هﺪﻨﻨﮐ ﻦﯾﺮﯿﺷ و ﯽﺳرﺎﻓ ﻎﻤﺻ توﺎﻔﺘﻣ يﺎﻫ ﺖﻈﻠﻏ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﯽﻤﯾژر ﮏﯿﮐ نﻮﯿﺳﻻﻮﻣﺮﻓ يزﺎﺳ ﻪﻨﯿﻬﺑ لﻮﺘﯿﺘﻟﺎﻣ
ﯽﮑﺑﺎﺑﺮﻬﺷ ﯽﻌﻗﺎﻓ ﺪﻤﺤﻣ ﯽﻧﺎﺳاﻮﻟ بﺎﻬﺷ ﺎﺿﺮﯿﻠﻋ ،1
2
ﺪﻧز ﻦﯿﻧزﺎﻧ ،* 3
1 - ،ﺪﺷرا ﯽﺳﺎﻨﺷرﺎﮐ ﻪﺘﺧﻮﻣآ ﺶﻧاد ﻦﯿﻣارو ﺪﺣاو ،ﯽﻣﻼﺳا دازآ هﺎﮕﺸﻧاد
- ناﺮﯾا ،ﻦﯿﻣارو ،ﯽﯾاﺬﻏ ﻊﯾﺎﻨﺻ و مﻮﻠﻋ هوﺮﮔ ،اﻮﺸﯿﭘ .
2 - ﻢﻟﺎﺳ ياﺬﻏ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﻦﯾﻮﻧ يﺎﻫ يروﺎﻨﻓ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﺰﮐﺮﻣ ﻦﯿﻣارو ﺪﺣاو ،
- اﻮﺸﯿﭘ ازآ هﺎﮕﺸﻧاد ، ناﺮﯾا ، ﻦﯿﻣارو ، ﯽﻣﻼﺳا د
.
3 - ﻦﯿﻣارو ﺪﺣاو ،ﯽﻣﻼﺳا دازآ هﺎﮕﺸﻧاد -
ناﺮﯾا ،ﻦﯿﻣارو ،ﯽﯾاﺬﻏ ﻊﯾﺎﻨﺻ و مﻮﻠﻋ هوﺮﮔ ،اﻮﺸﯿﭘ .
ﻪﻟﺎﻘﻣ تﺎﻋﻼﻃا هﺪﯿﮑﭼ
ﻪﻟﺎﻘﻣ يﺎﻫ ﺦﯾرﺎﺗ :
ﺖﻓﺎﯾرد ﺦﯾرﺎﺗ :
11 / 09 / 98
شﺮﯾﺬﭘ ﺦﯾرﺎﺗ :
19 / 10 / 99
يﺪﯿﻠﮐ تﺎﻤﻠﮐ :
،ﮏﯿﮐ
،ﺮﮑﺷ ،ﯽﺳرﺎﻓ ﻎﻤﺻ
لﻮﺘﯿﺘﻟﺎﻣ .
DOI: 10.52547/fsct.18.04.20
تﺎﺒﺗﺎﮑﻣ لﻮﺌﺴﻣ
:
تﺎﺟ ﯽﻨﯾﺮﯿﺷ عاﻮﻧا زا ﯽﮑﯾ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﮏﯿﮐ هدروآﺮﻓ زا ،
و مواﺪﻣ فﺮﺼﻣ ﻪﮐ ،ﺖﺳا تﻼﻏ فﺮﺼﻣﺮﭘ و ﻢﻬﻣ يﺎﻫ
ﯽﻧﻻﻮﻃ لﺎﺒﻧد ﻪﺑ و ﯽﻗﺎﭼ يرﺎﻤﯿﺑ ،لﻮﺼﺤﻣ ﻦﯾا نﻮﯿﺳﻻﻮﻣﺮﻓ رد ﺪﻨﻗ و ﯽﺑﺮﭼ يﻻﺎﺑ ناﺰﯿﻣ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ،نآ تﺪﻣ
دراد ﯽﭘ رد داﺮﻓا ﺖﻣﻼﺳ ياﺮﺑ ار ﯽﺗﻼﮑﺸﻣ نآ .
ﻦﯾا رد ﯽﺑﺮﭼ و ﺪﻨﻗ ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﺶﻫﺎﮐ فﺪﻫ ﺎﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾارد
،هدروآﺮﻓ ﻪﻧﻮﻤﻧ لﻮﺘﯿﺘﻟﺎﻣ يوﺎﺣ ﮏﯿﮐ يﺎﻫ )
25 و 50 ﺪﺻرد ( ﯽﺳرﺎﻓ ﻎﻤﺻ و )
5/
0 ، 1 ، 2 و 4 ﺪﺻرد ( و ﺪﯿﻟﻮﺗ
ﯽﮔﮋﯾو ﺪﯾدﺮﮔ ﯽﺑﺎﯾزرا ﺎﻫ نآ ﯽﺴﺣ تﺎﯿﺻﻮﺼﺧ ﺰﯿﻧ و ﯽﺳرﺮﺑ ﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ و ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷﻮﮑﯾﺰﯿﻓ يﺎﻫ .
نﻮﻣزآ ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷﻮﮑﯾﺰﯿﻓ يﺎﻫ )
،ﺖﺑﻮﻃر ﯽﻧزو ﺶﻫﺎﮐ ﺎﯾ ﺖﺨﭘ ﺖﻓا و ﻪﺘﯾزﻮﮑﺴﯾو ،ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ ،ﺮﺘﺴﮐﺎﺧ ،pH
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺪﻫﺎﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺎﻫ (
ﻂﻘﻓ ﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﺪﯿﻟﻮﺗ زا ﺲﭘ لوا زور رد .
ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ تﺎﺸﯾﺎﻣزآ )
ﻦﯿﯿﻌﺗ ﻞﻣﺎﺷ
ﺪﯿﻟﻮﺗ زا ﺲﭘ ﻪﺘﻔﻫود MIC ،
ﻪﺘﻔﻫ رﺎﻬﭼ MBC ﺪﯿﻟﻮﺗ زا ﺲﭘ
ﺮﻤﺨﻣ و ﮏﭙﮐ شرﺎﻤﺷ و 24
زا ﺲﭘ ﺖﻋﺎﺳ
يراﺪﻬﮕﻧ مﻮﺳ و مود ،لوا ﻪﺘﻔﻫ و ﺪﯿﻟﻮﺗ (
ﯽﺴﺣ ﯽﺑﺎﯾزرا ، )
ﺗ ،ﯽﺘﻔﺳ ،ﮓﻧر يﺎﻫ ﯽﮔﮋﯾو ﻞﻣﺎﺷ و ﻢﻌﻃ ،ﻮﺑ ،ﯽﺨﻠ
ﯽﻠﮐ شﺮﯾﺬﭘ (
ﻂﺳﻮﺗ 10 شزﻮﻣآ بﺎﯾزرا زا ﺲﭘ هﺪﯾد
24 ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا يراﺪﻬﮕﻧ ﺖﻋﺎﺳ .
ﻪﯾﺰﺠﺗ ﺖﻬﺟ ﻞﯿﻠﺤﺗو
مﺮﻧ زا ﺞﯾﺎﺘﻧ راﺰﻓا
SPSS 21 ﻪﻨﻣاد ﺪﻨﭼ نﻮﻣزآ و
نﺎﻨﯿﻤﻃا ﺢﻄﺳ رد ﻦﮑﻧاد يا 95
ﻢﺳر ﺖﻬﺟ و ﺪﺻرد
مﺮﻧ زا ﺎﻫرادﻮﻤﻧ راﺰﻓا
2013 Excel ﺪﯾدﺮﮔ هدﺎﻔﺘﺳا .
ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻎﻤﺻ و لﻮﺘﯿﺘﻟﺎﻣ ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ
ﺺﺧﺎﺷ ،ﯽﺳرﺎﻓ ﺖﻓا ﺺﺧﺎﺷ و ﺶﯾاﺰﻓا ﻪﺘﯾزﻮﮑﺴﯾو و ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ ،ﺮﺘﺴﮐﺎﺧ ،ﺖﺑﻮﻃر يﺎﻫ
ﺪﻫاﻮﺧ ﺶﻫﺎﮐ ﺖﺨﭘ
ﺖﻓﺎﯾ . ﺺﺧﺎﺷ ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻦﯿﺑ يرﺎﻣآ ﺮﻈﻧ زا pH
ﯽﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ داﺪﻧ نﺎﺸﻧ ار يراد
(p>0.05) ﺪﻫﺎﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻣا ،
ﺖﺷاد ﯽﺋﺰﺟ ﯽﺸﻫﺎﮐ ﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺮﮕﯾد ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ .
شرﺎﻤﺷ ﺮﻤﺨﻣ و ﮏﭙﮐ ﯽﻣﺎﻤﺗ ياﺮﺑ يراﺪﻬﮕﻧ زور ﮏﯾ زا ﺲﭘ
زا ﺮﺘﻤﮐ ،ﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ cfu/g
10 زا ﺮﺘﻤﮐ ،يراﺪﻬﮕﻧ زور ﺖﻔﻫ زا ﺲﭘ و cfu/g
100 ﺪﺷ شراﺰﮔ .
و مود ﻪﺘﻔﻫ رد
زا ﺮﺘﺸﯿﺑ ﺪﻫﺎﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ ياﺮﺑ ﺎﻬﻨﺗ ﺮﻤﺨﻣ و ﮏﭙﮐ شرﺎﻤﺷ ،يراﺪﻬﮕﻧ مﻮﺳ cfu/g
100 ﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ ﺮﯾﺎﺳ ياﺮﺑ و
زا ﺮﺘﻤﮐ cfu/g 100 ﺪﺷ شراﺰﮔ .
ﺎﺑ ﺺﺧﺎﺷ ﯽﺳرﺎﻓ ﻎﻤﺻ و لﻮﺘﯿﺘﻟﺎﻣ ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﺶﯾاﺰﻓا و ﯽﺘﺨﺳ ،هﺰﻣ يﺎﻫ
ﺖﻓﺎﯾ ﺶﯾاﺰﻓا ﯽﺨﻠﺗ ﺺﺧﺎﺷ و ﺶﻫﺎﮐ ﯽﻠﮐ شﺮﯾﺬﭘ .
ﺺﺧﺎﺷ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ بﺎﯾزرا ﺮﻈﻧ زا ﮓﻧر و ﻮﺑ يﺎﻫ
،ﺎﻫ
زﺎﯿﺘﻣا و هدﻮﺑ ﺮﯿﯿﻐﺗ نوﺪﺑ و بﻮﻠﻄﻣ 5
ﺪﻧدروآ ﺖﺳﺪﺑ ار .
نﻮﻣزآ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ،ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷﻮﮑﯾﺰﯿﻓ يﺎﻫ
ﯽﺴﺣ ﯽﺑﺎﯾزرا و ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ )
ﯽﻠﮐ شﺮﯾﺬﭘ (
ﯽﮔﮋﯾو ﯽﮑﯾدﺰﻧ و رﺎﻤﯿﺗ ،ﺪﻫﺎﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ تﺎﯿﺻﻮﺼﺧ ﻪﺑ ﺎﻫ
T1 ) يوﺎﺣ
25 % لﻮﺘﯿﺘﻟﺎﻣ + 5 / 0 % ﯽﺳرﺎﻓ ﻎﻤﺻ (
ﻪﺑ ، ﺪﺷ بﺎﺨﺘﻧا ﺮﺗﺮﺑ رﺎﻤﯿﺗ ناﻮﻨﻋ .
ﺎﻨﺻ و مﻮﻠﻋ ﻪﻠﺠﻣ ﯾ
اﺬﻏ ﻊ ﯽﯾ ا ﯾ ناﺮ
www.fsct.modares.ac.ir:ﻪﻠﺠﻣ ﺖﯾﺎﺳ
ﻤﻠﻋ ﻪﻟﺎﻘﻣ ﯽ ﺸﻫوﮋﭘ_ ﯽ
1 - ﻪﻣﺪﻘﻣ
،درآ ﺪﻨﻧﺎﻣ مﺪﻨﮔ يﺎﻫدرواﺮﻓ
،نﺎﻧ
،ﮏﯿﮐ رد ﯽﯾاﺬـﻏ ﻪـﯿﻟوا مﻼﻗا وﺰﺟ
ﻊﻣاﻮﺟ ﺮﺜﮐا ﺪﻨﺘﺴﻫ
. هﺪـﻋو نﺎـﯿﻣ زا ﯽـﮑﯾ ناﻮـﻨﻋ ﻪـﺑ ﺎﻫ ﮏﯿﮐ عاﻮﻧا
نﺎـﻧاﻮﺟﻮﻧ و نﺎﮐدﻮﮐ نﺎﯿﻣ رد ﺎﺻﻮﺼﺧ مدﺮﻣ ﻦﯿﺑ رد هﺰﻤﺷﻮﺧ يﺎﻫ ﺖﺳا ﺖﯿﺑﻮﺒﺤﻣ ياراد .
هﺪﻨﻨﮐ ﻦﯿﻣﺎﺗ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﯽﯾاﺬﻏ هﺪﻋو نﺎﯿﻣ ﻦﯾا
ا ﯽﺸﺨﺑ نﺪﺑ زﺎﯿﻧ درﻮﻣ ﯽﺑﺮﭼ و ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ ،تارﺪﯿﻫﻮﺑﺮﮐ ،يﺮﻟﺎﮐ ز
، زا
ﺖﺳا رادرﻮﺧﺮﺑ يا هﮋﯾو ﺖﯿﻤﻫا .
ﻪـﮐ ﺖـﺳا ﯽﻨﯾﺮﯿﺷ يا ﻪﻧﻮﮔ ﮏﯿﮐ
دراد ﯽﯾﺎﭘورا هﺎﮕﺘﺳﺎﺧ
، ﻦـﯾا نﺎﺳﺎﻨﺷ نﺎﺘﺳﺎﺑ روﺎﺑ ﻪﭼ ﺮﮔا ﻪـﮐ ﺖـﺳا
ﻦـﯾا نﺎــﻣز زا كارﻮـﺧ ﺖـﺳا ﻪﺘــﺷاد دﻮـﺟو نﺎﺘــﺳﺎﺑ يﺎـﻫ
. ﮏــﯿﮐ
ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻨﯾﺮﯿﺷ ﯽﻋﻮﻧ ،يزوﺮﻣا ياراد
ـﮔﮋﯾو ﻪﺳ ،ندﻮـﺑ ﻦﯾﺮﯿـﺷ ﯽ
ﯽﺠﻨﻔﺳا ﺖﻓﺎﺑ و ﯽﮑﺒﺳ ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ
دﻮـﺟو ﻪﺑ ﻢﻫﺪﺠﻫ هﺪﺳ ﻪﻧﺎﯿﻣ زا و
ﺖﺳا هﺪﻣآ ] 1 .[
گرﺰـﺑ هوﺮـﮔ ود ﻪـﺑ ﯽـﻠﮐ رﻮـﻃ ﻪـﺑ ﺎﻫ ﮏﯿﮐ
"
ﺮـﯿﻏ
بﺮﭼ
"
و ﯽﺠﻨﻔﺳا يﺎﻫ ﮏﯿﮐ ﺎﯾ
"
بﺮـﭼ
"
يا هﺮـﮐ يﺎـﻫ ﮏـﯿﮐ ﺎـﯾ
ﺪﻧﻮﺸﯿﻣ ﻢﯿﺴﻘﺗ .
ﯽﺠﻨﻔـﺳا يﺎـﻫ ﮏـﯿﮐ ﺎﺑ يا هﺮﮐ يﺎﻫ ﮏﯿﮐ توﺎﻔﺗ
ﻞـﺧاد بﺎـﺒﺣ ﻪﮐ ﺖﺳا ﻦﯾا رد يﺎـﻫ ﮏـﯿﮐ
ﯽﺠﻨﻔـﺳا دراو ﺮـﺛا رد
دﻮﺟﻮﺑ غﺮﻣ ﻢﺨﺗ و ﺮﮑﺷ ندز ﻢﻫ ﻪﺑ ﻂﺳﻮﺗ اﻮﻫ ندﺮﮐ آ
،ﺖـﺳا هﺪـﻣ
ﻪﮐ ﯽﻟﺎﺣ رد ﺎﻫ ﮏﯿﮐ رد بﺎﺒﺣ نﺪﻣآ دﻮﺟﻮﺑ رد ﯽﻠﺻا ﻞﻣﺎﻋ
هﺮﮐ ي
يا ،ﮏﯿﮐ ﻞﺧاد رد زﺎﮔ دﺎﺠﯾا ، ﺖـﻠﻋ ﻪﺑ
رو ﻞـﻣﺎﻋ ﮏـﯾ زا هدﺎﻔﺘـﺳا
ﺖﺳا ردﻮﭘ ﮓﻨﯿﮐﺎﺑ ﺮﯿﻈﻧ هﺪﻧروآ .
ﺮـﻈﻧ زا يا هﺮـﮐ ﮏـﯿﮐ ﻦﯿـﻨﭼ ﻢﻫ
ﺖﺳا ﺮﺗ ﻦﯿﮕﻨﺳ ﯽﻧزو يﺎـﻫ ﯽـﮔﮋﯾو زا ،ندﻮﺑ ﮏﺒﺳ ﻪﮑﯿﺗرﻮﺻ رد ،
ﺖﺳا ﯽﺠﻨﻔﺳا ﮏﯿﮐ ﮏﯾ .
ﺮـﺛا رد ﻪـﮐ ﺖﺳا يداﻮﻣ زا ﻞﮑﺸﺘﻣ ﮏﯿﮐ
ﻪـﺑ نآ ﺢﻄـﺳ ﺪـﯾﺎﺑ ﺖـﻠﻋ ﻦﯿﻤﻫ ﻪﺑ و ﺪﻧﻮﺸﯿﻣ ﮏﺸﺧ اﻮﻫ ﺎﺑ سﺎﻤﺗ دﻮﺷ هﺪﻧﺎﺷﻮﭘ ﻞﻣﺎﮐ رﻮﻃ
، اﻮـﻫ رﻮـﺒﻋ ﺮـﺑاﺮﺑ رد يﺪـﺳ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻦﯾﺪﺑ
ﺪﺷ ﺪﻫاﻮﺧ ﮏﯿﮐﺮﺘﺸﯿﺑ ماود ﺚﻋﺎﺑ و هﺪﻣآ دﻮﺟﻮﺑ 1]
.[
ﺮـﻈﻧ زا مﺪﻨﮔ
عﻮﻧ ﻪﺑ فﺮﺼﻣ 5
ﺖﺳا هﺪﺷ يﺪﻨﺑ ﻪﻘﺒﻃ هوﺮﮔ :
ﻒـﻟا - يﺎـﻫ مﺪـﻨﮔ
ﯽﻧورﺎـﮐﺎﻣ ﺪﻨﻧﺎﻣ يﺮﯿﻤﺧ تﻻﻮﺼﺤﻣ صﻮﺼﺨﻣ :
عﻮـﻧ زا ﺪـﯾﺎﺑ ﻪـﮐ
ﺎـﻫ مﺪـﻨﮔ ﻪﻧﻮﮕﻨﯾا ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ ،ﺪﻨﺷﺎﺑ مورود مﺪﻨﮔ ﺎﯾ ﺖﺨﺳ يﺎﻫ مﺪﻨﮔ زا ﺶﯿﺑ 5/
12 بﻮﻃﺮﻣ ﻦﺗﻮﻠﮔ ناﺰﯿﻣو هدﻮﺑﺪﺻرد 30
ﺖـﺳا ﺪﺻرد .
] 2 [ ب - ﯽﻨﯾﺮﯿﺷ و ﮏﯿﮐ صﻮﺼﺨﻣ يﺎﻫ مﺪﻨﮔ :
ًﺎـﺒﻟﺎﻏ ﻪـﮐ عﻮـﻧ زا
ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻦﯿﯾﺎﭘ ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ ﺎﺑ مﺮﻧ يﺎﻫ مﺪﻨﮔ .
ﻦﯿـﺑ ﺪـﯾﺎﺑ نآ ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ ناﺰﯿﻣ
10 - 7 ﺪﺷﺎﺑ ﺪﺻرد .
هزاﺪﻧا ﺎﺗ دﻮﺷ ﺖﻗد ﺪﯾﺎﺑ ندﺮﮐ بﺎﯿﺳآ مﺎﮕﻨﻫ ﻪﺑ
ﺮـﺗ ﻦﯿﯾﺎﭘ ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ ﯽﮔﺪﯾد ﺐﯿﺳآ و ﺮﺘﺴﮐﺎﺧ ناﺰﯿﻣ و ﺮﺘﮑﭼﻮﮐ تارذ ﺪــﺷﺎﺑ ﺖﺨــﺳ يﺎــﻫ مﺪــﻨﮔ بﺎﯿــﺳآ ﺪــﻨﯾآﺮﻓ زا .
ج - يﺎــﻫ مﺪــﻨﮔ
ﺨﺗ تﻻﻮﺼﺤﻣ و نﺎﻧ صﻮﺼﺨﻣ يﺮﯿﻤ
: ﺎـﻫ مﺪـﻨﮔ ﻦﯾا رد و ﺖـﯿﻤﮐ
ﺖــﺳا ﻢــﻬﻣ رﺎﯿﺴــﺑ ﻦﺗﻮــﻠﮔ ﺎــﯾ ﻦﯿﺌﺗوﺮــﭘ ﺖــﯿﻔﯿﮐ .
عﻮــﻧ ﻦــﯾا رد
تﻻﻮﺼﺤﻣ
، زا ﺶﯿـﺑ ﺪﯾﺎﺑ ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ 11
بﻮـﻃﺮﻣ ﻦﺗﻮـﻠﮔ و ﺪـﺻرد
زا ﺶﯿﺑ 26 ﺪﺷﺎﺑ ﺪﺻرد .
د - هرﻮـﻈﻨﻣ ﺪـﻨﭼ يﺎـﻫ مﺪﻨﮔ :
ياﺮـﺑ ﻪـﮐ
ﻒﻠﺘﺨﻣ فرﺎﺼﻣ .
ﺪﯿﻟﻮﺗ ﺪﻨﻧﺎﻣ يﺮـﯿﻤﺧ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﻪﯿﻬﺗ و نﺎﻧ
و ﺎـﯾ ﯽﻨﯾﺮﯿـﺷ و ﮏﯿﮐ ﺖﺨﭘ رد
ﺪـﻧور ﯽـﻣ رﺎـﮐ ﻪـﺑ .
ــﻫ - يﺎـﻫ مﺪـﻨﮔ
رﻮﯿﻃ و ماد صﻮﺼﺨﻣ :
،ﺪـﻨﻨﯿﺑ ﯽـﻣ ﻪﻣﺪﺻ يﻮﺤﻧ ﻪﺑ ﻪﮐ ﯽﯾﺎﻫ مﺪﻨﮔ
، هدز ﻦﺳ مﺪﻨﮔ ﺎﯾ و ﺪﻧراد ﯽﯾﻻﺎﺑ ﮏﯿﺗﺎﻤﯾﺰﻧآ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﻪﮐ
ﻢﯾﺰـﻧآ دﻮﺧ
دﻮـﺷ ﯽﻣ مﺪﻨﮔ ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ ي ﻪﯾﺰﺠﺗ ﺐﺒﺳ و ﺪﻨﮐ ﯽﻣ ﺪﯿﻟﻮﺗ ار زاﺪﯿﺘﯿﭘ
،
فﺮﺼﻣ ﻪﺑ ﺪﺳﺮﯿﻣ رﻮﯿﻃ و ماد كارﻮﺧ
. ـﯿﻬﺗ ﺖـﻬﺟ ﯽﻓﺮﺼـﻣ درآ ﻪ
جاﺮﺨﺘﺳا ﺎﺑ مﺪﻨﮔ ﻪﻧاد ﺰﻐﻣ درآ ،ﺎﻫ ﮏﯿﮐ 72
- 71 ﻪـﮐ ﺖـﺳا ﺪـﺻرد
ﯽﻣ لﻮﻧ درآ ار نآ ﺪﻨﻣﺎﻧ
] 3 .[
ﮏﯿﮐ ندﺮﮐ ﻦﯾﺮﯿﺷ رد ﺎﻬﻨﺗ ﺮﮑﺷ ﺶﻘﻧ
بﺎﺒﺣ ﻦﺘﺷاﺪﻬﮕﻧ ﺖﺑﺎﺛ نآ ﻢﻬﻣ ﺶﻘﻧ ﻪﮑﻠﺑ ،ﺖﺴﯿﻧ هﺪـﺷ دﺎﺠﯾا يﺎﻫ
ﺖﺳا غﺮﻣ ﻢﺨﺗ رد .
زا ﺲـﭘ ﮓـﻧر و ﻮـﺑ دﺎـﺠﯾا رد ﺮﮑـﺷ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ
ﮏﯿﮐ رد ،ﺖﺨﭘ ﻧ يا هﺮـﮐ و ﯽﺠﻨﻔﺳا يﺎﻫ
دراد ﺶـﻘﻧ ﺰـﯿ .
زا ﺮﮑـﺷ
ﺖﺳا هﺪﺷ ﻞﯿﮑﺸﺗ زﻮﮐﻮﻠﮔ و زﻮﺘﮐوﺮﻓ .
دﻮـﺟو ﺰـﻐﻣ دﺮﮐرﺎـﮐ ﺖﻬﺟ
ﺖﺳا يروﺮﺿ ﺰﮐﻮﻠﮔ .
زا ﺪـﻌﺑ ﺖﯿﻧﺎﺒﺼـﻋ ﻦﺘـﻓر ﻦﯿـﺑ زا و ﺶـﻣارآ
ﯽـﻣ هداد ﺖﺒﺴـﻧ ﻦﯿﻓورﺪﻧا ﺮﯿﺛﺎﺗ ﻪﺑ ،ﻦﯾﺮﯿﺷ داﻮﻣ ندرﻮﺧ دﻮـﺷ
. ﺎـﻣا
نﺪـﺷ ﻢـﮐ يور ﺮـﺑ ﻦﯾﺮﯿـﺷ داﻮـﻣ ﺖﯿـﺻﺎﺧ ﻪـﮐ ﺖﺷاد ﻪﺟﻮﺗ ﺪﯾﺎﺑ هﺎــﺗﻮﮐو ﯽﺘﻗﻮــﻣ ﺮــﺛا ﮏــﯾ سﺮﺘـﺳا رد يور هدﺎــﯾز و ﺖــﺳا تﺪــﻣ
تاﺮﺛا تﺪﻣ ﺪﻨﻠﺑ رد ﺮﮑﺷ ندرﻮﺧ ،ﯽﻗﺎـﭼ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﯽﺑﻮﻠﻄﻣﺎﻧ ضراﻮﻋ
ار ناﺪــﻧد ﯽﮔﺪﯿــﺳﻮﭘ و ﺖــﺑﺎﯾد دراد هاﺮــﻤﻬﺑ
4] . [ ﻪــﺳ ياراد هﺮــﮐ
نآ ﻪـﺑ رﺎﯿﺴـﺑ يزﺎـﺳ ﯽﻨﯾﺮﯿـﺷ ﺖﻌﻨـﺻ رد ﻪـﮐ ،ﺖﺳا ﺖﯿﺻﺎﺧ ﺎـﻫ
زﺎﯿﻧ ﻫ ﺖﺴ : ﻒﻟا - ﺎﺟ ﻪﮑﻨﯾا ﺎﺑ هﺮﮐ يﺮﯾﺬـﭘ ﻞﮑـﺷ ﺖـﯿﻠﺑﺎﻗ ﺖـﺳا ﺪـﻣ
دراد . ب - ﺘﺣار ﻪﺑ هﺮﮐ نﺪـﺷ دﺮـﺗ ﺚـﻋﺎﺑ و هﺪـﺷ طﻮﻠﺨﻣ درآ ﺎﺑ ﯽ
ددﺮﮕﯿﻣ ﯽﻨﯾﺮﯿﺷ .
ج - يدﺎـﯾز ﺮﯾدﺎـﻘﻣ شﺮﯾﺬﭘ ترﺪﻗ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ هﺮﮐ
ﯽﮑﺒــﺳ ﺚــﻋﺎﺑ ﺖﯿــﺻﺎﺧ ﻦﯿــﻤﻫ ودراد دﻮــﺧ ﺖــﻓﺎﺑ رد ار اﻮــﻫ ﺪﯾدﺮﮔﺪﻫاﻮﺧ هﺪﺷ ﻪﺘﺨﭘ لﻮﺼﺤﻣ .
و ندﺮـﮐ بوذ رﺎـﺑ ﮏـﯾ ﺎﺑ ﻪﺘﺒﻟا
ﺖﻓر ﺪﻫاﻮﺧ ﻦﯿﺑ زا تﺎﯿﺻﻮﺼﺧ ﻦﯾا نآ ندﺮﮐ ﺪﻣﺎﺟ هرﺎﺑود .
و هﺮﮐ
ﻦﯾرﺎﮔرﺎﻣ يوﺎﺣ ود ﺮﻫ 16
و بآ ﺪﺻرد 85
،ﺪﻨﺘﺴـﻫ ﯽﺑﺮﭼ ﺪﺻرد
و ﺮﯿـﺷ رد دﻮـﺟﻮﻣ ﯽﻧاﻮـﯿﺣ عﻮـﻧ زا هﺮـﮐ ﯽـﺑﺮﭼ ﻪﮐ توﺎﻔﺗ ﻦﯾا ﺎﺑ ﻦــﻏور زا ﻦﯾرﺎــﮔرﺎﻣ ﯽــﺑﺮﭼ ﺖــﺳا ﯽﺗﺎــﺒﻧ يﺎــﻫ
. ناﺰــﯿﻣ ﻪــﺠﯿﺘﻧ رد
ﺖـﺳا ﺮـﺘﻤﮐ هﺮـﮐ زا ﻦﯾرﺎﮔرﺎﻣ عﺎﺒﺷا بﺮﭼ يﺎﻫﺪﯿﺳا ]
5 .[
هزوﺮـﻣا
ﯽـﺑﺮﭼ ﻒـﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫﺪـﺻرد ﺎـﺑ ﻦﯾرﺎـﮔرﺎﻣ زا ﯽـﻔﻠﺘﺨﻣ عاﻮﻧا ﻞـﺜﻣ
بﺮﭼ ﻢﮐ ﻦﯾرﺎﮔرﺎﻣ )
دوﺪﺣ ﺎﺑ 20 ﯽـﺑﺮﭼ ﺪﺻرد (
و هﺪـﺷ ﻪـﯿﻬﺗ رد
دراد راﺮﻗ سﺮﺘﺳد .
ﺶﯾاﺰﻓا ﺖﻠﻋ ﻪﺑ ﯽﯾاﺬﻏ تﻻﻮﺼﺤﻣرد غﺮﻣ ﻢﺨﺗ
و ﮓــﻧر دﻮــﺒﻬﺑ ،يا ﻪــﯾﺬﻐﺗ شزرا ﯽﺘﺧاﻮــﻨﮑﯾ ﺶﯾاﺰــﻓا و ﻢــﻌﻃ
تﻻﻮﺼﺤﻣ )
يﺮﯾﺎﻔﯿﺴﻟﻮﻣا ﺖﯿﺻﺎﺧ (
تﺎﯿﺻﻮﺼـﺧ و ﻒـﮐ ﻞﯿﮑﺸﺗ ،
دور ﯽﻣ رﺎﮐ ﻪﺑ ،نﺪﺷ يا ﻪﻟژ .
هﺪـﺷ ﮏﺸـﺧ ترﻮـﺻ ﻪـﺑ غﺮﻣ ﻢﺨﺗ
دﻮـﺟﻮﻣ ﺰـﯿﻧ هدرزو هﺪﯿﻔـﺳ،ﻞﻣﺎﮐ غﺮـﻣ ﻢـﺨﺗ عﻮـﻧ ﻪﺳ رد يردﻮﭘو دﺮـﮐ يراﺪﻬﮕﻧﺰﯿﻧ قﺎﺗا ﯽﻟﻮﻤﻌﻣ يﺎﻣد رد ناﻮﺘﯿﻣ ار نآ ﻪﮐ ،ﺖﺳا .
رد
ﻪﻓﺎـﺿا بآ هﺪـﺷ ﻦﯿﯿﻌﺗ ﺮﯾدﺎﻘﻣ نآ ﻪﺑ غﺮﻣ ﻢﺨﺗ ردﻮﭘ فﺮﺼﻣ مﺎﮕﻨﻫ دﻮﺸﯿﻣ . ﯽﻣ ﻪﻓﺎﺿا ﺰﯿﻧ هزﺎﺗ هﺪﯿﻔﺳ ﻪﺑ غﺮﻣ ﻢﺨﺗ هﺪﯿﻔﺳ ردﻮﭘ دﻮـﺷ
] 1 .[
هﺪﻧروآرو ﺎﻫ ) ﺎﻫ هﺪﻨﻫد دﻮﺒﻬﺑ (
ﺪـﻨﻧﺎﻣ و ﻦﯾﺮﯿـﺷ شﻮـﺟ ،ﺎـﻫﺮﻤﺨﻣ
ردﻮﭘ ﮓﻨﯿﮐﺎﺑ بﺎﺒﺣ ﺶﯾاﺰﻓا و ﺪﯿﻟﻮﺗ ﻪﺑ ردﺎﻗ ﻪﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ يداﻮﻣ
يﺎـﻫ
ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺮﯿﻤﺧ نورد رد ﻦﺑﺮﮐ ﺪﯿﺴﮐا يد صﻮﺼﺨﺑ زﺎﮔ .
ﺪﯿﻟﻮﺗ ﻦـﯾا
ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻢﺠﺣ دﺎﺠﯾا ﺚﻋﺎﺑ ﺎﻫ زﺎﮔ ﺖﻟﻮﻬـﺳ و ﺮﯿﻤﺧ ﯽﮑﺒﺳ و ﯽﻣﺮﻧ ،
رد فﺮﺼﻣ ﯽﻣ ﻮﺷ د . بآرﺎـﺨﺑ و ﻦﺑﺮـﮐ ﺪﯿﺴـﮐا يد ،اﻮﻫ عﻮـﻧ ﻪـﺳ
ﺪﻨﺘﺴﻫ يزﺎﮔ ﯽﻣ ﺪﯿﻟﻮﺗ هﺪﻧروآرو داﻮﻣ ﺶﻨﮐاو ﺮﺛا رد ﻪﮐ
ﺪﻧﻮﺷ ] 3 .[
ـﻧﻮﮔ هﺪﻨﻫد ﺮﻄﻋ داﻮﻣ ﻮـﻤﯿﻠﺑآ ،ﺲﻧﺎـﺳا ،ﻞـﯿﻧاو ﺮـﯿﻈﻧ ﯽﻧﻮﮔﺎ
تﻮـﺗ ،
ﺪﻨﻧﺎﻣ تﺎﺟ ﻪﯾودا عاﻮﻧا و ﯽﮕﻧﺮﻓ ،ﻞﯿﻧاو
،ﻦﯿﭼراد ناﺮﻔﻋز و ﻞﯿﺒﺠﻧز
ﮏﯿﮐرد غﺮﻣ ﻢﺨﺗ يﻮﺑ ندﺮﺑ ﻦﯿﺑ زا ﺖﻬﺟ ﯽﻣ هدﺮﺑ رﺎﮐ ﻪﺑ
دﻮـﺷ . رد
ﻨﻨﮐ فﺮﺼﻣ ﻪﻘﺋاذ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ يزﺎﺳ ﮏﯿﮐ هﺪـﻨﻨﮐ ﺪـﯿﻟﻮﺗ ﻪﻘﯿﻠـﺳ و هﺪ
ﻪﯿﻟوا داﻮﻣ ﺮﯾﺎﺳزا ﺶﻤﺸﮐ ﺪﻨﻧﺎﻣ
، ﺰﻐﻣ ﮔ
،ودﺮ يﺎـﻫ هﻮـﯿﻣ و تﻼﮑـﺷ
هﻮﯿﻣ ﻢﻌﻃ و ﻞﻫ ﺪﻨﻧﺎﻣ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ ﯽﻨﺷﺎﭼ و ﮏﺸﺧ ﺰـﯿﻧ
هدﺎﻔﺘـﺳا
دﻮﺷ ﯽﻣ ] 1 [ ﮏﯿﮐ ﯽﮑﯾ زا تﻻﻮﺼﺤﻣ فﺮﺼﻣﺮﭘ
ﻪـﺑ ﯽﯾاﻮﻧﺎﻧ رﺎﻤـﺷ
ﯽﻣ
،دور ﻪﮐ ﻪﺑ ﻞﯿﻟد ﺖﯿﻣﻮﻤﻋ فﺮﺼـﻣ نآ ﻦﯿـﺑ رد رﺎﺸـﻗا ﻒـﻠﺘﺨﻣ
هﺎـﮕﯾﺎﺟ ، ﻪـﻌﻣﺎﺟ ﺎﯿﺴـﺑ
ﯽﺑﻮـﺧ ر رازﺎـﺑ ظﺎـﺤﻟ زا ار فﺮﺼـﻣ
اراد
ﺖﺳا 6]
،[ ﯽﻟو و ﺮﮑـﺷ دﺎـﯾز راﺪـﻘﻣ دﻮـﺟو و ﻻﺎـﺑ يﺮﻟﺎـﮐ ﻞﯿﻟد ﻪﺑ
رد ﯽﺑﺮﭼ ﺐﯿﮐﺮﺗ و مواﺪـﻣ فﺮﺼﻣ ، ﯽﻧﻻﻮـﻃ
تﺪـﻣ ﺪـﻧاﻮﺗ ﯽـﻣ نآ
ﺪﻨﻧﺎﻣ ﯽﺿراﻮﻋ ﯽﻗﺎﭼ
ار ﯽﭘ رد ﻪﺠﯿﺘﻧ رد و ﻪﺘﺷاد تﻼﮑﺸﻣ
هﺪـﯾﺪﻋ
ياﺮﺑ ار يا ﺖﻣﻼﺳ
داﺮﻓا دﺎﺠﯾا ﺪﻨﮐ 7] . [ ﻦﯾﺮﯿﺷ هﺪـﻨﻨﮐ ﺎـﻫ ﻪـﺑ ﻋ ناﻮـﻨ
ﮏﯾ ﯽﻧدوﺰﻓا
، صاﻮـﺧ ﺮﺑ ﯽﺴـﺣ
ﻞـﺜﻣ ،يﺮﻫﺎـﻇ ﻪﺘﯿﺴـﻧاد ﻪﺘﯿﺴـﻧاد
ﯽـﻤﺠﺣ و ،ﻞـﺨﻠﺨﺗ صاﻮـﺧ ،ﯽـﮑﯾﺰﯿﻓ ،ﯽﯾﺎﯿﻤﯿـﺷ ﯾژﻮـﻟﻮﺋر
ﯽﮑ
،
،ﯽﮑﯿﻧﺎﮑﻣ ﯽﺘﻔﺳ و ﺮﻧ ﯽﻣ عاﻮﻧا تﻻﻮﺼﺤﻣ ﮏﯿﮐ
ﺮﯿﺛﺄـﺗ ﯽـﻣ راﺬﮔ ـﻧ ﺪ
8] . [ ﻦﯾﺮﯿﺷ ﮏﯾ لﻮﺘﯿﺘﻟﺎﻣ
هﺪﻨﻨﮐ ﻢﮐ يﺮﻟﺎﮐ نﻮﯿـﺳﺎﻧژورﺪﯿﻫ زا ﻞﺻﺎﺣ
ﯽﻨﯾﺰﮕﯾﺎﺟ و هدﻮﺑ زﻮﺘﻟﺎﻣ پوﺮﯿﺳ
ﺑ زرﺎﮐﺎﺳ 1
ﺪﻨﻗ ﻦﯾا ﺎ ، ﻋﺎﺑ ﺶﻫﺎـﮐ ﺚ
ﺪـﺷ ﺪﻫاﻮﺧ لﻮﺼﺤﻣ يﺮﻟﺎﮐ .
ﯽـﻠﭘ و لﻮﺘﯿﺘﻟﺎـﻣ ﻞـﯿﻟد ﻪـﺑ لوﺮﺴـﯿﻠﮔ
ﯽﻌﯿــﺳو هدوﺪــﺤﻣ ﻦﺘــﺷاد ﯽــﮔﮋﯾو زا
ﯽﯾﺎﯿﻤﯿــﺷ و ﯽــﮑﯾﺰﯿﻓ يﺎــﻫ
،يدﺮﺑرﺎــﮐ ياﺮــﺑ يدﺎــﯾز ﺲﻧﺎــﺷ
يﺮﯿﮔرﺎــﮑﺑ نﻮﯿــﺳﻻﻮﻣﺮﻓ رد
ﺪﻧراد ﺪﯾﺪﺟ ﯽﯾاﺬﻏ تﻻﻮﺼﺤﻣ .
هﺪـﻨﻫد ﺖﻓﺎﺑ ﺐﯿﮐﺮﺗ ﮏﯾ لﻮﺘﯿﺘﻟﺎﻣ
) هﺪﻨﻨﮐﺮﭘ ( و ﺐـﺳﺎﻨﻣ ﻦﯾﺮﯿـﺷ ﻢـﻌﻃ ﺎﺑ ياراد
90 % ترﺪـﻗ ﻦﯾﺮﯿـﺷ
ﯽﮔﺪﻨﻨﮐ ﺖﺳا زرﺎﮐﺎﺳ .
،ﺮﮑـﺷ ﺎـﺑ ﻪﺴـﯾﺎﻘﻣ رد زا هدﺎﻔﺘـﺳا
ﺪـﻨﻗ ﻦـﯾا
هﺪﺷ يﺮﻟﺎﮐ ﺶﻫﺎﮐ ﺚﻋﺎﺑ )
ﯽﯾاز يﺮﻟﺎﮐ 1/
2 رد مﺮـﮔ ﺮـﺑ يﺮﻟﺎﮐﻮﻠﯿﮐ
ﻞﺑﺎﻘﻣ 4 مﺮﮔ ﺮﺑ يﺮﻟﺎﮐﻮﻠﯿﮐ رد
زرﺎﮐﺎﺳ ( و اﺬﻟ ﻪـﺑ ﻼﺘـﺒﻣ داﺮـﻓا ياﺮـﺑ
ﺖﺳا ﺐﺳﺎﻨﻣ ﺖﺑﺎﯾد .
ﯽﻣ لﻮﺘﯿﺘﻟﺎﻣ ًﺎﻤﯿﻘﺘﺴـﻣ ﺪﻧاﻮﺗ
ﺰـﯿﻧ زا يرﺎﯿﺴـﺑ رد
تﻻﻮﺼﺤﻣ
، دﻮﺷ زرﺎﮐﺎﺳ ﻦﯾﺰﮕﯾﺎﺟ 9]
. [ ﻪﻧاد ﻪـﻣوﺪﻗ ،ﯽﻫﺎـﺷ يﺎﻫ
ﻪـﻧاد ﻪـﻠﻤﺟزا وﺮﻣ ﻪﻧاد و يزاﺮﯿﺷ و يﺮﻬﺷ
نﺎﻣرﻮﺸـﮐ ﯽﻣﻮـﺑ يﺎـﻫ
ﺪﻨﺘﺴﻫ
، ﯾﻻﺎﺑ ﺮﯾدﺎﻘﻣ يوﺎﺣ ﻪﮐ ﯽ
ﺎﺑ و هدﻮﺑ ﻎﻤﺻ فرﺎﺼـﻣ ﻪـﺑ ﻪﺟﻮﺗ
ﯽﺘﻨﺳ ﯽﮐارﻮﺧ ،ﺎﻫ نآ ﺖـﻬﺟ ﯽﯾﻻﺎـﺑ ﻞﯿﺴـﻧﺎﺘﭘ زا رد دﺮﺑرﺎـﮐ
ﺪـﯿﻟﻮﺗ
ﯽﻣ رادرﻮﺧﺮﺑ ﯽﯾاﺬﻏ يﺎﻫﺪﯿﺋﻮﻠﮐورﺪﯿﻫ ﺪﻨﺷﺎﺑ
10] .[ ﯽﺳرﺎﻓ ﻎﻤﺻ ﺎـﯾ
1. syrup
نﺎﻤﻫ ودز ﯽﻫﻮـﮐ مادﺎـﺑ ﺖـﺧرد زا ﻪـﮐ فﺎﻔـﺷ ﺖـﺳا ﯽﻐﻤـﺻ
، زا
ﯽـﻣ شواﺮﺗ نﺎﯿﺧﺮﺳ ﻞﮔ هداﻮﻧﺎﺧ دﻮـﺷ
. نﺎـﺘﺧرد ﻪـﮐ ﯽﻫﻮـﮐ مادﺎـﺑ
ﯽﻣ بﻮﺴﺤﻣ ناﺮﯾا ﯽﻣﻮﺑ
ﺪﻧﻮﺷ
، رﻮﺸﮐ زا ﯽﻌﯿﺳو ﻖﻃﺎﻨﻣ رد )
ﻪـﯿﺣﺎﻧ
ﯽﻧاﺮﯾا - ﯽﻧارﻮﺗ ( ﻪﺑ هﮋﯾو نﺎﺘﺳا ﯽﻣ يﺰﮐﺮﻣ يﺎﻫ ﺪﻨﯾور
. ﻪـﺑ ﻎﻤﺻ ﻦﯾا
مﺎﻧ يﺎﻫ ﻎﻤﺻ ،ﯽﺳرﺎﻓ ﻎﻤﺻ يزاﺮﯿﺷ مﻮﮕﻧآ و ﺖـﺳا فوﺮـﻌﻣ ﺰـﯿﻧ .
ﺶﻨﮐاﺮﭘ نﺎﺘﺳا رد ﻪﭽﺘﺧرد ﻦﯾا ﯽﯾﺎﯿﻓاﺮﻐﺟ سرﺎـﻓ يﺎﻫ
، لﺎـﺤﻣرﺎﻬﭼ
،نﺎﺘــﺳدﺮﮐ ،ناﺮــﻬﺗ ،نﺎــﺳاﺮﺧ ،نﺎــﻣﺮﮐ ،دﺰــﯾ ،يرﺎــﯿﺘﺨﺑ و ،نﺎﺘــﺳﺮﻟ
،هﺎﺸﻧﺎﻣﺮﮐ ،نﺎـﮔﺰﻣﺮﻫ ،نﺎﺘﺴـﭼﻮﻠﺑو نﺎﺘﺴـﯿﺳ ،مﻼﯾا ،كارا و ﺮﻬـﺷﻮﺑ
ﺖـﺳا هﺪـﺷ شراﺰـﮔ نﺎﺘﺳزﻮﺧ 11]
. [ نارﺎـﮑﻤﻫ و يﺮـﺋاز )
1397 (
نﺎﺘﻧاز و ﺖﺳﺎﮐﻮﻟ ﻪﻧاد ﻎﻤﺻ تاﺮﺛا ار
ﻪﺑ ﯽـﺑﺮﭼ ﻦﯾﺰﮕﯾﺎـﺟ ناﻮـﻨﻋ
،
ﯾژﻮـﻟﻮﺋر ،ﯽﯾﺎﯿﻤﯿـﺷﻮﮑﯾﺰﯿﻓ صاﻮﺧ ﺮﺑ ﯽﮑ
ﯽـﻨﻏور ﮏـﯿﮐ ﯽﺴـﺣ و
ﺪﻧدﺮﮐ ﯽﺳرﺮﺑ .
يوﺎﺣ رﺎﻤﯿﺗ ،ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻖﺒﻃ 6/
0 نﺎﺘﻧاز ﻎﻤﺻ ﺪﺻرد
، زا
ﻦﯾﺮـﺘﻤﮐ زا ﺪﻫﺎـﺷ رﺎـﻤﯿﺗ و ﺖـﺑﻮﻃر ،عﺎﻔﺗرا ،ﻢﺠﺣ راﺪﻘﻣ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ رادرﻮــﺧﺮﺑ ﻪﺘﯾزﻮﮑﺴــﯾو و ﯽــﺑﺮﭼ راﺪــﻘﻣ ﺪــﻧدﻮﺑ
12] .[ و يﺪﻋﺎــﺳ
نارﺎﮑﻤﻫ ) 1397 ( ﻦﯾﺰﮕﯾﺎﺟ ﺎﺑ ﯽﻤﯾژر ﮏﯿﮐ نﻮﯿﺳﻻﻮﻣﺮﻓ
ﯽﻌﯿﺒﻃ يﺎﻫ
ﺪﻧدﺮﮐ ﯽﺳرﺮﺑ ار ﯽﺑﺮﭼ و ﺮﮑﺷ .
ﺞﯾﺎﺘﻧ يروﺮـﻣ ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا
، نﺎﺸـﻧ
داد ﻪﮐ ﻪﺑ ﯽﯾاﺬﻏ تﻻﻮﺼﺤﻣ رد ﺎﯾﻮﺘﺳا و ﻦﯿﻟﻮﻨﯾا زا
ﮏـﯿﮐ هﮋﯾو ﺎـﻫ
،
تﻻﻮﺼﺤﻣ ﺪﯿﻟﻮﺗ يﺎﺘﺳار رد ﻢﮐ
يﺮﻟﺎﮐ ﯽﻤﯾژر و
، ﯽﻣ هدﺎﻔﺘـﺳا ناﻮﺗ
دﺮﮐ 8] .[ نارﺎﮑﻤﻫ و قﺎﻃرﺎﻬﭼ )
1396 ( ﻪـﻨﯿﻬﺑ ﯽـﮔﮋﯾو يزﺎـﺳ
يﺎـﻫ
ﯽﻨﻏ ﯽﻤﯾژر ﮏﯿﮐ
ار ﺎﯾﻮﺘـﺳا گﺮﺑ ردﻮﭘ ﺎﺑ هﺪﺷ درﻮـﻣ
ﯽـﺳرﺮﺑ راﺮـﻗ
اد ﺪﻧد . داد نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻪﮐ
گﺮـﺑ ردﻮـﭘ ﺎـﺑ ﺮﮑـﺷ ﯽﻨﯾﺰﮕﯾﺎـﺟ ﺶﯾاﺰﻓا
ﺎﯾﻮﺘﺳا
، ﯽﮔﮋﯾو ﯽﺧﺮﺑ دﻮﺒﻬﺑ ﺐﺟﻮﻣ
،ﯽـﻧزو ﺖـﻓا ﻞﻣﺎـﺷ ﮏﯿﮐ يﺎﻫ
ﯽـﻠﮐ شﺮﯾﺬـﭘ و ﮓﻧر ،ﯽﻨﯾﺮﯿﺷ ناﺰﯿﻣ ،ﺖﻓﺎﺑ ﺮـﮔ ﯽـﻣ
دد . ﻦﯿـﻨﭽﻤﻫ
ﻎﻤـﺻ ﺪﺻرد ﺶﯾاﺰﻓا
، ﺶﻫﺎـﮐ ﺐـﺟﻮﻣ ،ﯽـﻧزو ﺖـﻓا
نزو ﺶﯾاﺰـﻓا
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﯽﻠﮐ شﺮﯾﺬﭘ دﻮﺒﻬﺑ و صﻮﺼﺨﻣ ﺪﺷ ﺎﻫ
13] . [ تﺎـﻘﯿﻘﺤﺗ ﺞﯾﺎﺘﻧ
نارﺎــﮑﻤﻫ و ﺎــﺷﺎﭘ )
2002 ( ، رد يﺮﻟﺎــﮐ ناﺰــﯿﻣ ﺶﻫﺎــﮐ زا ﯽﮐﺎــﺣ
ﯽﮐﻮﮐ يﺎﻫ هﺪﺷ ﻪﯿﻬﺗ لﻮﺘﯿﻧﺎـﻣ و زﻮـﺘﮐوﺮﻓ ،لﻮﺘﯿﺑرﻮـﺳ ﺎﺑ يﺎـﺟ ﻪـﺑ
زرﺎﮐﺎﺳ دﻮﺑ . ﮐ رد يژﺮﻧا ناﺰﯿﻣ ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ ﯽﮐﻮ
يوﺎﺣ يﺎﻫ 75
ﺪـﺻرد
و زﻮﺘﮐوﺮﻓ 25
زرﺎﮐﺎﺳ ﺪﺻرد و ﺪﯾدﺮﮔ ﺖﺒﺛ
يﺮﻟﺎـﮐ ناﺰـﯿﻣ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ
هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺪﻫﺎﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ رد ﺪﺷ
14] . [ نارﺎـﮑﻤﻫ و ﺎﺸـﯿﻧﺎﻣ )
2012 ( ﻪـﺑ
ﯽـﺧﺮﺑ رﻮﻀﺣ رد ﻊﯾﺎﻣ لﻮﺘﯿﺑرﻮﺳ و ﺎﯾﻮﺘﺳا ﺎﺑ ﺪﻨﻗ ﯽﻨﯾﺰﮕﯾﺎﺟ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻎﻤﺻ ﺪﻨﺘﺧادﺮﭘ ﮏﯿﮐ رد ﺎﻫﺮﯾﺎﻔﯿﺴﻟﻮﻣا و ﺎﻫ .
ﺮﮑـﺷ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ
ﺼــﻣ ﯽﻓﺮ
، ﻊﯾﺎــﻣ لﻮﺘﯿﺑرﻮــﺳ و ﺮــﯿﻤﺧ ﻪﺘﯾزﻮﮑﺴــﯾو ﺶﯾاﺰــﻓا رد
، رد
ﺖـﺳا هدﻮـﺑ ﺮﺛﺆﻣ نآ ﺶﻫﺎﮐ .
ﻦﯿـﻨﭽﻤﻫ ﻪـﺑ و ﺮﯾﺎﻔﯿﺴـﻟﻮﻣا يﺮﯿﮔرﺎـﮐ
ﻎﻤﺻ لﻮﻠـﺳ ﻊﯾزﻮﺗ دﻮﺒﻬﺑ ،ﺮﯿﻤﺧ ﻪﺘﯾزﻮﮑﺴﯾو ﺶﯾاﺰﻓا رد ﺰﯿﻧ ﺎﻫ يﺎـﻫ
ﮏـﯿﮐ ﯽﻠﮐ ﺖﯿﻔﯿﮐ و مﺎﺠﺴﻧا ،اﻮﻫ
، ﺎـﺑ ﺞﯾﺎـﺘﻧ ﻦﯾﺮـﺘﻬﺑ و هدﻮـﺑ ﺮﺛﻮـﻣ
رﻮﻀﺣ 100 ﺪﺻرد ي ﺪـﻣآ ﺖﺳد ﻪﺑ لﻮﺘﯿﺑرﻮﺳ 15]
. [ ﻪـﺑ ﻪـﺟﻮﺗ ﺎـﺑ
ﮏﯿﮐ دﺎﯾز ﺮﮑﺷ و ﯽﺑﺮﭼ ياﻮﺘﺤﻣ ﺰﺟ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﻦﯾا ،ﺎﻫ
و يﺎﻫاﺬـﻏ
ﯽــﻣ بﻮﺴــﺤﻣ يﺮﻟﺎـﮐﺮﭘ ﺪﻧﻮــﺷ
. ﯽــﺳرﺮﺑ ياﺮــﺑ ﻦﯿــﻘﻘﺤﻣ ﺪــﯿﻟﻮﺗ و
ﻦﯾﺮﯿﺷ هﺪﻨﻨﮐ زرﺎﮐﺎـﺳ يﺎـﺟ ﻪـﺑ ﯽﻋﻮﻨﺼـﻣ يﺎـﻫ
، ﻪـﺑ يﻮـﺤﻧ ﻪـﺑ ﻪـﮐ
،ﯽﻔﯿﮐ تﺎﯿﺻﻮﺼﺧ ﯽﺴﺣ
ﺪﺳﺮﻧ ﯽﺒﯿﺳآ لﻮﺼﺤﻣ ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷﻮﮑﯾﺰﯿﻓ و ،
يدﺎﯾز يﺎﻫ شﻼﺗ ﯽﻣ مﺎﺠﻧا
ﺪـﻨﻫد . ﺎﻔﺘـﺳا يﺎـﺟ ﻪـﺑ لﻮﺘﯿﺘﻟﺎـﻣ زا هد
ﺮﮑﺷ
، ﯽﻠﻋ ﻢﻏر دراد ﻪﮐ ﯽﯾﺎﯾاﺰﻣ
، ﯽﻣ ﯽﺗﻼﮑﺸـﻣ دﺎـﺠﯾا ﺚـﻋﺎﺑ ﺪﻧاﻮﺗ
دﻮــﺷ ﮏــﯿﮐ ﯽﺴــﺣ و ﯽﮑﯾژﻮــﻟﻮﺋر ،ﯽﯾﺎﯿﻤﯿــﺷﻮﮑﯾﺰﯿﻓ صاﻮــﺧ رد .
يدرآ تﻻﻮﺼـﺤﻣ رد ﺎﻫﺪـﯿﺋﻮﻠﮐورﺪﯿﻫ صاﻮﺧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ
،
تﺪـﻣ ﺶﯾاﺰـﻓا ،بآ بﺬـﺟ ﺖﯿﻠﺑﺎﻗ ﺶﯾاﺰﻓا ﺮﯿﻈﻧ
يرﺎﮔﺪـﻧﺎﻣ نﺎـﻣز
ﺋر صاﻮـﺧ دﻮـﺒﻬﺑ ،لﻮﺼﺤﻣ لﺮـﺘﻨﮐ ،ﺖـﻓﺎﺑ دﻮـﺒﻬﺑ ،ﺮـﯿﻤﺧ يژﻮـﻟﻮ
و ﻪﺘﯾزﻮﮑﺴﯾو ...
لﻮﺘﯿﺘﻟﺎﻣ رﺎﻨﮐ رد ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا رد ، ﯽـﺳرﺎﻓ ﻎﻤﺻ زا
ﺖﺳا هﺪﯾدﺮﮔ هدﺎﻔﺘﺳا ﺰﯿﻧ .
2 - شور و داﻮﻣ ﺎﻫ
2 - 1 - داﻮﻣ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺖﺨﭘ رد
ﮏﯿﮐ
ﻪﯿﻬﺗ ﺖﻬﺟ ﻪﻧﻮﻤﻧ
يﺎﻫ زا ﮏـﯿﮐ مﺪـﻨﮔ درآ ) ناﺮـﯾا ،ﺮـﻬﻃا (
، ﺷ ـــ ﺮﮑ
) ناﺮـﯾا ،ﺪﻬﺷ ﻦﯾﺮﯿﺷ (
،ﺗ ﻢـﺨ غﺮـﻣ ) ناﺮـﯾا ،ﮓـﻧوﻼﺗ (
ﻊﯾﺎـﻣ ﻦـﻏور ،
) ناﺮﯾا ،ﻦﯿﻣارو (
ردﻮﭘ ﮓﻨﯿﮑﺑ ، )
ناﺮـﯾا ،ﻦﻤﻬﺑ (
ﮏـﻤﻧ ، ) ،ﮏـﻤﻧ ﻞـﮔ
ناﺮﯾا ( ﻞﯿﻧاو ) ناﺮﯾا ،ﻦﻤﻬﺑ (
لﻮﺘﯿﺘﻟﺎﻣ ، ) نﺎﻤﻟآ ،كﺮﻣ (
ﻎﻤﺻ و ﯽﺳرﺎﻓ
) ناﺮﯾا ،نﺎﯿﺳرﺎﭘ مﺎﮔ نﺎﺤﯾر (
هدﺎﻔﺘﺳا ﺪﺷ .
2 - 2 - شور ﻪﯿﻬﺗ ﮏﯿﮐ
ياﺮﺑ ﻪﯿﻬﺗ
،ﮏﯿﮐ ﺖﺒﺴﻧ و ﯽﺳرﺎﻓ ﻎﻤﺻ ،ﺮﮑﺷ و ﻦﻏور ﺎﻫ
ي
ار لﻮﺘﯿﺘﻟﺎﻣ ﻒﻠﺘﺨﻣ )
ﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ لوﺪﺟ ﺎﺑ ﻖﺑﺎﻄﻣ (
هدﺮﮐ ﺐﯿﮐﺮﺗ ﻢﻫ ﺎﺑ
و ﻢﺨﺗ ﺲﭙﺳ غﺮﻣ
طﻮﻠﺨﻣ ﻪﺑ ﻪﻓﺎﺿا
ددﺮﮔ ﯽﻣ . ،درآ ﺪﻌﺑ ﻪﻠﺣﺮﻣ رد
ﻞﯿﻧاو و ﮏﺸﺧ ﺮﯿﺷ ،ردﻮﭘ ﮓﻨﯿﮑﺑ ﻞﺻﺎﺣ طﻮﻠﺨﻣ ﻪﺑ
ﻪﻓﺎﺿا ﺷ و هﺪ
،دﻮﺷ ﯽﻣ هدز ﻢﻬﺑ ﺘﺧاﻮﻨﮑﯾ ﻪﻤﯿﻧ ﺮﯿﻤﺧ ﺎﺗ
ﯽ رد و ﺪﯾآ ﺖﺳد ﻪﺑ
ﻪﺑ ﻪﻠﺣﺮﻣ ﻦﯿﻤﻫ
بآ ﯽﻣارآ نآ ﻪﺑ ﻪﻓﺎﺿا ددﺮﮔ ﯽﻣ و رﺪﻘﻧآ هدز ﻢﻫ
دﻮﺷ ﯽﻣ ﺖﺧاﻮﻨﮑﯾ ﻞﺻﺎﺣ ﺮﯿﻤﺧ ﺎﺗ ﻮﺷ
د . ﺮﯿﻤﺧ ﺪﻌﺑ ﻪﻠﺣﺮﻣ رد
ﻪﯿﻬﺗ ﻪﺘﺨﯾر ﺐﻟﺎﻗ نورد هﺪﺷ هﺪﺷ
تﺪﻣ ﻪﺑ ﺖﺨﭘ ﺖﻬﺟ و 30
ﻪﻘﯿﻗد
يﺎﻣد ﺎﺑ ﺮﻓ نورد 175
ﯽﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد راﺮﻗ داﺮﮔ
دﺮﯿﮔ ﯽﻣ . زا ﺲﭘ
جوﺮﺧ ﮏﯿﮐ ﺎﻫ تﺪﻣ ﻪﺑ نﺪﺷ دﺮﺳ و ﺮﻓ زا 20
يﺎﻣد رد ﻪﻘﯿﻗد
،ﻂﯿﺤﻣ ﺎﻫ نآ د ﻪﺒﻌﺟ نور صﻮﺼﺨﻣ يﺎﻫ و هﺪﺷ هداد راﺮﻗ
ﺖﻬﺟ
نﻮﻣزآ مﺎﺠﻧا يراﺪﻬﮕﻧ ﺮﻈﻧدرﻮﻣ يﺎﻫ
ﺪﻧدﺮﮔ ﯽﻣ 8]
.[
2 - 3 - ﻖﯿﻘﺤﺗ يﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ
ﻪﺑ ﺮﺿﺎﺣ ﻖﯿﻘﺤﺗ رد رد ﺮﮑﺷ يﺎﺟ ﻪﺑ لﻮﺘﯿﺘﻟﺎﻣ ندوﺰﻓا ﺮﺛا ﯽﺳرﺮﺑ
و ﺖﻓﺎﺑ ﯽﮔﺪﻨﻫد دﻮﺒﻬﺑ رد ﯽﺳرﺎﻓ ﻎﻤﺻ ﺮﯿﺛﺎﺗ و ﯽﻤﯾژر ﮏﯿﮐ ﯽﻃ نآ ﯽﺴﺣ و ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ ،ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷﻮﮑﯾﺰﯿﻓ صاﻮﺧ يراﺪﻬﮕﻧ هرود
ﻪﮐ ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺘﺧادﺮﭘ ﻖﯿﻘﺤﺗ يﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ
:c ﺪﻫﺎﺷ
) 100 زرﺎﮐﺎﺳ ﺪﺻرد +
ﯽﺳرﺎﻓ ﻎﻤﺻ و لﻮﺘﯿﺘﻟﺎﻣ نوﺪﺑ (
؛ ) :T1 25
لﻮﺘﯿﺘﻟﺎﻣ ﺪﺻرد +
5/
0 ﯽﺳرﺎﻓ ﻎﻤﺻ ﺪﺻرد (
؛ ) :T2 50 ﺪﺻرد
لﻮﺘﯿﺘﻟﺎﻣ + 1 ﯽﺳرﺎﻓ ﻎﻤﺻ ﺪﺻرد (
؛ ) :T3 25 لﻮﺘﯿﺘﻟﺎﻣ ﺪﺻرد +
1
ﯽﺳرﺎﻓ ﻎﻤﺻ ﺪﺻرد (؛
) :T4 50 لﻮﺘﯿﺘﻟﺎﻣ ﺪﺻرد +
5/
0 ﺪﺻرد
ﯽﺳرﺎﻓ ﻎﻤﺻ (
؛ ) :T5 25 لﻮﺘﯿﺘﻟﺎﻣ ﺪﺻرد +
2 ﯽﺳرﺎﻓ ﻎﻤﺻ ﺪﺻرد (
و : T6 ) 50 لﻮﺘﯿﺘﻟﺎﻣ ﺪﺻرد +
4 ﯽﺳرﺎﻓ ﻎﻤﺻ ﺪﺻرد (
ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ .
2 - 4 - نﻮﻣزآ يﺎﻫ ﻖﯿﻘﺤﺗ
نﻮﻣزآ ﻪﻧﻮﻤﻧ يور ﺮﺑ ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷﻮﮑﯾﺰﯿﻓ يﺎﻫ يوﺎﺣ ﮏﯿﮐ يﺎﻫ
ﻦﯿﯿﻌﺗ ﻞﻣﺎﺷ ،ﯽﺳرﺎﻓ ﻎﻤﺻ و لﻮﺘﯿﺘﻟﺎﻣ ) pH
شور ﺎﺑ ﻖﺑﺎﻄﻣ
ﻧﺎﺘﺳا هرﺎﻤﺷ دراﺪ 37
( 16] ،[ ﺖﺑﻮﻃر ) دراﺪﻧﺎﺘﺳا شور ﺎﺑ ﻖﺑﺎﻄﻣ
هرﺎﻤﺷ 2704 ( 17] ،[ ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ و ﻪﺘﯾزﻮﮑﺴﯾو ،ﺮﺘﺴﮐﺎﺧ )
ﺎﺑ ﻖﺑﺎﻄﻣ
شور AACC, 2003 (
ناﺰﯿﻣ ، ﺖﺨﭘ ﺖﻓا )ﻣ
ﺎﻗآ شور ﺎﺑ ﻖﺑﺎﻄ
نارﺎﮑﻤﻫ و يﺪﻤﺤﻣ ،
1390 ( 18] نﻮﻣزآ ،[ ﻞﻣﺎﺷ ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ يﺎﻫ
2 MIC
و MBC ) 3
يﺰﯾﺰﻋ شور ﺎﺑ ﻖﺑﺎﻄﻣ و ﺎﻔﺷ
،نارﺎﮑﻤﻫ 1395 ( 19] ﺮﻤﺨﻣ و ﮏﭙﮐ شرﺎﻤﺷ ،[ )
شور ﺎﺑ ﻖﺑﺎﻄﻣ
هرﺎﻤﺷ دراﺪﻧﺎﺘﺳا 10899
( 20] ،ﻮﺑ ،هﺰﻣ ﻞﻣﺎﺷ ﯽﺴﺣ ﯽﺑﺎﯾزرا و [
ﯽﻠﮐ شﺮﯾﺬﭘ و ﮓﻧر ،ﯽﺘﻔﺳ ،ﺖﻓﺎﺑ )
و قﺎﻃرﺎﻬﭼ شور ﺎﺑ ﻖﺑﺎﻄﻣ
،نارﺎﮑﻤﻫ 1396 ( ﻂﺳﻮﺗ 10 شور يﺎﻨﺒﻣ ﺮﺑ هﺪﯾد شزﻮﻣآ بﺎﯾزرا
ﻪﻄﻘﻧ ﺞﻨﭘ ﮏﯿﻧوﺪﻫ يا
) زﺎﯿﺘﻣا ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ :
1 ﯿﺘﻣا ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ و زﺎ
: 5 ( 13] [
ﺪﺷ مﺎﺠﻧا .
2 - 5 - ﻪﯾﺰﺠﺗ و ﻞﯿﻠﺤﺗ تﺎﻋﻼﻃا
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا رد حﺮﻃ ﺎﺑ ﻖﺑﺎﻄﻣ
ًﻼﻣﺎﮐ ﯽﻓدﺎﺼﺗ
، 7 ﺎﺑ هاﺮﻤﻫ رﺎﻤﯿﺗ
ﺪﯾدﺮﮔ ﯽﺣاﺮﻃ ﺪﻫﺎﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ .
نﻮﻣزآ ﺎﻫ راﺮﮑﺗ ﻪﺳ ﺎﺑ ﺮﺑ
يور
ﻪﻧﻮﻤﻧ يﺎﻫ ﮏﯿﮐ مﺎﺠﻧا ﺖﻓﺮﯾﺬﭘ . ﻪﺑ هداد ﻞﯿﻠﺤﺗ و ﻪﯾﺰﺠﺗ رﻮﻈﻨﻣ يﺎﻫ
ﺶﯾﺎﻣزآ زا ﻞﺻﺎﺣ
، ﻪﻨﻣاد ﺪﻨﭼ نﻮﻣزآ زا ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ياﺮﺑ و ﻦﮑﻧاد يا
ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ نﺎﻨﯿﻤﻃا ﺢﻄﺳ رد ﺎﻫ %95
، مﺮﻧ زا راﺰﻓا SPSS 21 هدﺎﻔﺘﺳا
ﺪﺷ . ياﺮﺑ مﺮﻧ زا ﺎﻫرادﻮﻤﻧ ﻢﯿﺳﺮﺗ ﻞﺴﮐا راﺰﻓا
ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ هﺮﻬﺑ 4
.
3 - ﺚﺤﺑ و ﺞﯾﺎﺘﻧ
3 - 1 - نﻮﻣزآ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷﻮﮑﯾﺰﯿﻓ يﺎﻫ
نﻮﻣزآ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷﻮﮑﯾﺰﯿﻓ يﺎﻫ
) ،ﺖﺑﻮﻃر ،ﺮﺘﺴﮐﺎﺧ ،pH
و ،ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ ﺖﺨﭘ ﺖﻓا و ﻪﺘﯾزﻮﮑﺴﯾ
( لوﺪﺟ رد 1 هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻞﺑﺎﻗ ،
ﺖﺳا ﺖﺳا .
2. Minimum Inhibitory Concentration 3. Minimum Bactericidal Concentration 4. Excel
Table 1 Comparison of average physicochemical properties of cake samples containing maltitol and Persian gum
Treatment Moisture pH Ash Protein Viscosity baking loss
C (Control) 30/72±0/11c 7/23±0/05a 1/23±0/04e 21/00±0/14a 1/67±0/24e 0/21±0/00a
T1 29/06±0/08d 7/19±0/05ab 1/34±0/01d 21/70±0/14b 1/93±0/02de 0/18±0/00b T2 31/51±0/02b 7/14±0/05abc 1/43±0/02bc 21/70±0/17a 2/27±0/23cd 0/17±0/00c T3 31/30±0/11ab 7/17±0/03abc 1/61±0/01a 21/38±0/03ab 2/50±0/12c 0/18±0/00bc T4 28/29±0/26e 7/09±0/08cbc 1/35±0/04d 21/68±0/24a 2/94±0/05b 0/17±0/00c T5 31/90±0/14b 7/07±0/08bc 1/49±0/02b 21/60±0/28a 3/53±0/31a 0/15±0/00d T6 32/62±0/30a 7/03±0/04b 1/39±0/01cd 21/73±0/14a 3/88±0/02a 0/12±0/00e
The similar small letters indicate no significant difference (p>0.05)
3 - 1 - 1 - ﺖﺑﻮﻃر
ﻞﮑﻟا ﺪﻨﻗ ﻪﮐ ﺖﺳا هداد نﺎﺸﻧ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﯽﺧﺮﺑ ﻦﺘﺷاد ﻞﯿﻟد ﻪﺑ ﺎﻫ
هوﺮﮔ دﻮﺧ نﺎﻤﺘﺧﺎﺳ رد بآ ﻦﺘﺷاد ﻪﮕﻧ ﻪﺑ ﻞﯾﺎﻤﺗ ﻞﯿﺴﮐورﺪﯿﻫ يﺎﻫ
ﺪﻧراد 21] .[ نارﺎﮑﻤﻫ و قﺎﻃرﺎﻬﭼ )
1396 ( ﻪﻨﯿﻬﺑ ، يزﺎﺳ
ﯽﮔﮋﯾو ﯽﻨﻏ ﯽﻤﯾژر ﮏﯿﮐ يﺎﻫ
ﻮﭘ ﺎﺑ هﺪﺷ ﯽﺳرﺮﺑ ار ﺎﯾﻮﺘﺳا گﺮﺑ رد
ﺪﻧدﺮﮐ . ﻎﻤﺻ ندوﺰﻓا داد نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺚﻋﺎﺑ نﺎﺘﻧاز و راﻮﮔ يﺎﻫ
ﯽﻨﻌﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﯽﻧزو ﺖﻓا راد
ﯽﻣ ﺎﻫ دﻮﺷ 13] .[ ﯽﻤﻓﺮﮔ يﺪﻤﺤﻣ
نارﺎﮑﻤﻫ و )
1396 ( ﺰﻟﻮﻠﺳ ﻞﯿﺘﻣ ﯽﺴﮐﻮﺑﺮﮐ و ﯽﺳرﺎﻓ ﻎﻤﺻ ﺮﯿﺛﺄﺗ ،
ﯽﮔﮋﯾو ﺮﺑ ﯽﺳرﺮﺑ ار ﯽﺠﻨﻔﺳا ﮏﯿﮐ ﯽﺴﺣ و ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷﻮﮑﯾﺰﯿﻓ يﺎﻫ
ﺪﻧدﺮﮐ . ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺖﺑﻮﻃر ناﺰﯿﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﺖﻠﻋ ،داد نﺎﺸﻧ ﺖﺒﺴﻧ ﺎﻫ
رد بآ يراﺪﻬﮕﻧ و بﺬﺟ رد ﻎﻤﺻ يﻻﺎﺑ ترﺪﻗ ،ﺪﻫﺎﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺑ ﺖﺳا يراﺪﻬﮕﻧ و ﺖﺨﭘ ﺪﻨﯾاﺮﻓ ﻦﯿﺣ 10]
.[ نارﺎﮑﻤﻫ و ﯽﺑﻮﯾا
) 2011 ( ، ﺖﺑﻮﻃر ناﺰﯿﻣ ﺮﺑ راﻮﮔ و نﺎﺘﻧاﺰﮔ ﻎﻤﺻ ﺮﺛا ﯽﺳرﺮﺑ رد
ﻎﻤﺻ ﻦﯾا ﻪﮐ ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ ،ﯽﻨﻏور ﮏﯿﮐ ﯽﻨﻌﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ ﺎﻫ
راد ﺐﺒﺳ ي
ﯽﻣ ﺪﻫﺎﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺖﺑﻮﻃر ﺶﯾاﺰﻓا ﺪﻧدﺮﮔ
22] . [ و ﺎﺴﯿﻤﺳا
نارﺎﮑﻤﻫ ) 2012 (،
ﻎﻤﺻ ﺮﯿﺛﺄﺗ ،ﺰﻟﻮﻠﺳ ﻞﯿﺘﻣ ﯽﺴﮐﻮﺑﺮﮐ و راﻮﮔ يﺎﻫ
ﺖﯿﻔﯿﮐ يور ﺮﺑ ار نﺎﻨﯿﮔارﺎﮐ و ﺰﻟﻮﻠﺳ ﻞﯿﺘﻣ ﻞﯿﭘوﺮﭘ ﯽﺴﮐورﺪﯿﻫ ﯽﺗﺎﭘﺎﭼ ) يﺪﻨﻫ نﺎﻧ ﯽﻋﻮﻧ (
ﺪﻧدﺮﮐ ﯽﺳرﺮﺑ .
ﺎﺑ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ
ﻠﺑﺎﻗ ،ﺎﻫﺪﯿﺋﻮﻠﮐورﺪﯿﻫ ندوﺰﻓا ﯽﺗﺎﭘﺎﭼ ﺖﻓﺎﺑ ﯽﻣﺮﻧ و بآ بﺬﺟ ﺖﯿ
ﯽﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﺪﺑﺎﯾ
23] .[ نارﺎﮑﻤﻫ و ﯽﺑﻮﯾا )
2008 ( و نﺎﺘﻧاز ﻎﻤﺻ ﺮﺛا
ﺪﻧدﻮﻤﻧ ﯽﺳرﺮﺑ ار ﯽﻨﻏور ﮏﯿﮐ ﺖﺑﻮﻃر ناﺰﯿﻣ ﺮﺑ راﻮﮔ .
نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ
ﯽﻨﻌﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ ﻎﻤﺻ ود ﻦﯾا ﻪﮐ داد رد ﺖﺑﻮﻃر ﺶﯾاﺰﻓا ﺚﻋﺎﺑ يراد
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺪﻧﻮﺷ ﯽﻣ ﺎﻫ .
22] .[
3 - 1 - 2 - pH
،ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺎﺑ ﻖﺑﺎﻄﻣ راﺪﻘﻣ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ
) pH 23 /7 ( ﺪﻫﺎﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺑ ﻖﻠﻌﺘﻣ
راﺪﻘﻣ ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ و )
03 / 7 ( رﺎﻤﯿﺗ ﻪﺑ ﻖﻠﻌﺘﻣ T6
) يوﺎﺣ 50 % لﻮﺘﯿﺘﻟﺎﻣ +
4 % ﯽﺳرﺎﻓ ﻎﻤﺻ (
دﻮﺑ . داد نﺎﺸﻧ ﺲﻧﺎﯾراو ﻪﯾﺰﺠﺗ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ
ﻪﮐ ﺮﺑ رﺎﻤﯿﺗ ﺮﺛا ،يرﺎﻣآ ﺮﻈﻧ زا ﻪﻧﻮﻤﻧ pH
ﯽﻨﻌﻣ ﺎﻫ ﺎﻣا ،ﺖﺴﯿﻧ راد pH
ﺘﻤﮐ ﺪﻫﺎﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ زاﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ ﯽﻣﺎﻤﺗ يوﺎﺣ ﻪﮐ ﯽﯾﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ رد و دﻮﺑ ﺮ
ﺺﺧﺎﺷ ،ﻎﻤﺻ راﺪﻘﻣ ﺶﯾاﺰﻓاﺎﺑ ،ﺪﻧدﻮﺑ ﯽﺳرﺎﻓ ﻎﻤﺻ ﺶﻫﺎﮐ pH
ﻪﮐ ﺪﺷ ﺺﺨﺸﻣ ﯽﻨﻌﯾ ،ﺖﺷاد يﺮﺘﺸﯿﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ رد ،pH
يوﺎﺣ يﺎﻫ
ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد ،ﯽﺳرﺎﻓ ﻎﻤﺻ و لﻮﺘﯿﺘﻟﺎﻣ ﻦﯿﯾﺎﭘ ،ﺪﻫﺎﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ pH
ﺮﺗ
ﺖﺳا . مﺎﺠﻧا تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﯽﺧﺮﺑ ﺎﺑ ﻖﺑﺎﻄﻣ تاﺮﯿﯿﻐﺗ توﺎﻔﺗ ًﻻﺎﻤﺘﺣا ،هﺪﺷ
دﺎﻣ pH ﯽﻣ ،ﯽﺳرﺎﻓ ﻎﻤﺻ و لﻮﺘﯿﺘﻟﺎﻣ رﻮﻀﺣ رد ﯽﯾاﺬﻏ ه ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ
ﻪﺘﺷاد ﯽﮕﺘﺴﺑ ،نآ رد دﻮﺟﻮﻣ لﻮﻠﺤﻣ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ و ﯽﯾاﺬﻏ هدﺎﻣ عﻮﻧ ﺪﺷﺎﺑ 24] .[ ﺶﻫﺎﮐ ﺚﻋﺎﺑ ﯽﺳرﺎﻓ ﻎﻤﺻ دﻮﺟو ،ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺎﺑ ﻖﺑﺎﻄﻣ
ﺰﯿﭼﺎﻧ ﻪﻧﻮﻤﻧ رد pH
ﯽﻣ ﺮﻣا ﻦﯾا ﺖﻠﻋ ﻪﮐ ،ﺪﺷ ﺎﻫ دﻮﺟو ﺪﻧاﻮﺗ
ﺪﺷﺎﺑ ﯽﺳرﺎﻓ ﻎﻤﺻ رد صﺎﺧ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ .
ﻃر ﺺﺧﺎﺷ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺖﺑﻮ
،ﯽﺳرﺎﻓ ﻎﻤﺻ و لﻮﺘﯿﺘﻟﺎﻣ يوﺎﺣ يﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ ﻪﮐ ﺖﺳا هداد نﺎﺸﻧ ﺪﻨﺘﺴﻫ يﺮﺘﺸﯿﺑ ﺖﺑﻮﻃر ياراد ناﺰﯿﻣ يور ﺮﺑ ﺪﻧاﻮﺗ ﯽﻣ ﺮﻣا ﻦﯾا و
نﻮﯾ كﺮﺤﺗ و ﺪﺷﺎﺑ راﺬﮔﺮﺛا نژورﺪﯿﻫ يﺎﻫ
ﺪﻫد ﺶﻫﺎﮐ ار pH .
ﻢﺳﺎﻘﻟاﻮﺑارﻮﭘ و ﯽﺑﻮﯾا )
1398 ( زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺮﮑﺷ ﻢﮐ ﮏﯿﮐ ﺪﯿﻟﻮﺗ ،
د راﺮﻗ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ار ﺎﻣﺮﺧ ﺪﻬﺷ ﺪﻧدا
. ﺎﺑ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ تاﺪﻫﺎﺸﻣ
و ﻞﺨﻠﺨﺗ ،نزو ﺖﻓا ،ﮏﯿﮐ نﻮﯿﺳﻻﻮﻣﺮﻓ رد ﺎﻣﺮﺧ ﺪﻬﺷ ﺶﯾاﺰﻓا ﻪﻧﻮﻤﻧ pH ﺪﺑﺎﯾ ﯽﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﺎﻫ 6]
.[ نارﺎﮑﻤﻫ و يﺪﯿﻬﺷ )
1396 ( ،
تﺎﯿﺻﻮﺼﺧ ﺮﺑ ار زرﺎﮐﺎﺳ ﻦﯾﺰﮕﯾﺎﺟ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺎﻣﺮﺧ هﺮﯿﺷ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﺪﻧدﺮﮐ ﯽﺳرﺮﺑ ﯽﺠﻨﻔﺳا ﮏﯿﮐ ﯽﮑﯾﺰﯿﻓ و ﯽﮑﯾژﻮﻟﻮﺋر .
نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ
ﻨﯾﺰﮕﯾﺎﺟ ﻪﮐ داد ﺶﻫﺎﮐ ﺚﻋﺎﺑ ،ﺎﻣﺮﺧ هﺮﯿﺷ ﺎﺑ ﺮﮑﺷ ﯽ
ﻪﻧﻮﻤﻧ pH ﺎﻫ
ددﺮﮔ ﯽﻣ 25] . [ نارﺎﮑﻤﻫ و ودﺮﭘﺰﭽﻧﺎﺳ )
2010 (،
ﯽﻨﻏ لﻮﺼﺤﻣ هﺪﺷ
ﮏﯿﮐ ﻪﺑ ار ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ و ﻦﯾﺮﺘﺴﮐد ﺎﺑ هاﺮﻤﻫ ،فﻻﻮﯾ نﺎﮐﻮﻠﮔﺎﺘﺑ ﺎﺑ ﻪﮐ ﺪﻧدﺮﮐ هﺪﻫﺎﺸﻣ و هدوﺰﻓا ﻪﻧﻮﻤﻧ pH
فﻼﺘﺧا يرﺎﻣآ ﺮﻈﻧ زا ﺎﻫ
ﯽﻨﻌﻣ ﺪﻧراﺪﻧ ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ ﺎﺑ يراد (p>0.05)
26] .[
3 - 1 - 3 - ﺮﺘﺴﮐﺎﺧ
،ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺎﺑ ﻖﺑﺎﻄﻣ ﺎﺑ
ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ﺮﺘﺴﮐﺎﺧ
ﻪﻧﻮﻤﻧ يﺎﻫ ﮏﯿﮐ يوﺎﺣ
هداد ﯽﺳرﺮﺑ و ﯽﺳرﺎﻓ ﻎﻤﺻ و لﻮﺘﯿﺘﻟﺎﻣ ﺪﻨﭼ نﻮﻣزآ شور ﺎﺑ ﺎﻫ
ﻪﻨﻣاد ﺮﺘﺴﮐﺎﺧ راﺪﻘﻣ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ﻪﮐ ﺪﯾدﺮﮔ ﺺﺨﺸﻣ ،ﻦﮑﻧاد يا
) 61 / 1 ( رﺎﻤﯿﺗ ﻪﺑ ﻖﻠﻌﺘﻣ T3
) يوﺎﺣ 25 % لﻮﺘﯿﺘﻟﺎﻣ + 1 % ﻎﻤﺻ
ﯽﺳرﺎﻓ ( نآ راﺪﻘﻣ ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ و )
23 / 1 ( ﯽﻣ ﺪﻫﺎﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺑ ﻖﻠﻌﺘﻣ
ﺪﺷﺎﺑ . ندوﺰﻓا و زرﺎﮐﺎﺳ يﺎﺟ ﻪﺑ لﻮﺘﯿﺘﻟﺎﻣ ﯽﻨﯾﺰﮕﯾﺎﺟ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺑ ﯽﺳرﺎﻓ ﻎﻤﺻ ،ﺎﻫ
ﻞﯿﻟد ﻪﻧﻮﻤﻧ رد ﺮﺘﺴﮐﺎﺧ ﺶﯾاﺰﻓا ﺖﺒﺴﻧ ﺎﻫ
ﯽﻣ ،ﺪﻫﺎﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺑ ﯽﺳرﺎﻓ ﻎﻤﺻ رد ﯽﻧﺪﻌﻣ ﺮﺻﺎﻨﻋ دﻮﺟو ﺪﻧاﻮﺗ
ﺪﺷﺎﺑ 27] ﯽﻧاﺪﻨﭼ ﺮﯿﺛﺄﺗ ،لﻮﺘﯿﺘﻟﺎﻣ ﺪﻨﻗ ﺎﺑ زرﺎﮐﺎﺳ ﯽﻨﯾﺰﮕﯾﺎﺟ و [ ﺮﺑ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺮﺘﺴﮐﺎﺧ ﺖﺷاﺪﻧ ﺎﻫ
. نارﺎﮑﻤﻫ و ﯽﻤﻓﺮﮔ يﺪﻤﺤﻣ )
1396 ( ،
ﯽﮔﮋﯾو ﺮﺑ ،ﺰﻟﻮﻠﺳ ﻞﯿﺘﻣ ﯽﺴﮐﻮﺑﺮﮐ و ﯽﺳرﺎﻓ ﻎﻤﺻ ﺮﯿﺛﺄﺗ يﺎﻫ
ﺪﻧدﺮﮐ ﯽﺳرﺮﺑ ار ﯽﺠﻨﻔﺳا ﮏﯿﮐ ﯽﺴﺣ و ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷﻮﮑﯾﺰﯿﻓ .
ﺞﯾﺎﺘﻧ
ﻎﻤﺻ ندوﺰﻓا ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ،ﺰﻟﻮﻠﺳ ﻞﯿﺘﻣ ﯽﺴﮐﻮﺑﺮﮐ و ودز يﺎﻫ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻞﮐ ﺮﺘﺴﮐﺎﺧ ﺶﯾاﺰﻓا ﺚﻋﺎﺑ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد ﺎﻫ
هﺪﺷ ﺪﻫﺎﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ
ﺖﺳا 23] .[ نارﺎﮑﻤﻫ و ﯽﻧﺎﻫﻮﺳ )
1396 ( ﻎﻤﺻ ﺮﯿﺛﺄﺗ ، و راﻮﮔ يﺎﻫ
ﯽﻔﯿﮐ صاﻮﺧ ﺮﺑ ،ﯽﺑﺮﭼ زا ﯽﺸﺨﺑ ﻦﯾﺰﮕﯾﺎﺟ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ار نﺎﺘﻧاز ﺪﻧدﺮﮐ ﯽﺳرﺮﺑ ﯽﻨﻏور ﮏﯿﮐ .
ﻪﺑ ﻎﻤﺻ ندوﺰﻓا ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﯽﻣ ﺪﻫﺎﺷ رﺎﻤﯿﺗ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد ،ﺮﺘﺴﮐﺎﺧ ﺶﯾاﺰﻓا ﺚﻋﺎﺑ ﺎﻫ
دﻮﺷ 27] .[ ﻫ و قﺎﻃرﺎﻬﭼ نارﺎﮑﻤ
) 1396 ( ﻪﻨﯿﻬﺑ ، ﯽﮔﮋﯾو يزﺎﺳ يﺎﻫ
ﯽﻨﻏ ﯽﻤﯾژر ﮏﯿﮐ ﺪﻧدﺮﮐ ﯽﺳرﺮﺑ ار ﺎﯾﻮﺘﺳا گﺮﺑ ردﻮﭘ ﺎﺑ هﺪﺷ
. ﺞﯾﺎﺘﻧ
ﺶﯾاﺰﻓا ﺚﻋﺎﺑ ،زرﺎﮐﺎﺳ ﺎﺑ ﺎﯾﻮﺘﺳا ﯽﻨﯾﺰﮕﯾﺎﺟ ﺶﯾاﺰﻓا ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺮﺘﺴﮐﺎﺧ ددﺮﮔ ﯽﻣ ﺎﻫ
13] . [ نارﺎﮑﻤﻫ و ووﺎﻫ )
2016 ( رد ،
ﯽﻟا ﯽﻠﭘ يﺎﻫﺪﻨﻗ ﯽﻨﯾﺰﮕﯾﺎﺟ ﯽﺳرﺮﺑ )
،لﻮﺘﯿﺘﻟﺎﻣ ،لﻮﺘﯿﻧﺎﻣ و لﻮﺘﯿﺑرﻮﺳ
لﻮﺘﯿﺘﮐﻻ ( ﻪﮐ ﺪﻨﺘﻓﺎﯾرد ،ﯽﺠﻨﻔﺳا ﮏﯿﮐ رد ﺮﮑﺷ ﻦﯾﺰﮕﯾﺎﺟ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ، ﺮﯿﺛﺄﺗ ،ﯽﺠﻨﻔﺳا ﮏﯿﮐ رﺎﺘﺧﺎﺳ رد ﯽﻟا ﯽﻠﭘ يﺎﻫﺪﻨﻗ زا هدﺎﻔﺘﺳا
دراﺪﻧ ﺮﺘﺴﮐﺎﺧ ناﺰﯿﻣ رد يﺮﯿﮕﻤﺸﭼ 28]
.[ ﻞﺳار و زﺎﻨﺳرﺎﺑ
) 2005 ( نﺎﻧ ﺮﺘﺴﮐﺎﺧ ناﺰﯿﻣ ﻪﮐ ﺪﻧدﺮﮐ شراﺰﮔ ﯽﻘﯿﻘﺤﺗ ﯽﻃ ، يﺎﻫ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد ﻎﻤﺻ يوﺎﺣ ﺪﻫﺎﺷ
) ﻎﻤﺻ نوﺪﺑ (
ﻞﯿﻟد ﻪﺑ ،
ﺖﺳا ﺮﺘﺸﯿﺑ ،ﻎﻤﺻ هﮋﯾو رﺎﺘﺧﺎﺳ 29]
.[
3 - 1 - 4 - ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ
ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ،ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺎﺑ ﻖﺑﺎﻄﻣ ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ
ﻪﻧﻮﻤﻧ يﺎﻫ ﮏﯿﮐ يوﺎﺣ
هداد ﯽﺳرﺮﺑ و ﯽﺳرﺎﻓ ﻎﻤﺻ و لﻮﺘﯿﺘﻟﺎﻣ ﺪﻨﭼ نﻮﻣزآ شور ﺎﺑ ﺎﻫ
ﻪﻨﻣاد ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ راﺪﻘﻣ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ﻪﮐ دﺮﮐ ﺺﺨﺸﻣ ﻦﮑﻧاد يا )
73 / 21 ( ﻪﺑ ﻖﻠﻌﺘﻣ
رﺎﻤﯿﺗ T6
) يوﺎﺣ 50 % لﻮﺘﯿﺘﻟﺎﻣ + 4 % ﯽﺳرﺎﻓ ﻎﻤﺻ (
و
راﺪﻘﻣ ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ )
00 / 21 ( ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ ﺪﻫﺎﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺑ ﻖﻠﻌﺘﻣ .
ﺎﺑ ﻖﺑﺎﻄﻣ
يﺮﺘﺸﯿﺑ ﺮﯾدﺎﻘﻣ يوﺎﺣ ،ﺪﻫﺎﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺎﻫرﺎﻤﯿﺗ ﯽﻣﺎﻤﺗ ،ﺞﯾﺎﺘﻧ رﺎﻤﯿﺗ رد ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ﺪﻧدﻮﺑ ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ T6
) يوﺎﺣ 50 % لﻮﺘﯿﺘﻟﺎﻣ + 4 %
ﯽﺳرﺎﻓ ﻎﻤﺻ (
ﺑ ﻎﻤﺻ دﻮﺟو ﻞﯿﻟد ﻪﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺮﯾﺎﺳ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺮﺘﺸﯿ
،ﺎﻫ
ﺪﺷ شراﺰﮔ يﺮﺘﺸﯿﺑ ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ .
تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﺎﺑ ﻖﺑﺎﻄﻣ مﺎﺠﻧا
ﻦﯾا رد هﺪﺷ
ﻪﻧﻮﻤﻧ رد ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ ﺶﯾاﺰﻓا ﻞﯿﻟد ،ﻪﻨﯿﻣز ﯽﻣ ﺎﻫ
ﺖﯿﻫﺎﻣ ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ
ﺪﺷﺎﺑ ﻂﺒﺗﺮﻣ ﯽﺳرﺎﻓ ﻎﻤﺻ يرﺎﺘﺧﺎﺳ 10]
يوﺎﺣ ﻎﻤﺻ ﻦﯾا اﺮﯾز ؛[
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ و هدﻮﺑ ﻪﻨﯿﻣآ يﺎﻫﺪﯿﺳا ﯽﺳرﺎﻓ ﻎﻤﺻ يوﺎﺣ يﺎﻫ
اراد ﺪﻧدﻮﺑ ﺪﻫﺎﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﺮﯾدﺎﻘﻣ ي .
ناﺰﯿﻣ رد
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ ،دﻮﺑ هﺪﺷزرﺎﮐﺎﺳ ﻦﯾﺰﮕﯾﺎﺟ لﻮﺘﯿﺘﻟﺎﻣ ﻪﮐ ،ﮏﯿﮐ يﺎﻫ
ﺪﺸﻧ هﺪﻫﺎﺸﻣ يﺮﯿﺛﺄﺗ .
ﻪﺑ لﻮﺘﯿﺘﻟﺎﻣ ﯽﻧزو ﯽﻨﯾﺰﮕﯾﺎﺟ ﺮﻣا ﻦﯾا ﺖﻠﻋ
ﻪﻧﻮﻤﻧ رد زرﺎﮐﺎﺳ يﺎﺟ دﻮﺑ ﺎﻫ
. نارﺎﮑﻤﻫ و ﯽﻧﺎﻫﻮﺳ )
1396 ( ﺮﯿﺛﺄﺗ
ﻎﻤﺻ ﻪﺑ نﺎﺘﻧاز و راﻮﮔ يﺎﻫ ﺮﺑ ﯽﺑﺮﭼ زا ﯽﺸﺨﺑ ﻦﯾﺰﮕﯾﺎﺟ ناﻮﻨﻋ
ﺪﻧدﺮﮐ ﯽﺳرﺮﺑ ار ﯽﻨﻏور ﮏﯿﮐ ﯽﻔﯿﮐ صاﻮﺧ .
داد نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد يﺮﺘﺸﯿﺑ ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ زا ﻎﻤﺻ يوﺎﺣ يﺎﻫ
ﺪﻧدﻮﺑ رادرﻮﺧﺮﺑ ﺪﻫﺎﺷ 27]
.[ نارﺎﮑﻤﻫ و ﯽﻤﻓﺮﮔ يﺪﻤﺤﻣ )
1396 (
ﯽﮔﮋﯾو ﺮﺑ ﺰﻟﻮﻠﺳ ﻞﯿﺘﻣ ﯽﺴﮐﻮﺑﺮﮐ و ﯽﺳرﺎﻓ ﻎﻤﺻ ﺮﯿﺛﺄﺗ يﺎﻫ
و ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷﻮﮑﯾﺰﯿﻓ ﺪﻧدﺮﮐ ﯽﺳرﺮﺑ ار ﯽﺠﻨﻔﺳا ﮏﯿﮐ ﯽﺴﺣ
. ﺞﯾﺎﺘﻧ
ﻎﻤﺻ ندوﺰﻓا ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ،ﺰﻟﻮﻠﺳ ﻞﯿﺘﻣ ﯽﺴﮐﻮﺑﺮﮐ و ودز يﺎﻫ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ ﺶﯾاﺰﻓا ﺚﻋﺎﺑ ددﺮﮔ ﯽﻣ ﺪﻫﺎﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد ﺎﻫ
10] .[ نارﺎﮑﻤﻫ و ﺪﺣﻮﻣ )
2012 ( ﻪﮐ ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ ﯽﻘﯿﻘﺤﺗ ﯽﻃ
ﻎﻤﺻ زا هدﺎﻔﺘﺳا و نﺎﺘﻧاز يﺎﻫ
ﯽﮔﮋﯾو دﻮﺒﻬﺑ ﺚﻋﺎﺑ ، HPMC
يﺎﻫ
ﮏﯿﮐ رد ،ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ ناﺰﯿﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﻪﻠﻤﺟ زا ،ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷﻮﮑﯾﺰﯿﻓ يﺎﻫ
ﯽﻣ ﯽﺠﻨﻔﺳا دﻮﺷ
28] . [ ﺎﯿﻣﻮﺳ و ﺎﺸﯿﻧﺎﻣ )
2012 ( هرﺎﺑرد ﯽﻘﯿﻘﺤﺗ ﯽﻃ
ﻦﯾﺮﯿﺷ و ﺎﻫﺪﯿﺋﻮﻠﮐورﺪﯿﻫ ﯽﻨﯾﺰﮕﯾﺎﺟ هﺪﻨﻨﮐ
رد زرﺎﮐﺎﺳ يﺎﺟ ﻪﺑ ﺎﻫ
ﮏﯿﮐ رد ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ ﯽﻤﮐ ﺮﯾدﺎﻘﻣ رد توﺎﻔﺗ ﻪﮐ ﺪﻧدﻮﻤﻧ ناﻮﻨﻋ ،
ﯽﻣ ،هﺪﺷ ﺖﺨﭘ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﺑ ﺪﻧاﻮﺗ
و ﻪﻨﯿﻣآ يﺎﻫﺪﯿﺳا تزا راﺪﻘﻣ ﻪ
ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺴﺑاو نﻮﯿﺳﻻﻮﻣﺮﻓ عﻮﻧ 24]
.[ نارﺎﮑﻤﻫ و ﻦﯿﻟ )
2008 (
ﯽﮐﻮﮐ ﯽﺴﺣ و ﯽﮑﯾﺰﯿﻓ صاﻮﺧ ﻢﮐ ﯽﮐرﺎﻤﻧاد يﺎﻫ
يوﺎﺣ يﺮﻟﺎﮐ
ﯽﮐﻮﮐ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ و ﺪﻧدﺮﮐ ﯽﺳرﺮﺑ ار لﻮﺘﯾﺮﺘﯾرا يوﺎﺣ يﺎﻫ
ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ ناﺰﯿﻣ زا ،زرﺎﮐﺎﺳ يوﺎﺣ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد لﻮﺘﯾﺮﺘﯾرا ﯽﻧﺎﺴﮑﯾ ﺪﻨﺘﺴﻫ رادرﻮﺧﺮﺑ 29]
.[
3 - 1 - 5 - ﻪﺘﯾزﻮﮑﺴﯾو
رد ﻢﻬﻣ يﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ زا ﯽﮑﯾ ،نﺎﯾﺮﺟ ﻪﺑ ﺖﻣوﺎﻘﻣ ﺎﯾ ﻪﺘﯾزﻮﮑﺴﯾو
ﯽﻣ ﮏﯿﮐ ﺮﯿﻤﺧ ﯽﻣ اﺮﯾز ،ﺪﺷﺎﺑ
بﺎﺒﺣ يراﺪﻬﮕﻧ يور ﺮﺑ ﺪﻧاﻮﺗ يﺎﻫ
ﺪﺷﺎﺑ ﺮﺛﺆﻣ اﻮﻫ .
ﯽﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ﺮﯿﯿﻐﺗ ﺮﺑ ،ﺪﻨﻗ عﻮﻧ ﺮﯿﯿﻐﺗ ﻪﮐ ﺪﺳر
ﺖﺳا ﺮﺛﺆﻣ ﻢﺘﺴﯿﺳ ﻪﺘﯾزﻮﮑﺴﯾو .
ﺑ ﻞﯿﺴﮐورﺪﯿﻫ هوﺮﮔ ﻂﺳﻮﺗ ﺎﻫﺪﻨﻗ ﺎ
لﻮﮑﻟﻮﻣ ﯽﻣ راﺮﻗﺮﺑ ﯽﻧژورﺪﯿﻫ ﺪﻧﻮﯿﭘ بآ يﺎﻫ ﺪﻨﯾﺎﻤﻧ
30] .[ ﻖﺑﺎﻄﻣ
ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ،ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺎﺑ ﻪﺘﯾزﻮﮑﺴﯾو
ﻪﻧﻮﻤﻧ يﺎﻫ ﮏﯿﮐ يوﺎﺣ
ﻪﺘﯾزﻮﮑﺴﯾو راﺪﻘﻣ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ،ﯽﺳرﺎﻓ ﻎﻤﺻ و لﻮﺘﯿﺘﻟﺎﻣ ) 88 / 3 ( رﺎﻤﯿﺗ ﻪﺑ ﻖﻠﻌﺘﻣ T6
) يوﺎﺣ 50 % لﻮﺘﯿﺘﻟﺎﻣ + 4 % ﻎﻤﺻ
ﯽﺳرﺎﻓ ( هدﻮﺑ راﺪﻘﻣ ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ و آ
ن ) 67 /1 ( ﺪﻫﺎﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺑ ﻖﻠﻌﺘﻣ ،
ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ . ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺘﯾزﻮﮑﺴﯾو ﺮﺑ رﺎﻤﯿﺗ ﺮﺛا ًﻼﻣﺎﮐ ﮏﯿﮐ يﺎﻫ
ﯽﻨﻌﻣ دﻮﺑ راد ) 01 / 0
≤ (p ﻎﻤﺻ و لﻮﺘﯿﺘﻟﺎﻣ ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ و
ﺖﻓﺎﯾ ﺶﯾﺰﻓا ﻪﺘﯾزﻮﮑﺴﯾو ﺺﺧﺎﺷ ،ﯽﺳرﺎﻓ .
ﺖﺳا نآ ﺮﻣا ﻦﯾا ﺖﻠﻋ
ﺬﮔﺮﯿﺛﺄﺗ رﺎﯿﺴﺑ ﻪﺘﯾزﻮﮑﺴﯾو ناﺰﯿﻣ رد ،ﺎﻫﺪﻨﻗ ﯽﻟﻮﮑﻟﻮﻣ رﺎﺘﺧﺎﺳ ﻪﮐ را
ﻪﺑ ،ﺖﺳا حﻮﻄﺳ ،ﯽﻧژورﺪﯿﻫ يﺎﻫﺪﻧﻮﯿﭘ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ﻪﮐ يرﻮﻃ
ﯽﻣ ﺶﻫﺎﮐ دازآ بآ كﺮﺤﺗ ناﺰﯿﻣ و ﺶﯾاﺰﻓا تﻻﺎﺼﺗا ﻪﮐ ،ﺪﺑﺎﯾ
نآ ﻪﺠﯿﺘﻧ ﯽﻣ ﻪﺘﯾزﻮﮑﺴﯾو ﺶﯾاﺰﻓا ﺪﺷﺎﺑ
. ﺖﺒﺴﻧ زرﺎﮐﺎﺳ رد ﯽﺗرﺎﺒﻋ ﻪﺑ
و هدﻮﺑ ﺮﺘﻤﮐ ﯽﻧژورﺪﯿﻫ يﺎﻫﺪﻧﻮﯿﭘ و تﻻﺎﺼﺗا حﻮﻄﺳ ،لﻮﺘﯿﺘﻟﺎﻣ ﻪﺑ ﻪﮐ ،دﻮﺷ ﯽﻣ ﻢﮐ دازآ بآ كﺮﺤﺗ اﺬﻟ ناﺰﯿﻣ ﺶﻫﺎﮐ نآ ﻪﺠﯿﺘﻧ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺮﮕﯾد ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد ﺪﻫﺎﺷ ﺮﯿﻤﺧ ﻪﺘﯾزﻮﮑﺴﯾو ﺖﺳا هﺪﺷ ﺎﻫ
. ﻪﺑ
ﻪﺘﯾزﻮﮑﺴﯾو هوﻼﻋ
،ﺮﯿﻤﺧ ﺖﺤﺗ ﺮﯿﺛﺄﺗ نزو ﯽﻟﻮﮑﻟﻮﻣ ﺰﯿﻧ ﺪﻨﻗ راﺮﻗ
ﯽﻣ دﺮﯿﮔ . ﻪﭼﺮﻫ ،ﺪﺷﺎﺑ ﺮﺘﻤﮐ هدﺎﻔﺘﺳادرﻮﻣ ﺪﻨﻗ ﯽﻟﻮﮑﻟﻮﻣ نزو
ﻪﺘﯾزﻮﮑﺴﯾو ﺮﯿﻤﺧ
ﮏﯿﮐ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﺪﻫاﻮﺧ دﻮﺑ . ﻪﺘﯾزﻮﮑﺴﯾو ﯽﯾﻮﺳ زا
ﺮﯿﻤﺧ ﮏﯿﮐ ﺒﺗرا طﺎ ﺖﯿﻟﻼﺣ ﺎﺑ يدﺎﯾز ﺪﻨﻗ
هدﺎﻔﺘﺳادرﻮﻣ رد
نﻮﯿﺳﻻﻮﻣﺮﻓ ﺮﯿﻤﺧ
دراد ﮏﯿﮐ .
ﻦﯿﯾﺎﭘ ﯽﻟﻮﮑﻟﻮﻣ نزو لﻮﺘﯿﺘﻟﺎﻣ
و
دﺎﯾز ﺖﯿﻟﻼﺣ ﺐﺒﺳ ،نآ
دﺎﺠﯾا ﻪﺘﯾزﻮﮑﺴﯾو ناﺰﯿﻣ ﻦﯾﺮﺗﻻﺎﺑ ﺮﯿﻤﺧ رد
ﻪﯿﻬﺗ هﺪﺷ ﺎﺑ ﻦﯾا ﺪﯾدﺮﮔ ﺪﻨﻗ 31]
.[ بذﺎﺟ ﺖﯿﺻﺎﺧ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ
ﯽﻣ ﺚﻋﺎﺑ ،ﯽﺳرﺎﻓ ﻎﻤﺻ ندﻮﺑ ﻪﺑﻮﻃﺮﻟا ﻢﮐ سﺮﺘﺳد رد بآ ﻪﮐ دﻮﺷ
ﺪﺑﺎﯾ ﺶﯾاﺰﻓا ﺮﯿﻤﺧ ﻪﺘﯾزﻮﮑﺴﯾو نآ لﺎﺒﻧد ﻪﺑ و دﻮﺷ .
و هداز سﺎﺒﻋ
نارﺎﮑﻤﻫ ) 1397 ( و ﻦﯾﺮﯿﺷ مادﺎﺑ ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ هﺮﺘﻧﺎﺴﻨﮐ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺮﯿﺛﺄﺗ ،
ﯽﮔﮋﯾو ﺮﺑ نﺎﺘﻧاز ﻎﻤﺻ ﺪﻧدﺮﮐ ﯽﺳرﺮﺑ ار ﻦﺗﻮﻠﮔ نوﺪﺑ ﮏﯿﮐ يﺎﻫ
.
مادﺎﺑ ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ هﺮﺘﻧﺎﺴﻨﮐ و نﺎﺘﻧاز ﻎﻤﺻ ﺶﯾاﺰﻓا ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻦﯾﺮﯿﺷ ﯽﻣ ، ﺪﻧاﻮﺗ ﺎﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺘﯾزﻮﮑﺴﯾو و ﺖﺑﻮﻃر ﺶﯾاﺰﻓا ﺚﻋ ﺎﻫ
دﻮﺷ 32] .[ نارﺎﮑﻤﻫ و ﯽﻤﺳﺎﻗ )
1392 ( زرﺎﮐﺎﺳ ﯽﻨﯾﺰﮕﯾﺎﺟ نﺎﮑﻣا ،
ﻢﮐ ﯽﺠﻨﻔﺳا ﮏﯿﮐ ﻪﯿﻬﺗ رد ار ﻦﯾﺮﺘﺴﮐدﻮﺘﻟﺎﻣ و زﻮﻟاﺮﮐﻮﺳ ﺎﺑ يﺮﻟﺎﮐ
ﺪﻧدﺮﮐ ﯽﺳرﺮﺑ .
ﺚﻋﺎﺑ ،ﻦﯾﺮﺘﺴﮐدﻮﺘﻟﺎﻣ ندوﺰﻓا ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ
ﯽﻣ ﮏﯿﮐ رد ﺮﯿﻤﺧ ﻪﺘﯾزﻮﮑﺴﯾو ﺶﯾاﺰﻓا دﻮﺷ
33] .[ و يدﺰﯾ لﺎﺳ رد نارﺎﮑﻤﻫ
1392 طﻮﻠﺨﻣ ﺎﺑ زرﺎﮐﺎﺳ ﯽﻨﯾﺰﮕﯾﺎﺟ ﯽﺳرﺮﺑ رد ،
،بﺎﻄﻗ ﯽﺘﻨﺳ ﯽﻨﯾﺮﯿﺷ رد ،اﺮﯿﺘﮐ ﻎﻤﺻ و ﻦﯾﺮﺘﺴﮐدﻮﺘﻟﺎﻣ ،زﻮﻟاﺮﮐﻮﺳ ﺖﺑﻮﻃر و ﻪﺘﯾزﻮﮑﺴﯾو ناﺰﯿﻣ ،اﺮﯿﺘﮐ ناﺰﯿﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ﻪﮐ ﺪﻨﺘﻓﺎﯾرد ﺖﻓﺎﯾ ﺪﻫاﻮﺧ ﺶﯾاﺰﻓا 34]
.[ ﺎﯿﻣﻮﺳ و ﺎﺸﯿﻧﺎﻣ )
2012 (،
ﻞﺑﺎﻘﺘﻣ ﺮﺛا
لﻮﺘﯿﺑرﻮﺳ ،ﺪﯾزﻮﯾﻮﺘﺳا ار ﺪﻨﻗ نوﺪﺑ ﮏﯿﮐ رد نﺎﺘﻧاز ﻎﻤﺻ و ﻊﯾﺎﻣ
ﺪﻧدﺮﮐ ﯽﺳرﺮﺑ .
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﯽﻣﺎﻤﺗ رد ﻪﺘﯾزﻮﮑﺴﯾو داد نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ يﺎﻫ
ﺪﺑﺎﯾ ﯽﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﻎﻤﺻ يوﺎﺣ 24]
. [ نارﺎﮑﻤﻫ و ﺰﻣﻮﮔ )
2007 (،
رد ،نﺎﺘﻧاز ﻎﻤﺻ ﺮﯿﻈﻧ ﺎﻫﺪﯿﺋﻮﻠﮐورﺪﯿﻫ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﮐ ﺪﻧدﺮﮐ شراﺰﮔ ﯽﻣ ﮏﯿﮐ نﻮﯿﺳﻻﻮﻣﺮﻓ ﯽﺗﺎﯿﺑ ندﺎﺘﻓا ﻖﯾﻮﻌﺗ ﻪﺑ ﺚﻋﺎﺑ ﺪﻧاﻮﺗ
دﻮﺒﻬﺑ ،
ﻪﻧﻮﻤﻧ رد ﻪﺘﯾزﻮﮑﺴﯾو ﺶﯾاﺰﻓا و ﮏﯿﮐ ﻢﺠﺣ دﻮﺷ ﺎﻫ
35] . [
3 - 1 - 6 - ﺖﺨﭘ ﺖﻓا
ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ ،ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺎﺑ ﻖﺑﺎﻄﻣ ﺖﺨﭘ ﺖﻓا
ﻪﻧﻮﻤﻧ يﺎﻫ ﮏﯿﮐ يوﺎﺣ
ﺖﺨﭘ ﺖﻓا راﺪﻘﻣ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﯽﺳرﺎﻓ ﻎﻤﺻ و لﻮﺘﯿﺘﻟﺎﻣ ) 21 / 0 ( ﺪﻫﺎﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺑ ﻖﻠﻌﺘﻣ و
ﺖﻓا راﺪﻘﻣ ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ )
12 / 0 ( ﻖﻠﻌﺘﻣ
رﺎﻤﯿﺗ ﻪﺑ T6
) يوﺎﺣ 50 % لﻮﺘﯿﺘﻟﺎﻣ + 4 % ﯽﺳرﺎﻓ ﻎﻤﺻ (
دﻮﺑ .
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺖﺨﭘ ﺖﻓا ﺺﺧﺎﺷ ﺮﺑ رﺎﻤﯿﺗ ﺮﺛا ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ﯽﻨﻌﻣ ًﻼﻣﺎﮐ ﺎﻫ
راد
دﻮﺑ . ﻎﻤﺻ و لﻮﺘﯿﺘﻟﺎﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ﺖﺨﭘ ﺖﻓا ﺺﺧﺎﺷ ﯽﺗرﺎﺒﻋ ﻪﺑ
ﺖﻓﺎﯾ ﺶﻫﺎﮐ ﺪﻫﺎﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﯽﺳرﺎﻓ .
ﯽﻧزو ﺖﻓا ﺶﻫﺎﮐ ﻞﯿﻟد
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﯽﻣ ﺪﻫﺎﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺎﻫ و بﺬﺟ ترﺪﻗ ﺪﻧاﻮﺗ
ﺖﯿﻠﺑﺎﻗ
زا ناﺰﯿﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﻪﺠﯿﺘﻧ رد و ﯽﺳرﺎﻓ ﻎﻤﺻ يﻻﺎﺑ بآ يراﺪﻬﮕﻧ ﺪﺷﺎﺑ ﺖﺨﭘ ﺪﻨﯾاﺮﻓ ﯽﻃ رد بآ ﻦﺘﻓر ﺖﺳد 13]
.[ و ﯽﺑﻮﯾا
ﻢﺳﺎﻘﻟاﻮﺑارﻮﭘ )
1398 ( ﺎﻣﺮﺧ ﺪﻬﺷ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺮﮑﺷ ﻢﮐ ﮏﯿﮐ ﺪﯿﻟﻮﺗ
ﺪﻧدﺮﮐ ﯽﺳرﺮﺑ ار .
رد ﺎﻣﺮﺧ ﺪﻬﺷ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ داد نﺎﺸﻧ تاﺪﻫﺎﺸﻣ
و ﻞﺨﻠﺨﺗ ،نزو ﺖﻓا ،ﮏﯿﮐ نﻮﯿﺳﻻﻮﻣﺮﻓ ﻪﻧﻮﻤﻧ pH
ﯽﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﺎﻫ
ﺪﺑﺎﯾ 22] .[ نارﺎﮑﻤﻫ و قﺎﻃرﺎﻬﭼ )
1396 ( ﻪﻨﯿﻬﺑ ﯽﮔﮋﯾو يزﺎﺳ يﺎﻫ
ﯽﻨﻏ ﯽﻤﯾژر ﮏﯿﮐ ﺪﻧدﺮﮐ ﯽﺳرﺮﺑ ار ﺎﯾﻮﺘﺳا گﺮﺑ ردﻮﭘ ﺎﺑ هﺪﺷ
. ﺞﯾﺎﺘﻧ
ﻎﻤﺻ ندوﺰﻓا داد نﺎﺸﻧ ﯽﻨﻌﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﺚﻋﺎﺑ نﺎﺘﻧاز و راﻮﮔ يﺎﻫ
راد
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﯽﻧزو ﺖﻓا دﻮﺷ ﯽﻣ ﺎﻫ
13] .[ نارﺎﮑﻤﻫ و ﯽﻤﻓﺮﮔ يﺪﻤﺤﻣ
) 1396 ( ﺮﯿﺛﺄﺗ ﯽﮔﮋﯾو ﺮﺑ ﺰﻟﻮﻠﺳ ﻞﯿﺘﻣ ﯽﺴﮐﻮﺑﺮﮐ و ﯽﺳرﺎﻓ ﻎﻤﺻ يﺎﻫ
ﺪﻧدﺮﮐ ﯽﺳرﺮﺑ ار ﯽﺠﻨﻔﺳا ﮏﯿﮐ ﯽﺴﺣ و ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷﻮﮑﯾﺰﯿﻓ .
ﺞﯾﺎﺘﻧ
ﻎﻤﺻ ندوﺰﻓا داد نﺎﺸﻧ ﺚﻋﺎﺑ ﺰﻟﻮﻠﺳ ﻞﯿﺘﻣ ﯽﺴﮐﻮﺑﺮﮐ و ودز يﺎﻫ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺖﺨﭘ ﺖﻓا ﺶﻫﺎﮐ و ﺖﺑﻮﻃر ﺶﯾاﺰﻓا ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد ﺎﻫ
ددﺮﮔ ﯽﻣ ﺪﻫﺎﺷ 10]
.[ يدﺮﻣز و رﻮﭘ ﻢﯾﺮﮐ )
1395 ( ﺨﭘ ﺖﻓا ﺖ
ﯽﺳرﺮﺑ ار اﺮﯿﺘﮐ ﻎﻤﺻ و شﺎﻣ درآ يوﺎﺣ ﺪﻨﻣدﻮﺳاﺮﻓ ﯽﺠﻨﻔﺳا ﮏﯿﮐ ﺪﻧدﺮﮐ . ﺖﺨﭘ ﺖﻓا ﺶﻫﺎﮐ ﺚﻋﺎﺑ اﺮﯿﺘﮐ ﻎﻤﺻ ﺶﯾاﺰﻓا داد نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ
