و ﺮﺑ ﺪﺠﻨﺳ ردﻮﭘ ﺮﺛا ﯾ
ﮔﮋ ﯽ ﺎﻫ ي ﻓ ﯿﺰ ﯾ ﺷﻮﮑ ﯿﻤ ﯿﺎ ﯾ ﯽ ﺘﻓﺎﺑ ، ﯽ ﺴﺣ و ﯽ نﺎﻧ ﻦﺗﻮﻠﮔ ﺪﻗﺎﻓ
مﺮﮐا ﻮﻟ ﯾﻨ
1ﯽ ﻣﺮﺘﺤﻣ غوﺮﻓ ،
2ﯽ ﭘ دﺎﺠﺳ ،*
ﯿ
3ﺎﺳﺮ ﻧا ، ﯿ ﺒﻟﺎﻃ ﺲ
4ﯽ
1 - ﺳﺎﻨﺷرﺎﮐ ﯽ ﺎﻨﺻ و مﻮﻠﻋ ﺪﺷرا ﯾ
اﺬﻏ ﻊ ﯾ ﯽ زروﺎﺸﮐ هﺪﮑﺸﻧاد ، ي
ﻟﺎﻋ شزﻮﻣآ ﻪﺴﺳﻮﻣ ، ﯽ
ﻣورا ،قﺎﻓآ ﯿ
ا ،ﻪ ﯾ ناﺮ .
2 - دﺎﺘﺳا ﯾ ﺎﻨﺻ و مﻮﻠﻋ هوﺮﮔ رﺎ ﯾ
اﺬﻏ ﻊ ﯾ ﯽ زروﺎﺸﮐ هﺪﮑﺸﻧاد ، ي
ﻣورا هﺎﮕﺸﻧاد ، ﯿ
ﻣورا ،ﻪ ﯿ ا ،ﻪ ﯾ ناﺮ .
3 - ﺸﻧاد ﯿ ﺎﻨﺻ و مﻮﻠﻋ هوﺮﮔ رﺎ ﯾ
اﺬﻏ ﻊ ﯾ ﯽ زروﺎﺸﮐ هﺪﮑﺸﻧاد ، ي
ﻣورا هﺎﮕﺸﻧاد ، ﯿ
ﻣورا ،ﻪ ﯿ ا ،ﻪ ﯾ ناﺮ .
4 - ﻮﺠﺸﻧاد ي ﺮﺘﮐد ي ﺎﻨﺻ و مﻮﻠﻋ ﯾ
اﺬﻏ ﻊ ﯾ ﯽ زروﺎﺸﮐ هﺪﮑﺸﻧاد ، ي
ﻣورا هﺎﮕﺸﻧاد ، ﯿ
ﻣورا ،ﻪ ﯿ ا ،ﻪ ﯾ ناﺮ .
ﻪﻟﺎﻘﻣ تﺎﻋﻼﻃا ﮑﭼ
ﯿ هﺪ
رﺎﺗ ﯾ ﺎﻫ ﺦ ي ﻪﻟﺎﻘﻣ :
رﺎﺗ ﯾ رد ﺦ ﯾ ﺖﻓﺎ : 21 / 11 / 1399
رﺎﺗ ﯾ ﺬﭘ ﺦ ﯾ شﺮ : 11 / 05 / 1400
ﻠﮐ تﺎﻤﻠﮐ ﯿ
ﺪ ي :
،ﻦﺗﻮﻠﮔ ﺪﻗﺎﻓ نﺎﻧ
ﻓﺮﻇ ﯿ ﺘﻧآ ﺖ ﯽ ﺴﮐا ﯿ ﻧاﺪ ﯽ ،
حﺮﻃ ﺦﺳﺎﭘ ﺢﻄﺳ ،
ﻟﺎﻧآ ﯿ ﺘﻓﺎﺑ ﺰ ﯽ .
DOI: 10.52547/fsct.18.119.1
تﺎﺒﺗﺎﮑﻣ لﻮﺌﺴﻣ
:
و ندﻮﺑ اراد ﺖﻠﻋ ﻪﺑ ﺪﺠﻨﺳ ردﻮﭘ ﯾ
ﮔﮋ ﯽ ﺎﻫ ي ﺬﻐﺗ ﯾﻪ ا ي ﻈﻧ بﻮﻠﻄﻣ ﯿ
و ،حﻼﻣا ﺮ ﯾ
ﻣﺎﺘ ﯿ ﻦ ﻨﻏ و ﺎﻫ ﯽ ظﺎﺤﻟ زا ندﻮﺑ
ﻓﯿ ژر ﺮﺒ ﯾﻤ ﯽ ﻣ ﯽ ﻨﻏ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ ﯽ
زﺎﺳ ي ﺬﻐﺗ شزرا دﻮﺒﻬﺑ و ﯾﻪ
ا ي ﺘﺨﭘ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﯽ
ﻪﮐ ﻦﺗﻮﻠﮔ ﺪﻗﺎﻓ
اﻮﺘﺤﻣ ﺐﻠﻏا ي
ﻓ ﯿ ﺮﺒ ي ﺎﭘ ﯾﯿﻨ ﯽ ؛دﻮﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﺪﻧراد ا زا فﺪﻫ اﺬﻟ
ﯾ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦ ﻨﻏ
ﯽ زﺎﺳ ي ﺎﺑ ﻦﺗﻮﻠﮔ ﺪﻗﺎﻓ نﺎﻧ
ا و ﺪﺠﻨﺳ ردﻮﭘ ﯾ
ﺪﺟ لﻮﺼﺤﻣ دﺎﺠ ﯾ
ﺪ ﮐ ﺎﺑ ﯿﻔ ﯿ ﺘﻓﺎﺑ ﺖ ﯽ ﺬﻐﺗ و ﯾﻪ ا ي ﺪﺑ ﻪﮐ ؛دﻮﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﯾ
ا رد رﻮﻈﻨﻣ ﻦ ﯾ
ﻦ
ﺎﺟ ﺮﺛا ﺶﻫوﮋﭘ ﯾ
ﺰﮕ ﯾﻨ ﯽ حﻮﻄﺳ رد ﺪﺠﻨﺳ ردﻮﭘ )
30 - 0 (%
ﺎﻫدرآ ﺎﺑ ي ﻦﺗﻮﻠﮔ ﺪﻗﺎﻓ )
و ﺞﻧﺮﺑ درآ ،دﻮﺨﻧ درآ
ترذ ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ (
و ﺮﺑ ﯾ ﮔﮋ ﯽ ﺎﻫ ي ﻓ ﯿﺰ ﯾ ﺷﻮﮑ ﯿﻤ ﯿﺎ ﯾ ﯽ ﺘﻓﺎﺑ ، ﯽ ﺴﺣ و ﯽ ﺦﺳﺎﭘ ﺢﻄﺳ حﺮﻃ ﺐﻟﺎﻗ رد ﻦﺗﻮﻠﮔ ﺪﻗﺎﻓ نﺎﻧ
زرا درﻮﻣ ﯾﺑﺎ ﯽ ﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﺖ . ﺎﺘﻧ ﯾ اﺰﻓا ﺎﺑ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﻞﺻﺎﺣ ﺞ ﯾ
اﻮﺘﺤﻣ ﺪﺠﻨﺳ ردﻮﭘ ﺢﻄﺳ ﺶ ي
ﺘﺑﻮﻃر ﯽ ،
ﻓ ،ﺮﺘﺴﮐﺎﺧ ﯿ
ﻓﺮﻇ ،ﺮﺒ ﯿ ﺘﻧآ ﺖ ﯽ ﺴﮐا ﯿ ﻧاﺪ ﯽ ﻨﺷور ﺺﺧﺎﺷ،
ﯽ ) L* ( درز ﺺﺧﺎﺷ و ي
) b* ( ﻪﻧﻮﻤﻧ رﻮﻃ ﻪﺑ ﺎﻫ
رادﺎﻨﻌﻣ ي اﺰﻓا ﯾ ﻣ و ﺶ ﯿ ﺑﺮﭼ ناﺰ ﯽ ﺌﺗوﺮﭘ ، ﯿ ﻫﻮﺑﺮﮐ ،ﻦ ﯿ ﺮﻟﺎﮐ ،تراﺪ ي
ﺺﺧﺎﺷ و ﺰﻣﺮﻗ
ي ) a* ( ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺶﻫﺎﮐ ﺎﻫ
ﯾ ﺖﻓﺎ ) 05 / 0 p<
.(
ﻨﭽﻤﻫ ﯿ اﻮﺘﺤﻣ ﻦ ي ﻟﺎﻌﻓ ﯿ ﺑآ ﺖ ﯽ ﺛﺎﺗ ﺖﺤﺗ ﯿ ﺖﻓﺮﮕﻧ راﺮﻗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ رﻮﺘﮐﺎﻓ ﺮ
) 05 / 0 p<
.(
اﺰﻓا ﺎﺑ ﯾ ﺎﺟ ﺢﻄﺳ ﺶ ﯾ
ﺰﮕ ﯾﻨ ﯽ ﻣ ﺪﺠﻨﺳ ردﻮﭘ ﯿ
ﺘﻔﺳ ناﺰ ﯽ ﻐﻤﺻ و ﯿ نﺎﻧ ﺖ ﺎﻫ ﻬﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ رﻮﻃ ﻪﺑ ﯽ
اﺰﻓا ﯾ ﺶ ﯾ ﺖﻓﺎ . ﻓﺮﻃ زا ﯽ زا ﺮﺗﻻﺎﺑ حﻮﻄﺳ رد 5
/7 % ﭘ ،صﻮﺼﺨﻣ ﻢﺠﺣ ﺪﺠﻨﺳ ردﻮﭘ ﯿ
ﮕﺘﺳﻮ ﯽ زر و ﯾﻠ ﯿ ﺴﻨ ﯽ
ﻪﻧﻮﻤﻧ و ﺶﻫﺎﮐ ﺎﻫ ﻣﯿ
ﻧزو ﺖﻓا ناﺰ ﯽ
ﻪﻧﻮﻤﻧ اﺰﻓا ﺎﻫ ﯾ ﺶ ﯾ ﺖﻓﺎ ) 05 /0 p<
.(
ﻟﺎﺣرد ﯿ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﮑ ﺎﻫ ي حﻮﻄﺳ ﺎﺑ نﺎﻧ
ﻻﺎﺑ ي ﺎﺟ ﺪﺠﻨﺳ ردﻮﭘ ﯾ
ﺰﮕ ﯾ ﺑ هﺪﺷ ﻦ ﯿ ﺮﺘﺸ ﯾ ﻋﺎﺠﺗرا ﻦ ﯿ و ﺖ ﻠﺑﺎﻗ ﯿ ﻮﺟ ﺖ ﯾ نﺪ ﻟو ﺪﻨﺘﺷاد ار ﯽ
رﺎﻣآ ظﺎﺤﻟ زا ي
ﺪﻧدﻮﺒﻧ رادﺎﻨﻌﻣ )
05 / 0 p<
.(
زرا ﻖﺑﺎﻄﻣ ﯾﺑﺎ ﯽ وﺎﺣ ﻪﻧﻮﻤﻧ ،ﯽﺴﺣ ي
5 /7 % ﺬﭘ زا ﺪﺠﻨﺳ ردﻮﭘ ﯾ
ﻠﮐ شﺮ ﯽ ﺮﺗﻻﺎﺑ ي
ﺮﺑ دﻮﺑ رادرﻮﺧ .
ﺎﻬﻧ رد ﯾ ﺎﺘﻧ ﺖ ﯾ ﻨﻏ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﻪﻠﺻﺎﺣ ﺞ ﯽ
ﺎﺑ هﺪﺷ 5 /7 % و ﺪﺠﻨﺳ ردﻮﭘ ﯾ
ﮔﮋ ﯽ ﺎﻫ ي
ﺑﻮﻠﻄﻣ ﯽ ﺎﺳ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﯾ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺮ ﻣ و ﺖﺷاد ﺎﻫ ﯽ
ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ نآ زا ناﻮﺗ ﯾ
هدﺎﻣ ﮏ ي ﻟوا ﯿﻪ ي ﻟﻮﺗ رد اﺮﮕﻠﻤﻋ ﯿ
ﺪ
نﺎﻧ ﺎﻫ ي ﺬﻐﺗ شزرا ﺎﺑ ﻦﺗﻮﻠﮔ ﺪﻗﺎﻓ ﯾﻪ
ا ي دﺮﺑ رﺎﮐ ﻪﺑ بﻮﻠﻄﻣ و ﻻﺎﺑ .
ﺎﻨﺻ و مﻮﻠﻋ ﻪﻠﺠﻣ
ﯾ اﺬﻏ ﻊ ﯾ ﯽ ا ﯾ
ناﺮ
www.fsct.modares.ac.ir:ﻪﻠﺠﻣ ﺖﯾﺎﺳ
ﻤﻠﻋ ﻪﻟﺎﻘﻣ ﯽ ﺸﻫوﮋﭘ_ ﯽ
1 - ﻪﻣﺪﻘﻣ
ﺑﯿ رﺎﻤ ي ﻠﺳ ﯿ
1كﺎ ﯾ ﮑ ﯽ ار زا ﯾ ﺞ ﺮﺗ ﯾ ﺳﺎﺴﺣ ﻦ ﯿ ﺖ ﺎﻫ ي اﺬﻏ ﯾ ﯽ ﺖﺳا
ﺳ ﺶﻨﮐاو ﺎﺑ ﻪﮐ ﯿ
ا ﻢﺘﺴ ﯾ ﻨﻤ ﯽ او نﺪﺑ ﯾ هدور طﺎﺨﻣ رد بﺎﻬﺘﻟا دﺎﺠ
ﮏﭼﻮﮐ هدروآﺮﻓ فﺮﺼﻣ ﺮﺛا رد ﺎﻫ
ي وﺎﺣ ي ﻦﺗﻮﻠﮔ ﺷﺎﻧ ﯽ
ﻣ ﯽ دﻮﺷ . ا رد ﯾ ﺑ ﻦ ﯿ رﺎﻤ ي ﻤﻧ ﮏﭼﻮﮐ هدور ﯽ
ﺬﻐﻣ داﻮﻣ ﺪﻧاﻮﺗ ي
ار
ﺑﻮﺧ ﻪﺑ ﯽ ﻢﻬﻣ زا ﻪﮐ ﺪﻨﮐ بﺬﺟ ﺮﺗ
ﯾ ا ﻦ ﯾ ﻣ داﻮﻣ ﻦ ﯽ ،ﻦﻫآ ناﻮﺗ
ﺳا ﯿ ﻟﻮﻓ ﺪ ﯿ ﺴﻠﮐ ،ﮏ ﯿ و و ﻢ ﯾ ﻣﺎﺘ ﯿ ﻦ ﺎﻫ ي ﺑﺮﭼ رد لﻮﻠﺤﻣ ﯽ
مﺎﻧ ار دﺮﺑ
] 1 [ . زوﺮﺑ ا ﯾ ﺎﺳرﺎﻧ ﻦ ﯾ ﯽ ﺐﺒﺳ ﯾ ﻧﻮﺧ ﻢﮐ ،ﺖﺳﻮﺒ ﯽ
يﺎﻫدرد ،
ﻤﮑﺷ ﯽ ﮕﺘﺴﺧ ،ﺦﻔﻧ ، ﯽ
ﮐﻮﭘ و يرورﺎﺑﺎﻧ ، ﯽ
ﻣ ناﻮﺨﺘﺳا ﯽ
دﺮﮔ ﻪﮐ د
اﺮﺑ ي ا نﺎﻣرد ﯾ ﺑ ﻦ ﯿ ﺎﺑ نارﺎﻤ ﯾ ﻪﺑ ار ﻦﺗﻮﻠﮔ يوﺎﺣ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﺪ
فﺬﺣ دﺮﻓ ﯽﯾاﺬﻏ ﻢﯾژر زا ﻞﻣﺎﮐ رﻮﻃ دﺮﮐ
] 2 [.
ا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﯾ
ﻪﮑﻨ
روﺮﺿ ﺰﺟ ﻦﺗﻮﻠﮔ ي
ﻪﻠﻏ تﻻﻮﺼﺤﻣ رﺎﺘﺧﺎﺳ ا
ي بﻮﺴﺤﻣ
ﻣ ﯽ هﺪﻤﻋ ،دﻮﺷ ﺮﺗ
ﯾ ژﻮﻟﻮﻨﮑﺗ ﻞﮑﺸﻣ ﻦ ي
ﻟﻮﺗ ﺖﻬﺟ رد ﯿ
ﺪ
ا فﺬﺣ ،ﻦﺗﻮﻠﮔ ﺪﻗﺎﻓ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﯾ
ﮐﺮﺗ ﻦ ﯿ ﺎﺟ و ﺐ ﯾ ﺰﮕ ﯾﻨ ﯽ ﺎﺑ نآ
ﺎﺳ ﯾ ﮐﺮﺗ ﺮ ﯿ ﻣ تﺎﺒ ﯽ ﺪﺷﺎﺑ . ﻮﻠﮔ ﺌﺗوﺮﭘ ﻦﺗ ﯿ ﻠﺻا ﻦ ﯽ ﮑﺸﺗ ﯿ هﺪﻨﻫد ﻞ
ﻤﺧ رﺎﺘﺧﺎﺳ ﯿ
ﻠﮔ ﺰﺟ ود زا ﻪﮐ ﺖﺳا ﺮ ﯿ
دﺎ ﯾ ﻨﺗﻮﻠﮔ و ﻦ ﯿ
ﮑﺸﺗ ﻦ ﯿ ﻞ
ﺖﺳا هﺪﺷ .
ﻌﺗ ﻦﺗﻮﻠﮔ ﻪﮑﺒﺷ ﯿﯿ
ﻤﺧ ﻢﻬﻣ صاﻮﺧ هﺪﻨﻨﮐ ﻦ ﯿ
ﻈﻧ ﺮ ﯿ ﺮ
وﯾ ﮔﮋ ﯽ ﺎﻫ ي ﺸﺸﮐ ﯽ ﺘﺳﻻا و ﯿ ﮑ ﯽ ﻦﺗﻮﻠﮔ دﻮﺟو مﺪﻋ اﺬﻟ ﺖﺳا
ﻟﻮﺗ ﻪﺑﺮﺠﻨﻣ ﺐﻠﻏا ﯿ
ﻤﺧ ﺪ ﯿ ﺎﻣ ﺎﺘﺒﺴﻧ ﺮ ﯾ اراد لﻮﺼﺤﻣ ،ﻊ ي
،دﺮﺗ ﺖﻓﺎﺑ
ﻌﺿ ﮓﻧر ﯿ و ﻢﮐ ﻢﺠﺣ ،ﻒ دﯾ
ﺎﻘﻧ ﺮﮕ ﯾ ﮐ ﺺ ﯿﻔ ﯿﺘ ﯽ ﻣ ﯽ دﻮﺷ
] 4 و 3[
. ا زا ﯾ ناﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ ور ﻦ ﮔرﺰﺑ ﺶﻟﺎﭼ ﺎﺑ
ﯽ ﻟﻮﺗ رد ﯿ ﺪ
ﻪﻠﻏ تﻻﻮﺼﺤﻣ ا
ي ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻪﺟاﻮﻣ ﻦﺗﻮﻠﮔ نوﺪﺑ رﻮﻈﻨﻤﻬﺑ
ﮐ دﻮﺒﻬﺑ و ﻦﺗﻮﻠﮔ فﺬﺣ ناﺮﺒﺟ ﯿﻔ
ﯿ ا ﺖ ﯾ ﺎﺑ ،تﻻﻮﺼﺤﻣ ﻦ ﯾ
زا ﺪ
ﮐﺮﺗ ﯿ ﺗﺎﺒ ﯽ نﻮﭽﻤﻫ ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ عاﻮﻧازا هدﺎﻔﺘﺳا
ﻨﺒﻟ تﻻﻮﺼﺤﻣ ، ﯽ
،
ﻎﻤﺻ ﻫ و ﺎﻫ ﯿ ﺋﻮﻠﮐورﺪ ﯿ ﺎﺳ ،ﺎﻫﺪ ﯾ ﺌﺗوﺮﭘ ﺮ ﯿ ﻦ ﻏ يﺎﻫ ﯿ ﻨﺗﻮﻠﮔﺮ ﯽ ،
ﺒﯾﺮﭘ ﯿ ﺗﻮ ﯿ ﮏ و ﺎﻫ ﯾ ﮐﺮﺗ ﺎ ﯿﺒ ﯽ ا زا ﯾ ﺎﺟ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ داﻮﻣ ﻦ ﯾ
ﺰﮕ ﯾﻨ ﯽ ياﺮﺑ
اﻮﺘﺤﻣ دﻮﺒﻬﺑ و ﻦﺗﻮﻠﮔ ي
ﺬﻐﺗ ﯾﻪ ا ي ﻓ صاﻮﺧو ﯿﺰ
ﯾﮑ ﯽ تﻻﻮﺼﺤﻣ
ﻠﻘﺗ و ﻦﺗﻮﻠﮔ ﺪﻗﺎﻓ ﯿ
و صاﻮﺧ زا ﺪ ﯾ
ﺘﺳﻻاﻮﮑﺴ ﯿ درﻮﻣ ﻦﺗﻮﻠﮔ ﮏ
ﻣراﺮﻗ هدﺎﻔﺘﺳا ﯽ
ﮔﯿ ﺪﻧﺮ ] 5 و 6 [،
ا رد ﻪﮐ ﯾ ﺎﺘﺳار ﻦ دﻮﺒﻬﺑ زا هﺪﻨﻫد ﺎﻫ ي
ﮐ دﻮﺒﻬﺑ صﻮﺼﺧ رد يرﺎﯿﺴﺑ ﯿﻔ
ﯿ ﻪﻠﻏ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﺖ ا
ي ﺪﻗﺎﻓ
ﻈﻧ ﻦﺗﻮﻠﮔ ﯿ
ﻮﻫ ﻪﻟﺎﻔﺗ ﺮ ﯾ
ﮐ رد ﺞ ﯿ ﮏ ] 7 [ ، ﻎﻤﺻ و نﻻﻮﺒﻣﺎﺟ
نﺎﺘﻧاز ] 8 [ ، ﺳ درآ ﯿ ﻣز ﺐ ﯿﻨ ﯽ ] 9 [ لﺎﻘﺗﺮﭘ ﻪﻟﺎﻔﺗ ردﻮﭘ ،ﻪﭼﻮﻠﮐ رد
] 10 [ ، طﻮﻠﺑ درآ ] 11 [ ، ﻮﻫ ﻪﻟﺎﻔﺗ ردﻮﭘ ﯾ
ﺞ ] 12 [ طﻮﻠﺑ درآ و نﺎﻧ رد
ﺑ رد ﯿ ﺋﻮﮑﺴ ﯿ ﺖ ] 13 [ ﺖﺳا هﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا .
ﻨﭽﻤﻫ ﯿ ﻞﻣاﻮﻋ ﻦ
ﺒﻃ هﺪﻨﻨﮐ ﺖﻈﻓﺎﺤﻣ ﯿﻌ
ﯽ ﻈﻧ ﯿ ز ﺮ ﯾ ﺳ هﺮ ﯿ رﺎﻣزر ،هﺎ ي ﺮﻣ ، ﯾ ﻠﮔ ﻢ ﯽ و ...
ﻧﯿ ﻣ ﺪﺷر ﺶﻫﺎﮐ ﻪﺑﺮﺠﻨﻣ ﺰ ﯿ
ﺑوﺮﮑ ﯽ ﺧﺎﺗ ، ﯿ ﺴﮐا رد ﺮ ﯿ
ﺳاﺪ ﯿ ،نﻮ
1. Celiac disease
اﺰﻓا ﯾ ﺻﺎﺧ ﺶ ﯿ ﺘﻧآ ﺖ ﯽ ﺴﮐا ﯿ ﻧاﺪ ﯽ ﺎﻬﻧ رد و ﯾ
ﮐ دﻮﺒﻬﺑ ﺖ ﯿﻔ
ﯿ ،ﺖ
رﺎﮔﺪﻧﺎﻣ ي اﺰﻓا و ﯾ ﺬﻐﺗ شزرا ﺶ ﯾﻪ
ا ي تﻻﻮﺼﺤﻣ رد ﻪﻠﻏ
ا ي
ﻣ ﯽ ﺪﻧﻮﺷ ] 14 [.
زا ﻓﺮﻃ ﯽ وﺎﺣ ﻊﺑﺎﻨﻣ زا هدﺎﻔﺘﺳا ي
ﻓ ﯿ ﻟد ﻪﺑ ﻻﺎﺑ ﺮﺒ ﯿ
ﻞ
ﺎﭘﯾ ﯿ اﻮﺘﺤﻣ ندﻮﺑ ﻦ ي
ﻓ ﯿ ﺮﺒ ي روﺮﺿ ﻦﺗﻮﻠﮔ ﺪﻗﺎﻓ تﻻﻮﺼﺤﻣ ي
ﻪﺑ
ﻣ ﺮﻈﻧ ﯽ ا رد ﻪﮐ ﺪﺳر ﯾ
ﺑ ﻦ ﯿ ﻦ ردﻮﭘ ﻣﯿ زا ﯽﮑﯾ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺪﺠﻨﺳ هﻮ
ﻦﺗﻮﻠﮔ ﺪﻗﺎﻓ و هﺪﻨﻫددﻮﺒﻬﺑ ﻊﺑﺎﻨﻣ ﻤﻠﻋ مﺎﻧ ﺎﺑ و هﺪﺷ بﻮﺴﺤﻣ
ﯽ
Elaeagnus angustifolia L.
هداﻮﻧﺎﺧ زا Elaeagnaceae
ﻣ ﯽ ﺪﺷﺎﺑ ] 15 [ . ردﻮﭘ اراد ﺪﺠﻨﺳ ي
دﺎﻘﻣ ﯾ ﻧاواﺮﻓ ﺮ ﯽ ﻓ ﯿ ﺮﺒ ) 7/
20 (%
،
ﻢﯿﺴﻠﮐ ،ﻦﻫآ ،ﻢﯾﺪﺳ ،ﻢﯾﺰﯿﻨﻣ ،ﻢﯿﺳﺎﺘﭘ حﻼﻣا و
ﻨﭽﻤﻫ ﯿ ﻨﻏ ﻦ ﯽ زا
ﻦﻧﺎﺗ ا ﻪﺑ و هدﻮﺑ ﺎﻫ ﯾ
،لوﺮﺘﺴﻠﮐ ﺶﻫﺎﮐ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﺖﻠﻋ ﻦ تاﺮﺛا
ﺳ ﯿ ﺴﮐﻮﺗﻮﺘ ﯿ لﻮﻠﺳ يور ﺮﺑ ﮏ ﻧﺎﻃﺮﺳ يﺎﻫ
ﯽ اﺰﻓا و نﺎﺴﻧا ﯾ
ﺶ
ﺬﻐﺗ شزرا ﯾﻪ
ا ي ﻪﻠﻏ تﻻﻮﺼﺤﻣ ا
ي ﻣ ﯽ دﻮﺷ . ا ﺮﺑ هوﻼﻋ ﯾ وﺎﺣ ﻦ ي
ﺪﯿﺋﻮﻧوﻼﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﯽﻬﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ ﺮﯾدﺎﻘﻣ ي
ﺪﯿﺋﻮﻨﭘﺮﺗ ، ي ،ﺰﮐﻮﻠﮔ ،
ﺖﺳا ﮏﯿﺌﻓﺎﮐ ﺪﯿﺳا و ﮏﯿﻟﻮﻨﻓ ﺪﯿﺳا ،زﻮﺘﮐوﺮﻓ .
ﻨﭽﻤﻫ ﯿ ﺐﻃ رد ﻦ
ﺘﻨﺳ ﯽ ناﻮـﻨﻋ ﻪـﺑ ﯾ
ﺶﻫﺎﮐرد درد ﺪﺿ و بﺎﻬﺘﻟا ﺪﺿ ﻞﻣﺎﻋ ﮏ
ﺗﺎﻣور يﺎﻫدرد ﯿ
ﻠﺼﻔﻣ ﻢﺴ ﯽ
رﺎﮐ ﻪـﺑ ﻣ
ﯽ دور ] 16 [.
رد ﻃ ﯽ
لﺎﺳ ﺎﻫ ي ﺧا ﯿ ﻘﺤﺗ ﺮ ﯿ ﺴﺑ تﺎﻘ ﯿ رﺎ ي ردﻮﭘ زا هدﺎﻔﺘﺳا صﻮﺼﺧ رد
ﻨﻏ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﺪﺠﻨﺳ ﯽ
زﺎﺳ ي هدروآﺮﻓ ﺎﻫ ﯾ ﯽ ﺮﮔﺮﺒﻤﻫ ﻪﻠﻤﺟ زا ]
17 [،
ﮐﯿ ﺠﻨﻔﺳا ﮏ ﯽ
] 18 [،
ﻪﭼﻮﻠﮐ ] 19 [،
ﮐﻮﮐ ﯽ ] 20 و 21 [،
ﭘﯿ ﮑﺷاﺮ ﯽ ] 22 [،
ﮐﯿ ﻧﺎﺠﻨﻓ ﮏ ﯽ ] 23 [ ﺑ و ﯿ ﺋﻮﮑﺴ ﯿ ﺖ ] 24 [ هﺪﺷ مﺎﺠﻧا
ﺖﺳا . ﻨﭽﻤﻫ ﯿ ﺦﺳﺎﭘ ﺢﻄﺳ شور زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻦ ﯾ
ﻨﮑﺗ ﮏ ﯿ يرﺎﻣآ ﮏ
ﻬﺑ ياﺮﺑ ﺮﺛﺆﻣ ﯿ
ﻪﻨ اﺮﻓ يزﺎﺳ ﯾ ﺳﻻﻮﻣﺮﻓ و ﺎﻫﺪﻨ ﯿ
نﻮ ا زا ﻪﮐ ﺖﺳا ﺎﻫ ﯾ
ﻦ
ﻬﺑ ياﺮﺑ ،شور ﯿ
ﻪﻨ ﺳﻻﻮﻣﺮﻓ يزﺎﺳ ﯿ
ﺢﻄﺴﻣ ﺞﻧﺮﺑ نﺎﻧ نﻮ
يوﺎﺣ HPMC ﻤﺧ و
ﯿ ﺪﺠﻨﮐ ﺮ ] 25 [،
ر ﻪﻧاد ﯾ ﺷﻮﻧ رد نﺎﺤ ﯿ
ﻧﺪ ﯽ
ﺒﺠﻨﮑﺳ ﯿ ﻦ ] 26 [،
ﺷ ﯿ ﺑوﺮﭘ ﺮ ﯿ ﺗﻮ ﯿ ﻢﻌﻃ ﮏ ﺳﺎﺑ راد ﯿ ﺲﻧﻻﻮﮔآﻮﮐ سﻮﻠ
رﻮﮕﻧا ﺖﺑﺮﺷ و ]
27 [،
وﺎﺣ ﺖﺳﺎﻣ ي
رﻮﮕﻧا ﺖﺑﺮﺷ ]
28 [،
درآ
مﻮﮔرﻮﺳ نزرا و ﺞﻧﺮﺑ ، ]
29 [ ﻣآو ﯿ هاﺮﻤﻫ ﻪﺑ هﺪﺷ ﻪﻟﻮﺴﭙﮐ زﻼ
ﺮﺘﺴﮐدﻮﺘﻟﺎﻣ ﯾ
ﻞﺴﻋ رﻮﺒﻧز مﻮﻣ و ﻦ ]
30 [ ﻦﺗﻮﻠﮔ نوﺪﺑ نﺎﻧ رد -
ﮐ،
ﯿ ﺠﻨﻔﺳا ﮏ ﯽ وﺎﺣ ي ] 31 [ Okara و
...
ﺖﺳا هﺪﺷ شراﺰﮔ .
اﺮﺑﺎﻨﺑ ﯾ ﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻦ ﯿ
ﺬﻐﺗ شزرا دﻮﺒﻬﺑ و ﻪﻌﻣﺎﺟ زﺎ ﯾﻪ
ا ي
ﻪﻠﻏ تﻻﻮﺼﺤﻣ ا
ي لﺎﺳ رد ،ﻦﺗﻮﻠﮔ ﺪﻗﺎﻓ ﺧا يﺎﻫ
ﯿ شﻼﺗ ﺮ يﺎﻫ
هدﺮﺘﺴﮔ ﻧﺎﻫد سﺎﺴﺣا ،رﺎﺘﺧﺎﺳ دﻮﺒﻬﺑ ﺖﻬﺟ يا ﯽ
ﻟﻮﺒﻘﻣ ، ﯿ و ﺖ
ﺎﯾرﺎﮔﺪﻧﺎﻣ ﯾ ا زا فﺪﻫ اﺬﻟ ؛ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا تﻻﻮﺼﺤﻣ ﻦ ﯾ
ﻦ
ﻟﻮﺗ ﺶﻫوﮋﭘ ﯿ
ﮐ ﺎﺑ ﻦﺗﻮﻠﮔ نوﺪﺑ نﺎﻧ ﺪ ﯿﻔ
ﯿ ﺬﻐﺗ شزرا و ﺖ ﯾﻪ
ا ي ﻻﺎﺑ
ﺎﺟ ﺎﺑ ﯾ ﺰﮕ ﯾﻨ ﯽ حﻮﻄﺳ رد ﺪﺠﻨﺳ ردﻮﭘ 30
- 0 % ﺎﻫدرآ ﺎﺑ ي ﺪﻗﺎﻓ
و ﻦﺗﻮﻠﮔ ﺳرﺮﺑ ﯽ و ﯾ ﮔﮋ ﯽ ﺎﻫ ي ﻓ ﯿﺰ ﯾ ﺷﻮﮑ ﯿﻤ ﯿﺎﯾ ﯽ ﺘﻓﺎﺑ ﯽ ﺴﺣ و ﯽ نآ
ﻣ ﯽ ﺪﺷﺎﺑ .
2 - شور و داﻮﻣ ﺎﻫ
2 - 1 - داﻮﻣ
ردﻮﭘ ﺖﮐﺮﺷ زا ﺞﻧﺮﺑ درآ ﯾ
ا ،نارﺪـﻧزﺎﻣ ،لﺎﻤـﺷ ﻪـﻨ ـﯾ
ناﺮ ) 05 /9
%
،ﺖــﺑﻮﻃر 2/
5
% ــﺑﺮﭼ ﯽ ، 5/
0
% ،ﺮﺘﺴــﮐﺎﺧ 2/
8
% ﺌﺗوﺮــﭘ ﯿ ،ﻦ 4/
2
%
ﻓﯿ ﺮﺒ ( ﺗ ﺖﮐﺮﺷ زادﻮﺨﻧ درآ ، ﯿ
ﺘﺴ ﯽ ا ،ﻢﻗ ، ـﯾ ناﺮ ) 60 /6
% ،ﺖـﺑﻮﻃر
1/
5
% ﺑﺮﭼ ﯽ ، 3
% ،ﺮﺘﺴﮐﺎﺧ 24
% ﺌﺗوﺮﭘ ﯿ ،ﻦ 2/
3
% ﻓﯿ ﺮـﺒ (،
ﻪﺘﺳﺎﺸـﻧ
رز ﻪﺷﻮﺧ ﺖﮐﺮﺷ زا ترذ ﯾ
ا ،ناﺮﻬﺗ ،ﻦ ﯾ
ناﺮ ) 5/
8
% ،ﺖﺑﻮﻃر 4/
0
%
ﺑﺮﭼ ﯽ ، 35 /0
% ،ﺮﺘﺴﮐﺎﺧ 56 /0
% ﺌﺗوﺮﭘ ﯿ ،ﻦ 3
%ﻓ ﯿ ﺮﺒ ( ﺮـﻤﺨﻣ ردﻮﭘ ،
رﻮﻓ ي ) Dr.Otkal (
زا ﺪﺠﻨـﺳ و ﺮﮑﺷ ،ﮏﻤﻧ ،ﻦﻏور ،هزﺮﻔﺳا ،
ــﻠﺤﻣ رازﺎــﺑ ﯽ
ﻣورا ــﯿ ﻬﺗ ﻪ ــﯿ دﺮﮔ ﻪ ﯾ ﺪــﻧﺪ . ــﻨﭽﻤﻫ ﯿ ﻦ ،DPPH
لﻮﻧﺎﺗا 96
% ﺎﺘﻣ ، ﻟﺮﺘﭘ ،لﻮﻧ ﯿ ﺳا ،ﺮﺗا مﻮ ﯿ
رﻮﻔﻟﻮﺳ ﺪ ﯾ ـﻠﻏ ﮏ ﯿ ـﺳا ،ﻆ ﯿ ﺪ
ﺮﻠﮐ ﯾ رﺪ ﯾ ﻫ ،ﮏ ﯿ ﺴﮐورﺪ ﯿ ﺪﺳ ﺪ ﯾ كﺮﻣ ﺖﮐﺮﺷ ﺪﻧﺮﺑ زا ﻢ )
نﺎﻤﻟآ ( زا
ﻬﺠﺗ ﺶﺨﭘ ﺰﮐﺮﻣ ﯿ
ﺎﻣزآ تاﺰ ﯾ ﻫﺎﮕﺸ ﯽ ) ﮐ نﺎﻬﺟ ﯿﻤ ﯿﺎ ( ﻣورا ، ﯿ ا ،ﻪ ﯾ ناﺮ
ﻬﺗ ﯿ دﺮﮔ ﻪ ﯾﺪ .
2 - 2 - شور ﺎﻫ
2 - 2 - 1 - ﺪﺠﻨﺳ ردﻮﭘ
ﻣﯿ ﻠﺤﻣ رازﺎﺑ زا ﺪﺠﻨﺳ هﻮ ﯽ
ﻣورا ﯿ بﺎﯿﺳآ زا ﺲﭘ و ﻪﯿﻬﺗ ﻪ )
يوﺎـﺣ
ﻪﺘﺴـﻫ و يدرآ ﺮﺒﻧﺎﯿﻣ ﺖﻤﺴﻗ ،ﻪﺘﺳﻮﭘ (
ـﺳآ ﻂـﺳﻮﺗ ﯿ
رﺎـﻄﻋ بﺎ ي
) ﺳآ ﯿ ﻧ بﺎ ﯿ ﺘﻌﻨﺻ ﻪﻤ ﯽ ﺘﺳا ﯿ لﺪﻣ ﻞ 2000 ا ﺖﺧﺎﺳ ، ﯾ ناﺮ ( و ردﻮـﭘ
ﺶﻣ ﺎﺑ ﮏﻟا زا ﺪﻌﺑ 180
هﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ ﺪﺠﻨﺳ درآ ،نوﺮﮑﯿﻣ )
1/
7 %
،ﺖــﺑﻮﻃر 2/
7 % ﺌﺗوﺮــﭘ ﯿ ،ﻦ 2 % ــﺑﺮﭼ ﯽ ، 9/
1 % ،ﺮﺘﺴــﮐﺎﺧ 7/
20 %
ﻓﯿ
،مﺎﺧﺮﺒ 5/
48 % ﻞﮐ ﺪﻨﻗ ( رد ﮐ ﯿ ﻪﺴ ﺎﻫ ي ـﻠﭘ ﯽ ﺗا ﯿ ـﻨﻠ ﯽ ﺨـﺿ ﯿ رد ﻢ
ﻞﺧاد ﯾ راﺪﻬﮕﻧ فﺮﺼﻣ نﺎﻣز ﺎﺗ لﺎﭽﺨ ي
ﺪﺷ .
2 - 2 - 2 - هزﺮﻔﺳا ردﻮﭘ
ﺳآ زا ﺲﭘ هزﺮﻔﺳا ﻪﻧاد ﯿ
بﺎ ) ﺳآ ﯿ ﻧ بﺎ ﯿ ﺘﻌﻨـﺻ ﻪﻤ ﯽ ﺘـﺳا ﯿ لﺪـﻣ ﻞ
2000 ا ﺖﺧﺎﺳ ، ﯾ ناﺮ ( ﺶﻣ ﺎﺑ ﮏﻟاو 60
ﻣ ﯿ نوﺮﮑ ردﻮﭘ ترﻮﺻ ﻪﺑ
هﺪـﻣآ ﺖﺳﺪﺑ )
74 /6
% ،ﺖـﺑﻮﻃر 93
/2 % ـﺑﺮﭼ ﯽ ، 8/
3 % ﺌﺗوﺮـﭘ ﯿ ،ﻦ
67 /2 % ،ﺮﺘﺴﮐﺎﺧ 02 /9
% ﻓ ﯿ ﺮﺒ ( ﻓ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ و ﯿ
ﻫ ﺮـﺒ ﯿ ﺋﻮﻠﮐورﺪ ـﯿ ﺪ ي
ﻠﺑﺎﻗ ﺎﺑ ﯿ ﺎﭘ ﻪـﺑﺮﺠﻨﻣ ﻪـﮐﻻﺎﺑ بآ بﺬـﺟ ﺖ ـﯾ
راﺪ ي ﻤﺧ ماﻮـﻗ و ـﯿ
ﺮ
ﻣ ﯽ ﺳﻻﻮﻣﺮﻓ رد،دﻮﺷ ﯿ
ﻪﻧﻮﻤﻧ نﻮ ﺎﻫ ي هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ ﻦﺗﻮﻠﮔ ﺪﻗﺎﻓ نﺎﻧ
ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ .
2 - 2 - 3 - ﻬﺗ ﯿ نﺎﻧ ﻪ
ﺳﻻﻮﻣﺮﻓ ﯿ ﺎﭘ ﺮﺑ ﺪﻫﺎﺷ ﻦﺗﻮﻠﮔ ﺪﻗﺎﻓ نﺎﻧ نﻮ ﯾ
تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻪ
ﺎﻣزآ ﯾ ﻫﺎﮕﺸ ﯽ لوﺪﺟ ﻖﺑﺎﻄﻣ 1
ﻬﺗ ﯿ ﻪ دﺮﮔ ﯾﺪ . اﺮﺑ ي زرا ﯾﺑﺎ ﯽ ردﻮﭘ ﺮﺛا
ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺪﺠﻨﺳ ﯾ
ﮑ ﯽ اﺰﺟا زا ي ﺳﻻﻮﻣﺮﻓ ﯿ ﻦﺗﻮﻠﮔ ﺪﻗﺎﻓ نﺎﻧ نﻮ
ﺎﺟ ﯾ ﺰﮕ ﯾﻨ ﯽ حﻮﻄﺳ رد نآ 30
- 0 و ترذ ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ ﺎﺑ ﺪﺻرد ﺎﻫدرآ
ي ﻦﺗﻮﻠﮔ ﺪﻗﺎﻓ )
ﭼدﻮﺨﻧ درآ و ﺞﻧﺮﺑ درآ ﯽ
( حﺮﻃ ﺎﺑ ﻖﺑﺎﻄﻣ
رﺎﻣآ ي لوﺪﺟ 2 رد 9 ﺗ ﯿ ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا رﺎﻤ .
اﺮﺑ ي ﻬﺗ ﯿ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪ ،ﺎﻫ
ﻣﺎﻤﺗ اﺪﺘﺑا ﯽ ﮐﺮﺗ ﯿﺒ ﮏﺸﺧ تﺎ )
ﻏ ﻪﺑ ﯿ ﺮﮑﺷ زا ﺮ ( زﻮﺗ زا ﺲﭘ ﯾ
ﺎﺑ ﻦ
دﺮﮔ طﻮﻠﺨﻣ ﻢﻫ ﯾ
ﺪﻧﺪ . ﺴﻧﺎﭙﺳﻮﺳ ،ﺲﭙﺳ ﯿ
رد هﺪﺷ لﺎﻌﻓ ﺮﻤﺨﻣ نﻮ
وﺎﺣ مﺮﻟو بآ ي
ﻃ زا ﺪﻌﺑ ﺮﮑﺷ ﯽ
15 ﻗد ﯿ ﻪﻓﺎﺿا قﻮﻓ داﻮﻣ ﻪﺑ ﻪﻘ
ﻧ درﻮﻣ بآ و ﯿ
زرا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ زﺎ ﯾﺑﺎ
ﯽ ﺑﺮﺠﺗ ﯽ ﻤﺧ ماﻮﻗ ﯿ ﻌﻣ ﺮ ﯿ ﻦ
دﺮﮔ ﯾﺪ . ﻤﺧ ﯿ ﻬﺗ ﺮ ﯿ زا ﺪﻌﺑ هﺪﺷ ﻪ 10
ﻗد ﯿ ﻂﺳﻮﺗ نﺪﺷ طﻮﻠﺨﻣ ﻪﻘ
ﺎﮑﻣ نﺰﻤﻫ ﻧﯿ ﮑ ﯽ ﻣ ﻪﺑ ، ﯿ ﻌﻣ ناﺰ ﯿ ﺐﻟﺎﻗ رد ﻦ ﺎﻫ
ي ﭘ زا ﯿ ﻬﺗ ﺶ ﯿ هﺪﺷ ﻪ
تﺪﻣ ﻪﺑ و ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ 20
ﻗد ﯿ رﺎﺨﺑ قﺎﺗا رد ﻪﻘ )
ﻣ ﺖﺑﻮﻃر ﯿ ﮕﻧﺎ ﯿ ﻦ
85 ﺎﻣد و ﺪﺻرد ي
C 25° ( ﻤﺨﺗ ﻪﻠﺣﺮﻣ ﯿ
ﺮﭙﺳ ار ﺮ ي رد و هدﺮﮐ
ﺎﻬﻧ ﯾ ﺮﻓ ﻂﺳﻮﺗ ﺖ ﺘﻌﻨﺻ
ﯽ نادﺮﮔ ) لﺪﻣ KF660 ا ﺖﺧﺎﺳ ، ﯾ ناﺮ ( رد
ﺎﻣد ي C 160° تﺪﻣ ﻪﺑ 20 ﻗد ﯿ دﺮﮔ ﺖﺨﭘ ﻪﻘ ﯾﺪ
. ﻪﻧﻮﻤﻧ زا ﺲﭘ ﺎﻫ
ﮐ رد ،نﺪﺷ دﺮﺳ و ﺮﻓ زا جوﺮﺧ ﯿ
ﻪﺴ ﺎﻫ ي ﻠﭘ ﯽ ﺗا ﯿ ﻨﻠ ﯽ ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ
ﺎﻣد رد نﻮﻣزآ ﻊﻗﻮﻣ ﺎﺗ و ي
ﺤﻣ ﯿ راﺪﻬﮕﻧ ﻂ ي ﺪﻧﺪﺷ ] 17 [.
Table 1 Formulation of gluten free bread
% Ingredients
100 Starch and Gluten Free Flours
3 Sugar
2 Salt
3 Yeast
5 Psyllium powder
2 Water
2 - 2 - 4 - نﻮﻣزآ ﺎﻫ ي ﻓ ﯿﺰ ﯾ ﮑ ﯽ
ﻧزو ﺖﻓا ﯽ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ ي ﺴﻘﺗ زا نﺎﻧ ﯿ
ﻪﻧﻮﻤﻧ نزو فﻼﺘﺧا ﻢ و ﻞﺒﻗ ﺎﻫ
دﺮﮔ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﺖﺨﭘ ﻞﺒﻗ نزو ﺮﺑ ﺖﺨﭘ ﺪﻌﺑ ﯾﺪ
] 32 [ . اﺮﺑ ي
هزاﺪﻧا ﮔﯿ ﺮ ي ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻢﺠﺣ ﺎﺟ شور زا ﺎﻫ
ﯾ ﺰﮕ ﯾﻨ ﯽ هدﺎﻔﺘﺳا اﺰﻠﮐ ﻪﻧاد
ﺪﺷ ] 33 [ . ﻟﺎﻌﻓ ﯿ ﺑآ ﺖ ﯽ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻟﺎﻌﻓ هﺎﮕﺘﺳد زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺎﻫ ﯿ
ﺖ
ﺑآ ﯽ ) لﺪﻣ Lab Master, Novasina ﺋﻮﺳ ﺖﺧﺎﺳ ،
ﯿ ﺲ ( ﻌﺗ ﯿﯿ ﻦ
دﺮﮔ ﯾﺪ .
2 - 2 - 5 - ﺠﻨﺳ ﮓﻧر ﯽ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﮓﻧر ﺎﻫ
ي ﺮﻃ زا نﺎﻧ ﯾ
ﻌﺗ ﻖ ﯿﯿ ﺺﺧﺎﺷ ﻪﺳ ﻦ L*
) ﻔﺳ ﯿ ﺪ ﺳ_ ﯿ هﺎ ( ، a* ) ﺰﻣﺮﻗ ي ﺰﺒﺳ_ ي ( و b* ) درز ي ﺑآ_ ﯽ ( هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ
ﮓﻧر هﺎﮕﺘﺳد زا ﺞﻨﺳ
) لﺪﻣ CR-400,Konica Minolta
،
ﻦﭘاژ ﺖﺧﺎﺳ (
زرا ﯾﺑﺎ ﯽ ﺪﻧﺪﺷ .
2 - 2 - 6 - نﻮﻣزآ ﺎﻫ ي ﺷ ﯿﻤ ﯿﺎ ﯾ ﯽ
هزاﺪﻧا ﮔﯿ ﺮ ي ﺑﺮﭼ ،ﺖﺑﻮﻃر ﯽ
ﺌﺗوﺮﭘ ، ﯿ ﻪـﻧﻮﻤﻧ ﺮﺘﺴﮐﺎﺧ ،ﻦ ﺎـﻫ
ي نﺎـﻧ
شور ﺎﺑ ﻖﺑﺎﻄﻣ ﺎﻫ
ي ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا دراﺪﻧﺎﺘﺳا ]
32 [ . اﻮـﺘﺤﻣ ي ﻓ ﯿ ﺮـﺒ
ﺳا ﻢﻀﻫ شور ﺎﺑ مﺎﺧ ﯿ
ﺪ ي زﺎﺑ _ ي ﻌﺗ ﯿﯿ ﺪﺷ ﻦ ] 34 [.
ﻣ ﯿ ﺮﻟﺎﮐ ناﺰ ي
ﻫﻮﺑﺮﮐ و ﯿ ﻪﻧﻮﻤﻧ تارﺪ ﻧ ﺎﻫ
ﯿ ﻪـﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﺰ ز ﻂـﺑاور ﻪـﺑ
ـﯾ ﻪﺒـﺳﺎﺤﻣ ﺮ
دﺮﮔ ﯾﺪ ] 35 [.
= ﻣﯿ ﺮﻟﺎﮐ ناﺰ ي
)4 ﻫﻮﺑﺮﮐ ﺪﺻرد× ﯿ تارﺪ )+ ( 2 ﻓ ﺪﺻرد× ﯿﺮﺒ ) + ( 4 ﺌﺗوﺮﭘ ﺪﺻرد× ﯿ ﻦ )+ ( 9 ﺑﺮﭼ ﺪﺻرد× ﯽ (
= ﻫﻮﺑﺮﮐ ﯿ تارﺪ
) ﺖﺑﻮﻃر ﺪﺻرد +
ﺮﺘﺴﮐﺎﺧ ﺪﺻرد +
ﺌﺗوﺮﭘ ﺪﺻرد ﯿ ﻦ + ﺑﺮﭼ ﺪﺻرد ﯽ ( - 100
2 - 2 - 7 - زرا ﯾﺑﺎ ﯽ ﻓﺮﻇ ﯿ ﺘﻧآ ﺖ ﯽ ﺴﮐا ﯿ ﻧاﺪ ﯽ
زرا ﯾﺑﺎ ﯽ ﺻﺎﺧ ﯿ ﺖ ﺘﻧآ ﯽ ﺴﮐا ﯿ ﻧاﺪ ﯽ ﻪـﻧﻮﻤﻧ ﺎـﻫ ي شور ﻪـﺑ نﺎـﻧ
ﺪﺷ مﺎﺠﻧاDPPH . ﺪﺑ ﯾ ﻬﺗ ﺖﻬﺟ اﺪﺘﺑا ﻪﮐ ترﻮﺻ ﻦ ـﯿ
هرﺎﺼـﻋ ﻪ
10 ﻪﻧﻮﻤﻧ زا مﺮﮔ ﺎﻫ
ي ﺎﻣد ﺎﺑ نوآ رد نﺎﻧ ي
50 ﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد ﯽ
داﺮﮔ
ﺳآ ﺲﭙﺳ و ﮏﺸﺧ ﯿ
ﺪـﻧﺪﻣآرد ردﻮـﭘ ترﻮـﺻ ﻪـﺑ و بﺎ .
ﺲﭙـﺳ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﺑ ﺎﻫ 100 ﻣ ﯿﻠ ﯽ ﻟﯿ ﮐﺮﺗ لﻮﻧﺎﺗا ﺮﺘ ﯿ
راﺪـﻬﮕﻧ زا ﺲﭘ و ﺐ ي
ﻪـﺑ
تﺪﻣ 4 ـﻧز ﻢـﻫ ﺎﺑ هاﺮﻤﻫ ﺖﻋﺎﺳ ﯽ
ﻓﺎـﺻ ﺬـﻏﺎﮐ زا ﯽ
هداد رﻮـﺒﻋ
ﺪﻧﺪﺷ . ﺎﻬﻧ رد ﯾ ﺖ ﯾ ﻣ ﮏ ﯿﻠ ﯽ ﻟﯿ ﻟﻮﻧﺎـﺗا هرﺎﺼـﻋ زا ﺮﺘ ﯽ
ﻪـﺑ ﻪﻠـﺻﺎﺣ
هاﺮــﻤﻫ 4 ﻣ ﯿ ــﻠ ﯽ ﻟﯿ لﻮﻧﺎــﺗا ﺮــﺘ 96
% ــﻨﭽﻤﻫ و ﯿ ﻦ ــﯾ ﻣ ﮏ ﯿ ــﻠ ﯽ ﻟﯿ ﺮــﺘ
فﺮﻌﻣ (0.004%) DPPH ﺑ و هﺪﺷ طﻮﻠﺨﻣ ﻢﻫ ﺎﺑ
ﯿ ﻗد ﺖﺴ ﯿ ﻪﻘ
رﺎﺗ رد ﯾ ﮑ ﯽ راﺪﻬﮕﻧ ي ﺪﻧﺪﺷ . ﻣ ﺲﭙﺳ ﯿ بﺬﺟ ناﺰ ﻪﻧﻮﻤﻧ
ﻂﺳﻮﺗ ﺎﻫ
ﺮﺘﻣﻮﺘﻓوﺮﺘﮑﭙـﺳا )
لﺪـﻣ UV-2100 ،
Unico ، ا ﺖﺧﺎـﺳ ـﯾ تﻻﺎ
ﺮﻣآ هﺪﺤﺘﻣ ﯾ ﺎﮑ ( جﻮﻣ لﻮﻃ رد 517
هزاﺪﻧا ﺮﺘﻣﻮﻧﺎﻧ ﮔﯿ
ﺮ ي ﺪﺷ ] 36 [.
ﻣﯿ ﻟﺎﻌﻓ ناﺰ ﯿ ﺘﻧآ ﺖ ﯽ ﺴﮐا ﯿ ﻧاﺪ ﯽ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ ز ﻪـﻄﺑار ﻪـﺑ ﻪـﺟﻮﺗ ﺎـﺑ ـﯾ
ﺮ
دﺮﮔ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﯾﺪ
: =
ﮔﺪﻨﻨﮐ رﺎﻬﻣ ﺪﺻرد ﯽ
دار ﯾ لﺎﮑ DPPH
100 ×
Blank
)/
ASample
-
Blank
(
Blank
و ﺪﻫﺎﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ بﺬﺟ ASample
ﻠﺻا ﻪﻧﻮﻤﻧ بﺬﺟ ﯽ
ﺖﺳا .
2 - 2 - 8 - زرا ﯾﺑﺎ ﯽ ﺖﻓﺎﺑ
زرا ﯾﺑﺎ ﯽ ﺠﻨﺳ ﺖﻓﺎﺑ هﺎﮕﺘﺳد زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ نﺎﻧ ﺖﻓﺎﺑ ﯽ
) لﺪﻣ TA.XTplus نﺎﺘﺴﻠﮕﻧا ﺖﺧﺎﺳ ،
( ﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ﯽ
راﺮﻗ
ﺖﻓﺮﮔ . اﺮﺑ ي ا ﯾ ﺒﻌﮑﻣ ﻪﻌﻄﻗ رﺎﮐ ﻦ ﯽ
1
× 1
× 1 ﺘﻧﺎﺳ ﯽ نﺎﻧ ﺰﻐﻣ زا ﺮﺘﻣ
دﺮﮔ اﺪﺟ ﯾ ﻟﺎﻧآ نﻮﻣزآ و هﺪ ﯿ
ﻓوﺮﭘ ﺰ ﯿ هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺖﻓﺎﺑ ﻞ ﻪﺑ بوﺮﭘ زا
ﺮﻄﻗ 25mm ) probe P/25 (
ﻧﺎﻣز ﻪﻠﺻﺎﻓ ﺎﺑ رﺎﺑود ، ﯽ
5 ﻧﺎﺛ ﯿ ﻪ و
ﺖﻋﺮﺳ ﺎﺑ 5
ﻣ ﯿﻠ ﯽ ﻧﺎﺛ رد ﺮﺘﻣ ﯿ ﻪ 75 % هدﺮﺸﻓ ار ﺰﻐﻣ ﺖﻓﺎﺑ زا دﺮﮐ
.
ﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ ي ﺘﻓﺎﺑ ﯽ ﺘﻔﺳ ﻞﻣﺎﺷ هﺪﺷ شراﺰﮔ ﯽ
ﭘ ، ﯿ ﮕﺘﺳﻮ ﯽ ،
ﻋﺎﺠﺗرا ﯿ ﺖ ﻠﺑﺎﻗ ، ﯿ ﻮﺟ ﺖ ﯾ ﻐﻤﺻ ،نﺪ ﯿ
زر و ﺖ ﯾﻠﯿ ﺴﻨ ﯽ ﺪﻧدﻮﺑ ] 37 [.
2 - 2 - 9 - زرا ﯾﺑﺎ ﯽ ﺴﺣ ﯽ
زرا ﯾﺑﺎ ﯽ ﺴﺣ ﯽ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺘﻣا شور ﻪﺑ ﺎﻫ ﯿ
ﻫدزﺎ ﯽ ﻄﺧ ﯽ ﻂﺳﻮﺗ 25
ﻟﺎﻧﺎﭘ ﯿ ﺖﺴ ) ﻘﻣ ﺎﺑ ﯿ سﺎ ﻄﺧ ﯽ 15 ﺘﻧﺎﺳ ﯽ ﺮﺘﻣ ( ﺪﺷ مﺎﺠﻧا . ﺬﭘ ﯾ شﺮ
ﻠﮐ ﯽ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺖﻓﺎﺑ و ﻞﺨﻠﺨﺗ ،ﺎﻣورآ ،ﮓﻧر ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﺎﻫ
ي
نﺎﻧ ﻂﺳﻮﺗ ﺮﻫ زرا ﯾ بﺎ ﺪﺷ ﺺﺨﺸﻣ و
ﺎﺘﻧ ﯾ ا ﺞ ﯾ ﻦ زرا ﯾﺑﺎ ﯽ ﺎﺑ
هزاﺪﻧا
ﮔﯿ ﺮ ي ﻨﺤﻨﻣ لﻮﻃ ﯽ
ﺴﻘﺗ هدز ﺖﻣﻼﻋ ﻞﺤﻣ ﺎﺗ اﺪﺒﻣ زا ﯿ
ﺮﺑ ﻢ
رﻮﺤﻣ ﻞﮐ لﻮﻃ )
1 - 0 ( دﺮﮔ شراﺰﮔ ﯾﺪ
] 35 [.
2 - 2 - 10 - ﺰﺠﺗ ﯾ ﻠﺤﺗ و ﻪ ﯿ رﺎﻣآ ﻞ ي
ﻬﺑ ﯿ ﻪﻨ زﺎﺳ ي ﺳﻻﻮﻣﺮﻓ ﯿ ﺎـﺟ ﺎـﺑ،ﻦﺗﻮﻠﮔ ﺪـﻗﺎﻓ نﺎـﻧ نﻮ ﯾ
ﺰﮕ ﯾﻨ ﯽ ردﻮـﭘ
حﻮﻄﺳ رد ﺪﺠﻨﺳ 30
- 0
% ﺎﻫدرآ ﺎﺑ ي ﻦﺗﻮﻠﮔ ﺪﻗﺎﻓ )
درآ ،ﺞﻧﺮـﺑ درآ
ﭼدﻮﺨﻧ ﯽ ترذ ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ و (
رد 9 ﺗ ﯿ لوﺪﺟ ﺎﺑ ﻖﺑﺎﻄﻣ رﺎﻤ 2
ﻪﺑ ﺎﺑ
رﺎﮐ ﮔﯿ ﺮ ي ﺦـﺳﺎﭘ ﺢﻄـﺳ حﺮـﻃ )
RSM1 ( حﺮـﻃ ﺐـﻟﺎﻗ رد D-
optimal اﺮﺑ ي ﯾ ﻐﺘﻣ ﮏ ﯿﯿ ﺢﻄـﺳ ﺞﻨـﭘ رد ﺪﺠﻨﺳ ردﻮﭘ ﻞﻘﺘﺴﻣ ﺮ
لوﺪـﺟ ﻖﺑﺎﻄﻣ 2
راﺰـﻓا مﺮـﻧزا هدﺎﻔﺘـﺳا ﺎـﺑ Design Expert
7.1.3 ﺣاﺮﻃ ﯽ دﺮﮔ اﺮﺟا و ﯾﺪ
. رادﺎـﻨﻌﻣ نﻮـﻣزآ ياﺮﺑ ي
رﻮﺘﮐﺎـﻓ
ﺰﺠﺗ شور زا نآ ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ تاﺮﺛاو ﯾ
ﻠﺤﺗو ﻪ ـﯿ راو ﻞ ـﯾ ﺲﻧﺎ هدﺎﻔﺘـﺳا
دﺮﮔ ﯾ اﺮﺿ و ﺪ ﯾ ﺐ 05 /0 p<
ﺳﺮﮔر لﺪﻣ رد ﯿ
ﻧﻮ ﯽ ﺮـﻈﻧ رد رادﺎـﻨﻌﻣ
ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ . رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ زرا ﯾﺑﺎ ﯽ لﺪﻣ ﺖﺤﺻ ﺎﻫ
ﻖﺑﺎﻄﺗ مﺪﻋ نﻮﻣزآ ،
لﺪـﻣ ﺮـﺿ ،2
ﯾ ﻐﺗ ﺐ ﯿ ـﯿ
3تاﺮ
،) R2 ( ، (Adj-R2) ﻧ
ـﯿ ـﻤﺨﺗ ﺰ ﯿ هدز ﻦ
ﺪﻧﺪﺷ . Table 2 Experimental design as mixture
design
Oleaster Powder%
Runs
0 1
15 2
30 3
22.5 4
30 5
0 6
7.5 7
0 8
30 9
3 - ﺎﺘﻧ ﯾ ﺚﺤﺑ و ﺞ
ﻟﺎﻧآ ﯿ راو ﺰ ـﯾ اﺮـﺿ و ﺲﻧﺎ ﯾ
لﺪـﻣ ﺐ ﺎـﻫ ي ـﺳﺮﮔر ﯿ ﻧﻮ ﯽ ﻪـﺑ طﻮـﺑﺮﻣ
ﻓ صاﻮﺧ ﯿﺰ ﯾ ﮑ ﯽ ﺷ ، ﯿﻤ ﯿﺎ ﯾ ﯽ ﺘﻓﺎﺑ ، ﯽ ﺴﺣ و ﯽ لواﺪـﺟ رد 3
، 4 و 5
ﺖﺳا هﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧ .
لﺪﻣ ﺮﺜﮐا ﺎﻫ ي ﻤﻃا ﺢﻄـﺳ رد ﻪﻠﺻﺎﺣ ﯿ
نﺎـﻨ
5 % ﻨﻌﻣ ﯽ راﺪـﻘﻣ و هدﻮﺑ راد R2
و adj-R2 ﻟﻮـﺒﻗ ﻞـﺑﺎﻗ و ﻻﺎـﺑ ﯽ
ﻨﭽﻤﻫ ﺪﻨﺘﺷاد ﯿ
رد لﺪﻣ ﻖﺑﺎﻄﺗ مﺪﻋ ﻦ 05
/0 p<
ﻨﻌﻣ ﯽ ﻪـﮐ دﻮﺒﻧ راد
لﺪﻣ ندﻮﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ زا نﺎﺸﻧ ﺎﻫ
ي ﭘ ﯿ ﺑ ﺶ ﯿﻨ ﯽ دﻮﺑ هﺪﻨﻨﮐ .
3 - 1 - ﻟﺎﻧآ ﯿ ﻓ ﺰ ﯿﺰ ﯾ ﮑ ﯽ
ﺎﺘﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﯾ
ﻟﺎﻧآ ﺞ ﯿ رﺎﻣآ ﺰ ي اﺮﺿ و ﯾ لﺪﻣ ﺐ ﺎﻫ ي ﺳﺮﮔر ﯿ ﻧﻮ ﯽ ،
ﺛﺎﺗ ﺪﺠﻨﺳ ردﻮﭘ ندوﺰﻓا ﯿ
رادﺎﻨﻌﻣ ﺮ ي ورﺮﺑ ي ﻧزو ﺖﻓا ﯽ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ
1. Response Surface Methodology 2. Lack of Fit
3.Coefficient of variation
ﺖﺷاد ) 05 /0 p<
.(
رﻮﻄﺑ ﯾ ﻪﻧﻮﻤﻧ رد ﻪﮑ ﺎﻫ
ﯾ ﯽ ﺎﺟ ﺢﻄﺳ ﺎﺑ ﯾ
ﺰﮕ ﯾﻨ ﯽ
زا ﺮﺗﻻﺎﺑ 5/
7 % ﻧزو ﺖﻓا ،ﺪﺠﻨﺳ ردﻮﭘ ﯽ
ﻪﻧﻮﻤﻧ اﺰﻓا ﺎﻫ ﯾ ﺶ
ﯾ ﺖﻓﺎ ) ﻞﮑﺷ 1 .(
ﻧزو ﺖﻓا ﺶﻫﺎﮐ ﺖﻠﻋ ﯽ
ﺎﺟ حﻮﻄﺳ رد ﯾ
ﺰﮕ ﯾﻨ ﯽ
زا ﺮﺘﻤﮐ 5/
7
% ﻓﺮﻇ ﯿ راﺪﻬﮕﻧ ﺖ ي
ﻻﺎﺑ ي ﻓ ﻂﺳﻮﺗ بآ ﯿ
ﮐارﻮﺧ ﺮﺒ ﯽ
راﺪﻬﮕﻧ و ﻆﻔﺣ ﺚﻋﺎﺑ ﻪﮐ هدﻮﺑ ﺪﺠﻨﺳ ردﻮﭘ رد دﻮﺟﻮﻣ ي
رد بآ
ﻤﺧ ﯿ ﻃ ﺮ ﯽ اﺮﻓ ﯾ ﻣ ﺖﺨﭘ ﺪﻨ ﯽ
ﺘﻧرد ؛دﻮﺷ ﯿ ﻪﺠ لﻮﮑﻟﻮﻣ لﺎﻘﺘﻧا زا ﺎﻫ
ي
ﺎﻬﻧ رد و ﺢﻄﺳ ﻪﺑ بآ ﯾ
ﮔﻮﻠﺟ لﻮﺼﺤﻣ نزو ﺶﻫﺎﮐ ﺖ ﯿﺮ
ي ﻣ ﯽ -
ﺪﻨﮐ ] 38 [.
ﻓﺮﻃ زا ﯽ ﻣ ﻪﭼﺮﮔا ﯿ ﻤﺧ بآ بﺬﺟ ناﺰـ ﯿ
اﺰﻓا ﺎﺑ ﺮ ﯾ ﺶ
اﺰﻓا ﺪﺠﻨﺳ ردﻮﭘ ﯾ
ﺶ ﯾ ﻟد ﻪﺑ ﺎﻣا ﻪﺘﻓﺎ ﯿ
د مﺎﮑﺤﺘﺳا مﺪﻋ ﻞ ﯾ
هراﻮ
ﮑﺸﺗ ﯿ ﻻﺎﺑ حﻮﻄﺳ رد هﺪﺷ ﻞ ي
ﺎﺟ ﯾ ﺰﮕ ﯾﻨ ﯽ ﺖﻓا ﺎﺑ ﺖﺨﭘ مﺎﮕﻨﻫ ،
ﻧزو ﯽ ﺑ ﯿ ﻣ هاﺮﻤﻫ يﺮﺘﺸ ﯽ
ﺪﺷﺎﺑ ﺳرﺮﺑ . ﯽ ﺎﺟ ﯾ ﺰﮕ ﯾﻨ ﯽ ﮐ ﻞﻣﺎﮐ درآ ﯿ
اﻮﻨ
اﺰﻓا ﺎﺑ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ يﺮﺑﺮﺑ نﺎﻧ لﻮﻣﺮﻓ رد ﯾ
ا ﺪﺻرد ﺶ ﯾ
ﻦـ
ﻧدوﺰﻓا ﯽ ز ﺖﺨﭘ ﺖﻓا ﯾ
ﺖﺳا هﺪﺷ دﺎ ]
39 [.
ﺎﺘﻧ ﯾ ﻬﺑﺎﺸﻣ ﺞ ﯽ ﻣز رد ﯿ ﻪﻨ
ﻧزو ﺖﻓا ﺶﻫﺎﮐ ﯽ
ﺎﺟ ﺎﺑ ﯾ ﺰﮕ ﯾﻨ ﯽ ﺮﮔﺮﺒﻤﻫ رد ﺪﺠﻨﺳ ردﻮﭘ ]
17 [ ،
ﮐﯿ ﻧﺎﺠﻨﻓ ﮏ ﯽ ] 23 [ ﻮﻫ ﻪﻟﺎﻔﺗ و ﯾ
ﮐ رد ﺞ ﯿ ﺠﻨﻔﺳا ﮏ ﯽ ﻦﺗﻮﻠﮔ ﺪﻗﺎﻓ
] 40 [ ﻧﯿ ﺑ ﺰ ﯿﺎ ﺖﺳا هﺪﺷ ن .
ﻨﭽﻤﻫ ﯿ ﺎﺘﻧ ﻦ ﯾ ﻘﺤﺗ ﺞ ﯿ داد نﺎﺸﻧ ﺮﺿﺎﺣ ﻖ ﻣ ﻪﮐ
ﯿ ﻪﻧﻮﻤﻧ صﻮﺼﺨﻣ ﻢﺠﺣ ناﺰ ﺎﻫ
ي ﻟﻮﺗ ﯿ ﺪ ي اﺰﻓا ﺎﺑ ، ﯾ ﻣ ﺶ ﯿ ناﺰ
ﺎﺟ ﯾ ﺰﮕ ﯾﻨ ﯽ ﺢﻄﺳ ﺎﺗ ﺪﺠﻨﺳ ردﻮﭘ 5/
7 % اﺰﻓا ﯾ و ﺶ اﺰﻓا ﺎﺑ ﺲﭙﺳ ﯾ
ﺶ
ﺎﺗ ﺢﻄﺳ 30 % ﺸﻫﺎﮐ ﺪﻧور ﯽ
داد نﺎﺸﻧ ) 05 /0 p<
.(
ﻟد ﯿ ﺑ ﻞ ﯿ ﺮﺘﺸ
ﻪﻧﻮﻤﻧ صﻮﺼﺨﻣ ﻢﺠﺣ ندﻮﺑ ﺎﻫ
ي وﺎﺣ ي 5 /7 % ،ﺪﺠﻨﺳ ردﻮﭘ
زﻮﺗ دﻮﺒﻬﺑ ﯾ ﻤﺧ رد زﺎﮔ و بآ ﻊ ﯿ
ﺸﺨﺑ مﺎﮑﺤﺘﺳا ،ﺮ ﯿ
ﻪﮑﺒﺷ ﻪﺑ نﺪ
ﮑﺸﺗ ﯿ ﺑ يراﺪﻬﮕﻧ و ﻆﻔﺣ و لﻮﺼﺤﻣ ﺖﻓﺎﺑ رد هﺪﺷ ﻞ ﯿ
ﺮﺘﺸ
لﻮﻠﺳ ﺣ رد يزﺎﮔ يﺎﻫ ﯿ
آﺮﻓ ﻦ ﯾ ﻣ ،ﺖﺨﭘ ﺪﻨ ﯽ
ﺪﺷﺎﺑ . ﻓﺮﻃ زا ﯽ رد
،ﺪﺠﻨﺳ ردﻮﭘ يﻻﺎﺑ حﻮﻄﺳ ﻟد ﻪﺑ
ﯿ ﻓﺮﻇ ﺶﻫﺎﮐ ﻞ ﯿ
راﺪﻬﮕﻧ ﺖ ي
زﺎﮔ
ﻣ و ﯿ ﻤﺧ طﺎﺴﺒﻧا ناﺰ ﯿ
ﺘﻧ رد و ﺮ ﯿ ﺎﺑ ﻪﺠ ا ﯾ دﺎﺠ ﯾ ﮕﻨﺳ ﺖﻓﺎﺑ ﮏ ﯿ
و ﻦ
ﻣ ،ﻢﮐاﺮﺘﻣ ﯿ ﻪﻧﻮﻤﻧ صﻮﺼﺨﻣ ﻢﺠﺣ ناﺰ ﻟﻮﺗ يﺎﻫ
ﯿ ﭘ ﺶﻫﺎﮐ يﺪ ﯿ
اﺪ
دﺮﮐ ] 41 [ . ﺎﺘﻧ ﯾ ﻬﺑﺎﺸﻣ ﺞ ﯽ صﻮﺼﺨﻣ ﻢﺠﺣ ﺶﻫﺎﮐ صﻮﺼﺧرد
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺷﺎﻧ ﺎﻫ ﯽ اﻮﺘﺤﻣ ندﻮﺑ ﻻﺎﺑ زا ي
ﻓ ﯿ ﺮﺒ ي ﻣ ندوﺰﻓا ﺎﺑ ﯿ
هﻮ و ﺎﻫ
ﺰﺒﺳ ﯾ ﮐرد تﺎﺠ ﯿ
ﮏ ] 42 [ و ﻪﻧاد ﺎﻫ ي ﺎﻣﺮﺧ ي رد هﺪﺷ ﮏﺸﺧ
نﺎﻧ ] 43 [ ﺖﺳا هﺪﺷ شراﺰﮔ .
ﻟﺎﻌﻓ ﯿ ﺖ ﺑآ ﯽ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ ي نﺎﻧ ﺪﻗﺎﻓ
ﺛﺎﺗ ﺖﺤﺗ ﻦﺗﻮﻠﮔ ﯿ
ﺖﻓﺮﮕﻧ راﺮﻗ ﺪﺠﻨﺳ ردﻮﭘ ﺮ )
05 /0 p>
.(
0.00 7.50 15.00 22.50 30.00
7.2 8.3 9.4 10.5 11.6
A: Oleaster powder%
Loss weight
One Factor
0.00 7.50 15.00 22.50 30.00
1.1 1.6 2.1 2.6 3.1
A: Oleaster powder%
Specific volume
One Factor
Fig 1Effect of Oleaster Powderon loss weight and specific volume of gluten free bread
3 - 2 - ﺠﻨﺳ ﮓﻧر ﯽ
ﺎﺘﻧ سﺎﺳاﺮﺑ ﯾ
زرا ﺞ ﯾﺑﺎ ﯽ ،ﮓﻧر ﻞﺑﺎﻗ ﺮﺛا ﺪﺠﻨﺳ ردﻮﭘ ندوﺰﻓا
ﻬﺟﻮﺗ ﯽ ﺺﺧﺎﺷ ﺮﺑ ﺎﻫ
ي ﮕﻧر ﯽ L*
، a* و b* ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ
ﺖﺷاد ) 05 /0 p<
.(
ﻞﮑﺷ رد ﻪﮐ ﻪﻧﻮﮕﻧﺎﻤﻫ 2
ﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﯽ
دﻮﺷ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﮓﻧر،ﺪﺠﻨﺳ ردﻮﭘ ندوﺰﻓاﺎﺑ ﺎﻫ
ي ﻦﺷور ﻦﺗﻮﻠﮔ ﺪﻗﺎﻓ نﺎﻧ ﺮﺗ
ﻣ و ﯿ ﺰﻣﺮﻗ ناﺰ ي ﺶﻫﺎﮐ ﯾ ﻟد ﻪﺑ ﻪﮐ ﺖﻓﺎ ﯿ
ﻦﺷور ﻞ ﮓﻧر ندﻮﺑ ﺮﺗ
ﺎﻘﻣ رد ﺪﺠﻨﺳ ردﻮﭘ ﯾ
ﺎﺳ ﺎﺑ ﻪﺴ ﯾ ﺳﻻﻮﻣﺮﻓ ياﺰﺟا ﺮ ﯿ
ﻣ نﻮ ﯽ ﺪﺷﺎﺑ . ﻨﭽﻤﻫ
ﯿ ﻦ ﻣﯿ ناﺰ b* ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ ي اﺰﻓا ﺎﺑ نﺎﻧ ﯾ
ﺎﺟ ﺶ ﯾ ﺰﮕ ﯾﻨ ﯽ ردﻮﭘ
اﺰﻓا ﺪﺠﻨﺳ ﯾ
ﺶ ﯾ اﺰﻓا زا نﺎﺸﻧ ﻪﮐ ﺖﻓﺎ ﯾ
رز ﺶ د ي ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ
ﻣ ﯽ ﺪﺷﺎﺑ . نارﺎﮑﻤﻫ و نﺎﻬﺳ )
2019 ( ﺳرﺮﺑ رد ﯽ ردﻮﭘ ندوﺰﻓا
ﮐ ﻪﺑ ﺪﺠﻨﺳ ﯿ
ﮏ ﻣ ﺶﻫﺎﮐ ، ﯿ ﻨﺷور ناﺰ ﯽ اﺰﻓا و ﯾ ﺰﻣﺮﻗ ﺶ ي ﺖﺒﺴﻧ ار
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺑ هدﺮﮐ شراﺰﮔ ﺪﻫﺎﺷ يﺎﻫ ﺪﻧا
. ﻟد ﯿ ا ﻞ ﯾ ﺾﻗﺎﻨﺗ ﻦ
ﻣ ﯽ ﻟد ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ ﯿ
ﻓﺮﺼﻣ درآ ﻞ ﯽ
ا رد ﯾ ﺳﻻﻮﻣﺮﻓ ﻦ ﯿ
ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ نﻮ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ ي ﺪﺷﺎﺑ ﻦﺗﻮﻠﮔ ﺪﻗﺎﻓ نﺎﻧ ]
21 [.
0.00 7.50 15.00 22.50 30.00 56
59 62 65 68
A: Oleaster powder%
l*
One Factor
0.00 7.50 15.00 22.50 30.00
0.33 0.5325 0.735 0.9375 1.14
A: Oleaster powder%
a*
One Factor
0.00 7.50 15.00 22.50 30.00
22.5 24.275 26.05 27.825 29.6
A: Oleaster powder%
b*
One Factor
Fig 2 Effect of Oleaster Powderon color index of gluten free bread.
3 - 3 - ﻟﺎﻧآ ﯿ ﺷ ﺰ ﯿﻤ ﯿﺎ ﯾ ﯽ
اﺮﺿ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﯾ
ﺳﺮﮔر ﺐ ﯿ لﺪﻣ نﻮ ﺎﻫ ي ﭘ ﯿ ﺶ ﺑﯿﻨ ﯽ هﺪﻨﻨﮐ ) لوﺪﺟ
4 ( ﻞﮑﺷ و 3 اﺰﻓا ﺎﺑ ، ﯾ اﻮﺘﺤﻣﺪﺠﻨﺳ ردﻮﭘ ﺢﻄﺳ ﺶ ي
ﺘﺑﻮﻃر ﯽ
ﻪﻧﻮﻤﻧ رادﺎﻨﻌﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ ﺎﻫ ي
اﺰﻓا ﯾ ﺶ ﯾ ﺖﻓﺎ ) 05 /0 p<
.(
ﺶﯾاﺰﻓا
ﻪﻧﻮﻤﻧ رد ﺖﺑﻮﻃر راﺪﻘﻣ ﺎﻫ
ي ﻣ ار نﺎﻧ ﯽ ﺮﺒﯿﻓ ﻪﺑ ناﻮﺗ )
7/
20 (%
و
يﺪﻨﻗ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ )
5/
48 (%
ﺑﯿ ﺎﺳ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺪﺠﻨﺳ ردﻮﭘ ﺮﺘﺸ ﯾ
ﺮ
اﺰﺟا ي ﺳﻻﻮﻣﺮﻓ ﯿ يراﺪﻬﮕﻧ ترﺪﻗ و بﺬﺟ ﺎﺑ ﻪﮐ داد ﻂﺑر نﻮ
ﻪﻠﺻﺎﺣ لﻮﺼﺤﻣ رد ﺖﺑﻮﻃر راﺪﻘﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﺐﺒﺳ بآ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﯽﻣ ﺪﻧﻮﺷ ] 40 [.
ﺎﺘﻧ ﯾ ﻬﺑﺎﺸﻣ ﺞ ﯽ نﺎﻧ رد ﺰﺒﺳ ﮓﻨﻫرﺎﺑ ندوﺰﻓا ﺎﺑ
ﻦﺗﻮﻠﮔ ﺪﻗﺎﻓ ]
44 [ ، ردﻮﭘ ﺮﮔﺮﺒﻤﻫ نﺎﻧ رد ﺪﺠﻨﺳ ]
17 [ و
ﮐﻮﮐ ﯽ ] 20 [ ﺑﯿ ﺖﺳا هﺪﺷ نﺎ .
ﻣﯿ ﺑﺮﭼ ناﺰ ﯽ ﺌﺗوﺮﭘ و ﯿ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻦ ﻧ ﺎﻫ ﯿ ﺰ
اﺰﻓا ﺎﺑ ﯾ ﺎﺟ ﺶ ﯾ ﺰﮕ ﯾﻨ ﯽ ﻟد ﻪﺑ ﺪﺠﻨﺳ ردﻮﭘ ﯿ
ﺎﭘ ﻞ ﯾﯿ اﻮﺘﺤﻣ ندﻮﺑ ﻦ ي
ﺑﺮﭼ ﯽ ) 2 (%
ﺌﺗوﺮﭘو ﯿ ﻦ ) 2/
7 (%
ﺎﻘﻣ رد ﯾ ﺎﺳ ﺎﺑ ﻪﺴ ﯾ ﺎﻫدرآ ﺮ ي ﺪﻗﺎﻓ
ﻓﺮﺼﻣ ﻦﺗﻮﻠﮔ ﯽ
رادﺎﻨﻌﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ ي
) 05 /0 p<
( ﺶﻫﺎﮐ ﯾ ﺖﻓﺎ ] 45 [ .
نارﺎﮑﻤﻫ و نﺎﻬﺳ )
2019 ( ﮐﻮﮐ ﻪﺑ ﺪﺠﻨﺳ ردﻮﭘ ندوﺰﻓا ﺎﺑ ﯽ
ﺎﺘﻧ ﯾ ﺞ
ﻬﺑﺎﺸﻣ ﯽ ﻣز رد ار ﯿ ﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﻪﻨ ﯿ
ﺌﺗوﺮﭘ ناﺰ ﯿ ﺑ ﻦ ﯿ هدﺮﮐ نﺎ ﺪﻧا ] 21 [.
ﻨﭽﻤﻫ ﯿ ﺎﺘﻧ ﻦ ﯾ ﻓ ﻊﺑﺎﻨﻣ ندوﺰﻓا زا هﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ ﺞ ﯿ
ﺮﺒ ي ﻓ نﻮﭽﻤﻫ ﯿ
ﺮﺒ
ﻧ سﺎﮔﺎﺑ ﯿ ﺮﺑﺮﺑ نﺎﻧ رد ﺮﮑﺸ ي
] 46 [ ﺪﯿﻟﻮﺗ رد نﺎﮐﻮﻠﮔﺎﺘﺑ ندوﺰﻓا و
بﺮﭼ ﻢﮐ ﻦﺗﻮﻠﮔ نوﺪﺑ ﯽﺠﻧﺮﺑ ﮏﯿﮐ ]
47 [ ﻣﯿ ﺑﺮﭼ ندﻮﺑ ﻢﮐ ناﺰ ﯽ
ﻪﻧﻮﻤﻧ رد ار داد نﺎﺸﻧ ﺎﻫ
. اﺰﻓا ﯾ ﻣ ﺶ ﯿ نﺎﻧ ﺮﺘﺴﮐﺎﺧ ناﺰ ﺎﻫ
ي ﺪﻗﺎﻓ
ﻟد ﻪﺑ ﻦﺗﻮﻠﮔ ﯿ
دﺎﻘﻣ دﻮﺟو ﻞ ﯾ
ﻻﺎﺑ ﺮ ي ﻧﺪﻌﻣ حﻼﻣا ﯽ
ﺴﻠﮐ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﯿ
،ﻢ
ﻨﻣ ﯿﺰ ﯾ ﻣ ﺪﺠﻨﺳ ردﻮﭘ رد ﻦﻫآ و ﺮﻔﺴﻓ ،ﻢ ﯽ
ﺪﺷﺎﺑ ] 20 [.
اﺰﻓا ﯾ ﺶ
ﺎﻧ ﺮﺘﺴﮐﺎﺧ ﮕﻧﺮﻓدﻮﺨﻧ ندوﺰﻓا ﺎﺑ ن ﯽ
] 48 [ ﮐ رد ﺪﺠﻨﺳ ردﻮﭘ و ﯿ
ﮏ
ﻨﻏور ﯽ ] 49 [ ﺖﺳا هﺪﺷ شراﺰﮔ .
ﺎﺘﻧ ﯾ رﺎﻣآ ﺞ ي اﺰﻓا ، ﯾ رادﺎﻨﻌﻣ ﺶ
ﻓﯿ ﻪﻧﻮﻤﻧ رد ﺮﺒ اﺰﻓا ﺎﺑ ار ﺎﻫ
ﯾ ﺎﺟ ﺶ ﯾ ﺰﮕ ﯾﻨ ﯽ نﺎﺸﻧ ﺪﺠﻨﺳ ردﻮﭘ
داد ) 05 /0 p<
( ﻪﮐ ﻟد ﻪﺑ ﯿ اﻮﺘﺤﻣ ﻞ ي ﻨﻏ ﯽ ندﻮﺑ زا ﺪﺠﻨﺳ ردﻮﭘ ﺮﺒﯿﻓ
) 7/
20 (%
ﻣ ﯽﻧﺪﻌﻣ ﺮﺻﺎﻨﻋ و ﯽ
ﺪﺷﺎﺑ ] 9 [.
ﺎﺘﻧ ﯾ ﻬﺑﺎﺸﻣ ﺞ ﯽ ﻣز رد ﯿ ﻪﻨ
اﺰﻓا ﯾ ﻓ ﺶ ﯿ ﻪﻠﻏ تﻻﻮﺼﺤﻣ رد ﺮﺒ ا
ي ﺪﺠﻨﺳ ردﻮﭘ ندوﺰﻓا ﺎﺑ ]
21 [،
ﺳ ردﻮﭘ ﯿ ﺐ ] 50 [ ، ﻮﻫ ﻪﻟﺎﻔﺗ ﯾ ﺞ ] 12 و 51 [ طﻮﻠﺑ درآ و ]
13 [
ﺖﺳا هﺪﺷ شراﺰﮔ .
ﻨﭽﻤﻫ ﯿ اﺰﻓا ﺎﺑ ﻦ ﯾ ﻣ ﺪﺠﻨﺳ ردﻮﭘ ﺢﻄﺳ ﺶ ﯿ
ناﺰ
ﻫﻮﺑﺮﮐ ﯿ نﺎﻧ تارﺪ رادﺎﻨﻌﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ ﺎﻫ
ي ﺶﻫﺎﮐ ﯾ ﺖﻓﺎ ) 05 /0 p<
.(
اﻮﺘﺤﻣ ﺶﻫﺎﮐ ي
ﻫﻮﺑﺮﮐ ﯿ تارﺪ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻣ ﺎﻫ ﯽ ﻟد ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ ﯿ
ﺎﭘ ﻞ ﯾﯿ ﻦ
اﻮﺘﺤﻣ ندﻮﺑ ي
ﻫﻮﺑﺮﮐ ﯿ ﺎﻘﻣ رد ﺪﺠﻨﺳ ردﻮﭘ تارﺪ ﯾ
ﺎﺳ ﺎﺑ ﻪﺴ ﯾ ﺮ
ﺎﻫدرآ ي ﻓﺮﺼﻣ ﻦﺗﻮﻠﮔ ﺪﻗﺎﻓ ﯽ
ﻓﺮﻃ زا و ﺪﺷﺎﺑ ﯽ
ﻫﻮﺑﺮﮐ ﯿ تارﺪ
ﺎﻫﺪﻨﻗ زا ﺪﺠﻨﺳ ردﻮﭘ ي
ﮑﺸﺗ هدﺎﺳ ﯿ
ﻟﺎﺣرد ﺖﺳا هﺪﺷ ﻞ ﯿ
ﻪﮑ
ﻫﻮﺑﺮﮐ ﯿ ﻠﺻا تارﺪ ﯽ
ﺎﻫدرآ ي ﻣ ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ ﻦﺗﻮﻠﮔ ﺪﻗﺎﻓ ﯽ
ﺪﺷﺎﺑ .
اﺮﺑﺎﻨﺑ ﯾ اﺰﻓا ﺎﺑ ﻦ ﯾ ﺑﺮﮐ ﺪﺠﻨﺳ ردﻮﭘ ﺢﻄﺳ ﺶ ﻫﻮ
ﯿ لﻮﺼﺤﻣ تارﺪ
ﺎﻬﻧ ﯾ ﯽ ﺶﻫﺎﮐ ﯾ ﺖﻓﺎ ] 20 [.
ﻣ ﯿ ﺮﻟﺎﮐ ناﺰ ي ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻧ ﺎﻫ ﯿ اﺰﻓا ﺎﺑ ﺰ ﯾ ﺶ
ﻬﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ رﻮﻃ ﻪﺑ ﺪﺠﻨﺳ ردﻮﭘ ﯽ
ﺶﻫﺎﮐ ﯾ ﺖﻓﺎ ) 05 /0 p<
( ﻪﮐ
ﻣ ﯽ ﻫﻮﺑﺮﮐ راﺪﻘﻣ ﺶﻫﺎﮐ ار نآ ﺖﻠﻋ ناﻮﺗ ﯿ
ﺑﺮﭼ و تارﺪ ﯽ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ
ﺎﺟ ﺎﺑ ﯾ ﺰﮕ ﯾﻨ ﯽ ﻨﭽﻤﻫ و ﺪﺠﻨﺳ ردﻮﭘ ﯿ
اﺰﻓا ﻦ ﯾ اﻮﺘﺤﻣ ﺶ ي ﻓ ﯿ و ﺮﺒ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺮﺘﺴﮐﺎﺧ ﺎﻫ
ي ﮔ ﺪﻗﺎﻓ نﺎﻧ ﺑ ﻦﺗﻮﻠ
ﯿ دﺮﮐ نﺎ ] 40 [.
ﺒﻟﺎﻃ ﯽ و نارﺎﮑﻤﻫ
) 2019 ( ﻧﯿ ﺳرﺮﺑ رد ﺰ ﯽ
ﻮﻫ ﻪﻟﺎﻔﺗ ردﻮﭘ ندوﺰﻓا ﺮﺛا ﯾ
ﺞ
ﺎﺘﻧ ﻦﺗﻮﻠﮔ ﺪﻗﺎﻓ نﺎﻧ ﺮﺑ ﯾ
ﻬﺑﺎﺸﻣ ﺞ ﯽ ﻣز رد ار ﯿ
ﺶﻫﺎﮐ ﻪﻨ
ﻫﻮﺑﺮﮐ ﯿ ﺮﻟﺎﮐ و تارﺪ ي
ﺑ ﯿ هدﺮﮐ نﺎ ﺪﻧا
] 12 [.
0.00 7.50 15.00 22.50 30.00
29 31.75 34.5 37.25 40
A: Oleaster powder%
Moisture
One Factor
0.00 7.50 15.00 22.50 30.00
6.2 6.65 7.1 7.55 8
A: Oleaster powder%
Fat
One Factor
0.00 7.50 15.00 22.50 30.00
6.25 6.3625 6.475 6.5875 6.7
A: Oleaster powder%
Protein
One Factor
0.00 7.50 15.00 22.50 30.00
0.4 0.4975 0.595 0.6925 0.79
A: Oleaster powder%
Ash
One Factor
0.00 7.50 15.00 22.50 30.00
1.3 1.65 2 2.35 2.7
A: Oleaster powder%
Fiber%
One Factor
0.00 7.50 15.00 22.50 30.00
50 53 56 59 62
A: Oleaster powder%
Carbohydrate
One Factor
0.00 7.50 15.00 22.50 30.00
290 304 318 332 346
A: Oleaster powder%
Calorie (kCal/100g)
One Factor
Fig 3 Effect of Oleaster Powderon chemical analysisof gluten free bread
3 - 4 - ﻓﺮﻇ ﯿ ﺘﻧآ ﺖ ﯽ ﺴﮐا ﯿ ﻧاﺪ ﯽ
ﺎﺘﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﯾ
ﻟﺎﻧآ ﺞ ﯿ راو ﺰ ﯾ ﺲﻧﺎ ) لوﺪﺟ 4 ( ﺎﺟ ، ﯾ ﺰﮕ ﯾﻨ ﯽ ردﻮﭘ
ﺎﻨﻌﻣ ﺮﺛا ﺪﺠﻨﺳ راد
ي ﻟﺎﻌﻓ ﺮﺑ ﯿ ﺘﻧآ ﺖ ﯽ ﺴﮐا ﯿ ﻧاﺪ ﯽ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ ي نﺎﻧ
ﺖﺷاد ) 05 /0 p<
.(
ﻞﮑﺷ ﻖﺑﺎﻄﻣ 4
اﺰﻓا ﺎﺑ ﯾ ﺎﺟ ﺶ ﯾ ﺰﮕ ﯾﻨ ﯽ ردﻮﭘ
ﻓﺮﻇ ﺪﺠﻨﺳ ﯿ
ﺘﻧآ ﺖ ﯽ ﺴﮐا ﯿ ﻧاﺪ ﯽ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻬﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ رﻮﻃ ﻪﺑ ﺎﻫ ﯽ
اﺰﻓا ﯾ ﺶ ﯾ ﺖﻓﺎ . ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺪﺠﻨﺳ ردﻮﭘ ﯾ
ﻨﻏ هدﺎﻣ ﮏ ﯽ
ﮐﺮﺗ زا ﯿ تﺎﺒ
ﻠﻨﻓ ﯽ ﻞﻣﺎﺷ ﺋﻮﻧوﻼﻓ ﯿ ﺎﻫﺪ ﺳﻮﺘﻧآ و ﻦﻧﺎﺗ ، ﯿﻧﺎ
ﯿ ﻦ ﻪﮐ هدﻮﺑ ﻪﺑﺮﺠﻨﻣ
اﺰﻓا ﯾ ﻓﺮﻇ ﺶ ﯿ ﺘﻧآ ﺖ ﯽ ﺴﮐا ﯿ ناﺪ ﻪﻧﻮﻤﻧ دﺮﮔ ﺎﻫ ﯾﺪ ] 52 [.
ﺎﺘﻧ ﯾ ﻬﺑﺎﺸﻣ ﺞ ﯽ
جﺎﻨﻔﺳا هرﻮﭘ ندوﺰﻓا ﺎﺑ ]
53 [ ﺎﭼ ردﻮﭘ و ي
ﮐ رد ﺰﺒﺳ ﯿ
ﮏ ] 54 [،
ﺑ رد طﻮﻠﺑ درآ ﯿ
ﺋﻮﮑﺴ ﯿ ﻦﺗﻮﻠﮔ ﺪﻗﺎﻓ ﺖ ]
13 [ ، ﺖﺳا هﺪﺷ شراﺰﮔ .
0.00 7.50 15.00 22.50 30.00
86.5 88.125 89.75 91.375 93
A: Oleaster powder%
Antioxidant
One Factor
Fig 4 Effect of Oleaster Powderon antioxidant capacity of gluten free bread.
Table 3 Analysis of variance and coefficients of regression fitting models showing the relationships among responses and independent variables
Overall
acceptance l* a* b* Specific volume Loss weight aw Factor
0.07* 34.64* 0.28* 60.95* 0.59* 2.63* 1.31×10-6ns Model
0.51 66.13 0.68 23.08 2.35 9.65 0 Intercept
-0.48** -1.22 -0.63* 0.20** -1.90** -0.72** 0 A
-0.02 0.08 0.047 0 -0.67** 0.065 0 A2
0.33* -0.0017* 0.28* 0 1.79** -0.0013* 0 A3
0.95 0.95 0.98 0.98 0.93 0.80 0 R2
0.92 0.92 0.96 0.97 0.89 0.69 0 Adj-R2
25.65ns 4.04ns 3.64ns 5.43ns 183.31ns 26.37ns 32.46* Lack of fit
1.36 2.26 1.85 0.19 2.92 3.69 0 CV%
*:p≤0.05:** p<0.01 ،:ns(non-significant)p≥0.05 ،A :OleasterPowder ،
Table 4 Analysis of variance and coefficients of regression fitting models showing the relationships among responses and independent variables
Calorie Carbohydrate Antioxidant
Capacity Fiber Protein Fat Ash Moisture Factor
1499.34* 54.35* 39.39* 1.30* 0.171* 1.15* 0.047* 60.23* Model
314.96 55.71 89.59 1.76 6.62 7.86 0.43 29.57 Intercept
-41.21** -10.57** 2.46** 0.62** -0.01** -0.13 0.03 -0.17** A
2.97 0.52 0 0.20** 0 0.007 -0.002 0.05 A2
16.07* 6.07** 0 0 0 -0.0001** 6.08×10-5* -0.001** A3
0.99 0.98 0.92 0.99 0.89 0.99 0.96 0.99 R2
0.98 0.97 0.91 0.99 0.88 0.99 0.93 0.99 Adj-R2
38.08ns 51.71ns 0.97ns 2.10ns 2.06ns 17.2ns 0.53ns 13.4ns Lack of fit
1.78 2.60 0.9 1.38 1.49 0.58 0.78 2.36 CV%
*:p≤0.05:** ،p<0.01 ،:ns(non-significant)p≥0.05 ،A :Oleaster Powder
3 - 5 - ﻟﺎﻧآ ﯿ ﺖﻓﺎﺑ ﺰ
زرا ﯾﺑﺎ ﯽ اﺮﺑ ﺖﻓﺎﺑ ي ﭘ ﯿ ﺑ ﺶ ﯿﻨ ﯽ ﮐ ﯿﻔ ﯿ ﺬﭘ و ﺖ ﯾ ﺎﻬﻧ شﺮ ﯾ ﯽ لﻮﺼـﺤﻣ
وﯾ ﮔﮋ ﯽ ﻤﻬﻣ ﯽ ﻣ رﺎﻤﺷ ﻪﺑ ﯽ
دور . ﺎﺘﻧ ﯾ ﻟﺎـﻧآ ﺞ ﯿ رﺎـﻣآ ﺰ ي اﺮـﺿ و ﯾ ﺐ
ﺳﺮﮔر ﯿ لﺪﻣ نﻮ ﺎﻫ ي ﭘ ﯿ ﺶ ﺑﯿﻨ ﯽ ﺠﻨﺳ ﺖﻓﺎﺑ هﺪﻨﻨﮐ ﯽ
لوﺪﺟ رد 5
و
ﺎﻫرادﻮﻤﻧ ي ﻞﮑﺷ رد ﻪﻃﻮﺑﺮﻣ ﺦﺳﺎﭘ ﺢﻄﺳ 5
ﺖﺳا هﺪﺷ هدروآ .
ﺎﺑ
ﺎﺘﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﯾ
ﺘﻔـﺳ ﺮـﺑ ﺪﺠﻨـﺳ ردﻮـﭘ ندوﺰـﻓا ﺮﺛا ،ﻪﻠﺻﺎﺣ ﺞ ﯽ
و ﻐﻤﺻ
ﯿ نﺎﻧ ﺖ دﻮﺑ رادﺎﻨﻌﻣ ﺎﻫ )
05 /0 p<
( رﻮﻄﺑ ﯾ اﺰﻓا ﺎﺑ ﻪﮑ ﯾ ﺢﻄﺳ ﺶ
ﺎﺗ ﺪﺠﻨﺳ ردﻮﭘ 5/
7 % ﻣﯿ ﺘﻔـﺳ ناﺰ ﯽ ﺮﺗﻻﺎـﺑ حﻮﻄـﺳ رد و ﺶﻫﺎـﮐ
اﺰﻓا ﯾ ﺘﻔﺳ ﺶ ﯽ دﺮﮔ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﯾﺪ
. ﺘﻔﺳ ﯽ ﻘﺘﺴـﻣ ﻪـﻄﺑار ﺖﻓﺎﺑ ﯿﻤ
ﯽ ﺎـﺑ
ﻪـﻧﻮﻤﻧ صﻮﺼﺨﻣ ﻢﺠﺣ ﺎـﻫ
ي نﺎـﻧ ﻣ ﻪـﺑ طﻮـﺑﺮﻣ ﻪـﮐ دراد ـﯿ
ناﺰ
بﺎﺒﺣ ﺎﻫ ي ﻤﺧ رد هﺪﺷ ﺲﺒﺣ ﯿ
ﻣ ﺮ ﯽ رﻮﻃ ﻪﺑ ﺪﺷﺎﺑ ﯾ
اﺰـﻓا ﺎﺑ ﻪﮑ ﯾ
ﺶ
ﺎﺟ ﯾ ﺰﮕ ﯾﻨ ﯽ بﺎﺒﺣ ﺪﺠﻨﺳ ردﻮﭘ ﺎﻫ
ي اﻮﻫ ي ﺮـﺘﻤﮐ ي ـﻃ ﯽ طﻮـﻠﺨﻣ
ﻤﺧ ندﺮﮐ ﯿ ﻣ ماد ﻪﺑ ﺮ ﯽ ﺘﻧرد و ﺪﺘﻓا ﯿ
نﺎـﻧ ،ﻢـﺠﺣ ﺶﻫﺎﮐ ﺎﺑ ﻪﺠ ﺎـﻫ
ﺖﻔﺳ ﺖﻓﺎﺑ ﺮﺗ
ي ﻣ نﺎﺸﻧ دﻮﺧ زا ار ﯽ
ﺪﻨﻫد ] 55 [.
ﺎﺘﻧ ﯾ ﻬﺑﺎﺸﻣ ﺞ ﯽ زا
اﺰﻓا ﯾ ﺘﻔﺳ ﺶ ﯽ ﺰﻓا ﺎﺑ ﺑ رد طﻮﻠﺑ درآ ندو ﯿ
ﺋﻮﮑﺴ ﯿ ﻦﺗﻮـﻠﮔ ﺪـﻗﺎﻓ ﺖ
] 13 [ ﻦﺗﻮﻠﮔ ﺪﻗﺎﻓ نﺎﻧ و ]
11 [ ﺑ رد ﺎﻣﺮﺧ ﻪﺘﺴﻫ ردﻮﭘ و ﯿ
ﺋﻮﮑﺴ ﯿ ﺖ
] 56 [ ﺑ ﯿ ﺖﺳا هﺪﺷ نﺎ .
ﭘﯿ ﮕﺘﺳﻮ ﯽ ﺑ ﯿ ﻧورد ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﺮﮕﻧﺎ ﯽ
اﺬـﻏ هدﺎـﻣ رﺎﺘﺧﺎﺳ ﯾ
ﯽ و ﺖـﺳا
ﻣﯿ ﺶﻨﮑﻤﻫﺮﺑ ﻪﺑ نآ ناﺰ ﺎﻫ
ي ﻟﻮﮑﻟﻮﻣ نورد ﯽ
ـﺳﻻﻮﻣﺮﻓ ءاﺰﺟا ﯿ
نﻮ
ﮕﺘﺴﺑ ﯽ دراد . ﺎﺘﻧ ﯾ ﻘﺤﺗ ﺞ ﯿ ﻣ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺮﺿﺎﺣ ﻖ ﯿ
ﭘ ناﺰ ﯿ ﮕﺘـﺳﻮ ﯽ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ ي ﻟﻮﺗ ﯿ ﺪ ي اﺰﻓا ﺎﺑ ، ﯾ ﻣ ﺶ ﯿ ﺎﺟ ناﺰ ﯾ ﺰﮕ ﯾﻨ ﯽ ﺎـﺗ ﺪﺠﻨـﺳ ردﻮﭘ
ﺢﻄﺳ 5/
7
% اﺰﻓا ، ﯾ ﻟو ﺶ ﯽ دﻮﺑ ﺶﻫﺎﮐ ﺮﺗﻻﺎﺑ حﻮﻄﺳ رد
)
05 /0 p<
.(
ﻫﺎﺷﺎﺑﺎﺑ ﯽ نارﺎﮑﻤﻫ و )
2019 ( ﻧﯿ ﭘ ﺶﻫﺎﮐ ﺰ ﯿ
ﮕﺘﺳﻮ ﯽ
ﮐﯿ ﻻﺎﺑ حﻮﻄﺳ رد ار ﮏ ي
15 هدﺮﮐ شراﺰﮔ ٪ ﺪﻧا
. اﺰﻓا ﯾ ﺢﻄـﺳ ﺶ
ﺎﺟ ﯾ ﺰﮕ ﯾﻨ ﯽ ردﻮﭘ ﻓ داﻮﻣ ندوﺰﻓا ﺪﺠﻨﺳ ﯿ
ﺮﺒ ي ﺪﺠﻨـﺳ ردﻮﭘ ﻪﻠﻤﺟزا
اﺰﻓا ﺐﺟﻮﻣ ﻻﺎﺑ حﻮﻄﺳ رد ﺎﺻﻮﺼﺧ ﯾ
ﺘﺨﺳ ﺶ ﯽ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻣ ﺎﻫ ﯽ دﻮﺷ
ﻓﺮﻃ زاو ﯽ اﺰـﻓا و بآ بﺬﺟ ﺖﻟﻮﻬﺳ ﺖﻠﻋ ﻪﺑ ﯾ
و ﺶ ـﯾ زﻮﮑﺴ ﯾ ﻪﺘ
ﻤﺧ ــﯿ ﺴــﻧاد ،ﺮ ﯿ ﻪــﻧﻮﻤﻧ ﻪﺘ اﺰــﻓا ﺎــﻫ ﯾ ﺎﻬﻧ رد و ﺶ ــﯾ
ﭘ ﺖ ﯿ ﮕﺘــﺳﻮ ﯽ و
ﻋﺎﺠﺗرا ﯿ نآ ﺖ ﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﺎﻫ ﯽ
ﯾ ﺪﺑﺎ ] 57 [ . ﺎﺘﻧ ﯾ ﻬﺑﺎﺸﻣ ﺞ ﯽ ﺰﻣﻮﮔ ﻂﺳﻮﺗ
نارﺎﮑﻤﻫ و )
2007 ( اﺰﻓا ﺎﺑ ﻪﻄﺑار رد ﯾ
ﺘﻔﺳ ﺶ ﯽ ﭘ ﺶﻫﺎﮐ ، ﯿ ﮕﺘـﺳﻮ ﯽ
ﻋﺎﺠﺗرا و ﯿ ﻫ ندوﺰﻓا ﺎﺑ ﺖ ﯿ
ﺋﻮﻠﮐروﺪ ﯿ ﺎﻫﺪ ) راﻮـﮔ ﻎﻤـﺻ (
ﮐ رد ـﯿ ﮏ
ﺖﺳا هﺪﺷ شراﺰﮔ .
Table 5 Analysis of variance and coefficients of regression fitting models showing the relationships among responses and independent variables
Resilience Chewiness Gumminess Springiness Cohesiveness Firmness Factor
0.010* 0.08ns 0.128* 0.0006ns 0.020* 0.07* Model
0.28 0.19 0.22 0 0.66 0.50 Intercept
0.04** 0.007* 0.009* 0 -0.10* 0.58** A
-0.0037** 0 0 0 -0.12** 0.21** A2
7.62×10-5** 0 0 0 0.15** -0.48** A3
0.94 0.58 0.52 0.023 0.96 99 R2
0.91 0.33 0.46 -0.11 0.93 99 Adj-R2
0.56ns 0.11ns 0.13ns 0.08ns 4.25ns 4.45ns Lack of fit
2.29 2.60 1.58 2.36 1.16 1.20 CV%
*:p≤0.05:** p<0.01 ،:ns(non-significant)p≥0.05 ،A :Oleaster Powder ،
0.00 7.50 15.00 22.50 30.00
0.47 0.5225 0.575 0.6275 0.68
A: Oleaster powder%
Cohesiveness
One Factor
0.00 7.50 15.00 22.50 30.00
0.11 0.265 0.42 0.575 0.73
A: Oleaster powder%
Guminess
One Factor
0.00 7.50 15.00 22.50 30.00
0.25 0.3025 0.355 0.4075 0.46
A: Oleaster powder%
Resilience
One Factor
0.00 7.50 15.00 22.50 30.00
0.32 0.4575 0.595 0.7325 0.87
A: Oleaster powder%
Firmness
One Factor
Fig 5 Effect of Oleaster Powderon cohesiveness, gumminess, firmness and resilience of gluten free bread .
