ﺮان ﯾ ا ﯽﯾ ﻊ ﻏﺬا ﯾ ﻣﺠﻠﻪ ﻋﻠﻮم و ﺻﻨﺎ

(1)

ﺳرﺮﺑ ﯽ دﺎﻘﻣ ﯾ ﻣﻮﻟآ ﺮ ﯿﻨﯿ ﺎﻫ بر رد مﻮ ي

ﺘﻨﺳ ﻪﭼﻮﻟآ و رﺎﻧا ﯽ

ﮔ نﺎﺘﺳا ﯿ

نﻼ

ﻠﻋ ﯿ ﻧ نﺎﮔﺮﻬﻣ ﺎﺿﺮ ﯿ

*ﻮﮑ ﻣا ،1

ﯿ دازﺮﻓرﻮﭘ ﺮ ،1

ﺳ ﯿ ﻏ ﮏﻣﺎ ﯿﺒ

1ﯽ

1 - ﺮﺘﮐد ي دﺎﺘﺳا ، ﯾ ﺳﺪﻨﻬﻣ و مﻮﻠﻋ هوﺮﮔ رﺎ ﯽ

ﺎﻨﺻ ﯾ اﺬﻏ ﻊ ﯾ ﯽ ﮔ هﺎﮕﺸﻧاد ﯿ

نﻼ ا ، ﯾ ناﺮ .

ﻪﻟﺎﻘﻣ تﺎﻋﻼﻃا ﮑﭼ

ﯿ هﺪ

رﺎﺗ ﯾ ﺎﻫ ﺦ ي ﻪﻟﺎﻘﻣ :

رﺎﺗ ﯾ رد ﺦ ﯾ ﺖﻓﺎ : 24 / 09 / 99

رﺎﺗ ﯾ ﺬﭘ ﺦ ﯾ شﺮ : 07 / 11 / 99

ﻠﮐ تﺎﻤﻠﮐ ﯿ

ﺪ ي :

،رﺎﻧا بر

،ﻪﭼﻮﻟآ بر

ﻣﻮﻟآ ﯿﻨﯿ ،مﻮ

ﻤﺗا بﺬﺟ ﯽ

،

روآﺮﻓ فوﺮﻇ

.

ي

DOI: 10.52547/fsct.18.04.12

تﺎﺒﺗﺎﮑﻣ لﻮﺌﺴﻣ 

: [email protected]

ﺗﻻﻮﺼﺤﻣ ﻪﭼﻮﻟآ و رﺎﻧا بر ﯽ

ﺳا ﯿ ﺪ ي ﻬﺗ رد ًﺎﺒﻟﺎﻏ ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﯿ

ﺑ ﻪ ﯿ اﺬﻏ ﺮﺘﺸ ﺎﻫ ي ﻠﺤﻣ ﯽ ـﮔ نﺎﺘﺳا ﯿ درﻮـﻣ نﻼ

ﻣ راﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا ﯽ

ﮔﯿ ﻬﺗ ﻪﮐ ﺎﺠﻧآ زا ،ﺪﻧﺮ ﯿ

ا ﻪ ـﯾ بر ﻦ ﺘﻨﺴـﺗرﻮﺼﻬﺑًﺎﺗﺪﻤﻋﺎﻫ ﯽ

د رد و ـﯾ ﺎـﻫ ﮓ ي ﻣﻮﻟآ ﯿﻨ ـﯿ ﻣﻮ ﯽ

ﻣ ترﻮﺻ ﯽ ﮔﯿ ﻣﻮﻟآ ﺖﺸﻧ لﺎﻤﺘﺣا ،دﺮ ﯿﻨﯿ

ﺣ رد ﻪﭼﻮﻟآ و رﺎﻧا هرﻮﭘ ﻪﺑ مﻮ ﯿ

روآﺮﻓ ﻦ ي ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻪﮐ دراد دﻮﺟو

ﻫﺎﻣ ﻪﺑ ﯿ ﺳا ﺖ ﯿ ﺪ ي بر ﺎﻫ ي ﻣﻮﻟآ راﺪﻘﻣ رﻮﮐﺬﻣ ﯿﻨﯿ

ﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ هﺪﺷ دراو مﻮ ﯽ

ﺪﺳر . ﻣﻮﻟآ دﻮﺟو ﯿﻨﯿ

مﻮ

ﺟ رد ﯿ اﺬﻏ هﺮ ﯾ ﯽ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ نﺎﺴﻧا ﯾ

ﻻآ ﮏ ﯾ ﻧاﺮﮕﻧ ،هﺪﻨ ﯽ ﺴﺑ ﯿ رﺎ ي ﻘﻘﺤﻣ زا ﯿ ﮕﻧا ﺮﺑ ار ﻦ ﯿ

ﺶﻫوﮋـﭘ و ﻪﺘﺨ ﺎـﻫ

ي

ﻧاواﺮﻓ ﯽ ﻣز رد ﯿ در ﻪﻨ ﯾﺑﺎ ﯽ رد طﺎﺒﺗرا ﯾ

ﻣﻮﻟآ ﺖﻓﺎ ﯿﻨﯿ ﺗﻻﻼﺘﺧا زوﺮﺑ و نﺪﺑ رد مﻮ ﯽ

ﻈﻧ ﯿ اﺰﻟآ ﺮ ﯾ ﮐرﺎﭘ ،ﺮﻤ ﯿ ،نﻮﺴـﻨ

ﺳ نﺎﻃﺮﺳ ﯿ مرﺪﻨﺳ و ﻪﻨ ﺎﻫ

ي ﺒﺼﻋ ﯽ ﻧﻮﺧ ﻢﮐ و ﯽ

ﺳر تﺎﺒﺛا ﻪﺑ و ﻪﺘﻓﺮﮔ ترﻮﺻ ﯿ

ﺖﺳا هﺪ . ا رد ـﯾ ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦ

ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ي زا ﻪﭼﻮﻟآ و رﺎﻧا بر 13

ﺮﻬﺷ ﮔ نﺎﺘﺳا ﯿ ﻊﻤﺟ نﻼ روآ ي دﺎﻘﻣ و ﺪﺷ ﯾ

ﻣﻮﻟآ ﺮ ﯿﻨﯿ ﺎﻬﻧآ رد مﻮ زا ﺲـﭘ

ﺎﻣ و بﻮﻃﺮﻣ ،ﮏﺸﺧ شور ﻪﺳ ﻪﺑ ﻢﻀﻫ ﯾ

ووﺮﮑ ﯾ ﻤﺗا بﺬﺟ هﺎﮕﺘﺳد ﺎﺑﻮ ﯿ

ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﺶﺠﻨﺳ درﻮﻤ .

ﺎـﺘﻧ ﯾ ،ﺞ

ﮐﺎﺣ ﯽ ﮔدﻮﻟآ زا ﯽ بر ﺎﻫ ي دﺎﻘﻣ ﺎﺑ ﻪﭼﻮﻟآ و رﺎﻧا ﯾ

ﻻﺎﺑ ًﺎﺘﺒﺴﻧ ﺮ ي

ﻣﻮﻟآ ﺰـﻠﻓ ﯿﻨ ـﯿ ﻪـﭼﻮﻟآ بر رد ﻪـﮐ دﻮـﺑ مﻮ

دﺎﻘﻣ ﯾ ﺮﺗﻻﺎﺑﺮ ي ﮔ هزاﺪﻧا نآ زا ﯿﺮ

ي دﺮﮔ ﯾ ﺪ . ﻣﻮﻟآ ﺖـﻈﻠﻏ ﯿﻨ

ـﯿ ﺘﻟﺎـﺣ رد مﻮ ﯽ

ﮏـﻤﮐ ﻪـﺑ ﻢﻀـﻫ ﻪـﮐ جاﻮـﻣا

ﺎﻣ ﯾ ووﺮﮑ ﯾ د شور ود زا ﺮﺗﻻﺎﺑ ،ﺖﻓﺮﮔ ترﻮﺻ ﻮ ﯾ

ﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑﺮﮕ .

ﻣﻮﻟآ ﺖﻈﻠﻏ ﯿﻨﯿ

رد هﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ هزاﺪﻧا مﻮ

ﻣﺎﻤﺗ ﯽ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻌﺗزﺎﺠﻤﻫدوﺪﺤﻣردﺎﻫ ﯿﯿ

ﻧﺎﻬﺟ ﺖﺷاﺪﻬﺑ نﺎﻣزﺎﺳ ﻂﺳﻮﺗ هﺪﺷ ﻦ ﯽ

ﻣﻮﻟآ راﺪﻘﻣ ﺪﻨﭼﺮﻫ ؛دﻮﺑ ﯿﻨ

ـﯿ مﻮ

تﺮﺟﺎﻬﻣ ﯾ ﺬﭘ ﺪﺣ زا ﺮﺗاﺮﻓ ﻪﺘﻓﺎ ﯾ

ﻌﺗ شﺮ ﯿﯿ ﻧﻻﻮـﻃ و ﺮﻤﺘﺴـﻣ هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﻣا ،دﻮﺒﻧ هﺪﺷ ﻦ ﯽ

ﺮـﻈﻧ رد ﺎـﺑ تﺪـﻣ

ﺎﺳ ﻦﺘﻓﺮﮔ ﯾ ﻣ هﺪﻨﻨﮐ هدﻮﻟآ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﺮ ﯽ

ﺪﻬﺗ ﺪﻧاﻮﺗ ﯾ

ﺪ ي ﺪﺟ ي اﺮﺑ ي ﺘﻣﻼﺳ ﯿ اﺮﺑﺎـﻨﺑ ﺪـﺷﺎﺑ نﺎﮔﺪـﻨﻨﮐ فﺮﺼـﻤ ﯾ

ﻦ

روﺮﺿ ﯾ ﺎﻫ شور ﺖﺴ ي

روآﺮﻓ ي ا ﯾ ا ﻦﻤ ﯾ ﮔ راﺮﻗ ﻪﺟﻮﺗ درﻮﻣ ﺎﻫ هدرواﺮﻓ ﻦ ﯿ

دﺮ .

ﺎﻨﺻ و مﻮﻠﻋ ﻪﻠﺠﻣ

ﯾ اﺬﻏ ﻊ ﯾ ﯽ ا ﯾ ناﺮ

www.fsct.modares.ac.ir

:

ﻪﻠﺠﻣ ﺖﯾﺎﺳ

ﻤﻠﻋ ﻪﻟﺎﻘﻣ ﯽ

ﺸﻫوﮋﭘ_ ﯽ

(2)

1 - ﻪﻣﺪﻘﻣ

ﻻآ ضﺮﻌﻣ رد نﺎﺴﻧا ﯾ

ﺪﻨ ﺎﻫ ي ز ﯾ دﺎ ي ﻃ ﻪﮐ دراد راﺮﻗ ﯿ

ـﺳو ﻒ ﯿﻌ ﯽ

زا ﺎﻬﻧآ زا ﺮﻃ ـﯾ ﻖ اﻮـﻫ ي اﺬـﻏ داﻮـﻣ و هدﻮـﻟآ ﯾ

ﯽ ـﻣ نﺪـﺑ دراو ﯽ

-

ﻣﻮﻟآ؛ﺪﻧﻮﺷ ﯿﻨﯿ مﻮ ﯾ ﮑ ﯿ ﻢﻬﻣ زﺎ ﺮﺗ ﯾ ا ﻦ ﯾ ﻻآ ﻦ ﯾ هﺪـﻨ ﺖـﺳا تاﺰـﻠﻓو ﺎـﻫ .

ﮕﻨﺳ تاﺰﻠﻓ ﯿ

ﻣ ﻪﺑ ﻪﺘﺴﺑ ﻦ ﯿ

ﺴﻣ ،ندﻮﺑ سﺎﻤﺗ رد نﺎﻣز تﺪﻣ ،ناﺰ ﯿ

ﺮ

ﺑ و ﻦﺳ ،بﺬﺟ ﯿ

رﺎﻤ ي ﺎﻫ ي ﻣز ﯿ ﻪـﻨ ا ي ـﺳآ ﯿ ﺐ ﺎـﻫ ي ـﻔﻠﺘﺨﻣ ﯽ دراو

ﻣ ﯽ ﺪﻨﻨﮐ . ﻧﺎـﻬﺟ ﺖـﺷاﺪﻬﺑ نﺎﻣزﺎـﺳ شراﺰﮔ سﺎﺳا ﺮﺑ ﯽ

رد ﯾ ﺖـﻓﺎ

ﻧﺎﻫد ﯽ ﻣﻮﻟآ ﯿﻨﯿ ﻢﻬﻣ مﻮ ﺮﺗ ﯾ ﮔدﻮﻟآ ﻊﺒﻨﻣ ﻦ ﯽ

نﺎﺴﻧا ا ﻪﺑ ﯾ ﮕﻨﺳ ﺰﻠﻓ ﻦ ﯿ

ﻦ

ﻣ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯿ ﺠﻧز رد نآ ناﺰ ﯿ

اﺬﻏ هﺮ ﯾ ﯽ لﺎـﺣ رد هزور ﺮـﻫ نﺎﺴـﻧا

اﺰﻓا ﯾ رد و هدﻮﺒﺸ ﯾ

ﺮﻃ زا ًﺎﺗﺪﻤﻋ نآ ﺖﻓﺎ ﯾ

اﺬﻏ ﻖ ﺎﻫ ي روآﺮﻓ ي ،هﺪﺷ

ﻧدوﺰﻓا ﯽ ﺎﻫ ي اﺬﻏ ﯾ ﯽ وﺎﺣ ي ﮏﻤﻧ ﺎﻫ ي ﻣﻮﻟآ ﯿﻨﯿ ﻣﻮﻟآ ﺖﺸﻧ ،مﻮ ﯿﻨ

ـﯿ مﻮ

ﻪﺘﺴﺑ فوﺮﻇ زا ﺪﻨﺑ

ي ا ﯾ ﻣ دﺎﺠ ﯽ ﺎﻫ ﺶﻫوﮋﭘ ﻖﺒﻃﺮﺑ ؛دﻮﺷ ي

مﺎـﺠﻧا

دوﺪــﺣ هﺪـﺷ 20

آ ﺪــﺻرد ﻣﻮﻟ ﯿﻨ ـﯿ رد مﻮ ــﯾ ﺘﻓﺎ ﯽ ﺮﻃ زا ﻪــﻧازور ــﯾ

ﻖ

ﻬﺠﺗ ﯿ ﺖﺨﭘ تاﺰ و

ﻣﻮﻟآ ﺰﭘ ﯿﻨﯿ ﻣﻮ ﯽ ژر دراو ﯾ اﺬﻏ ﻢ ﯾ ﯽ ﻣ ﯽ دﺮﮔ ] 1 [.

ﻤـﺳ ﯿ ﻣﻮﻟآ ﺖ ﯿﻨ ــﯿ ﺘﻠﮑـﺳا تﻼﻀــﻋ ،ﺪـﺒﮐ ،ﺰــﻐﻣ ﺮـﺑ مﻮ ﯽ

و ﺐــﻠﻗ ،

ـﺳر تﺎﺒﺛا ﻪﺑًﻼﻣﺎﮐ ناﻮﺨﺘﺳا ﯿ

ﺖـﺳا هﺪ . ﻧﺎﮑﻣ ـﯿ ﻞـﺧاد ﻊـﻤﺠﺗ ﻢﺴ

ﻟﻮﻠﺳ ﯽ ﻣﻮﻟآ ﯿﻨﯿ ﻠﮐ رد مﻮ ﯿ نﺎﮑﻣا ار نآ فﺬﺣ ،ﻪ ﺬﭘ

ﯾ ﻣ ﺮ ﯽ رد ﺎﻣا ؛ﺪﻨﮐ

ﺖﻓﺎﺑ ﺎﻫ ي د ﯾ ﻣﻮﻟآ ﻪﺘﺴﻫآ ﻊﻤﺠﺗ ﺮﮕ ﯿﻨﯿ

ﻣ مﻮ ﯽ ا ﺚـﻋﺎﺑ ﺪـﻧاﻮﺗ ﯾ

دﺎـﺠ

ز تﺎﺑﻮﺳر ﯾ

دﺎ ي ﺤـﺻ دﺮـﮑﻠﻤﻋ و دﻮـﺷ ﯿ

لﻮﻠـﺳ ﺢ ﻞـﺘﺨﻣ ار ﺎـﻫ

ﺎﻤﻧ ﯾ ﻣ ﻪﺘﻔﮔ ﻪﮐﺪ ﯽ

ﻤﻬﻣ ﺶﻘﻧ دﻮﺷ ﯽ

ﺿراﻮﻋ زوﺮﺑ رد ﯽ

ﻈﻧ ـﯿ ﻢـﮐ ﺮ

ﻧﻮﺧ ﯽ ﺳ نﺎﻃﺮﺳ ، ﯿ

ﮐرﺎﭘ ،ﻪﻨ ﯿ ﺎﻫ مرﺪﻨﺳ و نﻮﺴﻨ ي

ﺒﺼﻋ ﯽ دراد ] 1 [ .

اﺰﻟآ ﯾ ﺮﻤ ﯾ ﺑ ﮏ ﯿ رﺎﻤ ي هزﻮـﺣ تﻻﻼﺘـﺧا ﻢـﺋﻼﻋ ﺎـﺑ هﺪـﺷ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ

ﺘﺧﺎﻨﺷ ﯽ ﻈﻧ ـﯿ ﺖـﻬﺟ و ﻪـﻈﻓﺎﺣ ﺮ ـﯾ

ﺑﺎ ﯽ ﻼﺘﺒﻣ ـﯾ ﺖـﺳا نآ ﻪـﺑ نﺎ .

ﻘﺤﺗ ﯿ ﻻﺎﺑ ﺖﻈﻠﻏ دﻮﺟو ،تﺎﻘ ي

ﻣﻮﻟآ ﯿﻨﯿ ﺧﺮﺑ رد مﻮ ﯽ

ﺣاﻮﻧ ﯽ ﺖﻓﺎﺑ

اﺰﻟآ ﻪﺑ ﻼﺘﺒﻣ داﺮﻓا ﺰﻐﻣ ﯾ

ﺪﻧا هدﻮﻤﻧ تﺎﺒﺛا ار ﺮﻤ ]

2 [.

ﻣﻮﻟآ ﯿﻨﯿ اﺬﻏ داﻮﻣ رد مﻮ ﯾ

ﯽ ﺋﺰﺟ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﯽ

ﮐﺮﺗ زا ﯿ ﮓﻧر داﻮﻣ تﺎﺒ -

ـﻧدوﺰﻓا و ﺮﺑ ﯽ

ﯾ ـﻣ ﺖـﻓﺎ ﯽ دﻮـﺷ . ﻋ ﺶـﺨﺑ هﺪـﻤ ا ي ﻣﻮﻟآ زا ﯿﻨ ـﯿ مﻮ

ﮐارﻮﺧ ﯽ ﺮﻃ زا ﯾ اﺮﺑ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ فوﺮﻇ ﻖ ي

ﺰﭘو ﺖﺨﭘ ]

3 , 4 [ ،

ﺪﻨﺑ ﻪﺘﺴﺑ زا نآ تﺮﺟﺎﻬﻣ ي

اﺬﻏ داﻮﻣ ﯾ ﯽ ] 5 [ ﻧدوﺰﻓا داﻮﻣ و بآ ، ﯽ

] 6 , 7 [ ﻣ نﺪﺑ دراو ﯽ

ددﺮﮔ . دﺮﮔ ﺺﺨﺸﻣ ﯾ

ﺰﭙﺷآ مزاﻮﻟ زا ﻪﮐ هﺪ ي

ﻣﻮﻟآ ﯿﻨﯿ ﻣﻮ ﯽ ﻣ دﺎﻘ ﯾ ﻬﺑﺎﻨﺘﻌﻣ ﺮ ﯽ ﻣﻮﻟآ ﯿﻨﯿ ﻣ اﺬﻏ دراو مﻮ ﯽ

رد ﻪـﮐ دﻮـﺷ

ﺎﻫاﺬﻏ صﻮﺼﺧ ي

ﺳا ﯿ ﺪ ي ﻈﻧ ﯿ ﺎـﻫ ﺲـﺳ ﺮ ي

ا ﻪـﺟﻮﮔ ـﯾ ﻣ ﻦ ـﯿ ناﺰ

ﺖﺳا ﺮﺗ سﻮﺴﺤﻣ .

ﻣﻮﻟآ فوﺮﻇ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﯿﻨ

ـﯿ ﻣﻮ ﯽ ـﺑ رد ﯿ مدﺮـﻣ ﻦ

اﯾ ﻟد ﻪﺑ ناﺮ ﯿ ﻗ ﻞ ﯿ ﺎﭘ ﺖﻤ ﯾﯿ ﻤﻫ ﻪﺑ دراد جاور ﺎﻬﻧآ ﻦ ﯿ

ﻟد ﻦ ﯿ ﺮـﻈﻧ ﻪﺑ ﻞ

ﻣ ﯽ ا رد ﺪﺳر ﯾ ﻣﻮﻟآ لﺎﻘﺘﻧا ناﺮ ﯿﻨﯿ

ﺖﺨﭘ فوﺮﻇ زا مﻮ و

ﺑ ﺰـﭘ ـﯿ ﺮﺘﺸ ﯾ ﻦ

رد ﻢﻬﺳ ﯾ ﮑﺸـﺗ ار مدﺮـﻣ ﺖـﻓﺎ ﯿ

ﺪـﻫد ﻞ . دار ي ﻣا و ـﯿ ﺮ ي ) 1393 (

ﻣﯿ ﻣﻮﻟآ تﺮﺟﺎﻬﻣ ناﺰ ﯿﻨﯿ

اﺬﻏ داﻮﻣ ﻪﺑ مﻮ ﯾ

ﯽ ﺮﻃ زا ﯾ ﺖـﺨﭘ فوﺮﻇ ﻖ

ﻣﻮﻟآ ﺰﭘ و ﯿﻨﯿ ﻣﻮ ﯽ ﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ار ﯽ

ﺪـﻧداد راﺮﻗ .

اﺮـﺑ ي ا ـﯾ رﻮـﻈﻨﻣ ﻦ

ﺎﻫ لﻮﻠﺤﻣ ي ﺎﻫ ﺖﻈﻠﻏ ﺎﺑ لﺪﻣ ي

ﺳا توﺎﻔﺘﻣ ﯿ

ﺳ ﺪ ﯿ ﺮﺘ ﯾ ﺮﻠﮐ ،ﮏ ـﯾ ﺪ ﺪﺳ

ﯾ ﺑﺮﭼ ،ﻢ ﯽ ﺌﺗوﺮﭘ ، ﯿ ﻬﺗ ﺮﮑﺷ و ﻦ ﯿ

ﺗ لﺎﻤﻋا زا ﺲﭘ و هﺪﺷ ﻪ ﯿ

رﺎـﻤ

ﺗراﺮﺣ ﯽ ﻣﻮﻟآ فوﺮﻇ رد ﺎﻬﻧآ ﯿﻨﯿ

ﻣﻮ ﯽ ـﻤﺗا بﺬﺟ هﺎﮕﺘﺳد ﻂﺳﻮﺗ ﯽ

ﻣﯿ ﻣﻮﻟآ ناﺰ ﯿﻨﯿ دﺮﮔ ﺶﺠﻨﺳ ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ مﻮ ﯾﺪ

. ﺎﺘﻧ ﯾ ﻮﮔ ﺞ ـﯾ ﺎ ي اﺰـﻓا ﯾ ﺶ

و ﻪﺑ و ﮏﻤﻧ ﺖﻈﻠﻏ ﺮﺛا ﯾ

ﺳا هﮋ ﯿ ﻣﻮﻟآ تﺮﺟﺎﻬﻣ ﻦﺘﻓر ﻻﺎﺑ رد ﺪ ﯿﻨﯿ

مﻮ

دﻮﺑ ﺎﻫ لﻮﻠﺤﻣ ﻪﺑ .

ﻨﭽﻤﻫ ﯿ اﺰـﻓا ﻦ ﯾ اﺮﻓ تﺪـﺷ ﺶ ﯾ

ـﺗراﺮﺣ ﺪـﻨ ﯽ

و

ا نآ نﺎﻣز تﺪﻣ ﯾ

ﺪﺸـﺗ ار تﺮﺟﺎـﻬﻣ ﻦ ﯾ

ﺪـﻧدﻮﻤﻧ ﺪ ]

8 [.

ـﻣاﺮﮐا ﯽ و

نارﺎـﮑﻤﻫ )

1391 ( ﻣﻮﻟآ ﺖﺸـﻧ ﯿﻨ

ـﯿ ﻣﻮﻟآ فوﺮـﻇ زا مﻮ ﯿﻨ

ـﯿ ﻣﻮ ﯽ ﻪــﺑ

ﺎﻫاﺬﻏ ﺦﺒﻃ مﺎﮕﻨﻫ ي

ا ﯾ ﻧاﺮ ﯽ ﺎﺑﺮﻣ ﻞﻣﺎﺷ ي

ﻗ و ﺞﻧﺮﺑ ،ﻪﺑ ﯿ

درﻮﻣ ار ﻪﻤ

ﺳرﺮﺑ ﯽ فﺮﺼـﻣ ترﻮـﺻ رد ﻪـﮐ ﺪـﻧدﻮﻤﻧ ﺺﺨﺸﻣ و هداد راﺮﻗ

ﻪـﻧازور 100 ﺎﻫاﺬــﻏ زا مﺮــﮔ ي

فوﺮــﻇ رد رﻮﮐﺬــﻣ هﺪــﺷ ﺦﺒـﻃ

ﻣﻮﻟآ ﯿﻨ ــﯿ ﻣﻮ ﯽ ﺮــﻄﺧ ي هﺪــﻨﻨﮐ فﺮﺼــﻣ ﻪــﺟﻮﺘﻣ دﻮــﺑ ﺪــﻫاﻮﺨﻧ

] 9 [.

ﺗﻮﮑﻠﻣ ﯿ ﺎﭙﻠﮔ و نﺎ ﯾ ﻧﺎﮕ ﯽ ) 1392 ( ﻣﯿ ﻣﻮﻟآ ناﺰ ﯿﻨﯿ هاﺮـﻤﻫ ﻪﺑ ار مﻮ

ﺧﺮﺑ ﯽ د ﯾ ﻤﺳ تاﺰﻠﻓ زا ﺮﮕ ﯽ

ﻈﻧ ﯿ ﻣدﺎﮐ ﺮ ﯿ اﺬـﻏ رد ار بﺮـﺳ و ﻢ ي

ا رد هﺪــﺷ ﻪــﺿﺮﻋ كدﻮــﮐ ــﯾ

ــﺳرﺮﺑ درﻮــﻣ ناﺮ ﯽ

ﺪــﻧداد راﺮــﻗ

] 10 [.

نارﺎﮑﻤﻫ و لﺎﻬﺘﺳا )

2017 ( ﻣﻮﻟآ تﺮﺟﺎﻬﻣ ﯿﻨﯿ

فوﺮـﻇ زا مﻮ

ﺗﺮﻓﺎﺴﻣ ﯽ ﺰﭙـﺷآ مزاﻮـﻟ و ي

ﻣﻮﻟآ زا هﺪـﺷ ﻪﺘﺧﺎـﺳ ﯿﻨ

ـﯿ درﻮـﻣ ار مﻮ

ﺳرﺮﺑ ﯽ ﺪﻧداد راﺮﻗ .

ﺘﻧﯿ ا ﻪﺠ ﯾ نﺪـﺷ ﻪﻓﺎﺿا ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦ

دﺎﻘﻣ ﯾ ﻣﻮﻟآ ﺮ ﯿﻨﯿ ا زا اﺬﻏ ﻪﺑ مﻮ ﯾ

ﺮﻃ ﻦ ﯾ ﻏ ،ﻖ ـﯿ ـﺷﻮﭘ ﻢﺸـﭼ ﻞـﺑﺎﻗ ﺮ ﯽ

ﺖﺳا ] 2 [ . نارﺎﮑﻤﻫ و ﺪﻤﺤﻣ )

2011 ( ﻣﻮﻟآ ﺖﺸﻧ ﯿﻨﯿ ﺮﻃ زا مﻮ ـﯾ ﻖ

ﺰﭙﺷآ فوﺮﻇ ي

اﺬﻏ نورد ﻪﺑ ي

ﺘـﺷﻮﮔ ﯽ ـﺳرﺮﺑ درﻮـﻣ ار ﯽ

راﺮـﻗ

ﺪﻧداد . دﺮﮔ ﺺﺨﺸـﻣ ـﯾ

و ﻪـﺑ و ﮏـﻤﻧ ندوﺰـﻓا ﻪـﮐ ﺪ ـﯾ

ـﺳا هﮋ ﯿ ﺪ

ﺳ ﯿ ﺮﺘ ﯾ ﻣﻮﻟآ دورو ،ﮏ ﯿﻨﯿ

ﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ ار اﺬﻏ ﻪﺑ مﻮ رادﺎﻨﻌ

ي ﺣ ﯿ اﺮﻓ ﻦ ﯾ ﺪﻨ

اﺰـﻓا ﺰـﭘ و ﺖـﺨﭘ ﯾ

ـﻣ ﺶ ﯽ ﺪـﻨﻫد ] 1 [.

ﻣاﺮﮔ ـﯿ ﺴ ﯿ ﻧﻮ ﯽ نارﺎـﮑﻤﻫ و

) 1996 ( دﺎﻘﻣ ﯾ ﻟآ ﺮ ﻣﻮ ﯿﻨﯿ ﺷﺎﻧ مﻮ ﯽ ،ﺰﭘ و ﺖﺨﭘ مزاﻮﻟ زا تﺮﺟﺎﻬﻣ زا

راﺪﻬﮕﻧ فوﺮﻇ ي

ﻧ و ﯿ ﻮﻓ ﺰ ﯾ ﻣﻮﻟآ ﻞ ﯿﻨﯿ داﺪـﻌﺗ رد مﻮ ي

ﺎﻫاﺬـﻏ زا ي

ا رﻮﺸﮐ ﯾ ﻟﺎﺘ ﯿ ـﺳرﺮﺑ درﻮـﻣ ار ﺎ ﯽ

ﺎﺘﻧ؛ﺪـﻧداد راﺮـﻗ ﯾ

ا ﺞ ـﯾ ﺶﻫوﮋـﭘ ﻦ

ﻮﮔ ﯾﺎ ي ﻣﻮﻟآ رﻮﻀﺣ ندﻮﺑ ﺮﺗﻻﺎﺑ ﯿﻨ

ـﯿ ﺎﻫاﺬـﻏ رد مﻮ ﯾ

ﯽ اﻮـﺘﺤﻣ ﺎـﺑ ي

ﺳا و ﮏﻤﻧ ﯿ

ﺑ ﺪ ﯿ ﻣﻮﻟآ فوﺮﻇ رد ﺮﺘﺸ ﯿﻨﯿ

ﻣﻮ ﯽ دﻮﺑ ] 11 [.

ﻌﺗ ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ زا فﺪﻫ ﯿﯿ

ﻣﻮﻟآ راﺪﻘﻣ ﻦ ﯿﻨ

ـﯿ ﻪـﻧﻮﻤﻧ رد مﻮ ﺎـﻫ

ي

ﺮﻬﺷ رد ﻪﭼﻮﻟآ و رﺎﻧا بر ﺎﻫ

ي ﮔ نﺎﺘﺳا ﻒﻠﺘﺨﻣ ﯿ

اﺮﺑ ﻪﮐ دﻮﺑ نﻼ ي

اﯾ شور زا رﻮﻈﻨﻣ ﻦ ﺎﻫ

ي ﮔﺮﺘﺴﮐﺎﺧ ﯿﺮ ي ﻢﻀﻫ و بﻮﻃﺮﻣ ،ﮏﺸﺧ

ﺎﻣ ﮏﻤﮐ ﺎﺑ ﯾ

ووﺮﮑ ﯾ اﺮﺑ ﻮ ي ﻬﺗ ﯿ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺮﺘﺴﮐﺎﺧ ﻪ ﺎـﻫ

ي هدﺎﻔﺘـﺳا بر

ﻌﺗ ﻪﻣادا رد و ﺪﺷ ﯿﯿ

ﻣﻮﻟآ ﺖﻈﻠﻏ ﻦ ﯿﻨ

ـﯿ ـﻤﺗا بﺬـﺟ شور ﺎـﺑ مﻮ ﯽ

ﺬﭘ ترﻮﺻ ﯾ

ﺖﻓﺮ . شور رد ﺎﻫ ي ﮔﺮﺘﺴﮐﺎﺧ ﯿﺮ ي بﻮﻃﺮﻣ و ﮏﺸﺧ

ﺮﺘﻣارﺎﭘ ﺎﻫ ي ﺎﻣد ي اﺪﻬﮕﻧ نﺎﻣز تﺪﻣ و هرﻮﮐ ر

ي ،هرﻮـﮐ رد ﻪﻧﻮﻤﻧ

ﻌﺗ ﯿﯿ ﻐﺗ و ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺑ لﻼﺣ ﺖﺒﺴﻧ ﻦ ﯿﯿ

لﻼﺣ ﺖﺒﺴﻧ نداد ﺮ اﺮـﺑ ﺎﻫ

ي

ﻬﺑ ﯿ زﺎﺳ ﻪﻨ ي اﺮﺷ ﯾ ﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ﻢﻀﻫ ﻂ ﯽ

ﺖـﻓﺮﮔ راﺮﻗ .

آﺮﻓ رد ﯾ ﺪـﻨ

ﮔﺮﺘﺴﮐﺎﺧ ﯿﺮ ي ﺎﻣ جاﻮﻣا ﮏﻤﮐ ﺎﺑ ﯾ

ووﺮﮑ ﯾ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ هﺎﮕﺘﺳد ناﻮﺗ ،ﻮ

ﻐﺘﻣ ﯿﯿ ﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ،ﺮ ﯽ

ﺎﻬﻧ رد و ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﯾ

هزاﺪﻧا ﺖ ﮔﯿ ﺮ ي ﻣ ـﯿ ناﺰ

ﻪﻧﻮﻤﻧ ﮏﻤﻧ ﺎﻫ

ي و بر ﺬﭘ ترﻮﺻ ﺎﻬﻧآ pH

ﯾ ﺖﻓﺮ .

(3)

2 - شور و داﻮﻣ ﺎﻫ

2 - 1 - داﻮﻣ

ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ ي ﺎﻫﺮﻬﺷ زا ﻪﭼﻮﻟآ و رﺎﻧا بر ي

ـﮔ نﺎﺘـﺳا ﻒﻠﺘﺨﻣ ﯿ

نﻼ

،نﺎﻬﻔﺼـﭼﻮﮐ ،ﺮﻬﺸـﻧاﻮﺿر ،اﺮـﺳ ﻪﻌﻣﻮـﺻ ،لﺎﺳﺎﻣ ،ﺖﺷر ﻞﻣﺎﺷ ﻟﺰﻧا ﯽ ﺳ ،ﺖﻔﺷ ، ﯿ ﻫﻻ ،ﻞﮑﻫﺎ ﯿ

رﺎﺑدور و مرﺎﻃ ،ﺮﺳدور ،ﻪﻧﺎﺘﺳآ ،نﺎﺠ

روآ ﻊﻤﺟ ي ﺪﺷ . ﺳا ﯿ ﻧ ﺪ ﯿ ﺮﺘ ﯾ ﺴﮐاﺮﭘ ،ﮏ ﯿ ﻫ ﺪ ﯿ ﺑ نژورﺪ ﺗﺮﺗ ﻪ ـﯿ زا ﺐ

ﺖﮐﺮﺷ ﺎﻫ ي كﺮﻣ ) Merck , Germany (

ـﺳ و ﯿ ﺎﻤﮕ ) Sigma

Alderich ,

Germany (

ﺮﺧ ــﯾ راﺪ ي ﺪــﺷ . دراﺪﻧﺎﺘــﺳا لﻮــﻠﺤﻣ

ﻣﻮﻟآ ﯿﻨﯿ مﻮ 1/

0 ـﺳ ﺖﮐﺮـﺷ زا ﺪﺻرد ﯿ

ﺎﻤﮕ ) Sigma Alderich ,

Germany (

ﻬﺗ ــﯿ دﺮﮔ ﻪ ــﯾ ﺪ . ﺪــﺳ روﺮــﻠﮐ ﯾ

ﻧ ،ﻢ ﯿ و هﺮــﻘﻧ تاﺮــﺘ

ﺗﯿ ـﺳﻮ ﯿ ﻧﻮﻣآ تﺎﻧﺎ ــﯿ ــﺳ ﺖﮐﺮـﺷ زا مﻮ ﯿ

ﺎﻤﮕ ) Sigma Alderich ,

Germany (

ﺮﺧ ﯾ راﺪ ي ﺪﻧﺪﺷ .

2 - 2 - زﺎﺳ هدﺎﻣآ ي

ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻌﺗ رﻮـﻈﻨﻣ ﻪـﺑ ﺎـﻫ ـﯿ

ﯿ ﻦ

ﻣﻮﻟآ ﺖﻈﻠﻏ ﯿﻨﯿ

مﻮ

2 - 2 - 1 - ﺮﺘﺴﮐﺎﺧ ﮔﯿ ﺮ ي ﮏﺸﺧ

ا رد ﯾ دوﺪﺣ شور ﻦ 3

ﭼ ﻪﺗﻮﺑ رد ﻪﻧﻮﻤﻧ مﺮﮔ ﯿﻨ

ﯽ زﻮﺗ ﯾ دﺮﮔ ﻦ ﯾ و ﺪ

ﺎﻣد رد اﺪﺘﺑا ي

100 ﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد ﯽ

ﻟآ هدﺎﻣ ﺲﭙﺳ ،ﺪﺷ ﮏﺸﺧ داﺮﮔ ﯽ

ﺰﺠﺗ ﻂﺳﻮﺗ نآ ﯾ

ﺗراﺮﺣ ﻪ ﯽ هرﻮﮐ رد ﺮﺘﮑﻟا ﯾ ﮑ ﯽ ﺎﻣد ﺎﺑ ﺎﻫ ي ﻒﻠﺘﺨﻣ

450 و 550 ﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد ﯽ

تﺪﻣ ﻪﺑ داﺮﮔ 4

و 8 ﺑ زا ﺖﻋﺎﺳ ﯿ هدﺮﺑ ﻦ

ﺪﺷ . ﺳا طﻮﻠﺨﻣ ﻪﻣادا رد ﯿ

ﻧ ﺪ ﯿ ﺮﺘ ﯾ ﺴﮐاﺮﭘ و ﮏ ﯿ

ﻫ ﺪ ـﯿ نژورﺪ ) 2 ﻪـﺑ

1 ( ﺖﺒﺴﻧ ﺎﺑ 1 ﻪﺑ 1 ور ﺮـﺑ و ﺪﺷ ﻪﻓﺎﺿا ﺮﺘﺴﮐﺎﺧ ﻪﺑ ي

ﻫ ﯿ غاد ﺮـﺘ

ددﺮﮔ ﮏﺸﺧ ﺎﺗ ﺪﺷ هداد تراﺮﺣ .

ﺳا ﺎﺑ ﻞﺻﺎﺣ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﯿ

ﻧ ﺪ ﯿ ﺮﺘ ﯾ ﮏ

ﻗر ﯿ ﻖ 1 ﻢﺠﺣ ﻪﺑ رﻻﻮﻣ 10

ﻣ ﯿﻠ ﯽ ﻟﯿ ﻧﺎـﺳر ﺮﺘ ﯿ ﺪـﺷ هﺪ . ﻪـﺑ لﻮـﻠﺤﻣ

تﺪـﻣ ﻪـﺑ هﺪﻣآ ﺖﺳد 15

ﻗد ﯿ رود ﺎـﺑ ﻪـﻘ 2000

ﻗد ﺮـﺑ رود ﯿ

ﻪـﻘ

ﺮﺘﻧﺎﺳ ﯾ ـﻤﺗا بﺬﺟ هﺎﮕﺘﺳد ﺎﺑ ﺲﭙﺳ ،ژﻮﻔ ﯽ

ﻣﻮﻟآ ﺖـﻈﻠﻏ ﯿﻨ

ـﯿ نآ مﻮ

هزاﺪﻧا ﮔﯿ ﺮ ي ﺪﺷ ] 12 , 13 [ .

2 - 2 - 2 - ﺮﺘﺴﮐﺎﺧ ﮔﯿ ﺮ ي بﻮﻃﺮﻣ

ا رد ﯾ دوﺪﺣ شور ﻦ 3

ﻪﻧﻮﻤﻧ زا مﺮﮔ ﺎﻫ

ي زﻮﺗ ،بر ﯾ ﻪـﺗﻮﺑ ﻪﺑ و ﻦ

ﭼ ﯿﻨ ﯽ ﺳا و ﺪﺷ هداد لﺎﻘﺘﻧا ﯿ

ﻧ ﺪ ﯿ ﺮﺘ ﯾ ور و هﺪﺷ هدوﺰﻓا ﺎﻬﻧآ ﻪﺑ ﮏ ي

ﻠﭘ تﺎﻫ ﯿ ﺎﻣد ﺎﺑ ﺖ ي 100 ﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد ﯽ

رد ؛ﺪﺷ هداد تراﺮﺣ داﺮﮔ

ﻪـﻧﻮﻤﻧ ﻪﺑ ﻪﻣادا ﺲﭙـﺳ ؛ﺪﻧﻮـﺷ ﮏـﻨﺧ ﺎـﺗ ﺪـﺷ هداد ﺖـﺻﺮﻓ ﺎـﻫ

ﺴﮐاﺮﭘ ﯿ ﻫ ﺪ ﯿ ور ﺮـﺑ و هﺪﺷ هدوﺰﻓا طﻮﻠﺨﻣ ﻪﺑ نژورﺪ ي

ﻫ ﯿ غاد ﺮـﺘ

ﺪﻧﺪﺷ هداد تراﺮﺣ )

ﺳا ﯿ ﻧ ﺪ ﯿ ﺮﺘ ﯾ ﺴﮐاﺮﭘ و ﮏ ﯿ

ﺪ ﻫﯿ ﺖﺒﺴﻧ ﻪﺑ نژورﺪ

1 ﻪﺑ 1 و 3 ﻪﺑ 1 ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ .(

ﺖﺒﺴﻧ ﺎﻫ ي ﻪﺑ لﻼﺣ

ﻪﻧﻮﻤﻧ 1 ﻪﺑ 1 و 2 ﻪﺑ 1 ﺪﻧﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ رﺎﮐ ﻪﺑ .

ﺖـﺳد ﻪـﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺑ

ﺳا ﺲﭙﺳ ،دﻮﺷ ﮏﻨﺧ ﺎﺗ ﺪﺷ هداد هزﺎﺟا هﺪﻣآ ﯿ

ﻧ ﺪ ﯿ ﺮﺘ ﯾ ﻗر ﮏ ـﯿ ﻖ 1

ﻪـﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻢﺠﺣ ﺎﺗ ﺪﺷ ﻪﻓﺎﺿا نآ ﻪﺑ رﻻﻮﻣ 10

ﻣ ﯿ ـﻠ ﯽ ﻟﯿ ،ﺪـﺳﺮﺑ ﺮـﺘ

رود رد ﻞﺻﺎﺣ طﻮﻠﺨﻣ 2000

ﻗد ﺮﺑ رود ﯿ تﺪﻣ ﻪﺑ ﻪﻘ 25

ﻗد ﯿ ﻪـﻘ ﺮﺘﻧﺎﺳ

ﯾ ﻤﺗا بﺬﺟ هﺎﮕﺘﺳد ﻂﺳﻮﺗ و ژﻮﻔ ﯽ

ﻣ ـﯿ هزاﺪـﻧا بﺬـﺟ ناﺰ -

ﮔﯿ ﺮ ي ﺪﺷ ] 12 , 14 [ .

2 - 2 - 3 - ﺮﺘﺴﮐﺎﺧ ﮔﯿ ﺮﯾ ﺎﻣ ﺎﺒ ﯾ ووﺮﮑ ﯾﻮ

اﺮﺑ ي ا ﯾ ﻪﻧﻮﻤﻧ رﻮﻈﻨﻣ ﻦ ﺎﻫ

ي ﭼ ﻪﺗﻮﺑ رد بر ﯿﻨ

ﯽ زﻮﺗ ﯾ دﺮﮔ ﻦ ﯾﺪ . رد

ﺳا طﻮﻠﺨﻣ ﻪﻣادا ﯿ

ﻧ ﺪ ﯿ ﺮﺘ ﯾ ﺴﮐاﺮﭘ و ﮏ ﯿ

ﻫ ﺪ ﯿ نژورﺪ ) ﺖﺒﺴﻧ 3 ﻪﺑ 1 (

ﺖﺒﺴﻧ ﺎﺑ 3 ﻪﺑ 1 ﻪـﻧﻮﻤﻧ ﻪﺑ لﻼﺣ ﺪـﺷ ﻪﻓﺎـﺿا ،بر

. نورد ﻪـﺗﻮﺑ

ﺎﻣ ﻪﻈﻔﺤﻣ ﯾ ووﺮﮑ ﯾ ترﺪﻗ ﺎﺑ ﻊﺸﻌﺸﺗ ﺖﺤﺗ و ﺪﺷ هداد راﺮﻗ ﻮ ﺎﻫ

ي

180 ، 360 و 600 ﻧ تﺪﻣ ﻪﺑ تاو ﯿ

ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﺖﻋﺎﺳ ﻢ .

زا ﺲﭘ

ﺳا طﻮﻠﺨﻣ ،نﺪﺷ ﮏﻨﺧ ﯿ

ﻧﺪ ﯿ ﺮﺘ ﯾ ﻫ و ﮏ ـﯿ ﺴـﮐاﺮﭘ نژورﺪ ﯿ

ﻪﻓﺎـﺿا ﺪ

تﺪﻣ ﻪﺑ ﻊﺸﻌﺸﺗ ﺖﺤﺗ ًادﺪﺠﻣ و ﺪﺷ 30

ﻗد ﯿ د ﻪﻘ ﯾ هداد راﺮـﻗ ﺮـﮕ

ﺪﺷ . ـﺳا ،نﺪﺷ ﮏﻨﺧ زا ﺲﭘ ﯿ

ﻧ ﺪ ﯿ ﺮﺘ ـﯾ ﻗر ﮏ ـﯿ ﻖ 1 نآ ﻪـﺑ رﻻﻮـﻣ

ﺎﻬﻧ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻢﺠﺣ و ﺪﺷ ﻪﻓﺎﺿا ﯾ

ﯽ ﻪﺑ 10 ﻣ ﯿﻠ ﯽ ﻟﯿ ـﺳر ﺮـﺘ ﯿ ﺪ . ﺲﭙـﺳ

ﺮﺘﻧﺎﺳ ﻞﺻﺎﺣ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﯾﻔ

ﯿ ﻣ و هﺪﺷ ژﻮ ﯿ

ﻣﻮﻟآ ناﺰ ﯿﻨﯿ فﺎﻔـﺷ لﻮﻠﺤﻣ مﻮ

ـﻤﺗا بﺬـﺟ هﺎﮕﺘﺳد ﻂﺳﻮﺗ هﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ ﯽ

اﺪـﻧا ﺪـﺷ ﻪـﺘﻓﺮﮔ هز

] 12 , 15 [.

2 - 3 - هزاﺪﻧا ﮔﯿ ﺮ ي ﻣﻮﻟآ ﺖﻈﻠﻏ ﯿﻨﯿ

مﻮ

اﺮﺷ ﯾ ﻠﻤﻋ ﻂ ﯿ ﺗﺎ ﯽ ﻤﺗا بﺬﺟ هﺎﮕﺘﺳد ﯽ

ﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ ﻖﺑﺎﻄﻣ ي

جرﺪـﻨﻣ

لوﺪﺟ رد 1

دﻮﺑ .

Table 1 Operating condition of the atomic absorption spectrometry to measure the amount of aluminum in the paste samples

Parameter Wavelength (nm) 309.3

Acetylene flow rate (L/min) 6.95

N2O flow rate (L/min) 10.90

Slit (nm) 0.5

2 - 4 - هزاﺪﻧا ﮔﯿ ﺮ ي pH

اﺮﺑ ي هزاﺪﻧا ﮔﯿ ﺮ ي ﻪـﻧﻮﻤﻧ pH ﺎـﻫ ي رد هﺪـﺷ ﺮـﮐذ شور زا بر

ﻠﻣ دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﯽ

ا ﯾ هرﺎﻤﺷ ﺎﺑ ناﺮ 1813

ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا .

هﺎﮕﺘـﺳد اﺪـﺘﺑا

ﺮﻓﺎﺑ لﻮﻠﺤﻣ ﺎﺑ ﺮﺘﻣ pH 7pH

ﺎـﺑ ﺮﻓﺎﺑ لﻮﻠﺤﻣ و 4pH

ﻟﺎـﮐ ﯿ هﺮﺒ

راﺪﻘﻣ ﺲﭙﺳ ،ﺪﺷ ي

رد ﻪﻧﻮﻤﻧ زا ﯾ

ﻤﺗ و ﮏﺸﺧ ﺮﺸﺑ ﮏ ﯿ

ر ﺰ ﯾ ﻪـﺘﺨ

دوﺮﺘﮑﻟا و ﺪﺷ هداد راﺮﻗ نآ نورد ﺮﺘﻣ pH

. ﺎـﻣد ي ﺎـﺑ ﺮـﺘﻣ pH

ﺎﻣد ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ي

ﻤﻧ ﻈﻨﺗ ﻪﻧﻮ ﯿ دﺮﮔ ﻢ ﯾ ،دﺪـﻋ نﺪـﺷ ﺖﺑﺎﺛ زا ﺲﭘ و هﺪ

ﻪﻧﻮﻤﻧ pH ﺪﺷ ﺖﺋاﺮﻗ ﺎﻫ .

2 - 5 - هزاﺪﻧا ﮔﯿ ﺮ ي ﮏﻤﻧ

ﻪـﻧﻮﻤﻧ ﮏـﻤﻧ راﺪﻘﻣ ﺎـﻫ

ي رد هﺪـﺷ ﺮـﮐذ شور سﺎـﺳا ﺮـﺑ بر

ﻠﻣ دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﯽ

ا ﯾ هرﺎﻤﺷ ﺎﺑ ناﺮ 1813

ﮔ هزاﺪـﻧا ﯿﺮ ـﯾ ﺪﺸ . دوﺪـﺣ 3

ﺮﺸﺑ رد ﻪﻧﻮﻤﻧ زا مﺮﮔ 50

ﻣ ﯿﻠ ﯽ ﻟﯿ ﺮـﺘ ي زﻮـﺗ ﯾ دﺮﮔ ﻦ ﯾ ﻪـﺑ ﺲﭙـﺳ؛ﺪ

(4)

ﺷ نﺰﻤﻫ ﮏﻤﮐ ﯿ

ﻪﺸ ا ي ـﻤﺠﺣ ﻦﻟﺎﺑ ﻪﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ ،ﺮﻄﻘﻣ بآ و ﯽ

100

ﻣﯿ ﻠ ﯽ ﻟﯿ ﺮـﺘ ي ﻪـﺑ نآ ﻢـﺠﺣ ﺮـﻄﻘﻣ بآ ﺎـﺑ و ﺪـﺷ هداد لﺎـﻘﺘﻧا 50

ﻣﯿ ﻠ ﯽ ﻟﯿ ﺪﺷ هﺪﻧﺎﺳر ﺮﺘ .

ﺑﻮﺧ ﻪﺑ لﻮﻠﺤﻣ ﻪﻣادا رد ﯽ

و ﺪﺷ هداد نﺎﮑﺗ

2 ﻣﯿ ﻠ ﯽ ﻟﯿ ﺳا ﺮﺘ ﯿ ﻧ ﺪ ﯿ ﺮﺘ ﯾ ﻠﻏ ﮏ ﯿ و ﻆ 25 ﻣ ﯿﻠ ﯽ ﻟﯿ ﻧ ﺮﺘ ﯿ هﺮـﻘﻧ تاﺮﺘ 1/

0

ﺿا لﻮﻠﺤﻣ ﻪﺑ لﺎﻣﺮﻧ دﺮﮔ ﻪﻓﺎ

ﯾﺪ . ﻪـﺑ لﻮـﻠﺤﻣ ﻢـﺠﺣ ﺮﻄﻘﻣ بآ ﺎﺑ

ﻪﺑ هﺪﻣآ ﺖﺳد 100

ﻣ ﯿﻠ ﯽ ﻟﯿ ﺪﺷ هﺪﻧﺎﺳر ﺮﺘ .

زا ار نآ ندﺰﻤﻫ زا ﺲﭘ

ﻓﺎﺻ ﺬﻏﺎﮐ ﯽ و هﺪﻧارﺬﮔ 25

ﻣ ﯿﻠ ﯽ ﻟﯿ ﭘ ﺎﺑ هﺪﺷ فﺎﺻ لﻮﻠﺤﻣ زا ﺮﺘ ﯽ

ﻦـﻟرا ﻪــﺑ ﺖـﭘ 250

ــﯾ ﺎ 500 ﻣ ﯿ ــﻠ ﯽ ﻟﯿ ﺮـﺘ ي و ﺪــﺷ هداد لﺎــﻘﺘﻧا 2

ﻣﯿ ﻠ ﯽ ﻟﯿ ﻧﻮﻣآ تﺎﻔﻟﻮﺳوﺮﻓ فﺮﻌﻣ ﺮﺘ ﯿ

دﺮﮔ ﻪﻓﺎـﺿا نآ ﻪﺑ مﻮ ـﯾ

ﺎـﺑ و ﺪ

ﻧﻮﻣآ ﯿ ﺗ مﻮ ﯿ ﺳﻮ ﯿ تﺎﻧﺎ 1/

0 ﺳر ﺎﺗ لﺎﻣﺮﻧ ﯿ

ﺮﺟآ ﮓﻧر ﻪﺑ نﺪ ي

ﻦـﺷور

ﺗﯿ ﺪﺷ ﺮﺘ . ﺪﺳ روﺮﻠﮐ ﺪﺻرد ﯾ

ز ﻪـﻄﺑار زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻢ ـﯾ

ﻪﺒـﺳﺎﺤﻣ ﺮ

دﺮﮔ ﯾﺪ . 100

) 00585 W . 0

) T 4 N ((

S  



ا رد ﯾ ﻪﻄﺑار ﻦ ،S

،N و T ﺗﺮﺗ ﻪﺑ W ﯿ ﺪـﺳ روﺮـﻠﮐ ﺪﺻرد ﺐ ﯾ

،ﻢ

ﻣﯿ ﻠ ﯽ ﻟﯿ ﻧ ﺮﺘ ﯿ تاﺮﺘ ﻣ ،هﺮﻘﻧ ﯿﻠ ﯽ ﻟﯿ ﺗ ﺮﺘ ﯿ ـﺳﻮ ﯿ ﻧﻮﻣآ تﺎﻧﺎ ـﯿ ﻓﺮﺼـﻣ مﻮ ﯽ و

ﻣ مﺮﮔ ﻪﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ نزو ﯽ

ﺪﻨﺷﺎﺑ .

3 - ﺎﺘﻧ ﯾ ﺚﺤﺑ و ﺞ

3 - 1 - ﺎﻘﻣ ﯾ شور ﻪﺴ ﺎﻫ

ي ﮔﺮﺘﺴﮐﺎﺧ ﯿﺮ

ي ،ﮏﺸـﺧ

ﺎﻣ و بﻮﻃﺮﻣ ﯾ

وﺮﮑ ﯾﻮ

لوﺪﺟ رد 2

ﻣﯿ ﮕﻧﺎ ﯿ ﻌﻣ فاﺮﺤﻧا و ﻦ ﯿ

ﻣﻮﻟآ ﺖﻈﻠﻏ رﺎ ﯿﻨﯿ

ﮑﻔﺗ ﻪﺑ مﻮ ﯿ ﮏ

ﺮﻬﺷ ﺎﻫ ي ﮔ نﺎﺘﺳا ﯿ ﺖـﺳا هﺪﺷ ﻪﺋارا رﺎﻧا بر ﻢﻀﻫ شور و نﻼ .

ﺎﺘﻧ ﯾ ﺑ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺞ ﯿ

ﺮﺘﺸ ﯾ ﺮﺘﻤﮐ و ﻦ ﯾ ﻣ ﻦ ﯿ ﻣﻮﻟآ ناﺰ ﯿﻨﯿ ﺗﺮﺗ ﻪﺑ مﻮ ﯿ ﺐ

ﻪﻧﻮﻤﻧ رد ﺎﻫ ي ﺑ و دﻮﺑ اﺮﺳ ﻪﻌﻣﻮﺻ و ﺖﻔﺷ رﺎﻧا بر ﯿ

ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻦ ﺎﻫ ي

ﺮﻬﺷ رﺎﻧا بر ﺎﻫ

ي ﮔ نﺎﺘﺳا ﻒﻠﺘﺨﻣ ﯿ

ﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا نﻼ ﯽ

دﻮﺟو راد

ﺖﺷاد .ﯾ ﮑ ﯽ ﻻد زا ﯾ ﺑ فﻼﺘﺧا دﻮﺟو ﻞ ﯿ

ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻦ ﻣ ﺎﻫ ﯽ تﺪﻣ ﺪﻧاﻮﺗ

ﻣﻮﻟآ فوﺮﻇ رد بر نﺪﻧﺎﺷﻮﺟ نﺎﻣز ﯿﻨﯿ

ﻣﻮ ﯽ ا ﻪﺑ ،ﺪﺷﺎﺑ ـﯾ

ـﻨﻌﻣ ﻦ ﯽ

اﺰﻓا ﺎﺑ ﻪﮐ ﯾ رد بر نﺪﻧﺎﺷﻮﺟ نﺎﻣز تﺪﻣ ﺶ ﯾ

ﻓﺎﺿا تراﺮﺣ ﺖﻓﺎ ﯽ

ﻠﻐﺗ و ﯿ ﺑ ﻆ ﯿ ﻣﻮﻟآ لﺎﻘﺘﻧا ،نآ ﺮﺘﺸ ﯿﻨﯿ

د زا مﻮ ـﯾ ﻣﻮﻟآ ﮓ ﯿﻨ ـﯿ ﻣﻮ ﯽ نآ ﻪـﺑ

اﺰﻓا ﯾ ﺶ ﯾ ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺎ . ﺳرﺮﺑ ﻖﺑﺎﻄﻣ ﯽ

ﻮﺟ و سﺮﭘ و ﺎﻫ ﺎﻫ

ي ﻣ ـﯿ ﻧاﺪ ﯽ

ﻫد تراﺮﺣ ﻪﺘﻓﺮﮔ ترﻮﺻ ﯽ

بآ ﻪﺑ فوﺮﻇ رد ًﺎﺒﻟﺎﻏ ﻪﭼﻮﻟآ و رﺎﻧا

ﻣﻮﻟآ ﯿﻨﯿ ﻣﻮ ﯽ ﻣﺎﻋ حﻼﻄﺻا رد ﻪﮐ ﯿ

ﺣور فوﺮﻇ ار نآ ﻪﻧﺎ ﯽ

ﻣ ﯽ ﺪﻨﻧاد

ﻣ مﺎﺠﻧا ﯽ هرﺎﭘ رد و دﻮﺷ ا

ي ﺴﻣ فوﺮﻇ زا دراﻮﻣ زا ﯽ

دوﺪـﻧا ﻊـﻠﻗ

) ﻔﺳ ﯿ هﺪﺷ ﺪ ( اﺮﺑ ي ﻫد تراﺮﺣ ﯽ

ﻣ هدﺎﻔﺘﺳا ﯽ ﻟد ﻪـﺒﻬﮐ ددﺮـﮔ ـﯿ

ﻞ

ﻗﯿ ﺎﭘ ﺖﻤ ﯾﯿ ﻣﻮﻟآ فوﺮﻇ ًﺎﺗﺪﻤﻋ ،ندﻮﺑ سﺮﺘﺳد رد و ﻦ ﯿﻨﯿ

ﻣﻮ ﯽ اﺮﺑ ي

ﻬﺗ ﯿ ر ﻪ ﻣ راﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ب ﯽ

ﮔﯿ دﺮ .

ﺎﺘﻧ ﻖﺑﺎﻄﻣ ﯾ ﺞ لواﺪﺟ 4 - 2 ﻣﻮﻟآ ﺖﻈﻠﻏ ، ﯿﻨﯿ

ﺎﻫﺮﻬﺷ رﺎﻧا بر رد مﻮ ي

هدوﺪﺤﻣ رد ﻒﻠﺘﺨﻣ 400

ﺎﺗ 1000ppm دﻮﺑ . ـﺻﻮﺗ سﺎﺳا ﺮﺑ ﯿ

ﻪ ﻧﺎﻬﺟ ﺖﺷاﺪﻬﺑ نﺎﻣزﺎﺳ

ﯽ زروﺎﺸـﮐ و كارﻮﺧ نﺎﻣزﺎﺳ و ي

، ـﯾ ﮏ

فﺮﺼـﻣ ﻪـﺑ زﺎـﺠﻣ زور ﺮـﻫ رد لﺎﺴﮔرﺰﺑ ﺺﺨﺷ 1

ﻣﯿ ـﻠ ﯽ مﺮـﮔ

ﻣﻮﻟآ ﯿﻨﯿ ازا ﻪﺑ مﻮ ي ﮐ ﺮﻫ ﯿﻠ ﻣ نﺪﺑ نزو مﺮﮔﻮ ﯽ

ﺪﺷﺎﺑ . ﻣ ﺮـﮔا ـﯿ ﮕﻧﺎ ﯿ ﻦ

ار لﺎﺴﮔرﺰﺑ داﺮﻓا نزو 70

ﮐ ﯿ ﻨﮐ ضﺮﻓ مﺮﮔﻮﻠ ﯿ

ﺑ ،ﻢ ﯿ ﺸ ﯿ رد ﻪﻨ ﯾ ﺖﻓﺎ

ﻣﻮﻟآ ﯿﻨﯿ اﺮﺑ مﻮ ي ا ﯾ ﺺﺨﺷ ﻦ 70

ﻣﯿ ﻠ ﯽ دﻮﺑ ﺪﻫاﻮﺧ مﺮﮔ .

سﺎـﺳا ﺮـﺑ

ﺎﺘﻧ ﯾ ﻣﻮﻟآ ﺖﻈﻠﻏ ﺮﺜﮐاﺪﺣ ﺮﮔا ،ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ ﺞ ﯿﻨﯿ

رد دﻮـﺟﻮﻣ مﻮ

رﺎﻧا بر 1000ppm

فﺮﺼﻣ ﺎﺑ ،دﻮﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد 10

زا مﺮﮔ

نآ 10 ﻣ ﯿﻠ ﯽ ﻣﻮﻟآ مﺮﮔ ﯿﻨﯿ رد مﻮ ﯾ هدوﺪـﺤﻣ رد ﻪﮐ دﻮﻤﻧ ﺪﻫاﻮﺧ ﺖﻓﺎ

رد زﺎﺠﻣ ﯾ ﺘﻓﺎ ﯽ اﺮﺑ ي ﯾ ـﻣ راﺮـﻗ لﺎﺴـﮔرﺰﺑ ﺺﺨﺷ ﮏ ﯽ

ﮔ ـﯿ دﺮ . ﺎـﺑ

اﯾ ﮔﺪﻧز ﮏﺒﺳ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ لﺎﺤﻨ ﯽ

ﻧد رد داﺮﻓا ﯿﺎ

ي ﺷﺎﻣ و نرﺪﻣ ﯿﻨ

ﯽ

ﺮﻃ زا نﺎﺴﻧا نﺪﺑ ،زوﺮﻣا ﯾ

ضﺮـﻌﻣ رد ًﺎـﻤﺋاد اﺬـﻏ و بّآ ،اﻮـﻫ ﻖ

رد ﯾ ﻣﻮﻟآ ﺖﻓﺎ ﯿﻨﯿ ا و دراد راﺮـﻗ مﻮ ـﯾ

،بآ رد ﺖـﺳا ﻦـﮑﻤﻣ ﺰـﻠﻓ ﻦ

اﻮﻫ ي وراد ،هدﻮﻟآ ﺎﻫ

ي ﺳا ﺪﺿ ﯿ ﮔﻮﺑ داﻮﻣ ،ﺪ ﯿ

ﺶـﮐ هﺮﺸـﺣ و ﺮ ﺎـﻫ

ا ﺮﺑ هوﻼﻋ ؛ﺪﺷﺎﺑ دﻮﺟﻮﻣ ﯾ

ﺮﻃ زا ﻦ ﯾ ﻪﺘﺴﺑ ﻖ ﺪﻨﺑ ي ﺎﻫ ي ﻮﻓ ﺪﺟاو ـﯾ ﻞ

ﻣﻮﻟآ ﯿﻨﯿ ﻃﻮﻗ و مﻮ ﯽ ﺎﻫ ي ﻣﻮﻟآ ﯿﻨﯿ ﻣﻮ ﯽ راﺪﻬﮕﻧ ي اﺬﻏ داﻮﻣ ﯾ ﯽ ﻧ ﯿ دراو ﺰ

دﻮﺷ ﺎﻬﻧآ . ﺎﺘﻧ رد ﻪﮐ رﻮﻄﻧﺎﻤﻫ ﯾ

لوﺪﺟ ﺞ 2

ﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﯽ اﺰﻓا ﺎﺑ ،دﻮﺷ ﯾ

ﻣد ﺶ ﺎ ي

ﻣﻮﻟآ راﺪﻘﻣ هرﻮﮐ ﯿﻨﯿ

اﺰﻓا اﺮﺘﺴﺑﻮﺳ زا هﺪﺷ دازآ مﻮ ﯾ

ﺶ ﯾ هوﻼﻌﺑ ؛ﺖﻓﺎ

اﺰﻓا ﺎﺑ ﯾ ﮔﺮﺘﺴﮐﺎﺧ نﺎﻣز تﺪﻣ و ﺎﻣد ﺶ ﯿﺮ

ي ﺎﻣد ود ﺮﻫ رد ي

450

و 550 ﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد ﯽ

ﻣﻮﻟآ ﺖﻈﻠﻏ ،داﺮﮔ ﯿﻨﯿ

اﺮﺘﺴﺑﻮﺳ زا هﺪﺷ دازآ مﻮ

اﺰﻓا ﯾ ﺶ ﯾ ﺖﻓﺎ . ﺸﻫوﮋﭘ رد ﯽ ﺳا ﻪﮐ ﯿ لﺎﺳ رد ﺰﻧﻮﺟ و كﺎ 1997

ﺮﺑ

ور ي اﺰﻓا ﺮﺛا ﯾ ﺎﻣد ﺶ ي هرﻮﮐ ﻣ ﺮﺑ ﯿ ﻒـﻠﺘﺨﻣ ﺮﺻﺎﻨﻋ جاﺮﺨﺘﺳا ناﺰ

زا 5 ﮔﯿ ﻧ ﺪﻧداد مﺎﺠﻧا ﻒﻠﺘﺨﻣ هﺎ ﯿ

اﺰـﻓا ﺎـﺑ ﻪﮐ ﺪﻧدﺮﮐ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺰ ﯾ

ﺶ

ﺎﻣد ي ﻣﻮﻟآ ﺖﻈﻠﻏ ،هرﻮﮐ ﯿﻨﯿ

ﺟاﺮﺨﺘـﺳا مﻮ ﯽ

اﺰـﻓا ﯾ ﺶ ﯾ ﺖـﻓﺎ ] 16 [ .

ﮔ ﺮﺘﺴﮐﺎﺧ ﯿﺮ ي ﺎﻣد هدوﺪﺤﻣ رد ﯾ

ﯽ ز ﯾ ﺮ 525 - 500 ﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد ﯽ

-

ﻣ ﺐﺒﺳ داﺮﮔ ﯽ

ﮐﺮﺗ ﺎﺗ دﻮﺷ ﯿ

ﺮﺘﻤﮐ تﺎﺒ ي ﺪـﺒﺗ ﻦﺑﺮـﮐ ﻪـﺑ ﯾ

ﺪﻧﻮـﺷ ﻞ

] 17 [ ﺎﺘﻧ سﺎﺳا ﺮﺑ و ﯾ

ا زا هﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ ﺞ ﯾ

ﻣ ﺮﻈﻨﺑ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦ ﯽ

-

اﺮﺑ ﺪﺳر ي ﻣﻮﻟآ جوﺮﺧ ﯿ

ﺎﻣد ،رﺎﻧا بر زا مﻮﻨ ﺎﻫ

ي ﻪـﮐ هرﻮـﮐ ﺮﺗﻻﺎﺑ

ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ رد 550

ﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد ﯽ

تﺪﻣ ﻪﺑ داﺮﮔ 8

ﻪـﺑ ﺖﻋﺎﺳ

ﻧ ،ﺪﻣآ ﺖﺳد ﯿ

ﺪﺷﺎﺑ زﺎ .

آﺮﻓ ﯾ ﮔﺮﺘﺴﮐﺎﺧ ﺪﻨ ﯿﺮ

ي ﺮﺗﺎـﻣ ،بﻮـﻃﺮﻣ شور ﻪﺑ ﯾ

ـﻟآ ﺲ ﯽ ﻪـﻃﺎﺣا

ﻧﺪﻌﻣ داﻮﻣ هﺪﻨﻨﮐ ﯽ

ﺑ زا ار ﯿ ـﺳا لﻮـﻠﺤﻣ رد و هدﺮﺑ ﻦ ﯿ

ﺪ ي رﺎـﮐ ﻪـﺑ

ﻣ دازآ هﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﯽ

ا رد ﺪﻨﮐ ﯾ ﻦ ﺗرﻮـﺻ رد ،شور ﯽ

زا ﻪـﮐ ـﯾ ﮏ

ﺳا ﯿ ﺎﻬﻨﺗ ﻪﺑ ﺪ ﯾ ﯽ آﺮﻓ دﻮﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﯾ

ﺴـﮐا ﺪﻨ ﯿ ﺳاﺪ ﯿ ـﻟآ داﻮـﻣ نﻮ ﯽ

ﻪـﺑ

ﺪﻨﮐ ي ﭘ ﯿ ا زا ،ﺖـﻓر ﺪﻫاﻮﺧ ﺶ ـﯾ

ﮐﺮﺗ زا ور ﻦ ﯿ

ـﺒ ﯽ ود ﻞﻗاﺪـﺣ زا

ﺳا ﯿ اﺮﺑ ﺪ ي ﻣ هدﺎﻔﺘﺳا ﻢﻀﻫ ﯽ

ﺳا ود بﺎﺨﺘﻧا ﻪﮐ دﻮﺷ ﯿ

ﻫﺎﻣ ﻪﺑ ﺪ ﯿ ﺖ

ﻟﺎﻧآ درﻮﻣ هدﺎﻣ ﯿ

ﮕﺘﺴﺑ ﺰ ﯽ دراد ] 17 [ . ﺶﻫوﮋﭘ ﺎـﻫ ي ﺪﺟ ـﯾ نﺎﺸـﻧ ﺪ

ﺳا ﻢﻀﻫ ﻪﮐ ﺖﺳا هداد ﯿ

ﺪ ي ﺳا ﺎﺑ ﯿ ﻧ ﺪ ﯿ ﺮﺘ ﯾ ﮐا بآ و ﮏ ﺴ

ﯿ ﺘﻧ ﻪﻧﮋ ﯿ ﻪﺠ

ﺮــﺘﻬﺑ ي ــﺳا زا هدﺎﻔﺘــﺳا ﻪــﺑ ﺖﺒﺴــﻧ ﯿ

ﻧ ﺪ ﯿ ﺮﺘ ــﯾ ــﺳا ﺎــﺑ هاﺮــﻤﻫ ﮏ ﯿ

ﺪ

(5)

رﻮﻔﻟﻮﺳ ﯾ ﮏ ﯾ ﺳا ﺎ ﯿ ﺮﻠﮐ ﺪ ﯾ رﺪ ﯾ دراد ﻢﻀﻫ ﻞﻣﺎﮐ مﺎﺠﻧا رد ﮏ ]

18 [ ،

ﻤﻫ ﻪﺑ ﯿ ﻟد ﻦ ﯿ ـﺳا زا ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ رد ﻞ ﯿ

ﻧ ﺪ ﯿ ﺮﺘ ـﯾ ﺴـﮐاﺮﭘ و ﮏ ﯿ

ﺪ

ﻫﯿ آﺮﻓ رد نژورﺪ ﯾ

دﺮﮔ هﺪﻫﺎﺸﻣ و ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﻢﻀﻫ ﺪﻨ ﯾ

ﺎـﺑ ﻪـﮐ ﺪ

اﺰﻓا ﯾ ﻣ ،ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺑ لﻼﺣ ﺖﺒﺴﻧ ﺶ ﯿ

ﻣﻮﻟآ جاﺮﺨﺘﺳا ناﺰ ﯿﻨﯿ

اﺰﻓا مﻮ ﯾ ﺶ

ﯾ ﺖﻓﺎ . ﺣ ﺖﺑﺎﺛ ﺖﺒﺴﻧ رد نآ ﺮﺑ هوﻼﻋ اﺰـﻓا ﺎـﺑ ﻪـﻧﻮﻤﻧ ﻪﺑ لﻼ

ﯾ ﺶ

ﺳا ﺖﺒﺴﻧ ﯿ ﻧ ﺪ ﯿ ﺮﺘ ﯾ ﺴﮐاﺮﭘ ﻪﺑ ﮏ ﯿ

ﻫ ﺪ ﯿ ﻧ نژورﺪ ـﯿ ﻣ ﺰ ـﯿ جاﺮﺨﺘـﺳا ناﺰ

اﺰﻓا ﯾ ﺶ ﯾ ﺖﻓﺎ . ﺸﻫوﮋﭘ رد ﯽ ﻪﮐ ﯾ نارﺎﮑﻤﻫ و نﺎﻣﺎ )

2005 ( مﺎـﺠﻧا

ﻧ ﺪﻧداد ﯿ دﺮﮔ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺰ ﯾ

اﺰﻓا ﺎﺑ ﻪﮐ ﺪ ﯾ

ﻪـﻧﻮﻤﻧ ﻪـﺑ لﻼـﺣ ﺖﺒﺴﻧ ﺶ

ﻣ ــﯿ ﻣﻮﻟآ جاﺮﺨﺘــﺳا ناﺰ ﯿﻨ

ــﯿ اﺰــﻓا مﻮ ﯾ ﺶ ﯾ ﺖــﻓﺎ ] 12 [ . ﺶﻫوﮋــﭘ رد دﯾ

ﺮﮕ ي ﻣد ﻪﮐ ﯿ نارﺎـﮑﻤﻫ و لاﺮ )

2008 ( شراﺰـﮔ ﺪـﻧداد مﺎـﺠﻧا

دﺮﮔ ﯾ ﮔرﺎﮐ ﻪﺑ رد ﻪﮐ ﺪ ﯿﺮ

ي ـﺳا لﻼﺣ ود ﯿ

ﻧ ﺪ ﯿ ﺮﺘ ـﯾ ﺴـﮐاﺮﭘ و ﮏ ﯿ

ﺪ

ﻫﯿ ﺖﺒﺴﻧ ﻪﺑ نژورﺪ 6

ﻪﺑ 2 ﺮﺗﻻﺎﺑ ﯾ ﻣﻮﻟآ جاﺮﺨﺘﺳا نﺎﻣﺪﻧار ﻦ ﯿﻨ

ـﯿ مﻮ

ﻣ قﺎﻔﺗا ﯽ ﺪﺘﻓا .

ﺎﻘﻣ ﺎــﺑ ــﯾ ﺎــﺘﻧ ﻪﺴ ﯾ لواﺪــﺟ ﺞ 2

و 3 ــﻣ ﯽ ﻫﺎﺸــﻣ ناﻮــﺗ ﻪــﮐ دﺮــﮐ هﺪ

ﮔﺮﺘﺴﮐﺎﺧ ﯿﺮ ي ﻪـﺑ ﮏﺸـﺧ شور ﻪـﺑ ﺖﺒﺴـﻧ بﻮـﻃﺮﻣ شور ﻪﺑ

ﺮﺗﺪـﻣارﺎﮐ ترﻮﺻ ي

ﻣﻮﻟآ ﯿﻨ ـﯿ ﺮﺗﺎـﻣ زا ار مﻮ ﯾ

ﻪـﻧﻮﻤﻧ ﺲ ﺎـﻫ

ي بر

ﺖﺳا هدﺮﮐ جرﺎﺧ .

Table 2 Mean and Standard deviation of the aluminum concentration (ppm) in pomegranate paste

samples which were digested by dry method.

Furnace temperature (centigrade)

550 450

Ashing time (h) Ashing time (h)

4 8

Name of cities

648.114.67 675.535.19

602.254.51 638.346.76

Rasht

750.125.21 769.275.44

711.135.73 741.455.77

Masal

412.334.38 448.874.47

378.224.56 398.113.57

Sowme'eh Sara

586.645.83 611.885.44

540.725.82 572.425.71

Rezvanshahr

852.926.31 876.665.77

808.556.58 836.787.22

Kuchesfahan

785.987.38 803.636.83

758.417.65 777.767.41

Anzali

887.427.32 923.106.18

840.526.55 872.366.73

Shaft

559.826.33 580.226.54

535.546.17 548.326.38

Siahkal

654.737.45 721.977.34

648.687.52 657.717.23

Lahijan

669.367.52 703.557.11

621.367.56 652.735.82

Astaneh

676.545.46 719.895.43

635.456.32 661.635.66

Rudsar

471.387.63 525.867.47

422.477.51 467.687.42

Tarom

687.577.48 736.797.75

645.727.66 676.737.28

Rudbar

Table 3 Mean and Standard deviation of the aluminum concentration (ppm) in pomegranate paste

samples which were digested by wet method.

Sample to solvent ratio

1:2 1:1

Ratio of HNO3 to H2O2

1:1 3:1

Name of cities

655.245.86 688.324.63

610.254.75 649.135.57

Rasht

752.365.74 785.185.85

717.256.15 747.096.02

Masal

418.514.95 463.235.42

398.894.33 403.235.84

Sowme'eh Sara

594.786.12 628.575.82

549.876.24 586.646.54

Rezvanshahr

862.816.12 883.565.94

814.666.05 848.756.38

Kuchesfahan

797.487.56 835.466.83

748.167.41 788.337.56

Anzali

897.947.57 943.986.36

857.856.55 889.827.78

Shaft

566.827.12 592.656.92

546.636.88 559.137.73

Siahkal

673.647.34 735.887.13

668.767.47 669.767.55

Lahijan

678.435.35 712.047.24

636.737.68 665.227.89

Astaneh

688.895.79 731.575.82

642.746.22 675.876.11

Rudsar

451.337.76 534.787.89

431.647.78 473.818.39

Tarom

694.6687.54 744.878.87

652.478.88 689.719.67

Rudbar

(6)

Table 4 Mean and Standard deviation of the aluminum concentration (ppm) in pomegranate paste samples which were digested by microwave oven.

Power of the microwave (W)

600 360

Name of cities 180

793.815.37 746.255.63

675.435.77 Rasht

905.255.56 856.575.83

787.576.12 Masal

572.345.55 518.254.84

451.335.43 Sowme'eh Sara

751.476.42 706.376.32

635.346.63 Rezvanshahr

1017.625.85 966.276.43

897.586.84 Kuchesfahan

956.646.73 906.847.55

836.417.72 Anzali

1057.847.56 998.857.45

927.297.81 Shaft

711.726.74 683.467.22

602.527.26 Siahkal

837.585.64 788.945.36

719.856.53 Lahijan

819.157.61 768.737.48

707.347.76 Astaneh

830.777.26 779.737.42

711.897.32 Rudsar

635.737.25 586.477.52

515.727.41 Tarom

854.868.45 804.558.33

731.638.12 Rudbar

ﺎﺘﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﯾ

ﻧﺎﻣز ،بﻮﻃﺮﻣ ﻢﻀﻫ شور زا هدﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ ﺞ ﯽ

لﻼﺣ زا ﻪﮐ ﺎﻫ

ي ﺳا ﯿ ﻧ ﺪ ﯿ ﺮﺘ ﯾ ﻫ و ﮏ ﯿ ﺴﮐاﺮﭘ نژورﺪ ﯿ

ﺖﺒﺴﻧ ﺎﺑ ﺪ ﺎﻫ

ي

3 ﻪﺑ 1 ﺮﺗﻻﺎـﺑ ،ﺪـﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﯾ

ﻣﻮﻟآ جاﺮﺨﺘـﺳا نﺎﻣﺪـﻧار ﻦ ﯿﻨ

ـﯿ زا مﻮ

ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ ي ا زا ،ﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ بر ﯾ

ا زا ور ﻦ ﯾ اﺮـﺑ ﺖﺒﺴـﻧ ود ﻦ ي

اﺮﺷ رد ﻢﻀﻫ ﯾ

ﺎﻣ ﻂ ﯾ ووﺮﮑ ﯾ ﻧ ﻮ ﯿ ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﺰ .

ﻪﻧﻮﮕﻧﺎﻤﻫ ﺎـﺘﻧ زا ﯾ ﺞ

لوﺪﺟ 4 ﻣﺮﺑ ﯽ آﯾ ﻣ ،ﺪ ﯿ ﻣﻮﻟآ ناﺰ ﯿﻨ ـﯿ ﮏـﻤﮐ ﻪـﺑ هﺪـﺷ جاﺮﺨﺘـﺳا مﻮ ﺎﻣ

ﯾ وﺮﮑ ﯾ ﺑ ﻮ ﯿ دﻮﺑ بﻮﻃﺮﻣ و ﮏﺸﺧ شور ود زا ﺮﺘﺸ .

رﺎﺸﻓ و ﺎﻣد

ﻻﺎﺑ ﯾ ﯽ ﺎﻣ جاﻮﻣا ﮏﻤﮐ ﺎﺑ ﻢﻀﻫ مﺎﮕﻨﻫ ﻪﺑ ﻪﮐ ﯾ

ووﺮﮑ ﯾ ا ﻮ ﯾ ـﻣ دﺎﺠ ﯽ -

ﺳا شﻮﺟ ﻪﻄﻘﻧ زا ﺮﺗﻻﺎﺑ ﻪﺑ ﻪﮐدﻮﺷ ﯿ

ﻧ ﺪ ﯿ ـﻣ ﺰ ﯽ ﻢﻀـﻫ ﺐﺒـﺳ،ﺪﺳر

اﺮﺘﺴﺑﻮﺳ ﻞﻣﺎﮐ ي

ﻟآ ﯽ ﻣﻮﻟآ نﺪﺷ دازآ و ﯿﻨﯿ

ﻣ ﺮﺘﺴﺑ نآ زا مﻮ ﯽ

ددﺮﮔ

] 17 [ .

Table 5 Mean and Standard deviation of the aluminum concentration (ppm) in plum paste samples which were digested by dry method.

Furnace temperature (centigrade)

550 450

Ashing time (h)

4 8

Name of cities

811.235.38 855.365.67

765.465.42 801.525.26

Rasht

902.775.46 944.715.63

852.245.25 893.545.34

Masal

772.715.66 802.445.45

720.455.58 725.815.55

Sowme'eh Sara

704.896.76 751.746.27

656.896.35 697.346.12

Rezvanshahr

862.785.75 895.475.63

812.465.20 855.485.58

Kuchesfahan

832.816.32 878.436.39

778.546.23 812.326.10

Anzali

912.895.33 965.385.47

873.655.72 903.555.18

Shaft

733.766.43 773.756.58

686.776.22 727.956.43

Siahkal

724.726.78 768.616.83

677.346.75 721.526.58

Lahijan

716.845.78 755.576.33

658.726.27 707.325.74

Astaneh

785.446.45 829.436.33

743.166.15 778.856.65

Rudsar

624.986.31 668.876.53

571.696.25 611.586.68

Tarom

793.466.53 828.526.28

739.886.44 781.426.32

Rudbar

ﺸﻫوﮋﭘ رد ﯽ ﻣد ﻂﺳﻮﺗ ﻪﮐ ﯿ

نارﺎﮑﻤﻫ و لاﺮ )

2008 ( ﻧﯿ ترﻮـﺻ ﺰ

ﻣ ﺖﻓﺮﮔ ﯿ ﻣﻮﻟآ ناﺰ ﯿﻨﯿ ﮕﻧﺮﻓ ﻪﺟﻮﮔ ﺲﺳ ﻪﻧﻮﻤﻧ رد مﻮ ﯽ

ﮏﻤﮐ ﺎﺑ ﻪﮐ

ﺎﻣ ﯾ وﺮﮑ ﯾ ﻻﺎﺑ ،دﻮﺑ هﺪﺷ ﻢﻀﻫ ﻮ ﻪـﺑ بﻮﻃﺮﻣ و ﮏﺸﺧ شور زا ﺮﺗ

ﺪﻣآ ﺖﺳد ] 19 [ . د ﺶﻫوﮋﭘ رد ﯾ

ﺮﮕ ي ور ﺮـﺑ ﻪـﮐ ي

هزاﺪـﻧا ﮔ ـﯿ ﺮ ي

ﻤﮐ ﺮﺻﺎﻨﻋ ﯿ اﺬﻏ رد بﺎ ي

ﻧ ﺖﻓﺮﮔ ترﻮﺻ كدﻮﮐ ﯿ

ﺮﺗﻻﺎﺑ ﺖﻈﻠﻏ ﺰ

ﻣﻮﻟآ ﯿﻨﯿ ﺎـﻣ ﺎـﺑ ﻢﻀـﻫ شور رد مﻮ ﯾ

ووﺮﮑ ﯾ ﺎﻘﻣ رد ﻮ ـﯾ شور ﺎـﺑ ﻪﺴ

ﺪﺷ شراﺰﮔ بﻮﻃﺮﻣ و ﮏﺸﺧ ]

15 [.

لواﺪﺟ رد 5

، 6 و 7 ﻣﻮﻟآ ﺖﻈﻠﻏ ﯿﻨﯿ

ﻪﻧﻮﻤﻧ رد مﻮ ﺎـﻫ

ي ﻪـﭼﻮﻟآ بر ﺮﻬﺷ

ﺎﻫ ي ﺘﺨﻣ ﮔ نﺎﺘﺳا ﻒﻠ ﯿ

شور ﻪﺑ ﻪﮐ نﻼ ﺎﻫ

ي بﻮﻃﺮﻣ ،ﮏﺸﺧ

ﺎﻣ ﮏﻤﮐ ﺎﺑ و ﯾ

وﺮﮑ ﯾ هﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ ﺎﻬﻧآ ﺮﺘﺴﮐﺎﺧ ﻮ هﺪﺷ هدروآ ،ﺪﻧا

ﺖﺳا . لواﺪﺟ رد ﻪﮐ ﻪﻧﻮﮕﻧﺎﻤﻫ 7

- 5 ﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﯽ

ﺑ ،ددﺮﮔ ـﯿ ﺮﺘﺸ ﯾ ﻦ

ﻣﯿ ﻣﻮﻟآ ناﺰ ﯿﻨﯿ ﺎـﻣ ﺎﺑ ﻢﻀﻫ ﮏﻤﮐ ﻪﺑ ﻪﮐ مﻮ ﯾ

ووﺮﮑ ﯾ ﮔ هزاﺪـﻧا ﻮ ـﯿ

ﺮ ي

ﺮﺘﻤﮐ و ﺖﻔﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ،ﺪﺷ ﯾ

ﻮﻤﻧ ﻪـﺑ طﻮـﺑﺮﻣ راﺪﻘﻣ ﻦ ﻪـﻧ

ﻤﻫ ﻪﮐ دﻮﺑ مرﺎﻃ ﯿ

ﮔﺮﺘﺴﮐﺎﺧ رد ﺪﻧور ﻦ ﯿﺮ

ي و بﻮـﻃﺮﻣ شور ﻪﺑ

ﮔﺮﺘﺴﮐﺎﺧ ﯿﺮ ي ﻧ ﮏﺸﺧ ﯿ ﺪﺷ راﺮﮑﺗ ﺰ .

ﻣﯿ ﻣﻮﻟآ ناﺰ ﯿﻨ ـﯿ جاﺮﺨﺘـﺳا مﻮ

ﮐﺪــﻧا بﻮــﻃﺮﻣ شور رد هﺪـﺷ ﯽ

ﺑ ــﯿ ،دﻮــﺑ ﮏﺸــﺧ شور زا ﺮﺘﺸ

(7)

ﻟﺎﺣرد ﯽ ﺎـﻣ جاﻮﻣا ﮏﻤﮐ ﺎﺑ ﻢﻀﻫ ﻪﮐ ﯾ

وﺮﮑ ﯾ ﺴـﺑ ترﻮـﺻ ﻪـﺑ ﻮ ﯿ

رﺎ

ﺮﺗﺮﺛﻮﻣ ي ﻣﻮﻟآ جاﺮﺨﺘﺳا ﻪﺑ ردﺎﻗ ﯿﻨﯿ

ﻮﻃ ﻪﺑ دﻮﺑ بر ﺮﺘﺴﺑ زا مﻮ رﯾ

ﻪﮑ

ﻣﯿ ﻣﻮﻟآ ناﺰ ﯿﻨﯿ ا ﺎﺑ هﺪﺷ جاﺮﺨﺘﺳا مﻮ ـﯾ

شور ود زا ﺮﺗﻻﺎـﺑ شور ﻦ

دﯾ دﻮﺑ ﺮﮕ . اﺰﻓا ﺎﺑ ﮏﺸﺧ شور رد ﯾ

ﺎﻣد ﺶ ي زا هرﻮﮐ 450 ﻪـﺑ 550 ﻪـﺟرد

ﺘﻧﺎﺳ ﯽ ﻨﭽﻤﻫ و داﺮﮔ ﯿ

اﺰﻓا ﻦ ﯾ راﺪـﻬﮕﻧ نﺎـﻣز تﺪﻣ ﺶ ي

رد هﻮـﻤﻧ

زا هرﻮﮐ 4 ﻪـﺑ 8 ﻣ ،ﺖﻋﺎـﺳ ـﯿ ﻣﻮﻟآ ناﺰ ﯿﻨ ـﯿ هﺪـﺷ ﻪـﺘﻓﺮﮔ هزاﺪـﻧا مﻮ

اﺰﻓا ﯾ ﺶ ﯾ ا ﻪﮐ ﺖﻓﺎ ﯾ رد تاﺪﻫﺎﺸﻣ ﻦ ﺎﺘﺳار

ي ﺎﺘﻧ ﯾ هﺪﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ ﺞ

ﻪﻧﻮﻤﻧ زا ﺎﻫ ي دﻮﺑ رﺎﻧا بر .

ﻧ بﻮﻃﺮﻣ شور رد ﯿ

ﺰﻓا ﺎﺑ ﺰ ﯾ ﺮﺗﺎﻣ ﻪﺑ لﻼﺣ ﺖﺒﺴﻧ ﺶ ﯾ

ﻧ و ﺲ ـﯿ ﺰ

اﺰﻓا ﯾ ـﺳا ﺖـﻈﻠﻏ ﺶ ﯿ

ﻧ ﺪ ﯿ ﺮﺘ ـﯾ ﻫ ﻪـﺑ ﮏ ـﯿ ﺴـﮐاﺮﭘ نژورﺪ ﯿ

ﻣ ﺪ ـﯿ ناﺰ

ﻣﻮﻟآ ﯿﻨﯿ ﺟاﺮﺨﺘﺳا مﻮ ﯽ

اﺰﻓا ﯾ ﺶ ﯾ ﺖﻓﺎ .

ﮔرﺎﮐ ﻪﺑ ﺎﺑ ﻢﻀﻫ شور رد ﯿﺮ

ي ﺎﻣ جاﻮﻣا ﯾ وﺮﮑ ﯾ اﺰﻓا ﺎﺑ ،ﻮ ﯾ ناﻮـﺗ ﺶ

زا هﺎﮕﺘﺳد 180

ﻪﺑ 360 ﻣ تاو ﯿ ﻣﻮﻟآ ناﺰ ﯿ هﺪـﺷ ﻪـﺘﻓﺮﮔ هزاﺪﻧا مﻮﻨ

ﻪﻈﺣﻼﻣ ﻞﺑﺎﻗ ترﻮﺻ ﻪﺑ ا

ي اﺰﻓا ﯾ ﺶ ﯾ ﻟﺎﺣرد ،ﺖﻓﺎ ﯿ

ا ﻪﮑ ﯾ اﺰﻓا ﻦ ﯾ ﺶ اﺰﻓا ﺎﺑ

ﯾ زا هﺪـﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔرﺎﮐ ﻪﺑ ناﻮﺗ ﺶ 360

ﻪـﺑ 600 ناﺪـﻨﭼ تاو

ﮕﻤﺸﭼ ﯿ دﻮـﺒﻧ ﺮ . هزاﺪـﻧا ﮔ ـﯿ ﺮ ي ﻣﻮﻟآ ﺖـﻈﻠﻏ ﯿﻨ

ـﯿ شور ﻪـﺳ ﻪـﺑ مﻮ

ﺮﺘﺴﮐﺎﺧ ﮔﯿ ﺮ ي ﺎﻣ ﮏﻤﮐ ﺎﺑ و بﻮﻃﺮﻣ ،ﮏﺸﺧ ﯾ

ووﺮﮑ ﯾ داد نﺎﺸـﻧ ﻮ

ﻏ ﻣﻮﻟآ ﺖﻈﻠ ﯿﻨﯿ ﺎﻣ ﮏﻤﮐ ﺎﺑ هﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ هزاﺪﻧا مﻮ ﯾ

ووﺮﮑ ﯾ زا ﺮﺗﻻﺎﺑ ﻮ

د شور ود ﯾ

ا ﻪﮐ دﻮﺑ ﺮﮕ ﯾ

ﺎﺘﻧ ﻦ ﯾ هزاﺪﻧا ﺎﺑ ﺞ ﮔﯿ

ﺮ ي ﻣﻮﻟآ ﺖﻈﻠﻏ ﯿﻨﯿ

مﻮ

ﻪﻧﻮﻤﻧ رد ﺎﻫ ي ﻨﭽﻤﻫ و رﺎﻧا بر ﯿ

ﺎـﺳ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦ ﯾ

ناﺮﮕﺸـﻫوﮋﭘ ﺮ

ﻢﻫ ﻧاﻮﺧ ﯽ ﺖﺷاد . ا زا ﯾ ﺎﻣ ﺎﺑ ﻢﻀﻫ ور ﻦ ﯾ

ووﺮﮑ ﯾ ﻟد ﻪﺑ ﻮ ﯿ ﮔدﺎﺳ ﻞ ﯽ ،

ﺑ ﺖﻋﺮﺳ ﯿ ﺰﻫ ،ﺮﺘﺸ ﯾ ﺖـﻗد و ﺮـﺘﻤﮐ ﻪﻨ اﺮـﺑ ﺮﺗﻻﺎـﺑ

ي هزاﺪـﻧا ﮔ ـﯿ ﺮ ي

ﻣﻮﻟآ ﯿﻨﯿ ﻪﻧﻮﻤﻧ رد مﻮ ﺎﻫ

ي ﺻﻮﺗ ﻪﭼﻮﻟآ و زﺎﻧا بر ﯿ

ﻣ ﻪ ﯽ ددﺮﮔ .

ﺎﻘﻣ ﯾ دﺎﻘﻣ ﻪﺴ ﯾ ﻣﻮﻟآ ﺖﻈﻠﻏ ﺮ ﯿﻨﯿ

ﻪﻧﻮﻤﻧ رد مﻮ ﺎﻫ

ي ﻪﭼﻮﻟآ و رﺎﻧا بر

ﻣﻮﻟآ ﺖﻈﻠﻏ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﯿﻨﯿ

ي زا ﺮﺗﻻﺎﺑ ﻪﭼﻮﻟآ بر

دﻮﺑ رﺎﻧا بر .

ﻣﻮﻟآ ﺮﺗﻻﺎﺑ ﺖﻈﻠﻏ ﯿﻨﯿ

ي ار ﻪﭼﻮﻟآ بر

ﻣ ﯽ ﻪﺑ ناﻮﺗ ﺎﭘ pH

ﯾﯿ ﻦ ﺎﻘﻣ رد ﺎﻬﻧآ ﺮﺗ ﯾ

ﻪـﻧﻮﻤﻧ ﺎﺑ ﻪﺴ ﺎـﻫ

ي رﺎـﻧا بر

داد ﺖﺒﺴﻧ )

لوﺪﺟ 8 .(

ﻣ ﺮﻈﻨﺑ ﯽ ﺪﺳر ﺎﭘ pH ﯾﯿ ﻦ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺮﺗ ﺎﻫ ي بر

ﺑ لﻼﺤﻧا ﻪﺑ ﻪﭼﻮﻟآ ﯿ

ﻣﻮﻟآ ﺮﺘﺸ ﯿﻨﯿ ﺪﺷﺎﺑ هدﺮﮐ ﮏﻤﮐ مﻮ .

Table 6 Mean and Standard deviation of the aluminum concentration (ppm) in plum paste samples which were digested by wet method.

Sample to solvent ratio

1:2 1:1

Ratio of HNO3 to H2O2

1:1 3:1

Name of cities

823.225.58 867.475.72

775.545.14 815.355.67

Rasht

915.845.55 955.375.77

865.355.76 907.265.48

Masal

781.835.59 817.335.42

732.555.62 775.965.37

Sowme'eh Sara

733.346.52 771.216.42

667.466.81 722.636.36

Rezvanshahr

875.995.66 912.845.48

829.195.33 868.886.55

Kuchesfahan

847.876.29 889.786.23

789.886.11 834.466.26

Anzali

935.955.73 978.585.65

888.525.82 927.575.28

Shaft

745.826.52 793.756.58

692.346.83 734.486.64

Siahkal

736.896.61 782.766.67

686.776.32 727.956.45

Lahijan

722.856.34 766.745.57

663.565.67 713.356.42

Astaneh

793.696.26 824.926.55

730.766.71 733.856.41

Rudsar

638.826.56 683.726.69

584.616.49 625.746.73

Tarom

807.787.45 838.927.35

758.477.57 788.747.23

Rudbar

Table 7 Mean and Standard deviation of the aluminum concentration (ppm) in plum paste samples which were digested by microwave oven.

Power of the microwave (W)

600 360

Name of cities 180

961.165.33 913.735.26

843.874.86 Rasht

1085.875.49 1047.365.48

976.935.52 Masal

885.716.05 839.876.24

851.136.28 Sowme'eh Sara

867.955.62 818.785.35

747.555.54 Rezvanshahr

1063.585.52 1011.145.24

942.715.32 Kuchesfahan

1051.625.58 988.885.23

899.685.16 Anzali

1095.775.66 1037.835.53

962.645.82 Shaft

879.555.78 831.745.69

758.795.76 Siahkal

871.535.51 823.585.48

751.745.32 Lahijan

786.215.71 782.215.42

767.415.53 Astaneh

946.476.58 897.986.51

823.875.83 Rudsar

780.685.98 738.876.15

662.576.21 Tarom

992.825.47 946.725.31

873.465.83 Rudbar

(8)

3 - 2 - هزاﺪﻧا ﮔﯿ ﺮ ي ﻪـﻧﻮﻤﻧ ﮏﻤﻧ و pH ﺎـﻫ

ي بر

ﻪﭼﻮﻟآ و رﺎﻧا

لوﺪﺟ رد 8

دﺎﻘﻣ ﯾ ﺮ ﻪﻧﻮﻤﻧ pH ﺎﻫ ي هﺪﺷ هدروآ ﻪﭼﻮﻟآ و رﺎﻧا بر

اﺮﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا ي

ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ ي هدوﺪﺤﻣ رد رﺎﻧا بر 04

/2 ﺎـﺗ 11 /3 و

اﺮﺑ ي ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ ي هدوﺪﺤﻣ رد ﻪﭼﻮﻟآ بر 94

/1 ﺎﺗ 43 /2 دﻮـﺑ . ﺮـﺑ

ﻠﻣ دراﺪﻧﺎﺘﺳا سﺎﺳا ﯽ

ا ﯾ هرﺎﻤﺷ ﻪﺑ ناﺮ 1813

هدوﺪـﺤﻣ ، بر pH

ﻣ رﺎﻧا ﯽ ﺎﺑﯾ ﺑ ﺖﺴ ﯿ ﻦ 5/

3 ﺎﺗ 5/

2 ﻟو ؛ﺪﺷﺎﺑ ﯽ ﻪﻧﻮﻤﻧ رد ﺎﻫ ي رﺎﻧا بر

ا رد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ ﯾ

دﺎﻘﻣ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦ ﯾ

ﺮ هدوﺪـﺤﻣ رد pH 01

/2 ﺎـﺗ

11 /3 دﻮﺑ . وﺪـﺗ دراﺪﻧﺎﺘـﺳا ﻪﭼﻮﻟآ بر درﻮﻣ رد ﯾ

دﻮـﺟو هﺪـﺷ ﻦ

دراﺪﻧ . لوﺪﺟ 9 ﻣﯿ ﮕﻧﺎ ﯿ ﻪـﻧﻮﻤﻧ رد ار ﮏـﻤﻧ ﺖﻈﻠﻏ ﻦ ﺎـﻫ

ي و رﺎـﻧا بر

ﻣ نﺎﺸﻧ ﻪﭼﻮﻟآ ﯽ

ﺪﻫد . ﻣ ﻪﻈﺣﻼﻣ ﻪﮐ نﺎﻨﭽﻤﻫ ﯽ

ﻣ ،ددﺮﮔ ﯿ ﮏﻤﻧ ناﺰ

ﻣﺎﻤﺗ رد ﯽ ﻪﻧﻮﻤﻧ هدوﺪﺤﻣ رد ﺎﻫ 45

/0 ﺎﺗ 95 /0 ﺖﺷاد راﺮﻗ ﺪﺻرد

ﺑ راﺪﻘﻣ زا ﺮﺘﻤﮐ ﻪﮐ ﯿ

ﻠﻣ دراﺪﻧﺎﺘﺳا رد هﺪﺷ نﺎ ﯽ

ﻣ رﺎﻧا بر ﯽ

ﺪـﺷﺎﺑ .

ﮏﻤﻧ ﯾ ﮑ ﯽ ار زا ﯾ ﺞ ﺮﺗ ﯾ ﮐﺮﺗ ﻦ ﯿ ﺗﺎﺒ ﯽ هﺪـﻧراﺪﻬﮕﻧ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا

اﺬﻏ داﻮﻣ ﻪﺑ ﯾ

ﯽ ﻣ ﻪﻓﺎﺿا ﯽ ددﺮﮔ .

Table 8 Mean and standard deviation of pH in samples of pomegranate paste and plum in

different cities of Guilan province pH of samples

plum paste pomegranate

paste Name of cities

2.110.12 2.430.13

Rasht

1.940.13 2.190.11

Masal

2.230.13 3.110.41

Sowme'eh Sara

2.350.10 2.470.05

Rezvanshahr

2.020.07 2.110.21

Kuchesfahan

2.090.05 2.150.23

Anzali

1.840.03 2.010.21

Shaft

2.250.23 2.520.10

Siahkal

2.310.21 2.290.13

Lahijan

2.430.20 2.400.08

Astaneh

2.210.12 2.310.15

Rudsar

2.460.13 2.740.16

Tarom

2.170.11 2.230.21

Rudbar

ﺻﻮﺼﺧ ﮏﻤﻧ ﯿ

ﻣﺪﺿ ﺖ ﯿ ﺑوﺮﮑ ﯽ ﻟﺎﻌﻓ ﺶﻫﺎﮐ ﺎﺑ ﺎﻣا ،دراﺪﻧ ﯿ

ـﺑآ ﺖ ﯽ

ﮔﺪـﻧز ﻪﺧﺮﭼ ﯽ

ﻣ ﯿ ﻧﺎﮔراوﺮﮑ ـﯿ ﻢﺴ ـﻣ ﻞﮑﺸـﻣ رﺎـﭼد ار ﺎـﻫ ﯽ

ﺪـﻨﮐ .

ﺗرﻮﺻرد ﯽ ﺖﻈﻠﻏ ﻪﮐ ﺎﻫ

ي ﻻﺎﺑ ي ﮔ راﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ﮏﻤﻧ ـﯿ

،دﺮ

ﻟﻮﺑﺎﺘﻣ ﯿ ﻣ ﻢﺴ ﯿ ﺑوﺮﮑ ﯽ ﻟد ﻪﺑ ار ﯿ ﺛﺎﺗ ﻞ ﯿ ﺰﻤـﺳا ﺮ ي ﻐﺗ ﯿ ـﯿ ـﻣ ﺮ ﯽ و ﺪـﻫد

ﻟﺎﻌﻓ ﯿ ﻣ لﻼﺘﺧا رﺎﭼد ار ﺎﻬﻧآ ﺖ ﯽ

ﺪﻨﮐ . ﻋﯿ ﺖﻈﻠﻏ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺐ ﺎﻫ

ي

ﻻﺎﺑ ي اﺬﻏ شزرا ﺶﻫﺎﮐ ،ﮏﻤﻧ ﯾ

ﯽ اﺬﻏ هدﺎﻣ ﯾ ﯽ ﻟد ﻪـﺑ ـﯿ فﺬـﺣ ﻞ

وﯾ ﻣﺎﺘ ﯿ ﻦ ﻧﺪﻌﻣ داﻮﻣ و ﺎﻫ ﯽ

ﻣ ﯽ ﺪﺷﺎﺑ . ﺖﻈﻠﻏ رد ﮏﻤﻧ ندوﺰﻓا ﺎـﻫ

ي

ﺎﭘﯾ ﯿ ﺮﺤﺗ ﺚﻋﺎﺑ ﻦ ﯾ

ﻗاﺰﺑ دﺪﻏ ﮏ ﯽ

ﻣ قاﺰﺑ ﺢﺷﺮﺗ و ﯽ

ا ﻪﮐ دﻮﺷ ﯾ ﻪﺑ ﻦ زﻮﺗ ﻪﺑ دﻮﺧ ﻪﺑﻮﻧ

ﯾ ﻧﺎﻫد هﺮﻔﺣ رد ﺎﻣورآ ﻊ ﯽ

ﻣ ﮏﻤﮐ ﯽ ﺪﻨﮐ . هوﻼـﻌﺑ

ﺨﻠﺗ ﻢﻌﻃ كرد ،ﮏﻤﻧ ﯽ

ﻣ ﺚﻋﺎﺑ و هدﺮﮐ بﻮﮐﺮﺳ ار ﯽ

ﻪـﮐ دﻮـﺷ

ﺘﺣ بر ﻢﻌﻃ ﯽ

ﺷ ﯿﺮ ﯾ ﻦ ﺪﺳﺮﺑ ﺮﻈﻨﺑ ﺮﺗ ]

20 [.

Table 9 Mean and standard deviation of salt content in samples of pomegranate and plum paste in different cities of Guilan province

Salt of samples plum paste pomegranate

paste Name of cities

0.890.05 0.730.04

Rasht

0.960.04 0.840.02

Masal

0.820.06 0.620.03

Sowme'eh Sara

0.760.03 0.710.05

Rezvanshahr

0.940.04 0.890.04

Kuchesfahan

0.910.05 0.860.05

Anzali

0.980.03 0.920.08

Shaft

0.800.04 0.680.03

Siahkal

0.780.01 0.790.06

Lahijan

0.740.05 0.750.07

Astaneh

0.850.05 0.770.05

Rudsar

0.720.02 0.650.04

Tarom

0.870.06 0.810.07

Rudbar

5 - ﺘﻧ ﯿ ﮔ ﻪﺠ ﯿﺮ ي

ا رد ﯾ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦ ﺎﻫ

ي ﺮﻬﺷ زا ﻪﭼﻮﻟآ و رﺎﻧا بر ﺎﻫ

ي ﻒﻠﺘﺨﻣ

ﮔ نﺎﺘﺳا ﯿ روآ ﻊـﻤﺟ نﻼ ي

ﻣ ظﺎـﺤﻟ زا و ـﯿ

ﻣﻮﻟآ ناﺰ ﯿﻨ ـﯿ ،مﻮ و pH

ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﺶﺠﻨﺳ درﻮﻣ ﮏﻤﻧ .

ﺎﺘﻧ ﯾ ﻣ داد نﺎﺸﻧ ﺞ ﯿ

ﻣﻮﻟآ ناﺰ ﯿﻨﯿ مﻮ

ﻪﻧﻮﻤﻧ رد ﺎﻫ ي دﻮـﺑ رﺎـﻧا بر زا ﺮﺗﻻﺎﺑ ﻪﭼﻮﻟآ بر .

ﻣ ـﯿ ناﺰ و pH

ﻪﻧﻮﻤﻧ ﮏﻤﻧ ﺎﻫ

ي ﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﻪﭼﻮﻟآ بر ﯿ

ﺑ و ﺮﺘﻤﮐ ﺐ ﯿ

ﻪﻧﻮﻤﻧ زا ﺮﺘﺸ ﺎﻫ

ي

ود ﺮﻫ ﻪﮐ دﻮﺑ رﺎﻧا بر ي

ا ﯾ اﺰـﻓا ﺐﺒـﺳ دراﻮـﻣ ﻦ ﯾ

تﺮﺟﺎـﻬﻣ ﺶ

ﻣﻮﻟآ ﯿﻨﯿ د زا مﻮ ﯾ ﮓ ﺎﻫ ي رﺎﻧا بآ ﺖﺨﭘ دﺮﮔ ﻪـﭼﻮﻟآ و

ـﯾ ﺖـﺳا هﺪ .

ﻣﺎﻤﺗ رد ﻪﭼﺮﮔا ﯽ

ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎـﻫ ي ـﺳرﺮﺑ درﻮـﻣ ﯽ

ا رد ـﯾ ،ﺶﻫوﮋـﭘ ﻦ

ﻣﻮﻟآ ﺖﻈﻠﻏ ﯿﻨﯿ

ﻓﺮﺼﻣ زﺎﺠﻣ هوﺪﺤﻣ زا ﺮﺗاﺮﻓ مﻮ ﯽ

ﻟد ﻪﺑ ﺎﻣا ،دﻮﺒﻧ ﯿ

ﻞ

ﻣﻮﻟآ دورو ﯿﻨﯿ ﻈﻧ نﺎﺴﻧا نﺪﺑ ﻪﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ قﺮﻃ زا مﻮ ـﯿ

ﻪﺘﺴـﺑ ،بآ ﺮ

ﺪﻨﺑ ي ﺎﻫ ي اﺬﻏ ﯾ ﯽ هﺮﺸﺣ ،وراد ، ﺶﮐ

و ﺎﻫ ...

ﻦﺘﻓﺮـﮔ ﺮـﻈﻧ رد ﺎﺑ و

ﺑﯿ رﺎﻤ ي ﺎﻫ ﯾ ﯽ ﻪﮐ ﮔدﻮﻟآ ﻪﻄﺳاو ﻪﺑ ﯽ

ا ﺎﺑ ﯾ ا ﺰﻠﻓ ﻦ ﯾ ـﻣ دﺎـﺠ ﯽ ،ﺪﻧﻮـﺷ

ﻣ ﯽ ﺎﺑﯾ ﺑ ﻪﭼﺮﻫ شﻼﺗ ﺖﺴ ﯿ

اﺮﺑ ﺮﺘﺸ ي رد ندﺮـﮐ ﺮـﺘﻤﮐ ﯾ

ا ﺖـﻓﺎ ـﯾ ﻦ

ﻻآ ﯾ ﺮﻃ زا هﺪﻨ ﯾ اﺬﻏ ﻖ ﯾ ﯽ ﺖﺷاد ار ﺰﭘ و ﺖﺨﭘ و .

6 - ﻊﺑﺎﻨﻣ

[1] Mohammad, F. S., Al Zubaidy, E. A. H., Bassioni, G. (2011). Effect of aluminum leaching process of cooking wares on food.

Int. J. Electrochem. Sci., 6:1, 222–230.

[2] Stahl, T., Falk, S., Rohrbeck, A., Georgii,