ﺎﻨﺻ و مﻮﻠﻋ ﻪﻠﺠﻣ
ﯾ اﺬﻏ ﻊ ﯾ ﯽ ا ﯾ ناﺮ
www.fsct.modares.ac.ir:ﻪﻠﺠﻣ ﺖﯾﺎﺳ
ﺳرﺮﺑ ﯽ ﺘﻓﺎﺑ صاﻮﺧ ﯽ
ﺴﺣ و ﯽ ﺖﺳﺎﻣ ﺎﻫ ي ﻟﻮﺗ ﯿ ﺪ ي ﺮﺘﮐﺎﺑ ﻂﺳﻮﺗ ي
ﺎﻫ ي ﺳا ﯿ ﺘﮐﻻ ﺪ ﯿ ﺖﺳﺎﻣ زا هﺪﺷ اﺪﺟ ﮏ ﺎﻫ
ي
ﺪﻨﻔﺳﻮﮔ ي
لﻮﻓزد و ناﺪﻤﻫ ،ﺪﻬﺸﻣ ﻖﻃﺎﻨﻣ
ﺒﻣﯿ ﻦ
1نﺎﻣز ﻔﻧ ، ﯿ ﻪﺴ ﺗﻮﻋد
2ﯽ
، *
ﻔﻄﺼﻣ ﯽ ﻣﺮﮐ
3ﯽ
1 - ﻮﺠﺸﻧاد ي ﺳﺎﻨﺷرﺎﮐ ﯽ
،ﺪﺷرا هوﺮﮔ مﻮﻠﻋ و ﺎﻨﺻ ﯾ ﻊ اﺬﻏ ﯾ ﯽ
، هﺎﮕﺸﻧاد ﻠﻋﻮﺑ ﯽ ﺳ ﯿ
،ﺎﻨ
،ناﺪﻤﻫ اﯾ ناﺮ .
2 - دﺎﺘﺳا ﯾ هوﺮﮔ،رﺎ مﻮﻠﻋ و ﺎﻨﺻ ﯾ ﻊ اﺬﻏ ﯾ ﯽ
، هﺎﮕﺸﻧاد ﻠﻋﻮﺑ ﯽ ﺳﯿ
،ﺎﻨ
،ناﺪﻤﻫ اﯾ ناﺮ .
3 - ﺸﻧاد ﯿ هوﺮﮔ،رﺎ مﻮﻠﻋ و ﺎﻨﺻ ﯾ ﻊ اﺬﻏ ﯾ ﯽ
، هﺎﮕﺸﻧاد ﻠﻋﻮﺑ ﯽ ﺳ ﯿ
،ﺎﻨ
،ناﺪﻤﻫ اﯾ ناﺮ .
ﻪﻟﺎﻘﻣ تﺎﻋﻼﻃا ﮑﭼ
ﯿ هﺪ
رﺎﺗ ﯾ ﺎﻫ ﺦ ي ﻪﻟﺎﻘﻣ :
رﺎﺗ ﯾ رد ﺦ ﯾ ﺖﻓﺎ : 15 / 07 / 1400
رﺎﺗ ﯾ ﺬﭘ ﺦ ﯾ شﺮ : 16 / 11 / 1400
ﻠﮐ تﺎﻤﻠﮐ ﯿ ﺪ ي :
ﺮﺘﮐﺎﺑ ي ﺎﻫ ي ﺳا ﯿ ﺘﮐﻻ ﺪ ﯿ ،ﮏ
،ﺖﻓﺎﺑ
ﻟﯿ ﻟﻮﭙ ﯿ ،ﺰ
ﺴﺣ ﯽ ،
ﻟﻮﺌﺗوﺮﭘ ﯿﺰ .
DOI: 10.52547/fsct.19.122.171
DOR: 20.1001.1.20088787.1401.19.122.21.4
تﺎﺒﺗﺎﮑﻣ لﻮﺌﺴﻣ
ﺪﻨﻔﺳﻮﮔ ﺖﺳﺎﻣ ي
ﯾ ﮑ ﯽ ﻨﺒﻟ تﻻﻮﺼﺤﻣ زا ﯽ
ﺬﻐﻣ ي ا رد ﯾ ﺖﺳا ناﺮ . ا فﺪﻫ ﯾ ﺎﺳﺎﻨﺷ ،ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦ ﯾ
ﯽ
ﻟﻮﮑﻟﻮﻣ ﯽ ﺮﺘﮐﺎﺑ ي ﺎﻫ ي ﺳا ﯿ ﺘﮐﻻ ﺪ ﯿ ﺖﺳﺎﻣ زا هﺪﺷ اﺪﺟ ﮏ ﺎﻫ
ي ﺪﻨﻔﺳﻮﮔ ي و ناﺪﻤﻫ و لﻮﻓزد ،ﺪﻬﺸﻣ
ﺳرﺮﺑ ﯽ ژﻮﻟﻮﻨﮑﺗ صاﻮﺧ ﯾ
ﮑ ﯽ نآ دﻮﺑ ﺎﻫ . 47 اﺪﺟ ﯾ ﺮﺘﮐﺎﺑ ﻪ ي ﺜﮑﺗ ﻂﺳﻮﺗ ﯿ
نژ ﺮ 16S rDNA ﺎﺑ
ﻟاﻮﺗ ﺲﭙﺳ وPCR ﯽ
ﯾﺑﺎ ﯽ ﻟﻮﮑﻟﻮﻣ ﺮﻈﻧ زا ﯽ
ﺎﺳﺎﻨﺷ ﯾ ﯽ ﺪﻧﺪﺷ . ژﻮﻟﻮﻨﮑﺗ صاﻮﺧ ﯾﮑ
ﯽ اﺪﺟ ﯾﻪ ﻞﻣﺎﺷ ﺎﻫ
ﻟﻮﺗ ﯿ ﺳا ﺪ ﯿ ﺘﮐﻻ ﺪ ﯿ د ،ﮏ ي ﺘﺳا ﯿ ﻟﺎﻌﻓ ،ﻞ ﯿ ﺖ ﺎﻫ ي ﻟ ﯿ ﻟﻮﭙ ﯿﺘﯿ ﮑ ﯽ هروا ، زآ ي ﻟﻮﺌﺗوﺮﭘ و ﯿﺘﯿ ﮑ ﯽ ﺳرﺮﺑ ﯽ ﺪﻧﺪﺷ .
ﻟﺎﻧآ ﯿ رﺎﻣآ ﺰ ي هداد ﻂﺳﻮﺗ ﺎﻫ ﻟﻮﺗ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧSPSS
ﯿ د ﺪ ي ﺘﺳا ﯿ ﻐﺗ و ﻞ ﯿﯿ تاﺮ ﻃردpH ﯽ 24 ﺖﻋﺎﺳ
اﺪﺟ ﻂﺳﻮﺗ ﯾﻪ
ﺑ ﺎﻫ ﯿ ﺖﺳﺎﻣ ﻦ ﺎﻫ ي ﻨﻌﻣ رﻮﻃ ﻪﺑﺪﻬﺸﻣ و ناﺪﻤﻫ ،لﻮﻓزد ﯽ
راد ي ) 0,05
<
(P توﺎﻔﺘﻣ
ﺖﺳا . ژﻮﻟﻮﻨﮑﺗ صاﻮﺧ ﯾ
ﮑ ﯽ اﺪﺟ ﯾﻪ ﻮﺘﭘﺮﺘﺳا ﻪﮐ دﺮﮐ ﺖﺑﺎﺛ ﺎﻫ راﻮﻟﺎﺳ سﻮﮐﻮﮐ
ﯾ ز سﻮ ﯾ ﻪﻧﻮﮔﺮ
ﻓﻮﻣﺮﺗ ﯿ سﻮﻠ (H1, H2) ﺳﺎﺑﻮﺘﮐﻻ و
ﯿ ﮐوﺮﺒﻟد سﻮﻠ ﯿﺰ
ﯾ رﺎﮕﻟﻮﺑ ﻪﻧﻮﮔﺮ ﯾ
سﻮﮑ (H1, H2, H3, H7,
H9, H10) ﺪﻨﻔﺳﻮﮔ ﺖﺳﺎﻣ زا
ي ﺴﻧﺎﺘﭘ ناﺪﻤﻫ ﯿ
ژﻮﻟﻮﻨﮑﺗ ﻞ ﯾﮑ
ﯽ ﻻﺎﺑ ﯾ ﯽ ﺪﻧراد . ﻨﭽﻤﻫ ﯿ سﺎﺳاﺮﺑ ﻦ
ﺎﺘﻧ ﯾ ﻟﺎﻧآ ﺞ ﯿ ﺴﺣ صاﻮﺧ ﺰ ﯽ
ﺘﻔﺳ و ﯽ ﺖﺳﺎﻣ ﺖﻓﺎﺑ ﺎﻫ
ي ﻟﻮﺗ ﯿ اﺪﺟ ﻂﺳﻮﺗ هﺪﺷ ﺪ ﯾﻪ
ﺎﻫ ي ،ﺐﺨﺘﻨﻣ
ﺳا راﻮﻟﺎﺳ سﻮﮐﻮﮐﻮﺘﭘﺮﺘ ﯾ
سﻮ (H2) ﺳﺎﺑﻮﺘﮐﻻ و ﯿ
ﮐوﺮﺒﻟد سﻮﻠ ﯽ
ﺮﮔزﺎﻏآ ﺖﺸﮐ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ(H3)
ﭘ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﯿ ﺪﻧﺪﺷ دﺎﻬﻨﺸ .
ﻤﻠﻋ ﻪﻟﺎﻘﻣ ﯽ ﺸﻫوﮋﭘ_ ﯽ
1 - ﻪﻣﺪﻘﻣ
ﻟد ﻪﺑ ﺖﺳﺎﻣ ﯿ
ﺳا دﻮﺟو ﻞ ﯿ
ﺎﻫﺪ ي ﻟآ ﯽ ﻧﺪﻌﻣ داﻮﻣ ، ﯽ
و عاﻮﻧا ، ﯾ ﻣﺎﺘ ﯿ ﻦ ﺎﻫ
ﻣ رﻮﻠﻓ و ﯿ ﺑوﺮﮑ ﯽ ﻤﺨﺗ لﻮﺌﺴﻣ ﯿ
اﺬﻏ شزرا نآﺮ ﯾ
ﯽ ﻻﺎﺑ ﯾ ﯽ دراد
ﻟد ﻪﺑ نآ فﺮﺼﻣو ﯿ
ﺬﻐﺗ صاﻮﺧ ﻞ ﯾﻪ
ا ي ﺻﻮﺗ هراﻮﻤﻫ نآ ﯿ
هﺪﺷ ﻪ
ﺖﺳا . وﺎﺣ ﺖﺳﺎﻣ ي
ﻨﻣ ﯿﺰ ﯾ ور ،ﺮﻔﺴﻓ ،ﻢ ي
ﺴﻠﮐ و ﯿ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ و هدﻮﺑ ﻢ
ﺷ ﯿ ﻠﺑﺎﻗ ﺮ ﯿ ﺑﺮﭼ ﻢﻀﻫ ﺖ ﯽ
ﻧﺪﻌﻣ داﻮﻣ ، ﯽ
ﺌﺗوﺮﭘ و زﻮﺘﮐﻻ ، ﯿ
ﺮﺘﻬﺑ نآ ﻦ
ﺖﺳا . ﻟد ﻪﺑ ﺖﺳﺎﻣ فﺮﺼﻣ ﯿ
ﺻﺎﺧ ﻦﺘﺷاد ﻞ ﯿ
ﻣﺪﺿ ﺖ ﯿ ﺑوﺮﮑ ﯽ رﻮﻠﻓو
ﺘﮐﻻ ﯿ ﮑ ﯽ ﭘ رد نآ ﺪﻨﻤﺷزرا ﯿ
ﮕﺸ ﯿﺮ ي نﺎﻃﺮﺳ صﻮﺼﺨﺑ نﺎﻃﺮﺳ زا
ﻣ ﺮﺛﻮﻣ نﻮﻟﻮﮐ ﯽ
ﺪﺷﺎﺑ 1] . ا[ ﺖﺳﺎﻣ ﺮﺜﮐ ﻫﺎ
ي ﻟﻮﺗ زا ﻞﺻﺎﺣ ﯿ
ﺘﻌﻨﺻ ﺪ ﯽ
ﺷ زا رﻮﺸﮐ رد ﯿ
ﻣ وﺎﮔ ﺮ ﯽ ﺎﻣا ﺪﺷﺎﺑ ﺪﻨﻔﺳﻮﮔ ﺖﺳﺎﻣ
ي ﻈﻧ ﯿﺮ
ﺖﺳﺎﻣ ﺎﻫ ي ﺷ زا ﻞﺻﺎﺣ ﯿ
ﻪﺑ ﺮﺘﺷ و ﺰﺑ ﺮ ﻟد
ﯿ ﮐﺮﺗ ﻞ ﯿ صﻮﺼﺨﺑ ﺶﺗﺎﺒ
ﺑﺮﭼ ﯽ ا رد ار دﻮﺧ صﺎﺧ ناراﺪﻓﺮﻃ ﻻﺎﺑ ﯾ
ﺑ ﻪﮐ ،دراد ناﺮ ﯿ
ﻪﺑ ﺮﺘﺸ
ﻠﺤﻣ ترﻮﺻ ﯽ
ﻟﻮﺗ ﯿ ﻣ ﺪ ﯽ دﻮﺷ . راﺪﻘﻣ ﺑﺮﭼ ﯽ ﺷ ﯿ ﺮﻘﺗ وﺎﮔ ﺮ ﯾ ﺎﺒ 47 - 33
ﻟ رد مﺮﮔ ﯿ وﺮﺘ اﺮﺑ ي دوﺪﺣ ﺪﻨﻔﺳﻮﮔ 71
ﻟ رد مﺮﮔ ﯿ ﺖﺳا ﺮﺘ . ﻪﺘﺒﻟا
ﺑﺮﭼ ﺖﻈﻠﻏ توﺎﻔﺗ ﯽ
رد ﯾ و ،داﮋﻧ ﻪﺑ ﻪﻧﻮﮔ ﮏ ﯾ
ﮔﮋ ﯽ ﺎﻫ ي ﻪﻠﺣﺮﻣ ،ماد
ﺷ ﯿ روآﺮ ي
، ﺑﯿ رﺎﻤ ي ژر ،نﺎﺘﺴﭘ مرو ﯾ
اﺬﻏ ﻢ ﯾ ﯽ ﺷ ﻞﺼﻓ و ﯿ
ﻫدﺮ ﯽ
ﮕﺘﺴﺑ ﯽ دراد 2] . [ ﮐﯿ ﻔﯿ ﮐﺮﺗ ﺮﺑ هوﻼﻋ ﺖﺳﺎﻣ ﺖ ﯿ
ﺷ تﺎﺒ ﯿ ﻟوا ﺮ ﯿ ﻪﺑ ،ﻪ
ﻌﻗﻮﻣ ﯿ ﻓاﺮﻐﺟ ﺖ ﯿﺎﯾ ﯽ ﻟﻮﺗ شور ، ﯿ
ﻏ و ﺪ ﯿ ﮕﺘﺴﺑ هﺮ ﯽ و ﺮﻄﻋ و دراد
ﺑ نآ ﻢﻌﻃ ﯿ ﻣ رﻮﻠﻓ ﻪﺑ ﺮﺘﺸ ﯿ
ﺑوﺮﮑ ﯽ ﺗاذ ﯽ ﺖﺳا ﻪﺘﺴﺑاﻮﻧآ .
ﺎﻣا لﺎﻤﻋا ﺎﺑ
اﺮﻓ ﯾ ﺪﻨ ﺎﻫ ي ﺗراﺮﺣ ﯽ ﻧدوﺰﻓا زا هدﺎﻔﺘﺳا و ﯽ
ﻣ رﻮﻠﻓ ﺮﺜﮐا ،ﺎﻫ ﯿ
ﺑوﺮﮑ ﯽ
ﺗاذ ﯽ ﺑ زا نآ ﯿ ﻣ ﻦ ﯽ ﺪﻧور . ﺪﺑ ﯾﻬ ﯽ ﺖﺳا اﺮﺑ ي ﺘﻨﺳ صاﻮﺧ ﻆﻔﺣ ﯽ
و
وﯾ ﮔﮋ ﯽ ﺎﻫ ي ﺴﺣ ﯽ ا ﯾ ﻮﺳ ،لﻮﺼﺤﻣ ﻦ ﯾﻪ
ﺎﻫ ي ﺘﮐﻻ ﯿ ﮑ ﯽ ﺗاذ ﯽ نآ
ﺎﺑﯾ ﺘﺴ ﯽ زﺎﺳاﺪﺟ ي ﺎﺳﺎﻨﺷ و ﯾ ﯽ ﺪﻧﻮﺷ . ﺖﺳﺎﻣ ﺎﻫ ي ﺘﻌﻨﺻ ﯽ ﻂﺳﻮﺗ
ﺖﺸﮐ ﺎﻫ ي رﺎﺠﺗ ﺮﮔزﺎﻏآ ي
ﻟﻮﺗ ﯿ ﻣ ﺪ ﯽ ﺴﻧﺎﺘﭘ ﻞﺒﻗ زا ﻪﮐﺪﻧﻮﺷ ﯿ
ﻞ ﺎﻫ ي
ژﻮﻟﻮﻨﮑﺗ ﯾ ﮑ ﯽ ﺳرﺮﺑ نآ ﯽ ﺖﺳﺎﻣ ﺎﻣا ،ﺖﺳا هﺪﺷ ﺎﻫ
ي ﺪﻨﻔﺳﻮﮔ ي
ﻠﺤﻣ ﯽ وﺎﺣ ﻪﮐ ي ﻮﺳ ﯾﻪ ﺎﻫ ي ﻣﻮﺑ ﯽ ﺪﻨﺘﺴﻫ نﺎﻣرﻮﺸﮐ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷﺎﻧ
ﻣ ﯽ وﺎﺣ ﺪﻨﻧاﻮﺗ ي
ﻣ رﻮﻠﻓ ﯿ ﺑوﺮﮑ ﯽ ژﻮﻟﻮﻨﮑﺗ زﺎﺘﻤﻣ صاﻮﺧ ﺎﺑ ﯾ
ﮑ ﯽ
ﺷﺎﺑ اﺮﺑ ﻪﮐ ﺪﻨ ي ﻨﺒﻟ ﺖﻌﻨﺻ ﯿ
ﻣ تﺎ ﯽ ﺴﺑ ﺪﻧاﻮﺗ ﯿ ﺪﺷﺎﺑ دﺮﺑرﺎﮐﺮﭘ رﺎ .
زا
ژﻮﻟﻮﻨﮑﺗ هﺎﮔﺪﯾد ﯾ
ﮑ ﯽ ، ﯾ ﮑ ﯽ و زا ﯾ ﮔﮋ ﯽ ﺎﻫ ي ﺮﮔزﺎﻏآ ﺖﺸﮐ ﻢﻬﻣ
ﺳا ﺪﯿﻟﻮﺗ رد ﻻﺎﺑ ﻞﯿﺴﻧﺎﺘﭘ ﻦﺘﺷاد ﯿ
ﺘﮐﻻ ﺪ ﯿ ﺖﺳا ﮏ . ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ
يﺮﺘﮐﺎﺑ ﯽﮑﯿﺘﯿﻟﻮﭙﯿﻟ ا ظﺎﺤﻟزا يدﺎﯾز ﺖﯿﻤﻫا ﺎﻫ
ﯾ رد صﺎﺧ ﻢﻌﻃ دﺎﺠ
ﻨﺒﻟ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﯽ
ﻈﻧ ﯿ دراﺪﺘﺳﺎﻣ ﺮ 3]
. [ ﺮﭘ ﻟﻮﺌﺗو ﯿ ﻃ رد ﺰﯿﻧ ﺰ ﯽ
ﺳر ﯿ ﮔﺪ ﯽ
ﻤﺨﺗ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﯿﺮ
ي ﺮﺘﮐﺎﺑ و دراد ﺖﯿﻤﻫا ي
ﺎﻫ ي ﺳا ﯿ ﺘﮐﻻ ﺪ ﯿ ﺎﺑ ﮏ
ﻟﻮﺌﺗوﺮﭘ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﯿﺘﯿ
ﮑ ﯽ ﻟﻮﺑﺎﺘﻣ رد ﯿ ﻧ ﻢﺴ ﯿ ءﺎﻔﯾا ﯽﻤﻬﻣ ﺶﻘﻧ نژوﺮﺘ
ﯽﻣ ﺪﻨﻨﮐ . ﻪﻨﯿﻣز ﻦﯾا رد ﺌﺗوﺮﭘ ﺶﻘﻧ
ﯿ ﻦ ﻟﻮﻠﺳ جرﺎﺧ زا ﯽ
ﻪﺑ ﻞﺼﺘﻣ
دﯾ ﻟﻮﻠﺳ هراﻮ ﯽ
، ﺖﺳا ﻪﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗرﺎﯿﺴﺑ .
اﺮﯾز ﻦﺘﺴﮑﺷ ﺎﺑ ار ﻢﻌﻃ
ﮐ ﺋزﺎ ﯿ ﺘﭙﭘ ﻪﺑ ﻦ ﯿ ﺪ ﺎﻫ ي ﮏﭼﻮﮐ ﺎﻬﻧ رد و ﺮﺗ ﯾ
ﺖ ﺳا ﯿ ﺪ ﺎﻫ ي ﻣآ ﯿ ﻪﻌﺳﻮﺗ ﻪﻨ
ﻣ ﯽ ﺪﻨﻫد 4] . [ ا مﺎﺠﻧا زا فﺪﻫ ﯾ
زﺎﺳاﺪﺟ ،ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦ ي
ﺎﺳﺎﻨﺷ و ﯾ ﯽ
ﺘﮐﻻ رﻮﻠﻓ ﯿ ﮑ ﯽ ﺗاذ ﯽ رد دﻮﺟﻮﻣ
ﺖﺳﺎﻣ ﺎﻫ ي ﺪﻨﻔﺳﻮﮔ ي ﻠﺤﻣ ﯽ زا
ﻠﻗا ﯿ ﻢ ﺎﻫ ﯾ ﯽ اﻮﻫ و بآ ﺎﺑ ي
ا توﺎﻔﺘﻣ ﯾ و لﻮﻓزد ،ﺪﻬﺸﻣ ﻞﻣﺎﺷ ناﺮ
ﺮﮕﻟﺎﺑﺮﻏ ﺲﭙﺳ و ناﺪﻤﻫ ي
اﺪﺟ ﯾﻪ ژﻮﻟﻮﻨﮑﺗ صاﻮﺧ ﺎﺑ ﺎﻫ ﯾ
ﮑ ﯽ
ﻻﺎﺑ ﻟﻮﺗ ﺖﻬﺟ ﯿ ﺎﻘﻣ و ﺖﺳﺎﻣ ﺪ ﯾ
نآ ﻪﺴ ﺘﻌﻨﺻ ﺖﺳﺎﻣ ﺎﺑ ﯽ
ﺖﺳا .
2 - شور و داﻮﻣ ﺎﻫ
2 - 1 - رادﺮﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ ي
زﺎﺳاﺪﺟ و ي
ﺮﺘﮐﺎﺑ ي ﺎﻫ ي
ﺳا ﯿ ﺘﮐﻻ ﺪ ﯿ ﮏ
ﺪﻨﻔﺳﻮﮔ ﺖﺳﺎﻣ ي
اﺮﺷ ﺖﺤﺗ ناﺪﻤﻫ و لﻮﻓزد ،ﺪﻬﺸﻣ زا ﯾ
ﺮﺘﺳا ﻂ ﯾ ﻞ
ﻊﻤﺟ روآ ي ﺎﻣد ردو ي 4 ﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد ﯽ
ﺎﻣزآ ﻪﺑ داﺮﮔ ﯾ
ﺪﺷ ﻞﻘﺘﻨﻣ هﺎﮕﺸ
5] . [ ﻗر زا ﺪﻌﺑ ﯿ زﺎﺳ ﻖ ي ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺖﻗر ﺎﺗ ﺎﻫ
7
10 -
ر رد ﯾ راﺪﻘﻣ ﺮﮕﻨ
1/
0 ﻣ ﯿﻠ ﯽ ﻟﯿ ورﺮﺘ ي ﺤﻣ ﯿ ﻂ ﺎﻫ ي ﺖﺸﮐ رﺎﮔآMRS
) نﺎﻤﻟآ ،كﺮﻣ (
و
رﺎﮔآM17 ) نﺎﻤﻟآ ،كﺮﻣ (
دﺮﮔ ﺖﺸﮐ ﯾ
ﺪ . ﺤﻣ ﺲﭙﺳ ﯿ ﻂ رﺎﮔآ M17
) اﺮﺑ ﯾ ﺴﮐﻮﮑ ﯽ ( ﺎﻣد رد ي 39 ﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد ﯽ
ﺤﻣ و داﺮﮔ ﯿ ﻂ رﺎﮔآMRS
) اﺮﺑ ي ﺳﺎﺑﻮﺘﮐﻻ ﯿ ﻞ ( ﺎﻣد رد ي 45 ﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد ﯽ
اﺮﮔ اﺮﺷ رد د ﯾ
ﻂ
ﺑ ﯽ زاﻮﻫ ي تﺪﻣ ﻪﺑ و 48
ﻪﻧﺎﺨﻣﺮﮔ ﺖﻋﺎﺳ راﺬﮔ
ي دﺮﮔ ﯾ ﺪﻧﺪ . رد
ﻨﻠﮐ ﺪﻌﺑ ﻪﻠﺣﺮﻣ ﯽ
ﺎﻫ ي ﺺﻟﺎﺧ زﺎﺳ ي ﻄﺧ ﺖﺸﮐ ﻂﺳﻮﺗ هﺪﺷ ﯽ
ﻂﺳﻮﺗ
ﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ ،زﻻﺎﺗﺎﮐ ﺖﺴﺗ ﯿ
ﭘﻮﮑﺳوﺮﮑ ﯽ ﻣآ ﮓﻧر و ﯿﺰ
ي درﻮﻣ مﺮﮔ
ﻟوا ﯽﺳرﺮﺑ ﯿ ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻪ 6]
و 7 .[
2 - 2 - ﺎﺳﺎﻨﺷ ﯾ ﯽ ﻟﻮﮑﻟﻮﻣ ﯽ
زا اﺪﺟ ﯾﻪ ﺎﻫ ي ،ﯽﻔﻨﻣ زﻻﺎﺗﺎﮐ و ﺖﺒﺜﻣ مﺮﮔ ز شور ﻖﺑﺎﻄﻣ DNA
ﯾﺮ
ﺪﺷ جاﺮﺨﺘﺳا 8]
.[ اﺪﺘﺑا ﺪﻨﭼ ﻨﻠﮐ ﯽ رد 100μl د بآ ﯾ ﻧﻮ ﯿ هﺰ ﺮﺘﺳا ﯾ ﻞ
ﺲﭙﺳ و ﺪﺷ ﻞﺣ 100μl
ا ﻞﮑﻟا لﻮﻠﺤﻣ ﯾ
ﻣآوﺰ ﯿ ﻞ ) ،كﺮﻣ
نﺎﻤﻟآ ( مﺮﻓوﺮﻠﮐو ) نﺎﻤﻟآ ،كﺮﻣ (
ﺖﺒﺴﻧ ﻪﺑ 1
ﻪﺑ 24 و ﺪﺷ ﻪﻓﺎﺿا
ياﺮﺑ 5 ﻧﺎﺛ ﯿﻪ ﺪﯾدﺮﮔ ﺲﮑﺗرو .
تﺪﻣ ﻪﺑ ﻞﺻﺎﺣ طﻮﻠﺨﻣ 5
ﻗد ﯿ ﺎﺑ ﻪﻘ
رود 16000g ﺮﺘﻧﺎﺳ ﯾﻔ ﯿ ﯽﯾور ﯽﺑآزﺎﻓ زا و ﺪﺷژﻮ يوﺎﺣ
ياﺮﺑDNA
هﺮﯿﺠﻧز ﺶﻨﮐاو زاﺮﻤﯿﻠﭘ يا
(PCR) ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا .
ﺶﻨﮐاو لﻮﻠﺤﻣ
ﻞﻣﺎﺷ PCR 16μl د بآ ﯾ ﻧﻮ ﯿ ﻞﯾﺮﺘﺳا هﺰ
، 2μl اﺮﭘ زا ﯾ ﺮﻤ ﺎﻫ ي
وB27F U1492R )
ﺎﺑﯾ ﻧﻮ ﯿ هﺮﮐ ،ﺮ ( ﺖﻈﻠﻏ ﺎﺑ picomol/µl 10
،
25μl ﻣ ﺮﺘﺴﻣ ﯿ ﺲﮑ ) ﺎﺘﮑﯾ ا ،ﺰﯿﻬﺠﺗ ﯾ ناﺮ ( و 5μl دﻮﺑ DNA . ﻞﺣاﺮﻣ
زﺎﺳ لﺎﻌﻓ زا ﺪﻌﺑ ﺶﻨﮐاو ﻦﯾا مﺎﺠﻧا ي
رد 95 ﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد ﯽ
ﻪﺑ داﺮﮔ
تﺪﻣ 5 ﻗد ﯿ ،ﻪﻘ 35 ﯽﯾﺎﻣد ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻞﮑﯿﺳ -
ﻞﻣﺎﺷ ﯽﻧﺎﻣز
ﻪﺘﺷﺮﺳاو زﺎﺳ ي رد 94 ﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد ﯽ
تﺪﻣ ﻪﺑ داﺮﮔ 30
ﻧﺎﺛ ﯿ لﺎﺼﺗا ،ﻪ
رد 50 ﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد ﯽ
تﺪﻣ ﻪﺑ داﺮﮔ 45
ﻧﺎﺛ ﯿ رد ﻪﻌﺳﻮﺗ ،ﻪ 72
ﻪﺟرد
ﺘﻧﺎﺳ ﯽ تﺪﻣ ﻪﺑ داﺮﮔ 2
ﻗد ﯿ ﺎﻬﻧ ﻪﻌﺳﻮﺘﺴﭙﺳ و ﻪﻘ ﯾ
ﯽ رد 72 ﻪﺟرد
ﺘﻧﺎﺳ ﯽ تﺪﻣ ﻪﺑ داﺮﮔ 10
ﻗد ﯿ ﻪﺑ ندﺮﮐ دﺮﺳ ﯽﻧﺎﯾﺎﭘ ﻪﻠﺣﺮﻣ رد و ﻪﻘ
تﺪﻣ 5 ﻗد ﯿ ﺎﻣد رد ﻪﻘ ي 4 ﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد ﯽ
دﻮﺑ داﺮﮔ . لﻮﺼﺤﻣ PCR
دوﺪﺣ 1200bp ﻟاﻮﺗ ﺖﻬﺟ ﯽ
ﯾﺑﺎ ﯽ ) هﺮﮐ ،نژوﺮﮐﺎﻣ (
ﺪﺷ لﺎﺳرا .
2 - 3 - اﺪﺟ ﯽﮑﯾژﻮﻟﻮﻨﮑﺗ صاﻮﺧ ﺶﺠﻨﺳ ﯾﻪ
ﺎﻫ
ﯽﺑﺎﯾزرا ﺖﻬﺟ ﯽﮑﯾژﻮﻟﻮﻨﮑﺗ صاﻮﺧ
اﺪﺟ ﯾﻪ ﯽﺴﮐﻮﮐ ،ﺎﻫ رد ﺎﻫ
M17
ﺎﻣد و ثاﺮﺑ ي
39 ﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد ﯽ
ﻪﻠﯿﻣ و داﺮﮔ يا
رد ﺎﻫ و ثاﺮـﺑMRS
ﺎﻣد ي 45 ﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد ﯽ
تﺪﻣ ﻪﺑ داﺮﮔ 18
لﺎﻌﻓ ﺖﻋﺎﺳ ﺪﻧﺪﺷ يزﺎﺳ
.
2 - 3 - 1 - ﯽﺳرﺮﺑ اﺪﺟ ﯽﯾﺎﻧاﻮﺗ ﯾﻪ
ردﺎﻫ ﻟﻮﺗ ﯿ ـﺳا ﺪ ﯿ ﺘﮐﻻ ﺪ ـﯿ ﮏ
ﻂﺳﻮﺗ ﺗ شور ﯿ ﺳاﺮﺘ ﯿﻮ ن
ﻣ ﻪﺑ اﺪﺘﺑا ﯿ ناﺰ 1 % اﺪﺟ زا ﯾﻪ ﺎﻫ ي ﺘﮐﻻ ﯿ ﮑ ﯽ ﺷ رد هﺪﺷ لﺎﻌﻓ ﯿ
ﺮ
ﺮﺘﺳا ﯾ يﺎﻣد رد ﻪﺘﺨﻟ ﻞﯿﮑﺸﺗ ﺎﺗ و هداد ﺖﺸﮐ ﻞ 42
ﻪﺟرد
ﺘﻧﺎﺳ ﯽ ﻪﻧﺎﺨﻣﺮﮔ داﺮﮔ ﺪﻧﺪﺷ يراﺬﮔ
. ﺲﭙﺳ 5 ﻣ ﯿﻠ ﯽ ﻟ ﯿ ﺖﺳﺎﻣ زا ﺮﺘ
دﻮﺳ ﻂﺳﻮﺗ )
نﺎﻤﻟآ ،كﺮﻣ (
1/
0 ﺌﻟﺎﺘﻓ ﻞﻨﻓ فﺮﻌﻣ و لﺎﻣﺮﻧ ﯿ
ﺎﺗ ﻦ
ﺗرﻮﺻ ﮓﻧر دﺎﺠﯾا ﯽ
ﺗ ﯿ دﺮﮔﺮﺘ ﯾ ﻣ ﺮﻫ ،ﺪ ﯿﻠ ﯽ ﻟﯿ دﻮﺳ ﺮﺘ 1/
0 لﺎﻣﺮﻧ
ﺎﺑ ﺮﺑاﺮﺑ هﺪﺷ فﺮﺼﻣ 008mg
/9 ﺳا ﯿ ﺘﮐﻻ ﺪ ﯿ ﺖﺳا ﮏ 9]
.[
2 - 3 - 2 - ﮔ هزاﺪﻧا ﯿﺮ ي ﺖﺳﺎﻣ pH
ﻣ ﻪﺑ ﯿ ناﺰ 1
% ا اﺪﺟ ز ﯾﻪ ﺎﻫ ي ﺘﮐﻻ ﯿ ﮑ ﯽ ﺷ رد هﺪﺷ يزﺎﺳ لﺎﻌﻓ ﯿ
ﺮ
ﺮﺘﺳا ﯾ يﺎﻣد رد و ﺪﯾدﺮﮔ ﺖﺸﮑﻠ 30
ﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد ﯽ
ﻪﻧﺎﺨﻣﺮﮔ داﺮﮔ -
ﺪﻧﺪﺷ يراﺬﮔ .
ﻐﺗ ﺲﭙﺳ ﯿﯿ تاﺮ ﻧﺎﻣز ﻞﺻاﻮﻓ رد ﺖﺳﺎﻣpH ﯽ
3
ﻂﺳﻮﺗ ﻪﺘﻋﺎﺳ ﺮﺘﻣpH
) 827pHLAB ﺋﻮﺳ ،
ﯿ ﺲ ( ﻃ رد ﯽ 24
ﮔ هزاﺪﻧا ﺖﻋﺎﺳ ﯿﺮ
ي ﺪﺷ 10] .[ ﺖﺳﺎﻣpH ﺎﻫ ي ﻟﻮﺗ ﯿ ﺪ ي ﻂﺳﻮﺗ
اﺪﺟ ﯾﻪ ﺎﻫ ي ا ﺎﺑ ﻢﻫ ﺐﺨﺘﻨﻣ ﯾ
هزاﺪﻧا هﺎﮕﺘﺳد ﻦ ﮔﯿ
ﺮ ي ﺪﺷ .
2 - 3 - 3 - زرا ﯾﺑﺎ ﯽ ﻟﺎﻌﻓ ﯿ ﻟﻮﺌﺗوﺮﭘ ﺖ ﯿﺘﯿ
ﮑ ﯽ
اﺪﺟ ﯾﻪ ﺎﻫ ي ﻪﮑﻟ ترﻮﺻ ﻪﺑ هﺪﺷ لﺎﻌﻓ ﺤﻣ يور يراﺬﮔ
ﯿ ﻠﭘ ﻂ ﯿ ﺖ
رﺎﮔآ ﺖﻧﺎﮐ ) نﺎﻤﻟآ ،كﺮﻣ (
وﺎﺣ ي 2 و 4 ﺷ ﺪﺻرد ﯿ ﮏﺸﺧ ﺮ ) ،كﺮﻣ
نﺎﻤﻟآ ( تﺪﻣ ﻪﺑ و ﺪﻧﺪﺷ ﺖﺸﮐ 4
ﺎﻣد ردزور ي
37 ﻪﺟرد ﺘﻧﺎﺳ ﯽ داﺮﮔ
ﻪﻧﺎﺨﻣﺮﮔ راﺬﮔ ي ﺪﻧﺪﯾدﺮﮔ . ﺳا لﻮﻠﺤﻣ ﺲﭙﺳ ﯿ
ﺮﻠﮐ ﺪ ﯾ رﺪ ﯾ ﮏ 1 %
ﺪﺷ ﻪﻓﺎﺿا ﺖﺸﮐ ﻂﯿﺤﻣ ﺢﻄﺳ يور .
ﮑﺸﺗ ﯿ ﻨﻠﮐ فاﺮﻃا ﻪﻟﺎﻫ ﻞ ﯽ
نﺎﺸﻧ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ هﺪﻨﻫد ﻟﻮﺌﺗوﺮﭘ
ﯿﺘﯿ ﮑ ﯽ اﺪﺟ ﯾﻪ دﻮﺑ ﺎﻫ 11] .[
2 - 3 - 4 - زرا ﯾﺑﺎ ﯽ ﻟﺎﻌﻓ ﯿ ﻟ ﺖ ﯿ ﻟﻮﭙ ﯿﺘﯿ ﮑ ﯽ
اﺪﺟ ﯾﻪ ﺎﻫ ي ﺘﮐﻻ ﯿ ﮑ ﯽ ﻪﻄﻘﻧ ترﻮﺻ ﻪﺑ هﺪﺷ لﺎﻌﻓ ﻂﯿﺤﻣ يور يا
وﺎﺣ ﺖﺸﮐ ي
رﺎﮔآ g/lit 20
، ﺮﻠﮐ ﯾ ﺪ ﺴﻠﮐ ﯿ ﻢ g/lit 1/
0 ﻦﯿﺋﻮﺗ ،
20 ml/lit 10 ﺮﻠﮐ ، ﯾ ﺪ ﺪﺳ ﯾ ﻢ g/lit 5 نﻮﺘﭙﭘو g/lit 10 ﺖﺸﮐ
دﺮﮔ ﯾ ﺪﻧﺪ ﺎﻣدرد و ي 37 ﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد ﯽ
تﺪﻣ ﻪﺑداﺮﮔ 48
ﺖﻋﺎﺳ
ﻪﻧﺎﺨﻣﺮﮔ راﺬﮔ ي ﺪﻧﺪﺷ . نﺎﺸﻧ ﯽﻨﻠﮐ فاﺮﻃا ﻪﻟﺎﻫ دﺎﺠﯾا هﺪﻨﻫد
ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ
ﻟﯿ ﻟﻮﭙ ﯿﺘﯿ ﮑ ﯽ ﻪﯾاﺪﺟ ﺖﺒﺜﻣ دﻮﺑ ﺎﻫ
12] .[
2 - 3 - 5 - زرا ﯾﺑﺎ ﯽ ﻟﻮﺗ ﯿ د ﺪ ي ﺘﺳا ﯿ ﻞ
500μl سﺎﺘﭘ لﻮﻠﺤﻣ 16
% وﺎﺣ ي ﺖﺸﮐ ﻪﺑ لﻮﺘﻔﻧ ﺎﻔﻟآ 24
ﻪﺘﻋﺎﺳ
اﺪﺟ ﯾﻪ ﺷ رد ﺎﻫ ﯿ ﺮﺘﺳا ﺮ ﯾ ﻞ ﺎﻣد رد و ﺪﺷ هدوﺰﻓا ي
30 ﻪﺟرد
ﺘﻧﺎﺳ ﯽ ﻪﻧﺎﺨﻣﺮﮔداﺮﮔ ﺪﺷ يراﺬﮔ
. ﮑﺸﺗ ﯿ ﻪﻧﺎﺸﻧ ﺰﻣﺮﻗ ﻪﻘﻠﺣ ﻞ د
ي ﺘﺳا ﯿ ﻞ
اﺪﺟ ندﻮﺑ ﺖﺒﺜﻣ ﯾﻪ
ﺖﺳا ﺎﻫ . ﻪﺟرد د ﺪﯿﻟﻮﺗ يﺪﻨﺑ ي
ﺘﺳا ﯿ ﻞ ياﺮﺑ
تﺪﻣ زا ﺮﺘﻤﮐ يﺎﻫ 3
، 7 - 3 ، 15 - 7 و 15 - 60 ﻪﻘﯿﻗد ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ
ﺪﻧﺪﺷ ﺖﺒﺛ ﻒﯿﻌﺿ ﯽﻠﯿﺧ و ﻂﺳﻮﺘﻣ ،بﻮﺧ ،بﻮﺧ ﯽﻠﯿﺧ 13]
.[
2 - 3 - 6 - ﻟﺎﻌﻓ ﯽﺑﺎﯾزرا ﯿ
زآ هروا ﺖ ي
ﻪﯾاﺪﺟ ﺤﻣ رد ﺎﻫ ﯿ
ثاﺮﺑ هروا ﻂ )
نﺎﻤﻟآ ،كﺮﻣ (
تﺪﻣ ﻪﺑ 24 - 48
ﺎﻣد رد ﺖﻋﺎﺳ ي
37 ﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد ﯽ
ﻪﻧﺎﺨﻣﺮﮔداﺮﮔ راﺬﮔ
ي ﺪﻧﺪﺷ ﻐﺗ. ﯿﯿ ﺮ
ﺤﻣ ﮓﻧر ﯿ ﻐﺗ مﺪﻋ و ﺖﺒﺜﻣ زآ هروا ﺮﮕﻧﺎﯾﺎﻤﻧ ﺰﻣﺮﻗ ﮓﻧر ﻪﺑ ﻂ ﯿ
ﮓﻧر ﺮ
ﺤﻣ ﯿ ﺑ ﻂ ﯿ ﻔﻨﻣ زآ هروا ﺮﮕﻧﺎ ﯽ
اﺪﺟ ندﻮﺑ ﯾﻪ
ﺖﺳا ﺎﻫ 14] .[
2 - 4 - اﺪﺟ ﻂﺳﻮﺗ ﺖﺳﺎﻣ ﺪﯿﻟﻮﺗ ـﯾ
ﻪ ﺎﻫ ﯾ ﺎﻌﻓ ﺎـﺒﯿ ﺖـﯿﻟ
ﻻﺎﺑ ﯽﮑﯾژﻮﻟﻮﻨﮑﺗ
ﺷ اﺪﺘﺑا ﯿ ﺎﺑ ﺮ 5/
2 % ﺑﺮﭼ ﯽ ﺎﺗ 85 ﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد ﯽ
ﺪﺷ هداد تراﺮﺣ داﺮﮔ
ﺎﻣد ﺎﺗ و ي 42 ﻪﺟرد ﺘﻧﺎﺳ ﯽ ﺪﯾدﺮﮔ دﺮﺳ داﺮﮔ .
اﺪﺟ زا ﺲﭙﺳ ﯾﻪ
-
ﺎﻫ ي ﺳﺎﺑﻮﺘﮐﻻ ﯿ رﺎﮕﻟﻮﺒﺳﻮﻠ ﯾ سﻮﮑ و ﻓﻮﻣﺮﺘﺳﻮﮐﻮﮐﻮﺘﭘﺮﺘﺳا ﯿ
سﻮﻠ ﻪﮐ
ﺎﺘﻧ سﺎﺳاﺮﺑ ﯾ
ﻠﺒﻗ ﺞ ﯽ اراد ي ﺎﺑ ﺪﻧدﻮﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﯽﮑﯾژﻮﻟﻮﻨﮑﺗ صاﻮﺧ
وﺎﺴﻣ ﺖﺒﺴﻧ ي
) 3
% ( رد وﺪﺷ هدوﺰﻓا ﯽﺘﻌﻨﺻ ﺮﮔزﺎﻏآ ﻪﻧﺎﮔاﺪﺟ و
ﺎﻣد ي 42 ﻪﺟرد ﺘﻧﺎﺳ ﯽ ﺎﺗ داﺮﮔ 4/
4 - 6/
4 ﻪﻧﺎﺨﻣﺮﮔ pH=
راﺬﮔ ي
ﺪﯾدﺮﮔ 15] .[
2 - 5 - ﯽﺑﺎﯾزرا ژﻮـﻟﻮﺋر صاﻮﺧ
ي ﻂـﺳﻮﺗ ﺖـﺳﺎﻣ
وﯾ ﺮﺘﻣﻮﮑﺴ ا و ﯾ ناﺮﺘﺴﻨ
ﻣﯿ ﮕﻧﺎ ﯿ و ﻦ ﯾ زﻮﮑﺴ ﯾ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺘ ﺎﻫ ي اﺮﺷ ﺎﺑ ﺖﺳﺎﻣ ﯾ
ﻂ ﯾ ﻂﺳﻮﺗ نﺎﺴﮑ
هﺎﮕﺘﺳد و ﯾ ﺮﺘﻣﻮﮑﺴ ﻔﮐوﺮﺑ ﯿ ﺪﻠ لﺪﻣ ) DV2T Massachusetts,
(USA لﺪﻨﯿﭙﺳا ﻂﺳﻮﺗ و (sc4-21)
رد 10 ﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد ﯽ
داﺮﮔ
ﺪﺷ ﯽﺳرﺮﺑ 16]
. [ ا هﺎﮕﺘﺳد زا ﯾ
ناﺮﺘﺴﻨ ) مﺎﺘﻨﺳ stm-5 ا ، ﯾ ناﺮ ( ﻧﯿ ﺰ
ﻌﺗ ﺖﻬﺟ ﯿﯿ و ﻦ ﯾ ﮔﮋ ﯽ ﺎﻫ ي ﺘﻓﺎﺑ ﯽ ﺪﯾدﺮﮔ هدﺎﻔﺘﺳا .
فﺮﻇ زا
ﺮﻄﻗﺎﺑ 5/
7 ﺘﻧﺎﺳ ﯽ بوﺮﭘو ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳاﺮﺘﻣ ﺘﺳد
هﺎﮕ ﻪﺑ ناﺰﯿﻣ 35
ﻣﯿ ﻠ ﯽ ﺮﺘﻣ دﺮﮐ ذﻮﻔﻧ ﺖﺳﺎﻣ ﻪﻧﻮﻤﻧ رد .
ﻨﺤﻨﻣ ﯽ ﻧﯿ وﺮ ﺎﻫ ي ﺎﺑ ﻞﺻﺎﺣ
ﺖﺑﺎﺛ ﺖﻋﺮﺳ 2
ﻣ ﯿﻠ ﯽ ﻧﺎﺛ ﺮﺑ ﺮﺘﻣ ﯿ رد ﻪ 6 ﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد ﯽ
ﺖﺒﺛ داﺮﮔ
ﺪﯾدﺮﮔ 17] .[
2 - 6 - ﻣ ﯽﺑﺎﯾزرا ﯿ
زاﺪﻧا بآ ناﺰ ي
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ ي ﺖﺳﺎﻣ
30 ﻣ ﯿﻠ ﯽ ﻟﯿ ﻦﮑﻟﺎﻓ ﻪﻟﻮﻟ ﻪﺑ ﺖﺳﺎﻣ ﺮﺘ 50
ﻣ ﯿﻠ ﯽ ﻟﯿ ﺮﺘ ي ﻪﺑ و ﺪﺷ ﻪﻓﺎﺿا
تﺪﻣ 20 ﻗد ﯿ روﺪﺗﺪﺷ ﺎﺑ ﻪﻘ 1530g
ﺮﺘﻧﺎﺳ ﯾﻔ ﯿ ﺪﺷژﻮ . راﺪﻘﻤﺴﭙﺳ
زاﺪﻧﺎﺑآ ﯾ ﻪﻧﻮﻤﻨ لﻮﻣﺮﻓ سﺎﺳاﺮﺑ ﺎﻫ 100
× ) ﻟوا نزو ﯿ ﺖﺳﺎﻣ ﻪ / ﺎﻣ نزو ﯾ ﻊ
هﺪﺷ دازآ ( زاﺪﻧا بآ ﺪﺻرد = ي
ﺪﺸﺘﺒﺜﺘﺳﺎﻣ 18]
. [
2 - 7 - ﺴﺣ صاﻮﺧ ﯽﺑﺎﯾزرا ﯽ
ﺖﺳﺎﻣ
وﯾ ﮔﮋ ﯽ ﺎﻫ ي ﺴﺣ ﯽ ) ﺬﭘ و ﺖﻓﺎﺑ ،ﻢﻌﻃ ،ﻮﺑ،ﮓﻧر ﯾ
ﻠﮐ شﺮ ﯽ (
ﺖﺳﺎﻣ ﻪﯾاﺪﺟ ﻂﺳﻮﺗ يﺪﯿﻟﻮﺗ يﺎﻫ ﺮﮔزﺎﻏآ ﺖﺸﮐ و ﺐﺨﺘﻨﻣ يﺎﻫ
ﺶﺳﺮﭘ ﻂﺳﻮﺗ ﯽﺘﻌﻨﺻ ﻘﻣ ﻪﻣﺎﻧ
ﯿ ﻧوﺪﻫ سﺎ ﯿ ﮏ 5 ﻪﺟرد ا ي ) 1 : ﻞﻗاﺪﺣ
،لﻮﺒﻗ ﻞﺑﺎﻗ 5
: ﺴﺑ ﯿ بﻮﺧ رﺎ ( ﻂﺳﻮﺗ 6 و ﻢﻧﺎﺧ ﺮﻔﻧ 6
ﺎﻗآ ﺮﻔﻧ
ﺘﻣا ﯿ ﻫدزﺎ ﯽ ﺪﺷ .
2 - 8 - رﺎﻣآ ﺰﯿﻟﺎﻧآ ي
راﺰﻓا مﺮﻧ ﺎﺑ SPSS16
ﺳرﺮﺑ ﺖﻬﺟ ﯽ
ﻮﺳ عﻮﻧ ﺮﺛا ﯾ
ﻣ ﻪ ﯿ ﺑوﺮﮑ ﯽ ﻪﻘﻄﻨﻣ و ﺖﺳﺎﻣ زا هﺪﺷ اﺪﺟ
ﻓاﺮﻐﺟ ﯿﺎﯾ ﯽ رادﺮﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ي
صاﻮﺧ زا ﮏﯾ ﺮﻫ ﺮﺑ ﺖﺳﺎﻣ
ﻟﻮﺘﻠﻣﺎﺷ ،ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ﯽﮑﯾژﻮﻟﻮﻨﮑﺗ ﯿ
ﺳا ﺪ ﯿ ﺘﮐﻻ ﺪ ﯿ د ،ﮏ ي ﺘﺳا ﯿ ،ﻞ
ﻟﺎﻌﻓ ﯿ ﺖ ﺎﻫ ي ﻟ ﯿ ﻟﻮﭙ ﯿﺘﯿ ﮑ ﯽ هروا ، زآ ي ﻟﻮﺌﺗوﺮﭘ و ﯿﺘﯿ ﮑ ﯽ ﺎﻧآ زا ، ﻟﯿ راو ﺰ ﯾ ﺲﻧﺎ
ﺪﯾدﺮﮔ هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﻓﺮﻃود ﺎﻘﻣ ﺖﻬﺟ .
ﯾ رﺎﻣآ ﻪﺴ ي ﻣ ﯿ ﮕﻧﺎ ﯿ ﻐﺗ ﻦ ﯿﯿ تاﺮ
زا ﺪﻌﺑ pH
3 ﻪﻧﺎﺨﻣﺮﮔ ﺖﻋﺎﺳ راﺬﮔ
ي اﺮﺑ ي اﺪﺟ زا هوﺮﮔ ﺮﻫ ﯾﻪ
-
ﺎﻫ ي ﺘﮐﻻ ﯿ ﮑ ﯽ سﻮﮐﻮﺘﭘﺮﺘﺳا ﻞﻣﺎﺷ ،ﻪﻧﺎﮔاﺪﺟ ﺳﺎﺑﻮﺘﮐﻻ و ﺎﻫ
ﯿ سﻮﻠ ،ﺎﻫ
ﺑﯿ ﻟﺎﻧآ زا ناﺪﻤﻫ و لﻮﻓزد ،ﺪﻬﺸﻣ ﺮﻬﺷ ﻪﺳ ﻦ ﯿ
راو ﺰ ﯾ ﺲﻧﺎ ﯾ ﻪﻓﺮﻃ ﮏ
ﻣ و ﺪﯾدﺮﮔ هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﻘ
ﯾ ﻣ ﻪﺴ ﯿ ﮕﻧﺎ ﯿ ﻦ نﻮﻣزآ سﺎﺳا ﺮﺑ ﺎﻫ رد LSD
لﺎﻤﺘﺣا ﺢﻄﺳ 5
% ﺪﯾدﺮﮔ ﯽﺑﺎﯾزرا .
3 - ﺎﺘﻧ ﯾ ﺚﺤﺑ و ﺞ
3 - 1 - ﺎﺳﺎﻨﺷ ﯾ ﯽ ﻟﻮﮑﻟﻮﻣ ﯽ اﺪﺟ ﯾﻪ ﺎﻫ
ﺳرﻮﻓوﺮﺘﮑﻟا لژ ﯿ
نژ ﺰ SrDNA 16 ﺜﮑﺗ ﯿ ﺮ ﯾ ﻂﺳﻮﺗ ﻪﺘﻓﺎ زا PCR
اﺪﺟ ﯾﻪ ﺎﻫ ي ﺘﮐﻻ ﯿ ﮑ ﯽ ﻞﮑﺷ رد 1
زﻮﺗ و ﯾ ﺮﺘﮐﺎﺑ ﻊ ي ﺎﻫ ي ﺳا ﯿ ﺘﮐﻻ ﺪ ﯿ ﮏ
ﻞﮑﺷ رد ﻪﻘﻄﻨﻣ ﻪﺳ ﺖﺳﺎﻣ رد 2
ﻣ هداد نﺎﺸﻧ ﯽ
ﺪﻧﻮﺷ . ﺎﺘﻧ ﯾ ﺞ
ﺎﺳﺎﻨﺷ ﯾ ﯽ ﻟﻮﮑﻟﻮﻣ ﯽ اﺪﺟ ﯾﻪ ﺎﻫ ي ﺘﮐﻻ ﯿ ﮑ ﯽ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺖﺳﺎﻣ
ﺳﺎﺑﻮﺘﮐﻻ ﯿ ﮐوﺮﺒﻟد سﻮﻠ زﯾ ﯽ
ﻪﻧﻮﮔﺮ رﺎﮕﻟﻮﺑ ﯾ ﺖﺳﺎﻣ رد سﻮﮑ
ﺪﻨﻔﺳﻮﮔ ي و ناﺪﻤﻫ راﻮﻟﺎﺳ سﻮﮐﻮﮐﻮﺘﭘﺮﺘﺳا
ﯾ زﯾ سﻮ ﻪﻧﻮﮔﺮ
ﻓﻮﻣﺮﺗ ﯿ ﺪﻨﻔﺳﻮﮔ ﺖﺳﺎﻣ زا سﻮﻠ ي
ﻮﻠﻓ لﻮﻓزد و ﺪﻬﺸﻣ ﺐﻟﺎﻏ ر
ﺘﮐﻻ ﯿ ﮑ ﯽ ﮑﺸﺗ ار ﯿ ﻣ ﻞ ﯽ ﺪﻫد . ﺨﺸﺗ سﺎﺳاﺮﺑ ﯿ
ﻟﻮﮑﻟﻮﻣ ﺺ ﯽ
رﻮﻠﻓ عﻮﻨﺗ
ﻣﯿ ﺑوﺮﮑ ﯽ ﺑ ناﺪﻤﻫ ﺖﺳﺎﻣ ﯿ
د ﻪﻘﻄﻨﻣ ود زا ﺮﺘﺸ ﯾ
ﺖﺳا ﺮﮕ .ا ﯾ عﻮﻨﺗ ﻦ
ﻣﯿ ﺑوﺮﮑ ﯽ ﻪﻧﻮﻤﻧ رد ﺎﻫ ي ﺑﺮﻏ ﻖﻃﺎﻨﻣ ﺖﺳﺎﻣ ﯽ
ا ﯾ ﻂﺳﻮﺗ ﻼﺒﻗ ناﺮ 19]
[
ﻧﯿ ﺎﺗ ﺰ ﯾﯿ رﻮﻀﺣ و دﻮﺑ هﺪﺷ ﺪ ﺳﺎﻓ سﻮﮐﻮﮐوﺮﺘﻧا
ﯿ ﺳﺎﺑﻮﺘﮐﻻ ،مﻮ ﯿ
سﻮﻠ
ﻧﻮﺴﻧﺎﺟ ﯽ ﺳﺎﺑﻮﺘﮐﻻ ، ﯿ سﻮﻠ ﺳﺎﺑﻮﺘﮐﻻ ،مورﺎﺘﻧﻼﭘارﺎﭘ ﯿ
ﮐوﺮﺒﻟد سﻮﻠ ﯽ
،
ﺳﺎﺑﻮﺘﮐﻻ ،ﺲﻧارود سﻮﮐﻮﮐوﺮﺘﻧا ﯿ
ﺮﻓ سﻮﻠ ﯾ ﺴﻨﺷﻮﺘﻨ ﯿﺰ و ﺪﭘ ﯾ سﻮﮐﻮﮐﻮ
ﺳا ﯿﺪ ي ﺘﮐﻻ ﯿ ﺴ ﯽ ﺎﺸﻋ ﺖﺳﺎﻣ رد ﯾ
دﺮﮔرﺎﮑﺷآ ﺪﻧﻮﻟا ﺮ ﯾ
ﺪ.
دﻮﺟو ﺖﻠﻋ
ﻣ عﻮﻨﺗ ﯿ ﺑوﺮﮑ ﯽ ﺪﻨﻔﺳﻮﮕﺘﺳﺎﻣ رد ي
ﺷﺎﻧ ناﺪﻤﻫ ﯽ
ﮔﻮﻟآ زا ﯽ ﻮﻧﺎﺛ ﯾ ،ﻪ
ﻣ رﻮﻠﻓ ﯿ ﺑوﺮﮑ ﯽ ﺎﻣ عﻮﻨﺘﻣ ﯾ ﻟوا ﻪ ﯿ ﻣ ﺪﻨﻔﺳﻮﮔ داﮋﻧ و ﺖﺳﺎﻣ ﻪ ﯽ
ﺪﻧاﻮﺗ
ﺪﺷﺎﺑ .
Fig 1 Agarose gel electrophoresis analysis of 16S rRNA gene of lactic acid bacteria isolated from ewe’s yogurts.
b1: L. bulgaricus (H1), b4: L. bulgaricus (H2), b5: L. bulgaricus (H3), b9: L. bulgaricus (H7), b11: L. bulgaricus (H9), b12: L. bulgaricus (H10), i1: S. thermophilus (Reference), c11: S. thermophilus (D10), a1: S. thermophilus
(H1), a3: S. thermophilus (H2).M: marker 1000bp.
Fig 2 Distribution of lactic acid bacteria from ewe’s yogurts
ور ي ﻣ رﻮﻠﻓ ﯿ ﺑوﺮﮑ ﯽ ﺖﺳﺎﻣ ﺎﻫ ي ﻠﺤﻣ ﯽ ا ﯾ ﻄﻣ ناﺮ دﺪﻌﺘﻣ تﺎﻌﻟﺎ ي
ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ ترﻮﺻ .
ا رد ﯾ ﻣز ﻦ ﯿ ﻨﺑ ﻪﻨ ﯿ دﺎ ي نارﺎﮑﻤﻫ و 20]
[
ﺳﺎﺑﻮﺘﮐﻻ ﯿ ﮐوﺮﺒﻟد سﻮﻠ و ﯽ
ﺳﺎﺑﻮﺘﮐﻻ ﯿ مورﺎﺘﻧﻼﭙﺳﻮﻠ ﺐﻟﺎﻏ رﻮﻠﻓ ار
ﺖﺳﺎﻣ ﺎﻫ ي ﺘﻨﺳ ﯽ ﺎﻫﺎﺘﺳور ي ﺎﺑرذآ نﺎﺘﺳا ﯾ
نﺎﺠ ﻗﺮﺷ ﯽ ﺪﻧدﺮﮐ شراﺰﮔ .
ﻨﭽﻤﻫ ﯿ رﺎﺘﺨﻣ ﺮﻔﻇ ﻦ ﯾ
نارﺎﮑﻤﻫ و نﺎ 21]
ﻪﻧﻮﮔ [ ﺎﻫ ﺳﺎﺑﻮﺘﮐﻻي ﯿ سﻮﻠ
ﺳﺎﺑﻮﺘﮐﻻ ،مورﺎﺘﻧﻼﭘ ﯿ
ﺋزﺎﮐ سﻮﻠ ﯽ
ﺳﺎﺑﻮﺘﮐﻻ ، ﯿ
ﺮﻨﭼﻮﺑ سﻮﻠ ي
ﺳﺎﺑﻮﺘﮐﻻو ﯿ سوزﻮﻨﻣار سﻮﻠ ﺷ و ﺖﺳﺎﻣ رد ار
ﯿ ﺪﻨﻔﺳﻮﮔ ﺮ ي
ﺎﻫﺎﺘﺳور ي ﻣورا ﯿ ﺪﻧدﺮﮐ شراﺰﮔ ﻪ .
رد هﺪﺷ مﺎﺠﻧا تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ سﺎﺳاﺮﺑ
ﻧد ﯿ ﺳﺎﺑﻮﺘﮐﻻ ﺲﻨﺟ ﺎ ﯿ
سﻮﻠ ) 96 / 86 (%
ﺑﯿ ﺶ ﺮﺗ ﯾ ﺑ رد ار ﻢﻬﺳ ﻦ ﯿ
ﻦ
اﺪﺟ ﯾﻪ ﺎﻫ ي ﺘﮐﻻ ﯿ ﮑ ﯽ ﻨﺒﻟ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﯿ
ﺖﺳا هداد نﺎﺸﻨ 22]
.[
ﻧ ﺎﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﯿ
ﺘﮐﻻ رﻮﻠﻓ ﺰ ﯿ
ﮑ ﯽ ﺲﻨﺟ زا ناﺪﻤﻫ ﺖﺳﺎﻣ ﺐﻟﺎﻏ
ﺳﺎﺑﻮﺘﮐﻻ ﯿ دﻮﺑ سﻮﻠ .
ﺎﺑ ﻪﺘﺒﻟا ﯾ ﺘﮐﻻ رﻮﻠﻓ ﻪﮐ ﺖﺷاد ﻪﺟﻮﺗ ﺪ ﯿ
ﮑ ﯽ
ﻨﺒﻟ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﯽ
ﻠﺤﻣ ﯽ ﻟﻮﺗ شور ،لﻮﺼﺤﻣ عﻮﻧ ﻪﺑ ﻪﺘﺴﺑ ﯿ
داﻮﻣ ،ﺪ
ﻧدوﺰﻓا ﯽ اﺮﺷ و ﯾ اﻮﻫ و بﺂﻄ ﯾ
ﯽ ﺖﺳا توﺎﻔﺘﻣ .
3 - 2 - ﻠﺑﺎﻗ ﯿ ﻟﻮﺗ ﺖ ﯿ ﺳا ﺪ ﯿ ﺶﻫﺎﮐ و ﺪ pH
سﺎﺳاﺮﺑ ﯾ ﻪﺘﻓﺎ ﺎﻫ ي ،ﻪﺘﺷﺬﮔ ﯾ ﻣ ﻪﻧﻮﮔ ﮏ ﯿ
ﺑوﺮﮑ ﯽ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ
ﺎﺑ ﺮﮔزﺎﻏآ ﺖﺸﮐ ﯾ
ﺘﺴ ﯽ تﺪﻣ ﻪﺑ 6 ﺖﻋﺎﺳ 5
= ﺎﻣد رد pH ي 30°C
اﯾ زا ﺪﻌﺑ و ﺪﻨﮐ دﺎﺠ 3
ﻤﺨﺗ ﺖﻋﺎﺳ ﯿ
فﻼﺘﺧا ﺮ ﺮﺑاﺮﺑpH
4/
0
) 4U / 0 (ΔpH=
ﺪﻨﮐ ﻞﺻﺎﺣ ﺎﻣد نﺎﻤﻫ رد 10]
.[ ﺎﺘﻧ سﺎﺳاﺮﺑ ﺎﻣا ﯾ
ﺞ
ﻫ ﺎﻣ ﯿ اﺪﺟ زا ماﺪﮑﭽ ﯾﻪ
ﺎﻫ ي ﺳﺎﺑﻮﺘﮐﻻ ﯿﻠ ﯽ ﻪﺑ ردﺎﻗ 4/U
0
ﺪﻧدﻮﺒﻧΔpH=
. ا رد و ﯾ ﺑ ﻦ ﯿ اﺪﺟ ﺎﻬﻨﺗ ﻦ ﯾﻪ
ﺎﻫ ي و H2
ﺳﺎﺑﻮﺘﮐﻻH9 ﯿﻠ ﯽ ﻘﺑ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ناﺪﻤﻫ ﺖﺳﺎﻣ ﻪﻧﻮﻤﻧ زا ﯿ
اﺪﺟ ﻪ ﯾﻪ ،ﺎﻫ
ﺮﺳ ارpH ﯾ ﻊ داد ﺶﻫﺎﮐ ﺮﺗ )
ﻞﮑﺷ 3 .(
ﻤﮑﺗ نﻮﻣزآ رد ﯿﻠ
ﯽ ترﺪﻗ
ﺶﻫﺎﮐ زا ﺪﻌﺑ pH
6 ﻧ ﺖﻋﺎﺳ ﯿ ﻪﻧﻮﮔ ﺎﻬﻨﺗ ﺰ ﺎﻫ
ي ﺳﺎﺑﻮﺘﮐﻻ ﯿﻠ ﯽ اﺪﺟ ﺪﻧدﺮﮐ ﻞﻤﻋ ﻖﻓﻮﻣ ناﺪﻤﻫ ﺖﺳﺎﻣ زا هﺪﺷ
. ﻠﺻا ﺶﻘﻧ ﯽ
ﺳﺎﺑﻮﺘﮐﻻ ﯿ ﮐوﺮﺒﻟد سﻮﻠ ﯽ
ﻟﻮﺗ رد ﯿ ﻟﻮﺗ و ﺖﺳﺎﻣ ﺪ ﯿ
ﺳا ﺪ ﯿ ﺘﮐﻻ ﺪ ﯿ ﮏ
ﻘﺤﺗ رد ﺎﻫرﺎﺑ ﯿ
و هﺪﺷ ﺖﺑﺎﺛ ﻪﺘﺷﺬﮔ تﺎﻘ ﯾ
ﺘﻣا ﮏ ﯿ ﻟﻮﺗ ﺮﻣا رد زﺎ ﯿ
ﺪ
ﻣ بﻮﺴﺤﻣ ﺖﺳﺎﻣ ﯽ
دﻮﺷ .
Fig 3 pH changes by Lactobacillus isolates during 24 H. M: Mashhad, H: Hamedan, D: Dezful.
ﺎﻧاﻮﺗ ﯾ ﯽ ﺮﺘﮐﺎﺑ ي ﺎﻫ ي ﺳا ﯿ ﺘﮐﻻ ﺪ ﯿ ﺮﺳ ﺶﻫﺎﮐ رد ﮏ ﯾ
ﻊ ﻃ ردpH ﯽ 24
ﻟوا تﺎﻋﺎﺳ ﯿ
ﻟﻮﺗ ﺖﻬﺟ ﻪ ﯿ
ﻤﺨﺗ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﺪ ﯿﺮ
ي ﻈﻧ ﯿ ﻨﭘ ﺮ ﯿ ﻤﻫا ﺮ ﯿ ﺖ
دراد ز ﯾ ﺮﺘﮐﺎﺑ ﺪﺷر زا ﺖﻌﻧﺎﻤﻣ ﺮﺑ هوﻼﻋ اﺮ ي
ﺎﻫ ي ﺑ ﯿ رﺎﻤ ي ﺚﻋﺎﺑ از
ﺳﻻﻮﮔآﻮﮐ ﯿ ﺮﺳ نﻮ ﯾ ﺋزﺎﮐ ﻊ ﯿ ﻦ ﺷ ﯿ ﻧ ﺮ ﯿ ﻣ ﺰ ﯽ دﻮﺷ 23] . [ ﺎﻧاﻮﺗ ﯾ ﯽ ﻪﻧﻮﮔ -
ﺎﻫ ي ﺳﺎﺑﻮﺘﮐﻻ ﯿﻠ ﯽ ﻤﺨﺗ تﻻﻮﺼﺤﻣ زا هﺪﺷ اﺪﺟ ﯿﺮ
ي رﻮﺸﮐ بﺮﻏ
ﻧﯿ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻂﺳﻮﺗ ﻼﺒﻗ ﺰ 19]
ور ﺮﺑ [ ي ﺖﺳﺎﻣ ﺪﻨﻔﺳﻮﮔ ي ﻪﻘﻄﻨﻣ
دﻮﺑ هﺪﺷ ﺖﺑﺎﺛ ﺪﻧﻮﻟا .
ﻣﯿ ﻠﺑﺎﻗ ناﺰ ﯿ ﺶﻫﺎﮐ ﺖ زا ﺪﻌﺑpH
6 ﻮﺘﻋﺎﺳ
زا ﺪﻌﺑ ΔpH 3 اﺪﺟ ﻂﺳﻮﺗ ﺖﻋﺎﺳ ﯾﻪ
ﺎﻫ ي ﺳﻮﮐﻮﮐﻮﺘﭘﺮﺘﺳا ﯽ
زا
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ ي ﺪﻨﻔﺳﻮﮔ ﺖﺳﺎﻣ ي
داد نﺎﺸﻧ )
ﻞﮑﺷ 4 ( ﻪﮐ اﺪﺟ ﺎﻬﻨﺗ ﯾﻪ -
ﺎﻫ ي ﺰﺟ ﻪﺑ لﻮﻓزد ﺖﺳﺎﻣ ردD9
4/U 0 ﺎﻧاﻮﺗΔpH=
ﯾ ﯽ ﺪﻨﺘﺷاد . رد
ﻤﮑﺗ نﻮﻣزآ ﯿﻠ
ﯽ ﺶﻫﺎﮐ ترﺪﻗ ﺶﺠﻨﺳ زا ﺪﻌﺑ pH
6 ،ﺖﻋﺎﺳ
اﺪﺟ ﯾﻪ ﺎﻫ ي ﺳﻮﮐﻮﮐﻮﺘﭘﺮﺘﺳا ﯽ
وH1 مﺎﻤﺗ و ناﺪﻤﻫ ﺖﺳﺎﻣ H2
اﺪﺟ ﯾﻪ ﺎﻫ ي ﺳﻮﮐﻮﮐﻮﺘﭘﺮﺘﺳا ﯽ
صﻮﺼﺨﺑ لﻮﻓزد ﺖﺳﺎﻣ وD3
ﺪﻧدﺮﮐ ﻞﻤﻋ ﻖﻓﻮﻣD11 .
ﻤﮑﺗ رد ﯿ زرا ﻞ ﯾﺑﺎ ﯽ ﺎﻧاﻮﺗ ﯾ ﯽ اﺪﺟ ﯾﻪ رد ﺎﻫ
ﻟﻮﺗ ﯿ ﺳا ﺪ ﯿ ﺶﻫﺎﮐ و ﺪ ﻐﺗ ،pH
ﯿﯿ ﺳا تاﺮ ﯿ ﺪﯾ ﻣ ﺐﺴﺣﺮﺑ ﻪﺘ ﯿﻠ
ﯽ مﺮﮔ
ﺳا ﯿ ﺘﮐﻻﺪ ﯿ ﻣ رد ﮏ ﯿﻠ ﯽ ﻟﯿ ﻃ ﺮﺘ ﯽ ﻤﺨﺗ ﯿ ﻧ ﺖﺳﺎﻣ ﺮ ﯿ
هزاﺪﻧا ﺰ ﮔﯿ ﺮ ي ﺪﺷ .
ﻨﭽﻤﻫ ﯿ ﺎﺘﻧ ﻦ ﯾ ﺑ رد ﻪﮐ داد نﺎﺸﻨﺠ ﯿ
اﺪﺟ ﻦ ﯾﻪ ﺎﻫ ﺳﺎﺑﻮﺘﮐﻻ ي ﯿ ﺳﻮﻠ ﯽ
،
اﺪﺟ مﺎﻤﺗ ﯾﻪ ﺎﻫ ي ﺰﺟ ﻪﺑ ناﺪﻤﻫ ﺖﺳﺎﻣ اﺪﺟ
ﯾﻪ ﺎﻫ ي و H1 H5
ﻧ ﺖﺳﺎﻣ ﻪﺑ ﺖﺒﺴ ﺎﻫ
ي اراد لﻮﻓزد و ﺪﻬﺸﻣ ي
ﺷ ﯿ ﺮﺳ ﺐ ﯾ ﻊ ﺮﺗ ي رد
ﻟﻮﺗ ﯿ ﺳا ﺪ ﯿ ﺘﮐﻻ ﺪ ﯿ ﻟوا تﺎﻋﺎﺳ رد ﮏ ﯿ
ﺑ رد و ﺪﻧدﻮﺑ ﻪ ﯿ
اﺪﺟ ﻦ ﯾﻪ ﺎﻫ ي
ﺳﻮﮐﻮﮐﻮﺘﭘﺮﺘﺳا اﺪﺟ ،ﯽ
ﯾﻪ ﺎﻫ ي اﺪﺟ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ لﻮﻓزد ﺖﺳﺎﻣ ﯾﻪ
ﺎﻫ ي
ﺖﺳﺎﻣ ﺎﻫ ي ﺎﻧاﻮﺗ ناﺪﻤﻫ و ﺪﻬﺸﻣ ﯾ
ﯽ ﺑ ﯿ ﺮﺘﺸ ي ﻟﻮﺗ رد ار ﯿ
ﺳا ﺪ ﯿ ﺪ
ﺘﮐﻻ ﯿ ﻟوا تﺎﻋﺎﺳ رد ﮏ ﯿ
ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ ﻪ .
Fig 4 pH changes by Streptococcus isolates during 24 H. M: Mashhad, H: Hamedan, D: Dezful.
اﺪﺟ ﺮﺜﮐا ﺎﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﯾﻪ
ﺎﻫ ي ﺳﺎﺑﻮﺘﮐﻻ ﯿ ﺳﻮﻠ ﯽ ﺎﻘﻣ رد ﯾ ﺎﺑ ﻪﺴ
اﺪﺟ ﯾﻪ ﺎﻫ ي ﺳﻮﮐﻮﮐﻮﺘﭘﺮﺘﺳا ﯽ
ﻠﺑﺎﻗ ﯿ ﻌﺿ ﺖ ﯿﻔ ﯽ ﻟﻮﺗ رد ﯿ ﺳا ﺪ ﯿ ﺘﮐﻻ ﺪ ﯿ ﮏ
ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ .ﺑ
ﯿ نارﺎﮑﻤﻫ و ﻞ 24]
ﻪﮐ ﺪﻧداد نﺎﺸﻧ دﻮﺧ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد [
ﻓﻮﻣﺮﺗ سﻮﮐﻮﮐﻮﺘﭘﺮﺘﺳا ﯿ
سﻮﻠ ﻟﻮﺗ ﻪﺑردﺎﻗ ﯿ
ﺪ (g/l) 53 / 33 ﺳا ﯿ ﺪ
ﺘﮐﻻ ﯿ ﺳﺎﺑﻮﺘﮐﻻ و ﮏ ﯿ رﺎﮕﻟﻮﺑ سﻮﻠ ﯾ
ﻟﻮﺗ ﻪﺑردﺎﻗ سﻮﮑ ﯿ ﺪ (g/l) 22 / 28
ﺳا ﯿ ﺘﮐﻻ ﺪ ﯿ دﻮﺑ ﮏ . لا - ﻧ ادﻮﺳ ﯿ ﻘﺤﺗ رد ﺰ ﯿ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ دﻮﺧ ﻖ 10
%
ﺳﺎﺑﻮﺘﮐﻻ ﯿ سﻮﻠ ﺎﻫ ي ﻨﭘ زا هﺪﺷ اﺪﺟ ﯿ
ﻟﻮﺗ ﺮ ﯿ ﻮﻗ هﺪﻨﻨﮐ ﺪ ي
و 66 % نآ ﺎﻫ
ﻟﻮﺗ ﯿ ﻌﺿ هﺪﻨﻨﮐ ﺪ ﯿ
ﺳا ﻒ ﯿ ﺘﮐﻻ ﺪ ﯿ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﮏ 25]
.[ شراﺰﮔ ﻪﺑوﻮﻓﺎﻣوا
ﻪﮐ دﺮﮐ ﻫ ﯿ ﭻ اﺪﺟ زا ماﺪﮐ ﯾﻪ
ﺎﻫ ي ﺳﺎﺑﻮﺘﮐﻻ ﯿ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ سﻮﻠ شا
ا ﻪﺑ ردﺎﻗ ﯾ دﺎﺠ pH ﻣ ﻪﺑ ∆ ﯿ ناﺰ 4/
0 زا ﺪﻌﺑ ﺪﺣاو 3
ﺖﻋﺎﺳ
ﻪﻧﺎﺨﻣﺮﮔ ﮔ راﺬ ي ﺪﻧدﻮﺒﻧ 26] .[
ﺎﺘﻧ ﯾ ﻟﺎﻧآ ﺞ ﯿ راو ﺰ ﯾ ﺲﻧﺎ ﯾ اﺮﺑ ﻪﻓﺮﻃ ﮏ ي
اﺪﺟ ﯾﻪ ﺎﻫ ي ﺳﻮﮐﻮﮐﻮﺘﭘﺮﺘﺳا ﯽ
ﻣ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﯿ
ﮕﻧﺎ ﯿ ﻐﺗ ﻦ ﯿﯿ تاﺮ زا ﺪﻌﺑ pH
3 ﺖﻋﺎﺳ
ﻪﻧﺎﺨﻣﺮﮔ راﺬﮔ ي ﺑ ﯿ ﺎﻨﯾ اﺪﺟ ﻦ ﯾﻪ ﻪﻘﻄﻨﻣ ﻪﺳ ﺖﺳﺎﻣ زا ﺎﻫ ﯾ
و دﻮﺒﻧ نﺎﺴﮑ
ﻣﯿ ﮕﻧﺎ ﯿ ﻦ اراد ﺎﻫ ي ﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ ﯽ
راد ي (P-value< 0.05) و ﺪﻧدﻮﺑ
ﻮﻣزآ ن LSD ﺎﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺳ ﺮﻫ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﯾ
ﺪﮑ ﯾ ا ﺮﻈﻧ زا ﺮﮕ ﯾ
ﻦ
ﻐﺗ ﯿﯿ تاﺮ ارادpH ي ﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ ﯽ
راد ي ﺪﻨﺘﺴﻫ ) ﻞﮑﺷ 5 .(
Fig 5 pH changes byof Lactic acid bacteria isolates
from 3 different regionsfor 3 hours.
Columns having common letters are not significantly different (P <0.05), capital letter for Lactobacillus
and small letter for Streptococcus.
ﺎﺘﻧ سﺎﺳا ﺮﺑ ﯾ
ﺟ ﺎﻣ ﺞ اﺪ ﯾﻪ ﺎﻫ ي ﺳﻮﮐﻮﮐﻮﺘﭘﺮﺘﺳا ﯽ
و H2 وH1
ﺳﺎﺑﻮﺘﮐﻻ ﯿ ﺳﻮﻠ ﯽ و H2 اﺪﺟ ﺮﺜﮐا و ناﺪﻤﻫ ﺖﺳﺎﻣ زاH9 ﯾﻪ
ﺎﻫ ي
ﺳﻮﮐﻮﮐﻮﺘﭘﺮﺘﺳا ﯿ
ﺪﻨﻔﺳﻮﮔ ﺖﺳﺎﻣ زﺎ ي
اﺪﺟ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ لﻮﻓزد ﯾﻪ
ﺎﻫ ﯾ ﯽ ﺎﺑ
ﻻﺎﺑ ترﺪﻗ ي ﻟﻮﺗ ﯿ ﺳا ﺪ ﯿ ﭘ ﺪ ﯿ ﻣ دﺎﻬﻨﺸ ﯽ ﺪﻧﻮﺷ .
3 - 3 - زرا ﯾﺑﺎ ﯽ ﻟﻮﺗ ﯿ د ﺪ ي ﺘﺳا ﯿ ﻟﺎﻌﻓ ،ﻞ ﯿ ﺖ ﺎﻫ ي هروا -
زآ ي ﻟ ، ﯿ ﻟﻮﭙ ﯿﺘﯿ ﮑ ﯽ ﻟﻮﺌﺗوﺮﭘ و ﯿﺘﯿ
ﮑ ﯽ
ﺎﺘﻧ سﺎﺳاﺮﺑ ﯾ
اﺪﺟ مﺎﻤﺗ ،ﺞ ﯾﻪ
ﺎﻫ ي ﺘﮐﻻ ﯿ ﮑ ﯽ درﻮﻣ ﻪﻘﻄﻨﻣ ﻪﺳ ﺖﺳﺎﻣ زا
اراد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ي
ﻟﺎﻌﻓ ﯿ ﺖ ﺎﻫ ي ﻟ ﯿ ﻟﻮﭙ ﯿﺘﯿ ﮑ ﯽ ﻟﻮﺌﺗوﺮﭘ و ﯿﺘﯿ ﮑ ﯽ ﺪﻗﺎﻓ و هدﻮﺑ
ﻟﺎﻌﻓ ﯿ هروا ﺖ زآ ي ﺪﻨﺘﺴﻫ . ﻨﻠﮐ فاﺮﻃا ﻪﻟﺎﻫ دﻮﺟو ﯽ
ﺤﻣ رد ﯿ ﺖﺸﮐ ﻂ
اراد ي ﺷ ﯿ ﻟﺎﻌﻓ ﻪﻧﺎﺸﻧ ،ﮏﺸﺧ ﺮ ﯿ
ﺮﭘ ﺖ ﻟﻮﺌﺗو ﯿﺘﯿ ﮑ ﯽ اﺪﺟ ﯾﻪ دﻮﺟو و ﺎﻫ
ﻨﻠﮐ فاﺮﻃا ﻪﻟﺎﻫ ﯽ
ﺤﻣ رد ﯿ ﻟد ﻪﺑ ﻪﻃﻮﺑﺮﻣ ﺖﺸﮐ ﻂ ﯿ
ﺳﺮﺗ ﻞ ﯿ ﮏﻤﻧ ﺐ
ﺳا ﻢﯿﺴﻠﮐ ﯿ
ﺎﻫﺪ ي ﻫ دازآ بﺮﭼ ﯿ
ﻟورﺪ ﯿ ﻟﺎﻌﻓ ﻪﻧﺎﺸﻧ هﺪﺷ ﺰ ﯿ
ﺖ
ﻟﯿ ﻟﻮﭙ ﯿﺘﯿ ﮑ ﯽ اﺪﺟ ﯾﻪ ﺖﺳا ﺎﻫ . ﭘ شراﺰﮔ سﺎﺳاﺮﺑ ﯿ
اﺮ ﯾ نارﺎﮑﻤﻫ و ﻮﻨ
27] ﺮﺘﮐﺎﺑ ،[ ي ﺎﻫ ي ﺳا ﯿ ﺘﮐﻻ ﺪ ﯿ ﺎﻧاﻮﺗ ﺎﺑ ﮏ ﯾ
ﯽ ﻟﻮﺗرد ﻻﺎﺑ ﯿ
ﺳا ﺪ ﯿ ﺪ
ﺘﮐﻻ ﯿ ﺑ ردﺎﻗ ﮏ ﻟﺎﻌﻓ ﻪ
ﯿ ﻻﺎﺑ ﺖ ي ﻟﻮﺌﺗوﺮﭘ ﯿﺘﯿ ﮑ ﯽ ﻧ ﯿ ﺪﻨﺘﺴ . ﻨﭽﻤﻫ ﯿ ﻦ
نارﺎﮑﻤﻫ و ﻪﺑوﻮﻓﺎﻣوا 26]
ﺎﻬﻨﺗ [ 18 % نارﺎﮑﻤﻫ و ورﻮﮐآ و 28]
[
ﺎﻬﻨﺗ 44 % اﺪﺟ زا ي ﺎﻫ ي ﺘﮐﻻ ﯿ ﮑ ﯽ ﻟﺎﻌﻓ ﺎﺑ ار دﻮﺧ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ ﯿ
ﺖ
ﻟﯿ ﻟﻮﭙ ﯿﺘﯿ ﮑ ﯽ ﺪﻧدﺮﮐ شراﺰﮔ .
ﺎﻘﻣرد ﯾ ،ﻪﺘﻓﺮﮔ ترﻮﺻ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺎﺑ ﻪﺴ
اﺪﺟ ﯾﻪ ﺎﻫ ي ﺘﮐﻻ ﯿ ﮑ ﯽ ﺖﺳﺎﻣ ﺎﻫ ي ﺪﻨﻔﺳﻮﮔ ي ﺎﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ ﻖﻃﺎﻨﻣ
ﻟﻮﺗ ﺮﺑ هوﻼﻋ ﺪﻧدﻮﺑ ردﺎﻗ ﯿ
ﺳا ﺪ ﯿ ﺘﮐﻻ ﺪ ﯿ اراد ﮏ ي ﻟﺎﻌﻓ ﯿ ﺖ ﺎﻫ ي
زﺎﺌﺗوﺮﭘ ي ﻟ و ﯿ زﺎﭙ ي ﺪﻨﺷﺎﺑ .
a
b
c
A A A
اﺪﺟ ﺎﻣا ﯾﻪ ﺎﻫ ي ﺘﮐﻻ ﯿ ﮑ ﯽ هروا ﺎﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ ﻔﻨﻣ زآ
ﯽ رد ﺪﻧدﻮﺑ
ﻟﺎﺣ ﯿ ﻟﺎﻌﻓ ﻦﺘﺷاد ﻪﮑ ﯿ
هروا ﺖ زآ ي ﻣ ﯽ اﺮﺑ ﺪﻧاﻮﺗ ي اﺪﺟ ﯾﻪ ﺎﻫ ي ﺘﮐﻻ ﯿ ﮑ ﯽ
ﺖﺳﺎﻣ ﯾ ﺘﻣا ﮏ ﯿ ﺤﻣ زﺎ بﻮﺴ دﻮﺷ . زﯾ اﺮ ﯾ ﭼﺎﻣﺎ ﯽ نارﺎﮑﻤﻫ و 29]
[
ﻟﺎﻌﻓ ناﺪﻘﻓ ﻪﮐ ﺪﻧدﺮﮐ شراﺰﮔ ﯿ
هروا ﺖ زآ ي اﺪﺟ ﻂﺳﻮﺗ ﯾﻪ
ﺚﻋﺎﺑ ﺎﻫ
ﻤﺨﺗ تﺪﺷ رﺎﻬﻣ ﯿ
ﺘﻧ رد و ﺮ ﯿ ﻟﻮﺗ ﺶﻫﺎﮐ ﻪﺠ ﯿ
ﺳا ﺪ ﯿ ﺘﮐﻻ ﺪ ﯿ ﻪﻠﺻﺎﺣ ﮏ
ﻟﺎﻌﻓ زا ﯿ ﺖ ﺳﺎﺑﻮﺘﮐﻻ ﯿ رﺎﮕﻟﻮﺑ سﻮﻠ ﯾ
سﻮﮑ و سﻮﮐﻮﮐﻮﺘﭘﺮﺘﺳا
ﻓﻮﻣﺮﺗ ﯿ سﻮﻠ ﻣ ﯽ دﻮﺷ . ﺎﺘﻧ ﯾ زرا ﺞ ﯾﺑﺎ ﯽ ﻟﻮﺗ ترﺪﻗ ﯿ
د ﺪ ي ﺘﺳا ﯿ ﻂﺳﻮﺗ ﻞ
ﺪﺟ اﯾ ﻪ ﺑ رد ﻪﮐداد نﺎﺸﻧ ﺎﻫ ﯿ
اﺪﺟ ﻦ ﯾﻪ ﺎﻫ ي ﺳﺎﺑﻮﺘﮐﻻ ﯿ ﺳﻮﻠ
،ﯽ اﺪﺟ ﯾﻪ -
ﺎﻫ ي H9, H3, H2, H1 و
ﺑ رد و ناﺪﻤﻫ ﺖﺳﺎﻣ زا H10 ﯿ
ﻦ
ﻪﻧﻮﮔ ﺎﻫ ي ﺳﻮﮐﻮﮐﻮﺘﭘﺮﺘﺳا ﯿ
اﺪﺟ ﺎﻬﻨﺘ ﯾﻪ ﺎﻫ ي H2, H1 و
ارادH4 ي
ﺑﻮﺧ ﺢﻄﺳ ﯽ ﻟﺎﻌﻓ زا ﯿ ﺪﻧدﻮﺑ ﺖ . ﺎﺘﻧ ﻪﺑﺎﺸﻣ ﯾ نارﺎﮑﻤﻫ و اوﻮﮑﺸﺑ ،ﺎﻣ ﺞ
30] ﻪﮐ ﺪﻧدﺮﮐ شراﺰﮔ [ ﺳﺎﺑﻮﺘﮐﻻ
ﯿ رﺎﮕﻟﻮﺑ سﻮﻠ ﯾ
ﻧ سﻮﮑ ﻤﻬﻣ ﺶﻘ ﯽ
ﻟﻮﺗ رد ﯿ ﮐﺮﺗ ﺪ ﯿ ﻈﻧ ﻢﻌﻃ ﺪﻟﻮﻣ تﺎﺒ ﯿ
ﺋﺪﻟﺎﺘﺳا ﺮ ﯿ د ،ﺪ ي ﺘﺳا ﯿ ﻧﻮﺑﺮﮐ ،ﻞ ﯿ و ﻞ
ﺳا ﯿ ﺎﻫﺪ ي دراد ﺖﺳﺎﻣ رد راﺮﻓ بﺮﭼ .
ﺎﺘﻧ ﯾ ﺰﺠﺗ نﻮﻣزآ ﺞ ﯾ
ﻠﺤﺗ و ﻪ ﯿ ﻞ
راو ﯾ ﺳرﺮﺑ ﺖﻬﺟ ﻪﻓﺮﻃود ﺲﻧﺎ ﯽ
ﺘﮐﻻ ﻪﻧﻮﮔ ﺮﺛا ﯿ
ﮑ ﯽ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﻘﻄﻨﻣ و -
رادﺮﺑ ي ﻟﻮﺗ ﺮﺑ ﯿ د ﺪ ي ﺘﺳا ﯿ ﻞ ) ﻞﮑﺷ 6 ( ﻣ نﺎﺸﻧ ﯽ ﻪﻘﻄﻨﻣ ﺎﻬﻨﺗ ﻪﮐ ﺪﻫد
ﻓاﺮﻐﺟ ﯿﺎﯾ ﯽ ﺗ ﺮﺑ ﻟﻮ ﯿ د ﺪ ي ﺘﺳا ﯿ ﻨﻌﻣ ﺮﺛا ﻞ ﯽ راد ي (P-value< 0.05)
نﻮﻣزآ و دراد ﺎﻘﻣ ﺖﻬﺟLSD
ﯾ ﻣ ﻪﺴ ﯿ ﮕﻧﺎ ﯿ ﻦ ﺮﻬﺷ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺎﻫ
ا ﺚﻋﺎﺑ ناﺪﻤﻫ ﯾ
ﻨﻌﻣ توﺎﻔﺗ ﻦ ﯽ
ﺖﺳا هدﻮﺑ راد .
Fig 6 diacetyl production score of Lactic acid
bacteria isolates from 3 different regions. Columns having common letters are not significantly different
(P<0.05).
3 - 4 - ﻟﻮﺗ ﯿ ﻂﺳﻮﺗ ﺖﺳﺎﻣ ﺪ اﺪﺟ
ـﯾ ﻪ ﺎـﻫ ي ﺘﮐﻻ ﯿ ـﮑ ﯽ
ﺐﺨﺘﻨﻣ
ﺎﺘﻧ سﺎﺳاﺮﺑ ﯾ
نﻮﻣزآ ﺞ ﺎﻫ
ي زرا ﯾﺑﺎ ﯽ ژﻮﻟﻮﻨﮑﺗ صاﻮﺧ ﯾ
ﮑ ﯽ
،
اﺪﺟ ﯾﻪ ﺎﻫ ي ﺘﮐﻻ ﯿ ﮑ ﯽ ﺪﻨﻔﺳﻮﮔ ﺖﺳﺎﻣ زا ﻞﺻﺎﺣ ي
ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ناﺪﻤﻫ
اﺪﺟ ﯾﻪ ﺎﻫ ي ﻟﻮﺗ ﺖﻬﺟ ﺐﺨﺘﻨﻣ ﯿ
لوﺪﺟ ﻖﺑﺎﻄﻣ ﺖﺳﺎﻣ ﺪ 1
هدﺎﻔﺘﺳا
ﺪﻧﺪﺷ .
Table 1 yogurts produced by selected isolates. H: Hamedan Yogurt code Streptococcus thermophilus Lactobacillus bulgaricus
A S. thermophilus (H1) L. bulgaricus (H1)
B S. thermophilus (H2) L. bulgaricus (H1)
C S. thermophilus (H1) L. bulgaricus (H2)
D S. thermophilus (H2) L. bulgaricus (H2)
E S. thermophilus (H1) L. bulgaricus (H3)
F S. thermophilus (H2) L. bulgaricus (H3)
G S. thermophilus (H1) L. bulgaricus (H7)
H S. thermophilus (H2) L. bulgaricus (H7)
I S. thermophilus (H1) L. bulgaricus (H10)
J S. thermophilus (H2) L. bulgaricus (H10)
K S. thermophilus (H1) L. bulgaricus (H9)
L S. thermophilus (H2) L. bulgaricus (H9)
M Industrial starter culture Industrial starter culture
3 - 5 - ﺳرﺮﺑ ﯽ و ﯾ ﮔﮋ ﯽ ﺎـﻫ ي ﺴـﺣ ﯽ زاﺪـﻧا بآو ي
ﺖﺳﺎﻣ ﺎﻫ ي ﻟﻮﺗ ﯿ ﺪ ي ﻂﺳﻮﺗ اﺪﺟ ﯾﻪ ﺎﻫ ي ﺐﺨﺘﻨﻣ
ﺎﺘﻧ سﺎﺳاﺮﺑ ﯾ
ﺎﻘﻣ ﺞ ﯾ ﺴﺣ صاﻮﺧ ﻪﺴ ﯽ
ﻞﮑﺷ رد 7 زا ﻞﺻﺎﺣ ﺖﺳﺎﻣ ، ﺘﻌﻨﺻ ﺮﮔزﺎﻏآ
ﯽ ﺮﺗﻻﺎﺑ M ﯾ ﺑ رد و دروآ ﺖﺳد ﻪﺑ ار هﺮﻤﻧ ﻦ ﯿ
ﻦ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ ي ﻟﻮﺗ ﺖﺳﺎﻣ ﯿ
ﺪ ي اﺪﺟ ﻂﺳﻮﺗ ﯾﻪ
ﺎﻬﻨﺗ ،ﺎﻫ وE, J
ارادI ي
دﺰﻧ هﺮﻤﻧ ﯾ ﺖﺳﺎﻣ ﻪﺑ ﮏ ﺪﻧدﻮﺑ M
.ا ﯾ ﺖﺳﺎﻣ ﻦ ﺎﻫ لوﺪﺟ ﺎﺑ ﻖﺑﺎﻄﻣ 1
ﻂﺳﻮﺗ L. bulgaricus (H3), L. bulgaricus (H10),S.
b
thermophilus (H1) و
S. thermophilus (H2) ﻟﻮﺗ
ﯿ ﺪ
ﺪﻧدﻮﺑ هﺪﺷ . ﺎﺠﻧآ زا ﯾ ﯽ د ﻪﮐ ي ﺘﺳا ﯿ ﮐﺮﺗ زا ﻞ ﯿ ﻟﻮﺗ رد ﺮﺛﻮﻣ تﺎﺒ ﯿ
ﺮﻄﻋ ﺪ
ﻢﻌﻃ و )ﯾ ﮑ ﯽ ﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ زا ي
ﺴﺣ صاﻮﺧ ﻢﻬﻣ ﯽ
( ا ،ﺖﺳا ﯾ ﻦ
ﻮﺳ ﯾﻪ ﺎﺘﻧ سﺎﺳاﺮﺑ ﺎﻫ ﯾ
زرا ﺞ ﯾﺑﺎ ﯽ ﻟﻮﺗ ﯿ د ﺪ ي ﺘﺳا ﯿ ﻧ ﻞ ﯿ ﺎﻧاﻮﺗ ﺰ ﯾ ﯽ ﺑﻮﺧ ﯽ
ﺪﻧدﻮﺑ هداد نﺎﺸﻧ .
ﮓﻨﭼ 31] داد نﺎﺸﻧ[ ﻪﮐ ﻪﻧﻮﮔ ود ﺮﻫ ﺖﺳﺎﻣ رد
ﻓﻮﻣﺮﺗ سﻮﮐﻮﮐﻮﺘﭘﺮﺘﺳا ﯿ
و سﻮﻠ ﺳﺎﺑﻮﺘﮐﻻ ﯿ ﮐوﺮﺒﻟد سﻮﻠ ﻟﻮﺗ رد ﯽ
ﯿ ﺪ
ﺋﺪﻟﺎﺘﺳا ﯿ ﻤﻬﻣ ﺶﻘﻧ ﺪ ﯽ
ا ﯾ ﻣ ءﺎﻔ ﯽ ﻟﻮﺗ و ﺪﻨﻨﮐ ﯿ د ﺪ ي ﺘﺳا ﯿ ترﺪﻗ ﺎﺑ ﻞ
ﻟﻮﺗ ﯿ ﺳا ﺪ ﯿ ﺘﮐﻻ ﺪ ﯿ ﺖﺳا ﺐﺳﺎﻨﺘﻣ ﮏ .
ﺎﺘﻧ سﺎﺳاﺮﺑ ﯾ
ﻧ ﺎﻣ ﺞ ﯿ ﻮﺳ ﺰ ﯾﻪ ﺎﻫ ي ﻟﻮﺗ ﻢﻫ ظﺎﺤﻟ زا ﺐﺨﺘﻨﻣ ﯿ
ﺳا ﺪ ﯿ ﺪ
ﺘﮐﻻ ﯿ ﻟﻮﺗ ﻢﻫ و ﮏ ﯿ
د ﺪ ي ﺘﺳا ﯿ ﺎﻧاﻮﺘﻠ ﯾ ﯽ ﻻﺎﺑ ﯾﯿ ﺪﻨﺘﺷاﺪ .
Fig 7 Comparison of organoleptic properties of yogurts produced by selected isolates.
يزاﺪﻧا بآ،ﺖﺳﺎﻣ ﺐﯾﺎﻌﻣ زا ﯽﮑﯾ ﯾ
ﺢﻄﺳ رد مﺮﺳ رﻮﻬﻇ نﺎﻤﻫ ﺎ
ﺷﺎﻧ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽ
ترﺪﻗ ﺶﻫﺎﮐ و ﯽﻨﯿﺌﺗوﺮﭘ ﻪﮑﺒﺷ نﺪﺷ ﻊﻤﺟزا
ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ لﺎﺼﺗا ﺖﺳا ﺮﯿﻨﭘ بآ يﺎﻫ
32] . [ ﺎﻘﻣ سﺎﺳاﺮﺑ ﯾ
ﺪﺻرد ﻪﺴ
ﻣﯿ بآ ناﺰ زاﺪﻧا ي ﺖﺳﺎﻣ ﺎﻫ ي ﻟﻮﺗ ﯿ ﺪ ي ) ﻞﮑﺷ 8 ( ﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﯿ ﺖﺳﺎﻣ ﺐ
ﺘﻌﻨﺻ ﯽ ) M 66 / 56 (%
ﺖﺳﺎﻣ ، ﺎﻫ ي وF ) A دوﺪﺣ 60 (%
ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ
ﺎﺳ ﯾ ﺖﺳﺎﻣ ﺮ اراد ﺎﻫ ي ﺮﺘﻤﮐ ﯾ بآ ﺪﺻرد ﻦ زاﺪﻧا
ي ﺪﻧدﻮﺑ . سﺎﺳاﺮﺑ
لوﺪﺟ 1 ﺖﺳﺎﻣ ﻂﺳﻮﺗ F
S. thermophilus (H2) و
L.
bulgaricus (H3) ﺖﺳﺎﻣ و
ﻂﺳﻮﺗ A S.thermophilus
و(H1) L. bulgaricus (H1) ﻟﻮﺗ
ﯿ دﺮﮔ ﺪ ﯾ دﻮﺑ هﺪ . ﻖﺑﺎﻄﻣ ﻪﮐ
ﺎﺘﻧ ﯾ اﺪﺟ ﻪﺘﺷﺬﮔ ﺞ ﯾﻪ
ﺎﻫ ي L. bulgaricus (H1, H3) اراد
ي
ﺮﺘﻤﮐ ﯾ ﻠﺑﺎﻗ ﻦ ﯿ ﻟﻮﺗ ﺖ ﯿ ﺳا ﺪ ﯿ ﺘﮐﻻ ﺪ ﯿ ﺑ رد ﮏ ﯿ ﻮﺳ ﻦ ﯾﻪ ﺎﻫ ي ﺳﺎﺑﻮﺘﮐﻻ ﯿﻠ ﯽ
ﺪﻧدﻮﺑ ﺐﺨﺘﻨﻣ .
د فﺮﻃ زا ﯾ
ﻣ ،ﺮﮕ ﯿ بآ ناﺰ زاﺪﻧا ي ﺖﺳﺎﻣ ﺎﻫ ي و C
ﺑﯿD ﺸ ﺮﺘ ﯾ راﺪﻘﻣ ﻦ ) 70 (%
ﺳو ﻪﺑود ﺮﻫ ﻪﮐ دﻮﺑ ﯿ
ﻪﻠ L. bulgaricus
ﺗﺮﺗ ﻪﺑ و(H2) ﯿ ﺳو ﻪﺑ ﺐ ﯿ ﻪﻠ S. thermophilus (H1) و
S.
thermophilus (H2) ﻟﻮﺗ
ﯿ ﺪﻧدﻮﺑ هﺪﺷﺪ .
ﺎﺘﻧ سﺎﺳاﺮﺑ ﻪﮐ ﯾ
ا ﺞ ﯾ ﻦ
ﻮﺳ ﯾﻪ ﻟﻮﺗ رد ﺎﻫ ﯿ ﺳا ﺪ ﯿ ﺘﮐﻻ ﺪ ﯿ اﺰﻓا ﺚﻋﺎﺑ ﻪﮐ ،ﮏ ﯾ
بآ ﺶ زاﺪﻧا ي
ﻣ ﺖﺳﺎﻣ ﯽ ﺎﻧاﻮﺗ ،دﻮﺷ ﯾ ﯽ ﻻﺎﺑ ﯾ ﯽ ﻪﺘﺷاد ﺪﻧا . ﺰﮔ سﺎﺳاﺮﺑ و نﺎﮔﺎﻓ شرا
نارﺎﮑﻤﻫ 33]
اﺰﻓا ﺎﺑ ،[ ﯾ ﻣ ﺶ ﯿ ﺳا ناﺰ ﯿ ﺪﯾ ﻣ ،ﺖﺳﺎﻣ رد ﻪﺘ ﯿ
بآ ناﺰ
زاﺪﻧا ي ﻧ ﯿ ﺑ ﺰ ﯿ ﻣ ﺮﺘﺸ ﯽ دﻮﺷ .
Fig 8 Comparison of syneresis of yogurts produced by selected isolates.
3 - 6 - ﺘﻔﺳ ﺶﺠﻨﺳ ﯽ
ﺖﺳﺎﻣ ﺖﻓﺎﺑ هﺎﮕﺘـﺳد ﻂﺳﻮﺗ
ﺞﻨﺳ ﺖﻓﺎﺑ
ﺎﺠﻧآ زا ﯾ ﯽ اراد ﺖﺳﺎﻣ ﻪﮐ ي
ﺮﺟ ﯾ ﻗر ًﻼﻣﺎﮐ نﺎ ﯿ
و هدﻮﺑ هﺪﻧﻮﺷ ﻖ
ﻐﺗ ﻪﺑ ﻪﺘﺴﺑاو ﯿﯿ
تاﺮ ﻣ pH ﯽ ﺶﻫﺎﮐ ،ﺪﺷﺎﺑ ﺎﺗ pH
6 / 4 دﺎﻘﻌﻧا نﺎﻣز رد
ﺷ ﯿ ﺎﺑ ﺮ ﯾ ﺘﺴﻫآ ﺪ ا رد ﻪﮐ دﻮﺷ مﺎﺠﻧا ﻪ ﯾ
اراد ﺖﺳﺎﻣ ترﻮﺻ ﻦ ي
رﺎﺘﺧﺎﺳ ي ﺎﭘ ﯾ لژ ﻪﮑﺒﺷ رد بآ ﻦﺘﺧاﺪﻧا ماد ﻪﺑ ﺖﺻﺮﻓ و هدﻮﺑ راﺪ
دراد دﻮﺟو .
ﻪﭽﻧﺎﻨﭼ ﺑ ﺖﺳﺎﻣ pH
ﯿ و ﺮﺘﺸ ﯾ زا ﺮﺘﻤﮐ ﺎ ﻪﻧﺎﺘﺳآpH
ﻧاﺮﺤﺑ ﯽ ﯾ ﻨﻌ ﯽ 6/
4 ﺎﺗ 2/
5 رﺎﺘﺧﺎﺳ ،دﻮﺷ ﺎﭘﺎﻧ لژ
ﯾ راﺪ و هﺪﺷ جوﺮﺧ ﺎﺑ
بآ لژ رﺎﺘﺧﺎﺳ زا بآ زاﺪﻧا
ي ﺪﺸﺗ ﯾ ﺪ ﻣ ﯽ دﻮﺷ 34] . [ رد ﺳرﺮﺑ ﯽ
ﺖﻓﺎﺑ ﺖﺳﺎﻣ ﺖﻓﺎﺑ هﺎﮕﺘﺳد ﻂﺳﻮﺗ ﺟرﺎﺧ رﺎﺘﻓر ،ﺞﻨﺳ
ﯽ ﺖﺳﺎﻣ ﺖﻓﺎﺑ
ﻧ لﺎﻤﻋا ﺎﺑ ﯿ ﻻ ﻪﺑ وﺮ ﯾﻪ ﺎﻫ ي ﻧ و ﺖﺳﺎﻣ ﯿ
وﺮ ي ﻟوا ﯿ اﺮﺑ ﻪ ي ﻦﺘﺴﮑﺷ
ﻟژ ﻪﮑﺒﺷ ﯽ زرا ﯾﺑﺎ ﯽ دﺮﮔ ﯾ ﺪ 35] . [ ا رد ﯾ زرا ﻦ ﯾﺑﺎ ﯽ ﺑ رد ﯿ ﺖﺳﺎﻣ ﻦ ﺎﻫ ي
اﺪﺟ زا ﻞﺻﺎﺣ ﯾﻪ
ﺎﻫ ي
،ﺐﺨﺘﻨﻣ ﻌﺿ ﯿ ﻒ ﺮﺗ ﯾ ﺖﺳﺎﻣ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﺖﻓﺎﺑ ﻦ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﺑ D ﺮﺑاﺮﺑpH 51 / 4 و ﺮﺘﻬﺑ ﯾ ﺖﺳﺎﻣ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﺖﻓﺎﺑ ﻦ ﺎﺑF
دوﺪﺣpH 4,6 ز دﻮﺑ ﯾ ﻧ لﺎﻤﻋا ﺮﺛا رد اﺮ ﯿ
ﻟوا ﺖﺴﮑﺷ ،وﺮ ﯿ
ﻢﮐ نآ ﻪ
ﺎﭘ ﺎﺘﺒﺴﻧ ﺖﻓﺎﺑ و ﯾ
ﻨﭽﻤﻫ و دﻮﺑ راﺪ ﯿ
ر ﻢﻫ ﻪﺑ رﺎﭼد ﻦ ﯾ
ﮕﺘﺨ ﯽ رد
ﺪﺸﻧ شرﺎﺘﺧﺎﺳ .
3 - 7 - ﺘﻔــﺳ ﺶﺠﻨــﺳ ﯽ
ﺖــﺳﺎﻣ هﺎﮕﺘــﺳد ﻂــﺳﻮﺗ
وﯾ ﺮﺘﻣﻮﮑﺴ
زرا ﺖﻬﺟ ﯾﺑﺎ ﯽ ﺘﻔﺳ ﯽ ﺖﺳﺎﻣ ﺖﻓﺎﺑ ﺎﻫ
ي ﻟﻮﺗ ﯿ ﺪ ي هﺎﮕﺘﺳد ﻂﺳﻮﺗ
وﯾ ﭙﺳا زا ﺮﺘﻣﻮﮑﺴ ﯿ
ﺐﺳﺎﻨﻣ لﺪﻨ (sc4-21)
روﺎﺘﺸﮔ ﺎﺑ )
90 - 10 (%
ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا .
هزاﺪﻧا ﮔﯿ ﺮ ي و راﺪﻘﻣ ﯾ زﻮﮑﺴ ﯾ تﺪﻣ رد ﻪﺘ 60
ﻧﺎﺛ ﯿ و ﻪ
ﻃ ﯽ هزﺎﺑ ﺎﻫ ي 10 ﻧﺎﺛ ﯿﻪ ا ي و ﺪﺷ مﺎﺠﻧا و
ﯾ زﻮﮑﺴ ﯾ ﻪﺘ ﺖﺷﺬﮔ ﺎﺑ ﺖﺳﺎﻣ
ندﺰﻤﻫ نﺎﻣز ﺪﺷ ﻪﺘﺳﺎﮐ
. ﺘﻓﺎﺑ ﯽ ﻨﺤﻨﻣ ﻪﮐ ﺖﺳﺎﺑﻮﻠﻄﻣ ﯽ
ﻐﺗ ﯿﯿ تاﺮ
وﯾ زﻮﮑﺴ ﯾ ﻃ ﻪﺘ ﯽ ﺪﻗﺎﻓ ندﺰﻤﻫ نﺎﻣز ﮕﺘﺴﮑﺷ
ﯽ ﺎﺑ و هدﻮﺑ ﺷ
ﯿ ﺐ
ﻼﻣ ﯾﻤ ﯽ ﻪﺑ دﺪﻋ ﺎﭘ ﯾﻧﺎ ﯽ ﻃ رد و ﺪﺳﺮﺑ ﯽ
ﻐﺗ ندﺰﻤﻫ نﺎﻣز ﯿﯿ
تاﺮ
ﺮﺘﻤﮐ ي و رد ﯾ زﻮﮑﺴ ﯾ نآ ﻪﺘ دﻮﺷ ﻞﺻﺎﺣ ﺎﺘﻧ .
ﯾ ﺳرﺮﺑ ﺞ ﯽ و ﯾ زﻮﮑﺴ ﯾ ﻪﺘ
ﺖﺳﺎﻣ ﺎﻫ ي اﺪﺟ زا ﻞﺻﺎﺣ ﯾﻪ
ﺎﻫ ي ﺘﻌﻨﺻ ﺮﮔزﺎﻏآ و ﺐﺨﺘﻨﻣ ﯽ
ﻂﺳﻮﺗ
وﯾ ﻞﮑﺷ رد ﺮﺘﻣﻮﮑﺴ 9
ﻣ ﻪﺋارا ﯽ ددﺮﮔ . ﺎﺘﻧ ﯾ ﻧ ﺞ مﺎﻤﺗ ﻪﮐ داد نﺎﺸ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ ي ﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ﺖﺳﺎﻣ ﯽ
اراد ي ﺗ رﺎﺘﻓر ﯿ ﭘوﺮﺗﻮﺴﮑ ﯽ ﻣ ﯽ ﺪﻨﺷﺎﺑ
و ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ ي ﺘﻌﻨﺻ ﺖﺳﺎﻣ ﯽ
ﺖﺳﺎﻣ ﺲﭙﺳ و (M) ﺮﺘﻤﮐ F
ﯾ ﻦ
ﻐﺗ ﯿﯿ و تاﺮ ﯾ زﻮﮑﺴ ﯾ ﻃ رد ار ﻪﺘ ﯽ
ﺷو ﺪﻧدﺮﮐ ﻞﺻﺎﺤﻧدﺰﻤﻫ نﺎﻣز ﯿ
ﺐ
و ﺶﻫﺎﮐ ﯾ زﻮﮑﺴ ﯾ نآ ﻪﺘ ﺴﺑ ﺎﻫ ﯿ ﻼﻣ رﺎ ﯾ دﻮﺑ ﻢ . ﺖﺳﺎﻣ ﻪﻧﻮﻤﻧ اراد D
ي
ﺑﯿ ﺮﺘﺸ ﯾ ﻐﺗ ﻦ ﯿﯿ ﻃ رد تاﺮ ﯽ
ﺎﻣز ﺷ و دﻮﺒﻧدﺰﻤﻫ ن ﯿ
ﺶﻫﺎﮐ ﺐ
وﯾ زﻮﮑﺴ ﯾ ﺴﺑ نآ ﻪﺘ ﯿ ﻟد ﻪﺑ و دﻮﺑ ﺪﻨﺗ رﺎ ﯿ
ﺎﭘﺎﻧ ﺖﻓﺎﺑ ﻞ ﯾ
اراد راﺪ ي
ﮕﺘﺴﮑﺷ ﯽ ﻨﺤﻨﻣ رد ﯽ ﻐﺗ ﯿﯿ و تاﺮ ﯾ زﻮﮑﺴ ﯾ دﻮﺑ ﻪﺘ .
Fig 9 Comparison of viscosity changes of yogurts produced by selected isolates during stirring.
ﯾ ﮑ ﯽ ﺘﻔﺳ ﺮﺑ ﺮﺛﻮﻣ ﻞﻣاﻮﻋ زا ﯽ
ﺳر ،ﺖﺳﺎﻣ ﺖﻓﺎﺑ ﯿ
نﺪ ﺋزﺎﮐ pH ﯿ ﻪﺑ ﻦ
ا ﻪﻄﻘﻧ ﯾ ﺮﺘﮑﻟاوﺰ ﯾ هزﺎﺑ رد ﮏ 6/
4 ﺎﺗ 2/
5 ﮕﺘﺨﻟ ﺚﻋﺎﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽ
ﺋزﺎﮐ ﯿ و ﻦ ﻧﺪﻌﻣ داﻮﻣ و بآ نﺪﺷ ﺲﺒﺣ ﯽ
ﻟژ رﺎﺘﺧﺎﺳ رد ﯽ
ﺖﺳﺎﻣ
ﻣ ﯽ دﻮﺷ 36] .[ ﺎﺘﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ
ﯾ هزاﺪﻧا ﺞ ﮔﯿ ﺮ ي زاﺪﻧا بآ ي ﺮﺘﻤﮐ ،ﺖﺳﺎﻣ ﯾ
بآ ﻦ
زاﺪﻧا ي ﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﯿ ﺖﺳﺎﻣ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﺐ ﺎﻫ
ي ،M و F و A ﺮﺗﻻﺎﺑ ﯾ بآ ﻦ
زاﺪﻧا ي ﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﯿ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﺐ ﺖﺳﺎﻣ
ﺎﻫ ي ،D و C دﻮﺑH . فﺮﻃ زا
دﯾ ﺎﺘﻧ سﺎﺳاﺮﺑ ﺮﮕ ﯾ
ﺞ ﺎﻬﻧpH ﯾ ﯽ ﺖﺳﺎﻣ ﺎﻫ ي ﻟﻮﺗ ﯿ ﺪ ي و و ﯾ زﻮﮑﺴ ﯾ ﻪﺘ
نآ ﺮﺗﻻﺎﺑ ﻪﮐ ﺪﺷ ﺖﺑﺎﺛﺎﻫ ﯾ
زاﺪﻧا بآ ﻦ ي
ﻌﺿ و ﯿ ﻒ ﺮﺗ ﯾ رد ﺖﻓﺎﺑ ﻦ
ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻫ ﯾ ﯽ ﺎﺑ ﺎﭘ pH ﯾﯿ ﻣ خر ﻦ ﯽ ﺲﮑﻌﻟﺎﺑ و ﺪﻫد .
اﺮﺑﺎﻨﺑ ﯾ ﺑ ﻦ ﯿ ﻣ ﻦ ﯿ ناﺰ
ﺎﺑ pH زاﺪﻧا بآ ي ﻘﺘﺴﻣ طﺎﺒﺗرا ﺖﺳﺎﻣ ﺖﻓﺎﺑ مﺎﮑﺤﺘﺳا و ﯿ
دﻮﺟو ﻢ
دراد .
4 - ﺘﻧ ﯿ ﻪﺠ ﮔﯿ ﺮ ي
ژﻮﻟﻮﻨﮑﺗ صاﻮﺧ رد توﺎﻔﺗ دﻮﺟو ﯾ
ﮑ ﯽ اﺪﺟ ﯾﻪ ﺎﻫ ي ﺘﮐﻻ ﯿ ﮑ ﯽ زا
ﺖﺳﺎﻣ ﺎﻫ ي ﺪﻨﻔﺳﻮﮔ ي ﻟد ﻪﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻖﻃﺎﻨﻣ ﯿ
رد فﻼﺘﺧا ﻞ اﻮﺘﺤﻣ
ي
ﻣ رﻮﻠﻓ مﻮﻧژ ﯿ
ﺑوﺮﮑ ﯽ نآ ﻣ ﺎﻫ ﯽ ﺪﺷﺎﺑ . زﯾ هدرواﺮﻓ اﺮ ﺎﻫ ي ﻤﺨﺗ ﯿﺮ ي ﺮﻫ
اراد ﻪﻘﻄﻨﻣ ي
ﻮﺳ ﯾﻪ ﺎﻫ ي ﻣ ﯿ ﺑوﺮﮑ ﯽ ﻣﻮﺑ ﯽ ﺣﺎﻧ نآ ﺺﺘﺨﻣ ﯿ
ﻪ
ﻓاﺮﻐﺟ ﯿﺎﯾ ﯽ ﻣ ﯽ ﺴﻧﺎﺘﭘ ﺮﻈﻧ زا ﻪﮐ ﺪﻨﺷﺎﺑ ﯿ
ﻣ ﻪﻧاروﺎﻨﻓ ﻞ ﯽ
ﺮﺼﺤﻨﻣ ﺪﻨﻧاﻮﺗ
ﺪﻨﺷﺎﺑ عﻮﻨﺘﻣو .
ﻓاﺮﻐﺟ ﻪﻘﻄﻨﻣ ﻪﺳ رد ﯿﺎﯾ
ﯽ ﻞﻣﺎﺷ ﺎﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ
ﻪﮐ لﻮﻓزد و ناﺪﻤﻫ ،ﺪﻬﺸﻣ اﻮﻫ و بآ زا
ي ﺗوﺎﻔﺘﻣ ﯽ رادرﻮﺧﺮﺑ
اﺪﻧدﻮﺑ ﯾ توﺎﻔﺗ ﻦ دوﺪﺣ ﺎﺗ ﺎﻫ ي
ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ .
ﺎﺘﻧ سﺎﺳاﺮﺑ ﯾ
و ﺎﻣ ﺞ
ﺎﺳ ﯾ ﻠﺒﻗ ﻪﺑﺎﺸﻣ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺮ ﯽ
ور ي ﺖﺳﺎﻣ ﺎﻫ ي ﻣﻮﺑ ﯽ بﺮﻏ ا ﯾ ناﺮ
ﻮﺳ دﻮﺟو ﯾﻪ ﺎﻫ ي ﻟﻮﺗا دﻮﺧ ﯿ ﻣ ﺖﺑﺎﺛ سﻮﮐﻮﮐﻮﺘﭘﺮﺘﺳا ﺰ ﯽ
دﻮﺷ . رد
ﺘﻧﯿ ﻪﺠ ﮔﯿ ﺮ ي ﻠﮐ ﯽ ﺎﺘﻧ سﺎﺳا ﺮﺑ ﯾ
نﻮﻣزآ ﺞ ﺎﻫ
ي هﺪﺷ مﺎﺠﻧا
اﺪﺟ ﯾﻪ ﺎﻫ ي L. bulgaricus (H3) و
S. thermophilus (H1,
ﻮﺳ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑH2) ﯾﻪ
ﺎﻫ ﯾ ﯽ ژﻮﻟﻮﻨﮑﺗ صاﻮﺧ ﺎﺑ ﯾ
ﮑ ﯽ ﺎﻨﺻ ﺖﻬﺟ ﻻﺎﺑ ﯾ
ﻊ
ﻤﺨﺗ ﯿﺮ ي ﭘ ﯿ ﻣ دﺎﻬﻨﺸ ﯽ ﺪﻧدﺮﮔ .
5 - ﻊﺑﺎﻨﻣ
[1] Rahimi, A., Talebi, E., Hasani, Z., and Tofighi, K. 2017.Yogurtand its role in human health." International Conference on Agricultural Sciences, Medicinal Plants and Traditional Medicine.
[2] Christie, W.W., 1983. The composition and structure of milk lipids. Developments in dairy chemistry. 2, pp.1-35.
[3] Ghani, Sh., and Joyandeh, H. 2015. "Lipase enzyme and its application in dairy industry".
1st Conference on Agronomy and Plant
Breeding, Medicinal Plants, Livestock, Food Science and Technology, Seed Science and Technology.
[4] Crow, V.L., Coolbear, T., Gopal, P.K., Martley, F.G., McKay, L.L. and Riepe, H., 1995. The role of autolysis of lactic acid bacteria in the ripening of cheese. International Dairy Journal, 5(8), pp.855-875.
[5] Institute of Standards and Industrial Research of Iran, 2020, Milk and its products, Sampling Guide, No. 326.
[6] Benson, H.J., 1967. Microbiological applications; a laboratory manual in general microbiology.
[7] Harrigan, W.F., 1998. Laboratory methods in food microbiology. Gulf professional publishing.
[8] Ruiz-Barba, J.L., Maldonado-Barragán, A.
and Jiménez Díaz, R., 2005. Small-scale total DNA extraction from bacteria and yeast for PCR applications.
[9] Bulut, Ç., 2003. Isolation and molecular characterization of lactic acid bacteria from cheese (Master's thesis, İzmir Institute of Technology).
[10] Durlu‐Ozkaya, F., Xanthopoulos, V., Tunail, N. and Litopoulou‐Tzanetaki, E., 2001. Technologically important properties of lactic acid bacteria isolates from Beyaz cheese made from raw ewes’ milk. Journal of Applied Microbiology, 91(5), pp.861-870.
[11] Hassaïne, O., Zadi-Karam, H. and Karam, N.E., 2007. Technologically important properties of lactic acid bacteria isolated from raw milk of three breeds of Algerian dromedary (Camelus dromedarius). African Journal of Biotechnology, 6(14).
[12] Bettache, G., Fatma, A., Miloud, H. and Mebrouk, K., 2012. Isolation and identification of lactic acid bacteria from Dhan, a traditional butter and their major technological traits.
World Applied Sciences Journal, 17(4), pp.480-488.
[13] Franciosi, E., Settanni, L., Cavazza, A. and Poznanski, E., 2009. Biodiversity and technological potential of wild lactic acid bacteria from raw cows' milk. International dairy journal, 19(1), pp.3-11.
[14] Nourizadeh, E., Shokoohi, B., Ghasemigarmi, K., and Latifinavid, S., 2006.
"Studying the effect of cytopathic of urease enzyme on cell culture of hela". Physician Scholar. 63.
[15] Pourahmad, R., and Fadaiee, Rezvan., 2007. "Milkprocessing: improving the quality of dairy products".MarzeDanesh. Pars Pidora Publishing Company.
[16] AmiriAqdaei, S. S., Alami, M., and
Rezaiee, R., 2010.
"Theeffectofpsylliumseedhydrocolloidsonphys icochemicalandsensorypropertiesoflow-
fatyogurt". Iranian
FoodScienceandTechnologyResearch journal.
3.201.
[17] Izadi, Z., Nasirpour, A., Garoosi, G.A. and Tamjidi, F., 2015. Rheological and physical properties of yogurt enriched with phytosterol during storage. Journal of food science and technology, 52(8), pp.5341-5346.
[18] Çelik, E.S., 2007. Determination of aroma compounds and exopolysaccharides formation by lactic acid bacteria isolated from traditional yogurts (Master's thesis, Izmir Institute of Technology).
[19] Davati, N., 2018. Isolation and Identification of Indigenous Lactic Acid Bacteria from Traditional Yogurt Produced from Ewe's Milk from Alvand Nomads Region and Evaluation of Their Acidifying Potential, Journal of food science and technology (Iran).
74 (15), pp. 213-222.
