ﻪﻠﺠﻣ مﻮﻠﻋ و ﺎﻨﺻﯾﻊ اﺬﻏ ﯽﯾاﯾناﺮ

ﺪﻨﻣدﻮﺳاﺮﻓ ﻪﭼﻮﻠﮐ ﺪﯿﻟﻮﺗ رد ﻞﯿﺒﺠﻧز ﺲﻧﺎﺳا و ردﻮﭘ و ﻪﻟﺎﮑﯿﺘﯾﺮﺗ درآ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﯽﺳرﺮﺑ

ﺷ اﺮﻫز ﯽﻣﻼﺳﻻا ﺦﯿ

1

نﺎﯿﺋاﺮﺤﺻ هرﺎﻬﺑ ،

*

ﯽﻤﯾﺮﮐ يﺪﻬﻣ ،

2 1

1 - نﺎﻣزﺎﺳ ،يﻮﺿر نﺎﺳاﺮﺧ ﯽﻌﯿﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ و يزروﺎﺸﮐ شزﻮﻣآ و تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﺰﮐﺮﻣ ،يزروﺎﺸﮐ ﯽﺳﺪﻨﻬﻣ و ﯽﻨﻓ تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﺶﺨﺑ رﺎﯿﺸﻧاد

ناﺮﯾا ،ﺪﻬﺸﻣ ،يزروﺎﺸﮐ ﺞﯾوﺮﺗ و شزﻮﻣآ ،تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ .

2 - ﻨﻓ و مﻮﻠﻋ هﺪﮑﺸﻫوﮋﭘ ،ﯽﯾاﺬﻏ داﻮﻣ ﯽﻨﻤﯾا و ﺖﯿﻔﯿﮐ ﯽﺸﻫوﮋﭘ هوﺮﮔ ناﺮﯾا ،ﺪﻬﺸﻣ ،يﻮﺿر نﺎﺳاﺮﺧ ﯽﻫﺎﮕﺸﻧاد دﺎﻬﺟ ﯽﯾاﺬﻏ داﻮﻣ يروﺎ

.

ﻪﻟﺎﻘﻣ تﺎﻋﻼﻃا هﺪﯿﮑﭼ

ﻪﻟﺎﻘﻣ يﺎﻫ ﺦﯾرﺎﺗ :

ﺖﻓﺎﯾرد ﺦﯾرﺎﺗ :

23 / 04 / 1400

شﺮﯾﺬﭘ ﺦﯾرﺎﺗ :

27 / 06 / 1400

يﺪﯿﻠﮐ تﺎﻤﻠﮐ :

ﯽﺘﻧآ ،ناﺪﯿﺴﮐا

،ﻪﻟﺎﮑﯿﺘﯾﺮﺗ

،ﻞﯿﺒﺠﻧز ﺪﻨﻣدﻮﺳاﺮﻓ ﻪﭼﻮﻠﮐ .

DOI: 10.52547/fsct.18.120.28

DOR: 20.1001.1.20088787.1400.18.120.20.2

تﺎﺒﺗﺎﮑﻣ لﻮﺌﺴﻣ 

:

Zahrasheikholeslami@yahoo.com

ﻪﻟﺎﮑﯿﺘﯾﺮﺗ ﺖﺳا رادوﺎﭼ و مﺪﻨﮔ ﯽﻗﻼﺗ زا ﯽﻟﻮﺼﺤﻣ

. ﯽﮔﮋﯾو ياراد ﻞﯿﺒﺠﻧز ﯽﺘﻧآ يﺎﻫ

و ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا

ﺖﺳا ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣﺪﺿ .

و ردﻮﭘ و ﻪﻟﺎﮑﯿﺘﯾﺮﺗ و مﺪﻨﮔ درآ يوﺎﺣ ﻪﭼﻮﻠﮐ ﺪﯿﻟﻮﺗ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا زا فﺪﻫ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ

دﻮﺑ ﻞﯿﺒﺠﻧز ﺲﻧﺎﺳا .

مﺪﻨﮔ درآ زا ﯽﺘﻤﺴﻗ لوا ﺶﺨﺑ رد )

ﺎﺗ ﺮﻔﺻ 50 ﺪﺻرد ( و ﺪﺷ ﻦﯾﺰﮕﯾﺎﺟ ﻪﻟﺎﮑﯿﺘﯾﺮﺗ ﺎﺑ

ﺪﯾدﺮﮔ ﯽﺳرﺮﺑ ﻪﭼﻮﻠﮐ رﺎﺘﺧﺎﺳﺰﯾر ،ﮓﻧر ،ﻞﺨﻠﺨﺗ ،ﻢﺠﺣ ،ﺖﻓﺎﺑ ،ﺖﺑﻮﻃر .

ردﻮﭘ زا مود ﺶﺨﺑ رد )

ﺎﺗ ﺮﻔﺻ 5

ﺪﺻرد ( ﻞﯿﺒﺠﻧز ﺲﻧﺎﺳا و )

ﺎﺗ ﺮﻔﺻ 150 ﯽﭘ ﯽﭘ ا م ( ﯽﮔﮋﯾو و ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﭼﻮﻠﮐ رد ﯽﺘﻧآ يﺎﻫ

،ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا

ﺪﺷ ﯽﺑﺎﯾزرا ﻪﭼﻮﻠﮐ ﯽﺴﺣ و ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ .

ﺞﯾﺎﺘﻧ يوﺎﺣ ﻪﻧﻮﻤﻧ 15

يﺮﺘﺸﯿﺑ ﺖﺑﻮﻃر زا ﻪﻟﺎﮑﯿﺘﯾﺮﺗ درآ ﺪﺻرد

) 29 / 14 ﺪﺻرد ( ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺮﯾﺎﺳ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﮏﯾ ﯽﻃ ﺎﻫ

دﻮﺑ رادرﻮﺧﺮﺑ يراﺪﻬﮕﻧ هﺎﻣ .

ﯿﺑ صﻮﺼﺨﻣ ﻢﺠﺣ ﻦ )

90 / 1

ﯽﺘﻧﺎﺳ مﺮﮔ ﺮﺑ ﺐﻌﮑﻣ ﺮﺘﻣ (

ﻞﺨﻠﺨﺗ و )

5 / 18 ﺪﺻرد ( يوﺎﺣ ﻪﻧﻮﻤﻧ 15

ﺖﻓﺎﺑ ﯽﺘﻔﺳ و ﻪﻟﺎﮑﯿﺘﯾﺮﺗ درآ ﺪﺻرد

نآ ) 1 /4 ﻦﺗﻮﯿﻧ ( ﺪﺸﻧ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﯽﻓﻼﺘﺧا ﺪﻫﺎﺷ و .

ﯽﺘﻧآ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ يوﺎﺣ ﻪﻧﻮﻤﻧ ،ﻞﯿﺒﺠﻧز ﺪﻗﺎﻓ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا

5

يوﺎﺣ ﻪﻧﻮﻤﻧ و ﻞﯿﺒﺠﻧز ردﻮﭘ ﺪﺻرد 150

ﯽﭘ ﯽﭘ ﻞﯿﺒﺠﻧز ﺲﻧﺎﺳا ما ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ

6 /4 ، 8 / 29 و 2 / 69 دﻮﺑ ﺪﺻرد .

ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ﺖﻈﻠﻏ مﺎﻤﺗ زا داد نﺎﺸﻧ

و ﺲﻧﺎﺳا يﺎﻫ 5

ﯽﻣ ﻞﯿﺒﺠﻧز ردﻮﭘ ﺪﺻرد ﻞﻣﺎﻋ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ناﻮﺗ

يﺮﯿﮔﻮﻠﺟ و ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣﺪﺿ دﻮﻤﻧ هدﺎﻔﺘﺳا ﺮﻤﺨﻣ و ﮏﭙﮐ ﺖﺒﺜﻣ ﺪﺷر زا هﺪﻨﻨﮐ

. ﯽﮔﮋﯾو زﺎﯿﺘﻣا ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ يﺎﻫ

يوﺎﺣ ﻪﻧﻮﻤﻧ ،ﺪﻫﺎﺷ ﻪﺑ ﯽﺴﺣ 1

و 3 و ردﻮﭘ ﺪﺻرد 50

ﯽﭘ ﯽﭘ ا ﺖﻓﺮﮔ ﻖﻠﻌﺗ ﻞﯿﺒﺠﻧز ﺲﻧﺎﺳا م .

ﺖﯾﺎﻬﻧ رد

ﯽﻣ ﻪﭼﻮﻠﮐ ناﻮﺗ

يوﺎﺣ يﺎﻫ 15

رﻮﻀﺣ رد ﻪﻟﺎﮑﯿﺘﯾﺮﺗ درآ ﺪﺻرد 3

ﺎﯾ ﻞﯿﺒﺠﻧز ردﻮﭘ ﺪﺻرد 50

ﯽﭘ ﯽﭘ ا م

ﯽﻣ ار ﻞﯿﺒﺠﻧز ﺲﻧﺎﺳا ﻪﻧﻮﻤﻧ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ناﻮﺗ

دﻮﻤﻧ ﯽﻓﺮﻌﻣ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا ﺮﺗﺮﺑ يﺎﻫ .

ﻪﻠﺠﻣ مﻮﻠﻋ و ﺎﻨﺻ ﯾ ﻊ اﺬﻏ ﯽﯾ اﯾ ناﺮ

www.fsct.modares.ac.ir:

ﻪﻠﺠﻣ ﺖ ﯾ ﺎﺳ

ﻪﻟﺎﻘﻣ

ﻤﻠﻋ

ﯽ

ﺸﻫوﮋﭘ

_

ﯽ

1 - ﻪﻣﺪﻘﻣ

ﯽﻤﻠﻋ مﺎﻧ ﺎﺑ ﻪﻟﺎﮑﯿﺘﯾﺮﺗ X triticosecale wittmack

ﻦﯿﻟوا

مﺪﻨﮔ ﯽﻗﻼﺗ زا ﻖﻓﻮﻣ ﯽﻟﻮﺼﺤﻣ و ﺖﺳا ﺮﺸﺑ ﺖﺳد ﺖﺧﺎﺳ ﻪﻠﻏ ﺲﻨﺟ Triticum ﺲﻨﺟ رادوﺎﭼ و

Secale ﺖﺳا هﺪﻣآ دﻮﺟﻮﺑ

] 1 [.

و رادوﺎﭼ ،ترذ ،ﺞﻧﺮﺑ ،مﺪﻨﮔ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد ﻪﻟﺎﮑﯿﺘﯾﺮﺗ فﻻﻮﯾ

دراد يﺮﺘﺸﯿﺑ ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ ﺪﺻرد .

ﻪﻟﺎﮑﯿﺘﯾﺮﺗ ﻦﯾﺰﯿﻟ ﻪﻨﯿﻣآ ﺪﯿﺳا راﺪﻘﻣ

ﺮﺘﻤﮐ رادوﺎﭼ زا و ﺮﺘﺸﯿﺑ مﺪﻨﮔ زا ﺖﺳا

. ﺎﺗ ﻪﻟﺎﮑﯿﺘﯾﺮﺗ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ

دراد مﺪﻨﮔ ﺎﺑ ﺮﺑاﺮﺑ ﻦﯿﻣﺎﺘﯾو ناﺰﯿﻣ و ﺮﺘﺸﯿﺑ ﯽﻧﺪﻌﻣ داﻮﻣ يدوﺪﺣ ] 2 .[

نﺎﻨﮕﯿﻟ ،ﻦﯾﺪﯿﻧﺎﯿﺳﻮﯿﺘﻧآوﺮﭘ ﻊﺒﻨﻣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺰﯿﻧ ﻪﻠﻏ ﻦﯾا و ﺎﻫ

ﺖﺳا هﺪﺷ ﺺﺨﺸﻣ ﮏﯿﻟﻮﻨﻓ يﺎﻫﺪﯿﺳا ]

1 .[

ﯽﻠﺻا فﺪﻫ زا

طﻼﺘﺧا ﺎﻫدرآ ﻦﯿﻣﺎﺘﯾو ،ﯽﻧﺪﻌﻣ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﺶﯾاﺰﻓا ، ﻦﯿﺌﺗوﺮﭘ ،ﺎﻫ

و ﺎﻫ

ﺒﯿﻓ ﺖﺳا ﯽﻤﯾژر يﺎﻫﺮ .

ﯽﻣ ﻪﻟﺎﮑﯿﺘﯾﺮﺗ درآ ﯽﺒﺳﺎﻨﻣ ﻪﻨﯾﺰﮔ ﺪﻧاﻮﺗ

ﯽﻨﻏ ﺖﻬﺟ ﯽﻨﯾﺮﯿﺷ عاﻮﻧا يزﺎﺳ

ﺖﯿﺋﻮﮑﺴﯿﺑ و ﮏﯿﮐ ،ﻪﭼﻮﻠﮐ ،ﺎﻫ

ﺪﺷﺎﺑ نﺎﻧ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد .

و ﺖﻓﺎﺑ ﺎﺑ ﺖﺳا ﯽﻟﻮﺼﺤﻣ ﻪﭼﻮﻠﮐ هﺰﻣ

هﺪﻋو نﺎﯿﻣ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﯽﻌﯿﺳو رﻮﻃ ﻪﺑ ﻪﮐ صﺎﺧ ﻪﻤﻫ ﻂﺳﻮﺗ

ﻞﺴﻧ ﯽﻣ فﺮﺼﻣ ﺎﻫ دﻮﺷ

. ﻪﭼﻮﻠﮐ ﻪﭼﺮﮔا ﺪﻨﮔ درآ زا ًﻻﻮﻤﻌﻣ

ﻪﯿﻬﺗ م

ﯽﻣ دﻮﺷ . ﺎﺑ ﺎﻣا فﺮﺼﻣ ﻪﺟﻮﺗ ﺶﯾاﺰﻓا و ﻢﻟﺎﺳ ﯽﮔﺪﻧز ﻪﺑ نﺎﮔﺪﻨﻨﮐ

،يﺬﻐﻣ و ﺪﻨﻣدﻮﺳاﺮﻓ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﺮﺘﺸﯿﺑ يﺎﺿﺎﻘﺗ يدﺎﯾز تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ

ﻪﭼﻮﻠﮐ ﺖﯿﻔﯿﮐ دﻮﺒﻬﺑ ﺖﻬﺟ ﺎﻫ

درآ ،ﻮﺟ ،هﺎﯿﺳ مﺪﻨﮔ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ

ﻪﻧاد يﺬﻐﻣ تﺎﺑﻮﺒﺣ و تﻼﻏ ﺮﯾﺎﺳ ﺎﯾ ﺎﻫ مﺎﺠﻧا مﺪﻨﮔ درآ زا ﺮﺗ

ﺖﺳا هﺪﺷ ]

3 .[

ﺪﯾﺎﺑ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ هﮋﯾو ﻪﺑ ﯽﯾاﻮﻧﺎﻧ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﺖﻔﮔ

ﯽﻨﯾﺮﯿﺷ عاﻮﻧا ﻪﯿﻟوا داﻮﻣ عﻮﻨﺗ ﻞﯿﻟد ﻪﺑ هﺮﯿﻏ و ﻪﭼﻮﻠﮐ ،ﮏﯿﮐ ،ﺎﻫ

ﯽﻣ و ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣﺪﺿ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ياﺮﺑ ﯽﺑﻮﺧ ﻞﻣﺎﺣ ﺪﻧاﻮﺗ

ﯽﺘﻧآ نآ رد و ﺪﻨﺘﺴﻫ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا و هرﺎﺼﻋ ،ردﻮﭘ عاﻮﻧا زا ﺎﻫ

ﺲﻧﺎﺳا دﻮﻤﻧ هدﺎﻔﺘﺳا ﻞﯿﺒﺠﻧز ﺮﯿﻈﻧ ﯽﻫﺎﯿﮔ يﺎﻫ .

ﻞﯿﺒﺠﻧز ) Zingiber officinale Rosceo (

ﻦﺘﺷاد ﻞﯿﻟد ﻪﺑ

ﯽﺘﻧآ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﯽﻣ راﺮﻓﺮﯿﻏ و راﺮﻓ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا

ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ

ﯽﺘﻧآ دور رﺎﮐ ﻪﺑ ﯽﻌﯿﺒﻃ ناﺪﯿﺴﮐا .

Camphene ،

Gamma

Terpinene و

Terpinene-4-ol راﺮﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ زا

ﯽﺘﻧآ ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻞﯿﺒﺠﻧز ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا .

راﺮﻓﺮﯿﻏ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ نﺎﯿﻣ زا

ﯽﺘﻧآ ﻧ ﮏﯿﻟﻮﻨﻓ ﻪﮐ ﻞﯿﺒﺠﻧز موﺰﯾر ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا ﯽﻣ ﺰﯿ

ﺪﻨﺷﺎﺑ

، ﯽﻣ ناﻮﺗ

ﻪﺑ Gingerols ،

Shogaols ،

Zingerone و

Paradol

دﺮﮐ هرﺎﺷا ]

4 ، 5 و 6 .[

نارﺎﮑﻤﻫ و يدﺰﯾ ﯽﯾﺎﺒﻃﺎﺒﻃ )

2019 ( و

ﻻﺎﯾﺎﺑ نارﺎﮑﻤﻫ و )

2014 ( ﯽﺘﻧآ ﺖﯿﺻﺎﺧ ﺲﻧﺎﺳا ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا

ﺪﻧدﺮﮐ شراﺰﮔ ار ﻞﯿﺒﺠﻧز ]

7 و 8[

. نارﺎﮑﻤﻫ و يﺪﻤﺣا ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ

) 1396 ( ﺿ ﺮﺛا ﻦﯿﺑ ﯽﻤﯿﻘﺘﺴﻣ طﺎﺒﺗرا ﯽﻠﻨﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ و ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣﺪ

ﺪﻧﺪﻧﺎﺳر تﺎﺒﺛا ﻪﺑ ﻞﯿﺒﺠﻧز هرﺎﺼﻋ ]

9 [ . تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﺞﯾﺎﺘﻧ نارﺎﻬﯿﺳﺎﺳ

نارﺎﮑﻤﻫ و )

2010 ( و ﮓﻨﯿﺳ نارﺎﮑﻤﻫ و )

2008 (

دﻮﻤﻧ ﺪﯿﯾﺄﺗ ار ﻞﯿﺒﺠﻧز ﺲﻧﺎﺳا ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣﺪﺿ تاﺮﺛا ﺰﯿﻧ

] 10 و 11 [ .

درآ زا ﯽﺸﺨﺑ ﯽﻨﯾﺰﮕﯾﺎﺟ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا مﺎﺠﻧا زا فﺪﻫ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ مﺪﻨﮔ ) ،ﺮﻔﺻ 15 ، 30 ، 50 ﺪﺻرد ( ﻪﺑ ﻪﭼﻮﻠﮐ رد ﻪﻟﺎﮑﯿﺘﯾﺮﺗ درآ ﺎﺑ

هﺮﻬﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﯾﺬﻐﺗ ﺪﯾاﻮﻓ زا يﺪﻨﻣ

ﻪﻟﺎﮑﯿﺘﯾﺮﺗ درآ يا و

ﺪﯿﻟﻮﺗ

،ﺮﻔﺻ حﻮﻄﺳ رد ﻞﯿﺒﺠﻧز ردﻮﭘ زا ﺪﻨﻣدﻮﺳاﺮﻓ ﯽﻟﻮﺼﺤﻣ 1

، 3 و 5

،ﺮﻔﺻ حﻮﻄﺳ رد ﻞﯿﺒﺠﻧز ﺲﻧﺎﺳا و ﺪﺻرد 50

، 100 و 150

ﯽﭘ ا ﯽﭘ م دﻮﺑ .

2 - شور و داﻮﻣ ﺎﻫ

2 - 1 - داﻮﻣ

ﺗ ﺖﻬﺟ جاﺮﺨﺘﺳا ﻪﺟرد ﺎﺑ هرﺎﺘﺳ درآ زا ﻪﭼﻮﻠﮐ ﻪﯿﻬ 78

ﺪﺻرد

هدﺎﻔﺘﺳا ﺪﺷ . ﻢﺨﺗ ﺪﯿﻟﻮﺗ زا ﻞﺒﻗ زور ﮏﯾ ﺰﯿﻧ ﺮﯿﺷ و هزﺎﺗ غﺮﻣ

ﻪﭼﻮﻠﮐ لﺎﭽﺨﯾ رد و ﻪﯿﻬﺗ ﺎﻫ )

4 ﯽﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد داﺮﮔ

( ﺪﺷ يراﺪﻬﮕﻧ .

ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ لﺎﻌﻓ ﮏﺸﺧ ﺮﻤﺨﻣ )

ﻪﯾزوﺮﺳ ﺲﺴﯾﺎﻣورﺎﮐﺎﺳ (

و ﺮﯾﺎﺳ

ﺮﮑﺷ ﺮﯿﻈﻧ داﻮﻣ و ﮏﻤﻧ ،

ﻊﯾﺎﻣ ﻦﻏور اﻮﻣ هﺎﮕﺷوﺮﻓ ﮏﯾ زا

د

،ﯽﯾاﺬﻏ ﺎﯾدور ﺖﮐﺮﺷ زا ﻞﯿﻧاو )

ﻪﺴﻧاﺮﻓ ( ﮏﯾ زا ﻞﯿﺒﺠﻧز و

ﻪﻟﺎﮑﯿﺘﯾﺮﺗ درآ و ﺪﻬﺸﻣ ﺮﻬﺷ ﺢﻄﺳ رد ﺮﺒﺘﻌﻣ يرﺎﻄﻋ )

دﺎﺑﺎﻨﺳ ( زا

نﺎﺳاﺮﺧ ﯽﻌﯿﺒﻃ ﻊﺑﺎﻨﻣ و يزروﺎﺸﮐ شزﻮﻣآ و تﺎﻘﯿﻘﺤﺗ ﺰﮐﺮﻣ يﻮﺿر ﻪﯿﻬﺗ ﺪﺷ .

2 - 2 - ﻞﯿﺒﺠﻧز ﺲﻧﺎﺳا و ردﻮﭘ ﻪﯿﻬﺗ

ﻞﯿﺒﺠﻧز هﺎﯿﮔ هﺪﺷ بﺎﯿﺳآ

زا ﺶﻣ ﺎﺑ ﮏﻟا 30

هداد رﻮﺒﻋ و ﺪﺷ

ﻪﺴﯿﮐ رد ﭗﯾز يﺎﻫ يراﺪﻬﮕﻧ ﭗﯿﮐ ﺪﯾدﺮﮔ

. ﺶﺨﺑ ﻪﺑ نآ زا ﯽﺸﺨﺑ

ﺲﻧﺎﺳا ﺪﺷ ﻞﻘﺘﻨﻣ يﺮﯿﮔ .

ﺲﻧﺎﺳا رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ،يﺮﯿﮔ

50 هﺎﯿﮔ زا مﺮﮔ

ﺶﻣ ﺎﺑ ﮏﻟا زا ﻪﮐ هﺪﺷ بﺎﯿﺳآ 30

ﺎﺑ دﻮﺑ هﺪﺷ هداد رﻮﺒﻋ 750

ﯽﻠﯿﻣ تﺪﻣ ﻪﺑ ﺮﻄﻘﻣ بآ ﺮﺘﯿﻟ 5

رد ،بآ ﺎﺑ ﺮﯿﻄﻘﺗ شور ﻪﺑ ﺖﻋﺎﺳ

ﺲﻧﺎﺳا ﺮﺠﻧﻮﻠﮐ هﺎﮕﺘﺳد ﺪﺷ يﺮﯿﮔ

. ﻧﺎﺳا ﺲﭙﺳ ﺎﺑ هﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ ﺲ

ﯽﺑ ﻢﯾﺪﺳ تﺎﻔﻟﻮﺳ ﺖﺑﻮﻃر ،بآ

ﺪﺷ ﯽﯾادز .

رد ﻞﯿﺒﺠﻧز ﺲﻧﺎﺳا

ﻪﺸﯿﺷ فﺮﻇ ﮏﯾ يﺎﻣد رد ﻪﺘﺴﺑ برد و ﮓﻧر هﺮﯿﺗ يا

4 ﻪﺟرد

ﯽﺘﻧﺎﺳ ﺪﺷ يراﺪﻬﮕﻧ داﺮﮔ ]

10 .[

2 - 3 - ﻪﭼﻮﻠﮐ ﻪﯿﻬﺗ

ﯽﻔﻠﺘﺨﻣ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ زا ﺪﻫﺎﺷ ﻪﭼﻮﻠﮐ ﻪﯿﻬﺗ ياﺮﺑ ﻠﻤﺟ زا

ﻪ 100

ﺪﺻرد درآ ) 200 مﺮﮔ (،

30 ﺪﺻرد ﻦﻏور ، 20 ﺪﺻرد

،ﺮﮑﺷ

5/

22 ﺪﺻرد غﺮﻣ ﻢﺨﺗ

، 3/

0 ﺪﺻرد ،ﮏﻤﻧ 1/

0 ﺪﺻرد ﻞﯿﻧاو ،

7/

0 ﺪﺻرد و ﺮﻤﺨﻣ 20 ﯽﺳ ﯽﺳ ﺮﯿﺷ

ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا .

تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ

ﻮﻣ دﻮﺑ درآ نزو زا يﺪﺻرد سﺎﺳاﺮﺑ نﻮﯿﺳﻻﻮﻣﺮﻓ رد دﻮﺟ .

،ﺮﻔﺻ حﻮﻄﺳ رد مﺪﻨﮔ درآ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا لوا ﺶﺨﺑ رد ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ 15 ، 30 و 50 ﺶﺨﺑ رد و ﺪﺷ ﻦﯾﺰﮕﯾﺎﺟ ﻪﻟﺎﮑﯿﺘﯾﺮﺗ درآ ﺎﺑ ﺪﺻرد

مود ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا ،ﺮﻔﺻ حﻮﻄﺳ رد ﻞﯿﺒﺠﻧز ردﻮﭘ

1 ، 3 و 5 ﺪﺻرد

،ﺮﻔﺻ حﻮﻄﺳ رد ﻞﯿﺒﺠﻧز ﺲﻧﺎﺳا و 50

، 100 و 150 ﯽﭘ ﯽﭘ ما ﻪﺑ

ﺪﺷ هدوﺰﻓا لوا زﺎﻓ ﺐﺨﺘﻨﻣ ﻪﻧﻮﻤﻧ .

ﺖﻬﺟ اﺪﺘﺑا ،ﻪﭼﻮﻠﮐ ﺪﯿﻟﻮﺗ

،ﺮﻤﺨﻣ 10 ﺮﯿﺷ و ﺮﮑﺷ مﺮﮔ ﻢﻫ ﺎﺑ

تﺪﻣ ﻪﺑ و ﺪﻧﺪﺷ طﻮﻠﺨﻣ 15

ﻪﻘﯿﻗد نآ ﻪﺑ ﺪﺷ هداد ﺖﺣاﺮﺘﺳا .

ﻦﻏور يﺮﮕﯾد فﺮﻇ رد ﻢﺨﺗ و

تﺪﻣ ﻪﺑ غﺮﻣ 5

و ﺪﻧﺪﺷ هدﺰﻤﻫ ﻪﻘﯿﻗد ﺮﮑﺷ هﺪﻧﺎﻤﯿﻗﺎﺑ

) 30 مﺮﮔ (

ﻞﮑﺷ ﺎﺗ ﺪﺷ هدﺰﻤﻫ رﺪﻘﻧآ و ﻪﻓﺎﺿا نآ ﻪﺑ ﻞﯿﻧاو و ﺪﻨﻧﺎﻣ ﯽﻣﺮﮐ

ﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ .

ﻪﺑ هﺪﻣآ ﻞﻤﻋ ﺮﻤﺨﻣ ﺲﭙﺳ ﻢﺨﺗ ،ﻦﻏور طﻮﻠﺨﻣ

ﺪﺷ ﻪﻓﺎﺿا ﻞﯿﻧاو و ﺮﮑﺷ ،غﺮﻣ .

ﮏﻤﻧ و درآ ﻪﻣادا رد ﻢﻫ ﺎﺑ

ﺮﮔ ﻪﻓﺎﺿا داﻮﻣ ﺮﯾﺎﺳ ﻪﺑ ﻢﮐ ﻢﮐ و ﺪﻧﺪﺷ طﻮﻠﺨﻣ ﺮﯿﻤﺧ ﺎﺗ ﺪﻧﺪﯾد

ﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ ﯽﺘﺧاﻮﻨﮑﯾ و فﺎﺻ .

ﺮﯿﻤﺧ رد نﺪﺷ هدﺎﻣآ زا ﺲﭘ

يﺎﻣد 230 ﯽﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد و داﺮﮔ

تﺪﻣ ﻪﺑ 20 ﺪﺷ ﺖﺨﭘ ﻪﻘﯿﻗد .

ﻪﭼﻮﻠﮐ

،يﺪﯿﻟﻮﺗ يﺎﻫ دﺮﺳ ﻂﯿﺤﻣ يﺎﻣد رد ﺮﻓ زا جوﺮﺧ زا ﺲﭘ

و

ﻪﺴﯿﮐ رد تﺎﺸﯾﺎﻣزآ مﺎﺠﻧا نﺎﻣز ﺎﺗ ﭗﯾز يﺎﻫ

يراﺪﻬﮕﻧ ﭗﯿﮐ

ﺪﻧﺪﺷ ] 12 .[

2 - 4 - نﻮﻣزآ لوا ﺶﺨﺑ يﺎﻫ

2 - 4 - 1 - ﺖﺑﻮﻃر

دراﺪﻧﺎﺘﺳا زا ﺶﯾﺎﻣزآ ﻦﯾا مﺎﺠﻧا ﺖﻬﺟ ،AACC

2000 هرﺎﻤﺷ

16 - 44 ) نوآ شور يﺎﻣد رد يراﺬﮔ

105 - 100 ﻪﺟرد

ﯽﺘﻧﺎﺳ داﺮﮔ ( ﺪﯾدﺮﮔ هدﺎﻔﺘﺳا ]

13 .[

2 - 4 - 2 - صﻮﺼﺨﻣ ﻢﺠﺣ

ﻪﻧﻮﻤﻧ نزو ﻪﺑ ﻢﺠﺣ ﺖﺒﺴﻧ زا صﻮﺼﺨﻣ ﻢﺠﺣ )

ﺐﺴﺣﺮﺑ

ﯽﺘﻧﺎﺳ مﺮﮔ ﺮﺑ ﺐﻌﮑﻣ ﺮﺘﻣ (

ﺪﺷ ﻦﯿﯿﻌﺗ .

هزاﺪﻧا رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ يﺮﯿﮔ

ر زا ﻢﺠﺣ اﺰﻠﮐ ﻪﻧاد ﺎﺑ ﻢﺠﺣ ﯽﻨﯾﺰﮕﯾﺎﺟ شو

دراﺪﻧﺎﺘﺳا ﺎﺑ ﻖﺑﺎﻄﻣ 1

،AACC 2000 هرﺎﻤﺷ 10 - 72 ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا ]

13 .[

2 - 4 - 3 - ﻞﺨﻠﺨﺗ

و شزادﺮﭘ ﮏﯿﻨﮑﺗ زا ﺖﻓﺎﺑ ﻞﺨﻠﺨﺗ ناﺰﯿﻣ ﯽﺑﺎﯾزرا رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ مﺮﻧ راﺰﻓا Image J ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا

. دﺎﻌﺑا ﻪﺑ ﯽﺷﺮﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﻦﯾﺪﺑ 4

رد 4 ﯽﺘﻧﺎﺳ ﻪﻠﯿﺳو ﻪﺑ و ﺪﯾدﺮﮔ ﻪﯿﻬﺗ لﻮﺼﺤﻣ زا ﺮﺘﻣ ﺎﺑ ﺮﻨﮑﺳا

حﻮﺿو 300 ﺪﺷ يرادﺮﺑﺮﯾﻮﺼﺗ نآ زا ﻞﺴﮑﯿﭘ .

هﺪﺷ ﻪﯿﻬﺗ ﺮﯾﻮﺼﺗ

مﺮﻧ رﺎﯿﺘﺧا رد هﺪﺷ ﺮﮐذ راﺰﻓا

و ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻦﺷور طﺎﻘﻧ ﺖﺒﺴﻧ

ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻞﺨﻠﺨﺗ ناﺰﯿﻣ زا ﯽﺼﺧﺎﺷ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﮏﯾرﺎﺗ ﻪﺑ دروآ ﺮﺑ ﺎﻫ

ﺪﺷ ] 14 .[

1. Rape seed displacement

2 - 4 - 4 - ﺖﻓﺎﺑ

زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ذﻮﻔﻧ نﻮﻣزآ ﻂﺳﻮﺗ ﻪﭼﻮﻠﮐ ﺖﻓﺎﺑ تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﺖﻓﺎﺑ ﺞﻨﺳ لﺪﻣ QTS

CNS Farnell, UK

ﺖﺧﺎﺳ

ﯽﻧﺎﻣز هزﺎﺑ رد نﺎﺘﺴﻠﮕﻧا 2

ﺲﭘ هﺎﻣود و هﺎﻤﮑﯾ ،ﻪﺘﻔﻫ ود ،ﺖﻋﺎﺳ

يﺎﻣد رد ﺖﺨﭘ زا 20

ﯽﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا داﺮﮔ

. ﻪﻨﯿﺸﯿﺑ

ﺮﻄﻗ ﻪﺑ ﻪﻠﯿﻣ ﮏﯾ ﻞﻣﺎﮐ رﻮﺒﻋ ياﺮﺑ مزﻻ يوﺮﯿﻧ 2/

3 ﯽﻠﯿﻣ ،ﺮﺘﻣ

ﺖﻋﺮﺳ 50 ﯽﻠﯿﻣ ﺎﺑ ﻪﻘﯿﻗد رد ﺮﺘﻣ 30

ﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﯽﮔدﺮﺸﻓ ﺪﺻرد

] 15 .[

2 - 4 - 5 - ﯽﻧوﺮﺘﮑﻟا پﻮﮑﺳوﺮﮑﯿﻣ ﺮﯾوﺎﺼﺗ

ﻪﻧﻮﻤﻧ دﺎﻌﺑا ﻪﺑ يﺪﯿﻟﻮﺗ يﺎﻫ 10

× 10 ﯽﻠﯿﻣ تﺪﻣ ﻪﺑ ﺮﺘﻣ 24

ﺖﻋﺎﺳ

يﺎﻣد ﺎﺑ نوآ رد 100

ﯽﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد ﺪﻧﺪﺷ ﮏﺸﺧ داﺮﮔ

. ﻪﯾﻻ ﺲﭙﺳ

ﻪﯾﺎﭘ يور ﺮﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ زا ﯽﮐزﺎﻧ راﺮﻗ مﻮﯿﻨﯿﻣﻮﻟآ ﺲﻨﺟ زا يﺰﻠﻓ يﺎﻫ

ﺪﻧﺪﺷ ﺖﺑﺎﺛ ﻊﯾﺎﻣ ﺐﺴﭼ ﻂﺳﻮﺗ و ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ .

ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻂﺳﻮﺗ ﺎﻫ

ﻪﯾﻻ هﺎﮕﺘﺳد شﻮﭘﻼﻃ ،ﻼﻃ ﯽﻧﺎﺸﻧ

) 2 ﻪﻘﯿﻗد - 2 رﺎﺑ ﯽﻠﯿﻣ ( ﺪﻧﺪﺷ .

ﯽﻧوﺮﺘﮑﻟا پﻮﮑﺳوﺮﮑﯿﻣ هﺎﮕﺘﺳد ﻂﺳﻮﺗ يرادﺮﺑﺮﯾﻮﺼﺗ ﻪﻣادا رد هرﺎﮕﻧ ) 2

(SEM ژﺎﺘﻟو ﺮﺜﮐاﺪﺣ ﺎﺑ 10

ﯽﯾﺎﻤﻨﮔرﺰﺑ و تاوﻮﻠﯿﮐ

×

50 ﺪﺷ مﺎﺠﻧا ]

16 .[

2 - 4 - 6 - ﮓﻧر

ﯽﻧﺎﻣز ﻪﻠﺻﺎﻓ رد ﻪﺘﺳﻮﭘ ﮓﻧر ﺰﯿﻟﺎﻧآ 2

زا ،ﺪﯿﻟﻮﺗ زا ﺲﭘ ﺖﻋﺎﺳ

ﺺﺧﺎﺷ ﻪﺳ ﻦﯿﯿﻌﺗ ﻖﯾﺮﻃ L^*

، a^* و b^* ﺖﻓﺮﯾﺬﭘ ترﻮﺻ .

ﺖﻬﺟ

هزاﺪﻧا ﺺﺧﺎﺷ ﻦﯾا يﺮﯿﮔ دﺎﻌﺑا ﻪﺑ ﯽﺷﺮﺑ اﺪﺘﺑا ﺎﻫ

2 رد 2

ﯽﺘﻧﺎﺳ زا ﺮﺘﻣ ﻪﭼﻮﻠﮐ ﺮﻨﮑﺳا ﻪﻠﯿﺳو ﻪﺑ و ﺪﯾدﺮﮔ ﻪﯿﻬﺗ )

لﺪﻣ : HP

Scanjet G3010 (

حﻮﺿو ﺎﺑ 300

يرادﺮﺑ ﺮﯾﻮﺼﺗ ﻞﺴﮑﯿﭘ

ﺪﺷ . مﺮﻧ رﺎﯿﺘﺧا رد ﺮﯾوﺎﺼﺗ ﺲﭙﺳ راﺰﻓا

Image J ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ

.

يﺎﻀﻓ ندﺮﮐ لﺎﻌﻓ ﺎﺑ د LAB

ﺶﺨﺑ ر Plugins ﺺﺧﺎﺷ ، يﺎﻫ

ﺪﺷ ﻪﺒﺳﺎﺤﻣ قﻮﻓ ]

17 .[

2 - 5 - نﻮﻣزآ مود ﺶﺨﺑ يﺎﻫ

2 - 5 - 1 - ﯽﺘﻧآ ترﺪﻗ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا

ﯽﺘﻧآ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ شور زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا

هزاﺪﻧا DPPH يﺮﯿﮔ

ﺪﺷ . رﻮﻈﻨﻣ ﻦﯾا ياﺮﺑ 100

ﺎﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ زا مﺮﮔوﺮﮑﯿﻣ 10

ﯽﻠﯿﻣ ﺮﺘﯿﻟ

تﺪﻣ ﻪﺑ لﻮﻧﺎﺘﻣ 2

هرﺎﺼﻋ ﺖﻋﺎﺳ ﺲﭙﺳ ،ﺪﺷ يﺮﯿﮔ

1/

0 ﯽﻠﯿﻣ ﺘﯿﻟ ﺮ

ﺎﺑ هرﺎﺼﻋ زا 9/

2 ﯽﻠﯿﻣ ﺮﺘﯿﻟ 1DPPH /0 و طﻮﻠﺨﻣ رﻻﻮﻣ ﯽﻠﯿﻣ

زا ﺪﻌﺑ و ﺪﺷ هداد نﺎﮑﺗ تﺪﺷ ﻪﺑ 30

ﯽﮑﯾرﺎﺗ رد يراﺪﻬﮕﻧ ﻪﻘﯿﻗد

جﻮﻣ لﻮﻃ رد رﻮﻧ بﺬﺟ دﺪﻋ 517

هﺎﮕﺘﺳد ﺎﺑ ﺮﺘﻣﻮﻧﺎﻧ

ﺮﺘﻣﻮﺘﻓﻮﺘﮑﭙﺳا )

Cecil 2010 uv-visible (

ﺪﺷ ﺖﺋاﺮﻗ . ] 18 .[

2 - 5 - 2 - ﯽﮔﮋﯾو ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ يﺎﻫ

2. Scanning Electron Microscopy (SEM)

ﺶﯾﺎﻣزآ ﻦﯾا مﺎﺠﻧا ﺖﻬﺟ دراﺪﻧﺎﺘﺳا زا

،AACC 2000 هرﺎﻤﺷ

2 - 10899 ﺪﯾدﺮﮔ هدﺎﻔﺘﺳا .

رﻮﻈﻨﻣ ﻦﯾا ياﺮﺑ 10

ﻪﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ زا مﺮﮔ

90 ﺪﺷ ﻪﻓﺎﺿا ﺮﮕﻨﯾر ﻞﯾﺮﺘﺳا لﻮﻠﺤﻣ مﺮﮔ .

تﺪﻣ ﻪﺑ 5

ﻪﻘﯿﻗد

ﺪﻣآ رد لﻮﻠﺤﻣ ترﻮﺻ ﻪﺑ داﻮﻣ ﺎﺗ ﺪﺷ هداد نﺎﻣز .

ﻂﯿﺤﻣ زا

ﺖﺸﮐ YGC Agar ﺪﺷ هدﺎﻔﺘﺳا

. راﺪﻘﻣ ﻪﺑ 1 ﯽﻠﯿﻣ داﻮﻣ زا ﺮﺘﻣ

ﻣ رد ﻪﮐ ﻪﯿﻟوا يﺎﻫ ﺖﯿﻠﭘ رد دﻮﺑ هﺪﺷ ﻞﺣ ﺮﮕﻨﯾر ﺖﺸﮐ ﻂﯿﺤ

تﺪﻣ ﻪﺑ و ﺪﯾدﺮﮔ ﻪﻗﺎﺿا ﺖﺸﮐ ﻂﯿﺤﻣ ﻪﺑ ﺪﻌﺑ و ﻪﺘﺨﯾر ﻞﯾﺮﺘﺳا 24 يﺎﻣد رد ﺖﻋﺎﺳ 30

ﯽﺘﻧﺎﺳ ﻪﺟرد ﺪﺷ يراﺪﻬﮕﻧ داﺮﮔ

] 13 .[

نﻮﻣزآ ﻦﯾا 2

ﺪﯿﻟﻮﺗ زا ﺲﭘ هﺎﻣود و ﮏﯾ ،ﻪﺘﻔﻫ ود ،ﺖﻋﺎﺳ مﺎﺠﻧا

ﺪﺷ .

2 - 5 - 3 - ﯽﮔﮋﯾو ﯽﺴﺣ يﺎﻫ

ﺰﯿﻟﺎﻧآ ﺰﻣ و ﻮﺑ ،ﺖﻓﺎﺑ ،ﮓﻧر ﻞﻣﺎﺷ ﯽﺴﺣ شور سﺎﺳاﺮﺑ و ه

ﮏﯿﻧوﺪﻫ 5 ﻪﻄﻘﻧ بﻮﺧ رﺎﯿﺴﺑ زا يا )

زﺎﯿﺘﻣا 5 ( ﺪﺑ رﺎﯿﺴﺑ ﺎﺗ )

زﺎﯿﺘﻣا

1 ( دﻮﺑ ] 19 [ . رﻮﻈﻨﻣ ﻦﯾا ياﺮﺑ ﺖﺳا ﺮﮐذ ﻪﺑ مزﻻ 10

رواد

شزﻮﻣآ ﺪﺷ بﺎﺨﺘﻧا ﯽﺜﻠﺜﻣ شور ﻪﺑ هﺪﯾد .

نﻮﻣزآ ﻦﯾا 2

ﺖﻋﺎﺳ

ﻪﻧﺎﮔاﺪﺟ رﻮﻃ ﻪﺑ ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا ﺶﺨﺑ ود ﺮﻫ رد ﺖﺨﭘ زا ﺲﭘ ﺪﺷ مﺎﺠﻧا .

3 - ﺚﺤﺑ و ﺞﯾﺎﺘﻧ

3 - 1 - لوا ﺶﺨﺑ

3 - 1 - 1 - ﺖﺑﻮﻃر

ﻪﭼﻮﻠﮐ ﺖﺑﻮﻃر ﯽﻃ يﺪﯿﻟﻮﺗ يﺎﻫ

2 ﮕﻧ هﺎﻣ لوﺪﺟ رد يراﺪﻬ 1

ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺋارا .

ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻬﻨﺗ داد نﺎﺸﻧ ﺖﺑﻮﻃر ﯽﺑﺎﯾزرا ﺞﯾﺎﺘﻧ

يوﺎﺣ 15 ﻪﮐ ﺪﻫﺎﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺖﺑﻮﻃر ﺎﺑ ﻪﻟﺎﮑﯿﺘﯾﺮﺗ درآ ﺪﺻرد

يوﺎﺣ 100 يراﺪﻬﮕﻧ هﺎﻣود زا ﺲﭘ دﻮﺑ مﺪﻨﮔ درآ ﺪﺻرد

ﺖﺷاد ﺖﻬﺑﺎﺸﻣ .

يوﺎﺣ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺘﺒﻟا 30

ﺰﯿﻧ ﻪﻟﺎﮑﯿﺘﯾﺮﺗ درآ ﺪﺻرد ﺪﻫﺎﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﺑ ﺖﺑﻮﻃر ناﺰﯿﻣ ظﺎﺤﻟ ﻪﺑ يراﺪﻬﮕﻧ ﻪﺘﻔﻫ ود ﯽﻃ

يوﺎﺣ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﻬﻨﺗ و ﺖﺷاد يﺮﺑاﺮﺑ 50

زا درآ ﻦﯾا زا ﺪﺻرد

ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد ﺖﺑﻮﻃر ناﺰﯿﻣ ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ ياراد ﺪﯿﻟﻮﺗ زا ﺲﭘ ﻪﻈﺤﻟ ﻪﻧﻮﻤﻧ مﺎﻤﺗ دﻮﺑ يﺪﯿﻟﻮﺗ يﺎﻫ

. ﯽﻟ نارﺎﮑﻤﻫ و )

2006 ( ﺶﯾاﺰﻓا

ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺖﺑﻮﻃر ناﺰﯿﻣ ﺪﻧدﺮﮐ شراﺰﮔ ار ﻪﻟﺎﮑﯿﺘﯾﺮﺗ درآ يوﺎﺣ يﺎﻫ

.

ﻪﻟﺎﮑﯿﺘﯾﺮﺗ درآ رد دﻮﺟﻮﻣ نﺎﮐﻮﻠﮔﺎﺘﺑ ،ﺪﻧدﻮﻤﻧ نﺎﯿﺑ نﺎﻘﻘﺤﻣ ﻦﯾا درآ ﻦﯾا يوﺎﺣ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﺖﺑﻮﻃر ﺶﯾاﺰﻓا ﻞﻣاﻮﻋ زا ﯽﮑﯾ ﺖﺳا . رد لﻮﻠﺤﻣ ،ﺮﯾﺬﭘ فﺎﻄﻌﻧا ﺶﯾارآ ﻞﯿﻟد ﻪﺑ نﺎﮐﻮﻠﮔﺎﺘﺑ اﺮﯾز

لﻮﻠﺤﻣ ﻻﻮﻤﻌﻣ و هدﻮﺑ بآ ﯽﻣ ﻞﯿﮑﺸﺗ ﻻﺎﺑ زﻮﮑﺴﯾو ﺎﺑ ﯽﯾﺎﻫ

ﺪﻫد

ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد ار ﺮﺘﺸﯿﺑ بآ بﺬﺟ و ﺖﺑﻮﻃر ﻆﻔﺣ ﺖﯿﻠﺑﺎﻗ ﻪﮐ دراد نآ ﺪﻗﺎﻓ ﻪﻧﻮﻤﻧ ]

20 [ . ،ﺪﺷ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻪﮐ رﻮﻄﻧﺎﻤﻫ ﯽﻓﺮﻃ زا

زا ﺶﯿﺑ ﺶﯾاﺰﻓا 15

ﺐﺒﺳ لﻮﻣﺮﻓ رد ﻪﻟﺎﮑﯿﺘﯾﺮﺗ درآ ﺪﺻرد

ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺖﺑﻮﻃر ﺶﻫﺎﮐ ﺪﺷ يﺪﯿﻟﻮﺗ يﺎﻫ

. ناﺰﯿﻣ ﺶﻫﺎﮐ ﺖﻠﻋ

ﺖﺑﻮﻃر ﺎﺑ مﺪﻨﮔ درآ ﯽﻨﯾﺰﮕﯾﺎﺟ ﺢﻄﺳ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ يﺪﯿﻟﻮﺗ يﺎﻫ

ﯽﻣ ﻦﯿﻨﭼ ار ﻪﻟﺎﮑﯿﺗﺮﺗدرآ ﻞﮐ ﻦﺗﻮﻠﮔ ناﺰﯿﻣ دﻮﻤﻧ ﻪﯿﺟﻮﺗ ناﻮﺗ

نﻮﯿﺳﻻﻮﻣﺮﻓ ﻪﭼﻮﻠﮐ

ﻪﮑﺒﺷ ﻒﯿﻌﻀﺗ ﺎﺑ ﺮﻣا ﻦﯿﻤﻫ و ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺶﻫﺎﮐ

ﺖﺑﻮﻃر نداد ﺖﺳد زا و ﺶﻫﺎﮐ رد ﺮﯿﻤﺧ رد دﻮﺟﻮﻣ ﯽﻨﺗﻮﻠﮔ ﺪﻨﯾاﺮﻓ ﯽﻃ و ﺖﺨﭘ

ﺖﺳا هدﻮﺑ ﺮﺛﺆﻣ نآ يراﺪﻬﮕﻧ .

يﺪﻧﺎﭼ و

نارﺎﮑﻤﻫ ) 2015 ( نزرا درآ توﺎﻔﺘﻣ حﻮﻄﺳ زا )

،ﺮﻔﺻ 25 ، 50 ،

75 و 100 ﺪﺻرد ( رد مﺪﻨﮔ درآ زا ﯽﺸﺨﺑ ﻦﯾﺰﮕﯾﺎﺟ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ

ﺪﻧدﻮﻤﻧ هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﭼﻮﻠﮐ نﻮﯿﺳﻻﻮﻣﺮﻓ .

ﻪﺘﻓﺎﯾ ناﺮﮕﺸﻫوﮋﭘ ﻦﯾا يﺎﻫ

زا ﺶﯿﺑ ﯽﻨﯾﺰﮕﯾﺎﺟ ،داد نﺎﺸﻧ 25

ﺎﻫدرآ ﺮﯾﺎﺳ ﺎﺑ مﺪﻨﮔ درآ ﺪﺻرد

ﯽﯾﺎﻬﻧ لﻮﺼﺤﻣ ﺖﺑﻮﻃر ﺶﻫﺎﮐ ﺐﺒﺳ ﻪﭼﻮﻠﮐ نﻮﯿﺳﻻﻮﻣﺮﻓ رد ﺪﺷ . ناﺮﺒﺟ ﺖﻬﺟ ﺪﻧدﻮﻤﻧ دﺎﻬﻨﺸﯿﭘ نﺎﻘﻘﺤﻣ ﻦﯾا ﯽﺷﺎﻧ تارﺎﺴﺧ

نﻮﯿﺳﻻﻮﻣﺮﻓ رد ﻒﯿﻌﺿ يﺎﻫدرآ ﺎﯾ ﻦﺗﻮﻠﮔ نوﺪﺑ يﺎﻫدرآ زا ﯽﻣ ﯽﯾاﻮﻧﺎﻧ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﺎﻫﺪﯿﺋﻮﻠﮐورﺪﯿﻫ عاﻮﻧا يﺎﯾاﺰﻣ زا ناﻮﺗ

دﻮﻤﻧ هدﺎﻔﺘﺳا .

Table 1 The effect of different levels of triticale flour on moisture and firmness of cookie.

Moisture (%) Triticale Flour (%)

2 hours 1 week 1 month 2 months

0 (Control) 13.27±0.21^b 11.81±0.61^b 10.45±0.73^a 10.19±0.41^a

15 14.29±0.44^a 13.15±0.19^a 11.09±0.87^a 10.27±0.63^a

30 13.11±0.27^b 12.17±0.53^b 8.37±0.29^b 8.74±0.21^b

50 12.01±0.41^c 9.71±0.11^c 6.51±0.46^c 6.43±0.39^c

Firmness (N) Triticale Flour (%)

2 hours 1 week 1 month 2 months

0 (Control) 1.9±0.50b 2.4±0.1^b 3.8±0.7^c 4.9±1.1^c

15 1.7±0.2b 2.7±0.3^b 4.1±0.2^c 6.2±0.7^b

30 2.1±0.2b 2.8±0.2^b 6.1±0.2^b 6.9±0.2^b

50 3.4±0.7a 4.9±0.5^a 8.4±0.9^a 9.7±0.9^a

Numbers with different letters in each column imply significant differences in the 5% level of probability

3 - 1 - 2 - صﻮﺼﺨﻣ ﻢﺠﺣ

ﻪﭼﻮﻠﮐ صﻮﺼﺨﻣ ﻢﺠﺣ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻞﮑﺷ رد يﺪﯿﻟﻮﺗ يﺎﻫ

1 ﻪﺋارا

ﺖﺳا هﺪﺷ .

ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻪﮐ رﻮﻄﻧﺎﻤﻫ يوﺎﺣ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺪﻫد

15

ﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد يﺮﺘﺸﯿﺑ صﻮﺼﺨﻣ ﻢﺠﺣ زا ﻪﻟﺎﮑﯿﺘﯾﺮﺗ درآ ﺪﺻرد ﺎ

ﺢﻄﺳ رد ﻢﺠﺣ ﺶﯾاﺰﻓا ﻦﯾا ﺎﻣا دﻮﺑ رادرﻮﺧﺮﺑ ﺪﻫﺎﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ نﺎﻨﯿﻤﻃا 95 ﯽﻨﻌﻣ ﺪﺻرد دﻮﺒﻧ راد

. ﺎﺑ داد نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ

زا ﺶﯿﺑ ﯽﻨﯾﺰﮕﯾﺎﺟ 15

رد ﻪﻟﺎﮑﯿﺘﯾﺮﺗ درآ ﺎﺑ مﺪﻨﮔ درآ ﺪﺻرد

ﻪﻈﺣﻼﻣ ﻞﺑﺎﻗ رﻮﻃ ﻪﺑ صﻮﺼﺨﻣ ﻢﺠﺣ ﻪﭼﻮﻠﮐ نﻮﯿﺳﻻﻮﻣﺮﻓ يا

يوﺎﺣ ﻪﻧﻮﻤﻧ و ﺖﻓﺎﯾ ﺶﻫﺎﮐ 50

د ﻪﻟﺎﮑﯿﺘﯾﺮﺗ درآ ﺪﺻرد يارا

دﻮﺑ صﻮﺼﺨﻣ ﻢﺠﺣ ناﺰﯿﻣ ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ .

ﯽﮔﮋﯾو زا ﯽﮑﯾ ﻢﺠﺣ ﺖﺳا ﯽﯾاﻮﻧﺎﻧ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﯽﻔﯿﮐ ﻢﻬﻣ يﺎﻫ

نﺎﺸﻧ ﻪﮐ بﺎﺒﺣ يراﺪﻬﮕﻧ ياﺮﺑ ﺮﯿﻤﺧ ﺖﯿﻓﺮﻇ هﺪﻨﻫد و زﺎﮔ يﺎﻫ

ﺖﺳا نآ يﺮﯾﺬﭘ فﺎﻄﻌﻧا .

صﻮﺼﺨﻣ ﻢﺠﺣ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻪﮐ رﻮﻄﻧﺎﻤﻫ

ﻪﻧﻮﻤﻧ يوﺎﺣ ﻪﻧﻮﻤﻧ صﻮﺼﺨﻣ ﻢﺠﺣ ﺎﻬﻨﺗ ،داد نﺎﺸﻧ ﺎﻫ 15

ﺪﺻرد

ﻤﻧ ﺎﺑ ﻪﻟﺎﮑﯿﺘﯾﺮﺗ درآ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ و ﺖﺷاد ﺖﻬﺑﺎﺸﻣ ﺪﻫﺎﺷ ﻪﻧﻮ

زا ﺶﯿﺑ ﯽﻨﯾﺰﮕﯾﺎﺟ 15

رد ﻪﻟﺎﮑﯿﺘﯾﺮﺗ درآ ﺎﺑ مﺪﻨﮔ درآ ﺪﺻرد ﻪﻧﻮﻤﻧ صﻮﺼﺨﻣ ﻢﺠﺣ ﺶﻫﺎﮐ ،ﻪﭼﻮﻠﮐ نﻮﯿﺳﻻﻮﻣﺮﻓ

هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺎﻫ

ﺪﺷ . راﻮﯾﺪﻟﺎﺳ نارﺎﮑﻤﻫ و )

2014 ( ﮏﯾ درآ ﺎﺑ ار ﻪﻟﺎﮑﯿﺘﯾﺮﺗ درآ

و نﺎﻧ ﻢﺠﺣ ﻦﯾﺮﺗﻻﺎﺑ و ﺪﻧدﺮﮐ طﻮﻠﺨﻣ ﯽﯾﺎﯿﻧﺎﭙﺳا مﺪﻨﮔ درآ ﻢﻗر ﺧ ﻦﯾﺮﺘﻬﺑ ﺖﺒﺴﻧ طﻼﺘﺧا ﺎﺑ ار فﺪﻫ لﻮﺼﺤﻣ تﺎﯿﺻﻮﺼ 20

ﻪﺑ

80 ﺪﻧدﻮﻤﻧ هﺪﻫﺎﺸﻣ مﺪﻨﮔ و ﻪﻟﺎﮑﯿﺘﯾﺮﺗ درآ .

ﻦﯾا ﻪﺑ نﺎﻘﻘﺤﻣ ﻦﯾا

زا ﯽﺷﺎﻧ ﻪﻟﺎﮑﯿﺘﯾﺮﺗ درآ ﯽﮔﺪﻨﻫددﻮﺒﻬﺑ ﺮﺛا ﻪﮐ ﺪﻧﺪﯿﺳر ﻪﺠﯿﺘﻧ يزﻼﯿﻣآﺎﻔﻟآ ﻦﯿﯾﺎﭘ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﻪﮐ ﺖﺳا نآ يﻻﺎﺑ يزﻼﯿﻣآﺎﻔﻟآ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﯽﻣ ناﺮﺒﺟ ار مﺪﻨﮔ درآ رد ﺪﻨﮐ

] 22 [.

ساﺮﻓ ﮑﻤﻫ و نارﺎ ) 2016 (

ﺪﻨﻧﺎﻤﻫ ﯽﮑﯾژﻮﻟﻮﻨﮑﺗ يﺎﻫدراﺪﻧﺎﺘﺳا ﻪﻟﺎﮑﯿﺘﯾﺮﺗ درآ ﺪﻧدﺮﮐ شراﺰﮔ نﻮﭼ ﯽﻓﺮﻃ زا و ﺖﺴﯿﻧ اراد ار مﺪﻨﮔ ﻪﻟﺎﮑﯿﺘﯾﺮﺗ درآ

ﻞﻣاﻮﻋ ياراد

رد ،ﺖﺳا مﺪﻨﮔ درآ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ يﺮﺘﺸﯿﺑ يﺎﻫزﺎﺌﺗوﺮﭘ و هﺪﻨﻨﮐﺎﯿﺣا ،ﯽﯾاﻮﻧﺎﻧ تﻻﻮﺼﺤﻣ رد درآ ﻦﯾا يﻻﺎﺑ حﻮﻄﺳ زا هدﺎﻔﺘﺳا ترﻮﺻ ﻀﺗ ﺪﺣ زا ﺶﯿﺑ رﺎﺘﺧﺎﺳ يراﺪﻬﮕﻧ و ﻆﻔﺣ ﯽﯾﺎﻧاﻮﺗ و هﺪﺷ ﻒﯿﻌ

بﺎﺒﺣ ﯽﻣ ﺶﻫﺎﮐ لﻮﺼﺤﻣ ﺖﻓﺎﺑ رد اﻮﻫ يﺎﻫ ﺮﻣا ﻦﯿﻤﻫ ﻪﮐ ﺪﺑﺎﯾ

ﯽﻣ ﻞﺨﻠﺨﺗ و ﻢﺠﺣ ﺶﻫﺎﮐ ﺐﺒﺳ ﻮﺷ

د ] 23 .[

Fig 1 The effect of different levels of triticale flour on specific volume of cookie.

Numbers with different letters imply significant differences in the 5% level of probability

3 - 1 - 3 - ﻞﺨﻠﺨﺗ

ﻪﭼﻮﻠﮐ ﻞﺨﻠﺨﺗ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻞﮑﺷ رد يﺪﯿﻟﻮﺗ يﺎﻫ

2 ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺋارا .

ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻪﮐ رﻮﻄﻧﺎﻤﻫ ﺪﻫد

ﻪﻧﻮﻤﻧ مﺎﻤﺗ ، درآ يوﺎﺣ يﺎﻫ

رادرﻮﺧﺮﺑ ﺪﻫﺎﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد يﺮﺘﻤﮐ ﻞﺨﻠﺨﺗ زا ﻪﻟﺎﮑﯿﺘﯾﺮﺗ ﺪﻧدﻮﺑ . ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻦﯿﺑ رد يوﺎﺣ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻞﺨﻠﺨﺗ ناﺰﯿﻣ يﺪﯿﻟﻮﺗ يﺎﻫ

15

ﺖﺷاد ﺖﻬﺑﺎﺸﻣ ﺪﻫﺎﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﺑ ﻪﻟﺎﮑﯿﺘﯾﺮﺗ درآ ﺪﺻرد .

ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ

ﯽﻨﯾﺰﮕﯾﺎﺟ ﺮﺜﮐاﺪﺣ 15

ﻪﯿﺻﻮﺗ ﻪﻟﺎﮑﯿﺘﯾﺮﺗ درآ ﺎﺑ مﺪﻨﮔ درآ ﺪﺻرد

ﯽﻣ ﯽﻨﯾﺰﮕﯾﺎﺟ حﻮﻄﺳ ﯽﻘﺑﺎﻣ و دﻮﺷ )

زا ﺶﯿﺑ 15 ﺪﺻرد ( رد ﭼﻮﻠﮐ نﻮﯿﺳﻻﻮﻣﺮﻓ رد ﺎﻫﺪﯿﺋﻮﻠﮐورﺪﯿﻫ رﻮﻀﺣ مﺪﻋ ترﻮﺻ

ﻪ

ﺪﯾﺪﺷ ﻒﻌﺿ زا ﻪﺘﻓﺮﮔ تﺄﺸﻧ ﻪﮐ ﻞﺨﻠﺨﺗ ﺶﻫﺎﮐ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﯽﻣ ،ﺖﺳا فﺪﻫ لﻮﺼﺤﻣ ﯽﻧورد رﺎﺘﺧﺎﺳ ددﺮﮔ

. ﻪﺑ ﻞﺨﻠﺨﺗ

و دراد هرﺎﺷا ﯽﯾاﻮﻧﺎﻧ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﯽﻧورد ﺖﻓﺎﺑ ﺬﻓﺎﻨﻣ رﺎﺘﺧﺎﺳ ﻦﯾا ﯽﻧورد ﺖﻓﺎﺑ ﯽﻔﯿﮐ صاﻮﺧ رد راﺬﮔﺮﯿﺛﺄﺗ ﻞﻣاﻮﻋ زا ﯽﮑﯾ ﯽﻣ بﻮﺴﺤﻣ تﻻﻮﺼﺤﻣ زا ﻪﺘﺳد دﻮﺷ

. ﻞﺨﻠﺨﺗ ناﺰﯿﻣ ﯽﻓﺮﻃ زا

ﻧورد ﺖﻓﺎﺑ و ﺖﻓﺎﺑ ﺰﻐﻣ رد دﻮﺟﻮﻣ تاﺮﻔﺣ داﺪﻌﺗ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﺖﺤﺗ ﯽ

ﻢﻫ ﻪﭼﺮﻫ ﻪﮐ ﺖﺳا تاﺮﻔﺣ ﻦﯾا ﺶﺨﭘ و ﻊﯾزﻮﺗ هﻮﺤﻧ ﻦﯿﻨﭼ

لﻮﻠﺳ و تاﺮﻔﺣ داﺪﻌﺗ ﺶﺨﭘ و ﻊﯾزﻮﺗ و ﺪﺷﺎﺑ ﺮﺘﺸﯿﺑ يزﺎﮔ يﺎﻫ

نآ ﺖﺧاﻮﻨﮑﯾ ﺎﻫ لﻮﺼﺤﻣ ﻞﺨﻠﺨﺗ ناﺰﯿﻣ ،ﺪﺷﺎﺑ ﻪﺘﻓﺮﮔ ترﻮﺻ ﺮﺗ

دﻮﺑ ﺪﻫاﻮﺧ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﯽﯾﺎﻬﻧ ]

24 [ . ﻪﻧﻮﻤﻧ رد يوﺎﺣ يﺎﻫ 30

و 50

آ ﺪﺻرد بﺎﺒﺣ ﻪﻟﺎﮑﯿﺘﯾﺮﺗ در ﺪﯾدﺮﮔ هﺪﻫﺎﺸﻣ اﻮﻫ گرﺰﺑ يﺎﻫ

. ﻪﺑ

ﻪﻟﺎﮑﯿﺘﯾﺮﺗ درآ فﺮﻃ ﮏﯾ زا ﻪﮐ ﺖﺴﻧآ ﺮﻣا ﻦﯾا ﺖﻠﻋ دﺎﯾز لﺎﻤﺘﺣا درآ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ يﺮﺘﺸﯿﺑ يﺎﻫزﺎﺌﺗوﺮﭘ و هﺪﻨﻨﮐﺎﯿﺣا ﻞﻣاﻮﻋ ياراد ﺖﺳا مﺪﻨﮔ ]

25 [ ﻒﯿﻌﻀﺗ ،ﺮﯿﻤﺧ يراﺪﯾﺎﭘ ﺶﻫﺎﮐ ﺐﺟﻮﻣ ﻪﮐ

ﯽﮔﮋﯾو رد لﻼﺘﺧا و فﺪﻫ لﻮﺼﺤﻣ رﺎﺘﺧﺎﺳ ﯽﮑﯾژﻮﻟﻮﻨﮑﺗ يﺎﻫ

ﻣ ﯽﻣ ﻞﺨﻠﺨﺗ و ﻢﺠﺣ ،ﺖﻓﺎﺑ ﻪﻠﻤﺟ زا ﯽﯾاﻮﻧﺎﻧ تﻻﻮﺼﺤ دﻮﺷ

] 23 [ . ﻞﯿﻟد ﻪﺑ ﺮﯿﻤﺧ رد دﻮﺟﻮﻣ ﯽﻨﺗﻮﻠﮔ ﻪﮑﺒﺷ ﺮﮕﯾد فﺮﻃ زا و هﺪﺷ ﻒﯿﻌﺿ ،ﺖﺳا ﻒﯿﻌﺿ درآ ﮏﯾ ﻪﮐ ﻪﻟﺎﮑﯿﺗﺮﺗ درآ رﻮﻀﺣ

بﺎﺒﺣ يراﺪﻬﮕﻧ ﺖﯿﻠﺑﺎﻗ هراﻮﯾد ﻪﺑ نﺪﯿﺸﺨﺑ مﺎﮑﺤﺘﺳا و اﻮﻫ يﺎﻫ

بﺎﺒﺣ ﻦﯾا نآ ﻆﻔﺣ ﺖﻬﺟ ﺎﻫ

زا ﯽﺷﺎﻧ نﺪﺷ هرﺎﭘ ﺮﺑاﺮﺑ رد ﺎﻫ

بﺎﺒﺣ ﻦﯾﺪﻨﭼ و هﺪﯾدﺮﮕﻧ ﺎﯿﻬﻣ ندﺮﮐ خﺮﺳ ﺪﻨﯾاﺮﻓ ﻦﯿﺣ طﺎﺴﺒﻧا هﺪﺷ ﻖﺤﻠﻣ ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ ﻪﺑ نﺪﺷ هرﺎﭘ ﺮﺛا رد اﻮﻫ ﮓﻨﯿﻠﻧﻮﺗ هﺪﯾﺪﭘ و ﺪﻧا

ﯽﻣ ﻞﺨﻠﺨﺗ ﺶﻫﺎﮐ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﻪﮐ ﺖﺳا هدﺎﺘﻓا قﺎﻔﺗا دﻮﺷ

. و ﯽﺘﺳﺎﯿﻧ

نارﺎﮑﻤﻫ ) 2019 ( رد ﺪﻧدﻮﻤﻧ هرﺎﺷا ﻪﺘﮑﻧ ﻦﯾا ﻪﺑ دﻮﺧ ﻖﯿﻘﺤﺗ رد

ا ﺎﺑ ﻒﯿﻌﺿ درآ يوﺎﺣ يﺮﯿﻤﺧ تﻻﻮﺼﺤﻣ ﺖﻟﺎﺣ دﺎﺠﯾ

لﻮﻠﺳ نﺪﺷ ﻢﯿﺨﺿ كﺪﻧا و ﯽﮔﺪﻨﺒﺴﭼ رد دﻮﺟﻮﻣ يزﺎﮔ يﺎﻫ

ﯽﻣ ﺮﯿﻤﺧ ﺪﻨﭼ ﺎﯾ ود ﻪﮐ يرﻮﻃ ﻪﺑ تاﺮﻔﺣ ﻦﯾا نﺪﺷ هرﺎﭘ زا ناﻮﺗ ﻪﺑ يﺮﯿﮔﻮﻠﺟ ،دﻮﺷ ﻞﯾﺪﺒﺗ گرﺰﺑ هﺮﻔﺣ ﮏﯾ ﻪﺑ ﮏﭼﻮﮐ هﺮﻔﺣ

ﻞﻤﻋ داﺪﻌﺗ ﻆﻔﺣ ﻞﯿﻟد ﻪﺑ ﻞﺨﻠﺨﺗ ﺶﯾاﺰﻓا رد ﻖﯾﺮﻃ زا و دروآ

لﻮﻠﺳ ﺖﺧاﻮﻨﮑﯾ ﺶﺨﭘ ﯽﺘﺣ و يزﺎﮔ يﺎﻫ نآ ﺮﺗ

ﺎﻫ ﻞﻤﻋ ﻖﻓﻮﻣ

دﻮﻤﻧ ] 26 .[

a a

b

c

0 5 10 15 20 25

0 (Control) ١۵ ٣٠ ۵٠

Porosity (%)

Triticale flour (%)

Fig 2 The effect of different levels of triticale flour on porosity of cookie.

Numbers with different letters imply significant differences in the 5% level of probability

3 - 1 - 4 - ﯽﺘﻔﺳ ﺖﻓﺎﺑ رﺎﺘﺧﺎﺳ ﺰﯾر و )

ﺎﺼﺗ ﺮﯾو

ﯽﻧوﺮﺘﮑﻟا پﻮﮑﺳوﺮﮑﯿﻣ (

ﻪﭼﻮﻠﮐ ﺖﻓﺎﺑ ﯽﺘﻔﺳ ﯽﻃ يﺪﯿﻟﻮﺗ يﺎﻫ

2 لوﺪﺟ رد يراﺪﻬﮕﻧ هﺎﻣ

1 ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺋارا .

ﻪﺘﻓﺎﯾ يوﺎﺣ ﻪﻧﻮﻤﻧ ،داد نﺎﺸﻧ ﺎﻫ 15

ﺪﺻرد

ﺪﻫﺎﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﺑ ﻪﺑﺎﺸﻣ ﯽﺘﻓﺎﺑ ياراد ﻪﻟﺎﮑﯿﺘﯾﺮﺗ درآ )

يوﺎﺣ ﻪﻧﻮﻤﻧ

100 مﺪﻨﮔ درآ ﺪﺻرد (

يراﺪﻬﮕﻧ هﺎﻤﮑﯾ ﯽﻃ دﻮﺑ

. يوﺎﺣ ﻪﻧﻮﻤﻧ

30 ﺮﺗ درآ ﺪﺻرد ﺰﯿﻧ ﻪﻟﺎﮑﯿﺘﯾ

ﻪﺑ يراﺪﻬﮕﻧ زا ﺲﭘ ﻪﺘﻔﻫ ود ﺎﺗ

ﺖﺷاد ﺖﻬﺑﺎﺸﻣ ﺪﻫﺎﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﺑ ﺖﻓﺎﺑ ﯽﺘﻔﺳ ناﺰﯿﻣ ظﺎﺤﻟ .

دﻮﺑ نآ زا ﯽﮐﺎﺣ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ﻮﻤﻧ ﻪﮐ

ﻧ يوﺎﺣ ﻪ 50 درآ ﺪﺻرد

ﯽﻃ ﺖﻓﺎﺑ ﯽﺘﻔﺳ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ زا ﻪﻟﺎﮑﯿﺘﯾﺮﺗ 2

رادرﻮﺧﺮﺑ يراﺪﻬﮕﻧ هﺎﻣ

دﻮﺑ . ﻪﻧﻮﻤﻧ ﯽﻧوﺮﺘﮑﻟا پﻮﮑﺳوﺮﮑﯿﻣ ﺮﯾوﺎﺼﺗ ﻦﯾا ﺮﺑ هوﻼﻋ

ﻪﭼﻮﻠﮐ ﻫ ،ﺮﻔﺻ يوﺎﺣ يﺎ 15

، 30 و 50 رد ﻪﻟﺎﮑﯿﺘﯾﺮﺗ درآ ﺪﺻرد

ﻪﻧﻮﻤﻧ ﯽﻌﻗاو ﺮﯾوﺎﺼﺗ رﺎﻨﮐ ﻞﮑﺷ رد ﺎﻫ

3 ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺋارا .

ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻪﮐ رﻮﻄﻧﺎﻤﻫ مﺪﻨﮔ درآ ﯽﻨﯾﺰﮕﯾﺎﺟ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ،ﺪﻫد

ﯽﻨﯿﺌﺗوﺮﭘ ﺲﮑﯾﺮﺗﺎﻣ ،ﻪﭼﻮﻠﮐ نﻮﯿﺳﻻﻮﻣﺮﻓ رد ﻪﻟﺎﮑﯿﺘﯾﺮﺗ درآ ﺎﺑ ﻢﻫ زا و ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺶﻫﺎﮐ ﯽﻣ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﯽﮕﺘﺨﯿﺴﮔ

دﻮﺷ . ﻤﻫ

ﯽﻨﯾﺰﮕﯾﺎﺟ ،داد نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻪﮐ رﻮﻄﻧﺎ 15

ﺎﺑ مﺪﻨﮔ درآ ﺪﺻرد

ار ﺪﻫﺎﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺖﻓﺎﺑ ﺎﺑ ﻪﺑﺎﺸﻣ ﯽﺘﻓﺎﺑ دﺎﺠﯾا ﯽﯾﺎﻧاﻮﺗ ﻪﻟﺎﮑﯿﺗﺮﺗ درآ ﯽﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ﻪﮐ ﺖﺷاد يراﺪﻬﮕﻧ هﺎﻣ ﮏﯾ ﯽﻃ يراﺪﻬﮕﻧ ياﺮﺑ ﺪﺳر

تﺪﻣ ﯽﻧﻻﻮﻃ )

2 هﺎﻣ ( ﻪﻟﺎﮑﯿﺘﯾﺮﺗ درآ يوﺎﺣ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ

زا ﺶﯿﺑ حﻮﻄﺳ رد صﻮﺼﺨﺑ 15

ﻧا زا ﺪﯾﺎﺑ ،ﺪﺻرد عاﻮ

و ﯽﻧﺎﻣرﺎﺒﻧا ﯽﻃ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺖﺑﻮﻃر ﻆﻔﺣ فﺪﻫ ﺎﺑ ﺎﻫﺪﯿﺋﻮﻠﮐورﺪﯿﻫ دﻮﻤﻧ هدﺎﻔﺘﺳا فﺪﻫ لﻮﺼﺤﻣ ﯽﺗﺎﯿﺑ ﺖﻋﺮﺳ ﺶﻫﺎﮐ .

راﻮﯾﺪﻟﺎﺳ و

نارﺎﮑﻤﻫ ) 2014 ( ﻢﻗر ﮏﯾ درآ ﺎﺑ ار ﻪﻟﺎﮑﯿﺘﯾﺮﺗ درآ ﯽﻘﯿﻘﺤﺗ ﯽﻃ

حﻮﻄﺳ رد ﺖﻓﺎﺑ دﻮﺒﻬﺑ ﺎﺑ و ﺪﻧدﺮﮐ طﻮﻠﺨﻣ ﯽﯾﺎﯿﻧﺎﭙﺳا مﺪﻨﮔ درآ ﻪﻟﺎﮑﯿﺘﯾﺮﺗ درآ ﺎﺑ مﺪﻨﮔ درآ طﻼﺘﺧا ﻦﯿﺋﺎﭘ )

طﻼﺘﺧا 20 ﺪﺻرد (

ﺪﻧﺪﺷ ﻪﺟاﻮﻣ .

ﺮﺛا ﻪﮐ ﺪﻧﺪﯿﺳر ﻪﺠﯿﺘﻧ ﻦﯾا ﻪﺑ نﺎﻘﻘﺤﻣ ﻦﯾا

يﻻﺎﺑ يزﻼﯿﻣآﺎﻔﻟآ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ زا ﯽﺷﺎﻧ ﻪﻟﺎﮑﯿﺘﯾﺮﺗ درآ ﯽﮔﺪﻨﻫددﻮﺒﻬﺑ يزﻼﯿﻣآﺎﻔﻟآ ﻦﯿﯾﺎﭘ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﻪﮐ ﺖﺳا مﺪﻨﮔ درآ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ درآ ﻦﯾا ﯽﻣ ناﺮﺒﺟ ار مﺪﻨﮔ درآ رد دراد ﯽﺗﺎﯿﺑﺪﺿ ﺮﺛا و ﺪﻨﮐ

] 22 [ . زا

و ﺎﯿﮐ ﯽﯾﺎﻨﺑ ﯽﻓﺮﻃ ﯽﻣﺮﺘﺤﻣ

) 2018 ( درآ ﺪﻧدﺮﮐ شراﺰﮔ ﺰﯿﻧ

ﺖﺴﯿﻧ اراد ار مﺪﻨﮔ ﺪﻨﻧﺎﻤﻫ ﯽﮑﯾژﻮﻟﻮﻨﮑﺗ يﺎﻫدراﺪﻧﺎﺘﺳا ﻪﻟﺎﮑﯿﺘﯾﺮﺗ

يﺮﺘﺸﯿﺑ يﺎﻫزﺎﺌﺗوﺮﭘ و هﺪﻨﻨﮐﺎﯿﺣا ﻞﻣاﻮﻋ ياراد نﻮﭼ ﯽﻓﺮﻃ زا و يﻻﺎﺑ حﻮﻄﺳ زا هدﺎﻔﺘﺳا ترﻮﺻ رد ،ﺖﺳا مﺪﻨﮔ درآ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ ﻒﯿﻌﻀﺗ ﺪﺣ زا ﺶﯿﺑ رﺎﺘﺧﺎﺳ ،ﯽﯾاﻮﻧﺎﻧ تﻻﻮﺼﺤﻣ رد درآ ﻦﯾا هﺪﺷ دراد بﺮﺨﻣ ﺮﺛا فﺪﻫ لﻮﺼﺤﻣ ﺖﻓﺎﺑ ﺮﺑ ﺮﻣا ﻦﯿﻤﻫ ﻪﮐ

] 25 [ . ﯽﻣﻼﺳﻻا ﺦﯿﺷ و دﺎﺑآﺪﻤﺣا ﯽﺒﺟر )

2015 ( ﺮﺛا ﯽﺳرﺮﺑ ﺎﺑ

نﺎﻧ يژﻮﻟﻮﺋر و ﯽﻔﯿﮐ صاﻮﺧ ﺮﺑ اﺮﯿﺘﮐ ﻎﻤﺻ و ﻪﻟﺎﮑﯿﺘﯾﺮﺗ درآ ﯽﺒﯿﮐﺮﺗ ﯽﺒﻟﺎﻗ )

مﺪﻨﮔ - ﻪﻟﺎﮑﯿﺘﯾﺮﺗ ( ﺮﺑ ﯽﻨﺒﻣ ار ﯽﻬﺑﺎﺸﻣ ﺞﯾﺎﺘﻧ

ﯿﺘﯾﺮﺗ درآ فﺮﺼﻣ يﻻﺎﺑ حﻮﻄﺳ رد ﯽﺒﻟﺎﻗ نﺎﻧ ﺖﻓﺎﺑ ﺐﯾﺮﺨﺗ ﻪﻟﺎﮑ

ﺪﻧدﻮﻤﻧ شراﺰﮔ ]

27 .[

ﯽﮕﺘﺨﯿﺴﮔ ﻢﻫ زا ،ﯽﻧوﺮﺘﮑﻟا پﻮﮑﺳوﺮﮑﯿﻣ ﺮﯾوﺎﺼﺗ ﯽﻓﺮﻃ زا ﻪﻟﺎﮑﯿﺘﯾﺮﺗ درآ ﺎﺑ مﺪﻨﮔ درآ ﯽﻨﯾﺰﮕﯾﺎﺟ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ار يرﺎﺘﺧﺎﺳ داد نﺎﺸﻧ . ﻮﯿﺟار نارﺎﮑﻤﻫ و )

2011 ( ﻪﮐ ﺪﻧﺪﯿﺳر ﻪﺠﯿﺘﻧ ﻦﯾا ﻪﺑ

يوﺎﺣ ﮏﯿﮐ رد 100

ﻪﺘﺳﻮﯿﭘ ﻦﺗﻮﻠﮔ ﺲﮑﯾﺮﺗﺎﻣ ،مﺪﻨﮔ درآ ﺪﺻرد

ﺶﯾاﺮﻓا ﺎﺑ ﺎﻣا ﺖﺳا ﺎﯾ ﻦﺗﻮﻠﮔ نوﺪﺑ درآ ﺎﺑ مﺪﻨﮔ درآ ﯽﻨﯾﺰﮕﯾﺎﺟ

ناﺰﯿﻣ ﻪﺑ و ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺶﻫﺎﮐ ﯽﻨﯿﺌﺗوﺮﭘ ﺲﮑﯾﺮﺗﺎﻣ ﯽﮕﺘﺳﻮﯿﭘ ﻒﯿﻌﺿ ﯽﻣ ﻪﺘﺨﯿﺴﮔ ﻢﻫ زا يﺮﺘﺸﯿﺑ زا ﺪﯾﺎﺑ ﺮﻣا ﻦﯾا ناﺮﺒﺟ ﺖﻬﺟ ﻪﮐ دﻮﺷ

ﻎﻤﺻ عاﻮﻧا و ﻦﯾﺰﮕﯾﺎﺟ ﯽﺗرﺎﺒﻋ ﻪﺑ و ﯽﻨﯿﺌﺗوﺮﭘ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ و ﺎﻫ

ﺖﯾﻮﻘﺗ دﻮﻤﻧ هدﺎﻔﺘﺳا ﻦﺗﻮﻠﮔ هﺪﻨﻨﮐ ]

28 [ . نارﺎﮑﻤﻫ و ﯽﻤﯿﺣر

) 2019 ( زا ﯽﻃﻮﻠﺨﻣ يوﺎﺣ ﯽﻨﻏور ﮏﯿﮐ رﺎﺘﺧﺎﺳﺰﯾر ﯽﺳرﺮﺑ ﻪﺑ

ﺪﻨﺘﺧادﺮﭘ آﻮﻨﯿﮐ و مﺪﻨﮔ درآ .

ﻪﮐ دﻮﺑ نآ ﺮﮕﻧﺎﯿﺑ ﻖﯿﻘﺤﺗ ﻦﯾا ﺞﯾﺎﺘﻧ

زا ﯽﺒﯿﮐﺮﺗ يﺎﻫدرآ يوﺎﺣ تﻻﻮﺼﺤﻣ رد هﺪﺷ ﻞﯿﮑﺸﺗ ﻪﮑﺒﺷ ﺖﺴﯿﻧ رادرﻮﺧﺮﺑ ﯽﺑﻮﺧ مﺎﺠﺴﻧا و مﺎﮑﺤﺘﺳا .

ﻪﯿﺻﻮﺗ ور ﻦﯾا زا

ﺗﻮﻠﮔ نوﺪﺑ و ﻒﯿﻌﺿ يﺎﻫدرآ زا هدﺎﻔﺘﺳا نﺎﻣز ﺪﻧدﻮﻤﻧ رد ﻦ

ﯽﻧدوﺰﻓا ﮏﻤﮐ ﻪﺑ ﺪﯾﺎﺑ ﯽﯾاﻮﻧﺎﻧ تﻻﻮﺼﺤﻣ عاﻮﻧا ﺮﯿﻈﻧ زﺎﺠﻣ يﺎﻫ

ار هﺪﺷ ﻞﯿﮑﺸﺗ ﻪﮑﺒﺷ ﯽﻨﯿﺌﺗوﺮﭘ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ و ﺎﻫﺪﯿﺋﻮﻠﮐورﺪﯿﻫ دﻮﻤﻧ ﺖﯾﻮﻘﺗ ]

29 [ . نارﺎﮑﻤﻫ و دﺎﺑآﺪﻤﺤﻣ ﯽﺒﺟر )

2019 ( ﻪﺑ ﺰﯿﻧ

ﯽﻧوﺮﺘﮑﻟا پﻮﮑﺳوﺮﮑﯿﻣ ﺮﯾوﺎﺼﺗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺎﺑ ﯽﻬﺑﺎﺸﻣ ﺞﯾﺎﺘﻧ )

ﺰﯾر

رﺎﺘﺧﺎﺳ ( ﮔ درآ زا ﯽﻃﻮﻠﺨﻣ ﻪﯾﺎﭘ ﺮﺑ ﮏﯿﮐ ﺖﺳد نزرا و مﺪﻨ

ﺪﻨﺘﻓﺎﯾ . ﺪﻨﭼﺮﻫ ﻪﮐ ﺪﻧدﻮﻤﻧ هرﺎﺷا ﻪﺘﮑﻧ ﻦﯾا ﻪﺑ ﺰﯿﻧ ﻪﺑ نﺎﻘﻘﺤﻣ ﻦﯾا ﻢﻫ زا ﯽﺒﯿﮐﺮﺗ يﺎﻫدرآ يوﺎﺣ ﯽﯾاﻮﻧﺎﻧ تﻻﻮﺼﺤﻣ رﺎﺘﺧﺎﺳ ﺰﯾر

ﺪﻫﺎﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﺑ و ﺖﺳا ﻪﺘﺨﯿﺴﮔ )

يوﺎﺣ ﻪﻧﻮﻤﻧ 100

درآ ﺪﺻرد

مﺪﻨﮔ ( توﺎﻔﺗ رﺎﺘﺧﺎﺳ دﻮﺒﻬﺑ رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﺎﻣا ،دراد ﯽﻬﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ يﺎﻫ

ﻻﻮﺼﺤﻣ زا ﻪﺘﺳد ﻦﯾا عاﻮﻧا زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺪﺻرد بﺎﺨﺘﻧا رد ﺪﯾﺎﺑ ت

ﺖﯾﻮﻘﺗ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﺮﯾﺎﺳ و ﯽﻨﯿﺌﺗوﺮﭘ داﻮﻣ ،ﺎﻫﺪﯿﺋﻮﻠﮐورﺪﯿﻫ هﺪﻨﻨﮐ

دﻮﻤﻧ ﺖﻗد ﯽﻨﺗﻮﻠﮔ ﻪﮑﺒﺷ .

هرﺎﺷا ﻪﺘﮑﻧ ﻦﯾا ﻪﺑ ﺰﯿﻧ نﺎﻘﻘﺤﻣ ﻦﯾا

فﺮﺼﻣ ﻖﯿﻗد ﺢﻄﺳ بﺎﺨﺘﻧا ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺖﻠﻋ ﻪﮐ ﺪﻧدﻮﻤﻧ ﻦﯾﺰﮕﯾﺎﺟ ﺖﺳوﺪﺑآ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ و ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ ﻪﮐ ﺖﺴﻧآ ﻦﺗﻮﻠﮔ يﺎﻫ ﻣﺮﻓ رد دﻮﺟﻮﻣ

تﻮﯿﺳﻻﻮ )

رﻮﻈﻨﻣ ﻪﺑ ﻪﮐ ﺎﻫﺪﯿﺋﻮﻠﮐورﺪﯿﻫ عاﻮﻧا

يﺎﻫدرآ يوﺎﺣ ﯽﯾاﻮﻧﺎﻧ تﻻﻮﺼﺤﻣ رد ﯽﻨﺗﻮﻠﮔ ﻪﮑﺒﺷ ﺖﯾﻮﻘﺗ ﯽﻣ هدﺎﻔﺘﺳا ﯽﺒﯿﮐﺮﺗ ﺪﻧﻮﺷ

( ﯽﻣ راﺮﻗ ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ ﺎﺑ ﺖﺑﺎﻗر رد و ﺪﻧﺮﯿﮔ

،ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ ﻂﺳﻮﺗ بآ بﺬﺟ مﺪﻋ ﻞﯿﻟد ﻪﺑ دراد دﻮﺟو نﺎﮑﻣا ﻦﯾا ﺪﯿﻟﻮﺗ لﻮﺼﺤﻣ ﻪﺠﯿﺘﻧ رد و ﺪﻨﺘﻔﯿﻧ قﺎﻔﺗا ﯽﺑﻮﺧ ﻪﺑ نﺪﺷ ﻪﻨﯿﺗﻻژ ي

ﺮﯾوﺎﺼﺗ رد ترﻮﺻ ﻦﯾا رد ﻪﮐ دﻮﺷ تﺎﯿﺑ يﺮﺘﺸﯿﺑ ﺖﻋﺮﺳ ﺎﺑ ﯽﭘﻮﮑﺳوﺮﮑﯿﻣ )

ﻪﻧﻮﻤﻧ رﺎﺘﺧﺎﺳﺰﯾر ﺎﻫ

( لﻮﻧاﺮﮔ هدرﻮﺨﻧ ﺖﺳد يﺎﻫ

ﺪﺷ ﺪﻫاﻮﺧ هﺪﻫﺎﺸﻣ ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ ]

30 .[

Fig 3 Electron microscope images (×50) of different levels of triticale flour on cookies

3 - 1 - 5 - ﮓﻧر

ﺺﺧﺎﺷ ﻪﺘﺳﻮﭘ ﯽﮕﻧر يﺎﻫ ﻪﭼﻮﻠﮐ

لوﺪﺟ رد يﺪﯿﻟﻮﺗ يﺎﻫ 2

ﻪﺋارا

ﺖﺳا هﺪﺷ . زا ﺶﯿﺑ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ﺪﻫد ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻪﮐ رﻮﻄﻧﺎﻤﻫ

15 ﺺﺧﺎﺷ ناﺰﯿﻣ زا نﺎﻧ نﻮﯿﺳﻻﻮﻣﺮﻓ رد ﻪﻟﺎﮑﯿﺘﯾﺮﺗ درآ ﺪﺻرد

ﯽﮕﻧر L^* ﯽﮕﻧر ﺺﺧﺎﺷ ناﺰﯿﻣ ﺮﺑ و ﻪﺘﺳﺎﮐ a^*

ﺪﺷ هدوﺰﻓا .

ﻦﯾا

ﺺﺧﺎﺷ ﻦﯿﺑ ﻪﮐ دﻮﺑ ﯽﻟﺎﺣ رد فﻼﺘﺧا يﺪﯿﻟﻮﺗ يﺎﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ b*

ﯽﻨﻌﻣ يراد ﺪﯾدﺮﮕﻧ هﺪﻫﺎﺸﻣ .

ﮓﻧر داد نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻪﮐ رﻮﻄﻧﺎﻤﻫ

ﻪﻧﻮﻤﻧ زا ﺶﯿﺑ يوﺎﺣ يﺎﻫ 15

هﺮﯿﺗ ﻪﻟﺎﮑﯿﺘﯾﺮﺗ درآ ﺪﺻرد زا ﺮﺗ

ﺪﻫﺎﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ )

يوﺎﺣ ﻪﻧﻮﻤﻧ 100

مﺪﻨﮔ درآ ﺪﺻرد (

دﻮﺑ . ﺎﺠﻧآ زا

رﻮﻀﺣ ،ﺖﺳا سﺮﺘﺳد رد تارﺪﯿﻫﻮﺑﺮﮐ ﻊﺒﻨﻣ ﻪﭼﻮﻠﮐ رد ﻪﮐ ﯽﻣ ﻪﻟﺎﮑﯿﺘﯾﺮﺗ درآ رد زﻼﯿﻣآ ﺎﻔﻟآ ﻢﯾﺰﻧآ ﭘ ﮓﻧر ﺮﺑ ،ﺪﻧاﻮﺗ

ﺮﺛا ﻪﺘﺳﻮ

ﻢﯾﺰﻧآ ﻦﯾا ﻂﺳﻮﺗ ﻦﯾﺮﺘﺴﮐد ﺪﯿﻟﻮﺗ ﻪﺠﯿﺘﻧ رد ﺮﯿﺛﺄﺗ ﻦﯾا ﻪﮐ دراﺬﮕﺑ ﯽﻠﺻا ﻪﮐ درﻼﯾﺎﻣ ﺶﻨﮐاو تﺪﺷ ﺶﯾاﺰﻓا و دﺎﺠﯾا رد ﻞﻣﺎﻋ ﻦﯾﺮﺗ

ﯽﻣ ،ﺖﺳا ﻪﺘﺳﻮﭘ ﮓﻧر ﺪﺷﺎﺑ

. نﺎﮕﻨﻣ نارﺎﮑﻤﻫ و )

2016 ( ﺎﺑ نﺎﻧ نﺪﺷ ﮓﻧر هﺮﯿﺗ ،نﺎﻧ نﻮﯿﺳﻻﻮﻣﺮﻓ رد زﻼﯿﻣآ ﻢﯾﺰﻧآ زا هدﺎﻔﺘﺳا

ﺪﺷ هﺮﯿﺗ ﻪﮐ ﺪﻧدﺮﮐ شراﺰﮔ ار دﻮﺑ بﻮﻠﻄﻣ ﮓﻧر ن

] 31 .[

ﺮﺛا

ﯽﻣ ار ﻪﺘﺳﻮﭘ ﮓﻧر ﺮﺑ زﻼﯿﻣآ ﻢﯾﺰﻧآ ﺮﺑ ﻢﯾﺰﻧآ ﻦﯾا ﺮﺛا ﺖﻠﻋ ﻪﺑ ناﻮﺗ

ﺖﮐﺮﺷ و ﺮﺘﻤﮐ ﯽﻟﻮﮑﻟﻮﻣ نزو ﺎﺑ ﻦﯾﺮﺘﺴﮐد ﻪﺑ ﻪﺘﺳﺎﺸﻧ ﻪﯾﺰﺠﺗ نآ ندﻮﻤﻧ داد ﺖﺒﺴﻧ درﻼﯾﺎﻣ ﺶﻨﮐاو رد ﺎﻫ ]

32 و 33 .[

Table2: The effect of different levels of triticale flour on color value and sensory properties of cookie.

Color value Triticale Flour (%)

L^* a^* b^*

0 (Control) 50.72±1.09^a 10.11±0.95^c 21.68±1.99^a

15 50.39±1.63^a 12.41±0.27^b 22.01±0.92^a

30 44.91±0.77^b 12.96±0.63^b 21.78±1.31^a

50 43.57±2.06^b 15.54±1.01^a 21.29±1.71^a

Sensory properties Triticale Flour (%)

Color Texture Odor Taste

0 (Control) 2.91±1.02^b 4.17±0.52^a 2.98±0.29^b 3.21±0.54^ab

15 4.12±0.23^a 4.01±1.05^a 4.00±0.00^a 4.47±0.81^a

30 4.07±0.57^a 2.74±1.23^b 4.17±0.57^a 4.09±1.14^a

50 2.64±0.88^b 1.26±0.72^c 1.73±0.22^c 2.44±0.79^b

Numbers with different letters in each column imply significant differences in the 5% level of probability

3 - 1 - 6 - ﯽﮔﮋﯾو ﯽﺴﺣ يﺎﻫ ﻪﭼﻮﻠﮐ

حﻮﻄﺳ يوﺎﺣ يﺎﻫ

ﻪﻟﺎﮑﯿﺘﯾﺮﺗ درآ توﺎﻔﺘﻣ

ﯽﮔﮋﯾو ﻪﭼﻮﻠﮐ ﯽﺴﺣ يﺎﻫ لوﺪﺟ رد يﺪﯿﻟﻮﺗ يﺎﻫ

2 هﺪﺷ ﻪﺋارا

ﺖﺳا . ﺎﺘﻧ ﻪﮐ رﻮﻄﻧﺎﻤﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ،داد نﺎﺸﻧ ﺞﯾ

يوﺎﺣ يﺎﻫ 15

و 30

كﺮﺘﺸﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ ،ﻪﻟﺎﮑﯿﺘﯾﺮﺗ درآ ﺪﺻرد ،ﻮﺑ زﺎﯿﺘﻣا ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ

و هﺰﻣ

ﮓﻧر ﻪﻧﻮﻤﻧ ود ﻦﯾا ﻦﯿﺑ و ﺪﻧدﻮﻤﻧ ﺐﺴﮐ ﯽﺴﺣ ﯽﺑﺎﯾزرا رد ار

ﯽﻨﻌﻣ فﻼﺘﺧا نﺎﻨﯿﻤﻃا ﺢﻄﺳ رد يراد

95 هﺪﻫﺎﺸﻣ ﺪﺻرد

ﺪﯾدﺮﮕﻧ . ﻪﺑ ﺪﻫﺎﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﮐ دﻮﺑ نآ زا ﯽﮐﺎﺣ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ

ﺎﺤﻟ و ﻮﺑ ظ يوﺎﺣ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﺑ ﺖﺒﺴﻧ هﺰﻣ 50

ﻪﻟﺎﮑﯿﺘﯾﺮﺗ درآ ﺪﺻرد

ﺖﺷاد يﺮﺗﺮﺑ .

ﻪﭼﻮﻠﮐ ﮓﻧر ﺞﯾﺎﺘﻧ ﯽﺳرﺮﺑ ﺎﺑ رد يﺪﯿﻟﻮﺗ يﺎﻫ

يوﺎﺣ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺺﺨﺸﻣ ﺰﯿﻧ ﯽﺴﺣ نﻮﻣزآ 50

زا ﻪﻟﺎﮑﯿﺘﯾﺮﺗ درآ

ﺪﻧدﻮﺑ رادرﻮﺧﺮﺑ ﮓﻧر زﺎﯿﺘﻣا ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ .

ﻪﺑ ﺰﯿﻧ ﺖﻓﺎﺑ زﺎﯿﺘﻣا ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ

يوﺎﺣ ﻪﻧﻮﻤﻧ و ﺪﻫﺎﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ 15

ﻠﻌﺗ ﻪﻟﺎﮑﯿﺘﯾﺮﺗ درآ ﺪﺻرد ﻖ

ﺖﻓﺮﮔ . زﺎﯿﺘﻣا زا ﻪﻟﺎﮑﯿﺘﯾﺮﺗ درآ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ﻪﮐ دﻮﺑ ﯽﻟﺎﺣ رد ﻦﯾا

ﻪﭼﻮﻠﮐ ﺖﻓﺎﺑ ﺪﺷ ﻪﺘﺳﺎﮐ ﺎﻫ

.

يوﺎﺣ ﻪﻧﻮﻤﻧ ،داد نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻪﮐ رﻮﻄﻧﺎﻤﻫ 15

و 30 درآ ﺪﺻرد

ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺮﯾﺎﺳ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد يﺮﺘﻬﺑ ﮓﻧر و هﺰﻣ ،ﻮﺑ زا ﻪﻟﺎﮑﯿﺘﯾﺮﺗ ﺎﻫ

ﺪﻧدﻮﺑ رادرﻮﺧﺮﺑ .

ﯽﻣ ار ﻪﻠﺌﺴﻣ ﻦﯾا درﻮﻣ ﺖﻬﺟ ود زا ناﻮﺗ

رﺮﺑ داد راﺮﻗ ﯽﺳ .

ندﻮﺑ اراد ﻞﯿﻟد ﻪﺑ ﻪﻟﺎﮑﯿﺘﯾﺮﺗ درآ ﻪﮑﻨﯾا لوا

هﻮﻬﻗ ﺶﻨﮐاو تﺪﺷ ﺶﯾاﺰﻓا رد زﻼﯿﻣآﺎﻔﻟآ ﻢﯾﺰﻧآ دﺎﺠﯾا و نﺪﺷ يا

دﻮﺒﻬﺑ ﺐﺒﺳ ﺮﻣا ﻦﯿﻤﻫ و ﺖﺳا هدﻮﺑ ﺮﺛﺆﻣ ﻢﻌﻃ و ﺮﻄﻋ و ﮓﻧر ﯽﮔﮋﯾو زﺎﯿﺘﻣا ﺖﺳا هﺪﺷ ﺮﮐﺬﻟا قﻮﻓ يﺎﻫ

. حﺮﻄﻣ ﻪﻠﺌﺴﻣ ﻦﯾا ﺎﻣا

ﯽﻣ ﻤﻧ يﻻﺎﺑ زﺎﯿﺘﻣا ﺐﺴﮐ مﺪﻋ ﺖﻠﻋ ﻪﮐ ددﺮﮔ يوﺎﺣ ﻪﻧﻮ

50

ﯽﻣ ﻪﭼ ﮓﻧر و هﺰﻣ ،ﻮﺑ ظﺎﺤﻟ ﻪﺑ ﻪﻟﺎﮑﯿﺘﯾﺮﺗ درآ ﺪﺻرد ﺪﺷﺎﺑ

. رد و ﯽﻧﺎﻫد سﺎﺴﺣا ﺮﺑ دﻮﺧ ﻪﺑﻮﻧ ﻪﺑ ﺰﯿﻧ ﺖﻓﺎﺑ ﻪﮐ ﺖﻔﮔ ﺪﯾﺎﺑ ﺎﺠﻨﯾا

ﯽﮔﮋﯾو زﺎﯿﺘﻣا ﺶﻫﺎﮐ رد ﺐﺳﺎﻨﻣﺎﻧ ﺖﻓﺎﺑ و ﺖﺳا ﺮﺛﺆﻣ ﻢﻌﻃ يﺎﻫ

ﺖﺳراﺬﮔﺮﺛا ﯽﺴﺣ .

ﺲﯾدرﺎﯿﻠﮐ نارﺎﮑﻤﻫ و

) 2008 ( شراﺰﮔ

نآ ﺪﻟﻮﻣ داﻮﻣ ﺶﯾﺎﻫر و هﺰﻣ و ﻮﺑ كرد ﺪﻧدﺮﮐ عﻮﻧ ﻪﺑ ﯽﮕﺘﺴﺑ ﺎﻫ

ﺖﻓﺎﺑ رد و دراد ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺖﻓﺎﺑ و ﺖﺳا ﺮﺘﺸﯿﺑ ﯽﮕﺘﺳﻮﯿﭘ ﻪﮐ ﯽﯾﺎﻫ

فﺮﺼﻣ ﺪﻨﯾﺎﺷﻮﺧ ﺖﻓﺎﺑ ﻮﺑ كرد ،ﺖﺳا ﯽﯾﺎﺸﭼ نﺎﺑﺎﯾزرا ﺎﯾ هﺪﻨﻨﮐ

ﺖﺳا ﺮﺘﺸﯿﺑ هﺰﻣ و ]

34 [.

ﺪﻨﻠﺑ نارﺎﮑﻤﻫ و )

2004 ( ﻪﺑ ار ﺮﻣا ﻦﯾا

ا و ﺪﻧدﺮﮐ ﻪﯿﺟﻮﺗ يﺮﮕﯾد ﻖﯾﺮﻃ ﺶﻨﮑﻤﻫﺮﺑ ﺪﻨﺘﺷاد دﺎﻘﺘﻋ

ﻦﯿﺑ يﺎﻫ

ﺐﺳﺎﻨﻣ رﺎﺘﺧﺎﺳ و ﺖﻓﺎﺑ ﺎﺑ تﻻﻮﺼﺤﻣ رد هﺰﻣ و ﻮﺑ ﺪﻟﻮﻣ داﻮﻣ سﺎﺴﺣا ﺶﯾاﺰﻓا ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﺮﻣا ﻦﯾا ﻪﮐ ﺖﺳا هدﺎﺘﻓا قﺎﻔﺗا ﺮﺘﻬﺑ ﻢﻌﻃ داﻮﻣ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﻪﭼﺮﻫ ﺶﯾﺎﻫر و بﻮﺧ ﯽﻧﺎﻫد ﯽﻣ از

دﻮﺷ ] 35 .[

3 - 2 - مود ﺶﺨﺑ

سﺎﺳاﺮﺑ ﺶﺨﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ لوا

يوﺎﺣ ﻪﻧﻮﻤﻧ ، 15

ﻪﻟﺎﮑﯿﺘﯾﺮﺗ درآ ﺪﺻرد

ﻪﺑ ﻪﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻦﯾﺮﺘﻬﺑ ناﻮﻨﻋ ﯽﮔﮋﯾو ظﺎﺤﻟ

و ﮏﯾژﻮﻟﻮﻨﮑﺗ يﺎﻫ

ﯽﺴﺣ ﯽﻣ ﯽﻓﺮﻌﻣ ﻪﭼﻮﻠﮐ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻦﯾا و ددﺮﮔ

مود ﺶﺨﺑ ﺪﻫﺎﺷ ،

ﯽﮔﮋﯾو ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﺴﺣ و ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣﺪﺿ ،ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ يﺎﻫ

ردﻮﭘ توﺎﻔﺘﻣ حﻮﻄﺳ )

،ﺮﻔﺻ 1 ، 3 و 5 ( ﻞﯿﺒﺠﻧز ﺲﻧﺎﺳا و )

،ﺮﻔﺻ

50 ، 100 و 150 ﯽﭘ ﯽﭘ ما ( ﺪﯾدﺮﮔ ﯽﺑﺎﯾزرا نآ يور ﺮﺑ .

3 - 2 - 1 - ﯽﺘﻧآ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا

ﯽﺘﻧآ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﻪﭼﻮﻠﮐ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا

ﺲﻧﺎﺳا و ردﻮﭘ يوﺎﺣ يﺎﻫ

ﻞﮑﺷ رد ﻞﯿﺒﺠﻧز 4

ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﺋارا .

داد نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻪﮐ رﻮﻄﻧﺎﻤﻫ

ترﺪﻗ ﻪﭼﻮﻠﮐ نﻮﯿﺳﻻﻮﻣﺮﻓ رد ﻞﯿﺒﺠﻧز ﺲﻧﺎﺳا و ردﻮﭘ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ﯽﺘﻧآ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا ﺖﻓﺎﯾ ﺶﯾاﺰﻓا يﺪﯿﻟﻮﺗ يﺎﻫ

. ﯽﻟﺎﺣ رد ﻦﯾا

ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﮐ دﻮﺑ ﻞﯿﺒﺠﻧز ﺲﻧﺎﺳا يوﺎﺣ يﺎﻫ

ياراد ترﺪﻗ

ﯽﺘﻧآ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد يﺮﺘﺸﯿﺑ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا يﺎﻫ

ردﻮﭘ يوﺎﺣ

ﺪﻧدﻮﺑ ﻞﯿﺒﺠﻧز .

يوﺎﺣ ﻪﻧﻮﻤﻧ ،ﺪﻫﺎﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا ﯽﺘﻧآ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ

5 يوﺎﺣ ﻪﻧﻮﻤﻧ و ﻞﯿﺒﺠﻧز ردﻮﭘ ﺪﺻرد 150

ﺲﻧﺎﺳا ما ﯽﭘ ﯽﭘ

ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﻞﯿﺒﺠﻧز 6/

4 ، 8/

29 و 2/

69 دﻮﺑ ﺪﺻرد .

ﯾﺎﺘﻧ ﻪﮐ رﻮﻄﻧﺎﻤﻫ

ﯽﺘﻧآ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﺞ ﻪﭼﻮﻠﮐ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا

يﺎﻫ

نآ ردﻮﭘ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد ﻞﯿﺒﺠﻧز ﺲﻧﺎﺳا رﻮﻀﺣ ،داد نﺎﺸﻧ يﺪﯿﻟﻮﺗ ﯽﺘﻧآ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﺶﯾاﺰﻓا ﺮﺑ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا

دﻮﺑ ﺮﺗﺮﺛﺆﻣ ﺎﻫ .

ﻦﯾا ﺖﻠﻋ

ﯽﻣ ﺮﻣا رد هﺎﯿﮔ ﻦﯾا هﺮﺛﺆﻣ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﺮﺗﻻﺎﺑ ياﻮﺘﺤﻣ ﻞﯿﻟد ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ

ﺪﺷﺎﺑ نآ ردﻮﭘ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد ﺲﻧﺎﺳا .

Fig 3 The effect different levels of powder and essential oil on antioxidant activity of cookie Numbers with different letters imply significant differences in the 5% level of probability

ﯽﺘﻧآ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ ﯽﻟﻮﻨﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ زا يرﺎﯿﺴﺑ دﺮﮑﻠﻤﻋ يﻮﻗ ناﺪﯿﺴﮐا

نﺎﻘﻘﺤﻣ ﻂﺳﻮﺗ ﺖﺳا هﺪﺷ شراﺰﮔ

] 36 .[

اوﻮﻟﻮﺘﺳا نارﺎﮑﻤﻫ و

) 2007 ( زا ﺶﯿﺑ ﻞﯿﺒﺠﻧز ،ﺪﻧدﺮﮐ شراﺰﮔ 12

ﯽﺘﻧآ هدﺎﻣ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا

ﯽﺘﻧآ شزرا زا ث ﻦﯿﻣﺎﺘﯾو ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد و دراد يﺮﺘﺸﯿﺑ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا

ﺖﺳا رادرﻮﺧﺮﺑ ]

37 .[

نارﺎﮑﻤﻫ و ﮓﻧاو )

2012 ( و نارﺎﻬﯿﺳﺎﺳ ،

نارﺎﮑﻤﻫ )

2010 ( ، ﮓﻨﯿﺳ نارﺎﮑﻤﻫ و )

2008 ( و يﺮﯿﻣا ،

ﻫ نارﺎﮑﻤ ) 2017 ( نارﺎﮑﻤﻫ و يدﺰﯾ ﯽﯾﺎﺒﻃﺎﺒﻃ و )

2019 (

ﺲﻧﺎﺳا و هﺎﯿﮔ ﯽﻠﺻا ﺐﯿﮐﺮﺗ ﺪﻧدﺮﮐ شراﺰﮔ

،ﻞﯿﺒﺠﻧز Zingiberene ﯽﺘﻧآ ﮏﯾ ﻪﮐ ﺖﺳا

ﯽﻌﯿﺒﻃ ناﺪﯿﺴﮐا

ﯽﻣ ﺪﺷﺎﺑ ] 38 ، 10 ، 11 ، 6 و 7 .[

ﺎﯾﻻﺎﺑ نارﺎﮑﻤﻫ و )

2014 (

ﯽﺘﻧآ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ لﺎﮑﯾدار ﺮﺑاﺮﺑ رد ﻞﯿﺒﺠﻧز ﺲﻧﺎﺳا ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا

دازآ يﺎﻫ

ار 1/

32 ﺻرد ﺪﻧدروآ ﺖﺳﺪﺑ ﺪ ]

8 .[

شﺎﮐاﺮﭘ نارﺎﮑﻤﻫ و )

2010 (

ﯽﺘﻧآ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﯽﺳرﺮﺑ ﺎﺑ هرﺎﺼﻋ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا

ﻞﯿﺒﺠﻧز ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ

ﯽﻟﻮﻧﺎﺘﻣ هرﺎﺼﻋ ،ﺪﻧدﺮﮐ شراﺰﮔ )

لﻮﻧﺎﺘﻣ 80 ﺪﺻرد ( هرﺎﺼﻋ و

ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﻦﯾﺮﺘﻤﮐ و ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ياراد ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﻞﯿﺒﺠﻧز ﯽﻧﻮﺘﺳا ﯽﺘﻧآ ﺪﻧدﻮﺑ ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا ]

4 .[

نارﺎﮑﻤﻫ و يدﺰﯾ ﯽﯾﺎﺒﻃﺎﺒﻃ )

2019 (

ﻪﺠﯿﺘﻧ ﻦﯾا ﻪﺑ ﻞﯿﺒﺠﻧز ﺲﻧﺎﺳا ﻪﻨﯿﻣز رد دﻮﺧ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ سﺎﺳاﺮﺑ ﺰﯿﻧ ﺐﯿﮐﺮﺗ ﻪﮐ ﺪﻨﺘﻓﺎﯾ ﺖﺳد Zingiberene

ﺎﺑ 48 / 29 ﺪﺻرد

ﯽﺘﻧآ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ و دﻮﺑ ﻞﯿﺒﺠﻧز ﺲﻧﺎﺳا ﯽﻠﺻا ﺐﯿﮐﺮﺗ ﻞﻨﻓ و ﯽﻧاﺪﯿﺴﮐا

ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﻞﯿﺒﺠﻧز ﺲﻧﺎﺳا ﻞﮐ 45

/ 93 و ﺮﺘﯿﻟ ﯽﻠﯿﻣ ﺮﺑ مﺮﮔوﺮﮑﯿﻣ

65 / 76 ﯽﻠﯿﻣ ﺪﺷ دروآﺮﺑ ﺪﯿﺳا ﮏﯿﻟﺎﮔ مﺮﮔ ]

7

.[

3 - 2 - 2 - نﺎﻣز تﺪﻣ ﯽﻃ ﺮﻤﺨﻣ و ﮏﭙﮐ تاﺮﯿﯿﻐﺗ

يراﺪﻬﮕﻧ

لوﺪﺟ 3 نﺎﺸﻧ ردﻮﭘ ﻒﻠﺘﺨﻣ حﻮﻄﺳ ﺮﺛا هﺪﻨﻫد و

ﺲﻧﺎﺳا ﻞﯿﺒﺠﻧز

ﺮﻤﺨﻣ و ﮏﭙﮐ ﺪﺷر ناﺰﯿﻣ ﺮﺑ رد

و هﺎﻤﮑﯾ ،ﻪﺘﻔﻫ ود ،لوا زور

ﺪﯿﻟﻮﺗ زا ﺲﭘ هﺎﻣود ﺖﺳا

. ،داد نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ و ردﻮﭘ رﻮﻀﺣ

ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺮﻤﺨﻣ و ﮏﭙﮐ تاﺮﯿﯿﻐﺗ ﺮﺑ ﻞﯿﺒﺠﻧز ﺲﻧﺎﺳا يﺎﻫ

د يﺪﯿﻟﻮﺗ ر

ﺖﺷاد ﺮﺛا نﺎﻣز لﻮﻃ .

ﺮﺛا ياراد ود ﺮﻫ ﻞﯿﺒﺠﻧز ﺲﻧﺎﺳا و ردﻮﭘ

ﺪﻧدﻮﺑ ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣﺪﺿ ﺶﻫﺎﮐ رد ﻞﯿﺒﺠﻧز ﺲﻧﺎﺳا ﺖﺒﺜﻣ ﺮﯿﺛﺄﺗ ﻪﮐ

ﺮﻤﺨﻣ و ﮏﭙﮐ ﺪﺷر ﺪﻧور ﻪﭼﻮﻠﮐ رد

نﺎﻣز تﺪﻣ ﯽﻃ يﺪﯿﻟﻮﺗ يﺎﻫ

دﻮﺑ ﺮﺘﺸﯿﺑ يرﺎﮔﺪﻧﺎﻣ .

هزﺎﺑ مﺎﻤﺗ رد ،داد نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ يﺎﻫ

و ﮏﭙﮐ ﺪﺷر ﺶﻫﺎﮐ رد ﺖﻈﻠﻏ ﺶﯾاﺰﻓا ﯽﻧﺎﻣز دﻮﺑ ﺮﺛﺆﻣ ﺮﻤﺨﻣ

.

رﻮﻀﺣ 100 و 150 ﯽﭘ ﯽﭘ ما ﺲﻧﺎﺳا ﻪﭼﻮﻠﮐ نﻮﯿﺳﻻﻮﻣﺮﻓ رد

يوﺎﺣ 15 هﺪﻫﺎﺸﻣ مﺪﻋ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﻪﻟﺎﮑﯿﺘﯾﺮﺗ درآ ﺪﺻرد و ﮏﭙﮐ

ﺮﻤﺨﻣ ﺪﺷ يراﺪﻬﮕﻧ هﺎﻣود ﯽﻃ .

ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻟﺎﺣ رد ﻦﯾا ﺪﺷر

ﺮﻤﺨﻣ و ﮏﭙﮐ ﻪﻧﻮﻤﻧ

يوﺎﺣ يﺎﻫ 50

ﯽﭘ ﯽﭘ ما و ﺲﻧﺎﺳا 3

و 5

ﻞﯿﺒﺠﻧز ردﻮﭘ ﺪﺻرد زا ﺶﯿﺑ هﺎﻤﮑﯾ ﯽﻃ

50 د زا ﺮﺘﻤﮐ ﺪﺻر ﺪﺷر

ﺮﻤﺨﻣ و ﮏﭙﮐ دﻮﺑ ﺪﻫﺎﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ

. عﻮﻤﺠﻣ رد ﺮﻤﺨﻣ و ﮏﭙﮐ ﺪﺷر

ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﭼﻮﻠﮐ يﺎﻫ ﺖﻈﻠﻏ رد يﺪﯿﻟﻮﺗ يﺎﻫ

50 ما ﯽﭘ ﯽﭘ لدﺎﻌﻣ

19 / 78 ﺖﻈﻠﻏ رد و ﺪﺻرد 100

و 150 ﯽﭘ ﯽﭘ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد ما

ﺪﻫﺎﺷ 100 ﺪﺻرد ﺶﻫﺎﮐ يراﺪﻬﮕﻧ هﺎﻣود ﯽﻃ ﺖﻓﺎﯾ

. رد ﻦﯾا

ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﻟﺎﺣ ﺮﻤﺨﻣ و ﮏﭙﮐ ﺪﺷر

ﻪﻧﻮﻤﻧ ﻪﭼﻮﻠﮐ يﺎﻫ رد يﺪﯿﻟﻮﺗ

حﻮﻄﺳ 1 ، 3 و 5 ﻞﯿﺒﺠﻧز ردﻮﭘ ﺪﺻرد ﻪﺑ ﺪﻫﺎﺷ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد

ﺐﯿﺗﺮﺗ 33 ، 49 / 39 و 07 / 60 ﺪﺻرد يراﺪﻬﮕﻧ هﺎﻣود ﯽﻃ ﺶﻫﺎﮐ

ﺖﻓﺎﯾ . ﻪﮐ ﺖﺴﻧآ هﺪﻨﻫد نﺎﺸﻧ ﺮﻣا ﻦﯾا ﺖﻈﻠﻏ مﺎﻤﺗ رد

يﺎﻫ

ﺢﻄﺳ رد و ﺲﻧﺎﺳا ﯽﻓﺮﺼﻣ 5

ردﻮﭘ ﺪﺻرد ﯽﻣ

ناﻮﺗ ﻞﯿﺒﺠﻧز زا

ﻠﺟ و ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣﺪﺿ ﻞﻣﺎﻋ ﮏﯾ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ يﺮﯿﮔﻮ

ﺪﺷر زا هﺪﻨﻨﮐ

ﺖﺒﺜﻣ ﺮﻤﺨﻣ و ﮏﭙﮐ دﻮﻤﻧ هدﺎﻔﺘﺳا

.

ﯽﮔﮋﯾو ﺶﺨﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻪﮐ رﻮﻄﻧﺎﻤﻫ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣ يﺎﻫ

يﺎﻫ

ناﺰﯿﻣ و ﻞﯿﺒﺠﻧز ﺲﻧﺎﺳا ﯽﻓﺮﺼﻣ حﻮﻄﺳ مﺎﻤﺗ ،داد نﺎﺸﻧ يﺪﯿﻟﻮﺗ 3 و 5 ﺮﻤﺨﻣ و ﮏﭙﮐ ﺪﺷر لﺮﺘﻨﮐ رد ﻞﯿﺒﺠﻧز ردﻮﭘ ﺪﺻرد

ﻪﭼﻮﻠﮐ رﺎﺑ ﻪﮐ يرﻮﻃ ﻪﺑ ،دﻮﺑ ﺮﺛﺆﻣ يراﺪﻬﮕﻧ نﺎﻣز تﺪﻣ ﯽﻃ ﺎﻫ

ﮑﯿﻣ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﯽﺑوﺮ زا ﺶﯿﺑ هﺎﻤﮑﯾ ﯽﻃ هﺪﺷ ﺮﮐذ يﺎﻫ

50 ﺪﺻرد

دﻮﺑ ﺪﻫﺎﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ زا ﺮﺘﻤﮐ .

ﺶﻫوﮋﭘ سﺎﺳاﺮﺑ ﯽﻣﺪﻨﮔ

نارﺎﮑﻤﻫ و

) 2009 ( يﺮﯿﮔﻮﻠﺟ ﮏﯾ ﯽﻧﺎﻣز ﯽﻫﺎﯿﮔ ﺲﻧﺎﺳا ﮏﯾ ﺪﺷر زا هﺪﻨﻨﮐ

ﯽﻣ ﯽﻘﻠﺗ ﺖﺒﺜﻣ ﻞﮑﺷ ﻪﮐ دﻮﺷ

ﺎﺗ ﺮﻈﻧ درﻮﻣ ﻞﻣﺎﻋ يﺮﯿﮔ 50

ﺪﺻرد

ﺪﻨﮐ اﺪﯿﭘ ﺶﻫﺎﮐ .

ﺖﻈﻠﻏ رد ﯽﺘﺣ ﻞﯿﺒﺠﻧز ﺲﻧﺎﺳا ﻪﮐ ﺎﺠﻧآ زا يﺎﻫ

ﻞﻗاﺪﺣ ﺶﻫﺎﮐ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﺖﺴﻧاﻮﺗ هﺎﻣ ﮏﯾ ﯽﻃ ﻢﻫ ﻦﯿﺋﺎﭘ 50

ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد ﺮﻤﺨﻣ و ﮏﭙﮐ ﺪﺷر ﺪﺻرد ،دﻮﺷ ﺪﻫﺎﺷ

ﯽﻣ ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ رد ﯽﻌﯿﺒﻃ چرﺎﻗ ﺪﺿ ﮏﯾ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ نآ زا ناﻮﺗ

دﻮﻤﻧ هدﺎﻔﺘﺳا ﯽﯾاﻮﻧﺎﻧ تﻻﻮﺼﺤﻣ .

ﻦﯾا رد ﺖﺳا ﺮﮐذ ﻪﺑ مزﻻ ﻪﺘﺒﻟا

ﺶﯾﺎﻣزآ ﺪﯾﺎﺑ ﻪﻨﯿﻣز ﺗ و دﻮﺷ مﺎﺠﻧا ﯽﻠﯿﻤﮑﺗ يﺎﻫ

يﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ مﺎﻤ

هدرواﺮﻓ رد ﺮﺛﺆﻣ رد ﺖﯿﻔﯿﮐ ﻦﯾﺮﺘﻬﺑ لﻮﺼﺣ ﺖﻬﺟ يدرآ يﺎﻫ

دﻮﺷ هﺪﯿﺠﻨﺳ ﻢﻫ رﺎﻨﮐ ]

39 [.

ﺺﺨﺸﻣ ،ﻞﯿﺒﺠﻧز ﺲﻧﺎﺳا ﯽﯾﺎﯿﻤﯿﺷ يﺎﻫﺰﯿﻟﺎﻧآ ﺞﯾﺎﺘﻧ سﺎﺳاﺮﺑ

ﺪﻨﻧﺎﻣ ﯽﺗﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﺪﯾدﺮﮔ -curcumene

،a Camphene ،

D-

limonene و

Camphol ﻞﯿﮑﺸﺗ ياﺰﺟا زا ﻪﮐ

ﺲﻧﺎﺳا هﺪﻨﻫد

اد ﯽﮕﻤﻫ ،ﺪﻨﺘﺴﻫ ﻞﯿﺒﺠﻧز هوﺮﮔ ﺎﯾ ﮏﯿﻟﻮﻨﻓ ﺖﯿﻫﺎﻣ يار

لﺎﻌﻓ ناﻮﻨﻋ ﻪﺑ و هدﻮﺑ دازآ ﻞﯿﺴﮐورﺪﯿﻫ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ﻦﯾﺮﺗ

هﺪﺷ ﻪﺘﺧﺎﻨﺷ ﯽﺑوﺮﮑﯿﻣﺪﺿ ﺪﻧا

] 7 [ . نارﺎﮑﻤﻫ و جﺮﺑ ﯽﺋﺎﻔﺻ ﺞﯾﺎﺘﻧ

) 2015 ( ﻪﭼﻮﻠﮐ نﻮﯿﺳﻻﻮﻣﺮﻓ رد ﻞﯿﺒﺠﻧز ردﻮﭘ رﻮﻀﺣ داد نﺎﺸﻧ ﯽﻃ ﺪﻫﺎﺷ ﻪﻧﻮﻤﻧ ﺎﺑ ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ رد ﮏﭙﮐ ﺪﺷر ﺪﻧور ﺶﻫﺎﮐ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ

ﺪﺷ يراﺪﻬﮕﻧ نﺎﻣز تﺪﻣ .

ﺪﻧدﺮﮐ شراﺰﮔ ﺰﯿﻧ نﺎﻘﻘﺤﻣ ﻦﯾا

ﮏﭙﮐ ﺪﺷر ﻦﺘﺧاﺪﻧا ﺮﯿﺧﺄﺗ ﻪﺑ ﺎﺑ ﻪﭼﻮﻠﮐ رد ﻞﯿﺒﺠﻧز ردﻮﭘ ﺶﯾاﺰﻓا ﯽﻣ ﺮﻣا ﻦﯾا ﺖﻠﻋ ﻪﮐ ﺖﺷاد ﻢﯿﻘﺘﺴﻣ طﺎﺒﺗرا ﺶﯾاﺰﻓا ﺪﻧاﻮﺗ

ﺪﺷﺎﺑ ﻪﭼﻮﻠﮐ لﻮﻣﺮﻓ رد ﯽﻟﻮﻨﻓ ﯽﻠﭘ و ﯽﻟﻮﻨﻓ تﺎﺒﯿﮐﺮﺗ ]

40 [ .

نارﺎﮑﻤﻫ و نارﺎﻬﯿﺳﺎﺳ )

2010 ( ﺮﺑ ﻞﯿﺒﺠﻧز ﺲﻧﺎﺳا ﺮﺛا ﯽﺳرﺮﺑ ﺎﺑ

ﯿﻠﺘﺑﻮﺳ سﻮﻠﯿﺳﺎﺑ ،ﺲﻨﮑﯿﺒﻟآ اﺪﯾﺪﻧﺎﮐ ،ازﻮﻨﯾژوﺮﺋآ سﺎﻧﻮﻣودﻮﺳ ،ﺲ

ﻪﻧﻮﮔ و ﻪﯾﺰﯾوﺮﺳ ﺲﺴﯾﺎﻣورﺎﮐﺎﺳ ،ﺮﺠﯾﺎﻧ سﻮ