺑ ﮏﯾرﺎﺑ هدور ﯽﻨﻤﯾادﻮﺧ لﻼﺘﺧا ﮏﯿﮐﺎﯿﻠﺳ يرﺎﻤﯿﺑ ﺖﺳا ﯽﮑﯿﺘﻧژ .
ﯽﺷراﻮﮔ يرﺎﻤﯿﺑ ﻦﯾا رد ﮏﯾرﺎﺑ هدور يﺎﻫزﺮﭘ
دراد لﻼﺘﺧا ﯽﯾاﺬﻏداﻮﻣ بﺬﺟ و هﺪﯾد ﺐﯿﺳآ .
ﯽﺗرﻮﺻرد ﻪﮐ
ﻦﯾدﺎﯿﻠﮔ ﻪﺘﺳد زا ﯽﻨﯿﺌﺗوﺮﭘ كﺎﯿﻠﺳ ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ نارﺎﻤﯿﺑ ﯽﺧﺮﺑ رد ﻪﮐ
دﻮﺟو ﺮﺳود يﻮﺟ هﺎﮔ و رادوﺎﭼ ،ﻮﺟ ،مﺪﻨﮔ ﺪﻨﻧﺎﻣ تﻼﻏ زا ﯽﻣ ﻞﻤﺤﺗ مﺪﻋ ﻢﯾﻼﻋ رﺎﭼد ،ﺪﻨﻨﮐ فﺮﺼﻣ ار دراد ﺪﻧﻮﺷ
. ﺎﺑ
ر ،داﺮﻓا ﻦﯾا رد ﻦﺗﻮﻠﮔ فﺮﺼﻣ و هﺪﺷ بﺎﻬﺘﻟا رﺎﭼد ﮏﭼﻮﮐ هدو
يﺬﻐﻣ داﻮﻣ بﺬﺟ رد لﺎﮑﺷا و هدور طﺎﺨﻣ ﻪﺑ ﺐﯿﺳآ ﺚﻋﺎﺑ ﯽﻣ دﻮﺷ ] 4 .[
ﺎﺑ صﻮﺼﺧ ﻪﺑ ﯽﻣﺮﻧ ﺖﻓﺎﺑ ﺎﺑ ﯽﻨﯾﺮﯿﺷ ﯽﻋﻮﻧ ﮏﯿﮐ
هوﺮﮔ نﺎﯿﻣ رد ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﯾﺎﭘورا ﺄﺸﻨﻣ زا ،ﻒﻠﺘﺨﻣ ﯽﻨﺳ يﺎﻫ
ﺖﺳا رادرﻮﺧﺮﺑ ﯽﯾﻻﺎﺑ ﺖﯿﺑﻮﺒﺤﻣ .
هدﺎﻣ رﺎﻬﭼ ًﻻﻮﻤﻌﻣ نآ ﻪﯿﻬﺗ رد
ﻣ ﻢﺨﺗ ،ﺮﮑﺷ ،درآ ﯽﻠﺻا ﻢﻫ هﺮﮐ و غﺮ
نﺪﻣآرد زا ﺲﭘ و هﺪﺷ هدز
ﯽﺠﻨﻔﺳا ﺖﻟﺎﺣ ﻪﺑ ﯽﻣ ﻪﺘﺨﭘ
ﺪﻧﻮﺷ ] 5 .[
زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺖﻠﻋ ﻪﺑ
ﻪﯿﻟواداﻮﻣ ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ داﻮﻣ ﺮﯿﻈﻧ يا ﮏﯿﮐ،يا
زا ﻦﺗﻮﻠﮔ نوﺪﺑ يﺎﻫ
ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ و ﯽﻧﺪﻌﻣ داﻮﻣ ظﺎﺤﻟ دﻮﺒﻤﮐ ياراد ﯽﻤﯾژر يﺎﻫﺮﺒﯿﻓ و ﺎﻫ
ﻪﯾﺬﻐﺗ شزرا و هدﻮﺑ ﺪﻧراد ﯽﻨﯿﯾﺎﭘ يا
.
هدﺮﮔ ﺗ هﺪﺷ يروآ ﻊﻤﺟ ﻞﮔ زا ﻞﺴﻋ رﻮﺒﻧز ﻂﺳﻮ
ﻪﻨﯿﺗﻮﻠﮔآ نﺪﺷ
هدﺮﮔ ﻞﮔ ﺎﻫ ﺎﺑ ﺪﻬﺷ و قاﺰﺑ رﻮﺒﻧز ﻞﺴﻋ ﻪﺑ ﺖﺳد ﯽﻣ ﺪﯾآ و ﺲﭘ
زا هﺮﯿﺧذ رد ﻪﺴﯿﮐ هدﺮﮔ ﻊﻗاو ﺪﻨﺑرد يﺎﭙﻣﻮﺳ رﻮﺒﻧز
،ﻞﺴﻋ رد
مﺎﮕﻨﻫ دورو رﻮﺒﻧز ﻞﺴﻋ ﻪﺑ نورد وﺪﻨﮐ رد ﻪﻠﺗ هدﺮﮔ ﻪﮐ ﻂﺳﻮﺗ
رادرﻮﺒﻧز رد ﺎﺠﻧآ ﻪﯿﺒﻌﺗ هﺪﺷ ﻊﻤﺟ يروآ ﯽﻣ ددﺮﮔ ] 6 [ ) ﻞﮑﺷ 1 .(
ﻄﻣ رد ﻂﺳﻮﺗ يا ﻪﻌﻟﺎ ﻮﻣ
ار ﯾ س و ﺎﮑﻤﻫ نار ] 7 [ ﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ت ﯽﻠﻨﻓ ﻞﮐ
و ﻼﻓ و ﺎﻫﺪﯿﺋﻮﻧ ي ﺖﺸﻫ ﻮﻧ ع ﺮﮔ هد ي ز ﻮﺒﻧ ر ﻞﺴﻋ ﺎﺠﺗ ير
ﺖﺳﺪﺑ آ ﺪﻣ ه زا ﺎﻫﻞﮔ و ﻮﻧ ا ﯽﺣ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﺮﻐﺟ ا ﺺﺧﺎﺷﯽﯾﺎﯿﻓ ا
ﺪﯿﺳ
ﺎﺑﻮﯿﺗ ر ﻮﺘﯿﺑ ر ﮏﯾ (TBARS) و 1
ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﺎﻬﻣ ر ﯽﮔﺪﻨﻨﮐ
دار ﺎﮑﯾ ل ﺎﻫ ي DPPH2 ﻞﺑﺎﻗ
ﯽﻬﺟﻮﺗ ار زا ﻮﺧ د ﺎﺸﻧ ن داد ﺪﻧ .
ﺮﮐ و ﺮﯾ و ﺪﮕﻫ سو ] 8 [ ﺎﺸﻧ ن داد ﺪﻧ ﺎﺑ ا ﺰﻓ ا ﺶﯾ ﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ت ﯽﻠﻨﻓ
ﺮﮔ هد ﻞﮔ
، و ﯽﮔﮋﯾ آ ﯽﺘﻧ ا ﺪﯿﺴﮐ ا ﯽﻧ و ﺎﻬﻣ ر ﯽﮔﺪﻨﻨﮐ دار ﺎﮑﯾ ل ﺎﻫ ي
دازآ ا ﺰﻓ ا ﺶﯾ ﺪﺑﺎﯾﯽﻣ . نارﺎﮑﻤﻫ و ﻪﺘﻧﻮﮐ ]
9 [ تاﺮﺛا ﯽﺳرﺮﺑ ﻪﺑ
نﺎﻧ ﯽﺴﺣ و ﯽﮑﯾژﻮﻟﻮﻨﮑﺗ ،ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ ﯽﮑﯾﺰﯿﻓ ﻦﺗﻮﻠﮔ نوﺪﺑ يﺎﻫ
ﯽﻨﻏ ﺪﻨﺘﺧادﺮﭘ ﻞﺴﻋ رﻮﺒﻧز هدﺮﮔ ﺎﺑ هﺪﺷ .
ﻒﻠﺘﺨﻣ حﻮﻄﺳ ندوﺰﻓا
هدﺮﮔ ﻪﺑ ﻞﺴﻋرﻮﺒﻧز ﯽﮔﮋﯾو دﻮﺒﻬﺑ ﺚﻋﺎﺑ يراد ﯽﻨﻌﻣ رﻮﻃ
يﺎﻫ
نﺎﻧ ﯽﮑﯾژﻮﻟﻮﻨﮑﺗ و ﺰﻐﻣ ﮓﻧر ،ﺖﻓﺎﺑ ،ﻢﺠﺣ ﺮﯿﻈﻧ يﺪﯿﻟﻮﺗ يﺎﻫ
بﺎﺒﺣ ﯽﺘﺧاﻮﻨﮑﯾ و ﻪﺘﺳﻮﭘ ﺪﯾدﺮﮔ نﺎﻧ ﺖﻓﺎﺑ يﺎﻫ
. ﯽﺘﺨﺳ ظﺎﺤﻟزا
نﺎﻧ هدﺮﮔ يوﺎﺣ يﺎﻫ مﺮﻧ لﺮﺘﻨﮐ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻞﺴﻋرﻮﺒﻧز
ﺮﺗ
ﻪﺑ نﺎﻣز لﻮﻃ رد و هدﻮﺑ ﻪﺘﺴﻫآ رﻮﻃ
ﯽﺗﺎﯿﺑ هﺪﯾﺪﭘ يﺮﺗ نآ رد
ﺎﻫ
خر دﻮﺑ هداد . نارﺎﮑﻤﻫ و نﺎﯿﺘﺴﯾﺮﮐ ]
10 [ ﯽﺳرﺮﺑ ﻪﺑ ﯽﺸﻫوﮋﭘ رد
ﯽﮔﮋﯾو ﯽﺘﻧآ و ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ ﯽﮑﯾﺰﯿﻓ يﺎﻫ ﺖﯾﻮﮑﺴﯿﺑ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا
يﺎﻫ
ﯽﻨﻏ هدﺮﮔ ﺎﺑ هﺪﺷ يزﺎﺳ زا هدﺎﻔﺘﺳا فﺪﻫ ﺎﺑ ،ﻞﺴﻋرﻮﺒﻧز ﻞﮔ
هدﺮﮔ هﻮﻘﻟﺎﺑ دﺮﺑرﺎﮐ ﺪﻨﺘﺧادﺮﭘ ،ﯽﯾاﺬﻏ ﻞﻤﮑﻣ ﮏﯾ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ
. ﺞﯾﺎﺘﻧ
اد نﺎﺸﻧ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا زا ﻞﺻﺎﺣ هدﺮﮔ ندوﺰﻓا ﻪﮐ د
رد ﻞﺴﻋرﻮﺒﻧز
ﺖﯾﻮﮑﺴﯿﺑ ﯽﺑﺮﭼ ياﻮﺘﺤﻣ ﯽﺑ ﺎﻫ
ﻪﺑ ﺎﻣا هدﻮﺑ ﺮﯿﺛﺄﺗ يرادﺎﻨﻌﻣ رﻮﻃ
) 05 /0
<
( p ﯽﻠﭘ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ،ﺮﺒﯿﻓ ،ﺮﺘﺴﮐﺎﺧ ،ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ ،ﺪﻨﻗ ناﺰﯿﻣ ﺮﺑ -
ﯽﺘﻧآ و ﯽﻟﻮﻨﻓ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ و ﺖﺳا هدﻮﺑ ﺖﺒﺜﻣ ﺮﯿﺛﺄﺗ ياراد ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا
ﺖﺳا هﺪﯾدﺮﮔ هﺪﺷﺮﮐذ يﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ ﺶﯾاﺰﻓا .
ﺖﯾﻮﮑﺴﯿﺑ يﺎﻫ
يوﺎﺣ لﺮﺘﻨﮐ ﺖﯾﻮﮑﺴﯿﺑ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد هدﺮﮔ )
هدﺮﮔ نوﺪﺑ (
ياراد
هﺮﯿﺗ ﺢﻄﺳ ﺢﻄﺳ رد ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ﺪﻧدﻮﺑ يﺮﺗ
% 5
ﺖﯾﻮﮑﺴﯿﺑ ﻢﻌﻃ هدﺮﮔ ﻢﻫ ﺎﻫ
لﺮﺘﻨﮐ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﺑ ﯽﯾﻻﺎﺑ ﯽﻧﺎﺷﻮﭘ
دراد . اﺪﯿﻤﻟآ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻖﺒﻃ -
نارﺎﮑﻤﻫ و نﺎﯾداﺮﻣ ]
11 [ ﯽﻧﺎﻣرد تاﺮﺛا
هدﺮﮔ ﯽﺘﻈﻓﺎﺤﻣ و ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﺮﺑ ﻞﺴﻋ رﻮﺒﻧز
ﺨﻣ يﺎﻫ ﯽﮑﯾژﻮﻟﻮﯿﺑ ﻒﻠﺘ
ﯽﻠﭘ دﻮﺟو ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ لﻮﻨﻓ
ﺖﺳا هدﻮﺑ ﺎﻫ .
هدﺮﮔ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﻞﺴﻋرﻮﺒﻧز
ﺐﯿﮐﺮﺗ ﮏﯾ ﯽﻣ ﯽﻌﯿﺒﻃ ءﺎﺸﻨﻣ ﺎﺑ ﯽﯾاﺬﻏ
ﮏﯾ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ
ﯽﻨﻏ و ﺪﯿﻟﻮﺗ رد ﺪﻨﻣدﻮﺳاﺮﻓ ﯽﻧدوﺰﻓا هدرواﺮﻓ يزﺎﺳ
ﯽﯾاﺬﻏ يﺎﻫ
دﺮﯿﮔ راﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ﻒﻠﺘﺨﻣ .
ﺶﻫوﮋﭘ رد ندوﺰﻓا ،ﻞﺒﻗ يﺎﻫ
ﯿﻈﻧ ﯽﺗﻻﻮﺼﺤﻣ ﻪﺑ ﻞﮔ هدﺮﮔ درﻮﻣ ﺖﯾﻮﮑﺴﯿﺑ ﺎﯾ ﺲﯿﺳﻮﺳ ﺮ
ﺎﺑ ﯽﮕﻧﺎﺧ ﺢﻄﺳ رد تﻻﻮﺼﺤﻣ ﻦﯾا ﺪﯿﻟﻮﺗ ﻪﮐ ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﯽﺳرﺮﺑ ﺖﺳا هاﺮﻤﻫ يراﻮﺷد .
اﺬﻟ ﺰﯾﺎﻤﺗ ﻪﺟو رد ﺮﺿﺎﺣ ﯽﺸﻫوﮋﭘ رﺎﮐ
ﺖﺨﭘ لﺰﻨﻣ رد ﯽﺘﺣاﺮﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻟﻮﺼﺤﻣ ﮏﯿﮐ ﻪﮐ ﺖﺳا ﻦﯾا
1. Thiobarbituric acid reactive substances (TBARS) 2. 2. 2,2-diphenyl-1-picrylhydrazyl
ﯽﻣ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻦﯿﻨﺳ ﺪﻨﺴﭘ درﻮﻣ و سﺮﺘﺳد رد نآ داﻮﻣو هﺪﺷ ﺪﺷﺎﺑ . ﺑرﺎﮐ ﯽﺘﺣار ﺮﻃﺎﺨﺑ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ و ناواﺮﻓ يﺎﺿﺎﻘﺗ ،دﺮ
،دراد ﻪﮐ يﺪﻨﺴﭘرازﺎﺑ ﻦﯾا ندﺮﮐ ﺪﻨﻣدﻮﺳاﺮﻓ يور ﺰﮐﺮﻤﺗ
ﻪﺑ ،لﻮﺼﺤﻣ نارﺎﻤﯿﺑ ﯽﻠﺻا ياﺬﻏ زا ﯽﺸﺨﺑ ﺎﯾ تﻼﻘﻨﺗ ناﻮﻨﻋ
ﯽﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ﺪﯿﻔﻣ ﯽﻟﻮﻤﻌﻣ داﺮﻓا و ﯽﮐﺎﯿﻠﺳ ﺪﺳر
. فﺪﻫ ﯽﻓﺮﻃ زا
و ﺪﻨﻣدﻮﺳاﺮﻓ ،سﺮﺘﺳد رد لﻮﺼﺤﻣ ﺪﯿﻟﻮﺗ ،ﺎﻬﻨﺗ ﻪﻧ ،ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا ﺎﯿﻠﺳ نارﺎﻤﯿﺑ ياﺮﺑ فﺮﺼﻣ ﻞﺑﺎﻗ ﻢﻌﻃ و ﺮﻄﻋ ،ﻪﮑﻠﺑ ﺖﺳا ﯽﮐ
ﯽﻣ ﯽﯾاﺬﻏ ﺖﻌﻨﺻ رد يﺪﯾﺪﺟ ﻢﻌﻃ دﺎﺠﯾا ،ﻞﮔ هدﺮﮔ ﺪﺷﺎﺑ
. اﺬﻟ
ﺪﻫ ا زا ف ﺎﺠﻧ ا م ﮋﭘ ﻦﯾ و ﺶﻫ هدﺮﮔ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﺮﯾدﺎﻘﻣ ندوﺰﻓا ، -
ﻦﺗﻮﻠﮕﻧوﺪﺑ ﮏﯿﮐ نﻮﯿﺳﻻﻮﻣﺮﻓ ﻪﺑ ﻞﺴﻋرﻮﺒﻧز ﻪﯾﺎﭘ ﺮﺑ
ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ
ﯽﮔﮋﯾو ﯽﺳرﺮﺑ ﻮﺗرذ ،ﺖﺨﭘ زا ﺲﭘ زور رد نآ لﺎﻌﻓ ﺖﺴﯾز يﺎﻫ
يراﺪﻬﮕﻧ ﯽﻃ رﺪﮑﯿﮐ ﯽﺘﻔﺳ ﯽﺳرﺮﺑ و ﻂﯿﺤﻣ يﺎﻣد ود رد
ﮏﭙﮐ ﯽﺳرﺮﺑ ،لﺎﭽﺨﯾ لﺎﭽﺨﯾ يﺎﻣد رد يراﺪﻬﮕﻧ ﯽﻃ رد ﯽﮔدز
ﺖﯿﻔﯿﮐ ﺎﺑ لﻮﺼﺤﻣ ﺪﯿﻟﻮﺗ ياﺮﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﯽﻧﻮﯿﺳﻻﻮﻣﺮﻓ ﻪﺋاراو ﯽﻣ ﺪﺷﺎﺑ .
Fig 1 Stages of bee pollen collection by honey bees: (1) Honeybee, (2) Flower with pollen, (3) Honeybee covered with microscopic pollen, (4) Honeybee carrying pollen pellet in her hind legs, (5) Honeybee ready to carry pollen pellet, (6) Hind-
legs with pollen pellet, (7) Pollen trap at hive entrance, (8) Trap-tray for bee pollen collection,
and (9) Collected bee pollen (courtesy:[6])
2 - شور و داﻮﻣ ﺎﻫ
2 - 1 - ﻪﯿﻟوا داﻮﻣ
ترذ ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ ﯽﻟﻮﻤﻌﻣ
) ﺖﮐﺮﺷ ناﺮﯾا ،ﻦﯾوﺰﻗ نازﻮﮐﻮﻠﮔ (
،
بﺮﭼ ﻢﮐ ﮏﺸﺧﺮﯿﺷ )
ناﺮﯾا ،ناﺪﻤﻫ نزر ﺖﮐﺮﺷ (
ر ، و ﻦﻏ ﻊﯾﺎﻣ
آ ﺰﭘو ﺖﺨﭘ صﻮﺼﺨﻣ ﺮﮕﺑﺎﺘﻓ
ناد ) ناﺮﯾا ،ﺮﻬﺸﻬﺑ ،ندﻻ ﺖﮐﺮﺷ (
، ﻮﭘ ﮓﻨﯿﮑﯿﺑ
3رد ) ﺖﮐﺮﺷ ﻫ ـ ﻦﯿﻣﺮ ناﺮﯾا ، ( او ، ﯿﻧ ـ ﻞ يردﻮﭘ )4
ﺖﮐﺮﺷ
Polar Bear ﻦﯿﭼ ،
( ﺮﮑﺷ ردﻮﭘ ، )
ﯽﻠﺤﻣ رازﺎﺑ (
، ﺨﺗ ـ ﻢ ﻣـ ﺮ غ
هزﺎﺗ ) ﺷ ـ ﺖﮐﺮ ﺰﯾﺮﺒﺗ ﯽﺋﻼﻃ هرﺎﺼﻋ )
ﻪﻨﯾدرز ( ناﺮﯾا ، ( ﻎﻤﺻ ،
نﺎﺘﻧاز ﯽﮐارﻮﺧ 5
) ﻪﺴﻧاﺮﻓ ،دﻮﻓ ﺎﯾدور ﺖﮐﺮﺷ (6
ﻎﻤﺻ ،
7راﻮﮔ ﯽﮐارﻮﺧ ) ﻪﺴﻧاﺮﻓ ،دﻮﻓ ﺎﯾدور ﺖﮐﺮﺷ (
ﻞﺴﻋرﻮﺒﻧز هدﺮﮔ و
) ﯽﻠﺤﻣ رازﺎﺑ (
ﺪﺷ ﻪﯿﻬﺗ ) ﺶﯾﺎﻣزآ ﯽﻣﺎﻤﺗ ياﺮﺑ ﺎﺑ هدﺮﮔ زا ﻂﻘﻓ ﺎﻫ
ﺪﯾدﺮﮔ هدﺎﻔﺘﺳا ﺮﯾز رد هﺪﺷ نﺎﯿﺑ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ .(
ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ ﺐﯿﮐﺮﺗ
ﻞﮔ هدﺮﮔ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ترذ ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ و ﻞﺴﻋ رﻮﺒﻧز ﻦﯾا رد
هرﺎﻤﺷ لوﺪﺟ رد ﺶﻫوﮋﭘ 1
هﺪﺷ هدروآ ا
ﺖﺳ :
Table 1 Chemical composition of honey bee pollen and corn starch used
Corn starch Bee pollen Compounds 11.50 ± 0.07 16.54±0.06 Moisture
0.13 ±0.001 4.68 ±0.13 Ash 0.32 ±0.03 11.23 ±0.13 Fat 0.65 ±0.05 31.62± 0.13 Protein 87.40± 3.52 35.93± 1.25 Carbohydrates
2 - 2 - ﮏﯿﮐ ﺖﺨﭘ
ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ندﺮﮐ مﺮﮐ شور زا ﮏﯿﮐ ﺮﯿﻤﺧ ﻪﯿﻬﺗ ياﺮﺑ .
ءاﺰﺟا
ﻪﻧﻮﻤﻧ نﻮﯿﺳﻻﻮﻣﺮﻓ هﺪﻨﻫد ﻞﯿﮑﺸﺗ لوﺪﺟ رد ﮏﯿﮐ يﺎﻫ
2 هدروآ
ﺖﺳا هﺪﺷ ] 12 [ . راﺪﻘﻣ رد ﻂﻘﻓ ﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ ﺎﺑ لﺮﺘﻨﮐ ﻪﻧﻮﻤﻧ توﺎﻔﺗ
لوﺪﺟ رد ﻪﮐ ﺖﺳا ﻞﮔ هدﺮﮔ ندوﺰﻓا 2
ﺖﺳا هﺪﺷ هدروآ .
ﻪﺘﺒﻟا
ﺗ ﺎﺑ ﺮﯿﻤﺧ ماﻮﻗ ﻪﮐ هدﻮﺑ توﺎﻔﺘﻣ ﻞﮔ هدﺮﮔ ندوﺰﻓا ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﻪﺑ ﻪﺟﻮ
هدﺮﮔ ﺪﺻرد ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ لﻮﻣﺮﻓ رد بآ ﺪﺻرد نآ ناﺮﺒﺟ ياﺮﺑ ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺎﯿﺸﯾاﺰﻓا ﻞﮔ .
هاﺮﻤﻫ ﻪﺑ ﻦﻏور اﺪﺘﺑا ﺮﯿﻤﺧ ﻪﯿﻬﺗ ياﺮﺑ
ﯽﻗﺮﺑ نﺰﻤﻫ ﺎﺑ ﺮﮑﺷ ردﻮﭘ )
3067
، Clatronic KM ﺖﺧﺎﺳ
نﺎﻤﻟآ رﻮﺸﮐ (
دﺎﯾز ﺖﻋﺮﺳ ﺎﺑ تﺪﻣ ﻪﺑ
10 ﺪﻧﺪﺷ طﻮﻠﺨﻣ ﻪﻘﯿﻗد .
آ زا ﺪﻌﺑ ﻞﻤﻋو ﺪﺷ هدوﺰﻓا ﮏﯿﮐ ﻊﯾﺎﻣ ﻪﺑ ﻢﮐ ﻢﮐ غﺮﻣ ﻢﺨﺗ ن
تﺪﻣ ﻪﺑ ندﺰﻤﻫ 5
ﺖﺳﺪﮑﯾ مﺮﮐ ﮏﯾ ﺎﺗ ﺖﻓﺎﯾ ﻪﻣادا ﺮﮕﯾد ﻪﻘﯿﻗد
ددﺮﮔ دﺎﺠﯾا اﻮﻫ يﺎﻫ بﺎﺒﺣ يوﺎﺣ ]
13 [ . ،ترذ ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ
ﻎﻤﺻ ،ﻞﯿﻧاو ،ردﻮﭘ ﮓﻨﯿﮑﯿﺑ ،ﮏﺸﺧﺮﯿﺷ ﺲﭘ راﻮﮔ و نﺎﺘﻧاز يﺎﻫ
ﺪﻧﺪﺷ ﮏﻟا و طﻮﻠﺨﻣ ﻢﻫﺎﺑ ﻦﯾزﻮﺗ زا .
ﺮﯾﺎﺳ و ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ ﺲﭙﺳ
ﮐ ﮏﺸﺧ داﻮﻣ ﻪﺑ ﯽﺠﯾﺪﺗ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﺪﻧدﻮﺑ هﺪﺷ طﻮﻠﺨﻣ ﻢﻫﺎﺑ ﻪ
ﺪﺷ هدﺰﻤﻫ ﻖﺷﺎﻗ ﻂﺳﻮﺗ و ﺪﺷ هدوﺰﻓا ﮏﯿﮐ ﻊﯾﺎﻣ .
هدﺮﮔ رﻮﺒﻧز
حﻮﻄﺳ رد ﻞﺴﻋ )
،ﺮﻔﺻ 3 ، 6 ، 9 ، 12 و 15 ﺪﺻرد (w/v) ( ﻪﺑ
ﺮﺑ ﻦﺗﻮﻠﮔ نوﺪﺑ ﮏﯿﮐ نﻮﯿﺳﻻﻮﻣﺮﻓ ﻪﻓﺎﺿا ترذ ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ ﻪﯾﺎﭘ
ﺪﯾدﺮﮔ .
3. Baking powder 4. Vanilla powder 5. Xantan gum 6. Rhodia food france 7. Guar gum
Table 2 Formulation of gluten-free cakes (all values are in grams) Compositions of
treatments Control Bee pollen 3%
Bee pollen 6%
Bee pollen 9%
Bee pollen 12%
Bee pollen 15%
Corn starch 100 100 100 100 100 100
Bee pollen - 3 6 9 12 15
Liquid oil 57 57 57 57 57 57
Sugar powder 85 85 85 85 85 85
vanilla 1 1 1 1 1 1
Baking powder 1.35 1.35 1.35 1.35 1.35 1.35
milk powder 4 4 4 4 4 4
Water 25 25.75 26.5 27.25 28 28.75
egg 74 74 74 74 74 74
Guar gum 0.6 0.6 0.6 0.6 0.6 0.6
Xanthan gum 0.3 0.3 0.3 0.3 0.3 0.3
هدﺎﻣآ ياﺮﺑ و نزو نﻮﯿﺳﻻﻮﻣﺮﻓ بآ اﺪﺘﺑا ﻞﺴﻋرﻮﺒﻧز هدﺮﮔ يزﺎﺳ ﻦﮕﻤﻫ ﯽﻌﯾﺎﻣ ﺎﺗ ﺪﺷ طﻮﻠﺨﻣ بآ ﺎﺑ زﺎﯿﻧ درﻮﻣ هدﺮﮔ ﯽﻣﺎﻤﺗ
ﺪﯾآ ﺖﺳﺪﺑ .
هدﺮﮔ يوﺎﺣ ﻊﯾﺎﻣ ﺲﭙﺳ ﻞﺻﺎﺣﺮﯿﻤﺧ ﻪﺒﻠﺴﻋرﻮﺒﻧز
ﺪﺷ ﻪﻓﺎﺿا . هدﺎﻔﺘﺳا هدﺮﮔ نوﺪﺑ بآ ﻂﻘﻓ ،لﺮﺘﻨﮐ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﯿﻬﺗ رد
ﺪﺷ . ناﺰﯿﻣ ﻪﺑ ﺮﯿﻤﺧ 50
ﺐﻟﺎﻗ رد مﺮﮔ ﻪﺑ ﮏﭼﻮﮐ يﺎﻫ
دﺎﻌﺑا
80
* 40
* 35 ﯽﻠﯿﻣ نآ هراﻮﯾد ﻪﮐ ﺮﺘﻣ ﻞﺧاد و دﻮﺑ هﺪﺷ بﺮﭼ ﺎﻫ
ﺐﻟﺎﻗ ﺪﺷ ﻪﺘﺨﯾر دﻮﺑ يﺬﻏﺎﮐ لﻮﺴﭙﮐ ياراد ﺎﻫ .
ﺐﻟﺎﻗ ﺮﻓ رد ﺎﻫ
يﺎﻣد رد ﯽﺘﻌﻨﺻ 185
تﺪﻣ ﻪﺑ سﻮﯿﺴﻠﯿﺳ ﻪﺟرد 18
راﺮﻗ ﻪﻘﯿﻗد
ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا ﺖﺨﭘ ﻞﻤﻋ وﺪﻧﺪﺷ هداد .
زا ﮏﯿﮐ ﺖﺨﭘ ياﺮﺑ
ﯽﻫﺎﮔرﺎﮐ ﮏﯿﮐ ﺖﺨﭘ ﺮﻓ هﺎﮕﺘﺳد )
ﺖﮐﺮﺷ نﺎﻤﻟآ ،Voss
(
ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا .
ﮏﯿﮐ ،قﻮﻓ تﺪﻣ نﺪﺷ يﺮﭙﺳ زا ﺲﭘ ﺐﻟﺎﻗ زا ﺎﻫ
تﺪﻣ ﻪﺑ قﺎﺗا يﺎﻣد رد و جرﺎﺧ 2
ﺪﻧﺪﺷ ﮏﻨﺧ ﺖﻋﺎﺳ ]
14 [ .
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﯽﻀﻌﺑ ﯽﺘﻔﺳ رﻮﺘﮐﺎﻓ ياﺮﺑ يراﺪﻬﮕﻧ ﻂﯿﺤﻣ يﺎﻣد رد ﺎﻫ
ﺪﻧﺪﺷ . يﺎﻫزور رد ﯽﺘﻔﺳ ﺶﺠﻨﺳ 1
و 7 و 14 ﺪﺷ مﺎﺠﻧا . ياﺮﺑ
ﮏﭙﮐ نﻮﻣزآ ﯽﮔدز
تﺪﻣ ﻪﺑ يراﺪﻬﮕﻧ 56
رد و ﺪﺷ مﺎﺠﻧا زور
ور يﺎﻫز 7،
14
، 21
، 28
، 35
، 42
، 49 و 56 ﯽﻧﻮﻠﮐ داﺪﻌﺗ ﺎﻫ
ﺪﺷ هدﺮﻤﺷ . ﺮﺘﻣارﺎﭘ ﻪﯿﻘﺑ ياﺮﺑ نﻮﻣزآ ،ﺎﻫ
ﺲﭘ لوا زور رد ﻂﻘﻓ ﺎﻫ
ﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﺖﺨﭘ زا .
2 - 3 - ﯽﻔﯿﮐ يﺎﻫ نﻮﻣزآ ﮏﯿﮐ
2 - 3 - 1 - ﮏﯿﮐ ﺰﻐﻣ ﺖﻓﺎﺑ ﯽﺘﻔﺳ ﯽﺳرﺮﺑ
ﯽﻣﻮﻤﻋ نﻮﻣزآ ﻦﯿﺷﺎﻣ ﻂﺳﻮﺗ ﮏﯿﮐ ﺰﻐﻣ ﺖﻓﺎﺑ )
لﺪﻣ ناﺮﺘﺴﻨﯾا
1140 ﺎﮑﯾﺮﻣآ ﺖﺧﺎﺳ ، (
ﻪﺑ ﺰﻬﺠﻣ Load cell 5 N ﺮﻄﻗ ﺎﺑ
بوﺮﭘ 36 ﯽﻠﯿﻣ ﺪﻫ ساﺮﮐ ﻪﺑ هﺪﺷ ﻞﺼﺘﻣ ﺮﺘﻣ )
ﯽﻧﺎﺸﯿﭘ ( مﺎﺠﻧا
ﺪﺷ ] 15 [ . پوﺮﭘ ﺖﻋﺮﺳ )
Cross Head (
هﺎﮕﺘﺳد 50
ﯽﻠﯿﻣ هﺎﮕﺘﺳد ترﺎﭼ ﺖﻋﺮﺳ و ﻪﻘﯿﻗد ﺮﺑ ﺮﺘﻣ 250
ﯽﻠﯿﻣ ﺮﺑ ﺮﺘﻣ
ﻪﻘﯿﻗد ) پوﺮﭘ ﻪﺑ ترﺎﭼ ﺖﺒﺴﻧ 5
ﻪﺑ 1 ( ﺪﺷ ﻢﯿﻈﻨﺗ . شﺮﺑ يﺎﻫ ﺖﻣﺎﺨﺿ ﺎﺑ ﯽﺒﻌﮑﻣ
25 ﯽﻠﯿﻣ ﯿﮐ زاﺮﺘﻣ ﺎﺗ و ﻪﯿﻬﺗ ﮏ 40
ﺪﺻرد
) ﮏﯾ ﯽﺘﻧﺎﺳ ﺮﺘﻣ ( ﺪﺷ هدﺮﺸﻓ ﻪﯿﻟوا عﺎﻔﺗرا .
زرا ﺖﻓﺎﺑ ﯽﺑﺎﯾ ﯽﻃ رد
ز ﺎﻣ يراﺪﻬﮕﻧ ن )
يﺎﻫزور 1 ، 7 و 14 ( ﺲﭘ زا ﺖﺨﭘ ا ﺎﺠﻧ م
ﻓﺮﮔ ت ] 16 [ . يراﺪﻬﮕﻧ ﺖﻟﺎﺣ ودﺮﻫ ياﺮﺑ و راﺮﮑﺗ ﻪﺳ رد نﻮﻣزآ
ﺖﻓﺮﯾﺬﭘ مﺎﺠﻧا ﻂﯿﺤﻣ يﺎﻣد رد و لﺎﭽﺨﯾ يﺎﻣد رد .
2 - 3 - 2 - ﻪﻔﻟﻮﻣ ﯽﺑﺎﯾزرا ﯽﮕﻧر يﺎﻫ
ﻪﺑ هزاﺪﻧا رﻮﻈﻨﻣ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺖﻓﺎﺑ ﯽﮕﻧر يﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ يﺮﯿﮔ
زا ﮏﯿﮐ يﺎﻫ
ﻪﯿﺒﺷ ﻪﻈﻔﺤﻣ رد لﺎﺘﯿﺠﯾد يرادﺮﺑ ﺲﮑﻋ شور ﺐﻟﺮﺘﻧﺎﻫ زﺎﺳ
ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا .
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺖﻣﺎﺨﺿ ﺎﺑ ﯽﺿﺮﻋ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﻪﮐ ﮏﯿﮐ يﺎﻫ
3 و هداد راﺮﻘﻫﺎﮕﺘﺳد ﻪﻈﻔﺤﻣ ﻞﺧاد و هﺪﺷ هﺪﯾﺮﺑ ﺮﺘﻤﯿﺘﻧﺎﺳ
ﯽﻟﺎﺘﯿﺠﯾد ﻦﯿﺑرود ﻂﺳﻮﺗ Canon IXY930IS
و ﺎﺑ ﻮﺿ ح
300 ﻞﺴﮑﯿﭘ مﺮﻧ ﺎﺑ و هﺪﺷ يرادﺮﺑ ﺮﯾﻮﺼﺗ پﺎﺷﻮﺘﻓ راﺰﻓا
) Adobe Photoshop CC2018 (
ﻪﻔﻟﻮﻣ ﮓﻧر يﺎﻫ
) L,a,b ( نآ ﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ ﺎﻫ ]
17 و 18 [ . ﯽﮕﻧر يﺎﻫ ﻪﻔﻟﻮﻣ ﺰﯿﻟﺎﻧآ
ﺪﯾدﺮﮔ مﺎﺠﻧا لوا زور يﺎﻫ ﮏﯿﮐ رد ﻂﻘﻓ .
2 - 4 - لﺎﻌﻓ ﺖﺴﯾز تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ يﺎﻫ نﻮﻣزآ
2 - 4 - 1 - ﮏﯿﮐ ﯽﻟﻮﻧﺎﺘﻣ هرﺎﺼﻋ جاﺮﺨﺘﺳا ﺎﻫ
اﺮﺨﺘﺳا ياﺮﺑ ﮏﯿﮐ زا هرﺎﺼﻋ ج
ﺖﻣﺎﺨﺿ ﺎﺑ تﺎﻌﻄﻗ اﺪﺘﺑا ﺎﻫ 1
ﺖﯿﻠﭘ رد و ﺪﺷ هداد شﺮﺑ رﺎﻤﯿﺗﺮﻫ زا ﺮﺘﻣ ﯽﺘﻧﺎﺳ هرﺎﻤﺷ يﺎﻫ
-
تﺪﻣ ﻪﺑ و ﺪﺷ هﺪﯿﭼ هﺪﺷ يراﺬﮔ 24
يﺎﻣد ﺎﺑ نوآ رد ﺖﻋﺎﺳ
40 ﺪﺷ ﮏﺸﺧ سﻮﯿﺴﻠﯿﺳ ﻪﺟرد .
ﮏﯿﮐ ﺲﭙﺳ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺎﻫ
ﺶﻣ هزاﺪﻧا ﺎﺑ ﮏﻟا زا ﺲﭙﺳ و هﺪﺷ بﺎﯿﺳآ ﯽﻫﺎﮕﺸﯾﺎﻣزآ بﺎﯿﺳآ 80 اد رﻮﺒﻋ ﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ ﮏﯿﮐ ردﻮﭘ و هﺪﺷ هد .
هرﺎﺼﻋ جاﺮﺨﺘﺳا
ﮏﯿﮐ لﻮﻧﺎﺘﻣ لﻮﻠﺤﻣ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺎﻫ
% 80 ﺖﻓﺮﮔ ترﻮﺻ .
ﻦﯾﺪﺑ
يازا ﻪﺑ ﻪﮐ ﺐﯿﺗﺮﺗ 1
،ﻪﻧﻮﻤﻧ مﺮﮔ 10
ﯽﻠﯿﻣ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ لﻼﺣ ﺮﺘﯿﻟ
ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ]
19 [ . تﺪﻣ ﻪﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ يوﺎﺣ لﻮﻠﺤﻣ ﺲﭙﺳ 2
ﺖﻋﺎﺳ
ﺖﻋﺮﺳ ﺎﺑ ﺮﮑﯿﺷ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ 50rpm
ﻢﻫ ﺎﻬﻧ رد و ﺪﺷ هدز ﺖﯾ
ژﻮﯿﻓﺮﺘﻧﺎﺳ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ )
يﺎﻣد 24 ﺖﻋﺮﺳ و 2600g
نﺎﻣز و 15
ﻪﻘﯿﻗد ( ﻪﻧﻮﻤﻧ هرﺎﺼﻋ ﺪﺷ جاﺮﺨﺘﺳا ﺎﻫ
. ﻪﻧﻮﻤﻧ ﮓﻧر ﺎﺑ ﯽﻓﺮﻇ رد ﺎﻫ
ﺎﺗ ﺪﻧﺪﺷ هﺪﻧﺎﺷﻮﭘ ﯽﻣﻮﯿﻨﯿﻣﻮﻟآ ﺶﺷﻮﭘ ﺎﺑ ﺲﭙﺳ و ﺪﻨﺘﻓﺮﮔراﺮﻗ تﺎﻣ دﻮﺷ يﺮﯿﮔﻮﻠﺟ رﻮﻧ درﻮﺧﺮﺑ زا ]
20 [.
2 - 4 - 2 - ﻞﮐ لﻮﻨﻓ ياﻮﺘﺤﻣ
هزاﺪﻧا ﻟﻮﻨﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ياﻮﺘﺤﻣ يﺮﯿﮔ شور ﻖﺒﻃ ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻞﮐ ﯽ
ﻮﯿﭽﻟﺎﮐﻮﯿﺳ ﻦﯿﻟﻮﻓ ﺪﺷ مﺎﺠﻧا
. اﺪﺘﺑا ﻪﮐ ترﻮﺻ ﻦﯾﺪﺑ 25
/0
ﯽﻠﯿﻣ ناﺰﯿﻣ ﺎﺑ هﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ هرﺎﺼﻋ زا ﺮﺘﯿﻟ 25
/0 ﯽﻠﯿﻣ زا ﺮﺘﯿﻟ
ﻮﯿﭽﻟﺎﮐﻮﯿﺳ ﻦﯿﻟﻮﻓ فﺮﻌﻣ )
ﺖﺒﺴﻧ ﻪﺑ بآ ﺎﺑ هﺪﺷ ﻖﯿﻗر 1:1
(
ﺲﭙﺳ و هﺪﺷ طﻮﻠﺨﻣ 5/
0 ﯽﻠﯿﻣ عﺎﺒﺷا تﺎﻨﺑﺮﮐ ﻢﯾﺪﺳ ﺮﺘﯿﻟ
) Na2CO3
( ﻧ درﻮﻣ لﻮﻠﺤﻣ ﻪﺑ ﺪﺷ ﻪﻓﺎﺿا ﺮﻈ
. ناﺰﯿﻣ ﺖﯾﺎﻬﻧ رد 4
طﻮﻠﺨﻣ ﻪﺑ بآ ﺮﺘﯿﻟ ﯽﻠﯿﻣ ﺑ و ﻪﻓﺎﺿا
تﺪﻣ ﻪ 25 يﺎﻣد رد ﻪﻘﯿﻗد
ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ قﺎﺗا .
ﻪﻧﻮﻤﻧ بﺬﺟ ناﺰﯿﻣ سﺎﺳاﺮﺑ ﻞﮐ لﻮﻨﻓ ناﺰﯿﻣ ﺎﻫ
جﻮﻣ لﻮﻃ رد 725
لدﺎﻌﻣ دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﯽﻨﺤﻨﻣ زا هدﺎﻔﺘﺳا و ﺮﺘﻣﻮﻧﺎﻧ
ﮏﯿﻟﺎﮔ ﺪﯿﺳا )
ﯽﻠﯿﻣ مﺮﮔ رد مﺮﮔ (
زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ
ﺮﺘﻣﻮﺘﻓوﺮﺘﮑﭙﺳا )
Unico ﺎﮑﯾﺮﻣآ ( ﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ ]
21 و 22 [ . ﺰﯿﻟﺎﻧآ
ﺪﯾدﺮﮔ مﺎﺠﻧا لوا زور يﺎﻫ ﮏﯿﮐ رد ﻞﮐ لﻮﻨﻓ يﻮﺘﺤﻣ .
ﻪﻟدﺎﻌﻣ
ناﺰﯿﻣ ﺎﺑ ار ﮏﯿﻟﺎﮔ ﺪﯿﺳا لﻮﻠﺤﻣ ﺖﻈﻠﻏ ﻪﻄﺑار ﻪﮐ ﯽﻧﻮﯿﺳﺮﮔر ﻂﺧ ﻪﻧﻮﻤﻧ بﺬﺟ جﻮﻣ لﻮﻃ رد ﺎﻫ
725 ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ﺮﺘﻣﻮﻧﺎﻧ ،ﺪﻫد
ﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ ﻞﯾذ ترﻮﺼﺑ :
) ﻪﻄﺑار - 1 ( Y = 0.6953 X + 0.0099 (R2=0.9885)
Fig 2 Calibration curve of concentration of polyphenolic compounds versus the abosrbance
2 - 4 - 3 - لﺎﮑﯾدار رﺎﻬﻣ ﺪﺻرد ﻦﯿﯿﻌﺗ دازآ يﺎﻫ
) (DPPH
هزاﺪﻧا لﺎﮑﯾدار رﺎﻬﻣ ﺪﺻرد يﺮﯿﮔ هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ دازآ يﺎﻫ
زا ) DPPH 2،2 - ﻞﯿﻨﻓ يد - 1 - ﻞﯾزارﺪﯿﻫ ﻞﯾﺮﮑﯿﭘ (
ﺪﺷ مﺎﺠﻧا .
ﻦﯿﯿﻌﺗ لوا زور يﺎﻫ ﮏﯿﮐ رد دازآ يﺎﻫ لﺎﮑﯾدار رﺎﻬﻣ ﺪﺻرد
ﺪﯾدﺮﮔ مﺎﺠﻧا .
هزاﺪﻧا ياﺮﺑ لﺎﮑﯾدار رﺎﻬﻣ يﺮﯿﮔ
دازآ يﺎﻫ DPPH
اﺪﺘﺑا 10 ﯽﻠﯿﻣ مﺮﮔ رد DPPH 25 ﯽﻠﯿﻣ لﻮﻧﺎﺘﻣ ﺮﺘﯿﻟ
% 80 ﺪﺷ ﻞﺣ .
ﺲﭙﺳ 100 ﮏﯿﮐ هرﺎﺼﻋ زا ﺮﺘﯿﻟوﺮﮑﯿﻣ ار هﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ يﺎﻫ
و ﻪﺘﺷادﺮﺑ 250 لﻮﻠﺤﻣ زا ﺮﺘﯿﻟوﺮﮑﯿﻣ هدوﺰﻓا نآ ﻪﺑDPPH
ﺪﺷ .
ﺖﯾﺎﻬﻧرد 2 ﯽﻠﯿﻣ هدﺰﻤﻫ ًاﺪﯾﺪﺷ و ﻪﻓﺎﺿا لﻮﻠﺤﻣ ﻪﺑ لﻮﻧﺎﺘﻣ ﺮﺘﯿﻟ
ﺪﺷ . تﺪﻣ ﻪﺑ ﺲﭙﺳ 20
و ﺪﺷ هداد راﺮﻗ ﮏﯾرﺎﺗ ﻂﯿﺤﻣ رد ﻪﻘﯿﻗد
ﺮﺘﻣﻮﺘﻓوﺮﺘﮑﭙﺳا زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ )
Unico ﺎﮑﯾﺮﻣآ ( ﻪﻧﻮﻤﻧ بﺬﺟ رد ﺎﻫ
جﻮﻣ لﻮﻃ 517
ﺪﺷ هﺪﻧاﻮﺧ ﺮﺘﻣﻮﻧﺎﻧ .
رﺎﻬﻣ ﺖﯾﺎﻬﻧرد لﺎﮑﯾدار
يﺎﻫ
دازآ ﻄﺑار زا هرﺎﺼﻋ ﻂﺳﻮﺗ DPPH
ﺪﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﺮﯾز ﻪ ]
23 [:
) ﻪﻄﺑار - 2 (
= دازآ يﺎﻬﻟﺎﮑﯾدار بﺬﺟ ﺪﺻرد
100 هرﺎﺼﻋ ﻪﻧﻮﻤﻧ بﺬﺟ × لﺮﺘﻨﮐ ﻪﻧﻮﻤﻧ بﺬﺟ –
لﺮﺘﻨﮐ ﻪﻧﻮﻤﻧ بﺬﺟ
2 - 4 - 4 - يﺪﯿﺋﻮﻧوﻼﻓ ياﻮﺘﺤﻣ
هزاﺪﻧا ﻪﻧﻮﻤﻧ يﺪﯿﺋﻮﻧوﻼﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ياﻮﺘﺤﻣ يﺮﯿﮔ شور ﺎﺑ ﺎﻫ
يراﺪﻬﮕﻧ لوا زور رد ﺪﯾاﺮﻠﮐ مﻮﯿﻨﻣﻮﻟآ ﯽﺠﻨﺳ ﮓﻧر مﺎﺠﻧا ﮏﯿﮐ
ﺪﺷ . ﻪﮐ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻦﯾﺪﺑ 5/
0 ﯽﻠﯿﻣ ﺎﺑ هﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ هرﺎﺼﻋ زا ﺮﺘﯿﻟ
ناﺰﯿﻣ 5/
1 ﯽﻠﯿﻣ لﻮﻧﺎﺗا ﺮﺘﯿﻟ % 95 ﺲﭙﺳ و طﻮﻠﺨﻣ 1/
0 ﺮﺘﯿﻟ ﯽﻠﯿﻣ
اﺰﮕﻫ ﺪﯾاﺮﻠﮐ مﻮﯿﻨﻣﻮﻟآ تارﺪﯿﻫ
) ALCl3.6H2O (
10 و ﺪﺻرد
1/
0 ﯽﻠﯿﻣ ﻢﯿﺳﺎﺘﭘ تﺎﺘﺳا ﺮﺘﯿﻟ )
CH3COOK (
1 و رﻻﻮﻣ 8/
2
ﯽﻠﯿﻣ ﺪﺷ هدوﺰﻓا ﺮﻄﻘﻣ بآ ﺮﺘﯿﻟ .
ﻪﺑ ﺲﭙﺳ تﺪﻣ 30 يﺎﻣد رد ﻪﻘﯿﻗد
لﻮﻃ رد ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ بﺬﺟ ناﺰﯿﻣ ﺖﯾﺎﻬﻧ رد و ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ قﺎﺗا جﻮﻣ 415 ﺮﺘﻣﻮﺘﻓوﺮﺘﮑﭙﺳا هﺎﮕﺘﺳد زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺮﺘﻣﻮﻧﺎﻧ )
Unico
ﺎﮑﯾﺮﻣآ ( ﺪﺷ هﺪﻧاﻮﺧ و
سﺎﺳا ﺮﺑ ﻞﮐ ﺪﯿﺋﻮﻧوﻼﻓ ناﺰﯿﻣ ﯽﻠﯿﻣ
ﺮﺑ مﺮﮔ
ﻟدﺎﻌﻣ مﺮﮔ شراﺰﮔ ﻦﯿﺗوﺮ ﺪﺷ
] 24 [ . ﻦﯿﺗور ﻪﻟدﺎﻌﻣ ﻞﯾذ ترﻮﺼﺑ
ﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ :
) ار ﻪﻄﺑ - 3 ( Y =0.0091 X +0.000018 (R2=0.9880)
2 - 4 - 5 - ﮏﭙﮐ لﺮﺘﻨﮐ نﻮﻣزآ ﮏﯿﮐ رد ﯽﮔدز
ﮏﭙﮐ نﻮﻣزآ مﺎﺠﻧا ياﺮﺑ ﮏﯿﮐ اﺪﺘﺑا ﯽﮔدز
نﺪﺷ ﮏﻨﺧ زا ﺲﭘ ﺎﻫ
هﺪﯾﺮﺑ يوﺎﺴﻣ تﺎﻌﻄﻗ ﻪﺑ ﻞﯾﺮﺘﺳا يﻮﻗﺎﭼ ﺎﺑ ﻪﺴﯿﮐ رد و ﺪﺷ
يﺎﻫ
هداد راﺮﻗ ﯽﮑﯿﺘﺳﻼﭘ ﺪﺷ
. شﺮﺑ تﺎﻌﻄﻗ رﻮﺗﺎﺑﻮﮑﻧا رد ﻪﺘﻓﺎﯾ
25
ﺮﻗ سﻮﯿﺴﻠﯿﺳ ﻪﺟرد هداد را
ﺪﻧﺪﺷ . رﻮﻬﻇ ﺖﻬﺟ مزﻻ نﺎﻣز
ﯽﻧﻮﻠﮐ ﺖﺒﺛ يرﺎﮔﺪﻧﺎﻣ نﺎﻣز ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﮏﯿﮐ يور ﮏﭙﮐ يﺎﻫ
ﺪﺷ ] 25 [ . تﺪﻣ ﻪﺑ ﺎﻫ ﮏﯿﮐ يراﺪﻬﮕﻧ 56
رد و ﺪﺷ مﺎﺠﻧا زور
يﺎﻫزور 7،
14
، 21
، 28
، 35
، 42
، 49 و 56 رﻮﻬﻇ مﺪﻋ ﺎﯾ رﻮﻬﻇ
ﯽﻧﻮﻠﮐ يﺎﻫ ﺪﺷ ﻦﯿﯿﻌﺗ ﮏﭙﮐ .
2 - 5 - مﺮﻧ و يرﺎﻣآ حﺮﻃ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ يﺎﻫراﺰﻓا
رد هدﺮﮔ ندوﺰﻓا ﺮﯿﺛﺎﺗ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا رﻮﺒﻧز
ﻞﺴﻋ ﻪﺑ نﻮﯿﺳﻻﻮﻣﺮﻓ
ترذ ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ ﻪﯾﺎﭘ ﺮﺑ ﻦﺗﻮﻠﮔ نوﺪﺑ ﮏﯿﮐ درﻮﻣ
ﯽﺳرﺮﺑ راﺮﻗ
ﺖﻓﺮﮔ . ﺶﯾﺎﻣزآ ﻪﺑ ترﻮﺻ ﻞﯾرﻮﺘﮐﺎﻓ رد ﺐﻟﺎﻗ حﺮﻃ ﻼﻣﺎﮐ
ﯽﻓدﺎﺼﺗ ﺎﺑ 3 راﺮﮑﺗ مﺎﺠﻧا ﺪﺷ . ياﺮﺑ نﻮﻣزآ ﯽﺘﻔﺳ و ﮏﭙﮐ
ﯽﮔدز ود رﻮﺘﮐﺎﻓ ظﺎﺤﻟ ﺪﺷ . رﻮﺒﻧز هدﺮﮔ لوا رﻮﺘﮐﺎﻓ رد ﻞﺴﻋ
6
ﻒﻠﺘﺨﻣ ﺢﻄﺳ )
،ﺮﻔﺻ 3 ، 6 ، 9 ، 12 و 15 ﺪﺻرد (w/v) ( رﻮﺘﮐﺎﻓ و
ﯽﺘﻔﺳ ياﺮﺑ ﻪﮐ دﻮﺑ يراﺪﻬﮕﻧ نﺎﻣز مود رد
3 ﺢﻄﺳ ) يﺎﻫزور 1،
7 و 14 ( رد ﯽﮔدز ﮏﭙﮐ ياﺮﺑ و 9
ﺢﻄﺳ ) يﺎﻫزور 1 ، 7 ، 14 ، 21 ،
28 ، 35 ، 42 ، 49 و 56 ( دﻮﺑ . ﺰﯿﻟﺎﻧآ ﺲﻧﺎﯾراو و
ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ شور ﻪﺑ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﺎﻫ ANOVA
نﻮﻣزآ و
لﺎﻤﺘﺣا ﺢﻄﺳ رد ﻦﮑﻧاد 5
مﺮﻧ ﻂﺳﻮﺗ ﺪﺻرد راﺰﻓا
SPSS
ﻪﺨﺴﻧ 26 ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا .
راﺰﻓا مﺮﻧ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺎﻫرادﻮﻤﻧ ﻢﺳر
Excell ﻪﺨﺴﻧ 2016 ﺪﺷ مﺎﺠﻧا .
3 - ﺚﺤﺑ و ﺞﯾﺎﺘﻧ
3 - 1 - ﯽﻔﯿﮐ يﺎﻫ نﻮﻣزآ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﮏﯿﮐ
3 - 1 - 1 - ﮏﯿﮐ ﺰﻐﻣ ﯽﺘﻔﺳ ﯽﺑﺎﯾزرا
ﮏﯿﮐ ﺖﻓﺎﺑ نﺪﺷ ﺖﻔﺳ ﺪﻨﯾاﺮﻓ ﯽﻣ ار ﻦﺗﻮﻠﮔ نوﺪﺑ يﺎﻫ
ﻪﺑ ناﻮﺗ
ﺖﻓﺎﺑ زا ﺖﺑﻮﻃر جوﺮﺧ درﻮﻣ ﻦﯿﻟوا ﻪﮐ داد ﺖﺒﺴﻧ قﺎﻔﺗا ود رد و هﺪﺷ لﻮﺼﺤﻣ ﺖﻓﺎﺑ نﺪﺷ ﺖﻔﺳ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﻪﮐ ﺖﺳا ﮏﯿﮐ نﻮﯿﺳاداﺮﮔاﺮﺗر ﺪﻨﯾاﺮﻓ ،ﻪﻣادا ﺮﯿﮔرد ﯽﺗﺎﯿﺑ و ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ 8
ﺪﻨﺘﺴﻫ . ﻞﮑﺷ 3 ﯽﺘﻔﺳ يﺮﯿﮔ هزاﺪﻧا ﺞﯾﺎﺘﻧ ءازﺎﺑ ﮏﯿﮐ ﺰﻐﻣ ﺖﻓﺎﺑ
ﺪﻫد ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ار ﻞﮔ هدﺮﮔ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫﺪﺻرد ندوﺰﻓا .
ﻞﮑﺷ ﺞﯾﺎﺘﻧ 3
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺰﻐﻣ ﯽﺘﻔﺳ نﺎﻣز ﺖﺷﺬﮔ ﺎﺑ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ يﺎﻫ
لﺎﭽﺨﯾ نوﺮﯿﺑ ﮏﯿﮐ ﺖﻓﺎﯾ ﺶﻫﺎﮐ
. ﻢﺘﻔﻫ زور رد ﯽﺘﻔﺳ ﺮﯾدﺎﻘﻣ
هدوﺪﺤﻣ رد ﺖﺨﭘ زا ﺪﻌﺑ 177N
/0 - 092 /0 ﻪﮐ ﺖﺷاد راﺮﻗ
ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﺎﺑ راﺪﻘﻣ ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ 092N
/0 ﻮﺑﺮﻣ يوﺎﺣ رﺎﻤﯿﺗ ﻪﺑ ط 15
ﺺﺧﺎﺷ ﻦﯾا راﺪﻘﻣ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ﻪﮐ ﯽﻟﺎﺣ رد ،دﻮﺑ ﻞﮔ هدﺮﮔ ﺪﺻرد رﺎﻤﯿﺗ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ 3
ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﺎﺑ ﺪﺻرد 177N
/0 دﻮﺑ . ،ﻪﺑﺎﺸﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ
رد ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ﮏﯿﮐ ﺰﻐﻣ ﯽﺘﻔﺳ ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﺰﯿﻧ ﻢﻫدرﺎﻬﭼ زور رد
،هدﺮﮔ راﺪﻘﻣ ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺶﻫﺎﮐ
. ﻢﻫدرﺎﻬﭼ زور رد ﻪﮑﯾرﻮﻃ ﻪﺑ
يوﺎﺣ ﻪﻧﻮﻤﻧ 15
هدﺮﮔ ﺪﺻرد ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﺎﺑ
162N /0 ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ ياراد
ﻪﻧﻮﻤﻧ و ﯽﺘﻔﺳ راﺪﻘﻣ 3
ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﺎﺑ هدﺮﮔﺪﺻرد 198N
/0 ياراد
8. Retrogradation
دﻮﺑ ﯽﺘﻔﺳ راﺪﻘﻣ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ .
هدﺮﮔ رﻮﺒﻧز ﮏﯾ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﻞﺴﻋ
و هدﻮﺑ ﯽﺒﺳﺎﻨﻣ يﺮﯾﺎﻔﯿﺴﻟﻮﻣا تﺎﯿﺻﻮﺼﺧ ﺎﺑ ﯽﻌﯿﺒﻃ ﺐﯿﮐﺮﺗ ﯽﻣ هدﺮﮔ راﺪﻘﻣ رد ﺶﯾاﺰﻓا ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ رد ﺶﯾاﺰﻓا ﻪﻄﺳاو ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ
ﻔﯿﺴﻟﻮﻣا راﺪﻘﻣ ددﺮﮔ ﯽﺘﻔﺳ راﺪﻘﻣ رد ﺶﻫﺎﮐ ﺚﻋﺎﺑ ،ﺮﯾﺎ
.
Fig 3 Effect of incorporating different percentages of bee pollen on cake crumb firmness upon different storage days at ambient temperature.Data
are mean of triplicate measurements. Error bars indicate SD values. Upper case and lower case different alphabetical letters show significant
(p < 0.05) differences between means as function of storage days and pollen level incorporation,
respectively
ﯽﻣ ﻦﯾا ﺮﺑ هوﻼﻋ ﻦﯾا ناﻮﺗ
ﺶﻫﺎﮐ ﻻﺎﻤﺘﺣا ﻪﺑ ﺮﻃﺎﺧ دﻮﺟو ﯽﺑﺮﭼ
رد هدﺮﮔ و ﺻﺎﺧ ﺖﯿ مﺮﻧ ﯽﮔﺪﻨﻨﮐ نآ هدﻮﺑ ﻪﮐ ﻞﮑﺷ ﺎﺑ يﺮﯿﮔ
ﺪﯿﭙﯿﻟ ﺲﮑﻠﭙﻤﮐ -
داد ﺖﺒﺴﻧ زﻮﻠﯿﻣآ .
ﻦﯿﺑ يﺎﻀﻓ رد ﯽﺑﺮﭼ دﻮﺟو
ﻪﺘﺷر لﺎﺼﺗا ﯽﯾﺎﻧاﻮﺗ ،ﺎﻫزﻮﻠﯿﻣآ ناﺰﯿﻣ و ﻢﮐ ار يزﻮﻠﯿﻣآ يﺎﻫ
ﺐﺟﻮﻣ و هداد ﺶﻫﺎﮐ ار نﻮﯿﺳاداﺮﮔوﺮﺗر ﺮﯿﺧﺄﺗ
رد ﻞﯿﮑﺸﺗ
لﺎﺘﺴﯾﺮﮐ ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ9
و ﯽﺗﺎﯿﺑ نﺎﻧ دﻮﺸﯿﻣ .
ﺨﯾ يﺎﻣد رد ﮏﯿﮐ يراﺪﻬﮕﻧ ﺎﻣا ﯽﺘﻔﺳ ﺮﻈﻧ زا ﯽﺗوﺎﻔﺘﻣ ﺞﯾﺎﺘﻧ لﺎﭽ
داد نﺎﺸﻧ ﻞﮔ هدﺮﮔ ﺎﺑ هﺪﺷ ﯽﻨﻏ يﺎﻫ ﮏﯿﮐ ﺰﻐﻣ ﺖﻓﺎﺑ .
سﺎﺳا ﺮﺑ
ﻞﮑﺷ ﺞﯾﺎﺘﻧ 4
ﻪﻧﻮﻤﻧ ياﺮﺑ لﺎﭽﺨﯾ يﺎﻣد رد هﺪﺷ يراﺪﻬﮕﻧ يﺎﻫ
ﺖﺨﭘ لوا زور رد ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﺎﺑ ﯽﺘﻔﺳ رد راﺪﻘﻣ ﻦﯾﺮﺗﻻﺎﺑ
132N /0 يوﺎﺣ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ 15
ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ و هدﺮﮔ ﺪﺻرد
ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﺎﺑ ﯽﺘﻔﺳ راﺪﻘﻣ 105N
/0 ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ دﻮﺑ لﺮﺘﻨﮐ ﻪﻧﻮﻤﻧ
. ﺎﺑ
هدﺮﮔ ندوﺰﻓا ﺮﯾدﺎﻘﻣ رد ﺶﯾاﺰﻓا رﻮﺒﻧز
ﺖﻓﺎﺑ ﯽﺘﻔﺳ راﺪﻘﻣ ﻞﺴﻋ
ﻢﺘﻔﻫ زور رد ﮏﯿﮐ ﺰﻐﻣ دﺮﮐ اﺪﯿﭘ ﺶﯾاﺰﻓا
. ﺰﻐﻣ ﯽﺘﻔﺳ ﺮﯾدﺎﻘﻣ
هدوﺪﺤﻣ رد ﺖﺨﭘ زا ﺪﻌﺑ ﻢﺘﻔﻫ زور رد ﮏﯿﮐ 204N
/0 - 151 /0
ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﺎﺑ راﺪﻘﻣ ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ ﻪﮐ ﺖﺷاد راﺮﻗ 151N
/0 ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ
ﻨﮐرﺎﻤﯿﺗ ﺺﺧﺎﺷ ﻦﯾا راﺪﻘﻣ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ﻪﮐ ﯽﻟﺎﺣ رد ،دﻮﺑ لﺮﺘ
9. Crystalization
رﺎﻤﯿﺗ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ 15
ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﺎﺑ ﺪﺻرد 204N
/0 دﻮﺑ . رﻮﻃ ﻪﺑ
يوﺎﺣ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻢﻫدرﺎﻬﭼ زور رد ،ﻪﺑﺎﺸﻣ 15
ﺎﺑ هدﺮﮔ ﺪﺻرد
ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ 230N
/0 ﻪﻧﻮﻤﻧ و ﯽﺘﻔﺳ راﺪﻘﻣ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ياراد 3
ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﺎﺑ هدﺮﮔﺪﺻرد 137N
/0 ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ ياراد ﯽﺘﻔﺳ راﺪﻘﻣ
دﻮﺑ . ﺖﻠﻋ ﻓا ﺶﯾاﺰ ناﺰﯿﻣ ﯽﺘﻔﺳ ﻪﻧﻮﻤﻧ لﺎﭽﺨﯾ ﻞﺧادرد ﺎﻫ ﺖﺒﺴﻧ
ﻪﺑ ﺪﻫﺎﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﺑ
نﺎﻣز ﺶﯾاﺰﻓا
ًﻻﺎﻤﺘﺣا ﯽﺑﺮﭼ ندﻮﺑ سﺎﺴﺣ يﺎﻫ
هدﺮﮔ و نﺪﺷ هﺰﯿﻟﺎﺘﺴﯾﺮﮐ و ﻦﯿﯾﺎﭘ يﺎﻫﺎﻣد ﺮﺑاﺮﺑرد ﻞﺴﻋرﻮﺒﻧز
نآ ﯽﮔﺪﻨﻨﮐ مﺮﻧ ﺖﯿﺻﺎﺧ ﺶﻫﺎﮐ ﺖﺳا ﺎﻫ
.
Fige 4 Effect of incorporating different percentages of bee pollen cake crumb firmness upon storage days at fridge temperature (4 °C). Data are mean of
triplicate measurements. Error bars indicate SD values. Upper case and lower case different alphabetical letters show significant (p < 0.05) differences between means as function of storage
days and pollen level incorporation, respectively
3 - 1 - 2 - ﻪﻔﻟﻮﻣ ﯽﮕﻧر يﺎﻫ
ﮏﯿﮐ ،ﮓﻧر نﻮﻣزآ ياﺮﺑ رد ﺶﺠﻨﺳ و هﺪﺷ ﺖﺨﭘ زور ﮏﯾ رد ﺎﻫ
ﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﺖﺨﭘ لوا زور .
ﻪﻧﻮﻤﻧ مﺎﻤﺗ ياﺮﺑ عﻮﻧ ﮏﯾ زا ﻂﻘﻓ ﺎﻫ
ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا هدﺮﮔ .
ﺞﯾﺎﺘﻧ ﯽﮕﻧر يﺎﻫ ﯽﮔﮋﯾو نﻮﻣزآ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ
ﯽﻨﻌﻣ ﺮﯿﺛﺎﺗ ﺚﻋﺎﺑ ﻞﺴﻋ رﻮﺒﻧز هدﺮﮔ ندوﺰﻓا ﺰﻐﻣ ﮓﻧر رد يراد
ﮏﯿﮐ نوﺪﺑ يﺎﻫ ﻦﺗﻮﻠﮔ
ﺪﺷ ) 05 /0
≤ ) (p ﻞﮑﺷ 5 ( . هدﺮﮔ ندوﺰﻓا
ﺎﺗ ﺮﻔﺻ زا 15
ﯽﯾﺎﻨﺷور ﺲﯾﺪﻧا رد ﺶﻫﺎﮐ ﺚﻋﺎﺑ ﺪﺻرد )
(L زا
66 / 61 ﻪﺑ 50 يﺰﻣﺮﻗ ﺲﯾﺪﻧا راﺪﻘﻣ رد ﺶﯾاﺰﻓا و )
(a زا 00 /7 - ﻪﺑ
33 /2 - يدرز ﺲﯾﺪﻧا ﺮﯾدﺎﻘﻣ رد ﺶﯾاﺰﻓا و )
(b زا 39 ﻪﺑ 48 ار
داد نﺎﺸﻧ . ﺶﻨﮐاو ﻪﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﯽﯾاﻮﻧﺎﻧ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﯽﯾﺎﻬﻧ ﮓﻧر -
ﻦﯿﺑ هﺪﯿﭽﯿﭘ يﺎﻫ تارﺪﯿﻫﻮﺑﺮﮐ
ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ و ﺎﻫ ﮓﻧر ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ،ﺎﻫ
ﯽﮕﺘﺴﺑ ﯽﯾاﻮﻧﺎﻧ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﻪﯿﻬﺗ رد هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ﻪﯿﻟواداﻮﻣ دراد . ﻪﻔﻟﻮﻣ تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﺖﻠﻋ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﯽﮕﻧر يﺎﻫ
رد ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ﺎﻫ
ﯽﻣ هدﺮﮔراﺪﻘﻣ ترذ ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ ﺰﯿﻧ و هدﺮﮔ ﻦﯿﺑ ﯽﮕﻧر توﺎﻔﺗ ﺪﻧاﻮﺗ
هدﺮﮔ درز ﻪﺑ ﻞﯾﺎﻤﺘﻣ ﮓﻧر و رﻮﺒﻧز
ﺪﺷﺎﺑ ﻞﺴﻋ . ﺗ ﺎﺑ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ﻪﺟﻮ
هدﺮﮔ رد ﻻﺎﺑ ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ ﺮﯾدﺎﻘﻣ دﻮﺟو ﻪﺑ ﺪﯾﺪﺸﺗ ﺎﺑ نآ ندواﺰﻓا ،
نﺎﻤﮕﯿﭘ ﻞﯿﮑﺸﺗ و درﻼﯾﺎﻣ ﺶﻨﮐاو دﺎﺠﯾا ﺚﻋﺎﺑ ﯽﻨﯾﺪﯿﺋﻮﻧﻼﻣ يﺎﻫ
دﻮﺷ سﻮﺴﺤﻣ ﯽﮕﻧر تاﺮﯿﯿﻐﺗ . [26]
ﻪﺘﻧﻮﮐ و ﮑﻤﻫ نارﺎ ﺰﯿﻧ [9]
ﺖﻠﻋ ﻦﯾا تاﺮﯿﯿﻐﺗ ار مﺎﺠﻧا ﺶﻨﮐاو يﺎﻫ هﻮﻬﻗ يا نﺪﺷ
ﯽﻤﯾﺰﻧآﺮﯿﻏ ﺮﯿﻈﻧ
ﺶﻨﮐاو درﻼﯿﻣ و ﺎﻫﺪﻨﻗ نﻮﯿﺳاﺰﯿﻠﻣارﺎﮐ ناﻮﻨﻋ
ﺪﻧدﺮﮐ .
Fig 5 Effect of incorporating different percentages of bee pollen on LAB color attributes of cakes.
Data are mean of triplicate measurements. Error bars indicate SD values. Different alphabetical
letters show significant (p < 0.05) differences between means
3 - 2 - لﺎﻌﻓ ﺖﺴﯾز تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ
3 - 2 - 1 - ﯽﻟﻮﻨﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ياﻮﺘﺤﻣ
ﮏﯿﮐ يﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ ،ﯽﻟﻮﻨﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ياﻮﺘﺤﻣ نﻮﻣزآ ياﺮﺑ ﮏﯾ رد ﺎﻫ
ﺷ ﺖﺨﭘ زور ﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﺖﺨﭘ لوا زور رد ﺶﺠﻨﺳ و هﺪ
.
هوﺮﮔ ﻦﺘﺷاد ﻞﯿﻟد ﻪﺑ ﯽﻟﻮﻨﻔﺗﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﯽﯾﺎﻧاﻮﺗ ،ﻞﯿﺴﮐورﺪﯿﻫ يﺎﻫ
ﯽﺜﻨﺧ لﺎﮑﯾدار يزﺎﺳ ﯽﻣ و ﻪﺘﺷاد ار دازآ يﺎﻫ
ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺪﻨﻧاﻮﺗ
ﺪﻨﯾﺎﻤﻧ ﻞﻤﻋ نژورﺪﯿﻫ ﺎﯾ نوﺮﺘﮑﻟا هﺪﻨﻫد .[27]
ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ
لﻮﻨﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﻞﮐ
ﯽﻣ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ ﺖﯿﺻﺎﺧ دﻮﺷ
. ﺞﯾﺎﺘﻧ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﯽﻟﻮﻨﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﺰﯿﻟﺎﻧآ نوﺪﺑ ﮏﯿﮐ يﺎﻫ
ﺎﺑ هﺪﺷرﺎﻤﯿﺗ ﻦﺗﻮﻠﮔ
هدﺮﮔ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫﺪﺻرد ﻞﮑﺷ رد ﻞﺴﻋ رﻮﺒﻧز
6 هﺪﺷ هدروآ
ﺖﺳا . ﺚﻋﺎﺑ هدﺮﮔ ندوﺰﻓا ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ هﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ
ﯽﻨﻌﻣ ﺶﯾاﺰﻓا يراد
) 05 /0
≤ ( p ﺪﺷ ﯽﻟﻮﻨﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ياﻮﺘﺤﻣ رد .
هدﺮﮔ ﺎﺑ هﺪﺷ ﯽﻨﻏ يﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ ﯽﻣﺎﻤﺗ رﻮﺒﻧز
ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد ﻞﺴﻋ
ﺪﻧدﻮﺑ يﺮﺘﺸﯿﺑ ﯽﻟﻮﻨﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ راﺪﻘﻣ ياراد لﺮﺘﻨﮐ ﻪﻧﻮﻤﻧ .
رﺎﻤﯿﺗ رد ﯽﻟﻮﻨﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ياﻮﺘﺤﻣ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ
% 15 ﻢﮐ و هدﺮﮔ ﻦﯾﺮﺗ
ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ لﺮﺘﻨﮐ رﺎﻤﯿﺗ رد نآ ناﺰﯿﻣ .
Fig 6 Effect of incorporating different percentages of bee pollen on the amount of phenolic compounds in gluten-free cakes. Data are mean of
triplicate measurements. Error bars indicate SD values. Different alphabetical letters show significant (p < 0.05) differences between means
ﯽﻣ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ و هدﻮﺑ ﯽﻟﻮﻨﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ زا ﯽﻨﻏ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺰﺟ هدﺮﮔ ناﻮﺗ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﯽﻟﻮﻨﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ياﻮﺘﺤﻣ رد ﺶﯾاﺰﻓا ﺖﻠﻋ ﮏﯿﮐ يﺎﻫ
هدﺮﮔ يوﺎﺣ رد ﯽﻟﻮﻨﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ زا هدﺮﮔ ندﻮﺑ ﯽﻨﻏ ار ﻞﺴﻋرﻮﺒﻧز
دﺮﮐ ناﻮﻨﻋ ترذ ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ]
28 [ . ﺖﺳﺪﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ سﺎﺳاﺮﺑ
ﮏﯿﮐ ﯽﻟﻮﻨﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ راﺪﻘﻣ هﺪﻣآ نوﺪﺑ يﺎﻫ
هدوﺪﺤﻣ رد ﻦﺗﻮﻠﮔ
83 / 11 - 79 /2 ﯽﻠﯿﻣ ﺖﺷاد راﺮﻗ ﮏﯿﻟﺎﮔ ﺪﯿﺳا لدﺎﻌﻣ مﺮﮔ ﺮﺑ مﺮﮔ
ﻢﮐ و ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ﻪﮐ ﺎﺑ ﺮﺑاﺮﺑ ﺺﺧﺎﺷ ﻦﯾا راﺪﻘﻣ ﻦﯾﺮﺗ
83 / 11 و
79 /2 ﯽﻠﯿﻣ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﮏﯿﻟﺎﮔ ﺪﯿﺳا لدﺎﻌﻣ مﺮﮔ ﺮﺑ مﺮﮔ
يوﺎﺣ ﻪﻧﻮﻤﻧ
% 15 دﻮﺑ ﺪﻫﺎﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ و هدﺮﮔ .
3 - 2 - 2 - لﺎﮑﯾدار رﺎﻬﻣ ﺪﺻرد دازآ يﺎﻫ
اﺮﺑ ﺪﺻرد نﻮﻣزآ ي رﺎﻬﻣ
لﺎﮑﯾدار يﺎﻫ ﮏﯿﮐ ،دازآ زور ﮏﯾ رد ﺎﻫ
ﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﺖﺨﭘ لوا زور رد ﺶﺠﻨﺳ و هﺪﺷ ﺖﺨﭘ .
نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ
هدﺮﮔ ندوﺰﻓا ﻪﮐ داد ﯽﻨﻌﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﺚﻋﺎﺑ ﻞﺴﻋرﻮﺒﻧز
راد ﺪﺻرد
لﺎﮑﯾدار رﺎﻬﻣ ﺪﺷ لﺮﺘﻨﮐ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد دازآ يﺎﻫ
) 05 /0
≤ .(p ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ دازآ لﺎﮑﯾدار رﺎﻬﻣ ناﺰﯿﻣ )
75 / 25 ﺪﺻرد (
يوﺎﺣ رﺎﻤﯿﺗ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ 15
هدﺮﮔ ﺪﺻرد ﻢﮐ و ﻞﺴﻋرﻮﺒﻧز
ﻦﯾﺮﺗ
ناﺰﯿﻣ نآ ) 84 / 17 ﺪﺻرد ( دﻮﺑ لﺮﺘﻨﮐ رﺎﻤﯿﺗ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ )
ﻞﮑﺷ
7 .(
هدﺮﮔ ياﻮﺘﺤﻣ ﻦﯿﺑ ﻢﯿﻘﺘﺴﻣ و ﯽﻄﺧ ﻪﻄﺑار ﮏﯾ رﻮﺒﻧز
ﻞﺴﻋ
لﺎﮑﯾدار رﺎﻬﻣ راﺪﻘﻣ و نﻮﯿﺳﻻﻮﻣﺮﻓ رد دﻮﺟﻮﻣ دازآ يﺎﻫ
DPPH راﺪﻘﻣ رد ﺶﯾاﺰﻓا ﻪﮐ ﯽﻨﻌﻣ ﻦﯾﺪﺑ ،ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ
هدﺮﮔ ﻞﺴﻋرﻮﺒﻧز
لﺎﮑﯾدار رﺎﻬﻣ راﺪﻘﻣ رد ﺶﯾاﺰﻓا ﺚﻋﺎﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ دازآ يﺎﻫ
ﺪﯾدﺮﮔ ﺎﻫ .
ﺶﻫوﮋﭘ رد ﻪﮐ هﺪﯾدﺮﮔ شراﺰﮔ ﯽﻠﺒﻗ يﺎﻫ
هدﺮﮔ يروآ ﻊﻤﺟ ﻞﮔ
يﻮﻗ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﻦﺘﺷاد ﻞﯿﻟد ﻪﺑ رﻮﺒﻧز ﻂﺳﻮﺗ هﺪﺷ ﻦﯿﺘﺳﺮﺋﻮﮐ ﺪﻨﻧﺎﻣ و10
ﻦﯿﻨﺠﻨﯾرﺎﻧ رﺎﻬﻣ رد يﺮﺛﻮﻣ ﺖﯿﻠﺑﺎﻗ 11
لﺎﮑﯾدار دازآ يﺎﻫ دراد DPPH
] 29 [ . ﻪﮐ هﺪﺷ مﻮﻠﻌﻣ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ
لﺎﮑﯾدار رﺎﻬﻣ ﺖﯿﻠﺑﺎﻗ ناﺰﯿﻣ ﻦﯿﺑ يﻮﻗ رﺎﯿﺴﺑ طﺎﺒﺗرا رد دازآ يﺎﻫ
ﺪﯿﺳا ﺪﻨﻧﺎﻣ نآ ﯽﻠﻨﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ يﻮﺘﺤﻣ ﺎﺑ ﻞﺴﻋ رﻮﺒﻧز هدﺮﮔ ﮏﯿﻠﯿﻧاو ﻪﮐ دراد دﻮﺟو ﮏﯿﻣﺎﻨﯿﺳ ﺪﯿﺳا و ﻦﯿﺗور ،ﮏﯿﻟوﺮﻓ ﺪﯿﺳا ،
ﯽﻣ رﻮﻀﺣ ﻪﻄﺳاﻮﺑ ار هدﺮﮔ يﻮﻗ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ صاﻮﺧ ﺪﻧاﻮﺗ
ﺗ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﻦﯾا ﺪﻫد ﺢﯿﺿﻮ
] 30 [ . اﺬﻟ رﺎﻬﻣ ﺖﯿﻠﺑﺎﻗ ﺶﯾاﺰﻓا ﺖﻠﻋ
دازآ يﺎﻫ لﺎﮑﯾدار ﻞﮔ هدﺮﮔ ﺎﺑ هﺪﺷ ﯽﻨﻏ يﺎﻫ ﮏﯿﮐ رد DPPH
رد قﻮﻓ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ رﻮﻀﺣ زا ﯽﺷﺎﻧ ﻞﺴﻋرﻮﺒﻧز ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ هدﺮﮔ .
Fig 7 Effect of incorporating different percentages of bee pollen on DPPH radicals scavenging activity of gluten-free cakes. Data are mean of triplicate
measurements. Error bars indicate SD values.
Different alphabetical letters show significant (p < 0.05) differences between means
3 - 2 - 3 - يﺪﯿﺋﻮﻧوﻼﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ
تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ نﻮﻣزآ ياﺮﺑ ﺪﯿﺋﻮﻧوﻼﻓ
ﮏﯿﮐ ،ي ﺖﺨﭘ زور ﮏﯾ رد ﺎﻫ
ﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﺖﺨﭘ زا ﺲﭘ لوا زور رد ﻂﻘﻓ ﺶﺠﻨﺳ و هﺪﺷ .
ﺞﯾﺎﺘﻧ
ﻪﻧﻮﻤﻧ يﺪﯿﺋﻮﻧوﻼﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ راﺪﻘﻣ ﺰﯿﻟﺎﻧآ ﻦﺗﻮﻠﮔ نوﺪﺑ ﮏﯿﮐ يﺎﻫ
10. Quercetin 11. Naringenin
ﻞﮑﺷ رد 8 ﺖﺳا هﺪﺷ هدروآ .
نﺎﻤﻫ ﯽﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻪﮐ رﻮﻃ دﻮﺷ
هدﺮﮔ راﺪﻘﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﯽﻨﻌﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﺚﻋﺎﺑ ﻞﺴﻋرﻮﺒﻧز
راد رد
ﺋﻮﻧوﻼﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ياﻮﺘﺤﻣ ﻪﻧﻮﻤﻧ يﺪﯿ
لﺮﺘﻨﮐ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد ﺎﻫ
ﺪﺷ ) 05 /0
<
(p . ﻢﮐ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﺎﺑ يﺪﯿﺋﻮﻧوﻼﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ راﺪﻘﻣ ﻦﯾﺮﺗ
316 /0 ﯽﻠﯿﻣ و لﺮﺘﻨﮐ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﻦﯿﺌﺗور لدﺎﻌﻣ مﺮﮔ ﺮﺑ مﺮﮔ
ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﺎﺑ يﺪﯿﺋﻮﻧوﻼﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ راﺪﻘﻣ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ 450
/0 ﯽﻠﯿﻣ مﺮﮔ
يوﺎﺣ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﻦﯿﺌﺗور لدﺎﻌﻣ مﺮﮔ ﺮﺑ 15
رد ﺪﺻ
دﻮﺑ ﻞﺴﻋرﻮﺒﻧﺰﻫدﺮﮔ .
هدﺮﮔ راﺪﻘﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﺚﻋﺎﺑ ﻞﺴﻋرﻮﺒﻧز
ﺪﯾدﺮﮔ يﺪﯿﺋﻮﻧوﻼﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﺶﯾاﺰﻓا .
ﻪﮐ ﺖﺳا هﺪﺷ شراﺰﮔ
تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ زا ﯽﻨﻏ ﻞﺴﻋ رﻮﺒﻧز ﻂﺳﻮﺗ هﺪﺷ يروآ ﻊﻤﺟ ﻞﮔ هدﺮﮔ لوﺮﻔﭙﻤﮐ ﺮﯿﻈﻧ يﺪﯿﺋﻮﻧوﻼﻓ ﺮﯿﻣ ،12
ﯾ
13ﻦﯿﺘﺴ ﻦﯿﺘﻨﻣاروﺰﯾا ، ،14
ﺗﻮﻟ ﺌ
15ﻦﯿﻟﻮ و هدﺮﮔ صﺎﺧ ﮓﻧر لﻮﺴﻣ ﻪﮐ ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ ﻦﯿﭽﺗﺎﮐ و
ﻃ ﺪﻨﺷﺎﺑ ﯽﻣ نآ ﺦﻠﺗ ﻢﻌ .
ﻦﺘﺷاد ﺮﻃﺎﺨﺑ قﻮﻓ يﺪﯿﯾﻮﻧوﻼﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ
نﺪﺑ رد ﯽﻤﻬﻣ ﺶﺨﺑ ﯽﺘﻣﻼﺳ تاﺮﺛا يﻮﻗ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ ﺖﯿﻫﺎﻣ ﺪﻨﻨﮐ ﺎﻔﯾا ﺪﻨﻧاﻮﺗ ﯽﻣ ﺎﻔﯾا ]
31 [ .
Fig 8 Effect of incorporating different percentages of bee pollen on flavonoids content of gluten-free
cakes. Data are mean of triplicate measurements.
Error bars indicate SD values. Different alphabetical letters show significant (p < 0.05)
differences between means
رد يﺪﯿﯾﻮﻧوﻼﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ يﻮﺘﺤﻣ رد ﻪﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ ﺶﯾاﺰﻓا ﺖﻠﻋ دﻮﺟو زا ﯽﺷﺎﻧ هدﺮﮔ ﺎﺑ هﺪﺷ ﯽﻨﻏ يﺎﻫ ﮏﯿﮐ رد تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﻦﯾا
ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ هدﺮﮔ .
12. Kaempferol 13. Myricetin 14. Isorhamnetin, 15. Luteolin
ﯽﯾاﻮﻧﺎﻧ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﺖﺨﭘ نﺎﯾﺮﺟ رد تراﺮﺣ لﺎﻤﻋا ﻞﯿﻟد ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ ﯽﻣ ﻞﮔ هدﺮﮔ ﺮﯿﻈﻧ هﺪﻨﻨﮐ ﯽﻨﻏ داﻮﻣ لﺎﻌﻓ ﺖﺴﯾز تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ
دﻮﺷ تاﺮﯿﯿﻐﺗ شﻮﺨﺘﺳد .
ﯽﻣ ﯽﻠﮐرﻮﻃ ﻪﺑ ﻪﮐ ﺖﻔﮔ ناﻮﺗ
ﯽﻣ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﯽﺗراﺮﺣ يﺎﻫﺪﻨﯾاﺮﻓ رد ﺶﻫﺎﮐ ﺚﻋﺎﺑ ﺪﻨﻧاﻮﺗ
راﺪﻘﻣ
ﻪﺑ و يﺪﯿﺋﻮﻧوﻼﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﯿﻟﺎﻌﻓ راﺪﻘﻣ رد ﺶﻫﺎﮐ ﺚﻋﺎﺑ نآ ﻊﺒﺗ
ﺖ
ﯽﺘﻧآ ﺪﻧدﺮﮔ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا ]
32 .[
زا ﺖﻈﻓﺎﺤﻣ يﺎﻫرﺎﮑﻫار زا ﯽﮑﯾ
ﮏﺸﺧ ﺎﺑ ﯽﻧﺎﺷﻮﭘ نورد هدﺮﮔ رد لﺎﻌﻓ ﺖﺴﯾز داﻮﻣ ﻦﯾا ﺖﻓا ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ ﯽﺸﺷﺎﭘ ندﺮﮐ ]
33 [ . تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ راﺪﻘﻣ رد تاﺮﯿﯿﻐﺗ
ﻦﺘﺴﮑﺷ زا ﯽﺷﺎﻧ ﻻﺎﻤﺘﺣا ﯽﺗراﺮﺣ ﺪﻨﯾاﺮﻓ ﻦﯿﺣ رد يﺪﯿﺋﻮﻧوﻼﻓ ﺖﺳا ﺎﻫﺪﯾزﻮﮑﯿﻠﮔ نﺪﺷاﺪﺟ و يﺪﯿﺋﻮﻧوﻼﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ .
ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ
ﻻﻮﺼﺤﻣ ﻪﺑ ﯽﺑﺎﯿﺘﺳد ياﺮﺑ رﻮﺒﻧز هدﺮﮔ يوﺎﺣ ﺪﻨﻣدﻮﺳاﺮﻓ ت
ﻪﻧﻮﮔ ﻪﺑ ﺪﯾﺎﺑ ﺪﻨﯾاﺮﻓ ﻂﯾاﺮﺷ ﻞﺴﻋ ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ ﻪﮐ دﻮﺷ ﻢﯿﻈﻨﺗ يا
ﺪﺘﻔﯿﺑ قﺎﻔﺗا يﺪﯿﺋﻮﻧوﻼﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ راﺪﻘﻣ رد ﺶﻫﺎﮐ .
3 - 2 - 4 - ﮏﭙﮐ لﺮﺘﻨﮐ ﮏﯿﮐ رد ﯽﮔدز
لوﺪﺟ 3 زا ﮏﯾ ﺮﻫ رد ﮏﭙﮐ هﺪﻫﺎﺸﻣ ياﺮﺑ مزﻻ نﺎﻣز تﺪﻣ نﺎﺸﻧ اﺮﻠﺴﻋرﻮﺒﻧز هدﺮﮔ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫﺪﺻرد يوﺎﺣ يﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ
ﯽﻣ ﺪﻫد . رد هدﺮﮔ راﺪﻘﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﯽﺳرﺮﺑ
ﮏﯿﮑﯾرﺎﮔﺪﻧﺎﻣ راﺪﻘﻣ رد ﺶﯾاﺰﻓا ﺚﻋﺎﺑ نﻮﯿﺳﻻﻮﻣﺮﻓ نوﺪﺑ يﺎﻫ
ﺪﯾدﺮﮔ ﻦﺗﻮﻠﮔ .
ياراد هدﺮﮔ ﺶﯾاﺰﻓا ناﺰﯿﻣ ﺎﺒﯾرﺎﮔﺪﻧﺎﻣ ﻦﯾﺮﺗﻻﺎﺑ
دﻮﺑ ﻢﯿﻘﺘﺴﻣ ﻪﻄﺑار .
ﻪﻄﺑار يرﺎﮔﺪﻧﺎﻣ تﺪﻣ ياﻮﺘﺤﻣ ﺎﺑ ﺲﮑﻋ يا
ﺴﻣ ﻪﻄﺑار و ﻪﯿﻟوا داﻮﻣ ﯽﮔدﻮﻟآ راﺪﻘﻣ و ﺖﺑﻮﻃر راﺪﻘﻣ ﺎﺑ ﯽﻤﯿﻘﺘ
رد دﻮﺟﻮﻣ بﺮﭼ يﺎﻫﺪﯿﺳا راﺪﻘﻣ و ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣﺪﺿ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ دراد ﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ ]
34 .[
ﯽﻣ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ دﺎﯾز يرﺎﮔﺪﻧﺎﻣ ﺖﻠﻋ ناﻮﺗ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻦﯾا رد ﯽﺑﺮﭼ ندﻮﺑ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﻪﺑ ار هدﺮﮕﯾوﺎﺣ يﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ ﺎﻫ
داد ﻂﺑر ] 35 .[
ﮏﯿﮐ رﺪﮑﭙﮐ ﯽﮔﺪﻧرادزﺎﺑ ﺮﺑ هدﺮﮔ ﺮﯿﺛﺎﺗ ﺞﯾﺎﺘﻧ
زور ﺎﺗ داد نﺎﺸﻧ ﻦﺗﻮﻠﮔ نوﺪﺑ ﯽﻨﻏور 21
يﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ ﯽﻣﺎﻤﺗ
هدﻮﺑ ﮏﭙﮐ ﺪﺷر ﺪﻗﺎﻓ لﺮﺘﻨﮐ رﺎﻤﯿﺗ و هدﺮﮔ يوﺎﺣ زﺎﺴﭘ و ﺪﻧا
28
ﻪﺑ ﮏﭙﮐ رﻮﻬﻇ ﻞﮔ هدﺮﮔ ندوﺰﻓا ﺪﺻرد ﻪﺑ ﻪﺘﺴﺑ يراﺪﻬﮕﻧ زور ﺖﺳا هدﺎﺘﻓا ﺮﯿﺧﺎﺗ ) .
لوﺪﺟ 3 .(
ﯽﻣ ﻞﮐ رد ناﻮﺗ
دﺮﮔ ﺖﻓﺮﮔ ﻪﺠﯿﺘﻧ ﻪﺑ ار ﮏﯿﮐ يراﺪﻬﮕﻧ ﺖﯿﻠﺑﺎﻗ ه
ﺪﻫد ﯽﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﻬﻧآ ﯽﮑﭙﮐﺪﺿ صاﻮﺧ ﻞﯿﻟد ]
23 .[
