ﺮان ﯾ ا ﯾﯽ ﻊ ﻏﺬا ﯾ ﻣﺠﻠﻪ ﻋﻠﻮم و ﺻﻨﺎ - مجله علوم و صنایع غذایی ایران

(1)

رﺎﮐ و زﺎﺳ بﺎﺨﺘﻧا و ناﺮﻔﻋز ﻞﮔ ﻪﻟﻼﮐ ﯽﮑﯿﻣﺎﻨﯾدوﺮﯾآ يزﺎﺳاﺪﺟ ياﺮﺑ شﺮﺑ ﻞﺤﻣ ﺮﯿﺛﺎﺗ

نﺎﺷوﺮﻓدرآ ﻪﯿﺿﺮﻣ

1

، *

نﺎﯾﺮﺒﻨﻗ دواد ﺎﺿر ،2

نﺎﯿﺣاﺪﻣ يﺪﻤﺤﻣ ﺎﺿر ﺪﯿﻤﺣ ،3

4

1 - دﺮﮐﺮﻬﺷ ،دﺮﮐﺮﻬﺷ هﺎﮕﺸﻧاد ،يزروﺎﺸﮐ هﺪﮑﺸﻧاد ،ﻢﺘﺴﯿﺳﻮﯿﺑ ﮏﯿﻧﺎﮑﻣ ﯽﺳﺪﻨﻬﻣ هوﺮﮔ ،يﺮﺘﮐد يﻮﺠﺸﻧاد

2 - ﺮﻨﻫ هﺪﮑﺸﻧاد ،ﯽﺘﻌﻨﺻ ﯽﺣاﺮﻃ هوﺮﮔ ،رﺎﯿﺸﻧاد يدﺮﺑرﺎﮐ يﺎﻫ

هﺎﮕﺸﻧاد ، ﺮﻨﻫ ناﺮﻬﺗ ،

3 - ﻬﺗ ،سرﺪﻣ ﺖﯿﺑﺮﺗ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﮏﯿﻧﺎﮑﻣ هﺪﮑﺸﻧاد ،ﮏﯿﻧﺎﮑﻣ ﯽﺳﺪﻨﻬﻣ هوﺮﮔ ،رﺎﯾدﺎﺘﺳا ناﺮ

4 - نﺎﻬﻔﺻا ،نﺎﻬﻔﺻا هﺎﮕﺸﻧاد ،ﮏﯾﺰﯿﻓ هﺪﮑﺸﻧاد ،ﮏﯾﺰﯿﻓ هوﺮﮔ ،رﺎﯾدﺎﺘﺳا

ﻪﻟﺎﻘﻣ تﺎﻋﻼﻃا ﮑﭼ

ﯿ هﺪ

رﺎﺗ ﯾ ﺎﻫ ﺦ ي ﻪﻟﺎﻘﻣ :

رﺎﺗ ﯾ رد ﺦ ﯾ ﺖﻓﺎ : 08 / 05 / 99

رﺎﺗ ﯾ ﺬﭘ ﺦ ﯾ شﺮ : 16 / 10 / 99

ﻠﮐ تﺎﻤﻠﮐ ﯿ ﺪ ي :

،ﮏﯿﺗﺎﻣﻮﯿﻧ يزﺎﺳاﺪﺟ

،ﯽﮑﯿﻣﺎﻨﯾدوﺮﯾآ صاﻮﺧ

،ﺪﺣ ﺖﻋﺮﺳ

ناﺮﻔﻋز ﻞﮔ

.

DOI: 10.29252/fsct.18.06.29

تﺎﺒﺗﺎﮑﻣ لﻮﺌﺴﻣ 

:

[email protected] لﺎﺳ رد

شور زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺮﯿﺧا يﺎﻫ ﻣ ناﺮﻔﻋز ءاﺰﺟا زا ﻪﻟﻼﮐ يزﺎﺳاﺪﺟ ياﺮﺑ ﮏﯿﺗﺎﻣﻮﯿﻧ يﺎﻫ

ﻪﺟﻮﺗ درﻮ

ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ناﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ .

ﺐﺴﮐ ﺮﺑ هوﻼﻋ ،ﺎﺘﺳار ﻦﯾا رد ﺶﺨﺑ ﯽﺳﺪﻨﻬﻣ صاﻮﺧ زا ﻖﯿﻗد تﺎﻋﻼﻃا

-

ياﺮﺟا ،ﻞﮔ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ ﻪﯿﺒﺷ

ﺖﺳا يروﺮﺿ ﺰﯿﻧ ﺪﻨﯾآﺮﻓ ِيﺮﺗﻮﯿﭙﻣﺎﮐ يزﺎﺳ .

،ﻪﯿﻟوا تاﺪﻫﺎﺸﻣ سﺎﺳا ﺮﺑ

ﯽﮔﮋﯾو ،ﻞﮔ ءاﺰﺟا داﺪﻌﺗ نآ يﺎﻫ

ﻪﯿﺒﺷ و ﺎﻫ شﺮﺑ ﻞﺤﻣ ﻪﺑ ﯽﮕﻤﻫ ،يزﺎﺳاﺪﺟ ﺪﻨﯾآﺮﻓ يزﺎﺳ ﯽﮕﺘﺴﺑ ﻞﮔ

ﺪﻧراد . ﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﺖﻟﺎﺣ ود رد ﻞﮔ شﺮﺑ ،ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا رد .

ﺞﻨﻬﻧ يﻻﺎﺑ ﻞﺤﻣ زا هﺎﯿﮔ شﺮﺑ لوا ﺖﻟﺎﺣ رد

گﺮﺒﻠﮔ ﻞﻣﺎﺷ ،ﺶﺨﺑ ﻪﺳ ﻪﺑ ﻞﮔ و مﺎﺠﻧا ﺎﻫ

) 6 دﺪﻋ ( ﻢﭼﺮﭘ ، ﺎﻫ ) 3 دﺪﻋ ( ﺪﺷ ﻢﯿﺴﻘﺗ ﻪﺧﺎﺷ ﻪﺳ ﻪﻟﻼﮐ و .

ﺶﺨﺑ ود ﻪﺑ ﻞﮔ و مﺎﺠﻧا ﺞﻨﻬﻧ ﻦﯿﺋﺎﭘ زا شﺮﺑ مود ﺖﻟﺎﺣ رد )

ﻟﻼﮐ و ﻪﻟﻼﮐ نوﺪﺑ ﻞﮔ ﻪﺧﺎﺷ ﻪﺳ ﻪ

( ﻢﯿﺴﻘﺗ

ﺪﯾدﺮﮔ . ﯽﺘﺑﻮﻃر ياﻮﺘﺤﻣ زا ﯽﻌﺑﺎﺗ ترﻮﺻ ﻪﺑ ﻞﮔ ءاﺰﺟا ﺪﺣ ﺖﻋﺮﺳ و ﯽﻟﺎﮕﭼ ،نزو تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﯽﮕﻧﻮﮕﭼ

ﺪﺷ ﯽﺳرﺮﺑ .

ﻞﻧﻮﺗ ،هﺪﺷ ﺮﺸﺘﻨﻣ تﻻﺎﻘﻣ ﺐﻟﺎﻏ ﺎﺑ ضرﺎﻌﺗ رد و ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا ﺞﯾﺎﺘﻧ سﺎﺳا ﺮﺑ دﺎﺑ يﺎﻫ

ﺪﻨﺘﺴﯿﻧ ﺐﺳﺎﻨﻣ ناﺮﻔﻋز ﻪﻟﻼﮐ يزﺎﺳاﺪﺟ ياﺮﺑ يرﻮﺤﻣ نﺎﯾﺮﺟ ﺎﺑ يدﻮﻤﻋ .

ﺮﻓ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ نﺎﮑﻣا ندﺮﮐ ﻢﻫا

،يﺮﺗﻮﯿﭙﻣﺎﮐ يزﺎﺳ ﻪﯿﺒﺷ ﺮﯾدﺎﻘﻣ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ و ﺪﻧﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد يوﺮﮐ تارذ ﻞﮑﺷ ﻪﺑ ﻞﮔ ءاﺰﺟا

نآ ﯽﮑﯿﻣﺎﻨﯾدوﺮﯾآ ﺮﻄﻗ ،دود ﻞﻧﻮﺗ رد هﺪﺷ ﻦﯿﯿﻌﺗ ﺪﺣ ﺖﻋﺮﺳ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ يدﺎﻬﻨﺸﯿﭘ ترﺎﭼﻮﻠﻓ ﮏﻤﮐ ﺎﺑ ﺎﻫ

ﺪﺷ . ود شﺮﺑ ﺖﻟﺎﺣ رد ﯽﮑﯿﻣﺎﻨﯾدوﺮﯾآ ﺮﻄﻗ ﺮﯾدﺎﻘﻣ فﻼﺘﺧا ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻞﺑﺎﻗ راﺪﻘﻣ ﻪﺑ ﯽﺸﺨﺑ

ﻪﺟﻮﺗ 70 ﺪﺻرد ﯽﻣ ﺪﺳر . شور ﯽﺳرﺮﺑ ﯽﮑﯿﻣﺎﻨﯾدوﺮﯾآ يزﺎﺳاﺪﺟ رد هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ تاﺰﯿﻬﺠﺗ و ﺎﻫ

ﻪﺑ تﺎﻋﻼﻃا و يزروﺎﺸﮐ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا زا هﺪﻣآ ﺖﺳد

ﺪﯾﺎﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ هﺎﮕﺘﺳد ﻪﮐ ﺪﻫد

ار ﻪﻟﻼﮐ ﺲﻧﻻﻮﺑرﻮﺗ نﺎﯾﺮﺟ دﺎﺠﯾا ﺎﺑ ،ﯽﮑﺗ ﻪﯾﺬﻐﺗ ﻢﺘﺴﯿﺳ زا ندﻮﺑ رادرﻮﺧﺮﺑ ﻦﻤﺿ ﺪﯾﺎﻤﻧ اﺪﺟ

. ﺞﯾﺎﺘﻧ

ﻪﺑ ﯽﺗﺎﻣﺪﻘﻣ ﻪﯿﺒﺷ زا هﺪﻣآ ﺖﺳد

يزﺎﺳ نورد توﺎﻔﺘﻣ يﺎﻫﺮﻄﻗ ﺎﺑ ﻞﻧﻮﺗ ود زا هدﺎﻔﺘﺳا ،يﺮﺗﻮﯿﭙﻣﺎﮐ يﺎﻫ

راوﺪﯿﻣا ار ﯽﺸﺧﺮﭼ نﺎﯾﺮﺟ ﻪﺑ ﺰﻬﺠﻣ و ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ ﯽﻣ نﺎﺸﻧ هﺪﻨﻨﮐ

.ﺪﻫد

ﺎﻨﺻ و مﻮﻠﻋ ﻪﻠﺠﻣ

ﯾ اﺬﻏ ﻊ ﯽﯾ ا ﯾ ناﺮ

www.fsct.modares.ac.ir:ﻪﻠﺠﻣ ﺖﯾﺎﺳ

ﻪﻟﺎﻘﻣ ﻤﻠﻋ ﯽ ﺸﻫوﮋﭘ_ ﯽ

(2)

1 - ﻪﻣﺪﻘﻣ

،ناﺮﻔﻋز هﺎﮕﯾﺎﺟ ،نﺎﻬﺟ ﻪﯾودا ﻦﯾﺮﺘﻧاﺮﮔ هﮋﯾو

يا رد نﺎﯿﻣ تﻻﻮﺼﺤﻣ

ﯽﺘﻌﻨﺻ و ﯽﺗاردﺎﺻ ناﺮﯾا دراد . زا ﺶﯿﺑ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﺎﺑ ناﺮﯾا 88

،ﺪﺻرد

هﺪﻨﻨﮐ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﻦﯾﺮﺘﮔرﺰﺑ ﻦﯾا

لﻮﺼﺤﻣ ﺖﺳا نﺎﻬﺟ رد .

ﺮﯾز ﺢﻄﺳ

ﻦﯾا ﺖﺸﮐ لﺎﺳ رد لﻮﺼﺤﻣ

97 ﺮﺑ ﻎﻟﺎﺑ 113 ناﺰﯿﻣ و رﺎﺘﮑﻫ راﺰﻫ

ﻪﺑ لﺎﺳ ﻦﯾا رد ناﺮﻔﻋز ﺪﯿﻟﻮﺗ 404

ﺖﺳا هﺪﯿﺳر ﻦﺗ ]

1 .[

ﻞﮔ ﮏﯾ

ياراد ناﺮﻔﻋز 6

،ﮓﻧر ﺶﻔﻨﺑ گﺮﺒﻠﮔ 3

ﻪﺑ ﻞﺼﺘﻣ ﮓﻧر درز ﻢﭼﺮﭘ

گﺮﺒﻠﮔ ﯽﻣ ﮓﻧر ﺪﯿﻔﺳ ﻪﻣﺎﺧ ﮏﯾ و ،نﺎﯿﻣ رد ﮏﯾ ترﻮﺼﺑ ﺎﻫ ﺪﺷﺎﺑ

.

ﻪﻗﺎﺳ ﻞﺧاد رد ﮓﻧر ﺪﯿﻔﺳ ﻪﻣﺎﺧ ﻦﯾا ﻪﻟﻮﻟ ي

ﻞﮑﺷ يا راﺮﻗ ﻞﮔ

ﻪﺘﻓﺮﮔ ﻪﮐ گﺮﺒﻠﮔ نﺎﯿﻣ رد ﻪﻗﺎﺳ زا نﺪﺷ جرﺎﺧ زا ﺲﭘ ﮓﻧر ﻪﺑ ﺎﻫ

ﯽﻣ رد ﯽﺠﻧرﺎﻧ ﺪﯾآ

. ﻞﮑﺷ رد ﻪﮐ رﻮﻃ نﺎﻤﻫ 1

،ﺖﺳا هﺪﺷ هداد نﺎﺸﻧ

ﻪﺧﺎﺷ ﻪﺳ ﻊﻗاو رد دراد مﺎﻧ ناﺮﻔﻋز ﻪﻟﻼﮐ ﻪﮐ ﻞﮔ ﯽﮐارﻮﺧ ﺖﻤﺴﻗ ﯽﻣ ﺐﻌﺸﻨﻣ ﻪﻗﺎﺳ يﺎﻬﺘﻧا زا ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﮕﻧر ﺰﻣﺮﻗ دﻮﺷ

. ﻞﮔ يﺎﻫ

ﻪﻗﺎﺳ لﺎﺼﺗا ﻞﺤﻣ رد ناﺮﻔﻋز گﺮﺒﻠﮔ ﻪﺑ

ﻪﺘﺴﺟﺮﺑ ﺎﻫ ﺮﯾﺎﺳ زا ﺮﺗ

ﺖﻤﺴﻗ ﻪﻗﺎﺳ يﺎﻫ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ ﺞﻨﻬﻧ مﺎﻧ ﺎﺑ ﯽﺳﺎﻨﺸﻫﺎﯿﮔ رد ﻪﯿﺣﺎﻧ ﻦﯾا ،ﺪﻧا

ﯽﻣ دﻮﺷ ) ﻞﮑﺷ 1 ( .

Fig 1 Saffron flower and its main parts: 1- petal, 2- stigma, 3- stamen, 4- leaf, 5-receptacle, 6-style

ﻞﺣاﺮﻣ ،ناﺮﻔﻋز لﻮﺼﺤﻣ ﮏﯾﮋﺗاﺮﺘﺳا ﺖﯿﻤﻫا ﻢﻏﺮﯿﻠﻋ ﻒﻠﺘﺨﻣ

ﻪﺑ يروآﺮﻓ ﺎﺗ ﺖﺷﺎﮐ زا نآ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﺎﺑ و ﯽﺘﻨﺳ ترﻮﺻ

شور ﯽﻣ مﺎﺠﻧا ﯽﺘﺳد يﺎﻫ دﻮﺷ

. ﻞﮔ ﺶﯾور زا ﺲﭘ ناﺮﻔﻋز يﺎﻫ

ﯽﻣ ار ﯽﺋﺎﻬﻧ ﺪﯿﻟﻮﺗ ياﺮﺑ ﯽﻠﺻا ﻪﻠﺣﺮﻣ رﺎﻬﭼ ﺮﯾز ﻞﮑﺷ ﻪﺑ ناﻮﺗ

دﺮﮐ ﺖﺳﺮﻬﻓ :

يﺪﻨﺑ ﻪﺘﺴﺑ و ندﺮﮐ ﮏﺸﺧ ،ﻪﻟﻼﮐ نﺪﻨﮐ ،ﻞﮔ ﺖﺷادﺮﺑ

ندﺮﮐ . نآ نﺎﯿﻣ زا ﮐ و ﻞﮔ ﺖﺷادﺮﺑ ﺎﻫ

ﻞﮑﺸﻣ زا ﻪﻟﻼﮐ نﺪﻨ ﻦﯾﺮﺗ

ﯽﻣ بﻮﺴﺤﻣ ﻞﺣاﺮﻣ ﻪﺑ ﺎﺗﺪﻤﻋ ﺮﺿﺎﺣ لﺎﺣ رد ﻪﮐ ﺪﻧﻮﺷ

ترﻮﺻ

ﯽﻣ مﺎﺠﻧا ﯽﺘﺳد ﺪﻧﻮﺷ

] 2 .[

رد نﺪﻨﮐ

،ﻪﻟﻼﮐ ﯽﺘﺳد ﺖﺴﺨﻧ

ﻞﮔ يﺎﻫ ﺖﺷادﺮﺑ ﻪﺑ هﺪﺷ ترﻮﺻ

هدﻮﺗ ﺮﺑ ﻪﻠﻓ و يا يور

ﯽﻨﯿﺳ ﯽﺻﻮﺼﺨﻣ ﻪﮐ

ﻞﺑﺎﻘﻣ ناﺮﮔرﺎﮐ راﺮﻗ

هداد ﻪﺘﺨﯾر هﺪﺷ ﯽﻣ

ﺪﻧﻮﺷ ﻞﮔ ناﺮﮔرﺎﮐ . ﻞﺧاد زا ﮏﺗ ﮏﺗ ار ﺎﻫ

ﯽﻨﯿﺳ نآ و ﻪﺘﺷادﺮﺑ ﺎﻫ

ار ﻦﯿﺑ ود ﺖﺳد ﯽﻣ ﺪﻧﺮﯿﮔ . ﺎﺑ ﺮﻫ

،ﺖﺳد ﻪﺳ

گﺮﺒﻠﮔ نآ ار رﺎﻨﮐ ﯽﻣ ﻞﮔ ﺲﭙﺳ و ﺪﻨﻧز ار

زا ﻂﺳو هداد فﺎﮑﺷ و

ﺲﭘ زا ﻞﺤﻣ ﻦﺘﻓﺎﯾ ﻦﯿﺋﺎﭘ ﯽﻤﮐ ﻦﺧﺎﻧ رﺎﺸﻓ ﺎﺑ ،ﻪﻟﻼﮐ بﺎﻌﺸﻧا

زا ﺮﺗ

ﻪﺑ نآ لﺎﺼﺗا و هداد شﺮﺑ ار نآ ﯽﻣ ﻊﻄﻗ ار ﻪﻣﺎﺧ

ﺪﻨﻨﮐ .

و ﺖﺨﺳ ﺮﺑ هوﻼﻋ ﻪﻟﻼﮐ يزﺎﺳاﺪﺟ نﺎﻣز

ﺚﻋﺎﺑ ندﻮﺑ ﺮﺑ ﯽﮔدﻮﻟآ

ﻦﺘﻓر ﻦﯿﺑ زا ﺚﻋﺎﺑ ،ﺪﻨﯾاﺮﻓ نﺪﺷ ﯽﻧﻻﻮﻃ ﺖﻠﻋ ﻪﺑ و هﺪﺷ ﺰﯿﻧ ناﺮﻔﻋز ﯽﻣ نآ ﺮﻄﻋ و ﺖﯿﻔﯿﮐ دﻮﺷ

. ﺮﮕﯾد فﺮﻃ زا ﺖﺧﺎﺳ و ﯽﺣاﺮﻃ

ﺪﺷﺎﺑ ردﺎﻗ ﻪﮐ ﯽﺗﺎﺑر ﺎﯾ هﺎﮕﺘﺳد ﺪﻫد مﺎﺠﻧا ﺎﺠﮑﯾ ار ﻞﺣاﺮﻣ ﻦﯾا ﻪﻤﻫ

دﻮﺑ ﺪﻫاﻮﺧ ﻪﻨﯾﺰﻫ ﺮﭘ و هﺪﯿﭽﯿﭘ رﺎﯿﺴﺑ .

حﺮﻃ ﻦﯿﻘﻘﺤﻣ لﺎﺣ ﻦﯾا ﺎﺑ -

ﻣ يﺎﻫ

،ﯽﮑﯿﻧﺎﮑﻣ زا ﻢﻋا ﯽﻔﻠﺘﺨ و ﯽﺴﯿﻃﺎﻨﻐﻣ ،ﯽﮑﯿﺗﺎﺘﺳوﺮﺘﮑﻟا

هداد راﺮﻗ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ﺪﻨﯾآﺮﻓ ﻦﯾا نﻮﯿﺳﺎﻣﻮﺗا ياﺮﺑ ار ﯽﮑﯿﺗﺎﻣﻮﯿﻧ ﺪﻧا

] 3 .[

ﯽﺳرﺮﺑ و ﻊﺑﺎﻨﻣ روﺮﻣ ﻦﯾا ياﺮﺟا ياﺮﺑ هﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﯽﻧاﺪﯿﻣ يﺎﻫ

ﻪﺋارا يﺎﻫ حﺮﻃ يرﺎﺠﺗ و ﯽﻠﻤﻋ ﻖﯿﻓﻮﺗ مﺪﻋ هﺪﻨﻫد نﺎﺸﻧ ،ﺶﻫوﮋﭘ ﺖﺳا هﺪﺷ .

ارﺎﮑﻤﻫ و يدژﻮﻗ ﻪﻟاو ن

] 4 [ ﻞﮔ ياﺰﺟا ﺪﺣ ﺖﻋﺮﺳ ﯽﻘﯿﻘﺤﺗ رد

ﺐﺴﺣ ﺮﺑ ار ﻪﻟﻼﮐ و ﻢﭼﺮﭘ ،گﺮﺒﻠﮔ ،ﻪﻗﺎﺳ ،ﻞﻣﺎﮐ ﻞﮔ ﻞﻣﺎﺷ ناﺮﻔﻋز نآ ﯽﺘﺑﻮﻃر ياﻮﺘﺤﻣ ﺪﻧدﺮﮐ ﻦﯿﯿﻌﺗ ﺎﻫ

. رد ،ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا ﺞﯾﺎﺘﻧ سﺎﺳا ﺮﺑ

گﺮﺒﻠﮔ و ﻢﭼﺮﭘ زا ﻪﻟﻼﮐ ﺪﺣ ﺖﻋﺮﺳ راﺪﻘﻣ ،ﯽﺘﺑﻮﻃر حﻮﻄﺳ مﺎﻤﺗ دﻮﺑ ﺮﺘﺸﯿﺑ . نآ اﺰﺟا ﻦﯾا ﺖﺑﻮﻃر ﺶﻫﺎﮐ ﻪﮐ ﺪﻧدﺮﮐ شراﺰﮔ ﺎﻫ ﺐﺒﺳ ء

نآ ﺪﺣ ﺖﻋﺮﺳ ﺮﯾدﺎﻘﻣ راد ﯽﻨﻌﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﯽﻤﻧ ﺎﻫ

دﻮﺷ .

يدﺎﻤﻋ ﻂﺳﻮﺗ ﻪﮐ يﺮﮕﯾد ﻖﯿﻘﺤﺗ رد ]

5 [ يﻮﺘﺤﻣ ،هﺪﺷ مﺎﺠﻧا

زور رﺎﻬﭼ ﯽﻃ ناﺮﻔﻋز ﻞﮔ ءاﺰﺟا ﺪﺣ ﺖﻋﺮﺳ ﺮﯾدﺎﻘﻣ و ﺖﺑﻮﻃر ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ﺖﺷادﺮﺑ زا ﺲﭘ .

ﺮﻫ رد ،ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا رد

ﺮﯾدﺎﻘﻣ و ﯽﺘﺑﻮﻃر ياﻮﺘﺤﻣ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ،ﺶﯾﺎﻣزآ زور رﺎﻬﭼ ﺖﻋﺮﺳ

ﺪﺷ شراﺰﮔ گﺮﺒﻠﮔ و ﻢﭼﺮﭘ ،ﻪﻟﻼﮐ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﺪﺣ .

ﺮﺑ

زور رد ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ زا ﻞﮔ اﺰﺟا يزﺎﺳاﺪﺟ ،ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا ﺞﯾﺎﺘﻧ يﺎﻨﺒﻣ ءاﺰﺟا ﺪﺣ ﺖﻋﺮﺳ ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﻦﯿﺑ توﺎﻔﺗ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ﻪﮐ ﺖﺷادﺮﺑ لوا ﯽﻣ مﺎﺠﻧا ﺮﺘﻬﺑ ،دراد دﻮﺟو دﻮﺷ

.

ﯽﺴﻤﺷو ﯽﻫﺎﺸﯿﻠﻋ ]

6 [ ،يدﻮﻤﻋ دﺎﺑ ﻞﻧﻮﺗ هﺎﮕﺘﺳد ﮏﯾ ﺖﺧﺎﺳ ﺎﺑ

ﺮﯾدﺎﻘﻣ يﺮﯿﮔ هزاﺪﻧا ار ناﺮﻔﻋز ﻞﮔ ﻒﻠﺘﺨﻣ اﺰﺟا ﺪﺣ ﺖﻋﺮﺳ

ﺪﻧدﺮﮐ . ﻪﺑ و ﻦﯿﯿﻌﺗ ﺰﯿﻧ اﺰﺟا گرد ﺐﯾﺮﺿ ﺮﺑدﺎﻘﻣ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا رد

ﺖﻋﺮﺳ ،ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﻦﯾا ﮏﻤﮐ ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﺎﺑ ﺲﭙﺳ و ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ءاﺰﺟا ﺪﺣ يﺎﻫ

ﺪﻧﺪﺷ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ هﺪﺷ يﺮﯿﮔ هزاﺪﻧا .

،گﺮﺒﻠﮔ ياﺮﺑ ﺪﺣ ﺖﻋﺮﺳ ﺮﯾدﺎﻘﻣ

ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﻢﭼﺮﭘ و ﻪﻟﻼﮐ 12/2

، 07/3 و 35/1 ﺘﻣ شراﺰﮔ ﻪﯿﻧﺎﺛ ﺮﺑ ﺮ

ﺪﺷ .

(3)

دار يﺪﯿﻌﺳ و يدﺎﻤﻋ ]

7 [ ﻞﮔ ءاﺰﺟا ﯽﮑﯾﺰﯿﻓ صاﻮﺧ ﯽﺧﺮﺑ

نآ طﺎﺒﺗرا و ناﺮﻔﻋز ﺪﻧدﺮﮐ ﯽﺳرﺮﺑ ﺖﺑﻮﻃر ﺪﺻرد ﺎﺑ ار ﺎﻫ

. ﺮﺑ

گﺮﺒﻠﮔ ﯽﻟﺎﮕﭼ ،ﺖﺑﻮﻃر ﺶﻫﺎﮐ ﺎﺑ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا ﺞﯾﺎﺘﻧ سﺎﺳا ﻞﮔ يﺎﻫ

ﯽﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ،ﻢﭼﺮﭘ و ﻪﻟﻼﮐ ﯽﻟﺎﮕﭼ ﯽﻟو ﺶﻫﺎﮐ ﺰﯿﻧ ﺪﺑﺎﯾ

. ﺶﻫﺎﮐ ﺎﺑ

ﺪﺣ ﺖﻋﺮﺳ ،ﺖﺑﻮﻃر ﺪﺻرد وﺮﺑور ﺶﻫﺎﮐ ﺎﺑ ﺰﯿﻧ ﻞﮔ ياﺰﺟا ﻪﻤﻫ

ﺪﻧﺪﺷ . ﯽﺴﻤﺷ و ﯽﻫﺎﺸﯿﻠﻋ ]

8 [ ﺖﻋﺮﺳ ﯽﺳرﺮﺑ ﻦﻤﺿ يﺮﮕﯾد ﺶﻫوﮋﭘ رد

ﺖﺑﻮﻃر رد ناﺮﻔﻋز ﻞﮔ ﻒﻠﺘﺨﻣ ءاﺰﺟا ﺪﺣ زا هدﺎﻔﺘﺳا ،ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ

دﺎﻬﻨﺸﯿﭘ ءاﺰﺟا ﺮﯾﺎﺳ زا ﻪﻟﻼﮐ يزﺎﺳاﺪﺟ ياﺮﺑ ار يدﻮﻤﻋ دﺎﺑ ﻞﻧﻮﺗ ﺪﻧدﺮﮐ . نآ ﺮﺑ درﻮﻣ يزﺎﻓ ﻖﻄﻨﻣ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ار ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺎﻫ راﺮﻗ ﯽﺳر

ءاﺰﺟا ﺮﺗﻻﺎﺑ ﯽﺘﺑﻮﻃر ياﻮﺘﺤﻣ ﻪﮐ ﺪﻧدﺮﮐ يﺮﯿﮔ ﻪﺠﯿﺘﻧ ﻦﯿﻨﭼ و هداد ﯽﻣ ﻪﻟﻼﮐ يزﺎﺳاﺪﺟ ﺖﯿﻔﯿﮐ ﺶﯾاﺰﻓا ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ دﻮﺷ

.

هداز ﯽﻧﺎﻐﻣ ]

9 [ ﻞﮔ ﯽﮑﯿﻣﺎﻨﯾدوﺮﯾآ و ﯽﮑﯾﺰﯿﻓ صاﻮﺧ سﺎﺳا ﺮﺑ

دﺮﮐ ﯽﺣاﺮﻃ ﻪﻟﻼﮐ يزﺎﺳاﺪﺟ ياﺮﺑ ﯽﻫﺎﮕﺘﺳد ،ناﺮﻔﻋز .

هﺎﮕﺘﺳد

ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﯽﺟوﺮﺧ ود و يدورو ﮏﯾ زﺎﺳاﺪﺟ گﺮﺒﻠﮔ و ﻪﻟﻼﮐ

ﺖﺷاد . ﯽﻃ ار ﺶﺗﺎﺸﯾﺎﻣزآ حﺮﻃ وا 24

دﺮﮐ ﯽﺣاﺮﻃ ﺶﯾﺎﻣزآ .

ﺢﻄﺳ ﻪﺳ رد اﻮﻫ ﺖﻋﺮﺳ )

،ﻂﺳﻮﺘﻣ ،ﻢﮐ دﺎﯾز

( ﻊﻃﺎﻘﻣ ﺖﺣﺎﺴﻣ

ﺢﻄﺳ ود رد ﯽﺟوﺮﺧ )

زﺎﺑ ﻪﻤﯿﻧ و زﺎﺑ (

ﺢﻄﺳود رد ﺪﻨﯾاﺮﻓ نﺎﻣز و )

30 و 60 ﻪﯿﻧﺎﺛ ( داد راﺮﻗ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ .

ﻦﯾﺮﺘﻬﺑ رد داد نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ

ﺖﻟﺎﺣ 100 گﺮﺒﻠﮔ ﺪﺻرد و ﺎﻫ

63 زا ﻢﭼﺮﭘ و ﻪﻟﻼﮐ ﺪﺻرد

هﺪﻧﺎﻣ ﯽﻗﺎﺑ يدورو ﺖﻤﺴﻗ رد ﻪﯿﻘﺑ و ﺪﻧﺪﺷ جرﺎﺧ ﻪﻃﻮﺑﺮﻣ ﯽﺟوﺮﺧ ﺪﻧا . ﺖﻋﺮﺳ رد 4

و 3 و ﻪﻟﻼﮐ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﻪﯿﻧﺎﺛ ﺮﺑ ﺮﺘﻣ

ﯽﻣ جرﺎﺧ گﺮﺒﻠﮔ ﺪﻧﻮﺷ

.

نارﺎﮑﻤﻫ و رﺎﮐ ﺖﻋارز ]

10 [ ﮏﯾ سﻮﮑﻌﻣ ﯽﺳﺪﻨﻬﻣ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ

ﺪﻧدﺮﮐ جاﺮﺨﺘﺳا ناﺮﻔﻋز ﻞﮔ زا يﺪﻌﺑ ﻪﺳ لﺪﻣ .

نآ ﺎﻫ ﻞﺣاﺮﻣ ﯽﻃ ﺎﺑ

هداد شزادﺮﭘ ،يرﺰﯿﻟ ﻦﮑﺳا ﻦﯿﯾﺎﭘ و ﻻﺎﺑ طﺎﻘﻧ ﺮﺑا يزﺎﺳاﺪﺟ ،ﺎﻫ

ﻞﮔ ﻒﻠﺘﺨﻣ ءاﺰﺟا لﺎﺼﺗا ﺎﺘﯾﺎﻬﻧ و يﺪﻨﺑ ﺢﻄﺳ و يﺪﻨﺑ ﺶﻣ ،گﺮﺒﻠﮔ ﺖﺳد ناﺮﻔﻋز ﻞﮔ يﺪﻌﺑ ﻪﺳ لﺪﻣ ﯽﺑﺎﯾزﺎﺑ ﻪﺑ رﺎﺑ ﻦﯿﻟوا ياﺮﺑ ناﺮﻔﻋز ﺪﻨﺘﻓﺎﯾ . ياﺮﺑ ار ﺪﺣ ﺖﻋﺮﺳ و دﺎﺑ ﻞﻧﻮﺗ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻼﻤﻋ ﻪﮐ ﯽﻧاﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ

ﺎﺳاﺪﺟ ﻪﺑ ﻞﮔ ءاﺰﺟا نﺪﯿﺒﺴﭼ ﺪﻧا هداد راﺮﻗ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ﻪﻟﻼﮐ يز

ﻪﺑ ار ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ ﺪﻧا هدﺮﮐ ﺮﮐذ شور ﻦﯾا ﯽﻠﺻا ﻞﮑﺸﻣ ناﻮﻨﻋ

] 6 [ و

] 8 .[

ﻒﻠﺘﺨﻣ ءاﺰﺟا ،هرﺎﺷا درﻮﻣ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ مﺎﻤﺗ رد ﻦﯾا ﺮﺑ هوﻼﻋ ﻪﺑ و ﺖﺳد ﻪﻠﯿﺳو ﻪﺑ ﻞﮔ ﺪﻧا هﺪﺷ اﺪﺟ ﻢﻫ زا ﮏﺗ ﮏﺗ ترﻮﺻ

.

ﺎﻣﻮﺗا ﺪﻨﯾآﺮﻓ ﮏﯾ رد ﯽﺷور ﻦﯿﻨﭼ ﺖﺳا ﯽﻬﯾﺪﺑ ﺚﻋﺎﺑ ﯽﻧﻮﯿﺳ

ﻪﺑ ءاﺰﺟا نﺪﯿﺒﺴﭼ ﻞﮑﺸﻣ و هﺪﺷ مﺰﯿﻧﺎﮑﻣ هدﺎﻌﻟا قﻮﻓ ﯽﮔﺪﯿﭽﯿﭘ ﯽﻣ ﺶﯾاﺰﻓا ﻢﻫ ار ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ

ﺖﺳا روﺪﻘﻣ ﻪﻧ ،ﻞﻤﻋ رد و ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ ﺪﻫد

بﻮﻠﻄﻣ ﻪﻧ و .

شﺮﺑ ﻞﺤﻣ ،ﯽﻨﯿﻋ تاﺪﻫﺎﺸﻣ و تﺎﺸﯾﺎﻣزآ سﺎﺳا ﺮﺑ

ﺶﺨﺑ ﺖﯿﻫﺎﻣ و داﺪﻌﺗ ﻦﯿﯿﻌﺗ رد ﻪﻗﺎﺳ و هدﻮﺑ راﺬﮔﺮﯿﺛﺎﺗ ﻪﻠﺻﺎﺣ يﺎﻫ

ﺮﯾدﺎﻘﻣ رد عﻮﺿﻮﻣ ﻦﯾا و ءاﺰﺟا ﻦﯾا زا ماﺪﮐ ﺮﻫ ﯽﺳﺪﻨﻬﻣ صاﻮﺧ

دﻮﺑ ﺪﻫاﻮﺧ ﺮﺛﻮﻣ ﺰﯿﻧ يزﺎﺳاﺪﺟ شور ﻪﻌﺳﻮﺗ و بﺎﺨﺘﻧا ﺎﺘﯾﺎﻬﻧ .

ﯽﺳرﺮﺑ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ رد ﻪﮐ يدراﻮﻣ زا ﯽﮑﯾ ،هﺪﺷ مﺎﺠﻧا يﺎﻫ

راﺮﻗ ﺖﻠﻔﻏ درﻮﻣ ناﺮﻔﻋز ﻪﻟﻼﮐ يزﺎﺳاﺪﺟ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﻪﯿﺒﺷ زا هدﺎﻔﺘﺳا مﺪﻋ ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ يزﺎﺳ

ﺖﺳا يﺮﺗﻮﯿﭙﻣﺎﮐ يﺎﻫ .

ﻪﯿﺒﺷ

ﺳ

،يزﺎ ﯽﺣاﺮﻃ ﺪﻨﯾاﺮﻓ ﯽﻟﺪﻣ

زا ﻢﺘﺴﯿﺳ ﯽﻌﻗاو مﺎﺠﻧا و ﺶﯾﺎﻣزآ ﯽﯾﺎﻫ

ﻦﯾا ﺎﺑ لﺪﻣ فﺪﻫ ﺎﺑ ﯽﭘ ندﺮﺑ ﻪﺑ ﻢﺘﺴﯿﺳ رﺎﺘﻓر زا ﯽﻫﺎﮔآ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و

نآ ياﺮﺟا زا ﻞﺒﻗ يدﺎﻬﻨﺸﯿﭘ هﺪﯾا ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺖﺳا ﺎﻫ

. ﻪﯿﺒﺷ رد -

يزﺎﺳ يﺮﺗﻮﯿﭙﻣﺎﮐ ﯽﻟﺪﻣ ، ﻪﮐ ﻢﺘﺴﯿﺳ زا ﺖﺤﺗ ﯽﺳرﺮﺑ ﻪﺘﺧﺎﺳ ﯽﻣ دﻮﺷ

ترﺎﺒﻋ ﻪﺑ ﺮﮕﯾد

ﻪﯿﻠﮐ يﺎﻫﺎﻤﻧ و ءﺎﯿﺷا ﻢﺘﺴﯿﺳ

ﻪﺑ يﺎﻫرﺎﺘﺧﺎﺳ

ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ يا ﻪﯿﻠﮐ و تﺎﺼﺨﺸﻣ رﺎﺘﻓر و

نآ ﻪﺑ ﺎﻫ ﺎﻫﺮﯿﻐﺘﻣ و ﻊﺑاﻮﺗ

ﯽﺿﺎﯾر ﻞﯾﺪﺒﺗ ﯽﻣ دﺮﮔ د ] 11 [.

ﮏﯿﻣﺎﻨﯾد تﻻﺎﯿﺳ ﯽﺗﺎﺒﺳﺎﺤﻣ ﯽﺷور1

ياﺮﺑ ﻞﯿﻠﺤﺗ ﻢﺘﺴﯿﺳ يﺎﻫ نﺎﯾﺮﺟ

،لﺎﯿﺳ لﺎﻘﺘﻧا تراﺮﺣ و هﺪﯾﺪﭘ يﺎﻫ

هاﺮﻤﻫ ﺮﯿﻈﻧ ﺶﻨﮐاو يﺎﻫ ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ ﺮﺑ سﺎﺳا ﻪﯿﺒﺷ يزﺎﺳ يﺮﺗﻮﯿﭙﻣﺎﮐ

ﺖﺳا . لﺎﺳ رد ﺖﯿﻠﺑﺎﻗ ﺮﯿﺧا يﺎﻫ يﺎﻫ

ﻖﯿﺒﻄﺗ ﻞﻣﺎﺷ شور ﻦﯾا

مﻮﻠﻋ ﻦﯿﻘﻘﺤﻣ ﻪﺟﻮﺗ ،نﺎﺳآ دﺮﺑرﺎﮐ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ و ﺖﻗد ،يﺮﯾﺬﭘ ﺖﺳا هدﺮﮐ ﺐﻠﺟ دﻮﺧ ﻪﺑ ار ﯽﺳﺪﻨﻬﻣ ﻒﻠﺘﺨﻣ .

ﻊﺑﺎﻨﻣ ﯽﺳرﺮﺑ

ﻪﻧﻮﻤﻧ هزﻮﺣ رد شور ﻦﯾا دﺮﺑرﺎﮐ زا ﯽﯾﺎﻫ ﯽﺳﺪﻨﻬﻣ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ

طﻮﺑﺮﻣ ﻞﺋﺎﺴﻣ زا يزروﺎﺸﮐ ﻪﻧﺎﺨﻠﮔ ﯽﻄﯿﺤﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ﻪﺑ

هﺎﮕﺘﺳد و ﺎﻫ -

يزروﺎﺸﮐ تﻻﻮﺼﺤﻣ يرواﺮﻓ ﻊﯾﺎﻨﺻ ﺎﺗ رﻮﯿﻃ شروﺮﭘ يﺎﻫ و

ﻪﯿﺒﺷ ﻪﻧاد و اﻮﻫ نﺎﯾﺮﺟ يزﺎﺳ رد نﺪﺷ لﺎﺑﺮﻏ مﺎﮕﻨﻫ رد ﺞﻧﺮﺑ يﺎﻫ

ﺪﻫﺪﯿﻣ نﺎﺸﻧ ار ﻦﯾﺎﺒﻤﮐ ]

12 و 13 .[

ﯽﮑﯿﺗﺎﻣﻮﯿﻧ يزﺎﺳاﺪﺟ درﻮﻣ رد

يدورو ﻦﺘﺷاد رﺎﯿﺘﺧا رد ترﻮﺻ رد ،ﺰﯿﻧ ناﺮﻔﻋز ﻪﻟﻼﮐ مزﻻ يﺎﻫ

و

ﻪﯿﺒﺷ مﺎﺠﻧا ﺲﭙﺳ ،ﯽﺗﺎﺒﺳﺎﺤﻣ تﻻﺎﯿﺳ ﮏﯿﻣﺎﻨﯾد زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ يزﺎﺳ

ﯽﻣ ﺶﯿﭘ لﺎﯿﺳ ﻂﯿﺤﻣ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﻂﯾاﺮﺷ رد ار يزﺎﺳاﺪﺟ ﺞﯾﺎﺘﻧ ناﻮﺗ -

ﺮﻈﻧ درﻮﻣ تاﺰﯿﻬﺠﺗ ﺖﺧﺎﺳ و ﯽﺣاﺮﻃ ياﺮﺑ نآ ﺞﯾﺎﺘﻧ زا و ﯽﻨﯿﺑ دﺮﺑ هﺮﻬﺑ . عﻮﻧ ﻦﯾﺮﺘﺒﺳﺎﻨﻣ بﺎﺨﺘﻧا ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا زا ﯽﻠﺻا فﺪﻫ اﺬﻟ

ﻼﮐ ﯽﮑﯿﺗﺎﻣﻮﯿﻧ يزﺎﺳاﺪﺟ ياﺮﺑ شﺮﺑ صاﻮﺧ يﺎﻨﺒﻣ ﺮﺑ ناﺮﻔﻋز ﻪﻟ

ﺶﺨﺑ ﯽﮑﯿﻣﺎﻨﯾدوﺮﯾآ و ﯽﮑﯾﺰﯿﻓ ﻪﯾﺎﭘ ﯽﺣاﺮﻃ ، نآ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ

يا

يدورو ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﺰﯿﻧ و زﺎﺳاﺪﺟ نﻮﻠﮑﯿﺳ يزﺎﺳ ﻪﯿﺒﺷ ياﺮﺑ مزﻻ يﺎﻫ

ﺖﺳا .

1. Computational Fluid Dynamic (CFD)

(4)

2 - شور و داﻮﻣ ﺎﻫ

ﻪﻧﻮﻤﻧ نﺎﺘﺳا رد ﻊﻗاو رﻮﻟا يﺎﺘﺳور عراﺰﻣ ﯽﮑﯾ زا ناﺮﻔﻋز ﻞﮔ يﺎﻫ

ﺒﺻ رد ﺮﮔرﺎﮐ ﻂﺳﻮﺗ و ﯽﺘﺳد ترﻮﺻ ﻪﺑ نﺎﻬﻔﺻا ﺖﺷادﺮﺑ دوز ﺢ

ﺶﯾﺎﻣزآ مﺎﺠﻧا ﺖﻬﺟو هﺪﺷ و ﯽﮑﯾﺰﯿﻓ صاﻮﺧ ﻦﯿﯿﻌﺗ ياﺮﺑ ﺎﻫ

ﺪﻧﺪﺷ ﻞﻘﺘﻨﻣ هﺎﮕﺸﯾﺎﻣزآ ﻪﺑ ﯽﮑﯿﻣﺎﻨﯾدوﺮﯾآ .

ﺶﯾﺎﻣزآ ﻪﯿﻠﮐ رد ﺎﻫ

4 زور

ﺪﻧﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﯽﻟاﻮﺘﻣ .

ﻪﻧﻮﻤﻧ زور رﺎﻬﭼ ﻦﯾا ﯽﻃ رد رد فوﺮﻇ رد ﺎﻫ

يﺎﻣد رد ﻪﺘﺴﺑ 10

ﺪﻧﺪﺷ يراﺪﻬﮕﻧ لﺎﭽﺨﯾ رد سﻮﯿﺴﻠﺳ ﻪﺟرد .

ﯽﮔﮋﯾو مﺎﺠﻧا ﺎﺑ ﻪﮐ ﯽﯾﺎﻫ ﻞﻣﺎﺷ ﺪﻧﺪﺷ ﻦﯿﯿﻌﺗ تﺎﺸﯾﺎﻣزآ

: ﺪﺻرد

ﺪﻧدﻮﺑ ﺪﺣ ﺖﻋﺮﺳ و ﯽﻟﺎﮕﭼ ،مﺮﺟ ،ﺖﺑﻮﻃر .

ﻪﯿﺒﺷ رد ﻪﮐ ﺎﺠﻧآ زا -

يزﺎﺳ ﺮﻄﻗ ﺮﯾدﺎﻘﻣ ،ﺪﺣ ﺖﻋﺮﺳ و مﺮﺟ ،ﯽﻟﺎﮕﭼ ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﺮﺑ هوﻼﻋ ﺎﻫ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺮﺘﻣارﺎﭘ ﻦﯾا راﺪﻘﻣ ﺖﺳا ﯽﻣاﺰﻟا ﺰﯿﻧ تارذ ﯽﮑﯿﻣﺎﻨﯾدوﺮﯾآ

ﺎﺤﻣ ﻞﮔ ﻒﻠﺘﺨﻣ ءاﺰﺟا ياﺮﺑ لﺎﯿﺳ نﺎﯾﺮﺟ ﺮﺑ ﻢﮐﺎﺣ ﻂﺑاور ﺪﺷ ﻪﺒﺳ

.

شﺮﺑ هﻮﺤﻧ و ﻞﺤﻣ بﺎﺨﺘﻧا ﺮﮐذ ﻪﻣﺪﻘﻣ ﺶﺨﺑ رد ﻪﮐ رﻮﻄﻧﺎﻤﻫ :

لﻮﻃ ،ﻪﻗﺎﺳ شﺮﺑ ياﺮﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ هدوﺪﺤﻣ ،ﺪﺷ 6

مﻮﺳﻮﻣ يﺮﺘﻤﯿﻠﯿﻣ

ﺖﺳا ﺞﻨﻬﻧ ﻪﺑ )

ﻞﮑﺷ 1 .(

ﺮﮔا ،ﯽﻨﯿﻋ تاﺪﻫﺎﺸﻣ يﺎﻨﺒﻣ ﺮﺑ شﺮﺑ مﺎﮕﻨﻫ

ﻞﮔ ،ﺪﺷﺎﺑ ﺞﻨﻬﻧ هدوﺪﺤﻣ يﻻﺎﺑ ﺖﻤﺴﻗ رد شﺮﺑ ﻞﺤﻣ ،ﻪﻗﺎﺳ ﯽﻣ ناﺮﻔﻋز ﺶﺨﺑ ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ

ﺪﻨﻫد ﻞﯿﮑﺸﺗ يﺎﻫ گﺮﺒﻠﮔ ﯽﻨﻌﯾ نآ ه

) 6

دﺪﻋ ( ﻢﭼﺮﭘ ، ) 3 دﺪﻋ ( ﻪﻟﻼﮐ ﮏﯾ و عﻮﻤﺠﻣ رد ،ﻪﺧﺎﺷ ﻪﺳ ي

10

دﻮﺷ ﮏﯿﮑﻔﺗ ﺶﺨﺑ .

ﯽﻟﺎﺣ رد ﻦﯿﺋﺎﭘ ﺖﻤﺴﻗ زا ﻪﻗﺎﺳ شﺮﺑ ﺮﮔا ﻪﮐ

گﺮﺒﻠﮔ ،دﻮﺷ مﺎﺠﻧا ﺞﻨﻬﻧ ﻢﭼﺮﭘ ﻪﺑ و ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ ﻪﺑ نﺎﻨﭽﻤﻫ ﺎﻫ

ﺎﻫ

ﯽﻣ ﻊﻄﻗ ﻞﮔ اﺰﺟا ﺮﯾﺎﺳ ﺎﺑ ﻪﻟﻼﮐ طﺎﺒﺗرا ﺎﻬﻨﺗ و هﺪﻧﺎﻣ ﻞﺼﺘﻣ و دﻮﺷ

ود ﻪﺑ ﻞﮔ ﻊﻗاو رد ﺶﺨﺑ

) ﻪﺧﺎﺷ ﻪﺳ ﻪﻟﻼﮐ و ﻪﻟﻼﮐ نوﺪﺑ ﻞﮔ (

ﯽﻣ ﻞﯾﺪﺒﺗ دﻮﺷ . هزاﺪﻧا اﺬﻟ يﺮﯿﮔ ﻪﻠﮑﺸﺘﻣ ءاﺰﺟا ياﺮﺑ ﺮﻈﻧ درﻮﻣ يﺎﻫ

ﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﺞﻨﻬﻧ ﻦﯿﯾﺎﭘ زا شﺮﺑ و ﻻﺎﺑ زا شﺮﺑ ﺖﯿﻌﺿو ود رد ) ﻞﮑﺷ 2 (.

Fig 2 Two different modes of cutting: A-cutting the top of receptacle and creating three segments (1-stamens, 2- three- branches stigma, 3- petals), B-cutting the bottom of receptacle and making two parts (4- three-branches

stigma, 5- flower without stigma)

2 - 2 - يﺮﯿﮔ هزاﺪﻧا ،مﺮﺟ

ﺖﺑﻮﻃر ﺪﺻرد ﯽﻟﺎﮕﭼ و

ﻪﺑ رﻮﻈﻨﻣ هزاﺪﻧا يﺮﯿﮔ

،مﺮﺟ داﺪﻌﺗ 30 ﻞﮔ بﺎﺨﺘﻧا ﺪﺷ ﺲﭙﺳ ،ﺪﻧ

ﺶﺨﺑ و ﻞﮔ مﺮﺟ يزواﺮﺗ ﮏﯾ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ نآ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ

لﺎﺘﯿﺠﯾد (SCALTEC-SPB42) ﺎﺑ

ﺖﻗد 001 / 0 هزاﺪﻧا ±

ﺪﺷ يﺮﯿﮔ . هزاﺪﻧا ياﺮﺑ داﺪﻌﺗ اﺪﺘﺑا ﺖﺑﻮﻃر ﺪﺻرد يﺮﯿﮔ

100 ﺎﺑ ﻞﮔ

ﺪﻧﺪﺷ ﻢﯿﺴﻘﺗ ﻒﻠﺘﺨﻣ ياﺰﺟا ﻪﺑ ﻪﻗﺎﺳ شﺮﺑ .

دوﺪﺣ 3 ﺮﻫ زا مﺮﮔ

ﻧﺪﺷ نزو و ﻪﺘﺨﯾر ﯽﻫﺎﮕﺸﯾﺎﻣزآ فﺮﻇ نورد ءﺰﺟ ﻪﺑ ﺲﭙﺳ ،ﺪ

تﺪﻣ 24 يﺎﻣد ﺎﺑ نوآ ﮏﯾ رد ﺖﻋﺎﺳ 103

راﺮﻗ داﺮﮕﯿﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد

فوﺮﻇ نﺪﺷ دﺮﺳ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ نوآ زا ﺎﻬﻧآ ندﺮﮐ جرﺎﺧ زا ﺲﭘ و هداد ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺑ رﻮﺗﺎﮑﯿﺳد ﻞﺧاد ،ﻂﯿﺤﻣ ﺖﺑﻮﻃر بﺬﺟ زا يﺮﯿﮔﻮﻠﺟ و ﺎﻫ

ﺪﻧﺪﺷ يراﺪﻬﮕﻧ ﺖﻋﺎﺳ ﻢﯿﻧ تﺪﻣ .

ﻪﻧﻮﻤﻧ و ﻦﯾزﻮﺗ ادﺪﺠﻣ ﺎﻫ

نآ ﺖﺑﻮﻃر ﺪﺻرد هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺎﻫ

ﻪﻄﺑار زا 1 ﺪﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ .

ﻦﯾا ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﻦﯾا ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ و هﺪﺷ راﺮﮑﺗ رﺎﺑ ﻪﺳ ءﺰﺟ ﺮﻫ ياﺮﺑ ﺶﯾﺎﻣزآ

ﻌﺑ ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ﺖﺑﻮﻃر ﺪﺻرد ناﻮﻨ .

W= mt-md/ mt ×100

-w ﺖﺑﻮﻃر يﻮﺘﺤﻣ (%)

mt

- نوآ رد نداد راﺮﻗ زا ﻞﺒﻗ ﺮﺗ ﻪﻧﻮﻤﻧ مﺮﺟ )

(g

-md

نوآ زا ندﺮﮐ جرﺎﺧ زا ﺪﻌﺑ ﮏﺸﺧ ﻪﻧﻮﻤﻧ مﺮﺟ (g)

يور ناﺮﻔﻋز ﻞﮔ ءاﺰﺟا زا ﮏﯾ ﺮﻫ نﺪﺷ روﺎﻨﺷ و ﻪﯿﻟوا تاﺪﻫﺎﺸﻣ بآ ﯽﻟﺎﮕﭼ زا ﺮﺘﻤﮐ ﺪﯾﺎﺑ ءﺰﺟ ﻪﺳ ﺮﻫ ﯽﻟﺎﮕﭼ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ،بآ ﺪﺷﺎﺑ . ﯽﻠﺒﻗ تﺎﺷراﺰﮔ ﯽﺧﺮﺑ ﺎﺑ تاﺪﻫﺎﺸﻣ ﻦﯾا ﻪﮐ ﺎﺠﻧآ زا ]

7 [ رد

هﺎﮕﺘﺳد زا ناﺮﻔﻋز ﻞﮔ ءاﺰﺟا ﯽﻟﺎﮕﭼ يﺮﯿﮔ هزاﺪﻧا ياﺮﺑ دﻮﺑ ضرﺎﻌﺗ ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﺮﺘﻣﻮﻨﮑﯿﭘ .

ﻨﭼ ﺮﻫ ﺮﯾﺎﺳ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﺮﺘﻣﻮﻨﮑﯿﭘ شور ﺪ

شور ﻪﺑﺎﺟ شور نﻮﭼ ﺎﻫ ﺖﺨﺳ يروﺎﻨﺷ شور و ﯽﯾﺎﺟ

ﺖﻗو و ﺮﺗ

(5)

يروﺎﻨﺷ ﺖﯿﺻﺎﺧ ﻪﮐ يداﻮﻣ ﯽﻟﺎﮕﭼ ﻦﯿﯿﻌﺗ ياﺮﺑ ﺎﻣا ﺖﺳا ﺮﺗﺮﯿﮔ ﯽﻣ بﻮﺴﺤﻣ ﯽﻘﯿﻗد رﺎﯿﺴﺑ شور ﺪﻧراد ﯽﻤﮐ دﻮﺷ

. ﻪﻄﺑار 2 ﺖﻬﺟ

هدﺎﻔﺘﺳا ﺮﺘﻣﻮﻨﮑﯿﭘ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ناﺮﻔﻋز ﻞﮔ ءاﺰﺟا ﯽﻟﺎﮕﭼ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﺪﺷ . ﻞﮔ ءاﺰﺟا نآ ﯽﻟﺎﮕﭼ ﻪﮐ ناﺮﻔﻋز ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ﺎﻫ

زا ﺪﻧدﻮﺑ ترﺎﺒﻋ :

،ﻪﻟﻼﮐ نوﺪﺑ ﻞﮔ و گﺮﺒﻠﮔ ،ﻪﺧﺎﺷ ﻪﺳ ﻪﻟﻼﮐ

ﻢﭼﺮﭘ . ρ S= ρfl× m2 / m1 + m2 – m3

m1

- ﻊﯾﺎﻣ زا ﺮﭘ ﺮﺘﻣﻮﻨﮑﯿﭘ مﺮﺟ (g)

m2

- ﻪﻧﻮﻤﻧ مﺮﺟ (g)

m3

- ﻮﻤﻧ و ﻊﯾﺎﻣ زا ﺮﭘ ﺮﺘﻣﻮﻨﮑﯿﭘ مﺮﺟ ﻪﻧ

(g)

2 - 3 - ﺪﺣ ﺖﻋﺮﺳ يﺮﯿﮔ هزاﺪﻧا

ﯽﺳرﺮﺑ : ﻊﺑﺎﻨﻣ و ﻦﯿﺸﯿﭘ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ

،دﻮﺟﻮﻣ ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﺖﻋﺮﺳ ﺪﺣ

ار ناﺮﻔﻋز ﻞﮔ ءاﺰﺟا رد

هدوﺪﺤﻣ 1 ﺎﺗ 5 ﺮﺘﻣ ﺮﺑ ﻪﯿﻧﺎﺛ ﺪﻫد ﯽﻣ نﺎﺸﻧ

] 4 [ ، ] 7 [ و ] 8 .[

نﺎﯾﺮﺟ دﺎﺑ ﻞﻧﻮﺗ رد دﺎﯾز ﺖﻋﺮﺳ ﺎﺑ اﻮﻫ ﻪﮐ ﺎﺠﻧآ زا

ﺖﻋﺮﺳ رد نآ زا هدﺎﻔﺘﺳا ،دراد ﻮﺟو ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﻦﯿﯾﺎﭘ يﺎﻫ

يﺎﻫﺎﻄﺧ د

ﯽﻣ ﻪﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ دﻮﺷ

رد . ﻦﯾا ﺶﻫوﮋﭘ ياﺮﺑ نﺪﯿﺳر ﻪﺑ ﺖﻗد و ﺮﺘﺸﯿﺑ

ﺖﻋﺮﺳ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ياﺰﺟا ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ ﻪﺑ ﮏﯾدﺰﻧ و ﻢﮐ رﺎﯿﺴﺑ ﺪﺣ يﺎﻫ

،ناﺮﻔﻋز ﻞﮔ ﻪﺑ

يﺎﺟ ﻞﻧﻮﺗ دﺎﺑ زا هﺎﮕﺘﺳد ﻞﻧﻮﺗ دود دﻮﺟﻮﻣ رد

هﺎﮕﺸﯾﺎﻣزآ تﻻﺎﯿﺳ

هﺎﮕﺸﻧاد ﯽﺘﻌﻨﺻ نﺎﻬﻔﺻا هدﺎﻔﺘﺳا ﺪﺷ . دود ﻞﻧﻮﺗ

ﮏﯾ ﻪﺑ ﺰﻬﺠﻣ ﺮﻈﻧ درﻮﻣ زا يﺮﯿﮔﻮﻠﺟ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ و ﺖﺳا هﺪﻨﮑﻣ ﻦﻓ

نآ ﯽﻠﺻا لﺎﻧﺎﮐ رد هﺪﺷ هﺪﯿﮑﻣ ياﻮﻫ نﺎﯾﺮﺟ رد ﺲﻧﻻﻮﺑرﻮﺗ دﺎﺠﯾا ﺖﺳا هﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﺰﯿﻧ يرﻮﺒﻧز ﻪﻧﻻ ﻪﮑﺒﺷ ﮏﯾ زا .

يﺮﯿﮔ هزاﺪﻧا

ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا رد ﯽﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ءاﺰﺟا ياﺮﺑ ﺪﺣ ﺖﻋﺮﺳ )

ﻞﮔ ﻞﻣﺎﺷ

،ﻪﻟﻼﮐ نوﺪﺑ ﻢﭼﺮﭘ و گﺮﺒﻠﮔ ،ﻪﺧﺎﺷ ﻪﺳ ﻪﻟﻼﮐ

( ﺘﻣﻮﻧﺎﻣ ﻪﻠﯿﺳو ﻪﺑ ﺮ

لﺪﻣ (Testo 512) ﺖﻗد ﺎﺑ

05 /0 ﺪﺷ مﺎﺠﻧا ± .

ﯽﮑﯿﻣﺎﻨﯾدوﺮﯾآ ﺮﻄﻗ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﻪﯿﺒﺷ زا هدﺎﻔﺘﺳا :

يﺮﺗﻮﯿﭙﻣﺎﮐ يزﺎﺳ

ﺮﯾﺎﺳ زا ﻪﻟﻼﮐ هﺪﻨﻨﮐ اﺪﺟ ﯽﮑﯿﺗﺎﻣﻮﯿﻧ ﻦﯿﺷﺎﻣ ﺖﺧﺎﺳ و ﯽﺣاﺮﻃ ياﺮﺑ ﻪﻨﯾﺰﻫ ﺶﻫﺎﮐ و ﯽﺣاﺮﻃ ﺪﻨﯾآﺮﻓ ﻞﯿﻬﺴﺗ ﺚﻋﺎﺑ ﻞﮔ ءاﺰﺟا ﺖﺧﺎﺳ يﺎﻫ

ﺪﺷ ﺪﻫاﻮﺧ .

ﻼﮐ يزﺎﺳاﺪﺟ ﮏﯿﻣﺎﻨﯾدوﺮﯾآ تاﺰﯿﻬﺠﺗ زا ﺮﻈﻨﻓﺮﺻ ﻪﻟ

يزﺎﻓ ﺪﻨﭼ ﻢﺘﺴﯿﺳ ﮏﯾ ﯽﺳﺪﻨﻬﻣ هﺎﮔﺪﯾد زا و هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ شور لﺎﯿﺳ - دﻮﺑ ﺪﻫاﻮﺧ ﺪﻣﺎﺟ .

زﺎﻓ ﮏﯾ ﺎﺑ لﺎﯿﺳ ،يزﺎﻓ ﺪﻨﭼ نﺎﯾﺮﺟ رد

ﯽﻣ ﻒﯾﺮﻌﺗ ﻪﯾﻮﻧﺎﺛ زﺎﻓ ﻦﯾﺪﻨﭼ و ﻪﯿﻟوا دﻮﺷ

. و ﻪﺘﺳﻮﯿﭘ ﺎﻫزﺎﻓ زا ﯽﮑﯾ

ﯽﻣ ﺶﺨﭘ ﻪﺘﺳﻮﯿﭘ زﺎﻓ رد ﺮﮕﯾد يﺎﻫزﺎﻓ ﺪﻧﻮﺷ

. ﻦﯾﺪﻨﭼ ﺖﺳا ﻦﮑﻤﻣ

اﺪﻧا ﺎﺑ ﻪﯾﻮﻧﺎﺛ زﺎﻓ هز

ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﺷاد دﻮﺟو ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ .

ﻞﻣﺎﺷ لﺎﯿﺳ زﺎﻓ

ﺶﺨﺑ ﻞﻣﺎﺷ ﺪﻣﺎﺟ زﺎﻓ و اﻮﻫ نﺎﯾﺮﺟ ﻞﮔ هﺪﺷ اﺪﺟ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ

ﻪﺑ ﺪﯾﺎﺑ ود ﺮﻫ ﻪﮐ ﺖﺳا ﺪﻧﻮﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد ﺮﯾﺬﭘﺎﻧ ﻢﮐاﺮﺗ ترﻮﺻ

.

ﻪﯿﺒﺷ ياﺮﺟا ياﺮﺑ نﺎﯾﺮﺟ رد ﯽﺴﻧﻻﻮﺑرﻮﺗ لﺪﻣ ﮏﯾ زا ﺪﯾﺎﺑ يزﺎﺳ

ﻻﻮﺑرﻮﺗ زا ﯽﺷﺎﻧ تارذ ﺶﺨﭘ و دﻮﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﯾﺎﭘ لﺎﯿﺳ ﻪﺑ لﺎﯿﺳ ﺲﻧ

ﺶﯿﭘ ﯽﻓدﺎﺼﺗ ﯽﺑﺎﯾدر لﺪﻣ ﻪﻠﯿﺳو ﺪﻧﻮﺷ ﯽﻨﯿﺑ

.

ﯽﮔﺪﯿﭽﯿﭘ ﻊﻓر ﻪﺑ ﮏﻤﮐ و يزﺎﺳ ﻪﯿﺒﺷ تﺎﺒﺳﺎﺤﻣ ندﺮﮐ هدﺎﺳ ياﺮﺑ -

ﻦﯿﻌﻣ ﯽﺳﺪﻨﻫ ﻞﮑﺷ ياراد ﻪﮐ يﺪﻣﺎﺟ زﺎﻓ ءاﺰﺟا يرﺎﺘﻓر يﺎﻫ دﺮﮐ هدﺎﻔﺘﺳا ﺐﺳﺎﻨﻣ تﺎﯿﺿﺮﻓ زا ﺪﯾﺎﺑ ﺪﻨﺘﺴﯿﻧ .

دﻮﺟﻮﻣ ﺪﻣﺎﺟ تارذ

ﻢﺘﺴﯿﺳ رد لﺎﯿﺳ يزﺎﻓ ﺪﻨﭼ يﺎﻫ ﺤﻟ ﻪﺑ ار ﺪﻣﺎﺟ –

ﯽﺳﺪﻨﻫ ﻞﮑﺷ ظﺎ

ﯽﻣ دﺮﮐ ﻢﯿﺴﻘﺗ ﻪﺘﺳد ﻪﺳ ﻪﺑ ناﻮﺗ :

- يﺪﻌﺑ ﻪﺳ تارذ :

دﻮﺧ ﯽﻠﺻا ﺪﻌﺑ ﻪﺳ ﺮﻫ يﺎﺘﺳار رد تارذ ﻦﯾا

ﺪﻧا ﻪﺘﻓﺎﯾ شﺮﺘﺴﮔ ﯽﻧﺎﺴﮑﯾ ﺎﺒﯾﺮﻘﺗ رﻮﻃ ﻪﺑ .

ﯽﻣﺮﻫ و يوﺮﮐ تارذ

ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻞﮑﺷ ﺪﻨﺘﺴﻫ تارذ ﻦﯾا فوﺮﻌﻣ يﺎﻫ

.

- يا ﻪﺤﻔﺻ ﺎﯾ يﺪﻌﺑ ود تارذ :

ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد ﺪﻌﺑ ﮏﯾ تارذ ﻦﯾا رد

ﺪﻌﺑ ود ﺎﺑ ﺖﺳا ندﺮﮐ ﺮﻈﻨﻓﺮﺻ ﻞﺑﺎﻗ و ﮏﭼﻮﮐ ﺮﮕﯾد .

- ﻞﯾﻮﻃ ﺎﯾ يﺪﻌﺑ ﮏﺗ تارذ :

رد ﻞﯾﻮﻃ ﺪﻌﺑ ﮏﯾ ياراد تارذ ﻦﯾا

ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺮﮕﯾد ﺪﻌﺑ ود ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ .

ﯽﻣ ﺮﻈﻨﺑ ،ناﺮﻔﻋز ﻞﮔ ﻒﻠﺘﺨﻣ ءاﺰﺟا ﻞﮑﺷ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻞﮑﺷ ﺪﺳر

ياﺮﺑ ،ﻞﯾﻮﻃ هرذ ﻪﻟﻼﮐ و ﻢﭼﺮﭘ يزﺎﺳ ﻪﯿﺒﺷ ياﺮﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﯽﺳﺪﻨﻫ گﺮﺒﻠﮔ ﮔ ياﺮﺑ و يا ﻪﺤﻔﺻ هرذ ﺎﻫ يﺪﻌﺑ ﻪﺳ هرذ ﻪﻟﻼﮐ نوﺪﺑ ﻞ

ﺖﺳا . ﻪﯿﺒﺷ درﻮﻣ رد ﯽﮐﺪﻧا تﺎﻋﻼﻃا نﻮﭼ و دﻮﺟو ﻦﯾا ﺎﺑ يزﺎﺳ

ﻒﻠﺘﺨﻣ ءاﺰﺟا ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا رد دراد دﻮﺟو مﻮﺳ و مود عﻮﻧ تارذ و هﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد يوﺮﮐ يﺪﻌﺑ ﻪﺳ تارذ ﻞﮑﺷ ﻪﺑ ناﺮﻔﻋز ﻞﮔ نآ ﯽﮑﯿﻣﺎﻨﯾدوﺮﯾآ ﺮﻄﻗ ﺪﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﺎﻫ

). ﻞﮑﺷ 3 (

Fig 3 Simulation of stigma with a perfect sphere

ﯽﮑﯿﻣﺎﻨﯾدوﺮﯾا ﺮﻄﻗ ﻒﯾﺮﻌﺗ ﻪﺑ ﺎﻨﺑ da

ﺮﻄﻗ زا ﺖﺳا ترﺎﺒﻋ ﻢﺴﺟ ﮏﯾ

ﺎﺑ يوﺎﺴﻣ ﯽﺘﺴﺸﻧ ﺖﻋﺮﺳ ﻪﮐ ﺪﺣاو ﯽﻟﺎﮕﭼ ﺎﺑ ﻞﻣﺎﮐ هﺮﮐ ﮏﯾ ﯽﻣ ﻦﯿﯿﻌﺗ ﺮﯾز ﻪﻄﺑار زا نآ راﺪﻘﻣ و دراد ﻢﺴﺟ ﺪﺣ ﺖﻋﺮﺳ دﻮﺷ

] 14 : [

(6)

) 3 ( 8 V²

/ π ρg

CD

/

da= FD

FD

گرد يوﺮﯿﻧ– )

(N

CD

گرد ﺐﯾﺮﺿ –

-ρ هرذ ﯽﻟﺎﮕﭼ )

kgm^-3 (

-V اﻮﻫ نﺎﯾﺮﺟ ﺖﻋﺮﺳ )

ms^-1 (

نﺎﻤﻫ ﻪﻄﺑار زا ﻪﮐ رﻮﻃ 3

ﯽﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﮏﯿﻣﺎﻨﯾدوﺮﯾآ ﺮﻄﻗ ﻦﯿﯿﻌﺗ دﻮﺷ

گرد يوﺮﯿﻧ و ﺪﺣ ﺖﻋﺮﺳ ،گرد ﺐﯾﺮﺿ ندﻮﺑ مﻮﻠﻌﻣ مﺰﻠﺘﺴﻣ زﺪﻟﻮﻨﯾر دﺪﻋ و لﺎﯿﺳ ﻢﯾژر ﻪﺑ ﻪﺘﺴﺑاو ﺰﯿﻧ گرد ﺐﯾﺮﺿ و ﺖﺳا ﺖﺳا . ﺎﻄﺧ و ﯽﻌﺳ ﺪﻨﯾاﺮﻓ زا ﮏﯿﻣﺎﻨﯾدوﺮﯾآ ﺮﻄﻗ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ياﺮﺑ اﺬﻟ

ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا .

نﺎﯾﺮﺟ ﻢﯾژر بﺎﺨﺘﻧا تروﺮﺿ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﺖﺴﺨﻧ

ﻪﺑ ،ﺲﻧﻻﻮﺑرﻮﺗ ترﻮﺻ دﺪﻋ

ر ﯾ زﺪﻟﻮﻨ ﺮﺘﮔرﺰﺑ زا 1000 ﻪﺠﯿﺘﻧ رد و

راﺪﻘﻣ ﺐﯾﺮﺿ گرد ﺮﺑاﺮﺑ 44 / 0 رد ﺮﻈﻧ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺪﺷ ] 15 .[

ﺲﭙﺳ رد

ﻪﻄﺑار 3 ﺖﻋﺮﺳ ﺪﺣ زآ زا ﻞﺻﺎﺣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ دود ﻞﻧﻮﺗ ﺶﯾﺎﻣ

ﺖﻋﺮﺳ

نﺎﯾﺮﺟ اﻮﻫ ﺪﺷ يراﺬﮕﯾﺎﺟ .

زا ندﺮﮐ ﺮﻈﻨﻓﺮﺻ ﺎﺑ ﺮﮕﯾد فﺮﻃ زا يوﺮﯿﻧ ،ﺪﺣ ﺖﻋﺮﺳ مﻮﻬﻔﻣ زا هدﺎﻔﺘﺳا و يروﺎﻨﺷ يوﺮﯿﻧ

ﺎﺑ گرد

يوﺮﯿﻧ نزو هرذ دﻮﺑ ﺪﻫاﻮﺧ ﺮﺑاﺮﺑ .

ود ﻦﯾا يراﺬﮕﯾﺎﺟ ﺎﺑ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ

ﻪﻄﺑار رد راﺪﻘﻣ 3

راﺪﻘﻣ ﺮﻄﻗ ﮏﯿﻣﺎﻨﯾدوﺮﯾآ ﺪﺷ ﻦﯿﯿﻌﺗ

. ﻪﻠﺣﺮﻣ رد

ﺪﻌﺑ ﺎﺑ ﻦﺘﺷاد

،هﺪﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﮏﯿﻣﺎﻨﯾدوﺮﯾآ ﺮﻄﻗ دﺪﻋ

زﺪﻟﻮﻨﯾر زا

ﻪﻄﺑار 4 ﺪﺷ ﻦﯿﯿﻌﺗ ]

15 [.

) 4 (

µ

gvd/

ρ Re=

ρg

اﻮﻫ ﯽﻟﺎﮕﭼ - (kgm^-3)

V اﻮﻫ نﺎﯾﺮﺟ ﺖﻋﺮﺳ – (ms^-1)

-d ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺮﻄﻗ (m)

- µ ﮑﺴﯾو اﻮﻫ ﻪﺘﯾزﻮ (Pa.s)

ﺐﯾﺮﺿ ﺲﭙﺳ گرد

ﺪﯾﺪﺟ ﺎﺗ ﺎﻄﺧ و ﯽﻌﺳ شور ﻦﯾا و ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ

ود ﯽﻃ ﮏﯿﻣﺎﻨﯾدوﺮﯾا ﺮﻄﻗ ياﺮﺑ ﺪﺣاو راﺪﻘﻣ ﮏﯾ نﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ ﺖﻓﺎﯾ ﻪﻣادا ﺮﺧآ راﺮﮑﺗ )

ﻞﮑﺷ 4 ( .

.

Fig 4 Flowchart of the try and error method to determine the aerodynamic diameter

3 - ﺚﺤﺑ و ﺞﯾﺎﺘﻧ

3 - 1 - ﯽﺘﺑﻮﻃر ياﻮﺘﺤﻣ

، نزو ﯽﻟﺎﮕﭼ و ﻞﮔ ءاﺰﺟا

ﻞﮑﺷ 5 ﻪﺑ ﯽﺘﺑﻮﻃر يﻮﺘﺤﻣ تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﻞﮔ اﺰﺟا ياﺮﺑ هﺪﻣآ ﺖﺳد

ﯽﻣ نﺎﺸﻧ زور رﺎﻬﭼ ﯽﻃ ار ناﺮﻔﻋز ﺪﻫد

. هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻪﮐ رﻮﻃ نﺎﻤﻫ

ﯽﻣ نآ يراﺪﻬﮕﻧ زا ﺲﭘ ناﺮﻔﻋز ﻞﮔ اﺰﺟا ﺖﺑﻮﻃر يﻮﺘﺤﻣ دﻮﺷ ﺎﻫ

ﺖﺳا ﻪﺘﺷاد ﯽﮐﺪﻧا تاﺮﯿﯿﻐﺗ لﺎﭽﺨﯾ ﻞﺧاد ﻪﺘﺴﺑرد فوﺮﻇ رد .

ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ لوا زور رد ﻪﯿﻟوا ﺖﺑﻮﻃر ﺪﺻرد ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ گﺮﺒﻠﮔ ﺎﻫ ) 90 ﺪﺻرد ( ﻪﻟﻼﮐ ، 84 ) ﺪﺻرد ( ﻢﭼﺮﭘ و ﺎﻫ ) 67 ﺪﺻرد (

هﺪﺷ ﻆﻔﺣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ زور رﺎﻬﭼ ﯽﻃ رد ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻦﯾا و ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ ﺖﺳا . ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻟﺎﺣ رد ﻦﯾا ﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﺞﯾﺎﺘﻧ

ﻪﻟاو ﻂﺳﻮﺗ هﺪﺷ مﺎﺠﻧا ت

نارﺎﮑﻤﻫ و يدژﻮﻗ ]

4 [ رد ﻞﮔ اﺰﺟا ﻪﯿﻟوا ﯽﺘﺑﻮﻃر يﻮﺘﺤﻣ ﺐﯿﺗﺮﺗ

ﻪﺑ ار گﺮﺒﻠﮔ ترﻮﺻ ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ﻪﻟﻼﮐ و ﻢﭼﺮﭘ ،ﺎﻫ

ﺪﻫد . ﺶﻫوﮋﭘ رد

يدﺎﻤﻋ ﻂﺳﻮﺗ هﺪﺷ مﺎﺠﻧا ]

5 [ ﺪﺻرد ﻦﯾﺮﺗﻻﺎﺑ ياراد ﻪﻟﻼﮐ ﺰﯿﻧ

گﺮﺒﻠﮔ نآ زا ﺲﭘ و ﻪﯿﻟوا ﺖﺑﻮﻃر ﻦﯿﯾﺎﭘ ياراد ﻢﭼﺮﭘ ﺎﺘﯾﺎﻬﻧ و ﺎﻫ

-

ﻦﯾﺮﺗ ﺖﺳا هﺪﺷ شراﺰﮔ ﻪﯿﻟوا ﺖﺑﻮﻃر ﺪﺻرد .

ﻪﺑ ﯽﻣ ﺮﻈﻧ ﺖﻠﻋ ﺪﺳر

توﺎﻔﺗ ﻦﯾا ﯽﻠﺻا ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﻪﯿﻟوا ﺖﺑﻮﻃر ﺪﺻرد ناﺰﯿﻣ رد ﺎﻫ

ﻢﻗر توﺎﻔﺗ ﻞﮔ ﺖﺷادﺮﺑ نﺎﻣز و ناﺮﻔﻋز ﻞﮔ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ

ﯽﻣ ﺎﻫ -

ﺪﺷﺎﺑ . ﻞﮑﺷ يﺎﻫرادﻮﻤﻧ سﺎﺳا ﺮﺑ لﺎﺣ ﺮﻫ ﻪﺑ 5

ترﻮﺻ رد و

ﯽﺘﺑﻮﻃر ياﻮﺘﺤﻣ ،ﺶﯾﺎﻣزآ رد رﻮﮐﺬﻣ يراﺪﻬﮕﻧ ﻂﯾاﺮﺷ ﺖﯾﺎﻋر ﻪﺑ و هﺪﺷ ﻆﻔﺣ ﻼﻤﻋ ﻞﮔ ءاﺰﺟا ﯽﻣ ﺮﻈﻧ

ﺪﻨﯾاﺮﻓ ياﺮﺟا نﺎﮑﻣا ﺪﺳر

يﺮﺘﺸﯿﺑ تﺪﻣ رد يزﺎﺳاﺪﺟ )

ﺖﺷادﺮﺑ زا ﺲﭘ زور رﺎﻬﭼ ﺎﺗ (

ﻢﻫاﺮﻓ

ﺪﺷﺎﺑ .

(7)

Fig 5 Moisture content of saffron flower parts during four days after harvest

ﻞﮑﺷ 6 ﻞﮔ اﺰﺟا نزو تاﺮﯿﯿﻐﺗ زا ﺲﭘ زور رﺎﻬﭼ ﯽﻃ ار ناﺮﻔﻋز

ﺪﻫد ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ﺖﺷادﺮﺑ .

ﻢﭼﺮﭘ ،ﻪﺧﺎﺷ ﻪﺳ ﻪﻟﻼﮐ نزو ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ و ﺎﻫ

گﺮﺒﻠﮔ ﺮﺑاﺮﺑ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﺎﻫ 066

/0 ، 055 /0 و 36 / 0 دﻮﺑ مﺮﮔ . نﺎﻤﻫ

ﯽﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻪﮐ رﻮﻃ ﻪﻟﻼﮐ نزو دﻮﺷ

) ﻪﺧﺎﺷ ﻪﺳ ( يﺰﯿﭼﺎﻧ فﻼﺘﺧا

دراد ﻞﮔ ﻢﭼﺮﭘ ﻪﺳ نزو ﺎﺑ .

زا ﺖﺷﺬﮔ ﺎﺑ نزو تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ

ﺎﻣز ﺎﺑ ﻪﻟﻼﮐ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﺖﺷادﺮﺑ ن 56

ﺎﺑ ﻢﭼﺮﭘ ،ﺪﺻرد 42

گﺮﺒﻠﮔ و ﺪﺻرد ﺎﺑ ﺎﻫ

28 ﯽﻣ ﺪﺻرد ﺪﺷﺎﺑ

. رادﻮﻤﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﺎﻣا

ﻞﮑﺷ

5 ﯽﻃ ناﺮﻔﻋز ﻞﮔ ءاﺰﺟا ﺖﺑﻮﻃر ﺪﺻرد كﺪﻧا تاﺮﯿﯿﻐﺗ و 4

ﯽﻤﻧ ﯽﻧزو تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﻦﯾا ،ﺖﺷادﺮﺑ زا ﺲﭘ زور ﺖﺳد زا ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ

دﻮﺷ هداد ﺖﺒﺴﻧ ﺖﺑﻮﻃر نداد .

ﯿﻘﻘﺤﻣ ﻦ ] 16 [ هداد نﺎﺸﻧ ﻪﮐ ﺪﻧا

ﯽﻠﭘ راﺮﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ناﺮﻔﻋز ﺮﺑ هوﻼﻋ ﻦﯿﻧﺎﯿﺳﻮﺘﻧآ و ﺪﯿﺋﻮﻧوﻼﻓ ،ﯽﻟﻮﻨﻓ

ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ 1380

، 144 و 120 رد مﺮﮔ ﯽﻠﯿﻣ 100

گﺮﺒﻠﮔ مﺮﮔ

دراد دﻮﺟو ناﺮﻔﻋز ﻞﮔ ﮏﺸﺧ .

نﺎﺸﻧ ﺮﺘﺸﯿﺑ ،نزو تاﺮﯿﯿﻐﺗ اﺬﻟ

ﺖﺳا راﺮﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ نداد ﺖﺳد زا هﺪﻨﻫد .

Fig 6 The mass of saffron flower parts during four days after harvest

ﻞﮑﺷ 7 ار نآ تاﺮﯿﯿﻐﺗ و ناﺮﻔﻋز ﻞﮔ اﺰﺟا زا ﮏﯾﺮﻫ ﯽﻟﺎﮕﭼ راﺪﻘﻣ

ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ﺪﻫد . گﺮﺒﻠﮔ و ﻢﭼﺮﭘ ،ﻪﻟﻼﮐ ﺰﺟ ﻪﺳ زا ﮏﯾ ﺮﻫ ﯽﻟﺎﮕﭼ

ﺖﺳا رﺎﮔزﺎﺳ ﯽﻨﯿﻋ ﺪﻫاﻮﺷ ﺎﺑ ﻪﮐ هدﻮﺑ بآ ﯽﻟﺎﮕﭼ زا ﺮﺘﻤﮐ .

ﻦﯿﺑ رد

گﺮﺒﻠﮔ ،ءاﺰﺟا ﻫ

ﯽﻟﺎﮕﭼ ﺎﺑ ﺎ 46

/ 0 ﯽﻟﺎﮕﭼ ﺎﺑ ﻢﭼﺮﭘ ، 69

/0 ﺎﺑ ﻪﻟﻼﮐ و

ﯽﻟﺎﮕﭼ 93 /0 اﺰﺟا ﺮﯾﺎﺳ زا ﺮﺘﻟﺎﮕﭼ ﺐﻌﮑﻣ ﺮﺘﻣ ﯽﺘﻧﺎﺳ ﺮﺑ مﺮﮔ

ﯽﻣ ﻪﺳ ﺮﻫ ﯽﻟﺎﮕﭼ نﺎﻣز ﺖﺷﺬﮔ ﺎﺑ نزو نداد ﺖﺳد زا ﺎﺑ و ﺪﺷﺎﺑ

ﯽﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﺰﯿﻧ ءﺰﺟ ﺪﺑﺎﯾ

. ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﺰﯿﻧ ﯽﻟﺎﮕﭼ ﺶﻫﺎﮐ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ

ﺖﺳا ﻪﻟﻼﮐ .

ﻞﮔ ﯽﻟﺎﮕﭼ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا رد ﮐ نوﺪﺑ يﺎﻫ

درﻮﻣ ﺰﯿﻧ ﻪﻟﻼ

نآ ﯽﻟﺎﮕﭼ ﻪﮐ ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﯽﺳرﺮﺑ ﯽﻟﺎﮕﭼ زا ﺮﺘﺸﯿﺑ ﯽﮐﺪﻧا ﺎﻫ

گﺮﺒﻠﮔ ﯽﻣ ﺎﻫ ﺪﺷﺎﺑ .

(8)

Fig 7 The density of saffron flower parts during four days after harvest

3 - 2 - ﺪﺣ ﺖﻋﺮﺳ

ﻞﮑﺷ 8 ﺪﺣ ﺖﻋﺮﺳ ناﺰﯿﻣ ﻒﻠﺘﺨﻣ ءاﺰﺟا

ﮔ ﺎﺑ نآ تاﺮﯿﯿﻐﺗ و ﺖﺷﺬ

ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ار نﺎﻣز ﺪﻫد

. ﺎﺑ ﻪﻟﻼﮐ ،ﻞﮔ هﺪﻨﻫد ﻞﯿﮑﺸﺗ ءﺰﺟ ﻪﺳ ﻦﯿﺑ رد

ﺮﺑاﺮﺑ يﺪﺣ ﺖﻋﺮﺳ 18

/4 گﺮﺒﻠﮔ و ﺪﺣ ﺖﻋﺮﺳ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ﺎﺑ ﺎﻫ

ﺖﻋﺮﺳ 46 /2 ﺪﻧراد ار ﺪﺣ ﺖﻋﺮﺳ ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ ﻪﯿﻧﺎﺛ ﺮﺑ ﺮﺘﻣ .

ﺖﻋﺮﺳ

ﺮﺑاﺮﺑ ﻢﭼﺮﭘ ﺪﺣ 9/

2 ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ ﻪﯿﻧﺎﺛ ﺮﺑ ﺮﺘﻣ .

ﻪﮐ ﯽﻠﮔ ﺪﺣ ﺖﻋﺮﺳ

د ﺎﻬﻨﺗ و ﺖﺳا هﺪﺷ جرﺎﺧ نآ زا ﻪﻟﻼﮐ ﻢﭼﺮﭘ ءﺰﺟ ود يارا

و ﺎﻫ گﺮﺒﻠﮔ

ﺖﺳا ﺎﻫ 4/

3 ﺪﺷﺎﺑ ﯽﻣ ﻪﯿﻧﺎﺛ ﺮﺑ ﺮﺘﻣ .

هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻪﮐ رﻮﻃ نﺎﻤﻫ

ﯽﻣ ﺖﺷادﺮﺑ نﺎﻣز زا ﺖﺷﺬﮔ ﺎﺑ ﻞﮔ اﺰﺟا ﻪﻤﻫ ﺪﺣ ﺖﻋﺮﺳ دﻮﺷ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ﻞﮔ ءﺰﺟ ﻪﺳ ﻦﯿﺑ رد ،ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺶﻫﺎﮐ

ﺎﺑ ﺖﺷادﺮﺑ زا ﺲﭘ مرﺎﻬﭼ زور رد ﻪﮑﯾرﻮﻄﺑ ﺖﺳا گﺮﺒﻠﮔ 28

ﺪﺻرد

نآ ﺪﺣ ﺖﻋﺮﺳ ،ﺶﻫﺎﮐ ﻪﺑ

76 /1 ﺖﺳا هﺪﯿﺳر ﻪﯿﻧﺎﺛ ﺮﺑ ﺮﺘﻣ .

ﺖﻋﺮﺳ

نﺎﻣز ﺖﺷﺬﮔ ﺎﺑ ﻪﻟﻼﮐ ﺪﺣ 25

ﻢﭼﺮﭘ و 20

ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺶﻫﺎﮐ ﺪﺻرد

ﺖﺳا .

Fig 8 Terminal velocity of saffron flower parts during four days after harvest

ﻪﺑ ار ناﺮﻔﻋز ﻞﮔ ءاﺰﺟا ﺪﺣ ﺖﻋﺮﺳ ﻪﮐ يﺮﮕﯾد ﻦﯿﻘﻘﺤﻣ ﺖﺳد

ﺪﻧا هدروآ ] 4 [ و ] 7 [ ار گﺮﺒﻠﮔ و ﺪﺣ ﺖﻋﺮﺳ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ﺎﺑ ار ﻪﻟﻼﮐ ،

ءﺰﺟ ﻪﺳ ﺮﻫ ﺪﺣ ﺖﻋﺮﺳ تاﺮﯿﯿﻐﺗ و ﯽﻓﺮﻌﻣ ﺪﺣ ﺖﻋﺮﺳ ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ ﺎﺑ ﻪﺑ نﺎﻣز ﺖﺷﺬﮔ ﺎﺑ ار هدﻮﻤﻧ شراﺰﮔ ﯽﺸﻫﺎﮐ ترﻮﺻ

ﻦﯾا زا ﻪﮐ ﺪﻧا

دراد ﯽﻧاﻮﺨﻤﻫ ﺮﺿﺎﺣ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺎﺑ ظﺎﺤﻟ .

شراﺰﮔ ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﻪﺘﺒﻟا ﺮﯾدﺎﻘﻣ ﺎﺑ ،ﻦﯿﻘﻘﺤﻣ ﻦﯾا ﻂﺳﻮﺗ هﺪﺷ

ﻪﺑ ﺮﺿﺎﺣ ﺶﻫوﮋﭘ رد هﺪﻣآ ﺖﺳد

توﺎﻔﺗ ياراد ﯽﻣ ار عﻮﺿﻮﻣ ﻦﯾا ﺖﻠﻋ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﺋﺎﻫ

عﻮﻧ ﻪﺑ ناﻮﺗ

شور و تاﺰﯿﻬﺠﺗ ﻪﺑ دود ﻞﻧﻮﺗ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﻠﻤﺟ زا ﻪﺘﻓر رﺎﮐ ﻪﺑ يﺎﻫ

ﺖﺴﻧاد ﻂﺒﺗﺮﻣ دﺎﺑ ﻞﻧﻮﺗ يﺎﺟ .

(9)

3 - 3 - ﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ هﺪﺷ يﺮﯿﮔ هزاﺪﻧا ي

رد

ﯽﺸﺨﺑ ﻪﺳ و ﯽﺸﺨﺑ ود يﺎﻫ شﺮﺑ

ﻞﮑﺷ 9 زاﺪﻧا ﺮﯾدﺎﻘﻣ ار ﺪﺣ ﺖﻋﺮﺳ و ﯽﻟﺎﮕﭼ ،مﺮﺟ هﺪﺷ يﺮﯿﮔ ه

ﺶﺨﺑ ياﺮﺑ ﯽﺸﺨﺑ ود ﺖﯿﻌﺿو ود رد ﻞﮔ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ

) زا شﺮﺑ

ﺞﻨﻬﻧ ﻦﯿﺋﺎﭘ (

ﯽﺸﺨﺑ ﻪﺳ و )

ﺞﻨﻬﻧ يﻻﺎﺑ زا شﺮﺑ (

لوا زور رد

ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ﺖﺷادﺮﺑ ﺪﻫد

. ﻪﺑ سﺎﺳا ﻦﯾا ﺮﺑ ﯽﻣ ﺮﻈﻧ

ياﺮﺑ ﺪﺳر

فﻼﺘﺧا سﺎﺳا ﺮﺑ ﻪﻟﻼﮐ يزﺎﺳاﺪﺟ ﺖﻟﺎﺣ ،ﯽﻟﺎﮕﭼ و مﺮﺟ يﺎﻫ

ﺎﻨﻣ ﯽﺸﺨﺑ ود شﺮﺑ ﺐﺳ

دﻮﺑ ﺪﻫاﻮﺧ ﺮﺗ .

ﻪﻧﻮﻤﻧ ﯽﺋﺎﻫ هﺎﮕﺘﺳد زا ﯽﺋﺎﻫ

هﺪﺷ ﯽﺣاﺮﻃ سﺎﺳا ﻦﯾا ﺮﺑ ﻪﮐ يﺎﻫرﺬﺑ يرواﺮﻓ ﻊﯾﺎﻨﺻ رد ﺪﻧا

رﺎﺼﺘﺧا ﻪﺑ ﺎﯾ و صﻮﺼﺨﻣ نزو يﺎﻫزﺎﺳاﺪﺟ مﺎﻧ ﺎﺑ يزروﺎﺸﮐ ﺪﻨﺘﺴﻫ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ و هﺪﺷ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ ﯽﻠﻘﺛ يﺎﻫزﺎﺳاﺪﺟ .

ﻦﯾا ﻪﯾﺬﻐﺗ

هﺎﮕﺘﺳد ﻪﺑ ﺎﻫ هدﻮﺗ ترﻮﺻ ﯽﻣ مﺎﺠﻧا يا

ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻦﯾا ﻪﺑ دﻮﺷ داﻮﻣ ﻪﮐ

ﻪﺑ ﺮﻈﻧ درﻮﻣ ﺪﻣﺎﺟ ﺮﯾز زا ﻪﮐ ﺶﻌﺗﺮﻣ ﯽﻓﺮﻇ ﻞﺧاد رد هﻮﺒﻧا ترﻮﺻ

ﯽﻣ ﻪﺘﺨﯾر دﻮﺷ هﺪﯿﻣد اﻮﻫ نﺎﯾﺮﺟ نآ ﺪﻧﻮﺷ

. ﻞﻣﺎﻋ ود ﻦﯾا ﯽﻧﺎﻣﺰﻤﻫ

ﯽﻣ ﺐﺒﺳ يﻻﺎﺑ رد ﺮﺘﮑﺒﺳ ياﺰﺟا و ﻒﮐ رد ﺮﺘﻨﯿﮕﻨﺳ ياﺰﺟا ﻪﮐ دﻮﺷ

ﺪﻧﺮﯿﮕﺑ راﺮﻗ فﺮﻇ ]

17 .[

هﺪﻨﻫد نﺎﺸﻧ ﻪﯿﻟوا تاﺪﻫﺎﺸﻣ لﺎﺣ ﻦﯾا ﺎﺑ

ﺘﺳا ﯽﻠﻤﻋ ﻖﯿﻓﻮﺗ مﺪﻋ ﻪﻟﻼﮐ يزﺎﺳاﺪﺟ ياﺮﺑ شور ﻦﯾا زا هدﺎﻔ

ﺖﺳا . ﯽﻣ ار ﺖﻠﻋ و هزاﺪﻧا ﯽﮔﮋﯾو ود ﺮﻫ ندﻮﺑ توﺎﻔﺘﻣ ﻪﺑ ناﻮﺗ

داد ﺖﺒﺴﻧ ﻞﮔ ﻒﻠﺘﺨﻣ ءاﺰﺟا رد ﯽﻟﺎﮕﭼ .

ياﺮﺑ شور ﻦﯾا

توﺎﻔﺘﻣ ﯽﻟﺎﮕﭼ رد ﻢﻫ و هزاﺪﻧا رد ﻢﻫ ﻪﮐ ﯽﺋاﺰﺟا يزﺎﺳاﺪﺟ ﺖﺴﯿﻧ ﺐﺳﺎﻨﻣ ،ﺪﻨﺘﺴﻫ ]

17 .[

ﻞﮑﺷ يﺎﻫرادﻮﻤﻧ ﻖﺒﻃ 9

ﺮﺑ ﻪﻟﻼﮐ يزﺎﺳاﺪﺟ ياﺮﺑ ﺖﻋﺮﺳ سﺎﺳا

ﻪﺑ ﺮﺘﺒﺳﺎﻨﻣ ﯽﺸﺨﺑ ود ﺖﻟﺎﺣ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد ﯽﺸﺨﺑ ﻪﺳ ﺖﯿﻌﺿو ،ﺪﺣ ﯽﻣ ﺮﻈﻧ

ﺪﺳر . ﻦﯿﺷﺎﻣ رد يزﺎﺳاﺪﺟ ياﺮﺑ ﺪﺣ ﺖﻋﺮﺳ زا ﻪﮐ ﯽﺋﺎﻫ

ﯽﻣ هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﺑ ﺮﻈﻧ درﻮﻣ ﺪﻣﺎﺟ داﻮﻣ ﺪﻨﻨﮐ

هدﻮﺗ ترﻮﺻ ﻞﺧاد رد يا

ﻪﺘﺨﯾر ﺖﺳا هﺪﺷ دﺎﺠﯾا نآ رد اﻮﻫ نﺎﯾﺮﺟ ﻪﮐ صﻮﺼﺨﻣ ﯽﻟﺎﻧﺎﮐ ﯽﻣ ﺪﻧﻮﺷ . ﺪﺣ ﺖﻋﺮﺳ ﻪﮐ ﯽﺋاﺰﺟا نآ

اﻮﻫ نﺎﯾﺮﺟ ﺖﻋﺮﺳ زا ﺮﺘﻤﮐ ﺎﻫ

ﯽﻣ جرﺎﺧ لﺎﻧﺎﮐ زا اﻮﻫ نﺎﯾﺮﺟ ﺎﺑ هاﺮﻤﻫ ﺖﺳا ﻪﮐ ﯽﻟﺎﺣ رد ﺪﻧﻮﺷ

نآ ﺪﺣ ﺖﻋﺮﺳ ﻪﮐ ﯽﺋاﺰﺟا ﻪﺑ ﺖﺳا اﻮﻫ نﺎﯾﺮﺟ ﺖﻋﺮﺳ زا ﺮﺘﺸﯿﺑ ﺎﻫ

ﯽﻣ طﻮﻘﺳ ﻪﻈﻔﺤﻣ ﻞﺧاد ﺪﻨﻨﮐ

. ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﺖﯿﻌﺿو رد ﯽﺘﺣ ،ﻞﮑﺷ

دوﺪﺣ ﻂﻘﻓ ﻪﻟﻼﮐ ﺪﺣ ﺖﻋﺮﺳ ،ﯽﺸﺨﺑ ﻪﺳ 30

ﺪﺣ ﺖﻋﺮﺳ ﺎﺑ ﺪﺻرد

ﻢﭼﺮﭘ و ﺎﻫ 40 گﺮﺒﻠﮔ ﺪﺣ ﺖﻋﺮﺳ ﺎﺑ ﺪﺻرد ﻦﯾا ﻪﮐ دراد توﺎﻔﺗ ﺎﻫ

ﺖﺴﯿﻧ ﯽﻓﺎﮐ ﻒﻠﺘﺨﻣ ءاﺰﺟا يزﺎﺳاﺪﺟ ياﺮﺑ ﺮﯾدﺎﻘﻣ .

ﻪﺑ لﺎﺜﻣ ناﻮﻨﻋ

ﻪﻧاد زا ﺶﻠﮐو هﺎﮐ يزﺎﺳاﺪﺟ رد فﻼﺘﺧا سﺎﺳا ﺮﺑ ﻪﮐ مﺪﻨﮔ يﺎﻫ

رد اﺰﺟا ﺖﻋﺮﺳ فﻼﺘﺧا ،دراد ﯽﭘ رد ﯽﺑﻮﺧ ﻪﺠﯿﺘﻧ ﺪﺣ ﺖﻋﺮﺳ دوﺪﺣ 80 ﺐﯿﺳ لﻮﺼﺤﻣ زا ﮓﻨﺳ يزﺎﺳاﺪﺟ ﺎﻣا ،ﺖﺳا ﺪﺻرد

نآ ﺪﺣ ﺖﻋﺮﺳ فﻼﺘﺧا ﻪﮐ ﯽﻨﯿﻣز دوﺪﺣ رد ﺎﻫ

20 ﺮﺑ ،ﺖﺳا ﺪﺻرد

ﺖﺴﯿﻧ ﺮﯾﺬﭘ نﺎﮑﻣا ﺪﺣ ﺖﻋﺮﺳ يﺎﻨﺒﻣ ]

18 .[

نﺎﻤﻫ و ﻦﯾا ﺮﺑ هوﻼﻋ

ﻂﺳﻮﺗ هﺪﺷ مﺎﺠﻧا تﺎﺸﯾﺎﻣزآ ﺪﺷ ﺮﮐذ ﻪﻣﺪﻘﻣ ﺶﺨﺑ رد ﻪﮐ رﻮﻃ ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ﻦﯿﻘﻘﺤﻣ ﺮﯾﺎﺳ ﺖﻤﺴﻗ زا ﻞﮔ شﺮﺑ ترﻮﺻ رد ﻪﮐ ﺪﻫد

ﺞﻨﻬﻧ ﯽﻧﺎﻗﻮﻓ )

ﯽﺸﺨﺑ ﺪﻨﭼ شﺮﺑ (

ﻪﺑ هﺪﺷ اﺪﺟ ءاﺰﺟا ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ

ﺪﯾﺪﺟ يﺎﻫﺪﺣ ﺖﻋﺮﺳ ياراد ﻪﮐ يﺪﯾﺪﺟ ءاﺰﺟا ﻼﻤﻋ و هﺪﻨﺒﺴﭼ ﯽﻣ ﻞﯿﮑﺸﺗ ار ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺪﻨﻫد

. نﺎﻤﻫ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ ﺰﯿﻧ ﻞﻤﻋ رد ﻪﮐ رﻮﻃ

ﺖﻋﺮﺳ فﻼﺘﺧا زا هدﺎﻔﺘﺳا هﺪﺷ ﺺﺨﺸﻣ دﺎﺑ يﺎﻫ ﻞﻧﻮﺗ و ﺪﺣ يﺎﻫ

بﻮﺴﺤﻣ ﯽﺒﺳﺎﻨﻣ ﻪﻨﯾﺰﮔ ناﺮﻔﻋز ﻪﻟﻼﮐ يزﺎﺳاﺪﺟ ياﺮﺑ يدﻮﻤﻋ ﯽﻤﻧ دﻮﺷ .

Comparation of density, mass and terminal velocity values of saffron flower parts

0 0.5 1 1.5 2 2.5 3 3.5 4 4.5

density mass terminal velocity

stigma flower without stigma (1) Two parts mode

(10)

0 0.5 1 1.5 2 2.5 3 3.5 4 4.5

density mass termina l velocity

Compa ration of density, mass and termina l velocity va lues of sa ffron flower pa rts

petal stamen stigma (2) Three parts mode

Fig 9 Comparison of density, mass and terminal velocity of saffron flower parts in the first harvest day in two different cutting modes: 1- two parts mode 2-three parts mode.

3 - 4 - ﮏﯿﻣﺎﻨﯾدوﺮﯾآ ﺮﻄﻗ

ﻞﮑﺷ رادﻮﻤﻧ 10

دوﺮﯾآ ﺮﻄﻗ راﺪﻘﻣ ار ﻞﮔ ﻒﻠﺘﺨﻣ ءاﺰﺟا ﯽﮑﯿﻣﺎﻨﯾ

ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ﺪﻫد . ﯽﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻪﮐ رﻮﻃ نﺎﻤﻫ ﯽﮑﯿﻣﺎﻨﯾدوﺮﯾآ ﺮﻄﻗ دﻮﺷ

ﺪﻧراﺪﻧ ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ ﺎﺑ يدﺎﯾز ﺎﺘﺒﺴﻧ توﺎﻔﺗ ﻢﭼﺮﭘ و ﻪﻟﻼﮐ ،گﺮﺒﻠﮔ

ﯽﻟﺎﺣرد زا ﺶﯿﺑ ﯽﺗوﺎﻔﺗ ﻪﻟﻼﮐ نوﺪﺑ ﻞﮔ ﯽﮑﯿﻣﺎﻨﯾدوﺮﯾآ ﺮﻄﻗ ﻪﮐ 70

ﯽﮑﯿﻣﺎﻨﯾدوﺮﯾآ ﺮﻄﻗ ﺎﺑ ﺪﺻرد ﯽﻃ رد توﺎﻔﺗ ﻦﯾا و دراد ﻪﻟﻼﮐ

4 ور ز

ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ .

Fig 10 Aerodynamic diameter of saffron flower parts during four days after harvest

ﻞﮑﺷ يﺎﻬﺸﺨﺑ ياﺮﺑ ار ﮏﯿﻣﺎﻨﯾدوﺮﯾآ ﺮﻄﻗ هﺪﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ ﺮﯾدﺎﻘﻣ 11

و ود رد ﻞﮔ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﯽﺸﺨﺑ ود ﺖﯿﻌﺿ

) ﻨﻬﻧ ﻦﯿﺋﺎﭘ زا شﺮﺑ ﺞ

( ﻪﺳ و

ﯽﺸﺨﺑ )ﺑ ﺞﻨﻬﻧ يﻻﺎﺑ زا شﺮ (

ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ﺖﺷادﺮﺑ لوا زور رد ﺪﻫد

. ﯽﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻪﮐ رﻮﻃ نﺎﻤﻫ

ﺮﻄﻗ ﺮﯾدﺎﻘﻣ فﻼﺘﺧا دﻮﺷ ﮏﯿﻣﺎﻨﯾدوﺮﯾآ

ﯽﺸﺨﺑ ود شﺮﺑ رد ﺮﺘﺸﯿﺑ

ﺪﺳﺮﯿﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ و ﺖﺳا ﻦﯿﺋﺎﭘ زا شﺮﺑ

يﺮﺗﻮﯿﭙﻣﺎﮐ يﺎﻫ يزﺎﺳ ﻪﯿﺒﺷ ياﺮﺟا ياﺮﺑ ﺞﻨﻬﻧ دﻮﺑ ﺪﻫاﻮﺧ ﺮﺘﺒﺳﺎﻨﻣ

.

(11)

Fig 11 Comparison of aerodynamic diameter values of saffron flower parts

3 - 5 - بﺎﺨﺘﻧا شور رﺎﮐ و زﺎﺳ ﯽﻓﺮﻌﻣ و ﺐﺳﺎﻨﻣ

: ناﻮـﻨﻋ ﻪـﺑ هﺎﮕﺘـﺳد ﻪـﯾﺬﻌﺗ شور بﺎـﺨﺘﻧا ،هﺰﯿﻧﺎﮑﻣ ﺪﻨﯾآﺮﻓ ﮏﯾ رد ﺎﻬﺸـﺨﺑ ﺮﯾﺎﺳ دﺮﮐرﺎﮐ و بﺎﺨﺘﻧا رد ﻪﮐ يﺮﯿﺛﺎﺗ و ﺪﻨﯾآﺮﻓ ﻪﻠﺣﺮﻣ ﻦﯿﻟوا

ﯽﻣ هﮋﯾو ﺖﯿﻤﻫا زا دراﺬﮔ رﻮﺧﺮﺑ يا

ﺖـﺳا راد . بﺎـﺨﺘﻧا ترﻮـﺻ رد

ﻪﻠﻓ شور ﻪﻠـﺻﺎﻓ ،هﺎﮕﺘـﺳد ﻪﯾﺬﻐﺗ ياﺮﺑ يا ﺖـﯿﻌﻗﻮﻣ و يراﺬـﮔ

ﯽـﻫد

و ﯽــﻟﺮﺘﻨﮐ ﯽــﻠﯿﻤﮑﺗ تاﺰــﯿﻬﺠﺗ و ﻞــﺣاﺮﻣ زا هدﺎﻔﺘــﺳا ﺪــﻨﻣزﺎﯿﻧ ﺎـﻬﻠﮔ دﻮﺑ ﺪﻫاﻮﺧ ﯽﮑﯿﻧﺎﮑﻣوﺮﺘﮑﻟا .

ﺮـﯿﻏ ﺶﯾاﺰﻓا زا يﺮﯿﮔﻮﻠﺟ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ اﺬﻟ

ﻪـﯾﺬﻐﺗ ،نآ ﯽﺋﺎـﻬﻧ يﺎـﻬﺑ ﺰـﯿﻧ و هﺎﮕﺘـﺳد يژﻮﻟﻮﻨﮑﺗ ﺢﻄﺳ يروﺮﺿ ﺑ هﺎﮕﺘﺳد ﺪـﻫاﻮﺧ ﺢـﺟرا ﺮﮔرﺎـﮐ ﻂـﺳﻮﺗ ﻪﻧﺎﮔاﺪﺟ و ﯽﮑﺗ ترﻮﺻ ﻪ

دﻮﺑ . شور ﻦﯿﺑ رد شور زا هدﺎﻔﺘـﺳا ،ﻪﻗﺎـﺳ شﺮﺑ ياﺮﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ

ﻢـﮑﺤﻣ ﻪـﺑ زﺎـﯿﻧ مﺪـﻋ ﻞﯿﻟد ﻪﺑ ،ﻻﺎﺑ ﺖﻗد و ﺖﻋﺮﺳ ﺮﺑ هوﻼﻋ يرﺰﯿﻟ ﻪـﺟﻮﺗ درﻮـﻣ ﺪﯿﻔﻣ و يرﺎﮑﺘﺑا شور ﮏﯾ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ،ﻪﻗﺎﺳ ﻦﺘﺷاد ﻪﮕﻧ

ﺖـﺳا ﻪـﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ نﺎﮔﺪﻧرﺎﮕﻧ .

سﺎـﺳا ﻦـﯾا ﺮـﺑ ﺎﮕﺘـﺳد

ﮏـﯿﺗﺎﻣﻮﯿﻧ ه

اﺪﺟ ياﺮﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﻞﻣﺎـﺷ ﯽﻠـﺻا ﺶﺨﺑ رﺎﻬﭼ زا ناﺮﻔﻋز ﻪﻟﻼﮐ يزﺎﺳ

زﺎـﺳاﺪﺟ ﺪـﺣاو و شﺮـﺑ ﺪـﺣاو ،لﺎـﻘﺘﻧا ﻢﺘﺴﯿﺳ ،ﯽﮑﺗ ﻪﯾﺬﻐﺗ ﺪﺣاو ﺖﺳا هﺪﺷ ﻞﯿﮑﺸﺗ ﮏﯿﺗﺎﻣﻮﯿﻧ .

ﻞﮑﺷ 12 يدﺎﻬﻨﺸﯿﭘ هﺎﮕﺘﺳد هراﻮﺣﺮﻃ

ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ار ﺪﻫد

. ﻞﯿﮑﺸـﺗ ﯽﺻﻮﺼـﺨﻣ ﻪـﻟﺎﻘﻧ ﻪﻤﺴـﺗ زا ﻪﯾﺬﻐﺗ ﺪﺣاو

ﻞﮔ راﺮﻘﺘﺳا ﻞﺤﻣ ﻪﮐ ﺖﺳا هﺪﺷ ﺎﻫ

هﺎﮕﻨﻤﯿﺸـﻧ ترﻮـﺻ ﻪـﺑ ﺎـﺑ ﯽﺋﺎـﻫ

ﻞﮔ ياﺮﺑ دﺮﻓ ﻪﺑ ﺮﺼﺤﻨﻣ ﯽﺣاﺮﻃ ﺮـﺑ ﻦﯿﻌﻣ ﻞﺻاﻮﻓ رد و ناﺮﻔﻋز يﺎﻫ

هﺪﺷ ﻪﯿﺒﻌﺗ نآ يور ﺪﻧا

) 5 ( ﻞﮔ ﺮﮔرﺎﮐ و ﻪﺑ ار ﺎﻫ

ﻦـﯾا رد ﯽﮑﺗ ترﻮﺻ

هﺎﮕﻨﻤﯿﺸـــــــــﻧ ﯽـــــــــﻣ راﺮـــــــــﻗ ﺎـــــــــﻫ

ﺪـــــــــﻫد .

Fig13 Schematic of stigma separation machine:1- Chassis and desktop, 2-Motor and Gearbox, 3- Belt and pulley, 4- Cutting unit, 5-Flower seat, 6- Blower, 7- Aerodynamics separator, 8- Tray.

(12)

رﻮـﺒﻋ ﻞـﺤﻣ ﻪﮐ نآ يﺎﻬﺘﻧا خارﻮﺳ و هﺎﮕﻨﻤﯿﺸﻧ دﺎﻌﺑا ،ﯽﺳﺪﻨﻫ ﻞﮑﺷ ﯽﮔﮋﯾو ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﺖﺳا ﻞﮔ ﻪﻗﺎﺳ ﻞﮔ دﺎﻌﺑا و ﺎﻫ

ﻦﯿـﯿﻌﺗ ناﺮـﻔﻋز يﺎﻫ

ﻪﻧﻮﮔ ﻪﺑ و ا ﻪﮐ ﺪﺷ ﺪﻫاﻮﺧ ﻪﺘﺧﺎﺳ يا ،ﻪﻗﺎـﺳ ﻪـﺑ درﻮﺧﺮﺑ ﺎﺑ رﺰﯿﻟ ﻪﻌﺷ

ﺪﯾﺎﻤﻧ اﺪﺟ نآ زا ار ﺞﻨﻬﻧ ﻦﯿﺋﺎﭘ ﺖﻤﺴﻗ .

،ﻪـﻟﺎﻘﻧ راﻮﻧ ﯽﻄﺧ ﺖﮐﺮﺣ ﺎﺑ

ﻞﮔ ﻪﺑ ﺎﻫ يرﺰﯿﻟ شﺮﺑ ﺪﺣاو ضﺮﻌﻣ رد ﺐﯿﺗﺮﺗ )

4 ( و ﺪـﻧﺮﯿﮔ ﯽﻣ راﺮﻗ

ﻂـﺳﻮﺗ هﺪـﺷ دﺎﺠﯾا دﺎﺑ يوﺮﯿﻧ ﮏﻤﮐ ﻪﺑ ،ﻪﻟﺎﻘﻧ ﻪﻤﺴﺗ ﺖﮐﺮﺣ ﻪﻣادا ﺎﺑ ﻦﻓ ) 6 ( ﯽﻣ بﺎﺗﺮﭘ يزﺎﺳاﺪﺟ ﻞﻧﻮﺗ نورد ﻪﺑ ﺪﻧﻮﺷ

. ﺗ ﻞـﺧاد رد ﻞـﻧﻮ

ﻞـﮔ هﺪـﻧﺎﻤﯿﻗﺎﺑ ءﺰـﺟ ود ،ﯽﺴـﻧﻻﻮﺑرﻮﺗ نﺎﯾﺮﺟ دﻮﺟو ﻞﯿﻟد ﻪﺑ )

ﻞـﮔ

ﻪﺧﺎﺷ ﻪﺳ ﻪﻟﻼﮐ و ﻪﻟﻼﮐ نوﺪﺑ (

فﻼﺘـﺧا ﻞﯿﻟد ﻪﺑ و هﺪﺷ اﺪﺟ ﻢﻫ زا

ﯽﻃ دﺎﺑ ﻞﻧﻮﺗ ﻞﺧاد رد ار ﯽﻔﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫﺮﯿﺴﻣ ،ﯽﮑﯿﻣﺎﻨﯾدوﺮﯾآ صاﻮﺧ ﯽــﻣ ﺪــﻨﻨﮐ . ﻪــﺑ ﯽﺗﺎﻣﺪــﻘﻣ ﺞﯾﺎــﺘﻧ و تﺎﺸــﯾﺎﻣزآ زا هﺪــﻣآ ﺖــﺳد

ﻪﯿﺒﺷ يزﺎﺳ ﺮﺗﻮﯿﭙﻣﺎﮐ يﺎﻫ توﺎـﻔﺘﻣ يﺎﻫﺮﻄﻗ ﺎﺑ ﻞﻧﻮﺗ ود زا هدﺎﻔﺘﺳا ،ي

نﺎﺸـﻧ هﺪـﻨﻨﮐ راوﺪﯿﻣا ار ﯽﺸﺧﺮﭼ نﺎﯾﺮﺟ ﻪﺑ ﺰﻬﺠﻣ و ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ ﻞﺧاد

ﯽﻣ ﺪﻫد . ﺶـﺨﺑ ﯽﺑﺎﯾزرا و ﺖﺧﺎﺳ ،ﯽﺣاﺮﻃ هﺎﮕﺘـﺳد ﻒـﻠﺘﺨﻣ يﺎـﻫ

دراد راﺮﻗ نﺎﮔﺪﻨﺴﯾﻮﻧ رﺎﮐ رﻮﺘﺳد رد يدﺎﻬﻨﺸﯿﭘ

.

4 - ﯽﻠﮐ يﺮﯿﮔ ﻪﺠﯿﺘﻧ

ﺳد ﺖﯿﻘﻓﻮﻣ مﺪﻋ ﻞﯾﻻد ِﻞﯿﻠﺤﺗ و ﻊﺑﺎﻨﻣ ﯽﺳرﺮﺑ هﺎﮕﺘ

هﺪﺷ ﻪﺘﺧﺎﺳ يﺎﻫ

ﻪﺑ ﻖﯿﻗد ﻦﯿﯿﻌﺗ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ،ناﺮﻔﻋز ﻞﮔ زا ﻪﻟﻼﮐ يزﺎﺳاﺪﺟ رﻮﻈﻨﻣ

ﯽﮔﮋﯾو و ﯽﺳﺪﻨﻬﻣ صاﻮﺧ يدورو ءاﺰﺟا ﯽﮑﯿﻣﺎﻨﯾدوﺮﯾآ يﺎﻫ

) ﺶﺨﺑ ﻞﮔ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ (

هﺎﮕﺘﺳد ﻦﯾا ﻪﺑ ﯽﯾارﺎﮐ و ﺖﯿﻘﻓﻮﻣ رد ﺎﻫ

نآ ﯽﻣ ﻪﻗﺎﺳ شﺮﺑ ﻞﺤﻣ ﺮﯿﯿﻐﺗ ﺎﺑ و هدﻮﺑ ﺮﺛﻮﻣ رﺎﯿﺴﺑ ﺎﻫ ﺎﻘﻣ ﻪﺑ ناﻮﺗ

ﺮﯾد

ﯽﮔﮋﯾو زا ﯽﺗوﺎﻔﺘﻣ ﺖﻓﺎﯾ ﺖﺳد ﯽﮑﯿﻣﺎﻨﯾدوﺮﯾآ يﺎﻫ

. ﺞﯾﺎﺘﻧ سﺎﺳا ﺮﺑ

ﻪﺑ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا ﯽﻣ ﺮﻈﻧ

ﺖﻤﺴﻗ زا ﻪﻗﺎﺳ شﺮﺑ ﻪﮐ ﯽﺗرﻮﺻ رد ﺪﺳر

يزﺎﺳاﺪﺟ ،دﻮﺷ ﻢﯿﺴﻘﺗ اﺰﺠﻣ ﺶﺨﺑ ود ﻪﺑ ﻞﮔ و مﺎﺠﻧا ﺞﻨﻬﻧ ﻦﯿﺋﺎﭘ دﻮﺑ ﺪﻫاﻮﺧ هاﺮﻤﻫ يﺮﺘﺸﯿﺑ ﻖﯿﻓﻮﺗ ﺎﺑ ﻪﻟﻼﮐ .

زا ﻞﺒﻗ لﺎﺣ ﻦﯾا ﺎﺑ

وﺮﯾآ زﺎﺳاﺪﺟ ﺪﺣاو ﻪﻧﻮﮔﺮﻫ ﺖﺧﺎﺳ ﻪﯿﺒﺷ مﺎﺠﻧا ،ﯽﮑﯿﻣﺎﻨﯾد

يزﺎﺳ

هداد سﺎﺳا ﺮﺑ يﺮﺗﻮﯿﭙﻣﺎﮐ ﻪﺑ يﺎﻫ

يروﺮﺿ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا زا هﺪﻣآ ﺖﺳد

ﺖﺳا . هراﻮﺣﺮﻃ يزﺎﺳاﺪﺟ ياﺮﺑ يدﺎﻬﻨﺸﯿﭘ رﺎﮐ و زﺎﺳ زا يا

شﺮﺑ و ﯽﮑﺗ ﻪﯾﺬﻐﺗ ﻢﺘﺴﯿﺳ ﺖﯾﺎﻋر ﺎﺑ ناﺮﻔﻋز ﻪﻟﻼﮐ ﮏﯿﻣﺎﻨﯾدوﺮﯾآ ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺋارا يرﺰﯿﻟ .

5 - ﻊﺑﺎﻨﻣ

[1] Islamic Republic of Iran Ministry of Agriculture. 2018. Iran Agricultural Statistics, from http://www.maj.ir/Portal. (In Farsi).

[2] Ruggiu, M., and A. M. Bertetto. 2012.

Mechanical harvester and double flow cyclone separator prototypes to improve saffron spice production, Journal of Mechanics and Control.

13(1):8-14.

[3] Mortezapour, H., S. Moshiri Rad, and M.

Akhbari. 2014. An investigation into separation of impurity from saffron stigma using an electrostatic separator, Journal of Agricultural Machinery. 5(1), 44-51.

[4] Vale Ghozhdi, H., S. R. Hassan Beygi Bidgoli, M. H. Saeidi rad, and M. H.

Kianmehr. 2010. Determining coefficient of friction and terminal velocity of saffron flower and its components, Food Science and Technology. 7(2), 123-131. (In Farsi).

[5] Emadi, B. 2009. Separating saffron flower parts using vertical air column, Journal of Engineering and Technology. 49, 25-28.

[6] Alishahi, A., and M. Shamsi. 2010.

Aerodynamic property of saffron component:

stigma, petals and stamen. Proceedings of 4th Regional Conference on New Ideas in Agriculture. Azad University, Isfahan, Iran. (In Farsi)

[7] Emadi, B., and M. H. Saiedirad. 2011.

Moisture-dependent physical properties of saffron flower. Journal of Agricultural Science and Technology. 13, 387-398.

[8] Alishahi, A., and M. Shamsi. 2012.

Separation of saffron stigma from stamen and petal in a vertical wind tunnel and evaluation by fuzzy logic. Journal of Agricultural Machinery. 2(2),120-126.

[9] Moghanizadeh, A. 2017. Detaching of Saffron Flower Parts Based on Aerodynamic Properties. Agricultural Mechanization in Asia, Africa and Latin America. 48(3), 14-19.

[10] Zeraatkar, M., KH. Khalili, and A.

Foorginnejad. 2015. Procedia Technology. 19, 62-69.

[11] Averill, M., and W. David-Kelton. 2000.

Simulation modeling and analysis. McGraw- Hill .

[12] Lee, I. B., J.P.P. Bitog, S.W. Hong, I.H .Seo, K.S. Kwon, T. Bartzanas, and M. Kacira.

2013. The past, present and future of CFD for agro-environmental applications. Computers and Electronics in Agriculture, 93, 168-183.

[13] Naimei, S., G. H. Shahgholi, A.

(13)

Rezvanivandefanayi, and V. Rostampour.

2019. Numerical study of wheat motion inside Stairmand cyclone using computational fluid dynamics. Journal of Agricultural Machinery.

11(2).

[14] Hinds, W. C. 1999. Aerosol Technology:

Properties, Behavior, and Measurement of Airborne Particles. Los Angeles. California.

Wiley.

[15] Sanieenezhad, M. 2004. Fundamentals of turbulent flows and their modeling. Tehran.

Daneshnegar.

[16] Ahmadiyan-kouchaksaraie, Z., and R.

Niyazmand. 2016. Extraction of active components from saffron petal with the help of ultrasound and optimization of extraction conditions. Journal of Innovative Food Technologies. 13,121-135.

[17] Thomas, J. 1977. Principles of Gravity Separation. Oliver Manufacturing Company, Rocky Ford, Co.

[18] Sitkei, Gy. 1986. Mechanics of Agricultural Materials. Elsevier.